Headlines (voorjaar 2012)

Knokken voor zelfstandigen

Lean & mean Boris Veldhuijzen van Zanten

De zwarte motor

pagina 7

pagina 16-17

Linde Gonggrijp

pagina 2-3 1e kwartaal 2012

Jaargang 1 nummer 01

H e a d l i n e s i s e e n u i t g a v e v a n H e a d F i r s t B V. D ĂŠ k e n n i s b e m i d d e l a a r v a n N e d e r l a n d w w w. h e a d f i r s t . n l

Een zachte kant is vereist Han Mesters | Sectorbankier zakelijke dienstverlening ABN Amro > zie pag. 4

Agenda 25-27 april > The Next Web Conference 2012 20 juni > An Innovative Truth IV

Boekrecensie: BESTSELLER

Indringend beeld van het leven en het werk van Steve Jobs

In 3 muisklikken contact tussen ZZP’er en opdrachtgever www.headfirst.nl

2

eerste kwartaal 2012

voorwoord

Linde Gonggrijp, Directeur FNV Zelfstandigen

Wat betekent het nieuwe werken in 2012? Wordt de flexibele schil van inzetbare kennis en mankracht rondom organisaties groter en krijgt de Nederlandse economie daarmee meer veerkracht (vrij naar Linde Gonggrijp)? Komen we op onze schreden terug en kiezen ondernemingen voor een grotere vaste kern

‘Zelfstandigen geven Nederland veerkracht, power’

om zo het behoud aan kennis en ervaring binnen de eigen club te waarborgen? Of gaan we gewoon nóg slimmer

Het charmante gezicht van de verder anonieme groep zzp’ers is Linde Gonggrijp. Als directeur van FNV Zelfstandigen knokt ze voor een betere

werken, en transformeren

positie van de zelfstandige professional. Ze heeft een hekel aan het

vaste bedrijfsstructuren in

acroniem zzp’er. Een gesprek met een gepassioneerd bestuurster, die het

talloos zelfstandig opererende,

zeker gaat schoppen tot in de Top 100 Machtigste Vrouwen van Opzij.

maar uiterst krachtige netwerkbubbels?

In deze eerste editie van Headlines, het nieuwe periodiek voor ondernemende zzp’ers en opdrachtgevers, de visie van toonaangevende denkers als Linde Gonggrijp (FNV), Han Mesters (ABN Amro), Boris Veldhuijzen van Zanten (serial entrepreneur), Philip Vanhoutte (Plantronics) en Michael van der Velden (Vennoot Andersson Elffers Felix). Uit hun gepassioneerde verhalen komt alvast één constante naar voren: één waarheid is een illusie, de werkelijkheid laat zich op velerlei manieren lezen. Laten we ons richten op datgene wat ons inspireert en verder helpt.

Ik wens u veel leesplezier toe!

Barbara Kruiswijk Hoofdredacteur

Ze praat als een waterval en schiet ongeremd door onderwerpen heen. Formuleert krachtig en laat zich niet van de wijs brengen.

Ze gebruikt haar ontwapenende charme als Haarlemmerolie om vastgeroeste ideeën over economie, arbeidsmarkt en ons poldermodel weer los te krijgen. Bij de moder­ nisering van de arbeidsmarkt speelt de 47-jarige Gonggrijp dan ook inmiddels een vooraanstaande rol met als kroon op haar inspanningen een plek in de Sociaal Economische Raad (SER). Het heeft even geduurd deze stoel in het machtige SER-bolwerk te bemachtigen, maar naar haar meningen en opvattingen wordt meer en meer geluisterd. Hoe dat komt? “We kunnen echt niet meer zonder die flexibele schil.

Zelfstandigen zonder personeel, of beter zelfstandige professionals zijn niet meer weg te denken uit de economie. De groei van het aantal eenmans­bedrijven gaat zelfs in crisistijd gewoon door.

Zelfstandigen geven Nederland veerkracht, power.

Het is een onomkeerbaar proces.

Onze economie wordt stapje voor stapje een netwerkeconomie.

Van de huidige beroepsbevolking

is nu 10 procent zelfstandig.

Over minder dan 10 jaar is dat al 18 procent en dat percentage zal alleen maar groeien door de komst van de huidige generatie jongeren op de arbeidsmarkt. Daarvan zullen steeds meer kiezen voor een andere wijze van werken. Het gaat steeds minder over de relatie tot de baas. Maar de relatie tot werk én levensloop wordt steeds belangrijker in je werk.”

Belang van de flexibele schil De economische crisis van 2008/ 2009, uit Amerika overgewaaid als gevolg van de huizen- en de hypotheekcrisis, bracht pijnlijk aan het licht hoe belangrijk een flexibele schil is. Veel bedrijven moesten hun kostbare vak­krachten in vaste dienst ontslaan om de abrupt ingestorte vraag op te vangen. Door de inzet van een nieuw instrument, de deeltijdWW, wist de toenmalige minster van Werkgelegenheid Piet Hein Donner een drama te voorkomen.

Het gaat om vakmanschap Inmiddels zie je vooral dat de technisch georiënteerde bedrijven

als een ASML een vaste kern hebben en daaromheen een krimpende en dan weer uitdijende flexibele schil. Gonggrijp fel: “Het gaat niet om de handjes.’’ Het woord handjes komt er als een gemene dolkstoot uit. “Piet is ziek, dus we halen even een invaller binnen. Het gaat minder, dus we zetten even een paar handjes bij het vuil. Nee, die zelfstandige professional heeft een hoge toegevoegde waarde voor het bedrijf, instelling of overheid. Bij de modernisering van de arbeidsmarkt wordt die zzp’er ingehuurd vanwege zijn vakmanschap.

Kennis die het bedrijf niet zelf heeft.”

Leuren met jezelf is lastig De drive om op te komen voor die zzp’er en te werken aan de modernisering van de arbeidsmarkt komt uit haar eigen arbeids­­ verleden. Als jonge moeder werkte ze in de jaren negentig als freelance producer voor televisie­ programma’s. Ze genoot van die baan, maar zag ook de tekortkomingen en hoe werkgevers ermee omgingen.

“Wat ik net al zei, is dat ik zag dat freelancers als opvullers werden gebruikt zonder dat echt gebruik werd gemaakt van hun specialismen. Wat ik fijn vond aan die periode? Je vrijheid, maar ook weer steeds die andere opdrachten.

Deze diversiteit gaf dynamiek aan mijn leven. Natuurlijk zitten er ook minder prettige kanten aan het bestaan als zelfstandige.

Het zoeken naar opdrachten blijft toch een lastige klus. Het leuren met mezelf vond ik niet leuk. De angst van ben ik wel goed? Op deze vraag een antwoord krijgen is lastig.’’

eerste kwartaal 2012

3

Beeld: fotostudioziezo.nl

Zzp’er wordt zelfstandige professional Gonggrijp is nu 3 jaar directeur van FNV Zelfstandigen. Ze zette in die periode de zzp’er op de kaart. Ze corrigeert in het begin van het gesprek deze drie losse letters. Ze vindt het een negatieve lading dekken. “Met de huidige minster van Werkgelegenheid Henk Kamp zijn we bezig het begrip zzp’er een andere lading te geven. De aanvulling ‘Zonder Personeel’ is gewoon niet positief.

Ik spreek liever dan ook van een zelfstandige professional.” Ze valt stil als zij die pen van Kamp beet mag houden om het begrip zzp’er geheel naar haar wensen uit te schrijven. “Dat is lastig: Een zelfstandig iemand waar ondernemen en onderneming in samen­komt.

Laat me er nog een tijdje op broeden.

Het is wel de bedoeling dat er in 2012 een nieuwe om­schrijving komt. Het is zeker een speerpunt voor de komende maanden.

Zelfstandige Zonder Pensioen Wat ook geregeld moet worden, is het pensioen.” Ze zegt het heel stellig. Het is een van haar grootste zorgen: “Het kan en mag niet zo zijn dat na hun werkzame leven deze groep, die de komende jaren alleen maar in omvang toeneemt, niets heeft kunnen regelen omdat het onbetaalbaar of onhaalbaar bleek: Zelfstandige Zonder Pensioen (zzp). Inmiddels heeft 50 procent van de zzp’ers zijn of haar pensioen of arbeids­ ongeschiktheid niet goed geregeld.

Het is een maatschappelijk belang om hier naar te kijken én op te lossen. Het is net als het

aanvragen van een hypotheek.

Eenmaal zelfstandig, is het lastig om een huis te kopen. Maar laten we duidelijk zijn. Het is ook eigen verantwoordelijkheid, omdat je gekozen hebt voor het vrije ondernemerschap.”

Het slechten van vooringenomen denkbeelden over zzp’ers in ‘de polder’ gaat niet over rozen. Individuele toppers uit de hoek van de sociale economie zullen het belang beamen van zelfstandigen.

Maar eenmaal in hun respectieve­ lijke werkgever- of vakbondsbolwerken gaat het er ineens heel anders aan toe. “Het is toch raar dat mijn zusterbond FNV Bondgenoten in de cao voor schoonmakers afspraken maakt over zelfstandigen en het hen daarin moeilijk maakt nieuwe opdrachten te krijgen. Met VNG (gemeenten) werd ook een soortgelijke cao afgesloten,’’ constateert Gonggrijp gelaten. “Ik heb van dat soort ouderwetse cao’s erg veel last, vooral als ze nog eens door zusterbonden worden afgesloten.”

Hetzelfde constateert ze bij de traditionele werkgeversclubs MKB-Nederland en VNO-NCW. Ook hier is de moerassige midden­ laag helemaal niet bezig met het bedenken hoe zelfstandige pro­fessionals ingezet kunnen worden om die arbeidsmarkt te moderniseren. “Het gaat er on­gelofelijk behoudend aan toe,’’ verzucht ze. In het SERmagazine van eerder dit jaar schreef ze in een column dat iedereen bereid moet zijn samen out of the box te denken, zonder zich meteen iets aan te trekken van lopende afspraken en bestaande belangen.

“Pas dan kunnen we met elkaar onderzoeken welke nieuwe oplossingen bedrijven, zelfstandigen,

ondernemers en werknemers op de arbeidsmarkt kunnen ont­ wikkelen.”

Gonggrijp zit niet bij de pakken neer, omdat er ook goede dingen gebeuren. Het glas is bij haar altijd halfvol. Ze wijst naar een

de werkgevers, zoals kennisbemiddelaar HeadFirst en andere bonden de IT-sector een slag verder te helpen, waar ze zeker tot in 2012 mee bezig is. “We praten over nieuwe sociale arrangementen. We willen de

op orde. Factureer op tijd. Zorg als zelfstandige ervoor dat je ook goed in jezelf investeert. Je moet je ontwikkelen om zo je inzetbaarheid te vergroten. Zo blijf je voor een aanbieder van werk interessant. Probeer eens samen

Wees duidelijk en laat een freelancer niet hangen door de dodelijke zin ‘ik kom er later op terug’ branche waar het de goede kant op gaat. De software-industrie (IT/ICT) draait al decennia lang op de kennis en kunde van freelancers. Detachering, freelancer en zzp’er zijn er geen vieze woorden. Ze praat er met enige trots over: “Neem deze ICT-sector nu eens als voorbeeld voor andere sectoren in de Nederlandse econo­ mie. Veel kenniswerkers in deze branche werken als zelfstandige.

De gezondheidszorg zou eens een voorbeeld hieraan moeten nemen.

Ik denk dat de kwaliteit en de efficiency van de zorg met sprongen vooruit gaat.

Kijk maar naar het Persoons­ gebonden Budget dat een succes werd, omdat veel freelancers goed werk leverden.” Ze probeert met

kracht van de sector behouden, maar als het gaat om de positie van de zelfstandige professional een slag te maken. Nee, niet in een cao. Dat is zo ouderwets. Er moet een eenduidige juridische positie van de zelfstandig ITprofessional komen.”

De wurgende angst dat je geen goede zelfstandige professional bent, kent de directeur van FNV Zelfstandige uit haar eigen leven.

“Toch kan je door zelf professioneel te werken het ondervangen.

