Agrarische Schouw Joure Beursmagazine 2014 by Persbureau Langs de Melkweg

Agrarische Schouw Toonaangevende agrarische vakbeurs

Bijlage voor de editie van 25-09-2014

‘14

FrieslandCampina

Weidepremie naar 1 cent?

Lubbert van Dellen

‘Meer kansen in nieuw tijdperk’

Antibiotica

‘Geen Scandinavische toestanden hier’

DOC Kaas

72 nieuwe boeren erbij

KANSEN EN BEDREIGINGEN NA 1 APRIL 2015 Een storm in een glas melk?

PARK HEREMASTATE - JOURE www.agrarischeschouwjoure.nl

Wij zorgen voor gezonde voeding, elke dag, voor miljoenen mensen wereldwijd Elke dag voorziet FrieslandCampina miljoenen consumenten over de hele wereld van zuivelproducten met waardevolle voedingsstoffen zoals kindervoeding, zuiveldranken, kaas, yoghurt, toetjes, boter- en roomproducten, zuivelingrediĂŤnten en â&#x20AC;&#x201C;halffabricaten. FrieslandCampina brengt het beste van twee werelden samen. Het vakmanschap en ondernemerschap van de ledenmelkveehouders wordt gecombineerd met de expertise van de medewerkers; van de kwaliteit van het grasland waarop de koeien grazen tot het op de markt brengen van smakelijke en gezonde zuivelproducten. Dat doet FrieslandCampina op een duurzame manier.

www.frieslandcampina.com

voorwoord

De langst lopende jaarmarkt ter wereld De Jouster Merke is een jaarmarkt voor boeren, burgers en buitenlui. Al sinds de middeleeuwen wordt de markt steevast op de vierde donderdag in september gehouden. Joure verkreeg het recht op een jaarmarkt in 1482, destijds gekoppeld aan een veemarkt. Die is niet meer, wel wordt er nog steeds een paardenveiling gehouden. De Jouster Merke beleeft donderdag haar 532e editie. Daarmee is het de langst lopende jaarmarkt ter wereld. Boeren en buitenlui zullen deze dag vooral in Park Heremastate te vinden zijn. In het sfeervolle park vindt

Sjoerd Hofstee (links) en Jelle Feenstra, Persbureau Langs de Melkweg in Sneek

al meer dan vijftig jaar een bruisende landbouwtentoonstelling plaats: de Agrarische Schouw. Tussen de trekkers, de melkmachines, de voerfabrikanten, de stallenbouwers en schuimende biertenten zal het gesprek dit jaar vooral gaan over 1

april 2015, bevrijdingsdag. Na ruim dertig jaar verdwijnt de melkquotering. FrieslandCampina-voorzitter Piet Boer plaatst in dit beursmagazine vraagtekens bij de term bevrijdingsdag. En Lubbert van Dellen, kopstuk van de accountan-

cy, zet de nieuwe quotums op een rij. Boodschap van beide: als de melkveehouderij haar milieuprestatie niet verbetert, komt er helemaal geen melk bij. Gelukkig pakken boeren de handschoen al volop op. Zo vertellen boeren en bedrijven in deze uitgave over mineralenbeheer, energieproductie, herintroductie van weidegang en vermindering van antibioticagebruik. Of het einde van de melkquotering een storm in een glas melk is? We weten het niet. Wat we wel zeker weten, is dat we dit magazine met enorm veel plezier voor u maakten.

inhoud 22/23 Beursplattegrond & Lijst van standhouders

Piet Boer: ‘Bevrijdingsdag? Ik vind dat ongepaste kretologie’

4/5

Ausnutria Hyproca groeit stormachtig

Ypke Bouwhuis over het ‘Schouw-gevoel’ & Leasen bij De Blaauw

Nieuwe trekkers naar Joure

Innovaties in inkuilmanagement & Productnieuws

Chinese camera’s waken & Vernieuwende hogedrukspuit

10/11

Warner van der Leeuw: ‘We moeten hier geen Scandinavische toestanden’

Productnieuws

Tepelvoeringen nader bekeken

Arjan Stokman: ‘Melkveehouder wordt energieproducent’

Arno Bokma: ‘Weidegang brengt mijn bedrijf in balans’

Noviteiten in voereﬃciëntie

Productnieuws

Lubbert van Dellen: ‘Meer dan 200 koeien op één locatie wordt lastig’

Wibo Hettinga en Jelle Zeilstra kozen voor een andere zuivelfabriek

Nieuwe stalvloer onder de loep

Colofon Dit magazine is een speciale uitgave rondom de Agrarische Schouw. Het magazine wordt uitgegeven door Persbureau Langs de Melkweg in Sneek. Redactie: Sjoerd Hofstee en Jelle Feenstra Fotograﬁe: Langs de Melkweg, Niels de Vries, Landpixel.eu en eigen foto’s

Marc Ligthart en Arjan Schimmel van DOC Kaas: ‘Wij pakken zelf de regie’

18/19

40/41

van diverse bedrijven Vormgeving: Himst-Design Sneek, Eric van der Himst Marketing: Aart Jan Reinsma en Casper Lemke Adres: Persbureau Langs de Melkweg, Postbus 217, 8600 AE Sneek Telefoon: 0515-429876 E-mail: redactie@langsdemelkweg.nl Druk: Senefelder Misset Doetinchem

Productnieuws

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid aanvaarden voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden. Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden. Deze rechten behoren bij Persbureau Langs de Melkweg c.q de betreffende auteur of fotograaf. Artikelen uit deze uitgave mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt na schriftelijke toestemming van Persbureau Langs de Melkweg.

advertentie

! zond

NIEUW

HIGHRE A WELF OR FLO

stro!

www.hebobeton.nl/high-welfare-floor 0513-416000

info@hebobv.nl

INterview

‘Bevrijdingsdag? Ik vind dat Piet Boer maakt zich zorgen. ‘Ik zie te veel melkveehouders groeien in stalvolume, maar niet in grond. En ik heb niet de indruk dat ze het mestverwerkingsverhaal geregeld hebben of beseffen dat er een fosfaatplafond is.’ Tekst Jelle Feenstra

‘Bevrijdingsdag? 1 april 2015?’ Op het centrale kantoor in Amersfoort fronst de voorzitter van Royal FrieslandCampina (RFC) z’n wenkbrauwen. ‘Ik vind het kretologie die totaal niet past. Het besef dat de nieuwe stallen niet vol komen als we niet snel verbeteren in milieuprestatie, is bij een grote groep collega’s nog steeds niet doorgedrongen. Dat baart me zorgen.’ De feiten op een rij. Per 1 april 2015 verdwijnt het melkquotum. Veehouders mogen dan meer melken, maar alleen als ze hun extra fosfaatproductie voor 100 procent hebben afgedekt door grond of verplichte mestverwerkingscontracten. Ongebreideld groeien zou dus kunnen, ware het niet dat de totale fosfaatproductie van alle veehouderijsectoren in 2002 – 173 miljoen kilo fosfaat - een keiharde grens is om derogatie te behouden. 4 De melkveesector produceerde in 2002 85 miljoen kilogram fosfaat. Ook dat is voorlopig een keiharde grens, maar dan vooral omdat LTO en NZO zichzelf dit plafond opleggen. Dit doen ze om discussie tussen sectoren over het opsouperen van elkaars ruimte te voorkomen. Deze grens van 85 miljoen kilo fosfaat komt snel in zicht. In 2013 steeg de productie van 76 naar 81 miljoen kilo fosfaat. Nog zo’n jaar en de 85 miljoen kilo is daar. Boer: ‘De conclusie is dus: ook al Nieuwe melkers verwerken we de helft van alle koeienmest Bij FrieslandCampina keurig voor afzet buiten Nederland, dan hebben zich voor 1 april 2015 een aantal aspinog mag de melkveesector niet meer dan rant-leden aangemeld. 85 miljoen kilogram fosfaat produceren. Het gaat om bedrijven Anders verliezen we derogatie en zitten we die op dit moment nog meer op slot dan we de afgelopen dertig jaar nergens melk leveren, maar nu iets doen op ooit hebben gezeten. Dat besef mis ik bij een gebied van bijvoorhoop melkveehouders.’ beeld jongveeopfok of akkerbouw. ‘De deur voor nieuwe melkers staat op een kier. De aanvraag wordt per bedrijf beoordeeld’, zegt Piet Boer. Hij zegt dat het zeker niet om tientallen bedrijven gaat. Bedrijven zonder grond en boeren met dichte stallen kunnen geen lid worden. Verder moeten nieuwe leden 10 euro per 100 kilogram jaarleverantie entreegeld betalen.

Fosfaatreferentie

Alle melkveehouders krijgen binnenkort het overzicht van hun fosfaatreferentie in de brievenbus. De referentie is vastgesteld op basis van de productie in 2013. Uit de cijfers zal blijken dat ruim 60 procent van de melkveehouders met de referentie van 2013 een overschot heeft. Het streven is om voor zoveel mogelijk boeren ontwikkelingsruimte te houden. Simpelweg roepen dat alleen melkveehouders binnen de fosfaatreferentie nu nog mogen groeien, willen LTO en NZO niet.

Een definitieve beslissing over hoe het dan wel moet, volgt de komende maanden. Eén ding is zeker: elke melkveehouder die nu nog wil groeien, moét iets doen aan zijn mineralenefficiency. Alleen dan is een groei van maximaal 20 procent in melk ten opzicht van 2011 mogelijk. Niet of onvoldoende in melkvolume kunnen groeien is niet de enige bedreiging voor het ambitieuze FrieslandCampina. Boer signaleert een ander aandachtspunt. ‘Steeds meer van onze melk gaat naar markten buiten Europa, Azië in het bijzonder. Dit zijn markten met hoge winstmarges, waar we onder andere baby’s, kinderen en ouderen bedienen. Kwetsbare consumentgroepen, waar we ons op gebied van kwaliteit en imago geen enkel risico kunnen veroorloven. Geen enkel!’

Imago gaat te paard

Hij noemt het recente voorbeeld van de boer uit Drenthe, die zijn koeien liet grazen op doodgespoten grasland. Tussen spuiten en beweiden zaten meer dan vijf dagen. In overtreding was de man dus niet. Maar een verontruste voorbijganger fotografeerde de koeien op het gele gras en twitterde het de wereld over met het bijschrift: ‘Melkvee loopt te grazen op doodgespoten land. Zal dat invloed hebben op wat wij drinken aan zuivel?’ Tot in China aan toe moest FrieslandCampina tekst en uitleg geven. ‘Daar hebben wij echt last van gehad’, zegt Boer. Imago komt te voet en gaat te paard, wil hij er mee aangeven. Om die reden besloot FrieslandCampina dat melkveehouders hun voer straks alleen nog mogen betrekken van bedrijven op de ‘witte lijst’. Ook besloot de zuivelcoöperatie het gebruik van compost als ligbed in melkveestallen te verbieden. Het levert te veel risico op voor de kwaliteit van lang houdbare zuivelproducten in Azië en Afrika.

De wortel en de stok

Van onbesproken gedrag zijn. Schoon en verantwoord groeien. Het zijn steekwoorden die de rode draad vormen binnen het vernieuwde Foqus planet, het kwaliteits- en duurzaamheidsprogramma dat FrieslandCampina dit najaar op haar ledenbijeenkomsten presenteert. Eind 2014 moet de ledenraad het dan goedkeuren. ‘Met de wortel en de stok gaan we leden prikkelen om hun melkveebedrijven schoner en duurzamer te ontwikkelen’, zegt de voorzitter. Hij bestempelt het programma als ‘vernieuwend en stimulerend’. Wat betekent dat concreet? Gaan de premies voor weidegang en deeltijdweidegang omhoog? Komen er financiële prikkels voor opstallers, op thema’s als methaan, ammoniak, groene energie of langere koeienlevensduur? En wat wordt de stok? ‘Goed management gaan we belonen, de rest hoor je binnenkort’, glimlacht Boer slechts. Een verdubbeling van de weidegangpremie in 2015 lijkt aanstaande. Boer wil het ontkennen noch bevestigen, maar zegt wel dat extra stappen nodig zijn om het percentage van 81 procent van alle melkveehouders dat iets aan wei-

‘Goed management gaan we belonen’

ongepaste kretologie’ degang doet overeind te houden. ‘Vorig jaar daalde het aantal weiders licht, met name door de opkomst van de melkrobot. Als we weidegang niet in de benen houden, krijgen we niet alleen politiek en maatschappelijk de wind vol op de kop, maar komt ook de afzet in het buitenland onder druk.’

Onaangekondigde controles

Duidelijk is dat binnen Foqus planet op basis van ‘benchmarking’ er per bedrijf een balans wordt opgemaakt: wat gaat goed, wat kan beter? De individuele melkveehouder wordt met harde data gespiegeld op zaken als kringloopwijzer, dierwelzijn en energie: wat presteren de 20 procent besten en wat moet hij verbeteren om dat ook te halen? Boer: ‘Goede competitie is noodzakelijk om onze ambitie waar te maken: de beste willen blijven. Maar los van de melkprijs levert het melkveehouders ook gewoon een beter financieel rendement op.’ Beter presteren op alle fronten en dat borgen betekent ook dat melkveehouders te maken krijgen met onaangekondigde bedrijfscontroles. Blijft de boer baas op eigen erf, is een vraag die rijst. ‘Natuurlijk blijft hij dat’, zegt Boer. ‘Maar melkveehouders moeten zich wel beseffen dat de lat op gebied van veilig, schoon en verantwoord produceren omhoog moet. Heel Noordwest-Europa kan tegenwoordig schone en veilig melk leveren. Het verschil moet nu gemaakt worden op duurzaamheid, transparantie en 100 procent betrouwbaar zijn. Van gras tot glas.’

    

 



 

     



  



  





 



INTERVIEW

‘Ik ben er om het Schouw-gevoel te bewaken’ Ypke Bouwhuis uit Vegelingsoord is makelaar, jongveeopfokker én beursmanager van de Agrarische Schouw. Hoe hij de beursdag beleeft, licht hij toe in zijn antwoorden op vier vragen.

Wat is het geheim van de Agrarische Schouw?

‘Er is geen geheim. Elk jaar komen er 5.000 bezoekers. Om de 150 standhouders te bezoeken, maar vooral ook om elkaar te ontmoeten. Dit reünie-gevoel, waar de locatie in park Heremastate zeker aan bijdraagt, maakt deze beurs zo speciaal.’ Wat doet u als beursmanager om de beursdag te laten slagen? ‘Ik zet mij er voor in dat zo veel mogelijk standhouders een plekje krijgen. Dat is elk jaar weer een hele puzzel. Vooral ook omdat we een wachtlijst hebben en de vraag dus groter is dan het aanbod. Voor alle standhouders ben ik de contactpersoon.’ Hoe ziet de beursdag er voor u uit? ‘s ‘Ochtends sta ik vroeg op en trek het nette pak aan en dan begint de drukte. Het moment van opbouwen is ook het moment van storingen en discussies tussen standhouders over ruimte. Voor alle problemen roepen ze mij erbij en ik probeer dat goed te managen. Na het middaguur wordt het relaxter, maar de dag zelf brengt altijd een gezonde spanning met zich mee. Ik wil het gewoon zo goed mogelijk doen voor de bezoekers en de standhouders.’ Heeft het einde van het quotum ook invloed op de Agrarische Schouw? ‘Niet tot nauwelijks, denk ik. De hele melkveehouderij is volop in beweging, maar juist voor de Schouw is herkenbaarheid een groot goed. Dat mensen krijgen wat ze verwachten op onze beurs, is de kracht van ons concept. Daar gaan we niet aan tornen.’

trekkers

Volledig leasen van trekkers in opkomst De handel in trekkers verschuift. In plaats van kopen, kiezen vooral loonwerkers steeds vaker voor ﬁnanciële lease. Nu komt ook het zogenoemde full operationele lease steeds meer op, waarbij de afnemer een vast bedrag per maand betaalt en alle ‘zorgen’ afkoopt. Deze beweging signaleert Tjerk de Blaauw van Mechanisatiebedrijven De Blaauw. Ook bij het bedrijf dat hij samen met zijn vader Johannes aanstuurt, met vestigingen in Sneek, Heerenveen en Hemelum, vragen steeds meer klanten naar dergelijke opties. ‘Ik sta er niet negatief tegenover. Het biedt een bedrijf als de onze nieuwe kansen’, zegt Tjerk De Blaauw. ‘Feit is dat trekkers, van welk merk dan ook, kwalitatief steeds beter worden. Dat is een mooie

ontwikkeling en goed voor onze klanten. Tegelijkertijd willen onze klanten, zowel boeren als loonwerkers, vandaag de dag vaak een trekker met meer vermogen. Dat betekent meestal een hogere aanschafprijs. We praten daarbij dan vaak over zulke grote bedragen dat een leaseconstructie een hele logische keuze kan zijn.’ Voor een bedrijf als dat van De Blaauw geven leaseconstructies kansen om de continuïteit aan werk te verhogen. ‘Eerlijk is eerlijk,

wij verkopen liever twee trekkers van 100 pk dan één trekker van 200 pk. Een deel van onze omzet moeten wij immers halen uit onderhoudswerk. Meer leaseconstructies zorgt voor meer onderhoudswerk.

