Temida Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu nr 1(1) 2015

Temida

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Nr 1(1)/2015

70 lat

Wydziału Prawa i Administracji

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołoja Kopernika ul. Władysława Bojarskiego 3, 87-100 Toruń e-mail: wpia@law.umk.pl informacja wydziałowa: +48 56 611 41 10 www.law.umk.pl

Plakat jubileuszowy Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu (proj. E. Kabza).

Prawo 1964 - absolwenci po latach (Archiwum WPiA).

Uroczyste podpisanie porozumienia o współpracy z Państwowym Uniwersytetem Jarosława Mądrego w Charkowie oraz Narodową Akademią Nauk Prawnych Ukrainy (Archwium WPiA).

Puchar Copernicady 2015 dla Wydziału Prawa i Administracji UMK (fot. Martyna Kulikowska).

Akademia Startupów na WPiA (fot. A. Romański).

Palma WPiA (Archiwum WPiA).

Członkowie Komisji Kodyfikacyjnej podczas posiedzenia na WPiA (Archiwum WPiA).

Wystawa pt. Jeździec - Dziekan WPiA Prof. T. Justyński z twórcą Karolem Doiczmanem (Archiwum WPiA).

Kalendarz WPiA – jeden z gadżetów opatrzony zdjęciami autorstwa dra M. Leciaka (Archwium WPiA).

Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji UMK (Archwium WPiA).

Uczestnicy IV Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej pt. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów

Gmach Wydziału Prawa i Administracji UMK (Archwium WPiA).

Spis treści Od Dziekana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Zespół redakcyjny: prof. UMK, dr hab. Tomasz Justyński ­(redaktor naczelny), prof. UMK, dr hab. Arkadiusz Lach (zastępca redaktora naczelnego), mgr Jacek Pakuła (sekretarz redakcji), mgr Marcin Drewek, dr Daria Gęsicka, mgr Ewa Kabza, mgr Magdalena Zapiec. adres redakcji: Temida. Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu, ul. Władysława Bojarskiego 3, 87-100 Toruń, pok. 135, tel. 56 611 40 47. © Wydział Prawa i Administracji UMK Wszelkie prawa zastrzeżone

Kalendarium Wydziału Prawa i Administracji UMK (za okres od 10 marca do 24 czerwca 2015 r.): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Prawo jest piękne i powtórzyłbym tę drogę życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Adwokat sam sobie sterem, żeglarzem i okrętem! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Łączymy tradycję i nowoczesność, jesteśmy pracowici, otwarci i proeuropejscy… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Nominacja profesorska dla Grzegorza Goździewicza! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Nominacja profesorska dla Violetty Konarskiej-Wrzosek! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 „Zima idzie”, czyli przeklęte punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Rekrutację czas zacząć! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Biblioteka Uniwersytecka przestrzenią dla kreatywnych . . . . . . . . . . . . . . . 23 Temida w Bibliotece WPiA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Wycieczka do Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury . . . . . . . . . . . . 25 Wspomnienie o Antonim Balcerzyku, byłym Prezesie Sądu ­Apelacyjnego w Toruniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Wydziałowa Przestrzeń Artystyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Sztuka a prawo karne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Zasady składania materiałów: teksty — nie powinny przekraczać 5 tys. znaków (ze spacjami) — należy przesyłać na adres: wpia.temida@law.umk.pl Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, a także zastrzega sobie prawo do skracania i opracowywania artykułów i ich tytułów.

Powstała Rada Kół Naukowych WPiA! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Pracodawcy z Wydziałem Prawa i Administracji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Niepełnosprawni w Parlamencie Studentów RP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Nowe gadżety wydziałowe tuż przed wakacjami! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Granty NCN dla Wydziału Prawa i Admnistracji UMK w Toruniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 „Drittwirkung der Grundrechte” jako konstrukcja prawna. ­Doświadczenia niemieckie i rekomendacje dla Polski . . . . . . . . . . . . . 39 Od szkoły klasycznej do socjologicznej. Luminarze polskiej ­nauki prawa karnego i ich dzieła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Prawnomiędzynarodowe aspekty katastrof naturalnych i antropogenicznych, z uwzględnieniem ich skutków w ­za­kresie ochrony praw człowieka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Konstrukcje prawne wykorzystywane do opóźniania ­wprowadzania na rynek leków generycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Kursy na czasie! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Security in V4 constitutions and political practices . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Wybrane nowości wydawnicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Od Dziekana Szanowni Czytelnicy, rozporządzeniem z dnia 5 listopada 1945 r., z mocą wsteczną – od 1 października 1945 r. – utworzono Wydział Prawno-Ekonomiczny jako trzeci wydział toruńskiego Uniwersytetu, po Wydziale Humanistycznym z Sekcją Sztuk Pięknych i Matematyczno-Przyrodniczym. Wprawdzie w latach 1953 – 1958 Wydział trwał w zawieszeniu (co pamiętają już tylko nieliczni jego pracownicy), jednak jako jeden z ww.

Wydziałów założycielskich może obchodzić w bieżącym roku nie tylko siedemdziesięciolecie Uczelni, ale również analogiczny jubileusz swego własnego istnienia.

70 lat w życiu Wydziału to wprawdzie nie to samo, co w życiu człowieka, jednak z całą pewnością to już niemało. Wiele się w tym czasie zmieniło, niezwykle wiele też osiągnięto.

Obecnie Wydział Prawa i Administracji UMK w pełni zasłużenie należy do ścisłego grona najlepszych w Polsce.

Z blisko trzema tysiącami studentów stacjonarnych jest też największym Wydziałem wśród jednostek Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Daje to powody do satysfakcji i uzasadnia dumę,

ale też zachęca do podejmowania kolejnych wyzwań.

Jednym z nowych etapów, a także elementów uświetniających jubileusz, jest oddawany do rąk czytelników pierwszy numer nowego periodyku Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu „Temida”.

Czasopismo ma być kwartalnikiem zarówno rejestrującym bieżące wydarzenia wydziałowe i przypominającym te minione, ale też, a może nawet przede wszystkim, ma mieć charakter akademicki. A zatem naświetlać i poruszać problemy nauki i środowisk akademickich. A tych jest niemało.

Od co najmniej kilku lat szczególnie niepokoi nie tylko wytyczony kierunek zmian zasadniczych mechanizmów oceniania jakości jednostek dydaktyczno-badawczych, a co za tym idzie ich bieżącego i perspektywicznego finansowania, ale też rozmaite szczegółowe rozwiązania, zdecydowanie niedopasowane do nauk humanistycznych i społecznych. Rozwiązania te co więcej, w najmniejszym stopniu nie uwzględniają specyfiki obszaru nauk prawnych. Mimo to są jednak wdra-

Gmach Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu (Archiwum WPiA).

Dziekan WPiA UMK w Toruniu prof. UMK, dr hab. Tomasz Justyński (Archiwum WPiA).

żane (trudno oprzeć się wrażeniu, że dzieje się to ze względów jedynie, albo przynajmniej głównie, fiskalnych) i dość konsekwentnie egzekwowane.

Głos akademików – prawników – jest przy tym bezwzględnie słaby i w rezultacie pozostaje niezauważony, a czasem nawet można odnieść wrażenie, że wręcz ignorowany. Dlatego m.in. warto jest wzmocnić go także poprzez stworzenie specjalnego, w jakimś sensie „branżowo zorientowanego”, a zatem eksponującego szczególne problemy związane właśnie z naukami prawnymi, periodyku.

Kwartalnik może z czasem przekształcić się w miesięcznik, co jest ambicją ­redakcji.

Zapraszam do lektury!

Prof. UMK dr hab. Tomasz Justyński

BRAWO PRAWO!

2

Temida

Kalendarium

Kalendarium Wydziału Prawa i Administracji UMK (za okres od 10 marca do 24 czerwca 2015 r.): • W dniu 24 czerwca odbyło się kolejne posiedzenie Forum Pracodawców przy Wydziale Prawa i Administracji UMK. • W dniu 23 czerwca Pani Prof. Violetta Konarska-Wrzosek odebrała z rąk Prezydenta RP Pana Bronisława Komorowskiego nominację profesorską.

• W dniach 22-23 czerwca odbyło się seminarium pt.

Pomoc materialna dla studentów i doktorantów, dofinansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

• W dniach 18-19 czerwca obradowała Komisja Kodyfikacyjna Prawa Morskiego pod przewodnictwem Pani Prof. Marii Dragun-Gertner.

• W dniu 10 czerwca odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. Dobro dziecka w ujęciu interdyscyplinarnym, zorganizowana przez Koło Naukowe Prawa Cywilnego i Rodzinnego.

• W dniu 10 czerwca odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. Warunkowe zawieszenie wykonania kary w świetle polityki karnej z perspektywy nowelizacji Kodeksu karnego, której organizatorem była Katedra Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej.

• W dniu 9 czerwca w Auli UMK reprezentacja Wydziału Prawa i Administracji wzięła udział w Forum

• W dniu 18 czerwca odbyło się posiedzenie zespołu ds. praktyk działającego w ramach Forum Pracodawców przy Wydziale Prawa i Administracji UMK.

• W dniu 12 czerwca odbyła się konferencja pt. Wyzwania współczesnego prawa wyborczego – III edycja, której organizatorem było Studenckie Koło Naukowe Prawa Wyborczego Elektor.

• W dniu 11 czerwca Dziekan WPiA Pan Prof. Tomasz Justyński spotkał się ze studentami-sportowcami, którzy reprezentowali Wydział w I edycji Olimpiady Międzywydziałowej UMK „Copernicada 2015”.

• W dniu 10 czerwca odbyła się II międzynarodowa konferencja Naukowa pt. Paises hispanohablantes w kontekście prawnym, historycznym i kulturowym, zorganizowana przez Studenckie Koło Naukowe Prawa Hiszpańskiego i Latynoamerykańskiego „La elección”.

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Gmach WPiA UMK w Toruniu (Archiwum WPiA).

3

▶

▶ Kalendarium Przedsiębiorczości Akademickiej, podczas którego m.in. zaprezentowano ofertę WPiA.

• W dniu 9 czerwca odbyło się posiedzenie Rady Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu.

• W dniu 9 czerwca miała miejsce publiczna obrona rozprawy doktorskiej Pana mgra Radosława Zycha pt.

Istota i gwarancje zasady tajności głosowania w polskim prawie wyborczym, napisanej pod opieką Pana Prof. Andrzeja Sokali.

• W dniach 1-3 czerwca odbyła się ogólnopolska konferencja szkoleniowa pt. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów, największe tego rodzaju przedsięwzięcie w kraju.

• W dniu 1 czerwca odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej Pani mgr Agat Ziółkowskiej pt. Środki karne zakazujące określonej aktywności przewidziane w polskim prawie karnym, napisanej pod opieką Pani Prof. Violetty Konarskiej-Wrzosek.

• W dniu 26 maja Senat UMK jednomyślnie pozytywnie podjął uchwałę powołujące nowy kierunek studiów – prawo ochrony środowiska, studia II stopnia.

• W dniu 26 maja odbył się finał II edycji Konkursu z Publicznego Prawa Gospodarczego; przyznano dwa pierwsze miejsca: Pani Agnieszce Brzóstewicz i Panu Dawidowi Wiktorowskiemu.

• W dniu 25 maja odbył się finał V edycji Konkursu Prawa Karnego Materialnego, organizowany przez członków SKN Prawa Karnego; zwycięzcą została Monika Siecińska – studentka II roku prawa.

• W dniu 25 maja odbyła się Ogólnopolska Konferencji Prawa Gospodarczego Krajów Europejskich i Zatoki

Perskiej, której organizatorem było Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poland Grupa Lokalna ELSA Toruń oraz Koło Naukowe Publicznego Prawa Gospodarczego.

• W dniach 19-20 maja na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu przebywała i prowadziła zajęcia Pani Prof. Linutė Juškevičienė z Uniwersytetu w Klajpedzie.

• W dniach 15-16 maja odbywała się ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Merkuralia – Dzień Mediacji w Sprawach Gospodarczych”, którego organizatorem były: Koło Naukowe Publicznego Prawa Gospodarczego oraz „Sapere Aude” Koło Jurystów Prawa Rzymskiego i Kanonicznego.

• W dniu 15 maja miało miejsce uroczyste otwarcie wystawy pt. Sztuka a prawo karne, w którym wziął udział autor – Pan Prof. Uwe Scheffler z Uniwersytetu Viadrina we Franfurcie nad Odrą wraz ze współpracownikami.

• W dniu 15 maja na Wydziale odbyło się seminarium poświęcone bezpiecznemu prowadzeniu start-up'u, zorganizowane przez Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości UMK przy udziale WPiA.

• W dniu 15 maja odbyło się seminarium pt. Prawne i praktyczne aspekty obsługi studentów cudzoziemców.

• W dniu 14 maja miało miejsce otwarcie wystawy fotograficznej pt. Toruń w konwencji retro.

• W dniu 12 maja, podczas posiedzenia Rady Wydziału Prawa i Administracji, miało miejsce uroczyste podpisanie porozumienia o współpracy z Państwowym Uniwersytetem Jarosława Mądrego w Charkowie oraz Narodową Akademią Nauk Prawnych Ukrainy.

• W dniu 11 maja odbyła się 116. konferencja podatkowa pt. Bliska i odległa przyszłości Ordynacji Podatkowej. Nowelizacja obecnej i założenia nowej Ordynacji Podatkowej, której organizatorem było Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego oraz Ośrodek Studiów Fiskalnych przy WPiA UMK w Toruniu.

• W dniach 10-13 maja odbywał się w Toruniu Humboldt-Kolleg pod hasłem „Ethics in Science and Life”.

Podczas tej międzynarodowej konferencji naukowej organizowanej przez toruński i krakowski oddział Societas Humboldtiana Polonorum oraz

Wystawa pt. Toruń w konwencji retro (Archiwum WPiA).

4

BRAWO PRAWO! Temida

Kalendarium PTChem sukces odniosła nasza redakcyjna koleżanka – mgr Ewa Kabza, która w Sesji Młodych Badaczy zaprezentowała poster pt. „Contractualization of family law” i zajęła I miejsce.

• W dniach 4-5 maja odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. Od Pablo Escobara po Wilka z Wall Street – wybrane problemy zwalczania przestępczości, której organizatorem było Studenckie Koło Naukowe Prawa Karnego.

• W dniu 3 maja Prezydent RP Pan Bronisław Komorowski wręczył odznaczenia państwowe osobom zasłużonym w służbie państwu i społeczeństwu.

Za wybitne zasługi w pracy naukowo-dydaktycznej w dziedzinie nauk prawnych oraz za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju działalności państwowej i publicznej Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski otrzymał Pan Profesor Marian Filar.

• W dniu 29 kwietnia w Sali Kolumnowej Towarzystwa Naukowego w Toruniu odbyła się promocja książki Pana Prof. Stanisława Salmonowicza pt. „Życie jak osioł ucieka… Wspomnienia”.

• W dniu 28 kwietnia odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. Prawo Własności Intelektualnej w Biznesie – wymiar praktyczny, której organizatorem było Koło Prawa Własności Intelektualnej „Niematerialni” w partnerstwie z Biblioteką Uniwersytecką.

• W dniu 24 kwietnia odbyły się warsztaty pt. Kompetencje mediacyjne profesjonalnego pełnomocnika, przeprowadzone we współpracy z Fundacją Pracownia Dialogu.

• W dniu 24 kwietnia Studenckie Koło Prawa Pracy zorganizowało seminarium naukowe pt. Zatrudnianie osób odbywających karę pozbawienia wolności.

wybrano nowe władze. W skład Prezydium ORKN weszła Pani Renata Badowiec.

• W dniach 22-24 kwietnia odbyła się konferencja naukowa pt. Komparatystyka prawnicza – wiele dziedzin, wiele rozwiązań prawnych, której organizatorem było Studenckie Koło Naukowe Prawa Porównawczego „Ius et Lex” i Koło Naukowe Prawa Międzynarodowego Publicznego UMK. • W dniu 21 kwietnia w Olsztynie odbył się finał II Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy o Prawie i Postępowaniu Administracyjnym, w którym III miejsce zajęła Pani Aneta Grabowska, studentka III roku prawa.

• W dniu 20 kwietnia odbyła się debata pt. Czy przymus wyborczy to dobry sposób na aktywizację elektoratu?; zorganizowana przez Klub Debat Studenckich oraz Studenckie Koło Naukowe Prawa Wyborczego „Elektor”. W roli eksperta gościła mgr Agata Pyrzyńska, doktorantka w Centrum Studiów Wyborczych UMK.

• W dniu 20 kwietnia, w ramach 15. Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki, na Wydziale Prawa i Administracji odbyły się trzy imprezy: symulacja rozprawy sądowej pod hasłem „Rolnik szuka ochrony” (organizator: Koło Naukowe Prawa Cywilnego i Rodzinnego); dyskusja o energii wiatrowej (organizator: Koło Naukowe Publicznego Prawa Gospodarczego UMK) oraz wykład z pokazem pt. „O czym mówi miejsce zbrodni – czyli zabawa ze śladami kryminalistycznymi” (organizator: Studenckie Koło Naukowe Kryminalistyki).

• W dniach 16-17 kwietnia odbyła się III Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Konstytucje państw europejskich: historia i współczesność, zorganizowana

• W dniu 23 kwietnia, na zaproszenie Centrum Studiów Wyborczych UMK, Pan dr Jarosław Flis z Uniwersytetu Jagiellońskiego wygłosił wykład pt. Złudzenia wyboru.

• W dniu 23 kwietnia z rąk Prezydenta RP Pana Bronisława Komorowskiego nominację profesorską otrzymał Pan Prof.

Grzegorz Goździewicz.

• W dniach 22-23 kwietnia na Uniwersytecie Rzeszowskim odbył się X Ogólnopolski Zjazd Kół Naukowych przy Wydziałach Prawa i Administracji, podczas którego

Uroczystość podpisania Kujawsko-Pomorskiego Akademickiego Centrum Prawa Ochrony Środowiska (archiwum WPiA).

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

5

▶

▶ Wydarzenia przez Studenckie Koło Naukowe Prawa Konstytucyjnego oraz Koło Naukowe Historii Państwa i Prawa.

• W dniu 16 kwietnia odbyło się spotkanie z Miejskim Rzecznikiem Konsumentów w Toruniu Panią Bożeną Sawicką, zorganizowane przez Studenckie Koło Naukowe Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

• W dniu 16 kwietnia odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. Odpowiedzialność dyscyplinarna w sporcie – w poszukiwaniu idealnego modelu, zorganizowana przez Koło Naukowe Prawa Sportowego „Lex Sportiva”.

• W dniach 13-15 kwietnia odbyły się X Ogólnopolskie Dni Praktyk Prawniczych, zorganizowane przez ELSA Toruń.

• W dniach 13-15 kwietnia z inicjatywy Studenckiego Koła Naukowego Praw Człowieka „Homo Homini” w Toruniu odbywał się Festiwal Watch Docs – Prawa Człowieka w Filmie.

• W dniu 9 kwietnia odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej Pana mgra Piotra Sadowskiego pt.

Udzielenie ochrony międzynarodowej a zwalczanie nielegalnej migracji w prawie Unii Europejskiej, napisanej pod kierunkiem Pani Prof. Bożeny Gronowskiej.

• W dniu 31 marca Dziekan Wydziału Pan Prof. T. Justyński spotkał się z reprezentantami studenckich kół naukowych funkcjonujących na Wydziale. Owocem spotkania była m.in. akceptacja Rady Kół Naukowych WPiA.

• W dniu 30 marca odbyło się trzecie posiedzenie Forum Pracodawców poświęcone prezentacji programu i planu projektowanego kierunku pt. prawo ochrony środowiska.

• W dniu 28 marca odbyło się spotkanie seminaryjne, zorganizowane przez doktorantów Katedry Prawa Cywilnego i Bankowego, dotyczące prawnych aspektów tzw. handlu długami szpitalnymi.

• W dniach 26-27 marca odbyło się „Ogólnopolskie Studenckie Forum Podatkowe”, zorganizowane przez Studenckie Koło Naukowe Prawa Podatkowego.

• W dniu 25 marca Studenckie Koło Naukowe Prawa Medycznego LEX MEDICA zorganizowało seminarium naukowe pt. „Życie i śmierć według prawa medycznego”.

• W dniach 24-25 marca odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. Ataki Sieciowe; organizatorem było Studenckie Koło Naukowe Prawa Nowych Technologii we współpracy z Centrum Badań nad Cyberprzestępczością.

• W dniu 24 marca odbyło się seminarium naukowe pt.

Zobowiązania cywilnoprawne w regulacjach prawa finansowego; organizatorami seminarium były: Katedra Prawa Budżetowego i Finansów Samorządu Terytorialnego oraz Katedra Prawa Cywilnego i Bankowego.

• W dniu 23 marca otwarta została Biblioteka Historyczno-Prawna WPiA im. Profesora Zbigniewa Zdrójkowskiego.

• W dniu 22 marca na łamach tygodnika „Wprost” (13/2015) ukazał się ranking szkół wyższych okiem pracodawców; Wydział Prawa i Administracji zajął 3. miejsce w grupie uczelni kształcących na kierunkach: prawo i administracja.

• W dniach 17-18 marca odbyło się seminarium pt.

Dobre praktyki w zakresie współpracy uczelni z pracodawcami i ich wpływ na jakość kształcenia – II edycja., które poprowadził Pan Marcin Wojtkowiak, przedsiębiorca oraz ekspert Polskiej Komisji Akredytacyjnej.

• W dniu 16 marca w Toruniu odbył się XIX Lokalny Konkurs Krasomówczy; I miejsce zajął stud. Piotr Warzycki.

• W dniu 11 marca odbyła się II Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. Prawo naturalne wobec wyzwań współczesności, której organizatorem było Studenckie Koło Naukowe Prawa Porównawczego „Ius et Lex”.

• W dniu 10 marca miało miejsce uroczyste podpisanie porozumienia w sprawie Kujawsko-Pomorskiego Akademickiego Centrum Prawa Ochrony Środowiska przy Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu.

• W dniu 10 marca odbyło się kolejne posiedzenie Rady Wydziału Prawa i Administracji.

• W dniu 10 marca odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej Pani mgr Anny Frydrych pt. Zasada bezpośredniości wyborów i jej gwarancje w polskim prawie wyborczym, napisanej pod kierunkiem Pana Prof. Andrzeja Sokali.

Nadchodzące wydarzenia: • 3-6 września: VIII Konferencja Historyków Prawa Państw Nadbałtyckich • 10-11 września: seminarium pt. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów

• 18-19 września: konferencja pt. VAT – aktualne problemy 2015

• 8-9 października: Platform of Experts in Planning Law IXth Annual Conference. n

BRAWO PRAWO!

6

Temida

Wywiad

Prawo jest piękne i powtórzyłbym tę drogę życia Rozmowa z Panem Prof. dr. hab. Marianem Filarem Szanowny Panie Profesorze, rozmawiamy tuż po tym jak został Pan Profesor odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Chciałbym jednak zapytać Pana o początki drogi z prawem oraz z Wydziałem Prawa i Administracji UMK w Toruniu.

Urodziłem się w Krośnie, w Galicji. Tam też ukończyłem gimnazjum.

Była to szkoła, w której przekazywano nam tzw. galicyjski etos. Tym samym uczniowie już na tym etapie mieli na uwadze tzw. dobre wychowanie, które starałem się realizować w dalszej drodze. A trzeba pamiętać, że to były powojenne lata i nie było tak kolorowo.

