Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας
Οπτικοακουστικές μορφές τέχνης Ερευνητική εργασία Α’ Λυκείου
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Γιούλα Παπαδοπούλου (Εικαστικά) - Σχολικό έτος: 2015-16
Οπτικοακουστικές τέχνες ονομάζουμε τις σύγχρονες τέχνες που συνδυάζουν τεχνολογία εικόνας και ήχου. Η πιο γνωστή οπτικοακουστική τέχνη είναι ο κινηματογράφος, υπάρχουν όμως πολλές ακόμα κατηγορίες, όπως: -το βίντεο, το κινούμενο σχέδιο και άλλες μορφές τέχνης που μοιάζουν με τον κινηματογράφο -εικαστικά έργα με βίντεο ή με ψηφιακά γραφικά στον υπολογιστή -τα ηλεκτρονικά παιχνίδια (videogames) -η τρισδιάστατη πραγματικότητα και τα ολογράμματα -τα διαδραστικά έργα με χρήση υπολογιστή (όπου ο θεατής ή ο χειριστής «διαδρά» ή αλληλεπιδρά με μια εικόνα) -τα πολυθεάματα με χρήση νέων τεχνολογιών
Η εργασία μας ασχολείται με παραδείγματα από ορισμένες σύγχρονες κατευθύνσεις των οπτικοακουστικών τεχνών που επιλέξαμε, και πιο συγκεκριμένα διερευνήσαμε κυρίως τις παρακάτω κατηγορίες: -τα σύγχρονα οπτικοακουστικά εφέ στον κινηματογράφο -τον διαδραστικό χορό με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας -την εξέλιξη των videogames -την τρισδιάστατη πραγματικότητα και τα ολογράμματα vocaloid -το video mapping Στην παρουσίαση αυτή θα δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα από αυτές τις νέες μορφές οπτικοακουστικών τεχνών, που μάλλον θα συναντάμε όλο και πιο συχνά στο μέλλον!
Ομάδα εργασίας για την εισαγωγή: 1. Ηλιοπούλου-Πεζώνη Μαρία 2. Κατσούλη Ελένη
Κινηματογράφος και κινηματογραφικά εφέ Η πιο γνωστή και δημοφιλής οπτικοακουστική τέχνη, ο κινηματογράφος, βασίζεται κατά πολύ στις ψευδαισθήσεις που δημιουργεί χρησιμοποιώντας κατάλληλα τα οπτικά εφέ και τον ήχο.
Η ομάδα ασχολήθηκε με την εξέλιξη των κινηματογραφικών εφέ, από τη γέννηση του κινηματογράφου μέχρι σήμερα, καταγράφοντας τα πιο σημαντικά από αυτά.
Ομάδα εργασίας: 1. Παρασκευοπούλου Μελίνα 2. Νίκη Γιαμπουλάκη 3. Δίσκος Γιάννης 4. Καλογεροπούλου Νάντια
Η τεχνική του Jump - Cut
https://youtu.be/f7-x93QagJU
«Η γυναίκα που εξαφανίζεται», ένα από τα πρώτα φιλμ με jump-cut, από τον πρωτοπόρο σκηνοθέτη Ζωρζ Μελιές, που θεωρείται ο πατέρας των κινηματογραφικών οπτικών εφέ. Γυρίστηκε το 1896.
Με τα πρώτα φιλμ (από 1800 έως 1900), μια ολοκληρωμένη εικόνα αποτελούνταν από 16 έως 18 καρέ, με αποτέλεσμα το μάτι να νομίζει πως χάνει δράση. Βάσει του μετεικάσματος, το μάτι έχει τη δυνατότητα να δει μια ολοκληρωμένη εικόνα όταν αποτελείται από 24 καρέ το δευτερόλεπτο, πράγμα που το φιλμ των 35 mm κάλυπτε πλήρως. Έτσι βρήκαν και τον τρόπο να δημιουργήσουν το εφέ εξαφάνισης. Ο τρόπος στηριζόταν στο μαγικό παιχνίδι των καρέ και το μετείκασμα. Γύριζαν μια σκηνή με τον ηθοποιό μέσα στο πλάνο, και μια σκηνή χωρίς αυτόν. Κατόπιν έκοβαν κάποια από τα 24 καρέ και τα μόνταραν στο επόμενο πλάνο. Το μάτι δεν προλάβαινε να αντιληφθεί όλες τις αλλαγές όταν ξαφνικά πήδαγε στο επόμενο πλάνο, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση της εξαφάνισης. Σήμερα πια, η μέθοδος γίνεται στον υπολογιστή, αλλά δεν έπαψε ποτέ να στηρίζεται στο μετείκασμα.
