Knopenfabriek by Jan Taco Gussinklo,te

Notities bezoek Button Fashion BV 28 augustus 2008

Via de mail en telefoon heb ik enige malen contact gehad met Eddy Koelewijn. Dat heeft geresulteerd in een afspraak in Veendam. Er bestond wel enige urgentie omdat Eddy binnenkort een andere functie aanvaardt. Op 28 augustus 2008 ben ik dan ook richting Veendam gegaan. Op een bedrijventerrein (Phoenixweg) trof ik daar het onderkomen van de Button Fashion BV. Bestaande uit een ouder bedrijfspand met daarnaast een Nissenhut.

Ik werd bijzonder prettig ontvangen door Eddy Koelewijn. Samen met zijn broer werkt hij inmiddels 16 jaar in het bedrijf. Zij hebben de zaak voortgezet van vader. Eddy heeft oorspronkelijk Franse taal- en letterkunde gestudeerd. Als jongeman heeft hij al vakantiewerk in het bedrijf gedaan. Vanaf 1992 is hij ingeschakeld. Zijn broer is meer de man van de praktische organisatie. Uiteraard heb ik ook mijn achtergrond en interesse toegelicht. Ik kreeg toestemming om foto's te maken, waarvan ik uitgebreid gebruik heb gemaakt. Het bedrijf is in 1875 gestart. Omdat de vervening wegviel had het bedrijf een duidelijke functie. Eigenlijk vergelijkbaar met Spakenburg waarbij na de drooglegging van de Zuiderzee de knopenindustrie een belangrijke plaats innam. Aardgasbaten uit Slochteren hebben een stimulerende rol gespeeld. De steennoot stond eerst centraal.

In kantoor op de kast staat een stopfles met steennoten en daarnaast enkele andere flessen met steennoten in verschillende verwerkingsstadia.

Deze steennoot komt uit Zuid- Amerika. Wordt in pakjes gesneden en gefreesd. Het zijn thans zeer prijzige producten. De fabriek opereerde reeds sinds 1875, vader Willem Koelewijn is in 1963 aangesteld door Hollandsche Knoopenfabriek te Spakenburg als bedrijfsleider.

Deze had voordien gewerkt als calculator op de knopenfabriek te Spakenburg. Voor moeder was de verhuizing naar Groningen geen kleinigheid. In 1978 heeft de vader het bedrijf overgenomen toen Spakenburg dit wilde afstoten. Iedereen verklaarde hem voor gek. Hij heeft het voortgezet en overgenomen samen met toenmalige vertegenwoordiger van Spakenburg dhr. Cees van Blarcum. Het was vaak wel moeilijk omdat destijds de confectie naar de lagelonenlanden verdween.

Men heeft radicaal het roer omgegooid en de aandacht gericht op de kleinvak groothandel in bandjes en stoffen. Er kwamen specifieke collecties voor deze branche. Er was een agent in Engeland. Frankrijk, Spanje en ItaliĂŤ werden destijds nog niet bezocht door de heer Van Blarcum. Zestig procent van de afzet ging naar Nederland. Inmiddels is het vooral Duitsland en ScandinaviĂŤ. Destijds was er in Putten de Knopenfabriek Nederland (120 man), Holland Buttons in Nijkerk. Deknofa in Deventer, die rechtstreeks aan de detailhandel levert, een bedrijf in Rhenen en ten slotte kleinere fabriekjes in Amsterdam waar hier en daar een apparaat stond. Na de brand is Spakenburg gefuseerd met Holland Buttons. Het ging toen toch al slecht. De markt is er altijd een van ups and downs geweest.

Groningen had veel confectie vooral Herenartikelen. Dat is helemaal weggevallen evenals Twente. De Zelfmaakmode kwam in de jaren 70 in zwang. Niet altijd was daarbij de Knopenindustrie in het voordeel vooral toen een poos bijvoorbeeld metalen knopen in de mode kwamen. Tot 1991 ging het goed maar later zakte de mark in. Het was een kwestie van overleven. Van 1992 tot 1997 ging het nog redelijk. In 1998 vond terugloop plaats. Er is sprake van een verdringingsmarkt. In 1999 kwam op suggestie van een klant uit Rotterdam een zelfbediening product tot stand. Immers in deze branche gaat het steeds om kleine bedragen. In 1992 is Eddy naar de Verenigde Staten geweest voor een werkbezoek. Er was daar altijd al veel gebruik van caseïne. Door wegvallen van de concurrentie werden de contacten met de Verenigde Staten steeds beter. Er ontstond een samenwerking. Een derde van de productie ging naar de Verenigde Staten naar de firma Blumenthal.

