Tijding - no. 3 (2012) by IZB, passie voor missie

tijding Ledenblad van de IZB, jaargang 74, nr. 3

Dabar

terug bij

• Dagelijks dichtbij dienen en delen • Noorderlicht Rotterdam • Hoogleraar Paul wil brug slaan naar praktijk

IZB

column

Is de kerk overbodig?

‘T

ja, meneer, protestanten hebben een direct lijntje naar Boven. Die hebben de kerk niet nodig’. Het gebeurde deze zomer in Avignon. Wij hadden op de bekende vaderlandse manier een stadswandeling gemaakt: kerk in, kerk uit.

Allemaal rooms-katholiek uiteraard. Ineens stuitten we op de Temple Protestant. Enig belangstellend gemorrel aan de kerkdeur maakte al snel duidelijk: gesloten. Ook een wat krachtiger poging bracht geen verandering in de situatie: een dikke deur versperde ons de toegang tot het protestantisme in Avignon. Een Frans echtpaar met blijkbaar dezelfde interesse deed een vergelijkbare poging. Ook zij zagen al snel het vruchteloze karakter van hun pogingen in. Ik gaf blijk van mijn teleurstelling: ‘dat nu net de protestantse kerk dicht moet zijn...’ Hij zei: ‘dat moet u niet raar vinden, meneer; protestanten hebben een direct lijntje naar Boven. Die hebben de kerk niet nodig’.

Zelden zie je een theologische controverse zo tot één zinnetje teruggebracht. Vast en zeker: de kracht van het protestantisme zit onder andere in het heel directe en persoonlijke karakter van de omgang met God. Maar laten we daar niet de conclusie uit trekken dat de kerk dus overbodig is. Hoe zou het bijvoorbeeld gaan met de missionaire roeping van de kerk, als het evangelie zou onderduiken in de anonimiteit; als het geen zichtbare gestalte meer zou aannemen? De kerk is er niet alleen voor zichzelf; zij heeft een roeping voor haar omgeving. Natuurlijk, de kerk is meer dan het kerkgebouw, maar toch… Kerktorens zijn stenen richtingaanwijzers naar God; ze herinneren mensen eraan dat leven in het platte vlak onder de maat is. En de deur van de kerk staat open: Louïs Wüllschleger, directeur

dit is een van de weinige plekken op aarde waar iedereen welkom is, wie zij of hij ook is. Want hier raakt de hemel de aarde, hier woont God. Bij de mensen. •

“Protestanten hebben een direct lijntje naar boven”

Oriëntatiecursus in nieuw jasje IZB-Ark heeft de bekende Oriëntatiecursus Christelijk Geloof van drs. René van Loon in een nieuwe jas gestoken. De vier delen van de cursussen zijn samengevoegd in één boek, met een frisse layout en nieuwe foto’s. De tekst is op onderdelen verbeterd en geactualiseerd. Zie ook www.occg.nl. ISBN: 9789033819902. 160 pag. € 14,95 U kunt het bestellen via IZB-Ark, Antwoordnummer 70, 3800 VB Amersfoort, of per e-mail naar: boekhandel@izb-ark.nl

Tijding • najaar 2012

Dabarwerk terug bij IZB De HGJB (Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond) heeft de organisatie van het Dabar-campingevangelisatiewerk overgedragen aan de IZB. De overkomst vergt een forse inzet, aan menskracht en financiën.

Dit voorjaar werd bekend dat de HGJB te kampen heeft met financiële tegenvallers, die noopten tot een herbezinning op het takenpakket van de organisatie. Dabar, dat vier jaar geleden door de IZB aan de HGJB is toevertrouwd, keert dus nu terug. Daarmee is de continuïteit van het camping evangelisatiewerk, dat bezig is aan de 50e jaargang, veilig gesteld. De overdracht van Dabar vergt van de IZB een forse inspan ning. Bij de afspraken voor het meerjarenbeleid 2013-2017 was juist vastgelegd dat er geen ruimte is voor personeels uitbreiding. De komst van Dabar betekent dus dat er een extra inspanning geleverd moet worden om de financiering toch rond te krijgen. ‘Dat is geen sinecure’, zegt IZBdirecteur ds. Louis Wüllschleger. ‘Dabar is een omvangrijk project. In verschillende opzichten - ook financieel- zal het dus veel van ons vragen. We hopen op de steun van onze trouwe achterban.’ ‘In de afgelopen weken ben ik een paar keer op bezoek geweest bij Dabarteams op campings en raakte ik opnieuw onder de indruk van het werk. Het is hartverwarmend om te zien hoe jonge mensen een stuk van hun vakantie afstaan om aan andere jongeren te laten zien wat het is om Christus te volgen. We spreken ook regelmatig mensen die vroeger meededen aan Dabar en voor wie Dabar van grote beteke nis geweest voor hun eigen geestelijke ontwikkeling. Dat is een goede stimulans om onze schouders eronder te zetten.’ Jaarlijks zijn circa 70 Dabarteams actief op 25 campings in Nederland. In totaal zijn er zo’n 450 jongeren bij betrokken en 15 à 20 campingpastors met hun gezinnen.

Ds. Davy Hoolwerf (Stellendam) zal het werk van Dabar gaan coördineren. Hij werkte de afgelopen 4 jaar als missionair toeruster van de IZB in de regio Zuidwest-Nederland en is vertrouwd met het campingevangelisatiewerk. Zelf was hij drie jaar lid van een team in Bakhuizen (Friesland); momenteel is hij voorzitter van de commissie die op het eiland Goeree-Overflakkee verantwoordelijk is voor het Dabarwerk in Ouddorp. In een eerste reactie zegt hij dat de Dabar ‘in uitstekende staat door de HGJB is overgedragen. Er liggen uitgewerkte draaiboeken, de organisatie staat als een huis. De terugkeer van Dabar bij de IZB is een hele klus, maar opent ook nieuwe perspectieven. Zo zal ik graag verkennen of er links zijn te leggen met IZB-projecten.’ Een belangrijk aandachtspunt voor de komende maanden is de voortzetting van de toerusting aan gemeenten in Zuidwest-Nederland. ‘Dat zullen we in de kring van IZB-toerusters moeten bespreken. We kunnen de gemeenten niet in de kou laten staan.’ Davy blijft overigens in deeltijd verbonden aan de Hervormde gemeente te Stellendam.

zomer 2012 • Tijding

Missionair project in Blijdorp groeit

Noorderlicht in Rotterdam Het missionaire project Noorderlicht in Rotterdam groeit. Startte het project in mei vorig jaar met zes initiatiefnemers die de handen ineensloegen, nu bezoeken gemiddeld tachtig mensen de diensten in de Prinsekerk in het noorden van de stad.

