De Verborgen Stem by Kosmopolis Utrecht

Muziek, verhalen, liedjes en recepten uit jouw buurt

met CD!

Lombok Zuilen Overvecht

2009

Raj Mohan: “De samenleving in één compositie!”

Inhoud

Akhiel Mahabier:

“De Verborgen Stem is voor ons een hele bijzondere ervaring, we zijn pas een maand geleden begonnen met zingen als koor. Dit heeft geleid naar een optreden, waar we een maand geleden niet over hadden durven dromen.”

Voorwoord

Raj Mohan en Lourens van Haaften

De koren, hun lied en de recepten Soefikoor AISA Briwats gevuld met kip – Marokko Vrouwenkoor Djintan Ma’moel (suikerbolletjes) – Libanon

14 15 16 18

Multi-Culti-Koor

19 19

Czerwony Barszcz (heldere bietensoep) – Polen

Gebakken Matoke – Oeganda

Bara – India/Suriname

22 23

Indische Huiskamer Overvecht

Pangsit Goreng – Indonesië

Bahá’í Koor Qudrat Ash-e reshteh (Perzische noedelsoep)

26 27

De Stem des Volks

Grieks Vrouwenkoor

Keftedes (Griekse gehaktballetjes)

Nos Bohio Pastechi (pastei) – Antillen

Mimi Carolina:

Krontjong Zang

Koshish

“Je verstaat elkaar niet, maar de klank is ontzettend mooi. Halverwege sta je mee te swingen, terwijl je niet begrijpt wat de anderen zingen!”

De Verborgen Stem

Colofon

Voorwoord Verbroederende zang Er wordt wel eens gezegd dat sport verbroedert en vaak is dat ook zo (hoewel soms ook heel duidelijk niet). Maar wat nog meer verbroedert (en verzustert!), is zingen. De stad Utrecht ontplooit zich de afgelopen jaren steeds meer als een stad van samenzang. In de zomer van 2009 traden duizenden jonge zangers uit de hele wereld op tijdens Europa Cantat. Op manifestaties als het Oudegracht Operaconcert en het Yo Opera Festival wordt uit volle borst gezongen. En ook uit de aanwezigheid in de stad van meer dan honderd koren (in alle soorten en maten) blijkt de bindende kracht van de menselijke stem. Tijdens Europa Cantat mocht ik al eens getuige zijn van een middag waarop vier Utrechtse koren optraden in de St. Catharinakerk: drie koren uit Utrechtse wijken en een speciaal gelegenheidskoor bestaande uit medewerkers van de gemeente Utrecht. Aan al deze manifestaties rondom de menselijke stem heb ik zeer veel genoegen beleefd. Hierdoor zie ik met extra veel plezier uit naar De Verborgen Stem. Waarbij ik me overigens steeds minder kan voorstellen dat die stem hier in Utrecht ook verborgen blijft - voor mij reden om de naam van dit initiatief daarom voorlopig even als lichtelijk misleidend te beschouwen…

mr. A. Wolfsen burgemeester van Utrecht

De Verborgen Stem Iedereen zingt! We zingen ter gelegenheid van bruiloften, verjaardagen en begrafenissen, maar ook voor het slapen gaan en tijdens de afwas. Daarnaast zijn er veel mensen die een muziekinstrument bespelen, in een bandje zitten of in een koor zingen. En er zijn professionele koren die in concertzalen en clubs in Nederland en daarbuiten spelen, maar in hun eigen wijk onbekend zijn. We weten dat er in Utrecht gezongen en muziek gemaakt wordt, maar vaak blijft dit verborgen. Verborgen voor elkaar en voor het publiek. Het project De Verborgen Stem heeft deze ‘verborgen stemmen’ een podium gegeven om hoorbaar en zichtbaar te worden voor een ander publiek.

gewend om op een podium te zingen. Door mee te doen aan dit project hebben de zanggroepen vertrouwen gekregen in hun eigen kunnen. Door het enthousiasme van de deelnemende koren is het project een succes geworden.”

Oude culturele volksliedjes die iedere week of maand gezongen worden blijven daardoor vaak binnen vier muren en alleen hoorbaar voor de eigen gemeenschap. De wens om deze ‘verborgen stemmen’ hoorbaar te maken bij een breder publiek en met de andere circuits werd hierdoor groter. Een aantal groepen is door het project een zanggroep gestart, andere reeds bestaande koren gingen enthousiast aan de slag om een keuze te maken uit hun repertoire. De meeste deelnemers van De Verborgen Stem waren niet

Raj Mohan, Hindoestaans zanger en componist, presenteerde de verschillende afleveringen: “Je voelt de opwinding van de verschillende koren, de sfeer is goed, iedereen heeft het naar zijn zin. Mensen praten met elkaar, wisselen ervaringen en ideeën uit. Want het gaat natuurlijk om interculturaliteit, om de interculturele dialoog, dat mensen elkaar ontmoeten uit verschillende culturen, met verschillende achtergronden. Om op een hele andere manier, vanuit de muziek, in dialoog te treden met elkaar.” Aldus Raj Mohan tijdens de editie in Overvecht. Ook maakte hij, samen met gitarist Lourens van Haaften, voor elke editie een slotcompositie: van elk koor selecteerde hij een stuk waar hij een nieuwe compositie van maakte. Zo werden de stemmen en het repertoire van de koren organisch samen gebracht tot een geheel. “Het is fijn om te zien hoe al die

Onderzoek Geïnspireerd door Europa Cantat ‘09 zijn Vrede van Utrecht en Kosmopolis Utrecht op zoek gegaan naar Utrechtse koren met verschillende culturele achtergronden in de wijken Lombok, Zuilen en Overvecht. In elke wijk is het afgelopen jaar een editie geweest van De Verborgen Stem. In Lombok was dat op 17 mei, in Zuilen op 3 oktober en in Overvecht op 15 november. Annemarie de Jong, projectleider van De Verborgen Stem over de zoektocht naar de koren: “Uit het onderzoekstraject is gebleken dat er veel gezongen wordt binnen de eigen gemeenschap. Tijdens het onderzoek zijn we in contact gekomen met mensen die samenkomen uit sociaal oogpunt, waarbij in besloten kring gezongen wordt.

