KİMLife Tanıyalım
Dikilitaş
At Meydonı’na Mısır’dan getirilerek dikilmiş M.Ö 1700 yıllarında Firavun III. Tulmosis için yapılmış. Bizans imparatoru I. Theodosios bu meydanı süslemek için M.S. 390 tarihinde bu taşı deniz yoluyla getirterek bu günkü yerine diktirmiş. 20 metre yüksekliğinde pembe granit taşından yapılmış sütunun dört yüzünde Mısır hiyeroglif yazısı ile kabartma kitabeler mevcut. Taşın getirilebilmesi için kesildiği, bu yazı incelendiğinde anlaşılıyor. Kitabelerde Tanrı Amon-Ra övulüo yüceltiyor ve III. Tutmosis’in zaferleri anlatılıyor. Anıtı taşıyan iki aşamalı mermer blok üzerinde Grekçe ve Latince yazılar bulunuyor. Diğer yüzlerinde ise anıtın dikilişi ve araba yarışlarıyla ilgili kabartma heykeller yer alıyor, İstanbul’un en eski anıtı olma özelliğini taşıyan bu anıt At Meydanı’nın tam ortasına denk düşüyor.
Hipodrornun üç tarafının seyircilerin oturması için basamaklar halinde inşa edildiği, 40 basamaktan oluşan bu oturma mekanını 37 sütunun taşıdığı biliniyor. Eski gravürlerde (15. yüzyılda) Ayasofya’ya bakan şimdiki Sultan U Ahmet Türbesi ile Firuz Ağa Camisi’nin bulunduğu yerde bir imparator locası olduğu görülüyor. Bu gravürlerde ortada yer alan anıtların kaideleri de açık olarak belirtiliyor. Meydan, at yarışları, araba yarışları, çeşitli spor ve gladyatörlerin vahşi hayvanlarla olan güç gösterilerine, sirk gösterilerine tarihsel tören ve seremonilere savaş ve isyanlara, cezaya uğrayan mahkumların idam edilişlerine tanıklık etmiş. Meydanın hareketliliği OsmanlıDevri’nde de devam etmiş. Yabancı gezginlerin 17. yüzyıla tarihlenen yapıtlarından Osmanlıların Cuma günü öğleden sonra At Meydanı’nda cirit oyunu ve at üzerinde ok atma müsabakaları yaptıklarını anlıyoruz. At Meydanı’nın Osmanlı döneminde tanık olduğu en görkemli şenlik, hazırlıkları bir yıl süren 1582’de 7 Haziran-30 Temmuz tarihleri arasında yapılan 53 günlük sünnet düğünü. III. Murad’ın oğlu Şehzade Mehmet için yapılan düğün için İbrahim Paşa Sarayı onarılmış ve özel bir şahnişin eklenmiş. Meydanın siyasi tarihindeki Önemli olaylardan biri 1826’da yaşanmış. II. Mahmud, isyan ederek Atmeydanı’nda toplanan Yeniçerileri ikna etmek için Beşiktaş’tan Topkapı Sarayı’na gelmiş ve Sancak-ı Şerifi çıkartarak herkesin bayrağın altında toplanmasını istemiş. Önce saygı gösteren
55 kimlife
Yeniçeriler, daha sonra şehri yağmalamaya başlamış. İsyan kanlı bir şekilde bastırılmış. Ardından da Yeniçeri Ocağı kaldırılmış. Tarihi kaynaklarda heykellerle, özellikle at figürlü heykellerle süslü olduğu, uzunluğunun aşağı yukarı 362 metreyi bulduğu anlatılan hipodrom bugün artık yok. Atlı araba yarışlarının yapıldığı parkurun ortasındaki ondan fazla olduğu bilinen taş anıtlardan ise sadece üç tanesi Dikilitaş, Burmalı Sütun ve Örmeli Sütun günümüze gelebilmiş. Hipodromun denize bakan bugünkü Sultanahmet Camii’nin bulunduğu yerde ve devamında İmparatorluk Sarayı varmış. Hipodrom ve Bizans Büyük Sarayı bir yol ve kapı ile birbirlerine bağlanan bitişik konumda inşa edilmiş iki yapı halindeymiş. Teraslar şeklinde Marmara Denizi’ne ve Boğaz’a hakim olan bu yerde kurulmuş olan Büyük Saray’dan günümüze sadece Arasta çarşısının içindeki Mozaik Müzesi’nin zeminindeki mozaiklerin bir kısmı kalmış. Hipodromdan Bizans Devri’nden günümüze ulaşan gözle görülür kalıntı ise halkın izleyici localarını taşıyan alt kata ait tarihi duvarlar Horasan tekniğiyle tuğladan yapılmış bu alt yapı üzerinde Marmara Üniversitesi Rektörlüğü ve arkasında yer alan Sultanahmet Meslek Lisesi’ne ait hizmet binaları bulunuyor.
BURMALI SÜTUN (Yılanlı Sütun) Suiün, 4. yüzyılda Yunanlıların Persiere karşı kazandıkları zaferin