Net voordat de dienst begint, zet Rosa Douma vazen met zonnebloemen neer in de grote donkere zaal van de Prin sekerk in Blijdorp. De Prinsekerk is een bijna tachtig jaar oud statig gebouw aan de Schepenstraat in Rotterdam, nog geen twee kilometer vanaf de A12. Veel bomen hier, bewo ners die hun hond uitlaten, joggers, een vijver en een plein tje plus het niet te versmaden gratis parkeren op zondag. Hier begon missionair predikant Niels de Jong anderhalf jaar geleden het evangelisatieproject Noorderlicht. Lang zaam lopen het voorste rijen houten stoelen van de im mense kerkzaal vol. Marc en Juliëtte van de Haar zitten op de eerst rij, met hun kleine Ayden. Ze verlieten Hendrik Ido Ambacht en zijn in Blijdorp komen wonen om het project te steunen. ‘Ik wil hier een kinderkoor beginnen’, straalt Juliëtte. Ze is enthousiast over Noorderlicht, al moest ze wennen aan het leven in de grote stad. ‘De mensen zijn open en we maken al veel contact. Wij willen ons inzetten voor deze gemeente.’

Tijding • najaar 2012

Vandaag, zondag 2 september, begint het nieuwe seizoen, reden voor Noorderlicht om over te schakelen van de eerste naar de tweede versnelling. De gemeente krijgt meer vaart, belijning en structuur. Voortaan zullen er om de twee we ken diensten zijn. Doordeweeks worden er allerlei activitei ten georganiseerd, zoals een Alphacursus, stiltevieringen en bezigheden van verschillende Noordergroepen. Vooral ‘twintigers’, vormen als het ware de steunpilaren van deze missionaire gemeente.

“Wij willen ons inzetten voor deze gemeente” De liturgie van de diensten varieert. Nu is er een filmpje waarin Jezus Christus als de koning van alle koningen wordt verheerlijkt. Bono van U2 verschijnt op de beamer met ‘I still haven’t found what I am looking for’. Dan zingt Lisa

“Ik vind het heel mooi bij een startende gemeente te horen”

Kramer, met gitaar, enkele liederen, terwijl de gemeente

Thomas Vos (student international business) en Tamara

meezingt onder begeleiding van de piano. Niels leest voor uit Johannes 1:35-42. Zijn preek gaat over

Berends (aankomend politieagent), beiden 19, praten na

de roeping van Simon Petrus. De Jong zoekt het raakvlak met zijn overwegend jonge luisteraars: ‘Misschien zoek jij ook, met als Simon, maar heb je het nog niet echt gevon den. Ook toen was er een crisis. Simon en Andreas waren voorbestemd voor het harde bestaan van vissers. Hun verwachting was dat God zou ingrijpen en hun leven zou veranderen? Wat zochten ze eigenlijk en wat zoek jij in je leven? We weten het soms niet. “De mens is”, zei kerkvader Augustinus al, “zichzelf vaak een vraag”.’ Schone lei Crisis, donkerheid, twijfel. Wie ben je? Wie verlangt er niet naar herherstel van wat kapot is gegaan? De Jong: ‘Onze verwachtingen zijn vaak gericht op het hier en nu beneden, vandaar dat misschien de hoop uit onze samenleving is verdwenen, dat de toekomst misschien niet zoveel meer te bieden heeft. Wie geeft ons een schone lei om opnieuw te beginnen?’ ‘Petrus is wispelturig, doet er wel drie jaar over om bij Jezus te komen, maar Jezus kijkt verder, hij ziet de mens in Petrus en in jou. Als jij volhoudt om stap voor stap achter Jezus aan te gaan, zal Hij jou een witte steen geven, als teken van vrijspraak.’ Zo komt de predikant bij de doelstelling van Noorderlicht: ‘Wij geloven dat een leven met Jezus Christus je leven verrijkt. Wij willen een plek bieden voor christenen en niet-christenen om te kunnen ontvangen, leren en groeien. Om zo God (beter) te leren kennen. Ook willen we er zijn voor de buurt: bewoners ontmoeten en ondersteunen.’ Lisa zingt: ‘Wees mijn verlangen, o Heer, van mijn hart’ en Niels geeft de gemeente de zegen van God mee.

onder de koffie en thee. Thomas: ‘Ik vind het heel mooi bij een startende gemeente te horen. Ik zoek nog steeds naar wat ik kan betekenen in Gods Koninkrijk.’ Tamara voelt zich eveneens aangesproken bij het beginnende karakter van Noorderlicht. ‘Je kunt er zelf de hand in hebben hoe je de gemeente wilt inrichten. Hier vallen de verschillen en de kerkmuren vallen weg.’ Esmeralda van Dam (24) werd als moslim opgevoed en kwam twee jaar geleden tot bekering. ‘Ik voel me thuis bij Noorderlicht omdat er zoveel jonge mensen zijn, omdat ik voel dat ik dichter bij God wil zijn en omdat het geweldig is om een te zijn met mensen die in dezelfde God geloven.’ ‘Het was best spannend’, vertelt Niels na afloop op het binnenplein van de kerk, ‘want je weet niet wat de opkomst zal zijn.’ Hij is tevreden. Anderhalf jaar geleden was er een groepje van zes, nu al hebben circa dertig mensen zich verbonden aan de jonge gemeente. En nog eens vijftig bezoekers laten zich geregeld zien. Marie Verheij www.noorderlichtrotterdam.nl

Eline Wijnbeld (23) is lid geworden van Noorderlicht. ‘Ik vind het belangrijk mijn geloof te delen met een groep voor wie dat ook zo is. Het eigene van deze gemeente is dat je met elkaar laat zien dat God voor jou bovenaan staat.’ Het jonge, getrouwde stel Timo en Thonke Erkelens valt Eline bij. ‘Het is belangrijk dat je een gemeenschap hebt met anderen om je geloof te verdiepen en dat je elkaar stimuleert om voor God te leven’, stelt Timo. Thonke: ‘We verwachten dat iedereen die hier komt, zich op een of an dere manier inzet en wat doet.’

najaar 2012 • Tijding

‘Ik wil de academische studie vruchtbaar maken voor de praktijk’ Met ingang van deze maand is geschiedfilosoof dr. Herman Paul bijzonder hoogleraar secularisatiestudies namens de IZB en GZB aan de Rijksuniversiteit Groningen. Wat mogen we van hem verwachten?

