IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN 2. JARDUERA Lankidetza ikaskuntza eta tresna teknologikoak
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN 2. Jarduera Daniel Losada LH - Eskaintza Partziala (46. Taldea)
---------------------------------------------Aitor Errazkin Vicente Egoi Agirre Arruabarrena Iker Dorronsoro Illarramendi Ane Barrenetxea Aizpitarte
1
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
AURKIBIDEA
1.LANKIDETZA IKASKUNTZA....................................................................................3 1.1. Definizioa ..............................................................................................................3 1.2. Hezkuntzan izan dezakeen garrantzia.....................................................................3 2.ZER DA WEB 2.0?........................................................................................................4 2.1. Definizioa eta harremana hezkuntzarekin..............................................................4 2.2. WEB 2.0 Zerbitzuen definizioak............................................................................5 3.WIKI AREN DESKRIBAPENA....................................................................................8 3.1. Definizioa...............................................................................................................8 3.2. Wikispace...............................................................................................................8 3.3. Nola erabili wikia hezkuntza testuinguruan?........................................................12 3.4. Wikien arrisku eta desabantailak..........................................................................13 4.ONDORIOAK..............................................................................................................13
2
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
LANKIDETZA IKASKUNTZA / TRESNA TEKNOLOGIKOAK Tresna teknologikoek lagundu gaitzakete lankidetzan?
1. LANKIDETZA IKASKUNTZA Gizartea aldatzen doan heinean, irakaskuntza/ikaskuntza prozesuak ere neurrirako aldaketak ematea eskatzen du. Hori horrela izan dadin, tresna nahiz metodologia berriak eguneroko ardatz dira prozesuan bertan, horietako bat, oinarria talde lanean duen lankidetza ikaskuntza delarik.
1.1. Definizioa Lankidetza ikaskuntza, talde lanean taldeko partaide guztien banakako ahaleginak batu, aztertu, adostu eta hausnartu aurretik, bitartean eta ostean ematen den ikaskuntza mota da. Bertan, taldekide bakoitza bere ikaskuntzaz arduratzeaz gain, beste kideek ikasitakoaz ere kezkatzen da. Ikaskuntzan lankidetzak lortu nahi duen helburu nagusia ikasleek ezagutzen jabetza uneoroko ekinaren eginez bereganatzea da. Hala ere, ikaskuntza mota hau eraginkorra izan dadin, ondorengo baldintzak bete beharko dira: -
Gizabanakoaren ahalegin egokia
-
Parte hartzen dutenen arteko elkar laguntza efizientea
-
Parte hartuko duten pertsonek trebetasun sozialen erabilpen egokia
-
Taldeko hausnarketetatik ideia komunak ateratzea
1.2. Hezkuntzan izan dezakeen garrantzia Vigotsky, Piaget eta bestelako pentsalariek, lankidetzak hezkuntzan duen garrantzia behin baino gehiagotan goraipatu izan dute. Arrazoi ezberdinak aurki ditzakegu lankidetzak hezkuntzan duen garrantzia defendatzeko. Horietako bat kontzeptu berriak ikasi eta lantzerakoan norbanakoaren zein talde osoaren ezagutzen garapenean egongo litzateke, wikiak eztabaidarako ematen duen aukera dela eta. Ikaskuntza prozesuan lankidetzan oinarrituta lan egiteko beste arrazoi batzuk, lankidetzak didaktikoki taldeko partaide bakoitza bere ikasketaren arduradun nagusi 3
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
bilakatu edo besteekiko elkartasun eta laguntza baloreen garapenean eskaintzen duen laguntza izango lirateke.
