CONGRESSPECIAL NVVB CONGRES 11 & 12 MEI 2016
EINDELIJK ECHTE DIENSTVERLENING?
1
INHOUD
4
12 Feestavond 11 mei 2016
Terugblik woensdag 11 mei 2016
8 Inspiratie en inhoud 11 mei 2016
18 Wethoudersbijeenkomst
28
22 Beursvloer
Terugblik donderdag 12 mei 2016
30 Inspiratie en inhoud 12 mei 2016
36 MAD2016
44 Samen meer resultaat
36 Workshops
2
45 Digitaal met een hostmanship-touch
VOORWOORD Al tijdens de congresdagen kreeg ik vele enthousiaste geluiden te horen over de presentatie “When digital becomes human” van Steven van Belleghem. Zijn verhaal kan met recht de rode draad van ons congres genoemd worden. Een rode draad die zich laat kenschetsen als “we moeten het zowel digitaal als in het menselijk contact uitstekend doen.” Zowel in het plenair gedeelte als in de workshops konden de presentaties, discussies en kennisuitwisseling allemaal hieromheen gedrapeerd worden. Omdat de “ja-maars” op de vaste column van gemeentelijk ombudsman Arre Zuurmond in Burgerzaken & Recht soms niet van de lucht zijn, was ik erg benieuwd naar de reacties op het gezamenlijk optreden van Arre samen met nationaal ombudsman Reinier van Zutphen. In hun betoog konden we de uitdrukking “buiten de lijntjes kleuren” regelmatig horen. Passend in hostmanship, ambtelijke professionaliteit en vakdeskundigheid en het alom gehoorde “bewegen van systeem- naar leefwereld”. De hierop aansluitende workshops van Arre Zuurmond “Ga je voor de regels of ga je voor de rek?” zijn erg goed bezocht. Wat me daarbij opviel is dat de deelnemers in een spelvorm opvallend massaal ervoor kozen voor de rek te gaan. Heb ik dan wat dit betreft toch een verkeerd beeld van onze beroepsgroep? Spelen er andere zaken die maken dat gemeenten en overheden in het algemeen tamelijk rigide omgaan met de uitvoering van wetten en regels? Of heb ik plenair bij Arre goed gehoord dat het eigenlijk vooral om een “systeemfout” gaat? De waarheid zal in het midden liggen. Verfrissend was het optreden van Kaspar Korjus en Triin Rast uit Estland. Zij namen ons fris en fruitig mee in de digitaliseringsontwikkelingen van hun land en de inzet van de zogenoemde e-Residency als game changer. “Hoe jong zijn die twee eigenlijk?” hoorde ik fluisterend om me heen… Ik ben er trots op dat wij bij ons jaarcongres gastheer mochten zijn van de Wethoudersvereniging en van de #MAD 2016 beweging (“Make A Difference”) van de Public Leadership Foundation en Serious Ambtenaar. Een verslag van deze middagen leest u terug in deze uitgave. Rens de Jong was als dagvoorzitter met humor en scherpte twee dagen onze gids. Het congres werd min of meer omlijst door DWDD (De Wereld Draait Door). Op de eerste dag mocht Nico Dijkshoorn op de van hem bekende wijze zijn blik werpen op hoe hij de congresdag tot dan toe beleefd had. Ik weet nu ook persoonlijk hoe “de van hem bekende wijze” voelt. Hilarisch, we hebben van hem genoten! Cabaretier Pieter Derks nam ons in zijn slotact met een vette knipoog mee door de ellende van digitaal én menselijk contact bij Ryanair. Het congres als geheel, het plenair gedeelte, de vele goed bezochte workshops, de faciliteiten en omlijsting, beursvloer en standhouders: alles kwam in de evaluatie als goed tot zeer goed uit de bus. En met recht. Met natuurlijk ook hier en daar wel wat kanttekeningen, waar we bij de organisatie van de volgende editie van het jaarcongres in 2017 ons voordeel mee kunnen doen. Noteert u alvast maar: 12 en 13 april 2017. In deze congresuitgave kunt u in woord en beeld het jaarcongres 2016 allemaal nog eens herbeleven. Simon Rijsdijk, voorzitter NVVB
3
WOENSDAG 11 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
TERUGBLIK
4
5
WOENSDAG 11 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
TERUGBLIK
6
7
WOENSDAG 11 MEI 2016
EINDELIJK ECHTE DIENST VERLENING? Nog voordat het NVVB congres om 9.30 uur officieel van start gaat, is de ruime parkeer gelegenheid van het NH Leeuwenhorst Hotel in Noordwijkerhout al goed gevuld. Via de oranje loper in de entreehal worden de bezoekers naar de ontvangstbalie geleid. Daar worden ze welkom geheten door vijf vrolijke dames, van wie ze hun badge én een Dopper drinkfles krijgen. Een beter welkomstcadeau had de NVVB met het warme weer niet kunnen bedenken. Dan is er gelegenheid om samen met collega’s, onder het genot van een kop koffie of thee, de beursvloer te verkennen.
TOM BESTEMAN, ALLROUND MEDEWERKER
“Ik ben benieuwd naar de ervaringen van
BURGERZAKEN, SED-ORGANISATIE
collega’s uit het vakgebied elders uit het land.”
ÉCHTE DIENSTVERLENING
de symbolische waarde waarde die
Rond 10.05 uur verzoekt Ronald Zijlstra
gemeente haar openingstijden aanpast
van de NVVB de bezoekers vriendelijk om
aan de behoeften van de burger, kiest een
registreert, is soms van essentieel belang.’
zich naar de plenaire zaal te begeven. De
andere gemeente er juist voor om minder
De minister doelt hiermee op de recente
bel die hij daarbij gebruikt werkt goed,
vaak open te zijn.
media-discussie rondom de registratie
want tien minuten later zitten de ruim 800
het heeft als de overheid iets doet of
van een doodgeboren kindje. Vervolgens
gasten klaar voor het welkomstwoord van
BURGERZAKEN: HET GEZICHT VAN DE
haakt hij in op het digitaal zakendoen
dagvoorzitter Rens de Jong. De Jong zet
OVERHEID
met de overheid en de aandacht
de bezoekers al snel aan het werk: ‘U mag
Op welke manier een gemeente haar
voor fraudebestrijding die daarmee
de komende minuut met uw buurman
dienstverlening ook inricht, één ding
samenhangt. ‘Wij als overheden hebben
of buurvrouw praten over innovatieve
moeten we ons te allen tijde goed
de doelstelling dat iedereen zijn zaken in
initiatieven uit uw eigen gemeente.’ Uit de
realiseren: ‘De medewerker burgerzaken
2017 digitaal kan regelen.’ Dit mag volgens
uiteenlopende voorbeelden die voorbij
is het gezicht van de overheid,’ aldus
Plasterk niet gepaard gaan met dwang,
komen, blijkt hoe verschillend sommige
minister Plasterk die de opening verzorgt.
maar wél met enige drang, waarbij de
gemeenten toewerken naar hetzelfde
‘Hierbij spelen aspecten als bejegening,
burger ondersteund wordt op weg naar de
doel: échte dienstverlening. Waar de ene
nut en efficiëntie een grote rol. Maar ook
digitale dienstverlening.
SACHA WIERENGA, TEAMLEIDER KCC/
“Welke ontwikkelingen komen op ons af en
BURGERZAKEN, GEMEENTE DELFZIJL EN
hoe kunnen we daarop inhaken?”
APPINGEDAM
8
MARIJKE BUIJSMAN,
“Ik kom hier elk jaar om te netwerken en om op
KWALITEITSMEDEWERKER
de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen.”
BURGERZAKEN, SED-ORGANISATIE
Wanneer Rens de Jong zijn vraagtekens
fraude daarentegen steeds belangrijker:
plaatst bij de digitale overheid, naar
‘Hostmanship en vakmanschap zonder
aanleiding van een kritisch artikel
consessies, dat is de opdracht waar wij de
dat onlangs verscheen in De Groene
komende jaren voor staan.’
Belleghem, ‘elk mens is een individu, met
Amsterdammer, benadrukt Plasterk
individuele behoeftes. Zet daar als overheid
nogmaals zijn absolute vertrouwen in
WHEN DIGITAL BECOMES HUMAN
op in. Hebben we daar nog mensen bij
de digitale overheid. ‘We moeten vooral
Steven van Belleghem, auteur van het
nodig? Jazeker! Sterker nog, naarmate de
niet vergeten dat veel overheidszaken
boek ‘ When digital becomes human,’
digitalisering groeit, wordt de menselijke
nu al digitaal worden geregeld, denk
neemt de bezoekers mee in een digitale
rol steeds belangrijker. Mensen maken het
bijvoorbeeld aan de DUO of de
wereld met een menselijke touch. ‘We
verschil in dingen die computers niet goed
Belastingdienst.’
leven in een digitale wereld en je kunt niet
kunnen: empathie, passie en creativiteit.
anders dan daarin meegaan. De slogan
Dus zorg ervoor dat jouw mensen daarin
HOSTMANSHIP & VAKMANSCHAP
is dan ook niet langer digital first, maar
uitblinken!’