Daar liggen dus voor ons de kansen. Dit is een ontwikkeling in trekkerland die zowel boeren, loonwerkers als een bedrijf als de onze, nieuwe mogelijkheden biedt.’

agrivastgoed, uw specialisten bij: aan- en verkoop 

overheidsingrijpen/ 

- boerderijen - los land - productierechten taxaties (fiscaal)  pacht en erfpacht 

onteigeningszaken investering buitenland  natura 2000 en EHS  toeslagrechten  emigratiebegeleiding 

www.duyniebeuker.nl

Tijdens de Agrarische Schouw vindt u ons op nummer 42! Vastgoedadviseurs

Drees Visser

Pier Bakker

Melkquotumadviseurs

Martine Hijlkema

Sybren Zeldenrust

Reitze Sybesma

Elsa Algra van der Meulen

Piet Mulder

agrivastgoed Sixmastraat 4 8932 PA Leeuwarden tel. (058) 284 91 71

info@agrivastgoed.nl www.agrivastgoed.nl agrivastgoed in samenwerking met acconavm adviseurs en accountants

Met Fuite, voor topresultaat! www.dehaanlaw.nl

De Haan zet de standaard. U bent van harte welkom bij onze stand (nummer 224)

Gebrs. Fuite b.v. Veevoeders

Muesli op basis van hoogwaardige granen • Zeer smakelijke start muesli • Stimuleert vast voeropname • Voor optimale pens ontwikkeling • Een vlotte groei & ontwikkeling Oant sjen op de Agrarische Schouw te Joure

De Haan AGW Advocaten & Notarissen

Tesselschadestraat 10 8913 HB Leeuwarden

T 058 - 212 10 75 E leeuwarden@dehaanlaw.nl

Kokosstraat 15 Genemuiden Tel: 038 385 41 77 | info@fuite.nl

www.fuite.nl

trekkers

Schone Claas-trekker ‘wendbaar en comfortabel’ De nieuwe Claas Arion 400-trekker is wellicht een van de bliktrekkers op de beurs in Joure. Het is de eerste viercilinder die aan de nieuwste uitlaatgasnormen voldoet. Daarnaast is de trekker erg gemakkelijk te bedienen. ‘Hij is stabiel, wendbaar en comfortabel. Een robuuste en flexibele trekkers die het werk voor boeren erg aangenaam maakt’, zegt Jan Franke Heida van Bos Mechanisatie. De Claas-dealer uit Oosterend hoopt de nieuwe trekker op donderdag 25 september op de Agrarische Schouw te presenteren.

Zes modellen

Bos Mechanisatie verkoopt deze herfst zes verschillende modellen. Het vermogensbereik varieert van minimaal 85 tot maximaal 140 pk. ‘Het bijzondere van de trekkers is dat Claas de eerste is die in deze pk-klasse voldoet aan de nieuwste uitlaatgasnorm. Daardoor

kunnen boeren die de trekker kopen gebruik maken van zowel de MIA- als de VAMIL-regeling.’

Meer trekkracht

Volgens Heida biedt het Claas-tractorconcept een aantal voordelen. ‘De lange wielbasis zorgt voor meer trekkracht en de korte totale lengte zorgt voor betere wendbaarheid. Door de gewichtsverdeling zowel voor als achter 50-50 procent te maken, is de trekker bovendien erg stabiel. Het automatisch schakelende 16 x 16 QUADRISHIFT transmissiesysteem maakt het mogelijk om over te schakelen tussen de zestien versnellingen zonder gebruik te maken van een

koppelingspedaal. Claas levert de Arion 400 met verschillende cabinevarianten. Nieuw zijn de varianten met openslaande voorruit en de panoramische cabine met doorge-

trokken dakvenster. Voor boeren met een voorlader is de variant met een groot panoramadak interessant. Daarmee kun je de lader van het laagste tot het hoogste punt volgen.

John Deere komt met trekker van 352 pk Het vlaggenschip van de 7R-serie van John Deere komt naar Joure. Het gaat om de krachtige John Deere 7310R, een trekker met een maximum vermogen van 352 pk. DEM Akkrum is onderdeel van Greve Agrotechniek, dat verder vestigingen in Bolsward, Dronten, Emmeloord en Zeewolde heeft. Samen halen deze John Deere-dealers de nieuwste parel naar Friesland en Flevoland. De trekker, gemaakt in Amerika, was vorige week voor het eerst te bewonderen op de ATH in Biddinghuizen (zie foto), maar komende week dus ook in Joure. Met een maximaal vermogen van 352 pk richt dit model zich specifiek op loonbedrijven en grote akkerbouwbedrijven.

Zwaar werk

Sietze Leenstra van DEM Akkrum: ‘Het is een trekker

die ideaal is voor zware grondbewerkingen, zwaar trekwerk en intensieve transporttoepassingen. Loonbedrijven en grotere akkerbouwbedrijven zullen de trekker vanwege de aard van hun de werkzaamheden dan ook sneller kopen dan melkveehouders.’

Veel hefcapaciteit

De trekker heeft aan de achterzijde een hefinrichting die standaard een hefcapaciteit van 9.208 kilo levert (optioneel 10.206 kilo) en een fronthef met een hefcapaciteit van 5.200 kilo. De 7310R is uitgerust met een PowerTech PSS-motor van 9 liter. De trekker voldoet aan de strengste emissienormen.

Enkele vernieuwingen op de trekker zijn de volledig afdekkende spatborden, het verbeterde Active Command Steer systeem en de CommandArm. Deze is naar keuze uit te voeren

met een 7 inch of een 10 inch touchscreen. Behalve de 7301R zal de complete serie John Deere tractorserie op de Schouw staan: de 5E, 6RC, 6R en 7R.

INterview

De nieuwe quota vanaf Per 1 april 2015 is het melkquotum passé, dertig jaar lang de belangrijkste begrenzer van ontwikkelingen in de melkveehouderij. ‘De begrenzing blijft. Het enige verschil is dat per bedrijf straks verschilt welke wetgeving het plafond vormt’, zegt Lubbert van Dellen. Tekst Sjoerd Hofstee

Van Dellen is marktdirecteur Food en Agri bij Accon AVM. Komende woensdagavond, voorafgaande aan de beursdag, spreekt hij in Joure. Zijn boodschap is dat het melkquotum dan wel mag verdwijnen, maar dat er door andere knelpunten verschillende nieuwe ‘quotums’ ontstaan. Als belangrijkste knelpunten noemt Van Dellen ammoniak en vergunningverlening, het fosfaatplafond en fosfaat per hectare.

Ammoniak

‘Ammoniak in relatie tot vergunningverlening speelt eigenlijk overal. Op veel locaties betekent dat in de praktijk nu al, maar in de nabije toekomst nog veel meer, dat verdere groei niet op dezelfde locatie mogelijk is.’ ‘Zeker bij een aantal melkkoeien van 200 en meer speelt dat. De postzegel als bouwblok is dan niet langer bepalend. Wie meer dan 200 koeien wil melken zal die extra koeien in veel gevallen op een andere locatie moeten melken. In

ander gevallen volstaat het ingrijpend aanpassen van de stal of ammoniakrechten kopen.’

Fosfaat per hectare

Bij de fosfaatproductie per hectare knelt het voor ondernemingen die te weinig hectares hebben ten opzichte van de veebezetting. Zij moeten mest verwerken, mest afzetten of deals sluiten met akkerbouwers. ‘De ruimte voor die laatste optie ligt in Flevoland, Drenthe en Groningen. Daar is 50 procent van de grond in eigendom van akkerbouwers, in Friesland slechts 15 procent. Die ruimte wordt nu ook nog voor een belangrijk deel door boeren benut uit andere regio’s van Nederland.’

1 april 2015 Landelijk fosfaatplafond

Het landelijke fosfaatplafond is iets wat als grote knelpunt voor de hele melkveesector wordt gezien. Vooral ook in verband met behoud van recht op derogatie. Hiermee hangt samen de fosfaatreferentie over 2013 op basis van forfaitaire normen die komend najaar voor elk bedrijf bekend wordt. ‘Voor de sector is het beste wanneer bedrijfsspecifieke normen leidend worden in het fosfaatvraagstuk. Gebeurt dat, dan valt er nog veel ruimte te winnen’, stelt Van Dellen. ‘Met name in melkproductieverhoging, jongveebezetting en via het voerspoor. Bij jongvee liggen de forfaitaire normen duidelijk hoger dan hetgene in de praktijk bedrijfsspecifiek realistisch haalbaar is. En via het voer kan veel gewonnen worden door het fosforgehalte te verlagen.’ ‘Minder fosfaat in het voer mag niet ten koste gaan van diergezondheid, maar dat is mogelijk. Andere mineralen kunnen de fosfor deels vervangen. Dat maakt mengvoer wel duurder, maar als dat betekent dat er ruimte voor een paar extra koeien wordt gecreëerd, maakt niemand zich meer druk om een beetje duurder voer. Als fosfaat je ‘nieuwe quotum’ is als melkveehouder, ga je immers heel anders rekenen.’

ders over vreemd vermogen gaan beschikken. ‘Banken worden gedwongen minder naar onderpand te kijken. De aankoop van grond moet dan in toenemende mate uit het rendement van het melken worden betaald en kan minder dienen als onderpand’, zegt Van Dellen die daaraan toevoegt: ‘Elke individuele ondernemer kiest ook in een quotumloos tijdperk qua groei en financiering een strategie die goed bij hem of haar past. Het leuke daarbij is dat de komende dertig jaar voor melkveehouders veel meer keuzes en kansen biedt dan de afgelopen dertig jaar.’

Financiering

Wie de groeiruimte wil benutten moet deze wel kunnen financieren. Van Dellen is er van overtuigd dat rendement veel bepalender wordt voor de mate waarin melkveehou-

‘Meer dan 200 koeien op één locatie wordt lastig’

UW KETENPARTNER www.a-warefood.com

Specialist in het rijpen, versnijden, verpakken, opslaan en transporteren van kaas en andere verse foodproducten. En vanaf 2015 gaan we zelf kaas maken!

productnieuws

Drachttest via melk bij ‘Nijland’ Steeds meer melkveehouders maken gebruik van de mogelijkheid om dracht te bepalen via de melk. Dat constateert hoofdcontroleur Henk Hoekman van Melkcontrole Nijland. Het afgelopen voorjaar was Melkcontrole Nijland een van de eersten in Nederland die deze service bood. ‘Boeren kunnen daardoor gemakkelijk, snel en betrouwbaar dracht meten’, zegt Hoekman.

Na het reguliere onderzoek in het eigen laboratorium stuurt Melkcontrole Nijland de aangegeven melkmonsters door naar het Veterinair Laboratorium Gelderland (VLG) in Epe. Aan de hand van een eiwit dat bij dracht wordt aangemaakt door de placenta stelt VLG de drachtdiagnose. Vanaf 35 dagen dracht is dit via de melk vast te stellen, mits het minimaal 60 dagen geleden is dat de koe heeft gekalfd. Melkveehouders kunnen op het proefmelkformulier aangeven welke dieren ze willen testen op dracht. Een onderzoek op dracht kost €4 per monster. De veehouder ontvangt de uitslag per e-mail. Het VLG geeft een betrouwbaarheid af van 99 procent bij een monster dat gust is getest en 98 procent bij een ‘drachtig monster’. Waarom een koe niet drachtig is, kan VLG niet constateren.

‘Friesland is topmelkveeprovincie’ Er valt nog veel te winnen op het gebied van voerefficiëntie. ‘Friesland is een topmelkveeprovincie, waar nog veel meer genetische potentie benut kan worden’, denkt Jan Speerstra van Speerstra Feed Ingrediënts. Speerstra constateert dat veel melkveehouders bezig zijn hun veestapel voor te bereiden op de dag dat de handrem eraf gaat. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat door toepassing van nieuwe kennis en precisievoedering de melkopbrengst van een gezonde koppel koeien met eigen gewonnen ruwvoer geoptimaliseerd kan worden’, stelt Speerstra. Speerstra Feed Ingrediënts is leverancier van een drietal producten, die daarbij kunnen helpen. De eerste is Diamond V, een gistcultuur die de pensfermentatie optimaliseert en daardoor

de voerbenutting verbetert. ‘Dat leidt tot gezondere, blijere koeien en blijere boeren’, lacht Speerstra. Naast Diamond V levert hij het product BergaFat. ‘Een unieke geconcentreerde energiebron, waarmee boeren de VEM per kilogram drogestof verhogen, zonder de voeropname te verlagen.’ Het derde product, Topmelk ProtiSpar, helpt melkveehouders te besparen op soja en raap, zo pretendeert Speerstra. ‘Dit is gunstig voor de prestaties in de Kringloopwijzer, het instrument waar alle bedrijven de komende jaren mee te maken krijgen.’

Europees octrooi voor AgriMestmix

‘Wat de boer niet zegt’ spreekt aan

Rinagro BV heeft in juli het Europees octrooirecht gekregen op het middel AgriMestMix. Uit onafhankelijk onderzoek is bewezen dat toevoeging van het natuurlijke mineralenmengsel de ammoniak in mest met gemiddeld 35 procent vermindert en de methaanuitstoot met 19 procent. AgriMestMix helpt in drijfmest belangrijke biochemische processen op gang en stimuleert de groei van bacteriën, die organische stikstof omzetten in ammo-

De boerendochter die jaloers is op haar schoonzus, die nu de scepter zwaait op de ouderlijke boerderij. Of de afscheidnemende veehouder, die zijn aandelen in de melkfabriek wanhopig vasthoudt om toch de binding met de boerderij maar te behouden. Het zijn twee van de in totaal veertien herkenbare verhalen die voorbij komen in ‘Wat de boer niet zegt’. Mediator Truke Zeinstra uit Bears schreef het boek samen met collega Johan Weerkamp. De eerste druk van 2.000 exemplaren vloog over de toonbank. Ook de tweede oplage (600 stuks) vindt gretig aftrek. ‘Communicatie in bedrijven is één ding, communicatie in familiebedrijven is complexer en als die familiebedrijven in de agrarische sector opereren wordt het pas echt ingewikkeld’, zo schreef het NRC in een recensie.

niumstikstof. De gebonden ammoniumstikstof komt voor het gewas eerder en gelijkmatiger vrij en werkt effectiever. Het bedrijf uit Piaam claimde al langer dat het toevoegmiddel AgriMestMix in de opslagperiode van drijfmest het omzetten en rijpen en dus de kwaliteit versterkt. Nu heeft Europees octrooirechtonderzoek bewezen dat het middel daadwerkelijk zorgt voor een behoorlijke ammoniaken methaanreductie. Directeur Rinze Joustra is blij met het verkrijgen van octrooi. Het geeft zijn bedrijf extra basis om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de kringloop op veehouderijbedrijven. ‘Daar kunnen nog flinke slagen worden gemaakt.’ Joustra stelt dat met zijn middel het kunstmestverbruik daalt en de graskwaliteit verbetert.