Myśląc o studiach, wcale nie od razu skierowałem swoje kroki na wydział prawa. Odkąd pamiętam, interesowałem się humanistyką i konsekwencją tego było to, że wybrałem studia socjologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Niestety, nie dostałem się na socjologię, a nieco później wybrałem Wydział Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, który ukończyłem i na dobre związałem się z prawem. Do dziś zastanawiam się, kto się wtedy pomylił.

Oczywiście Toruń nie przyszedł tak od razu. Po wojnie musiałem szybko dorosnąć i pomóc mojej mamie, która została sama razem z dwiema siostrami od strony ojca. Trzeba było szukać pracy, żeby odciążyć rodzinę. Po zdaniu matury w Krośnie, zapisałem się do Technikum Górniczego w Krakowie, które zresztą ukończyłem i jestem technikiem górnikiem węgla kamiennego. Naukę łączyłem z pracą w kopalni – trzy dni w szkole, trzy dni pod ziemią. Życiowo to dla mnie była wielka lekcja. W kopalni nie było miej-

sca na żarty. Gdy dziś, nieporównywalnie do moich czasów rozwiniętej technice, słyszymy o wypadkach, to proszę pomyśleć, co było wtedy. Praca w kopalni nauczyła mnie porządnego wykonywania powierzonych mi zadań.

Przecież przy najdrobniejszym zaniedbaniu strop mógł spaść na głowę. To tylko potwierdziło to wspomniane na początku wychowanie galicyjskie. Nie warto robić niczego na pół gwizdka i tak było w kopalni. Sama zaś praca w takim kolektywie, cały ten klimat to była ważna szkoła życia, która miała wpływ na moje dalsze losy. Nie bez znaczenia był i Kraków, kultura, teatry.

Po ukończeniu szkoły mogłem wrócić do kopalni, ale czułem, że to nie jest moja droga. Z jednej strony interesowało mnie wiele rzeczy, a z drugiej wiedziałem, że muszę wybrać konkret. Zastanawiałem się, co dalej i wtedy jeden ze znajomych, kolega z liceum w Krośnie podpowiedział mi, że w Toruniu jest dobry Uniwersytet i wybór padł na prawo. Proszę pamiętać, że ja wtedy miałem w głowie pewien żal do Krakowa, nie zostałem przyjęty na socjologię i mogę dziś do tego się przyznać – tak, wtedy byłem obrażony na Uniwersytet Jagielloń-

ski. Zdałem więc egzamin wstępny i zostałem przyjęty na Wydział Prawa w Toruniu.

Studia przeszedłem dobrze. Zre­ sztą Toruń był przyjemnym miastem na studiowanie. Czuło się, że to miasto studenckie – ze studentami i dla studentów. Pracę magisterską napisałem na seminarium u Pana Profesora Jerzego Śliwowskiego, który rozpalił we mnie zainteresowanie problemami prawnymi. To był też taki okres w nauce prawa, że problem analizowany był w ujęciu teoretycznym i mnie to interesowało, dlaczego tak się dzieje, że ktoś np. popełnia przestępstwo. Więc zostałem na Uniwersytecie.

Panie Profesorze, chciałbym Pana, jako przecież wieloletniego dydaktyka, którego wykłady wypełniały audytorium, zapytać o dzisiejszych studentów.

Oczywistym jest, że dziś młodzi ludzie mają więcej możliwości. W moim czasach studiowało się inaczej. Mieliśmy ograniczenia. Dziś studenci są lepsi, bo mają otwarty świat, szeroki horyzont. Lepsi są jednak ci, którzy studiują na serio. Po studiach prawniczych jest wiele możliwości pracy.

Można myśleć o jednym z tych wolnych zawodów, jakim jest adwokat czy

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski dla Pana Prof. Mariana Filara (fot. Kancelaria Prezydenta RP).

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

7

▶

▶ Wywiad radca prawny, można pracować w sądzie czy w prokuraturze, może też wybrać drogę naukową. Ale bez względu na to, co po studiach będziemy chcieli robić, to wszystko, czego się nauczymy na wykładach będzie procentować w przyszłości. Nie trzeba być pasjonatem prawa już w gimnazjum, ale liczy się zainteresowanie. Prawo jest bardzo bogate i każdy może znaleźć coś dla siebie ciekawego i ważnego. Dla jednego będzie to prawo karne, dla drugiego prawo cywilne, a dla jeszcze innego prawo administracyjne.

Zawsze na studiach towarzyszyło mi pytanie „dlaczego tak jest?”. Prawnik nie może ograniczać się w wąskiej perspektywie, bo prawo takie nie jest.

W każdym realiach może być fajnie, ale „fajność” trzeba sobie wytworzyć.

Podejście studiujących jest różne, ale tak było i w moich czasach.

Chciałbym zapytać Pana Profesora o uczelnię z perspektywy również Pana doświadczeń jako prorektora ds. studenckich, a wcześniej prodziekana i dziekana.

Przypomniał mi Pan odległe czasy.

Prodziekanem i Dziekanem Wydziału byłem pod koniec lat 80., a od 1990 roku byłem prorektorem. Dziś otoczenie, w jakim funkcjonują szkoły wyższe jest zupełnie odmienne. Kiedyś było tak, że był nakaz odgórny i to państwo decydowało chociażby o środkach na działalność uniwersytetów. Dziś nie ma takiej centralizacji, a o środki trzeba zawalczyć.

Proszę zwrócić uwagę, że jeszcze do niedawna etat na uczelni to była stabilizacja. Wtedy było łatwiej żyć, ale wcale nie oznacza to, że było lepiej.

Aktualnie każdy musi myśleć o środkach na badania, aplikować o granty, a przy tym zbierać punkty. Nie chcę przekreślać tego modelu, bo ma on pewne zalety, ale zbieractwo punktów tylko dlatego, żeby gdzieś tam sobie napisać, że w tym roku zrobiłem ich 200 raczej nie wpływa korzystnie na

jakość nauki. Chodzi o rzetelną ocenę, a nie o fetysz punktów. Krzywdzące może więc być porównywanie i ocenianie monografii z pięcioma artykułami. Wiadomo, że naukowiec musi pisać, ale to powinno wynikać z jego pasji, zainteresowania, a nie potrzeby zebrania punktów.

Oczywiście może cieszyć rozwój infrastruktury, ale uczelnia to ludzie. A ludzie to dialog i wspólna praca na rzecz całej społeczności. Zawsze były pewnie tarcia, ale też wiem, że ciężka praca jednych powinna mobilizować drugich.

Skoro Wydział wykazuje szeroko rozumianą aktywność, tworzy nowe kierunki, przyjmuje studentów, pozyskuje kolejne granty, to władze rektorskie powinny doceniać ten wysiłek.

Panie Profesorze, chciałbym Pana poprosić o wskazanie cech dobrego prawnika – niczym drogowskaz dla naszych studentów.

Każdy musi znaleźć swoją drogę i mieć swój sposób. Jeśli mogę coś doradzić, to chciałbym zwrócić uwagę na dwie kwestie. Dobry prawnik powinien znać normy prawne. To jest podstawa, a przecież prawo jest niestety połączone z pewną koniecznością śledzenia zmian. Obok znajomości przepisów warto czytać – znać literaturę, orzecznictwo. Połączenie tych dwóch rzeczy wyrabia w nas samych zdolność oceny przyjętych rozwiązań, czy krytyczne spojrzenie wobec określonych przepisów, a nawet wyroków.

Jest jednak coś innego, o czym starałem się pamiętać w tej mojej drodze prawnika. Prawo jest instrumentem.

Pozwala nam podjąć taki kierunek działań, żeby było lepiej. Decyzja wpływa na rzeczywistość. Prawo daje poczucie, że człowiek jest przydatny, ale trzeba pamiętać, że prawnik jest pierwszym sługą Rzeczypospolitej i obywateli. Zawsze jest człowiek i to od nas samych zależy, jak prawo będzie realizowane, rozumiane i szanowane. Jeśli zaś to w jakiś sposób

pomoże naszym studentom, to mogę powiedzieć dziś bardzo wyraźnie, że prawo jest piękne i powtórzyłbym tę drogę życia.

Panie Profesorze, chciałbym zapytać również o Pana zainteresowania pozanaukowe.

Poza prawem prywatnie zawsze interesował mnie sport. Jeszcze w Krośnie, następnie w Krakowie uprawiałem lekkoatletykę. Mogę się pochwalić, że jako junior na dystansie 100 metrów miałem czas 10,9 s., co było w moich czasach niezłym osiągnięciem. Zresztą nawet przed Olimpiadą w Tokio uczestniczyłem w tzw. zbieraniu kółek olimpijskich.

W sporcie nie było lipy. Jasne kryteria sprawiały, że pokochałem sport.

W biegach było widać, kto pierwszy porwał taśmę, kto zwyciężył ten bieg.

Kontuzja przekreśliła moje plany, ale na studiach wróciłem do jeździectwa.

To też była lekcja życia. Albo dogaduje się Pan z koniem, albo jest koniec.

Lubiłem też historię. To znowu wraca etos galicyjski: Józef Piłsudski, Legiony Polskie. Wynikało to również z pewnych rodzinnych tradycji.

Uwielbiałem wręcz czytać książki.

Miała w tym udział moja ciotka, jedna z tych sióstr, które były od początku przy mnie. Do dziś pamiętam ten widok, jak czytała książki. To mi zostało i sam starałem się czytać możliwie jak najwięcej. W książkach historycznych np. zawsze liczyła się dla mnie akcja.

Czytelnictwo bardzo nas rozwija, poszerza słownictwo, pozwala nam zaczerpnąć nowych sformułowań, ale też pozwala na poznanie świata. Student prawa, który nie czyta, sam sobie wyrządza ogromną krzywdę.

Panie Profesorze, bardzo dziękuję za rozmowę.

Rozmowę z Panem Profesorem Marianem Filarem przeprowadził Jacek Pakuła. n

BRAWO PRAWO!

8

Temida

Wywiad

Adwokat sam sobie sterem, żeglarzem i okrętem!

Rozmowa z Panem mec. Wiktorem Indan-Pykno, Dziekanem Okręgowej Rady Adwokackiej w Toruniu.

Szanowny Panie Dziekanie, już na samym wstępie chciałbym zapytać – dlaczego wybrał Pan adwokaturę?

Ukończyłem IV Liceum Ogólnokształcące w Toruniu, a uczęszczałem do klasy o profilu matematyczno-fizycznym. Początkowo nic nie zapowiadało, że będę prawnikiem. Wpływ na decyzję o wyborze studiów miała m.in. moja mama, która w odpowiednim czasie udzieliła mi tzw. dobrej rady. Zresztą oboje moi rodzice pochodzili z Wilna i po wojnie osiedli w Toruniu wraz z tworzącym się uniwersytetem. Po ukończeniu studiów miałem podjąć aplikację sądową w trybie pozaetatowym, ale skorzystałem z naboru, jaki ogłosiła adwokatura. W tamtym czasie na aplikację adwokacką dostały się tylko cztery osoby, w tym ja. Tak – w skrócie – wyglądała moja droga zawodowa.

Chciałbym za to odnieść się do studiowania. Wiele lat temu dominowały egzaminy ustne. Starałem się zdawać je w tzw. terminach zerowych. Niewątpliwie te egzaminy miały swoją zaletę, bowiem kształciły i rozwijały umiejętności komunikacyjne niezwykle ważne w pracy adwokata.

Dziś dominują testy i z tego powodu bardzo cenię sobie konkursy krasomówcze organizowane przez studentów z ELSY. Na uwagę zasługuje stale rosnący poziom, jaki prezentują uczestnicy konkursu. Egzaminy pisemne mają oczywiście swoje zalety, chociażby poprzez obiektywny system oceniania, to jednak adwokat musi umieć mówić!

Skoro wywołał Pan Dziekan temat studiowania, to chciałbym zapytać jak Pan wspomina swoje studia?

Studia odbywałem w trudnych czasach, bo w okresie stanu wojennego. Udało mi się jednak zetknąć z wybitnymi prawnikami, a perypetie studenckie dziś śmiało można byłoby określić mianem anegdot akademickich. Z wielką sympatią wspominam śp. Pana Profesora Władysława Bojarskiego, który wręcz zarażał studentów pasją do prawa rzymskiego. Do dziś zresztą doskonale pamiętam, jak mój referat poświęcony poglądom na powstanie świata został wyróżniony przez Profesora Bojarskiego. Oczywiście nie brakowało sytuacji zabawnych, jak ta, gdy jeden kolega oblał egzamin i prezentując nam swoją wiedzę miało się wrażenie, że on umie więcej od nas – a to my zdaliśmy na czwórki, czy piątki.

Same studia były szalenie interesujące. Przydała mi się wiedza z fizyki – do dziś nie potrafię „lać wody”, ale dzięki niej koncentruję się nad sednem sprawy i metodami prowadzącymi do rozwiązania problemu. Studia prawnicze wręcz wymagały wyrobienia w sobie umiejętności łączenia faktów i dobrej pamięci. Z tego powodu nie mogę zgodzić się głosami, które słychać co jakiś czas, ażeby wykreślić z programów studiów np. historię prawa. Przecież prawo to szeroko rozumiana humanistyka i dobry prawnik musi posiadać tzw. wiedzę ogólną. Historia też się przydaje w naszej pracy.

Postępujący proces skomplikowania prawa połączony z niechlujnością legi-

slacyjną sprawiają, że wzrasta na znaczeniu wykładnia historyczna. Chodzi tu również o umiejętność osadzenia pewnych instytucji w określonych ramach prawnych. Stąd też prawo rzymskie ciągle jest aktualne. Chciałbym przypomnieć, że jestem z pokolenia, które uczyło się historii prawa z podręcznika prof. Karola Koranyi’ego, a wszystkie cztery tomy do dziś stoją na półce. Gdy sięgam po te książki to patrząc na popodkreślane wersy przypominam sobie, że ważne było zapamiętanie i zrozumienie nie tylko tego, co znajdowało się w tekście głównym, ale również – a może przede wszystkim – w przypisach, które same w sobie były dość obszerne.

Panie Dziekanie, z perspektywy swojej drogi zawodowej, jak i zaangażowania w proces kształcenia prawników, jak ocenia Pan dzisiejszych studentów?

Nie można tutaj uogólniać. Nie ma lepszej i gorszej młodzieży. Zawsze są osoby bardziej zainteresowane czy zaangażowane, dla których liczy się pasja. Oczywiście czasami trzeba pomóc młodemu człowieku taką pasję odkryć i znam przypadki, że to następuje właśnie na studiach.

Niewątpliwie dziś młodzież ma inne warunki. Jest Internet, programy komputerowe, a przede wszystkim otwarte granice, które pozwalają rozwijać się. Ja do dziś pamiętam, jak otrzymałem paszport i to było autentyczne przeżycie – ogromna radość z wycieczki na Węgry. Dziś młodzi ludzie nie mają trudności z paszportem, a niekiedy wystarcza tylko dowód oso-

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

9

▶

▶ Wywiad bisty, żeby podróżować. Możliwości są więc zupełnie inne niż w czasach, gdy ja studiowałem. Co więcej, dzięki solidnemu wykształceniu, które w mojej ocenie jest na bardzo wysokim poziomie, nasi studenci nie powinni mieć żadnych kompleksów względem młodzieży z innych państw europejskich.

Trzeba oczywiście uczestniczyć w tym procesie wymiany doświadczeń. Na uwagę zasługuje więc program Erasmus, ale też istotne jest zwiększanie wizyt studentów z zagranicy na studia, chociażby na jeden semestr, w Toruniu. Wtedy stajemy się realnymi członkami wspólnoty europejskiej.

Oczywiście, obok ułatwień są też zagrożenia. Obserwuję postępujący proces tzw. wiedzy wikipedycznej.

Prawnik nie może jednak bezkrytycznie przyjmować tego, co pokazuje komputer. Trzeba weryfikować, szukać, pytać. Coraz częściej przecież nie wystarcza tylko teza orzeczenia, zwłaszcza że samo orzecznictwo Sądu Najwyższego czy w sprawach podatkowych niekiedy prowadzi do sprzecznych wniosków. Trzeba wczytać się więc w uzasadnienie wyroku i przełożyć przyjęte argumenty na konkretną sprawę.

A jak Pan Dziekan ocenia głosy dotyczące potrzeby zmiany kształcenia przyszłych prawników?

Pan Dziekan Wiktor Indan-Pykno (zdjęcie nadesłane).

10

Niewątpliwie praktyka jest ważna, a w pracy prawnika to nie książki, ale często dopiero sala sądowa uczy zawodu. Na to jednak potrzeba czasu.

Modele edukacji są oczywiście różne, ale patrząc na dyplom uniwersytecki mam wrażenie, że tu liczy się jednak solidna wiedza. Ma ona wprawdzie wymiar teoretyczny, ale można nadać jej zabarwienie praktyczne m.in. w ramach prowadzonych ćwiczeń, czy na praktykach, w których studenci Wydziału chętnie uczestniczą. Ważna jest tu kolejność. Najpierw czytamy przecież przepis, potem sięgamy po komentarz i orzecznictwa, a na końcu rozstrzygamy, jak to zastosować.

Trzeba też pamiętać o postępującej specjalizacji prawa. Są przecież takie zagadnienia, których nikt na studiach nie uczy, a rynek już poszukuje takich specjalistów. Z drugiej strony, zwłaszcza na początku drogi zawodowej trudno zakładać, że wypełnienie nawet jednej niszy przyniesie nam satysfakcję i stabilność finansową.

Z tego powodu wracam myślami do zespołów adwokackich, które wiele lat temu były filarem działalności adwokackiej. Dziś zresztą odradzają się jako spółki. Zaletą zespołu było nie tylko bezpieczeństwo finansowe; adwokat bowiem podczas choroby otrzymywał wynagrodzenie, ale też zastępstwo procesowe, a co szczególnie

istotne przy stale rosnącym stopniu skomplikowaniu prawa – członkowie zespołu toczyli ze sobą dyskusje i debaty. Miało to ogromną wartość dla czynnego adwokata, ale i dla przyglądającego się temu aplikanta.

Wyzwań jest sporo, ale które z nich są szczególnie dla Pana Dziekana ważne?

Dziś rynek jest taki, że klient oczekuje pomocy na bardzo wysokim poziomie. Trzeba mu zapewnić kompleksową obsługę, od prawa rodzinnego przez prawo podatkowe i prawo pracy, aż po prawo karne. Trudno być omnibusem więc naturalnie adwokaci coraz mocniej współpracują ze sobą, o czym już mówiłem. To swoiste odrodzenie zespołów nie ma jeszcze masowego charakteru, ale niewątpliwie z roku na rok występuje coraz częściej.

Są więc typowe trudności, które biorą się z odmiennego spojrzenia np. na kwestię zakazu reklamy, czy obciążeń finansowych. Nie uważam, że zniesienie zakazu reklamy uzdrowi sytuację adwokatów. Ma on zresztą swoje zalety bo nie chodzi o to, żeby stale zwiększać wydatki na reklamę.

Pamiętajmy, że adwokatura to jeden z zawodów zaufania publicznego, stąd też społeczeństwo wcale nie wymaga od nas kolorowych banerów, czy spotów w telewizji. Nasi klienci chcą obsługi na najwyższym poziomie. Nie sposób zapominać o etyce, do której przywiązujemy ogromną wagę. Potrzebne jest jednak swoiste bezpieczeństwo finansowe, bo adwokat też przecież robi zakupy, musi opłacić rachunki itd. Jest to widoczne szczególnie mocno na początku drogi zawodowej. Koszty prowadzenia działalności, na które składają się: czynsz za lokal, składki na ZUS, czy koszty ubezpieczenia są spore. Liczba prawników wzrasta, ale nie rozszerzono zakresu przedmiotowego, nie wprowadzono obligatoryjnej obrony

BRAWO PRAWO! Temida

Wywiad np. w sprawach karnych. W ostatnich dniach słyszymy o programie pomocy prawnej, który wydaje się atrakcyjny, ale dopiero po pierwszych miesiącach działania będzie można formułować ewentualnie uwagi i kierunki zmian.

W odpowiedzi na te wyzwania Kujawsko-Pomorska Izba Adwokacka w Toruniu podejmuje się działań o charakterze promocyjnym. Odpowiadamy więc czytelnikom m.in. na łamach „Nowości” na pytania w specjalnie wyodrębnionej rubryce porad prawnych. Wydaje się to szczególnie interesujące dla tych młodych prawników, którzy dopiero wchodzą na ten rynek i pracują na swoje nazwisko. Nasze materiały informacje dostępne są w sądach, nie boimy się telewizji i Internetu. Chcę też zwrócić uwagę na program bezpłatnych porad prawnych, w którym adwokatura uczestniczy od początku. W tym miejscu koniecznie chciałbym serdecznie podziękować Koleżankom i Kolegom Adwokatom i Aplikantom, którzy nie tylko raz w roku, ale na co dzień, pro bono wspierają osoby potrzebujące, różnie stowarzyszenia i fundacje, których celem jest pomoc osobom wykluczonym. W ten sposób kultywujemy naturalny charakter adwokatury, która od samego początku miała służyć ludziom.

Dodatkowo, staramy się wspierać kulturę, ważną przecież dla całego społeczeństwa. Wspieramy dwa największe festiwale kulturalne, a w ostatnim czasie przygotowujemy się do obchodów 40-lecia Izby, której uroczystości planowane są w marcu 2016 r.

Odnosząc się jeszcze do wyzwań i trudności, nie można bezkrytycznie zakładać, że to niewidzialna ręka rynku zweryfikuje sektor usług prawnych.

Z tego powodu przykładamy ogromną wagę do jakości kształcenia w ramach aplikacji. Wyróżnikiem jest to, że zapewniamy każdemu aplikantowi, a w

tym roku 36 osób rozpoczęło naukę, opiekę patrona. Kancelarie są oczywiście różne, czasami specjalizują się w prawie karnym i wtedy zapraszam takich aplikantów do mojej kancelarii, ażeby mogli zetknąć się z prawem cywilnym. Proces kształcenia młodych prawników nie może odbywać się dopiero w ramach aplikacji zawodowej.

Zresztą każdy prawnik wie, że całe życie trzeba się dokształcać.

Mając na uwadze jakość kształcenia, z przyjemnością przyjąłem zaproszenie Pana Dziekana Prof. Tomasza Justyńskiego do udziału w pracach utworzonego w lipcu 2014 r. Forum Pracodawców WPiA. Wyraźnie chciałbym to podkreślić. To bardzo cenna inicjatywa i wyrażam przekonanie, że korzyści z tych prac mogą obejmować nie tylko Wydział i Uniwersytet, czy też korporacje prawnicze, ale może to mieć przełożenie na rozwój całego regionu. Wydział otwiera się, co współgra z koncepcją adwokatury – razem możemy zrobić więcej. Zarówno jeśli chodzi o działania typowo adresowane dla studentów, ale i przedsięwzięcia o charakterze naukowych, promocję całego środowiska, wzajemne wsparcie i korzyści. W ostatnim czasie odwiedzając Wydział, m.in. w ramach prac Forum Pracodawców, czuję, że jesteśmy nie tylko mile widzianymi gośćmi, ale autentycznymi partnerami w dyskusji. Widać nowe otwarcie i osobiście cieszy mnie ten fakt. Tym samym wracamy do praktycznego wymiaru prawa, o których mówiłem wcześniej. Potencjał, jaki prezentuje adwokatura, może być wykorzystany nie tylko w ramach praktyk dla studentów, ale nie chciałbym w tym miejscu zdradzać pomysłów na współpracę.

