Free Sunday 259

INSIDE LLEWYN DAVIS

ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΤΑΓΚΟΥΛΗ ΘΕΑΤΡΟ, ΜΟΥΣΙΚΗ, ΤΕΧΝΕΣ, LIFESTYLE, ΟΜΟΡΦΙΑ, ΜΟ∆Α, ΥΓΕΙΑ, ΕΞΟ∆ΟΣ, HOME ENTERTAINMENT

«Η έκδοση ενός δίσκου είναι η ταυτότητά σου»

BURLESQUE

Μουζουράκης, Αλευράς και Λάκης Παπαδόπουλος στο Fuzz Live Music Club

H νέα ταινία των αδελφών Κοέν σελ. 36

σελ. 35

σελ. 37

ΠΑΝΕΛΛΑ∆ΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α // ∆ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ

www.fskyrtsos.gr

ΕΒ∆ΟΜΑ∆Α #259 // 12_01_14

ΚΑΘΑΡΣΗ ΚΑΙ ΟΠΟΙΟΣ ΑΝΤΕΞΕΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ σελ. 12

∆ΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ Η ρύθµιση δεν οδηγεί αυτόµατα στη βιωσιµότητα ΠΟΛΙΤΙΚΗ σελ. 7, 8

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΕ∆ΡΙΑ Μαζί της ξεκίνησε και η προεκλογική περίοδος ΡΕΠΟΡΤΑΖ σελ. 14-15

Ανασφάλιστοι, αυτοί οι άγνωστοι

 Το σκάνδαλο του ΤΤ απειλεί τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήµατος

ΡΕΠΟΡΤΑΖ σελ. 16

ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ Οι περιπέτειες των «τζακιών»

 Οι αποκαλύψεις για τις µίζες στα οπλικά συστήµατα και τα… αγροτουριστικά δάνεια απαξιώνουν το πολιτικό σύστηµα  Η κυβέρνηση διευκολύνει τη ∆ικαιοσύνη διεκδικώντας το ηθικό πλεονέκτηµα ● ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Κινδυνεύοντας να πέσει θύµα της επιτυχίας του

σελ. 4, 6

ΚΟΣΜΟΣ σελ. 11

ΤΟΥΡΚΙΑ Οι δύσκολοι όροι της παραµονής του Ρ.Τ. Ερντογάν στην εξουσία

ΚΛΙΚ ΚΑΙ ΑΠΟΨΗ σελ. 32

www.fskyrtsos.gr

02

FREE SUNDAY

περιεχόµενα

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

ΝΕΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΛΑΝΤ; ΚΑΙ ΤΙ ΤΟΥΣ ΝΟΙΑΖΕΙ (ΤΟΥΣ ΓΑΛΛΟΥΣ);

Τ

ο εβδοµαδιαίο περιοδικό «Closer» θα δει την κυκλοφορία του να απογειώνεται. Υπόσχεται επτά σελίδες και πλήθος φωτογραφίες που δεν αφήνουν περιθώρια για αµφιβολίες σχετικά µε τη «µυστική αγάπη του Προέδρου». Πρόκειται για τη φηµολογούµενη από τον Μάρτιο του 2013 σχέση του Φρανσουά Ολάντ µε τη 41χρονη ηθοποιό Ζουλί Γκαγιέ.Το περιοδικό υποστηρίζει ότι ο Πρόεδρος δεν είναι πλέον µαζί µε τη δηµοσιογράφο Βαλερί Τριερβελέρ αλλά ζει τον έρωτά του µε τη Γαλλίδα ηθοποιό. « Ο αρχηγός του κράτους συνοδεύεται από έναν σωµατοφύλακα που προστατεύει το απόρρητο των συναντήσεων µε την ηθοποιό και φέρνει ακόµα και κρουασάν!» γράφει το «Closer». Ο Πρόεδρος της Γαλλίας απειλεί µε αγωγές, ενώ η Γκαγιέ υπέβαλε καταγγελία προς το τέλος του Μάρτη του 2013 στην εισαγγελία του Παρισιού για τον εντοπισµό των δραστών της φήµης που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο για πιθανή σχέση της µε τον Φρανσουά Oλάντ. Το 2012 η ηθοποιός συµµετείχε σε ένα βίντεο της προεκλογικής εκστρατείας του Ολάντ όπου περιέγραφε τον τότε προεδρικό υποψήφιο ως άνθρωπο «ταπεινό», «εξαιρετικό», που «πραγµατικά ακούει». Ακούει-δεν ακούει, ο Ολάντ, που βλέπει τη δηµοτικότητά του να καταρρέει λόγω της οικονοµικής κρίσης, βρίσκεται στο επίκεντρο της δηµοσιότητας λόγω της προσωπικής του ζωής, η οποία ήταν πάντα ενδιαφέρουσα για το γαλλικό κοινό, από την εποχή της σχέσης του µε τη Σεγκολέν Ρουαγιάλ, που του χάρισε τέσσερα παιδιά. Στο ερώτηµα γιατί οι Γάλλοι βάζουν το µάτι τους στην κλειδαρότρυπα η απάντηση είναι σύνθετη και σχετική. Μία εκδοχή είναι ότι έτσι κάνουν όλοι...

ΘΕΜΑΤΑ 04 // ΚΑΘΑΡΣΗ Ο Γιώργος Κύρτσος αποτιµά τον πολιτικό αντίκτυπο των καταιγιστικών δικαστικών εξελίξεων (ΤΤ, µίζες κ.ο.κ.)

05 // ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΙΑ∆Α Ο καβγάς στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ πρόσφερε µια ανάσα στην κυβέρνηση 06 // ΣΚΑΝ∆ΑΛΟ ΤΤ Κίνδυνος αποσταθεροποίησης για το τραπεζικό σύστηµα 07 // ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Ήταν στραβό το κλίµα, το ’φαγε και ο Χριστόδουλος Ξηρός δραπετεύοντας 08 // ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΕ∆ΡΙΑ ΣΤΗΝ Ε.Ε. Από την έναρξή της επιβεβαιώθηκε η µοναδικότητα του πολιτικού συστήµατος της χώρας µας 09 // ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Μεγάλη αναστάτωση στη γαλάζια πολυκατοικία 10 // ΣΥΡΙΖΑ Ο Γιώργος Κύρτσος καταγράφει τα εµπόδια στο δρόµο του Α. Τσίπρα προς την εξουσία 11 // ΤΟΥΡΚΙΑ Ο Γιώργος Καπόπουλος αναλύει τη σύνθετη πολιτική κατάσταση που επικρατεί στη γειτονική χώρα 12 // ∆ΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ Η ρύθµιση δεν φέρνει τη βιωσιµότητα 13 // ΑΠΟΨΗ Σ. Σοφόπουλος: Για ένα δίκαιο και απλό φορολογικό σύστηµα 14 // ΡΕΠΟΡΤΑΖ Ανασφάλιστοι, αυτοί οι άγνωστοι 16 // ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ Οι πολιτικές διαστάσεις µιας δικαστικής περιπέτειας 17 // ΕΥΑΘ Η άλλη διάσταση της επιδιωκόµενης ιδιωτικοποίησης 22 // ΕΞΑΓΩΓΕΣ Τι δείχνει η πτώση που καταγράφεται στον συγκεκριµένο

ΕΒ∆ΟΜΑ∆Α 259η

12//01//14 Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ FREE SUNDAY Εκδοτική Α.Ε. ΕΚ∆ΟΤΗΣ: Γιώργος Κύρτσος ΓΕΝΙΚΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Χρήστος Κύρτσος δείκτη 23 // ΑΠΟΨΗ ∆. Μάρδας: Τουρκία και ελληνική προεδρία της Ε.Ε.

25 // ΥΓΕΙΑ Ο νέος ΕΟΠΥΥ και τι φέρνει για τους ασφαλισµένους 26 // ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ Ο Μάνος Ματσαγγάνης στο Athens Review of Βooks για το βιβλίο του Τάσου Γιαννίτση «Η Ελλάδα στην κρίση» 28 // ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ Η Άννα Ζαρίφη προσπαθεί να καταλάβει έναν άγνωστο στη ∆ύση ηγέτη 30 // ΙΣΡΑΗΛ Ο ∆ηµήτρης Ραπίδης παρακολουθεί την αποµάκρυνση του Τελ-Αβίβ από τους παραδοσιακούς συµµάχους του

SPORTS 32 // ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Όταν η επιτυχία γίνεται πρόβληµα 33 // ALL AROUND Σηµαντικά µατς σε Super League και Ευρωλίγκα

FREE TIME 34 // ΕΞΩΦΥΛΛΟ Unlimited Access // Βιβλία 35 // ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Βικτωρία Ταγκούλη: «Η έκδοση ενός δίσκου είναι η ταυτότητά σου» 36 // CINEMA Τι παίζουν οι κινηµατογραφικές αίθουσες 37 // AGENDA Τα πολιτιστικά δρώµενα της εβδοµάδας 39 // STRAY STORIES Αγγελίες υιοθεσιών µικρών ζώων

∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Αγγελική Σπανού ART DIRECTOR Μπάµπης Μελικίδης, pica.gr ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤHΣ ∆ηµήτρης Καραγκούνης (Sports) ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χάρις Κοντραφούρη ΥΠΕΥΘΥΝH ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ματίνα ∆ηµητριάδου, dmatina@cpress.gr, 210 8776554 ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Νίκος Σταµατογιαννόπουλος, nstamatog@cpress.gr ∆ΙΟΡΘΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μπέττυ Σπανοπούλου ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΑΣ Ηρακλής Πατραµάνης ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΕ, Εurokinissi, Prisma, Icon ΥΠΟ∆ΟΧΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βίκυ Θεοδωρίδου 210 8776587, vickyth@cpress.gr ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ∆ΙΑΝΟΜΗΣ Χρήστος Αργύρης ΑΝΑΠΤΥΞΗ ∆ΙΚΤΥΟΥ ∆ΙΑΝΟΜΗΣ info@citypromotions.gr, 210 3506300 Tατοΐου 250, Αχαρναί, 13672, Τηλ.: 210 8776400, Fax: 210 8776598, www.fskyrtsos.gr ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS ΑΕΒΕ ∆ιανέµεται ∆ωρεάν *ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, µερική ή περιληπτική, ή κατά παράφραση, ή διασκευή απόδοσης του περιεχοµένου της εφηµερίδας µε οποιονδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλον, χωρίς προηγούµενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόµοι 238/ 1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, Ν∆ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του ∆ιεθνούς ∆ικαίου.

on line Το νέο site που στηρίζεται στην ύλη της Free Sunday και τον διαρκή σχολιασµό της επικαιρότητας από τον Γιώργο Κύρτσο

www.fskyrtsos.gr

Η εφηµερίδα στην οθόνη σας µε ένα κλικ

www.issuu.com/freesunday

04

FREE SUNDAY

πολιτική

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Η επιχείρηση «Κάθαρση» δοκιµάζει τις αντοχές του συστήµατος Καταγγελίες για λεηλασία χωρίς

Η επιθετική απάντηση του κ. Κοντοµηνά στις κατηγορίες που αντιµετωπίζει µας προετοιµάζει για ισχυρές αναταράξεις στο χώρο των ΜΜΕ.

όρια στα εξοπλιστικά προγράµµατα, στις χορηγήσεις δανείων, ακόµη και στον αγροτουρισµό. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

Τ

ο τελευταίο διάστηµα έχει δραστηριοποιηθεί η ∆ικαιοσύνη, σε µια προσπάθεια να υπάρξει κάθαρση σε µια σειρά αµφιλεγόµενες υποθέσεις, από τα εξοπλιστικά προγράµµατα και την προµήθεια των γερµανικών υποβρυχίων τύπου 214 µέχρι τις κοινοτικές επιδοτήσεις για τους ξενώνες σε τουριστικές περιοχές και την επιχορήγηση δανείων από κρατικών συµφερόντων τράπεζες χωρίς να πληρούνται τα βασικά τραπεζικά κριτήρια. ∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι η ∆ικαιοσύνη στέκεται στο ύψος της και πως η κυβέρνηση Σαµαρά δηµιουργεί ένα πολιτικό πλαίσιο το οποίο διευκολύνει το έργο της. Αρκεί να συγκρίνουµε την κατάσταση που έχει δηµιουργηθεί στη χώρα µας µε τις παρεµβάσεις Ερντογάν σε βάρος της ∆ικαιοσύνης στη γειτονική Τουρκία, για να αντιληφθούµε την καλή πολιτική διάθεση της κυβερνητικής ηγεσίας. Η καλή πολιτική διάθεση όµως δεν αρκεί σε αυτές τις περιπτώσεις, χρειάζεται και µεγάλη επικοινωνιακή, πολιτική αντοχή. ∆ιαφορετικά, η επιχείρηση «Καθαρά χέρια» µπορεί να αποσταθεροποιήσει το πολιτικό σύστηµα και να προκαλέσει εντυπωσιακές εξελίξεις και ανακατατάξεις.

Σκάνδαλα µε ουρά Πολλοί από τους εµπλεκόµενους στα σκάνδαλα προµήθειας οπλικών συστηµάτων προσπαθούν να ελαφρύνουν τη θέση τους δίνοντας εντυπωσιακές πληροφορίες στους αρµόδιους δικαστικούς. Χαρακτηριστικό από την άποψη αυτή είναι το απολογιστικό υπόµνηµα του κ. Πάνου Ευσταθίου, ο οποίος ήταν επί σειρά ετών µεσάζοντας στις προµήθειες οπλικών συστηµάτων. Σε αυτό αναφέρεται µεταξύ των άλλων: «Περί τα µέσα του έτους 2000 ο Εµµανουήλ Σαρτζετάκης, απόστρατος πλοίαρχος Π.Ν. (εα) και αξιωµατικός Υ/Β, ο οποίος από τα µέσα της δεκαετίας του 1990 µέχρι το 2007 ήταν συνεργάτης/ σύµβουλος στην TREDECO για θέµατα του Π.Ν., µου έφερε έναν κατάλογο µε ονόµατα προσώπων στα οποία η TREDECO έπρεπε, κατά προτροπή του υπεύθυνου της STN ATLAS για τα Υ/Β Wolfgang Luebke, να καταβάλει αµοιβές-bonus. Τα πρόσωπα αυτά ήταν τόσο συνεργάτες της TREDECO, όπως ο ίδιος ο Μανώλης Σαρτζετάκης, ο οποίος έλαβε από εµένα το ποσό των 250.000 ευρώ περίπου, όσο και τρίτοι που είχαν συµβάλει στην ανάληψη των οπλικών συστηµάτων από την STN ATLAS, προσφέροντας πληροφορίες και προσωπική εργασία στο ως άνω πρόγραµµα». Ο κ. Ευσταθίου αναφέρεται σε 11 ανώτατους αξιωµατικούς των Ενόπλων ∆υνάµεων που συνέβαλαν στην προώθηση των επιχειρηµατικών συµφερόντων τα οποία εκπροσωπούσε. Από την απολογία του κατηγορούµενου προκύπτει ότι ορισµένοι από αυτούς επηρέαζαν τις υπηρεσιακές εισηγήσεις για να κινηθούν σε συγκεκριµένη κατεύθυνση, ενώ άλλοι πρόσφεραν συµβουλές µετά την αποστρά-

τευσή τους, εποµένως δεν µπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία των «µιζαδόρων». Συνολικά η ∆ικαιοσύνη εξετάζει την προµήθεια οπλικών συστηµάτων της τάξης των 20 δισ. ευρώ, τα περισσότερα από τα οποία αφορούν την περίοδο 1996-2002. Μετά τον Άκη Τσοχατζόπουλο και τους συνεργάτες του βρέθηκαν να κατηγορούνται ανώτατα κοµµατικά-κυβερνητικά στελέχη και αντιπρόσωποι ξένων εταιρειών, που µε τη σειρά τους έδωσαν πληροφορίες για την εµπλοκή ανώτατων στρατιωτικών στις ασύµφορες για το ελληνικό ∆ηµόσιο προµήθειες. Είναι τέτοιο το εύρος των αποκαλύψεων ώστε γενικεύεται η κρίση εµπιστοσύνης που εκδηλώνεται σε βάρος των πολιτικών, των ανώτατων διευθυντικών και διοικητικών στελεχών, αλλά και της ηγεσίας των Ενόπλων ∆υνάµεων. Επιπλέον, οι σκανδαλώδεις υποθέσεις, όπως η προµήθεια των γερµανικών υποβρυχίων τύπου 214, εξακολουθούν να κυριαρχούν στην επικαιρότητα και να διαµορφώνουν τις πολιτικές εξελίξεις. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών κ. Βενιζέλος κατηγορείται από τον ΣΥΡΙΖΑ για την εµπλοκή του στη δεύτερη σύµβαση για την προµήθεια δύο επιπλέον γερµανικών υποβρυχίων τύπου 214 έναντι 1 δισ. ευρώ, ενώ το αδιέξοδο που έχει δηµιουργηθεί στα Ναυπηγεία Σκαραµαγκά και οι επιθετικές κινήσεις του επενδυτή κ. Σάφα τροφοδοτούν τη σχετική ειδησεογραφία.

Τραπεζικά θαλασσοδάνεια Οι εξαιρετικά σοβαρές κατηγορίες σε βάρος διευθυντικών στελεχών του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου κατά την περίοδο 2006-2011 αλλά και συγκεκριµένων επιχειρηµατιών, όπως ο ∆ηµήτρης Κοντοµηνάς, ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης και ο Κυριάκος Γριβέας, οι οποίοι εµφανίζονται να έχουν αξιοποιήσει για ίδιον όφελος τη µεγάλη ευκολία µε την οποία χορηγούσαν σηµαντικά δάνεια οι τότε αρµόδιοι του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου, φέρνουν στο προσκήνιο τον τρόπο λειτουργίας του τραπεζικού συστήµατος. Το πόρισµα για την υπόθεση της αµφιλεγόµενης δανειοδότησης συγκεκριµένων επιχειρηµατιών αναφέρει ότι «υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ενοχής των υπευθύνων (διοικήσεων) της τράπεζας, για το έγκληµα της απιστίας, και των ωφεληθέντων από τις πράξεις αυτές επιχειρηµατιών, για άµεση συνέργεια στις πράξεις απιστίας, καθώς και για νοµιµοποίηση προϊόντων προερχόµενων από εγκληµατικές πράξεις (ξέπλυµα)». Η εισαγγελέας, υπεύθυνη για την αντιµετώπιση υποθέσεων διαφθοράς κ. Ράικου έχει ασκήσει διώξεις σε βάρος 30 ατόµων και έχει εκδώσει 7 εντάλµατα σύλληψης. Με επιθετική δήλωσή του ο κ. Κοντοµηνάς υποστηρίζει ότι η δανειοδότηση των επιχειρήσεών του έγινε µε απόλυτα νόµιµο τρόπο και πως οι προσωπικές εγγυήσεις που έδωσε καλύπτουν πλήρως τα δάνεια. Αναφέρεται σε ισχυρούς

αντιπάλους του και σε τράπεζες, οι οποίες προφανώς συνεργάζονται µε αυτούς και εµφανίζουν µεγάλα ανοίγµατα σε ό,τι αφορά τις χορηγήσεις τους, τα οποία δεν µπορούν να δικαιολογήσουν. Ο κ. Κοντοµηνάς έχει αποδείξει –χαρακτηριστικές οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου που ξεκίνησαν από τον τηλεοπτικό Alpha, τον οποίο ελέγχει– ότι είναι σκληρός παίκτης, ιδιαίτερα όταν αισθάνεται ότι απειλείται από την εκτελεστική ή τη δικαστική εξουσία. Είναι γνωστό επίσης ότι οι αµφιλεγόµενες πρακτικές στη χορήγηση µεγάλων δανείων χωρίς να πληρούνται βασικά τραπεζικά κριτήρια δεν περιορίζονται στο Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο, ενδεικτικό το παράδειγµα των δύο κοµµάτων εξουσίας Ν∆ και ΠΑΣΟΚ, που πήραν δάνεια 220 εκατ. ευρώ, τα οποία στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ µπορούν να χαρακτηριστούν δανεικά κι αγύριστα. Η υπόθεση του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου προκαλεί αναταράξεις στον ευαίσθητο χώρο των ΜΜΕ, εκθέτει διευθυντικά στελέχη µε καραµανλικά πολιτικά χαρακτηριστικά και ενισχύει τον προβληµατισµό της κοινής γνώµης για το τι ακριβώς συνέβαινε και τι συµβαίνει στον τραπεζικό τοµέα, ο οποίος πλέον λειτουργεί µε χρήµατα των φορολογούµενων πολιτών, που κάλυψαν τις ανάγκες της ανακεφαλαιοποίησης. Σε µία περίοδο κατά την οποία οι τράπεζες αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες χρηµατοδότησης της πραγµατικής οικονοµίας και να συµβάλουν στην έξοδο της οικονοµίας από την ύφεση, αυτά τα ζητήµατα µπορεί να αποδειχθούν εµπρηστικά από πολιτική και κοινωνική άποψη.