verschillende culturen, die koren, al die verschillende mensen, op een gegeven moment één waren, één homogene groep, waar alles wegviel en iedereen ging voor maar één ding: de compositie, dat stuk moet gewoon goed zijn. Iedereen gaat schrikken van het resultaat, zo mooi is het.” Culinaire uitwisseling Naast deze muzikale uitwisseling was er ook een culinaire uitwisseling. Elk koor heeft recepten aangeleverd uit haar eigen cultuur en deze recepten zijn voor elke aflevering bereid door lokale kookclubs of door de koren zelf. Annemarie de Jong: “Niet in iedere wijk is een kookclub actief, maar we kwamen snel in contact met mensen die stonden te springen om mee te doen. De ‘koks’ hebben de recepten gemaakt die aangeleverd waren door de koorleden.” De slotaflevering Van elke editie zijn geluidsopnames gemaakt. Een selectie van de liedjes staat nu op een cd, die op 17 januari 2010, tijdens de slotaflevering van De Verborgen Stem, in de Domkerk gepresen-

Tugba van kookclub Westside in Lombok: “Het koken samen was heel erg gezellig. Ik

ben zelf Turks en help mijn moeder thuis vaak bij het koken. Door recepten te bereiden uit andere culturen, kan je veel leren.”

teerd wordt. Daarnaast is er dit boekje, waarin alle koren nogmaals worden gepresenteerd met de liedteksten, veel foto’s en natuurlijk de recepten. Tijdens deze slotaflevering van De Verborgen Stem komen de koren uit de drie wijken met elkaar in contact en zingen nog één keer de slotcompositie. Ook zijn er beelden te zien van de verschillende afleveringen, zijn er interviews met koorleden en dirigenten en is er een fototentoonstelling met foto’s van alle edities.

Raj Mohan en Lourens van Haaften Elke editie van De Verborgen Stem werd gepresenteerd door Raj Mohan en de muzikale begeleiding van elke slotcompositie was van Lourens van Haaften. Aan de hand van een aantal vragen stellen ze zich voor. Raj Mohan Wie ben je en wat doe je? Ik ben Raj Mohan, een Utrechtse zanger/componist en dichter en ik ben geboren in Suriname. De Indiase kunst en cultuur vormt

de basis van mijn werk. Ik geeft o.a. concerten in binnen- en buitenland met verschillende muziekensembles zoals Raj Mohan Ensemble en Vistar. Ik adviseer, presenteer, geef zangles en in het kader van kunsteducatie en interculturaliteit geef ik gastcolleges bij Fontys Hogeschool van de Kunsten in Tilburg.

Wat heeft De Verborgen Stem jou gebracht? Dit project heeft mij als Utrechtse burger verrijkt doordat ik kennis heb gemaakt met zoveel verschillende culturen en als componist omdat ik de gelegenheid had om unieke stukken te componeren met koren uit totaal andere culturen. Lourens van Haaften Wie ben je en wat doe je? Ik ben Lourens van Haaften en gitarist van beroep. Ik heb gestudeerd op het conservatorium in Utrecht en heb sindsdien gespeeld in de bands VanKatoen, People You Know en Raj Mohan. Voor deze bands schrijf en arrangeer ik vaak de muziek. Daarnaast doe ik als gitarist studiowerk voor radio- en televisietunes.

Wat heeft De Verborgen Stem jou gebracht? Bij De Verborgen Stem ben ik betrokken als gitarist en medecomponist van de gezamenlijke composities. Het was een geweldige uitdaging om van meerdere stukken één compositie te maken, iets waarvan zelfs ik in eerste instantie dacht dat het onmogelijk zou zijn. Het was een feest om met zoveel verschillende mensen uit verschillende culturen te mogen samenwerken aan dit bijzondere project.

De koren, hun lied en de recepten

Soefikoor AISA A.I.S.A. staat voor ‘Association Internationale Soufie Alawiya’. Deze overkoepelende vereniging omvat stichting ‘Vrienden van de Islam’ uit Lombok en de vereniging ‘SAMEN’. Eén van de doelstellingen van A.I.S.A. is de integratie van de moslimburgers en hun kinderen in de hedendaagse, zo facetrijke maatschappij, te vergemakkelijken en een opbouwende dialoog in het leven te roepen tussen alle – godsdienstige of niet-godsdienstige – componenten van de maatschappij. Vanuit onze vereniging voelen wij ons verantwoordelijk om bij te dragen aan de samenleving en wij denken dat het Soefisme (de mystieke, spirituele weg binnen de Islam), antwoorden heeft voor het huidige maatschappelijke klimaat. De teksten van Soefikoor AISA gaan over het gedenken van Allah. Het in het hart koesteren van de liefde voor Allah. Islam als licht van het geloof. Het complimenteren van de profeet Mohammed.

Briwats gevuld met kip - Marokko

Az’ajetni nar hwakoum Aj’ajetni nar hwakoum Kadal ‘aqlo tacha fikoum La abrahou ‘anbabi koum

Ingrediënten - 1 kip in stukken gedeeld - 2 uien - 3 à 4 eieren - 5 eetlepels olie - peterselie - kosbar - 1 tl peper - 1 tl gember - ½ tl kaneel - een beetje safraan - zout naar smaak - boter voor het bestrijken van het filodeeg

Wa stibari ‘ankoum tala Moud ‘ahad toumbil wisala leytal waddou ta’a jala Farhamou mough raman bikoum Belkachaf toumou ghita koum ‘indi thiqa bifadli koum Man qalbouhou tasa jala leytal waslou taka mala la tab galou man sa ala

Darat kou-ous el gharam Darat kou ousel gharam Qolto lahoum ya kiram Fa qolto lahoum na’am Inni kathi rel alam da Ma beynal mawali hal tardaw bi hali qaw lou koum fi bali ‘ifal a’mali

Hanan Laaraari van Soefikoor AISA:

Faza dat houmou stilam fa qalou li ya ghou lam wa lakinna ya kiram bi nisba la koum 3adam Halan ala hali ida kounta gali achfiqo min hali ja’al tou koum fali

“Ik vind het altijd heel erg leuk als verschillende culturen bij elkaar komen, je leert elkaar kennen. Je woont samen in een wijk en het is prachtig als je wat meer van elkaar weet.”