Odnosząc się do Wydziału Prawa i Administracji UMK, chciałbym podkreślić również namacalny wymiar tego nowego otwarcia. Sam wprawdzie studiowałem w tzw. harmonijce,

którą wspominam z sentymentem, to jednak dziś studenci mają do dyspozycji świetne warunki lokalowe. Mnie osobiście, jako prawnika, cieszy fakt, że biblioteka wydziałowa nie tylko została utrzymana, gdy na Uniwersytecie można zaobserwować proces przenoszenia zbiorów do biblioteki głównej, to jeszcze stale rozbudowywane są jej zbiory a w ostatnich dniach poszerzono o kolejne skrzydło tzw. wolnego dostępu. Świetnym rozwiązaniem było również, najpierw wyremontowanie, a następnie otwarcie samoobsługowej jadalni dla studentów. A jako absolwent toruńskiego Wydziału z sympatią spoglądam na gadżety wydziałowe; sam zresztą korzystam z ćmielowskiej filiżanki opatrzonej Temidą UMK. Nowe kierunki działań, zarówno w zakresie kształcenia, jak i te o charakterze modernizacyjnym utwierdzają mnie, że Wydział śledzi aktualne trendy w edukacji, a oferta z roku na rok jest coraz lepiej dopasowana również do naszych potrzeb.

Panie Dziekanie, na koniec chciałbym zapytać o dwie rzeczy: co Pan lubi tak na co dzień i dlaczego kocha Pan zawód adwokata?

Nie samym prawem adwokat żyje.

Zaczytuję się w literaturze pięknej, uwielbiam twórczość Sławomira Mrożka. Staram się znaleźć czas na Kabaret Starszych Panów. Z bólem muszę przyznać, że od czasu, gdy moi synowie dorośli, mam mniejszą możliwość uprawiana sportu.

A dlaczego kocham? Cenię sobie samodyscyplinę, bardzo lubię negocjacje ale zawód adwokata kocham za to, że jestem sam sobie sterem, żeglarzem i okrętem.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

Rozmowę z Panem Dziekanem mec. Wiktorem Indan-Pykno przeprowadził Jacek Pakuła. n

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

11

▶

▶ Wywiad

Łączymy tradycję i nowoczesność, jesteśmy pracowici, otwarci i proeuropejscy…

Wywiad z Vasylem Y. Tatsiy’m – rektorem Państwowego Uniwersytetu „Akademii Prawa Ukrainy im. Jarosława Mądrego” w Charkowie oraz Serhiy’em M. Prylypko – Sekretarzem Generalnym Państwowej Akademii Nauk Prawnych Ukrainy w Charkowie.

Właśnie podpisane zostało porozumienie o współpracy pomiędzy Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu a Państwowym Uniwersytetem „Akademią Prawa Ukrainy im. Jarosława Mądrego” w Charkowie oraz Państwową Akademią Nauk Prawnych Ukrainy w Charkowie. Na Państwowym Uniwersytecie „Akademii Prawa Ukrainy im. Jarosława Mądrego” od wielu lat pełni Pan funkcję rektora. Czy mógłby Pan zaprezentować naszym czytelnikom tę uczelnię?

Vasyl Y. Tatsiy: Państwowy Uniwersytet „Akademia Prawa Ukrainy im. Jarosława Mądrego” został erygowany w 1804 roku, przez cara Rosji Aleksandra I. W 2014 r. obchodziliśmy piękny jubileusz jego istnienia – to już 210 lat! Początkowo na uniwersytecie funkcjonowały trzy wydziały. Jeden z nich–Wydział Nauk Moralnych i Politycznych – dość szybko rozpoczął kształcenie prawników, a w 1835 r. przemianowany został oficjalnie na Wydział Prawa. Na fali wydarzeń związanych z Rewolucją Bolszewicką zaczęły powstawać uczelnie profilowane (kształcące studentów w oznaczonym kierunku i specjalnościach).

Taką uczelnią stał się też Uniwersytet w Charkowie. W 1920 r. na Uniwersytecie miała miejsce reorganizacja, w wyniku której powołany został do życia Instytut Gospodarki Państwowej, ale Wydział Prawa był i tak największą jednostką w uniwersyteckiej strukturze. Najbardziej dynamiczny rozwój Uniwersytetu następuje już w czasach niepodległej Ukrainy. Od

chwili odzyskania przez Ukrainę niepodległości, Uniwersytet powiększył się w sześciokrotnie. Uwaga ta dotyczy także potencjału naukowego charkowskiej uczelni. Aktualnie na Uniwersytecie pracuje ponad 100 doktorów habilitowanych, 45 profesorów zwyczajnych, 600 doktorów. Uniwersytet dysponuje świetną bazą materialną.

Z satysfakcją zwróciłem uwagę na to, że i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz jego Wydział Prawa i Administracji posiada wspaniałą, zasobną infrastrukturę materialną.

Fakt ten napawa radością, gdyż jest świadectwem tego, iż zarówno studenci, jak i pracownicy mają tu znakomite, komfortowe warunki do nauki i pracy. Ponadto jest tu bardzo czysto!

Warunki materialno-sanitarne na Uniwersytecie w Charkowie są bardzo podobne. Chcemy, by nasi studenci nie tylko wygodnie uczyli się, lecz także, by mieli wygodne miejsca do wypoczynku, rekreacji, realizacji swoich zainteresowań i pasji. Zależy nam także na zadowoleniu kadry naukowej i na jak najkorzystniejszych warunkach dla jej rozwoju i doskonalenia. A wracając jeszcze do studentów – przed aktualną sytuacją w państwie na Uniwersytecie w Charkowie studiowało ok. 23–24 tysięcy studentów. Obecnie studiuje 17 tysięcy. Na Krymie mieliśmy ośrodek zamiejscowy naszego Uniwersytetu, który utraciliśmy. Mieliśmy naprawdę wielu studentów z obwodów donieckiego i ługańskiego naszego państwa. Przyszło nam żyć w ciężkim czasie – czasie wojny. Udało nam się

jednak przyjąć na studia ok. 300 studentów ze strefy objętej działaniami wojennymi, którym, jak myślę, zapewniliśmy dobre warunki edukacyjne i socjalno–bytowe. Wspomnę jeszcze, że wszystkie nasze akademiki mają bardzo wysoki standard. Cztery z nich podczas EURO 2012 posiadały status czterogwiazdkowych hoteli. Studenci mogą korzystać np. z usług pralni chemicznej oraz z usług salonu piękności.

Aktualnie, na Uniwersytecie w Charkowie mamy siedem specjalistycznych instytutów (np. Instytut Kształcenia Prawniczego dla potrzeb Prokuratury bądź Instytut Kształcenia Prawniczego dla potrzeb Służb Bezpieczeństwa Ukrainy), dziesięć wydziałów (np. Wydział Prawa Gospodarczego czy Wydział Prawa Wojskowego); odrębny wydział wieczorowy i wydział niestacjonarny. Na Uniwersytecie funkcjonuje nowoczesny instytut naukowo-badawczy, a naszą chlubą jest również znakomicie wyposażona biblioteka, w której zbiorach zachowały się nawet księgi z XI w., z czasów Jarosława Mądrego. Pod względem jakości nauczania, nasz Uniwersytet znajduje się w ścisłej czołówce uczelni ukraińskich. Nasi pracownicy każdego roku publikują ok. 50–60 monografii oraz setki artykułów naukowych, w tym sporo w językach obcych. Nadto wydajemy wiele własnych branżowych i poczytnych czasopism. Na Uniwersytecie w Charkowie prężnie funkcjonuje wydawnictwo. Obecnie tworzymy własną bazę publikacji naukowych,

BRAWO PRAWO!

12

Temida

Wywiad która w przyszłości wpłynie do bazy EBSCO. Jako ciekawostkę mogę podać, że w przeszłości jednym z profesorów prawa na naszym Uniwersytecie, a nawet dziekanem, był brat polskiego wieszcza narodowego Adama Mickiewicza – Aleksandr Julian Mickiewicz.

A jaki jest związek między Państwowym Uniwersytetem „Akademią Prawa Ukrainy im. Jarosława Mądrego” a Państwową Akademią Nauk Prawnych Ukrainy?

Serhiy M. Prylypko: Obie instytucje znajdują się w ścisłych relacjach na niwie swej działalności naukowo-badawczej. Kooperacja między nimi jest bardzo harmonijna i owocna, i przejawia się w realizacji licznych wspólnych projektów oraz przedsięwzięć, w tym np. w organizacji konferencji naukowych poświęconych problemom nurtującym nasze środowisko naukowe. Państwowa Akademia Nauk Prawnych Ukrainy została utworzona z inicjatywy pochodzącej od osób z kręgów uniwersyteckich. Siedziba Akademii znajduje się w Charkowie.

Aktualnie pełnię funkcję Sekretarza Generalnego tej instytucji. W strukturze Akademii działa osiem instytutów naukowo-badawczych, które koncentrują się na szczegółowych dziedzinach prawa. Naukowcy Akademii zasadniczo pochłonięci są pracą naukowo-badawczą, choć prowadzą również zajęcia – wykłady i szkolenia na uniwersytetach w Charkowie i w Kijowie.

W porozumieniu o współpracy czytamy, że ma ono na celu wspólne koordynowanie działań w tworzeniu projektów naukowych, badawczych i edukacyjnych w dziedzinie prawa, jak również promocję rezultatów wspólnych działań w obszarze europejskiej, polskiej i ukraińskiej nauki, edukacji i innowacyjności. Czytamy również, że współpraca przejawiać się będzie m.in. w tworzeniu grup ba-

dawczych zajmujących się badaniem zagadnień prawnych, wymianie pracowników czy wymianie studentów.

Czy są już może jakieś konkretne pomysły, dla których realizacji służyć mogą formalnoprawne ramy, jakie stwarza zawarte porozumienie? Czy wielu ukraińskich prawników – uczonych i studentów prawa zainteresowanych jest kontaktami naukowymi oraz wymianą naukową i edukacyjną z naszym Uniwersytetem i Wydziałem?

Serhiy M. Prylypko: Polska i Ukraina są sąsiadami, których losy w historii mocno się splatały. Z przeszłości łączy nas np. doświadczenie sowietyzacji, choć w obu krajach miało ono odmienny charakter i intensywność.

Reformy prawa, społeczne i gospodarcze, które przeprowadzone zostały w Polsce na przestrzeni ostatniego dwudziestopięciolecia, są dla nas – Ukraińców – interesujące z punktu widzenia drogi, którą aktualnie we wspomnianych dziedzinach sami pokonujemy. Ukraiński prezydent Petro Poroszenko przy wielu okazjach wyraźnie zwraca uwagę, że polskie doświadczenie w budowaniu demokratycznego kraju i gospodarki wolnorynkowej powinno być bardzo pomocne w kontekście dążeń Ukrainy. Myślę, że również i ukraińskie doświadczenia mogą być pomocne i wartościowe dla Polski. W tym obszarze wzajemnych relacji naszych krajów istnieje wiele interesujących zagadnień, których warto się uczyć i które warto badać.

Nasi studenci i uczeni chcą poznawać system prawny i instytucjonalny sąsiadów, chcą wiedzieć, jak funkcjonują mechanizmy prawa europejskiego i jak w wyniku jego wpływu zmienia się wewnętrzne prawo państwowe. Te nadzieje i możliwości stwarza porozumienie o współpracy z Wydziałem Prawa i Administracji UMK w Toruniu.

Vasyl Y. Tatsiy: Punktem wyjścia dla naszych wspólnych przedsięwzięć edukacyjnych i naukowych w dziedzi-

nie prawa jest podpisane już porozumienie. Kolejnym etapem będzie przygotowanie pewnej mapy, karty kierunkowej, zawierającej wykaz konkretnych zadań i działań. Mamy już wiele ciekawych planów, dotyczących tematów badawczych. Mogę np. wskazać historię prawa. Ukraina wyraźnie przybiera kurs proeuropejski, dąży ku Unii Europejskiej, a zatem problematyka prawnoporównawcza i badania prawa europejskiego są dla nas istotnymi wyzwaniami naukowymi. Jesteśmy również bardzo zainteresowani problematyką decentralizacji władzy, funkcjonowania samorządu terytorialnego.

Czy istnieją podobne porozumienia pomiędzy reprezentowanym przez Panów Profesorów uniwersytetem i Państwową Akademią Nauk Prawnych Ukrainy a jakimś innym uniwersytetem w Polsce? A może jest to przedsięwzięcie nowatorskie?

Vasyl Y. Tatsiy: Gdy chodzi o nawiązanie współpracy i zawarcie porozumienia w tym celu z polskim uniwersytetem, to jest to przedsięwzięcie nowatorskie. Takie porozumienia zawarliśmy jednak z uniwersytetami z innych państw, w tym z Francji, Włoch czy Stanów Zjednoczonych.

Wybraliśmy Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdyż stoi on bardzo wysoko w rankingach nauczania prawa w Polsce, znajdując się „w piątce” najlepszych ośrodków w Waszym kraju.

Dziękuję za rozmowę.

Wywiad przeprowadził dr Piotr Chrzczonowicz – adiunkt w Katedrze Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej, przy współpracy z dr Viktoryią Yegorovą – starszym wykładowcą w Donieckim Instytucie Prawa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych U ­ krainy.

n

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

13

▶

▶ Wydarzenia

Nominacja profesorska dla Grzegorza Goździewicza!

W dniu 23 kwiet­nia 2015 r. Pan Prezydent RP Bronisław Komorowski wręczył Grzegorzowi Goździewiczowi tytuł naukowy profesora nauk prawnych.

P

rof. dr hab. Grzegorz Goździewicz urodził się 12 maja 1947 we Wrześni. Studia prawnicze ukończył na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 1969 r. przygotowując pracę magisterską pt. Stolica Apostolska w świetle prawa międzynarodowego na seminarium prof. dr. hab. Krzysztofa Skubiszewskiego.

W latach 1969-1971 odbył aplikację sądową w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu, zakończoną egzaminem sędziowskim. Rozpoczęte w 1970 r. studia doktoranckie z zakresu prawa pracy na WPiA UAM przerwał w październiku 1971 r. w związku z podjęciem zatrudnienia w charakterze starszego asystenta w Zakładzie Prawa Pracy na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W dniu 12 marca 1974 r. obronił na UMK rozprawę doktorską pt. Umowa o naukę zawodu przygotowaną pod kierunkiem naukowym prof. dr. hab.

Czesława Jackowiaka. Została ona wyróżniona w grudniu 1974 r. przez Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych najwyższą nagrodą w kategorii prac doktorskich z dziedziny pracy, płac i spraw socjalnych. W roku 1975 r. oraz w latach 1981-1983 odbył staże naukowe w Instytucie Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego w Bonn (RFN) w ramach stypendium Fundacji Friedricha Eberta oraz Fundacji Alexandra von Humboldta, gdzie prowadził prace badawcze z zakresu

niemieckiego i europejskiego prawa pracy i zabezpieczenia społecznego w ramach przygotowywanej rozprawy habilitacyjnej.

W 1988 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa pracy. Rozprawa habilitacyjna pt. Szczególny charakter norm prawa pracy została nagrodzona w roku 1990 indywidualną Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej. Od 1 grudnia 1991 roku został mianowany przez JM Rektora UMK na stanowisko profesora nadzwyczajnego UMK, które zajmuje do chwili obecnej. Od roku 2003 nieprzerwanie kieruje Katedrą Prawa Pracy na UMK w Toruniu.

W roku 1996 otrzymał propozycję objęcia kierownictwa katedry Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, które pełnił do roku 2012. Za wieloletnią i ofiarną pracę na KUL został wyróżniony w 2012 roku medalem Signum Catholicae Universitas Lubliniensis Joannie Pauli II. Za pracę naukowo-badawczą, jak również dydaktyczną i organizacyjną odznaczony został Medalem Edukacji Narodowej (1995) oraz Złotym Krzyżem Zasługi (2000), a także medalami uniwersyteckimi UMK, KUL i UG..

Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany przez JM Rektora UMK. W dowód uznania zasług dla Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Senat Uniwersytetu przyznał na posiedzeniu w dniu 27 stycznia 2015 r. Medal za zasługi

położone dla rozwoju Uczelni w 70. rocznicę powstania UMK. W latach 1996-1999 na UMK pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa i Administracji. W tym okresie zauważalny był dynamiczny jego rozwój, który wzbogacił się o nową siedzibę.

W latach 2000-2013 kierował Podyplomowym Studium Prawa Pracy przy WPiA UMK w Toruniu.

Ponadto w okresie wieloletniej pracy na UMK pełnił wiele zaszczytnych i odpowiedzialnych funkcji organizacyjnych, takich jak np.: v-ce Przewodniczący Uczelnianej Komisji Socjalnej (1990-1993), v-ce Przewodniczący Uczelnianej Komisji Wyborczej UMK (w roku 1990), członek Senatu UMK i Senackiej Komisji Budżetowej (1993-1999), członek Komisji Dyscyplinarnej przy Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego w Warszawie (1996-1999), Rzecznik Dyscyplinarny ds. Pracowników Naukowych UMK w Toruniu (2002-2008), członek Komisji Egzaminacyjnej powołanej przez Ministra Sprawiedliwości dla kandydatów na aplikantów adwokackich w Bydgoszczy i w Płocku (2006-2013), członek Rady Społecznej Szpitala Uniwersyteckiego im. Dr. A. Jurasza w Bydgoszczy, a od 2012 r. – członek Komisji Oceniającej Nauczycieli Akademickich UMK w Toruniu.

Zorganizował 6 konferencji naukowych z udziałem wybitnych polskich i zagranicznych naukowców oraz przedstawicieli praktyki, w tym

BRAWO PRAWO!

14

Temida

Wydarzenia zwłaszcza sędziów najwyższych instancji sądowych. Przedmiotem tych spotkań naukowych były podstawowe i aktualne problemy współczesnego prawa pracy. Wszystkie one zostały zwieńczone publikacjami książkowymi o charakterze monograficznym wydanymi pod redakcją naukową Grzegorza Goździewicza. Na szczególną uwagę zasługuje polsko-niemiecka konferencja, która odbyła się w 2012 r. na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu i przygotowana z tej okazji dwujęzyczna książka pt.

Aktualne problemy zbiorowego prawa pracy w Polsce i w Niemczech (TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2012). Szczególny natomiast wymiar praktyczny posiada monografia naukowa pt. Stosunki pracy u małych pracodawców (Wolters Kluwer, Warszawa 2013) będąca rezultatem konferencji, która odbyła się w Zamościu w 2012 roku. Na uwagę zasługuje również fakt, że zespół pod kierunkiem prof. G. Goździewicza przygotował cykl artykułów, które weszły w skład pracy pt. Zatrudnienie nauczycieli akademickich pod red.

Prof. W. Sanetry (Wolters Kluwer, Warszawa 2015).

Dotychczas wypromował 7 doktorów, wystąpił w charakterze recenzenta w 2 przewodach habilitacyjnych (na UG) oraz dwukrotnie w charakterze członka komisji habilitacyjnej (UŁ i INP PAN), a także w 17 przewodach doktorskich. Aktualnie sprawuje opiekę naukową nad dwoma doktorantami. W ramach prowadzonych seminariów na studiach prawniczych, administracyjnych i z europeistyki powstało pod kierunkiem prof. G. Goździewicza kilkaset prac magisterskich i dyplomowych.

Przygotował i wygłosił referaty naukowe (następnie opublikowane) podczas trzech Zjazdów Katedr (Zakładów) Prawa Pracy: na Uniwersytecie Gdańskim–2007 r., na Uniwersytecie

Jagiellońskim–2009 r. oraz na Uniwersytecie Warszawskim–2011 r. Na szczególne podkreślenie zasługuje opracowanie pt. Czynniki wpływające na naukę prawa pracy, zaprezentowane na zjeździe na UW. Dorobek naukowy obejmuje ponad 80 pozycji. Są wśród nich monografie naukowe, studia, artykuły oraz glosy do orzeczeń Sądu Najwyższego.

Główne zainteresowania naukowe G. Goździewicza koncentrują się wokół takich zagadnień, jak: prawne formy zatrudniania i ochrony pracy pracowników młodocianych, źródła

prawa pracy, zwłaszcza problematyka układów zbiorowych pracy, charakter norm prawa pracy, ochrona trwałości stosunku pracy w systemie gospodarki rynkowej, godziwy charakter wynagrodzenia, status prawny małych pracodawców. Wiele publikacji poświęconych zostało różnym aspektom zbiorowego prawa pracy (związkom zawodowym, porozumieniom zbiorowym, sporom zbiorowych pracy, a także przedstawicielstwu pracowniczemu).

Panu Profesorowi serdecznie gratulujemy! n

Pan Prof. Grzegorz Goździewicz podczas uroczystości wręczenia nominacji profesorskiej (fot. Kancelaria Prezydenta RP).

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

15

▶

▶ Wydarzenia

Nominacja profesorska dla Violetty Konarskiej-Wrzosek!

W dniu 23 czerwca 2015 r. Pan Prezydent RP Bronisław Komorowski wręczył Violetcie Konarskiej-Wrzosek tytuł naukowy profesora nauk prawnych.

P

rof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek związana jest z Katedrą Prawa Karnego i Kryminologii od dnia 1 października 1977 r. Kierownictwo Katedry objęła z dniem 1 stycznia 2011 r. Bezpośrednio po studiach, które ukończyła na WPiA UMK w Toruniu, w latach 1975-1977 odbywała etatową aplikację sądową w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Toruniu. Egzamin sędziowski zdała w 1977 r. na ocenę bardzo dobrą (celującą).

Zrezygnowała jednak z propozycji zatrudnienia w charakterze asesora sądowego na rzecz asystentury w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii UMK. W lutym 1988 r. uzyskała stopień naukowy doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy doktorskiej pt.

Ochrona dziecka w polskim prawie karnym, napisanej pod kierunkiem naukowym doc. dr hab. Alicji Grześkowiak, za którą w listopadzie 1989 r. otrzymała nagrodę specjalną Prokuratora Generalnego w XXXI Ogólnopolskim Konkursie „Państwa i Prawa” na najlepsze prace habilitacyjne i doktorskie, ogłoszonym w 1988 r. W październiku 2002 r. uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa karnego na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. Dyrektywy wyboru kary w polskim ustawodawstwie karnym, Toruń 2002. We wrześniu 2013 r.

Rada WPiA UMK wszczęła przewód o nadanie prof. UMK dr. hab. Violetcie Konarskiej-Wrzosek tytułu naukoFot. Wojciech Olkuśnik–Fotograf Prezydenta RP)

16

wego profesora, który otrzymała z rąk Prezydenta RP w czerwcu 2015 r.

Prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek ma bardzo szerokie zainteresowania badawcze. Jest autorką 100 publikacji naukowych z zakresu prawa karnego materialnego: powszechnego, skarbowego, prawa wykroczeń oraz postępowania z nieletnimi, a także z zakresu kryminologii i polityki kryminalnej. Jest autorką 3 monografii pt.: Ochrona dziecka w polskim prawie karnym, Toruń 1999, Dyrektywy wyboru kary w polskim ustawodawstwie karnym, Toruń 2002 oraz Prawny system postępowania z nieletnimi w Polsce, Warszawa 2013. Ponadto jest współautorką 16 książek, a w tym: Spółka akcyjna w praktyce, pod red. Z. Gordona, Warszawa 1999; Prawne problemy ludzkiej prokreacji, pod red.

W. Langa, Toruń 2000; Prawo karne skarbowe (Zagadnienia materialnoprawne i wykonawcze), Toruń 2005; Prawo i postępowanie karne skarbowe, Warszawa 2010 i 2013; Kodeks karny. Komentarz, pod red. R.A. Stefańskiego, Warszawa 2011 i dwa wydania z 2015; Podstawy prawa karnego i prawa wykroczeń, Toruń 2012 i 2013; Postępowanie w sprawach nieletnich. Komentarz, Warszawa 2015 oraz 5 z 11 tomów Systemu Prawa Karnego, pod red. nacz. A. Marka, Warszawa 2010-2015 tj: t. 3 pt. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, pod. red. R. Dębskiego, Warszawa 2013; t. 5 pt. Ogólna na-

uka o karze, pod red. T. Kaczmarka, Warszawa 2015; t. 6 pt. Kary i środki karne. Poddanie sprawcy próbie, pod red. M. Melezini, Warszawa 2010; t.

10 pt. Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, pod red. J. Warylewskiego, Warszawa 2012; t. 11 pt.

Szczególne dziedziny prawa karnego.

Prawo karne wojskowe, prawo karne skarbowe, prawo karne pozakodeksowe, pod. red. M. Bojarskiego, Warszawa 2014.

Prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek pełniła i pełni znaczące obowiązki i funkcje w UMK i poza UMK. W latach 2002-2005 była wiceprezesem Towarzystwa Naukowego Prawa Karnego z siedzibą w Warszawie, a wcześniej i później członkiem Zarządu Głównego TNPK. Jest ponadto członkiem Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. prof. Stanisława Batawii oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego (AIDP – sekcja polska). Od 2005 r. jest członkiem Kolegium Redakcyjnego Przeglądu Prawa Karnego. W latach 2008-2012 i 2012-2016 pełniła i pełni funkcję członka Rady Redakcyjnej Studia Iuridica Toruniensia. Od 2013 r. jest stałym recenzentem Acta Iuris Stetinensis, a od 2015 r. stałym recenzentem Ius Novum. W latach 2006-2008 była wiceprzewodniczącą Komisji Dyscyplinarnej do Spraw Nauczycieli Akademickich przy Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego.

Obecnie już drugą kadencję pełni funkcję Rzecznika Dyscyplinarnego

BRAWO PRAWO! Temida

Wydarzenia do Spraw Pracowników Naukowych UMK, a także Przewodniczącej Wydziałowej Komisji Wyborczej (lata 2008-2012 i 2012-2016). Od 2009 r. jest przewodniczącą Zespołu powołanego przez Ministra Sprawiedliwości (zarządzeniem nr 175/09/ DSP z dnia 13 października 2009 r.) do przeprowadzenia analizy dotychczasowych oraz wypracowania nowych modelowych rozwiązań prawnych w zakresie problematyki nieletnich, który opracował obszerną nowelizację ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, która to nowela została uchwalona dnia 30 sierpnia 2013 r. i obowiązuje od dnia 2 stycznia 2014 r. Była ekspertem sejmowym i Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego w latach 2000 i 2005, członkiem Komisji Egzaminacyjnych powołanych przez Ministra Sprawiedliwości do przeprowadzenia naboru na aplikację sądową, radcowską, a także adwokacką.

Była również członkiem Komisji Egzaminacyjnej powołanej do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego.

Prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek aktywnie włączyła się również w działalność szkoleniową z zakresu problematyki prawnokarnej, w której się specjalizuje lub jaka wchodzi w obszar jej zainteresowań. Szkoliła sędziów i prokuratorów, doradców podatkowych, pocztowców i pracowników telekomunikacji, policjantów, społecznych kuratorów sądowych, pedagogów szkolnych, lekarzy, pielęgniarki środowiskowe, wychowawców aresztu śledczego itd. W ramach studiów podyplomowych na UMK prowadziła wykłady dla celników. Wypromowała ok. 475 magistrów, 550 licencjatów oraz 6 doktorów nauk prawnych, z których jeden w 2013 r.

Prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek (zdjęcie nadesłane).

uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego.

Prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek za swoją aktywność naukową była 4 razy nagradzana nagrodami JM Rektora UMK i 1 raz

wyróżniona przez JM Rektora (odpowiednio w roku 1988, 2003, 2006, 2013 i 2014). W 2007 r. odznaczona została Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Serdecznie gratulujemy! n

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

17

▶

▶ Ważne sprawy

„Zima idzie”, czyli przeklęte punkty Dr Alicja Jagielska-Burduk (Instytut Prawa, Administracji i Zarządzania Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy) Dr hab. Piotr Stec, prof. UO (Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego) Trąba groźnym zabrzmi tonem ojawienie się nowych zasad punktacji czasopism, podobnie zresztą jak i nowych zasad parametryzacji oczekiwane jest przez dziekanów wydziałów prawa co najmniej z takim napięciem, z jakim obrona przeciwlotnicza oblężonego miasta wypatruje kolejnej fali bombowców.

Nowe przepisy o punktacji czasopism pojawiają się po prawie dwóch latach od ostatniej ewaluacji jednostek naukowych, zaś ta ostatnia, jak zwykle, odbędzie się według zasad, które poznamy dopiero w przededniu składania ankiet. Jednostka, która chciałaby rzetelnie przygotować się do nowej ewaluacji musiałby mieć dziekana – prekognitę, a w składzie rady tarocistów, astrologów, numerologów i nie mniej niż trzech augurów.

Tasenograf1 też by się pewnie przydał.

Ze względu na to, że ostatnia katedra astrologii została zniesiona w XIX w. w ramach reformy Uniwersytetu Jagiellońskiego przez Jana Śniadeckiego, do czasu powrotu nauk mantycznych jako nowego, zorientowanego na rynek i dającego pracę kierunku studiów musimy sobie radzić tradycyjnymi metodami. Takimi, jak niniejszy przegląd nowinek zawartych w Komunikacie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 czerwca 2015 r. w sprawie kryteriów

P

1

18

Tasenografia – wróżenie z fusów.

i trybu oceny czasopism naukowych zwanego dalej Komunikatem.

Były sobie listy trzy Wykaz czasopism punktowanych dalej zawiera trzy kategorie czasopism: A, B i C. Lista A to standardowo to, co zwyczajowo, a mocno nietrafnie nazywamy Listą Filadelfijską. O nieprzydatności tej listy w naukach prawnych świadczy najlepiej wynik rankingu wydziałów prawa opartego wyłącznie o to kryterium. Wychodzi z niego, że w Europie kontynentalnej mamy dwie uczelnie, które cokolwiek publikują na temat prawa, przy czym jedna z nich nawet nie prowadzi studiów prawniczych2, zaś cały dorobek nauki francuskiej, niemieckiej, hiszpańskiej czy włoskiej nie jest wart funta kłaków i całą tę bandę naukowych pozorantów należałoby wywalić z roboty.

Skoro lista A odpada, to może jest szansa, że na liście B da się umieścić jakieś porządne czasopisma obce?

Figa! Lista B jest szowinistyczna do bólu. Tylko czasopisma polskie i to z redakcją na terytorium RP. Jak nie daj Boże Oxford University Press przejmie wydawanie „Palestry,” śmiałkowie polegną z kretesem. Czy zatem promowane przez Ministerstwo kontakty uczonych z kolegami z zagra2

University Ranking by Academic Performance http://www.urapcenter. org/2013/lawa.php?q=MS0yNTA%3D

nicznych uczelni i wspólne inicjatywy w obszarze zakładania czasopism nie są mile widziane?

Dodatkowo nowe zasady punktacji przewidują, że na liście B punkty będą przydzielane przez Komitet Nauk Prawnych PAN przy zastosowaniu kryteriów uznaniowych. Ten akurat postulat był zgłaszany w toku prac nad reformą zasad punktacji czasopism. Jednakże, ponieważ zasady nie przewidują, wydawałoby się elementarnego, wymogu dostarczenia choćby egzemplarzy okazowych czasopism, członkowie komitetu będą zdani na własne siły i pamięć. Wsparcia logistycznego i finansowego komitetu też nie przewidziano. Zwraca się również uwagę na konflikt interesów w przypadku „Państwa i Prawa.” Wydawcą jest INP PAN, a oceniać jego jakość będzie KNP PAN3.

Tajemnice listy B, czyli wokół malowania trawy Inwestycja, skądinąd kosztowna, polegająca na założeniu nowego czasopisma naukowego po lekturze Komunikatu nie opłaca się. Zwrot z inwestycji jest długi, a pewność otoczenia prawnego żadna. Mająca niemal znamiona polowania na nowe inicjatywy definicja poddawanego 3

Wpis na blogu Doktrynalia https://doktrynalia.wordpress.com/2015/06/04/ nowy-komunikat-ws-kryteriow-oceny-czasopism/

Temida

Ważne sprawy ocenie czasopisma naukowego, odbiegająca od wymogów procedury rejestracji w sądzie, likwiduje możliwość rozliczania artykułów za pierwsze lata na poziomie rozdziału w zszywce monograficznej. Rozwiązanie to nie tworzy oczekiwanego przez ostatnie trzy lata spójnego systemu zawierającego mechanizmy wspierające rozwój potencjału naukowego, od pewnego czasu mierzalnego w punktach. Pozostawia natomiast autorów przed pierwszą parametryzacją bez punktów, co w konsekwencji obniży wysokość dotacji na utrzymanie potencjału naukowego macierzystych uczelni.

W tej sytuacji bardziej racjonalne wydaje się połączenie z upadającym czasopismem, bo mającym 4 punkty (a tych nie brakuje) i świadome przygotowanie przejętego bytu do kolejnej parametryzacji. Tutaj jednak pojawia się haczyk, czy za kilka lat zasady nie zmienią się, a wysiłek, zainwestowane środki i przygotowania w oparciu o dotychczasową politykę Ministerstwa nie pójdą na marne?

Zasada niedziałania prawa wstecz wydaje się być przez Ministerstwo co najmniej niedostrzeżona. Zgodnie z komunikatem już teraz nie mogą być poddane ocenie czasopisma mające nadany równolegle numer ISBN. Pobieżna analiza zjawiska sprawia, że przepis ten godzi też w najlepiej oceniane czasopisma z najsilniejszych ośrodków w kraju. Odpowiedź na pytanie o racjonalność takich zabiegów poszczególnych redakcji jest prosta, działanie wynika z rzetelnego zarządzania czasopismem, budowania zaufania autorów do redakcji oraz próby zagwarantowania „minimum socjalnego”. Kiedyś były punkty na start, teraz jest zero i brak pewności co do kierunku zmian. W ten sposób Ministerstwo u samej podstawy ogranicza swobodę doboru formy upowszechniania wyników badań, pośrednio kierując autorów do istniejących cza-

sopism, które i tak nie mają łatwego życia w niepewnych czasach od i do nieregularnie publikowanego komunikatu.

ERIH, ERIH Plus i premia za zasiedzenie W nowych zasadach punktacji czasopism pozostawiono listę ERIH utworzoną przez European Science Foundation. Od lat nie jest ona aktualizowana. O czasopismach na niej wiemy w zasadzie tyle, że były klasyfikowane jako międzynarodowe lub lokalne, co jednak było tylko miarą formalną, nie przekładającą się na jakość czasopisma. Ba, nawet autorzy listy podkreślali, że nie może ona służyć jako narzędzie oceny jakości publikowanych w nich tekstów. Od roku następcą listy ERIH jest ERIH Plus. Od swojego poprzednika różni się m.in. tym, że obejmuje także nauki społeczne, w tym nauki prawne. Obecnie na liście znajduje się pięć czasopism prawniczych z Polski. Kryteria umieszczenia czasopisma w ERIH Plus są zbliżone do znanych nam zasad umieszczania czasopism na ministerialnej liście B. Jest tylko jedna różnica, mianowicie operator nowego ERIHa sprawdza dostarczone informacje, o czym miało sposobność przekonać się jedno z nas podczas udanej skądinąd próby zgłoszenia. Trudno więc zrozumieć, dlaczego ERIH Plus jest traktowany jedynie jako baza referencyjna. Nieprzekonujący jest w tym zakresie argument E. Kulczyckiego, jakoby nie było wiadomo, czym jest lista ERIH Plus4. Otóż wiadomo – pełni ona dokładnie tę samą funkcję, co jej poprzedniczka: służy zwiększeniu globalnej widoczności wysokiej jakości badań humanistycznych i społecznych publikowanych w językach naro4 Wpis na blogu E. Kulczyckiego http:// ekulczycki.pl/warsztat_badacza/zasady-oceny-czasopism-w-2015-omowienie-i-komentarz/

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

dowych Europy5. Wystarczy zerknąć na strony ERIH Plus, żeby się o tym przekonać.

Konsekwencje odmowy zrównania punktacji czasopism z ERIH i ERIH Plus są dalekosiężne. Przede wszystkim polscy wydawcy stracili motywację do umieszczania czasopism w uznawanej międzynarodowo bazie danych, będącej podstawowym źródłem informacji o wydawanych w Europie czasopismach6. Po drugie 5 https://dbh.nsd.uib.no/publiseringskanaler/erihplus/about/index

6 Bazy zyskującej na popularności – czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku to co najmniej 6 miesięcy.

Temida UMK w Gabinecie Dziekana WPiA (archiwum WPiA).

19

▶

▶ Ważne sprawy wydawcy czasopism umieszczonych na „starym” ERIHu mają niczym nieuzasadnioną przewagę nad innymi wydawcami. Na skutek jednorazowego zgłoszenia nie muszą poddawać się ponownej procedurze oceny, a ich czasopisma, niezależnie od jakości, nigdy nie zostaną usunięte z listy.

Inni wydawcy nie mają tego luksusu i jest to wobec nich po prostu nie fair.

Podobnie nieuzasadnioną premię dostają także wydawcy czasopism istniejących długo w obiegu naukowym, ministerstwo wychodzi bowiem z założenia, że jakość rośnie z wiekiem. Założenie to jest najdelikatniej mówiąc zbyt optymistyczne, ponieważ wiele komitetów redakcyjnych, będąc w stanie hibernacji, od lat nie widzi potrzeby pochylenia się nad wypracowaniem korzystnego modelu zarządzania kierowanym przez komitet czasopismem. Zmian wymagają

zasady dotyczące przyznawania dofinansowań na wydawanie czasopism, gdzie też ważną rolę pełniło dotąd usucapio (o zmianach świadczą wyniki DUN 2015) oraz wprowadzenie programu minimum dla inicjatyw nieobciążających budżetu państwa. Prowokując w tej materii debatę autor, który ledwie co założył czasopismo uważa, że dla uzdrowienia sytuacji warto rozważyć przyjęcie stosowanych w biznesie dobrych praktyk dotyczących funkcjonowania czasopism naukowych.

Plus ça change…

Zamiast nowej jakości dostaliśmy nieco podrasowaną procedurę znaną z poprzednich edycji. W dodatku ze zmianami na gorsze, premiującymi czasopisma założone w czasach, gdy o parametryzacji jeszcze się nikomu nie śniło oraz uzależniające punktację

od kryteriów formalnych niepowiązanych z jakością badań prawnych, tudzież od arbitralnej oceny dokonywanej przez ciało zacne, ale nie dysponujące zasobami pozwalającymi na rzetelne zrecenzowanie w krótkim czasie znacznej liczby czasopism prawniczych. W dodatku, ponieważ nie wiemy, ile i za co będzie punktów przy następnej parametryzacji, wydziały prawa nie mogą prowadzić sensownej polityki publikacyjnej, a nawet orientacyjnie określić, jakiego dorobku punktowego mogą wymagać od swoich pracowników. Uniemożliwia to rozsądne zarządzanie uczelnią, które w tej sytuacji przypomina rosyjską ruletkę. Gdyby przepisy o punktacji czasopism i parametryzacji były bronią, ich stosowania zapewne zakazywałyby liczne umowy międzynarodowe. Na razie jednak: miało być pięknie, a wyszło jak zwykle. n

BRAWO PRAWO!

20

Temida

Rekrutacja

Rekrutację czas zacząć!

P

oczątek wakacji tylko pozornie może usypiać. Na uczelniach, na jednych bardziej nerwowo, na drugich nieco mniej, można wyczuć odliczanie, a raczej podliczanie liczby kandydatów na studia. Wszakże bez studentów nie ma uniwersytetów. Szkoły wyższe konkurują w tworzeniu nowych kierunków, chociaż niektóre z nich są od samego początku skazane na dryfowaniu. Można zastanawiać się, czy lepiej rywalizować na kierunki, czy np. na tablety, rozdawane niekiedy przez uczelnie niepubliczne na dobry początek roku akademickiego. W całym tym wyścigu warto więc robić swoje.

Wydział Prawa i Administracji oferuje studia na czterech podstawowych kierunkach. Chodzi tu o prawo, administrację, doradztwo podatkowe oraz tegoroczną nowość – prawo ochrony środowiska. Niewątpliwie pierwszy z nich – pięcioletnie prawo – daje najszersze perspektywy: otwiera chociażby drogę do egzaminów zawodowych.

Administracja, najpierw jako studia trzyletnie licencjackie, a następnie jako dwuletnie magisterskie, pozwala nabyć konkretny zawód w dość krótkim czasie. Oba te kierunki znane są kandydatom na studia, dlatego też warto nieco więcej miejsca poświęcić na prezentację dwóch kolejnych.

Doradztwo podatkowe to kierunek, który został uruchomiony w 2014 roku. Wyróżnikiem jest tutaj unikatowy program stworzony przez zespół pod kierunkiem Pana Prof.

Bogumiła Brzezińskiego, jednego z największych autorytetów prawa podatkowego. Nie bez znaczenia jest

tutaj kadra i tzw. wykłady eksperckie. Pełnomocnikowi ds. doradztwa podatkowego – Panu Prof. Wojciechowi Morawskiemu, udało się włączyć w proces kształcenia najlepszych praktyków z największych kancelarii.

Tytułem przykładu możemy pochwalić się, że nasi wykładowcy: Paweł Banasik (doradca podatkowy z Deloitte), Agnieszka Tałasiewicz (partner EY) i Tomasz Michalik (współtwórca firmy prawniczej MDDP) zostali wyróżnieni w IX Rankingu Firm i Doradców Podatkowych. Pan Prof. B. Brzeziński zajął 32. miejsce w rankingu najbardziej wpływowych prawników przygotowanym przez Dziennik Gazeta Prawna, a zespół pod kierunkiem szeregi Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego i Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego. Każdy, kto zajmuje się prawem podatkowym, a przynajmniej chociaż odrobinę lubi podatki wie, że to ważne wyróżnienia. O atrakcyjności kierunku świadczyć musi również system praktyk studenckich, połączony z koniecznością przygotowania analizy podatkowej.

Tegoroczna nowość – prawo ochrony środowiska – to kierunek unikatowy w skali całej Polski.

To połączenie doświadczenia i uważnej obserwacji trendów na rynku pracy. Niewątpliwie prawo ochrony środowiska coraz mocniej wkracza w codzienne życie społeczne, a gospodarka nie może pomijać wymogów co do ochrony środowiska. Stale rosnąca

liczba aktów prawnych sprawia, że dziś potrzebujemy osób, które będą posiadać wiedzę i praktyczne umiejętności. w zakresie stosowania prawa.

W ciągu dwóch lat student będzie miał możliwość zapoznania się z poszczególnymi segmentami szeroko rozumianego prawa ochrony środowiska, a także odbyć praktyki w uznanych jednostkach. Wskazać należy, że program został opracowany przez zespół pod kierunkiem Pana Prof. Bartosza Rakoczego. Wyróżnikiem niewątpliwie jest kadra – praktycy i autorzy komentarzy z zakresu prawa ochrony środowiska, w tym również prawa leśnego, prawa wodnego, prawa geologicznego i górniczego. O potencjale kierunku musi świadczyć fakt, że Katedra Prawa Ochrony Środowiska wydaje dwa czasopisma naukowe: Przegląd Prawa Ochrony Środowiska i Polish Yearbook of Environmental Law – uznane nie tylko w świecie nauki, ale również coraz częściej cytowane w uzasadnieniach organów administracji publicznej i sądów administracyjnych.

Studenci będą mieli okazję uczestniczyć w tzw. wykładach eksperckich, a wspomniane powyżej praktyki – na wzór doradztwa podatkowego – mają koncentrować się na nabyciu praktycznych umiejętności zastosowania przepisów prawnych do rozwiązaniu problemu. Odnotowania wymaga fakt, że program został dostosowany również do osób, które dotychczas nie miały na studiach elementów prawa. W ramach planu studiów również absolwenci np. biologii, ochrony środowiska czy chemii będą mogli uczestniczyć w zajęciach, których celem będzie przy-

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

21

▶

▶ Rekrutacja bliżenie zasad prawnych, czy siatki pojęć, niezbędnych np. przy sporządzaniu i wydawaniu decyzji administracyjnych.

Wskazać należy na aspekt organizacyjny tegorocznej rekrutacji. Aktualnie prowadzony jest nabór na studia stacjonarne (dzienne) i niestacjonarne (zaoczne) oraz tzw. nabór dziekański. Pierwsza z ww. rekrutacji prowadzona jest przez Uczelnianą Komisję Rekrutacyjną UMK, która przyjmuje zainteresowanych w Rektoracie (ul.

Gagarina 11) na parterze – sala 21.

Rekrutacja na studia niestacjonarne prowadzona jest na Wydziale Prawa i Administracji UMK (ul. Wł.

Bojarskiego 3) w holu WPiA (warto podążać za żółtymi stopami począwszy od wejścia). Stanowisko rekrutacyjne czynne jest od poniedziałku do soboty w godz. 9.00-18.00. Dodatkowo, prowadzony jest na Wydziale tzw. nabór dziekański, również na studia niestacjonarne, z tym że adresatami są osoby, które ukończyły już jeden kierunek studiów (bez względu, czy były to studia licencjackie czy magisterskie).

Obok życzliwej obsługi można również zapoznać się z aktualną ofertą stypendialną dla studentów Wydziału Prawa i Administracji. Niewątpliwie zaletą wydziałowej rekrutacji jest i to, że podczas składania dokumentów

można odwiedzić budynek Wydziału Prawa i Administracji – obejrzeć wygodne sale wykładowe, zapoznać się z Biblioteką WPiA, zajrzeć do samoobsługowej jadalni usytuowanej tuż przy wejściu, czy wreszcie podziwiać szafę z gadżetami promocyjnymi i wystawy w ramach Wydziałowej Przestrzeni Artystycznej.

Dostępność, ale i ułatwienia dla wszystkich naszych studentów – tych obecnych i tych przyszłych – sprawiają, że warto studiować na Wydziale Prawa i Administracji UMK. Potwierdza to również fakt, że coraz częściej na usta studentów oraz gości ciśnie się wydziałowe hasło: Brawo Prawo! n

BRAWO PRAWO!