Het programma gaat verder met Simon
mobile first!,’ aldus van Belleghem. ‘Digitale
Rijsdijk, voorzitter van de NVVB, die pleit
diensten moeten snel, leuk én gemakkelijk
Na het inspirerende pleidooi van van
voor digitale excellentie. ‘Dit gaat niet
zijn. ‘ Als illustrerend voorbeeld noemt
Belleghem is het pauze. Bezoekers plegen
alleen over gemak, zoals een CV ketel
hij Disney’s My Magic; een polsbandje
het nodige toiletbezoek en halen een kop
die je op afstand via je telefoon kunt
waarmee je in Disney World alles betaalt,
koffie of thee, om vervolgens informatie
bedienen, het gaat ook over excellente
maar bijvoorbeeld ook incheckt in het
(en uiteraard een paar leuke gadgets) te
informatiebeveiliging.’ Daarvan werd Rijsdijk
hotel en reserveert in het restaurant.
verzamelen bij de verschillende stands.
zich een aantal weken terug heel goed
Allemaal zonder dat er pincodes of andere
Ondertussen wordt er druk nagepraat over
bewust, toen hij na een bijeenkomst zijn
beveiligingsmethodes aan te pas komen:
het ochtendprogramma.
I-pad kwijtraakte: ‘Als ze die vier cijfertjes
‘Briljant! En geloof me, niemand neuzelt
kraken, dan kunnen ze bij mijn mail, mijn
daar over privacy. Privacy is de foute
PRATEN MET…
bank-apps… het zweet brak me uit.’ Hij
discussie; dat is niet meer belangrijk als de
Na de pauze nemen André Regtop
vervolgt zijn verhaal met de veranderende
dienstverlening groot genoeg is.’ Om dit
(algemeen directeur ICTU), René Bagchus
rol van de gemeente, die bij de primaire
te bereiken is ‘one size fits none’ één van de
(directeur Democratie en Burgerschap bij
dienstverleningsprocessen steeds kleiner
belangrijkste uitgangspunten. ‘Het is het
het Ministerie van BZK) en Simon Rijsdijk
wordt, maar bij het herkennen van
einde van de gemiddelde burger,’ zegt van
(voorzitter NVVB) plaats op het podium.
SAAD ABDULMAHMOUD,
“We zijn hier met twintig collega’s uit de
BELEIDSADVISEUR TEAM
gemeente Almere en samen bezoeken we alle
BURGERZAKEN, GEMEENTE ALMERE
workshops uit het middagprogramma.”
9
MARIANNE VAN DEN KROONENBERG,
“De digitalisering al heel ver, maar je mag de
BACKOFFICE BURGERZAKEN,
menselijkheid niet uit het oog verliezen.”
GEMEENTE LEUDAL
Aan de hand van stellingen, waarover ook
TERUG NAAR DE MENSELIJKE MAAT
verkeerde prestaties. ‘Gemeenten moeten
het publiek online mee kan stemmen,
Reinier van Zutphen (Nationale
bijvoorbeeld binnen een bepaalde
gaat Rens de Jong met hen in gesprek.
Ombudsman) en Arre Zuurmond
termijn een beslissing nemen over een
Een van de eerste stellingen gaat over
(Gemeentelijke Ombudsman) starten met
aanvraag. Wanneer dat lukt, krijgen ze een
dienstverlening zonder consessies. ‘Maar
een felicitatie: ‘Gefeliciteerd, jullie zijn de
schouderklopje. Maar vervolgens volgt op
er is wel een verschil met commerciële
dienstverleners van de toekomst! Er zit
een groot deel van die beslissingen een
bedrijven,’ zegt Rens de Jong, ‘als klant
zoveel belangrijk werk aan de voorkant. Als
bezwaarschrift. Hou daarmee op! Doe het
kan ik daar weggaan, maar ik kan niet
je dat mag doen is dat echt een felicitatie
liever in één keer goed, dan twee keer fout.’
weg bij mijn overheid. Bedrijven móeten
waard! Een deel van het werk verdwijnt
dus wel extreem klantgericht werken in
weliswaar, maar emotie, empathie en
DIJKSHOORN DICHTBIJ
tegenstelling tot de overheid, waar die
passie blijven over. Daar gaat het echter
Nico Dijkshoorn, columnist, dichter en
druk minder hoog is.’ ‘Bij de overheid gaat
nog te vaak mis.’ De ombudsmannen
schrijver -vooral bekend van De Wereld
het om bestaansrecht,’ antwoordt André
dragen een aantal schrijnende voorbeelden
Draait Door- blikt op zijn eigen scherpe
Regtop. ‘En daarbij is hostmanship van
aan uit hun dagelijkse praktijk. ‘Toch kun
wijze terug op het eerste deel van het
essentieel belang,’ vult Rijsdijk aan. Volgens
je dit de medewerkers niet aanrekenen.
congres. Hij neemt alles en iedereen
de stelling die daarna in beeld verschijnt
Het is een systeemfout,’ aldus Zuurmond.
op de hak; van Rens de Jong die in de
zorgt samenwerken voor vertraging in de
‘Mensen zijn twintig jaar gedrild in
eerste minuut zes keer vertelt dat hij voor
besluitvorming. 62% van de bezoekers is
rechtmatigheid, dus het kost een paar jaren
de radio en televisie werkt en minister
het oneens met deze stelling, tegenover
om weer terug te gaan naar de menselijke
Plasterk die beweert dat het NVVB-
38% van de mensen die de stelling
maat.’ Volgens van Zutphen zouden
feest de voornaamste reden is dat de
onderschrijft (daar waar meerdere partijen
gemeenten meer outreachend te werk
bezoekers naar het congres zijn gekomen,
deelnemen, hebben ook meerdere partijen
moeten gaan: ‘Bel bijvoorbeeld eens aan
tot de medewerker burgerzaken die
een mening). De drie heren beamen dit,
bij mensen met een betalingsachterstand
tot op heden vooral heeft zitten slapen
‘maar,’ zegt René Bagchus, ‘desondanks is
en stuur niet aanmaning na aanmaning.
achter de balie, maar die nu eindelijk
samenwerken noodzakelijk.’
Los het probleem op!’ Daarnaast moeten
écht gaat dienstverlenen. Er komen
gemeenten volgens hem stoppen met
anekdotes voorbij en foto’s die hij op
geven van schouderklopjes voor de
de beursvloer heeft genomen. En zoals
JAN KOERTS, KWALITEITSMEDEWERKER
“Ik ben hier om op de hoogte te blijven van de
EN APPLICATIEBEHEERDER, GEMEENTE
actualiteiten en om te netwerken.”
ROERMOND
10
MARC DAMEN, TEAMLEIDER BALIE EN
“Van Belleghem gaf nieuwe inzichten met betrekking
ONTVANGST, GEMEENTE EINDHOVEN
tot het project ‘De Klantreis’ in Eindhoven.”
volgens Dijkshoorn zo vaak gebeurt in
REGELS OF REK?
leidt de workshop in door haar positieve
gemeenteland -met een knipoog naar de
Bij de workshop van ombudsman Arre
ervaringen met de Stembureau App
uitspraak van de ombudsman over ‘een
Zuurmond komen verschillende casussen
te delen. Zo is er meer controle op het
rotonde zonder afslag’- sluit hij af met
aan bod die hij tegenkomt in zijn werk.
proces, kun je indien nodig snel bijsturen
een nietszeggende metafoor: ‘U bent een
Door in één van de vier vakken te gaan
vanuit de controlekamer en is er snel een
brommer op een afslag zonder zadel. Denk
staan, waarin Zuurmond de ruimte heeft
betrouwbare uitslag. Tot slot mogen de
daar maar eens over na!’
verdeeld, moeten de mensen een stelling
deelnemers op een I-pad zelf kennis maken
innemen omtrent de oplossing. Elke
met de Stembureau App.
