Nowoczesna
stacja paliw
nr
1/2022
Magazyn branży paliwowej
Raport Ile Rosja straci na wojnie? Czy jesteśmy przygotowani na embargo?
www.e-stacjapaliw.pl
Jak neutralność klimatyczna zmieni sektor naftowy w Polsce?
Shell ma za sobą udany rok • Rekordowe inwestycje PERN • Orlen stawia na atom
Nowa jakość tankowania AdBlue® Kontener JFCBlue® ze zintegrowanym systemem dystrybucyjnym jest idealnym rozwiązaniem w zakresie magazynowania
i
dystrybucji
AdBlue®.
Kontenery
gwarantują zachowanie czystości i jakości przechowywanej cieczy. Wieloletnie analizy potrzeb Klientów, badania rynku, specjalistyczna wiedza ekspertów JFC Polska pozwoliły wprowadzić jedno z najbardziej profesjonalnych rozwiązań w zakresie przechowywania i dystrybucji AdBlue® - kontener JFCBlue®.
JFCBlue® to szeroka możliwość konfiguracji wyposażenia.
14001
9001
JFCBlue® 5600
Wyposażenie: •
Zewnętrzna obudowa - laminat
•
Drzwi dostępowe;
•
Panel ADAST lub Flowmont;
•
Przepływomierz;
•
Linia napełniająca zakończona złączem TODO;
•
Izolacja termiczna;
•
Wentylator sterowany termostatem;
•
Ogrzewanie przestrzeni serwisowej;
•
Ogrzewana przestrzeń na pistolet;
•
Pistolet automatyczny dla samochodów ciężarowych / osobowych;
•
Wąż dystrybucyjny 6 m na automatycznym kole zwijakowym;
•
Czujnik / alarm przecieku / poziomu cieczy - Modi Control;
•
Czujnik / alarm maksymalnego poziomu - BC1 prod. GOK;
•
Oświetlenie LED szafy dystrybucyjnej;
•
Właz rewizyjny 16”
•
Odpowietrzniki;
Opcje: •
Filtr AdBlue®;
•
Opcja dwóch osobnych nalewaków (auta ciężarowe / osobowe);
•
Wolnostojący słupek z legalizowanym panelem dystrybucyjnym (MID);
•
System zarządzania z wielodostępem;
•
Układ wydawczy bez legalizacji;
•
Możliwość instalacji sondy Veeder Root;
•
Możliwość instalacji dystrybutora płynu do spryskiwaczy (2w1);
przeznaczony do:
Pojemności od 1600 do 5600 L
jfcpolska.pl
Adres: JFC Polska Sp. z o.o. ul. Białostocka 1, Karpin 05-252 Dąbrówka
tel.: +48 514 827 296 e-mail: jdabrowska@jfcpolska.pl
spis treści nr
2 1/202
li w ja pa stac sna
ocze
Now
wej
paliwo nży yn bra l paliw.p -stacja www.e
Magaz
W NUMERZE
e? wojni ani Rt w ci na RaPO sja stra pr zygoto Ile Ro steśmy je o? Czy barg na em
Jak zna atyC lsce? klIMwy w Po ośktćor nafto ln se tRa neu zmieni ma Shell
ny rok ą uda za sob
ordowe • Rek
ia na n staw Orle N • cje PER inwesty
fot. na okładce: pkn orlen
Szanowni Czytelnicy!
Wojna na Ukrainie zmieniła życie, do którego się przyzwyczailiśmy. Koncerny naftowe wycofują się z Rosji, a cywilizowany świat wprowadza sankcje i embargo na niektóre produkty sprowadzane z tego kraju. Wszystko wskazuje na to, że niedługo będziemy musieli nauczyć się żyć bez rosyjskiej ropy i gazu. Nie będzie to łatwe, bo Europa przez lata uzależniała się od surowców ze Wschodu. Czym w przyszłości zastąpić ropę i gaz? Czy będzie to energetyka jądrowa, energia pochodząca z wiatru, fotowoltaika, a może wodór? Pewnie wszystkiego po trochu. Pojawiają się już głosy, że bezpieczeństwo jest ważniejsze niż ekologia i trzeba będzie zrewidować politykę klimatyczną Unii. Według raportu przygotowanego na zlecenie Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego jeszcze przed rosyjską inwazją, popyt na paliwa w Polsce będzie szybko spadać. W 2050 r. może być nawet niższy o 90 proc. w stosunku do poziomu z 2019 r. Nastąpi to pod warunkiem, że Polska m.in. zaprzestanie rejestracji nowych samochodów z silnikami spalinowymi już od roku 2035. Czy jesteśmy na to przygotowani i czy naprawdę tego chcemy? Żyjemy w ciekawych czasach i nikt nie wie, co przyniesie jutro. Na razie bez ropy żyć się nie da. Zapraszam do lektury Mirosław Mikulski, redaktor naczelny WIEŚCI Z BRANŻY
6-22 m.in. Rekordowe inwestycje PERN. Orlen chwali się wynikami. Świetny wynik Naftoportu W Łebie powstanie port serwisowy morskiej farmy wiatrowej Circle K wprowadziło pralkomaty na stacjach paliw Orlen stawia na małe reaktory jądrowe Będzie bioetanol z Jedlicza Autobus wodorowy zacznie jeździć po Koninie GreenWay otrzyma miliony euro na rozwój stacji ładowania samochodów elektrycznych Kolejna stacja Moya z instalacją fotowoltaiczną
RAPORT
4-5 Ile Rosja straci na wojnie? Moskwa zarabia na eksporcie ropy naftowej 100-120 mld dolarów rocznie. Tylko w tym roku z powodu embarga może stracić ok. 7,5 mld dol., a surowce energetyczne oraz metale stanowią ok. 65 proc. rosyjskiego eksportu 24-26 Coraz więcej Polaków chce kupić samochód elektryczny Świadomość ekologiczna polskich kierowców rośnie, a ceny samochodów elektrycznych są coraz bardziej dopasowane do kieszeni konsumentów. Nic więc dziwnego, że rynek elektromobilności w naszym kraju rozwija się w coraz szybszym tempie. Prezentujemy wyniki ostatniej edycji „Barometru Nowej Mobilności Polskiego” Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych 30-32 Jak neutralność klimatyczna zmieni sektor naftowy w Polsce? Unia Europejska przyjęła za cel osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Nic więc dziwnego, że w centrum zainteresowania znalazł się transport, bo bez jego dekarbonizacji będzie to niemożliwe. Jakie będą tego konsekwencje dla sektora naftowego w Polsce? Według raportu przygotowanego na zlecenie Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego popyt na paliwa w Polsce będzie szybko spadać. W 2050 r. może być nawet niższy o 90 proc. w stosunku do poziomu z 2019 r. Czy spełni się czarny scenariusz dla branży naftowej?
e-stacjapaliw.pl
1/2022
atom
Nowoczesna
stacja paliw Redakcja redaktor naczelny Mirosław Mikulski m.mikulski@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 30 www.e-stacjapaliw.pl Korekta Dorota Ciepielewska Redakcja internetowa Wiktor Kołakowski w.kolakowski@pws-promedia.pl Współpracownicy Marcel Hanus, Michał Tunia, Andrzej Jarczewski, Weronika Szabelewska Studio graficzne Elżbieta Grudzień Druk Drukarnia Jantar
WYWIAD
27-29 Kalkulacja jest prosta Szybki wzrost cen energii oraz konieczność redukcji śladu węglowego sprawiają, że instalacja fotowoltaiczna jest doskonałym rozwiązaniem dla stacji paliw. Przestawienie się na energię słoneczną jest coraz bardziej opłacalne, a ci, którzy się na to nie zdecydują, mogą szybko wypaść z rynku. O przyszłości fotowoltaiki rozmawiamy z Wojciechem Ginterem, dyrektorem ds. technicznych i realizacji, Unimot Energia i Gaz, Avia Solar 33-36 Mamy swoją strategię Shell w Polsce ma za sobą udany rok. Pandemia i wojna na Ukrainie wiele jednak zmieniły na rynku paliw, i to nie tylko w naszym kraju. Także Shell musiał zmienić swoją ofertę oraz sposób funkcjonowania stacji. Z Moniką Kielak-Łokietek, dyrektorką biznesu Mobility Shell Polska Shell, rozmawiamy o wyzwaniach, przed jakimi stanął koncern w Polsce, i inicjatywach, na których chce się skupić w przyszłości
MYJNIA
37-38 Pranie, odkurzanie i pompowanie… Właściciele samochodów coraz częściej oczekują od myjni i stacji benzynowych kompleksowej usługi. Sam odkurzacz do czyszczenia wnętrz już nie wystarczy. Dlatego producenci tych urządzeń rozbudowują je o kolejne funkcjonalności 40-41 Dobry rok dla myjni automatycznych Myjnie automatyczne przez długi czas nie cieszyły się w Polsce dobrą sławą. Mówiono, że lepiej ich unikać, ponieważ szczotki rysują lakier. I było w tym sporo prawdy. W ostatnich latach myjnie te cieszą się jednak coraz większą popularnością wśród kierowców. Co się zmieniło przez ten czas?
STACJA PO GODZINACH
42 Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu W marcu 1945 r. Kołobrzeg był terenem krwawych walk. Niemcy zamienili miasto w twierdzę, a zdobywali ją żołnierze I Armii Wojska Polskiego. Dziś w miejscowym muzeum możemy oglądać pamiątki związane z tamtymi czasami oraz z okresem zimnej wojny
Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia Sp. z o.o. ul. Paca 37, 04-386 Warszawa biuro@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 00 Zarząd prezes – Małgorzata Windorbska członek zarządu – Helena Głuc członek zarządu – Krzysztof Gonciarek Reklama Małgorzata Grenda (kierownik) m.grenda@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 02 Wioleta Wiater (z-ca kierownika) w.wiater@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 10 Anna Sienkiewicz a.sienkiewicz@pws-promedia.pl +48 22 333 88 06 Faktury/kadry Marzena Michalik kadry@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 14 Prenumerata i kolportaż Monika Sadowska-Kłakus prenumerata@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 26
Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inną metodą oraz rozpowszechnianie bez zgody Wydawcy w całości lub części jest zabronione i podlega odpo wiedzialności karnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zwrotu materiałów zamówionych, a niezatwierdzonych do druku. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Nie ponosimy odpowie dzialności za treść zamieszczanych reklam.
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
3
raport
Ropa naftowa jest głównym produktem eksportowym Rosji. Moskwa zarabia na niej ok. 100 mld dolarów rocznie. Surowce energetyczne oraz metale stanowią ok. 65 proc. rosyjskiego eksportu. Ograniczenie ich sprzedaży może istotnie wpłynąć na budżet tego kraju.
N
ieomal zaraz po rozpoczęciu przez Rosję inwazji na Ukrainę prezy dent USA Joe Biden ogłosił zakaz sprowadzania z kraju agresora ropy, paliw, produktów petrochemicznych, węgla i gazu. Te dwie ostatnie pozycje nie mają praktycznie żadnego znaczenia w wymia nie handlowej między oboma krajami. Inaczej jest z ropą. Choć to tylko ok. 3 proc. ropy importowanej do Ameryki, to w ubie głym roku wartość tego surowca wyniosła 3,7 mld dol. Rosjanie stracą też na zakazie eksportu do Wielkiej Brytanii. Rosyjska ropa stanowi ok. 9 proc. tego surowca importowanego przez Londyn i krok ten pozbawi Federację Rosyjską 1,4 mld dol. wpływów rocznie. Także Kanada zakaza ła kupowania rosyjskiej ropy i gazu. Zapo wiedziane z kolei przez Komisję Europejską ograniczenie dostaw rosyjskiego gazu o dwie trzecie w ciągu roku mogą kosz tować Rosję dodatkowe 2,4 mld dol. W sumie Moskwa jeszcze w tym roku może stracić 7,5-8 mld dol. To równowartość ok. 5 proc. wartości całego eksportu ropy i gazu z tego kraju.
Wszystko w rękach Unii Najbardziej dotkliwy dla Rosji będzie jednak całkowity zakaz importu ropy i gazu
4
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
przez państwa Unii Europejskiej. Oczy wiście – gdy do niego dojdzie. Z Federacji Rosyjskiej pochodzi obecne ok. 40 proc. importowanego przez Unię gazu, 25 proc. ropy naftowej i 45 proc. węgla. Dochody Moskwy ze sprzedaży tych surowców do UE stanowią ok. 20 proc. jej budżetu. Europejskie embargo powiększyłoby stratę Rosji o niemal 52 mld dol. Naj większym importerem rosyjskiej ropy w 2021 r. były Holandia (16 proc. wartości eksportu rosyjskiego) i Niemcy (8 proc.). W zeszłym roku Holendrzy zapłacili za nią prawie 9,5 mld dol., a Niemcy 6,28 mld dol. Oba państwa sprzeciwiały się też najbar dziej europejskiemu embargu, przyznając wprost, że są zbyt uzależnione od paliwa z Rosji. Wpływ ewentualnego embarga UE tylko na ropę naftową byłby 14-krotnie większy na dochody Rosji niż efekty decy zji prezydenta Bidena. – Ograniczenie importu rosyjskiej ropy do UE jest koniecz ne, aby odciąć kluczowe źródła finanso wania wojennej ekspansji tego kraju – mówi Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w specjalnym raporcie przygotowanym na ten temat.
Stopień uzależnienia Według danych przytaczanych przez Polski Instytut Ekonomiczny, od 2010 r. udział rosyjskiej ropy w imporcie unijnym spadł z 34 proc. do 25 proc. W latach 2019-2020 najbardziej uzależniona od rosyjskiej ropy była Słowacja, której import pochodził
wyłącznie z tego kraju. W Finlandii udział rosyjskiej ropy naftowej przekroczył 80 proc. konsumpcji. W 2020 r. 10 spośród 27 krajów członkowskich w ogóle nie sprowadzało ropy z Rosji. Polska spośród krajów unijnych w latach 2019-2020 była zaraz za Niemcami największym importerem ropy naftowej z Rosji. Ilość sprowadzanej z tego kraju ropy systematycznie jednak maleje. Orlen krótko po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji poinformował, że jeszcze w 2013 r. aż 98 proc. surowca przerabianego w Płocku to była ropa REBCO, czyli ta pochodząca ze Wschodu. Obecnie to zaledwie 50 proc. Reszta pochodzi m.in. z Arabii Saudyjskiej, USA oraz z Afryki Zachodniej. Już na początku konfliktu pojawiły się uspokajające informacje, że nie ma ryzyka, iż w Polsce pojawią się niedobo ry paliwa. Zapasy strategiczne wystarczą bowiem na 98 dni. Jednym z filarów proce su odchodzenia Polski od rosyjskiej ropy jest gdański Naftoport. Posiada on przepusto wość wystarczającą do zaspokojenia zapo trzebowania na ropę w Polsce i częściowo w Niemczech. Ma też potencjał do ewentu alnej rozbudowy. Sukcesywnie rozbudowy wane są także magazyny paliw należące do PERN (patrz: „Rekordowe inwestycje PERN”).
Nie tak różowo Warto jednak zauważyć, że choć Unia importuje coraz mniej surowców ze Wschodu, to Rosja w styczniu 2022 r. zarobiła na eksporcie gazu najwięcej
e-stacjapaliw.pl
fot: Wikipedia, domena publiczna, Gazprom Neft
Ile Rosja straci na wojnie?
raport
w historii. Przychody z tego tytułu, według wstępnych danych Rosyjskiej Służby Celnej, osiągnęły blisko 9,5 mld dol. Statystyki nie obejmują eksportu do Chin, który stanowił ok. 10 proc. sprzedanego w tym czasie gazu, gdyż dane te podawane są z kilku miesięcznym opóźnieniem. Dla porówna nia w styczniu 2021 r. przychody Rosji z eksportu gazu ziemnego wyniosły 3,4 mld dol. Wcześniej najlepszym miesią cem był grudzień 2021 r. Wówczas przycho dy z wyniosły 8,3 mld dol. W styczniu 2022 r. Rosja wyeksportowała 13,8 mld m sześc. gazu do 29 krajów. Unia zaś importuje z Rosji ok. 100 mld m sześc. gazu rocznie i chce być niezależna od tych dostaw jeszcze przed 2030 r.
Skąd brać ropę? Zdaniem ekspertów Polskiego Instytutu Ekonomicznego zmniejszenie uzależnienia Unii od Rosji powinno opierać się w pierw szej fazie na szybkiej możliwości dostaw z Wielkiej Brytanii i Danii. Eksperci PIE wskazali też inne źródła. Chodzi o porozu mienie z Iranem w sprawie ograniczenia programu jądrowego. Dzięki temu Iran do końca roku mógłby zwiększyć produkcję ropy o blisko o 1,3 mln baryłek dziennie, co zastąpiłoby prawie 60 proc. dostaw rosyjskich do krajów unijnych. Dodatkowo gdyby Chiny zastąpiły import irańskiej ropy rosyjską, bo tej byłoby w nadmiarze, to możliwości importu dla UE mogłyby zwiększyć się o kolejne 0,6 mln baryłek dziennie. Możliwe jest też zwiększenie importu z Norwegii. Dotychczas w dużym stopniu z tej ropy korzystały Chiny (0,24 mln baryłek dziennie), ale prawdopodobnie w wyniku wojny zwiększą one import ropy z Rosji. To stworzy możliwość przekiero wania jej do UE. Eksperci PIE mówią też o możliwości zwiększenie dostaw z USA i Kazachstanu. Analitycy prognozują, że wydobycie ropy naftowej w USA wzrośnie w 2022 i 2023 r. z 9 mln do rekordowego poziomu 10,4 mln baryłek ropy dziennie. Dodatkowo zwiększyć produkcję ropy naftowej planuje też Kazachstan. W grze pozostaje również Wenezuela.
