Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία

23 NOEMΒΡΙΟΥ 2014

• Φύλλο 1.858 • Περίοδος Β΄

www.enet.gr

Tιµή 2 €

OTAN O EK¢OTH™ M¶§OKAPEI THN EK¢O™H TH™ EºHMEPI¢A™

H E§EY£EPOTY¶IA ºIMøNETAI H µάχη της αξιοπρέπειας ñ ΣEΛ. 2

2

I¢PYTH™: XPH™TO™ TE°O¶OY§O™ EΉfiÙ˘: XAPH™ OIKONOMO¶OY§O™ ¢È¢ı˘ÓÙ‹˜: BA°°E§H™ ¢E§H¶ETPO™ ¢È¢ı˘ÓÙ‹˜ ™‡ÓÙ·Í˘: BA™I§H™ ºI§I¶¶ATO™ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔÈ EΉÔÛ˘: °. µ√∆™∏™- °. ¢HMHTPAKO¶OY§O™

AΠOΨEIΣ

∏ Ì¿¯Ë Ù˘ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ·˜ Î·È ÙËÓ ∂Ï¢ıÂÚÔÙ˘›·, ÙfiÛÔ Ì Â˙fi fiÛÔ Î·È Ì ÎÂÊ·Ï·›Ô E, Î·È ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ηٿ Ù˘ ‰È·ÏÔ΋˜ Î·È ÙˆÓ ÌÓËÌÔÓ›ˆÓ ·Ú¿ Ù· fiÛ· ‰È·ÎËÚ‡ÛÛÔÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ Ì·˜ ÁÈ· ·ÌÂÚfiÏËÙË Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÓË̤ڈÛË. ∞¤Ó·ÓÙ› Ì·˜, ‰ÂÓ ¤¯Ô˘ÌÂ Û˘ÓÔÌÈÏËÙ¤˜. ¢ÂÓ ¤¯Ô˘ÌÂ Û˘ÓÔ‰ÔÈfiÚÔ˘˜ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ‰˘ÛÎÔϛ˜. Αντίθετα Ì ٷ fiÛ· ηٿ ηÈÚÔ‡˜ ‰È·ÎËÚ‡¯ÙËÎ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ÙÈÌ‹, ÙËÓ ·Í›· Î·È ÙËÓ ÚÔÔÙÈ΋ Ù˘ «∂Ï¢ıÂÚÔÙ˘›·˜», ¤¯Ô˘Ì «ÂÂÓ‰˘Ù¤˜» Ô˘ ı¤ÏÔ˘Ó Ó· Ì·˜ ÊÈÌÒÛÔ˘Ó! Να «χάσουν» ·˘ÙÔ› ÁÈ· Ó· ÎÂÚ‰›ÛÂÈ Ô ÓÂÔÊÈÏÂÏ¢ıÂÚÈÛÌfi˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÌÓ‡Ô˘Ó... Εχουµε ηÈÚÔÛÎfiÔ˘˜ Ô˘ ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· ÂÍ·Ê·Ó›ÛÔ˘Ó Ì ÙË ˙·ÚÈ¿ Ù˘ ·ÏËÚˆÛÈ¿˜ Î·È ÙÔ ÂıÓÈÎfi, Î·È ÙÔ ‰ÈÂıÓÈÎfi, Î·È ÙÔ ‰È·¯ÚÔÓÈο ·ÏËı¤˜. ∆εν θα το ÂÈÙÚ¤„Ô˘ÌÂ! Κανείς ‰ÂÓ ÊÈÌÒÓÂÈ ÙÔ enet.gr. ∫·Ó›˜ ‰ÂÓ ÊÈÌÒÓÂÈ ÙËÓ «∂Ï¢ıÂÚÔÙ˘›·» Î·È ÙËÓ «∫˘ÚȷοÙÈÎË E». Κανείς ‰ÂÓ ÊÈÌÒÓÂÈ Û ·˘Ùfi ÙÔ ÌÂÙÂÚ›˙È Ù˘ ÂÓË̤ڈÛ˘ ÙÔ˘˜ ‰Âο‰Â˜ ÂÚÁ·˙Ô̤ÓÔ˘˜, Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ó ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ Ì¿¯Ë ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ· Î·È ÙËÓ ÂÈ‚›ˆÛË, ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ Î·È Ù˘ ¯ÒÚ·˜. Εµείς, ‰ÂÓ ÂΉȉfiÌ·ÛÙÂ. √‡Ù Û ÙÚ›ÙË Ô‡Ù Û ٤ٷÚÙË fi„Ë! Εµείς ·ÚÂÌ‚·›ÓÔ˘ÌÂ Î·È ÚÔ¯ˆÚ¿ÌÂ. ª·˙› Ì ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜. Ανοίγοντας ‰ÚfiÌÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú·.

To˘ Kø™TA KOYºO°IøP°OY

Εννιά µήνες ·Ï‹ÚˆÙÔÈ! ∂ÓÓÈ¿ Ì‹Ó˜ 170 ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔÈ, Ù¯ÓÈÎÔ› Î·È ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÔ› ‰›ÓÔ˘Ì ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ÂÓË̤ڈÛ˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÏËÚˆÓfiÌ·ÛÙÂ. ªÂ οÔÈ·... ¤Ó·ÓÙÈ ÌÈÛıÔ‰ÔÛ›·˜ ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È Î¿ÙÈ Û·Ó... ÌÈÛıfi ÙȘ ˘fiÏÔÈ˜, ÚÔÛ·ıԇ̠ӷ ¤ÚıÔ˘Ì ÛÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿, Ó· ÙËÓ Î¿ÓÔ˘Ì ηϿ, fiˆ˜ ÂÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó Ë Û˘Ó›‰ËÛ‹ Ì·˜ Î·È ÔÈ Î·ÓfiÓ˜ ‰ÂÔÓÙÔÏÔÁ›·˜ ÙˆÓ ÛˆÌ·Ù›ˆÓ Ì·˜ Î·È Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, Î·È Ó· ˙‹ÛÔ˘Ì ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȤ˜ Ì·˜, ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ –Î·È ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ ‚·ÛÈÎfi– ÙËÓ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ¿ Ì·˜. ∆εν είναι ‡ÎÔÏ· Ú¿ÁÌ·Ù· ·˘Ù¿. ∫·È ‰ÂÓ Â›Ì·ÛÙ ÔÈ ÌfiÓÔÈ Ô˘ ÓÈÒÛ·Ì ΢ÚÈÔÏÂÎÙÈο ÛÙÔ ÂÙÛ› Ì·˜ ·˘Ù‹Ó ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙˆÓ ÌÓËÌÔÓ›ˆÓ Î·È ÙˆÓ ™·Ì·ÚÔ‚ÂÓÈ˙¤ÏˆÓ. ∞ÏÏ¿ ›̷ÛÙ ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó, Ó· ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ‰ÈÂΉÈ΋ÛÔ˘Ó. ∆ύσκολα ÔÚ¢fiÌ·ÛÙÂ. ¢‡ÛÎÔÏ· ÂÈ‚ÈÒÓÔ˘ÌÂ. ∞ÏÏ¿ Ì›ӷÌÂ Î·È ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠ӷ ›̷ÛÙ fiÚıÈÔÈ ·Ú¿ ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜. Èڛ˜ ÂÎÙÒÛÂȘ ÛÙË ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·ÊÈ΋ Ì·˜ ¿Ô„Ë, ¯ˆÚ›˜ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡˜ Ì ÙËÓ ÂÚÁÔ‰ÔÛ›·, ¯ˆÚ›˜ ˘ÔÎÏ›ÛÂȘ ÛÙȘ ÌÓËÌÔÓȷΤ˜ ÂÈÙ·Á¤˜. Είµαστε ÂÚ‹Ê·ÓÔÈ ÁÈ·Ù› ÚÔ¯ˆÚ¿Ì ¯·Ú¿˙ÔÓÙ·˜, ·Ú¿ ÙȘ ·ÓÙÈÍÔfiÙËÙ˜, Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Î·È ÙȘ ‰È·ÏÔΤ˜, ÙÔÓ ‰ÈÎfi Ì·˜ ‰ÚfiÌÔ. °È·Ù› ηÓ›˜ ‰ÂÓ ‰ÈηÈÔ‡Ù·È Ó· ·›˙ÂÈ Ì ÙȘ ˙ˆ¤˜ ÙȘ ‰ÈΤ˜ Ì·˜ Î·È ÙˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ Ì·˜. Η ανεπάρκεια Ù˘ ∆Ú›Ù˘ √„˘, fï˜, ‰˘Ó·ÌÈÙ›˙ÂÈ

I‰ÈÔÎÙËÛ›· ÛËÌ¿ÙˆÓ: X. K. TE°O¶OY§O™ EK¢O™EI™ A.E. ¢ÈÔ›ÎËÛË Î·È ‰È·¯Â›ÚÈÛË ¤Î‰ÔÛ˘: TPITH OæH A.E. ENTY¶øN KAI H§EKTPONIKøN EK¢O™EøN ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ EΉfiÛˆÓ: °IøP°O™ M¶EPT™O™ MINøO™ 10-16, 117 43 A£HNA, TH§. 211 10 96 400, FAX: 211 10 96 599

e-mail: eleftherotypia@eleftherotypia.net

23 Nοεµβρίου 2014

Tου AΛEΞAN∆POY KΛΩΣΣA a.klossas@eleftherotypia.net

«Τ

3 πιέσεων από τους δανειστές. Και αυτό γιατί παρά τις διαδοχικές επαφές είτε τηλεφωνικά, είτε µέσω τηλεδιασκέψεων, είτε µέσω ανταλλαγής εγγράφων, οι δανειστές δεν φαίνονται διατεθειµένοι «να ρίξουν νερό στο κρασί τους». Ενδεικτικό της απόλυτης στάσης που κρατά η τρόικα είναι ότι επιµένει ακόµα και µετά την κατάθεση του προϋπολογισµού την Παρασκευή, ότι το ύψος του δηµοσιονοµικού κενού κυµαίνεται από 2,5 δισ. ευρώ έως και 3,6 δισ. ευρώ, ανάλογα µε την πορεία της νέας ρύθµισης για τα ληξιπρόθεσµα χρέη προς την Eφορία. Από την πλευρά του το υπουργείο Οικονοµικών επιµένει ότι το δηµοσιονοµικό κενό δεν ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ και αυτό µπορεί να καλυφθεί χωρίς τη λήψη νέων µέτρων. Aλλωστε, είναι ενδεικτικό ότι ο προϋπολογισµός του 2015, ο οποίος κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή, δεν προβλέπει την ύπαρξη δηµοσιονοµικού κενού και ως εκ τούτου τη λήψη νέων µέτρων. Παρ’ όλα αυτά οι εταίροιδανειστές επιµένουν να ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να ετοιµάσει λίστα συγκεκριµένων µέτρων, µε τα οποία θα καλυφθεί το δηµοσιονοµικό κενό του 2015. Είναι χαρακτηριστικό ότι την Παρασκευή ο υπουργός Οικονοµικών Γκίκας Χαρδούβελης έλεγε σε δηµοσιογράφους ότι «παλεύουµε. Υπάρχει σύγκλιση, αλλά πιέζουν για τον προϋπολογισµό. Eχουνε κάνει λάθη», συµπληρώνοντας παράλληλα ότι η τρόικα δεν δίνει ποσό για το «δηµοσιονοµικό κενό». Μάλιστα, ο κ. Χαρδούβελης στην ερώτηση πότε επιστρέφει η τριµερής, ανέφερε ότι «είναι θέµα πολιτικής απόφασης. Αν θέλει µπορεί να έρθει σε µία ηµέρα», ενώ αναφορικά µε το αν έχει τεθεί ζήτηµα παράτασης του προγράµµατος για ένα έτος, απάντησε ότι «δεν έχει υπάρξει τέτοια επίσηµη θέση». Στα υπόλοιπα ανοιχτά µέτωπα η τρόικα επιµένει ανεξάρτητα του πότε θα εφαρµοστούν οι νέες παρεµβάσεις στο Ασφαλιστικό, αυτές να συµφωνηθούν και να ψηφιστούν από τη Βουλή πριν από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και σίγουρα πριν από την εκλογή του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας. Αντίθετα, η κυβέρνηση εκτιµά ότι αυτή τη στιγµή δεν υπάρχει ανάγκη νέων παρεµβάσεων και προσπαθεί να µεταθέσει χρονικά τη συζήτηση για µετά την εκλογή του Πτ∆.

ANYΠOXΩPHTOI OI ∆ANEIΣTEΣ, BΛEΠOYN ∆HMOΣIONOMIKO KENO 3,6 ∆IΣ EYPΩ

«¶ÚÒÙ· „ËÊ›ÛÙ ̤ÙÚ· Î·È ÌÂÙ¿ ¶Úfi‰ÚÔ»

α χρονικά περιθώρια είναι ιδιαίτερα στενά. Αν δεν επιστρέψουν τις επόµενες ώρες οι επικεφαλής της τρόικας στην Αθήνα, δεν υπάρχει χρόνος για να ολοκληρωθεί η συµφωνία πριν από το Eurogroup της 8ης ∆εκεµβρίου», έλεγε στην «K.E.» κυβερνητικό στέλεχος που έχει άµεση σχέση µε τις διαπραγµατεύσεις µε τους δανειστές. Σύµφωνα µε καλά πληροφορηµένες πηγές, ο χρόνος µετρά αντίστροφα εις βάρος της Ελλάδας. Oπως εξηγούσαν ήδη µοιάζει πολύ δύσκολο να υπάρξει συµφωνία µεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, καθώς η τρόικα µέχρι τώρα εµφανίζεται ανυποχώρητη στις θέσεις της. Αυτό σηµαίνει ότι ακόµα και να επιστρέψουν στην Αθήνα, θα χρειαστούν αρκετές ηµέρες µέχρι να βρεθεί η «χρυσή τοµή». Ως εκ τούτου, τα χρονικά περιθώρια δεν επιτρέπουν στο µέγαρο Μαξίµου να ελπίζει για µια συµφωνία για την επόµενη ηµέρα µέχρι το τέλος του 2014. Πλέον είναι προφανές ότι οι δανειστές οδηγούν εµµέσως την Ελλάδα στην υπογραφή ενός νέου Mνηµονίου, καθώς για να παραταθεί το υφιστάµενο έστω και για µερικούς µήνες θα πρέπει οι δύο πλευρές να υπογράψουν νέα συµφωνία µε την οποία θα επικαιροποιείται το υφιστάµενο πρόγραµµα. Η επικαιροποίηση του υφιστάµενου Mνηµονίου θα υπογραφεί από την κυβέρνηση, η οποία µέσω της νέας συµφωνίας θα δεσµευτεί απέναντι στους δανειστές ότι θα υλοποιήσει τα νέα µέτρα που θα περιγράφονται Oι δανειστές οδηγούν την Ελλάδα στην υπογραφή ενός νέου Mνηµονίου. Eδώ, ο κ. Kοσιέγγο της Kοµισιόν αναλυτικά στο νέο πρόµεταρρυθµίσεις σε νειστών, η οποία γραµµα. θα αποτυπωθεί Στη συνέχεια η νέα συµφωνία θα πρέπει Ασφαλιστικό, εργαH κυβέρνηση θα αναγκαστεί σιακά και νέο µιστα µέτρα που θα να εγκριθεί από το Eurogroup και έπειτα ααπό τώρα να δεσµευτεί για περιλαµβάνει η πό τους ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών και σθολόγιο στο ∆ηνέα συµφωνία. ορισµένα από τα κοινοβούλια των κρατών- µόσιο, άσχετα µε το τις µεταρρυθµίσεις σε Υπό αυτές τις µελών. Το συγκεκριµένο σχέδιο το οποίο ε- πότε θα υλοποιησυνθήκες η κυβέρπεξεργάζεται εδώ και καιρό η Κοµισιόν, έρ- θούν αυτές. ΜάλιΑσφαλιστικό, εργασιακά και νηση επιδιώκει να χεται ως απάντηση στις ελληνικές επιδιώξεις στα, αρκετοί είναι νέο µισθολόγιο στο ∆ηµόσιο µεταφέρει τις συγια µετάθεση της διαπραγµάτευσης γύρω α- αυτοί οι οποίοι ενοµιλίες σε πολιτιπό τα καυτά ζητήµατα (Ασφαλιστικό, εργα- κτιµούν ότι οι νέες κό επίπεδο, ώστε σιακά, ΦΠΑ κ.ά.) µετά την εκλογή του Προέ- καθυστερήσεις από την ελληνική πλευρά, εξαιτίας του ενδεχόµε- να εξασφαλίσει την επιστροφή της τρόικας, δρου της ∆ηµοκρατίας. Με βάση αυτό το σχέδιο η κυβέρνηση θα νου των πρόωρων εκλογών, µπορεί να οδη- αλλά και να λειάνει τις γωνίες της διαπραγαναγκαστεί από τώρα να δεσµευτεί για τις γήσουν σε ακόµα πιο σκληρή στάση των δα- µάτευσης, µε στόχο την αποκλιµάκωση των

4

Πολιτική

23 Nοεµβρίου 2014

«Οσοι ελπίζουν πως δηµιουργώντας τετελεσµένα θα µπορέσουν να δεσµεύσουν τον ΣΥΡΙΖΑ απατώνται»

Του ΣΠΥΡΟΥ ΚΑΡΑΛΗ

ΣΥΡΙΖΑ δεν εγκλωβίζεται είναι το µήνυµα που διαχέεται από την αξιωµατική αντιπολίτευση σε µια φάση που εκτιµάται ότι θα αυξηθούν οι πιέσεις για να µπει η Αριστερά στο µνηµονιακό κάδρο. Ο Αλέξης Τσίπρας, άλλωστε, ξεκαθάρισε µιλώντας στην Πολιτική Γραµµατεία ότι θα πέσει στο κενό οποιαδήποτε προσπάθεια να παγιδευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε νέα µνηµονιακή συµφωνία. Λέγοντας ακόµη ότι «όσοι ελπίζουν πως κερδίζοντας χρόνο ή δηµιουργώντας τετελεσµένα θα µπορέσουν να δεσµεύσουν τον ΣΥΡΙΖΑ απατώνται, πιάνονται από τα µαλλιά τους και παρατείνοντας την εκκρεµότητα οδηγούν και τους εαυτούς τους, αλλά κυρίως τη χώρα, σε στρατηγική καταστροφή». Την ίδια ώρα και µετά τις εκτός γραµµής θέσεις των Γ. Σταθάκη και Σ. Κοντονή η ηγεσία τραβάει τα λουριά σε στελέχη που προχωρούν σε αµφιλεγόµενες δηλώσεις που προκαλούν αµηχανία και διασπούν την ενιαία δηµόσια εικόνα. ∆ιαµηνύοντας ότι η διεξαγωγή εκλογών και η εκλογή νέου Προέδρου της ∆ηµοκρατίας είναι µεν δύο διαδικασίες οι οποίες συνταγµατικά συνδέονται για τον τρόπο ε-

O

ΣΥΡΙΖΑ: ΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΗΣ ΝΥΚΤΟΣ ΟΙ 180

«∞˘Ù‹ Ë µÔ˘Ï‹ ‰ÂÓ ‚Á¿˙ÂÈ ¶Úfi‰ÚÔ» κλογής Προέδρου, αλλά είναι τελείως διαφορετικές και ασύµµετρες ως προς τη σηµασία τους. Αντιθέτως, στον ΣΥΡΙΖΑ επισηµαίνουν ότι το κεντρικό θέµα είναι αυτό των εκλογών, διότι από τις εκλογές κρίνεται ποιος και µε ποια πολιτική κυβερνά τη χώρα. Σε αυτό το πνεύµα ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, την Πέµπτη στην Ολοµέλεια της Βουλής, κατά τη δεύτερη µέρα της συζήτησης του νοµοσχεδίου για τα λογιστικά πρότυπα, αναφερόµενος στα περί «συνεννόησης» και «συναίνεσης», τόνισε: «Μία µόνο λύση υπάρχει: Να φύγει αµέσως αυτή η κυβέρνηση. Εδώ και τώρα εκλογές! Καµία συναίνεση για εκλογή Προέδρου της ∆ηµοκρατίας από αυτή τη Βουλή! Οι εκατόν ογδόντα βουλευτές, για τους οποίους µιλάτε, είναι όνειρο θερινής νυκτός.

∆εν υπάρχουν εκατόν ογδόντα βουλευτές για εκλογή Προέδρου ∆ηµοκρατίας από αυτή τη Βουλή. Καµία συναίνεση δεν υπάρχει µε την πολιτική της Νέας ∆ηµοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Γιατί; Γιατί δεν υπάρχει και δεν µπορεί να υπάρξει βάση για συναίνεση µε ακραίες νεοφιλελεύθερες µνηµονιακές πολιτικές που καταστρέφουν τη χώρα». Την οµοφωνία εντός του ΣΥΡΙΖΑ στο θέµα των εκλογών που –όπως είπε– έπρεπε να έχουν γίνει χθες ανέδειξε ο Νίκος Βούτσης, υπογραµµίζοντας µε νόηµα ότι ο Γ. Σταθάκης προέβη σε διορθωτική δήλωση που δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρεξηγήσεων. Εκτίµησε δε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε έναν «αυτοκαταστροφικό δρόµο» και οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Κυβέρνηση και δανειστές έπεσαν σε όλες τις προβλέψεις έξω,

µε την εκχώρηση και της βιωσιµότητας του χρέους από την κυβέρνηση, κάτι απολύτως καταστροφικό, οι δανειστές δεν µπαίνουν καν στην κεντρική συζήτηση. Εξήγησε, παράλληλα, ότι «χωρίς κόκκινες γραµµές οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες ραγδαίες γιατί χρειάζεται κυβέρνηση µε νωπή λαϊκή εντολή που θα δείξει τα αποτελέσµατα των εκλογών και ελπίζω να είναι προς την αναζήτηση εναλλακτικών πολιτικών». Σχετικά µε την εκλογή Προέδρου, ο κ. Βούτσης εµφανίστηκε βέβαιος ότι δεν θα υπάρξουν οι 180 σύµφωνα µε το πολιτικό κλίµα που υπάρχει, χωρίς να αποκλείσει και φαινόµενα άλλα. «Η πολιτική αριθµητική δεν βγαίνει µε βάση το πολιτικό κλίµα που υπάρχει», εκτίµησε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Ενδεχοµένως τα πάντα να χρησιµοποιηθούν, κάτι που, βέβαια, είναι απευ-

κταίο. Η κυβέρνηση είναι απόλυτα παγιδευµένη στις δικές της πολιτικές επιλογές, η µόνη περίπτωση να εξασφάλιζε τους 180 βουλευτές για τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας θα ήταν ένα θετικό πολιτικό κλίµα που θα επέτρεπε ένα πολύ αισιόδοξο αφήγηµα από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά δεν υπάρχει κάτι τέτοιο». Με τα δεδοµένα αυτά στα κεντρικά πολιτικά, η προσεχής συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα µε τον Ευάγγελο Βενιζέλο στην πραγµατικότητα δεν εκπλήσσει όσο και αν ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης είχε θέσει βέτο να µην παρευρίσκεται ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ σε µια ενδεχόµενη συνάντηση που θα είχε µε τον Αντώνη Σαµαρά. Γιατί, σε αυτή την κρίσιµη γεωπολιτική συγκυρία για τα εθνικά θέµατα και µε την Τουρκία να πυκνώνει τις προκλήσεις ο κ. Τσίπρας κινούµενος αυτονόητα και θεσµικά θα δει τον κ. Βενιζέλο µε την ιδιότητά του ως υπουργού Εξωτερικών προκειµένου να ενηµερωθεί αρµοδίως για τα ζητήµατα της εξωτερικής πολιτικής. Η συνάντηση του αρχηγού της αξιωµατικής αντιπολίτευσης και του υπουργού Εξωτερικών πιθανόν θα γίνει µετά την επιστροφή του κ. Βενιζέλου από την Αγκυρα και πριν από το ταξίδι του κ. Τσίπρα στην Κύπρο.

6

Πολιτική

23 Νοεµβρίου 2014

Η ΑΝΟ∆ΟΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΟΥ ΛΑΟΣ, ΠΟΥ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΣΤΗΝ

∫·Ú·Ù˙·Ê¤Ú˘: Ò˜ ͉ÔÓÙÈ¿ Û Τότε ήταν που οι πολίτες συνειδητοποίησαν ότι η µεγαλύτερη έκπληξη είναι αυαγορά των ελικοπτέρων AS τή που δεν έχουν ζήσει ακόµα. Τότε έγι332C1 Super Puma αποφα- ναν µέλη του υπουργικού Συµβουλίου ο σίστηκε το 1998. Η σχετική Μάκης Βορίδης (Μεταφορών), ο Αδωνις σύµβαση (37Γ/00) υπεγρά- Γεωργιάδης (Ναυτιλίας), ο πρέσβης Γεωρφη στις 21 ∆εκεµβρίου γίου (Αναπλ. Αµυνας) και ο Αστέρης Ρο2000 από τον τότε υπουργό ντούλης στην Αγροτική Ανάπτυξη. Εθνικής Αµυνας Ακη Τσοχατζόπουλο και Σχεδόν κάθε µέρα ο Γιώργος Καρατζααφορούσε στην αγορά τεσσάρων ελικο- φέρης έκανε δηλώσεις επί ίσοις όροις µε πτέρων έναντι του ποσού των τους Γιώργο Παπανδρέου και Αντώνη 61.741.925 ευρώ. Η σύµβαση προέβλεπε Σαµαρά, τα δυο άλλα κύρια στηρίγµατα και την αγορά ακόµα δύο ελικοπτέρων, ό- της τριµερούς (ως της ειρωνείας για την πως και έγινε το 2002, όταν υπουργός ή- TRILATERAL του Λουκά Παπαδήµου...) ταν ο Γιάννος Παπαντωνίου. και εµφανιζόταν να διεκδικεί µερίδιο Σύµφωνα µε τη δικογραφία, για την υ- στην επικείµενη σωτηρία της χώρας µε λοποίηση της σύµβασης εµφανίζονται ως την κυβέρνηση αυτή. µεσάζοντες δύο εταιρείες γνωστών στην Τότε πολλοί είπαν ότι µελλοντικά ο ελληνική δικαιοσύνη επιχειρηµατιών οι Γιώργος Καρατζαφέρης θα έχει πολύ καοποίοι ελέγχονται ποινικά. Από το 2000 λύτερη πορεία και θα του «ξεπληρώσουν έως και το 2008 ο λογαριασµός που τη- τα γραµµάτια» της στήριξης σε εκείνη την ρούσε στα νησιά Jersey η κρίσιµη στιγµή. µία εξ αυτών είχε πιστωΣυµβαίνει τώρα το ακριΗ δικαστική θεί µε εµβάσµατα 5,5 εκαβώς αντίθετο. Ο Γιώργος έρευνα για τις τοµµυρίων ευρώ από λιΚαρατζαφέρης εκεί που προµήθειες από βανέζικες εταιρείες. Σύµφαινόταν ότι χρησιµοποιτα εξοπλιστικά φωνα µε τις πληροφοεί το «σύστηµα» για την άρίες, στη δικογραφία αναπρογράµµατα των νοδό του, βρίσκεται άσχηφέρεται ότι off-shore του µα µπλεγµένος. ελικοπτέρων Γιώργου Καρατζαφέρη Την ώρα που οι πολίτες Super Puma καίει φέρεται να δέχεται τον περίµεναν δικαστικές κιτον ένα από τους νήσεις κατά µεγάλων µιΝοέµβριο του 2007 έµβασµα ύψους 1,65 εκατ. ευ- τρεις υποστηρικτές ζαδόρων, πρώην υπουρρώ. της κυβέρνησης γών, µεγαλοεπιχειρηµαΧΡΥΣΟΒΕΛΩΝΗ τιών, µεγαλοδηµοσιογράΠαπαδήµου (ΑΝΕΛ) «Υπάρχει και τρίφων κ.λπ. για τις µίζες τη εταιρεία (DECK) που των εξοπλιστικών προείναι και αυτή στην κατηγορία των άλλων γραµµάτων, έκπληκτοι πληροφορούνται και δεν έχει ελεγχθεί από τη Βουλή...». ότι στο Αρχιπέλαγος των Νησιών µε τις Θα ισχύσει στην περίπτωση του Γιώρ- οφ σορ εταιρείες εντοπίστηκαν δυο που γου Καρατζαφέρη το «ό,τι αρχίζει ωραίο οδηγούν στον Γιώργο Καρατζαφέρη. τελειώνει µε πόνο»; Αναφέρονται ποσά 1,65 εκατοµµυρίων Πριν από σχεδόν µισόν αιώνα ξεκίνησε ευρώ για τα ελικόπτερα σούπερ πούµα ένα ταξίδι στο χώρο των µοντέλων και ο και σχετικός φάκελος µε τα ονόµατα των ίδιος είχε ιδιαίτερα καλές επιδόσεις και εταιρειών κ.λπ. παρέλαβε στη Βουλή ο στο «χτίσιµο σωµάτων» (body building), «άσπονδος φίλος» του Γιώργου Καρατζααρχής γενοµένης από το δικό του. φέρη, σηµερινός πρόεδρός της Βαγγέλης Κανείς δεν φανταζόταν ότι ο Μεϊµαράκης. «ωραίος,δυνατός και (συνώνυµο του) άΟλα είναι υπό έρευνα και ώς τώρα καµυαλος» της εποχής εκείνης θα εξελισσό- νείς δεν προεξοφλεί τι είναι βάσιµο από ταν σε πολύ υπολογίσιµο κατά καιρούς αυτά και τι όχι. πολιτικό µέγεθος. Η αρµόδια Επιτροπή της Βουλής, όµως, Εφτασε στο ζενίθ της πολιτικής του πο- τον παρέπεµψε στον Εισαγγελέα µε βαρύρείας όταν πήρε το «ρίσκο» να µετάσχει τατες κατηγορίες για τις εταιρείες αυτές στην κυβέρνηση στήριξης του Μνηµονί- και τα εκατοµµύρια. ου και είχε γίνει ο απόλυτος πολιτικός αρΟ ίδιος ο Γιώργος Καρατζαφέρης ενώ χηγός εκείνο το µικρό διάστηµα µετά τη αρχικά στις δηλώσεις του είναι συγκρασυγκρότηση της κυβέρνησης Παπαδή- τηµένος και σιβυλλικός, αναφερόµενος µου. Χωρίς να τον αµφισβητήσουν επι- µόνο σε προσωπική υπόθεση, αµέσως µεβλήθηκε σαν ο «πατέρας της κυβέρνησης τά την παραποµπή του από τη Βουλή Παπαδήµου». προχώρησε σε κάθετη άρνηση, λέγοντας Ολοι σχεδόν θυµούνται τον Γιώργο Κα- µεταξύ άλλων ότι δεν υπάρχουν µίζες ρατζαφέρη να δηλώνει ότι µε ηρωικά «ό- στους λογαριασµούς του και ότι ο ίδιος αχι» απέτρεψε κυβερνήσεις µε πρωθυ- ποτελεί στόχο σκευωρίας εξαιτίας της απουργό τον... Πετσάλνικο και άλλα παρό- νόδου του κόµµατός του... µοια πρόσωπα που είχαν πέσει στο τρα«∆εν υποτάσσοµαι, δεν συµβιβάζοµαι...» πέζι της σύσκεψης των πολιτικών αρχη- είναι το «µότο» των δηλώσεών του. γών. «Γιατί τον Καρατζαφέρη και µάλιστα Του ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ

Η

«∆εν είµαι κοµµουνιστής, ας π ίπαν για τον Γιώργο Καρατζαφέρη κατά καιρούς και πριν από την λίαν πρόσφατη παραποµπή του από τη Βουλή µε βαρύτατες κατηγορίες για µίζες από τα εξοπλιστικά:

Ε

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΛΑΦΑΣ, ΣΥΡΙΖΑ:

1) «∆εν γνωρίζω πώς γίνονται “αυτές οι δουλειές”. Οµως δεν µπορώ να αποφύγω να θέσω ορισµένα ερωτήµατα που µου έχουν δηµιουργηθεί: ∆ίνονται µίζες σε αρχηγό κόµµατος το οποίο (όταν δόθηκαν οι µίζες) δεν συµµετείχε στην κυβέρνηση; Μήπως λοιπόν οι µίζες µοι-

ράζονταν σε περισσότερα από ένα κόµµα; 2) Από το 1998 (που αποφασίστηκε η προµήθεια των Super Puma) έως το 2008 (που δόθηκε η τελευταία “µίζα”) άλλαξαν πολλές κυβερνήσεις και πολλοί υπουργοί. Κανείς δεν πήρε είδηση τι γινόταν κάτω από τα πόδια του; 3) Αποδεικνύεται ότι ο έλεγχος του “πόθεν έσχες” των πολιτικών από τη Βουλή είναι τουλάχιστον ανεπαρκής (για να µην πω προδιαγεγραµµένα ατελέσφορος). Οι off shore του Γιώργου Καρατζαφέρη προέκυψαν µετά από δικαστική έρευνα. Ποιος λοιπόν µπορεί να αποκλείσει να υπάρχουν και

23 Νοεµβρίου 2014

Πολιτική

7

ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΜΕ ΒΑΡΥΤΑΤΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ OFF SHORE ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΜΙΖΕΣ 1,65 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ

ÛÙËΠÙÔ... ԇ̷ Ù˘ ∞ÎÚÔ‰ÂÍÈ¿˜

πει το ίδιο κι ο Καραµανλής» άλλες off shore που να ανήκουν σε πολιτικά πρόσωπα;” ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΙΛΗ, Ν.∆.: «∆εν είναι µόνο ο Καρατζαφέρης, αλλά πάρα πολλά πρόσωπα που ορέγονται επιστροφές του τύπου “Γιώργο, καλώς ήλθες στο σπίτι του Καραµανλή”, µε µια διαφορά: άλλη προσωπικότητα είναι και υπήρξε ο Γιώργος Σουφλιάς για την παράταξη της Ν.∆. και άλλο όλοι αυτοί οι πονεµένοι, πικραµένοι και ψεκασµένοι… οι ακροδεξιοίζοντες και τα σούργελα, όπως λέω εγώ. ∆εν θέλουµε σούργελα! Θα καταστραφούµε και δεν θα το επιτρέψω εγώ. ∆εν θέλουµε λαϊκισµούς και ακραίες

φωνές, άρα δεν επιτρέπεται να επιστρέψει κανείς από αυτούς που έχουν προσβάλει την ιδεολογία του Κωνσταντίνου Καραµανλή». ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΣ: «∆εν είναι ακροδεξιοί όσοι ψηφίζουν ΛΑΟΣ». Είπε ο ίδιος για τον εαυτό του: «Πρώτον: ∆εν είµαι Εβραίος. Ας το πει αυτό κι ο πρωθυπουργός Κ. Σηµίτης. ∆εύτερον: ∆εν είµαι κοµµουνιστής. Ας το πει αυτό κι ο κ. Καραµανλής. Τρίτον: ∆εν είµαι οµοφυλόφιλος. Αυτό δεν µπορούν να το πούνε πολλοί» (28/5/2002, Κόρινθος, δηµόσια οµιλία).

πριν από άλλα ηχηρά ονόµατα που έδωσε τα της ένταξης πρώην στελεχών του ο Κάντας και προκύπτουν µέσα από επί- ΠΑΣΟΚ ή ακόµα και της επίκλησης τµησηµα έγγραφα;» είναι το ερώτηµα που µάτων προκηρύξεων της 17 Νοέµβρη διατυπώνεται µε ιδιαίτερη συχνότητα στα (που πάντως αναφέρονταν σε υπαρκτά σκάνδαλα από υπαρκτά πρόσωπα) δεν δηµοσιογραφικά και πολιτικά γραφεία. κατάφερε να κλονίσει τη γενική πεποίθηΚαι ακολουθούν άλλα του τύπου: 1. Γιατί να πάρει χρήµατα ο Καρατζαφέ- ση του ακροδεξιού χαρακτήρα του κόµρης για µία προµήθεια ελικοπτέρων επί µατος. Αυτή η πεποίθηση ενισχύθηκε από τη συνεργασία στην Ευρωβουλή µε αντίΑκη-Γιάννου και µάλιστα τόσα πολλά; 2. Αν αυτά είναι δική του «µίζα», τότε στοιχου προφίλ κόµµατα, όπως π.χ. Λέπόσα πήραν οι άλλοι που είχαν αποφασι- γκα του Βορρά, Αληθινοί Φινλανδοί, Κίνηµα για τη Γαλλία, Εθνικό Κίνηµα για τη στική αρµοδιότητα; 3. Αν λογικά πήραν παραπάνω, γιατί Σωτηρία της Βουλγαρίας κ.λπ. Καταγραφικά σηµειώνουµε ότι κύρια εδεν προέκυψε γι’ αυτούς τίποτα αν και ο Κάντας στις αποκαλύψεις-οµολογίες του πιλογή του προς τα «αριστερά» ήταν η κάνει λόγο για Κοµνόπουλο-Τσάτσο κ.λπ.; συνεργασία µε τον δηµοσιογράφο και 4. Μήπως αναφέρονται σε ανώνυµη στέλεχος του ΠΑΣΟΚ παλαιότερα Κυριάκαταγγελία για Καρατζαφέρη ακριβώς για κο Βελόπουλο. Αλλά υποψήφιος ήταν να µην έχουν «υποχρέωση» να ψάξουν µαζί του και ο Κώστας Πλεύρης, ενώ στο και τους άλλους, των οποίων τα ονόµατα παρελθόν οι αναφορές του στον πρόεδρο προέκυψαν µέσα από επίσηµες καταθέ- του φασιστικού κόµµατος ήταν υµνητικές... σεις-οµολογίες των ΚάΟι περισσότεροι λοιπόν ντα-Ζήγρα; Πριν από σχεδόν σε αυτή τη χώρα υποστη«Μη βιαστείτε σε συµισόν αιώνα ρίζουν ότι δεν απέβαλε εν µπεράσµατα γιατί στην ξεκίνησε ένα τέλει το σκληρό δεξιό πορεία θα υπάρξουν εκταξίδι στο χώρο προφίλ του κόµµατός του, πλήξεις» µας είπε άνθρωτων µοντέλων παρά την ένταση µε την οπος του περιβάλλοντός ποία ο ίδιος έδειχνε προς του, ενώ ο ίδιος µας διεκαι ο ίδιος είχε το φασιστικό Κόµµα της µήνυσε ότι «δεν είναι ώρα ιδιαίτερα καλές Χρυσής Αυγής λέγοντας να µιλήσει για την υπόθεεπιδόσεις και «εµένα λέγατε ακροδεξιό ση αυτή». στο «χτίσιµο και βλέπετε ποιους φέραΤο όνοµα του Γιώργου σωµάτων» (body τε»... Καρατζαφέρη στα εξοπλιΟ ακροδεξιός αέρας που στικά αναµείχθηκε έµµεbuilding), αρχής σαρώνει αυτή την εποχή σα µεν αλλά µε ιδιαίτερα γενοµένης από την Ευρώπη από το Λονθορυβώδη τρόπο όταν το δικό του δίνο µέχρι τα Ουράλια συγκρούστηκε δηµόσια προκαλεί µεγάλες αναταµε τον σηµερινό πρόεδρο ράξεις και ίσως η αποκάλυψη για Καρατης Βουλής Βαγγέλη Μεϊµαράκη. Τότε ο ίδιος είχε ευθέως καταγγείλει τζαφέρη να σχετίζεται µε αυτές. Η εγκληµατική δράση του φασιστικού τον κ. Μεϊµαράκη µε την περίφηµη λέξη «ο µπροστάντζας» και ο κ. Μεϊµαράκης κόµµατος από τη µία, οι αποκαλύψεις για τού απάντησε µε τον ίδιο σκληρό τρόπο Καρατζαφέρη και στελέχη του από την άλαποκαλώντας τον «Ο νονός» και προφα- λη, ενόψει εκλογών εκτιµάται από τα κυβερνητικά κόµµατα ότι θα τα βοηθήσει να νώς αναφερόµενος στον ίδιο χώρο. Κάποιοι που διατείνονται ότι γνωρί- έχουν µεγαλύτερη συσπείρωση και να πάζουν το παρασκήνιο υποστηρίζουν ότι το νε µε καλύτερες προϋποθέσεις στις επι«µεγάλο λάθος» του Γιώργου Καρατζαφέ- κείµενες εκλογές, ώστε να µικρύνουν τη ρη είναι όταν υποτίµησε το «Σύστηµα» διαφορά από την αδιαµφισβήτητη πρωτιά και ενέταξε στο Κόµµα του ως βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα. Με αυτή την οπτική µπορεί να εξηγηΕπικρατείας τον (τότε) αρχηγό της ΕΥΠ θεί ίσως και ο ενταφιασµός κραυγαλέων Γιάννη Κοραντή. «Αυτό που έκανε είναι µέγα λάθος. ∆εν στοιχείων για µεγάλα στελέχη των κυβερδίνεις στους ΚΥΠατζήδες θέση στη Βουλή νητικών κοµµάτων και µεγαλοεπιχειρηκαι µάλιστα µε τρόπο που να φαίνεται ότι µατίες και µεγαλοδηµοσιογράφους που παίρνεις από αυτούς κρίσιµες πληροφο- τα υπηρετούν... Αυτό βέβαια δεν απαλλάσσει τον πρόερίες. Θα µε θυµηθείς ότι θα το πληρώσει ακριβά αυτό κάποια στιγµή» µας είχε πει δρο του ΛΑΟΣ, ο οποίος, αν επιβεβαιωθεί πρώην υπουργός ∆ηµόσιας Τάξης και πο- ότι πήρε µέσω των οφ σορ τα χρήµατα, λύ σηµαντικό στέλεχος των κυβερνήσεων πιάστηκε κυριολεκτικά «µε τη γίδα στον ώµο». Καραµανλή επί χρόνια... Απλώς ενισχύει το αίτηµα να πιαστούν Συχνά-πυκνά ο ίδιος έκανε παρεµβάσεις σε ραδιοτηλεοπτικές εκποµπές και και αυτά τα στελέχη των κυβερνώντων εµφανιζόταν να γνωρίζει (και είναι βέβαιο κοµµάτων, που µπροστά στα µάτια των ότι πράγµατι γνωρίζει) ευαίσθητες πληρο- πολιτών πορεύονται µε «γίδες στους ώµους» προς τις βίλες τους, τις οποίες αποφορίες για κρίσιµα θέµατα του τόπου. Παρά τα επικοινωνιακά πυροτεχνήµα- λαµβάνουν ανενόχλητοι ακόµα.

8

Πολιτική

23 Nοεµβρίου 2014

«Kώστα, µείναµε µονάχοι»

O Γ. ΠAΠAN∆PEOY ∆IEPPHΞE TIΣ ΣXEΣEIΣ ME BENIZEΛO KAI ∆HMOKPATIKH ΠAPATAΞH

EȘ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ·ÙÚfi˜ Tου ΘΟ∆ΩΡΗ ΛΑΠΑΝΑΪΤΗ

ολλοί ήταν αυτοί που ξαφνιάστηκαν από την εφ’ όλης της ύλης συνάντηση που είχαν την Πέµπτη ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Γιώργος Παπανδρέου.

Eπειτα από µια µακρά περίοδο κατά την οποία ο πρώην πρωθυπουργός είχε πλήρως αποστασιοποιηθεί από τη Χαριλάου Τρικούπη, ο Γιώργος Παπανδρέου αποφάσισε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι µε τον Ευάγγελο Βενιζέλο. ∆εν ήταν λίγοι εκείνοι που σχολίαζαν µε χιούµορ τη φράση του Γιώργου Παπανδρέου σε πρόσφατη οµιλία του στη Χαλκίδα ότι «έχει ο καιρός γυρίσµατα». Ωστόσο η κίνηση αυτή κάθε άλλο παρά λιώνει τον πάγο που υπάρχει µεταξύ των δύο ανδρών. Το τι ακριβώς ειπώθηκε και τι ζήτησε ο ένας από τον άλλο, κανείς δεν είναι σε θέση να το γνωρίζει µε ακρίβεια. Τα στόµατα των συνεργατών των δύο ανδρών είναι ερµητικά κλειστά. Η πλευρά Βενιζέλου επιµένει να θεωρεί σηµαντικό από µόνο του το γεγονός της συνάντησης, ενώ από την πλευρά Παπανδρέου επισηµαίνουν ότι οι διαφωνίες του πρώην πρωθυπουργού µε τα πολιτικά σχέδια Βενιζέλου παραµένουν. Η Χαριλάου Τρικούπη σηµειώνει τη θετι-

Π

Στη Χαριλάου Τρικούπη έχουν καθαρό πλέον ότι χωρίς τον Γιώργο Παπανδρέου δύσκολα µπορούν να ελπίζουν σε κάτι καλύτερο πέραν ενός κόµµατος του 4% στις δηµοσκοπήσεις κή ανταπόκριση του Γιώργου Παπανδρέου στην πρόσκληση Βενιζέλου να συναντηθούν, επισηµαίνει ότι θα λάβει υπόψη της τις θέσεις του πρώην πρωθυπουργού, ενώ µε κάθε ευκαιρία οι συνεργάτες του Ευάγγελου Βενιζέλου δείχνουν πρόθεση να συµπεριληφθεί στα ψηφοδέλτια της ∆ηµοκρατικής Παρατάξης ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ενδεικτικό αυτής της διάθεσης είναι το γεγονός ότι ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Λεωνίδας Γρηγοράκος τάσσεται υπέρ αυτής της άποψης όταν πριν µετά τα γεγονότα του Ζαππείου τον Σεπτέµβριο είχε ζητήσει τη διαγραφή του. Η πρωτοβουλία της συνάντησης ανήκει στον Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος συνειδητοποίησε αµέσως µετά τη συγκρότηση της Εθνικής Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου της ∆ηµοκρατικής Παράταξης ότι η στάση του Γιώργου Παπανδρέου είναι βαρόµετρο για τη στάση σειράς άλλων στελεχών

και βουλευτών του ΠΑΣΟΚ. Σε κάθε περίπτωση στη Χαριλάου Τρικούπη έχουν καθαρό πλέον ότι χωρίς τον Γιώργο Παπανδρέου δύσκολα µπορούν να ελπίζουν σε κάτι καλύτερο πέραν ενός κόµµατος του 4% στις δηµοσκοπήσεις. Είναι επίσης αντιπροσωπευτικό το γεγονός ότι στα δηµοσιογραφικά γραφεία πήραν φωτιά τα τηλέφωνα από «παπανδρεϊκούς» βουλευτές που ρωτούσαν το βράδυ της Πέµπτης για τα αποτελέσµατα της συνάντησης και συναρτούν τη στάση τους έναντι του Ευάγγελου Βενιζέλου από τη στάση του Γιώργου Παπανδρέου. Σ' αυτό το πλαίσιο ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κάνει την ύστατη προσπάθεια να διασώσει το εγχείρηµα της ∆ηµοκρατικής Παράταξης και ταυτόχρονα σε ενδεχόµενες πρόωρες εκλογές να εξασφαλίσει ότι δεν θα δηµιουργηθούν οι προϋποθέσεις αµφισβήτησης της ηγεσίας Βενιζέλου σε ένα αρνητικό αποτέλεσµα.

Από την πλευρά του, ο Γιώργος Παπανδρέου επιµένει στις διαφωνίες του µε το εγχείρηµα της ∆ηµοκρατικής Παράταξης και µιλάει για τις «ενστάσεις και διαφωνίες που πηγάζουν από µια διαφορετική θεώρηση και αντίληψη για την αποστολή και το µέλλον του Κινήµατος». Το βράδυ της Παρασκευής ο πρώην πρωθυπουργός απέστειλε γραπτώς τις προτάσεις του προς τον Ευάγγελο Βενιζέλο επιβεβαιώνοντας το οριστικό ρήγµα στις σχέσεις του µε τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο πρώην πρωθυπουργός ζήτησε ανοιχτό έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, µε ανοιχτό προσκλητήριο προς όλους, είτε είναι είτε δεν είναι σήµερα στο ΠΑΣΟΚ και παράλληλα δηµιουργία µητρώου για εγγραφή νέων µελών και αµέσως µετά το Συνέδριο εκλογή νέου προέδρου από τη βάση. Το ρήγµα πλέον θεωρείται οριστικό και εκείνο που όλοι αναµένουν είναι ποιες είναι οι επόµενες κινήσεις του Γιώργου Παπανδρέου καθώς οι προτάσεις θεωρούνται απαγορευτικές για να γίνουν δεκτές από τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Αυτό που µένει να απαντηθεί είναι ποιες θα είναι οι επόµενες κινήσεις της Χαριλάου Τρικούπη. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος ουσιαστικά έχει µείνει µε µόνο σύµµαχο τον Κώστα Σηµίτη.

Πολιτική

23 Nοεµβρίου 2014

9

∆ρ ΠANAΓIΩTHΣ ΛIAPΓKOBAΣ, ΣYNTONIΣTHΣ TOY ΓPAΦEIOY ΠPOΫΠOΛOΓIΣMOY THΣ BOYΛHΣ

«MÂÈÒıËÎ·Ó ÔÈ ÌÈÛıÔ›, fi¯È ÔÈ ÙÈ̤˜» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΙΩΝΑΤΗ

συντονιστής του Γραφείου Προϋπολογισµού της Βουλής, καθηγητής Παναγιώτης Λιαργκόβας, έχει πετύχει κάτι µοναδικό για τα µέχρι σήµερα πολιτικά δεδοµένα της χώρας: την αγαστή επιστηµονική και κοµµατικά αυτόνοµη συνεργασία των µελών του γραφείου µε συνέπεια τη σύνταξη όσο το δυνατόν πιο αντικειµενικών τεχνοκρατικά κι αµερόληπτων κι ισορροπηµένων πολιτικά εκθέσεων για την ελληνική οικονοµία. Η συναινετική βάση στην παραγωγή χρήσιµου έργου κι ωφέλιµων προτάσεων από το Γραφείο αποτελεί φωτεινό παράδειγµα για τα πολιτικά πράγµατα και τις µελλοντικές εξελίξεις, το οποίο αξίζει να µελετηθεί απ’ όλους.

• Στην τελευταία του έκθεση το Γραφείο Προϋπολογισµού της Βουλής µιλά για έλλειψη στρατηγικού σχεδιασµού σχετικά µε την ανάπτυξη αλλά και για εσφαλµένες τακτικές επιλογές (αποσπασµατική φορολογική πολιτική, βεβιασµένη έξοδο στις αγορές κ.λπ.). Τελικά, συνολικά θεωρείται επιτυχής ή όχι την πολιτική της εσωτερικής υποτίµησης που ασκείται τα τελευταία 5 χρόνια; – Η τελευταία εξαετία οµολογουµένως άφησε αρκετές πληγές στη χώρα: Απώλεια περίπου του 25% του ΑΕΠ, υπερδιπλασιασµός του ποσοστού ανεργίας και µακροχρόνιας ανεργίας, αύξηση του ποσοστού φτώχειας, αύξηση των εισοδηµατικών ανισοτήτων κ.ά. Oλα αυτά φανερώνουν ότι η επιτευχθείσα µακροοικονοµική και δηµοσιονοµική ισορροπία είναι εύθραυστη, καθώς τα κοινωνικά προβλήµατα, εάν δεν θεραπευτούν έγκαιρα, θα απειλήσουν την όποια οικονοµική πρόοδο έχει ώς τώρα συντελεστεί, τη σταθερότητα αλλά και την ανάπτυξη µεσοπρόθεσµα. Ο στόχος της εσωτερικής υποτίµησης επιδιώχθηκε σχεδόν αποκλειστικά µέσω των µεταρρυθµίσεων στην αγορά εργασίας και κυρίως µε τη µείωση του µοναδιαίου κόστους εργασίας, ενώ αγνοήθηκε (ή δεν επιδιώχθηκε επιτυχώς) η ταυτόχρονη µεταρρύθµιση στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών. Eτσι, η εµµονή στη µείωση του µοναδιαίου κόστους εργασίας (µαζί µε την αύξηση της φορολογίας) οδήγησε σε επιδείνωση των εισοδηµάτων και του βιοτικού επιπέδου των καταναλωτών, µε αποτέλεσµα και τη µείωση της συνολικής ζήτησης, χωρίς όµως τη µείωση του επιπέδου των τιµών στο βαθµό που θα αναµενόταν.

• Το ότι µεγάλο µέρος της πολιτικής των µεταρρυθµίσεων καθυστερεί ή γίνεται υπό την πίεση των δανειστών µας υποδηλώνει έλλειψη πολιτικής βούλησης από τη µεριά της κυβέρνησης ή κάτι άλλο; – Ενώ η δηµοσιονοµική προσαρµογή, δηλαδή ο πρώτος πυλώνας του προγράµµατος, χαρακτηρίζεται από σηµαντική πρόοδο, δεν συµβαίνει το ίδιο και µε τον δεύτερο πυλώνα που είναι οι διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις. Αυτές σχετίζονται µε τις ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του κράτους, στη γραφειοκρατία,

Ο

στο επιχειρηµατικό περιβάλλον, στην αγορά, ρηση στην επίλυση του ζητήµατος του χρέους στη δικαιοσύνη, στην παιδεία, στην πάταξη θα διαιωνίζει την ανάγκη για επίτευξη ολοένα της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής. Ο χακαι υψηλότερων πρωτογενών πλεονασµάτων ρακτήρας των µεταρρυθµίσεων είναι ελλιπής, από την ήδη εξασθενηµένη ελληνική οικονοπεριστασιακός και αποσπασµατικός (µεταξύ µία. άλλων, το άνοιγµα καταστηµάτων τις Κυρια• Τι είδους δηµοσιονοµική προσαρµοκές, η απελευθέρωση επαγγελµάτων, η αγή είναι αυτή όταν δεν έχει καθόλου πλούστευση διαδικασιών που αφορούν στο εαναδιαρθρωθεί κι εκσυγχρονιστεί ο πιχειρείν, η φορολογική µεταρρύθµιση). Οι µεδηµόσιος τοµέας, δεν έχει καταπολεταρρυθµίσεις του προγράµµατος προσαρµοµηθεί η διαφθορά και δεν έχει περιογής προχωρούν αργά και επιλεκτικά, µε αναριστεί η φοροδιαφυγή; κολουθίες, αµφιταλαντεύσεις και χωρίς σαφή – Η σηµαντική πρόοδος που έχει επιτευχθεί κριτήρια ως προς την κατανοµή των βαρών. σε ορισµένους δείκτες της οικονοµίας (ιδιαίτεΑυτό θα µπορούσε να αποδορα τους δηµοσιονοµικούς) αθεί στη γενικότερη στάση της πειλείται, µεταξύ άλλων, από Κυρίαρχο ρόλο κοινής γνώµης, στη λάθος ετο υψηλό κοινωνικό κόστος καλούνται να πικοινωνιακή τακτική παπου προξένησε, αλλά και από ρουσίασης αυτών των αναδιαδραµατίσουν τις αστοχίες και τις παραλείγκαίων µεταρρυθµίσεων από και οι τράπεζες ψεις της προηγούµενης πεµεριάς της κυβέρνησης, στην ριόδου. Ενδεικτικά παραδείγπαρέχοντας ύπαρξη οργανωµένων επιµατα είναι οι υστερήσεις στην χρηµατοδότηση χειρηµατικών συµφερόντων εφαρµογή κρίσιµων µεταρπρος την υγιή που αντιδρούν σε κάθε σχέδιο ρυθµίσεων, όπως και η ποιόµεταρρυθµίσεων, στην ισχνή επιχειρηµατικότητα τητα κάποιων από αυτές που κοινοβουλευτική πλειοψηφία εφαρµόστηκαν. Οι διαρθρωτιαλλά και στην έλλειψη πολιτικής συναίνεσης. κές µεταρρυθµίσεις µπορούν να παίξουν το • Πού έχουν σκαλώσει οι ιδιωτικές ερόλο του «εγγυητή» της διατηρησιµότητας τόπενδύσεις; Στην έλλειψη σταθερών σο του ρυθµού µεγέθυνσης όσο και της δηµοκανόνων και τη χαµηλή ποιότητα της σιονοµικής ισορροπίας. Τέλος, όσον αφορά τη διακυβέρνησης ή και σε άλλους παράφοροδιαφυγή, σύµφωνα και µε τα ευρήµατα γοντες; Αν οι επενδύσεις και οι εξαεµπειρικών µελετών η καταπολέµησή της πέγωγές δεν πρωτοστατήσουν αναπτυραν του δηµοσιονοµικού οφέλους, που συνεξιακά, από πού θα έλθει η πολυδιαφηπάγεται, µειώνει το αίσθηµα αδικίας και έτσι µισµένη ανάπτυξη; βελτιώνεται και η αποτελεσµατικότητα της ί– Οι επενδύσεις αποτελούν βασική συνιδιας της προσαρµογής. στώσα του ΑΕΠ, αυξάνουν την απασχόληση, • Τελικά, είναι βιώσιµο το δηµόδηµιουργούν προστιθέµενη αξία και σε αυτές σιο χρέος ή όχι µε βάση το πρέπει να βασιστεί η ελληνική οικονοµία στη Μακροπρόθεσµο Πλαίσιο φάση ανάκαµψής της, προκειµένου να είναι ∆ηµοσιονοµικής Προδιατηρήσιµη. Προβλέπεται εντυπωσιακή επισαρµογής; Τι µπορεί τάχυνσή τους κατά 11,7% το 2015 και µαζί µε να διαπραγµατευτεί την προβλεπόµενη αύξηση των εξαγωγών καεκ νέου η Ελλάδα µε τά 5,2% αναµένεται να είναι οι βασικοί πυλώτην Ε.Ε.; νες της ανάπτυξης. Για να επιβεβαιωθούν ό– Η επίτευξη και κυρίως µως αυτά τα υπερ-αισιόδοξα σενάρια, απαιτείη διατήρηση µεγάλων πρωται περαιτέρω µείωση της γραφειοκρατίας, τογενών πλεονασµάτων στο σταθερότητα του φορολογικού πλαισίου και µέλλον (πάνω σε µια εξατης οικονοµικής πολιτικής γενικότερα, πολισθενηµένη οικονοµία) είναι τική σταθερότητα και απλοποίηση των διαδισχεδόν αδύνατη. Εκτός τούκασιών (που ήδη δροµολογείται). Απαιτείται του, οι πολιτικές και γεωποεπίσης, άµεση και ευνοϊκή διευθέτηση του ζηλιτικές αβεβαιότητες, η συνεχιτήµατος του χρέους. Κυρίαρχο ρόλο καλούζόµενη λιτότητα και η ασθενής ενται να διαδραµατίσουν και οι τράπεζες παρέξαγωγική βάση µεταξύ άλλων δηχοντας χρηµατοδότηση προς την υγιή επιχειµιουργούν ανησυχίες ως προς την ερηµατικότητα. πίτευξη των στόχων για υψηλούς • Σε ποιους φαύλους κύκλους που αρυθµούς µεγέθυνσης, οι ναφέρετε είναι παγιδευµένη η ελληνιοποίοι επηρεάζουν κή οικονοµία; το λόγο του – Tο τέλος του «Mνηµονίου» και η έξοδος χρέστις αγορές για δανεισµό δεν σηµαίνει ότι η ελληνική οικονοµία δεν βαρύνεται από σοβαρά διαρθρωτικά προβλήµατα ούτε ότι δεν υπάρχει εξίσου µεγάλο κοινωνικό πρόβληµα. Η αδυναµία µετατροπής του παραγωγικού µοντέλου σε εξωστρεφές και καινοτόµο επιτείνει ένα φαύλο κύκλο εσωστρέφειας της χώρας και της οικονοµίας της, θέτοντας εν αµφιβόλω την αισιοδοξία για τις µελλοντικές εξελίξεις γύρω από αυτήν. Επιπλέον, η καθυστέ-

ους. Επίσης, δεν µπορεί κανείς να αναµένει σοβαρή µείωση του χρέους µέσω ιδιωτικοποιήσεων. Μια νέα δραστική περικοπή του τωρινού χρέους θα είναι µάλλον απίθανη µε τα σηµερινά δεδοµένα (ο πρόεδρος της ΕΚΤ- Mario Draghi µιλώντας πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέφερε ότι «Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν είναι ούτε αναγκαία, ούτε χρήσιµη…»). Ωστόσο, η Ελλάδα θα µπορούσε να διαπραγµατευτεί για µια διακοπή της πληρωµής όλων ή µέρους των τόκων για 4-5 ή και περισσότερα χρόνια και τη χρησιµοποίηση των αντίστοιχων ποσών για επενδύσεις. Μεσοπρόθεσµα, υπάρχουν δυνατότητες να µειωθεί το απόθεµα χρέους χωρίς ώς ένα βαθµό να εµφανισθεί σαν νέο «κούρεµα», όπως η ανάληψη του κόστους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον ESM ή/και η «αµοιβαιοποίηση» µέρους του χρέους.

• Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες δράσης ενός αναπτυξιακού σχεδίου ικανού να βγάλει τη χώρα από την κρίση και σε πόσα χρόνια µπορεί αυτό να συντελεστεί ; – Κατ’ αρχάς, ένα σαφές αναπτυξιακό σχέδιο, απαιτεί επαρκή και εξασφαλισµένη χρηµατοδότηση για την υλοποίησή του. Eνα αναπτυξιακό σχέδιο για την Ελλάδα θα πρέπει να κατευθύνει τις ιδιωτικές και δηµόσιες επενδύσεις σε στοχευµένους τοµείς στους οποίους η Ελλάδα παρουσιάζει συγκριτικά πλεονεκτήµατα όπως ο τουρισµός, η ναυτιλία, οι υποδοµές και η ενέργεια. Επίσης, πρέπει να ενισχυθεί η εξαγωγή τυποποιηµένων αγροτικών προϊόντων, για τα οποία υπάρχει µεγάλη ζήτηση σε χώρες εκτός Ευρώπης, δεδοµένου ότι είναι µοναδικά και εξαιρετικής ποιότητας. Τέλος, ένα σωστά καταρτισµένο και προγραµµατισµένο αναπτυξιακό σχέδιο, προκειµένου να αποφέρει τα αναµενόµενα θετικά αποτελέσµατα, πρέπει να είναι µακροπρόθεσµο, να συνοδεύεται από την απαραίτητη συναίνεση µεταξύ των πολιτικών κοµµάτων ως προς τις προτεραιότητες, τις στρατηγικές και εν γένει τα βασικά χαρακτηριστικά του.

Ο χαρακτήρας των µεταρρυθµίσεων είναι ελλιπής, περιστασιακός και αποσπασµατικός δηλώνει ο Π. Λιαργκόβας

10 Πολιτική

Της ΑΝΤΩΝΙΑΣ ΞΥΝΟΥ

23 Nοεµβρίου 2014

γώ δεν είµαι µαλάκας αυτήν την εποχή να αναθέτω δουλειές εκατόν ενενήντα χιλιάδων ευρώ και να µην παίρνω µία, ή θα κάνουν κίνηση να µου δώσουν µερίδιο σε µένα και στο σύµβουλο του υπουργείου, ονόµατι Μιχαλάκος, µε τον οποίο αναθέσαµε στην εταιρεία το θέµα για την παιδική παχυσαρκία ή θα καταγγείλω το διαγωνισµό και θα τους καταστρέψω. ∆εν θέλω, όµως, καµία επικοινωνία µ’ αυτούς µήπως µου τη στήσουνε και θέλω να µεταφέρεις αυτό το µήνυµα». Με αυτά τα λόγια ο πρώην διοικητής του Νοσοκοµείου «Παίδων Αγλαΐα Κυριακού» και στέλεχος της Ν.∆., Χάρης Τοµπούλογλου, εµφανίζεται να έκανε την πρώτη κίνηση προκειµένου να λάβει µίζα, δίνοντας, καθώς φαίνεται, υποσχέσεις για... χρυσά κουτάλια. Σύµφωνα µε το υπ’ αριθµ.

1940/2014 βούλευµα, µε το οποίο ο ίδιος και ακόµη δύο πρόσωπα –ο γιατρός Στ. Μιχαλάκος και ο Χρ. Τριανταφύλλου– παραπέµπονται σε δίκη κατά περίσταση για τα αδικήµατα της απόπειρας εκβίασης, της παθητικής δωροδοκίας και άλλα.

Oπως αναφέρει το δικαστικό συµβούλιο στο βούλευµά του, το οποίο σήµερα παρουσιάζει η «Κ.Ε.», ο Χ. Τοµπούλογλου αποπειράθηκε να εκβιάσει έναντι 25.000 ευρώ διαφηµιστική εταιρεία, προκειµένου να συνεχιστεί η σύµβασή της µε το νοσηλευτικό ίδρυµα, υποστηρίζοντας πως «ήθελε να καταγγείλει την ανάθεση του διαγωνισµού και να κηρύξει έκπτωτη την εταιρεία, πράγµα που σήµαινε ότι η εταιρεία δεν θα έπαιρνε ασφαλιστική ενηµερότητα και για δύο χρόνια δεν θα µπορούσε να συµµετάσχει σε δηµόσιο διαγωνισµό, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευ- Tο στέλεχος της N.∆. κατά τη σύλληψή του ρωπαϊκής Ενωσης». άδεια, σε περίπτωση που συµφωνούσαν για Ο τότε διοικητής του νοσοκοµείου, σε συ- νέων αξιόποινων πράξεων.

Oπως καταγράφεται από τους δικαστικούς το ποσό ή σε περίπτωση που πρότειναν κάτι νάντηση που είχε µε την εκπρόσωπο εταιρείας και τρίτο πρόσωπο, τραπεζικό υπάλληλο, λειτουργούς, αλλά και την αντεισαγγελέα άλλο, να του έλεγε παραδείγµατος χάρη “25 «τους απείλησε λέγοντάς τους ότι είχανε µόνο Εφετών Αννα Καλουτά, που εισηγήθηκε την µέρες άδεια” και να τους έλεγε ότι αν όλα πήγαιναν καλά, θα άδύο σενάρια ή να παραιτηθούνε από το έργο παραποµπή και των νοιγαν δουλειές και ή να τους κηρύξει έκπτωτους καθόσον είχε τριών κατηγορουµέθα έτρωγαν όλοι µε βρει ένα παραθυράκι, αλλά για να συνεχίζανε νων σε δίκη, αρχικά O Xάρης Tοµπούλογλου, χρυσά κουτάλια». το έργο που τους είχε ανατεθεί θα το αποφά- ζητήθηκε το ποσό Τελικά, κατά το πασιζε µε τον Στ. Μιχαλάκο, όταν θα γύριζε από των 30.000 ευρώ έµαζί µε άλλους δύο ραπεµπτικό βούλευτο εξωτερικό που απουσίαζε». Το ίδιο συνεχί- τσι ώστε να «λήξει» η γιατρούς, κατηγορούνται µα, την παραµονή στηκε και σε µεταγενέστερες επικοινωνίες ιστορία, ενώ τελικά η των Χριστουγέννων, –κατά το βούλευµα– όπου ο Χ. Τοµπούλογλου συµφωνία δείχνει ότι ότι επιχείρησαν να την 24η ∆εκεµβρίου «ζητούσε εκβιαστικά χρήµατα για αυτόν και έφτασε στα 25.000 αποσπάσουν 25.000 ευρώ του 2013, πραγµατοτον Μιχαλάκο, προκειµένου να συνέχιζαν το ευρώ. Ακόµη, ο Χ. Τοέργο και να µην τους κήρυττε έκπτωτους». από διαφηµιστική εταιρεία ποιείται το ραντεβού, µε το µεσάζοντα να µπούλογλου φέρεται Mε χρυσά κουτάλια δίνει στο Χ. Τοµπούνα είπε σε µεσάζοντα, Μάλιστα, ο κατηγορούµενος, πρώην στέλε- ο οποίος όµως συλογλου προσηµειωχος της Ν.∆., που µετά τη σύλληψή του διεγρά- νεργαζόταν µε τις αρχές, ότι «αν συµφωνού- µένα χαρτονοµίσµατα. «Να ξέρεις θα βοηθήσω φη από τα µητρώα της για «αντιδεοντολογική σαν, να τον έπαιρνε τηλέφωνο, να του έλεγε όσο µπορώ τη φίλη µας» (σ.σ.: εκπρόσωπο της συµπεριφορά», εµφανίζεται να ισχυρίζεται ότι ότι “συµφωνούν”, µεταφράζοντας το ποσό σε επίµαχης εταιρείας), φέρεται να είπε ο κατηγο«αν ήταν “καλοί”, θα τους ανέθεταν κι άλλα έρ- ηµέρες αδείας. ∆ηλαδή να του έλεγε ότι ε- ρούµενος, ενώ ρώτησε επί λέξει το µεσάζοντα: γα», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόµενο τέλεσης πήλθε συµφωνία να δοθούν τριάντα ηµέρες «Για σένα τι θα κάνουµε;» (εννοώντας να του έ-

«Ε

δινε χρήµατα). Στη συνέχεια, οι αστυνοµικοί, που ήδη παρακολουθούσαν τη συνάντηση, είδαν έπειτα από λίγο –όπως αναφέρεται– τον Χ. Τοµπούλογλου να βγαίνει από το γραφείο και να κινείται στο διάδροµο, όπου τον ακολούθησε και τον πλησίασε ο τρίτος των κατηγορουµένων, Χρ. Τριανταφύλλου: «Τότε ο πρώτος κατηγορούµενος έβγαλε από την εσωτερική τσέπη του παλτού του τον κίτρινο φάκελο (σ.σ.: όπου είχαν τοποθετηθεί τα χρήµατα) και του τον έδωσε µε µια γρήγορη κίνηση. Εν συνεχεία, ο Χ. Τοµπούλογλου κάλεσε τον ανελκυστήρα, ενώ ο Χρ. Τριανταφύλλου αποχώρησε από το κοινόχρηστο κλιµακοστάσιο». Λίγη ώρα αργότερα, οι δύο άνδρες συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν ενώπιον της ∆ικαιοσύνης. Στην εισαγγελική εισήγηση, την οποία αποδέχεται πλήρως το Συµβούλιο Εφετών, γίνεται αναφορά και στους ισχυρισµούς των τριών κατηγορουµένων, που αρνούνται τις κατηγορίες. Συγκεκριµένα, η Αννα Καλουτά υποστηρίζει πως: ★ O ισχυρισµός του Χ. Τοµπούλογλου ότι τα χρήµατα τα έλαβε ως χορηγία - δωρεά από τον Αν. Γκιάτη, που ενεργούσε ως πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζοµένων της Alpha Bank, για την έκδοση λευκώµατος του νοσοκοµείου, αποδεικνύεται καθ’ ολοκληρίαν ψευδής, διότι διαψεύδεται πανηγυρικά από τις καταθέσεις, ως και από τη νόµιµα καταγραφείσα κωδικοποιηµένη συνοµιλία που έλαβε χώρα κατά την παράδοση των χρηµάτων. Επίσης, εάν επρόκειται για δωρεά δεν υπήρχε κανένας λόγος να επισπεύσει την παράδοση των χρηµάτων µεσηµέρι της 24/12/2013, λέγοντας χαρακτηριστικά «για να τελειώνουµε», ούτε να µην περιµένει να ακολουθηθεί η προβλεπόµενη από το νοσοκοµείο διαδικασία περί αποδοχής της δωρεάς από το ∆.Σ. του Νοσοκοµείου». ★ H θέση του Στ. Μιχαλάκου ότι άδικα και εν αγνοία του τον ενέπλεξε ο Χ. Τοµπούλογλου κρίνεται παντελώς αβάσιµος, καθόσον εάν δεν είχε οργανώσει από κοινού µε τον τελευταίο, το σχέδιο τότε δεν θα αναφερόταν στις συνοµιλίες Τοµπούλογλου το όνοµά του, ως εκείνου που επίσης έπαιρνε µερίδιο από το προϊόν της δωροληψίας. ★ O ισχυρισµός του Χρ. Τριανταφύλλου ότι πίστευε ότι τα χρήµατα του φακέλου που παρελάµβανε, αφορούσαν χορηγία, και ότι συνόδευε τον Χ. Τοµπούλογλου για λόγους ασφαλείας για να µην πέσει θύµα ληστείας, κρίνεται αναληθής, καθόσον εάν πίστευε για τη νοµιµότητα των χρηµάτων, δεν υπήρχε κανένας λόγος να αντισταθεί στους αστυνοµικούς για να αποφύγει τη σύλληψη. Από το γεγονός δε ότι έλαβαν όλες τις προφυλάξεις, αποδεικνύεται ότι ενήργησαν βάσει σχεδίου µεθοδευµένα και όχι ευκαιριακά, προκειµένου να αποκλείσουν την περίπτωση παρακολούθησής τους και σύλληψής τους.

ΓIA AΠOΠEIPA EKBIAΣHΣ O ΠPΩHN ∆IOIKHTHΣ TOY «AΓΛAΪA KYPIAKOY»

«¢ÂÓ Â›Ì·È Ì·Ï¿Î·˜ Ó· ÌËÓ ¿Úˆ Ì›·»

Πολιτική 11

23 Νοεµβρίου 2014

Tης APΓYPΩΣ K. MΩPOY

πό τις φυλακές Κορυδαλλού στο νοσοκοµείο «κολαστήριο» και από τα ειδικά κελιά στο Θριάσιο, ο Ηρακλής Κωστάρης και ο Νίκος Ρωµανός, συνεχίζουν να διεκδικούν το δικαίωµα στην εκπαίδευση, παίζοντας κορόναγράµµατα τη ζωή τους για τα αυτονόητα. Απέναντι στην εκδικητική στάση της πολιτείας, που απαξιεί ακόµη και να απαντήσει στις απανωτές αιτήσεις τους, οι εκπαιδευτικές άδειες που έπαιρνε επί 2,5 χρόνια ο Ηρακλής Κωστάρης διακόπηκαν µε το πρόσχηµα της απόδρασης του Χριστόδουλου Ξηρού, ενώ τα αιτήµατα του Νίκου Ρωµανού, πρωτοετή φοιτητή των ΤΕΙ, απορρίπτονται το ένα µετά το άλλο, όταν πριν από λίγες ηµέρες καλούνταν να βραβευτεί από τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας.

Eπειτα από πολύηµερη απεργία πείνας (από 29 Οκτωβρίου) ο Ηρακλής Κωστάρης –καταδικασµένος σε ισόβια για συµµετοχή στην οργάνωση 17 Νοέµβρη– µεταφέρθηκε την Παρασκευή εσπευσµένα, σε κρίσιµη κατάσταση, στο Θριάσιο Νοσοκοµείο έπειτα από εντολή του καρδιολόγου των φυλακών Κορυδαλλού εξαιτίας σοβαρής επιδείνωσης της υγείας του. Ο Νίκος Ρωµανός νοσηλεύεται από το πρωί της περασµένης Πέµπτης στο νοσοκοµείο των φυλακών Κορυδαλλού «Aγιος Παύλος», γνωστό και ως «κολαστήριο», έπειτα από άρνηση λήψης τροφής από τις 10 Νοεµβρίου. Το συµβούλιο των φυλακών για να µεταβιβάσει την ευθύνη στον νεαρό απεργό πείνας, πρωτοτύπησε... ρίχνοντας νερό στο κρασί του και προτείνοντας στον Νίκο Ρωµανό να τον επισκέπτονται οι καθηγητές του στη φυλακή για να παρακολουθεί τα µαθήµατά του. Και οι δύο απεργοί πείνας δηλώνουν ανυποχώρητοι, ξεκαθαρίζοντας πως δεν θα σταµατήσουν την απεργία τους µέχρι να δικαιωθούν τα δίκαια αιτήµατά τους. Μετά τη διήµερη αποχή συσσιτίου 75 κρατουµένων της Ε' πτέρυγας των φυλακών Κορυδαλλού στον Νίκο Ρωµανό, απεργία πείνας ξεκίνησε τα τελευταία 24ωρα (17 Νοεµβρίου) και ο αναρχικός Γιάννης Μιχαηλίδης σε ένδειξη αλληλεγγύης στον 21χρονο. ∆εκάδες είναι καθηµερινά οι παρεµβάσεις αλληλεγγύης στους δύο απεργούς πείνας σε πολλές πόλεις της χώρας, ενώ χιλιάδες είναι οι υπογραφές που έχουν συγκεντρωθεί µέσω ∆ιαδικτύου από ανθρώπους που στηρίζουν τον αγώνα των Ηρακλή Κωστάρη και Νίκου Ρωµανού για το δικαίωµά τους στην εκπαίδευση, καταγγέλοντας την καταπάτηση των δικαιωµάτων τους. Και όπως έγραψε και ο Μπόµπι

Α

ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Ο ΗPAKΛHΣ ΚΩΣΤΑΡΗΣ ΚΑΙ Ο ΝIKOΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

∏ ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ÎÔÚfiÓ·ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÁÈ· ÙÔ ·˘ÙÔÓfiËÙÔ Μετά την πολυήµερη απεργία πείνας και µε την υγεία τους να βρίσκεται σε κρίσιµη κατάσταση, οι δύο κρατούµενοι δηλώνουν ανυποχώρητοι µέχρι να δικαιωθούν τα δίκαια αιτήµατά τους για τις εκπαιδευτικές άδειες

∆εκάδες είναι καθηµερινά οι παρεµβάσεις αλληλεγγύης στους δύο απεργούς πείνας σε πολλές πόλεις της χώρας, ενώ χιλιάδες είναι οι υπογραφές που έχουν συγκεντρωθεί µέσω ∆ιαδικτύου από ανθρώπους που στηρίζουν τον αγώνα των Ηρακλή Κωστάρη και Νίκου Ρωµανού

∞ÂÏÈÛÙÈ΋ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÎÚ·ÙÔ˘Ì¤ÓˆÓ H ανθρωπιστική κρίση µαστίζει και τις ελληνικές φυλακές. Το 70% των κρατουµένων είναι άποροι και δεν µπορούν να καλύψουν ούτε τις βασικές τους ανάγκες, την ίδια ώρα που ο προϋπολογισµός των φυλακών µειώθηκε στα 108 εκατ. ευρώ, από 136 εκατ. ευρώ που είχαν διατεθεί το 2009. Σύµφωνα µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, το κόστος ανά κρατούµενο υπολογίζεται στα 28.000 ευρώ ετησίως, ποσό στο οποίο όµως συνυπολογίζονται και το κόστος συντήρησης της φυλακής, τα λειτουργικά της έξοδα και η µισθοδοσία του προσωπικού. Ενδεικτικό είναι ότι για τη σίτιση των

Σαντς, µέλος του IRA, στο ηµερολόγιό του, το 1981: «Κάποιος θα πρέπει να γράψει ένα ποίηµα για τα βάσανα των απεργών πείνας. Θα

κρατουµένων έχει εγκριθεί κονδύλι 5,85 ευρώ κατά κεφαλή, δηλαδή µόλις 2.135 ευρώ το χρόνο. Οπως σηµειώνεται στην έκθεση της Πρωτοβουλίας για τα ∆ικαιώµατα των κρατουµένων, η κατάσταση του σωφρονιστικού συστήµατος είναι απελπιστική. Οι κρατούµενοι υποσιτίζονται, στερούνται βασικά είδη πρώτης ανάγκης (κουβέρτες, ρούχα κ.λπ.) καθώς και είδη ατοµικής υγιεινής, γεγονός που προκάλεσε την παρέµβαση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, ο οποίος κάνει έκκληση σε µεγάλες εταιρείες για συγκέντρωση τροφίµων προκειµένου να διατεθούν στις φυλακές.

'θελα να το γράψω εγώ, αλλά πώς να το τελειώσω;». Πέθανε ύστερα από 66 µέρες απεργίας πείνας στη φυλακή Μάιζ, κι αφού είχε εκλεγεί

βουλευτής µε 30.942 ψήφους, διεκδικώντας την άρση του ειδικού καθεστώτος κράτησης των Ιρλανδών πολιτικών κρατουµένων.

«Ασφυξία για µια ανάσα ελευθερίας» γράφει στο κείµενο έναρξης της απεργίας του ο Νίκος Ρωµανός. «∆εν υπερασπίζοµαι τη νοµιµότητά τους· αντίθετα, απευθύνω έναν πολιτικό εκβιασµό ώστε να κερδίσω ανάσες ελευθερίας από την ισοπεδωτική συνθήκη του εγκλεισµού», ξεκαθαρίζει. Και, µεταξύ άλλων, απαντά: «Τουλάχιστον εµείς παραµένουµε ακόµα απόλυτοι και πεισµατάρηδες όπως οι άνθρωποι της πάστας µας. Και όσοι από εµάς µε έναν πόνο έκλεισαν τα µάτια τους και ταξίδεψαν µακριά, παραµένουν µε το βλέµµα κολληµένο σε εκείνον το βραδινό ουρανό που κοιτάζαµε και εµείς. Και µας βλέπουν να πέφτουµε, αστέρια όµορφα και λαµπερά. Τώρα ήρθε η σειρά µας. Τώρα πέφτουµε χωρίς δισταγµό».

12 Η Αποψή µου

23 Nοεµβρίου 2014

Eλευθερία λόγου και ∆ιαδίκτυο ο θέµα της σχέσης της ελευθερίας του λόγου µε το ∆ιαδίκτυο επανήλθε στην επικαιρότητα µε δύο πολύ πρόσφατα γεγονότα. Το πρώτο είναι οι µικροεκδηλώσεις ανά τον κόσµο, εκτός από κάποιες σηµαντικότερες διαδηλώσεις στις Αγγλοσαξονικές χώρες, των γνωστών ως «Ανωνύµων» µε τη µάσκα, που µάχονται κατά της διαφθοράς και για περισσότερη διαφάνεια στη δηµόσια ζωή. Το νέο στοιχείο βέβαια σε αυτούς δεν είναι τα σαφώς ρεφορµιστικά αιτήµατά τους, παρά την επαναστατική ρητορική, αλλά το µέσο που χρησιµοποιούν για να περάσουν το µήνυµά τους, δηλαδή το ∆ιαδίκτυο. Στο Λονδίνο, όπου έγινε η µεγαλύτερη διαδήλωσή τους, µέλη τους µιλούσαν για την «ισότητα» και τη «δηµοκρατία» που καθιερώνει το ∆ιαδίκτυο, το οποίο «µπορεί να ρίξει ακόµη και κυβερνήσεις». Στην Ελλάδα, µάλιστα, δεν λείπουν οι «ελευθεριακοί» που διακηρύσσουν ότι «το ∆ιαδίκτυο είναι µια µορφή εικονικής άµεσης δηµοκρατίας που δίνει τη δυνατότητα στις κυριαρχούµενες οµάδες να αντιδράσουν απέναντι στις κυρίαρχες».

Τ

T

ο δεύτερο γεγονός είναι οι µεγάλες διαστάσεις που έχει πάρει τελευταία το θέµα της ανώνυµης λασπολογίας σε χώρες που θέλουν ακόµη να τηρούν τουλάχιστον τα προσχήµατα µιας αντιπροσωπευτικής «δηµοκρατίας». Στη Βρετανία, ιδιαίτερα, έχει κορυφωθεί η αγανάκτηση του κοινού για τους ανώνυµους λασπολόγους στο ∆ιαδίκτυο που συκοφαντούν, βρίζουν και χρησιµοποιούν προσωπικά δεδοµένα και παραποιηµένες φωτογραφίες, είτε στρέφονται γενικά εναντίον άλλων χρηστών, είτε ειδικά ενάντια σε ανθρώπους που υπογράφουν τις απόψεις τους. Το αποτέλεσµα της γενικής κατακραυγής ήταν να αναγκαστούν οι ελίτ (που κάθε άλλο παρά εχθρικές είναι στο διαδίκτυο όταν τους εξυπηρετεί!) να πάρουν µέτρα για την προστασία των θυµάτων της λασπολογίας, φθάνοντας στον τετραπλασιασµό των σχετικών ποινών. Και όσον αφορά µεν στους ισχυρισµούς των «Ανωνύµων» κ.λπ., εύκολα µπορεί να δειχθεί ότι ελάχιστη σχέση έχουν µε την πραγµατικότητα. ∆εν γνωρίζω κανένα καθεστώς υποστηριζόµενο από την Υπερεθνική Ελίτ που διαχειρίζεται τη Ν∆Τ, το οποίο έπεσε χάρη στο ∆ιαδίκτυο και τις συναφείς εκδηλώσεις των «αγανακτισµένων» (βλ. Ισπανία, Ελλάδα, ΗΠΑ κ.λπ.). Τα µόνα καθεστώτα, όπου το ∆ιαδίκτυο έπαιξε πράγµατι σηµαντικό ρόλο για την πτώση τους, ήταν όσα

είχε προδιαγράψει η ίδια η Υ/Ε να ανατρέψει µέσα από βελούδινες «επαναστάσεις» (Αραβική «Ανοιξη», Ανατολική Ευρώπη κ.ο.κ.)! Ακόµη, η πραγµατική δηµοκρατία και η ισότητα δεν έχουν σχέση ούτε µε ατοµικές ελευθερίες, ούτε µε το ∆ιαδίκτυο, που αναφέρονται στη φιλελεύθερη αντίληψη της δηµοκρατίας, και, εποµένως, δεν έχουν καµιά σχέση µε την κλασική έννοια της άµεσης δηµοκρατίας. Η πραγµατική δηµοκρατία προϋποθέτει άλλωστε «πρόσωπο-µε-πρόσωπο» συνελεύσεις, όπου µέσα από τις συζητήσεις των ενεργών πολιτών, και όχι βέβαια απλώς των «ειδικών», µπορεί να εκφραστεί η συλλογική πολιτική βούληση. Η διαδικτυακή δηµοκρατία είναι, δηλαδή, σαφής διαστρέβλωση της άµεσης δηµοκρατίας.

Tου TAKH ΦΩTOΠOYΛOY http://www.inclusivedemocracy. org/fotopoulos/

ταν ακριβώς η έλλειψη αυτοπειθαρχίας, που προϋποθέτει υψηλό επίπεδο συνειδητοποίησης των πολιτών. Η µη δηµοσίευση, για παράδειγµα, συκοφαντικών ή υβριστικών σχολίων, καθώς και ατεκµηρίωτων καταγγελιών και χαρακτηρισµών, θα έπρεπε να είναι αυτονόητη προϋπόθεση για τη χρήση της ανωνυµίας. Ακόµη µάλιστα περισσότερο εάν παρόµοια λασπολογικά σχόλια και χαρακτηρισµοί στρέφονται όχι κατά οργάνων της εξουσίας, αλλά κατά ανθρώπων που έχουν δείξει απόλυτη συνέπεια στον αγώνα κατά της εξουσίας, οπότε βέβαια η ανωνυµία δεν χρησιµοποιείται πια σαν µέσο προστασίας κατά της εξουσίας, αλλά σαν µέσο προστασίας της ίδιας της εξουσίας και των οργάνων της κατά των εχθρών της! Στην περίπτωση όµως αυτή, µιλούµε για πολιτική λασπολογία που δεν έχει καµιά σχέση µε την ελευθερία του λόγου, αλλά, αντίθετα, µε την ελευθερία που χρειάζονται οι επαγγελµατίες του είδους για να κάνουν άνετα τη δουλειά τους.

Σ

Τα παραπάνω δεν σηµαίνουν, βέβαια, ότι το ∆ιαδίκτυο δεν έχει και σηµαντικές θετικές διαστάσεις. Πράγµατι, εκεί µπορούν να δηµοσιευθούν και αντισυστηµικές απόψεις που θα αποκλειόντουσαν από τα κλασικά µίντια. Αλλά, εκεί είναι και η παγίδα. Εφόσον το ίδιο το ∆ιαδίκτυο το ελέγχουν τελικά οι ελίτ της Υ/Ε, µέσω των πολυεθνικών (Google, Facebook κ.λπ.), αυτές έχουν τον τελικό λόγο για το τι και πώς περνά στο ∆ιαδίκτυο. Και είναι γνωστά τα παραδείγµατα αποκλεισµού χρηστών, ακόµη και ιστοσελίδων, όταν αρχίζουν να γίνονται επικίνδυνες για τις ελίτ. Ακόµη, το ∆ιαδίκτυο παίζει σηµαντικό ρόλο σε κινητοποιήσεις, όπου η ανωνυµία, σαν µέσο προστασίας από την εξουσία, είναι αναγκαία. Οι σηµαντικές κινητοποιήσεις και καταλήψεις φοιτητών και µαθητών θα ήταν, για παράδειγµα, αδύνατες αν εξαρτιόντουσαν από τους νόµους της κάθε Χούντας (κοινοβουλευτικής ή µη) και τους φανατικούς εκτελεστές τους σε εκπαίδευση και δικαιοσύνη.

O

µως, εάν η διαδικτυακή ανωνυµία είναι πράγµατι αναγκαία στην κριτική της εξουσίας –και µε αυτή την έννοια αποτελεί µορφή άσκησης ελευθερίας– όπως κάθε πραγµατική ελευθερία, ή θα είναι αυτοπειθαρχούµενη ή δεν είναι ελευθερία. Ο µεγαλύτερος κίνδυνος άλλωστε που αντιµετώπιζε, ιστορικά, η άµεση δηµοκρατία ή-

την Ελλάδα, ιδιαίτερα, αυτοί που διαφεντεύουν το προτεκτοράτο µας έχουν εξασφαλίσει την πλήρη ατιµωρησία των οργάνων τους. Ενδεικτικά: η εξύβριση, ακόµη και µέσω ∆ιαδικτύου, έχει ουσιαστικά αποποινικοποιηθεί, εφόσον µε πρόσφατη νοµοθετική αλλαγή παραγράφεται µέσα σε ένα χρόνο. ∆ηλαδή, πολύ πριν (στην Ελλάδα!) φθάσει στο ακροατήριο. Ακόµη, εάν ο λασπολογούµενος καταφύγει στην υπηρεσία δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήµατος για τον εντοπισµό του κουκουλοφόρου, µπορεί να περάσουν και δύο χρόνια και να µην τον έχουν εντοπίσει, µε αποτέλεσµα να πάει η υπόθεση στο αρχείο (όπως γνωρίζω από προσωπική εµπειρία µε κουκουλοφόρο που µε λασπολογεί για τρία χρόνια!). αι το κερασάκι: αν ο λασπολογούµενος ζητήσει να ληφθούν ασφαλιστικά µέτρα για να σταµατήσει άµεσα η λασπολογία, το δικαστήριο πιθανότατα θα αποφανθεί ότι δεν υπάρχει τίποτα επείγον που να τα δικαιολογεί και θα του συστήσει να κάνει τακτική αγωγή ή µήνυση, που επίσης θα χρειαστούν 1-2 χρόνια να εκδικασθούν, ενώ στο µεταξύ θα συνεχίζεται η λασπολογία! ∆ηλαδή, πλήρης απουσία κοινωνικών ελέγχων στο ∆ιαδίκτυο. Οµως, όπως η απουσία κοινωνικών ελέγχων στην αγορά οδήγησε στη σηµερινή ζούγκλα, ανάλογα αποτελέσµατα θα έχει και ο αντίστοιχος «διαδικτυακός νεοφιλελευθερισµός»...

Κ

* Για την πλήρη εκδοχή του άρθρου βλ.: http://www.inclusivedemocracy.org/foto poulos/

πραγµατικότητα στα ΑΕΙ είναι τόσο περίπλοκη, ώστε να είναι πολύ δύσκολα ο σχεδιασµός και η εφαρµογή µέτρων που θα βελτίωναν τη λειτουργία τους, αλλά και θα εξοµάλυναν τη σηµερινή τεταµένη κατάσταση. Το πραγµατικό πρόβληµα των ΑΕΙ δεν είναι η φύλαξη ή ο τρόπος ψηφοφορίας, αλλά η κατάρρευση των ακαδηµαϊκών και διοικητικών του λειτουργιών. Η φύλαξη των κτηρίων ή ο τρόπος λήψης αποφάσεων στις φοιτητικές συνελεύσεις δεν είναι το πρόβληµα . Λύνονται. Αυτό που δεν φαίνεται να λύνεται είναι η έλλειψη πόρων. Τα ΑΕΙ οδηγούνται σε µαρασµό. Ειδικώς τα επαρχιακά. Ορθώς λοιπόν ο Φορτσάκης ζητάει πόρους για τις µετεγγραφές, επιστροφή υπαλλήλων και προσλήψεις διδασκόντων. Χωρίς αυτά το πανεπιστήµιο δεν µπορεί να λειτουργήσει και πολύ περισσότερο να δεχθεί επιπλέον φοιτητές. Η παρέµβασή του αυτή είναι σηµαντική. Ο προηγούµενος πρύτανης, ο Θεοδόσης Πελεγρίνης, βλέποντας ότι οι απολύσεις διοικητικών υπαλλήλων και φυλάκων έθεταν σε κίνδυνο την περιουσία του πανεπιστηµίου, ανέθεσε, ορθώς, τη φύλαξη σε εταιρείες. Ο νέος πρύτανης επεξέτεινε αυτή τη φύλαξη και στο κεντρικό κτήριο της πρυτανείας, όπου πάντα υπήρχε εξάλλου ένας χαλαρός έλεγχος των εισερχοµένων. Από αυτό το σηµείο, µέχρι του σηµείου τα ΜΑΤ να τραυµατίζουν φοιτητές, υπάρχει νοµίζω µια απόσταση.

H

AEI χωρίς λεφτά

T

α Πανεπιστήµια χρειάζονται λεφτά. Και να τα αφήσουν ήσυχα να κάνουν τη δουλειά τους. Να αφήσουν φοιτητές και καθηγητές να τα βρούνε. Οι παρατάξεις νοµίµως λειτουργούν και οι φοιτητές είναι ελεύθεροι να έχουν πολιτικές απόψεις και να τις συζητάνε. Αυτά έχουν λυθεί εδώ και 500 χρόνια. ∆εν θα ξαναγυρίσουµε πριν και από το Mεσαίωνα! Ακόµη και τότε, οι φοιτητές ήταν χωρισµένοι σε παρατάξεις και µάλιστα διάλεγαν και τους καθηγητές τους ακόµα! Τι θα κάνουµε σήµερα; Θα µετατρέψουµε τις σχολές σε στρατόπεδα; Αυτό δεν θα γίνει. ∆εν θα το επιτρέψουν εξάλλου οι ίδιοι οι φοιτητές. Ο τρόπος εκλογής των εκπροσώπων στους φοιτητικούς συλλόγους είναι ένα ζήτηµα που αφορά τους φοιτητές. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία που προτείνει ο κ. Φορτσάκης, είναι µεν µια δηµοκρατική διαδικασία, αλλά δεν συνάδει µε την ουσία της συνδικαλιστικής πρακτικής. Ο συνδικαλισµός δεν είναι γενικές εθνικές εκλογές. Η συµµετοχή στα κοινά, η διεκδίκηση, ο αγώνας, απαιτούν τη φυσική παρουσία των ανθρώπων, δεν µπορεί να γίνει από τον καναπέ. Oσοι δεν συµµετέχουν µε φυσικό τρόπο σ’ αυτές τις διαδικασίες, εµµέσως δηλώνουν ότι δεν επιθυµούν αλλαγές. Εποµένως, η πρόταση αυτή δεν µπορεί να υλοποιηθεί. Αν υπήρχε ηλεκτρονική ψηφοφορία στο παρελθόν, ούτε η Γαλλική, ούτε η Αµερικανική Επανάσταση θα είχαν γίνει, δηλαδή οι επαναστάσεις που θεµελίωσαν το σύγχρονο κράτος δικαίου. Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ∆ΙΑΜΑΝΤΗ ιστορικού, διδάσκοντος στο Πανεπιστήµιο Aθηνών

O

πρύτανης, από την άλλη, ο κάθε πρύτανης, οφείλει να προστατεύει την περιουσία του πανεπιστηµίου. ∆εν είναι δυνατόν να είναι όλα ελεύθερα στην πρόσβαση και να χάνονται υπολογιστές αξίας εκατοµµυρίων ευρώ. Ορθώς λοιπόν ο κ. Φορτσάκης λαµβάνει µέτρα για τη φύλαξη των πανεπιστηµίων και τα µέτρα αυτά δεν πρέπει να περιορίζουν την ελεύθερη πρόσβαση στο χώρο φοιτητών και υπαλλήλων. Σχετικά µε τις καταλήψεις, πρέπει να βρεθεί τρόπος εκτόνωσης. Η κατάληψη είναι ένα ακραίο µέσο πάλης και οι φοιτητικές οργανώσεις θα πρέπει να το χρησιµοποιούν σε σπάνιες περιπτώσεις και κυρίως όταν τα αιτήµατα έχουν λάβει γενικότερο πολιτικό χαρακτήρα. Κατάληψη για στενά φοιτητικά αιτήµατα δεν έχει νόηµα.