2. ZER DA WEB 2.0? 2.1. Definizioa eta harremana hezkuntzarekin Web 2.0, etengabe garatzen ari den kontzeptu berria da, horren adibide garbia denbora gutxian web estatiko batetik (web 1.0) web dinamiko batetara (web 2.0) eman den urratsa izanik. Aplikazio estatikoetatik azken erabiltzaileari begira funtzionatzen duten dinamikoetara egon den bilakaerak, aukera anitzak eman ditu hezkuntza arloan, aukera horiek garatu eta berriagoak atzematen direlarik denborak aurrera egin ahala. Guzti honekin, azken urteetan, weba hazten joan da eta gaur egun milioika erabiltzaile dituen informazio espazio bihurtu da. Web 2.0ren protagonistak erabiltzaileak dira, izan ere, datuen web-a pertsonen web-a bihurtu dutenak beraiek izan baitira. Sare sozial hauek aurrera eraman eta osatzen dituzten tresnak, RSS edo Atom-ak, Folcosomia,‌ bezalako zerbitzu eta aplikazioak dira. Aipatu berri diren berrikuntza guzti hauek hezkuntzan ere eragina izan dute eta Web 2.0 eta hezkuntzak komunean duten oinarrietako bat komunikazioa izanik,
tresna oso
interesagarria da parte hartzea eta lankidetza bezalako ezaugarriak bultzatuko dituen irakaskuntza-ikaskuntza prozesu bat lortu bidean. Gaur egungo hezkuntzaren erronka nagusienetako bat informazioa bilatu, jaso eta informazio hori ezagutzan eraldatzean datza. Web 2.0 tresna erabiltzaileen parte hartzean eta elkarrekiko informazio trukaketan oinarritzen dela kontuan hartuta, tresna baliagarria izan daiteke informazio ahalik eta aberatsena lortu eta elkarrekintzan oinarrituta informazio hori ezagutzan eraldatzeko. Web 2.0 zerbitzuek ondorengo zereginak egitea ahalbidetuko digu: dokumentuak partekatzea, RSS-ak, bideoen eta argazkien partekatzea, blogak sortzea, mapen aplikazioak erabiltzea, podcastingaren erabilera, ‌ Tresna hauek lankidetza ikaskuntza lortzea erraztuko digute eta beraz, ikasle-irakasle eta familien arteko komunikazioa bermatuko da, euren arteko elkarrekintza eta errespetua sustatuaz.
4
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
2.2. WEB 2.0 Zerbitzuen definizioak Espezializatutako 2.0 bilatzaileak: Bilaketak web orrietara murriztu, hauek gai konkretu batera mugatu, eta gai horren inguruan topatutako iturri ezberdinak bilduko dituen tresna bat da. Bere abantaila nagusia informazioa aurkitzeko bizkortasuna, aurkitu ahal den informazioaren aniztasuna, guztientzat irekia den software librea eta erabiltzeko erraztasunean datza. (Trabber, Shoomo, pricenoia,…) 2.0 bilatzaileak: Worl Wide Web-era metodo semantiko eta ontologikoak gehitzearen ideian oinarritzen da. Eragile argien eta prozesamenduko makinen bidez sistema informatikoen arteko inter-operabilitatea areagotuaz, internet hobetzea da helburua,. Bakoitzak interneten aurkitu nahi duen gaiaren inguruko informazioa automatikoki topatzea ahalbidetuko dute. (Technorati, Kratia, Podzinger, agregax, ...) Komunitate sarbidedunak eta mugikorrak: Operadore eta iragartzaileak euren bezeroengana eduki eta sustapen konkretuekin heltzeko aukera ematen duten aplikazio mugikor bakarrak dira. Azken finean, komunitate mugikorretan interkonektatuta dauden eta errotulu pribatu bidez eta modu pertsonalizatuan sarean lan egiten duen komunitate sozial bat da. (Fon, Festuc, Dodgeball,…) Bideoak partekatzea: Erabiltzaileei bideo artxibategiak internetera igotzeko aukera ematen dieten programak dira. Hau