Koncerny naftowe wycofują się w Rosji W związku z atakiem na Ukrainę wiele koncernów paliwowych wycofało się Rosji, co może w przyszłości zachwiać wydoby
e-stacjapaliw.pl
ciem ropy w tym kraju. Najmniej dotkli wą stratą będzie zawieszenie działalno ści przez Circle K, które posiada 38 stacji paliw w Sankt Petersburgu, Murmańsku oraz w Pskowie. O wiele poważniejsze konsekwencje może mieć decyzja Equinoru. Norweska spółka naftowo -gazowa, znana wcześniej pod nazwą Statoil, rozpoczęła działalność w Rosji ponad 30 lat temu. Koncern należy do ważnych partnerów Rosnieftu, najwięk szej państwowej rosyjskiej spółki nafto wej. Uczestniczy m.in. w projektach wydobywczych na Syberii. Pod koniec 2021 r. łączne udziały firmy w rosyjskich przedsięwzięciach wyceniane były na 1,2 mld dol. Kupując w 2020 r. udziały w syberyjskim projekcie Rosnieftu za 550 mln dol., koncern zapowiedział ponaddwukrotne zwiększenie wydoby cia ropy w Rosji. Teraz to już historia. Także British Petroleum ogłosił, że rezygnuje z blisko 20 proc. udziałów w akcjach Rosnieftu. Ich wartość wyce niana była na 14 mld dol. Shell z kolei ogłosił odejście od wspólnych przed sięwzięć z Gazpromem i z inwestycji w Nord Stream 2. Brytyjsko-holenderski koncern chce porzucić projekt rozbu dowy terminala LNG Sachalin 2, w któ rym ma 27,5 proc. udziałów. Projektem tym zarządza Gazprom. Shell ma pozbyć się też 50 proc. udziałów w projekcie wydobywczym Salym w zachodniej części Syberii. Także Exxon Mobil wyco fał się z inwestycji na Sachalinie i zapo wiedział, że nie będzie inwestował w nowe projekty w Rosji. Wycofanie się z projektów na Sachalinie rozważa również Japonia. Stało się to po tym, jak wcześniej z tych projektów wycofa ły się właśnie Shell i Exxon Mobil. Z tego powodu najambitniejsze inwestycje gazowo-naftowe Rosji są zagrożone. Rosjanom, choć mają pieniądze, braku je nowoczesnej technologii. Oba pro jekty na Sachalinie pochłonęły dotych czas ponad 20 mld dol., a udział zachod nich firm jest kluczowy właśnie ze względu na technologie. Opracował Mirosław Mikulski m.in. na podstawie raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Ograniczenie importu rosyjskiej ropy do UE jest realne”
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
5
wieści z branży
Rekordowe inwestycje PERN
To był dobry rok W 2021 r. PERN, mimo konieczności działania w zaostrzonym reżimie sanitarnym, oddał do użytku klientów 180 tys. m sześc. nowych pojemności na paliwa w siedmiu zbiornikach w bazach w Małaszewiczach, Emilianowie, Dębogórzu i Rejowcu. PERN rozpoczął także realizację kolejnego etapu zwiększania pojem ności zbiorników. Jednocześnie baza paliw w Dębogórzu, która jest kluczowym ogniwem łączącym polski rynek paliwowy ze światem, zanotowała rekordowe przeładunki. Ilość paliw przeła
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, obniżenie śladu węglowego i realizacja inwestycji o wartości ponad 1 mld zł – to najważniejsze wyzwania dla PERN w 2022 r. W ubiegłym roku firma odprowadziła do budżetu państwa i lokalnych samorządów 470 mln zł. W tym roku pewnie będzie jeszcze więcej.
Energia ze słońca i ekologia PERN chce również na większą skalę produkować własną energię elektryczną, by obniżyć koszty związane z tłoczeniem surowca i paliw poprzez rurociągi. Dlatego w perspektywie do 2024 r. zainwestuje 130 mln zł w farmy fotowoltaiczne, które będą zlo kalizowane na terenach baz. – Docelowo zamierzamy produkować 10 proc. energii elektrycznej, którą wykorzystujemy do tłoczeń surowca i paliw właśnie z fotowol taiki, co obniży nasz bilans śladu węglowego o 6 proc. – podkreśla Igor Wasilewski, prezes PERN. W 2022 r. PERN przeznaczy prawie 40 mln zł na inwestycje poprawiające bezpieczeństwo ekologiczne i inwestycje w ochronę środowiska. Firma zmodernizuje instalacje odzysku par benzyn w czterech bazach, zmniejszając istotnie emisje węglowodorów do atmosfery, a w czterech kolejnych unowocześni oczyszczalnie ścieków. PERN systematycznie rozwija także infra strukturę w obszarze biopaliw. Firma modernizuje swoje bazy, by umożliwić klientom realizację narodowego celu wskaźnikowego, czyli osiągnięcia 14 proc. udziału energii odnawialnej w transporcie w perspektywie 2030 r. Dzięki tym inwestycjom pojemności na biokomponenty w PERN zwiększą się aż o dwie trzecie.
6
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
dowanych z morza w 2021 r. wzrosła o prawie jedną trzecią w stosunku do rekordowego roku 2019. Baza rozładowała w tym czasie blisko 2,3 mln ton oleju napędowego. Taki wynik zdarzył się po raz pierwszy w historii. W 2021 r. ruszyła także budowa rurociągu Boronów – Trzebinia. To jedna ze strategicznych inwestycji realizowanych przez PERN i istotny element bezpieczeństwa energetycznego Polski. Dzięki temu jeszcze w tym roku zasięg transportu rurociągowego zwiększy się aż o 97 km. PERN zakończył także realizację jednego z kluczowych projektów, który radykalnie wzmocnił bezpieczeństwo energetyczne Polski. Klienci firmy mogą już w pełni korzystać z możliwości Terminala Naftowego w Gdańsku, bo do eksploatacji trafił ostatni zbiornik wykonany w II etapie rozbudowy. Dzięki temu rafinerie mogą elastycznie sprowadzać surowiec do Polski z dowolnego zakątka świata. Możliwości magazynowe PERN tylko nad polskim morzem wzrosły dzięki temu do niemal 2 mln m sześc. W sumie w ciągu pięciu lat PERN rozbudował o prawie jedną piątą dostępne pojemności na paliwa i ropę naftową. Pojemność baz surowcowych PERN wzrosła do 4,1 mln m sześc. Ropa naftowa magazynowana jest w 75 zbiornikach, a długość rurociągów surowcowych wynosi 1845 km. Dodatkowo PERN posiada także 315 zbiorników na paliwa o pojemności 2,1 mln m sześc. Długość rurociągów produktowych to 616 km.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
P
lanowana wartość inwestycji PERN w 2022 r. jest rekordo wa. Największa część przypada na megainwestycje, które stanowią dwie trzecie wydatków. Chodzi m.in. o budowę kolejnych 15 zbiorników na paliwa i budowę rurociągu produk towego Boronów – Trzebinia, który istotnie poprawi dostępność do paliw aglomeracji śląskiej. Firma unowocześni także swoje systemy automatyki, infrastrukturę kolejową, instalacje odzysku par benzyn i fronty zarówno kolejowe, jak i autocysternowe. PERN w dalszym ciągu będzie rozwijał hub morski w Dębogórzu, który jest polskim paliwowym oknem na świat. Tu inwestycje do 2024 r. przekroczą 40 mln zł. Baza paliw w Dębogórzu nie dawno powiększyła się o dwa nowe zbiorniki po 32 tys. m sześc. każdy. Obecnie realizowana jest budowa kolejnego zbiornika, który zostanie oddany do użytku jeszcze w tym roku.
wieści z branży
Świetny rok Orlenu
PKN Orlen pochwalił się wynikami za IV kwartał 2021 r. Skonsolidowane przychody grupy w tym okresie wyniosły 41,165 mld zł, a zysk netto 3,197 mld zł. W skali całego roku skonsolidowane przychody Grupy Orlen osiągnęły 131,6 mld zł wobec blisko 86,2 mld zł w 2020 r.
T
akże zysk neto był dużo wyższy niż w 2020 r. – wyniósł 10,2 mld zł wobec 2,825 mld zł. Spółka podała, że przepływy z działalności operacyjnej osiągnęły poziom 13,4 mld zł, a nakłady inwestycyjne 9,9 mld zł. W 2021 r. przerób ropy w Grupie Orlen był o 1 proc. wyższy niż rok wcześniej i wyniósł 29,9 mln ton. Orlen zanotował też wzrost konsumpcji paliw na wszystkich rynkach. W wypracowanie rekordowych wyników największy wkład miały obszary petrochemii, energetyki i rafinerii. Zaledwie 13 proc. zysku całego koncernu było udziałem segmentu detalicznego w Polsce. Pomimo wyraźnego spadku marż paliwowych na pol skim rynku, przychody ze sprzedaży wyniosły 131,6 mld zł.
Rafineria i petrochemia Rekordowy wynik w czwartym kwartale 2021 r. odnotował seg ment rafineryjny, którego EBITDA LIFO wzrosła do 2,1 mld zł. Tak wysoki wynik jest efektem wyższego dyferencjału Brent/Ural, wzrostu marż na lekkich i średnich destylatach, osłabienia zło tówki względem dolara oraz wyceny i rozliczenia kontraktów terminowych CO2. W tym czasie koncern odnotował także wzrost sprzedaży o 10 proc. w stosunku do poprzedniego roku, w tym wyższą sprzedaż benzyny o 21 proc., oleju napędowego o 8 proc., paliwa JET o 110 proc. i ciężkiego oleju opałowego o 26 proc. przy niższej sprzedaży LPG o 8 proc. Przerób ropy w Grupie Orlen wyniósł 8,6 mt, co oznacza wzrost o 1,2 mt. PKN Orlen osiągnął wyższy przerób ropy o 0,4 mt i uzysk paliw o 5 pp. Sprzedaż wyniosła 6,8 mt, czyli o 10 proc. więcej, w tym w Polsce o 6 proc., na Litwie o 16 proc., a w Czechach o 12 proc. Mocną pozycję ponownie potwierdził segment petrochemiczny. W ostatnim kwartale 2021 r. osiągnął 1,4 mld zł EBITDA LIFO, co oznacza wzrost o 76 proc. w stosunku do tego samego okresu 2020 r. Wynik ten to rezultat wyższych marż petrochemicznych na olefinach, poliolefinach, PTA, PCW i nawozach oraz wyceny i rozliczenia kontraktów termino wych CO2. Sprzedaż wyniosła 1,3 mt i była niższa o 7 proc., w tym w Polsce o 13 proc., co było spowodowane postojami remontowymi instalacji PTA i Reformingu V. Natomiast na Litwie sprzedaż wzrosła o 47 proc., a w Czechach o 3 proc.
fot: materiały prasowe
Energetyka też na plusie Segment energetyki osiągnął EBITDA na poziomie 248 mln zł, w którym 554 mln zł to wynik Grupy Energa (wzrost o 40 mln zł r/r). Na ten rezultat wpływ miał przede wszystkim wzrost cen gazu, a także węgla brunatnego w czeskim Unipetrolu oraz relacje cenowe między zakupem a odsprzedażą energii w Grupie Energa, które częściowo skompensowały rozliczenia i wyceny
e-stacjapaliw.pl
kontraktów terminowych CO2. W tym czasie koncern dysponował 3,3 GWe zainstalowanej mocy elektrycznej i 6,1 GWt mocy ciep lnej. Produkcja energii elektrycznej wyniosła 3,2 TWh. Sprzedaż energii elektrycznej była na niewiele niższym poziomie w sto sunku do analogicznego okresu ubiegłego roku.
Przybyło stacji W czwartym kwartale segment detaliczny wypracował 572 mln zł EBITDA, niższy o 25 proc. r/r. Na ten wynik wpływ miał spadek marż paliwowych na polskim rynku przy wzroście na rynkach czeskim i niemieckim oraz porównywalnym poziomie na rynku litewskim. Koncern w Polsce i na Litwie odnotował natomiast wzrost marż pozapaliwowych przy spadku w Niemczech i Czechach. O 9 proc. r/r wyższa była sprzedaż, w tym: o 14 proc. benzyny, o 7 proc. oleju napędowego i o 2 proc. LPG. W Polsce sprzedaż wzrosła o 12 proc., w Czechach o 6 proc., a w Niemczech o 2 proc., natomiast na Litwie spadła o 3 proc. Na koniec 2021 r. w sieci detalicznej Grupy Orlen funkcjonowało 2881 stacji paliw, co oznacza wzrost o 26 r/r, w tym: w Polsce o osiem, w Niemczech o cztery, w Czechach o pięć i na Słowacji o dziewięć, przy porównywalnej liczbie stacji na Litwie. Tym samym koncern zwiększył swój udział w rynku czeskim i słowackim. Kontynuowano rozwój oferty pozapaliwowej. O 72 wzrosła liczba punktów sprze daży pozapaliwowej Stop Cafe/star Connect/Orlen w ruchu w sto sunku do analogicznego okresu ubiegłego roku, w tym: w Polsce o 25, w Niemczech o 29, w Czechach o 14, na Słowacji o trzy i na Litwie o jeden. Na koniec grudnia 2021 r. było ich łącznie 2290. Koncern konsekwentnie przystosowywał także sieć stacji do sprzedaży paliw alternatywnych. W rezultacie liczba punktów alternatywnego tankowania wzrosła o 296 r/r, do ponad 500. Do dyspozycji klientów są 462 punkty ładowania samochodów elektrycznych, zlokalizowane głównie w Polsce, dwie stacje wodorowe oraz 44 stacje CNG.
Wydobycie na stałym poziomie Ponownie solidny wynik osiągnął segment wydobycia, który wypracował EBITDA na poziomie 185 mln zł, prawie czterokrotnie więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Jest on odzwier ciedleniem wzrostu notowań ropy, gazu i kondensatu gazowego oraz dodatniego wpływu transakcji zabezpieczających przepły wy pieniężne. W tym czasie średnie wydobycie wyniosło w Polsce 1 tys. boe/d i było na porównywalnym poziomie rok do roku, natomiast w Kanadzie przy nieznacznym spadku, wynoszącym 0,3 tys. boe/d, osiągnęło 14,9 tys. boe/d.
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
7
wieści z branży
Salon Black Red White z zieloną energią od Avia Solar
Supermarkety SPAR Express
na stacjach Avia
Na stacjach Avia zostaną uruchomione supermarkety SPAR Express. Pierwsze dwie placówki zostały otwarte w grudniu 2021 r. w Poznaniu i Bielsku-Białej. Kolejne rozpoczęły działalność na początku tego roku. Zaplanowano pilotaż na pięciu stacjach Avia.
K
ażdy supermarket oferuje świeże pieczywo, wypieki i gorącą kawę w Bean Tree Cafe. Placówki są czynne 365 dni w roku, a asortyment obejmuje produkty impulsowe, spożywcze, sło dycze, prasę, kosmetyki, ofertę dla dzieci i karmę dla zwierząt, papie rosy, alkohol, doładowania, Lotto, a także akcesoria samochodowe. – Zainicjowany pilotaż pozwoli nam ocenić, w jaki sposób najlepiej wykorzystać powierzchnię sprzedażową na stacjach paliw, tym samym podejmować dalsze decyzje sprzyjające podnoszeniu efektywności naszych stacji, dlatego współpracę z siecią SPAR uważamy za perspektywiczny i rozwojowy projekt. Jako sieć pro wadząca swoje stacje również w systemie franczyzowym, będzie my mogli oferować swoim partnerom biznesowym różne możli wości zagospodarowania powierzchni sklepowej w zależności od lokalizacji i potrzeb lokalnego rynku – mówi Robert Nowek, dyrektor zarządzający siecią Avia w Polsce i na Ukrainie.
Unimot Energia i Gaz, odpowiadająca w Grupie Unimot za segment fotowoltaiki pod marką Avia Solar, zrealizowała projekt instalacji fotowoltaicznej dla firmy Black Red White. Moduły PV zostały zamontowane na dachu salonu firmowego BRW w Gdańsku.
S
półka Black Red White jest największym producentem mebli w Polsce. Instalacja fotowoltaiczna o mocy 49,28 kWp, składa się ze 112 modułów PV o łącznej powierzch ni 237,25 m kw. Za realizację projektu odpowiada Avia Solar, marka, pod którą Grupa Unimot rozwija segment fotowol taiki. Decyzja o budowie instalacji fotowoltaicznych na dachach sieci salonów firmowych to pierwszy etap wdra żania projektów zielonej energii. Kolejnym etapem będzie budowa dużych instalacji fotowoltaicznych. Instalacje o podobnej mocy, jak ta zrealizowana dla Black Red White, pozwalają przedsiębiorcom na obniżenie rachunków za energię elektryczną nawet do 85 proc., a zysk już po pierwszym roku produkcji energii ze słońca może sięgnąć kilkudziesięciu tysięcy złotych. Przewidywany okres zwrotu z inwestycji w PV wynosi sześć lat.
Hyundai rezygnuje z silników spalinowych i ogniw wodorowych
roducent z Korei Południowej zamierza sprzedać w 2026 r. 1,7 mln samochodów elektrycznych. Z tego powodu powołał zespół ds. rozwoju elektryfikacji. Chang Jae-hoon, dyrektor generalny Hyundai, zapowiedział, że firma chce jak najszybciej przekształcić się w producenta pojazdów elektrycznych. Hyundai zawiesił też prace nad swoim pojazdem Genesis na wodorowe ogniwa paliwowe. Jeszcze niedawno firma planowała zaoferować nowe ogniwo paliwowe trzeciej generacji już w 2023 r., a systemy ogniw paliwowych we wszystkich pojazdach użytkowych do 2028 r. Audyt wewnętrzny wykazał jednak, że Hyundai nie spełnił praktycznie żadnego z celów dla pojazdów napędzanych ogniwami paliwowymi. Produkcja i sprzedaż są niższe, niż oczekiwano, koszty spadają wolniej, a ceny paliwa wodorowego są wyższe, niż prognozowano.
8
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
P
Hyundai postanowił zamknąć dział rozwoju silników spalinowych. Zawiesił też prace nad wodorowymi ogniwami paliwowymi. Firma postanowiła skoncentrować się na pojazdach elektrycznych.
wieści z branży
Toyota stawia na elektryki Toyota chce do 2030 r. mieć w swojej ofercie 30 modeli bateryjnych samochodów elektrycznych. Sprzedaż modeli BEV ma sięgnąć 3,5 mln rocznie.
A
fot: materiały prasowe
kio Toyoda, prezydent Toyota Motor Corporation, zapowiedział, że do 2030 r. gama BEV Toyoty i Lexusa będzie liczyła 30 modeli, a roczna sprzedaż osiągnie poziom 3,5 mln samocho dów. Lexus do 2030 r. będzie oferował w Europie, Ameryce Północnej i Chinach wyłącznie samochody elektryczne (BEV). Producent zapre zentował już 16 elektrycznych modeli Toyoty i Lexusa, które przygo towuje do sprzedaży w najbliższym czasie. Obok bZ4X, który debiu tuje na rynku w tym roku, na scenie pojawiła się pełna gama pojazdów elektrycznych, w tym SUV-y i crossovery, auta sportowe, sedany, auta dostawcze, a także terenowy SUV i pickup. Do 2035 r. oferta Lexusa będzie się składała wyłącznie z samochodów elektrycznych (BEV). Obecnie marka Toyota oferuje ponad 100 mode li spalinowych, hybrydowych, hybryd plug-in, elektrycznych na wodór i na baterie. Aby osiągnąć te cele, Toyota do 2030 r. przeznaczy 4 bln jenów (30 mld euro) na rozwój i produkcję samochodów elektrycznych, w tym 2 bln jenów na baterie. Kolejne 4 bln jenów (30 mld euro) Toyota zainwe stuje w rozwój gamy hybryd, hybryd plug-in i samochodów na wodór. Łącznie inwestycja w globalną gamę zelektryfikowanych samochodów do końca dekady wyniesie 8 bln jenów (60 mld euro). W ciągu ostat nich 26 lat Toyota zainwestowała bilion jenów w rozwój oraz produk cję baterii i wyproduko wała ponad 19 mln baterii do samochodów. Jesienią 2021 r. Toyota ogłosiła, że zainwestuje 1,5 bln jenów (11,2 mld euro) w rozwój i pro dukcję baterii. Teraz Akio Toyoda zapowie dział, że kwota ta wzroś nie do 2 bln jenów.
e-stacjapaliw.pl
Shell wprowadził pierwsze w Europie roboty na stacji paliw Na stacji Shell we Wrześni od kilku miesięcy działają dwa innowacyjne roboty jeżdżące. BellaBot dostarcza zamówione produkty z oferty gastronomicznej bezpośrednio do stolika. Z kolei KittyBot informuje o trwających akcjach promocyjnych.