‘Wat de boer niet zegt’ geeft een inkijkje in het werk van onafhankelijk mediator Zeinstra. Het begeleiden van familiebedrijven in de agrarische sector is haar specialiteit. ‘Wat de boer niet zegt’ is voor €19 te koop in Zeinstra’s stand op de Jouster Skou. Verder te bestellen in boekhandel of via internet. ISBN Nummer 978 90 13 12003 5

ACTIE GRATIS TIJDELIJKE

GD DRINKBAKCHECK

GD Pakket basis (2 metingen per jaar)

BIJ EEN VOLLE PALLET DIAMOND V Bel of mail ons vrijblijvend voor meer informatie! Actievoorwaarden op www.speerstra.com (Actie loopt tot 31 oktober 2014)

speerstra.com

T +31 (0)514 569 001 mail@speerstra.com

Ook u kunt groene parels creëren… … en flinke energiebesparingen realiseren in uw bedrijf

www.groeneparels.com Uw onderneming is - letterlijk en ﬁguurlijk een bron van energie. Ekwadraat initieert, ontwikkelt en begeleidt al jaren projecten op het gebied van toepassingen van duurzame energie bij agrarische ondernemingen. We denken graag in mogelijkheden, in oplossingen. Met onze grondige kennis zien we kansen; we willen deze graag concreet maken op uw bedrijf. Zodat we samen groene parels creëren.

Ron Koopal

Architect van de duurzame keten

De mogelijkheden voor agrarische bedrijven: - Zonnepanelen in plaats van asbestdaken - Kleinschalige mestvergisting - Agro Energiescans - Duurzame stallen - Subsidiemogelijkheden

Weten wat uw kansen zijn? Vraag ernaar op stand 22 van Ekwadraat of bel direct met Ron Koopal: 088 4000 500.

Ekwadraat bv, Legedijk 4, 8935 DG Leeuwarden, T 088 4000 500, F 088 4000 509, E info@ekwadraat.com, I www.ekwadraat.com

energie

‘Melkveehouder wordt energieproducent’ Naam: Arjan Stokman (20) Plaats: Koudum Bedrijf: Melkveehouderij samen met ouders Anton en Tiny met ruim 250 melkkoeien. Bijzonderheid: Arjan (nu nog CAH-student) wint volgend jaar groen gas uit koeienmest. Tekst Sjoerd Hofstee

‘De vergunningen voor een vergistingsinstallatie zijn binnen. Volgend jaar hoop ik dat alles loopt en dat we groen gas produceren uit de mest van onze koeien. Dan worden we naast voedselproducent ook energieproducent. Met een paar zonnepanelen zijn we dat inmiddels al, maar dat mag nauwelijks naam hebben. De energieleveranties gaan ons niet snel rijk maken, maar het versterkt wel onze positie als bedrijf. Ik geloof ook echt dat het energievraagstuk de melkveehouderij enorme kansen biedt. Je versterkt je positie in de maatschappij, zo moet je dat zien.’ ‘Het mooiste is om energie te produceren voor een partij in de eigen regio. Daar hebben we de afgelopen jaren ook op ingezet. Doel was om met zo’n tien boeren via een pijpleiding de zuivelfabriek van Workum te voorzien van gas. FrieslandCampina was enthousiast, maar dat plan bleek toch een te groot economisch risico. Net als het plan om het zwembad en camping hier in het dorp met ons gas te verwarmen. Dat is jammer, maar we laten ons niet uit het veld slaan. Wanneer de investeringssubsidies rond komen, draait hier alsnog snel een nieuw type vergister op het bedrijf.’

‘De energieleveranties gaan ons niet snel rijk maken, maar het versterkt wel onze positie als bedrijf’.

‘We kiezen bewust voor monovergisting. Met monovergisten halen we het gas uit de verse mest van onze veestapel. Hoe verser de mest, hoe beter je het gas kunt winnen. We werken met een dichte vloer. Daarbij wordt de verse mest in een aparte put afgestort. Ik raad iedereen die een nieuwe stal bouwt aan daar rekening mee te houden. Zo houd je alle opties open. Nog enkele jaren namelijk en vergisters worden veel goedkoper. Als er series kunnen worden gebouwd, scheelt dat grote klappen geld in de aanschaf. In de toekomst produceren melkveehouders dan energie zonder subsidie. Let maar op, dat duurt niet zo lang meer.’

De accountant met gezond boerenverstand

ons op Bezoek er 416 m m tandnu

Agrarisch team Van der Veen & Kromhout biedt: > Agrarische specialisten op elk vakgebied > Korte lijnen > Vaste contactpersoon en persoonlijk contact > Kwaliteit tegen een concurrerende prijs > Alle disciplines onder 1 dak Bel 0513-468468 of mail gorredijk@kromhout.com voor een vrijblijvende afspraak

Van Balen Boekhoudburo maakt het verschil

Een goede boekhouder kost u geen geld, maar levert u geld op! Dat is de filosofie van “Van Balen Boekhoudburo BV” te Jellum. Een full-service boekhoudkantoor, met een grote ervaring op het gebied van bedrijfsadministratie en belastingwetgeving. Van Balen Boekhoudburo BV maakt het verschil omdat wij garant staan voor: • Korte lijnen; • Persoonlijke- en klantvriendelijke benadering; • Steeds dezelfde contactpersoon; • Kort telefonisch advies behoort tot onze service en kost daarom niets. • Rapportbespreking behoort tot de standaard werkzaamheden en wordt niet extra in rekening gebracht. Kortom uw belang = ons belang!

www.kromhout.com

Onze diensten • Jaarcijfers • Loonadministratie • Belastingaangifte • Fiscale- en juridische adviezen • Mestboekhouding • Ondernemersplan • Bedrijfsoverdrachten • Studiegroepen • Cursussen

Van Balen Boekhoudburo BV Hegedyk 16 9026 BB Jellum Tel. +31(0)58 251 9296 info@vanbalenboekhoudburo.nl

www.vanbalenboekhoudburo.nl

Drachten • Joure • Gorredijk

Turkstra Bijlsma bv TE KOOP: • Melkveebedrijf te Dronrijp, ca. 80 ha

Van Balen - AS Joure 2014.indd 1

12-9-2014 22:26:34

“OOK ZO’N DURE ACCOUNTANT?” Voor een vaste prijs uw complete administratie inclusief belastingaangifte, bespreking en advies. Gespecialiseerd in de agrarische sector. Eenmansbedrijf € 1.450,• Toeslag extra maat € 250,• BTW boekhouding € 250,-

• Melkveebedrijf te Blesdijke, ca. 33 ha • Melkveebedrijf te Bantega, ca. 18 ha

Nr. 1 ADVIESBEDRIJF CATEGORIE ACCOUNTANTSORGANISATIE!

• Melkveebedrijf te Siegerswoude, ca. 48 ha VERKOCHT • Woonboerderij met evt. ca. 5 ½ ha weiland te Kortehemmen A TURKSTRA

• Woonboerderij met evt. ca. 4 ha weiland te Wieuwert

www.agrivesta.nl • Perceel grond bij Drachten langs A7, ca. 4 ha • Agrarische bedrijfslokatie te Harkema, ca 2.00.00 ha AGRIVESTA TURKSTRA 06- 512 60 942 • turkstra@agrivesta.nl

AGRIVESTA BIJLSMA BV 06-200 28 405 • bijlsma@agrivesta.nl

www.agrivesta.nl Agrivesta - AS Joure 2014.indd 1

Tel.: 050-301 28 19 info@woldendorp.net

www.woldendorp.net

Wij staan ook op de Agrarische Schouw te Joure, standnummer 405

12-9-2014 21:31:19 Woldendorp - AS Joure 2014.indd 1

12-9-2014 22:39:24

voerefficientie

Premix vervangt mengvoerbrokje Jan Edwin Snijder uit Niawier voert zijn koeien geen brok meer. De dieren krijgen in het gemengde rantsoen en in de melkstal nu losse grondstoffen die tweewekelijks tot een passende premix worden verwerkt. Snijder is een van de melkveehouders die werkt met het nieuwe premix-concept van Hoogland BV uit Ferwert en Leeuwarden. De ondernemer voert inmiddels vier maanden zijn circa 150 melkkoeien een premix naast het kuilgras, snijmaïs, graszaadhooi en tarwegistconcentraat. Er gaat 2,5 kilo premix bij het basisrantsoen in de mengwagen. De hoogproductieve koeien krijgen tot maximaal acht kilo in de melkstal van een tweede premix. ‘Bij de eerste en tweede snede kuil wil ik maximaal tien kilo aan krachtvoer-achtige producten voeren per koe.’

De premixen bestaan bij Snijder half augustus onder andere uit gerst, geplette tarwe en raapzaadschroot. Hoogland kan de premix uit tien verschillende producten opbouwen. ‘Voordeel voor mij is dat ik nu maar twee silo’s nodig heb. Liet ik alle grondstoffen apart komen dan had ik vijf silo’s nodig en had ik er meer werk van’, stelt de melkveehouder. Het andere voordeel moet komen uit de samenstelling. Brok heeft een basisopbouw, premixen zijn toegespitst op het ruwvoer dat je voert. De voerefficiëntie moet zo stijgen.

Jan Edwin Snijder: ‘De premix mengt mooi door het rantsoen heen.’

‘Het wijst erop dat dat bij mij ook lukt, maar eigenlijk zijn vier zomermaanden natuurlijk nog te kort om te oordelen’, zegt Snijder die zijn voerkosten niet zag stijgen. Ondanks dat het samenstellen van de premix natuurlijk ook geld kost. Andries Sneep van

Hoogland BV verklaart dat als volgt: ‘Als de grondstofprijzen dalen, vertalen wij dat direct in de prijs naar de klanten. Grote mengvoerfabrieken hebben al veel in het voor aangekocht en kunnen de prijzen dus zo snel niet laten dalen.’

Vrachtauto’s vol voer in één slurf Melkveehouder Jaco de Jong uit Bantega kreeg in augustus 175 ton snijmaïs geleverd. Niet in een sleufsilo, maar in een voerslurf. De Jong is een van de eerste afnemers van het nieuwe slurfconcept dat meerdere vrachten voer in een slurf opslaat. Al enkele jaren laat De Jong bijproducten opslaan in een slurf. ‘Het kost mij €6,50 extra per ton, maar geeft erg veel arbeidsgemak’, vertelt de melkveehouder. ‘Minstens zo belangrijk is

dat ik veel minder voerverliezen heb. Zeg maar gerust hélemaal geen verliezen.’ Enige nadeel van het concept tot nu toe was dat elke vracht een nieuwe slurf vroeg. Dat kost bij meer-

dere vrachten al snel aardig ruimte op het erf. Daar moest verandering in komen, dachten DuynieBeuker en Machines4Green, die gezamenlijk het concept vermarkten. Zij ontwikkelden een slurfconcept waarbij meerdere vrachten in eenzelfde slurf van zo’n 3,5 meter breed en 2 meter hoog geperst worden. Via loonbedrijf Kok in Bakkeveen is het concept nu in Noord-Nederland leverbaar

en toepasbaar voor verschillende (bij)producten. Jaco de Jong is er content mee. ‘Ik heb vijf vrachten snijmaïs laten komen en die liggen nu in één slurf. Deze slurf is natuurlijk wat groter dan wanneer er een enkele vracht in een slurf zit. Of dit invloed heeft op de bewaringskwaliteit moet in de praktijk blijken, maar ik heb daar wel vertrouwen in’, besluit De Jong.

transfermarkt

Met de toenemende vraag naar melk is wisselen van melkfabriek de laatste jaren wat ‘gewoner’ geworden dan in het verleden. Toch waagt lang niet iedereen de stap. De zekerheid van melkafname wordt vaak verkozen boven een melkprijs die misschien een paar centen hoger ligt. De Friese melkveehouders Wibo Hettinga 18

en Jelle Zeilstra leggen uit waarom zij wel kiezen voor een nieuw avontuur. Tekst Jelle Feenstra

Overstappen naar een Jelle Zeilstra: ‘Hoop op minimaal 2 cent extra voor melk van weidevogelland’ Melkveehouder Jelle Zeilstra (44) uit Gaastmeer nam samen met twee collega’s in de buurt afscheid van DOC Kaas en stapte over naar NoorderlandMelk. Het geeft hem ruimte om melk van weidevogelland te vermarkten. Met de indringende geluiden van de kievit, de grutto of de tureluur boven z’n hoofd kon hij als kleine jongen urenlang door de kruidenrijke graslanden bij Kleine Gaastmeer zwerven. Nu probeert hij die onbetaalbare beleving te koppelen aan de melk van zijn koeien. ‘Ik kan me voorstellen dat er meer mensen zijn die voor zulke melk wat extra willen betalen’, zegt de boer.

Kruidenrijk grasland

Zeilstra melkt een dikke honderd koeien op een quotum van 800.000 kilo melk. Hij is lid van het BoerenGilde, een groep van vier melkveehouders in Zuidwest-Friesland, die tegenwicht biedt aan intensivering en monocul-

tuur. De boeren proberen gezonde melk te maken van hun kruiden- en weidevogelrijke landen en dat ook als zodanig vermarkten. Nu krijgt Zeilstra vanuit de subsidieregeling agrarisch natuurbeheer een plus van iets meer dan een halve cent extra per kilo op deze melk. Zeilstra: ‘Dat is te weinig om het verlies aan grasopbrengst en de extra eiwitaankopen te compenseren. Het streven is om rechtstreeks vanuit de markt minimaal 1 en nog liever 2 centen per liter op onze melkprijs te krijgen. We investeren dat geld deels weer in het gebied, bijvoorbeeld door het aantal percelen met zwaar agrarisch natuurbeheer uit te breiden. Dan kun je ook echt stappen maken naar een meer ambachtelijke wijze van boeren.’

Speciale melkstromen

De melkveehouder vroeg DOC Kaas of er mogelijkheden waren voor speciale melkstromen. De zuivelcoöperatie kon hem die mogelijkheid niet bieden. Een tweede reden voor de overstap was het niveau van de melkprijs. Garanties dat hij bij NoorderlandMelk meer krijgt, heeft de boer niet. De pré is dat het kleine melkhandelshuis wel nadrukkelijk kijkt naar vermarkting van speciale melkstromen. Jelle Zeilstra: ‘Trots op ‘Gruttomelk’.

Zeilstra: ‘NoorderlandMelk is de enige zuivelspeler die alleen weidegangpremie betaalt als deze ook daadwerkelijk wordt verdiend in de markt. Dat spreekt me erg aan. Natuurlijk weet ik ook dat NoorderlandMelk een paar moeilijke jaren heeft gehad. De samenwerking met A-ware juich ik dan ook toe. Dat geeft NoorderlandMelk meer stabiliteit en mogelijkheden. En tot nu toe doen ze het qua melkprijs goed.’