Οι μινιατούρες
Άλλο ένα αξιόλογο εφέ ήταν η χρήση μινιατούρων. Οι ειδικοί έφτιαχναν μινιατούρες τραίνων, ζώων, τεράτων σε μεγάλη κλίμακα και τις τοποθετούσαν στα πλάνα τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το κλασσικό βουβό φιλμ “Metropolis”, που αποτελείται ως επί το πλείστον από μινιατούρες. Οι ταινίες Star Wars, Star Trek, Terminator 1 και άλλες, στηρίχθηκαν στη χρήση των μινιατούρων μεγεθυμένης κλίμακας. Σήμερα, το μόνο που αρκεί είναι η χρήση layers στο ειδικό πρόγραμμα, μέσω του οποίου δημιουργούμε, προσθέτουμε και αφαιρούμε αντικείμενα.
Split Screen cloning (ή ένωση χωριστών οθονών) Οι κινηματογραφιστές επικεντρώθηκαν αρκετά στο πως να εμφανίσουν τον ίδιο ηθοποιό, δύο φορές στο ίδιο πλάνο. Ας θυμηθούμε τον δικό μας Νίκο Ξανθόπουλο που έπαιξε τους ρόλους δύο αδελφών και χρειάστηκε να συνομιλήσει με ... τον εαυτό του! Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε αρχικά ήταν βασισμένη στις ξεχωριστές λήψεις και το πείραγμα των καρέ. Πρώτα ο ηθοποιός στεκόταν στην αριστερή πλευρά του πλάνου και έλεγε τα λόγια του. Ύστερα στεκόταν από τη δεξιά πλευρά και έλεγε τα λόγια του άλλου χαρακτήρα που υποδυόταν. Κατόπιν στο μοντάζ, ένωναν τις δύο λήψεις.
Chroma Key (green screen)
Το chroma key composition ή αλλιώς chroma keying είναι μια τεχνική ειδικών εφέ για την σύνδεση δυο φωτογραφιών ή και βίντεο από κοινού ως background με βάση το χρώμα του αρχικού background . Η τεχνική αυτή έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλούς τομείς για την αντικατάσταση του (συνήθως πράσινου ή μπλε) φόντου με μια άλλη φωτογραφία ή ολόκληρο περιβάλλον σε τηλεοπτικές εκπομπές και κινηματογραφικές παραγωγές. Χρησιμοποιείται επίσης στα δελτία καιρού για την εμφάνιση του χάρτη όταν μια γιγαντιαία οθόνη δεν είναι προσιτή στο στούντιο.
Μερικά παραδείγματα από γυρίσματα ταινιών (πριν και μετά τα εφέ)
https://youtu.be/2lLAc03DaeI
Χορός και σύγχρονη τεχνολογία Στο χορό, στη σύγχρονη εποχή, χρησιμοποιούνται εξελιγμένοι τρόποι αλληλεπίδρασης χορού-εικόνας και ήχου. Αυτό το είδος χορού ονομάζεται διαδραστικός χορός.