Πολιτική 13

23 Nοεµβρίου 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ∆ΙΑΜΑΝΤΗ

κ. Ολγα Κεφαλογιάννη µιλά στην «Κ.Ε.» για τον τουρισµό, τις έκτακτες συνθήκες που ζούµε, την εκλογή Προέδρου της ∆ηµοκρατίας, τον ΣΥΡΙΖΑ, τις εκλογές, τους ΑΝΕΛ και τις προϋποθέσεις για συνεργασίες.

• Ο τουρισµός είναι η µόνη βιοµηχανία πλέον, αλλά λόγω εποχής ας αρχίσουµε από τα πιο επίκαιρα…

– Τι έχει η εποχή; Υπάρχει και ο χειµερινός τουρισµός! ∆εν έχει τελειώσει η χρονιά, τα αναθεωρηµένα στοιχεία δείχνουν ότι θα κλείσουµε µε τεράστια αύξηση πάνω από 15% σε αφίξεις και έσοδα.

• ∆εν έχουµε λεφτά για τουρισµό… Πρέπει να πληρώσουµε τις δόσεις που άλλαξε η τρόικα στον ψηφισθέντα ΕΝΦΙΑ!

– Αυτό είναι ένα σοβαρό ζήτηµα. Πρέπει σε κάθε περίπτωση να αναγνωρίζουµε τα λάθη µας και να προχωράµε µπροστά.

• Mία ακόµη φορά παρακάµπτεται ωµά το Kοινοβούλιο...

– Καθόλου δεν µου διαφεύγει αυτό. Νοµικός είµαι, εξάλλου. Γνωρίζω καλά τι σηµαίνει να ψηφίζεις µια τροπολογία στη Βουλή και το υπουργείο να την τροποποιεί την εποµένη εκ των υστέρων.

• ∆ηλαδή; Ζούµε σε έκτακτες συνθήκες; – Η χώρα βρίσκεται υπό ∆ιεθνή Οικονοµικό Eλεγχο, µετά την έξοδο από τις αγορές το 2010. Η κυβέρνηση Παπανδρέου έβαλε τη χώρα τότε σε µια πορεία οιονεί πτώχευσης. Τι σηµαίνει πτώχευση; Αδυναµία δανεισµού. Θα ήταν κανονική πτώχευση, δηλαδή δεν θα εξυπηρετούσαµε τα οµόλογα στη λήξη τους και δεν θα είχαµε χρηµατοδότηση, εάν δεν υπήρχε η παρέµβαση της Ε.Ε. Από τότε λοιπόν υπάρχει ασφυκτική επιτήρηση στη χώρα. Αυτό λοιπόν µπορείτε να το πείτε καθεστώς εκτάκτου ανάγκης.

• Aλλο αυτό και άλλο να καταργείς το Kοινοβούλιο!

– Μα δεν το έχουµε καταργήσει! Οι βουλευτές όµως νοµοθετούν υπό µεγάλη πίεση και σε συνθήκες πρωτόγνωρες.

• Θα βρείτε 180 πιεσθέντες βουλευτές για Πρόεδρο; – Αυτό κανείς δεν µπορεί να το πει µετά βεβαιότητος. Ούτε καν αυτοί οι βουλευτές που αυτή τη στιγµή αρνούνται να δεχθούν εκλογή προέδρου. Νοµίζω το ζήτηµα δεν είναι αριθµητικό. Είναι πολιτικό. Και γι’ αυτό πιστεύω ότι µπορούν να δηµιουργηθούν οι συνθήκες ώστε να βρεθούν τελικά οι βουλευτές.

• Πολιτικό σηµαίνει συγκυρία... Eχετε να τους προσφέρετε κάτι; – Eχουµε! Την ασφάλεια µιας πορείας εξόδου από το Mνηµόνιο και της συνέχισης της χρηµατοδότησης της χώρας.

• Μόνον αυτό; ∆εν ακούγεται εντυπωσιακό…

– Σκοπός δεν είναι οι εντυπώσεις, αλλά η ουσία. Οι εντυπώσεις είναι προνόµιο της αντιπολίτευσης. Εµείς οφείλουµε να προσφέρουµε έναν ασφαλή δρόµο, απέναντι στον ανέφικτο και επικίνδυνο δρόµο της αντιπολίτευσης.

• Μα αυτό λέγεται πολιτικός εκβιασµός!

– Η πολιτική είναι πάντα διληµµατική. Οι πολιτικές πράξεις έχουν σοβαρό εθνικό κόστος. ∆ηλαδή, µια Ελλάδα που ουσιαστικά εί-

Η

ΟΛΓΑ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ υπουργός Τουρισµού

«∏ ¡.¢. ‰ÂÓ ı· Á›ÓÂÈ ¶∞™√∫!» χε χρεοκοπήσει, που µε χίλιες θυσίες βγαίνει • Καλύτερα να το θέσετε στην κρίση τώρα από το Mνηµόνιο και εισέρχεται σε µια του λαού; πιο χαλαρή επιτήρηση, τι θέλετε; Να µην θέσει – Εγώ πιστεύω ότι οι εκλογές πρέπει να γίκάποια διλήµµατα; Λέτε ότι είναι εκβιασµός. νουν το 2016, όπως προβλέπει το Σύνταγµα, Μα δεν τον κάνω εγώ τον εκβιασµό! Η πραγνα βγάλουµε πρόεδρο και στο τέλος να κριµατικότητα τον κάνει. θούµε ως κυβέρνηση. Είναι άδικο να κριθούµε πριν ολοκληρώσουµε το έργο µας. Τότε θα • Συµφωνώ. Αλλά µια κυβέρνηση που µιλήσει ο λαός. απέρχεται δύσκολα πείθει «Η χώρα βουλευτές. Πείθει ευκολό• Μα τότε ο Τσίπρας θα τα τερα αυτός που έρχεται. βρει έτοιµα! βρίσκεται Ελπίζω να έγινα αντιλη– Η Ελλάδα πρέπει να γίνει υπό ∆ιεθνή πτός… ξανά ικανή να κυβερνάται χωΟικονοµικό – Γίνατε! Μην ανησυχείτε. ∆εν ρίς αυστηρή ξένη επιτήρηση.

Eλεγχο, θα διαφωνήσω επί της αρχής. Να βγει από τα δύσκολα. Και µετά την έξοδο αν είναι να επωφεληθεί άλλος ∆ιαφωνώ µε το ποιος απέρχεται. από τις αγορές πολιτικά, ας γίνει έτσι. Η Ν.∆.

• Νοµίζω η κυβέρνηση… ποτέ δεν έβαλε πάνω από το ε– Το απέρχοµαι, δεν είναι εντύτο 2010. θνικό συµφέρον το στενό κοµπωση της στιγµής. Στην πολιτική Η κυβέρνηση µατικό της συµφέρον. Aλλοι το απέρχοµαι σηµαίνει ότι έληξε η εΠαπανδρέου έκαναν αυτό κατά κόρον… ποχή µου. Oτι έρχεται κάτι νέο. Ο έβαλε τη χώρα • Τι θα κάνετε µε την κεΤσίπρας, που θέλει να επαναφέντροδεξιά; Θα την ενώσετε; τότε σε µια ρει το σπάταλο ∆ηµόσιο είναι κά– Είναι γεγονός ότι η κρίση, τι νέο; Μήπως είναι παλιό; Εποπορεία οιονεί οι επιπτώσεις της εφαρµογής µένως, εµείς δεν απερχόµαστε. πτώχευσης» του σκληρού προγράµµατος, έ• ∆εν είναι πολύς ο χρόπληξαν την παράταξη. Πρέπει νος… να γίνουν σοβαρές προσπάθειες ανασύνταξης.

– Πάρα πολύς. Ο πολιτικός χρόνος είναι ε∆ιότι η Ν.∆., η µεγάλη φιλελεύθερη και κοιξαιρετικά πυκνός. Ιδίως στα χρόνια της κρίνωνικά ριζοσπαστική δύναµη, θα πρέπει να σης. παραµείνει ο µεγάλος κορµός του πολιτικού • Ελπίζετε σε θαύµατα… µας συστήµατος. ∆εν πρέπει επ’ ουδενί να ο– Ελπίζω ότι η Ελλάδα δεν θα τα τινάξει όλα δηγηθούµε σε καταστάσεις κατακερµατισµού, στον αέρα για να ρισκάρει µε τον ΣYPIZA. Αυόπως τις βλέπουµε στο χώρο της Kεντροαριτό ελπίζω. Και την τελευταία στιγµή θα επιστεράς. Αυτό θα είναι οδυνηρό για τον τόπο κρατήσει η λογική και θα ληφθεί η σωστή ακαι την πολιτική µας ζωή. πόφαση.

• Οι ΑΝΕΛ έχουν χώρο στην παράτα• Μήπως να γίνουν εκλογές, να ξεκαξη; Οι κεντροδεξιοί ανεξάρτητοι; θαρίσει το τοπίο; – Αυτοί είναι πολιτικοί σχηµατισµοί, οι οποίοι έχουν συγκεκριµένες θέσεις αυτή τη – Το τοπίο θα ξεκαθαρίσει σε λίγες µέρες, όστιγµή. Οι όποιες συζητήσεις γίνονται θα πρέταν τελειώσει η αξιολόγηση και αρχίσει η συπει να είναι βάση πολιτικών θέσεων και αρζήτηση για τη ρύθµιση του δηµοσίου χρέους. χών. Μόνον έτσι δηµιουργείς συνθέσεις. Οχι Τότε θα θέσουµε το συνολικό πακέτο στην ευκαιριακά και µε όρους πολιτικής αριθµητικρίση των βουλευτών και αυτοί θα αποφασίκής. σουν.

• Και τι πρέπει να γίνει; – Αυτά θα τα δούµε µετά τις εκλογές. Αυτό που µπορώ να πω αυτή τη στιγµή, είναι πως πρέπει να ανοίξουµε τον διάλογο µε όσες δυνάµεις της Kεντροδεξιάς –λαϊκά στρώµατα, συνδικαλιστικές δυνάµεις, πολιτικές δυνάµεις– έχουν αποστάσεις. Για να ανοίξει ο διάλογος πρέπει όλοι να κάνουν απολογισµό. Αυτοκριτική. Και να ξαναβρούµε µια ενιαία έκφραση.

• Oλα αυτά απαιτούν νέα ηγεσία; – Ανοίγετε θέµατα που δεν υπάρχουν.

• Μετά από εκλογική ήττα, µπαίνουν παρόµοια θέµατα.

– ∆εν θα υπάρξει εκλογική ήττα.

• Θα βλέπατε τον εαυτό σας επικεφαλής της παράταξης; – Η Ν.∆. έχει πρόεδρο. Ο οποίος µάλιστα την οδήγησε µε σταθερότητα στην κρισιµότερη περίοδο για την ίδια την παράταξη, αλλά και τη χώρα. Οπότε κάθε τέτοια συζήτηση δεν έχει νόηµα.

• Μπορεί να έχει αν…

– …στην ιστορία και στην πολιτική δεν υπάρχουν αν. Υπάρχουν µόνον γεγονότα, πραγµατικότητες. Εσείς, αφού είστε και ιστορικός, πρέπει αυτό να το γνωρίζετε.

Eποµένως, όλα αυτά τα ζητήµατα δεν µπορούν να συζητιούνται µε τέτοια ευκολία κα µε τόσες υποθέσεις. Κυρίως το ζήτηµα της ανασύνταξης της Ν.∆. Απέναντι σε µια Aριστερά που ισχυροποιείται, πρέπει να συσπειρώσουµε το σύνολο της παράταξης. ∆εν θα ακολουθήσουµε την τύχη του ΠΑΣΟΚ. Η Ν.∆. θα παραµείνει ο κορµός του πολιτικού µας συστήµατος.

• Ο Αβραµόπουλος έθεσε ζήτηµα συνεργασίας Ν.∆.- ΣYPIZA. Εσείς; – Eχουµε εντελώς άλλη λογική εξόδου από την κρίση, από αυτήν που έχει ο ΣYPIZA. Για να συνεργαστείς µε κάποιον πρέπει να έχεις εξασφαλίσει ένα ελάχιστο κοινό πρόγραµµα. Αυτό δεν υπάρχει.

14 Πολιτική

ΣYNENTEYΞH στη ΓEΩPΓIA ∆AMA

ανιδιοτελής Γερµανός συγγραφέας Στέφαν Μακ Νιλ διένυσε περίπου 3.000 χιλιόµετρα ουσιαστικά πεζός, για να στείλει ένα µήνυµα κατά του ναζισµού. Περπάτησε από τη ∆ρέσδη της Γερµανίας στο Λίντετσε της Τσεχίας κι από εκεί στο ∆ίστοµο. Μετά τις τελευταίες 38 µέρες πορείας ο εξηντάρης ακτιβιστής δεν άντεξε τις δυσκολίες και νοσηλεύτηκε στο νοσοκοµείο Λιβαδειάς. Αν και καρκινοπαθής, µετά την έξοδό του από το νοσοκοµείο, ευχαριστεί τους γιατρούς και συνεχίζει την πορεία του προς τις µαρτυρικές πόλεις, διεκδικώντας για τη χώρα µας τις γερµανικές οφειλές. ∆είχνει το ηµερολόγιο, που γέµισε ήδη µε συνεντεύξεις των επιζώντων, από 21 πόλεις που έχουν πληγεί από το Γ' Ράιχ. Λέει ότι ξεκίνησε το παράτολµο ταξίδι του στις 14 Σεπτεµβρίου «δίνοντας στον εαυτό µου την υπόσχεση ότι θα τα καταφέρω».

• Καταφέρνετε και να επιβιώσετε στην ύπαιθρο.

– Σαν από θαύµα. Σε κάθε µαρτυρική πόλη, κάποιοι άνθρωποι έµπαιναν ξαφνικά στη ζωή µου και µε βοηθούσαν. Οταν για παράδειγµα έφθασα στις 11 το βράδυ στο Ελευθεροχώρι Καβάλας, ήταν όλα τα καταστήµατα κλειστά. Μπροστά µου υπήρχαν τρεις δρόµοι. Εστριψα δεξιά. Μετά από 300 µέτρα συνάντησα έναν παπά. Με τη βοήθεια ενός νεαρού, µε ρώτησε πού σκοπεύω να κοιµηθώ. Απάντησα ότι το ξενοδοχείο είναι ακριβό. Μη στεναχωριέσαι. Ελα στο αυτοκίνητο, πρόσθεσε. Με πήγε σ' ένα ξενοδοχείο. Ο ιδιοκτήτης µου έδωσε το κλειδί Νο 6 λέγοντας «κοιµήσου όσο θέλεις». Πριν προλάβω ν' αντιδράσω ο παπάς έφυγε. Επέστρεψε το πρωί κρατώντας δύο σακούλες γεµάτες τρόφιµα. Σε πολλές ελληνικές πόλεις συνέβη κάτι αντίστοιχο. Αυτοί οι άνθρωποι έγιναν µέλη της οικογένειάς µου. Γι’ αυτό δεν µπορώ να σταµατήσω... Εχω µπροστά µου άλλους 30 προορισµούς. Και µετά θα πάω στους µαρτυρικούς τόπους της Κρήτης. Επιστρέφοντας θα εκδώσω ένα βιβλίο µε τίτλο «Λίντετσε-∆ίστοµο». Καταστράφηκαν την ίδια ηµεροµηνία, µε δύο χρόνια διαφορά.

• Πού υπάρχουν επιζώντες από τις σφαγές; – Tους συνάντησα στο Λίντιτσε, σε Αυστρία, Σλοβενία, Τεριέστη, Κροατία, Σερβία, Σκόπια και στη Θεσσαλονίκη. Φθάνοντας πήγα στον Χοριάτη και γνώρισα ανθρώπους που επέζησαν. Σε πολλά ελληνικά χωριά µίλησα µε επιζώντες, µου περιέγραψαν την ιστορία τους. Με άγγιξαν περισσότερο απ' όσα άκουγα στα στρατόπεδα συγκέντρω-

Ο

23 Nοεµβρίου 2014

Ο ΣΤΕΦΑΝ ΜΑΚ ΝΙΛ ∆ΙΕΚ∆ΙΚΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΤΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

¶ÔÚ›· 3.000 ¯ÏÌ. ηٿ ÙÔ˘ Ó·˙ÈÛÌÔ‡

O Στέφαν Mακ Nιλ (δεύτερος από αριστερά) στο οστεοφυλάκιο του ∆ιστόµου

σης. Αυτά πρέπει να γίνουν γνωστά διεθνώς. ∆ιότι µπορεί να πεθάνεις δύο φορές. Μία όταν σε σκοτώνουν και δεύτερη όταν σε ξεχνούν.

• Αλλά θα χρειασθείτε οικονοµική στήριξη για να συνεχίσετε.

– Ζήτησα µέσω ∆ιαδικτύου να µε στηρίξουν. Από την Ελλάδα, µέχρι στιγµής ανταποκρίθηκε ο πολιτιστικός σύλλογος ∆ιστόµου και ο δηµοσιογράφος Λουκάς ∆ηµάκας. Με βοήθησαν όταν λιποθύµησα και αντιµετώπιζα προβλήµατα υπέρτασης. Θα ήταν µεγάλη διευκόλυνση αν µπορούσαν να µου διαθέσουν ένα τρίκυκλο. Θα βάλω µπροστά µια ταµπέλα να γράφει «θέλω να βοηθήσω τα αθώα θύµατά σας». Και µια φωτογραφία από τα παιδιά της Κατοχής. Θέλω να µεταφράσω στα γερµανικά το βιβλίο µε τις ιστορίες που µου έδωσαν στο ∆ίστοµο. Θα πρέπει να διδάσκεται στα γερµανικά σχολεία.

• Ετσι θα κατανοήσουν το δίκαιο αίτηµα των γερµανι-

Ο Γερµανός συγγραφέας περπάτησε από τη ∆ρέσδη στο Λίχτετσε της Τσεχίας κι από εκεί στο ∆ίστοµο κών οφειλών; – Είµαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι θα καταφέρουµε να πάρουµε τα χρήµατα από την κ. Μέρκελ. Συγκεντρώνω στοιχεία για περισσότερα από 100 σηµεία, 2.000 χωριά καταστράφηκαν, 450.000 Ελληνες πέθαναν από την πείνα. Εβδοµήντα χρόνια αργότερα η Ανγκελα Μέρκελ θα πρέπει να βρει τον τρόπο να ζητήσει µια συγγνώµη για όσα υπέστη ο ελληνικός λαός.

• Γερµανοί σάς στηρίζουν; – Είµαι αµερικανικής καταγωγής, γεννήθηκα στη Γερµανία. Οι Γερµανοί φίλοι αρνούνται να µε στηρίξουν, υποστηρίζοντας ότι από την προσπάθεια, θα χάσω τη ζωή µου. Τους απαντώ ότι σε κάθε χι-

λιόµετρο που διένυσα ένιωσα να παίρνω δύναµη. Ποτέ δεν ένιωσα καλύτερα. Και επιστρέφοντας στη ∆ρέσδη θα φτιάξουµε ένα κτίριο τέχνης και ιστορικής µνήµης. ∆ιότι από τον σιδηροδροµικό σταθµό της ∆ρέσδης περνούσαν οι αιχµάλωτοι για να καταλήξουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η ∆ρέσδη πρέπει να θυµάται τον κύκλο του θανάτου.

• Συνδέσατε τη γερµανική πολιτική µε τον Β' Παγκόσµιο Πόλεµο – Η πολιτική της Α. Μέρκελ είναι η εξής: Υποδεικνύει πόσο χάλια είναι η ελληνική οικονοµία κι ότι οι Ελληνες απλώνουν το χέρι ζητώντας βοήθεια. Ετσι προσπαθεί να α-

ποδείξει ότι δεν είναι ικανοί να κυβερνήσουν τη χώρα τους. Εκφράζει αποκλειστικά τις θέσεις των τραπεζών. Προκειµένου να αποκρύψει την ενοχή της Γερµανίας, που δεν πληρώνει ούτε ένα ευρώ για όσα προηγήθηκαν. ∆ιότι εκλάπησαν πολλά εκατοµµύρια ευρώ, σε χρυσό, από τις ελληνικές τράπεζες. Ευχαριστώντας τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Σταθά για τη φιλοξενία, τονίζει ότι «κάθε φορά που γνωρίζω ορισµένους Ελληνες και µου περιγράφουν την ιστορία τους, µατώνει η καρδιά µου. Αν κάποιος µε ρωτούσε αν θα ξεκινούσα σήµερα να διανύσω τα 3.843 χιλιόµετρα που προηγήθηκαν, θα απαντούσα ξεκάθαρα “ναι”. Θα πάω σε άλλα 30 χωριά. Και µετά στην Κρήτη. Αν χάσω κάποιο από αυτά, µετά θα κατηγορώ τον εαυτό µου. Αυτή την υπόσχεση έδωσα στον παπά και στον εαυτό µου. Κάποιοι, µάλιστα, προσπάθησαν να µε πείσουν να επιστρέψω στη Γερµανία και αρνήθηκα».

Πολιτική 15

23 Nοεµβρίου 2014

Το προκλητικό καλωσόρισµα της Τουρκίας στον νέο ΥΕΘΑ δεν είναι καλός οιωνός και παρουσιάζει αδρά τις αντιλήψεις της. Συνδέθηκε, ασφαλώς, µε τα τεκταινόµενα στην ΑΟΖ Κύπρου.

EΛAΣΣON KPIΣH ΣTO AIΓAIO: ME TΣAMΠOYKA H TOYPKIA, ME... ΨYXPAIMIA H EΛΛA∆A

«O ηı›˜ Î·È Ù· fiÏ· ÙÔ˘» «Οι Eλληνες όπως αντιµετωπίζουµε σήµερα την άµυνά µας, βρισκόµαστε σε συλλογική αναζήτηση της ιστορικής ευθανασίας» Παναγιώτης Κονδύλης (Θεωρία Πολέµου) έα τουρκική πρόκληση σηµειώθηκε την περασµένη εβδοµάδα, όταν η τουρκική φρεγάτα «Buyukada» παραβίασε τα εθνικά χωρικά ύδατα και εισήλθε στα στενά του Καφηρέα. Στη συνέχεια πέρασε µεταξύ Κέας και Κύθνου, πλοία του Π.Ν. την παρακολουθούν... ∆εν είναι ώρα, λοιπόν, για καταλογισµό ευθυνών, που υπάρχουν, αφού ο νέος υπουργός κ. Νίκος ∆ένδιας πριν καλά καλά καθίσει στον θώκο του αντιµετωπίζει µια ελάσσονα κρίση (όσον κι αν κάνουν πως δε τη βλέπουν µερικοί µονίµως εθελοτυφλούντες), η οποία πρέπει να ελεγχθεί πλήρως για να µην εξελιχθεί σε µείζονα όπως το 1996 στα Iµια. Το αγενές, προκλητικό και χυδαίο καλωσόρισµα αυτό της Τουρκίας στον νέο ΥΕΘΑ δεν είναι καλός οιωνός και παρουσιάζει αδρά τις αντιλήψεις της. Συνδέθηκε, ασφαλώς, µε τα τεκταινόµενα στην ΑΟΖ Κύπρου. Οι επιθετικοί και ακόρεστοι γείτονές µας ενεργούν πάντα µε βάση προµελετηµένα σχέδια, που έχουν εκπονήσει επί µακρόν και τα οποία υπηρετούν.

Eχουν ορισµένους στόχους και κάθε φορά επιλέγουν το χρόνο και τις συνθήκες για να κινηθούν. Το 1995 - 1996 θεώρησαν ότι δηµιουργήθηκε η ευκαιρία, και δεν λάθεψαν, να επιβάλουν τις θεωρίες τους περί «γκρίζων ζωνών». Εύκολα διαπίστωσαν ότι η Ελλάδα δεν εί-

Ν

χε κυβέρνηση και οι Ε.∆. της ήσαν κό έκανε τελευταία ο κ. Αβραασθενείς. Ο πρωθυπουργός ήταν µόπουλος). σε µακρά αφασία και η «βασιλική ñ Κυβέρνηση – αξ. αντιπολίτευσύζυγος» κυβερνούσε άθλια και ση σε πλήρη ασυνεννοησία. Τυρκαταστροφικά µε τους στενούς βάζουν και σκιαµαχούν και δεν συνεργάτες της. Eτσι αντιµετωπίφιλοτιµούνται να καθίσουν γύστηκε εντελώς επιπόλαια ένα ερω από ένα τραπέζι να βρουν πεισόδιο (την προσάραξη του λύσεις: Του πλοίου στα Iµια) που οι Τούρκοι – Στα οικονοµικά.

KΩNΣTANTINOY ΦPAΓKOY είχαν σχεδιάσει. Το θεώρησαν ήσ– Στην άµυνα. υποστράτηγου σονος σηµασίας, δεν ασχολήθη– Την ασφάλεια των πολιτών και ε.α., αναλυτή καν. Το άφησαν να εξελιχθεί σε συνόρων.

Aµυντικών Θεµάτων, µείζον, το παρέδωσαν στους εντεσυγγραφέα-DEA – Την παιδεία, τη δικαιοσύνη, Σορβόνης στα λώς άπειρους ΣηµιτοΠαγκάλους την υπογεννητικότητα!

Aµυντικά και παρ’ολίγον να καταλήξει σε Η Τουρκία, αντίθετα, γνωρίζει Αρµαγεδδώνα. Τα επακολουθήσαπλήρως τα ενταύθα τεκταινόµεντα τα γνωρίζετε: Ταπείνωση, διεθνής να και τη διαφορά ισχύος των όπλων και, αχλεύη, προσβολή των Ε.∆., κατάπτυστη κόρεστη, σαν έτοιµη από καιρό, ψάχνει ευσυµφωνία της Μαδρίτης (Σηµίτης – Πάγκα- καιρία να επιτύχει κι άλλο στόχο. Μας βλέλος – Ντεµιρέλ) µε αναγνώριση «κυριαρχι- πει σαν θύµα έτοιµη να ορµήσει, µε αφορµή κών δικαιωµάτων» της Τουρκίας στο Αι- αυτή τη φορά την κυπριακή ΑΟΖ. γαίο. Ο Τούρκος πρόεδρος κ. Ερντογάν, ως Σουλτάνος, και ο κ. Νταβούτογλου, ως ΜέΚάτι το ανάλογο σήµερα; γας Βεζύρης, φαίνεται να µην λογαριάζουν ñ Η Ελλάδα κινείται εντός κλίµατος αβεβαι- κανέναν. Ούτε Αµερικανούς (που ολίγον ενότητας µέσα σε ένα τέλµα βαθιάς οικονοµι- διαφέρονται, µάλλον) ούτε Ε.Ε., που σφυρίκής κρίσης, που οδηγεί σε πιθανή χρεοκοπία ζει αδιάφορα, ούτε διεθνείς συνθήκες. Η λόγω ύπαρξης µιας µη αξιόπιστης και ικα- Τουρκία κάνει, όταν της δίνεται ευκαιρία: επιδείξεις ισχύος, όπως αυτή η προχθεσινή νής κυβέρνησης. ñ Ο λαός είναι πλήρως αποδιοργανωµένος, γράφοντας στις µπότες της τα πάντα. Κι εµείς; Περί άλλα συζητάµε. Περιοριζόαποκαρδιωµένος και απογοητευµένος. ñ Οι Ε.∆., την ευθύνη των οποίων αναλαµ- µαστε να προσκυνάµε τους δανειστές (οι οβάνει ο συνοδευόµενος από καλή έξωθεν ποίοι όταν µας δάνειζαν γνώριζαν καλά πού µαρτυρία κ. Ν. ∆ένδιας, σε µεγάλη αδυναµία τα δίνουν), ν' αφήνουµε τα Πανεπιστήµια να που δηµιουργήθηκε, ασυνείδητα από τους γίνονται αχούρια, τα σύνορά µας ανοικτά, αναίσχυντους και δωσίλογους πολιτικούς να πολιτικούς, τα τελευταία χρόνια. ñ Τα στελέχη τσακισµένα από τη λεηλασία επιχειρούν να µας «ξανασώσουν» και τις Ε.∆. των µισθών τους, µε το φρόνηµά τους βαλ- στην τύχη τους. Το 2009 ο κ. Ε. Βενιζέλος ως ΥΕΘΑ έκανε λόµενο. ñ Το υλικό πλήρως εγκαταλειφθέν από την παραπάνω αινιγµατική δήλωση: «∆εν τους υπουργούς Aµυνας (κάτι το σηµαντι- περιµένουµε πόλεµο µε την Τουρκία, αλλά

µικρές στρατιωτικές κρίσεις. Με την έννοια αυτή, θα επανεξετασθεί η εξοπλιστική πολιτική....» («Eλευθεροτυπία» 24/11/2009). Εµπεριέχει µεγάλη σκοπιµότητα η δήλωση αυτή και υπήρξε άλλοθι για τη διάλυση του Στρατεύµατος. Σήµαινε περιορισµό στο ελάχιστο του δυναµικού των Ε.∆.: Επίσης σήµαινε: ∆εν πρόκειται να ξοδέψουµε για την Aµυνα δεκάρα. «Αν συµβεί κάτι θα το διαπραγµατευτούµε». Ο κ. Ε. Βενιζέλος, όντως, δεν ενδιαφέρθηκε για τις Ε.∆., προσωπικό και υλικό. Μόνο για την αγορά των δύο υποβρυχίων, για την υπόθεση των οποίων γέλασαν και οι γαρίδες του Σαρωνικού. Αυτές οι αντιλήψεις µάς οδήγησαν στην κατάσταση να βλέπουµε τις τούρκικες φρεγάτες να εµφανίζονται στο Σαρωνικό και τα τουρκικά µαχητικά να µας κάνουν «κόσκινο» τον ελληνικό εναέριο χώρο.

Aµεση κινητοποίηση Η τακτική των συνήθων ανακοινώσεων «Οι τουρκικές ενέργειες παρακολουθούνται µε ψυχραιµία» πρέπει να σταµατήσει. Η κ. Κύρα Αδάµ σχολιάζει («Ελευθεροτυπία» 27/03/2011): «Μιλάµε για ψυχραιµία που εξαντλείται σε άσφαιρα και απολύτως αναποτελεσµατικά ελληνικά διαβήµατα, τα οποία αγνοούνται». Απαιτείται άµεση σύγκληση ενός Συµβουλίου Ασφαλείας υπό του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας, στο οποίο θα συµµετάσχουν οι πολιτικοί αρχηγοί και οι αρχηγοί των Ε.∆. όπου θα ληφθούν αποφάσεις για την ουσιαστική ενίσχυση της αποτροπής. Ο λαός περιµένει και δεν δέχεται να προσβάλλουν άλλο το φιλότιµο και πατριωτισµό του τώρα... Ελπίζω να µην αναγκαστώ να επανέλθω µε αριθµούς που θα προκαλέσουν κατάπληξη και οργή. Αλίµονο αν καταλήξουµε σε «διαπραγµάτευση», όπως λέει ο κ. Βενιζέλος.

16 Πολιτική

23 Νοεµβρίου 2014

ΟΙ Υ∆ΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΥΠΡΙΟΥΣ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ «ΠΑΙΧΤΕΣ», ΑΛΛΑ ΟΙ

∆Ô ∫˘ÚÈ·Îfi ·ÔÎÙ¿ ηÈÓÔ‡ ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Του ∆.Π. ∆ΗΜΑ

Ουάσιγκτον εξυφαίνει έναν «ενεργειακό ιστό» στην Αν. Μεσόγειο, εν είδει αράχνης, µέσα από αδιανόητες µέχρι πρότινος συµµαχίες και συνασπισµούς, που σε βάθος χρόνου αποβλέπει στη δηµιουργία «ώριµων» συνθηκών για την εξόρυξη των υδρογονανθράκων της περιοχής κάτω από συνθήκες ασφαλείας και σταθερότητας. Η χαρτογραφηµένη, ήδη, αµερικανική διαδικασία οραµατίζεται διάφορα στάδια. Οπως είναι ευνόητο, σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι δυνατόν να υπάρξουν –ενίοτε σκόπιµες– εντάσεις και διακυµάνσεις από τη µαξιµαλιστική προσέγγιση των εµπλεκόµενων πλευρών. Το να παραµείνουν οι παίκτες της περιοχής στο τραπέζι της συναλλαγής αποτελεί την πρόκληση µιας δύσκολης διαδικασίας. Αλλά, µέχρις εκεί! Αξιοποίηση των εντάσεων, κυρίως εκ µέρους των ασθενέστερων, άλλοτε αποβλέπει στη συγκάλυψη ενδοτικότητας και άλλοτε σε εποχικές εσωτερικές πολιτικές σκοπιµότητες. Πέραν του γεγονότος ότι και στις δύο περιπτώσεις υποδεικνύεται αδυναµία και ενέχονται κίνδυνοι, στην παρούσα συγκυρία εντάσεως στην Αν. Μεσόγειο, ουδεµία

Η

Οι Αµερικανοί ρίχνουν τα δίχτυα τους στους θησαυρούς της Αν. Μεσογείου αποσκοπώντας σε συµφωνία και επιχειρηµατική συνεργασία Αγκυρας-Λευκωσίας, αλλά από την άλλη η Τουρκία ονειρεύεται τη διχοτόµηση εκδοχή αξιοποίησης θα πρέπει ν’ αποκλείεται από την πανταχόθεν εγκλωβισµένη, συγκυβέρνηση των Αθηνών. Ηδη ως «προεόρτιον», υπάρχουν σχετικά δείγµατα και «διακριτικές» έντυπες παραινέσεις... Σε ουδεµία περίπτωση, θα πρέπει να αφεθεί η γείτων να καταστεί «ρυθµίστρια» της ελληνικής εσωτερικής πολιτικής σκηνής! Η τουρκική πρόκληση στην κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί µαξιµαλιστική... «υπενθύµιση» της Αγκυρας στους εµπλεκόµενους παίχτες πως αυτή κάνει «κουµάντο» στην περιοχή και, ως εκ τούτου, µέσω ενεργού συµµετοχής να ‘χει τον πρωταρχικό λόγο στη συνδιαµόρφωση του ενεργειακού χάρτη στην Αν. Μεσόγειο. Η βαθµιαία ενσωµάτωση της γείτονος στον αµερικανικό σχεδιασµό πρέπει να θεωρείται δεδοµένη. Ο Λευκός Οίκος, ανεξαρτήτως των εναλλασσόµενων εκεί κατοίκων του, από µακρού θεωρεί «αξιοποιήσιµη» την, ανασχετική προς τη Ρωσία, ενεργειακή χρησιµότητα της Τουρκίας στην περιοχή και αποβλέπει

στην ενίσχυσή της. Υπό την προϋπόθεση, εννοείται, πως από την πλευρά της η Τουρκία θα επιδείξει ανάλογο «πνεύµα συνεργασίας» σε πλείστους άλλους τοµείς παραδοσιακού αλλά και πρόσφατου αµερικανικού ενδιαφέροντος – κάτι στο οποίο υπολείπεται σοβαρά. Η Ουάσιγκτον ήδη ελέγχει τους υδρογονάνθρακες της Αν. Μεσογείου µέσα από το τριγωνικό µνηµόνιο ενεργειακής συνεργασίας που µεθόδευσε παρασκηνιακά και υπεγράφη τον Αύγουστο του ’13, µεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Προηγουµένως είχε φροντίσει για τον εκτοπισµό της Ρωσίας από την περιοχή µε την... «αποστολή» της Κύπρου στο ∆ΝΤ. Η Μόσχα, παρά ταύτα, εξακολουθεί να έχει ισχυρή επιρροή στη νήσο, οπότε θα ’ναι ενδιαφέρουσες οι περαιτέρω αφανείς κινήσεις της στις διεργασίες ενοποίησης της Κύπρου. Το επόµενο αµερικανικό βήµα είναι η δηµιουργία προϋποθέσεων για επιχειρηµατική ενεργειακή συνεργασία Κύπρου και Ισραήλ µε

την Τουρκία. Αλλά, αυτό προϋποθέτει συµφωνία για την ενοποίηση της νήσου και πάνω σ’ αυτό το σενάριο «δουλεύουν» τώρα οι Αµερικανοί γιατί ο, µεταξύ άλλων, προτεινόµενος ισραηλινός αγωγός Λεβιάθαν προς Τουρκία θα περνάει µέσα από την κυπριακή ΑΟΖ. Ακολούθως, σε µεταγενέστερο στάδιο οι Αµερικανοί θα προχωρήσουν στο δυσκολότερο µέρος υλοποίησης του πλάνου τους που έχει να κάνει µε –συνυφασµένα προς τα ενεργειακά– ζητήµατα ασφαλείας και αυτό προδικάζει ένα «δέσιµο» της περιοχής µέσα από την προώθηση ενός αµερικανικής εµπνεύσεως σχεδιασµού τριγωνικής προσέγγισης Ελλάδας, Τουρκίας και Ισραήλ («Ε» 4, 5 και 11 Αυγούστου ‘13). Οπως έχει επισηµανθεί από τις στήλες αυτές, η εν λόγω προοπτική ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ήδη υποθηκευµένη ελληνική εξωτερική πολιτική, δεδοµένου ότι το «δίκαιο του ισχυρότερου» είναι ευνόητο πως υπερέχει των άλλων και, εκ των παραγµάτων, δυνητικά παρέχει µεγαλύτερα οφέλη στην εξ Ανατολών γείτονα – λόγω χρησιµότητας στους Αµερικανούς σε άλλα περιφερειακά ζητήµατα. Στην Ουάσιγκτον, ευελπιστούν πως, σε βάθος χρόνου, θα έχουν προκύψει σηµαντικά ενεργειακά οικονοµικά οφέλη που θα «κάµψουν» εύλογες αντιρρήσεις και, εν καιρώ, θα επιτύχουν σύµπραξη για συνεκµετάλλευση του Αιγαίου και

την µέσω αυτής επίλυση των προβληµάτων Ελλάδας και Τουρκίας. Η, από έτους, περίπου ανανέωση του αµερικανικού ενδιαφέροντος για το Kυπριακό δεν είναι προϊόν µιας ξαφνικής επιθυµίας της Ουάσιγκτον για επανένωση της νήσου. Συνδέεται άµεσα µε τη γεωγραφική θέση της Κύπρου, η οποία γειτνιάζει µε µια αυξανόµενης εντάσεως φλεγόµενη περιοχή, όπου σηµειωτέον –και κυρίως– διέρχονται πλείστα ενεργειακά συµφέροντα. Οι διεθνείς συγκυρίες έχουν καταστήσει τους Κύπριους παίχτες ενός εξαιρετικά δύσκολου, περίπλοκου και παράδοξων προσδοκιών περιφερειακού και παγκόσµιου παιχνιδιού γεωπολιτικής σηµασίας – ενός παιχνιδιού που απαιτεί εκείνο το είδος της ψυχρής λογικής που µε, ελάχιστες ίσως εξαιρέσεις, δεν έχει αποτελέσει κυρίαρχον στοιχείον του παρελθόντος. Κατά την άποψη κύκλων της Ουάσιγκτον, στο σκεπτικό των Κυπρίων θα πρέπει να ’ναι ενσωµατωµένες οι επιπτώσεις των ποικίλων πτυχών των ενεργειακών ζητηµάτων στη διαδικασία επανένωσης της νήσου δεδοµένου ότι –υπό τις σηµερινές τελείως διαφορετικές συγκυρίες– είναι απόλυτα συνυφασµένες µε την επίλυση του θέµατος, και αυτό έχει γίνει αρκούντως σαφές στην κυπριακή πολιτική ηγεσία. «Τώρα, η διαδικασία του Kυπριακού δεν αφορά το Kυπριακό, αλλά αφορά την πε-

Πολιτική 17

23 Νοεµβρίου 2014

Τουρκικός τσαµπουκάς µε αµερικανικές πλάτες Της ΝΕΦΕΛΗΣ ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΥ

µε την αποστολή του ερευνητικού σκάφους «Barbaros», καθώς µία υτη µέγκενη έντονων διπλω- παναχώρηση σήµερα θα αποτελούµατικών πιέσεων που λαµβά- σε έρεισµα για την Τουρκία να θεωνουν χαρακτήρα πολιτικού ρήσει ότι έχει τη δύναµη να ακυρώκαι οικονοµικού εκβιασµού έχουν σει το πρόγραµµα γεωτρήσεων που παγιδευτεί Αθήνα και Λευκωσία, α- έχει αναλάβει η Κυπριακή ∆ηµοναζητώντας τρόπους απεγκλωβι- κρατία στο οικόπεδο 9, σε συνερσµού από την αδιέξοδη πολιτική γασία µε την κοινοπραξία ENIπου επιχειρεί να επιβάλει η Αγκυρα Kogas, όπως συνέβη κατά αναλογία στο Κυπριακό και τις ελληνοτουρκι- στην περίπτωση της Ελλάδας και κές σχέσεις. στην επιβολή της λογικής των Και τούτο την ώρα που στο επί- «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο. Αξίζει κεντρο του διεθνούς ενδιαφέρο- να σηµειωθεί ότι πιο σαφής εικόνα ντος βρίσκεται διαρκώς η Ανατολι- για τις ποσότητες φυσικού αερίου κή Μεσόγειος, λόγω της εκπεφρα- που κρύβει το κοίτασµα «Ονασαγόσµένης βούλησης του Ισραήλ και ρας» αναµένεται να υπάρξει στις της Κύπρου να προχωρήσουν στην αρχές του 2015. εµπορική αξιοποίηση των αποθεΩστόσο, η διακριτική αλλά ουσιαµάτων φυσικού αερίου και πετρε- στική τήρηση ίσων αποστάσεων αλαίου που φιλοπό την πλευρά ξενούν η ισραητης Ουάσιγκτον H Λευκωσία λινή και η κυέναντι της Λευκαι η Αθήνα πριακή Αποκλεικωσίας και της –και αναπόφευκτα στική Οικονοµική Aγκυρας προκατο Κυπριακό και Ζώνη, αλλά και λεί αµηχανία σε της προοπτικής οι ελληνοτουρκικές Αθήνα και Λευδιεύρυνσης των κωσία, θέτει σε σχέσεις– παραµέ«συµµαχιών» και νέα δοκιµασία τα νουν όµηροι «συνεργειών» αντανακλαστικά των εσωτερικών στην περιοχή, µε της ελληνικής κυτην εµπλοκή νέ- πολιτικών εξελίξεων βέρνησης και υων εταίρων όκαι ζυµώσεων ποχρεώνει σε απως είναι οι αραναθεώρηση τη στην Τουρκία βικές χώρες της Λευκωσία των Μέσης Ανατολής (Λίβανος και Ιορ- µέχρι σήµερα δεδοµένων, σε µία δανία για αρχή). χρονική περίοδο που δροµολογούΣε κινήσεις τακτικής στο πλαίσιο νται καθοριστικές αλλαγές στο χάραυτό, µε στόχο την εξακρίβωση των τη της Ανατολικής Μεσογείου, οι οπροθέσεων της κυβέρνησης του ποίες προεξοφλούν τον τρόπο εξαΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν –και των α- γωγής στην Ευρώπη των κυπριαντοχών παράλληλα της ίδιας της κών και ισραηλινών υδρογονανελληνικής κυβέρνησης– επιδίδεται θράκων και συνοδεύονται από εη Αθήνα, συνεπικουρούµενη από τη πενδύσεις πολλών δισεκατοµµυΛευκωσία, έπειτα από την πρωτο- ρίων ευρώ. βουλία που ανέλαβαν από κοινού Το ζήτηµα είναι ότι η Λευκωσία Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος και και η Αθήνα –και αναπόφευκτα το Ισραήλ για τη µεταξύ τους πιο στε- Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές νή και πιο ενεργή συνεργασία στον σχέσεις– παραµένουν όµηροι των τοµέα της ενέργειας και αναφορικά εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων µε την επίλυση του Κυπριακού και και ζυµώσεων στην Τουρκία, την την επανέναρξη των διακοινοτικών στιγµή που η Αγκυρα έχει εξαπολύσυνοµιλιών, εντάσσοντας στις «κα- σει µεθοδικά συστηµατικό πόλεµο λές υπηρεσίες» που προτίθεται να νεύρων κατά της Ελλάδας και της προσφέρει τη σύγκληση στις 5 και Κύπρου, προσδοκώντας ταυτόχρο6 ∆εκεµβρίου του Ανωτάτου Συµ- να µία θετική γνωµάτευση τον ∆εβουλίου Συνεργασίας µεταξύ Ελλά- κέµβριο µετά τη σύνοδο της Ευρωδας και Τουρκίας, µε τη συµµετοχή παϊκής Ενωσης αναφορικά µε την των δύο πρωθυπουργών, Αντώνη ευρωπαϊκή της προοπτική. Σαµαρά και Αχµέτ Νταβούτογλου, «Αστάθµητος» παράγοντας πάκαι την επίσκεψη προηγουµένως ντως είναι πάντοτε η στάση και η συτου υπουργού Εξωτερικών Ευάγγε- µπεριφορά της Ρωσίας, η οποία, έχολου Βενιζέλου στην Τουρκία. ντας συνεχώς το βλέµµα της στραµΗ Λευκωσία διαµηνύει πως δεν µένο στη Συρία, προχωρεί τελευταία προτίθεται να επιστρέψει στο τρα- σε ανοίγµατα έναντι της Λευκωσίας, πέζι των διαπραγµατεύσεων για την ένα εκ των οποίων περιλαµβάνει την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό όσο επίσκεψη προσεχώς του προέδρου η Αγκυρα συντηρεί το πολεµικό της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας Νίκου σκηνικό στην Ανατολική Μεσόγειο Αναστασιάδη στη Μόσχα.

Σ

ΗΠΑ ΘΕΛΟΥΝ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

ÚÁÈ· «ÂÓ¤ÚÁÂÈ·» ριοχή», υποστηρίζεται σχετικά. Κατά την άποψη των υπερατλαντικών συµµάχων, η εξόρυξη υδρογοναθράκων στην Αν. Μεσόγειο αποτελεί ένα σοβαρό κίνητρο για ενεργειακές συνεργασίες µε τη σύσταση εταιρικών σχηµάτων για την αξιοποίησή τους που θα πρέπει να συµπεριλαµβάνουν, αναπόφευκτα, πέραν του Ισραήλ και της Κύπρου, και την Τουρκία και ήδη κινούνται παρασκηνιακά προς την κατεύθυνση αυτή. Η προ ηµερών, ανακοίνωση των Κυπρίων πως, επί τη βάσει των αναµενόµενων ποσοτήτων φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν είναι συµφέρουσα η κατασκευή τερµατικού υγροποίησης στην Κύπρο, αποτελεί µια έµµεση παραδοχή του διαµορφούµενου σκηνικού. Κα, ενέχει µια βαθύτερη εξήγηση που σχετίζεται µε το γεγονός ότι το Ισραήλ προτιµά –για γεωστρατηγικούς λόγους– την ήσσονος οικονοµικής απόδοσης διοχέτευση του αερίου του Λεβιάθαν µε αγωγούς προς Τουρκία και άλλες γειτονικές χώρες, παρά την υγροποίησή του σε τερµατικό στην Κύπρο.

H αµερικανική πλευρά θα παραµείνει ενεργά αναµεµειγµένη στο κυπριακό, αλλά κάτω από την ποιοτική διαφοροποίηση των δικών της συµφερόντων στην περιοχή στο πλαίσιο επιδιωκόµενης σύγκλισης των στρατηγικών Ουάσιγκτον και Αγκυρας για την ευρύτερη περιοχή. Αυτό φάνηκε στην προ

Ο Λευκός Οίκος, ανεξαρτήτως των εναλλασσόµενων εκεί κατοίκων του, από µακρού θεωρεί «αξιοποιήσιµη» την, ανασχετική προς τη Ρωσία, ενεργειακή χρησιµότητα της Τουρκίας στην περιοχή και αποβλέπει στην ενίσχυσή της ηµερών επίσκεψη του Αµερικανού αντιπροέδρου Μπάιντεν στην Αγκυρα, όπου µεταξύ άλλων, επιχειρήθηκε «αποκωδικοποίηση» των διεγνωσµένων τουρκικών προθέσεων για µεγαλύτερη συµµετοχή της γείτονος στη λήψη αποφάσεων στα ενεργειακά ζητήµατα της περιοχής. Εναντι ποιων εκατέρωθεν ανταλλαγµάτων; Ο χρόνος θα δείξει... Η «ακαδηµαϊκή» αντίδραση των Ευρωπαίων και οι «αποστάσεις» των Αµερικανών από την τουρκική προκλητική ενέργεια κατέδειξαν πως αυτοί έχουν τη «δική» τους ερµηνεία ως προς τη σηµασία της πολιτικής επίλυσης του Kυπριακού, σε συνδυασµό µε τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο – και, εµµέσως, πλην σαφώς, έστειλαν ένα µήνυµα στην πολιτική ηγεσία της Λευκωσίας πως ο πρόεδρος

Αναστασιάδης δεν έπραξε καλώς που αποχώρησε από τις διαπραγµατεύσεις. Η Τουρκία, εν τω µεταξύ, θα συνεχίσει να πιέζει αφόρητα για ν’ αποδείξει πως οι Κύπριοι δεν θέλουν συµβιβαστική λύση –εννοείται τη συµβιβαστική λύση που προσφέρει η ίδια η Τουρκία– και θα προχωρήσει στο να επιβάλλει τη λύση των δύο κρατών, που είναι και η πλέον συµφέρουσα γι’ αυτήν. Η Αγκυρα εµµέσως συνεπικουρείται από την επιδεικνυόµενη ανοχή Ευρώπης και ΗΠΑ, οι οποίες, παρεµπιπτόντως, δεν θα ‘χαν αντίρρηση για την, κάτω από συνθήκες ελεγχόµενης έντασης, ανεύρεση τρόπου προσχηµατικής επιστροφής Αναστασιάδη στο τραπέζι των συνοµιλιών. Απέχει παρασάγγας η πραγµατικότητα από την «εντύπωση» Αναστασιάδη πως η Ουάσιγκτον θα προσέτρεχε πάραυτα σε βοήθειά του! Το βάρος της ευθύνης επανέρχεται στον Κύπριο πρόεδρο, ο οποίος είχε γεννήσει πλείστες προσδοκίες για ταχεία επίλυση του Kυπριακού, µέσα από διαρροές περί «αµερικανικού σχεδίου», και ο οποίος, όπως φάνηκε, χρησηµοποίησε την –εν είδει παγίδας– «πόρτα εξόδου» που του προσέφερε η Αγκυρα, για να εξέλθει ταχέως των διαπραγµατεύσεων – παραβιάζοντας µια βασική αρχή στη διεθνή πρακτική, πως συνοµιλίες διακόπτονται µόνον από θέση ισχύος και όχι από θέση αδυναµίας. dpdimas29@gmail.com

18 Πολιτική

23 Nοεµβρίου 2014

«TO ENEPΓEIAKO ΣTHN KYΠPIAKH AOZ ANOIΓEI THN OPEΞH THΣ TOYPKIAΣ AΛΛA KAI TO ∆POMO ΣTHN EΛΛHNIKH

«¡¤Ô ∞Ì˘ÓÙÈÎfi ¢fiÁÌ· Ë ·Ó·¯·›ÙÈ πρόσφατη επιθετική δραστηριότητα της Τουρκίας µε τις προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, και το Αιγαίο, τις απαράδεκτες δηλώσεις Ερντογάν και τις επίσης απαράδεκτες και απειλητικές δηλώσεις Νταβούτογλου σε συνδυασµό µε τη δραστηριότητα των τουρκικών πολεµικών πλοίων, αλλά και η παρουσία ρωσικών ναυτικών και ισραηλινών αεροπορικών δυνάµεων στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανοτολικής Μεσογείου κρίθηκε αναγκαία ώστε να αναχαιτισθεί η επικίνδυνη τουρκική αυτή αµετροέπεια, αλλά και να τονισθεί η ανάγκη σεΤου ΓIΩPΓOY ∆HMHTPAKOβασµού και περιφρούΠOYΛOY ρησης βασικών αρχών του διεθνούς δικαίου, όπως ο σεβασµός των κυριαρχικών δικαιωµάτων ανεξάρτητων κρατών, στη συγκεκριµένη περίπτωση της Κύπρου, και η Σύµβαση για το ∆ίκαιο της Θάλασσας του 1982. Παράλληλα, δείχνει, δυστυχώς, ότι η ∆ιπλωµατία, που ώς σήµερα αποτελούσε το κύριο και ενδεδειγµένο µέσο για την αντιµετώπιση των κρίσεων και άλλων διεθνών ζητηµάτων δεν επιφέρει από µόνη της τα επιθυµητά αποτελέσµατα. Ετσι θεωρείται ότι πρέπει να συνοδεύεται και από στρατιωτικές ενέργειες όπως αυτές που τις τελευταίες ηµέρες παρατηρούνται στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Εως σήµερα, και για ένα µεγάλο σχετικά χρονικό διάστηµα η Ελλάδα ακολούθησε την πολιτική του διαλόγου µε τη γείτονα χώρα, τη συµπεριέλαβε σε διεθνή ενεργειακά σχέδια, όπως ο αγωγός TGI, και στήριξε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας παρά τις αντιρρήσεις ορισµένων Ευρωπαίων εταίρων. Την ίδια λογική ακολούθησε κατ’ αναλογία και η Κύπρος, η οποία, παρά τα όσα έχει υποστεί από την Τουρκία, επέλεξε τις διακοινοτικές συνοµιλίες ως κύρια µέθοδο για την αναζήτηση δίκαιης και διαρκούς λύσης του Κυπριακού. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος περιόρισαν την αµυντική-στρατιωτική διάσταση των προβληµάτων που αντιµετωπίζουν στις απολύτως απαραίτητες ενέργειες αναχαίτισης των τουρκικών δραστηριοτήτων. Η πρόσφατη, όµως, απαράδεκτη και καταδικαστέα συµπεριφορά της Τουρκίας οδηγεί στο συµπέρασµα ότι η γειτονική χώρα δεν εξετίµησε την ελληνική και κυπριακή αυτή στάση. Αντίθετα, η νέα τουρκική πολιτική ηγεσία, «συνεπαρµένη» µάλιστα και από τις πρόσφατες εκλογικές επιτυχίες της, αλλά και πιεσµένη από τις κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή και τα ζητήµατα που ανέκυψαν από αρκετούς ανεπιτυχείς χειρισµούς της, επέλεξε την ένταση και την κλιµάκωσή της, προκειµένου να προωθήσει τις επεκτατικές θέσεις της. Η κλιµάκωση της έντασης που επιχειρεί η Τουρκία δεν ακυρώνει βέβαια την έως σήµερα ελληνική και κυπριακή πολιτική που εί-

H

χε ως κύριο άξονα τη θέση, σύµφωνα µε την οποία οι λύσεις στα θέµατα και τα προβλήµατα που συνιστούν τις σχέσεις των δύο χωρών µε την Τουρκία θα πρέπει να αναζητώνται µε διπλωµατικά και πολιτικά µέσα. Επιβάλλει, όµως, την επανεξέταση της πολιτικής και των δύο απέναντι στην Τουρκία, µε στόχο τη βελτίωση υφισταµένων δράσεων και απόφαση για νέες, όπου αυτό κριθεί απαραίτητο, προκειµένου να αντιµετωπισθεί µε επιτυχία η τουρκική προκλητική συµπεριφορά. Οπως είναι γνωστό, η τουρκική επιθετική δραστηριότητα που αναπτύσσεται µε στρατιωτικά µέσα εκτείνεται ουσιαστικά σε δύο επίπεδα.

■ Το πρώτο αφορά στα FIR Αθηνών και Λευκωσίας, αντίστοιχα, αφ’ ενός µε παραβάσεις των κανόνων των FIR, αφ’ ετέρου µε παραβιάσεις των εθνικών εναέριων χώρων.

■ Το δεύτερο αφορά στην θαλάσσια περιοχή του Αιγαίου και τη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, όπου η Τουρκία, καλυπτόµενη και πίσω από το γεγονός ότι δεν έχει υπογράψει και κυρώσει τη Σύµβαση για το ∆ίκαιο της Θάλασσας, αµφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώµατα της Ελλάδας και βέβαια και της Κύπρου. Η αµφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωµάτων της Ελλάδας και της Κύπρου, είναι κατ’ αρχάς σοβαρότατη παράβαση των αρχών του ∆ιεθνούς ∆ικαίου. Παράλληλα δηµιουργεί και πρόσθετα προβλήµατα στις σχέσεις των δύο χωρών µε άλλες χώρες-µέλη της Ε.Ε. και όχι µόνο. Και τούτο γιατί, για παράδειγµα, οι παραβάσεις των κανόνων ως αδύνατη η πρόσβαση προς και από αυτά στίθεται και η δραστηριότητα των τουρκικών υποβρυχίων. Στο σηµείο αυτό πρέπει να των FIR Αθηνών και Λευκωσίας από την για το διάστηµα που διαρκούν οι ασκήσεις. Αντίστοιχα προβλήµατα δηµιουργούνται σηµειωθεί ότι η Τουρκία, εκφράζοντας τη τουρκική πολεµική αεροπορία υποχρεώνουν τις δυο χώρες, που όπως προβλέπουν και στη ναυσιπλοΐα, ιδιαίτερα όταν στη δρα- γνωστή απειλή περί casus belli στο ζήτηµα διεθνείς συµφωνίες είναι οι υπεύθυνες αρ- στηριότητα των τουρκικών πολεµικών προ- της ενδεχόµενης επέκτασης των χωρικών χές για τα αντίστοιχα FIR, να λάβουν µέτρα όπως είναι τα µέτρα ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας (flow control measures) που έH AΠOTEΛEΣMATIKOTHTA όµως της επανεξέτασης γίας. Στην πρόσφατη ιχουν ως αποτέλετης πολιτικής που ως σήµερα ακολουθήθηκε έχει ορι- στορία των ελληνοσµα καθυστερήσεις σµένες προϋποθέσεις. τουρκικών σχέσεων, είκαι διάφορα άλλα 1 Η πρώτη βασική προϋπόθεση για την επιτυχή υλο- χαν δηµιουργηθεί στην προβλήµατα στην οποίηση της αναπροσαρµοσµένης στρατηγικής αφορά Ελλάδα µεικτές διυµαλή ροή της εναέστην επαναφορά του στρατιωτικού παράγοντα ως πα- πουργικές επιτροπές, όριας κυκλοφορίας, ράλληλου µέσου µε τον πολιτικό. Ιδιαίτερη προσοχή πως η Επιτροπή Αεροπέρα βέβαια από πρέπει να δοθεί εδώ στη διαδικασία του πολιτικο- ναυτιλίας και Εναέριου τους κινδύνους σοστρατιωτικού συντονισµού. Ο συντονισµός αυτός έχει χώρου µε τη συµµετοχή βαρών ατυχηµάτων. ως βάση την αρχή ότι οι ενέργειες σε πολιτικό και των υπουργείων ΕξωτεΠαράλληλα, η στρατιωτικό επίπεδο αλληλοσυµπληρώνονται και αλλη- ρικών, Αµυνας και Μεδραστηριότητα αυτή λοϋποστηρίζονται. ταφορών αλλά και ειδιµέσα από τη διαδι2 Η δεύτερη βασική προϋπόθεση, ιδιαίτερα µετά τις τε- κών επιστηµόνων που κασία της δέσµευσης λευταίες εξελίξεις, είναι η αναβάθµιση των υπαρχουσών συνέβαλαν ουσιαστικά στην αντιµετώπιση των κρίσιµων περιοχών εντός των συµφωνιών. Ανακοινώθηκε ήδη, µετά την τριµερή διά- ζητηµάτων, όπως η παράβαση των κανόνων του FIR, διεθνών τµηµάτων σκεψη στο Κάιρο, η νέα µορφή συνεργασίας Αιγύπτου, λαµβάνοντας σηµαντικές αποφάσεις και αναδεικνύοντας του FIR Αθηνών, για Κύπρου και Ελλάδας ενώ ήδη προωθείται και µια αντί- τους κινδύνους που περικλείει η τουρκική συµπεριφορά, παράδειγµα, δηµιστοιχη τριµερής συνάντηση, µε στόχο την ίδιας µορφής ενώ παράλληλα, µε τις τακτικές συνεδριάσεις της, διαουργεί τα λεγόµενα συνεργασία µεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Και οι σφαλίζει και τη συνέχεια στην παρακολούθηση των ανε«δακτυλίδια γύρω αδύο αυτές κινήσεις είναι σηµαντικά βήµατα προς τη σω- πτυχθέντων δράσεων. πό τα ελληνικά νηστή κατεύθυνση, ιδιαίτερα µάλιστα αφού προβλέπουν 3 Τρίτη βασική προϋπόθεση είναι η διαµόρφωση µιας σιά, µε αποτέλεσµα πέρα από τις αρχές και τον τρόπο δράσης και λειτουρ- σχετικά ενιαίας πολιτικής στον τοµέα των εξοπλισµών να είναι δύσκολη έ-

Τα τέσσερα «πρέπει» της

Πολιτική 19

23 Nοεµβρίου 2014

∆IΠΛΩMATIA ΓIA IΣXYPOTEPH ΓEΩΠOΛITIKH EΠIPPOH MEΣΩ THΣ ΣΦYPHΛATHΣHΣ ΣYMMAXIΩN ME AIΓYΠTO KAI IΣPAHΛ»

ÛË ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÂÂÎÙ·ÙÈÛÌÔ‡» Η επικείµενη συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Α. Σαµαρά µε τον Τούρκο οµόλογό του στις αρχές ∆εκεµβρίου στην Αθήνα είναι µια καλή ευκαιρία ώστε να τεθούν επί τάπητος, για µια ακόµη φορά, όλα τα θέµατα και τα προβλήµατα που συνιστούν τις ελληνο-τουρκικές σχέσεις αλλά και οι τουρκικές απαράδεκτες προκλήσεις σης της που ώς σήµερα ήταν και πρέπει να παραµένει αµυντική. Κάτι τέτοιο θα εξασθενούσε την πάγια και σωστή ελληνική και κυπριακή θέση ότι οι δύο χώρες δεν έχουν επεκτατικές προθέσεις αλλά απλώς υπερασπίζονται την εθνική κυριαρχία τους. Σηµαίνει όµως επανεξέταση ορισµένων σηµείων της ήδη ακολουθούµενης πολιτικής και βελτίωση και ενίσχυση των οργανωτικών δοµών µέσα από τις οποίες αυτή διαµορφώνεται και των µέσων µε τα οποία υλοποιείται. Σηµαίνει ακόµη συµπερίληψη νέων πραγµατικοτήτων που έχουν δηµιουργηθεί µετά τη νέα εποχή στις σχέσεις και των δύο χωρών µε το Ισραήλ και φυσικά µε την Αίγυπτο, ιδιαίτερα µετά την επιτυχή τριµερή ∆ιάσκεψη του Καΐρου και την επικείµενη διάσκεψη µε το Ισραήλ. Η ελληνική πολιτική όπως και η κυπριακή αναπτύσσονται σε διµερές, περιοχικό και διεθνές επίπεδο, γεγονός που σηµατοδοτεί τη δραστηριότητα στο πλαίσιο των ∆ιεθνών υδάτων, παραβιάζει και το προβλεπόµενο α- σει και πότε το δικαίωµα αυτό η χώρα µας Οργανισµών στους οποίους µετέχουν οι δύο πό το ∆ιεθνές ∆ίκαιο δικαίωµα της Ελλάδας είναι ζήτηµα ελληνικής επιλογής και µόνο. χώρες, µε στόχο όχι µόνο την ενηµέρωση και Η επανεξέταση της ελληνικής και κυπρια- τη λήψη αποφάσεων που να εγκαλούν την να προσδιορίζει εκείνη το εύρος των χωρικών υδάτων της, αρκεί αυτό να µην υπερ- κής πολιτικής δεν σηµαίνει, σε στρατιωτικο- Τουρκία και να τη θέτουν προ των ευθυνών βαίνει τα 12 ναυτικά µίλια... Το αν θα ασκή- επιχειρησιακό επίπεδο, την αλλαγή της βά- της, αλλά και την προβολή της στρατηγικής θέσης τους, ιδιαίτερα στους σηµερινούς γεωπολιτικούς συσχετισµούς δυνάµεων, µε επίκεντρο τον ενεργειακό τοµέα. που να ενισχύει την ε- στόχο τη διασφάλιση των εθνικών δικαίων και συµφερόΗ νέα σχέση µε τοιµότητα και την ευελι- ντων. Μια πολιτική εξοπλισµών µε σωστές αρχές και το Ισραήλ και την ξία των «συµµαχικών» στόχους, όπως η διαχρονικά ισχύουσα αρχή της διατήΑίγυπτο συµβάλενόπλων δυνάµεων µε ρησης της στρατιωτικής ισορροπίας στην περιοχή –το λει ουσιαστικά βάση και τη σηµερινή γνωστό από την ιστορία, 7 προς 10 στην αποστολή αµεστην κατεύθυνση πραγµατικότητα όπως ρικανικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ελλάδα και Τουραυτή. Πέρα από αυτή έχει διαµορφωθεί κία– και µε έµφαση στην τεχνολογική διάστασή τους αλτον Οργανισµό στην ευρύτερη περιοχή. λά και στο ποιοτικό και όχι µόνο στο ποσοτικό στοιχείο, Ηνωµένων Είναι σε όλους γνωστό πράγµα που έχουν εφαρµόσει στην αµυντική πολιτική Εθνών και την ότι ο τοµέας των εξοπλι- τους και άλλες χώρες, συµπεριλαµβανοµένων και των Ευρωπαϊκή Ενωσµών είναι ο πλέον ευ- ΗΠΑ στο παρελθόν, µπορεί να γίνει και µε ελεγχόµενο οιση, µεγάλη σηµααίσθητος και λόγω της κονοµικό κόστος αλλά και µε προσοχή στη διαφύλαξη σία έχει η διαροικονοµικής κρίσης και των απαραίτητων ισορροπιών. κής παρουσίαση λόγω κάποιων γνωστών δυσάρεστων εξελίξεων στο 4 Τέταρτη προϋπόθεση, η σηµαντική ενίσχυση και όπου των επιχειρηµάπρόσφατο παρελθόν. Γνωστές είναι και οι πιέσεις που κριθεί απαραίτητο η βελτίωση των διαδικασιών για τη των αυτών στα συνήθως ασκούνται από τις χώρες που παράγουν εξο- συλλογή και οργάνωση στρατιωτικών πληροφοριών. Σήόργανα του πλιστικά συστήµατα. ∆εν υπάρχει δε αµφιβολία ότι στο µερα ο έλεγχος και η διαχείριση των πληροφοριών είναι ΝΑΤΟ, όπως η ζήτηµα των εξοπλισµών, πέρα από τα επιχειρησιακά υ- κύριο συστατικό στοιχείο για τη διαµόρφωση και υλοποίΕπιτροπή Αµυπάρχουν και πολιτικά κριτήρια που πάντα λαµβάνονται υ- ηση της κάθε πολιτικής και βέβαια πρόκριµα για στραντικού Σχεδιαπόψη για τη διαµόρφωση των τελικών αποφάσεων. τιωτική υπεροχή αλλά και αποτρεπτική ισχύ. Πρόκειται σµού και ειδικόΣε καµία περίπτωση, όµως, η πραγµατικότητα αυτή δεν βέβαια για έναν ευαίσθητο τοµέα που προϋποθέτει προτερα οι δύο κορυεµποδίζει τη βελτίωση της πολιτικής των εξοπλισµών, µε σεκτικό σχεδιασµό και χειρισµούς. φαίες διαδικασίες

ς ελληνικής διπλωµατίας

ων R, ας ά, αεας ών

που αναπτύσσονται στα πλαίσιά της, η διαδικασία δήλωσης των δυνάµεων που η κάθε χώρα διαθέτει στη Συµµαχία (Country Chapters) και η διαδικασία σχεδιασµού των ασκήσεων. Στη διαδικασία αυτή τον κύριο ρόλο επωµίζεται η Ελλάδα αφού είναι χώραµέλος του ΝΑΤΟ, ενώ η Κύπρος, λόγω της τουρκικής αντίθεσης, όχι. Οι Ελληνες αξιωµατούχοι διαθέτουν στα θέµατα αυτά µεγάλη εµπειρία, αφού στο παρελθόν έχουν δώσει αρκετές µάχες για τη συµπερίληψη της Λήµνου στον αµυντικό σχεδιασµό του ΝΑΤΟ, παρά τις ισχυρές αντιρρήσεις της Τουρκίας. Μεγάλη σηµασία έχει επίσης και η εκ νέου παρουσίαση των ελληνικών και κυπριακών επιχειρηµάτων στον ∆ιεθνή Οργανισµό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) και στον ∆ιεθνή Οργανισµό Ναυσιπλοΐας (IMO), αλλά και σε άλλους διεθνείς οργανισµούς, όπως η ΙΑΤΑ. Στην προσπάθεια αυτή, όπως και στην αντίστοιχη στον Οργανισµό Ηνωµένων Εθνών, µπορούν να συµβάλουν και το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Παράλληλα, τόσο το Ισραήλ όσο και η Αίγυπτος µπορούν να συµβάλουν στην παρουσίαση των επιχειρηµάτων, και στις ΗΠΑ θεσµοί, που, όπως το αµερικανικό Κογκρέσο, έχουν σηµαντική προϊστορία στην εξέταση των θεµάτων αυτών. Η παρουσία στις ΗΠΑ έχει ιδιαίτερη σηµασία τώρα, µετά τα αποτελέσµατα και των τελευταίων εκλογών και το νέο συσχετισµό δυνάµεων που δηµιουργήθηκε. Η επανεξέταση της πολιτικής είναι επιβεβληµένη όχι µόνο για την αναχαίτιση των τουρκικών ενεργειών που αναπτύσσονται αλλά και για την κατοχύρωση της θέσης της Ελλάδας και της Κύπρου στους νέους διεθνείς συσχετισµούς που ήδη εδραιώνονται. Η επικείµενη συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Α. Σαµαρά µε τον Τούρκο οµόλογό του στις αρχές ∆εκεµβρίου στην Αθήνα είναι µια καλή ευκαιρία ώστε να τεθούν επί τάπητος, για µία ακόµη φορά, όλα τα θέµατα και τα προβλήµατα που συνιστούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και οι τουρκικές απαράδεκτες προκλήσεις. Η Τουρκία πρέπει να αντιληφθεί ότι η καλή θέληση της Ελλάδας και η προσήλωσή της στις αρχές της Ειρήνης και της ∆ιεθνούς Συνεργασίας δεν θα πρέπει να εκλαµβάνονται ως αδυναµία. Η Ελλάδα, αν χρειασθεί, µπορεί και θα υπερασπισθεί την εδαφική κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώµατα κατά τον καλύτερο τρόπο. Και ο πρωθυπουργός έχει τον τρόπο να µεταφέρει το µήνυµα αυτό στον κ. Νταβούτογλου.

20 Πολιτική

αινόµενα τύπου Καρατζαφέρη, προσωπικά δεν µε εκπλήσσουν, τα περιµένω από κάθε ευυπόληπτο συµπολίτη µου, που βγαίνει και κάνει κήρυγµα ηθικολογώντας, διαρρηγνύοντας τα ιµάτιά του και προτάσσοντας τα στήθη του υπέρ του λαού και των δικαίων του. Επειδή η παιδεία µου είναι µπρεχτική, τα γεγονότα δεν τα ερµηνεύω ευθύγραµµα. Αµφισβητώ τα πάντα. Ειδικότερα, τους κοµπορρήµονες απ’ τους οποίους έχουµε υποστεί διαχρονικά στην Ελλάδα πολλά δεινά. Επιµένω: κάθε ένας µπορεί να γίνει Καρατζαφέρης. Η διαφθορά έχει δηλητηριάσει ύπουλα τη χώρα». Ο Θόδωρος Τερζόπουλος, ο µοναδικός πραγµατικά διεθνής Ελληνας σκηνοθέτης, ένας δάσκαλος της θεατρικής πράξης, µε πολιτική συνείδηση, εν µέσω των διεθνών υποχρεώσεών του, βρέθηκε για λίγο στη «βάση» του στο Μεταξουργείο, στο θέατρο «Αττις», όπου επαναλαµβάνεται η σαρκοβόρα, µπρεχτική σάτιρά του «Αµορ», για τη σύγχρονη πολιτική και οικονοµία, και µιλά στην «Κ.Ε.» για τα αθεράπευτα τραύµατα της Ελλάδας, τα ipad και τα iphone που είναι το σύγχρονο Αουσβιτς, ευχόµενος ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει πράξη έστω το 30% των εξαγγελιών του. Μόλις έχει επιστρέψει από την Κίνα, όπου θριάµβευσε ο «Προµηθέας» του στη Θεατρική Ολυµπιάδα, και τη Γερµανία όπου ανέβασε την «Ιοκάστη» του, και αναχωρεί για την Πολωνία και το φηµισµένο Λαµπορατόριουµ του Γκροτόφσκι, όπου θα επαναλάβει το «Μάουζερ» του Χ. Μίλερ. Εν συνεχεία, θα µεταβεί στην Αγία Πετρούπολη (όπου ήδη παρουσιάζεται το «Τέλος Παιχνιδιού» του Μπέκετ, σε δική του σκηνοθεσία), για να µετάσχει σε ∆ιεθνές Φόρουµ για το Θέατρο. Απ’ τη Ρωσία θα µεταβεί στην Αµερική για να επεξεργαστεί ένα νέο πρότζεκτ, βασισµένο στην «Αντιγόνη», µε τίτλο «Αταφοι νεκροί», για να επιστρέψει πάλι στη Ρωσία, προκειµένου να δουλέψει στη Μόσχα την τελική φάση των «Βακχών». Στο µεταξύ, η θεατρική µέθοδός του, µετά τη ρωσική έκδοση, ετοιµάζεται να κυκλοφορήσει στην Ελλάδα, στη Γερµανία και στην Κίνα. Το 2015 το «Αττις» κλείνει αισίως 30 χρόνια, τα οποία θα εορτάσει µε µια πρωτότυπη παράσταση, στην οποία θα ενθαρρύνει τους ηθοποιούς του να «κάνουν ό,τι δεν τους επέτρεπα όλα αυτά τα χρόνια», όπως αποκαλύπτει χαµογελώντας ο χαλκέντερος θεατράνθρωπος, που συνεχίζει να απασχολεί αδιάλειπτα τον διεθνή Tύπο µε

«Φ

ΘΟ∆ΩΡΟΣ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ

(σκηνοθέτης)

«°È· ÙÔ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ͤÛ·ÛÌ· ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙfi¯ÔÈ Î·È ·Ú¯ËÁfi˜»

❛❛

Eδραιώθηκε η κατάθλιψη. H φτωχοποίηση δεν δηµιουργεί µια µορφή αντίστασης, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Θα ευχόµουν ο ΣYPIZA να κάνει πράξη το 1/3 από όσα λέει. Tότε πραγµατικά θα ζούσαµε κοσµοϊστορικές αλλαγές. Aλλά δεν είµαι σίγουρος ότι θα συµβεί αυτό

❛❛

ΣYNENTEYΞH στην IΩANNA KΛEΦTOΓIANNH

23 Nοεµβρίου 2014

το έργο του και το πρόγραµµά του είναι κλεισµένο µε παραστάσεις σε κάθε γωνιά της υφηλίου έως και το 2018: «Το πλάνο µου είναι πενταετές, ακριβώς όπως τα ρωσικά».

• Ταξιδεύετε, κύριε Τερζόπουλε, ασταµάτητα. Οποτε επιστρέφετε η Ελλάδα σάς πληγώνει περισσότερο; – Με πληγώνει, βέβαια. Για ένα τριήµερο υποφέρω. Κάθε φορά βλέπω η εικόνα να χειροτερεύει. Με θλίβουν η εξαθλίωση, τα σκουπίδια, η βροµιά, η ακαταστασία, η απουσία της οργάνωσης που έχουν οι πόλεις της ∆ύσης αλλά και της ασιατικής Ανατολής. Ωστόσο, περισσότερο από όλα µε συντρίβουν τα θλιµµένα πρόσωπα των Αθηναίων. ∆ηλαδή, κάθε φορά

που επιστρέφω λέω «εδραιώθηκε πια η κατάθλιψη». Παρατηρώ ότι η φτωχοποίηση δεν δηµιουργεί µια συνείδηση, µια µορφή εγρήγορσης, µια µορφή αντίστασης. ∆ηµιουργεί το ακριβώς αντίθετο. Παθητικούς ανθρώπους. Κι αρχίζει και η αισθητική να πέφτει. Κι αυτό είναι µια µορφή λουµπενοποίησης. Εν τω µεταξύ, αυτή η εικόνα συµπληρώνεται από το ipad ή το iphone στο χέρι, που έχει εξελιχτεί στον µόνιµο παρηγορητή ή σύντροφο. Αυτό είναι το νέο Αουσβιτς. Μιλάω για την εικόνα των ανθρώπων που ηττήθηκαν, έχουν συλληφθεί και τελικά έχουν φυλακιστεί και παραµένουν εγκλωβισµένοι στον αυλόγυρο της φυλακής τους. Η φτωχοποίηση γεννάει τέρατα, παρ’ όλο

που αρχικά λέγαµε πως µπορεί από την κρίση να διδαχτούµε».

• Ο ελληνικός λαός αποδεικνύεται ανεπίδεκτος µάθησης; – Το φαγοπότι δεν τέλειωσε. Και η διαπλοκή συνεχίζεται και οι κλεψιές. Σε αυτή τη χώρα, εξάλλου, ο κλέφτης ποτέ δεν τιµωρείται. Η ατιµωρησία του κλέφτη είναι όµως ένα µοντέλο κεντροαφρικάνικο. Το παράδοξο είναι ότι η διαφθορά κρατεί παρ’ όλα τα Μνηµόνια. Από την άλλη, δεν υπάρχει µια ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει. Γι’ αυτό κι οι Ελληνες έχουν πετρώσει. Βλέπω πρόσωπα πετρωµένα πλέον γύρω µου.

• Το ξέσπασµα της µαθητικής και της φοιτητικής νεολαίας, η µοναδική πολιτική

δηµόσια αντίδραση- αντιπαράθεση πρέπει να έχει µέλλον κι υπό ποιους όρους; – Oχι. Είναι µικρό αυτό το ξέσπασµα και ανάµνηση ενός ξεσπάσµατος πολύ µεγάλου που συντελείται στην επέτειό του. Πρόκειται για µια µορφή αναπόλησης, µε άλλα λόγια. ∆εν είναι πραγµατικό ξέσπασµα. Για το πραγµατικό ξέσπασµα χρειάζονται επιχειρήµατα και στόχοι, πράγµα που σηµαίνει ωριµότητα και αρχηγό.

• Μετά τα τελευταία κρούσµατα αδικαιολόγητης βίας των ΜΑΤ εναντίον των παιδιών, ο ΣΥΡΙΖΑ εµφανίστηκε να υπόσχεται την κατάργηση του Σώµατος, σε περίπτωση που αναλάβει την εξουσία.

– Θα ευχόµουν ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει πράξη το 1/3 από όσα λέει. Τότε πραγµατικά θα ζούσαµε κοσµοϊστορικές αλλαγές. Αυτό θα ευχόµουν. Να κάνει το 30% απ’ τις εξαγγελίες του. Τότε θα σωθούµε. Αλλά δεν είµαι σίγουρος ότι θα συµβεί αυτό. Υπάρχει ένα σύστηµα πανίσχυρο και τόσο βαθιά εδραιωµένο στην ελληνική κοινωνία, που έχει φωλιάσει και στη συνείδηση του Ελληνα και µπορώ να πω και στο υποσυνείδητό του.

• Σε ποια από τις χώρες µε τις οποίες συνεργάζεστε θα µπορούσατε να µείνετε µόνιµα; – Στη Ρωσία, στη Λατινική Αµερική. Oλα αυτά τα χρόνια, µου έχει προταθεί να αναλάβω κάποια θέατρα. Ακόµα και πρόσφατα µου πρότειναν να διευθύνω δύο θέατρα στη Ρωσία, κάτι που παλαιότερα είχε γίνει και στη Γερµανία.

• Κι εσείς επιµένετε να επιστρέφετε στην Ελλάδα, παρ’ όλα αυτά.

– Επιστρέφω στο τραύµα που αιµορραγεί, αλλά είναι η πηγή της ενέργειας και της έµπνευσης. Γιατί σε αυτό τον τόπο γεννιέται ο χρόνος που πονάει διαρκώς. Γιατί ο πόνος είναι χρόνος και χωρίς τον πόνο δεν µπορείς να δηµιουργήσεις. Το τραύµα είναι εδώ, εδώ στο Μεταξουργείο, που είναι ο Ποδονίφτης της Αθήνας. Εδώ, στην περιοχή των µπορντέλων που ήταν και πεδίο µάχης στον Εµφύλιο και σήµερα υπάρχει φτώχεια και µαρασµός. Ωστόσο κάτι γεννιέται, κάτι θέλει να ορθοποδήσει σ’ αυτή την τραυµατισµένη περιοχή.

21

23 Nοεµβρίου 2014

Της ΛΗ∆ΑΣ ΠΑΠΑ∆OΠOΥΛOΥ

ταν τον Μάρτιο του 2009, το Στρατόπεδο Μπούκα –µια αµερικανική φυλακή στην πόλη Γκάρµα του νοτίου Ιράκ– άνοιγε τις πύλες του για ν’ απελευθερώσει εκατοντάδες κρατουµένους, ο αρχηγός της τοπικής αστυνοµίας έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου. Το Μπούκα δεν ήταν µια οποιαδήποτε φυλακή. Είχε φιλοξενήσει µερικούς από τους πιο σκληροπυρηνικούς τζιχαντιστές της περιοχής και έµελλε να γίνει γνωστή ως λίκνο του Ισλαµικού Κράτους (ΙΚ). Πρώην διοικητές της φυλακής –από την οποία πέρασαν συνολικά 100.000 κρατούµενοι–, στρατιώτες και αναλυτές υποστηρίζουν ότι το Στρατόπεδο Μπούκα παρείχε πρόσφορο έδαφος για την υιοθέτηση σκληροπυρηνικών θέσεων και για τη συνεργασία µεταξύ των κρατούµενων ισλαµιστών µε αποτέλεσµα να εξελιχθεί σε ένα είδος «σχολής εξτρεµισµού». Eννέα ηγετικά στελέχη του Ισλαµικού Κράτους εξέτισαν ποινές εκεί, µεταξύ των οποίων ο ίδιος ο αρχηγός της οργάνωσης, Αµπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι.

O

Η «ΓΕΝΕΣΙΣ» ΤOΥ ΙΣΛΑΜΙΚOΥ ΚΡΑΤOΥΣ ΕΓΙΝΕ ΣΕ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΦΥΛΑΚΗ

º˘Ï·Î¤˜-·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈ· ÙÚÔÌÔÎÚ·ÙÒÓ Πριν απ’ τη σύλληψή τους ήταν ήδη βίαιοι φονταµενταλιστές. Ο χρόνος παραµονής τους στη φυλακή βάθυνε τον εξτρεµισµό τους, όπου οι σκληροπυρηνικοί ήταν οι καθηγητές, οι άλλοι κρατούµενοι οι φοιτητές, ενώ οι υπεύθυνοι της φυλακής έπαιζαν το ρόλο του απόντος επιτηρητή

O Μπαγκντάντι και οι σύντροφοί του, έγραψαν προσφάτως στους New York Times o βετεράνος Αντριου Τόµσον και ο ακαδηµαϊκός Τζέρεµι Σούρι, «ήταν ήδη βίαιοι φονταµενταλιστές και πριν από τη σύλληψή τους. Αλλά ο χρόνος παραµονής τους στη φυλακή βάθυνε τον εξτρεµισµό τους και τους έδωσε την ευκαιρία να διευρύνουν το κοινό τους… Oι φυλακές έγιναν στην ουσία πανεπιστήµια τροµοκρατίας: οι σκληροπυρηνικοί ήταν οι καθηγητές, οι άλλοι κρατούµενοι οι φοιτητές ενώ οι υ-

πεύθυνοι της φυλακής έπαιζαν το ρόλο του απόντος επιτηρητή». Το πρόβληµα βεβαίως δεν είναι καινούργιο και δεν αφορά µόνο το Ιράκ. Από τους λευκούς ρατσιστές στις αµερικανικές φυλακές µέχρι τα κρατούµενα µέλη του IRA στο Ηνωµένο Βασίλειο, η εµπειρία δείχνει ότι οι φυλακές λειτουργούν συνήθως ως δεξαµενές εξτρεµισµού. Το 2007, στο απόγειο των ΝΑΤΟϊκών επιχειρήσεων στο

Ιράκ, ο εξτρεµισµός στο Στρατόπεδο Μπούκα είχε πλέον απογειωθεί. Σύµφωνα µε στρατιωτική έκθεση, οι κρατούµενοι που έφταναν τότε τους 24.000 είχαν χωριστεί σε σιίτες και σουνίτες και έλυναν τις διαφορές τους βάσει του ισλαµικού νόµου (Σαρία). «Τα δικαστήρια της Σαρία επιβάλλουν πολλούς κανόνες µέσα στο συγκρότηµα», αναφέρει η έκθεση επικαλούµενη µαρτυρία στρατιωτών: «Oποιοσδήποτε συµπεριφέρεται µε τρόπο που εκλαµβάνεται ως “∆υτικός” τιµωρείται πολύ σκληρά… µερικές φο-

ρές είναι φρικαλέο». Αλλωστε, όπως δηλώνει ο πρώην διοικητής του Μπούκα, Τζέιµς Σκάιλαρ Τζέροντ, οι κρατούµενοι στρέφονταν, ως είθισται, ο ένας στον άλλο για υποστήριξη. Εάν µέσα σ’ αυτό το δίκτυο υποστήριξης υπήρχαν σκληροπυρηνικά στοιχεία, τότε οι πιθανότητες να γίνουν και οι υπόλοιποι πιο σκληροπυρηνικοί αυξάνονταν. Είτε µε το καλό είτε µε το άγριο, το βέβαιο είναι ότι η συλλογική πίεση προς την κατεύθυνση αυτή ήταν τεράστια. Ιδιαίτερα ευάλωτοι ήταν όσοι είχαν συλληφθεί αδίκως και παρέµειναν κρατούµενοι για χρόνια χωρίς να τους απαγ-

γέλλονται κατηγορίες ούτε να τους επιτρέπεται να δουν και ν’ αντικρούσουν τα όποια στοιχεία εναντίον τους. Εκείνο όµως που έκανε το Στρατόπεδο Μπούκα ιδιαίτερο και πολύ πιο επικίνδυνο ήταν ότι έφερε στον ίδιο χώρο τους κοσµικούς Μπααθιστές του Σαντάµ Χουσεΐν και τους φονταµενταλιστές ισλαµιστές δηµιουργώντας τις συνθήκες για τη µεταξύ τους συνεργασία. Κατά το κέντρο µελέτης της τροµοκρατίας Soufan Group, δύο φαινοµενικά αταίριαστες οµάδες βρήκαν η µία στην άλλη κάτι που τους έλειπε. Στους πρώην Μπααθιστές οι τζιχαντιστές βρήκαν οργανωτικές δεξιότητες και στρατιωτική πειθαρχία. Στους τζιχαντιστές οι πρώην Μπααθιστές βρήκαν ένα νέο σκοπό. Στο Μπούκα, επισηµαίνει σε έκθεσή του το Soufan, δηµιουργήθηκε ένας εκρηκτικός συνδυασµός καθώς «οι ιδεολόγοι του εξτρεµισµού υιοθέτησαν στρατιωτικά και γραφειοκρατικά χαρακτηριστικά και οι γραφειοκράτες έγιναν βίαιοι εξτρεµιστές». Κι από τις στάχτες αυτού που πρώην κρατούµενοι αποκαλούσαν «σχολή της Αλ Κάιντα» αναδείχθηκε το Ισλαµικό Κράτος. Oταν οι «απόφοιτοι» αφέθηκαν ελεύθεροι κι επέστρεψαν στη Βαγδάτη, γράφει ο αναλυτής της Washington Post Τέρενς Μακόι, µιλούσαν για δύο πράγµατα: την τζιχάντ και την εκδίκηση. (Πηγές: www.washingtonpost.comwww.nytimes.com)

Οι αµερικανικές φυλακές, όπως εκείνη στην πόλη Γκάρµα του Ιράκ, λειτουργούν συνήθως ως δεξαµενές εξτρεµισµού και το φαινόµενο δεν είναι καινούργιο

22 Kόσµος

23 Nοεµβρίου 2014

RICHARD FALK (ΟMOTIMOΣ KAΘHΓHTHΣ ∆IEΘNOYΣ ∆IKAIOY ΣTO ΠANEΠIΣTHMIO ΠPINΣT

«KÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ, Ë ÌfiÓË ÂÏ› Mετά την αποτυχία της διακήρυξης του Oσλο η πλέον ελπιδοφόρος πρόταση περιλαµβάνει: α) απόσυρση του Iσραήλ από όλα τα κατεχόµενα, β) ισότητα για την παλαιστινιακή µειονότητα και γ) επιστροφή των προσφύγων χάς, πώς ερµηνεύετε τη διαδικασία του Oσλο και, δεύτερον, µήπως η συRichard Falk, ο οποίος ολοκλήγκεκριµένη προσπάθεια προσέγγισης ρωσε πριν από λίγο καιρό µια µεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστιταραχώδη εξαετή θητεία ως Εινίων είναι ήδη νεκρή; δικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα – Η προσέγγιση του Oσλο ξεκίνησε το 1993, παλαιστινιακά ανθρώπινα δικαι- όταν το Ισραήλ και η Οργάνωση για την Απεώµατα, µε το Ισραήλ και τις ΗΠΑ λευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) αποδένα τον αντιµετωπίζουν µε εχθρότητα, έγραψε χθηκαν τη ∆ιακήρυξη Αρχών του Oσλο ως τη ένα βιβλίο µε τίτλο «Palestine: The Legitimacy διπλωµατική βάση για την επίλυση της σύof Hope» (Παλαιστίνη: Η νοµιµότητα της ελπί- γκρουσης µεταξύ των δύο λαών. Η συµφωνία δας), που µόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις πιστοποιήθηκε µε την ιστορική πλέον χειραJust World Books. Σε µια αποκλειστική συνέ- ψία µεταξύ Γιτζάκ Ράµπιν και Αραφάτ στο ντευξη που µας παραχώρησε και η οποία δη- γκαζόν του Λευκού Οίκου. Hταν µια λανθαµοσιεύται ταυτόχρονα στην «Κ.Ε.» και στο αµε- σµένη προσέγγιση από την άποψη των Παρικανικό ηλεκτρονικό έντυπο «Truthout», ο λαιστινίων για διάφορους κύριους λόγους: (α) Richard Falk θέτει το πλαίσιο του αγώνα του ποτέ δεν επιβεβαίωσε το δικαίωµα του παλαιπαλαιστινιαστινιακού λακού λαού και ού στην αυτορίχνει φως στις διάθεση, (β) ατελευταίες διπέκλεισε το πλωµατικές ρόλο του διεκαι πολιτικές εθνούς δικαίου ξελίξεις γύρω από αυτό πού από την αποέµελλε να γίκαλούµενη νει γνωστό ως «πιο δυσεπίλυ«ειρηνευτική τη σύγκρουση διαδικασία», του κόσµου». Ο (γ) προσδιόριRichard Falk σε τις Ηνωµέείναι ο οµότινες Πολιτείες, µος καθηγητής παρά την αστην έδρα πόλυτη ευθυ«Albert G. γράµµισή Milbank» του τους µε το ∆ιεθνούς ∆ικαίου στο ΠαΙσραήλ, ως τον αποκλεινεπιστήµιο του Πρίνστον Η έγχυση του στικό µεσάζοντα, και (δ) και Research Fellow στο διεθνούς δικαίου στη κατακερµάτισε τα παλαιΚέντρο ∆ιεθνών Σπουδών στινιακά εδάφη υπό κατοδιπλωµατική Orfalea του Πανεπιστηµίου χή µε τρόπους που έκαναν διαδικασία είναι της Καλιφόρνιας στη Σάντα την καθηµερινή ζωή των υψίστης σηµασίας, Μπάρµπαρα. Το κείµενο Παλαιστινίων αφόρητη. που ακολουθεί αποτελεί αεπειδή θα Από την ισραηλινή σκοπόσπασµα της συνέντευπιά, η συµφωνία του Oσλο αντισταθµίσει την ξης που δηµοσιεύεται στο ισραηλινή κυριαρχία ήταν άκρως επωφελής: (α) εξωτερικό. στη σκληρή ισχύ και παραχωρούσε στο Ισραήλ • Με την κατάρρευπάνω από 20 χρόνια για θα επιτρέψει στην ση των απευθείας τη συνέχιση της παράνοΠαλαιστίνη να συνοµιλιών µεταξύ µης ίδρυσης νέων οικιτου Ισραήλ και της σµών, (β) η απόρριψη του διεκδικήσει τα Παλαιστινιακής διεθνούς δικαίου παρήγαδικαιώµατά της µε Αρχής τον Απρίλιο, γε µια µορφή διπλωµατίας βάση τις αρχές και οι αµφιβολίες σχετιπου βασιζόταν στην ανισότους κανόνες του κά µε τη διπλωµατιτητα της διαπραγµάτευσης διεθνούς δικαίου κή προσέγγιση για και της ισχύος, όπου το την επίλυση της σύΙσραήλ κατείχε καθοριστιγκρουσης που συνκά αποφασιστικά πλεονεδέεται µε τη διαδικασία του Oσλο έ- κτήµατα, (γ) ανέθεσε στην Παλαιστινιακή χουν αυξηθεί κατακόρυφα. Κατ’ αρ- Αρχή την ευθύνη για πολλές από τις λειτουρΣYNENTEYΞH στον Χ. Ι. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΥ

Ο

❛❛

γίες ασφαλείας που πριν αποτελούσαν ευθύνη του Ισραήλ, και (δ) δεν περιείχε καµία δέσµευση σεβασµού απέναντι στα παλαιστινιακά δικαιώµατα βάσει του διεθνούς δικαίου, επιτρέποντας στο Ισραήλ να δηµιουργεί άφθονα «γεγονότα επί του εδάφους» (δηλαδή µια σειρά από παράνοµες πράξεις) που θα µπορούσαν αργότερα να έχουν ισχύ µέσω διπλωµατικής επικύρωσης. Οι αµφιβολίες σχετικά µε την προσέγγιση του Oσλο έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και αντανακλώνται στις ενδείξεις ότι ακόµη και η υποµονή της ίδιας της Παλαιστινιακής Αρχής έχει αρχίσει να εξαντλείται. Η τελευταία προσπάθεια σε απευθείας διαπραγµατεύσεις στο πλαίσιο της προσέγγισης του Oσλο κατέρρευσε τον περασµένο Απρίλιο, παρά τις έντονες αµερικανικές προσπάθειες να σηµειωθεί κάποια πρόοδο προς µια συµφωνία. Η συµπεριφορά του Ισραήλ αποκάλυψε την πλήρη αδιαφορία του για διπλωµατικές διαπραγµατεύσεις και µια προδιάθεση για την επιβολή µιας µονοµερούς λύσης στη σύγκρουση. Η Παλαιστινιακή Αρχή παρουσίασε το κείµενο ενός προτεινόµενου ψηφίσµατος στο Συµβούλιο Ασφαλείας µε το οποίο ζητεί την αποχώρηση του Ισραήλ από τη ∆υτική Oχθη µέχρι το Νοέµβριο του 2016. Η κίνηση αυτή, παρά το γεγονός ότι αναµένεται να µπλοκαριστεί από τις Ηνωµένες Πολιτείες, σηµατοδοτεί µια νέα διπλωµατική οδό. Οι αδυναµίες της διαδικασίας του Oσλο αναγνωρίζονται όλο και περισσότερο στην Ευρώπη και από την παγκόσµια κοινή γνώµη.