O
ba roboty są wyposażone w czujniki 3D oraz nowe modułowe podwozia i poruszają się z półsekundową, natychmiastową reakcją na ewentualne przeszkody. Są to pierwsze tego typu urządzenia, które zostały zastosowane na stacji paliw w Europie. BellaBot zapewnia sprawną obsługę klientów poprzez dowożenie zamówionych posiłków. Robot powiadamia głosowo o swoim przyjeździe, wraz z informacją o numerze stolika, a za pomocą miga jących światełek na tacy zachęca gości do podnie sienia dania. Może dowieźć jednocześnie zamówie nie dla czterech klientów, zatrzymać się i oddalić, gdy tylko napotka przeszkody. KittyBot pracuje głównie w części sklepowej stacji paliw. Urządzenie wita klientów i informuje ich o akcjach promocyjnych oraz zachęca do skorzystania z części gastronomicz nej. Może do niej także pokierować. Zarówno BellaBot, jak i KittyBot są zasilane zieloną energią, pochodzącą z zasobów stacji. Ładowanie ich przez cztery i pół godziny pozwala na użytkowanie do dwóch dni.
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
9
wieści z branży
Autobusy wodorowe dla Austrii i Czech Solaris podpisał dwie umowy na sprzedaż autobusów wodorowych do Austrii i do Czech. Pojazdy będą jeździły po Villach i Usti nad Łabą.
P
rzewoźnik ÖBB Postbus podpisał z Solarisem kontrakt na dosta wę pięciu autobusów wodorowych. Pojazdy będą użytkowane w Villach, w południowo-wschodniej Austrii. To pierwsze zamówienie złożone na podstawie umowy ramowej z początku 2021 r., która zakłada możliwość zakupu nawet 40 tego rodzaju pojazdów do 2023 r. Inwestycja zbiega się z wdrożeniem projektu „H2 Carinthia”, który ma wspierać rozwój technologii wodorowej w tym regionie. Biorą w nim udział najwięksi przewoźnicy w Austrii, władze miast oraz firmy energetyczne. Jednym z elementów projektu będzie również pierwsza w Karyntii stacja tankowania wodoru, a także wzbogacenie flot autobusowych o pojazdy wodorowe. Obecny kontrakt obejmuje dostawę pięciu modeli Solaris Urbino 12 hydrogen, najbardziej zaawansowanego technologicznie autobusu firmy Solaris. Podstawą jego wyposażenia są dwa silniki elektryczne o mocy 125 kW każdy, ultranowoczesne zestawy ogniw paliwowych o mocy 70 kW oraz pięć zbiorników kompozytowych na wodór o łącznej pojemności 1560 l. Dzięki zastosowanej technologii autobus ma możliwość pokonania na pojedynczym tankowaniu minimum 350 km. Wodorowy Solaris wyposażony jest w stosunkowo niewielką baterię trakcyjną Solaris High Power, której zadaniem jest wspoma ganie ogniwa paliwowego w chwilach największego zapotrzebowa nia na energię elektryczną. Na realizację zamówienia Solaris ma czas do końca listopada 2022 r. ÖBB Postbus to największe przedsiębiorstwo autobusowe w Austrii. W jego barwach kursuje już ok. 170 pojazdów Urbino. Autobusy napędzane wodorem będą także kursowały w Czechach. Czeski przewoźnik Dopravní podnik města Ústí nad Labem pod
pisał z firmą Solaris Bus & Coach umowę ramową na dostawę nawet 20 autobusów. To pierwszy kontrakt Solarisa na autobusy napędzane wodorem w tym kraju. Operator transportu w mieście Usti nad Łabą i Solaris Bus & Coach podpisali umowę ramową na zakup bezemisyjnych autobusów wodorowych Urbino 12 hydrogen. Obowiązuje ona przez osiem lat i w tym czasie przewoźnik może zamówić nawet do 20 auto busów z napędem wodorowym. Po złożeniu zamówienia termin dostawy pojazdów to 420 dni, liczonych od momentu podpisania umowy zakupu. To pierwszy kontrakt dotyczący autobusów wodorowych w Czechach. Solaris dostarczył już do Czech ponad 1,2 tys. pojazdów z różnymi rodzajami napędu: dieslem, CNG oraz energią elektryczną (trolejbusy). Solaris zakontraktował i dostarczył już łącznie blisko 100 pojazdów Urbino 12 hydrogen. Firma podpisała umowy z przewoźnikami z Austrii, Francji, Holandii, Niemiec, Polski, Szwecji i Włoch.
Orlen potwierdza zaangażowanie w rozwój technologii gazowej w Gdańsku PKN Orlen, wspólnie z Energą i Grupą Lotos, kontynuują prace nad projektem związanym z budową elektrowni gazowo-parowej w Gdańsku. Spółki podpisały aneks do listu intencyjnego, przedłużając jego obowiązywanie do końca 2022 r.
10
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
I
nwestycja, której moc szacowana jest na 450 MW, umożliwi bilansowanie energii z OZE i wzmocni bezpieczeństwo energetyczne Polski. Podpisany przez PKN Orlen, Energę i Grupę Lotos aneks zakłada, że spółki do końca roku ustalą m.in. warunki prawne i techniczne wspólnej realizacji projektu, zasady jego finansowania, a także opracują projekt umowy o wspólnym przedsięwzięciu (joint venture) regulującej współpracę stron w realizacji elektro wni gazowo-parowej. Obecnie Grupa Orlen, uwzględniając aktywa Energi, posiada ok. 3,4 GWe mocy zainstalowanej, z czego prawie 1,1 GWe przypada na dwa nowoczesne bloki gazowo -parowe PKN Orlen we Włocławku i Płocku. Koncern zaangażował się również, wspólnie z Energą i PGNiG, w budowę bloku gazowo-parowego w Ostrołęce, który będzie istotnym wsparciem dla krajowego systemu elektroenergetycznego. Spółki w listopadzie 2021 r. zadeklarowały, że wypracują do końca 2022 r. optymalne warunki współpracy przy realizacji tej inwestycji.
wieści z branży
Nowe stacje
Stacja Circle K
tem Horizon. Stacja została wyposażona z troską o środowisko naturalne. Zasto sowano w niej m.in. oświetlenie LED oraz urządzenia zapobiegające przekrocze niom zużycia energii przyłączeniowej. Otwarcie: marzec Lokalizacja: Lublin Obiekt znajduje się przy ul. Turystycznej 51 niedaleko wjazdu na trasę S12, którą można dojechać do portu lotniczego
Stacja Circle K
w Świdniku. Dla klientów są dostępne różne rodzaje paliw: miles 95, milesPLUS 95, miles Diesel, milesPLUS Diesel, a także LPG oraz arktyczny milesPLUS diesel. Dla samochodów ciężarowych przygotowa no stanowisko z szybką pompą paliwa oraz parking. Na stacji jest także dostęp ny odkurzacz i kompresor. Stacja jest czynna przez całą dobę i została wypo sażona zgodnie z konceptem Horizon. Nie zabrakło w nim nowych smaków, m.in. hot dogów z kiełbaską z kolorowym pieprzem. Warto jej spróbować w wersji łagodnej z musztardą oraz w ostrzejszym wariancie – z sosem chili sriracha wywo dzącym się z Tajlandii. Otwarcie: luty Lokalizacja: Lublin Stacja zlokalizowana w pobliżu Starego Miasta, przy al. Tysiąclecia 12, poddana została procesowi modernizacji i wypo sażona zgodnie z nowym konceptem Circle K – Horizon. Dostępne są tu różne rodzaje paliw: miles 95, miles Diesel, milesPLUS 95, milesPLUS Diesel, a także LPG oraz AdBlue z dystrybutora. Po prze budowie stacja zyskała strefę wypoczyn kową, w której można odpocząć przy kawie i szerokiej gamie przekąsek. Stacja została wyposażona z troską o środowisko naturalne, zastosowano oświetlenie LED oraz urządzenia zapobiegające przekro czeniom zużycia energii przyłączeniowej, w toaletach zamontowano ekobaterie, a na terenie stacji prowadzona jest selek tywna zbiórka odpadów. Przygotowywane na miejscu kanapki czy hot dogi sprze dawane są w opakowaniach, które nie zawierają plastiku i w 100 proc. nadają się do recyklingu. Na stacji dostępne są także papierowe słomki i jednorazowe sztućce. Otwarcie: styczeń Lokalizacja: Kozienice Stacja przy ul. Warszawskiej 34 jest dosko nałym miejscem na przystanek podczas podróży m.in. do Kazimierza Dolnego. Obiekt niedawno został poddany moder
12
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Stacja Circle K
nizacji i wyposażony zgodnie z konceptem Horizon. Daje możliwość zatankowania różnych rodzajów paliw: miles 95, miles Diesel, milesPLUS 98, milesPLUS Diesel, LPG SupraGas oraz arktyczny milesPLUS diesel. Obiekt jest otwarty przez całą dobę, a na jego terenie można skorzystać z usług paczkomatu czy myjni. Dla wygody kie rowców samochodów ciężarowych stacja została wyposażona w szybki dystrybutor TIR, który daje możliwość zatankowania 120 litrów paliwa na minutę. Otwarcie: styczeń Lokalizacja: Dobrzechów Nowo otwarta stacja znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 988 w Dobrze chowie niedaleko Strzyżowa, około 30 km od Jasła i Krosna. To doskonałe miejsce na przerwę w podróży w drodze do malow niczych Bieszczad. Dla klientów są dostęp ne różne rodzaje paliw: miles 95, milesPLUS 98, miles Diesel, milesPLUS Diesel, a także LPG oraz arktyczny milesPLUS diesel. Dla samochodów ciężarowych przygotowano stanowisko z szybką pompą paliwa oraz parking. Na stacji jest także dostępny odkurzacz i kompresor. Stacja jest czynna przez całą dobę i została wyposażona zgodnie z konceptem Horizon. Otwarcie: styczeń
BP Lokalizacja: Warszawa Stacja znajduje się przy ul. Arkuszowej na warszawskich Młocinach. Na nowej stacji kierowcy mogą skorzystać z trzech dys trybutorów wieloproduktowych i dystry butora LPG. Do dyspozycji klientów jest
e-stacjapaliw.pl
FOT. materiały prasowe
Circle K
Lokalizacja: Czajowice Stacja znajduje się przy ul. Ojcowskiej 23 i jest doskonałym miejscem na przerwę w podróży do Ojcowskiego Parku Narodowego, który znajduje się niedale ko. Są tu dostępne następujące rodzaje paliw: miles 95, milesPLUS 95, miles Diesel, milesPLUS Diesel, a także LPG oraz AdBlue prosto z dystrybutora. Dla samochodów ciężarowych przygotowano stanowisko z szybką pompą paliwa. Dostępna jest także myjnia, a klienci dodatkowo mogą skorzystać z odkurzacza i kompresora. Do dyspozycji osób podróżujących z małymi dziećmi jest przewijak dla nie mowląt. Stacja jest czynna przez całą dobę i została wyposażona zgodnie z koncep
wieści z branży
także sklep, myjnia automatyczna oraz kawiarenka Wild Bean Cafe. Otwarcie: styczeń Lokalizacja: Suwałki Stacja znajduje się w miejscowości Dubowo Drugie w gminie Suwałki. W obiekcie znajduje się sklep oraz dziesięć stanowisk tankowania. Dzięki trzem dwustronnym, wieloproduktowym dys
Stacja BP
trybutorom klienci mogą zatankować benzynę 95, benzynę BP Ultimate 98, paliwo diesel oraz diesel w wersji BP Ultimate. Ponadto kierowcy mają do dyspozycji myjnię automatyczną, odku rzacz i kompresor oraz koncept gastro nomiczny Wild Bean Cafe. Otwarcie: styczeń
Moya Lokalizacja: Gostyń Stacja w Gostyniu (woj. wielkopolskie) działa w modelu samoobsługowym. Nowo otwarty obiekt mieści się przy ul. Leszczyńskiej 7. Klienci mogą zakupić tutaj benzynę 95, olej napędowy standardowy oraz uszlachetniony ON Moya Power. Ponadto zapisując się na newsletter Moya express, klienci uzyskują dodatkowe raba ty od cen wyświetlanych na pylonie. Prosty i intuicyjny w obsłudze system pozwala samodzielnie i komfortowo zatankować i rozliczyć się na stacjach Moya express. Tak jak na pozostałych stacjach tego typu, płatność za paliwo odbywa się gotówką, kartą płatniczą, kartą Moya Firma bądź innymi kartami flotowymi, które są akcep towane w sieci Moya. Otwarcie: luty
Stacja Moya
Lokalizacja: Cekanów Obiekt w Cekanowie mieści się przy drodze krajowej nr 62, która prowadzi z Płocka do Wyszogrodu, a następnie do Nowego Dworu Mazowieckiego. Stacja przystoso wana jest nie tylko do obsługi ruchu lokalnego, ale także tranzytowego – wypo sażona jest m.in. w szybki wlew diesla oraz parking dla ciężarówek. Na stacji kierowcy mogą zatankować każdy rodzaj paliwa, czyli benzynę 95, 98, olej napędowy stan dardowy i ON Moya Power, a także LPG. Dodatkowo mają możliwość skorzystania z kompresora i odkurzacza. Ponadto użyt kownicy silników wysokoprężnych mogą uzupełnić zbiorniki na AdBlue bezpośred nio z dostępnego na stacji dystrybutora. Jest też koncept gastronomiczno-kawiar niany Caffe Moya oraz sklep, w którym można zrobić zakupy na drogę. Na stacji można też wysłać kupon Lotto, odebrać przesyłkę DHL oraz doładować konto E-Toll. Stacja oraz sklep czynne są całą dobę przez siedem dni w tygodniu. Otwarcie: luty Lokalizacja: Zarzecze Stacja zlokalizowana przy DK 19, relacji Rzeszów – Lublin, jest obiektem, który
Stacja Moya
spełnia wymagania klientów zarówno lokalnych, jak i przejeżdżających tranzy tem. Stacja w ofercie ma benzynę 95, 98, olej napędowy standardowy, wzbogaco ny ON Moya Power, a także LPG. Oprócz tego użytkownicy pojazdów mogą sko rzystać z ręcznej myjni, odkurzacza i kom presora. Caffe Moya zaprasza na hot dogi, przygotowywane na miejscu zapiekanki, burgery, zestawy amerykańskie (stripsy z kurczaka z frytkami), pizze w wielu wariantach smakowych i przekąski na zimno. Obiekt czynny jest całą dobę. Otwarcie: luty Lokalizacja: Dziekanowice Obiekt w Dziekanowicach jest 370. stacją paliw Moya i dwunastą w woj. święto
e-stacjapaliw.pl
krzyskim. Nastawiona jest przede wszyst kim na obsługę klientów lokalnych. Dobrze wyposażony sklep i koncept gastronomiczny Caffe Moya to niewątpli we zalety tego punktu. Przez siedem dni w tygodniu, również w niedziele niehan dlowe, klienci mogą zaopatrzyć się w podstawowe artykuły spożywcze oraz przemysłowe. W ofercie stacji znajduje się benzyna 95, olej napędowy w wersji standardowej i ulepszonej ON Moya Power oraz LPG. Dodatkowo kierowcy mogą skorzystać z kompresora i odku rzacza. Stacja przystosowana jest również do obsługi pojazdów ciężarowych – akceptuje wiele rodzajów kart paliwo wych, dysponuje szybkim wlewem dies la oraz płynem AdBlue. Otwarcie: styczeń
Shell Lokalizacje: Piotrków Trybunalski, Iłowa Grupa uruchomiła dwie nowe stacje Shell LNG – w Piotrkowie Trybunalskim i Iłowej. To trzeci i czwarty punkt Shell LNG w Polsce, a w sumie jest ich już 46 w całej Europie. Stacja w Piotrkowie Trybunalskim jest zlokalizowana przy trasie S8 w kie runku Warszawy, a punkt w Iłowej koło węzła A18 w stronę przejścia granicznego z Niemcami. Obydwa obiekty mieszczą 70 m sześc. LNG, czyli 31,5 ton gazu, co oznacza możliwość zatankowania nawet 150 ciężarówek. Stacje są otwarte całą dobę i wyposażone w wiele udogodnień dla kierowców, m.in. parking, prysznice i strefę gastronomiczną, w której każdy może napić się kawy Shell Café, zjeść ciepły posiłek i odpocząć w relaksującym otoczeniu. Otwarcie: luty
Lotos Lokalizacja: Zabrze Stacja położona jest przy ul. Jana Matejki 42 w Zabrzu, w woj. śląskim. To 330. stacja własna koncernu i 522. w sieci. Nowy punkt oferuje trzy podstawowe typy paliw: benzyny, ON – także w wersjach Dynamic – oraz LPG. Na terenie pawilonu handlowego działa sklep w formacje convenience. Klienci mogą skorzystać także z konceptu gastronomicznego Stacja Smaku. Otwarcie: luty
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
13
wieści z branży
Świetny wynik Naftoportu
Prawie 18 mln ton ropy naftowej i paliw przeładował w ubiegłym roku Naftoport z Grupy PERN. To o ponad 6 proc. więcej niż w rekordowym 2019 r. Dziś już prawie dwie trzecie dostaw surowca do Polski odbywa się drogą morską, głównie z kierunków innych niż wschodni.
N
aftoport jest dziś kluczową spółką zapewniającą dywersyfikację dostaw ropy naftowej do Polski. To jedyny w Polsce morski terminal przeła dunku ropy naftowej i jeden z naj większych terminali przeładunku produktów jej rafinacji. To także jeden z największych przeładun kowych terminali na Bałtyku. – W ciągu ostatnich dwóch lat radykalnie zwiększyliśmy potencjał magazynowy dedykowany ropie naftowej – właśnie na Wybrzeżu. Rozbudowaliśmy Bazę Gdańsk i zakończyliśmy II etap rozbudowy Terminala Naftowego w Gdańsku, co zwiększyło nasz potencjał o prawie 600 tys. m sześc. – podkreśla Igor Wasilewski, prezes PERN i jednocześnie przewodniczący Rady Nadzorczej Naftoportu. W ubiegłym roku Naftoport obsłużył blisko 270 tankowców. Dziś mogą do niego zawijać jednostki o długości przekraczającej 300 m i o zanurzeniu 15 m. Do dyspozycji klientów jest aż pięć stanowisk przeładunkowych. Potencjał spółki umożliwia przeła dunek ponad 36 mln ton ropy oraz 4 mln ton produktów naftowych w skali roku, zapewniając możliwość pełnego pokrycia potrzeb rafinerii podłączonych do systemu rurociągów PERN. W morskim terminalu spółki prowadzone są przeładunki ropy naftowej oraz benzyny, paliwa lotniczego, oleju napędowego, oleju opałowego, kondensatów i komponentów.