Goed ondernemerschap gaat op voor de opdrachtgever, maar ook zeker voor de zelfstandige professional die bijvoorbeeld ICT-klussen aanneemt.

Het klinkt als een open deur, maar houd je boekhouding strak

te werken met gelijkgestemden. Ik constateer nog te vaak dat zzp’ers eilandjes zijn. Waarom probeer je niet als een netwerk te opereren?

Het betekent dat je van je eiland af moet en gericht moet gaan net­ werken. Investeer in je contacten.”

Voor de opdrachtgever aan die IT-professional heeft ze nog een boodschap: “Wees duidelijk en laat een freelancer niet hangen door de dodelijke zin ‘ik kom er later op terug’.

Door goed in je freelance-netwerk te investeren krijg je er ook veel voor terug. Waardeer die inzet!

Geef eens een schouderklopje.’’

4

eerste kwartaal 2012

Han Mesters, Sectorbankier Zakelijke Dienstverlening ABN Amro

‘Een zachte kant is vereist’ De toekomst is aan de zelfstandige professional. Door de verandering van het fenomeen arbeid en de uitstroom van de babyboomgeneratie is er voor specialisten werk, maar we moeten wel eerst de crisis door. Een gesprek hierover met de ‘witte Adjiedj Bakas van ABN Amro’, Han Mesters. “De zelfstandige professional wordt een steeds belangrijker onderdeel van de flexibele schil waarvan bedrijven gebruikmaken.”

Han Mesters is een bankier van na de bankencrisis, die niet over bankproducten met klanten van gedachten wisselt maar met klanten in een strategische dialoog treedt. In het bedrijfsrestaurant van ABN Amro aan de Amsterdamse Zuidas groet hij weliswaar joviaal opvallend veel mensen, maar gaat hij in zijn bankierspak op in de meute “Ja, maar die stropdas heb ik wel gekocht bij Dirk van den Broek,” schaterlacht hij. Wat maakt deze Sector Banker Zakelijke Dienstverlening bij staatsbank ABN Amro dan zo anders? Het zijn zijn visie en standpunten die hem binnen en buiten het kantoor tot een graag geziene gast maken.

Hij spaart daarbij zichzelf niet.

“Ik word gedreven door passie en idealen en ben minder bang om mijn mening te ventileren. Ik heb de vrijheid om een soort trendwatcher – de witte Adjiedj Bakas van ABN Amro – te zijn.” Bakas is overigens in zijn jaarlijkse doorkijk, dat in het jaar van de draak ‘De grote stagnatie begint nu echt!’ heet, uiterst kritisch op de banken. Hij denkt dat woedende burgers banken dit jaar zullen belagen.

Synthese versus analyse

Beelden: Bart van Empelen

De mix van opleidingen (economische geschiedenis en bedrijfskunde), meer dan twintig jaar ervaring als bankier in binnenen buitenland en jezelf niet al te serieus nemen, zorgen ervoor dat de afdeling van Mesters met de poten in het bluswater staat, maar ook nog eens onderzoeken uitbrengt waar een lezer zijn of haar voordeel mee kan doen.

“De bankwereld bestaat uit analytische mensen. Maar door mijn achtergrond zijn de rapporten synthetiserend van aard. Ik breng verschillende disciplines bij elkaar, dat geeft duidelijk een onderscheidend vermogen.” Het levert hem soms een verschil van mening

op met de Chief Economist van ABN Amro, Han de Jong.

Zo geloofde ik zomer 2011 niet in de verwachting van FED voorzitter Ben Bernanke dat er slechts sprake was van ‘transitory weakness’ en dat het herstel later in het jaar zou intreden. Ik heb nog steeds twijfels over de duurzaamheid van het herstel in Amerika dit jaar. Het lijkt er op dat de Amerikaanse economie nog steeds aan het infuus ligt van geldcreatie door de centrale bank.

Kijk naar de Kondratieff-golf (een cyclus over een periode van vijftig tot zestig jaar waarin een afwisseling van hoge sectoriële groei met tragere groei plaatsvindt) en je ziet dat het herstel nog wel enige tijd zal uitblijven.

Ik gebruik voor de ontwikkeling van mijn visie andere bronnen, zoals de Amerikaanse trend­ watcher Gerald Celente. Net als hij geloof ik niet meer in wat de media zegt en schrijft. Ik ga zelf op ontdekkingsreis.”

Paradigmaverschuiving Voordat hij een lans breekt voor de zzp’er als vakman, snijdt hij zijn passie voor oude gitaren aan.

Op zijn LinkedIn-profiel staat een verwijzing naar de beroemde Gibson Les Paul Standard.

Mesters: “Deze gitaar is eind vijftiger jaren van de vorige eeuw door vaklui met de hand in elkaar gezet. Er zijn er maar 1.800 van gemaakt, omdat de ‘beursgenoteerde’ mannen binnenkwamen.

Zij vonden dat het goedkoper kon. Het hout dat werd gebruikt vonden ze te duur. Het moest efficiënter. De aandeelhouderswaarde was op een gegeven moment belangrijker dan het vakwerk van de gitaarbouwers.

Met Fender, de bouwer van de beroemde Stratocaster, gebeurde eigenlijk hetzelfde. Het bedrijf kwam in 1965 in handen van het beursgenoteerde CBS, dat had

grote gevolgen voor de kwaliteit van de gitaar. Pas in 1985 herstelde het bedrijf zich weer nadat het in handen was gekomen van het management. Daarom heb ik een hekel aan bestuurders die gevoelloos als rekenaars een merk kapot maken; in de ogen van velen hebben de Wall Street-bankiers zich hieraan schuldig gemaakt.

Er zal een paradigmaverschuiving moeten gaan plaatsvinden. We zullen op een andere manier waarde moeten gaan creëren. Dat zal niet plaatsvinden vanuit de instituten, de hiërarchie, maar vanuit horizontale netwerken waarbij die zzp’ers een steeds belangrijke rol spelen.”

LinkedIn als ultieme werk­ verdeler De onderzoeken die zijn afdeling publiceert tonen aan dat de vraag

eerste kwartaal 2012

5

pas bij de overgang van ‘instituten’ naar netwerkeconomie. Volgens Pink komt daar autonomie, meesterschap en zingeving bij. Je bent goed in je vak, gedreven voor je specialisme en waar je voor staat.

Al deze waarden gaan op voor goede zelfstandige professionals, of ze nu IT-specialist zijn of schrijver.

Zoals ik al eerder zei, is sociale media het middel om werk te krijgen en te verdelen. Zorg dus dat je met een up-to-date profiel vindbaar bent voor potentiële opdrachtgevers, maar ook vindbaar blijft voor bedrijven waar je al hebt gewerkt. Verder vind ik belangrijk dat je breed ontwikkeld bent, een multi-nicher. Het is uiterst riskant om in deze periode van recessie een one-trick-pony te zijn.”

Menselijk kapitaal wordt schaars

naar flexibele vormen van arbeid toeneemt. Bedrijven opereren in markten die steeds turbulenter worden en hebben te maken met stakeholders die hogere eisen stellen. Dit noodzaakt bedrijven om ‘lichtvoetig’ te zijn en efficiënt om te gaan met de productiefactoren arbeid en kapitaal. Tegelijkertijd is het de laatste jaren duidelijk geworden dat het onderscheidende vermogen van bedrijven meer afhankelijk wordt van menselijk kapitaal en dat kapitaalgoederen als machines een commodity worden. Mesters: “Er is daarom een nieuw model voor het coördineren van arbeid nodig dat snel kan reageren op die buitenwereld.

Instituten zullen uitsterven en je krijgt horizontale organisaties en die schakelen veel makkelijker met externe professionals. LinkedIn is de ‘verdeler’ van werk. Eén iemand haalt de klus binnen, en

zet de opdracht via sociale media weg over de mensen die hij of zij goed kent. Sociale media neemt de coördinatierol van arbeid over.

We zitten in de periode van verschuiving van instituten naar community’s. Het sluit mooi aan bij de huidige autarkische (het streven zo min mogelijk afhankelijk te zijn van anderen /red.) stroming van zaken in kleinere groepen zelf willen doen. Ik denk dat Nederland door haar flexibiliteit en cultuurkenmerken meer dan elk ander Europees land geschikt is om te transformeren in een echte netwerkeconomie.”

Hij gebruikt de begintekst op zijn twitteraccount - What motivates people, what are their passions and to what extend are people willing to go their own way instead of being driven by ‘peer group pressure’? – als bruggetje naar de zzp’er: of beter zelf­

standige professionals die in die nieuwe wereld van Human Capital hard nodig zijn. Net zo goed als hij twijfelt aan bedrijven met te veel managementlagen, gelooft hij ook niet in eenheidsworst. Zelfstandige professionals moeten in zijn optiek daarom onderscheidend zijn en de druk van de ‘peer group’ kunnen weerstaan. Vooral in het huidige tijdsgewricht van een recessie en daardoor oplopende werkloosheid en snijden in de kosten is dat erg belangrijk. In zijn werk als bankier voor zakelijke dienstverleners in Nederland komt hij met grote regelmaat in contact met deze groeiende groep ondernemers. Hij heeft diep respect voor ze, maar dan moeten ze wel beter zijn dan de mensen in vaste dienst. “Het begint al dat een steeds grotere groep jonge mensen na hun studie voor zichzelf

begint. Die lopen weg uit een sollicitatiegesprek. Die kiezen voor passie en intrinsieke motivatie voor hun werk. Die professional moet beschikken over de vaardigheden van dienend leiderschap en iets hebben met de samenleving en niet werken voor de bonus en de geldelijke beloning.”

Multi-nicher versus one-trick-pony Bij de andere kwaliteitsbeschrijving van een zelfstandige professional haalt Mesters de Nederlandse organisatiepsycholoog Geert Hofstede en de Amerikaanse managementgoeroe Daniel Pink aan. In zijn talloze onderzoeken beschrijft Hofstede de effecten van masculiniteit en femininiteit op een organisatie. “Een zachte kant is een vereiste. Vooral nu komen die feminine waarden van

Door uitstroom van babyboomers zal er de komende decennia volgens Mesters zeker een tekort gaan ontstaan aan specialisten.

Het McKinsey rapport ‘War for Talent’ uit 1998 voorspelt al dat menselijk kapitaal schaars gaat worden als gevolg van die demografische ontwikkeling. Door deze trend zullen bedrijven, instellingen en overheden moeten knokken om de beste zelfstandige professional te krijgen. “We zullen als werkgever er alles aan moeten doen om de beste zzp’ers aan ons te binden. Het betekent dat we als werkgever aantrekkelijk moeten overkomen in aansturing. Je moet goed met diversiteit kunnen omgaan. ASML doet het goed, die kennen geen ‘hullie’ en ‘zullie’ meer. Specialisten van binnen en buiten werken daar gewoon in één team. Creëer een cultuur die past bij de creatieve vrije geest van die zzp’ers. Uiteindelijk zullen het de bedrijven met innovatieve businessmodellen zijn die aan het langste eind trekken.”

6

eerste kwartaal 2012

eitje tik

Beelden: fotostudioziezo.nl

Mìjn favoriete ontbijt: ‘Deluxe met versgeperste jus, vers fruit, koffie, een roerei met tomaat en een pittig worstje, dan kan ik de hele wereld aan!’

Ondernemend ontbijten met Angélique Koopmans, oprichter SheSuit Na haar studie Geschiedenis in Leiden doorloopt Angélique Koopmans een succesvolle carrière in het bedrijfsleven.

In korte tijd schopt ze het van afdelingschef tot business unit manager en internationaal divisiedirecteur.

Bij haar laatste werkgever, uitgeverij Kluwer, is ze verantwoordelijk voor de bedrijfsbrede integratie van ICT- en internetdiensten. Een functie in de Raad van Bestuur is de logische volgende stap – maar dan besluit Angélique het roer om te gooien. Vanuit ondernemingsdrift én het gemis aan exclusieve en elegante maatkleding voor vrouwen start ze eind 2006 met SheSuit. Het blijkt een gat in de markt te zijn.

Waarom SheSuit?