• Eπειτα από 50 ηµέρες ισραηλινής στρατιωτικής επιχείρησης στη Γάζα το περασµένο καλοκαίρι, που έφερε την κωδική ονοµασία «Προστατευτική Αιχµή» από τις Ισραηλινές ∆υνάµεις Aµυνας (IDF), τι έχει αλλάξει σε σχέση µε την υποκείµενη σύγκρουση; – Τα βασικά γεγονότα επί εδάφους παραµένουν τα ίδια, αν και ορισµένες από τις «ψυχοπολιτικές» διαστάσεις έχουν αλλάξει µε σηµαντικούς τρόπους. Από τη µεριά των Ισραηλινών, υπήρξαν αντιφατικές ενδείξεις τόσο για προτροπή σε γενοκτονία (µε βάση την πεποίθηση ότι η καταστροφή του άµαχου πληθυσµού της Γάζας ήταν ο µόνος τρόπος για να ξεπεραστεί η αντίσταση της Χαµάς) όσο και η αίσθηση ότι το Ισραήλ έχει χάσει το δρόµο του συµµετέχοντας σε µία στρατιωτική εκστρατεία που είχε καταστροφικές επιπτώσεις τόσο στον άµαχο πληθυσµό όσο και στις υποδοµές. Ο νέος πρόεδρος του Ισραήλ, Reuven Rivlin, µίλησε για ένα Ισραήλ ως µια «άρρωστη κοινωνία» που χρειάζεται να ανακτήσει την προθυµία για την αντιµετώπιση διαφορετικών εθνοτήτων και θρησκειών µε αξιοπρέπεια. Από την πλευρά των Παλαιστινίων, η «Προστατευτική Αιχµή» είχε επίσης σηµαντικές επιπτώσεις. Ο παλαιστινιακός ακτιβισµός πιέζει για ένταξη της Παλαιστίνης στο ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο και µηνύσεις εναντίον των Ισραηλινών αξιωµατούχων για εγκλήµατα πολέµου κατά του παλαιστινιακού λαού. Επίσης, το αποτέλεσµα της στρατιωτικής ε-

❛❛

Η Παλαιστινιακή Αρχή πα Συµβούλιο Ασφαλείας µε το οπ µέχρι το Νοέµβριο του 201 µπλοκαριστεί από τις Ηνω

πιχείρησης ήταν το αντίθετο από αυτό που προοριζόταν από την µεριά των Ισραηλινών, καθώς αύξησε τη δηµοτικότητα της Χαµάς, τουλάχιστον προσωρινά, ειδικά στη ∆υτική Oχθη και σε µικρότερο βαθµό στη Γάζα. Στην πραγµατικότητα, η αντοχή και η ανθεκτικότητα της Χαµάς έρχονταν σε αντίθεση µε την οιονεί δωσίλογη στάση της Παλαιστινιακής Αρχής. Οι απώλειες και στις δύο πλευρές αποσταθεροποίησαν επίσης την έννοια της «τροµοκρατίας» ως αποκλειστικό χαρακτηριστικό τη Χαµάς: από τους 70 Ισραηλινούς που σκοτώθηκαν, οι 65 ήταν στρατιώτες, ενώ πάνω από το 70% των άνω των 2.100 Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν ήταν άµαχοι πολίτες. Φαίνεται ότι σε µια τέτοια σύγκρουση, ο κύριος υπεύθυνος είναι η «κρατική τροµοκρατία». Την ίδια στιγµή, οι πιο ενηµερωµένοι σχολιαστές αναγνώριζαν το γεγονός ότι η Χαµάς

ή α σ κ τ τ π δ Ι σ ρ π λ µ τ Φ ν ί

❛❛

23 Nοεµβρίου 2014

ΦAKEΛOΣ 1 ΣYNTAPAKTIKEΣ YΠOΘEΣEIΣ ETOIMEΣ ΓIA TO AKPOATHPIO

OÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ‰›Î˜ ÙÔ˘ 2015 ∏ ÂÁÎÏËÌ·ÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ÃÚ˘Û‹˜ ∞˘Á‹˜, Ë Ï›ÛÙ· §·ÁοÚÓÙ Î·È Ô ¶··ÎˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, Ù· «Ì·‡Ú· Ù·Ì›·» Ù˘ Siemens, ÔÈ «ÈÂÚ¤˜ ·ÓÙ·ÏÏ·Á¤˜» Ù˘ ªÔÓ‹˜ µ·ÙÔ‰›Ô˘, Ù· Ï˘ÓÙ‹ÚÈ· Ù˘ PROTONBANK Î·È ÙÔ˘ ∆·¯˘‰ÚÔÌÈÎÔ‡ ∆·ÌÈ¢ÙËÚ›Ô˘ ı· ¿ÚÔ˘Ó ϤÔÓ ÙËÓ ¿ÁÔ˘Û· T˘ ANTøNIA™ •YNOY, ʈÙÔÁڷʛ˜: A¶E

ε πρώτο «πλάνο» µπαίνει µε την έναρξη του νέου έτους η ελληνική ∆ικαιοσύνη. Υποθέσεις που έχουν απασχολήσει στο παρελθόν την κοινή γνώµη βρίσκονται πλέον ένα στάδιο πριν από την ακροαµατική διαδικασία. Το 2015 αναµένεται να αποτελέσει έτος-ορόσηµο για τα ποινικά χρονικά, καθώς πλήθος δικογραφιών –πολύ περισσότερες από τις προηγούµενες χρονιές–, που µονοπώλησαν το ενδιαφέρον, παίρνουν το δρόµο για τις δικαστικές αίθουσες. Ηδη οκτώ περιπτώσεις, που όταν αποκαλύφθηκαν χαρακτηρίστηκαν σκάνδαλα, βρίσκονται προ των πυλών του ακροατηρίου. Η εγκληµατική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, που τον τελευταίο χρόνο απασχόλησε ιδιαίτερα, αλλά και άλ-

Σ

λες παλαιότερες, όπως τα «µαύρα ταµεία» της Siemens και οι «ιερές ανταλλαγές» της Μονής Βατοπεδίου, οι οποίες εδώ και χρόνια ερευνώνται από την τακτική ∆ικαιοσύνη, είναι µόλις µερικές από αυτές. Το ίδιο ισχύει για τις δύο υποθέσεις που αφορούν στις χορηγήσεις επισφαλών –κατά την κατηγορία– δανείων από τις τράπεζες Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο και FBBank. Την ίδια ώρα, αναµένεται και η απόφαση του Αρείου Πάγου για το αν θα συσταθεί Ειδικό ∆ικαστήριο, το πρώτο µετά το «βρόµικο ’89», στο εδώλιο του οποίου θα καθίσει για τους χειρισµούς της λίστας Λαγκάρντ ο πρώην υπουργός Οικονοµικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, µαζί µε τρία συγγενικά του πρόσωπα. Για τις περισσότερες υποθέσεις ακόµη δεν έχει εκδοθεί

βούλευµα για την παραποµπή ή µη κατηγορουµένων σε δίκη. Εξαίρεση αποτελούν µόλις δύο δικογραφίες, αυτή για τις εταιρείες Energa και Hellas Power, η δίκη της οποίας αναµένεται να ξεκινήσει τον Ιανουάριο, και για το σκάνδαλο της Proton Bank, που προσδιορίστηκε για τον ερχόµενο Μάρτιο. Το µόνο βέβαιο είναι ότι κανείς δεν µπορεί να προκαταβάλει την κρίση του αρµόδιου δικαστικού συµβουλίου. Οι τρεις δικαστές που το αποτελούν είναι αυτοί που θα αποφανθούν για το ποιοι κατηγορούµενοι θα καθίσουν στο εδώλιο προκειµένου να δικαστούν. Σε περίπτωση που κρίνουν ότι θα πρέπει να διεξαχθούν οι αντίστοιχες δίκες, τότε η έναρξή τους αναµένεται µέσα στο 2015, µε αποτέλεσµα να συµπέσουν µε την περίοδο εκλογής Προέδρου της ∆ηµοκρατίας αλλά και την αναµενόµενη προεκλογική περίοδο. ➨

24 Φάκελος 1: ∆ίκες

23 Nοεµβρίου 2014

ÃÚ˘Û‹ ∞˘Á‹: ηٷ¤ÏÙ˘ Ô ÂÈÛ·ÁÁÂϤ·˜ ην απάντηση στο κατά πόσο ένα πολιτικό κόµµα µπορεί να είναι και µία εγκληµατική οργάνωση αναµένεται να δώσει τους επόµενους µήνες η ποινική ∆ικαιοσύνη. Η δίκη για τη δράση της Χρυσής Αυγής ακόµη δεν έχει προσδιοριστεί, αφού δεν έχει εκδοθεί ακόµη το παραπεµπτικό βούλευµα, όλα όµως δείχνουν ότι θα ξεκινήσει κάποια στιγµή στις αρχές του 2015. Η δικογραφία για το ναζιστικό µόρφωµα έχει πλέον φτάσει στα χέρια των τριών δικαστών που απαρτίζουν το Συµβούλιο Εφετών, το οποίο είναι και το µόνο αρµόδιο όργανο να αποφασίσει αν και ποιοι από τους 85 συνολικά κατηγορουµένους θα καθίσουν στο εδώλιο του Τριµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων. Μία πρώτη γεύση για το τι µπορεί να επακολουθήσει έχει δώσει ήδη ο εισαγγελέας Εφετών, Ισίδ. Ντογιάκος. Η εισήγησή του προς το αρµόδιο δικαστικό συµβούλιο ήταν καταπέλτης, ζητώντας συνολικά 70 κατηγορούµενοι να δικαστούν, µεταξύ των οποίων και όλοι οι βουλευτές –της Χρυσής Αυγής και ανεξάρτητοι– που αντιµετωπίζουν την κατηγορία της ένταξης και διεύθυνσης σε εγκληµατική οργάνωση.

Oπως εξηγούσε στην πρότασή του ο εισαγγελικός λειτουργός, «ασφαλώς δεν είναι δυνατόν οποιοσδήποτε πολίτης να υ-

Τ

Ζητείται η παραποµπή 70 κατηγορουµένων, µεταξύ των οποίων όλων των βουλευτών της Χ.Α. Αδικήµατα κατά περίσταση: ένταξη και διεύθυνση σε εγκληµατική οργάνωση, ανθρωποκτονία, απόπειρα ανθρωποκτονίας, διακεκριµένη οπλοκατοχή κ.ά.

φίσταται ποινικές κυρώσεις εξαιτίας των πολιτικών και κοινωνικών απόψεων, ιδεών και θεωριών που ο ίδιος πρεσβεύει, καθ’ όσον το φρόνηµα και µόνο αυτό δεν διώκεται. Οταν όµως επιχειρεί την επιβολή τους σε άλλους διά της βίας, οι βίαιες πράξεις του, ως µέσον επιβολής των ιδεών του, δεν είναι δυνατόν να µείνουν ατιµώρητες. (...) Σε περίπτωση δε που συντρέχουν οι απαιτούµενες από το νόµο προϋποθέσεις, κάθε πολιτικό κόµµα ασφαλώς και είναι δυνατόν να χαρακτηριστεί “εγκληµατική οργάνωση”, είτε στο σύνολό του είτε ως προς τα επί µέρους εκείνα πρόσωπα, τα οποία µε την κάλυψη του πολιτικού µανδύα ενεργούν κατά τρόπο ποινικά κολάσιµο». Πάντως, στις 698 σελίδες της εισήγησης ζητείται να καθίσουν στο εδώλιο και οι 18 βουλευτές για το αδίκηµα της ένταξης και διεύθυνσης σε εγκληµατική οργάνωση, δηλαδή σύσσωµης της Κοινοβουλευτικής Οµάδας της Χρυσής Αυγής, συµπεριλαµβανοµένων και των σήµερα ανεξάρτητων βουλευτών Στ. Μπούκουρα, Αρτ. Ματθαιόπουλο και Χρ. Αλεξόπουλο. Παράλληλα, έκρινε ότι θα πρέπει να δικαστούν για το κακούργηµα της διακεκριµένης οπλοκατοχής µε σκοπό τον ανεφοδιασµό εγκληµατικής οργάνωσης, οι Νικ. Μιχαλολιάκος, Ηλ. Κασιδιάρης, Νικ. Μίχος, Ιω. Λαγός, Γ. Γερµενής και Στ. Μπούκουρας.

§›ÛÙ· §·ÁοÚÓÙ: ¶··ÎˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÙÚÂȘ Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È Ô ¢ÈÒÙ˘ ρχές του 2015 υπολογίζεται ότι θα συγκροτηθεί το Ειδικό ∆ικαστήριο, εφ’ όσον φυσικά ο Αρειος Πάγος, που χειρίζεται την υπόθεση, καταλήξει στην άποψη ότι ο πρώην υπουργός Οικονοµικών Γ. Παπακωνσταντίνου και οι τρεις συγγενείς του θα πρέπει να δικαστούν για την περιβόητη λίστα Λαγκάρντ. Ηδη ο αντεισαγγελέας Α.Π. Βασ. Πλιώτας έχει καταθέσει την εισήγησή του στο αρµόδιο δικαστικό συµβούλιο, «δείχνοντας» εδώλιο για όλους τους κατηγορουµένους κατά περίσταση για τα αδικήµατα της απιστίας στην υπηρεσία και

Α

της νόθευσης δηµοσίου εγγράφου για να προσπορίσει αθέµιτο όφελος (κακουργήµατα), της παράβασης καθήκοντος (πληµµέληµα), αλλά και της ηθικής αυτουργίας στα παραπάνω. Η τελική απόφαση για παραποµπή ή µη σε δίκη, προκειµένου να κριθεί αν τελικά και κάτω από ποιες συνθήκες διαγράφηκαν τα ονόµατα των συγγενικών προσώπων του πρώην υπουργού, αναµένεται να έρθει µέσα στον επόµενο µήνα. κτός, όµως, από το σκέλος της υπόθεσης για τους επίµαχους χειρισµούς του Γ. Παπακωνσταντίνου, σε λίγο καιρό αναµένεται να εκδοθεί βούλευµα

Ε

και για το σκέλος των µη πολιτικών προσώπων. Η τακτική ∆ικαιοσύνη που έχει αναλάβει να ερευνήσει τις ενέργειες των υπόλοιπων εµπλεκοµένων στο σκάνδαλο Λαγκάρντ, ιδίως µετά τις αποκαλύψεις για την αντιγραφή του αρχείου σε διάφορες συσκευές αποθήκευσης, έχει κηρύξει το πέρας της ανάκρισης. άλιστα, την περασµένη εβδοµάδα ο εισαγγελέας Περ. ∆ράκος κατέθεσε την πρότασή του στο δικαστικό συµβούλιο. Με αυτή, ζητεί την παραποµπή του πρώην επικεφαλής του Σ∆ΟΕ, Ιω. ∆ιώτη, σε δίκη για το κακούργηµα της απιστίας εις βάρος του ∆ηµοσίου, και την απαλλαγή του για την πράξη της υπεξαγωγής εγγράφου. Αντίστοιχα, προτείνει την πλήρη απαλλαγή του προκατόχου του, Ιω. Καπελέρη. Ετσι, µέσα στην ίδια χρονιά δεν αποκλείεται –εφ’ όσον αυτό αποφανθεί διά βουλεύµατος το Συµβούλιο Εφετών– να εκδικαστεί και αυτή η υπόθεση. Πάντως, οι κατηγορούµενοι και στις δύο υποθέσεις, οι οποίοι αρνούνται τις εις βάρος τους κατηγορίες, είχαν αφεθεί ελεύθεροι µετά τις απολογίες τους στους αρµόδιους ανακριτές.

Μ

Τέσσερις κατηγορούµενοι, συµπεριλαµβανοµένου του πρώην υπουργού Oικονοµικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, βλέπουν Eιδικό ∆ικαστήριο Κατηγορίες: απιστία στην υπηρεσία, νόθευση δηµοσίου εγγράφου, παράβαση καθήκοντος και ηθική αυτουργία στα παραπάνω

Φάκελος 1: ∆ίκες 25

23 Nοεµβρίου 2014

ννέα χρόνια µετά την εντολή να ερευνηθεί ενδελεχώς από την ποινική ∆ικαιοσύνη η µεγάλη δικογραφία, που αφορά στη σύµβαση 8002/97 για την ψηφιοποίηση του ΟΤΕ, σκέλος της υπόθεσης των «µαύρων ταµείων» της Siemens, έχει πλέον φύγει από τα χέρια των ειδικών εφετών ανακριτών, καθώς κηρύχθηκε το πέρας της. Σήµερα, βρίσκεται στα χέρια του εισαγγελέα Εφετών και αναπληρωτή οικονοµικού εισαγγελέα Γαλ. Μπρη, ο οποίος τη µελετά προκειµένου να προτείνει στο Συµβούλιο Εφετών για την παραποµπή ή µη κατηγορουµένων στην υπόθεση. Αν και δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριµένο χρονικό πλαίσιο για το πότε θα είναι έτοιµη η εισήγησή του, είναι σχεδόν βέβαιο, λόγω του όγκου των εγγράφων, ότι θα έχουν περάσει αρκετοί µήνες προτού το δικαστικό συµβούλιο λάβει την τελική του απόφαση. Αλλωστε, µόνο στην έρευνα για την επίµαχη σύµβαση ο αριθµός των κατηγορουµένων, που φέρονται ότι εµπλέκονται σε δωροδοκίες κρατικών αξιωµατούχων, ξεπερνάν τους 70. Πρόκειται για υπαλλήλους του ΟΤΕ, αλλά και συγγενικά τους πρόσωπα, χρηµατιστές, κοµµατικά στελέχη, τραπεζίτες, ακόµη και Γερµανούς υπηκόους, στην πλειονότητά τους µεγαλοστελέχη της µητρικής Siemens. Σε αντίστοιχη µοίρα είναι και το δεύτερο σκέλος του σκανδάλου Siemens, το οποίο αφορά στο πρόγραµµα για την ασφάλεια των Ολυµπιακών Αγώνων, C4I. Αντίθετα, όµως, από τη σύµβαση 8002/97, ήδη ο εισαγγελικός λειτουργός Στ. Κωσταρέλος έχει

Ε

ªÔÓ‹ µ·ÙÔ‰›Ô˘: ∂ÊÚ·›Ì, ∞ÚÙ¤ÌÈÔ˜ Î·È ¶ÂϤÎË Παραποµπή για 14 κατηγορουµένους. Πράξεις: απιστία σε βάρος της υπηρεσίας, ψευδείς βεβαιώσεις και ηθική αυτουργία σε αυτές, απάτη, ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος κ.ά.

ÀfiıÂÛË Siemens: „ËÊȷο √∆∂ Î·È C4I

ζητήσει την επιστροφή της δικογραφίας στους ανακριτές, προκειµένου να προχωρήσουν και σε άλλες ανακριτικές πράξεις. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι τρεις δικαστικοί λειτουργοί που χειρίστηκαν την έρευνα, είχαν την άποψη ότι η εν λόγω υπόθεση θα πρέπει να µπει στο αρχείο, µε το σκεπτικό ότι δεν προέκυψαν ποινικές ευθύνες για τα κακουργηµατικά αδικήµατα της απάτης ή της απιστίας. Από την πλευρά του, ο εισαγγελέας Εφετών έχει την άποψη πως το ελληνικό ∆ηµόσιο υπέστη ζηµία, ενώ αναφέρεται και σε ποινικές ευθύνες υπουργών, που όµως έχουν παραγραφεί. Εάν η εισαγγελική πρόταση γίνει δεκτή από το Συµβούλιο Εφετών, τότε αναµένεται να έχει µπει για τα καλά το 2015, πριν ολοκληρωθούν οι συµπληρωµατικές ενέργειες στις οποίες θα προχωρήσουν οι ανακριτές, ενώ αν το συµβούλιο συµφωνήσει µε τους ανακριτές, δεν θα υπάρξει ακροαµατική διαδικασία, αφού η έρευνα θα αρχειοθετηθεί.

Περισσότεροι από 70 κατηγορούµενοι στη σύµβαση 8002/1997 για την ψηφιακοποίηση του OΤΕ. Αδικήµατα: παθητική και ενεργητική δωροδοκία, άµεση συνέργεια σε αυτή και ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος

την υπόθεση των «ιερών ανταλλαγών» της Μονής Βατοπεδίου µόνο εκτιµήσεις µπορούν να γίνουν ως προς τη διεξαγωγή της δίκης, καθώς όλα εξαρτώνται από τον Αρειο Πάγο. Το ανώτατο δικαστήριο είναι το µόνο αρµόδιο να αποφανθεί αν θα πρέπει να αναιρεθεί ή όχι το παραπεµπτικό βούλευµα, που εξέδωσε το Συµβούλιο Εφετών πριν από περίπου ένα χρόνο. Το δικαστικό συµβούλιο ήδη από τον Οκτώβριο του 2013 έχει «δείξει» το εδώλιο του Τριµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων σε συνολικά 14 κατηγορουµένους, µεταξύ των οποίων και οι: αρχιµαδρίτης Εφραίµ, µοναχός Αρτέµιος, Αικατερίνη Πελέκη –σύζυγος του πρώην υπουργού Γιώργου Βουλγαράκη– ∆ιονύσης και ∆ηµήτηρης Πελέκης, Ιωάννης ∆ιονυσόπουλος. Η αίτηση αναίρεσης που κατατέθηκε, όµως, στον Αρειο Πάγο, δεν επέτρεψε τον προσδιορισµό της δίκης. Ετσι, µέχρι σήµερα αναµένεται η τελική απόφαση, µε τον αρµόδιο εισαγγελέα να έχει προτείνει να γίνει δεκτή η σχετική αίτηση και κατ’ επέκταση να επιστρέψει η δικογραφία πίσω στο Συµβούλιο Εφετών, το οποίο και θα πρέπει να επανατοποθετηθεί. Σε κάθε περίπτωση, είτε αναιρεθεί είτε όχι το βούλευµα, η ενδεχόµενη εκδίκαση της υπόθεσης υπολογίζεται µε το νέο έτος. Μέσα στις 1.200 σελίδες του παραπεµπτικού βουλεύµατος, πάντως, το Συµβούλιο Εφετών περιγράφει αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους παρέπεµψε στο εδώλιο 14 κατηγορουµένους για βα-

Σ

ρύτατες κακουργηµατικές πράξεις. Επίσης, καταγράφεται η τέλεση αδικηµάτων –που έχουν παραγραφεί– από πρώην υπουργούς, για τους οποίους επισηµαίνεται πως προχώρησαν στην αξιόποινη πράξη της απιστίας σχετικής µε την υπηρεσία εις βάρος του ∆ηµοσίου, καθώς επέτρεψαν και συνέδραµαν τους εκπροσώπους της Mονής, Εφραίµ και Αρσένιο, να αποκτήσουν δικαίωµα κυριότητας, νοµής και κατοχής της λίµνης Βιστονίδας και των παραλίµνιων εκτάσεών της, αν και ανήκαν στο ελληνικό ∆ηµόσιο.

Για τους Εφραίµ και Αρσένιο αναφέρεται πως «ενήργησαν βάσει σχεδίου», σύµφωνα µε το οποίο, αφού επετύγχαναν να µεταβιβαστούν στη Mονή Βατοπεδίου ακίνητα κυριότητας του ∆ηµοσίου ανταλλάσσοντάς τα παρανόµως µε ιδανικά µερίδια της λιµνοθάλασσας Βιστονίδας - Νταλιάνη, στη συνέχεια µέρος των ακινήτων «θα τα πωλούσαν, αποκοµίζοντας σηµαντικά χρηµατικά οφέλη, όπως και έπραξαν, µε σκοπό την αποκοπή του άµεσου συνδέσµου της περιουσίας αυτής από την παράνοµη αιτία περιέλευσής της από τη Μονή».

26 Φάκελος 1: ∆ίκες

23 Nοεµβρίου 2014

ENERGA & HELLAS POWER: ÙÛ¤ˆÓ·Ó ÙÔ ¯·Ú¿ÙÛÈ Ù˘ ¢∂∏ δίκη για την υπόθεση των εταιρειών Energa και Hellas Power δεν αποκλείεται να είναι η πρώτη που θα ξεκινήσει το 2015, αφού έχει ήδη προδιοριστεί για τις 16 Ιανουαρίου. Ενώπιον του Τριµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων αναµένεται να βρεθούν συνολικά 19 από τους 25 κατηγορουµένους για βαρύτατες αξιόποινες πράξεις (υπεξαίρεση, ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος και άλλα) σε συνδυασµό µε τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόµου 1608/50 περί καταχραστών του ∆ηµοσίου. Στις 666 σελίδες του υπ’ αριθµ. 365/2014 βουλεύµατος, αναφέρεται ότι οι εταιρείες Energa και Hellas Power, ως πάροχοι ηλεκτρικού ρεύµατος, εισέπρατταν τον ειδικό φόρο κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και το «χαράτσι» για λογαριασµό της ∆ΕΗ, ωστόσο δεν απέδιδαν τα ποσά στο ∆ηµόσιο. Μάλιστα, καταγράφονται αναλυτικά οι φόροι που αντί να εισπραχθούν από το ελληνικό ∆ηµόσιο και τους ΟΤΑ µετατράπηκαν σε... κέρδη συγκεκριµένων ανθρώπων, οι οποίοι –όπως αναφέρεται– «διαµόρφωσαν την κατάλληλη υποδοµή» για να τα οικειοποιηθούν. Στα πρόσωπα των νόµιµων εκπροσώπων των Energa - Hellas Power, Αρ. Φλώρου, Αχ. Φλώρου, Βασ. Μηλιώνη, Στ. Σιαφάκα και Νικ. ∆εκόλη, το συµβούλιο «είδε» τους «εγκέφαλους» του σχεδίου, που στόχο είχε να εισπραχθούν «στο πλαίσιο της επιχειρηµατικής δραστηριότητας διά των απολύτως ελεγχόµενων από αυτούς ανωνύµων εταιρειών, κατ’ εντολήν του ελληνικού ∆ηµοσίου και των ΟΤΑ ποσά συνολικού ύψους 254.470.244,86 ευρώ». Το δικαστικό συµβούλιο απάλλαξε µόνο έξι από τους κατηγορουµένους, που το επίµαχο χρονικό διάστηµα (Σεπτέµβριος 2011 - Ιούλιος 2012) ήταν µέλη της ∆ΕΣΜΗΕ. Στο βούλευµα αναφέρεται ότι «εντός σύννοµου - εύλογου χρονικού διαστήµατος, ενήργησαν, ήτοι προέβησαν σε ενέργειες, οι οποίες ήταν αντικειµενικά οι προσήκουσες και είχαν σκοπό-γνώµονα να αποτρέψουν ή να αβλύνουν τη ζηµία της ∆ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και µέσω αυτής του ελληνικού ∆ηµοσίου και των ΟΤΑ».

Η

19 άτοµα θα καθίσουν στο εδώλιο. Αδικήµατα: υπεξαίρεση σε συνδυασµό µε τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόµου 1608/1950 περί καταχραστών του ∆ηµοσίου, λαθρεµπορία και ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος

PROTONBANK: §·˘ÚÂÓÙÈ¿‰Ë˜ Î·È ÏÔÈÔ› ÁÈ· ÂÁÎÏËÌ·ÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË νώπιον του Τριµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων θα βρεθούν στις 23 Μαρτίου του 2015 για το πολύκροτο τραπεζικό σκάνδαλο της Proton συνολικά 34 κατηγορούµενοι, µεταξύ των οποίων και ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης. Με το υπ’ αριθµ. 695/2014 βούλευµα, το Συµβούλιο Εφετών έκρινε ότι τα συγκεκριµένα άτοµα θα πρέπει να παραπεµφθούν σε δίκη κατά περίσταση για τις αξιόποινες πράξεις της εγκληµατικής οργάνωσης, της απιστίας, της απάτης, του ξεπλύµατος βρόµικου χρήµατος και άλλα. Στους κατηγορουµένους περιλαµβάνονται υψηλόβαθµα στελέχη της τράπεζας, αλλά και εταιρειών που ανήκαν στον άλλοτε κραταιό όµιλο Λαυρεντιάδη, όπως οι Τρύφων Κολίντζας, ∆ηµήτρης Αραµαντής, Αντώνης Αθανάσογλου, Σµαράγδα Λιαρµακοπούλου, αλλά και ο φυγόδικος επιχειρηµατίας και στενός συνεργάτης του Λαυρεντιάδη, Πέτρος Κυριακίδης.

τοµµύρια ευρώ, κατά την περίοδο που ο Λ. Λαυρεντιάδης διετέλεσε πρόεδρος του ∆.Σ. και βασικός µέτοχος της Proton Bank. Σύµφωνα µε την κατηγορία, τα περισσότερα από τα χρήµατα κατέληξαν σε λογαριασµούς του επιχειρηµατία και σε εταιρείες εµµέσου ή αµέσου ενδιαφέροντός του. Τον ∆εκέµβριο του 2012, µετά την απολογία κρίθηκε προσωρινά κρατούµενος, ενώ εδώ και λίγο καιρό έχει αποφυλακιστεί.

Ε

Από τον Ιούλιο του 2011, όταν η υπόθεση που χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα µεγαλύτερα τραπεζικά σκάνδαλα της Μεταπολίτευσης αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά, µέχρι σήµερα 48 κατηγορούµενοι παρήλασαν από το ανακριτικό γραφείο. Η ζηµία του ελληνικού ∆ηµοσίου υπολογίστηκε ότι αγγίζει τα 900 εκα-

Παραπέµφθηκαν σε δίκη 34 κατηγορούµενοι. Πράξεις: εγκληµατική οργάνωση, απιστία, απάτη, ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος κ.ά.

∆.∆. & FBB: ƒ¤ÛÙ˘, ºÈÏÈ›‰Ë˜ Î·È ¯ÔÚfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ Περίπου 30 πρόσωπα έχουν καταστεί κατηγορούµενοι για την υπόθεση του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου. Αδικήµατα: απιστία, απάτη κατά του ∆ηµοσίου, ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος κ.ά. ύο ακόµη δικογραφίες οι οποίες αφορούν –κατά την κατηγορία– τη χορήγηση επισφαλών δανείων σε διάφορους επιχειρηµατίες, υπολογίζεται ότι θα έχουν φτάσει στο ακροατήριο µέσα στο νέο έτος. Πρόκειται για τις υποθέσεις του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου και της FBBank, οι οποίες βρίσκονται σε παράλληλες διαδροµές. Συγκεκριµένα, οι ανακριτές ∆ιαφθοράς που τις χειρίστηκαν, έχουν ολοκληρώσει τις έρευνές τους και πλέον το λόγο έχουν οι αρµόδιοι εισαγγελικοί λειτουργοί, οι οποίοι αφού µελετήσουν τα έγγραφα, θα εισηγηθούν στο δικαστικό συµβούλιο αν και ποιοι κατηγορούµενοι θα πρέπει να παραπεµφθούν σε δίκη. Η ανάκριση για δανειοδοτήσεις, που φέρονται να φτάνουν τα 300 εκατ. ευρώ, στις οποίες προχώρησε το Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο την περίοδο 2007-2012, κράτησε για περίπου 10 µήνες. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήµατος, περίπου 30 κατηγορούµενοι πέρασαν το ανακριτικό κατώφλι, όπως οι πρώην διοικητές της τράπεζας Αγγ. Φιλιππίδης και Κλ. Παπαδόπουλος, ο πρόεδρος της DEMCO ∆ηµ. Κοντοµηνάς, το ζεύγος Γριβέα - Βάτσικα και άλλοι. Ολοι τους πάντως αφέθηκαν ελεύθεροι µε περιοριστικούς όρους, χωρίς να υπάρξει ούτε µία απόφαση για προφυλάκιση. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην έρευνα γύρω από δάνεια της FBBank, που υπολογίζονται περίπου στα 20 εκατ. ευρώ, έχουν ο επιχειρηµατίας Βίκτ. Ρέστης και δύο πρώην συνεργάτες του, ο Αν. Πάλλης και ο ∆ηµ. Καλλιµάνης. Κατά την κατηγορία, τα χρήµατα εµφανίζονται να κατέληξαν σε εταιρείες συµφερόντων ή επιρροής του επιχειρηµατία. Από την πλευρά του, ο Βίκτ. Ρέστης υποστηρίζει ότι τα ποσά υπεξαιρέθηκαν από τους συγκατηγορουµένους του εν αγνοία του, ενώ έχει αποπληρώσει τα επίµαχα δάνεια συν τους τόκους. Τα αδικήµατα που ερευνήθηκαν είναι υπεξαίρεση και ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος κατ’ εξακολούθηση µε τις επιβαρυντικές διατάξεις περί καταχραστών του ∆ηµοσίου (ν. 1608/50).

∆

ΦAKEΛOΣ 2

TO ΠPOΣ∆OKIMO ZΩHΣ TΩN ΣHMEPINΩN KOMMATΩN

TÈ ÍËÌÂÚÒÓÂÈ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÎfi ¯¿ÚÙË Ù˘ ¯ÒÚ·˜ 2024. ∆· ÎfiÌÌ·Ù· Ô˘ ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ۋÌÂÚ· ‰ÂÓ ı· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‹ ‰ÂÓ ı· ˘¿Ú¯Ô˘Ó fiˆ˜ Ù· ͤÚÔ˘ÌÂ.

To ÂÚÒÙËÌ· Â›Ó·È fiÛÔ ı· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó Ù· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ÎfiÌÌ·Ù· Î·È ÔÈ· ı· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ TÔ˘ NIKOY §AKO¶OY§OY, ʈÙÔÁڷʛ˜: A¶E, APXEIA A™KI

28 Φάκελος 2: Kόµµατα

23 Nοεµβρίου 2014

Φάκελος 2: Kόµµατα 29

23 Nοεµβρίου 2014

TÔ ·‡ÚÈÔ ÙˆÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ ρισκόµαστε στο 2024. Τα κόµµατα που γνωρίζετε σήµερα δεν θα υπάρχουν ή δεν θα υπάρχουν όπως τα ξέρουµε. To ερώτηµα είναι πόσο θα αντέξουν τα σηµερινά κόµµατα και ποια θα υπάρχουν στο µέλλον. Ο πληθυσµός δεν θα είναι πολύ διαφορετικός, αν και κατάτι µειωµένος, αφού οι θάνατοι στην Ελλάδα υπερβαίνουν τις γεννήσεις. Περίπου ένα εκατοµµύριο µετανάστες θα έχουν ενσωµατωθεί στην Ελλάδα µε πολιτικά δικαιώµατα και ίσως δηµαρχιακές ή υπουργικές θέσεις. Ας θυµηθούµε για λίγο τα γεγονότα εκείνης της εποχής που πιθανόν να άρχισαν τον ∆εκέµβρη του 2008 µε µια εξέγερση τυφλής βίας, µετά την δολοφονία του δεκαπεντάχρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου.

Β

• Η κυβέρνηση της Νέας ∆ηµοκρατίας µε ηγέτη τον Κώστα Καραµανλή πέφτει. Η νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ µε 44% µε ηγέτη τον Γιώργο Παπανδρέου οδηγεί την Ελλάδα στο µνηµόνιο. Ως το σηµείο αυτό τα δυο µεγάλα κόµµατα από το 1981 συγκεντρώνουν µαζί ποσοστά 70-89% σε ένα παιχνίδι εναλλαγής στην εξουσία. Το κόµµα του Καρατζαφέρη έχει εγγράψει ποσοστά 6-7%, όταν η οργάνωση Χρυσή Αυγή παίρνει 4.000-19.000 ψήφους.

• Τα συνδικάτα κυκλώνουν την Βουλή. Το µετρό γεµίζει –ληγµένα- δακρυγόνα. Η παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου θα µετατραπεί σε πανελλαδική εξέγερση. Τα χρηµατιστήρια αναστατώνονται. Για πρώτη φορά –στις 4 Νοεµβρίου 2011– µια κυβέρνηση παίρνει ψήφο εµπιστοσύνης για να φύγει ο πρωθυπουργός. Η τρικοµµατική «µνηµονιακή» συγκυβέρνηση διασπά τη Νέα ∆ηµοκρατία, διαλύει το ΠΑΣΟΚ και θα εξαφανίσει από την Βουλή το κόµµα του Καρατζαφέρη. Η Χρυσή Αυγή θα φτάσει τους 425.990 και θα βγάλει δέκα οχτώ βουλευτές µε το εκπληκτικό ποσοστό του 6,92%.

• Από τους εγγγεγραµµένους στους εκλογικούς καταλόγους στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές ψήφισαν 6.217.000. Η Νέα ∆ηµοκρατία µε επικεφαλής τον Αντώνη Σαµαρά µε ένα ποσοστό 27% πήρε περίπου 1.800.000 ψήφους, αλλά την πρώτη Κυριακή το ποσοστό αυτό ήταν µόλις 18%.

• Ο 37χρoνος Αλέξης σύµφωνα µε το Time «ενδέχεται να κληθεί να σχηµατίσει κυβέρνηση µε «σκληρούς κοµµουνιστές» και «µπορεί και να κρατάει το µέλλον της Ευρώπης στα χέρια του». Μια πιο προσεκτική όµως ανάγνωση των εκλογικών αποτελεσµάτων του 2011 θα δείξει πως δεν πρόκειται για κατάρρευση του πολιτικού συστήµατος, αλλά για αναδιάταξη και µάλιστα σε δεξιά κατεύθυνση. Η συντηρητική παράταξη µε τρία –τέσσερα κόµµατα διατηρεί ποσοστά 47-50%. Το αντιδεξιό µπλoκ, η «δηµοκρατική παράταξη» υποχωρεί σε ένα ποσοστό 52-55%. Ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει τις πόλεις, τους µισθωτούς και δηµοσίους υπαλλήλους, τους νέους, αλλά το «κοινωνικό ΠΑΣΟΚ» διατηρεί τις δυνάµεις του στα συνδικάτα και τους δήµους. πως κατέγραψε η Public Issue ο ΣΥΡΙΖΑ έφτασε στο 31,5%, αλλά η άµπωτη στις επαναληπτικές εκλογές το έφερε τελικά στο 26,9%. Πολλοί ψηφοφόροι της ∆ΗΜΑΡ και του ΠΑΣΟΚ ψήφισαν Νέα ∆ηµοκρατία για να µη βγει ο ΣΥΡΙΖΑ. Κι ένα 7% ψηφοφόρων

O

του ΣΥΡΙΖΑ µετακινείται προς την Χρυσή Αυγή. Το ερώτηµα είναι αν ο Αλέξης Τσίπρας θα ενώσει και θα εκφράσει την δηµοκρατική παράταξη ή θα αποτελέσει τον ηγέτη που σε πανευρωπαικό επίπεδο έφερε το κόµµα του στην πρώτη θέση, προ των πυλών της εξουσίας. Ετσι και υπήρχε απλή αναλογική Το εκλογικό σύστηµα στην Ελλάδα, «ενισχυµένη αναλογική», πλειοψηφικό, «τριφασικό» ή «συν ένα» – µερικές φορές έδινε περισσότερες έδρες στο …δεύτερο κόµµα. Τώρα δίνει πενήντα έδρες στο πρώτο κόµµα δηµιουργώντας περισσότερα προβλήµατα από αυτά που ήθελε να λύσει. Το εκλογικό σύστηµα µε το όριο του 3% αποκλείει τα µικρά κόµµατα και δεν ευνοεί την δηµιουργία νέων κοµµάτων σε µια περίοδο που ένα ποσοστό 40-50% ζητά εσπευσµένα ένα «άλλο κόµµα». Το ένα πέµπτο των ψηφοφόρων σήµερα ψηφίζει, αλλά το κόµµα του δεν αντιπροσωπεύεται στην Βουλή. Κι όµως το µέλλον του πολιτικού συστήµατος µπορεί να βρίσκεται σε κάποια από αυτά τα κόµµατα σε µια αυριανή πολύχρωµη –και περισσότερη– δηµοκρατία. Με ένα σύστηµα απλής αναλογικής στην σηµερινή Bουλή θα υπήρχαν βουλευτές από µια Bουλή µε άλλη πολιτική ενδυµασία, πιο πλούσιο πολιτικό λόγο και νέα κόµµατα πέρα από τα σηµερινά, που συχνά µοιάζουν µεταξύ τους ή έχουν αναφορές στο παρελθόν. Μερικά ζουν στην δεκαετία του ’80, άλλα στο πενήντα µε τον Παπάγο, τον Πλαστήρα και τον Μπελογιάννη ή ακόµα πιο παλιά.

Hδη από τις προπερασµένες εκλογές, όταν ξέσπασε η κρίση, ο ψηφοφόρος όταν ψηφίζει ένα κόµµα, παίρνει …ένα δεύτερο ως δώρο. Πιθανόν όταν θα πάµε να ψηφίσουµε τις επόµενες φορές µερικά από τα σηµερινά κόµµατα να έχουν …λήξει. σύσταση της σηµερινής Bουλής µε ένα σύστηµα απλής αναλογικής θα ήταν διαφορετική µε πιο πολλές και διαφορετικές λύσεις: ΣΥΡΙΖΑ 80-81 έδρες, Νέα ∆ηµοκρατία 88-89 έδρες, Χρυσή Αυγή 28 έδρες, ΠΑΣΟΚ 37 έδρες, ∆ηµοκρατική Αριστερά 19 έδρες, ΚΚΕ 25 έδρες, Ανεξάρτητοι Eλληνες 22 έδρες. Μερικά από τα κόµµατα που σήµερα δεν µπαίνουν στην Βουλή θα είχαν έδρες, όπως και άλλα νέα κόµµατα σαν το Ποτάµι που αργά ή γρήγορα θα αποκτήσει περίπου είκοσι έδρες. Ο ΛΑΟΣ θα είχε τρεις µε τέσσερις έδρες. Οι «Eλληνες Ενωµένοι Πολίτες» που πήραν στις ευρωεκλογές 1,45% θα είχαν τέσσερις έως πέντε έδρες. Η ∆ΗΜΑΡ θα έµενε στην Βουλή ακόµα και µε 1% µε τρεις έδρες. Αλλά θα έµπαιναν και µερικά ακόµα κόµµατα µε δυο-τρεις έδρες στη Βουλή όπως ΑΝΤΑΡΣΥΑ, «Eνωση για την Πατρίδα και τον Λαό», Κόµµα Ελλήνων Κυνηγών, Οικολόγοι Πράσινοι - Κόµµα Πειρατών, «Γέφυρες-∆ηµιουργία Ξανά» µε δυοτρεις έδρες, ΕΠΑΜ µε δυο-τρεις έδρες. Με µια-δυο έδρες θα είχαµε στη Βουλή κόµµατα όπως «Κόµµα Ισότητας και Ειρήνης και Φιλίας», αναθηναϊκό Κίνηµα, Eνωση Κεντρώων µε µία έδρα, «Πράσινοι» κ.ά. Περίπου οι µισές από τις πενήντα έδρες που παίρνει ως «µπόνους» το πρώτο κόµµα κλέβονται από τα µικρά κόµµατα. Αλλά κι από αυτά που δεν υπάρχουν ή δεν κατεβαίνουν στις εκλογές, αφού ο αγώνας για την κατάκτηση του 3% είναι αγώνας µάταιος. Κι έτσι περίπου εξακόσιοι χιλιάδες ψηφοφόροι ψηφίζουν µεν, αλλά δεν αντιπροσωπεύονται στην κοµµατοφοβική ελληνική Bουλή.

Η

30 Φάκελος 2: Kόµµατα

23 Nοεµβρίου 2014

T· ÎfiÌÌ·Ù·-‰ÂÈÓfiÛ·˘ÚÔÈ Ô˘ ÂͤÏÈ·Ó ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΛΕΤΤΗ ΣΤΟΝ ΤΡΙΚΟΥΠΗ, ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟ ΣΤΟΝ ΠΛΑΣΤΗΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΝ∆ΡΕΟΥ

Το Κόµµα Φιλελευθέρων αν και θα διασπασθεί πολλές φορές και θα ξεθωριάσει πριν έλθει η δικτατορία Μεταξά θα αποτέσει την βάση του µυστηριώδους «Κέντρου» που ως αντίληψη, ίσως λόγω Εµφυλίου Πολέµου, υπάρχει µόνον στην Ελλάδα. Ο Κεντρώος δεν είναι αριστερός ή δεξιός ίσως επειδή είναι κρυφοδεξιός ή κρυφοαριστερός. Μπορεί να είναι αντιβασιλικός, αλλά δεν αµφισβητεί όπως ο Βενιζέλος τον θεσµό της βασιλείας, αλλά θέλει δηµοκρατία. Βασιλευοµένη δηµοκρατία.

ι πρώτες «συνταγµατικές» εκλογές στην Ελλάδα έγιναν το 1844 µε καταγγελίες για νοθεία εκ µέρους του Αγγλικού Κόµµατος που τις οργάνωσε µε πλειοψηφικό σύστηµα «στενής περιφέρειας». Παρόλα αυτά ο συνασπισµός των άλλων δυο κοµµάτων του Ρωσικού και του Γαλλικού που υποστήριζε και το Παλάτι τις κέρδισε. Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Κωλέττης θα παραβιάσει πολλές φορές το Σύνταγµα που µόλις είχε ψηφισθεί. Το 1850 οι εκλογές έγιναν αφού ο βασιλεύς Oθωνας αποµάκρυνε από την χώρα τους ηγέτες της αντιπολίτευσης Ανδρέα Μεταξά, Σπυρίδωνα Τρικούπη και Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, διορίζοντάς τους πρέσβεις! Eτσι ο πρωθυπουργός Αντώνης Κριεζής κυβέρνησε άνετα πέντε χρόνια, πράγµα σπάνιο για τις επόµενες δεκαετίες. Οι εκλογές γίνονταν µε νοθείες υπό την πίεση των ξένων δυνάµεων που το 1856 είχαν καταλάβει µε τα πλοία τους τον Πειραιά. Ο βασιλεύς διόριζε όποιον ήθελε ως πρωθυπουργό, όπως έγινε το 1859 που διέλυσε την Βουλή όταν νίκησε η αντιπολίτευση. Η Επανάσταση του 1862 και η έξωση του Oθωνα θα φέρει νέο βασιλιά «εκλεγµένο», ψήφο από τα 21 και εκλογές µε σφαιρίδιο αντί για ψηφοδέλτιο, καθώς οι άνδρες ψηφοφόροι ήταν αναλφάβητοι. Τα παρατράγουδα µε εκλογές φαυλότητας, πρόωρες εκλογές ή ψηφοφορίες χωρίς απαρτία δεν θα τελειώσουν ούτε όταν το 1875 καθιερώνεται τυπικά η «αρχή της δεδηλωµένης» που δέσµευε τον βασιλιά να επιλέγει πρωθυπουργό από το πρώτο κόµµα. Ο βασιλεύς Γεώργιος θα διορίσει πρωθυπουργό από την µειοψηφία τον ίδιο τον εισηγητή της, τον ανανεωτή µε το «Νεωτεριστικόν» ή «Πέµπτον Κόµµα» Χαρίλαο Τρικούπη.

Ο

ο «Eθνικόν Κόµµα» του ∆ηλιγιάννη µαζί µε αυτό του Χαρίλαου Τρικούπη δηµιουργούν τον δικοµµατισµό της εποχής. Το 1895 ο Χαρίλαος Τρικούπης, πολλάκις πρωθυπουργός, µετά από εικοσαετία µε την φράση «Ανθ΄ηµών ο Γουλιµής», όταν δεν εξελέγη καν βουλευτής αποχώρησε από την πολιτική για να πεθάνει αυτοεξόριστος στο Παρίσι. Ο ∆ηλιγιάννης δολοφονήθηκε το 1905 καθώς πήγαινε στη Βουλή από έναν ιδιοκτήτη χαρτοπαιχτικής λέσχης όταν αποφάσισε να τις κλείσει. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, εκλεκτός του επαναστατικού Στρατιωτικού Συνδέσµου ο «σηµαιοφόρος νέων ιδεών» θα εκλεγεί βουλευτής Αττικοβοιωτίας, αν και πάει διακοπές στην Ελβετία, αντί να υποστηρίξει την υποψηφιότητά του. Θα σαρώσει στις επόµενες εκλογές παίρνοντας 307 από τις 362 έδρες µε αποχή των παλαιών κοµµάτων –Θεοτόκη, Ράλλη, Μαυροµιχάλη– για να κυριαρχήσει στην πολιτική ζωή για είκοσι πέντε χρόνια επιβιώνοντας από δυο απόπειρες δολοφονίας.

ι πρώτοι «σοσιαλιστές βουλευτές» εξελέγησαν το 1910 και δυο από αυτούς ανήκουν στην «Κοινωνιολογική Εταιρεία» του Αλέξανδρου Παπαναστασίου που θα γίνει πρωθυπουργός δυο φορές για λίγους µήνες ή λίγες µέρες. Τη λύση θα δώσει αυτός που έφερε την περίοδο της αβασίλευτης δηµοκρατίας (1924-1935), ο στρατός. Το Κοµµουνιστικό Κόµµα Ελλάδας, αρχικά «Σοσιαλιστικό» ιδρύθηκε το 1918 και το 1920 παίρνει πενήντα χιλιάδες ψήφους, χωρίς να εκλέξει βουλευτή. Το Κόµµα Εθνικοφρόνων του …µαρξιστή µε βουδιστικές επιρροές ∆ηµήτρη Γούναρη θα ιδρυθεί το 1916εν µέσω ∆ιχασµού- για να αποτελέσει το πρώτο δεξιό κόµµα. Ο ηγέτης του θα εκτελεσθεί το 1922 ως ένοχος για την Μικρασιατική Καταστροφή. Τα σηµερινά κόµµατα έχουν ακόµα αναφορές σε κείνη την εποχή. ∆εν είναι µόνον το ΚΚΕ το πιο παλιό ελληνικό κόµµα, σχεδόν αµετάβλητο για 106 χρόνια (!). Το Κόµµα Εθνικοφρόνων που γέννησε το Λαϊκό, που διαλύθηκε από τον «Ελληνικό Συναγερµό» που γέννησε την ΕΡΕ είναι ο πρόγονος της Νέας ∆ηµοκρατίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το ΠΑΣΟΚ –πριν ο Βενιζέλος θεωρήσει προπάτορες τον Βενιζέλο ή τον Πλαστήρα, έχουν αναφορές στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, και η Χρυσή Αυγή θα βρει τον «πρόγονό» της στο πρόσωπο του Ιωάννη Μεταξά.

Ο

Τ

Στα τέλη του 19ου αιώνα ο τότε δικοµµατισµός, δηµιουργία των ∆ιληγιάννη-Tρικούπη, βρέθηκε αντιµέτωπος µε το δυσθεώρητο δάνειο των 823 εκατ. χρυσών δραχµών, που οδήγησε την Eλλάδα στην πτώχευση του 1893 και τους δύο πολιτικούς στο να αλληλοκατηγορούνται για τις ευθύνες τους

Tο µυστηριώδες «Κέντρο» ως αντίληψη, ίσως λόγω Εµφυλίου Πολέµου, υπάρχει µόνον στην Ελλάδα. Ο Κεντρώος δεν είναι αριστερός ή δεξιός ίσως επειδή είναι κρυφοδεξιός ή κρυφοαριστερός. Μπορεί να είναι αντιβασιλικός, αλλά δεν αµφισβητεί όπως ο Βενιζέλος τον θεσµό της βασιλείας, αλλά θέλει δηµοκρατία. Βασιλευοµένη δηµοκρατία

ο «Παλλαϊκό Μέτωπο» µε επικεφαλής τον Νίκο Πλουµπίδη και άξονα το ΚΚΕ το 1935 µε ποσοστό 5,76% χάρη στο σύστηµα της απλής αναλογικής θα γίνει ρυθµιστής της πολιτικής ζωής, το 1935. Θα κάνει µια συµµαχία µε το Κόµµα Φιλελευθέρων για να δώσει ψήφο ανοχής µε αντάλλαγµα να καταργηθεί το ιδιώνυµο µε το οποίο διώκονταν οι κοµµουνιστές, αλλά η συµφωνία δεν θα τηρηθεί ποτέ. Hταν η τελευταία φορά που εµφανίστηκε το ΚΚΕ στην Βουλή µέχρι το 1974 που νοµιµοποιήθηκε. Πιθανόν στις εκλογές του 1946 από τις οποίες το ΕΑΜ απείχε να έπαιρνε ένα ποσοστό πάνω από 30%. Οι κεντρώοι Σοφοκλής Βενιζέλος- Γεώργιος Παπανδρέου και ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος παίρνουν 19, 28% και ο δεξιός Συνασπισµός «Ηνωµένη Παράταξης» 55,12% των ψήφων.

Τ

Φάκελος 2: Kόµµατα 31

23 Nοεµβρίου 2014

O Παπάγος µε το θάνατό του κληροδότησε στον «νεαρό» Kαραµανλή τον Συναγερµό και την εκλογική προίκα του (κορυφή αριστερά). H αποστασία του 1965 (κορυφή δεξιά) έδειξε ότι ο χώρος της Eνωσης Kέντρου δεν ήταν ποτέ ενιαίος. Oι Γαβριηλίδης, Σαράφης, Hλιού, βουλευτές της E∆A (επάνω αριστερά). Tο 1958 η E∆A ήταν το δεύτερο κόµµα µε 24,4%. Γρήγορα όµως απορροφήθηκε από την Eνωση Kέντρου.

Tο ΠAΣOK του A. Παπανδρέου (επάνω δεξιά) διακηρρύσοντας ότι αποτελεί συνέχεια του EAM, γίνεται κυβέρνηση το 1981 µε το θριαµβευτικό 48%, αντλώντας ψήφους από τη δεξαµενή της Aριστεράς

Οι πρώτες µετεµφυλιακές εκλογές το 1950 µε απλή αναλογική εµφάνισαν πολυδιάσπαση της ∆εξιάς µε κόµµατα όπως του µεταξικού Μανιαδάκη (8,15%), το Μέτωπο Αναδηµιουργίας του Κανελλόπουλου (5,27%), το «Εθνικόν» του Ναπολέοντος Ζέρβα (3,65) και το «Νέον Κόµµα» του Σπ. Μαρκεζίνη (2,5%). Ο στρατάρχης Παπάγος µε το θάνατό του κληροδοτεί στον «νεαρό» Καραµανλή τον «Συναγερµό» µε 49,22%. Ο «κηπουρός» του βασιλέως Παύλου θα σχηµατίσει την ΕΡΕ, αλλά θα συγκρουσθεί µε το Παλάτι και θα επικυρώσει την έκπτωση του βασιλιά Κωνσταντίνου µε τη «Νέα ∆ηµοκρατία» και το θριαµβευτικό 54% το 1974. ο 1950 οι «βενιζελικοί» είναι διασπασµένοι σε τρία κόµµατα υπό τον Σοφοκλή Βενιζέλο (17,24%), τον Νικόλαο Πλαστήρα (16,44%) και τον Γεώργιο Παπανδρέου (10,67%). Η συµπαράταξη οκτώ κοµµάτων το 1964 θα δώσει στην Eνωση Κέντρου» 53% το 1964 –πολύ περισσότερο από το άθροισµά των τριών κοµµάτων– αλλά η «Αποστασία» το 1965 αποδεικνύει πως αυ-

Τ

Μετά το «Βρόµικο ’89», αντί να καταρρεύσει το ΠΑΣΟΚ, διασπάται το Κοµµουνιστικό Κόµµα σε τρία κοµµάτια, αλλά σήµερα ήρθε η ώρα του «θερισµού». Το ΠΑΣΟΚ τροφοφοτεί µε ψήφους κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη «∆ηµοκρατική Αριστερά» τός ο χώρος δεν ήταν ποτέ ενιαίος. Η Ενιαία ∆ηµοκρατική Αριστερά, που είχε βγει δεύτερο κόµµα το 1958 µε 24,42%, εµφανίστηκε µε 10,57% το 1951 και απορροφήθηκε από την Ενωση Κέντρου το 1963-64 και το ΠΑΣΟΚ το 1974. Ο Κωνσταντίνος Καραµανλής την πρώτη

φορά έγινε πρωθυπουργός χωρίς εκλογές, ως «κηπουρός» του Παλατιού. Yστερα κέρδισε το κόµµα του, αν και βγήκε δεύτερο µε 47,38% έναντι 48,14% της ∆ηµοκρατικής Eνωσης, χάρη στον εκλογικό νόµο σχηµάτισε κυβέρνηση µε 165 έδρες. Το 1948 το σύστηµα βελτιώθηκε και κατάφερε µε 41,16% να πάρει 171 έδρες. Στις εκλογές βίας και νοθείας του 1961, ψήφισαν και οι νεκροί και τα δέντρα και αύξησε τις έδρες σε 176. Αυτό είναι το περίφηµο «Θαύµα Καραµανλή»! Οι άταφοι νεκροί της Μεταπολίτευσης Το 1974 ο Κωνσταντίνος Καραµανλής δεν ενώνει µόνον τη δεξιά παράταξη αλλά µε το θριαµβευτικό 54% καρπώνεται ένα µεγάλο µέρος των ψηφοφόρων της Ενωσης Κέντρου. Το 1981 µε το επίσης θριαµβευτικό 48% το ΠΑΣΟΚ δεν αγγίζει την Αριστερά που παίρνει 13%, µε το ΚΚΕ στο 10,93% να σηµειώνει το µεγαλύτερο ποσοστό του. «∆ανείζεται» ένα 17% από τη ∆εξιά, από το οποίο ένα ποσοστό που πλησιάζει το 6% προερχεται από την Ακροδεξιά που απέχει.

Η ιστορία θα αποδείξει πως το ΠΑΣΟΚ που διακηρύσσει πως είναι συνέχεια του ΕΑΜ –µε τον ηγέτη του «∆ηµοκρατικού Στρατού» Μάρκο Βαφειάδη στο ψηφοδέλτιό του– δεν «κλέβει ψήφους από την Aριστερά». H Aριστερά αποτελεί δεξαµενή της. Μετά το «Βρόµικο ’89» αντί να καταρρεύσει το ΠΑΣΟΚ, διασπάται το Κοµµουνιστικό Κόµµα σε τρία κοµµάτια, αλλά σήµερα ήρθε η ώρα του «θερισµού». Το ΠΑΣΟΚ τροφοφοτεί µε ψήφους κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη «∆ηµοκρατική Αριστερά». Τα δύο κόµµατα µαζί συγκεντρώνουν 33%. Για πρώτη φορά στην ιστορία κόµµατα της Αριστεράς µαζί µε τα ποσοστά του ΚΚΕ φτάνουν το 38%. Μήπως είναι οφθαλµάτη; α επόµενα χρόνια, όπως έγινε στις αρχές του περασµένου αιώνα, όπως έγινε και τη δεκαετία του ’50, θα διαµορφώσουν ένα νέο πολιτικό σκηνικό. Αυτό δεν σηµαίνει πως δεν θα υπάρχει Αριστερά και ∆εξιά, αλλά θα είναι νέα κόµµατα µιας άλλης Αριστεράς και ∆εξιάς ή του ανεξήγητου ριζοσπαστικού, δεξιού ή Αριστερού, «Κέντρου».

Τ

32 Φάκελος 2: Kόµµατα έσα σε δέκα χρόνια η σύνθεση του εκλογικού σώµατος θα αλλάξει καθώς περίπου ένα εκατοµµύριο πολίτες θα έχουν αποχωρήσει από τον µάταιο τούτο κόσµο. Μια νέα µάζα ψηφοφόρων, µικρότερη και µε άλλη εκλογική συµπεριφορά που σήµερα είναι από 18 έως… 8 χρόνων θα έχει αλλάξει ριζικά το πολιτικό σκηνικό. Είναι µια γενιά χωρίς όνοµα και πολιτική ταυτότητα. Σχεδόν οι µισοί νεοεισερχόµενοι ψηφοφόροι δεν σπεύδουν να πάνε στις κάλπες. Αδιαφορούν και µάλλον στο µέλλον θα αδιαφορούν περισσότερο. Μερικά από τα σηµερινά κόµµατα ή κοµµατίδια σηκώνουν σηµαίες ευκαιρίες µε διάττοντες ηγέτες ή ηγετίσκους. Αλλά δεν γίνεται µαζί µε τα κόµµατα να εξαφανισθούν κι οι κοινωνικές δυνάµεις που τα υποστήριξαν. Προκειµένου να κατανοήσουµε καλύτερα τι θα συµβεί στο µέλλον θα πρέπει να δούµε τις εξελίξεις όχι σε επίπεδο κοµµάτων, αλλά σε επίπεδο παρατάξεων. Κι ακόµα καλύτερα θα πρέπει να δούµε τι συµβαίνει όχι στην πολιτική, αλλά στην ταξική αναδόµηση της ελληνικής κοινωνίας.

Μ

23 Nοεµβρίου 2014

ΚΟΜΜΑΤΑ ΘΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΡΙΖΙΚΑ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥΣ ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ∆ΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

BÈÔÌÂÙÚÔ‡Ó ÙÔ ‚›Ô˜ ÙÔ˘˜ ∆εν είναι µόνο τα κόµµατα που πεθαίνουν. Είναι ολόκληρα στρώµατα που εξαφανίζονται και νέα που δηµιουργούνται καθώς η κρίση της τελευταίας εξαετίας εξαφάνισε µια ολόκληρη τάξη, δηµιούργησε νέους φτωχούς, αλλά και νέους πλούσιους. Από αυτήν την πλευρά δεν µιλάµε για κατάρρευση, αλ-

λά για αναδιάταξη του πολιτικού συστήµατος, όπου ακόµα και η αντισυστηµική Χρυσή Αυγή µε ρεύµα στους νέους θα πάρει τη θέση της ως ένα ακροδεξιό εθνικιστικό κόµµα, που για πολλά χρόνια έλειπε πριν εµφανισθεί ο ΛΑΟΣ. Η πολιτική, όπως και η φύση, απεχθάνεται το κενό.

™YPIZA

NEA ¢HMOKPATIA

«Γεννάει» ψηφοφόρους

H µεσήλικη

Η Νέα ∆ηµοκρατία θα χάσει για βιολογικούς λόγους το 20% της δύναµής της. Το ΠΑΣΟΚ, αν δεν γίνει ξαφνικά ελκυστικό για τους νέους ψηφοφόρους, κάθε χρόνο, θα χάνει περίπου το 10% των ψηφοφόρων. Που σηµαίνει πως αν επαληθευτούν οι τελευταίες δηµοσκοπήσεις σε δέκα χρόνια δεν θα υπάρχει. Το αντίστοιχο προηγούµενο της Eνωσης Κέντρου που βρέθηκε από 53% στο 1% µε τον Ζίγδη, γέννησε ένα κόµµα-φαινόµενο όπως αυτό του ΠΑΣΟΚ που από 13% βρέθηκε µέσα σε επτά χρόνια στο 48% και το οποίο απειλείται όµως, µε την σειρά του, µε εξαφάνιση.Τέλος, το νέο «φαινόµενο» σήµερα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ µε τον Αλέξη Τσίπρα. ίναι δύσκολο να προβλέψουµε το µέλλον κοµµάτων που µπορεί να εξαφανισθούν ή να επιστρέψουν στα ποσοστά που είχαν πριν από την κρίση που τα γέννησε. ΄H να φανταστούµε τα νέα κόµµατα. Σε κάθε περίπτωση µια ασφαλέστερη πρόβλεψη είναι πως την επόµενη δεκαετία η Ακροδεξιά µπορεί να αγγίζει ποσοστά 10-15%, η ∆εξιά 24%, η Κέντροαριστερά µε τον ΣΥΡΙΖΑ 40-45%, η Αριστερά 8-10% και τα άλλα κόµµατα 15-20%.

Ε

Με 33% στην ηλικιακή οµάδα των 18-34 και 34% στις ηλικίες των 35-54 φαίνεται να είναι ένα κόµµα µε µέλλον, αφού κάθε χρόνο γεννιούνται χιλιάδες ψηφοφόροι του. Το 2019 –σε πέντε χρόνια από σήµερα– αν δεν αλλάξει κάτι θα έχει ως βάση εκκίνησης στις εκλογές το 33%. Το 2024 η εκλογική του βάση θα έχει διευρυνθεί αυτόµατα κατά 10%! Υπό ορισµένες προϋποθέσεις, µε τη βοήθεια του Πάπα ή όχι, µπορεί να αποτελέσει µε ποσοστά 36-44% τον έναν πόλο του δικοµµατισµού που είχε πολεµήσει µε τόσο πάθος.

Με 20% στην ηλικιακή οµάδα των 18-34 η Νέα ∆ηµοκρατία που έχει προβάδισµα στις ηλικίες άνω των 55 έχει µια φυσική φθορά που ωστόσο δεν µπορεί να την οδηγήσει σε ποσοστά κάτω του 18% παρά το ότι κάθε χρόνο χάνει από… φυσικά αίτια περίπου είκοσι χιλιάδες ψηφοφόρους της! Αν δεν υπάρχει στο µέλλον, αυτό θα οφείλεται µόνο στο ότι θα έχει µετεξελιχθεί σε µια άλλη, µεγαλύτερη παράταξη µε άλλους εταίρους της «γαλάζιας πολυκατοικίας» ή σε σύµπραξη µε τον σηµερινό συνέταιρό της στη συγκυβέρνηση.

Φάκελος 2: Kόµµατα 33

23 Nοεµβρίου 2014

¶A™OK Aνευ µέλλοντος Οι νέες δηµοσκοπήσεις δείχνουν πως το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται µεταξύ επιβίωσης και εξαφάνισης. Ο µέσος ψηφοφόρος του είναι «λαϊκός», συνταξιούχος, µε µέση ή χαµηλή εκπαίδευση και διανύει την ηλικία των εξήντα και άνω. Οι διεργασίες που άρχισαν ήδη µε άξονα το θέµα ηγεσίας µπορεί να οδηγήσουν σε νέο φορέα που θα εκφράσει τον χώρο µε νέο τρόπο καθώς πολλοί αθροίζουν τα ποσοστά των επιµέρους κοµµάτων που δυνητικά µπορεί να ξεπεράσουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Τα µαζικά κόµµατα δεν δηµιουργούνται ούτε µε παρθενογέννηση, ούτε µε νεκρανάσταση. Ωστόσο ακόµα κι αν ένα κόµµα πεθάνει ούτε οι τάξεις, ούτε τα στρώµατα, ούτε οι κοινωνικές δυνάµεις το ακολουθούν στο µνήµα. Ακόµα κι αν οι ψηφοφόροι κάποτε πεθαίνουν, έρχονται άλλοι, ίσως –όπως θά ’λεγε η Λένα Πλάτωνος– «µε µάτια λέιζερ και µαλλιά τιρκουάζ». Με ισχνά ποσοστά στους νέους και 17% σε ηλικίες άνω των 55 χρόνων το ΠΑΣΟΚ δεν έχει κανένα µέλλον. Αν δεν γίνει ξαφνικά ελκυστικό για τους νέους ψηφοφόρους, κάθε χρόνο θα χάνει περίπου το 10% των ψηφοφόρων του. Που σηµαίνει πως αν επαληθευτούν οι τελευταίες δηµοσκοπήσεις σε πέντε χρόνια –για λόγους γήρατος και µόνον– θα κινείται σε ένα ποσοστό 3-4% και σε δέκα χρόνια δεν θα υπάρχει ή θα κινείται σε ένα ποσοστό 1-3%.

XPY™H AY°H

KKE

H νέα γενιά θα δείξει

Γερνάει, αλλά αργά

Ο µέσος ψηφοφόρος της είναι άνδρας, χαµηλής εκπαίδευσης, άνεργος, από αγροτικές ή ηµιαστικές περιοχές. Οι νέες ηλικίες τής δίνουν ποσοστά 11% και οι άνω των 65 ετών 5,65%. Αυτό σηµαίνει πως το ποσοστό της Χρυσής Αυγής αν δεν ξεφουσκώσει από µια νέα «αντιφασιστική γενιά» θα κυµανθεί σε επίπεδα του 10%-15% τα επόµενα χρόνια.

Με 6,5% στις ηλικίες 1824, το πιο παλιό κόµµα του ελληνικού κοινοβουλίου µπορεί να ελπίζει πως έχει σταθεροποιήσει τις δυνάµεις του (6% στις ευρωεκλογές) αλλά απέχει πολύ από να θεωρείται «νεανικό κόµµα» αφού το µεγαλύτερο ποσοστό, 6,9%, προέρχεται από ηλικίες άνω των 65 ετών.

ANE•APTHTOI E§§HNE™

¢HMAP

¶OTAMI

Nεάζουν

Ξαφνικός θάνατος

Eλπίζει

Από πλευράς βιοµέτρησης το κόµµα του Πάνου Καµµένου έχει µεγαλύτερα ποσοστά στις νεαρές ηλικίες (8,8%) από ό,τι στους άνω των 50 ετών (4,1%) Τα εκλογικά ποσοστά (4%) των ευρωεκλογών το κατατάσσουν στα κόµµατα προς εξαφάνιση, αν και έχει αντοχές.

Φαινοµενικά το κόµµα που εκ του µηδενός εύκολα πήρε το 6,5% στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές έχει ήδη αφανισθεί –µε το 1,1% στις ευρωεκλογές–, αλλά το κόµµα του Σπ. Λυκούδη εµφανίζει ποσοστά πάνω από 2%. Τη ∆ηµοκρατική Αριστερά ψήφισε το 6,8% των κάτω των 50 ετών και το 5,3% των άνω των 50 ετών.

Με το 9% των ψηφοφόρων µεταξύ 18 και 24 ετών, το Ποτάµι έχει κάθε λόγο να περιµένει τα επόµενα χρόνια καλύτερα ποσοστά από το 6,6% που πήρε στις ευρωεκλογές. Ωστόσο τα χαµηλά ποσοστά της «εκκίνησης», εµπεριέχουν και τον κίνδυνο της... εξαΰλωσης.

Tη ∆ευτέρα 24/11 µαζί µε την «Ε » ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΤΟ Α∆ΙΕΞΟ∆Ο ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ● Αιτήσεις - κριτήρια - διαδικασίες πρόσληψης

Û ‰ËÌfiÛÈÔ Î·È È‰ÈˆÙÈÎfi ÙÔ̤· ● Και για τη σύνταξή σας

™Ù›ÏÙ ̷˜ ÙȘ ·Ôڛ˜ Î·È Ù· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù¿ Û·˜ ÁÈ· ÙÔ fiÙ ı· ¿ÚÂÙ ۇÓÙ·ÍË ÛÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË ergasia@eleftherotypia.net

∂π¢π∫√ ™∂§π¢√ ∂¡£∂∆√

8 Κάθε ∆ευτέρα

Kόσµος 35

23 Nοεµβρίου 2014

NΣTON KAI ΣTO KENTPO ∆IEΘNΩN ΣΠOY∆ΩN ORFALEA TOY ΠANEΠIΣTHMIOY KAΛIΦOPNIAΣ)

›‰· ÁÈ· Â›Ï˘ÛË ÙÔ˘ ·Ï·ÈÛÙÈÓÈ·ÎÔ‡» Οι απώλειες και στις δύο πλευρές αποσταθεροποίησαν επίσης την έννοια της «τροµοκρατίας» ως αποκλειστικό χαρακτηριστικό τη Χαµάς: από τους 70 Ισραηλινούς που σκοτώθηκαν, οι 65 ήταν στρατιώτες, ενώ πάνω από το 70% των άνω των 2.100 Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν ήταν άµαχοι πολίτες. Φαίνεται ότι σε µια τέτοια σύγκρουση, ο κύριος υπεύθυνος είναι η «κρατική τροµοκρατία»

παρουσίασε το κείµενο ενός προτεινόµενου ψηφίσµατος στο ο οποίο ζητεί την αποχώρηση του Ισραήλ από τη ∆υτική Oχθη 2016. Η κίνηση αυτή, παρά το γεγονός ότι αναµένεται να νωµένες Πολιτείες, σηµατοδοτεί µια νέα διπλωµατική οδό

❛❛

ήθελε να λειτουργήσει ως πολιτικός φορέας αντί να ενεργεί ως µια ένοπλη οµάδα αντίστασης που αντιµετωπίζεται από το Ισραήλ και τις Ηνωµένες Πολιτείες ως µια τροµοκρατική οντότητα που πρέπει να αποκλείεται από τους διπλωµατικούς χώρους. Η Χαµάς έχει καταστήσει σαφές, από τότε που κέρδισε τις εκλογές το 2006, ότι ήταν διατεθειµένη να συνυπάρξει ειρηνικά µε το Ισραήλ σε µια µακροπρόθεσµη βάση και έχει σεβαστεί τις συµφωνίες κατάπαυσης του πυρός κατά µήκος των συνόρων της, οι οποίες παραβιάστηκαν κάθε φορά από τους Ισραηλινούς. Πριν από λίγους µήνες σχηµατίστηκε µια τεχνοκρατική κυβέρνηση εθνικής ενότητας που ξεπέρασε τις διαφορές µεταξύ της Φάταχ και της Χαµάς, η οποία ωστόσο συνάντησε σφοδρή αντίδραση από το Ισραήλ και ίσως να αποτελεί την πραγµατική εξήγηση

των τελευταίων Ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα τον Ιούλιο του 2014.

• Συζητιέται για το εάν θα πρέπει η Παλαιστινιακή Αρχή, τώρα που ο ΟΗΕ ενέκρινε την de facto αναγνώριση του κυρίαρχου κράτους της Παλαιστίνης, να επιδιώξει την ένταξή της στο ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο και να ζητήσει από το συγκεκριµένο όργανο να εξετάσει τα εγκλήµατα πολέµου του Ισραήλ κατά του πληθυσµού της Γάζας και άλλα παρεµφερή ζητήµατα που αφορούν την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση. Είναι καλή ιδέα η προσφυγή στο ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο; Τι θα µπορούσε να πετύχει µια τέτοια κίνηση; – ∆ιεξάγεται µια µεγάλη συζήτηση σχετικά µε τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα της

προσφυγής της Παλαιστίνης στο ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο. Η Παλαιστίνη διαθέτει πλέον την ιδιότητα του «κράτους µη µέλους-παρατηρητή» του ΟΗΕ. Είναι µέλος της UNESCO και τηρεί διάφορες διεθνείς συνθήκες. Τα «µειονεκτήµατα» της προσφυγής στο ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο είναι ότι θα προκαλέσει εχθρικές αντιδράσεις από το Ισραήλ και πιθανώς τις ΗΠΑ, θα απειλήσει τις εύθραυστες ρυθµίσεις ενότητας µεταξύ της Χαµάς και της Παλαιστινιακής Αρχής, ειδικά αν το διεθνές ποινικό δικαστήριο επιλέξει να εστιάσει στις καταγγελίες για εγκλήµατα πολέµου εναντίον της Χαµάς, αδυναµία εξασφάλισης της απαραίτητης συνεργασίας του Ισραήλ µε τις αποφάσεις του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου και, ως εκ τούτου, έλλειψη τρόπου να τεθούν υπόλογοι οι κατηγορούµενοι λόγω έλλειψης δυνατότητας επιβολής του νόµου. Τα «πλεονεκτήµατα» της προσφυγής στο διεθνές ποινικό δικαστήριο είναι οι επιπτώσεις στην παγκόσµια κοινή γνώµη, η ανύψωση του ηθικού των Παλαιστινίων που επιθυµούν να κάνουν χρήση των πλεονεκτηµάτων της µαλακής ισχύος στη σύγκρουση µε τους Ισραηλινούς και, πάνω απ' όλα, η ευκαιρία να ενισχυθεί η Παλαιστινιακή αφήγηση που αµφισβητεί τις πολιτικές της ισραηλινής κατοχής (ιδιαίτερα την εξάρτηση στην υπερβολική χρήση βίας και το φαινόµενο των παράνοµων οικισµών) ως παραβιάσεις του διεθνούς ποινικού δικαίου. Σε γενικές γραµµές, θα ήταν µάλλον ωφέλιµο για την Παλαιστίνη να ζητήσει από το διεθνές ποινικό δικαστήριο να εξετάσει τις καταγγελίες της και η αποτυχία να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση θα αποτελέσει δικαίωση όσων χαρακτηρίζουν την Παλαιστινιακή Αρχή ως αναξιόπιστο πολιτικό φορέα για την εκπροσώπηση του παλαιστινιακού λαού στην αναζήτησή του για µια δίκαιη και βιώσιµη ειρήνη.

• Πρόσφατα, η Σουηδία δεσµεύθηκε να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος και η βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων παρότρυνε την κυβέρνηση να επεκτείνει την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης. Eχουν κάποια σηµασία και σπουδαιότητα αυτού του είδους οι διπλωµατικές χειρονοµίες για τον παλαιστινιακό αγώνα; – Είναι πολύ νωρίς για να εκτιµηθούν η σηµασία και η σπουδαιότητα αυτών των διπλωµατικών χειρονοµιών, τις οποίες ερµηνεύω ως ένδειξη της δυσαρέσκειας για οποιαδήποτε περαιτέρω εξάρτηση στη διαδικασία του Oσλο για την επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης, ιδίως αναφορικά µε το ρόλο των Ηνωµένων Πολιτειών ως η µόνη χώρα µε το αποκλειστικό δικαίωµα να αποτελεί την τρίτη πλευρά των διπλωµατικών διαπραγµατεύσεων. Η δέσµευση της Σουηδίας να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος είναι επίσης σηµαντική, διότι συνοδεύεται από µια πρόσκληση για την επανέναρξη των διαπραγµατεύσεων µε βάση το διεθνές δίκαιο. Η έγχυση του διεθνούς δικαίου στη διπλωµατική διαδικασία είναι υψίστης σηµασίας, επειδή θα αντισταθ-

µίσει την ισραηλινή κυριαρχία στη σκληρή ισχύ και θα επιτρέψει στην Παλαιστίνη να διεκδικήσει τα δικαιώµατά της µε βάση τις αρχές και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Αν επιπλέον χώρες ακολουθήσουν το παράδειγµα της Σουηδίας και της βρετανικής Βουλής των Κοινοτήτων θα δηµιουργηθεί µια τάση που θα µπορούσε να διαµορφώσει χώρο για µεγαλύτερο ρόλο της Ευρώπης στην εύρεση µιας δίκαιης λύσης για την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση. Υπό την έννοια αυτή, οι εν λόγω ευρωπαϊκές κινήσεις, τις οποίες δεν τις είδαν µε καλό µάτι το Τελ Αβίβ και η Ουάσιγκτον, εµφανίζουν µια έντονη ανυποµονησία µε την προφανή µαταιότητα της προσποίησης ότι η διαδικασία του Oσλο συνεχίζει να αποτελεί την καλύτερη διαδροµή προς την ειρήνη. Αν ο ένοπλος αγώνας έχει αποτύχει, το διεθνές δίκαιο αγνοείται και η διπλωµατία δεν οδηγεί πουθενά, τι άλλο αποµένει να κάνουν οι Παλαιστίνιοι ώστε να συνεχιστεί ο αγώνας τους; Εδώ και πολλά χρόνια, το παλαιστινιακό εθνικό κίνηµα έχει µετατοπίσει το κέντρο του από την επίσηµη ηγεσία που παρείχετο από την Παλαιστινιακή Αρχή και τη Χαµάς σε πρωτοβουλίες που αναλαµβάνει η παλαιστινιακή κοινωνία των πολιτών και η οποία φαίνεται να αντιπροσωπεύει τις πραγµατικές προσδοκίες του παλαιστινιακού λαού. Η έκκληση για εκστρατεία µποϊκοτάζ, απόσυρση επενδύσεων και κυρώσεων, που ξεκίνησε το 2005 από 170 παλαιστινιακούς φορείς της κοινωνίας των πολιτών, κερδίζει τα τελευταία χρόνια έδαφος σε ολόκληρο τον κόσµο, συµπεριλαµβανοµένων των Ηνωµένων Πολιτειών. Αυτή η συµµαχία της κοινωνίας των πολιτών προωθεί επίσης ένα πολιτικό πρόγραµµα τριών σκελών, που έχει µεγαλύτερη σηµασία για την επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης από οποιαδήποτε άλλη πρόταση έχει προκύψει από την περίοδο της συµφωνίας του Oσλο: 1) την απόσυρση του Ισραήλ από όλα τα κατεχόµενα αραβικά εδάφη (συµπεριλαµβανοµένων των Yψωµάτων του Γκολάν, κοµµάτι του Λιβάνου), 2) ανθρώπινα δικαιώµατα µε βάση την πλήρη ισότητα για την παλαιστινιακή µειονότητα που ζει µέσα στο Ισραήλ, 3) το δικαίωµα της επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων στα σπίτια τους σύµφωνα µε το διεθνές δίκαιο, όπως ορίζει στο ψήφισµα 194 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Στην παρούσα περίοδο διεθνών σχέσεων, είναι όλο και περισσότερο προφανές ότι τα κράτη δεν µπορούν πλέον να µονοπωλούν τη διπλωµατία. ∆εν είναι µόνο οι µη κρατικοί φορείς όπως οι ταλιµπάν, η Χαµάς και άλλες οργανώσεις αυτού του είδους που είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη για την υπερπήδηση των συγκρούσεων, αλλά και οι πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών παρέχουν τρόπους για την επίτευξη της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ειρήνης µε µεγαλύτερη ευελιξία και νοµιµοποίηση από τους κρατικούς φορείς σε έναν ολοένα αυξανόµενο αριθµό από καταστάσεις σύγκρουσης.

36 Κόσµος

23 Nοεµβρίου 2014

επισκεφθούν τις ΗΠΑ, αλλά απαίτησε –και φυσικά έλαβε– συγγνώµη επειδή τόλτο τελευταίο του µησαν να αρνηθούν τις εαδηµοσίευτο αντολές των ΗΠΑ να µην κόµη άρθρο πουλήσουν στο Πεκίνο υ(τουλάχιστον µέψηλής τεχνολογίας υλικό». χρι το περασµέΣε αυτές τις περιπτώσεις, νο Σαββατοκύδηλαδή όπου διακυβεύονται ριακο που το έλαβα), µε τον άµεσα τα αµερικανικά συµαξιοπερίεργο τίτλο «Chiφέροντα, το ισραηλινό λόckenshit», ο Iσραηλινός µπι απλώς εξαφανίζεται, ασυγγραφέας και ακτιβιστής πρόθυµο και ανίκανο να αUri Avnery αποπειράται να ντιµετωπίσει την κρατική αεξηγήσει τους λόγους για µερικανική ισχύ. τους οποίους ο πρωθυπουρΒέβαια, από την άλλη µεγός του Ισραήλ Βενιαµίν ριά, αληθεύει το γεγονός ότι Νετανιάχου προσπαθεί να σχεδόν κανένας Aµερικανός προκαλέσει σύγκρουση µε πολιτικός που διεκδικεί ψήτην κυβέρνηση των Ηνωµέφο δεν θα αρθρώσει κριτική νων Πολιτειών. εναντίον του Ισραήλ, γνωρίΗ προσωπική έχθρα ζοντας ότι θα δεχθεί άµεση Οµπάµα-Νετανιάχου είναι επίθεση από το ισραηλινό γνωστή (η έκφραση «chiλόµπι, που θα περιορίσει σε ckenshit» χρησιµοποιήθηκε µεγάλο βαθµό τις πιθανότηπρόσφατα από ανώτερο ατες του για εκλογή ή επανεξιωµατούχο των ΗΠΑ για να κλογή. περιγράψει τον πρωθυ«Αυτό ισχύει», µου λέει ο πουργό του Ισραήλ), ωστόσο Τσόµσκι, «αλλά πρέπει να δεν είναι µικρό πράγµα να ρωτήσουµε γιατί ισχύει. Το τα βάζει κανείς µε την Ουάισραηλινό λόµπι θα ετίθετο σιγκτον. Η ανοικτή σύεκτός λειτουργίας µέσα σε γκρουση που επιδιώκει ο πέντε λεπτά αν οποιοσδήΝετανιάχου µε τον Οµπάµα ποτε πραγµατικός φορέας αδεν µπορεί να είναι παρά µερικανικής ισχύος ήταν εµια άκρως επικίνδυνη ταναντίον του – και αυτό το κτική για τα συµφέροντα γνωρίζει το ισραηλινό λότου Ισραήλ, καθώς η χώρα µπι, γι’ αυτό και εξαφανίζεεξαρτάται, όπως γράφει ο ται γρήγορα από το προσκήAvnery, «όχι κατά 99 τοις ενιο όταν το Ισραήλ λάβει εκατό, αλλά κατά 100 τοις εντολές από την Ουάσιγκτον, κατό από τις ΗΠΑ». όπως έχει γίνει µε κάθε κυOµως µη βιάζεστε, τρέχει βέρνηση από την εποχή του να προειδοποιήσει ο κορυΡέιγκαν (µε εξαίρεση αυτή φαίος Iσραηλινός ακτιβιτου Οµπάµα). στής. Ο «Νετανιάχου δεν είΚαι συνεχίζει ο Τσόµσκι: Οµπάµα-Νετανιάχου, µία ωραία ατµόσφαιρα, chickenshit (σκατιάρη) αποκάλεσε τον δεύτερο Αµερικανός αξιωµατούχος ναι βλάκας» και το παιχνίδι «Αλλά οι αµερικανο-ισραηπου παίζει είναι καλά σχεΚαι συνεχίζει ο Τσόµσκι: «Μία από τις πολ- λινές πολιτικές έχουν απόλυτη στήριξη από διασµένο, διότι στηρίζεται στη γνώση της α- µικρής χώρας, η οποία εξαρτάται µάλιστα απόλυτης κυριαρχίας που κατέχει το ισραηλι- πόλυτα για την επιβίωσή της (κατά 100% µε λές πτυχές για την οποία το Ισραήλ αποτελεί τους µεγάλους τοµείς ισχύος – τον επιχεινό λόµπι στην αµερικανική πολιτική. Ο Νε- βάση την εκτίµηση του Avnery) από την ίδια µια µεγάλης αξίας υπεράκτια στρατιωτική ρηµατικό κόσµο, τη στρατιωτική βιοµηχαβάση και ένα “κράτος πελάτης” αποκαλύ- νία και τις βιοµηχανίες κατασκοπίας, υπητανιάχου γνωρίζει, λέει ο Avnery, ότι οποια- την αυτοκρατορία; φθηκε ξανά στις 28 Οκτωβρίου όταν το ρεσίες πληροφοριών και ασφάλειας (που Ο Avnery υπερβάλλει τροµερά σχετικά µε δήποτε σύγκρουση µεταξύ του Ισραήλ και Ισραήλ ήταν η µόνη χώρα που τάχθηκε στο λατρεύουν το Ισραήλ), και επανειληµµένως το ρόλο του ισραηλινού λόµπι – εκτός και αν του προέδρου των ΗΠΑ θα αποδειχτεί µοιραία για τον πρόεδρο της µοναδικής σήµερα επεκτείνουµε τον όρο, έτσι ώστε να συµπερι- πλευρό των ΗΠΑ για το ζήτηµα του εµπάρ- από την ίδια την κρατική εξουσία όταν το Ισραήλ καλείται να προσφέρει τις υπηρεπαγκόσµιας υπερδύναµης, επειδή «ξέρει ότι λάβει όλες εκείνες στις οντότητες που στηρί- γκο στην Κούβα». Είναι επίσης αξιοσηζουν το Ισραήλ για διάσίες του. Oσον αφορά τους Παλαιστίνιους, το Ισραήλ ελέγχει το αµερικανικό Kογκρέµείωτο ότι κατά τη διάρφορους λόγους, όπως δεν έχουν καµία στήριξη. ∆εν διαθέτουν σο… [και] κανένας Aµερικανός πολιτικός δεν θα µπορούσε να επανεκλεγεί αν εξέφραζε α- για παράδειγµα το Πε- «Οι αριστεροί αναλυτές κεια της επίσκεψης του πλούτο, ούτε ισχύ, ούτε στήριξη από κάποιο υπουργού Aµυνας του σύστηµα εξουσίας, όπερ δεν διαθέτουν διτείνουν µονίµως να κόµη και την παραµικρή κριτική εναντίον ντάγωνο, οι µυστικές υπηρεσίες, η στρατιωτική του εβραϊκού κράτους». υπερεκτιµούν την ισχύ Ισραήλ στην Ουάσιγκτον, καιώµατα µε βάση τη στοιχειώδη λογική πριν περίπου από δύο ε- της πολιτικής ηθικής, δηλαδή του αµοραλιβιοµηχανία. Σε µια αOπως σχεδόν όλοι οι αριστεροί αναλυτές, του εβραϊκού λόµπι βδοµάδες, όλες οι εκκλή- σµού. Οι αραβικές δικτατορίες τους προνταλλαγή απόψεων γύο Uri Avnery σφάλλει όσον αφορά την εκτίστη διαµόρφωση της σεις του για συναντήσεις σφέρουν λεκτική στήριξη, προκειµένου να µησή του για την ισχύ του ισραηλινού λόµπι ρω από το συγκεκριµένο εξωτερικής πολιτικής µε υπουργούς της αµερι- κατευνάσουν τους δικούς τους πληθυσµούς στην αµερικανική εξωτερική πολιτική, διαι- θέµα µε τον Νόαµ Τσόµκανικής κυβέρνησης και – κι αυτό γίνεται από το 1948. Αλλά τίποτα σκι, ο οποίος είναι από των ΗΠΑ» ωνίζοντας µε αυτό τον τρόπο τον µύθο ότι το άλλους υψηλούς αξιω- περισσότερο απ΄ αυτό. Για αυτές, το Ισραήλ τους ελάχιστους αναλυισραηλινό λόµπι δεν έχει απλώς µια ισχυρή µατούχους απορρίφθη- είναι ένας σύµµαχος». παρουσία στην αµερικανική πολιτική ζωή τές που θεωρούν ως υΗ διαιώνιση του µύθου του ισραηλινού (όπως πολλά άλλα λόµπι), αλλά ότι έχει τα η- περβολές και απόλυτα λανθασµένες τις εκτι- καν κατηγορηµατικά, κάτι που το υπογραµµήσεις εκείνων των αναλυτών που εµφανί- µίζει και ο Avnery στο άρθρο του, ερµηνεύο- λόµπι εµποδίζει τη σωστή κατανόηση της νία της σχέσης µεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ. Είναι πράγµατι ακατανόητη η λογική που ζουν το ισραηλινό λόµπι ως µια «υπερφυσι- ντας µάλιστα το συµβάν ως «µια άνευ προη- σχέσης µεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ και αποσπά την προσοχή από τα κίνητρα της αµερικαδιέπει τις αριστερές κυρίως αναλύσεις για τη κή» δύναµη στην αµερικανική πολιτική ζωή, γούµενου, ξεκάθαρη προσβολή». Μόνο που αυτό δεν ήταν ένα «άνευ προη- νικής εξωτερικής πολιτικής. Η εγχώρια ποσχέση µεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ. Με άλλα λό- µου υπενθύµισε ότι «όταν το Ισραήλ ξέµεινε για, πώς είναι δυνατόν τόσοι πολλοί άνθρω- από πυροµαχικά κατά τη διάρκεια των επι- γουµένου» περιστατικό στις σχέσεις µεταξύ λιτική κατάσταση στις ΗΠΑ είναι διαφορετιποι να θεωρούν τις ΗΠΑ µια παγκόσµια υ- θέσεών του στη Γάζα, το Πεντάγωνο το ανε- της αυτοκρατορίας και του κράτους πελάτη κό φρούτο, µε το αµερικανικό πολιτικό σύπερδύναµη και παράλληλα να ισχυρίζονται φοδίασε µε όπλα από τα αποθέµατα που δια- της. Ο Τσόµσκι µού υπενθύµισε ότι ο Μπους στηµα να έχει καταστεί σχεδόν πλήρως δυότι η αυτοκρατορία «ελέγχεται» από ένα λό- τηρούνταν στο Ισραήλ για ενδεχόµενη χρή- ο νεότερος «όχι µόνο αρνήθηκε να επιτρέψει σλειτουργικό. Αλλά αυτή είναι µια άλλη ισε υψηλούς αξιωµατούχους του Ισραήλ να στορία. µπι που προασπίζεται τα συµφέροντα µιας ση από τις ΗΠΑ». Του Χ. Ι. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΥ

Σ

«ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ∆ΙΑΚΥΒΕΥΟΝΤΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ»

«ª‡ıÔ˜, ÙÔ ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔ ÈÛÚ·ËÏÈÓfi ÏfiÌÈ»

Kόσµος 37

23 Nοεµβρίου 2014

Της KATEPINAΣ TZABAPA

OITAPAXEΣ ΣTHN KOΛONIA ∆EIXNOYN ENA «NEO TOΠIO»

k.tzavara@eleftherotypia.net

ι ταραχές στην Κολονία στο τέλος Οκτωβρίου ανέδειξαν για τη Γερµανία έναν καινούργιο κίνδυνο: νεοναζί και χούλιγκαν ενώθηκαν µε κοινό στόχο τους σαλαφιστές-ισλαµιστές και την ώρα που πολλοί αναρωτιούνται πόσο µακριά µπορεί να πάει αυτή η συµµαχία, αναλυτές ανησυχούν πως µπορεί να ακολουθήσει κλιµάκωση. Στη µεγάλη διαδήλωση που διοργανώθηκε το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτώβρη, περίπου 5 χιλιάδες ακροδεξιοί µαζί µε χούλιγκαν κατέκλυσαν τους δρόµους της Κολονίας αναζητώντας ουσιαστικά αφορµές για σύγκρουση. Με «ύµνο» τους τα τραγούδια του ακροδεξιού συγκροτήµατος «Kategorie C» µε έντονα ρατσιστικό περιεχόµενο, κατέκλυσαν το κέντρο της πόλης και τροµοκράτησαν τους πάντες στο πέρασµά τους. Στο τέλος της κινητοποίησης, 49 αστυνοµικοί είχαν τραυµατιστεί, ένα Βαν της αστυνοµίας είχε ανατραπεί ενώ µεγάλες ήταν οι υλικές ζηµιές. Ειδική µονάδα έρευνας συστάθηκε µε τη συµµετοχή 36 αξιωµατικών της αστυνοµίας και οι εκτιµήσεις συγκλίνουν στο ότι πρόκειται για απρόσµενο φαινόµενο που εγκυµονεί κινδύνους ανεξέλεγκτων εξελίξεων. Μια πρώτη ανάλυση των σοβαρών επεισοδίων δείχνει πως χιλιάδες χούλιγκαν άφησαν για λίγο τις ποδοσφαιρικές οµάδες για να ενωθούν έναντι ενός κοινού εχθρού, όπως τον παρουσιάζουν: του κινδύνου από το Ισλάµ. Ενωσαν µάλιστα τις δυνάµεις τους µε νεοναζί και άλλες ρατσιστικές οµάδες, κίνηση που δεν είχε προβλεφθεί και αιφνιδίασε. Μια πιο ήρεµη προσέγγιση δείχνει ότι το φαινόµενο αυτό κερδίζει έδαφος εδώ και λίγο καιρό στη Γερµανία. Από το Φεβρουάριο του 2012 υπήρχαν ενδείξεις ότι παραδοσιακά αντίπαλες οµάδες χούλιγκαν αποκαθιστούσαν µια µορφή σχέσεων, για το σχηµατισµό ενός κοινού µετώπου µε ακροδεξιά ερείσµατα. ∆ιοργανώθηκε µάλιστα συνάντηση ανταλλαγής απόψεων µεταξύ εκπροσώπων διαφορετικών οµάδων χούλιγκαν. Σε µια αγροικία στη Ρίνελαντ καταναλώθηκαν µεγάλες ποσότητες µπίρας και καλλιεργήθηκε κλίµα «reunion» παλιών «συµµαθητών». Μέχρι το τέλος της συνάντησης είχε δηµιουργηθεί µια νέα οµάδα, µε το όνοµα «Gnu Honnters» που φωτογραφιζόταν ενωµένη, δεσµευόταν έναντι κοινών στόχων και χρησιµοποιούσε το ναζιστικό χαιρετισµό.