kosturik gabe eta programazioaren ezagutza gehiegi gabe egiteko aukera ematen dute. (Youtube, Google video, Dalealplay, …) Argazkiak partekatzea: Argazkiak antolatu, argitaratu eta partekatzeko aukera ematen duten eta sarean dauden aplikazioak dira. Argazkien eskubideak modu ireki batean ala ez hain irekian partekatzeko aukera eskaintzen dute. (Flickr, Picasa, …) Markagailu sozialak eta tagginga: Internet edo intranet batean modu erraz eta hedatu batean loturak partekatzeko aukera ematen du. Zerrenda hauek web orri konkretu batzuetako erabiltzaileentzat izan daitezke erabilgarri eta interes berdintsuak dituzten beste erabiltzaileek lotura markak edo tagak miatu ditzakete kategoria, etiketa edo topiko jakin batzuen arabera edo ausaz. Tresna ezagun bat Tagging-a litzateke, non
5
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
XML teknologia erabiltzen den erabiltzaileek edukiei deskripziorako etiketak edo hitz klabeak gehitu diezazkioten. (Del.icio, Gennio, Webgenio,…) Sare sozial pertsonalak / profesionalak: Sare sozialak interneten eratzen diren estruktura sozial batzuk dira, non grafo bat ala batzuen bitartez ordezkatu eta gizabanakoak elkarrenganako interakzioen bidez elkarren artean erlazionatzen diren, gai ezberdinak partekatu eta jorratuaz. Sare sozial pertsonalak: Komunitateak eratuko dira gizabanako bakoitzak bere pertsonarekin modu bateko ala besteko zerikusia duten gaiak jorratzeko. (Orkut, Friendster, Linkara, Bepin, …) Sare sozial profesionalak (Networking): Bertan, elkar trukean eta interakzio bidez landuko diren gaiak eta informazioak, profesional mailakoak izango dira, eta sozial nahiz pertsonalek baino kontrol gehiago izango dute. (Econozco, Neurona, Dejaboo,…) Mapen aplikazioak: Web 2.0-rekin erlazionatu ohi diren oinarrizko kontzeptuak ikusteko moduan biltzen ditu azalpen labur batekin lagunduaz. (Google Maps, Panoramio, Tagzania, …) Hasierako orri pertsonalizatuak: Orri ezberdinetan dauden datu interesgarrienak orri bakar batean ikusteko aukera ematen digute. Funtzionalitate txikiak denbora lasterrean leku bakar batean topatzeko egokiak dira, funtzionalitate bakoitza modulu batek hornitua izango delarik, une bakoitzean hala nahi izanez gero, gehitu, kendu ala pantailan mugitzeko aukera emanaz. (Netvibes, Windows Live, Google IG, …) Sarean dauden aplikazioak: Interneten aurki ditzakegun ofimatika aplikazio ezberdinak dira, zeintzuk erabiltzeko ez dugun ordenagailuan deskargatu beharrik eta beraiek erabiltzeko, izena eman bidezko erregistroa nahikoa izango den. Azken urte hauetan asko ugaritu dira mota honetako aplikazioak. (Gmail, Eyeoshispano, Moneytrackin, Tractis, …) Bideoblogak: Bideo multzo bat izango da, non sortzaileak hirugarren erabiltzaile batzuk baimendu ahalko dituen bere lanak posteatzera eta jatorrizko lanen informazio 6
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
