LORA FL FEBRUARI / MAART 2013 jaargang 47, nr. 1
AGENDA 14, 15, 16 febr.
Open dagen op De Hessenhof en De Boschhoeve
wo 20 febr.
Snoeiworkshop (vol)
wo 27 febr. aanv. 20.00 uur
Orchideeën op de vensterbank door dhr. Klaassen I.s.m. Floralia in Bennekom. Lokatie: “De Brink”, Brinkstraat 39, Bennekom
di 5 maart
Lenteworkshop bloemschikken o.l.v. Anke Pols
wo 13 maart
Algemene Ledenvergadering (20.00 uur) Lezing door Peter van de Pol over bottelrozen (21.00). Lokatie: De Open Hof, Hoflaan 2, Ede
wo 20 maart
Snoeiworkshop (vol)
wo 27 maart
Paasworkshop bloemschikken o.l.v. Anke Pols
do 4 april aanv. 20.00 uur
Heemplanten in Nederland en vlinders in de Franse Alpen, presentatie door natuurfotograaf Jos Ketelaar. (i.s.m. IVN Lunteren/Barneveld) Partycentrum Floor, Dorpsstraat 36, Lunteren
za 13 april vanaf 09.30 uur
Voorjaarsruilbeurs bij fam. Wittendorp, Peteweg 8, Ede.
van het bestuur
2013. Een Nieuwjaar, nieuwe mogelijkheden, nieuwe kansen. In ieder geval vooruit! Na een heel druk jubileumjaar, dat voor het bestuur eind 2009 al begon, weten we hoeveel energie het gekost heeft om al onze plannen, plus wat er spontaan al zo nog bij kwam, zo goed mogelijk uit te voeren. We weten het wel; we hebben zelf gekozen voor deze weg. Omdat we een WWW.EDE.GROEI.NL
3
bestuur hadden dat goed met elkaar overweg kon en bereid was (heel veel) extra stappen te zetten, konden we - met hulp van onze jubileumcommissievoorzitter Yvonne van Geel en Annemarie de Leeuw (adviseur van het bestuur) - alles uitvoeren. Ook onze partners, zwagers en wie al niet meer waren bereid om te helpen. En als we nog meer handen nodig hadden deden we een beroep op jullie, de leden van onze vereniging. Dankzij deze grote inzet kunnen we terugkijken op een zeer actief jubileumjaar. Jullie hebben daar het afgelopen jaar uitgebreid over kunnen lezen. Maar we gaan door. Een nieuw jaar met nieuwe gezichten, nieuwe ideeën. Dit bestuur wil, als het kan, naar de volgende constructie. Een klein bestuur (het vereiste minimumaantal is 5) en daarnaast kleine groepjes vrijwilligers die een uitvoerende deeltaak willen verzorgen. Rob van Geel (bestuurslid) en Annemarie de Leeuw (adviseur) hebben de gedachten hierover op papier gezet (zie pagina 23). Tijdens de ledenvergadering van 13 maart a.s. willen we graag jullie mening hierover horen. Bloemen & Planten
Ik bedenk nu dat dit mijn laatste keer is om “van het bestuur” te schrijven. Toch een beetje een raar gevoel. Met heel veel plezier ben ik jarenlang voorzitter geweest van deze boeiende en bloeiende vereniging. Ik kwam als groentje wat kennis van planten betreft, maar had wel de nodige bestuurservaring. Dankzij het vertrouwen van mijn voorganger Ben Schoonderwoert en de toenmalige bestuursleden, kreeg ik de ruimte om mijn eigen stijl te ontwikkelen. Naar mijn idee is dat ook de enige manier om jezelf te blijven. Nu maak ik ruimte voor een ander. Voor een vereniging is dat goed. Ik vraag aan jullie om aan mijn opvolger ook die ruimte te geven. Met el kaar, ieder met zijn/haar kennis, kan Groei & Bloei een vereniging blijven die iedereen blijft boeien.
4
•
WWW.EDE.GROEI.NL
Tot ziens, Anneke Florijn Voorzitter (aftredend maart 2013)
OPEN DAGEN Helleborusdagen 14, 15 en 16 februari van 10.00 – 17.00 uur Na drie jaar pas op de plaats gemaakt te hebben kunnen we nu eindelijk weer Helleborusdagen organiseren. De pauze was nodig omdat wij bepaalde aantastingen op een natuurlijke, biologische wijze willen beteugelen. NIET chemisch! Een belangrijk onderdeel hiervan is resistentie inkruisen. En dat hebben we in de voorbije jaren gedaan in de wetenschap, dat als we gezonde planten kruisen met nieuw materiaal uit het wild, we van nature gezonde, groeikrachtige Helleborus kunnen aanbieden. Er is nog geen gifvrije Helleborus op de markt en daarom zijn we er bijzonder trots op dat we als eerste gecertificeerde, biologisch geteelde Helleborus kunnen aanbieden. Tijdens de Open Dagen zal er om 11.30 en 14.30 door Hans een lezing worden gehouden over Helleborus en andere voorjaarsbloeiers. Jaap Duijs zal aanwezig zijn met een fraaie collectie van allerlei bolgewassen op pot. In de kweekschuur kunt u zich warmen met erwtensoep, koffie en broodjes. De toegang is gratis. KWEKERIJ DE HESSENHOF, Hessenweg 41, 6718 TC Ede
Groei & Bloei op De Hessenhof. Tijdens de Open Dagen zullen wij in de werkschuur van Hans en Miranda Kramer een tafel bemannen om Groei & Bloei te presenteren. De meeste bezoekers zijn al lid van G&B en toch is het nodig om te laten zien dat “we” er zijn. Een praatje met tuinliefhebbers is zo gemaakt en dat zorgt voor binding tussen afdelingen. Je leert van elkaar, je hoort wat andere afdelingen doen, je praat over tuinen, planten en wat niet al. En ieder jaar konden we een paar nieuwe leden werven, ondanks recessie en andere narigheid. Daarom een oproep om langs te komen. In de eerste plaats voor de nieuwe Helleborussen, maar zeker ook om kennis te maken met de vrijwilligers die een paar uurtjes onze afdeling vertegenwoordigen.