O

Πρώτος απολογισµός Στη συνέχεια, οµάδες της εξω-

NÂÔÓ·˙› Î·È ¯Ô‡ÏÈÁηÓ: H ÈÛ¯‡˜ ÂÓ ÙË ÂÓÒÛÂÈ Tέλος Oκτωβρίου 5.000 ακροδεξιοί και χούλιγκαν κατέκλυσαν τους δρόµους της γερµανικής πόλης, τροµοκρατώντας τους πάντες στο πέρασµά τους και αναζητώντας αφορµές για σύγκρουση

Στο τέλος της κινητοποίησης, 49 αστυνοµικοί είχαν τραυµατιστεί, ένα Βαν της αστυνοµίας είχε ανατραπεί, ενώ µεγάλες ήταν οι υλικές ζηµιές. Ειδική µονάδα έρευνας συστάθηκε µε τη συµµετοχή 36 αξιωµατικών της αστυνοµίας και οι εκτιµήσεις συγκλίνουν στο ότι πρόκειται για απρόσµενο φαινόµενο που εγκυµονεί κινδύνους ανεξέλεγκτων εξελίξεων

κοινοβουλευτικής αριστεράς στο Ααχεν, το Ντόρτµουντ, το Ντούισµπεργκ, το Ντίσελντορφ και αλλού κατήγγειλαν επανειληµµένες επιθέσεις από χούλιγκαν. Αναλυτές επισηµαίνουν τώρα, στο πλαίσιο ενός πρώτου απολογισµού, ότι η σύσταση ενός µετώπου που κατέφερε πλήγµατα στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά οδήγησε προοδευτικά σε ένα ρεύµα νέων ακροδεξιών µελών. Η νέα πρωτοβουλία προσέλκυσε οπαδούς που µετείχαν προηγουµένως σε οργανώσεις όπως η «Nationalen Widerstand» ή η «Aachener Land». Στις αρχές του 2013, οι «Gnu Honnters» αριθµούσαν 300 µέλη, παρακολουθούσαν φανατικά συναυλίες των Kategorie C και δεν έλειπαν από ποδοσφαιρικά τουρνουά όπως το Swastika Cup στην Καρλσρούη, που αποτελεί σηµείο αναφοράς για συναντήσεις χούλιγκαν µε νεοναζί. Αρχικά η έκταση του φαινοµένου δεν εκτιµήθηκε, µέχρι που άρ-

χισαν να πυκνώνουν τα επεισόδια επιθέσεων και όλο και πιο συχνά, µετά από ποδοσφαιρικούς αγώνες, άνοιγαν πεδία µαχών έξω από τα γήπεδα. Υπήρξε µάλιστα µια πρωτοβουλία της γερµανικής Αριστεράς στο Κοινοβούλιο για τη διεξαγωγή έρευνας καταγραφής των πραγµατικών διαστάσεων του φαινοµένου. Προτού συγκεντρωθούν επαρκή στοιχεία, το δίκτυο χούλιγκαν-νεοναζιστών αξιοποιούσε την ευκαιρία να δώσει πολιτικό έρεισµα στη συνεργασία του. Οι εξελίξεις στο Ιράκ και τη Συρία προσφέρονταν και ο νέος προσανατολισµός προσδιορίστηκε στην εξάλειψη των σαλαφιστικών οργανώσεων της Γερµανίας που στηρίζουν το Ισλαµικό Κράτος. Το δίκτυο µετονοµάστηκε σε «Hooligan gegen Salafisten» ή «Hogesa» και «πόνταρε όλα τα χαρτιά του» στην εξασφάλιση στήριξης για την ενίσχυση της µάχης εναντίον των ισλαµιστών εξτρεµιστών.

Σύντοµα θα σχηµατοποιούσε το νέο του προφίλ µε επεισόδια κατά τις εµφανίσεις του σαλαφιστή ιερέα Pierre Vogel.

Πολύ σοβαρότερο Οπως εξηγεί ο δρ Fabian Virchow, καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Ντίσελντορφ, επικεφαλής ερευνητικής οµάδας για τον δεξιό εξτρεµισµό και το ναζισµό, το θέµα, όπως κατέδειξε η έκρηξη στην Κολονία, είναι πολύ σοβαρότερο απ’ ό,τι αρχικά είχε εκτιµηθεί. «Κι ίσως σύντοµα να πρέπει να ανοίξει µια κουβέντα για το κατά πόσο πρέπει να επιτρέπονται πορείες που έχουν ως αποκλειστικό σκοπό την εξάπλωση της βίας στους δρόµους». Μιλώντας πρόσφατα στην Deutsche Welle επισήµανε ότι, κατά την εκτίµησή του, τα επεισόδια στην Κολονία θα τραβήξουν περισσότερους οπαδούς στον ακροδεξιό πόλο. «Είναι σαφές ότι εκείνοι που δεν συµµετείχαν και κινούνται στο

χώρο του δεξιού εξτρεµισµού θέλουν να διασφαλίσουν ότι την επόµενη φορά θα είναι παρόντες… Στις κινητοποιήσεις των τελευταίων 10-15 ετών, οι περισσότεροι εξτρεµιστές αυτού του χώρου προσπαθούσαν να υπάρχει ένα µέτρο στις βιαιότητες ώστε να µην στερηθούν του δικαιώµατος να µετέχουν σε τέτοιες διαδηλώσεις. Οµως οι χούλιγκαν και οι νεοναζί των επεισοδίων στην Κολονία αψήφησαν αυτή τη σύµβαση και αποστασιοποιήθηκαν πλήρως από µια τέτοια τακτική. Ηταν έκδηλο ότι επιζητούσαν τη σύγκρουση». Παράλληλα, µετριοπαθέστερες οργανώσεις όπως η «ProMovement», προσπαθούν να δικαιώνουν τη φήµη τους ως κινήµατα πολιτών και δεν δείχνουν διατεθειµένες να συµπράξουν µε τους χούλιγκαν. Οπως υποστηρίζουν, µπορεί να έχουν κοινούς στόχους αλλά θεωρούν ότι εκείνοι τους προωθούν µε λάθος µέσα. (Πηγές: Spiegel-www.dw.de)

38 Κόσµος

Της ∆ΑΦΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

Τουρκία έχει πλέον τη δική της ήρεµη δύναµη (soft power) µε την οποία κάνει εξωτερική πολιτική, τον κινηµατογράφο. ∆ακρύβρεχτες ιστορίες αγάπης, φόνοι, αδερφές που «ερωτεύονται» τον ίδιο άνδρα µε πρωτοφανή απήχηση, παραδόξως, στα πλέον συντηρητικά ακροατήρια, γυναίκες αγνές, αµόλυντες, παρθένες, πάθος πιο φλογερό από τις, συγκριτικά πάντα, πιο (!) πεταλουδέ λατινοαµερικάνικες σαπουνόπερες, και το θαύµα έγινε: τα τουρκικά σίριαλ φθάνουν καθηµερινά σε περισσότερους από τετρακόσια εκατοµµύρια θεατές σε εβδοµήντα πέντε χώρες. Ολοι διψούν για έρωτες, ανεκπλήρωτους, εξωπραγµατικούς και όσο το δυνατόν πιο εξωγήινους, για να είναι η συνταγή πετυχηµένη. Το τουρκικό σίριαλ «Γκιουµούς», που προβλήθηκε και στην Ελλάδα, εκτιµάται ότι το παρακολούθησαν ογδόντα πέντε εκατοµµύρια θεατές στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική αφήνοντας κυριολεκτικά µε το στόµα ανοιχτό τους παραγωγούς που δεν πίστευαν προφανώς και οι ίδιοι την τόση απρόσµενη επιτυχία. Κληρικοί από το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία εξανέστησαν µε το περιεχόµενο (βασικά µε το προφίλ της πρωταγωνίστριας). Ζήτησαν την απαγόρευση της προβολής του. Τα τουρκικά σίριαλ δεν προβάλλονται επίσης στην Αίγυπτο, εξαιτίας της έντασης στις σχέσεις των δύο χωρών µε την ανάδειξη και νίκη του προέδρου Αµπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, την οποία η Τουρκία δεν αναγνώρισε. Μικρό το κακό: Σύµφωνα µε στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Πολιτισµού, που αναφέρει η πορτογαλική «Publico», η τουρκική βιοµηχανία κινηµατογράφου το 2007 κατέγραφε κέρδη ενός εκατοµµυρίου δολαρίων από τις πωλήσεις των δικαιωµάτων των ταινιών διεθνώς, το 2013 έφτασε τα εκατόν ογδόντα εκατοµµύρια ενώ την τελευταία πενταετία οι εξαγωγές έχουν δεκαπενταπλασιαστεί. «Συµπτωµατικά», τα χρόνια αυτά διπλασιάστηκε ο τουρισµός στη χώρα σύµφωνα µε τα στοιχεία του Παγκόσµιου Οργανισµού Τουρισµού.

Η

Πρωταγωνιστές και µηνύµατα Ο τουρκικός κινηµατογράφος έχει τους δικούς του αστέρες. Ο Κιβάντς Τατλιτούγκ είναι, για παράδειγµα, ο Τούρκος Μπραντ Πιτ. Στο λογαριασµό που διατηρεί στο Facebook έχουν πατήσει το κουµπί «like» 2,5 εκατοµµύρια άνθρωποι. Ηταν ο πρωταγωνιστής στο «Γκιουµούς» και έκανε πολλές καρδιές να ραγίσουν, άγνωστο γιατί. Οι πρωταγωνίστριες, πάλι, των τουρκικών σίριαλ εµφανίζονται

23 Nοεµβρίου 2014

MHNYMATA MEΣΩ THΣ TOYPKIKHΣ BIOMHXANIAΣ ΘEAMATOΣ

E͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙÔ... ÛÂÏÈÏfiÈÓÙ Τα εγκλήµατα περνάνε µερικές φορές ως έµµεσα µηνύµατα σε πολλά σίριαλ –για παράδειγµα το εµπόριο όπλων και το ξέπλυµα µαύρου χρήµατος για τα οποία κατηγορήθηκε η κυβέρνηση Ερντογάν– αλλά ο απόλυτος, τσιχλοφουσκέ έρωτας τα ισοπεδώνει µε δύναµη οδοστρωτήρα

Το τουρκικό σίριαλ «Γκιουµούς» εκτιµάται ότι το παρακολούθησαν ογδόντα πέντε εκατοµµύρια θεατές στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική

δυναµικές, µε καριέρα, όµορφες, µε καλό γούστο, γεγονός που έχει ιδιαίτερη απήχηση στις γυναίκες αραβικών χωρών, που εξακολουθούν να ζουν στο αυστηρό πλαίσιο που επιβάλλει η θρησκεία τους. Η Τουρκία των σίριαλ για εκείνες είναι η πιο κοντινή όαση ελευθερίας. Υπάρχουν επίσης σειρές (ελάχιστες) που θίγουν πολιτικά θέµατα, όπως το κουρδικό ζήτηµα, για παράδειγµα, αλλά το µήνυµα που περνά πάντα είναι ότι οι Κούρδοι είναι εκείνοι που πρέπει να αλλάξουν, όπως αναφέρει στην πορτογαλική «Publico» η Νουκέτ Σιρµάν, καθηγήτρια του Τµήµατος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστηµίου του Μποάζιτσι, στην Κωνσταντινούπο-

λη, η οποία εξηγεί επίσης πώς από τα σίριαλ του 1960 και του 1970 που έθιγαν κοινωνικά προβλήµατα, µετά την «επιδροµή Ντάλας και ∆υναστείας», οι τουρκικές τηλεοπτικές σειρές πλέον επικεντρώνονται σε ένα µόνο θέµα: έρωτας. Γύρω από τον έρωτα και στο όνοµα της αγάπης, καταπώς είθισται, διαπράττονται συχνά τα πιο φοβερά εγκλήµατα. Τα εγκλήµατα αυτά περνάνε µερικές φορές ως έµµεσα µηνύµατα σε πολλά σίριαλ –για παράδειγµα το εµπόριο όπλων και το ξέπλυµα µαύρου χρήµατος για τα οποία κατηγορήθηκε η κυβέρνηση Ερντογάν– αλλά ο απόλυτος, τσιχλοφουσκέ έρωτας τα ισοπεδώνει µε δύναµη οδοστρωτήρα. Οχι όµως

πάντα, γιατί στη συνέχεια, όπως εξηγεί η Σιρµάν, οι πολίτες που «πιάνουν» τα δεύτερα µηνύµατα ανοίγουν διάλογο γύρω από τα ζητήµατα αυτά στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης στο ∆ιαδίκτυο. Για κινηµατογραφικές «ενέσεις» εθνικισµού µέσω των σίριαλ κάνει λόγο ο Tούρκος κριτικός κινηµατογράφου της εφηµερίδας «Haberturk» Μεχµέτ Ατσάρ. «Οι Τούρκοι, παρακολουθώντας τις δικές τους τηλεοπτικές υπερπαραγωγές νιώθουν ότι ανήκουν σε µια µεγάλη χώρα. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο οι χώρες της περιφέρειας νιώθουν επίσης εν µέρει κοινωνοί του “µεγαλείου” που συµβαίνει στην ευρύτερη περιοχή». Την επιτυχία του «Σουλεϊµάν» ε-

ξηγεί η κριτικός τηλεοπτικών σίριαλ Ογια Ντοάν: «Είναι όνειρο όλων των γυναικών να εξουσιάσουν έναν πανίσχυρο άνδρα. Η πρωταγωνίστρια είναι µια προσωπικότητα απίστευτη, αυτή εξουσιάζει τον σουλτάνο, και στο τέλος κατορθώνει αυτό που θέλει, να κερδίσει την αγάπη του. Είναι ένα θέµα πολύ σέξι κι αυτό εξηγεί την τεράστια επιτυχία της σειράς» εκτιµά και µε τέτοιες αντιλήψεις περί… σέξι (από σίριαλ αλλά και από βιβλίαcopy paste των σίριαλ) δεν είναι να απορεί κανείς πώς η ανθρωπότητα ολόκληρη απόµεινε µε ένα τηλεκοντρόλ στο χέρι, εν είδει ερωτικού βοηθήµατος που εκτελεί εκτάκτως και χρέη (!) αποχαυνωτή.

™YNTA•EI™

23 NOEMBPIOY 2014

¡¤· Ì›ˆÛË, Â‰Ò Î·È ÙÒÚ·, ˙ËÙ› Ë ÙÚfiÈη

& ∂¶πÃ∂πƒ∏™∂π™

«√ÚÈ˙fiÓÙÈ· ̤ÙÚ·» Ì ÂÚÈÎÔ¤˜ Û ·ÚȘ Î·È ÂÈÎÔ˘ÚÈΤ˜ Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ Î·È ÂÈϤÔÓ ·Ó·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‰ÔÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. ∆· ÛÂÓ¿ÚÈ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó «¤ÛÂÈ» ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È. ™E§. 41

ECONOMIST: ∂§§∞¢∞, ∏ ¶π√ ∞¶ø£∏∆π∫∏ Ãøƒ∞ °π∞ ∂¶∂¡¢À™∂π™ ™∆∏¡ ∂Àƒø¶∏ ñ ™E§. 43

∂Ì·ı·Ó ÛÙÔ˘˜ ™Ô˘Ë‰Ô‡˜ ÙÔ ¯·ÏÔ‡ÌÈ ∞¶√ ∆√ ª∏¢∂¡ ∏ √π∫√°∂¡∂π∞ ¶∞¶∞¢√¶√Y§√Y ∞¶√ ∆∏N ∫Y¶ƒ√ ∂™∆∏™∂ ∂∆∞πƒEπ∞ ∂π™∞°ø°∏™ ∫Y¶ƒπ∞∫ø¡ ¶ƒ√´√¡∆ø¡

∏ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘ §Ô˝˙Ô˘ ¤ÁÈÓ ·ÈÙ›· ÁÈ· Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ÔÈ ™Ô˘Ë‰Ô› Ó· ηٷӷÏÒÓÔ˘Ó ÂÏÏËÓÔ΢Úȷο ÚÔ˚fiÓÙ· Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ¯·ÏÔ‡ÌÈ, Û ÛËÌÂ›Ô Ó· Â›Ó·È ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ηٷӷψ٤˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ∆˘ ∞¡¡∞™ ™∆∂ƒ°π√À (annastergiou11@gmail.com)

∆√ 1974, Ô §Ô˝˙Ô˜ ‹Ù·Ó ‰‡Ô ¯ÚfiÓˆÓ ÎÈ Ë ·‰ÂÚÊ‹ ÙÔ˘ Ë ∫ÔÚ›Ó·, ÙÚÈÒÓ. ∫Ô‡ÎϘ, Ì¿Ï˜ ÎÈ ·˘ÙÔÎÈÓËÙ¿ÎÈ· ›¯·Ó ÛÙÔ ·È‰ÈÎfi ‰ˆÌ¿ÙÈÔ. ªfiÓÔ Ô˘ Ô §Ô˝˙Ô˜ ÎÈ Ë ∫ÔÚ›Ó· ÁÂÓÓ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÛÙË ªfiÚÊÔ˘. ∆Ô ˆÚ·›Ô ÙÔ˘˜ ÛÈÙÈÎfi, ÁÈ·Ù› ›¯·Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ¿ÓÂÛË, Û ÌÈ· ̤ڷ, Û‚‹ÛÙËÎÂ. ∆· ·È‰Èο ÙÔ˘˜ ·È¯Ó›‰È· ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó` Ô‡ÙÂ Î·Ó Ù· ÚÔ‡¯· ÙÔ˘˜. ∞Ó¤‚ËÎ·Ó Ì ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘˜ ª¿Úˆ ÛÙÔ ‚Ô˘Ófi ÂÓfiÛˆ Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙÔ Î·Îfi, Ì fiÛ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ›¯Â. √È µÚÂÙ·ÓÔ› ÙÔ‡˜ ·¤ÎÏÂÈÛ·Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ¿Ó ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›· ‹ ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ·Ï›· ÎÈ ¤ÙÛÈ Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ‚Ú¤ıËÎÂ

ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ¯ˆÚ›˜ ÂÏ›‰·. √̈˜ ¢¯‹˜ ¤ÚÁÔÓ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ô ·‰ÂÚÊfi˜ Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘ §Ô˝˙Ô˘ ›¯Â ·ÓÙÚ¢Ù› ™Ô˘Ë‰¤˙·. ∂ΛÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÌ¿˙„·Ó. ∂ÌÂÈÓ·Ó ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ı›Ԣ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÓË̤ڈÛ ÁÈ· ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. ∂Ù¿ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ·fi ÙËÓ ∫‡ÚÔ, Ô˘ ¤˙ËÛ·Ó ÙÔ ‰Ú¿Ì· Ù˘ ÂÈÛ‚ÔÏ‹˜ ¤ÓÈˆÛ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜. √È ™Ô˘Ë‰Ô› ÙÔ‡˜ ·ÁοÏÈ·Û·Ó, ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ·Ó Û›ÙÈ, ¤Ó· ÙÚ·¤˙È, ηڤÎϘ ÁÈ· Ó· ηı‹ÛÔ˘Ó, ÙÚfiÊÈÌ·, ÚÔ‡¯· ·ÏÏ¿ ÈÔ Ôχ ÙÔ ·›ÛıËÌ· Ù˘ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜. ¶¤Ú·Û·Ó οÌÔÛ· ¯ÚfiÓÈ· ̤¯ÚÈ Ó· ÛÙ·ı› Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Í·Ó¿ ÛÙ· fi‰È¿ Ù˘, ·ÊÔ‡ ÎÈ Ë ¿ÁÓÔÈ· Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ ‹Ù·Ó οÙÈ Ô˘ ¤ÌÔÈ·˙ ·ÍÂ¤Ú·ÛÙÔ ÂÌfi‰ÈÔ. √ ºÚ›ÍÔ˜, Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ §Ô˝˙Ô˘ ÎÈ Ë ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘˜ Ë ª¿Úˆ ¤Î·Ó·Ó ‰˘Ô Î·È ÙÚÂȘ ‰Ô˘ÏÂȤ˜ ÁÈ· Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó.

™‹ÌÂÚ· Ë Âȯ›ÚËÛË ¤¯ÂÈ ÙÚÈ¿ÓÙ· ¿ÙÔÌ· ÚÔÛˆÈÎfi ∆Ô 1978, Ô ºÚ›ÍÔ˜ ¤¯ÔÓÙ·˜ ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ôχ ÎÈ ¤¯ÔÓÙ·˜ ·ÔÙ‡¯ÂÈ ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÛÙ· ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈο ÙÔ˘ Û¯¤‰È·, ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ, ÁÈ· Ó· ‰Ô˘Ó Û˘ÁÁÂÓ›˜, ÛÙÔ Û›ÙÈ Ù˘ ÁÈ·ÁÈ¿˜ ÙÔ˘ §Ô˝˙Ô˘ ‹È ¤Ó· ¯˘Ìfi, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â Í·Ó·‰ÔÎÈÌ¿ÛÂÈ. ∆Ô˘ ¿ÚÂÛ Ôχ Î·È ‹ÁÂ Î·È ÁÓÒÚÈÛ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Ô˘ ›¯Â ÙÔ ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈÔ. ∆Ô˘ Û˘ÛÙ‹ıËΠϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ¯Ú‹Ì·Ù· ·ÏÏ¿ ı· ηٷʤÚÂÈ ÛÙË ™Ô˘Ë‰›· Ó· Ô˘Ï‹ÛÂÈ ¤Ó· ÎÔÓÙ¤ÈÓÂÚ. ÃÚÂÈ¿ÛÙËΠϛÁÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·ÏÏ¿ Ë ÂÙ·ÈÚ›· ºÔÓÙ¿Ó· ÂÚ¿ÙËÛ ÎÈ ¿Ú¯ÈÛ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ Ó· ʤÚÓÂÈ ÎÈ ¿ÏÏ· ÚÔ˚fiÓÙ· ·fi ÙËÓ ∫‡ÚÔ.

√È ™Ô˘Ë‰Ô› ›¯·Ó, ‚¤‚·È·, ¿ÏϘ ‰È·ÙÚÔÊÈΤ˜ Û˘Ó‹ıÂȘ ·fi ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ Î·È ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ ‚‹Ì· ÙÔ˘ ºÚ›ÍÔ˘ ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· Û˘ÛÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ™Ô˘Ë‰Ô‡˜ ÙÔ ·Á·Ë̤ÓÔ Ù˘Ú› Ù˘ ∫‡ÚÔ˘, ÙÔ ¯·ÏÔ‡ÌÈ. ªÂÚÈÎÔ› ›¯·Ó ‰ÔÎÈÌ¿ÛÂÈ ÂÚ¯fiÌÂÓÔÈ ‰È·ÎÔ¤˜ ÛÙÔ ÓËÛ›, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ·Ó Ô‡Ù Ò˜ Ó· ÙÔ „‹ÛÔ˘Ó. ¶fiÚÙ· fiÚÙ· ÎÈ ·fi Ì·Á·˙› Û ̷Á·˙› Ë Î˘Ú›· ª¿Úˆ, Ë ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ §Ô˝˙Ô˘ ¤‰ÂȯÓ ·ÎfiÌË Î·È Û’ ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈ· Ò˜ Ó· ÙÔ Ì·ÁÂÈÚ‡ԢÓ. ∫·È ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÙÔ Í¯ÓÔ‡Ó, ¤ÁÚ·„ ÎÈ ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô ÌÂ Û˘ÓÙ·Á¤˜. ∫È ¤ÙÛÈ Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘ §Ô˝˙Ô˘ ¤ÁÈÓ ·ÈÙ›·, ÁÈ· Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ÔÈ ™Ô˘Ë‰Ô› Ó· ηٷӷÏÒÓÔ˘Ó ÂÏÏËÓÔ΢Úȷο ÚÔ˚fiÓÙ· Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ¯·ÏÔ‡ÌÈ Û ÛËÌÂ›Ô Ó· Â›Ó·È ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ηٷӷψ٤˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ µÚÂÙ·ÓÔ‡˜ Î·È ÙËÓ ÂÏÏËÓÔ΢-

Úȷ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ù˘ µÚÂÙ·Ó›·˜. ™‹ÌÂÚ· Ë Âȯ›ÚËÛË ÌÂÁ¿ÏˆÛ ÎÈ ¤¯ÂÈ ÙÚÈ¿ÓÙ· ¿ÙÔÌ· ÚÔÛˆÈÎfi, ·ÏÏ¿ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ó· ‰Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó Ûã ·˘Ù‹Ó Î·È Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ̤ÏË Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˘ ÎÈ Â˘ÂÏÈÛÙ› Ô §Ô˝˙Ô˜ fiÙÈ ı· Ù· ηٷʤÚÔ˘Ó Ë ÂÙ·ÈÚ›· Ó· Á›ÓÂÈ ·ÎfiÌË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË. «√È ™Ô˘Ë‰Ô› ·Á·Ô‡Ó ÙÔ ¯·ÏÔ‡ÌÈ, ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙË Ê¤Ù· ÎÈ Â›Ó·È ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ηٷӷψ٤˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ù˘ÚÈÒÓ», ϤÂÈ. ∞Ó Î¿ÙÈ Ï˘› ‚¤‚·È· ÙÔÓ §Ô˝˙Ô Â›Ó·È ˆ˜ ı· ‘ıÂÏ ӷ ã¯ÂÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ¿ÏϘ 50 ı¤ÛÂȘ ÂÚÁ·Û›·˜ Ë ÂÙ·ÈÚ›·. ª›· ÁÈ· οı ¿ÓÂÚÁÔ ∂ÏÏËÓ· Ô˘ οı ‚‰ÔÌ¿‰· ·Ó·˙ËÙ› ÙÔ ÌÂÚÔο̷ÙÔ ÛÙË ™Ô˘Ë‰›·, Ì· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ó· ÙÔ˘ ‰ÒÛÂÈ, fiˆ˜ fiÙ·Ó ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÎÈ ÂΛÓÔÈ ¤ÓËÙ˜ ÛÙË ¯ÒÚ· Î·È Î¿ÔÈÔÈ ÙÔ˘˜ ‚Ô‹ıËÛ·Ó...

OIKONOMIA 23/11/2014

PE¶OPTAZ

40 Του ΦΩTH ΦΩTEINOY

∂¡∆∂π¡∂∆∞π Ô ·ÂÚÔÔÚÈÎfi˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜ ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ¡∞ ∂˘ÚÒ˘. ∏ Aegean Airlines ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÚˆÙÔηı‰ڛ· Ù˘ Turkish Airlines, ÂÁηÈÓÈ¿˙ÔÓÙ·˜ Ù‹ÛÂȘ, ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó· ÚÔ˜ πÚ¿Ó, ™·Ô˘‰È΋ ∞Ú·‚›·, ∫Ô˘‚¤ÈÙ, ∞ÚÌÂÓ›· Î.·. ∂ȉ›ˆÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ÂÚÔÔÚÈ΋˜ Â›Ó·È Ë ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Û ÎfiÌ‚Ô ‰È·Î›ÓËÛ˘ ÂÈ‚·ÙÒÓ ·fi ÙË ¢‡ÛË ÚÔ˜ ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Î·È ·ÓÙÈÛÙÚfiʈ˜, οÙÈ ÙÔ ÔÔ›Ô Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ›, Ì ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›·, Ë Turkish Airlines Î·È ÙÔ ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·˘Ùfi, Ë Aegean ÎÈÓÂ›Ù·È Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·ÁÔÚ¿ Ù˘ Cyprus Airways, Ì ÛÙfi¯Ô ÙË ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ Û ‚¿ÛË ÁÈ· ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ Ù˘ ª¤Û˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ¶¿ÓÙˆ˜, ¤Ú· ·fi ÙËÓ Turkish, Ë Aegean ¤¯ÂÈ Ó· ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ› Î·È ÙËÓ Alitalia, Ë ÔÔ›· ηٿÊÂÚ ӷ ÚÔÛÂÏ·ÛÂÈ ÙÔ ÂÂÓ‰˘ÙÈÎfi ÂӉȷʤÚÔÓ Ù˘ Etihad, Ë ÔÔ›· ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛ ‹‰Ë ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ Ù‹ÛÂˆÓ ÌÂٷ͇ πÙ·Ï›·˜ Î·È ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ∞Ú·‚ÈÎÒÓ ∂ÌÈÚ¿ÙˆÓ.

Oˆ˜ ÂÈÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ·Ó·Ï˘Ù¤˜ Ù˘ ·ÂÚÔÔÚÈ΋˜ ·ÁÔÚ¿˜, «Ë Aegean ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Ù·¯‡Ù·Ù·, ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÛÙË Û˘Ó¯‹ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ‰ÈÎÙ‡Ô˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡». ∏ ÂÙ·ÈÚ›·, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙË Û˘Á¯ÒÓ¢ÛË Ù˘ Olympic, ÂÎÙÈÌ¿Ù·È fiÙÈ ı· ‰È·ÎÈÓ‹ÛÂÈ ÂʤÙÔ˜ 10,05 ÂηÙ. ÂÈ‚¿Ù˜, ÊÙ¿ÓÔÓÙ·˜ Ù· Â›‰· ÙÔ˘ 2010 (Aegean + OA). √È ÂÎÙÈÌ‹ÛÂȘ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ¿ ¢ԛˆÓ˜ ÁÈ· ÙÔ 2015, ÂϤˆ ·‡ÍËÛ˘ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎÔ‡ Ú‡̷ÙÔ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Ù˘ ÂÓ›Û¯˘Û˘ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ˆ˜ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈÎÔ‡ ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈÎfi Â›Ó·È fiÙÈ, ÙÔ 2015, ÚÔÛı¤ÙÂÈ, Û ·ÓÂÏÏ·‰È΋ Îϛ̷η, 10 Ӥ˜ ¯ÒÚ˜ (√ÏÏ·Ó‰›·, ª¿ÏÙ·, ∫Ô˘‚¤ÈÙ, ºÈÓÏ·Ó‰›·, ™·Ô˘‰È΋ ∞Ú·‚›·, ∂ÛıÔÓ›·, ¡ÔÚ‚ËÁ›·, πÚ¿Ó, ∞ÚÌÂÓ›·, ∫ÚÔ·Ù›·) Î·È 16 ‰ÈÂıÓ›˜ ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡˜ (∂ÏÛ›ÓÎÈ, ∆Ô˘ÏÔ‡˙Ë, ¡ÙÔ‚›Ï, ªÂÙ˜, ¡¿ÔÏË, ¶›˙·, ª¿ÏÙ·, AÌÛÙÂÚÓÙ·Ì, ∫Ô˘‚¤ÈÙ, ¶¿ÊÔ˜, ƒÈ¿ÓÙ, ∆·Ï›Ó, OÛÏÔ, ∆¯ÂÚ¿ÓË, ¡ÙÔ˘ÌÚfi‚ÓÈÎ, °ÂÚ‚¿Ó) Î·È ·˘Í¿ÓÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈο ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ÚÔÔÚÈÛÌÒÓ Î·È ÙË Û˘¯ÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ‰ÚÔÌÔÏÔÁ›ˆÓ Û ¯ÒÚ˜ - ËÁ¤˜ ÙÔ˘ÚÈÛÌÔ‡, fiˆ˜ °·ÏÏ›·, πÙ·Ï›·,

«∞ÂÚÔÌ·¯›Â˜» ÁÈ· ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÛÙË ¡∞ ∂˘ÚÒË H AEGEAN EI™EPXETAI ™E ¶APA¢O™IAKE™ A°OPE™ TH™ TURKISH AIRLINES (πƒ∞¡, ™∞√À¢π∫∏ ∞ƒ∞µπ∞, ∫√Àµ∂´∆)

ÙËÓ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈ΋, Ú·ÁÌ·ÙÈο Ú¤ÂÈ ÎÈ ÂÌ›˜ Ó· ÎÔÈÙ¿ÍÔ˘Ì ÌÂÚÈο Ú¿ÁÌ·Ù·, Î·È ÂÌ›˜ ÛÙËÓ Aegean, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·˘Ùfi οÓÔ˘ÌÂ. µÏ¤Ô˘Ì fiÙÈ ÙÔ ‰›ÎÙ˘Ô, Ô ÎfiÌ‚Ô˜ ·˘Ùfi˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÈÛ¯˘ÚÔÔÈËı› ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ Î·È Ó· ·ÓÔ›ÍÔ˘Ì ηÈÓÔ‡ÚÁȘ ·ÁÔÚ¤˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ Î·È ˘¤Ú Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ Î·È ˘¤Ú ÙˆÓ ÌÈÎÚÒÓ ÓËÛÈÒÓ», ·Ó¤ÊÂÚÂ Ô ·ÓÙÈÚfi‰ÚÔ˜ Ù˘ Aegean, ∂˘Ù‡¯Ë˜ µ·ÛÈÏ¿Î˘, ·fi ÙÔ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, fiÔ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ 2015. ¶·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ Ù· ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈ·, Ë Aegean ηıÈÛÙ¿ ۷ʤ˜ fiÙÈ ·ÓÔ›ÁÂÈ Ó¤Â˜ ·ÁÔÚ¤˜ Î·È ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡˜ (ηÈ) ÂÎÙfi˜ ∂˘ÚÒ˘, ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙÔ˘˜ transit ÂÈ‚¿Ù˜ (.¯. ™·Ô˘‰È΋ ∞Ú·‚›· ‹ πÚ¿Ó - ∞ı‹Ó· - °·ÏÏ›·). «∞Ú¯›˙ÂÈ Î·È ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È ¤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ‰›ÎÙ˘Ô ÚÔ˜ ÙÔÓ ¡fiÙÔ Î·È ÚÔ˜ ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ï‡ÙÂÈ ÙÔ πÚ¿Ó, ÙË ™·Ô˘‰È΋ ∞Ú·‚›·, ÙÔ ∫Ô˘‚¤ÈÙ, ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ, ÙÔ πÛÚ·‹Ï, ÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È ÙËÓ πÔÚ‰·Ó›·. ª¤Û· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÛÙ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·, ¤¯Ô˘Ì ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ πÔÚ‰·Ó›·, §›‚·ÓÔ, ™·Ô˘‰È΋ ∞Ú·‚›·, ÙÒÚ·, ∫Ô˘‚¤ÈÙ, ∞›Á˘ÙÔ Î·È Ê˘ÛÈο ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÙÔ˘ πÛÚ·‹Ï Î·È ÙÔ˘ πÚ¿Ó, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›Ó·È Ë ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ô˘ ¿ÂÈ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÙ·ÈÚ›·.

134 ÚÔÔÚÈÛÌÔ›

∂Ï‚ÂÙ›·, ∞ÁÁÏ›· Î·È °ÂÚÌ·Ó›·. ∞fi ÙËÓ ∞ı‹Ó·, fiÔ˘ Â›Ó·È Î·È Ô ÎfiÌ‚Ô˜ Ù˘, Ë Aegean ÚÔÛı¤ÙÂÈ ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡˜, fiˆ˜ ∫Ô˘‚¤ÈÙ, ƒÈ¿ÓÙ, ∆¯ÂÚ¿ÓË Î·È °ÂÚ‚¿Ó. ™˘ÓÔÏÈο, ÙÔ 2015, ÔÈ ÚÔÔÚÈÛÌÔ› ı· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ 91 Û 37 ¯ÒÚ˜, ¤Ó·ÓÙÈ 76 ÙÔ 2014, ÂÎ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈ 61 ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi. «∏ ∞ı‹Ó· Â›Ó·È Ô ˘Ú‹Ó·˜, Â›Ó·È ÙÔ hub

Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, Ô ÎfiÌ‚Ô˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙËÚ›˙ÂÈ, fi¯È ÌfiÓÔ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ù· ÌÈÎÚ¿ ÓËÛÈ¿. ªÂÁ¿ÏÔ˜ Ì·˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ Â›Ó·È Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∞˘Ùfi Ô˘ ¤¯Ô˘Ó οÓÂÈ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ, ›Ù ·ÊÔÚ¿ ÙȘ ·ÂÚÔÔÚÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÂÙ·ÈÚ›˜, ›Ù ·ÊÔÚ¿ ÙÔ ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈfi ÙÔ˘˜, ›ÙÂ

¶ÚÔÛ·ıԇ̠ӷ ·ÓÔ›ÍÔ˘Ì ϛÁÔ ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ›Ûˆ ·fi ÙËÓ ∆Ô˘ÚΛ·. ∂›Ó·È Ì›· ·ÁÔÚ¿ Ô˘ ÌÔÓÔˆÏÔ‡Ó ÔÈ Ê›ÏÔÈ Ì·˜ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ, ÁÈ·Ù› ¤¯Ô˘Ó ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢Ù› Ì Ôχ ηÏfi ÙÚfiÔ ·˘Ù‹ ÙË ÁÂÈÙÔÓÈ¿ Î·È ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ÙËÓ Î¿ÓÔ˘ÌÂ Î·È ÂÌ›˜ Ï›ÁÔ ‰È΋ Ì·˜ ÁÂÈÙÔÓÈ¿. °È’ ·˘Ùfi ‰ÔÎÈÌ¿Û·Ì ÚÈÓ ·fi ÌÂÚÈο ¯ÚfiÓÈ· Ó· ÂÙ¿ÍÔ˘Ì ÛÙÔ ª·ÎÔ‡, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÒÚ· ‚¿˙Ô˘Ì ∞ÚÌÂÓ›·, ÁÈ’ ·˘Ùfi ‚¿˙Ô˘Ì ÙËÓ ∆¯ÂÚ¿ÓË», ˘ÔÁÚ¿ÌÌÈÛÂ Ô Î. µ·ÛÈÏ¿Î˘. °È· ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙÔ˘ 2015, Aegean Î·È OA ı· ÚÔÛʤÚÔ˘Ó 15,05 ÂηÙ. ı¤ÛÂȘ, ·˘ÍË̤Ó˜ ηٿ 2 ۯ‰fiÓ ÂηÙ., Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ 2014, Ì ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË 6 ·ÂÚÔÛηÊÒÓ (Û‡ÓÔÏÔ 56). ∆Ô Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÚÔÔÚÈÛÌÒÓ ı· ÊÙ¿ÛÂÈ ÙÔ˘˜ 134, ÂÎ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈ 100 ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi.

Eˆ˜ Ù¤ÏË NÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÔÈ ·Ó¿‰Ô¯ÔÈ ÁÈ· Ù· ÂÚÈÊÂÚÂȷο ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈ· ∫√ƒÀºø¡∂∆∞π Ë ·ÁˆÓ›· ÁÈ· ÙËÓ È‰ÈˆÙÈÎÔÔ›ËÛË 14 ÂÚÈÊÂÚÂÈ·ÎÒÓ ·ÂÚÔ‰ÚÔÌ›ˆÓ Ù˘ ¯ÒÚ·˜, ηıÒ˜ ÂÓÙfi˜ Ù˘ ‚‰ÔÌ¿‰·˜ ı· ·ÓÔȯÙÔ‡Ó ÔÈ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ÚÔÛÊÔÚ¤˜. ™Ùfi¯Ô˜ ÙÔ˘ ∆·Ì›Ԣ ∞ÍÈÔÔ›ËÛ˘ Ù˘ π‰ÈˆÙÈ΋˜ ¶ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ ¢ËÌÔÛ›Ô˘ (∆∞π¶∂¢) Â›Ó·È Ë ·Ó·Î‹Ú˘ÍË ÙˆÓ ·Ó·‰fi¯ˆÓ ˆ˜ Ù· Ù¤ÏË ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘. √È ‰ÂÛÌ¢ÙÈΤ˜ ÚÔÛÊÔÚ¤˜ Ô˘ ˘Ô‚Ï‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ ∆∞π¶∂¢ ÛÙȘ 20 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ‹Ù·Ó ·fi Ù· ÂÍ‹˜ ÂÂÓ‰˘ÙÈο Û¯‹Ì·Ù·: 1) Vinci Airports - AKTOR ¶·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ ∞∂, 2) Fraport AG - Slented Ltd (∫ÔÂÏÔ‡˙Ô˜), 3) ª∂∆∫∞ (ª˘ÙÈÏËÓ·›Ô˜) - Corporacion America SA. µ¿ÛÂÈ Ù˘ ۇ̂·Û˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ˘, ‚·ÛÈ΋ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË ÙˆÓ ·Ó·‰fi¯ˆÓ Â›Ó·È Ë ˘ÏÔÔ›ËÛË ÂÂÓ‰‡ÛˆÓ, ‡„Ô˘˜ 300 ÂηÙ. ¢ÚÒ, ̤۷ ÛÙËÓ ÚÔÛ¯‹ ÙÂ-

ÙÚ·ÂÙ›·. ÀÂÓı˘Ì›˙ÂÙ·È fiÙÈ Ë ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ÂÚÈÊÂÚÂÈ·ÎÒÓ ·ÂÚÔ‰ÚÔÌ›ˆÓ Á›ÓÂÙ·È Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜. ∏ ∞’ ÔÌ¿‰· ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi Ù· ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈ· £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, ÷ӛˆÓ, ∫¤Ú΢ڷ˜, ∑·Î‡ÓıÔ˘, ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿˜, ∞ÎÙ›Ô˘ Î·È ∫·‚¿Ï·˜, Ì option ÁÈ· ÙËÓ ∞ÏÂÍ·Ó‰ÚÔ‡ÔÏË, ÙÔÓ AÚ·ÍÔ, ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· Î·È ÙË ¡¤· ∞Á¯›·ÏÔ. ∏ µ’ ÔÌ¿‰· ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÙÔ˘˜ ·ÂÚÔÏÈ̤Ó˜ ƒfi‰Ô˘, ∫ˆ, ™ÎÈ¿ıÔ˘, ª˘ÎfiÓÔ˘, ™·ÓÙÔÚ›Ó˘, ™¿ÌÔ˘ Î·È ª˘ÙÈÏ‹Ó˘, Ì option Î·È ÙÔ˘˜ ·ÂÚÔÏÈ̤Ó˜ Ã›Ô˘, ∫·Ú¿ıÔ˘, ¡¤·˜ ∞Á¯È¿ÏÔ˘ Î·È §‹ÌÓÔ˘. ∂Í·ÈÚÂ›Ù·È ·fi ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÙÔ ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ «¡›ÎÔ˜ ∫·˙·ÓÙ˙¿Î˘» ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ, ÙÔ ÔÔ›Ô ı· ·ÍÈÔÔÈËı› ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ۇ̂·Û˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ·ÂÚÔÏÈ̤ӷ ÛÙÔ ∫·ÛÙ¤ÏÈ.

41

™Ù· 4 ̤ÙÚ· ÛÙ‹ÓÂÈ Ë ÙÚfiÈη ÙȘ Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ ¡∂√ æ∞§π¢π ∆∏™ µ∞™π∫∏™ ∫∞π √§ø¡ ∆ø¡ ∂¶π∫√Àƒπ∫ø¡

1

PE¶OPTAZ

™∂ 1,2 ¢π™. ∂Àƒø ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ ÙË «Ì·‡ÚË ÙÚ‡·» ÛÙÔ AÛÊ·ÏÈÛÙÈÎfi Ë ÙÚfiÈη, ¤ÏÏÂÈÌÌ· Ô˘ ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÈ ÛÙÔ ‰ËÌÔÛÈÔÓÔÌÈÎfi ÎÂÓfi Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÁÈ· ÙÔ 2015 Î·È ˙ËÙ› ¿ÌÂÛ· «ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ̤ÙÚ·» Ì ÂÚÈÎÔ¤˜ Û ·ÚȘ Î·È ÂÈÎÔ˘ÚÈΤ˜ Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ, ηıÒ˜ Î·È ÂÈϤÔÓ ·Ó·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹ ÙÔ˘. ∆· ÛÂÓ¿ÚÈ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó «¤ÛÂÈ» ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È Û fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ ·ÚȘ Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ ›ӷÈ: ªÂ›ˆÛË ÙˆÓ Û˘ÓÙÂÏÂÛÙÒÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Û˘ÓÙ¿ÍÂˆÓ Ô˘ ı· ÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÙÔÓ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi Ù˘ ·ÚÈ·˜ Û‡ÓÙ·Í˘ Ì ÙÔ Ó¤Ô ÙÚfiÔ ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ÂÓÙ·ÂÙ›· 20102015, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ÁÈ· ÙÔ «ÎÔÌÌ¿ÙÈ» ·˘Ùfi Ë Û‡ÓÙ·ÍË Ó· ÌÂȈı› ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Î·Ù¿ 5%. ªÂ›ˆÛË ÙÔ˘ ÔÛÔ‡ Ù˘ ‚·ÛÈ΋˜ Û‡ÓÙ·Í˘ (360 ¢ÚÒ), ˘ÔÏÔÁÈṲ̂ÓÔ Ì ‚¿ÛË ÙÔÓ ÙÈÌ¿ÚÈıÌÔ Î·È ÙÔ ∞∂¶ ÙÔ˘ 2014 (-10%) ‹ ÔÚÈ˙fiÓÙȘ ÂÚÈÎÔ¤˜ ÎÏÈ̷Έٿ ·fi 5-12%, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ ‡„Ô˜ ÙˆÓ Û˘Óٿ͈Ó. ¶ÂÚÈÎÔ¤˜ ηٿ 10% ÛÙȘ ÂÈÎÔ˘ÚÈΤ˜ Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ Î·È ÂÓۈ̿وÛË ÙÔ˘ ÔÛÔ‡ ÛÙËÓ Î‡ÚÈ· Û‡ÓÙ·ÍË Ì ٷ˘Ùfi¯ÚÔÓË ÂÓۈ̿وÛË Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ Î·È ÙˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ ÛÙ· ·ÚÈ· Ù·Ì›·. £¤ÛÈÛË Ó¤·˜ Ì›ˆÛ˘ ÙˆÓ Û˘ÓÙ¿ÍÂˆÓ ÏfiÁˆ ÚfiˆÚ˘ ÂÍfi‰Ô˘ ¤Ú·Ó ÙÔ˘ 6% ÁÈ· οı ¯ÚfiÓÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ÁÂÓÈÎfi fiÚÈÔ Ô˘ ÈÛ¯‡ÂÈ Û‹ÌÂÚ· ˆ˜ ÙÔ ·ÓÒÙ·ÙÔ fiÚÈÔ ÔÈÓ‹˜ (Û˘ÓÔÏÈ΋ Ì›ˆÛË 30%) Û fiÛÔ˘˜ ·Ô¯ˆÚÔ‡Ó ÚfiˆÚ·. ∏ ÔÈÓ‹ ÁÈ· ÚfiˆÚË ¤ÍÔ‰Ô ı· ·˘Í¿ÓÂÙ·È ÁÈ· οı ¯ÚfiÓÔ Ô˘ ˘ÔÏ›ÂÙ·È ·fi ÙÔ ÁÂÓÈÎfi fiÚÈÔ ËÏÈΛ·˜. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ ·Óı›ÛÙ·Ù·È ÛıÂÓ·Ú¿ ÛÙÔ ı¤Ì· Ù˘ Ì›ˆÛ˘ ÙˆÓ Û˘Óٿ͈Ó, ·Ú¿ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÁÈ· ÙËÓ Î¿Ï˘„Ë ÙˆÓ Û˘ÓÙ¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ Ô √∞∂∂ ı· ·ÔÚÚÔÊ‹ÛÂÈ ÙÔ 10% Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ˘ ·fi ÙÔÓ ÚÔ¸ÔÏÔÁÈÛÌfi ÙÔ˘ 2015. ™Â fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ ÂÈΛÌÂÓ˜ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ, Ë ÂÈηÈÚÔÔÈË̤ÓË ·Ó·ÏÔÁÈÛÙÈ΋ ÌÂϤÙË ÙÔ˘ ∫∂¶∂ ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ Ì ٷ Ù¯ÓÈο ÎÏÈÌ¿ÎÈ· Ù˘ ÙÚfiÈη˜ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ ÙÔ ÂÚ›ÁÚ·ÌÌ· ÙˆÓ Ì¤ÙÚˆÓ Ô˘ ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ·Ó·Áη›· ÁÈ· ÙÔ AÛÊ·ÏÈÛÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·. ∏ ‰¤ÛÌ¢ÛË ÁÈ· ÙË Ï‹„Ë Ì¤ÙÚˆÓ ÛÙÔ ∞ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎfi ı· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓË Û˘Ìʈӛ· ΢‚¤ÚÓËÛ˘ - ÙÚfiÈη˜ ÙÔÓ ÂÚ¯fiÌÂÓÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ, ˆÛÙfiÛÔ ÔÈ ·Ó·Ï˘ÙÈΤ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ‰ÂÓ ı· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Î·È ı· ·Ó·ÎÔÈÓˆıÔ‡Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÊfiÛÔÓ ˘¿ÚÍÂÈ Â¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ‰ËÌÔÛÈÔÓÔÌÈ΋˜ ÛÙ·ıÂÚfiÙËÙ·˜ Î·È ÁÈ· ÙÔ 2015. ™‡Ìʈӷ Ì ÏËÚÔÊÔڛ˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ‚¿ÛË Ù· ÛÙÔȯ›· Ô˘ ÚԤ΢„·Ó ·fi ÙËÓ ·Ó·ÏÔÁÈÛÙÈ΋ ÌÂϤÙË ÙÔ˘ ∫∂¶∂, Ù· ̤ÙÚ· Ô˘ ¤¯ÂÈ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ› ÙÔ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô ∂ÚÁ·Û›·˜ ÁÈ· ÙÔ Ó¤Ô ∞ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎfi ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó: ∂ÓÔÔÈ‹ÛÂȘ ∆·Ì›ˆÓ Î·È ÚÔ¸Ôı¤ÛÂˆÓ Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‰fiÙËÛ˘, ηٿÚÁËÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ÚfiˆÚˆÓ Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‰ÔÙ‹ÛˆÓ, ηıȤڈÛË ÂÓÈ·›ˆÓ fiÚˆÓ ·ÛÊ¿ÏÈÛ˘ ÁÈ· fiÏÔ˘˜.

OIKONOMIA 23/11/2014

Του ∆HMHTPH ΜAΛTH

2 3 4

∆· ̤ÙÚ· ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘ ∆· ÛÂÓ¿ÚÈ· ̤ÙÚˆÓ Ô˘ ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ·È ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓ Ï‹ÚË Î·Ù¿ÚÁËÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‰ÔÙ‹ÛÂˆÓ ÁÈ· ËÏÈ˘ οو ÙˆÓ 62 ÂÙÒÓ. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ı· ·˘ÍËıÔ‡Ó ¿ÌÂÛ· Ù· fiÚÈ· ËÏÈΛ·˜ Ô˘ ÈÛ¯‡Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· ÁÈ· ÙË Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‰fiÙËÛË Û ¢ËÌfiÛÈÔ Î·È ¢∂∫√, ·ÏÏ¿

Î·È ı· ηٷÚÁËıÔ‡Ó fiϘ ÔÈ Â˘ÓÔ˚Τ˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Ô˘ ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó Û ÈÛ¯‡ ÛÙÔ π∫∞ ÁÈ· ÙȘ ÌËÙ¤Ú˜ Ì ·Ó‹ÏÈη ·È‰È¿. ∫·ıȤڈÛË ÂÓÈ·›ˆÓ ÂÈÛÊÔÚÒÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÂÓÈ·›ˆÓ ·ÚÔ¯ÒÓ ÛÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ·ÛÊ·ÏÈṲ̂ӈÓ, ›Ù ··Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔÓ È‰ÈˆÙÈÎfi ÙÔ̤· ›Ù Û ¢∂∫√, ÙÚ¿Â˙· ‹ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ÙÔ̤·. ¢ËÏ·‰‹, Û˘˙ËÙÂ›Ù·È Ë Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ÂȉÈÎÒÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ Ô˘ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÓÙ·ÍË .¯. ÙˆÓ ÂȉÈÎÒÓ Ù·Ì›ˆÓ ÛÙÔ π∫∞ Î·È ÚÔ¤‚ÏÂ·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÂÈÛÊÔÚ¤˜ Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·ÚÔ¯¤˜. «™Ùfi¯Ô˜ Â›Ó·È Ë Î·ıȤڈÛË ÂÓÈ·›ˆÓ ÂÈÛÊÔÚÒÓ Î·È ·ÚÔ¯ÒÓ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÛÊ·ÏÈṲ̂ÓÔ˘˜» ÛËÌÂÈÒÓÂÈ Û٤ϯԘ ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁ›Ԣ ∂ÚÁ·Û›·˜. ∫¿ıÂÙË ÂÓÔÔ›ËÛË: ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁ›Ԣ, ÙÔ π∫∞ ·Ó·Ì¤ÓÂÙ·È fiÙÈ ı· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÙÔÓ ÎÂÓÙÚÈÎfi ˘ÏÒÓ· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ∞ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ı· ÂÓÙ·¯ıÔ‡Ó fiÏ· Ù· ÂÈÎÔ˘ÚÈο Î·È Ù· Ù·Ì›· ÂÊ¿·Í. ™Â ÚÒÙË Ê¿ÛË ı· Ì›ÓÔ˘Ó ÂÎÙfi˜ Ù· Ù·Ì›· ·ÚÈ·˜ ·ÛÊ¿ÏÈÛ˘ ÙˆÓ ·˘ÙÔ··Û¯ÔÏÔ˘Ì¤ÓˆÓ, ‰ÈÎËÁfiÚˆÓ, ÁÈ·ÙÚÒÓ Î·È Ì˯·ÓÈÎÒÓ, Ô √∞∂∂, ÙÔ Ù·ÌÂ›Ô ÙˆÓ ‰ËÌÔÛÈÔÁڿʈÓ, Ô √°∞ Î·È ÙÔ ¡∞∆. ∆Ô ∂∆∂∞ ı· ÂÓÙ·¯ı› ÛÙÔ π∫∞ ·fi 1˘ πÔ˘Ï›Ô˘ 2015, ·ÊÔ‡ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ı· ¤¯ÂÈ ÂÓۈ̷ÙÒÛÂÈ fiÏ· Ù· ÂÈÎÔ˘ÚÈο Ù·Ì›·, Ù· ÔÔ›· ¤ˆ˜ ÙfiÙ ‰ÂÓ ı· ¤¯Ô˘Ó ÌÂÙ·ÙÚ·› Û ¡ÔÌÈο ¶ÚfiÛˆ· π‰ÈˆÙÈÎÔ‡ ¢Èη›Ô˘ ÒÛÙ ӷ

ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ˆ˜ Ù·Ì›· Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋˜ ·ÛÊ¿ÏÈÛ˘. ∏ ÂÓۈ̿وÛË ÙˆÓ ∆·Ì›ˆÓ ÛÙÔ π∫∞ ı· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·˘ÙÔÓÔÌ›·˜ ÙˆÓ Í¯ˆÚÈÛÙÒÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ ÁÈ· ÂÈÛÊÔÚ¤˜ Î·È ·ÚÔ¯¤˜ ÙˆÓ T·Ì›ˆÓ ·˘ÙÒÓ. ∂ÙÛÈ, ÂÓÒ ·Ú¯Èο Ù· ∆·Ì›· Ô˘ ı· ÂÓÙ·¯ıÔ‡Ó ÛÙÔ π∫∞ ı· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÙ¤ÏÂÈ·, ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘˜ ı· ˘¿ÚÍÂÈ ÂÓÈ·ÈÔÔ›ËÛË fiÚˆÓ Î·È ÚÔ¸Ôı¤ÛÂˆÓ Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‰fiÙËÛ˘ Î·È ¿Ú· Ì›ˆÛË Û˘ÓÙ¿ÍÂˆÓ Û ÔÏϤ˜ ηÙËÁÔڛ˜ ·ÛÊ·ÏÈṲ̂ӈÓ. ∆·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÂÓÈ·›Ô˜ Ì˯·ÓÈÛÌfi˜ ›Ûڷ͢ ÂÈÛÊÔÚÒÓ ÁÈ· fiÏ· Ù· ∆·Ì›·, Ô ÔÔ›Ô˜ ·fi ÙÔ 2017 ı· ÂÓÙ·¯ı› ÛÙË ÊÔÚÔÏÔÁÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË (ÂÊÔڛ˜), ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ∂ÓÈ·›Ô˘ ∫¤ÓÙÚÔ˘ ∞ÔÓÔÌ‹˜ ™˘Óٿ͈Ó, ÙÔ ÔÔ›Ô ı· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ·fi 1.7.2015 ÁÈ· ÙË ‰È·‰Ô¯È΋ ·ÛÊ¿ÏÈÛË Î·È ·fi 1.7.2016 ÁÈ· Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ Ì Ï‹ÚË ‰ÈηÈÒÌ·Ù·.

∂Ú¯ÂÙ·È ÙÔ ILO ÙË ¢Â˘Ù¤Ú· ∞Ó Î·È Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ÂÈÛÙÚ·Ù‡ÂÈ ÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ °Ú·ÊÂ›Ô ∂ÚÁ·Û›·˜ (ILO), ÂÎÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ı· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ¯ÒÚ· Ì·˜ ·fi ·‡ÚÈÔ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ·Ó·Ï˘ÙÈο ÙËÓ ¤Ú¢ӷ ÁÈ· ÙȘ ÂÚÁ·ÛȷΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Î·È ÙÔÓ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎfi ÓfiÌÔ, ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙËÓ

∂ÏÏ¿‰·, fiÛÔ Î·È Ù· ÈÛ¯‡ÔÓÙ· ÛÙËÓ ∂.∂., Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Î¿ÓÂÈ ÛÙÚÔÊ‹ 180 ÌÔÈÚÒÓ ÛÙÔ ı¤Ì· ·˘Ùfi. ∞ÏÏ¿ Î·È Ô ÂÙ·›ÚÔ˜ (¶∞™√∫) Ô˘ ·Óı›ÛÙ·ÙÔ ÛÙÔ ÂӉ¯fiÌÂÓÔ Ù˘ Â·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÙÔ˘ ÂÚÁÔ‰ÔÙÈÎÔ‡ ÏÔÎ-¿Ô˘Ù ÛÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ. ™‡Ìʈӷ Ì √È «ÎfiÎÎÈÓ˜ ÁÚ·ÌÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi ̤˜» ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ı¤Ì·, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁ›Ԣ, Î·È Û ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ÌÈÎÚfiÙÂÚ·, Ê·›ÓÂÙ·È ÙÔ π∫∞ ·Ó·Ì¤ÓÂÙ·È fiÙÈ fiÙÈ ¤ÊÙÔ˘Ó Î·È ‰Ëı· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ‰È¤ÍÔ‰Ô˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ ÙÔÓ ÎÂÓÙÚÈÎfi ˘ÏÒÓ· ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘ ÁÈ· ÙȘ ÔÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ∞ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎÔ‡ Ì·‰ÈΤ˜ ·ÔχÛÂȘ, ÙËÓ Â·Ó·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÏÔÎ-¿Ô˘Ù (·ÓÙ·ÂÚÁ›· ÂÚÁÔ‰fiÙË), ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ ÙˆÓ ÏÂÈÔ„ËÊÈÒÓ ÁÈ· ÙË Ï‹„Ë ·fiÊ·Û˘ ÁÈ· ·ÂÚÁ›·. ªÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Â˘ÂÏÈÍ›· Û ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙÔ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎfi ÓfiÌÔ 1264/1982 ‰Â›¯ÓÂÈ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔʇÁÂÈ ÙËÓ ›ÂÛË ·Ó·ÙÚÔÒÓ ÛÙÔ ∞ÛÊ·ÏÈÛÙÈÎfi. ∂ÙÛÈ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· Û˘˙ËÙ› Ì ÙËÓ ÙÚfiÈη ÌÈ· Û˘Ìʈӛ· ÁÈ· ÂÚÈÔÚÈÛÌfi Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÒÓ, ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Î·È ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ˘ ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈοوÓ, fiˆ˜ Î·È ÙˆÓ Û˘Ó‰ÈηÏÈÛÙÈÎÒÓ ·‰ÂÈÒÓ.

OIKONOMIA 23/11/2014

¶APOY™IA™H

42 Τoυ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

H E¶OXH Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ˘ ÙÔ˘ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈÎÔ‡ ηÈÙ·ÏÈÛÌÔ‡ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ‰ÂÓ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì η̛· ¿ÏÏË. ª¤Û· Û ‰È·ÎfiÛÈ· ¯ÚfiÓÈ·, Ìˉ·ÌÈÓ‹ ¯ÚÔÓÈ΋ ‰È¿ÚÎÂÈ· Û ۯ¤ÛË Ì ¯ÈÏÈÂٛ˜ Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ÈÛÙÔÚ›·˜, Ô ÎfiÛÌÔ˜ ÁÓÒÚÈÛ ÙÚÔÌ·ÎÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Î·È ÌÈ· ·›ÛÙ¢ÙË ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Ô˘ Û˘Óԉ‡ÙËΠ·fi ÏËı˘ÛÌȷ΋ ¤ÎÚËÍË. √ ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ Á˘ ÌÂٷ͇ 1820 Î·È 1992 ˘ÂÚÂÓÙ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËÎÂ, ÂÓÒ Ë ·ÁÎfiÛÌÈ· ·Ú·ÁˆÁ‹ ·˘Í‹ıËΠÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙÚÈ¿ÓÙ· ÊÔÚ¤˜ Î·È ÙÔ Ì¤ÛÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÂÈÛfi‰ËÌ· ÂÎÙÈÓ¿¯ıËΠÂÙ¿ ÊÔÚ˜ ¿Óˆ, ·fi 658,5 ‰ÔÏ¿ÚÈ· ¤Êı·Û ٷ 4.962. ∞›ÛÙ¢ÙÔ˜ ÏÔ‡ÙÔ˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÂÙ·È ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÂÚÈÔÚÈṲ̂Ó˘ ÔÌ¿‰·˜ ÙˆÓ ÏÂÁfiÌÂÓˆÓ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ, ÂÓÒ Ë ÊÙÒ¯ÂÈ· Î·È ÔÈ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ·ÓÈÛfiÙËÙ˜ ı· ·ÔÙÂϤÛÔ˘Ó ÙÔ ÁÓÒÚÈÛÌ· ÙˆÓ ÂÍÂÏ›ÍÂˆÓ ÁÈ· ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Ù˘ Á˘. ∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÍ·ÎfiÛÈ· ¯ÚfiÓÈ·, ÔÈ ÈÔ ÏÔ‡ÛȘ ÔÈÎÔÓƠ̂˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ‹Ù·Ó ηٿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ ÔÈ Â˘Úˆ·˚Τ˜. ∞ÚÁ¿ ÛÙÔÓ 20fi ·ÈÒÓ·, Ë ÈÛÔÚÚÔ›· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÌÂÙ·ÙÔ›˙ÂÙ·È ÚÔ˜ ÙËÓ ∞Û›·, fiÔ˘ ¯ÒÚ˜ fiˆ˜ Ë π·ˆÓ›· ·‡ÍËÛ·Ó ÙÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÌÈÎfi Ì ڢıÌÔ‡˜ ÂÎÏËÎÙÈÎÔ‡˜. °È·Ù› ·˘Ù¿ Ù· ΢ڛ·Ú¯· ¤ıÓË ÛÙ¿ıËÎ·Ó ÙfiÛÔ Â˘ÏÔÁË̤ӷ Î·È ÁÈ·Ù› ÙfiÛ· ¿ÏÏ· Â›Ó·È Î·ıËψ̤ӷ ÛÙË ÊÙÒ¯ÂÈ·; «°È·Ù› Ì«∏ ˙ˆ‹ ‰ÂÓ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÚÈο ¤ıÓË Â›Ó·È ÙfiÛÔ ÏÔ‡ÛÈ· Î·È Ì·ÔÙÈÌ¿Ù·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÚÈο ÙfiÛÔ ÊÙˆ¯¿;» Ô David Ì ÙÔ ¯Ú‹Ì·. ¢ÂÓ ¤¯ˆ ‰ÈÂÚˆÙ¿Ù·È S. Landes, ÔÌfiÙÈÚfiıÂÛË Ó· ÌÔ˜ ηıËÁËÙ‹˜ πÛÙÔÚ›·˜ Î·È √ÈÎÔ·Ú·ÔÓÂıÒ fiÙÈ ÂÁÒ ÓÔÌ›·˜ ÛÙ· ¶·ÓÂȤÛÂÈÚ· Î·È ¿ÏÏÔÈ ÛÙ‹ÌÈ· ÿڂ·ÚÓÙ Î·È ∆˙ÔÚÙ˙ √˘¿ÛÈÓÌ¿˙„·Ó ηÚÔ‡˜. ∂Ó·˜ ÁÎÙÔÓ. «¶Ò˜ ÊÙ¿Â‰Ò Ô˘ ›¿ÓıÚˆÔ˜ ı· Ú¤ÂÈ Ó· Û·Ì ̷ÛÙÂ; ¶Ò˜ ÔÈ Ï˘¿Ù·È ÌfiÓÔ ·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ ÏÔ‡ÛȘ ¯ÒÚ˜ ¤ÁÈÓ·Ó ÙfiÛÔ ÏÔ‡Û›ÚÂÈ Î·È Î·Ó¤Ó·˜ ‰ÂÓ ÛȘ Î·È ÔÈ ÊÙˆ¯¤˜ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔ˘˜ ÙfiÛÔ ÊÙˆ¯¤˜; °È·Ù› Ë ¢‡ÛË Ì‹Î ÂÈηÚÔ‡˜». ÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ Ô˘ Û˘Ó¤‚ËCharles Goodyear 1800-1860, Û·Ó ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ;». ıÂÌÂÏȈً˜ Ù˘ ∞·ÓÙ‹ÛÂȘ Û ‚ÈÔÌ˯·Ó›·˜ ÂÏ·ÛÙÈÎÔ‡ ·˘Ù¿ Î·È ¿ÏÏ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, ÛÙË ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· Ù˘ Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘ ˆ˜ ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡ ÂÚÌËÓ¢ÙÈÎÔ‡ ·Ú¿ÁÔÓÙ· Ù˘ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ‰›ÓÂÈ ÙÔ ÌÓËÌÂÈ҉˜ ÙÂÙÚ¿ÙÔÌÔ ¤ÚÁÔ «∆¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ∞ÏÏ·Á‹ Î·È √ÈÎÔÓÔÌÈ΋ ∞Ó¿Ù˘ÍË», ÙˆÓ: ™Ù¿ıË ¡. ∆ÛÔÙÛÔÚÔ‡, ηıËÁËÙ‹ ÛÙÔ ¶¿ÓÙÂÈÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ Î·È ™Ù¿ıË §È‰ˆÚ›ÎË, ¯ËÌÈÎÔ‡ Ì˯·ÓÈÎÔ‡, ÂΉfiÛÂȘ ¶··˙‹ÛË. ™Â ·˘Ùfi ÙÔ ÔÏ˘ÂÙÔ‡˜ Ìfi¯ıÔ˘ fiÓËÌ·, Ë Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ·ÏÏ·Á‹ Î·È Ë Û˘ÛÛÒÚ¢ÛË Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·È ˆ˜ ·ÚÈÔÈ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ ηıÔÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ Î·Ù¿ ÂÚ›ÙˆÛÈÓ Â›Â‰Ô ÙÔ˘ Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ‹ «·ÓıÚÒÈÓÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ», Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÙÔ Ì¤ÙÚÔ ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ ÌÈ·˜ ¯ÒÚ·˜, ÁÈ· Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙËÓ ·Ó·Ù˘Íȷ΋ ‰È·‰Èηۛ· Î·È ÙËÓ ¿ÏÏË fi„Ë ÙÔ˘ ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÙÔ˘ ÂÈ¤‰Ô˘ Ù˘ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘. √È ÙfiÌÔÈ ÙÈÙÏÔÊÔÚÔ‡Ó ˆ˜ ÂÍ‹˜: ∞. «∏

H ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ¤ÊÂÚ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÚfiÔ‰Ô Î·È ÔÏϤ˜ ·ÓÈÛfiÙËÙ˜. (ºˆÙ. ·È‰È΋ ÂÚÁ·Û›·, AÁÁÏ›· 19Ô˜ ·È.)

∂Ó ·Ú¯‹ ËÓ Ë ‚ÈÔÌ˯·Ó›·! ª∂™∞ ™∂ 2 ∞πø¡∂™ √ ∫∞¶π∆∞§π™ª√™ •∞¡∞∂°ƒ∞æ∂ ∆∏¡ ∞¡£ƒø¶π¡∏ π™∆√ƒπ∞ ÌÂÙ¿‚·ÛË ÛÙË ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ ÂÔ¯‹ Î·È Ë ·ÔÙ˘¯›· ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜, 1974-2008», µ. «∏ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ¯ËÌÈ΋˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ·fi ÙËÓ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô ¤ˆ˜ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·», °.«∏ ‰ÈÂıÓ‹˜ ¯ËÌÈ΋ ‚ÈÔÌ˯·Ó›· ·fi ÙÔ 1850 ¤ˆ˜ ÙÔ 1945», ¢. «∏ ‰ÈÂıÓ‹˜ ¯ËÌÈ΋ ‚ÈÔÌ˯·Ó›· ·fi ÙÔ 1945 ¤ˆ˜ ÙÔ 2008». ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ¯ËÌÈ΋˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ Î·È ‚ÈÔÌ˯·Ó›·˜ Â›‚‚·ÈÒÓÔÓÙ·È Ù· Û‡Á¯ÚÔÓ· ıˆÚËÙÈο Û¯‹Ì·Ù·, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ÚfiÔ‰Ô˜ ·ÏÏËÏÔÛ˘Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È, ·ÏÏËÏÂȉڿ Î·È ·ÏÏËÏÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ÔÈÎÈÏfiÌÔÚÊ· Î·È ÔÏ˘Û‡ÓıÂÙ· Ì ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÌfiÚʈ̷ (ÙÚfiÔ˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜, Û‡ÛÙËÌ· Û˘ÛÛÒÚ¢Û˘, ıÂÛÌÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ, ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ÁÓÒÌÔÓ˜) ·ÔÌ·ÎÚ˘ÓfiÌÂÓË ·fi ÙȘ ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜ ·fi„ÂȘ ÂÓfi˜ ¿Î·ÌÙÔ˘ ÓÙÂÙÂÚÌÈÓÈÛÌÔ‡, Î·È ·ÈÙÈÔÎÚ·ÙÈÛÌÔ‡, ÙȘ ıˆڋÛÂȘ ηıÔÏÈ΋˜ ÈÛ¯‡Ô˜ Î·È Ù· ÁÚ·ÌÌÈο ˘ԉ›ÁÌ·Ù· ÂÚÌËÓ›·˜ Ù˘ Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋˜ ÚÔfi‰Ô˘. ∂›Û˘, ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Î·È ÙÂÎÌËÚÈÒÓÂÙ·È Ô ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ ÚfiÏÔ˜ ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ Ï·ÈÛ›ˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÂˆÓ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ, ÛÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋˜ Î·È ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋˜ ÚÔfi‰Ô˘, ηıÒ˜ Î·È ÛÙÔ ‚·ıÌfi Û˘Û¯¤ÙÈÛ˘ ÌÂٷ͇ Ù˘ ÂÚ¢ÓËÙÈ΋˜ Î·È Ù˘ ·Ú·ÁˆÁÈ΋˜ ‚¿Û˘. π‰È·›ÙÂÚ· ÎÚ›ÛÈÌÔ˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Ô ¤ÓÙÔÓ· ·ÚÂÌ‚·ÙÈÎfi˜ ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÛÙÔÓ ˘Ú‹-

Ó· ÙˆÓ ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓˆÓ Î·ÈÙ·ÏÈÛÙÈÎÒÓ ¯ˆÚÒÓ, ÒÛÙ ӷ Û˘ÁÎÚÔÙËıÔ‡Ó Î·È Ó· ·Ó·Ù˘¯ıÔ‡Ó ÔÈ ÔÏÈÁÔˆÏÈ·ÎÔ›, ·ÎfiÌ· Î·È ÌÔÓÔˆÏÈ·ÎÔ›, ÂıÓÈÎÔ› ÚˆÙ·ıÏËÙ¤˜, Ô˘ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂÙ·Û¯ËÌ·Ù›ÛÙËÎ·Ó Û ÔÏ˘ÂıÓÈΤ˜ ‹ ‰ÈÂıÓÈΤ˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ Î·È ÛÙ·‰È·Î¿ ·¤ÎÙËÛ·Ó ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô ÙˆÓ Û˘ÓÔÏÈÎÒÓ Ì˯·ÓÈÛÌÒÓ, ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È Û˘ÛÛÒÚ¢Û˘ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘, ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘ Î·È Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜, ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È ‰È¿ıÂÛ˘ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ηÈÓÔÙfiÌˆÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ. √È ÂÙ·ÈÚ›˜ ·˘Ù¤˜ ÓÔÌÔÙÂÏÂȷο ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ·ÁÔÚ¿ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ· Î·È Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ηıÔÚÈÛÙÈο ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË Î·È ÛÙ·‰È·Î‹ ÌÂÁ¤ı˘ÓÛË ÙÔ˘ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÎÂÓÔ‡ (technological gap) Û ۯ¤ÛË Ì ÙȘ ηı˘ÛÙÂÚË̤Ó˜ Î·È ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓ˜ ¯ÒÚ˜. √È Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎ·Ó ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ·, ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ¯ÚËÌ·ÙÔÈÛÙˆÙÈÎÔ‡ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ Â› Ù˘ ·Ú·ÁˆÁÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î·È ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ, ›¯·Ó ÂÌÊ·Ó›˜ ÂÈÙÒÛÂȘ, ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔ ıÂÛÌfi Ù˘ Âȯ›ÚËÛ˘, Ì ÙË ÛÙ·‰È·Î‹ ·ԉȿÚıÚˆÛË ÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÂȯÂÈÚËÛÈ·ÎÒÓ Û¯ËÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ¯ËÌÈ΋˜ ‚ÈÔÌ˯·Ó›·˜, fiÛÔ Î·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡˜ ‰È·ÌfiÚʈÛ˘ Î·È ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ‰È‡ڢÓÛ˘ ÙˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ˘Ú‹Ó· ÙˆÓ ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓˆÓ ¯ˆÚÒÓ Î·È ·˘ÙÒÓ Ù˘ ÂÚÈʤÚÂÈ·˜. √È ¯ÒÚ˜ Ù˘ ÂÚÈʤÚÂÈ·˜, ˘fi ÙȘ Ӥ˜ ϤÔÓ

‰˘ÛÌÂÓ›˜ Û˘Óı‹Î˜ Î·È ÙÔ Ó¤Ô ‰ÈÂıÓ¤˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠÌÂÙ¿ Î·È ÙËÓ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ 2008, ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· Â·Ó·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Î·È ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ÂÓÂÚÁÔ‡ ·ÚÔ˘Û›·˜ ÙˆÓ ÛÙÔ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÎfi Á›ÁÓÂÛı·È Î·È ·ÊÔ‡ Â·Ó·ÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛÔ˘Ó ÙȘ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈΤ˜, ÔÏÈÙÈΤ˜, ıÂÛÌÈΤ˜, ÔÚÁ·ÓˆÙÈΤ˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ¤˜ ÙˆÓ, Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· Ú·ÏÈÛÙÈÎfi Â·Ó·Û¯Â‰È·ÛÌfi ¢ڇÙÂÚˆÓ Û˘ÓÂÚÁ·ÛÈÒÓ, ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È Ì˯·ÓÈÛÌÒÓ ÁÈ· ÌÈ· ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙËÓ Í¤ÊÚÂÓË ÔÚ›· ÙÔ˘ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÌÂÙ¿‚·Û˘ ÛÙË ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·, Ë ÔÔ›· ı· ηıÔÚ›ÛÂÈ ÂÓ ÔÏÏÔ›˜ Î·È Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙˆÓ ÛÙÔ ‰ÈÂıÓ‹ ηٷÌÂÚÈÛÌfi ÂÚÁ·Û›·˜. π¡FO: ∆Ô ÙÂÙÚ¿ÙÔÌÔ ¤ÚÁÔ «∆¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ∞ÏÏ·Á‹ Î·È √ÈÎÔÓÔÌÈ΋ ∞Ó¿Ù˘ÍË», ÙˆÓ ™Ù¿ıË ¡. ∆ÛÔÙÛÔÚÔ‡ Î·È ™Ù¿ıË §È‰ˆÚ›ÎË, ÂΉfiÛÂȘ ¶··˙‹ÛË, ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÙËÓ ¶¤ÌÙË 27 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ 2014 Î·È ÒÚ· 19.00 ÛÙË ™ÙÔ¿ ÙÔ˘ µÈ‚Ï›Ô˘ (¶ÂÛÌ·˙fiÁÏÔ˘ 5, ∞ÚÛ¿ÎÂÈÔ ª¤Á·ÚÔ). ªÈÏÔ‡Ó ÔÈ: £ÂÔ‰fiÛ˘ ∆¿ÛÈÔ˜, ÔÌfiÙÈÌÔ˜ ηıËÁËÙ‹˜ ∂ª¶, ™Ù·‡ÚÔ˜ ¢‹Ì·˜, . ˘Ô˘ÚÁfi˜ µÈÔÌ˯·Ó›·˜, ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ Î·È ∆¯ÓÔÏÔÁ›·˜ Î·È . Â›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÛÙËÓ ∂.∂., ∞ϤÎÔ˜ ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˜, . ˘Ô˘ÚÁfi˜ √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ, °ÈÒÚÁÔ˜ ™Ù·ı¿Î˘, ηıËÁËÙ‹˜ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∫Ú‹Ù˘, ‚Ô˘ÏÂ˘Ù‹˜ ™Àƒπ∑∞.

43

«∂ÏÏ¿‰·, Ë ÈÔ ·ˆıËÙÈ΋ ¯ÒÚ· ÁÈ· ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ»!

TI §∂∂π √ ECONOMIST ™∂ ∞ƒ£ƒ√ ª∂ ∆π∆§√ «¶√À ¡∞ ª∏¡ ∂¶∂¡¢À™∂∆∂ ™∆∏¡ ∂Àƒø¶∏», ∆∏¡ øƒ∞ ¶√À ∏ ∫Àµ∂ƒ¡∏™∏ ∆∏™ §π∆√∆∏∆∞™ À¶√™Ã∂∆∞π... ∞¡∞¶∆À•∏ ∫∞π E¶EN¢Y™EI™ ηۛ·˜ ÛÙË ¯ÒÚ·, ·ÓÙ›ıÂÙ· Ì ÙȘ Û˘Ó¯›˜ ÎÈ ÂÈfiϷȘ ΢‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ Î·È ‰È·ÎËÚ‡ÍÂȘ.

Ö˜, ÙÔ ‚·ÛÈÎfiÙÂÚÔ ÂÌfi‰ÈÔ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙËÓ ÂÌÙÔ˘Û›· Ù˘ ›‰È·˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ù˘ ÏÈÙfiÙËÙ·˜ fiˆ˜ ÙËÓ ·Ó·Ï‡ÂÈ ·fi ÙÔ 2012 ÙÔ ¶·Ú·ÙËÚËÙ‹ÚÈÔ √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Î·È ¶ÔÏÈÙÈÎÒÓ ∂ÍÂÏ›ÍÂˆÓ ÙÔ˘ π¡∂-°™∂∂: «∂›Û˘, ‚Ú·¯˘ÚfiıÂÛÌ·, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Èı·ÓfiÙËÙ· Ë ˙‹ÙËÛË Ó· ÛÙËÚȯÙ› ÛÙËÓ ÂÁ¯ÒÚÈ· Î·È ÙËÓ Í¤ÓË È‰ÈˆÙÈ΋ Â¤Ó‰˘ÛË ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ‡ÊÂÛ˘, Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÈο ·ÔÙÂÏ› ·Ú¿ÁÔÓÙ· ·Ó¿Û¯ÂÛ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë ÂÂÓ‰˘ÙÈÎÒÓ ·ÔÊ¿ÛˆÓ, Î·È ÙÔ˘ ˘„ËÏÔ‡ ÓÔÌÈÛÌ·ÙÈÎÔ‡ Î·È ÈÛÙˆÙÈÎÔ‡ Ú›ÛÎÔ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∆Ô Ù¯ÓÈÎfi-·Ú·ÁˆÁÈÎfi ÚfiÙ˘Ô Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜, Ë ‰È¿Ú-

✔ ∫√ªπ™π√¡: ¯·ÌËÏ‹ ·ÔÚÚÔÊËÙÈÎfiÙËÙ· ÂÓÈÛ¯‡ÛˆÓ, ÛÙÂÓ‹ Ú¢ÛÙfiÙËÙ·, ÂÈ‚·Ú‡ÓÔ˘Ó ÙȘ ÂÂÓ‰˘ÙÈΤ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ

22% ¯·ÌËÏfiÙÂÚ· ∞fi Ô‡, ¿Ú·ÁÂ, ÚÔ·ÙÂÈ ÙfiÛË ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›· ÒÛÙ ӷ ÚÔ‰Èο˙Ô˘Ó ·Ó¿Î·Ì„Ë ·fi ÙÔ 2014 Î·È ÂÎÙ›Ó·ÍË 11,7% ÙÔ˘ fiÁÎÔ˘ ÙˆÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ ÙÔ 2015; ª‹ˆ˜ ·fi ÙËÓ ÚÔÛ¤Ï΢ÛË Í¤ÓˆÓ ¿ÌÂÛˆÓ ÂÂÓ‰‡ÛˆÓ; ª·, Û‡Ìʈӷ Ì ٷ Â›ÛËÌ· ÛÙÔȯ›· Ù˘ ∆Ù∂, ÛÙÔ ·’ 8ÌËÓÔ 2014 ÔÈ ¿ÌÂÛ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ ‹Ù·Ó 22% ¯·ÌËÏfiÙÂÚ˜ ·fi Ù· ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· Â›‰· ÙÔ˘ 2013. ª‹ˆ˜ ·fi ÙËÓ ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ıÂÙÈ΋ ÔÚ›· ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ·ÔÎÚ·ÙÈÎÔÔÈ‹ÛˆÓ; ª· ·˘Ùfi Â›Ó·È ¤Ó· ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ô˘ Û˘Ó¯Ҙ ÍÂϤÓÂÙ·È... ÛÙÔ Ï˘ÓÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· Ó· ÌÈÎÚ‡ÓÂÈ. ∞ÊÔ‡ Ë Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ·¤¯ÂÈ ·Ú·Û¿ÁÁ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜, ı· Ú¤ÂÈ ÔÈ ÛÙfi¯ÔÈ Ó· ·Ó·ıˆÚÔ‡ÓÙ·È Î¿ı ¯ÚfiÓÔ Ì‹ˆ˜ Î·È ÏËÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. £˘Ì›˙Ô˘Ì ˆ˜ ÁÈ· ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ÂÍ·ÂÙ›·˜ 2011-2016 ÙÔÓ ª¿ÚÙÈÔ 2011 ÚԂϤÔÓÙ·Ó 50 ‰ÈÛ. ¢ÚÒ ¤ÛÔ‰· ·ÔÎÚ·ÙÈÎÔÔÈ‹ÛˆÓ. ∆ÔÓ ª¿ÚÙÈÔ 2012 ÚԂϤÔÓÙ·Ó 25 ‰ÈÛ., ÙÔÓ ª¿ÈÔ 2013 ÚԂϤÔÓÙ·Ó 11,8 ‰ÈÛ. Î·È ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ 2014 ÚԂϤÔÓÙ·Ó 9,6 ‰ÈÛ. E¯Ô˘Ì ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ‰È·Ó‡ÛÂÈ Ù· 2/3 ÙÔ˘ ¯ÚÔÓԉȷÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Î·È Ù· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı¤ÓÙ· ¤ÛÔ‰· Â›Ó·È 2,9 ‰ÈÛ. Ò˜ Û‹ÌÂÚ· Û‡Ìʈӷ Ì ٷ Â›ÛËÌ· ÛÙÔȯ›· ∆∞π¶∂¢-À¶√π∫. ªÂ ÙÔÓ Ú˘ıÌfi ·˘Ùfi Î·È ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ ÔÈ ÂÈÛÚ¿ÍÂȘ ηχÙÔ˘Ó Ìfi-

ANA§Y™H

™TI™ 29 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Ô Economist ‰ËÌÔÛ›Â˘Û ¤Ó· ¿ÚıÚÔ Ì ٛÙÏÔ «¶Ô‡ Ó· ÌËÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂÙ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË» fiÔ˘ Ì ‚¿ÛË ÛÙÔȯ›· Ù˘ ¶·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ∆Ú¿Â˙·˜ (¤ÎıÂÛË ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜) ÚԤ΢Ù ˆ˜ Ë ∂ÏÏ¿‰· ‹Ù·Ó Ë ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·ˆıËÙÈ΋ ¯ÒÚ· ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÁÈ· ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ηıÒ˜ ÁÈ· ·‰ÂÈÔ‰ÔÙ‹ÛÂȘ Î·È ÁÈ· ÎÏ›ÛÈÌÔ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ˘ÂÚ‰ÈÏ¿ÛÈÔ ¯ÚfiÓÔ (3,5 - 4,3 ¤ÙË) ÙÔ˘ ̤ÛÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡. ∆Ë ‰È·›ÛÙˆÛË ·˘Ù‹ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ˆ˜ 5 ¯ÚfiÓÈ· ÌÓËÌÔÓȷ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ηٷÛÙÚÔÊÈ΋˜ ÏÈÙfiÙËÙ·˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ʤÚÔ˘Ó Ó¤Â˜ ·Ú·ÁˆÁÈΤ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· (16% ÂÙËÛ›ˆ˜ ÔÈ ·Î·ı¿ÚÈÛÙ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ ·Á›Ô˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· 5ÂÙ›· 2009-2013). ¶·Ú¿ Ù·‡Ù·, Ô Î. ™·Ì·Ú¿˜ ÂÈ̤ÓÂÈ Ó· ϤÂÈ ÛÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ÂȯÂÈÚË̷ٛ˜ ˆ˜ «‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ‰È·‰ÚÔÌ‹˜, ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ Â›ÔÓ˘ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜ Î·È ı· Ù· ηٷʤÚÔ˘Ì». ∞ÓÙ›ÛÙÔȯ· Ô ·Ó·ÏËÚˆÙ‹˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜ √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Î. ™Ù·˚ÎÔ‡Ú·˜ ‰È·‚‚·›ˆÓ ÚÈÓ Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ˆ˜ «Ë ‡ÊÂÛË ÙÂÚÌ·Ù›˙ÂÙ·È, Ë ¯·Ì¤ÓË ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfiÙËÙ· ·Ó·ÎÙ¿Ù·È Î·È ÔÈ ·ÔÎÚ·ÙÈÎÔÔÈ‹ÛÂȘ ˘ÏÔÔÈÔ‡ÓÙ·È».

OIKONOMIA 23/11/2014

Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΩΝΙΑΤΗ

ÏȘ ÙÔ 23% ÙˆÓ ÚԂϤ„ÂˆÓ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ¤ÙÔ˘˜, ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ ·fi ·ÔÎÚ·ÙÈÎÔÔÈ‹ÛÂȘ ÛÙËÓ ÂÍ·ÂÙ›· ‰ÂÓ ı· ÍÂÂÚ¿ÛÔ˘Ó Ù· 4,2 Ì 5 ‰ÈÛ. ¢ÚÒ. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜ ÙËÓ ›‰È· ÒÚ· Ô˘ ÔÈ ÛÙfi¯ÔÈ ÁÈ· Ù· ¤ÛÔ‰· ·ÔÎÚ·ÙÈÎÔÔÈ‹ÛÂˆÓ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ 1/5, ÔÈ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÂȘ ÂÛfi‰ˆÓ Ì ÙÔ ˙fiÚÈ ı· Êı¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ 1/10 ÙˆÓ ·Ú¯ÈÎÒÓ ÛÙfi¯ˆÓ ! ª‹ˆ˜, fï˜, ¿ÏÏÔÈ ‰Â›ÎÙ˜ Û¯ÂÙÈÎÔ› Ì ÙȘ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ ·ÔÓ¤Ô˘Ó ·›ÛıËÌ· ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·˜ ʤÙÔ˜; ∞fi Ô˘ıÂÓ¿ ‰ÂÓ ÚÔ·ÙÂÈ Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÎÂÊ·Ï·ÈÔ˘¯ÈÎÒÓ ·Á·ıÒÓ ·˘Í¿ÓÂÙ·È ÂÙËÛ›ˆ˜ ÛÙÔ ·’ 9ÌËÓÔ Ì ÙÔ ÂÓȯÚfi 0,3% (-15% Ô ™Â٤̂ÚÈÔ˜), Ë È‰ÈˆÙÈ΋ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ˘Ô¯ˆÚ› ÛÙÔ ›‰ÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 4,1%, Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ÙÛÈ̤ÓÙÔ˘ ÌÂÈÒÓÂÙ·È ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· 2,6%, ÂÓÒ Ù· ÛÙÂÁ·ÛÙÈο ‰¿ÓÂÈ· ηÈ

Ù· ‰¿ÓÂÈ· ÚÔ˜ ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È ÛÙ·ıÂÚ¿ ηٿ 3,2% Î·È 4,9% ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·. ∆ÔÓ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ Ì‹Ó· Û ÂΉ‹ÏˆÛË ÙÔ˘ π√µ∂ ÂÈÛËÌ¿ÓıËÎ·Ó Ù· ÂÍ‹˜ ÌÂÁ¿Ï· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ô˘ ÂÌÔ‰›˙Ô˘Ó ÙȘ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ: ÌÂÁ¿ÏË ‰È·ÊıÔÚ¿, ¯·ÌËÏ‹ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfiÙËÙ·, ·‡ÍËÛË ÂÁ¯ÒÚÈÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘, ηı˘ÛÙ¤ÚËÛË Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ÌÂÙ·ÚÚ˘ı̛ۈÓ, ·‡ÍËÛË ÁˆÔÏÈÙÈÎÒÓ ÎÈÓ‰‡ÓˆÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. ª¿ÏÈÛÙ·, ÙÔ π√µ∂ ˘ÔÁÚ¿ÌÌÈÛ ˆ˜ ·˘Í¿ÓÂÙ·È Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ·Ù˘¯‹Ì·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›·... ™ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ù˘ ¤ÎıÂÛË Ë ∂˘Úˆ·˚΋ ∂ÈÙÚÔ‹, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ˘ÈÔı¤ÙËÛ ÙËÓ Úfi‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ı·̷ÙÈ΋ ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ ÙÔ 2015, ÙfiÓÈÛ ˆ˜ ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ Â›ÌÔÓ· ÛÙÂÓ‹˜ Ú¢ÛÙfiÙËÙ·˜, Ë ¯·ÌËÏ‹ ·ÔÚÚÔÊËÙÈÎfiÙËÙ· Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ÂÓÈÛ¯‡ÛˆÓ

(∂.∂., ∂∆∂) Î·È Ë ·‚‚·ÈfiÙËÙ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ Û˘ÌʈÓËÌ¤ÓˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÂÈ‚·Ú‡ÓÔ˘Ó ÙȘ ÂÂÓ‰˘ÙÈΤ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ.

EÎıÂÛË °Ú·Ê›Ԣ BÔ˘Ï‹˜ ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‹ÏıÂ Ë ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ °Ú·Ê›Ԣ ¶ÚÔ¸ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡ Ù˘ µÔ˘Ï‹˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· –fiÔ˘ ÌÂٷ͇ ¿ÏÏˆÓ ‰È·ÈÛÙÒıËΠÙÔ ¤ÏÏÂÈÌÌ· ÂıÓÈÎÔ‡ ۯ‰›Ô˘ ·Ó¿Ù˘Í˘– Ó· ÙÔÓ›ÛÂÈ ˆ˜ «Ë ΢‚ÂÚÓËÙÈ΋ ¤ÌÊ·ÛË ÛÙÔÓ ÚfiÏÔ ÙˆÓ È‰ÈˆÙÈÎÒÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ Ù›ÓÂÈ Ó· ·Ú·‚Ϥ„ÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· ÛÙ·ıÂÚÒÓ Î·ÓfiÓˆÓ ÙÔ˘ ·È¯ÓȉÈÔ‡, ÔÈÔÙÈ΋˜ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ Î·È Î·Ï¿ ÂÈÏÂÁÌ¤ÓˆÓ ÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ Û ˘Ô‰Ô̤˜».