Tjolk is terug

De melk van Zeilstra gaat nu naar het Amsterdamse bedrijf Galatrada, dat het zuiveldrankje Tjolk herintroduceert in de supermarkt. Het drankje, in de jaren zeventig een succesnummer, wordt met een iets hogere prijs in de markt gezet, als gezonder alternatief voor dranken als Fristi en Yogho!Yogho! Dat de melk van ‘gruttoland’ komt, wordt ook gecommuniceerd. In combinatie met fairtradegrondstoffen en weinig suikers hoopt Galatrada zo de bewuste consument voor zich te winnen. De melk ligt in eerste instantie bij Jumbo, Plus en C1000 in de schappen. Zeilstra: ‘Een jaar gelden startten we met het Boerengilde, nu ligt het eerste product al in de supermarkt. Het begin is er, daar zijn we best een beetje trots op.’

nieuwe zuivelfabriek

Wibo Hettinga: ‘Goed gevoel bij Aware’

Wibo Hettinga: ‘Mijn boekhoudrapport liegt niet, de melkprijs is gewoon te laag’ ‘De melkprijs is gewoon te laag. Ingewikkelder is het niet’, antwoord melkveehouder Wibo Hettinga (50) uit Burgwerd op de vraag waarom hij overstapt van Hochwald in Bolsward naar A-ware in Heerenveen. Het zal even wennen zijn, als begin januari 2015 niet de tankwagen van Hochwald, maar de rijdende melkontvangst met het kleurige logo van A-ware het erf van Hettinga op draait. De melkveehouder heeft er zin in. Al na de eerste huiskamerbijeenkomst, in juni 2013, was hij enthousiast over de plannen van Jan Anker en Klaas de Jong om in Friesland ‘een mooie fabriek met een goed verhaal’ neer te zetten. Dat enthousiasme is alleen maar aangewakkerd. A-Ware heeft het gebied, waar het de melk van ruim honderd boeren ophaalt, opgedeeld in zes regio’s. Elke regio levert een vertegenwoordiger in de klankbordgroep. Hettinga vertegenwoordigt 25 A-Ware melkveehouders die rond de lijn Bolsward – Leeuwarden boeren. Zo

krijgt hij regelmatig een kijkje achter de schermen in de nieuwe fabriek in Heerenveen. Wat hij ziet ontstaan, schept vertrouwen.

Gevoel is goed

Het gevoel is goed. Een Friese melkfabriek met boeren uit Noord-Nederland, die helemaal van de grond wordt opgebouwd. Dat voelt toch anders dan een Duitse coöperatie die in 2006 de bestaande Nestlé-fabriek in Bolsward opkocht en een deel van de boeren vaarwel zegde. ‘Op de Hochwald-vergaderingen wordt groeien in melk vanaf 2015 ook niet aangemoedigd, eerder afgeremd. Ook dat voelde voor mij niet heel goed’, vertelt Hettinga. Het niveau van de melkprijs is belangrijkste reden voor de overstap. ‘Eerlijk is eer-

lijk, in 2013 heeft Hochwald het gewoon goed gedaan. Maar de twee jaren ervoor niet. Ze zaten qua melkprijs ruim achter FrieslandCampina, maar ook achter DOC. Maar mijn boekhoudrapport liegt niet, het gaat om meerdere centen. Op bijna een miljoen kilo melk is dat veel geld.’

naar 140 koeien en met twee robots 1,2 miljoen melk te leveren. De koeien blijven op stal. ‘Dat scheelt me bij A-ware straks weliswaar een kwart cent aan weidepremie, maar het arbeidsgemak en de bezoekfrequentie van de koeien aan de robot wegen daar in mijn ogen tegenop.’

Op naar 1,2 miljoen

Vol vertrouwen

Hettinga melkt met 115 koeien en twee DeLaval-robots 950.000 kilo melk vol. Deze zomer is de stal in de breedte bijna verdubbeld. Er kwamen 78 boxen bij. De koeien krijgen door de nieuwbouw aanzienlijk meer ruimte en liggen op luxe waterbedden. ‘Ik zie ze nu al beter tochtig en denk ook dat de melkproductie dankzij deze verbouwing nog gaat stijgen.’ Het doel is om te groeien

De nieuwe fabriek van A-ware in Heerenveen moet het allemaal nog maar even zien waar te maken. Hettinga is vol vertrouwen. ‘Deze mannen doen niet zo maar wat, die hebben hun zaken goed voor elkaar. Er komt een prachtige fabriek en de afzetkanalen hebben ze al, in elk land één grote supermarkt. Nee, dit komt helemaal klaar.’

AgriMestMix® is een product van:

Rinagro Smart Farming

Tel. 0515-232724 www.rinagro.nl

Hegebeintumerdyk 33 b 9172 PH - Ferwert Tel: 0518 411 400 Fax: 0518 412 491 www.hooglandbv.nl

TMR dichterbij dan u denkt!

U wilt profiteren van de voordelen van TMR voeren? Met een Hoogland-premix hoeft u niet te investeren in extra opslag en is het rantsoen continu geoptimaliseerd! De Hoogland-Premix bestaat uit enkelvoudige grondstoffen die op maat voor uw kuil gemengd zijn.

Altijd prijs! Bij inlevering van deze bon rekenen wij het voordeel van een premix voor uw bedrijf door. Bovendien ontvangt u een leuke attentie en maakt u kans op 1000 kg gratis premix!

 Ja, ik wil graag weten wat het voordeel van de Hoogland-Premix voor mijn bedrijf is en maak bovendien kans op 1000 kg premix op maat Naam: ............................................................................................................................................... Straat: ............................................................................................................................................... Woonplaats/ Postcode: ..................................................................................................................... Aantal melkkoeien: ...........................................................................................................................

Voordelen TMR Losse grondstoffen Elke hap in balans Hogere voerefficiëntie Lagere kostprijs

Voordelen Hoogland-Premix Uw eigen samenstelling Sneller voeren Nauwkeuriger voeren Met granen van eigen akkerbouwers Deskundige advisering

Lever deze bon in op onze stand op de Agrarische Schouw of bij Hoogland B.V. Hoogland BV - AS Joure Beursuitgave 2014.indd 1

26-8-2014 16:51:08

stalinrichting

‘High Welfare Floor biedt boer gemak’ Melkveehouder Jan Benedictus uit Oldeberkoop laat sinds dit voorjaar zijn koeien afkalven op een High Welfare Floor van Hebo. ‘Veel minder bewerkelijk dan zand’, zegt hij enthousiast. Benedictus melkt 85 koeien en liet zijn koeien tot dit voorjaar in een zandbox afkalven. Ook zieke koeien konden in die box herstellen. ‘Zand is prachtig materiaal, maar het vocht kon niet wegkomen. Dat moest ik wegscheppen, net als de mest. Best zwaar werk, vind ik.’ Hij zocht naar andere opties en stuitte op de High Welfare Floor die exclusief door Hebo wordt vermarkt. Een vloer die tot stand kwam door een samenwerking van ex-melkveehouder Jacob Noord uit Zeijen en de bedrijven TenCate, HeBo, JOZ, Drain Products en Schmitz Foam. Vier lagen Dat de urine en mest gescheiden worden en het oppervlak droog blijft, heeft met de opbouw van de vloer te maken. Die bestaat uit vier verschillende lagen: de eerste laag is een grondzeil, daarop volgt een laag met

Door het snel drogende oppervlak staan de koeien makkelijk op, zoals op deze High Welfare Floor bij een veehouder in Noord-Brabant.

Permavoid units die voor de afvoer van urine en de vloer zorgen. De derde laag biedt het comfort voor het kunnen opstaan en goed lopen. De toplaag zorgt voor de scheiding van de vast mest met de urine. De

kosten bedragen circa €120 per vierkante meter. ‘De vloer blijft ook echt mooi droog’, vertelt Benedictus. ‘Mijn vloer is met 42 vierkante meter niet zo groot. Daarom werk ik niet met een mestrobot. Dat

de vloer uit zichzelf droog blijft, scheelt mij daarom veel werk. Precies wat ik zocht, goed voor het welzijn van koe en boer’, verklaart de melkveehouder zijn keuze.

advertentie

Agrarische Schouw Standnummer 201

MEZO WEIDESLEPEN

Een gezonde start

Met het Kaliber Jongvee Plan

U bent van harte welkom op onze stand om bij te praten over onder andere het Kaliber ® Jongvee Plan. Een uitgebalanceerd jongvee-opfokprogramma voor een gezonde start bij de ontwikkeling van uw kalveren.

Ecobuster

Combinatie van weideslepen en onkruidbestrijding. De beste ontwikkeling voor een duurzame grasmat. Optie: pneumatische zaaimachine

Terrabuster

Doordachte weidesleep met verend mes, omkeerbare eg en een onverwoestbare constructie

De koffie met koek staat voor u klaar!

WWW.RUNIAFOURAGE.NL - WYTLANDSDIJKJE 17 -

NIJEMIRDUM - TEL 0514 - 57 15 61

058 - 255 15 65

www.meinderts.nl

info@meinderts.nl

beursplattegrond

Agrarische Schouw 2014

101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217

Tynaarlo Tersoal Heeg Sneek Joure Diessen Drachten Bedum Arnhem Joure Nijemirdum Midwoud Piaam Sint nicolaasga Tijnje Lutkewierum Katlijk Folsgare Oldeouwer Oudehaske Leeuwarden Blesdijker Creil Joure Bantega Dalfsen Sloten

Surhuisterveen Bolsward Apeldoorn Heerenveen Tollebeek Joure Leeuwarden St.Nicolaasga Oudeschoot Joure Easterein Gorredijk Hurdegaryp Winsum Hoogeveen Mirns

ď&#x20AC;&#x2019;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x201D;

ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x192;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x2021;

ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x160;

ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x160; 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328

ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x160;

ď&#x20AC;&#x2019;ď&#x20AC;&#x192;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2030;

ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x160;

Melkcontrole Nijland Reproplus NWF + NH Van Kammen Tenten & Catering THP De Heus voeders bv Akkerman Mechanisatie App.bouw & Constructie bedr. Dedden B.V. Tjitte de Wolff Dijkstra Mechanisatie - Qmac machines Kuperus Oudehorne BV Landwinkel Vierhuis Atelier-Bertina Gebr. Fuite BV Germ Wijnia Vastgoed Agrio Uitgeverij B.V. Wateler atb B.V. Agrivesta Turkstra en Agrivesta Bijlsma Hogeschool Van Hall Larenstein Afmitech Friesland B.V. Sipo Schapenadvies CAH Vilentum/NAJK Mezutec Drachten B.V.

Nijland Stiens Oosternijkerk Ouwsternijega Ede Sintjohannesga Willemsoord Tjerkgaast Sondel Oudehorne Rohel Joure Genemuiden Sneek s- Heerenberg Minnertsga Houtigehage Leeuwarden Joure Nijland Dronten Drachten

ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x192;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2030;

Stroobos Leeuwarden Leeuwarden Scharsterbrug Joure Lemmer huns Leeuwarden Bears Friens Nijkerk Jellum Leeuwarden Joure Sneek Sneek Leeuwarden Sint nicolaasga Wageningen Scharnegoutum Joure Oentsjerk IJhorst Wergea Workum Joure Sneek leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Sneek Oudehaske Ferwert Drachten

301 302 303 304 305 306

Akkrum Sneek Marum Oudehaske Alphen a/d Rijn Sneek Joure Heerenveen Oudehaske Gorredijk Franeker Joure Nieuwehorne Sint nicolaasga

W.H. van der Heide Visser/Ceres Bolsward Agrifirm Feed UnivĂŠ Friesland Agrimakelaardij / mijnwoonboerderij.nl Middelbos Machineservice De Haan AGW advocaten en notarissen Jonkman St.Nicolaasga B.V. Melboâ&#x20AC;&#x2122;s Place Reitsmaâ&#x20AC;&#x2122;s Handelsonderneming Evenemententerrein Bos Mechanisatie Broekens Gorredijk B.V. Hooghiemstra Hardegarijp bv Fa. Gebr. Greidanus DOC kaas KI Service ZWF

15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

Laan Hiemstra Silo & Vijzelmontage Rabobank Remon Waterbehandeling B.V. Regiobank/â&#x20AC;&#x2122;t Hasker Assurantiekantoor DuynieBeuker De Laval Manus Noord Weidse Blik Lely Center Noord Wiersma Olie & Techniek BV Melkveetechniek de Jong en Bosch Hit B.V. Mechanisatie Franeker Rienk automatisering B.V. Hoekstra Fourages b.v. Gezamelijke Gea Westfalia dealers: Bosma melktechniek, Henk de boer Melktechniek, MCN Drachten Sikma Veevoeders b.v. Farm Service B.V. Melktec. B.V. Handelsonderneming Hebo Scharsterbrug b.v. Dak en Gevelbeplating De IJzeren man b.v. Speerstra Feed Ingredients B.V. Topteam Agrarische AssurantiĂŤn E kwadraat Truke Zeinstra, Mediation, Training, Coaching ATW Friens ABZ Diervoeding Van Balen Boekhoudburo B.V. Nordwin College Flynth adviseurs en accountants Mech. Bedrijven De Blaauw B.V. AB Vakwerk Semex Poffertjeskraam R.P. Klooster V.O.F. BLGG AgroXpertus Servicebedrijf Jan Castelein Van der Zee Joure N.O.J.G. Handelsondern. Oostra B.V. Meinderts Wergea B.V. LMB Gerlsma B.V. Martien Visser Mechanisatie Veenema Olie Chemie Energie Agri Vastgoed ABN AMRO Bank N.V./Agriteam fryslan Alfa Accountants en Adviseurs Accon Avm Adviseurs en accountants Wiersma Olie & Techniek BV Hoogland B.V. A. Th. De Boer en Zn B.V. Bergterrein Broekveldt B.V. Heeringa Cultuurtechniek B.V. Foeke Visser fourages en kunstmest B.V. v/d Wal motoren en quads Comfort Koe Ing. Bureau Heemskerk Man & Mach B.V. Kenders Bouw B.V. CRV Freerk Attema Platteland Makelaardij Podiumterrein Runia Fourage B.V. J. Bruin - Midwoud Klimmaterialen H.O. Joustra V.O.F./ Rinagro B.V. Bosma agri shop MAMMUT Nederland Stalzicht Handelsonderneming A. Koehoorn Agrimax.nl AniVixx, de natuurlijke oplossing Omrin Sim-Holland-Noord Gezamelijke Case-IH en Stey dealers Fa. van der Wal S.K. Wiersma Fourages Royal Friesland Campina KI Kampen EBI en EJB Bouwstra installaties

218 219 220 221 222 223 224 225 226 227

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Plaats

Stand Naam

Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door:

329

Countus accountants & adviseurs Joure Haventerrein Deelstra Jansen administratie en advies Leeuwarden Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door: Dairy Solutions Oldeboorn Tellus Tigra Donkerbroek PAS mest opslagsystemen B.V. Drachten Administratiekantoor Woldendorp B.V. Bedum InQpharm Animal Health Europe B.V. Haarle Piersma & van der Ven vloertechniek Ouwster-Nijega LMB D. kuipers B.V. Greonterp Veenstra Bakkeveen Bakkeveen DEM Akkrum B.V. / Greve B.V. Akkrum Ausma Vorkheftrucks Heerenveen Edze trading BV Balk Spermahandel en paringsadvies Jacobus Eppinga Sondel GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF v.d. Belt Agri Service B.V. Donkerbroek Herbo GroenLeven Heerenveen Van der Veen & Kromhout registeraccountants Gorredijk Opstal agrarisch huisvestingsadvies Oudehorne Baker Tilly Berk N.V. Kampen

401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418

Deze schouw

ď&#x20AC;&#x201D;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x2022;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2030;ď&#x20AC;&#x2013;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x2014;ď&#x20AC;&#x2013;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2018;ď&#x20AC;&#x160;

Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door:

ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2030;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2039;ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x2018;ď&#x20AC;&#x2021;

GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF

Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door: ď&#x20AC;&#x2022;ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;Ąď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201D;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x2122;ď&#x20AC;Ąď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x192;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x203A;ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;Ąď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x160;

ď&#x20AC;&#x2039;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x160; ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2030;ď&#x20AC;? ď&#x20AC;&#x2018;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x160;

TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF

CRV SCHRALE SCHARNEGOUTUM

ď&#x20AC;&#x17E;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201C;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x160;

GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF

ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x192;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2030;ď&#x20AC;&#x160; GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF

ď&#x20AC;&#x2122;ď&#x20AC;&#x203A;ď&#x20AC;&#x153;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x160;

ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2030;

ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x160;

ď&#x20AC;&#x2039;ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2030;

419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438

Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door: Deze schouw wordtď&#x20AC;&#x203A;ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC;&#x17D;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x201D;ď&#x20AC;&#x160; mede mogelijk gemaakt door:

ď&#x20AC;&#x2039;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x152;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC; ď&#x20AC;&#x160;

CRV CRV SCHRALE SCHARNEGOUTUM TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF

TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF

SCHRALE

Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door: SCHARNEGOUTUM ď&#x20AC;&#x2DC;ď&#x20AC;&#x2122;ď&#x20AC;&#x160;ď&#x20AC;&#x161;ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x201A;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x160;

Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door: ď&#x20AC;?ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2018;ď&#x20AC;&#x2020;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x2021;ď&#x20AC;&#x201E;ď&#x20AC;&#x2C6;ď&#x20AC;&#x2026;ď&#x20AC;&#x2030; Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door:

GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF

Mobifood Vegelinsoord Deze schouw wordt mede mogelijk gemaakt door: Veecom Hellum Timac Agro Nederland B.V. Rotterdam GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF Agrarisch handels- en adviesbureau Wijsman Zoetermeer TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF Groenhorst Emmeloord Emmeloord Bouwkundig Bureau Haverkamp B.V. Sint nicolaasga SCHARNEGOUTUM Agricomfort Joure Gezamelijke Valtra dealers Harlingen EM Agriton Noordwolde Vof. Sietse Jorna Wirdum Veld-V-Beton Nederland Mill F.S. Andela Wommels NNRD Drachten MAIN Energie Amsterdam TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF vd Meer mechanisatie Nijemirdum Heftruckcentrum Post B.V. Kampen GARAGE-& MECHANISATIEBEDRIJF SCHARNEGOUTUM De nijborg agri Renswoude TENTENVERHUUR & CATERINGBEDRIJF Autobedrijf Tolsma Exmorra Banden & Allroundservice Bert van der Leij Joure BDL Machines B.V. Menaam

CRV CRV SCHRALE CRV SCHRALE SCHRALE

SCHARNEGOUTUM SCHARNEGOUTUM

CRV SCHRALE

CRV SCHRALE SCHARNEGOUTUM

- Monsternemer of DHZ-monstername - Nijland-verwerking of NRS-verwerking - Online managementpakket - Onderzoek in eigen laboratorium in Nijland

NIEUW: tgheidsbepaling h c a r D Voor meer informatie

www.melkcontrolenijland.nl Voor meer informatie over mogelijkheden en prijzen:

Hege Wier 2, 8771 RN Nijland Tel: 0515-569333 info@melkcontrolenijland.nl

Agrarische Schouw stand 307

Wie kan rekenen, rekent op Melkcontrole Nijland!

Melkcontrole Nijland.indd 1

12-9-2014 21:19:43 team GIANT Noord

Mandewyk 1A 9243 JW Bakkeveen tel.: 0516-541741 fax.: 0516-541743 internet: www.giantknikladernoord.nl e-mail: info@giantnoord.nl

www.giantknikladernoord.nl Verkoop: Gerrit Snel

06-18631310 gerrit@giantnoord.nl

VIND ONS ONLINE: www.facebook.com/giantwheelloaders

Veenstra Bakkeveen - AS Joure 2014.indd 1

BEZOEK ONS OP DE AGRARISCHE SCHOUW IN JOURE

12-9-2014 21:22:41

Arjen van Balen Beslingadyk 4 9009XC FRIENS Privé/fax: 0566 - 600039 Mobiel: 06 – 54341080 Dealer van:

• Minimelkers (olie gesmeerd) • Bevepro koematrassen • Stalinrichting, ventilatoren en drinkbakken • Melkmachines (nieuw en tweedehands) • Silo’s en vijzels (ook tweedehands)

• Tweedehands melkmachines • Constructiewerkzaamheden • Doda mestscheider en mestschuiven • Doormeten door erkende “KOM”monteurs

Website: www.atwagri.nl • Email: info@atwfriens.nl Uw specialist in levering en montage van producten die het comfort van de koe verbeteren

Agrarische Schouw standnummer: 23

INTERVIEW

Ausnutria Hyproca: 300 miljoen kilo melk In de luwte van A-Ware en Fonterra bouwt Ausnutria Hyproca in Heerenveen een nieuwe fabriek voor baby- en kindervoeding. De Chinees-Nederlandse zuivelcombinatie denkt in 2020 de jaarproductie te verdrievoudigen naar 100 miljoen kilo kindervoeding. Daarvoor is ruim 300 miljoen kilo melk nodig. Tekst Jelle Feenstra

Van de melkplas is in 2020 naar verwachting 70 miljoen kilo geitenmelk (zie kader) en de rest koeienmelk. De koemelk die Hyproca nodig heeft, gaat in eerste instantie niet naar Heerenveen, maar naar haar vestigingen in Kampen (Lyempf) en Ommen. Daar maakt Hyproca basismelkpoeders, die als halffabrikaten naar Leeuwarden (Lypack) en vanaf 2016 ook naar Heerenveen gaan. Daar wordt het volledige kindervoeding. Stormachtige groei Hyproca groeit stormachtig. In 2011 bedroeg de jaaromzet € 100 miljoen. Vorig Geitenmelk succesnummer

Hyproca heeft individuele contracten met 55 geitenmelkhouders en verwerkt jaarlijks 45 miljoen kilo geitenmelk in Ommen. Het bedrijf is wereldmarktleider op gebied van geitenmelkproducten voor de zakelijke markt. Als babyvoedingsproduct is de lichter verteerbare geitenmelk van Hyproca (Kabrita) inmiddels ook bezig met een opmars. In China is het product een succesnummer. Sinds kort staan er ook blikken bij de ETOS te koop, ongeveer vier keer zo duur als flesvoeding op basis van koeienmelk.

jaar groeide de omzet naar € 170 miljoen. Algemeen directeur en aandeelhouder Bart van der Meer – samen met voormalig directeur Ids Jorna en huidig directeur van de vestiging in Almelo Ben Busscher heeft hij 49 procent van de aandelen in handen- zei eerder voor 2014 te mikken op een jaaromzet van € 250 miljoen. Ausnutria Hyproca (375 medewerkers in Nederland) verkoopt baby- en kindervoeding wereldwijd, onder eigen merk (Neolac en Kabrita), onder private label of op contract. Het bedrijf profiteerde flink van de grote vraag op de Chinese markt naar babyvoeding. Andere groeimarkten zijn het Midden Oosten en Oost-Europa. ‘De vraag naar kindervoeding is enorm. We hebben het afgelopen jaar slechts beperkt klanten kunnen aannemen, omdat we aan het plafond van onze productie zitten. Daarom zijn we blij als Heerenveen straks draait’, duidt Evert Schilstra, directeur van Lyempf Kampen en Hyproca Dairy.

Strijd om melk In totaal verwerkt het bedrijf jaarlijks nu ruim 100 miljoen kilo koeienmelk, voornamelijk in Kampen, waar de productiecapaciteit recent fors is uitgebreid. Het overgrote deel van de melk levert Farmel, dat op contractbasis de melk van ruim 200 Nederlandse melkveehouders verhandelt. Schilstra: ‘De strijd om melk is in volle gang, maar of dat leidt tot melkprijzen van 50 cent of meer, betwijfel ik. De 30 cent zullen we echter ook niet vaak meer aantippen. Daarvoor is de structurele vraag wereldwijd te groot.’ Hij denkt wel dat de Nederlandse melkprijs nog meer toegroeit naar wereldmarktprijs. Schilstra vertelt dat de borging van de melkaanvoer een reden is om in Noord-Nederland te bouwen. ‘Daar voorzien we de meeste groei van melk.’ Individuele contracten met boeren afsluiten acht Hyproca voorlopig niet nodig. De flexibiliteit in samenwerking met Farmel en inkoop van melk via andere fabrieken bevalt.

Hyproca directeur Evert Schilstra

Schilstra vertelt dat Nederlandse melk in China enorm hoog staat aangeschreven. Weidegang ‘Weidegang speelt daarin wat ons betreft niet zo’n grote rol als wel eens wordt gezegd, zeker niet als het gaat om kindervoeding. Het goede imago heeft vooral te maken met kwaliteit. En die is bij opstallers wat ons betreft minstens zo goed als bij weiders. Daarom plegen wij geen extra inzet op weidemelk. Wel denken we de komende jaren verder te kunnen groeien in biologische melkproducten.’

Meer melk uit eigen kuil

Streek 36 8464 NC Sint Johannesga Tel: 0513-551283

www.lmb-akkerman.nl info@lmb-akkerman.nl Mob: 06 - 21 881 418

Streek 36 8464 NC Sint Johannesga Tel: 0513-551283

www.lmb-akkerman.nl info@lmb-akkerman.nl Mob: 06 - 21 881 418

U bent van harte welkom op stand 312 Agrarische Schouw te Joure

Akkerman Mechanisatie.indd 1

Met Penskarakter biedt KuilKenner van BLGG u een nieuwe kijk op kuilen: • Direct inzicht in de pensbenutting • Betere voorspelbaarheid van het rantsoen • Tips voor het maken van een gezonde kuil met hoge voederwaarde

10-9-2014 16:02:20

Deskundig, betrouwbaar en betrokken • • • • • • • •

Bezoek ons op de Agrarische Schouw stand 401

jaarrekeningen ﬁscale adviezen loonadministratie belastingaangiften bedrijfseconomische adviezen bedrijfsoverdrachten samenwerkingsvormen subsidies

Meer weten? Kijk op www.penskarakter.nl

Wismastate 9 Postbus 52 8900 AB Leeuwarden

T (0888) 18 18 18 F (0888) 18 18 00 E info@deelstrajansen.nl www.deelstrajansen.nl

inkuilmanagement

‘Eindelijk vrij van al die zandslurven’ Silage Safe presenteert in Joure een nieuw kuilafdeksysteem. Melkveehouder Piet van der Schaar uit Tzummarum dekt zijn kuil er al sinds dit voorjaar mee af. ‘Ik ben blij dat ik niet steeds weer 200 zandslurven hoef te leggen.’ ‘Wij kuilen vier snedes over elkaar heen in dezelfde sleufsilo. Dat betekende dus heel veel slepen met zandslurven en autobanden’, vertelt Van der Schaar. ‘Ik zocht naar een simpel systeem dat kwalitatief goed werkt en niet te duur is.’ De melkveehouder kocht het systeem van Johan Mathijssen, de ontwikkelaar van het concept. Begin dit jaar kocht een samenwerkingsverband van Edze Trading uit Balk, MBS Beton en CBS Beton de rechten voor het afdeksysteem. Zij optimaliseerden het systeem en presenteren het donderdag op de Jouster Schouw. Het systeem bestaat uit twee meter brede kunststofdoeken die op beide kanten

Piet van der Schaar (rechts) spant met zijn medewerker de kunststofdoeken aan.

aan de binnenzijde in de sleufsilo komen te hangen. Regenwaterafvoer Aan de onderzijde is dit doek voorzien van zoom, met daarin een twee meter lange geperforeerde pvc-buis. Via deze pvcbuis wordt regenwater afgevoerd. Met spanrie-

men wordt het doek van beide kanten eenvoudig aan elkaar bevestigd en strak getrokken. Doordat de kunststofdoeken zich aan de binnenzijde van de sleufsilowand bevinden, worden de zijkanten ook goed aangespannen, wat broeivorming tegengaat. De kosten liggen op €6,95

per vierkante meter. Van der Schaar betaalde voor zijn 80 meter lange sleufsilo zo’n €8.000. Hij noemt het een redelijke prijs. ‘Je moet niet denken dat je geen werk meer hebt als je zo’n systeem koopt, maar het werkt sneller en is vooral fysiek veel lichter.’

Productnieuws

Van Balen: ‘Steeds meer BV’s in sector’ Steeds meer melkveehouders maken met hun bedrijf gebruik van een BV nu niet meer kan worden afgeschreven op melkquotuminvesteringen.

Dat constateert Watze van Balen van Van Balen Boekhoudburo in Jellum. Het bedrijf heeft ruime ervaring op het gebied van bedrijfsadministratie en belasting-

wetgeving en werkt met name voor klanten uit de agrarische sector, voor klanten uit het MKB, de ZZP-er en de particulier. ‘Je kunt ons vergelijken met

een huisarts. We kunnen veel zelf, maar als het heel specialistisch wordt, huren we de juiste mensen in om die één-op-één aan de klant te koppelen’, zo vertelt Watse van Balen. Op die manier kan het boekhoudbureau dezelfde full-service bieden als dat van een groot accountantskantoor. Goed voorbeeld is de Na-

tuurbeschermingswet, waar veel boeren met bouwplannen tegenaan lopen. De Kringloopwijzer is een ander actueel thema in Van Balen’s praktijk. Hoe dan ook is Van Balen komende donderdag van de partij in Joure met de boodschap: ‘Een goede boekhouder kost geen geld, maar levert geld op.’

Tijd- en dieselwinst op de kuilbult Loonbedrijf Frankena kuilt zelfstandig gras in voor klanten en doet dat ook via een samenwerking met loonbedrijf Geuker uit Dronrijp. Beide bedrijven werken sinds dit seizoen met kuilverdelers van Mammut. Deze machines bestaan uit trommels die voorop de shovels zijn gemonteerd.

‘Dat moest even wennen, maar nu zijn alle jongens die er mee werken erg enthousiast’, vertelt Kingma. ‘Wij wilden meer rust op de kuilbult creëren door

sneller het gras te verwerken. Dat lukt nu goed. Drie á vier keer heen en weer rijden en al het gras ligt goed verdeeld. Dat betekent meer tijd om de bult goed in te rijden.’

Kosten

Frankena en Geuker betaalden rond de €15.000 per

stuk voor de kuilverdelers. Daarmee hebben zij een grote uitvoering met een specifieke aandrijving. Een eenvoudigere uitvoering is al verkrijgbaar vanaf €4.000, laat Bonne Wiersma weten, die vanuit Tijnje het dealerschap van de Oostenrijkse machines beheert.

MOEITE MET (SELECTIEF ) DROOGZETTEN??

Burg. H. Mulierstraat 2b - 8556 AG Sloten Tel. 0514-531782 - Mob. 06-22526843

• Elektra - Water - Gas - Zinkwerk

# mastitis

Joure Haven

# celgetal # speenconditie

• Centrale Verwarmingsinstallaties • Boerderij boilers • Rondpompsystemen - Drinkbakken

# lastige koeien

• Stalverlichting

Uw melkmachine is schuldig!!

- Hoogfrequent - Led

www.dairysolutions.nl

. Standnr 217

- Inductie

Uw totaal installateur

E.J. Bouwstra

Warns • tel. 0514 - 85 06 49 • mobiel 06 - 10 90 77 89

Bouwstra - AS Joure 2014.indd 1

OPSLAGSYSTEMEN VOOR MEST

12-9-2014 21:39:18

deerd! n a r a g e g Altijd • de sterkste merken • deskundig advies • de beste service

OPSLAGSYSTEMEN VOOR MEST

Bij Bos treft u de beste combinatie voor de beste prestatie. De mensen van Bos werken dagelijks vol passie en vakmanschap vanuit 4 vestigingen door heel Friesland. Bos heeft voor u de sterkste merken en levert persoonlijke aandacht. Werken aan het beste resultaat voor u, met sterke merken, zowel nieuw als gebruikt. Met de beste service, onderweg en in onze werkplaatsen. Dus gewoon naar Bos voor de beste prestatie.

