TERMOMODERNIZACJA termo24.pl 2/2012 by GLOBEnergia

e-MIESIĘCZNIK NR 2/2012

www.termo24.pl

bezpłatny dodatek do GLOBEnergia

Otwórz swój umysł na termomodernizację!

TEMAT NUMERU

Wszystko o styropianie

SZANOWNI PAŃSTWO REDAKCJA

Grzegorz Pełka

GEOSYSTEM, ul. Cechowa 51, 30-614 Kraków PL tel./fax: +48 12 654 52 12 info@termo24.pl www.termo24.pl

redaktor prowadzący g.pelka@termo24.pl

ZESPÓŁ REDAKCYJNY Grzegorz Pełka – redaktor prowadzący Wojciech Luboń – rodaktor prowadzący Justyna Lis – sekretarz redakcji Grzegorz Burek – dyrektor wydawniczy Michał Kaczmarczyk – dyrektor artystyczny Stała współpraca: Joanna Szeremeta Łukasz Sojczyński Wsparcie redakcji portalu: Redakcja GLOBEnergia

WYDAWCA

Drodzy Czytelnicy! Przed Państwem drugi numer naszego czasopisma. Mam nadzieję, że numer pierwszy choć trochę spełnił Państwa oczekiwania w zakresie interesujących Was treści. Jako, że ciągle szukamy lepszych rozwiązań ten numer będzie przygotowany w formacie A4, tak żeby w razie potrzeby moża go było łatwo wydrukować. Tegoroczna zima „rozpieszczała” nas do niedawna pod względem temperaturowym. Dzięki temu nasze rachunki za ogrzewanie będą nieco niższe, o ile obecne mrozy szybko ustąpią. Nie oznacza to jednak rezygnacji z działań mających na celu zmniejszenie zużycia ciepła. Aby poznać jeden z dobrych przykładów poprawy efektywności energetycznej zapraszamy do lektury artykułu porównującego zużycie energii w domu jednorodzinnym przed i po termomodernizacji w dwóch kolejnych sezonach grzewczych. Dzięki temu zobaczycie Państwo ile ciepła można zaoszczędzić poprzez odpowiednie działania.

GEOSYSTEM s.c. ul. Cechowa 51, 30-614 Kraków PL

Zapraszam również do zapoznania się z rodzajami styropianu dostępnego na rynku a także do zaznajomienia się z tematyką styropianu. Jak już Państwo zapoznacie się z tym, można przystąpić do działania.

REKLAMA

W numerze artykuł o programie CASAnova służącym do obliczenia zapotrzebowania na ciepło w budynkach. Program bardzo przystępny i użyteczny idealnie nadaje się do sprawdzania parametrów cieplnych budynku po zasymulowaniu odpowiednich działań. Jedyny problem (na pewno do pokonania) to fakt, że program ten dostępny jest w języku angielskim i niemieckim.

tel./fax: +48 12 654 52 12 tel. kom.: +48 600 296 916 info@termo24.pl

OKŁADKA I SPIS TREŚCI Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów i nie odpowiada za treść zamieszczonych ogłoszeń i reklam.

Być może zaciekawi Państwa także artykuł dotyczący analizy możliwości modernizacji źródła ciepła z wykorzystaniem pompy ciepła i kolektorów słonecznych dla akademików jednej z uczelni wyższych. Zapraszam także do zapoznania się z artykułem dotyczącym gruntowego powietrznego wymiennika ciepła.

Zapraszam do lektury!

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

SPIS TREŚCI

PRZEGLĄD RYNKU Przegląd najnowszych technologii i produktów (w tym urządzeń grzewczych) pojawiających się na polskim rynku uzupełnionych o przydatne definicje dotyczące szeroko pojętej termomodernizacji budynków.

s. 6

Fot. Rehau

ZUŻYCIE ENERGII PRZED I PO MODERNIZACJI Builddesk Polska przeprowadził analizę stanu zużycia energii przed i po termomodernizacji dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego poddanego termomodernizacji, która polegała na dociepleniu przegród zewnętrznych budynku.

s. 16 STYROPIAN JAKO OCIEPLENIE PRZEGRÓD Przyjemny mikroklimat we wnętrzu domu, odpowiednia temperatura ścian i podłóg, brak denerwujących hałasów, przedostających się z sąsiednich mieszkań… no i przede wszystkim minimalne koszty związane z ogrzewaniem.

s. 20 ZESTAWIENIE CEN I RODZAJÓW STYROPIANU Wszystkie niezbędne informacje na temat producentów styropiany, rodzajów i zastosowania styropianu oraz jego cen. Warto przejrzeć ofertę dostępnych obecnie na polskim rynku styropianów przed ich zakupem.

s. 26 www.termo24.pl

SPIS TERŚCI

MODERNIZACJA INSTALACJI C.O. i C.W.U. Termomodernizacja budynków, z zastosowaniem odnawialnych źródeł energii, w tym pomp ciepła i kolektorów słonecznych w akademikach Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie.

s. 28 INWESTYCJA W GPWC Gruntowy powietrzny wymiennik ciepła (w skrócie GPWC) jest instalacją wspierającą i dopełniającą instalację wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. GPWC zapewnia stały dopływ świeżego powietrza do centrali wentylacyjnej.

s. 32

Fot. Rehau

„KAŻDY STOPIEŃ MA ZNACZENIE...” Akcja ma na celu podniesienie świadomości Polaków na temat korzyści dla zdrowia oraz środowiska, płynących z oszczędzania energii poprzez odpowiednie regulowanie temperatury w mieszkaniu.

s. 38 PROGRAM EDUKACYJNY CASAnova CASAnova to intuicyjny program edukacyjny służący do obliczania między innymi zapotrzebowania na ciepło na cele ogrzewania i chłodzenia budynków. Program ten został opracowany przez zespół naukowców z University of Siegen w Niemczech.

s. 42 TERMOMODERNIZACJA 2/2012

PRZEGLĄD RYNKU

SPIS TREŚCI

Co wpływa na koszt chemii budowlanej w kontekście systemów ociepleń System ociepleń jest produktem złożonym z układu wzajemnie powiązanych produktów. Tak też jest definiowany przez prawo budowlane. Aprobaty, certyfikaty nie są udzielane na poszczególne produkty tylko na cały układ. Dlatego też system dociepleń badany i oceniany powinien być jako układ produktów co później jest wynikiem jego trwałości, wytrzymałości i ceny. Jednoznacznie należy stwierdzić, że produkty systemowe, które są badane w układach będą droższe od produktów wprowadzanych na rynek osobno, które są aplikowane na obce produkty uprzednio nie będąc poddawane żadnym badaniom. Na koszt chemii budowlanej wpływa również fakt posiadania przez produkt niezbędnych dokumentów dopuszczeniowych w przypadku systemów ociepleń jest to Aprobata Techniczna lub Europejska Aprobata Techniczna, posiadanie takiego dokumentu przez produkt „system ociepleń” zaświadcza, że produkt przechodzi przez szereg badań nałożonych przez ustawodawcę w celu dopuszczenia go do obrotu, jest to już gwarancja pewnego minimalnego poziomu jakości. Następnie głównych, najważniejszym czynnikiem kształtującym cenę chemii budowlanej w systemie ociepleń elewacji jest sam skład chemiczny produktów. Wizualnie budowlany produkt chemiczny niczym się nie różni miedzy tym o dużej zawartości związków chemicznych a tym z małą ich ilością. Odzwierciedla się to przy aplikacji i eksploatacji produktu, ale wtedy znaczna część użytkowników, inwestorów pozostawia ten fakt, jako już

www.termo24.pl

zaistniały i nie do odwrócenia. Dlatego też bardzo ważne jest uświadamianie rynku przekazując maksymalną ilość informacji mówiących o składzie chemicznym materiałów budowlanych i korzyściach płynących z ich występowania w produkcie. W tematyce systemów ociepleń ważnym ich składnikiem są zaprawy klejowo-szpachlowe służące do mocowania płyt termoizolacyjnych oraz wykonywania warstwy zbrojonej na ich powierzchniach, która zapewnia wytrzymałość mechaniczną systemu ociepleń. Im wyższy wskaźnik procentowy strat prażenia tym większa zawartość dodatków chemicznych w kleju. Na etapie udzielania Aprobaty Technicznej organ wydający taki dokument na podstawie badań produktu określa deklarowany wskaźnik strat prażenia (nie może on być niższy niż wymagany normowo), ale może być skrajnie niski, co plasuje produkt, jako słabej, jakości i w niskiej cenie. Przykładowo zaprawa klejowo-szpachlowa Baumit StarContact z systemu ociepleń Baumit Star charakteryzuje się stratami prażenia w przedziale 2,6 do 3 %. Na rynku budowlanym można niestety znaleźć produkty, w których ten parametr wynosi zaledwie 0,65 %. Należy pamiętać, że to chemia zawarta w produkcie ma największy wpływ na jego cenę. Co kryje się pod pojęciem strat prażenia? Zawartość takich związków jak żywica polimerowa, która zwiększa przyczepność zaprawy, jej odporność mechaniczną, elastyczność i co najważniejsze pozwala na wyeliminowanie łączników mechanicznych przy montażu klejowym płyt termoizolacyjnych. Pod pojęciem straty prażenia kryje się

PRZEGLĄD RYNKU

Podobnie rzecz się ma przy wyprawach wierzchnich, czyli tynkach strukturalnych. Tynk strukturalny to nie tylko spoiwo i wypełniacz, czyli kruszywo i pigment. Strukturalny tynk pastowaty (silikonowy, akrylowy, silikatowy) składa się z kruszywa, środka wiążącego (dyspersje, szkło wodne, żywice), odpieniacza, zagęszczacza, środka konserwującego (antygrzybicznego), środka sieciującego, środka hydrofobizującego, białych pigmentów, kolorowych pigmentów, mikrowłókien. Każdy z tych składników odgrywa ważną rolę w procesie aplikacji i eksploatacji a przede wszystkim wpływa na cenę produktu. Tanie produkty w celu obniżenia ceny siłą rzeczy są pozbawiane poszczególnych składników lub ograniczany jest ich skład. Stosowanie nowych rozwiązań typu nanotechnologia (np. Baumit NanoporTop i Baumit NanoporColor) sprawia, że produkty te nabywają cech samooczyszczania. Technologia ta wpływa na koszt wytworzenia produktu, ale jednocześnie przekłada się na oszczędności w jego użytkowaniu. Reasumując na koszt produktu ma wpływ przede wszystkim jego skład chemiczny, stała jakość, poparta badaniami okresowymi oraz wykorzystanie nowych rozwiązań i technologii. Należy jednak pamiętać, że koszt ten jest zawsze rekompensowany walorami użytkowymi i trwałością produktu.

Źródło: Informacja prasowa, Marek Siemieniewski, Baumit

Ośrodek szkoleniowy Vaillant w Warszawie zaprasza na szkolenia

Szkolenia autoryzacyjne: • Kotły wiszące niekondensacyjne, podstawowe szkolenie autoryzacyjne • Kotły stojące niekondensacyjne, szkolenie autoryzacyjne • Kotły kondensacyjne, szkolenie autoryzacyjne • Przeglądy wydłużające gwarancje, szkolenie autoryzacyjne • Regulatory pokojowe i pogodowe • Rekuperacja – wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła • Szkolenie serwisowe • Systemy solarne • Palniki olejowe, szkolenie autoryzacyjne • vrDIALOG, vrnetDIALOG • Pompy ciepła Szkolenia ogólne: • Szkolenie dla handlowców • Szkolenie dla projektantów Szkolenia tematyczne: • Systemy hydrauliczne Vaillant • Regulatory solarne • Podgrzewacze MAG, VED • Dzień konsultacyjny dla • instalatorów i serwisantów VPS

Kontakt: Ośrodek Szkoleniowy Vaillant w Warszawie 02-265 Warszawa, Al. Krakowska 106, tel. 022-3230183, fax. 022-3230113, e-mail: marta.brzezinska@vaillant.com

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

Szczegółowy plan szkoleń na www.termo24.pl

również zawartość metylocelulozy, która wydłuża czas otwarty obróbki materiału, zwiększa elastyczność i eliminuje rysy skurczowe a także wiele innych dodatków chemicznych. Powyższy przykład obrazuje nam jak skład chemiczny wpływa na jakość i cenę produktu.

PRZEGLĄD RYNKU

SPIS TREŚCI

Ocieplenia o zwiększonej udarności Na Polskim rynku pojawił się nowy system ociepleń stworzony przez firmę Bolix i oznaczony jako BOLIX HD.

Polecany w budynkach narażonych na ciągły kontakt z zanieczyszczeniami przemysłowymi i atmosferycznymi.

System ten to kompleksowy zestaw materiałów stworzony do ocieplenia budynków narażonych na uszkodzenia. Zwiększoną odporność mechaniczną w systemach BOLIX HD, uzyskano dzięki unikatowej na rynku mieszance parametrów, możliwości łączenia poszczególnych rozwiązań BOLIX HD na jednym budynku (w tym również z „tradycyjnymi” systemami ociepleń Bolix) oraz szerokiemu spektrum zastosowania. Wysoka udarność produktów BOLIX HD wpływa na trwałość całego systemu, zwiększa jego odporność na uderzenia, w tym na najbardziej wymyślne akty wandalizmu, a także na ekstremalne warunki atmosferyczne (silny wiatr, grad).