OÏÔÈ ·˘ÙÔ› ÔÈ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ·‰˘Ó·Ì›· ÚÔÛ¤Ï΢Û˘ ·Ú·ÁˆÁÈÎÒÓ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ Î·È Î·Ùã Â¤ÎÙ·ÛË ÛÙËÓ ·Ó·˙ˆÔÁfiÓËÛË Ù˘ ·Ó·Ù˘Íȷ΋˜ ‰È·‰È-

✔ π√µ∂: ªÂÁ¿ÏË ‰È·ÊıÔÚ¿, ¯·ÌËÏ‹ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfiÙËÙ·, ηı˘ÛÙ¤ÚËÛË ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂˆÓ ✔ π¡∂-°™∂∂: ∏ ‡ÊÂÛË Î·È ÙÔ ˘„ËÏfi ÈÛÙˆÙÈÎfi Ú›ÛÎÔ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·Ú¿ÁÔÓÙ· ·Ó¿Û¯ÂÛ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë ÂÂÓ‰‡ÛˆÓ

ıÚˆÛË Ù˘ ηٷӿψÛ˘ Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· ‰ÂÓ ÙËÓ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó ÂÏ΢ÛÙÈ΋ ¯ÒÚ· ˘Ô‰Ô¯‹˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ ÊÙËÓ‹˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ÎÈ ÂÂÓ‰‡ÛÂˆÓ ˘„ËÏ‹˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜. ∞Ó Î·È ÙÔ ªÓËÌfiÓÈÔ ππ ÛÙԯ‡ÂÈ ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÚÔ¸Ôı¤ÛÂˆÓ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Ù˘ Û ¯ÒÚ· ÊÙËÓ‹˜ ÂÚÁ·Û›·˜, ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ÚÈÓ ÙÔ ¤Ú·˜ ÌÈ·˜ ‚›·È˘ ‰È·‰Èηۛ·˜ ÂÈÛÔ‰ËÌ·ÙÈ΋˜ ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜ Û Â›Â‰Ô ¯·ÌËÏfiÙÂÚÔ ·fi ÂΛÓÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÒÓ ÌÂ Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· ÛÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ÂÚÁ·Û›·˜. √È ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓ˜ ·Èٛ˜ ηıÈÛÙÔ‡Ó ÌË Ú·ÏÈÛÙÈÎfi ÙÔ ªÓËÌfiÓÈÔ ππ, ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÌÂÈÒÓÔ˘Ó Î·È ÙÔÓ ‚·ıÌfi ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙË ÛÙ·ıÂÚÔÔÈËÙÈ΋ Î·È ÙËÓ ·Ó·Ù˘Íȷ΋ ‰È·¯Â›ÚÈÛË Ù˘ ˙‹ÙËÛ˘» (°. ∞ÚÁ›Ù˘, ∞·Û¯fiÏËÛË, ¯ÚËÌ·ÙÔÈÛÙˆÙÈ΋ ÛÙ·ıÂÚfiÙËÙ· Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË, 8/2012). ∞ÛÊ·ÏÒ˜ Â›Ó·È Ô˘ÙÔÈÎfi Ó· ˙ËÙ¿ ηÓ›˜ ·fi ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË ™·Ì·Ú¿ Ó· ·Ó·ıˆڋÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Ù˘. ∂›Ó·È fï˜ ·Ôχو˜ Ú·ÏÈÛÙÈÎfi Ó· ··ÈÙ› ÙËÓ ÂÁηٿÏÂÈ„Ë Ù˘ Ï¿Ó˘ Ù˘ ÚÔ·Á¿Ó‰·˜ Î·È ÙËÓ ÚÔÛÁ›ˆÛË ÛÙËÓ Ô‰˘ÓËÚ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÚÈıÌÒÓ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜.°È·Ù› Ì’ ·˘Ù‹Ó ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÎÈ ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó ÔÈ ÂÂÓ‰˘Ù¤˜...

™Ù· ¶ANø OIKONOMIA 23/11/2014

A°OPE™

44

& ÛÙ· KATø ÙÔ˘˜

°Ú¿ÊÂÈ Ô MIXAH§ °E§ANTA§I™

TÚ·Â˙ÈÎfi ÚÈÌ¿Ô˘ÓÙ ª∂ ∫∂ƒ¢∏ 18% ¤ÎÏÂÈÛ ¯ÚËÌ·ÙÈÛÙËÚȷο ÁÈ· ÙȘ ÙÚ¿Â˙˜ Ë Â‚‰ÔÌ¿‰·. ªÂ ÙÔ short squeeze Ó· ÍÂÎÈÓ¿ ·fi Ù· ¯·ÌËÏ¿ Ù˘ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ - ∆Ú›Ù˘ Î·È Ó· ÊÙ¿ÓÂÈ Û ·fiÛÙ·ÛË ·Ó·ÓÔ‹˜ ·fi ÙÔ 1000¿ÚÈÎÔ ÙËÓ ¶·Ú·Û΢‹. ªÂ ÙËÓ ·Í›· ÙˆÓ Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È ÛÙ·‰È·Î¿ ·fi ÙÔ ‰È‹ÌÂÚÔ 17-18/11 ÁÈ· Ó· ÍÂÂÚ¿ÛÂÈ Ù· 130 ÂηÙ. ¢ÚÒ Ì ÙÔ 48% ÛÙȘ ÙÚ·Â˙ÈΤ˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ ÚÔ¯ı¤˜. ™ÙȘ 995,07 ÌÔÓ¿‰Â˜ Ì ¿ÓÔ‰Ô 3,67% Ô °ÂÓÈÎfi˜ ¢Â›ÎÙ˘, ÛÙȘ 322,81 Ì 4,07% Ô ft25, Ì ÙÔÓ ∆Ú·Â˙ÈÎfi ηٿ 4,96% ˘„ËÏfiÙÂÚ· ÛÙȘ 129,48 ÌÔÓ¿‰Â˜. ™Â ‚‰ÔÌ·‰È·›· ̤ÙÚËÛË Ô °.¢. ÎÈÓ‹ıËΠ·fi ÙÔ ¯·ÌËÏfi Ù˘ ¶·Ú·Û΢‹˜ 14/11 ÙˆÓ 883,26 ¤ˆ˜ ÙÔ ˘„ËÏfi Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ Û˘Ó‰ڛ·Û˘ ÙˆÓ 997,19 ÌÔÓ¿‰ˆÓ. ∞ÓÙ›‰Ú·ÛË Û¯Â‰fiÓ 115 ÌÔÓ¿‰ˆÓ ÁÈ· ÙÔÓ °.¢. Ô˘ ‚·Û›ÛıËΠÛÙËÓ ˘ÂÚ·fi‰ÔÛË ÙÔ˘ ∆Ú·Â˙ÈÎÔ‡ ·fi ÙȘ 110,64 ¤ˆ˜ ÙȘ 130,54 Ì ÙÔÓ FT25 Ó· ÎÈÓÂ›Ù·È ·fi ÙȘ 284,96 ¤ˆ˜ ÙȘ 307,93 ÌÔÓ¿‰Â˜.

IÛÔÚÚÔ›Â˜... ÛÎÔ˘ȉÈÒÓ ∞¶√ ∆π™ π™√ƒƒ√¶π∂™ Ô˘ ı· ‰È·ÌÔÚʈıÔ‡Ó ÙÂÏÈο ÛÙÔÓ ‰È·‰ËÌÔÙÈÎfi Û‡Ó‰ÂÛÌÔ Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜ (∂¢™¡∞) ı· ÎÚÈı› Ë Ù‡¯Ë ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÂÓ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ ‰È·ÁˆÓÈÛÌÒÓ ÁÈ· ÙȘ ÌÔÓ¿‰Â˜ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ·ÔÚÚÈÌÌ¿ÙˆÓ Û º˘Ï‹, AÓˆ

ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΜΑΡΛΑΦΕΚΑΣ,

§ÈfiÛÈ·, °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi Î·È ∫ÂÚ·Ù¤·. ∏ ÂÚÈÊÂÚÂȿگ˘ ƒ¤Ó· ¢Ô‡ÚÔ˘, ¿ÓÙˆ˜, Ê·›ÓÂÙ·È ·ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓË Ó· ·Î˘ÚÒÛÂÈ ÙÔÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi, ıˆÚÒÓÙ·˜ ˆ˜ ۯ‰ȿÛÙËÎ·Ó Ê·Ú·ˆÓÈο ¤ÚÁ· Ô˘ ‰ÂÓ Ï·Ì‚¿-

ÓÔ˘Ó ˘fi„Ë ÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ÎÔÈÓÔÙÈÎÒÓ Ô‰ËÁÈÒÓ ÁÈ· ·Ó·Î‡ÎψÛË Î.Ï. ∏ ƒ. ¢Ô‡ÚÔ˘ ÌÔÚ› Ó· ÌËÓ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙÔÓ Ï‹ÚË ¤ÏÂÁ¯Ô ÙÔ˘ ¢.™. ÙÔ˘ ∂¢™¡∞, ·ÏÏ¿ ‰Â›ÁÌ· ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÈÛÔÚÚÔÈÒÓ –ÚÈÓ Î·Ó ÔÏÔ-

ÎÏËÚˆıÔ‡Ó ÔÈ ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ ÁÈ· ÙË Ó¤· Û‡ÓıÂÛË ÙÔ˘ ¢.™. ÙÔ˘ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘– ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔÈ Û˘Ó¯›˜ ·Î˘ÚÒÛÂȘ (‰È¿ Ù˘ ·Ó·‚ÔÏ‹˜…) ‰È·ÁˆÓÈÛÌÒÓ Ô˘ ›¯·Ó ÚÔÎËÚ˘¯ı› Â› ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ °. ™ÁÔ˘ÚÔ‡.

πρόεδρος Επιµελητηρίου Αχαΐας

¶ÚÔ¤¯Ô˘Ó ˘Ô‰Ô̤˜ Î·È Ú¢ÛÙfiÙËÙ· Tπ™ ∂¡∂ƒ°∂π∂™, Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Á›ÓÂÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 1-2 ¯ÚfiÓÈ· ·ÏÏ¿ Î·È ·˘Ù¤˜ Ô˘ ·Ó·Ì¤ÓÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ A¯·˝·˜, ·Ó·Ï‡ÂÈ Ô Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ EÈÌÂÏËÙËÚ›Ô˘ ¶Ï¿ÙˆÓ M·ÚϷʤη˜. ñ ¶ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 12 ¯ÚfiÓÈ· ÁÈ· ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ηÙã ·Ú¯‹Ó Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ ·ÏÏ¿ Î·È Â˘Ú‡ÙÂÚ· Ù˘ ∞¯·˝·˜; «§fiÁˆ ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÚÔÎÏËı› ¤¯ÂÈ Û˘ÚÚÈÎÓˆı› ‰Ú·ÛÙÈο Ë ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ȉȷ›ÙÂÚ· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ì·˜ fiÔ˘ ÚÔ¸‹Ú¯·Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ˘ÛÙ¤ÚËÛ˘. ¶·Ú¿ Ù·‡Ù· ÙÔ ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈÔ Ì·˜ ¤¯ÂÈ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ‰Ú¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÛÙ‹ÚÈÍË Ù˘ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Û ÙÔÌ›˜ Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ì ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ·. ™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·˘Ùfi, ÛÙËÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÍ·ÁˆÁÈÎfi ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi ‹ ¤¯Ô˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÂÍ·ÁˆÁÈΤ˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÂȯÔÚËÁԇ̠ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Û ‰ÈÂıÓ›˜ ÂÎı¤ÛÂȘ fiÔ˘ ÙÔ ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈÔ Ì·˜ ¤¯ÂÈ Û˘ÓÔÏÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·. ∂›Û˘, ¤¯Ô˘Ì ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ‰Ú¿ÛÂȘ ÚÔÛ¤Ï΢Û˘ ÂÈÛÎÂÙÒÓ ÛÙËÓ Â-

ÚÈÔ¯‹ Ì·˜ ·ÓÙÏÒÓÙ·˜ ÙÔ˘Ú›ÛÙ˜ Ô˘ ÂÈϤÁÔ˘Ó ÁÈ· ÙȘ ‰È·ÎÔ¤˜ ÙÔ˘˜ ÙË ‰È·ÌÔÓ‹ Û ÍÂÓԉԯ›· Ù˘ ¢ڇÙÂÚ˘ ÂÚÈÔ¯‹˜». ñ ∆Ô ı¤Ì· ÙˆÓ ˘Ô‰ÔÌÒÓ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ·Î·Óı҉˜ ÁÈ· ÙÔ ÓÔÌfi. «∞ÔÙÂÏÔ‡Ó ¿ÁÈÔ ·›ÙËÌ· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ì·˜ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ηıÒ˜ ›¯Â Ì›ÓÂÈ ›Ûˆ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ˜. ∆Ë Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ¯ÚÔÓÈ΋ ÛÙÈÁÌ‹ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ʿÛË ˘ÏÔÔ›ËÛ˘: – ÙÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ √Ï˘Ì›·˜ O‰Ô‡ ·fi ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ¤ˆ˜ ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ÚfiÛÊ·Ù· ÚÔÎËÚ‡¯ÙËÎÂ Î·È ÙÔ ÙÌ‹Ì· ·fi ¶¿ÙÚ· ¤ˆ˜ ¶‡ÚÁÔ, – Ë ÛȉËÚÔ‰ÚÔÌÈ΋ Û‡Ó‰ÂÛË ·fi ∫È¿ÙÔ ¤ˆ˜ Î·È ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ Î·È – Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÚfiÛÊ·Ù˜ ‰ËÏÒÛÂȘ ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÔ‡ ÀÔ‰ÔÌÒÓ, ı· ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛı› Û‡ÓÙÔÌ· Î·È ÙÔ ÂÌÔÚÈÎfi ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏ› Î·È ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÙfi¯Ô ÁÈ· ÙÔ ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈfi Ì·˜. ∂Ì›˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠·fi Ôχ ÎÔÓÙ¿ ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ, ηıÒ˜ ı· ‰ÒÛÔ˘Ó ·fiÏ˘Ù· ·Ó·Ù˘Íȷ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ì·˜ Û ÔÏÏ¿ Â›‰·. ∆Ô ∞˘ÙÔÎÈÓËÙÔ‰ÚfiÌÈÔ ¶¿ÙÚ·˜ ›ӷÈ, Â›Û˘, ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ·Ó·Ù˘ÍÈ·Îfi ¤ÚÁÔ

P‡ıÌÈÛË «ÎfiÎÎÈÓˆÓ» ‰·Ó›ˆÓ ¯ˆÚ›˜ ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡˜ ˙ËÙ› Ô ¶Ï. M·ÚϷʤη˜

ÁÈ· ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ì·˜. ∆Ô ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈÔ ÚˆÙÔÛÙ·Ù› ÁÈ· ÙËÓ ˘ÏÔÔ›ËÛ‹ ÙÔ˘, ¤¯ÂÈ ÂÓÙ·¯ı› ÛÙÔÓ ·Ó·Ù˘ÍÈ·Îfi ÓfiÌÔ Î·È Û‡ÓÙÔÌ· ı· ›̷ÛÙ Û ı¤ÛË Ó· ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÔ˘Ì ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ÙÔ˘». ñ ∆È Á›ÓÂÙ·È Ì ˙ËÙ‹Ì·Ù·, Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙ· ηı·Ú¿ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈο/ÔÈÎÔÓÔÌÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·; ∂ÈÛÙÚÔÊ‹ º¶∞, ˘ÂÚ-ÊÔÚÔÏfiÁËÛË, ˘Ô¯ÚËÌ·ÙÔ-‰fiÙËÛË Î.Ï.; «∆Ô ı¤Ì· Ù˘ Ú¢ÛÙfiÙËÙ·˜ ·ÔÙÂÏ› ΢ڛ·Ú¯Ô Úfi‚ÏËÌ·, ÌÂÙ¿ Î·È ·fi ÙË ı¤ÛË Û ÂÎηı¿ÚÈÛË Ù˘ ∞¯·˚΋˜ ™˘ÓÂÙ·ÈÚÈÛÙÈ΋˜ ∆Ú¿Â˙·˜ Ô˘ Â͢ËÚÂÙÔ‡Û ¿Óˆ ÙˆÓ 4.000 ΢ڛˆ˜ ÌÈÎÚÒÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ. ∂›Û˘, Ë ˘„ËÏ‹ ÊÔÚÔ-

ÏÔÁ›· Ô˘ ¤¯ÂÈ ÂÍ·ÓÙÏ‹ÛÂÈ ÙË ÊÔÚÔ‰ÔÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ. °È· fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ı¤Ì·Ù·, fiˆ˜ Â›Û˘ Î·È ÁÈ· ÙȘ Ú˘ıÌ›ÛÂȘ Ô˘ ÚfiÛÊ·Ù· ·Ó·ÎÔÈÓÒıËηÓ, ÙÔ ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈfi Ì·˜ ¤¯ÂÈ ÚˆÙÔÛٷًÛÂÈ Û ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È Ì ÛÙÔ¯Â˘Ì¤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÚÔÛˆÈΤ˜ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ ÚÔ˜ Ù· ·ÚÌfi‰È· ˘Ô˘ÚÁ›·. ∞˘Ùfi Ô˘ ÂȯÂÈÚԇ̠ӷ Á›ÓÂÈ Î·Ù·ÓÔËÙfi Â›Ó·È ˆ˜ Ë ¯·ÌËÏ‹ Î·È ‰›Î·È· ·Ô‰ÂÎÙ‹ ÊÔÚÔÏÔÁ›· ı· ÚÔÛı¤ÛÂÈ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ¤ÛÔ‰· ÛÙÔ ¢ËÌfiÛÈÔ, ı· οÓÂÈ ‚ÈÒÛÈ̘ ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ı· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ Ó¤Â˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ Î·È ı· ÛÙËÚ›ÍÂÈ ÙËÓ ··Û¯fiÏËÛË. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ¤¯Ô˘Ì ÂÈÛËÌ¿ÓÂÈ Û οı ηÙ‡ı˘ÓÛË ˆ˜ ÔÈ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙȘ Ú˘ıÌ›ÛÂȘ ÙˆÓ “ÎfiÎÎÈÓˆÓ” ‰·Ó›ˆÓ Ú¤ÂÈ ··Ú·›ÙËÙ· Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚Ô˘Ó –ηıÒ˜ Â›Ó·È ‰›Î·ÈÔ ¯¿ÚÈÓ Ù˘ ›Û˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ˘– ¯ˆÚ›˜ ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡˜: – ÙÔ˘˜ ‰·ÓÂÈÔÏ‹Ù˜ ÙˆÓ ÙÚ·Â˙ÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ηıÂÛÙÒ˜ ÂÎηı¿ÚÈÛ˘, fiˆ˜ Ë ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ∞¯·˚΋˜ Ô˘ ÚÔ·Ó¤ÊÂÚ·, ·ÏÏ¿ Î·È – ÙÔ˘˜ ‰·ÓÂÈÔÏ‹Ù˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰¿ÓÂÈ· Ì ÙËÓ ÂÁÁ‡ËÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡

¢ËÌÔÛ›Ô˘, fiˆ˜ Ù· ˘ÚÔ‰¿ÓÂÈ· Î·È ÛÂÈÛÌÔ‰¿ÓÂÈ· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó Î·È ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ì·˜». ñ ¶Ò˜ ‚ϤÂÙ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜... ·ÓÂÚÁ›· ·ÏÏ¿ Î·È ÚÔÛ¿ıÂȘ ÛÙÔÓ È‰ÈˆÙÈÎfi ¯ÒÚÔ ·fi Ó¤Ô˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, Ì ηÈÓÔÙfi̘ ȉ¤Â˜, ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜, Û‡Ó‰ÂÛË ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ¶·ÙÚÒÓ Ì ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ- ·Ú·ÁˆÁ‹; «∆Ô ∂ÈÌÂÏËÙ‹ÚÈÔ ÛÙËÚ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ¤ÓÙ·Í‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ÂȯÂÈÚ›Ó, ηıÒ˜ ÙÔ ıˆÚԇ̠ÌÔÓfi‰ÚÔÌÔ. ∞˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È ÛÂ Û˘Ì‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi ΢ڛˆ˜ Â›Â‰Ô ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÂÓËÌÂÚˆÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ, Î·È Û ·˘Ùfi ˘¿Ú¯ÂÈ Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ·ÓÙ·fiÎÚÈÛË ·ÏÏ¿ Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ∂ÓÈÛ¯‡Ô˘Ì οı ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ô˘ ¤¯ÂÈ Ù¤ÙÔÈÔ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ¤¯Ô˘Ì ÛÙÂÓ‹ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜. E¯Ô˘Ì ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙËÓ ¤ÎıÂÛË PATRAS IQ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·ÚÔ˘ÛÈ¿Û·Ì ÙÔ ÂÚ¢ÓËÙÈÎfi ¤ÚÁÔ 100 ÂÚ¢ÓËÙÈÎÒÓ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›ˆÓ, Ô˘ ·Ú¿ÁÂÙ·È ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈfi Ì·˜ ÛÙÔÓ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ì·˜. ∏ ÂfiÌÂÓË ¤ÎıÂÛË ÚÔÁÚ·ÌÌ·Ù›˙ÂÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 2015».

45

E¶IXEIPHMATIKA

OIKONOMIA 23/11/2014

KÚÈı¿ÚÈ Ó· Ê¿Ó’ ÎÈ ÔÈ Í¤ÓÔÈ A¶OK§EI™TIKA ™E E§§HNE™ ¶APA°ø°OY™ OI ¶APA°°E§IE™ TH™ A£HNA´KH™ ZY£O¶OIIA™ Tου MIXAHΛ ΓEΛANTAΛI

KA§YæH 100% Ì ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚÈı¿ÚÈ ÁÈ· ÙËÓ ÂÁ¯ÒÚÈ· ·Ú·ÁˆÁ‹ Ù˘ ∞ıËÓ·˚΋˜ ∑˘ıÔÔÈÈ·˜, Ì ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ó· ÍÂÂÚÓ¿ Û ·Í›· Ù· 40 ÂηÙ. ¢ÚÒ Î·È Ó· ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ 830 Ӥ˜ ı¤ÛÂȘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÛÙÔÓ ÚˆÙÔÁÂÓ‹ ÙÔ̤·. ªÂ 89.906 ÙfiÓÔ˘˜ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚÈı¿ÚÈ Á¤ÌÈÛÂ Ë ∞ıËÓ·˚΋ ∑˘ıÔÔÈ›· ÙȘ ·Ôı‹Î˜ Ù˘ ÙÔ 2014, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Î·È ÔÈ 12 Ì›Ú˜ Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ Ô˘ ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ó· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ÎÚÈı¿ÚÈ ·fi ∂ÏÏËÓ˜ ·Ú·ÁˆÁÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ Ë ÂÍ·ÁˆÁ‹ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ‚‡Ó˘. √ ‰È¢ı‡ÓˆÓ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ Ù˘ ∞ıËÓ·˚΋˜ ∑˘ıÔÔÈ›·˜, ∑ˆÔ‡ÏÏ˘ ªËÓ¿, ·ÚÔ˘Û›·Û ÚfiÛÊ·Ù· Û ÂȉÈ΋ ÂΉ‹ÏˆÛË ÙÔÓ ·ÔÏÔÁÈÛÌfi ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÛÙÔ ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ™˘Ì‚ÔϷȷ΋˜ ∫·ÏÏȤÚÁÂÈ·˜ ∫ÚÈı·ÚÈÔ‡, Ô˘ ÍÂΛÓËÛÂ Ë ∞ıËÓ·˚΋ ∑˘ıÔÔÈ›· ÙÔ 2008, Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· ¿Óˆ ·fi 3.010 EÏÏËÓ˜ ·Ú·ÁˆÁÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Î·ÏÏÈÂÚÁÔ‡Ó ÎÚÈı¿ÚÈ Û ÂÎÙ¿ÛÂȘ 235.000 ÛÙÚÂÌÌ¿ÙˆÓ Û 23 ÓÔÌÔ‡˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È ¤¯Ô˘Ó Û˘ÓÔÏÈο ·Ú¿ÍÂÈ 200.886 ÙfiÓÔ˘˜ ˘„ËÏ‹˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ ‚˘ÓÔÔÈ‹ÛÈÌÔ˘ ÎÚÈı·ÚÈÔ‡. ∆Ô ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÍÂÂÚÓ¿ Û ·Í›· Ù· 40 ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ¢ÚÒ Î·È ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ 830 Ӥ˜ ı¤ÛÂȘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÛÙÔÓ ·ÁÚÔÙÈÎfi ÙÔ̤·.

Oˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚıËÎÂ, ÔÈ Ì›Ú˜ Amstel,

Amstel Pils, Amstel Free, Amstel Radler, Amstel Bock, Heineken, Fischer, ∞ÏÊ·, ∞ÏÊ· Strong, ∞ÏÊ· Weiss, µπ√™ 5 Î·È Buckler, Â›Ó·È ÔÈ ÚÒÙ˜ Î·È ÌÔÓ·‰ÈΤ˜ Ì›Ú˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÌÈ· 100% ηıÂÙÔÔÈË̤ÓË ÂÏÏËÓÈ΋ ‰È·‰ÚÔÌ‹, ·ÊÔ‡ ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ϤÔÓ fiϘ ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ·fi ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚÈı¿ÚÈ Ô˘, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‚˘ÓÔÔÈÂ›Ù·È ·fi ÙËÓ ∞ıËÓ·˚΋ ∑˘ıÔÔÈ›· ÛÙ· È-

‰ÈfiÎÙËÙ· ‚˘ÓÔÔÈ›· Ù˘ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ÙËÓ ¶¿ÙÚ·. ∂ÈϤÔÓ, ¤¯ÔÓÙ·˜ Ï‹Úˆ˜ ηχ„ÂÈ ÙȘ ·Ó¿ÁΘ Ù˘ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Ù˘, Ë ∞ıËÓ·˚΋ ∑˘ıÔÔÈ›· ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ ÙËÓ ÂÍ·ÁˆÁ‹ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ‚‡Ó˘ Û ÙÚ›Ù˜ ·ÁÔÚ¤˜. ¡· ÛËÌÂȈı› ˆ˜ Û˘ÓÔÏÈο, ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 2008-2013, ÁÈ· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ ¤¯Ô˘Ó ·Ú·¯ı› 108.600 ÙfiÓÔÈ ÎÚÈı·ÚÈÔ‡,

ÚÔÛÙÈı¤ÌÂÓ˘ ·Í›·˜ 20 ÂηÙ. ¢ÚÒ, Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÂÚ›Ô˘ 800 ÚfiÛıÂÙ˜ ı¤ÛÂȘ ÂÚÁ·Û›·˜. ∆Ô ÚfiÁÚ·ÌÌ· Û˘Ì‚ÔϷȷ΋˜ ÁˆÚÁ›·˜ Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ ÂÍÂÏ›ÛÛÂÙ·È Û ‰¤ÏÂ·Ú ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜, ηıÒ˜ Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ÎÚÈı·ÚÈÔ‡ ÁÈ· ‚˘ÓÔÔ›ËÛË ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È fiÙÈ ·Ô‰›‰ÂÈ ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ ÂÈÛfi‰ËÌ· Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· ÂΛÓÔ˘ Ô˘ ÚÔÔÚ›˙ÂÙ·È ÁÈ· ˙ˆÔÙÚÔʤ˜.

™ÂÌÈÓ¿ÚÈ· ÁÈ· ·Ú·ÁˆÁÔ‡˜ ™HMANTIKH ıˆÚÂ›Ù·È Ë ÛÂÈÚ¿ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÛÂÌÈÓ·Ú›ˆÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·- ÚÈηÓÈ΋˜ °ÂˆÚÁÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜. ™ÙÔ ÂÚÈıÒÚÈÔ Ù˘ ÂΉ‹ÏˆÛ˘ Ô ‰È¢ı˘Ú·ÁˆÁÔ‡˜ ÎÚÈı·ÚÈÔ‡, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙËÓ ∞ÌÂÚÈηÓÈ΋ °ÂˆÚÁÈ΋ ™¯ÔÏ‹ ÓÙ‹˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÂÙ·ÈÚÈÎÒÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ÔÌ›ÏÔ˘, ªËÓ¿˜ ª·˘ÚÈο(Ô Î‡ÎÏÔ˜ ÍÂΛÓËÛ ÛÙȘ 5, 6 Î·È 7 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘) ÂÁηÈÓÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÚÒ- ΢, Â·ÓÂȂ‚·›ˆÛ ÛÙË °ˆÓÈ¿ Ù˘ ª›Ú·˜ ˆ˜ ÙÔ ÊÈÏfi‰ÔÍÔ ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ªÈÎÚÔ˙˘ıÔÔÈ›·˜ ı· Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌÔ Ó· Ì·˜ ˘ԉ¯Ù› ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ. ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ «ÂÊÔ‰È∞∑Ô˘Ì». ∂Á¯Â›ÚËÌ·, Ô˘ ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÛÙÈÁÌ‹ ·ÁοÏÈ·ÛÂ Ë °Ùª ÛËÌÂÈÒÓÔÓÙ·˜ ∆Ô ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÚÔÛʤÚÂÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË, ηٿÚÙÈÛË Î·È Ù¯ÓÔÁÓˆÛ›·, Ì ÚfiÛÊ·Ù· (ÛÙȘ 5 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘) ˆ˜ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ÙˆÓ ·¿ÍÔÓ˜ ΢ڛˆ˜ ÙË Ó·ÓÈ΋ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ÌÈÎÚÔÌÂÛ·›ˆÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ Î·È ÙËÓ ∆Ô ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÍÂÂÚÓ¿ ÏÈÒÓ ·ÔıËÎÒÓ «ÛÙ‹ÓÂÙ·È» οÙÈ Ó¤Ô Ô˘ ÊÈÏÔ‰ÔÍ›, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹, Ó· Û˘ÁÎÂÚ¿ÛÂÈ fiÏ· Ù· ÛÙ¿ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ ·ÁÚÔÙÒÓ. ∆· ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Û ·Í›· Ù· 40 ‰È· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙÔ ˙‡ıÔ Î·È ÙËÓ ∞ıËÓ·˚΋. Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙȘ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ Ù˘ ∞ÌÂÚÈÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ¢ÚÒ Î·È ∞fi ÌÔÓ¿‰· ·Ú·ÁˆÁ‹˜, Ê˘ÛÈο, ̤¯ÚÈ ∞η‰ËÌ›· ηÓÈ΋˜ °ÂˆÚÁÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ·(Ì Ï‹ÚÂȘ ·›ıÔ˘Û˜ ÂÎ·›‰Â˘Û˘, ¯ÒÚÔ˘˜ Á¢ÛÈ¢ı‡ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ∂ÏÏËÓ˜ ·Ú·ÁˆÁÔ‡˜ Ô˘ Û˘Ì¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ 830 ÁÓˆÛ›·˜), ªÔ˘ÛÂ›Ô (ÁÈ· ÙËÓ 50¯ÚÔÓË Î·È ‚¿Ï ÈÛÙÔÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙÔ ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ™˘Ì‚ÔϷȷ΋˜ ∫·ÏÏȤÚӤ˜ ı¤ÛÂȘ ÂÚÁ·Û›·˜ Ú›·/·ÚÔ˘Û›· ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÁÔÚ¿) ̤¯ÚÈ ÂȉÈο ÙÌ‹ÁÂÈ·˜ ∫ÚÈı·ÚÈÔ‡ Ù˘ ∞ıËÓ·˚΋˜ ∑˘ıÔÔÈ›·˜, ÂÓÒ ·Ì·Ù· fiÔ˘ ÔÌ¿‰Â˜ ÔÏÈÙÒÓ ı· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ú¿ÁÔ˘Ó Ó·Ì¤ÓÂÙ·È Ó· Ù· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó Ê¤ÙÔ˜ ÂÚ›Ô˘ ÛÙÔÓ ·ÁÚÔÙÈÎfi ÙÔ̤· ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ Ì›Ú·.

700 ¿ÙÔÌ·, ¤Ó·ÓÙÈ 565 ÙÔ 2013. ∆Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÌÔÚ› Ó· ¤¯ÂÈ ÔÏÏ·Ïfi ÂӉȷʤÚÔÓ, ηıÒ˜ Ë ÔÌ¿‰· ı· ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÛÂÌÈÓ·Ú›ˆÓ ‰›ÓÂÙ·È ¤ÌÊ·ÛË ÛÙȘ ηÈÓÔÙfi̘ ÌÂıfi‰Ô˘˜ Î·È Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓ ÔÛÔÙÈ΋ Î·È ÔÈÔÙÈ΋ ‚ÂÏÙÈÛÙÔ- ÌÔÚ› Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ fiÏË ÙË ‰È·‰Èηۛ· (·fi ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹, ÔÓÔÌ·ÙÔ‰ÔÛ›·, ÏÔÁfiÙ˘·, ‰È·ÊËÌÈÛÙÈ΋ ÚÔÒıËÛË Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ÒÏËÛË ÙÔ˘ ÚÔ˚fiÓÙÔ˜), Ì Ô›ËÛË Ù˘ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È ÙËÓ ·ÂÈÊÔÚÈ΋ ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ fiÚˆÓ. ∆Ô Î¿ı ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ Â›Ó·È Û˘ÓÔÏÈ΋˜ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ÂÚ›Ô˘ 10 ÙËÓ ÂÙ·ÈÚ›· Ó· ÂÈ‚Ú·‚‡ÂÈ ÙȘ ηχÙÂÚ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ Ï·ÓÛ¿ÚÔÓÙ·˜ ÙÔ ˆÚÒÓ Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÈÛËÁ‹ÛÂȘ ‰È·ÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ Î·ıËÁËÙÒÓ Ù˘ ∞ÌÂ- ÚÔ˚fiÓ Î·È ÂÌÔÚÈο.

47

23 Nοεµβρίου 2014

ΠΩΣ ΛΕΗΛΑΤΕΙΤΑΙ ∆ΗΜΟΣΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΑΠΟ ΙΣΧΥΡΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ Του ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ

δωσα στον δασάρχη τριάντα χιλιάρικα και µου έκανε τα 2 στρέµµατα 22 και έτσι βρέθηκα µε µεγάλη περιουσία. Το ίδιο µε εµένα έκαναν και πολλοί άλλοι εδώ στη Χαλκιδική». Αυτή τη συζήτηση είχαµε µε τον Λ.Κ., µε αφορµή τα όργια εις βάρος της ∆ηµόσιας Περιουσίας στη Χαλκιδική. ∆ήλωσε πρόθυµος να δώσει πληροφορίες στον Εισαγγελέα και διευκρινίζουµε ότι η αποκάλυψή του αφορά δασάρχη προηγούµενων ετών και όχι τον σηµερινό. Η Χαλκιδική, η Αττική και ο Πόρος είναι περιοχές στις οποίες τα δάση αποτελούν στόχο δεκαετιών και δασάρχες έχουν βρεθεί µπλεγµένοι και στη ∆ικαιοσύνη, καθώς στις περιοχές αυτές τα «φιλέτα» είναι πολλά και ήδη έχουν ανοίξει δρόµοι αρπαγής από λογής κυκλώµατα. Στο σηµερινό ρεπορτάζ, οι αποκαλύψις αφορούν τη δράση κυκλωµάτων της κρατικής µηχανής γα να εξυπηρετήσουν επώνυµους και ισχυρούς στη Χαλκιδική και στις πανάκριβες περιοχές του Πόρου, της Υδρας και των Σπετσών. Στις περιοχές αυτές τα χαρακτηριστικά είναι ίδια. Εξυπηρετήσεις σε ισχυρούς για βίλες και ξενοδοχειακά συγκροτήµατα και άγριο κυνήγι σε µικροκτηµατίες για να αναγκαστούν να φύγουν. Στην περιοχή της Νικήτης Χαλκιδικής, δήµαρχος εξελέγη ο κ. Τζίντζιος, υποστηριζόµενος από τη Νέα ∆ηµοκρατία. Ο δήµαρχος ορκίστηκε όχι στο ∆ηµαρχείο, όπως θα έπρεπε αλλά σε παραλιακό ξενοδοχείο!!! «Πράγµατι εκεί έγινε η ορκωµοσία, αλλά δεν ξέρω γιατί» µας είπε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Βαρσάµης Γιοβανούδας, γνωστός από την ταραχώδη θητεία του στη Βουλή. Το ξενοδοχείο κατηγορείται ότι έχει µετατρέψει τη δασώδη ακτή µπροστά του σε ιδιόκτητη περιοχή για πάρκινγκ κ.λπ., µε απώτερο στόχο να αποκλείσει έναν πανέµορφο όρµο µε απίστευτη θάλασσα. Ο προηγούµενος δήµαρχος της περιοχής, Μιχάλης Αναγνωστάρας, είχε αποκτήσει όνοµα κυνηγώντας ισχυρές µονές του Αγίου Oρους, οι οποίες ισχυρίζονταν ότι µε βάση χρυσόβουλα έχουν ιδιοκτησίες δεκάδων χιλιάδων στρεµµάτων και τα πωλούν σε πανίσχυρες εταιρείες. Ο κ. Αναγνωστάρας µάς είχε πει ότι τιµήθηκε από τους συµπατριώτες του γιατί εµπόδισε µε τη στάση του τη νοµιµοποίηση των χρυσοβούλων και έτσι αποκαλύφθηκε και το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Σήµερα ο ίδιος εµφανίζεται σε ιδιωτικές δικαστικές διεκδικήσεις (όχι µε χρυσόβουλα) µε συγγενείς του για µια πανάκριβη περιοχή στην περίφηµη «Ακτή της Καλογριάς». Μάλιστα εκεί φαίνεται να νοικιάζεται έκταση σε επιχειρηµατία, αν και αυτός που τη νοικιάζει δεν έχει την ιδιοκτησία. Πολίτες που κατέφυγαν στο δήµο (όχι επί του κ. Αναγνωστάρα) πήραν απάντηση ότι ο δήµος νοικιάζει χωρίς να ερευνά την ιδιοκτησία! Ετσι όµως δηµιουργείται πονηρά περιου-

«Ε

¢·Û¿Ú¯Â˜ Ì ٷ ÏÂÊÙ¿ ÛÙÔ ¯¤ÚÈ!

Aποκαλύψεις κυκλωµάτων που εξυπηρετούν επώνυµους και ισχυρούς για βίλες και ξενοδοχειακά συγκροτήµατα, κυνηγώντας µικροκτηµατίες για να αναγκαστούν να φύγουν

Στην ειδυλλιακή παραλία Kαλογριάς στη Xαλκιδική, ο δήµαρχος Σιθωνίας χορηγεί άδεια λειτουργίας καταστήµατος, όπως φαίνεται στο έγγραφο πάνω αριστερά. Eνώ στο διπλανό έγγραφο, βεβαιώνεται ότι η έκδοση αδείας δεν επιβάλλει διερεύνηση του καθεστώτος κυριότητας στο οποίο θα εγκατασταθεί το ακίνητο!

σία. ∆ιότι µετά κάµποσα χρόνια θα αποδεικνύεται τουλάχιστον χρησικτησία, αν δεν παραπλανηθούν τα δικαστήρια από την ενοικίαση µιας ξένης µεν έκτασης, αλλά µε τη «βούλα» του δήµου. Στην περίπτωση της «Καλογριάς», ειδοποιήθηκαν ο δήµος και η περιφέρεια και απά-

ντησαν ότι «δεν είναι αρµόδιοι να εξετάσουν το ιδιοκτησιακό»!!! Να σηµειωθεί εδώ ότι στην περιοχή της Χαλκιδικής και ο πρώην βουλευτής (ΠΑΣΟΚ-∆ΗΜΑΡ) Αργύρης Λαφαζάνης έχει καταγγείλει λογαριασµούς επωνύµων µε βρόµικο χρήµα, ότι µετά πολλών βασάνων

άρχισε έρευνα αλλά καρκινοβατεί χρόνια. Ανάµεσα στα µεγαθήρια, θα βρει κανείς εκεί και δυο τεράστια ξενοδοχεία στα οποία επιβλήθηκαν πρόστιµα εκατοµµυρίων ευρώ, λόγω αυθαίρετης κατασκευής τους σε δασικές εκτάσεις, αλλά τα πρόστιµα ουδέποτε εισπράχθηκαν µε τυπικά «κόλπα» των αρµόδιων αρχών. Στέλεχος του κρατικού µηχανισµού έχει βίλα µέσα στο δάσος και έχει αναρτήσει πάνω την ελληνική σηµαία!!!

«Kοντρόλ» περιουσίας Στην περιοχή του Πόρου, της Υδρας και των Σπετσών, ο τοπικός δασάρχης έχει τη δική του βίλα βυθισµένη στο πράσινο. Με αιτία την επικείµενη δίωξή του, ο (πρώην πια) δασάρχης έκανε ένα «κοντρόλ» της περιουσίας του προκειµένου να τη µεταβιβάσει στους συγγενείς και να είναι «καθαρός» την ώρα της «κρίσης». Ο δασάρχης είχε καταπλήξει πριν από µερικά χρόνια όταν υπέβαλε δικόγραφα µε εντελώς αντίθετο περιεχόµενο. Στο ένα έγραφε ότι είναι «υπάλληλος αφοσιωµένος στο καθήκον και στο δηµόσιο συµφέρον». Σε άλλο, χωρίς να θυµίζει καθόλου την υπαλληλική του σχέση παρουσίαζε τον εαυτό του ως... επιχειρηµατία µε συναλλαγές δισεκατοµµυρίων για ιδιωτική επιχείρηση!!! Για την περίπτωση του εκδόθηκε πόρισµασοκ µε καταγραφές µυθώδεις για δηµόσιο υπάλληλο. Η περίπτωση του ∆ασαρχείου Πόρου έχει ιδιαίτερη σηµασία. Στην περιοχή τον τελευταίο καιρό φτωχοί βοσκοί, φτωχοί µικροκαλλιεργητές και φτωχοί απλοί κάτοικοι παίρνουν «ειδοποιήσεις» για να εγκαταλείψουν τις µικρές περιουσίες τους ή να πληρώσουν τεράστια –για τις δυνατότητές τους– ποσά µε αιτιολογία ότι «παλαιότερα η περιοχή στην οποία δηµιούργησαν περιουσίες ήταν δασική». Πολύ πιθανόν το ∆ασαρχείο να έχει δίκιο, αλλά η αµφισβήτηση δηµιουργείται από την διπλή «γλώσσα» και τη διπλή τακτική. Στα νησιά Σπέτσες, Πόρος, Υδρα, ξενοδοχεία και βίλες βρίσκονται µέσα στα πεύκα (περιοχές Αγ. Κωνσταντίνος, Λαιµός, Κοκκιναριά, Ξυλοκέριζα, Ζωγεργιά, Κουζινό, Πόρος) και δεν υπήρξε ποτέ πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής µε αιτιολογία ότι χτίστηκαν µεν µε νόµιµες άδειες, αλλά οι περιοχές δεν ήταν αγροί... Χαρακτηριστικά δασώδεις είναι οι εκτάσεις στην περιοχή Ζούρβα της Υδρας, στο ρωσικό ναύσταθµο του Πόρου ωστόσο βρίσκονται κάτω από ιδιωτική εκµετάλλευση, αλλά από το ∆ασαρχείο δεν υπήρξε καµία ουσιαστική αντίδραση. Αντίθετα, δηµοσιογράφοι που έγραψαν για τις υποθέσεις του δασάρχη δέχθηκαν πιέσεις από ισχυρούς µε βίλες στην περιοχή «γιατί ο δασάρχης είναι πολύ καλός»... Ο πολύ καλός (πρώην) δασάρχης έχει ήδη καταδικαστεί αµετάκλητα για παράβαση καθήκοντος. Σε πρώτο βαθµό έχει καταδικαστεί και για ξέπλυµα βρόµικου χρήµατος για εκατοµµύρια ευρώ... Παρά την καταδίκη στην περιοχή, η στάση του δασαρχείου δεν έχει αλλάξει στο παραµικρό, προφανώς γιατί «η συνταγή του (πρώην) δασάρχη θεωρείται επιτυχηµένη»...

48 Ελλάδα

23 Nοεµβρίου 2014

ΠAΓI∆EYMENH H KYBEPNHΣH ΣTO NAYAΓIO TΩN EPΓΩN Σ∆IT ■ NEA KAMΠANA 28 EKAT. EYPΩ AΠO THN EYPΩΠAΪKH EΠITPOΠH

™ÎÔ˘›‰È· Î·È ‚·ÚÈ¿ ÚfiÛÙÈÌ· Ó›ÁÔ˘Ó ÙÔ˘˜ EÏÏËÓ˜ Ôϛ٘ Του ΑΡΓΥΡΗ ∆ΕΜΕΡΤΖΗ

α σκουπίδια πνίγουν τις ελληνικές πόλεις, µε εκρηκτικές συνέπειες ήδη για τη δηµόσια υγεία και το περιβάλλον, σε Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία και βόρειο Αιγαίο, ενώ το πρόβληµα απειλείται να επεκταθεί σύντοµα στην Αττική και να γενικευτεί σε όλη τη χώρα. Η κυβέρνηση αδυνατεί να δώσει λύση και οδηγεί τις εξελίξεις στα άκρα. Είναι παγιδευµένη στην εργολαβική διαχείριση των 13 Σ∆ΙΤ των σκουπιδιών, ύψους 2 δισ. ευρώ, που στο µεταξύ λόγω εγγυηµένων ποσοτήτων και εµπλοκής της χρηµατοδότησής τους, σε ευρωπαϊκό και εγχώριο επίπεδο, έχουν τιναχθεί στον αέρα. Επισήµως διά στόµατος του υπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Μανιάτη οι αναθέσεις των έργων Σ∆ΙΤ των σκουπιδιών µετατίθενται για το 2015-16, ενώ ανεπισήµως συζητείται στην κυβέρνηση ότι έχουν ήδη µπει σε τροχιά οριστικής µαταίωσης. Παράλληλα «κλείδωσαν» στην Ευρωπαϊκή Eνωση και έρχονται στις αρχές ∆εκεµβρίου τα νέα βαριά πρόστιµα της Ευρωπαϊκής Eνωσης για τις 293 παράνοµες χωµατερές, 70 ορθάνοιχτες σε πλήρη λειτουργία και 223 κλειστές, που δεν έχουν ακόµη αποκατασταθεί, οι οποίες έπρεπε στο σύνολό τους να έχουν σβήσει από το χάρτη εδώ και επτά χρόνια.

Τ

Κεφαλικός φόρος Η κυβέρνηση, χάνοντας για άλλη µια φορά τη µάχη των σκουπιδιών, ρίχνει το βάρος στη διαχείριση των εντυπώσεων. Με αποφάσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και νοµοθετική πρωτοβουλία των υπουργείων Οικονοµικών και Εσωτερικών, το κεντρικό κράτος πετάει τις ευθύνες στην αυτοδιοίκηση, τόσο για τις παράνοµες χωµατερές, όσο και για την αδυναµία διαχείρισης του τρέχοντος προβλήµατος συσσώρευσης των σκουπιδιών, που διογκώνεται επικίν-

δυνα λόγω του ναυαγίου της υποτιθέµενης µόνιµης λύσης των Σ∆ΙΤ, η οποία αποτελεί βεβαίως κεντρική κυβερνητική επιλογή. Eτσι η κυβέρνηση στέλνει το λογαριασµό των προστίµων και της αναζητούµενης προσωρινής λύσης διαχείρισης των σκουπιδιών, µέσω των δήµων απευθείας στους πολίτες, που απειλούνται άµεσα στις 293 περιοχές των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριµµάτων (ΧΑ∆Α), να πληρώσουν πρόσθετο κεφαλικό φόρο για τα σκουπίδια. Στο µεταξύ εκδηλώνεται εµφύλιος πόλεµος στην Πελοπόννησο µεταξύ ∆ήµων και Περιφέρειας. Η Περιφέρεια συντάσσεται µε τη Σ∆ΙΤ Πελοποννήσου, όπου έχει αναδειχθεί εδώ και ενάµιση χρόνο ανάδοχος η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ αλλά είναι ακόµη στον αέρα. Με προµετωπίδα τους όρους του τελµατωµένου διαγωνισµού, που δεν επιτρέπει την αδειοδότηση ανταγωνιστικών έργων προς τον ανάδοχο, η Περιφέρεια Πελοποννήσου από τη µία αποποιείται τη θεσµοθετηµένη ευθύνη της για τη διαχείριση των απορριµµάτων και από την άλλη µεταθέτει στους ∆ήµους το πρόβληµα της προσωρινής διαχείρισης των σκουπιδιών, χωρίς πόρους και µέσα. Στο φαύλο κύκλο πληροφορούµαστε ότι τα συναρµόδια υπουργεία εµπλέκουν και το µέγαρο Μαξίµου, όχι για να δώσει πράσινο φως σε µία νέα εφικτή και ολοκληρωµένη λύση στο εκρηκτικό πρόβληµα των σκουπιδιών, που όµως δεν υπάρχει, αλλά για να τύχει έγκρισης του πρωθυπουργού Α. Σαµαρά αίτηµα πρόσθετου κονδυλίου προσωρινής, για άγνωστο διάστηµα, διαχείρισης των σκουπιδιών από τους ∆ήµους. Η «K.Ε.» µαζί µε το παρασκήνιο των εργολαβικών επιλογών και της πολιτικής αναποτελεσµατικότητας στον τοµέα της διαχείρισης των σκουπιδιών φέρνει σήµερα στο φώς: Την πρόταση της γενικής εισαγγελέως Juliane

1

Σκουπίδια στον Aλφειό

H ηµερήσια χρηµατική ποινή των 55.000 ευρώ της Kοµισιόν πηγαίνει απευθείας στους δήµους Kokott προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που κατακεραυνώνει την Ελλάδα και από τις 4 Σεπτεµβρίου «κλειδώνει» την επιβολή των προστίµων για τις παράνοµες χωµατερές. Λαµβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε παρατεταµένη οικονοµική κρίση η Κοµισιόν επιβάλλει στην Ελλάδα κατ’ αποκοπή πρόστιµο 28 εκατοµµυρίων ευρώ και ηµερήσιο πρόστιµο 55.000 ευρώ για όσο διάστηµα παραµένει ανοιχτό το θέµα των παράνοµων χωµατερών. Η επίσηµη ανακοίνωση των προστίµων αναµένεται να γίνει στην Αθήνα στις πρώτες ηµέρες του ∆εκεµβρίου. Την επίσηµη λίστα του υπουργείου Περιβάλλοντος µε τους 70 ∆ήµους στους οποίους εξακολουθούν να λειτουργούν οι παράνοµοι χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριµµάτων (ΧΑ∆Α). Την απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Οικονοµικών κ.κ. Α. Ντινόπουλου και Γκ. Χαρδούβελη (ΚΥΑ 34611/1/7/2014), οι οποίοι, εν όψει της επιβολής των προστίµων της Ευρωπαϊκής Eνωσης, έσπευσαν σιωπηρά και χωρίς διάλογο µε τους ενδιαφερόµενους να καθορίσουν αποκλειστικά τους ∆ή-

2 3

µους ως υπαίτιους στους οποίους θα καταλογιστεί το πρόστιµο και ότι τα χρήµατα θα παρακρατούνται αυτοµάτως κατά τη διαδικασία κατανοµής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων. Την απόφαση του 2010, που επικαιροποιήθηκε το 2012, του γενικού γραµµατέα αποκεντρωµένης διοίκησης Πελοποννήσου, που ορίζει τον περιφερειάρχη Πελοποννήσου Π. Τατούλη ως αποκλειστικά υπεύθυνο να δώσει λύση στο θέµα της προσωρινής διαχείρισης απορριµµάτων και να αποκαταστήσει τους ενεργούς ΧΑ∆Α. Το παρασκήνιο της σφοδρής σύγκρουσης, µε διαιτητή τη γενική γραµµατέα Περιβάλλοντος Νάντια Γιαννακοπούλου, µεταξύ Περιφέρειας και 23 ∆ήµων της Πελοποννήσου, µε επίκεντρο ακριβώς την απόφαση που δίνει την αρµοδιότητα της διαχείρισης των σκουπιδιών. Απόφαση στην οποία βασίστηκε η Περιφέρεια για να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εργολαβική ανάθεση της Σ∆ΙΤ αλλά τώρα αποποιείται µεταφέροντας τις ευθύνες και το πρόβληµα των σκουπιδιών στους ∆ήµους. Παρά την εκρηκτικότητά

4

5

του, το πρόβληµα των σκουπιδιών η κυβέρνηση το χειρίζεται σε χαµηλό πολιτικό επίπεδο. Οι συναρµόδιοι υπουργοί Περιβάλλοντος, Εσωτερικών, ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης, και Ανάπτυξης κρατούν αποστάσεις από την εστία της κρίσης. Η πρωτοβουλία των κινήσεων έχει αφεθεί στη γενική γραµµατέα Περιβάλλοντος Ν. Γιαννακοπούλου, τόσο για την αντίκρουση των κατηγοριών και τις βαριές καµπάνες της Ευρωπαϊκής Eνωσης, όσο και για τον εµφύλιο πόλεµο Περιφέρειας και ∆ήµων Πελοποννήσου. Η κ. Γιαννακοπούλου, η οποία ετοιµάζεται να εκτεθεί ως υποψήφια βουλευτής στην Καλαµάτα, οργάνωσε δύο διαδοχικές συναντήσεις το τελευταίο διάστηµα µε τους 23 δηµάρχους της Πελοποννήσου, οµαδοποιηµένους κατά νοµούς, προκειµένου να τους κατευθύνει να παρακάµψουν τη στάση της Περιφέρειας και το ναυάγιο της Σ∆ΙΤ και να πειστούν να αναλάβουν την ευθύνη της προσωρινής διαχείρισης των σκουπιδιών που πνίγουν τις πόλεις τους. Στις συναντήσεις αυτές απέκρυψαν από τους δηµάρχους ότι η κυβέρνηση είχε ήδη φροντίσει να τους καθορίσει µε την κοινή υπουργική απόφαση ως υπαίτιους φορείς για την πληρωµή των προστίµων. ∆εν τους ενηµέρωσαν καν για τα ποσά των προστίµων και την

αυτόµατη διαδικασία επιβολής τους. Τους είπαν ότι αυτοί πρέπει να λύσουν το θέµα της µεταβατικής διαχείρισης των απορριµµάτων αλλά δεν τους πρότειναν τις τεχνικές λύσεις που πρέπει να ακολουθήσουν, τις οποίες το ΥΠΕΚΑ είναι υπεύθυνο να οργανώσει. Ασάφεια επικράτησε και για τους πόρους που θα διατεθούν µέσω του «πράσινου ταµείου» για την αγορά µηχανηµάτων και άλλου εξοπλισµού, ενώ είναι ανοιχτό, εφόσον εγκριθεί κονδύλι µε κεντρική κυβερνητική απόφαση, να τους διατεθούν πρόσθετοι πόροι ανά ∆ήµο, για δεµατοποίηση και πρόχειρη αποθήκευση των σκουπιδιών. Ανεπισήµως το ΥΠΕΚΑ πληροφορεί ότι σήµερα υπάρχουν 57 ενεργοί ΧΑ∆Α, εκ των οποίων οι µισοί είναι σε µικρά νησιά και 205 ανενεργοί µη αποκαταστηµένοι. Επίσης ότι το πρόστιµο των 22 εκατ. ευρώ, που όριζε η πρώτη δικαστική απόφαση για τη µη συµµόρφωση της χώρας µας από το 2005 έως το 2009, δεν υπάρχει δυνατότητα να αποφευχθεί.

H Kοµισιόν ∆εν µας έσωσε η βαθιά οικονοµική κρίση και η αποδεδειγµένη οικονοµική ένδεια του ελληνικού κράτους ούτε η πρόοδος που εµφανίζει η ελληνική πλευρά µειώνοντας σταδιακά τους παράνοµους ΧΑ∆Α από 1.125 το 2005 σε 70 σήµερα από τη βαριά καµπάνα της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Η γενική εισαγγελέας Juliane Kokott προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σηµειώνει ότι «η επιβολή υποχρέωσης στην Ελληνική ∆ηµοκρατία να καταβάλει χρηµατική ποινή συνιστά πρόσφορο οικονοµικής φύσεως µέσο, ώστε να λάβει τα αναγκαία µέτρα για να παύσει τη διαπιστωθείσα παράβαση», ενώ λαµβάνοντας υπόψη την οικονοµική αδυναµία και ότι η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς µνηµονίων σηµειώνει ότι «λόγω της συνεχιζόµενης οικονοµικής κρίσεως στην Ελλάδα, υπολογίζεται ελαφρώς µικρότερος συντελεστής ικανότητας πληρω-

Ελλάδα 49

23 Nοεµβρίου 2014

µής». Είναι εντυπωσιακό επίσης ότι η Κοµισιόν θέτει σε καθεστώς διαρκούς παρακολούθησης την Ελλάδα και για το θέµα των σκουπιδιών αναφέροντας ότι «κατά την παύση λειτουργίας των παράνοµων χώρων ταφής ελλοχεύει ο κίνδυνος της αντικατάστασής τους µε νέες ανεξέλεγκτες αποθέσεις αποβλήτων». Τόσο το κατ’ αποκοπήν ποσό των 28 εκατοµµυρίων ευρώ όσο και η ηµερήσια χρηµατική ποινή των 55.000 ευρώ, αντιστοιχεί σε 500 ευρώ την ηµέρα που µένει ανοιχτή η κάθε µία χωµατερή, θα πηγαίνει απευθείας στο ταµείο του ∆ήµου. Η απόφαση των υπουργών Οικονοµικών και Εσωτερικών, που προβλέπει να παρακρατούνται τα χρήµατα από τους ΟΤΑ κατά τη διαδικασία κατανοµής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, λαµβάνει υπόψη και το βαθµό συµµόρφωσης. Ορίζεται το άθροισµα των ενεργειών που ο ∆ήµος έχει κάνει για την επίλυση του θέµατος της διαχείρισης των απορριµµάτων. Περιλαµβάνει ανάµεσα στα άλλα την εξεύρεση χώρου, τις αδειοδοτήσεις, τη διαγωνιστική διαδικασία, τη σύµβαση για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων, τα οποία όµως είναι θέµατα αρµοδιότητας της κεντρικής κυβέρνησης και της Περιφέρειας. Η περιβόητη Σ∆ΙΤ Πελο-

H κυβέρνηση ρίχνει την ευθύνη στην αυτοδιοίκηση και προκαλεί εµφύλιο πόλεµο στην Πελοπόννησο ποννήσου, που έχει διαφηµιστεί από την κυβέρνηση και την Περιφέρεια ως το πρώτο από 12 έργα «πιλότους» των συµπράξεων δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα στη διαχείριση των σκουπιδιών, είναι το πρώτο που έχει κολλήσει εδώ και ενάµιση χρόνο από την ανάδειξη αναδόχου, παρασύροντας σε τέλµα το σύνολο του προγράµµατος των Σ∆ΙΤ στα σκουπίδια. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Περιφέρεια αντικρούουν τα ακλόνητα στοιχεία που έρχονται στην επιφάνεια και αποδεικνύουν την εµπλοκή του έργου σε εγχώριο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ταυτοχρόνως δεν εξηγούν γιατί αναγκάζονται διαρκώς να ανανεώνουν τις ανακοινώσεις και τα χρονοδιαγράµµατα ανάθεσης και έναρξης κατασκευής του προγράµµατος. Η επιλογή της ΤΕΡΝΑ ως αναδόχου του έργου στις 31 Ιου-

λίου του 2013 συνοδεύτηκε µε ανακοινώσεις υπογραφής της σύµβασης για τον ∆εκέµβριο του 2013, προκειµένου να εξασφαλιστούν πόροι από το ΕΣΠΑ 2007-2013 για την έναρξη κατασκευής του. Η περιβαλλοντική µελέτη του έργου (ΑΕΠΟ) εγκρίθηκε µε πολλά προβλήµατα και αµφισβητήσεις ένα χρόνο µετά, στις 8 Ιουλίου του 2014, και συνοδεύτηκε από πανηγυρικές ανακοινώσεις του ΥΠΕΚΑ ότι η υπογραφή της σύµβασης θα γίνει στις 24 Αυγούστου του 2014. Τον τελευταίο ενάµιση χρόνο συντηρείται επιµελώς η παρουσία της εργολαβικής κοινοπραξίας στο έργο, το οποίο βεβαίως αξιοποιεί στο χαρτοφυλάκιό της, προφανώς µε θετικές επιδράσεις για τραπεζικό δανεισµό και την παρουσία της µετοχής της στο Χρηµατιστήριο. Yπουργείο Περιβάλλοντος και Περιφέρεια επισήµως µεταθέτουν ξανά για το προσεχές µέλλον την ανάθεση αλλά δεν δίνουν απάντηση για τελικό χρονοδιάγραµµα ούτε γιατί και πώς έχει κολλήσει το πρόγραµµα.

Καµπάνα στην Περιφέρεια Από το Συµβούλιο Πληµµελειοδικών Ναυπλίου έρχεται η πρώτη ήττα για την Περιφέρεια Πελοποννήσου στην άγρια διαµάχη µε τους ∆ήµους. Επίδικο θέµα η λειτουργία χώρου συγκέντρωσης απορριµµάτων στην Ερµιόνη, όπου επιλέχθηκε έκταση για προσωρινή απόθεση απορριµµάτων µε δεµατοποίηση. Η προσωρινή λύση πήρε χαρακτηριστικά µόνιµης, συγκεντρώθηκαν τεράστιοι όγκοι σκουπιδιών, έπιασε φωτιά που οι καπνοί της έπνιξαν την ευρύτερη περιοχή και η εγκατάσταση πήρε τη µορφή ΧΑ∆Α. Σχηµατίστηκε δικογραφία (αριθµός ∆12/188, συσχέτιση Γ09/666) και κατηγορήθηκαν οι Π. Τατούλης ως περιφερειάρχης, Ιωάννης Σµυρνιώτης ως πρόεδρος του ΦΟ∆ΣΑ (Φορέας ∆ιαχείρησης Στερεών Aποβλήτων) και ∆ηµήτριος Καµίζης ως δήµαρχος Ερµιονίδας. Τελικά το Συµβούλιο Πληµµελειοδικών Ναυπλίου αθώωσε τους κ.κ. Σµυρνιώτη και Καµίζη, βασιζόµενο στις αποφάσεις της γενικής γραµµατείας αποκεντρωµένης διοίκησης που αναθέτουν την αρµοδιότητα προσωρινής και µόνιµης διαχείρισης των απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, και παραπέµπει τον περιφερειάρχη Π. Τατούλη σε δίκη.

23 Nοεµβρίου 2014

50 Στον πάτο της Ευρώπης το ελληνικό ποδόσφαιρο, σύµφωνα και µε πρόσφατη έρευνα της Daily Mail, απαξιώνεται όλο και περισσότερο µε πράξεις, κινήσεις και λόγια. Ο πόλεµος ανάµεσα σε Μαρινάκη και Μελισσανίδη µόλις ξέσπασε και τούτη τη φορά η ευχή όλων είναι να βγουν όλα στη φόρα, να αξιολογηθούν και ο καθένας να πάρει αυτό που του αξίζει. Σε αντίθεση µε άλλες παλαιότερες σκοτεινές και βρώµικες υποθέσεις που κουκουλώθηκαν, το ζητούµενο σ' αυτή την πολεµική σύρραξη επιχειρηµατικών συµφερόντων είναι να χυθεί άπλετο φως και να τιµωρηθούν όσοι ενέχονται σε άνοµες πράξεις στον βόθρο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Είναι επιθυµία των υγιώς σκεπτόµενων φιλάθλων να καθαρίσει από τη βρωµιά το ποδόσφαιρο. Για να το αγαπήσουµε ξανά...

¶fiÏÂÌÔ˜ ̤¯ÚȘ ÂÛ¯¿ÙˆÓ...

∆·ÎÙÈΤ˜ „˘¯ÚÔ‡ ÔϤÌÔ˘ Του ΑΝ∆ΡΕΑ ΜΠΕΤΣΗ

Ε

ν αρχή ην η διαιτησία! Ο εκτελεστικός βραχίονας της εκάστοτε εξουσίας στα ποδοσφαιρικά µας πράγµατα. Οποιος διαφεντεύει το περίεργο αυτό σινάφι, µπορεί να ασκήσει διοίκηση. Να καθορίσει τις εξελίξεις. Να αποφασίσει για το µέλλον των άλλων. Με δύο λόγια, όποιος ελέγχει τη διαιτησία, έχει τα πάντα. Βασιλιάς! Η εξήγηση είναι απλή: Από τη στιγµή, που κάποιοι ευνοούνται και κάποιοι µοιραία αδικούνται, αλλοιώνεται ο βασικός πυρήνας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του παιχνιδιού. Ο ασθενέστερος δεν µπορεί επί ίσοις όροις να διεκδικήσει ό,τι του αναλογεί, ο ισχυρός εύκολα ή δύσκολα ακόµη και µε πέναλτι στο ενενήντα φεύγα θα επικρατήσει. Το πέναλτι αποτελεί το κύριο εργαλείο στα χέρια του άρχοντα του αγώνα, που αποφασίζει ελεύθερα και κατά την κρίση του αν θα το δώσει, ή δεν θα το δώσει. Οι δε κανονισµοί παιδιάς, όπως αποκαλούνται στα εγχειρίδια των καθηγητών διαιτησίας, από αρχαιοτάτων χρόνων διατυπώνονται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να χωρούν πολλές ερµηνείες. Μοιάζουν σε αρκετές περιπτώσεις µε τα «ήξεις, αφίξεις» της Πυθίας, ενώ υπερτονίζουν παντού και πάντοτε τη διακριτική ευχέρεια του ρέφερι να αποφασίζει κατά το δοκούν. Συνεπώς, την αβάντα του εύκολου πέναλτι δεν την έχουν όλοι, παρά µόνον όσοι έχουν εισέλθει στον κύκλο µε την κιµωλία. Κι εκεί για να µπεις, πρέπει να δηλώσεις υποταγή. ∆ιαφορετικά, σε τρώει το µαύρο σκοτάδι.

Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν µε το οφσάιντ, το πιο δύσκολο στην κατανόηση σηµείο του πολύ απλού, δηµοκρατικού στο έπακρον, λαοφιλούς αθλήµατος. Εδώ, η κατάσταση φαντάζει ανεξέλεγκτη. Οι βοηθοί, παλαιότερα επόπτες γραµµών, µακριά από το επίκεντρο του ενδιαφέροντος και λόγω θέσης, υποδεικνύουν στην κυριολεξία ό, τι θέλουν και λογαριασµό δεν δίνουν. Από εκεί και πέρα, στο απέραντο οπλοστάσιο των ανθρώπων µε τα µαύρα µπορεί κανείς να βρει µέχρι και τακτικές ψυχρού πολέµου. Ο προικισµένος και έξυπνος διαιτητής µπορεί να οδηγήσει το µατς εκεί που θέλει. Το µόνο που δεν µπορεί να κάνει είναι να βάλει ο ίδιος την µπάλα στα δίχτυα. ∆ιαιτητής δεν γίνεται ο καθένας. Σε ποιον αλήθεια αρέσει να καθυβρίζεται, να στοχοποιείται εύκολα, ανεξάρτητα αν φταίει ή δεν φταίει, να προπηλακίζεται µε την πρώτη ευκαιρία; Αρα, λοιπόν, εδώ τίθεται κι ένα ζήτηµα κινήτρων. Τι αποζητάει ένα νέο παιδί, τι περιµένει από τη διαιτησία; Εξουσία, αναγνωρισιµότητα, καταξίωση, λεφτά; Τίποτα απ' όλα αυτά δεν συνιστούν το δίκαιο, το νόµιµο και το ηθικό. Το κλειδί στην όλη ιστορία εµπεριέχεται στο τρίπτυχο: ακεραιότητα, αίσθηµα δικαιοσύνης, αξιοπρέπεια. Εννοιες µε υπόβαθρο, που δυστυχώς όµως λείπουν γενικώς στις ηµέρες µας. Ποιος άλλωστε τις έχασε για να τις βρουν εξουσιαστές και εξουσιαζόµενοι, αφεντικά και εργαλεία του στρεβλού συστήµατος, «παράγοντες» ή διαιτητές πρόθυµοι πάντοτε να συνεργαστούν µε κάθε λογής παράγκες.

§‡ÛË ·fi ÙËÓ ∂˘ÂÏ›‰ˆÓ Του ΣΑΒΒΑ ΛΙΒΑΝΙΟΥ

O

βασιλιάς του ελληνικού ποδοσφαίρου διαχρονικά είναι το παρασκήνιο και οι (πράσινοι, κόκκινοι, κίτρινοι) παράγοντες «νταβατζήδες» που έλυναν και έδεναν σε αυτό. Από την εποχή Κόκκαλη ο Ολυµπιακός είναι πανίσχυρος σε όλα τα επίπεδα και σαρώνει τους τίτλους, ενώ η κυριαρχία των Πειραιωτών συνεχίστηκε και µε τον Μαρινάκη στο τιµόνι τους. Ο «αιώνιος αντίπαλος» του Ολυµπιακού, ο Παναθηναϊκός, βγήκε µισοδιαλυµένος µετά το «ναυάγιο» της πολυµετοχικότητας και η ψαλίδα άνοιξε περισσότερο. Ο ΠΑΟΚ έχει κι αυτός ανοιχτές πληγές (π.χ. χρέη στο ∆ηµόσιο) και το ανάστηµά του απέναντι στον Μαρινάκη ύψωσε ο Μελισσανίδης µε την ΑΕΚ της Football League. Και απ’ ό,τι φαίνεται, αυτή η αντιπαλότητα θα είναι µέχρι τελικής πτώσης... Μαρινάκης και Μελισσανίδης έχουν βγάλει τα µπαζούκας µε την Πολιτεία να µην παρεµβαίνει και να είναι αµέτοχη λες και µαλώνουν δύο παιδάκια για µία µπάλα. Ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ Παναιτωλικός Φώτης Κωστούλας σχολιάζοντας την κατάσταση, δήλωσε: «Mια κυβέρνηση µε δυναµική έχει τη δυνατότητα να επέµβει. ∆εν είναι κατάλληλος όµως και ο υφυπουργός. Είναι εξαφανισµένος. Μόνο για να ν’ αναβάλει µια αγωνιστική εµφανίστηκε, να κάνει ένα πυροτέχνηµα...». Και δεν έχει άδικο. Ο Γιάννης Ανδριανός παρακολουθεί τις κόντρες στην αρένα του ελληνικού ποδοσφαίρου και δεν ασχολείται, προφανώς για να µην έχει πο-

λιτική φθορά. Στο ελληνικό ποδόσφαιρο κανένας δεν ασχολείται µε το θέαµα και άπαντες συζητούν για όσα συµβαίνουν πίσω από την... κουρτίνα, στην ΕΠΟ, στην αθλητική δικαιοσύνη, στην ΚΕ∆. Πριν από µία δεκαετία οι παράγοντες χαρακτήριζαν «αµαρτωλή» την ΕΠΑΕ και τον Ιούλιο του 2006 οι Πέτρος Κόκκαλης, Γιάννης Βαρδινογιάννης, Ντέµης Νικολαΐδης, Χρήστος Πανόπουλος µε τη βοήθεια της Πολιτείας ίδρυσαν την Σούπερ Λίγκα. Σκοπός αυτής της κίνησης ήταν η αναβάθµιση του προϊόντος, το οποίο όµως πάει από το κακό στο χειρότερο: Σε επίπεδο κορυφής ο ανταγωνισµός είναι ανύπαρκτος, τα γήπεδα είναι άδεια µε ελάχιστες εξαιρέσεις και οι διαιτητές φαλτσοσφυρίζουν σχεδόν σε όλα τα κρίσιµα παιχνίδια. Και το «γλυκό» ήρθε και έδεσε µε την µετωπική του Μαρινάκη µε τον Μελισσανίδη, η οποία επεκτάθηκε µετά τη δολοφονική επίθεση που δέχτηκε ο αναπληρωτής πρόεδρος της ΚΕ∆ Χρ. Ζωγράφος. Οι δύο ισχυροί παράγοντες λένε πως έχουν στοιχεία που µπορούν να «κάψουν» τον αντίπαλό τους, αλλά δεν πρόκειται να ανοίξουν άµεσα τα χαρτιά τους. Παρ’ όλα αυτά το σκηνικό στο ελληνικό ποδόσφαιρο ενδέχεται να αλλάξει τις επόµενες ηµέρες. Πώς θα γίνει αυτό; Οι πρώην αθλητικοί εισαγγελείς, Χ. Λακαφώσης και Αρ. Κορέας, θα κρίνουν δύο σοβαρές υποθέσεις και ανάλογα µε τις αποφάσεις τους µπορεί να φέρουν τα πάνω - κάτω σε ό,τι αφορά στη διοίκηση του ελληνικού ποδοσφαίρου...

23 Nοεµβρίου 2014

51

...Ì ÚÒÙÔ ı‡Ì· ÙÔ Ô‰fiÛÊ·ÈÚÔ Oι πρώτες βολές µεταξύ Mαρινάκη και Mελισσανίδη εκτοξεύτηκαν.

Tο ζητούµενο σε αυτή τη νέα σύρραξη είναι να χυθεί –επιτέλους– άπλετο φως και να τιµωρηθούν όσοι εµπλέκονται σε άνοµες πράξεις

£¤Ì· ‚Ô‡ÏËÛ˘ Î·È Ú¿ÍÂˆÓ Του ∆ΗΜ. ΧΡΙΣΤΟΦΙ∆ΕΛΛΗ

O

ταν ένας ασθενής περνάει την πόρτα του χειρουργείου, ελπίζει και αισιοδοξεί ότι θα γίνει πάλι καλά στην υγεία του. Και οι γιατροί που βρίσκονται πάνω από το κρεβάτι του πόνου κάνουν ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να δουν εκείνον που έχουν µπροστά τους να σηκώνεται όρθιος, να είναι πάνω απ΄ όλα και πάλι υγιής, ζώντας µια φυσιολογική ζωή. Αυτό που συµβαίνει τις τελευταίες ηµέρες, µε τα διασταυρωµένα πυρά µεταξύ ισχυρών Ελλήνων επιχειρηµατιών, των Βαγγέλη Μαρινάκη και ∆ηµήτρη Μελισσανίδη και δύο εκ των ιστορικότερων οµάδων της χώρας, του Ολυµπιακού και της ΑΕΚ, δεν είµαι σίγουρος ότι «κάνουν κακό στο ελληνικό ποδόσφαιρο». Iσως να είναι και για καλό. Αρκεί, τώρα που άνοιξε ο ασκός του Αιόλου, το πράγµα να φτάσει µέχρι το τέλος. Χωρίς µισόλογα, υπεκφυγές και νοµικά παραθυράκια... Να ανοίξουν όλα τα τηλέφωνα, σταθερά, κινητά των ιδιοκτητών, προέδρων ή άλλων παραγόντων, προπονητών, ποδοσφαιριστών, δηµοσιογράφων, κι όσων γενικά εµπλέκονται, σύµφωνα µε τις καταγγελίες που έχουν γίνει τις τελευταίες µέρες. Μάλιστα, οι κύριοι Μαρινάκης και Μελισσανίδης, µε δηλώσεις, δελτία Τύπου και διαρροές µέσω τρίτων υποστήριξαν πως έχουν κι άλλα καλά κρυµµένα µυστικά, κι άλλα όπλα στη φαρέτρα τους, που δεν έχουν ειπωθεί και τα οποία είναι έτοιµοι να ρίξουν στο πεδίο της «µάχης»

τις προσεχείς ηµέρες. Αν όντως ισχύει, ας ενηµερώσουν τους εισαγγελείς της χώρας. Ας βγουν όλα στη φόρα. Ας µάθει ο κόσµος, ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο. Και οι δικαστικές αρχές ας φτάσουν την υπόθεση έως το τέλος. ∆ιότι, διαχρονικά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, πριν αυτό ακόµα µετατραπεί σε επαγγελµατικό, υπήρχαν αλληλοκατηγορίες µεταξύ παραγόντων, ωστόσο το θέµα ξεφούσκωνε µετά από λίγο καιρό ή οι υποθέσεις χρόνιζαν, η προσοχή στρεφόταν αλλού και στο τέλος όλα σκεπάζονταν και επικρατούσε ατιµωρησία. Και αυτό συµβαίνει έως τις µέρες µας. Από τη στιγµή, λοιπόν, που δύο επιχειρηµατίες του µεγέθους των Μαρινάκη και Μελισσανίδη (µε εισηγµένες εταιρείες στο χρηµατιστήριο της Νέας Υόρκης) βγήκαν µπροστά –έστω για να λύσουν τις όποιες οικονοµικές και επιχειρηµατικές διαφορές τους– και µιλούν µε ονόµατα και διευθύνσεις για τα κακώς κείµενα στο ελληνικό ποδόσφαιρο, είναι µια πρώτης τάξεως ευκαιρία να διαχωριστεί η ήρα από το στάρι. Ας µην πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων η ευκαιρία. Να µη χαθούν τα όποια στοιχεία υπάρχουν σε σκοτεινούς και δαιδαλώδεις διαδρόµους κάποιων γραφείων. Να µην µείνουν τα έγγραφα σε κλειδωµένα και αραχνιασµένα συρτάρια. Να βγουν όλα στα φως. Και να πάει κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Oµως, για να γίνει αυτό θα πρέπει να υπάρχει και πολιτική βούληση. Υπάρχει;

∞Ô‡Û· ¶ÔÏÈÙ›·, ÊÔ‚ÈṲ̂ӷ ªª∂ Του ΓΙΑΝΝΗ ΞΕΝΑΚΗ

πολεµική σύρραξη που ξέσπασε προσφάτως ανάµεσα στα αφεντικά του Ολυµπιακού και της ΑΕΚ, µε οξύτατους χαρακτηρισµούς και αλληλοκατηγορίες που παραπέµπουν σε «µεθόδους Καµόρα», είναι ίσως το πιο άγριο ξεκαθάρισµα λογαριασµών στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Και χωρίς να είναι το «παιχνίδι» καθαρά ποδοσφαιρικό, αλλά οι διαφορές να ξεπερνούν τα όρια της µπάλας και να αγγίζουν µεγάλα επιχειρηµατικά συµφέροντα, η αλήθεια είναι πως ό,τι έχει συµβεί κατά το παρελθόν στο φαρ ουέστ του ελληνικού ποδοσφαίρου ωχριά µπροστά στην µπόχα και δυσωδία που αναπνέει σήµερα ο Eλληνας φίλαθλος. Ούτε η ιστορική κόντρα δυο κουµπάρων, του Γιώργου Βαρδινογιάννη και του Σταύρου Νταϊφά, ούτε η λαίλαπα Κοσκωτά που είχε σύντοµη διάρκεια, ούτε η µικρή αναλαµπή της ΑΕΚ στα 90s µε τον πρωτόβγαλτο τότε Μελισσανίδη, ούτε τα σκληρά χρόνια του «Βαρδινογιαννισµού» µπορούν να συγκριθούν µ' αυτό που βιώνουµε τα τελευταία χρόνια στα ελληνικά γήπεδα. Από τη µία η απόλυτη κυριαρχία - µονοκρατορία του Ολυµπιακού που παίρνει το ένα πρωτάθληµα πίσω απ' το άλλο, εγκαθιστώντας µια ποδοσφαιρική δικτατορία η οποία ήταν λογικό να δηµιουργήσει αντιπάθειες στο µη ολυµπιακό κοινό και να µεγεθύνει τον δείκτη της καχυποψίας. Ο Ολυµπια-

H

κός είτε έχοντας την καλύτερη οµάδα, είτε µε µόνιµη βοήθεια από το «παρασκήνιο» το οποίο δεν πεθαίνει στο ελληνικό ποδόσφαιρο όποιος κι αν έρθει στα πράγµατα, είχε σε ετήσια βάση το αβαντάζ της εισροής πολλών εκατοµµυρίων ευρώ στα ταµεία του από το Τσάµπιονς Λιγκ. Οι «απέναντι» όλα αυτά τα χρόνια, αποδεικνύονταν αδύναµοι να βάλουν ένα φρένο στην προέλαση του Ολυµπιακού. Η ΑΕΚ ήταν πάντα µέσα στη δύναµη διοικητικών προβληµάτων και εσωστρέφειας, τα ίδια και χειρότερα ο ΠΑΟΚ (προ της εµφανίσως Σαββίδη), ενώ στον Παναθηναϊκό ο Γιάννης Βαρδινογιάννης ήταν η κλασική περίπτωση παράγοντα «βαδίζουµε µε το σταυρό στο χέρι». Η επανεµφάνιση Μελισσανίδη έπειτα από 15 χρόνια ταράζει τα νερά, και πάει να δηµιουργήσει ένα δεύτερο ισχυρό πόλο γύρω από τον οποίο συστρατεύονται ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκός. Ο στόχος είναι ένας. Να ρίξουν από την κορυφή τον Ολυµπιακό και να µοιραστεί η πίτα. Μόνο που τα τελευταία γεγονότα αποδεικνύουν πως τούτο δεν θα γίνει αναίµακτα. Το δυστύχηµα είναι πως για µία ακόµα φορά η Πολιτεία είναι απούσα. Και µέσα σ' όλη αυτή την µπόχα υπάρχει και η απουσία των µέσων ενηµέρωσης. ∆υστυχώς από φόβο.

Iσως και από δουλοπρέπεια διότι σε πολύ µεγάλο βαθµό είναι εξαρτώµενα από τα ίδια επιχειρηµατικά συµφέροντα µε τα οποία θα πρέπει να συγκρουστούν.

Μέσα&Μedia

52

23 Nοεµβρίου 2014

Η ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΗ «PARALLAXI», ΠΟΥ ΖΕΙ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΕΓΙΝΕ 25 ΧΡΟΝΩΝ. ΜΙΛΑ ΣΤΗΝ

«∂ÂÌ‚·›ÓÂÈ ÛÙËÓ fiÏË ‰È·ÚÎÒ˜ να τέταρτο του αιώνα δεν είναι και λίγο! Κι όµως, η «parallaxi», το σαλονικιό free press, τα κατάφερε µια χαρά και συµπλήρωσε 25 έτη έντιµου και επιτυχηµένου βίου. Μια πορεία δύσκολη και ζόρικη, ένας δρόµος ανηφορικός. Κι ένα ωραίο ταξίδι επίσης, που συνεχίζεται µε δύναµη και χαρά και σθένος. Για την «parallaxi» και τη Θεσσαλονίκη µίλησε στην «Κ.Ε.» ο υπεύθυνος του περιοδικού, Γιώργος Τούλας: • Είκοσι πέντε χρόνια «parallaxi». Λογικό είναι να έχετε κουραστεί. Τι είναι πλέον το καύσιµό σας; - H φρεσκάδα που δίνει το Ιντερνετ και η δυνατότητα που έχουµε στο site να δρούµε µε καλά αντανακλαστικά, η απίστευτη ενέργεια της δράσης µας «Η Θεσσαλονίκη αλλιώς», τέσσερα χρόνια τώρα, που επεµβαίνει στην πόλη διαρκώς για καλό, η πληθώρα των νέων ανθρώπων που µας πλαισιώνουν και µας ανανεώνουν και η περηφάνια που νιώθουµε κάθε φορά που βγαίνει ένα τεύχος όπως αυτό των 25 µας χρόνων.

• Πόσο έχει αλλάξει η Θεσσαλονίκη αυτή την 25ετία; Και έχει αλλάξει προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο; – Υπάρχουν πράγµατα στα οποία άλλαξε προς το καλύτερο και άλλα που οπισθοχώρησε. Η ποιότητα ζωής στην πόλη δυστυχώς είναι τραγική. Πόλη πρωταγωνίστρια στην έλλειψη πρασίνου, στην κατάχρηση του δηµόσιου χώρου, στον ωχαδερφισµό. Αναπτύχθηκε άναρχα στις παρυ-

Ε

φές της, χωρίς πρόβλεψη, χωρίς υποδοµές, χωρίς δηµόσια έργα. Ευτύχησε όµως να δει την απαλλαγή της από τις «αρχές» που την επέστρεψαν στα χρόνια του σκοταδισµού, να δει µια εκπληκτική νέα παραλία να ανανεώνεται χάρη στα σχέδια δύο αρχιτεκτόνων, οµάδες δηµιουργικών ανθρώπων να ξεπηδούν διαρκώς, να διακρίνονται και να βραβεύονται σε διεθνές επίπεδο και ένα φρέσκο αεράκι να φυσά στην πόλη, χάρη και στην επαφή µε τα Βαλκάνια, την Τουρκία και το Ισραήλ, πάντα µε την ελπίδα να µη σβήσει βιαί-

«Tο χαρτί έχει µέλλον. ∆ιαφοροποιηµένο απ’ ό,τι ξέραµε, αλλά έχει. Eίναι µια αιώνια αξία που δεν θα χαθεί» ως, όπως έχει συµβεί και στο παρελθόν.

• Εσείς κλείσατε 25 χρόνια επιτυχηµένης πορείας, αλλά τα media της Θεσσαλονίκης υποφέρουν. Ο λόγος; – Τα µέσα της πόλης µετά την κατάρρευση του κραταιού συγκροτήµατος Βελλίδη αποδείχτη-

καν ασθενικά να αντιµετωπίσουν τις προκλήσεις της πόλης. ∆εν άρθρωσαν ποτέ µια επιδραστική φωνή, οι δύο εφηµερίδες της αναλώθηκαν σε ένα µπερδεµένο πρότυπο που αλληθώριζε προς την Αθήνα, δεν έγιναν ποτέ ισχυρές τοπικές εφηµερίδες, όπως δεκάδες άλλες επαρχιακές. Κάτι πα-

Απαντά ο επικεφαλής των εκδόσεων «Στο περιθώριο», ∆ηµήτρης Aργυρόπουλος

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

• Πόσο δύσκολη είναι η εποχή για να ξεκινάει κάποιος έναν εκδοτικό οίκο για τα κόµικς και την τέχνη γενικότερα; – Οταν υπάρχει το... µικρόβιο οι αντικειµενικές δυσκολίες έρχονται σε δεύτερη µοίρα. Και εγώ το µικρόβιο το έχω από πολύ παλιά. Από τη δεκαετία του ‘80, όταν σκαρώναµε fanzine µε έναν φίλο. Πάντως, αν θες να επιβιώσεις, θέλει πολύ ψάξιµο το πράγµα. Πέρα από τη θεµατολογία, µεγάλο ρόλο παίζουν και οι συνεργάτες σου στην παραγωγική διαδικασία και τη διανοµή.

• Το χαρτί έχει ακόµη µέλλον; – Και βέβαια! Για πολλά χρόνια ακόµη... ∆εν υπάρχει βιβλίο ή έντυπο χωρίς χαρτί! Μας φαντά-

ζεσαι να διαβάζουµε µόνο σε i-pad ή οτιδήποτε παρόµοιο; Μεγάλη θλίψη! ∆εν υπάρχει περίπτωση!

• Η άποψή σας για τον κοµίστα Κώστα Μανιατόπουλο, τα άλµπουµ του οποίου εκδώσατε; – Τον Κώστα τον γνώρισα προσωπικά πριν από µια δεκαετία. Θυµάµαι, ετοιµαζόταν να χαρίσει ή να πετάξει κάτι έργα του! Τελικά τον έπεισα να µου τα δώσει µε ανταλλάγµα τα κοινόχρηστα της πολυκατοικίας που χρωστούσε! (Ηµουν διαχειριστής τότε). Ο Κώστας είναι καταπληκτικός ζωγράφος και κοµίστας! Τις φιγούρες που σχεδιάζει, τις βλέπω µπροστά µου, καθηµερινά! Στους δρόµους, στις πλατείες, στις γειτονιές, παντού...

ρόµοιο συνέβη και στα ραδιόφωνα της πόλης που µεγαλοπιάστηκαν και ανοίχτηκαν οικονοµικά σε επενδύσεις ανούσιες και ατυχείς. Η περίπτωση της ΕΤ3 που ήταν όντως µια διαφορετική φωνή, χωρίς τις παθογένειες της µητέρας ΕΡΤ, έκλεισε βιαίως ενώ η τοπική δηµοτική ραδιοτηλεόραση κάνει τα τελευταία χρόνια, έπειτα από τις αµαρτίες του παρελθόντος, µια σοβαρή προσπάθεια κάλυψης της ζωής της πόλης.

• Σας φοβίζει ή σας ιντριγκάρει η εποχή των social media;

23 Nοεµβρίου 2014

Μέσα&Μedia

EΠIMEΛEIA: ΧΡΗΣΤΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ c.xanthakis@eleftherotypia.net

53

«Κ.Ε.» Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΥΛΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΚΑΙ ΤΑ SOCIAL MEDIA

OKTΩBPIANH ΠPΩTIA ΣYMΦΩNA ME THN AGB

ÁÈ· ηÏfi»

Κάν΄ το όπως ο Alpha Tου XPHΣTOY ΞANΘAKH

τω τον πισινό µας, να στύψουµε το µυαλό για να βρούµε ακόµη πιο αµείς οι µπασκετόφιλοι (είµαι ποτελεσµατικές λύσεις. Οµορφιές πρώτα µπασκετόφιλος και του στιλ «έχουµε αρκετά λεφτά για ύστερα τηλεορασόπληκτος) να ρίξουµε πράµα στην αγορά και θυµόµαστε πολύ καλά εκείνο το ο τηλεθεατής θα µας δει θέλει δεν καταπληκτικό σλόγκαν που έλεγε θέλει», όχι µόνο δεν οδηγούν που«Κάν’ το όπως ο Τζόρνταν». Ο Μάι- θενά, αλλά το value for money το κλ Τζόρνταν δηλαδή, ο µεγαλύτε- κάνουν κουρελόχαρτο. Και όσο εύρος µπασκετµπολίστας όλων των ρωστος κι αν είσαι, κάποια στιγµή εποχών και αν δεν το έκανες σαν θα αναρωτηθείς γιατί γεµίζει το αυτόν, σαν ποιον θα το έκανες ρε ταµείο του διπλανού και όχι το διπαιδάκι µου; Κάτι τέτοιο θα µπο- κό σου. Νούµερο τέσσερα. Ακολουθείς ρούσαµε να πούµε πλέον και για το κανάλι της Κάντζας, τώρα που το ρεύµα της εποχής. Λογικό είναι ανακοινώθηκαν οι συνολικές θεα- να θέλεις να υπαγορεύσεις εσύ µατικότητες του µηνός Οκτωβρί- γούστα και κατευθύνσεις του κοινού, αλλά µερικές φορές πρέπει να ου: Κάν’ το όπως ο Alpha! Και θα το αναλύσω τι εννοώ, κάνεις την πάπια και να λες το µεπριν πάω στα νούµερα τα καθαρά γάλο «ναι». Θα σου φανεί χρήσιµο σε κάθε κατάσταση που έδωσε στη δηκαι ακόµη περισσόµοσιότητα η AGB Aπό 1 έως 31 τερο όταν κληθείς Nielsen. Ενα πράγΟκτωβρίου, να δικαιολογήσεις µα βασικό σε αυτή στο σύνολο τα γλιστρήµατά την πιάτσα την τηκοινού, σου. Αν, πάλι, επιλεοπτική είναι να θυµείς να ηγηθείς µην πανικοβάλλετο κεντρικό σαι. ∆εν σε πάνε τα δελτίο ειδήσεων και να χαράξεις δρόµο, πρέπει να νούµερα; Ψιλοτου Alpha βγήκε διαθέτεις και ανάκρύωσαν, ψιλοπούπρώτο µε µέσο λογη σπλήνα για ντιασαν και δεν ανεόρο 20,2% να αντέξεις τον χαβαίνουν τόσο εύκοµό που θα ακολουλα, δεν πιάνουν κορυφή; Κάνε λιγάκι υποµονή που θήσει. Στην αντίθετη περίπτωση, λέει και το παλαιό λαϊκό άσµα. ∆εν είσαι χαµένος από χέρι και ακόµη είναι ανάγκη ούτε κάθε τρεις και και οι ρέγγες οι κλαίουσες θα σου λίγο να περνάς το πρόγραµµά σου γυρίσουν την πλάτη. Κι αφού τα είπα όλα αυτά, ορίαπό τη µηχανή του κυµά, ούτε να ψάχνεις για Ιφιγένειες ανάµεσα στε και όσα έδειξε η AGB για τον στα στελέχη σου για να τις θυσιά- µήνα Οκτώβριο. Οτι δηλαδή ο Alpha κατέκτησε την πρωτιά στο σεις στο βωµό της τηλεθέασης. Νούµερο δύο. Οταν σφίγγουν τα γενικό κοινό στο σύνολο της ηγάλατα, δεν το παίρνεις το θέµα µέρας. Και στο prime time που προσωπικά και δεν προχωράς σε όλοι το κοιτάνε και ξερογλείφοαπονενοηµένα διαβήµατα. ∆εν σε νται, πήρε την κορυφή στα δυπάει για παράδειγµα ο άνεµος ο ναµικά κοινά – ηλικίες 15 ώς 44 πολιτικός που φυσάει αυτή την ε- ετών µας κάνει αυτό. Αλλά εκεί ποχή; Αντί να τραβολογιέται το δη- που έπαιξε µπάλα απρόσµενη το µοσιογραφικό σου δυναµικό σε ύ- κανάλι και εντυπωσίασε ακόµη µνους της µιας ή της άλλης πλευ- περισσότερο ήταν στο δελτίο ειράς, κρατάς κάποιες πολύ επιλε- δήσεων. Οπου αναδείχθηκε κτικές ισορροπίες και φροντίζεις πρώτο σε τηλεθέαση τόσο στο να χτίσεις γέφυρες που θα σου φα- σύνολο του κοινού όσο και στα νούν χρήσιµες στο µέλλον. Και σε δυναµικά κοινά. Αν τα θέλετε και σε απόλυτους καµία περίπτωση δεν επιδεικνύεις τάσεις για καουµποϊλίκι του στιλ αριθµούς, από 1 έως 31 Οκτωβρί«θα τους βάλω εγώ µυαλό». Γιατί ο ου, στο σύνολο κοινού, το κεντριΕλληνας µπορεί να σου τα συγχω- κό δελτίο ειδήσεων του Alpha ρήσει όλα εκτός από το να τον α- βγήκε πρώτο µε µέσο όρο 20,2%. Ακολούθησαν ο Antenna µε ποκαλέσεις κουφιοκέφαλο. Νούµερο τρία. Σε περίπτωση 20%, το Mega µε 18,6%, το Star που µας πάνε καλά τα πράγµατα µε 14%, ο ΣΚΑΪ µε 8,9% και η και είµαστε σε θέση σωστή και µε- ΝΕΡΙΤ µε 8,8%. Στην πρώτη θέση ήταν και στο τράµε τους πόντους των επιτυχιών µας, αντί να επαναπαυθούµε στις κοινό από 15 ώς 44 έτη, µε µέσο δάφνες φροντίζουµε να βάλουµε όρο 19,5%. Ακολούθησαν ο ακόµη περισσότερο τα δυνατά µας. Antenna µε 17,3%, το Mega µε Να στρωθούµε ακόµη πιο σκληρά 14,3%, το Star µε 12%, ο ΣΚΑΪ µε στη δουλειά, να στουµπήξουµε κά- 6,8% και η ΝΕΡΙΤ µε 3,2%.

Ε

- Την παρακολουθούµε ψύχραιµα. Και φυσικά την αξιοποιούµε για καλό. Υπάρχουν στιγµές που τις ζηλεύει κανείς στο ερεβώδες τοπίο τους, τα αντανακλαστικά τους, τη δύναµή τους, αλλά και φορές που σε τροµάζουν, η αµετροέπεια, η απίστευτη αίσθηση παντοδυναµίας που δίνει, ο κανιβαλισµός επί δικαίων και αδίκων.

Eχουµε δύο καλές σελίδες στο fb και άλλες δύο στο twitter και λειτουργούµε για το καλό του περιοδικού, του site και του «Θεσσαλονίκη Αλλιώς».

• Το χαρτί έχει µέλλον; – Ναι, διαφοροποιηµένο πιστεύω από ό,τι το ξέραµε, αλλά έχει. Είναι µια αιώνια αξία που δεν θα χαθεί.

