Büyük Osmanlı Tarihi
▌
Cilt 1
▌
Joseph von Hammer
« Persae a Graecis edocti, puerorum quoque indulgent amoribus.» (Son satırın lânncesi) Herodot 1,135 927 Herodot, 4,32 Senek, Münâzarât, 4,10 ve Sen Hieronim, kitap: 1 «Advcrsus, Jovianum: Coutra natu ram divitas suas exercere excisorum » greges habere exoletos snos ut, ad longiorem pa tientiam: impudi citiae idoneil essent (Metnin me"hazı.) 926
Sayfa
251
alınırdı. Bir vakitler Rumlar'ın Acemleri ve Acemler'in Rumlar'ı lekelemek için sermâye olarak kullandıkları hor görülen ahlâksızlığın926 Osmanlı memleketlerinde yayılmasına Ali Paşa sebep olmuştur. Sultân'm. vezirlerin gösterdikleri kötü örnekler az vakitte yayılarak, her sınıf memurlara, hattâ ilim adamlarına sirayet etti. Hükümetin büyükleri tarafından gösterilmiş olan bu ahlaksızlık, kısa bir müddet içinde halka ve askere bulaşarak, daha sonra yüksek mansıbları istila etmenin ve büyük servet sahibi olmanın en sağlam çâresi olmuştur.927 Şer1! ahkâm hiçbir vakit böyle canavarlığa müsait bir surette tevil edilmiş olmadığı, ve bu hal şer'ân tabîate mugayir olmak üzere mahkûm bulunduğu gibi, Türkler Kur'ânî hükümleri muhafazaya riâyet etmekte iken, devletlerinin başlangıcında ahlâki fesâde uğrayarak bu noktada vazifelerini ve vicdanlarını feda ettiler. Genç erkekler muhabbet-i menfûresi, Herodot'un ve diğer müverrihlerin şehadeüne nazaran şüphe edilemlyeceği veçhile, Acemistan'dan, daha doğrusu medya kıtasından zuhur etmiş ve medya ahâlîsinin hadim istidamı, müte-mevvic elbise (dalgalı, bol elbise) kullanması sefahatine inzimam ederek, Acem-ler'i bîhhuş eylemiş ise, Türkler hiç olmazsa nlsbeten az menfhur bir şekil bulmuşlardır. Bunlar aslında Medyalılar'da nedimlerle hadımları birleştiren rabıtayı mahvederek bu iki sınıf ayrılmış, ve birincisi harem hizmetine, ikincisi devlet işlerine konulmuştur. Medyalılar, Acemler en güzel çocukları erkeklik hislerinden mahrum ederek, ve bunları harem hizmetlerine memur etmekle de iktifa etmeyerek, nefret-edilesi zevklerine vâsıta yapıp, şu suretle hem kadın hüriyeti, hem de erkeklik meziyetleri aleyhine cinayet işlerlerdi. Makbul bir maksadla, yâni ancak hürriyet ve vatan aşkı ile mütehassis neferlere mâlik olmak arzusuna dayanarak, eski Rumlar Teb şehrinde «Âşıklar» nâmıyla gençlerden mürekkep bir fırka teşkil ettikleri gibi, Makedonya'da dahî «Bakiler» unvanıyla mâruf öyle bir fırka bulunurdu. Türkler daha sonraları Yeniçeri saflarına dâhil olmak üzere, genç Hıristiyan esirlerinden mürekkep bir takım teşkiliyle Makedonya'nın -Bakiler» te'sîslni taklîd ettikleri gibi, hanelerinde dahi gençler isühdâm olunurdu. Lâkin bu iki usûl Tûrklar'in ellerinde, daha te'sîslerinin başlangıçlarında lekelendi. Filhakika bâzı