Stichting HSV reageert op GBS [3, slot]
Aandacht voor kritiek Zoals er van de Statenvertaling na een aantal jaren een verbeterde editie is verschenen, zal dat op termijn waarschijnlijk ook voor de HSV gebeuren. Fouten zullen eruit gehaald worden.
O
M.M.C. van der Wind-Baauw uit Hollandscheveld is theoloog en werkte mee aan de herziening van de Statenvertaling.
ok nu de Herziene Statenvertaling (HSV) in haar geheel is verschenen, blijft het mogelijk opmerkingen in te sturen. Bij veel vragen en kritische reacties is een duidelijke uitleg te geven. Maar het HSV-bestuur beseft goed dat er verbeteringen mogelijk zijn. Het bestuur staat open voor kritiek en neemt alle reacties serieus. Er is daarom een commissie ingesteld die alle opmerkingen die binnenkomen, beoordeelt. Die beoordeling vindt dan wel plaats aan de hand van de uitgangspunten van de HSV. De doelstelling en de kaders van de HSV zijn gepubliceerd in De Statenvertaling herzien. Korte toelichting, een bijlage bij de HSV. Waar kritiek terecht blijkt te zijn, zal er aanpassing plaatsvinden. Ook in de kritische brochure Statenvertaling in de 21e eeuw van de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) staan verbeteringsvoorstellen die mogelijk gehonoreerd zullen worden. Daarnaast zullen sommige opmerkingen tot nadere bezinning leiden. Vergissing In Exodus 32:32 staat in de HSV de meervoudsvorm ‘zonden’. Dat is inderdaad niet overeenkomstig de grondtekst. De opmerking van de GBS hierover zal waarschijnlijk tot een correctie leiden. Het Hebreeuws heeft het enkelvoud ‘hun zonde’. Enkelvoud en meervoud verschilt in het Hebreeuws mini-
12
de waarheidsvriend
maal. Hoewel het vertaaltechnisch mogelijk is een enkelvoud met een meervoud te vertalen, is het verschil hier vermoedelijk over het hoofd gezien. De Statenvertaling in de uitgave van Jongbloed heeft ook een meervoud. Wellicht ligt hier de oorzaak van de vergissing. Psalm 84:7 HSV Gaan zij door het dorre dal van de moerbeibomen… De GBS heeft ook een punt wanneer ze de cursieve toevoeging ‘dorre’ in Psalm 84 veroordeelt. Het extra woord is ongetwijfeld bedoeld om het begrip te vergroten, maar lijkt toch wel erg sterk op uitleg. Hoewel ‘dorre’ de betekenis van dit vers prima onderstreept, verdwijnt het woord zo goed als zeker uit een bijgewerkte editie van de HSV. Aan de cursivering kan gelukkig iedereen nu ook al zien dat het woord is toegevoegd, maar de vraag of uitleg in een vertaling thuishoort, is terecht. Overigens kun je deze vraag ook aan de Statenvertalers stellen. Zij voegden soms ook woorden toe om de betekenis te verhelderen. Zie bijvoorbeeld Mattheüs 24:8, waar zij het woordje ‘maar’ cursief invoegen. De zin ‘Doch al die dingen zijn maar een beginsel der smarten’ had deze toevoeging niet nodig. Slaaf De vertaling van het Griekse woord doulos kan mogelijk logischer. In grote lijnen heeft de HSV gekozen voor slaaf als het om een doulos van mensen gaat en voor dienstknecht als het om een doulos van God of Christus gaat. Dat Malchus in Lukas 22:50 een dienaar van de hogepriester is en in de parallelteksten (Mat.26:51; Mark.14:47) zijn slaaf, vraagt inderdaad om een correctie. Als op andere plaatsen in de HSV
van de regel wordt afgeweken, is dat niet zo verwarrend als de GBS stelt. Er ligt dan een reden in de directe context. In 1 Timotheüs 6:1 zou je ‘Slaven die het slavenjuk dragen’ verwachten. Maar er staat ‘Dienstknechten die het slavenjuk dragen’. Dat is gedaan om te laten zien dat het binnen dit vers om twee verschillende woorden in de grondtekst gaat. Het directe verband krijgt soms voorrang op de algemene regel. Dat apostelen in de HSV dienstknechten zijn en geen slaven is juist helemaal niet inconsequent. Dat verwijt van de GBS is niet goed te begrijpen. Ze zijn het immers ‘van Jezus Christus’ (Rom.1:1). Om het gebruik van het woord slaaf als een dwaling te bestempelen, gaat echt te ver. Daarvoor is er te weinig betekenisverschil met het woord dienstknecht. Al deze voorbeelden zijn niet zo zwaarwegend dat je hierom de HSV aan de kant zou moeten leggen. Dogmatische inkleuring De grote theologische bezwaren die de GBS heeft tegen de herziening van Exodus 32:33 krijgen waarschijnlijk geen instemming van de beoordelingscommissie. Daarvoor komt de kritiek te veel voort uit een specifieke dogmatische inkleuring. Exodus 32:33 SV: Toen zeide de HEERE tot Mozes: Dien zou Ik uit Mijn boek delgen, die aan Mij zondigt. HSV: Toen zei de heere tegen Mozes: Wie tegen Mij zondigt, zal Ik uit Mijn boek schrappen. Voormalig GBS-directeur L.M.P. Scholten legt uit dat het in deze tekst gaat om een eeuwig raadsbesluit. De vertaling ‘zou’ in de SV
8 december 2011