WWW.EDE.GROEI.NL
5
Sneeuwklokjesfeest 14, 15 en 16 februari van 10.00 – 17.00 uur Dit vroege lentefeest is inmiddels uitgegroeid tot een must voor iedere liefhebber van bloeiende voorjaarsbollen. Allereerst hebben we diverse gespecialiseerde kwekers uitgenodigd, waardoor het aanbod sneeuwklokjes, bijzondere bolgewassen en voorjaars-bloeiende planten zeer aantrekkelijk is. Daarnaast is er in de schuur veel plaats ingeruimd voor kramen met ‘galanthofilia’, variërend van unieke sneeuwklokjeskaarten, botanische tekeningen, handbeschilderd servies, vaasjes en glaasjes, kleding met sneeuwklokjes, sieraden, tot prachtige theedoeken en tafelkleden. Lezing: De bekende Belgische sneeuwklokjesspecialist Valentin Wijnen houdt zijn lezing, getiteld ‘Belgians best’ op donderdag om 17.00 uur. De toegang is gratis. KWEKERIJ / TUIN ‘DE BOSCHHOEVE’, Boshoeve 3, 6874 NB Wolfheze
Speciale Open Voorjaarsweekenden in april De lente is toch wel het meest favoriete tuinseizoen op de Boschhoeve. Meer dan 20 jaar bollen en planten levert inmiddels een lentetuin vol bloei, kleur en geur. Graag laten we iedereen mee genieten van deze voorjaarsexplosie van vele soorten narcissen, honderden tulpen en blauwe druifjes, sneeuwroem en sterhyacinten, hondstanden en bosanemonen op diverse plaatsen in de boomgaard, het grasveld, de moestuin en de vele borders. Rondleiding: Elke zondagmiddag om 14.00 uur door Dineke Logtenberg langs haar favoriete voorjaarsbollen. U bent ieder weekend in april welkom in de tuin op zaterdag en zondag (echter paasmaandag i.p.v. 1e paasdag) van 11.00 tot 17.00 uur. De toegang is gratis.
6
WWW.EDE.GROEI.NL
WORKSHOP SNOEIEN (vol)
Woensdag 20 februari, aanvang 19.30 uur. Wijkcentrum De Velder, Munnikenhof 17, 6715 EC Ede. Hans Luiten gaat ons laten zien hoe we kunnen en moeten snoeien. Omdat er zoveel belangstelling voor deze workshop was, hebben we in overleg met de VAT (Vereniging amateurtuinders) en met Hans besloten om deze workshop te herhalen op woensdag 20 maart in wijkcentrum De Velder in Ede. Ook voor deze extra avond hebben zich zoveel deelnemers aangemeld dat deze VOL zit. De bevestigingen worden (of zijn inmiddels) verstuurd. Voor eventuele vragen kun je mailen (of bellen) met Albert: albert@vweerdenburg.demon.nl (0318-650 870) of Anneke: lflorijn@tiscali.nl (0318-484 063)
LEZINGEN
Orchideeën op de vensterbank Woensdag 27 februari. Presentatie door dhr. A. Klaassen. Voor de pauze houden we het praktisch en gaan we aan de hand van een veel gekweekte orchidee, de Phalaenopsis, bekijken wat wel of niet kan en wanneer. Misschien ziet u het niet meer zitten met die plant en kan een handige tip voldoende zijn. Of heeft u juist en mooie bloeiende plant waar u trots op bent, die willen we ook laten zien. Neem uw eigen orchideeën mee, vooral ook die het wat minder doen of uitgebloeid zijn. Tijdens de lezing een behandelingsadvies! Hint: als u in koudere tijden planten meeneemt, geef ze dan een paar dagen minder of geen water dan zijn ze het minst kwetsbaar. Na de pauze een diaserie met de vormen en kleuren van orchideeën, iets over bestuiving, herkomst, tentoonstellingen. Heel veel aspecten die het kweken van orchideeën zo interessant maken. Deze avond is bestemd voor de liefhebber die begint, maar ook voor de meer gevorderde kweker, die met zijn ervaring een bijdrage kan leveren aan deze avond. Deze avond is i.s.m. Floralia Bennekom Locatie: “De Brink”, Brinkstraat 39, Bennekom. Aanvang 20.00 uur. WWW.EDE.GROEI.NL
7
Bottelrozen Woensdag 13 maar. Presentatie door Peter van de Pol. Peter van de Pol teelt rozenbottels voor bloemisten op kwekerij De Pol in Scherpenzeel. Op 5 hectare zandgrond, waar 1000 jaar organisch materiaal is aangevoerd, teelt en veredelt hij bottelrozen. Vier soorten heeft hij in productie en tientallen soorten onderzoekt het bedrijf op hun geschiktheid als siergewas. Deze avond horen we over zijn keuzes van gewasbescherming, bemesting, promotie, verwerking en vermarkting van zijn producten. Deze lezing begint om 21.00 uur na de Algemene Ledenvergadering (aanv. 20.00) Locatie: De Open Hof, Hoflaan 2, Ede.