maila osatzera beste lan edo bideo batzuk gehituaz, guztia irakurleari informazio ahalik eta osoena emateko asmoarekin. (Mobuzztv, Vpod, Vilaweb, …) Podcasting: Entzunezko artxiboen banaketa sistema moduko aplikazio bat da, non erabiltzaileek, bere izena eman ondoren, nahi duenean bertako edukiak deskargatu ahalko dituen baimenduko zaion programa bat erabiliaz, doako harpidetza moduko baten bitartez. (Podcast-es, Podsonoro, Comunicandopodcast, Folcast, …) Komunitateak, Direktorioak: (Bitacoras, Blogalaxia, …) Weblogen eta herraminten rankinga: Blog bat egiteko dauden tresna ezberdin eta erabilienen zerrendaketa bat emango digu. (Alianzo, Top.blogs, Compareblogs, …) Sortzeko eta ostatatzeko sistemak: Web 2.0 aplikazio ezberdinak sortzeko eta ostatatzeko dauden tresna multzoa da, non tresna bakoitzak bere bereizgarriak izango dituen, kostu ekonomikoan nahiz erabiltzeko moduan, zerbitzua emateko orduan. (Blogger, WordPress, La Coctelera, Windows Live, …) Blog sareak: Blog ezberdinez osaturiko sareak dira eta ikaskuntzarako egokiak izan daitezke, besteak beste, ohiko e-learning tradizionalari ordezkatuaz eta kolaborazioan oinarrituriko ikaskuntza batera zuzendua. (Weblogssl, Hipertextual, Cdys, …) RSS irakurleak eta erlazionaturiko zerbitzuak: RSS irakurtzeko programa bat erabiltzen duenak, aurrez aukeratutako web guneek eguneratzen duten informazioa jaso ahalko du, jatorrizko web guneetan sartu beharrik gabe. Hau izen emate soil baten bidez hitzartzen da. (Bloglines, Google.com/reader, Feedburner, …) Gehitzaileak (Agregadores): Hiru taldetan sailkatzen dira gehitzaileak: Web gehitzaileak: Web iturri desberdinetan harpidetu eta orri horietako
•
informazio eguneratua jasotzeko balio duten tresnak dira. (Google Reader, My Yahoo!, Blolines, Netvibes, IGoogle). Mahaigaineko gehitzaileak (programak): Web bidezko gehitzaileen erabilera eta
•
funtzio bera dute tresna hauek. Diferentzi bakarra, mahaigaineko bertsio hauek,
7
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
instalatu egiten direla da. (FeedReader (Windows), NetNewsWire (Mac), Liferea (Linux). Web orri bidezko gehitzaileak: Iturri desberdinetako informazioa eguneratu,
•
ordenatu eta erakusten duten Web orriak dira (mangasverdes, lastinfo,‌). Erabiltzaileek bozkaturiko eduki eta berriak: Informazio desberdinen inguruan, ahalik eta pertsona gehienen interakzioa eta parte hartzea lortzen saiatzea izan ohi da hauen helburua. Web orri batean erregistratuta dagoen erabiltzaile batek istorio bat bidali dezake, eta talde bateko partaide desberdinek berrikusi eta gero, publikatzeko aukera izango du. Posible da publikazio hori, maila berdineko erabiltzaileen botoen araberakoa izatea. Honela, erabiltzaile guztiak izango dugu informatzaile izan eta berri hori komentatzeko aukera (meneame, digg, fresqui,...). Edukien gomendioak: Erabiltzaile desberdinen lehentasun eta iritzien arabera sorturiko gomendioak kudeatzen dituzten tresnak dira. Sistema hauen erabilera oso modan jartzen ari da Internet-en (lastfm, pandora, mystrands,...).
3. WIKI AREN DESKRIBAPENA 3.1. Definizioa Wikia web gune bat edo web gune multzo bat da, zeinek sarean konektaturik dauden ordenagailu desberdinetatik, bata bestearen lana zapaldu gabe, aldi berean lan beraren gainean eragiten uzten digun. Talde lanaren bidez osatzen den weba da, eta partaide guztiek dute beraien zein besteen lana editatzeko aukera. Orain gutxi arte eta oraindik ere posta elektronikoaren bitartez egiten ziren prozesu nahasgarriei soluzio paregabea ematen die aplikazio erabilerraza da.
3.2. Wikispace Informatika arloan wiki aplikazio ezberdinak topatuko ditugu eta horietako bat Wikispace da. Aplikazio honek, erabiltzaileen eskaeren baitan garatzen den neurrian, arazoei aurre egin eta zuzeneko laguntza emateko ezaugarri berriak eskainiko ditu.