AFSCHEID DAGMAR WINKELHORST
stelling gaat in meer of mindere mate
Na afloop van het plenaire gedeelte
richting het strict volgen van de regels
NVVB FEEST
maakt Simon Rijsdijk het afscheid van vice
of juist richting het opzoeken van de rek
Om 19.00 uur start het alom bekende
voorzitter Dagmar winkelhorst bekend. ‘We
binnen die regels. Dit leidt tot interessante
NVVB-feest, dat na afloop van de eerste
zullen je missen. Je was een ambassadeur
discussies.
congresdag wordt gehouden in de lounge
van onze vereniging, een rolmodel voor
van het hotel. Tijdens de opening van de
het nieuwe waarin je de oudere generatie
STEMBUREAU APP
ochtend kondigde minister Plasterk al aan
meenam. ‘ Winkelhorst wordt benoemd tot
In 2012 startte de gemeente Rotterdam
dat het dak eraf zou gaan en daar was geen
Lid van Verdienste van de NVVB.
met de ontwikkeling van de Stembureau
woord van gelogen! Na een uitgebreid
App. Bij de gemeenteraadsverkiezingen
warm buffet speelt de Noord Nederlandse
Tijdens de lunchpauze genieten de mensen
in 2014 zette Rotterdam deze app voor
band Vangrail tot in de late uurtjes de
van een uitgebreide lunch met salade, rijk
het eerst op alle stembureaus in. Twee
sterren van de hemel. Er wordt gedronken,
belegde broodjes en fruit. Ondertussen
jaar later -tijdens het referendum over
gedanst en gelachen. Wat een prachtige
wordt er druk nagepraat en gediscussieerd
de associatieovereenkomst tussen de EU
afsluiting van een inspirerende eerste
over de onderwerpen die aan bod zijn
en Oekraïne- draaide ook in Zoetermeer
congresdag!
gekomen. Om 15.00 uur begeven de
een pilot met de Stembureau App. Ellen
bezoekers zich met nieuwe energie naar de
Olthof-Conraads, (projectmedewerker
Carmen Kromosono-Jonathans, Thansz
verschillende workshopruimtes.
verkiezingen bij de gemeente Zoetermeer)
Teksten & Projecten
JANNY AKKERMAN, COÖRDINATOR
“In 2016 wil Loppersum haar dienstverlening naar
FRONTOFFICE KCC, GEMEENTE
een hoger niveau tillen, dus ik hoop veel te leren.”
LOPPERSUM
11
WOENSDAG 11 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
FEESTAVOND
12
13
EEN KNUFFEL VOOR DE BEZOEKERS VAN HET NVVB CONGRES!
Op het NVVB Congres op 11 en 12 mei hebben we u trots laten zien hoe u dankzij selfservice de contactmomenten met burgers zo efficiĂŤnt en prettig mogelijk maakt. Met onze eDiensten voor trouwen, geboorte overlijden en verhuizen is het regelen van zaken met de gemeente nu makkelijker dan ooit! Ook de kleinste burgertjes verdienen onze aandacht, vooral als het ze even tegenzit. Daarom vroegen we op de Centric-stand deze keer aandacht voor de CliniClowns, die kinderen in ziekenhuizen bezoeken om ze een plezierige dag te bezorgen en hun ziekte voor even te laten vergeten. Met de pluchen muizen die op onze stand werden uitgedeeld, steunen we samen het werk van deze bijzondere stichting. Meer weten over onze oplossingen? Kijk op centric.eu/burgerzaken
SOFTWARE SOLUTIONS | IT OUTSOURCING | BPO | STAFFING SERVICES
www.centric.eu
de Togamakerij is gespecialiseerd in het vervaardigen van een mooie kwaliteit toga op maat voor ambtenaren burgerlijke stand en hoogleraren. Door onze keuze in lichtgewicht en duurzame stoffen, draagt de toga met toebehoren niet alleen comfortabel maar blijft deze in uitstekende kwaliteit en onderhoud vriendelijk.
Wij komen bij u in heel Nederland de maat nemen !
deT
Cesar Domelahof 30 3544 MJ Utrecht 030-6043870 e-mail: togamakerij@ziggo.nl
ogamakerij
Bedankt voor uw komst! Als dank bieden wij u een korting van 10% op de eerst volgende opdracht.
Akten burgerlijke stand Kaartbestanden Brondocumenten Groot formaat scanning Boek-scanning Archiefopslag Advisering Ervaar zelf hoe Karmac burgerzaken digitaliseert tijdens een exclusieve Lunch & Learn bijeenkomst op de Document Campus in Lelystad. Actuele data en beschikbaarheid vindt u op onze website karmac.nl/lunch.
Voor meer informatie bel: 0320 28 6959 of mail naar info@karmac.nl
Een akte met inktvraat
Meer informatie vindt u ook op onze website over o.a.:
Dezelfde akte na inktvraat correctie
lunch & learn digitaliseren burgerzaken
karmac.nl T 0320 - 28 69 59, info@karmac.nl
I05-003 Adv NVVB DEF.indd 1
12-05-16 09:28
Bedankt! BEHOEFTE AAN EEN JUNIOR BRP-SPECIALIST? Aethon heeft haar beste KCC- en burgerzakenmedewerkers opgeleid tot junior specialisten BRP. Onze medewerkers zijn thuis in de migratiedossiers en kunnen onder andere eerste inschrijvingen doen. Ook uw adresonderzoeken zijn bij onze medewerkers in vertrouwde handen. Wilt u ons uitproberen? Neem dan contact met ons op via 088 0351500 of laat uw gegevens achter op:
Vrijwel elke Nederlandse gemeente vertrouwt dagelijks op Xpert Burgerzaken. Dankzij onze trouwe abonnees kunnen wij ervoor zorgen dat de kennisbank de meest complete informatiebron voor publieke dienstverlening is én blijft. XPERT BURGERZAKEN BIEDT U:
Actuele (vertaalde) buitenlandse nationaliteitswetgeving Uitgebreide commentaren op nationale én internationale nationaliteitswetgeving
Diverse praktische tools zoals beslisbomen, contactgegevens van collega’s en de mogelijkheid om zelf notities toe te voegen
Gratis gebruikerstrainingen Koppelingen met de software van diverse BRP-leveranciers
AETHON.NL/BRPSPECIALIST www.xpertburgerzaken.nl
save the date 22 september masterclass: de gemeente van de toekomst met hostmanship & Qmatic naar 2020
5 sterren
Customer Journey
15.0551 Advertentie burgerzaken 85x125mm.indd 1
Partner in verbetering BMC ondersteunt de publieke sector bij het vinden en implementeren van verbeteringen in beleid en uitvoering. Hoogwaardig advies en onderzoek gecombineerd met daadkrachtige inzet van de beste interim-professionals, maakt BMC dé partner in verbetering voor de publieke sector. Of het nu gaat om BRP, gemeentebrede informatieveiligheid of DigiD/SUWI-beveiliging; onze ervaren adviseurs staan klaar om dit ook voor uw organisatie te implementeren. Met bewezen kennis van zaken, meer dan 750 ervaren energieke interim-professionals en een uitgebreid netwerk van zzp’ers, presenteren wij binnen 24 uur een passende kandidaat op uiteenlopende projecten en vervangingsvragen tegen scherpe tarieven.
www.bmc.nl
02/11/15 11:49
Uw reisdocument veilig & betrouwbaar bezorgd waar en wanneer u dat wilt! MEER WETEN? MAIL NAAR REISDOCUMENTENBEZORGEN@DYNALOGIC.EU OF BEL +31 (0)45 524 57 78
WWW.DYNALOGIC.EU
Digitalisering van Burgerzaken Voor alle burgers en organisaties direct de juiste informatie Begrijpelijk, compleet en altijd up-to-date sdu.nl/digitalisering
WOENSDAG 11 MEI 2016
GOEDE HUISVESTING ARBEIDSMIGRANTEN MUST Tijdens het NVVB congres organiseerde de Wethoudersvereniging in samenwerking met de NVVB en de gemeente Noordwijkerhout op 11 mei een deelcongres met de titel ‘Seizoensarbeid, economische zegen of bedreiging?’. Na een uiteenzetting van wethouder Henri de Jong van bovenvermelde gemeente werd een bezoek gebracht aan een bedrijf dat met seizoensarbeiders werkt en aan een verblijfsaccommodatie. Tevens werd aan de hand van een aantal stellingen gediscussieerd. Duidelijk werd dat een adequate huisvesting van groot belang is, mede ter voorkoming van overlast en andere problemen. Geconstateerd werd ook dat arbeidsmigranten de ruimte op de Nederlandse arbeidsmarkt niet verdringen, maar vooral het werk doen dat Nederlanders niet willen doen.
Het ging bij dit boeiende deelcongres in
UITDAGING
bij de bedrijven zelf. Daartoe is het
de eerste plaats over het uitwisselen van
Wethouder Henri de Jong (CDA) van
bestemmingsplan aangepast. De tweede
kennis en ervaring, benadrukte Jeroen van
de gemeente Noordwijkerhout (16.138
categorie blijft drie maanden tot drie jaar
Gool, plaatsvervangend directeur van de
inwoners) noemde seizoensarbeid een
en juist voor die groep moeten er goede
Wethoudersvereniging, nadat vastgesteld
uitdaging die je als overheid overkomt.
accommodaties beschikbaar zijn. De derde
was dat de economische belangen van
‘En wel omdat er hier werk te vinden is.
groep die zich hier vestigt, komt uiteraard
seizoensarbeid niet onderschat mogen
Dertien (van de veertien, red.) gemeenten
in het reguliere huisvestingscircuit terecht.
worden. Van Gool stelde zelfs dat die de
binnen Holland-Rijnland trekken ook op
bedrijvigheid in bepaalde gebieden op
dit gebied met elkaar op. In 2012 bedroeg
CONVENANT
gang houdt. Dat waren de aanwezige
het aantal geregistreerde arbeidsmigranten
De dertien gemeenten hebben in juni
wethouders direct met hem eens.