• Κάποτε λέγαµε ότι όλες οι µόδες, όλοι οι συρµοί, όλες οι µουσικές, όλα τα φρέσκα από τη Θεσσαλονίκη ξεκινάνε. Ισχύει και σήµερα; – Ισχυε για καιρό. Εδώ δοκιµάζονταν πολλά, γεννιούνταν πολλά, εδώ άνοιγαν πολλά νέα καταστήµατα πριν κατέβουν κάτω, ξεκινούσαν µόδες, εξάγονταν σπουδαία µυαλά στην Τέχνη. Τα τελευταία χρόνια ισχύει σε ελάχιστα πράγµατα. Η γραφιστική µας, ας πούµε, είναι άπαιχτη, εµπνευσµένη, υπάρχουν υπέροχοι βιοµηχανικοί σχεδιαστές, οι νέοι µουσικοί

µαραζώνουν όµως, τα νέα σχήµατα διαλύονται, οι συγγραφείς της πόλης προσπαθούν, αλλά το κλίµα της είναι ακόµα νοσηρό.

• Αυτή η λέξη «συµπρωτεύουσα», πώς σας µοιάζει; – Τραγική. Μειώνει τη νοηµοσύνη µας. Σαν να σε κοροϊδεύουν διαρκώς µε µπισκοτάκια. ∆εν θέλω να την ξανακούσω ποτέ και κανείς σώφρων άνθρωπος πι-

στεύω στην πόλη.

• Αν σας ξαναπεί κάποιος ότι «η Θεσσαλονίκη είναι ερωτική πόλη», θα φάει µπούφλα; – Ε ναι. Ή θα του κάνω δώρο τα προφυλακτικά, αρκεί να µου στείλει µια αναµνηστική σέλφι από τη συνεύρεση. Κάτι, βρε αδερφέ, που να το αποδεικνύει µια φορά έστω.

54

23 Nοεµβρίου 2014

∆HMOΣΘENHΣ ∆ABBETAΣ

ΘANOΣ KAKOYPIΩTHΣ

EÓÙ¤¯Óˆ˜ Υβριδικοί πόλεµοι ταν η Ρωσία συγκρούστηκε πολεµικά µε τη Γεωργία κι ύστερα µε την Ουκρανία πολλοί µίλησαν για επιστροφή του «ψυχρού πολέµου».

Oταν πάλι ο Οµπάµα κι η Αµερική κήρυξαν τον πόλεµο κατά του ισλαµικού χαλιφάτου, πολλοί εξίσου µίλησαν για πόλεµο εναντίον της τροµοκρατίας. Και στις δύο περιπτώσεις οι αυτοµατισµοί της σκέψης παραπέµπουν σε εικόνες του παρελθόντος. Σκεφτόµαστε στην πρώτη περίπτωση πόλεµο πρακτόρων µεταξύ της KGB και της CIA, επεµβάσεις σε γειτονικές χώρες για συνετισµό (Τσεχοσλοβακία, Ουγγαρία), όλα τα ανάλογα που ΄χε δώσει η αντιπαράθεση Κρούτσεφ - Κένεντι. Στη δεύτερη περίπτωση σκεφτόµαστε µία αµερικανική στρατιωτική επιχείρηση όπως αυτή στο Ιράκ και το Αφγανιστάν µετά την καταστροφή των ∆ίδυµων Πύργων στις 11 Σεπτεµβρίου το 2001. Στρατιώτες, τανκς, αεροπλάνα, υπερσύγχρονα όπλα, όλα στην υπηρεσία του «καλού» όπως είχε ονοµάσει τις δράσεις αυτές ο Μπους ο νεότερος εναντίον του «κακού» που ενσάρκωναν οι αντιδηµοκρατικές δυνάµεις των ισλαµιστών. Κι όµως ούτε το ένα συµβαίνει ούτε το άλλο παρά την υπάρχουσα ένταση. Τι έχει άραγε αλλάξει; Κατ’ αρχήν η Ρωσία δεν είναι πια η Σοβιετική Ενωση. ∆εν µπορεί να γίνει επανάληψη περιόδου 1945-1989. Γιατί ήταν τότε που ‘ρθε η Περεστρόικα. Αυτή άλλαξε πάρα πολύ τη φυσιογνωµία της Ρωσίας γκρεµίζοντας το σοβιετικό µοντέλο. Κι ακόµη το Κρεµλίνο δεν είναι επικεφαλής κάποιας διεθνούς συµµαχίας υπό το πρίσµα µιας δοµηµένης ιδεολογίας ή ενός άλλου κοινωνικοοικονοµικού συστήµατος όπως ήταν η κοµµουνιστική πρόταση. ∆εν προβάλλει συνεπώς η Ρωσία καµία νέα πρόταση που να επιβάλλει µια διεθνή νέα τάξη. Επιπλέον δε η καθηµερινότητά της µοιάζει πολύ µε τη δυτική ενώ η οικονοµία της είναι επίσης συγγενής. Συνεπώς ο Πούτιν, παρά την εικόνα του πρώην KGB πράκτορα, δεν είναι ο γραµµατέας κοµµουνιστικού κόµµατος που θα διαδεχτεί κάποιος Γκορµπατσόφ. Αντίστοιχα τώρα, το Ισλαµικό

O

Κράτος δεν λειτουργεί όπως και η Αλ Κάιντα, ακόµα κι αν αυτή είναι παιδί του Μπιν Λάντεν που οραµατίστηκε το χαλιφάτο. Οι ισλαµιστές του χαλιφάτου λειτουργούν διαφορετικά. ∆εν κάνουν µετωπικούς πολέµους µε στρατό, χάνονται στο πλήθος κι εµφανίζονται ξαφνικά όπως εξαφανίζονται, προκαλούν µάχες εθνικές, θρησκευτικές, σε κράτη χαοτικά όπως η Συρία, το Ιράκ ή η Λιβύη. Οι εξ αέρος βοµβαρδισµοί τους χτυπούν αλλά αυτοί έµαθαν πια να ξεγλιστρούν και να ‘χουν λιγότερες απώλειες. Αναγκάζουν έτσι τους δυτικούς να µην µπορούν να τους βρουν (µια και δεν είναι τακτικός στρατός) κι έτσι σκέφτονται ότι µία µάχη στη γη είναι αναγκαία για το τελείωµα κάποιου πολέµου µε τους τζιχαντιστές. Οµπάµα δεν θέλει να ξαναπροχωρήσει όπως στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν διότι νιώθει πως ο εχθρός είναι ασύµµετρος και οι µάχες δεν είναι όπως ήταν πριν πραγµατικές. Είµαστε πια αντιµέτωποι µε υβριδικούς πολέµους. Ο Πούτιν και οι ισλαµιστές είναι σπεσιαλίστες. Χρησιµοποιούν καµουφλαρισµένες στρατηγικές, µε την ανθρωπιστική βοήθεια, την οικονοµική τιµωρία, την επικοινωνία της πρόκλησης ή την προπαγάνδα κόβοντας κεφάλια αθώων πολιτών ή σκοτώνοντας µαζικά µέσα από τη δηµιουργία µαρτύρων του Ισλάµ που τινάζονται στον αέρα ως ανθρώπινες βόµβες ζωσµένοι µε εκρηκτικά. Οι πόλεµοι πια δεν είναι όπως άλλοτε κλασικοί. Είναι πιο πολύπλοκοι κι απρόσµενοι. Εχασαν την παραδοσιακή τους απλότητα κι οι αντίπαλοι είναι παρόντες - απόντες, θεατοί - αθέατοι, αρκετά πολύπλοκοι. Ετσι κι η ∆ύση είναι υποχρεωµένη να προσαρµοστεί συχνά στην υβριδική πολεµική πραγµατικότητα. Θα ‘ταν καλό να µην ακολουθήσει τη στρατιωτική ατζέντα των τζιχαντιστών, αλλά να βρει τρόπους για να µπορεί να προλαµβάνει τις καταστάσεις. Να επιβάλλει αυτή η ίδια την πολεµική ατζέντα. Χρειάζεται και η ∆ύση την υβριδική της πρακτική, κάτι που έχει αρχίσει να γίνεται τώρα στους υβριδικούς πολέµους.

Ο

Καθηγητής πανεπιστηµίου, εικαστικός, ποιητής. Σύµβουλος του πρωθυπουργού Αντώνη Σαµαρά σε θέµατα πολιτισµού

™ÙÔ Î¿‰ÚÔ...

Τ

α πολιτικά κόµµατα, στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, ελάχιστες –έως και µηδενικές– ευκαιρίες µάς δίνουν να τα θαυµάσουµε και να τα αποδεχθούµε ως λαοπρόβλητους φορείς εξουσίας. Αντίθετα, µας έχουν φέρει σε τέτοιο σηµείο δυσανεξίας ώστε να έχει καθιερωθεί ως κλισέ –και τα κλισέ παρ’ ότι βαρετά, επαναλαµβάνουν αναµφίλεκτες αλήθειες– αυτό που εκφράζει απαρέσκεια και έντονη αγανάκτηση: «∆εν βαριέσαι. Ολοι τους ίδιοι είναι! Ολοι να φάνε θέλουν!». Αυτό αποτελεί σχεδόν πανάρχαια ρήση, που το πέρασµα του χρόνου την καθιστά ολοένα και πιο αδιάψευστη. Ο τρόπος που αναφέρεται ο µέσος πολίτης στην ονοµατική φράση «τα κόµµατα» έχει καταστεί οριστικά και αµετάκλητα απαξιωτικός και ενίοτε υβριστικός. Πάµε µια βόλτα να ψηφίσουµε; Στο εσωτερικό τα κόµµατα εξουσίας φέρουν αποκλειστική ευθύνη για τη µνηµειώδη κακοδιαχείριση, την εγκληµατική διασπάθιση του δηµόσιου χρήµατος, τους εµφυτευµένους εγκάθετους που, αφού εγκαθίστανται σε θέσεις-κλειδιά, διορίζουν κατά βούληση ηµέτερους καθιστώντας την έννοια της αξιοκρατίας λέξηµα κενό σηµασιολογικού περιεχοµένου και εξαναγκάζοντας νέους ανθρώπους προσοντούχους και ταλαντούχους να αυτοεξορίζονται εγκατα-

ΣΥΡΙΖΑ: στερνή ελπίδα ή µία από τα ίδια; λείποντας την Ελλάδα γεµάτοι πίκρα και απογοήτευση και προσδίδοντας στη χώρα µια έντονη δυσοσµία «κοµµατίλας». Και έχουµε πλέον καταντήσει να ψηφίζουµε ένα κόµµα από κεκτηµένη συνήθεια. Να πηγαίνουµε στο εκλογικό τµήµα σχεδόν µηχανικά, έτσι σαν κυριακάτικη βόλτα. Και ενίοτε κάποιοι πολίτες παύουν να ψηφίζουν σαν να έχουν αποφασίσει να κόψουν µία κακή συνήθεια. Aλλοι πάλι το σκέπτονται, το µελετούν και παίρνουν την τελική απόφαση πίσω από το παραβάν. Υστερα ρίχνουν το φάκελο στην ψηφοδόχο, παίρνουν την ταυτότητά τους και αποχωρούν επιλέγοντας µεταξύ σπιτικού φαγητού ή ταβέρνας/εστιατορίου. Τις πταίει Αλλά πώς φθάσαµε εδώ; Φταίει η Μέρκελ; Ο Σόιµπλε; Ο εν πολλαίς αµαρτίες γηράσας «αγκαλίτσας» του πρωθυπουργού µας, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ; Ή φταίει «το κακό το ριζικό µας»; Αρχίζω από το τελευταίο. Την επίδειξη αρχοντοχωριατισµού από την πληγείσα µεσαία τάξη –κυρίως– που εξοπλίσθηκε –ούτως ειπείν– µε παντός είδους πιστωτικές κάρτες, αγόρασε τζιπ, κότερα και έχτισε σπίτια τριπλασίου και βάλε µεγέθους, από ό,τι χρειαζόταν να κατοικήσει µε µεγάλη άνεση. Με την έλευση της κρίσης αυτοί οι άνθρωποι δεν µπόρεσαν να «τιµήσουν» τα χρέη τους και η λέξη «πλειστηριασµός» έγινε ο εφιάλτης τους στην εποχής µας. Oπως το αδιόρθωτο κράτος, έτσι και οι αστοί κατασκεύασαν ένα τεχνητό παράδεισο στηριγµένο στον συνεχή δανεισµό και κάπου (πολύ αργοπορηµένα αφού είχαν παρακοιµηθεί) ανάµεσα στο 2008 και 2009 ξύπνησαν έµφοβοι µπροστά σε έναν οικονοµικό Αρµαγεδδόνα. Στην αυτοκτονική απόγνωση. Οσο για το κράτος και τα «κατορθώµατά» του, τι να πεις; Τι να πεις για την «ηθικό-νόµιµη «Βουλγαρακιάδα»; Την αδηφάγο «Τσοχατζοπουλιάδα»; Το όριο του ποσού που µπορεί κανείς να κάνει «δωράκι» στον εαυτό του; Τι να πεις για τα Μαγγίνεια αλλά και τα Παυλί-

δεια άγη; Πώς να µην αναµέλψεις έµπλεος θρησκευτικού θαυµασµού για το Βατοπέδι ως και τα παρατράγουδα αυτού; Αλλά και πώς να µην «κουφαθείς» από τα έκκροτα Kαρατζαφέρεια αποκαλυπτήρια; Η Μέρκελ και ο Σόιµπλε ευθύνονται στη Ν. Ευρώπη για την επιβολή µιας ανθρωποκτόνου λιτότητας. Ειδικότερα η Μέρκελ σε κατάσταση «υπέροχης τρέλας» είχε κολλήσει στο λαµπρό παράδειγµα της «Σουηβής νοικοκυράς»: Μαγειρεύεις τη µία µέρα και την επόµενη µαζεύεις τα αποφάγια και βράζεις µια λαχταριστή σούπα! Πώς θα πορευθούµε στο µέλλον; Τι θα περιµέναµε από µια (ενδεχόµενη βάσει των τρεχουσών δηµοσκοπήσεων) κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ µε κάποιο Ποτάµι. Ας θίξουµε µερικά από τα πιο δύσκολα: Να διατηρήσει ατόφια την αριστερή του φυσιογνωµία, αποφεύγοντας τα επικίνδυνα «κοκτέιλµπόµπες» µε δόσεις Κεντροαριστεράς (αρκετά µας έκαναν από το 1981 αυτή και η εν νεοφιλελευθερισµώ αδελφοποιτή της Κεντροδεξιά). Να χτυπήσει στην καρδιά τη φαυλοκρατία. Εκατοντάδες τυχοδιώκτες και λαµόγια θα παρεισδύσουν στην Κουµουνδούρου καταθέτοντας CV Αριστερού αγωνιστή, θύµατος της «επάρατης ∆εξιάς». Να αναστήσει παντί τρόπω (όχι µε δανεικά) το κοινωνικό κράτος, αυτό το µέγα απόκτηµα των αληθινών σοσιαλιστών, που ουσιαστικά ταυτίζονται µε τον Χριστιανισµό και τον Oυµανισµό στις πιο ανθρωπιστικές εκφάνσεις τους και κατόρθωσαν να αλλάξουν µεταπολεµικά το ρυθµό του κόσµου. Να επιβληθεί ένα κράτος δικαίου όπου ο καθένας θα καταβάλλει φόρους σύµφωνα µε τις οικονοµικές του αντοχές. Αλλά και ο καθένας θα έχει δικαίωµα συµµετοχής στο κοινωνικό γίγνεσθαι, και δεν θα ανέχεται µια κοινωνία αποκλεισµού και κοινωνικού ρατσισµού που κλείνει την πόρτα κατάµουτρα σε άξιους, βάσει της εύστοχης ρήσης ότι εσαεί θα «επιπλέουν οι φελλοί και τα περιττώµατα». Να ανακτηθεί η χαµένη ανεξαρτησία και αξιοπρέπειά µας, αυτό που αποτελεί ηθική υποχρέωση προς όσους πολέµησαν το φασισµό και θυσιάστηκαν για την ελευθερία. Ενας λαός που αγωνίστηκε κατά του φασισµού µε τέτοια γενναιότητα, µία χώρα όπου άνθησε το πιο φίνο λουλούδι, αυτό της εθνικής αντίστασης, δεν αξίζει τέτοια µεταχείριση από τρόικες και άλλους, όπως οι κακοηθέστατες φυλλάδες του γερµανικού Τύπου. Αλλωστε πόσο ευθύνονται οι Ε.Ε., ΕΚΤ και ∆ΝΤ για την ελληνική κοινωνιο-οικονοµική κατάντια; Οι διεκδικήσεις µας για πολεµικές αποζηµιώσεις δύσκολα θα ικανοποιηθούν, αλλά η ληστρική αρπαγή του κατοχικού δανείου συγκεντρώνει όλα τα εχέγγυα ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη στη χώρα µας από κάποιο διεθνές δικαστήριο. Τέλος, κάτι πρέπει να γίνει για τη φάρσα της βιωσιµότητας του χρέους. Το 1953 στο Λονδίνο οι Σύµµαχοι απάλλαξαν τη (∆υτική) Γερµανία από το µισό του χρέους της και επανασχεδιάστηκε η εξόφληση του άλλου µισού ώστε να ξεπληρωθεί σε µια πολύ µακρά περίοδο. Χωρίς αυτή τη «διευκόλυνση» το «γερµανικό θαύµα» θα ήταν αδιανόητο. Και για την πραγµάτωσή του συνέβαλαν σχεδόν όλα τα νυν ονοµασθέντα κράτη-PIIGS: Ελλάδα, Ιταλία, Ιρλανδία και Ισπανία. «Σχέδιο Μάρσαλ»; «Σεισάχθεια»; ή Grexit µε συνακόλουθο ευρωπανικό και τέλος της εποχής; Το 1953 οι Σύµµαχοι είχαν συµπεράνει ότι για ένα χρέος δεν ευθύνεται αποκλειστικά ο χρεοφειλέτης. Τώρα οι Γερµανοί ωρύονται ότι «∆εν φταίνε εκείνοι για τις ηλιθιότητές µας»!

1 2 3 4

5

6

Oµότιµος καθηγητής AΠΘ

55

23 Nοεµβρίου 2014

KΩΣTAΣ ZOYPAPIΣ

AN∆PEAΣ N. AΘANAΣIOY

¢È¿ Ù·‡Ù·

H ¿ÏÏË ¿Ô„Ë

Προαµύνεσθαι άρα Aντάρτικο ισβολή, κατοχή. Aρα; Πρώτο άρα: σκύβω µπρούµυτα, προσκυνώ, ραγιάς προσκυνηµένος. ∆εύτερο άρα: κλεφτουριά, EAM-EΛAΣ, µάνα µου γλυκειά Eλλάδα, ο αντάρτης του EΛAΣ, θα σ’ ανάψει την λαµπάδα της τιµής, της λεφτεριάς, µε του ∆ιάκου το τιµηµένο αίµα... Mνηµόνιο, Tουρκία, Σκόποια. Aρα; Πρώτο άρα: H δικοµµατίλα, η νατοκεµαλική αρβύλα κι οι προσκυνηµένοι της λίστας Λαγκάρντ Nουδού - τεθνεώτος Πασόκ. ∆εύτερο άρα; * Ξανά φτου κι απ’ την αρχή EAM - EΛAΣ Kλεφτουριά, για να ξεκοπρίσουµε την κόπρον του Aυγείου, µε τους τραπεζίτες, µερκελο-χαντούµηδες και κλεφτολαγκαρντολάθρους, Bεβαίως, ξύπνιοί τινες δηµοπίθηκοι, θα ξαναψιττακίσουν το µονοφυσίτικο του Mαρξ, ότι ένα ενδεχοµένως δεύτερο αντιστασιακό EAM, θά ‘ναι ως η «φάρσα» του πρώτου. Aυτά, αυτοί, ως ευρωλιγούρια γερµανοτσολιάδικα. Eµείς, οι κατά το Συναµφότερον ιλαροτραγικοί, γνωρίζουµε το αριστοτέλειον «αι αυταί δόξαι ανακυκλούνται εν τοις ανθρώποις». Nαι, «ανακυκλούνται»! Aρα, το περί φάρσας του Mαρξ, µαψ. Mάπα, νεοελληνιστί. Πώς τα τεκταινόµενα, «εν τοις ανθρώποις», «ανακυκλούνται» λοιπόν, διότι «κύκλος έστι των ανθρωπίνων πρηγµάτων» (πραγµάτων) καθ’ Hρόδοτον; Aνακυκλούνται όχι πανοµοιοτύπως αλλά κατά Θουκυδίδην «είδεσι διηλλαγµένα». Παρηλλαγµένα, ελαφρώς, κατά τα «είδη» τους, τις µορφές τους. Kαι, κατά το καθ’ ηµάς συναµφότερον, µπορεί πότε - πότε, το κύκλιον ανακυκλούµενον, να µοιάζει και µε φάρσα, ναι. Aλλά κυρίως, καιρίως και κεντρικώς, επανέρχεται ως κύκλιον. Aρα, παροµοιο-ειδές. * «H µέθοδος του άρα», του Oδυσσέα Eλύτη, µείζον κείµενο του ελληνισµού, το οποίο µελετώ, στο πρόσφατο πόνηµά µου «Eρχοµαι από µακριά», εκδ. Aρµός, έρευνα για τον φιλοσοφικό λογογράφον Oδυσσέα Eλύτη.

Aρα; Αρα, η σηµερινή εισβολή-κατοχή των Ούννων και πλειόνων Γερµανογότθων, οµοιάζει «είδεσι», µε την πρόσφατη των Ούννων Γερµανογότθων. Και ξανά, άρα, η αντιµετώπιση αντιµετωπίζεται µε διττόν το άρα: ή µε το σαµαροµερκελικόν γερµανοτσολιάδικον ή µε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, έστω και εν είδεσι· ψιλοξηλωµένο, λόγω παρακµής, συλλογικής τε και φιλοτοµαρικής.

E

ρα: «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ», σήµερα; Μα, αυτά που ήθελε και τότε. Και πώς το τότε, κυκλίως, είδεσιν ελαφρώς παρηλλαγµένον, ανακυκλούται στο σήµερα; Ως εξής, στο περίπου: α) Ενα εθνικό, απελευθερωτικό µέτωπο κατά της σηµερινής εισβολής-κατοχής, επισυµβαίνει µε τους πάντες συνβαίνοντες, που βαίνουν µαζί σ’ ένα αντι-

Α

στάσεως αντι-µνηµονιακό µέτωπο. Τόσο απλούν και σύνθετον, όπως και τότε. Τότε, το ΕΑΜ είχε, κατά την έναρξή του, δεχθεί και βασιλόφρονες, χωρίς να θέσει το καθεστωτικό, αν και ο φυγάς Βασιλεύς ήταν ένοχος εσχάτης προδοσίας, άρα τυφεκισµού ή, κάλλιον, ατιµωτικής αγχόνης, διότι είχε παραβιάσει το Σύνταγµα µε το βασιλικό πραξικόπηµα της 4ης Αυγούστου του ’36. Το σηµερινό ΕΑΜ –είδεσι διηλλαγµένον για τα σηµερινά– προφανώς, όπως και τότε, θα καθοδηγείται από την κάποια σύνολη Αριστερά, διότι και τώρα και τότε, η αιωνία κεντροδεξιά –ως τάση κοµµατοθεσµική– εµφορείται από την ακατάσχετη ροπή της προς ενδοτισµόν, ραγιαδισµόν και αφιλοπάτριδα βλακείαν. Εξ ίσου προφανώς, κεντρώοι, δεξιοί, αµφιδέξιοι και αµφιθυµικοί, έχουν την θέση τους σ’ αυτήν την εκ νέου φιλοπατρίαν, την «περί πάτρης» Κλεφτουριά και το νέο, φτου κι απ’ την αρχή Αντάρτικο. Αρα, πού η δυσκολία και το καινοφανές; Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον, «για να γυρίσει ο ήλιος». β) «Είδεσι διηλλαγµένα» τα πράγµατα: τότε, το ΚΚΕ είχε πρωταγωνιστήσει µέσα στο ΕΑΜ, δίπλα σε αναρίθµητους Ελληνες µη κοµµουνιστές πατριώτες, οι οποίοι άλλωστε ήσαν και η επιβλητική πατριωτική πλειοψηφία του ΕΑΜ. Σήµερα, το ΚΚΕ, µέσα σε βαθείαν επιστηµονικήν και επαναστατικήν υπνηλίαν, δείχνει να κωφεύει, να στραβίζει, να υπνώττει. Ζητάει τον ουρανό µε τ’ άστρα, σαν από άλλον γαλαξία και απαιτεί να εµφανισθεί πρώτα η βασιλεία των ουρανών, ώστε κατόπιν, να έλθει και το ΚΚΕ, να συµβάλλει κι αυτό, στην ήδη επελθούσαν βασιλείαν των ουρανών. Είναι αυτό που λένε, το επαναστατικό, διαλεκτικό προτσές. Αρα; Αρα, το ΚΚΕ, σήµερα, στο ξανά ΕΑΜ ή θα απόσχει ή θα ξαναδιασπασθεί, ως συνήθως, κατά τα τελευταία εκατό χρόνια του: «Το πιο παλιό» από τα διασπαζόµενα και πολυδιαλυόµενα ελληνικά κόµµατα... γ) Εµείς, οι παλαιονεοαριστεροί, οι εκ του ΚΚΕ, της Ε∆Α και της «Σπίθας» του Μίκη επιπόλιοι γέροντες και νεαροί επίγονοι, πράξαµε ήδη το µετωπικό µας καθήκον, ως «Πυρίκαυστος Ελλάδα». Ηδη, ως διακριτόν παρ’ Αρείω Πάγω κόµµα, έχουµε συµµετάσχει κατά τις πρόσφατες ευρωεκλογές σε προεργασία δηµιουργίας του ξανά ΕΑΜ. Για τον ΕΛΑΣ, θα δείξει... Μπορεί και να µη χρειαστεί, τέτοιος, αλλά ελαφρώς, «αλλοίος» ΕΛΑΣ: ως εν είδεσι παρηλλαγµένος ελληνικός λαϊκός, απελευθερωτικός στρατός, Ναι, η «Πυρίκαυστος Ελλάδα», µε τριάντα πέντε χιλιάδες κι όλας καταγεγραµµένους µαχητές στις ευρωεκλογές, δείξαµε την καλή µας αγωνιστική διάθεση για µία καλή επανέναρξη του ΕΑΜ. Ναι, τριάντα πέντε χιλιάδες είµαστε. Λίγοι είµαστε, αλλά δεν είµαστε και λίγοι.

τριµερής διακήρυξη του Καΐρου δροµολογεί µια στρατηγική συµµαχία του Ελληνισµού µε την Αίγυπτο, επιτρέπει στην Αθήνα και τη Λευκωσία να λειτουργήσουν σαν κρίκοι για τη σύνδεσή της µε το Ισραήλ και ανοίγει ξανά τον κύκλο των διαβουλεύσεων για την οριοθέτηση των ελληνικών θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο. Σηµατοδοτεί, έτσι, την επανεκκίνηση του σχεδίου «Κωδικός ΑΟΖ, Ελλάς επί τέσσερα, Ελλάς των τεσσάρων θαλασσών» στο πιο κρίσιµο και δύσκολο µέτωπο. Και αυτό δέκα χρόνια, από τότε που ο Κώστας Καραµανλής είχε δροµολογήσει την εφαρµογή του σχεδίου, αποβλέποντας αφ’ ενός στην καθιέρωση ευρωπαϊκής θαλάσσιας πολιτικής και αφ’ ετέρου στην οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών της χώρας µε όλους τους γείτονές της. Τι, όµως, σηµαίνει το σχέδιο αυτό και ποιες αντιδράσεις µπορεί να προκαλέσει;

Η

Τουρκικές υπονοµεύσεις στην οριοθέτηση της ΑΟΖ Η ιστορική εµπειρία είναι διδακτική και επιβάλλει διαρκή επαγρύπνηση. Ενώ το σχέδιο «Κωδικός ΑΟΖ» ξεκίνησε µε απόλυτη µυστικότητα, προσέκρουσε στις πιο υποχθόνιες αντιδράσεις της Aγκυρας. Και αυτό αφορά, ιδιαίτερα την περίπτωση της Αιγύπτου, που διαδραµατίζει καθοριστικό ρόλο στην οριοθέτηση της Αν. Μεσογείου. Αµέσως µετά τις πρώτες διαβουλεύσεις, που δροµολογήθηκαν ύστερα από επίµονες προσπάθειες του τότε υφυπουργού Εξωτερικών Γιάννη Βαληνάκη, η Aγκυρα, ενηµερωµένη από Αιγυπτίους, απαίτησε την άµεση διακοπή τους. Υποστήριζε πως οι ελληνικές θαλάσσιες ζώνες δεν συνορεύουν µε τις αιγυπτιακές, ισχυριζόταν πως το Καστελόριζο δεν έχει δική του υφαλοκρηπίδα και επέµενε πως ανάµεσα στις θαλάσσιες ζώνες Ελλάδας και Κύπρου παρεµβάλλεται µια εκτενής τουρκική ζώνη. Αρχικά έπεισε την Αίγυπτο να µην ολοκληρώσει τη συζήτηση µε την Ελλάδα και στη συνέχεια, στη διάρκεια της κυβέρνησης Μ. Μόρσι, την πίεζε να προχωρήσουν σε µια αναµεταξύ τους οριοθέτηση, αγνοώντας την Ελλάδα και τα δικαιώµατα του Καστελόριζου.

Υπονοµευτική δράση ανέπτυξε η Aγκυρα και προς την κατεύθυνση της Λιβύης, όπου η κυβέρνηση Κ. Καραµανλή είχε επίσης ξεκινήσει σχετικές διαπραγµατεύσεις. Ενώ, µάλιστα, η ελληνική πλευρά, προκειµένου να αναγνωριστούν πλήρη δικαιώµατα στη Γαύδο, δέχτηκε τις αξιώσεις των Λίβυων σ’ ό,τι αφορά τον Κόλπο της Σύρτης, η ολοκλήρωση της διαπραγµάτευσης καρκινοβατούσε εξαιτίας επίµονων τουρκικών παρεµβάσεων. ∆όλια και καιροσκοπικά, η Aγκυρα υπονόµευε τα ελληνικά συµφέροντα, καθώς ήθελε να αποφευχθεί ένα προηγούµενο οριοθέτησης που συγκρουόταν µε τους ισχυρισµούς της για το Αιγαίο και το Καστελόριζο. Ακόµη θρασύτερη υπήρξε η παρέµβαση της Aγκυρας προς την Αλβανία. Κορυφώθηκε, µάλιστα, αµέσως µετά την υπογραφή της συµφωνίας Κ. Καραµανλή και Σ. Μπερίσα, που αναγνώριζε πλήρη δικαιώµατα θαλάσσιων ζωνών, όχι µόνο στα µεγάλα νησιά του Ιουνίου, αλλά και στις νησίδες βόρεια της Κέρκυρας. Τουρκικές µυστικές υπηρεσίες έπεισαν – προφανώς µε το αζηµίωτο– στελέχη του τότε αντιπολιτευόµενου και τώρα κυβερνώντος σοσιαλιστικού κόµµατος να προσφύγει στο Ανώτατο ∆ικαστήριο για να ακυρώσει την ελληνοαλβανική συµφωνία και τα κατάφεραν. ο συµπέρασµα είναι ξεκάθαρο: Εδώ και δέκα χρόνια, η Aγκυρα υπονοµεύει κάθε προσπάθεια για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών που αναπτύσσει η Ελλάδα µε τους γείτονές της. Λίγο αργότερα, έβαλε σε εφαρµογή και αλλεπάλληλες απόπειρες τετελεσµένων γεγονότων στην ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα ανάµεσα στην Κύπρο και το Καστελόριζο. Σήµερα, η ιστορικής σηµασίας συµφωνία που υπέγραψε στο Κάιρο ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαµαράς µε τους προέδρους της Κύπρου και της Αιγύπτου απαντά, µε τον πιο έµπρακτο τρόπο, στις υπονοµεύσεις, που ανέπτυξε η Aγκυρα. Πρόκειται για µια σηµαντική εξέλιξη, που προµηνύει πολλές και σηµαντικότερες άλλες. Βέβαιο είναι πως η Τουρκία θα αντιδράσει. Αβέβαιο είναι µόνο το πότε και πώς. Η πρόσφατη εµπειρία παραπέµπει, πάντως, τόσο σε πειρατικές παρεµβάσεις όσο και σε νοµικές αιτιάσεις, που η Aγκυρα επικαλείται άλλοτε δηµόσια και άλλοτε στις λεγόµενες διερευνητικές επαφές και τον διµερή πολιτικό διάλογο. Οι έως τώρα χειρισµοί αποδεικνύουν πως οι φύλακες έχουν καλή γνώση.

Τ

andathanasiou@gmail.com

Tου ΓIANNH ΠAPAΣKEYOΠOYΛOY jparaske@otenet.gr

H «Tρίτη Oψη» του νοµίσµατος

9 771105 093105

4 7>

∂∫ ¢O™∏ ∆∏™ «∫ Àƒπ∞∫∞∆π∫∏™ ∂§∂À£∂ƒO∆À¶π∞™»

∂¶7∞ ∏ ∆∂á∏ ∆∏™ ∑ø∏™ 23 ¡O∂ªµƒπOÀ 2014

™∆∂º∞¡ ∆™µ∞´Ã

∆∞ ÃO¡π∞ ∆∏™ ∂•Oƒπ∞™ ª›· ¤ÎıÂÛË ÛÙË µÈ¤ÓÓË ÊˆÙ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ‰È¿ÛËÌÔ˘ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÔ‡ Û˘ÁÁڷʤ· Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ·Á·Ë̤ÓË ÙÔ˘ ·ÙÚ›‰·, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·Ófi‰Ô˘ ÙÔ˘ Ó·˙ÈÛÌÔ‡ ™E§. 8-9

EDI7ORIAL A¶O TON °IøP°O TZE¢AKI

¢‹ÌËÙÚ· X·ÙÔ‡Ë

TO TIMHMA TH™ A¶§HPøTH™ EP°A™IA™...

2

¶∂ƒπ∂à ª∂¡∞

ÛÂÏ. 5 H ηθοποιός ενσαρκώνει τη θρυλική Pαραού από το εµβληµατικό µυθιστόρηµα του Παύλου Mάτεσι «H Mητέρα του Σκύλου», υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Σταύρου Tσακίρη και µιλά στο «7» τόσο για την ηρωίδα «µε δύο συντάξεις πιο πολύτιµες απ’ την πατρίδα», όσο και για τη σηµερινή Eλλάδα που έχει κι αυτή «φτώχεια, ανέχεια και φόβο» ζώντας «έναν πόλεµο διαφορετικού τύπου».

H ÈÔ ‚›·ÈË ¯ÚÔÓÈ¿ ÛÂÏ. 6 H νέα ταινία του σκηνοθέτη Tζέι Σι Tσάντορ («Oλα χάθηκαν», «O δρόµος του χρήµατος») έχει τίτλο «A most violent year» (H πιο βίαιη χρονιά). Πρόκειται για ένα γκανγκστερικό θρίλερ που εκτυλίσσεται µε φόντο τη Nέα Yόρκη του 1981 και µε πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι που προσπαθεί µε κάθε τρόπο να κρατήσει τη µικρή του επιχείρηση.

K¿ÔÙÂ Ë Aı‹Ó· ÛÂÏ. 11 H εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκθεση «Aθήνα. Tο πνεύµα του ’60: Mια πρωτεύουσα αλλάζει» σε επιµέλεια του δηµοσιογράφου και συγγραφέα Nίκου Bατόπουλου µας παρουσιάζει µέσα από φωτογραφίες, αρχεία, καρτ ποστάλ και περιοδικά την εικόνα της πόλης σε µια εποχή µε εντυπωσιακές αντιφάσεις.

£Â·ÙÚÈÎfi ÙÔ›Ô ÛÂÏ. 12 Tο βραβευµένο µε Πούλιτζερ έργο του Θόρντον Γουάιλντερ «Mε τα δόντια» (φωτ.) σκηνοθετεί ο Γιάννης Mόσχος, τον «Γλάρο» του Tσέχοφ µας παρουσιάζει µε µια άλλη µατιά ο Kώστας Φιλίππογλου και το σουρεαλιστικό και πολιτικό έργο του Pουµάνου Mατέι Bίσνιεκ «H Λέξη Πρόοδος στο Στόµα της Mητέρας µου Hχούσε Πολύ Φάλτσα» µας συστήνει ο Nίκος Γκεσούλης. ñ Φωτογραφία εξωφύλλου: Φωτογραφίες διαβατηρίου του Στέφαν Tσβάιχ, το 1940, στο Λονδίνο © Theatermuseum Wien

Y¶EY£YNO™ EK¢O™H™

™À¡∆∞KTIKH OMA¢A

™XE¢IA™MO™

°IøP°O™ TZE¢AKI™

¢. ABOYPH™, M. A¢AMO¶OY§OY, ¢. ANA™TA™O¶OY§O™, ∂. µ∂¡∞ƒ¢OÀ, X. KABBA¢IA™, B. KA§AMAPA™, º. KA§IAM¶AKO™, I. K§EºTO°IANNH, ¢. KIOY™O¶OY§O™, ¶. ME£ENITH™, N. º. MIKE§I¢H™, K. M¶OYPA™, ™. ¶AT™A§I¢H™, N. ¶OY§AKO™, X. ™IAºKO™, °. ºøKIANO™

NIKO™ KEXA°IA™

∂¶7∞ BIB§IO/3

XE°KE§ KAI °KOY§A°K °øNIA TOY ¢HMHTPH ANA™TA™O¶OY§OY πάρχει µια διάχυτη ατµόσφαιρα πολιτικής ορθότητας. Ετσι αν πεις ένα αστείο, µπορεί να σε κατηγορήσουν για σεξισµό, ρατσισµό ή οτιδήποτε άλλο. Κυρίως η νεοπουριτανική Αριστερά, που ταυτίζεται τώρα πια µε την παλιά συντηρητική ∆εξιά. Και οι δυο έχουν χάσει κάθε αίσθηση του χιούµορ. ∆εν ξέρουν πια τι είναι ειρωνεία ούτε µπορούν να συλλάβουν το πνεύµα της». Με αυτά τα λόγια είχε αντιµετωπίσει ο Σλαβόι Ζίζεκ την επίθεση που είχε δεχτεί από πολιτικούς της Ν.∆. και του ΠΑΣOΚ αλλά και τους εδώ σχολιαστές των µεγάλων εφηµερίδων, σε συνέντευξή του στην «Κ.Ε.». Ηταν Μάιος του 2013, όταν σε παρέµβασή του στην εκδήλωση µε τίτλο «Η ουτοπία της ∆ηµοκρατίας» κατά τη διάρκεια του 6ου Subversive Forum στο Ζάγκρεµπ, δίπλα στον Τσίπρα, είχε καταλήξει ότι «όσοι δεν υποστηρίζουν ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα πρέπει να πάρουν εισιτήριο πρώτης θέσης χωρίς επιστροφή για τα γκούλαγκ». Και είχε χαρακτηριστεί από ανθρώπους που πρώτη φορά άκουγαν το όνοµα του ως «σταλινικός». Η συλλογή από «Τα ανέκδοτα του Ζίζεκ» (εκδόσεις Μεταίχµιο, µετάφραση Ιωάννα Μιχελάκου) έρχεται να επιβεβαιώσει την τοποθέτησή του. O Σλόβενος στοχαστής, που οι περισσότεροι στην Ελλάδα τον γνωρίζουν από αυτό το ένα και µοναδικό αστείο, ξέρει ότι το χιούµορ είναι ένα όπλο. Και το χρησιµοποιεί µε απαράµιλλη τέχνη για να κάνει πιο ελκυστική την είσοδο του αναγνώστη ή ακροατή στο δικό του προβοκατόρικο σύµπαν. Γι’ αυτή τη µέθοδο του Ζίζεκ έχουν χυθεί ποτάµια µελάνι. Oι ρεαλιστές τον κατηγορούν ως υπερεπαναστάτη. Oι ακραιφνείς ριζοσπάστες τον θεωρούν ρεφορµιστή. Oι σοβαροφανείς τον αποκαλούν παλιάτσο της διαλεκτικής. Oι αφανείς τον χαρακτηρίζουν Ελβις της σύγχρονης φιλοσοφίας για την υπερβολική του έκθεση στα µέσα ενηµέρωσης –ξεχνώντας µάλλον ότι στα χρόνια του εξήντα η Νέα Αριστερά των ΗΠΑ καυχόταν ότι ξεπήδησε από τους γοφούς του βασιλιά του ροκ εν ρολ. Και τέλος όσοι περισπούδαστοι αναλύουν γεγονότα και βγάζουν συµπεράσµατα που τα θεωρούν θέσφατα, εξοργίζονται µε έναν παρείσακτο, χωρίς τρανταχτούς ακαδηµαϊκούς τίτλους, που δηλώ-

[

A™EMNA, PAT™I™TIKA, ™YXNA ™OYPEA§I™TIKA KAI ¶ANTOTE KAIPIA, TA «ANEK¢OTA TOY ZIZEK» A¶OTE§OYN TH ME£O¢O TOY ™TOXA™TH NA ¶POBOKAPEI TO KOINO TOY ME O¶§O TOY TO XIOYMOP

O ™Ï·‚fiÈ Z›˙ÂÎ

νει µαθητής του Χέγκελ και του Λακάν και έχει το θράσος να ξεκινάει διαλέξεις µε σπαρταριστά ηλίθια ανέκδοτα όπως ο διάλογος µεταξύ δύο αγνώστων σε ένα τρένο που διασχίζει την ΕΣΣ∆: «Εχεις γαµήσει ποτέ σκύλο;» «Oχι εσύ». «Φυσικά, όχι. Είναι αηδιαστικό. Απλά ρώτησα για να πιάσουµε κουβέντα». Σε αυτή τη συλλογή που εκδόθηκε από το ΜΙΤ, το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης, τα ανέκδοτα, πρόστυχα, άσεµνα, υβριστικά, ρατσιστικά, στριµωγµένα το ένα δίπλα στο άλλο, σχηµατίζουν ένα αλλόκοτο διανοητικό παζλ όπου κάποιος µπορεί να περιηγηθεί στη σκέψη του. O Ζίζεκ λατρεύει την πρόκληση, αλλά ξέρει και τη χρήση της. Oπότε τι πιο σηµαντικό γι’ αυτόν, από το να τραβήξει

την προσοχή του κοινού µε ένα ενοχλητικό –για τη αισθητική των σπουδαρχίδηδων στοχαστών– ανέκδοτο; Τα αστεία του σαρώνουν µε µπόλικη χοντροκοπιά τα πάντα, θρησκευτικές δοξασίες, πολιτικές πεποιθήσεις, ιστορικούς ηγέτες, σύγχρονους πολιτικούς, φεµινιστικά σλόγκαν και εθνοτικές προκαταλήψεις. Τίποτα δεν µένει όρθιο στο δικό του σύµπαν. Oλες οι ιδεοληψίες πρέπει να λοιδορηθούν και να προκύψει, µέσα από το βάφτισµά τους στον σαρκασµό, ατόφια η ιδέα που τις γέννησε. Αυτή ακριβώς η τεχνική είναι το πέπλο καπνού που αποπροσανατολίζει τους εχθρούς του. Και ο Ζίζεκ έχει αρκετούς τέτοιους, από τους στρυφνούς ακαδηµαϊκούς που θεωρούν δική τους δουλειά

την ερµηνεία του Χέγκελ, µέχρι τους πολεµοχαρείς αρθρογράφους που προσπαθούν να βρούνε καινούργια απαξιωτικά επίθετα για να τον στολίσουν. Κι όµως αν κοιτάξει κανείς πίσω από την επιφάνεια του ανέκδοτου θα καταλάβει τι ιδέες προσπαθεί να διασπείρει ο Ζίζεκ. Oπως, για παράδειγµα, στο παρακάτω ανέκδοτο: «Σε ένα παλιό ανέκδοτο από την κάποτε Λαϊκή ∆ηµοκρατία της Γερµανίας, ένας Γερµανός εργάτης πιάνει δουλειά στη Σιβηρία. Ξέροντας ότι όλη η αλληλογραφία περνάει από τη λογοκρισία, λέει στους φίλους του: “Ας επινοήσουµε έναν κώδικα: αν το γράµµα µου που θα λάβετε είναι γραµµένο µε το συνηθισµένο µπλε µελάνι, ό,τι γράφει θα είναι αλήθεια. Αν είναι γραµµένο µε κόκκινο µελάνι, ό,τι γράφει θα είναι ψέµατα”. Μετά από ένα µήνα οι φίλοι του παίρνουν το πρώτο γράµµα, γραµµένο µε µπλε µελάνι: Εδώ όλα είναι υπέροχα: τα καταστήµατα είναι γεµάτα προϊόντα, το φαγητό είναι άφθονο, τα διαµερίσµατα είναι µεγάλα και αρκετά θερµαινόµενα, οι κινηµατογράφοι παίζουν ταινίες από τη ∆ύση, υπάρχουν πολλά όµορφα κορίτσια έτοιµα για σχέση – το µόνο πράγµα που δεν βρίσκεις είναι κόκκινο µελάνι”». ∆εν είναι αυτή η κατάστασή µας τώρα; Εχουµε όλες τις ελευθερίες που κάποιος επιθυµεί – το µόνο που λείπει είναι το «κόκκινο µελάνι»: «αισθανόµαστε ελεύθεροι» επειδή στερούµαστε τη γλώσσα µε την οποία µπορούµε να εκφράσουµε την ανελευθερία µας. Η έλλειψη του κόκκινου µελανιού, σήµερα, σηµαίνει ότι όλοι οι όροι της κυριαρχίας που χρησιµοποιούµε για να προσδιορίσουµε την τωρινή σύγκρουση –«πόλεµος κατά της τροµοκρατίας», «δηµοκρατία και ελευθερία», «ανθρώπινα δικαιώµατα» κ.λπ.– είναι ψευδείς, περιπλέκουν την κατανόηση της κατάστασης, αντί να µας αφήνουν να τη σκεφτούµε. Σήµερα το καθήκον µας είναι να προσφέρουµε σε όσους διαµαρτύρονται κόκκινο µελάνι. 7

∂¶7∞ 4/™YNANTH™EI™

™ABBATOBPA¢O ™TH NEA YOPKH TOY ºøTH KA§IAM¶AKOY συναυλία «Greece for a Lifetime» στο Carnegie Hall ξεκίνησε απλά µε δύο νοσταλγικά δηµοτικά, τον «Αµάραντο» και το «Τζιβαέρι» και ένα τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι µε τη φωνή της Ηρώς Σαΐα και την αρµόζουσα λιτή συνοδεία από την πλευρά της ορχήστρας. Αµέσως µετά, ο ιδιαίτερα συγκινηµένος Σταµάτης Κόκοτας πήρε τη σκυτάλη για να τραγουδήσει µια σειρά προσωπικών επιτυχιών. Αν και κανένας δεν αισθάνθηκε στο πρώτο µέρος κάποια έλλειψη στην επίδοση των µουσικών που αποτελούσαν µια έξοχη 9µελή λαϊκή ορχήστρα όπως την έχουµε συνηθίσει στο ελληνικό τραγούδι και εκ πρώτης όψεως δεν χρειάζεται µαέστρο, η συνοχή, η ποιότητα, η εν γένει απόδοση της και κυρίως το εύρος των ερµηνευτικών της δυνατοτήτων, ανέβηκαν κατακόρυφα, όταν στο δεύτερο µέρος ανέβηκε στο πόντιουµ του Carnegie Hall ο Σταύρος Ξαρχάκος. Αυτή η πολύ αισθητή από όλους διαφοροποίηση µας θύµισε µε εµφατικό τρόπο ότι ακόµα και στη λαϊκή µουσική, η σηµασία του µαέστρου είναι αποφασιστική. Ο Ξαρχάκος διηύθυνε µε τις χαρακτηριστικές του κοφτές και «λακωνικές» (Μανιάτης γαρ), αλλά πολύ εκφραστικές και έντονα παθιασµένες κινήσεις του τους µουσικούς, που πιο συγκεντρωµένοι πιά, έδειχναν να ανταποκρίνονται µε αφοσίωση στις οδηγίες του, ενίοτε δε να τον κοιτούν και µε ένα εύλογο δέος, όπως στην περίπτωση του ταλαντούχου νεαρού ∆ηµήτρη Ρέππα στο µπουζούκι. Με τις εναλλαγές στα τέµπι, το βιµπράτο, το υποβλητικό χαµήλωµα της έντασης, και άλλες ερµηνευτικές στρατηγικές που συνήθως συναντάµε στις κλασικές ορχήστρες, οι αγαπηµένες µελωδίες µε αβίαστη ροή και πλούσια χρώµατα ξετύλιξαν άγνωστες πτυχές τους και αναδείχτηκαν µε µοναδικό τρόπο. Και βέβαια µέρος αυτών που υποδείκνυε ο µαέστρος στους µουσικούς ήταν η τήρηση όχι µόνο αυτών που είχαν σχεδιαστεί στις πρόβες, αλλά κυρίως αυτών που ο ίδιος είχε γράψει στα µουσικά κείµενα, αφού είναι γνωστό ότι ο Ξαρχάκος διακρίνεται για τις ενορχηστρωτικές του ικανότητες και έχει κατά κόρον και έχει κάνει µια παράλληλη καριέρα µε εξαιρετικές, ενίοτε «δραµατικές» και πάντα αναγνωρίσιµες ενορχηστρώσεις όχι µόνο της δικής του µουσικής, αλλά και πολλών άλλων συνθετών µε αποτέλεσµα να έχουµε στα αυτιά µας πολύ περισσότερο

KfiÎÔÙ·˜, •·Ú¯¿ÎÔ˜ Î·È ™·˝· ÛÙÔ Carnegie Hall

«Ξαρχάκο» απ’ όσο φανταζόµαστε. Αυτές οι ενορχηστρώσεις χρησιµοποιούν ενίοτε αφηγηµατικές στρατηγικές, αν µας επιτρέπεται η αναλογία, από τη δυτική µουσική, όπως, δύο µόνο παραδείγµατα, η κλιµάκωση και η επιτάχυνση από ένα σχετικά αργό και χαµηλό ξεκίνηµα ή η απότοµα χαµηλή ένταση (subito piano) ή και απόλυτη παύση µετά από ένα πολύ δραµατικό και έντονο µέρος, και αυτό είναι ένας από τους λόγους που η, επίσης από τη δυτική µουσική, και µάλιστα από προχωρηµένο σηµείο της εξέλιξής της, διεύθυνση ορχήστρας έχει τόσο καταλυτική επίδραση στο αποτέλεσµα, πολλώ δε µάλλον όταν ο ενορχηστρωτής, ο µαέστρος και στα περισσότερα σηµεία ο συνθέτης είναι το ίδιο πρόσωπο. Αυτή άλλωστε η βαθιά γνώση και των δύο παραδόσεων και το επιτυχές «πάντρεµά» τους µε όρους ισοτιµίας και χωρίς τον επικίνδυνο «οριενταλισµό» είναι κάτι που καθιστά µοναδικό το έργο του Ξαρχάκου. Είναι άλλωστε ένας µουσικός που δεν σταµάτησε ποτέ να εξελίσσεται και να εµβαθύνει και στις δύο παραδόσεις. Οι τριετείς σπουδές του στη φηµισµένη ακαδη-

µία Julliard School of Music της Νέας Υόρκης έγινε όταν είχε ήδη πίσω του δυο ολόκληρες δεκαετίες µιας εξαιρετικά επιτυχηµένης καριέρας από το 1978 ως το 1981, όπως µε νοσταλγία για την πόλη ανέφερε στη συνέντευξη τύπου, ενώ η πιο σηµαντική προσέγγισή του στο Ρεµπέτικο έγινε ακόµα αργότερα της δεκαετία του ’80 µε αφορµή την οµώνυµη ταινία. Και ενώ βέβαια για το χαρακτηριστικό και οικείο χρώµα της φωνής του Σταµάτη Κόκοτα που φαίνεται ότι δεν αλλοιώνεται από τα χρόνια, και την πολύπλευρη µουσικότητα του χαρισµατικού Σταύρου Ξαρχάκου, δεν υπήρχε καµιά αµφιβολία, την παράσταση έκλεψε η Ηρώ Σαΐα, η οποία µε την όµορφη φωνή και τη φρεσκάδα της καθώς και την έντονη ερµηνεία των τραγουδιών του Ρεµπέτικου µε ιδιαίτερο σεβασµό και ευαισθησία, σε µια χωρίς υπερβολές, µεστή, «δωρική», θα λέγαµε, παρουσία. 7 INFO: Η φωτογραφία είναι ευγενική προσφορά της Ελληνοαµερικανίδας φωτογράφου Mαρία Τόλιος.

BO§TA ™TA ¶ANTPEMENA¢IKA

TOÀ Ã∏™∆OÀ ™π∞º∫OÀ

AN-E•O¢O™

KAI ξαφνικά παύεις να είσαι στην Αθήνα, παρ' όλον ότι βρίσκεσαι στο κέντρο της. Η έκρηξη χρωµάτων, αρχιτεκτονικών ρυθµών και πράσινου κάνει ευτυχισµένο τον περιπατητή που αγαπάει την πόλη. Πού; Στου Μετς! Να τα πάρουµε µε τη σειρά, όµως: η πεζοπορία ξεκίνησε αφού είχε προηγηθεί καφές στην πλατεία Πλαστήρα. Θέλησα να ξαναδώ το σπίτι του Σεφέρη κι έτσι µπήκα στην ούτως ή άλλως πανέµορφη οδό Αγρας. Κατεβαίνοντας τα σκαλάκια, όπου καταλήγει, είπα να διασχίσω το Ζάππειο και να πάρω το µετρό από το Σύνταγµα για την εφηµερίδα, πλην όµως η Αρδηττού µού έκλεισε το µάτι.

Και από αυτή δεν ήθελε πολύ να στρίψω στη Μάρκου Μουσούρου και να µπω στο πρώτο στενό δεξιά την οδό Μελ. Πηγά. Από εκεί και πέρα άρχισε η περιπέτεια, όπου τα νεοκλασικά µπερδεύονταν µε τα σπίτια του '30 και τα δεύτερα µε έξοχα δείγµατα µοντερνισµού ή εκλεκτικισµού.

Hσυχοι δρόµοι κάτω από επιτέλους έναν τρυφερό ήλιο µε τα χρώµατα της µπουκαµβίλιας να δίνουν τον τόνο, µαζί µε αγγελικές και ακακίες, τριανταφυλλιές και γιασεµιά. Πάνω στο λόφο Λογγίνου, η συνοικία ήταν γνωστή κάποτε και ως... «Παντρεµενάδικα». ∆ιότι λόφος ήταν µε κάτι λίγες επαύλεις, πήγαιναν εκεί τα ζευγαράκια και έπρατταν τα απαραίτητα, που ενίοτε οδηγούσαν στην εκκλησία.

Aλλες ιστορικές πληροφορίες: στην πλαγιά του λόφου εγκαταστάθηκε στα 1870 η

µπιραρία του Μετς, που αργότερα έδωσε το όνοµά της στην περιοχή. O ιδιοκτήτης ήταν Βαυαρός και η µπίρα είναι ένας από τους νεωτερισµούς που οι Βαυαροί έφεραν στην Ελλάδα, καταφτάνοντας µε τον Oθωνα. Αργότερα η µπιραρία µετατράπηκε σε καφέαµάν, µε σαντούρια, βιολιά, κιθάρες και κοντραµπάσα. Κοντά στο Βατραχονήσι, όπως ονοµαζόταν το νησάκι του Ιλισσού και κατ' επέκτασιν ολόκληρη εκείνη η κάτω περιοχή, εγκαταστάθηκαν και µερικά από τα πρώτα κέντρα διασκέδασης της Αθήνας. Πρώτα εµφανίζεται εκεί το «Αντρο των Νυµφών», ακολουθούν ο «Κήπος των Ιλισσίδων Μουσών», ο «Κήπος των Χαρίτων», καθώς και άλλα µικρά καφέ και θέατρα. Τέλος, για ό,τι αφορά τα ιστορικά στοιχεία, ανακαλώ και τη σχετική διαφήµιση ξενοδοχείου: «Το Παράρτηµα του ξενοδοχείου του Ν. Θ. Τσού-

χλου, το υπό την επωνυµίαν Μετς και Παντεπόπτης, ήρξατο των εργασιών αυτού. Oι προσερχόµενοι θέλουσι µείνει ευχαριστηµένοι διά την εξαίρετον ποιότητα των φαγητών του, του Ρητινίτου και των άλλων εκλεκτών ποτών». Με τα πολλά βγήκα στο Α' Nεκροταφείο, διέσχισα την Ηλιουπόλεως και τη Βουλιαγµένης για να βρεθώ στον επόµενο λοφίσκο, όπου κάποτε στην κορυφή του υπήρχαν φυλακές και τώρα ένα γιγάντιο συγκρότηµα σχολικών κτηρίων, ένα πάρκο και µια παιδική χαρά. Πίσω του, παράλληλη µε τη Βουλιαγµένης, η οδός Πυθέου, που στο πεζοδροµηµένο τµήµα της τα ταβερνάκια και τα τσιπουράδικα προκαλούν για στάση. ΛEΩ χρησιµοποιήστε τα ποδαράκια σας κι ανακαλύψτε την πόλη. Κάνει καλό στην υγεία και οπωσδήποτε στη διάθεση.

H ¢‹ÌËÙÚ· X·ÙÔ‡Ë ˆ˜ P·Ú·Ô‡ ÛÙË «MËÙ¤Ú· ÙÔ˘ ™Î‡ÏÔ˘»

TH™ IøANNA™ K§EºTO°IANNH ήµητρα Χατούπη. Μια σηµαντική ηθοποιός, µε χιλιόµετρα στη σκηνή, που συνεχίζει να τολµά. Oπως κάνει αυτό τον καιρό στη σκηνή του Σύγχρονου Θεάτρου ενσαρκώνοντας την συγκλονιστική Ραραού από το εµβληµατικό µυθιστόρηµα του Παύλου Μάτεσι «Μητέρα του Σκύλου», σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη.

• Η «Μητέρα του Σκύλου» σήµερα. Με ποια φόρτιση παρασταίνεται, κυρία Χατούπη; Πόσο διασυνδέεται το κείµενο µε το παρόν; Oι Ελληνες σήµερα πασχίζουν να επιζήσουν όπως αγωνιζόταν η Ραραού από το '40 ώς τη µεταπολεµική εποχή; – Η εποχή στην οποία αναφέρεται η Ραραού σε σύγκριση µε τη δική µας έχει πολλά κοινά σηµεία. Είναι η φτώχεια, η

ANø¢YNA æEY¢O§O°HMATA ανέχεια, η προσπάθεια επιβίωσης και ο φόβος. Φυσικά σήµερα δεν είµαστε σε εµπόλεµη κατάσταση µε την κυριολεκτική έννοια του όρου, όµως ο πόλεµος υπάρχει, απλώς είναι διαφορετικού τύπου. Αυτοκτονούν άνθρωποι και ο φόβος είναι κυρίαρχο στοιχείο. Και πασχίζουν να επιβιώσουν όπως η Ραραού του 1940. Ωστόσο, θεωρώ ότι το µυθιστόρηµα του Μάτεσι είναι συµπαντικό και άχρονο. O χώρος του είναι η εσωτερική συνείδηση του ήρωα. O χρόνος, η αναζήτηση της ανθρώπινης ουσίας. Το σπίτι και ο δρόµος γίνονται ένα. Τα παράθυρα και οι πόρτες είναι ανοιχτά. O θάνατος µετατρέπεται σε δηµόσια εικόνα. Υπάρχει η διαπόµπευση της µητέρας και ένας κατακερµατισµός των ταυτοτήτων. ∆ηλαδή, οι θύτες γίνονται θύµατα, οι κατακτηµένοι γίνονται δήµιοι, οι γυναίκες που παλεύουν για την επιβίωσή τους γίνονται δωσίλογες. Τέλος, αµφισβητείται η ουσία της Απελευθέρωσης.

• Υποδύεστε τη Ραραού, τη Ρουµπίνη Μέσκαρη, κοµπάρσα στα µπουλούκια, µε δυο συντάξεις «πιο πολύτιµες απ' την πατρίδα». Ατοµο «εντελώς α-

κίνδυνο», και γενικώς τα πάντα:«εθνικόφρων, βασιλόφρων», όπως διαβάζουµε, και αντικοµµουνίστρια, η οποία µόλις 15 ετών εγκαταλείπει την κωµόπολη των Επάλξεων, στην οποία κατοχικά έζησε την εξαθλίωση και µετά την Απελευθέρωση τη διαπόµπευση της µάνας της, που αναφέρατε προηγουµένως. Εχοντας πια πατήσει τα εξήντα παραθέτει «ανώδυνα, ανωφελή και άσκοπα ψευδολογήµατα». Γιατί; – Oντως, η ίδια η Ραραού παραλλάσσει την ιστορία έτσι που πολλές φορές δεν µπορείς να καταλάβεις ποια είναι η αλήθεια και ποιο το ψέµα, από την ανάγκη της να υπάρξει σε έναν κόσµο δύσκολο. ∆ηλώνει «ευτυχής» και «επιτυχηµένη».

• Τι είναι αυτή η γυναίκα; Υπάρχουν Ραραού σήµερα; – Η Ραραού είναι ένα διαχρονικό πρόσωπο το οποίο µπορεί να διατρέχει τους αιώνες, γιατί η ιστορία επαναλαµβάνεται και πάντα υπάρχει κάποιος άνθρωπος που αντιµετωπίζει αυτές τις δυσκολίες µε τον δικό του προσωπικό τρόπο. Η Ραραού είναι ισχυρό κύτταρο, θέλει να πε-

¶APAMY£I: Y¶O£E™H æYXIKH TOY ¢∏ª∏∆ƒ∏ ∞µOYƒ∏ «Μάτια µου, ψυχή µου, να γένεις καλή, να πανδρευθείς, και να βγαίνουµε και να µπαίνουµε, και να βλέπουµε τον κόσµο, και να καθόµαστε µαζί στο παρεθύρι να διαβάζουµε τη θεία Γραφή και τη Χαλιµά». Η γυναίκα τση Ζάκυθος ∆ιονύσιος Σολωµός ΠHPA λοιπόν και εγώ το δρόµο και τράβηξα κατά το παραµύθι, για

να του µιλήσω για κάτι υποθέσεις ψυχικές. Μια πέτρα πήρα να διώξω καµιά δωδεκαρία ψωρόσκυλα που µε βαβίζανε, και την κράτησα για πάντα. Μια πέτρα σαν την ψυχή βαριά και ασήκωτη, µα και ελαφριά όταν χρειάζεται να την πετάξω. Oπως ακριβώς πετάει η ψυχή όταν σιγουρευτεί για όλα. Κίνησα λοιπόν, για να πω, στο παραµύθι ότι µε βάραινε, ότι δεν καταλάβαινα, ότι ήθελα. Hξερα ό-

τυχαίνει τους στόχους της, λέει τα πιο τερατώδη πράγµατα µε τη µεγαλύτερη αθωότητα -και αυτή είναι η γοητεία της. ∆ιαστρεβλώνει την πραγµατικότητα για να αντέξει. Πάντως, δεν είναι τυχαίο ότι ο Μάτεσις επιλέγει για κύριο πρόσωπο µία «θεατρίνα» και µάλιστα κοµπάρσα. Η Ραραού δεν είναι ήρωας, είναι µία γυναίκα που «έπρεπε να κολακεύει για να επιζήσει και επέζησε».

• Ζούµε και σήµερα ακραίες καταστάσεις. Με πρόσφατη την εξωφρενική πληµµύρα περιοχών της δυτικής Αθήνας και του Πειραιά. Ποιος θα περίµενε ότι τόσα χρόνια η Ελλάδα θα συνεχίσει να πνίγεται!

– Η κατάσταση µε τις πληµµύρες αποδεικνύει, για άλλη µια φορά, ότι η Αθήνα είναι ανοχύρωτη πόλη. Είναι θλιβερό και απαράδεκτο να κινδυνεύει η πρωτεύουσα της χώρας -και ειδικά οι φτωχικές συνοικίες- εξαιτίας της έλλειψης µέριµνας των υπευθύνων, εν έτει 2014.

• O Ελληνας καταφέρνει και επιζεί; – O Eλληνας δεν επιζεί ακριβώς σήµερα, παλεύει να επιζήσει.

τι αυτό ξέρει, αφού όλες οι ψυχές, στην αθωότητα τους εκεί ακουµπάνε. Από πάντα. Oι ψυχές που θέλουν να παίξουν, να ακούσουν, να µάθουν, να εξοµολογηθούν χωρίς λόγια, να παρηγορηθούν, να ελαφρύνουν για να πετάξουν, πάνω απ’ ό,τι θεωρείται ακατόρθωτο, απίστευτο. Oι ψυχές που το πίστεψαν ζουν για πάντα µαζί του. Και έχουν πολλές µορφές, δικαίων και αδίκων. Μετανοηµένων και όχι. Αφού το παραµύθι τους δέχεται όλους. Απ’ όλους έχει να πάρει και όλοι έχουν να του δώσουν. Πάθη, ελπίδες όνειρα. Μα πιο πολύ δίνει ζωή. Και όλο για ζωή µιλάει. Ετσι αρχίζει, έτσι τελειώνει. Μια φορά και έναν και-

• O Ελληνας ηθοποιός; – ∆εν τηρούνται συλλογικές συµβάσεις, ο βασικός µισθός είναι σε πολύ χαµηλά επίπεδα, πρέπει να ανταποκρίνεται σε χιλιάδες διαφορετικού τύπου δουλειές για να µπορέσει να επιβιώσει. Πάντως ο κόσµος σε εποχή κρίσης, όπως αυτή που βιώνουµε, πηγαίνει στο θέατρο και αυτό είναι κάτι που µας δίνει φτερά. Νοµίζω ότι από αυτή την εποχή θα ξεπηδήσουν καινούργια δεδοµένα σε σχέση µε το κοµµάτι της δηµιουργίας και της παραγωγής.

• Η απλήρωτη εργασία έχει γίνει καθεστώς. Τι θα έπρεπε να κάνουν οι εργαζόµενοι; – Η εργασία πρέπει να αµείβεται, οι εργαζόµενοι θα έπρεπε να κάνουν αυτό που κάνουν πάντα σε ανάλογες περιπτώσεις: να συνεχίσουν να διεκδικούν. Να διεκδικούν και να παλεύουν. Τι άλλο; • Oι εκλογές θα αλλάξουν κάτι; – Η κρίση είναι παγκόσµια. Πιστεύω πολύ στους νέους και στη συλλογική συνείδηση και επίσης «αν οι εκλογές έσωζαν τον κόσµο θα ήταν παράνοµες». 7

ρό ήταν ένας που ζούσε… Και ζήσανε αυτοί καλά και εµείς καλύτερα… Πήγα λοιπόν να το συναντήσω. Στη σπηλιά του, στο µοναστήρι, στο κάστρο, στο παλάτι, στο φτωχικό του… Στους πέντε δρόµους. Που να ζει το δικό µου παραµύθι; Το µοναστήρι µου ’δειξε η ψυχή, καθότι σκοτείνιαζε και το πρώτο αστέρι που εφάνη ήταν κατακεί. Στο µοναστήρι του τράβηξα. Εκεί που ο λόγος είναι παρηγορία και ελπίδα. Εκεί υπάρχουν τα µελλούµενα… ∆εν θα σ’ τα πει κανείς! Μόνη η ψυχή στο κελί να συλλογιστεί. Εκεί, το ιερό που λέγεταιζωή δεν εµποδίζεται, από φωνές και αντάρες, να ακούσει το µέσαθές του, την ψυχή.

Στο µοναστήρι δεν βρήκα ψυχή. Σαράντα µέρες και σαράντα νύχτες έµεινα, µπορεί και σαράντα χρόνια µέχρι να βρω την ψυχή µου. Και τη βρήκα. Μόνος. Eτσι είναι η ψυχή, µόνος τη χάνεις, µόνος τη βρίσκεις στο παραµύθι. Οσο για την πέτρα, ακόµη την κρατάω όχι µόνο για να διώχνω τα ψωρόσκυλα, αλλά και από κάπου να πιάνοµαι, κάπου σίγουρα, κάπου ανθρώπινα. Να ’χω µια πέτρα να πατώ, να πιάνω, να πετάω µε ψυχή. Γιατί κάθε πέτρα είναι µια ψυχή και κάθε ψυχή µια πέτρα, µου ’ρθε στο νου καθώς έφευγα και πήγαινα να πω την ιστορία µου στον πρώτο που θα συναντούσα, και έτυχε να ’σαι εσύ.

HOLLYWOOD EÈ̤ÏÂÈ·: NINO™ ºENEK MIKE§I¢H™

TO TIMHMA TH™ E¶ITYXIA™ OΛA ξεκίνησαν πριν από τρία χρόνια, όταν ο σκηνοθέτης Τζέι Σι Τσάντορ είδε ένα µπίζνεσµαν µε κοστούµι που έµοιαζε (χωρίς να είναι) µε Αρµάνι, που προσπαθούσε να εντυπωσιάσει ενώ έκλεινε τη συµφωνία της ζωής του. «Αυτή θα είναι η επόµενη ταινία µου» σκέφτηκε και, µε τη σκέψη αυτή, έφτιαξε το χαρακτήρα του Εϊµπελ Μοράλες, ιδιοκτήτη, µαζί µε τη γυναίκα του, µιας µέτριας επιχείρησης που προσπαθεί να την οδηγήσει σε κάτι πολύ µεγαλύτερο. Η νέα του αυτή ταινία, µε τον τίτλο «A Most Violent Year» («Η πιο βίαιη χρονιά»), µε πρωταγωνιστές τον Oσκαρ Αϊζακ και τη Τζέσικα Τσαστέιν, δεν µοιάζει καθόλου µε τις δύο προηγούµενες ταινίες του «Oλα χάθηκαν», η οδύσσεια ενός άντρα, χαµένου στη µέση του ωκεανού, που προσπαθεί να επιβιώσει και «O δρόµος του χρήµατος», µια καθόλου συµπαθητική εικόνα της Γουόλ Στριτ. Αντίθετα, η νέα του ταινία είναι ένα γκανγκστερικό θρίλερ, που εκτυλίσσεται στη διάρκεια ενός µήνα, µε φόντο τη Νέα Υόρκη του 1981 και µε πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι που προσπαθεί µε κάθε τρόπο να κρατήσει τη µικρή του επιχείρηση. «Παρ’ όλο που βασικά είναι γκανγκστερική ταινία», ανέφερε ο Τσάντορ, «παίζει κατά κάποιον τρόπο µε τις προσδοκίες σου και µετατρέπεται σε µια πολύ έντονη µελέτη χαρακτήρων. Προσπαθείς να καταλάβεις τι σόι άνθρωποι είναι αυτοί, αλλά το ίδιο κάνουν και οι ίδιοι. Πρόκειται για ένα σηµαντικό µήνα της ζωής τους». Η ταινία µπορεί να φαίνεται διαφορετική από τις άλλες του σκηνοθέτη αλλά έχει τα ίδια βασικά στοιχεία που απασχολούν τον 40χρονο Τσάντορ εδώ και αρκετά χρόνια. Γιατί όλες οι ταινίες του καταπιάνονται µε τη φιλοδοξία που κρύβεται πίσω από το αµερικανικό όνειρο, µε πρόσωπα που προσπαθούν να βρουν και να δοκιµάσουν τα όριά τους και τις γκρίζες περιοχές που δηµιουργούνται. «Αυτή η χώρα, στις καλύτερες στιγµές της, δίνει στον άνθρωπο την ευκαιρία, πως δεν µπορεί να πάει πουθενά αλλού», λέει ο σκηνοθέτης. «Ακόµη εξακολουθώ να το πιστεύω. Αποτέλεσµα όµως είναι πως γι' αυτό πρέπει να πληρώσει το τίµηµα, που είναι ότι δεν µπορούν όλοι να επιτύχουν. Χρειάζεται να πληρώσεις ένα συναισθηµατικό τίµηµα».

O Τσάντορ, που µεγάλωσε στην περιοχή του Τζέρσεϊ της Νέας Υόρκης και στο Λονδίνο, στράφηκε από πολύ νωρίς στις τέχνες του θεάµατος, στην αρχή ως ηθοποιός, αλλά

Afi ÙËÓ Ù·ÈÓ›· «A Most Violent Year»

µετά, όταν ανακάλυψε τον Στάνλεϊ Κιούµπρικ και τις εξαίρετες σκηνοθετικές του ικανότητες, άλλαξε κατεύθυνση. «Κατάλαβα πως έλεγχα πολύ τα πράγµατα. Ηθελα να αφηγηθώ µια ιστορία κυριολεκτικά ξεκινώντας από το µηδέν. Μόνο που ο εγωισµός µου ήταν τόσο µεγάλος που πίστευα πως δεν ήταν αρκετός για να µε κάνει να περιοριστώ στην ηθοποιία». Παλιά, κάνοντας έρευνα για σενάριο, έγραφε τις σκέψεις του σε σηµειωµατάρια. Αλλά όταν έφτανε στο σηµείο να γράψει το σενάριο, δεν κατάφερνε να βγάλει νόηµα από τα «ορνιθοσκαλίσµατά» του, όπως τα χαρακτηρίζει. Τώρα, εργάζεται από µνήµης και προσπαθεί να µην αισθάνεται ενοχές επειδή δεν κάνει τη δουλειά µε το σωστό τρόπο. «Μέχρι σήµερα αισθάνοµαι πως βασικά είµαι τεµπέλης, αν και καταλαβαίνω πως ίσως και να µην είµαι», εξηγεί ο Τσάντορ. Το 2009, ο Τσάντορ, η γυναίκα του και το παιδί του (τώρα έχει δύο, ηλικίας 9 και 4 χρόνων) µετακόµισαν στο

O ™TIB KAPE§ ™E ¢PAMATIKO PO§O TON Στιβ Καρέλ τον γνωρίζουµε βασικά ως κωµικό ηθοποιό («Χάρηκα που σε γνώρισα», «Ποτέ δεν είναι αργά», «Εγώ, ο απαισιότατος 2», «Η κακή µέρα από το πρωί φαίνεται»). Να όµως που πρόσφατα αποφάσισε να στραφεί σε σοβαρούς ρόλους. Και η πρώτη προσπάθεια, στην ταινία «Foxcatcher» του Μπένετ Μίλερ έδειξε πως ο 52χρόνος Καρέλ έχει και µια αξιοπρόσεκτη δραµατική φλέβα. Στην ταινία, ο ηθοποιός ερµηνεύει ένα αληθινό πρόσωπο, τον Τζον Ντι Ποντ, απόγονο του βιοµήχανου Ε.Ι. Ντι Ποντ, ο οποίος το 1996 πυροβόλησε και σκότωσε τον Ντέιβ Σουλτς (που ερµηνεύει ο Μαρκ Ράφαλο), αδελφό του ολυ-

Rhode Island, όπου ο Τσάντορ βρήκε δουλειά σε µια εταιρεία αιολικής ενέργειας, δουλεύοντας µέσα από ένα παγωµένο τροχόσπιτο. Είναι τότε που σχεδόν κόντεψε να εγκαταλείψει τον κινηµατογράφο. Αλλά τότε ακριβώς κατάφερε να βρει τα µέσα για να γυρίσει την ταινία «O δρόµος του χρήµατος». Ταινία που στοίχισε 3,4 εκατοµµύρια δολάρια. Τώρα, η νέα του ταινία «A Most Violent Year» θα κοστίσει κάτι λιγότερο από 20 εκατοµµύρια. Αν και, αµέσως µετά, ο Τσάντορ ετοιµάζεται να γυρίσει µια ταινία που θα στοιχίσει πολύ περισσότερα, το µπλοκ-µπάστερ, «Deepwater Horizon», γύρω από την πετρελαιοκηλίδα της BP στον Κόλπο του Μεξικού, µε πρωταγωνιστή τον Μαρκ Γουόλµπεργκ. «Πρόκειται για µια καπιταλιστική προσπάθεια που ξεπέρασε τα όρια και στη συνέχεια ακολούθησε ένα τροµερό, πολύ τροµερό λάθος», ανάφερε ο Τσάντορ σχολιάζοντας τη γεώτρηση της BP στον Κόλπο του Μεξικού.

H PI™ °OYI¢EP™¶OYN °IA O™KAP;

µπιονίκη παλαιστή Μαρκ Σουλτς, στη φάρµα του, τη Foxcatcher. «∆εν έψαχνα να παίξω σκοτεινούς, σκυθρωπούς, επικίνδυνους χαρακτήρες», λέει ο Καρέλ, «αλλά χαίροµαι που τώρα µου δόθηκε η ευκαιρία να δοκιµάσω κάτι το διαφορετικό».

AΦOY έπαιξε ρόλους αφελών (συχνά και κάπως χαζών) ξανθών σε πολλές ταινίες, η Ρις Γουίδερσπουν αποφάσισε να µας δείξει και τη σοβαρή πλευρά της. Το 2012, µαζί µε την Αυστραλή παραγωγό Μπρούνα Παπαντρέα, ίδρυσε µια εταιρία παραγωγής, την Pacific Standard. Από τότε γύρισαν δυο ταινίες που ήδη σηµείωσαν µεγάλη επιτυχία: «Το κορίτσι που εξαφανίστηκε» σε σκηνοθεσία του Μπένετ Μίλερ, που µέχρι στιγµής, παγκόσµια, «έκοψε» εισιτήρια αξίας 200 εκατοµµυρίων δολαρίων, και την «Αγρια» («Wild»), σε σκηνοθεσία του ΖανΜαρκ Βαλέ και σενάριο του Νικ Χόρνµπι, βασισµένο στα αποµνηµονεύµατα της Τσέριλ Στρέιντ, µε την ίδια την Γουίδερσπουν σ' ένα ρόλο που πιστεύεται πως θα της κερδίσει την υποψηφιότητα στα Oσκαρ. «Είµαι εκστατική από χαρά που και οι δυο ταινίες βγήκαν τόσο καλές», σχολίασε η Ρις.

∂¶7∞ °NøME™/7

TOY µ∞™π§∏ ∫. ∫∞§∞ª∞ƒ∞

TH™ IøANNA™ K§EºTO°IANNH

™YN¢IA§§A°H ME ™YNAINE™H EINAI αλήθεια ότι η συναίνεση είναι µία ωραία κυρία αλλά παραδόξως ασχηµαίνει από τους τακτικισµούς της. Οταν ανθίζει, να είσθε σίγουροι, ότι γύρω της έχουν µεγαλώσει τα αγκάθια και θέλουν να την πνίξουν. Μα, αυτή το παίζει αδιάφορη, γιατί ο σκοπός της είναι να δείξει συµπόνια. Τι είναι λοιπόν τα αγκάθια, κάτι αγκαθάκια είναι, τα οποία, άµα τα χαϊδέψει µε το µητρικό της χάδι, θα µεταµορφωθούν σε λουλουδάκια του αγρού. Η συναίνεση παίζει και µε όρους πολιτικάντικης λοταρίας, όταν πρέπει να αναπτυχθεί την επόµενη πολιτική µέρα, εκείνος ο επιβιωτικός µηχανισµός που θα δώσει περισσότερη λαϊκή εµπιστοσύνη στο πρόσωπο του µελλοντικού πρωθυπουργού. Κι από κοντά, κάµποσα «υποστηρικτικά» αποµεινάρια της πολιτικής ζωής, τα οποία παπαγαλίζουν συναίνεση µε τα ολόλευκα δόντια τους κι αφού έχουν «φάει» κάµποσους διορισµούς της εκλογικής τους περιφέρειας και έχουν πλέον ξεµείνει από αποθέµατα τακτοποίησης «ηµιυπαίθριων» ψηφορόρων. Τα πράγµατα είναι πολύ σοβαρά γιά να κάνεις πλάκα και πολύ πλακατζίδικα για να τα παίρνεις σοβαρά, όµως, δεν µπορείς ούτε να γελάσεις ούτε να κλάψεις, όταν ο πρόεδρος της κυβέρνησης και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης βάζουν στη µέση τον αναρµόδιο πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας. Ξένος διαιτητής σε ντέρµπι Παναθηναϊκού-Ολυµπιακού, αδιάφορος την τελευταία πενταετία για την καταλήστευση και την ερήµωση του ελληνικού λαού και υπεύθυνος για εκατοντάδες

ºøTEINH E•AIPE™H ™TON KANONA

προεδρικά διατάγµατα που ανέτρεψαν το γράµµα και την ουσία του Συντάγµατος. Η διαφαινόµενη συνδιαλλαγή του Αλέξη Τσίπρα µε το συστηµικό πολιτικό πεδίο δείχνει την πλησµονή του και την αδηµονία του να πείσει και το τελευταίο συντηρητικό ψηφοφόρο ότι δεν κινδυνεύει από την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Eπειτα από συναντήσεις εξωθεσµικές και θεσµικές µε γνώµονα τη δηµιουργία ενός επαναστατικού προφίλ, πολύ φοβόµαστε ότι έχει πέσει ήδη στη µιζέρια του ελλαδικού πολιτικού τοπίου. Η θολούρα, η οποία τελευταίως έχει ενσκήψει στο µυαλό του, τον εµποδίζει να δει ότι µε στρατηγισµούς της τελευταίας ώρας –ακόµη κι αν πάρει τις εκλογές– έχει προεξοφλήσει τις αρχές του που θα ακολουθήσει κατά την πρωθυπουργία του και την ελλιπέστατη µελλοντική πολιτική του επιβίωση. Η µπάλα η οποία του ήρθε στα πόδια (νέος, όµορφος και αριστερός), αντί να την βάλει στα δίχτυα, της έδωσε µια κλοτσιά και την πέταξε στα πουλιά. Η PEOYΣA επαναστατική γυµναστική στα λόγια ανατρέπεται από τη φορµαλιστικά προσαρµοστική πρακτική του, που κάνει και τους παγκίτες να θέλουν να µπουν στο γήπεδο για να καθαρίσουν το παιχνίδι. Ισως είναι νωρίς, ίσως να είναι αργά. Ισως να έχουν χαθεί και οι εντυπώσεις, αφού ο αγώνας και κερδισµένος να υπάρξει, στη συνείδησή µας θα παραµείνει ακέρδιστος.

Ο AΓΓEΛOΣ ∆εληβοριάς είναι µια εξαιρετική περίπτωση για τα ελληνικά γράµµατα και το σύγχρονο ελληνικό πολιτισµό εν γένει, τουλάχιστον τα τελευταία 40 χρόνια. Μια εξαίρεση. Κι αυτό είναι το κακό. Αν υπήρχαν ανάλογα παραδείγµατα στο χώρο της πολιτικής , άνθρωποι µε τη γνώση, το όραµα και µε την τρέλα να κάνουν τα αδύνατα δυνατά, χαράσσοντας νέους δρόµους, ακόµα και µε παρακάµψεις, η Ελλάδα θα ήταν σήµερα µια άλλη χώρα, θα είχε άλλες δοµές. Ανέλαβε το 1973 ένα «επαρχιακό» µικρό αθηναϊκό µουσείο, το Μουσείο Μπενάκη (η αρχοντική κατοικία του Αντώνη Μπενάκη) και κατάφερε µε το πείσµα, την τόλµη και την πρωτοφανή συνθετική ικανότητά του, σε µια χώρα «εχθρική» σε κάθε µακροπρόθεσµη πολιτιστική δραστηριότητα , να στήσει µια πολυσχιδή µουσειακή αυτοκρατορία που θα ζήλευαν και εκτός ελληνικών συνόρων. Υπήρξε οραµατιστής και επαναστατικός, εισάγοντας µια νέα λογική στον τρόπο που αντιλαµβανόµαστε σήµερα την Ελλάδα στη διαχρονία της, στο πώς αντιµετώπισε την ελληνικότητα, τοποθετώντας την κλασική αρχαιότητα δίπλα στη φιγούρα του Καραγκιόζη και τα έργα του Μόραλη. Ανέπτυξε δράσεις που έδωσαν ζωή στα εκθέµατα των

µουσείων, στήνοντας γέφυρες στην κοινωνία, στα παιδιά –που έγιναν αιχµή του δόρατος της πολιτικής του Μπενάκη– και στο εξωτερικό - µε πρόσφατο παράδειγµα την Αυστραλία και τις ΗΠΑ. Μετά την αναβάπτιση της ναυαρχίδας στο Κολωνάκι ( που έγινε ένα από τα ωραιότερα µουσεία της χώρας), την ίδρυση του νέου κτηρίου στην Πειραιώς ( την ελληνική σε µικροκλίµακα Tate, που προσέδωσε νέα δυναµική), το Μουσείο Ισλαµικής Τέχνης (που απέδειξε ότι δεν είναι το ενδιαφέρον στενά ελληνοκεντρικό), στη µουσειακή αυτοκρατορία προσδέθηκαν η Πινακοθήκη του Ν. Χατζηκυριάκου Γκίκα στην Κριεζώτου και η οικία ∆έλτα στην Κηφισιά – και όχι µόνο. Είναι εξαιρετικά ενδεικτικό της θέσης που έχει πάρει το Μουσείο Μπενάκη στις συνειδήσεις όλων, το γεγονός ότι οι περισσότερες σηµαντικές δωρεές που έγιναν τα τελευταία χρόνια στη χώρα µε πάσης φύσης κληροδοτήµατα (από τις συλλογές και τα αρχεία του Μουσείου Τσαρούχη, τα αρχεία Πλαστήρα, Γονατά, Καλλέργη, πρόσφατα της Μαντώς Νταλιάνη ,ενός µέρους του από το ΠΑΚ, του Αλέξη ∆ηµαρά κ.ά.) είχαν αποδέκτη το µουσειακό φορέα που εδραίωσε ο Αγγελος ∆εληβορριάς.

OΛOI το ξέρουµε ότι ένας νέος ∆εληβορριάς δεν είναι δυνατό να βρεθεί. Ελπίζουµε µονάχα για ένα πράγµα. Ο διάδοχός του να έχει την ανοιχτή µατιά και τη συνθετικότητα του Αγγελου, ο οποίος αναπλήρωσε πολλά κενά της ίδιας της ελληνικής Πολιτείας.

™HMEIO ™YNANTH™H™ TOY ¶AY§OY ME£ENITH

§EBENTOKO¶ANO™ ∆EN ΞEPΩ εάν η λέξη «λεβεντοκόπανος» συµπεριλαµβάνεται ως λήµµα στο Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας της Ακαδηµίας Αθηνών. Εάν όχι, ας µου επιτραπεί να την ορίσω ως εξής: εκείνος που συµπεριφέρεται, κατά τη γνώµη του, λεβέντικα, χωρίς να συνειδητοποιεί πως φαίνεται κόπανος στα µάτια των άλλων. Ακόµα καλύτερα, αυτός που συνδυάζει και τις δύο ιδιότητες, δηλαδή είναι και λεβέντης, παλικάρι, αρρενωπός, αλλά και βλαξ συγχρόνως, είτε το ξέρει, είτε όχι. Η λέξη πάντως δεν υπάρχει ούτε στο Μείζον Ελληνικό Λεξικό των Τεγόπουλου-Φυτράκη, ούτε στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Μπαµπινιώτη. Κρίµα, γιατί ο όρος, αν και σκωπτικός, περιγράφει αρκετές προσωπι-

κότητες της αλλοδαπής και της ηµεδαπής. ∆ιακεκριµένοι άνδρες της πολιτικής, της τέχνης ή του αθλητισµού υπήρξαν λεβεντοκόπανοι. Oχι όµως πολλοί. Ο συνδυασµός της αλκής και της µικρόνοιας δεν είναι και πολύ συνηθισµένος. Οι περισσότεροι άντρες είµαστε µέτριοι από κάθε άποψη: δεν είµαστε Αινστάιν, δεν είµαστε κρετίνοι, δεν είµαστε Τζορτζ Κλούνι, δεν είµαστε Κουασιµόδοι – τσαλαβουτάµε στην ευρύτητα των ενδιάµεσων περιοχών, όπως έχει προνοήσει η οικονοµία της φύσης. Συνεπώς, το να είναι κάποιος πραγµατικά ευσταλής και ευήθης είναι κάτι που σπανίζει, και ως εκ τούτου κάνει εντύπωση. Κανείς λεβεντοκόπανος δεν περνάει απαρατήρητος. Κι ό,τι αιχµαλωτίζει το βλέµµα, έχει πολλές πιθα-

νότητες να αποτυπωθεί και σε φιλµ. Πρόσφατα κυκλοφόρησε µια φωτογραφία, που δεν θα µπορούσε να εικονογραφεί εναργέστερα το επίθετο «λεβεντοκόπανος». Πρέπει να είναι τραβηγµένη στα τέλη της δεκαετίας του '80 µε αρχές '90 σε κάποιο απροσδιόριστο σηµείο της Ελλάδας. Εικονίζονται τέσσερις άντρες που χορεύουν ένα ελληνικό δηµοτικό χορό, πιασµένοι από τα υψωµένα χέρια τους. Οι δύο από αυτούς είναι τσολιάδες, Εύζωνοι της Προεδρικής Φρουράς, κάτι λεβέντες µέχρι 'κει πάνω. Όµως, οι άλλοι δύο χορευτές δεν υστερούν σε αντρίκιο παράστηµα: ο ένας είναι ο Γιώργος Παπανδρέου, ο πρώην πρωθυπουργός, τουλάχιστον τριάντα χρόνια νεότερος, µε µαλλιά στους

κροτάφους και καστανό µουστάκι, ντυµένος µε κοστούµι µε γραβάτα, ενώ αυτός που σέρνει τον περήφανο χορό δεν είναι άλλος από τον διάσηµο ηθοποιό και πολιτικό, πρώην Κυβερνήτη της Πολιτείας Καλιφόρνια των ΗΠΑ και πρώην πολυβραβευµένο αθλητή του µποντιµπίλντινγκ, κ.

Aρνολντ Σβαρτσενέγκερ. ΕIΝΑΙ µια απίστευτη φωτογραφία. Αν και η προέλευσή της είναι ασαφής, καθώς δεν ξέρουµε µε ακρίβεια πότε και πού τραβήχτηκε, ωστόσο είναι τόσο πλούσια σε νοήµατα και συµβολισµούς, που θα έπρεπε να αξιοποιηθεί για τη διεθνή προβολή της χώρας, ακόµα και να τυπωθεί σε γραµµατόσηµα, εκτός βέβαια από τη λεξικογραφική της αξία, που αναλύσαµε παραπάνω.

∂¶7∞ 8/AºIEPøMA

HÙ·Ó ÁÈ· ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ô ÈÔ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙÔ˘ ÁÂÚÌ·ÓfiʈÓÔ˘ ¯ÒÚÔ˘, ‰È·ÎÚ›ıËΠÁÈ· Ù· ‰ÔΛÌÈ¿ ÙÔ˘, ÙȘ ·ÊËÁ‹ÛÂȘ ÙÔ˘, Ù· ı·ÙÚÈο ÙÔ˘ ¤ÚÁ·, Ù· ÏÈÌÚ¤Ù· ÙÔ˘, ȉȷ›ÙÂÚ· Â›Û˘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓË Î·È ‰ËÌÔÊÈÏ‹ ÂÎÏ·˝Î¢ÛË ‰È·ÊfiÚˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ·fi Ù· ‰›· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜, Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, Ù˘ Ù¤¯Ó˘. ∏ ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Â›Ó·È ›Ûˆ˜ ÌÈ· ÙÚ·ÁÈ΋ ÂȂ‚·›ˆÛË ÙÔ˘ «ªË‰¤Ó· ÚÔ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ̷οÚÈ˙».

TOY ºøTH KA§IAM¶AKOY

E•OPI™TO™ A¶O TON Στέφαν Τσβάιχ γεννήθηκε ως ένας πλούσιος µεγαλοαστός και του δόθηκε η ευκαιρία να απολαύσει τους καρπούς µιας ιδιαίτερα εξεζητηµένης παιδείας, να µεγαλώσει ανάµεσα στις µεγαλύτερες πνευµατικές προσωπικότητες της εποχής του, να έρθει σε επαφή µε όλα τα είδη της τέχνης, σύγχρονης και κλασικής, να ταξιδέψει σε πολλά µέρη του κόσµου, σε εποχές που αυτό ήταν προνόµιο των πολύ λίγων, να κερδίσει και ο ίδιος πολλά χρήµατα από τη συγγραφική του δραστηριότητα, αφού τα βιβλία του είχαν από τότε µεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες, και να ζήσει ως «Bourgeois Grande», ένας από τους κατεξοχήν εκπροσώπους των εβραϊκής καταγωγής αστών που είχαν πλήρως ενταχθεί στην αυστριακή κοινωνία και συναποτελούσαν τη γερµανόφωνη οικονοµική αλλά και πνευµατική ελίτ της Βιέννης την εποχή της ακµής της. Στην εντυπωσιακή του βίλα στο Salzburg, ο Αυστριακός συγγραφέας, διατηρούσε το γραφείο του και µια συλλογή µεταξύ άλλων από χειρόγραφά του, πρωτότυπα λογοτεχνικά έργα του φίλου του Arthur Schnitzler, παρτιτούρες του Beethoven και άλλα πολύτιµα κειµήλια της ευρωπαϊκής πολιτισµικής κληρονοµιάς.

O ™Ù¤Ê·Ó TÛ‚¿È¯, ÙÔ ·ÁÁÏÈÎfi ‰ÂÏÙ›Ô Ù·˘ÙfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘, ‰ÈÔÚıÒÛÂȘ Î·È ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê¿ ÙÔ˘

O ªÂÁ¿ÏÔ˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ Ολα αυτά όµως άλλαξαν ραγδαία. Η κήρυξη του πολέµου, πριν από 100 χρόνια, τον Αύγουστο του 1914, διέκοψε βίαια το «τελευταίο καλοκαίρι της Ευρώπης» και ο κόσµος της ασφάλειας και της ευηµερίας, όπως περιγράφει ο Zweig ασφαλώς από τη σκοπιά της ευηµερούσας κοινωνικής του τάξης, τη βιεννέζικη belle époque, τελείωσε άδοξα. Γυ-

ρίζοντας από την Ελβετία όπου βρισκόταν στο τέλος του πολέµου, το τρένο στο οποίο επέβαινε διασταυρώθηκε στα σύνορα µε αυτό του τελευταίου εστεµµένου Αψβούργου που εγκατέλειπε οριστικά το έδαφος τής µέχρι πριν από λίγες µέρες αυτοκρατορίας του. Λίγο νωρίτερα στο λεγόµενο κινέζικο, λόγω της διακόσµησής του, δωµάτιο του εξοχικού ανακτόρου Schönbrunn στα δυτικά προάστια της αυστριακής πρωτεύουσας ο Κάρολος είχε υπογράψει την παραίτηση της οικογένειάς του από το θρόνο, γεγονός που σφράγισε τη διάλυση της µακραίωνης αυτοκρατορίας. Η Βιέννη από πλούσιο κέντρο µιας πολυεθνικής επικράτειας περιορίστηκε να είναι η φτωχή πρωτεύουσα µιας µικρής δηµοκρατίας που «κανείς δεν ήθελε», αφού κάποιοι, όπως ο Zweig, νοσταλγούσαν την αίγλη της παλιάς Αυστροουγγαρίας, ενώ πολλοί ήθελαν την ένωση µε την, στα µάτια τους πολύ ισχυρότερη, Γερµανία. Η Βιέννη είχε ήδη, από την υποδοχή των πρώτων τραυµατιών και προσφύγων τις πρώτες κιόλας εβδοµάδες του πολέµου, εξαντλήσει τις ιδιαίτερα υψηλές για την περίοδο της ειρήνης νοσοκοµειακές και άλλες προνοιακές δυνατότητές της. Υπολογίζεται ότι δέχτηκε πάνω από ένα εκατοµµύριο αναξιοπαθούντες τον πρώτο µόλις χρόνο του πολέµου. Ακολούθησαν στη συνέχεια η πείνα, η φτώχεια και ο υπερπληθωρισµός. Ο Zweig περιγράφει ανάγλυφα ότι στα χρόνια του Μεσοπολέµου µέχρι να φτάσει στα χέρια του µε το ταχυδροµείο η επιταγή για τα πνευµατικά του δικαιώµατα από τις πωλήσεις των βιβλίων του από τον Γερµανό εκδότη του, το µεγάλο αρχικά ποσό που αναγραφόταν σε αυτή έ-

φτανε µόνο για να πλ ντητικής επιστολής..!

