2
KRZYSZTOF POTACZAŁA
Opowieść o punk rocku w Bieszczadach opracowanie graficzne KRZYSZTOF MOTYKA
Wydawnictwo LIBRA Rzeszów 2010 3
TOMKAS (1960)
SICZKA (1961)
PTYŚ (1962) 4
BOHUN (1960)
5
TUTAK (1959)
6
Zamiast wstępu ...................................................................................... 8 Okruchy przeszłości ............................................................................11 Porażeni punk rockiem .......................................................................21 Leśne wyprawy, młodzieńcze wybryki ...........................................31 Hymn o Ustrzykach .............................................................................41 Skazani tańczą pogo, Kołobrzeg nie może uwierzyć ................53 Na scenach punk, a w piwnicach Lenin ........................................71 Uleczony kompleks prowincji ...........................................................83 Wolna Republika Bieszczad .............................................................99 Publika w ekstazie, gliny wyłączają prąd ....................................113 A miał być wielki powrót ..................................................................127 Kryptonim ,,Żyletka” ..........................................................................143 Siczka maszeruje i tworzy przeboje .............................................173
Płytowy debiut na dziesięciolecie ........................................189 Komsomoł zaprasza, pilnuje i broni ....................................203 Punk’s Not Dead .......................................................................215 Epilog ...........................................................................................231
7
8
N
Najpierw przekłuli uszy. Potem odważyli się na więcej – przedziurawili policzki, wargi, brwi. Zrzucili „kościołowe” koszule i wiatrówki, zamiast nich ubrali sfatygowane swetry, wyświechtane marynarki i skóry. Włożyli ciężkie oficerki, na oczy włożyli czarne okulary, opletli się łańcuchami i zatrzasnęli na nich kłódki. Gdzieniegdzie „ozdobili” się jeszcze żyletkami – zmyślnie połączonymi tak, by się nie pokaleczyć. I wyszli na ulice. Uderzyli od razu z grubej rury – pokazali się przed magistratem. Ktoś pukał się w czoło, ktoś inny pluł, ktoś dzwonił po milicję. W peryferyjnej mieścinie, w ludowej Polsce, jakaś bliżej nieokreślona banda próbowała na siebie (lub na coś) zwrócić uwagę. Nie krzykiem, lecz samym wyglądem, choć krzyk był tuż tuż. Uczestnikami tego prowokacyjnego teatru, który zszokował statecznych obywateli kilkutysięcznych Ustrzyk Dolnych, było pięciu nastolatków w przedziale 16-18 lat. Wszyscy urodzili się w Ustrzykach i znali się od dziecka. Nie tak dawno jeszcze biegali po podwórkach, kopali piłkę, kradli jabłka w sadach, strzelali z procy, zbierali znaczki albo proporczyki. Uczyli się w tej samej podstawówce, zazwyczaj średnio lub źle, popalali papierosy w krzakach nad Strwiążem, sprzedawali butelki, grali w oczko lub w kominek. Z czasem coraz częściej snuli się też za starszymi braćmi z włosami do ramion, zakochanymi w Breakoutach, Janis Joplin i Hendrixie, a ci opędzali się od nich jak od natrętnych much zgodnie z zasadą, że małolaty to kłopot. Któregoś dnia zaczął ich uwierać ten już nie dziecięcy, lecz jeszcze nie całkiem dorosły świat. Zapaliły się głowy, zabulgotała w żyłach krew. O tym jest ta opowieść. O grupie dojrzewających za późnego Gierka chłopaków, którzy już wkrótce mieli wstrząsnąć skostniałym porządkiem, zburzyć małomiasteczkowy ład i wzbudzić najpierw niepokój, a potem wściekłość komunistycznych służb.
ych, początek lat 70. Kawiarnia „Jagódka” w Ustrzykach Doln synem Wojtkiem. szym młod i m męże Julia Bodurkiewicz z iszowcem KSU. klaw nie Za kilka lat zosta icza Fot. ze zbiorów Wojciecha Bodurkiew
ykach Dolnych. Dom Górnika przy ul. Naftowej w Ustrz wego gmachu, kulto nt Rok 1983, właśnie rozpoczyna się remo iękniejsze lata. najp e swoj ziło spęd KSU m w który Domu Kultury go yckie Ustrz Fot. Archiwum
10