Επιδοτούµενες βίλες Μικρότερης οικονοµικής κλίµακας αλλά µεγάλης πολιτικής σηµασίας είναι η υπόθεση της επιδότησης της κατασκευής ή της αναπαλαίωσης των εξοχικών σπιτιών διαφόρων «επωνύµων» του δηµόσιου βίου µε τα χρήµατα των προγραµµάτων Leader για την ανάπτυξη του αγροτουρισµού. Το θέµα ήρθε στη δηµοσιότητα µε αφορµή την επιδότηση της αναπαλαίωσης του εξοχικού της οικογένειας Λιάπη στο Μεγάλο Χωριό της Ευρυτανίας χωρίς, σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις, να έχει χρησιµοποιηθεί ποτέ σαν τουριστικός ξενώνας. Η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ. Κουτζαµάνη ζήτησε µε έγγραφό της από τους εισαγγελείς Εφετών όλης της χώρας να ερευνήσουν παρόµοιες υποθέσεις µε εκείνη του εξοχικού της οικογένειας Λιάπη. Όπως επισηµαίνει η κ. Κουτζαµάνη: «Με αφορµή επίκαιρη ειδησεογραφία στην οποία µετ’ επιτάσεως γίνεται αναφορά σε άτοµα που µε τη χρήση ή την υποβολή ανακριβών ή ελλιπών δηλώσεων ή εγγράφων εισέπραξαν αχρεωστήτως πόρους προερχόµενους από τον Εθνικό Προϋπολογισµό ή τον Γενικό Προϋπολογισµό της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειµένου είτε να εγκαταστήσουν είτε να βελτιώσουν ήδη υφιστάµενες υποδοµές (δηµιουργία ξενώνων ή επιχειρήσεων ενοικιαζοµένων δωµατίων) χωρίς εντέλει να τηρήσουν τις δεσµεύσεις που ανέλαβαν κατά την είσπραξη των πόρων αυτών, παρακαλούµε να διενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση…». Με τις αγροτουριστικές περιπέτειες διαφόρων «επωνύµων» του δηµόσιου βίου, ενισχύεται η αντίληψη της κοινής γνώµης ότι η λεηλασία του δηµόσιου χρήµατος και του δηµόσιου συµφέροντος έχει σε τελική ανάλυση πολιτικές και κυβερνητικές υπογραφές.

FREE SUNDAY

πολιτική

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

05

Κυβερνητικά χαµόγελα για την «Τατσοπουλιάδα» Ν∆-ΠΑΣΟΚ επενδύουν στα εσωκοµµατικά προβλήµατα του ΣΥΡΙΖΑ για να κερδίσουν πολιτικό χρόνο.

Τ

ο Σαββατοκύριακο που έρχεται θα ήταν βαρύ για τους δύο κυβερνητικούς εταίρους αν δεν υπήρχε ο «τυφώνας Τατσόπουλου» που, σύµφωνα µε το δηµοσιογραφικό κλισέ, σαρώνει των ΣΥΡΙΖΑ. Παρά τους πανηγυρισµούς για την έναρξη της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε., τίποτα δεν πάει καλά για την κυβέρνηση: ● Η απόδραση του Χρ. Ξηρού µας θύµισε ότι η Ν∆ µε τα λόγια χτίζει ανώγια και κατώγια σε ό,τι αφορά τα ζητήµατα εσωτερικής ασφάλειας, επενδύοντας στο δόγµα «νόµος και τάξη» αλλά πετυχαίνοντας στην πράξη θλιβερά αποτελέσµατα. ● Οι επικεφαλής του κλιµακίου της τρόικας θα επιστρέψουν την επόµενη εβδοµάδα χωρίς να έχουν αλλάξει άποψη για το δηµοσιονοµικό κενό του 2014 και στο επίκεντρο θα βρεθούν ξανά κοινωνικά επώδυνα µέτρα, όπως είναι οι απολύσεις. ● Από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο έρχεται το µήνυµα ότι δεν είναι εφικτή ελληνική έξοδος στις αγορές στη διάρκεια του 2014, όπως έχει υποσχεθεί ο υπουργός Οικονοµικών Γ. Στουρνάρας. ● Η ελληνική προεδρία της Ε.Ε. δεν αρκεί για να καλύψει τα διογκούµενα προβλήµατα στην πραγµατική οικονοµία και τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν όλο και µεγαλύτερα τµήµατα του πληθυσµού. ● Το µπρος-πίσω σε σχέση µε το 25ευρω στα νοσοκοµεία εξέθεσε την κυβέρνηση για πολιτική τσαπατσουλιά σε ένα θέµα εξαιρετικά ευαίσθητο για τους πολίτες. ● Η επιχείρηση «κάθαρση» δοκιµάζει τις αντοχές του συστήµατος, χωρίς να µπορεί να δει κανείς πόσο βαθιά βρίσκεται το κόκαλο στο οποίο θα φτάσει το µαχαίρι και ποιος είναι ο κοινωνικός αντίκτυπος των αποκαλύψεων για τις µίζες και τα θαλασσοδάνεια, που µπερδεύονται µε τις άλλες, για τον Μ. Λιάπη και τον Χ. Τοµπούλογλου, µε αποτέλεσµα η ατµόσφαιρα στη δηµόσια ζωή να γίνεται εξαιρετικά τοξική. ● Τα περίφηµα «µαξιλαράκια» που θα ενίσχυαν την κυβερνητική πλειοψηφία των 153 εδρών δεν έχουν ακόµη βρεθεί και η εσωκοµµατική ένταση στο ΠΑΣΟΚ είναι υπόγεια αλλά έντονη. ● Τα λεγόµενα προβλήµατα της καθηµερινότητας γίνονται αδυσώπητα και η κυβέρνηση δεν δείχνει ούτε διάθεση ούτε την ικανότητα να διευκολύνει τη ζωή των πολιτών που δοκιµάζονται από την κρίση. ● Η ελπίδα ότι θα επιστρέψει η ∆ΗΜΑΡ στην κυβέρνηση µε αφορµή τη συµφωνία για το χρέος εξανεµίστηκε µετά την απουσία του Φώτη Κουβέλη από την εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής για την ελληνική προεδρία. Για όλους αυτούς τους λόγους, το «πρόβληµα Τατσόπουλου» στον ΣΥΡΙΖΑ ήρθε σαν δροσερό αεράκι µέσα στον καύσωνα για την κυβέρνηση. Εκεί που η Ν∆ έβγαζε τη µια ανακοίνωση µετά την άλλη για να καταγγείλει την ύπαρξη «συνιστώσας της τροµοκρατίας» µέσα στο κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, εµφανίστηκε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ για να τη δικαιώσει, µιλώντας για περιθωριακά στελέχη που θα µπορούσαν να βλέπουν µε συµπάθεια τροµοκρατικές πράξεις. Ειδικότερα, σύµφωνα µε τις δικές του διευκρινίσεις, έκανε λόγο για την ύπαρξη «περιθωριακών απόψεων ανθρώπων που µπορεί να συµφωνούν µε τις ιδέες –και όχι µε τις πράξεις– των τροµοκρατών». Πραγµατικά καταπληκτικό! Ούτε η εκπρόσωπος της Ν∆ Άννα Μισέλ Ασηµακοπούλου δεν θα µπορούσε να φανταστεί ότι θα είχε τέτοια βοήθεια στην προσπάθειά της να αναζωπυρώσει τη γνωστή θεωρία των «κουκουλοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ». Τα πράγµατα έγιναν ακόµη χειρότερα όταν η πρώτη αντίδραση που εκδηλώθηκε εντός ΣΥΡΙΖΑ στα λεγόµενα Τατσόπουλου ήρθε από τον βουλευτή Ευάγγελο ∆ιαµαντόπουλο, ο οποίος επέλεξε αντί της πολιτικής κριτικής τις βρισιές, θυµίζοντας στο ακροατήριο ότι το πολιτιστικό έλλειµµα δεν είναι ιδίωµα µόνο πολιτικών αντιπάλων της Αριστεράς. Και κάπως έτσι, αντί να εγκαλεί ο ΣΥΡΙΖΑ την κυβέρνηση για το χάλι µε την απόδραση του Χρ. Ξηρού και του Ν. Μαζιώτη, που είχε προηγηθεί, όπως επίσης για την αναβίωση της τροµοκρατίας και τους καβγάδες µέσω διαρροών των συναρµόδιων υπουργών Ν. ∆ένδια και Χ. Αθανασίου, βρέθηκε εγκαλούµενος για τις δυσκολίες που έχουν τα δικά του στελέχη να συµφωνήσουν αν υπάρχουν φωνές ανοχής στην τροµοκρατία ή όχι στο εσωτερικό του. Είτε πρόκειται για γκάφα ή αυτογκόλ, είτε για δοµικό πρόβληµα του ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός είναι ότι η κυβέρνηση στις δύσκολες στιγµές της µπορεί πάντα να ελπίζει ότι θα πάρει µια ανάσα από εκεί που δεν το περιµένει – από τον βασικό πολιτικό της αντίπαλο.

«Ε

µείς δεν διώχνουµε ποτέ κανέναν, αλλά δεν κρατάµε και κανέναν µε το ζόρι» δήλωσε για τον Πέτρο Τατσόπουλο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, εξερχόµενος την Παρασκευή της συνεδρίασης του προεδρείου της Κοινοβουλευτικής Οµάδας του κόµµατός του. Κάπως έτσι, του άνοιξε την πόρτα της παραίτησης από την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία έγινε γνωστή λίγο µετά. Στην επίσηµη ανακοίνωσή του, το προεδρείο της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει την πολιτική αποδοκιµασία των θέσεων του βουλευτή. Υπενθυµίζεται πως ο Πέτρος Τατσόπουλος την Πέµπτη έθεσε στη διάθεση του Αλέξη Τσίπρα την παραίτησή του, µετά τις αντιδράσεις που προκάλεσαν δηλώσεις του για «συµπάθεια» ορισµένων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ σε «ιδεολογίες τροµοκρατών». Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Σε σχέση µε το ζήτηµα που ανέκυψε από τη δηµόσια έκφραση απόψεων του βουλευτή µας Π. Τατσόπουλου, που δηµιουργούν συνειδητά ή ασυνείδητα σύγχυση και δίνουν έδαφος για τη στοχοποίηση κοινωνικών αγωνιστών και πολιτικών στελεχών του κόµµατος µε την οποία επιχειρεί το επικοινωνιακό χαλκείο της Ν∆ τη

συσχέτιση της Αριστεράς µε την τροµοκρατία, επισηµαίνουµε: Τη σαφή πολιτική αποδοκιµασία αυτής της στάσης, όπως άλλωστε εκφράστηκε αµέσως και µε δηλώσεις του γραµµατέα της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ. Την επιµονή µας στην πιστή τήρηση των δηµοκρατικών αρχών λειτουργίας και του συντροφικού διαλόγου, µε την ταυτόχρονη απόρριψη στάσεων που, αντί της συζήτησης όλων των απόψεων µέσα στις διαδικασίες της Κ.Ο., προκρίνουν συστηµατικά τη δηµόσια και «επί παντός του επιστητού» έκφραση προσωπικών θέσεων αντίθετων προς αυτές που συλλογικά επεξεργαζόµαστε. Επίσης, ασκούµε αυστηρή κριτική προς οποιαδήποτε υβριστική και απαξιωτική δηµόσια τοποθέτηση βουλευτή µας, η οποία προφανώς αντιστρατεύεται το κλίµα αλληλεγγύης και την κουλτούρα του χώρου µας. Άλλωστε, επ’ αυτών των θεµάτων, η Κ.Ο. θα συζητήσει στην προσεχή συνεδρίασή της µε θέµα τον Κανονισµό λειτουργίας και την εφαρµογή του. Τέλος, µας είναι αδιανόητη και έξω από τις αξίες µας η διαθεσιµότητα της παραίτησης από την Κ.Ο., όταν αυτή δεν συνοδεύεται και από τη διάθεση της βουλευτικής έδρας υπέρ του κόµµατος.

Εκεί που η Ν∆ έβγαζε τη µια ανακοίνωση µετά την άλλη για να καταγγείλει την ύπαρξη «συνιστώσας της τροµοκρατίας» µέσα στο κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, εµφανίστηκε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ για να τη δικαιώσει, µιλώντας για περιθωριακά στελέχη που θα µπορούσαν να βλέπουν µε συµπάθεια τροµοκρατικές πράξεις.

06

FREE SUNDAY

ρεπορτάζ

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Τραπεζικό «τσουνάµι» από το σκάνδαλο του Τ Τ Η άµυνα των Φιλιππίδη, Κοντοµηνά µπορεί να εκθέσει πολλούς. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

H

∆ικαιοσύνη παίρνει άριστα για τον τρόπο που χειρίζεται την υπόθεση του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου (ΤΤ) και η κυβέρνηση Σαµαρά αποδεικνύει µε τη στάση της ότι στηρίζει την κάθαρση χωρίς πολιτικά όρια. Τα εύσηµα για τη δικαστική και την εκτελεστική εξουσία δεν καταργούν όµως τις συνέπειες από ένα σκάνδαλο που αναµένεται να δοκιµάσει τις αντοχές του τραπεζικού συστήµατος. Οι παθογένειες που οδήγησαν τον πρώην πρόεδρο του ΤΤ κ. Άγγελο Φιλιππίδη και τους συνεργάτες του να πάρουν αποφάσεις που σήµερα θεωρούνται σκανδαλώδεις χαρακτηρίζουν το µεγαλύτερο τµήµα του τραπεζικού συστήµατος και της λεγόµενης διαπλοκής. Εποµένως, είναι πολύ πιθανό, την ώρα που η ∆ικαιοσύνη και η κυβέρνηση θα προσπαθούν να αντιµετωπίσουν µια υπόθεση µεγάλης κλίµακας διαφθοράς, να «σκάνε», µε τη δυναµική που αναπτύσσεται, άλλες υποθέσεις µε παρόµοια χαρακτηριστικά. Έχει αποδειχθεί, χαρακτηριστικό το παράδειγµα της Ιταλίας, ότι οι επιχειρήσεις κάθαρσης δύσκολα ελέγχονται και πως µε το πέρασµα του χρόνου δηµιουργούν δική τους δυναµική.

Κατηγορούµενη η πρόεδρος Στα 30 άτοµα σε βάρος των οποίων ασκήθηκαν ποινικές διώξεις ή και εκδόθηκαν εντάλµατα σύλληψης από την εισαγγελέα κατά της διαφθοράς Ελένης Ράικου συµπεριλαµβάνεται η πρόεδρος του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) κ. Αναστασία Σακελλαρίου. Η κ. Σακελλαρίου υπήρξε ανώτατο στέλεχος του ΤΤ κατά την περίοδο που εξετάζει η ∆ικαιοσύνη και µοιράζεται τις ευθύνες για τη χορήγηση «δανεικών και αγύριστων», σύµφωνα µε το κατηγορητήριο. Είναι φανερό ότι θα πρέπει να εγκαταλείψει την προεδρία του ΤΧΣ, γιατί στην αντίθετη περίπτωση θα αποτελέσει εύκολο επικοινωνιακό και πολιτικό στόχο των δυνάµεων που θεωρούν ότι τα 50 δισ. ευρώ του ελληνικού λαού µε τα οποία ανακεφαλαιοποιήθηκε το τραπεζικό σύστηµα µοιράστηκαν µε κριτήρια που δεν έχουν σχέση µε τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήµατος και τις ανάγκες ανάπτυξης της οικονοµίας. Η δηµόσια στήριξή της από τον υπουργό Οικονοµικών κ. Στουρνάρα την περασµένη Παρασκευή της εξασφάλισε κάποιο χρόνο, δεν έλυσε όµως το πρόβληµα.

Ο ρόλος του κ. Προβόπουλου Αναπόφευκτα, η υπόθεση του ΤΤ θα αγγίξει τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Προβόπουλο, µέσω της διαδροµής που ακολούθησε η Proton Bank. O επιχειρηµατίας κ. Λαυρεντιάδης, ο οποίος βρίσκεται ήδη στον Κορυδαλλό κατηγορούµενος ότι άντλησε παράνοµα κεφάλαια από την Proton Bank όταν περιήλθε στην ιδιοκτησία του, κατηγορείται και για ένα δάνειο 100 εκατ. ευρώ που

πήρε για την εταιρεία Alapis και κατέληξε, σύµφωνα µε τους αρµόδιους δικαστικούς λειτουργούς, σε προσωπικούς του λογαριασµούς. Ο κ. Λαυρεντιάδης υποστηρίζει ότι το δάνειο δόθηκε στην Alapis όταν είχε χάσει τον έλεγχο της εταιρείας και η ∆ικαιοσύνη θα διερευνήσει κατά πόσον ο ισχυρισµός του είναι σωστός ή τελικά ήλεγχε την εταιρεία µε άλλες µεθόδους. Το βέβαιο είναι ότι αν είναι σκανδαλώδης η δανειοδότηση της Alapis από το ΤΤ το 2009, είναι ακόµη πιο σκανδαλώδης η µεταβίβαση της Proton Bank στον κ. Λαυρεντιάδη µε την άδεια των αρµόδιων αρχών, δηλαδή της Τραπέζης της Ελλάδος. Η ζηµιά που υπέστη το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα και φυσικά οι Έλληνες φορολογούµενοι από τη µετατροπή του κ. Λαυρεντιάδη σε τραπεζίτη, µέσω της Proton Bank, µπορεί να κυµαίνεται µεταξύ 1,5 και 2 δισ. ευρώ. Το θέµα της µεταβίβασης της Proton Bank στον κ. Λαυρεντιάδη έχει ήδη τεθεί σε πολιτικό και δηµοσιογραφικό επίπεδο και αναµένεται να έχει εντυπωσιακή συνέχεια.

Πόλεµος στα ΜΜΕ Ένας από τους βασικούς κατηγορούµενους στο σκάνδαλο του ΤΤ είναι ο ∆ηµήτρης Κοντοµηνάς, ιδιοκτήτης του ραδιοτηλεοπτικού Alpha. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι δεν έχει τίποτα να φοβηθεί, πως το δάνειο των 110 εκατ. ευρώ που έλαβε από το ΤΤ µε υπογραφή του κ. Φιλιππίδη καλύπτεται από τις προσωπικές του εγγυήσεις και ότι όλη η υπόθεση υποκινείται από ισχυρούς αντιπάλους του. Η ∆ικαιοσύνη θα κρίνει τους ισχυρισµούς του κ. Κοντοµηνά, αλλά µια µατιά στο κατηγορητήριο οδηγεί στο συµπέρασµα ότι ο γνωστός επιχειρηµατίας µπορεί να κινείται σε µια γκρίζα περιοχή, δηλαδή εξυπηρετεί ως ένα βαθµό τα δάνεια που έχει πάρει, χωρίς να είναι συνεπής σε όλες του τις υποχρεώσεις. Από τη στιγµή πάντως που τίθεται θέµα Κοντοµηνά, αποκτούν νέα δυναµική άλλες υποθέσεις που αφορούν άµεσα ή έµµεσα ισχυρά ΜΜΕ. Για παράδειγµα, έχει καταγγελθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ ότι το δάνειο των 100 εκατ. ευρώ που πήρε το MEGA από κοινοπραξία τραπεζών µπορεί να δηµιουργήσει µεγάλες επισφάλειες, εφόσον η µόνη εγγύηση που δόθηκε ήταν το τηλεοπτικό πρόγραµµα των προηγούµενων ετών, η εµπορική αξία του οποίου αµφισβητείται. Την ίδια χρονική στιγµή που η ∆ικαιοσύνη κινείται κατά του ∆ηµήτρη Κοντοµηνά για το σκάνδαλο του ΤΤ, προωθείται νοµοθετική ρύθµιση για να περάσει το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων του Μεγάρου Μουσικής στο ∆ηµόσιο και µέσω αυτού στις πλάτες των Ελλήνων φορολογουµένων. Με τροπολογία του τότε υπουργού Οικονοµικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου, που πέρασε από την ελληνική Βουλή το 2011, το ελληνικό ∆ηµόσιο, δηλαδή οι Έλληνες φορολογούµενοι, ανέλαβαν την αποπληρωµή δανείου της Εθνικής Τράπεζας προς τον Οργανισµό Μεγάρου Μουσικής Αθη-

Η υπόθεση του δανεισµού του MEGA αλλά και τα δάνεια του Μεγάρου Μουσικής έρχονται ξανά στην επικαιρότητα. νών (ΟΜΜΑ) ύψους 95 εκατ. ευρώ. Αντί να ελεγχθεί η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας που χορήγησε επί πρωθυπουργίας Κώστα Καραµανλή, το 2007, το επίµαχο δάνειο, αυτό φορτώθηκε µε απόφαση της κυβέρνησης και της Βουλής στους φορολογούµενους πολίτες. Το ίδιο πάει να γίνει τώρα µε ένα άλλο δάνειο, ύψους 150 εκατ. ευρώ, αυτό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που δόθηκε στον ΟΜΜΑ το 2003, επί πρωθυπουργίας Κώστα Σηµίτη, και καλύπτεται από την εγγύηση του ελληνικού ∆ηµοσίου. Αντί να ελεγχθούν οι υπεύθυνοι της περιόδου, που δέσµευσαν δηµόσιο χρήµα σε όφελος ενός «χορηγού» των τεχνών και του πολιτισµού µε ισχυρή παρουσία στα ΜΜΕ, θα µεγαλώσει κι άλλο ο λογαριασµός που αντιµετωπίζουν οι φορολογούµενοι πολίτες.