SheSuit staat voor een concept waarbij je als vrouw maatkleding in je eigen stijl kiest. We hebben een aantal lijnen ter inspiratie, maar je bent volledig vrij om ontwerpen, stoffen en kleuren te combineren. Met een innovatief meetsysteem leggen we exact jouw maatvoering vast, waar we het ontwerp op afstemmen. Elke vrouw is uniek, ook al heb je dezelfde maat, dan nog kunnen

rondingen, houding en manier van bewegen het verschil maken.

Hebben we je maten vastgelegd, dan kun je later gemakkelijk bijbestellen. In de nabije toekomst kan dit ook online.

Maatkleding in eigen stijl, bestond dit dan nog niet?

Nee, en dat verbaasde mij bijzonder. Als zakenvrouw wil je er goed gekleed uitzien. Maar dan heb je de keuze tussen confectie - wat nooit goed op je lichaam aansluit - of couturiers, waarbij de keuze beperkt is en het al snel onbetaalbaar wordt. SheSuit is ook een beetje ontstaan uit frustratie. Wat ik wilde - elegante en goed passende kleding voor een betaalbare prijs - was er gewoonweg niet.

Het viel me ook op dat de Nederlandse vrouw redelijk nonchalant gekleed gaat, zeker als je dat vergelijkt met het kleedgedrag van zakenvrouwen in andere landen. Misschien dat dit een van de oorzaken hiervoor was. Gelukkig komt daar nu verbetering in. Als wij daar een steentje aan kunnen bijdragen, dan geeft mij dat voldoening.

Hoe voelde het om de zekere wereld van regulier salaris, arbeidsvoorzieningen en een

grote organisatie te verruilen voor het werken voor jezelf?

Ik heb daar geen moment spijt van gehad, al was het natuurlijk best spannend. Eerlijk gezegd kreeg ik er juist veel energie van. Ik had voor ogen wat ik wilde, maar moest tegelijk nog heel veel leren. Daarvoor ging ik te rade bij een heleboel mensen, van patroontekenaars tot stoffenleveranciers en atelierhouders. Ik heb met iedereen gepraat en me verdiept in de wereld van de mode, waarvan ik eerlijk gezegd nog weinig wist. Mensen waren echt bereid hun kennis en kunde te delen, ze geloofden in mijn idee.

Uit die tijd heb ik veel goede contacten overgehouden en heb ik geleerd zelf ook open te staan voor anderen en te helpen met mijn visie en ervaring.

Wat is jouw motto?

‘Als je ergens in gelooft, ga er dan voor!’ Ik heb geen marktonderzoek gedaan. Ik wist zeker dat er heel wat vrouwen zijn die tegen hetzelfde probleem aanliepen als ik bij de zoektocht naar goed passende en stijlvolle kleding. Die mogelijkheid moest er gewoon komen. Daarnaast zeg ik tegen iedereen die voor

zichzelf werkt: het begint en eindigt bij je klanten. Je kunt nog zulke mooie plannen hebben, focus je op het krijgen én behouden van klanten.

Ik ben betrokken geweest bij een Amerikaanse start up. Ik dacht toen dat ik op zijn minst een kantoor en een summiere inrichting, bijvoorbeeld wat planten, moest hebben. Maar ik kreeg alleen een telefoon – die planten kon ik pas kopen als er klanten waren. Heel verhelderend en straightforward, die Amerikaanse aanpak. En dat spreekt me aan.

Kenmerkend voor SheSuit is ook de keuze voor duurzaam geproduceerde stoffen.

Klopt. Ik wil het echt op mijn manier doen en werk alleen met leveranciers, ateliers en producenten die kiezen voor een verantwoorde manier van werken waarbij mens en milieu worden gerespecteerd. Maatkleding op zich is natuurlijk ook duurzaam – wat je maakt is op bestelling en wordt voor langere tijd gedragen.

Daarnaast zijn het kwalitatief betere stoffen, dus jouw pak gaat gewoon langer mee! Vergelijk dat eens met confectie, waarbij kleding soms massaal wordt ‘doorgedraaid’, vernietigd dus,

shesuit.com om een nieuwe collectie bij verkoop niet in de weg te zitten.

Dat moet niet mogen, zeker als je ziet welke schaarste er is aan bijvoorbeeld wol en katoen.

Hoe gaat het verder met SheSuit?

Het fundament staat. We zijn succesvol en willen nu snel uitbreiden. Eerst in Nederland, later ook in België en andere landen. Voor mij kan het eerlijk gezegd niet snel genoeg gaan.

Zo werkt SheSuit Je maakt een afspraak in Amsterdam-Duivendrecht om je maten op te nemen en een keuze te maken uit de talloze ontwerpen, kleuren en stoffen.

Inspiratie haal je uit de vele voorbeelden, bijvoorbeeld de SheSuit-lijnen ‘Couture-àPorter’ en ‘YNG Professional’.

Je wordt hierbij geadviseerd door ervaren stylistes.

Na 4 weken kom je nog een keer doorpassen en dan is je maatkleding klaar.

eerste kwartaal 2012

7

Headlines vraagt het aan Boris Veldhuijzen van Zanten

Van welke dingen gaan we in 2012 echt afscheid nemen?

Het mooie van internet is dat er nog zo ontzettend veel verandering en vernieuwing is.

Dat is een van de misverstanden van nieuwe technologie; dat het wel zo’n beetje uitgekristalliseerd is. Maar de recente introductie van Google+ (snelst groeiende social netwerk ooit, 25 miljoen gebruikers in minder dan 3 maanden) toont weer aan dat niets vast staat en er nog ruimte is voor distruptive technology.

Dat betekent dus ook dat we voortdurend afscheid nemen van verouderde technologie. Ik zou graag zien dat we in 2012 echt afscheid nemen van contant geld en de brij van statische informatie waarmee banken je overladen.

Het elektronisch bankieren is ongeveer net zo innovatief als e-mail in 1995; je hebt een ‘inbox’ waar al je inkomende en uitgaande betalingen op een grote hoop geslingerd worden en daar doe je het maar mee.

Daarnaast loop je rond met een supercomputer in je broekzak maar ook metalen muntjes en papieren geld dat verslijt, kwetsbaar is, niet te traceren en lastig te managen. Qua financiën zitten we nog vast in de vorige eeuw en het is tijd voor een revolutie op dat gebied.

Beeld: Raymond Taudin Chabot

Boris Veldhuijzen van Zanten is een succesvol

serial entrepreneur, spreker en blogger.

Zijn artikelen zijn op Strak geïntegreerd in Google kom je het nu dagelijks meerdere keren tegen.

Cloud computing is een

steeds vaker gebezigde term.

Verwacht je dat het in 2012 echt geïmplementeerd zal worden?

Zijn er mensen of organisaties die we volgens jou in de gaten moeten houden in 2012?

Ze zeggen weleens dat op de korte termijn alles langzaam lijkt te gaan en op de lange termijn alles sneller lijkt te gaan. Dat geldt ook voor cloud computing.

Het is een hippe term met een brede invulling waar veel bedrijven zich mee verbinden op het moment. In pitches van startups wordt het gebruikt om aan te tonen hoe innovatief ze zijn (we zijn hélémaal Cloud Based! ). In de praktijk, en op de korte termijn, valt het allemaal wel mee.

Wat dat betreft is Square een typisch voorbeeld van een distruptive player die van buiten af een industrie vernieuwt. Zeker een bedrijf om in de gaten te houden. Google+ is ook een service waar we niet om heen kunnen, al zouden we willen.

De cloud heeft voordelen voor consument en bedrijf maar als het goed is gebeurt dat allemaal op de achtergrond en merk je er zo min mogelijk van. Een beetje alsof je voor je energie van een kolencentrale naar een kerncentrale switcht. Het is

beter, veiliger en schoner maar je lampen brander er niet feller van.

En Software as a Service?

Een logische stap die veel bedrijven en individuen zetten.

Ooit had iedere fabriek zijn eigen energiecentrale en dat was logisch en gaf een competitive edge. Nu hebben veel bedrijven een eigen server met daarop hun eigen software en mensen in dienst om dat allemaal te onderhouden.

Lange tijd gaf dat een voorsprong op andere partijen maar net als met energie is het uiteindelijk efficiënter om dat gedeelte aan anderen over te laten. Software as a Service in combinatie met Cloud based storage maakt je bedrijf schaalbaar en efficiënt.

Hoe moeten bedrijven en organisaties dan omgaan met hun vertrouwelijke documentenstroom?

In zee gaan met betrouwbare partijen die aangetoond hebben schaalbaar te werken.

Je documenten lijken misschien minder veilig maar zijn eigenlijk veiliger dan op je eigen servers.

Beter beveiligd door mensen die niets anders doen dan daarop letten. Daar kun je zelf niet tegenop.

Voor welke klus of vraag mogen opdrachtgevers je in 2012 wakker bellen?

Er is zoveel te doen voor ons dat we helemaal geen tijd hebben om klussen voor anderen te doen. Maar wie van plan is om zijn programmeurs te ontslaan mag me altijd bellen; we zijn voortdurend op zoek naar extra developers om alle opportunities die we zien ook daadwerkelijk te kunnen najagen. Spannende tijden!

Waar kunnen lezers in het begin van het nieuwe jaar naar je komen luisteren?

Op The Next Web Conference 2012 in april. Daar komen 2.000 internetprofessionals uit meer dan 40 landen bij elkaar om van de mensen die het doen te horen wat de toekomst van internet is. Een super mooi event, ongeëvenaard in de wereld, en ook nog eens in eigen land.

TheNextWeb.com blog te vinden, een site die maandelijks bezocht wordt door meer dan 4 miljoen bezoekers en 24 uur per dag het beste technologienieuws brengt en hier commentaar op levert.

Bezoek ook zijn eigen site www.bomega.com

8

eerste kwartaal 2012

Philip Vanhoutte, Managing Director Europe, Middle East and Africa Plantronics

‘Slimmer gebruiken van menselijk potentieel’ Philip Vanhoutte heeft een scherpe mening over het nieuwe werken. De baas van de Europese activiteiten van Plantronics spreekt liever over slimmer werken dan over het in hoofdletters geschreven Het Nieuwe Werken. De zelfstandige professional speelt een belangrijke rol om het slimmer werken tot volle wasdom te laten komen.

In het oor van Philip Vanhoutte (56) geen draadloze headset, de producten die zijn Amerikaanse concern Plantronics al aan de eerste man op de maan leverde.

Astronaut Neil Armstrong sprak, al wandelend over de maan, de legendarische woorden: ‘That’s one small step for man, one giant leap for mankind.’ De zin bereikte op 21 juli 1969 via een microfoon van het Amerikaanse bedrijf honderden miljoenen televisiekijkers. Nu gebruiken dagelijks vele miljoenen mensen een dergelijk apparaat. Loop over straat of drink een kop koffie in Starbucks of de Coffee Company en er zijn altijd wel mensen in je omgeving die in het ‘luchtledige’ praten. Het zijn vaak freelancers die er hun ‘kantoor’ houden.

Slimmer gebruik van potentieel Vanhoutte lacht als wordt gevraagd of dat soms het nieuwe werken is. In groot enthousiasme met een Belgische tongval, gelardeerd met Engelse woorden steekt hij van wal. Hij gebruikt zijn eigen leven en soms die van zijn twee volwassen zonen Jan van 28 en Pieter van 31 om het betoog te onderbouwen.

“Nee, met een headset in je oor pratend werken is niet het nieuwe werken. Het maakt het werken hoogstens makkelijker, efficiënter.

Het is niet de techniek en het moderne kantoor die het nieuwe werken bepalen. Er zijn helaas nog teveel bedrijven die kijken naar techniek en dan alleen nog naar een bepaalde afdeling van een bedrijf. Het nieuwe werken

is het slimmer gebruiken van menselijk potentieel op alle afdelingen. Wij geven als bedrijf, hoop ik het goede voorbeeld. De invoering van het nieuwe werken is bij Plantronics, waar meer dan 3.200 mensen wereldwijd werken, dan ook een multidisciplinaire uitdaging. Iedereen is erbij betrokken: het algemeen management, de automatiseringsen communicatiespecialisten, Human Resource (HR) en de ruimtemanagers. De invoering hebben we uiteindelijk neergelegd bij HR. Onze HR-afdeling beschikt over de middelen die toetsen of de medewerker klaar is voor het nieuwe werken.”

