De Wilhelminaboom aan de Spaarndammerdijk. In 1976 in brand gestoken, maar toch opnieuw voorzien van de vaderlandse driekleur.
Gebouwen en objecten
Gebouwen en objecten
Plein
In H&S staan opvallend veel historische en interessante gebouwen en objecten, en maar liefst 48 daarvan zijn rijks, provinciale of gemeentelijke monumenten. Over de meeste a
Vandaar dat nu wordt ingegaan op de wat minder bekende gebouwen en objecten. De Schoolstraat in Halfweg Deze straat speelt lange tijd een hele belangrijke rol in het en in de Haarlemmermeerstraat. In de Schoolstraat, die tot 1925 nog geen naam heeft, zijn allerlei andere voorzieningen: a. de eerste christelijke school b. het Witte Kruisgebouw
h i
b Polanenkade
sociale leven van het dorp. Zijn de winkels vooral op het Plein
g
Schoolstraat
van deze gebouwen en objecten is al veel geschreven.
c d
ef
j
c. het badhuis d. een transformatorhuis e. de muziektent f. een verrijdbaar ziekenhuisje g. het postkantoor h. een smederij i. het verenigingsgebouw j. de nieuwe christelijke school
56
Plattegrond van de Schoolstraat De Schoolstraat met links de muziektent en het badhuis. In het midden het verenigingsgebouw, daarachter de opvallende houten telefoon- en telegraaftoren van het postkantoor. Rechts de nieuwe christelijke school - circa 1930?
De christelijke school is gebouwd in 1898. De woning van de hoofdonderwijzer is aan de achterkant van de school met de voordeur aan de Polanenkade. En aan de voorkant is een ruimte gemaakt voor het stallen van de brandweerauto. Als de nieuwe christelijke school verderop in de straat klaar is, krijgt de brandweer de beschikking over een paar leslokalen.
Het Badhuis Er zijn aparte tijden voor mannen en vrouwen en vooral in het weekend is het heel druk. Als je moet wachten, zit je op een grote ovale bank midden in het gebouw. Soms is het zo druk je buiten moet wachten. Kinderen gaan meestal thuis in de teil of in de tobbe. De oudste als eerste en de jongste als laatste, in hetzelfde water! In de winterperiode staat de teil of tobbe voor de kachel in de huiskamer. Geen prettig gevoel als je in je blootje van voren verbrandt en van achteren bevriest. Daarnaast staat het Badhuis (op nummer 12). Dit pand is gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School en is een gemeentelijk monument. Tot het eind van de jaren zestig
De brandweerauto voor het transformatorhuis
wordt het Badhuis gebruikt door de inwoners uit de omgeving omdat ze thuis geen bad of douche hebben.
Naast de school - op het voormalige schoolplein - staat vanaf
Verderop wordt in 1915 een transformatorhuis gebouwd.
1952 het Witte Kruisgebouw. Tot de jaren negentig van de
Het is een voorbeeld van utiliteitsbouw in die tijd en is een
vorige eeuw doet dit gebouw dienst als wijkgebouw, met zui-
rijksmonument. In de gevels zijn twee Makkumertegels aan-
gelingenzorg, zwangerschapscontroles, trombosedienst en
gebracht: ‘de haan’ en ‘de hond’. Het transformatorhuis is in
vaccinaties.
1984 volledig gerestaureerd.
Het badhuis aan de Schoolstraat 12 in Halfweg- circa 1925
‘de haan’ en ‘de hond’ op de hoek van het transformatorhuis - 2014
57
Op het pleintje tegenover de huidige Halverwege staat de
Aan de andere kant op de hoek van de Schoolstraat en het
muziektent. De oorspronkelijke muziektent stond tot 1915
Plein staat het postkantoor dat in 1910 in gebruik genomen
op het Emmaplein. Tussen 1915 en 1926 staat de muziek-
wordt als vervanging van het sinds 1897 in de huisjes ‘Geloof,
tent tussen de Midden- en de Oostsluis. Pas daarna komt er
Hoop en Liefde’ gevestigde hulppostkantoor.