Η ομάδα αναζήτησε παραδείγματα σύγχρονου χορού όπου χρησιμοποιούνται νέες τεχνολογίες δίνοντας μια διαφορετική αίσθηση στις χορογραφίες και κάνοντας τες πιο «διαδραστικές». Δηλαδή οι χορευτές αλληλεπιδρούν με τις εικόνες που προβάλλονται στη διάρκεια της χορογραφίας. Οι εικόνες αυτές είναι κατασκευασμένες στον υπολογιστή και είναι σχεδιασμένες ειδικά για τη χορογραφία. Ομάδα εργασίας: 1. Κωνσταντινίδου Γεωργία 2. Μπούτου Μαριαλένα 3. Λάμπου Μάρτζυ
Χορός και σύγχρονη τεχνολογία Παράδειγμα διαδραστικού χορού: Pixel Dance
https://youtu.be/z_Hu57QTqqE
Ένας Έλληνας χορογράφος που χρησιμοποίησε προβολές βίντεο και άλλα τεχνολογικά οπτικοακουστικά εφέ στις χορογραφίες του είναι ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, γνωστός για τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004 Αποσπάσματα από την τελετή έναρξης Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνας 2004
https://youtu.be/RkkfowmD2_I
Πρόσφατα ο Δημήτρης Παπαϊωάννου χορογράφησε την τελετή έναρξης των Ευρωπαϊκών Αγώνων στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, συνδυάζοντας χορό και τεχνολογία σε ένα ακόμη μαγικό πολυθέαμα. Η σκηνή με την αρπαγή της Ευρώπης από την τελετή έναρξης στο Μπακού:
https://youtu.be/vOqsxKgLQMs
Videogames Με τον όρο βιντεοπαιχνίδι (αγγλικά: video game, παλαιότερα: ηλεκτρονικό παιχνίδι) εννοείται οποιοδήποτε παιχνίδι πραγματοποιείται με την χρήση κάποιας ηλεκτρονικής συσκευής. Αυτή μπορεί να είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, μια κονσόλα βιντεοπαιχνιδιών, ένα κινητό τηλέφωνο και άλλα. Το βιντεοπαιχνίδι περιλαμβάνει αλληλεπίδραση με μια διεπαφή χρήστη για την παραγωγή οπτικής ανάδρασης σε μια συσκευή βίντεο.
Η ομάδα ασχολήθηκε με την τεχνολογική εξέλιξη των βιντεοπαιχνιδιών από τη γέννηση τους μέχρι σήμερα, που νέες τεχνολογίες όπως το Oculus Rift χρησιμοποιούνται για μια περισσότερο «τρισδιάστατη» και «αληθινή» εικονική εμπειρία. Pong, ένα παιχνίδι από την Atari, το 1972, και Spacewar, ένα παιχνίδι του 1961
Ομάδα εργασίας: 1. Ανδιανόπουλος Νίκος 2. Γιαννακόπουλος Κωνσταντίνος
Videogames Από τη γέννηση τους μέχρι σήμερα η εξέλιξη στα γραφικά των βιντεοπαιχνιδιών είναι θεαματική!
https://youtu.be/vRvclH7tRvk
Videogames Τα σύγχρονα βιντεοπαιχνίδια θυμίζουν πλέον κινηματογράφο και τα σενάρια τους είναι περισσότερο πολύπλοκα.
https://youtu.be/xzCEdSKMkdU
Videogames Επιπλέον, τεχνολογικά εργαλεία όπως το Wii ή το Oculus Rift έχουν κάνει την εμπειρία των βιντεοπαιχνιδιών πιο «βιωματική» και «τρισδιάστατη».
Wii
Headset Oculus Rift
Ψηφιακή πραγματικότητα: Vocaloid Το Vocaloid (ドイロカーボBōkaroido) είναι φωνοσυνθετική συσκευή. Η επεξεργασία σήματος αναπτύχθηκε με συλλογικό εγχείρημα υπό τον Kenmochi Hideki στο πανεπιστήμιο Πομπέου Φάμπρα στη Βαρκελώνη της Ισπανίας το 2000 και αρχικά δεν προοριζόταν για εμπορικό εγχείρημα. Με την υποστήριξη της Yamaha Corporation, αναπτύχθηκε το λογισμικό στο πλήρως εμπορικό προϊόν "Vocaloid". Εργασία: Σουπουρτζή Στεφανία Ο χρήστης του προγράμματος vocaloid έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει εύκολα τη δική του μουσική, αρκεί να έχει φαντασία και καλή διάθεση. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να γράψει τους στίχους και να βάλει τη μουσική από τον υπολογιστή. Η φωνή που θα εκτελέσει τα τραγούδια υπάρχει προηχογραφημένη στο πρόγραμμα, και ανάλογα με τις προτιμήσεις του χρήστη μπορεί να τροποποιηθεί ο τόνος και η χροιά της.