Heemplanten in Nederland en vlinders in de Franse Alpen Donderdag 4 april. Presentatie door Jos Ketelaar, natuurfotograaf. Onbekende kanten van wilde planten. Wilde planten zijn soms verguist, omdat ze zich spectaculair kunnen ontwikkelen en de overhand krijgen. Toch zijn ze ook bemind vanwege hun schoonheid, bijzondere voorkomen of omdat ze bepalend zijn voor de jaargetijden In deze presentatie wordt de nadruk gelegd op hun schoonheid en bloemen worden tot in detail besproken en bekeken. Vlinders en Alpenbloemen in Zwitserland. De alpenweiden herbergen een groot aantal mooie en bijzondere bloemen waarop vele vlindersoorten kunnen leven. Soms is de bloem een voedselbron en een andere keer wordt ze gebruikt om eitjes af te zetten waar vervolgens de rupsen van kunnen profiteren. Het gebied dat bezocht is, ligt in het uiterste zuidoosten van Zwitserland en massatoerisme is daar nog niet. Toch is het in het voorjaar één van de mooiste bergstreken met uitbundig bloeiende bloemenweiden waar diverse soorten orchideeën en lelies in de bosrand bloeien. Deze lezing begint om 21.00 uur na de Algemene Ledenvergadering (aanv. 20.00) Locatie: De Open Hof, Hoflaan 2, Ede.
8
WWW.EDE.GROEI.NL
EXCURSIES U bent, net als de excursiecommissie, vast heel erg benieuwd naar de “Excursie naar Tuinen zonder Grenzen”! Wim Willemsen is er hard mee aan het werk en de excursiecommissie krijgt eind januari prijzen en andere gegevens over deze excursie. Helaas te laat om in deze Flora te zetten, maar zodra we meer weten, melden we u dat direct via Het Dwarrelblad en natuurlijk ook in de volgende Flora. De 2 avondexcursies zijn qua datum ook slechts bij benadering gepland, hetzelfde geld voor de excursie naar Arnhem. Ook hier laten we van ons horen zodra we meer informatie hebben. We hebben er voor gekozen om naast de duurdere 2 of 3-daagse excursie naar “tuinen zonder grenzen” een goedkopere excursie te organiseren in de buurt (Arnhem). We hopen dat u dit een goede keus vindt! Heeft u nog vragen mail (annemarie@adleones.nl) of bel (0318-610240) met Annemarie de Leeuw.
Goorsteeg 19 6741 TB Lunteren 0318 - 482726 06 - 20749849 www.bassalunteren.nl
WWW.EDE.GROEI.NL
9
foto: Gemeentearchief Ede
Orchideeënveiling in Ede Landen als Nederland, Engeland, Frankrijk en Duitsland hadden veel koloniën. Men beschouwde ze als “vreemde” landen met “vreemde” gewoonten, voorwerpen, planten en dieren. Daardoor zien we vooral in de 19e eeuw een rage ontstaan voor het verzamelen daarvan. Veel eigenaren van een landgoed probeerden bijvoorbeeld indruk bij hun vrienden te maken met de aanleg van een Arboretum. Vooral de Engelse adel deed zijn uiterste best. Hier in de buurt kan men denken aan Putten en Lunteren en het “één-bomig arboretum” in Ede. Op het parkeerterrein van het Van Dijkeplein staat immers een Sequoiadendron die Jan Tulp daar in 1885 heeft geplant toen die plek nog deel uitmaakte van het bedrijfsterrein van Houthandel Tulp. Dat terrein reikte vanaf de Stationsweg tot aan de Klinkenbergerweg. De iets minder gefortuneerde amateurs bouwden, voor het overwinteren van de citrusboompjes en andere vorstgevoelige planten, bij hun huis een oranjerie. En dan waren er nog de verzamelingen van cactussen en orchideeën die wat minder ruimte vereisten. Aan de noordzijde van het huidige gemeentehuis staat de villa Sterrenberg, een oud pand uit ± 1860, dat tot 1942 als woning diende voor diverse families en als kostschool, waarna het van 1942 tot 1972 dienst
10
WWW.EDE.GROEI.NL
heeft gedaan als gemeentehuis. Als het huis van eigenaar wisselde werd er vaak ter plekke een veiling gehouden om de niet meer gewenste huisraad te verkopen. Soms was er echter iets bijzonders. Zo werd er in 1883 een bloemenveiling gehouden waarbij ongeveer 530 kavels aan orchideeën werden verkocht (opbrengst ± ƒ 3000), 400 kavels Bromelia’s (opbrengst ± ƒ 400) en 50 kavels tuingereedschap, kassen e.d. (± ƒ 50). Voor de orchideeën waren 25 kopers waaronder waarschijnlijk twee handelaren. De één kocht 69 kavels voor ƒ 235 en de ander 60 kavels voor ƒ 339, terwijl verzamelaar baron van Boetselaar naar huis ging met slechts 16 kavels maar wel voor ƒ 127. Ook de “Academie Tuin” uit Leiden was aanwezig om te kijken of er nog iets bijzonders was. De vertegenwoordiger kocht slechts 4 kavels voor ƒ 46 en betaalde daarmede gemiddeld de hoogste prijs per kavel. Helaas werden er geen soortnamen genoemd. De Bromelia’s brachten nauwelijks iets op en dat gold ook voor het gereedschap. Alle kopers moesten direct na afloop van de veiling de koopsom voldoen vermeerderd met 10% voor de notaris en vijf cent per kavel voor bewaarloon. Voor deze veiling moest de notaris bijna 18 vellen folioformaat vol schrijven en erg veel rekenwerk verrichten zonder gebruik te kunnen maken van een rekenmachientje of typemachine. Het was nog de tijd van het echte handwerk. Kees van Lohuizen
Lentekriebels
Dinsdag 26 maart van 19.00 tot 21.30 uur Na de drukbezochte klantenavond van oktober 2012 organiseren wij dit voorjaar weer een gezellige en informatieve avond. U kunt dan bij ons terecht met al uw vragen over o.a. bemesting, snoeien, ziekte bestrijding, vruchtbomen ect. Ook een workshop voorjaarsdecoraties maken staat op het programma. Natuurlijk kunt u deze avond ook kennis maken met ons ruime aanbod in meststoffen, groente- kruiden- en bloemen zaden, voorjaarsbollen, potterie voor binnen en buiten. Wilt u ook komen meld u dan aan want vol=vol. Wij ontmoeten u graag met een hapje en drankje. HARKES TUINCENTRUM, Klinkenbergerweg 29, 6711MH Ede, 0318-612694 Email- lentekriebels: harkestcklantenavond@gmail.com WWW.EDE.GROEI.NL