een hele nieuwe versie in de Schoolstraat. In 1944 wordt de
Rijksbouwmeester C.H. Peters (bekend van het hoofdpost-
muziektent op last van de Duitsers gesloopt. Daarvoor in de
kantoor in Amsterdam) krijgt opdracht voor een ontwerp
plaats komt een schuilbunker voor de bezetters. Deze staat
van een postgebouw, dat “mede voor de naaste toekomst
gedeeltelijk op een open stuk grond waar tot die tijd een
berekend” is, inbegrepen een batterijkamer voor het Morse-
1-persoons verrijdbaar ziekenhuisje staat. Dit wordt gebruikt
verkeer en een inpandige dienstwoning. Er was nog geen
voor tuberculose patiënten en kan ook bij de mensen thuis in
rijwieldienst in Houtrijk en Polanen, toch wordt vergunning
de tuin geplaatst worden .
verleend om een in het bestek opgenomen bergplaats te
Verrijdbaar ziekenhuisje voor tuberculose patiënten
58
In het meest rechtse van de huisjes ‘Geloof, Hoop en Liefde’ op het Plein (na de oorlog omgedoopt in Dr. Baumannplein) is tot 1910 het hulppostkantoor van Halfweg gevestigd. De huisjes zijn in 1965 gesloopt voor de bouw van garagr Pollé. wijzigen in een rijwielstalling. Het karakteristieke gebouw kost uiteindelijk f 24.478,50. Op het dak staat een markante houten toren die nodig is om de bovengrondse telegraaf- en telefoonlijnen het gebouw binnen te leiden. Op 11 mei 1911 wordt het in het postkantoor gevestigde hulptelegraaf/telefoonkantoor gepromoveerd tot Rijkstelegraaf/ telefoonkantoor. Als men in 1930 besluit om de in ongebruik geraakte houten telefoon- en telegraaftoren op het dak te slopen, krijgt het gebouw het uiterlijk zoals dat nu nog - met stenen brievenbus in de voorgevel - te zien is. In 1963 is het postkantoor opgeheven en is men aangewezen op het postkantoor in De Kom in Zwanenburg.
De houten telefoon- en telegraaftoren op het postkantoor is als het ware een eerbetoon aan de eerste ‘telegraafverbinding’ in Nederland tussen Halfweg en Zaandam. De koopman Kalff uit Zaandam heeft zijn buitenhuis in Houtrijk en Polanen en omdat de berichten van zijn boekhouder en terug te lang onderweg zijn (met de boot over het IJ), laat hij twee houten torens met daaraan verschillende draaibare armen bouwen. Door die armen in verschillende standen te zetten, kunnen berichten overgeseind worden en kan Kalff à la minute rapporten ontvangen en opdrachten geven.
59
Postkantoor van Halfweg - 1910
60
Postkantoor van Halfweg - 1950 61
De voormalige smidse van Jacob Cos aan de Schoolstraat, nu (1980) smedrij Huitema
62
Direct naast het postkantoor bevindt zich een smederij.
komt onder andere de eerste rooms katholieke school. Ook
Oorspronkelijk was de grond waarop het postkantoor
worden er allerlei verenigingsactiviteiten georganiseerd.
gebouwd is van wethouder en meestersmid Jacob Cos. Nadat
Vanaf 1923, als de R.K.-school naar de Julianastraat verhuist,
hij deze grond verkocht heeft, houdt hij een stuk grond over
wordt het pand alleen nog door de verenigingen gebruikt.
en daarop is tot 1978 zijn smederij gevestigd. De gebouwtjes
Na de Tweede Wereldoorlog komt het pand in handen van
zijn nog steeds in gebruik als garage en schuur.
de gemeente. Het wordt een onderkomen voor de afdeling
Iets verderop naast de smederij wordt in 1909 een ver-
Gemeentewerken. Nadat deze dienst in 1988 verhuist naar
enigingsgebouw neergezet: het Sint Jozefgebouw. Hierin
het Sectorpark wordt het Sint Jozefgebouw gesloopt.
Het Gebouw in Spaarnwoude In 1884 wordt aan de Kerkweg 2 in Spaarnwoude een open-
niet betalen en het parochiebestuur besluit het te verkopen.
bare school gebouwd ter vervanging van de bouwvallige
De opbrengst van de verkoop van het Gebouw zal gebruikt
school bij de Stompe Toren. Acht jaar later wordt de school
worden om de pastorie in Haarlemmerliede te verbouwen.
uitgebreid. Als in 1920 een Rooms Katholieke school wordt-
In eerste instantie gebruiken de nieuwe eigenaren het
gebouwd in de Haarlemmerliede, ontstaat er een tekort
Gebouw om onder andere feestavonden te organiseren.
aan leerlingen op de openbare school aan de Kerkweg.
