Büyük Osmanlı Tarihi
▌
Cilt 1
▌
Joseph von Hammer
esirler arasında bulundular. Fidye ödendiği zaman, Pâdişâh, Kont Dö Never'e müsâade ettiği sırada, şu sözleri söyledi: «Bir daha benim aleyhimde silâh kullanmamak üzere ettiğin yemini pana iade ediyorum; eğer şerefini muhafaza eder bir adam isen, bil'akis 3erîan ülke almağa ve Hıristiyanlığın bütün kuvvetini aleyhime toplamağa davet ederim. Şan ve şöhret kazanmak için yeni fırsatlar tedârik itmekle beni mahzûz etmiş olacaksın.»970. Ziyâde av meraklısı olan Bâyezıd, asil mahbusları iade etmezden ev-vei kendilerini bir doğan avına götürdü; yedibin doğancı ve alübin sekbandan aşağı olmayan maiyyeti halkının ihtişâmiyle onlara hayret verdi.971 Av köpeklerinin arkasına ipekli örtüler, parslara mücevherli tasmalar konulmuştu. Bâyezıd'in saltanatından beri doğancılar Pâ-dlsah'ın av takımını teşkil ediyorlardı; dörde taküîm edilirler: Asıl doğancılar, Çaylak avcıları, Akbaba avcıları, Atmaca avcıları.972 Sekbanlar daha sonraları Yeniçeriler'e ilhak olundu. Üç alay Samsoncu, Zağarcı, Turnacı dâhil olmamak üzere, Sekbanlar'ın yekûnu otuzüç alay idi Bu alayların dört büyük zabiti973 bizim zamanımıza kadar Yeniçeri Ağalarımn maiyyetinde en büyük zabit idiler. Osmanlüar'ın almış oldukları efkâra göre, büyük zabitler o hizmetlerindeki vazifelerine benzetilerek verilmiş unvanlarla necâbet kazanırlar. Nasıl ki küçük Yeniçeri zabitleri do matbah hizmetlerinden kaynaklanmış unvanlarla974 anılırlar. Şu garabetin sebebi, Asyalılar'ın eski zamanlardan beri yerleşmiş fikirlerince, av muharebenin en güzel misâli olduğu gibi, yiyecek de kavganın en mühim gereklerinden biri bulunmasından ibarettir.975
Gibin (Gİbbons) s. 326, Daro, Venedik Târihi, 2, 108. Verto, Malta Tarl-kati Târihi, s. 15. Gibin, bu nutku istediği şekle sokmuştur. 971 Hal kondu as'a nazaran (kitap: 3), yedibin Doğancı ve altıbin köpek. Şerefü'd-dîn Yazdı Gibbons'un 326'ıncı sahîfede dediği gibi, «A round numbeı of 14.000 officiers and servants of the chace.» (Yuvarlak rakamla 14.000 subay ve hademe) de ğil, fakat onbin kadar köpek muhafızı (Sekban) bulunduğunu söylüyor. 972 Devlet-i Osmâniyye'nin Teşkilât ve Usûl-i İdaresi kitabına bkz, c. 2, s. 37. «Doğan» kelimesinden «Doğancı», Lâtince «fal-co lanarius»un Türkçesidir; «falco communis», «şahin» kelimesinden «Şahinci», âdî şahin avcısı; «falco palumbarius», «çakır»dan «Çakırcı», akbaba avcısı demektir; «nisus» «atma-ca»dan Atmacacı, atmaca avcısı demektir. 973 Devlet-i Osmâniyyenin Teşkilât ve Usûl-1 îdâresi, s. 203, 208. Bu zabitlerin unvanları, daha önce yazıldığı veçhile, Çonbaeı, Saka-başı, Aşçıbaşı idi. Alayın üç büyük zabiti bunlardır. 974 Şildbenger, s. 17; Istirya vakayinameleri Türkler'in bu birinci İstilâsından bahsetmezler. 975 Hammer, (Baron Joseph Von Hammer Purgstall), Büyük Osmanlı Tarihi, Üçdal Neşriyat: 1/200-220.
Sayfa
265
970