11
ALGEMENE LEDENVERGADERING 2013 + LEZING, 13 maart om 20.00 uur Het bestuur nodigt u uit voor de jaarvergadering, die zal worden gehouden op woensdag 13 maart 2013 in De Open Hof, Hoaan 2, te Ede. Aanvang 20.00 uur. Agenda 1. Opening 2. Mededelingen 3. Notulen jaarvergadering 7 maart 2012 (zie Flora nr. 2, 2012) 4. Sociaal jaarverslag 2012 (zie elders in dit blad) 5. Financieel jaarverslag 2012 (zie elders in dit blad) 6. Verslag kascontrolecommissie 7. Benoeming nieuwe leden kascontrolecommissie 8. Bestuurswisseling Anneke Florijn is aftredend en niet herkiesbaar 9. Afvaardiging naar de Algemene Ledenvergadering en de Rayonvergadering 10. Splitsing bestuur en activiteitencommissie (zie voorstel elders in dit blad) 11. Rondvraag 12. Sluiting Ad 7 Het bestuur stelt voor om de functie van voorzitter te laten vervullen door Rob van Geel. Tevens stelt het bestuur voor om Annemarie de Leeuw, die in 2012 optrad als adviseur, aan te stellen als algemeen bestuurslid.
Lezing: Na de algemene ledenvergadering volgt er om 21.00 uur een presentatie door Peter van de Pol over bottelrozen.
12
WWW.EDE.GROEI.NL
FINANCIEEL JAARVERSLAG 2012 Midden in deze Flora treft u het financiële overzicht van 2012 en de begroting voor 2013 aan. Het jaar 2012 was een jubileumjaar, maar kan er achteraf - financieel gezien - ook over een jubeljaar worden gesproken? Op het eerste gezicht wel. Onder de streep staat een winstcijfer van € 550. Daarbij moet echter een kanttekening worden geplaatst. Zonder de verrassende eenmalige meevaller in de vorm van de Vernieuwingsprijs hadden we het jaar in rode cijfers beëindigd (min € 450). Eerlijk is eerlijk. Dat is altijd nog veel minder dan het begrote verlies van € 1590. Naast de Vernieuwingsprijs waren er nog meer meevallers. Aan lezingen werd € 300 minder besteed, in het bijzonder als gevolg van het laten vervallen van een lezing in januari en van (lezing)avonden die minder hoge kosten met zich meebrachten dan verwacht was, zoals bijvoorbeeld de pompoenenavond. De excursies worden kostendekkend begroot op basis van 25 deelnemers. Gaan er minder mensen mee dan komen we aan het inschrijfgeld tekort. Gaan er meer mensen mee of niet-leden (betalen meer) dan houden we aan het inschrijfgeld over. Dit jaar hebben we opnieuw iets overgehouden. Daarmee hebben we een buffertje voor een jaar waarin het tegenzit. Door de kleinschalige verkoop van allerlei waar proberen we de kas een beetje te spekken. In de post Plantenacties en zo zijn de opbrengsten van de verenigingsavonden opgenomen, zoals de vrijwillige bijdragen van de zogeheten weggeeftafel en de ontvangen bedragen voor bijvoorbeeld eigengemaakte jams en “uitgelezen” bibliotheekboeken. Dit jaar was Groei & Bloei voor het eerst met een kraam aanwezig op het evenement Ede Smakelijk. Het resultaat van de ledenwerving hield niet over (slechts 2 nieuwe leden), maar de verkoop van jams, chutneys, ter plekke gemaakte bloemstukjes enz. maakte dat weer goed. Groei & Bloei presenteerde zich ook tijdens de Winter Warming Up, een initiatief van onze adverteerder Tuincentrum Harkes. De inkomsten zijn terug te vinden in de post Promotie. Het zijn geen gigantische bedragen, welke we op deze manier binnenhalen, maar wie het kleine niet eert... Wie we ook zeker in ere moeten houden zijn al onze vrijwilligers en onze trouwe adverteerders. Zonder hun inbreng had het financiële plaatje van 2012 er beslist minder fraai uitgezien. WWW.EDE.GROEI.NL
13
14
WWW.EDE.GROEI.NL
WWW.EDE.GROEI.NL
15
Het 50-jarig jubileum heeft een flinke hap uit ons vermogen genomen. In de periode 2011-2012 is aan de festiviteiten en activiteiten rondom het jubileum een bedrag van ca. € 5000 uitgegeven. Naar de mening van het bestuur is het, wat de leden, de inwoners van Ede en de genodigden hiervoor gekregen hebben, dit geld alleszins waard geweest. Het jaar 2013 is weer een “normaal” jaar. We verwachten dat aan het eind van het jaar een tekort van € 1230 resteert. De afgelopen jaren hebben geleerd dat het uiteindelijke resultaat positiever was dan geraamd. Deze penningmeester bouwt altijd buffers in de begroting in (bijvoorbeeld via de post Promotie). Toch breekt onvermijdelijk het moment aan dat de uitgaven de inkomsten werkelijk overtreffen. Hoe kan het ook anders; ten opzichte van 2009 is de afdracht van de KMTP, onze belangrijkste inkomstenbron, op jaarbasis ongeveer € 1800 lager geworden. Meer dan ooit zullen we de vinger aan de financiële pols moeten houden. We gaan in het nieuwe jaar dan ook zeker bekijken waar we onze inkomsten kunnen verhogen en onze uitgaven verlagen. Albert van Weerdenburg, penningmeester
SOCIAAL JAARVERSLAG 2012 Bestuur Het bestuur bestond in 2012 uit Anneke Florijn (voorzitter), Dien Giltjes (secretaris), Albert van Weerdenburg (penningmeester), Rob van Geel (webmaster en ledenadministrateur) en -tot de ledenvergadering in maart- Annemarie de Leeuw (excursiecommissie). Tijdens de ledenvergadering in maart bood Coranne van Kampen spontaan aan om de nog niet vervulde vacature te bezetten. Annemarie de Leeuw, die in maart was afgetreden, bleef als adviseur deelnemen aan de bestuursvergaderingen. Ook Yvonne van Geel, die door het bestuur gevraagd was om de jubileumactiviteiten te coordineren, woonde de vergaderingen bij.