Πολιτική διάσταση Ο κατηγορούµενος πρώην πρόεδρος του ΤΤ κ. Φιλιππίδης υποστηρίζει ότι παρέδωσε τον πιστωτικό οργανισµό που διοικούσε σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τις λεγόµενες συστηµικές τράπεζες, που ανακεφαλαιώθηκαν µε 50 δισ. δηµόσιου χρήµατος. Κατά την άποψή του, τα «κόκκινα» δάνεια του ΤΤ κινήθηκαν σε χαµηλότερα επίπεδα από τα «κόκκινα» δάνεια των άλλων τραπεζών. Συνολικά τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται τουλάχιστον για τρεις µήνες έχουν ξεπεράσει τα 70 δισ. ευρώ για το σύνολο του τραπεζικού συστήµατος και αναλογούν στο 30% των χορηγηθέντων δανείων. Από την πλευρά του, ο κ. Κοντοµηνάς υποστηρίζει ότι είναι συνεπής στην εξυπηρέτηση των δανείων του οµίλου DEMCO και πως άλλοι είναι οι ισχυροί παράγοντες οι οποίοι έχουν πάρει «δανεικά και αγύριστα» από τις τράπεζες στο πλαίσιο της διαπλοκής. Η άµυνα των δύο κατηγορουµένων αναµένεται να ενισχύσει την επιχειρηµατολογία εκείνων που τάσσονται υπέρ του δηµόσιου ελέγχου των τραπεζών που λειτουργούν µε δηµόσιο χρήµα. Το γεγονός ότι ο κ. Φιλιππίδης υπήρξε κοµµατικός ταµίας της Ν∆ στην πορεία προς τις εκλογές του 2004 και µέλος του στενού κύκλου των έµπιστων συνεργατών του Κώστα Καραµανλή προετοιµάζει το έδαφος για σκληρές πολιτικές αντιπαραθέσεις. Από την υπόθεση του ΤΤ θα βγει ζηµιωµένη η αξιοπιστία του Ταµείου Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας, θα απαξιωθεί κι άλλο η έννοια της ελληνικής επιχειρηµατικότητας, εφόσον αποδεικνύεται διαπλεκόµενη και άµεσα ή έµµεσα κρατικοδίαιτη, ενώ θα έρθουν στην επιφάνεια τα «άπλυτα» της καραµανλικής περιόδου, όπως τα σκάνδαλα µε τα εξοπλιστικά προγράµµατα έφεραν στην επιφάνεια τα «άπλυτα» της σηµιτικής περιόδου. Χαρακτηριστική της νοοτροπίας που έχει επικρατήσει στη διαχείριση του τραπεζικού τοµέα είναι η απαλλαγή, µε νοµοθετική ρύθµιση, των υπευθύνων της ΑΤΕbank που έδιναν κατά διαστήµατα «δανεικά και αγύριστα» στη Ν∆ και στο ΠΑΣΟΚ, χωρίς φυσικά να τηρούνται βασικοί κανόνες που αφορούν τις χορηγήσεις δανείων. ∆εν είναι δύσκολο να προβλέψουµε ότι το «ντόµινο» σκανδαλωδών υποθέσεων που θα έρθουν στην επιφάνεια στο άµεσο µέλλον για τον τραπεζικό τοµέα θα ενισχύσει δηµοσκοπικά και πολιτικά τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Χρυσή Αυγή. Ο πρώτος υποστηρίζει ότι το τραπεζικό σύστηµα διαπλέκεται σχεδόν στο σύνολό του, ενώ η δεύτερη συνδέει όλα αυτά τα φαινόµενα διαφθοράς µε τη λειτουργία του κοινοβουλευτισµού.

FREE SUNDAY

πολιτική

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Η

επίσηµη έναρξη της ελληνικής προεδρίας της Ε.Ε. ήταν η στιγµή που διάλεξε ο Α. Σαµαράς για να περιγράψει το δίληµµα των εκλογών του Μαΐου, όπως το θέτει η Ν∆. «Οι πολίτες θα επιλέξουν αν θέλουν ή όχι την Ευρώπη» είπε συγκεκριµένα µιλώντας για το διακύβευµα των ευρωεκλογών και κατατάσσοντας τον ΣΥΡΙΖΑ στις αντιευρωπαϊκές δυνάµεις. Για την ακρίβεια, στις αντιευρωπαϊκές, αντιδυτικές και αντινατοϊκές δυνάµεις, σύµφωνα µε την έκφραση που χρησιµοποίησε. Απέφυγε να αναφερθεί ονοµαστικά στον Αλ. Τσίπρα, προσπαθώντας να εκπέµψει µε ισχυρό τρόπο την περιφρόνησή του προς τον αρχηγό της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, και κατήγγειλε την απουσία του από την εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής ως ένδειξη αντιευρωπαϊσµού. Ήταν µια ευχάριστη µέρα η Τετάρτη για τον πρωθυπουργό. Όπως συνήθως συµβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, ο πρόεδρος της Κοµισιόν Ζ.Μ. Μπαρόζο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου Χ.Β. Ρόµπεϊ είπαν καλά λόγια για τις ελληνικές προσπάθειες προσαρµογής και στήριξαν όσο µπορούσαν την κυβέρνηση. Προέβλεψαν ότι το 2014 θα σπάσει ο κύκλος της ύφεσης, περιέγραψαν την πολιτική σταθερότητα ως αναγκαία προϋπόθεση για την οικονοµική ανάπτυξη και επέµειναν στην ανάγκη συνέχισης των µεταρρυθµίσεων, όπως οι εταίροι τις εννοούν. Μια δυσάρεστη έκπληξη για τη Συγγρού και τη Χ. Τρικούπη ήταν η απουσία από το Μέγαρο Μουσικής του Φώτη Κουβέλη. Παρόλο που ο πρόεδρος της ∆ΗΜΑΡ εκπροσωπήθηκε από τον ∆. Χατζησωκράτη επικαλούµενος υποχρεώσεις του εκτός Αττικής, και ενώ µε ανακοίνωση του κόµµατός του ξεκαθαρίστηκε ότι δεν έλειψε από την εκδήλωση για να στείλει πολιτικό µήνυµα, η εντύπωση που δηµιουργήθηκε δεν ήταν στα επικοινωνιακά µέτρα της κυβέρνησης. Προφανώς θα προτιµούσαν να αποµονωθούν στην άκρη του κάδρου ο Αλ. Τσίπρας µε τον Π. Καµµένο και να διαφοροποιηθεί ο Φ. Κουβέλης ως εκπρόσωπος των «υπεύθυνων πολιτικών δυνάµεων» στις οποίες απευθύνθηκε ο Ζ.Μ. Μπαρόζο, χωρίς να διευκρινίσει σε ποια ακριβώς κόµµατα αναφέρεται.

Επένδυση στην πόλωση Οι δηµοσκοπήσεις που έχουν υπόψη τους στη Ν∆ δείχνουν ότι η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας είναι προσηλωµένη στο ευρώ, επίσης ότι ο πρωθυπουργός παραµένει το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης, που χάνει συνεχώς δηµοτικότητα. Γι’ αυτούς τους λόγους το Μέγαρο Μαξίµου έχει αποφασίσει –όπως όλα δείχνουν– ότι θα παίξει στις ευρωεκλογές µε το φόβο για ενδεχόµενη διακινδύνευση της παρουσίας της χώρας στην Ευρωζώνη και µε τα αδύ-

νατα σηµεία του Αλ. Τσίπρα. Η πρώτη επιδίωξη περνά µέσα από την ανάδειξη των προγραµµατικών ασαφειών του ΣΥΡΙΖΑ και του θολού µηνύµατος που εκπέµπει ως προς την αντιµετώπιση του κοινοτικού πλαισίου. Η δεύτερη επιδίωξη υπηρετείται µε τις σφοδρές επιθέσεις στον αρχηγό της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, που επιχειρείται να εµφανιστεί ως δέσµιος ακραίων συνιστωσών. Το ύφος και η ένταση της καταγγελίας από τη Ν∆ σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ µε την τροµοκρατία, την ώρα που ο Ν. Μαζιώτης και ο Χρ. Ξηρός εξαφανίστηκαν επί διακυβέρνησης Ν∆, µαρτυρούν τη γαλάζια πρόθεση για πόλωση, που συσπειρώνει τον σκληρό κοµµατικό πυρήνα και µπερδεύει τη συζήτηση, αφού φεύγει από τη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής και πηγαίνει στον Τόνι Νέγκρι, κάτι που οπωσδήποτε προτιµά το επιτελείο Σαµαρά. Με αυτή την έννοια, η κυβέρνηση επενδύει σε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όπως ο Πέτρος Τατσόπουλος ή ο Ευάγγελος ∆ιαµαντόπουλος, που, για διαφορετικούς λόγους και µε διαφορετικό τρόπο ο καθένας, προσφέρουν επικοινωνιακές ευκαιρίες στη Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ στην προσπάθειά τους να αποδοµήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ρωγµές στο success story Η κυβέρνηση θέλει να πείσει ότι η προεδρία σηµατοδοτεί µια µεγαλειώδη ελληνική επαναφορά στο ευρωπαϊκό πεδίο, ότι συµπίπτει δηλαδή µε τη µετάβαση στην εποχή της ανάκαµψης και της υπέρβασης των µνηµονίων. Το σενάριο θα είχε µια κάποια δύναµη αν το Στέιτ Ντιπάρτµεντ δεν καλούσε την κυβέρνηση να συλλάβει και να οδηγήσει πάλι στη φυλακή τον Χρ. Ξηρό, αν ο ίδιος ο υπουργός ∆ηµόσιας Τάξης Ν. ∆ένδιας δεν είχε αναγνωρίσει δηµόσια ότι «η Ελλάδα έχει πρόβληµα τροµοκρατίας», αν δεν εκφραζόταν µε διαρροές φόβος για µεγάλο τροµοκρατικό χτύπηµα και αν δεν είχε επιβεβαιωθεί στην πράξη, ακόµη µια φορά, ότι το ελληνικό κράτος είναι βαριά άρρωστο και εποµένως η χώρα βρίσκεται στο έλεος του τυχαίου. Για την κυβέρνηση, που παίζει το χαρτί «νόµος και τάξη» επενδύοντας στο δόγµα της πυγµής και διαφηµίζοντας την αποφασιστικότητά της όταν πρόκειται για την ασφάλεια του πολίτη, επιχειρώντας µάλιστα να εµφανίσει τον ΣΥΡΙΖΑ ως δύναµη του χάους και της ανοµίας, το τραύµα είναι βαθύ. Στην πράξη αποδεικνύεται ότι κάτι δεν πάει καθόλου καλά, ούτε καν στα θέµατα που εµπίπτουν στην προνοµιακή ατζέντα της Ν∆, ενώ ο διεθνής διασυρµός δεν οφείλεται σε δηλώσεις και κινήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στην αδυναµία των θεσµών και των αρχών να αντιµετωπίσουν µε αποτελεσµατικότητα το ζήτηµα της τροµοκρατίας. Με την απόδραση του Χρ. Ξηρού η ατµόσφαιρα βάρυνε πάρα πολύ. Η κυβέρνηση στράφηκε εναντίον της ∆ικαιοσύνης, ενώ οι υπουργοί ∆ηµόσιας Τάξης και ∆ικαιοσύνης Ν. ∆ένδιας και Χ. Αθανασίου τσα-

07

Με την απόδραση του Χρ. Ξηρού η ατµόσφαιρα βάρυνε πάρα πολύ. Η κυβέρνηση στράφηκε εναντίον της ∆ικαιοσύνης, ενώ οι υπουργοί ∆ηµόσιας Τάξης και ∆ικαιοσύνης Ν. ∆ένδιας και Χ. Αθανασίου τσακώνονται πάνω από το χυµένο γάλα, επιτείνοντας τον εκνευρισµό στο Μέγαρο Μαξίµου. κώνονται πάνω από το χυµένο γάλα, επιτείνοντας τον εκνευρισµό στο Μέγαρο Μαξίµου. Εκνευρισµός είναι λογικό να υπάρχει και για τη διαχείριση του θέµατος γύρω από το εισιτήριο των 25 ευρώ στα νοσοκοµεία. Ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης είχε πάρει πάνω του µε πάθος την υπόθεση, υπερασπίστηκε το µέτρο ακόµη και µετά την υποχώρηση, αλλά αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί, επειδή το ΠΑΣΟΚ έβαλε βέτο και ο πρωθυπουργός επέτρεψε µια νίκη στον κυβερνητικό του εταίρο, που βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση λόγω των επιδόσεων του κόµµατός του, όπως καταγράφονται στις δηµοσκοπήσεις. Ο Α. Σαµαράς και ο Ευ. Βενιζέλος στην τελευταία τους συνάντηση φέρονται να συµφώνησαν ότι στο εξής θα αποφεύγονται οι αιφνιδιασµοί του ΠΑΣΟΚ από πρωτοβουλίες γαλάζιων υπουργών και ότι θα επιδιωχθεί ο καλύτερος συντονισµός της κυβέρνησης, για να προλαµβάνονται αντεγκλήσεις και ατυχήµατα. Γεγονός είναι ότι ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, ο µνηµονιακότερος των υπουργών και ο δηµοφιλέστερος στο Μέγαρο Μαξίµου, έχασε µια κρίσιµη µάχη και η Ν∆ έχασε τον πλέον παθιασµένο υπερασπιστή των οδυνηρών πτυχών της ακολουθούµενης πολιτικής, τον πλέον ασυγκράτητο πολέµιο του ΣΥΡΙΖΑ. Με αυτή την έννοια, το «τσαλάκωµα» του Άδωνη Γεωργιάδη έχει µεγαλύτερη πολιτική σηµασία και από τις σκιές στο προφίλ του Νίκου ∆ένδια, ο οποίος επίσης αποτελούσε δυνατό γαλάζιο χαρτί, έχοντας πάρει πάνω του το δόγµα της πυγµής.

Η κατασκευή του εκλογικού διλήµµατος «Ναι ή όχι στην Ευρώπη» - «Σαµαράς ή Τσίπρας» είναι το ερώτηµα που θέτει ο πρωθυπουργός στους ψηφοφόρους.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

08

free sunday

πολιτική

Ο

τρόπος που οργανώθηκε η επίσημη έναρξη της ελληνικής προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιβεβαιώνει τη μοναδικότητα του πολιτικού συστήματος της χώρας μας. Η κυβέρνηση προσπάθησε να δώσει μια εσωτερική πολιτική διάσταση στην προεδρία, συνδυάζοντάς τη με τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται και τη διαφαινόμενη έξοδο από την ύφεση. Από την πλευρά τους, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν πήραν μέρος στις εκδηλώσεις που έγιναν στο Μέγαρο Μουσικής ή έστειλαν μια σχετικά υποβαθμισμένη αντιπροσωπεία. Ο πρωθυπουργός κ. Σαμαράς επιμένει ότι αυτός μόνο μπορεί να εγγυηθεί την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Βενιζέλος επαναλαμβάνει με τον δικό του τρόπο το ίδιο περίπου μήνυμα και τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν τη μνημονιακή πολιτική και τα αδιέξοδα που προκαλεί, κρατώντας αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ τους.

Επικίνδυνο δίλημμα Με τις ομιλίες του ο πρωθυπουργός κ. Σαμαράς επανέφερε στο προσκήνιο, ενόψει των ευρωεκλογών, το δίλημμα «μνημονιακού τύπου πολιτική και ευρώ ή χάος και περιθωριοποίηση της Ελλάδας». Η κυβερνητική ηγεσία ακολουθεί σε αυτή τη φάση, αναγκαστικά, μία εκλογική στρατηγική υψηλού ρίσκου. Στο δίλημμα αυτό στηρίχτηκε η εντυπωσιακή εκλογική ανάκαμψη της ΝΔ μεταξύ του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012 και ο προσωπικός πολιτικός θρίαμβος του κ. Σαμαρά. Από τότε όμως έχει περάσει ατελείωτος πολιτικός χρόνος και δεν είναι βέβαιο ότι η κοινωνία θα συσπειρωθεί γύρω από τη ΝΔ στο όνομα του ευρώ. Με την ανεργία στο 27,8% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού και τις πρωτοφανείς για τα τελευταία 60 χρόνια θυσίες να συνεχίζονται, δεν είναι βέβαιο ότι οι ψηφοφόροι θα δείξουν τον ίδιο ευρωπαϊκό ζήλο στις επικείμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Άλλωστε, το 38% του πληθυσμού που είναι ήδη φτωχοί ή κινδυνεύουν να γίνουν στο άμεσο μέλλον μπορεί να θεωρηθεί ότι βρίσκονται εκτός ευρώ, εφόσον δεν καλύπτουν βασικές τους ανάγκες. Το κυβερνητικό εγχείρημα γίνεται πιο δύσκολο και εξαιτίας του ειδικού χαρακτήρα των ευρωεκλογών. Η ψήφος θεωρείται πιο χαλαρή στις ευρωεκλογές και οι περισσότεροι αναλυτές κάνουν λόγο για μεγάλη ενίσχυση των εκπροσώπων του ευρωσκεπτικισμού και της εθνικιστικής και άκρας Δεξιάς. Στο Μαξίμου πρέπει να αποφασίσουν εάν μπορούν να δεχτούν ένα μέτριο έως καλό εκλογικό αποτέλεσμα της ΝΔ στις ευρωεκλογές, το οποίο θα συνδυάζεται με την εκλογική πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ και την άνοδο της Χρυσής Αυγής, ή θα προχωρήσουν στις τριπλές εκλογές (ευρωεκλογές, δημοτικές-περιφερειακές και βουλευτικές), για να συσπειρώσουν τους ψηφοφόρους της ΝΔ και να διεκδικήσουν την εκλογική πρωτιά και την παραμονή στην εξουσία.

Θετική προβολή Η ελληνική προεδρία προσφέρει ευκαιρίες για τη θετική προβολή του ρόλου της Ελλάδας στην Ε.Ε. αλλά και των αποτελεσμάτων της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται. Το πρωτογενές πλεόνασμα, η συρρίκνωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η εξασθένηση των φαινομένων ύφεσης, η θεαματική μείωση των spreads στα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου και η εντυπωσιακή άνοδος στο Χρηματιστήριο Αθηνών είναι χωρίς αμφιβολία σημάδια σημαντικής βελτίωσης της κατάστασης και της προοπτικής της ελληνικής οικονομίας. Οι σημαντικοί φάκελοι της ελληνικής προεδρίας, από την τραπεζική ένωση και τη θαλάσσια πολιτική μέχρι τον έλεγχο της παράνομης μετανάστευσης και την αντιμετώπιση της ανεργίας, ενδιαφέρουν το σύνολο της Ε.Ε. και μπορεί να αποκτήσουν μια ξεχωριστή ελληνική διάσταση. Η άσκηση της εξαμηνιαίας προεδρίας δημιουργεί και προβλήματα προγραμματισμού της κυβερνητικής πολιτικής στην πορεία προς κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις. Το καλύτερα εκπαιδευ-

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Μαζί με την ελληνική προεδρία ξεκίνησε και η προεκλογική περίοδος Υψηλού πολιτικού ρίσκου οι επιλογές του κ. Σαμαρά και του κ. Τσίπρα.

γιωργος κυρτςος μένο τμήμα της δημόσιας διοίκησης θα απασχοληθεί με ζητήματα της ελληνικής προεδρίας, ενώ τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη θα υποχρεωθούν, σε πολλές περιπτώσεις, να μοιράσουν το χρόνο τους μεταξύ ευρωπαϊκών υποχρεώσεων και διαχείρισης της ελληνικής κρίσης. Ο κίνδυνος λοιπόν για την κυβέρνηση είναι να βγει κερδισμένη σε επίπεδο υψηλής πολιτικής και να συνεχίσει να χάνει τη μάχη της οικονομικής και κοινωνικής καθημερινότητας, η οποία συνήθως προσδιορίζει τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Σε γενικές γραμμές, η ελληνική προεδρία θα ενισχύσει το ηγετικό προφίλ και τα πρωθυπουργικά χαρακτηριστικά του Αντώνη Σαμαρά, δεν είναι βέβαιο όμως ότι θα βελτιώσει τη δημοτικότητα της κυβέρνησης και τα ποσοστά των κομμάτων που τη στηρίζουν.