EASTEREIN / HARICH / SNEEK / TIJNJE |

bosmech.nl

1 Stand 30 voor de beste prestatie.

stalinrichting

Chinees oog waakt over Nederlandse koe Melkveehouder Jerom Hofman uit Lutkewierrum bezocht tot vorig jaar de Agrarische Schouw in Joure met vrienden. Dit jaar staat hij in een eigen stand met zijn bedrijf Stalzicht.nl. ‘Ik zag je aankomen’, zegt Jerom Hofman lachend. Hij wijst op de camera’s die zijn erf bewaken. ‘Als verkoper van erf- en stalcamera’s in de melkveehouderij kan ik natuurlijk zelf niet zonder.’ Hofman combineert sinds een jaar het melken van 90 koeien met het bedrijf Stalzicht.nl. Hulp van vader Dankzij zijn vader, die na de bedrijfsovername bij het bedrijf bleef wonen, runt hij deze tweede tak tussen twee

melkbeurten. Dat betekent camera’s uit China importeren en die verkopen aan andere melkveehouders. Zelf monteren Hofman levert de camera voor nog geen €250 in totaal. Klanten moeten deze zelf monteren en op afstand regelt de jonge ondernemer dan de koppeling met de computer en dat de camera goed gaat werken. ‘Ik ben vrij handig met computers en techniek. Een klant hoeft dat niet te zijn. Die moet

de camera ophangen met vier schroefjes, een netwerkkabeltje erheen leggen, aansluiten op 220 volt en mij bellen’, zegt Hofman. ‘Op alle apparaten waar internet op zit, kun je de beelden daarna volgen. Zelf woon ik niet bij het bedrijf, maar houd via de smartphone altijd zicht op wat er gebeurt.’

Geen geluidoptie Hofman levert vaste en camera’s die tot 355 graden kunnen draaien. ‘Alleen in oude platte stallen moet je daardoor veel draaien voor een goed beeld. Verder hoor ik nooit klanten klagen. Soms vragen ze om een geluidoptie, maar dat lever ik principieel niet. Het helpt je namelijk niets verder dan het luisteren naar irritante bijgeluiden.’

‘Gesleep met de hogedrukspuit is verleden tijd’ Per Anton de Vries installeerde een vaste hogedruk waterinstallatie in zijn nieuwe melkveestal. Hiermee kan hij op verschillende plekken water onder hoge druk gebruiken, zonder een hele hogedrukreiniger telkens te moeten verplaatsen. ‘Bij de melkrobot, de kalverhokken, de klauwbekapboxen en buiten voor het reinigen van machines, overal in en rond de stal, wil ik graag water onder

diende, was ik dus geïnteresseerd.’ Die oplossing kwam uit eigen huis en dorp. Zijn vrouw Gea Jonkman, die bij handelsonderneming Jonkman in Sint Nicolaasga werkt, kwam met het idee een vaste installatie in te bouwen. Een concept overgewaaid uit de vleesindustrie. De installatie is geplaatst in het midden van de stal.

hoge druk beschikbaar hebben’, zegt de melkveehouder uit Sint Nicolaasga. ‘Nadeel daarbij is dat je keer op keer de complete reiniger moet verslepen. Toen zich daar een oplossing voor aan-

Vijf aftappunten Vanuit de installatie zijn persleidingen aangelegd naar vijf aftappunten. Met de installatie kan de temperatuur van het water worden ingesteld. Ook

kunnen er verschillende reinigingsmiddelen worden toegevoegd. De pomp op de installatie bij De Vries staat op 150 bar ingesteld, het maximum van de pomp is 200. De toelevering van water is 20 liter per minuut. ‘Van drukverlies door de afstand die het water door de persleidingen aflegt, hebben we geen last’, licht De Vries toe. Wil hij op

twee plaatsen tegelijkertijd spuiten, dan verliest hij wel druk. Eventueel is dat op te lossen door een zwaardere pomp. ‘De installatie gaat langer mee en het werk is lichter dan bij een gewone hogedrukreiniger. Er is eigenlijk maar één nadeel te noemen’, zegt de melkveehouder. ‘De investering van zo’n €10.000 ligt wel behoorlijk hoger.’

Ascon Vrijligbox “OOK UW KOE KAN LANGER MEE” Duurzaam concept qua materiaal, maar vooral voor uw koeien. Geschikt in combinatie met alle boxbedekkingen.

Foto’s: archief H2OOSTRA – resultaten - losgekomen bacteriën en mangaanaanslag

Maak uw (drink)waterleidingen, drinknippels, vloeren en sproei-installaties schoon. NIEUW! H2OOSTRA Bio-Cleaner Zorgt voor het losmaken van: • Bacteriën • IJzeraanslag • Mangaan- en kalkaanslag in uw drinkwatersysteem

Garantie op: recht liggen, lang liggen, schoon liggen, vrij opstaan, vrij gaan liggen en…… 10 jaar garantie. www.wateler.nl info@wateler.nl

Geen biocide! • Beschermt de leidingen • Dus niet corrosief • Milieuvriendelijk

STALINRICHTING

Drinkwatertoelating Geschikt voor alle agrarische en tuinbouwbedrijven! Vraag naar de mogelijkheden!

NIEUWBOUW RENOVATIE

0518-481961 06-53333474

MESTVERWERKING MESTOPSLAG

Wateler - AS Joure 2014.indd 1

12-9-2014 23:38:09

Oostra.indd 1

04-06-13 10:43

OOK KLAAR VOOR DE NIEUWE REGELGEVING PER 1-1-2015? Om uw koeien of geiten vlot de melkstal in te krijgen! Van handbediend tot volautomatisch.

Constructiebedrijf

DEDDEN bv

www.deddenbv.nl 0521-588 785 standnummer 313 Dedden - AS Joure 2014.indd 1

13-9-2014 0:10:05

KIWA GEKEURDE DUBBELWANDIGE TANK MET ANTIDIEFSTAL SLOT EN DESKUNDIG (MILIEU) ADVIES COMPLEET GELEVERD MESSCHERP GEPRIJSD WWW.VEENEMAOLIE.NL 0515-420151

antibiotica

‘Geen Scandinavische toestanden hier’ Naam: Warner van der Leeuw (34) Plaats: Nij Beets Bedrijf: Melkveebedrijf met 90 melkkoeien en 45 stuks jongvee. Bijzonderheid: Besloot na eigen analyse meer injectoren bij mastitis te gebruiken Tekst Sjoerd Hofstee

‘Het jaaroverzicht van augustus 2013 tot en met juli 2014 liet een dierdagdosering van 2.14 zien. De maand ervoor was dat 3.12. Het grote verschil komt doordat ik vorig jaar in juli in een keer veel voorraad kocht. Zo zie je maar hoe betrekkelijk zo’n getal is. Een dierdagdosering van 3 als maximumeis vind ik streng genoeg. Een zieke koe moet wel behandeld kunnen worden’. ‘In Scandinavië zie je dat de strenge regelgeving rond antibiotica maakt dat boeren hun koeien niet laten behandelen omdat de dierenarts te duur wordt. Die praktijken moeten we in Nederland niet hebben. Daarom vind ik selectief droogzetten ook wel oké, bij koeien met een laag celgetal gebruik ik ook geen droogzetters. Maar droogzetten met antibiotica compleet verbieden, gaat echt een stap te ver.’ ‘Ik was altijd wel scherp op uiergezondheid, maar sinds ik een jaar of zes geleden deelnam aan een UGCN-studieclub werk ik bewuster. Komt een koe drie keer met hetzelfde uiergezondheidsprobleem terug, ook al zit er een jaar tussen, dan vertrekt ze. Koefamilies die vaker problemen veroorzaken worden uitgesloten voor de fokkerij. Deze aanpak helpt mij mastitis en antibioticagebruik terug te dringen’. ‘Koeien die ik behandel met antibiotica, pak ik ook direct goed aan. Vaak gebruik ik minimaal zes tot acht injectoren. Uit eigen analyse blijkt steeds weer dat minder injectoren gebruiken vaker leidt tot terugkerende problemen.’ ‘Goed voeren is het belangrijkste om de koeien gezond te houden en mastitis te voorkomen. Ik ben erg scherp op het weren van schimmels en broei in het rantsoen. Gooi je beschimmeld voer in de mengwagen, dan vind je dat niet terug. Maar je prakt toch ook geen schimmel door je eigen eten?’ ‘Bij ons ligt het vervangingspercentage steevast onder de 20 procent en de levensproductie van de koeien is bij afvoer al drie jaar op rij gemiddeld hoger dan 50.000 kilo. Daar ben ik best trots op. Het diergezondheids verhaal is, net als het hele boeren, ook een beetje een sport.’

´Gooi je beschimmeld voer in de mengwagen, dan vind je dat niet terug. Maar je prakt toch ook geen schimmel door je eigen eten?’

vanaf € 199

10%* CASHBACK ACTIE Exclusief voor leden van LTO Noord, ZLTO en LLTB, bij aankoop van een professionele Kärcher koud- of warmwater hogedrukreiniger tijdens de actieperiode van 15 juni t/m 30 september 2014.

STAL

Wegens succes verlengd, uw voordeel kan oplopen tot wel € 400,-

Altijd en overal zicht op uw koeien?

* Kijk voor de actievoorwaarden op www.ltocommerce.nl/karcher

( )

UNIEKE TRACTOR OP SCHAAL � Tot 30 september, bij aankoop van een professionele Kärcher warmwater hogedrukreiniger. BRUSH

★ ★

I ADE A

HAN

★

Uw deelnemende Kärcher dealer :

Joram Hofman 06-29264592 www.stalzicht.nl

VAN DER ZEE

De Wielen 4, 8502 TK Joure Tel.: 0513 417029 info@vanderzeejoure.nl www.vanderzeejoure.nl Karcher-adv210x148mm.indd 1

2/09/14 14:13

HIEMSTRA

SILO- EN VIJZELMONTAGE Het adres voor: • nieuwe en gebruikte kunstmest- en veevoersilo’s • reparatie van uw silo en vijzel • montage van vijzels 1 stand k e • silo verplaatsen o z Be De Krome Sâne 1, 8491 PE Akkrum Tel. 0566-651230 of 06-22454674 - fax 0566-652394

Zeer zwaar gebouwde mestmixers kijk op onze site voor meer info en foto’s

www.vdmeer-mechanisatie.nl

Tel. 06-27222664 8-9-2014 9:53:21 Wij zijn aanwezig op de Agrarische Schouw

Van der Meer Mechanisatie.indd 1 8-9-2014 14:48:33

Hiemstra - AS Joure 2014.indd 1

WIJ BIEDEN:

Bezoek ons standnummer 316 en geniet van een lekkere bak koffie

Kantoor: Herenweg 49, 8435 WP, Donkerbroek, 0516 491492 Sake 06 1210 8243 Wilfred 06 1926 8617 www.tellustigra.nl

Schoterlandseweg 40 • Oudehorne• tel. 0513-541214 www.kuperus.org • info@kuperus.org

 Paringsadvies  Drachtscannen  Twee inseminatieronden per dag  Stieren van alle KI-organisaties  Vaste inseminator/fokkerijadviseur

Jonkman Sint Nicolaasga BV

Westend 19, Sint Nicolaasga Tel. 0513-431564. Mob. 06- 51 11 18 21 www.jonkmanbv.nl

U bent van harte welkom op Landbouw/inkuilfolie standnummer 225 PVC-leidingsystemen De koffie staat klaar! Specifiek spuit-loonbedrijf Kiwa gecertificeerd inspectiebedrijf K43359/03inspectie van mestbassins en afdekkingen Mestopslag nodig Leverancier van Mestbassins, silo’s en afdekkingen Weedseeker voor selectieve onkruidbestrijding Agrifac specifiek spuitwerk voor gras-maisland www.facebook.com/pages/Jonkman-Sint-Nicolaasga-BV/814383388576082

Kuperus Oudehorne - AS Joure 2014.indd 1

8-9-2014 10:35:43

DE MEEST KRACHTIGE TRACTOR VOOR DE BESTE RESULTATEN! UW VALTRA DEALER

L.M.B. Van der Laan v.o.f. Edisonstraat 7, 8861 NA HARLINGEN Mechanisatiebedrijf Dijkstra Beuckenswijkstraat 12, 8565 GN SONDEL Veenma Mechanisatie BV Hogedijken 53, 9101 WZ DOKKUM Gebr. van der Molen v.o.f. Rotstergaastweg 41, 8452 LA NIEUWESCHOOT Van der Vegt Mechanisatie BV Sonnegaweg 6, 8478 HB SONNEGA / SCHERPENZEEL

Bezoek ons op de Jouster Merke

www.valtra.nl

Vicon pendelstrooier op onderstel €450 excl btw

Voederverwerking

Produksjewei 78501 XD JOURE Tel. (0513) 41 71 31 Fax (0513) 41 84 31 Tel. ’s avonds 06 - 53 96 41 56 email: info@martienvisser.nl site: www.martienvisser.nl

Traktoren

Fendt 313 vario limted edition nieuw speciale prijs (ook voor demo) Fendt 313 variotms bj 2012 fh fa frontlader airco €75000 excl btw Fendt 716 bj 1999 9950 draaiuren €32500 excl btw Fendt 412 vario bj 2006 8000 draaiuren fronthef airco €42500 excl btw Fendt 309 ca bj 2006 5800 draaiuren fronthef frontaftakas €32500 excl btw Fendt 305 ls 40 km opknapper Fendt 311 lsa bj 1996 fh fa frontlader 9750 draaiuren €29500 excl btw Fendt 311 lsa bj 1986 €13000 excl btw Fendt 312 lsa bj 1991 €14000 excl btw Fendt 308/90 bj 1999 6250 draaiuren €28000 excl btw Fendt 308/90 bj 1998 5850 draaiuren fh €29500 excl btw Fendt 716 vario tms bj 2007 6800 draaiuren fh fa frontlader €67500 excl btw Fendt 410 vario bj 2000 €30000 marge Fendt 716 vario tms bj 2006 fronthef frontaftakas €42500 excl btw Deutz DX 4.10 €5500 excl btw IHC 1056 €15000 excl btw IHC 845 XLA €4500 excl btw Ford 4600 €4500 excl btw New holland TS 90

Frontladers

Fendt frontlader passend op Fendt 700 serie €7500 excl btw Stoll frontlader passend op Fendt 400 serie bj 2013 1 keer gebruikt €6500 excl btw Hauer frontlader pomc 90 passend op Fendt 300 serie bj 2010 €5000 excl btw

Verreikers/ shovels

JCB mini shovel 403 ”demo” €26000 excl btw JCB 540/70 bj 2000 7200 draaiuren €26500 excl btw Redrock TH 280 s telelader bj 2008 2600 draaiuren €39000 excl btw Ahlmann shovel AL7 c bj 1997 €14000 excl btw Manitou verreiker MLT 630 turbo bj 20074450 draaiuren €30000 excl btw

Mestverwerking

Roelama bemestercombi 10 m3 met 6.40 bemester nieuw €38500 excl btw Veenhuis bemestercombi 6800 ltr met Slootsmid bemester nieuwe verdeelmolen gerev. €16500 excl Veenhuis pomp tank wagen 5800 ltr €2000 marge Welgro mesttank 5500 ltr met 3 mtr bemester €5000 marge Veenhuis bemestercombi bj 1993 €7500 ltr met bemester €7500 marge Briri tank 10500 bj 2007 €11500 excl btw Mentormestwagen tandem 4 ton €1000 excl btw

Kuhn meng wagen 1250 bj bj 2006 €12500 excl btw Van lengerich voermengwagen 20 m3 7500 excl btw Unifast voermengwagen N10 €55 excl btw00 AP kuilhapper shovel uitvoering €4000 Strautmann kuilhapper 160 €2000 excl btw Mammut kuilhapper sc 195€2500 excl btw Koch en Sohne Uitkuilbak voor verreiker zware uitvoering €2950 Hekamp pelikaan bak 2.30 breed €2500 excl btw Qmac voerschuiver V model Holaras voerdoseercontainer €500 excl btw Strautmann kuilhapper 160 breed €2000 excl btw Redrock kuilhaper 177 €1250 excl btw Trioliet kuilblok verdeelwagen €2500 excl btw

Diverse machines

AG zaagsle instrooie met electro motor instrooier €1400 excl btw AG instrooier 3 punt €3500 excl btw Ceres veegmachine 180 breed nieuwe borstels €1500 excl btw Veneroni waterpomp AT 25 als nieuw €2500 excl btw