HD GOLD (odporny na niekorzystne warunki zewnętrzne) oparty na styropianie, podwójnej siatce i wykończony tynkiem silikonowym. Dzięki podwójnej warstwie zbrojącej oraz zastosowaniu wzmocnionego włóknami kleju system HD GOLD uzyskuje odporność mechaniczną dochodzącą nawet do 20 J. Dodatkowo obniżona wodochłonność, wysoka przyczepność międzywarstwowa oraz efekt samooczyszczenia, sprawia że system BOLIX HD GOLD jest niezwykle odporny na niekorzystne warunki zewnętrzne.

W zależności od przeznaczenia oraz uzyskiwanych parametrów technicznych wyróżnia się cztery rodzaje systemów: HD BRONZE, HD SILVER, HD GOLD oraz HD EXTREME. HD BRONZE (ekonomiczny) to system ociepleń budynków oparty na styropianie wykończony tynkiem mineralnym oraz farbą silikonową. System charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami paro przepuszczalności warstwy wierzchniej, posiada także efekt samooczyszczenia, który zapobiega powstawaniu zabrudzeń na elewacji. Jest to system o bardzo dobrej relacji ceny do jakości. HD SILVER (samooczyszczający) to system oparty na styropianie i wykończony tynkiem silikonowym. Charakteryzuje się podwyższonymi właściwościami samooczyszczania, dzięki którym gromadzący się brud np. sadza z kominów, jest łatwo usuwany przez padający deszcz. Ponadto system ten posiada podwyższoną odporność mechaniczną oraz niską wodochłonność.

www.termo24.pl

Polecany w budynkach szczególnie narażonych na niekorzystne warunki atmosferyczne tj. wzmożone opady deszczu, bieguny zimna, budynki wolnostojące, nieosłonięte od wiatru. BOLIX PLATINUM (ekstremalnie odporny mechanicznie) to najbardziej zaawansowany technologicznie zestaw produktów w ramach systemu BOLIX HD. Dzięki zastosowaniu nowatorskiego kleju dyspersyjnego, system BOLIX HD PLATINIUM uzyskuje parametry dotychczas nieosiągalne. BOLIX HD PLATINIUM charakteryzuje się ekstremalną odpornością mechaniczną, najwyższą przyczepnością do styropianu oraz niespotykaną do tej pory na rynku elastycznością. System jest na tyle odporny, że wytrzymuje nawet uderzenie kijem bejsbolowym. Wytrzymałość mechaniczna przekracza 75 j. Jego stosowanie zalecane jest w miejscach szczególnie narażonych na uszkodzenia: duże skupiska bloków, budynki przemysłowe, szkoły itp. Każde z rozwiązań to kompleksowy zestaw materiałów spełniających różnorodne oczekiwania odbiorców. Źródło: Bolix

POMPY CIEPŁA

Roczny wzrost o ponad 30%! Rok 2011 upłynął pod znakiem mocnego wzrostu sprzedaży pomp ciepła w Polsce. Zanotowano zwiększoną sprzedaż we wszystkich kategoriach pomp ciepła, największą w urządzeniach do produkcji ciepłej wody użytkowej. Zgodnie z naszymi badaniami ankietowymi, wzrost sprzedaży pomp ciepła z roku 2010 na 2011 wyniósł ponad 30%, z czego największą zwyżkę zanotowano w pompach ciepła typu powietrze-woda do podgrzewania wody użytkowej – mówi Paweł Lachman, prezes PORT PC*. Główny powód takiego wzrostu upatrujemy w dotacjach NFOSiGW na kolektory słoneczne. Pompy ciepła do podgrzewania c.w.u. często stanowią bowiem element pakietu solarnego, gdzie ich zasobniki wykorzystane są również przez kolektory słoneczne. W przypadku pomp ciepła do ogrzewania wzrost sprzedaży na rynku wyniósł około 30%, z czego około 35% to przyrost pomp ciepła typu solanka-woda (z pionowym lub poziom wymiennikiem), a ponad 20% to pompy ciepła typu powietrze-woda. Oceniamy, że w 2011 roku łączna sprzedaż pomp ciepła wy-

niosła około 10 tysięcy urządzeń – podsumowuje Paweł Lachman. Wzrosty sprzedaży pomp ciepła wpisuje się w pozytywny trend dla tej technologii w Europie. Nadrenia Północna-Westfalia to land w zachodnich Niemczech, gdzie ponad jedna czwarta nowych budynków mieszkalnych (28%)**, zgłoszonych od stycznia do września 2011 roku, będzie ogrzewana przez pompy ciepła i jest to przyrost kilkadziesiąt razy większy niż np. 10 lat temu. W Polsce mimo braku faktycznego wsparcia dla pomp ciepła, a co za tym idzie wysokich kosztów instalacji, konsumenci coraz częściej wybierają tę technologię ze względu na niższe koszty eksploatacji. W porównaniu z ogrzewaniem gazem ziemnym są one niższe nawet o 40– 50%. * Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) ** według Information und Technik Nordrhein-Westfalen

Grzegorz Burek GLOBEnergia/Termomodernizacja

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

PRZEGLĄD RYNKU

SPIS TREŚCI

Fot. OknoPlus

Nowe okna TopTHERMO

Przykładowa wycena Cena netto: 1128 zł Wymiary: 1280 x 1430 mm Kolor: biały

Wybierając okna do domu chcemy, by pełniły one nie tylko funkcje estetyczne, ale i zapewniały nam komfort i uczucie ciepła. Jak podaje producent współczynnik U nowego okna wynosi 0,6 W/m2K. Nowością na rynku, wprowadzoną przez firmę OknoPlus, jest okno TopTHERMO, którego współczynnik przenikalności cieplnej wynosi Uw=0,6 W/m2K. TopTHERMO Posiada izolowaną, wyższą ramę o wysokości 78 mm, a w konsekwencji wyższą o 10 mm wysokość zabudowy konstrukcji, wzmocnienie z izolacją TopTHERMO, ciepłą ramkę międzyszybową SWISSPACER oraz listwę przyszybową prostą. Okno TopTHERMO dedykowane jest inwestorom, którym zależy na tym, by inwestycja była energooszczędna.

www.termo24.pl

„Posiada ono niski współczynnik przenikalności cieplnej Uw=0,6 W/m2K uzyskanej dzięki wyizolowanemu wzmocnieniu, zastosowanej blokadzie TopTHERMO eliminującej mostki termiczne wokół szyby i na styku ramy z murem oraz dzięki pakietowi trzyszybowemu z kryptonem. Dzięki niemu współczynnik UG wynosi 0,4 W/m2K. Jednak podczas zakupu stolarki okiennej, głównym parametrem, którym powinniśmy się kierować jest współczynnik Uw, który informuje o przenikaniu ciepła przez całe okno (a nie przez samą szybę). Wskazuje on rozmiar straty ciepła z wewnątrz na zewnątrz. Warto wiedzieć, że im współczynnik Uw jest mniejszy, tym lepiej, ponieważ zmniejsza się wtedy utrata ciepła.” – radzi Izabela Tryba, dyrektor handlowy firmy OknoPlus. Źródło: OknoPlus

2012 www.instalacje.mtp.pl

www.tcs.mtp.pl

Wejdź na www.mtp24.pl i kup bilet on-line! Nie przegap:

odwiedź Strefę Mistrzów – wybierz najlepszy produkt! W tym samym terminie:

www.wodociagi.mtp.pl

www.kominki.mtp.pl

Międzynarodowe Targi Poznańskie, ul. Głogowska 14, 60–734 Poznań, tel. 61 869 20 00, fax 61 869 29 99, www.mtp.pl

PRZEGLĄD RYNKU

SPIS TREŚCI

Fot. Rehau

Dolne źródła ciepła Rehau w Centrum Konferencyjno-Wystawienniczym w Łodzi www.termo24.pl

Międzynarodowe Targi Łódzkie to ponad 20-letnie doświadczenie w organizacji targów i kongresów, ciągłe dążenie do rozwoju zaowocowało ideą stworzenia Centrum Konferencyjno – Wystawienniczego MTŁ. Śmiały projekt, który będzie wizytówką Łodzi oraz prężnie działającym centrum kulturalnym miasta, przewiduje zastosowanie pomp ciepła typu grunt-woda o mocy grzewczej 480 kW do ogrzewania i chłodzenia budynku.

Fot. Rehau

PRZEGLĄD RYNKU

Polietylen sieciowany PE-Xa jest najwyższej klasy materiałem wykorzystywanym do produkcji systemów rurowych dla dolnych źródeł ciepła do pomp ciepła. Sondy pionowe, kolektory geotermalne, pale geotermalne czy sondy spiralne wykonane z tego tworzywa przewyższają o klasę produkty wykonane z polietylenu niesieciowanego pod względem odporności na rysy naprężeniowe, pęknięcia, obciążenia punktowe oraz starzenie termiczne. Właśnie w geotermii te właściwości mają ogromne znaczenie, ponieważ sondy geotermalne przy wprowadzaniu w otwór wiertniczy są poddawane bardzo dużym obciążeniom dynamicznym. Oprócz tego muszą przez co najmniej 50 lat, a najlepiej przez 100 lat, wytrzymać skutki działania sił termomechanicznych wynikających z ciągłych zmian temperatury (krótkotrwale na-

Fot. Rehau

Warszawski oddział firmy REHAU zrealizował w 2011 roku zlecenie na dostawę kompletnego systemu dolnego źródła ciepła w postaci pionowych sond wykonanych z polietylenu sieciowanego PE-Xa (jedyne takie rozwiązanie na polskim rynku) wraz z pełnym osprzętem. Jednym z ważniejszych argumentów, który przekonał inwestora oraz głównego projektanta była jednorodność materiałowa systemu REHAU. Całość dostawy obejmowała: • 96 szt. sond pionowych RAUGEO PE-Xa DN32 o długości 100 m • 6 szt. studni RAUGEO Large z 18 obwodami • 1400 m rury preizolowanej RAUVITHERM DN110 z PE-Xa służącej do przesyłu medium grzewczego do budynku • 2500 m rury podłączeniowej RAUGEO PE-Xa DN32

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

PRZEGLĄD RYNKU

SPIS TREŚCI

Fot. Rehau

wet do +95oC). Istotną zaletą sond pionowych RAUGEO PE-Xa jest brak połączenia spawanego przy głowicy sondy, która dodatkowo została wzmocniona specjalną skorupą z żywicy poliestrowej z włóknem szklanym. Generalnym wykonawcą inwestycji jest firma SKANSKA SA, natomiast prace wiertnicze wykonywała poznańska firma DEMAX Drill. Tylko doświadczona firma wiercąca była w stanie poradzić sobie z trudnymi warunkami geologicznymi oraz koniecznością wykonywania odwiertów w starym parku pośród wieloletnich drzew. Generalnym projektantem jest WILKOCKI PROJEKT, z kolei projektem branżowym zajmowała się pracownia projektowa AERprojekt z Łodzi. Projektanci zdecydowali się na rozwiązanie REHAU przede wszystkim ze względu na możliwość zastosowania systemu dolnych źródeł z PE-Xa do chłodzenia budynku. Nadmiar ciepła z budynku w okresie letnim zostanie odprowadzony do gruntu i tam zmagazynowany, dzięki czemu pompy ciepła będą mogły zagwarantować przyjemny chłód latem. Natomiast zimą zmagazynowane w gruncie ciepło będzie wykorzystywane do ogrzewania budynku. Ważnym elementem całego układu jest transport medium grzewczego systemem rur preizolowanych RAUVITHERM z PE-Xa, które zapewniają bardzo wysoką

www.termo24.pl

izolacyjność cieplną, elastyczność w montażu oraz bezpieczeństwo w eksploatacji dzięki technice połączeń typu tuleja zaciskowa REHAU. CKW to wielofunkcyjność – obiekt stworzony do organizacji nie tylko targów, ale także wystaw, kongresów, konferencji, pokazów mody i koncertów. Projekt CKW to także funkcjonalność – sprzęt do tłumaczenia symultanicznego, brak wewnętrznych słupów konstrukcyjnych, dźwiękoszczelne, przesuwane ściany, optymalizacja zabudowy, dostępność mediów, i logistyka transportu, najnowocześniejsza infrastruktura komunikacji elektronicznej, dobra akustyka i klimatyzacja, VIP ROOM, PRESS ROOM. Obiekt posiada dwa obiekty gastronomiczne dostosowane zarówno do obsługi dużych grup jak i klienta indywidualnego. CKW w liczbach to 13.117 m² całkowitej powierzchni wystawienniczo-konferencyjnej w tym: • 5.700 m2 – pow. wystawiennicza oraz 800 m2 – pow. wystawiennicza we foyer • 4 sale konferencyjne i aula o łącznej powierzchni 700 m2 Budowa CKW rozpoczęła się w czerwcu 2010, a planowana data otwarcia to luty 2012 roku. Źródło: www.mtl.lodz.pl, dane REHAU

BUDYNEK

SPIS TREŚCI

Analiza zużycia energii w domu jednorodzinnym przed i po modernizacji

www.termo24.pl

BUDYNEK

Builddesk Polska przeprowadził analizę stanu zużycia energii przed i po termomodernizacji dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego poddanego termomodernizacji, która polegała na dociepleniu przegród zewnętrznych budynku: ścian zewnętrznych, ścian piwnic, stropodachu i stropu nad przejściem. System ogrzewania, c.w.u i wentylacji został bez zmian.