22

Temida

Miejsca WPiA

Biblioteka Uniwersytecka przestrzenią dla kreatywnych Dominika Czyżak (Wicedyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej UMK) Wchodząc wczesnym przedpołudniem do Biblioteki Uniwersyteckiej możemy spokojnie rozgościć się na jednej z wielu dostępnych kanap czy zająć miejsce przy wybranym stoliku, których wiele czeka na gości w przestrzeni wolnego dostępu oraz w czytelniach. Cisza, nieodłączny towarzysz bibliotecznego spokoju, jest tylko pozorna. Biblioteka nie jest pusta.

Oprócz bibliotekarzy wykonujących swe codzienne obowiązki związane z gromadzeniem, opracowaniem, udostępnianiem czy konserwacją zbiorów zabytkowych są także i czytelnicy wirtualni. Biblioteka Uniwersytecka kojarzona jest najczęściej ze zbiorami drukowanymi, które faktycznie dominują jeszcze liczbowo (1.308.970 wol. książek, 602.582 wol. czasopism oraz 508.070 jednostek zbiorów specjalnych, np. rękopisów, map, nut czy plakatów) nad dostępnymi online bazami zawierającymi wszelkie e-zasoby w łącznej liczbie 247.610 jednostek, głównie e-książek i e-czasopism. Subskrybowane przez UMK e-zbiory dostępne w czytelni online (http://www. bu.umk.pl/czytelnia_online) uzupełniają, czy raczej bardziej adekwatnie należałoby stwierdzić, iż poszerzają zasoby uniwersyteckiej książnicy, czyniąc ją dostępną z każdego miejsca 24 godziny na dobę przez 7 dni tygodnia.

Bezpośredni dostęp z własnego laptopa do zawartości baz dla uprawnionych (autoryzowanych) użytkowników, jakimi są pracownicy oraz studenci i stopniowe odkrywanie wartości tych zasobów sprawia, iż praca naukowa może być prawdziwą przyjemnością.

Dzięki usłudze uwierzytelniana lekturę e-podręcznika dostępnego np. na platformie ­ibuk.pl czy e-książki z liczącej ponad 135 tys. tytułów kolekcji Ebsco academic collection można kontynuować także i w domu. Inną opcją jest przesłanie pliku tekstowego do własnej skrzynki pocztowej czy pobranie na urządzenie mobilne.

Biblioteka Uniwersytecka UMK jest nie tylko największą biblioteką akademicką północnej Polski, ale także należy do wąskiego grona uniwersyteckich książnic oferujących pełną informację o swoich zbiorach poprzez katalog dostępny online.

Biblioteka to oczywiście i przede wszystkim czytelnicy, których zarejestrowanych jest ponad 46 tys., chętnie i często odwiedzający budynek przy ul. Gagarina 13 (łącznie rocznie ponad 436 tys. odwiedzin) nie tylko by pracować naukowo ale także by uczestniczyć w licznych imprezach kulturalnych, wystawach, promocjach książek, konferencjach naukowo-dydaktycznych oraz dyskusjach i pa-

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

nelach zagadnieniowych. O tym że zbiory biblioteki, zarówno drukowane jaki elektroniczne, są podstawą badań oraz służą studentom do zdobywania wiedzy, świadczą liczby wypożyczanych rocznie woluminów (937 tys. udostępnień w ciągu roku) i sesji online (519 tys. wejść do zasobów licencjonowanych).

Biblioteka udostępnia swoje zbiory nie tylko czytelnikom zarejestrowanym, ale także w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej (ponad 81 tys. publikacji), otwartej dla wszystkich zainteresowanych zbiorami tematycznie związanymi z szeroko rozumianym Pomorzem (kpbc.umk.pl). Wśród zdigitalizowanych obiektów są, obok książek i czasopism, także mapy, muzykalia, dokumenty życia społecznego, pocztówki, grafika, a także cymelia o wyjątkowej wartości historycznej i artystycznej, np. cenne rękopisy średniowieczne z dawnej Państwowej i Uniwersyteckiej Biblioteki w Królewcu, nieudostępniane na co dzień.

Warto pamiętać, iż Biblioteka Uni-

Fot. Wojciech Ol Gmach Biblioteki Głównej UMK (zdjęcie nadesłane).

23

▶

▶ Miejsca WPiA wersytecka to także skarbnica „pomników” europejskiego dziedzictwa kulturowego, spośród których należy wymienić dzieło patrona Uczelni „De revolutionibus orbium coelestium libri VI” (wydania Norymberga 1543 i Bazylea 1566).

Otwarte dla e-czytelników jest także Repozytorium uczelniane, współtworzone przez wszystkich pracowników uczelni, deponujących swoje prace a zarządzane przez bibliotekarzy, pod których pieczą jest aktualnie ponad 2.500 zdeponowanych prac, głównie artykułów i rozdziałów prac zbiorowych.

Katalogi, biblioteka cyfrowa, repozytorium, zasoby licencjonowane

– na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, iż wyszukiwanie informacji to rzecz skomplikowana i czasochłonna. Czas poświęcony na lekturę z pewnością wpłynie na jakość pracy magisterskiej czy efekt dociekań naukowych. By uprościć tematyczne poszukiwania materiałów na stronie głównej BU dostępna jest multiwyszukiwarka, jednocześnie przeszukująca wspomniane zasoby. Jedno okienko wyszukiwawcze może wiele zdziałać, wskazując pełne teksty z zasobów licencjonowanych, artykuły z zdigitalizowanych gazet czy książki do wypożyczenia.

Podstawowe informacje nt. korzystania z Biblioteki zawierają otwarte

moduły elektronicznego kursu szkolenia bibliotecznego, przygotowane zarówno z myślą o studentach, jak również wszystkich zainteresowanych korzystaniem ze zbiorów BU. Również bibliotekarze dziedzinowi, dyżurujący codziennie przy kolekcjach dziedzinowych w wolnym dostępie zawsze chętnie podpowiedzą jak najlepiej dotrzeć do potrzebnych publikacji.

Wolny dostęp do ponad 200 tys. książek, zasoby licencjowane czy zbiory specjalne – gromadzone od lat, przechowywane i udostępniane tym, którzy wybierają Bibliotekę Uniwersytecką! n

Temida w Bibliotece WPiA Grażyna Kasprzak (Kierownik Biblioteki Wydziału Prawa i Administracji UMK)

O

gromnym udogodnieniem dla studentów, ale i pracowników Wydziału Prawa i Administracji jest jego biblioteka. Usytuowana jest w jednym z najbardziej kameralnych i spokojnych miejsc całego kampusu uniwersyteckiego na Bielanach. Taka lokalizacja, z dala od zgiełku i szumu, jest zdecydowanym zachętą do jej odwiedzenia, ale i wykorzystania możliwości, jakie oferuje swoim czytelnikom. Dzięki ciszy bowiem, zwiększa się wygoda pracy. Niemniej, jest to tylko jedna z wielu zalet.

Atutem Biblioteki Wydziału Prawa i Administracji jest szeroko rozumiana dostępność. Nie chodzi tu tylko o personel służący pomocą, ale i warunki materialno-organizacyjne.

W sytuacji, gdy na Uniwersytecie – szukając niekiedy oszczędności – ogranicza się, a nawet likwiduje się biblioteki wydziałowe, Biblioteka WPiA

24

wydłużyła godziny otwarcia: od poniedziałku do piątku czynna jest w godz.

8.00-20.00, zaś w weekendy od 9.00 do 19.00. Tym samym jest to najdłużej czynna biblioteka UMK. Podkreślenia wymaga fakt, że okres wakacyjny nie stanowi przeszkody w funkcjonowaniu biblioteki. Jako jedyna biblioteka pracujemy w wakacyjne soboty i niedziele. Jest to istotne ułatwienie nie tylko dla pracowników naukowo-dydaktycznych, ale i dla studentów, czy nawet absolwentów przygotowujących się do egzaminów wstępnych na aplikacje prawnicze.

W ostatnim czasie zaobserwować można także udostępnienie większej powierzchni dla czytelników. Obok wypożyczalni ze stanowiskami komputerowymi oraz czytelni udało się wyodrębnić tzw. wolny dostęp. Zaletą tego rozwiązania jest skrócenie czasu oczekiwania na wypożyczeBRAWO PRAWO!

nie książki, bowiem coraz większa liczba woluminów jest dosłownie na wyciągnięcie ręki. Miejsca te, ze względu na pełnioną przez nie funkcję użytkową, są specjalnie do tego przystosowane. Każde z nich jest odpowiednio oświetlone oraz wyposażone w wygodne krzesła oraz stoliki z lampką i kontaktami, do których można np. podłączyć laptopa. Wspomniane stanowiska komputerowe umożliwiają dostęp do specjalistycznych baz danych, takich jak: LEX, HeinOnline. Komfort pracy i przytulną atmosferę zapewnia przede wszystkim obecność książek.

Do zbiorów gromadzonych przez Bibliotekę Wydziału Prawa i Administracji należą wydawnictwa zwarte (książki) oraz ciągłe (czasopisma) polskie i zagraniczne z różnych dziedzin prawa, a także dziedzin pomocniczych, o charakterze naukowo-monograficz-

Temida

Miejsca WPiA nym. Wykaz prenumerowanych czasopism specjalistycznych, krajowych i obcojęzycznych, zamieszczony jest na stronie internetowej biblioteki.

Księgozbiór jakim rozporządza biblioteka, liczy ponad 60 tysiące woluminów. Składa się on z publikacji ogólnodostępnych, szczególnie chronionych – wydanych przed rokiem 1960 oraz kolekcji specjalnych. Do tych ostatnich należą: Mała Biblioteka Prawa Niemieckiego, Włoskiego i Angielskiego, Biblioteczka Prawa Morskiego i Prawa Morza, a także Biblioteka im. prof. Zdrójkowskiego – z której korzystać można w godzinach dyżurów pracowników Katedry Powszechnej Historii Państwa i Prawa.

Aby korzystanie z zasobów biblioteki uczynić możliwie najłatwiejszym i jak najbardziej intuicyjnym, zarówno w czytelni, jak i w wolnym dostępie, książki poustawiano według działów opracowane przez Polską Bibliografię Prawniczą tj. na prawo

Wolny dostęp w Bibliotece Wydziału Prawa i Administracji (Archiwum WPiA).

cywilne, karne, administracyjne itp.

Tematycznie wyszukujemy wiadomości komputerowo na stronie głównej, także z naszych komputerów jest dostęp do Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Wszelkich niezbędnych dla Czytelników informacji, zawsze chętnie i z uśmiechem udzieli obsługa biblioteki.

n

Wycieczka do Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury Kamila Olejnik (Absolwentka WPiA)

W

dniach 18-19 maja 2015 r. dla uczestników kursu dla kandydatów na aplikacje prawnicze, prowadzonego przez Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora” we współpracy z Wydziałem Prawa i Administracji UMK zorganizowano wyjazd do Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie.

Pierwszego dnia zwiedziliśmy budynki KSSiP oraz wzięliśmy udział w spotkaniu z zastępcą dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Pro-

kuratury ds. aplikacji, Panem sędzią Rafałem Dzyrem. Tematem spotkania było omówienie aktualnych zasad naboru na aplikację ogólną oraz ich przyszłych zmian. Ponadto przybliżony nam został program odbywania aplikacji przygotowującej do wykonywania zawodu sędziego i prokuratora.

Kolejnego dnia mogliśmy przyjrzeć się z bliska zajęciom prowadzonym przez wykładowców KSSiPu. Wzięliśmy udział w zajęciach z prawa cywilnego, prowadzonych przez SSO Hannę Daniel (prowadzącej także zajęcia na na-

szym kursie) oraz w zajęciach z prawa handlowego, prowadzonych przez SSO Michała Niedźwiedzia. W wolnych chwilach nie zabrakło również czasu na kontemplację uroków Krakowa. Odwiedziliśmy m. in. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa – Podziemia Rynku.

Serdeczne podziękowania kierujemy dla Pana prokuratora Andrzeja Leciaka, który opiekował się nami podczas pobytu w Krajowej Szkole oraz Pana prof. Arkadiusza Lacha za organizację wyjazdu. n

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

25

▶

▶ Karty pamięci

Wspomnienie o Antonim Balcerzyku, byłym Prezesie Sądu Apelacyjnego w Toruniu Prof. dr hab. Ryszard Paczuski

A

ntoni Balcerzyk (od 6 czerwca 1945 r. do 30 kwietnia 1949 r., Sędzia Sądu Najwyższego w Warszawie (od 1 maja 1945 r. do 30 kwietnia 1950 r.) oraz wykładowca prawa karnego materialnego i formalnego (w okresie 19451950) zatrudny w Katedrze Prawa Karnego Wydziału Prawnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Pan mgr Antoni Balcerzyk był wybitnym prawnikiem, znawcą prawa karnego materialnego i formalnego, cenionym profesjonalistą stosowania tego prawa, związanego z jego pracą zawodową w organach wymiaru sprawiedliwości, na stanowiskach w prokuraturze i w sądownictwie.

W swojej ponad 40-cioletnej aktywności zawodowej był także cenionym pedagogiem, będąc nauczycielem i wychowawcą wielu pokoleń młodzieży, poczynając od pracy nauczyciela szkoły powszechnej w Klementynowie, gm. Łęczna pow. Piotrków (19171918); następnie nauczyciela historii w Gimnazjum Koedukacyjnym w Rypinie (1924-1927). Po wyzwoleniu, spod okupacji niemieckiej, Lublina

kierownictwo Resortu Sprawiedliwości PKWN powierzyło mu z dniem 3 sierpnia 1944 r. organizowanie prokuratury apelacyjnej i prokuratur okręgowych na terenie apelacji lubelskiej.

Równocześnie w tym czasie, w warunkach wojennych, pełnił obowiązki prokuratora apelacyjnego (do marca 1945 r.) oraz wykładowcy prawa karnego w Szkole Oficerów Milicji Obywatelskiej w Lublinie, podnoszącego kwalifikacje kadry przyszłych oficerów M.O. W latach 1948-1950 prócz wykładów prawa karnego i materialnego na UMK, prowadził wykłady prawa karnego materialnego w Szkole Prawniczej w Toruniu z uwzględnieniem ćwiczeń prowadzonych przez asystentów pod jego kierownictwem.

Jego rozległa wiedza z zakresu teorii i praktyki stosowania prawa karnego, wsparta znajomością podstaw organizacji i zarządzania, odnoszących się do sprawnego funkcjonowania sądownictwa i prokuratury, spotkała się z uznaniem i zainteresowaniem ówczesnego Ministerstwa Sprawiedliwości, które podjęło decyzję w marcu 1945r. przeniesienia go do Poznania z poleceniem organizowania prokuratury apelacyjnej i prokuratur okręgowych na terenie apelacji poznańskiej.

Za twórczą pracę tworzenia podstaw prawno-ustrojowych organizacji i fun­ kcjonowania polskiego sądownictwa wyróżniony został przez przyznanie mu w dniu 22 lipca 1946 r. Orderu

BRAWO PRAWO!

26

Odrodzenia Polski IV klasy (Nr leg.26411/420/).

Znamienną cechą osobowości Pana mgr. Antoniego Balcerzyka w całym okresie jego aktywnego życia jest, że należał on do tej grupy wybitnych polskich intelektualistów, urodzonych w okresie zaborów1, których rodzice napotykali na poważne utrudnienia zapewnienia ich dzieciom podstawowej oświaty w szkole powszechnej lub gimnazjum z braku takiego elementarnego szkolnictwa polskiego, a korzystanie ze szkół prywatnych z obowiązkowym językiem państwa zaborczego wiązało się z ponoszeniem zbyt wysokich kosztów by można było wszystkim z tych form szkolnictwa korzystać2. W zaborze rosyjskim, w którym A. Balcerzyk, jako młodzieniec dorastał do pełnoletniości, były to przeważnie prywatne szkoły średnie 1 A. Balcerzyk urodził się 8 stycznia 1897 r. we wsi zaboru rosyjskiego – w Uszczynie, pow. Piotrków Trybunalski, woj. Łódzkie, jako syn Marcina (zm. w 1935) i Małgorzaty (zm. w 1918 r.)

Balcerzyków z rodziny rolniczej, utrzymującej się z siedmiohektarowego gospodarstwa.

2 Np. A. Balcerzyk początkowo uczęszczał do powszechnej szkoły wiejskiej, a wkrótce – od 1909 r. – do rosyjskiego państwowego gimnazjum w Piotrkowie, w którym ukończył 6 klas. Jednakże w związku z wybuchem w 1914 r. I-szej wojny światowej, w okresie której warunki materialne jego rodziców uległy pogorszeniu do tego stopnia, że zaszła konieczność zrezygnowania z nauki i podjęcia pracy jako robotnik w gospodarce leśnej.

Temida

Karty pamięci z ograniczonymi możliwościami nauczania języka polskiego. Nie było też ani jednej wyższej uczelni, a jedyną możliwością młodzieży dostępu do studiów wyższych był wyjazd na studia uniwersyteckie zagraniczne. Natomiast ukształtowanie ich osobowości przenikniętej głębokim patriotyzmem z dążnością zdobycia wykształcenia, przygotowującego ich na studiach wyższych do zawodów prawniczych lub medycznych (jak studia medyczne lub prawnicze), które w ich przekonaniu mogłyby służyć zaspokajaniu najbardziej palących potrzeb ojczyzny nastąpiło dopiero po odzyskaniu niepodległości państwa polskiego w 1918 r. Korzystając z tych możliwości A. Balcerzyk po odbyciu służby w wojsku polskim (1918-1920 r. z uzyskaniem stopnia sierżanta), podjął się w 1921 r. odbycia wyższych studiów prawniczych, które ukończył w 1926 r. na Wydziale Prawnym Uniwersytetu Warszawskiego.

Po ukończeniu uniwersyteckich studiów prawniczych odbył w latach 1927-1929 aplikację sądową w Sądzie Okręgowym w Płocku, na podstawie której mianowany został na asesora sądowego; w 1930 r. został podprokuratorem; w 1932 r. wiceprokuratorem Sądu Okręgowego w Płocku a w 1939 r. wiceprokuratorem Sądu Apelacyjnego, pozostając na tym stanowisku do wybuchu wojny w 1939 r. Przeżywając mroczne lata okupacji wykazał patriotyczną postawę stając się działaczem niepodległościowego podziemia, biorącym czynny udział w tworzeniu i funkcjonowaniu polskiego sądownictwa podziemnego, którego zadaniem było orzekanie w sprawach przestępstw obywateli polskich zagrożonych karą śmierci za działania na szkodę obywateli lub państwa podziemnego (będących donosicielami, kolaborantami albo antysemitami, współpracującymi z Gestapo lub innymi organami wła-

dzy okupacyjnej), piastując funkcję na stanowisku wiceprokuratora sądu podziemnego w Lublinie. Brał też udział w organizowaniu przez Armię Krajową akcji uwalniania więźniów z więzień okupanta (m.in. w korespondencji będącej w posiadaniu córki A. Balcerzyka Pani Hanny Józefiak jest wzmianka o zorganizowaniu przez jej ojca udanej ucieczce jego brata z aresztu niemieckiego na Rakowieckiej w Warszawie).

Po zakończeniu II wojny światowej, w okresie PRL-u Pan mgr Antoni Balcerzyk, podobnie jak szereg innych wybitnych polskich intelektualistów niezależnie od swych osobistych przekonań poglądowych na temat życia w ustroju państwa socjalistycznego, narzucanego przez obce mocarstwo, niemającego charakteru demokratycznego państwa prawnego, nie wyemigrował za granicę, lecz zdecydował się żyć w Polsce i dla Polski dzieląc, jak zawsze ko1ejne losy narodu. Wiódł życie skromne i bardzo pracowite. Ujawniając swój talent organizacyjny oraz kwalifikacje nabyte w okresie Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej, po ukończeniu wyższych studiów prawniczych, wskazujące na bardzo dobre przygotowanie do zawodów prawniczych w organach wymiaru sprawiedliwości, wsparte bogatymi doświadczeniami praktyki z tytułu piastowania w tych organach odpowiedzialnych stanowisk kierowniczych oraz z uwzględnieniem także wykonywania trudnych, niebezpiecznych i odpowiedzialnych zadań (w latach 1946-1950), o których była wzmianka wyżej, a w latach 1945-1950 rozbudził ze strony organów władzy PRL zainteresowanie swoją osobowością, talentem organizacyjnym i umiejętnościami profesjonalnymi, co znalazło swój wyraz w zapraszaniu go do brania udziału w pracach kolegialnych organów władzy terenowej jak np. jako członka Wojewódzkiej

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Rady Narodowej w Bydgoszczy (w latach1946-1949) bądź przez też powierzanie sprawowania znaczących funkcji kierowniczych w organach wymiaru sprawiedliwości jak np. funkcja Prezesa Sądu Apelacyjnego w Toruniu (od 6 czerwca 1945 r. do 30 kwietnia 1949 r.) albo Sędziego Sądu Najwyższego w Warszawie (od 1 maja 1949 r. do 1950 r.) oraz w wielu organizacjach społecznych.

Był bowiem założycielem i pierwszym Przewodniczącym Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza w Toruniu (w 1945 r.); członkiem Zarządu Głównego Prawników Demokratów w Warszawie, późniejszego Zrzeszenia Prawników Polskich3 (w latach 1946-1948).

Poczynając od 1950 roku, czołowym zadaniem przestała już być w Polsce Ludowej działalność twórcza wysoko wykwalifikowanych prawników z doświadczeniem wieloletnim nabytym na stanowiskach przedwojennych prokuratorów i sędziów (z wyjątkiem cywilistów), lecz zaczął się okres ich dyskryminacji politycznej nazwanej „kultem jednostki”, od3 Natomiast jak wynika z osobistego oświadczenia A. Balcerzyka wyrażonego w życiorysie był bezpartyjny i nie brał czynnego udziału w pracy politycznej.

Antoni Balcerzyk (zdjęcie pochodzące ze zbiorów rodzinnych).

27

▶

▶ Karty pamięci noszącym się do osobowości Stalina i nazywanym „stalinizmem”. Usuwano więc przedwojennych sędziów i prokuratorów, przenosząc przy tym młodych i doświadczonych ludzi na bardzo niskie emerytury. Wszyscy usunięci ze stanowisk objęci zostali dyskryminacją prawną obligującą do zakazu pracy w instytucji państwowej. Przestały się liczyć kwalifikacje i rzetelne wykonywanie obowiązków służbowych oraz zaangażowanie w tworzenie i branie udziału w społecznej pracy zawodowych stowarzyszeń, o których była mowa wyżej.

Tego rodzaju akcje charakterze represyjnym, będące wyrazem stalinowskiej „dyktatury proletariatu”, opartej na teorii szerokiego stosowania kryterium zaliczania wielu obywateli do tzw. „wrogów ludu”, do których można było stosować metody przemocy wobec ludzi niewinnych, obejmujących stosunkowo szerokie (nie tylko sędziów i prokuratorów) warstwy społeczeństwa4.

Oczywiście wspomniana dyskryminacja prawna przedwojennych sędziów i prokuratorów nie mogła ominąć mgr. A. Balcerzyka. Po przeniesieniu go w stan spoczynku z dniem 1 4 Nie wyłączając profesorów i studentów; przykład dyskryminacji profesorów: utrudnianie kariery naukowej mojego promotora pracy doktorskiej Profesora Zbigniewa Janowicza Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM), który pod kierunkiem Prof.