Een bijzondere leerstoel secularisatiestudies. Is er niet al genoeg

ter discussie te stellen en van daaruit missionaire initia-

onderzoek gedaan naar de oorzaken van de krimpende kerk? Gaat u een paar rapporten toevoegen aan de stapel? ‘Nee, ik vraag me juist af wat wij als kerk met al die onderzoeksrapporten aanmoeten. Al eeuwen, pak ‘m beet sinds 1790, spreken we in de kerk over secularisatie, ont-

tieven te bevorderen.’

kerkelijking, ontkerstening enzovoort. We hebben elkaar voorgehouden dat secularisatie een langetermijnproces is, waartegen zowat geen kruid gewassen is. Maar is dat zo’n overtuigende voorstelling van zaken? Sociologen geven inmiddels toe dat secularisatie, opgevat als langetermijnproces, een rare bril is, waardoor we sommige dingen uitvergroten en andere helemaal niet zien. Bovendien ben ik op zoek naar een christelijke duiding van onze situatie. Hoe kunnen we over secularisatie spreken in het licht van een christelijke visie op de geschiedenis? ‘Wil de laatste het licht uitdoen?’ lijkt me niet echt een christelijke gedachte. Het gaat me meer om taal dan om cijfers, meer om hoe wij de situatie van de kerk in West-Europa op een gelovige manier kunnen duiden dan om een zoveelste rapport over kerkverlating.’ De leerstoel is ingesteld door GZB en IZB, twee zendingsorganisaties. Beoogt u met uw werk ook bij te dragen aan het beleid van deze organisaties? ‘Al sinds het Reveil, in de vroege negentiende eeuw, hebben missionaire organisaties hun beleid vaak laten bepalen door (de heersende) opvattingen over secularisatie. Neem de focus op grote steden: die werd ingegeven door de gedachte dat steden voorop liepen in secularisatie en dat het platteland daar achteraan sukkelde. Dat de IZB nu ook in dorpsgemeenten investeert, is een interessant signaal. We zijn er blijkbaar achter gekomen dat steden en dorpen niet zó sterk verschillen als we vroeger dachten. Ander voorbeeld: dat GZB’ers zich nu afvragen wat secularisatie in Afrika zou kunnen inhouden, druist in tegen de populaire gedachte dat secularisatie vooral een Europees probleem is. Zo hoop ik een aantal vastgeroeste ideeën

Tijding • najaar 2012

Op welke manier kunnen gemeente(lede)n vruchten plukken van uw werk? ‘Verwacht niet dat er over twee jaar een vlot geschreven boekje over secularisatie op de markt komt. De universiteit vereist van haar hoogleraren een diepte-investering in wetenschappelijk onderzoek, en daaraan zal ik met één dag per week mijn handen voorlopig vol hebben. Tegelijk is het wel mijn diepe verlangen de academische studie vruchtbaar te maken voor de praktijk, in de vorm van lezingen, cursussen, artikelen en, op wat langere termijn, een boekje. Vooral echter hoop ik rond de leerstoel een paar vertaal- en interviewprojecten te kunnen opzetten, om goede ideeën en inspirerende praktijken uit het buitenland beschikbaar te maken voor gemeenteleden.’ De Rijksuniversiteit van Groningen wil vanuit verschillende modaliteiten binnen de PKN bijzondere hoogleraren benoemen. Richt uw werk zich ook op de beleidsmakers binnen de PKN? ‘De meest invloedrijke beleidsmakers in de PKN zijn, denk ik, predikanten. Speciaal voor hen organiseren we als College van Bijzondere Hoogleraren jaarlijks een symposium en een nascholingscursus. Dat begint al in november, met een studiemiddag over nieuwe religiositeit, gevolgd door vier of vijf middagen waarin we onder andere het nieuwe boek van Koert van der Velde, Flirten met God, kritisch bespreken. Ik heb veel zin in deze samenwerking met collega’s uit de vrijzinnige traditie, de Confessionele Vereniging en de Gereformeerde Bond. Of we het waar kunnen maken ‘een denktank voor de PKN’ te worden, zoals informeel al gesuggereerd wordt, valt te bezien. Maar de eerste contacten zijn veelbelovend.’

Zie voor een uitgebreide kennismaking met dr. Herman Paul ook www.izb.nl.

column

Zeer gewenst: een grijze golf

f en toe komt het voor dat ik, als gastpredikant in een gemeente, van alle aanwezigen de jongste ben. Bij De Samaritaan, waar ik de afgelopen vijf jaar heb gewerkt, is dat anders. Daar was de laatste tijd ongeveer 60% jonger dan

mij en 40% ouder. Sinds een half jaar ben ik, in samenwerking met de IZB, betrokken bij het nieuwe initiatief Noorderlicht en daar is het nog weer anders. Bij dit nieuwe initiatief ben ik regelmatig één van de oudste aanwezigen. Dit is wel een aparte ervaring. Nu eens wordt er naar me gekeken als een broekie, die net komt kijken, dan weer word ik gezien als degene met ervaring en kennis. In ‘Noorderlicht’ zijn alle taken vergeven aan twintigers, met uitzondering dan van mijn taak als predikant-pionier. Dat is natuurlijk de omgekeerde wereld als je het vergelijkt met heel veel andere kerkelijke gemeenten in ons land. Daar is soms geen

Niels de Jong, missionair predikant van de IZB, RotterdamCentrum/Blijdorp info@ uitonverwachtehoek.nl

“Bij dit nieuwe initiatief ben ik regelmatig één van de oudste aanwezigen”

enkele (verantwoordelijke) taak toevertrouwd aan een twintiger. Dat lijkt me een ongezonde situatie. Al is de situatie van Noorderlicht natuurlijk ook niet alles. Ook al geld ik in die context als ‘bijzonder oud’, we kunnen links en rechts toch wel wat ervaring en geestelijke wijsheid gebruiken... Daarom hierbij een voorstel. Ik weet dat verschillende stadsgemeenten elk jaar behoorlijk wat mensen rond hun dertigste zien vertrekken naar randgemeenten en dorpen. Die dertigers doen dat onder het mom van ‘ruimer willen wonen’. De eigenlijke reden is dat ze het gemak van de stad opgeven om gemeenten buiten de stad te gaan dienen. Wat een opofferingsgezindheid! Om de kerken in de stad weer enigszins tegemoet te komen, zou het natuurlijk niet verkeerd zijn als er weer enige grijze haren naar (nieuwe) stadsgemeenten zouden kunnen worden ‘gezonden’. Zo’n groot offer hoeft dat niet te zijn, aangezien de stad ook veel voordelen biedt aan vijftigplussers. En wijze, gelovige, biddende en enigszins flexibele vijftigplussers zouden in een stad als Rotterdam veel goed werk kunnen doen. Als er mensen zijn die deze stap overwegen, dan kunnen zij zich bij mij melden (en vast ook bij collega’s in allerlei steden). Zeker nieuwe missionaire en diaconale initiatieven in de stad zien de komst van zo’n grijze golf wel zitten. Niels de Jong P.S. Je vraagt je natuurlijk al een tijdje af hoe oud ik nu ben. Afgaande op de volgroeide wijsheid en het bezonken oordeel van mijn columns in dit blad, denk je waarschijnlijk: 55 of daaromtrent. Als je afgaat op bijgaande foto, vermoed je: 26 (en niet zoals die kluns die laatst vond dat ik wel ouder dan 40 jaar moest zijn). Om aan alle onzekerheid een einde te maken, volgens mijn paspoort ben ik 32 jaar. •

najaar 2012 • Tijding

Drie nieuwe pioniersplekken Vanaf dit najaar gaan drie gemeenten samen met de IZB ervaring opdoen met een nieuwe vorm van missionair-diaconaal werk. In Nieuwegein-Vreeswijk, Capelle-Schollevaar en Rotterdam-Kralingen.