• płytę balkonową nad garażem – została ona ocieplona od spodu i od góry wełną mineralną o grubości 5 cm, • ściany zewnętrzne – ocieplone metodą lekką mokrą przy użyciu wełny mineralnej o grubości 15 cm oraz metodą lekką suchą przy użyciu wełny mineralnej o grubości 16 cm.

Dom ten to typowa tzw. kostka zbudowana w latach 70-tych. Charakteryzuje się on brakiem lub niewystarczającą grubością izolacji na ścianach i dachu, co powoduje nadmierne i bardzo kosztowne straty ciepła. W Polsce podobnych nieruchomości są tysiące, a przy stale rosnących cenach energii wiele rodzin nie jest w stanie, już teraz, podołać ich utrzymaniu. W typowej kostce 20-30% ciepła ucieka przez ściany, 15-25% przez stare, nieszczelne okna, a 10-15% przez dach. Skutecznym rozwiązaniem w tym przypadku jest termomodernizacja.

Przed (sezon grzewczy 2006/2007) jak i po termomodernizacji (sezon grzewczy 2008/2009) dokonano rejestracji danych w postaci temperatury powietrza zewnętrznego, temperatury powietrza wewnętrznego oraz zużycia energii na ogrzewanie. Pomiarów temperatur dokonywano co godzinę a pomiarów zużywanej energii raz na dobę.

W rozpatrywanym przypadku przeprowadzone prace remontowe objęły następujące elementy budynku: • stropodach, który został ocieplony wełną mineralną o grubości 15 cm, • ściany piwnic (część naziemna) – ocieplone wełną mineralną o grubości 15 cm, • ściany piwnic (część podziemna) – ocieplone wełną mineralną o grubości 12 cm,

Opracowane wyniki przedstawiają wpływ docieplenia budynku na zmniejszenie zużycia energii do ogrzewania, a także na poprawę komfortu cieplnego wewnątrz budynku. Pomiarów dokonywano na jednym obiekcie, ale w dwóch różnych sezonach grzewczych o różnych charakterystykach: długość sezonu grzewczego, temperatura powietrza zewnętrznego. W celu pominięcia wpływu różnicy pomiędzy sezonami, dodatkowo odniesiono poziom zużycia energii do bezwzględniej różnicy temperatur powietrza wewnętrznego i zewnętrznego oraz szcze-

Tab. 1. Porównanie parametrów energetycznych budynku przed i po termomodernizacji Stan przed modernizacją

Stan po modernizacji

Energia całkowita [GJ]

53,03

32,82

Energia na dobę, śr. [GJ/doba]

0,39

0,24

Temperatura zewnętrzna, śr. [°C]

6,8

2,3

Temperatura wewnętrzna, śr. [°C]

20,3

20,4

dT (temp. wewn. – temp. zewn.) [°C]

13,5

18,1

Energia całkowita / dT [GJ/ °C]

3,9

1,8

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

BUDYNEK

gółowo przeanalizowano wybrane fragmenty sezonów grzewczych.

SPIS TREŚCI Rys. 1. Temperatura zewnętrzna dla sezonu grzewczego 2006/2007 i 2008/2009

Wyniki pomiarów – temperatura zewnętrzna Dane z pomiarów temperatury zewnętrznej (rysunek 1) pokazują, że sezon 2008/2009 (po termomodernizacji) był znacznie chłodniejszy od sezonu 2006/2007 (przed termomodernizacją). Średnia temperatura zewnętrzna analizowanego okresu czasu w sezonie 2008/2009 wynosiła 2,3°C podczas gdy w analogicznym okresie sezonu 2006/2007 wynosiła 6,8°C. Zużycie energii Rysunek numer 2 przedstawia rozkład dobowego zużycia energii. Pomimo znacznie chłodniejszego sezonu 2008/2009 dobowe zapotrzebowania na ciepło są dużo niższe niż dla tego samego budynku przed termomodernizacją podczas sezonu 2006/2007. Średnie dobowe zapotrzebowanie na energię w sezonie 2008/2009 wynosiło 0,24 GJ/dobę a w sezonie 2006/2007 – 0,39 GJ/dobę. Podobne zapotrzebowania dobowe w obu sezonach zarejestrowano jedynie około połowy stycznia, ale wówczas w sezonie 2008/2009 panowały dużo niższe temperatury niż w sezonie z przed termomodernizacji (rysunek nr 3). Całkowite zużycie energii dla dwóch analizowanych sezonów przedstawiono na rysunku numer 4.

Fot. Builddesk Polska

Rys. 2. Dobowe zużycie energii przed i po termomodernizacji

Fot. Builddesk Polska

Rys. 3. Temperatura zewnętrzna w miesiącu styczniu dla dwóch sezonów grzewczych

Końcowe zapotrzebowanie na energię w sezonie z przed termomodernizacji wyniosło 53,03 GJ, a po termomodernizacji 32,82 GJ. Temperatura wewnętrzna Pomiar temperatury wewnętrznej (rysunek 5) w dwóch analizowanych sezonach wykazał jej mniejsze amplitudy w przypadku budynku po termomodernizacji, co przyczyniło się do poprawy jakości komfortu cieplnego wewnątrz budynku.

www.termo24.pl

Fot. Builddesk Polska

BUDYNEK Rys. 4. Sezonowe zużycie energii dla sezonu grzewczego 2006/2007 i 2008/2009

Fot. Builddesk Polska

Rys. 5. Temperatura wewnętrzna w budynku przed i po termomodernizacji

Fot. Builddesk Polska

Rys. 6. Zużycie energii w sezonie na jednostkową różnicę temperatur

Zapotrzebowanie na ciepło przed i po termomodernizacji w odniesieniu do 1°C różnicy pomiędzy powietrzem zewnętrznym a wewnętrznym. W celu pełnego zobrazowania poprawy stanu izolacyjności budynku obliczono zapotrzebowanie na ciepło w taki sposób, aby zniwelować różnicę wynikającą z różnych temperatur powietrza zewnętrznego, przy których dokonywano odczytu zapotrzebowania na energię. Ponieważ w sezonie przed termomodernizacją średnia temperatura powietrza zewnętrznego wynosiła 6,8°C a powietrza wewnętrznego 20,3°C to różnica temperatur wynosiła 13,5°C. Zapotrzebowanie na ciepło w celu zniwelowania tej różnicy wynosiło więc w sezonie 2006/2007: 53,03 GJ/13,5°C = 3,9 GJ/°C sezon. Analogicznie dla sezonu 2008/2009 dane te przedstawiają się następująco: 32,82 GJ/18,1°C = 1,8 GJ/°C sezon (rysunek 6). Podsumowanie Analiza porównawcza zużycia energii dla dwóch różnych sezonów pokazała bardzo duży wpływ docieplenia budynku na oszczędności energii. Dla celów porównawczych wybrano fragment sezonu 2008/2009 (po termomodernizacji), który odpowiadał czasowi trwania sezonu 2006/2007, ponieważ dane zarejestrowane dla sezonu 2006/2007 pochodziły z okresu od 22 listopada 2006 do 6 kwietnia 2007. Pełen sezon grzewczy 2008/2009 był dłuższy niż rozpatrywany w analizie fragment, jednak fragment ten charakteryzował się najniższymi temperaturami zewnętrznymi w całym sezonie 2008/2009 co, mając na uwadze wyniki porównania, dodatkowo potwierdza przyczynienie się termomodernizacji do oszczędności energii.

Fot. Builddesk Polska

Źródło: Builddesk Polska

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

BUDYNEK

SPIS TREŚCI

Styropian jako ocieplenie przegród budowlanych

Przyjemny mikroklimat we wnętrzu własnego domu, odpowiednia temperatura ścian, podłóg, stropów, brak denerwujących hałasów, przedostających się z sąsiednich mieszkań… no i przede wszystkim minimalne koszty związane z ogrzewaniem – oto marzenia każdego z nas. Wszystkie te marzenia możemy osiągnąć stosując w naszych domach odpowiednią izolacją. Taką izolacją bez wątpienia jest styropian.

www.termo24.pl

Dlaczego styropian? Styropian jest stosowany w budownictwie jako skuteczna izolacja cieplna i akustyczna. Dzięki zaletom styropianu uzyskuje się rozwiązanie nowoczesne, efektywne, przyjazne dla środowiska i korzystne cenowo. Wyroby styropianowe zostały odpowiednio sklasyfikowane ze względu na ich zastosowanie

BUDYNEK w budownictwie. Obecnie obowiązująca w Polsce norma krajowa to: PN-B 20132 : 2004 „Wyroby ze styropianu (EPS) produkowane fabrycznie - zastosowania”. IZOLACJA POSZCZEGÓLNYCH PRZEGRÓD BUDOWLANYCH – ściany zewnętrzne We współczesnym budownictwie rozdzielona została funkcja izolacji termicznej i funkcja przenoszenia obciążeń. Ściany zewnętrzne tworzą wielowarstwowe układy przegród. Wyróżniamy kilka podstawowych sposobów ich ocieplenia. Kiedyś, ściany zewnętrznie, by uzyskać odpowiednią izolacyjność cieplną , musiały posiadać odpowiednią grubość np. ściana z cegły miała min. 51 cm. Obecnie nie stosuje się tego typu rozwiązań, gdyż jest to nieekonomiczne, a ponadto nie pozwala na spełnienie aktualnych wymagań ochrony cieplnej zawartych w odpowiednim rozporządzeniu. W dzisiejszych czasach coraz większego znaczenia nabiera racjonalizacja zużycia energii. Ma to związek z cenami nośników energii i prognozowanym ich wzroście. Ponieważ 2/3 kosztów utrzymania budynku są kosztami ogrzewania, dlatego konieczna staje się minimalizacja strat ciepła. Straty energii cieplnej w budynkach zdominowane są ucieczką ciepła przez przegrody zewnętrzne. Ilość traconego ciepła, a co za tym idzie ilość paliwa zużywanego do ogrzania budynku, jest wprost proporcjonalna do całkowitej powierzchni przegród zewnętrznych budynku i odwrotnie proporcjonalna do właściwości termoizolacyjnych przegród. Straty ciepła przez ściany zewnętrzne wynoszą około 40%. Dla zapewnienia więc w budynkach odpowiedniego komfortu cieplno-wilgotnościowy, a jednocześnie osiągnięcia wysokiej ekonomiczności eksploatacyjnej, należy pamiętać o tym, że projektowanie i wykonywanie przegród zewnętrznych powinno być związane nie tylko z warunkami konstrukcyjnymi, ale także z optymalizacją energetyczno - ekonomiczną.

Projektując przegrody wielowarstwowe, należy zwrócić szczególną uwagę na kolejność warstw. Najbardziej korzystniejszym, z punktu widzenia fizyki budowli jest układ, w którym materiał termoizolacyjny znajduje się po stronie temperatur niższych. W ścianie ocieplonej od zewnątrz materiał termoizolacyjny ogranicza zasięg temperatur ujemnych, dzięki czemu konstrukcja nośna nie jest narażona na ich niszczące działanie. Ponadto układ ten pozwala na zachowanie dużej pojemności cieplnej warstwy konstrukcyjnej, która łagodzi zmiany temperatur w przerwach ogrzewania oddając zgromadzone ciepło do wnętrza pomieszczeń. Ocieplenie ścian po wewnętrznej stronie jest niekorzystnym rozwiązaniem, ponieważ w tym przypadku w warstwie konstrukcyjnej występują duże wahania temperatur. Fundamenty i cokoły Ochrona cieplna przegród budynku odgrywa coraz większą rolę w dobie rosnących cen nośników energii oraz kurczących się zasobów surowców energetycznych. Aby sprostać jej wymaganiom oraz obniżyć wysokie koszty ogrzewania, należy izolację termiczną budynku rozpocząć już od fundamentów. Odpowiednio zaprojektowana i wykonana, daje możliwość adaptacji części podziemnych budynku, do celów użytkowych. Najskuteczniejszą formą ochrony cieplnej budynku w części podziemnej i przyziemnej jest ułożenie tzw. izolacji obwodowej. Jest ona zewnętrzną, ciągłą i pozbawioną mostków cieplnych izolacją termiczną przegród zewnętrznych bezpośrednio stykających się z gruntem. Izolacja termiczna ścian piwnic od strony zewnętrznej, pozwala ograniczyć zasięg ujemnych temperatur do wnętrza konstrukcji ściany oraz wyeliminować ryzyko kondensacji pary wodnej wewnątrz przegrody lub na jej powierzchni wewnętrznej. Zadaniem termoizolacji obwodowej jest zmniejszenie strat ciepła oraz ochrona hydroizolacji położonej bezpośrednio na zewnętrznej powierzchni ściany fundamentowej przed ewentualnymi uszkodzeniami mechanicznymi.

