Nieuwsbrief Taalklas
Dit is de 7e nieuwsbrief van de taalklas van het schooljaar 2016-2017.
Inhoud Nieuwsbrief Taalklas .............................................................................................................................. 1 Stand van zaken Taalklas .................................................................................................................... 1 Gezinsherenigingen ............................................................................................................................ 2 Beeldwoordenboek van Dale ............................................................................................................. 3 Natuur en milieu ................................................................................................................................ 3 Rots water .......................................................................................................................................... 3 Voorleesexpress ................................................................................................................................. 3 Hoe werkt de VoorleesExpress ....................................................................................................... 4 De methode Schatkist ........................................................................................................................ 4 Handreiking voor een meerjarenplan voor nieuwkomers .................................................................. 5 Speciale data op de Taalklas ............................................................................................................... 5
Stand van zaken Taalklas De Taalklas is uitgebreid. We krijgen momenteel veel nieuwe leerlingen en hebben daarom een derde lokaal in gebruik genomen. Alle kinderen die door gezinshereniging naar Houten komen, gaan eerst zes weken volledig naar de Taalklas. Hierna zullen zij geleidelijk instromen op de reguliere school. Eerst vooral gericht op sociale integratie, bijvoorbeeld tijdens creatieve vakken en gymnastiek. Later wordt dit langzaam uitgebreid. Uiteindelijk blijven zij drie dagdelen op de Taalklas tot zij voldoen aan de vastgestelde instroomdoelen. Deze instroomdoelen zijn zo opgesteld dat ze op een reguliere school mee kunnen doen. Dit houdt niet in dat zij ook op voldoende niveau alle vakken kunnen volgen en succesvol de Cito toetsen van hun jaargroep kunnen maken. Dit vergt veel meer jaren onderwijs. De Taalklas gaat tot de zomervakantie een groep leerlingen opvangen die een tijdelijke woning krijgt in Houten. In de zomer gaan zij weer verhuizen naar de Hoge Schaft en we willen deze kinderen niet in korte tijd aan twee verschillende scholen laten wennen. Zij zullen daarom ook volledig op de Taalklas blijven. Om al deze leerlingen goed op te vangen zijn er meer uren beschikbaar gekomen voor de leerkrachten van de Taalklas. Verder is het team uitgebreid met Kazal en Meis. De nieuwe
medewerkers zijn beide bekend in Houten en spreken Arabisch. Zeker voor de opvang van de nieuwe leerlingen is dit heel belangrijk. Kazal zal ook helpen bij het begeleiden en tolken van de oudergesprekken over zorgleerlingen. De Taalklas had tot februari de ondersteuning van stagiaires van de Universiteit Utrecht. De stagiaires hebben hun stage succesvol afgerond en wij moesten op zoek naar andere ondersteuning. Een oproep voor vrijwilligers, bleek succesvol en we zijn nu zeven nieuwe vrijwilligers aan het inwerken. Nu we weer meerdere oudere leerlingen hebben zal er weer een middaggroep starten vanaf 10 april voor leerlingen uit groep 7/8. Deze leerlingen krijgen grammatica, begrijpend lezen met Nieuwsbegrip, een basis wereldoriëntatie over Nederland met de nadruk op de woordenschat en spelling. De Taalklas heeft weer een aantal leerkrachten van scholen ontvangen de afgelopen periode. Wij hopen dat elke leerkracht een keer de kans krijgt om de Taalklas te bezoeken. Dit versoepelt de overgang naar de reguliere school. Leerkrachten en intern begeleiders die behoefte hebben aan informatieve middagen over lesgeven aan getraumatiseerde leerlingen kunnen dit mailen naar de Taalklas. Graag in de mail vermelden wat je een geschikte tijd voor zo’n middag zou zijn. Als er een kleine groep gevormd kan worden zal dit opgestart worden. De middagen zullen gebaseerd zijn op het boek “Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen”. Tijdens de middagen zal informatie uitgewisseld worden en is ruimte voor intervisie en uitwisseling van ervaringen.