Bereiding Doe de kip in een pan met de olie, voeg de fijngesneden uien en kruiden toe, en laat dit een paar tellen even samen fruiten. Daarna doe je de kosbar en de peterselie erbij, even samen omroeren, voeg dan ongeveer 4dl water toe, en laat dit goed gaar koken. Als de kip gaar is, haal je de kip eruit, laat je de saus goed inkoken, en voeg je de geklutste eieren toe. Heel goed mengen, tot het helemaal droog is. Laat het in een zeef uitlekken. Haal het kippenvlees van het bot, en scheur het een beetje klein. Als je daar klaar mee bent, voeg je het eier/uimengsel toe, en meng alles goed door elkaar. Hiermee vul je het filodeeg tot een briwat. Je kan eventueel ook gehakte amandelen erbij toevoegen. Als je alles gevuld hebt, bestrijk je de driehoekjes in het geheel met een beetje boter, en bak ze tot slot in een voorverwarmde oven. Als ze goudbruin zijn haal je ze eruit!

Vrouwenkoor Djintan Het vrouwenkoor Djintan zingt driestemmig de wereld rond. Het koor zingt repertoire van de hele wereld, van Jamaica tot de Molukken, van Nederland tot Suriname. Muziek is in iedere regio verschillend. Ritme, harmonie, melodielijn en opbouw bepalen de sfeer van een lied. Die pakkende sfeer samenvatten in een lied met een eigenzinnige toevoeging is een belangrijk streven. Djintan is gemalen komijn, één van de specerijen die vanaf de VOC-tijd over de wereld verhandeld werd. Muziek gaat ook de wereld rond met toevoegingen. Onder leiding van Jan van Wieringen zingt het koor driestemmig en zowel a-capella als met gitaarbegeleiding. Bij belangstelling mag je gewoon een avond komen meezingen, het koor houdt geen audities en heeft een informeel karakter. Een groot deel van de vrouwen uit het koor woont in de Utrechtse wijk Lombok/ Transvaal.

Banyan tree (Jamaica) Moonshine tonight, come mek we dance an sing. Moonshine tonight, come mek we dance an sing. Me deh rock so, yu deh rock so, under banyan tree. Me deh rock so, yu deh rock so, under banyan tree. Ladies mek curtsy, an gentleman mek bow. Ladies mek curtsy, an gentleman mek bow. Me deh rock so, yu deh rock so, under banyan tree. Me deh rock so, yu deh rock so, under banyan tree. Den we join hans an dance aroun an roun. Den we join hans an dance aroun an roun.

Ma’moel (suikerbolletjes) - Libanon Me deh rock so, yu deh rock so, under banyan tree. Me deh rock so, yu deh rock so, under banyan tree.

Sicak ülke (Turkye, Kuslar göcer) Bizgöceriz ülke den ül kelere. Kuslar göcer bizgöceriz ülke den ül kelere. Günes sicak ekmek sicak sicak bizim sevgimiz. Günes sicak ekmek sicak sicak bizim sevgimiz. Vertaling: Kuslar göcer bizgöceriz Het warme land, ülke den ül kelere. de vogels verhuizen. Kuslar göcer bizgöceriz Wij verhuizen ook. ülke den ül kelere. Van land tot land. Günes sicak ekmek sicak Van land naar land. sicak bizim sevgimiz. De zon is warm. Günes sicak ekmek sicak Het brood is warm. sicak bizim sevgimiz. Onze liefde is ook warm.

Gevulde zoete deegbolletjes, veel werk!

Ingrediënten Vulling: 200 ons gepelde walnoten 6 eetlepels suiker 2 theelepels kaneel 2 stijf geklopte eiwitten Deeg: 500 gr patent tarwebloem 250 gr zachte boter 5 eetlepels melk snufje zout Bestrooien: poedersuiker

Vulling Hak de walnoten of maal ze met een handmolen fijn. Meng de gemalen noten met de suiker en kaneel. Roer de stijf geklopte eiwitten door dit mengsel. Deeg Doe de bloem in een deegkom. Snijd de zachte boter fijn in de bloem met twee messen. Voeg de melk en zout toe. Kneed het deeg soepel met de vingers. Maak van het deeg 50 balletjes. Bereiden Maak van ieder balletje een vaasje door je vinger erin te prikken en met de duim dun uit te drukken. Doe er een theelepel vulling in. Vouw de rand dicht en maak er weer een balletje van. Op een ingevette bakplaat leggen. Maak met een vork bovenop ondiepe putjes. Bakken Verwarm de oven voor op 175 graden. Schuif de bakplaat op de middelste richel. Bak de balletjes 25 minuten, maar de balletjes moeten bleek blijven voor de zachte smaak. Na het afkoelen flink bestrooien met poedersuiker.

Nina Bobo 1. Nina bobo, ayo Nina bobo Kalau tidak bobo digigit nyamuk. Marilah bobo ya noni noni manis. Kalau tidak bobo digigit nyamuk

Krontjong Zang De Indische- en Indonesische cultuur is zeer waardevol en lijkt wel een beetje verloren te gaan. Met de activiteiten die vanuit het Indisch-Indonesisch Activiteiten Centrum Nusantara Indah worden georganiseerd krijgt men iets van deze bijzondere cultuur mee. De activiteiten variëren van Javaanse massage, batikken en taal tot cultuurcursussen en zangmiddagen. Van jong tot oud. Indonesisch, Indisch of niet Indisch.

2. Nina bobo, tidur anakku sayang Ibu selalu menghibur tiap malam Ibu menjaga dan selalu mendoa Hanti ketangismu dan jatuh air mata.

Al een aantal jaar wordt er één keer in de maand op zondag onder leiding van Nance Vodegel krontjong, Indische volksmuziek, gezongen. De groep die met deze zangmiddag meedoet wisselt, op een vaste kern na. Krontjong is muziek die met name gezongen werd door Nederlands-Indische mensen. Het is pure volksmuziek. “De meeste mensen zijn grootgebracht met de krontjong muziek. De muziek raakt steeds weer een emotionele snaar in je ziel.” Aldus een zanger van het Krontjong Koor.

3. Nina bobo, malam sudahlah sunyi. Ibu membujuk sambil bernyanyi. Nina bobo, anakku, aduh sayang. Tidur, intanku, jauh malam sampai petang.