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

BUDYNEK

SPIS TREŚCI

Tabela zawiera podział wyrobów styropianowych, ze względu na zastosowanie zgodnie z obowiązującymi normami krajowymi (zastosowania wyrobów EPS wg PN-B 20132:2004). Nazwa wyrobu

Zastosowania

EPS 50-042

• wypełnienie ścian szczelinowych z wentylowaną i niewentylowaną szczeliną powietrzną • pionowa izolacja dylatacyjna ścian zewnętrznych • wypełnienie konstrukcji wewnętrznych ścianek działowych • wypełnienie konstrukcji ścian szkieletowych z okładziną • ocieplenie stropów od spodu z okładziną • wypełnienie podłóg między legarami • wypełnienie lekkich stropów szkieletowych z okładziną • wypełnienie dachów stromych między krokwiami • ocieplenie stropodachów wentylowanych

EPS 70-040 FASADA

• ocieplenie ścian oraz stropów od spodu w metodzie lekkiej-mokrej (BSO) • ocieplenie ścian zewnętrznych w konstrukcji z okładziną i wentylowaną szczeliną • ocieplenie ścian szkieletowych z poszyciem drewnianym lub drewnopochodnym z wentylowaną szczeliną powietrzną od zewnątrz pod tynk powietrzną (metoda lekka-sucha) • ocieplenie wieńców w postaci szalunku traconego pod tynk • ocieplenie nadproży i ościeży otworów okiennych i drzwiowych • ocieplenie prefabrykowanych płyt warstwowych zewnętrznych • ocieplenie stropów żelbetowych od spodu • ocieplenie dachów stromych od wewnątrz pod konstrukcją nośną

EPS 100-038 FASADA/DACH/PODŁOGA

• ocieplenie ścian, cokołów oraz stropów od spodu w metodzie lekkiej-mokrej (BSO) • ocieplenie ścian poniżej poziomu gruntu z izolacja przeciwwodną, normalnie obciążone • ocieplenie podłóg pod pokładem z płyt prefabrykowanych i posadzkowych, normalnie obciążone • ocieplenie podłóg na gruncie z podkładem posadzkowym, normalnie obciążone • ocieplenie stropodachów pełnych, bez dostępu

EPS 200-036 DACH/PODŁOGA/PARKING

• ocieplenie cokołów w metodzie lekkiej-mokrej (BSO) • ocieplenie ścian poniżej poziomu gruntu z izolacja przeciwwodną, silnie obciążone • ocieplenie podłóg pod pokładem, z płyt prefabrykowanych i posadzkowych, silnie obciążone • ocieplenie podłóg na gruncie z podkładem posadzkowym, silnie obciążone • ocieplenie dachów stromych na konstrukcji nośnej pod pokrycie dachówką • wypełnienie konstrukcyjne nasypów drogowych, kolejowych, przyczółków mostów i innych konstrukcji inżynierskich; warstwa chroniąca przed przemarzaniem w konstrukcjach drogowych

EPS T-26 dB PODŁOGA PŁYWAJĄCA

• warstwa izolacji akustycznej od dźwięków uderzeniowych w układach podłóg pływających

www.termo24.pl

BUDYNEK Rola systemu termoizolacji obwodowej w skutecznej ochronie hydroizolacji jest tym ważniejsza, iż to właśnie migrująca woda, która zawiera rozpuszczone substancje organiczne i sole mineralne, jest najczęściej przyczyną uszkodzenia ścian piwnic i ich przyspieszonej degradacji. Materiał termoizolacyjny do izolacji obwodowej musi wykazywać się odpowiednimi właściwościami, m.in. wysoką trwałością. Ściany piwnic, które nie są izolowane termicznie, (zwłaszcza w przypadku piwnic ogrzewanych), mogą być przyczyną straty ciepła rzędu 6% całkowitych strat ciepła z budynku. Projektant musi zastosować odpowiednią termoizolację i hydroizolację pomieszczeń piwnic, by móc zapewnić odpowiednie warunki ich użytkowania, zwłaszcza kiedy są one przeznaczone na garaże, warsztaty, sauny itp. By to osiągnąć należy zastosować termoizolację o odpowiedniej grubości. W budynkach niepodpiwniczonych równie ważne jest prawidłowe zastosowanie termoizolacji, jak i hydroizolacji. Ocieplając od zewnątrz ściany fundamentowe eliminujemy mostki termiczne powstające na styku podłogi na gruncie i ścian parteru. Podłogi na gruncie Różne przeznaczenia pomieszczeń, wymuszają konieczność zapewnienia odpowiedniego komfortu użytkowania – a co za tym idzie odpowiedniej izolacji podłogi na gruncie. Straty ciepła z budynku do gruntu wynoszą ok. 15-20 % strat w ogólnym bilansie cieplnym, dlatego też umiejętność odpowiedniego projektowania izolacji termicznej podłóg na gruncie jest bardzo ważna. Podłoga na gruncie jest szczególnym rodzajem przegrody, ponieważ jest w ciągłym kontakcie z zawilgoconym środowiskiem, więc jest narażona na zagrożenia z tym związane. W budynkach podpiwniczonych często wykorzystuje się pomieszczenia piwnic bezpośrednio stykające się z gruntem do celów użytkowych. Coraz częściej, także z powodów ekonomicznych, buduje się budynki bez pod-

piwniczenia, gdzie podłoga na gruncie jest jednocześnie podłogą kondygnacji mieszkalnej. Prawo Budowlane nakazuje projektowanie i budowanie budynków w sposób zapewniający oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność przegród. Oznacza to, że konieczne jest stosowania izolacji termicznej pod powierzchnią podłogi posadowionej bezpośrednio na gruncie. Decyzja o doborze grubości izolacji jest wynikiem wymagań. Zależy ona również od właściciela budynku i projektanta, który powinien wziąć pod uwagę przeznaczenie i sposób ogrzewania takich pomieszczeń, jak również zasadę racjonalnego zużycia energii. Izolacja termiczna przy zastosowaniach w konstrukcji podłogi na gruncie musi charakteryzować się przede wszystkim: • wysoką wytrzymałością na naprężenia wywołane obciążeniami użytkowymi i własnymi układu; • odpowiednimi właściwościami termicznymi; • stabilnością wymiarów. Ze względu na umiejscowienie izolacji termicznej w konstrukcji podłogi na gruncie wyróżnia się kilka rozwiązań tego typu przegrody. Zastosowanie któregoś z tych wariantów uzależnione jest od konstrukcji budynku, jego przeznaczenia i rodzaju termoizolacji. Podłogi pływające W stropach znajdujących się nad pomieszczeniami ogrzewanymi , bardzo ważną rolę pełni izolacja akustyczna, gdyż w większości, są to przegrody pomiędzy pomieszczeniami mieszkalnymi, biurowymi itp., (różnica temperatur w tych pomieszczeniach nie jest większa niż 5°C). Odpowiednia jakość akustyczna jest jedną z podstawowych cech użytkowych w budynkach mieszkalnych. Ludzie w środowisku zamieszkania posiadają bardzo dużą wrażliwość na hałas. Nieodpowiednie warunki akustyczne w mieszkaniu mogą stanowić dużą uciążliwość dla mieszkańców i powodować zakłócenia w ich codziennym życiu (utrudniając pracę, odpoczynek, sen itp).

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

BUDYNEK

Ochrona przed hałasem i drganiami w budynkach mieszkalnych wynikająca z przepisów prawnych, ujęta jest w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie narzuca obowiązek projektowania i wykonywania budynków tak, aby poziom hałasu, nie stanowił zagrożenia dla zdrowia użytkowników, a także umożliwiał im pracę, odpoczynek i sen w odpowiednich warunkach. W obiektach tych zapewnieniem dostatecznej izolacyjności akustycznej stropów od dźwięków uderzeniowych, dającej komfort użytkowania, jest wykonanie podłogi pływającej z użyciem elastycznych płyt styropianowych: W przypadku konieczności większej izolacyjności cieplnej stropu lub wykonania ogrzewania podłogowego, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich parametrów akustycznych i cieplnych stropu należy zastosować tzw. układ mieszany, tj. połączenie dwóch typów płyt styropianowych: Dachy skośne Dach stromy jest to wielowarstwowa przegroda, posiadająca duży kąt nachylenia do poziomu. Dzięki temu uzyskuje się dodatkową powierzchnię w budynku (poddasze). Decydując się na zagospodarowanie tej powierzchni musimy pamiętać o odpowiednim rozmieszczeniu warstw w przegrodzie dachu.

www.termo24.pl

SPIS TREŚCI

Dach to zespół elementów przykrywających budynek oraz zabezpieczających jego wnętrze przed wpływami atmosferycznymi. Pełni on również bardzo ważną funkcję estetyczną w budynku. Różnica pomiędzy dachem i stropodachem polega na ukształtowaniu ustroju nośnego. W stropodachach to na ogół strop ostatniej kondygnacji. W przypadku dachu rolę tą pełnią różnego typu ustroje płaskie lub przestrzenne. Powinny one posiadać odpowiednią wytrzymałością i sztywnością przestrzenną oraz pozwolić na kształtowanie formy geometrycznej dachu, zgodnie z warunkami eksploatacji budynku i oczekiwaniami architektonicznymi. O wyborze rodzaju dachu, decyduje m.in. funkcja obiektu, rozpiętość podpór, rodzaj i wielkość obciążeń, itp. Dach stromy jest jednym z częściej występujących typów dachu. Jego konstrukcja to składa się przeważnie z drewnianej więźby dachowej. Ten rodzaj dachu pozwala uzyskać dodatkową powierzchnię budynku tzn. poddasze. Dach z poddaszem użytkowym, wymusza staranne zaprojektowanie i rozmieszczenie warstw w konstrukcji dachu skośnego. Standardowy układ warstw wygląda następująco: • pokrycie dachu, • folia wstępnego krycia, • szczelina powietrzna, • izolacja termiczna, • paraizolacja, • podsufitka.

BUDYNEK

izolacyjność termiczna podłóg pozwala nie tylko na ograniczenie strat ciepła, ale również na lepsze wykorzystanie zdolności akumulacji ciepła przez strop.

Izolacja stropu poddasza nieużytkowego Stropy to przegrody poziome dzielące budynek na kondygnacje. Składają się z konstrukcji nośnej oraz z różnych rodzajów warstw podłogowych i wykończenia sufitu. Zadaniem stropów jest: • przenoszenie obciążeń własnych, użytkowych i ścian działowych; • usztywnienie budynku w kierunku poziomym; • stanowienie podłoże pod podłogi; • stanowienie izolację termicznej i akustycznej; • zabezpieczenie przed rozprzestrzenianiem się ognia z sąsiednich kondygnacji. Musimy pamiętać, że izolacyjność cieplna stropu powinna być dostosowana do różnicy temperatur występujących po obu jego stronach. Stropy, które rozgraniczają pomieszczenia o różnych temperaturach, a w szczególności te, które oddzielają wnętrza od otoczenia zewnętrznego (np. stropy nad przejazdami, pod tarasami) powinny spełniać wymagania zawarte w odpowiednim rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, dotyczące oszczędności energii i izolacyjności cieplnej. W celu ograniczenia strat ciepła przez stropy z pomieszczeń ogrzewanych do nieogrzewanych , niezbędne jest zastosowanie odpowiedniej warstwy termoizolacyjnej. Brak izolacji termicznej stropów pomiędzy ogrzewanymi, a nieogrzewanymi pomieszczeniem może spowodować straty ciepła nawet do 20% wszystkich strat ciepła w budynku. Odpowiednia

Dachy płaskie/ Stropodachy Stropodachy, to stropy nad najwyższą kondygnacją budynku. Pełnią rolę przykrycia budynku. Chronią jego wnętrze przed wpływami atmosferycznymi. Składają się z kilku warstw o różnym przeznaczeniu: • wyrównawczej • paroizolacyjnej • termoizolacyjnej • hydroizolacyjnej Stropodachy narażone są na niszczące działanie czynników zewnętrznych. Czynniki trwale niszczące: • zmienność warunków atmosferycznych • działanie promieniowania UV • uszkodzenia mechaniczne powierzchni zewnętrznej Czynniki obniżające trwałość stropodachu: • źle dobrany spadek konstrukcji dachu, w stosunku do średnich rocznych opadów atmosferycznych; • nieprawidłowe ukształtowanie dachu i zły dobór materiałów z punktu widzenia fizyki tej przegrody Jeśli wyeliminujemy powyższe zagrożenia, zapewniamy sobie komfort wynikający z długiego i poprawnego funkcjonowania stropodachu. Na rynku można znaleźć wiele firm produkujących wyroby styropianowe, które spełniają wymagane normy krajowe, a tym samym zapewniają odpowiednią izolację zarówno termiczną jak i akustyczną poszczególnych przegród budowlanych.

