Seniorenmagazine Inzicht lokaal bestuur Kontich 2021 november

SENIORENMAGAZINE Lokaal bestuur Kontich - 1e jaargang november 2021 - nr. 2

e

onefa

an Bo

© Joh

ad

erenra

e Oud

ams s - Vla

inhoudstabel Actua & beleid

• • • • • •

Geef je mening over InZicht Je bent gevaccineerd... maar hoe vraag je je vaccinatie-certificaat aan?

Pensioenpunt op afspraak in Het Gemeentehuis Zalen OC Pronkenborg toegankelijk voor alle verenigingen Toelichting uit ons gemeentelijk seniorenbeleidplan: samen in beweging Senioren & mobiliteit

4 4 4 5 5 6 9

Gezondheid & welzijn

15 15 18 20

Vrije tijd

• OKRA Kontich-Centrum: de ontmoetingsplaats voor 55+ • Onze eerste gemeentelijke seniorenweek in Kontich!

24 24 26

Activiteiten

32

Vrijwilligen

34 34

Hoe gaat het nog met

• De pastorie werd pastoorvrij • De Reisduif was veel meer dan een café

35 35 40

Terug in de tijd

43

• Woonzorgcentrum Coralia: een warme ontvangst • Hoe wil je nu en later wonen?

• Psychische problemen

• De vrijwilligers van lokaal bestuur Kontich: wie zijn dat?

Puzzeltijd 44 Gezien • Lijndansen OKRA - Centrum - ipitup - Beweegbank - Seniorenreis - Jubilarissen

Communicatiedienst Gemeenteplein 1 2550 Kontich communicatie@kontich.be tel. 03 246 25 55 Redactie: Kevin Celis, Elke Eggerickx, Ann-Sophie Liekens, Lode Conings, Ludo Serrien, Erik Stroobants

2

Verantwoordelijke uitgever: L. Dom, Gemeenteplein 1

46 46

VOORWOORD

Beste dorpsgenoot,

Je hebt de tweede editie in handen van ons halfjaarlijks seniorenmagazine InZicht.

Met dit magazine willen we opnieuw alle 55 – plussers informeren en sensibiliseren over onderwerpen die hen aanbelangen, in thema’s zoals gezondheid en welzijn, vrijetijd, beleidsvoering van het lokaal bestuur,...

Ook activiteiten gericht op senioren kondigen we via dit magazine aan. Daarnaast willen we via dit kanaal de inspraak van en dialoog met onze senioren vergroten.

Het begrip ‘senior’ is natuurlijk een ruim begrip. Wie 55 is, heeft andere interesses en noden dan iemand die 85 is. We willen in deze publicatie dan ook zaken aanreiken die àlle senioren kunnen interesseren of van nut kunnen zijn. Zowel de vitale als de hulpbehoevende senior.

“Gelukkig kan ik jullie terug ontmoeten in het gewone dagelijkse leven, of tijdens één of andere activiteit die onze gemeente doet léven”.

Gelukkig kan ik jullie ook terug ontmoeten in het gewone dagelijkse leven, of tijdens één of andere activiteit die onze gemeente doet léven. Bijvoorbeeld tijdens de sporteldag op 12 oktober of tijdens één van de activiteiten die plaatsvinden in de seniorenweek, die loopt van 15 tot 19 november. Tijdens deze seniorenweek kan je deelnemen aan het eerste gemeentelijke kaartkampioenschap, lijn- of zitdansen en turnsessies of je kan info inwinnen over tal van zorg- en hulpmiddelen.

Je leest alles over onze seniorenweek vanaf pagina 26.

Beste senior, ik wens je opnieuw veel leesplezier en tot binnenkort!

Luc Abrams Schepen van senioren.

3

Actua & Beleid

Geef je mening over InZicht Het magazine dat je in je handen hebt, is de tweede editie van ons halfjaarlijks seniorenmagazine.

Natuurlijk streven we ernaar om onze dienstverlening voortdurend te verbeteren. Daarom horen we graag van jou wat je van ons seniorenmagazine vindt.

Niet enkel van dit nummer maar ook van het concept in het algemeen.

Misschien heb je wel enkele inhoudelijke voorstellen om in een volgend magazine aan te kaarten? Vind je het lettertype te groot, te klein, of groot genoeg? Is er voldoende witruimte tussen de regels?

Wat met de leesbaarheid van de teksten en de kwaliteit van de foto’s? Vind je de opmaak overzichtelijk? Is de cover duidelijk te onderscheiden van ons tweemaandelijks gemeentelijk infoblad?

Alle opmerkingen, zowel positieve als negatieve, zijn welkom. We horen graag van je via het nummer 03 246 25 55 of per mail naar communicatie@kontich.be.

INZICHT NIET (MEER) ONTVANGEN? Wil je dit magazine in de toekomst om een of andere reden niet meer ontvangen? Jammer! Stuur in dat geval een mailtje naar communicatie@kontich.be en we halen je van de verzendlijst.

Geef ons ook een seintje als je mensen kent die het magazine niet ontvingen maar wel een exemplaar wensen.

Je bent gevaccineerd... maar hoe vraag je je vaccinatiecertificaat aan?

Stilaan kunnen we (voorzichtig) zeggen dat de Coronapandemie achter ons ligt. Toch kunnen we het virus en alles wat er rond hangt nog niet wegdenken uit ons dagelijkse leven. Zo moet je voortaan hier en daar kunnen aantonen dat je gevaccineerd bent of een negatieve coronatest onderging.

Maar, hoe en waar vraag je je vaccinatiecertificaat aan?

4

• Natuurlijk kan je een papieren versie aanvragen van je vaccinatiecertificaat.

Dat doe je met je rijksregisternummer via een helpdesk van de Vlaamse overheid op het nummer 078 78 78 50.

Je ontvangt het certificaat dan enkele dagen later per post. Je kan het certificaat 24/7 via het keuzemenu opvragen. Een voorlichter spreken kan op weekdagen tussen 9 en 19 u. en op zaterdag tussen 10 en 18 u.

• Er zijn ook enkele websites waarop je terecht kan. 48 uur nadat je gevaccineerd bent, kan je je vaccinatiecertificaat downloaden via www.mijngezondheid.be, Mijn Burgerprofiel, www.myhealthviewer.be of via de mobiele app CovidSafeBe. Heb je dringend een vaccinatiecertificaat nodig? Dan download je het best je digitale exemplaar. Dat is altijd de snelste manier.

Vergeet nooit je identitieitskaart want die moet je telkens tonen met je certificaat.

Actua & Beleid

Pensioenpunt op afspraak in Het Gemeentehuis In september heropende de FOD Financiën het pensioenpunt in Het Gemeentehuis, zoals dat voor de Coronacrisis het geval was; namelijk elke vierde dinsdag van de maand van 9 tot 11.30 u. en van 13.30 tot 15.30 u.

Een belangrijke verandering is wel dat je voortaan een afspraak moet maken voor het pensioenpunt. Dat heeft verschillende voordelen: • Je hoeft niet te wachten; • de medewerker kan het dossier voorbereiden; • We vermijden overvolle wachtzalen en onnodige verplaatsingen voor de burger.

Je maakt een afspraak door te bellen naar de gratis Pensioenlijn 1765.

Op die lijn beantwoordt men je vragen, doorloop je samen met de medewerker de nodige stappen en indien nodig maakt de medewerker een afspraak op een tijdstip dat het best voor je schikt.

Zalen OC Pronkenborg toegankelijk voor alle verenigingen OC Pronkenborg beschikt voortaan over een lift.

De zalen op de eerste verdieping zijn daardoor nu ook voor mensen met een beperking bereikbaar.

OC Pronkenborg beschikt op de eerste verdieping over de Damiaanzaal, de Lutgardiszaal en de Daenszaal met een capaciteit van respectievelijk 40, 25 en 10 personen. De Damiaanzaal heeft ook een volledig ingerichte keuken.

Verenigingen uit Kontich en Waarloos kunnen nu dus ook op de eerste verdieping uiteenlopende activiteiten organiseren die voor al hun leden toegankelijk zijn.

Zij kunnen in OC Pronkenborg terecht voor vergaderingen, vieringen, vrijetijdsactiviteiten, repetities, lezingen e.d., ook voor kleine groepen.

Alle actuele info vind je op www.pronkenborg.be of 03 458 05 54.

5

Actua & Beleid

TOELICHTING UIT ONS gemeentelijk SENIORENBELEIDPLAN: SAMEN IN BEWEGING Wat hebben mobiliteit en vrije tijd gemeen? Wel, het zijn beide noodzakelijke aspecten voor een actieve deelname aan het openbare leven. Het zijn basisrechten, die naar mate de leeftijd stijgt en de beperkingen toenemen, minder evident worden.

Graag nemen we in dit nummer de resultaten van de bewegende senior onder de loep. We bekijken ook op welke wijze het seniorenbeleidsplan acties heeft die deze rechten wil vrijwaren en versterken. De gegevens dateren van 2017 en geven geen inzicht in de impact van de coronacrisis.

MOBILITEIT EN VERVOER Iedereen geraakt graag op zijn bestemming, binnen een redelijke tijdspanne, tegen een betaalbare prijs, op de gewenste manier en met enig comfort.

Goede mobiliteitsmogelijkheden zijn voor ouderen cruciaal om volwaardig deel te kunnen nemen aan het maatschappelijk leven en de eigen autonomie te behouden.

Ook voor ouderen die beperkingen ervaren tijdens verplaatsingen.

Enkele voorbeelden zijn: veilige en aangename straten met onder meer bredere en goed onderhouden vlakke fiets- en voetpaden, zitbanken, overzichtelijke kruispunten, een goede bereikbaarheid van de eigen woning, een voldoende hoge frequentie van bus, tram en trein en een toegankelijk en betaalbaar openbaar vervoer.

6

De Kontichse senior is zeer mobiel.

Hij verplaatst zich vaker dan de gemiddelde Vlaamse senior ongeacht het vervoersmiddel.

Topverplaatsingsmiddel is de eigen wagen (84,6%) gevolgd door het verplaatsen te voet (79,7%) of met de fiets (63,9%) .

Hoe ouder de Kontichse senior, hoe minder hij zich intensief verplaatst te voet, met de wagen en de fiets.

Het percentage autonome verplaatsingen blijft bij 80-plussers zeer hoog: 7 op 10 verplaatst zich met de eigen wagen of te voet. Enkel de fietsverplaatsingen nemen sterker af.

Rond mobiliteit willen we binnen het seniorenbeleidsplan vooral inzetten op kwaliteit en comfort. We vragen systematisch advies om rolstoel- en rollatortoegankelijkheid mee op te nemen voor, tijdens en na de (her)aanleg van wegen.

We besteden tijdens omgevingswerken en pleinvernieuwingen de nodige aandacht aan toegankelijkheid en aangepast straatmeubilair voor senioren, onder andere door het plaatsen van extra comfortabele zitbanken.

We investeren in de versterking en uitbreiding van het netwerk trage wegen. Met betrekking tot het openbaar vervoer blijven we pleiten voor bijkomende en kwaliteitsvolle haltes bij strategische locaties (kerkhof, vrijetijdscentrum De Nachtegaal) bij De Lijn.

Wil je meer weten over senioren en mobiliteit?

Lees dan zeker het interview op pagina 9 met Mark Tant, werkzaam bij het Vias Instituut, het Belgisch kenniscentrum dat de verkeersveiligheid, de mobiliteit en de maatschappelijke veiligheid wil verbeteren.

Actua & Beleid

VRIJE TIJD Cultuurparticipatie en activiteiten voor senioren Cultuurbeleving, sport en vrijetijdsbesteding hebben in het leven van ouderen een bijzondere plaats en betekenis. Ouderen beschikken over meer tijd die ze vrij kunnen besteden dan andere leeftijdsgroepen.

Dat houdt zowel kansen in als uitdagingen. Sommigen grijpen met beide handen de mogelijkheden aan die de hedendaagse samenleving hen biedt om de beschikbare tijd zinnig in te vullen. Anderen hebben het, veelal door omstandigheden, eerder moeilijk om “de tijd te doden”. Hoe dan ook, ouderen hebben behoefte aan een zinvolle besteding van de vrije tijd, zowel voor de persoon als voor de gemeenschap is het van belang dat in deze behoefte wordt voorzien. Het bevordert zowel de fysieke als aan de geestelijke gezondheid, stimuleert sociale contacten en samenhorigheid, en draagt op vele terreinen bij aan het functioneren van de samenleving.

De Kontichse senior neemt, in vergelijking met het gemiddelde binnen de provincie Antwerpen, iets vaker deel aan cultuurevenementen. Het vaakst aan literaire evenementen of bezoekt de bibliotheek (14,7%) .

Andere vaststellingen: naarmate de leeftijd stijgt, daalt de participatie.

Een bibliotheekbezoek of museum is populairder bij vrouwen dan bij mannen.

Mannen bezoeken vaker historische gebouwen.

“Ouderen hebben behoefte aan een zinvolle besteding van de vrije tijd”.

Creatieve en expressieve hobby’s voor de Kontichse senior zijn in belangrijke mate beeldexpressie, muziek en beeldende kunst.

Op de vraag waarom zij niet vaker aan culturele evenementen deelnemen, blijkt dit vooral omdat zij geen interesse vertonen in deze activiteiten.

Het gebrek aan tijd en het tijdstip waarop de evenementen plaats vinden is voor ruim 1 op 5 een beletsel.

Vooral de jongsenioren participeren minder omwille van tijdsgebrek, de kostprijs van de evenementen en omdat ze andere hobby’s hebben.

Bij 80 - plussers spelen vooral het tijdstip van de evenementen en de afstand maar vooral fysieke belemmeringen een belangrijke rol.

Sporten en andere activiteiten Uit het seniorenbehoeftenonderzoek stellen we vast dat de Kontichse senior vaker actief sport beoefent, wandelt en fietst dan zijn leeftijdsgenoten in Vlaanderen en de provincie. Naar een sportevenement gaan doet men dan weer minder vaak.