Vertaling: 1. Nina, slaap, Nina, slaap Als je niet slaapt, zullen de muggen je steken. Laten we slapen, lief meisje. Als je niet slaapt, zullen de muggen je steken. 2. Nina, slaap. Slaap, mijn lief kind. Moeder troost je elke nacht. Moeder waakt en bid altijd. Hou op met huilen en droog je tranen. 3. Nina, slaap, de nacht is stil. Moeder streelt je terwijl ze zingt. Nina, slaap, mijn kind, ach zo lief. Slaap, mijn diamant, de nacht door tot aan de

Goro goroné, epa toka toka bia Loko sana, loko mari, loko lenso e manari. Kata nyong beta pinta. Sioh nona e manari. Dengar donci e balagu. Sioh nona sender bahu Meski nona duduk jauh Sioh bèta panggil t’rus menyahut Lah laju laju lah lekas, datang kemari Pura-pura tidak tahu. Belum ditanya sudah mau Lah sebab nona suka sendiri

namiddag Vertaling: Goro-goroné, laten we komen en samen dansen Naar rechts en naar links nu. Neem je partner mee ten dans. Zie, de jongen vraagt een meisje, Dat flirterig in de verte staart,

Frans Ohlenroth van Krontjong:

“Wat wij vanmiddag gedaan hebben, was prachtig! In het begin was het nog wat rommelig, maar uit die chaos kwam na een tijdje oefenen toch orde.”

Tot ze het lied en het dansen hoort. Ze aanvaardt zijn uitnodiging. Hoewel het meisje nu apart zit, Toch antwoordt ze snel als hij roept. Ze doet alsof ze hem niet hoort. Hoewel ze bereid is telkens als hij haar vraagt.

Eerlijk gezegd houdt ze heel veel van hem.

Antilliaanse zang- en dansgroep Nos Bohio De seniorengroep van de Arubaanse Antilliaanse vereniging Kibra Hacha bestaat al 11 jaar. Nos Bohio betekent in het Papiaments ‘onze hut’. De vereniging is opgericht om senioren van Antilliaanse of Arubaanse komaf een plek te geven en integratie te bevorderen. Om de twee weken komt de groep bij elkaar in het pand van Stichting Boeg aan de Margrietstraat in Zuilen. Tijdens de bijeenkomsten worden er veel oude liedjes gezongen uit de Antilliaanse cultuur. De groep treedt regelmatig op als dansgroep, maar speciaal voor De Verborgen Stem laat Nos Bohio nu ook de oude Antilliaanse en Arubaanse liedjes horen.

Aya na cer’i trapi Aya na cer’i trapi Ta bib’un sapaté Su nomber ta Don pancho Su fam ta Picaflor Don Pancho Picaflor Don Pancho Picaflor Tralalalalalalala Tralalalalala

Alberto di Shon Lica Tutuchi Albert’ i Shon Lica Tutuchi Un wowo so, un wowo so Un wowo so é tin E wowo ta mira tomati E wowo ta mira sibojo E wowo ta mira tur specerij Pa tira den carni stobá, stobá Pa tira den carni stobá, stobá

Vertaling: Daar onder aan de trap

Vertaling:

Woont een schoenmaker

Alberto meneer Lica Tutuchi

Zijn naam is Don Pancho

Heeft maar een oog

Zijn Familienaam is Picaflor

Hij heeft maar een oog

Don Pancho Picaflor

Waarmee hij naar een tomaat kijkt

Don Pancho Picaflor

Waarmee hij naar een ui kijkt

Tralalalalalalala Tralalalalala

Dat oog kijkt naar alle kruiden Om in het stoofvlees te gooien Om in het stoofvlees te gooien

Pastechie (Pastei) - Antillen

Multi-Culti-Koor

Ingrediënten Deeg: 1 kilo zelfrijzend bakmeel 1 theelepel zout 2 theelepels suiker ½ eetlepel boter

Het Multi-Culti-Koor is in september 2006 ontstaan uit de conversatielessen Nederlands van het project ‘Spraakmakend’, dat door Gilde Utrecht en BIGU samen wordt getrokken. Tijdens de les lieten de docenten Nederlandstalige liedjes horen. De cursisten kregen de tekst op papier erbij en konden vragen stellen over wat ze niet begrepen. Aan het eind van de les werd het lied nog een keer gedraaid. Sommige cursisten begonnen dan mee te zingen. Toen iemand grapte dat ze wel een zangkoor konden beginnen, was het koor geboren.

Vulling: Kip, kaas, vlees of tonijn naar smaak kruiden, rozijnen en pruimen. Bereiding Maak met lauw water een fijn deeg en laat dit even even rusten. Rol het deeg uit en gebruik een vorm en vul deze met de vulling. Afhankelijk van de gelegenheid maak je de pasteitjes klein of groot. Bak de pasteitjes in hete olie lekker bruin.

De koorrepetities zijn elke woensdag in Griftsteede. De deelnemers komen o.a. uit China, Colombia, Duitsland, Griekenland, Hongkong, Indonesië, Japan, Kameroen, Oeganda, Oekraïne, Oostenrijk, Polen, Rusland, Spanje en de Verenigde Staten. Het koor heeft nu rond de twintig leden.

(Uit het boek: “Nos Canticanan”)

Nos Bohio: “Nos Bohio betekent voor ons vrolijkheid; de kans om met

Antilliaanse mensen bij elkaar te komen. Wij willen door middel van het zingen van Antilliaanse liedjes de folklore van Curaçao in stand houden, want deze moet niet verwateren. Muziek is ontzet18 tend belangrijk en dit moet je als een kostbaar bezit omarmen.”

Het repertoire bevat liedjes als Aan de Amsterdamse grachten; Als ik boven op de Dom kom; Droomland; Het geluid van stilte; Ik leef niet meer voor jou; Is dit alles; Jan Klaassen de trompetter; Je loog tegen mij; Het kleine café aan de haven; Land van Maas en Waal; Leve het nijlpaard; Olga; Opzij; Ritme van de regen; Rosanne; Suzanne en Vijftien miljoen mensen. Regelmatig treedt het koor op bij verschillende gelegenheden.

Het land van Maas en Waal - Boudewijn de Groot Onder de groene hemel in de blauwe zon speelt het blikken harmonie orkest in een grote regenton. Daar trekt over de heuvels en door het grote bos de lange stoet de bergen in van het circus Jeroen Bosch. En we praten en we zingen en we lachen allemaal, want daar achter de hoge bergen ligt het Land van Maas en Waal

de lange stoet de bergen in van het circus Jeroen Bosch En we praten en we zingen en we lachen allemaal, want daar achter de hoge bergen ligt het Land van Maas en Waal.

Ik loop gearmd met een kater voorop. Daarachter twee konijnen met een trechter op hun kop. En dan de grote snoeshaan, die legt een glazen ei. Wanneer je het schudt dan sneeuwt het op de Egmondse Abdij.

Het leed is geleden, de horizon schijnt wanneer de doden dronken zijn en Pierlala verdwijnt. Dan steken we de loftrompet en ook de dikke draak en eten `s avonds zandgebak op het feestje bij Klaas Vaak.

Ik reik een meisje mijn koperen hand, dan komen er twee Moren met hun slepen in de hand. Dan blaast er de fanfare ter ere van de schaar, die trouwt met de vingerhoed, ze houden van elkaar.

En onder de gouden hemel in de zilveren zon speelt altijd het harmonie orkest in een grote regenton. Daar trekt over de heuvels en door het grote bos de stoet voorgoed de bergen in van het circus Jeroen Bosch. En we praten en we zingen en we lach-ahahahaa, het Land van Maas en Waal, van Maas en Waal, van Maas en Waal, van Maas en Waal, van Maas en Waal.

En onder de purperen hemel in de bruine zon speelt nog steeds het harmonie orkest in een grote regenton. Daar trekt over de heuvels en door het grote bos

Czerwony Barszcz (heldere bietensoep) - Polen

Ingrediënten 2 liter kruidenbouillon (van bouillonblokjes of gemaakt van soepgroente) ruim 500 g rode bieten 1 teentje knoflook 1 laurierblad 2-4 pimentkorrels snufje komijn enkele korrels zwarte peper citroensap suiker zout naar smaak

We zijn aan de koning van Spanje ontsnapt, die had ons in zijn bed en de provisiekast betrapt. We staken alle kerken met brandewijn in brand, `t is koudvuur, dus het geeft niet en het komt niet in de krant.

Gebakken matoke - Oeganda

Ingrediënten 10 groenevinger bananen (matoke) of 5 gewone bananen 3 eetlepels margarine 1 grote ui zout en peper naar smaak

Alexandra Fromm van het Multi-Culti-koor: “We hebben leden uit Duitsland, Griekenland,

Hongkong, Colombia, Spanje, een ontzettend gemengd koor dus. We zingen Nederlandse liedjes, wat voor iedereen bijzonder is omdat je dan in je nieuwe ‘Heimat’ in contact komt met de cultuur, de taal en bekende liedjes.”

Bereiding Bieten goed wassen en in de schil koken. Als ze zacht zijn (ca. 20 min later), schil verwijderen en raspen. Driekwart geraspte bieten toevoegen aan de bouillon samen met laurierblad, peperkorrels, piment en komijn, ca. 20 min zachtjes laten koken. Zet de soep 1 à 2 uur opzij, zodat de specerijen goed intrekken. Daarna opwarmen en het restant geraspte bieten er aan toevoegen (voor de kleur). Naar smaak suiker, zout en citroensap toevoegen. De soep moet een beetje zoet smaken. Barszcz wordt geserveerd in een mok als toevoeging op de maaltijd of wordt verrijkt met de vulling van grote witte bonen (het liefst zelf gekookte en niet uit blik want dan is de vulling lekker stevig), paddenstoelen ravioli, kleine macaroni of hard gekookte eieren, aardappel etc.

Bereiding Schil en was de matoke en kook ze in een pan tot ze zacht zijn. Smelt de margarine en bak de gesneden ui erin tot deze goudbruin is. Voeg de matoke toe en maak er kleine stukjes van in de pan. Voeg zout en peper toe en mix het met de uien. Laten sudderen gedurende 15 minuten. Warm opdienen.

Koshish Stichting Koshish is opgericht in 2004 met als doel de Hindoestaanse kunst en cultuur meer bekendheid te geven en verder te verspreiden. Koshish neemt actief deel aan diverse culturele activiteiten en festivals in Midden-Nederland en onderscheidt zich door vooral toe te leggen op talenten uit eigen regio. Talenten worden aangespoord om op een zo laag drempelige manier, onder professionele begeleiding, het grote publiek te bereiken. Koshish is sinds 2007 actieve partner en contributor van het Domstad Fusion Festival in Utrecht. Koshish gelooft in een kleurrijke en gezellige samenleving met eenheid in diversiteit. Kijk voor meer informatie op www.koshish.nl

Tumhi ho Mata, Pita Tumhi ho Tumhi ho Mata, Pita Tumhi ho Tumhi ho bandhu, sakha Tumhi ho Tumhi ho sathi, Tumhi sahare Koyee na apna, siva Tumhare (Aaa) Tumhi ho naiya Tumhi khavaiya Tumhi ho bandhu sakha Tumhi ho

Bara – India/Suriname

Daya ki drishti sada hi rakhna Tumhi ho bandhu sakha Tumhi ho

Ingrediënten 3 theelepels Exotimex knoflook 1 theelepel masala 100 gram gele erwten besan (vers gemalen gele split erwten) 1/2 Madame Jeanette peper olie 300 gram zelfrijzend bakmeel 2 theelepels jeera (gemalen komijn) 3 takken selderij 250-290 milliliter water 3 1/2 gram zout

Tumhi ho Mata, Pita Tumhi ho Tumhi ho bandhu, sakha Tumhi ho

Vertaling: Oh God, u bent de vader en de moeder voor ons allen

Refr. Tumhi ho Mata, Pita Tumhi ho Tumhi ho bandhu, sakha Tumhi ho

U bent de boot en ook de stuurman U zult ons altijd bijstaan U bent het licht, dat ons laat zien Schenk ons altijd genade...