Zuzanna Knaperek

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

BUDYNEK

SPIS TREŚCI

Zestawienie cen i rodzajów styropianu dostępnego na rynku Typ

Przepuszczaloność cieplna λ [W/mK]

Cena

Cecha, zastosowanie

Producent

Fasada system COMFORT

≤ 0,045

130,39

Fasada/Ściana

ARBET

Fasada system CLASIC

≤ 0,042

134,07

Fasada system EXPERT

≤ 0,040

145,14

Fasada system GRAFIT

≤ 0,032

215,25

Podłoga/Dach

≤ 0,040

Podłoga/Dach EXPERT

≤ 0,038

Parking

≤ 0,035

Parking EXPERT

≤ 0,035

232,47

Hydropian

≤ 0,035

282,9

Ryflopian

≤ 0,040

EPS 042

≤ 0,042

EPS 040

≤ 0,040

EPS 038

≤ 0,038

EPS Fasada Premium

≤ 0,031

EPS 037

≤ 0,037

Dach/Podłoga

EPS 035

≤ 0,035

Zwiększona wytrzymałość

EPS 035 EXPERT

≤ 0,035

Fundament/Ściana/Piwnica

PADLAP

≤ 0,037

Strop

Eurostyr 12

≤ 0,042

124,08

Eurostyr 15 NEO42

≤ 0,042

121,7

Eurostyr 15 NEO

≤ 0,040

124,08

Eurostyr 15

≤ 0,040

146,75

Eurostyr 15 Extra

≤ 0,038

153,91

Eurostyr 15 Thermo

≤ 0,035

193,28

Eurostyr 20 NEO

≤ 0,038

161,07

Eurostyr 20

≤ 0,038

170,61

Eurostyr 20 Thermo

≤ 0,032

211,18

Eurostyr 30

≤ 0,036

257,71

Eurostyr Frame

≤ 0,040

Eurostyr Fundament 150

≤ 0,035

Eurostyr Fundament 180

≤ 0,034

Podłoga/Dach 158,67 Zwiększona wytrzymałość Niska nasiąkliwośc wodą, duza odporność na obciązenia Ścienne przegrody drewniane 137,76

Fasada/Ściana

204,18

Fasada/Ściana

Dach/Podłoga

Dach/Podłoga/Parking Izolacja w technologii drewnianych domów szkieletowych

268,45

Odporne na działanie wody i napory gruntu

Eurostyr Grunt

Podłoga

Eurostyr Dach

Dach

www.termo24.pl

Austrotherm

Isover

BUDYNEK

Przepuszczaloność cieplna λ [W/mK]

Cena

Cecha, zastosowanie

Producent

EPS 70 WDV

≤ 0,040

207,87

Fasada/Ściana

Swisspor

lambda EPS 031

≤ 0,031

206,64

EPS 042 ściana

≤ 0,042

137,76

EPS 040 fasada

≤ 0,040

141,45

EPS 100 WDV

≤ 0,037

243,54

EPS 038 Dach Podłoga

≤ 0,038

170,97

EPS 035

≤ 0,035

351

Fundament/Dach

EPS 035 Parking

≤ 0,035

290,28

Parking

BAZA fasada

≤ 0,044

161,07

Fasada/Ściana

STANDARD fasada

≤ 0,042

173

SILVER fasada

≤ 0,040

178,97

GOLD fasada

≤ 0,038

184,93

PLATINUM fasada

≤ 0,032

238,62

PLATINUM PLUS fasada

≤ 0,031

250,55

BAZA PLUS Dach- Podłoga

≤ 0,040

161,13

STANDARD Dach- podłoga

≤ 0,037

196,86

SILVER dach i podłoga

≤ 0,037

214,76

GOLD dach i podłoga

≤ 0,036

238,62

PLATINUM Dach i Podłoga

≤ 0,031

233,7

SILVER Fundament

≤ 0,035

310,21

GOLD Fundament

≤ 0,033

346

STANDARD Parking

≤ 0,035

234,93

SILVER Parking

≤ 0,035

286,34

GOLD Parking

≤ 0,034

330,49

SUPERPODDASZE

≤ 0,032

EPS 042 Baza Fasada

≤ 0,042

131,61

EPS 040 Fasada

≤ 0,040

138,99

EPS 70

≤ 0,040

159,9

LEPSZY 033

≤ 0,033

186,96

LEPSZY 031

≤ 0,031

200,49

LEPSZY 030

≤ 0,030

EPS 038 Dach Podłoga

≤ 0,038

EPS 100

≤ 0,038

190,65

EPS 200

≤ 0,036

274,29

AQUA EPS-P 120

≤ 0,036

260,76

AQUA EPS-P 150

≤ 0,034

AQUA EPS-P 200

≤ 0,034

AQUA EPS-P 300

≤ 0,033

Typ

Podłoga/Dach

Termo Organika

Podłoga/Dach

Fundament Parking

Poddasze Ściana/Strop od spodu

Yetico

Podłoga/Dach Podłoga Obniżona chłonnośc wodna

291,51

Łukasz Celej

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INSTALACJE

SPIS TREŚCI

Modernizacja instalacji c.o. i c.w.u. z wykorzystaniem pomp ciepła i kolektorów słonecznych Nieustający wzrost zainteresowania Odnawialnymi Źródłami Energii przyczynia się do zmniejszania emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Coraz więcej budynków buduje się w technologii niskoenergochłonnej, a stare budynki modernizuje się, zwiększając ich energooszczędność. W posiadaniu Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie znajdują się Domy Studenckie, które wybudowane były w ubiegłym wieku, w starej technologii budownictwa, co jest przyczyną stosunkowo dużych strat energii. Termomodernizacja tych budynków, z zastosowaniem instalacji opartych na Odnawialnych Źródłach Energii, przyczyni się do zmniejszenia ich energochłonności, a także może pełnić rolę demonstracyjno-edukacyjną, stanowiąc jednocześnie laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii. Obecnie budynki miasteczka studenckiego zaopatrywane są w energię do ogrzewania budynków, jak również podgrzewania ciepłej wody użytkowej, z węzła miejskiego. Rozwiązanie to obarczone jest możliwością awarii na drodze transportu ciepła, co przyczynić się może do wyłączenia centralnego ogrzewania (c.o.) oraz braku ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). Alternatywę mogą tu stanowić Odnawialne Źródła Energii. Konieczna będzie wówczas modernizacja obecnej instalacji centralnego ogrzewania. Głównym źródłem ciepła będą pompy ciepła. Natomiast jako dodatkowe źródło, pracujące głównie w okresie letnim (mniej energochłonne), wykorzystane zostaną kolektory słoneczne służące do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. W okresie letnim pompy ciepła służące do ogrzewania budynku służyć będą także jako szczytowe źródło do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Wszelkie obliczenia wykonane zostały dla jednego z Domów Studenckich, zlokalizowanego na

www.termo24.pl

terenie AGH. Budynek jest częściowo zamieszkały w okresie letnim, co daje możliwość wykorzystania kolektorów słonecznych, a płaski dach budynku pozwala na korzystne usytuowanie pola kolektorowego pod dogodnym kątem względem Słońca. W pobliżu budynku znajduje się niezabudowany teren zielony, gdzie możliwe będzie umiejscowienie pionowych sond wykorzystywanych jako dolne źródło ciepła dla pomp ciepła.

INSTALACJE

Do pokrycia zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową wykorzystany zostanie układ biwalentny równoległy kolektorów słonecznych i pomp ciepła. Oznacza to, że gdy moc grzejna kolektorów słonecznych będzie niewystarczająca do pokrycia obciążenia cieplnego instalacji, uruchamiane będzie dodatkowe źródło ciepła, jakim będą pompy ciepła. Natomiast źródłem energii dla centralnego ogrzewania będzie układ pomp ciepła, a zasilanie instalacji grzewczej odbywać się będzie ze zbiorników buforowych (rys. 1).

Obliczenia zostały wykonane dla pomp ciepła, typu solanka-woda pracujących na czynniku R407C, oraz dla kolektorów słonecznych płaskich, poziomych, a także dla następujących założeń: • temperatura zasilania – 50°C • temperatura wody użytkowej – 50°C • żądany uzysk mocy – 270 kW (c.o. = 190 kW; c.w.u. = 80 kW) • średniodzienne zapotrzebowanie na ciepłą wodę w okresie letnim – 800 l Aby uzyskać żądaną moc, przewiduje się działanie czterech pomp ciepła, o wydajności ok. 75 kW mocy grzewczej każda, uruchamianych kolejno w miarę zapotrzebowania na ciepło, oraz kolektorów słonecznych podzielonych na cztery piony. Należy również zaznaczyć, że kolektory te będą

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INSTALACJE

pokrywać zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową tylko w okresie letnim, gdy średniodzienne zapotrzebowanie na c.w.u. wynosi 800 l dla jednego z pionów. W okresie zimowym średniodzienne zapotrzebowanie zwiększa się do wartości ponad 3500 l. Wtedy niedobór energii niezbędnej do podgrzania będą dostarczać pompy ciepła. Dodatkowym atutem zainstalowania pomp ciepła jest możliwość wykorzystania ich do chłodzenia pomieszczeń w okresie letnim. Aby wykorzystać pompę ciepła do chłodzenia, należy odwrócić kierunek przepływu czynnika roboczego oraz kierunek przepływu ciepła. Wówczas w parowniku odbierane jest ciepło od instalacji, tworząc tym samym wodę lodową do klimatyzowania pomieszczeń. Parametry pomp ciepła: • wydajność chłodnicza – PC = 59,5 kW • pobór mocy elektrycznej – PE = 19,08 kW • wydajność grzewcza – PH = 76,2 kW Warunki pracy pomp ciepła: • ochłodzenie roztworu glikolu w parowniku – 4 K • stężenie wodnego roztworu glikolu propylenowego – 33% Rys. 1. Schemat instalacji skojarzonego systemu pomp ciepła i kolektorów słonecznych

www.termo24.pl

SPIS TREŚCI Dolnym źródłem dla pomp ciepła będą kolektory pionowe. Wymagają one w prawdzie większych nakładów finansowych, jednakże mają wielorakie zalety w porównaniu z pozostałymi wykorzystywanymi dolnymi źródłami ciepła. Są nimi: • zdecydowanie mniejsza powierzchnia w porównaniu z kolektorami poziomymi • stała temperatura już od głębokości 15–18 [m] ppt (rys. 2) • duża pojemność cieplna (brak zakłóceń równowagi energetycznej) • niskie koszty eksploatacyjne Zakładając, że uzysk mocy z jednego metra głębokości to ok. 50 W, a maksymalna głębokość pionowych wymienników równa jest 100 m, zatem ich ilość przy czterech pompach ciepła musi wynieść 60. Ponieważ odwierty należy lokalizować w odległości nie mniejszej niż 4–5 m od siebie, powierzchnia, jaką będą zajmować, to ok. 1500 m2. Odcinki łączące poszczególne odwierty należy umieszczać 1,4–1,5 m pod powierzchnią gruntu. Dla założonych warunków pracy pompy ciepła wymagana wydajność pompy dolnego źródła ciepła wynosi ok. 14 m3/h, a opory hydrauliczne wymiennika w tej pompie ciepła to 55 kPa. Łączny opór hydrauliczny, który musi pokonać pompa

INSTALACJE obiegowa, jest sumą oporów rurociągów wymiennika umieszczonych w gruncie, oporów odcinków doprowadzających (od pompy ciepła do rozdzielaczy) oraz oporów wymiennika w pompie ciepła. Przeciętny pobór mocy elektrycznej pompy spełniającej te wymagania wynosi 1,55 kW. Dobierając pompę obiegową górnego źródła ciepła, należy wziąć pod uwagę następujące parametry: wydajność, opory hydrauliczne wymiennika w pompie ciepła i opory hydrauliczne rurociągów. Wymagana wydajność takiej pompy podana przez producenta powinna wynosić 8,3 m3/h, a opór hydrauliczny wymiennika – 42 kPa. Pobór mocy elektrycznej takiej pompy to ok. 0,5 kW. Źródłem energii dla centralnego ogrzewania będzie układ pomp ciepła, a zasilanie instalacji odbywać się będzie ze zbiorników buforowych. Pojemność zasobnika buforowego z ociepleniem do każdej pompy ciepła będzie wynosiła 800 l. Natomiast do pokrycia zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową wykorzystany zostanie układ biwalentny równoległy kolektorów słonecznych i pomp ciepła. W tym celu zostaną użyte cztery (po jednym dla każdej pompy ciepła) pojemniki biwalentne z wężownicą o pojemności 1000 l, które będą Rys. 2. Wykres temperatury w niezaburzonym gruncie w zależności od głębokości i pory roku