Jubileum Het jaar 2012 was een bijzonder jaar voor Groei & Bloei Ede, want de afdeling bestond 50 jaar. Dat werd gevierd met verschillende grote en kleine evenementen, waarvoor al meer dan een jaar eerder de voorbereidingen waren begonnen.
16
WWW.EDE.GROEI.NL
Vergaderingen Dit jaar heeft het bestuur 12 keer vergaderd. Twee van die vergaderingen vonden in een weekend plaats; het waren ‘brainstorm’-bijeenkomsten, die uitgingen van het SWOT-principe, waarbij er gekeken werd naar de kracht, de zwakte, de kansen en de bedreigingen van en voor het bestuur en de vereniging. Deze bijeenkomsten waren bedoeld om ideeën op te doen om de vereniging een positieve impuls te geven. Tijdens de andere vergaderingen was het 50-jarig jubileum van onze afdeling een vast agendapunt. In de Landelijke Algemene Vergadering en de Rayonvergaderingen werd de afdeling dit jaar vertegenwoordigd door Anneke Florijn, Rob van Geel en Coranne van Kampen.
AANTAL LEDEN 2012: per 1 januari: 337 | per 31 december: 331 | verlies circa 2% Het 1.500ste lid, dat zich op de Floriade aanmeldde, werd een nieuw lid voor afdeling Ede.
In 2012 waren de volgende commissies actief: Excursies, Kijken in andermans tuin, Lezingen, Cursussen, PR, Bibliotheek, Kruidentuin, Nieuwjaarsbijeenkomst en Jubileum.
Lezingen: 16-02: Werk & Tuinen van de National Trust, door Judith van Medenbach (i.s.m. Floralia Bennekom). 07-03: Lezing over “Groen” in de gemeente, door een vertegenwoordiger van gemeente Ede. 03-04: IJsvogels, Corsica en de Franse Alpen, presentatie door Fred van Wijk (i.s.m. IVN Lunteren/Barneveld). 26-09: Presentatie over en met kruiden van De Ommuurde Tuin in Renkum door Esther Kuiler. 21-11: Tuinen zonder grenzen, presentatie door Theo en Elly van Liempt (aanvankelijk aangekondigd als: Op tuinenreis langs de Route du Soleil). WWW.EDE.GROEI.NL
17
*
TOURINGCARBEDRIJF
SPITSBERGEN-WILLEMSEN
DE GROOT - EDE
GESPECIALISEERD IN HEMEROCALLIS EN HOSTA op zaterdag voor particulieren PRIJSLIJST WORDT OP AANVRAAG TOEGEZONDEN ∗ ∗ ∗ ∗ Buurtlaan ∗Oost 90a, 3907 AC Veenendaal
e-mail: vof@kwekerijwillemsen.nl
T 0318 - 555081 / F 0318 - 520454
12 WWW.EDE.GROEI.NL
Excursies: 07-06: Excursie naar Drenthe, twee tuinen en twee kwekerijen: de Mei Chu tuinen (bamboetuin), boerderijtuin van Joke Kuiperij, kwekerij Arborealis en de Tuin van de luie tuinman. 18-07: Tweedaagse jubileum-excursie naar Limburg: bezoek aan 3 tuinen (tuin van familie Verheggen in Lottum, Brookergarden van Loek en Anne-Marie Gubbels, Carishof in Klimmen), kwekerij Bastin in Aalbeek en de Floriade. 09-08: Avondexcursie naar kwekerij Bomenland Schiphorst. 04-09: Dagexcursie Utrechtse Heuvelrug: bezoek aan Ridderhofstad Hindersteyn, de Heidetuin in Driebergen, een particuliere tuin en de Crocosmia-kwekerij Davelaar in Woudenberg.