Lachend aan het werk Het nieuwe werken is in de ogen van Vanhoutte dan ook een managementfilosofie die medewerkers de vrijheid geeft een keuze te maken voor de plek en het moment waarop ze werken. “En dus niet gebouwen en hardware. Als de gestelde resultaten maar worden bereikt, kosten worden bespaard en natuur en milieu worden gerespecteerd. Ik streef ernaar dat meer mensen op maandagochtend met een glimlach met hun werk beginnen, iets wat het nieuwe werken mogelijk maakt. Ik heb zelf dan ook een grote passie op dit vlak. Op zondagochtend begint mijn werkweek. Omdat ik als leider graag ‘voorop’ ben, plan ik de week in, omgeven door de prachtige stilte van de zondagmorgen. De rust en inspiratie van mijn thuisbasis in

Londen of Brugge garanderen een creatieve en productieve start van de week. Tijdens de werkweek neem ik ook regelmatig de kans voor een pittige wandeling of een flinke fietsrit – tijdens de traditionele werkuren – omdat ik heb ervaren dat dit vaak mijn meest creatieve momenten zijn. Dit is het voordeel van tijden plaatsonafhankelijk werken. Ik maak iedere maand, week, dag zeer bewuste keuzes over waar en wanneer ik werk. Ik poog hierbij een goede balans te vinden tussen de behoeften van mijn ‘opdracht’ en waar ikzelf het best kan functioneren.”

Ik ben de baas Zijn bedrijf liet een groot onderzoek uitvoeren naar de manier waarop mensen werken en hoe zij daarbij hun omgeving en communicatiemiddelen gebruiken. De website van zijn bedrijf verwoordt het op deze manier: ‘Wij zitten midden in de ontwikkeling naar het nieuwe werken waarbij oude kantoorhiërarchieën en vaste werklocaties verdwijnen, ‘virtuele’ aanwezigheid de overhand krijgt over direct contact en waarbij een nieuw arsenaal van communicatieen samenwerkingsmiddelen creativiteit en kennis op een hoger niveau zullen brengen.’

Vanhoutte vult gepassioneerd aan: “Die oude stijl van managen – ik ben de baas en jij doet dat – is over. De nieuwe generatie werkers, de verlaters van school en universiteit zijn al opgegroeid met het anders

werken, doordat ze heel anders hebben gestudeerd dan de mensen die al tientallen jaren bij een bedrijf werken. Maar laten we duidelijk zijn. Je hebt twee mensen nodig om de tango te dansen. De werkgever moet het aanbieden en ondersteunen en de werknemer moet het willen, er voor openstaan. Het slimmer werken opdringen werkt niet. De conclusie van ons onderzoek is dat dit hoofdzakelijk te maken heeft met een totaal nieuwe inrichting van het menselijk potentieel en niet met weer een algemeen verhaal. Leid mensen op om zelfredzaam te zijn. Leer hen ook zichzelf te ontdekken en hierdoor interne motivatie op te wekken. Vaak geef ik ze wat leesvoer mee, zoals What’s the colour of your Parachute. Ontdek je sterke punten om die weer verder te ontwikkelen.”

Mensen vertrouwen geven In Nederland wordt Het Nieuwe Werken, vaak geschreven met hoofdletters, steeds vaker afgedaan als een hype. Soms wordt het cynisch bekeken als een ordinaire bezuinigingsmaatregel: minder mensen en minder kantoor. Hoe kijkt wereldburger Vanhoutte aan tegen deze al dan niet terechte constatering? “Hier in Nederland is wel de neiging om er erg veel over te schrijven, zeggen en onderzoeken. Het is de cultuur van dit land. Toch gebeurt het. Het is een niet te stoppen proces. Een goed voorbeeld is SNS Reaal. Ondanks de bankencrisis wordt daar van hoog tot laag het slimmer werken

eerste kwartaal 2012

9

BOEKRECENSIES

#Twitter werkt! Fiona Stoop Hoe kun je Twitter inzetten om een nieuwe baan of een nieuwe opdracht te vinden? #Twitter werkt! van Fiona Stoop biedt concrete handvatten voor met name de beginnende ‘tweeps’. Stap voor stap wordt uitgelegd hoe je een account aanmaakt en wat de kenmerken zijn van een sterke bio of Avatar. Achterin het boek vind je tips voor als je eenmaal actief bezig bent.

Dat Fiona Stoop weet waar­ over zij schrijft, moge duidelijk zijn. Als @werkcoach heeft ze inmiddels meer dan 3.500 volgers op Twitter en meer dan 12.000 tweets geplaatst.

Timemanagementkalender 2012 Het werk komt nooit af, je bent regelmatig te laat en houdt maar ternauwernood je vriendenkring op peil. Hoe krijg je grip op je dag­besteding zonder een controlfreak te worden? Welke tijdverslinders moet je omzeilen? Hoe maak je nu eindelijk eens tijd voor jezelf ? De Timemanagementkalender 2012 helpt je je eigen stijl te ontdekken en biedt tips om te leren plannen, te organiseren of juist los te laten en te ontspannen.

Beelden: Bart van Empelen

ingevoerd. Alle heilige huisjes zijn eraan gegaan. Kan je een bankier thuis laten werken? Geef mensen vertrouwen en het werkt.

Hetzelfde zie je nu ook gebeuren bij Randstad. Ook daar krijgt het slimmer werken voet aan de grond, intern en bij hun klanten.”

Slimmer werken mét structuur Bij het verhaal over SNS Reaal blinken zijn ogen. Het is voor hem een voorbeeld hoe een organisatie het slimmer werken heeft geadopteerd. Het geeft hem ook inspiratie hoe Microsoft het nieuwe werken heeft omarmd. De afspraak met Vanhoutte is vlakbij het hoofdkantoor van Microsoft Nederland op luchthaven Schiphol. Al enkele jaren predikt het softwareconcern het nieuwe werken. Het nog nieuwe gebouw is zo ingericht dat het het nieuwe werken ondersteunt. “Wat inmiddels bij Microsoft duidelijk is geworden is dat ook bij slimmer werken structuur moet zijn.

Werknemers wordt aangeraden om een paar dagen per week een keer naar kantoor te komen om in het ‘echt’ met collega’s te overleggen. Ze te zien. Vooral de jongere mensen hebben een slimmere vorm van leiderschap nodig. Mijn zoon Pieter werkt in Amerika voor een Nederlands technologiebedrijf vanuit een thuisomgeving. Tesamen met zijn partner Cindy (een PR-freelancer) werken ze beiden van thuis en hebben geleerd hoe zij beiden structuur in thuiswerken moeten inbouwen. Het is ondertussen duidelijk dat het nieuwe werken

op verschillende manier ‘inslaat’ al naar gelang de fase van je loopbaan. Jonge professionals willen niet gelijk thuis werken, ze willen leren van collega’s en bij klanten. Dat gebeurt nog steeds het best op het nieuwe kantoor.

Wanneer kinder- of ouderenzorg aan de orde is, wordt een flexibel gebruik van werktijd en plaats bijzonder op prijs gesteld. Oudere medewerkers kijken vaak niet uit naar de eenzaamheid van thuiswerken. Iedereen heeft zijn eigen behoeften en perspectief.

Daarom kijkt onze HR-afdeling eerst of de mensen er klaar voor zijn en het ook willen.”

Een groeiende flexibele schil Bij het nieuwe werken speelt de zelfstandige professional een belangrijke rol, meent de Europese topman van Plantronics: “Een vitaal bedrijf dat het nieuwe werken heeft omarmd kan niet zonder die flexibele schil. De ‘freelancers’ verzorgen deze schil die groei en krimp mogelijk maakt, in het bijzonder waar specialistische kennis nodig is. De groep freelancers zal onder invloed van de veranderende arbeidsmarkt alleen maar groeien. Vele freelancers zijn dan ook de facto voorbeelden van het nieuwe werken.’’ Vanhoutte gebruikt bij zijn uitleg het begrip meritocratie, een systeem waarin de verant­

woor­delijkheden objectief worden toegekend aan individuen op basis van hun ‘verdiensten’: “Zzp’ers bieden zichzelf als product/service aan. Haar of zijn samengebalde expertise of talent moet goed en relevant voorgesteld worden om maximale valorisatie te verkrijgen. Hoe ik die zelfstandige professional zie?

Een zzp’er zal worden uitgedaagd om superieur te zijn.

Hij of zij zal er alles aan doen om voor die klant een hoge toegevoegde waarde en productiviteit te hebben. Je moet je neerzetten als een brand: je glashelder positioneren.”

Steve Jobs by Walter Isaacson Vrijwel direct na het over­lijden van Steve Jobs op 5 oktober 2011 was daar de lijvige biografie van Walter Isaacson.

Isaacson -voorzitter van het Aspen Institute en in het verleden onder meer hoofd­ redacteur van Time Magazine en CEO van CNN- sprak in een periode van drie jaar met Jobs zelf, familie, medewerkers en vrienden, collega’s bij Apple en concurrenten.

Control-freak Jobs autoriseerde Isaacson en gaf hem de vrije hand zonder enige inspraak. De Engelse versie is een hardcover uitvoering -geen paperback- en beduidend beter geschreven dan de Nederlandse versie.

10

eerste kwartaal 2012

Pifworld - crowdfunding, voor een betere planeet Harmen van Doorn, Oprichter Pifworld

Pifworld maakt van maatschappelijk verantwoord ondernemen een fluitje van een cent

pifworld.com

Goed doen en een steentje bijdragen, iedereen wil het, maar niemand heeft er, vooral nu de economie in het slop zit, geld of tijd voor. Harmen van Doorn, oprichter van goede doelen platform Pifworld: “Vaak is men ook bang dat het gedoneerde bedrag niet bij de juiste personen terecht komt.”

Pifworld is hierop ingesprongen.

Het online platform maakt het voor individuen, het MKB en multinationals gemakkelijker, laagdrempeliger en transparanter om significant bij te dragen aan een betere wereld en daarin een rol te hebben. Pifworld heeft het doel wereldwijd projecten - goed voor mens, aarde en dier - binnen een dag te kunnen realiseren.

Het is een crowd sourcing en crowd funding platform. Door het bundelen van krachten van individuen en kleinere partijen kunnen vele kleine bijdragen samen een grote impact hebben.

Waar een wil is, is een weg

Drie tips van Pifworld voor bedrijven die MVO willen zijn: Kijk goed naar je mission statement. Is het doel alleen geld verdienen of wil je als organisatie ook iets bijdragen?

Kijk vervolgens wat in het verlengde van de hoofd­ activiteit van de organisatie ligt op het gebied van het verbeteren van de wereld.

En werk met partners, dit voegt het meest efficiënt waarde toe, voor je bedrijf en je klanten.

Kijk wie je toeleveranciers zijn. Waar komt het product vandaan en is het duurzaam?

Voor Pifworld maakte Van Doorn een opzienbarende carrière­ switch. Hij werkte voorheen bij Rabobank International om financierings­deals te sluiten voor multinationals zoals Philips en grote projecten als olieplatforms en scheepswerven. Eigenlijk wilde hij werken voor Rabo Foundation.

Hij keek regelmatig naar het nieuws in de Financial Times en Het Financieele Dagblad en dacht dan: ik wil de wereld beter maken. Van Doorn: “In die tijd, 2007-2008, had Facebook nog maar 70 miljoen gebruikers, maar dit bracht me op het idee om de kracht van het internet te gebruiken voor een soortgelijk online platform, echter helemaal gericht op een betere wereld.

Dat is Pifworld geworden.”

Van Doorn is nu al weer vier jaar bezig om zijn droom om te zetten in realiteit. Inmiddels kent het platform 6.000 leden: individuen, stichtingen en grote en kleine bedrijven. Van Doorn: “Je zou ook denken dat mensen genoeg op de hoogte zijn van de toestand waarin de wereld verkeert, toch is het nog zoeken naar mensen die actief willen helpen. Mensen die willen doneren, raken vaak verstrikt in de wirwar van de vele stichtingen en goede doelen.