In deze drie nieuwe projecten draait het om ‘dagelijks dichtbij dienen’ (3D). De leden van de betrokken gemeenten worden uitgedaagd om het leven te delen met mensen in hun dagelijkse netwerk, de relaties met buren in de straat of de wijk. Als ze op een transparante manier hun leven delen, dan heeft ook het geloof daarin een plaats. Door deze opzet krijgt het missionair-diaconale werk de plek die het verdient. Het wordt (weer) een integraal onderdeel van het alledaagse leven van de gemeenteleden, vandaar de term: Dagelijks Dichtbij Dienen en Delen. Het

Tijding • najaar 2012

gaat niet in de eerste plaats om allerlei missionaire activiteiten, maar om een levenshouding, waarin de relevantie van het christelijk geloof oplicht. ‘Veel meer dan voorheen hebben we geleerd dat het organiseren van activiteiten alleen niet voldoende is om een wijk of buurt te dienen en om wederzijds van elkaar te leren’, vertelt Kees Koster, programmamanager missionaire projecten. ‘Getuigen van de levende hoop in onze Heiland Jezus Christus, vraagt meer dan mensen ‘bij

Drie nieuwe werkers In Rotterdam-Kralingen (‘De Esch’) is Ageeth Palland deze maand begonnen in het missionair-diaconale werk. Ageeth, logopediste, werkte na haar opleiding voor

Ageeth Palland

zending en werelddiaconaat aan vier jaar als projectcoördinator van een rehabilitatiecentrum voor straatjongens in Nairobi (Kenia).

Willina

In 2009, na haar terugkeer volgde ze aan de Christelijke Hogeschool Ede een opleiding voor Godsdienst/Pastoraal

de Bree

Werk. Ze zal de bestaande contacten in de wijk ‘De Esch’ (met o.a. kinderen tienerwerk) verder uitbouwen. Maandelijks zijn er samenkomsten, de zogeheten ‘Esch-mee-

van ‘Dagelijks Dichtbij Dienen en Delen’. In de afgelopen

tings’. In de buurten Lusthofstraat, Vlinderbuurt en Jaffa zal ze met de gemeenteleden die daar wonen werken aan

tijd heeft ze als ‘kwartiermaker’ de mogelijkheden voor het project verkend.

kleinschalige gemeenschappen die zorg dragen voor elkaar en voor de buurt.

In Capelle aan den IJssel is Gert van den Bos aangesteld als missionair-diaconaal werker vanuit de Hervormde wijk-

In Nieuwegein-Vreeswijk is Willina de Bree-Hoogendoorn benoemd. Samen met haar man, ds. Dirk de Bree, stond

gemeente Schollevaar en de Christelijke Gereformeerde Kerk Rotterdam-Oost. Gert heeft de afgelopen 3 jaar voor

ze aan de basis van de ontwikkeling van de project-opzet

Youth for Christ in Lesotho (Zuid-Afrika) gewerkt.

Satellieten ons uitnodigen en het hen vertellen’ of ‘naar hen toegaan en het hen aanzeggen’. Het vergt een relationele aanpak, je leven met de ander willen delen, wat de Engelsen omschrijven met “whole life discipelship”. Als christenen zijn we geen haar beter dan de mensen met wie we het evangelie willen delen, ook wij hebben de bekering dagelijks nodig. Daarom worden we aangespoord om te zoeken naar ‘samen de weg achter Hem aan gaan’ en juist daarin ‘van de ander leren’. Bescheidener en tegelijkertijd minder beschroomd.‘ Het verwerven van die nieuwe levenshouding vergt oefening. Anders dan bij een eenmalige cursus gaat het om een permanente vorming en toerusting, met het oog op een missionaire, open, transparante levensstijl. In elk van de drie projecten worden missionair-diaconale werkers aangesteld om gemeenteleden die voor deze leefwijze kiezen (‘bruggenhoofden of ambassadeurs’) te ondersteunen, door het organiseren van ontmoetingsplaatsen en door hen te begeleiden in dit vormingsproces. De spannende vraag is daarbij of op deze werkwijze niet-gelovigen beter kunnen worden bereikt met het evangelie. In de drie pioniersplekken willen we zo gedurende drie jaar op pad gaan, lessen leren, ervaringen uitwisselen en materialen ontwikkelen. Vanuit de IZB zullen we de ontwikkelingen op de voet volgen, omdat we verwachten dat de uitkomsten van deze pilots van betekenis kunnen zijn voor missionair(-diaconaal) werk elders in het land.

De drie pilotprojecten hebben dezelfde basis (‘Dagelijks dichtbij dienen en delen’), maar verschillen in de uitvoering. Zo zet Capelle aan den IJssel bijvoorbeeld in op de vorming van missionaire gemeenschappen; kleinschalige huiskamergroepen rond een geopende Bijbel, die samen bidden en de weg willen vinden achter de Here Jezus aan. Een soort ‘satelliet’ van de kerk. Andere voorbeelden van ‘satellieten’ of oefenplaatsen zijn ontmoetingsplekken met migrantenchristenen uit de wijk, of bijeenkomsten van ouders rond een school. Het zijn plekken waar drempels even worden verlaagd en waar contact kan worden gelegd met nieuwe doelgroepen. Om verschillende redenen is zo’n kleine gemeenschap belangrijk: de kerkdiensten zijn vaak grootschalig. In een kleine gemeenschap word je gemist als je er niet bent, je houdt elkaar vast. En in een dergelijke gemeenschap kunnen de vragen van zoekers en beginnende gelovigen aan de orde komen. De kleine gemeenschappen blijven nauw verbonden met de moedergemeenten, bijvoorbeeld doordat de predikanten er van tijd tot tijd een bijbelstudie verzorgen. De ‘satellieten’ worden beschouwd als een ‘tussenstation’ op weg naar lidmaatschap van een van de moedergemeenten.

najaar 2012 • Tijding

‘Een beetje zoals bij

Simon en Andreas’ Bij verscheidene IZB-projecten behoort het vakantiekamp inmiddels bij de jaarlijks terugkerende activiteiten: Amsterdam, Rotterdam, Groningen… Ook vanuit Nieuwegein-Vreeswijk ging dit jaar ook een groep op pad. Onverwacht, last minute. Een impressie.