Gezinsherenigingen De huidige instroom in de Taalklas zijn vooral kinderen die door gezinshereniging naar Houten komen. Vader of moeder was al hier en nu komen de kinderen, soms met de andere ouder. Bij deze leerlingen moet er rekening mee gehouden worden, dat zij langer dan vorige leerlingen in een oorlogssituatie hebben gezeten of in vluchtelingenkampen, waar de situatie vaak onveilig was. De kinderen hebben nauwelijks onderwijs gehad en spreken echt nog geen Nederlands. Eerdere leerlingen hadden vaak in een AZC al wat les gehad. Ook moeten de gezinnen er vaak weer aan wennen om bij elkaar te zijn. Ouders hebben hun kinderen soms 1 tot 2 jaar niet gezien. De kinderen hebben soms plotseling afscheid moeten nemen van een ouder en zien die nu naar lange tijd weer terug. Ouders en kinderen hebben er meer moeite mee om uit elkaar gehaald te worden en naar verschillende klassen te gaan. Ouders willen vaak in het begin extra komen kijken of het nog goed gaat met de kinderen. Wij hebben daarom ook altijd de deuren open, zodat ouders ter geruststelling kunnen kijken. Sommige ouders blijven ook in het begin in de hal koffie drinken om toch bij de kinderen in de buurt te blijven. Op www.taalklashouten.yurls staan op de pagina voor leerkrachten links naar informatie over hechtingsproblematiek. Het is goed hier rekening mee te houden. De basis blijft echter om vooral een rustige en veilige omgeving te bieden en de kinderen tijd te gunnen om te wennen. Een eerste hulpmiddel is de gratis digitale cursus “Steun bieden aan vluchtelingencursus” https://www.augeo.nl/nl-nl/thema/vluchtelingenkinderen/steun-bieden/
Er is nu ook een cursus trauma sensitief onderwijs https://www.augeo.nl/nl-nl/thema/traumasensitief-werken/waarom-dit-thema/ Die is niet specifiek voor nieuwkomers, maar voor alle leerlingen met chronische stress.
Beeldwoordenboek van Dale Van Dale heeft nieuwe beeldwoordenboeken gemaakt, de vorige beeldwoordenboeken waren voor kinderen te uitgebreid. Er is nu een dunner beeldwoordenboek met een zachte kaft voor 15 euro. Er is een Arabisch Nederlandse versie en voor kinderen die een taal spreken die niet verkrijgbaar is is er een Nederlands beeldwoordenboek. Een aanrader in de klas. http://webwinkel.vandale.nl/boeken/beeldwoordenboeken
Natuur en milieu Om het taalonderwijs aanschouwelijk te maken werken we veel samen met Buitenwijs. We halen de natuurmaterialen de school in en gebruiken de leskisten intensief. Nederlandse leerlingen hebben de materialen vaak als op de eigen school gehad, de leerlingen van de Taalklas niet, daarom herhalen we vaak de leskisten die voor de jonge leerlingen bedoeld zijn. Zo hadden we onlangs bij het thema dieren, de leskist Koos Konijn. Het bijbehorende bezoek aan de kinderboerderij was vanwege het vervoer niet voor alle kinderen mogelijk. Daarom hadden we op school een konijn en muizen. De kleuters hebben wel een bezoekje aan de dierenwinkel gebracht. Nu zijn we bezig met de lente, we hebben bloeiende bollen en planten op school en de leerlingen zaaien bonen en tuinkers.
Rots water Een landelijk onderzoek heeft uitgewezen dat voor nieuwkomers de methode Rots en Water het meest geschikt is om bij nieuwkomers de sociale vaardigheden te versterken en ze meer zelfvertrouwen te geven. Deze methode werkt het minst met taal en biedt exact de ondersteuning die de kinderen nodig hebben. Alle andere methodes zijn te talig. De Taalklas kan dit helaas niet bieden, maar veel scholen hebben zelf trainers of verwijzen wel eens door naar sova trainingen e.d. Het is goed om dan te kiezen voor een training die aansluit bij deze leerlingen. http://www.rotsenwater.nl/inhoud-en-ontwikkeling/wat-is-rots-en-water/
Voorleesexpress De voorleesexpress biedt een perfecte ondersteuning voor de nieuwkomers. Elk gezin mag maar 1 keer worden aangemeld voor de voorleesexpres, dus het is zinvol om echt met alle kinderen in het
gezin rekening te houden en het gezin pas aan te melden als ze ongeveer een jaar in Nederland zijn. Aanmelding wordt door de eigen school verzorgd. Vaak is er een wachtlijst dus wacht ook niet te lang met aanmelden. lekijssel@voorleesexpress.nl http://www.bibliotheeklekijssel.nl/toegelicht/producten-en-diensten/de-voorleesexpress.html Hoe werkt de VoorleesExpress Twintig weken lang komt een vrijwillige voorlezer thuis bij een gezin met kinderen van 2 tot 8 jaar. Dit zijn kinderen die moeite hebben met de Nederlandse taal en opgroeien in een thuisomgeving waar lezen en voorlezen (nog) niet vanzelfsprekend is. De vrijwilliger introduceert het voorleesritueel in het gezin. De ouders krijgen handvatten om het voorlezen zelf over te nemen en lezen een blijvende plek geven in hun dagelijks leven. Ze leren de taalontwikkeling van de kinderen te stimuleren. De VoorleesExpress draait op vrijwilligers. Zij worden zorgvuldig geselecteerd, getraind en begeleid.