Later wordt het weer verkocht en verbouwd tot geluidsstu-
De school sluit en de gemeente biedt het pand te koop
dio. Het verliest daarmee het maatschappelijk karakter. In
aan. Het parochiebestuur van Sint Jacobus de Meerdere
2016 worden er drie woningen van gemaakt. Het blijft echter
uit Haarlemmerliede koopt de school en de naastgelegen
een bijzonder pand midden in de polder.
onderwijzerswoning. Vanaf dat moment is het pand vooral in gebruik als verenigingsgebouw en onderkomen voor katho-
De naam
lieke clubs en organisaties.
Als het parochiebestuur van Jacobus De Meerdere in
De exploitatie van het Gebouw blijkt moeilijk ondanks de
1923 dit pand koopt, krijgt het de naam ‘Verenigings-
inzet van veel vrijwilligers. Zelfs het gebruik van het pand als
gebouw’. Later wordt dit afgekort tot ‘Het Gebouw’.
logement lost dit niet op. In 1980 is het pand in een slechte staat van onderhoud. Een renovatie kan de parochie echter
Het Verenigingsgebouw in Spaarnwoude - 1950
63
School, zusterhuis en bewaarschool in Haarlemmerliede Tot 1920 is er alleen een openbare school in Spaarnwoude er
Tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1941 wordt een deel het
is dan in Haarlemmerliede behoefte aan een eigen katholieke
pand gevorderd door de Duitsers en de gymzaal tijdelijk inge-
school. Nadat in 1917 de Schoolstrijd eindig, is het moge-
richt als onderkomen. Kort daarna vertrekken de Duitsers
lijk om ook bijzonder onderwijs te realiseren. De pastoor van
alweer waardoor het schoolgedeelte weer gewoon gebruikt
de parochie Sint Jacobus de Meerdere in Haarlemmerliede
kan worden. Na de aanpassingen van de financiering van
neemt het initiatief om al voordat de Lagere Onderwijswet
het bijzondere onderwijs door de Rijksoverheid, worden de
in 1920 is aangenomen, een Rooms Katholieke school in
kosten van het zusterhuis te hoog voor de parochie. Nog
Haarlemmerliede te bouwen. Kort nadat de school klaar is,
tijdens de oorlog vertrekken de zusters. Het zusterhuis wordt
blijkt het nodig om een extra lokaal aan te bouwen. Hier is
in de jaren daarna vooral gebruikt voor noodopvang en als
al rekening meer gehouden bij het maken van de fundering.
opslagruimte.
Het onderwijs op de Rooms Katholieke scholen wordt meestal gegeven door nonnen. In Haarlemmerliede zijn dit de zusters Franciscanessen. Voor hen wordt al in 1921 een zusterhuis naast de school gebouwd en een deel daarvan wordt ingericht als een bewaarschool voor kleuters. De zusters hebben hun cellen op de zolder.
Gevolgen van de Tweede Wereldoorlog In 1944 vorderden de Duitsers het schoolgebouw opnieuw. Vanwege militaire doeleinden wordt een woonhuis in de buurt van het fort Liebrug gesloopt. De bewoners worden ondergebracht in het schoolgebouw. De lessen worden onder andere dan tijdelijk gegeven in een stal aan de Liedeweg.
De school in Haarlemmerliede, vanaf 1965 in gebruik door de Boerenleenbank, later de Rabobank. 64
Omdat er ook in die tijd al woningnood is, wordt het pand na
circa tien bij tien centimeter die rusten op een op een zand-
de oorlog gebruikt voor bewoning. De bewaarschool is na die
plaat gemetselde fundering. Het huis is van hout opgebouwd
tijd gebruikt voor allerlei sociale en culturele activiteiten. Een
met alleen een gemetselde opbergruimte onder de oor-
deel van de bewaarschool wordt tussen 1965 en 1997 eerst
spronkelijke bedstede. Op de zolder is te zien dat de aanne-
ingericht als Boerenleenbank en later als Rabobank. Daarna
mer voor de bouw van deze woning resthout gebruikte van
wordt ook dit deel omgebouwd tot woonruimte. De parochie
andere objecten. De planken en balken zijn bijna allemaal
Sint Jacobus de Meerdere is nog steeds eigenaar van het
verschillend van maat. In de Tweede Wereldoorlog is er geen
zusterhuis en de bewaarschool.