‘Zelf heb ik een poosje geleden Jezus gevonden’, zegt Deef, de man in de rolstoel. ‘Daarvoor was ik er wel mee bezig, in m’n hoofd, weet je wel. Maar sinds een week of acht serieus.’ Hij roert in z’n thee en kijkt geamuseerd rond. Er is ook veel te zien. We zitten aan een van de tafeltjes in de gemeenschapsruimte van een prachtige accommodatie in Ede. Zo’n vijftig deelnemers uit de omgeving van Nieuwegein-Vreeswijk zijn hier al een paar dagen op vakantiekamp. De oudste is 63, de jongste moet nog 1 worden; 20 volwassenen, 30 kinderen. Een grote groep heeft van Stratego een gezelschapsspel gemaakt; aan weerszijden van de tafel klinken de adviezen aan de opgewonden spelers. Vanuit de gang klinkt een valse piano. Peuters scharrelen wat rond bij de lage fauteuils waar volwassenen aan de praat raken. Vanmorgen was de uitslaapdag. Er is koffie met koek. Straks begint het fotospel, waarvoor je je nog kunt inschrijven op de plakkaten bij de klapdeuren. Een relaxte sfeer, vindt ook Deef. ‘Terwijl de deelnemers nogal verschillend zijn’, weet hij. ‘Niet zomaar verschillend, héél verschillend. Gisteren hadden we een bespreking van een bijbelverhaal. Dan zit daar een Bosniër, daar iemand uit de Dominicaanse Republiek, een Zuid-Afrikaan, een gelovige naast iemand die nooit in de kerk komt. En het gaat gewoon goed. Ik heb het zelf ook hartstikke naar m’n zin, terwijl ik eigenlijk helemaal niet van grote groepen houd.’ ‘Dit kamp kwam voor ons zomaar uit de hemel vallen’, vertelt missionair werker Willina de Bree. Samen met haar man, ds. Dirk de Bree, kreeg ze nog maar een paar weken de locatie via-via gratis aangeboden. Dirk en Willina werken

Tijding • najaar 2012

Ds. Cor van Dis, predikant van de Hervormde wijkgemeente Nieuwegein-Vreeswijk, is enthousiast over de aanpak van het project ‘Dagelijks dichtbij dienen’, zegt hij, op bezoek bij het vakantiekamp. ‘Het project biedt een nieuw speerpunt: het bouwen aan netwerken, rondom de kern van het evangelie. Ik vind het ook mooi dat het project, net als dit kamp, een intercultureel karakter heeft. Binnenkort begin ik weer met een Engelstalige Alpha-cursus.’ De gemeente organiseert ook regelmatig op zondag brunches om nieuwe doelgroepen in contact te brengen met het evangelie. ‘We zien deelnemers na verloop van tijd ook terug in de gewone kerkdiensten.’

vanuit de hervormde gemeente Nieuwegein/Vreeswijk

Vandaag – woensdag – is er gelegen-

in het nieuwe project ‘Dagelijks dichtbij dienen’, waarbij gemeenteleden worden gestimuleerd en uitgedaagd om

heid voor leden uit de Hervormde gemeente Nieuwegein om te komen

zich actief in te zetten in hun directe woonomgeving. ‘Eigenlijk komt het kamp net iets te vroeg’, zeggen ze, ‘maar het aanbod van deze gratis locatie was zó aantrekkelijk, dat we alles op alles hebben gezet.’ Voor een prikkie konden deelnemers inschrijven - € 25 voor volwassenen;

buurten. En dat is goed, want het werken aan een breed draagvlak voor het missionaire project blijft een aandachtspunt. ‘Er zijn gemeenteleden die ervoor pleiten om eerst te investeren in onze eigen jongeren. Sommige

€10 per kind - en dat bood minder kapitaalkrachtigen de mogelijkheid om mee te gaan. ‘Ik ben ontzettend dankbaar dat er zo’n grote groep bijeen

jongeren zijn hier trouwens ook als deelnemer. Ik denk dat je de aandacht voor binnen en buiten de kerk niet tegen elkaar moet uitspelen. Maar ik ben er

is’, zegt Willina. ‘Het ging een beetje zoals bij Simon en Andreas – de een nam de ander mee. Wonderlijk, dat ze

van overtuigd dat een gemeente die zich naar buiten richt, naar binnen ook sterker wordt’, zegt Dirk. ‘Laten

je zomaar het vertrouwen geven en mee zijn gegaan. Dat maakt me wel nederig.’

mensen in de gemeente maar horen en zien dat het wérkt. In twee jaar tijd is een enorm netwerk gecreëerd. Verbinden, daar draait het om in het project; mensen met

‘Gaaf hè’, zegt Deef. Zonder dit initiatief zou ook hij met zijn gezin niet met vakantie kunnen. Hij verdient een boterham met illustratiewerk. Z’n dochter (17) komt aan tafel zitten. Vanaf het eerste moment heeft ze zich opgenomen gevoeld in de groep onbekenden. ‘Terwijl ze toch niet gelooft’, ondertitelt Deef. ‘Vanaf dat we hier aankwamen heb ik haar nog nauwelijks gezien.’

elkaar in contact brengen.’ Willina: ‘Het gaat om beschikbaar zijn, oog voor elkaar hebben, belangstelling tonen en bereid zijn relaties aan te gaan, ook met mensen die je misschien niet een-tweedrie liggen of waar je je niet prettig bij voelt. Als je bereid bent je leven te delen, en je leven met Jezus is daar een onderdeel van, dan ontstaan er vanzelf gesprekken. Het scheelt in ons geval dat Dirk dominee is. Dat geeft een goede binnenkomer voor gesprekken.’

De keuken is de ‘machinekamer van het kamp’. Sanet en Gerrie zijn er met een paar vrijwilligers bezig met de voorbereiding van de lunch. Wordt hier goed gegeten? ‘Er blijft weinig over, laten we het zo zeggen’, grapt Sanet, terwijl ze zelfgebakken tonijntaarten in partjes snijdt. Gerrie smeert de sandwiche. ‘Ik kom uit het multiculturele netwerk van Dirk’, vertelt Sanet, die van Zuid-Afrikaanse komaf is. Samen met Gerrie heeft ze wel voor hetere vuren gestaan; ze hebben vaak samen gekookt voor het kamp van de school, waar hun kinderen opzaten. Hoewel dit kamp wel een huzarenstukje is, bekennen ze. In drie weken tijd is alles uit de grond gestampt. ‘Op school waren we een jaar bezig met de voorbereiding en ging het soms nog mis.’

