F
lora 2018 nummer 2
Afdeling Ede
∗
Planten ∗ ∗
TOURINGCARBEDRIJF
Fa
GRAANHANDEL
K
Bloe
DE GROOT - EDE
∗ Bloemen ∗
∗
& ∗ Planten
∗
JAAP DUIJS
AARWEG 2 openingstijden: di t/m zat. 31 SE OTTERLO 13.30 - 17.00 EL.: 0318-591777
Fa
Kraak
Bloemsierkunst
•
,
is de nieuwe naam van Bomenland Schiphorst , gewoon op het oude adres aan de Langesteeg 11 in Bennekom. voorbijzondere, gewone, mooie , sterkeGoorsteeg planten en19 bomen collectie van Buddleja (vlinderstruiken)6741 en Iris TBsibirica Lunteren
• •
Tel.: - 482726 voor kennis en informatie en begeleiding van0318 of over planten en uw tuin
duurzame kwekerij onder Skal keur voor lezingen en kennisoverdracht
www.dependens.nl www.buddleja.nl Op vertoon van deze advertentie 10% korting op uw aankopen info@dependens.nl Welkoop Wekerom, Edeseweg 103 het gehele jaar geopend, behalve op zon—en feestdagen Dorpsstraat 86-88 - Harskamp - Tel. 0318 - 456588 6733AD Wekerom Tel. 0318-461645
63 - Wekerom - Tel. 0318 - 461118 van 8.00 tot 17.00 uur Langesteeg 11, 6721Edeseweg NB Bennekom 0318—430726
,
‘De Boschhoeve’ •
Een kwekerij met een eigentijds assortiment•vaste planten, heesters en bollen en knollen
t Hofke
•
en zat. 1 maart - 1 okt. Kwekerij open op: do., vr. Tuin- en theeschenkerij: do. en vr. 1 mei - 1 okt. Goorsteeg 19
6741 TBBoshoeve Lunteren 3, 6874 NB Wolfheze T 026• - 4821231 Tel.: 0318 - 482726 www.boschhoeve.nl
tuincentrum HANS ROZEBOOM
bruidsboeketten - bloemarrangementen kamerplanten - snijbloemen - afd. potterie Goorsteeg 19 6741 TB Lunteren 0318 - 482726 06 - 20749849 www.bassalunteren.nl
2
ONTWERP - ONDERHOUD AANLEG VAN TUINEN van Balverenweg 50
6721 ZW Bennekom
T 0318 - 418076
Dorpsstra Edesew
VOOR
•
t Hofke
www.jaapbol.nl
GRAANHANDEL
VOOR ALLES WAT GROEIT EN BLOEIT IN KAMER EN TUIN GAAT U NAAR:
HARKES Tuin- en Kamerplanten centrum Klinkenbergerweg 29 Ede Tel.: 0318 - 61 26 94
JAAP Taxi DUIJS
Touringcar Autoverhuur
HAARWEG 2 6731 SE OTTERLO TEL.: 0318-591777
openingstijden: di t/m zat. 13.30 - 17.00
www.noot.nl www.jaapbol.nl
TuinKli
Van de voorzitter Als u dit leest, zijn de eerste activiteiten van 2018 al achter de rug: de eerste lezing van Brian Kabbes, die zeer boeiend was, de ALV, gevolgd door een korte, maar zeer boeiende en veelzijdige lezing over Dahlia’s door André van Lammeren. Hij had ook de nodige dahliaknollen en zaad meegeno men – die vonden gretig aftrek. Tijdens de ALV namen Annemarie Wolferink (penningmeester) en Coranne van Kampen ( algemeen bestuurslid en lid van de excursiecommissie) afscheid ven het bestuur. Zij werden zeer hartelijk bedankt voor al het werk dat zij voor het bestuur gedaan hebben. Liesbeth van der Hart trad af als secretaris, omdat zij deze taak wegens persoonlijke omstandighe den niet kon vervullen; zij blijft wel in het bestuur als algemeen bestuurslid met als speciale taak de rayonvergaderingen en de landelijke vergaderingen bij te wonen. Dien Giltjes was afgelopen jaar waarnemend secretaris en neemt nu weer de taak van algemeen bestuurslid op zich. We mochten ook drie nieuwe bestuursleden verwelkomen: Ellen Klinkenberg is onze nieuwe secretaris, Catherine Navis - sinds kort lid van Groei & Bloei- is de nieuwe penningmeester, en Marlia Vloemans is algemeen bestuurslid en is bezig om samen met de webmaster de website te vernieuwen. Coranne van Kampen blijft samen met Dien Giltjes de Flora maken, maar stopt met de excursiecommissie. De reeds geplande excursies zal zij nog mede begeleiden. De notulen van de ALV zullen ongeveer eind april op de website staan. Voor het organiseren van nieuwe excursies zijn we op zoek naar iemand