Nait Soez’n is een uitgave van
Brandpreventie
In bed met Tante Jet
De brandweer wil studenten adviseren over brandveiligheid. Nait Soez’n werd rondgeleid in de wereld van pyrolyse, verblindende rook en opgestapelde bierkratjes.
Ooit een wildebras maar nu een ouwe taart; Tante Jet verlicht graag de nieuwe studenten van Groningen. Ze geeft bruikbare tips voor je studententijd: ‘bukken is het devies’.
Tel.: 050-3634675
www.groningerstudentenbond.nl
Jaargang 39, nummer 6 aug | sep 2011
Inhoud | Redactioneel Welkom KEI-loper,
3
In bed met Tante Jet
5
Onderwijspolitiek
Tips voor je studententijd
Wat Den-Haag in petto heeft
6
Brandpreventie
9
E-nummers
Doe de huis-check
Levensgevaarlijk of niet? Verder nog: Kort nieuws Cultuurpagina Wiekes Filmblik GSb-pagina Strip Zweet
4 8 10 11 12 12
Colofon
Geniet van de aftrap van je studententijd in deze mooie stad op de noordpool van Nederland. De komende jaren heb je alle ruimte om inspiratie voor een leven lang sterke kroegpraat op te doen. Niets is tijdens je studententijd te gek. Je kunt elke dag pizza eten, de afwas een maand laten staan, zes avonden in de week gaan stappen en vervolgens rechtstreeks vanuit de kroeg je roes uitslapen in de collegebank. Maar natuurlijk kun je ook bij een breiclubje gaan (heus waar, er is er één genaamd ‘Stich-n-bitch’ in de biokroeg aan de Steentilstraat) of jezelf onderdeel maken van de inboedel van de bibliotheek. Tijdens de KEI-week verandert Groningen dan ook in een ware dierentuin. Waarschijnlijk heb je al aardig wat studentenhabitats met bijbehorende diersoorten ontdekt. Fijn dat juist ons territorium je aandacht heeft gevangen. Wij zijn Nait Soez’n, de redactie die nooit zeurt. We brengen elke twee maanden een hoop onzin op papier uit, met daartussen af en toe wat nuttige informatie over onderwijspolitiek en het studentenleven in Groningen. Uiteraard allemaal om de tijd te doden tussen het studeren, slapen en bier drinken door. Dit opinieblad is dan ook te vinden in alle faculteiten van de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen. Pak ons de komende maanden dus nog eens op!
Redactieadres: St. Walburgstraat 22a 9712 HX Groningen Tel.: 050-363 4675 In deze speciale KEI-editie vind je tips van onze Tante naitsoezn@groningerstudentenbond.nl Hoofdredacteur: Paulien Vinke Jet om je studententijd een beetje draaglijk door te koEindredacteur: Gerald de Vrieze men. Ook brengen we je op de hoogte van wat de poliRedactie: Nathalie van Bergen, Anna van der Meulen, Wieke van ‘t tiek aan het bekokstoven is met betrekking tot jouw Veer, Ruben Veldhuis, Max de Witte en Boy Zelle studententijd. Onze redacteuren gingen zelfs voor je Column: Anna van der Meulen op brandveiligheidsinspectie. Het confronterende reIllustratoren: Nathalie van Bergen, Oscar de Boer, Tineke de Boer, Daan Dittmar, Norna Ross, Annelies Stern, en Paul de Vreede sultaat daarvan is het lezen meer dan waard. Layout en vormgeving: Oscar de Boer Duplicatie: ’t Hartje Nait Soez’n is het onafhankelijke opinieblad van de Groninger Studentenbond (GSb). Leden krijgen het blad thuisgestuurd. Reacties en artikelen kunnen naar het redactieadres gestuurd worden. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren of in te korten. Ingezonden brieven zijn bij voorkeur niet langer dan 350 woorden. Advertentietarieven zijn op te vragen via het redactieadres. Nait Soez’n verschijnt zes maal per jaar en wordt gratis verspreid in alle gebouwen van de Hanzehogeschool Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen. Oplage: 1500 stuks (5500 stuks voor de KEI-editie) Ook online te lezen op: www.groningerstudentenbond.nl/ns
2
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
Onze meer ervaren lezers hebben het misschien wel al opgemerkt: we hebben een grondige facelift ondergaan. Onze rimpeltjes zijn glad gestreken, verouderde cellen zijn verwijderd en het geheel is opgekalefaterd met een nieuw likje verf. Ons karakter heeft er in ieder geval niet onder geleden, want we zijn nog net zo eigenwijs als altijd. Veel leesplezier!