8500, maar eigenlijk zou je dat aantal
2014 zelfs een convenant gesloten
Voorzitter Simon Rijsdijk van de NVVB
moeten verdubbelen, want velen zijn
met de corporaties, uitzendbureaus en
onderstreepte het grote belang van de
niet geregistreerd. Toch willen we er alles
particuliere verhuurders. Er moet met
NVVB om met de wethouders samen te
aan doen om deze groep qua arbeid en
name effort worden gestoken in de groep
werken. ‘Het is een eer u te ontvangen,
bewoning uit de illegaliteit te houden’,
arbeidsmigranten die hier drie maanden
we moeten van systeem naar leefwereld
stelde hij. De arbeidsmigranten kunnen wat
tot drie jaar verblijft. Het wordt gezien
en ons als vereniging nog veel meer
de verblijfsduur betreft in drie categorieën
als een regionale opgave, want ook in
naar buiten richten. We moeten ook
verdeeld worden. De eerste categorie
de verstedelijkte gebieden zijn er veel
samenwerken om in Den Haag de regels te
werkt hier in de seizoenspieken twee tot
werkzaam. Wethouder De Jong had voor
veranderen’, aldus Rijsdijk.
drie maanden en vindt meestal huisvesting
dit deelcongres directeur Nico Geerlings
WETHOUDER JAN VENTE, GEMEENTE
‘Door goede afspraken met de bemiddelaars,
KRIMPENERWAARD
is het huisvestingsprobleem met Hongaren bij ons al geruime tijd achter de rug.’
18
van uitzendbureau Flexible Human
werkbaar en praktisch. Daarbij komt dat je
niet zonder slag of stoot gegaan, gaf
Services uitgenodigd die zonder meer
niet bang hoeft te zijn voor vervuiling van
Henri de Jong eerlijk toe. Zeker nu
een specialist op het gebied van werken
de BRP omdat in bedrijven als de onze een
arbeidsmigranten door het publiek vaak
met arbeidsmigranten en het zorgen voor
filterende werking zit’, gaf Geerlings aan. Hij
vergeleken worden met asielzoekers, heeft
een goede huisvesting genoemd kan
is het van harte met Weverling eens dat er
de wijziging van het bestemmingsplan in
worden. Hij is er al jaar en dag mee bezig
één nieuwe flexibele toekomstbestendige
Noordwijkerhout om de locatie van een
en zit in allerlei gremia die zich met deze
methode van registratie van in Nederland
vroegere zuiveringsinstallatie om te zetten
problematiek bezighouden, onder andere
wonende en werkzame personen moet
in een tijdelijke verblijfsaccommodatie
in de Stichting Normering Flexwonen (SNF).
komen. ‘Weverling pleit voor één overheid
voor arbeidsmigranten, heel wat stof
Geerlings constateerde tot zijn spijt dat de
één database. We hebben het wel over
doen opwaaien. Inmiddels staat er een
inschrijving in de BRP nog altijd moeizaam
zo’n 30.000 arbeidsmigranten’, aldus
complex van units bestaande uit 34 en
verloopt en dat veel deuren bij gemeenten
Geerlings die de aanwezige wethouders
38 appartementen met eigen voordeur,
helaas nog altijd gesloten blijven. ‘Mensen
erop attendeerde dat alleen al in Noord-
keuken etc. dat aan alle normen voldoet.
wordt vaak het recht ontzegd zich in
Holland en het Westland 1300 FTE’s aan
Op basis van logies, verduidelijkt Geerlings.
te schrijven in de BRP. De Westlandse
seizoensarbeid geboden wordt.
Het geheel wordt in juli opgeleverd.
methode van Arne Weverling (wethouder
Er worden overigens uitsluitend
van de gemeente Westland, tevens lid van
WIJZIGING BESTEMMINGSPLAN
arbeidsmigranten ondergebracht die
de Raad van Advies van de NVVB, red.)
Zelfs in de Duin- en Bollenstreek waar men
binnen de eigen gemeente werken, geeft
waarbij registratie van arbeidsmigranten in
niet zonder seizoensarbeiders kan, is de
wethouder De Jong toe alvorens de
de BRP direct plaatsvindt, is zonder meer
oplossing van de huisvestingsproblematiek
locatie bezocht wordt. De units werden
WETHOUDER TON VAN MAANEN,
‘Arbeidsmigranten verdringen de ruimte op
GEMEENTE GELDERMALSEN
de Nederlandse arbeidsmarkt niet, omdat veel Nederlanders dit werk niet willen doen.’
19
SIMON RIJSDIJK,
‘Landelijke eenduidigheid is gewenst bij
VOORZITTER NVVB
inschrijving.’
eerder in de zorg gebruikt en wekten
bepaalde branches voor ondernemers niet
leverde ook een veelzeggende reactie
ter plaatse alom bewondering van de
vol te houden is zonder seizoensarbeid.
op. Ton van Maanen: ‘In Geldermalsen is
collega-wethouders en van de aanwezige
Elke sector heeft zijn pieken. Wethouder
handhaving meegegeven aan de regio,
dagelijks bestuursleden van de NVVB
Cees Ruigrok van Lisse bracht wel naar
de registratie vindt in eigen huis plaats.
Simon Rijsdijk en Henk van Dijkhuizen.
voren dat de werkloosheid van 3,8
Daardoor is er dus geen enkel zicht op.’
Niet alleen de verblijfsaccommodatie werd
procent binnen zijn gemeente weliswaar
Simon Rijsdijk bracht nog naar voren dat
bezocht, er werd bij een bollenbedrijf
opgelost zou zijn als de eigen werklozen
zich inmiddels 160 gemeenten hebben
ook gesproken met enkele uit Polen
hier ingezet zouden worden, maar dat
aangesloten bij het Landelijk Project
afkomstige seizoensarbeiders. Ze zijn vaak
het zo niet werkt. Voor wethouder Ton
Adreskwaliteit en dat deze samenwerking
hoog opgeleid in het eigen land, maar
van Maanen van Geldermalsen, waar
excessen moet voorkomen. Arthur Dallau
kunnen daar niet aan de slag vanwege de
deed er nog een schepje bovenop:
werkloosheid. Ook wordt er hier wel tijdelijk
‘Identiteits- en adresfraude is alleen tegen
gewerkt om de bijkomende kosten van de
te gaan door huisvesting te reguleren.’
studie als huisvesting en vervoer – er kan in
Wethouder Jan Vente van Krimpenerwaard,
Polen wel gratis gestudeerd worden en ook
waar tot 2010 veel huisvestingsproblemen
zijn er mogelijkheden voor weekendstudies
met Hongaren waren, deelde mee dat
– te kunnen betalen. Nogal wat
de misstanden binnen zijn gemeente
werknemers komen enkele maanden per
heel veel seizoensarbeiders ingezet
al geruime tijd achter de rug zijn. ‘Juist
jaar terug naar hetzelfde bedrijf waar ze in
worden in de fruitbranche, staat vast
door met bemiddelaars goede afspraken
voorgaande jaren werkten. Nico Geerlings
dat arbeidsmigranten de ruimte op de
te maken’, merkte hij op. Zijn collega
licht toe: ‘Alles is cao gebonden, ze
Nederlandse arbeidsmarkt niet verdringen,
Theo Meskers van Hollands Kroon, die
verdienen beslist niet minder dan andere
omdat de Nederlanders dit werk niet
projectleider van Kompas was, stelde
werknemers, maar ze zijn wel bereidwilliger
willen doen. Op de stelling van NVVB-
dat arbeidsmigranten zonder meer een
te werken.’
directeur Arthur Dallau dat wethouders
noodzakelijke ondersteuning bieden.
blind moeten kunnen vertrouwen op hun DISCUSSIE
eigen registratiesystemen, reageerde Henri
Na het bezoek vond er een discussie
de Jong lachend: ‘Je moet altijd een zeker
plaats aan de hand van stellingen en
wantrouwen hebben.’ Een andere stelling
werden er ervaringen uitgewisseld tussen
van Dallau dat registratie en handhaving
de wethouders. Het is evident dat het in
bij de gemeente in één hand moeten zijn,
Klaas Schipper, tekstschrijver
WETHOUDER HENRI DE JONG, GEMEENTE
‘Seizoensarbeid is een uitdaging die je als
NOORDWIJKERHOUT:
overheid overkomt.’
20
Voor veilige bezorging van paspoorten Co-creatie
Bewezen dienstverlening
Deze bezorgservice is door ons ontwikkeld in nauwe samenwerking met diverse gemeentes.
Het aantal gemeentes waar wij voor werken is sinds begin 2013 fors gegroeid.
Administratieve ontzorging
Hoge waardering
We kunnen een groot deel van de inklaring van identiteitsdocumenten verzorgen.