Een Stapling machine (om knopen op kaarten te "nieten") was reeds jarenlang in Amerika in gebruik en in 1999 geïntroduceerd alhier. In Leeuwarden was een Caseïnefabriek die caseïne sheets maakte. Buttons Fashion en Knopenfabriek Nederland waren wel geïnteresseerd in voortzetten van deze fabriek. Er werd een afdeling overgenomen onder de naam Cornu.

Het zou gaan om nieuwbouw. De naam Henk van Elten valt en Manassen. Toen het op een akkoord uitkwam kwam echter Holland Buttons in de problemen en viel dus een pijler weg. In 1996 ging ook nog eens de Knopenfabriek Nederland failliet. Dan zou het alleen nog maar op Veendam terecht komen. Er volgde een doorstart van Cornu door Button Fashion BV in 1996 onder de naam MIBUPRO (milk button products) tot 2000 (na overname Button Fashion BV door Blumenthal) destijds verkocht aan bedrijfsleider van MIBUPRO dhr. Van der Meulen. Is echter door conflict met zijn private financier niet goed gegaan en in 2001 geliquideerd. Uiteindelijk is men uitgekomen in ItaliĂŤ bij Grem olith en er zijn goede afspraken tot vandaag de dag toe.

In 1999 is Blumenthal is eigenaar geworden van Button Fashion BV. Eddy ziet vooral veel in concepten. Het is hem duidelijk dat de Europese markt andere eisen stelt dan de Amerikaanse. Hij heeft een nietmachine (Ka- Jinker) overgenomen vanuit de Verenigde Staten (liep daar niet) en dat wordt nu met veel succes hier op de markt gebracht. Daarmee kunnen knopen worden vastgezet op kleding. Eddy demonstreert dit.

De branche is sterk seizoensafhankelijk. Voorraden zijn kostbaar. De knopen zijn bijzonder duur.Dus terugbrengen van de voorraad is een belangrijk punt. Niet alleen knopen worden gemaakt maar tevens handtasbeugels en stoffen. Ook worden fournituren gemaakt Gebruik wordt gemaakt van meerdere groothandels per land. Echter voor concepten als getoond één groothandel per land in de hobbybranche en één groothandel per land in de fourniturenbranche (dus 2 per land).

Het bedrijf valt of staat met innovaties. Eigenlijk moet je elke maand wel met wat nieuws komen. Jaarlijks moet je wel met een goede klapper komen.In Borne zit een dame die geregeld demo's verzorgt op beurzen. Andere manieren om de klanttevredenheid te meten zijn er niet. Na vertrek van Eddy volgt een dame uit de modevakschool hem op. Hobby s vanuit de Verenigde Staten worden in Europa niet overgenomen. Aandacht vooral voor zelfmaak en hobby. Er is altijd ruimte voor aparte conceptjes. Gebruik van polyester en Galalith elk 50 procent. Ook tijdens de rondleiding toont Eddy aan dat galalith toch wel een superieur product is.

Het wordt door de kenners als zodanig gezien. Het is duurzaam, kan gekookt worden ( tot 95 graden) , het wordt chemisch gepolijst en kan worden voorzien van matglans ( met natriumhypochloriet).

Polyester moeten worden opgeboend. Hoornen knopen komen er wel uit India, soms als recycled materiaal. Veel producten worden in China gemaakt. Er is behoefte aan artikelen die tenminste enkele jaren (drie tot vier jaar) op de markt blijven. Er is sterke afhankelijkheid van t rends. Kortdurende acties zijn weinig winstgevend. Er kunnen maar drie tot vier collecties worden verzorgd anders is het risico te groot. Case誰ne is op het ogenblik vrij schaars en duur. Maar echter ook de olieprijs bepaalt de mate waarin polyester betaalbaar is. Er werkten 6,5 fte op het bedrijf. Ook zijn er thuiswerkers. Er is geen archief, maar er blijken wel oude kasboeken en receptenboek te zijn.

Wellicht is er materiaal in Spakenburg? I k krijg ook nog wat leesmateriaal mee en enkele monsters. Beloof dit te retourneren en ook nader te rapporteren. Jan Taco te Gussinklo, Koningin Wilhelminastraat 18A, 8019 AM ZWOLLE, 038423865, jan.taco.te.gussinklo@home.nl

This document was created with Win2PDF available at http://www.daneprairie.com. The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only.