Ir. Bert de Roo, hoofd binnendienst sector herkauwers
Egg Drop Syndrome (EDS) bij leghennen vastgesteld Egg drop Syndrome (EDS) is een acute virale aandoening bij leggend pluimvee, veroorzaakt door een adenovirus. In het eerste kwartaal van 2012 is deze aandoening, voor het eerst sinds lange tijd, weer aangetoond.
De vleesveehouder centraal Regelmatig contact met je klanten is belangrijk. Het is één van de beste manieren om nieuwe trends te ontdekken en klanten te betrekken bij de ontwikkeling van producten en diensten. De GD zoekt de dialoog met de klant door adviesraden te raadplegen, zichtbaar aanwezig te zijn op evenementen en beurzen zoals de NRM, maar ook door aanbod van lezingen en cursussen. Een voorbeeld van zo'n interactief evenement is de GD Masterclass voor vleesveehouders op zaterdag 16 juni. Het programma voor de masterclass is samengesteld door bij vleesveehouders te inventariseren welke onderwerpen hun aandacht hebben. De belangrijkste thema’s die naar voren kwamen zijn voeding en vruchtbaarheid. Eerst zal GD-dierenarts dr. Thomas Dijkstra de verschillende aspecten van vruchtbaarheid van zowel de stier als de koe behandelen. Aansluitend vindt er een practicum over vruchtbaarheid plaats in de sectiezaal. Het middagdeel begint met een presentatie van GD-dierenarts drs. Jan Veling over de belangrijkste mineralentekorten bij rundvee in Nederland en de mogelijkheden om die tekorten vast te stellen en op te lossen. Tenslotte zal Harm Jan van Dijk, oprichter van het Landmarkt-concept (een overdekte marktplaats met louter verse streekproducten) zijn visie op streekproducten en de afzetmogelijkheden toelichten. Tijdens de dag is er voldoende gelegenheid voor interactie en het inbrengen van ideeën. Heeft u vleesveehouders in uw praktijk die graag positief kritisch meedenken? Wellicht wilt u zelf deelnemen aan deze dag? Kijk dan op gddeventer.com voor meer informatie en de aanmeldmogelijkheden.
EDS’76 kenmerkt zich door verlies aan schaalkleur bij bruine eieren, zwakschaligheid, windeieren en productiedaling oplopend tot 40%. De ei-inhoud wordt wateriger en het eigewicht kan dalen. De hennen kunnen lichte klinische verschijnselen vertonen: verminderde activiteit en verminderde voeropname. De aandoening kwam in het verleden met name bij bruine hennen voor. Er bestaat een vaccin dat op dit moment met name gebruikt wordt voor hennen die bestemd zijn voor uitloopbedrijven. Hoewel er enkele verdenkingen zijn geweest, is de aandoening in de afgelopen jaren niet aangetoond. In het eerste kwartaal van 2012 werd EDS echter weer vastgesteld bij leghennen. De klinische klachten bestonden uit een matige productiedaling met zwakschalige eieren en de diagnose werd gesteld op basis van het typische histologische beeld van een adenovirusinfectie in de eileider. Bevestiging door PCR was niet succesvol door aanwezigheid van een ander adenovirus bij dezelfde dieren; een viruskweek werd niet ingezet. In de nasleep van deze casus werden geen andere getroffen bedrijven gevonden. Het lijkt, tot nu toe, te gaan om een incidentele infectie. De natuurlijke gastheer van het EDS-virus is waarschijnlijk de eend en mogelijk enkele andere watervogels (zoals ganzen), waar de infecties voor zover bekend subklinisch verlopen. Het betrokken koppel was een uitloopkoppel in een gebied met veel ganzen en eenden. drs. Robert-Jan Molenaar en drs. Teun Fabri, pluimveedierenartsen
Stijve kalveren na start weidegang Ieder jaar bij de start van het weideseizoen krijgt de GD Veekijker meldingen van kalveren die kort na aanvang van het weideseizoen stijfheid vertonen. Het betreft dan afwijkingen aan de voorbenen, de achterbenen of het gehele lichaam. Differentieel diagnostisch moet dan rekening gehouden worden met spierdystrofie door een tekort aan selenium en/of vitamine E.
Risicofactoren Risicofactoren bij deze spierdystrofie zijn beperkte bewegingsmogelijkheden op stal, plotseling veel beweging bij aanvang van het weideseizoen en een tekort aan selenium en/of vitamine E. Andere mogelijke klinische verschijnselen zijn versnelde ademhaling, benauwdheid, een verhoogde hartslag en niet meer kunnen staan. Sterfte kan optreden binnen 6 tot 12 uur na aanvang van de klinische klachten, maar sterfte zonder voorafgaande verschijnselen kan ook optreden. De kalveren hebben geen koorts of een beperkte temperatuursverhoging.
Geen behandeling mogelijk Er is geen effectieve behandeling van aangetaste kalveren mogelijk. Ondersteunende maatregelen kunnen mogelijk wel wat effect hebben. De diagnostiek bestaat uit sectie van een gestorven kalf en/of bloedonderzoek van stijve kalveren op GSH-Px en vitamine E. Bij tekorten is het zinvol om deze te behandelen en ervoor te zorgen dat de kalveren in de toekomst niet met tekorten van selenium en vitamine E de wei ingaan. Dr. Jan Muskens, rundveedierenarts
2