Stanisława Kasznicy (UAM), rektora tej uczelni w latach 1929-1931, uczestnika tajnego nauczania w czasie okupacji hitlerowskiej jako jego asystent przygotował i obronił w 1948 r. rozprawę doktorską, co spowodowało, że te kontakty i znajomość z Prof. Stanisławem Kasznicą, którego syn był działaczem niepodległościowego podziemia sprawiło, miały przełożenie na działanie ówczesnej władzy. Prof. Janowicz na tytuł profesora czekał aż 23 lata (por. W. Sawczyn, Sprawozdanie z uroczystości odnowienia doktoratu prof. zw. dr. Zbigniewa Janowicza, Administracja. Teoria.

Dydaktyka. Praktyka, Nr 4(21)/2010, s. 170 i nast.).

maja 1950 r., związanego z zaniechaniem prowadzenia wykładów na UMK w Toruniu, mgr A. Balcerzyk rozpoczął pracę na stanowisku radcy prawnego w referacie wodno-prawnym w Wojewódzkim Zarządzie Wodno-Melioracyjnym (W.Z.W.M.) z siedzibą w Toruniu (jednostce organizacyjnej Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy), do którego z biegiem wydarzeń otrzymałem skierowanie nakazem pracy – wbrew moim prośbom by było to skierowanie do Komisji Arbitrażowej w Bydgoszczy (będącej stałym miejscem mojego zamieszkania z rodzicami). Gdy zgłosiłem się ze skierowaniem nakazu pracy do W.Z.W.M. zanim zostałem przyjęty, w gabinecie dyrektora, który jeszcze nie zdołał wrócić z wyjazdu służbowego do Bydgoszczy, uzyskałem od pracowników informację, której nie znałem i n.b. – z której się ucieszyłem, że stanowisko określone w nakazie pracy jest już zajęte przez wysoko wykwalifikowanego prawnika, b. sędziego oraz b. wykładowcę UMK w Toruniu p. mgr. A. Balcerzyka, który cieszy się zarówno dużym uznaniem kierownictwa, jak i wysokim autorytetem moralnym i intelektualnym wszechstronnie wykształconym w środowisku pracy, chętnie pomagającym ludziom. Ten fakt, że wspomniane stanowisko jest już zajęte i że „nie potrzebujemy nikogo zatrudniać” potwierdził również Zastępca dyrektora, który mnie przyjął w gabinecie.

Jednakże gdy wkrótce wrócił dyrektor p. inż. Chojnacki, oświadczył, że niestety będę musiał objąć to stanowisko, bo otrzymał właśnie polecenie, że z dniem 31 grudnia 1952 r. umowa o pracę z p. mgr. A. Balcerzykiem musi być rozwiązana. Przez szacunek do człowieka, którego losy poznałem zaproponowałem, by na podstawie porozumienia stron odstąpić od obowiązku zatrudnienia mnie w wykonaniu nakazu pracy. Jednakże jednostka

BRAWO PRAWO!

28

zwierzchnia nie zezwoliła na tego rodzaju porozumienie, powołując się na wspomniany zakaz zatrudniania przedwojennych sędziów lub prokuratorów w instytucjach państwowych.

Zaproponowałem w tej sytuacji inną formułę oświadczając, że do wykonywania zadań, wchodzących w zakres obowiązków radcy prawnego d/s wodno-prawnych nie jestem w ogóle przygotowany i w związku z tym uważam za konieczne odpowiednie przedłużenie p. mgr. A. Balcerzykowi okresu pracy by mnie dokładnie zapoznał z zasadami oraz procedurą postępowania wodno-prawnego, przechodząc pod jego kierunkiem pewnego rodzaju „aplikację”. I ta koncepcja spotkała się z aprobatą i przyjęta została nie tylko z moim, ale także i dyrektora Chojnackiego zadowoleniem i z wyrozumieniem jednostki zwierzchniej.

Miałem sposobność bliskiej i efektywnej współpracy z człowiekiem wyjątkowej osobowości; uczciwym i bardzo skromnym, wszechstronnie wykształconym, który prócz znajomości prawa będącego przedmiotem jego profesjonalnych zainteresowań, znał prawo wodne, oraz języki: łacinę, niemiecki, francuski i rosyjski, Uznawany był za dobrego oratora oraz za bardzo dobrego Polaka i patriotę5.

Niestety wszystkie jego zasługi, kwalifikacje i doświadczenie przekreślił stalinizm. Jego osobiste problemy oraz nadwątlone zdrowie spowodowały, że p. mgr A. Balcerzyk zmarł nagle w wieku 64 lat w dniu 2 września 1961 r. n

5 W dokumentach rodzinnych wspomina się list napisany przez p. Czesława Chybowskiego do żony p. A Balcerzyka po wielu latach od jego śmierci, w którym autor listy zaakcentował: „Miałem w Lublinie do 1939 r. i w czasie okupacji niemieckiej serdecznego przyjaciela, b. dobrego Polaka i patriotę, prokuratora Sądu Apelacyjnego p. Antoniego Balcerzyku”.

Temida

Wydarzenia

Wydziałowa Przestrzeń Artystyczna Z inicjatywy Dziekana WPiA – Pana Prof. Tomasza Justyńskiego funkcjonuje Wydziałowa Przestrzeń Artystyczna, a co więcej – może pochwalić się kolejnymi sukcesami.

Pierwsza z wystaw, pt. face-to-face, zainaugurowała współpracę Wydziału Prawa i Administracji z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK. Prezentowane portrety (rzeźby) miały zwrócić uwagę na paradoks dzisiejszych czasów, o czym przypomina m.in. znany amerykański psycholog prof. Philip Zimbardo. Internet sprawia, że zanika między ludźmi metafizyka. Tak trudno dziś zatrzymać się i dostrzec w drugiej osobie człowieka.

A przecież sami w tłumie widzimy siebie jako jednostkę niepowtarzalną.

Druga z wystaw poświęcona była twórczości Tadeusza Gapińskiego.

Ten obdarzony niezwykłym talentem toruński pejzażysta ma w swoim dorobku szereg obrazów ilustrujących przyrodę i architekturę Starego Miasta, czy Bydgoskiego Przedmieścia.

Jego pracy zdobią wiele gabinetów Uniwersytetu, a dla niektórych droga życiowa i „zawodowa”, jaką przeszedł T. Gapiński generuje porównania do Nikifora. Odnotowania wymaga fakt, że wystawie towarzyszył specjalnie wydany folder dokumentujący twórczość artysty.

Kolejna wystawa – pt. Uśmiech Temidy – prezentowała cykl grafik autorstwa Piotra Jagodzińskiego.

Ten twórca rysunków satyrycznych oraz komiksów na zlecenie Dziekana WPiA przygotował humorystyczne rysunki, którym opatrzono m.in. wydziałowe kubki. Możemy więc uśmiechnąć się, gdy na jednej z grafik widzimy więźnia, który swojemu towarzyszowi w celi zdradza, że najlepsze imię dla córki to „Amnestia”. Udało się stwo-

Dziekan WPiA Pan Prof. Tomasz Justyński z artystą Tadeuszem Gapińskim podczas otwarcia wystawy (Archwium WPiA).

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wystawa face-to-face (Archwium WPiA).

29

▶

▶ Wydarzenia rzyć interesujący cykl, a ostatnio pojawiły się kolejne grafiki – tym razem z serii „Słynne procesy”.

W ramach czwartej wystawy zaprezentowano rzeźbę pt. Jeździec, której autorem jest Karol Doiczman, student Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Praca przedstawia bryłę uchwyconą w ruchu z ujeżdżającą ją postacią. Jej kierunek i pochylenie ma oddawać wrażenie pędu. Jednakże ciężar bryły – jej opór – uświadamia, że ruch jest niczym innym, jak tylko złudzeniem.

Jest ona aluzją do każdego „Ja”, gdyż często nie dostrzegamy tego, że nasza „bryła” również już dawno wytraciła swój impet.

Piąta wystawa pt. Toruń w konwencji retro to zbiór fotografii Bydgoskiego Przedmieścia i Starówki.

Autorzy, pod kierunek Pana dra Z. Filipiaka z Katedry Powszechnej Historii Państwa i Prawa, starali się uchwycić dawny charakter, bez wyraźnych elementów współczesności. Oglądając prezentowane zdjęcia można wyciszyć się i z pewnym dystansem odnieść się do XXI wieku.

Wystawa ta zainaugurowała powstanie „Małej galerii fotografii WPiA”, na

stałe mieszczącej się w przestrzeni na parterze, łączącej stary i nowy budynek Wydziału.

Szóstym projektem w ramach Wydziałowej Przestrzeni Artystycznej była wystawa pt. Sztuka a prawo karne, której autorem jest Pan Prof.

Uwe Scheffler z Uniwersytetu Viadrina we Franfurcie nad Odrą. Wystawa obejmuje 11 tablic; na każdej z nich w dwóch kazusach przedstawiony jest inny aspekt krzyżowania się dróg sztuki i prawa karnego, dotyczący np. kradzieży, bluźnierstwa, fałszerstwa czy też pornografii.

W ostatnich zaś dniach czerwca br. otwarto kolejną wystawę rzeźby klasycznej. Prezentowane prace zrealizowane zostały w ramach zajęć dydaktycznych w Zakładzie Rzeźby Wydziału Sztuk Pięknych. Są to kopie dzieł pochodzących z różnych okresów historii. Wykonane zostały ze sztucznego piaskowca, sztucznego wapienia i ceramiki.

Niewątpliwie pomysł obcowania ze sztuką na co dzień przyjął się i ma się dobrze. Świadczą o tym kolejne plany wystawowe. Nie bez znaczenia jest tu i obcowanie ze sztuką na co

Wystawa rzeźby klasycznej (Archwium WPiA).

dzień, co tylko rozwija nasze poczucie estetyki. n

Samoobsługowa jadalnia WPiA (Archiwum WPiA).

30

Temida

Wydarzenia

Sztuka a prawo karne prof. dr dr hab. Uwe Scheffler (Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą)

W

ystawa „Sztuka a prawo karne”1, składająca się z jedenastu tablic z obrazem i tekstem, powstała w 2013 r. Opiera się na inicjatywie z kręgu moich współpracowników i została następnie wspólnie przygotowana przez cały zespół katedry.

Tablice ekspozycyjne prezentowane były najpierw od października 2013 r. na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Potem wystawę (dodatkowo z tablicami w języku polskim) można było oglądać w Collegium Polonicum w Słubicach, a następnie na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu.

Kolejnym przystankiem był w marcu 2015 r. Wydział Prawa i Administracji poznańskiego Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Następnie ekspozycja gościła od kwietnia 2015 r. w bibliotece Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Wreszcie, w obecności dziekana prof. dr. hab. Tomasza Justyńskiego, 15 maja 2015 r. nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Asystentki z mojej katedry ( Joanna Melz, Alice Bielecki, Claudia Zielińska) wygłosiły referaty związane z tematyką tablic „Sztuka a fałszerstwo” oraz „Sztuka a uszkodzenie rzeczy”.

Wystawa dotycząca „Sztuki i prawa karnego” – czyż nie nasuwa się natychmiast pytanie, dlaczego

zdecydowaliśmy się właśnie na taką tematykę? Czy nie należałoby z początku uznać, że „Sztuki z prawem karnym” nie łączy raczej wiele interesujących punktów?

Po głębszym zastanowieniu moż­ ­na jednak szybko zauważyć, że sztuka może być zarówno pasywnie „ofiarą”, jak i aktywnie „sprawcą” przestępstw.

Odnosi się to w równej mierze do prawa karnego w Polsce jak i w Niemczech.

Sztuka bywa ofiarą (dokładniej rzecz ujmując: poszkodowanym), gdy staje się obiektem uszkodzenia, kradzieży lub fałszerstwa. W tym miejscu szybko zaczynają się pojawiać ciekawe i jeszcze długo nie w pełni zbadane zagadnienia, które pozwalają karnistom zajmującym się takimi konstelacjami przypadków spojrzeć na ustawę z innego punktu widzenia i jednocześnie zmuszają ich do stosowania przepisów odgrywających podrzędną rolę w trakcie studiów. Oto przykładowe hasło: ani niemieckie ani

1 Treść artykułu opiera się na słowie wstępnym, które autor wygłosił 15.05.2015 r. podczas wernisażu wystawy „Sztuka a prawo karne“ na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

polskie prawo karne nie zna odrębnego przestępstwa noszącego nazwę fałszowania dzieł sztuki!

Ponadto w kręgu przestępstw przeciw sztuce mamy do czynienia z najdziwniejszymi sprawcami, a więc nie tylko ze zwyczajnymi przestępcami: należą do nich na przykład szaleni „mordercy sztuki”, krążący potajemnie z kwasem solnym po muzeach2, jak również genialni malarze, „zarabiający” na luksusowe życie fałszowaniem wielkich mistrzów3.

Z drugiej strony sztuka jest sprawcą (a dokładniej: narzędziem przestępstwa w rękach artystów) przede wszystkim wówczas, gdy szokuje, obraża lub prowokuje.

Grupy przypadków są tu niezwykle różnorodne: artysta może na rysunkach bądź obrazach wyśmiewać się z symboli państwowych czy też 2 Por. tablica „Sztuka a uszkodzenie rzeczy”.

3 Por. tablica „Sztuka a fałszerstwo”.

Wystawa Sztuka a prawo karne (Archiwum WPiA).

31

▶

▶ Wydarzenia religijnych, jak flaga państwowa lub krzyż4, może też w karykaturach na przykład lekceważąco przedstawić polityka jako zwierzę lub owoc, opierając się na jego fizjonomii5. Artysta może również łamać tabu na zdjęciach albo w filmach, jak choćby w skrajnie drastyczny sposób pokazując perwersje, odchody czy zwłoki, jak robi to w swych seriach zdjęć Amerykanin Andres Serrano. Artysta może wreszcie dokonywać w teatrze uboju zwierząt6 lub wykonywać na scenie czynności seksualne, jak czynili to „wiedeńscy akcjoniści”.

Nie możemy w ramach wystawy zaprezentować wszystkich wariantów 4 Por. tablica „Sztuka a zagrożenie państwa” oraz „Sztuka a bluźnierstwo”.

5 Por. tablica „Sztuka a znieważenie”.

6 Por. tablica „Sztuka a znęcanie się nad zwierzętami”.

i nie chcemy pokazać wszystkiego. Nie da się chyba uniknąć, że każdy z nas na poszczególne motywy zareaguje ze wstrętem. Lecz tu właśnie chodzi o granicę tego, co jeszcze dozwolone, tego, co uznać można za ewentualnie jeszcze do przyjęcia.

Właśnie ta granica jest ciekawa z punktu widzenia prawnego. „Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej” – głosi polska konstytucja7, a niemiecka Ustawa Zasadnicza podobnie mówi, że sztuka jest „wolna”8. Lecz czym jest „sztuka”?

7 Art. 73 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: „Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury.”.

8 Art. 5 ust. 3 zd. 1 Ustawy Zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec: „Sztuka i nauka, badania i nauczanie są wolne”.

Czy istnieją granice tych wolności9?

Czy nie należałoby jednak przyjąć, że od pewnego momentu powinna podlegać karze jako znieważenie, znęcanie się nad zwierzętami, bluźnierstwo albo pornografia?

A może sztuce dozwolone jest zupełnie „wszystko”, czy malarz może nawet ukraść swoje pędzle, a fotograf specjalizujący się w zdjęciach erotycznych zmusić każdego do pozowania?

Wystawa „Sztuka a prawo karne” próbuje zbliżyć się do odpowiedzi na te pytania, które co do zasady odnoszą się w równej mierze do niemieckiego jak i polskiego porządku prawnego.

Tłumaczenie: Joanna Melz.

9 Por. tablica „Sztuka a jej wolność”.

Tablice w ramach wystawy Sztuka a prawo karne (Archiwum WPiA).

32

Temida

Wydarzenia

Powstała Rada Kół Naukowych WPiA! Natalia Maria Tończyk

S

tudia to nie tylko okres odbywania zajęć i zdawania egzaminów.

To również czas poznawania nowych ludzi i poszerzania własnych horyzontów. To także moment rozwoju własnych zainteresowań i pasji, w tym tych o charakterze naukowym, tematycznie związanych z studiowanym kierunkiem. Takie możliwości daje między innymi działalność w kołach naukowych.

Na Wydziale Prawa i Administracji UMK aktualnie funkcjonuje ponad 30 kół naukowych. Ich zakres badawczy jest niezwykle szeroki – od „klasycznych” dziedzin i gałęzi prawa, poprzez komparatystykę prawniczą do wąsko zakreślonych zagadnień prawnych, nierzadko wykreowanych przez rozwój nauk prawnych. Działalność kół naukowych przybiera różnorakie formy. Są to spotkania i dyskusje, a także seminaria, sympozja, warsztaty oraz konferencje i zjazdy naukowe. Koła organizują także wykłady, konkursy, symulacje rozpraw. Członkowie kół podejmują prace badawcze, a ich wyniki często są publikowane.

Tak szeroka działalność naukowa niewątpliwie jest powodem do dumy.

Jednocześnie jednak wymaga pewnej koordynacji oraz współpracy z i między kołami. Przez lata sprawami kół naukowych zajmowała się Wydziałowa Rada Samorządu Studenckiego, ale wobec ogromnego zainteresowania studentów taką formą działalności, jak praca w kołach naukowych, a co za tym idzie rosnącej liczby kół i spraw z nimi związanych Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Pan Prof. Tomasz Justyński powołał Radę

Kół Naukowych (RKN). Zaznaczyć należy, że kwestia ta była przedmiotem spotkania Pana Dziekana z przedstawicielami kół naukowych, jakie miało miejsce w dniu 31 marca br., a sama idea uzyskała pełną aprobatę ze strony studentów.

Rada jest organem kolegialnym i kadencyjnym; niezależnym od Samorządu Studenckiego, podległym bezpośrednio Dziekanowi WPiA. Tworzona jest przez osoby aktywnie pracujące w kołach naukowych, mające doświadczenie w studenckiej działalności naukowej, znające wyzwania i problemy, jakie stoją przed młodymi adeptami nauki. Aktualnie funkcję Prezesa RKN pełni stud. Natalia Tończyk, a członkami Rady są: stud. Oktawia Braniewicz i stud. Konstancja Paczkowska.

Rada Kół Naukowych przejęła dotychczasowe kompetencje WRSS związane z kołami naukowymi; ma współpracować z Samorządem Studenckim w zakresie realizacji polityki finansowej. Dodatkowo warto wskazać na to, iż Rada ma dbać o dobro i rozwój studenckiego ruchu naukowego na WPiA. W tym celu RKN koordynuje i wspiera prace kół naukowych, pomaga w komunikacji i kooperacji między nimi oraz pośredniczy między kołami a Władzami Wydziału. Rada tworzy wydziałową aktualną bazę kół naukowych wraz z informacjami o ich działalności. Do jej zadań należy również opiniowanie wniosków składanych do Dziekana WPiA – o wyrażenie zgody na organizację konferencji i innych wydarzeń o charakterze naukowym; o objęcie patronatem honorowym; o udostęp-

nienie Sali Posiedzeń Rady Wydziału; o wyrażenie zgody na używanie logo WPiA, o dofinansowanie, etc. RKN działa na rzecz integracji środowiska wydziałowych kół naukowych, zwiększenia współdziałania między nimi tudzież podejmowania współpracy z innymi ośrodkami naukowymi. Rada podjęła też starania na rzecz wsparcia nawiązywania i utrzymywania przez koła naukowe kontaktów naukowych z zagranicą.

Aktualnie trwają prace nad wydziałowym periodykiem, na łamach którego studenci mogliby publikować wyniki swoich badań naukowych.

Chodzi tu szczególnie o te osoby, które stawiają pierwsze kroki na ścieżkach nauki. Dbając o poziom wydarzeń naukowych – konferencji, sympozjów i seminariów odbywających się na Wydziale i organizowanych przez koła działające na Wydziale, Rada będzie wnioskować o wyróżnienie najlepszych projektów przez Władze Wydziału. Podkreślić należy również, że RKN jest organem niedawno powstałym, a zatem zakres jej działalności będzie się sukcesywnie zwiększał.

Szczegółowe informacje na temat funkcjonowania studenckiego ruchu naukowego i Rady Kół Naukowych, jak i poszczególnych kół można znaleźć na stronie internetowej www.law. umk.pl w zakładce pn. studenci. n

Wydziałowy pendrive (Archwium WPiA).

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

33

▶

▶ Wydarzenia

Pracodawcy z Wydziałem Prawa i Administracji

M

ija blisko rok od powołania Forum Pracodawców na Wydziale Prawa i Administracji UMK. Przypomnieć należy, że z inicjatywy Dziekana WPiA Pana Prof. Tomasza Justyńskiego w lipcu ubiegłego roku zaproszenie do udziału w pracach Forum skierowano do przedstawicieli pracodawców, atrakcyjnych ze względu na losy absolwentów naszego Wydziału.

Ta nowa inicjatywa Władz Dziekańskich była odpowiedzią na analizy monitoringu dalszych kierunków rozwoju zawodowego absolwentów, jak również uważnego śledzenia zmian na bardzo dynamicznych rynku pracy.

Raporty, sporządzane przez Biuro Karier UMK, wskazują, że nasi absolwenci radzą sobie całkiem dobrze,

ale – co charakterystyczne dla absolwentów wszystkich szkół wyższych – pracodawcy wskazują na deficyt tzw. kompetencji komunikacyjnych.

W tym miejscu tylko odnotowania wymaga fakt, że absolwenci kierunków: prawo i administracja w ocenie pracodawców – według rankingu tygodnika „Wprost” – są oceniani bardzo dobrze i zajmują trzecie miejsce w skali kraju.

Za powołaniem Forum przemawiała też okoliczność, że liczba studentów na Wydziale wzrasta i wymusza to pewne zmiany.

W odpowiedzi na zaproszenie do współpracy w skład Forum weszli: Prezes Sądu Okręgowego w Toruniu Pan Jarosław Sobierajski, Prokurator Okręgowy w Toruniu Pani Wiesława

Zyman, Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Toruniu Pan Wiktor Indan-Pykno, Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Toruniu Pan Stefan Mucha, Prezes Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu Pan dr Marek Żmuda, Dyrektor Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Bydgoszczy Pani Barbara Antkiewicz, Prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy Pan Tadeusz Dobek, Komendant Komendy Miejskiej Policji w Toruniu Pan Antoni Stramek, Dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu Pan Artur Janas, Dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – Oddział w Toruniu Pan Bronisław Pierzynowski, a także Prezes Wojewódz-

Uczestnicy I posiedzenia Forum Pracodawców przy WPiA (Archwium WPiA).

34

Temida

Wydarzenia kiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Pani Emilia Kawka-Patek. Jako reprezentant Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Pana Piotra Całbeckiego delegowany został Sekretarz Województwa Pan Marek Smoczyk; aktywnie uczestniczy w pracach Forum Pani Wiesława Murawska z Urzędu Marszałkowskiego. Z ramienia Prezydenta Miasta Torunia Pana Michała Zaleskiego członkiem Forum jest Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Toruniu Pan Adam Horbulewicz.

Wskazać w tym miejscu należy również na udział Pana mec. Ryszarda Wilmanowicza, reprezentującego również WUP w Toruniu oraz Pana komendanta Macieja Lewandowskiego. Środowiska akademickie reprezentowane jest przez Kolegium Dziekańskie z Dziekanem Prof. T. Justyńskim na czele i Samorząd Stu-

dencki WPiA, a także Kierownik Biura Karier UMK Panią Ewę Banaszak, której wiedza w zakresie problemów poruszanych podczas prac Forum jest niezastąpiona.