Tips van Tante Jet Lang, heel lang geleden begon ik mijn studentenleventje in deze mooie stad. Lieve kinders, het zal een tijd worden die je nooit meer zult vergeten. Tenminste, zolang je dementie als gevolg van verleidelijk veel drankgebruik weet te voorkomen. Neem deze survivaltips van je tante voor lief en vertrouw op mijn ervaring. Dan komt het wel goud. Kamer nodig? Ga netwerken, niemand heeft zin in hospi’s. Zogenaamd gezellig doen met onbekenden en hopen dat je een beetje opvalt is geen pretje. Extra vervelend: bij veel hospi’s zou de gelukkige nieuwe eigenaar stiekem al vaststaan. Soms kun je echter toch niet om Kamernet heen. Spreid dus je kansen en vul het gebruik van je handige connecties aan met zoekacties via internet. Lukt het niet via de bovenstaande weg? Dan zijn er ook altijd nog de huisjesmelkers. Deze heren staan altijd voor je klaar. Wil je korting op je huur? Ik heb menigmaal mijn huur aangevuld met diensten in natura. Die huisbazen zijn heerlijk ruimdenkend en flexibel. Eventueel houden ze je in de winter ’s nachts warm. Indien je iets minder ruimdenkend bent, kun met je huurproblemen altijd bij de huurcommissie uithuilen. Of je gaat gewoon rechtstreeks naar de Groninger Studentenbond (GSb) om je problemen op te lossen. Wat geldzaken betreft: leen gerust vol bij. Hoe meer hoe beter. DUO is immers je beste vriend. Daarnaast vul je zo de landelijke schatkist ook een beetje aan, ter compensatie van je parasitaire gebruik van studiefinanciering. Bijbaantjes? Die zijn voor mietjes! Aangezien InHolland niet in Groningen gevestigd is, zit het met je inkomen later wel goed. Diplomainflatie is hier gelukkig niet aan de orde. Kijk je suikeroom (of -tante) wel even lief aan zodra je je studieschuld wilt afbetalen. Toch maar een bijbaantje? Sukkel! Nou ja, als je gaat solliciteren neem dan tenminste het volgende van me aan: trap niet in de gladde promopraatjes van organisaties die zogenaamd ‘hippe studentenbijbaantjes’ aanbieden. Het komt er op neer dat je voor een hongerloontje langs de deuren moet leuren. Gevonden fietsen doorverkopen schijnt lucratiever te zijn. Over fietsen gesproken: de houdbaarheid van je fiets in de stad staat ongeveer gelijk aan die van een papieren zakdoekje in de wasmachine. Zorg voor een goed slot en gebruik die op de enige juiste wijze: door je frame, voorwiel en een stevig hek of lantaarnpaal. Twee keer per maand kun je bij de gemeentestalling onder de Openbare Bibliotheek voor €35,- een goed tweedehandsje kopen. Wil je bij een studentenvereniging? Kweek dan zo spoedig mogelijk een bierbuikje. Ook als je nog thuis woont maar wel aspiraties hebt: gooi je oude voedingspatroon alvast over boord! Vervang thee en water voor koffie en bier. Wil je helemaal voor goud gaan, draag dan je haar glad achterovergestreken, in combinatie met een net doch vies paar bruinleren schoenen. Een vlasbaardje maakt het helemaal af. Welkom in Groningen, feut! Vergeet vooral mijn bespaartips niet. Goedkoop bier scoren? Zoek een studentenborrel op in een vunzig achtersteegkroegje. Gegarandeerd goedkoop of zelfs gratis bier. Goedkoop kratje nodig? Neem het A-merk. Dan heb ik het over mijn beste vriend Appie, wiens huismerk pilsener de beste prijs-kwaliteit verhouding heeft. Zelfs de goudgele rakkers
van l’Euroshopper zijn best binnen te houden. Nog een supermarkttip: haal alles uit de onderste rekken, dit zijn de goedkoopste merken. Bukken is het devies! Let ook op de 35% korting stickers voor bijna verlopen producten, want elke knaak is er eentje. Buit je seksuele vrijheid uit. Compenseer het feit dat je later vastgeroest raakt aan diezelfde partner. Condooms zijn duur: in mijn tijd waren boterhamzakjes of velletjes van de kookworst nog heel gebruikelijk. De kater komt later met water. Misschien blijft de rode poes zelfs geheel weg dankzij haa-twee-oo. Je moet het door alcohol opgebouwde vochttekort tot de max bijvullen met water. Een litertje Spa kan er heus wel bij na al die liters (budget)bier. Resultaat: je bent zo fit als een hoentje. Okay, dan toch nog een studiegerelateerde tip: bereid je colleges grondig voor en start tijdig met leren. Eerlijk toegegeven: mij is het nooit gelukt. Toch, als je enige discipline in huis hebt kan ik het je zwaar aanraden. Het scheelt je een hoop stress tijdens het blokken. Als de docent je dan tijdens je schoonheidsslaapje in de collegebank wekt, is het fijn om nog iets zinnigs uit te kunnen kramen. Kamertje inrichten? Fuck die Zweedse toko! Je hebt toch geen zin om al die veel te dure meuk zelf in elkaar te zetten? Ga naar Mama Mini. Een tweedehands tentje met voor iedere student wat wils. Wees actief. Ga sporten bij de ACLO. Ga uit met studiegenoten en vrienden. Voor wie dat nog niet genoeg is, zijn er de studie- en studentenverenigingen. Maar durf ook eens ‘nee’ te zeggen als je even een autistisch momentje hebt, want je kunt ook overdrijven. Maak er wat moois van. Leef deze tijd bewust en geniet ervan. Voordat je het weet is het over en kom je terecht in de ‘huisje-boompjebeestje’ -sleur. Gevolg: mid-life crisis. De pijn wordt een stuk verzacht als je terugkijkt op een uitgeleefde, moddervette studententijd. Dus doe je voordeel met mijn levenservaring. Voor persoonlijke vragen: 0900 – Tante Jet. Nait Soez’n | Augustus/September 2011
3
Kort Nieuws Hanze ontvangt EU-subsidie voor plattelands-ov Om het dunbevolkte platteland bereikbaar te houden investeert de Europese Unie fors in het ITRACT-project, dat behoeften en innovaties in het plattelands-ov onderzoekt en toepasbaar moet maken. De Hanzehogeschool Groningen, die de leiding heeft over het project, ontvangt hiervoor een subsidie van €600.000,-. In totaal werken er in ITRACT veertien universiteiten en vervoersbedrijven samen om vervoerswensen in kaart te brengen en te implementeren.
Studentenorganisaties strijden tegen ‘Halbe-heffing’ De Eerste Kamer heeft onlangs het voorstel van de langstudeerdersboete geaccepteerd. Voor de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb), het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) en de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) is daarmee de tijd gekomen om de gang naar de rechter te maken. Uit juridisch advies dat de studentenorganisaties hebben ingewonnen is gebleken dat het ontbreken van een overgangsregeling in strijd is met het rechtzekerheidsbeginsel. Daarnaast wordt ook het gelijkheidsbeginsel geschaad: er wordt geen onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen studenten en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs wordt niet langer gewaarborgd.
