Stichtingsbestuur wil ook kanttekeningen herzien
Jaar na eerste HSV-uitgave Op 4 december 2010 werd in de Grote Kerk van Dordrecht de complete uitgave van de Herziene Statenvertaling gepresenteerd. Inmiddels zijn we een jaar verder. Tijd voor een tussenbalans.
O
Ds. H. Russcher is hervormd predikant te Nijkerk en voorzitter van de Stichting HSV.
p 4 december werd de HSV in twee uitgaven gepresenteerd: de basiseditie en de huisbijbel. In de maanden daarna kwamen ook de huwelijksbijbel, de kerkbijbel, de kerkbankbijbel en een parallelbijbel SV-HSV gereed, na de zomervakantie kwam er een schoolbijbel voor gebruik op scholen en in het kerkelijk jeugdwerk. De verkoop van de verschillende uitgaven overtrof de verwachtingen. Belangrijker dan verkoopaantallen zijn echter de ervaringen die worden opgedaan in het gebruik van de HSV. Uit veel reacties blijkt dat ze in een grote behoefte voorziet: een betrouwbare en verstaanbare vertaling van Gods Woord voor gebruik in de kerkelijke gemeente, in het gezin en op school. De HSV is ook als evangelisatiebijbel beschikbaar in een uitgave van De Levensbron. Naast deze uitgaven in boekvorm verschijnt de HSV in
verschillende digitale uitgaven, bestemd voor pc of mobiele apparatuur. Ontvangst Al voor de officiële verschijning van de HSV gaf dr. A.J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk, aan dat de HSV als aangewezen vertaling binnen de erediensten gebruikt kan worden. In de aprilvergadering van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland werd de HSV gepresenteerd. De preses van de synode, ds. P. Verhoeff, sprak bij die gelegenheid de verwachting uit dat de HSV de eenheid binnen de kerk zal dienen. Ook buiten de kring van de Gereformeerde Bond en de Christelijke Gereformeerde Kerken wordt van de HSV gebruikgemaakt. Ook door gemeenten waar de Nieuwe Vertaling uit 1951 in gebruik was, of waar zelfs al was voorgesorteerd op de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004. Naast gemeenten van confessionele signatuur is daarbij ook te denken aan verschillende evangelische gemeenten. Meermalen is de zorg uitgesproken dat de HSV binnen gemeenten en tussen de verschillende kerken verdeeldheid zal geven. We zullen niet zeggen dat dergelijke gedach-
Kanttekeningen Het stichtingsbestuur krijgt regelmatig de vraag wat het met de kanttekeningen van de Statenvertaling doet. Een terechte vraag. De Statenvertaling is immers niet los te zien van deze kanttekeningen, waarin de Statenvertalers hun vertaalkeuzes verantwoorden, alternatieven bieden en een beknopte verklaring van de bijbeltekst geven. Ze bevatten een schat aan informatie, waarmee bijbellezers ook in deze tijd hun winst kunnen doen. Met het verschijnen van de HSV zijn de kanttekeningen bij de Statenvertaling zeker niet onbruikbaar geworden. We zien niet in waarom ze niet gebruikt zouden kunnen worden als commentaar naast de HSV. Het is wel zo dat ze niet naadloos bij de HSV aansluiten. Zo is bijvoorbeeld een aanzienlijk aantal kanttekeningen in de HSV-tekst verwerkt en daarmee overbodig geworden. Het bestuur heeft daarom besloten om na te gaan of het mogelijk is de kanttekeningen pasklaar te maken voor de HSV. Het gaat daarbij zowel om een aanpassing aan de tekst van de HSV, als om een hertaling in hedendaags Nederlands. Bij wijze van proef is inmiddels met verschillende bijbelboeken begonnen. De bedoeling is dat de tekst van deze herziene kanttekeningen via de website wordt gepubliceerd. Later wordt besloten of het zinvol is om te komen tot een uitgave in boekvorm.
12
de waarheidsvriend
ten uit de lucht gegrepen zijn, maar stellen wel vast dat de HSV in de praktijk ook samenbindend werkt. In veel bondsgemeenten is het al enige tijd praktijk dat in het kerkenwerk verschillende bijbelvertalingen naast elkaar gebruikt worden (naast Statenvertaling bijvoorbeeld NBG, NBV en de Willibrordvertaling). Hier kan het verschijnen van de HSV zorgen voor meer eenheid in het bijbelgebruik. Goed advies Leden van het stichtingsbestuur en de bestuursondersteuners hebben tijdens tientallen gemeenteavonden voorlichting gegeven over de HSV. In de zeventiende eeuw werd door de Gelderse synode aangegeven dat de Statenvertaling in gebruik genomen moest worden ‘met de meeste sachticheit en discretie’. Dat is ook met het oog op de invoering van de HSV een goed advies. Het is onontkoombaar dat hier een stuk ongelijktijdigheid optreedt. De ene gemeente is immers de andere niet. In veel hervormd-gereformeerde gemeenten wordt de HSV vanaf de presentatie in december 2004 in de eredienst gebruikt. Andere gemeenten zijn op een later moment hiertoe overgegaan of hebben ervoor gekozen om de HSV in eerste instantie uitsluitend bij doordeweekse activiteiten te gebruiken. Overigens komt in de toekomst ook een HSV-kanselbijbel op voorintekening beschikbaar. Scholen De HSV heeft ook binnen het christelijk onderwijs ingang gevonden. Verschillende scholen uit het basisonderwijs en middelbaar onderwijs zijn overgegaan op de HSV. Binnen het reformatorisch onderwijs ligt dit gevoelig, omdat
1 december 2011