Rekordowy rok spółki Lotos Kolej
S
półka Lotos Kolej przewiozła w 2021 r. najwięcej towarów w swojej historii. W okresie styczeń-grudzień spółka osiągnęła pracę przewozową na poziomie niemal 5,6 mld ntkm – o 2,3 proc. więcej niż w rekordowym roku 2019. Praca przewozowa, mierzona tonokilometrami, będąca iloczy nem przewiezionych ton oraz pokonanych kilometrów, to najbardziej miarodajny wynik związany z przewozami towaro wymi. Lotos Kolej w odniesieniu do omawianego współczyn nika jest, zgodnie z danymi Urzędu Transportu Kolejowego, krajowym wiceliderem – z ok. 10-procentowym udziałem w rynku oraz liderem przewozów materiałów niebezpiecznych. – Ostatni rok był wymagający dla całej branży kolejowej. Prędkość handlowa w 2021 r. wyniosła 21,77, czyli spadła o ponad 4 km/h w porównaniu z rokiem ubiegłym. To znacznie podwyższyło koszty operacyjne spółki, gdyż wymagało zwiększonego zaan gażowania zasobów ludzkich oraz taborowych. W tak zmiennym i trudnym otoczeniu rynkowym wypracowaliśmy dobry wynik
14
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
finansowy, osiągając rekordowe przewozy, a to dzięki doświad czonej załodze Lotos Kolej, potrafiącej dostosować bieżące działania do warunków mikro- i makroekonomicznych – mówi Anatol Kupryciuk, prezes zarządu Lotos Kolej. Rekordowe wzrosty ogółu przewozów spółki są zasługą przede wszystkim zwiększonych przewozów produktów rafinacji ropy naftowej, a także transportu intermodalnego, mającego naj większe perspektywy rozwoju. Łączny wzrost wolumenu przewiezionych kontenerów za okres styczeń-grudzień wyniósł w porównaniu z 2020 r. 112 proc. Taka dynamika była możliwa dzięki realizacji projektu dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej, dzięki któremu Lotos Kolej zakupiła dwie lokomo tywy i 324 wagony platformy do przewozu kontenerów. W efek cie spółka wykonuje coraz więcej przewozów za pomocą własnych wagonów.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Lotos Kolej w ubiegłym roku wykonała rekordową pracę przewozową oraz osiągnęła wyższe przychody ze sprzedaży, aniżeli planowano.
wieści z branży
Orlen i NCBR
wspierają rozwój innowacyjnych projektów PKN Orlen oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przeznaczą aż 200 mln zł na innowacyjne projekty badawczo-rozwojowe. Nowy program grantowy NEON, czyli New Orlen, skierowany jest do konsorcjów jednostek naukowych i naukowo-przemysłowych. Rezultaty najlepszych prac znajdą zastosowanie w działalności koncernu.
U
zużycia wody podczas procesów produkcyjnych. Uczestnicy zmierzą się też z problemem odsalania wody m.in. w celu pozy skania zielonego wodoru. Konkurs „Dekarbonizacja” skupi się na nowatorskich technologiach ograniczania emisji dwutlenku węgla poprzez jego wychwyty wanie ze strumieni przemysłowych i wykorzystywanie jako surowca do wytwarzania paliw lotniczych i produktów chemicz nych. Natomiast w kontekście wodoru kwalifikowane będą projekty poświęcone m.in. nowym technologiom jego produkcji, rozwojowi chemicznych magazynów wodoru czy zbudowaniu stacji tankowania wodoru dla lokomotywy. Ostatnim obszarem konkursowym będzie „Przemysł 4.0”, który skupi się na innowa cyjnych systemach monitoringu korozji oraz działaniach obniża jących jej negatywny wpływ na instalacje produkcyjne.
fot: materiały prasowe
czestnicy zakwalifikowani do programu NEON na reali zację swoich pomysłów będą mieli cztery lata. W pro gramie NEON planowane są łącznie cztery edycje konkursowe, po dwie w 2022 r. i 2023 r. W tym roku będą one dotyczyły obszarów „Biomasa” oraz „Gospodarka Obiegu Zamkniętego”, a w 2023 r. „Dekarbonizacja” i „Przemysł 4.0”. W obszarze „Biomasa” poszukiwane będą innowacyjne tech nologie produkcji biomasy oraz biokomponentów zaawanso wanych, a także nowe (biologiczne i biochemiczne) technologie otrzymywania wodoru. W zakresie „Gospodarki Obiegu Zamkniętego” kwalifikacja konkursowa dotyczyć będzie odzy sku metali z ciężkich strumieni rafineryjnych oraz z pozostałości otrzymywanych z ropy naftowej. Dodatkowo w obszarze zain teresowań będą technologie pozwalające na zmniejszenie
e-stacjapaliw.pl
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
15
wieści z branży
Orlen planuje budowę
terminalu gazu płynnego w Policach Koncern chce do tego celu wykorzystać infrastrukturę Grupy Azoty Polyolefins na terenie portu morskiego w Policach. Wykorzystane zostałoby nabrzeże budowane przez Grupę Azoty na potrzeby projektu Polimery Police.
B
udowa terminalu gazu płynnego miałaby obejmować w szczególności instalację składającą się z parku zbiorników oraz infrastruktury przeła dunkowej. Terminal umożliwiałby odbiór propanu dostarczanego drogą morską i butanu dostarczanego transportem kolejowym lub drogowym oraz dalszą dystrybucję na potrzeby działalności Orlen Paliwa. Zdaniem przedsta wicieli spółek inwestycja w terminal gazu płynnego to szansa na dalszy rozwój całej Grupy Orlen. Projekt ma szansę zapewnić grupie dostęp do globalnego rynku propanu, stwarzając warunki zakupowe porównywalne do największych graczy na rynku europejskim. Zakup kilkakrotnie większych wolumenów pro duktu w stosunku do obecnych możliwości gwarantowałby spółce pozycję lidera w zakresie dystrybucji gazu płynnego na rynku krajowym. Grupa Azoty to lider krajowego rynku nawozowego i jedna z kluczowych grup kapitałowych branży nawozowo-chemicznej w Europie. Projekt Polimery Police to jedna z największych inwestycji w polskim i europejskim przemyśle che micznym.
W Łebie powstanie port serwisowy morskiej farmy wiatrowej Wchodząca w skład Grupy Orlen spółka Baltic Power wygrała przetarg na dzierżawę terenu w porcie w Łebie, przeznaczonego do obsługi morskiej farmy wiatrowej. Powstanie tam port serwisowy do obsługi inwestycji, której budowa planowana jest na lata 2024-2026. W tym czasie na morzu stanie ok. 70 turbin o łącznej mocy do 1,2 GW, które będą serwisowane przez flotę statków operujących z Łeby.
16
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
FOT. materiały prasowe
S
półka otrzyma do dyspozycji teren o powierzchni ok. 1,1 hektara. Port serwisowy stanie się centrum zarządzania operacja mi eksploatacji i utrzymania morskich farm wiatrowych. Na jego terenie zlokalizowane będą m.in. obiekt biurowy, magazyn części zamiennych oraz warsztat. Łącznie na miejscu pracować będzie mogło nawet 50 osób. Baza będzie obsługiwała jednostki przeznaczone do transportu personelu serwisowego i będzie czynna 24 godziny na dobę, 365 dni w roku. Realizacja inwestycji rozpocznie się w 2023 i zakończy w 2024 r. Jej szacunkowy koszt wyniesie ok. 20-30 mln zł. Budowa morskiej farmy wiatrowej Baltic Power to wspólne przedsięwzięcie realizowane przez Grupę Orlen i Northland Power. Obszar inwestycji, o łącznej powierzchni ok. 131 km kw., zlokalizowany jest ok. 23 km na północ od linii brzegowej Morza Bałtyckiego, na wysokości Łeby i Choczewa. Docelowo instalacja zasili nawet milion polskich gospodarstw domowych. Morska energetyka wiatrowa jest najdynamiczniej rozwijanym źródłem energii odnawialnej w Europie. Na wodach Bałtyku zain stalowanych jest obecnie ok. 2,2 GW mocy, a według szacunków ekspertów, do 2050 r. mogą one osiągnąć poziom nawet 93 GW. Według założeń „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”, na polskich wodach ma powstać 9-11 GW mocy zainstalowanych w morskiej energetyce wiatrowej. Grupa Orlen planuje stać się jednym z liderów w tym obszarze. Do końca dekady na inwestycje w nowoczesną energetykę, w tym na projekty offshore wind, koncern przeznaczy 47 mld zł.
wieści z branży
PGNiG i Orlen Południe
Fotowoltaika w kolejnych bazach PERN
Orlen Południe i PGNiG utworzą spółkę, która zainwestuje w rozwój sieci nowoczesnych biometanowni. Orlen Południe będzie miał w niej 51 proc., a PGNiG 49 proc. udziałów.
PERN zainwestuje w zieloną energię. Po analizie wyników pracy pierwszej instalacji fotowoltaicznej w bazie paliw w Boronowie, która powstała w 2020 r., spółka zdecydowała się na instalację następnych. Powstaną one w dziewięciu kolejnych bazach.
wzmacniają współpracę
B
iometanownie to instalacje produkujące biometan, czyli biogaz pochodzący z odnawialnych źródeł energii, o para metrach gazu ziemnego. Biometan powstaje poprzez oczyszczanie biogazu głównie z dwutlenku węgla oraz związków siarki i azotu. Może służyć jako paliwo do produkcji biowodoru i być wykorzystywany w transporcie oraz – po zmieszaniu z gazem ziemnym – dostarczany gazociągami do odbiorców wykorzystu jących tradycyjne paliwo gazowe. Działalność nowej spółki będzie opierać się przede wszystkim na pozyskiwaniu i budowie instalacji biometanowych, rozwoju tech nologii wykorzystywanych do wytwarzania biometanu, a także produkcji, obrocie i stosowaniu biometanu w różnych obszarach działalności Grupy Orlen i PGNiG. Orlen Południe nabył do tej pory trzy biogazownie. Pierwszą jest instalacja w Konopnicy, w gminie Rawa Mazowiecka. Następnie spółka sfinalizowała zakup bioga zowni w miejscowości Wojny-Wawrzyńce, w gminie Szepietowo. W planach jest rozbudowa tych instalacji i przekształcenie ich w biometanownie wytwarzające biometan, który mógłby zostać wykorzystany do produkcji zielonego wodoru. Trzecią biogazownię Orlen Południe zakupił w gminie Jeżewo w województwie kujaw sko-pomorskim. Instalacja o mocy 1,8 MWe produkuje energię elektryczną z przeznaczeniem na lokalny rynek. Spółka planuje do 2024 r. rozbudowę zakładu, co pozwoli zwiększyć moc instalacji do 3,2 MWe. Z kolei doposażenie jej w urządzenia i instalacje do przekształcenia biogazu w biometan umożliwi produkcję ok. 8 mln m sześc. biometanu rocznie.
W
ybrany wykonawca będzie miał za zadanie opracować projekt koncepcyjny budowy insta lacji fotowoltaicznych, a także uzyskać wszyst kie wymagane zgody administracyjne. Zadanie obejmu je uzyskanie warunków przyłączenia do sieci elektroener getycznej instalacji w bazach w Adamowie, Koluszkach, Nowej Wsi Wielkiej, Woli Rzędzińskiej, Kawicach, Chruścielu, Baryczy, Dębogórzu i w Małaszewiczach. To pierwszy etap projektu „PERN producentem zielonej energii”, zawarte go w strategii PERN na lata 2021-2024. Spółka przeznaczy na ten cel aż 130 mln zł. Trwają już prace analityczne nad wytypowaniem kolejnych lokalizacji, w których zostaną wybudowane instalacje fotowoltaiczne.
Circle K wprowadza pralkomaty na stacjach paliw Pierwsze pralko-suszarki firmy Break & Wash działają już na stacjach paliw sieć Circle K. Samoobsługowe urządzenia umożliwiają pranie i suszenie odzieży.
fot: materiały prasowe
Z
ainstalowane na stacjach paliw Circle K samoobsługowe pralki firmy Break & Wash oferują możliwość korzystania z usługi prania i suszenia. Sieć wprowadziła to rozwiązanie z myślą o kierowcach zawodowych oraz osobach w dłuższej podróży, np. przemieszczających się kamperami. Wybrane urządzenia wyróżniają się łatwością w obsłudze. Posiadają trzy programy prania, które można dostosować do typu odzieży i zabrudzeń oraz dwa warianty suszenia w tem peraturze 40 stopni. Za usługę można zapłacić gotówką, kartą płatniczą lub kartą przedpłaconą. Klienci mogą skorzystać z własnych środków piorących lub zakupić na miejscu odpowiednie produkty, które zapewniają dobrą jakość prania i umożliwiają pranie bez segregacji. Pralko-suszarki są dostępne na stacjach przez całą dobę. Pierwsze pralkomaty zostały zainstalowane na czterech stacjach – w Warszawie, Krakowie, Łodzi oraz przy MOP Kępsko Zachód.
e-stacjapaliw.pl
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
17
nowości
Czekolada do picia z ziarna Kolumbii
Croissant z kakaowym nadzieniem
Do marki Wawel dołączył Croissant Wawel. To rogalik z wyjątkowo dużą ilością nadzienia kakaowego (28 proc.), stworzonego z kakao z Wawelu. Puszyste ciasto półfrancuskie stanowi idealne dopełnienie całości, a estetyczne opakowanie – matowo-satynowa folia z apetycznym zdjęciem croissanta z pokazanym w środku nadzieniem – wyróżnia produkt na półce. Croissant Wawel to naturalne aromaty, najlepsza jakość i wyjątkowo intensywny, kakaowy smak. Croissant Wawel to kolejna nowość firmy, która tylko w 2021 r. wprowadziła na rynek innowacyjną linię czekolad premium „Ziarna Świata”, składających się tylko z dwóch lub trzech składników. W tej linii znajdują się cztery egzotyczne warianty ziaren kakaowca, pochodzące z regionalnych plantacji w Kamerunie, Wenezueli i Ghanie. www.wawel.com.pl
U Kolumbijczyków czekolada jest jednym z najpopularniejszych napojów. Uwielbiają ją pić zwłaszcza na śniadanie. Inspirując się ich tradycją, producent postanowił czerpać z tego, co najlepsze w ziarnie kakao, i stworzył serię rozpuszczalnych tabliczek do samodzielnego przygotowania czekolady w mleku lub w wodzie. Użył do tego kolumbijskiego ziarna kakao o nazwie Trynitario. Czekolada jest nierafinowana, co oznacza, że zachowuje swoje naturalne właściwości zdrowotne, a jej smak jest bardziej intensywny. Jedna porcja czekolady do picia wystarcza na zrobienie dwóch napojów. Do nabycia jest m.in. delikatna czekolada mleczna oraz ciemna czekolada chili. W tej ostatniej za ostry smak odpowiada kapsaicyna, która sprzyja wytwarzaniu endorfin – hormonów szczęścia. Z drugiej strony fenyloetyloamina zawarta w kakao jest jednym z elementów tzw. chemii miłości. Dzięki temu unikatowemu połączeniu, czekolada z chili stanowi swego rodzaju afrodyzjak. Ponadto papryczki chili są bogate w witaminę C, B6 i A. Zawierają również potas, mangan, magnez i żelazo. To niezwykle mocne i ostre połączenie rozgrzeje w najsurowszą zimę. manufakturaczekolady.pl/ czekoladydopicia
Nowy sos bazyliowy Fanex
Bazyliowy, orzeźwiający, lekko kwaskowy – taki właśnie jest nowy sos bez konserwantów Fanex. Dzięki wyrazistemu smakowi, delikatnej konsystencji oraz jasnozielonemu kolorowi jest idealnym dodatkiem do przekąsek, sałatek, grillowanych mięs i warzyw oraz dań typu fast food. Nowy sos bazyliowy to kolejny produkt bez konserwantów polskiej marki Fanex – lidera w produkcji sosów dla gastronomii. Firma od dłuższego czasu systematycznie poszerza swoją ofertę spod znaku Clean Label. Nowa kompozycja – tak jak i inne sosy z tzw. czystą etykietą – nie zawiera żadnych wzmacniaczy smaku, glutenu, gumy guar i ksantanowej ani skrobi modyfikowanej. Receptura jest oparta na starannie wyselekcjonowanych składnikach. Produkt jest przeznaczony dla rynku HoReCa, a także dla klientów detalicznych, mogących dokonać zakupów online. Dostępny jest w butelce 950 g. www.fanex.pl
Czosnek biały konserwowy OLE! to propozycja dla miłośników tradycyjnych smaków. Urzeka swoją chrupkością, łagodnością i delikatnym aromatem. Za jego sprawą potrawy nabiorą wyjątkowego smaku i intrygująco prezentować się będą zarówno w wersji na ciepło, jak i na zimno. Doskonale sprawdzi się jako samodzielna przekąska, dodatek do sałatek, przekąsek, kanapek, sosów i do dań z grilla. W jego skład wchodzi czosnek konserwowy, woda, ocet spirytusowy i sól. Pojemność słoika wynosi 212 ml. wole-ole.pl
18
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Yoush na cały dzień
Yoush to pełnowartościowy roślinny, smaczny i gotowy w pięć minut posiłek będący unikatową kompozycją pełną wartościowych składników i witamin, bez soi, bez pszenicy, ale za to z dużą zawartością błonnika i białka. Jedna porcja Yoush dostarcza 400 kcal, czyli tyle, ile powinien zawierać jeden z pięciu posiłków w ciągu dnia. Jest prosty w przygotowaniu – wystarczy dodać wodę, mleko lub napój roślinny. Można też go zblendować z mrożonymi owocami i dodać kostki lodu. Duża zawartość błonnika zapewnia uczucie sytości i utrzymuje układ pokarmowy w świetnej formie. Obecność prebiotyków zaś wspiera prawidłowy rozwój dobrych bakterii. Odpowiednia kombinacja cukrów złożonych i prostych pochodzących z płatków owsianych i kukurydzy dostarcza energii jeszcze przez długi czas po zjedzeniu posiłku. Dużą zawartość białka zapewniają zboża, rośliny strączkowe i migdały. Perfekcyjne połączenie białek pochodzenia roślinnego dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych aminokwasów. https://yoush.co
e-stacjapaliw.pl
FOT. materiały prasowe
Czosnek biały konserwowy OLE!
wieści z branży
Orlen stawia
na małe reaktory jądrowe
PKN Orlen zainwestuje w energię atomową. Koncern razem z firmą należącą do Michała Sołowowa Synthos Green Energy chce powołać spółkę, która będzie wdrażała technologię małych reaktorów jądrowych.