Energiebesparing voor chronisch inactieven Reductie van klimaatvernieling en aanverwante energiekosten zonder een poot uit te hoeven steken: de toekomst is onlangs een stuk dichterbij gekomen. Het Flexines-project, waar onder andere de Hanzehogeschool Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen aan deelnemen, heeft onlangs haar eerste theoretische resultaten gepresenteerd. Het project ondersteunt bij het maken van keuzes op het gebied van duurzaamheid en energiebesparing, door middel van automatisering. Zo is er een computersysteem in ontwikkeling om de energiehuishouding in de woning zo efficiënt (en goedkoop) mogelijk aan te sturen. De eerste resultaten zijn veelbelovend: gezinnen kunnen met de nieuwe elektronica hun energierekening met 10 tot 20 procent verlagen, zonder enige vorm van inspanning. De resultaten worden nu in een proefwoning op praktische haalbaarheid getoetst.
Kunstonderwijs op de schop Het hoger kunstonderwijs in Nederland moet zich meer specialiseren en strenger zijn bij selectie aan de poort, zo luidt het advies van de HBO-raad in het pas gepresenteerde sectorplan. Dit betekent dat de komende jaren minder aspirant-studenten toegelaten gaan worden tot de kunstopleidingen. Ook zullen de hogescholen scherpere profielen kiezen en meer aansluiting zoeken bij de arbeidsmarkt. Het door deze maatregelen vrijgekomen geld zal geïnvesteerd worden in de kwaliteit van het kunstonderwijs. De HBO-raad hoopt met de eigen voorstellen ingrijpen van het ministerie van Onderwijs, Cul tuur & Wetenschappen voor te zijn. De adviezen in het sectorplan hebben ook gevolgen voor de kunstopleidingen in Groningen: de Hanzehogeschool zal het aantal studenten aan de artistieke bacheloropleidingen terugdringen en investeren in de masteropleidingen.
Met gevulde knip de grens over
Egoïsten zijn vóór kernenergie
De Hanzehogeschool Groningen heeft voor collegejaar 2011-2012 bijna €715.000,- aan ERASMUS-gelden toegekend gekregen. Dit geld is bedoeld om de uitwisseling tussen het Europees hoger onderwijs toegankelijker te maken. Studenten die een stage of een studieperiode in het buitenland willen doen kunnen door middel van deze spaarpot van een beurs worden voorzien. Naast subsidie voor studiebeurzen heeft de Hanze ook ERASMUS-gelden ontvangen voor het organiseren van intensieve studieprogramma’s voor Europese studenten en docenten rondom een belangrijk thema.
“Mensen met egoïstische waarden bleken de positieve gevolgen van kernenergie, zoals de beschikbaarheid van goedkope energie, veel waarschijnlijker te vinden. De gevaren wuifden ze weg.” Die conclusie trekt prof. Linda Steg van de RUG, die onderzoek deed naar de publieke opinie over kernenergie. De ramp in Fukushima in maart bleek veel mensen wakker te hebben geschud: Steg en haar collega’s waren al voor de ramp bezig met hun onderzoek. Toen was “bijna 60%” van de ondervraagden vóór het splijten van uranium, en een kwart ronduit tegen. Bij nieuw onderzoek na de ramp was nog maar één derde vóór. Ook het aantal tegenstanders én het aandeel “weet niet” was ongeveer een derde.
4
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
Het Onderwijslabyrint Beleid op hoger onderwijs is allesbehalve consistent te noemen. Met de vierjaarlijkse Haagse stoelendans, wisselen de kaarten regelmatig van hand. Als aankomend student moet je een weg banen door het labyrint aan onderwijsmaatregelen van de afgelopen jaren.
Door Max de Witte en Paulien Vinke Het kabinet heeft de ambitie om Nederland tot de top van de kenniseconomieën ter wereld te laten behoren. Nederlandse academici en hbo’ers worden internationaal al jaren lang zeer gewaardeerd vanwege hun hoge kwaliteit. Voor het kabinet is dit echter niet voldoende om tevreden te zijn. Politieke partijen spreken in hun partijprogramma’s zeer hoge ambities uit, ze willen meer. Voor minder, zo is de laatste tijd gebleken. De afgelopen jaren is de ene onderwijsmaatregel na de andere geïntroduceerd. Daarnaast werd er bezuinigd op onder andere studiebeurzen en subsidiegelden. Bovendien worden universiteiten en hogescholen gekort op hun onderwijsbudget als zij niet voldoende studenten per jaar produceren. De gevolgen zijn vaak voor de student. Als aankomend student is het daarom goed om te weten welke maatregelen er zijn en hoe je hier een weg doorheen baant. De eerste maatregel die je waarschijnlijk tegen zult komen is die van het Bindend Studieadvies (BSA). Je krijgt een BSA als je in je eerste jaar minder dan 40 ECTS haalt of als je je propedeuse niet binnen twee jaar haalt. De consequentie is dat je moet stoppen met de opleiding en niet langer aan die opleiding van dezelfde onderwijsinstelling mag beginnen. Het BSA is volgens de Wet op Hoger Onderwijs (WHW) geïntroduceerd om studenten te herkennen voor wie de studie te zwaar is en deze te begeleiden naar een passender studie. In de praktijk komt van die begeleiding naar een betere studie weinig terecht. Wat overblijft is dat studenten die volgens de eerste studieresultaten mogelijk langer dan nominaal over hun studie zullen gaan doen, zo snel mogelijk van de opleiding gejaagd worden. Voor de onderwijsinstellingen is het namelijk financieel onaantrekkelijk om studenten te houden die langer dan nominaal studeren, omdat zij daar geen subsidie meer voor ontvangen van de overheid. Daarmee komen we bij maatregel nummer twee: ook wel bekend als de zogenaamde langstudeerdersmaatregel. Volgens de gebruikte definitie vallen bijna alle politici in de Tweede Kamer onder de term ‘langstudeerder’. Zo mag je je namelijk noemen als je langer dan nominaal plus één jaar over je studie doet. Duurt je studie bijvoorbeeld vier jaar en je hebt een jaar vertraging opgelopen, dan moet je voor de jaren dat je daarna nog studeert elk jaar €3000,- euro boete betalen. Ook heb je geen recht meer op een OV-jaarkaart en komen alle vervoerskosten dus voor eigen rekening. Studievertraging, een verkeerde studiekeuze, een niet gehaalde stage of een bestuursjaar bij een studentenvereniging kunnen door deze maatregel heel duur worden. Het voorstel is onlangs goedgekeurd door de Eerste kamer en start in het collegejaar 2012-2013.