Bovendien willen ze zien dat zij het verschil maken. Bij ons is dat wel mogelijk.”

De Pifworld community: iedereen die zich interesseert in een betere wereld is welkom Pifworld is automatisch gelinkt met Facebook. Iedereen heeft op Pifworld een eigen profiel waarop je kunt posten, bijvoorbeeld dat je een waterput wilt gaan slaan, een schoolproject gaat opzetten, of een koraalrif wilt redden.

Voor iedereen die geëngageerd is, zijn er dus interessante dingen te vinden. Door met elkaar te doneren en vrienden uit te nodigen via Facebook, is het voor iedereen mogelijk projecten waar te maken. Net zoals op Facebook is het mogelijk groups aan te maken, een company page te starten en zelfs werknemers credits te geven die dat vervolgens weg kunnen geven. Van Doorn: “Het is gemakkelijker voor mensen en bedrijven zich aan te sluiten bij bestaande initiatieven dan zelf iets op te zetten.” Daarnaast werkt Pifworld als een grote search engine. Mensen of projecten zijn vindbaar via tags, voor bijvoorbeeld water, organisatie of regio. Zo is het inzichtelijker wat er allemaal te vinden is aan

projecten en goede doelen. Op deze manier bouwt Pifworld aan een groeiende community die elke dag een duurzaam project moet kunnen realiseren.

Maatschappelijk verantwoord en betrokken ondernemen Voor kleine bedrijven is Pifworld een middel om ook aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en maatschappelijk betrokken ondernemen (MBO) te doen. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld computers die ze hebben afgedankt, doneren. Wil je dit als bedrijf zelf doen, dan ben je al snel veel kostbare tijd kwijt, omdat je niet weet aan wie je het kan geven. Ook voor grote bedrijven heeft Pifworld verschillende services om de werknemersbetrokkenheid te verhogen. Van Doorn: “Het is heel gemakkelijk om een cheque te laten overhandigen door de directeur, maar daarmee is een bedrijf nog niet sociaal, MVO of laat staan MBO.” Van Doorn heeft gemerkt dat kleine bedrijven vaak veel socialer zijn dan grote multinationals:

Kleine bedrijven zeggen soms: ‘ik geef een of twee procent van mijn omzet aan een betere wereld’. Van Doorn: “Het is leuk om een ondernemer te zien die bevlogen is en die iets terug wil geven aan de maatschappij.” Elk bedrijf kan meedoen met een project of stichting, maar ook door de organisatie van Pifworld te helpen. Van Doorn verzamelt ook zzp’ers om zich heen die helpen: “Grote bedrijven doen dat natuurlijk niet. Maar we hebben wel al grote bedrijven als ING, Vodafone en Aegon aan ons weten te binden. Ook kleine bedrijven weten Pifworld steeds beter te vinden.”

Daarnaast benadrukt Van Doorn dat honderd procent van het gedoneerde geld daadwerkelijk bij het goede doel terecht komt.

Gewoonweg doordat het bedrag direct naar de desbetreffende rekening wordt overgemaakt.

Bovendien zijn alle ontwikkelingen rondom het project direct te volgen en met betrekking tot fondsenwerving is het mogelijk te volgen hoever de teller staat.

Dit maakt Pifworld direct en transparant.

eerste kwartaal 2012

KLEREZOOI...

Zit mijn jasje goed? Het is een vraag die ook na Toon Hermans (Vader gaat op Stap) nog veel gesteld wordt. Ook in de fiscaliteit is het na al die jaren nog altijd een zeer relevante vraag. Ik zit in een eenmanszaak of VOF en moet ik niet eens een BV-jasje aantrekken? Of andersom, want dat kan soms net zo zinvol zijn. Uw juridische en fiscale structuur moet zitten als een maatpak.

Beeld: fotostudioziezo.nl

De vraag of het niet tijd wordt voor een BV wordt bijna altijd gevolgd door de vraag of ik geen vuistregel heb. Vanaf welke winst is het zinvol om een BV op te richten?

Mijn reactie op die vraag is heel simpel.

De fiscalist of adviseur die u op die vraag antwoord geeft door het noemen van een bedrag moet u onmiddellijk de wacht aanzeggen. U moet hem subiet ontvolgen, in uw spamfilter zetten, ontvrienden en vooral nooit meer om raad en advies vragen. One size fits all bestaat niet!

Er is namelijk geen vuistregel! Nog los van het feit dat het in de eerste plaats natuurlijk de vraag is of er naast fiscale ook nog andere redenen zijn om een BV op te richten.

Waar het bij het oprichten van een BV echt om gaat is, hoeveel salaris haalt u uit de BV? Of anders gezegd: kan en mag u bij de BV winsten oppotten en daarmee belasting uitstellen? Want als u alle winst uit de BV nodig hebt om van te leven, maakt u de BV tot een doorstroomvehikel. Alles wat erin komt gaat er als salaris weer uit en de prijs die u daarvoor betaalt, is dat u alle zeer

11

lucratieve ondernemersvoordelen uit de inkomstenbelasting overboord gooit.

Iemand die salaris ‘geniet’ heeft immers vrijwel geen aftrekposten. Vanuit fiscaal oogpunt weinig aantrekkelijk.

Uw salaris is dus cruciaal. Wat heeft u nodig om van te leven? Maar er is nog een partij die uw salaris cruciaal vindt en dat is de fiscus. Niet voor niets is er in de wet een regeling opgenomen op grond waarvan een directeur-grootaandeelhouder een zakelijk salaris moet genieten. In de praktijk wordt dit nog wel eens uitgelegd als een minimumsalaris, maar dat is maar de halve waarheid.

Wat wel waar is, is dat de fiscus niet graag ziet dat u uw salaris te laag vaststelt en dat u de BV gebruikt om geld in op te potten. Zeker bij BV’s waar de winst grotendeels afhankelijk is van inspanningen van de directeurgrootaandeelhouder zelf (denk aan vrije beroepers, management-BV’s) heeft de fiscus sinds enige tijd een nieuw en succesvol wapen: de afroommethode genaamd.

Wat is de afroommethode? De fiscus vraagt zich eenvoudigweg het volgende af. Waarom zou iemand die in staat is om per jaar stel € 200.000 te verdienen nu genoegen nemen met een salaris van € 75.000 en de resterende € 125.000 aan een ander (lees: zijn eigen BV) gunnen?

Niks daarvan, zegt de fiscus. Die € 200.000 is kennelijk de verdiencapaciteit, de BV mag daarvan wat afromen voor kosten en de rest moet eruit als salaris. De rechter stelt de fiscus in de meeste gevallen in

het gelijk en het jasje begint te knellen.

En dus kom ik in de praktijk nog wel eens ondernemers tegen die in een kostbare BV-structuur zitten, hun adviseur inmiddels ontvolgd hebben en mij vragen of het geen tijd wordt voor een ander jasje.

Ze hebben er een klerezooi van gemaakt, en voor mij de uitdaging om ze weer in een maatpak te hijsen.

Eddy Staas - Partner bij BDO Belastingadviseurs Reageren? eddy.staas@bdo.nl of via twitter @eddystaas

Bron: MultiLease

Wat gebeurt er met de Motorrijtuigen­ belasting?

De komende maanden gaat er het een en ander veranderen met betrekking tot bijtelling en belastingen.

Auto van de zaak: bijtelling

Van Doorn sluit af met een verwijzing naar Michael Porter (Creating Shared Value): “Het nieuwe kapitalisme heeft veel meer oog voor het gezamenlijk belang en zorgt voor waardecreatie, gebaseerd op maatschappelijk belang en niet alleen op het belang van aandeelhouders. De maatschappij heeft enorm veel behoeften waar niet of onvoldoende in wordt voorzien, zoals het oplossen van vraagstukken op het gebied van milieu, gezondheidszorg, grondstoffenschaarste, scholing en werkgelegenheid.

Deze onvervulde behoeften bieden een enorme groeipotentie aan bedrijven en kunnen winstgevend zijn, indien bedrijven in staat zijn daadwerkelijk een bijdrage te leveren aan het oplossen van deze problemen.”

In het Belastingplan 2012 is onder andere de bijtelling voor de auto van de zaak aangepast. Vanaf 1 juli 2012 (en daarna jaarlijks per 1 januari) worden het 14%-tarief en 20%-tarief neerwaarts bijgesteld. Zo zal de grens van 20%-bijtellingspercentage in 2015 op 110 gr/km liggen. Ook zullen personenauto’s met een CO2-uitstoot van minder dan 50 gr/km die tussen 2012 en 2015 worden aangeschaft gedurende 60 maanden een bijtellingspercentage hebben van 0%.

BPM-belasting De BPM aanschafbelasting wijzigt ook.

Vanaf 1 januari 2012 is het BPM-percentage over de netto catalogusprijs verlaagd van 19,0% naar 11,1%. De CO2 tarieven zijn echter verhoogd en de € 500 BPM-korting uit 2011 is stopgezet. Vanaf 1 juli 2012 wordt de CO2-grens voor BPM-vrijstelling aangescherpt en komt er een 4e CO2-schijf om auto’s met een hoge uitstoot zwaarder te belasten. De dieselstraf wordt CO2afhankelijk gemaakt (€ 40 voor iedere gram boven de 70 gr/km).

Vrijstelling voor zuinige auto’s De belangrijkste wijziging in de Motorrijtuigenbelasting is dat de vrijstelling voor zeer zuinige auto’s bestaat tot 1 januari 2014. Daarna komen alleen auto’s met een uitstoot van maximaal 50 gr/km CO2 hiervoor in aanmerking. In de praktijk zijn dit elektrische auto’s, plug-in hybrides (Toyota Prius) en auto’s met een elektromotor en range extender (Opel Ampera).

Meer grip met winterbanden In Nederland rijden verreweg de meeste automobilisten het hele jaar door op zomerbanden. Toch biedt de moderne winterband ook in Nederland wel degelijk toegevoegde waarde.

Winterbanden zijn ontwikkeld om meer grip en minder slip te bieden onder winterse omstandigheden. Ten opzichte van de gewone of zomerband zijn winterbanden voorzien van een ander profiel en een andere (zachtere) rubbersamenstelling. Rubber wordt bij lagere temperaturen harder. Vanaf een bepaald punt neemt deze hardheid zulke vormen aan dat een optimale aanpassing van de band aan het wegdek niet meer mogelijk is. De extra grip van winterbanden

ten opzichte van zomerbanden bij lage temperaturen resulteert in een betere wegligging en een kortere remweg.

Wanneer heb je winterbanden nodig?

Bij temperaturen lager dan ca. 7˚C zullen winterbanden beter presteren dan zomerbanden. Het soepel blijven van de winterband resulteert in een betere grip en een comfortabelere band. Een hardere band zal – net als een harde ophanging – op slecht wegdek eerder het contact met de weg verliezen. Met name bij het rijden in de sneeuw is de winterband superieur. Sneeuw is een echte kritieke rijomstandigheid waardoor zelfs het aanpassen van de snelheid bij een zomerband niet meer helpt. Bij het rijden op het ijs presteert de winterband ook beter, maar wonderen mag je hier niet verwachten.

12

eerste kwartaal 2012

zakelijk eten Een eenvoudig stappenplan volgens mijnheer Reimers.

Mijnheer Reimers

Wie kent mijnheer Reimers niet, de altijd tiptop geklede rechterhand van chefkok Herman den Blijker? Na een professionele carrière van meer dan 40 jaar in de hotellerie – waarvan 6 jaar als directeur van vijfsterren hotel THE Grand in Amsterdam – deelt hij zijn in al deze jaren opgebouwde ervaring, kennis en inzicht graag met anderen. Op tv, in workshops, maar ook privé als hij zelf uit eten gaat. Noem het een passie; zijn streven het elke gast optimaal naar de zin te maken, daarbij de etiquette in acht te nemen zonder dat dit een keurslijf wordt. HeadLines ging bij hem te rade over de do’s en don’ts van zakelijk eten – waar moeten we op letten als we met een zakelijke relatie een vorkje willen prikken, wat kan wel en wat absoluut niet? Een stappenplan aan de hand van de meester.