8
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
Aplikazio hau edozein pertsonak erabiltzeko arrazoietako bat bere erabiltzeko erraztasuna da eta bertan lanean hasteko ez da iaiotasun berezirik behar. Wikiez ezer gutxi jakin gabe ere informatika munduan ezagutza minimoak dituen edonork erabiltzeko modukoa da, horren adibide direlarik bere edizio erraza eta intuitiboki erabiltzeko modua. Wikispace aplikazioarekin kontu bat sortu eta martxan jartzeko jarraitu beharreko urratsak eta bere funtzio nagusienak ondorengoak izango lirateke: 1. Proiektu bati ekiten diogunean, erabiltzaile batek proiektuaren gunea sortzen du, erabiltzaile izen bat eta kode bat finkatzen dituelarik.
2. Ondoren, posta elektronikoaren bidez, proiektuan parte hartuko duten gainontzeko kideei "gonbidapen" bat luzatzen die, eta hauek onartu bezain pronto, guztiak egongo dira URL jakin batean kokaturik egongo den wikian elkarlanean aritzeko.
9
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
3. Proiektuari eman nahi diogun zabalkunde motaren arabera, aukera desberdinak ditugu proiektua denentzat ikusgarri jartzeko edo pertsona jakin batzuentzat, eta editatzeko baimenekin ere berdin.
4. Ondoren, wikiaren bi funtzio nagusiren bidez, "editatu" eta "gorde", edukia moldatu egiten dugu (editatu), edozein testu prozesadoretan ariko bagina bezala. 10
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
Edukia gorde bezain pronto, gure edukia berriz ere edozeinek bistara dezakeen web gune izaera hartzen du.
5. Wiki batean gerta litekeen gauzarik txarrena da, baliagarria den lanaren parte bat zapaldu edo ezabatzea. Dena den, wikia horri aurre egiteko prestaturik dago, "historia" atalarekin hain zuzen ere, egindako lan berria galdu gabe, testu zaharrak berreskuratzeko gaitasuna baitu.
6. Azkenik, wikiari potentzial izugarria gehitzen dion hirugarren funtzioa aipatu behar dugu: "link"ak edo loturak egiteko aukera. Aukera honen bidez, gure 11
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
wikiaren barruan dokumentu berriak elkarrekin zein beste wikietako edukiekin linka ditzakegu. Honek, gure proiektuei garapen maila handia emateko aukera ematen digu. Adibiderik argiena, mundu mailan ezaguna den wikipedia da, munduko web entziklopediarik handiena, eta eguneratuena.
3.3. Nola erabili wikia hezkuntza testuinguruan? Wikia gaur egun hezkuntzan dagoen 2.0 tresna erabilgarrienetakoa da. Baliabide honen bitartez, ikasle eta irakasleek hainbat eduki eratu eta partekatzeko aukera izango dute: glosarioak, testu liburuak, saiakerak, baliabide karpetak, entziklopediak, ‌ Edukiak sortzeaz gain, hezkuntza prozesu efiziente baterako funtsezko baldintza izango den irakasle-ikasle komunikazioa zuzena eta eraginkorra izatea ahalbideratzen du. Ikasleei dagokienez, wikiak, lanak aurkezten, informazioa bildu eta antolatzen, ikasleen arteko komunikazioa sustatzen, elkarlanean aritzen eta harreman sozialak garatzen laguntzen du (negoziazioa, kontsentsua, ‌). Ohiko arkatza eta paperarekin lan egin beharrean teknologi berriekin lan taldeetan aritzeak, ikasleen motibazioan positiboki eragingo du. Bestalde, egindako lanaren autoretza partekatzeak, lankidetza ikaskuntza indartuko du.
