BARAZKIA-ORTUARIA Azelga Beta vulgaris var. Cicla
1.- Jatorria: Azelga Europatik eta Afrikaren Iparraldetik dator, Mediterraneo itsasoaren aldean azelga landatzen dira. Europatik mundu osoko herrialdeetara hedatu zen, batez ere, Amerikan eta Asian. Orokorrean Europa ekialdekoak eta hegoaldekoak ekoizle nagusiak bihurtu ziren, Ipar Amerikakoekin batera. 2.- Ezaugarri orokorrak: Itxura: (enbor) bezalakoak ditu txuriak, eta hosto handiak berde kolorekoak. Beheko partea gogorra da eta hostoak biguinak dira. Azelgatik (enborra) eta hostoak jaten dira baina (enborra) gehiago jaten da. Tamaina: Luzeraz 20-30cm ditu eta zabaleraz 15-20cm-koak dira. Azelga nahiko luzea da. Kolorea: Normalean hiru kolore dituzte: berde iluna. berde argia eta horia, bai eta hostoak txuriak, horiak eta gorriak izan daitezke. Koloreak azelgaren motarengatik doaz. Zaporea: Azelgaren zaporea espinaken zaporearen oso antzeko da, zapore honek oso fina eta atsegingarria da. 3.- Ezaugarri nutritiboak: Oso ezaguna den barazki bat da, azido folikoa, zuntz, mineralak eta ur eduki handia eskaintzen baitituelako.
1
Energia Ura Karbono Fibra Potasioa Magnesioa Yodoa A-C Folatoak hidratoak vitaminak (kcal) (ml) (g) (g) (g) (mg) (mcg) (mcg) (mcg) (mg) 28,5 92 4,5 0,8 380 71 40 183-20 140 Kanpoaldeko hostoak berde asko dute hori dela eta bitamina gehiago dituenak dira. 4.- Garairik onena jateko eta nola jaten daiteke: Azelga urte osoan zehar jateko ona da, baina garai onenarik udazkena eta udaberria da. Azelga jateko modu asko daude: 1234-
Azelga tortilla. Azelga purean. Azelga soilik. Azelga patatarekin.
Miren Mori
2