28
Mirosław Sielatycki Powitanie uczestników konferencji
Człowiek uczy się przez całe życie – w sposób formalny, nieformalny i pozaformalny, nabywa cały czas kompetencje, zdobywa kwalifikacje. Mobilność jest tym elementem, który najbardziej przyspiesza uczenie się, wzmacnianie kwalifikacji i kompetencji. Dzięki mobilności proces uczenia się jest bardziej efektywny, atrakcyjny – otwiera na nowe doświadczenia i możliwości. Warunkiem skuteczności i pełnego odczuwania korzyści płynących z mobilności są kompetencje językowe, dzięki którym mobilność przynosi pożądane efekty – czy to w sferze edukacyjnej, zawodowej, czy ogólnopoznawczej, pozwalającej na rozwijanie kompetencji kulturowych. Jednocześnie warto zauważyć, że działa tu sprzężenie zwrotne polegające na poprawie znajomości języków poprzez mobilność właśnie. Antoni Czechow mawiał, że bez znajomości języków obcych człowiek czuje się gorzej niż bez paszportu. Tak jak proces uczenia się, mobilność powinna być realizowana w formule LLL (Lifelong Learning) i LWL (Lifewide Learning), to jest przez całe życie i w różnych formach i miejscach. Już w przedszkolu można uczestniczyć w jej namiastce, m.in. dzięki programowi e-Twinning; w szkole uczniowie z powodzeniem wykorzystują Comeniusa, w kształceniu zawodowym – program Leonardo da Vinci, studenci w uczelniach – Erasmusa, osoby uczące się i przemieszczające w dorosłym życiu – Grundtviga. Tego typu wsparcie mobilności, na każdym etapie edukacyjnym, jest dużą wartością, którą powinniśmy zachować w przyszłym okresie programowania. Jednak mobilność edukacyjna, tak jak uczenie się, ma wymiar nie tylko formalny, ale i pozaformalny. W ramach programu „Młodzież w działaniu” młodzi ludzie z UE i krajów sąsiedzkich uczestniczą w projektach rozwijających kompetencje językowe, kulturowe, społeczne i obywatelskie, a także przedsiębiorczość, kreatywność oraz umiejętności liderskie. Dzięki zaangażowaniu partnerów pozarządowych, wsparciu instytucji edukacyjnych, a także motywacji indywidualnych osób organizujących międzynarodowe projekty dla lokalnych społeczności, ich uczestnicy zdobywają doświadczenia i uczą się od siebie nawzajem, przekazując nabytą tą drogą wiedzę w swoim środowisku. W tym kontekście istotne jest, aby zachować odrębność programu młodzieżowego w konstrukcji programów mobilnościowych na lata 2014–2020. Ważne jest, aby ta mobilność miała swój logiczny ciąg – od mobilności uczniów poprzez mobilność studentów, kontynuowaną w dorosłym życiu, po mobilność pracowników i podróżników – od juniora do seniora, jak to sformułowaliśmy w tytule konferencji. Tak jak uczymy się przez całe życie, tak powinniśmy być mobilni przez całe życie. Możemy mówić o trzech wymiarach mobilności: •• mobilność w każdym wieku (od juniora do seniora); •• mobilność w każdej formie (od formalnej poprzez nieformalną do pozaformalnej); •• mobilność w każdej przestrzeni (od wewnętrznej w UE poprzez tą z krajami sąsiedzkimi po globalną). Trudno nie zgodzić się z tezą, że mobilność tworzy europejską wartość dodaną. Dzisiaj, kiedy borykamy się z kryzysem finansowym, bezrobo-