Overige activiteiten: 18-01: Jubileum-Nieuwjaarsreceptie. Een extra feestelijke bijeenkomst vanwege ons 50-jarig jubileum. Niet alleen waren er die avond veel leden (140) aanwezig, ook konden er 27 jubilarissen in het zonnetje gezet worden; bovendien waren vier van onze relaties aanwezig met een stand om zich aan de leden te presenteren. Gemeente Ede verraste bestuur en leden met een cadeau: Roel Kremers kwam € 500 aanbieden t.g.v. het 50-jarig jubileum. Naast de presentatie van het jaarprogramma werd de avond gevuld met een plantenquiz, waar een prijs mee te verdienen viel. 07-03: Jaarvergadering met aansluitend dialezing over “groen” in de gemeente. 14-04: Voorjaarsruilbeurs bij familie Florijn. 12-05: Aanbieding jubileumcadeau van Groei & Bloei aan de gemeente. Om ons jubileum niet alleen te vieren met onze leden en hun introduces, maar ook met de inwoners van Ede werd een plantenbak aangeboden aan de gemeente Ede, vertegenwoordigd door Roel Kremers. De plantenbak was gerealiseerd i.s.m. Permar, die de bak gemaakt had, en Plantion, die hem met planten had gevuld. 12-05: Alternatieve schoolplantenactie. Naast het aanbieden van de plantenbak was ook onze promotiestand aanwezig, waar 500 pompoen- en courgetteplantjes werden uitgedeeld aan de schoolkinderen; zij konden zo kennis maken met het zelf opkweken van een leuke en lekkere plant. De gemeente Ede nam de kosten van de plantjes en het informatiemateriaal op zich. WWW.EDE.GROEI.NL
19
23-06: Kruiden Actief Dag, de derde grote jubileumactie, vond plaats op landgoed Kernhem: een markt met 15 kramen waar van alles te zien, te ruiken en te koop was wat met kruiden te maken had. Er was voor het thema kruiden gekozen, omdat de Kruidentuin bij Huize Kernhem, die door vrijwilligers van Groei & Bloei wordt onderhouden, dit jaar 20 jaar bestaat. 23-06: Open Tuinen Dag. Naast een viertal tuinen van particulieren kon ook de kruidentuin bij Huize Kernhem bezocht worden. Omdat de bestuursleden op deze dag de handen vol had aan de organisatie van de Kruiden Actief Dag bezochten zij de particuliere tuinen op 10 juli. 13-10: Najaarsruilbeurs bij Sari en Henk Versteeg. 24-10: Actieve avond rond pompoen en courgette, voor en door leden.
Public relations: • Op zaterdag 12 mei werden 2 leden geworven tijdens het uitdelen van de pompoen- en courgetteplantjes. • Tijdens de Kruiden Actief Dag op 23 juni werden 6 leden geworven. • Op zaterdag 6 oktober vond de manifestatie Ede Smakelijk plaats, die georganiseerd was door de winkeliersvereniging. De promotiestand van Groei & Bloei was aanwezig met bloemstukjes van en met pompoenen en courgettes, jams en hartig en zoet pompoen- en courgettegebak. Er werden 2 leden geworven. • De promotiestand stond ook bij In Goede Aarde op 15 december tijdens de Midwinterwandeling Kernhem. Er werd 1 lid geworven. Dankzij de inzet van veel enthousiaste vrijwilligers als gastvrouw/-heer, als bloemschikker of op andere wijze, konden we steeds weer op een aantrekkelijke manier de aandacht vestigen op onze vereniging en haar mooie blad.
Cursussen/workshops: 28-02: 04-04: 20-09: 22-10: 19-12:
20
Workshop bloemschikken door Anke Pols. Deze ging door te weinig deelnemers niet door. Lenteworkshop bloemschikken door Anke Pols. Workshop zaaien door Hans Kramer. Herfstworkshop bloemschikken door Anke Pols. Kerstworkshops bloemschikken door Anke Pols.
WWW.EDE.GROEI.NL
Kijken in andermans tuin: We hebben dit jaar ook weer meegedaan met het landelijke Open Tuinen weekend op 23 en 24 juni. Onze afdeling heeft alleen zaterdag meegedaan met tuinen in Ede en de kruidentuin van Huize Kernhem.
Kruidentuin: Van maart tot oktober wordt er elke maandagochtend door vrijwilligers in de Kruidentuin bij Landgoed Kernhem gewerkt om deze in perfecte staat te houden. De Kruidentuin, die in 2012 20 jaar bestond, heeft ook een rol gespeeld in de festiviteiten rond het 50-jarig jubileum van afdeling Ede.
Bloemschikclub: De bloemschikclub kwam 7 keer bijeen om onder deskundige leiding van Marrie Oosterdijk leuke bloemstukken te maken.
Tuinclubs In onze vereniging zijn twee tuinclubs actief, maar helaas is een ervan weinig actief geweest. De leden van die clubs bepalen zelf welke tuinen ze gaan bezoeken. Soms gaat men met 10 deelnemers op pad, maar het gebeurt ook, dat maar 2 of 3 mensen ergens naartoe gaan. Enkele enthousiaste tuinclubleden verlenen o.a. hand- en spandiensten bij de twee ruilbeurzen van de vereniging. Zij stellen bijvoorbeeld hun tuin hiervoor beschikbaar of men bakt de lekkernijen die zo langzamerhand bij een ruilbeurs horen. Veel tuinclubleden zijn regelmatig als vrijwilliger werkzaam voor promotieactiviteiten.
Rayonvergaderingen en Landelijke Algemene Ledenvergaderingen Anneke Florijn, Coranne van Kampen en Rob van Geel hebben bij toerbeurt en in wisselende samenstelling deelgenomen aan de Rayonvergaderingen en de Algemene Ledenvergaderingen. De opwinding rond de precaire ďŹ nanciele situatie, waar een jaar eerder druk over was gedebatteerd, was in 2012 geluwd.
Bibliotheek De bibliotheek is geopend tijdens de lezingenavonden. In 2012 zijn er geen nieuwe boeken gekocht, wel enkele schenkingen ontvangen. Er zijn dit jaar geen stukjes in de Flora verschenen over boekaanwinsten. WWW.EDE.GROEI.NL
21
De boekenlijst staat op onze site en is dus thuis te raadplegen. Tijdens lezingenavonden, de Nieuwjaarsbijeenkomst en bij verschillende gelegenheden vanuit de promotiestand zijn oude boeken verkocht.
Flora De Flora is ook in 2012 6 keer verschenen. Behalve aan lezingen en excursies heeft de Flora dit jaar veel aandacht besteed aan de jubileumactiviteiten en tevens aan evenementen die niet door afdeling Ede georganiseerd waren, zoals evenementendagen bij omliggende kwekerijen.
Dwarrelblad Sinds februari 2011 wordt het Dwarrelblad uitgegeven, de digitale nieuwsbrief van Groei & Bloei Ede, samengesteld door Yvonne van Geel. Op elk moment dat er evenementen of andere wetenswaardigheden te vermelden zijn die niet meer of nog niet in de Flora onder de aandacht gebracht kunnen worden, verschijnt een nieuwe aevering. Het Dwarrelblad wordt door Rob van Geel aan ieder, die zijn of haar e-mailadres bekend heeft gemaakt, toegezonden.
Vernieuwingsprijs Bijna aan het eind van het jubileumjaar stond Groei & Bloei Ede nog een verrassing te wachten. Anneke Florijn en Rob van Geel hadden van twee evenementen, de plantenbak als cadeau voor de gemeente en de Kruiden Actief Dag, beschrijvingen ingediend om mee te dingen naar de vernieuwingsprijs, die jaarlijks wordt uitgereikt tijdens de Landelijke Algemene Ledenvergadering. Tot onze vreugde konden Anneke Florijn en Coranne van Kampen, die de vergadering op 10 november te Utrecht bijwoonden, de tweede prijs, die verleend werd voor de Kruiden Actief Dag, in ontvangst nemen en daarmee een cheque van â‚Ź 1.000.
Met dank aan... Het bestuur heeft in 2012 weer van alles georganiseerd en gelukkig konden bijna alle geplande activiteiten doorgaan. Dit alles heeft natuurlijk niet kunnen plaatsvinden zonder de hulp van vele vrijwilligers. Het bestuur dankt hen allen daarvoor heel hartelijk en hoopt volgend jaar weer een beroep op hen te mogen doen. Namens het bestuur, Dien Giltjes, secretaris
22
WWW.EDE.GROEI.NL
nieuwe koers voor Groei & Bloei Ede Aanleiding In het afgelopen jaar heeft het bestuur erg veel werk verzet. Naast de puur bestuurlijke taken hebben alle bestuursleden ook een groot aandeel gehad in de activiteiten die georganiseerd zijn. Daarbij hebben zij veel steun gehad van diverse vrijwilligers. Hoe leuk het ook was om te doen, het bestuur heeft toch wel een zucht van opluchting geslaakt toen alle geplande activiteiten afgerond waren. Dit bracht ons op het idee om na te denken hoe we een en ander voortaan op een andere manier kunnen laten plaatsvinden. Vernieuwing Naast de afgelopen jubileumactiviteiten is het bestuur al enige tijd bezig om na te denken over manieren om het aanbod aan onze leden wat te vernieuwen. In Groei&Bloei als geheel - dus ook in andere afdelingen is een dergelijke beweging gaande. Ons ledental loopt (langzaam, maar wel gestaag) terug. Door de vernieuwing willen we een nieuw publiek aantrekken. Het is dus zinvol om goed te inventariseren wat we gaan doen en hoe we het gaan doen. Een van de acties voor vernieuwing hebben jullie al kunnen ervaren: op de afgelopen nieuwjaarsreceptie hebben wij een enquête uitgedeeld, die ook met het Dwarrelblad wordt meegestuurd. Aanpak We willen de hoeveelheid werk beter verdelen en de noodzakelijke vernieuwing een invulling geven. Daarnaast hadden we het gevoel dat er een afstand ontstond tussen de leden en het bestuur. Het bestuur deed heel veel zelf. Daarom hebben we gekeken naar een manier om onze activiteiten in plaats van vóór onze leden, meer mét onze leden te organiseren. Daarmee kunnen we ook beter aansluiten bij de wensen van onze leden. Bovendien is er zoveel kennis en ervaring in onze afdeling die de moeite waard is om te delen! Dat zou bij voorbeeld heel goed kunnen in de vorm van workshops. Voorstel Veel activiteiten kunnen worden opgezet als kortdurende projectjes, denk bijvoorbeeld aan een workshop. Daardoor zou iemand die zich aanmeldt om mee te helpen niet meer zo lang “vastzitten” aan langdurige verenigingstaken. Daarom is ons voorstel om organisatie en uitvoerende taken van elkaar te scheiden. Dus het bestuur weer puur beWWW.EDE.GROEI.NL
23
stuurstaken laten doen en daarnaast een activiteitencommissie in het leven te roepen. Een van de bestuursleden zal dan de verbindende schakel zijn met de activiteitencommissie. Dit bestuurslid is de activiteitenco_rdinator. Het bestuur zal bestaan uit: • Voorzitter / • Secretaris / • Penningmeester / • Activiteitencoördinator / • Algemeen lid Dit is tevens de vereiste minimum bestuursomvang. Thema’s Op basis van de ideeën die er zijn, worden de volgende thema’s voorgesteld voor de commissie: • excursies • verenigingsavonden: workshops en lezingen • beurzen en stands • publiciteit: Flora, Dwarrelblad, website, persberichten • Kruidentuin Voor elk thema wordt een themahouder benoemd die de voortgang ervan bewaakt. Deze themahouder hoeft allerminst alles zelf te doen. Het is iemand die samen met betrokken vrijwilligers een of meer projecten uitvoert of hen aanstuurt. Sommige thema’s zijn groter dan andere. Daar zullen dan ook meer actieve vrijwilligers bij moeten worden ingeschakeld. De commissie zal vanwege de grote diversiteit van de thema’s maar weinig als één geheel bij elkaar komen. Hooguit 1 of 2 maal per jaar, zodat men een idee heeft van wat er allemaal gebeurt en om kruisbestuiving (hoe toepasselijk voor Groei & Bloei) te stimuleren. Dit is overigens ook een van de hoofdtaken voor de activiteitencoördinator. Overgang naar de nieuwe situatie Dit plan betekent niet dat we alles vanaf nul moeten gaan invullen. Veel taken zijn al verdeeld. En bestuursleden kunnen ook als vrijwilliger of soms als themahouder nog een rol vervullen. Maar ons doel is wel om voor toekomstige bestuursleden de taken weer beperkt en overzichtelijk te maken. Als jullie als leden met dit plan instemmen, dan gaat het bestuur werken aan deze splitsing van taken. Misschien is er een thema dat jullie aanspreekt en waar je aan mee wilt helpen. Dan horen we dat natuurlijk heel graag. Annemarie de Leeuw en Rob van Geel
24
WWW.EDE.GROEI.NL
RUILBEURS Zaterdag 13 april.