Een door de overheid in de hand gewerkte aanleiding om studievertraging op te lopen, is de Harde Knip tussen bachelor en master. Dit houdt in dat je niet aan een masterstudie mag beginnen, zolang je je bachelor nog niet volledig afgerond hebt. Erg vervelend als je een jaar moet wachten met je master, omdat je nog één vak hebt staan van vijf ECTS. Bedenk trouwens voordat je je bachelor afrondt of je misschien nog een tweede bachelor studie wilt gaan doen. Mocht je namelijk een tweede studie willen doen, dan is het juist niet handig om je eerste studie af te ronden. Reden hiervoor is de maatregel rondom het instellingscollegegeld. Als je een afgeronde bachelor of master hebt, mag je niet nog een bachelor of master doen voor het relatief lage wettelijk collegetarief. Je betaalt dan een veel hoger instellingscollegegeld. Voor Geneeskunde kan dit bijvoorbeeld oplopen tot wel €32.000,- per jaar. Je kunt deze maatregel omzeilen door een paar studiepunten van je eerste opleiding te laten staan terwijl je een tweede studie gaat doen. Uiteindelijk rond je dan beide studies tegelijk af. Als je een afgeronde bachelor hebt, mag je trouwens wel een master doen tegen wettelijk collegegeld. De kamer discussieert overigens nog over de bekostiging van een master studie. Mogelijk komt deze in de nabije toekomst volledig voor eigen rekening. Ook heb je dan geen recht meer op een OV-jaarkaart. Je kunt wel lenen voor een master studie via het zogenaamde sociaal leenstelsel. Je leent dan tijdens je studententijd geld van de overheid tegen een relatief gunstig rentetarief en betaalt dit later terug naar ratio van je inkomen. Mocht je gedurende je studententijd verstrikt raken in dit net van maatregelen, dan kan de Groninger Studentenbond je helpen om hier weer uit te komen. De GSb heeft bijvoorbeeld een juridisch studentensteunpunt en een vakbondsman voor individuele hulp bij lastige problemen. Houd ook dit blad in de gaten voor nieuwe informatie over maatregelen.
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
5
Als de rook om je hoofd is verdwenen Om de veiligheid in het redactiepand te waarborgen begaf Nait Soez’n zich op het terrein van de brandveiligheid. De intrigerende anekdotes zijn echter niet alleen bruikbaar voor een losgeslagen redactie, denken wij. Brandweermannen Mark Meijer en Luc Oldenhof leidden ons rond in de wereld van pyrolyse, verblindende rook en opgestapelde bierkratjes. Door Tineke de Boer & Gerald de Vrieze Midden in de nacht word je wakker van een loeiende sirene. Benauwd en nog enigszins verdwaasd ga je op zoek naar het lichtknopje. Beneden klinkt lawaai: er is paniek in huis. Bij een druk op het lichtknopje blijft het donker. Is de elektriciteit uitgevallen? Waarom doet die sirene het dan nog wel? Wat is er aan de hand? Je wilt naar buiten, maar kunt de deurknop niet meer vastpakken; deze is roodgloeiend. Langzaam dringt het door wat er aan de hand kan zijn. De brandtrap? Waar zat die ook alweer? In het aardedonker ga je op pad, strompelend over schoenen en flessen van de vorige avond. Dan slaat de schrik toe. Waar eens de brandtrap was, staat nu een torenhoge muur van plastic blokken. Had je die kratjes dan toch moeten inwisselen voor statiegeld? Hoewel het bovenstaande tafereel puur fictioneel is, schurkt het volgens Mark Meijer (Brandpreventiecontroleur) en Luc Oldenhof (Teamleider Handhaving) van de Brandweer Groningen akelig dicht tegen de potentiële realiteit aan: “In een brandsituatie wordt correct handelen vaak bemoeilijkt door blinde paniek. Op brand voorbereid zijn is daarom van levensbelang. Toch wordt deze voorbereiding vaak vergeten.” BIO-logisch De brandveiligheid van je woning is afhankelijk van slechts drie punten, die bij de brandweer bekend staan als ‘BIO’. De ‘B’ staat voor Bouwtechnisch en de ‘I’ voor Installatietechnisch. Als student heb je op deze twee factoren vaak in mindere mate invloed. Als huurder kun je immers weinig doen aan het feit dat men in het bouwjaar van je jaren-30-pandje nog niet zozeer rekening hield met brandvertraging (Bouwtechnisch). Ook het afschrijven van de aloude (maar best linke!) gaskachels in je kamer heb je niet altijd voor het zeggen (Installatietechnisch). Daarom is die laatste ‘O’ van Organisatorisch juist zo van belang, want hier heb je als student juist wél invloed op. Deze ‘O’ staat voor brandveilig gedrag. Blokkeer je dus je vluchtweg met bierkratjes, of zet je ze liever een metertje opzij?
Loopt je huisbaas nog niet warm? Is het met de brandveiligheid in jouw studentenhuis hopeloos gesteld, maar wil je huisbaas niet luisteren? Kijk dan eens op www. watdoejijbijbrand.nl/studenten voor een nuttige service: via de site kun je je huisbaas laten overtuigen. Hij ontvangt dan een e-mail met diverse tips omtrent brandveiligheid.