Dotychczas odbyły się cztery posiedzenia Forum, poświęcone m.in. praktykom studenckim, czy prezentacji projektu programu studiów na kierunku prawo ochrony środowiska.

Na ostatnim, czerwcowym spotkaniu zaprezentowano projekt pod roboczą nazwą „Kompetentna Temida”, jaki Wydział przygotował w związku z konkursem ogłoszonym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a którego celem jest podnoszenie atrakcyjności osób przygotowujących się do wejścia na rynek pracy (studenci ostatniego roku studiów). Wskazać należy, że w ramach Forum powołano pierwszą grupę roboczą, której celem jest opracowanie modelu praktyk.

Już pierwsze miesiące działalności Forum ujawniły ogromny potencjał ze strony szeroko rozumianego środowiska pracodawców, a przede wszystkim życzliwość i wsparcie dla działań podejmowanych przez Władze Wydziału. Nie tylko więc np. program studiów zyskał aprobatę, ale i dyskusja towarzysząca prezentacji wskazała kierunki dalszych prac. Podobnie, na kanwie doświadczeń w zakresie praktyk studenckich, sformułowane zostały pewne postulaty, ważne dla samych studentów, jak i osób odpowiedzialnych za proces praktyk na Wydziale. Zresztą, wskazać należy, że w pracach Forum aktywnie uczestniczą wydziałowi pełnomocnicy ds. praktyk.

Mając wsparcie ze strony pracodawców, wydaje się, że proces podnoszenia jakości kształcenia będzie o wiele bardziej dynamiczny, a korzyści studenci i pracownicy będę mogli dostrzec niebawem. n

Niepełnosprawni w Parlamencie Studentów RP Jakub Waszak

W

dniach 1-2 maja br. w Toruniu miało miejsce I posiedzenie komisji ds. niepełnosprawności, która działa przy Parlamencie Studentów Rzeczypospolitej Polskiej. Wzięli w nim udział wszyscy jej członkowie wraz z przewodniczącym, którym od 1 stycznia br. jest student Wydziału Prawa i Administracji UMK – Jakub Waszak. Program obrad uwzględniał kierunki prac komisji oraz integrację osób odpowiedzialnych za sprawy studentów z niepełnosprawnością.

Z tej okazji chciałbym przypomnieć sylwetkę i zadania Pełnomocnika ds. niepełnosprawności Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej.

W dniu 9 listopada 2014 r. na Zjeździe Sprawozdawczo-Wyborczym PSRP został wybrany nowy przewodniczący Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej. Został nim Pan Mateusz Mrozek. Następnie, w dniach 9-11 listopada w Tryszczynie odbyło się I posiedzenie Rady Studentów, która wraz z Przewodniczącym PSRP podjęła decyzję o wyznaczeniu kol. Jakuba

Waszaka na stanowisko Pełnomocnika ds. niepełnosprawności PSRP. Niewątpliwie to wyróżnienie dla całej społeczności akademickiej skupionej wokół Wydziału i Uniwersytetu. Była to również oznaka docenienia dotychczasowej działalności J. Waszaka na rzecz studentów niepełnosprawnych. Nieco wcześniej, bo już 1 stycznia 2013 r. na prośbę Dziekana Wydziału Prawa i Administracji UMK Pana Prof. Tomasza Justyńskiego J. Waszak został Pełnomocnikiem Dziekana WPiA ds. studentów niepeł-

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

35

▶

▶ Wydarzenia nosprawnych, następnie z początkiem października 2014 r. Pełnomocnikiem ds. Studentów Niepełnosprawnych Samorządu Studenckiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, nadal dbając o studentów WPiA. Z inicjatywy pełnomocnika ds. studentów niepełnosprawnych przygotowano projekt nowelizacji regulaminu studiów, którego celem jest ułatwienie studiowania osobom niepełnosprawnym, nie tylko ruchowo. Aktualnie trwają również prace w przedmiocie udziału studentów w zajęciach z wychowania fizycznego, dostosowanych do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych.

Odnosząc się zaś do działalności w ramach PSRP, wskazać należy że pełnomocnik jest jednocześnie przewodniczącym komisji ds. niepełnosprawnych. Komisja ta liczy pięć osób reprezentujących szkoły wyższe w całej Polsce. Podstawowym zadaniem komisji jest reprezentowanie interesów studentów niepełnosprawnych oraz podejmowanie interwencji na rzecz tych osób. Plan pracy komisji koncentruje się wokół opiniowania

regulacji prawnych dotyczących osób z niepełnosprawnością, wspieranie projektów zewnętrznych adresowanych do osób niepełnosprawnych oraz promujących integrację, sformalizowanie i rozbudowa bazy kontaktów osób i organizacji wspierających studentów niepełnosprawnych oraz monitoring uczelnianych regulaminów pod kątem potrzeb osób niepełnosprawnych.

Odnotowania wymaga fakt, że w ramach XXI Krajowej Konferencji Parlamentu Studentów, kol. J. Waszak wystąpił jako moderator panelu dyskusyjnego poświęconego niepełnosprawności. Komisja ds. niepełnosprawności w ramach akcji „Lepszy Regulamin” wsparła prace komisji prawno-socjalnej PSRP poprzez przygotowanie tzw. dobrych praktyk dotyczących osób niepełnosprawnych.

Udało się również przygotować szkolenie e-learningowe dla studentów niepełnosprawnych, którego adresatami są w pierwszej kolejności studenci I roku studiów. Niebawem materiały szkoleniowe zostaną udostępniona na platformie internetowej ,,Darkan”.

Planowane jest, podczas gali XX-lecia PSRP, zorganizowanie panelu dyskusyjnego na temat niepełnosprawności wrodzonych, nabytych i tymczasowych na rynku pracy; do udziału w charakterze moderatora został zaproszony kol. J. Waszak. Członkowie komisji ds. niepełnosprawności zadeklarowali również udział w dalszych pracach nad programem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pt. ,, Aktywny Samorząd – MODUŁ II” przy współpracy ze Zrzeszeniami Osób Niepełnosprawnych działających na uczelniach. Część postulatów zostało już uwzględnionych w tym programie na rok następny, niektóre będą podnoszone na spotkaniu z Władzami PFRON-u.

Na koniec chciałbym uspokoić Władze Wydziału i Uniwersytetu.

Obowiązki ogólnopolskie nie będę mieć ujemnego wpływu na zadania realizowane na rzecz studentów społeczności akademickiej macierzystej jednostki, jaką jest Wydział Prawa i Administracji UMK. n

Uczestnicy I posiedzenia komisji ds. niepełnosprawności PSRP (zdjęcie nadesłane).

36

Temida

Inicjatywy

Nowe gadżety wydziałowe tuż przed wakacjami!

Na Wydział trafiły w ostatnich dniach nowe gadżety wydziałowe, w tym porcelana prosto z Ćmielowa – nowy fason filiżanki i kubka opatrzonych Temidą.

Przypomnieć należy, że Wydział Prawa i Administracji oferuje szeroką gamę materiałów promocyjnych, począwszy od długopisów i notesów, przez teczki, kubki i pendrive’y, aż po filiżanki z naszym znakiem. Wprowadzono również limitowaną edycję kieliszków do jajek oraz talerzy, co stanowi niewątpliwie wyróżnik na tle nie tylko pozostałych jednostek UMK, ale i innych uczelni w Polsce, a może i na świecie.

Gadżety WPiA charakteryzują się umiarkowaną ceną, a także bardzo dobrą jakością wykonania. Takie połączenie sprawie, że zainteresowanie stale wzrasta. Coraz częściej organizatorzy konferencji sięgają po wydziałowe materiały (są tańsze niż uniwersyteckie), a także – co szczególnie cieszy – materiały te kupują

studenci, ale także wykładowcy, do użytku codziennego. Notesy przydają się na wykłady i ćwiczenia, a kubek z serii pn. Uśmiech Temidy dodaje energii.

Nie bez znaczenia jest fakt, że materiały wydziałowe stanowią coraz częściej pamiątką dla absolwentów oraz gości, którzy odwiedzają Wydział. Szafa z gadżetami przyciąga zainteresowanych; zresztą stale powiększany asortyment sprawia, że trudno przejść obok niej obojętnie.

Naczynie do yerba mate – edycja limitowana (Archiwum WPiA)

Szafa z gadżetami WPiA (Archiwum WPiA)

Nowy fason porcelany - Lwów (Archwium WPiA).

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

37

▶

▶ Sukcesy

Granty NCN

dla Wydziału Prawa i Admnistracji UMK w Toruniu

O

głoszone w maju br. przez Narodowe Centrum Nauki wyniki konkursu OPUS 8 okazały się bardzo korzystne dla Wydziału. Wśród 23. wniosków zakwalifikowanych do finansowania, aż cztery projekty o łącznej wartości blisko 400 tys. zł. są związane bezpośrednio z pracownikami Wydziału. Granty otrzymali: — Pani prof. dr hab. Danuta Janicka (tytuł projektu: Od

szkoły klasycznej do socjologicznej. Luminarze polskiej nauki prawa karnego i ich dzieła); — Pan dr hab. Marek Kolasiński, prof. UMK (Konstrukcje prawne wykorzystywane do opóźniania wprowadzania na rynek leków generycznych); — Pan dr hab. Michał Balcerzak ( P r aw n o m i ę d z y n a r o d o w e

aspekty katastrof naturalnych i antropogenicznych, z uwzględnieniem ich skutków w zakresie ochrony praw człowieka); — Pani dr Iwona Wróblewska (Drittwirkung der Grundrechte jako konstrukcja prawna. Doświadczenia niemieckie i rekomendacje dla Polski). n

Dr Agnieszka Knade-Plaskacz odbiera nominację sędziowską (fot. Kancelaria Prezydenta RP).

BRAWO PRAWO!

38

Temida

Sukcesy

„Drittwirkung der Grundrechte” jako konstrukcja prawna. Doświadczenia niemieckie i rekomendacje dla Polski dr Iwona Wróblewska

I

wona Wróblewska – doktor nauk prawnych w zakresie teorii państwa i prawa, adiunkt w Katedrze Prawa Konstytucyjnego WPiA UMK w Toruniu. Opiekun naukowy Studenckiego Koła Naukowego Prawa Konstytucyjnego.

Zainteresowania naukowe: zagadnienienia związane horyzontalnym skutkiem norm konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem RFN i USA; problematyka źródeł prawa; wykładnia prawa w orzecznictwie sądów.

Celem projektu jest kompleksowe zbadanie niemieckiej konstrukcji jurydycznej horyzontalnego działania praw podstawowych, określanej jako tzw. Drittwirkung (Drittwirkung der Grundrechte). Badaniu zostaną poddane założenia leżące u podstaw tej konstrukcji, jej rozwój na przestrzeni ponad 50 lat w niemieckiej nauce prawa i orzecznictwie sądowym, treść i formy, znaczenie i konsekwencje w obszarze teorii i filozofii prawa jak i w wybranych dziedzinach dogmatycznych. Realizacja projektu pozwoli ukazać potencjał konstrukcji oraz jej słabe punkty, korzyści i koszty wynika-

jące z jej stosowania. To z kolei umoż- konieczność ich uwzględniania w proliwi określenie zasadności, warunków cesie interpretacji wszystkich norm i zakresu możliwej aplikacji konstruk- systemu prawa) oraz bezpośrednie cji Drittwirkung w Polsce.

Drittwirkung (prawa podstawowe Nauka o horyzontalnej skutecz- mają charakter absolutny, ich adresaności praw konstytucyjnych rozwija tami są zarówno organy państwa jak się na całym świecie, jednak to nie- i jednostki; te drugie mogą powołymiecka doktryna prawa wniosła wać się bezpośrednio na swoje prawa największy wkład w opracowanie konstytucyjne i wywodzić z nich roszkoncepcji horyzontalnego działania czenie zbliżone do roszczeń cywilnopraw jednostki, a Federalny Trybunał prawnych). n Konstytucyjny – mimo krytyki zgłaszanej przez część doktryny – gwarantuje jej implementację. Jest ona od wielu dziesięcioleci jedną z centralnych kategorii niemieckiego konstytucjonalizmu.

W związku z tym, jednym z założeń wstępnych projektu jest zasadność skupienia się w badaniach nad dorobkiem RFN, przy jedynie uzupełniających charakterze studiów nad praktyką innych państw.

W nauce i orzecznictwie sądowym w Niemczech koncepcję próbuje się ująć w ramy konstrukcji przybierającej różne odmiany i formy. Podstawowe znaczenie ma pośrednie Drittwirkung, określane również mianem Ausstrahlungswirkung – „działania promieniującego” (brak możliwości bezpośredniego powoływania się przez jednostki na konstytucyjne prawa i wolności, ale Dr Iwona Wróblewska (zdjęcie nadesłane).

BRAWO PRAWO!

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

39

▶

▶ Sukcesy

Od szkoły klasycznej do socjologicznej.

Luminarze polskiej nauki prawa karnego i ich dzieła Prof. dr hab. Danuta Janicka

P

rof. dr hab. Danuta Janicka – kierownik Katedry Historii Doktryn Polityczno-Prawnych i Prawa Niemieckiego; historyk prawa, specjalizuje się w zakresie historii prawa sądowego Europy, a szczególnie Polski i Niemiec. Główne zainteresowania naukowe koncentruje na historii prawa karnego i nauki prawa karnego. Jest laureatką nagrody imienia Eike-von-Repgowa, przyznawanej przez władze Miasta Magdeburga i Rektora Uniwersytetu w Magdeburgu za badania nad dawnym prawem niemieckim.

Celem projektu jest wybór, opracowanie i udostępnienie odbiorcom zwartego materiału informacyjnego na temat polskich teorii prawa karnego w czasach najnowszych, od połowy XIX do połowy XX w. Projekt doprowadzi do przygotowania krytycznej edycji starannie wyselekcjonowanych tekstów najwybitniejszych przedstawicieli polskiej nauki prawa karnego. Wypowiedzi polskich uczonych będą opatrzone stosownymi da-

nymi na temat ich życia, działalności, dorobku i znaczenia.

Zamiarem trzyosobowego zespołu badawczego jest ustalenie i wskazanie, którzy polscy autorzy i jakie teksty mają już tylko sens historyczny, a jakie dzieła mają znacznie dogmatyczne.

Zespół zamierza odpowiedzieć na pytanie, czy i w jakim zakresie poglądy dawnych luminarzy polskiej nauki prawa karnego pozostają aktualne i przydatne we współczesnej nauce. Krytyczny wybór i opracowanie poglądów polskich prawników może być pomocne dla lepszego zrozumienia ratio legis wielu współczesnych regulacji prawa karnego obowiązujących w Polsce. Ponadto zespół podejmie próbę przyporządkowania poszczególnych mistrzów polskiej doktryny prawa karnego do szkół i nurtów naukowych, jak też ustalenia oraz wskazania wzajemnych powiązań między nimi.

Efektem projektu będzie, pierwsza tego typu w Polsce, publikacja o charakterze źródłowym, zaopatrzona w krytyczny komentarz dotyczący pochodze-

BRAWO PRAWO!

40

nia, charakteru i znaczenia nowoczesnych, polskich teorii prawa karnego.

Historycy prawa, przedstawiciele nauk penalnych i innych nauk społecznych oraz humanistycznych otrzymają istotny materiał pozwalający na podjęcie dalszych, szczegółowych badań nad dziedzictwem polskiej nauki prawa karnego. Dodatkowym rezultatem projektu będzie zwrócenie uwagi na wielkość i znaczenie polskiej nauki prawa – w Europie. n

Prof. dr hab. Danuta Janicka (zdjęcie nadesłane).

Temida

Sukcesy

Prawnomiędzynarodowe aspekty katastrof naturalnych i antropogenicznych, z uwzględnieniem ich skutków w ­­za­kresie ochrony praw człowieka Dr hab. Michał Balcerzak

M

adiunkt w Katedrze Praw Człowieka na WPiA UMK w Toruniu. W latach 20032009 współpracownik Zespołu Pełnomocnika MSZ do spraw postępowań przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Przedstawiciel Polski w Komitecie Zarządzającym ds. Praw Człowieka Rady Europy w latach 20042008 oraz kilku komitetach opracowujących projekty zaleceń Komitetu Ministrów Rady Europy. Członek l’Institut international des droits de l’homme w Strasburgu (dyplom Instytutu uzyskany w 2004 r.). Zastępca członka Zarządu Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2012-). Niezależny ekspert w Grupie Roboczej ds. ludności pochodzenia afrykań-

skiego (Rada Praw Człowieka ONZ, 2014-). Zainteresowania badawcze: prawo międzynarodowe praw człowieka, odpowiedzialność międzynarodowa, sądownictwo międzynarodowe.

łowanie odpowiedzi na pytanie: czy współczesne prawo międzynarodowe publiczne zawiera normy tworzące wyodrębnioną i spójną strukturalnie dziedzinę regulacji stosunków międzynarodowych w odniesieniu do katastrof naturalnych i antropogenicznych (wywołanych czynnikiem ludzkim),

Uzasadnieniem dla podjęcia problemu p r aw n o m i ę d z y n a r o dowych aspektów katastrof naturalnych i antropogenicznych jest teza o potrzebie i celowości badań nad stanem prawa międzynarodowego wobec zagrożeń współczesnego świata.

Katastrofy należy bowiem postrzegać zarówno jako wyzwanie w wymiarze humanitarnym i ekonomicznym, jak i w wymiarze globalnym, dotyczącym światowego ładu i bezpieczeństwa.

Podstawowym celem naukowym projektu jest sformu-

BRAWO PRAWO! Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Dr hab. Michał Balcerzak (zdjęcie nadesłane).

41

▶

▶ Sukcesy z wyłączeniem katastrof bezpośrednio wywołanych konfliktem zbrojnym.

Osiągnięcie celu nadrzędnego wymaga m.in. dokonania analizy treści norm prawnomiędzynarodowych dotyczących zapobiegania katastrofom naturalnym, zmniejszania prawdopodobieństwa ich wystąpienia oraz działań następczych (w związku z usuwaniem ich skutków i minimalizacją szkód wyrządzonych przez katastrofy).

Szczególnie istotne jest spojrzenie na badane problemy z perspektywy wszystkich uczestników stosunków międzynarodowych – nie tylko państw

bezpośrednio dotkniętych, lecz także państw trzecich oraz całej społeczności międzynarodowej, a także organizacji międzynarodowych oraz jednostek i grup ludności–ofiar katastrof.

Hipoteza badawcza projektu polega na przyjęciu, że „międzynarodowe prawo katastrof naturalnych” jest dynamicznie rozwijającym się obszarem normatywnym, obejmującym normy z różnych „tradycyjnych” gałęzi prawa międzynarodowego, z tendencjami do wyodrębniania się jako dziedzina prawa międzynarodowego

in statu nascendi. Czynnikami silnie wpływającymi na rozwój norm prawa międzynarodowego dotyczących katastrof są zmiany klimatyczne, a także dążenie do zwiększenia efektywności współpracy międzynarodowej w sferze prewencji i zwalczania skutków tych zjawisk. Istotnym czynnikiem stymulującym rozwój standardów normatywnych dotyczących następstw katastrof jest konkretyzowanie uprawnień jednostek i grup ludności dotkniętych katastrofą wobec państwa/ władzy publicznej. n

Konstrukcje prawne wykorzystywane do opóźniania wprowadzania na rynek leków generycznych

D

r hab. Marek Kolasiński, prof. UMK – pracownik Katedry Prawa Europejskiego WPiA UMK. Zainteresowania naukowe koncentruje wokół prawa konkurencji, prawa własności intelektualnej, prawa farmaceutycznego, prawa sportowego, prawa o notariacie i prawa Unii Europejskiej.

Autor ponad 70 publikacji naukowych.

Zasadniczym celem projektu jest analiza głównych instrumentów prawnych używanych w celu opóźnienia wejścia na rynek leków generycznych, ocena legalności ich zastosowania

42

oraz rozważenie możliwości uzyskania odszkodowania przez poszkodowanych. Projekt będzie obejmował następujące instrumenty prawne: - Reverse Patent Settlements (tzw. ugody patentowe producentów leków innowacyjnych i generycznych) - nadużycie praw przez nadmierne praktyki patentowe (always green strategy) - nadużycie procedur odnoszących się do dodatkowych świadectw ochronnych dla produktów medycznych i dopuszczenia produktów leczniczych do obrotu oraz praw niepatentowych na wyłączność rynkową jako strategia opóźniania/utrudniania wejścia na rynek leków generycznych.

Głównym elementem Reverse Patent Settlements jest zobowiązanie się właściciela patentu (gdzie patent najczęściej chroni lek) do BRAWO PRAWO!

zapłaty świadczenia pieniężnego lub jego ekwiwalentu względem potencjalnych konkurentów w zamian za zobowiązanie się konkurenta do nie kwestionowania odpowiedniego prawa własności intelektualnej i do wstrzymania wejścia konkurencyjnego produktu na rynek.

Reverse Patent Settlements wpływają na ograniczenie konkurencji.

Eliminują produkty, które są bardziej konkurencyjne dla oferty właściciela patentu, i to przez czas dłuższy niż w przypadku zaistnienia sporu w przedmiocie ważności odpowiedniego wyłącznego uprawnienia. Co więcej, obie strony są zainteresowane we wstrzymaniu wejścia na rynek produktu konkurencyjnego i wzajemnego dzielenia się korzyściami uzyskanymi z utrzymywania się cen na poziomie monopolistycznym. Szkodliwość Reverse Patent Settlements wzrasta z uwagi na fakt, że wiele patentów

Temida

Sukcesy dotyczących leków nie spełnia przewidzianych przez prawo kryteriów dla tych wyłącznych uprawnień.

Przez pryzmat powyższych rozważań zbadana zostanie hipoteza wskazująca, że Reverse Payment Settlement mogą być szkodliwe z perspektywy interesu publicznego i naruszać prawa antymonopolowe.

Z uwagi na ograniczone ramy tekstu, hasłowo należy wskazać na odpowiedzialność cywilną za szkody doznane jako skutek przystąpienia do Reverse Patent Settlements, czy też dopuszczalność dochodzenia odszkodowania za szkodę poniesioną na terenie UE przed sądami amerykańskimi, jak również możliwość uzyskiwania dostępu do dowodów przy użyciu instrumentów, które są zapewnione w prawie amerykańskim (w szczególności wykrycia) w trakcie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych w Państwie Członkowskim UE. W tym kontekście została sformułowana hipoteza badawcza, zgodnie z którą dochodzenie roszczeń odszkodowawczych za wskazane szkody przed sądami amerykańskimi stanowi bardzo trudne zadanie, jednakże niektóre z instrumentów prawa amerykańskiego mogą być z sukcesem wykorzystane w celu wzmocnienia pozycji poszkodowanego sporze toczącym się w UE. W tym przypadku powstaje kwestia czy konieczne jest badanie jaki rodzaj szkody będzie podlegał odszkodowaniu oraz co będzie stanowiło warunek wstępny odpowiedzialności cywilnej.

Projekt badawczy uwzględnia również zagadnienie nadużycia procedur.