Jo khil sake na, woh phool ham hain Tumhare charano, ki dhool ham hain

Bereiding Alle ingrediënten aan het water toevoegen en de massa kneden tot een zacht en luchtig deeg. Het deeg twee uur laten rijzen

(met dank aan Soesie Jageswar)

Akhiel Mahabier van Stichting Koshish:

“Het optreden van Koshish is het perfecte praktijkvoorbeeld waar onze stichting voor staat. En dit initiatief is ook een perfect praktijkvoorbeeld van community building waarbij diverse culturen samen met elkaar genietend hun grenzen verleggen.”

(voor een beter resultaat het deeg een nacht tevoren klaarzetten en laten rijzen). Van het deeg, met vochtige handen, balletjes vormen ter grootte van een groot ei en daarna plat drukken (doorsnee circa 10 cm, maar mag ook groter of kleiner, in welk geval de grootte van de balletjes aangepast moet worden). Vervolgens een gat in het midden drukken. Verhit de olie en bak de bara aan beide zijden enkele minuten goudbruin. Serveertip: Serveer de bara met chutney, goed verkrijgbaar bij supermarkten en toko’s. Je kunt ook loempia saus gebruiken. Chutney: de kant-en-klare chutneys van de winkels zijn meestal zeer scherp. Je kunt de chutney ook zelf maken: 3 tomaten, 1 theelepel chutney masala (te koop bij toko’s) 1 ui, 1 teentje knoflook, zout en peper naar smaak, alles bij elkaar versnipperen in een keukenmachine en in 2 eetlepels olie heel kort koken. Variatietip: In plaats van gele erwten besan kan ter variatie ook oerdie besan, dit is vers gemalen oerdie, worden gebruikt; in dat geval spinazie of tajerblad gebruiken in plaats van selderij.

Tip: tegenwoordig zijn bij de meeste toko’s of tropische winkels kant-en-klare bara-mixen te koop met instructies op de verpakking.

Indische Huiskamer Overvecht De Indische Huiskamer Overvecht is een vrouwengezelschap dat eens per maand bijeen komt om verschillende onderwerpen, die gerelateerd zijn aan hun cultuur, te behandelen. Zang is daarbij niet weg te denken. De oude liedjes uit Indonesië zingt de groep tussen eigen deuren, maar daar komt nu verandering in.

Indonesia, ik hou van jou (Rayuan Pulau Kelapa) Oh Indonesia, mijn geboorteland Het mooiste eiland waar de zon heet brandt Het zoete fruit, de rijpe durian Kroncongmuziek en zachte gamelan Het warme land waar ik zoveel van hou Ik zing dit lied zo graag alleen voor jou Omdat ik een beetje bij je ben De blijde mensen en hun stille kracht En zo mezelf verwen De rijke sawahs en hun groene pracht Waar de melatibloem het mooiste bloeit En waar de klapperboom het snelste groeit Refrein Zoals de cicaks lachen aan de wand Alles wat ik weet en nooit meer vergeet Zo ben ik trots op mijn geboorteland Indonesia, ik hou van jou Je blijft voor altijd als ik jou bezing Mijn geboorteland, prachtig palmenland In mijn herinnering Indonesia, ik hou van jou

Pangsit Goreng (gefrituurde pangsit) – Indonesië

Ingrediënten 500 gram gehakt (half om half) 20 loempiavellen uit de diepvries 1 ui 3 teentjes knoflook lenteui 5 gedroogde Chinese champignons zonnebloemolie 1 ei 1 theelepel ajinomoto peper en zout

Meidty Keizer van Indische Huiskamer Overvecht:

“Dit is voor ons een ontzettend leuk project. Dit komt ook door andere koren die ons benaderen en zeggen dat we zo goed zingen. Wanneer we zeggen dat we met dit koor pas net begonnen zijn en dat dit voor ons allemaal heel nieuw is, dan kijken ze met open mond en zeggen: ‘Hè?! Hoe kan dat nou?’”

Bereiding Meng het gehakt met de fijngesnipperde ui, knoflook en lenteui. De Chinese gedroogde champignon goed wassen, daarna 15 minuten opkoken. In hele fijne blokjes snijden, dan in het gehakt mengen samen met de ajinomoto, ei, 2 eetlepels bloem en peper en zout. Alles goed door elkaar mengen en hiervan ongeveer 80 balletjes maken. Haal de loempiavellen los en snijd of knip ze in vieren. Leg in het midden een

balletje, smeer de randen in met het geklutste ei en vouw elk velletje tot een driehoek. Smeer een punt van de driehoek in met het geklutste ei en plak met de tegenovergestelde punt erop, zodat er een soort bootje ontstaat. Laat in een wadjan of frituurpan de olie goed heet worden en frituur de pangsit tot een lichtbruine kleur. Laat ze uitlekken en dien de pangsit warm op met chilisaus.

Bahá’í Koor Qudrat

Ash-e reshteh (noedel-soep) – Perzië/Iran

Het koor is gestart in april 2008 en staat vanaf het begin onder leiding van Monique Eilander. Het Nationaal Bahá’í Koor brengt een scala aan muziek bij voorkeur in het thema van vrede, bijvoorbeeld stukken gecomponeerd door Tom Price. Soms wordt er gebruik gemaakt van pianobegeleiding. Met ongeveer 15 leden heeft het tot nu toe opgetreden op onder andere de vrouwendag, Naw Ruz - het Bahá’í nieuwjaar en op Prinsjesdag. Het koor is een uitdrukking van de eenheid en de harmonie waar de bahá’ís voor staan. Ze zingen in het Engels en Farsi.

Ingrediënten voor 4 personen 50 gram rode nierbonen, geweekt 50 gram soldaten of marinebonen, geweekt 50 gram kikkererwten, geweekt 50 gram linzen 3 uien, fijngesneden 3 el. olie 2 tl zout 1 tl. zwarte peper 1 tl. geelwortel 3 liter schapenvleesbouillon 50 gr bieslook of sjalotjes, grof gehakt 1 kopje dillekruid, gehakt 1 bos peterselie, grof gehakte 250 gram verse spinazie 1 gekookte biet in blokjes 150 gram Iraanse of ei-noedels 1 el meel 1/4 pot zure room 1 dl witte wijnazijn

Ya Bahá’u’l-Abhá, Ya Ali’u’l-Ala Yá Bahá’u’l-Abhá, Yá Ali’u’l-Alá Yá Bahá’u’l-Abhá De tekst van het lied wordt meerdere keren herhaald.

Het Bahá’í-geloof is de jongste wereldreligie met als doel de vereniging van alle rassen en volkeren van de aarde in één universele zaak, in één gemeenschappelijk geloof.

Gheimeh = gele spliterwten (garnering) 500 gram schapenfilets, in blokjes 2 uien in blokjes 1 bol geschilde knoflook, geplet 2 el. olie 1 dl water

2 el. gele spliterwten 1 el. tomatenpuree 1/2 tl. saffraan, in 1 el heet water opgelost 1/2 tl. zout Munt (garnering) 1 ui, fijngesneden 3 tenen knoflook, geplet 1 el. olie 1 el. gedroogde munt

Voorbereiding Fruit in een grote pan de uien in olie. Voeg zout, peper en geelwortel toe. Schenk water erbij en voeg nierbonen, soldatenbonen en de kikkererwten toe. Het deksel erop en 45 minuten laten sudderen. Voeg dan de linzen en bouillon toe. Kook 35 minuten zachtjes gaar. Voeg dan de sjalotjes, dille, peterselie, spinazie en bietenblokjes toe. Roer alles goed door en kook nog eens 15 minuten. Breng, indien nodig, de soep op smaak met peper en zout, en voeg wat water toe wanneer de soep te dik is. Voeg dan de noedels en het meel toe en laat dit zachtjes sudderen tot de noedels gaar zijn.

De Stem des Volks Trek het potje zure room open en voeg er een paar lepels soep aan toe, maar houd een paar lepels apart. Roer dat door elkaar, schenk dit bij de inhoud, en roer alles nog eens door. Bereidingswijze Gheimeh (garnering): Ongeveer een 1/2 uur voor het opdienen, het vlees in olie bruinen samen met de ui en knoflook. Roer het water erdoor en de gele spliterwten. Het deksel erop en kook 20 minuten op een laag vuur. Voeg tomatenpuree, saffraan en zout toe. Laat het geheel nog eens 10 minuten sudderen. Munt (garnering): Terwijl de Gheimeh suddert, maak je de muntgarnering klaar. Ui en knoflook in olie bruinen. Verwijder van de hittebron. Voeg er dan de munt aan toe en roer dit door het uimengsel. Serveertips Giet soep in borden en garneer met Gheimeh en munt. Schep in het midden van elk bord een lepeltje zure room.

De Stem des Volks is een gemengd koor dat bestaat uit 50 enthousiaste leden. Al 78 jaar zijn ze in de stad Utrecht actief. Naast klassieke muziek komen ook populaire nummers in alle denkbare talen ruimschoots aan bod. De Stem des Volks repeteert wekelijks op woensdag in ‘t Huis aan de Vecht in Overvecht onder leiding van dirigent Paul Krijnen.

Paul Krijnen, dirigent van De Stem des Volks:

“Dit koor heeft echt idealen en daar past een project als De Verborgen Stem heel goed bij. Wij staan voor een mooiere en betere wereld en dit is een mooie gelegenheid om, in het kader van die gedachte, met allerlei verschillende mensen een dag gezellig door te brengen.”

Stedelied van Utrecht Utrecht met je mooie grachten, Kathedraal en kloostergang. Met je statig stoere Toren, Utrecht U geldt onze zang. Stad van Schoonheid uit Verleden, Door Historie opgebouwd. Is het wonder, dat een ieder van ons oude Utrecht houdt? Eeuwen lang bergt g’in uw Veste, Onze Universiteit; Jonger bouwwerk draagt het stempel van Verkeer en Nijverheid. Dat voor U ons lied weer klinke, dat men ’t hoore overal: Onder ’t wit met roode wapen, Staan wij voor ons Utrecht pal! Utrecht! Utrecht! Wij staan voor u pal!

Grieks vrouwenkoor De Griekse vrouwen, emigranten van de eerste generatie gastarbeiders die in de jaren zestig in Nederland kwamen, komen al vele (circa 30) jaren bij elkaar in Utrecht. De laatste jaren wekelijks op zondag bij de Stichting IDEA op het Janskerkhof. Ze vieren samen feest, eten en drinken en zingen ook spontaan als ze samen zijn. De meeste vrouwen komen uit dorpen van de Griekse Thracische provincie Ewros, in het Noordoosten van Griekenland, onder Bulgarije tegen de Turkse grens aan. Al zingend beleven ze het plezier, de cultuur en inspiratie van vroegere tijden.

Metaxades sto chorion Metaxades Jiannis Dimarchos Ainde Wasilikoedam Jiannis Dimarchos

Mi ton pernis pedi’m ton Jianni ton jianni to chouwarda ainde Wassilikouda’m ton jianni to chouwarda

ΜΕΤΑΞΑΔΕΣ Στο χωρίον Μεταξάδες Γιάννης Δήμαρχος Αιντε Βασιλικούδα μ’ Γιάννης Δήμαρχος

Θα χωρίσει τη Θοδώρα Θα πάρει τη Βασιλική Αιντε Βασιλικούδα μ΄ Θα πάρει τη Βασιλική

Μη τον παίρνς παιδί μ΄τον Γιάννη’ Τον Γιάννη το χουβαρντά Αιντε Βασιλικούδα μ΄ Τον Γιάννη το χουβαρντά

Jiannis echi tries jinekjes kj’ allin aghapai ainde wasilikoudam kj’allin aghapai

kje ton Jianni sa de paro Den pandrewoume ainde Wassilikouda’m Den pandrewoume

Γιάννης έχει τρείς γυναίκες Κι άλλην αγαπάει Αιντε Βασιλικούδα μ’ Κι άλλην αγαπάει

Μάνα της την ορμηνεύει Την παρακαλεί Αιντε Βασιλικούδα μ΄ Την παρακαλεί

Και τον Γιάννη σα δε πάρω Δεν παντρεύουμαι Αιντε Βασιλικούδα μ΄ Δεν παντρεύουμαι

tha chorisi ti Thodora Tha pari tin Wassiliki Ainde Wassilikoudam Tha pari tin Wassiliki Mana tis tin orminewi tin parakali ainde Wassilikoudam tin parakali

Takis Sideris van het Grieks Vrouwenkoor: “Het zingen en in de wereld

staan met muziek is voor de koorleden ontzettend leuk. Als we repeteren, gaan de vrouwen ook helemaal uit hun dak. Voor dit project waren de vrouwen ook meteen enthousiast. Sommigen zijn zelfs in eigen klederdracht gekomen.”

Vertaling: In het dorp Metaxades. Is Jiannis burgemeester

Haar moeder spreekt haar smekend toe En zegt wat zij moet doen

Jiannis heeft drie vrouwen En is toch verliefd op een andere

Je moet Jiannis niet volgen Jiannis de opschepper

Hij zal scheiden van Theodora En zal met Wassiliki gaan.

Als ik Jiannis niet krijg Zal ik ook niet trouwen.

Keftedes (een soort gehaktballetjes) - Griekenland

Ingrediënten 1 kilo halfom gehakt 2 grote uien (in heel kleine stukjes gesneden of geraspt) een half oud stokbrood 2 teentjes knoflook (geperst) 2 eieren Verse peterselie (minstens 2-3 eetlepels) Oregano (minstens 2-3 eetlepels) Evt. verse munt Olijfolie (1 eetlepel) Zout en peper (naar smaak)

Bereiding Stokbrood weken in water en uitpersen in je handen. Voeg alle bovengenoemde ingrediënten bij elkaar in een kom en meng dit goed met de hand. Kneed dan de balletjes en maak ze plat (ellips=vorm). Bak de balletjes vervolgens in een grote koekenpan. Het beste is dit te doen in zonnebloemolie. Je kunt het gerecht ook in de oven doen, maar dan moet je wel op tijd de keftedes om en om keren.

Colofon

Druk

De Verborgen Stem is mede

Drukkerij Libertas Bunnik

mogelijk gemaakt door

Concept

Inhoud cd

Europa Cantat ‘09

Nancy Jouwe

Geluidsopnames CD

SNS Reaal

Rien Sprenger

Peter van Leerdam - High Waves

KF Heinfonds

Production and Digital Recording

1. Soefikoor AISA Az’ajetni nar hwakoum; Darat kou-ous el gharam 2. Vrouwenkoor Djintan Banyan Tree; Sicak ülke 3. Krontjong Nina bobo; Goro-goroné 4. Compositie Lombok 5. Nos Bohio Aya na cer’i trapi; Albert di shon Lica Tutuchi 6. Multi-Culti-koor Het land van Maas en Waal 7. Koshish Tumhi ho Mata, Pita Tumhi ho 8. Compositie Zuilen 9. Indische huiskamer Overvecht Indonesia, ik hou van jou 10. Bahá’í koor Qudrat Ya Bahá’u’l-Abhá, Ya Ali’u’l-Ala 11. De Stem des Volks Stadslied Utrecht 12. Grieks vrouwenkoor Sto Chorion Metaxades 13. Compositie Overvecht

Stichting DOEN

Projectleiding Annemarie de Jong

CD productie

Speciale dank aan

DTA Systems BV

Alle deelnemende koorleden

Artistieke en muzikale begeleiding

Deelnemers aan de kookclubs

Raj Mohan

Samenwerkingspartners

Edith Stamper

Lourens van Haaften

Portes Kookclub Westside

Neeltje Spit

Margreet Bouwman

Pieter Hessel

Kookclub Overvecht aan de

Mila Burik

Eugène van Erven

Cor Bol

Meinke Noordam

Mira Kho

Femke Broeren-Poldner

Kookclub vanuit Stichting

Robert Kouijzer

Katrijn Kuypers

Stichting Zuilen en Vecht

Koshish en Nos Bohio

Tsui-Saen Leung

Harold Lenselink

Astrid Oosterveld

Onderzoek Ineke Smits

Apollodreef

Stagiair productie Ivo Vermeent Programmaondersteuning Vanetta Smit Communicatie en redactie Liesbeth Faber Bidjai Saktoe Radha Pleijsant Vormgeving Wiesje Korf

Iedereen zingt! We zingen ter

Kosmopolis Utrecht

gelegenheid van bruiloften,

Kosmopolis Utrecht wil mensen nieuws-

verjaardagen en begrafenissen,

gierig naar elkaar maken en zet kunst

maar ook voor het slapen gaan

en cultuur in om mensen met elkaar

en tijdens de afwas. In alle cul-

te verbinden en de dialoog tot stand

turen bestaan zangtradities die

te brengen. Interculturaliteit is een

vaak alleen hoorbaar zijn voor de eigen gemeenschap.

belangrijk element in alle projecten: Kosmopolis Utrecht

het gelijkwaardig samenwerken vanuit

Postbus 532

verschillende culturele achtergronden.

Het project De Verborgen

3500 AM Utrecht

Kosmopolis werkt o.a. samen met wijk-

Stem is op zoek gegaan naar

030-239 38 92

bewoners, culturele instellingen, kunste-

deze ‘verborgen stemmen’ in

www.kosmopolisutrecht.nl

naars, wetenschappers, ambtenaren,

de wijken Lombok, Zuilen en

studenten en welzijnswerkers. Wilt u op

Overvecht. In elke wijk is het af-

de hoogte blijven? Meld u dan aan voor

gelopen jaar een editie geweest

de maandelijkse digitale nieuwsbrief via:

met een slotaflevering in de

www.kosmopolisutrecht.nl/nieuwbrief

Domkerk op 17 januari 2010. Een selectie uit de prachtige

Vrede van Utrecht

culturele volksliedjes, gezongen

Vrede van Utrecht werkt toe naar de

tijdens de wijkedities, is op cd

viering van 300 jaar Vrede van Utrecht

gezet. Samen met de cd is er

in 2013. In onze projecten zal je altijd

deze speciale uitgave waarin

vrede en oorlog, respect voor verschillen

alle koren nogmaals worden

Vrede van Utrecht

en dialoog terug vinden. Nu al doen we

gepresenteerd aan de hand

Postbus 532

verschillende kunst en cultuur projecten

van liedteksten, veel foto’s en

3500 AM Utrecht

met bewoners in de wijken van Utrecht.

natuurlijk de recepten.

030-239 38 90

De Verborgen Stem is een

www.vredevanutrecht.nl

We doen nog veel meer. Weten wat?

initiatief van Vrede van Utrecht

Abonneer je dan op onze nieuwsbrief via

en Kosmopolis Utrecht.