U
rząd Ochrony Konku rencji i Konsumentów wydał pozytywną decyzję w sprawie powołania nowej spółki joint venture Orlen Synthos Green Energy, która ma odpowiadać za przygoto wanie i komercjalizację w Polsce technologii mikro i małych reaktorów jądrowych. Umowa zakładająca utworzenie nowej spółki została podpisana już w grudniu 2021 r. przez PKN Orlen i Synthos Green Energy. Zakres jej działalności ma obejmować przygotowania do budo wy mikro i małych reaktorów jądrowych. Technologia reaktorów BWRX-300 GE Hitachi Nuclear Energy, na którą zdecydował się Orlen, jest obecnie najbardziej zaawan
Pierwszy autobus wodorowy w Polsce
fot: materiały prasowe
W lipcu na ulice Konina wyjedzie pierwszy w Polsce autobus wodorowy wykorzystywany w komunikacji miejskiej. Zasilać go będzie wodór wyprodukowany przez kontrolowaną przez Zygmunta Solorza grupę ZE PAK SA.
sowaną na świecie technologią na drodze do komercjalizacji. Stworzenie reaktora BWRX-300 zajmuje tylko ok. 1/3 czasu potrzebnego na budowę tra dycyjnej dużej elektrowni jądrowej. Dodatkowo koszty budowy są o ok. 30 proc. niższe za każdy MW w porównaniu z konwencjonalnymi projekta mi atomowymi. Mały reaktor o mocy ok. 300 MWe potrafi rocznie wytworzyć energię potrzebną do zasilania 150-ty sięcznego miasta. Szacowany koszt produkcji 1 MWh energii elektrycznej będzie docelowo o około 30 proc. niższy niż w przypadku energii z gazu. Udziałowcy liczą, że pierwszy reaktor powstanie do 2030 r.
Urządzenia do produkcji wodoru są zlokalizowane na terenie Elektrowni Konin. Będzie on wytwarzany przy użyciu energii powstałej przez spalanie biomasy. Pozwoli to na produkcję tzw. zielonego wodoru. Jego wytwarzanie stanowi element prowa dzonej przez ZE PAK transformacji energetycznej, w tym pla nowanego odchodzenia od wykorzystywania węgla brunatne go do produkcji energii elektrycznej. Produkowany w Koninie wodór będzie poprzez magazyny mobilne dostarczany do stacji tankowania pojazdów w różnych regionach kraju. ZE PAK planuje budowę stacji m.in. na terenie Warszawy.
P
o Koninie będzie jeździł wodorowy autobus Solaris Urbino 12 hydrogen. Główne zalety autobusu wodorowego to krótki czas tankowania, bardzo duży zasięg oraz bezemi syjny i cichy tryb pracy. Jedynymi produktami ubocznymi reakcji chemicznej zachodzącej w ogniwie wodorowym są ciepło oraz para wodna. Wodór przechowywany będzie w posta ci gazowej w umieszczonych na dachu zbiornikach. Zamówiony autobus zostanie również wyposażony w dodatkowy magazyn energii elektrycznej – baterię Solaris High Power.
e-stacjapaliw.pl
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
19
wieści z branży
Będzie bioetanol z Jedlicza
B
ioetanol jest alkoholem etylowym, otrzymywanym z biomasy. Stanowi dodatek do benzyny, dzięki czemu może być wykorzystywany w transporcie. Wydajność nowej wytwórni wyniesie 25 tys. ton bioetanolu rocznie. W Jedliczu bioeta nol będzie powstawał z produktów niespo żywczych, przede wszystkim ze słomy zbóż. Wartość instalacji głównej to ok. 550 mln zł. Orlen umowę na jej budowę podpisał z pol ską firmą Zarmen. Z kolei wykonawcą elektrociepłowni biomasowej, o wartości ok. 170 mln zł, została fińska firma Valmet Technologies Oy. Energia elektryczna i ciep lna będzie wytwarzana w kotle biomasowym o mocy 48 MW, opalanym ligniną, która stanowi produkt uboczny w produkcji bio etanolu. Energia ta w całości będzie prze znaczana na potrzeby kompleksu bioeta nolu. W kolejnym etapie inwestycji powsta nie nowoczesna biogazownia. Będzie ona przetwarzała wywar podestylacyjny, także stanowiący produkt uboczny wytwarzania bioetanolu. Pozyskiwana w ten sposób energia odnawialna również zasili nową instalację. Ponadto planowana jest moder nizacja infrastruktury drogowej i kolejowej wewnątrz zakładu oraz budowa niezbędnej infrastruktury pomocniczej. Inwestycja uzyskała 45,8 mln zł dofinanso wania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. W związku rozbudową rafine rii powstanie tam ok. 50 nowych miejsc pracy.
20
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Szybciej zatankujemy w Niemczech Kierowcy w Niemczech tankujący na jednej z 1,2 tys. stacji paliw należących do sieci Jet, Hem i Sprint, mogą już płacić za paliwo aplikacją Autopay.
D
zięki aplikacji po zakończeniu tankowania pieniądze zostaną pobrane automatycznie z podpiętej karty płatniczej kierowcy. Rozwiązanie to skie rowane jest głównie do Polaków podróżujących po Niemczech. Ponad milion osób w Polsce korzysta bowiem na co dzień z Autopay do opłacania prze jazdów autostradowych. Teraz na niemieckich stacjach paliw mogą już płacić za tankowanie bez wysiadania z samochodu. Wkrótce Autopay zacznie obsługiwać także pierwsze stacje paliw w Polsce. Docelowo Autopay chce udostępnić kierow com w pełni automatyczny proces płatności wykorzystujący videotolling, czyli odczytywanie numerów rejestracyjnych przez kamery umieszczone na stacji. Autopay to obecnie jedyne rozwiązanie, którym można zapłacić automatycznie za niemal każdy kilometr płatnej drogi w Polsce. Korzystając z Autopay, można także zapłacić za umycie samochodu na jednej z 200 myjni Shell oraz za postój na jednym z 8 tys. miejsc parkingowych w Warszawie, Poznaniu, Katowicach i Wrocławiu.
Herbata z Korei
na stacjach Shell Do oferty większości stacji Shell w Polsce zostały wprowadzone dwa napoje herbaciane produkowane pod marką MISS TI 蒂小姐: wegańska Matcha Latte z mlekiem migdałowym i Milk Tea z mlekiem UHT 12 proc. W promocje tej marki na stacjach Shell włączył się raper Quebonafide, który jest współtwórcą MISS TI 蒂小姐.
N
apoje są dostępne w półlitrowych plastikowych butelkach, które w całości pochodzą z recyklingu. Matcha Latte i Milk Tea nie zawierają konserwantów ani barwników. Produkty mają prosty skład i są tworzone w Korei Południowej, a butelki w 100 proc. pochodzą z recyklingu. MISS TI 蒂小姐 jest dostępna już na ponad 330 stacjach Shell. Są to obecnie jedyne stacje paliw w Polsce, gdzie klienci mogą nabyć ten produkt. Na wybranych stacjach napoje MISS TI 蒂小姐 będą także dostęp ne w zestawie z wegekanapką. Zestaw jest promowany hasłem „Wyjątkowa para, dla której warto się zatrzymać”. Jest to nawiązanie do hasła konceptu kawiarniano -gastronomicznego Shell Café, który został wprowadzony w 2021 r. Jego wyróżniki to kawa premium, obsługa baristyczna i przytulne kawiarniane wnętrza.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Orlen wybuduje wytwórnię bioetanolu o wartości 1,12 mld zł. Powstanie ona w Jedliczu, w zakładzie należącym do spółki Orlen Południe. Będzie to pierwsza tego typu wytwórnia w Polsce, a druga w Europie. Inwestycja zostanie ukończona pod koniec 2024 r.
wieści z branży
Orlen nie boi się braku ropy W połowie marca Grupa Orlen sprowadziła ok. 130 tys. ton ropy z norweskich złóż na Morzu Północnym. Działania te mają zapewnić ciągłości produkcji w rafineriach w Polsce, Czechach i na Litwie.
fuzji z Lotosem, obejmują dostawy do 20 mln ton wysokiej jakości surowca z pewnego źródła. Obajtek stwierdził też, że rafinerie mogą pracować nawet wów czas, gdy ropa nie popłynie rurociągiem „Przyjaźń”. Poinformował także, że Orlen jest przygotowany na dostawy ropy z innych kierunków w razie ewentualnych sankcji na Rosję. Obecnie spół ka ma podpisaną umowę z rosyjskim koncernem Rosnieft, która jest ważna do końca 2022 r., oraz z Tatnieftem zawartą na trzy lata. Orlen ma też dodatkowo możliwość ewentualnego uzupeł niania bilansu paliw z rafinerii w Czechach oraz na Litwie.
S
półka poinformowała, że jeszcze w 2013 r. aż 98 proc. surowca przerabianego w Płocku stanowiła ropa ze Wschodu. Obecnie ten gatunek jest przerabiany w zale dwie ok. 50 proc., reszta pochodzi m.in. z Arabii Saudyjskiej, USA, Afryki Zachodniej, a także z Norwegii. Zakup surowca z norweskich złóż, jak powiedział prezes Orlenu Daniel Obajtek, to przykład prowadzonej przez Orlen dywersyfikacji dostaw ropy, która gwarantuje ciągłość pracy rafinerii oraz wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne Polski. Dodał, że zapotrzebowanie Grupy Orlen na ropę w kraju, już po połą czeniu z Grupą Lotos, wyniesie rocznie około 26 mln ton. Dotychczasowe umowy podpisane przez spółkę w procesie
Znów przybyło
elektryków
Pod koniec lutego po polskich drogach jeździło ponad 42,7 tys. pojazdów elektrycznych. Od początku roku przybyło ich blisko 3,2 tys., czyli 71 proc. więcej niż rok temu.
W fot: materiały prasowe
edług raportu przygotowanego przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych oraz Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego po polskich drogach jeździ już ponad 42 tys. elektrycznych samochodów osobowych. 49 proc. z nich to pojazdy w pełni elektryczne (BEV),
a pozostałe 51 proc. to hybrydy typu plug-in. Najwięcej samo chodów z napędem elektrycznym – niemal 23 proc. całej polskiej floty – zarejestrowano w Warszawie. W 2021 r. stolica odpowia dała za ponad 21 proc. sprzedaży BEV i PHEV w Polsce. Ok. 28 proc. polskiego parku EV zarejestrowano w miastach liczących od 300 tys. do 1 mln mieszkańców – Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Poznaniu, Gdańsku, Szczecinie, Bydgoszczy i Lublinie. Rozwija się także infrastruktura do ładowania elektryków. Pod koniec lutego w Polsce działały już 2034 ogólnodostępne stacje ładowania pojazdów elektrycznych. 30 proc. z nich to szybkie stacje ładowania prądem stałym (DC), a 70 proc. – wolne ładowar ki prądu przemiennego (AC) o mocy mniejszej lub równej 22 kW. W lutym uruchomiono 42 nowe ogólnodostępne stacje ładowania. Z najnowszego raportu PSPA wynika także, że flota samochodów całkowicie elektrycznych w Polsce w ciągu trzech kolejnych lat powiększy się do blisko 300 tys. Udział pojazdów zeroemisyjnych w sprzedaży wszystkich nowych pojazdów osobowych już w 2024 r. może przekroczyć 10 proc.
e-stacjapaliw.pl
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
21
wieści z branży
otrzyma 85 mln euro na inwestycje GreenWay, lider elektromobilności w Europie Środkowo-Wschodniej, otrzyma 85 mln euro na dalszy rozwój firmy i sieci stacji ładowania samochodów elektrycznych od międzynarodowych funduszy inwestycyjnych.
J
ak informuje spółka, jest to największa inwestycja w elektromobilność w tym regionie Europy oraz pierw sza, w której bierze udział międzynarodowy fundusz o charakterze infrastrukturalnym. Dzięki otrzymanym środ kom GreenWay będzie mógł dalej odgrywać wiodącą rolę w transformacji transportu w kierunku zeroemisyjności. – Pozyskanie nowych inwestorów pozwoli nam znacząco przyspieszyć proces rozbudowy publicznej infrastruktury ładowania. Zamierzamy również pogłębić współpracę z biznesem i stać się partnerem pierwszego wyboru dla firm, które zamierzają przejść na elektromobilność i potrzebują kompleksowego wsparcia, aby skutecznie przeprowadzić tę transformację – powiedział prezes GreenWay Polska Rafał Czyżewski. Sieć GreenWay to obecnie 488 stacji ładowania z 1,4 tys. gniazdami, oferujących głównie szybkie ładowanie samo chodów elektrycznych. Z usług spółki korzysta obecnie blisko 30 tys. zarejestrowanych klientów. GreenWay jest również operatorem infrastruktury ładowania należącej do wiodących marek, takich jak IKEA, Żabka, InPost, Mercedes, Kia i wielu innych. Klienci spółki mogą ładować baterie pojazdów na stacjach sieci GreenWay oraz na ponad 10 tys. w całej Unii Europejskiej, które są częścią sieci spółki na podstawie umów roamingowych. GreenWay jest także operatorem punktów ładowania (CPO), prowadzącym włas ną sieć ogólnodostępnych stacji ładowania dla kierowców pojazdów elektrycznych.
22
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Kolejna stacja Moya z instalacją fotowoltaiczną
Na dachu stacji Moya w Poznaniu przy ul. Obornickiej 263 pojawiła się instalacja fotowoltaiczna. Moc nowoczesnych paneli wynosi niemal 20 kWp. Wydajność systemu pozwoli ograniczyć emisję dwutlenku węgla aż o 13 ton rocznie.
Z
lecenie wykonała firma SolarSpot, a obiekt w Poznaniu to już dwudziesta stacja w niebiesko-czerwonych barwach wyposażona w instalację fotowoltaiczną. Panele monto wane na stacjach Moya są jednym z elementów transformacji energetycznej Anwim SA. Właściciel i operator marki pracuje też nad strategią budowy sieci punktów ładowania pojazdów elek trycznych. Na kilkunastu stacjach franczyzowych znajdują się już ładowarki, a pierwsze punkty ładowa nia w sieci stacji własnych pojawią się w czwartym kwartale tego roku. Instalacja paneli na stacji w Poznaniu pozwoli w dużej części zrekompensować średnie pobory energii obiektu. Produkując energię wprost ze słońca, instalacja pozwoli uniknąć emisji dwutlenku węgla w ilości odpowiadającej kompensacji przez las o powierzchni 3 ha. – Fotowoltaika na stacjach Moya to nie tylko obniżenie kosztów eksploatacyjnych obiektów. To przede wszystkim działania w tro sce o środowisko naturalne. Jesteśmy świadomi wpływu branży paliwowej na nasze otoczenie. Z drugiej jednak strony, gospodar ka Polski opiera się na transporcie drogowym, w którym dominu ją paliwa kopalne, a my jesteśmy jednym z podmiotów zaopatru jących transport i konsumentów w paliwa. Z tych właśnie powodów podjęliśmy decyzję o transformacji energetycznej naszej spółki. Fotowoltaika, budowa punktów ładowania pojazdów elektrycznych, a także inne działania prośrodowiskowe to niektóre z elementów naszego rozwoju w kierunku niższej emisyjności – zapewnia Andrzej Kondys, dyrektor do spraw operacyjnych Moya, członek zarządu Anwim SA. Moya od kilku lat jest najszybciej rozwijającą się siecią stacji w Polsce. Co roku powiększa się ona ok. 50-60 obiektów. Rok 2020 zakończył się wynikiem 302 stacji w niebiesko-czerwonych barwach, a rok 2021 został zamknięty z 368 punktami Moya. Na początku stycz nia 2022 r. w Dziekanowicach w woj. świętokrzyskim uruchomio no 370. stację należącą do tej grupy. Anwim planuje, że do końca 2024 r. będzie miał ich ponad 500. Grupa chce zwiększyć liczbę stacji głównie na Pomorzu, Kujawach i w Wielkopolsce. Jednym z priorytetów jest też zwiększenie obsługi klienta flotowego oraz rozwijanie sprzedaży pozapaliwowej.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
GreenWay
najwyższej jakości paliwa
program dla koncept kawiarniano dobrze klientów biznesowych -gastronomiczny zaopatrzone sklepy MOYA Firma Caffe MOYA convenience
www.moyastacja.pl tel.: 22 496 00 00 | biuro@anwim.pl
partnerska współpraca biznesowa
raport
Coraz więcej Polaków chce kupić samochód elektryczny
Z 12 proc. do 32 proc. wzrosła od 2017 r. liczba Polaków zainteresowanych zakupem samochodu z napędem elektrycznym – wynika z najnowszej edycji „Barometru Nowej Mobilności” Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych.
24
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
O krok od elektryka Z najnowszej edycji „Barometru” wynika, że w 2021 r. po raz kolejny zanotowano wzrost zainteresowania Polaków zakupem pojazdu elektrycznego. 32,3 proc. respondentów zadeklarowało, że rozważy zakup samochodu całkowicie elektrycznego lub hybrydy typu plug-in w ciągu kolejnych trzech lat. W 2017 r. taką gotowość wyrażało tylko 12 proc. ankietowanych. – Zainteresowanie samochodami elektrycznymi rośnie, ponieważ rynek elektromobilności rozwija się w coraz szybszym tempie. W stosunku do roku 2017 gama modelowa powiększyła się o 475 proc., a elektryki zadebiutowały w ofercie kolejnych 23 producentów. Ponadto rozbudowie ulega sieć ogólnodostępnych ładowarek, która od 2019 r. powiększyła
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
B „B
arometr Nowej Mobilności 2021/22” to piąta edycja cyklicznego opracowania PSPA zawierającego wnioski z badania opinii społecznej dotyczącego elektromobilności. Barometr powstaje na podstawie odpowiedzi uzyskanych od reprezentatywnej grupy polskich kierowców, którzy rozważają zakup nowego pojazdu w ciągu najbliższych trzech lat. – Świadomość ekologiczna polskich kierowców rośnie, a ceny pojazdów elektrycznych są w coraz większym stopniu dopasowane do oczekiwań klientów. To tylko niektóre wnioski, które uzyskaliśmy z blisko 6 tys. ankiet, w ramach których zebraliśmy niemal 700 tys. odpowiedzi – mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSPA.
raport
się niemal dwukrotnie – mówi Jan Wiśniewski, kierownik Centrum Badań i Analiz PSPA.
Rośnie świadomość Udział w rynku silników diesla maleje z roku na rok. Według badań „Barometru”, od 2017 r. z tego rodzaju napędu zrezygnowało 22,2 proc. respondentów. Polskie społeczeństwo staje się coraz bardziej świadome wyzwań związanych z ochroną klimatu. Dziś już 38,7 proc. badanych jest przekonanych o pozy-
e-stacjapaliw.pl
tywnym wpływie pojazdów elektrycznych na środowisko, podczas gdy pięć lat temu było to zaledwie 8 proc. Coraz większa liczba Polaków miała także okazję jeździć samochodem elektrycznym. W 2017 r. było to 6 proc. badanych, a w 2020 r. już 18 proc. W roku 2021 z EV skorzystał już co piąty respondent (19,9 proc.). Ponad połowa respondentów (62,5 proc.) miała okazję usiąść za kierownicą samochodu elektrycznego kilkakrotnie. Z „Barometru” wynika ponadto, że Polacy postrzegają elektromobilność jako przyszłość motoryzacji. Zdaniem
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
25
raport
Ładowanie bez przeszkód
79,5 proc. ankietowanych samochody elektryczne zastąpią w przyszłości pojazdy spalinowe. – Odsetek kierowców, którzy chcą kupić auto elektryczne, rośnie wraz z liczbą osób, które choć raz jechały takim pojazdem. Kto miał okazję jeździć autem elektrycznym, nie będzie chciał już z niego wysiąść. Wciąż oczywiście konsumenci wskazują pewne bariery dla rozwoju elektromobilności, ale nie są to problemy, których nie da się pokonać – zarówno zasięgi, jak i sieci stacji ładowania rosną w bardzo szybkim tempie – mówi Radosław Kitala, consulting & Arval mobility observatory manager w Arval Service Lease Polska.
Wraz z rozwojem technologii samochody elektryczne coraz rzadziej muszą tankować. W 2017 r. średni zasięg samochodów całkowicie elektrycznych dostępnych na polskim rynku wynosił 228 km na jednym tankowaniu, a w 2021 r. zwiększył się do 390 km. Tym samym ich eksploatacja staje się coraz łatwiejsza. Dla rozwoju elektromobilności ważne są szybkie ładowarki publiczne, których instalacja – według ankietowanych – powinna być priorytetem przy trasach przelotowych między głównymi miastami (57,9 proc.) oraz w miejscach użyteczności publicznej, takich jak centra handlowe (27,4 proc.). Zdaniem blisko 50 proc. respondentów czas ładowania w podróży nie powinien przekraczać 30 minut. Znacząca większość lokalizacji w Polsce (93 proc.) jest wyposażona tylko w jedną stację szybkiego ładowania. Zdaniem prawie 90 proc. respondentów huby ładowania umiejscowione wzdłuż dróg krajowych i autostrad powinny obejmować co najmniej cztery stacje. Ponad połowa (54,4 proc.) ankietowanych
Ceny EV coraz niższe Wybierając samochód, Polacy kierują się głównie ceną. Największa grupa respondentów (39,6 proc.) deklaruje, że na zakup samochodu może przeznaczyć od 50 do 100 tys. zł, a 27,6 proc. badanych zadeklarowało budżet na poziomie od 100 do 150 tys. zł. Osoby dysponujące takimi środkami mogłyby wybierać spośród 18 modeli samochodów elektrycznych, a dzięki dotacji w wysokości 18 750 zł z programu „Mój Elektryk” ich wybór powiększyłby się do 26 modeli. W przypadku dotacji na poziomie 27 tys. zł (z Kartą Dużej Rodziny) – do 28 modeli. – Ceny samochodów elektrycznych stają się coraz bardziej dopasowane do oczekiwań Polaków. Już teraz znaczną redukcję ceny katalogowej zapewniają dotacje ze środków NFOŚiGW, a w przekroju większości segmentów koszty nabycia pojazdów elektrycznych i spalinowych ulegną wyrównaniu maksymalnie do 2025 r. – mówi Albert Kania, senior new mobility manager PSPA.
26
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
wskazała, że optymalnym rozwiązaniem jest montaż od czterech do pięciu urządzeń. Respondenci zwracają również uwagę na konieczność dokonania zmian w obecnych metodach płatności i ustandaryzowania systemu ładowania EV. – Przede wszystkim powinniśmy dążyć do zapewnienia inter operacyjności infrastruktury, by kierowcy samochodów elektrycznych mogli przy użyciu jednej karty lub aplikacji uruchamiać wszystkie stacje ładowania i dokonywać płatności – potwierdza Łukasz Lewandowski z EV Klubu Polska. Na podstawie „Barometru Nowej Mobilności 2021/22” opracował Mirosław Mikulski
e-stacjapaliw.pl
wywiad
Kalkulacja jest prosta Instalacja fotowoltaiczna jest idealnym rozwiązaniem dla stacji paliw. Ci, którzy się na to nie zdecydują, mogą szybko wypaść z rynku.
O przyszłości fotowoltaiki rozmawiamy z Wojciechem Ginterem, dyrektorem ds. technicznych i realizacji Unimot Energia i Gaz, Avia Solar Skąd tak duży wzrost popularności fotowoltaiki w Polsce? Wynika to z dwóch powodów – szybkiego wzrostu cen energii oraz konieczności redukcji śladu węglowego. Ten trend jest już koniecznością, a przestawienie się na fotowoltaikę jest coraz bardziej opłacalne. To wszystko sprawia, że obserwujemy w Polsce szybki wzrost zapotrzebowania na tego typu rozwiązania. O fotowoltaice rozmawiamy zarówno z pojedynczymi operatorami, jak i z dużymi sieciami stacji paliw. Ci ostatni chcą już inwestować w instalacje wielkoskalowe, zapewniające tanią energię dla całych sieci. Stacje, które nie zdecydują się na inwestycje w fotowoltaikę, mogą szybko wypaść z rynku, a na pewno spadną ich zyski.
fot: Unimot
Czy fotowoltaika jest lekiem na wysokie ceny energii? Na pewno pozwoli nam uniezależnić się od cen prądu. A im są one wyższe, tym
e-stacjapaliw.pl
szybciej inwestycja się zwraca. Ze względu na niestabilną sytuację na arenie międzynarodowej nikt nie wie, ile trzeba będzie zapłacić za surowce energetyczne za rok, dwa, trzy. Zapewne będą one drożeć, a co za tym idzie, ceny prądu też wzrosną. Już przy obecnych cenach okres zwrotu za zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej to ok. czterech i pół roku. Gdyby ceny spadły, to wydłużyłby się on do siedmiu-ośmiu lat, a gdyby wzrosły, z pewnością by się skrócił. W każdym przypadku okres zwrotu jest atrakcyjny, a fotowoltaika znacznie obniża koszty funkcjonowania stacji. Powinniśmy więc wyprzedzać konkurencję i zainwestować w panele, ponieważ inni na pewno to zrobią. Redukcja kosztów w obszarach, na które mamy wpływ, jest w tym przypadku niezbędna. A cena prądu wytworzonego w Polsce za pomocą paneli słonecznych, w zależności od finansowania, to tylko 250-320 zł/MWh.
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
27
wywiad
Jak więc wygląda kalkulacja kosztów? Kalkulacja jest bardzo prosta. Stacje benzynowe potrzebują coraz więcej prądu, m.in. ze względu na energochłonne wyposażenie, oświetlenie i klimatyzację. Średniej wielkości obiekt zużywa ok. 100 MWh prądu rocznie, a duże stacje potrzebują go często dwukrotnie więcej. Przy założeniu, że mamy instalację o mocy 50 kWp za ok. 185 tys. zł (konkretna cena zależy od wielu czynników), produkcja prądu wyniesie około 50 MWh rocznie. Przy cenie energii ok. 800 zł/MWh oszczędności wyniosą ok. 40 tys. zł rocznie. Przy takich założeniach okres zwrotu inwestycji to właśnie cztery i pół roku. A panele dobrej jakości nawet po 25 latach eksploatacji powinny posiadać nadal ok. 80 proc. swojej wyjściowej sprawności. Będą więc nam służyły jeszcze długo. Jak sfinansować zakup instalacji? Na pewno finansowanie rozłożone w czasie jest dla firm najkorzystniejsze. Może to być kredyt, leasing lub dzierżawa. Spadek wysokości rachunków za energię elektryczną zależy od wielkości instalacji
28
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
oraz procentu pokrycia zapotrzebowania na prąd. W przypadku stacji paliw, jak już wspomniałem, nawet instalacja maksymalna o mocy do 50 kWp, która nie wymaga pozwolenia na budowę, rzadko kiedy pokrywa 100 proc. zapotrzebowania na energię dla całego obiektu. Resztę trzeba dokupić. Generalnie możemy mówić o zmniejszeniu kosztów energii średnio o 40 proc., a maksymalnie o ok. 50 proc. Czy wiemy, ile stacji benzynowych w Polsce jest wyposażonych w instalację fotowoltaiczną? W Polsce mamy ok. 7,8 tys. stacji paliw, ale te z fotowoltaiką to tylko ich nieznaczny procent. Z ubiegłorocznych danych wynika, że na stacjach koncernowych ten udział wahał się od 1 do 5 proc. Nie mamy informacji o stacjach niezrzeszonych, ale niewiele z nich jest wyposażonych w fotowoltaikę. Z czego to wynika? Większość firm fotowoltaicznych koncentruje się na instalacjach domowych, bo
nie mogą sprostać wymaganiom stawianym przez stacje benzynowe. A stacja jest obiektem o dużym zagrożeniu pożarowym, co wymaga profesjonalnej obsługi, doświadczenia i indywidualnego projektowania. My mamy wiedzę i doświadczenie, więc chętnie podejmujemy się realizacji takich projektów. Jaki jest potencjał budowy kolejnych instalacji na dachach stacji? Ogromny. Instalacja fotowoltaiczna jest idealnym rozwiązaniem dla stacji, ponieważ charakteryzują się one regularnym zużyciem energii. Latem, kiedy produkcja prądu z instalacji jest największa, również zużycie energii przez klimatyzację i lodówki jest największe. Stacja zużywa wtedy całość produkowanego prądu, co szybko widać po obniżonych kosztach funkcjonowania obiektu. Nowoczesny sklep na stacji zmniejsza minimalną marżę paliwową potrzebną do pokrycia kosztów jej funkcjonowania, ale sprawia, że rosną koszty energii. Wspomniałem już o energochłonnym wyposażeniu, takim jak piece do przekąsek, bistro, lodówki itp.
e-stacjapaliw.pl
wywiad
Każdy chce uatrakcyjniać ofertę swojej stacji, ale koszty muszą spadać proporcjonalnie. A beneficjentem instalacji fotowoltaicznej może być każda stacja – zarówno duża, tranzytowa, jak i mniejsza, lokalna. Najważniejsze jest profesjonalne doradztwo i odpowiednia instalacja. Przeszkody techniczne zawsze można pokonać. Czego potrzebuje branża fotowoltaiczna? Na pewno wsparcia finansowego dla magazynów energii. Stacje paliw działają zwykle całodobowo, a w nocy instalacje fotowoltaiczne nie produkują energii. Magazyn byłby idealnym uzupełnieniem sytemu i dałby jeszcze większe oszczędności. Co robić z panelami, kiedy już nie nadają się do eksploatacji? Panele są produktem łatwym do recyklingu. Składają się bowiem z materiałów i surowców znanych na rynku od lat. Z krzemowego modułu fotowoltaicznego szkło-szkło możemy odzyskać nawet do 97 proc. surowców. Wyzwaniem jest
e-stacjapaliw.pl
recykling krzemu, ale jego udział w wadze całego modułu to nie więcej niż 2 proc. We współpracy z PZL Sędziszów przyglądamy się możliwości uruchomienia własnej linii do recyklingu. Dla producenta paneli jest to podwójna korzyść, ponieważ zamknięte zostaje koło funkcjonowania produktu – od koncepcji, przez sprzedaż, do recyklingu. Daje to duże możliwości optymalizacji kosztów związanych z opłatami środowiskowymi. Widzę, że Avia Solar śmiało wkracza na rynek fotowoltaiki. To dlatego, że skupiliśmy się na zupełnej zmianie profilu firmy. To była szybka i zakończona sukcesem transformacja. Skoncentrowaliśmy się na obsłudze dużych klientów biznesowych, gdzie każda instalacja wymaga indywidualnego podejścia – zarówno od strony technicznej, jak i prawnej. Pracujemy również nad większymi projektami, takimi jak farmy fotowoltaiczne. Nasz dział techniczny codziennie udowadnia, że nie ma instalacji niemożliwych do zaprojektowania. Jesteśmy też partnerem dla dużych
dostawców najlepszego sprzętu i oferujemy naszym klientom instalacje najlepszej jakości. Cena nie powinna być jedynym kryterium wyboru instalacji dla firm, ponieważ to tak, jakby porównywać ceny samochodów bez podawania ich marki. A jakie są wasze ceny? Mamy najlepsze ceny za najlepszą jakość obsługi. Projektujemy i wykonujemy instalacje dla dużych obiektów użyteczności publicznej, takich jak stadiony, np. Stadion Śląski, czy dla szpitali. Stacje paliw nie są dla nas takim wyzwaniem, jak dla większości firm, które realizują instalacje przydomowe. Dlatego właśnie odradzam kierowanie się ceną. Gdy segment przydomowy straci swoją dynamikę, to większość tych firm zniknie z rynku. Do kogo zadzwonimy za kilka lat, jeśli nasza instalacja będzie wymagała serwisu? Unimot istnieje na rynku już 30 lat i jest spółką giełdową, dlatego jeśli chcemy spać spokojnie, to warto postawić na wiarygodnego partnera. Rozmawiał Mirosław Mikulski
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
29
raport
Jak
neutralność klimatyczna
zmieni sektor naftowy w Polsce
U U
nia Europejska w grudniu 2019 r. przyjęła za cel osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., a następnie podniosła cele redukcji emisji gazów cieplarnianych w 2030 r. z 40 proc. do 55 proc. Komisja Europejska w pakiecie „Fit for 55” pokazała, jak chce to osiągnąć. W centrum zainteresowania znalazł się transport. Bez jego dekarbonizacji osiągnięcie przez UE neutralności klimatycznej będzie niemożliwe, dlatego Komisja zaproponowała radykalne kroki – zwiększenie kosztów emisji CO2 w transporcie poprzez objęcie sektora nowym systemem handlu emisjami i wyeliminowanie od 2035 r. sprzedaży aut spalinowych. Teraz pakiet będzie przedmiotem trudnych negocjacji.
Coraz mniej oleju i benzyny – trzy scenariusze Raport opracowany przez Politykę Insight na zlecenie Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego przedstawia trzy scenariusze ewolucji popytu na paliwa płynne w Polsce do 2050 r. Pierwszy zakłada niewypełnienie celów klimatycznych UE do 2030 i 2050 r.; drugi przewiduje realizację pakietu i osiągnięcie celów w zapowiadanym terminie, a trzeci osiągnięcie neutralności jeszcze przed 2050 r. Aby zrealizować wszystkie cele, Polska powinna zredukować emisję CO2 w transporcie o 10 proc. do 2030 r. i o 60 proc. do 2050 r. w stosunku do 2005 r. Popyt na paliwa płynne w Polsce
30
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
będzie szybko spadać. W 2050 r., w zależności od szybkości zmian, będzie niższy o 75-90 proc. w stosunku do poziomu z 2019 r. Rafinerie będą musiały szybko dywersyfikować swoją działalność. Krytyczny moment nastąpi na początku lat 40., kiedy może przestać opłacać się produkcja oleju napędowego. Jeśli do tego dojdzie, wymusi to daleko idące zmiany funkcjonowania sektora rafineryjnego w Polsce. Pozostały popyt na paliwa w kraju będzie zaspokajany przez import, który w tej sytuacji gwałtownie wzrośnie, ale w kolejnych latach będzie szybko malał. Autorzy raportu postulują przygotowanie planów wycofania się z wykorzystywania paliw kopalnych i przekierowania środków finansowych na technologie niskoemisyjne. Żeby umożliwić efektywną transformację sektora, trzeba w większym stopniu i postawić na produkcję zielonej energii elektrycznej i zielonego wodoru – dwóch najważniejszych rodzajów paliwa dla transportu w przyszłości. Należy przyspieszyć pracę nad zmianą miksu energetycznego, zwiększyć moce przesyłowe prądu, inwestować w technologię magazynowania energii oraz paliwa niskoemisyjne. Tempo dekarbonizacji transportu będzie zależeć od ostatecznego kształtu zmian legislacyjnych zawartych w pakiecie „Fit for 55”.
Konsekwencje zmian – będą zwolnienia Przewidując skutki przestawienia europejskiego przemysłu motoryzacyjnego na elektromobilność, postulowanego przez
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Popyt na paliwa płynne w Polsce będzie szybko spadać – tak przynajmniej twierdzą autorzy raportu przygotowanego na zlecenie Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego. W 2050 r. będzie niższy nawet o 90 proc. w stosunku do poziomu z 2019 r. Krytyczny moment nastąpi na początku lat 40., kiedy może przestać opłacać się produkcja oleju napędowego.
raport
Polska jest zagłębiem wytwarzania części do produkcji samochodów, dając zatrudnienie ok. 167 tys. pracowników. Zapewnia też kilkadziesiąt miliardów złotych wpływów do budżetu państwa
Komisję Europejską, należy również pamiętać o konieczności daleko idących zmian społecznych. Polska jest bowiem zagłębiem produkcji części do produkcji samochodów, a sektor ten odgrywa istotną rolę w krajowej gospodarce, dając zatrudnienie ok. 167 tys. pracowników. Zapewnia też kilkadziesiąt miliardów złotych wpływów do budżetu państwa. – Przy wdrażaniu Zielonego Ładu niewątpliwie spadnie liczba etatów związanych bezpośrednio z produkcją części motoryzacyjnych, zwłaszcza tych wykorzystywanych wyłącznie w pojazdach z napędem konwencjonalnym. W Polsce działa ok. 150 producentów samych tylko części wchodzących w skład układu napędowego. Generują oni 55 tys. pełnowymiarowych etatów – te miejsca pracy są zagrożone. Warto dodać, że nie tylko one, choć oczywiście bardzo trudno precyzyjnie określić wpływ elektromobilności na cały rynek, czyli także dystrybutorów i warsztaty motoryzacyjne – mówi Tomasz Bęben, dyrektor zarządzający Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych. Do tego trzeba dodać spadek zatrudnienia w obszarach powiązanych z wydobyciem, produkcją i sprzedażą paliw (w tym biopaliw), olejów silnikowych, przekładniowych i innych, całym zapleczem naukowym i infrastrukturą w postaci rafinerii, terminali paliwowych, rurociągów, zbiorników, autocystern, cystern kolejowych, laboratoriów, firm zapewniających rozmaite usługi serwisowe, a także ponad 7,7 tys. stacji paliw. Zniknie także wiele miejsc pracy w rozmaitych obszarach administracji pań-
e-stacjapaliw.pl
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
31
raport
stwowej oraz organów związanych chociażby z nadzorem, szkoleniami i kontrolą tego rynku. Zakaz produkcji silników spalinowych to także wyrok na polską branżę autogazu, która obok włoskiej jest największa w Europie. – Ważne jest to, by wspierać różne działania mające na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, a nie zwalczać silniki spalinowe czy rozbudowywać biurokrację. Pakiet proponowany przez Komisję nie uwzględnia dostatecznie roli, którą mają do odegrania niskoemisyjne paliwa ciekłe. Dywersyfikacja zielonych technologii napędzających transport jest kluczem do zachowania bezpieczeństwa energetycznego. Istotne jest również to, by pakiet „Fit for 55” nie był realizowany kosztem najuboższych mieszkańców Unii – mówi Leszek Wiwała, prezes POPiHN. Autorzy raportu twierdzą, że bez względu na ścieżkę transformacji, odchodzenie od paliw kopalnych jest cywilizacyjną koniecznością. Proces ten jest bardzo skomplikowany, czasochłonny i kosztowny. Wszyscy konsumenci energii będą płacili za tę zmianę. Ropa, stosowana do produkcji paliw płynnych, w przyszłości zostanie zastąpiona przez energię elektryczną, w mniejszym stopniu przez wodór, paliwa pochodzenia biologicznego i syntetycznego, a także takie technologie, które dzisiaj są na etapie badań laboratoryjnych. Wciąż istnieją szanse, aby w sektorze naftowym uniknąć błędów, które popełniono w górnictwie i energetyce, zbyt długo zwlekając z transformacją. Na podstawie raportu przygotowanego na zlecenie POPIH, „Jak neutralność klimatyczna zmieni sektor naftowy w Polsce?” opracował Mirosław Mikulski
32
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Bez względu na ścieżkę transformacji odchodzenie od paliw kopalnych jest cywilizacyjną koniecznością. Proces ten jest bardzo skomplikowany, czasochłonny i kosztowny. Wszyscy konsumenci energii zapłacą za tę zmianę
e-stacjapaliw.pl
wywiad
Mamy swoją strategię Pandemia i wojna na Ukrainie wiele zmieniły na rynku paliw nie tylko w Polsce. Z Moniką Kielak-Łokietek, dyrektorką biznesu Mobility Shell Polska Shell, rozmawiamy o wyzwaniach, przed jakimi stanął koncern w Polsce, i inicjatywach, na których chce się skupić w przyszłości.