die dit samen met mij wil doen: het gaat om het uitzoeken van leuke bestemmingen, regelen van de afspraken met de di verse tuinen en plannen van de reis. Dit gebeurt in september tot november, zodat we in januari het nieuwe jaarprogramma kunnen presenteren. Verder het begeleiden van de verschillende ex cursies in het voorjaar en de zomer. Meestal 3 grote excursies en 2 korte excursies van een dagdeel. Wie geeft zich op om dat met mij te doen? annemarie@adleones.nl . Voor het eerst organiseerden we een avond voor nieuwe leden op de Hessenhof. We willen graag onze nieuwe leden welkom heten en wegwijs maken in onze vereniging. Maar we willen ook graag nieuwe leden en belangstellenden verwelkomen en daarom hebben we een jaarprogramma laten drukken – fraai vormgegeven door Lucie Heuterman – en dat op veel plaatsen neergelegd en uitgedeeld. Ook leggen we bij activiteiten een intekenlijst voor het Dwarrelblad neer en zo groeit ook deze kring meer en meer! Dit jaar staan we met een PR kraam ook driemaal bij Operatie Steenbreek, op de Lentemarkt Bennekom en op de Duurzame Tuinmarkt Bennekom. Inmiddels is ook de ruilbeurs geweest bij In Goede Aarde en zijn veel mensen blij met nieuwe planten naar huis gegaan. Voor de komende tijd zijn er 3 gezellige excursies en mogelijk 2 korte excursies. Gaat u mee? Het bestuur wenst u een heel goed tuinseizoen toe! Annemarie de Leeuw
Agenda Afdeling Ede Donderdag 3 mei Voorjaarsexcursie naar botani sche tuin De Dreijen (zie p. 4) Zaterdag 19, 26 mei en 16 juni Operatie Steenbreek (zie p. 5) Vrijdag 25 mei Dagexcursie naar Boskoop (zie p. 4 en Flora nr. 1, p. 10)
Donderdag 6 juni Dagexcursie naar Noord-Brabant (zie p. 8) Zaterdag 16 juni Moestuinen route (zie p. 7) Donderdag 2 augustus Avondexcursie Huis professor (zie p. 10) Dinsdag 21 augustus Dagexcursie Gelderland (zie p. 10)
Afdeling Wageningen Maandag 14 mei Lezing Vlinders en bijen in de tuin door Albert Vliegenthart Aanvang 20.00 uur Locatie: Vredehorst, Tarthorst 1, Wageningen Kosten niet leden: €3, Donderdag 7 juni Busreis naar Noord-Brabant (volgeboekt) Zaterdag 16 juni Open tuinen Wageningen info later op de website
3
Voorjaarsexcursie naar de botanische tuin De Dreijen
Wandelen door de botanische tuin De Dreijen is een ware bele venis! Telkens ontwaar je nieuwe doorkijkjes met prachtige bomen, struiken en bloemen. Beter kijkend verbaas je je over de wonderlijke wereld van het plantenleven. Wat te denken van een boombast vol met bosjes lange stekels, zoals je die van cactussen t dahlia’s kunt doen kent? Of een boom vol witte ‘zakdoekjes’, die bloemen blijken te it najaar zijn? een doe-avond gepland, een avond een lezing komen maar ook Met één luisteren, van de tuinmannen, die al meer dan 30 jaar verbonden het vorigis jaar niet zo heel moeilijk om te beaan Arboretum De Dreijen, krijgt u een rondleiding langs de pompoenen en courgettes kunt maken,Udit parels van het arboretum. ziet bijzondere bomen en struiken die op een bloem, de dahlia, en dat was hier soms al meer dan honderd jaar staan! In mei is het onder de t het fotograferen en bloemschikken betrof, bomen een feest van lentebolletjes. at ook één van de activiteiten was waar Gaat u ook mee naar deze prachtig onderhouden tuin? Na de rondleiding kunt op eigen gelegenheid iets drinken in het dahlia te komen, begon avond met en de beeldententoonstelling (gratis) restaurant vandehet Depot bekijken. Weerdenburg. Zij toonde ons enthousiast vormen en kleuren, terwijl ze in allerlei Datum: 3-5-2018 aar eigen voorkeuren besprak. Tijd:had 13.30-15.00 vertrek mooie foto’s ze kunnen uur, putten uit devanaf Arnhemseweg 94 om 13.00 uur met eigen vervoer. Geef bij uw opgave aan of u wilt meerijden nsbergen. of op eigen voor gelegenheid el een keuze gemaakt één van de wilt gaan. Kosten:kon €5,worden over tevan maken op rekeningnummer (zie colofon) auze gewisseld activiteit Aanmelden: Liefst per e-mail, eventueel telefonisch bij Coranne van Kampen cent106@hotmail.com 0318-63477