Chodzi tu o wskazanie czy, a jeśli tak to w jakim stopniu, nadużycie procedur odnoszących się do dodatkowych świadectw ochronnych dla produktów medycznych i dopuszczenia produktów medycznych do obrotu może stwarzać nadużycie praw podmiotowych przez innowatorów i do jakiego

stopnia te czynności mogą stwarzać nadużycie pozycji dominującej w znaczeniu art. 102 TFEU. Dodatkowe wymogi związane z wprowadzeniem leku do obrotu mają przełożenie na opóźnienia w wejściu na rynek leków generycznych, a przez to skutkują utrzymywaniem się cen na wygórowanym poziomie, który nie znajduje żadnego uzasadnienia. Jest to krzywdzące dla konsumentów i publicznych zakładów opieki zdrowotnej (ubezpieczycieli) i obniża konsumpcję leków, ze szkodą dla zdrowia pacjentów. W rezultacie praktyki te mogą być postrzegane jako delikt. Dlatego też projekt badawczy ma na celu ewaluacje tego, w jaki sposób naruszenie prawa ochrony konkurencji może być postrzegane jako delikt w zakresie ogólnych zasad prawa deliktowego oraz zasad prawa odszkodowawczego.

Wyniki wskazanych badań mogą posłużyć jako podstawa dla publicznej i prywatnej aktywności dla zmniejszenia wydatków na leki, ponoszone przez Narodowy F u n d u s z Zdrowia oraz polskich kons u m e n t ó w.

Należy podkreślić, że powyższe założenia odnoszą się nie tylko do możliwego zmniejszenia cen leków w przyszłości, ale także do możliwego uzyskania odszkodowania za szkody,

które zostały już poczynione. Biorąc pod uwagę ogromną dysproporcje w cenach leków będących pod ochroną prawa własności intelektualnej oraz cen leków generycznych, można zaryzykować twierdzenie, że stawką mogą być tu nawet miliardy polskich złotych.

Ewentualny wpływ tego projektu na ceny leków w Polsce, przyczyni się także pośrednio do zapewnienia szerszego dostępu do nowych generacji leków, co z pewnością będzie zaletą w kontekście ochrony zdrowia. Warto zaznaczyć, że celem projektu nie jest kwestionowanie systemu ochrony własności intelektualnej dotyczącej leków, ale wskazanie nadużyć, które są stosowane zarówno na niekorzyść aksjologii prawa własności, jak i interesu publicznego.

Ważny wkład w przygotowanie projektu wniosły dr Monika Wałachowska i dr Agnieszka Knade-Plaskacz, które będą brały udział w jego realizacji. n

Dr hab. Marek Kolasiński, prof. UMK (zdjęcie nadesłane).

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

43

▶

▶ Wydarzenia

Kursy na czasie!

Jacek Pakuła

Z

miany zachodzące na rynku usług edukacyjnych sprawiają, że konieczne staje się tzw. nowe otwarcie.

To nowe otwarcie należy oceniać przez pryzmat liczby studentów, jak i zapotrzebowania płynącego z sektora gospodarki na wiedzę. Nie ulega bowiem wątpliwości, że liczba studentów w Polsce będzie maleć. Spadki te można minimalizować poprzez m.in. atrakcyjną ofertę edukacyjną, o czym świadczy np. wprowadzenie na WPiA rekrutacji na kierunek pn. doradztwo podatkowe. Jednakże, z perspektywy budżetu uczelni konieczne jest zróżnicowanie dochodów. Obok dotacji z MNiSW, czy wpływów pochodzących z opłat za studia niestacjonarne coraz częściej szkoły wyższe próbują korzystać z infrastruktury oferując m.in. wynajem sal na targi, czy szkolenia komercyjne dla podmiotów zewnętrznych. Przychody z tego tytułu nie mogą jednak w znaczący sposób zasilać budżetu. W tym stanie rzeczy atrakcyjna wydaje się perspektywa rozwoju kursów dokształcających, szkoleń i warsztatów.

Zaletą krótkich form szkoleniowych, jakimi są kursy, czy warsztaty, jest m.in. praktyczny wymiar zajęć, a także czas, w jakim treści programowe uczestnik może opanować.

Nie bez znaczenia jest tu i fakt, że w zakresie wspomnianych opłat za studia brak było komentarzy, czy orzecznictwa sądowego, które same w sobie mogłyby stanowić materiał szkoleniowy. Osoba zainteresowana nie miała więc możliwości poszerzenia swojej wiedzy inaczej niż poprzez udział w szkoleniach komercyjnych, które nie zawsze charakteryzowały

44

się wysoką jakością, a za to – więcej niż często związane były z dość dużą opłatą. Kluczowe jest więc oferowanie zajęć na bardzo wysokim poziomie, a przy tym w umiarkowanej cenie. Oba te kryteria projekty Wydziału Prawa i Administracji spełniają.

Z punktu widzenia wykładowców trzeba wskazać na kilka czynników, które powinny stanowić zachętę dla podejmowania tego rodzaju przedsięwzięć. Po pierwsze, udział w kursie, czy warsztatach w charakterze „trenera” sprawia, że stykamy się z rzeczywistymi problemami. Pytania formułowane podczas zająć mogą być z powodzeniem wykorzystywane w ramach zajęć ze studentami.

Po drugie, WPiA UMK zapewnia daleko idącą pomoc, a de facto zdejmuje z pracownika ciężar organizacyjny związany z koniecznością przygotowania odpowiedniej dokumentacji (preliminarz, sprawozdanie itd.). Dogodność polega na tym, że wykładowca ma skupiać się na treściach ściśle związanych z merytorycznym programem, czy wskazaniu grup adresatów proponowanego kursu.

Po trzecie, istotny jest tu aspekt finansowy, który sam w sobie jest złożony. Rynek usług szkoleniowych charakteryzuję się dużą liczbą podmiotów prowadzących takie zajęcia.

Przy braku jakiegokolwiek sformalizowanego systemu akredytacji trudno wskazywać obiektywnie, która z tych instytucji kształci na właściwych poziomie. Konkurencja wymusza minimalizowanie kosztów i formułowanie oferty atrakcyjnej cenowo. Zaletą systemu WPiA jest to, że nie zakłada się osiągnięcia wysokiego zysku z tego

rodzaju przedsięwzięć na początkowym etapie działalności. Wysiłek koncentruje się wokół promocji marki.

Oczywistym jest, że każdy z projektów musi bilansować się bez generowania obciążenia dla Wydziału. Przyjęte założenia uwzględniają jednak wynagrodzenie dla wykładowców; chodzi tu o promocję i zachętę dla tego rodzaju działalności. Ważne jest również to, że kadra nie musi wyłącznie rekrutować się z grona pracowników. Mając na uwadze łączenie nauki z praktyką, możliwe jest np. przeprowadzenie kursu przez dwóch wykładowców, gdzie jeden z nich np. wywodzi się spoza uczelni.

Mając na uwadze dotychczasowe kursy, szkolenia i warsztaty zorganizowane na Wydziale Prawa i Administracji, trzeba wskazać, że projekty te cieszyły się dużym zainteresowaniem, zarówno ze strony uczelni publicznych, jak i niepublicznych z całej Polski. Co więcej, Wydział wchodzi w kolejny etap projektu, a jego nowa odsłona zostanie zaprezentowana już we wrześniu br.

Nie pozostaje nic innego, jak aktywnie włączyć się w kursy, szkolenia i seminaria. n

Seminarium „Pomoc materialna dla studentów i doktorantów”, Toruń 22-23 czerwca 2015 r. (archiwum WPiA).

Temida

Wydarzenia

Security in V4 constitutions and political practices Projekt przygotowany przez zespół naukowców z Katedry Prawa Konstytucyjnego UMK został zakwalifikowany do dofinansowania przez Radę Ambasadorów Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego w ramach tzw. grantów standardowych. dr Maciej Serowaniec

P

rojekt pt. „Security in V4 constitutions and political practices” opracowany przez: dr hab. Agnieszkę Bień-Kacałę, prof. UMK; prof. Zbigniewa Witkowskiego oraz dr. Macieja Serowańca. W ramach realizacji projektu konkursowego analizie poddane zostaną regulacje konstytucyjne państw Grupy Wyszehradzkiej odnoszące się do różnych kategorii bezpieczeństwa oraz dokonana zostanie próba oceny zdolności V4 do reakcji w obliczu narastających konfliktów w Europie Środkowo-Wschodniej. Głównym celem projektu jest bowiem stworzenie jednolitego i kompleksowego podejścia w zakresie rozwiązywania kryzysów w obszarze V4 oraz ustalenie kierunków reform regulacji prawnych w obszarze bezpieczeństwa.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu jest koordynatorem przedsięwzięcia. Projektem pokieruje dr hab. A. Bień-Kacała, prof. UMK. Do udziału w jego realizacji, obok przedstawicieli czołowych polskich ośrodków naukowych, zaproszeni zostali także uczeni z Czech (Uniwersytet Karola w Pradze, Uniwersytet Palackého w Ołomuńcu, Uniwersytet Metropolitarny w Pradze), Słowacji (Uniwersytet Komenského w Bratysławie) oraz Węgier (Pécsi Tudomá-

nyegyetem i Pázmány Péter Katolikus Egyetem w Budapeszcie).

Realizacja grantu stanowić będzie kontynuację dotychczasowej owocnej współpracy pomiędzy Katedrą Prawa Konstytucyjnego UMK a czeskimi ośrodkami naukowymi, która ponad 30 lat temu została zainicjowana przez obecnego Kierownika Katedry – prof. Zbigniewa Witkowskiego.

W tym czasie obie strony podjęły szereg wspólnych inicjatyw o charakterze naukowym: m.in. cykliczne „Praw-

Na pierwszym planie nagrodzony zespół: Pan Prof. Zbigniew Witkowski, Pani dr hab. Agnieszka Bień-Kacała, prof. UMK, Pan dr Maciej Serowaniec (zdjęcie nadesłane).

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

45

▶

▶ Wydarzenia nicze seminaria polsko-czeskie” organizowane na przemian w Polsce i Czechach. Projekt badawczy będzie także podstawą do podjęcia szerszej współpracy Uniwersytetu Mikołaja

Kopernika z partnerami reprezentującymi słowackie i węgierskie ośrodki naukowe.

Odnotowania wymaga fakt, iż ostateczna lista projektów objętych

dofinansowaniem została ogłoszona w dniu 12 czerwca. Łącznie o dofinansowanie ubiegały się 104 projekty (w tym 25 z Polski).

Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki (International Visegrad Fund – IVF) powstał na mocy podpisanego w 2000 r. przez premierów rządów państw V4 Statutu i jest jedyną zinstytucjonalizowaną formą współpracy wyszehradzkiej. Ma status organizacji międzynarodowej, której Sekretariat znajduje się w Bratysławie. Pracami Funduszu kierują mianowani na 3-letnią kadencję Dyrektor Wykonawczy i jego zastępca.

Natomiast nadzór nad działaniami IVF należy do kompetencji państw

członkowskich, które pełnią roczną rotacyjną prezydencję, niezależnie od przewodnictwa w Grupie Wyszehradzkiej. Statutowymi organami Funduszu są: Rada Ambasadorów (składająca się z ambasadorów państw wyszehradzkich akredytowanych w kraju pełniącym przewodnictwo w IVF), a także Konferencja Ministrów Spraw Zagranicznych V4. Istnieje również specjalne stanowisko ds. Public Relations.

Do głównych zadań Funduszu należą: budowa wspólnej tożsamości narodów wyszehradzkich, intensyfikacja kon-

taktów pomiędzy społeczeństwami, a także wspieranie współpracy kulturalnej, naukowej, edukacyjnej, artystycznej i turystycznej oraz wymiany młodzieży. IVF prowadzi programy grantowe (tzw. granty małe, standardowe i strategiczne), programy stypendialne, programy adresowane do środowiska artystycznego oraz program grantów uniwersyteckich.

W 2012 r. powstał specjalny program z myślą o współpracy z państwami Partnerstwa Wschodniego tzw. V4EaP (Visegrad for Eastern Partnership). n

Spotkanie Dziekana WPiA Pana Prof. Tomasza Justyńskiego ze studentami-sportowcami (Archiwum WPiA).

46

Temida

Nowości

Wybrane nowości wydawnicze

Tytuł: Doradztwo odszkodowawcze w Polsce. Potrzeba regulacjii prawnej Red. Eugeniusz Kowalewski Wyd. TNOiK 2015

Tytuł: Prawo konstytucyjne Red. Zbigniew Witkowski Agnieszka Bień-Kacała Wyd. TNOiK 2015

Tytuł: Słownik finansów samorządu terytorialnego Red. Andrzej Borodo Wyd. TNOiK 2015

Tytuł: Współpraca w zwalczaniu nilegalnych treści w Internecie.

Raport z badań Red. Andrzej Adamski, Arkadiusz Lach, Jerzy Kosiński, Monika Rocławska, Sławomir Bakalarz Wyd. TNOiK 2015

Tytuł: Status prawny i pozycja ustrojowa Polskiej Izby Ubezpieczeń Red. Eugeniusz Kowalewski, Władysław W. Mogilski, Tomasz Siemątkowski Wyd. TNOiK 2015

Tytuł: Zasada zrównoważonego rozwoju w wymiarze gospodarczym i ekonomicznym Red. Bartosz Rakoczy, Karolina Karpus, Małgorzata Szalewska, Martyna Walas Wyd. Pracaownia Wydawnicza EIKON 2015

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

47

▶

▶ Nowości

Violetta Konarska-Wrzosek – doktor habilitowany nauk prawnych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, kierownik Katedry Prawa Karnego i Kryminologii Wydziału Prawa i Administracji UMK; członek rady redakcyjnej „Studia Iuridica Toruniensia”; przewodnicząca zespołu ekspertów powołanego przez Ministra Sprawiedliwości do przeprowadzenia analizy dotychczasowych i wypracowania nowych modelowych rozwiązań prawnych w zakresie problematyki nieletnich; ekspert sejmowy i Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego; wieloletni członek Zarządu Głównego i wiceprezes Towarzystwa Naukowego Prawa Karnego; członek Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. prof. Stanisława Batawii oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego (AIDP – sekcja polska); autorka i współautorka wielu prac naukowych z zakresu prawa karnego powszechnego, prawa karnego skarbowego, prawa wykroczeń i postępowania z nieletnimi.  Książka stanowi kompleksowy komentarz do ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich uwzględniający jej ostatnią dużą nowelizację, która zasadniczo zmieniła dotychczasowy dwoisty model procedowania w sprawach nieletnich przed sądem rodzinnym oraz w toku postępowania odwoławczego.  Autorzy szczegółowo omawiają nowy kształt postępowania sądowego, które zostało niemal w pełnym zakresie oparte na procedurze cywilnej. Bardzo wnikliwie przedstawiono zarówno dotychczasowe, jak i nowe rozwiązania ustawy, dając zarazem praktyczne wskazówki w zakresie ich stosowania.  W komentarzu wykorzystano ważne dla praktyki orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz literaturę przedmiotu. Dodatkowo zamieszczono w nim teksty najważniejszych przepisów wykonawczych do ustawy.  Opracowanie jest przeznaczone przede wszystkim dla praktyków – sędziów,

prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i aplikantów oraz policjantów, kuratorów sądowych i kierowników placówek wychowawczych zajmujących się nieletnimi. Może stanowić cenne źródło wiedzy dla studentów i doktorantów różnych kierunków studiów, zwłaszcza prawa, administracji, bezpieczeństwa wewnętrznego, resocjalizacji i pedagogiki.

Cena 129 zł

(w tym 5% VAT)

Zamówienia:

POSTĘPOWANIE W SPRAWACH NIELETNICH KOMENTARZ Piotr Górecki Violetta Konarska-Wrzosek PRAKTYCZNE KOMENTARZE LEX

POSTĘPOWANIE W SPRAWACH NIELETNICHKOMENTARZ

Piotr Górecki, Violetta Konarska-Wrzosek

Piotr Górecki – doktor nauk prawnych; sędzia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu; w latach 1996–2006 adiunkt w Katedrze Postępowania Karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; w okresie od 2002 do 2006 r. członek Krajowej Rady Sądownictwa, a od 2004 r. jej wiceprzewodniczący; członek zespołu ekspertów powołanego przez Ministra Sprawiedliwości do opracowania modelowych zmian ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich; autor wielu opracowań z zakresu postępowania karnego, skargi na przewlekłość postępowania oraz postępowania w sprawach nieletnich.

infolinia 801 04 45 45, fax 22 535 80 01 zamowienia.ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl

Tytuł: Korupcja gospodarcza. Studium z dziedziny polityki kryminalnej Autor: Janusz Bojarski Wyd. Wydawnictwo Naukowe UMK 2015

Tytuł: Procedury decyzyjne Unii Europejskiej Red. Jan Galster, Aleksandra Szczerba-Zawada Wyd. Instytut Wydawniczy EuroPrawo 2015

Tytuł: Postępowanie w sprawach ­nieleptnich. Komentarz Autor: Piotr Górecki, Violetta Konarska-Wrzosek Wyd. Wolter Kluwer 2015

KKW_Lachowski 11/17/14 1:18 PM Page 1

Komentarze Kompaktowe to seria, w ramach której prezentujemy komentarze do Kodeksów. Cechą charakterystyczną tej serii jest praktyczne opracowanie tematu, prosty i przejrzysty przekaz często bardzo skomplikowanych instytucji i zagadnień, syntetyczna doskonałość oraz kompaktowość z jednej strony, z drugiej zaś wyczerpujące odpowiedzi na zawiłe pytania i rozwiązanie konkretnych problemów. Komentarze wyróżniają się precyzyjną nawigacją wewnętrzną – spisy treści do artykułów, przejrzysta struktura, tytuły tez, numery tez pozwalające na sprawne korzystanie z wewnętrznych odesłań oraz odszukanie podstawowych haseł w indeksie. Gwarancją praktyczności są Autorzy, którzy łączą pracę naukową z praktyką zawodową: sędziego, asystenta sędziego, prokuratora, adwokata, radcy prawnego czy notariusza i inną.

KKW

Kodeks karny wykonawczy. Komentarz omawia szczegółowo takie zagadnienia jak: nadzór penitencjarny, wykonanie kary i jej indywidualizację, odroczenie i przerwę wykonania kary pozbawienia wolności, prawa i obowiązki kuratora sądowego, wykonywanie środków karnych, związanych z poddaniem sprawcy próbie oraz zabezpieczających.

SYSTEM

SYSTEM

Kodeks karny wykonawczy

Prawa Karnego Procesowego

Komentarz

Komentarz uwzględnia wszystkie najnowsze zmiany, w tym także zmiany projektowane, które wkrótce staną się obowiązującym prawem, m.in.:

Piotr Hofmański

• zmiany zawarte w rządowym projekcie ustawy o zmianie – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy Nr 2393), który modyfikuje uregulowania dotyczące m.in. dozoru elektronicznego;

Redaktor Naczelny Piotr Hofmański

• zmianę wprowadzoną ustawą z 27.9.2013 r., zgodnie z którą należności sądowe będą egzekwowane dopiero po zaspokojeniu zasądzonych roszczeń cywilnych mających na celu naprawienie szkody lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę; zmiany te wejdą w życie 1.7.2015 r.; • wyrok TK z 26.2.2014 r., zgodnie z którym art. 115 § 7 dotyczący opieki medycznej skazanego uznany został za niekonstytucyjny; przepis ten utraci moc prawną 8.3.2015 r.;

DOPUSZCZALNOŚĆ PROCESU

Maria Jeż-Ludwichowska Arkadiusz Lach

• art. 214 i 256 KKW zmienione ustawą z 24.5.2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz.U. z 2013 r. poz. 628); zgodnie z nowelizacją o użyciu środka przymusu bezpośredniego lub broni względem tymczasowo aresztowanego zawiadamia się bezzwłocznie organ, do którego dyspozycji pozostaje aresztowany.

DOPUSZCZALNOŚĆ PROCESU

Autorzy-praktycy, wykorzystując doświadczenie w wykładni i stosowaniu przepisów KKW, udzielają wielu praktycznych wskazówek co do możliwości i dopuszczalności konkretnych rozwiązań, czerpiąc przykłady z praktyki zawodowej.

Redakcja naukowa Maria Jeż-Ludwichowska Arkadiusz Lach

IV

J. Lachowski (redaktor)

Lachowski

Opracowanie adresowane jest przede wszystkim do przedstawicieli praktyki, w szczególności do sędziów orzekających w postępowaniu wykonawczym, w tym do sędziów penitencjarnych, prokuratorów, adwokatów, sądowych kuratorów zawodowych, a także aplikantów przygotowujących się do egzaminów zawodowych.

Redaktor: prof. UMK dr hab. Jerzy Lachowski Autorzy: dr Piotr Gensikowski, prof. UMK dr hab. Jerzy Lachowski, sędzia Leszek Osiński, dr Jacek Potulski, dr hab. Igor Zgoliński

K O M E N TA R Z E K O M PA K T OW E

K O M E N TA R Z E K O M PA K T OW E

IV www.ksiegarnia.beck.pl

Cena 279 zł

Skorzystaj z dostępu do wybranych aktów prawnych on-line.

Wejdź na stronę www.legalis.pl/beckplus i wprowadź kod ze zdrapki, zarejestruj się, a uzyskasz bezpłatny dostęp do SIP Legalis.

WYDAWNICTWO C.H.BECK

Tytuł: System Prawa Karnego Procesowego. Tom IV. Dopuszczalność procesu Red. Maria Jeż-Ludwichowska, Arkadiusz Lach Wyd. Wolters Kluwer 2015 3/23/15 10:45 AM

Tytuł: Prawo zamówień publicznych.

Stan obecny i kierunki zmian Red. Paweł Nowicki, Henryk Nowicki Wyd. PRESSCOM 2015

Tytuł: Kodeks karny wykonawczy.

Komentarz Red. Jerzy Lachowski Wyd. C.H. Beck 2015

BRAWO PRAWO!

48

Temida

Plakat jubileuszowy Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu (proj. E. Kabza).

Prawo 1964 - absolwenci po latach (Archiwum WPiA).

Uroczyste podpisanie porozumienia o współpracy z Państwowym Uniwersytetem Jarosława Mądrego w Charkowie oraz Narodową Akademią Nauk Prawnych Ukrainy (Archwium WPiA).

Puchar Copernicady 2015 dla Wydziału Prawa i Administracji UMK (fot. Martyna Kulikowska).

Akademia Startupów na WPiA (fot. A. Romański).

Palma WPiA (Archiwum WPiA).

Członkowie Komisji Kodyfikacyjnej podczas posiedzenia na WPiA (Archiwum WPiA).

Wystawa pt. Jeździec - Dziekan WPiA Prof. T. Justyński z twórcą Karolem Doiczmanem (Archiwum WPiA).

Kalendarz WPiA – jeden z gadżetów opatrzony zdjęciami autorstwa dra M. Leciaka (Archwium WPiA).

Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji UMK (Archwium WPiA).

Uczestnicy IV Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej pt. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów

Gmach Wydziału Prawa i Administracji UMK (Archwium WPiA).

Temida

Kwartalnik Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Nr 1(1)/2015

70 lat

Wydziału Prawa i Administracji

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołoja Kopernika ul. Władysława Bojarskiego 3, 87-100 Toruń e-mail: wpia@law.umk.pl informacja wydziałowa: +48 56 611 41 10 www.law.umk.pl