verf voor het onderhoud aan de buitenkant van het huis. De toenmalige eigenaar brengt dan een houten regelwerk aan,
’t Widde Thoes in Spaarndam - gemeentelijk monument
bespannen met gaas, waarna de buitengevel aangesmeerd
Aan het begin van de vorige eeuw staat er aan het begin van
wordt met cement. Voor het effect werden er voegen in het
de Ringweg in Spaarndam een rijtje boerenarbeiderswonin-
cement gemaakt, waardoor het lijkt alsof het huis opge-
gen. Hoeveel woningen is niet meer precies bekend, maar
bouwd is uit blokken.
gesproken wordt over zeven. Daarvan zijn er enkele dubbele
Als een plaatselijk architect in 1957 eigenaar wordt van de
woningen. De enige overgebleven woning is ‘t Widde Thoes
woning, komt er een dakkapel, een andere trap en een extra
aan de Ringweg 115. In 1892 besluit een plaatselijke archi-
raam aan de achterzijde. Ook later hebben er nog verbou-
tect-aannemer deze woning te bouwen. Er is nog een kopie
wingen plaatsgevonden. Toch heeft dit het karakter van deze
van de bouwtekening en de funderingstekening bewaard
oorspronkelijk boerenarbeiderswoning niet aangetast.
gebleven. De woning steunt op een serie eiken balken van
links van het midden ’t Widde Thoes - 1940 Een tweeling woning Aan de Houtrakkerweg in Halfweg staat een in dezelfde tijd gebouwde kopie van ’t Widde Thoes. Bij beide oorspronkelijk houten huisjes zijn later de buitengevels aangesmeerd met cement.
65
De Herberg aan de Spaarndammerdijk Het bouwjaar van de oorspronkelijke ‘Herberg Het Scheepje’
paarden. In die tijd was de vrouw degene die de herberg en
op de hoek van de Spaarndammerdijk en de Kerkweg, is niet
het café runde. Ook was er een winkelruimte waarin rookwa-
bekend. Feit is dat het in 1852 openbaar verkocht wordt.
ren werden verkocht.
Het is dan een herberg en tevens café. De drukste tijd voor
De man hield zich vooral bezig met het maaien van het gras
de herberg is de hooitijd, als Brabanders, die behendig zijn
in de Inlaagpolder. Vandaar de hooiopslag en de paarden-
in het maaien met de hand, hier onderdak vinden. Voor de
stal. Immers het hooi dat verkocht werd in Haarlem, werd
mensen uit de omgeving was het vooral een plaats om een
vervoerd met paard en wagen. Eind van de jaren dertig van
borrel te gaan drinken.
vorige eeuw, zag de vrouw het werk in de herberg en het café
Rond 1880 besloot de eigenaar om het pand te verbouwen.
niet meer zitten. Door mechanisatie kwamen er bijna geen
Althans het werd een uitbreiding met vanwege de kosten
Brabanders meer. Een belangrijk bron van inkomsten verviel
vooral gebruikt materiaal. Er kwam naast de herberg een stal
hierdoor. Besloten werd om het pand om te bouwen tot een
voor 17 koeien, een hooiopslag en een paardenstal voor drie
woonhuis. Dat is het nu nog steeds.
De herberg van Wempe aan de Spaarndammerdijk - 19xx
66
Boerderijen in de polders
Hooihuisboerderij Boerderij “Blauhek” aan de Kerkweg 4
Direct naar de drooglegging van de Houtrakpolder worden
na de stolpboerderij aan de Ringweg gebouwd. Het is offici-
de kavels verkocht. Veelal aan rijkere kooplieden, die ver-
eel een Kop-Romp boerderij met het woonhuisgedeelte als
volgens de grond verpachten. Er komen in dit gebied vooral
kop, het middengedeelte als hals en de schuur als de romp.
agrarische bedrijven en er is huisvesting nodig voor de boeren
Maar bij deze boerderij ontbreekt het middengedeelte, waar-
zelf en voor de (land)arbeiders. Noodwoningen worden snel
door het niet het specifieke uiterlijk heeft.
neergezet en men begint direct met het bouwen van boer-
Oudere nog bestaande boerderijen zijn te vinden in de
derijen. Opvallend is dat er verschillende soorten gebouwd
Vereenigde Binnenpolders. Zo staat er een Hooihuis boer-
worden.