łączyć instalację solarną z pompami ciepła. Oprócz nich każdy pion instalacji solarnej będzie miał jeden dodatkowy zasobnik wody. Zasobniki te będą stanowić magazyny ciepłej wody w okresie letnim, kiedy to kolektory słoneczne mają największą wydajność. Należy pamiętać, że koszty takiego przedsięwzięcia są bardzo wysokie, a okres zwrotu nakładów na tego typu instalację może być bardzo długi. Dlatego o opłacalności takiej inwestycji można mówić przy różnorakich dofinansowaniach ze środków unijnych lub też z funduszy państwowych. Zastosowanie kolektorów słonecznych w dużym stopniu przyczynia się do ograniczenia emisji substancji szkodliwych do atmosfery. Pompy ciepła nie pozwalają jednak na osiągnięcie znaczącego efektu ekologicznego. Wymiana konwencjonalnego systemu grzewczego na pompę ciepła wpływa zaledwie w kilku procentach na zmniejszenie emisji takich substancji. Jednakże, gdyby pompa ciepła była zasilana „czystą” energią, moglibyśmy ograniczyć emisję niemalże całkowicie. Zastąpienie konwencjonalnego centralnego ogrzewania, jak i zaopatrzenia w ciepłą wodę użytkową urządzeniami opartymi na Odnawialnych Źródłach Energii, niesie ze sobą wiele korzyści. Jedną z najważniejszych, oprócz efektu ekologicznego oraz oszczędności energii, jest umożliwienie studentom zdobycia praktycznej wiedzy w zakresie wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii. Ponadto instalacja ta mogłaby stanowić wzorzec wykorzystania odnawialnych źródeł na dużą skalę. Źródła: • Instytut Ochrony Środowiska przy Izbie Rzemiosła Munster – Pompy ciepła, Bielawa – Konin 2002 • Termiczne instalacje solarne, Bielawa 2001 • VATRA 2006 – Wytyczne projektowe dla pomp ciepła, Kraków • VIESSMANN 2007 – Wytyczne projektowe

Katarzyna Batkiewicz; Wojciech Luboń, Redakcja termo24.pl, AGH KSE

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INSTALACJE

SPIS TREŚCI

Inwestycja w GPWC

Rys. 1. Układ wentylacji mechanicznej z GPWC (Fot. Rehau)

Gruntowy powietrzny wymiennik ciepła (w skrócie GPWC) jest instalacją wspierającą i dopełniającą instalację wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Zatem, żeby w ogóle zacząć rozważania na temat tego, co i jak z GPWC, trzeba wpierw zdecydować się na instalację wentylacji mechanicznej, najlepiej z odzyskiem ciepła (czyli rekuperacją). To właśnie serce układu wentylacji mechanicznej – centrala wentylacyjna lub rekuperator, a konkretnie wentylator tam zamontowany jest motorem napędowym dla całej instalacji, również dla GPWC.

www.termo24.pl

Grunt to dobra wentylacja – idea funkcjonowania GPWC GPWC jest instalacją zapewniającą stały dopływ świeżego, higienicznego i przefiltrowanego powietrza do centrali wentylacyjnej. Wśród dostępnych na rynku rozwiązań wymienić można wymienniki powietrzne: rurowe, płytowe oraz żwirowe, gdzie bezpośrednio powietrze pełni rolę medium, lub wymienniki glikolowe (takie same jakie stosuje się do pomp ciepła), gdzie ciepło z gruntu przekazywane jest najpierw do zamkniętego układu glikolowego, a potem do powietrza. Ze względu na

INSTALACJE wyższą skuteczność działania skupię się wyłącznie na wymiennikach powietrznych, a konkretnie na typie rurowym. Zasada działania gruntowego powietrznego wymiennika ciepła polega na wykorzystaniu temperatury gruntu oscylującej na poziomie ok. 8°C (na głębokości ok. 1,5 m poniżej rzędnej terenu) do ocieplenia lub schłodzenia powietrza płynącego systemem rur w gruncie. Powietrze to jest następnie przekazywane do centrali wentylacyjnej (najczęściej rekuperatora) i rozprowadzane w budynku systemem rur wentylacyjnych. Doświadczenia pokazują, że dzięki zastosowaniu GPWC można podnieść temperaturę doprowadzanego powietrza o 22oC w zimie i obniżyć o 20oC w lecie. Dzięki takiemu zabiegowi powietrze zasysane zimą do centrali wentylacyjno-rekuperacyjnej zostaje wstępnie ogrzane, co przekłada się na mniejsze zużycie energii elektrycznej potrzebnej do podgrzania powietrza do wymaganej temperatury w danym obiekcie.

GPWC to również element projektu budynku Skoro już podjęliśmy decyzję, że montujemy w naszym domu wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, to należy rozpatrzyć zainwestowanie w GPWC. Pamiętajmy o tym, że decyzję o montażu wentylacji mechanicznej należy podjąć już na etapie projektowania budynku. Decydując się na takie rozwiązanie, musimy uwzględnić w projekcie umiejscowienie rekuperatora (najlepiej w pomieszczeniu gospodarczym, w piwnicy lub w garażu) oraz rozprowadzenie kanałów wentylacyjnych (jak na rys. 1). Na rynku polskim dostępnych jest bardzo wiele różnych rozwiązań kanałów wentylacyjnych: podtynkowych, natynkowych, o przekroju kołowym lub prostokątnym, sztywnych oraz elastycznych. Wybór zarówno rekuperatora, jak i kanałów jest tematem samym w sobie i wymagającym osobnego potraktowania.

Analogicznie w lecie w przypadku wystąpienia upałów z temperaturami do 33oC powietrza po przejściu przez wymiennik ochłodzi się do temperatury 16oC. Nie ma wówczas koniczności montowania instalacji klimatyzacyjnej, która zapewnia jedynie chłodne powietrze lokalnie, blisko klimatyzatora. Rys. 2. Zasada działania GPWC latem (fot. Rehau)

Często narzekamy również przy klimatyzatorach na łatwość przeziębienia oraz bóle głowy. Efekt klimatyzacyjny uzyskany dzięki gruntowemu wymiennikowi powietrza tworzy zdecydowanie wyższy komfort mieszkania oraz stabilny i równomierny rozkład temperaturowy w pomieszczeniach. Ponadto proces schładzania powietrza latem w GPWC prowadzi do powstania wody kondensacyjnej, czyli wykroplenia wilgoci zawartej w powietrzu. Obniżenie wilgotności powietrza latem wpływa zdecydowanie na poprawę jakości powietrza i obniża odczucie ciężkiego oraz parnego powietrza.

Rys. 3. Zasada działania GPWC zimą (Fot. Rehau)

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INSTALACJE

Wróćmy do GPWC, który również najlepiej przewidzieć w momencie sporządzania projektu budynku. Wynika to przede wszystkim z konieczności określenia przestrzeni wymaganej do ułożenia GPWC w gruncie, wskazania miejsca wejścia wymiennika do budynku oraz usytuowania czerpni powietrza. Dlatego warto spotkać się z autoryzowaną firmą wykonawczą już w trakcie tworzenia projektu budynku. Profesjonalna firma będzie w stanie zwymiarować i zaprojektować GPWC dla konkretnych warunków klimatycznych i geologicznych w miejscu naszej inwestycji. Posługując się specjalistycznym oprogramowaniem, wykonawca sporządzi projekt GPWC oraz określi jego moc grzewczą i chłodniczą. Parametry te pozwolą nam np. ograniczyć przewidywaną moc grzewczą zaprojektowanej instalacji grzewczej, tak żeby jej nie przewymiarować i niepotrzebnie przeinwestować. Średnio dla domu jednorodzinnego o powierzchni użytkowej ok. 150 m2 moc grzewcza samego GPWC oscyluje wokół 3–4 kW, dlatego o dokładnie tyle możemy zmniejszyć projektowaną moc kotłowni. Pozwoli nam to zbilansować te oszczędności w kosztach inwestycyjnych systemu wentylacji mechanicznej z GPWC oraz odpowiednio obniży nam koszty eksploatacyjne mniejszej kotłowni. GPWC a wody gruntowe Chciałbym w tym miejscu obalić mit, jakoby nie jest wskazane układanie GPWC w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych. Problem ten dotyczy na pewno wymienników powietrznych typu płytowy lub żwirowy, gdzie powierzchnie wymiany ciepła mają bezpośredni kontakt z gruntem. W tych przypadkach wody gruntowe najzwyczajniej zaleją wymiennik i uniemożliwią przepływ powietrza. Natomiast w momencie stosowania rurowego wymiennika powietrznego takiego zagrożenia nie ma. Bliskość wód gruntowych wpływa korzystnie na działanie tych wymienników ciepła, ponieważ gwarantuje stałą i wyższą temperaturę gruntu, co przekłada się na wyższą efektywność

www.termo24.pl

SPIS TREŚCI i wydajność takich instalacji. Dodatkowo zapewniona jest lepsza i szybsza regeneracja cieplna gruntu. System rurowego GPWC powinien gwarantować szczelność na przenikanie wód gruntowych nawet pod ciśnieniem do 2,5 bar. Układanie wymiennika w wodzie gruntowej jest związane z koniecznością tymczasowego osuszenia gruntu, starannego zagęszczenia gruntu wokół rur wymiennika i czasami wymiany tego gruntu. Przysparza to oczywiście dodatkowe problemy firmie wykonawczej, która często z tego względu odradza montowanie GPWC. Nie dajmy się zwieść takim poglądom. Jak układany jest rurowy GPWC? Rury GPWC układane są tak samo jak rury kanalizacji zewnętrznej. Nie ma też obowiązku zachowania szczególnych przepisów w zakresie wykonywania podsypki. Przy wypełnianiu i wykonywaniu podsypki zalecane jest użycie gruntu rodzimego zamiast piasku, ponieważ przewodność cieplna piasku jest gorsza niż innych rodzajów gruntu (np. gliny). Spadek rurociągu powinien wynosić w kierunku przepływu co najmniej 2%. Odpływ kondensatu lub studzienkę zbierającą kondensat należy zainstalować w najniższym punkcie. Średnica rur, długość instalacji oraz metoda ułożenia zależy w pierwszej kolejności od wielkości wymiany powietrza. W celu zapewnienia stałych warunków oraz pożądanej częstotliwości wymiany powietrza, prędkość przepływu powietrza powinna oscylować na poziomie 1–3 m/s. Przekroczenie tej prędkości wpływa negatywnie zarówno na stratę ciśnienia, jak i wymianę ciepła. Generalnie można wyróżnić dwa typy instalacji: pierścieniową (jednorurową) lub w formie Tichelmanna, jak na rysunku 4. Wybór konkretnego typu ułożenia GPWC zależy głównie od dwóch czynników: ilości dostępnego miejsca (w tym również kolizji z innymi instalacjami) oraz wielkości instalacji. Tutaj do tematu

INSTALACJE trzeba podejść indywidualnie i spojrzeć w lokalne uwarunkowania każdej inwestycji. A może zwykłe rury PVC jako wymiennik? Nic bardziej błędnego! Powód jest jeden – przewodność cieplna materiału, z którego wykonany jest GPWC. Podwyższona przewodność cieplna rur polipropylenowych przeznaczonych do systemów GPWC umożliwia optymalną wymianę ciepła między zasysanym powietrzem a gruntem, co przekłada się na bardzo wysoką sprawność systemu. Ten parametr w przypadku zwykłych rur kanalizacyjnych z PVC jest kilkukrotnie mniejszy. Dodatkowo, ze względu na działanie izolacyjne zamkniętego powietrza, nie należy stosować rur kanalizacyjnych z rdzeniem spienionym lub rur dwuściennych strukturalnych (patrz rys. 5). Jeżeli wybralibyśmy zwykłe rury kanalizacyjne z PVC, to de facto powinniśmy ułożyć tych rur trzykrotnie więcej aniżeli rur dedykowanych do systemów GPWC. Owszem koszt samego materiału na 1 mb będzie mniejszy, ale licząc go razy 3 – już niekoniecznie. Koszty związane z wykonawstwem również wzrosną trzykrotnie. Do tego może się okazać, że nie wystarczy nam przestrzeni na działce, żeby ułożyć tak długą instalację. Ponadto większy spadek ciśnienia przy dłuższych instalacjach wymaga zastosowania mocniejszych wentylatorów, co również należy zweryfikować przy doborze centrali wentylacyjnej. Jakość powietrza w GPWC Kontynuując powyższy wątek rur kanalizacyjnych z PVC wykorzystywanych do GPWC, zwracam uwagę, że żadne tego typu rozwiązania nie mają dopuszczenia do stosowania w układach wentylacyjnych. Stanowią o tym względy higieniczne. W takich rurach nie ma najmniejszego zabezpieczenia przed rozwojem drobnoustrojów, bakterii lub pleśni na ściankach wewnętrznych rur. Dlatego do systemów GPWC należy stosować wyłącznie produkty do tego przeznaczone i dopuszczone przez Państwowy Zakład Higieny oraz Instytut Techniki Budowlanej.

Instalacja pierścieniowa

czerpnia powietrza

budynek

Instalacja w formie Tichelmann’a czerpnia powietrza

budynek

Rys. 4. Rodzaje układów (Fot. Rehau) Współczynnik przewodzenia ciepła W/mK

Rys. 5. Współczynnik przewodzenia ciepła niektórych materiałów (Fot. Rehau)

JB*/próbka

* Jednostki bakteryjne

Rys. 6. Wynik instytutu Freseniusa: Porównanie standardowego tworzywa PP z PP warstwą antybakteryjną (Fot. Rehau)

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INSTALACJE

SPIS TREŚCI

Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne a zwrot z inwestycji Inwestycja związana z wentylacją mechaniczną opartą na GPWC dla domu jednorodzinnego o powierzchni ok. 200 m2 kształtuje się następująco: Kalkulacja Koszty materiału: Gruntowy wymiennik ciepła

9000-10000 zł

Rekuperator Storkair

6000-10000 zł

Instalacja wentylacyjna wewnątrz budynku

3000-7000 zł

Koszty montażu: GWC

3000-4000 zł

Instalacja wentylacyjna

4000-5000 zł

KOSZTY ŁĄCZNE

25000-36000 zł

Kalkulację przygotowała firma Rehau

Już na samym starcie z budową domu, w którym przewidzieliśmy wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, oszczędzamy na koszcie wykonania kominów do wentylacji grawitacyjnej. Jest to czynnik, o którym inwestorzy często zapominają, a który potrafi kosztować ok. 10000 zł. Zmniejsza nam to zdecydowanie koszt całkowity wykonania wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Trzeba jednak pamiętać o tym już na etapie projektowania domu, tak by nie obudzić się zbyt późno, gdy zdecydujemy się na montaż wentylacji mechanicznej.

pie ok. 10–15%. Przy założeniu tak dynamicznego wzrostu cen gazu amortyzacja systemu GPWC skraca się znacząco, nawet poniżej 5 lat.

