Με αφετηρία τα θεσµικά ζητούµενα του Κοινωνικού Σχολείου συνταξιδεύουµε στα µονοπάτια της Πρόληψης στη σχολική κοινότητα
Ανδρονίκη Π. Σπαθαράκη Σχ. Σύµβουλος Α/θµιας Εκπ/σης- Συντονίστρια ∆ράσεων Κοινωνικού Σχολείου ∆//νσης Α/θµιας Εκπ/σης Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου Κρήτης
Το «Κοινωνικό Σχολείο» ως «νέο» πρόγραµµα µε βάση τα θεσµικά κείµενα (υπουργ.εγκ. αριθµ. πρωτ.:187363/Γ∆4, 19.11.2014) Τι επιδιώκει:
• Διαµόρφωση ολοκληρωµένων προσωπικοτήτων (ΟΛΟΠΛΕΥΡΗ ΜΑΘΗΣΗ)
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων • Προαγωγή της υγείας • Αναβάθµιση της ποιότητας ζωής των µαθητών και της σχολικής κοινότητας (Ευ ζην) Τι προτείνει:
Δέσµη δράσεων και εκδηλώσεων οι οποίες: Εντάσσονται στο σύνολο του σχολικού προγράµµατος, Απευθύνονται σε ολόκληρη τη σχολική κοινότητα (ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ)
Δεν αποτελούν µεµονωµένες προσπάθειες Αξιοποιούν και άλλους φορείς Τι προϋποθέτει:
Την ενεργητική συµµετοχή µαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων ( ΑΝΟΙΚΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ)
«Κοινωνικό» Σχολείο: Από την «Γνώση» στα «Πρόσωπα» και στις «Σχέσεις» Από την Παρέµβαση στην Πρόληψη
Πρόκειται όµως για «νέο» εκπαιδευτικό πρόγραµµα ή για προσπάθεια επαναπροσδιορισµού των προτεραιοτήτων του σχολείου σε περίοδο γενικευµένης και πολύπλευρης κρίσης, µε αφετηρία τις πολυσυζητηµένες αν και παραµεληµένες ίσως, αρχές του Σχολείου Πρόληψης; Κρίσιµα Ερωτήµατα
θα µπορούσε το σχολείο να µην είναι «κοινωνικό»; Και αν ναι, τότε τι παραλείψαµε αναφορικά µε τις ποιοτικές παραµέτρους λειτουργίας του; Ο επιθετικός προσδιορισµός «κοινωνικό» τι επιχειρεί να υπενθυµίσει ή να υπογραµµίσει σε επίπεδο αρχών;
Άξονες Κοινωνικού Σχολείου: Ψυχική και Σωµατική Υγεία:
Σχολείο Πρόληψης µε σκοπό την ολόπλευρη ανάπτυξη και προσαρµογή όλων των µαθητών.
Πώς;
• Με ισόρροπη ανάπτυξη γνωστικών, συναισθηµατικών και κοινωνικών δεξιοτήτων. Όχι µόνο γνώση!!! • Με τη δηµιουργία ενός κατάλληλου κλίµατος, που διευκολύνει τη µάθηση και προάγει την ψυχοκοινωνική προσαρµογή όλων των µελών της σχολικής κοινότητας. • Εποµένως και µε δύο
κρίσιµες διαστάσεις:
Ψυχική ανθεκτικότητα: Το σχολείο ως «ψυχικά ανθεκτική κοινότητα» που παρέχει στήριξη και καθοδήγηση και διευκόλυνση της ανάπτυξης και της σχολικής προσαρµογής όλων των µαθητών.
Συµπερίληψη των αναγκών της ευρύτερης κοινότητας • Το Σχολείο Πρόληψης συνοµιλεί µε την ευρύτερη κοινότητα, λαµβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες, την κουλτούρα και τα κοινωνικά προβλήµατα της, ως υλικό για παρεµβάσεις πρόληψης και προαγωγής της υγείας. Χαρακτηριστικά: • Ανοικτό και Ευαίσθητο (Αφουγκράζεται τις κοινωνικές ανάγκες και προτείνει-ανοίγει δρόµους) • Πρωτίστως προλαµβάνει –Δευτερευόντως αποκαθιστά
Και στα µονοπάτια της Πρόληψης: •
Εδώ έρχεται για άλλη µια φορά η συνεργασία µας µε το ΚΕΣΑΝ για το σχεδιασµό και την υλοποίηση του θεµατικού δίµηνου επιµορφωτικού προγράµµατος: «Σχετίζοµαι αλλά δεν εξαρτώµαι» Σκοπός: Η δηµιουργία ή ενδυνάµωση πυρήνων πρόληψης στη σχολική κοινότητα, µε την ευαισθητοποίηση- εκπαίδευση εκπαιδευτικών, οι οποίοι αναµένεται να λειτουργήσουν στη συνέχεια, πολλαπλασιαστικά.
Ας µην ξεχνάµε: Οι «Ειδικοί» επιστήµονες δεν αρκούν και συνήθως καλούνται όταν λίγα µπορούν να κάνουν!!
Αρχές σχεδιασµού του προγράµµατος: «Σχετίζοµαι αλλά..»
Από την Αποκατάσταση/Πυροσβεστική αντιµετώπιση στη Συστηµατική Πρόληψη:
• Αποµάκρυνση από την κλινική προσέγγιση στην εκπαίδευση, η οποία εστιάζει στον εντοπισµό και στην αποκατάσταση δυσκολιών ή αδυναµιών, προς ένα µοντέλο το οποίο εστιάζει στην πρόληψη, στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων και στην ενδυνάµωση των ατόµων και των συστηµάτων που τα περιβάλλουν. (∆ρούµε πριν είναι αργά!)
Από τη Μεµονωµένη στη Συστηµική Παρέµβαση:
Η σχολική κοινότητα προσεγγίζεται ως σύνολο και ως σύστηµα το οποίο είναι κάτι παραπάνω από το άθροισµα των µελών του Εποµένως επιβάλλεται η επίλυση των ατοµικών προβληµάτων µε συστηµικές προσεγγίσεις, δηλ. µέσα από παρεµβάσεις στο επίπεδο του συνολικού συστήµατος µιας σχολικής µονάδας (εκπαιδευτικοί, γονείς, συµµαθητές). Περισσότερα όµως για το πρόγραµµά µας, στο β΄µέρος της εσπερίδας µας