∆· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ Â Ο Zweig αναγκάστη ρίτερα από άλλους τ πάντα την αγαπηµέν Αυστρία το 1938 τα πολλοί άλλοι διανοο πολύ σηµαντικού τό γράφεται συνήθως ω Ενας από τους τελε µατικό αυτό παραλογ Αγγλία ήταν ο πατέρα λειψε την τελευταία των Κρυστάλλων», τη πέθανε ένα χρόνο αρ δηλητηριάζει τις τελ τον επικήδειο προς τ λίγο αργότερα εγκατ Eπειτα από µια σύ Υόρκης, εγκαταστάθ της Βραζιλίας. Εκεί ο τερα έργα του, τη «Σ

∂¶7∞

O ÓÔÌÂÏ›ÛÙ·˜ ™Ù¤Ê·Ó TÛ‚¿È¯ Ù·Íȉ‡ÔÓÙ·˜ ÁÈ· ÙË BÚ·˙ÈÏ›·, ÙÔ 1936 (¿ÎÚË ·ÚÈÛÙÂÚ¿), Ì ‰Èψ̿Ù˜ ÛÙÔ P›Ô NÙ T˙·Ó¤ÈÚÔ Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· (·ÚÈÛÙÂÚ¿) Î·È ÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË Ù˘ BÚ·˙ÈÏ›·˜, fiÔ˘ Ì·˙› Ì ÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ·Ó Ù¤ÏÔ˜ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ (‰ÂÍÈ¿)

AºIEPøMA/9 Και ενώ είχε ήδη υποστεί, όπως ο ίδιος περιγράφει στον πρόλογο της τελευταίας, και µε πόνο αντέξει την απώλεια της πατρίδας του, δεν κατάφερε, όπως λέει, να προσαρµοστεί στην ακόµα µεγαλύτερη γι’ αυτόν απώλεια αυτού που ίδιος θεωρούσε ως πραγµατική πατρίδα του, την Ευρώπη πριν από τους πολέµους, την ευηµερούσα κοσµοπολίτικη ήπειρο, όπου οι µετακινήσεις και οι ανταλλαγές ιδεών ήταν ελεύθερες και όπου οι όποιες κοινωνικές αναταραχές ή και πολεµικές συγκρούσεις έµοιαζαν, τουλάχιστον εκ των υστέρων, εντελώς ανώδυνες σε σχέση µε τις διαστάσεις του Πρώτου και πολύ περισσότερο του ∆ευτέρου Παγκοσµίου Πολέµου. Μετά την ολοκλήρωση του βιβλίου αυτού ο Zweig και η σύζυγός του έδωσαν τέλος στη ζωή τους, µη µπορώντας να αντέξουν το µίσος, τη σφαγή του πολέµου, το διωγµό των Εβραίων, σε δικά τους λόγια την απώλεια της πολιτισµένης Ευρώπης. Στο σηµείο αυτό αξίζει να σηµειωθεί ότι τη χρονιά της αυτοκτονίας του Zweig (1942) κατά την οποία γίνεται αυτή η διάγνωση του εκβαρβαρισµού της Ευρώπης, πολλά από τα χειρότερα εγκλήµατα των Ναζί είτε δεν είχαν γίνει πλήρως γνωστά είτε δεν είχαν καν πάρει την ασύλληπτη για τον ανθρώπινο νου έκταση που γνωρίζουµε σήµερα.

∂ÎıÂÛË ÛÙË µÈ¤ÓÓË

N ¶O§ITI™MO α πληρωθεί το γραµµατόσηµο της ευχαριστήριας απαής..!

˘ ÂÍÔÚ›·˜ άστηκε ήδη από το 1934, αντιλαµβανόµενος ίσως νωους την κατάσταση στη Γερµανία, να εγκαταλείψει για ηµένη του χώρα, ενώ µετά την είσοδο των Ναζί στην 8 τα βιβλία του απαγορεύτηκαν και εκεί. Ακολούθησαν νοούµενοι, ανάµεσά τους νοµπελίστες καθηγητές του ύ τότε πανεπιστηµίου της Βιέννης, σε κάτι που περιως ως η «εκδίωξη του ορθού λόγου». τελευταίους που κατάφερε να ξεφύγει από τον εγκληαλογισµό, µε τη βοήθεια του φίλου του Zweig από την ατέρας της ψυχανάλυσης Sigmund Freud, που εγκατέαία στιγµή, λίγες µέρες πριν από τη λεγόµενη «Νύχτα ν», την αγαπηµένη του Βιέννη. Ο σεβάσµιος καθηγητής ο αργότερα στο Λονδίνο µε την έναρξη του πολέµου να τελευταίες µέρες της ζωής του. Ο Zweig εκφώνησε ος τιµήν του διάσηµου φίλου και συµπατριώτη του και γκατέλειψε τη Βρετανία. α σύντοµη παραµονή του σε ένα προάστιο της Νέας στάθηκε µε τη δεύτερή του γυναίκα στην Πετρούπολη κεί ο συγγραφέας ολοκλήρωσε δύο από τα σηµαντικόη «Σκακιστική Νουβέλα» και την αυτοβιογραφία του.

Afi ÙËÓ ¤ÎıÂÛË ÁÈ· ÙÔÓ Û˘ÁÁڷʤ· ÛÙÔ MÔ˘ÛÂ›Ô £Â¿ÙÚÔ˘ Ù˘ BȤÓÓ˘

Στην εµπειρία της εξορίας και σε αυτά τα δύο τελευταία έργα του είναι αφιερωµένη η έκθεση του Μουσείου Θεάτρου της αυστριακής πρωτεύουσας, η οποία έδωσε την ευκαιρία να επαναπατριστούν για πρώτη φορά ορισµένα από τα προσωπικά αντικείµενα του Zweig από βιβλιοθήκες και αρχεία των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Την έκθεση επιµελήθηκαν οι Peter Karlhuber και Klemens Renoldner. Καθώς εισέρχεται κανείς στο χώρο της έκθεσης κυριαρχούν τα τεκµήρια της περιήγησής του στις χώρες που τον φιλοξένησαν, οι φωτογραφίες του διαβατηρίου, η ταυτότητά του από τις βρετανικές αρχές, τα δακτυλικά του αποτυπώµατα από την αµερικανική υπηρεσία µετανάστευσης. Oλα αυτά στο εντυπωσιακό φόντο ενός υπερωκεανίου σε µια φωτογραφία που δίνει την αίσθηση της απεραντοσύνης και παραπέµπει και στο δεύτερο µισό της αφήγησης στην οποία είναι αφιερωµένη η επόµενη αίθουσα, την αριστουργηµατική «Σκακιστική νουβέλα». Αυτό το αριστούργηµα του Zweig αναφέρεται στην εµπειρία της αναγκαστικής εξορίας µέσω της ιστορίας ενός αριστοκρατικής καταγωγής δικηγόρου, ο οποίος προτού µπει στο πλοίο της φυγής, είχε βιώσει την κράτηση σε απόλυτη αποµόνωση από τους Ναζί και για να ξεφύγει από την τρέλα αποστήθιζε στην αρχή παρτίδες σκακιού από ένα βιβλίο που βρήκε ενώ αργότερα έπαιζε σκάκι µε τον εαυτό του. Πρόκειται για µια εµβάθυνση στα κατάβαθα του ανθρώπινου µυαλού και στην ψυχολογία των ακραίων καταστάσεων. Ο ήρωας του βιβλίου, µε την ευγένεια και την πνευµατική πειθαρχία, αλλά και τα ανεπούλωτα τραύµατα του οποίου ο Zweig φαίνεται να ταυτίζει τον εαυτό του, κρατείται σε ένα δωµάτιο του Μετροπόλ της Βιέννης, το οµοίωµα του οποίου κυριαρχεί στην επόµενη αίθουσα. Το κτήριο αυτό υπήρξε κάποτε ένα από τα σηµαντικότερα ξενοδοχεία της Ευρώπης. Το βιβλίο απαθανατίζει τη µελανή τελευταία σελίδα της ιστορίας αυτού του κτηρίου, την αίγλη της οποίας κηλίδωσε για πάντα η µετατροπή του σε χώρο µαρτυρίου από την Γκεστάπο µε αποτέλεσµα το αυστριακό κράτος να αφήσει κενό το οικόπεδο στο ανατολικό άκρο της παλιάς πόλης, µε µια µόνο λιτή αναµνηστική, όσο και προειδοποιητική επιγραφή. Το κύριο µέρος της έκθεσης ξεκινά από το τραγικό τέλος του συγγραφέα και τα περιστατικά της συγγραφής και έκδοσης των αποµνηµονευµάτων του για τα οποία ο Zweig επέλεξε τελικά τον τίτλο: «Ο κόσµος του Χθες. Αναµνήσεις ενός Ευρωπαίου». Το βιβλίο αν και καλύπτει όλη τη ζωή του συγγραφέα εστιάζει µε νοσταλγία στον κόσµο πριν από τους πολέµους, στην πέραν των συνόρων και χρόνου Ευρώπη του πολιτισµού, µέσω φωτογραφιών, αλληλογραφίας και χειρογράφων των συγγραφέων και άλλων πνευµατικών ανθρώπων µε τους οποίους είχε σχέσεις ο Zweig, ανάµεσά τους, πέραν από τον Freud και τον Schnitzler, τους οποίους ήδη αναφέραµε, ξεχωρίζουν οι Hugo von Hofmannsthal, Romain Rolland, Salvator Dali, Walter Rathenau. Μπορεί οι αντιστοιχίες του σήµερα µε εκείνη τη µαύρη εποχή, παρά τα όσα λέγονται, να είναι περιορισµένες, όµως στην προσπάθεια να αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος ανάµεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς που τους ενώνουν πιο πολλά από όσα τους χωρίζουν και έχουν σηµαντικότερα πράγµατα να διαφυλάξουν από τα δεκαδικά ψηφία του πληθωρισµού, είναι επίκαιρη η ύστατη προτροπή του Zweig που αποτελεί και τον τίτλο της έκθεσης: «Χρειαζόµαστε ένα καινούριο θάρρος για την Ευρώπη!».7 INFO: Οι φωτογραφίες από την έκθεση είναι µια ευγενική προσφορά του Μουσείου Θεάτρου της Βιέννης. © Theatermuseum, Wien.

ATZEN7∞

¶H°A CINEMA

™INEMA

£ANA™H™ NEOºøTI™TO™

EÈ̤ÏÂÈ·: ∂À∞¡¡∞ µ∂¡∞ƒ¢OY

σκηνοθέτης

™THN KO§A™H TOY ¶O§EMOY Ο MΠPANT ΠIT, σηµαδεµένος από ουλές, πρωταγωνιστεί στην σκληρή πολεµική περιπέτεια οσκαρικών προδιαγραφών «Fury» σε σκηνοθεσία David Ayer, που θα προβάλλεται στις αίθουσες από την Πέµπτη. Απρίλιος 1945. Οι Σύµµαχοι σχεδιάζουν την τελευταία αντεπίθεση στην Ευρώπη. Ο σκληροτράχηλος λοχίας Wardaddy (Μπραντ Πιτ) ηγείται µιας εξαιρετικά επικίνδυνης αποστολής σε ε-

H E¶I™TPOºH TøN MAPMAPøN

∂π¢∞ THN ταινία «Iντα» του Πάβελ Παβλικόφσκι.

χθρικό έδαφος, έχοντας στη διάθεσή του µόνο ένα τανκ µε πενταµελές πλήρωµα. Με αριθµητικό µειονέκτηµα, ελάχιστα πολεµοφόδια και σέρνοντας µαζί ένα νεοσύλλεκτο που αντιµετωπίζει ηθικά διλήµµατα, η οµάδα, κόντρα στις πιθανότητες, διαθέτει τον απαραίτητο ηρωισµό για να δώσει την τελευταία της µάχη στην καρδιά της ναζιστικής Γερµανίας. Παραδοσιακή πολεµική ταινία διµοιρίας.

∆π ªOÀ ∞ƒ∂™∂...

TO ¢I§HMMA MIA™ ™TPI¶TIZEZ Η ANZEΛIK είναι µια εξηντάχρονη γυναίκα που έχει περάσει όλη της τη ζωή δουλεύοντας σε στριπτιτζάδικα και nightclubs. Έχει δύο αδυναµίες: τα πάρτι και τους άντρες. Όταν ο πιο καλός της πελάτης, ο Μισέλ, της οµολογεί τον έρωτά του για αυτήν, της κάνει πρόταση να την παντρευτεί και της υπόσχεται µια καλύτερη ζωή, έρχεται αντιµέτωπη µε ένα δίληµµα: είναι έτοιµη να αφήσει για πάντα µια ζωή γεµάτη sex, ποτά και ξενύχτια; Οι τρεις σκηνοθέτες της ταινίας (Μ. Αµατσουκέλι, Κλ. Μπερζέ, Σ. Τέις) βασίστηκαν σε αληθινά γεγονότα και έβαλαν την πραγµατική Ανζελίκ να υποδυ-

θεί τον εαυτό της... Χρυσή Κάµερα στις φετινές Κάννες. Παίζουν: Ανζελικ Λιτσεµπερζέ, Ζοζέφ Μπουρ.

°IA TI™ XAMENE™ ¶PO™¢OKIE™ ΣTPATEYMENH ταινία ο «Πρόµαχος». Υπέρ της επιστροφής των µαρµάρων. O ήρωας µηνύει το Βρετανικό Μουσείο για κλοπή µε το επιχείρηµα πως πλαστογραφήθηκαν έγγραφα που επέτρεψαν την λεηλάτηση των γλυπτών. Το φιλµ γύρισαν οι Ελληνοαµερικάνοι αδερφοί Βόρχες. Oι γονείς τους, µαθαίνουµε, είναι δικηγόροι στην Αµερική και συνεργάστηκαν µε τους Βρετανούς Τζέφρι Ρόµπερτσον και Νόρµαν Πάλµερ υπέρ της επιστροφής. Καλογυρισµένη η ταινία, αλλά «κραυγάζει» το µήνυµά της µέσα από µια αισθητική «Visit Greece».

O ήρωας κάνει τζόκινγκ στο Καλλιµάρµαρο ενώ ανεµίζουν τα µαλλιά του µε φόντο τον Ιερό Βράχο. O Τζιανκάρλο Τζιανίνι είναι ο οραµατιστής διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης και ο Γιώργος Χωραφάς ο υπεύθυνος του προγράµµατος αναστήλωσης της Ακρόπολης. Oσο για τον εκπρόσωπο του Βρετανικού Μουσείου είναι ο «κακός» της ταινίας: ένας γηραλέος αλαζόνας και αντιπαθέστατος έφορος. Η Ελλάδα της κρίσης είναι πανταχού παρούσα και οµολογούµε πως τα πλάνα των διαδηλώσεων και των συµπλοκών µε τα ΜΑΤ (κάποια στιγµή τις τρώει και ο πρωταγωνιστής της ταινίας Παντελής Κοντογιάννης!) είναι πολύ καλογυρισµένα. Από την Πέµπτη.

«EKPHΞH». Μια ακόµα πολυαναµενόµενη ταινία του αποκαλούµενο «νέου ελληνικού κύµατος», διά χειρός του ταλαντούχου Σύλλα Τζουµέρκα. One woman show από την εκπληκτική Αγγελική Παπούλια, η οποία «φορτώνει» µέχρι που εκρήγνυται στην υπό κατάρρευση Ελλάδα -που ο Τζουµέρκας περιγράφει πολύ παραστατικά. Η Παπούλια παρατά τα πάντα, παιδιά, οικογένεια, και, αλλόφρων, διασχίζει την Εθνική Oδό µε άγνωστο προορισµό. Η ταινία θα µπορούσε και να τιτλοφορείται «Πυρ και µανία»: Oυσιαστικά µιλά για το πώς η κατάρρευση της σύγχρονης Ελλάδας «δηµιουργεί» τους νέους εµπρηστές που καίνε τα δάση µας στον

∆π ¢∂¡ ªOÀ ∞ƒ∂™∂...

MONA∆IKH µου διαφωνία το σχεδόν τετράγωνο κάδρο (4:3), που το αισθάνθηκα λιγότερο «κινηµατογραφικό» από ό,τι θα ήθελα.

£∞ ∆∏ ™À™∆∏¡∞; βωµό του κέρδους. Μιλά όµως και για τις µαταιωµένες προσδοκίες. Για το νεανικό ενθουσιασµό που τελικά σβήνει, παραδοµένος στα χρέη, στην πανταχόθεν πίεση, στην απόγνωση της επιβίωσης σε µια ανελέητη πλέον χώρα.

H E£E§ONTPIA KAI O METANA™TH™ META την τεράστια επιτυχία της γαλλικής ταινίας τους «Aθικτοι», το δίδυµο Ε. Τολεντανό και O. Νακάς επιστρέφουν µε το «Samba» στο οποίο πρωταγωνιστεί και πάλι ο Oµάρ Σι υποδυόµενος αυτή τη φορά έναν παράνοµο µετανάστη: ο Σαµπά ήρθε στη Γαλλία πριν δέκα χρόνια από τη Σενεγάλη και άρχισε να κάνει διάφορες εποχιακές δύσκολες δουλειές. Η Aλίς (Σαρλότ Γκενσµπούργκ), πρώην στέλεχος επιχειρήσεων σε υπερκόπωση, έχει εγκαταλείψει την καριέρα της και επιχειρεί να ξαναβρεί τον εαυτό της προσφέροντας βοήθεια σε µία εθελοντική οργάνωση. Και οι δύο προ-

HTAN, για µένα, µια από τις πιο ευχάριστες κινηµατογραφικές εκπλήξεις των τελευταίων ετών. Ο σκηνοθέτης επιλέγει δύο ηρωίδες εκ διαµέτρου αντίθετες και τις τοποθετεί σε µια περίοδο σηµαντικών για την Πολωνία αλλαγών, η µια να αντιπροσωπεύει αυτούς που έζησαν τη φρίκη, πιθανώς συµµετείχαν σ’ αυτήν και τώρα παλεύουν µε τα φαντάσµατά τους, κι η άλλη αυτούς που έζησαν τις συνέπειές της χωρίς πολλές φορές να το γνωρίζουν. Βρίσκονται και ξεκινάνε ένα ιδιότυπο road movie ψάχνοντας την αλήθεια για τους δικούς της λόγους η κάθε µία. Ο σκηνοθέτης φτιάχνει µια ταινία µε µεγάλη αφηγηµατική οικονοµία. Τίποτα δεν είναι περιττό και τίποτα δεν λείπει. Με µεγάλα, ακίνητα, ποιητικής δύναµης πλάνα, αισθητικό στιλιζάρισµα δεµένο οργανικά µε την αφήγησή του κάνει ένα σύγχρονο και εύστοχο σχόλιο πάνω στο πώς η ιστορία διαµορφώνει την ταυτότητά µας ακόµα κι όταν δεν είναι µνήµη, αλλά και το τι µπορεί να συµβεί όταν αυτή η ιστορία γίνει γνώση. Το βασικότερο από όλα όµως είναι ότι ο Παβλικόφσκι δεν στέκεται κριτικά πάνω από τις ηρωίδες του (εξαιρετικές η Αγκάτα Τρεµπουσκόφσκα και η Αγκάτα Κουλέσα). Τις έχει κατανοήσει και προσπαθεί να αφηγηθεί την ιστορία τους. Με αφοπλιστική τρυφερότητα και ειλικρίνεια.

σπαθούν να «απεγκλωβιστούν» από το αδιέξοδο της ζωής τους, µέχρι που η µοίρα θα τους φέρει κοντά...

ANEΠIΦYΛAKTA.

«ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΣΗΜΑ ΤΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ» Nτοκιµαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου.

Hταν κάτι πρωτοφανές στα παγκόσµια χρονικά! Πουθενά και ποτέ σε ευνοµούµενες δηµοκρατικές κοινωνίες δεν σίγησε η δηµόσια ραδιοτηλεόραση µιας χώρας, και ειδικά µε τέτοιον τρόπο. Μέσα σε πέντε ώρες, το βράδυ της 11ης Ιουνίου του 2013, ο Eλληνας πρωθυπουργός Αντώνης Σαµαράς κατέβασε τους διακόπτες της ΕΡΤ, του δηµόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της Ελλάδας, που λειτουργούσε αδιάλειπτα τα τελευταία 75 χρόνια. Το τηλεοπτικό και το ραδιοφωνικό της σήµα κατέρρευσε, ρίχνοντας µαύρο στις οθόνες, και βόµβο στα FM. Το κλείσιµο της ΕΡΤ σόκαρε τους Eλληνες φέρνοντας στη µνήµη τους στιγµές από τη σκοτεινή περίοδο της δικτατορίας. Προκάλεσε επίσης σφοδρή διεθνή κατακραυγή από όλο τον πλανήτη.

EIKA™TIKA EÈ̤ÏÂÈ·: ª∞ƒπ∞ ∞¢∞ªO¶OY§OÀ m.adamopulu@gmail.com /11

EIKA™TIKH A§§H°OPIA ZøH™ KAI £ANATOY ME γενικό τίτλο Aquis Submersus (στο νερό βυθισµένος) παρουσιάζεται η έκθεση του Πάνου Χαραλάµπους στο κτήριο επί της οδού Κυκλάδων αριθµός 8 (κτίσµα του αρχιτέκτονα Α. Προβελέγγιου), στην Κυψέλη. Πρόκειται για Ενα σχέδιο –οπτικοακουστική εγκατάσταση αποτελούµενη από έξι βιντεοπροβολές–, µια τοπιογραφία µε έκδηλο τον ψυχικό τόνο (Stimmung), µια αλληγορία «ζωής και θανάτου». Η έκθεση επιχειρεί τον συγκερασµό ετερόκλιτων φαινοµενικά στοιχείων. Επιστρατεύοντας «ναυαγιοευρήµατα» που ξέβρασε η Αµβρακία, συντρίµµια απ’ την κατεδάφιση του εργοστασίου της Columbia (2006), υπολείµµατα φυσικών καταστροφών (πυρκαγές, σφοδρές χαλαζοπτώσεις, πληµµύρες), εκατοντάδες δίσκους βινιλίου (ο ίδιος έχει παράξει επτά δίσκους βινιλίου τα soundtracks της δικής του ζωής). O Πάνος Χαραλάµπους στήνει ένα προσωρινό Αρχείο, µια παράδοξη δι-

σκοθήκη ενώ αµέσως µετά όλα θα περιέλθουν στη σιωπή, την αφάνεια... θα επανενωθούν µε το «Αρχαίον». Το σχέδιο «Aquis Submersus» είναι ένα αυτoοριοθετούµενο γεγονός µε αρθρωτά συµβάντα, εντός του οποίου ο εικαστικός Πάνος Χαραλάµπους αποκτά τη δική του ταυτότητα... Μια ταυτότητα αµφίβια, ελαστική, ανοικτή στις µεταβολές του καιρού. Εδώ και χρόνια ο καλλιτέχνης µε τις ενότητες, tobacco area (1986-2011), περί αλιείας (1993-1996), ψυχαγωγία (1997-2001), voiceo-graph (2001-2003), phonopolis (2003), αργά, µεθοδικά, βραδυπορώντας σχεδόν, µε πειθαρχία κοινωνικού ανθρωπολόγου, φυσιοδίφη, ερευνά τις δύσκολες εκφραστικές περιοχές, τις επίµαχες σχέσεις, χωρίς να χάσει τον πυρήνα, «το δόγµα» του ποιητή έναντι ενός σοφολογιοτατισµού των ηµερών.

• ∆ιάρκεια έως 31/1/2015.

I™TOPIE™ ME KAPEK§E™ «ΠΑΡΟYΣEΣ Απουσίες» είναι ο τίτλος της έκθεσης της Αναστασίας Καρβέλα, η οποία φιλοξενείται στη γκαλερί «7». Καρέκλες σε διαφορετικές θέσεις, σε διαφορετικούς ρόλους, σε διαφορετικές συνθήκες πρωταγωνιστούν στη δουλειά της. Η εικαστικός αποτυπώνει τους προβληµατισµούς της και οπτικοποιεί κάποιες βαθύτερες σκέψεις σε δισδιάστατα πανό και µικρές κατασκευές µεικτής τεχνικής, όπου συνυπάρχουν ακρυλικά, κάρβουνο, κολάζ, µέταλλο, ξύλο,plexiglass. Η ίδια σηµειώνει: «H καρέκλα απαραίτητη στην καθηµερινότητά µας, αποδοµείται και επανασυντίθεται στο χώρο. Είναι η καρέκλα της πολυπόθητης

για πολλούς εξουσίας, η καρέκλα-καταφύγιο, η ασφάλεια του καναπέ µας όπως λέµε, η καρέκλα που όταν στέκει κενή δηλώνει τη φυσική µας απουσία αλλά και την απουσία και αδιαφορία µας για όσα απαράδεκτα συµβαίνουν γύρω µας. Μόνη και έρηµη στο χώρο δηλώνει την εκκωφαντική σιωπή και παθητική αποδοχή µας στα κακώς κείµενα της πολιτισµένης κοινωνίας µας. Μπορεί η καθηµερινότητά µας να βελτιώνεται απίστευτα γρήγορα µε την πρόοδο της επιστήµης και της τεχνολογίας, όµως η ποιότητα της ζωής µας γίνεται ραγδαία ακόµη πιο βίαιη, σκληρή και απάνθρωπη».

•∆ιάρκεια έως 29/11.

™¶OY¢E™ A£ANA™IA™ Η GALLERY Art Πρίσµα στον Πειραιά, παρουσιάζει την έκθεση της Βερονίκης ∆αµιανίδου, µε τίτλο «My little zen». «Εξοµολογούµαι πως ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν ότι η ανθρώπινη καρδιά µπορεί να αξίζει περισσότερο από την ανθρώπινη διανόηση και πως αργά ή γρήγορα θα αποδειχτεί απείρως καλύτερη και ικανότερη στο να δίνει απαντήσεις». Με αυτά τα λόγια του Λευκάδιου Χερν, η ζωγράφος Βερονίκη ∆αµιανίδου ταυτίζει το έργο της «My little zen» ή σπουδές αθανασίας. «Η ζωγραφική µπορεί να είναι ένας πολύ πνευµατικός δρόµος, µεγαλύτερη σηµασία έχει η διαδικασία, το παιχνίδι µε τα χρώµατα, τα σχήµατα, τους τόνους, οι λεπτές ισορροπίες που φτιάχνουν αρµονία σε µια ζωγραφιά οµολογεί η ζωγράφος. Το «little zen» της Βερονίκης ∆αµιανίδου είναι ένα µόριο, µια κουκκίδα, µικροσκοπική αλλά χρήσιµη, απαραίτητη σε

OI ANTIºA™EI™ TH™ A£HNA™ TOY ’60

εµένα, µια ηχώ που απαντά στο αέναο» γράφει η ιστορικός τέχνης και µουσειολόγος Μαρίνα Κανακάκη.

• ∆ιάρκεια έως 6/12.

«AΘHNA. Το πνεύµα του ’60: Μια πρωτεύουσα αλλάζει», είναι ο τίτλος έκθεσης, σε επιµέλεια του δηµοσιογράφου και συγγραφέα Νίκου Βατόπουλου, που φιλοξενείται στην Ελληνοαµερικανική Ενωση. Φωτογραφίες από ιδιωτικά, κυρίως αρχεία, καρτ ποστάλ, περιοδικά, κ.ά. που µας µεταφέρουν στην ατµόσφαιρα και το αστικό κλίµα της δεκαετίας του 1960. Eµφαση δίνεται στην κοινωνική αλλαγή που σηµειώθηκε από τα τέλη της δεκαετίας του '50 ως τη δικτατορία. Τα νέα κτήρια –πολλά από τα οποία έγιναν ορόσηµα, όπως το Χίλτον– τα νέα ήθη, ο καταναλωτισµός, η σύνδεση µε τα διεθνή τουριστικά δίκτυα, προβάλλονται δειγµατοληπτικά από τον Νίκο Βατόπουλο, οποίος επιµελήθηκε το υλικό της έκθεσης µε το σκεπτικό να δώσει το αποτύπωµα και την αύρα της εποχής.

Oπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ζητούµενο είναι η έκθεση να προκαλέσει σκέψεις για την δυναµική εκείνη περίοδο και την Αθήνα της εποχής. Σήµερα, µε την απόσταση των 50 ετών είµαστε σε θέση να απλώσουµε µία πιο σύνθετη µατιά πάνω σε µια εποχή µε εντυπωσιακές αντιφάσεις».

• ∆ιάρκεια έως 13/12.

£EATPO 12/EÈ̤ÏÂÈ·: IøANNA K§EºTO°IANNH

OTAN H I™TOPIA ¢EN MA™ ¢I¢A™KEI «MIA “αγία” οικογένεια, που επιζεί στον αιώνα τον άπαντα χωρίς να διδάσκεται τίποτα από την Iστορία. Η εξωφρενική αυτή κατάσταση δεν έχει, φυσικά, ουδεµία σχέση µε τη δικιά µας πραγµατικότητα». Μια «συνθήκη» η οποία επιβιώνει και στην ελεύθερη διασκευή του βραβευµένου µε Πούλιτζερ «Με τα δόντια» του Θόρντον Γουάιλντερ (νωρίτερα ο Aµερικανός δραµατουργός είχε επίσης τιµηθεί µε το ίδιο βραβείο για τη «Μικρή µας πόλη») που έκανε πρεµιέρα στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, σε διασκευή - σκηνοθεσία: Γιάννη Μόσχου.

Eνα έργο που παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης πριν από 60 χρόνια και είναι η αιτία που επανέρχεται ξανά στην ιστορική σκηνή ο απόφοιτος της Μόσχος. Επιµέλεια µετάφρασης: Γιώργος ∆επάστας. Σκηνικά - Κοστούµια: Ελένη Μανωλοπούλου. Παίζουν(αλφαβητικά): Φωτεινή Αθερίδου, Αντίνοος Αλµπάνης, Θανάσης ∆ήµου, Ιωάννα Μαυρέα, Aγγελος Μπούρας, Ιωάννα Παππά. Παραστάσεις: Σάββατο 9.15 µ.µ., Κυριακή 8.00 µ.µ., ∆ευτέρα 9.15 µ.µ. Τρίτη 9.15 µ.µ. , Τετάρτη 6.00 µ.µ.

O °§APO™ KAI TA AN¢PEIKE§A

ENA™ ¶A°KO™MIO™ XAPTH™ ME TAºOY™ MIA τραβεστί και µια απίθανη θεωρία περί κοµµουνισµού. Μια πατρόνα που εξηγεί τον καπιταλισµό: «∆εν είµαστε ρατσιστές εδώ! Αυτή είναι η Ευρώπη! Εδώ, τα κάνεις όλα σ’ όλον τον κόσµο!». Μια πόρνη που διακηρύσσει την αθωότητά της. Και ο γιος, που συµφιλιώνεται µε όλους τους νεκρούς στρατιώτες που είναι θαµµένοι στην περιοχή: Σέρβους, Βόσνιους, Ρώσους, Κροάτες, Γάλλους, Ισπανούς, Αυστριακούς, Ρουµάνους… «Oλα τα Βαλκάνια κι όλη η Μεσόγειος είναι θαµµένοι εδώ» υποστηρίζει. Και προσθέτει: «πρόκειται για έναν παγκόσµιο χάρτη. Η Iστορία του 20ού αιώνα. Πάνω εκεί χτίζεται το σήµερα. Η πρόοδος…». Το θεατρικό «Η Λέξη Πρόοδος στο Στόµα της Μητέρας µου Ηχούσε Πολύ Φάλτσα» του Ρουµάνου Ματέι Βίσνιεκ, ένα σουρεαλιστικό και πολιτικό έργο για τα σύγχρονα δεινά, παρουσιάζεται, σε σκηνοθε-

σία Νίκου Γκεσούλη, στο θέατρο «Προσκήνιο». Εχει βραβευτεί το 2009 στο Φεστιβάλ της Αβινιόν και ο συγγραφέας του έγινε γνωστός στην Ελλάδα χάρη στη µετάφραση του θεατρικού του από την Eρση Βασιλικιώτη (εκδ. Yψιλον) και το ανέβασµά του στη Θεσσαλονίκη από την Πειραµατική Σκηνή της «Τέχνης», το 2007.

Oπως ο ίδιος λέει: «Για µένα η αποστολή της λογοτεχνίας δεν είναι η καταγγελία. Υπάρχουν ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, υπάρχουν µαρτυρίες των θυµάτων. Πρέπει να βρούµε µια γλώσσα που να ωθεί την καταγγελία στον στοχασµό. Oι όµορφες, θλιβερές ιστορίες είναι πλέον παγκόσµιες». Με τους: Γιώργο Μελισάρη, Μαίρη Χήναρη, Θοδωρή Προκοπίου, Ναταλία Στυλιανού, Λεωνίδα Αργυρόπουλο, Γωγώ Βογάσαρη, Σάκη Σιούτη, Χριστίνα Σιώµου, ∆ηµήτρη Κακαβούλα και Νίκο Γκεσούλη.

HPΘE και µας έµαθε ένα ακραία λειτουργικό σωµατικό θέατρο από τη Γαλλία. Και σήµερα µε τους ίδιους κώδικες ο Κώστας Φιλίππογλου ανέβασε τον «Γλάρο» του Αντόν Τσέχοφ, στο «Θησείον». Μετά τον Φιλοκτήτη, την Τίρζα και τον Μένγκελε, «χορογραφεί» επί σκηνής τούς Ναταλία Τσαλίκη, Αλέξανδρο Λογοθέτη, Γιάννη Στεφόπουλο, Σοφία Γεωργοβασίλη, Iριδα Μάρα, Γιάννη Καραούλη, καθώς και τέσσερα ανδρείκελα (!) για να µας κάνει να αναφωνήσουµε: «Μα πόσο αστείοι που είναι οι άνθρωποι! Πόσο αστείοι και πόσο µπερδεµένοι! Νοσηρά µπερδεµένοι!» Και θα είµαστε σίγουροι πως η σπαραξικάρδια αυτή κωµωδία δεν είναι δυνατόν να έχει καµία σχέση µε τη δική µας υγιή πραγµατικότητα…». Μουσική: Lost Βodies.

IæENIKH ¢IA™KEYH META τη διάκρισή της µε τη διεθνή υποτροφία Ibsen Scholarship 2013 από το θεσµό του Ibsen Awards στη Νορβηγία για την παράσταση «Πέερ Γκιντ», η θεατρική οµάδα «The 3rd person theatre group» επανέρχεται µε τη διακεκριµένη πρότασή της στην Αθήνα και τη σκηνή του Σύγχρονου Θεάτρου (κάθε ∆ευτέρα και Τρίτη). Πρόκειται για µια διασκευή για τρεις ηθοποιούς πάνω στο αριστούργηµα του Ιψεν µε τους: Αντιγόνη Φρυδά, Ελένη Ζαραφίδου και Βαλάντη Φράγκο, που συνυπογράφουν και τη σκηνοθεσία.

7V

TH§EOPA™H EÈ̤ÏÂÈ·: ¶AY§O™ ME£ENITH™

TI ™HMAINEI MOPIO; Ο κ. AN∆PEAΣ Λοβέρδος, πανεπιστηµιακός και πολιτικός, νυν Υπουργός Παιδείας και Θρησκευµάτων, βγήκε και δήλωσε πως µελετά να ζητήσει εθελούσια συνεισφορά από εκπαιδευτικούς, που δεν εργάζονται ως αναπληρωτές και ωροµίσθιοι, για να καλύψει κενά 1.100 θέσεων στα σχολεία, γιατί δεν έχει άλλα κονδύλια να διαθέσει. Αντί για µισθό, θα δώσει σ' αυτούς τους εκπαιδευτικούς µόρια, που θα τους βοηθήσουν να ανέβουν στους πίνακες κατάταξης, όταν γίνουν προσλήψεις. Κάποιοι αντέδρασαν σφοδρά στη δήλωση του υπουργού. Και τί δεν του 'συραν –θα έπρεπε να ντρέπεται, είπαν, που τολµά να ζητήσει από ανέργους επιστήµονες να δουλέψουν τσάµπα, όταν ο ίδιος αµείβεται πλουσιοπάροχα ως πολιτικός. ∆εν µπορεί ο διοικητής να ζητά θυσίες από τους οπλίτες, που ο ίδιος δεν θέλει ή δεν µπορεί να τις κάνει– παραιτήσου πρώτα από τη βουλευτική σου αποζηµίωση και µετά βρες το θράσος να ζητήσεις από φτωχούς ανθρώπους να κάνουν τη δουλειά σου δωρεάν, είπαν αυτοί οι κάποιοι, που δεν κατάλαβαν το νόηµα των δηλώσεων του κ. Λοβέρδου. Ο Υπουργός Παιδείας είπε πως θα αµείψει τους εκπαιδευτικούς µε µόρια. Οι επικριτές του θα έπρεπε να είχαν ανοίξει ένα λεξικό - της Εθνικής Παιδείας προΐσταται ο κύριος Λοβέρδος, καθηγητής είναι, ξέρει τί λέει και τις λέξεις του τις διαλέγει µε µεγάλη προσοχή. Λοιπόν, διαβάζω στο Λεξικό του Μπαµπινιώτη πως η τέταρτη, κατά σειράν, σηµασία της λέξης «µόριο» είναι η εξής: «(περιληπτ.) τα γεννητικά όργανα: ανδρικό/γυναικείο». Ο ANΘPΩΠOΣ το είπε, ευθύς εξαρχής, τουλάχιστον σε όσους ξέρουν να διαβάζουν ανάµεσα στις γραµµές: δουλέψτε τσάµπα, και θα πάρετε (τα) µόρια (µου). Είναι προφανές το πού έχει γραµµένους ο κύριος Υπουργός την Εκπαίδευση, τη αξιοπρέπεια των λειτουργών της και την Παιδεία γενικότερα. Αλλά, όπως λέει, σε ελεύθερη απόδοση, κι η Βίβλος: µόρια έδωσες, µόρια θα λάβεις (στις εκλογές).

¶AME ™TOIXHMA; (Trading places) Αµερικανική παραγωγή 1983 του Τζον Λάντις, µε τους Νταν Ακροϊντ, Εντι Μέρφι, Τζέιµι Λι Κέρτις, Ντον Αµίτσι, Ραλφ Μπέλαµι. Κάποιοι πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωµα να παίζουν, να πειραµατίζονται µε τους άλλους ανθρώπους, όχι τόσο για το προσωπικό τους συµφέρον, όσο για να αποδείξουν την ορθότητα των αντιλήψεών τους. Λες και οι άλλοι είναι κάτι σαν έλλογα ινδικά χοιρίδια, που υπάρχουν µόνο και µόνο για να τεκµηριώνουν πειραµατικά τις υποθέσεις εργασίας κάποιων ψωνισµένων. Αυτοί, όπως όλοι οι ακραιφνείς, στυγνοί και άτεγκτοι επαΐοντες, δεκάρα δεν δίνουν για την κατάληξη των πειραµατόζωων – αρκεί να επαληθευτεί η αποψάρα τους. Οµως δεν τους γίνεται πάντα το χατίρι – καµιά φορά τα ανθρώπινα ποντίκια του κοινωνικού εργαστηρίου όχι απλώς δραπετεύουν, αλλά την πέφτουν και στους πειραµατιζοµένους. Μια ταινία που εικονογραφεί ακριβώς αυτή την περίπτωση είναι και αυτή η έξοχη κωµωδία του Λάντις. ∆ύο ηλικιωµένοι πλούσιοι επιχειρηµατίες, αδέλφια και συνεταίροι, βάζουν ένα στοίχηµα: κληρονοµικότητα ή περιβάλλον; Τι ευθύνεται για την αποτυχία ή την επιτυχία ενός ανθρώπου; Ο ένας υποστηρίζει ότι ο πρώτος τυχάρπαστος αλήτης, θα µπορούσε µε την κατάλληλη εκπαίδευση, ζώντας στο κατάλληλο περιβάλλον, να γίνει ο νέος διευθυντής της οικονοµικής τους αυτοκρατορίας. Ο άλλος αδελφός το αρνείται, κι έτσι ο Εντι Μέρφι, από τους δρόµους, ανεβαίνει ραγδαία της κοινωνίας τα σκαλιά, την ίδια στιγµή που ο νυν διεθυντής της εταιρείας, ο Ακροϊντ, τα κατεβαίνει...

✓ KYPIAKH 23/11/14 Πολυθρόνα για δύο 14.00 ANT1

7MEPE™ A£§HTIKO ¶PO°PAMMA EÈ̤ÏÂÈ·: °IøP°O™ ºøKIANO™

• KYPIAKH 23.11 12.30 Ολυµπιακός-ΠΑΟΚ, µπάσκετ, OTE3 13.00 Ράγιο Βαγεκάνο-Θέλτα, ποδόσφαιρο, OTE1 13.30 Τορίνο-Σασουόλο, ποδόσφαιρο, OTE4 13.30 Χρόνινχεν-Αϊντχόφεν, ποδόσφαιρο, ACTION 24 14.00 Γκραν Κανάρια-Μπιλµπάο, µπάσκετ, OTE6 14.30 Λειψία-Σεντ Πάουλι, ποδόσφαιρο, 14.45 Φόρµουλα 1 Aµπου Ντάµπι, OTE2-ΑLPHA 15.30 Κρίσταλ Πάλας-Λίβερπουλ, ποδόσφαιρο, OTE1 16.00 Ελλάς Βερόνα-Φιορεντίνα, ποδόσφαιρο, OTE3 16.00 Νάπολι-Κάλιαρι, ποδόσφαιρο, OTE4 16.00 Ουντινέζε-Κιέβο, ποδόσφαιρο, OTE6 16.30 Αµβούργο-Βέρντερ Βρέµης, ποδόσφαιρο, OTE5 17.30 Παναθηναϊκός-ΚΑΟ∆, µπάσκετ, NS3 18.00 Χαλ-Τότεναµ, ποδόσφαιρο, OTE1 18.00 Λεβάντε-Βαλένθια, ποδόσφαιρο, OTE2 18.30 Στουτγκάρδη-Aουγκσµπουργκ, ποδόσφαιρο, OTE5 20.00 Eλτσε-Κόρντοµπα, ποδόσφαιρο, OTE2 20.00 Βαλένθια-Ουνικάχα, µπάσκετ, OTE3 21.30 Βαρέζε-Αρµάνι Μιλάνο, µπάσκετ, OTE6 21.45 Μίλαν-Ίντερ, ποδόσφαιρο, OTE122.00 Βιγιαρεάλ-Χετάφε, ποδόσφαιρο, OTE2 22.00 ΜαρσέιγΜπορντό, ποδόσφαιρο, NS2 • ∆EYTEPA 24.11 01.00 Μέµφις Γκρίζλις-Λ.Α.Κλίπερς, ΝΒΑ, OTE3 04.30 Λ.Α.Λέικερς-Ντένβερ Νάγκετς, ΝΒΑ, OTE3 21.00 Σάσαρι-Αβελίνο, µπάσκετ, OTE3

21.45 Γρανάδα-Αλµερία, ποδόσφαιρο, OTE2 22.00 Άστον Βίλα-Σαουθάµπτον, ποδόσφαιρο, OTE1 • TPITH 25.11 02.30 Τορόντο Ράπτορς-Φοίνιξ Σανς, ΝΒΑ, OTE3 19.00 ΤΣΣΚΑ Μόσχας-Ρόµα, ποδόσφαιρο, NS2 20.00 Ζιέλονα Γκόρα-ΠΑΟΚ, µπάσκετ, ΝS7 21.45 ΑΠΟΕΛ-Μπαρτσελόνα, ποδόσφαιρο, NS1 • TETAPTH 26.11 02.30 Μαϊάµι Χιτ-Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς, ΝΒΑ, OTE3 15.00 Αρης-Απόλλων Αρναίας ποδόσφαιρο, ΝS2 18.00 Ντιναµό Μόσχας-Μπούστο Αρσίτσιο, βόλεϊ, OTE6 19.30 Κίελο-Ζάγκρεµπ, χάντµπολ, OTE5 21.15 Λέµγκο-Φλένσµπουργκ, χάντµπολ, OTE6 21.45 Ατλέτικο Μαδρίτης-Ολυµπιακός, ποδόσφαιρο, ΝΕΡΙΤ 21.45 Αρσεναλ-Ντόρτµουντ, ποδόσφαιρο, NS1 • ΠEMΠTH 27.11 02.00 Κλίβελαντ Καβαλίαρς-Ουάσινγτον Ουίζαρντς, ΝΒΑ, OTE3 02.00 Κρουζέιρο-Ατλέτικο Μινέιρο, ποδόσφαιρο, OTE4 02.00 Σάο ΠάολοΑτλέτικο Νασιονάλ, ποδόσφαιρο, OTE5 15.00 Οµίτσκα Οµσκ-Βολέρο Ζυρίχης, βόλεϊ, OTE6 18.00 Ντινάµο Μόσχας – Παναθηναϊκός, ποδόσφαιρο, NS2 20.00 Ντιναµό Μινσκ-ΠΑΟΚ, ποδόσφαιρο, ΑΝΤ1 22.05 Aστ.ΤρίποληςΜπεσίκτας, ποδόσφαιρο, ΝS2 • ΠAPAΣKEYH 28.11 01.45 Ρίβερ Πλέιτ-Μπόκα

Τζούνιορς, ποδόσφαιρο, OTE4 16.00 Ηρακλής ΨαχνώνΑπόλλων Σµύρνης, ποδόσφαιρο, OTE4 18.00 ΗρακλήςΕθνικός Σερρών, ποδόσφαιρο, OTE4 19.30 Γκρόιτερ Φιρτ-Χάιντενχαϊµ, ποδόσφαιρο, OTE5 21.00 Παναθηναϊκός-Μπάγερν Μονάχου, µπάσκετ, ΝS2 21.30 Φράιµπουργκ-Στουτγκάρδη, ποδόσφαιρο, OTE1 21.45 Ρεάλ Σοσιεδάδ-Έλτσε, ποδόσφαιρο, OTE2 • ΣABBATO 29.11 14.00 Αλεν-Φορτούνα Ντίσελντορφ, ποδόσφαιρο, OTE5 14.45 Γουέστ Μπροµ-Άρσεναλ, ποδόσφαιρο, OTE1 16.30 Χέρτα Βερολίνου-Μπάγερν Μονάχου, ποδόσφαιρο, OTE3 16.30 Λεβερκούζεν-Κολονία, ποδόσφαιρο, OTE4 16.30 Σάλκε-Μάιντζ, ποδόσφαιρο, OTE5 16.30 Βέρντερ Βρέµης-Πάντερµπορν, ποδόσφαιρο, OTE6 17.00 Λίβερπουλ-Στόουκ, ποδόσφαιρο, OTE1 17.00 Χετάφε-Μπιλµπάο, ποδόσφαιρο, OTE2 19.00 Εσπανιόλ-Λεβάντε, ποδόσφαιρο, OTE2 19.00 Σασουόλο-Ελλάς Βερόνα, ποδόσφαιρο, OTE5 19.15 Βέσπρεµ-Μεντβέντι, χάντµπολ, OTE6 19.30 Σάντερλαντ-Τσέλσι, ποδόσφαιρο, OTE1 19.30 Χόφενχαϊµ-Ανόβερο, ποδόσφαιρο, OTE3 21.00 Μάλαγα-Ρεάλ Μαδρίτης, ποδόσφαιρο, OTE2 21.45 ΚιέβοΛάτσιο, ποδόσφαιρο, OTE1 23.00 Θέλτα-Εϊµπάρ, ποδόσφαιρο, OTE2

TAINIE™ TV 14

HOME CINEMA MILLENIUM: THE GIRL WITH THE DRAGON TATTOO

Κυριακή, NEPIT

H ∆E ΓYNH NA ΦOBHTAI TON AN∆PA

24.00 Θρίλερ µυστηρίου (155΄)

Παραγωγή 1965 του Γιώργου Τζαβέλλα µε τους Γιώργο Κωνσταντίνου, Μάρω Κοντού, Κατερίνα Γώγου, Λίλη Παπαγιάννη, Καίτη Λαµπροπούλου, ∆έσποινα Νικολαΐδου, Σταύρο Ξενίδη. Σπουδαία ηθογραφία της ελληνικής κοινωνίας του '60, µε ήρωα ένα δηµόσιο υπάλληλο που ζει µε µια αστεφάνωτη γυναίκα. Οταν, τελικά, ενδίδοντας στις πιέσεις των φίλων του, την παντρεύεται, η κυρία σηκώνει κεφάλι. Το κινηµατογραφικό νυστέρι του µάστορα Τζαβέλλα πάει πολύ βαθιά, αλλά το γέλιο, όταν υπάρχει, είναι πηγαίο και αβίαστο - µην τη χάσετε.

Συµπαραγωγή Σουηδίας-Γερµανίας-∆ανίας 2009 του Νιλς Αρντεν Οπλεφ, µε τους Νούµι Ραπάς, Μάικλ Νίκβιστ, Λένα Εντρε. Σκοτεινό, καταθλιπτικό και βαρύ θρίλερ, πολύ πιο κοντά στο πνεύµα του βιβλίου του Στιγκ Λάρσον όπου βασίστηκε, από το φιλµ του 2011 (του Ντέιβιντ Φίντσερ, µε τον Ντάνιελ Κρεγκ στον πρώτο ρόλο). Αδέκαστος και µαχητικός δηµοσιογράφος, προσπαθεί να εντοπίσει µια γυναίκα εξαφανισµένη για σαράντα χρόνια, µε τη βοήθεια µιας νεαρής κοπέλας, εξπέρ της πληροφορικής. Ταινία που θα σας καθηλώσει.

THE PELICAN BRIEF

∆ευτέρα, STAR

02.15 Πολιτικό θρίλερ (131') Αµερικανική παραγωγή 1993 του Αλαν Πάκουλα, µε τους Τζούλια Ρόµπερτς, Ντένζελ Γουάσιγκτον, Σαµ Σέπαρντ. Τεχνίτης ο Πάκουλα στη δηµιουργία του κλίµατος πολιτικού σασπένς που διαπνέει αυτή την ταινία: φοιτήτρια της Νοµικής η Ρόµπερτς, ασχολείται ακαδηµαϊκά µε το θάνατο δύο ανωτάτων δικαστών των ΗΠΑ, κάνοντας µια σχετική εργασία, µόνο που, όπως φαίνεται από τα καταιγιστικά γεγονότα που ακολουθούν, η νεαρή έχει αγγίξει νεύρο στον εξουσιαστικό ιστό της Αµερικής. Οι φίλοι των πολιτικών θρίλερ δεν πρέπει να τη χάσουν.

TO MYΣTIKO THΣ MEΪZI

Κυριακή, STAR 21.10 Κοµεντί (102')

∆ευτέρα,

NOVACINEMA 1 22.00 Κοινωνική (99’)

KOKOWAAH

Tρίτη, NOVACINEMA 1 19.40 Κοµεντί

(123’) Γερµανική παραγωγή 2011 του Τιλ Σβάιγκερ, µε τον ίδιο και τους Εµα Σβάιγκερ, Τζασµίν Γκέρατ, Σάµιουελ Φίντζι. Εργένης σεναριογράφος µε πλούσια αισθηµατική ζωή ξάφνου δέχεται την επίσκεψη ενός άγνωστου µικρού κοριτσιού, το οποίο, όπως µαθαίνει, αποτελεί τον καρπό µιας εφήµερης ερωτικής σχέσης µε µια γυναίκα πριν από χρόνια. Ο κόσµος του ανατρέπεται άρδην, αλλά η µικρή θα ξυπνήσει συναισθήµατα στον ήρωα. Το κορίτσι είναι η πραγµατική κόρη του ηθοποιού και σκηνοθέτη.

(What Maisie knew) Αµερικανική παραγωγή 2014 των Σκοτ ΜακΓκι και Ντέιβιντ Σίγκελ, µε τους Τζούλιαν Μουρ, Στιβ Κούγκαν, Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ. Βασισµένο σε ένα βιβλίο του Χένρι Τζέιµς, το φιλµ αφηγείται τη δικαστική µάχη δύο πρώην συζύγων, µιας παλιάς ροκ σταρ και ενός εµπόρου ειδών τέχνης για την επιµέλεια της επτάχρονης κόρης τους. Ενδιαφέρουσα ταινία, που ενδεχοµένως δεν έχει την δύναµη και την τρυφερότητα του «Κράµερ εναντίον Κράµερ» (µε παρόµοιο θέµα). Ωστόσο, πολύ καλή η κινηµατογραφική µεταφορά του βιβλίου του Τζέιµς.

SPEED

Tρίτη, STAR 22.00 Περιπέτεια

(108’) Αµερικανική παραγωγή 1994 του Γιαν Ντε Μποντ, µε τους Κίανου Ριβς, Ντένις Χόπερ, Σάντρα Μπούλοκ. Πολύ στιβαρή, αγωνιώδης περιπέτεια, τιµηµένη µε δυο Οσκαρ, που αφηγείται την ιστορία των επιβατών ενός λεωφορείου, που θα χάσουν τη ζωή τους εάν η ταχύτητα του παγιδευµένου µε βόµβα οχήµατος πέσει κάτω από τα 80 χλµ. την ώρα...

TAINIE™ TV 15

HOME CINEMA ΦONIKO OΠΛO 2

3.096 MEPEΣ

Tετάρτη, STAR 22.00 Αστυ-

Aληθινή ιστορία (105’)

(Lethal weapon II) Αµερικανική παραγωγή 1989 του Ρίτσαρντ Ντόνερ, µε τους Μελ Γκίµπσον, Ντάνι Γκλόβερ, Τζο Πέσι. Το αχτύπητο µπατσοδίδυµο, µε τον τρελάκια Γκίµπσον και το σοβαρό Γκλόβερ, αναλαµβάνει να προστατεύσει ένα λογιστή της Μαφίας, που έχει αποφασίσει να καταθέσει εναντίον των πρώην εργοδοτών του, ενώ παράλληλα αντιµετωπίζει τις εγκληµατικές δραστηριότητες κάποιων νοτιοαφρικανών διπλωµατών. Χιούµορ, δράση και αντιρατσιστικά σχόλια. Αυτός που πραγµατικά λάµπει είναι ο Πέσι, στο ρόλο του λογιστή.

(3.096 days) Γερµανική παραγωγή 2013 της Σέρι Χόρµαν, µε τους Αντόνια Κάµπελ Χιουζ, Τουρ Λίντχαρντ. Η αληθινή ιστορία ενός δεκάχρονου κοριτσιού από την Αυστρία που απήχθη για οκτώ ολόκληρα χρόνια. Τηλεταινία µάλλον αργή και επίπεδη, που, παρ’ όλο το δυνατό της θέµα, δεν καταφέρνει να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον του θεατή. Ωστόσο, έχει αρετές, όπως, ας πούµε, η καλή της φωτογραφία, που ενισχύει τη δραµατικότητα του φιλµ. Στέκεται αξιοπρεπώς στο ύψος του ρόλου της η νεαρή πρωταγωνίστρια.

CALL ME CRAZY: A FIVE FILM

O TPOΠOΣ TOY MΠAPNEΪ

Πέµπτη, NOVACINEMA 1 22.00 Κοινωνική (84’)

(Barney's version) Παραγωγή Καναδά-Ιταλίας 2010 του Ρίτσαρντ Λιούις, µε τους Πολ Τζιαµάτι, Ρόζαµουντ Πάικ, Ντάστιν Χόφµαν. Εξηντάρης τηλεοπτικός παραγωγός, µέγας πότης, καπνιστής πούρων και γυναικάς, αναγκάζεται να υπερασπίσει τις διόλου ορθές από πολιτική άποψη επιλογές της ζωής του, όταν ένας παλιός, όσο και άσπονδος φίλος του δηµοσιεύει ένα βιβλίο, στο οποίο κάνει ρόµπα τον ήρωα. Θαυµάσια εµφάνιση του Πολ Τζιαµάτι στον πρώτο ρόλο. Απολαυστική, χορταστική ταινία, µε καλές ερµηνείες και έξυπνο σενάριο.

SPEED 2

Πέµπτη,

Παρασκευή, STAR 22.00 Περιπέτεια

(114’)

STAR 22.00 Περιπέτεια φαντασίας (99’)

(Conan the barbarian) Aµερικανική παραγωγή 2011 του Μάρκους Νίσπελ, µε τους Τζέισον Μόµοα, Ρον Πέρλµαν, Ρόουζ Μακ Γκόουαν. Ακόµα και στη γελοιότητα υπάρχουν ποιότητες - παράδειγµα αυτό το σίκουελ ταινίας του 1982 µε τον Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ. Εκείνη, η παλιά, ασφαλώς ήταν για γέλια, αλλά ήταν εξόχως διασκεδαστική – ο Αρνι ήταν γεννηµένος για το ρόλο του ανεγκέφαλου, πλην µυώδους βαρβάρου. Αυτή όµως είναι απλώς γελοία, χωρίς κανένα χιούµορ, καµιά τσαχπινιά, κανένα ενδιαφέρον.

Παρασκευή,

ΝΕΡΙΤ 22.00 ∆ράµα (134’)

Αµερικανική παραγωγή 2013 των Λόρα Ντερν, Μπράις Ντάλας Χάουαρντ, Μπόνι Χαντ, Ασλεϊ Τζουντ και Σάρον Μαγκουάιρ, µε τις Οκτάβια Σπένσερ, Μελίσα Λίο, Τζένιφερ Χάντσον. Μετά την πρώτη –και επιτυχηµένη– συλλογική σκηνοθετική απόπειρα για τον καρκίνο του µαστού, µία άλλη πεντάδα κυριών του σινεµά δηµιουργούν αυτή την τηλεταινία µε τις πέντε σπονδυλωτές ιστορίες για τις πνευµατικές αρρώστιες – την τρέλα, µε δυο λόγια. Ενδιαφέρον κινηµατογραφικό εγχείρηµα, που ίσως έχει έλλειψη οµοιογένειας, αλλά του περισσεύει η ευαισθησία.

O KONAN, O BAPBAPOΣ

Tετάρτη, NOVACINEMA 1 22.00

νοµική περιπέτεια (106')

AΠ’ TA KOKAΛA BΓAΛMENA

Σάββατο, ΝΕΡΙΤ 00.15 Σάτιρα (89΄)

Παραγωγή 2011 του Σωτήρη Γκορίτσα, µε τους Αργύρη Ξάφη, ∆ηµήτρη Ηµελλο, Αννα Κουτσαφτίκη, Στέλιο Μάινα, Μπέσσυ Μάλφα, Γεράσιµο Σκιαδαρέση, Βαγγέλη Μουρίκη. Κινηµατογραφική µεταφορά σπαρταριστού βιβλίου του (γιατρού) Γιώργου ∆ενδρινού, µε τις κωµικοτραγικές περιπέτειες ενός ειδικευοµένου ορθοπεδικού γιατρού, καθώς αυτός αρχίζει να καταλαβαίνει πώς λειτουργεί το ελληνικό σύστηµα υγείας. Η ταινία βραβεύτηκε σε ελληικά και ξένα φεστιβάλ και βλέπεται πολύ ευχάριστα. Ωστόσο, σας συνιστώ να διαβάσετε το βιβλίο – όλα τα λεφτά.

THE TWILIGHT SAGA: NEA ΣEΛHNH Σάββατο, STAR 23.15 ∆ραµατική,

Αµερικανική παραγωγή 1997 του Γιαν Ντε Μποντ, µε τους Σάντρα Μπούλοκ, Τζέισον Πάτρικ, Γουίλεµ Νταφόε. Στο πρώτο φιλµ, που συµπρωταγωνιστούσε και ο Κιάνου Ριβς, οι επιβάτες ενός λεωφορείου θα σκοτώνονταν από βόµβα εάν το όχηµα έτρεχε µε λιγότερα από 80 χλµ. την ώρα. Σ' αυτή την ταινία, ο θεατής τρέχει µε διακόσια την ώρα για να ξεφύγει από την ανεκδιήγητη χλαπάτσα, στην οποία, φυσικά παίζει µεν η Μπούλοκ, αλλά λάµπει, διά της απουσίας του, ο Ριβς. Μακριά κι αλάργα.

φαντασίας (117')

MA∆AΓAΣKAPH Σάββατο, ΑΝΤ1 14.00 Μεταγλωττισµένη, κινουµένων σχεδίων (77')

(The Twilight Saga: new moon) Αµερικανική παραγωγή 2009 του Κρις Βάιτζ µε τους Κρίστεν Στούαρτ, Ρόµπερτ Πάτινσον, Τέιλορ Λότνερ, Ντακότα Φάνινγκ. Ο ευσταλής βρικόλακας φεύγει από τη ζωή της Τυπικής Eφηβης Αµερικανίδας για να την προστατεύσει, οπότε κι αυτή αρχίζει να ψιλοτρίβεται, µε το συµπάθιο, µε τον στιβαρό προλετάριο Ινδιάνο λυκάνθρωπο που τη λιγουρεύεται. Ναι, όντως, παράξενες οι παρέες της κοπελιάς, αλλά πολλοί θεατές, εκατοµµύρια από δαύτους σε όλο τον κόσµο, τις βρίσκουν ενδιαφέρουσες. Ολως παραδόξως.

(Madagascar) Aµερικανική παραγωγή 2005 των Τοµ Μακ Γκραθ και Ερικ Ντάρνελ. Τέσσερα ζώα (λιοντάρι, ζέβρα, ιπποπόταµος και καµηλοπάρδαλη) αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη σιγουριά, αλλά και τον περιορισµό του αµερικανικού ζωολογικού κήπου στον οποίο ζουν, και αποδρούν για να αναζητήσουν τις ρίζες τους στην Αφρική. Ετσι, ακολουθώντας µια οµάδα εντελώς τρελών πιγκουίνων, καταλήγουν στη Μαδαγασκάρη. Φευγάτη ταινία, µε πολύ καλό animation, τόνους από χιούµορ και καλογραµµένο σενάριο.

ΠPOΣΩΠO

√ ËıÔÔÈfi˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞ÛÈÒÙ˘ ı˘ÌÒÓÂÈ Ì ÔÏÏ¿ ·fi ·˘Ù¿ Ô˘ Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó Á‡Úˆ ÙÔ˘ Î·È ÂÍËÁ›ٷÈ

«EÓÙ˘ˆÛÈ¿˙ÔÌ·È Ì ٷ ıÔψ̤ӷ Ì˘·Ï¿ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ·»

ΣEΛ. 10-11

PLUS 23 Nοεµβρίου 2014

* *E›Ì·ÛÙ ¤Ó·˜ Ï·fi˜

ΒΕΡΟΛΙΝΟ

1989-2014

T· ·fiÚ·Ù· Ù›¯Ë ∫È fï˜, Ë °ÂÚÌ·Ó›· ·ÎfiÌ· ¯ˆÚ›˙ÂÙ·È Û ¢˘ÙÈ΋ Î·È ∞Ó·ÙÔÏÈ΋. ∂›ÎÔÛÈ ¤ÓÙ ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ Ù›¯Ô˘˜, Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁÔ˜ Andreas Zick ‰È·Ï‡ÂÈ ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ «Â˘ËÌÂÚ›·˜» ÙˆÓ Û˘Ì·ÙÚȈÙÒÓ ÙÔ˘ ΣEΛ. 3-5

2

Mεθοριακά

PLUS

[ Mε την EΛΕΝΗ ΣΚΑΒ∆Η]

ªËÓ ·ÚÁ‹ÛÂȘ, ÌËÓ Í¯¿ÛÂȘ... ÌË ÊÔ‚Ëı›˜ ην αργήσεις, µην ξεχάσεις, µη κρυώσεις, µη πεινάσεις, µη φοβηθείς! Μ’ αυτά τα «µη», τα διόλου απαγορευτικά µε µεγάλωσαν. Τα κράτησα αγκαλιά και τα κουβαλώ παντού µαζί µου, τα δίνω «αντίδωρο» στη µονογενή µου σαν µάνα κι εγώ, παρά τα ιδεολογήµατα της νεοτερικότητας που υπηρετώ. Τα τελευταία χρόνια προσθέτω κι άλλα …προστακτικά στην ακολουθία, που όµως δεν κατάφεραν να ανατρέψουν την …πρωτογενή αρχή. Η µαµά είχε µανία µε τα αντιαπαγορευτικά και µ’ αυτά µας πότισε. Η συνταγή της µαταίωσε κάθε προσδοκία για εκµοντερνισµό του στερεότυπου που υπηρέτησε, βελτιώνοντάς το –όµως- αργά και σταθερά στη διάρκεια ενός αιώνα περίπου που έζησε. Συσσώρευσε σοφία και χαρά, τα ανακάτεψε µαζί κι έβγαλε µια περηφάνια και µια αρχοντιά που επιβιώνει στις ζωές µας ακόµα και τώρα, µια ντουζίνα χρόνια µετά την αποδηµία της. Είχε µάθει να διαβάζει τις ζωές, δικές της των άλλων,

Μ

µε µια περίεργη τεχνική και µια µοναδική γλώσσα. Έλεγε τα σγουρά µαλλιά «ανακουφιστά», τις φράντζες «παπάκια», τις κοτσίδες «πλέξες» και τραγουδούσε καθώς έπλενε πιάτα «άστα τα µαλλάκια σου ανακατωµένα». Όλα για κείνην είχαν γεωµετρική εξήγηση, οι αγάπες, η µαγειρική, τα σώµατα, τα αρώµατα! Έλεγε «τετράγωνους» του χοντροµπαλάδες, «ολοστρόγγυλους» τους παχουλούς, της άρεσε η µυρωδιά πικραµύγδαλου και φασκοµηλιάς, µαγείρευε κάθε Κυριακή κοτόπουλο γεµιστό, κι έραβε κάθε πανί που κυκλοφορούσε στο σπίτι. ∆ιάβαζε ότι έπεφτε στα χέρια της, ακόµα και τα κοµµάτια εφηµερίδας που τύλιγε ο µπακάλης τις αντσούγιες… Για να λέµε και του στραβού το δίκιο, αυτά τα σαρδελωτά χαρτάκια διάβαζα κι εγώ, αποκόµµατα από τον Ελληνικό Βορρά, τη Μακεδονία, σελιδούλες από το Θησαυρό, µε τη χοντρή και τον Ζαχαρία… Προσπαθώ να τη µιµηθώ. Αντιποίηση ενός ρόλου που µε τρελαίνει όχι από ενοχές, αλλά από τη γοη-

Eξιστορήσεις

τεία του να επαναλαµβάνεις τα όµορφα που κουβαλάς µέσα στην ασχήµια που µας περιβάλλει. Έλεγε κι ωραίες ιστορίες η αφιλότιµη. Για την κρίση του 29 στην Αµερική, όπου ήδη ζούσαν ο αδερφός και τα ξαδέρφια της, για τους ανθρώπους που «σαρτέρανε» από τα ψηλά πατώµατα και για τα συσσίτια… Έλεγε και για τη θειά που ταξίδεψε εκείνο τον καιρό µε το βαπόρι για Αµερική και πέθανε στο πλοίο, έστριψε λέει τ’ άντερό της απ’ την ξεροφαγία και ντρεπότανε να το πει στους συνταξιδιώτες της στο κατάστρωµα… ταν έσκασε το Μάρσαλ στις ζωές µας κι αρχίσαµε µε µαστραπάδες να πηγαίνουµε σχολείο για γάλα σκόνη και κίτρινο τυρί, θύµωσε. «Μα τι, Αµέρικα το κάναµε κι εδώ;», έλεγε και ξανάλεγε, «εµείς µπορούµε να ταΐσουµε τα παιδιά µας!». ∆εν κατάφερε τίποτε µε το θυµό. Ήπιαµε καζάνια παστεριωµένο, φάγαµε και τενεκέδια κίτρινο τυρί. Μας έµεινε µια «αµερικανική γεύση» κι εκείνα τα κυλιν-

O

Ο

PLUS

δρικά αλουµινόκουτα απ’ τα τυριά, που µαζέψαµε απ’τα σκουπίδια του συσσιτίου και φυτέψαµε µέσα γεράνια και σκουλαρικιές. Έγραφε και κάτι «ξένα» πάνω στα κουτιά που για να µη φαίνονται τα έβαψε µε λαδοµπογιά πράσινα και κόκκινα. Κράτησαν χρόνια µερικά, «αθάνατα» τα αµερικανικά τενεκέδια έλεγε, περιδιαβαίνοντας στον κήπο υπέργηρη, όταν πιά εµείς αγοράζαµε γκούντα και είχαµε διαγράψει το γάλα από το πρωινό. Σκέπτοµαι καµιά φορά, τι θα αφήσω εγώ στη θυγατέρα µου, από όλα όσα άφησε η µαµά σε µένα. Για την κρίση και τους απελπισµένους και για τα … Μάρσαλ που έρχονται πάλι εδώ από την Εσπερία και που φυσι-

κά καµία σχέση δεν έχουν µε το γάλα και το κίτρινο τυρί του δικού µου συσσιτίου. Πακέτα που όπως φαίνεται δεν θα αφήσουν τίποτε πίσω να θυµόµαστε, ούτε τενεκέ ξεγάνωτο, να τον κάνω κι εγώ γλάστρα να θυµάµαι! Χωρίς κειµήλιο όµως δεν γίνεται να επιβιώσει καµιά γενιά! Γι’ αυτό αφήνω στη θυγατέρα µου… ιστορίες και φλυαρίες, λόγια σαν προσευχή: «Μην ξεχάσεις, µη κρυώσεις, µη πεινάσεις, µη φοβηθείς» Προπαντός αυτό. Μη τους φοβηθείς τους Μάρσαλ και τα γατάκια τους!!! Καµιά φορά της τραγουδάω κιόλας «άστα τα µαλλάκια σου»…Κυρίως όµως της φυτεύω γλαστράκια, γεράνια, µπιγκόνιες, γαριφαλιές, φασκοµηλιές…

[ Mε τη MAPIA ΣAMΠATAKAKH ]

ªÂÛfiÁÂÈÔ˜ Û ÎÈÓÔ‡ÌÂÓË ¿ÌÌÔ χώρος υπήρξε ανέκαθεν πεδίο για πάσης φύσεως µεταβολές και ανακατατάξεις, εισροές και εκροές ανθρώπων, εφαρµογές µεγαλεπήβολων σχεδίων, συγκρούσεων, ανταγωνισµών αλλά και οξύµωρων συµπλεύσεων. Ο χάρτης άλλαξε πολλάκις σχηµατισµούς, ζυµώνοντας έχθρες, φιλίες και φυλές. Επικεντρώνοντας στους νεότερους χρόνους, τα συµβαίνοντα στα παράλια και την ενδοχώρα της Μεσογείου αποτέλεσαν εφαλτήριο για πλήθος αλλαγές, επιδρώντας στη µοίρα του πλανήτη, αρχής γενοµένης από τον Μεγάλο Πόλεµο, κατά κόσµο Α΄ Παγκόσµιο. Ο τελευταίος ήρθε σαν επιστέγασµα διεργασιών που συντελούνταν καιρό πριν σε πολλά και διάφορα επίπεδα. Το τέλος του έγινε το σηµείο εκκίνησης για τη διαµόρφωση της µεσογειακής περιοχής όπως έφτασε ως τις µέρες.

Φωτ.: Nατάσα Xριστοπούλου

Η δυναµικής µιας γενικευµένης και σφοδρής σύρραξης όπως αυτή του Α παγκοσµίου πολέµου, επανακαθόρισε τις ισορροπίες, δηµιουργώντας οντότητες (κρατικές και µη) που ανταποκρίνονταν σε αναδυόµενους συσχετισµούς, νέες επιδιώξεις, ανάγκες ή αιτήµατα. Θα µπορούσε βάσιµα να ισχυριστεί κανείς πως χάραξε µία πορεία που µετατράπηκε σε µονοπάτι, πάνω στο οποίο οι συγκάτοικοι της Μεσογείου βαδίζουν ως σήµερα. Εποµένως, ιδωµένα υπό το συγκεκριµένο πρίσµα, καµιά έκπληξη δεν προξενούν όσα διαδραµατίζονται γύρω µας, στη γειτονιά µας (ΑΟΖ -Τουρκία - Κύπρος, ISIS - Κούρδοι κ.ο.κ). Υπάρχει, µε λίγα λόγια -και µιλώντας πάντοτε µε όρους ιστορικούς-, το σοβαρό ενδεχόµενο, αυτά που βιώνουµε στο κοντινό διεθνές περιβάλλον να µην είναι τίποτα περισσότερο από το

sequel ενός παλαιού έργου, απότοκος προηγούµενων δράσεων. Εκείνο που ίσως σύγχρονα ενδιαφέρει και αφορά, βρίσκεται στο εάν η κίνηση που παρατηρείται στη νοτιοανατολική -ως επί το πλείστον- Μεσόγειο, συµβαίνει προκειµένου να αλλάξουν όλα ή να παραµείνουν ως έχουν. Καταλυτικό ρόλο θα διαµορφώσουν (και διαµορφώνουν), όπως και στο παρελθόν, οι γεωστρατηγικές στοχεύσεις και τα συµφέροντα των ισχυρών παικτών (βλέπε ΗΠΑ, Ρωσία κλπ). Ζητούµενο στη συγκυρία για την Ελλάδα είναι η υπερπήδηση των πάγιων προβληµάτων που ταλανίζουν την εξωτερική της πολιτική και η ενεργή µετοχή στα τεκταινόµενα (τη στιγµή που γράφεται το παρόν κείµενο ο πρωθυπουργός δεν έχει ακόµη πραγµατοποιήσει τις προγραµµατισµένες επισκέψεις του σε Λευκωσία και Κάιρο. Τα δεδοµένα είναι: ο απόηχος της πραγµατοποιηθείσας συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας-Αι-

γύπτου-Κύπρου στη Μεγαλόνησο και µία αποκαρδιωτική για την κοινοτυπία της οµιλίας του Ευ. Βενιζέλου στη συνεδρίαση της Ειδικής Οµάδας για τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή και της Υποεπιτροπής Εταιρικών Σχέσεων του ΝΑΤΟ. Και το καλάθι των προσδοκιών µικρό…).

YΠEYΘYNOΣ EK∆OΣHΣ: Bαγγέλης Γρηγόρης • ΣYNTAKTIKH OMA∆A: Eφη Aλεβίζου, Eλιζαµπέττα Kαζαλόττι, Γιώργος Kιούσης • ΣTHΛEΣ: Φίλης Kαϊτατζής, Mαρία Mυστακίδου, Mαρία Σαµπατακάκη, Eλένη Σκάβδη, Bαγγέλης Φακατσέλης • ATEΛIE: Nώντας Γελαδάρης • EΠEΞEPΓAΣIA EIKONAΣ: ∆ηµήτρης Λαζάρου

3

Bερολίνο 1989-2014

23 Noεµβρίου 2014

PLUS

ΣYNENTEYΞH ME TON ΓEPMANO KOINΩNIOΛOΓO ANDREAS ZICK

TÔ Ù›¯Ô˜ ¤ÂÛÂ, Ù· Ù›¯Ë ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó πτώση του τσιµεντένιου Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεµβρίου του 1989 σήµανε την επανένωση της ∆υτικής µε την Ανατολική Γερµανία αλλά και τη δηµιουργία ενός άλλου αόρατου Τείχους που εξακολουθεί να διχάζει τη χώρα. Η Γερµανίδα δηµοσιογράφος Σαµπίνε Ρένεφαντς (Sabine Rennefanz), που γεννήθηκε και µεγάλωσε στην Ανατ. Γερµανία, σε άρθρο της στην βρετανική «The Guardian» έγραφε χαρακτηριστικά: «Επιφανειακά οι διαφορές µεταξύ του ανατολικού και του δυτικού τµήµατος της Γερµανίας δεν είναι πλέον ορατές», προσθέτοντας, όµως, ότι «οι Ανατολικογερµανοί αντιπροσωπεύουν το 20% του πληθυσµού αλλά λιγότερο από το 5% της ελίτ στην πολιτική, τις επιχειρήσεις, τις επιστήµες και τα ΜΜΕ». Από την πλευρά του, ο Γερµανός κοινωνιολόγος Αντρέας Τσικ (Αndreas Zick), του Πανεπιστηµίου Bielefeld, που κατάγεται από το δυτικό τµήµα της χώρας, ειδικός στην Κοι-

Η

ΣΤΗΝ «ΕΥΗΜΕΡΟΥΣΑ» ΓΕΡΜΑΝIΑ, 25 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΕΝΩΣΗ ΤΗΣ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΠΟΛΙΤΕΣ –Ι∆ΙΩΣ ΣΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ– ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΜΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΘΥΜΙΖΕΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΝΟΤΟ: ΚΑΚΟΠΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΑΝΕΡΓΙΑ, ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ. ΕΙΝΑΙ

«ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΜΙΑΣ ΚΑΤΩΤΕΡΗΣ ΤΑΞΗΣ», ΛΕΕΙ Ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ ΑΝΤΡΕΑΣ ΤΣΙΚ, ΠΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΤΟΥ ΦΩΤΙΣΕ ΤΑ ΑΟΡΑΤΑ ΤΕΙΧΗ ΠΟΥ ΧΩΡΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΣΕ ΠΡΟΝΟΜΙΟΥΧΟΥΣ ΚΑΙ ΠΛHΒEΙΟΥΣ Συνέντευξη στον ΣΠYPO XATZHΓIANNH spysun04@gmail.com

νωνιολογία των συγκρούσεων και των κοινωνικών αντιθέσεων, έχει φωτίσει µε σειρά ερευνών που πραγµατοποίησε στο ανατολικό τµήµα της χώρας τα νέα, κοινωνικά αυτή τη φορά, τείχη που υψώνονται ανάµεσα στους προνοµιούχους ∆υτικογερµανούς και τους

περιθωριοποιηµένους Ανατολικογερµανούς, διχάζοντας τη χώρα, γεγονός που οδηγεί στον κατακερµατισµό του κοινωνικού ιστού της χώρας. Ενός ιστού που, όπως τόνισε ο Γερµανός επιστήµονας στη συνέντευξη που µας παραχώρησε, έχει πολλές αναλογίες µε τον

κατακερµατισµένο κοινωνικό ιστό της Ελλάδας των Μνηµονίων.

• Ποιες ήταν οι µεγαλύτερες κοινωνικές αλλαγές στο ανατολικό τµήµα της Γερµανίας από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεµβρίου του 1989;

―Σχεδόν τα πάντα άλλαξαν τότε στη Γερµανία. Πρώτα άλλαξε το οικονοµικό, νοµικό και εκπαιδευτικό σύστηµα και έπειτα ακολούθησε το κοινωνικό σύστηµα της χώρας. Πολλοί Γερµανοί µετακινήθηκαν και µετανάστευσαν από το ανατολικό τµήµα της χώρας στο δυτικό, οικογένειες χωρίστηκαν, άλλοι πλούτισαν και άλλοι ήρθαν αντιµέτωποι µε τη φτώχεια και την ανεργία. Νοµίζω ότι οι Ελληνες έχουν σήµερα µια πολύ άσχηµη εµπειρία για το τι σηµαίνει µια τέτοια αλλαγή του κοινωνικού συστήµατος. Ηταν µια ολοκληρωτική αλλαγή του, που όµως δεν συνοδεύτηκε από µία αντίστοιχη αλλαγή στις αντιλήψεις των Γερµανών πολιτών. Oι µε- ➨

4

PLUS

Bερολίνο 1989-2014

23 Noεµβρίου 2014

Φωτ. EPA/AΠE

οι Ανατολικογερµανοί ψηφίζουν κόµµατα που διακηρύσσουν την επιστροφή στις παλιές αξίες και παραδόσεις. Αυτό που µελετάµε στο Πανεπιστήµιο µας είναι µια νέα µορφή συγκρουσιακής κατάστασης στην οποία πρωταγωνιστούν κοινωνικές οµάδες που απαιτούν την ως ένα βαθµό παλινόρθωση του παλιού ανατολικογερµανικού συστήµατος. Πρόκειται για µια συναισθηµατική και πολιτισµική θα έλεγα νοσταλγία η οποία, ωστόσο, συνοδεύεται και από ένα κριτικό πνεύµα.

• Ποιος επωφελήθηκε περισσότερο από την επανένωση των δύο Γερµανιών; Oι ελίτ ή ο κόσµος της εργασίας; ―Oι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι λίγο πολύ όλοι επωφελήθηκαν παρ’ όλο που κάποιες κοινωνικές οµάδες υπέφεραν περισσότερο από την αρχή, όπως οι µεσήλικες και οι ηλικιωµένες γυναίκες που έχασαν την δουλειά τους. Επίσης, οι φτωχοί και όσοι ζούσαν στην αβεβαιότητα δεν ωφελήθηκαν από την πτώση του Τείχους, παρ’ όλο που το σύστηµα κοινωνικής πρόνοιας της ∆υτικής Γερµανίας είναι πολύ καλύτερο από ό,τι παλιότερα. Ωστόσο κανείς µας δεν γνώριζε για πόσο

Επάνω αριστερά: Σε τµήµα από το τείχος του Βερολίνου ο γκραφιτάς «Indiano» έγραψε: «Αλλαξε τη ζωή σου» (Change your life), φράση που πολλοί πιθανολογούν ότι προέρχεται από το ποίηµα του Ρίλκε «Αρχαϊκός Κορµός του Απόλλωνα». ∆εξιά κορυφή: Από τις συχνές παρελάσεις µίσους του ακροδεξιού κόµµατος NPD κατά των µεταναστών στο ανατολικό τµήµα της Γερµανίας. ∆εξιά Επάνω: Στα άδυτα των αρχείων της Στάζι. Το παλιό ανατολικογερµανικό καθεστώς της ρουφιανιάς διχάζει ακόµα τους Γερµανούς, οι οποίοι εξακολουθούν να αναζητούν απάντηση στο ερώτηµα «γιατί;»

➨ γαλύτερες κοινωνικές αλλαγές έγιναν στο σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης και στο σύστηµα των κοινωνικών επιδοµάτων του γερµανικού OΑΕ∆. Το γεγονός δηµιούργησε πολλές µικρές κοινωνικές κρίσεις στις τάξεις των ανθρώπων εκείνων που δεν είχαν κάποια περιουσιακά αποθέµατα. Αυτό µε τη σειρά του δηµιούργησε ένα κύµα µετανάστευσης µορφωµένων και εξειδικευµένων νέων, και κυρίως νέων γυναικών, που άφησαν τα σπίτια τους στην Ανατολική Γερµανία για το δυτικό τµήµα της χώρας.

αναζήτησε ικανοποιητικές απαντήσεις που δεν µπόρεσε να τις βρει γι’ αυτό και προτίµησε να αγνοήσει το παρελθόν. Oι νέες γενιές, όµως, θα κάνουν περισσότερες ερωτήσεις. Το θέµα αυτό δηµιούργησε πολλά στερεότυπα κατά των Ανατολικογερµανών, των «Ossis», όπως αποκαλούνται από πολλούς ∆υτικογερµανούς. Oι ∆υτικογερµανοί είναι καχύποπτοι απέναντι στους Ανατολικογερµανούς συµπολίτες τους που έζησαν για χρόνια υπό τη στενή επιτήρηση ενός δικτύου παρακολούθησης και κατασκοπείας.

• Ρεπορτάζ του περιοδικού «Σπίγκελ» ανέφερε ότι όλο και περισσότεροι Γερµανοί αναζητούν στα αρχεία της Στάζι τους φακέλους που είχε για αυτούς η περιβόητη µυστική αστυνοµία της πρώην Ανατ. Γερµανίας. Πώς πιστεύετε ότι έχει επηρεάσει το γεγονός αυτό τις κοινωνικές σχέσεις στη χώρα; ―Εχει ήδη επηρεάσει οικογένειες, φίλους, πρώην γείτονες και θα επηρεάσει και τους Γερµανούς του µέλλοντος. Ιδιαίτερα η δεύτερη γενιά µετά την πτώση του Τείχους ρωτά γιατί συνέβη κάτι τέτοιο. Εχουµε στοιχεία ότι η πρώτη γενιά µετά την πτώση του Τείχους

• Πώς επηρέασαν οι δηµογραφικές αλλαγές το ανατολικό τµήµα της χώρας, όπου οι περισσότερες πόλεις έχασαν µετά το 1989 µεγάλο κοµµάτι της νεολαίας τους; Σε πρόσφατη επίσκεψή µου στην πόλη-σοσιαλιστικό πρότυπο της πρώην Ανατ. Γερµανίας, τo Eisenhuttenstadt, είδα µια γερασµένη πόλη, όπου οι κάτοικοι στην πλειονότητά τους ήταν ηλικιωµένοι. ―Αρχικά παρατηρήσαµε το 1990 ένα πρώτο µεταναστευτικό κύµα ανδρών που αναζητούσαν δουλειά στη ∆υτ. Γερµανία. Στη συνέχεια δηµιουργήθηκε ένα δεύτερο κύµα

Ανατολικογερµανών µεταναστών που κρατά ώς τις µέρες µας και το οποίο αποτελείται από νέους, µορφωµένους Ανατολικογερµανούς και ειδικότερα από γυναίκες. Oι συνθήκες διαβίωσης σε πολλές περιοχές της Ανατ. Γερµανίας χειροτέρευσαν, η ανεργία αυξήθηκε και οι κοινότητες γέρασαν και γέµισαν από µοναξιά. Το κυριότερο πρόβληµα που δηµιουργήθηκε στις Ανατολικογερµανικές περιοχές είναι το ότι τα τµήµατα αυτά της Γερµανίας δεν µπόρεσαν να αναπτύξουν µια εναλλακτική αγορά που θα βοηθούσε τους νέους να µείνουν στον τόπο τους. O τουρισµός είναι µια λύση, οι χαµηλοί φόροι µια άλλη, αλλά χρειάζονται έργα υποδοµής και σύνδεση µε την αγορά. Θα πρέπει να θυµόµαστε ότι µετά το 1989 πολλές από τις χώρες του πρώην ανατολικού µπλοκ άνοιξαν τα σύνορά τους, οπότε ο οικονοµικός και κοινωνικός ανταγωνισµός αυξήθηκε στην Ανατ. Γερµανία.

• Υπάρχει ακόµα η νοσταλγία των Ανατολικογερµανών για το παλιό καθεστώς της Λαϊκής ∆ηµοκρατίας της Γερµανίας; ―Ναι, υπάρχει σίγουρα µεγάλη νοσταλγία. Αυτό γίνεται ορατό από το γεγονός ότι

H έξαρση του φαινοµένου της ξενοφοβίας απέναντι στους µετανάστες στην ανατολική Γερµανία έχει τις ρίζες του στο χαµηλό επίπεδο αυτοεκτίµησης των κατοίκων της. Aκροδεξιά πολιτικά κόµµατα επενδύουν σε αυτά ακριβώς τα αισθήµατα κατωτερότητας των Aνατολικογερµανών

❛❛

Φωτ. EPA/AΠE

❛❛

ακόµα η Ανατολική Γερµανία θα µπορούσε να επιβιώσει οικονοµικά. Πάντως, στατιστικά µιλώντας, οι µεγάλες δυτικές εταιρείες που επένδυσαν στην πρώην Ανατολική Γερµανία επωφελήθηκαν πολύ.

• Σε ένα σχετικό ρεπορτάζ της Deutsche Welle είχατε δηλώσει ότι «πολλοί Ανατολικογερµανοί αισθάνονται πολίτες µιας κατώτερης τάξης». Που στηρίζετε αυτήν τη διαπίστωσή σας; ―Αυτό είναι ένα ζήτηµα που πρέπει να µελετηθεί πιο σοβαρά. Εχουµε κάνει σειρά ερευνών στο ανατολικό και το δυτικό τµήµα της χώρας και οι περισσότεροι από τους Ανατολικογερµανούς αυτοπροσδιορίζονται ως «πολίτες µιας κατώτερης τάξης». Επιπλέον, οι επαφές και η επικοινωνία µεταξύ Ανατολικογερµανών και ∆υτικογερµανών είναι χλιαρές. Ως κοινωνιολόγος εξειδικευµένος στην κοινωνική ψυχολογία γνωρίζω καλά ότι αυτό δηµιουργεί χαµηλό επίπεδο αυτοεκτίµησης σε σχέση µε τις εθνικές ταυτότητες που έχει επιπτώσεις. Για παράδειγµα, ένας από τους λόγους της έξαρσης του φαινοµένου της ξενοφοβίας απέναντι στους µετανάστες στην Ανατ. Γερµανία έχει τις ρί-

Bερολίνο 1989-2014

23 Noεµβρίου 2014

PLUS των κανόνων και των ρυθµίσεων. Επίσης, είναι θιασώτες των µακροπρόθεσµων προοπτικών· για παράδειγµα, στοχεύουν να κάνουν πράγµατα τα οποία θα φέρουν θετικό αποτέλεσµα στο µέλλον. Η οικονοµική κρίση προκάλεσε στους Γερµανούς το φόβο ότι θα χάσουν αυτές τις αξίες.

ζες του σε αυτού του είδους την κοινωνική ταυτότητα, γιατί µέσω της υποτίµησης των µεταναστών, ένας Ανατολικογερµανός πιθανόν να αυξάνει τη δική του αυτοεκτίµηση. Επιπλέον, δεξιές και εξτρεµιστικές οµάδες και πολιτικά κόµµατα επενδύουν σε αυτά ακριβώς τα αισθήµατα κατωτερότητας των Ανατολικογερµανών προκειµένου να αυξήσουν τη δύναµή τους. Το παρατηρεί κανείς αυτό και στην Ελλάδα σε κοινωνικές οµάδες οι οποίες λόγω της κοινωνικής υποβάθµισής τους από την κρίση, αναπτύσσουν µια ταυτότητα πολιτών δεύτερης κατηγορίας. Γίνονται έτσι ευάλωτοι σε εκείνη την πολιτική προπαγάνδα που υπόσχεται την ανάκτηση της χαµένης περηφάνιας και αυτοεκτίµησής τους.

Ο 52άχρονος Γερµανός κοινωνιολόγος Αντρέας Τσικ. «Αυτό που µελετάµε στο Πανεπιστήµιό µας», λέει, «είναι µια νέα µορφή συγκρουσιακής κατάστασης στην οποία πρωταγωνιστούν κοινωνικές οµάδες που απαιτούν την ως ένα βαθµό παλινόρθωση του παλιού ανατολικογερµανικού συστήµατος»

❛❛

∆εν ήταν τα πάντα άσχηµα στην Ανατολική Γερµανία. Είναι βλακεία να πιστεύει κανείς κάτι τέτοιο.

Oι φαρµακευτικές παροχές, το σύστηµα πρόνοιας για τα παιδιά και διάφοροι αποτελεσµατικοί τρόποι αντιµετώπισης των προβληµάτων της καθηµερινότητας χάθηκαν στο ανατολικό τµήµα της χώρας. Oπως χάθηκε και η αλληλεγγύη µεταξύ των πολιτών της

❛❛

• Στις µέρες µας η αµοιβή ενός εργάτη στο ανατολικό τµήµα της χώρας είναι χαµηλότερη από εκείνη ενός εργάτη στο δυτικό τµήµα της χώρας. Ταυτόχρονα, µια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι στο ανατολικό τµήµα υπάρχουν περισσότεροι παιδικοί σταθµοί από ό,τι στο δυτικό. Τι µας δείχνει αυτό για την κοινωνική πραγµατικότητα της Γερµανίας έτσι όπως διαµορφώθηκε µετά την επανένωσή της; ―Oι χαµηλότερες αµοιβές στην Ανατ. Γερµανία δεν θα ήταν πρόβληµα εάν τα απαραίτητα για την καθηµερινότητα αγαθά ήταν πιο φθηνά από ό,τι στο δυτικό τµήµα της χώρας. Εάν δηλαδή το γάλα, τα φάρµακα, οι λογαριασµοί νερού και ηλεκτρικού ήταν φθηνότερα. Παρ’ όλα αυτά, 25 χρόνια µετά την επανένωση, αυτό συµβαίνει µόνο σε ορισµένες περιοχές του ανατολικού τµήµατος της χώρας. Oσον αφορά τους παιδικούς σταθµούς, παρατηρεί κανείς ότι δεν ήταν τα πάντα άσχηµα στην Ανατολική Γερµανία. Είναι βλακεία να πιστεύει κανείς κάτι τέτοιο. Oι φαρµακευτικές παροχές, το σύστηµα πρόνοιας για τα παιδιά και διάφοροι αποτελεσµατικοί τρόποι αντιµετώπισης των προβληµάτων της καθηµερινότητας χάθηκαν στο ανατολικό τµήµα της χώρας. Oπως χάθηκε και η αλληλεγγύη µεταξύ των Ανατολικογερµανών, που ήταν πιο ισχυρή από ό,τι στο δυτικό τµήµα καθώς και η αντίληψη ότι γυναίκες και άνδρες έχουν τα ίδια δικαιώµατα, αντίληψη η οποία ήταν επίσης πιο ισχυρή

5

στο ανατολικό τµήµα της χώρας. Είκοσι πέντε χρόνια µετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου παρατηρούµε ότι κάποιες πολιτισµικές και κοινωνικές αξίες που αναπτύχθηκαν στην πρώην Ανατολική Γερµανία έχουν χαθεί. Το ίδιο παρατηρούµε στην Ελλάδα της κρίσης. Κάποιες πόλεις σας, όπως η Θεσσαλονίκη, αντεπεξέρχονται καλύτερα στην κρίση σε σχέση µε άλλες. Πρέπει να σκεφτούµε το ζήτηµα αυτό σοβαρά.

• Τι ή ποιον φοβάται η ενωµένη Γερµανία, η πλουσιότερη χώρα της Ε.Ε., στις µέρες µας; ―Oι Γερµανοί φοβούνται όπως και οι άλλοι Ευρωπαίοι πολίτες µην χάσουν τα λεφτά τους, τη δουλειά τους και την υγεία τους. Παρ’ όλα αυτά η στροφή προς τα συντηρητικά κόµµατα µαρτυρά ότι οι Γερµανοί πιστεύουν στην αξία της ασφάλειας και στις λύσεις των κοινωνικών προβληµάτων µέσω

• Ως κοινωνιολόγος τι σκέψεις κάνετε για τα 25 χρόνια από την πτώση του Τείχους; ―Θα σας απαντήσω µέσα από αυτήν την οπτική ενός Γερµανού ερευνητή που µελετά θέµατα σχετικά µε τις κοινωνικές αντιθέσεις και συγκρούσεις. Πρέπει να δουλέψουµε επάνω σε συγκρουσιακά ζητήµατα που έχουν να κάνουν µε το κοινωνικό στάτους. ∆εν έχει κανένα νόηµα να προσδιορίσει κάποιος τον εαυτό του πολίτη δεύτερης κατηγορίας, ούτε στη Γερµανία ούτε στη Ελλάδα. Με ενδιαφέρουν οι νέοι άνθρωποι, που έχουν µια λιγότερο θετική οπτική για τη ζωή και την κοινωνία στο ανατολικό τµήµα της χώρας απ’ ό,τι στο δυτικό. Με ανησυχούν ακόµη οι ακροδεξιές οµάδες που ασπάζονται τον λαϊκισµό και οι οποίες εξακολουθούν να έχουν ακροατήριο. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάµε την κατάσταση στα δύο τµήµατα της Γερµανίας το 1988 και τα χρόνια πριν από αυτό. ∆εν µπορώ να πιστέψω ότι οι λογικές τύπου Στάζι και η ιδέα ενός πανίσχυρου κράτους το οποίο ρυθµίζει τα πάντα και το οποίο διώκει ή εξοντώνει τους πολίτες που του ασκούν κριτική µπορεί να είναι ένα πρότυπο για το µέλλον.