Το «όχι» της αντιπολίτευσης Στην εκδήλωση για την έναρξη της ελληνικής προεδρίας που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής την περασμένη Τετάρτη δεν έστειλαν εκπροσώπους ο ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝΕΛ και το ΚΚΕ, ενώ η ΔΗΜΑΡ αποφάσισε να εκπροσωπηθεί, όχι όμως σε ηγετικό επί-

πεδο. Από την εκδήλωση έλειπε και η ηγεσία της Χρυσής Αυγής, η οποία βρίσκεται στον Κορυδαλλό. Η άρνηση του κ. Τσίπρα να παραστεί στη συγκεκριμένη εκδήλωση υπογραμμίζει την αντίθεσή του στην πολιτική που εφαρμόζεται και ενισχύει τα ερωτηματικά για τις προθέσεις του και τη δυνατότητά του να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη, σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις επόμενες βουλευτικές εκλογές και σχηματίσει κυβέρνηση. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δέχτηκε σκληρές πολιτικές επιθέσεις από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, αλλά δείχνει βέβαιη για την ορθότητα της επιλογής της. Θεωρεί την ευρωπαϊκή ηγεσία, και ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαξιωμένη στην αντίληψη της ελληνικής κοινής γνώμης. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Galop, η αποδοχή της ευρωπαϊκής ηγεσίας από τις χώρες που έχουν ενταχθεί σε μνημόνιο ή ανήκουν στον λεγόμενο Νότο βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Στην Πορτογαλία το ποσοστό αποδοχής της ευρωπαϊκής ηγεσίας ήταν στο 46% το 2009 και έπεσε στο 31% το 2013. Στην Ισπανία το ποσοστό έπεσε από το 47% το 2009 στο 27% το 2013. Στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε η μεγάλη ανατροπή. Το 2009 η ελληνική κοινή γνώμη εμπιστευόταν την ευρωπαϊκή ηγεσία σε ποσοστό 60% και το 2013 μόλις σε ποσοστό 19%. Από χώρα των ευρωπαϊστών η Ελλάδα μετατράπηκε, μέσα σε μία τετραετία, σε χώρα ευρωσκεπτικιστών, εξαιτίας του περιεχομένου της πολιτικής των μνημονίων. Στην αντίληψη του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του οι «οικογενειακές» φωτογραφίες του κ. Σαμαρά με τον κ. Μπαρόζο και των μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου στο Ζάππειο Μέγαρο βλάπτουν, στις σημερινές κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, την εκλογική προσπάθεια της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Θεωρούν μάλιστα πως μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών τα ονόματα του κ. Μπαρόζο και άλλων ισχυρών επιτρόπων θα αντιμετωπίζονται με βαθιά περιφρόνηση από τους ευρωπαϊκούς λαούς. Ανάλογα πολιτικά συμπεράσματα βγάζει και ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ κ. Καμμένος, ο οποίος κινείται μεταξύ Δεξιάς και άκρας Δεξιάς. Αντί να πάρει μέρος στην εκδήλωση για την έναρξη της ελληνικής προεδρίας προτίμησε να μεταβεί στο Λονδίνο, για να συναντηθεί με τον ηγέτη των Βρετανών ευρωσκεπτικιστών Νάιτζελ Φάρατζ, το κόμμα του οποίου έρχεται ήδη τρίτο στις δημοσκοπήσεις και μπορεί να είναι ο μεγάλος κερδισμένος των ευρωεκλογών. Το ΚΚΕ κατήγγειλε και αυτό την ελληνική προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ως συμβολή στη συνέχιση της ίδιας, αδιέξοδης πολιτικής, προσθέτοντας μάλιστα και την καταγγελία του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος του ευρωμονόδρομου. Η ΔΗΜΑΡ και σε αυτό το ζήτημα επιδόθηκε σε ασκήσεις πολιτικής ισορροπίας, υπενθυμίζοντας την υποστήριξή της στην ευρωπαϊκή στρατηγική της χώρας και κρατώντας τον κ. Κουβέλη μακριά από μία εκδήλωση η συμμετοχή στην οποία θα δημιουργούσε την εντύπωση ότι αποτελεί εφεδρεία της κυβέρνησης.

Πολιτική έρημος Το θέαμα του πολιτικού μας συστήματος στο ξεκίνημα της ελληνικής προεδρίας προβληματίζει τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές μας. Η ΝΔ επενδύει πολιτικά στην προεδρία και το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει την πολιτική του σωτηρία μέσα από αυτήν. Τα δύο κυβερνητικά κόμματα, όμως, δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης δημιουργούν την εντύπωση ότι δεν πρόκειται να δεχτούν τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής ή κάποιας παραλλαγής της που θα κριθεί αναγκαία για τη διασφάλιση των συμφερόντων των πιστωτών του ελληνικού Δημοσίου. Στο ξεκίνημα της ελληνικής προεδρίας η κυβέρνηση εμφανίζει σημάδια πολιτικής κόπωσης, η αντιπολίτευση ανεβάζει τους τόνους, οι περιορισμένες δυνάμεις του πολιτικού συστήματος έχουν πολυδιασπαστεί και κανείς δεν γνωρίζει πώς ακριβώς θα βγει η Ελλάδα από το αδιέξοδο της υπερχρέωσης. Το μόνο βέβαιο είναι η σύνδεση της προεδρίας με την προεκλογική δυναμική που αναπτύσσεται.

FREE SUNDAY

πολιτική

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

09

Φασαρία στη γαλάζια πολυκατοικία Ο Άδωνις, ο ∆ένδιας, ο Βύρων και το εύθραυστο 153. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

Ο

υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης ήταν ο δηµοφιλέστερος υπουργός στο Μέγαρο Μαξίµου λόγω της επικοινωνιακής ορµής µε την οποία υπερασπίζεται το µνηµόνιο και επιτίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Ποιος το περίµενε, όχι πάντως ο ίδιος, όπως φάνηκε από την επιµονή που έδειξε µέχρι να γίνει καπνός το 25ευρω, ότι θα υφίστατο ένα τόσο απροσχηµάτιστο «άδειασµα» και θα υποχρεωνόταν σε αναδίπλωση ως προς το εισιτήριο στα νοσοκοµεία. Λεγόταν ότι ο βουλευτής Β΄ Αθήνας µπορεί να καλούνταν να δώσει τη µάχη για την Περιφέρεια Αττικής στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου, καθώς η Ν∆ θεωρεί πως είναι αχτύπητος και µπορεί να συγκρατήσει διαρροές προς τα δεξιά, αλλά να προσελκύσει και µνηµονιακούς του ευρύτερου κεντρώου χώρου. Ένας λόγος που ο Άδωνις Γεωργιάδης αρέσει πολύ στο επιτελείο του πρωθυπουργού είναι ότι άλλα κυβερνητικά στελέχη, από τα λεγόµενα πρωτοκλασάτα, δεν δείχνουν ιδιαίτερη ζέση στην υπεράσπιση του κυβερνητικού έργου και περιορίζονται στα θέµατα αρµοδιότητάς τους. Ούτε τις κόντρες µε τον ΣΥΡΙΖΑ πάνε στα άκρα, ούτε βγαίνουν µπροστά στα δύσκολα, ούτε δράττονται κάθε ευκαιρίας που τους παρουσιάζεται για να υµνήσουν τον Α. Σαµαρά και τις επιλογές του. Αλλά το βέτο του ΠΑΣΟΚ και η ευκαιρία που βρήκε να πιέσει αποτελεσµατικά για να ενισχύσει τη δική του εικόνα προκάλεσαν ένα βαθύ τραύµα στο προφίλ του προερχόµενου από τον ΛΑΟΣ υπουργού της Ν∆. Ο Άρης Σπηλιωτόπουλος, µέσω διαδικτύου, άσκησε σκληρή κριτική στους χειρισµούς του Άδωνη Γεωργιάδη, και αυτό έχει τη σηµασία του, όχι µόνο γιατί ο πρώην υπουργός πολιτεύεται επίσης στη Β΄ Αθήνας, αλλά επίσης γιατί θεωρείται πάντα εκφραστής του «καραµανλισµού». Ο Άδωνις Γεωργιάδης, µετά την αναγκαστική στροφή 180 µοιρών από ένα µέτρο το οποίο είχε χαρακτηρίσει κοινωνικά δίκαιο, έσπευσε να δηλώσει ότι δεν πρόκειται για προσωπική του ήττα. Ωστόσο, στη συνέχεια φάνηκε ότι δυσκολεύεται να το καταπιεί. ∆εν µπορεί παρά να ερµηνευτεί ως έκφραση πικρίας η φράση του «... καλό είναι ό,τι ψηφίζουµε να µην ξηλώνεται». Μιλώντας την Πέµπτη στα εγκαίνια των κινητών µονάδων της Πολυκλινικής του Ολυµπιακού Χωριού, καλούµενος να απαντήσει εάν θα επανεξεταστεί το µέτρο του ενός ευρώ ανά συνταγή, σχολίασε ότι «το ένα ευρώ ισχύει ήδη από χθες. Μη λέω όµως και µεγάλες κουβέντες...».

Στραπατσάρισµα ∆ένδια

Ο Άδωνις Γεωργιάδης δεν είναι ο µόνος που «τσαλακώθηκε». Την ίδια εβδοµάδα, την προηγούµενη, τραυµατίστηκε και το προφίλ του

Νίκου ∆ένδια, ο οποίος έχει υψηλή δηµοτικότητα στο γαλάζιο ακροατήριο, ειδικά στον λεγόµενο µεσαίο χώρο, και είχε κερδίσει πόντους ως εγγυητής του νόµου και της τάξης. Ο καβγάς του µε τον υπουργό ∆ικαιοσύνης Χ. Αθανασίου µε φόντο την απόδραση του Χρ. Ξηρού του πρόσφερε αρνητική δηµοσιότητα, ενώ, το σηµαντικότερο, η εσωτερική ασφάλεια δεν αποτελεί πια προνοµιακή ατζέντα για τη Ν∆, αφού οι επιδόσεις της είναι κάκιστες. Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι υπάρχει πρόβληµα τροµοκρατίας στη χώρα, αλλά και να µην το παραδεχόταν, ποιος δεν θυµάται την επίθεση µε καλάσνικοφ στο σπίτι του Γερµανού πρέσβη, τις δολοφονίες δύο νεαρών µελών της Χρυσής Αυγής, την εξαφάνιση τροµοκρατών που έχουν καταδικαστεί και οµολογήσει. Ο Νίκος ∆ένδιας θεωρούνταν από πολλές πλευρές ο πλέον επιτυχηµένος υπουργός και αποτελούσε θετικό σηµείο αναφοράς ακόµη και για βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Το όνοµά του «έπαιξε» ως πιθανού υποψηφίου για το ∆ήµο Αθηναίων, κυκλοφόρησε ότι ο ίδιος δεν έχει τέτοια φιλοδοξία, ενώ από πολλές πλευρές αντιµετωπιζόταν ως φαβορί για τη διαδοχή του Αντώνη Σαµαρά όταν έρθει η ώρα της διαδοχής. Οι συγκρούσεις του µε τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν πολλές και έντονες, σπάνια του βγήκαν σε κακό, αλλά αυτή η ανοδική πορεία δείχνει να ανακόπτεται από τη στιγµή που επιστρέφει ο εφιάλτης της τροµοκρατίας.

Η τρίτη απώλεια

Έτσι, µέσα σε µία εβδοµάδα «κάηκαν» ή παραλίγο να καούν, αναλόγως οπτικής, δύο δυνατά χαρτιά της Ν∆, που µετράει έτσι κι αλλιώς µια πολύ σοβαρή απώλεια, τον Βύρωνα Πολύδωρα, ο οποίος, ως ανεξάρτητος βουλευτής πλέον, συντηρεί τη φηµολογία ότι µπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για την ενίσχυση και ανασυγκρότηση του χώρου δεξιά της Ν∆. Ο Π. Καµµένος των ΑΝΕΛ τον έχει δηµοσίως προσκαλέσει, ενώ ο ίδιος δεν έχει εκφράσει κάποια συγκεκριµένη πρόθεση. Οι δικαστικές περιπέτειες της Χρυσής Αυγής είναι ένας ακόµη λόγος για να αναπτυχθεί κινητικότητα δεξιά της Ν∆, ενώ εδώ και καιρό κυκλοφορούν τα ονόµατα του πρώην αρχηγού ΓΕΕΘΑ Φρ. Φράγκου, του σερ Βασίλειου Μαρκεζίνη αλλά και του Νικόλαου Γλύξµπουργκ ως προσώπων που θα µπορούσαν να ηγηθούν νέου φορέα, αφού ο Γ. Καρατζαφέρης δεν καταφέρνει να καταλάβει το χώρο. Η διαγραφή του Βύρωνα Πολύδωρα επειδή δεν ψήφισε τον ενιαίο φόρο ακινήτων ήταν µια οριακή στιγµή για τη Ν∆, µε την έννοια ότι πρόκειται για ιστορικό στέλεχος, άλλοτε διεκδικητή της ηγεσίας, µε απήχηση στο γαλάζιο ακροατήριο, ενώ µετά την αποµάκρυνσή του από τις τάξεις της συµπολίτευσης η κυβερνητική πλειοψηφία

Μέσα σε µία εβδοµάδα «κάηκαν» ή παραλίγο να καούν, αναλόγως οπτικής, δύο δυνατά χαρτιά της Ν∆, που µετράει έτσι κι αλλιώς µια πολύ σοβαρή απώλεια, τον Βύρωνα Πολύδωρα, ο οποίος συντηρεί τη φηµολογία ότι µπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για την ανασυγκρότηση του χώρου δεξιά της Ν∆. γίνεται εξαιρετικά εύθραυστη.

Ηθικό πλεονέκτηµα;

Οι 153 έδρες είναι λίγες και αυτό είναι κάτι που προφανώς µέτρησε για να τηρηθεί σιγήν ιχθύος σε σχέση µε την κατηγορία για απιστία που αντιµετωπίζει ο βουλευτής της Ν∆ Κ. Κοντογεώργος για το ρόλο που φέρεται να διαδραµάτισε ως νοµάρχης στο σκάνδαλο µε το δάνειο 4,7 εκατ. ευρώ στην ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ Α.Ε., ενώ ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες και πιστεύει ότι σύντοµα θα αποδειχθεί η αθωότητά του. Ο Νοµός Ευρυτανίας βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και µε αφορµή του σπίτι του Μ. Λιάπη. Ο οικονοµικός εισαγγελέας Παναγιώτης Αθανασίου έδωσε παραγγελία στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Ευρυτανίας για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για την υπόθεση αυτή, για να διερευνηθεί δηλαδή αν νοµίµως αξιοποιήθηκαν για την κατασκευή του κοινοτικά κονδύλια. Η δικαστική περιπέτεια του πρώην υπουργού, πάντως, δυσκολεύει τη Συγγρού, ειδικά σε µια συγκυρία που οι αποκαλύψεις σε σχέση µε υποθέσεις διαφθοράς κάνουν εξαιρετικά τοξική την ατµόσφαιρα στη δηµόσια ζωή. Ο τίτλος «Από τον Κάντα στον Τοµπούλογλου» είναι ό,τι θα ήθελε να αποφύγει οπωσδήποτε η Ν∆, για να µην έχει την τύχη του ΠΑΣΟΚ.

22 10

FREE SUNDAY

οικονοµία πολιτική

00.00.2014 12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Τ

ο 2014 είναι η χρονιά των µεγάλων πολιτικών ευκαιριών για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος όµως έχει πολλά εµπόδια να ξεπεράσει στην πορεία προς την εξουσία. Το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ µετατράπηκε από ένα µικρό κόµµα της Αριστεράς σε κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, η πολιτική του οποίου επηρεάζει άµεσα τις εξελίξεις. Το 2014 θα φανεί εάν ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του µπορούν να διεκδικήσουν την εξουσία µε όρους που θα εξασφαλίσουν την όσο πιο δυνατόν αποτελεσµατική άσκησή της ή θα µετατραπούν κι αυτοί σε µέρος του πολιτικού προβλήµατος.

Σηµαντικά πλεονεκτήµατα

Σε επίπεδο στρατηγικής ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξασφαλίσει σηµαντικά πλεονεκτήµατα µε τη βοήθεια των λαθών και των παραλήψεων των κυβερνητικών κοµµάτων. Η µεσαία τάξη, η οποία σύµφωνα µε την πολιτική θεωρία είναι το βασικό στήριγµα της κεντροδεξιάς και µπορεί να αντισταθεί δυναµικά στην άνοδο της Αριστεράς, έχει συρρικνωθεί και ταπεινωθεί εξαιτίας της εφαρµογής των µνηµονίων από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Πολλοί µικροµεσαίοι οδηγήθηκαν στο «λουκέτο», οι ιδιοκτήτες ακινήτων διαπίστωσαν ότι λόγω του φόρου Βενιζέλου και της µονιµοποίησής του η ιδιοκτησία τους µετατράπηκε σε αβάσταχτο φορολογικό φορτίο, ενώ ο συνδυασµός εισοδηµατικής λιτότητας, περιορισµού του κύκλου εργασιών και ισοπεδωτικής φορολογικής πολιτικής οδήγησε ένα σηµαντικό τµήµα της µεσαίας τάξης στο οικονοµικό και κοινωνικό περιθώριο. Όπως επισηµαίνει σε άρθρο του («Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», 29 ∆εκεµβρίου 2013) ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος, ένας από τους τελευταίους πολιτικούς εκπροσώπους του οικονοµικού φιλελευθερισµού στη χώρα µας, «έχουµε οδηγηθεί στον τραγέλαφο η ∆εξιά να επιβάλει φόρους και η Αριστερά να τους αντιστρατεύεται!». Ο κ. Ανδριανόπουλος προειδοποιεί για τις διαφαινόµενες πολιτικές εξελίξεις: «Με τη συµπεριφορά της, η Ν∆, σοσιαλιστική ή φιλελεύθερη αδιάφορο, θα ακολουθήσει το ΠΑΣΟΚ στην εξαεροποίηση και τη λήθη. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποτελέσει τη διάδοχη κατάσταση, δίχως όµως από πουθενά να διαφαίνεται ποια θα µπορούσε να είναι η ελπιδοφόρα επόµενη µέρα. Το ερώτηµα είναι αν θα αποφύγουµε τελικά την τραγική εµπειρία των αντιδηµοκρατικών άκρων». Η άποψη του πρώην υπουργού έχει σηµασία, γιατί, παρά τη βασική του ιδεολογική και πολιτική αντίρρηση προς τον ΣΥΡΙΖΑ, θεωρεί ότι οι επιλογές της σηµερινής κυβέρνησης προετοιµάζουν το έδαφος για την εκλογική του επικράτηση.

Τη συρρίκνωση της µεσαίας τάξης, που θεωρητικά αποτελεί τη µεγάλη εφεδρεία της κεντροδεξιάς, συµπληρώνει η πολιτική χρεοκοπία της κεντροαριστεράς, για να εξασφαλίσει στον ΣΥΡΙΖΑ τη διείσδυση σε πολιτικούς και κοινωνικούς χώρους τους οποίους παλαιότερα δεν µπορούσε να πλησιάσει. Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε φάση πολιτικής σύγχυσης και δηµοσκοπικής καχεξίας, η εικόνα του κ. Σηµίτη και της κυβέρνησης των εκσυγχρονιστών πλήττεται από τις αποκαλύψεις για τα µεγάλα κυβερνητικά σκάνδαλα στον τοµέα των εξοπλισµών την περίοδο 1996-2004 και η πρωτοβουλία των «58» έχει χάσει τη δυναµική της και δεν µπορεί να κρύψει τη γύµνια του ΠΑΣΟΚ στην πορεία προς τις ευρωεκλογές. Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ διευκολύνεται και από τις διαστάσεις που έχει πάρει η κοινωνική δυσαρέσκεια µε την πολιτική που εφαρµόζεται. Στην Ελλάδα υπάρχει µια παράδοση αρνητικής ψήφου, µε τους περισσότερους πολίτες να τιµωρούν κυβερνήσεις αντί να επιβραβεύουν τις προσπάθειες των κοµµάτων της αντιπολίτευσης να επεξεργαστούν ολοκληρωµένη εναλλακτική στρατηγική. Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι το 2014 θα εκδηλωθεί το στρατηγικό πλεονέκτηµα που έχει ήδη εξασφαλίσει το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης.

Το κόµµα της νέας εποχής

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στην αντίληψη σηµαντικού τµήµατος της κοινής γνώµης το κόµµα της νέας εποχής. Έχει έναν νέο και άφθαρτο ηγέτη, ο οποίος είναι χαρισµατικός, γι’ αυτό πολλοί τον συγκρίνουν µε τον Ανδρέα Παπανδρέου σε ό,τι αφορά τις δηµόσιες εµφανίσεις του και τις πολιτικές οµιλίες του, και έχει αποδείξει ότι µαθαίνει γρήγορα. Σε λιγότερο από ένα χρόνο ο κ. Τσίπρας µπόρεσε να βελτιώσει τα αγγλικά του και να απευθυνθεί, µε αρκετή άνεση, σε ένα απαιτητικό διεθνές ακροατήριο. Έχει την εικόνα ενός πολιτικού στελέχους που προσαρµόζεται στις απαιτήσεις του ρόλου και αξιοποιεί τις δυσκολίες για να βελτιώνεται και να καλύπτει τις όποιες αδυναµίες του. Η εικόνα του κόµµατος της νέας εποχής ενισχύεται και από το γεγονός της άνετης επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες των ψηφοφόρων κάτω των 55 ετών. Η Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ υπερέχουν µόνο στους άνω των 55 και η Ν∆ συνεχίζει να θριαµβεύει στους ψηφοφόρους άνω των 65 ετών. Η ηλικιακά νέα και δυναµική εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ δηµιουργεί πρόσθετες πολιτικές ευκαιρίες για το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. Το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ πήγε σε δύο κρίσιµες εκλογικές αναµετρήσεις αντιµετωπίζοντας την κατηγορία ότι ουσιαστικά πρόκειται για ένα αντιευρωπαϊκό κόµµα. Με το πέρασµα του χρόνου ο κ. Τσίπρας

Μετ’ εµποδίων ο δρόµος προς την εξουσία Στερείται ισχυρών συµµάχων στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

µπόρεσε να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή στο χώρο της ευρωπαϊκής Αριστεράς, γι’ αυτό άλλωστε τα αριστερά κόµµατα της Ε.Ε. υποστηρίζουν την υποψηφιότητά του για τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έχοντας ενισχύσει τα ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά του, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι λιγότερο ευάλωτος, σε ζητήµατα που έχουν σχέση µε την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, απ’ ό,τι ήταν το 2012.

Σοβαρές ελλείψεις

Παρά το στρατηγικό πλεονέκτηµα που έχει αποκτήσει –το οποίο εκφράζεται ήδη µε το ελαφρύ εκλογικό προβάδισµα έναντι της Ν∆ αλλά και την υπεροχή σε πολλά από τα λεγόµενα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η παράσταση νίκης–, ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να πάσχει από σοβαρές ελλείψεις. ∆εν έχει ισχυρούς συµµάχους στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό. Ο εκλογικός του αγώνας στις ευρωεκλογές αλλά και στις βουλευτικές εκλογές, όποτε αυτές γίνουν, προβλέπεται αρκετά µοναχικός. Τα κόµµατα της κοµµουνιστικής Αριστεράς κάνουν ό,τι µπορούν για να υπονοµεύσουν την προοπτική εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Κουτσούµπας και ο κ. Αλαβάνος έχουν µετατραπεί σε σκληρούς κατήγορους του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Τσίπρα προσωπικά. Η ∆ΗΜΑΡ καταγγέλλει, από την πλευρά της, την «ανευθυνότητα και το λαϊκισµό» του ΣΥΡΙΖΑ, σε µια προσπάθεια να εξασφαλίσει ένα εκλογικό ποσοστό ανώτερο του 3% και την κοινοβουλευτική της εκπροσώπηση. Οι ΑΝΕΛ του κ. Καµµένου, οι οποίοι συγκλίνουν, σε αρκετά σηµεία, µε την αντιµνηµονιακή επιχειρηµατολογία του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν δεξιόστροφα χαρακτηριστικά, που δεσµεύουν την πολιτική τους σε πολιτικά ζητήµατα. Ένα κόµµα που συναγωνίζεται τη Χρυσή Αυγή για την προσέλκυση των σκληρών δεξιών και των ακροδεξιών ψηφοφόρων είναι πολιτικά αδύνατον να συνεργαστεί, σε σταθερή βάση, µε τον ΣΥΡΙΖΑ. Εάν βέβαια ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του εξασφαλίσουν την εκλογική πρωτιά και το «µπόνους» των 50 εδρών, τότε οι υπολογισµοί ορισµένων κοµµάτων θα αλλάξουν. Μπορούµε να δούµε τη ∆ΗΜΑΡ, εάν έχει µπει στη Βουλή, να στηρίζει ή και να συµµετέχει σε µια κυβέρνηση που θα έχει ως βασική δύναµη τον ΣΥΡΙΖΑ, την αριστερή πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ να «αδειάζει» τον κ. Βενιζέλο προκειµένου να συνεργαστεί µε τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ να µεταλλάσσονται πολιτικά προκειµένου να πρωταγωνιστήσουν στις εξελίξεις. Το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης στερείται ισχυρών συµµάχων και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα κόµµατα της Αριστεράς, µε ορισµένες εξαιρέσεις, µοιάζουν µε πολιτικές σκιές ενός δυναµικού παρελθόντος και ελάχιστα επηρεάζουν τη διαµόρφωση της πολιτικής της Ε.Ε. Παρά τα ευρωπαϊκά του ανοίγµατα, ο ΣΥΡΙΖΑ στερείται ισχυρών ευρωπαϊκών συµµαχιών, ανάλογων µε εκείνες στις οποίες στηρίζουν την πολιτική τους η Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ. Μεγάλη είναι η µοναξιά του ΣΥΡΙΖΑ και στο χώρο των ελληνικών ΜΜΕ.

Έλλειψη προετοιµασίας

Το µεγαλύτερο εµπόδιο στην πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς την εξουσία είναι η έλλειψη προετοιµασίας για την αποτελεσµατική άσκησή της. Το οικονοµικό πρόγραµµα του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί ένα µείγµα της θεωρίας «λεφτά υπάρχουν», σπάταλης διαχείρισης του δηµόσιου χρήµατος µε βάση το γνωστό παλαιοκοµµατικό πρότυπο και υπερφορολόγησης σε βαθµό που θα κάνει τον κ. Στουρνάρα να µοιάζει συγκρατηµένος στις φορολογικές του επιλογές. Το χειρότερο είναι ότι τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκπαιδεύουν την κοινή γνώµη σε εύκολες κα φυσικά ανύπαρκτες λύσεις. Για παράδειγµα, θεωρούν τη δηµοσιονοµική πειθαρχία «νεοφιλελεύθερη επιλογή» της Ν∆ και του ΠΑΣΟΚ, που µπορεί να καταργηθεί µε την εκλογική, πολιτική επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ. Υποστηρίζουν επίσης ότι αρκεί η πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα για να καταργηθούν οι ασφυκτικοί περιορισµοί που οφείλονται στην υπερχρέωση του ελληνικού ∆ηµοσίου. Η πρόχειρη και επιπόλαιη προσέγγιση σε ζητήµατα µεγάλης οικονοµικής και δηµοσιονοµικής σηµασίας ίσως εξηγεί και την προτίµηση που δείχνουν στον ΣΥΡΙΖΑ στελέχη αλλά και ψηφοφόροι που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ιδιαίτερα την περίοδο του Ανδρέα Παπανδρέου, διαχειρίστηκαν µε επιτυχία και αποτελεσµατικότητα την οικονοµία. *Το κείµενο έχει δηµοσιευτεί στο www.fskyrtsos.gr.

FREE SUNDAY

κόσµος

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

11

Ρ.Τ. ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Ανατροπή εντός και εκτός συνόρων

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ

Η

καλύτερη άµυνα είναι η επίθεση, αλλά και η µόνη µε τα σηµερινά δεδοµένα επιλογή του πρωθυπουργού της Τουρκίας Ερντογάν: ∆ιαπραγµατεύεται µία εξοµάλυνση των σχέσεών του µε τη στρατιωτική ηγεσία, στη βάση της επανεκδίκασης των υποθέσεων Εργκένεκον και Βαριοπούλα, και µέχρι τότε αποφυλάκιση των καταδικασθέντων αξιωµατικών, έναντι της στήριξής του στην αντιµετώπιση του κινήµατος του Φετουλάχ Γκιουλέν, αλλά και του τµήµατος της κοινωνίας των πολιτών που δεν πρόκειται να παρακολουθήσει ως θεατής την καταπάτηση και των τελευταίων περιθωρίων ή ακόµη και των προσχηµάτων θεσµικής ανεξαρτησίας στην αστυνοµία και στη ∆ικαιοσύνη.

Πολιτικό ρίσκο Η συναλλαγή αυτή είναι εγχείρηµα υψηλού πολιτικού κινδύνου, καθώς πλήττει ευθέως την πολιτική και ηθική αξιοπιστία και των δύο συµβαλλόµενων πλευρών: Από τη µια πλευρά ο Ερντογάν και το κυβερνών κόµµα ΑΚΡ εγκαταλείπουν τις δάφνες των ηρώων του εκδηµοκρατισµού που τόλµησαν να συγκρουστούν ανοιχτά µε το βαθύ κράτος και να παραπέµψουν το στρατιωτικοπολιτικό παρακράτος στη ∆ικαιοσύνη µε την κατηγορία της προετοιµασίας αιµατηρών εσωτερικών προβοκατσιών και θερµών επεισοδίων µε την Ελλάδα σε στεριά, θάλασσα και αέρα, και από την άλλη πλευρά οι θεµατοφύλακες του κεµαλισµού στην πράξη εγκαταλείπουν τις επιφυλάξεις και τις κατηγορίες που είχαν διατυπώσει στο παρελθόν ως προς την προσήλωση του πρωθυπουργού και του κυβερνώντος κόµµατος στις αρχές του κοσµικού κράτους.

Αγορά χρόνου Σε τακτικό επίπεδο ο Ερντογάν θα κερδίσει δίχως αµφιβολία και πολύτιµο πολιτικό χρόνο και θα διευρύνει το πεδίο πραγµατοποίησης πολιτικών ελιγµών: Παρά το υψηλότατο πολιτικό κόστος που διαµορφώνεται αθροιστικά από τη σκληρή καταστολή του κινήµατος της πλατείας Ταξίµ και των πιο πρόσφατων αποκαλύψεων για τα σκάνδαλα διαπλοκής-διαφθοράς, δεν υπάρχει αυτή τη στιγµή αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης και, κυρίως, δεν υπάρχει πλειοψηφική δυναµική που θα µπορούσε να τη στηρίξει. Τα δύο κοινοβουλευτικά κόµµατα της αντιπολίτευσης, το κεµαλικό CHR και το εθνικιστικό ΜΗΡ, θυµίζουν περισσότερο υστερόγραφα του παρελθόντος που έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί παρά ανασυνταγµένες πολιτικές δυνάµεις έτοιµες να πάρουν

τη σκυτάλη από τον Ερντογάν. Η πολιτική τους ακινησία και η αδυναµία προσαρµογής στα νέα δεδοµένα τους οριοθετούν στο πλαίσιο της νοσταλγίας του προηγούµενου καθεστώτος, όταν υπήρχε συγκυβέρνηση πολιτικών-στρατηγών, που είναι τόσο πιθανό να παλινορθωθεί στην Τουρκία όσο ο κοµµουνισµός στη σηµερινή Ρωσία.

Ο διασυρµός του στρατού Η στρατιωτική ηγεσία, ακόµη και αν πετύχει την αµνήστευση του πρώην επιτελάρχη Μπασµπούγκ και των άλλων υψηλόβαθµων συνωµοτών, έχει και αυτή χάσει το κύρος που τη νοµιµοποιούσε ως πόλο των πολιτικών ισορροπιών, καθώς οι αποκαλύψεις τη φώτισαν ως αδίστακτη συµµορία που µετέρχεται κάθε µέσο για να διατηρήσει τα στεγανά της εξουσίας µέσα στο θεσµικό πλαίσιο της παράλληλης διακυβέρνησης που επέβαλε το Σύνταγµα της δικτατορίας του στρατηγού Εβρέν το 1982. Ο ιµάµης από την Ουάσινγκτον Φετουλάχ Γκουλέν, που έχει όντως διαβρώσει µε τα θρησκευτικά του τάγµατα-δίκτυα την αστυνοµία, το δικαστικό σώµα αλλά και άλλους τοµείς του κρατικού µηχανισµού, δεν θέλει και δεν µπορεί να εγκλωβιστεί-οριοθετηθεί σε µια κοµµατική πολιτική στέγη, καθώς προτεραιότητά του είναι να επηρεάσει εκ των έσω το πολιτικό ισλάµ της χώρας εντός και εκτός των πλαισίων του κυβερνώντος κόµµατος ΑΚΡ. Έτσι, το δυναµικό κοµµάτι της κοινωνίας που αψήφησε την πρωτοφανή αστυνοµική καταστολή παραµένει πολιτικά άστεγο και σε καµία περίπτωση δεν µπορεί να απειλήσει εκλογικά το σηµερινό πολιτικό σύστηµα και, ειδικότερα, να οδηγήσει σε εκλογική ήττα τον Ερντογάν. Ο τελευταίος, που συγκέντρωσε ποσοστό γύρω στο 50% στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, τον Ιούνιο του 2011, µπορεί να ελπίζει στην παράταση της πρωτοκαθεδρίας και της κοινοβουλευτικής αυτοδυναµίας ακόµη και µε αισθητά µειωµένα εκλογικά ποσοστά. Αρκεί να θυµηθούµε ότι στην πρώτη εκλογική τους νίκη, τον Νοέµβριο του 2011, οι Ερντογάν-ΑΚΡ µε ποσοστό 41% κατοχύρωσαν αυτοδύναµη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η πρόκληση της Προεδρίας Αυτό που παραµένει ζητούµενο είναι αν ο Ερντογάν θα επιµείνει στην αρχική του στόχευση να εκλεγεί Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας –στην πρώτη µε καθολική ψηφοφορία ανάδειξη του αρχηγού του κράτους–, αφού πρώτα έχει ενισχύσει τις αρµοδιότητες του προεδρικού αξιώµατος, ώστε να έχει διαµορφωθεί µία εκτελεστική

Το δυναµικό κοµµάτι της κοινωνίας που αψήφησε την πρωτοφανή αστυνοµική καταστολή παραµένει πολιτικά άστεγο και σε καµία περίπτωση δεν µπορεί να απειλήσει εκλογικά το σηµερινό πολιτικό σύστηµα και, ειδικότερα, να οδηγήσει σε εκλογική ήττα τον Ερντογάν.

Προεδρία γαλλικού τύπου, ή θα επιλέξει να παραµείνει στην πρωθυπουργία αφήνοντας τον Γκιουλ να διεκδικήσει µια δεύτερη θητεία, στο σηµερινό όµως πλαίσιο αρµοδιοτήτων του θεσµού. Σε κάθε περίπτωση, η εκκολαπτόµενη συµµαχία χωρίς αρχές ανάµεσα στον Ερντογάν και τους στρατηγούς έρχεται να επιβεβαιώσει τις κατηγορίες των δικτύων του ιµάµη Γκιουλέν ότι τα απόρρητα έγγραφα που αναφέρονται σε συνεργασία Ερντογάν- στρατηγών εναντίον του κινήµατος, που είχε συναποφασιστεί σε συνεδρίαση του Συµβουλίου Εθνικής Ασφαλείας το 2004, είναι αυθεντικά και επιπλέον ότι δεν πρόκειται για µεµονωµένο γεγονός. Ανοιχτό σε κάθε περίπτωση παραµένει το ερώτηµα αν ο συµβιβασµός στρατηγών-Ερντογάν θα συνοδευτεί από µια προσπάθεια άρσης της περιφερειακής αποµόνωσης στην οποία οδηγήθηκε η Τουρκία µε την ιδεοληπτική εξωτερική πολιτική του στρατηγικού βάθους του Νταβούτογλου. Αν δηλαδή ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να επαναπροσεγγίσει τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, ώστε να προβάλει ξανά ως παράγοντας σταθεροποίησης. Με δυο λόγια, ο Ερντογάν έχει περιθώριο παράτασης της παραµονής του στην εξουσία, µε πανάκριβο όµως τίµηµα: µονιµοποίηση της καταστολής και της θεσµικής αυθαιρεσίας, αλλά, κυρίως και πάνω απ’ όλα, παραίτηση-απεµπόληση όλων των εσωτερικών αλλά και εξωτερικών πολιτικών συµβολισµών και πρακτικών που του επέτρεπαν να συσπειρώνει µια ετερόκλητη µεν, αλλά ηγεµονικά βαρύνουσα λαϊκή βάση.

22 12

FREE SUNDAY

οικονοµία

00.00.2014 12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Τ

της χώρας» υποστήριξε ο κ. Ρέγκλινγκ, προσθέτοντας ότι τα επιτόκια των δανείων που έχει παραχωρήσει ο ESM δεν µπορούν να µειωθούν κι άλλο. Παραµένει λοιπόν άγνωστο τι είδους διευκολύνσεις θα υπάρξουν µέχρι το φθινόπωρο του 2014, αφού πρώτα επισηµοποιηθεί η ύπαρξη του πρωτογενούς πλεονάσµατος για το 2013 και ανοίξει ο δρόµος για τη χορήγηση νέων πιστωτικών διευκολύνσεων στην υπερχρεωµένη Ελλάδα. Το βέβαιο είναι ότι δεν θα υπάρξει µεγάλη βελτίωση της κατάστασης, απλώς θα διορθωθούν κάποια νούµερα για να συντηρηθεί ο µύθος της βιωσιµότητας του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου µε τις µεθόδους που χρησιµοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου εφαρµογής των µνηµονίων.

ο ελληνικό ∆ηµόσιο οφείλει στους πιστωτές του 320 δισ. ευρώ. Το ποσό συγκρίνεται σε απόλυτους αριθµούς µε το χρέος στο ξεκίνηµα της µνηµονιακής διαχείρισης, αλλά έχει εκτοξευτεί ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στο 175%, ως αποτέλεσµα της βαθιάς ύφεσης και της υποχώρησης του ΑΕΠ κατά 25%.

Αλλαγή σύνθεσης του χρέους

Όπως επισηµαίνει ο Χριστόφορος Σαρδελής –ο οποίος διατέλεσε επικεφαλής του Οργανισµού ∆ιαχείρισης του ∆ηµόσιου Χρέους (Ο∆∆ΗΧ)– σε µία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυσή του στην οικονοµική εφηµερίδα «Κεφάλαιο» (Σάββατο 28 ∆εκεµβρίου 2013), έχει αλλάξει η σύνθεση του χρέους: «Μέχρι το 2010 το 95% του δηµόσιου χρέους ήταν τοποθετηµένο σε θεσµικά χαρτοφυλάκια µέσω των αγορών, ενώ σήµερα µόνο 9% ή περίπου 30 δισ. είναι σε αυτή τη µορφή. Το υπόλοιπο 90% αποτελείται από χρεόγραφα που δεν διαπραγµατεύονται σε κάποια αγορά. Συγκεκριµένα, περίπου 15 δισ. αποτελούνται από έντοκα γραµµάτια, για τα οποία δεν υπάρχει δευτερογενής αγορά και τα οποία ανακυκλώνονται κάθε τρίµηνο ή εξάµηνο µέσω των ελληνικών (κυρίως) τραπεζών. Επιπλέον 42 δισ. είναι σε οµόλογα που θα διακρατηθούν µέχρι τη λήξη τους στο χαρτοφυλάκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, 215 δισ. (67% του συνόλου) από δάνεια του λεγόµενου επίσηµου τοµέα και περίπου άλλα 15 δισ. µε τη µορφή διµερών δανείων». Με το λεγόµενο επίσηµο χρέος να ξεπερνάει το 90% του συνόλου και να αποτελείται από διακρατικά δάνεια, δάνεια από τον EFSF και δάνεια από το ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, είναι φανερό ότι η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση απόλυτης εξάρτησης από τις κυβερνήσεις των πιστωτών µας και τους τραπεζίτες. Οι συνοµιλητές της ελληνικής κυβέρνησης εκπροσωπούν σε τελική ανάλυση φορολογούµενους πολίτες, εφόσον αυτοί θα καλύψουν µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο το όποιο κόστος της ελληνικής «διάσωσης». Αυτό σηµαίνει ότι ενδεχόµενη έξοδος στις αγορές για να καλυφθεί ένα χρηµατοδοτικό κενό µερικών δισεκατοµµυρίων ευρώ εξασφαλίζει µια πρόσθετη πηγή χρηµατοδότησης, δεν απαλλάσσει όµως την Ελλάδα από την πειθαρχία που της έχουν επιβάλει οι πιστωτές της.