6
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
Volgens Meijer en Oldenhof wordt brand gezien als een zeldzaamheid en daarom is het extra gevaarlijk: “veel mensen denken dat het hen toch niet gebeurd, maar feit is dat er veel meer branden zijn dan er bekend worden. Het gaat dan alleen steeds net goed.” Het veroorzaken van een brand kost totaal geen moeite, vaak hoef je er niet eens iets voor te doen. Het kan al gebeuren door het spontaan ontbranden van de frituurpan of door het laten zitten van pluisjes in de wasdroger of afzuigkap. Of bijvoorbeeld door het roken in bed. Het zit hem echt in de kleinste zaken. Oldenhof: “we hebben eens meegemaakt dat we moesten uitrukken voor een kamerbrand, die is ontstaan door een moment van onoplettendheid. De studente had waxinelichtjes op tafel staan en was even weggelopen om een paar gasten uit te laten. Ze had nog een raam openstaan en toen ze terugkwam stond haar volledige kamer in brand: de gordijnen waren in de kaarsjes gewaaid.” Brandgevaarlijk Het klinkt misschien als een open deur, maar wat maakt brand nu eigenlijk zo gevaarlijk? In tegenstelling tot wat je misschien zou verwachten maakt de rook die vrijkomt de meeste slachtoffers. De rook bevat een flink aantal giftige gassen, waaronder het beruchte koolstofmonoxide (CO). Dit gas kun je niet ruiken of anderszins waarnemen en is daarom extra gevaarlijk. Overigens komt CO niet alleen vrij bij brand. Ook een slecht werkende kachel, geiser of boiler kan het produceren. Dit geldt vooral voor oude apparaten die geen af- en
Brandweer Groningen: ook voor studenten Op de site van de brandweer Groningen is veel informatie te vinden over brand en brandveiligheid. Ook hebben zij een speciale site voor studenten: www.brandweer.groningen.nl/brandveiligheid/ veilig-op-kamers Hier vind je een hele lijst met tips over hoe jij de brandveiligheid in je studiehok kunt aanpakken. Daarnaast bevat deze site een hoop interessante links naar aanvullende informatie.
aanvoer van zuurstof naar buiten hebben. Ze onttrekken het zuurstof aan de ruimte en zetten het – als ze slecht werken – om in koolstofmonoxide, wat wegens het ontbreken van de afvoer regelrecht in de ruimte terecht komt. Goed ventileren, dus altijd een raam open houden, is een goed en eenvoudig uitvoerbaar advies.
promoten en extra toegankelijk maken door middel van een speciale website. We gaan hier dus meer van horen. Om de brandveiligheid van je woning snel en effectief te verbeteren hoef je echt niet veel te doen. Met het regelmatig schoonmaken van filters in droger en afzuigkap, het leren kennen van je brandalarm en het opzetten van een vluchtplan kom je al een heel eind. Of schop, voordat je gaat slapen, je schoenen eens van het vluchtpad af. Eveneens een nuttige tip is het sluiten van deuren. Mocht er brand uitbreken, dan wordt het vuur hierdoor vertraagd. Zo heeft iedereen iets meer tijd om in geval van nood het pand te verlaten. Iedereen inderdaad, want een brand heeft geen voorkeur voor personen. Ook als onfortuinlijke huisgenoot kun je dus getroffen worden. Daarmee is brandveiligheid een zaak van iedereen: doe je het niet voor je huisgenoten, doe het dan tenminste voor jezelf. Misschien is het leuk om dan ook iedereen erbij te betrekken? Noem het ‘het drinkspel van de toekomst’: zo snel mogelijk geblinddoekt je huis uit. Nu voor een fles bier, misschien later voor je leven?
Uit het gesprek met de twee brandweerlieden bleek dat ook de hitte grote gevolgen kan hebben. Zo word je er niet alleen loom van, maar is het ook nog eens slecht voor de longen. Meijer: “onlangs nog hebben we een evacuatie van een bejaardentehuis meegemaakt in verband met een dakbrand. Ondanks dat niemand openlijk aan de brand blootgesteld was waren er toch bewoners met schade aan de longblaasjes. Dit ontstaat al bij een hitte van 75 tot 80 graden Celsius. De longblaasjes verbranden dan, waarna er vochtophopingen ontstaan. In het slechtste geval zou iemand kunnen verdrinken in zijn eigen vocht.” Hout of een andere brandstof aan een brandje toevoegen is niet nodig: in een woning creëert de brand zijn eigen brandstofvoorziening door pyrolyse. Dit betekent dat door de hitte brandbare gassen uit spullen verdampen. Zo ontstaat er een brandbare kettingreactie die in principe ook niet brandbaar materiaal in de hens kan krijgen. Het is toch best zonde als je scriptie op deze manier als brandgas uit je laptop gedestilleerd wordt. Huis-check Onder het aloude motto van ‘voorkomen is beter dan genezen’ doet de afdeling Preventie van de brandweer zijn best om zoveel mogelijk studenten over brandveiligheid te adviseren. Studentenhuizen die meer dan vijf bewoners tellen kunnen in elk geval rekenen op een bezoekje, dit is namelijk een wettelijke plicht. Maar de brandweer is er niet alleen voor hen: iedereen die het wil kan een bezoek aanvragen. Met ingang van het nieuwe academische jaar gaat de brandweer deze huis-check uitgebreid
Aanvragen huis-check De komende periode wordt de aanvraagprocedure van een brandveiligheidscheck door de brandweer Groningen stevig op de schop genomen en vereenvoudigd. Zo komt er met ingang van het komende academische jaar een nieuwe site waar studenten eenvoudig en snel een aanvraag in kunnen dienen. Tot die tijd loont het om voor een huis-check contact op te nemen met het informatienummer van de brandweer Groningen: (050)-367 47 77.