Doświadczenie pokazuje, że dzięki zastosowaniu gruntowego wymiennika ciepła w połączeniu z urządzeniem do odzysku ciepła (rekuperatorem) jesteśmy w stanie zaoszczędzić na kosztach ogrzewania w okresie zimowym ok. 30%. Dodatkowo uzyskujemy latem efekt klimatyzacyjny właściwie za darmo, co przy wysokich kosztach inwestycji i eksploatacji instalacji klimatyzacyjnej w domu nie pozostaje bez znaczenia. Okres zwrotu z inwestycji szacuje się na okres 6–7 lat przy założeniu stałych cen tradycyjnych nośników energii, jak chociażby gaz ziemny. Dobrze jednak wiemy, że kopalne źródła energii ulegają powolnemu wyczerpaniu oraz koszty ich wydobycia rosną, co przekłada się na stale rosnące ich ceny, w średniorocznym tem-

Jestem przekonany, że cieszący się coraz większym uznaniem system gruntowego powietrznego wymiennika ciepła przyczyni się do wymiernych oszczędności u wielu inwestorów, jak również do wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa. Już dziś można powiedzieć z pełnym przekonaniem, że mechaniczna wentylacja z odzyskiem ciepła z wykorzystaniem GPWC stała się ważnym elementem budownictwa energooszczędnego i przyczynia się do uzyskania znacząco lepszych parametrów energetycznych budynku w procedurze przyznawania świadectw energetycznych.

www.termo24.pl

Bieżące koszty GPWC kształtują się na minimalnym poziomie. Należy uwzględnić jedynie nieznaczne zużycie energii urządzenia wentylacyjnego. Poza tym konieczna jest regularna kontrola lub wymiana filtrów powietrza. W zależności od warunków środowiska, lokalizacji i klasy filtra, filtry na czerpni powietrza należy czyścić lub wymieniać co 6–12 miesięcy.

Jakub Koczorowski, Rehau

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA

INSTALACJE

SPIS TREŚCI

„Każdy stopień ma znaczenie...” ,,Każdy stopień ma znaczenie’’ to hasło przewodnie ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej której inicjatorem jest firma Danfoss. Akcja ma na celu podniesienie świadomości Polaków na temat korzyści dla zdrowia oraz środowiska, płynących z oszczędzania energii poprzez odpowiednie regulowanie temperatury w mieszkaniu. W ramach tej kampanii firma Danfoss w dniach 23-26 września przeprowadziła badanie ,,Regulacja temperatury w mieszkaniu’’, którego celem była identyfikacja opinii Polaków na temat różnych aspektów związanych z regulacją temperatury w mieszkaniu. Sondę przeprowadzono wśród ogólnopolskiej grupy 1000 pełnoletnich osób w różnym wieku. Pytania jakie zadawano tym osobom dotyczyły kontroli temperatury w mieszkaniu, dostosowania temperatury do rodzaju pomieszczeń, wpływu regulacji temperatury na dzieci, środowisko, wietrzenie. Pytano również o zainteresowanie rozwiązaniami obniżającymi koszty ogrzewania oraz wpływ rachunków za ogrzewanie na budżet gospodarstwa domowego. Badanie wykazało, że 87% badanych zainteresowanych jest bardziej ekonomicznymi rozwiązaniami, umożliwiającymi efektywne zarządzanie energią cieplną w domu i ograniczenie jej zużycia, co bezpośrednio wpłynęłoby na obniżenie rachunków za ogrzewanie.

www.termo24.pl

Ponadto stwierdzono, że 66% Polaków deklaruje, że ma kontrolę nad temperaturą w mieszkaniu przy czym blisko połowa Polaków twierdzi, że ma nad nią pełną kontrolę. Zdecydowana większość Polaków bo ponad 85% uważa, że wysokość temperatury w mieszkaniu ma wpływ na komfort domowników (94%), zdrowie dzieci (91%) oraz środowisko naturalne (85 %). Większość Polaków (84%) uważa, że warto przykręcać grzejniki w czasie wietrzenia pokoju, żeby oszczędzać energię cieplną. Jedynie a może aż 77 % ankietowanych stwierdziło, że rachunki za ogrzewanie znacznie obciążają budżet gospodarstwa domowego. Jak wynika z przeprowadzonych badań według opinii znacznej większości ankietowanych dostosowanie temperatury w ogrzewanym domu ma szczególny wpływ na koszty ogrzewania, zdrowie domowników jak również na ich samopoczucie. Aby dostosować temperaturę ogrzewania do odpowiednich predyspozycji domowników firma Danfoss stworzyła nowoczesne urządzenia (panel centralny Danfoss Link CC, serię termostatów living by Danfoss – living connect, living eco) pozwalające na sterowanie źródłami ciepła w domu w zależności od indywidualnych potrzeb użytkowników, pory dnia, rodzaju pomieszczeń a także stylu codziennej pracy. Zastosowanie tych rozwiązań wpływa na spadek zużycia energii co w rezultacie doprowadza do zmniejszenia kosztów ogrzewania oraz emisji spalin do atmosfery.

INSTALACJE

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

Kontrola temperatury w mieszkaniu

INSTALACJE

2/3 Polaków twierdzi, że w pełni lub w dużym stopniu kontroluje temperaturę w swoim Mieszkaniu, w tym zdecydowana większość z nich (blisko połowa wszystkich badanych) uważa, że ma pełną kontrolę nad temperaturą w mieszkaniu. Jednocześnie co trzeci Polak nie kontroluje temperatury w mieszkaniu w ogóle lub kontroluje ją jedynie w niewielkim stopniu.

Zdecydowana większość Polaków, bo niemal 94% uważa, że dostosowanie temperatury do rodzaju pomieszczenia wpływa korzystnie na samopoczucie domowników. Ponad 2/3 uczestników badań zdecydowanie godzi się z tym stwierdzeniem. Jedynie 5% Polaków jest przeciwnego zdania.

SPIS TREŚCI

Wybrane wyniki przeprowadzonego badania W jakim stopniu kontroluje Pan(i) wysokość temperatury w Pan(i) mieszkaniu? Wykres 1. W jakim stopniu kontroluje Pan(i) wysokość temperatury w Pan(i) mieszkaniu?

Regulacja temperatury a dzieci

Dostosowanie temperatury do rodzaju pomieszczenia wpływa korzystnie na samopoczucie domowników. Wykres 4. Dostosowanie temperatury do rodzaju pomieszczenia (pokój dzienny, sypialnia) wpływa korzystnie na samopoczucie domowników.

Zainteresowanie rozwiązaniami obniżającymi koszty ogrzewania

91% Polaków uważa, że przegrzewanie dzieci może być przyczyną ich częstszych przeziębień, w tym ponad 2/3 jest o tym przekonana. 6% uczestników badania jest przeciwnego zdania. Źródło: Opracowanie na podstawie wyników badań MB SMG/KRC, N=1000

Uważam, że przegrzewanie dzieci może być przyczyną ich częstszych przeziębień. Wykres 6. Uważam, że przegrzewanie dzieci może być przyczyną ich częstszych przeziębień. Regulacja temperatury a środowisko

85% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że należy oszczędzać ciepło w mieszkaniu, 8 aby chronić środowisko naturalne, w tym 57% jest o tym przekonana. Przeciwnego zdanie jest 13% osób, które wzięły udział w badaniu.

Źródło: opracowanie na podstawie wyników badań MB SMG/KRC, N=1000

Odpowiedzi uczestników nie są bardzo zróżnicowane. Nieco bardziej uznać negaTrzeba oszczędzać ciepło w mieszkaniu, abyskłonne chronić tywne konsekwencje przegrzania dla zdrowia dzieci są osoby w wieku 45-59 lat – łącznie środowisko naturalne. 94% osób, czyli o 3 punkty procentowe więcej niż przeciętnie. Nieco rzadziej niż przeciętWykres 14. Trzeba oszczędzać ciepło w mieszkaniu, chronić środowisko nie skłonne zgodzić się z tym stwierdzeniem są osobyaby w wieku 25-34 latanaturalne. (łącznie 88%).

Źródło: opracowanie na podstawie wyników badań MB SMG/KRC, N=1000

Badania wskazują, że 87% Polaków jest zainteresowana rozwiązaniami umożliwiającymi obniżenie rachunków za ogrzewanie, w tym 62% zdecydowanie jest nimi zainteresowana. Tylko, Źródło: opracowanie zdania. na podstawie wyników badań MB SMG/KRC, N=1000 co dziesiąty badany był przeciwnego

Interesują mnie rozwiązania umożliwiające obniżenie rachunków za ogrzewanie. Wykres 10. Interesują mnie rozwiązania umożliwiające obniżenie rachunków za ogrzewanie.

Regulacja temperatury a wietrzenie 84% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że warto przykręcać grzejniki w czasie wietrzenia pokoju, żeby oszczędzić energię, w tym 60% zdecydowanie się z nim zgadza. 12% badanych jest przeciwnego zdania.

Źródło: opracowanie na podstawie wyników badań MB SMG/KRC, N=1000

Warto przykręcać grzejniki w czasie wietrzenia pokoju, żeby oszczędzać energię cieplną. Wykres 16. Warto przykręcać grzejniki w czasie wietrzenia pokoju, żeby oszczędzać energię cieplną.

Źródło: opracowanie na podstawie wyników badań MB SMG/KRC, N=1000

Na podstawie raportu SMG KRC opracował

Kamil Adamczyk 17

www.termo24.pl

INSTALACJE/BUDYNEK

SPIS TREŚCI

CASAnova – edukacyjno-poznawczy program do obliczeń cieplnych

CASAnova to intuicyjny program edukacyjny służący do obliczania między innymi zapotrzebowania na ciepło na cele ogrzewania i chłodzenia budynków. Program ten został opracowany przez zespół naukowców z University of Siegen w Niemczech. Jest on dostępny w wersji freeware w języku angielskim i niemieckim. Sezonowe zapotrzebowanie na energię oblicza według normy EN 832 Thermal

www.termo24.pl

performance of buildings – Calculation of energy use for heating – Residential buildings. Okno główne programu dzieli się na dwie części: wprowadzania danych dotyczących geometrii, okien, izolacji cieplnej, budynku, klimatu oraz energii a także części wynikowej, w której na bieżąco prezentowane są efekty kalkulacji podzielone na sekcje: podgląd, klimat/budynek, przepływy energii, ogrzewanie i chłodzenie.

INSTALACJE/BUDYNEK

WPROWADZANIE DANYCH Geometria Obliczenia w programie rozpoczynamy od określenia geometrii budynku: długości, szerokości, wysokości oraz ilości kondygnacji analizowanego obiektu (program posiada pewne ograniczenia związane z wprowadzanym kształtem budynku, dlatego też dla budynków o skomplikowanych kształtach obliczenia mogą być tylko poglądowe) Dodatkową opcją jest możliwość wyboru ogrzewania poddasza, co wymaga określenia kierunku kalenicy dachowej (czyli najwyższej części dachu, utworzonej przez przecięcie połaci dachowych). Ważną informacją jest fakt, że gdy poddasze nie jest ogrzewane, program uwzględnia jedynie przegrody pierwszej kondygnacji.

Geometria

Do obliczeń wykorzystywane są także dane na temat orientacji budynku względem kierunków geograficznych. Po wprowadzeniu odpowiednich wymiarów obiektu obliczane są powierzchnia i kubatura budynku oraz powierzchnia ścian zewnętrznych. Program oblicza również współczynnik kształtu A/V (w programie występuje jako S/V) wyrażony w [1/m] (tj. stosunek powierzchni ścian zewnętrznych do kubatury budynku). Współczynnik ten określa zwartość danego budynku. Okna W tej zakładce analizowana jest powierzchnia okien (dla każdej ze ścian), ich orientacja względem kierunków świata, typy okien oraz ich współczynnik przenikania ciepła U [W/m2K] (istnieje możliwość wprowadzenia współczynnika przenikania ciepła osobno dla ramy i szyby). Dodatkowo należy wprowadzić odpowiednie wartości parametru g (współczynnika przepuszczalności promieniowania słonecznego, czyli ile procent promieniowania przedostaje się do wewnątrz pomieszczenia) oraz określić zacienie dla kazdej ze ścian. Program na podstawie powyższych informacji oblicza jaka jest całkowita powierzchnia przeszkleń, okien, średni współczynnik przenikania ciepła i średnia wartość parametru g. Izolacja cieplna Podstawowymi informacjami wymaganymi od użytkownika są współczynniki przenikania ciepła odpowiednich przegród w zależności od orientacji geograficznej każdej z nich. Istnieje możliwość uwzględnienia mostków cieplnych, czyli miejsc, poprzez które najczęściej ucieka ciepło z budynku. W symulacji można uwzględnić poddasze lub piwnice, które również wpływają na ogólny bilans cieplny budynku.