Burgers waarderen onze dienstverlening met gemiddeld een 9,1.
www.amp-logistics.nl
030 - 240 80 20
info@amp-logistics.nl
twitter.com/amp_logistics
id-burger: biedt snelle en eenvoudige controle van identiteitsdocumenten voor onder andere gemeenten. werkt met automatische gezichtsvergelijking om de strijd aan te gaan met look-a-like fraude.
Identiteitsfraude ĂŠn look-a-like fraude: wij helpen u graag om deze te voorkomen!
burger
biedt meer zekerheid over de identiteit van de persoon die voor het gemeente(personeel) staat, zodat u met een gerust hart diensten kunt aanbieden. 013 521 12 56 info@oribi.nl www.oribi.nl
WOENSDAG 11 MEI EN DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
BEURSVLOER
22
23
WOENSDAG 11 MEI EN DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
BEURSVLOER
24
25
WOENSDAG 11 MEI EN DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
BEURSVLOER
26
27
DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
TERUGBLIK
28
29
DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
EINDELIJK ECHTE DIENST VERLENING? Om iedereen meteen weer in de juiste sfeer te krijgen start de tweede congresdag met een compilatiefilmpje van de dag ervoor. ‘We kunnen terugkijken op een mooie eerste congresdag en ook op een mooi feestje zo te zien!’ aldus Rens de Jong. Ondanks dat het feest tot in de late uurtjes doorging, is de plenaire zaal om 9.30 uur met ruim 620 mensen alweer goed gevuld.
RUTHLINE HADDOCKS, HOOFD
“Ik ben op zoek naar vernieuwende ideeën op
DOCUMENTEN EN INLICHTINGEN,
digitaal gebied.”
PUBLIEKE ZAKEN CURAÇAO
‘De afgelopen 24 uur hebben we
Go digital, stay human! en Echte dienst
vooruitstrevende regering besloot om
inhoudelijk veel met elkaar besproken.
verlening, echt doen!
alles te digitaliseren. Dit was mede in
Wat moeten we daarvan onthouden?
economisch opzicht een belangrijke
En hoe zorgen we dat we de focus hierop
E-RESIDENCY
stap voor Estland, waar sinds 2014 ook
houden?’ zegt de Jong die de ervaring
Triin Rast (projectmanager e-Governance
buitenlanders -met name gericht op
heeft dat mensen na verloop van tijd
Academy Estland) en Kaspas Korjus
buitenlandse ondernemers- een digitale
vaak (onbewust) vervallen in de alle-
(managing director e-Residency Estland)
identiteit kunnen krijgen en daarmee ook
daagse routine. ‘Ik denk dat ik jullie hierbij
bijten het spits af op deze tweede
dezelfde rechten als iemand die geen
kan helpen’ en hij start een powerpoint
congresdag. De sprekers zijn speciaal
Ests staatsburger is, maar wel in Estland
waarin allerlei bekende reclameslogans
overgekomen uit Estland om de mensen
woont. Dit roept vragen op in de zaal:
voorbij komen, waarvan het laatste deel
te vertellen over e-residency; een digitale
‘Hoe weet je of mensen daadwerkelijk
ontbreekt. Massaal en zonder enige moeite
identiteit waarmee je makkelijk en snel
zijn, wie ze zeggen te zijn?’ ‘Iedereen die
vult het publiek de slogans aan. Nu de
alle (overheids)zaken online regelt. Nadat
zich in Estland wil laten inschrijven wordt
creativiteit van de zaal is aangewakkerd,
Estland in 1991 onafhankelijk werd van de
grondig gecontroleerd, onder andere aan
komen er ook pakkende slogans voorbij
Sovjet-Unie, moest de sociale infrastructuur
de hand van vingerafdrukken,’ antwoordt
met betrekking tot het congres, zoals:
opnieuw worden opgebouwd. De nieuwe,
Korjus. ‘Buitenlanders kunnen daarvoor
JAN SMIT, SENIOR BELEIDSMEDEWERKER,
“Vanmiddag bezoek ik de workshop over de
GEMEENTE GRONINGEN
Stembureau App, want in Groningen willen we die app ook aanschaffen.”
30
MATH HABETS, HOOFD BURGERZAKEN,
“Ik ben erg benieuwd naar de visie van de NVVB,
GEMEENTE BRUNSSUM
waar burgerzaken volgens hen naartoe gaat.”
naar Estland komen, maar mogen zich ook
DIENSTVERLENING VAN DE TOEKOMST
om de behoefte van de burger centraal te
bij de dichtstbijzijnde Estse ambassade
De drie heren die vervolgens op het podium
stellen en te zorgen voor uitermate veilige
laten identificeren.’ ‘Maar wat als het
verschijnen stellen zich voor als Jos Maesen
digitale diensten.’ Dat er in Nederland al
systeem gehackt wordt?’ vraagt een
(directeur dienstverlening Amsterdam),
goede stappen worden gemaakt richting
andere bezoeker. ‘Daar hebben we in 2007
Arthur Cremers (directeur gemeente Hollands
een nieuwe vorm van dienstverlening,
mee te maken gehad,’ bekent Triin Rast.
Kroon) en Steven Luitjens (directeur
laten zowel Jos Maesen als Arthur Cremers
‘Dat was best even spannend, maar het
Informatie samenleving en overheid bij het
zien aan de hand van een filmpje over de
heeft uiteindelijk geleid tot nog betere
ministerie BZK). Rens de Jong gaat met hen
dienstverlening in Amsterdam (adequaatheid,
beveiligingen en slimmere back-ups.’ De
in gesprek over de dienstverlening van de
korte wachttijden en lage kosten) en
indrukwekkende digitalisering in Estland
toekomst. Hoe ziet dat eruit volgens hen? En
Hollands Kroon (snelheid en maatwerk). Na
trekt zich niets aan van geografische
hoe realiseren we dit in Nederland? Luitjens:
een aantal stellingen waarbij ook het publiek
grenzen en geeft daarmee een nieuwe
‘Wie standaardiseert heeft de toekomst, zeg
online mee kan stemmen zit de tijd erop.
betekenis aan het idee van een staat: ‘Earth
ik altijd. Maak gebruik van elkaars expertise
is the country of everybody.’
en verspil als gemeente geen tijd en geld
Na een korte pauze verspreiden de
door steeds zelf opnieuw het wiel uit te
bezoekers zich om 11.30 uur over de
willen vinden. Daarnaast is het belangrijk
verschillende workshopruimtes.
IRMA DE GRAAF-CICILIA, WAARNEMEND HOOFD
“Het digitaliseren van diensten, dat vind ik
AFDELING BURGERZAKEN, OPENBAAR LICHAAM
erg interessant.”
BONAIRE
31
RONALD SNIJDERS, MANAGER
“Ik wil een doorkijk hebben naar wat het betekent
DIENSTVERLENING, GEMEENTE BEUNINGEN
om over vijf jaar digitaal te zijn als gemeente.”
DIGITALE GEBOORTEAANGIFTE
op gang komen. Velders luistert aandachtig
Wanneer ze de deelnemers vraagt naar
Gerard Velders, senior medewerker
mee naar de argumenten, die hij aan het
hun ervaringen op dit gebied, worden
Burgerlijke Stand bij de gemeente Den
einde van de workshop inventariseert.
de tijdsdruk, de drempel om iemand
Bosch, onderzoekt de mogelijkheden
‘Bedankt,’ zegt hij tot slot, ‘dankzij jullie heb
te confronteren bij eventuele twijfel en
om in de toekomst digitaal aangifte te
ik weer nieuwe input voor mijn onderzoek.’
de onzekerheid over het eigen kunnen
kunnen doen van een geboorte. Omdat
genoemd als de grootste uitdagingen.
je een administratief figuur creëert is het
Na deze eerste workshopronde staat
Slooff herkent deze problemen uit
aangeven van een geboorte gevoeliger
er voor de bezoekers wederom een
eerdere workshoprondes en uit de
voor fraude dan bijvoorbeeld het melden
uitgebreid lunchbuffet klaar, die door de
onderzoeksresultaten van de NVVB, die aan
van een overlijden of een voorgenomen
meeste mensen buiten in het zonnetje
het eind van de workshop nog aan de orde
huwelijk. Velders loopt bij het onderzoek
wordt genuttigd. Met een goed gevulde
zullen komen.
tegen een aantal moeilijkheden aan: Hoe
maag struinen de bezoekers vervolgens
controleer je of er daadwerkelijk een kindje
weer over de beursvloer, op zoek naar
Vervolgens blikt Slooff terug op een aantal
geboren is? (is het mogelijk dat een arts
nuttige informatie en -eerlijk is eerlijk-
recente ontwikkelingen en kijkt ze vooruit
of verloskundige een verklaring afgeeft?)
naar een paar leuke gadgets die ze op
naar de stappen die er de komende jaren
Hoe weet je zeker dat de persoon aan
de valreep mee kunnen nemen tijdens
nog moeten worden gezet om in 2020
de andere kant van de computer is, wie
deze laatste gelegenheid om de stands te
ten minste 80% van de gemeentelijke
hij zegt dat hij is? (aan de hand van een
bezoeken.
producten en diensten digitaal aan te
DigiD?) En hoe handel je in het geval van
kunnen bieden. Denk bijvoorbeeld aan
een dubbele identiteit? (moet iemand in
IDENTIFICEREN = KERNTAAK GEMEENTE
eID, de EU privacy richtlijn of de herziening
zo’n geval alsnog persoonlijk aangifte doen
Kwalitatief hoogwaardig identificeren is
van de ID-keten; er is nog genoeg te doen!
aan de balie?) Tijdens deze workshop gaan
een kerntaak van Burgerzaken, dat staat
Vanuit de NVVB wordt er hard gewerkt
de deelnemers in twee groepen uiteen om
vast. ‘Toch ondervinden medewerkers
aan thema’s als: BRP straten, LAA, WTI en
een aantal stellingen te behandelen. Dat de
nog de nodige problemen om die taak
natuurlijk de PublieksAcademie. Tot slot
meningen verdeeld zijn over de oplossing,
goed uit te kunnen voeren,’ aldus Mariëlle
komen er een aantal stellingen voorbij
blijkt uit de discussies die vrijwel meteen
Sloof, strategisch adviseur bij de NVVB.
waarbij het ene deel van de zaal de
MANON KEIZER, FRONTOFFICE
“We zijn hier vooral om ideeën op te doen
MEDEWERKER KCC, GEMEENTE AALTEN
op het gebied van digitalisering.”
32
NADIRA JANKI, MEDEWERKER
“We zijn hier om onszelf op de kaart te zetten.”
BASISTAKEN, GEMEENTE DEN HAAG
opdracht krijgt om het eens te zijn met
ben je toch gek dat je dat als gemeente
geval van uitgaan dat ze ermee bezig zijn.’
de stelling, tegenover het andere deel
laat liggen? Dan ben je een dief van je
En daarmee is de toon van zijn verdere
die de opdracht krijgt om het oneens
eigen portemonnee!’ aldus Spies. ‘Alphen
betoog gezet. Er komen allerlei hilarische
te zijn. Dit leidt tot de nodige discussies,
aan den Rijn heeft onder andere om die
anekdotes voorbij die iedereen in de zaal
waarbij duidelijk wordt dat er voor beide
reden geen bezuinigingen doorgevoerd.’
herkent en waarin hij de bureaucratie zo
standpunten vaak wel iets te zeggen is.
De burgemeester hoeft dan ook niet lang
enorm heeft uitvergroot dat je wel móet
na te denken als Rijsdijk vraagt wat ze
lachen.
SAMENWERKEN, DAT LOONT!
vindt van het besluit van het kabinet om
Na de laatste workshop wordt het publiek
door te gaan met LAA: ‘Dat is ze geraden!’
Met deze fantastische slotact van Pieter
om 15.00 uur in de plenaire zaal verwacht
antwoordt ze lachend, maar stellig.
Derks is het NVVB congres van 2016 tot een
voor een gesprek met Liesbeth Spies
einde gekomen. Simon Rijsdijk bedankt DIENSTVERLENING DOOR DE OGEN VAN
iedereen van de organisatie en geeft tot
aan den Rijn) over de Landelijke Aanpak
PIETER DERKS
slot antwoord op de vraag die tijdens dit
Adreskwaliteit (LAA). Simon Rijsdijk heeft
Last but not least betreedt cabaretier
congres centraal stond: Eindelijk echte
de rol van Rens de Jong overgenomen: ‘Hij
Pieter Derks het podium, die een geheel
dienstverlening? Jazeker, dat gaan wij doen
heeft de lat wel behoorlijk hoog gelegd,
eigen beeld schetst van dienstverlening.
met z’n allen!
maar ik ga m’n best doen voor u,’ zegt
‘Toen de NVVB me vroeg of ik hier op
Rijsdijk lachend. Vervolgens start hij een
wilde treden, moet ik eerlijk zeggen dat ik
pakkend filmpje waaruit duidelijk wordt
twijfelde. Aan het eind van zo’n congres is
hoe mensen tot voor kort nog relatief
de helft van de mensen al naar huis en de
makkelijk wegkwamen met adresfraude:
mensen die er nog zitten zijn al helemaal
versnippering. Elke betrokken instantie
gaar…,’ begint Derks zijn verhaal. ‘Maar ik
kent vaak maar een deel van de situatie.
zei: Jullie kunnen een aanvraag indienen bij
‘Door nauw samen te werken kun je veel
m’n management. Als jullie binnen 16-18
fraude voorkomen en kan de ‘BV Nederland’
weken nog geen een antwoord hebben
Carmen Kromosono-Jonathans, Thansz
42 miljoen euro besparen. Als je dat weet,
gekregen dan… kunnen jullie er in elk
Teksten & Projecten
(burgemeester van de gemeente Alphen
LILIAN NIEZINK, NOABERKRACHT
“Ik ben hier om de nieuwe ontwikkelingen te
(GEMEENTE TUBBERGEN EN
volgen, bijvoorbeeld op het gebied van fraude met
DINKELLAND)
reisdocumenten en rijbewijzen.”
33
DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
MAD2016: LEADERSHIP IS ABOUT BEING MAD; Tijdens het NVVB-congres verzamelden op 12 mei diverse jonge en ervaren professionals zich om te werken aan publiek leiderschap. Dit gebeurde tijdens MAD2016, een samenwerking van the Public Leadership Foundation (PLF) en Serious Ambtenaar (SA), mogelijk gemaakt door de NVVB. “MAD staat voor Making A Difference en dat is precies waar publiek leiderschap over gaat. Dat hoeft helemaal niet per se over grootse veranderingen te gaan. Publiek leiderschap is iets dat iedereen kan laten zien, ook jij”, aldus Ben Kuipers (PLF).
HONDERDEN SERIOUS AMBTENAREN
mensen het gesprek aan gaan op de markt
TONEN JAARLIJKS PUBLIEK LEIDERSCHAP
en zo te zien waar hen dat samen brengt”
Publiek leiderschap gaat om de
tot “meer zorgen voor anderen en anderen
maatschappij; voor een betere wereld.
inspireren datzelfde te doen.”
En wie doen dat beter dan de Serious Ambtenaren? “Serious Ambtenaar
SLOT SERIOUS AMBTENAAR
mobiliseert enthousiaste vrijwilligers om
De middag was tegelijk het slot van SA Editie
zich in te zetten, door twee dagen lang te
5. Arthur Dallau, directeur NVVB, en Joanne
werken aan een actueel maatschappelijk
Buning, projectmanager Fondsenwerving bij
vraagstuk. In ruil daarvoor dragen
weet ik nu. Ik ga hierover het gesprek aan in
het Rode Kruis, bedankten alle betrokkenen.
opdrachtgevers bij aan het goede doel van
de toekomst!” Puck van Tilburg: “Je kan ook
Joanne benadrukte nog maar eens waar
3FM Serious Request”, legt Giulietta Marani
dienend leiderschap laten zien, bijvoorbeeld
Serious Ambtenaren gezamenlijk toe in staat
(SA Editie5) uit. Afgelopen jaar heeft de
als je meer bescheiden bent of graag
zijn, dat ze allemaal écht het verschil hebben
organisatie van SA op deze manier maar
andere mensen wilt helpen. Een goede les
gemaakt door belangeloos bij te dragen
liefst €485.000,- bij kunnen dragen!
voor mij is, zorg goed voor jezelf, zo kan je
aan een maatschappelijk vraagstuk en het
nog beter voor anderen zorgen.”
goede doel.
ÉCHTE ONTMOETINGEN Tijdens MAD2016 konden deelnemers in
‘MORGEN GA IK..’
SAMEN MAKEN WE HET VERSCHIL
gesprek met verschillende mensen die
Tijdens hun powerpitches lieten Mare
We willen alle deelnemers en sprekers
een maatschappelijke bijdrage leveren op
Straetmans (PortXL), Ronilla Snellen (Code
bedanken, en vooral Arthur Dallau en de
internationaal, nationaal of lokaal niveau.
Uur) en Michiel Dijkman (Samsung) weten
NVVB voor het mogelijk maken van deze
Rune By zette de toon in een interview
hoe zij het verschil maken en gingen ze
inspirerende middag. Of je nou jong of oud
over EPIC leadership; dat staat voor Energy,
in op stellingen zoals ‘publieke leiders
bent, in de publieke of private sector werkt,
Purpose Identity en Courage. Ronilla
zijn dromers’. De verhalen inspireerden
iedereen kan het verschil maken en een
Snellen, Mare Straetmans, Michiel Dijkman,
de deelnemers tijdens het slotdebat
publieke leider zijn! Doe jij met ons mee?
Lisa van der Heijden, Robert van Tol, Tom
om morgen het verschil te gaan maken.
ter Veen, Souhail Chaghouani, Maurits
Voornemens liepen uit van “meer met
Lets go MAD!
Hoenders, Nikol Hopman en Gerard van Wijhe lieten zien dat iedereen een publiek leider kan zijn. Daarvoor hoef je niet per se
THE PUBLIC LEADERSHIP FOUNDATION (PLF)
altijd op de voorgrond te staan. Thomas van
De PLF werkt internationaal aan de ontwikkeling van de visie op publiek leiderschap en
den Berg: “Ik heb vaak het gevoel dat ik als
biedt een platform voor publieke leiders. Wil jij meer informatie over publiek leiderschap,
‘broekie’ wordt gezien dat nog niet zo veel
#MAD2017 of andere events over publiek leiderschap? Kijk dan op publicleadership.
weet en niet veel te betekenen heeft in
foundation of volg @plfmad op twitter.
een organisatie. Maar dat is mijn perceptie,
34
MAKING A DIFFERENCE
35
WOENSDAG 11 MEI EN DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
WORKSHOPS
36
37
WOENSDAG 11 MEI EN DONDERDAG 12 MEI 2016, NVVB CONGRES NOORDWIJKERHOUT
WORKSHOPS
38
39
Aangehouden op een Zuid-Amerikaans vliegveld
De verstrekkende gevolgen van een wijziging in de BRP Een (ambtshalve) wijziging in de Basisregistratie Personen (BRP) kan verstrekkende gevolgen hebben. En niet alleen voor de persoon die om de wijziging verzoekt. Achter de BRP lopen informatiestromen naar allerlei instanties en diensten. Hoewel een aanpassing snel kan worden doorgevoerd, kan het ook vrijwel direct grote gevolgen hebben. Onderstaande fictieve casus illustreert dit. De vader van Pieter Snyder is overleden. Na een paar maanden vindt Pieter het tijd om eindelijk een fout uit het verleden te herstellen. Bij het laten opmaken van de geboorteakte van Pieter was onvoldoende gecontroleerd of de geslachtsnaam in de akte juist was. Daarbij ging iets fout: in plaats van Snijder was in de akte de geslachtsnaam Snyder opgenomen.
stand de geslachtsnaam van hemzelf en zijn (klein)kinderen te wijzigen.
Pieter gaat naar het gemeentehuis en vraagt wat hij moet doen om zijn naam te wijzigen. Hij wordt op vriendelijke, professionele wijze te woord gestaan en krijgt alle benodigde informatie. Hij verzamelt alle stukken en vraagt na twee weken de ambtenaar van de burgerlijke
Een aanpassing in de registers van de burgerlijke stand kan grote gevolgen hebben voor meerdere personen: in dit voorbeeld stuit de kleindochter na het verwerken van de wijziging op problemen aan de grens van een Zuid-Amerikaans land.
Gelukkig worden alle wijzigingen snel verwerkt. Er valt een last van Pieters schouders. Totdat zijn zoon Henk belt met het bericht dat zijn kleindochter Suzanne in Zuid-Amerika is aangehouden. Er zouden problemen zijn met haar paspoort.
Wijziging heeft gevolgen in meerdere registraties Na wijziging van de geslachtsnaam in de geboorteakte wordt deze verwerkt in de BRP. Eventuele gevolgen voor de namen van (klein)kinderen en partners worden eveneens verwerkt in de BRP. Ook wordt de wijziging in de gemeentelijke BRP doorgegeven aan de landelijke database (GBA-V). Vanuit deze landelijke database worden berichten verstuurd naar diverse afnemers, waaronder het Basisregister Reisdocumenten. Door de genoemde wijziging in categorie 01 (persoon) vervalt van rechtswege het reisdocument van de betreffende persoon, maar zoals in het voorbeeld dus ook die van de (klein)kinderen. Een groot deel van de documenten die van rechtswege zijn vervallen wordt opgenomen in het Basisregister Reisdocumenten. Dat gebeurt na overlijden, maar ook bij diefstal, verlies of wijziging van de houdergegevens of de nationaliteit. Veel afnemers van dit register – zoals de grenscontroles in verre landen – zien in dit systeem dat het document niet meer in omloop mag zijn.
advertorial
Dit schema toont de weg die zo’n wijziging (veelal automatisch) aflegt: Wijzigingsverzoek
Burgerlijke stand
Basisregistratie Personen
Persoonslijst (eventueel andere persoonslijsten)
(Bericht)
GBA-V (Bericht)
Basisregister Reisdocumenten
Verificatieregister (alleen documentnummers)
Directe gevolgen In de casus verwerkt de ambtenaar ‘met een druk op de knop’ het van rechtswege vervallen van de reisdocumenten. Deze wijziging kan direct verstrekkende gevolgen hebben bij een paspoortcontrole in Zuid-Amerika.
Andere situaties, zelfde consequenties Er zijn meer situaties mogelijk waarbij een reisdocument ook van rechtswege vervalt. Bijvoorbeeld als kinderen erkend worden en hun geslachtsnaam daardoor wijzigt. Hun in bezit zijnde reisdocument met de geslachtsnaam voor erkenning vervalt van rechtswege. Ook vervallen de reisdocumenten van vreemdelingen of vluchtelingen, als zij eenmaal het Nederlanderschap verkrijgen. 1
SIS: Schengen Informatie Systeem II
Van groot belang is ook de vraag of de wijziging consequenties heeft voor meer documenten. Een gemeenteambtenaar zou altijd moeten uitzoeken of dit zo is. En als er meer documenten van rechtswege vervallen moet hij ook de houders van die documenten daarover informeren.
Politie, marechaussee
(Bericht)
SIS-II1
deze mogelijke consequenties. De dagelijkse praktijk leert dat burgers dat vaak niet zijn. Om vervelende gevolgen te voorkomen is het van belang dat medewerkers hiervan bewust zijn en burgers hierover informeren.
Interpol
Zij moeten de van rechtswege vervallen reisdocumenten inleveren, maar uit een recent gehouden controle met de bestandscontrolemodule (BCM) bleek dat dit in honderden gevallen niet gebeurd is. In de maand april zijn de A-nummers van de personen die het betreft via de Kwaliteitsmonitor aan de gemeenten waar deze personen op dat moment ingeschreven stonden doorgegeven. Er zijn nog meer mogelijke consequenties. Zo ontdekt de zoon van Pieter Snijder tijdens een hypotheekgesprek bij de bank dat zijn paspoort niet meer gebruikt mag worden. De bank krijgt alleen de melding dat het document niet meer in omloop mag zijn. Vertraging van de hypotheekverstrekking kan het gevolg zijn.
Bewustwording bij burgers Wie om een wijziging in de BRP verzoekt, moet van tevoren op de hoogte zijn van
Colofon Rijksdienst voor Identiteitsgegevens Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Postbus 10451 | 2501 hl Den Haag info@rvig.nl | www.rvig.nl t (088) 900 10 00
Als de (mogelijke) consequenties helder zijn gecommuniceerd naar de burger, kunnen eventuele acties worden ondernomen vóórdat ‘de druk op de knop’ wordt gegeven. Pieter Snijder kan zijn familieleden informeren over zijn voornemen en over het feit dat zij nieuwe reisdocumenten nodig zullen hebben. Is de kleindochter op dat moment al aan haar Zuid-Amerikaanse reis begonnen, dan kan Pieter beter even haar thuiskomst afwachten.
Veilig thuis Uiteindelijk kwam de kleindochter van Pieter Snijder met een nooddocument veilig thuis in Nederland. Maar het was knap spannend, zeker voor haar. Helemaal toen Suzanne op het vliegveld geheel overvallen werd door de mededeling dat haar reisdocument niet klopte. Uiteindelijk wist ze via de ambassade een nooddocument te regelen, maar de hartkloppingen spelen nog op als ze terugdenkt aan die momenten op dat Zuid-Amerikaanse vliegveld. Noot: Voor de realisatie van dit artikel is met Eddy Correljé, Lida ten Veen en Eric Catsburg van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens gesproken.
NVVB PARTNERS NVVB PARTNERS Het NVVB congres wordt mede mogelijk door haar partners en standhouders.
Het NVVB Congres wordt mede mogelijk gemaakt door haar partners:
GOUDEN PARTNER
ZILVEREN PARTNERS
BRONZEN PARTNERS
42
STANDHOUDERS
H O S T M A N S H I P . N L速 WELCOME. EVERYONE. ALWAYS.