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
7
Cultuurpagina Een ‘moederneukend dikke tip’ “Voor het publiek dat mij al kent: welkom vrienden. Maar er is ook ander volk in deze zaal. Mensen die verplicht mee moesten met de familie en daar eigenlijk helemaal geen zin in hadden. Voor jullie: succes!” Door Boy Zelle Met deze woorden opent cabaretier Ronald Goedemondt zijn nieuwe show getiteld ´Binnen de lijntjes´. Goedemondt begon in 2005 met zijn eerste avondvullende cabaretshow. Het jaar erna kwam hij voor het eerst met zijn kop op tv. Daarnaast prijkt de ‘Neerlands Hoop’ – een prijs voor talentvolle theatermakers – sinds 2008 op zijn kast en won hij in 2009 de ‘Edison Comedy’-prijs voor de dvd van zijn derde show.´Binnen de lijntjes´ is alweer de vierde show waarmee hij de theaters torpedeert. De bladen schrijven al tijden recensies over hem, met niets anders dan lof. NRC noemde de man al na zijn eerste show een ‘volleerd komiek’.Opvallend genoeg lijkt Goedemondt hier in Groningen bij de mensen nog niet echt ingeburgerd. Een gemis, gezien de bijzonder knappe en geestige Wildersimitatie die hij afgelopen jaar op Nederland 1 tijdens de eindejaarsconference liet zien. De gelijkenissen waren sprekend, inclusief mimiek en peroxidepruik. Personal trainers werken het al uit: wekelijks een showtje van Goedemondt meepakken is effectiever voor je sixpackje dan de sportschool. De zaal lag keer op keer plat voor zijn verfrissende vorm van humor. Ronald is vernieuwend. Hoewel zijn hoofddoel weliswaar
8
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
herkenbaar is – hij wil mensen laten lachen – , heeft hij geen zware bijzaken, zoals een moraal of een politieke boodschap, die een stempel drukken op de show. Sterker nog, er zit vrijwel geen structuur in zijn humor. Ja, dat is positief. Zijn grappen kunnen werkelijk overal over gaan. Het enige dat een vorm van samenhang schept, is zijn eigen gedachtegang, welke vaak absurd, hilarisch en even later toch weer messcherp is. Om dat te begrijpen, moet je eigenlijk gewoon show gaan zien. Zo neemt de Limburger graag de slachtofferrol aan: zijn kwetsbaarheid op dat moment zorgt voor sterke humor. Even later is hij ineens lekker grof in zijn eigen jargon: grote kans dat zijn nieuwe woorden de komende jaren terug te vinden zijn in de Van Dale. Al deze eigenschappen bij elkaar maken zijn humor bijzonder authentiek. Afgezaagder verwoord: Ronald blijft niet bepaald binnen de lijntjes. In Ronald’s jargon: zijn show is een moederneukend dikke tip!
What the E-HEC!? Naar aanleiding van de EHEC-uitbraak in juni, laaide de eeuwige discussie over levensgevaarlijke E-nummers ook weer op. Nait Soez’n neemt de proef op de tong en vraagt zich af wat ons het eerst zal vellen: de straling van Fukushima, het dichtstbijzijnde ‘Einde der Tijden’ of de dagelijkse portie E-nummers in onze voeding? door Paulien Vinke De eerste berichten over besmettingen met de EHEC-bacterie waren nog maar amper in de wereld, toen men al verschillende vermeende boosdoeners had gevonden. Rusland verbood de import van veel groenten en Hollandse tuinders gingen bijna failliet door een ban op kasgroenten. Het is een typisch voorbeeld van de hysterie die uitbreekt zodra mensen geconfronteerd worden met mogelijk gevaarlijke effecten van onze dagelijkse voeding. Maximale dosering Berust deze hysterie op waarheid, of heeft het meer de trekken van een maatschappelijk neurotische extase? In het geval van de EHEC-bacterie was de paniek nog wel begrijpelijk, aangezien er maar zo weinig bekend was over de bacterie en de mogelijke verspreidingshaard. Voorzichtigheid heeft ons, evolutionair gezien, immers langer laten bestaan dan de gemiddelde dodo. In het geval van zogenaamde E-nummers eigenlijk additieven genaamd -, is de panische angst echter niet houdbaar. Er is namelijk heel veel informatie beschikbaar over de gezondheidseffecten van additieven in de zogenaamde Codex Alimentarius. Deze Codex is een wereldwijde verzameling standaarden en richtlijnen met betrekking tot voedsel en voedselveiligheid. Een E-nummer is te lezen als een keurmerk dat aangeeft dat de Europese Unie de stof op basis van toxicologisch onderzoek veilig acht voor menselijke consumptie. De hoeveelheid is vastgesteld op één honderdste van de maximale dosering waarbij, onder normaal dagelijks gebruik, nog geen schadelijke effecten zijn aangetoond op de lange termijn. Alhoewel dit dus betekent dat het gebruik van additieven veilig is, wil dat nog niet meteen zeggen dat ze bijdragen aan je gezondheid. Additieven worden namelijk vooral gebruikt om de eigenschappen van onze voeding te verbeteren. Want wie wordt er nu vrolijk van mayonaise die maar één dag houdbaar is en bovendien voor elk gebruik moet worden omgeroerd? In sommige gevallen (zoals bij conserveringsmiddelen) hebben additieven wel een positieve invloed op onze gezondheid, omdat ze de voedselveiligheid vergroten. Het nut van andere additieven, zoals kleurstoffen en smaakversterkers, valt echter te betwijfelen. Ze zijn niet nodig in het kader van gezondheid, maar maken voedingsmiddelen wel aantrekkelijker.