De Dreijen
De Boschhoeve Een kwekerij met een eigentijds assortiment vaste planten, heesters, bollen en knollen Kwekerij, tuin en theeschenkerij geopend: do., vr., en zat. 1 mrt.- 1 okt. Boshoeve 3, 6874 NB Wolfheze www.boschhoeve.nl
Dagexcursie naar Boskoop
WWW.EDE.GROEI.NL
4
9
Deze excursie voert ons -zoals u ook al kon lezen in Flora nr. 1- naar de kwekerijen in Boskoop, waarvan we er een aantal (Esveld, Herman Geers en Kingfisher) zullen bezoeken en van een groter aantal een inkijkje krijgen vanaf het water. Tot slot bezoeken we de tuin Klein Rietveld in Arkel. De kwekers zien naar ons uit. Wendy Terlouw van Kwekerij Kingfis her schreef in een e-mailbericht: “Leuk, dat jullie gaan komen. Op onze website www.kwekerijkingfisher.nl staat onder het kopje ‘assortiment’ het assortiment van de kwekerij voor seizoen 2018. Het zijn twee lijsten, één van de hosta’s en één van de andere planten. Misschien willen mensen van tevoren kijken of er iets van hun gading bij is? Ze kunnen dan ook van tevoren via de e-mail een bestelling doorgeven. Dan kunnen wij ervoor zorgen dat het 25 mei klaar staat.” Datum: 25-05-2018 Tijd: 8.30 uur vertrek vanaf Arnhemseweg 94, Ede, terug om circa 18.00 uur Kosten: Leden €50,- / leden andere vereniging €51,50 / niet-leden €54,50 over te maken op rekeningnummer (zie colofon) Aanmelden: Liefst per e-mail, eventueel telefonisch, bij Coranne van Kampen cent106@hotmail.com 0318-63477 De excursie gaat door wanneer er 25 deelnemers zijn. Laat deze bijzondere reis niet aan u voorbijgaan maar geef u op! Zo spoedig mogelijk, in verband met het reserveren van de bus.
Operatie Steenbreek In de vorige Flora kon u lezen, dat gemeente Ede, evenals veel meer plaatsen in Nederland, meedoet aan Operatie Steenbreek (www.operatiesteenbreek.nl), onder het motto “Tegel eruit, plant erin”. Inmiddels is op zaterdag 14 april de actie feestelijk gestart bij tuincentrum De Driesprong. Daar heeft men zich laten inspireren om van de tuin een plek te maken, die goed is voor mens, plant en dier. En voor het milieu! Het waterhuisje is er gepresenteerd, waaraan men kon zien op welke verschillende manieren je regenwater kunt afkoppelen van het riool en kunt integreren in de tuin. IVN was aanwezig om informatie te geven over het aantrekken van bijen en vlinders, Groei & Bloei gaf er informatie over sterke planten, plantcombinaties, goede grond en het milieuvriendelijk bestrijden van slakken. Er waren voorbeeldborders te zien, de tuincoach beantwoordde vragen, er waren tuinontwerpers om een schetsontwerp te maken en men kon er kennis nemen van de vele toepassingen van het mineraal Olivijn, dat CO2 opneemt. Voor wie deze dag gemist heeft, zijn er nog drie data waarop u van 10.00-16.00 uur kunt kennis nemen van Operatie Steenbreek: op zaterdag 19 mei is er bij Tuincentrum Harkes extra aandacht voor bijvriendelijke eenjarigen, op zaterdag 26 mei is het waterhuisje ook te zien op de Duurzame Tuinmarkt bij Kwekerij Dependens en op zaterdag 16 juni is er bij Tuincentrum Van de Lagemaat extra aandacht voor de eetbare tuin, in het kader van de Open Tuinenweek; Van de Lagemaat is dan ook opgenomen in de open tuinenroute die Groei & Bloei Ede organiseert.
Bij op Margriet
Amorphophallus rivieri 'Konjac', een prachtige stinkerd
Bij op Blauwe druif
Amorphophallus rivieri 'Konjac'
Veel mensen kennen de Amorphophallus titanum. Als deze reus in bloei komt in de Hortus van Leiden of het Eden Project in Enge land is het voorpagina nieuws. Toch kun je deze bloeiende knol ook gewoon op de vensterbank hebben. De bloem is weliswaar veel kleiner dan zijn grote broer, donker paars en trekt ook zeker de aandacht. De plant wordt bestoven door vliegen en lokt ze door te doen alsof de bloem van rottend vlees gemaakt is. Hij heeft zowel mannelijke als vrouwelijke bloempjes op de schacht in de kelk. Helaas duurt de bloei maar een kleine week. We zetten hem tijdens zijn 'geur'-periode in een andere kamer. De bloem verschijnt al leen als de knol groot genoeg is geworden. Elk jaar groeit er uit de knol een enkel blad. Dat is wel een behoor lijk spectaculair blad. Van een volwassen, bijna bloeibare knol kan dat wel één meter in doorsnede zijn. Het blad is samengesteld en lijkt op een afstandje een soort van palmblad. Het is groen met een metalig blauwig waasje erover. De dikke bladsteel is iets lichter groen, met donkere vlekken. Echt een exotische plant. Je kunt de plant in de zomer in de tuin zetten maar hij vangt veel wind en dan beschadigt het blad snel. Mijn Amorphophallus rivieri 'Konjac' staat in de zomer in de woonkamer en is een echte publiekstrekker. Als de plant is afge storven, geef ik hem geen water meer. Yvonne van Geel 5
Niet alleen in de fantastische parken, zelfs in allerlei plant soentjes en bakken werden Wie planten bij voorbaat leuk groenten en kruiden volop toe vindt, zal niet snel tegen een gepast. lelijk exemplaar aan kijken. Ui teraard zijn er mispunten, zoals kweekgras. Maar zelfs een woe keraar, zeg zevenblad, kan best mooi zijn. Zeker tijdens de bloei, mits je aan het ergerlijke ge drag van de plant voorbij kunt gaan. En dan: zevenblad is eetbaar en lekker in pesto of soep! Eetbaar en mooi voor de tuin zijn dus geen eigenschappen Kruiden, snijbiet en dahlia's die elkaar uitsluiten. Maar wat zijn nu bruikbare groentesoor En wat kom je dan tegen? ten die in een sierbeplanting Onder andere snijbiet in allerlei passen? onwaarschijnlijke kleuren: ma Inspiratie in deze vond ik ooit in genta, felgeel, bloedrood...Aan Parijs. Nogal onverwacht kom je combinaties met meer verfijnde in deze metropool zomaar éénjarigen geven zulke planten mooie groenten tegen. Gedu een krachtig accent. Door de rende het tuinseizoen zijn er de bladeren van buitenaf te oog meest stijlvolle plantencombi sten en het hart intact te laten, naties in steeds hetzelfde kleu gaan ze een hele tijd mee zon renschema te bewonderen. En der lelijk te worden. Bij rode dat over de hele stad verspreid! bieten is er zelfs een cultivar Nu gaan deze herinneringen al 'Bull's Blood' die als perkplant een eindje terug en dus kan er beschouwd wordt. Carpet bedding wel het een en ander veranderd noemen de Britten het: schilde zijn. Maar de keren dat ik in Pa ren met planten. Van die kunsti rijs was, keek ik m'n ogen uit. ge beplantingen in de vorm van een stadswapen of iets derge lijks. Niet bepaald subtiel of na tuurlijk, zo nu en dan wel heel erg leuk. Ook veel koolsoorten zijn inte ressant als bladplant. Door het blad steeds van onderaf te oogsten, versterk je het palm boom-effect en ontstaat er een mooie toef blad op een stevig stammetje: opvallend als mid delpunt in een plantenbak. Sla is er inmiddels in zoveel vari anten, dat je haast zou verge ten dat het ooit erg modieus was om de gekroesde sla Lollo Rosso als sierplant toe te pas sen. Ook van sla kun je van buitenaf oogsten tot de sla Courgette en Oost-Indische doorschiet (en zelfs dan is het nog een mooie plant). Uiteinde kers
Moestuinplanten, ook voor het mooi
6
lijk zijn stengels van doorge schoten sla ook nog eetbaar. Bij de kruiden zijn er talloze voor beelden van planten die het mooie en nuttige verenigen. Het beeld van een bekende tuin waar geschilderde terracotta potten met krulpeterselie het pad accentueren, schiet me dan te binnen. In Parijs waren het donkerbladige varianten van basilicum en perilla die her en der opvielen. Van zoveel kruiden zijn er decoratieve ver sies gekweekt: paarse of bont bladige salie, allerlei kleurtjes tijm, witbonte ananasmunt en Oost-Indische kers of marjolein met intens gekleurde bloemen.
Pronkbonen en Oost-Indische kers Bij de ui-achtigen denk ik aan Chinese bieslook en Allium turkestanica. Dat de laatste nu 'Tasty Surprise' heet, valt te lezen in de nieuwe catalogus van de Hessenhof. Daar is trouwens meer op het gebied van mooi en smakelijk te vinden: de in heemse klaverzuring maar dan met roze bloemetjes, decoratie ve zuring-soorten en Japanse gember. Om er maar een paar te noemen. Goed, zo kun je nog een tijdje doorgaan. Wat mij betreft zijn dit de meest bruikbare.
Bij de kolen zijn er veel die in een siertuin niet misstaan: sierkool vanzelfsprekend, en ook palm kool, rode boerenkool of rode spruitkool; andere bladkolen zijn Minestre Nera (bladbrocco li) of 'Ragged Jack', maar ook koolrabi is intrigerend van vorm, al moet je die na de oogst ver vangen door een andere plant. Een opsomming van alle deco ratieve sla-cultivars is niet te doen: raadpleeg de foto's van een leuke (online) catalogus, bijvoorbeeld van Vreeken. Bieten: alle snijbieten zijn mooi en veel rode bieten ook. Met een beetje vooruit denken hoeft de oogst van de rode biet geen probleem te zijn: zet er andere
leuke planten voor in de plaats. Bij de peulvruchten zijn er de pronkbonen, maar ook de bor lotti's met hun kleurige peulen zijn heel decoratief. Een 'sier klimmer' als Dolichos lablab is in de tropen gewoon een groen te. Persoonlijk vind ik blauw schokkers (capucijners) leuk: met hun tweekleurige vlinder bloemen en dikke, donkerpaar se peulen. Bij de pepers is het assortiment tegenwoordig enorm: veel compacte planten met pepers in weelde aan vormen en kleu ren. Amarant geldt als eenjari ge sierplant, maar is op verschil lende manieren eetbaar. Aan het einde van het seizoen blij
ven de lange pluimen met zaden over. Die zaden kun je vervolgens weer tot kleurige microgroente op kweken. Zo kan het 'weven' van groen ten en kruiden door de tuin heen het begin zijn van meer belangstelling voor planten die de weg van de tuin naar ons bord maken. Dat zijn er meer dan je zou denken: eetbare bloemen, 'vergeten' kruiden, sierlijk fruit en decoratieve groenten. Met zulke smaakma kers wordt tuinieren nog boeien der. Annemarie Wolferink
De Vrolijke Pastinaak
Volkstuin Het Landje
Pastinaak, de bloemen- en groentetuin bij kinderboerderij De oude Hofstede en de Voor tuin in Bennekom. En wat verder weg, maar zeer de moeite waard: de Mooie Moestuin bij kwekerij De Boschhoeve, waar bloemen en groente fraai ge combineerd worden. Bij het tuincentrum Van de Lagemaat zal er een presentatie zijn van Operatie Steenbreek over de “ groene tuin: tegel eruit, plant erin” met extra aandacht voor de eetbare tuin. We zijn bezig met afspraken te maken, zodat er bij de tuinen iemand aanwezig is om u te informeren of rond te leiden of waaraan u vragen kunt stellen. Alle adressen komen op de website te staan. Deze route kan met de fiets of met de auto worden afgelegd. De fietsroute zal begin juni vermeld worden
op onze website: https://ede. groei.nl. Ook zal de route ge print verkrijgbaar zijn op een aantal van de genoemde moestuinen, o.a. bij de Groei & Bloei-stand bij Van de Lage maat en bij In Goede Aarde; ook kan de route opgevraagd worden bij de secretaris, Ellen Klinkenberg (tel. zie colofon). Voor de fietsers zal de route geheel beschreven staan op de website, voor de automobilisten zullen we volstaan met het ver melden van de adressen. Er zijn hier verder geen kosten aan verbonden. Verdere berichtge ving op de website en in de krant. Noteer alvast de datum! Marlia Vloemans
Moestuinenroute De Nationale Tuinweek 2018 (van 9 t/m 17 juni) staat in het teken van moestuinieren, eten uit eigen tuin. Om deze reden heeft het bestuur van Groei en Bloei Ede besloten een route te organiseren die op 16 juni langs de mooie moestuinen in Ede en omgeving loopt. Het wordt een route langs verschillende typen volkstuinen (van tuinenpark tot 11 tuinen tussen de huizen), buurtmoestuinen, vierkante meter tuintjes, tuinen in het openbaar groen en privétuinen. Een bonte mengeling van tuinen waar u veel inspiratie op kan doen! Enkele voorbeelden: de tuin van dagactiviteitencen trum In Goede Aarde bij de Doesburger molen, de groente tuin van zorgboerderij Makan dra, de buurttuin De Vrolijke
De Boschhoeve
Foto omslag: Moestuin De Boschhoeve
7
Dagexcursie Noord-Brabant Op donderdag 28 juni reizen we naar Noord-Brabant, waar we aan vier locaties een bezoek brengen. De Tuinen in Demen bieden de ware tuinliefhebber iets bijzonders. Zestien verschillende siertuinen hebben elk hun eigen kleur en sfeer. Steeds zijn er verrassende combinaties van vaste planten, éénjarigen, bollen en rozen, heel veel rozen. Er is een oranje ro zentuin, een roodroze rozentuin, een hagentuin en nog veel meer. Er zijn meer dan 120 soorten rozen te zien, in alle vormen en kleuren. Spectaculair zijn de loofgangen, waarvan er één met ruim 80 leirozen is begroeid. Er staan ruim 130 soorten Hemerocallis langs het Wim Willemsenpad en vele bijzondere groentesoorten in de ronde groentetuin.
Tuin in Demen
De Graat tuinen zijn onderdeel van het tuincentrum van Martien Graat, waar de vaste planten te koop zijn en waar men afspraken kan maken voor aanleg en onderhoud. In de winkel Tierlantijntje zijn deco-artikelen voor in en om het huis te koop. Langs de spoorlijn liggen de voorbeeldtuinen van het bedrijf met een enorme variatie aan planten, in de loop der jaren aangelegd door Martien Graat. Landgoed De Lievendael is een klein landgoed, gelegen in het Brabantse dorpje Velp. Het landgoed bestaat uit een boomgaard, vijver, weidelandschap, monumentale duiventil, paardenstallen (eventueel voor pensionpaarden), kippenren, moestuin en bloementuin. Er zijn ook paarden, schapen, kippen en vogels te vinden. Ook is er een kunstgalerie aanwezig. Het hoofdverblijf is een sfeervolle, eeuwenoude boerderij. De boerderij is omringd door een fraai uitgebreid tuinencomplex en een prachtige natuurvijver. Vanuit deze tuinen loopt een eigen wandelpad door het open weidelandschap naar een klein bosgebied met lange monumentale lanen, horend bij een voormalig klooster. Rond een Rijksmonument in Sellingen met een karakteristieke voorgevel en met liefde gerestaureerd, ligt een prachtige tuin. De naam op de gevel van deze monumentale boerderij is ook de naam van de 10.000 m² grote tuin: De Eendepoel. Met het aanleggen van de tuin zijn de oude bomen en struiken behouden. Langs de oprit met honderd jaar oude acacia's zijn rozenperken aangelegd. In de vaste plantenborders een grote verzameling grassen, irissen, Hemerocallis en bijzondere vaste planten. Verder een grote moestuin, fruitbomen, een wilde bloementuin en natuurlijk een eendenpoel Datum: 28-06-2018 Tijd: 9.15 uur, vertrek vanaf Arnhemseweg 94, Ede, terug 17.00 uur Kosten: leden €40,50; leden andere vereniging €42,00; niet-leden €45,00, over te maken op rekening (zie colofon) Aanmelden: Liefst per e-mail, eventueel telefonisch bij Coran ne van Kampen 0318-63477 cent106@hotmail.com
Nieuwe leden - welkom Bennekom: Mw. C.J. Navis Lunteren: Dhr. R. van den Berg
8
Tuindagboek
werkers hebben boerenkool schoongemaakt en bewerkt voor in de vriezer, ongeveer 30 kilo. Ook heb ik nog een bloem stuk gemaakt van de kerstspar rentakken, aangevuld met ha zelaar, wilgenkatjes en witte tulpen, deze heeft 6 weken ge staan. De laatste week niks ge daan, want geveld door de griep net als Hennie en Albert.
van Hendrikje Groen Dit jaar ben ik gestart met een tuindagboek over de werk zaamheden bij “In Goede Aar de”. Dit wil ik graag met jullie delen. Januari: Tuinieren in januari, nee toch? Ja wel!! Het was dit jaar een zachte maand, met zelfs 1 dag 14 gr. En gem. 6 tot 9 gr. Dus na alle geluier en lekker eten met de feestdagen maar weer eens aan de slag. Het rondeel al in nov/dec gedaan en tulpen gepoot. In de hotbor der, heesterhoek en witte hoek de stengels geknipt en daar laten liggen. Daarna kalk, blad, compost en mest gestrooid. Irisbed en 3 boomspiegels schoongemaakt en kalk en compost erin. In de koude bak ken kalk gestrooid en ramen open gezet om in te regenen. Toen kwam de harde storm en zijn er 2 kapot gevallen, dus weer werk voor Johan. De werk handschoenen waren natgere gend, daarom ze maar gewas sen en gesorteerd. Perk in voor Paasbloemstuk tuin en in de pluktuin ook schoon en kalk , compost en Februari: De eerste week moest mest toegevoegd. De mede ik nog bijkomen van de griep, dus niks gedaan. Deze hele week was er nachtvorst van -2 tot +4 graden. Daarna een paar dagen lekker weer, dus koe mest bij de rozen en nog wat kalk en compost in de pluktuin. Rozenstruik rechtgezet, maar die stond later weer scheef. De derde week was het kouder, -5 tot +4 graden. De oude kruiwa gen geverfd (ik vond een mooi voorbeeld in tuinblad). Johan wiel gezaagd uit een boom stam. Ook nog 2 krukjes ge verfd. De laatste week was het koud, oostenwind met -8 tot -12 graden, over dag -2 tot +2 gra den. De kinderen konden lekker schaatsen in de voorjaarsva kantie. Thuis nog kleedjes ge naaid voor lente en zomer. Kerstbloemstuk
Maart: Maart roert zijn staart. Vanaf de 3de lekker weer, on geveer 12 graden. De laatste boomspiegels schoongemaakt. Bij de ingang naast de vijver seringen uitlopers gesnoeid of eruit. Een paar stenen gelegd en plantjes gepoot. Langs de stoeprand schoongemaakt en kalk, compost en mest ge strooid. Dit moet ik voortaan in de herfst doen, want er staan Helleborussen en Krokusjes. Ook de kruidenhoek is weer schoon en voorzien van kalk en compost. Ook vond ik nog een paar zakjes met tulpen, heb deze maar gepoot, ik weet niet of het nog wat wordt. De mede werkers hebben de groentetuin geschoond, kalk gestrooid en vele kruiwagens mest gereden. Vanaf de 16de weer een koude oostenwind en zelfs vriezen, -6 en overdag rond de 0 graden. Een nieuw bloemstuk gemaakt, stokjes gezaagd en buisjes er tussen met takken en narcissen. De 21ste LENTE, helaas nog niet voelbaar, maar met paasbloe men en viooltjes in potten toch een lentegevoel. In de roze/ blauwe border nog stengels en grassen geknipt, laatste mest en compost gestrooid. De groentetuin werd geploegd, dus daar kunnen ze volgende maand zaaien.
Tuinvrouw Hennie Groeneveld Hennie Groeneveld vd Brink
9
Avondexcursie naar 't Huis van de professor We gaan op donderdagavond naar Wageningen, naar de Tuin bij het Huis van de professor aan de Generaal Foulkesweg. De eigenaresse is tuinontwerpster. Bij haar 100 jaar oude huis heeft ze de verwaarloosde tuin in architectonische stijl nieuw leven in geblazen met respect voor de historie van huis en tuin. Mooie plantencombinaties met eenjarigen in deze nog jonge tuin. Datum: 2-8-2018 Tijd: 18.40 uur uur vertrek vanaf Arnhemseweg 94, 19.00 uur aankomst Gen. Foulkesweg 99; we gaan met eigen vervoer; bij opgave vermelden of u wilt meerijden of dat u zelf rijdt. Opgeven bij Annemarie de Leeuw: annemarie@adleones.nl of 0318-610240. Kosten: € 5,- incl. koffie/thee/lekkers. Overmaken (zie colofon)
Het huis van de professor
Dagexcursie Gelderland
Tuin van familie Bouwers
Tuincentrum 't Binnenland
Tijdens deze excursie bezoeken we een drietal tuinen en een tuincentrum in onze eigen provincie. Reggy Horsthuis maakt beplantingsplannen en ontwerpt tuinen. Haar eigen tuin in Elspeet is zeer bloemrijk. De tuin van de familie Bouwers en tuin Het Polhuis, beide in Erme lo, maken deel uit van de open tuinen route op de Veluwe langs de A28. Het Polhuis heeft een prachtige, grote tuin rondom een mooie boerderij met heel veel weelderige borders op kleur met daarnaast een enorme verzameling potten, ingeplant met de mooiste planten, waarvan heel veel begonia’s en salvia’s. Tuincentrum ‘t Binnenland is 30 jaar geleden in Hulshorst begon nen als kwekerij en tuincentrum met een gangbaar sortiment tuinen perkplanten. De laatste jaren is men zich steeds meer gaan toeleggen op vaste planten. Specialisatie is phloxen en salvia’s. Hier bevindt zich de grootste collectie phloxen van Nederland. De planten worden zoveel mogelijk in de buitenlucht opgekweekt zodat er sterke planten te koop zijn. Datum: dinsdag 21-08-2018 Tijd: 9.15 uur vertrek vanaf Arnhemseweg 94, Ede, terug om 18.30 uur Aanmelden: bij Annemarie de Leeuw: annemarie@adleones.nl of 0318-610240 Kosten: leden €35; lid andere vereniging €36,50; niet leden €39,
---------------------------------------------------------------------------------------------------------In memoriam Rie Lodewijkx voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd voor alles wat er is onder de hemel. (Prediker 3.1) Op 20 maart 2018 is Rie Lodewijkx overleden. Zij was gedurende vele jaren een trouwe bezoeker van de lezingen en andere acti viteiten van Groei & Bloei. Tot op het laatst van haar leven was zij helder en actief; ze heeft het leven tot het eind toe geleefd en is toen zacht ingeslapen. 10
*
Tuinplantenrubriek - Bladverliezende Tuin-Azalea’s Eri caceae, door Wout Kromhout Eerdaags gaan ze weer bloeien met de fraaiste kleuren die in het voorjaar in de tuin te vinden zijn. Velen van ons weten direct waar we het over hebben als er Tuin-Azalea wordt gezegd. Taxonomisch is deze naam echter al vele jaren doorgestreept en moeten alle bladhoudende en bladverliezende Azalea’s als Rhododendron benaamd worden. Jammer, want er bestaat eigenlijk een duide lijk en gemakkelijk onderscheid tussen de soorten. Alleen bij de dwergrhodo’s was het voor niet ingewijden soms lastig om de juiste naam te hanteren. In dit verhaal wil ik me vooral richten op de bladverliezende TuinAzalea’s. Binnen deze groep zijn er diverse typen te onderschei den die voorheen ook andere wetenschappelijke namen had den. We onderscheiden nu nog: Azalea mollis, Azalea pontica-group, Azalea Knaphill-Exbury-group Rhododendron