Πολιτικά άλµατα

Όπως συνήθως συµβαίνει στην πατρίδα µας, οι πρωταγωνιστές του δηµόσιου βίου επιχειρούν πολιτικά άλµατα για να εξυπηρετήσουν τη στρατηγική τους. Έτσι, η ενδεχόµενη έξοδος στις αγορές προς τα τέλη του 2014 για την εξασφάλιση ενός ποσού της τάξης των 3-4 δισ. ευρώ ταυτίζεται µε την έξοδο από τη µνηµονιακού τύπου οικονοµική και δηµοσιονοµική πειθαρχία. Η ρύθµιση του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου, πιθανότατα µέχρι το φθινόπωρο του 2014, παρουσιάζεται σαν «κούρεµα», δηλαδή δραστική µείωση των υποχρεώσεών µας προς τους πιστωτές. Το χειρότερο είναι ότι ορισµένοι αρµόδιοι –χαρακτηριστική η πρόσφατη δήλωση του υπουργού Οικονοµικών κ. Στουρνάρα– προσπαθούν να δηµι-

Η µόνη εγγύηση

Μη βιώσιµο θα παραµείνει το ελληνικό χρέος

Οι πιστωτές αποκλείουν το «κούρεµα» και λείπει η δυναµική ανάπτυξη της οικονοµίας. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ ουργήσουν την εντύπωση ότι η ρύθµιση του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου εξασφαλίζει αυτόµατα και τη βιωσιµότητά του. Από την πλευρά τους, τα κόµµατα της αντιπολίτευσης καταλήγουν στο αυθαίρετο συµπέρασµα ότι το λεγόµενο πρωτογενές πλεόνασµα επιτρέπει στην Ελλάδα να καλύψει τις βασικές ανάγκες της και να γυρίσει την πλάτη, εάν χρειαστεί, στους πιστωτές της. Προτείνουν στους ψηφοφόρους έναν οικονοµικό πόλεµο µε τους πιστωτές του ελληνικού ∆ηµοσίου, παρέχοντας διαβεβαιώσεις ότι η διεξαγωγή του δεν θα έχει οικονοµικό και κοινωνικό κόστος.

Αυστηρές προειδοποιήσεις

Όσο πιο αισιόδοξη γίνεται η κυβέρνηση Σαµαρά σε ζητήµατα που έχουν σχέση µε τη διαχείριση του δηµόσιου χρέους και όσο πιο επιθετική γίνεται η επιχειρηµατολογία των κοµµάτων της αντιπολίτευσης σε βάρος των πιστωτών του ελληνικού ∆ηµοσίου, τόσο οι τελευταίοι σκληραίνουν τις προειδοποιήσεις τους προς την ελληνική πλευρά. Επισηµαίνουν την ανάγκη συνέχισης της προσπάθειας προσαρµογής και πραγµατοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών, υπογραµµίζουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει «κούρεµα» του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου και παρουσιάζουν τη ρύθµιση εξαιρετικά περιορισµένη στις διαστάσεις και την προοπτική της. Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισµού

Η σύνθεση του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου έχει αλλάξει και τους κανόνες του παιχνιδιού ορίζουν οι κυβερνήσεις και οι κεντρικοί τραπεζίτες των πιστωτριών χωρών. Σταθερότητας (ESΜ) Κλάους Ρέγκλινγκ παρουσίασε µε δηλώσεις του στο γερµανικό περιοδικό «Spiegel» τους κανόνες του παιχνιδιού. Υπενθύµισε ότι η διάρκεια των δανείων που έχει πάρει η χώρα µας φτάνει τα 30 χρόνια και πως το επιτόκιο είναι λίγο υψηλότερο από 1,5%, δηλαδή εξαιρετικά ευνοϊκό. Τόνισε ότι έχει ανασταλεί η καταβολή των τόκων για µία δεκαετία. «Ως εκ τούτου, ο παραπάνω συνδυασµός αποτελεί σαφή ελάφρυνση του χρέους

Οι πιστωτές µας δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε σηµαντικές διευκολύνσεις µε τη µορφή του «κουρέµατος» του χρέους για τέσσερις βασικούς λόγους. Πρώτον, θέλουν να συνεχίσουν την άσκηση πίεσης στην Ελλάδα για να βάλει τα οικονοµικά της σε τάξη. Η υπερβολική αισιοδοξία της κυβέρνησης Σαµαρά και η επιθετική αντιπολίτευση που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ ενισχύουν τις επιφυλάξεις τους. ∆εύτερον, µια χαλαρή αντιµετώπιση της Ελλάδας θα έστελνε το λάθος µήνυµα και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης µε σοβαρό πρόβληµα δηµόσιου χρέους. Θα διεκδικούσαν ανάλογες ρυθµίσεις µε τεράστιο οικονοµικό κόστος. Τρίτον, η έξοδος της Ιρλανδίας από το µνηµόνιο και η πρόοδος της Πορτογαλίας δείχνουν ότι το πρόβληµα δεν πρέπει να αναζητηθεί τόσο στο περιεχόµενο των µνηµονίων όσο στον τρόπο εφαρµογής τους στην Ελλάδα. Τέταρτον και κυριότερο, οι πιστωτές µας αποκλείεται να στραφούν κατά των φορολογούµενων πολιτών των χωρών τους και να ζητήσουν πρόσθετες θυσίες προκειµένου να εξασφαλιστεί µεγαλύτερη χρηµατοδότηση για την Ελλάδα. Η έξοδος της Ιρλανδίας από το µνηµόνιο και η επιτυχηµένη έκδοση δεκαετούς οµολόγου µε επιτόκιο 3,26% εξασφάλισε στο ∆ουβλίνο 3,75 δισ. ευρώ και προκάλεσε σηµαντική πτώση των spreads στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο. Οι αναλυτές θεωρούν ότι η επιτυχία της Ιρλανδίας µπορεί να βρει συνέχεια στην Πορτογαλία κα αργότερα στην Ελλάδα. Η βασική διαφορά µεταξύ της ιρλανδικής και της ελληνικής οικονοµίας είναι η εξωστρέφεια. Οι Ιρλανδοί µπόρεσαν να βγουν από την ύφεση µέσα από µία εξαιρετικά δυναµική εξαγωγική πολιτική. Η οικονοµία τους αναπτύσσεται και η αύξηση του ΑΕΠ αναµένεται να φτάσει στο 2% το 2014. Το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε ήδη, από το 15,1%, που ήταν το 2012, στο 12,5% του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού. ∆εν πρέπει άλλωστε να ξεχνάµε ότι το δηµόσιο χρέος της Ιρλανδίας είναι εξαιρετικά υψηλό και αντιστοιχεί στο 124% του ΑΕΠ, υπολείπεται όµως του ελληνικού, που κινείται γύρω στο 175% του ΑΕΠ. Εποµένως η βασική εγγύηση για να περάσουµε από µια περιορισµένης µορφής ρύθµιση στη βιωσιµότητα του χρέους του ελληνικού ∆ηµοσίου είναι η αλλαγή της οικονοµικής πολιτικής, για να υπάρξει δυναµική ανάπτυξη.

FREE SUNDAY

άρθρο

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

13

Ό

πως σωστά δήλωσε πρόσφατα ο κ. Στουρνάρας, η µέση φορολόγηση στη χώρα µας είναι περίπου το 23% του ΑΕΠ, όταν ο µέσος όρος στην Ευρώπη είναι περίπου 26%. Αυτό όµως που δεν είπε είναι ότι, πρώτον, η αξία των δηµόσιων παροχών και υπηρεσιών υπολείπεται κατά πολύ από τον µέσο ευρωπαϊκό όρο, είναι δηλαδή χαµηλής ανταποδοτικότητας και άρα πανάκριβη, και, δεύτερον, είναι ετεροβαρής και άδικη, επιτρέποντας σε άλλους να φοροδιαφεύγουν και σε άλλους να επωµίζονται βάρος που δεν τους αναλογεί. ∆ιότι, αν τα φορολογικά βάρη κατανέµονταν σύµφωνα µε την πραγµατική φοροδοτική ικανότητα του καθενός, ο λαός εύκολα θα οµονοούσε και θα στήριζε την προσπάθεια εξόδου της χώρας από την κρίση. Σύµφωνα µε πολλές µελέτες, η παραοικονοµία στη χώρα µας εκτιµάται σε περίπου 50 δισ. ευρώ. Εάν συλληφθεί το 80%, θα έχουµε αυτόµατα αύξηση της φορολογητέας ύλης κατά περίπου 40 δισ. Συνυπολογίζοντας φορολογία εισοδήµατος, κεφαλαίου και έµµεσους φόρους, η αύξηση των εσόδων µπορεί να είναι της τάξης των 20 δισ., προσθέτοντας στο πρωτογενές πλεόνασµα επιπλέον 11% επί του ΑΕΠ. ∆εν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι ανασχεδιασµούς της οικονοµικής πολιτικής θα επέφερε µια τέτοια ανατροπή, είτε πρόκειται για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, είτε για στήριξη ευπαθών οµάδων, είτε για ελάφρυνση της φορολογίας, είτε για τη βιωσιµότητα του ασφαλιστικού. Η σύλληψη όµως της φοροδιαφυγής δεν επιτυγχάνεται χωρίς ένα καλά σχεδιασµένο πλέγµα κινήτρων για την επιβράβευση της ειλικρίνειας και αντικινήτρων για την αποτροπή της ανειλικρίνειας, όπως και χωρίς ένα τεχνικά άρτιο µηχανογραφικό σύστηµα, ικανό να θέτει εκτός διαδικασίας τους µηχανισµούς της διαπλοκής. Με άλλα λόγια, ένα απλό, δίκαιο και, πρωτίστως, αποτελεσµατικό φορολογικό σύστηµα. Για να είναι απλό θα πρέπει να καταργηθούν όλοι οι φόροι συναλλαγών, όπως ΦΚΕ και χαρτόσηµο, και να αντικατασταθούν από τον ΦΠΑ, µε ενιαίο συντελεστή για τα περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες και µε ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως για φάρµακα ή βιβλία. Σε ό,τι δε αφορά τη φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων, είναι σηµαντικό, για αναπτυξιακούς λόγους, να υπάρχει ένας χαµηλός και ενιαίος συντελεστής, για παράδειγµα 15%. Τέλος, σε ό,τι αφορά τη φορολογία φυσικών προσώπων, θα πρέπει όλα τα εισοδήµατα, ανεξαρτήτως πηγής, να φορολογούνται µε ενιαίο τρόπο σε οικογενειακό, όχι σε ατοµικό, επίπεδο, µε ενιαίο συντελεστή 10% για εισοδήµατα πάνω από 10.000 ευρώ, µε το αφορολόγητο αυτό όριο να µειώνεται σταδιακά και να µηδενίζεται στα 20.000 ευρώ. Πιο συγκεκριµένα, το αφορολόγητο όριο του κάθε νοικοκυριού µε εισόδηµα έως 20.000 ευρώ θα µπορεί να υπολογιστεί αφαιρώντας το δηλωθέν εισόδηµα από το ποσό των 20.000 ευρώ. Για παράδειγµα, εισόδηµα 10.000 ευρώ θα είναι πλήρως αφορολόγητο (20.000-10.000), για εισόδηµα 12.000 το αφορολόγητο θα µειώνεται σε 8.000 (20.000-12.000), ενώ για εισόδηµα 18.000 το αφορολόγητο θα πέφτει σε 2.000 και θα εκµηδενίζεται για εισοδήµατα πάνω από τα 20.000 ευρώ. Μέχρι εδώ, το προτεινόµενο σύστηµα µοιάζει οικείο. Πρόκειται δηλαδή για µια παραλλαγή του υπάρχοντος, µε έµφαση στην απλότητα και σε έναν πολύ χαµηλό συντελεστή φορολόγησης εισοδηµάτων. Το δεύτερο ζητούµενο, όµως, η αποτελεσµατικότητα και δικαιοσύνη, απαιτεί περαιτέρω παρεµβάσεις, οι οποίες στην πρότασή µας εστιάζονται στην εισαγωγή µιας καινοτοµίας, που είναι η έννοια της τεκµαρτής κατανάλωσης για τον ακριβέστερο προσδιορισµό της φορολογητέας ύλης. Συγκεκριµένα, το πραγµατικό διαθέσιµο για κατανάλωση εισόδηµα µιας οικογένειας στη διάρκεια ενός έτους αποτελείται από το τακτικό εισόδηµα (µισθοί, συντάξεις, ενοίκια, τόκοι κ.λπ.), προσθέτοντας σε αυτό οποιοδήποτε ποσό έχει προκύψει από τις καταγεγραµµένες µεταβολές περιουσιακών στοιχείων. Οι έκτακτες αυτές χρηµατικές εισροές ή εκροές στο οικογενειακό εισόδηµα µπορεί να αφορούν αγοραπωλησίες ακινήτων, αυτοκινήτων, κινητών αξιών ή αυξοµειώσεις του υπολοίπου των καταθέσεων. Αν οι συναλλα-

Φορολογικό απλό και δίκαιο, η µόνη ελπίδα εξόδου από την κρίση ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΟΦΟΠΟΥΛΟΣ*

Η σύλληψη της φοροδιαφυγής δεν επιτυγχάνεται χωρίς ένα καλά σχεδιασµένο πλέγµα κινήτρων για την επιβράβευση της ειλικρίνειας και αντικινήτρων για την αποτροπή της ανειλικρίνειας. γές επί περιουσιακών στοιχείων απολήγουν σε τόνωση του διαθέσιµου εισοδήµατος κατά τη διάρκεια του έτους (καθαρή εισροή), τεκµαίρεται ότι η κατανάλωση ήταν µεγαλύτερη του τακτικού εισοδήµατος. Αντιστοίχως, αν το πρόσηµο του αθροίσµατος επί των καταγεγραµµένων συναλλαγών είναι αρνητικό, που είναι και το πιο πιθανό, τότε τεκµαίρεται ότι η κατανάλωση υπολείπεται του εισοδήµατος (καθαρή εκροή). Αν π.χ. πωλήθηκε ένα διαµέρισµα αντί 100.000 ευρώ και αγοράστηκε ένα δεύτερο αξίας 120.000 ευρώ, µε ιδίους πόρους, τότε η διαφορά των 20.000 ευρώ προέκυψε από το τακτικό εισόδηµα µείον την κατανάλωση. Αντίθετα, αν η µεταβολή περιουσίας αφορά την πώληση ενός διαµερίσµατος αξίας 100.000 ευρώ και την αγορά ενός άλλου αξίας 80.000 ευρώ, η διαφορά, αν δεν καταγράφεται σε αύξηση των καταθέσεων, σηµαίνει ότι το ύψος της κατανάλωσης ήταν το τακτικό εισόδηµα συν 20.000. Επειδή η πλειάδα των περιουσιακών στοιχείων αναγράφεται στη φορολογική δήλωση και είναι εύκολα ελέγξιµη από τις φορολογικές αρχές, το διαθέσιµο προς κατανάλωση εισόδηµα είναι απόλυτα προσδιοριστέο. Εδώ υπεισέρχεται η καινοτοµία, βάσει της οποίας η κλιµάκωση

της φορολογίας γίνεται µέσω της φοροαπαλλαγής της τεκµαρτής κατανάλωσης, η οποία θα φορολογείται ανάλογα µε το αν καλύπτεται από αποδείξεις ή όχι, µε συντελεστή 50%. Για παράδειγµα, ας υποθέσουµε ότι η συνολική τεκµαρτή κατανάλωση ενός νοικοκυριού είναι 30.000 ευρώ και ότι το ποσό αυτό καλύπτεται από αντίστοιχες αποδείξεις σε ποσοστό 100%. Για τα πρώτα 10.000 ευρώ η απαλλαγή µπορεί να είναι 100% και ο φόρος µηδενικός. Για τα επόµενα 10.000 ευρώ η απαλλαγή µειώνεται σε 90%, δηλαδή 9.000 ευρώ, και ο φόρος είναι 500 ευρώ (50%*1.000). Τέλος, για τα τελευταία 10.000 ευρώ η απαλλαγή πέφτει στο 80%, δηλαδή 8.000 ευρώ, και ο φόρος είναι 1.000 ευρώ (50%*2.000). Αθροίζοντας, ο συνολικός φόρος του νοικοκυριού θα είναι 1.500 ευρώ, πλέον του 10% του τακτικού εισοδήµατος. Εάν όµως η τεκµαρτή κατανάλωση δεν καλύπτεται σε ποσοστό 100% από αντίστοιχες αποδείξεις, ο φορολογούµενος θα επιβαρυνθεί µε φόρο 50% επί της διαφοράς. Εάν, για παράδειγµα, ο φορολογούµενος προσκοµίσει αποδείξεις ύψους 24.000 για την κάλυψη τεκµαρτής κατανάλωσης 30.000 ευρώ (δηλαδή το 80%), τότε το αφορολόγητο κάθε κλίµακας µειώνεται αντίστοιχα (80%*10.000=8.000 για τα πρώτα 10.000 ευρώ, 80%*90%*10.000=7.200 για τα δεύτερα και 80%*80%*10.000=6.400 για τα τελευταία 10.000 ευρώ). Έτσι, ο συνολικός φόρος επί της τεκµαρτής δαπάνης αυξάνεται κατά 2.700 ευρώ, στα 4.200 ευρώ (+180%). Τα πλεονεκτήµατα του προτεινόµενου συστήµατος είναι προφανή. Με απόλυτα προσδιοριστέα στοιχεία, η χρήση της τεκµαρτής δαπάνης βελτιώνει την κατανοµή των βαρών, επιβραβεύει τις διαφανείς συναλλαγές και τιµωρεί τις αδιαφανείς. Τα χαµηλά εισοδήµατα ευνοούνται, όπως και τα έσοδα του κράτους. Το σύστηµα αυτό έχει µετρηθεί µε τα πραγµατικά εισοδήµατα του οικονοµικού έτους 2012 και έχει τεκµηριωθεί ότι µπορεί να παραγάγει µεγαλύτερο έσοδο για το κράτος, συλλαµβάνοντας τη φοροδιαφυγή και αναδιανέµοντας το φορολογικό βάρος σε δίκαιη βάση, όπου όλοι οι πολίτες φορολογούνται σύµφωνα µε την πραγµατική τους δυνατότητα. *Ο Σ. Σοφόπουλος είναι MSc µαθηµατικός, αναλυτής, µέλος του Κοινωνικού Συνδέσµου.

14

free sunday

ρεπορτάζ

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Η

είδηση συγκλόνισε. Πριν από έξι μέρες ένας ανασφάλιστος καρκινοπαθής έχασε τη ζωή του αναζητώντας νοσοκομείο να τον δεχτεί δωρεάν, καθώς ο ίδιος αδυνατούσε να καλύψει το κόστος της νοσηλείας του. Το Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού, που κατήγγειλε το περιστατικό, αποκάλυψε ότι ακόμη εννέα ασθενείς για τους οποίους γίνεται εδώ και καιρό προσπάθεια να νοσηλευτούν σε δημόσιο νοσοκομείο με τη διαδικασία του επείγοντος περιστατικού βρίσκονται σε κίνδυνο. Δυστυχώς, δεν είναι οι μόνοι. Χιλιάδες ανασφάλιστοι πολίτες απευθύνονται στα ιατρεία αλληλεγγύης, αδυνατώντας να πληρώσουν νοσήλια στα δημόσια νοσοκομεία, αλλά και τα φάρμακα που χρειάζονται. Είναι αποκλεισμένοι από τη «δημόσια υγεία», την οποία έχουν για χρόνια πληρώσει.

2013 έδειξαν κατακόρυφη αύξηση της αδήλωτης εργασίας: από 25% το 2010 και 30% το 2011, η αδήλωτη εργασία έφτασε στο 38,2% το 2012 και στο 38,4% το πρώτο εξάμηνο του 2013. Τα στοιχεία αυτά μάλιστα είναι ενδεικτικά, αφού οι έλεγχοι γίνονται στοχευμένα, σε χώρους για τους οποίους υπάρχουν πληροφορίες ή καταγγελίες.

Επείγον περιστατικό

Το τραγικό περιστατικό Ο 66χρονος καρκινοπαθής που έχασε τη ζωή του μόλις την περασμένη εβδομάδα ήταν μακροχρόνια άνεργος και γι’ αυτό είχε απολέσει την ασφαλιστική του κάλυψη. Στο νοσοκομείο τού ζητούσαν να πληρώσει τα νοσήλια, κάτι που εκείνος δεν είχε χρήματα να κάνει, φοβούμενος επιπλέον τη μετακύλιση του χρέους στην εφορία. Εξάλλου, το κόστος νοσηλείας ενός καρκινοπαθή είναι απαγορευτικό, και όχι μόνο για κάποιον μακροχρόνια άνεργο. «Για τους καρκινοπαθείς, το κόστος των νοσηλίων είναι πάρα πολύ μεγάλο» εξηγεί ο εθελοντής γιατρός στο Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού Γιώργος Βήχας. «Κατά μέσο όρο είναι 7.000 με 8.000 ευρώ για τις χημειοθεραπείες. Αν συμπεριληφθούν και τα νοσήλια των εξετάσεων που θα χρειαστούν μέχρι να γίνει διάγνωση και τα έξοδα μιας χειρουργικής επέμβασης που πρέπει να προηγηθεί της χημειοθεραπείας, το κόστος μπορεί να είναι ξεπεράσει τα 10.000 ευρώ».