12
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
Irakasleentzat ere wikia oso erabilgarria da, aplikazioak sortu eta eguneratzeko duen erraztasunagatik eduki eguneratuekin funtzionatzeko aukera ematen baitu. Lana aurreratzen den neurrian, amaitu arte zain egon gabe berrikusketak egitea eskaintzen du eta zuzenketak era argiago eta azkarragoan egiteko aukera izateaz gain, ikasleekiko feedbacka eskuragarriagoa eta efizienteagoa izango da Bere erabilera ezberdinen artean sailka genitzake: glosategi eta informazio gune zabalak, aurkezpenak, “brainstorming”ak, web 2.0 tresnekin landutako lanen txertaketa, …
3.4. Wikien arrisku eta desabantailak Wikiek ere badituzte bere arrisku eta desabantailak eta komenigarria da horiei aipamen labur bat egitea. Arriskuen artean aipa genezake segun eta zein informazio igo sarera, egile eskubideak urratu daitezkeela. Beste arriskuetako bat, edozein pertsonak parte hartzeko aukera ematen denez, edozein aplikazioan sartu eta informazioa gehitu edo ezabatzekoa izango litzateke, honek wikien sinesgarritasunean eragin dezakeelarik. Arrisku hauei aurre egiteko ditugu, batetik, sarean modu etikoan eta legezkoan ibiltzen irakastea, eta wikietan ongi finkatzea ediziorako eskumenak zeini eskaintzen dizkiogun. Bestalde, wikian edizio lanean ari garelarik, egituraketan askatasun osoa ematen badigu ere, diseinuari eta edizio aukerei erreparatuta nahiko oinarrizkoa da oraindik, beste web 2.0 tresna batzuekin parekatzen badugu behintzat. Beste testu prozesagailu batzuetatik testua kopiatu eta itsasten dugunean, arazoak gerta daitezke, baina konpontzeko modukoak guztiak.
4. ONDORIOAK Txosten honetan azaldutako arrazoi ezberdinak medio, web 2.0 aplikazioek lankidetza lana, autonomia edo irakaskuntza/ikaskuntza prozesua hobetzeko aproposak izan daitezkeela esan genezake (zuzen erabiliz gero, beti ere), aurreko lerroetan azaldu den wiki aplikazioa ere hor barruan kokatuko genukeelarik. Irakaskuntza arloan, ikasleen kasuan, lanak aurkezten, informazioa bildu eta antolatzen, ikasleen arteko komunikazioa sustatzen, elkarlanean aritzen eta harreman sozialak 13
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)
IKTak LEHEN HEZKUNTZAN – 2. Jarduera Daniel Losada
garatzen lagundu dezake wikiak. Irakaskuntzan hala ere, baldin eta zein wiki erabiltzen dugun, pribatutasun hausturaren afera ere kontuan izan behar dugu. Ikasleei ongi adierazi behar diegu haien edukiak zeinek bistaratuko dituen, eta argi dago, ikasgai jakin batean baliatzen badugu, irakasleak eduki guztietara sarbidea izan behar duela. Horrela lanaren jarraipena, aholkuak ematea, ebaluaketa jarraia zein behin betikoa egitea eta ikaskideen arteko tresnaren erabilera etikoa ziurtatzea bezalako funtsezko baldintzak bermatuko lirateke. Esan beharrik ez dago, lan kolaboratiboetarako primerako aplikazioa dela. Wikiaren funtsa, hainbat pertsonek ordenagailu desberdinetatik aldi berean dokumentu berean idatzi eta informazioa momentuan eguneratzean datza, eta horrek talde lanerako sekulako aurrerapena suposatu du. Geurea egiteaz gain, besteek egiten dutena ere ikus dezakegu eta horrek denbora eta gaizki ulertu asko saihestea dakar. Dena den, antolaketa egoki bat ezinbestekoa da horrelako jardunetan eta wikiak horrentzako soluzio magikorik ez daukanez, irakaslearen ardura izango da ikasleak zentzu horretan trebatzea.
5.
BIBLIOGRAFIA: http://www.youtube.com/watch?v=jIgk8v74IZg&feature=player_embedded http://www.youtube.com/watch?v=8G1jYQi0McY&feature=player_embedded#! http://www.youtube.com/watch?v=J7hcQSOsJBk&feature=player_embedded http://www.youtube.com/watch?v=_WKza-eUIsA&feature=player_embedded http://www.youtube.com/watch?v=0kfcmLKv5Ao&feature=player_embedded http://www.youtube.com/watch?v=5GEihU7Kxi4&feature=player_embedded
14
Aitor Errazkin/Egoi Agirre/Iker Dorronsoro/Ane Barrenetxea LH - Eskaintza Partziala (46. taldea)