E-nummers ongezond of zelfs gevaarlijk zouden zijn. Ik vermoed dat het ermee te maken heeft dat ieder mens denkt ervaringsdeskundig te zijn op het gebied van voeding. Iedereen eet tenslotte elke dag. Men laat zich onbewust vooral leiden door angst en gewoonte: onbekende voeding is gevaarlijk terwijl de reguliere versnaperingen gezond zijn, want ziek ben je er nog nooit van geworden. Niet meteen, in elk geval. Puur vergif Het vergt nogal wat moeite om een goed overzicht te krijgen van de gezondheidseffecten van de tientallen stofjes die we elke dag binnenkrijgen. Van invloed is niet alleen de werking van de stof zelf, maar ook tientallen andere factoren zoals de dosis, de combinatie met andere stoffen en het hele werkingsmechanisme van het menselijk lichaam -die ook nog eens per persoon kan verschillen. Wetenschappelijk gezien is elke stof, zelfs water, puur vergif als de hoeveelheid die je binnenkrijgt in een bepaalde tijd maar groot genoeg is. Het argument dat een bepaald additief - bijvoorbeeld aspartaam (E951) – schadelijk zou zijn, is dus feitelijk wel juist. Maar daarom bewijst het nog niet dat je kanker krijgt als je elke dag twee glazen cola light drinkt. Juist het feit dat aspartaam een E-nummer heeft, zegt namelijk dat er geen schadelijke effecten zijn gevonden bij een normale consumptie van deze stof. Zelfs als je in een abnormale bui het voedingsmiddel abnormaal gebruikt wordt er nog niet genadeloos gestraft: als je bijvoorbeeld elke dag twee liter cola light zou drinken, krijg je wellicht wel meer binnen dan de maximaal toegestane dosis volgens de voorschriften. Maar die dosis is vastgesteld op één honderdste van de schadelijke hoeveelheid. Voordat de nare effecten door jouw cola-consumptie optreden, moet je dus eerst jarenlang elke dag maar liefst tweehonderd liter cola light drinken. Veel succes daarmee.
Ervaringsdeskundigen Gelukkig zien mensen voeding vooral als een appel of een biertje, in plaats van een pakket gemixte chemicaliën met hoge vetgehalten. Toch heerst onder een grote bevolkingsgroep al jaren de opvatting dat de stoffen met Nait Soez’n | Augustus/September 2011
9
Wiekes Filmblik Een zakdoek per Oscar De wereld van de Oscars, of eigenlijk Academy Awards, is een onduidelijke. Vaak vallen films die het wel hadden verdiend niet in de prijzen en soms vraag je je af waarom een bepaalde film een Oscar heeft gewonnen. Net zoals de recensies op de Internet Movie Database (IMDB) kun je veelal pas na een paar jaar zeggen of de hoge ogen die een bepaalde film heeft gegooid wel terecht zijn geweest. Neem nu bijvoorbeeld Titanic uit 1998. Goed acteerwerk, uitstekende special effects, maar is het nu echt een goede film? Zeker als je ‘m vergelijkt met eerdere winnaars zoals The Godfather (Coppola 1972, winnaar Oscars van 1973) of One Flew Over the Cuckoo’s Nest (Forman 1975, winnaar Oscars van 1976) zou je kunnen stellen dat films blijkbaar ook vaak Oscars winnen omdat het tranentrekkers zijn. Vorig jaar gingen er veel nominaties naar Black Swan (Aronofsky, 2010), hoewel de film niet heeft gewonnen. Black Swan is een metamorfose in een metamorfose. Het plot gaat over de perfectionistische en gevoelige balletdanseres Nina, die zowel de witte als de zwarte zwaan vertolkt in Het Zwanenmeer. De witte zwaan is onschuldig en lieflijk, de zwarte zwaan staat voor vernietiging en verraad. Nina heeft geen moeite met het vertolken van de witte zwaan, maar om de zwarte zwaan te kunnen spelen moet ze zichzelf veranderen. Het meisje dat iedereen over zich heen laat lopen wordt een pittige, eerzuchtige diva. Voor deze metamorfose betaalt ze echter een hoge prijs. Black Swan geeft tussen het drama door een mooie inkijk in de wereld van het topballet. Niet alleen vieren moordende concurrentie en anorexia hoogtij, er wordt ook veel aandacht besteed aan technische details. Je ziet daardoor veel voeten, tape, en voor de liefhebber, onderbroeken. Toch is de persoonlijke ontwikkeling van de karakters het belangrijkste. Aronofsky laat in dit drama goede belichting en cameratechniek, evenals indrukwekkend acteerwerk, verrassend goed combineren met horrorelementen. Dit maakt dat het vaak onduidelijk is of datgene wat je ziet ook daadwerkelijk plaatsvindt. Ballethorror is een genre waarover we volgens mij nog niet beschikten, alhoewel ik zombieballet ook potentieel interessant vind. De regisseur is ook verantwoordelijk voor de
10
Nait Soez’n | Augustus/September 2011
fantastische, maar ernstig deprimerende film Requiem for a Dream (2000) en heeft daarin al laten zien meester te zijn in het tonen van de ondergang van zijn karakters. Je merkt echter wel dat het een Amerikaanse Academy Award-winnaar is en geen arthouse; voor het herkennen van de symboliek hoef je zelf niet al teveel na te denken. Ook hadden de karakters, behalve Nina, wel iets meer diepgang kunnen gebruiken. Natalie Portman speelt de rol van Nina. Als je huilbuien wilt, staat Natalie Portman altijd tot je beschikking. Er staat op Youtube zelfs een compilatie van haar vele huilbuien (Natalie Portman Cries a Lot). Het tranentrekkende aspect is dus duidelijk aanwezig en je moet toegeven dat ze dat prachtig doet. Niemand kan beter hartverscheurend in tranen uitbarsten dan Miss Portman. Maar met alleen huilen kom je er niet meer in deze wereld, en ook niet in deze film. Gelukkig heeft ze veel meer in haar mars dan het laten vloeien van waterlanders; ook met de rol van misdeelde diva kan ze prima uit de voeten. Bovendien heeft ze met haar meisjesachtige lichaam, waarvan je jezelf soms afvraagt of het niet halverwege de puberteit is gestopt zich verder te ontwikkelen, het perfecte instrument in handen om een ballerina te zijn. Er zijn bij Black Swan in dat opzicht meer parallellen met de werkelijkheid te vinden: Nina draagt het balletstuk in haar eentje, net zoals Natalie Portman de film draagt. Het valt te hopen dat het met haar beter afloopt dan met haar personage.