In de uitnodiging aan de deelnemers schreven Dirk en Willina dat ze het kamp ook als christenen organiseren. ’De deelnemers weten dat we het fijn vinden om over het geloof te praten. Maar we wilden niet dat dat drempelverhogend zou werken. We noemen het geen Bijbelkamp of zoiets. Iedere dag is er wel een moment waarop de bijbel ter sprake komt, tijdens de kinderclub en in de kring van volwassenen. Telkens gaat het over iemand die Jezus ontmoet. Het zijn korte, toegankelijke programma, evenals de dagelijkse avondsluiting. Wie niet gelooft, moet zich hier ook thuis kunnen voelen.’

najaar 2012 • Tijding

‘We volgen geen blauwdruk, maar een Persoon’

‘De IZB concentreert zich in de komende jaren inhoudelijk op ‘navolging’. Vanuit deze focus wordt het werk in al zijn facetten doordacht en vormgegeven.’ Een passage uit het meerjarenbeleidsplan. Dr. Wim Dekker, theologisch/ missionair adviseur van de IZB, geeft een aantal redenen waarom deze keuze vandaag van belang is.

Wanneer we als IZB vandaag kiezen voor navolging/discipelschap als focus van het missionaire werk, maken we sluimerende vragen

rond de kwaliteit van de gemeente expliciet. Wat is er toch met onze kerk/gemeente aan de hand, dat zo velen het voor gezien houden? En hoe komt het toch dat onder degenen die belangstelling krijgen voor het evangelie lang niet altijd de gedachte leeft dat toetreding tot een gemeente belangrijk zou kunnen zijn? Zien gemeenteleden zelf wel hoe belangrijk het deelnemen aan de gemeente van Jezus Christus is en zien ze wel wat dat inhoudt, zodat ze dit ook over kunnen brengen? Christenen vormen een minderheid, die zich steeds opnieuw bewust moet maken waarom haar identiteit is zoals ze is. Wie niet gelooft,

hoeft niet veel uit te leggen. Wie wel gelooft en vooral wie op een expliciete manier waarde hecht aan de christelijke geloofsvoorstellingen, heeft huiswerk. Maar hoe zullen we er iets van uitleggen, wanneer het verhaal niet gekoppeld is aan een manier van leven? Wanneer de christelijke geloofsvoorstellingen niet meer breed gedeeld worden, is de christelijke manier van leven dan misschien een eigen soort verkondiging, die overtuigt vanwege de zegenrijke gevolgen? Is het christelijke leven het goede leven, dat geen verder bewijs nodig heeft dan er gewoon te zijn? Nu het christelijk geloof in onze samenleving is verbannen naar de privésfeer, is het de vraag of christenen dapper en weerbaar genoeg zijn om aan hun geloof gestalte te geven in het leven van elke dag. Slagen ze erin om in een heel andere context dan vroeger verantwoording af te leggen van de hoop die in hen is? Willen ze dat en kunnen ze dat?

Dr. Wim Dekker, dr. Bert de Leede (bestuurslid IZB) en dr. Arjan Markus (missionair predikant van de IZB in Utrecht) en Koos van Noppen (hoofd communicatie IZB) werken aan een boek om de bezinning op het thema ‘discipelschap’ in gemeenten te stimuleren. De publicatie verschijnt naar verwachting voorjaar 2013.

Behalve het probleem van de secularisatie is er ook het probleem van het dualisme. Reeds in de Bijbel lezen we van hoorders die geen daders zijn. Dit dualisme is van alle tijden en dus ook van onze tijd. Daarnaast kampen we nog met een ander dualisme, dat te maken heeft met het waarheidsbegrip, dat in onze westerse cultuur is ontstaan, onder

Tijding • najaar 2012

“We volgen een Persoon, die ons in elke tijd opnieuw leert hoe we God zullen liefhebben bovenal en de naaste als onszelf ”

Wat bedoelen we met de focus op navolging? Waar verlangen we naar? Wanneer aan Jezus gevraagd wordt waar het ten diepste om gaat in het geloven zegt Hij, dat het gaat om het dubbele liefdegebod (Mat. 22:34-40). Wanneer Hij de discipelen uitzendt om alle volken tot zijn discipelen te maken (Mat. 28:19), gaat het ook weer hierom: ‘Leert hen onderhouden al wat Ik u geboden heb’; ook daarin gaat het om dit dubbele liefdegebod. Te midden van alle culturele en kerkelijke ontwikkelingen zoeken we een nieuwe oriëntatie op de Persoon van

invloed van het rationalisme. Op godsdienstig gebied

Jezus Christus zelf. Hij leert ons alle woorden van God,

heeft dit zich vertaald in een eeuwenlang proces, waarin de leer en de beleving van de leer altijd met elkaar leken

ook die van het zogeheten ‘Oude Testament’ serieus te nemen. Tegelijk brengt Hij de sleutel mee om die te

te concurreren. Ten tijde van de Reformatie verwees het woordje doctrina nog naar het doorleefde geloof, de een-

verstaan. We lezen de Bijbel niet van kaft tot kaft of als een boek met losse teksten, maar als het boek, dat Jezus

heid van leer en leven. Maar sindsdien is de leer tegen-

leerde hoe Hij moest wandelen. In het spoor van Hem le-

over de beleving komen te staan, de orthodoxie tegenover het piëtisme, waarbij de orthodoxie ook nog wordt

zen we dit boek met een brandend hart, omdat alles met Hem te maken blijkt te hebben, met zijn lijden en met zijn

afgewisseld met modernisme. De orthodoxie verdedigt de leer op rationele wijze, het modernisme bestrijdt juist de leer op rationele wijze. Nog steeds haken mensen af

opstanding (Luk.24:26,27).

van de kerk, omdat ze de leerstellingen van het geloof als onwaarschijnlijk zijn gaan zien. Nog steeds verdedigen mensen het geloof daartegenover op rationele gronden. Daarnaast is er juist de druk van de belevingscultuur, die alles focust op het gevoel. Wanneer we ons vandaag geroepen weten tot een nieuwe concentratie op de navolging, zoeken we boven deze soorten van dualisme uit te komen. ‘Navolging’ omvat leer en leven; geloven is een zaak van leven, beleven, handelen en weten in één. Bonhoeffer schreef in zijn tijd over het probleem van de goedkope genade: een christendom, dat wel gelooft in de vergeving van zonden, maar niet is overtuigd van de noodzakelijk daaraan gekoppelde heiliging van het leven. Vandaag constateren we dat het geloof in de vergeving der zonden niet zozeer een goedkoop geloof is, maar buiten en binnen de kerk een steeds verder slinkend geloof. Vergeving der zonden… Hoezo? Hebben we dat dan nodig? De focus op navolging mag niet het latente gevoel versterken, dat het bij geloven vooral aankomt op onze daden en veel minder op de radicale genade van God in de vergeving der zonden. Wanneer dat het gevolg zou zijn van onze focus zouden we het omgekeerde bereiken van wat we willen, namelijk dat we mee mogen werken aan de vernieuwing van het christelijk geloof, dat leeft uit het hart van het heil en tegelijk weerbaar en nodigend is in onze hedendaagse context.