7

Actua & Beleid

Ook hier daalt het aantal senioren dat actief een sport beoefent, wandelt of fietst, met het stijgen van de leeftijd.

Maar vergis u niet: 45% van de 80 plussers wandelt of fietst nog en 8% oefent een andere sport uit.

De senior uit Kontich neemt minder vaak deel aan creatieve activiteiten dan hun Vlaamse leeftijdsgenoten.

Zo wordt er minder gekaart, toneel gespeeld of geknutseld.

Er wordt wel meer getuinierd.

Activiteiten met betrekking tot ontspanning De senioren in Kontich gaan vaker op café of op restaurant dan in Vlaanderen.

Voor reizen en uitstapjes zitten ze op eenzelfde niveau, ze winkelen wel minder vaak dan hun leeftijdsgenoten in Vlaanderen of de provincie.

Verenigingsleven Bijna 82% van de senioren uit Kontich weet van het bestaan van ouderenverenigingen. Dit is lager dan hetgeen er doorgaans in Vlaanderen (86%) wordt gemeten. Niet alleen de kennis over ouderenverenigingen, ook het lidmaatschap ligt in Kontich ( 25%) lager dan in Vlaanderen (29%). Opmerkelijk is dat vooral jonggepensioneerden amper lid zijn (14%) van een ouderenverenging terwijl 40% van de 80-plussers dit wel is.

Ondanks de erg lage participatiegraad in ouderenverenigingen, blijkt toch dat een groter aantal dan in Vlaanderen (4 op 10) aangeeft dat zij misschien of zeker lid willen worden.

De Kontichse senior is in vergelijking met zijn Vlaamse leeftijdsgenoten meer lid van sportverenigingen, socioculturele verenigingen, milieu of natuurverenigingen of verenigingen voor creatieve hobby.

8

Het lokaal bestuur wil een omgeving creëren die ouderen aanzet tot een zinvolle vrijetijdsbesteding.

Het deelnemen aan het culturele, sporten vrijetijdsgebeuren is immers een

universeel recht dat gewaarborgd moet worden voor alle leeftijdsgroepen.

In het seniorenbeleidsplan willen we dan ook inzetten op het bevorderen van een actieve vrijetijdsparticipatie.

We willen drempels verlagen om senioren in beweging te houden, en dit zowel vanuit sportief als cultureel en sociaal oogpunt. Het wegwerken van belemmeringen voor een actieve vrijetijdsparticipatie door in te zetten op doelgroepcommunicatie, heldere en toegankelijke informatie en een op maat gemaakte dienstverlening en vrijetijdsaanbod. Via een breed eigen aanbod en een ondersteuningsbeleid aan verenigingen willen we meer Kontichse senioren laten genieten van een prikkelend, ontmoetend en bruisend vrijetijdsleven. We hebben bijzondere aandacht voor en stimuleren de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de activiteit voor de Kontichse senior.

Daarnaast staan er expliciet acties in het beleidsplan om het openbaar domein toegankelijk te maken, ontmoetingskansen en plaatsen te creëren en goede mobiliteitsmogelijkheden te voorzien.

Actua & Beleid

Senioren & mobiliteit Onze maatschappij “vergrijst”. Het aandeel 65-plussers nam sinds 1991 toe (toen: 15%, 2012: 18%) en zal zeker nog tot 2050 toenemen tot 26%. Senioren spelen dan ook een steeds actievere rol in onze samenleving. Een langdurige en veilige mobiliteit van ouderen is daarvoor een basisbehoefte. benadrukt vooral dat de groep ‘senioren’ bijzonder heterogeen is. Er is ook wetenschappelijke erkenning voor de stelling dat leeftijd misschien niet de beste parameter is om ‘senioren’ te typeren maar dat ‘activiteitsgraad’ een even goed kenmerk kan zijn.

Tant: “Veel statistieken definiëren senioren als mensen van 65 jaar of ouder. Veroudering is echter een proces dat voor elk individu anders verloopt. De wetenschappelijke literatuur

Ouderen maken niet enkel een alsmaar groter deel van de bevolking uit.

Door hun toegenomen levensverwachting en betere gezondheid zijn ze ook langer mobiel. Het aandeel personen dat een rijbewijs heeft, steeg sterk in de tweede helft van de afgelopen eeuw.

Dit effect zal nog toenemen.

© Lies De Mol (Waft Publishing)

De Wereldgezondheidsorganisatie gaf daarom in 2002 een rapport uit om het concept “Active Ageing” te promoten: de mate waarin ouderen actief deelnemen aan de maatschappij.

Het is dan ook een belangrijke uitdaging om ons verkeerssysteem ‘silver proof’ te maken en inspanningen moeten doen om oudere mensen een langdurige, veilige, en comfortabele mobiliteit te bieden. Wij spraken met Mark Tant, werkzaam bij het Vias Instituut, het Belgisch kenniscentrum dat de verkeersveiligheid, de mobiliteit en de maatschappelijke veiligheid wil verbeteren.

Een andere en daaraan gerelateerde wetenschappelijke consensus is dat voor een veilige mobiliteit de mentale en fysieke gezondheidstoestand belangrijker is dan de leeftijd.”

ENKELE CIJFERS EN WEETJES

Tant: “Wat ongevallen betreft, zien we vooreerst dat de Belgische trends sterk lijken op die in andere landen.

Wereldwijd zijn verkeersongevallen de op één na belangrijkste doodsoorzaak onder de niet-intentionele doodsoorzaken door verwonding voor personen ouder dan 55 jaar. In Europa is het aantal dodelijke verkeersslachtoffers dalende, ook onder senioren. De daling onder senioren is minder sterk dan voor de andere leeftijdsgroepen.”

Mark Tant

In België stijgt vanaf 75 jaar het overlijdensrisico (het risico per afgelegde kilometer om dodelijk gewond te geraken). Het overlijdensrisico van autobestuurders van 75 jaar of ouder is dubbel zo hoog als dat van de gemiddelde automobilist.

9

Actua & Beleid

“Het stoppen met rijden leidt doorgaans tot een verminderde mobiliteit”.

Tant: “Deze cijfers geven niet aan dat de oudere verkeersdeelnemers ‘de schuld hebben’ aan het dodelijk ongeval!

Bij oudere bestuurders stijgt vooral het risico om zélf te overlijden; de kans op een ongeval waarin iemand anders overlijdt, is minder sterk verhoogd.

Oudere bestuurders brengen dus vooral zichzelf in gevaar en in mindere mate ook hun passagiers (die vaak ook oud zijn). Andere weggebruikers worden door oudere bestuurders nauwelijks meer in gevaar gebracht dan door bestuurders van middelbare leeftijd.”

Het belang van die kwetsbaarheid komt nog duidelijker naar voor als we kijken naar de vervoersmiddelen waar die kwetsbaarheid nog meer gaat meespelen.

Tant: “In 1992 was nog 1 op 7 personen die in het verkeer omkwam 65 jaar of ouder. Dit was in 2017 al meer dan 1 op 4. Maar onder de voetgangers- en fietsslachtoffers vormen senioren een veel groter aandeel. Meer dan de helft van de omgekomen senioren was een voetganger of een fietser en meer dan de helft van de omgekomen voetgangers en fietsers waren senioren. Met stijgende leeftijd neemt het belang van deze ‘gevaarlijke’ vervoersmodi toe.”

10

Tant: “Wat betreft algemene verkeersdeelname stelt men vast dat de mobiliteit van oudere mensen pas tussen 75 en 80 jaar duidelijk vermindert en dat autorijden bij de Europese senioren de meest favoriete vorm van transport blijft.

We observeren in België dat het aantal

verplaatsingen wel al daalt tussen 65 en 74 jaar. Boven de 75 jaar zien we het percentage actieve bestuurders verder afnemen.

Oudere bestuurders rijden dus minder vaak en als ze rijden, doen ze dat minder ver dan bestuurders van middelbare leeftijd. Daarom is het risico per seniorbestuurder nauwelijks verhoogd, het risico per gereden rit matig verhoogd en het risico per afgelegde kilometer duidelijk verhoogd.

Traditioneel observeert men dat er meer vrouwen zijn die zelf niet autorijden.

Dit verschil wordt alsmaar kleiner.

De babyboomers (geboren tussen 1945 en 1965) zijn de eerste generatie waar het merendeel van de vrouwen ook een rijbewijs heeft. Toch zien we nog steeds typische verschillen tussen vrouwen en mannen: oudere vrouwen leggen minder kilometers af met de auto, zijn eerder geneigd om ook andere transportvormen te gebruiken zoals het openbaar vervoer en stoppen ook eerder met rijden.

© Johan Boonefaes - Vlaamse Ouderenraad

Maar de auto is niet het gevaarlijkste vervoersmiddel. Voor fietsers is het overlijdensrisico meer dan 4 keer zo hoog en voor voetgangers zelfs meer dan 6 keer.

Actua & Beleid

We zien ook dat wanneer ouderen stoppen met autorijden, dat de verplaatsingen slechts zeer beperkt vervangen worden door verplaatsingen met een andere modus. Het stoppen met rijden leidt dus doorgaans tot een verminderde mobiliteit. Vooral ouderen die vóórdat ze stopten met rijden ook al andere vervoersmiddelen gebruikt hadden, kunnen hun mobiliteitsbehoeftes op die manier opvangen.

gesteld, in de eerste plaats te wijten aan hun lichamelijke kwetsbaarheid.

Bij autobestuurders speelt bovendien het feit dat ouderen weinig rijden een rol voor het risico per afgelegde kilometer. Leeftijdsgebonden gedragsveranderingen en cognitieve en fysieke wijzigingen zijn net zo beslissend voor het ongevallenrisico, vanwege de afname van de rijgeschiktheid die met die veranderingen gepaard gaat.

Wat betreft verkeersgedrag werd reeds lang gesteld dat in principe ouderen heel veilige verkeersdeelnemers zijn: ze rijden zelden te snel, houden voldoende afstand, en hebben meer de neiging om riskante maneuvers te vermijden.”

Tant: “Als we ouder worden, worden we ook brozer. Botten breken makkelijker, verwondingen genezen moeilijker en kunnen bovendien samen met eventuele bestaande ziekten tot complicaties leiden die de oorspronkelijke ernst van de opgelopen verwondingen ver overstijgt. De broosheid van de ouderen verklaart de patronen van de ongevalsrisico’s. Als zwakke weggebruikers zijn ouderen het minst beschermd en daarom hebben zij de grootste verhoging van het risico.”

DE BELANGRIJKSTE LEEFTIJDSGEBONDEN VERANDERINGEN VOOR HET VERKEER Ouderen hebben in het verkeer dus vooral een hoog risico om zelf zwaargewond te raken of zelfs te overlijden in een ongeval.

Hun verhoogd risico is zoals eerder

Oudere bestuurders leggen ook minder kilometers af dan jongere.

Onafhankelijk van de leeftijd hebben bestuurders die kleinere afstanden

11

Actua & Beleid

afleggen een groter ongevalsrisico.

Als men weinig kilometers aflegt, verplaatst men zich verhoudingsgewijs veel meer in de bebouwde kom, waar het ongevalsrisico voor iedereen hoger is. Dit aspect en ook het feit dat “weinigrijders” minder geroutineerd zijn (of hun routine verliezen) zorgen ervoor dat, volstrekt los van de leeftijd, mensen die zich weinig verplaatsen met een bepaald voertuigtype een hoger risico per afgelegde kilometer hebben dan mensen die zich veel verplaatsen.

Daarnaast kunnen een aantal functies die voor de deelname aan het verkeer belangrijk zijn, met toenemende leeftijd achteruitgaan. In het bijzonder betreft dit de beweeglijkheid, het zicht en de reactiesnelheid. Ook de cognitieve functies veranderen met de leeftijd.

12

Terwijl de kennis die men opgebouwd heeft normaal gesproken tot op hoge leeftijd bewaard blijft, heeft men naarmate men ouder wordt wat meer tijd nodig om de binnenkomende informatie

te verwerken en te onthouden.

De snelheid van de informatieverwerking is essentieel voor alle weggebruikers, en vooral voor de bestuurders van snelle voertuigen zoals de auto en ook de fiets. Naast de meer ‘normale’ ouderdomskwaaltjes kunnen natuurlijk ook ziektes meespelen die een negatieve invloed hebben, denk maar aan een hersenbloeding, ziekte van Alzheimer, hartritmestoornissen enz.”

WELKE PROBLEMEN ZIJN ER? In een analyse van Europese gegevens over voetgangers concludeert men dat naast (spelende) kinderen vooral senioren in val-ongevallen oververtegenwoordigd zijn en dat de oorzaken vaak te zoeken zijn in een slecht (onderhouden) wegdek, met sneeuw en ijs als meest frequente oorzaak. Uit Belgische cijfers blijkt dat 7 op 10 oudere voetgangers (75+) die omkomen in het verkeer, aan het oversteken was.

Actua & Beleid

Tant: “Bijzonder kritisch zijn daarbij oversteekplaatsen met zebrapaden.

Het aandeel dodelijke slachtoffers bij het oversteken aan verkeerslichten is daarentegen niet verhoogd.

Mogelijke oorzaken zijn daarbij dat oudere mensen niet meer zo goed de eigen snelheid of die van aankomende voertuigen kunnen inschatten.

Bovendien kijken ouderen meer naar de grond om niet door oneffenheden in de weg te vallen, waardoor ze minder oog hebben voor het verkeer rondom zich.

Bijzonder gevaarlijk voor oudere fietsers zijn de kruispunten die niet door lichten geregeld worden en dan vooral voor links afslaande fietsers. Wat betreft oudere fietsers die in een ongeval betrokken raakten zonder motorvoertuig, vond men in Nederland dat de fietser gevallen was of tegen een obstakel of andere fietser gebotst was. En hoe sneller de fiets rijdt, hoe groter de risico’s.

Er is algemeen een consensus over het feit dat kruispunten moeilijke situaties zijn voor oudere autobestuurders. In het bijzonder vormt het links afslaan een probleem, maar ook het kruisen of invoegen. Kruispunten zijn uitdagend voor alle bestuurders omdat ze vereisen dat verschillende weggebruikers tegelijkertijd in het oog gehouden moeten worden, de snelheid van andere voertuigen juist ingeschat, en snel gereageerd moet worden. Er zijn dus een aantal vaardigheden vereist die bij oudere mensen soms achteruitgaan, waardoor deze situaties voor hen bijzonder moeilijk kunnen worden.”

WELKE MAATREGELEN KUNNEN GENOMEN WORDEN? Tant: “Op gebied van infrastructuur hebben senioren in het verkeer veel baat bij een overzichtelijke aanleg van kruispunten. Belangrijke aspecten zijn daarbij een goede zichtbaarheid op voorhand en mogelijkheid om te anticiperen. Kruispunten worden beter zo aangelegd dat men over de schouder

heen moet kijken om het aankomend verkeer te zien.

Een conflictvrije lichtenregeling voor links-afslaand verkeer zou ook veel ongevallen voorkomen. Men zou bij oversteekplaatsen over een brede rijweg de mogelijkheid kunnen voorzien voor midden-eilandjes waar voetgangers veilig kunnen wachten. Een algemene verlaagde snelheid, zeker in bebouwde kom, zou nog meer ongelukken voorkomen.

Op het gebied van voertuigkenmerken verdient een automatische versnellingskast de voorkeur, alsook voldoende stuurkrachtversterking.

Nieuwe technologieën zoals dodehoekdetectie kunnen op technisch vlak de rijtaak ondersteunen.

Wat betreft het gezondheidsaspect zouden senioren meer bewust moeten gemaakt worden over o.a. de mogelijke fysieke en geestelijke beperkingen en de daarmee verbonden verhoging van het risico voor alle types weggebruiker.

Dit kan aangevuld worden met informatie hoe ze veilig en langdurig hun mobiliteit kunnen behouden, door trainingen en oefeningen voor het behoud van de lichamelijke en mentale fitheid.

Een vertrouwdheid met het gebruik van het openbaar vervoer stemt tot aanbeveling.

Wat betreft de controle van de gezondheid raadt men een getrapte evaluatieprocedure aan, bijvoorbeeld beginnend bij een zelf-check, via advies van de (eerstelijns-)arts tot een doorgedreven onderzoek enkel bij patiënten waar de arts twijfelt aan hun rijgeschiktheid. Dit heeft de voorkeur boven een verplichte leeftijdsgebonden medisch onderzoek.

Eerder dan op basis van een bepaalde leeftijd, dient rijgeschiktheidsevaluatie plaats te vinden bij aandoeningen waarvan gekend is dat ze het risico als bestuurder kunnen verhogen.”

13

Actua & Beleid

BESLUIT

WIL JE MEER WETEN?

“We kunnen dus zeggen dat senioren een groeiende groep vertegenwoordigen in onze samenleving. Hun gezondheid bepaalt voor een stuk hun mobiliteit maar laat ons niet vergeten dat hun mobiliteit ook een aanzienlijk deel van hun gezondheid en welzijn bepaalt. We dienen eerder te spreken van ‘het fenomeen van ouderen in het verkeer’, dan van ‘het probleem van ouderen in het verkeer’. Statistieken wijzen uit dat ze zeer kwetsbaar zijn, zonder dat ze disproportioneel veel (dodelijke) ongelukken veroorzaken.

Tant gebruikte voor dit artikel het themadossier Martensen; H. & Schinckus L. (2018) Themadossier Verkeersveiligheid nr. 1 Senioren.

Brussel, België: Vias institute – Kenniscentrum Verkeersveiligheid.

Meer weten over de acties uit ons seniorenbeleidsplan met betrekking tot senioren en mobiliteit?

Lees dan het artikel op pagina 6.

© Robert Boons - Vlaamse Ouderenraad

Een aantal maatregelen om de mobiliteit zo lang en zo veilig mogelijk te garanderen kunnen gevonden worden op het vlak van infrastructuur, technologie en gezondheid”, vat Tant samen.

14

Woonzorgcentrum Coralia: een warme ontvangst Op 1 januari 2022 opent woonzorgcentrum Coralia haar deuren.

Hoog tijd om te polsen naar wat er op punt staat in de Beekboshoek in Waarloos!

De afgelopen twee jaar was er in de Beekboshoek al een grote bedrijvigheid, zowel op de bouwwerf tegenover kinderdagverblijf ‘t Wisterke als achter de schermen. Een woonzorgcentrum is immers meer dan een stenen gebouw en tuinen. Het moet een thuis worden voor alle bewoners. Het moet zich verankeren in de buurt. De visie van Coralia vormt de leidraad voor alle beslissingen en handelingen: “Wat kan ik vandaag voor je betekenen?”

Het nieuw woonzorgcentrum is er ook één met een nieuw concept: een grote troef van Coralia is dat het bestaat uit zes woongroepen van 12 tot 15 bewoners.

De kleinschaligheid en huiselijkheid versterken het persoonlijk contact tussen de bewoners. Er kan ook meer ingespeeld worden op de persoonlijke noden en wensen.

Corolia is het zesde woonzorgcentrum van vzw Compostella, een socialprofitorganisatie die de opbrengsten steeds terug investeert in de bewoners en medewerkers.

Maar wat kunnen nieuwe bewoners en de buurt nu concreet verwachten?

We laten hiervoor vier medewerkers van Coralia aan het woord: Bert Schonenberg en Inge Van der Straeten vormen het directieteam van Coralia.

Eva Verdickt is de teamverantwoordelijke van vier woongroepen voor bewoners met een lichamelijke zorgbehoevendheid.

Ilonka Kuylen zal instaan voor twee woongroepen voor bewoners met dementie of cognitieve zorgnoden.

Eva: “We willen goed inspelen op de verschillende vragen naar zorg. Iedere persoon is immers anders en dat geldt

zeker ook voor ouderen. Keuzevrijheid en het behoud van autonomie staan voorop.

Ilonka: “Daarnaast willen we echt dat Coralia een huiselijke, geborgen sfeer uitstraalt waar iedereen zich op zijn gemak voelt. Bewoners worden niet opgenomen, zij verhuizen naar hun nieuwe woonst.”

Bert: “Het is dus meer dan zorg.

Professionele zorg is een evidentie.

De focus verschuift echter van zorg naar kwaliteit van leven. Zorg blijft daar natuurlijk een belangrijk deel van uitmaken, maar het is niet dominerend.

Even belangrijk is menselijk contact.

Dat hebben we vorig jaar allemaal ervaren. Vandaar dat we het maken en onderhouden van relaties en contacten echt aanmoedigen. De mantelzorger, familie en kennissen van de bewoners zijn de ganse dag door welkom voor een bezoek, een babbel en om activiteiten mee te beleven.”

Hoe verloopt een dag in Coralia?

Ilonka: “Er is geen “doorsnee” dag.

De bewoner geeft zelf zijn dagritme aan: wanneer hij opstaat en gaat slapen, hoe zijn dag verloopt. Wij stemmen onze zorgen af op de vragen en de behoeften van de bewoners. De organisatie van de zorg voor de bewoner wordt dus niet eenzijdig vanuit ons opgelegd.

We doen dit samen in dialoog.”

Inge: “De maaltijden vormen de rode draad doorheen de dag. Dagelijks wordt vers gekookt in onze grootkeuken.

Hierdoor is het mogelijk op het laatste moment onze menu aan te passen.

Liever puree dan gekookte aardappelen, oké! Liever tomatenroomsoep in plaats van minestrone, komt er aan!

Naast onze grootkeuken hebben we ook

15

Gezondheid & welzijn

een mobiele keuken, waarmee we in de woongroepen zelf koken.

Een vers gebakken eitje met spek bij het ontbijt, een à la minute gebakken steak of samen een heerlijke appelcake maken, het kan allemaal.”

Wat mogen bewoners van jullie medewerkers verwachten?

Bert: “Veel, want we verwachten veel van onszelf en onze medewerkers.

Het zorgteam, bestaande uit zorgkundigen, verpleegkundigen, paramedici, enzovoort, overziet het reilen en zeilen in de woongroep.

Heel wat beslissingsbevoegdheden liggen in dit team en iedere medewerker is deel van een geheel.

De teamverantwoordelijken zorgen ervoor dat alle verschillende schakels op elkaar inspelen. Zij enthousiasmeren en motiveren om warme, geborgen zorg te geven aan de bewoners, elke dag opnieuw.”

Eva: “Het gaat over een totaalpakket, goede professionele zorg gegeven door medewerkers die oog hebben voor het emotionele welzijn van al de bewoners en hun familie. “ Hoe zien jullie huiselijkheid binnen een woonzorgcentrum?

16

Bert: “De manier waarop Coralia gebouwd is, versterkt vanaf het begin al de huiselijkheid. En dat is meer

dan een dressoir met beeldjes en een plant op. Onze bewoners wonen in kleine woongroepen rond een gemeenschappelijke eet- en woonkamer.

Dus geen ellenlange afdelingen of verdiepingen met dertig bewoners of meer.”

Inge: “Er komen ook geen wegwijzers en naambordjes naar de eetkamer of de cafetaria. Thuis hangen er ook geen naambordjes op met “eetkamer”.

Bezoekers die hier voor de eerste keer komen, worden begeleid naar de woongroep of de kamer.

Iedere medewerker mag trouwens gerust worden aangesproken om de weg te wijzen.”

Hoe zien jullie de band met Waarloos en Kontich?

Bert: “We sluiten ons zeker niet op tussen de muren van Coralia. We zien echt uit naar activiteiten in de buurt om zo deel van de gemeenschap te worden: de boerderij op wandelafstand, de lagere school en kinderdagverblijf,… zoveel mogelijkheden in Waarloos!”

Ilonka: “Dit is iets dat moet groeien, zeker voor een startend woonzorgcentrum is dat niet gemakkelijk. De rol van onze bewoners en hun familie is hierbij niet te onderschatten. Zij kennen hun dorp het beste. Als er een activiteit komt die we niet mogen missen, mogen ze eens goed aan onze mouw komen trekken.”

Gezondheid & welzijn

Inge: “Ook vrijwilligers versterken onze band met de buurt. We zien bij andere woonzorgcentra van onze groep dat het merendeel van de vrijwilligers vlakbij woont.”

Tot slot, kan iedereen als vrijwilliger een deel uitmaken van het Coralia-team?

Eva: “Zeker, vrijwilligers zijn vaak de “kers op de taart”. Samen met de medewerkers zijn zij het die de dagen van onze bewoners meer kleur geven.

Met hun onbaatzuchtige inzet zorgen zij mee voor de huiselijke sfeer waar we zoveel belang aan hechten. Die inzet kan zich op honderd-en-één manieren uiten. Als contactpersoon een gezellige babbel hebben, een wandeling in het dorp maken, het begeleiden bij de lunch, deelnemen aan het contactkoor,...

Bert: “Vooraf nodigen we zeker iedere vrijwilliger uit voor een gesprek om te polsen naar ieders interesses en mogelijkheden. Dat kan na een afspraak, maar dat hoeft niet. Wandel gerust binnen, in Coralia staat de voordeur voor iedereen open.”

WZC Coralia is gelegen aan de Beekboshoek 37 en zal beschikken over: • 75 kamers in het woonzorgcentrum • 1 kamer kortverblijf (opvang bij afwezigheid mantelzorger of herstel na een ingreep) • 2 binnentuinen waaronder een belevingstuin voor bewoners met dementie

vlnr: Inge Van der Straeten, Bert Schonenberg, Ilonka Kuylen en Eva Verdickt.

Wil je graag meer info over een (tijdelijk) verblijf in WZC Coralia of heb je zin om als medewerker of vrijwilliger het Coralia-team te versterken? Neem dan gerust contact op met Inge Van der Straeten op het nummer 0496 27 31 20 of door te mailen naar coralia@compostela.be. Meer info op www.woonzorgcollectief.be.

17

Gezondheid & welzijn

Hoe wil je nu en later wonen?

Wil je als jonge, of iets oudere, senior zo lang mogelijk in je eigen huis blijven wonen of denk je er juist over na om tijdig naar een woning te verhuizen die aangepast is aan je noden?

Beide opties zijn mogelijk. Feit is wel dat iedereen er op oudere leeftijd bij gebaat is om zo comfortabel mogelijk te wonen.

ZO LANG MOGELIJK IN DE EIGEN WOONST BLIJVEN

18

Wil je zo lang mogelijk in je eigen woning blijven wonen, dan kunnen volgende instanties jou steunen om je woning aan te passen aan je noden: • de Vlaamse Overheid geeft een ‘aanpassingspremie’ voor woningaanpassingen specifiek voor 65-plussers. Ook als je buiten die leeftijdscategorie valt (of werken uitvoert die niet onder de aanpassingspremie vallen), kan je meestal nog terugvallen op de Vlaamse Renovatiepremie.

• de Provincie Antwerpen geeft een subsidie voor advies en begeleiding van aanpassingswerken die verlopen via Ferm (het vroegere Landelijke Thuiszorg). Ferm heeft immers een dienst woningaanpassing die je begeleidt vanaf aanvraag tot oplevering van de werken.

• netbeheerder Fluvius geeft premies voor energiebesparende maatregelen, zeker interessant als je woning nog niet voldoet aan de hedendaagse isolatienormen voor bijvoorbeeld dak, ramen, buitenmuren,… Niet alleen je leefcomfort stijgt hiermee maar ook de waarde van je woning.

Gezondheid & welzijn

VERHUIZEN NAAR EEN AANGEPASTE WONING OF WOONOMGEVING Denk je er eerder over na om tijdig te verhuizen omdat je woning te groot wordt, er zich teveel kosten aandienen om ze aan te passen, teveel onderhoud vraagt, te ver weg ligt van alles…?

Dan kan je: • verhuizen naar een kleinere woning of flat (zonder trappen bijvoorbeeld) die je eventueel nog moet aanpassen aan noden voor later.

• Een aangepaste woning kopen of huren in de vorm van een assistentiewoning. Dergelijke woning, in de volksmond ook nog serviceflats genoemd (hoewel dit geen officiële term is) kan veel van je noden als senior opvangen. Bijvoorbeeld als je gezondheid plots achteruit gaat en je, dankzij het zorgaanbod van de assistentiewoning, de stap naar een woonzorgcentrum nog kan uitstellen. Assistentiewoningen heb je in veel soorten: verbonden aan een woonzorgcentrum, het OMCW, private assistentiewoningen… Let wel op: enkel erkende assistentiewoningen garanderen dat de woning voldoet aan de minimale wettelijke vereisten.

• Een derde optie is één van de nieuwe woonvormen. Ook die zijn er tegenwoordig meer en meer voor senioren:

*zorgwonen: het creëren van een kleinere woongelegenheid in of bij een bestaande woning zodat maximaal 2 ouderen of hulpbehoevenden kunnen inwonen.

Afgelopen zomer werd de regelgeving hieromtrent uitgebreid. Ook bestaande bijgebouwen en mobiele zorgunits. (bv in de tuin van je kinderen) komen nu in aanmerking. Een zorgwoning moet je altijd melden, zodat je fiscaal niet als één gezin wordt beschouwd en je woonsituatie geen nadelige invloed heeft op uitkeringen en toelagen. *kangoeroewonen; gaat breder dan zorgwonen en betreft het samenwonen van twee gezinnen in twee zelfstandige delen van hetzelfde woonhuis, onafgezien van leeftijd of familiale band. Daar waar zorgwonen een gereglementeerde vorm is van kangoeroewonen, is kangoeroewonen niet federaal of Vlaams geregeld en kan je er dus geen erkenning voor krijgen. *co-housing (je eigen private woning en één of meerdere ruimtes delen) of groepswonen (een huis delen - met clusterwonen als bijzondere vorm) is er tot slot als je er wel iets voor voelt om met meerdere senioren samen ruimtes te delen, met als duidelijk voordeel het contact met andere bewoners, het tegengaan van eenzaamheid, het op elkaar beroep doen hulp enz…

Weldra organiseert het lokaal bestuur hierover een bevraging omdat we willen weten hoe onze Kontichse senioren hierover denken en welke keuzes ze overwegen. Of ze nu 55 of 80 zijn.

We willen onze inwoners wegwijs maken in de bestaande, nieuwe en vernieuwde mogelijkheden. Deze enquête kan je in je brievenbus verwachten.

Meer informatie bekom je bij onze dienst omgeving in Het Gemeentehuis, door te bellen naar 03 246 25 63, te mailen naar wonen@kontich.be of te surfen naar www.kontich.be/woonloket.

Enkele nuttige websites zijn ook nog www.zorg-en-gezondheid.be www.vlaanderen.be/zorgwonen, en www.wonenvlaanderen.be/premies.

19

© Mariella Claes - Vlaame Ouderenraad

Gezondheid & welzijn

“We moéten het hebben over psychische problemen van ouderen” Luc Van de Ven - Ouderenpsycholoog, Universitair Psychiatrisch Centrum van de KULeuven De seniorenweek, die loopt van 15 tot 21 november, staat dit jaar in het teken van de campagne ‘Kopzorgen Verdienen Zorg’, een campagne van de Vlaamse Ouderenraad, specifiek naar senioren. In het kader van de seniorenweek staat ook het lokaal bestuur heel bewust stil bij het mentaal welzijn van onze senioren.

Wie leeft, krijgt te maken met verlieservaringen: verlies van dierbaren, verlies van contacten, van werk (ook bij pensionering), het verlies van lichamelijke of mentale soepelheid of van mobiliteit, verlies van gehoor of van zicht,… Men kan worstelen met gevoelens van eenzaamheid of zelfs levensmoeheid. Zelfs kleinere verliezen kunnen door de dagelijkse confrontatie ermee een grote impact hebben op het ‘zich goed voelen’.

20

Zeker bij oudere senioren stapelt de impact van verlieservaringen zich op en piekt het aantal personen dat het

psychisch moeilijk heeft. Hoe hoger de leeftijd, hoe hoger het aantal verlieservaringen zijn en hoe groter de gevolgen op het mentaal welzijn.

Daarbij vinden nog veel te weinig senioren de weg naar goede zorg en psychische ondersteuning.

Rekening houdend met het feit dat 1 op 5 Vlamingen ouder is dan 65, geeft dit hoge aantallen van senioren die het psychisch moeilijk hebben.

Nog te dikwijls wordt dit enkel opgevangen door verhoogde medicatie om symptomen tegen te gaan.

Gezondheid & welzijn

De ervaring is dat met de huidige coronacrisis het ‘niet welbevinden’ nog sterker werd benadrukt. Het gevolg was dat tijdens de coronacrisis het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen bij 65-plussers tot 22,6% steeg (COVID-19 gezondheidsenquête, 2020)!

Tijdens de coronacrisis belden we vanuit het lokaal bestuur alle 80-plussers systematisch meermaals op, zowel in samenwerking met de eigen diensten als met een groep van 21 vrijwilligers.

In november 2020 hielpen ook leerlingen van het Sint-Jozef Instituut met deze telefoongesprekken en sindsdien blijven vrijwilligers heel wat 80-plussers geregeld opbellen.

“SPREKEN IS ZILVER EN ZWIJGEN IS GOUD” IS SOMS FOUT We willen dit artikel aangrijpen om mentaal welzijn niet langer als een taboe te beschouwen en om het bespreekbaarder te maken.

Vele partners willen met de campagne ‘Kopzorgen verdienen zorg’ de voeling met het psychisch welzijn van ouderen versterken. Samen willen we de drempel naar de juiste zorg verlagen!

Luc Van de Ven is ouderenpsycholoog, verbonden aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven: “Bij ouderen blijven psychische problemen vaker verborgen.

Het idee dat spreken zilver is en zwijgen goud, is nog niet verdwenen.

De depressieve symptomen worden als het ware ondergesneeuwd door klachten van lichamelijke aard. Daar moeten we aandacht voor hebben.

Eerder dan makkelijk te herkennen depressieve symptomen is er vaak sprake van fysieke klachten, slaap- of eetstoornissen of een toename van het alcoholgebruik.”

Op www.kopzorgen.be vind je getuigenissen over verlieservaringen en bijkomende informatie, en lichtpuntjes en tips.

OUD IS NIET OUT! Ouderen krijgen in onze samenleving nog teveel en onterecht een negatief imago. Dus laten we bij dit alles vooral niet vergeten dat de meeste senioren nog heel gezond en zelfstandig zijn en dat de doorsnee oudere helemaal niet bestaat! Iedere senior is uniek, ook jij!

“Bij ouderen blijven psychische problemen vaker verborgen”.

Echter, soms zit je toch vast in een negatieve gedachtegang en heb je hulp nodig om daaruit te geraken. Aarzel dan niet om zelf die volgende stap te zetten!

Aan wie kan je best hulp vragen? an wie durf je hulp te vragen?

• Zoek iemand die je vertrouwt.

• Beslis voor jezelf om de stap naar hulp te zetten en wacht daarmee niet te lang, want anders wordt jouw vraag misschien nog groter.

• Denk even na over hoe je de vraag gaat stellen.

• Zeg wat jij zoekt en waar je hulp bij kan gebruiken.

En weet: JIJ BENT NIET DE ENIGE! EN JE HOEFT DIT NIET ALLEEN TE DOEN! HOE EN AAN WIE HULP VRAGEN ALS JE DOOR HET BOS EVEN DE BOMEN NIET MEER ZIET? Vind je zelf nog goed je weg, dan vind je mogelijk zelfstandig hulp via een centrum voor geestelijke gezondheidszorg of via een psychotherapeut, psycholoog, psychiater of een alternatief. Wie overweg kan met Google, vindt over ’t algemeen zijn weg wel in het brede aanbod.

Maar doorheen het oerwoud van hulpverlening, raak je mogelijk de weg kwijt. Als je hulp nodig hebt bij je

21

Gezondheid & welzijn

zoektocht naar die juiste hulp, kan je om te beginnen contact opnemen met je huisarts, die een gepaste verwijzing kan doen.

Maak in dat geval een afspraak met de: • Sociale dienst OCMW Gemeenteplein 1 03 246 25 60 • Of het Zorgloket Gemeenteplein 1 03 246 25 90 Zijn deze drempels voor jou nog te hoog, dan kan je gratis en anoniem via het telefoonnummer 106 terecht bij Tele-Onthaal. Daar staan 7 op 7 dagen / 24 op 24 uur vrijwilligers stand-by voor een gesprek of een vraag over eender welk onderwerp. De vrijwilligers van Tele-Onthaal kunnen je wel eveneens doorverwijzen naar een gepaste hulpverlener. Kan je goed weg met computer of smartphone, dan kan je ook chatten met Tele-Onthaal via de link www.tele-onthaal.be.

IEDEREEN DIE WORSTELT MET PROBLEMEN, MOET BETAALBARE HULP KUNNEN KRIJGEN Een mijlpaal bij dit alles is dat sinds 1 september 2021 de discriminerende leeftijdsgrens van 64 jaar voor terugbetaling van consultaties bij de psycholoog werd afgeschaft!

22

Voortaan kan iedere volwassene psychologische zorg krijgen, terugbetaald door het ziekenfonds.

En dat zonder doktersvoorschrift en ongeacht je hulpvraag. Het doel is dat iedereen in België eindelijk moet kunnen rekenen op toegankelijke geestelijke gezondheidszorg.

© Mariella Claes - Vlaame Ouderenraad

Je kan die eerste stap naar aangepaste hulp eveneens zetten via de sociale dienst of het zorgloket van ons lokaal bestuur. Zij bekijken dan samen met jou wat je nodig hebt en gidsen je indien nodig naar de gepaste hulp.

De bedoeling is om niet enkel gespecialiseerde vragen aan te pakken, maar evengoed lichte hulpvragen en indien mogelijk om psychologische problemen te voorkomen.

Zo wordt sinds 1 september 2021 het onderscheid gemaakt tussen eerstelijnspsychologische zorg en gespecialiseerde psychologische zorg voor mensen met een onderliggende psychologische aandoening.

De wachttijden om bij gespecialiseerde psychologische hulp te geraken zijn echter soms lang! Daarom steeg met de nieuwe overeenkomst ook de vergoeding voor de psychologen.

We hopen dat door de extra financiering die nu voorzien wordt, de wachtrijen korter worden en dat je sneller geholpen kan worden.

Tegelijk moeten de psychologen een partnerschap aangaan met de netwerken geestelijke gezondheidszorg.

Zo zullen zelfstandige psychologen zij aan zij werken met Centra Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW), mobiele teams en ziekenhuizen en moet het aanbod elkaar versterken.

Gezondheid & welzijn

NOOIT TE OUD OM TE LEREN VERHOGEN VAN WELBEVINDEN VIA ACTIVITEITEN Mentaal welbevinden wordt bevorderd door actief te blijven, mensen te ontmoeten, door een cursus of een activiteit te volgen. Kontich heeft een zeer breed aanbod voor alle leeftijden en heel wat activiteiten en cursussen die specifiek gericht zijn naar senioren.

Zo biedt Cursuswerking Uit Je Doppen laagdrempelige en (geestelijke) gezondheid bevorderende cursussen die zeer toegankelijk zijn voor senioren.

Denk maar aan onder meer de gezondheidswandelingen, lessen yoga en tai chi, de workshopreeks ‘Blijf valangst de baas’ of de workshopreeks ‘De weg van eenzaamheid naar verbinding’.

Wil je een volledig overzicht van het aanbod of meer info over data en inschrijvingsmogelijkheden? Dan kan je terecht bij de cursuswerking Uit Je Doppen via www.kontich.be, door te bellen naar 03 246 25 62 of te mailen naar uitjedoppen@kontich.be.

Kijk zeker ook geregeld de kalenders eens na van de lokale werkingen hierna, waar je meerdere van bovenstaande cursussen terugvindt en de kalender in dit Seniorenmagazine of in het Informatieblad lokaal bestuur Kontich.

VERHOGEN VAN WELBEVINDEN VIA SOCIALE CONTACTEN Hieronder vind je enkele mogelijkheden waar je terecht kan voor een losse ontmoeting of voor meer gerichte activiteiten. Breng gerust eens een (vrijblijvend) bezoek aan: • Één of meer van de vele lokale verenigingen die ons gemeente rijk is. Er zijn heel wat senioren-, sport- en cultuurverenigingen.

• Buurthuis Den Alf, Holle Weg 2. Het is een ontmoetingsplaats voor én door de buurt. Je kan er vrijblijvend terecht voor een kopje koffie, een gezellige babbel, een boeiende cursus of een fijne activiteit. Meer informatie en de maandkalender vind je op www.kontich.be/buurthuisdenalf of mail naar buurthuisdenalf@kontich.be.

• Lokaal Dienstencentrum De Wilg, Witvrouwenveldstraat 1 Het Lokaal Dienstencentrum is onderdeel van woonzorgcampus De Hazelaar en staat open voor alle senioren. Tijdens kantooruren kan je er met vragen terecht bij de centrumleider. Meer informatie vind je op www.gzazorgenwonen.be.

• Seniorentrefpunt De Arend, Magdalenastraat. Dit is de ontmoetingsplaats van verschillende Kontichse seniorenverenigingen, maar is vrij toegankelijk voor iedereen.

De openingsuren zijn elke maandag t.e.m. donderdag van 13 tot 17 u. en van 1 september t.e.m. 31 mei ook open op vrijdag.

Meer informatie krijg je op de dienst vrijetijd: Sint-Jansplein 8 tel. 03 450 78 31 of mail naar uitwinkel@kontich.be.

VRIJE TIJD

OKRA Kontich-Centrum: de ontmoetingsplaats voor 55+ (Open, Kristelijk, Respectvol en Actief) Het verenigingsleven popelt om terug volop van start te gaan.

Daarom stellen we alvast graag onze seniorenverenigingen wat uitgebreider aan je voor.

Deze editie is het de beurt aan OKRA Kontich - Centrum.

24

OKRA is een vereniging van, voor en door 55 plussers. Je vindt in OKRA tal van mogelijkheden om leeftijdsgenoten te ontmoeten en samen activiteiten te doen. Daarbij krijg je de kans om je talenten te ontplooien, blijf je actief en up-to-date in de steeds evoluerende wereld. Daarnaast is OKRA prominent aanwezig rond problematiek van senioren en laat haar stem horen in verschillende vergaderingen op gebied van solidariteit, rechtvaardigheid en verbondenheid.

een jarenlang ervaren bestuur waarvan meerdere afgevaardigden tevens lid zijn van het Dagelijks Bestuur van de Kontichse seniorenadviesraad.

OKRA Kontich-Centrum is een voorname seniorenvereniging van vrijwilligers met een trouw ledenbestand van meer dan 320 leden. De vereniging berust op

Sportactivitieten zoals lijndansen, turnen, zwemmen, wandelen, fietsen en petanque gebeuren wekelijks of tweewekelijks op vastgestelde dagen.

Okra Kontich-Centrum biedt een ruime waaier van mogelijkheden aan hun leden: sport, cultuur, academie, ontspanning, gezellig tafelen, daguitstappen, enz. Tijdens het jaar organiseren ze feesten met animatie, zoals Moeder- en Vaderdag, Pasen, Herfstfeest, Kerstmis.

Vrije tijd

De creatieve dames komen samen op dinsdagnamiddag voor een ontspannende en aangename namiddag.

Meer info over de activiteiten vind je bovendien op www.okra.be/activiteiten/ trefpunt/kontich-centrum.

Wil ook jij lid worden van de seniorenvereniging Okra KontichCentrum en zou je graag sympathieke mensen van jouw leeftijd willen leren kennen om samen activiteiten te beleven in een ontspannen sfeer? Contacteer dan leo.coeckelbergh@telenet.be, Hofstraat 49 bus 0202, Kontich, Telefoon 03/284 95 74.

En vergeet niet: tijdens de komende Seniorenweek 15-20 november organiseert Okra Kontich-Centrum - in het Halfdiep op dinsdag 16 november een Lijndansfestival voor senioren met om 14 u. een Okra lijndansinitiatie voor beginners.

Alle 55 - plussers zijn hartelijk welkom voor een gratis lijndansles!

- in de Magdalenazaal op woensdag 17 november om 14 u. Turnen voor senioren.

Je kan gratis deelnemen maar inschrijven is nodig en kan tot en met 12 november via de webpagina www.kontich.be/seniorenweek of aan de vrijetijdsbalie in de bib op het Sint Jansplein. De vrijetijdsbalie is open elke weekdag van 10 tot 12 u.

Een bijzondere hobby in de kijker zetten? Geef een seintje!

Heb jij een speciale of niet zo alledaagse hobby die je met de wereld wil delen?

Zoek je misschien andere liefhebbers van je vrijetijdsbesteding? Laat het ons weten. Stuur een mailtje naar communicatie@kontich.be of bel naar 03 246 25 50 en wie weet vertellen we jou verhaal in de volgende editie van Inzicht.

25

VRIJE TIJD

ONZE EERSTE GEMEENTELIJKE SENIORENWEEK IN KONTICH! 15 - 19 november 2021

26

In heel wat Vlaamse gemeenten vindt er jaarlijks een gemeentelijke seniorenweek plaats. Kontich sluit vanaf dit jaar aan bij de vele gemeenten en steden in Vlaanderen die een dergelijk evenement al organiseren.

De organisatie gebeurt in nauwe samenspraak met de seniorenraad en het vrijwillig engagement van verschillende verenigingen.

Waarvoor dank!

Je kan deelnemen door in te schrijven: • Aan de vrijetijdsbalie in De Brouwerij op het Sint - Jansplein.

De vrijetijdsbalie is open elke weekdag van 10 tot 12 u.

• Via de webpagina www.kontich.be/seniorenweek.

• Informeer bij je seniorenvereniging of de woonzorgassistent in je groep assistentiewoningen of er een groepsinschrijving georganiseerd wordt.

Graag nodigen we alle senioren dus ook jou! - uit op de activiteiten die plaatsvinden tijdens deze seniorenweek.

Alle activiteiten zijn gratis, behalve deelname aan het kaartkampioenschap.

Dat kost 4 euro.

Let op: de laatste inschrijvingsdatum voor het kaartkampioenschap is 8 november. Voor de andere activiteiten is dat 12 november. Niet uitstellen dus…!

Vrije tijd

PRIMEUR: HET EERSTE KONTICHS KAARTKAMPIOENSCHAP VOOR SENIOREN Maandag 15 november om 13 u.

Het Halfdiep, Duffelsesteenweg 145

Heel wat senioren kaarten: in een kaartclub van een seniorenvereniging of in een culturele vereniging, met een ploegje in de groep van assistentiewoningen... of gewoon onder vrienden en in familie.

Al deze kaartende Kontichse senioren nodigen we uit op dit eerste historisch Kontichse kaartevenement, georganiseerd door de seniorenraad en het lokaal bestuur.

Je kan deelnemen door in te schrijven tot en met 8 november via www.kontich.be/seniorenweek of aan de vrijetijdsbalie in De Brouwerij op het Sint - Jansplein. De vrijetijdsbalie is open elke weekdag van 10 tot 12 u.

Sommige seniorenkaarterclubs schrijven collectief in.

Deelnemen kost 4 euro maar die krijg je bij aanvang van het kampioenschap terug in drankbonnen.

We verwachten alle ingeschreven ten laatste om 13.45 u.

Rond 17 u. maken we het algemeen klassement en prijzenverdeling bekend en volgt de uitreiking.

Ieder speelt individueel voor zich om ter meeste slagen.

• Er wordt gespeeld in 3 reeksen van 12 giften. De troef wordt collectief getrokken.

• Er zijn geen ‘verliezers die betalen aan de winnaars’.

• Er is een zeer mooie prijzenpot: - Het lokaal bestuur stelt een prijzenpot ter beschikking.

- 3 bekers worden uitgereikt - En… iedere deelnemer krijgt een unieke kaartverrassing die maar eenmalig wordt aangemaakt voor dit kaartkampioenschap: een waardevol uniek collectors item..

• Deelnemen alleen geeft al winst: je drank is betaald, je krijgt een waardevol verzamelitem, je haalt misschien een van de vele enveloppen uit de prijzenpot en vooral: je maakt een unieke première mee van een gezellig eerste Kontichs kaartkampioenschap voor senioren!

27

VRIJE TIJD

HET KONTICHS LIJNDANSFESTIVAL Dinsdag 16 november vanaf 14 u.

Het Halfdiep, Duffelsesteenweg 145

Sprong je vroeger mee in de rij en danste je Cha Cha Cha, Macarena of andere? Allicht wel…

Ervan genoten? Waarschijnlijk wel! Dan moet lijndansen je zeker kunnen bekoren en je terug ‘jong’ doen voelen!

Lijndansen gebeurt zonder partner en bestaat uit leuke, eenvoudige (en af en toe moeilijkere) danspasjes op verschillende soorten muziek. Het is een individuele formatiedans waarin een groep mensen danst in één of meer rijen waarbij ze dezelfde bewegingen uitvoeren. Je draagt gewone kledij en geen country- of westernkledij!

Binnen heel wat seniorenverenigingen is lijndans een steeds populairdere ontspanningsvorm en binnen de Okra - trefpunten een absolute groeier.

Daarom vroegen we Okra - Centrum, die tweemaal per week lijndansen organiseert met een vaste groep, om een namiddag te organiseren voor alle Kontichse senioren.

Lijndansen houdt je fit. Het is gezond voor lijf en leden, je beleeft het in aangenaam groepsverband, je onderhoudt je concentratie en komt ontspannen thuis. Om te starten heb je bovendien helemaal geen danservaring nodig! Zet de stap, doe mee en geniet.

Je wereld verruimt en je houdt er een fijne namiddag aan over.

PROGRAMMA • 14 - 15 u. : initiatie voor wie onzeker is en een veilige aanloop wil hebben.

• 15 - 15.30 u. : Demonstratie Square Dance door de Kontichse groep Brotherhood of Square Dance.

Square dance is een dansvorm voor iedereen en wordt over een groot gedeelte van de wereld gedanst.

Wie al voor de initiatie inschreef, kan zeker blijven genieten van deze groep.

Wie voor het Lijndansfestival inschreef, is ook om 15 u. al welkom om van deze groep te genieten.

• 15.30 - 16.30 u. : Lijndansfestival voor iedereen, een heel Halfdiep vol!

We doen voor, en jij doet mee!

Je kan gratis deelnemen maar inschrijven is nodig en kan tot en met 12 november via www.kontich.be/ seniorenweek of aan de vrijetijdsbalie in De Brouwerij op het Sint - Jansplein.

De vrijetijdsbalie is open elke weekdag van 10 tot 12 u.

28

Vrije tijd

ZITDANSNAMIDDAG

Dinsdag 16 november om 14 u.

Magdalenazaal, Magdalenastraat 21 Mobiele senioren kunnen zich op velerlei manieren ‘bewegen’ maar ook voor minder mobiele senioren zijn er prettige formules. Dat mag niet ontbreken in de seniorenweek. Drie Beuken, Hazelaar en Samana doen het al geregeld: ZITDANSEN. Als je benen niet meer zo goed meewillen, dan is zittend dansen een goed alternatief. Zeker voor personen met verminderde verplaatsingsmogelijkheden.

Zittend vanuit een stoel of een rolstoel voer je de dansbewegingen in groepsverband naar eigen vermogen uit.

Het zitdansen geeft je ook de mogelijkheid tot expressie van hart en ziel. Je beleeft er vreugde en deugddoend groepscontact.

Goed voor lichaam en geest!

We vroegen Samana Kontich-Centrum dat uit te werken. Zij hebben de beste zitdans-begeleiders in hun rangen!

PROGRAMMA • • • •

13.30 u. deuren geopend 14 u. start eerste deel zitdans 15 u. tweede deel zitdans 15.45 u. einde

Tussen het eerste en het tweede deel voorzien we en pauze met een gratis drankje en versnapering. Je kan gratis deelnemen maar inschrijven is nodig en kan tot en met 12 november www.kontich.be/seniorenweek of aan de vrijetijdsbalie in De Brouwerij op het Sint - Jansplein. De vrijetijdsbalie is open elke weekdag van 10 tot 12 u.

Breng je een begeleider mee?

Dan moet die ook inschrijven!

29

VRIJE TIJD

TURNEN IS BIJZONDER HEILZAAM VOOR SENIOREN Woensdag 17 november om 14 u.

Magdalenazaal, Magdalenastraat 21

De tijd dat ‘turnen’ (enkel) gelinkt werd aan jeugd en jongere vrouwen, is voorbij.

Het beeld dat turnen heel heilzaam is voor senioren, wint langzaamaan veld in woonzorgcentra, lokale dienstencentra en in seniorenverenigingen.

Als senior is lichaamsbeweging belangrijk om je fysieke vorm op peil te houden. Turnen lijkt daarbij de ideale oplossing. Je spieren en gewrichten blijven soepel door oefeningen.

Kracht, lenigheid en snelheid worden onderhouden. Gymnastiek heeft ook een positieve invloed op de bloeddoorstroming.

30

In Kontich heeft Okra-Centrum daarin een bijzondere expertise. Al heel wat jaren hebben ze een vaste groep van turners. Hun leeftijd varieert van 55 tot 90 jaar. De deelnemers komen er wekelijks samen, getuigen dat ze er baat bij hebben en vormen een gezellige en mekaar ondersteunende groep.

Daarom vroeg onze seniorenraad aan Okra of ze een initiatie turnen voor/door senioren wilden organiseren.

Verbeeld je geen Nina Derwael oefeningen, maar een creatieve les, soms met muziek, soms met speelse oefeningen, alles op maat van de senior.

Je kan gratis deelnemen maar inschrijven is nodig en kan tot en met 12 november via www.kontich.be/seniorenweek of aan de vrijetijdsbalie in De Brouwerij op het Sint - Jansplein. De vrijetijdsbalie is open elke weekdag van 10 tot 12 u.

Na de inspanning, kan je ontspannen bij een drankje en een leuke babbel.

Vrije tijd

Lokaal DienstenCentrum De Wilg en woonzorgcentrum De Hazelaar laten je kennismaken met hulpmiddelen LDC De Wilg voerde in het voorjaar van 2021 een buurtanalyse uit om de noden van de mensen, waaronder die van de senioren die wonen in de buurt van het lokaal dienstencentrum, te bevragen. Één van de vaststellingen was het grote gemis van de vroegere Assist winkel in de Drabstraat (Ondertussen veranderende ‘Assist’ van naam naar ‘Goed’). De Wilg ging aan de slag om oplossingen te zoeken.

Tijdens de seniorenweek staat de ‘GOED-bus’ elke dag van 10 tot 16 u. bij LDC De Wilg in de Witvrouwenveldstraat.

Iedere dag wordt een ander thema belicht. Er is steeds een specialist aanwezig die kan luisteren en raad geven. Je kan er ook producten bekijken en beoordelen.

Staan op de planning: • Maandag 15/11: Continentiezorg: Incontinentie (+materiaal), katheterzorg, stomazorg • Dinsdag 16/11: Mobiliteit: hulpmiddelen zoals rollator, wandelstok, stalen verpleegster, hometrainer, traplift, scooter…

• Woensdag 17/11: Zorghulpmiddelen: hulpmiddelen voor o.a. maaltijden, toilet, badkamer, keuken,…

Meettoestellen, alles rond welzijn en comfort,… Er is die dag een ergotherapeut aanwezig.

• Donderdag 18/11: bandagist: steunkousen, korsetten, steunzolen, borstprothesen, braces…

• Vrijdag 19/11: audiologie: gratis hoortest, info rond hoorapparaten, check-up van je hoorapparaat Elke dag kan u ook langskomen voor andere vragen of info over mantelzorg, dementiezorg,...

Inschrijven is niet nodig. Kom gewoon langs. Specialisten beantwoorden al jouw vragen omtrent de producten van die dag. Ze luisteren naar elk verhaal en gaan samen met jou op zoek naar de juiste oplossing.

Ze geven advies op maat voor jou maar ook voor je mantelzorger of begeleider.

Daarnaast is er de mogelijkheid tot aankoop of bestellen van producten.

Indien je een uitgebreider gesprek wenst in alle privacy moet je wel een afspraak maken. De afspraak maak je door te mailen naar nathalie.minne@goed.be of te bellen naar 0474 73 22 36.

Folders met meer info zijn alvast te verkrijgen in LDC De Wilg en WZC De Hazelaar, in buurthuis Den Alf en in het vrijetijdshuis op het Sint - Jansplein.

Na de seniorenweek bekijken De Wilg en De Hazelaar rond welke thema’s de meeste vragen/noden waren. Aan de hand daarvan bekijken ze of de bus op geregelde tijdstippen kan terugkomen, eventueel ook in andere wijken van Kontich.

ACTIVITEITEN

Muziek: Zuidrand Klassiek

• Do 4/11 om 20.15 u.

Het jonge ambitieuze Desguin Strijkkwartet brengt ons in vervoering met muziek van Haydn en Rachmaninov.

Locatie: Onze-Lieve-Vrouw-geboorte kerk in Lint • Do 25/11 om 20.15 u.

Alon Sariel (mandoline) en Vincent l’hermet (accordeon) zijn twee virtuozen met een grote passie voor instrumenten, die hun roots hebben in de volksmuziek.

Locatie: Sint-Jacobuskerk te Borsbeek • Do 27/1 om 20.15 u.

VIVA! Opera De solisten van VIVA! treden bij ons op, begeleid door de pianiste Veronika Ilytchenko Locatie: Cultuurhuis Altena, Kontich • Do 24/2 om 20.15 u.

The Grand String trio toont dat componisten als Van Beethoven, Schubert en Dohnanyi al meesterwerken voor strijktrio schreven op momenten dat ze nog onbekend waren.

Locatie: Da Capo te Hove • Do 31/3 om 20.15 u.

Veerle Peeters en Jan Vermeulen spelen Brahms op pianoforte.

Het pianowerk van Johannes Brahms behoort tot de meest delicate werken uit het klassiek repertoire.

Locatie: Sint-Leonarduskerk te Aartselaar • Do 28/4 om 20.15 u.

De sopraan Emma Posman en pianist Bert De Rycke brengen liederen van Robert Schumann en Franz Schubert, maar ook opera-aria’s van Massenet, Rossini en Mozart Locatie: Sint-Antoniuskerk te Edegem • Prijs: 14 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be

32

Di 9, 16, 23 en 30 november, 7 en 14 december Vormingreeks: Pret met de PC / laptop voor beginners in zes lessen

• Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs (inclusief materiaal): Kontichnaars: 30 euro, niet-Kontichnaars: 60 euro • Info en inschrijvingen: 03 246 25 60 of uitjedoppen@kontich.be Di 9/11 om 14 u.

FILMNAMIDDAG - BOOK CLUB

• Organisatie: Vrijetijdsdienst • Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs: 4 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be Zo 14/11 om 16 u.

ORGELCONCERT

• Organisatie: Vrijetijdsdienst • Locatie: O.L.V. Onbevlekt Ontvangen Kerk • gratis • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be Di 16/11 om 20 u.

STEVEN CASSIERS - ACOUSTIC JAZZTRIO

• Organisatie: Vrijetijdsdienst • Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs: 12 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be Vorming: Pret met de tablet

• Android: 5 dinsdagnamiddagen van 16 november - 14 december Van 13.30 tot 16 u.

• iPad en iPhone: 5 dondervoormiddagen van 18 november - 16 december Van 9 tot 11.30 u.

• Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs (inclusief materiaal): Kontichnaars: 30 euro, niet-Kontichnaars: 60 euro • Info en inschrijvingen: 03 246 25 60 of uitjedoppen@kontich.be

ACTIVITEITEN

Zo 21/11

Woe 8/12 om 20 u.

Week van de Smaak: hapjesroute

Een avond vol verhalen in de bib

• Organisatie: ZuidRand • De 5de editie van de hapjesroute zit dit jaar in een nieuw jasje!

• Prijs: 15 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be

• Organisatie: Bibliotheek • Locatie: Leestuin van de bibliotheek, Sint - Jansplein 8 • Prijs: 5 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of bibliotheek@kontich.be

Vrij 3/12 om 20 u.

Di 15/3 om 20 u.

Muziek: Rode rozen en tortilla’s

Erfgoedlezing - Over heksen, reuzen en andere witte vrouwen: volksverhalen in en uit Kontich en Waarloos

• Organisatie: Academie voor Muziek, Woord en Dans • Locatie: Cultuurhuis Altena - Kapel, Duffelsesteenweg 79 • Prijs: 12 euro • www.uitinvlaanderen.be Di 7/12 om 20 u.

• Organisatie: Vrijetijdsdienst • Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs: 5 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be

PALJAS PRODUCTIES-OUDE KOEIEN AAN DE COSTA DEL SOL

• Organisatie: Vrijetijdsdienst • Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs: 14 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be Di 28/12 om 10 u.

Kontich Schaatst: senioren op het ijs

Organisatie: vrijetijdsdienst • Locatie: schaatsbaan Gemeenteplein • Prijs: 3 euro inkom, 2 euro huur schaatsen • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be Woe 10/11 om 20 u.

ERFGOEDLEZING - DE GESCHIEDENIS VAN HET VERZET IN BELGIE TIJDENS WOII

• Organisatie: Vrijetijdsdienst • Locatie: Cultuurhuis Altena • Prijs: 5 euro • Info en inschrijven: 03 450 78 31 of uitwinkel@kontich.be

33

VRIJwilliGEN

De vrijwilligers van lokaal bestuur Kontich: wie zijn dat?

In ons tweemaandelijks informatieblad Kontich leeft! verschijnen regelmatig portretten van vrijwilligers die aan de slag zijn in ons lokaal bestuur. Zo passeerden in 2021 al de revue: Ingrid, Eddy en Jef. Zij zijn slechts enkele prachtexemplaren van een grote groep mooie mensen die zich engageren om te helpen bij diverse projecten van lokaal bestuur Kontich.

Onze gemeentelijke vrijwilligersgroep anno 2021 telt wel 295 koppen, die zich inzetten voor dienstverlening in onze verschillende afdelingen en/of voor burgerparticipatie in de Kontichse adviesraden.

Hoezo “en/of”? Velen zetten zich in voor meerdere vrijwilligerstaken. Dit kunnen zowel meerdere uitvoerende taken zijn als een combinatie met een adviesraad of -raden. Bovendien zijn er een honderdtal burgers actief als Mooimaker, om onze gemeente proper te houden (niet meegenomen in de totaalcijfers en analyses).

Hebben wij geëngageerde burgers in Kontich? En of!

De grootste groep vrijwilligers blijkt tussen 60 en 70 jaar oud te zijn: dit zijn vooral jonggepensioneerden.

Vaak horen wij als motivatie voor vrijwilligerswerk dat men zich na de professionele loopbaan toch ook nog wil inzetten voor de maatschappij.

Men vindt in vrijwilligerswerk een zinvolle tijdsbesteding, die ook nog eens voor sociale contacten zorgt en als er een goeie match is met de vrijwilligerstaak: voor plezier!

Een leuke vaststelling: er zijn bijna evenveel mannen als vrouwen die vrijwilligerswerk doen bij ons bestuur.

34

Dit is een algemene tendens in ons land zoals bleek uit een onderzoek naar “Het vrijwilligerswerk in België” door de Koning Boudewijnstichting (2015, p. 48).

In dit onderzoek was de verdeling qua leeftijd wel anders dan actueel in Kontich, maar onze maatschappij is ook veranderd tegenover 2015: zo moeten we langer werken. Destijds bleken in Vlaanderen vooral 40- tot 50-jarigen te participeren in het vrijwilligerswerk en de groep 60-plussers net minder (Koning Boudewijnstichting, 2015, p. 48).

Hier spreken we van Vlaanderen en niet van België omdat de vaststellingen rond leeftijdsverschillen in 2015 verschilden per gewest. Wie interesse heeft kan het volledige rapport lezen op www.vlaanderenvrijwilligt.be.

Terug naar het lokale niveau!

De meeste van onze vrijwilligers komen uit Kontich zelf. Het mag duidelijk zijn dat vrijwilligers zich graag inzetten voor de eigen lokale gemeenschap.

Tot zover onze analyse van de eigen vrijwilligersploeg. Hiernaast zijn er uiteraard nog vele Kontichnaren en nietKontichnaren die zich vrijwillig inzetten in allerlei verenigingen in Kontich: om daar cijfermatig een zicht op te krijgen, is niet evident. Maar ook zij worden gezien en gewaardeerd!

Ken jij de vrijwilligersdatabank?

Heb je tijd vrij die je nuttig wil besteden? Help je graag anderen?

Of zoek je voor je vereniging of organisatie helpende handen?

Op www.kontichvrijwilligt.be vind je zowel openstaande vrijwilligersvacatures én kan je als organisatie of vereniging je vacature ingeven.

HOE GAAT HET NOG MET...

De pastorie werd pastoorvrij Jozef Van Kerckhoven alias Pater Jef ging zo’n vijf jaar geleden met pensioen en woont nu in Voortkapel.

Wie? Pater Jef, jawel. Waarom verhuisde hij toen van het klooster aan de Holle Weg in Kontich naar een appartement in Voortkapel-Westerlo en hoe kijkt hij terug naar Kontich-Kazerne?

Eens en voor altijd: het verschil tussen pater en priester?

Een pater hoort bij een orde of een congregatie, maar die is dan ook automatisch priester want anders kan je geen pater zijn. Als priester moet je altijd ergens bijhoren, hetzij bij een orde of congregatie, hetzij bij een bisdom.

Ik hoorde bijna 30 jaar tot de congregatie van de Montfortanen toen ze me in 2004 vroegen voor een bestuursfunctie bij de Montfortanen in Leuven. Maar dan kon ik niet meer in Kontich-Kazerne blijven. Wat dan met mijn engagement om te zorgen voor pater Phil Bosmans die erg gehandicapt was? En, neen, ik wou hem niet alleen laten. Dan kwam ook in 2004 het aanbod van de buurparochie KontichSint-Rita om daar ook tegelijk met Kontich-Kazerne pastoor te worden.

Ik ben dus niet ingegaan op het aanbod bij de Montfortanen en heb gekozen om over te stappen naar het bisdom Antwerpen. Zo kon ik in KontichKazerne blijven wonen, er pastoor blijven en voor Pater Bosmans (1) blijven zorgen. Aanvankelijk was ik ook mee ingeschakeld in 5 aangrenzende parochies: Lint, Waarloos, KontichKazerne, Kontich-Sint-Rita en KontichSint-Martinus. Ik kon dat alles toch niet in de steek laten!

In zijn geheel genomen was dat toch een ingrijpende keuze. Natuurlijk, ik was thuis in Kontich-Kazerne, ik kende er vele

mensen, had er vele vrienden en dat maakte het een beetje lichter.

Ik heb dat nadien ook gevoeld toen ik met pensioen ben gegaan. Dan moest ik wel een diepgaande keuze maken.

Gelukkig is de afstand tussen mijn huidige stek in Voortkapel (Deeldorp van Westerlo, grenst aan het andere deeldorp Tongerlo) en Kontich niet zo geweldig groot, pakweg binnendoor 35 km.

Op de man af: waarom ben je priester geworden?

Weet je, dat zit er van jongs af aan in. Mijn moeder zaliger had dat ook al gezien. Maar er is toch een risico mee gemoeid. Want als je voor een twaalfjarige zou kunnen bedenken: “Die is op weg om priester te worden”, kan dat best wel eens tegenvallen eens die ouder wordt. De oudste zoon van een tante is priester geworden. Hij was een heel bekwame kerel die in Rome

(1) Pater Phil Bosmans (1922-2012) stichter en bezieler van Bond zonder Naam.

Woonde in het klooster van de paters Montfortanen in Kontich-Kazerne.

(2) Kallist Fimmers (1906-1969), kunstschilder, pater in de abdij van Tongerlo.

Stichter van de Vesper tekenscholen.

35

HOE GAAT HET NOG MET...

theologie had gestudeerd en enkele jaren tijd godsdienstleraar is geweest “is geweest”, wat hij is op een bepaald ogenblik uitgetreden omwille van het voor priesters verplichte celibaat.

Wat trok je daarin aan?

De sociale dimensie trok mij erg aan.

Ons vader was een heel sociale mens.

Dat zit ook in de kinderen en bij mij was dat ook zo. En: ik ben gewonnen en geboren onder de wierook van de abdij van Tongerlo. Ik heb de paters altijd bezig gezien, ook Pater Kallist Fimmers (2) bijvoorbeeld als je dat iets zegt. Heel die entourage heeft dus wel meegespeeld in de richting van een priesterschap, denk ik toch. Later ben ik in Turnhout bij de Jezuïeten op school geweest, in internaat.

De leraars waren er echt bezielde mensen.

Die stonden vanuit hun roeping in de klas.

Na je seminarie ben je priester gewijd en pastoor geworden?

Ik ben een late roeping. Ik heb eerst bij vader thuis nog gewerkt in zijn verzekeringskantoor - hij was beroepshalve zaakvoerder van de sociale huisvestingsmaaatschappij “De Kleine Landeigendom” en had een verzekeringskantoor. Dat bracht mee dat ik veel naar de mensen toeging en veel contacten had. Ik werd dan ook vaak geconfronteerd met allerhande vooral pijnlijke vragen. Blijkbaar had ik een opgemerkt luisterend oor, zo bleek.

36

Langs een nicht van mij die in Berchem woonde en onrechtstreeks contact had met de Bond Zonder Naam, kwam ik in 1973 tijdens een reis met Bond Zonder Naam naar de melaatsen in Marokko in contact met Pater Phil Bosmans, de bezieler van Bond Zonder Naam, wat ook een heel sociaal werk is. Hij zei me: “Als je denkt dat je wat voelt om priester te willen worden, kan je een aanvraag doen in de nieuwe afdeling in het Groot Seminarie van Antwerpen voor late roepingen”. Ik heb daar mijn priesteropleiding doorlopen.

Van Pater Klerkx (de eerste pastoor in Kontich-Kazerne mocht ik dan al in februari 1974 in de pastorie komen

wonen. Dat werd mijn nieuwe thuis.

Maar vooraleer het seminarie te beginnen, moest ik eerst het noviciaat voleinden bij de Montfortanen waar ik was ingetreden.

“Ik heb ook geleerd om los te laten”.

Begin jaren 70 was ik overgeschakeld van het werk bij mijn vader thuis naar Werkhuis MIN en Hotel Min van Bond Zonder Naam. Eerst enkele maanden helpen in Hotel Min om te ondervinden hoe het daar ging. “Het is misschien tijd dat je een voltijdse taak opneemt in Werkhuis Min,” zei Pater Bosmans.

En dat heb ik dan ook gedaan. Ik reed met de fiets over en weer van Kontich naar Antwerpen aan de Schijnpoort, de Seefhoek dus. Ondertussen volgde ik ook de priesteropleiding aan de Groenenborgerlaan. Dat alles heeft ook bijgedragen tot mijn sociaal engagement als priester.

Wat doet het je nu je moet toekijken hoe de pastorie het zonder vaste priester stelt en als pastorie vervelt tot buurthuis?

Langs de ene kant vind ik dat wel een beetje spijtig, gelukkig hebben het parochiesecretariaat en de parochiale kerngroep er ook nog steeds hun vaste stek… Weet je, Erik, ik heb ook geleerd om los te laten en om afscheid te nemen van dingen die vroeger vanzelfsprekend waren.

Niets is eeuwig, alles evolueert en gaat verder, ook zonder ons, panta rhei heet het in de oude Griekse filosofie wat zoveel betekent als “alles stroomt”.

Dat is de werkelijkheid, het hoort bij het leven. Soms is het inderdaad jammer omdat je van mensen houdt die je ziet vertrekken of van dingen die je moet loslaten.

HOE GAAT HET NOG MET...

Wat was de sterke kant van KontichKazerne als parochie zoals je het zelf hebt ervaren?

De sterkte van de parochie ligt in de samenwerking. Ik herinner me nog dat er voor de meifeesten, als ik met niet vergis op zijn minst 80 vrijwilligers meewerkten en verantwoordelijkheden opnamen. En ook de bezieling van sommige mensen in Kontich-Kazerne om de kerk mee te dragen - vroeger heette dat het parochieteam, nu: de parochiekerngroep. Niet te vergeten is er ook nog: de Kerkfabriek, een openbare instelling, zeg maar de Raad van Bestuur van de kerk die de middelen beheert voor de uitoefening van de eredienst en die bestaat ook uit een groep enthousiaste bezielde mensen die hun verantwoordelijkheid nemen.

Dat zijn toch heel wat afzonderlijke mensen die allemaal overtuigd zijn van wat ze doen en dat doen vanuit een hogere inspiratie. Ja, dat vond ik knap in Kontich-Kazerne. Pas op: dat waren

niet altijd mensen die altijd naar de mis gingen! Die samen - hoe moet ik dat noemen - gedragenheid… ja, dat lukte toch vrij goed in Kontich-Kazerne.

Ook de verenigingen doen het best.

OKRA bijvoorbeeld boogt nog altijd op veel leden en de Chiro met zijn 200 leden is een de grootste groepen in de zuidkant van Antwerpen.

Ben je nu als priester echt gepensioneerd met een inkomen als gepensioneerde zoals elke andere gepensioneerde?

Als je priester bent in hart en nieren, moet je blijven openstaan voor de vragen van mensen, zo denk ik erover.

Ik ben nu in Voortkapel gaan wonen, in de streek daar liggen mijn roots van vroeger. Ik heb er nog heel wat familie wonen en onmiddellijk vroeg OKRA mij als proost en ook Samana en Landelijke Gilden, …. Ik heb telkens ja gezegd omdat ik voelde dat zij graag een proost hadden.

37

HOE GAAT HET NOG MET...

Rond Westerlo zijn veertien parochies of geloofskernen waar geen pastoor meer is. Die vormen sinds begin 2018 een pastorale eenheid. Ik maak deel uit van een groep priesters en leken voorgang(st)ers die de vieringen voorbereiden. Dat houdt dus in dat van Oevel tot Ramsel aan de grens met Aarschot en al wat ertussen ligt door ons wordt bediend, zijnde dus een poule van priesters, diaken en leken voorgang(st)ers.

Wat was het mooiste moment in je ‘carrière’?

Dat ik die vieringen mee mocht beleven…

Ik denk dan vooral aan de viering rond pater Klerkx. Hij heette Gaspard zoals een van de drie koningen. In 1990 was hij 50 jaar priester en hebben we een kameel binnengebracht in de zaal van Pronkenborg. Dat was een heerlijk moment waar we met de parochie lieten zien dat we echt gemeenschap konden vormen waar enthousiasme en inspiratie van uitstraalde. Dat had Kontich-Kazerne toch wel!

Ik denk ook aan de catechesegroep.

We hadden 10 catechisten en 10 catecheseouders. Dat wil zeggen dat je een ploeg hebt van 30 mensen die de vormselcatechese voorbereiden.

Een fantastische ploeg. Ja, absoluut een schone herinnering, een heerlijke periode waar ik met plezier kan naar terugkijken.

Maar ik vergeet niet mijn eerste grote pijnlijke ontgoocheling toen ik onderpastoor was in Kontich-Kazerne door een aanvaring met de jeugd van het Jeugdhuis dat ook zijn invloed had op de Chiro. Het liep zowat door elkaar.

Ze waren toen zeker niet kerk-minded.

Na een tijd is dat wel gemilderd en de storm is gaan liggen.

38

Als je nu opnieuw kon beginnen, zou je dan andere dingen doen of anders aanpakken of blijven doen?

Wel, Erik, als het mogelijk was geweest, zou ik gekozen hebben om in KontichKazerne te blijven wonen.

Maar ja, ik werd 71, was pastoor in twee parochies, allerlei veranderingen dienden zich op korte tijd aan…

Helaas was het hier in Kontich-Kazerne veel te duur voor mij om te huren, laat staan om iets te kopen en het klooster was al een hele tijd eigendom van de gemeente die met het gebouw andere plannen had voor de toekomst.

Bovendien was het gebouw oud en niet meer aangepast aan de nieuwe normen van deze tijd, ook al heb ik er altijd graag gewoond.

Toevallig kreeg ik het bericht dat Kleine Landeigendom een project had opgezet in Voortkapel-Westerlo aan prijzen ver onder de gangbare marktprijzen.

Ik kon er een appartement kopen - in het vooruitzicht dat het wel wat kalmer ging worden voor mij - wat in feite wel anders is uitgedraaid…

Nu woon ik dichter bij mijn familie in de Kempen. De afstand van mijn nieuwe thuis naar Kontich is slechts een goede 40 km en als toemaatje: het is rond Westerlo een heel mooie streek.

Dus heb ik in september 2015 ten slotte de knoop realistisch doorgehakt.

Weet je, in het leven hangt veel af van toevalligheden. Ja, ik voelde me thuis in Kontich-Kazerne, kende er veel mensen en hun verhalen, ook door dopen, communies, huwelijken, begrafenissen, tragische en blijde gebeurtenissen.

Ik was er graag gebleven, maar de omstandigheden hebben me naar Voortkapel geleid.

In Bijbelse termen heb je nu als gepensioneerde eeuwigdurende vakantie, dus oneindig veel tijd om na te denken over gisteren, vandaag en morgen?

Soms denk ik dat de mensen vroeger wel - hoe moet ik het uitdrukken - een richting kregen aangeboden.

Versta me niet verkeerd: ze moesten zich niet laten meedrijven en konden een persoonlijke keuze maken maar er was een brede bedding en dat betekende toch iets voor de mensen, vind ik.

HOE GAAT HET NOG MET...

Neem alleen nog maar het ritme en de cyclus van het kerkelijk jaar wat altijd terugkwam: Kerstmis, Aswoensdag, de vasten, Pasen, Pinksteren, Allerheiligen.

De familie woonde bijna rond de kerk.

Dat is voorbij, families zwermden uit, tradities verschraalden of verdwenen.

De wereld is helemaal opengegaan voor de mensen en zijn ze niet meer aan de kerktoren gebonden. … en ook minder aan elkaar of met elkaar verbonden?

Ja, die sociale geledingen zijn veelal weggevallen, alles is wat losser geworden. De banden onderling waren vroeger hechter, vind ik.

Wij zijn in Vlaanderen niet gewoon om ons geloof te delen met andere mensen.

Ons geloof leeft meer in de privésfeer.

Het wordt tegenwoordig ook zo gepromoot. Het geloof is privé en moet zich niet bemoeien met andere dingen.

“Godsdienst is privézaak” heet het dan, maar eigenlijk is dat niet waar.

Wat hebben gelovigen en ongelovigen met elkaar gemeen We zijn allen mensen met onze verzuchtingen. Nu wordt niet meer vanzelfsprekend aangereikt wat de zin is van ons leven, of er een hiernamaals bestaat, waar is die God, bestaat Hij wel?

Dat zijn vragen die bij iedereen leven,

zowel bij gelovigen als bij ongelovigen.

We trachten allemaal zin te geven aan ons leven en zijn op zoek naar geluk en naar iets waar je kunt naar uitkijken. We mogen elkaar niet indelen in categorieën. We zijn samen op zoek om van deze wereld een bewoonbare wereld te maken voor iedereen.

Als je ouder wordt, wordt je dan ook milder en afstandelijker tegenover de gestrengheid van een godsdienst en een kerkelijk of instituut?

Dat is zo. Katholieken, protestanten, islamieten, joden… godsdiensten hebben de neiging om heel streng te zijn, soms tot tegen het onmenselijke aan.

Maar je ziet dat het toch stilaan aan verandering toe is.

Het veranderingsproces verloop echter moeizaam en dat kan ook niet anders.

Zeker met ouder te worden, word je zelf milder.

Nog een laatste vraag: je staat aan de hemelpoort, Sint Pieter aarzelt om je onmiddellijk binnen te laten, want “daar moet ik eerst nog eens over nadenken.” Wat zal je hem dan zeggen?

Ik vind dat terecht. Er zijn altijd onvolkomenheden waarvan je zelf zegt: “Dat of dat had toch wel wat beter gekund.” Maar hij zal me wel binnenlaten, denk ik.

Afgeladen vol was de kerk van Kontich-Kazerne op zondag 15 januari 2017 tijdens de viering toen Pater Jef (71) afscheid nam na 38 jaar dienst.

Jozef Van Kerckhoven (76) alias Pater Jef is afkomstig van Tongerlo en woonde 43 jaar in Kontich-Kazerne.

In 1990 werd hij er pastoor van de parochie O.L.Vrouw Onbevlekt Ontvangen en in 2005 eveneens pastoor van de Sint-Ritaparochie.

Hij woont nu in Voortkapel (Westerlo).

39

HOE GAAT HET NOG MET...

De Reisduif was veel meer dan een café Het volkse café De Reisduif in de Drabstraat is niet meer. Clairette Van Den Heuvel, beter bekend als ‘Ketje’, is bijna 80. Ze wou het café nog openhouden tot kort na haar tachtigste verjaardag. Het pand werd echter in het voorjaar onverwacht door de brouwerij verkocht. Daarmee komt nogal bruusk een eind aan een hele cafégeschiedenis. Ketje werd daarvoor terecht in de bloemetjes gezet, want zij hield De Reisduif meer dan 50 jaar lang open.

Cafés als De Reisduif zijn een zeldzaamheid geworden. Ze verdwijnen uit het straatbeeld. De cafés van tegenwoordig zijn de moderne tavernes, met een ruim aanbod van eten en drinken. Volkscafés als De Reisduif waren veel meer dan dat: een echte thuis voor vele mensen uit de buurt.

40

Ketje: “Ik kan wel zeggen dat door al die jaren heen de klanten in De Reisduif echt thuiskwamen. Mensen konden ook altijd bij mij terecht, met hun lief en leed.

Daarom werd ik door mijn klanten ook ‘moeke’ genoemd.”

“Het leven in De Reisduif was ook veel meer dan gewoon een pintje pakken. Er was steeds veel ambiance dankzij de verenigingen die hier hun standplaats hadden. Eerst waren dat de duivenmaatschappijen, maar die bestaan niet meer. Er waren ook de biljartclubs.

De gewonnen bekers en de oude clubvlag van biljartclub de Volharding zijn hier nog goed bewaard.

HOE GAAT HET NOG MET...

We hadden ook de majorettengroep Madrumko die hier vergaderde.

Met hun ouders vertrokken ze dan hier voor een of andere prijskamp en zo was er weer ambiance in de straat.”

“We hadden tot twee jaar geleden ook een spaarkas. Dat was eigenlijk een reisgezelschap. Die spaarden om twee keer per jaar op reis te kunnen gaan.

De leden deden hun bijdrage in zo’n houten kastje tegen de muur.

Daarna zijn ze blijven sparen, elk voor een bepaald doel. Ik hield daarvoor een kasboek bij. Die lag altijd open ter inzage op de biljarttafel.

En met de kermis kwamen mijn dochters in het café optreden. Soms deden we ook een kerstshow.”

Ketje, toen nog Clairette, was 25 jaar toen ze met een proefcontract aan de slag ging in De Reisduif. Later in 1967 nam ze samen met haar man Emiel De Gendt het café over. In 1998 overleed Miel en sindsdien deed Ketje moedig voort.

“Mijn man was echt een moppentapper, waarvoor de mensen aan den toog bleven hangen. Het was wel hard werken, met een huishouden van 3 dochters erbij.”

Wat maakt dat je dat zo lang hebt kunnen volhouden?

Ketje: “Ik heb altijd gezegd dat mijn pensioen me niet zou beletten om het café verder te zetten. Ik zou ook niet geweten hebben hoe ik moest beginnen te stoppen. Het was van mij en het bleef van mij.”

Ook de Kontichse brandweer verliest een thuishaven, “met een brok in de keel”.

HOE GAAT HET NOG MET...

Ketje laat één van haar fotoboeken zien. Links samen met stamgast Fonske, die nog elke dag een praatje komt doen bij haar thuis.

Rechts de kader van de biljartclub.

“Ik haalde mijn energie uit de contacten met de mensen en gewoon omdat ik het heel graag deed. Het waren dagen van 7 uur tot heel laat ’s avonds, maar ik kon dat heel goed aan. Ondanks wat kwaaltjes. Met mijn tweede knieptothese stond ik vier weken later terug achter de toog.”

Zijn de klanten van De Reisduif samen met u ouder geworden?

Ketje: “Een gedeelte wel. Maar het is altijd een wat ouder publiek geweest, door de biljartclub en de duiven.

Veel oudere klanten blijven nu wat verweesd achter.

Ze kunnen nog de cafés in het dorpscentrum bezoeken. Maar er zijn nog weinig volkscafés in Kontich.

Honger zal je hier in Kontich niet lijden, maar de plekken om gewoon een pint te pakken zijn zeldzaam geworden.

Het initiatief om terrassen te openen op het Sint-Martinusplein is wel een goede zaak. En wie weet komt er nog iets op het Sint - Jansplein.

Een echt stamcafé is een plek waar de pint al klaarstaat in de tijd om de deur naar de toog te stappen. Ik wist ook altijd wie er suiker of melk in de koffie moest hebben.”

Wat ga je nu hele dagen doen?

Ketje: “Ik heb voorlopig nog heel wat te doen. Ik moet nog veel dozen met spullen uit de Reisduif uitpakken.

En er zijn nog veel papieren in orde te brengen. En ik krijg vooral nog veel bezoek van de trouwe klanten.

Zoals Fonske die elke dag de frigo kwam aanvullen en het leeggoed sorteren.

Die komt hier bij mij thuis nog elke dag een babbeltje doen.”

Terug in de tijd

(Her)ken jij deze locatie? Stuur een foto van jezelf vanop dezelfde locatie naar communicatie@kontich.be en maak kans op een Kontichbon! Geen idee waar dit is? We lichten een tipje van de sluier…

Je ziet het huis van de burgemeester.

Dat was Leopold Feremans (°1837), die van 1885 tot 1907 Kontich bestuurde.

In 1697 stond dit gebouw in de archieven opgetekend als “Koning van Spanje”, een afspanning langs de drukke weg van Antwerpen naar Mechelen.

Troepen uit binnen- en buitenland kwamen er rusten of bleven slapen.

De diligences van Koelman-Lauwers stopten er. Zij konden wel zestien passagiers vervoeren en werden getrokken door liefst vijf paarden, die er konden ververst worden. Honderd jaar later was er de olieslagerij van Frederic Feremans, met drie molens die werkten met paardenkracht. In 1830 werd hij de eerste burgemeester van Contich in het onafhankelijke België. Zijn zoon trad veel later in zijn voetsporen.

Een halve eeuw geleden woonde daar meneer Uyttendaele, die met zijn filmclub de nieuwe pellicules van Gevaert mocht uittesten. Zijn vrouw zorgde voor het onderhoud van en de verse bloemen in de kapel van O.-L.-V. van de Reep.

Veel is er van dit geheel niet overgebleven. Rechts reden er van 1971 tot 1989 vrachtwagens en trailers

binnen en buiten. Ze waren van het transportbedrijf Oftra. Na deze uitbating werd het terrein verkaveld in 43 percelen. De straatnaam verwijst naar een neo-expressionische schilder die veel te maken heeft met het landhuis veertig meter naar rechts, dat ooit het Hof van Koelman genoemd werd. Inderdaad, van die 18e-eeuwse voorloper van De Lijn!

Frank Hellemans van de Heemkundige Kring maakte deze bijdrage.

Guido Pede zorgde voor de foto.

OPLOSSING VORIGE EDITIE We toonden een foto van het bruggetje van de Drabstraat over de spoorweg, die rond 1971 werd gedempt. “Drab” betekent “slijk”. De “diepe route” is nu natuurgebied Oude Spoorwegberm.

Boonwit verwijst waarschijnlijk naar een “boonhof met een afsluiting van wijt”, dat is teenwilg (in het Kontichs ook “wijm”).

In 1936 - 1937 kwam wat verder een augustijnenklooster met juvenaat, dat laatste werd later het vrije college van Sint-Rita.

43

Puzzeltijd

Woordzoeker Vind jij alle Kontichse straatnamen? De namen kunnen zowel horizontaal van links naar rechts als van rechts naar links staan, verticaal van boven naar beneden en omgekeerd, diagonaal en ze kunnen elkaar kruisen.

J

N

E

D

L

E

V

E

K

R

E

K

C

P

A

E

A

F

Q

B

R

L

A

A

P

N

E

R

E

I

L

V

D

O

O

F

H

Z

M

Q

H

J

H

E

X

R

H

Y

E

I

M

F

L

G

T

T

A

A

R

T

S

N

E

L

O

M

F

U

J

C

P

K

H

K

Y

E

L

S

H

A

G

E

L

A

A

N

C

K

I

B

I

H

J

S

A

L

V

I

A

S

T

R

A

A

T

E

E

V

P

O

D

G

E

W

L

E

P

A

K

S

O

B

J

O

R

K

L

M

H

C

V

Z

Q

O

M

C

O

Y

M

T

C

H

S

A

H

A

O

V

O

L

D

E

R

I

J

J

S

L

P

N

T

P

M

D

L

E

V

N

E

S

T

I

V

E

H

J

X

E

R

E

L

E

I

A

A

R

D

Y

C

U

O

F

F

I

C

N

A

L

D

R

A

A

S

R

E

S

T

E

M

D

I

X

T

E

A

S

F

S

A

L

F

S

B

E

R

G

Y

D

T

F

C

O

T

T

G

O

T

A

A

R

T

S

S

N

E

B

U

R

P

R

J

R

I

G

R

E

K

K

A

N

E

E

T

S

I

I

U

G

H

A

C

W

S

S

D

D

V

V

O

C

U

O

D

N

O

I

X

A

X

G

W

U

S

G

M

Q

D

R

A

A

W

U

A

R

Y

T

R

I

J

R

O

M

P

E

L

E

I

O

X

W

Q

L

U

D

ALFSBERG GROENENHOEK LEIAARD PIERSTRAAT RUBENSSTRAAT VITSENVELD

44

BOSKAPELWEG KAPELSTRAAT METSERSAARD RAUWAARD SALVIASTRAAT VLIERENPAAL

ELSHAGELAAN KERKEVELDEN MOLENSTRAAT ROMPELEI STEENAKKER VOLDERIJ

Puzzeltijd

Sudoku - puzzel In de sudoku - puzzel moet je de cijfers 1 tot en met 9 invullen, en wel op zodanige wijze dat: op elke horizontale rij elk cijfer slechts één keer voorkomt en in elke verticale kolom elk cijfer slechts één keer voorkomt.

3

6 6

9

7

9

5

7

1

1

4

5

9

1 2

5

9

3

7

2 5 6

7

1

9 8

4 7

1

4

8

9 5

4

3 4

3

1

7

8

3

1

7

4

2

2

2

8

8 9

9

9

8

7

Binaire puzzel 0

1 0

1

1

0

0

0 0

1

1 0

1

0

0

0

0

1 1

1

0

1

0

0

0

1

0 1

In elke lege cel moet een nul of een één ingevuld worden.

Er mogen niet meer dan twee dezelfde cijfers direct naast of direct onder elkaar staan.

Elke rij en elke kolom is uniek en bevat evenveel nullen als enen.

1 0

0

0

0

0

1

1 0

0

0

0

1

0 0

0

45

GEZIEN

LIJNDANSEN OKRA - CENTRUM Zwierde jij in de zomer je benen en armen los?

OKRA - Centrum deed in de openlu cht aan lijndansen en turnen toen dat omwille van de coronamaatregelen nog niet binnen mocht.

46

GEZIEN

IPITUP - BEWEEGBANK eegbank In augustus kwam de ipitup - bew senioren, naar het Gemeentepark. Heel wat -Centrum, zoals deze turners van Okra Kontich als maakten kennis met de bank, die mpel tot dre de om ft voornaamste doel hee fysieke activiteit te verlagen.

47

GEZIEN

SENIORENREIS Op 6 en 9 september vond de seniorenreis prijs naar het vliegveld en militair museum van Brasschaat.

48

GEZIEN

JUBILARISSEN De afgelopen maa nden zetten we opnieu w heel wat jubilaris sen in de bloemetjes.

René Thys Martha Vingerhoets

50

Jozef Verschaeken Maria Kuylen

50

Lucas Sermeus Vera Smedts

50

Frank Roevens Annie Coremans

50

Christiaan Frankcx Daniëlle Wouters

50

Joannes Van Den Langenbergh Annie Franquet

50

Ivo Van Noyen Viviane Vastavel

50

Dirk Brutsaert Gerda De Wilde

60 49

GEZIEN

50

Roland Debo Emerentia Vereecken

50

Patrick Castelein Béatrice Claeys Boüüaert

50

Hendrik Veulemans Anne - Marie Cappaert

50

René Joosen Christiane Stuyven

50

Leo Smolders Maria Nuyts

65

Maurice Geeraerts Erna Nuyens

50

Henri De Pauw Annie Dupon

50

Paul Marien Marietta Vercammen

50

Hubert Scheers Lydie De Haes

50

GEZIEN

Eddy De Vos Anny Kennes

50

Marcel Peeters Anna Van de Velde

60

Cornelis Rombouts Maria Van Gestel

60

Jozef Scheerens Maria De Clerck

60

Jan Deprey Christina De Winne

60

Emiel Teunis Marie Louise Ryckaert

70

Aflons Thys Maria Croons

50

Franciscus Helsen Christina Deckx

50

Jozef Nauwelaerts Aleydis Baeten

60 51

GEZIEN

52

Gaston Van den Eynde Jeanne Peeters

60

Michael Ruttens Jeannine Bortolin

50

Philippe Verhoeven Brigitte Ophoff

50

Charles Van Rompaey Monique Van Dyck

50

Marcel Joly Louisa Colenbunders

50

Walter Rens Anita Claes

60

Hubert Carsau Lydia Morissens

50

Silvain Sercu Maria Limère

50

Theodoor Vindelinckx Gerarda Van Kerckhoven

50

GEZIEN

Paul Rottiers Lea Van Espen

50

Florentinus Cleiren Simone Roofthooft

65

Romain Dhoey Renilda Van Baelen

60

Willy Van Herck Lily Herbots

50

François Aka Gilberte de Kok

60

Paul Lauwers Hilda Gommers

50

Paul Helsen Rita Meulemans

50

Carolus Franssen Germaine Claes

50

Gustaaf Vercammen Nicole Baeckelmans

50 53

GEZIEN

54

Jozef Van Couteren Rose-Marie Wijnandt

50

Hugo Hoevenaers Ida Smets

60

Frans De Wit Leontina Mertens

60

Joseph Van wuytswinkel Elisa Verstrepen

65

Leo Coeckelbergh Martha Caluwaerts

50

Roger Tyriard Diane Thys

60

Joseph Joosten Margaretha Jacobs

50

Werner D’Hollander Magda Bogaert

50

Jozef Van Bulck Irena De Haes

50

GEZIEN

Hendrik Sels Martha Bosmans

65

Freddy Timmermans Liliana Van Mechelen

50

Rudolf Van Driessche Danielle Tegenbos

50

Walter Mortelmans Yvonne Lenaerts

50

Josephus Hauquier Greta Callens

60

Louis De Cock Julia De Hert

65

65

Eduard Verbist Irena Beuckelaers

50

Louis Turelinckx Josephine Janssen

Joseph Peeters Lisette Van Mengsel

65 55

GEZIEN

56

Edward Jamin Maria Leemans

60

Ludovicus Bosmans Celina Stoffels

60

Arnold Scheerder Elisabeth Vandenberghe

50

Augustinus Tops Rita Verwerft

50

John Verschaeren Yvette Dewit

60

Jozef Pazmany Lizette Boulogne

50

Ghislain Kennes Leontina Landuydt

65

Paulus Janssens Gaby Van Camp

50

Paul Balanck Nicole Vanlanduyt

50

GEZIEN

Roger Van Rossem Agnes De Visscher

60

Josephus Jacobs Hilda Switsers

60

Eduard Van den Bossche Fernande Raff

65

Pierre De Haes Elvira De Schepper

50

Hugo Schepers Maria Van Kerckhoven

60

Jozef Herrijgers Julienne Goovaerts

50

Luc Van de Kerkhove Monique Hernaert

50

Raymond Raffo Francine Vleugels

50

Leo Aertbeliën Josepha Wouters

60 57

GEZIEN

58

Hugo Antonis Christianne Hellemans

50

Hugo Van Overloop Emma Schelfhout

65

François Ceulemans Lutgardis Voet

60

Jozef Van Turnhout Margareta Van den Eynde

50

Leo Van Eeckhoven Josephine Van de Velde

60

Luc Van de Vel Marie - Louise Vleminckx

50

Albert Van Leuven Yvonne Serrien

65

Paul Janssens Liliana Drees

50

Marc Oliviers Ria Van den Bergh

50

GEZIEN

Hendrik Sels Martha Bosmans

65

Joseph Hendrickx Angelina Janssens)

60

Livinus Verstrepen Marguerite De Laet

60

Charles Lamiroy Andrea Ketsma

60

Joseph Krikemans Anna De Luycker

65

Joseph Switsers Maria Bertels

50

Lodewijk Timmermans Maria Steemans

50

Eddy Dom Rita Teerlynck

50

Paul Embrechts Odette Blockx

60 59

Kopzorgen verdienen zorg

© Bart Behiels

Doe mee op www.kopzorgen.be