GSb-pagina De Groninger Studentenbond is dÊ vakbond voor alle studenten in Groningen. Vanuit haar grondbeginselen staat de student centraal. Iedere student heeft het recht om effectief te kunnen studeren en mag daarin niet gehinderd worden. De GSb biedt daarom dan ook ondersteuning voor elke student. Hoe werkt een vakbond voor studenten? De GSb verschaft belangrijke informatie middels de GSb-website, optredens in de media en de Nait Soez’n. Ook verleent hij bruikbare diensten aan alle studenten die er gebruik van willen maken: juridisch advies, kwaliteits- en prijscontroles van kamers en individuele hulp bij studiegerelateerde onderwerpen. Daarnaast behartigt de GSb de belangen van studenten door vertegenwoordiging in de Universiteitsraad (U-raad) en de Hogeschool Medezeggenschapsraad (HMR), de gemeente Groningen, de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en meerdere platforms over bijvoorbeeld jongerenhuisvesting of openbaar vervoer. De Groninger Studentenbond heeft daarmee vele mogelijkheden en ingangen om voor de student op te komen. Mocht lobbyen geen resultaat opleveren, dan kan de GSb overgaan tot protestacties. Zo genereert hij politieke druk en mediaaandacht om zijn statement kracht bij te zetten. De GSb zet alles in het werk om de belangen van studerend Groningen te waarborgen. Lidmaatschap van de Groninger Studentenbond is een rijke aanvulling op je studietijd. Je hebt altijd recht op professioneel juridisch advies, bijvoorbeeld op het gebied van huurrecht of studiegerelateerde problemen. De ondersteuning gaat overigens verder dan advies alleen: de GSb helpt jou persoonlijk door alle procedures heen. Daarnaast word je als lid op de hoogte gehouden van voor jou relevante thema’s: van actuele onderwijsontwikkelingen en je rechtspositie als student tot en met cultuur. Daarnaast maakt jouw lidmaatschap de positie van de GSb als vakbond ook sterker: samen bereik je meer! De volgende Algemene Ledenvergadering is op 1 september a.s. op Sint Walburgstraat 22a en begint om 19.30 uur.
Zweet
Observeren
Ik hou van het observeren van mensen. Ik kijk graag naar hoe ze lopen, luister graag hun gesprekken af, om vervolgens te achterhalen wat ze eigenlijk zeggen. Het leuke is dat je er bijna niets voor hoeft te doen. Je gaat bij mensen in de buurt zitten, of loopt vlak achter ze en gaat ervoor. De camping is een fantastische plek om ongestoord te observeren. Je moet dan wel naar een drukke camping gaan, met veel mensen die een taal spreken die je kunt verstaan. Het kan heel simpel: je kruipt je tent in, ritst ‘m dicht, vleit je op je matje en luistert. Er komen pareltjes langs, gegarandeerd. Moeders die hun kroost proberen op te voeden, bijvoorbeeld: “Niet zo schrééuwen, Kevin! Er zijn nog méér mensen, hier!” Of kinderen die de angstaanjagend dodelijke krokodil spelen en achter hun kleine zusje aan rennen: “Dood moet je, dood!” Je kunt je tent ook open laten om iemands frisbee naar binnen te zien zeilen. Waarschijnlijk komt daar een kind achteraan dat “sorry, hoor” zegt, zijn frisbee van je hoofd grist en die vervolgens nog een aantal malen je tent in gooit. Waarna hij vakkundig aantoont dat hij zijn voetbal ook nog niet echt onder controle heeft. Ach, zolang hij zijn excuses maar aanbiedt... Sanitaire voorzieningen zijn ook leuke plekken. Daar zie je mensen, van wie je vermoedt dat ze het gewoonlijk haten, feestelijk aan de afwas. Het zijn van die witte-sportsokken-in-badslippers-types. Ook komen er van die pas gedouchete, iets te sterk geparfumeerde dames voorbij, met een enorme toilettas onder de arm en een wankele, torenhoog opgerolde handdoek op het hoofd. Echt hilarisch zijn de toiletten. Zo hoorde ik bijvoorbeeld eens een vrouw “Hèhè, dat was dat” mompelen, nadat ze een grote boodschap had gedaan. Behalve de camping is ook de stad een geweldige plek om te observeren. Bij voorkeur ergens op een terras, in de buurt van een toeristische trekpleister. Er zijn mensen die, gewapend met plattegrond, camera, lunchpakket en regenkleding, de ene na de andere plek bezoeken die de reisgids ze heeft aanbevolen. Vaak lopen ze in groepjes, met andere goed voorbereide toeristen en een enkele verveeld kijkende puber ertussen. Dan heb je nog mensen, vaak van het schone geslacht, die het land dat ze bezoeken hebben uitgekozen op de manier waarop ze een tas kopen: zolang het maar staat bij die speciaal voor de vakantie gekochte outfits. Je ziet ze halsbrekende toeren uithalen op veel te hoge, veel te dunne hakken op dat ene pittoreske marktplein met kinderkopjes. Chagrijnig kijken ze, want ze hebben natuurlijk blaren. Arme meisjes. Het is de leukste uitdaging om te observeren zonder een oordeel te vellen. Misschien moet je er even voor oefenen, maar je wordt er zoveel blijer van. Er is altijd iets te beleven en te leren. De mens is bijzonder interessant. Ik ga nog maar even naar buiten, kijken naar wat andere mensen met hun dag doen. 12
Nait Soez’n | Augustus/September 2011