Jaki był ostatni rok dla firmy Shell w Polsce? Mamy za sobą bardzo dynamiczny okres, który przyniósł wiele wyzwań. W okresie pandemii musieliśmy zmienić naszą ofertę oraz sposób funkcjonowania stacji. Najważniejsze było bezpieczeństwo klientów oraz pracowników. Wykorzystaliśmy też fakt, że nasze placówki są czynne przez 24 godziny na dobę, a klienci mogą w nich zrealizować różne potrzeby – nie tylko zatankować auto, ale także odebrać paczkę i zrobić zakupy. To pozwoliło nam stawić czoło wyzwaniom pandemii.
fot: Shell Polska
A co zmieniło się w związku z wojną na Ukrainie? Sytuacja związana z inwazją Rosji na Ukrainę jest dla wszystkich ogromnie trudna. Jako Shell od początku staraliśmy się jak najlepiej pomagać uchodźcom. Pracownicy Shella w Ukrainie i ich rodziny przyjeżdżające do Polski zostali objęci specjalnym programem wsparcia. Pomagamy również rodzinom pracowników stacji, którzy uciekli przed wojną. Organizujemy przewozy uchodźców na terenie kraju i finansujemy paliwo. Na stacjach przygranicznych oferujemy ciepłe darmowe posiłki dla uchodźców oraz darmowe gorące napoje dla służb mundurowych pomagających uchodźcom i dla kierowców ciężarówek posiadających kartę Shell Card. Na stacji Shell w Chełmie szybko stanął też pierwszy ogrzewany namiot, w którym potrzebujące osoby mogły się ogrzać i skorzystać z darmowego posiłku oraz napoju. Jako grupa przekazaliśmy też ponad 8 mln dolarów organizacjom charytatywnym, m.in. PAH, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz Czerwonemu Krzyżowi w Ukrainie. Ta bezprecedensowa wojna z pewnością wpłynie na rynek i całą branżę, dlatego uważnie obserwujemy sytuację. Mamy świetny, zaangażowany i doskonale współpracujący zespół, jesteśmy więc dobrze przygotowani do sprawnego funkcjonowania w zmieniających się warunkach. Na czym polegały zmiany w funkcjonowaniu stacji wprowadzone w trakcie pandemii? Dostosowaliśmy ofertę do zmieniających się potrzeb klienta. Takim przykładem jest chociażby koncept kawiarniano-gastronomiczny Shell Café, w którym można skosztować kawy oraz wielu różnych przekąsek. Inna nowa usługa to Uber Eats, dzięki której można zamówić przez internet zakupy dostarczane do domu z najbliższej stacji Shell. Cieszy się ona dużą popularnoś-
e-stacjapaliw.pl
cią i obecnie już 58 naszych placówek oferuje tego typu usługi. W ubiegłym roku rozpoczęliśmy też współpracę z DHL w zakresie nadawania i odbierania przesyłek na stacjach. Dzięki niej klienci mogą skorzystać z usług DHL na większości naszych stacji w Polsce. W obrębie oferty pozapaliwowej na pewno będzie się działo coraz więcej. Naszym celem jest jej rozbudowa, tak aby do 2025 r. 50 proc. marży pochodziło z biznesu pozapaliwowego. Od ubiegłego roku jedną z nowości dostępnych w Shell Café jest kawa premium. Wyposażenie stacji oraz przeszkolenie personelu musiało sporo kosztować. To było ogromne przedsięwzięcie. Przeszkoliliśmy kilka tysięcy osób i zaangażowaliśmy do tego prawdziwych profesjonalistów, bo nowa mieszanka to wspaniały produkt. Została przygotowana we współpracy z uznanymi baristami i dobrze dopasowana do gustu Polaków. Okazało się, że trafiliśmy w dziesiątkę. Proces szkolenia to był prawdziwy majstersztyk i w roku 2021 został uznany za najlepszą inicjatywę lokalną angażującą zespo-
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
33
wywiad
Dlaczego Shell nie wziął udziału w podziale rynku paliw w Polsce po spodziewanej likwidacji Lotosu? Mamy swoją strategię, którą realizujemy. Ważne dla nas jest to, żeby utrzymywać kierunek, który przyjęliśmy, czyli stać się przedsiębiorstwem energetycznym o zerowej emisji netto do 2050 r. To, co robimy w Polsce, jest spójne z tą strategią. Cały czas nasza sieć się powiększa i nie chodzi tylko o liczbę stacji, ale także o jakość obsługi oraz oferowanych usług. Dlatego nasze inwestycje skupiają się wokół inicjatyw, które są bardzo przyszłościowe, czyli rozwoju elektromobilności oraz budowy stacji LNG, w których jesteśmy liderem na polskim rynku. Podejmujemy skuteczne działania, aby być w kluczowych dla naszych klientów lokalizacjach, a nasz wzrost realizujemy w sposób zrównoważony. Wszystko wskazuje na to, że wkrótce na polskim rynku paliw pojawi się nowy, duży gracz – koncern Saudi Aramco. Jaki to będzie miało wpływ na działalność Shella? Polski rynek jest bardzo atrakcyjny, ale na podstawie informacji, które docierają do opinii publicznej na temat fuzji Orlenu z Lotosem, trudno cokolwiek powiedzieć. Skoro nie mamy pełnego obrazu sytuacji, to jej nie komentujemy. Na rynku paliw cały czas jest obecna konkurencja, choć układ graczy się zmienia. A konkurencja jest zawsze czymś pozytywnym.
ły i partnerów biznesowych w biznesie Shell Mobility globalnie. Korzystaliśmy oczywiście z doświadczeń innych, bo marka Shell Café funkcjonuje w wielu krajach, ale to tutaj, w Polsce, razem z lokalnymi specjalistami w naszej firmie oraz najlepszymi baristami opracowaliśmy autorski program szkoleń. Pamiętajmy, że przeprowadzenie szkolenia na tak dużą skalę w okresie pandemii nie było łatwe. Z sukcesem zaszczepiliśmy wiedzę i pasję do Shell Café w całej organizacji. Rozpiera mnie ogromna duma z zespołu, który tego dokonał, bo program tworzyli ludzie z pasją, którzy potrafili przekazać swoją wiedzę innym. Sama dużo się dowiedziałam o kawie.
34
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Shell posiada w Polsce ok. 440 stacji paliwowych. W 2021 r. sieć powiększyła się o kilkanaście nowych stacji. Jesteście zadowoleni z tego wyniku? Stacji cały czas przybywa. Tylko w ciągu dwóch miesięcy tego roku otworzyliśmy trzy kolejne, a do końca roku będzie ich jeszcze więcej. Kiedy zaczynałam pracę w firmie, wbijaliśmy łopatę pod naszą pierwszą stację. Od tego czasu zbudowaliśmy całą sieć, i to w dobrych lokalizacjach. To duże osiągnięcie i jesteśmy z tego zadowoleni. Cały czas się rozwijamy i mamy w planie nowe inwestycje. Szczegółów nie mogę zdradzić, ale co roku otwieramy więcej nowych stacji niż w roku poprzednim. Będziemy ten trend kontynuowali. A co z zieloną energią? Niemal sto procent naszych stacji jest zasilane zieloną energią, a wszystkie nowe obiekty wyposażane są w panele fotowolta-
e-stacjapaliw.pl
wywiad
iczne. Dbamy też o to, aby zmniejszać zużycie energii i wprowadzamy nowe energooszczędne rozwiązania. Muszę się pochwalić, że w 2021 r. zużyliśmy mniej energii elektrycznej niż rok wcześniej. Pomimo że nasza sieć wciąż rośnie, to od kilku lat co roku udaje nam się zmniejszać zużycie energii. Mamy też partnerów, którzy wdrażają różne ciekawe i rzadko spotykane rozwiązania. Jeden z nich wyłoż ył na stacji Shell w Kątach Wroc ławskich podjazd kostką brukową, która utlenia szkodliwe związki azotu. To stacja, którą naprawdę warto zobaczyć. Ważny jest też recykling. Chociażby tak drobny jak fusów z kawy, który wdrożyliśmy już w naszych biurach. Na razie zużyte fusy znajdują zastosowanie w kosmetyce i w ogrodnictwie, a w przyszłości mogą z nich powstawać np. brykiety opałowe. Korzystamy z różnych pomysłów. Myślicie o paliwach alternatywnych? Oczywiście, niedawno dołączyliśmy do Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternat ywnych. Chcemy być firmą niskoemisyjną i mamy ambitne plany związane z inwestycjami w elektromobilność, ponieważ uważamy, że to przyszłość transportu. Na naszych stacjach w Polsce działają już pierwsze cztery punkty z łącznie ośmioma ultraszybkimi ładowarkami Ionity o maksymalnej mocy 350 kW. Docelowo – prawdopodobnie jeszcze w tym roku – takich punktów będzie dziesięć i na każdym będzie działało od dwóch do czterech ładowarek. Do tego będziemy instalowali własne ładowarki o nieco mniejszej mocy – 150 kW. Inwestujemy też w rozwój LNG, bo wierzymy, że nie ma lepszej alternatywy dla transportu ciężkiego. Cieszymy się, że polski rząd to rozumie i np. akcyza na LNG jest zerowa. Chcielibyśmy,
e-stacjapaliw.pl
żeby to zostało utrzymane. Mamy już otwarte cztery stacje Shell LNG w Polsce w ramach europejskiego korytarza transportowego. Znajdują się one w Bielanach Wrocławskich, Świecku, Iłowej i Piotrkowie Trybunalskim. Do końca tego roku przybędą jeszcze trzy. W skali całej firmy myślimy też o bioLNG jako o bardziej zielonej alternatywie. Być może już w najbliższej przyszłości powiemy coś więcej na ten temat. Czy Polska jest już gotowa na elektromobilność? Droga do elektromobilności jest procesem dynamicznym. Potrzebne jest do tego wsparcie ze strony rządu i samorządu. W Polsce nie ma tak rozwiniętych programów dofinansowań do budowy stacji zasilania i dopłat do aut elektrycznych. Poza tym proces uzyskiwania odpowiednich zezwoleń i przyłączenie do sieci trwa bardzo długo. Elektromobilność w Polsce jest więc opóźniona i bardzo byśmy chcieli, żeby programy rządowe przyśpieszyły. Kiedy stacje ładowania w Polsce zaczną przynosić zyski? Na razie to inwestycja w przyszłość. To jeszcze nie jest moment, w którym liczy się zyski, tylko podejmuje kluczowe decyzje dotyczące przyszłości. Czy Shell będzie inwestował w farmy fotowoltaiczne i wodór? Obecnie mamy instalacje fotowoltaiczne na 37 stacjach. Testujemy instalacje na dachach sklepów i wiatach, analizujemy także możliwość budowy farm fotowoltaicznych na gruncie. Interesujemy się też farmami wiatrowymi, i to nie tylko w skali globalnej. Wierzymy, że może to też być przyszłość i postrze-
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
35
wywiad
gamy Polskę jako atrakcyjny rynek. Na razie nie mogę jednak nic powiedzieć na ten temat. A wodór? Widzimy w nim duży potencjał. Zakładamy, że przejście na wodór będzie w swoim czasie w Polsce naturalnym procesem. Na pewno jest to paliwo przyszłości i dobry kierunek rozwoju. Czy Europa jest gotowa na to, aby po 2035 r. zaprzestać rejestracji samochodów z silnikami spalinowymi? Jesteśmy zwolennikami ewolucji, a nie rewolucji. Shell jest dużym międzynarodowym koncernem, który prowadzi interesy na całym świecie i nie jesteśmy zwolennikami zbyt gwałtownych rozwiązań. Każdy rynek jest inny i ma swoją specyfikę. Inaczej wygląda to w Europie Środkowo-Wschodniej, inaczej w Zachodniej, a jeszcze inaczej w Indiach czy w Chinach. Uważam, że proces przejścia od paliw tradycyjnych do alternatywnych musi zostać przeprowadzony bardzo spokojnie i ewolucyjnie. Trzeba się liczyć z istniejącymi realiami. Jesteśmy dużą firmą, mamy sporo różnych technologii, a drogę do transformacji trzeba mądrze budować. Na koniec muszę zapytać o rzecz, która trochę mnie rozbawiła. Od kilku miesięcy na stacji paliw we Wrześni testujecie dwa jeżdżące roboty, z których jeden dostarcza zamówione przez klientów produkty do stolika. Traktujecie to jako zabawkę czy wkrótce na innych stacjach pojawią się kolejne takie urządzenia?
36
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
Lubimy innowacje i do każdego biznesu podchodzimy poważnie. Tak było zawsze. A jeśli chodzi o roboty, jest to pilotażowe rozwiązanie. Staramy się wyjść naprzeciw oczekiwaniom klientów. Robot wspiera też załogę stacji. Patrzymy, jak odnajdują się oni we współpracy z BellaBot, bo tak nazywa się robot, który serwuje posiłki i kawę do stolików. Mamy bardzo wiele ciekawych obserwacji. Mamy też drugiego robota – KittyBot, który informuje o aktualnych promocjach. Klientom rozwiązanie się podoba, a pracownicy też zaprzyjaźnili się z pomocnymi robotami. Na pewno jest to inicjatywa warta uwagi i nieostatni kreatywny pomysł, który przygotowaliśmy z myślą o naszych klientach. Rozmawiał Mirosław Mikulski
e-stacjapaliw.pl
myjnia
Pranie, odkurzanie i pompowanie… Właściciele samochodów coraz częściej oczekują od myjni i stacji benzynowych kompleksowej usługi. Sam odkurzacz do czyszczenia wnętrz już nie wystarczy. Dlatego producenci tych urządzeń konsekwentnie rozbudowują je o kolejne funkcjonalności.
O O
becnie wiele stacji paliw oferuje takie same usługi jak typowe myjnie samochodowe. Dlatego też potrzebują odkurzaczy z funkcją prania oraz szybkiego wysychania pranej powierzchni. Jeśli chodzi o różnice między stacją benzynową a myjnią samoobsługową, to wynikają one z zapotrzebowania konsumentów. Oprócz funkcji zwykłego odkurzania i prania tapicerki z detergentem oczekują oni także kompresora, dzięki któremu można sprawdzić ciśnienie w kołach i je dopompować. Wszystko to ma być dostępne w jednym, wielofunkcyjnym urządzeniu samoobsługowym. Jest to szczególnie ważne na małych stacjach benzynowych, gdzie brak miejsca uniemożliwia ustawienie trzech różnych urządzeń. Rozwiązanie takie pozwala też na wyraźne wyróżnienie się takiego punktu na tle konkurencji, zapewnia kompleksowość usług oraz pozwala uzyskać efekt synergii wynikający z połączenie tej usługi z już posiadanymi. Co ważne, do instancji tego typu maszyn nie potrzeba żadnych pozwoleń wodnoprawnych, ponieważ wszystkie zbiorniki znajdują się wewnątrz urządzenia.
fot: materiały prasowe
Trzy funkcjonalności Mamy więc trzy w jednym, gdyż jedno urządzenie pokrywa zapotrzebowanie na pranie, odkurzanie i pompowanie opon. Takim sztandarowym rozwiązaniem jest Self-Service Max, najbardziej rozbudowany model samoobsługowego odkurzacza parowego do prania tapicerki. Trzy funkcjonalności to mentalna granica możliwości tego typu urządzeń, gdyż wyposażenie ich w dodatkowe funkcje byłoby zbyt skomplikowane dla użytkownika. Urządzenia samoobsługowe są oparte głównie na praniu gorącą parą, która wydobywa się z dysz, roztapia zanieczyszczenia i wciąga je do środka. W trudniejszych przy-
e-stacjapaliw.pl
padkach możliwa jest też aplikacja detergentów, czyli czyszczenie tapicerki poprzez pranie ekstrakcyjne, w którym na powierzchnię siedzenia kładzie się detergent, a potem ściąga się go ssawą. Okazuje się jednak, że para dobrze daje sobie radę np. z zaschniętymi cukierkami, gumami, kawą czy innymi elementami, które wymagają rozpuszczenia i wciągnięcia do środka. Do urządzeń samoobsługowych dodawanie są też dodatkowe funkcje i np. zamiast funkcji pompowania kół jest wąż zakończony lancą parową do czyszczenia felg, progów czy odtłuszczania parą szyb oraz lusterek. To elementy dodatkowe dokładane do głównej funkcji urządzenia, czyli prania tapicerki. Każde urządzenie dobierane jest tak, aby uzupełnić gamę usług oferowanych przez konkretną stację benzynową lub myjnię. Nasze doświadczenia pokazują, że klienci najczęściej korzystają z funkcji prania przez dwie minuty. Kosztuje to 5 zł i wystarcza na oczyszczenie jednego siedzenia. Jeśli ktoś ma więcej rzeczy do zrobienia, to musi dorzucić kolejne 5 zł.
Ile to kosztuje? Koszty urządzenia parowego są uzależnione od zawartych w nim funkcji. Cena zawsze obejmuje transport, montaż, a także dobór kolorystyczny odpowiedni do danej lokalizacji. Jednym z elementów, które można dokupić, jest terminal płatniczy, aby oprócz monet czy banknotów, które są w standardzie, można było zbliżeniowo zapłacić choćby za zwykłe odkurzanie. Wbrew pozorom nie jest to dziś standardem, a może być elementem wyróżniającym daną lokalizację. Różnica w cenach między urządzeniem najprostszym a najbardziej skomplikowanym wynosi ok. 9. tys zł. Trudno mówić tu o konkretnych sumach, bo wszystko zależy od indywidualnych potrzeb. Jeśli na danej
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
37
myjnia
stacji czy myjni jest już dużo odkurzaczy, to kolejne urządzenia są prostsze i ich funkcjonalności ograniczają się tylko do prania i lancy parowej. Najczęstszą formą finansowania jest leasing. Na 100 urządzeń zamontowanych przez naszą firmę leasing stanowi ponad 80 proc. Warunki ustalane są indywidualnie, ale można przyjąć, że najczęściej leasingobiorca musi wpłacić 15 proc. pożyczanej sumy i przez następne cztery lata spłacać ją w miesięcznych ratach. Inną formą finansowania są programy dotacyjne skupione w ramach Lokalnych Grup Działania. Dotacje dla LGD wynoszą od 50 do 100 tys. zł. Mogę powiedzieć, że już kilku naszych klientów doposażyło się w ten sposób. Dzięki naszemu doświadczeniu możemy pomóc naszym kontrahentom skutecznie kompletować wnioski, zwiększając szansę na otrzymanie finansowania z tego źródła.