Stap 1. Bij twijfel, liever een lunch.

In het algemeen geldt: ga alleen dineren bij een bijzondere gelegenheid, als er bijvoorbeeld iets te vieren valt. Het ondertekenen van een belangrijk contract of het behalen van een mijlpaal. En nodig dan ook de partner uit, want uw gast is wel een hele avond van huis. Normaliter heeft men in het bedrijfsleven de voorkeur voor een lunch: dit duurt korter, heeft een minder privé-karakter, men kan na afloop weer aan het werk en men is ’s avonds gewoon thuis. Voor een diner is het sowieso aan te bevelen met meer dan 2 personen aan tafel te zitten; de conversatie kan zo soepeler op gang blijven.

Stap 2. Welk restaurant?

Zoek iets verrassends uit. Voordat je een locatie bepaalt – zoek uit waar je gast prijs op stelt en of er iets is waar hij of zij absoluut niet van houdt. Houdt je gast bijvoorbeeld niet van vis, ga dan niet Japans eten. En ook: zoek iets origineels. Ga nooit naar zijn favoriete restaurant, want grote kans dat jouw relatie dan uitgebreid in de watten wordt gelegd door het bevriende personeel en jouw rol als gastheer/-vrouw daarbij verbleekt. Hoe je erachter komt waar je gast van houdt? Via de secretaresse, misschien wel de partner, maar tegenwoordig kun je ook heel veel informatie via sociale media achterhalen, Facebook bijvoorbeeld.

Stap 3. Het reserveren: duidelijke instructies.

Geef bij het reserveren alvast duidelijke instructies: hoe lang mag de maaltijd duren, op welke plek in het restaurant wil je zitten, kan er een parkeerplek gereserveerd worden?

En wellicht is het handig alvast aan te geven dat je graag de rekening toegestuurd wilt hebben om het gênante moment van de rekening vragen en betalen te vermijden. Dit kan ook door vooraf je creditcardgegevens door te geven en te vragen of ze de rekening discreet via de creditcard willen verrekenen en de rekening willen opsturen.

Verrassend zakelijk eten Beelden: Bart van Empelen

Meerdere huwelijksaanzoeken door Chef’s signature dish.

Solo, Gorinchem Door: Barbara Kruiswijk

Op zoek naar de perfecte lokatie om zakelijk te eten, maar dan wel een adres dat nog niet en masse is ontdekt door ondernemend Nederland. Deze queeste, we zien het als onze plicht, voert ons dit keer naar Gorinchem. Restaurant Solo van Chef Mohamed

Stap 4. Het diner: begin nooit over zaken!

Een zakenlunch mag maximaal 1,5 uur duren, instrueer de kelner hierop. Ga voor een diner uit van circa 2 tot maximaal 2,5 uur. Bestel indien mogelijk het menu van de chef; het is het visitekaartje van de kok, je kunt ervan op aan dat de bereiding niet te lang duurt en dat er met dagverse producten wordt gewerkt. En dan de gouden regel: begin nooit zelf over zaken te praten, zeker niet bij een diner. Dat is niet chique en zelfs ongepast. Zoek uit wat de hobby’s van je gast zijn en vraag daarover. Dat stelt je gast op zijn gemak en maakt hem belangrijk, en dat is één van de hoofddoelen van de avond.

El Harouchi is volgens fijnproevers een best kept secret, ook al voert hij al langere tijd

Heel fout: mobiel op tafel. Hier krijg je mijnheer Reimers echt kwaad mee: je mobiel, autosleutels of portemonnee op tafel leggen. Wat een minachting van je gast! Absoluut achterwege laten.

De eerste amuse wordt uitge­ serveerd: crème en sorbetijs van vlierbloesem met basilicumolie en lauwwarm gerookte paling.

Wat een heerlijke sensatie, deze combinatie van warm, koud, zoet, zuur, ziltig en fris.

De tweede amuse is Harira, de traditionele Noord-Afrikaanse soep, gevuld met linzen, precies genoeg korianderroom en citroensuiker. Daarbij een dadel gevuld met marse­pein en pistache. Wat een mooi contrast bij deze aardse soep, die overigens wordt opgediend in een beeldschoon kopje.

Stap 5. De rekening.

Als gezegd, ga hier zo discreet mogelijk mee om. Regel van tevoren hoe er wordt afgerekend. Zorg er in elk geval voor dat jouw gast zo min mogelijk van enige betaling merkt.

En leg dus nooit open en bloot geld op tafel, al dan niet met fooi erbij – gênanter kan bijna niet…

Mijnheer Reimers wenst u een genoeglijk samenzijn!

een Michelin-ster. We zijn erg benieuwd naar wat we aantreffen.

Het strak ingerichte restaurant, met aparte loungeruimte en bar, is uitnodigend door de grote sfeervolle boeketten, de comfor­ tabele stoelen en kleine details als de zachte kussentjes en Marokkaanse accenten. Neem de dieppaarse muren, als aubergines bijna, pilaren bezet met fluweel

‘ Een kunstenaar in de keuken. (…) Weergaloos!’ en mozaïek, kleine olielampjes, de oosterse schaaltjes voor zout en peper op het smetteloze witte linnen en de subtiele geur van vlierbloesem en rozenwater.

De toon is gezet voor een lunch vol mystiek en bijzondere smaken.

Tafelgenoot Bart is hier kind aan huis en heeft mij al verteld van de uitzonderlijke smaakcombinaties van Mohamed. We willen zoveel mogelijk proeven en genieten en kiezen voor het Menu du Chef.

eerste kwartaal 2012

Solo heeft u nodig Niet lang na onze recensie hoorden we dat Mohamed El Harouchi een ernstig auto-ongeval heeft gehad.

In de vroege ochtend van 25 november is hij met zijn auto van een dijk bij Gorinchem gereden. Het goede nieuws is dat Mohamed inmiddels van de Intensive Care af is. Het ziet er naar uit dat hij lang zal moeten revalideren.

Het restaurant is in veilige handen bij Sous-Chèf Gerrit van den Berg. De paletten en smaken van Mohamed zitten in zijn vingers en in zijn hoofd. Op de momenten dat het leven hard en meedogenloos is, kunt u de mensen van Solo helpen door er gewoon eens heerlijk te gaan eten.

13

Bovenop het nieuws NJU Hockenheimer

Wat doe je met oude tijdschriften die je -omdat er iets interessants in staateigenlijk nog even wilt bewaren? Daar zit je op als een vorst.

€ 128,50 via

AGENDA

orphansocks-shop.nl

Het menu vervolgt met rauwe zeebaars met witlof, paling, lavendel, Vadouvan-olie en sereh-saus.

Een fijn, fris gerecht met een hint van citroen en een vleugje lavendel. Opnieuw een bijzondere en zeer geslaagde combinatie.

Dan komt de Pastilla, gevuld met gestoofde kip. Kardemomsuiker, kaneel en kaneelolie, pompoen crème en pruim in sherry gemarineerd. De kip wordt in een grote ketel gestoofd tot hij van het bot valt. De zoete smaken van kardemom en kaneel vullen de pompoencrème prachtig aan. We voelen ons de koning te rijk – mede door de uiterst attente maar nooit opdringerige bediening.

En dan… de Chef ’s signature dish komt ter tafel. Gegrilde tongfilet met knolselderijmousseline, paddenstoelen, babyprei, truffel en knoflooksaus. Werkelijk boterzachte tongfilet, knapperige paddenstoeltjes, tongstrelende mousseline en dan net zo’n zweem van truffel. Een gerecht zo diep en

rijk van smaak. Chef Mohamed heeft verschillende huwelijksaanzoeken gekregen, alleen al om dit overheerlijke gerecht. En we kunnen ons daar alles bij voorstellen.

Wat volgt is een dessert amuse van hangop en karamel. Het devies luidt: van onder naar boven uitlepelen. Hemels, hemels. Zoet, fris met een ongekende romigheid.Het Marokkaans pannenkoekje met noten, een randje appelmoes en vanille olie is machtig maar heerlijk. Als laatste de Cremeux van chocolade, gesuikerde pistache, vanille olie en yoghurt pepermuntijs. Een volle chocoladesmaak met als tegenhanger het pepermuntijs. Weergaloos.

Puur proeven en genieten Chef Mohamed is een kunstenaar in de keuken. Elk gerecht heeft zoveel smaaklagen, niets overheerst, de ingrediënten en kruiden vullen elkaar aan.

De opmaak van de borden vormt een welkome afwisseling met wat

Beelden: Bart van Empelen

je in veel andere restaurants ziet, waarbij de borden worden versierd met een straatje van bloempjes, reepjes groenten en een druppeltje saus. Niets van dit alles bij Mohamed, bij hem gaat het om puur proeven en genieten van mooie smaken. De Chef gebruikt alleen de beste producten voor zijn gasten. Solo is zowel privé als zakelijk een absolute aanrader.

“Ik denk dat Nederland niet echt een zakelijke lunchcultuur heeft.

Anders dan in België, waarbij uitgebreid getafeld wordt om gesloten deals te vieren. Naar Solo komen mensen speciaal toe, met vrienden of familie. Ze nemen de tijd om uitgebreid te genieten van

de smaken en de sfeer. Er worden bij ons niet veel zakelijke lunches gehouden. Is dit wel het geval, dan kan men bij de reservering aangeven dat het een zakelijke lunch betreft. Wij houden dan strikt de gewenste tijd in de gaten voor onze gasten. Ook in een uur kun je het je gasten naar de zin maken en ze laten genieten van verrassende smaken. Iedereen is van harte welkom in Solo, ook de zakenman of -vrouw met wat minder tijd.”

Restaurant Solo Zusterhuis 1-2 4201 EH Gorinchem Tel. 0183 – 6377900 restaurantsolo.com

‘The Next Web Conference 2012’ 25 – 26 – 27 april Amsterdam thenextweb.com

‘An Innovative Truth IV’ Duurzame ICT & Energie congres, Beatrix Theater 20 juni 2012 Utrecht. aninnovativetruth.nl

14

eerste kwartaal 2012

‘Opkomst flexibilisering arbeidsmarkt is onstuitbaar, maar ook meedogenloos’ Michael van der Velden, Adviseur Andersson Elffers Felix Door de eurocrisis loopt de Nederlandse economie averij op. Adviseur Michael van der Velden van het adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF) verwacht schrale jaren, maar wil beslist niet de doemdenker uithangen. De veranderingen die nu in de arbeidsmarkt plaatsvinden als gevolg van die economische tegenwind bieden volgens hem ook kansen voor de zelfstandige professional.

De avond na het gesprek stuurt Michael van der Velden een ‘nabrander’ per e-mail, zoals hij dat zelf noemt. Het gesprek is eerder die middag onder andere gegaan over de grote groep zzp’ers die noodgedwongen voor het zelfstandig ondernemerschap hebben gekozen, omdat ze na een reorganisatie zijn ontslagen.

De letterlijke tekst van de e-mail: ‘Onder de niet-vrijwillige zzp’ers heb je de overlevers en de minder zelfredzamen. De zwakkeren in de samenleving behoren tot die laatste groep.

Daar zit mijn nabrander. In een samenleving, die meer gebaseerd is op individuele verantwoordelijkheid, komt deze groep extra onder druk te staan.

De (onstuitbare) flexibilisering van de arbeidsmarkt heeft een keerzijde. Hij is meedogenloos voor de kwetsbare groepen.’

Deze nabrander is een vervolg op de vraag wat zijn eerste reactie is op het begrip zzp’er/ zelfstandige professional. Zijn antwoord was eerder die dag ‘verborgen werkloosheid’. “Het aantal zelfstandige professionals is de afgelopen jaren explosief gegroeid. Maar daar zit veel verborgen werkloosheid bij, omdat ze zijn ontslagen. Mijn reactie op zzp’en is ook ‘een hoop leed’, omdat ze zichzelf tegen te lage uurtarieven wegzetten. Ze bouwen daardoor onvoldoende of geen pensioen

op en hebben meestal ook geen ongevallenverzekering.