Okna

Izolacja cieplna

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INSTALACJE/BUDYNEK

SPIS TREŚCI

Budynek W zakładce tej należy podać projektowaną temperaturę pomieszczeń wewnątrz budynku oraz określić jaką temperaturę wewnętrzną należy traktować jako przegrzanie budynku (temperaturę tę określa się w celu obliczenia zapotrzebowania energii na chłodzenie budynku). W przypadku domów szeregowych można wskazać orientację ściany poprzez którą nie występuje strata ani zysk ciepła. W celu osiągnięcia wiarygodnych wyników uwzględnione zostały także wewnętrzne zyski ciepła wyrażone w [W/m2]. W zakresie wentylacji opcjonalnie wybrać można wentylację naturalną lub mechaniczną, wskazać krotność wymiany powietrza, procentowy odzysk ciepła, współczynnik efektywności klimatyzacji. W celu określenia pojemności cieplnej budynku program daje możliwość wyboru rodzaju konstrukcji ścian wewnętrznych i zewnętrznych.

Budynek

Klimat Kolejna zakładka pozwala na wybranie z bazy danych klimatycznych poprzez wskazanie lokalizacji analizowanego obiektu wybierając miasto odpowiedniego państwa Europy (w bazie znajdują się dane klimatyczne dla sześciu polskich miast: Wrocławia, Szczecina, Poznania, Gdańska, Krakowa i Warszawy) lub świata. Program wykonuje obliczenia w oparciu o średnie godzinowe temperatury zewnętrzne oraz zyski słoneczne. Energia W ostatniej zakładce wymagane jest podanie informacji dotyczących systemu ogrzewania w budynku, sposobu jego rozprowadzenia oraz źródła energii. Program CASAnova w oparciu o powyższe wartości oblicza m.in. zapotrzebowanie na ciepło i energię pierwotną dla różnych źródeł energii (gazu lub oleju opałowego), straty ciepła. Interesujący jest także podsumowujący wykres miesięcznego zapotrzebowania na ciepło i energię pierwotną [kWh/m2miesiąc].

Energia

OPRACOWANIE WYNIKÓW Druga część programu prezentuje diagramy i wykresy wynikające bezpośrednio z wprowadzanych przez użytkownika danych. Podgląd Użytkownik może zapoznać się z zapotrzebowaniem energii i ilością godzin ogrzewania i chłodzenia, temperaturami powietrza wewnątrz i na zewnątrz budynku każdego dnia roku.

www.termo24.pl

Podgląd

INSTALACJE/BUDYNEK

Klimat/budynek Zestawiono wiele danych dotyczących zarówno danych klimatycznych jak i budynku, m.in. maksymalna i minimalna temperatura w ciągu roku, miesiąc występowania najwyższej i najniższej średniej temperatury oraz wartości średniego współczynnika przenikania ciepła, ilość godzin bezwładności termicznej i inne. Przepływ ciepła Wszelkie informacje zestawione są w postaci dwóch oddzielnych diagramów: dla ogrzewania i chłodzenia. Bardzo obrazowo pokazany jest przepływ ciepła od momentu dostarczenia energii pierwotnej z uwzględnieniem wszelkich zysów i strat wynikających z występowania okien, drzwi, dachu. Ogrzewanie Na podstawie wykresów i diagramów można zaczerpnąć informacje dotyczące zysków ciepła (wewnętrznych, słonecznych), straty ciepła na wentylację oraz zapotrzebowanie na ciepło w ciągu roku jak i poszczególnych miesięcy. Dodatkowo zestawiono udział zysków wewnętrznych i z energii słonecznej w stosunku do zapotrzebowania na ciepło w sezonie grzewczym. Chłodzenie Ostatni element części wynikowej programu CASAnova w postaci diagramów pokazuje zapotrzebowanie na chłód (zarówno roczne jak i miesięczne) oraz ilość godzin chłodzenia, jeżeli takowy system działa w budynku. Jeden z wykresów zawiera także informację o ilości godzin w ciągu doby, w czasie których w przypadku braku systemu chłodzenia występuje przegrzewanie (wcześniej określone poprzez ustawienie odpowiedniej temperatury).

Klimat/budynek

Przepływ ciepła

Symulacja w programie CASAnova daje możliwość pozyskania wielu ciekawych informacji dotyczących własności cieplnych budynku, dodatkowo cechuje się on prostą obsługą. Program ten idealnie nadaje się do celów dydaktycznych lub też dla osób, które chcą sprawdzić energochłonność swojego domu, a bardziej nawet sprawdzić potencjalne oszczędności energii poprzez zmianę parametrów swojego budynku (np. zmianę współczynnika U, zmianę temperatury wewnętrznej, itd.). Program pozwala na ciągły podgląd wyników, przez co posiada bardzo duży wymiar edukacyjny. Należy jednak pamiętać, że uzyskanie wiarygodnych wyników zależy od rzetelnego wprowadzenia danych. Demo programu do pobrania na www.termo24.pl. Agnieszka Balicka

Ogrzewanie

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INFORMATOR

SPIS TREŚCI

Fot. www.budma.pl

www.termo24.pl

INFORMATOR Międzynarodowe Targi Budownictwa Budma 2012 odwiedziło ponad 50 tysięcy specjalistów z branży budowlanej, wśród nich przedstawiciele kluczowych grup zwiedzających: architektów, inżynierów budownictwa i rzemieślników, firm wykonawczych, inwestorów i przedstawicieli handlu. Wystawcy podkreślali w rozmowach szczególny wzrost liczby gości z zagranicy oraz architektów.

Wyróżniony projekt budynku powstał w pracowni BUILDgreenDesign i nawiązuje do formy typowego domu podmiejskiego budowanego w północnej Polsce w latach 20 poprzedniego wieku. Ściany zostały wykonane z ceramicznych pustaków szlifowanych łączonych za pomocą specjalistycznej, „ciepłej” zaprawy murarskiej w piance, a izolacja termiczna domu oparta została o produkty z włókna drzewnego.

Dwudziesta pierwsza edycja Budmy odbywała się pod hasłem „Budownictwo przyszłości – uwolnij swoją wyobraźnię”. Ekspozycja i program wydarzeń skoncentrowane były na prezentacji najnowszych rozwiązań, tak by poznańskie targi budowlane odgrywały aktywną rolę w wyznaczaniu kierunków rozwoju budownictwa, będąc dla wystawców skuteczną platformą promocji ich innowacyjnych produktów, a dla zwiedzających największą i najbardziej komplementarną prezentacją budowlanych technologii jutra. Najnowsze, dostępne na rynku rozwiązania dla różnych sektorów branży budowlanej na powierzchni przekraczającej 60 000 m2 zaprezentowało ponad 1200 firm z 33 krajów.

Zwiedzający Targi mogli zapoznać się z wynikami obliczeń dotyczących kosztów energii, którą zużywa budynek na podgrzanie wnętrza i ciepłej wody użytkowej, w zależności od klasy energetycznej budynku.

Budma to nie tylko stoiska wystawców, ale również liczne interaktywne ekspozycje specjalne, pokazy i warsztaty. W ramach ekspozycji BUDSHOW 2012 powstał nowoczesny dom wyróżniający się niskimi wskaźnikami energii wbudowanej (użytej do wyprodukowania materiałów budowlanych), energii końcowej (zużywanej do ogrzania wnętrza i podgrzania ciepłej wody użytkowej) oraz energii pierwotnej, do której zużycia ze środowiska przyczynia się budynek.

Tradycyjnie najlepsi rzemieślnicy młodego pokolenia z całego kraju zaprezentowali swój kunszt podczas mistrzostw Polski młodych dekarzy i młodych parkieciarzy. Okazją do zapoznania się z najnowszymi narzędziami i technologiami była ekspozycja specjalna Nowoczesny Warsztat Ciesielski oraz warsztaty montażu okien. Inne nowatorskie i ważne tematy, które zagościły w programie targów Budma to np. rewitalizacja zabudowy, termomodernizacja, wykorzystanie nanotechnologii, budownictwo wysokościowe, akustyka wnętrz czy komputerowo wspomagane projektowanie, wykonawstwo i eksploatacja budynków czyli building information modeling. W roku 2012 targi Budma odbędą się w dniach 29 stycznia do 1 lutego.

Źródło: www.budma.pl

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

INFORMATOR

SPIS TREŚCI

6 marca 2012 Kielce (Polska) V FORUM POMP CIEPŁA ENEX – Nowa Energia Organizator: GEOSYSTEM, GLOBEnergia www.forumpompciepla.pl

7 marca 2012 Kielce (Polska) III Forum SOLAR+ ENEX – Nowa Energia Organizator: GEOSYSTEM, GLOBEnergia www.solar.globenergia.pl

8 marca 2012 Kielce (Polska) IV FORUM ENERGETYKI WIATROWEJ ENEX – Nowa Energia Organizator: GEOSYSTEM, GLOBEnergia www.wind.globenergia.pl

1.03.2010-1.03.2012 Heliosy – Konkurs dla projektantów instalacji grzewczych, wentylacyjnych oraz chłodniczych Organizator: FLOWAIR www.heliosy.pl

23-25.03.2012 Bydgoszcz (Polska) III Targi Energii Odnawialnej TEO 2011 Organizator: Targi Pomorskie Sp. z o.o. www.targi-pom.com.pl

23-26.04.2012 Poznań (Polska) INSTALACJE 2012 Międzynarodowe Targi Instalacyjne Organizator: Międzynarodowe Targi Poznańskie sp. z o.o. www.instalacje.mtp.pl

28-30.03.2012 Warszawa (Polska) IV Międzynarodowe Targi Czystej Energii Organizator: Agencja SOMA www.cenerg.pl

08-10.05.2012 Poznań (Polska) GREEN POWER 2012 Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej Organizator: Międzynarodowe Targi Poznańskie sp. z o.o. www.greenpower.mtp.pl

24-26.02.2012 Sosnowiec (Polska) SIBEX 2012 – 5. Targi Budowlane Silesia Building Expo Organizator: Centrum TargowoWystawiennicze Expo Silesia www.exposilesia.pl 06-08.03.2012 Kielce (Polska) ENEX – Nowa Energia Organizator: Targi Kielce www.targikielce.pl

www.termo24.pl

kwiecień 2012 Kraków (Polska) III FORUM OZE energiawgminie.pl Organizator: GLOBEnergia www.energiawgminie.pl

INFORMATOR

Grzegorz Burek

dyrektor wydawnictwa GEOSYSTEM g.burek@globenergia.pl

Szanowni Państwo! Od pięciu lat zajmujemy się poszanowaniem energii oraz energetyką odnawialną na łamach czasopisma GLOBEnergia. Czytelnicy zainspirowali nas do zajęcia się tematyką termomodernizacji budynków. Wyrazem tego stał się portal termomodernizacja.com.pl, obecnie termo24.pl. Nasze doświadczenie prasowe zmotywowało nas jednak do pójścia krok dalej i prezentacji treści tego portalu w postaci e-czasopisma. Mamy nadzieję, że ta forma przypadnie do gustu Czytelnikom naszego portalu termo24.pl. Z naszą redakcją można się spotkać podczas kieleckich targów ENEX (6-8.03.2012) oraz poznańskich INSTALACJE (23-26.04.2012), GREENPOWER (8-10.05.2012) oraz POLEKO (23-26.11.2012) w Poznaniu. Zapraszamy również na ciekawe wydarzenia organizowane przez naszą redakcję: FORUM ENERGIA W GMINIE Miejsce: Sala Obrad Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa Data: 17-18.05.2012 Odbiorcy: Przedstawiciele samorzadów KONFERENCJA TECHNOLOGIE ENERGOOSZCZĘDNE W BUDOWNICTWIR SAKRALNYM Miejsce wydarzenia: Kielce Data: czerwiec 2012 Odbiorcy: Ekonomowie kościelni KOŁO PEŁNE ENERGII Miejsce wydarzenia: Warszawa, Poznań, Kielce, Kraków Data: Cały rok Odbiorcy: uczestnicy targów

FORUM GLOB PEŁEN ENERGII Miejsce: Międzynarodowe Targi Poznańskie Data: listopad 2012 Odbiorcy: uczestnicy targów POLEKO, projektanci i wykonawcy instalacji, inwestorzy

TERMOMODERNIZACJA 2/2012

Targi pełne ognia 2012 Dołącz do grona liderów branży – pokaż się w Poznaniu! Gwarantujemy doskonałe warunki wystawiennicze – nowoczesne pawilony, unikatowy system wyciągu spalin!

Jedyna w Polsce okazja do zaprezentowania kominków na żywo! Sięgnij po unikatowy pakiet korzyści – nowa formuła konkursu! Więcej informacji:

www.kominki.mtp.pl, kominki@mtp.pl, tel. +48 61 869 20 37, 869 21 73, 869 20 94

W tym samym terminie: