Memorandum jeugdraad 2018

MEMORANDUM 2018 4 STRIJDPUNTEN VOOR EEN STEVIG JEUGDBELEID IN KONTICH #JONGINKONTICH

Memorandum 2018

4 strijdpunten voor een stevig jeugdbeleid in Kontich

Memorandum van de gemeentelijke jeugdraad naar aanleiding van de lokale verkiezingen 2018

Inleiding

Op 14 oktober 2018 trekken opnieuw miljoenen Belgen naar de stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen. Kinderen en jongeren kunnen hun mening niet laten horen via de stembus, simpelweg omdat ze minderjarig zijn. Nochtans vormen zij 1/3 van de bevolking, een belangrijke groep in onze samenleving dus. Bovendien hebben ze sterke lokale belangen en alle recht om betrokken te worden bij de invulling van lokaal beleid.

De jeugdraad schreef daarom dit memorandum met vier strijdpunten, zodat ook de jeugd in Kontich gehoord wordt.

De jeugdraad en de jeugddienst deden de afgelopen maanden onderzoek naar wat er bij hen leeft. We stelden korte en langere bevragingen op, voerden boeiende gesprekken, keken ook eens over de gemeentelijke grenzen heen om vergelijkend onderzoek te doen, lazen heel veel cijfermateriaal en interessante artikels‌ Bovendien hebben we ons verdiept in het kinderrechtenverdrag, waar we inspiratie uit haalden om onze strijdpunten aan op te hangen.

Dit memorandum is het resultaat van al dat werk. Een overzicht van wat leeft bij de Kontichse kinderen en jongeren, wat ze missen, waar ze blij mee zijn of waar ze ongelukkig van worden maar vooral, waar ze naartoe willen. Welk toekomstbeeld ze dromen voor Kontich, zichzelf en hun leeftijdsgenoten.

We hopen met dit memorandum de politieke programma’s en het gemeentelijk beleid te inspireren, maar we rekenen ook op een engagement van de nieuwe beleidsmakers om kinderen, jongeren en hun organisaties tijdens de volgende 6 jaar te betrekken bij hun beleid.

In dit memorandum beschrijven we: - onze voorwaarden voor een sterk jeugdbeleid - onze vier strijdpunten voor kinderen en jongeren in Kontich: 1. Meer en andere ruimte voor kinderen en jongeren 2. Blijvende ondersteuning voor jeugdwelzijn 3. Meer verkeersveiligheid voor de zwakke weggebruiker 4. Jong en betaalbaar wonen

1

Natuurlijk is de jeugdraad bereikbaar voor verdere informatie via onderstaande gegevens.

Namens de jeugdraad Lars Crauwels Katrijn Vanhauwaert Voorzitter jeugdraad Secretaris jeugdraad jeugdraad@kontich.be katrijn.vanhauwaert@kontich.be 03/4507836

Volg ons ook op sociale media waar we in de aanloop naar de verkiezingen regelmatig acties, cijfermateriaal, tips en andere nuttige zaken zullen delen!

@jeugddienstkontich

2

DEEL 1

Onze voorwaarden voor een sterk jeugdbeleid in Kontich

Erkenning van de jeugdraad De gemeentelijke jeugdraad is het officiële adviesorgaan voor het gemeentebestuur voor alle zaken met betrekking tot jeugd. Dit betekent dat het gemeentebestuur het advies van de jeugdraad moet vragen telkens zij beslissingen willen nemen die invloed hebben op kinderen en jongeren. Maar de jeugdraad kan ook op eigen initiatief een advies geven.

De jeugdraad vertegenwoordigt dus de kinderen en jongeren van onze gemeente en wil het beleid jeugdvriendelijk(er) maken.

Dit kan alleen als ook de beleidsmakers ons betrekken van bij het begin bij de uitwerking van beleidsplannen. Zo kunnen we er samen voor zorgen dat er rekening wordt gehouden met de wensen, noden en behoeften van de jeugd en hun organisaties.

Categoriale jeugdreflex Een goed beleid voor kinderen en jongeren vraagt een integrale benadering. Het is ‘categoriaal’, het vertrekt vanuit de belangen, de rechten, de ervaringen en de leefwereld van de categorie ‘jonge mensen’. Categoriaal jeugdbeleid wil kinderen en jongeren niet kunstmatig onderverdelen in deelaspecten zoals onderwijs, jeugdwerk, sport… Het moet deze sectorale benadering overstijgen en streven naar verankering op alle beleidsdomeinen en niveaus. Dit maakt dat een goede communicatie en samenwerking tussen deze verschillende actoren aangegaan moeten worden.

We vragen aan alle beleidsmakers, politici en ambtenaren, om steeds vanuit deze categoriale reflex beleidsplannen te ontwikkelen en de categorie jeugd in het achterhoofd te houden bij de beslissingen.

3

Goe Gespeeld Spelen is een van de belangrijkste manieren waarop kinderen in hun wereld staan.

Door middel van spel leren ze zichzelf en de wereld rondom hen kennen en krijgen ze er greep op. Spelen is ook organiseren, regels verzinnen, plannen, managen, improviseren, respecteren, beslissen,… Kortom, spelen is erg belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen.

In 2012 ondertekende de gemeente Kontich het charter “Goe Gespeeld “, waarin het beloofde werk te maken van een positief speelklimaat door zoveel mogelijk onderdelen van het charter op te nemen in de BBC. Dit betekent onder andere dat de gemeente werk blijft maken van groene speelzones, een omgeving creëert waarin spelen en zich veilig verplaatsen centraal staan, aandacht heeft voor een verdraagzaam speelklimaat en waarin kinderen mee de openbare ruimte kunnen ontwerpen.

Wij vragen aan beleidsmakers om de “Goe Gespeeld”- gedachte te blijven hanteren bij het maken van beleidsplannen- en beslissingen.

Inspraak en Participatie Elk kind en elke jongere heeft recht op een eigen kijk op hun omgeving en het recht om mee vorm te geven aan de wereld. Meer nog, ze zijn “ervaringsdeskundige in het jong zijn”. We vragen om deze ervaringsdeskundigheid te erkennen én te gebruiken.

Als jeugdraad en jeugddienst trachten we jongeren uit hun kot te lokken om hun mening te vormen en te delen, en om mee te werken aan de samenleving.

We geloven dat, als we luisteren naar de jeugd, de toekomst er mooier uit zal zien.

Het recht op participatie wordt bovendien niet alleen door ons onderschreven, maar het komt ook terug in het internationale Kinderrechtenverdrag.

Daarom vragen we aan het gemeentebestuur en alle beleidsmakers dat ze iedereen, ook kinderen en jongeren, actief betrekken bij hun beleid, informeren over beleidsplannen - en beslissingen en luisteren naar hun mening.

4

DEEL 2

STRIJDPUNT 1 Meer en andere ruimte voor kinderen en jongeren

“Recht op vrije tijd, spelen, samenkomen” Kontich kent een breed en goed jeugdwerk. Iets waar we trots mogen op zijn. Uit bevraging blijkt ook dat de Kontichse jeugd tevreden is over de ondersteuning van de gemeente voor het jeugdwerk. Toch geven we graag nog enkele mogelijke verbeteringen aan: Al enkele jaren vroeg de jeugdraad naar een goede fuifzaal en repetitiemogelijkheden voor jonge bands. Met gevolg, want in 2015 opende de polyvalente zaal Het Halfdiep zijn deuren. We merken echter dat deze zaal nog niet ten volle wordt gebruikt voor fuiven door jeugdverenigingen. Erkende jeugdverenigingen krijgen subsidies voor security en daar wringt het schoentje. Deze kost is voor het AGB gestegen, maar de subsidies zijn niet mee geïndexeerd. We vragen dus een aanpassing van de subsidies voor security én het opentrekken van deze subsidies voor alle erkende verenigingen en niet enkel jeugdverenigingen. Zo hopen we dat er meer zelforganisatie en aanbod is in onze gemeente.

Uit de enquête van de jeugddienst, nov-dec 2017

5

Daarnaast lijkt het ons ook belangrijk dat alle subsidie-en erkennings- reglementen van alle verenigingen worden gelijk getrokken. Dit kan zowel de gebruiker als de ambtenaren van verschillende diensten ten goede komen.

Uit onze bevragingen kwam zeer duidelijk naar voor dat de beschikbaarheid van sportinfrastructuur momenteel een probleem is.

Zowel voor jeugdverenigingen als privé-initiatieven (bv. een verjaardagsfeestje).

Jongeren trekken erg vaak naar buurgemeentes waar ze makkelijker een zaal of zwembad kunnen huren voor hun activiteit dan in hun eigen gemeente. Dit vinden we als jeugdraad ongehoord. Duidelijke communicatie via de website over huurmogelijkheid en enkele vaste momenten op een werkjaar waarin verenigingen of particulieren een dag het zwembad of sporthal kunnen huren, zouden dit probleem al deels kunnen oplossen.

De gemeente doet dus al veel voor het georganiseerde jeugdwerk, maar de nietgeorganiseerde jeugd valt een beetje uit de boot. Lokaal jeugdbeleid moet zich immers richten op alle jeugd, dus ook op diegene die rondhangen of samenkomen zonder begeleiding of organisatie.

Regelmatig komen er klachten over hangjongeren en vandalisme, druggebruik, zwerfvuil, geluidsoverlast… Soms gaat het over jeugd op speelterreintjes, maar ook andere pleinen of “hangplekken” en aan jeugdlokalen.

Wij willen hier op een positieve manier mee omspringen en vragen hetzelfde van het gemeentebestuur. Concreet vragen we twee zaken: Een voltijds jeugdwerker op B-niveau die “vindplaatsgericht” werkt met kinderen en jongeren. Iemand die zich tussen kinderen en jongeren begeeft, met het oog op participatie aan het bestaand jeugdaanbod en het versterken van hun eigen dynamiek. Een jeugdwerker kan jongeren ook betrekken bij het gemeentelijk beleid en ervoor zorgen dat er tegenkracht komt in het beroemde ‘onveiligheidsgevoel’ door de communicatie met de woonomgeving te stimuleren.

Ruimtes creëren waar gehangen mag worden. De helft van alle tieners hangt namelijk wel eens rond en we zien hier ook heel wat kansen in naar bijvoorbeeld participatie in de buurt toe of verhoging van sociale cohesie in een buurt. Een hangplek waar ze mogen komen op of naast een speelplein lijkt ons een eerste goede oplossing.

We vragen om tijd te investeren in deze groep, nog voor problemen zich stellen, zodat het makkelijker is om in te grijpen wanneer er zich wel een probleem stelt.

6

Foto's De Batterie Brugge project Nesten - samen met jongeren een plek creeëren voor zichzelf

In het kader van ruimtelijke ordening, zijn er nog zaken waar de jeugdraad aandacht voor vraagt.

Graag wil de jeugdraad betrokken worden bij de herinrichting van het Gemeenteplein en het Sint-Jansplein. We zien hier veel kansen voor de jeugd.

Het huidige basketbalplein bijvoorbeeld op het Sint-Jansplein wordt momenteel ingenomen als parkeerplaats. Een plek om te sporten, evenementen te organiseren, een plek om te hangen of te lunchen tijdens de schoolpauzes zien we graag komen. Onze vraag aan het gemeentebestuur: Maak van het Sint-Jansplein een jeugdplein. Een plein met speelaanleidingen, groen, overdekte plekjes om te lunchen, genoeg fietsenstalling…

Daarnaast wordt de jeugdraad ook graag betrokken bij de herbestemming van De Ploeg, het huis op het Sint-Jansplein waar de basketbalvereniging momenteel huist. Hier zien we ook veel mogelijkheden voor de jeugd in Kontich, bijvoorbeeld een verenigingencafé.

Uit onze enquête en vele gesprekken blijkt bovendien dat jongeren graag een jeugdhuis of jeugdcentrum in het centrum van Kontich willen zien. Een plek waar jongeren mogen samen komen, zelf activiteiten kunnen organiseren, lunchen bij slecht weer, waar ze informatie vinden over jeugdrelateerde thema’s… Eventueel kan de gevraagde jeugdwerker hier een rol in spelen.

7

Uit de enquête van de jeugddienst, nov-dec 2017

Daarnaast lijkt dit ons ook een betere plek om het jongerenpraatpunt What’s Up?! te huisvesten. Uit onze enquête blijkt namelijk dat meer dan 80% van de ondervraagden de huidige locatie niet anoniem genoeg vindt en een aparte, meer anonieme plek verkiest.

Uit navraag bij de jeugd blijkt dat ze meer groen willen zien in het centrum van Kontich.

De jongeren merken op dat er nu 1 park is in het centrum en dat dit er maar triest bij ligt. Banken, overdekte plekjes, fietsenstallingen, spelaanleidingen, meer aanplantingen... zouden het gemeentepark al veel “socialer” en groener maken.

Opvallend is ook de vraag naar een speelbos in het centrum.

Bij de vorige lokale verkiezingen in 2012 was de jeugdraad al vragende partij om het gebied Zandbergen regelmatig te onderhouden. Tot onze spijt moeten we vaststellen dat dit een moeilijke kwestie blijkt, onder andere doordat het gebied geen eigendom is van de gemeente, maar van de Vlaamse overheid. We vragen dat de gemeente hier samen met de gemeente Edegem naar een oplossing zoekt zodat dringende aanpassingswerken naar toegankelijkheid en onderhoud kunnen gebeuren.

Ook voor het domein Bautersem/Meyl hopen we dat de gemeente er alles aan doet om deze zone spoedig open te stellen voor jeugd en jeugdverenigingen.

8

STRIJDPUNT 2 Blijvende ondersteuning voor jeugdwelzijn

“Recht op verzorging, bescherming, zorg en liefde” De jeugdraad en jeugddienst zijn zeer blij met de opstart van het jongerenpraatpunt What’s Up?!

Welzijnsondersteuning bij jongeren is zeer belangrijk om hen te laten uitgroeien tot gelukkige volwassenen. Jongeren hebben het recht op verzorging en een luisterend oor en dit kunnen wij alleen maar onderschrijven.

Het engagement What’s Up?! en de vele andere initiatieven en projecten werden dan ook meteen beloond met de award Veerkrachtige gemeente die Kontich in 2017 ontving. De jeugdraad hoopt dat dit een stimulans is om nog meer in te zetten op welzijn, ook voor jongeren.

Want het jongerenpraatpunt heeft tijd nodig om publiek te trekken. Dus we hopen dat de trekkers van dit project ook de tijd en ondersteuning krijgen om van What’s Up?! een succes te maken.

We zien hier bovendien ook een rol in voor de jeugdwerker die we zeer graag zien komen. (Zie strijdpunt 1) We hopen ook dat andere, nieuwe initiatieven binnen de jeugdwelzijnsector ondersteund zullen worden.

9

STRIJDPUNT 3 Meer verkeersveiligheid voor de zwakke weggebruiker “Recht op veiligheid en bescherming” De jongeren in Kontich liggen wakker over de verkeersveiligheid in hun gemeente. In onze bevragingen vragen ze meer en betere fietspaden, gratis fluohesjes, fietsstraten aan scholen in de spitsuren, een veilige fietsverbinding naar de carpoolparking aan de autostrade en over het algemeen conflictvrije kruispunten.

36.7% van de Kontichse bevraagde kinderen zegt dat hij/zij niet veilig kan spelen in zijn straat. Ze geven aan dat er te veel auto’s in hun straat rijden. Ook op weg naar school, rijden er te veel auto’s waardoor ze zich niet veilig voelen.

Maar een kleine 17% van de ondervraagden vindt dat er goede fietspaden zijn.

De kinderen geven ook aan dat er te weinig (werkende) verlichting is en dat de kruispunten anders en veiliger ingericht moeten worden.

Blijvende aandacht naar zwakke weggebruikers en hun positie in het verkeer is dus een zeer belangrijk aandachtspunt. De inplanting van een zone 30 in de verschillende centra vinden we een goede start, maar er moet ook werk gemaakt worden van de inplanting van structurele aanpassingen in deze zones en een duidelijke communicatie over het gebruik van de zone 30.

Uit de enquête van de jeugddienst, nov-dec 2017

10

STRIJDPUNT 4 Jong en betaalbaar wonen

“Recht op onderdak” Kinderen en jongeren wonen graag in Kontich. Ze hebben er hun vriendenkring opgebouwd, gaan vaak naar school in hun eigen gemeente... Kontich ligt ook dichtbij Antwerpen en door de snelle verbinding via trein en autoweg, zijn ook andere (centrum)steden niet veraf. Niet verwonderlijk dat ruim 60% van onze ondervraagden in Kontich wil blijven wonen. Maar jammer genoeg hangt er ook een prijskaartje vast aan wonen in het zuiden van de stad Antwerpen.

Het is geen onbekend feit dat jongeren het vandaag moeilijker hebben om een eigen plek aan te kopen. De prijzen liggen hoger, de eigen inbreng is groter, er zijn minder beschikbare huizen of appartementen, door de vergrijzing komt er ook minder vrij…

Ondersteuning van de gemeente door bijvoorbeeld een subsidiesysteem voor de aankoop van gronden en woningen, nieuwbouw en renovaties is nodig. Maar goede informatie en communicatie, gericht op de doelgroep, is hierin ook zeer belangrijk. Denk aan sociale media, brochures verdelen via goed gekozen punten…

Uit de enquête van de jeugddienst, nov-dec 2017

11