ADVIES, DETACHERING & OPLEIDINGEN
AANPAK
FRAUDE
PLEIN
VERSNELLING EERSTE
INSCHRIJVING VERGUNNINGHOUDERS
43
SAMEN MEER RESULTAAT DAGMAR WINKELHORST BENOEMD TOT LID VAN VERDIENSTE Dagmar Winkelhorst is sinds 10 mei 2012 lid van het dagelijks bestuur. Eerst als portefeuille houder Identiteitsmanagement en vanaf 17 december 2013 als vicevoorzitter. Op 22 januari 2015 is Dagmar Winkelhorst in Hotel Arena in Amsterdam door een vakjury verkozen tot Jonge Ambtenaar van het Jaar 2015. Een prijs die haar als mens en collega typeert. Namelijk jong, gedreven en betrokken. Betrokken bij de leden, de medebestuurs leden, de partners en de medewerkers van het bureau. Dagmar is een echte ambassadeur. Zowel op het podium als in het werkveld. Met haar natuurlijke charme, goede gevoel voor context en het vermogen op allerlei niveaus te schakelen heeft zij een grote bijdrage geleverd aan het succes van de vereniging. Als rolmodel voor vooral nieuwe, maar ook de oudere generaties heeft Dagmar mensen kunnen binden, aan zichzelf en de vereniging. Dit alles met de bedoeling om samen het verschil te maken. Dagmar, bedankt voor je inzet en we wensen je alle succes toe in de toekomst!
‘Samen doen wat samen kan’ is het motto waaronder Nederlandse gemeenten hun krachten als meest nabije overheid voor inwoners en ondernemers willen bundelen. Op 11 mei ondertekenden de VNG, KING en NVVB het samenwerkingsconvenant. Op de foto: Ingrid Hoogstrate (MT-lid KING), Simon Rijsdijk (voorzitter NVVB) en Jantine Kriens (voorzitter VNG directieraad) proosten op een prettige samenwerking.
44
DIGITAAL MET EEN HOSTMANSHIP-TOUCH Het is onafwendbaar. In toenemende mate zal de communicatie en informatie-uitwisseling tussen de gemeente en de burger voor een belangrijk deel via de digitale snelweg gebeuren. Dat lijkt een zegen; volledig plaats- en tijdonafhankelijk kan ik mijn zaken met de gemeente via mijn PC, tablet of smartphone regelen en communiceert de gemeente met mij via die kanalen. Gemeentehuizen zijn niet meer nodig en bestaan alleen nog virtueel, nooit meer een gesloten deur, een chagrijnige ambtenaar of een geïrriteerde burger. Je zou bijna willen dat het vandaag al zover was. Door die digitalisering wordt de kwaliteit
vanuit de gedachte het de burger
HOSTMANSHIP IN DIRECT CONTACT
van die digitale communicatie en van de
makkelijker te maken in contact te zijn met
De directe contacten tussen de burger en
resterende communicatie nog belangrijker.
de gemeente. Maar wat is het gevoel dat
de gemeente worden schaarser en zullen
Dit bepaalt in grote mate de beleving
u bij uw burgers wilt bereiken met deze
in aard en intensiteit veranderen. Vanuit de
van de inwoners bij de gemeente. En die
communicatie? Als het goed is wilt u de
gedachte ‘Hoe schaarser, hoe belangrijker’
gemeente heeft een positieve beleving
band tussen u en uw inwoners versterken.
zult u daar het verschil moeten maken;
hard nodig, niet alleen om het werken bij
U wilt immers graag een beroep op
in één keer meer dan goed. Dan gaat het
de gemeente ook in de toekomst leuk te
diezelfde burger kunnen doen om taken
erom of u in staat bent te verbinden en
houden maar ook omdat de gemeente
die de gemeente niet meer kan uitvoeren
de burger te laten zien dat u meer dan
steeds vaker een beroep zal doen op de
geheel of gedeeltelijk over te laten nemen.
gastvrij bent, dat u hem wilt dienen, u
burger om actief te participeren.
Kijk nu eens door de ogen van de burger
verantwoordelijkheid neemt, de dialoog
naar die digitalisering. Wat zou hij dan
aan kunt gaan, meer dan voldoende kennis
willen?
hebt, compassie en empathie toont en het
De urgentie en het belang van Hostman ship, de kunst mensen het gevoel te
heel ziet. De computer kan niet buiten de
geven dat ze welkom zijn’, neemt bij de
Wanneer ik een bijstandsuitkering heb wil
verregaande digitalisering daarom alleen
ik uiteraard graag informatie ontvangen
lijntjes kleuren, u wel.
nog maar toe. Zowel in de vorm waarin de
over een beschikbare toeslag die in ieder
Hostmanship kan zowel in het digitale
digitalisering plaatsvindt als bij de schaarser
geval voor mij geldt. Wanneer ik een mailtje
contact als in het menselijke contact
wordende en veranderende persoonlijke
krijg van de gemeente dat ik recht heb op
het verschil maken. Het verschil dat u als
contacten tussen de burgers en de
een toeslag en ik hoef alleen maar op ‘OK’ te
gemeente nodig hebt om de burgers aan
gemeente.
klikken om het bedrag over te laten maken
u te binden.
op mijn bankrekeningnummer dan werkt HOSTMANSHIP EN DE VORM VAN
de digitalisering ten gunste van de burger
DIGITALISERING
én van de gemeente. Dus de digitalisering
Dat de digitalisering van de communicatie
moet vooral heel makkelijk zijn, op maat
tussen de burger en de gemeente zal
gesneden zijn, het moet als vanzelf gaan en
toenemen is een feit. Maar waarom
de gebruiker zien in zijn context.
digitaliseert u de communicatie? Uiteraard
Ron Groothuis en Alexander de Vries, Hostmanship Group
H O S T M A N S H I P . N L® WELCOME. EVERYONE. ALWAYS. 45
‘Alles is waardevol’ 1996
20 JAAR
Probleemlanden m.b.t buitenlandse Reisdocumenten, brondocumenten rijbewijzen en 9,1 VOG ‘Boven ‘Veel kennis opgedaan’
2016
S E G M E NT ‘Ik heb de gehele training als waardevol ervaren’
‘Ga zo door!’
Gegevensverstrekking uit de BRP
Actualiteitencollege Burgerzaken
8,5
8,5
Nederlands Nationaliteitsrecht
8,5
Wat U er van vond! Zomaar wat resultaten van onze cursussen
‘Dit vond ik erg interessant!’
‘Erg veel geleerd, chapeau!’
Adresonderzoek in de praktijk
Echtheidskenmerken identiteitsdocumenten
8,6
8,8
‘Leerzame training!’
8
verwachting!’
BRP; de juridische basis nader uitgelegd
8,2
‘Leuk, enthousiast en veel kennis!’
‘Bedankt! Ik heb er veel van opgestoken’
Verklaring onder ede
8,2
‘Trainers zijn zeer vakkundig’
Hef fing en invordering
Basiscursus Trouwambtenaar ‘Helder en duidelijk les gekregen!’
Actualiteitencollege Referendum voor projectleiders
8
9,8
www.segment.nl
46
8,4
BEDANKT! Het bestuur en het bureau van de BEDANKT
NVVB bedanken u voor uw komst Het bestuur en het bureau van de NVVB bedanken u voor uw naar het NVVB congres 2016 en komst naar het NVVB congres 2016 en hopen u in 2017 opnieuw te mogen verwelkomen. hopen u in 2017 opnieuw te mogen verwelkomen.
Colofon De congresspecial 2016 is een speciale uitgave van de NVVB en staat geheel in het teken van het NVVB Congres, gehouden op 11 en 12 mei 2016 in Conference Center NH Leeuwenhorst te Noordwijkerhout. De congresspecial 2016 kent een oplage van 1.250 stuks en wordt toegestuurd naar alle bezoekers, standhouders en workshopleiders van het congres. Redactiesecretariaat Merlin Niesten (eindredacteur) telefoon: 079 – 361 77 47 / 06 30 95 76 81 e-mail: merlinniesten@nvvb.nl website: www.nvvb.nl Uitgever, vormgeving, opmaak, druk en verzending Koninklijke van Gorcum B.V., Assen Auteursrechten voorbehouden Behoudens de door de wet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de NVVB, die daartoe door de auteur(s) met uitsluiting van ieder ander onherroepelijk gemachtigd is. Verantwoording De inhoud van artikelen en de meningen die daarin worden verkondigd, vertolken niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie of van het bestuur van de NVVB.
47
Digitale aangifte verhuizen verlaagt werkdruk met 40% in Ede
7x24 uur dienstverlening vanuit huis, dankzij selfservice
De afgelopen jaren heeft ICT een heel ander gezicht aan onze samenleving gegeven. De burger verwacht dat de dienstverlening van de overheid meegaat in deze ontwikkeling. Meer dan 100 gemeenten hebben al gekozen voor iBurgerzaken, voor selfservice voor en door burger en bedrijf. In de praktijk worden selfservicepercentages van meer dan 90% gerealiseerd. Werkdrukvermindering voor ambtenaren is het gevolg. Wilt u meer weten? Neem contact op met Mat Keijers, Product Manager Burgerzaken (06-29527442). Tevreden management | Tevreden ambtenaren | Tevreden burgers
Innoveren doe je samen
www.iburgerzaken.nl