derij aan de Kerkweg 30 (Rijksmonument). Deze boerde-
Een van de eerste boerderijen is de stolpboerderij aan de
rij is gebouwd voor 1800 en is waarschijnlijk gebouwd op
Ringweg 10 (Gemeentelijk monument); een vierkante boer-
de plaats waar al in de Middeleeuwen een boerderij heeft
derij met een piramide-vormig dak. Naast de bewoners was
gestaan. De hooischuur bij die boerderij is al geruime tijd
er ook plaats voor vee, hooi, wagens en werktuigen. De
geleden gesloopt. Een zelfde soort Hooihuisboerderij staat
boerderij is nog steeds in handen van de nakomelingen van
aan de Kerkweg 4 (Gemeentelijk monument) en heeft de
degene die de boerderij in 1878 bouwde. Het is ook nog het
naam “Blauhek’. Oorspronkelijk werden deze, vooral boven
enige agrarische bedrijf dat actief is in deze polder.
het Noordzeekanaal voorkomende, boerderijen in zijn geheel
Een andere nog steeds bestaande boerderij is de Johanna
opgebouwd uit hout.
Hoeve aan de Noorderweg 18 (Rijksmonument). Deze is kort 67
Stolpboerderij van de familie Kroon aan de Ringweg 8-10
De eerste bewoners van de Houtrakpolder Eerst worden de kavels in deze polder in 1876 verkocht aan een koopman uit Assendelft. Deze verpacht de grond vervolgens. In 1875 wil een Leendert Kroon een deel van de kavels kopen of pachten. Hiervoor moeten hij en zijn zwager naar Purmerend, waar de notaris gevestigd is. Een hele onderneming in die tijd! Zij moeten daarvoor naar de andere kant van het Noordzeekanaal, waar nog geen brug of pont is. Met een geleende roeiboot gaan zij het kanaal over en dan te voet verder naar Purmerend. Na het tekenen van de pachtovereenkomst moeten de twee mannen dezelfde weg terug. De familieKroon woont eerst in een noodbehuizing op een van de kavels. Pas enkele jaren later wordt de boerderij aan de Ringweg 10 gebouwd.
De polder- en watermolens in de gemeente Het water heeft in de geschiedenis van H&S altijd een heel belangrijke rol gespeeld. Het niveau van het water in de polders ligt bijna altijd onder het niveau van het water in hetomringende land. Om het water in de polders op peil te houden worden rond de polders grote windmolens geplaatst die het water werd uit de sloten van de polders in het omliggende water pompen. Voor kleinere delen van de polders worden ook kleinere molens, de zogenaamde weidemolens, gebruikt. Een van de grootste bedreigingen van molens is brand. De kap is meestal van riet en gevoelig voor blikseminslag. In de loop van de eeuwen worden molens dan ook vaak herbouwd. Tot ongeveer 1880 de eerste dieselgemalen en nog later de elektrische gemalen worden geĂŻntroduceerd. Veel molens raken dan in verval en worden gesloopt. In het gebied wat rond 1863 tot H&S behoorde staan nog vier molens: de Vijfhuizermolen, de Hommel, de Veermolen en de Slokop. 68
Brand in de ‘Dikke Molen’ langs de spoorbaan en de trekvaart tussen Halfweg en Amsterdam - 1928
Molen De Slokop aan de Lagedijk bij Spaarndam in 1935 Het is niet precies bekend wanneer de eerste molen langs de Lagedijk bij Spaarndam is gebouwd. Deze schepradmolen is in 1867 in een dermate slechte staat dat hij gesloopt moet worden. Besloten wordt een nieuwe grondzeiler te bouwen: De Slokop. In 1928 wordt een belangrijk deel van de functie, het bemalen van de Vereenigde Binnenpolders, overgenomen door een vijzelgemaalaan de Ringvaart in Haarlemmerliede. Tot 1950 bleef de molen actief als hulpmolen. Sinds die tijd is de molen in gebruik als woonruimte. In 1974 werd de molen eigendom van de stichting Hollandsche Molen. In 2007 en 2015 vonden er nog renovaties plaats aan deze molen. Molens in H&S door de jaren heen