Decyduje lokalizacja Wielu potencjalnych użytkowników pyta, ile w ciągu roku można zarobić na odkurzaczach i jak długo zwraca się ich zakup. Nasze rynkowe doświadczenia wskazują na kilka kluczowych elementów. Nie ulega wątpliwości, że najważniejsza jest lokalizacja. To ona ma największy wpływ na przychód, który przynosi urządzenie. Sprawę rentowności omawiamy szczegółowo z klientami podczas spotkań marketingowych, na których dzielimy się naszym doświadczeniem z rynku. Mogę podać wiele przykładów urządzeń, których zakup zwrócił się w ciągu roku, ale są i takie miejsca, gdzie trwało to ponad trzy lata. Warto jednak zwrócić uwagę na dodatkowe korzyści, jakie przynosi nam odkurzacz. Otóż przyciąga on nowych klientów i generuje dodatkowe wpływy z innych usług dostępnych na stacji benzynowej lub myjni samoobsługowej. Trudno sobie bowiem
38
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
wyobrazić, że klient piorący tapicerkę nie umyje w tym samym miejscu auta lub nie zatankuje samochodu. Inwestycje w odkurzacze należy więc traktować całościowo.
Ile jest wart polski rynek odkurzaczy? To bardzo trudne pytanie, ponieważ rynek samoobsługowych odkurzaczy parowych w Polsce ruszył dopiero parę lat temu. Potencjał wynika nie tylko z rynku myjni oraz stacji benzynowych, ale także z dużej liczby klientów indywidualnych traktujących tego typu urządzenia jako pomysł na dochód pasywny. Stąd obecność tych automatów przy dużych sklepach, na parkingach czy przy galeriach handlowych. Patrząc na trendy widoczne w ostatnich latach, obserwujemy tendencję do oszczędzania wody i zmniejszania ilości ścieków. A pranie parą sprawia, że do oczyszczenia jednego siedzenia wystarczy pół szklanki wody, i to bez detergentu. Swoje zrobiła też pandemia i widoczna chęć masowej dezynfekcji. Zagrożenie przez COVID-19 dostarczyło dodatkowego argumentu za tego typu urządzeniami. Wynika to z funkcjonalności pary, która pozwala na dezynfekcję przy użyciu wysokiej temperatury. Mamy wielu klientów, którzy chcą, aby na urządzeniach, które im dostarczamy, był duży napis z informacją, że dezynfekują one w temperaturze 80°C, czyli przynajmniej o 20°C wyższej, niż jest to potrzebne do dezynfekcji tapicerki. Jest to traktowane jako dodatkowa usługa. Dzięki połączeniu usługi parowego prania tapicerki, odkurzania wnętrza pojazdu oraz kompresora klienci myjni bezdotykowych, samoobsługowych i stacji paliw mogą skorzystać z kompleksowej usługi bez konieczności przemieszczania pojazdu. Adam Szarwiło, krajowy kierownik sprzedaży Green Steam
e-stacjapaliw.pl
myjnia
Kolejny dobry rok dla myjni automatycznych
M M
yjnie automatyczne przez wiele lat nie cieszyły się w Polsce dobrą sławą. Mówiono, że należy ich unikać, ponieważ szczotki rysują lakier na samochodach. I nie była to opinia fałszywa. A wzięła się stąd, że w latach 90. Polacy zaczęli sprowadzać używane, poleasingowe myjnie automatyczne z Niemiec. Miały one za sobą po pięć lat eksploatacji, ok. 70 tys. cykli i niewymieniane od nowości szczotki. Takie myjnie można było kupić naprawdę za okazyjną cenę i to one były głównie montowane w naszym kraju. Siłą rzeczy ich szczotki mogły dokonywać wielu spustoszeń, gdyż w zależności od materiału, z jakiego zostały wykonane, powinny być wymieniane co 25-50 tys. cykli. Najmniej trwałe były zwykłe szczotki poliuretanowe, które powinny być wymieniane co 25 tys. cykli. Komplet szczotek kosztuje obecnie ok. 7 tys. zł. Na szczęście doszliśmy już do normalności i na naszym rynku montowane są myjnie fabrycznie nowe, z nowymi szczotkami i wyposażone we wszystko, co mieć powinny – wodę do płukania pod wysokim ciśnieniem, politurę, wosk wcierany, wosk zwykły, pianę itp. Klient płaci, a w zamian dostaje bardzo dobrą usługę i potem chętnie wraca do takiej myjni.
Szanse i zagrożenia Firma, w której pracuję, ma w swojej ofercie wszystkie rodzaje myjni, ale w ubiegłym roku najwyższą sprzedaż zanotowa-
40
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
liśmy właśnie wśród myjni automatycznych. Wybrało je aż 80 proc. naszych klientów. Wzrost w stosunku do roku 2020 wyniósł ok. 10 proc. To już bardzo znaczący trend. Rok 2021 był kolejnym dobrym rokiem dla myjni, ponieważ już trzeci raz z rzędu rosła ich sprzedaż. Także obecny rok zapowiada się bardzo dobrze, co jest po części skutkiem nietypowego roku 2021, po którym odziedziczyliśmy wysoką inflację. Wzrosły ceny nie tylko nośników energii, ale także materiałów. Na rynku pojawiło się za to dużo pieniądza i potencjalni inwestorzy szukają branż, w które mogliby zainwestować. Jedną z nich jest budowa myjni samochodowych, co nas cieszy. Niestety pandemia odbiła się też na producentach myjni i czas potrzebny do ich wyprodukowania znacznie się wydłużył. Kiedyś czekało się na nie sześć-osiem tygodni, a teraz sześć-siedem miesięcy, a nawet dłużej. Jeśli ktoś zamówił myjnię w marcu, to otrzyma ją dopiero w październiku. Do tego dochodzi brak mikroprocesorów i podzespołów elektronicznych. Początek 2022 r. to dla branży czas wzmożonej pracy, ponieważ z powodu opóźnień w dostawach, montaż myjni zarówno w segmencie prywatnym, jak i przez koncerny paliwowe bardzo się opóźnił. Teraz branża nadrabia czas. Jak już powiedziałem, nasi klienci coraz chętniej spoglądają na myjnie automatyczne. Wielu z nich posiada już myjnię samoobsługową i planuje rozszerzenie wachlarza usług. Po dodaniu do myjni ręcznej
e-stacjapaliw.pl
fot: Corrimex
Ubiegły rok był pomyślny dla właścicieli myjni samochodowych w Polsce. Ten zapowiada się jeszcze lepiej. Szybko przybywa zwłaszcza myjni automatycznych, które cieszą się coraz większą popularnością wśród kierowców.
myjnia
kolejnych funkcjonalności, czyli np. nakładania aktywnej piany czy suszenia, coraz częściej planują budowę stanowiska myjni automatycznej. Choć wiedzą, że to jest duża inwestycja. Automatyczna myjnia je dnos tanowiskowa kosztuje bowiem co najmniej 40 tys. euro. Dobrze wyposażona, w której można wymyć busy o wysokości 2,80 m, gdzie mamy jeszcze płukanie wstępne pod wysokim ciśnieniem, politurę oraz szczotki gąbkowe, kosztuje ok. 75 tys. euro. Do tego trzeba doliczyć koszty budowy hali, które też nie są małe, i koszty przygotowań. Na szczęście przy stosunkowo niewielkich nakładach właściciela, koszty myjni automatycznych szybko się zwracają, ponieważ nie są to obiekty energochłonne, które zużywają dużo gazu i prądu. Nie potrzebują bowiem ciepłej wody i pracują w obiegu zamkniętym, a dozowanie środków chemicznych jest bardzo małe. Dzięki temu przy 15-20 klientach dziennie bez kłopotu zarobimy na spłatę raty leasingowej i jeszcze sporo zostanie nam w kieszeni. Typowy leasing trwa pięć-sześć lat, a inwestor na początek musi wpłacić tylko 5-10 proc. kosztów. Co jeszcze decyduje o sukcesie myjni automatycznych? Przede wszystkim łatwo je sfinansować z leasingu. Poza tym niewielkim kosztem można zwiększyć ich funkcjonalność. Nieważne, czy oferujemy program podstawowy, czy z aktywną pianą, politurą i woskiem – koszt jest podobny, zużyjemy tylko trochę więcej wody i chemii. Natomiast różnica w cenie usługi między programem podstawowym a bogatym jest naprawdę duża. Im więcej właściciel sprzeda programów bogatszych, tym większą marżę uzyska. Poza tym prowadzenie myjni automatycznej jest wygodniejsze niż samoobsługowej. Ta ostatnia jest bardzo energochłonna, zużywa dużo chemii, prądu oraz wody. Praktycznie potrzebna jest codzienna obsługa. W myjni automatycznej nie jest to niezbędne. Sprzedaż programów do mycia też jest prostsza. Są odpowiednie narzędzia, które pozwalają to zrobić za pomocą panelu stojącego przed halą. Klient płaci gotówką, kartą lub telefonem i kupuje odpowiedni program. Automatycznie odpada nam kilka etatów, gdyż nie potrzeba już kasy w biurze i dodatkowej obsługi. Oszczędzamy więc na etatach. Klient wybiera tylko na panelu odpowiedni program i decyduje, czy chce zostać w trakcie mycia w samochodzie czy stać na zewnątrz.
Nowa generacja myjni Od 2020 r. na polskim rynku pojawiły się myjnie nowej generacji, m.in niemieckiego producenta Christ Wash Systems. Klienci ciepło je przyjęli. A czym się wyróżniają? Jak wiadomo, samochody od lat rosną – są coraz dłuższe, szersze i wyższe. Do niedawna wszystkie myjnie miały sze-
e-stacjapaliw.pl
rokość przejazdową 2,40 m. Gdy jakiś klient przyjeżdżał dużym, luksusowym SUV-em, to miał problem, żeby wjechać do środka, bo wszystko było dosłownie na styk. Teraz myjnie też zrobiły się szersze. Szerokość przejazdowa jest większa, ale zachowano zewnętrzne gabaryty hali! Nie trzeba więc budować nowej. W nowoczesnych myjniach rozstaw prowadnic podłogowych zwiększył się o pół metra i wynosi już 2,90 m. Łatwiej więc wjechać SUV-em do środka. Podobnie jest z busami. Nasi klienci przeważnie decydują się na myjnie o wysokości przejazdowej 2,80 m po to, żeby powiększyć grono klientów o użytkowników busów. Myjnie nowej generacji pozwalają też na stworzenie dwóch dublujących się programów: dla samochodów osobowych oraz busów. Po co to robić? Dlatego, że za mycie busa można wziąć np. o 10 zł więcej i dodatkowo zarobić. Do zagospodarowania został jeszcze rynek odkurzaczy, dzięki którym można zrobić porządek w środku auta. Mam nadzieję, że ten segment rozwinie się mocniej w ciągu kilku najbliższych lat. Na razie nasi klienci, którzy decydują się na zainstalowanie myjni, zwykle kupują odkurzacze samoobsługowe. Ale w ofercie wielu firm są już także odkurzacze centralne. Z jednego takiego urządzenia zainstalowanego w myjni może korzystać równocześnie nawet kilkunastu kierowców. Można też instalować urządzenia do prania dywaników, ale na razie nie widać takiej potrzeby, wszystko jest uśpione. Potencjał jest jednak duży, bo właściciele myjni są bardzo operatywni i szukają nowości. Optymizmem napawa mnie fakt, że naprawdę nowoczesne myjnie instalowane są w coraz mniejszych miejscowościach. Niedawno ukończyliśmy instalację czterech stanowisk samoobsługowych w niewielkiej miejscowości pod Krakowem. Postawiliśmy też trzy stanowiska pod Wołominem, naprawdę w szczerym polu, oraz pod Otwockiem. Już niedługo będziemy instalowali trzy stanowiska samoobsługowe i jedno do mycia automatycznego w małej miejscowości pod Opolem. To miasteczka, które wraz z ościennymi gminami liczą po 15-20 tys. mieszkańców. Podobnie jest na Pomorzu, gdzie też niedługo otwieramy kolejny obiekt. Odeszliśmy już od mycia samochodów na podwórku z wiaderkiem wody i szczotką. To mnie bardzo cieszy. W ciągu ostatnich piętnastu lat postęp, jaki się dokonał w myciu samochodów, jest niesłychany. Kiedyś Polacy odwiedzali myjnię raz, dwa razy w miesiącu. Teraz przeciętny klient odwiedza ją trzy razy w miesiącu. Cieszę się, że rynek myjni automatycznych w Polsce zmierza w takim kierunku, jak to jest w Niemczech. Co prawda nie jest jeszcze tak, jak u naszych zachodnich sąsiadów, gdzie kierowcy odwiedzają myjnie raz tygodniu, nawet kiedy samochód nie jest zabrudzony, ale postęp widać gołym okiem. Na ulicach widać, że samochody są czyste. Na razie wszystko się dobrze układa i życzyłbym sobie, żeby obecny rok był równie dobry. To ogromny rynek, a najlepiej świadczy o tym fakt, że największe koncerny paliwowe w Polsce inwestują w myjnie na swoich stacjach. A rok 2202 dalej będzie należał do myjni automatycznych. Nie oznacza to jednak, że myjnie ręczne znikną. Dla obu jest miejsce na rynku. Michał Dobrański, sales and production manager, Corrimex
NR 1 (36) 2022 nowoczesna stacja paliw
41
stacja po godzinach
W Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu Kołobrzeg w marcu 1945 r. był terenem krwawych walk. Niemcy, którzy wcześniej zamienili miasto w twierdzę, bronili się tu przez jedenaście dni. Była to największa bitwa oręża polskiego od czasów walk nad Bzurą.
Atrakcje Kołobrzeskiego Skansenu Morskiego
Skansen Morski znajduje się na terenie portu i stanowi część Muzeum Oręża Polskiego. Został otwarty w 2013 r. Największymi eksponatami są wyciągnięte na brzeg dwa okręty: patrolowiec ORP „Fala” z połowy lat 60. oraz okręt rakietowy ORP „Władysławowo” z lat 70. Można chodzić po ich pokładach i wejść do środka – zajrzeć do maszynowni, na mostek kapitański i do pomieszczeń załogi. Okazuje się, że marynarze żyli i pełnili służbę w naprawdę skromnych warunkach. Po takiej wizycie powiedzenie „Nie zna życia, kto nie służył w marynarce” nabiera zupełnie innego znaczenia. W skansenie można obejrzeć też elementy legendarnego kontrtorpedowca ORP „Burza”, uzbrojenie okrętów Marynarki Wojennej RP oraz zabytki techniki morskiej. Dumą muzeum są właśnie pamiątki z ORP „Burza”, m.in. armata przeciwlotnicza kalibru 37 mm oraz działo morskie B-34U kalibru 100 mm o zasięgu do 22 km. Jest też elektryczny podajnik amunicji, który służył do transportu pocisków o wadze 15,8 kg, oraz dalmierz morski. Ciekawym eksponatem jest morska mina kontaktowa używana przed wojną przez Marynarkę Wojenną RP, zawierająca 110 kg materiału wybuchowego. Wśród eksponatów znajduje się też miotacz bomb głębinowych, który wystrzeliwał ładunki na odległość do 110 m, oraz dwie torpedy zaprojektowane w roku 1939. Mają one długość 7,5 m i zawierają aż 317 kg ładunku wybuchowego.
42
Z dziejów oręża polskiego Drugi, największy oddział muzeum znajduje się w centrum miasta. Można w nim podziwiać zbiory militariów od okresu średniowiecza aż do współczesności. Muzeum posiada największą w Polsce kolekcję mundurów z okresu I i II wojny światowej. Nie tylko polskich, ale także niemieckich, radzieckich i brytyjskich. Nie brakuje też dawnego uzbrojenia i zabytków techniki, ze słynną maszyną szyfrującą Enigma oraz motocyklem Sokół 600. Szczególnie cenne są zbiory militariów dwudziestowiecznych. Na uwagę zasługuje zwłaszcza polski karabin przeciwpancerny UR wz. 35, polskie pistolety VIS oraz pistolet maszynowy Błyskawica używany przez powstańców warszawskich. Jest też broń niemiecka, m.in. słynny pistolet maszynowy MP 40 nazywany Schmeisserem oraz niezwykle rzadki karabin automatyczny Sturmgewehr 44 z czasów II wojny światowej. Uzupełnieniem kolekcji są bogate zbiory pojazdów wojskowych, samolotów i artylerii. Na wystawie plenerowej można z kolei zobaczyć ciekawą kolekcję broni pancernej. Najcenniejszym eksponatem jest Panzer IV (PzKpfw IV), niemiecki czołg z okresu II wojny światowej. Pojazd w 1945 r. trafił w ręce Rosjan, którzy wysadzili w powietrze jego wieżyczkę. Jej lewy bok do dziś jest kompletnie zniszczony. Potem żołnierze zakopali czołg w leju po bombie. Wrak został odnaleziony w 2011 r. i pięć lat później trafił do muzeum. To jedyny oryginalny i prawie kompletny niemiecki czołg z okresu II wojny światowej, który można zobaczyć w Polsce. W muzeum nie mogło oczywiście zabraknąć słynnego czołgu T-34, obok którego stoją prawdziwe białe kruki. Pierwszy to radziecki czołg ciężki IS-2, który niegdyś służył w Wojsku Polskim. Innym rarytasem jest radziecka wyrzutnia rakiet balistycznych R-11 zwana w kodzie NATO Scud-A. Używał jej m.in. Irak w czasie wojny w Zatoce Perskiej przeciwko wojskom koalicji. W zbiorach muzeum jest też niewielka kolekcja lotnicza. W jej skład wchodzi m.in. radziecki samolot PO-2, bombowiec IŁ-28, latający do dziś szturmowo-bombowy Su-22, polski samolot szkolny TS 11 Iskra oraz śmigłowiec SM-2 z lat 60. Mirosław Mikulski
e-stacjapaliw.pl
fot: Mirosław Mikulski
M M
iasto zdobywało ok. 29 tys. żołnierzy I Armii Wojska Polskiego. Poległo ponad tysiąc z nich, ponad 2,5 tys. zostało rannych, a 143 zaginęło. Po stronie niemieckiej zginęło lub odniosło rany ok. 5 tys. żołnierzy. Nic więc dziwnego, że to właśnie tu powstało Muzeum Oręża Polskiego.