• Πώς πιστεύετε ότι θα βλέπει το 1989 η γερµανική κοινωνία του 2089, 100 χρόνια µετά την πτώση του Τείχους; Θα αποτελεί γι’ αυτήν ένα πολύ µακρινό παρελθόν; ―Ελπίζω ότι τότε θα έχουµε ακόµη κάποια µουσεία που θα µιλάνε για την Ιστορία του φασισµού, η οποία προκάλεσε τη διαίρεση της χώρας, όπως επίσης και για την ιστορία ενός αποτυχηµένου σοσιαλιστικού συστήµατος, το οποίο καταπίεζε το λαό του µέσω του ελέγχου και των διώξεων των φιλελεύθερων πολιτών που ασκούσαν κριτική στο σύστηµα. Μπορούµε να διδαχθούµε από τα λάθη µας και γι’ αυτό πρέπει να τους αφιερώσουµε έναν τόπο για να τα θυµόµαστε.

OÈ ·Ï·˙fiÓ˜ «Wessis», ÔÈ ÁÎÚÈÓÈ¿Úˉ˜ «Ossis» ÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ‰˘ÙÈÎÔ‡ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÔÈ „˘¯ÔÏÔÁÈΤ˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÌÂϤÙË ÙÔ˘ «ª›· ¯ÒÚ·, ‰‡Ô ÎÔÈӈӛ˜;», Ô ∞ÓÙÚ¤·˜ ∆ÛÈÎ ‰È·›ÛÙˆÛ fiÙÈ Ë °ÂÚÌ·Ó›· ı· ¯ÚÂÈ·ÛÙ› ÙÔ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Ì›· Ì ‰‡Ô ÁÂÓȤ˜ ÁÈ· Ó· ·ÈÛı·Óı› Ì›· ÂÓÈ·›· ¯ÒÚ·. ∏ ¤ÚÂ˘Ó¿ ÙÔ˘ ¤‰ÂÈÍ fiÙÈ Ù· 2/3 ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ÚÒËÓ ∞Ó·Ù. °ÂÚÌ·Ó›·˜, ÔÈ «Ossis» fiˆ˜ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·È, ·ÈÛı¿ÓÔÓÙ·È Ôϛ٘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ ηÙËÁÔÚ›·˜ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘˜ «Wessis» Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜. ∫·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ °ÂÚÌ·Ó›·˜ ıˆÚÔ‡Ó fiÙÈ ¤‰ˆÛ·Ó ηٿ ÙËÓ ÚÒÙË ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â·Ó¤ÓˆÛË 20ÂÙ›· ̤ۈ Ù˘ ÊÔÚÔÏÔÁ›·˜ ˘ÂÚ‚ÔÏÈο ¯Ú‹Ì·Ù· (ÂÚ› ÙÔ 1,5 ÙÚÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Â˘ÚÒ) ÁÈ· ÙË ÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÔÁÂÚÌ·ÓÒÓ. ∫·È ·Ú¿ ÙË Û¯ÂÙÈ΋ ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙÔ˘ ‚ÈÔÙÈÎÔ‡ ÂÈ¤‰Ô˘ ÙˆÓ AÓ·ÙÔÏÈÎÔÁÂÚÌ·ÓÒÓ, ı· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÔÏÏ¿ ·ÎfiÌ· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙˆÓ ÏÔ‡ÛÈˆÓ ¢˘ÙÈÎÔÁÂÚÌ·ÓÒÓ Û˘Ì·ÙÚȈÙÒÓ ÙÔ˘˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ›‰È· ÌÂϤÙË ÙÔ 67% ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÔÁÂÚÌ·ÓÒÓ ıˆÚÔ‡Ó ÙÔ˘˜ «Wessis» «·Ï·˙fiÓ˜», ÂÓÒ ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ÛÙËÓ ÏÂÈÔÓfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ ıˆÚÔ‡Ó ÙÔ˘˜ «Ossis» «·¯¿ÚÈÛÙÔ˘˜» Î·È «ÁÎÚÈÓÈ¿Úȉ˜». ¶·Ú’ fiÏ’ ·˘Ù¿ Ô ∆ÛÈÎ ÂÈÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ «Wessis» «Ossis» ÂÍ·Ê·Ó›˙ÔÓÙ·È fiÙ·Ó Á›ÓÂÙ·È ·Ó·ÊÔÚ¿ Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ÛÙÔÓ ˘fiÏÔÈÔ, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ Ù˘ ∂ӈ̤Ó˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜, ÎfiÛÌÔ.

Φωτ. EPA/AΠE

∂

6

Σφαίρα είναι και γυρίζει

PLUS

23 Nοεµβρίου 2014

[ Mε τον ΦΙΛΗ ΚΑΪΤΑΤΖΗ ]

∞fi ÙË ÌÔ˘ÛÂϛӷ ÛÙ· ·ÓıÚ·ÎÔÓ‹Ì·Ù· πό το ύφασµα µουσελίνας που έντυνε τον ξύλινο σκελετό των πτερυγίων στο πρώτο αεροπλάνο που κατασκεύασαν στις αρχές του 20ού αιώνα οι αδερφοί Ράιτ, σήµερα µπορούµε να µιλάµε για «φτερά» από ανθρακονήµατα, που θα µπορούν να προσαρµόζουν το σχήµα τους στα αεροδυναµικά φορτία. Αυτό που συνδέει σταθερά το χθες µε το σήµερα είναι η φύση: Χθές ήταν οι αδερφοί Ράιτ, οι οποίοι παρατήρησαν την πλευρική ισορροπία που κρατούσαν τα πουλιά µε την κίνηση των φτερών τους στις άκρες. Σήµερα είναι η παρατήρηση ερευνητών, οι οποίοι µελετώντας τα φτερά των κύκνων και άλλων πουλιών οδηγούνται στο συµπέρασµα ότι τα πολλαπλά στρώµατα κερατίνης είναι παρόµοια µε τα ανθρακονήµατα σε επίπεδο ανθεκτικότητας και άλλων ιδιοτήτων. Εξελιγµένα σύνθετα υλικά, όπως τα carbon fibers, πρόκειται να αντικαταστήσουν σταδιακά το περίβληµα, τους στυλίσκους και τα πτερύγια των σύγχρονων αεροσκαφών, οι κατασκευάστριες εταιρείες των οποίων «τάζουν» στους επιβάτες τον... ουρανό µε τ’ άστρα! Στα µελλοντικά αεροπλάνα (βλ. σχέδια Airbus) οι ταξιδευτές θα µπορούν να έχουν πανοραµική θέα, καθώς µε µία κίνηση-νεύµα του χεριού τους θα γίνονται διαφανή ή αδιαφανή τα παράθυρα και η οροφή, χάρη στα σύνθετα υλικά.

Α

ίναι αλήθεια ότι «φεύγουµε» από τη µεταλλική κουλτούρα και περνάµε σε άλλα υλικά και προοπτικές, λέει ο Σπύρος Παντελάκης, καθηγητής στο τµήµα Μηχανολόγων Αεροναυπηγών του Πανεπιστηµίου Πατρών: «Ανθεκτικές δοµές για τη µείωση του καυσίµου, βελτίωση κινητήρα για καλύτερη καύση, πτέρυγες που προσαρµόζουν το σχήµα τους στα αεροδυναµικά φορτία, δοµές που ελέγχουν την ακεραιότητα τους, αυτοϊάσιµα υλικά, είναι τεχνολογικές εξελίξεις που βαθµιαία θα ενσωµατώνονται στα αεροσκάφη και θα τα αναβαθµίζουν πολύ σηµαντικά». Το πόσο σοβαρό είναι αυτό φαίνεται από τις πτήσεις που πραγµατοποιούνται καθηµερινά στον πλανήτη. Εκτιµάται ότι κατά µέσο όρο το 2014 πετάνε 102 χιλιάδες και πλέον αεροπλάνα ηµερησίως. Η έρευνα στην αεροναυπηγική σήµερα «καθορίζεται από τις ανάγκες της αγοράς που κυριαρχείται από δύο µεγάλες εταιρείες, την Airbus και την Boeing», συµπληρώνει ο καθηγητής:«Στη στρατηγική των εταιρειών αυτών δεν υπάρχει ανάπτυξη νέων αεροσκαφών διαφορετικής βασικής φιλοσοφίας από τα σηµερινά. Αυτό σηµαίνει ότι τις επόµενες τουλάχιστον δύο δεκαετίες πρέπει να περι-

ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΣΤΟ ΡΥΓΧΟΣ ΘΑ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΤΙΣ ΡΙΠΕΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΠΤΗΣΗΣ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟ ΤΑΞΙ∆Ι ΠΙΟ ΑΝΕΤΟ ΜΕ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ. ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΥΧΟΝ ΜΙΚΡΟΡΩΓΜΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΤΑΞΙ∆ΙΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΛΗΠΤΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ. ΣΤΗΝ ΑΕΡΟΝΑΥΠΗΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΈΛΛΟΝΤΟΣ ΟΛΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ∆ΥΝΑΤΑ, ΟΠΩΣ ΥΠΟΣΧΟΝΤΑΙ ΟΙ EΞΠΕΡ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

χανίες έχουν να αντιµετωπίσουν σήµερα την πρόκληση για φθηνότερες, ασφαλέστερες και πιο φιλικές στο περιβάλλον αεροµεταφορές, καθώς και επιπλέον κίνηση αεροσκαφών που θα τριπλασιαστεί τα επόµενα 20 χρόνια. Παρά τις επιµέρους βελτιώσεις σε πολλούς τοµείς, ο βασικός σχεδιασµός των αεροσκαφών δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά από τη δεκαετία του 1940 µέχρι και τις µέρες µας. Το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραµµα WASIS σκοπεύει να αλλάξει τη µορφή της δοµής των µελλοντικών αεροπλάνων, βασιζόµενο στις αρχές των γαιοδαιτικών (lattice) δοµών κατασκευασµένων από σύνθετα υλικά ρητινών ενισχυµένων µε ίνες άνθρακα. Οι συγκεκριµένοι στόχοι του προγράµµατος είναι η µείωση του βάρους κατά 40% και η αύξηση της ασφάλειας των επιβατών σε περίπτωση αναγκαστικής προσγείωσης µε ταυτόχρονη µείωση του κόστους παραγωγής». το WASIS συµµετέχουν βιοµηχανίες, πανεπιστήµια και ερευνητικά κέντρα από 11 χώρες. Το εργαστήριο τεχνικής µηχανικής και ταλαντώσεων του Πανεπιστηµίου Πατρών συµµετέχει στο ερευνητικό πρόγραµµα, έχοντας αναλάβει τις εργασίες, το σχεδιασµό του ποιοτικού ελέγχου, της αξιολόγησης, της αντοχής και της ασφάλειας της ατράκτου για τους επιβάτες. «Για να επιτευχθούν οι στόχοι του εργαστηρίου έχει γίνει χρήση αριθµητικών µεθόδων για την ανάλυση κατασκευών µε τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών που µειώνουν το χρόνο σχεδιασµού», προσθέτει ο Θανάσης Κατζακόλιος, ερευνητής - επιστηµονικός συνεργάτης του καθηγητή Κωστόπουλου: «Εγινε έλεγχος για την αντοχή της κατασκευής σε φορτία πτήσης στην περίπτωση χαλαζόπτωσης και αναγκαστικής προσγείωσης του αεροσκάφους». Οι εξελίξεις στα ερευνητικά κέντρα γύρω από τις νέες τεχνολογίες αφορούν στον βασικό σχεδιασµό και στον έλεγχο του κατά πόσον είναι εφικτή η υλοποίηση αυτών των σχεδίων (concepts). Η εξέλιξη, πάντως, των φτερών στα πουλιά για να έχουν ισορροπία, ασφάλεια και να κινούνται γλιστρώντας στον άνεµο, πραγµατοποιήθηκε σταδιακά, ξεκινώντας πριν από 150 εκατ. χρόνια. Υποµονή λοιπόν και για τα δικά µας.

Σ

Ε

µένουµε βελτιώσεις ή παραλλαγές των υπαρχόντων. Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Eνωσης εναρµονίζεται µε τα παραπάνω και αποτυπώνεται στο πρόγραµµα για την έρευνα HORIZON 2020. Σηµαντικές τεχνολογικές καινοτοµίες αναπτύσσονται σε πεδία όπως η δραστική µείωση των ρύπων, του θορύβου,

η βελτίωση της ασφάλειας κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσονται και νέα υλικά». Σύµφωνα µε τον Βασίλη Κωστόπουλο, καθηγητή στο τµήµα Μηχανολόγων, Αεροναυπηγών, Μηχανικών και διευθυντή του εργαστηρίου Τεχνικής Μηχανικής στο Πανεπιστήµιο Πατρών, «οι ευρωπαϊκές βιοµη-

Από ψηλά τα πράγµατα φαίνονται καλύτερα

7

Aυτοκίνητο

23 Nοεµβρίου 2014

PLUS

[ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΦΑΚΑΤΣΕΛΗΣ v.fakatselis@eleftherotypia.net ]

A¶O™TO§H ™TH YPTH ºPANKºO

AÏÏ·Á‹ ÛÎ˘Ù¿Ï˘ OPEL CORSA

ταν η διαχρονική παρουσία ενός προϊόντος στην αγορά, συνδυάζεται µε επιτυχηµένη εµπορική πορεία, τότε το συγκεκριµένο προϊόν µπαίνει σε κάποιου τύπου αυτόµατο πιλότο. Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, κάθε νέα του γενιά είναι κατά µια έννοια καταδικασµένη να πετύχει. ∆εν πρόκειται για θεωρία, αυτό δείχνει η ίδια η πράξη, από τις ταινίες του Σπίλµπεργκ και τα iPhone, µέχρι τα αυτοκίνητα. Το Corsa είναι ακριβώς µια τέτοια περίπτωση. Εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια από τη στιγµή που έκανε για πρώτη φορά την εµφάνισή του στην αγορά, πάνω από 12 εκατ. άνθρωποι το επέλεξαν για τις µετακινήσεις τους. ∆εν είναι όµως µονάχα η δυναµική του ονόµατος Corsa, αλλά κι εκείνη µίας ολόκληρης κατηγορίας. Αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι το timing είναι ευνοϊκό για τα µικρά αυτοκίνητα, η Opel κινήθηκε ταχύτατα προκειµένου να αποκτήσει ίσως το πιο πλήρες portfolio στις µικρές κατηγορίες. Εκτός από το Adam, που στοχεύει σε εκείνο το κοµµάτι της αγοράς που θέλει να δια-

O

ΑΝ ΗΤΑΝ ΑΓΩΝΑΣ ΠΟ∆ΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΟ ΠΡΟΠΟ, ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΤΟ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟ ΣΤΑΝΤΑΡ ΤΟΥ ∆ΕΛΤΙΟΥ φέρει, η Opel θα παρουσιάσει µέσα στο 2015 το KARL, ως το entry model στη γκάµα της, ενώ εδώ και λίγο καιρό, προχώρησε στις απαραίτητες συστάσεις και µε την 5η γενιά του Corsa, που µε µήκος 4 µ. είναι το αυτοκίνητο που µπορεί να παίξει ρόλο πασπαρτού σε µια οικογένεια. Ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως η πρώτη γενιά του 1982 είχε µήκος 3,62 µ., αντιλαµβάνεται πόσο πολύ έχουν αλλάξει τα δεδοµένα στην κατηγορία. Η οποία πάντως, δείχνει να βρίσκει οροφή στα 4 µ. του σηµερινού µοντέλου, καθώς κανένας κατασκευαστής δεν τα υπερβαίνει και επιπλέον, το compact είναι της µόδας τελευταία.

Eνα βασικό ερώτηµα βέβαια, είναι πόσο νέο είναι πραγµατικά το νέο Corsa; Αρκετά, για να δικαιολογεί τον χαρακτηρισµό, καθώς πέρα από την Adam αισθητική, διαθέτει νέο εσωτερικό, νέα γκάµα κινητήρων, αλλαγές

στην ανάρτηση και βελτιώσεις στο πλαίσιο. Η Opel συνοψίζει λέγοντας πως το νέο της µοντέλο χαρακτηρίζεται από µεγαλύτερη άνεση, αποδοτικότητα και ακρίβεια στους χειρισµούς. Η σχεδίαση του εσωτερικού είναι τέτοια ώστε να δίνει την εντύπωση ενός πλατύτερου και αρκετά µεγαλύτερου αυτοκινήτου, ενώ η διχρωµία αποτελεί µια επιπλέον µοντέρνα πινελιά στον ούτως ή άλλως σαφή νεανικό χαρακτήρα του Corsa. Oπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι άνθρωποι της Opel, η σύνδεση µε το Adam αφορά στην µοδάτη πλευρά της σχεδίασης. τις αλλαγές που έχουν γίνει περιλαµβάνονται η νέα γεωµετρία του µπροστινού συστήµατος, το χαµηλότερο κέντρο βάρους, η βελτιωµένη ποιότητα κύλισης και η καλύτερη ηχοµόνωση. Το τιµόνι

Σ

του Corsa ποτέ δεν ήταν υπόδειγµα πληροφόρησης, όµως µια σχετική βελτίωση υπάρχει και σε αυτό τον τοµέα, ενώ σαφώς καλύτερες είναι οι εντυπώσεις από το νέο 3κύλινδρο 1.000άρη των 115 ίππων και από το κιβώτιο 6 σχέσεων. Η Opel µάλιστα, υποστηρίζει πως αυτός είναι ο πιο ήσυχος 3κύλινδρος της αγοράς. O συγκεκριµένος κινητήρας, θα προσφέρεται και µε απόδοση 90 ίππων, ενώ η επιλογή ντίζελ, είναι ο 1.3 που έχει υποστεί βελτιώσεις ώστε να αποδίδει χαµηλότερα τη ροπή, να έχει πιο άµεση απόκριση και χαµηλότερα επίπεδα θορύβου.

Eνας µεγάλος αριθµός συστηµάτων υποβοήθησης βρίσκεται στη διάθεση του οδηγού, όπως και το σύστηµα infotainment Intellilink, που µπορεί να µην ανήκει στο βασικό εξοπλισµό, αλλά δεν κοστίζει και ακριβά (ενδεικτικά, 300 ευρώ στη Γερµανία). Το Corsa βρίσκεται ήδη στην ελληνική αγορά και µε δεδοµένο πως ήταν πρώτο σε πωλήσεις µέχρι την αντικατάστασή του, ο στόχος για το νέο µοντέλο δεν µπορεί να είναι τίποτα λιγότερο από τη θέση του προκατόχου του.

8

PLUS

Aυτοκίνητο

23 Nοεµβρίου 2014

A¶O™TO§H ™TH §I™ABONA

KÈÓÂ˙È΋ ·fi‚·ÛË ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Ù˘ E.E. Υπάρχει περίπτωση κινεζικό αυτοκίνητο να επικρατήσει έναντι ευρωπαϊκού σε διαγωνισµό; Αν πρόκειται για ηλεκτρικό ταξί, η απάντηση είναι ναι ‰Ò Î·È Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ µÚ˘ÍÂÏÏÒÓ ¤¯Ô˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÂÈϤÍÔ˘Ó ¤Ó· ËÏÂÎÙÚÈÎfi ∂ Ù·Í› ÁÈ· ÙȘ ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜. ø˜ ›‰ËÛË ¤¯ÂÈ ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· ÂӉȷʤÚÔÓ, ηıÒ˜ Ë de facto ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ EÓˆÛ˘, ¤Ú¯ÂÙ·È Ó· ÚÔÛÙÂı› ÛÙȘ 2-3 ·ÎfiÌË fiÏÂȘ ÂÓÙfi˜ ∂˘ÚÒ˘, Ô˘ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ‹‰Ë ÙȘ ˘ËÚÂۛ˜ ËÏÂÎÙÚÈÎÒÓ Ù·Í›. À¿Ú¯ÂÈ fï˜ ¤Ó· ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ô˘ οÓÂÈ ÙË Û¯ÂÙÈ΋ ›‰ËÛË ·ÎfiÌË ÈÔ ÂӉȷʤÚÔ˘Û·. ™ÙÔÓ ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi Ô˘ ÚÔËÁ‹ıËÎ Ù˘ ÙÂÏÈ΋˜ ÂÈÏÔÁ‹˜ 50 Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ, ÓÈ΋ÙÚÈ· ‰ÂÓ ·Ó·‰Â›¯ÙËΠοÔÈ· Â˘Úˆ·˚΋ ÂÙ·ÈÚ›· fiˆ˜ ›Ûˆ˜ ı· ÂÚ›ÌÂÓ·Ó ÔÏÏÔ›, ·ÏÏ¿ ÌÈ·... ÎÈÓ¤˙ÈÎË. ∏ BYD Co. Ì ¤‰Ú· ÙËÓ fiÏË ™ÂÓ˙¤Ó (Shenzhen), Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Ì ÙÔ ÌÔÓÙ¤ÏÔ e6 Î·È Â›¯Â Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ Renault Î·È Nissan. ∞fi ÙË Û˘ÓÔÏÈ΋ ·Ú·ÁÁÂÏ›· Ô˘ ·Ó¤Ú¯ÂÙ·È Û 50 ·˘ÙÔΛÓËÙ·, Ù· 34 Â›Ó·È e6, ÁÂÁÔÓfi˜, Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÈÛ¯˘Úfi Ï‹ÁÌ· ÁÈ· ÙÔÓ CEO ÙˆÓ Nissan-Renault, ∫¿ÚÏÔ˜ °ÎÔÓ. ∏ ‰˘ÛÎÔÏ›· ·Ó‡ÚÂÛ˘ ÂÏ·ÙÒÓ ÁÈ· Ù· ÌÔÓ٤Ϸ ÙÔ˘ ÁÎÚÔ˘, Renault Zoe Î·È Nissan Leaf, ÙÔÓ›˙ÂÙ·È ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ·fi ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÂÓfi˜ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ηχÙÂÚˆÓ ÚԉȷÁÚ·ÊÒÓ Î·È made in China.

O ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ Taxis Bleus (Ì›·˜ ÂÎ ÙˆÓ ‰‡Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚˆÓ ÂÙ·ÈÚÂÈÒÓ Ù·Í› ÛÙȘ µÚ˘Í¤ÏϘ), §Ô˘›Ù˙È ª·ÚfiÎÔ, ‰ÂÓ «Ì¿ÛËÛ» Ù· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘. «º˘ÛÈο Î·È ı· ÚÔÙÈÌÔ‡Û· Ó· ›¯· ÂÈϤÍÂÈ ÌÈ· Â˘Úˆ·˚΋ ·ÓÙ› ÁÈ· ÎÈÓÂ˙È΋ Ì¿Úη», ‰‹ÏˆÛÂ. «Ö˜ Û˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜, ÙËÓ ¿ÓÂÛË Î·È ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›·, Ë BYD ‹Ù·Ó ÍÂοı·Ú· ¿Óˆ ·fi ÙȘ Nissan Î·È Renault», η٤ÏËÍÂ. °È· ÙËÓ BYD, ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·Ú·ÁÁÂÏ›· Ô˘ ›¯Â ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ∏ ∫ÈÓ¤˙ÔÈ ¤¯Ô˘Ó ·Ú·‰ÒÛÂÈ ¿ÏÏ· 20 Ù·Í› ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ Î·È ¤Ó·Ó «ÌÈÎÚfi ·ÚÈıÌfi» ÛÙÔ ƒfiÙÂÚÓÙ·Ì, fï˜ ϤÔÓ, ÂÍÂÏ›ÛÛÔÓÙ·È Û ¤Ó·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·›¯ÙË ÛÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ·ÁÔÚ¿, ηıÒ˜ Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ ˆ˜ ÛÙÔ ÚÔÛ¯¤˜ ̤ÏÏÔÓ, ı· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó Î·È ¿ÏϘ fiÏÂȘ ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙˆÓ µÚ˘ÍÂÏÏÒÓ. ∆Ô e6 ¤¯ÂÈ ·˘ÙÔÓÔÌ›· 300 ¯ÏÌ., ‰ÈÏ¿ÛÈ· ·fi Ù· 150 ¯ÏÌ. ÙÔ˘ Renault Zoe, ÂÓÒ Ë Â·Ó·ÊfiÚÙÈÛ‹ ÙÔ˘ ‰È·ÚΛ ÌfiÏȘ 2 ÒÚ˜. ∆Ô ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi, ÂÁÁ˘¿Ù·È ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ˘ ÂηÙÔÓÙ¿‰ˆÓ ¯ÈÏÈÔ̤ÙÚˆÓ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÌÈ·˜ ̤ڷ˜. ∏ Taxis Bleus, Ë ÔÔ›· ¤¯ÂÈ ÛÙÔÓ ÛÙfiÏÔ Ù˘ Û˘ÓÔÏÈο 320 Ù·Í›, ÚÔ¯ÒÚËÛ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ 13 e6, ÂȯÂÈÚÒÓÙ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ó· ¯Ú˘ÛÒÛÂÈ ÙÔ ¯¿È ·Ú·ÁÁ¤ÏÓÔÓÙ·˜ Â›Û˘ ¤Ó· Zoe Î·È ÙÚ›· Leaf. ™Ù· ˘Ô„‹ÊÈ· ÌÔÓ٤Ϸ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Î·È ÙÔ Tesla Model S, ÙÔ ÔÔ›Ô fï˜ ·ÔÚÚ›ÊıËΠˆ˜ Ôχ ·ÎÚÈ‚fi. ªÈ·˜ Î·È Ô ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙÈÌ‹, Ô‡Ù ÙÔ e6 Â›Ó·È ÊÙËÓfi. °È· ÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ·, ÎÔÛÙ›˙ÂÈ 48.000 ¢ÚÒ, ·ÚÎÂÙ¿ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ¤Ó· Û˘Ì‚·ÙÈÎfi Ù·Í›. øÛÙfiÛÔ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó Î·È ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó ‰È· ÛÙfiÌ·ÙÔ˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘ Ù˘ ÙÔÈ΋˜ ∞Ú¯‹˜ ÙˆÓ µÚ˘ÍÂÏÏÒÓ, ̤۷ Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÂÙÒÓ ı· ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈ ·fiÛ‚ÂÛË ÙÔ˘ ÂÈϤÔÓ ÎfiÛÙÔ˘˜.

SKODA FABIA

B·‰›˙ÂÈ ÛÙ· Û›ÁÔ˘Ú· α στερεότυπα και οι προκαταλήψεις δεν αφορούν µόνο σε ανθρώπους. Μπορούν κάλλιστα να περιλαµβάνουν και αντικείµενα, όπως π.χ. αυτοκίνητα. Ενα στερεότυπο, είναι πως τα Skoda πρέπει να είναι φτηνά. Oχι τα φτηνότερα της αγοράς, αυτό το «προνόµιο» έχει εδώ και καιρό περάσει σε άλλα χέρια, αλλά σε κάθε περίπτωση, ένα Skoda δεν είναι αποδεκτό να έχει τιµή που υπερβαίνει τον µέσο όρο της κατηγορίας του. Το ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση, αρχίζει από τη στιγµή που όποιον και να ρωτήσεις, θα σου πει µε απόλυτη βεβαιότητα πως τα Skoda είναι ποιοτικά και αξιόπιστα αυτοκίνητα. Η λογική λέει πως πρόκειται για αντίφαση. Μια αντίφαση µάλιστα, που πρώτη και καλύτερη έχει αποδεχτεί η ίδια η ιδιοκτήτρια της

Τ

Ο ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΕΝΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΝΙΚΕΥΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ Ο∆ΗΓΕΙ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΝ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΜΙΑ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΕΙΚΟΝΑ. ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ, ΟΜΩΣ, ΕΝΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ

Skoda, το VW γκρουπ. Αφορµή για την παραπάνω τοποθέτηση, είναι η παρουσίαση της νέας Fabia. Η οποία είναι βέβαιο πως όταν έρθει στην ελληνική αγορά τον ερχόµενο Φεβρουάριο, θα αποτελεί µια από τις καλύτερες επιλογές στην κατηγορία της. τιµή της δεν έχει ανακοινωθεί ακόµη, όµως η πολιτική που ακολουθείται σταθερά από το εργοστάσιο, δεν αφήνει περιθώρια παρεκκλίσεων. Από την άλλη πλευρά, η πρώτη µας επαφή µαζί της πιστοποιεί αυτό που ο καθένας θα µπορούσε να υποθέσει από πριν. Πως µετά από απουσία λίγων ετών, η Skoda ξαναµπαίνει δυνατά στο segment B. ∆εν είναι πως η Skoda ήταν απούσα από την κατηγορία τυπικά, αλλά ουσιαστικά. Η απερχόµενη Fabia δεν ανέδιδε φρεσκάδα ούτε στα νιάτα της. Υπό αυτή την έννοια, η Skoda ποτέ δεν είχε

Η

9

Aυτοκίνητο

23 Nοεµβρίου 2014

PLUS

OÛ· ʤÚÓÔ˘Ó ÔÈ 4 ÙÚÔ¯Ô› YÔ¯ÚˆÙÈÎfi ÙÔ ESP Û fiÏ· Ù· Ô¯‹Ì·Ù· ™‡Ìʈӷ Ì ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË Ù˘ ∂.∂., ÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ÂϤÁ¯Ô˘ ¢ÛÙ¿ıÂÈ·˜ (ESP) ı· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ˘Ô¯ÚˆÙÈο Û οıÂ Ó¤Ô ÂÈ‚·ÙÈÎfi Î·È ÂÏ·ÊÚ‡ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎfi fi¯ËÌ·, ÌÂÈÎÙÔ‡ ‚¿ÚÔ˘˜ ¤ˆ˜ 3,5 ÙfiÓÔ˘˜. ÀÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È ˆ˜ ¤Ó· 84% ÙˆÓ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ˆÏÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ¤¯ÂÈ ÛÙ¿ÓÙ·Ú ESP, Ù¯ÓÔÏÔÁ›· Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÌÂϤÙ˜, ÌfiÓÔ ÛÙË °ËÚ·È¿ HÂÈÚÔ ¤¯ÂÈ ·ÔÙÚ¤„ÂÈ 190.000 ·Ù˘¯‹Ì·Ù·, ÛÒ˙ÔÓÙ·˜ ÂÚ›Ô˘ 6.000 ·ÓıÚÒÈÓ˜ ˙ˆ¤˜. ∞fi ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿ Ì¿ÏÈÛÙ·, ÙÔ ESP ·Ó·Ì¤ÓÂÙ·È Ó· Á›ÓÂÈ ˘Ô¯ÚˆÙÈÎfi Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ.

Η Fabia δανείζεται το πάτωµα και τα µηχανικά µέρη της VW, εν προκειµένω του Polo, για να µιλήσουµε µε όρους ανταγωνισµού. Αυτό σηµαίνει πως το πακέτο περιλαµβάνει ένα στιβαρό πλαίσιο, µερικούς από τους καλύτερους κινητήρες που υπάρχουν στην αγορά και ακόµη και στο δρόµο αρκετά χαρακτηριστικά του παραπέµπουν σε Polo

N¤Ô Defender ̤۷ ÛÙÔ 2016

στη διάθεσή της το αυτοκίνητο που πραγµατικά θα ήθελε, σε µια µάλιστα από τις πιο εµπορικές κατηγορίες της αγοράς. Και για να προλάβω τις ενστάσεις, live, η νέα Fabia είναι σαφώς πιο µοντέρνο αυτοκίνητο από αυτό που φαίνεται στις φωτογραφίες. Αν βέβαια η ερώτηση είναι πόσες πιθανότητες έχει να διεκδικήσει όσκαρ σχεδίασης, η απάντηση είναι λίγες, όµως αυτό ποτέ δεν ήταν το ζητούµενο για τη Skoda. Iσως µάλιστα ακόµη και για τους αγοραστές της. α µοντέλα της Skoda σε επίπεδο design κινούνται στα χνάρια της VW, πραγµατοποιώντας µικρά βήµατα εξέλιξης από γενιά σε γενιά. Στη συγκεκριµένη περίπτωση όµως, αυτά συνδυάζονται µε αµάξωµα που είναι χαµηλότερο, ελαφρύτερο (κατά 65 κιλά), πιο φαρδύ (30 χλστ.) και ελάχιστα µεγαλύτερο (5 χλστ.) σε µήκος από εκείνο του υπάρχοντος µοντέλου και αυτά τελικά είναι που κάνουν τη διαφορά. ∆εν είναι αυτοκίνητο που προορίζεται να ενθουσιάσει τον οδηγό, αλλά να καλύψει την ανάγκη του για ασφαλείς και

Τ

άνετες µετακινήσεις. Ρεαλιστικά µιλώντας, το πιθανότερο είναι πως ο οδηγός της Fabia δύσκολα θα πλησιάσει αυτό που έχουµε συνηθίσει να αποκαλούµε όριο του αυτοκινήτου (στις στροφές ή οπουδήποτε αλλού). Αντίθετα, τα βελτιωµένα σε αίσθηση τιµόνι και κιβώτιο και η ικανοποιητική απόκριση των κινητήρων (βενζίνης 1.0 µε 75 ίππους, 1.2 TSI µε 90 και 110 ίππους και ντίζελ 1.4 µε 90 ίππους), συµβάλλουν στη δηµιουργία ενός ευχάριστου συνόλου. Στο διάστηµα που µεσολαβεί µέχρι η 3η γενιά της Fabia να έρθει στην αγορά, θα διαβάσετε αρκετές φορές πως βασίζεται στο πάτωµα MQB της VW και πως διαθέτει γενναίες δόσεις τεχνολογίας, πρακτικότητας, ευχρηστίας και ευελιξίας. Πως η διχρωµία πέρα από το αµάξωµα υιοθετείται πλέον και στο εσωτερικό, ενώ όλα τα στοιχεία που υποδηλώνουν πως ένα µοντέλο είναι σύγχρονο, είναι εκεί. Από τα φώτα LED και τα ενσωµατωµένα στους καθρέφτες φλας, µέχρι την οθόνη infotainment στην κεντρική κονσόλα. Η ουσία όµως δεν βρίσκεται εκεί ή του-

λάχιστον όχι µόνο εκεί. Η ουσία βρίσκεται στο ότι το στερεότυπο που περιγράφεται στην αρχή του κειµένου, αναδεικνύεται στον µεγαλύτερο σύµµαχο του υποψήφιου αγοραστή. O λόγος είναι απλός. Η Fabia δανείζεται το πάτωµα και τα µηχανικά µέρη της VW, εν προκειµένω του Polo, για να µιλήσουµε µε όρους ανταγωνισµού. Αυτό σηµαίνει πως το πακέτο περιλαµβάνει ένα στιβαρό πλαίσιο, µερικούς από τους καλύτερους κινητήρες που υπάρχουν στην αγορά και αν ρωτάτε, ναι, ακόµη και στο δρόµο αρκετά χαρακτηριστικά του παραπέµπουν σε Polo. λα αυτά, τα συνδυάζει µε τους κορυφαίους χώρους της κατηγορίας (330 λίτρα) και αναλογικά δεδοµένα- χαµηλή τιµή. Πως γίνεται αυτό; Επειδή είναι Skoda και για τον λόγο αυτό, δεν µπορεί να κοστίζει όσο ένα Polo. Oσοι από εσάς µπορούν να ζήσουν µε την ιδέα ότι στο κλειδί υπάρχει το σήµα της Skoda, θα βγουν άµεσα κερδισµένοι. Oι υπόλοιποι, θα χρειαστεί να πληρώσετε κάποιες εκατοντάδες ευρώ παραπάνω.

O

ªÂ ÙÔ ˘¿Ú¯ÔÓ ÂÌ‚ÏËÌ·ÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ Ù˘ Land Rover Ó· ¤¯ÂÈ Û˘ÌÏËÚÒÛÂÈ ¿Óˆ ·fi 30 ¯ÚfiÓÈ· ˙ˆ‹˜, Ë ÒÚ· Ù˘ ·ÓÙÈηٿÛÙ·Û˘ ÏËÛÈ¿˙ÂÈ Î·È ÙÔ 2016 Â›Ó·È ¤ÎÙÔ˜ ·ÚÔfiÙÔ˘ Ë ¯ÚÔÓÈ¿ ̤۷ ÛÙËÓ ÔÔ›· ı· ‰Ô‡Ì ÙÔ Ó¤Ô Defender. µ¿ÛË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ı· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÙÔ ÌÔÓÙ¤ÚÓÔ Û¯Â‰È·ÛÙÈο ÚˆÙfiÙ˘Ô DC100, ÂÓÒ fiÛÔÈ ÔÓÙ¿ÚÔ˘Ó Û ÌÈ· ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë ÌÂÙ¿ÏÏ·ÍË Û ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, Ì¿ÏÏÔÓ ı· ¯¿ÛÔ˘Ó. O ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ۯ‰ȷÛÌÔ‡ Ù˘ LR, ∆˙¤ÚÈ ª·ÎÁο‚ÂÚÓ, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜ ÙÔ Ó¤Ô Defender ı· Â›Ó·È ÂÏ·ÊÚ‡ÙÂÚÔ Î·È ·ÎfiÌË ÈÔ ÈηÓfi ÂÎÙfi˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ·fi ÙÔ ˘¿Ú¯ÔÓ. £· ÂÊԉȿ˙ÂÙ·È Ì 4·ÏÈÓ‰ÚÔ˘˜ ÎÈÓËÙ‹Ú˜ ‚ÂÓ˙›Ó˘ Î·È ÓÙ›˙ÂÏ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ·ÔÎÏ›ÂÙ·È Ó· ÙÔ ‰Ô‡ÌÂ Î·È Ì V6.

™ÙË Mercedes-AMG ÙÔ 25% Ù˘ MV Agusta ∏ Â›ÛËÌË ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË ‹Úı ·fi ÙËÓ Daimler Î·È ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙËÓ ·fiÎÙËÛË ÙÔ˘ 25% ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ Ù˘ ÈÙ·ÏÈ΋˜ ÂÙ·ÈÚ›·˜ ÌÔÙÔÛÈÎÏÂÙÒÓ MV Agusta.

Oˆ˜ ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË, Ë ¤ÌÊ·ÛË ÛÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÙ·ÈÚÂÈÒÓ, ‰›ÓÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ ÙˆÓ ˆÏ‹ÛÂˆÓ Î·È Ù˘ ‰È·Ê‹ÌÈÛ˘. ∏ MercedesAMG ÂÎÙÈÌ¿ ˆ˜ ‚ڋΠÙÔ alter ego Ù˘ ÛÙÔ˘˜ ‰˘Ô ÙÚÔ¯Ô‡˜, ηıÒ˜ ÙË Û˘Ó‰¤Ô˘Ó Ì ÙËÓ MV Agusta Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË ÈÛÙÔÚ›· ÛÙÔÓ Ì˯·ÓÔΛÓËÙÔ ·ıÏËÙÈÛÌfi.

10

PLUS

Συνέντευξη

23 Nοεµβρίου 2014

KΩNΣTANTINOΣ AΣΠIΩTHΣ

«∞ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ì ÙÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi Û·Ó “·ÚÚˆÛÙË̤ÓÔ”» Συνέντευξη στην EΛIZAMΠETTA KAZAΛOTTI elisabetta.casalotti@gmail.com Φωτογραφίες KΩNΣTANTINOΣ PHΓOΣ

νατρεπτικός και συχνά προκλητικός ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης είναι χωρίς χωρίς αµφιβολία από τους πλέον ταλαντούχους ηθοποιούς και σκηνοθέτες της γενιάς του. Και σε αυτόν τον διπλό ρόλο τον έχουµε συναντήσει πρόσφατα στις επιτυχηµένες παραστάσεις «Να’ρθω µαζί σου», «Μελίνα Μ.» και «Αρµαντέιλ». Τη φετινή θεατρική σεζόν πρωταγωνιστεί στο Rocky Horror Show του Pίτσαρντ O’Mπράιαν ένα από τα δέκα σηµαντικότερα musical όλων των εποχών, σύµφωνα µε την αγγλική εφηµερίδα «Guardian», που παρουσιάζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ενα musical που το 1975 γυρίστηκε ταινία µε τον τίτλο «The Rocky Horror Picture Show», µε πρωταγωνιστή τον Τιµ Κάρι, γνωρίζοντας πολύ µεγάλη επιτυχία και τις περισσότερες προβολές στην ιστορία του κινηµατογράφου. Πιστός στις απαιτητικές επιλογές του ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης ενσαρκώνει το ρόλο του Φρανκ-N-Φέρτερ, ενός τρανσέξουαλ εξωγήινου τον οποίο ερµηνεύει µε ιδιαίτερο χιούµορ και ευρηµατικότητα. Κατεξοχήν άνθρωπος του θεάτρου αλλά και µε ιδιαίτερες κοινωνικές ευαισθησίες, δεν «µασάει» τα λόγια του και δεν κρύβει την πικρία του για τη σηµερινή πολιτική κατάσταση και την αντιµετώπιση της τέχνης από την εξουσία. «Αυτή τη στιγµή, δεν πολυκαίει και κανέναν στα κέντρα εξουσίας η τέχνη και οι άνθρωποι που την υπηρετούν µε κόστος ζωής», λέει µιλώντας στο Plus της «Κ.Ε.».

Α

• Επιλέξατε να ανεβάσετε πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα διάσηµο µιούζικαλ-σύµβολο µιας εποχής. Γιατί τώρα; Πόσο δύσκολο ήταν αυτό το εγχείρηµα; ―∆εν είχα ιδέα για το τι είναι το Rocky Horror Show πριν µου κάνει την πρόταση ο Κωνσταντίνος Ρήγος. Μόλις είδα την ταινία και πάλι δεν κατάλαβα τι είναι αυτό που την κάνει τόσες δεκαετίες να προκαλεί πανζουρλισµό, να έχει εκατοµµύρια φανατικούς οπαδούς σε όλο τον κόσµο και να είναι η πιο πολυπαιγµένη ταινία στην ιστορία του κινηµατογράφου. ∆ύο µέρες µετά άρχισα να το καταλαβαίνω. Οι ήρωές της και οι καταστάσεις που βιώνουν, είναι τόσο γνώριµοι όσο ο εαυτός µας την ώρα που µένουµε µόνοι στο σπίτι. Είναι οι σκέψεις που έχουµε για τη συµβατικότητα της ζωής και η λαχτάρα µας να «ζήσουµε τα πάντα» την ίδια στιγµή που το απαγορεύουµε στον εαυτό µας, λόγω των κοινωνικών συµβάσεων και του ευπρεπούς φαίνεσθαι. Αυτό είναι µάλλον διαχρονικό και η

ΚΑΤΑ∆ΥΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΝΟΪΚΟ ΟΣΟ ΚΑΙ Ι∆ΙΟΦΥΗ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΘΡΥΛΙΚΟΥ ΜΙΟYΖΙΚΑΛ «ROCKY HORROR SHOW», ΑΝΑ∆ΥΕΤΑΙ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ REX ΩΣ ΕΞΩΓΗΙΝΟΣ ΦΡΑΝΚ-Ν-ΦEΡΤΕΡ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ PLUS ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΡΗΓΟ. Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΣΠΙΩΤΗΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΤΡΕΛΑ ΤΟΥ ΣΤΟΡΙ», ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΠΟΥ ΥΠΟ∆ΥΕΤΑΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ «ΘΟΛΩΜΕΝΑ ΜΥΑΛΑ» ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑ ΓΥΡΩ ΤΟΥ

τρέλα του στόρι, σε κάνει να το βιώνεις χωρίς να σκέφτεσαι εκείνη την ώρα. Γι αυτό και σε 'µένα λειτούργησε δυο µέρες µετά. Η µαγκιά λοιπόν αυτού του σεναρίου, είναι ότι σου περνά σπουδαία µηνύµατα µε έναν έξυπνο «fun» τρόπο, σε ροκ αποχρώσεις. Και ναι, είναι δύσκολο το εγχείρηµα γιατί είναι ρίσκο να ανεβάζεις µια τόσο µεγάλη παραγωγή στις µέρες µας, συστήνοντας ουσιαστικά ένα έργο σε ένα κοινό που προτιµά όταν δίνει τον οβολό του, τα σιγουράκια – διάσηµα έργα.

• Ενσαρκώνετε µε ευρηµατικότητα και χιούµορ το ρόλο του Φρανκ-N-Φέρτερ, ενός δεσποτικού εξωγήινου τρανσέξουαλ. Αυτός ο ρόλος ωστόσο κρύβει και µιαν άλλη διάσταση.

―Ο Φρανκ είναι ένας λαµπρός αστέρας, που αρνείται να µεγαλώσει, µε την έννοια ότι αρνείται να χάσει τη χαρά και την απληστία που έχει ένα παιδί στο να απολαµβάνει ό,τι του αρέσει. Οταν όµως είσαι µεγάλος και «αφεντικό» και απολαµβάνεις ό,τι θέλεις, δυστυχώς πολλές φορές απολαµβάνεις σε βάρος των άλλων. Αυτό συµβαίνει και µε τον Φρανκ που αγνοεί τη στεναχώρια του άλλου προκειµένου να ικανοποιήσει τις δικές του ορέξεις. Την ίδια στιγµή, όµως, είναι και πολύ γενναιόδωρος. Σκοτσέζικο ντους για τους άλλους, οι οποίοι τον λατρεύουν και τον µισούν ταυτόχρονα. Κάτι που δεν τον απασχολεί ιδιαίτερα. Αυτή, όµως, η συµπεριφορά και η ιδιαιτερότητα κάτω από το illustration περιτύλιγµα του σταρ κρύβει µια απόλυτη µοναξιά.

• Το Rocky Horror Show είναι κατά κάποιον τρόπο ένας ύµνος στη διαφορετικότητα. Πώς εξηγείτε τη δυσκολία µε την οποία ο Ελληνας, ακόµη και οι νεότερες γενιές, αποδέχεται το διαφορετικό; ―Μου κάνει, ασφαλώς, εντύπωση το πόσο θολωµένα µυαλά υπάρχουν ακόµα και στις µέρες µας. Μου κάνει εντύπωση η υποκρισία του να θαυµάζουµε την αρχαία Αθήνα και τη δηµοκρατία της, να κοκορευόµαστε για το πόσο φιλόξενος λαός υπήρξαµε από την αρχαιότητα και την ίδια στιγµή να αποδεικνυόµαστε σήµερα, από τους µεγαλύτερους ρατσιστές στην υφήλιο. Οχι µόνο δεν αποδεχόµαστε το διαφορετικό, αλλά το λιθοβολούµε στην πρώτη ευκαιρία και το αντιµετωπίζουµε σαν «αρρωστηµένο». Αυτό ισχύει για οτιδήποτε διαφορετικό. Είµαστε, στενοκέφαλοι, οµοφοβικοί και ρατσιστές. Και ισχύει ακόµα και για τους περισσότερους που το αρνούνται. Αυτοί είναι που θα µιλήσουν π.χ. στον Πακιστανό αλλά δεν θα του δώσουν και το χέρι του «βροµιάρη». Αυτοί είναι που θα πουν «έχω πολλούς φίλους gay» και όταν ο γιος τους τους πει ότι είναι

11

Συνέντευξη

23 Nοεµβρίου 2014

PLUS • Τελικά, η κρίση στην Ελλάδα ευνοεί την καλλιτεχνική δηµιουργία; ―Oχι! Είναι απλώς µια αφορµή, για να µιλήσει ο καλλιτέχνης για κάτι που αφορά όλους µας. Το µόνο θετικό, που ίσως µπορεί να προκύψει, είναι η εφευρετικότητα. Για παράδειγµα, πώς να κάνω κάτι µε λίγα χρήµατα που κανονικά θα χρειάζονταν πολύ περισσότερα. Αλλά κι αυτό πόσο πιά να το κάνεις… Ωραία, µπορώ να σου πω την τάδε ιστορία µε τρία φώτα και να σε κάνω να φαντάζεσαι µε την αφήγησή µου τη φωταγωγία της τελετής έναρξης των Ολυµπιακών αγώνων. Αυτή η ανάγκη µε κάνει ίσως καλύτερο ηθοποιό και σκηνοθέτη. Οµως για να προχωρήσω την τέχνη µου, τώρα που έµαθα να αφηγούµαι, θέλω κι άλλα φώτα, να µπορέσω να πάω παραπέρα.

gay, θα πέσουν σε κατάθλιψη (στην καλύτερη των περιπτώσεων). Αυτό συµβαίνει νοµίζω λόγω της ουσιαστικής έλλειψης παιδείας των προηγούµενων γενεών, από την τουρκοκρατία και έπειτα (τουλάχιστον). Η Ελλάδα από εκείνη την εποχή, δεν έχει ορθοποδήσει στην πραγµατικότητα. Είµαστε σκλάβοι πολλών πραγµάτων. Βέβαια η άλλη µεγάλη σκλαβιά, άρχισε από τα χρόνια του Βυζαντίου, και παίρνει µορφή µε το πρόσωπο της Εκκλησίας ακόµα και σήµερα. Ο αξιοσέβαστος Ανθιµος, για να φέρω ένα παράδειγµα, διδάσκει σε χιλιάδες άλλους κουτούς, ότι ο οµοφυλόφιλος δεν είναι διαφορετικός (σεξουαλικά πάντα), είναι ανώµαλος. Είναι υποκρισία να µιλάς εξ ονόµατος του Χριστού, ο οποίος, αν τα ξέρω καλά, στην εποχή του εθεωρείτο ο πλέον διαφορετικός από τους πιστούς mainstream Εβραίους. Και οι άλλοι πιστεύουν τον κάθε Ανθιµο και σταυρώνουν καθηµερινά, το κάθε παιδί που τυχαίνει να αγαπά ένα άτοµο του ίδιου φύλου.

• Στα κέντρα εξουσίας στην Ελλάδα νοιάζεται κανείς για την τέχνη και για την προώθησή της; ―Αν νοιαζόταν, τώρα θα έπρεπε να ήµουν «εγώ» υπουργός Πολιτισµού. «Εγώ», που ασχολούµαι µε τον πολιτισµό και θέλω να προωθηθεί η τέχνη. «Εγώ» που δεν θέλω το υπουργείο για να ανέβω σκαλί. «Εγώ» που µε καίει η τέχνη, την παρακολουθώ και πιστεύω σε αυτήν και στην δυνατότητά της να αλλάξει τον κόσµο. Και φυσικά και πάλι «εγώ», δεν θα αρκούσα από µόνος µου, αν δεν µου έβγαζαν κονδύλια για τους ιερούς σκοπούς µου… Ε, αυτή τη στιγµή δεν πολυκαίει και κανέναν (από αυτά τα κέντρα) ούτε η τέχνη, ούτε οι άνθρωποι που την υπηρετούν µε κόστος ζωής.

• Eξαιτίας του ρόλου σας, έχετε έρθει αντιµέτωπος µε αυτή τη δυσκολία; ―Οχι, καθόλου. Εγώ δεν βλέπω καν κάποια ιδιαιτερότητα στην οµοφυλοφιλία. Το µόνο που δεν µε δυσκόλεψε σε αυτό τον ρόλο ήταν αυτό.

• Πόσο συντηρητική είναι, τελικά, η ελληνική κοινωνία; ―Νοµίζω, σήµερα, είναι αρκετά πιο συντηρητική από το ’70 που γράφτηκε ο Rocky. Μετά την σεξουαλική επανάσταση και παρόλα όσα µάθαµε µε τα χρόνια από αυτήν, ακόµα ρίχνουν σαπούνια στο Παγκράτι και δέρνουν Αιγύπτιους στον Αγ. Παντελεήµονα! Το βράδυ, όµως, προσευχόµαστε πριν κοιµηθούµε σε αυτόν που δίδαξε την αγάπη.

•Ωστόσο, η νεολαία µοιάζει να προτιµά το θέατρο από την πολιτική. ―∆εν το πιστεύω αυτό. Νοµίζω πως λιγότεροι πηγαίνουν στα θέατρα και περισσότεροι στις νεολαίες των κοµµάτων. Πιστεύω µάλιστα ότι στις καφετέριες, όσες υπάρχουν ακόµα, οι αγαπηµένες συζητήσεις των νέων έχουν την εξής σειρά: πολιτική (µε αφορµή την κρίση), µπάλα, θέατρο – φίλε κοίτα µια γκόµενα που περνάει…

• Και την απήχηση της Χρυσής Αυγής ακόµα και στις νεότερες γενιές πώς την εξηγείτε; ―∆εν µπορώ να το εξηγήσω ακριβώς. Θα ήθελα να πιστέψω πως είναι «µόδα που θα περάσει» όπως συχνά ακούω, όµως δεν θέλω να δεχτώ ότι οι νέοι είναι τόσο κακόγουστοι. Επίσης, είναι επικίνδυνο να θεωρήσουµε ότι είναι απλώς µόδα και να ησυχάζουµε γιατί θα περάσει. Πάντως το γιατί έχει απήχηση στις νεότερες γενιές, πρέπει κυρίως να το σκεφτούν και να λάβουν σοβαρά µέτρα, αυτοί που τους έβαλαν στη φυλακή και ησύχασαν γιατί δήθεν ξεβρόµισαν πιά τον τόπο.

• Εσείς για την ελληνική πολιτική σκηνή τι άποψη έχετε; ―Εχω µπροστά µου ώρες µελέτης, που έχει ήδη αρχίσει, πριν ψηφίσω την επόµενη φορά. Η κατάσταση είναι χαοτική. Στα δικά µου µάτια, οι περισσότεροι αρχηγοί κοµµάτων, είναι ολοφάνερα υποκριτές και γελοίοι. Ας µην το αναλύσουµε εδώ όµως αυτό…

• ∆εν είναι πρώτη φορά που ενσαρκώνετε προκλητικούς και ανατρεπτικούς ρόλου. Είναι θέµα επιλογής; ―Είναι πάντα επιλογή µου ό,τι κάνω. ∆εν σκέφτοµαι ποτέ ότι «αυτό είναι ανατρεπτικό ή θα προκαλέσει». Αρκεί να προκαλεί εµένα. Να µου αρέσει η ιστορία και το «γράµµα» του ρόλου.

❛❛

Μου κάνει εντύπωση η υποκρισία τού να θαυµάζουµε την αρχαία Αθήνα και τη δηµοκρατία της, να κοκορευόµαστε για το πόσο φιλόξενος λαός υπήρξαµε από την αρχαιότητα και την ίδια στιγµή να αποδεικνυόµαστε, σήµερα, από τους µεγαλύτερους ρατσιστές στην υφήλιο

❛❛

• Πόσο δύσκολο είναι σήµερα για έναν νέο ηθοποιό ή σκηνοθέτη να επιβιώσει και συγχρόνως να παραµείνει πιστός στην τέχνη του και στις επιλογές του; ―Πολύ δύσκολο. Οµως πιστεύω πολύ σε αυτή τη δουλειά και πιστεύω πως αν κάποιος την αγαπά, βρίσκει τον τρόπο να υπάρχει ποιοτικά µέσα σε αυτήν, µε ό,τι κι αν καταπιαστεί. Θέλει βέβαια και θάρρος. Και να γνωρίζεις τις αντοχές και τις δυνάµεις σου. Να µην κάνεις κάτι αν δεν µπορείς να αντισταθείς στο να σε καταπιεί. Πρέπει να µπορείς να µην χάνεις τον εαυτό σου ακόµα και µέσα σε κάτι που έχεις επιλέξει «από ανάγκη».

• Πώς φαντάζεστε την κοινωνία και τον εαυτό σας σε δέκα χρόνια από τώρα; ―∆εν έχω ιδέα για την κοινωνία. Ελπίζω στο καλύτερο. Εµένα θα µε έβλεπα µε ένα παιδί (τουλάχιστον) και ευτυχισµένο. Ή µάλλον θα ήθελα να µε δω έτσι.

• Επαγγελµατικά σχέδια για το προσεχές µέλλον υπάρχουν; ―Αυτόν τον καιρό είµαι σε διαπραγµάτευση για την επανάληψη του «Αρµαντέιλ» του Γουίλκι Kόλινς, που έχω σκηνοθετήσει και παίζω, πράγµα που εύχοµαι ολόψυχα να επιτευχθεί γιατί είναι αγαπηµένη παράσταση µε αγαπηµένους συνεργάτες. Επίσης, θα έχω την τιµή να εκπληρώσω µια επιθυµία µου χρόνων και να βρεθώ µε τον εξαίρετο σκηνοθέτη Χρήστο ∆ήµα για ένα επεισόδιο της «∆έκατης εντολής». Και φυσικά, συνεχίζουµε να απολαµβάνουµε τις παραστάσεις του Rocky στο Θέατρο REX κάθε Τετάρτη µε Κυριακή.

12

Eπιστήµη & τεχνολογία

PLUS

23 Nοεµβρίου 2014

√ „ËÊÈ·Îfi˜ «£¿Ó·ÙÔ˜ ÙˆÓ ¢ÂÈÓÔÛ·‡ÚˆÓ» ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΕΣΤΕΡΗ ΘΕΩΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΖΙΚΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ∆ΕΙΝΟΣΑΥΡΩΝ ΚΑΙ ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΠΟΣΟ ΠΙΘΑΝΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΚ∆ΗΛΩΘΕΙ ΕΝΑ ΠΑΡΟΜΟΙΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΙ∆ΩΝ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ; ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΣΤΙΑΖΕΙ Η ΝΕΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟΥ «Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΩΝ ∆ΕΙΝΟΣΑΥΡΩΝ»

υναρπαστική και «ζωντανή», η ψηφιακή παράσταση «ο Θάνατος των ∆εινοσαύρων» στο Nέο Ψηφιακό Πλανητάριο, που έκανε την πρεµιέρα της στις 10 Νοεµβρίου, έχει σηµαντικό εκπαιδευτικό ενδιαφέρον, καθώς περιλαµβάνει πολλά θέµατα που σχετίζονται µε τη Γεωλογία, τη Βιολογία, την Παλαιοντολογία και φυσικά την Αστρονοµία.

Oταν το 1993 προβλήθηκε για πρώτη φορά η ταινία επιστηµονικής φαντασίας «Jurassic Park», ζητήµατα όπως η εποχή των δεινοσαύρων αλλά και οι αιτίες που αυτοί εξαφανίστηκαν, εξελίχθηκαν σταδιακά σε θέµατα ιδιαιτέρως δηµοφιλή για το ευρύτερο κοινό. Το Πλανητάριο, µάλιστα, σε αρκετές από τις παραστάσεις του έχει ήδη συµπεριλάβει άµεσα ή έµµεσα θέµατα σχετικά µε τους δεινόσαυρους. Η νέα, όµως, παράσταση «Ο Θάνατος των ∆εινοσαύρων» εστιάζει ακόµα περισσότερο σε ένα θέµα που όχι µόνο έχει εξάψει τη φαντασία του ευρύτερου κοινού, αλλά που µέχρι και σήµερα συνεχίζει να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης µεταξύ πολλών επιστηµόνων. Ξεκινώντας έτσι µε µια σύντοµη παρουσία-

Σ

ση της εποχής των δεινοσαύρων, η παράσταση αυτή εξετάζει ορισµένα από τα πιθανά και λιγότερα πιθανά σενάρια που έχουν προταθεί, προκειµένου να εξηγήσουν τη µαζική εξαφάνισή τους, εστιάζοντας στην επικρατέστερη εκδοχή, σύµφωνα µε την οποία οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν εξαιτίας της πρόσκρουσης στη Γη ενός τεράστιου αστεροειδούς πριν από περίπου 65 εκατ. χρόνια. Κατά τον οµότιµο καθηγητή γεωλογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών Μιχαήλ ∆ερµιτζάκη, ο οποίος προλόγισε την πρεµιέρα της παράστασης, «οι γεωλόγοι εντόπισαν στρώµατα από ένα σπάνιο υλικό που ονοµάζεται ιρίδιο, σε πετρώµατα ηλικίας 65 εκατ. χρόνων. Το ιρίδιο δεν βρίσκεται συνήθως σε πετρώµατα της γης. Είναι πιο συνηθισµένο σε υλικά που προέρχονται από το διάστηµα. Πιθανόν να ήλθε από µετεωροειδή, πετρώµατα δηλαδή που κινούνται στο διάστηµα και µερικές φορές συγκρούονται µε τη γη

ως µετεωρίτες. Θα µπορούσε λοιπόν κάτι που χτύπησε τη γη πριν από 65 εκατ. χρόνια να σκοτώσει τους δεινόσαυρους; Μια πιθανότητα είναι ότι, αν τα µετεωροειδή ήταν ευµεγέθη, θα µπορούσαν να εκτινάξουν µια µεγάλη ποσότητα πετρωµάτων, να την κονιορτοποιήσουν και να τη διασπείρουν στον αέρα πολλά χιλιόµετρα µακριά. Αυτή η σκόνη θα µπορούσε να απλωθεί σε όλη τη γη. Αν παρεµπόδιζε την ηλικιακή θερµότητα και το φως, τότε η γη θα ήταν κρύα και σκοτεινή. Τα περισσότερα φυτά θα πέθαιναν και κατόπιν τα µεγάλα ζώα που τρέφονταν από φυτά ή άλλα ζώα. Τα µικρότερα ζώα θα τσιµπολογούσαν τον κορµό ή τους σπόρους ή θα έτρωγαν τα παγωµένα σώµατα των µεγαλύτερων ζώων. Μερικά από αυτά θα ήταν δυνατόν να επιζήσουν. Οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν». Εξαφανίστηκαν; Ο καθηγητής επικαλείται νεότερες µελέτες οι οποίες δείχνουν ότι όλα τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της βιολογίας των πτηνών –υψηλή παραγωγή θερ-

µότητας, πολύ υψηλότερος εναερόβιος µεταβολισµός και θερµική µόνωση πτερώµατος– ήταν παρόντα στους δεινόσαυρους. Που σηµαίνει ότι η φυσιολογία των δεινοσαύρων δεν οµοιάζει µε αυτή των ζώντων ερπετοειδών και των κροκοδείλων. «Γι αυτούς», καταλήγει, «που έχουν ασχοληθεί µε τους δεινόσαυρους η νέα ταξινόµηση φέρνει µια ευοίωνη ένδειξη: οι δεινόσαυροι δεν έχουν εξαφανιστεί. Η επιτυχής διαφοροποίηση των σηµερινών πτηνών είναι µια συνεχής έκφραση της βασικής βιολογίας των δεινοσαύρων». *Οι παραστάσεις «Ο Θάνατος των ∆εινοσαύρων» θα διαρκέσουν ως τις 8/2/2015 (Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο, Λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο, είσοδος από οδό Πεντέλης 11. Τηλ. 210-9469600). Οι χώροι είναι προσβάσιµοι και φιλικοί σε ανθρώπους µε αναπηρία και εµποδιζόµενα άτοµα. Επίσης υπάρχει δυνατότητα διερµηνείας στην Ελληνική Νοηµατική Γλώσσα κατόπιν συνεννόησης µε γραπτό µήνυµα στο τηλ. 6936 177143 ή στη διεύθυνση: pr@eugenfound.edu.gr. Ε. ΣΩΤΗΡΙΟΥ

23 Nοεµβρίου 2014

13

Yγεία

PLUS

Της ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΛΑΝΤΑΡΙ∆ΟΥ Καθηγήτριας Μαιευτικής– Γυναικολογίας & Γυναικολογικής Ενδοκρινολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων

ήβη αποτελεί τη φυσιολογική µετάβαση από την παιδική ζωή στην ενήλικη και συνοδεύεται από ενδοκρινικές, µορφολογικές και ψυχικές αλλαγές. Η έναρξη της ήβης εκδηλώνεται µε την ανάπτυξη των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου. Στις περιπτώσεις πρώιµης ήβης παρατηρείται ανάπτυξη των µαστών, εµφάνιση τρίχωσης στο εφήβαιο και τις µασχάλες και έναρξη της εµµήνου ρύσης στα κορίτσια και εµφάνιση τρίχωσης στο εφήβαιο και τις µασχάλες και αύξηση του µεγέθους των όρχεων στα αγόρια, σηµεία δηλαδή όπως και στη φυσιολογική ήβη, αλλά µε χρονολογική εµφάνιση νωρίτερα από το αναµενόµενο. Ο χρόνος έναρξης της εφηβείας εξαρτάται από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η παχυσαρκία, η οποία είναι όλο και συχνότερη στην παιδική ηλικία λόγω του σύγχρονου τρόπου διαβίωσης µε «κακή διατροφή (junk food)» και έλλειψη άσκησης, επιταχύνει την αδρεναρχή και την έναρξη της εφηβείας. Φαίνεται ότι η µεγάλη έκκριση ινσουλίνης, που παρατηρείται όταν υπάρχει παχυσαρκία, διεγείρει τα επινεφρίδια τα οποία αυξάνουν την παραγωγή επινεφριδιακών ανδρογόνων και έτσι γίνεται η αδρεναρχή µε την εµφάνιση τρίχωσης στις µασχάλες και το εφήβαιο.

Η

ις τελευταίες δεκαετίες όλο και περισσότερα κορίτσια εµφανίζουν σηµεία πρόωρης ανάπτυξης, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. Τις περισσότερες φορές, η «πρόωρη ανάπτυξη» του κοριτσιού δεν αποτελεί παθολογικό πρόβληµα, αλλά φυσιολογική παραλλαγή χωρίς καµιά παθολογική σηµασία και δεν χρειάζεται καµιά θεραπευτική παρέµβαση. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για πρόωρη αδρεναρχή και αρκεί η λήψη ενός καλού ιστορικού και η µελέτη της καµπύλης ανάπτυξης του παιδιού για να καθησυχαστούν οι γονείς. Σε µία µελέτη που δηµοσιεύθηκε πριν από λίγα χρόνια, είχε διαπιστωθεί ότι από 104 παιδιά που είχαν εξεταστεί για πρώιµη ήβη, µόνο το 4% χρειάστηκε να υποβληθούν σε κάποια φαρµακευτική ή χειρουργική επέµβαση για την αντιµετώπιση της πρώιµης ήβης (Kaplowitz P. J Clin Endocrinol Metab 2004· 89:3644). Στις λίγες περιπτώσεις πρώιµης ήβης που χρειάζονται διερεύνηση, θα πρέπει να διερευνάται αν αυτή οφείλεται σε «κεντρικά αίτια», δηλαδή σε πρόωρη ενεργοποίηση του άξονα υποθαλάµου-υπόφυσης-ωοθηκών και πρόωρη έναρξή της κατά ώσεις έκκρισης της εκλυτικής ορµόνης των γοναδοτροπινών ή σε «περιφερικά αίτια» που δεν εξαρτώνται από τις γοναδοτροπίνες. Με βάση αυτή την παθοφυσιολογική διερεύνηση, γίνεται θεραπευτική παρέµβαση όταν ενδείκνυται. Σοβαρές, αλλά εξαιρετικά σπάνιες,

Τ

¶ÚÒÈÌË ‹‚Ë ΠΡΩΙΜΗ ΗΒΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΠΡΟΩΡΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕ ΣΗΜΕΙΑ

«ΕΦΗΒΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ», ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 8 ΕΤΩΝ ΣΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΚΑΙ ΤΩΝ 9 ΕΤΩΝ ΣΤΑ ΑΓΟΡΙΑ. Η ΠΡΩΙΜΗ ΗΒΗ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΣΥΧΝΗ ΣΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΠ’ Ο,ΤΙ ΣΤ’ ΑΓΟΡΙΑ ΜΕ ΑΝΑΛΟΓΙΑ 10:1. ΣΤΑ ΑΓΟΡΙΑ ΠΙΟ ΣΥΧΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ ΗΒΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ∆ΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΜΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ (Ι∆ΙΟΠΑΘΗΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΗΒΗΣ)

παθήσεις που συνοδεύονται από σηµεία πρόωρης ήβης είναι η συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων, το σύνδροµο McCune-Albright και η ύπαρξη όγκων των επινεφριδίων ή των ωοθηκών που εκκρίνουν ανδρογόνα. Η «πολύ πρώιµη ήβη», η οποία εµφανίζεται στα πέντε µε έξι χρόνια, είναι σπάνια, αλλά χρειάζεται άµεσο ιατρικό έλεγχο. Στις λίγες περιπτώσεις που φαίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση ότι θα πρέπει να γίνει ένας περαιτέρω έλεγχος,

γίνεται προσδιορισµός της οστικής ηλικίας και ορµονικός έλεγχος. Σε ορισµένες σπάνιες περιπτώσεις µπορεί να χρειαστεί να γίνει και απεικονιστικός έλεγχος. Οι επιπτώσεις της πρώιµης ήβης είναι η ψυχολογική και κοινωνική επιβάρυνση του παιδιού και το χαµηλό τελικό ανάστηµα (δηλαδή χαµηλότερο από όσο είναι γενετικά καθορισµένο), λόγω της πρόωρης σύγκλισης των επιφύσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αγωγή µπορεί να

βοηθήσει το παιδί να αποκτήσει το τελικό ανάστηµα που είναι γενετικά καθορισµένο. την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι αρκετά συχνό το φαινόµενο της πρώιµης ήβης στα κορίτσια και οφείλεται στην αύξηση της συχνότητας της παιδικής παχυσαρκίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα κορίτσια µε παχυσαρκία που εµφανίζουν πρώιµη αδρεναρχή, µε εµφάνιση τρίχωσης στο εφήβαιο και τις µασχάλες πριν από την ηλικία των 8 ετών, στη συνέχεια έχουν αυξηµένο κίνδυνο να εµφανίσουν σύνδροµο πολυκυστικών ωοθηκών, µε διαταραχές εµµήνου ρύσεως, υπερτρίχωση και ακµή. Κατά την ενήλικη ζωή τα κορίτσια αυτά παρουσιάζουν διαταραχές στη γονιµότητα και κίνδυνο εµφάνισης µεταβολικού συνδρόµου και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Η υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής µε µεσογειακή διατροφή και άσκηση στην παιδική ηλικία θα προλάβει την εµφάνιση παχυσαρκίας, θα αποτρέψει την πρώιµη ήβη και θα µειώσει τον κίνδυνο εµφάνισης του συνδρόµου των πολυκυστικών ωοθηκών και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, φαινόµενα που παίρνουν µορφή µάστιγας στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Αυτό κάνει επιτακτική την ανάγκη να υπάρχει ενηµέρωση τόσο στο σχολείο όσο και στα µέσα µαζικής ενηµέρωσης για τη σωστή διατροφή και την άσκηση κατά την παιδική ηλικία.

Σ

14

Eλεύθερος χρόνος

23 Νοεµβρίου 2014

«

PLUS

» Sudoku

Mαυρίστε τα υπόλοιπα 13 τετράγωνα

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ για όλους

«

«

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ για λίγους

ΕΥΚΟΛΟ

ΜΕΤΡΙΟ

∆YΣKOΛO

Sudoku

Συµπληρώστε τα κενά πεδία

ΛYΣH ∆YΣKOΛOY

OPIZONTIA OPIZONTIA 1. Πολυπύρηνο κύτταρο. 2. Στην εποχή της Tουρκοκρατίας ήταν γνωστή µε το όνοµα Zητούνι. – Yφαντικό εργαλείο. 3. O ρόλος του είναι βοηθητικός. – Kαταδικάστηκε από το ∆ικαστήριο της Nυρεµβέργης σε ισόβια δεσµά. 4.

Aχώριστο µόριο ελληνικών λέξεων. – Aρχαίο υποθετικό. 5. Συντοµογραφία ανέµου. – Γάλος, σε άλλη ονοµασία του (αιτ.). 6. Eχει δικαιοδοσία. 7. Eίναι πολλών τα µαλλιά. – Bρίσκονται µέσα στο... κινίνο. 8. Kάτοχος τίτλου (ξεν.).

– Eίδος µανίας. 9. Aπό τα πολλά... λίγα. – Eύκολα... προσβάλλεται (ουδ.). 10. Πιάνει το... σταυροδρόµι.

ΛYΣH MEΤΡΙΟΥ

1. Σ’ αυτά θεραπεύονται ειδικά νοσήµατα (γεν.). 2. Στο τηγάνι παρασκευάζεται (γεν.). 3. Βρίσκονται έξω από τις πόλεις. 4. Εισάγει ερωτηµατικές προτάσεις. - Αγγλικό σύµφωνο. - Το µικρό όνοµα του σκηνοθέτη της Αγριας Συµµορίας. 5. Οµόηχα φωνήεντα. - «Σκιάς... άνθρωπος» (Πίνδαρος). - Βυζαντινή µουσική νότα. 6. Βρίσκονται στη... φάκα. - Συχνά αναφερόµενος... όρος (µε άρθρο). 7. Στόχος του οι Αγγλοι. - Αντίστροφη γραφή του 9 β’ οριζόντια. 8. Το όνοµά της έχει η 38η συµφωνία του Μότσαρτ (γεν.). - Εκφράζει βεβαιότητα. 9. Η αρχαία ιωνική διάλεκτος. - Αναφέρεται και επί αµφιβολίας. 10. Περιλαµβάνεται στα ελαττώµατα (γεν.).

KAΘETA

KAΘETA

1. Λάθος που συχνά διαπράττουν οι εκφωνητές ραδιοτηλεοπτικών µέσων. 2.

Eνα από τα επτά θανάσιµα αµαρτήµατα. 3. Περιβάλλει τις Πυραµίδες (αιτ.). – Ποιότητα µαλλιού (ξεν.). 4. Σύντµηση συνεταιριστικής έκφρασης. – Yποµικροσκοπικός κίνδυνος (γεν.). – Φωνήεντα από τα... φωνήεντα. 5. Γραµµικά σχήµατα (αιτ.). 6. Σύµβολο αριθµητικής πράξης. – Bελγική πόλη. 7. Eπιβάλλεται η επιστροφή του. – Ξενική µαγειρική έκφραση. 8. ∆ιασχίζει την Aυστρία. – ∆εν είναι όλα τα νοσήµατα (γεν.). 9. Πολλοί οι συνδροµητές του. – Aναφέρεται και επί χρωµατικής απόκλισης. 10. Aσχολείται µε τα περασµένα.

1. Το σώµα της είναι ωοειδές. - Ποσοτικό ή χρονικό επίρρηµα. 2. Θυµίζει θρίαµβο του Νέλσονα και άλλον του Ναπολέοντα. 3. Απεκαλείτο ο Λουδοβίκος Ζ’ της Γαλλίας (γεν.). - Πού και πού (επίρρ.). 4. Συνθετικό της... παραλίας. - Μητέρα από τον Αβραάµ του Ισµαήλ. 5. Λοιµώδης νόσος (αιτ.). - Εχουν κάτι το κοινό (αντίστρ.). 6. Πολύ το αλάτι του (µε άρθρο). 7. Τµήµα του... κράτους. - Λέξη γνωστού ρητού του Ηράκλειτου. - Ο τελευταίος Κάρολος της Γερµανίας. 8. Σηµαντική θεά των αρχαίων Αιγυπτίων. - ∆εν είναι εύκολο παιχνίδι. 9. Ενοχλητική σε µία από τις αισθήσεις µας. 10. Γυναικεία πρόσωπα, στα... χαρτιά. - Συγκοινωνιακά αρχικά.

ΛYΣH ΕΥΚΟΛΟΥ

Ν

Α

3

1 2

Ι

7

Κ

Α

6

Ι

5

Π

4

Υ

3

Ο

2

Σ

1

Α

10

Ι

9

Π

8

Μ Π Ο

Ε Ο

4 5 Α Λ Σ

Ο Α Ρ Α

Α

Τ Ε Τ Α

Υ

Υ

Ρ

Ι Χ

Ν Ο

Α Γ Α Ρ

6 Ο Τ Α

7 8 9 10 Ρ Α Τ

Ρ Α Μ Α

Α

Τ

Ι

Ω

Κ Ι

Ν Τ

Σ Κ Α Κ Σ Κ Α

Σ Σ

Ι Σ

Ρ Ε Ι

Σ

Σ Ι

Ο

Α Μ Ε Σ

Σ Μ Ι Α

Ο Α Σ

Α

Λ

3

1 2

Σ

10

Ο

9

Μ

8

Σ

7

Α

6

Ν

5

Ο

4

Ε

3

Λ

2

Π

1

Α Ι

Μ Μ

4 5 Σ Ι Α

Μ

6 Ω

Α

7 8 9 10 ∆ Α

Ι Ν

Ν

Ι

Ο Τ Ε

Ι Σ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Ι∆ΙΟΤΗΤΑ

Μ

Ο

Α Ρ

Α Ι

Μ

Ο

Ν ∆

Ε ∆ Ι

Ι Ο

Ι Α

Τ Ν

Σ

Ο Ρ

Γ Τ Ο Ν Φ Ι Μ Κ Ο Τ Ν Η Τ Π Α

ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΧΙΤΣΚΟΚ

ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΑΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ

ΠΡΟ∆Ι∆ΕΙ ∆ΙΣΤΑΓΜΟ

Γ Ι

Ο

Υ

Σ

Α

Ρ

Α

Ο Ε

Κ

Α

Υ Σ

Ι Α

Α Τ

Λ Α

Μ Ω Ν

Ν Ο Τ Α

Ι Κ Ο Σ

ΠΟΛΛΟΙ ΜΑΖΙ (επιρρ).

ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΛΙΜΝΗ

ΕΠΙΤΡΕΠΤΑ ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟ∆Ο

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΛΓΕΒΡΙΚΗ

Κ Π Α Β Λ Ο Α Π Α Α Ν Σ Τ Ρ Ρ Α

ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ Ή ΧΟΝΤΡΟ ΣΚΟΙΝΙ (αιτ.)

∆ΕΣΜΕΥΤΙΚΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΕΥΠΕΠΤΟΣ

ΑΓΓΛΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ

ΚΑΚΟΠΟΙΟΥΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΝΟΥΝ

ΕΝΑ... ΥΓΡΟ

ΧΩΡΑ... ΕΠΕΝ∆ΥΤΩΝ ΠΑΤΕΡΑΣ ∆ΥΟ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

Ζ Ε Β Ε ∆ Α Ι Ο Σ

ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ (φωτ.) Ο ΕΦΕΥΡΕΤΗΣ ΤΗΣ ΠΥΡΙΤΙ∆ΑΣ

Α Α Γ Γ Ν Ε Λ Κ Α Κ Ρ Α Α Σ Φ Ι Α Τ Σ Ι Μ Τ Α

ΤΟΥ ΓΚΕΡΣΟΥΙΝ Η «ΡΑΨΩ∆ΙΑ» Η ∆ΙΑΝΟΜΗ, ΑΡΧΑΪΣΤΙ

ΣΤΡΑΤΑΡΧΗΣ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ

ΕΠΙΣΗΜΑ ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΧΩΡ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΠΛΟΥ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΗΘΙΚΑ ΕΠΙΜΕΜΠΤΑ

ΜΟΝΟΛΕΚΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΕΦΟ∆ΙΑ

ΚΥΛΙΝ∆ΡΙΚΟΣ ΑΓΩΓΟΣ ΠΗΓΑΙΑ ΕΙΝΑΙ

Ν Α Μ Α Τ Α ∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΟΣ

Ι Α Σ Ι Μ Ο Σ

ΣΥΧΝΑ ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ ΤΟΥ «ΠΑΡΑΚΑΛΩ»

ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ

Σ Ω Σ Τ Λ Α Ζ Η Σ Ι Ν Α Α Ρ Σ Ι ∆ Ρ Ι Λ Ι Κ Σ Κ Η Τ Α Ι Α Α Λ Υ Β Η Α ΕΠΙΦΩΝΗΜΑ ΠΟΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΠΕΡΕΤΑ

ΟΜΟΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΑΦΚΑ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΛΕΤΟΝΙΑΣ ΓΡΑΦΗ ΤΟΥ 36

ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΙΝ∆ΟΝΗΣΙΑΣ

ΜΠΑΜΠΑΣ... ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΟΣ

ΑΠΟ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟ ∆ΙΟΙΚΕΙΤΑΙ

ΣΥΜΒΟΛΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΚΑΙ ΑΡΝΗΣΗ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΣΥΓΚΡΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ

Ι Ο Σ Ι Α Σ Ο Υ Φ Φ Α Γ Α Ο Ι Σ Η Τ Λ Η Α Ι Α Σ Ε

ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΗΣ ΜΗ∆ΕΙΑΣ (αιτ.)

ΛΥΣΗ:

1. δ4! (απειλεί 2. Ρθ6 και 3. Αη5 ζη5 4. Βε5 ή 2... Βζ3 3. Πη4 Βη4 4. Πε4 ή 2... Αζ3 3. Πε4 Αε4 4. Πη4) 1... Βζ3 2. Βη5 θη5 3. Πη4 Βη4 4. Πε4 µατ. Αν 1... Αζ3 τότε 2. Βζ5 Ιζ5 3. Πε4 Αε4 4. Πη4 µατ.

ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΛΛΟΝΗ

ΑΡΧΙΚΑ ΕΤΑΙΡΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

» Σκανδιναβικό

» Για όλους

» Για λίγους

ΛΥΣΕΙΣ Τέσσερις κινήσεις µατ

ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΚΑΙ ΑΡΝΗΣΗ

V. RUDENKO 1979 ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΛΓΕΒΡΙΚΗ

ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΕΦΟ∆ΙΑ

ΕΝΑ... ΥΓΡΟ

ΛΥΣΗ: ΑΡΧΙΚΑ ΕΤΑΙΡΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

1. Βδ7! (αναµονή) 1... γβ3 2. Ιβ3 Ιγδ4 (ή 2... Ιεδ4 3. Ιζ4) 3. Ιε7 µατ. Αν 1... γ3 τότε 2. Ιδ3 κ.λπ.

ΣΥΜΒΟΛΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΤΑ ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟ∆Ο

ΜΟΝΟΛΕΚΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΛΙΜΝΗ

ΜΠΑΜΠΑΣ... ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΟΣ

ΑΠΟ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟ ∆ΙΟΙΚΕΙΤΑΙ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΙΝ∆ΟΝΗΣΙΑΣ

Τρεις κινήσεις µατ L. LARSEN 1971

ΠΡΟ∆Ι∆ΕΙ ∆ΙΣΤΑΓΜΟ

ΑΓΓΛΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ Η ΠΑΡΟΥΣΑ

ΠΟΛΛΟΙ ΜΑΖΙ (επίρρ).

ΚΑΚΟΠΟΙΟΥΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΝΟΥΝ

ΗΘΙΚΑ ΕΠΙΜΕΜΠΤΑ

ΕΙΝΑΙ ΕΥΠΕΠΤΟΣ

ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΑΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ

ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΛΛΟΝΗ

ΓΡΑΦΗ ΤΟΥ 36

∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΟΣ

∆ΕΣΜΕΥΤΙΚΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΛΕΤΟΝΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΠΛΟΥ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΗΣ ΜΗ∆ΕΙΑΣ (αιτ.)

ΛΥΣΗ:

1. Ιη3! (αναµονή) 1... Ρδ6 2. Αζ4 µατ. Αν 1... Ρζ6 τότε 2. Αβ2 µατ.

ΕΠΙΣΗΜΑ ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΧΩΡ ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΧΙΤΣΚΟΚ

ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ Ή ΧΟΝΤΡΟ ΣΚΟΙΝΙ (αιτ.)

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Ι∆ΙΟΤΗΤΑ

ΧΩΡΑ... ΕΠΕΝ∆ΥΤΩΝ

ΟΜΟΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

ΠΑΤΕΡΑΣ ∆ΥΟ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΑΦΚΑ ΕΠΙΦΩΝΗΜΑ ΠΟΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΠΕΡΕΤΑ

ΣΤΡΑΤΑΡΧΗΣ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ

ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΤΟΥ ΓΚΕΡΣΟΥΙΝ Η «ΡΑΨΩ∆ΙΑ» Η ∆ΙΑΝΟΜΗ, ΑΡΧΑΪΣΤΙ

∆ύο κινήσεις µατ N. DIMITRI 1969 ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ (φωτ.) Ο ΕΦΕΥΡΕΤΗΣ ΤΗΣ ΠΥΡΙΤΙ∆ΑΣ

«

ΣKAKI

ΚΥΛΙΝ∆ΡΙΚΟΣ ΑΓΩΓΟΣ ΠΗΓΑΙΑ ΕΙΝΑΙ

ΣΥΧΝΑ ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ ΤΟΥ «ΠΑΡΑΚΑΛΩ»

ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΣΥΓΚΡΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ

Σκανδιναβικό

23 Νοεµβρίου 2014

PLUS 15

16

www.

PLUS

[ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΜΥΣΤΑΚΙ∆ΟΥ mariamystakidou@gmail.com ]

MÂ... ·Ù¿Î˜ Ù·ÈÓÈÒÓ

MÔ˘Û›· ·ÏÏÈÒÙÈη ν τα µουσεία δεν είναι το φόρτε σας και νοµίζετε πως είναι µονάχα αίθουσες γεµάτες µε ράφια που έχουν σκονισµένα εκθέµατα πολύ µεγάλης ηλικίας, καιρός να αναθεωρήσετε. Και τούτο επειδή παγκοσµίως τα παράξενα µουσεία που τραβούν την προσοχή είναι πολλά, εξαιρετικά ενδιαφέροντα και σίγουρα, άξια επίσκεψης. Επειδή όµως οι καιροί είναι χαλεποί και πιθανώς να µην µπορέσετε να ταξιδέψετε σε όσα σηµεία του πλανήτη ονειρεύεστε, γιατί να µην εκµεταλλευτείτε το διαδίκτυο και να επισκεφθείτε σηµεία που πραγµατικά αξίζει να δείτε. Ετσι λοιπόν σήµερα, η σελίδα είναι γεµάτη από προτάσεις e-επισκέψεων σε Μουσεία που δεν θα φανταζόσασταν ότι υπάρχουν.

Α

1. Μουσείο Χρυσού στην Κολοµβία Πόσος χρυσός µπορεί να χωρέσει σε ένα κτίριο; Ασύλληπτα πολύς αν αναλογιστεί κανείς πως στη Μπογκοτά υπάρχει ένα ξεχωριστό µουσείο γεµάτο λαµπερά –κυριολεκτικά- εκθέµατα. Εδώ υπάρχει η µεγαλύτερη συλλογή από προ-κολοµβιανά χρυσά αντικείµενα που ξεπερνά τα 55.000 κοµµάτια. Και πρόκειται για ένα µουσείο «χρυσωρυχείο» όχι µόνο επειδή είναι γεµάτο από χρυσάφι, αλλά επειδή οι επισκέπτες του αφήνουν κάθε χρόνο ένα σωρό λεφτά για να το θαυµάσουν. www.banrepcultural.org/museo-del-oro 2. Βοτανικός Κήπος και Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Βραζιλία Και µόνο το κλικ που θα κάνετε στον ιστότοπο θα σας κόψει την ανάσα. Ενας τεράστιος χώρος γεµάτος από χιλιάδες είδη φυτών σε πλήρη αρµονία µε σύγχρονη τέχνη από τους καλύτερους καλλιτέχνες της χώρας. Εννοείται πως µια και µόνη επίσκεψη δεν είναι αρκετή για να δει κανείς τα πάντα, ενώ ο συνδυασµός φύσης και υπαίθριας τέχνης είναι µοναδικός και απίστευτος. www.inhotim.org.br/en 3. Το Μουσείο µε τους στρατιώτες και τα άλογα από τερακότα στην Κίνα Περί τις 8.000 φιγούρες από τερακότα στέκονται µέχρι τις µέρες µας «φυλάσσοντας» τον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας, Qin Shi Huang di , που έζησε πριν από περίπου 2200 χρόνια. Το Μουσείο θεωρείται από ορισµένους το 8ο θαύµα του αρχαίου κόσµου, ενώ ακόµα και σήµερα οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν και φέρνουν στο φως και νέες φιγούρες. www.bmy.com.cn 4. Το Μουσείο Σµιθσόνιαν στην Ουάσιγκτον Εδώ θα δείτε από πρωτότυπο στελθ των ναζί και αντικείµενα της παγκόσµιας πολεµικής αεροπορίας, µέχρι βοµβαρδιστικά που χρησιµοποιήθηκαν στην Χιροσίµα, εκθέµατα που αφορούν το... διάστηµα και πολλά πολλά ακόµα. Βέβαια και µόνο το γεγονός πως πρόκειται για χώρο γεµάτο αεροσκά-

Το Μουσείο µε τους στρατιώτες και τα άλογα από τερακότα στην Κίνα

www.crumbles.co Η ιδέα απλή: πληκτρολογείτε µια φράση, µια οποιαδήποτε φράση –στα αγγλικά– και ο ιστότοπος σας τη «λέει» µε ατάκες από ταινίες. ∆ιάφορες ταινίες. Το αποτέλεσµα είναι τόσο αστείο µερικές φορές που σίγουρα θα σας φτιάξει το κέφι. Και, εννοείται, όσο πιο αστεία η πρόταση που θα δώσετε, τόσο πιο αστείο και το αποτέλεσµα. ∆εν θα το λατρέψουν µόνο οι σινεφίλ, αλλά και οι... άσχετοι µε τον κινηµατογράφο. Το µόνο που χρειάζεται για να δοκιµάσετε είναι να γνωρίζετε αγγλικά και να έχετε όρεξη, διάθεση και... έµπνευση. Τα άλλα τα κάνει το site! ∆οκιµάστε το και είναι πολύ πολύ πιθανό να µην ξεκολλάτε!

ºÙÈ¿Í’ ÙÔ ÌfiÓÔ˜ ÛÔ˘ www.diytv.gr

φη, αρκεί για να θελήσει κάποιος να το δει από κοντά... http://airandspace.si.edu

η ιστορία δεν είναι παράθεση γεγονότων, αλλά αληθινές ιστορίες ανθρώπων. www.yadvashem.org

5. Εθνικό Μουσείο στο Αµστερνταµ Πιο κοντά για να το επισκεφθεί κανείς, αυτό το Μουσείο έχει χιλιάδες εκθέµατα από µια ακόµα µεγαλύτερη συλλογή µε αντικείµενα που χρονολογούνται από το 1200 µέχρι το 2000. Εργα των Ρέµπραντ, Χολς και Βέρµεερ είναι ενδεικτικά ανάµεσα στις «ναυαρχίδες» των εκθεµάτων. www.rijksmuseum.nl/en

7. Μουσείο Vasa στη Σουηδία Ανέγγιχτο από τους αιώνες, το µοναδικό πλοίο του 17ου αιώνα που διασώζεται ολάκερο, το πολεµικό Vasa, µε 64 κανόνια που βυθίστηκε στο παρθενικό του ταξίδι το 1628. Μαζί µε το τεράστιο πλοίο, υπάρχει και µεγάλη συλλογή από διάφορα... ναυτικά εκθέµατα www.vasamuseet.se/en

6. Μουσείο Μνήµης για τα θύµατα του Ολοκαυτώµατος στην Ιερουσαλήµ Ενα διαφορετικό Μουσείο για να θυµίζει όσα δεν πρέπει να ξεχνάει η ανθρωπότητα. Πολλοί από τους τοίχους του είναι γεµάτοι φωτογραφίες θυµάτων υπενθυµίζοντας ότι

αι αυτά είναι µόνο µερικά από τα «διαφορετικά» µουσεία του κόσµου. Υπάρχουν δεκάδες ακόµη τα οποία µπορείτε να ανακαλύψετε ψάχνοντας στον Ιστό. Μην µου πείτε πως δεν νιώθετε ήδη µια διάθεση να ταξιδέψετε;

Κ

«B¿Ï ÙÔ Ú·ÙÛÈÛÌfi ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘» Oσοι δεν το έχετε δει, αξίζει πραγµατικά να το δείτε. Eνα ευφυέστατο σποτάκι για το ρατσισµό, τους ρατσιστές, αλλά και τους ανθρώπους που ξέρουν να βάζουν στη θέση τους µε τον καλύτερο τρόπο άτοµα και συµπεριφορές ανεπίτρεπτες. Η βερσιόν που προτείνεται εδώ έχει ελληνικούς υπότιτλους. Παραπάνω περιγραφές περιττεύουν. Απλά, δείτε το! www.youtube.com/watch?v=SOD8h2cEUIg

Ανακαλύψτε την ελληνική απάντηση στα χιλιάδες ξενόγλωσσα sites που µας δείχνουν πώς να φτιάξουµε –σχεδόν– οτιδήποτε µόνοι µας. Ενας Eλληνας... Μποµπ µάστορας που θα σας καθοδηγήσει στο να κάνετε κατασκευές, µαστορέµατα, κηπουρική, µαγειρική, χειροτεχνίες και άλλα, είτε «πιάνουν» τα χέρια σας, είτε είστε... ατζαµής! Ο ιστότοπος έχει προτάσεις και λύσεις που φιλοδοξούν να σας λύσουν τα χέρια και είναι το καλύτερο αντίδοτο σε εποχή κρίσης. Ακόµα θα βρείτε κατατοπιστικότατα βίντεο για όσους είναι περισσότερο οπτικοί τύποι. Και αν το σερφάρισµα εδώ σας... ανοίξει την όρεξη, υπάρχουν και links που οδηγούν σε αντίστοιχες ξένες ιστοσελίδες για περισσότερες ιδέες και προτάσεις. Μην παραλείψετε να το επισκεφθείτε, είναι σίγουρο πως θα κερδίσει µε το σπαθί του µια θέση στα αγαπηµένα σας.

...AÓÂÍ‹ÁËÙ·! www.occultopedia.com Με δεδοµένο ότι στον Ιστό υπάρχουν τα πάντα! Ανακαλύψτε έναν ιστότοπο που θα τραβούσε την προσοχή των... Μόλντερ και Σκάλι (όσοι έχετε περάσει τα πρώτα –άντα, δεν υπάρχει περίπτωση να µη θυµάστε το θρυλικό δίδυµο της τηλεοπτικής σειράς x-files). Οσο παράξενο και περίεργο να σας φανεί, ολόκληρος ο «σκοτεινός» αυτός ιστότοπος είναι αφιερωµένος σε µυστήρια που αγαπάµε να ακούµε και διχάζουν όταν τα συζητάµε. Το site φιλοδοξεί να είναι µια e-«εγκυκλοπαίδεια» που επιχειρεί να ρίξει φως σε... ανεξήγητα και παράξενα περιστατικά, από το πώς φτιάχτηκαν οι πυραµίδες µέχρι το αν υπάρχουν εξωγήινοι. Αν τα... ανεξήγητα φαινόµενα σας ιντριγκάρουν, αν θέλετε να γεµίσετε το κεφάλι σας µε... τις άχρηστες πληροφορίες της ηµέρας, κάντε κλικ εδώ.