Nieuwe machines overjarig/voorraad speciale prijs Lely lotus 1500 Lely schudder lotus 900 Lely lotus 1020 profi Lely lotus 1020 demo bj 20136 Lely maaier kneuzer splendimo front 320 FC Lely maaier 280 M Lely maaier 320 MC demo bj 2014 Lely 300 fs Lely 280 fc Holaras rabbit 5000 demo Voerveegband diverse uitvoeringen vanaf € 700 excl btw Tierre klepelmaaier TCl 200 super €5250 excl btw Kranzle HD reinigers kijk voor de actieprijzen op onze website Holaras veegmachine veegmachine 2.20 breed Holaras rabbit kuilblokverdeelwagen 5000 demo €17500 excl btw Holaras verdichtingingsrol Holaras jumbo kuilverdeler HK €9950 excl btw Alle modellen Holaras mixers uit vooraad leverbaar Penanachio waterpomp 250 €2500 excl btw Rauch kunstmest strooier MDS 19.1 eco Div balen transportgaffels en balenklemmen

Te koop gevraagd Fendt traktoren en complete bedrijfsinventarissen Bel Andre tel 0620906150, Martien 0653964156 of Berend 0646205906 voor een scherpe prijs van een nieuwe Lely Fendt of JCB machine Kijk voor foto,s en meer info op:

www.martienvisser.nl

Opraapwagens

Pottinger faro 4000 bj 2009 banden 540/45-22.5 als nieuw €33000 excl btw Pottinger jum,bo 6000 gedwongen gestuurd €45000 excl btw Taarup opraapwagen 1030 €4500 excl btw Mengele garant 430 goed werkend Miedema lrt 450 €2500 marge Krone opraapdoseerwagen turbo 5000 €3950 excl btw

Maaiers

Lely splendimo 320 mc demo bj 2014 Lely splendimo 320TN bj 2005 €5000 excl btw Lely splendimo 320 fc bj 1996 €3000 excl btw PZ frontmaaier cm 265f €1250 excl btw Kuhn maaier kneuzer FC 280 p €2500 excl btw Kuhn maaierkneuzer FC 280 front €2500 excl btw

Schudders

Kuhn 8501T €7000 excl btw Lely lotus 900 bj 2002 €9250 excl btw Holaras trommel;schudder €500 excl btw Deutz-fahr 6821 condimaster €1750 excl btw

Harken

Lely hibiscus 1015 CD hark profi bj 2006 €18750 excl btw Claas liner 1550 €7500 excl btw Fella hark mega 880 bj 2010 €10500 excl btw

Grondbewerking

Kongskilde rondgaande ploeg 4 schaar type variant 57/917 €2750 excl btw Pakkerrol met trekboom €1250 marge Rumptstad ploeg 3 schaar wentel vario RPS 2000 €3000 excl btw

Kuilverdelers

Reck FSV OH €3250 exl BTW Reck FSV met grasverdeelplaat en verlengers €4000 excl btw Mullosafschuifvork €500 marge

Kippers Cebeco kipper 8 ton banden €4750 marge

Kunstmeststrooiers Bogballe EX 1000 oponderstel €1350 marge

Voor een MACHTIGe JCB Joure (0513) 41 71 31

www.martienvisser.nl

VITA

Dé voedingsaanpak jongvee

+ Gezondheid + Gemak + Groei Vita start beter!

De Jong Fourages - Parrega • T 0515 57 91 50 Fa. K. Politiek - Lollum • T 0517 46 91 31 Weidse Blik - Joure • T 0513 41 61 62 Gebr. Van der Wal Fourage - It Heidenskip • T 0514 52 13 35

Boeren met ambitie

AAngeboden

• Tarwe stro • Gerste stro • ook gehakseld leverbaar

BeTonplaTen AANGEBODEN:

nieuw in aanbieding 2x2x0,14m 15 ton aslast € 69,50 per plaat 2x2x0,14m 20 ton aslast € 79,50 per plaat

Franco geleverd

KeeRWAnden SNIJMAÏS Scherp geprijsd! Excl btw

Kan ook gelegd worden

Bestel nu KEER- of SILOWANDEN voor de maïsoogst Kijk op onze sites voor de scherpe prijzen

Ook voor alwww.vanderwalbeton.nl uw keerwanden en betonplaten

BEURSAANBIEDING: Bedrijfsvloerplaat 200x200x14 EN B55 15tn aslast € 68,50* *obv volle vrachten 24 stuks en bij betaling binnen 8 dagen

Kijk op onze sites voor scherpe prijzen

www.vanderwalbeton.nl

Leverancier van het EM Agriton Concept

melkwinning

Tepelvoeringsnorm niet ter discussie Het vervangen van tepelvoeringen is een tijdrovende klus en een veelbesproken onderwerp onder melkveehouders. Zo blijkt althans op diverse forums op internet. Na hoeveel melkingen moet je de tepelvoeringen vervangen en welk merk en type zijn de beste? Tekst Ida Hylkema

Het Uiergezondheidscentrum Nederland (UGCN) adviseert om rubberen tepelvoeringen om de 2.500 melkingen te vervangen. Uit onderzoek bleek in 2007 al dat 70 procent van de melkveehouders langer met de tepelvoeringen doormelkt. En dat gebeurt nog steeds, is de ervaring van melkwinningsdeskundige Johan Grolleman van Melkwinning J.A. ‘Aan de norm van 2.500 melkingen liggen diverse onderzoeken ten grondslag. Het is een goede richtlijn. Na 2.500 tot 3.000 melkbeurten zie je dat de kwaliteit achteruit gaat. Leg maar eens een opengesneden tepelvoering onder de microscoop, dan zie je dat het oppervlakte ruw is in plaats van glad. Helaas is er nog geen apparaatje dat aangeeft of een tepelvoering versleten is of niet, dat zou ideaal zijn.’

Type tepelvoering

‘2500 Melkkingen is de standaardnorm en staat niet ter discussie’, zegt ook onderzoeker Harm Wemmenhove van de Animal Sciences Group van Wageningen UR. ‘Maar het aantal melkingen is ook afhankelijk van het type tepelvoering. Hele soepele gaan bijvoorbeeld maar 2.000 melkingen mee, terwijl siliconen tepelvoeringen twee tot drie keer langer meegaan. Daarnaast hebben ook reinigingsmiddelen invloed op de levensduur van een tepelvoering. Hoe meer reinigingsmiddel (chloor) er wordt gebruikt,

des te eerder de tepelvoering wordt aangetast.’ Ook in melkrobots worden de tepelvoeringen vaak later vervangen dan het advies, is de ervaring van Grolleman. ‘Omdat de melkrobot meer melkingen heeft voordat er een hoofdreiniging volgt, is er minder slijtage van reinigingsmiddel op de tepelvoering. Heel veel scheelt dit niet en is ook weer afhankelijk van het soort tepelvoering.’

Meer restmelk

Een versleten tepelvoering melkt minder goed en krachtig. Daardoor blijft er meer restmelk achter in de uier met alle gevolgen van dien. Maar het is te kort door de bocht om problemen allemaal op de

tepelvoering af te schuiven, vinden Grolleman en Wemmenhove. Grolleman: ‘Ik verbaas me er wel eens over dat er bij problemen zo snel van tepelvoering wordt gewisseld, zonder dat goed naar de oorzaak van het probleem wordt gezocht. Je moet het hele plaatje bekijken: past de voering bij de spenen, met welk melkstel en melkklauw wordt er gemolken en met welk vacuüm, dat maakt veel verschil.’ Wemmenhove beaamt dat. ‘Een aandachtspunt zijn ook de jetters die gebruikt worden bij de reiniging. Tepelvoering en jetter moeten bij elkaar passen voor een optimale reiniging.’

Ontwikkelingen

Airwash, driehoekige en vierkante tepelvoering en kopbeluchting zijn enkele ontwikkelingen die de afgelopen jaren hun intrede hebben gedaan. De komende tijd zijn er meer ontwikkelingen te verwachten, zegt Grolleman. Andere fabrikanten springen bijvoorbeeld in op de groeiende belangstelling voor de driehoekige voering van Milkrite. ‘Bij de meeste merken hebben zich op het gebied van tepelvoeringen de afgelopen jaren geen grote veranderingen voorgedaan. Dat is nu aan het veranderen. Er komt meer concurrentie van andere merken en daardoor worden de fabrikanten wakker geschud.’

Voor een betere eiwitbenutting uit voorjaarskuilen V E E VO E D E R S

bezoek ons op de Agrarische Schouw, stand nr 15

PREFECT BROK • Zeer hoog bestendig zetmeel

• Helpt pensverzuring voorkomen

• Bevat complex buffers

• Verbeterd de conditie

Groningerstreek 20 9871 PG Stroobos Tel 0512 35 12 81 Fax 0512 35 22 76 info@sikmaveevoeders.nl www.sikmaveevoeders.nl Sikma Veevoeders - AS Joure 2014.indd 1

TREKKERS VOOR HET UITKIEZEN

12-9-2014 22:56:54

U bent van harte welkom • Demmink Blesdijke Blesdijke 0561-451300 • Elsloo Mechanisatie Elsloo 0561-421377 • Jan Hoogland Mechanisatie Joure 0513-415308 • Hogenhuis BV Witmarsum 0517-531531 Grou 0566-623700

OP STAND 212 VAN DE AGRARISCHE SCHOUW

• Siderius Wolvega

0561-613717

elet! g p o s r e Veehoud MAX SERVICE: 00800 CASE IH 00 00800 2273 4400

INTRODUCTIE NIEUWE QUICKFEED MENGDOSEERWAGEN

ndeerd! a r a g e g d Altij • de sterkste merken • deskundig advies • de beste service

EASTEREIN / HARICH / SNEEK / TIJNJE |

bosmech.nl

1 Stand 30 voor de beste prestatie.

weidegang

‘Met weidegang is bedrijf meer in balans’ Naam: Arno Bokma (37) Plaats: Scharsterbrug Bedrijf: Runt samen met Froukje Huitema melkveebedrijf met 95 koeien en 830.000 kilo melk Bijzonderheid: Na jaren van stalvoeren gaan koeien de wei weer in Tekst Jelle Feenstra

‘We zijn in melkquotum verdubbeld en wilden na de overname in 2009 kosten besparen. Het stalvoeren werd met drie keer daags op en neer rijden bovendien te arbeidsintensief. Sindsdien weiden we de koeien weer en ruilden we bijna ons complete machinepark in voor de loonwerker, een TGC-silo en een minishovel. Voor €25 per dag laten we de kuil, maïs en tarwegist nu mengen en voeren door loonwerker Reitze de Jong.’ ‘Er ligt 50 hectare goed gedraineerd en vrij nieuw grasland rond de Friese stelpboerderij, waarin ligboxen en een 2 x 11 rapid exit-melkstal staan. In roulatie van vijf dagen bied ik de koeien dagelijks een nieuw perceel van 1,5 hectare aan. Na drie weken krijgen ze vijf nieuwe blokken. Het beweide gras maai ik na. Dat spaar ik op in baaltjes om er uiteindelijk mengkuil voor de droge koeien van te maken. Daar functioneren ze veel beter op dan de te rijke voerhekresten.’ ‘Overschakelen op beweiden heeft me wel iets gras- en melkproductie gekost. Maar zeker in combinatie met de mengkuil die we nu laten maken voor de droge koeien staat daar ook veel tegenover. Een betere energiebalans, minder problemen in de droogstand, minder pooten klauwproblemen, schonere koeien, een lagere kostprijs en een halve en hopelijk straks 1 cent per kilo extra aan weidepremie. Het loopt nu beter, er is meer balans. En er ligt een goede basis om van dit punt langzaam van 8.500 weer naar 9.000 kilo melk per koe te gaan.’ ‘Of we de koeien weer moesten leren weiden? Dat viel reuze mee. Tijdens het opstallen hebben we altijd een hectare uitloop gehad. Bovendien voeren we al jaren onoverdekt buiten. De koeien zijn dus nooit verwend, ze pakten het weiden dan ook snel weer op. Een kilo drogestof per uur aan grasopname haal ik nog niet, maar met hulp van een weidecoach hoop ik daar nog vooruitgang te boeken.’ ‘Het streven is te groeien naar 1,2 miljoen kilo melk binnen de bestaande gebouwen. Maar ik ga niet meteen vol gas, er is nog genoeg af te lossen. Eerst maar zien wat 2015 met de melkprijs doet en welke fosfaat- en ammoniakgrenzen er komen. Zoals het nu lijkt, kan ik door meer mais in te ruilen voor gras en efficiënter mineralenbeheer met de kringloopwijzer nog 10 tot 15 procent mineralenruimte winnen. Daar ben ik volop mee bezig.’ ‘Wat die koeborstel daar doet? Nou, hier fietst de wereld aan toeristen langs. En dan zien ze plotseling een koeborstel in een weiland, met een bord erbij waarop ik uitleg dat mijn droge koeien met zwangerschapsverlof zijn en met een jeukborstel in de watten worden gelegd. Zo moet je die Wakker-Dier-figuren zien te raken, die komen niet op een open dag.’

‘Zo moet je die Wakker-Dier-ﬁguren zien te raken, die komen niet op een open dag.’

Uw onafhankelijke gesprekspartner bij:

Loei Lekkere meLk

• Bedrijfsovername

mede mogelijk gemaakt door onze veehouders

• Echtscheiding • Samenwerken

schakel in succes

Bearsterdyk 48 9025 BR Bears t. 058 2519724

www.medemogelijkmaken.com

AFF ADV MELKGLAS (65X90) 09-14.indd 1

Foppie van Terwisga

m. 06 15840317 e. trukezeinstra@planet.nl i. www.trukezeinstra.n

09-09-14 09:14

Geopend maandag / woensdag en vrijdag 10.00 - 12.00 uur donderdag 19.00 - 20.00 uur en volgens afspraak

Hasker Utgongen 2 I 8465 SJ Oudehaske Tel. (0513) 67 74 00 I E-mail: info@foppie.nl I www.foppie.nl

stalontwerp bedrijfs advies kostenraming

vergunningen milieu subsidies

bestek aanbesteding bouwbegeleiding

Agrarische Schouw Standnummer 4

www.grevebv.nl

Greve Bolsward Greve Emmeloord DEM Akkrum DEM Rinsumageest Veenstra Bakkeveen

De Marne 53, 8701PV Nagelerweg 8, 8304AB Spikerboor 3, 8491PB Van Aylvawei 42, 9105 KT Mandewyk 1A, 9243 JW

Bolsward Emmeloord Akkrum Rinsumageest Bakkeveen

productnieuws Turkstra en Bijlsma onder vlag Agrivesta Eelke Turkstra en Gerda Bijlsma zijn sinds begin dit jaar actief als zelfstandig agrarisch makelaar en taxateur. Dat doen ze onder de namen Agrivesta Turkstra en Agrivesta Bijlsma.

Turkstra en Bijlsma deden vanuit LTO Vastgoed jarenlang ervaring op bij bemiddeling en taxaties van agrarisch onroerend goed. Nadat LTO Vastgoed haar activiteiten beëindigde, besloten beide zelfstandig verder te gaan. Ze doen

dat als franchisenemer van Agrivesta. Bij Agrivesta zijn elf agrarische makelaars en één woningmakelaar werkzaam, allen als franchisenemer. De elf makelaars zijn actief in zeven provincies. ‘Het voordeel van samenwerking onder één paraplu is dat je kennis uit kunt wisselen en bovendien een groot werkgebied hebt’, zegt Turkstra. Het werkgebied van Agrivesta Turkstra en Agrivesta Bijlsma is geheel Friesland. Naast makelaardij en taxaties bestaan de werkzaamheden uit advisering over kavelruil, bedrijfsverplaatsing, pachtzaken, onteigeningszaken en productierechten. ‘Momenteel is er veel vraag naar met name losse grond en goed verkavelde, courante bedrijven. Ammoniakrechten is ook erg actueel. Boeren hebben veel vragen hierover’, aldus Turkstra.