Deze groep zzp’ers noem ik uitgestelde verschraling van de verzorgingsstaat. Je moet dit werk uit overtuiging doen, niet tegen wil en dank.”

‘We zullen er doorheen moeten’ Van der Velden heeft recht van spreken. Al meer dan 21 jaar werkt hij als adviseur voor bedrijven en (overheids-) instellingen om daar complexe vraagstukken tot een goed einde te brengen en is hij verantwoordelijk voor het genereren van zijn eigen werk.

Het interview vindt om die reden niet plaats op het kantoor van Andersson Elffers Felix in Utrecht, maar bij klant Woonstad Rotterdam, waar hij betrokken is bij de realisatie van een toekomstbestendig woon/ zorg-complex voor ouderen.

In twee decennia heeft hij de arbeidsmarkt zien veranderen.

“De flexibilisering van de arbeidsmarkt is onomkeerbaar en de emancipatie van de mens ook. Mensen willen en zullen veel meer zelfstandig hun boontjes doppen. Persoonlijk ondernemerschap vloeit de samenleving in. De roep om flexibiliteit en de ervaring met flexibiliteit nemen enorm toe.

Tien jaar geleden moest je nog uitleggen dat je voor jezelf wilde

werken in plaats voor een bedrijf.

Het is een onomkeerbaar proces waar goede kanten en minder goede kanten aan zitten. De ontwikkeling van de zzp’er, of zoals we het steeds vaker noemen de zelfstandige professional, heeft naar mijn mening heel sterk te maken met de ontwikkeling van de conjunctuur. Mijn pessimisme heeft te maken met de economische dip. Onze economie zit nu op een niveau van 2006.

Ik denk dat we door de eurocrisis en het daardoor teruglopende vertrouwen naar een niveau gaan van de jaren 1998/2001. Nog goed, maar minder dan nu. Het worden daardoor magere jaren voor de zelfstandige professional.

Er is heel veel aanbod, omdat het credo bij werkgevers is dat met minder mensen in vaste dienst meer moet worden gedaan. Maar het aantal opdrachten loopt niet evenredig op. Sterker, het wordt minder en de prijzen staan ook nog eens onder druk. We zullen er doorheen moeten!”

Paradigmaverschuiving Op de vraag of dit doemdenken is, valt hij een fractie van een seconde stil. Maar zegt dan resoluut ‘nee’. “Ik behoor tot de stroming die zegt dat je het niet meer kunt voorspellen op dit moment. Modellen werken niet meer. Het is echt onmogelijk om te zeggen dat een markt die of die kant opgaat. Ik twijfel

op dit moment sterk aan alle modellen die de economen gebruiken. Er voltrekt zich nu een paradigmaverschuiving, waardoor de parameters waarop die modellen zijn gebaseerd niet meer werken. Volgens mij moet je in scenario’s denken: De komende jaren wordt het minder, in allerlei gradaties. We hebben decennialang deze samenleving gebouwd op groei, dat wordt nu doorbroken. Kijk naar een sector als projectontwikkeling/bouw, die is alleen maar ingericht op groei.

Dat werkt niet meer. Ik geloof veel meer dat we een economisch duurzame samenleving moeten inrichten die ook in periodes van geen groei overeind blijft.”

Revolutie in de zorg In de rust van zijn-werkkamerbij-de-klant passeren de beroepen die nu al door zzp’ers worden uitgeoefend. Van der Velden is enthousiast over werkers die onder eigen vlag varen. Als die zzp’ers zouden stoppen, ontstaan forse problemen op bouwplaatsen, in computercentra en in de zorg. Het zijn de busjes met zelfstandigen, bijvoorbeeld de metselaars en de timmerlieden, die elke dag weer naar de bouwplaats rijden. In de tijd dat er tekorten zijn op de arbeidsmarkt ontstaan dit soort zelfstandige beroepsgroepen. Ze kunnen op eigen houtje meer verdienen dan in dienst van

eerste kwartaal 2012

‘Je moet dit werk uit overtuiging doen, niet tegen wil en dank.’

15

Wie is Michael van der Velden?

Michael van der Velden (1963) studeerde de vrije studie­ richting bedrijfskunde aan de UvA. Hij werkt vanaf 1990 bij het in Utrecht gevestigde adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF). Zijn specialismen liggen op het gebied van fusies, bouwen en wonen, zorg, openbaar bestuur/gemeenten, vernieuwingstrajecten en turnaround van organisaties.

Van der Velden noemt zichzelf vooral een ‘matcher’. Hij is lid van het bestuur van Raad van Organisatie Adviesbureaus (brancheorganisatie ROA) en lid van het bestuur van Dansgroep Amsterdam. Michael van der Velden verzorgt de vaste column ‘Tegen het Licht’ in het tijdschrift ‘Management en consulting’ over vakethische kwesties en de toepassing van de Ooa/ROA gedragscode in het organisatieadvieswerk. Hij heeft daarnaast enkele publicaties op zijn naam staan over woningcorporaties, zorg, vastgoed en gemeentelijk beleid. Deze zomer verscheen het boek dat hij samen met Jan Wachtmeester schreef ‘100 jaar organiseren’ over de geschiedenis van het organisatieadviesvak in Nederland.

Beelden: Bart van Empelen

een baas. “Dit zijn de mensen die het uitgevonden hebben.

Je ziet dat nu ook in de zorg.

Het personeelstekort maakt het voor mensen gemakkelijk om voor zichzelf te beginnen. Er is toch werk genoeg. De regering schrijft in de beleidsvoornemens voor de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten), dat het de zzp’er makkelijker gemaakt gaat worden om toe te treden tot die zorgmarkt. Dat is een goede zaak. Het geeft de zorg de flexibiliteit die het nodig heeft.

Het is veel goedkoper, daardoor kan de kwaliteit van zorg vooruit gaan. Voor de zorginstellingen ontketent dit overigens een revolutie. Zij zullen straks (op prijs) moeten concurreren met de medewerkers die ze nu nog in dienst hebben.”

Hij pakt een leeg vel papier om de kanteling van ons werkzame leven te schetsen. Door deze trend zal de arbeidsmarkt verder flexibiliseren en nog meer ruimte creëren voor de zzp’er. “Vroeger was ons leven en de samenleving grofweg verdeeld in de eerste 25 jaar leren/studeren, dan 40 jaar werken en de rest van je leven rusten. Zo is onze samenleving opgebouwd: In 40 jaar werken aan je pensioenopbouw.” Hij tekent drie compartimenten.

“Waar gaat het heen? Dat wordt gekanteld. We gaan naar een ordening van de samenleving waarin je in alle levensfases leert,

werkt en rust. Het opnemen van een sabbatical gaan we gewoon vinden. We gaan het heel normaal vinden als je op je 45ste drie dagen werkt en twee dagen studeert. We moeten namelijk veel langer doorwerken, en dat kan niet in het tempo dat we nu in die 40 jaar doen.

Flexibilisering is een voorwaarde voor deze kanteling. Door deze ontwikkeling komt er meer ruimte voor die zelfstandige professional, omdat namelijk de structuur van bedrijven en de interne arbeidsdeling moet worden aangepast. Wat opgaat voor de vaste medewerker gaat in het nieuwe model zeer zeker ook op voor de zelfstandige professional: ‘Gij zult leren, anders overleeft gij niet’.”

Professionals, met een hoofdletter P Zijn ervaring als vennoot van het adviesbureau Andersson Elffers Felix met zelfstandige professionals is louter positief.

“Ik ontmoet mensen die serieus met hun vak omgaan. Ik ontmoet mensen die doorhebben dat ze een prestatie moeten leveren. Ik ontmoet mensen die zich aan hun afspraken houden. Ik ontmoet mensen die op tijd leveren en hun werk is van hoog niveau.

Zelfstandige professionals zijn Professionals, met een hoofdletter P. Als je zaken doet met een anoniemer bedrijf is dat weleens

anders.” Van der Velden geeft en passant een advies om als zelfstandige professional niet alles klakkeloos aan te nemen wat de potentiële opdrachtgever vraagt.

“Ga niet aan de slag als je de vraag niet snapt, of als je vindt dat het de verkeerde vraag is. Je hebt dan de verantwoordelijkheid om dat aan de kaak te stellen.

Een slechte opdrachtnemer levert gewoon iets en stuurt dan de factuur. Ga dus nooit aan de slag als je niet exact weet wat de opdrachtgever nodig heeft.

Je bent een betere professional als je moeite doet om de vraag achter de vraag te onderzoeken.

Waarom stelt hij mij die vraag?

Waarom heeft hij dat nodig?

Wat gaat hij er straks mee doen?

Investeer in de vraag achter de vraag, dat vind ik een voorwaarde voor het leveren van kwaliteit.”

Om in deze komende periode van tegenwind toch vooruit te komen, is naast aanwezigheid in sociale media een ‘levend’ netwerk van groot belang, meent Van der Velden. Hij hamert op zichtbaarheid: “Ga publiceren, dan word je zichtbaar in het debat. Je wordt dan benaderd vanwege die expertise. Hoe ik dat doe? Door artikelen te publiceren en te spreken op congressen. Alle kennis en ervaring die ik daarmee opdoe, verwerk ik weer in het bestaande werk. Tip: gebruik het bestaande werk voor de verdere uitbreiding van je netwerk door je te laten zien.”

Regisseer je schouderklopje Op de valreep van het gesprek heeft hij nog een verrassende stelling: de zzp’er moet zijn eigen immateriële beloning regelen.

Het leven van de zzp’er kan eenzaam zijn. Hij behoort niet tot het sociale systeem van de werkgever, tot de groep. Dat heeft een keerzijde, meent Van der Velden: “We weten al lang dat de immateriële beloning belangrijker is dan de materiële. We hebben allemaal complimenten nodig, dus ook een zelfstandige. Het is goed voor de psyche. Nee, een mooi overhemd van Paul Smith als troostkoop helpt niet. Een snel betalende opdrachtgever ook niet. De waardering van de ander en het gevoel dat je er bij hoort is veel belangrijker. Hoe je dat doet? Op het moment dat de opdrachtgever tevreden is, moet je even vragen hoe het gaat. Evalueer op zo’n moment je project. Je krijgt dan je complimenten. Die motivatie heb je nodig. Het is vitamine, zuurstof.”

16

eerste kwartaal 2012

Wessel Bakker, Directeur Eigenaar BoonenBakker De consumptie van koffie loopt in kilo’s per hoofd van de bevolking weliswaar terug, de kwaliteit van de koffie gaat met sprongen vooruit.

Italiaanse koffiespecialiteiten kennen steeds minder geheimen en -ook op kantoor- is een cappuccino uit de machine steeds meer regel dan uitzondering.

We praten met Wessel Bakker.

Derde generatie van een geslacht koffiekenners en -liefhebbers.

Wessel is sinds 2000 directeur/ oprichter van Euroquick. Euroquick heeft een prachtig assortiment machines waar de echte liefhebber likkebaardend naar kijkt.

De door journalist Wouter Klootwijk terecht geroemde

onverwoestbare espressomachines van Quick Mill, de prachtige Art Deco-kunstwerken van het Italiaanse Elektra en de Spaanse machines -ook voor de horeca- van Ascaso. Samen met zijn vrouw Marjolijn van Heeswijk zet Wessel, sinds begin van dit jaar, met de oprichting van BoonenBakker een familietraditie van drie generaties voort.

“Koffie stroomde als eerste door het bloed van de vader van mijn moeder.

Jiles (Jelle) Boon. Hij werkte zich op tot eigenaar van de Internationale Katoenmaatschappij Van Velzen.

Zij importeerden groene -ongebrande- koffiebonen. Jelle maakte lange reizen naar Brazilië en Angola en was in de winter altijd bruiner dan wij in de zomer.

Beeld: Bart van Empelen

Voor de lezers van Headlines heeft Boonenbakker een speciale aanbieding

BoonenBakker: De zwarte motor Koffie is de kickstart van de dag. Koffie is warm, het bevat cafeïne. De concentratie is opeens terug, het nieuwe inzicht wordt bijna op een schoteltje aangereikt. Op kantoor is koffie een sociaal en zakelijk bindmiddel. Koffie is de redding voor vrijwel elke stroeve vergadering. Bij de koffiemachine is de toon van het gesprek heel anders dan op andere plekken binnen het bedrijf en misschien worden juist daar de belangrijkste beslissingen binnen de onderneming genomen.