Άνεργοι και μετανάστες Ποιοι είναι οι πολίτες που απευθύνονται στα κοινωνικά ιατρεία; «Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι οι ανασφάλιστοι μετά από μακροχρόνια ανεργία ή μετά το κλείσιμο μιας επιχείρησης. Στη δεύτερη περίπτωση η ασφαλιστική κάλυψη χάνεται αυτόματα. Οι άνθρωποι αυτοί χρωστούν στο ταμείο τους και δεν έχουν περίοδο χάριτος, όπως οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ» τονίζει ο κ. Βήχας. Σύμφωνα με τον ίδιο, μια επίσης μεγάλη κατηγορία είναι οι εργαζόμενοι σε καθεστώς μαύρης εργασίας, που δεν έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Μια τρίτη κατηγορία είναι οι μετανάστες. Το ποσοστό τους όμως είναι μικρότερο από αυτό των Ελλήνων. «Η αναλογία είναι περίπου 70% Έλληνες και 30% μετανάστες» εξηγεί ο κ. Βήχας και προσθέτει ότι τώρα τελευταία έχει προστεθεί ακόμη μια κατηγορία πολιτών που ζητούν βοήθεια

Ανασφάλιστοι, αυτοί οι άγνωστοι Ποιοι απευθύνονται στα ιατρεία αλληλεγγύης: προφίλ, νούμερα, απώλειες, μαρτυρίες. Αγγελική Δήμοπούλού από τα κοινωνικά ιατρεία. Πρόκειται για πολίτες που έχουν ασφαλιστική κάλυψη. Είτε εργάζονται, είτε είναι συνταξιούχοι. Ωστόσο, είναι τόσο χαμηλός ο μισθός ή τόσο χαμηλή η σύνταξή τους, που δεν μπορούν να αγοράσουν τα φάρμακά τους, γιατί δεν μπορούν να καταβάλουν το ποσοστό συμμετοχής στις συνταγές. Η κατηγορία αυτή αυξάνεται ραγδαία το τελευταίο τετράμηνο, ενώ το «χαράτσι» του ενός ευρώ ανά συνταγή φαρμάκων δεν θα βοηθήσει. «Είμαι 69 χρονών. Είμαι 51 χρόνια στο επάγγελμα του μεταφορέα, αλλά τον τελευταίο καιρό δεν πάει καλά η δουλειά. Χρωστάω και δεν έχω ασφάλεια. Ούτε σύνταξη μπορώ να πάρω. Εδώ στο ιατρείο μάς βοήθησαν. Μέχρι που με έστειλαν κι έκανα επέμβαση, γιατί ανακαλύψαμε πως έχω ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής. Μεσολάβησε ο κ. Βήχας και με έστειλε στο Λαϊκό. Έπρεπε να είχε γίνει νωρίτερα η επέμβαση, αλλά δεν είχα ασφάλεια. Και τα φάρμακα μας τα δίνουν από δω» περιγράφει ασθενής του Κοινωνικού Ιατρείου Ελληνικού.

Ιλιγγιώδεις αριθμοί «Σε πανελλήνιο επίπεδο, σύμφωνα με τις επίσημες παραδοχές του προέδρου του ΕΟΠΥΥ, οι ανασφάλιστοι πρέπει να ξεπερνούν τα 3,5 εκατομμύρια. Σύμφωνα με τις δικές μας εκτιμήσεις, πρέπει να είναι κοντά στα 4 εκατομμύρια και να τα ξεπερνούν και λίγο» τονίζει ο Γιώργος Βήχας. Πράγματι, στις 19 Σεπτεμβρίου 2013, κατά το 12o ετήσιο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου «Healthworld», ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ Δημήτρης Κοντός παραδέχτηκε ότι 3,068 εκατομμύρια ασφαλισμένοι του οργανισμού έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα, ενώ άλλοι 3,3 εκατομμύρια ασφαλισμένοι, μεταξύ των οποίων έμποροι που έχουν κλείσει τα μαγαζιά τους, οικοδόμοι αλλά και άλλες κατηγορίες εργαζομένων, δεν έχουν κανένα ασφαλιστικό δικαίωμα. Το αστρονομικό νούμερο αφορά και τις οικογένειές τους, που υφίστανται τις συνέπειες της ανεργίας. Παράλληλα, τα στοιχεία του ΣΕΠΕ τον Ιούλιο του

Το Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού έχει δεχτεί μέχρι στιγμής περίπου 250 με 300 περιστατικά ασθενών που χρειάστηκαν νοσηλεία. Από αυτούς, οι 120 ήταν καρκινοπαθείς που έπρεπε να κάνουν χημειοθεραπεία. «Το 80% των καρκινοπαθών ήρθε στο ιατρείο πέντε και έξι μήνες μετά την αρχική διάγνωση, με μεγάλη καθυστέρηση. Δέκα ασθενείς έχασαν τη ζωή τους επειδή δεν είχαν έγκυρη πρόσβαση στη θεραπεία τους» λέει ο εθελοντής γιατρός Γιώργος Βήχας. Όπως σημειώνει ο κ. Βήχας, υπάρχουν κι άλλα περιστατικά που χρήζουν νοσηλείας: «Η πρώτη κατηγορία είναι οι ανασφάλιστοι που δεν έχουν κάποιο οξύ πρόβλημα αλλά υποφέρουν από κάτι που μπορεί να καταλήξει σε πολύ επείγουσα κατάσταση αν αφεθεί. Η δεύτερη κατηγορία είναι οι άνθρωποι που έχουν ένα σοβαρό πρόβλημα, με την έννοια του επείγοντος. Και η τρίτη κατηγορία είναι άνθρωποι που πρέπει για σοβαρό ή μη λόγο να κάνουν χειρουργική επέμβαση και είναι ασφαλισμένοι με βιβλιάριο πρόνοιας».

Κατηγορία: Πολίτες με βιβλιάριο πρόνοιας Στις πρώτες δύο κατηγορίες οι ασθενείς θα πρέπει να καλύψουν τα νοσήλιά τους. Και αν δεν τα καλύψουν, το χρέος θα μετακυλιστεί στις εφορίες, με τις γνωστές συνέπειες. Όσον αφορά την τρίτη κατηγορία, που είναι οι πολίτες με βιβλιάριο πρόνοιας που χρήζουν χειρουργικής επέμβασης, με πρόσφατη εγκύκλιο του υπουργού Υγείας Άδωνη Γεωργιάδη επιβάλλεται η εξής διαδικασία: Πρέπει ο θεράπων γιατρός που κρίνει ότι πρέπει να γίνει η επέμβαση να στείλει ένα χαρτί στον συντονιστή γιατρό της κλινικής, αυτός με τη σειρά του να το μεταβιβάσει στο διευθυντή του νοσοκομείου και αυτός στον υπουργό Υγείας, ζητώντας έγκριση για τη νοσηλεία του ασθενή.

Με καρκίνο στο περίμενε... «Μου περιέγραψαν το περιστατικό μιας γυναίκας που νοσηλευόταν 20 μέρες στον Άγιο Σάββα με καρκίνο στο μαστό και περίμενε την έγκριση, που δεν ερχόταν, με τον κίνδυνο αυτός ο καρκίνος να εξαπλωθεί. Όταν επικοινώνησα με το γραφείο του υπουργού πριν από 15 μέρες, μου είπαν ότι η εγκύκλιος ορίζει ότι μετά τον υπουργό Υγείας θα πρέπει να υπάρξει και τελική υπογραφή από το ΚΕΣΥ. Η πλήρης παράνοια! Στο μεταξύ, ο

FREE SUNDAY

ρεπορτάζ

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

άνθρωπος πεθαίνει» τονίζει ο Γιώργος Βήχας και καταλήγει: «Έχουµε µαρτυρίες ότι έχει καθυστερήσει και ένα και ενάµιση µήνα αυτή η διαδικασία. Σηµειώνεται ότι η εγκύκλιος αυτή δεν διαχωρίζει τα επείγοντα από τα µη περιστατικά. Για όλα είναι το ίδιο. Αντιλαµβάνεστε τι µπορεί να συµβεί σε ένα µήνα. Αυτή είναι η πραγµατικότητα για τους ανασφάλιστους και τους ασθενείς µε βιβλιάρια πρόνοιας». «Είµαι 55 χρονών και είµαι άνεργος. ∆εν µπορώ να βρω δουλειά. Πριν από τρεις µήνες πονούσαν τα δόντια µου. Ο οδοντίατρος µε έστειλε στο νοσοκοµείο. Με είδε ωτορινολαρυγγολόγος και µε έστειλε σε γναθοχειρουργό. Αυτός διέγνωσε καρκίνο. Και στον λεµφαδένα. Πήγα στον Ευαγγελισµό, µε είδε ο διευθυντής και µου αφαίρεσε ένα δόντι. Μου έγραψε τις εξετάσεις. Ήµουν ανασφάλιστος και δεν µε δεχόταν κανείς. Έκανα τις εξετάσεις µέσω του Κοινωνικού Ιατρείου. Η θεραπεία περιλαµβάνει χηµειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία. Με τη βοήθεια του Κοινωνικού Ιατρείου µε δέχτηκε το Σωτηρία και έχω κάνει δύο χηµειοθεραπείες, αλλά η θεραπεία είναι µισή. Ο γιατρός µε έστειλε µε χαρτιά στον Άγιο Σάββα. Μου λένε: “∆εν δεχόµαστε ανασφάλιστους”. Τελικά µου λένε να πάω την άλλη Τρίτη, µετά την άλλη Πέµπτη, µετά πάλι την άλλη Τρίτη. Πηγαίνω και µε αφήνουν να περιµένω. Πήγα στις 10.00 και περίµενα µέχρι τις 14.30. Τελικά µου είπαν ότι δεν θυµόµουν καλά και θα µου τηλεφωνούσαν

στο σπίτι. Το είπα στο γιατρό. Μου είπε ότι πρέπει να κάνω οπωσδήποτε ακτινοθεραπεία» λέει ο Μανώλης Αλντιφιράκης.

Στη Θεσσαλονίκη Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης έχουν επισκεφθεί τα δύο χρόνια λειτουργίας του 10.000 ασθενείς. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας η αναλογία Ελλήνων και µεταναστών ανασφάλιστων ασθενών που επισκέπτονταν το ιατρείο ήταν 45% προς 55%, ενώ τον δεύτερο χρόνο το ποσοστό των Ελλήνων ανασφάλιστων ασθενών ανήλθε στο 70% και το ποσοστό των µεταναστών έπεσε στο 30%. Περίπου 15 µε 20 ραντεβού κλείνονται καθηµερινά σε κάθε τµήµα: οδοντιατρείο, παθολογικό, ψυχιατρικό, ορθοπεδικό, παιδολογικό και νευρολογικό. «Φυσικά και υπάρχουν σοβαρά περιστατικά» περιγράφει o εθελοντής γιατρός του Κοινωνικού Ιατρείου Θεσσαλονίκης Θοδωρής Ζδούκος. «Μια γυναίκα µε ανεύρυσµα καταφέραµε µετά από πολύ κόπο να τη βάλουµε στο νοσοκοµείο για να χειρουργηθεί. Αλλά είχε χαθεί πολύτιµος χρόνος. Πέθανε πάνω στο χειρουργείο. Ήταν πολύ προχωρηµένο το ανεύρυσµα. Εκείνη ήταν άνεργη και ανασφάλιστη, δεν είχε να πληρώσει. Ήρθε σ’ εµάς καθυστερηµένα. Ώσπου να γίνουν οι συνεννοήσεις και να βρούµε χειρουργό... Πρόκειται για κλασική περίπτωση ανθρώπου που χάθηκε επειδή ήταν ανασφάλιστος. Το επείγον περιστατικό το δέχονται στο νοσοκοµείο, αλλά

3,068 εκατοµµύρια ασφαλισµένοι του EΟΠΥΥ έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα, ενώ άλλοι 3,3 εκατοµµύρια ασφαλισµένοι, µεταξύ των οποίων έµποροι που έχουν κλείσει τα µαγαζιά τους, οικοδόµοι αλλά και άλλες κατηγορίες εργαζοµένων, δεν έχουν κανένα ασφαλιστικό δικαίωµα. πρόκειται για ασθενείς που πεθαίνουν εκείνη την ώρα. Περιτονίτιδα, έµφραγµα... Υπάρχει όµως αυτή η γκρίζα ζώνη. Ασθενείς που χρειάζονται νοσηλεία ή χειρουργείο και δεν γίνεται έγκαιρα. Όταν το περιστατικό πάει ως επείγον, είναι πλέον

15

πολύ αργά. Αν ένας καρκίνος γίνει τελικού σταδίου, ο ασθενής πάει στο νοσοκοµείο για να πεθάνει». «Σήµερα ήρθε στο ιατρείο µια γυναίκα µε επιθετικό καρκίνο του µαστού. Για να κάνει τη χηµειοθεραπεία της απαιτούνται 22.000 ευρώ για το ετήσιο κόστος νοσηλείας. Θα τη στείλουµε τώρα στο νοσοκοµείο, αφού λένε ότι το αναλαµβάνουν. Αλλά µέχρι τώρα τους έδιωχναν. Ζητούν στους χρόνια πάσχοντες που µπορεί να εξελιχθούν σε επείγοντα περιστατικά να προπληρώσουν. Αυτό είναι το καθεστώς, και είναι καθεστώς µε εγκυκλίους, ούτε καν µε νόµο. Είναι εγκύκλιος Λοβέρδου, που επανέφερε την εγκύκλιο Παπαδόπουλου του 1998. Και αυτό σε συνδυασµό µε τα κλειστά ενοποιηµένα νοσήλια, που επταπλασίασαν τις τιµές. Κάποτε έµπαινες στο νοσοκοµείο και το ηµερήσιο νοσήλιο ήταν 75 ευρώ. Τώρα πάει ανάλογα µε τη διαγνωστική κατηγορία. Οπότε, πολυτραυµατίας 10.000 ευρώ, ανεύρυσµα αορτής 8.000 ευρώ, µπάι πας τριπλό 3.500 ευρώ. Αυτές είναι οι τιµές. Και σε περίπτωση επιπλοκής, όπου χρειάζονται περισσότερες µέρες νοσηλείας, χρειάζονται και επιπλέον λεφτά» προσθέτει ο κ. Ζδούκος και καταλήγει: «Και υπάρχουν πάρα πολλά περιστατικά που δεν υποπίπτουν στην αντίληψη τη δική µας. Χάνονται στο δρόµο. Πεθαίνουν σπίτι τους. Μην µπερδεύουµε τους προσερχόµενους στα κοινωνικά ιατρεία µε το πραγµατικό πρόβληµα. Είναι η κορυφή του παγόβουνου». ΠΗΓΗ: tvxs.gr

Η αιθαλοµίχλη πνίγει την κυβέρνηση ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

O

τίτλος της «Süddeutsche Zeitung», «Η φτώχεια στον αέρα», ήταν σκληρός και ακριβής. Το ΑΠΘ προειδοποιεί για τους κινδύνους που συνεπάγεται για την υγεία το νέφος από τα τζάκια που σκεπάζει τις πόλεις, η κυβέρνηση ανακοίνωσε έκτακτα µέτρα, που περιλαµβάνουν ακόµη και λουκέτα σε σχολεία, αλλά την ίδια ώρα αρνείται να αντιµετωπίσει την αιτία του κακού, που είναι η οικονοµική αδυναµία όλο και περισσότερων να ανάψουν το καλοριφέρ. Άλλωστε, υπάρχει και ένα ζήτηµα ως προς την αναγνώριση του προβλήµατος, δεν το αντιλαµβάνονται όλοι µε τον ίδιο τρόπο. Για παράδειγµα, ο υπουργός Οικονοµικών Γ. Στουρνάρας, µε τις δηµόσιες δηλώσεις του, δεν έδειξε να θεωρεί πως βρίσκεται σε εξέλιξη µια φοβερή κοινωνική καταστροφή που πρέπει να ανακοπεί οπωσδήποτε τώρα. Κάθε άλλο. Κανείς δεν πιστεύει ότι η άρνηση µείωσης του φόρου στο πετρέλαιο θέρµανσης αποτελεί προσωπική απόφαση του υπουργού Οικονοµικών και όχι κεντρική επιλογή της κυβέρνησης, προκειµένου να µη θυµώσει η τρόικα, που ανέχτηκε ήδη την παράταση στη µείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, η οποία δεν έφερε γενικευµένη µείωση τιµών. Αλλά η επιχειρηµατολογία που ανέπτυξε ο Γ. Στουρνάρας για να υποστηρίξει το µέτρο, επικαλούµενος τις θερµαινόµενες πισίνες, οι ιδιοκτήτες των οποίων θα επωφεληθούν σε περίπτωση µείωσης του φόρου, προκάλεσε αµηχανία ακόµη και στους υποστηρικτές του. Γιατί να µην αναγκάσει η πολιτεία τους «πισινάτους» να πληρώσουν, αντί να τιµωρήσει ολόκληρη την κοινωνία, και περισσότερο όσους υποφέρουν από ανέχεια; ∆εν είναι αυτή η µόνη απάντηση που δεν δόθηκε. Από τα στοιχεία που δηµοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και από αυτά που λένε οι πρατηριούχοι προκύπτει κάποια ασάφεια σε σχέση µε το δηµοσιονοµικό αποτέλεσµα της εξίσωσης του φόρου στο πετρέλαιο θέρµανσης µε το φόρο στο πετρέλαιο κίνησης, αλλά και ως προς το βαθµό καταπολέµησης του λαθρεµπορίου. Για όλα αυτά, οι απαντήσεις που έχει δώσει το υπουργείο Οικονοµικών δεν είναι επαρκείς, και πάντως δεν έχουν πειστεί ούτε καν οι βουλευτές της συµπολίτευ-

σης, αρκετοί από τους οποίους εκφράζουν µε κάθε τρόπο τη διαφωνία τους και την απορία τους για το τι ακριβώς κάνει το οικονοµικό επιτελείο.

Τζάκια στην Εκάλη Είναι θλιβερή η διαπίστωση ότι η κυβέρνηση απλώς περιµένει την άνοιξη για να φύγει το κρύο και µαζί του η αιθαλοµίχλη, σε µια συγκυρία στην οποία τα φώτα θα πέφτουν στην επικύρωση του πρωτογενούς πλεονάσµατος από τη Eurostat. Λέγεται από κάποιες πλευρές ότι η αιθαλοµίχλη είναι πολύ πυκνή στα βόρεια προάστια και όχι στο Πέραµα, αλλά ακόµη και αν συµβαίνει αυτό, γεγονός είναι ότι το πρόβληµα παρουσιάστηκε από πέρυσι και δεν προϋπήρχε ως προϊόν νεοελληνικού πάθους για το τζάκι. Συνεχώς ανακοινώνονται θάνατοι από πυρκαγιές σε σπίτια και τα ακριβή αίτια παραµένουν άγνωστα, αλλά µπορεί βασίµως να εικάσει κανείς ότι ο λόγος είναι πάντα ο ίδιος: κάποιος προσπάθησε να ζεσταθεί ανάβοντας φωτιά, έδειξε αµέλεια ή κοιµήθηκε και δεν µπόρεσε να αντιδράσει, µε αποτέλεσµα να χαθεί µέσα στις στάχτες. Μπορεί να πει κανείς πολλά για την παιδεία της ελληνικής κοινωνίας, για τις γνώσεις πολλών σε σχέση µε το µονοξείδιο και την τοξικότητα της καύσης πλαστικών, για την ανευθυνότητα όσων δεν έχουν πρόβληµα να πληρώσουν πετρέλαιο αλλά τους αρέσει το τζάκι και δεν τους λέει κάτι η αιθαλοµίχλη για να αλλάξουν συνήθειες, όµως όλα αυτά δεν µπορούν να αναιρέσουν την πολιτική ευθύνη για µια ανυπόφορη κατάσταση τεράστιου οικολογικού κινδύνου και υπονόµευσης της υγείας των παιδιών που µεγαλώνουν αναπνέοντας καρκινογόνες ουσίες. Γενικά, δεν έχει νόηµα να πει κανείς οτιδήποτε –και πρώτα απ’ όλους οι κυβερνητικοί παράγοντες που έχουν τις αρµοδιότητες– πριν βρεθεί ένας τρόπος να αποτραπούν άλλοι θάνατοι από µαγκάλια, από φωτιές στα σπίτια και σε κάποια χρόνια, ίσως, από τις επιπτώσεις της αιθαλοµίχλης.

16

FREE SUNDAY

ρεπορτάζ

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Τα «τζάκια» προκαλούν µε τη συµπεριφορά τους

Ο δήµαρχος Καρπενησίου δηλώνει οικονοµική αδυναµία, αλλά η άλλη πλευρά υποστηρίζει ότι έχει καταθέσεις 400.000 ευρώ.

Ο Κώστας Μπακογιάννης και η ανελέητη µάχη γύρω από τη διατροφή του τρίτου παιδιού του.

Οι Νεοδηµοκράτες νιώθουν δικαιωµένοι στην ηγετική επιλογή τους σε βάρος των «δυναστειών».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΤΣΟΣ

Έ

νας από τους λόγους για τους οποίους επικράτησε εύκολα ο Αντώνης Σαµαράς στη µάχη µε την Ντόρα Μπακογιάννη για την ηγεσία της Ν∆ ήταν η κόπωση της βάσης της κεντροδεξιάς µε τα «τζάκια» και τους γόνους. Η Ν∆ είχε υποστεί µια µεγάλη εκλογική ήττα εξαιτίας της αδιαφορίας µε την οποία άσκησε την εξουσία ο Κώστας Καραµανλής και αντιµετώπισε τις συνέπειες της διεθνούς χρηµατοπιστωτικής κρίσης του 2008. Η κ. Μπακογιάννη εκπροσωπούσε το άλλο µεγάλο «τζάκι» της κεντροδεξιάς και αυτοί που στήθηκαν στην ουρά για να ψηφίσουν για την ηγεσία θέλησαν να περιορίσουν την επιρροή των «δυναστειών» της παράταξης στη διαµόρφωση των εξελίξεων.

