POLSKI PRZEGLĄD CHIRURGICZNY 2002, 74, 8, 713–723
ALGORYTM POSTĘPOWANIA PO PRZEZSKÓRNYM DRENAŻU DRÓG ŻÓŁCIOWYCH* PROCEDURE ALGORITHMS FOLLOWING TRANSCUTANEOUS DRAINAGE OF BILE DUCTS
BŁAŻEJ CIESIELCZYK1 , MARIA SKOMMER2 Z Oddziału Chirurgicznego Szpitala im. Franciszka Raszeji w Poznaniu1 (Department of Surgery, Franciszek Raszeja Hospital in Poznań) Ordynator: dr n. med. W. Burchardt Z Oddziału Radiologicznego Szpitala im. Franciszka Raszeji w Poznaniu2 (Department of Radiology, Franciszek Raszeja Hospital in Poznań) Ordynator: lek. M. Burzyńska
Celem pracy było określenie algorytmu postępowania po przeskórnym drenażu dróg żółciowych wykonanym z powodu żółtaczki mechanicznej będącej rezultatem nieoperacyjnego guza dróg żółciowych lub nacieku nowotworowego. Materiał i metodyka. W latach 1996-2001 wykonano 38 przezskórnych drenaży dróg żółciowych pod kontrolą ultrasonografii u chorych, u których niemożliwe było wykonanie zespoleń omijających lub endoskopowych protezowań dróg żółciowych. Złośliwy charakter guzów potwierdzono badaniem histopatologicznym. Chorzy znajdowali się pod stałą kontrolą ambulatoryjną. Badano umiejscowienie i drożność cewnika (ewentualnie zmieniano cewnik), wskaźniki biochemiczne, morfologiczne, masę ciała, dolegliwości oraz komfort życia. Wyniki. U wszystkich chorych miernie ustąpiła żółtaczka mechaniczna z okresami nawrotów będącymi wynikiem upośledzenia drożności cewnika lub zakażenia dróg żółciowych. U dłużej żyjących chorych zaobserwowano mocznicę z hipokaliemią. Najczęstszymi przyczynami zgonów było wyniszczenie nowotworowe lub krwotok z przewodu pokarmowego. Żaden chory nie zmarł w wyniku śpiączki wątrobowej spowodowanej niewydolnością wątroby. Piętnastu chorych przeżyło ponad 6 miesięcy i na podstawie przebiegu ich choroby opracowano algorytm postępowania, który pozwala na częściowe uniknięcie powikłań. Wniosek. Przeskórny drenaż dróg żółciowych pod kontrolą ultrasonografii uzupełniony właściwą paliatywną opieką pooperacyjną pozwala na wielomiesięczne wydłużenie życia chorych, u których niewykonalne są inne zabiegi paliatywne. Słowa kluczowe: żółtaczka zastoinowa, drenaż dróg żółciowych, ultrasonografia zabiegowa Aim of the study was to determine procedure algorithms following transcutaneous bile duct drainage performed due to obstructive jaundice, in case of inoperative bile duct tumors or neoplastic infiltrations. Material and methods. Between 1996 and 2001, 38 transcutaneous drainages were performed under ultrasound control in patients where anastomosis or the use of bile duct prostheses proved imposssible. Malignancy was confirmed by means of histopathology or cytology examinations. The patients were under constant outpatient surveillance. The localization and free passage of the catheter were examined (eventual replacement of the catheter), as well as biochemical parameters, morphology, body mass, discomfort and value of life. Results. In all patients a slight regression of jaundice was noticed with a periodic recurrence due to catheter obstruction or bile duct infection. No deaths due to hepatic coma were observed. In some pa* Praca wygłoszona na 60. Jubileuszowym Zjeździe Towarzystwa Chirurgów Polskich w Warszawie (wrzesień 2001 r.)