‘Twee maal 250 gram bonen naar keuze, gemalen koffie of ESE Servings. We doen daar 5 samples bij van de wereldberoemde thee van Harney & Son. Voor € 14,95 inclusief verzendkosten.’ De banner staat op de voorpagina van www.boonenbakker.nl

eerste kwartaal 2012

17

Het bedrijf van de toekomst in de gig economy: Mijn vader, Cock Bakker, begon zijn carrière in 1970 bij Van Velzen in Rotterdam. Later, vanaf 1979, hielp hij Illycaffè in Noordwest Europa op de kaart te zetten”.

“Als kind van Boon en Bakker heb ik samen met mijn vrouw heel lang gezocht naar een koffie die ons kwalitatief echt overtuigde én nog niet geïmporteerd werd in de Benelux. Na lang zoeken, reizen naar de landen in het Middellandse zeegebied en heel veel ruiken en proeven vonden we DibarCafé. Een door de familie Marcilla gebrande koffie uit Barcelona. Een met heel veel liefde gemaakt product. We hebben echt het idee dat ieder blik even door de handen van de familie gaat voor wij het toegestuurd krijgen”.

Wij signaleren in alle markten een verdere behoefte naar een betere kwaliteit koffie. Het kopje koffie langs de weg is -gelukkig- niet meer te vergelijken met dat van een paar jaar geleden, thuis malen steeds meer van onze klanten hun bonen zelf, in de horeca zien we Starbucks de Nederlandse markt betreden en steeds meer leuke espressobars waar hele mooie koffie’s worden geserveerd. Ristretto, Latte Macchiato.

The Fuzzy Firm Door internet, mobiele communicatie en sociale media spatten industrieën en organisaties uiteen in netwerken van hyperspecialisten. Weinigen hebben nog een vaste baan, de meesten werken op projectbasis. Er bestaat straks geen vastomlijnde organisatie meer. Werkers hebben een portefeuille met klussen die soms drie maanden, maar ook net zo makkelijk drie jaar kunnen duren.

Organisatieadviseur en onderzoeker Arjan van den Born noemt deze ontwikkeling de gig economy en schreef een boek over de nieuwe bedrijfsstructuur, The Fuzzy Firm. Er blijven alleen creatieve handelingen over die worden uitgevoerd door hyperspecialisten. Voor deze handelingen is innovatie en creatie nodig die op projectbasis moeten worden uitgevoerd. Een goed ingericht sourcing-proces is misschien wel de belangrijkste bron van concurrentievoordeel in de netwerkeconomie.

Beeld: fotostudioziezo.nl

Op kantoor zien we ook een duidelijk betere kwaliteit. De grote glazen potten die veel te lang door stonden te koken zijn gelukkig weg.

Professionele machines voor hoge volumes koffie zoals die van Ascaso zijn nu echt betaalbaar geworden.

Met het gebruik van ESE servings van DibarCafé krijgt de gebruiker een exact afgepaste hoeveelheid gemalen espressokoffie. In een papieren houder die perfect te recyclen is.

Arjan van den Born (42) heeft veel ervaring met grote reorganisaties, ondermeer bij PWC en IBM. Sinds 2006 is hij zelfstandig onder­ nemend organisatie­ adviseur. Hij is gepromoveerd op zelfstandig onder­nemers en doet

Historie

op veel gebieden

1973. De geboorte van

onderzoek naar deze

‘BoonenBakker’.

Geboren in de zomer van 1973.

Zoon van moeder Boon en vader Bakker. Al snel liefkozend de kleine BoonenBakker genoemd. Vanaf zijn geboorte al uitgerust met een bijzonder smaakgevoel. Het moest vooral erg lekker zijn.

Grootgebracht met het geluid van een fluitende waterketel en een malende koffiemolen vormden zich de kritische eigenschappen die vandaag de basis zijn voor een onderneming van zorgvuldig geselecteerde kwaliteitsmerken.

www.boonenbakker.nl

sterk groeiende groep in Nederland. Dit leidde tot het boek ‘The Fuzzy Firm’, dat in de lente ‘Out of the box’ en ‘crowd sourcen’

Van den Born daagt de lezer uit om ‘out of the box’ naar werk en organisatie te kijken. De gig, jargon voor project, is altijd eindig.

Daarom neemt een bedrijf daar geen vaste medewerkers voor in dienst, maar worden succesvolle zelfstandig ondernemers aangetrokken. Het bedrijf zoekt de beste mensen die op dat moment beschikbaar zijn. Zij worden op hun kracht ingezet. Dit is innovatief en bovendien lean and mean.

Een voorbeeld is The Hub, een flexibel kantoor waarbij wereld-

wijd mensen zich aansluiten, gedreven door sociale innovatie en crowd sourcing. Uiteraard blijven ook vaste medewerkers nodig die mede de cultuur van het bedrijf uitdragen. Maar de vaag omrande organisatie, ofwel The Fuzzy Firm, wordt in de nabije toekomst de regel.

Succesfactoren

Vak­man­schap, loyaliteit en respectvol samenwerken zijn de kernmerken voor mensen die succesvol worden in The Fuzzy Firm. Gespecialiseerde kennis­ professionals werken op basis van

volledig vertrouwen en integriteit samen aan een project. Deze hyperspe­cialisten zullen de generalisten wegconcurreren. Verder geeft Van den Born de hyperspecialisten tips, onder andere: focus op twee kernspecialiteiten die met elkaar te maken hebben.

Bijvoorbeeld een ERP-specialist die ook heeft geleerd CRMadviezen te geven. Van den Born noemt dit de ‘oorbelstrategie’.

uitkomt. Wil je op

Zorg daarnaast voor een groot netwerk. Zelfstandige professionals met deze kenmerken maken de beste kans op een nieuwe gig.

redactie@

de hoogte worden gebracht zodra Fuzzy Firm uitkomt?

Stuur dan een e-mail met je gegevens naar

headlinesjournal.nl

Bewegen in de baas z’n tijd

19

COLOFON

eerste kwartaal 2012

Headlines is een periodieke uitgave en wordt verspreid in controlled circulation.

Headlines richt zich specifiek op Zelfstandig Professionals in Nederland en hun opdrachtgevers. Artikelen uit Headlines of gedeelten daarvan kunnen alleen worden gebruikt met bronvermelding. Ook een gratis abonnement?

Wie op zaterdag- of zondagmiddag wel eens de Eerste Hulp-post van een ziekenhuis heeft bezocht, weet dat sporten niet altijd be­vorderlijk is voor de gezondheid. Toch blijken sportende werknemers, als je alle plussen en minnen optelt, uiteindelijk meer op te leveren dan ze hun werkgever kosten. Veel meer zelfs!

Honderden miljoenen euro’s voordeel per jaar Recent onderzoek van TNO en PwC in opdracht van het Diabetes Fonds en het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) becijferde dat als werknemers meer bewegen en sporten, de opbrengst voor onze maatschappij tussen de 380 tot 930 miljoen euro per jaar kan bedragen.

Sporten gaat dan weliswaar gepaard met een relatief hoog blessurerisico, dit wordt ruimschoots gecompenseerd doordat sportende werknemers gemiddeld veel minder verzuimen dan hun niet-sportende collega’s. Bovendien zijn sporters gemiddeld langer inzetbaar, communiceren zij beter met collega’s, hebben ze een betere binding met het werk en zijn zij over het algemeen productiever.

Uit Amerikaans onderzoek blijkt iedere geïnvesteerde dollar in bewegingsprogramma’s daarbij tussen de 2,5 en 5 dollar op te leveren aan productiviteitsverhoging en besparing op ziektekosten.

Lasersquash, Mailfiets of gewoon ouderwets traplopen?

Dr. Vincent Hildebrandt van TNO die samen met PwC het bewegingsonderzoek uitvoerde: “De voordelen van sportende werknemers zijn bekend en veel bedrijven bieden al op de één of andere manier een sportprogramma aan, vaak in de vorm van bedrijfsfitness. Toch komt hiervan in de praktijk uiteindelijk vaak maar weinig terecht. Veel werknemers hebben naast hun werk zo’n druk privéleven, dat het ze niet lukt tijd vrij te maken om te sporten. Het blijft vaak bij een paar sessies per maand.

Daarom pleiten wij ervoor om juist op de werkvloer meer beweging mogelijk te maken.

Heel laagdrempelig is natuurlijk fietsen naar het werk of een wandeling maken in de lunchpauze.

De overheid geeft daarbij een extra zetje in de rug door belastingvoordeel te bieden op de aanschaf van fietsen via de werkgever. Om te voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, moeten werknemers minimaal 5 dagen per week 5 km/u wandelen of 16 km/u fietsen. Om te voldoen aan de zwaardere Fitnorm moet er drie keer per week minimaal 20 minuten lang intensief gesport worden.

Meldt u zich dan aan via www.headlinesjournal.nl

Hoofdredactie Barbara Kruiswijk Redactie Marinelle van Baarsen HeadFirst BV

Meer traplopen zoals gepropageerd in De Traploopweek is een ander goed voorbeeld van hoe bewegen in het normale werkritme ingepast kan worden. Tijdens deze week worden werknemers gestimuleerd om de trap te nemen in plaats van de lift. Daarin zit ‘m vaak de kneep: hoe zorg je ervoor dat de gezonde route de ‘gemakkelijke’ keuze wordt?

Bart van Empelen ChuckNance

Maar er zijn in dit digitale tijdperk natuurlijk nog talloze andere, leuke manieren om te bewegen, als alternatief voor de bekende tafeltennistafel. Denk bijvoorbeeld aan de Wii-spelcomputer. Verder hebben wij, in samenwerking met Laserpromotions, de nieuwe kantoorsport Lasersquash ontwikkeld.

Daarbij lichten in willekeurige richting laserstralen op. De spelers moeten met hun laserstick zoveel mogelijk stralen raken en verdienen punten bij elke aanraking. Een potje Lasersquash duurt twee minuten en kan gemakkelijk tussen de werkzaamheden door gespeeld worden. Met e-mails en het bijhouden van de competitiestand op internet worden werknemers gestimuleerd tegen elkaar te spelen. Het blijkt overigens nog best lastig voor werknemers om zo’n spel in de dagelijkse routine in te bouwen.

Hans Lemm Lemm en Ten Haaf/B2B

De enige manier is om dit structureel in je dagelijkse werkschema in te plannen en je hier ook aan te houden! Ook de Mailfiets is een innovatie die op het werk inzetbaar is.

Wij hebben onderzocht welke activiteiten een kantoorwerknemer nog kan uitvoeren, al rijdend op een hometrainer. Het wegwerken van de mail, voor velen een belangrijke en tijdrovende dagelijkse bezigheid, blijkt prima te gaan. De uitdaging voor de toekomst is nu hoe we werknemers kunnen verleiden hun mail structureel op de fiets te doen. Als dat lukt hebben we een grote stap voorwaarts gemaakt.”

Peter Keijzer L&DJ Maarten Jansen Lemm en Ten Haaf/B2B

Margreet Poolman L&DJ Eduard Voorn L&DJ Eindredactie Barbara Kruiswijk Hans Lemm Projectmanager Jannice Daha Lemm en Ten Haaf/B2B Opmaak dock43 Lemm en Ten Haaf/B2B Fotografie Bart van Empelen Raymond Taudin Chabot Johannes van Camp Fotostudio Ziezo Druk Rien Bakker Print Productie Voor meer informatie of reacties op artikelen ga naar www.headlinesjournal.nl

Open en bloot.

HeadFirst introduceert een open, online marktplek voor tijdelijke capaciteit.

Dankzij intuïtief te gebruiken, geavanceerde zoeklters vind je elkaar in een klik. Dat spaart tijd, gedoe en ook geld. HeadFirst Select. Het is tenslotte 2012. www.headrst.nl/select