luteum (was Azalea pontica) De Rhododendrons komen voor het overgrote deel uit Azië (Hima laya en omgeving). Er komen er enkele uit Noord-Amerika en je kunt 4 soorten tegenkomen in onze Europese Alpengebieden. In de cultuur is al lang geleden begonnen met kruisen en selec teren en hierdoor is een schat aan cultuurvariëteiten ontstaan. In Gent (B) en Boskoop zijn veel kleurvarianten gevonden die reeds vele jaren onze tuinen en parken sieren. De Knaphill-Exbury-group heeft haar oorsprong in de UK. Evenals de meeste Ericaceeën groeien Tuin-Azalea’s het beste op een humusrijke grond met een pH-KCl (=zuurgraad) van 4,5-5,8. Op onze zandgrond in en rond Ede kan de te hoge pH worden teruggebracht door het mengen van de bodem met tuinturf in gelijke delen 1:1. Tuin-Azalea’s prefereren een licht beschaduwde plaats onder bomen met een open kroonstructuur. In parken worden ze veel aangeplant als tussen- en onderbeplanting. In de bloeitijd kan de zon er nog goed bij om de kleuren te doen vlammen. Daarna sluiten de kronen zich en valt er voldoende schaduw tegen ver branding of uitdroging. Bij sterk drogend weer is af en toe een extra watergift geen overbodige luxe. De struiken geven het zelf aan en staan na een uur weer rechtop als de bladeren door droogte hingen. De bloeitijd loopt van half april tot eind mei-begin juni. De meeste cultivars worden middelhoog, tot maximaal 2 meter maar er zijn er ook die lager blijven. Snoeien moet gebeuren direct na de bloei, omdat er in de loop van de zomer alweer knoppen worden gevormd voor het volgende voorjaar. Tuin-Azalea’s zijn zeer winterhard en zullen nooit bevriezen. Ik noem u enkele cultivars die hun kwaliteit al vele jaren hebben bewezen: Azalea mollis ‘Adriaan Koster’ diep zuiver geel Azalea mollis ‘Apple Blossom’ zuiver roze Azalea mollis ‘Dr. M Oosthoek’ diep oranjerood Azalea mollis ‘Koster’s Brilliant Red’ oranjerood Azalea pontica ‘Coccinea Speciosa’ oranje, kleinbloemige tros Azalea Kn.-Ex. ‘Ballerina’ wit, gele keel, zeer grootbloemig Azalea Kn.-Ex. ‘Balzac’ diep oranjerood, gefranste bloemblaadjes
Azalea Kn.-Ex. ‘Golden Sunset’ diepgeel, oranje vlek in de bloem; zeer grootbloemig Azalea Kn.-Ex. ‘Royal Com mand’ vermiljoenrood, laat bloeiend eind mei Achter de grote collectie Rho dodendrons in het Belmonte Arboretum in Wageningen is al vele jaren een grote groep Rho dodendron luteum aange plant. Als die bloeien kunt u ze niet missen vanwege de over geweldigende geur en de zachtgele kleur. Zoet en rijk als een zwaar parfum. Ook een bladverliezende Azalea die ei genlijk niet mag ontbreken in uw tuin.
'Balzac'
'Golden Sunset' Mollis azalea
'Luteum'
11
Indien onbestelbaar: Commandeursweg 21, 6721 TW, Bennekom
Colofon Voorzitter: Annemarie de Leeuw annemarie@adleones.nl 0318-610240 Secretaris: Ellen Klinkenberg info@ede.groei.nl 0318-614745 of 06-18487915 Redactieleden Flora: Coranne van Kampen cent106@hotmail.com en Dien Giltjes Dwarrelblad: Dien Giltjes diengiltjes@hetnet.nl Kopij en foto’s Sluitingsdatum kopij: 25 juni Artikelen en/of digitale foto’s aanleveren met de hoogste resolutie van de camera, in jpgformaat (dus niet in een Worddocument) S.v.p. samen met de tekst sturen aan: cent106@hotmail.com Website en Facebook Website: ede.groei.nl Facebook: KMTP-Groei-Ede Webmaster: Erik Erkelens webmastergroeienbloeiede@g mail.com Opgeven excursies (liefst per e-mail evt. telefonisch) Coranne van Kampen: cent106@hotmail.com 0318-636477 Betalen excursies Rek.nr. NL 88 ABNA 0437263142 t.n.v. KMTP-excursierekening Ede o.v.v. datum betreffende excursie