Deadline naar 2 mei: Regeling tweede jaar bekostiging asielzoekerskinderen Op 1 december 2016 is een wijziging van de Regeling bekostiging personeel PO 2016-2017 gepubliceerd (Stcrt. 2016, 64504). De wijziging voorziet in een tweede jaar aanvullende bekostiging voor asielzoekerskinderen met ingang van het schooljaar 2016-2017. In die regeling staat dat aanvragen voor het eerste kwartaal van het schooljaar 2016-2017 voor 24 december 2016 door DUO moesten zijn ontvangen. In de praktijk blijkt dat veel scholen deze datum niet hebben gehaald. Daarom wordt de uiterste ontvangstdatum voor het aanvragen van bijzondere en aanvullende bekostiging van onderwijs aan asielzoekers gedurende het tweede jaar in Nederland met terugwerkende kracht verschoven. De aanvraag moet vóór 2 mei 2017 ontvangen zijn. Meer informatie over financiën staat op https://www.lowan.nl/primaironderwijs/financiering/ocwduo/ Hier zijn ook alle aanvraagformulieren te vinden
De methode Schatkist
De vernieuwde methode schatkist biedt prachtig materiaal om de woordenschat aan te leren en te oefenen. Schatkistkaarten, dobbelstenen en woordenschatkaarten en prachtige software waarmee de woordenschat wordt geoefend. Scholen behandelen maar 1 thema tegelijk. Wij zouden heel graag in contact komen met scholen die met dit materiaal werken en ons wat materialen willen lenen om de momenten dat ze het zelf niet gebruiken. Nieuwkomers.houten@gmail.com
Handreiking voor een meerjarenplan voor nieuwkomers Het ministerie en de PO raad hebben een handreiking gemaakt over onderwijs aan nieuwkomers. Elke school ontvangt binnenkort een exemplaar, maar het is ook digitaal te lezen op https://www.lowan.nl/wpcontent/uploads/2017/03/ruimte_voor_nieuwe_talenten.pdf Een belangrijk document omdat hiermee definitief het taboe op de eigen taal in het onderwijs wordt doorbroken. Studies hebben het belang van de eigen taal nadrukkelijk aangetoond. Het gebruik van de eigen taal bevordert het zelfvertrouwen en het succes in het onderwijs. In de handleiding staan voorbeelden hoe de eigen taal gebruikt kan worden. Op de Taalklas zetten we de eigen taal ook steeds vaker in, zo worden moeilijke grammaticale regels soms eerst in het Arabisch uitgelegd en worden nieuwe onderwerpen meertalig aangeleerd. Meer over dit onderwerp staat op https://www.hu.nl/OverDeHU/Nieuws/Maaike-Hajer-Migrantenkind-kan-niet-zonder-moedertaal Op de Taalklas zijn we heel blij met de vele ouders die actief helpen op de Taalklas. Veel ouders hebben een onderwijskundige achtergrond in het land van herkomst. Zij komen een dagdeel helpen, dit verstevigd het oudercontact en helpt de leerlingen die nog niet al te veel Nederlands verstaan. De ouders leren mee met de kinderen en leggen ons soms uit hoe de leerstof in Syrië werd aangeboden. Een ander belangrijk onderwerp in de handleiding is dat er een langere tijd aandacht voor de nieuwkomers nodig is. In de handleiding wordt een periode van 4 tot 5 jaar genoemd. Er wordt aangeraden om voor die hele periode een plan te maken, hoe de school de nieuwkomers extra kan ondersteunen.
Speciale data op de Taalklas Nu er een aantal kinderen volledig op de Taalklas zijn, gaan wij voor deze kinderen een compleet programma bieden. Natuurlijk is de hoofdzaak het leren van taal, maar er moet ook ruimte voor andere vakken zijn. 11 april buitenlesdag de kinderen krijgen van Buitenwijs een les over wormen. 21 april Koningsspelen voor de kinderen die nog geen reguliere school hebben 23 mei een dag over kunst door een groep PABO stagiaires over het boek “Kunst met taart”.