Verkeerde been Het begrip ‘navolging’ zet ons op het verkeerde been, wanneer we het op zouden vatten als letterlijk ‘nadoen’ van Jezus. Het zet ons ook op het verkeerde been, wanneer we zouden denken, dat het een voor ieder christen eenduidige manier van leven betekent. Ieder christen zal juist weer in zijn of haar tijd en context leerling van Jezus moeten worden om te ontdekken wat de concrete gehoorzaamheid vandaag inhoudt. Navolging betekent dus niet, dat we een blauwdruk volgen. We volgen een Persoon, die ons in elke tijd opnieuw leert hoe we God zullen liefhebben bovenal en de naaste als onszelf. Discipelschap Wanneer we verkeerde associaties met het begrip navolging willen voorkomen, kunnen we wellicht beter het woord discipelschap gebruiken. Wanneer we discipel, leerling van iemand zijn, betekent dat nooit klakkeloos nadoen, maar zelfstandig aan de slag gaan met wat we hebben geleerd. Wanneer we leerling zijn van Jezus Christus betekent dat ook levenslang leerling blijven, omdat Jezus niet iemand is uit het verleden, maar de Levende, die ons vandaag voorgaat. Omdat Hij de Opgestane is, die voor ons uitgaat, laten we zijn onderwijs nooit achter ons. Wim Dekker

“Omdat Hij de Opgestane is, die voor ons uitgaat, laten we zijn onderwijs nooit achter ons” najaar 2012 • Tijding

Jurjen de Groot benoemd tot programmamanager Met ingang van 1 januari 2013 zien we oude bekende

programmamanager op het hoofdkantoor van de kerk,

terug bij de IZB. Jurjen de Groot is benoemd tot benoemd tot programmanager Missionaire vorming.

voor de missionaire toerusting en training van kaderleden.

Momenteel is hij als missionair toeruster werkzaam in Kenia.

De terugkeer naar Nederland komt eerder dan gepland.

Van 2000-2006 was Jurjen als pionier van de IZB

‘De combinatie van management en toerusting is me

werkzaam in Zoetermeer, waar hij in de nieuwbouwwijk Oosterheem het project Perron 61 opzette. Sinds 2006

op het lijf geschreven, heb ik de afgelopen jaren gemerkt. Als ik nog eens solliciteer, dan is het in die

werkt hij namens de GZB in dienst van de Reformed Church of East Africa in Kenia (Eldoret). Hij is

richting, heb ik gezegd, niet wetend dat die gelegenheid zich zo snel zou voordoen.’

Nieuw IZB-project in Almelo Zondagmiddag 30 september om 14.00 uur vindt in de Grote Kerk te Almelo de bevestiging en intrede plaats van ds. Catharinus Elsinga. Hij zal als (missionair) predikant werkzaam zijn in wijkgemeente ‘De Ontmoeting’. Daarnaast zal hij samen met een taakgroep ook in andere wijkgemeenten van Almelo het missionair beleid stimuleren en van nieuwe impulsen voorzien. Ds. Elsinga (54) is sinds 1990 predikant van de Gereformeerde Kerk in Den Ham; eerder diende hij de Groningse gemeenten Spijk en Godlinze. Hij kent de situatie in Almelo, want als gastpredikant kwam hij met enige regelmaat in ‘Het Nieuwland’, een van de twee wijkgemeenten die sinds 1 januari 2012 samen verder zijn gegaan onder de naam ‘De Ontmoeting’. Catherinus is lid van het Confessioneel Gereformeerd Beraad in de Gereformeerde Kerken; hij heeft ettelijke publicaties voor CeGe-boek op zijn naam staan, was initiatief nemer en gangmaker van de Startkrant. Binnen de eigen ‘nieuwe’ wijkgemeente zal Elsinga samen met de kerkenraad en de IZB gaan werken aan revitalisering en een samenhangende visie, waarbinnen de missionaire activiteiten hun plek krijgen. De IZB is ook betrokken bij de stedelijk missionaire taak.

Tijding • najaar 2012

Tekeningen voor nieuwbouw ‘Het Pand’ rond ‘Het Pand’, het missionair-diaconale project van de IZB en de Hervormde wijkgemeente Martinikerk in Groningen bevindt zich in een enerverende fase van zijn geschiedenis. Zoals bekend is de ontmoetingsruimte met ca. 20 vierkante meter veel te klein voor de vele bezoekers en activiteiten. Er zijn uitgewerkte plannen en bouwtekeningen voor een nieuw onderkomen met maar liefst 350 (!) vierkante meter, op het terrein van een speeltuin in dezelfde wijk. De gemeente Groningen en de speeltuinvereniging hebben groen licht gegeven voor de bouw. Deze maand overlegt de kerkenraad over de jaarlijkse bijdrage aan de exploitatie. ‘Het zou prachtig zijn als we volgend jaar december, als ‘Het Pand’ 25 jaar bestaat, de linten van de nieuwe ruimte kunnen doorknippen’, zegt Jan Waanders. In het kader van deze nieuwbouwplannen is een tijdschrift gemaakt over ‘Het Pand’ (verkrijgbaar via info@izb.nl). Intussen draait de fondsenwervingsactie op vol vermogen. Zo trok deze maand een fietspeleton vanuit Rijssen naar Groningen, in het kader van een sponsortocht. Uw bijdrage is hartelijk welkom op rekeningnummer 980 980 t.n.v. IZB, onder vermelding van ‘Het Pand, Groningen’.

column

MEER

Colofon 74e jaargang nr. 3 – Najaar 2012

e kwamen laat in de avond thuis. Een beetje verreisd, zoals te verwachten is na een paar uur sturen, met daaraan voorafgaand een tijd van afbreken en

opruimen. De buren hadden hun tweede auto tijdens de vakantie onder onze carport gezet. Toen we onze auto aan de straat stop-

Tijding is een gratis kwartaaluitgave van de IZB – vereniging voor zending in Nederland en wordt toegezonden aan de leden. IZB-lidmaatschap: aanmelden bij de IZB. De contributie is e 10,- per jaar. Opzegging lidmaatschap voor 1 november.

ten, zwaaide de voordeur van de buren meteen open en werden we warm welkom geheten. Na enig gemanoeuvreer stonden alle automobielen op hun plaats. Tijdens de vakantie was alles goed gegaan. Er was maar een ding te melden, namelijk dat er een grote stapel tijdschriften was bezorgd, die nu de gang van de buren een beetje blokkeerde. ‘Maar dat komt morgen wel’. Vlak voor de vakantie had ik een vrachtje exemplaren van de glossy MEER besteld om te bezorgen op een aantal geselecteerde adressen in de wijk en ook om ze te gebruiken bij Open Monumentendag. MEER maakt de indruk dat het bij uitstek een blad is dat interessant is voor de wat hoger opgeleide en tamelijk Ds. Sjaak van den Berg, missionair predikant in Groningen (Martinikerk).

welvarende stedeling. Met de ondersteunende website en alle pr eromheen, leek het me (en lijkt het me nog steeds) een prachtig middel om daarvoor te gebruiken. Ik had nog wel op het bestelformulier gezet: leveren na 21 augustus. Maar dat was blijkbaar niet overgekomen. De buurjongen, een stoere gast van 18, die ik Karst noem, had de stapels in ontvangst genomen. De volgende dag was ik veel onder de carport bezig: aanhanger en skibox legen, auto schoonmaken, en wat daar verder bij komt kijken. Karst bracht me ondertussen de pakken met de glossy’s. Hijzelf trof voorbereidin-

‘Blijkbaar is het nu zover met het christelijk erfgoed dat het zomaar kan instorten...’

gen om weg te gaan en gedurende de dag spraken we elkaar een aantal keer. Hij poetste zijn sportschoenen, ik de auto. Een beetje spanning was er wel te merken bij Karst. Voor het eerst zou hij zonder ouders naar Spanje gaan, met vrienden. Opeens viel mijn oog op de ketting die hij droeg. Er hing een tamelijk groot kruis aan. Dat was opvallend. Ik wist wel dat onze buren zichzelf niet christelijk noemen. Zij weten van ons dat we het wel zijn en heel soms raken ons gesprekken aan geloof. Met Karst was ik nog nooit zover gekomen. ‘Mooie ketting. Is het met opzet een kruisje, of zomaar?’ Hij vertelde dat zijn vader hem had gekocht en dat hij hem mooi vond en daarom droeg. Maar ook vanwege de gelovige lading die aan het kruis zit. ‘Ik ben niet streng gelovig, maar ik denk er wel over na. Er is wel meer.’ Toen begreep ik pas waarom de bezorging vroeger was dan 21 augustus. Dat blad is niet zomaar een van de tools voor mijn werk in de wijk. Hij is gewoon ook voor mijn buren. ‘”Er is meer” zei je, daar gaat eigenlijk precies dat blad over dat bij jullie in de gang heeft gestaan. Wacht, ik zal je er een geven.’ •

De IZB is een missionaire organisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland en stimuleert, adviseert en ondersteunt gemeenten en gemeenteleden in het evangelisatiewerk door middel van toerusting, materialen en missionaire werkers. Bestuur ds. M.J. Tekelenburg, voorzitter ds. H.J. van der Veen, tweede voorzitter ds. R.F. de Wit, secretaris A.P. van der Kooy, penningmeester ds. M.C. Batenburg prof.dr.ir. J.H. van Bemmel mw. drs. Z.A. Jansen-Smit dr. H. de Leede mw. J.E. van Velzen-Vermaas ds. J. van Walsum Directie ds. L. Wüllschleger. IZB Johan van Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort tel.: 033-4611949 e-mail: info@izb.nl internet: www.izb.nl ING: 980 980 Rabobank: 30 22 06 191 IBAN: NL26 RABO 0302 2061 91 BIC: RABONL2U Uw steun Steun de zending in Nederland door uw gebed, uw IZBlidmaatschap, uw gift en door al uw boeken te bestellen bij de IZB-boekhandel: www.izb-ark.nl, tel. 033-4613225. Redactie Anja van Maanen-Hoekman en Koos van Noppen Overname artikelen Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding. Foto’s Foto cover: Archief Dabar. Foto’s pagina 4, 5 en 9: Sjaak Boot

najaar 2012 • Tijding

Ontwar de verborgen namen! Discipel zijn van de Here Jezus is: * Elke dag God danken dat Hij jou vergeving wil schenken en Hem prijzen dat Hij voor je zorgt. * Elke dag een stukje uit de Bijbel lezen om te zien wat God jou vandaag tegen jou wil zeggen. * Elke dag je verkeerde gedachten bij Hem brengen. * Elke dag doen zoals Jezus deed: vriendelijk zijn, geduldig en vergevingsgezind.

APLUSU

* Elke dag om je heen kijken om te zien wie jouw hulp nodig heeft.

AIEL 15

NHCEHO

MEJRAEI

Hoe kun je de mensen om je heen beter over de Here Jezus vertellen dan door een discipel van Hem te zijn?

LASUME

Dat is eigenlijk het werk van de IZB. En daarom vinden wij ‘discipel van Jezus zijn’ en ‘Jezus volgen’ zo belangrijk. In dit nummer is daar ook iets over geschreven.

ALDEIN

In de puzzel zie je twintig namen van mensen uit de Bijbel die God wilden dienen en zo een discipel van Hem waren. Alleen, de letters staan niet in de juiste volgorde. Aan jullie de opdracht de verborgen namen te ontwarren! Als je de juiste naam gevonden hebt, schrijf je die in de vakjes ernaast. Vervolgens schrijf je de letters die in de vakjes met een cijfer staan op de juiste plaats onderaan de puzzel. Zo kom je aan de oplossing!

RASZLAU IJSAO IRAMA

8 17 4

18 6

ZSEMO HOANSNJE

10 22

CLRAPILIS 14

BAHRAMA

DVIAD

YDALI 16

BREAOD

PSPFIULI

KMASRU

MHOTESUIT FUTSAENS

Oplossing:

1 9 18

10 19

11 20

G 21

Stuur die vervolgens op naar: IZB, Johan van Oldenbarneveltlaan 10, 3818 HB Amersfoort of mail naar g.vandebeek@izb.nl en je maakt kans op een prijs! De oplossing van de vorige keer was MEERJARENBELEIDPLAN. Dank jullie wel voor het inzenden! Twee trouwe inzenders hebben een prijs gewonnen: Gerco Molenaar uit Streefkerk en Gelieke Tempert uit Wierden. Daarnaast zijn er nog vier extra winnaars: Marije Baron uit Waddinxveen, Christian Hofstede uit Ijsselmuiden, Niels Ouwehand uit Katwijk (ZH) en Sigrid Mussche uit Rouveen.

t zijn En di aars... nn de wi

Allemaal hartelijk gefeliciteerd! Jullie krijgen een prijs thuisgestuurd. We hopen dat iedereen veel zin heeft om ook de nieuwe puzzel goed op te lossen. Veel plezier!