Κάποιοι γνωστοί συνθέτες Vocaloid έχουν δημιουργήσει διάσημους ψηφιακούς τραγουδιστές και τραγουδίστριες, όπως η Hatsune Miku και οι Kagamine Rin και Len. Οι ψηφιακοί αυτοί τραγουδιστές πρωταγωνιστούν σε βίντεοκλιπ αλλά εμφανίζονται ακόμη και σε συναυλίες, με την τεχνική του τρισδιάστατου ολογράμματος! Συναυλία με το ολόγραμμα της Hatsune Miku
https://youtu.be/O17f3lB7BFY
Το Vocaloid, βέβαια, προορίζεται κυρίως για τους λάτρεις την γιαπωνέζικης κουλτούρας και ειδικά των anime, που χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υψηλές τονικότητες, αλλά μπορεί να προσαρμοστεί και σε διαφορετικές απαιτήσεις και, πολύ πιθανόν, στο μέλλον να υπάρξουν βελτιώσεις και αύξηση των δυνατοτήτων του. Ήδη, από τον Ιανουάριο του 2004 μέχρι σήμερα το πρόγραμμα αυτό έχει αναβαθμιστεί, καθώς η αρχική του έκδοση κυκλοφορούσε μόνο στα Αγγλικά και στα Γιαπωνέζικα ενώ σήμερα έχουν προστεθεί και τα Ισπανικά και τα Κορεάτικα. Πώς φτιάχνεται το ψηφιακό τρισδιάστατο ολόγραμμα https://youtu.be/G6xgryHcDc8
Ψηφιακή πραγματικότητα: Video Projection Mapping Το Video Projection Mapping είναι μια νέα τεχνική προβολής που μπορεί να μετατρέψει σχεδόν οποιαδήποτε επιφάνεια σε μία δυναμική προβολή βίντεο. Διαθέτει εξειδικευμένο λογισμικό, που χρησιμοποιείται για να παραμορφώσει και να καλύψει την προβαλλόμενη εικόνα για να την κάνει να ταιριάζει τέλεια σε ακανόνιστο σχήμα. Όταν γίνει σωστά, το τελικό αποτέλεσμα είναι μια δυναμική προβολή που ξεπερνά τη συνηθισμένη προβολή βίντεο. Γίνεται συνήθως σε κτίρια ή θεατρικές σκηνές. Εργασία: Κατσούλη Ελένη Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται από τους καλλιτέχνες και τους διαφημιστές καθώς μπορεί να προσθέσει επιπλέον διαστάσεις, οπτικές ψευδαισθήσεις και έννοιες της κίνησης και του χρόνου. Το βίντεο είναι συνήθως σε συνδυασμό με ήχο για αυτό συγκαταλέγεται και στις οπτικοακουστικές μορφές τέχνης.
Aπό το 2001, όλο και περισσότεροι καλλιτέχνες άρχισαν να χρησιμοποιούν το Video Projection Mapping σαν έργο τέχνης, και ομάδες ή εταιρείες όπως η Microsoft άρχισαν να πειραματίζονται με αυτό ως μέσο για να το εξελίξουν τεχνολογικά. Παράδειγμα Video Projection Mapping
https://youtu.be/XSR0Xady02o
Και τέλος, ένα παράδειγμα Video Projection Mapping σε μια παράσταση χορού:
https://youtu.be/DdpoQWrAgi4
Περισσότερα στο blog μας! http://audiovisual-mousiko-kalamata.blogspot.gr/ Ευχαριστούμε!