De Roomolen, Romolenpolder - 1456 De Poelmolen, Schalkwijk - 1460 Schalkwijcker molen - 1537 Liedemolen, Liedeweg Haarlemmerliede - 1556 Houtrijkkermolen, Houtrakpolder - 1580 Waardermolen, Waarderpolder - voor 1615 Zuiderpolder, De Zuiderpolder - 1631 De Rottepolder, Rottepolder - 1631 De Vijfhuizermolen, Schalkwijk - 1649 Veermolen, Veerpolder - 1701 De Dolle Hond, Inlaagpolder - voor 1832 De Slokop, Lagedijk, Spaarndam - voor 1832 De Zwetmolen, Sugar city terrein - voor 1832 Polder Polanen, Ringvaart, Halfweg - 1864 De Hommel, Zuid Schalkwijk - 1879 69
Militaire objecten Door de strategische ligging van H&S is het gebied militair gezien altijd van groot belang geweest. In de Middeleeuwen loopt een van de belangrijkste verbindingen tussen Haarlem en Amsterdam van Spaarndam naar Halfweg. Tegen eventuele vijanden kunnen de omliggende gebieden onder water gezet worden door de sluisjes in de zogeheten inundatiestations, open te zetten. In het gebied liggen de posten van Krayenhoff en het is onderdeel van de Stelling van Amsterdam en van de Hollandse Waterlinie. Alle verdedigingswerken zoals de forten staan in het droge gedeelte van het gebied. Twee van deze forten bevinden zich op het grondgebied van H&S: fort Penningsveer en fort bij de Liedebrug. Het fort De Liede ligt vlak achter de Zoete Inval op een eiland in de Ringvaart, maar op grondgebied van de gemeente Haarlemmermeer. Dit fort is rond 1920 zo goed als gesloopt.
Detachement Werk aan De Liede, Groep Halfweg - 1916
De bouw van fort Penningsveer begint in 1886 met het
Sinds 1960 is het fort niet meer in gebruik als vestingswerk,
opwerken van aarde. De grond moet eerst goed inklinken.
maar wordt het door Defensie nog wel gebruikt voor opslag
Pas in 1895 wordt er zand aangebracht en begint men met de
van munitie, springstoffen en koperblokken.
feitelijke bouw van het fort. De bomvrije gebouwen worden
In 1985 komt het fort in handen van een stichting. Het
in 1901 opgeleverd. In 1913 zijn er 169 manschappen gele-
hele complex - behalve de houten fortwachterswoning - is
gerd in dit fort en dit loopt op tot 295 in 1920. Tijdens en na
gerenoveerd en het wordt nu gebruikt als groepsaccommo-
de Tweede Wereldoorlog wordt het gebruikt als zogenaamd-
datie met een maatschappelijk doelstelling.
bewaringskamp en van 1946 tot 1948 zitten er 125 mensen. Het gerenoveerde fort Penningsveer - 2016
70
manschappen. Een half jaar later verhuist een deel van de
Munitiedepots Vanwege
de
stategische
ligging
is
er
rond
1863 heel veel munitieopslag in H&S. Naast de forten zijn er kruithuizen en -magazijnen. Het enige overgebleven magazijn staat aan de Kerkweg 18 in Spaarnwoude. Het is in 2001 omgebouwd tot woonhuis.
ongeveer 1700 manschappen naar barakken achter de Suikerfabriek. De loods die gebruikt wordt voor de opslag van spoorwegmaterieel wordt begin jaren dertig een voertuigenloods. Daarnaast komen er vier grote gebouwen, waarvan een voor munitieopslag. Vanaf 1940 gebruiken de Duitsers het Sectorpark als munitie- en landmijnenopslag.
In 1902 wordt in Halfweg door een plaatselijke aannemer
Direct na de Tweede Wereldoorlog wordt het Sectorpark een
begonnen met de bouw van het Sectorpark, onderdeel van
bewarings- en interneringskamp ‘Kamp Halfweg’. Er worden
de Stelling van Amsterdam. Naast een conducteurswoning
tot eind 1946 600 politieke gevangenen ondergebracht.
(opzichterswoning) wordt er een opslagloods gebouwd. Begin
De gemeente H&S neemt het park in 1988 over en richt het
augustus 1914 worden er vanwege de Eerste Wereldoorlog
in als onderkomen voor de afdeling Gemeentewerken. Nu
diverse houten barakken neergezet voor de gemobiliseerde
wordt het terrein geschikt gemaakt voor woningbouw.
Het Sectorpark in 1940 met trambaan, trekvaart, Dubbele Buurt en spoorbaan - foto vanaf de toren van de Grote Kerk
71