Steeds meer mensen weten de weg te vinden naar onze ruilbeurzen. Deze voorjaarsruilbeurs wordt gehouden in een loods van de familie Wittendorp, Peteweg 8, 6718 TG Ede. Waar de Peteweg is? Je gaat van Ede naar Lunteren via de “oude” weg (Lunterseweg). Ongeveer halverwege rechts de Peteweg nemen. Het spoor oversteken en de zandweg volgen tot rechts nr. 8. Of de N 304 (Otterloseweg) tot De Driesprong en dan links de Hessenweg in. Voorbij kwekerij De Hessenhof en dan links de Peteweg in. Dit is een zandweg. Hoe werkt het? Je wilt je tuin veranderen en je vindt het jammer om planten weg te gooien? Graaf ze uit, doe ze in een doos, oude pot of krant en breng ze naar de ruilbeurs. Alle planten, struiken en bomen die in redelijkheid te dragen zijn, mogen worden gebracht. Graag voorzien van naam en als die niet bekend is andere kenmerken zoals hoogte, kleur en bloeitijd. Er zijn altijd kenners aanwezig die ze aan de hand van deze gegevens wel herkennen. Ook als je niets hebt om in te brengen ben je toch van harte welkom. Er is vaak zoveel dat voor iedereen wel iets te vinden is. Het contact met andere liefhebbers is zeker zo belangrijk en altijd leerzaam. Van 9.30 - 10 uur kun je overtollige planten inleveren en op de aangewezen plek zetten. (ook zonder overtollige planten ben je welkom!) Koffie met iets er bij staat klaar en nu is er tijd om alles te bekijken. Om 10 uur. Opening en een woordje van de gastvrouw/-heer Het ruilen kan beginnen. Het hoeft niet echt ruilen te zijn maar pak 1 gewenste plant en als er meer liefhebbers voor zijn dan zul je moeten overleggen. Als er meer exemplaren zijn dan ook eerst 1 pakken en later eventueel nog meer. Om 10.30 zijn de meeste planten van eigenaar gewisseld en we hopen dat heel veel mensen gelukkig zijn met de “nieuwe” aanwinsten. Hierna is er gelegenheid om door de enorme tuin van de familie te wandelen. Je kunt er bijna in verdwalen. Tot slot. Voor we naar huis gaan ruimen we met elkaar de boel netjes op. WWW.EDE.GROEI.NL
25
TUINAVONTUUR 4
De vorige keer dat ik schreef over de tuin was in maart 2011. Toen schreef ik: tot over een jaar, met het idee dat dan het huis wel klaar zou zijn en we de tuin konden inrichten.......! Inmiddels is het half januari 2013. Het huis is wel bijna klaar, maar we wonen er nog niet. Tuinen hebben nog meer tijd nodig om zich te ontwikkelen en heel 2012 is daar met tussenpozen aan gewerkt. In het voorjaar ben ik bezig geweest in het achterste stuk van de tuin. Een akelig, donker stuk met een aantal grote hulstbomen. «Hier kunnen alleen varens groeien», zei Harry, maar hij wilde de hulsten toch laten staan omdat ze een rol speelden in het “uitgummen” van de omgeving. Wie Harry’s tuin gezien heeft weet hoe hij dat doet, dat uitgummen van de omgeving. Maar ik bleef het een akelige plek vinden: somber en benauwd. Samen met mijn onvolprezen tuinman hebben we eerst een aantal takken weggesnoeid en uiteindelijk twee grote hulsten helemaal verwijderd en nog verder wat gesnoeid. Hierdoor ontstond een “open plek in het bos”. Ik heb een middenperk gemaakt, door een paadje van schors te maken om de grote spar heen. Toen ik daar zo mee bezig was – pad uitgraven, worteldoek inleggen, schors erover – ontdekte ik dat het een heerlijke plek was met een bijzondere sfeer. De enige hulst die we hebben laten staan heeft takken, die als een gordijn afhangen aan één kant. In gedachten heb ik daaromheen een halfrond bankje gepland om ’s avonds wat te zitten mijmeren... Tot mijn grote verrassing komt op deze plek meer zon dan ik had verwacht. Van 9.00 tot 12.00 uur schuift de zon over deze plek, dus dat geeft heel wat mogelijkheden voor de beplanting. Aan die beplanting ben ik helaas vorig jaar niet toegekomen, omdat ik vanaf mei steeds gekwakkeld heb met mijn gezondheid en uiteindelijk hartproblemen bleek te hebben. Hierdoor kan ik momenteel niet zoals ik gewend ben lekker in de tuin werken. Maar gelukkig krijg ik regelmatig hulp en is de ontwikkeling van de tuin verder gegaan. Daar vertel ik u de volgende keer over. Annemarie de Leeuw
kopij inleveren kan t/m 13 maart redactie Flora: Dien Giltjes / diengiltjes@hetnet.nl Lucie Heuterman / lucie.heuterman@sanomamedia.nl website: www.ede.groei.nl
26
WWW.EDE.GROEI.NL