Dairy Solutions: selectief droogzetten valt tegen ‘Ondanks alle kennis en moderne technieken in de melkveehouderij, zorgt uiergezondheid nog steeds voor veel zorgen, ergernis en kosten bij melkveehouders.’ Dat constateert het bedrijf Dairy Solutions in Aldeboarn.

De oorzaak van de problemen moet volgens Dairy Solutions vooral gezocht worden in de melkmachines. ‘Het hart van de installatie, het pulsatiesysteem, werkt nog met hetzelfde principe als dertig jaar geleden. Dat moet echt beter’, aldus het bedrijf. Volgens Dairy Solutions erkennen melkmachineleveranciers het probleem ook, maar blijft een goede oplossing vooralsnog uit. Het gevolg is dat moderne installaties nog steeds

werken met een verouderd pulsatieprincipe. Dat is dan ook de reden dat veel melkveehouders problemen ervaren zoals slecht uitmelken, lastige koeien, beschadigde speenpunten, verkleurde spenen, verhoogd celgetal en mastitis, denkt Dairy Solutions. ‘Door een gebrekkige pulsatie krijgen de spenen onvoldoende rust en worden bacteriën continue in de speen omhoog ‘gemasseerd’. Die bacteriën slaan toe in de droogstand en dat merken melkveehouders.’ Dairy Solutions stelt dat CoPulsation dé oplossing is.

H2Oostra: oplossing voor vuile waterleidingen en drinkbakken

E-kwadraat: tijd rijp voor zonne-energie

‘De meeste waterleidingen in stallen zijn vervuild door ijzer, mangaan, schadelijke bacteriën en schimmels.’ Dat stelt het bedrijf H2Oostra water treatment uit IJhorst.

‘De tijd is nu meer dan ooit rijp om gebruik te maken van zonne-energie.’ Dat stelt het bedrijf Ekwadraat uit Leeuwarden.

‘Leidingen zijn meestal van ethyleen en die zijn gevoelig voor aanhechting van ijzer, mangaan, bacteriën en schimmels. Het gevolg is dat er biofilm ontstaat’, aldus het bedrijf. Het bedrijf maakt een product met dezelfde naam: H2oostra. Dit product pretendeert biofilm effectief te kunnen verwijderen. Bovendien wordt met de toepassing het leidingnetwerk beschermd. Boeren kunnen H2oostra met een doseerpomp toedienen aan het drinkwater. De doseerpomp zorgt voor de juiste doseringen en kan worden ingesteld op de hoeveelheid watergebruik en ernst van de vervuiling. H2oostra is geen biocide en milieuvriendelijk en heeft

geen corrosieve eigenschappen. Daarom heeft het product een veilige drinktoelating en kan het gewoon worden toegediend als de dieren in de stal zijn. ‘De leidingen worden schoon en vrij van schadelijke bacteriën en schimmels’, belooft het bedrijf.

Minder veeartskosten

‘Schoon drinkwater zorgt voor een hogere wateropname. Het resultaat meer drogestofopname, een hogere productie, minder antibioticagebruik en minder veeartskosten. De productlijn van H2Oostra is gebaseerd op een volledig andere waterbehandelingsmethode voor leidingnetwerken, vloeren en drinkbakken.

Voor een bedrijf met een jaarlijks verbruik onder de 50.000 kWh biedt het salderingsbeleid namelijk prima mogelijkheden. Diverse energieaanbieders passen dit salderingsbeleid dit jaar toe, stelt Ekwadraat. ‘Vooral met de huidige prijzen en goede prestaties van de nieuwere types zonnepanelen, wordt dit interessant. Ook het belastingvoordeel is aantrekkelijk, omdat regelingen zoals MIA, KIA en VAMIL van kracht blijven.’ Het verruimen van de regeling ‘Asbest van het dak’ (juli 2014 – augustus 2015) biedt daarnaast gelegenheid om zonnepanelen aan te schaffen, stelt Ekwadraat. Het Leeuwarder bedrijf waarschuwt dat de asbestregeling alleen nog open staat zolang er budget is bij

de provincies.Voor grotere bedrijven biedt de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE) mogelijkheden voor zonne-energie. Zij kunnen in aanmerking komen voor een vaste bijdrage van 13 tot 15 cent per kWh, aldus Ekwadraat. Het bedrijf voert momenteel veel energiescans uit op agrarische bedrijven en heeft veel kennis van de nieuwste technieken en actuele regelingen. Ekwadraat biedt onafhankelijk advies.

INterview

DOC Kaas: ‘Wij pakken ‘Om succesvol te zijn op de grillige zuivelmarkt moeten we flexibeler worden’, stellen directeur Marc Ligthart en voorzitter Arjan Schimmel van DOC Kaas. Tekst Sjoerd Hofstee

Marc Ligthart is DOC’s nieuwe voorman sinds 1 maart. Veel treedt hij nog niet op de voorgrond. Dat heeft een duidelijke reden, geeft de directeur aan. ‘Wanneer iemand een huis van binnen verbouwt, zie je van buiten vaak amper dat er gewerkt wordt. Dat is precies wat er bij DOC gebeurt.’ Ligthart gebruikt de metafoor om de switch van de Hoogeveense zuivelcoöperatie te duiden. De revolutie van louter kaasproducent naar een totaalspeler die de consument van ‘koe tot koelkast’ bedient. ‘Mijn voorganger Jannes Oosterveld startte met deze ‘verbouwing’ en ik heb de opdracht die strategie verder gestalte te geven.’ Onder andere door nieuwe afzetmarkten aan te boren, werkt DOC hier hard aan. ‘In het Midden-Oosten en Noord-Afrika, zetten we via de samenwerking met Hochwald belangrijke stappen zetten. Het doel is om zelf de regie te nemen en te houden en zo een sterke onafhankelijke keten te creëren. De overname van Kraats Kaas in 2012 is daar een goed voorbeeld van. We collecteren nu de melk, verwerken het compleet en vermarkten het zelf of in samenwerking met partners. Dat bedoel ik met een onafhankelijke keten die van koe tot koelkast werkt.’ Melkaanvoer monitoren De vernieuwde strategie richt zich voor DOC Kaas niet alleen op de buitenwereld, maar ook op de eigen organisatie. Met het oog op het wegvallen van het melkquotum is een flexibelere inrichting van de melkverwerking noodzakelijk, stellen Ligthart en Schimmel. ‘Belangrijk daarbij is om stijging en daling in de melkaanvoer nog beter in beeld te krijgen’, licht Arjan Schimmel toe. ‘In het quotumtijdperk wist je relatief goed hoeveel melk er in welke periode kwam. Dat verandert vanaf volgend jaar waarschijnlijk ingrijpend.’ DOC introduceerde daarom vorig jaar al een melkaanvoer-voorspellingssysteem onder haar leden. Alle melkveehouders werd gevraagd zo goed mogelijk aan te geven hoeveel melk ze dachten te gaan leveren. Nu gaat de coöperatie een stapje verder. Het systeem

wordt verfijnd naar 90 melkveehouders die 13 weken op rij wekelijks hun voorspelling gaan doen over hun melkaanvoer. ‘Door met een kleinere groep te werken, hebben we directer contact en denken we de aanvoerpieken en dalen nog beter en vooral sneller in zicht te krijgen’, vertelt Schimmel. ‘We bieden onze leden de mogelijkheid meer melk te leveren als zij dat willen, maar wij moeten zorgen zo goed mogelijk zicht te houden op die aanvoer. Hoe meer greep we daar op hebben, hoe beter we ook de goede verwerkingsstrategie kunnen kiezen.’ 72 nieuwe leden erbij Veel extra melk komt er volgend jaar nog niet naar de fabriek in Hoogeveen. Vooral A-ware, de nieuwkomer in zuivelland, zorgt ervoor dat een aantal melkveehouders per 1 januari 2015 DOC verlaat. ‘In totaal nemen we afscheid van ruim 100 miljoen kilo melk’, vertelt Schimmel. ‘Daartegenover staat de komst van 72 nieuwe leden in Nederland en Duitsland het afgelopen en lopende jaar. Die komen bij andere fabrieken vandaan, maar er zijn ook enkele boeren bij die nieuw of opnieuw starten als melkveehouder. Zij zien hun kans schoon nu het quotum verdwijnt.’

zelf de regie’ Voor de jaren daaropvolgend verwacht DOC wel een toename van melkaanvoer. De coöperatie heeft veel leden die al flinke groeisprongen maken en zich voorbereiden op een flinke productiestijging. Wankel evenwicht Groeiers en consoliderende leden, beide categorieën wensen een goed marktresultaat van hun fabriek. Dat mogen ze ook verwachten, vinden Ligthart en Schimmel. Zij zien het als hun taak de leden mee te nemen in de uitdagingen van alledag. Inspelen op het evenwicht in de melkmarkt van aanbod en vraag is namelijk een enorm dynamisch proces geworden, weten de leiders van DOC. ‘Als ik iets geleerd heb het afgelopen half jaar, is dat je heel kort op de marktwerkelijkheid moet zitten’,

zegt Ligthart. ‘De volatiliteit van de markt neemt nog steeds toe. Zeker in de kaashandel.’ Om die reden stelt hij ook dat een voorspelling van de melkprijsontwikkeling voor de komende maanden geen zin heeft. Op het moment van het interview is de boycot van Rusland richting Europese zuivel net een week oud. Dat versterkt de onzekerheid omtrent de marktontwikkelingen. ‘De Russische maatregelen verhogen de druk op de melkmarkt vast en zeker, maar in welke mate is werkelijk niet te voorspellen’, stelt Ligthart. ‘Sowieso is evenwicht afhankelijk van veel factoren. Het weer kan bijvoorbeeld een belangrijke rol spelen, evenals economische ontwikkelingen en issues rond voedselveiligheid. Of nog een voorbeeld: nu onlangs in China de vraag naar melkpoeder enigszins temperde, kende de poederprijs en daarmee de melkprijs bij Fonterra een sterke daling. Zo wankel is dat evenwicht dus en zo direct zijn de effecten wereldwijd.’ Duitsland drukte prijs Ook de melkprijs van DOC stond het afgelopen voorjaar duidelijk onder druk. De relatief grote afhankelijkheid van de kaasmarkt liet zich toen gelden. ‘Er was een grote aanvoer van melk, een beperking in poederverwerkingscapaciteit en een boycot van Duitse kaas naar Rusland. Het gevolg was een sterke daling van de kaasprijs en daarmee van de melkprijs van DOC.’ Zonder de tijdelijke melkprijsdaling te bagatelliseren stelt Ligthart daarbij: ‘Die daling van de kaasprijs en daarmee de melkprijs zagen we niet alleen bij DOC, maar ook in vergelijkbare omvang bij andere partijen die met name kaas produceren. Van ons als directie van DOC Kaas mag hoe dan ook worden verwacht dat we onder alle omstandigheden het maximale resultaat realiseren voor onze melkveehouders. Nu en na 2015.’

Arjan Schimmel (links) en Marc Ligthart: ‘Je moet heel kort op de marktwerkelijkheid zitten.’

Productnieuws

Koeien testen op dracht via melkmonstername bij CRV Automatisch de niet drachtige koeien vinden via de melkmonstername. Het kan bij CRV sinds enkele maanden met het programma MPR Dracht in VeeManager. Een koe die bij het droog zetten toch gust bleek te zijn. Veel melkveehouders zullen het wel eens hebben meegemaakt. Met het nieuwe programma MPR Dracht kunnen dit soort verrassingen voorkomen worden.

Inseminatiedatum

MPR Dracht selecteert automatisch de melkmonsters van koeien die de melkveehouder graag wil controleren. De boer hoeft alleen maar in te vullen welke koeien hij een, twee of drie keer op dracht wil laten testen en hoeveel dagen na inseminatie. Het programma geeft vervolgens automatisch bij elke monstername aan welke koeien moeten

worden getest. Bij deze registratie houdt het programma rekening met alle informatie die met betrekking tot drachtonderzoek in het managementprogramma geregistreerd staat. Dat kan de inseminatiedatum zijn, maar bijvoorbeeld ook de resultaten van ander drachtonderzoek. Desgewenst kan de boer handmatig dieren toevoegen of verwijderen.

Eiwit in melk

MPR Dracht signaleert de dracht via een Elisa-test op een eiwit dat pas aanwezig is in de melk als de koe een placenta heeft en dus drachtig is. Alleen koeien die zestig dagen geleden afgekalfd hebben en min-

stens 35 dagen drachtig zijn, kunnen getest worden. Onafhankelijk onderzoek wijst uit dat de test betrouwbaar is: de uitslag komt voor 98 procent overeen met een diagnose via opvoelen of scannen.

Uitslag

De uitslag van MPR Dracht volgt enkele dagen na de uitslag van de melkcontrole omdat voor het onderzoek extra handelingen in het laboratorium nodig zijn. Het resultaat van de testen komt automatisch beschikbaar in VeeManager en wordt door het programma direct verwerkt in de gegevens van de individuele koeien. Zo hebben de deelnemers aan MPR Dracht altijd een

up-to-date beeld van de vruchtbaarheidsstatus van hun koeien.

€ 3,95 per monster

MPR Dracht kost € 3,95 per monster, zonder extra vaste kosten. Alle melkveehouders die beschikken over een computer met internetaansluiting kunnen gebruik maken van het product. ‘Het grote voordeel van deze test is dat het niet meer nodig is om koeien voor drachtigheidsonderzoek te separeren en vast te zetten. Dat bespaart veehouders tijd en productieverlies en koeien onrust en ongemak’, aldus een woordvoerder van CRV.

WWW.DE-HEUS.NL

Een gezonde start Met het KaliberÂŽ Jongvee Plan dhv13076_corporate_sponsoradvertenties_gekozen.indd 23

23-01-14 11:31

Wat is uw KringloopSCORE? En hoe kan Alfa u daarbij helpen? Alfa Accountants en Adviseurs verwerkt de resultaten uit de Kringloopwijzer tot uw eigen KringloopSCORE. Een handig hulpmiddel om direct de resultaten van de verschillende jaren te vergelijken. Alfa Accountants en Adviseurs is betrokken bij de plaatselijke ondernemers in FryslĂ˘n. U bent van harte welkom bij onze stand, nummer 44. Een plakje suikerbrood staat voor u klaar.

Alfa Accountants en Adviseurs Noordersingel 4, 8917 BA Leeuwarden Telefoon 088 2532300, leeuwarden@alfa.nl

Volg ons:

w ww.al fa. n l

Ried 10, 9285 KK Buitenpost Telefoon 088 2532400, buitenpost@alfa.nl

BEZOEK ONS OP DE AGR ARISCHE SCHOUW

NEW HOLLAND STERREN OP HET VELD

ENDE R E T T I H SC NGEN I D E I B N AA

KET

M PAK U I M E R P GRATIS

T5.95

ElectroCommand

€ 46.999

excl. BTW

4 cil. Common Rail

T6.140

ElectroCommand

€ 52.999

excl. BTW

4 cil. Common Rail

Financiering vanaf 0,9 % op 3 jaar!

Gratis Premium Pakket T5.95:

T6.155

ElectroCommand

€ 54.999

excl. BTW

6 cil. Common Rail

Financiering vanaf 0,9 % op 3 jaar!

Gratis Premium Pakket T6.140 & T6.155:

Geveerde cabine

CCLS pomp 113l/min met aparte

Airco

stuurpomp

Luchtgeveerde stoel + passagiersstoel

EDC (elektronische dieptecontrole)

Zwaailicht Radio

Gewichtendrager 18.4 R38 & 14.9 R28 banden

Aftakas 540/540E/1000 t/m

4 cil. Common Rail 4,5l (bij de T6.140)

2 regelventielen

3 regelventielen

6 cil. Common Rail 6,7l (bij de T6.155)

6 werklichten

8 werklichten

16.9 R38 & 14.9 R24 banden 4 cil. Common Rail

Actie geldig t.e.m. 30 september 2014.