Οι εξελίξεις τους δικαίωσαν Σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις, οι εξελίξεις τους δικαίωσαν. Ο κ. Σαµαράς δείχνει εργασιοµανής σε σύγκριση µε τον κ. Καραµανλή και σεµνός και µετρηµένος σε σύγκριση µε τους εκπροσώπους της άλλης «δυναστείας». Άλλωστε, από το µαγευτικό Καρπενήσι µας έρχονται ειδήσεις που οδηγούν στο συµπέρασµα ότι τα περισσότερα µέλη των «τζακιών» κινούνται χωρίς να ενδιαφέρονται για τους κανόνες κοινωνικής συµπεριφοράς, ούτε για την ευρύτερη κοινή γνώµη, την οποία θεωρούν περίπου καταδικασµένη να στηρίζει τις προσωπικές τους στρατηγικές. Ο Μιχάλης Λιάπης προκάλεσε µε την υπόθεση των πλαστών πινακίδων του τζιπ αυτοκινήτου του και τώρα καλείται να δώσει εξηγήσεις για την αγροτουριστική επιδότηση που έλαβε η θεία του για το σπίτι της στο Μεγάλο Χωριό που σήµερα ανήκει στον ίδιο. Οι περιπέτειες του κ. Λιάπη, ο οποίος πρέπει να πούµε ότι το 2009 έθεσε εαυτόν εκτός πολιτικής και δηµόσιου βίου, δεν είναι τίποτα µπροστά στο πρόβληµα που δηµιούργησε στον εαυτό του ο Κώστας Μπακογιάννης, γιος του αείµνηστου Παύλου Μπακογιάννη και της Ντόρας Μπακογιάννη, δήµαρχος Καρπενησίου. Ο κ. Μπακογιάννης, ο οποίος σύµφωνα µε πληροφορίες θέλει να διεκδικήσει στις εκλογές του Μαΐου τη θέση του περιφερειάρχη της Στερεάς Ελλάδας ως ανεξάρτητος υποψήφιος υποστηριζόµενος από τη Ν∆, απέκτησε πρόσφατα εξώγαµο παιδί µε µια κυρία µε τις δικές του κοινωνικές και πολιτικές προδιαγραφές. Το εξώγαµο παιδί, όπως ήταν φυσικό, έβαλε τέλος στο γάµο του κ. Μπακογιάννη µε την κ. Καµπουρίδη –αδελφή του γνωστού Κύπριου επιχειρηµατία Μίλτου Καµπουρίδη, µε ισχυρή παρουσία στο χώρο του real estate

και των µεγάλων τουριστικών επιχειρήσεων– παρά το γεγονός ότι το νεαρό ζευγάρι ένωναν τα δύο παιδιά τους. Η κ. Καµπουρίδη πήρε τα παιδιά και έφυγε, κρίνοντας ότι η συνέχιση του γάµου της µε τον κ. Μπακογιάννη δεν είχε νόηµα στις συνθήκες που δηµιουργήθηκαν. Θα έλεγε κανείς ότι ο κ. Μπακογιάννης δεν µπόρεσε να κρατήσει την ισορροπία, κάτι το οποίο δεν είναι θετικό για έναν νέο, φιλόδοξο εκπρόσωπο πολιτικού «τζακιού», αλλά δεν µπορεί να αντιµετωπιστεί εντελώς αρνητικά σε µια κοινωνία που βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη σε ζητήµατα σχέσεων των ανθρώπων. Τα πράγµατα όµως πηγαίνουν πολύ άσχηµα εξαιτίας της ανελέητης σύγκρουσης του κ. Μπακογιάννη µε την κυρία µε την οποία απέκτησε το παιδί, γύρω από το θέµα της διατροφής του. Οι γονείς του παιδιού βρίσκονται ήδη στα δικαστήρια και αναµένεται µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η εξ αναβολής εκδίκαση της υπόθεσης στις 25 Φεβρουαρίου, εκτός εάν βρεθεί εξωδικαστική συµβιβαστική λύση.

Εγγονή του Ράλλη Η κυρία µε την οποία απέκτησε παιδί ο κ. Μπακογιάννης ονοµάζεται Μαίη Ζαννή και είναι εγγονή του αείµνηστου Γεωργίου Ράλλη, ο οποίος διατέλεσε πρωθυπουργός. Θεωρείται ότι έχει οικονοµική επιφάνεια, χαίρει ευρύτερης κοινωνικής αποδοχής και αντιµετωπίζεται ως καλή επαγγελµατίας και ικανό πολιτικό στέλεχος. Είχε συνεργαστεί µε την κ. Μπακογιάννη ως στέλεχος του γραφείου της κατά την περίοδο που είχε κυβερνητικές ευθύνες και υπήρξε υποψήφια της Ν∆ στις ευρωεκλογές του 2009 και στην Α΄ Περιφέρεια Αθηνών στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Το οικογενειακό περιβάλλον του κ. Μπακογιάννη αφήνει να εννοηθεί ότι τον αιφνιδίασε και τον δέσµευσε µε τη συµπεριφορά της, ενώ αυτοί που γνωρίζουν την κ. Ζαννή και τον κ. Μπακογιάννη κάνουν λόγο για µια σχέση που πηγαίνει σε βάθος χρόνου µε συναινετικές επιλογές. Επισηµαίνουν µάλιστα ότι ο δήµαρχος Καρπενησίου έσπευσε να αναγνωρίσει το παιδί που απέκτησε µε την κ. Ζαννή.

∆ιαµάχη για τη διατροφή Σύµφωνα µε προσωρινή διαταγή του δικαστηρίου, ο κ. Μπακογιάννης έχει υποχρέωση να καταβάλει 400 ευρώ το µήνα για τη διατροφή του παιδιού του µε την κ. Ζαννή. Η νοµική εκπροσώπηση της κ. Ζαννή αφήνει να εννοηθεί ότι δεν είναι πάντα συνεπής στις οικονοµικές του υποχρεώσεις και κυρίως αποφεύγει να επισκέπτεται το παιδί που απέκτησε µαζί της και είναι σήµερα 11 µηνών. Μάλιστα, σύµφωνα µε πληροφορίες, νονά στη βάφτισή του, που θα πραγ-

µατοποιηθεί σύντοµα, θα είναι η Όλινκα Βαρβιτσιώτη, σύζυγος του Θωµά Βαρβιτσιώτη, γνωστού επιχειρηµατία στο χώρο της επικοινωνίας και των παροχών συµβουλών και γιου του Γιάννη Βαρβιτσιώτη. Η κ. Ζαννή έχει καταθέσει αγωγή, µε την οποία διεκδικεί για λογαριασµό του παιδιού που απέκτησε µε τον κ. Μπακογιάννη 6.000 ευρώ το µήνα. Θεωρεί ότι έχει την οικονοµική επιφάνεια για να καταβάλλει αυτό το ποσό και πως η άρνησή του δεν έχει σχέση τόσο µε τις οικονοµικές δυνατότητές του όσο µε την αρνητική διάθεση που δείχνει απέναντι στο τρίτο παιδί του. Η πλευρά του κ. Μπακογιάννη υποστηρίζει πως ένας δήµαρχος µε µηνιαίες καθαρές αποδοχές 1.400 ευρώ και οικογενειακές υποχρεώσεις που συµπεριλαµβάνουν τα δύο παιδιά από το γάµο του µε την κ. Καµπουρίδη δεν µπορεί να συµβάλει περισσότερο στην κάλυψη των αναγκών του τρίτου παιδιού του. Η κ. Ζαννή θεωρεί ότι ο µισθός του δηµάρχου δεν παρουσιάζει τις πραγµατικές οικονοµικές δυνατότητες του εύπορου κ. Μπακογιάννη, ο οποίος έχει συµπεριλάβει στη δήλωση πόθεν έσχες µετρητά της τάξης των 400.000 ευρώ. Θεωρεί µάλιστα ότι στην περίπτωση που ο κ. Μπακογιάννης δεν µπορεί να ανταποκριθεί στις οικονοµικές του υποχρεώσεις θα πρέπει να ενισχυθεί στην προσπάθειά του από τη µητέρα του Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία έχει µία εντυπωσιακή δήλωση πόθεν έσχες.

∆ιαχείριση στα ΜΜΕ Οι προσωπικές, οικογενειακές περιπέτειες του κ. Μπακογιάννη προκάλεσαν, όπως ήταν φυσικό, την ενεργοποίηση του συστήµατος Μπακογιάννη για τον επηρεασµό των ΜΜΕ. Καταβάλλεται προσπάθεια να εξαφανιστεί η είδηση ή να εµφανιστεί µε όσο το δυνατόν πιο θετικό τρόπο, ώστε να µη σταθεί η διαµάχη µε την κ. Ζαννή για τη διατροφή του παιδιού εµπόδιο στον πολιτικό τους σχεδιασµό. Έτσι, ορισµένα φιλικά προς την οικογένεια ΜΜΕ αναφέρονται σε «βελούδινο διαζύγιο» µε την κ. Καµπουρίδη. Ο ίδιος ο κ. Μπακογιάννης και η µητέρα του Ντόρα Μπακογιάννη υπενθυµίζουν σε εκπροσώπους ΜΜΕ διάφορες εκκρεµότητες του παρελθόντος –όπως, για παράδειγµα, αγωγές ή και δικαστικές αποφάσεις για δηµοσιεύµατα–, αφήνοντας να εννοηθεί ότι µπορούν να ρυθµιστούν µε τον καλύτερο τρόπο, αρκεί να µη δοθεί δηµοσιότητα στο θέµα. Αυτή η αίσθηση των εκπροσώπων των «τζακιών» ότι µπορούν τελικά να κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς να δίνουν λογαριασµό σε κανέναν, µέσα από ένα διαρκές πάρε-δώσε µε τους παράγοντες της εξουσίας και τα ΜΜΕ, έχει συµβάλει στην απαξίωση της πολιτικής ζωής και στο σηµερινό κατάντηµα της χώρας.

FREE SUNDAY 12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

ρεπορτάζ

17 ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΧΡΥΣΟΣ - ΑΣΗΜΙ (ΣΚΕΥΗ) -∆ΙΑΜΑΝΤΙA ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ.

«Προίκα» στον αγοραστή της ΕΥΑΘ έργα υποδοµής 100 εκατ. ευρώ

ΕΛΑΤΕ ΣΕ ΜΑΣ, ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ, ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΟ ΓΕΝΝΑΙΟ∆ΩΡΟΙ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΚΕΡ∆ΙΣΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!!!

«Π

ροίκα» στον αγοραστή της ΕΥΑΘ ύψους 100 εκατ. ευρώ ετοιµάζεται να χαρίσει η κυβέρνηση, όπως καταγγέλλει ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης, ο οποίος πηγαίνει το θέµα και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταθέτοντας επείγουσα ερώτηση προς τον Όλι Ρεν. Πρόκειται για συγχρηµατοδοτούµενα έργα υποδοµής από δηµόσια και ευρωπαϊκά κονδύλια, τα οφέλη των οποίων θα καρπωθεί ο µελλοντικός αγοραστής. Την ίδια στιγµή που οι πληροφορίες θέλουν το Συµβούλιο της Επικρατείας να έχει κρίνει παράνοµη τη µεταβίβαση της ΕΥΑΘ στο ΤΑΙΠΕ∆, η κυβέρνηση φέρεται να θέλει να ιδιωτικοποιήσει άρον άρον την εταιρεία, για να προλάβει τη δηµοσιοποίησή της. Το Ταµείο Συνοχής της Ε.Ε. θα συνεχίσει να χρηµατοδοτεί τα έργα υποδοµής που αναµένεται να παραδοθούν το 2016, ακόµη και µετά τη προωθούµενη πώληση της ΕΥΑΘ. Στην περίπτωση που η δηµόσια εταιρεία περιέλθει στα χέρια του ιδιώτη-αγοραστή, τότε αυτός θα καρπωθεί εντελώς ανέξοδα την ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση. «Στον υποψήφιο αγοραστή δεν δίνεται µόνο η διαχείριση του νερού αλλά στην ουσία παρέχεται η χρήση όλων των υποδοµών της ΕΥΑΘ. Παρόλο που τα κόστη συντήρησης και επέκτασης των υποδοµών δικτύων παραµένουν στο ∆ηµόσιο, η αποκλειστική χρήση παραχωρείται στην εταιρεία. Και δεν φτάνει αυτό, αλλά σε αυτές τις υποδοµές µέχρι το 2016 το ελληνικό ∆ηµόσιο µαζί µε την Ε.Ε. επενδύει άλλα 100 εκατ. ευρώ» εξηγεί o Κρίτων Αρσένης. Μάλιστα, όπως σηµειώνει ο ευρωβουλευτής, οι επενδύσεις αυτές δεν θα αυξήσουν την τιµή πώλησης της εταιρείας, καθώς το ΤΑΙΠΕ∆ πουλά σε χρηµατιστηριακή τιµή. Υπενθυµίζεται ότι τον Μάρτιο του 2013 δύο επενδυτικά σχήµατα εγκρίθηκαν να συνεχίσουν στη β΄ φάση του διαγωνισµού για την αξιοποίηση της εταιρείας. Πρόκειται για τα: 1) SUEZ Environment SAS - ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε., 2) MEKOROT Development and Enterprise Ltd - Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συµµετοχών - MIYA Water Projects Netherlands BV - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE. «Η τιµή πώλησης, όπως βγαίνει από τη χρηµατιστηριακή τιµή της εταιρείας, υπολογίζε-

Επισκευτείτε µας σ' ένα από τα καταστήµατα µας: Το Ταµείο Συνοχής της Ε.Ε. θα συνεχίσει να χρηµατοδοτεί τα έργα υποδοµής που αναµένεται να παραδοθούν το 2016, ακόµη και µετά την προωθούµενη πώληση της ΕΥΑΘ. Στην περίπτωση που η δηµόσια εταιρεία περιέλθει στα χέρια του ιδιώτηαγοραστή, τότε αυτός θα καρπωθεί εντελώς ανέξοδα την ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση. ται γύρω στα 110 εκατ. ευρώ. Αυτή τη στιγµή η ΕΥΑΘ έχει αποθεµατικό 50 εκατ. ευρώ. ∆ηλαδή δίνεις 110 εκατ. και αγοράζεις κάτι που έχει ήδη 50 εκατ. στην τράπεζα. ∆ηλαδή ο ιδιώτης πληρώνει 60 εκατ. ευρώ. Επιπλέον 18 εκατ. ευρώ είναι τα καθαρά κέρδη της εταιρείας –µετά φόρων– για το 2012. Αυτό σηµαίνει ότι ο ιδιώτης θα κάνει απόσβεση σε τρία ή τέσσερα χρόνια. Είναι σκανδαλώδες» εξηγεί ο Κρίτων Αρσένης. «Έχει πλέον διαρρεύσει στον Τύπο ότι το ΣτΕ έχει αποφασίσει ότι είναι παράνοµη η µεταβίβαση της ΕΥΑΘ στο ΤΑΙΠΕ∆, καθώς το νερό είναι δηµόσιο αγαθό. Η απόφαση βρίσκεται στο στάδιο της καθαρογραφής, µιας διαδικασίας που παίρνει κάποιο χρόνο στο ΣτΕ. Φέρεται λοιπόν ότι η κυβέρνηση θέλει να ιδιωτικοποιήσει άρον άρον την εταιρεία, πριν βγει αυτή η απόφαση, που καθιστά τη διαδικασία παράνοµη» προσθέτει ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής. «Η προίκα που παίρνει ο µελλοντικός ιδιώτης είναι τεράστια. Αγοράζει µια εταιρεία πολύ φθηνά, ενώ το ∆ηµόσιο χάνει ένα πολύ µεγάλο έσοδο στον προϋπολογισµό, το οποίο δεν γνωρίζουµε πώς θα αντικατασταθεί» καταλήγει. ΠΗΓΗ: tvxs.gr

● ROLEX ● CARTIER ● PATEK PHILIPPE ● IWC ● OMEGA ● BREITLING ● PIAGET ● LANGE&SHONE ● PANERAI ● VACHERON ● BVLGARΙ (και όλα τα υψηλής αξίας, χρυσά και ρολόγια τσέπης)

ΣΥΝΤΑΓΜΑ, ΝΙΚΗΣ 2, ΑΘΗΝΑ (ΠΡΟΣΟΧΗ ∆ΕΥΤΕΡΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 6). ∆ΕΥΤΕΡΑ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: 09.00-16.00 & ΣΑΒΒΑΤΟ: 10.00-14.00, ΤΗΛ.: 210 -3251071, ΚΙΝ. 6944775451 (24 ΩΡΕΣ), e-mail: info@euro-gold.gr • www.euro-gold.gr

ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ 24

(απέναντι από Carrefour Μαρινόπουλος).

ΑΓΟΡΑ-ΠΩΛΗΣΗ- ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ

∆ΕΥΤΕΡΑ-ΤΕΤΑΡΤΗ: 10.00-16.00 & ΤΡΙΤΗ-ΠΕΜΠΤΗ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: 10.00-19.00, ΣΑΒΒΑΤΟ: 10.00-14.00, ΤΗΛ.: 210 - 6085766, ΚΙΝ. 6944454471 (24 ΩΡΕΣ), e-mail: info@euro-gold.gr

18

FREE SUNDAY

άποψη

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Failed state; Μήπως; ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

∆

εν ήταν η «Bild» αλλά το «Spiegel» που περιέγραψε την Ελλάδα ως ένα «αποτυχηµένο κράτος (failed state), όπως το Αφγανιστάν και σύντοµα ίσως και το Πακιστάν». Η εύκολη λύση είναι να εκφραστεί έξαλλη οργή για τη γερµανική προσβολή, που θα αθροιστεί µε όλα τα ανθελληνικά σχέδια τα οποία έχουν εξυφανθεί τα τελευταία χρόνια στη βάση της γνωστής ελληνοκεντρικής θεωρίας που έχει θρέψει τον µεγαλοϊδεατισµό γενεών και γενεών. Ο όρος αυτός επινοήθηκε τη δεκαετία του ’90 –και κυριάρχησε έκτοτε– από το Ταµείο για την Ειρήνη (Fund for Peace), συνδεδεµένο µε την αµερικανική κυβέρνηση, προκειµένου να εντοπίζονται τα «αποτυχηµένα κράτη», ως απειλή για την παγκόσµια σταθερότητα, και να αποφασίζονται στρατιωτικές ή άλλου τύπου παρεµβάσεις, ώστε να αποφευχθεί η διάχυση του κινδύνου. Μπορεί να µην είναι καθόλου δηµοκρατικό ή ουµανιστικό, αλλά αυτοί οι κανόνες επιβλήθηκαν και δεν έχουν αµφισβητηθεί σοβαρά παρά µόνο από ηγεσίες του δυτικού κόσµου που δεν θέλουν να σηκώσουν το οικονοµικό βάρος µιας επέµβασης, όχι για λόγους αξιακούς/ηθικούς/ανθρωπιστικούς. Ο ορισµός του «αποτυχηµένου κράτους» (failed state), όπως δόθηκε τότε και ισχύει ακόµη, συντίθεται από τέσσερα χαρακτηριστικά: αδυναµία πλήρους ελέγχου της επικράτειας από τις κρατικές αρχές, αδυναµία της νόµιµης εξουσίας να παίρνει αποφάσεις, αδυναµία του κράτους να παρέχει στοιχειώδεις υπηρεσίες στους πολίτες και δυσκολία λειτουργίας της χώρας ως κυρίαρχου µέλους της διεθνούς κοινότητας. Μπορεί καθένας µόνος του να κάνει την ανάλογη ερώτηση για την ελληνική περίπτωση και να βρει τη σωστή απάντηση, που θα δείξει αν η επίθεση του «Spiegel» απορρέει από µια φαντασιακή κατασκευή ή αν στηρίζεται σε ένα πραγµατικό υπόβαθρο, στον ελληνικό εφιάλτη. Αυτό που συµβαίνει σήµερα στη χώρα µας είναι ότι ο πληθυσµός γερνάει, οι νέοι φεύγουν ή προσπαθούν να φύγουν, γιατί στην πλειονότητά τους δεν µπορούν να βρουν δουλειά, ένας στους τρεις είναι άνεργος, οι working poor πολλαπλασιάζονται λόγω της απλήρωτης εργασίας και της υπερφορολόγησης, παιδιά µεγαλώνουν στα συσσίτια, ηλικιωµένοι δεν έχουν χρήµατα για τα φάρµακά τους, πνιγόµαστε στην αιθαλοµίχλη, αυτοκτονίες και ψυχικές διαταραχές πληθαί-

νουν και η συζήτηση των ηµερών αφορά το αν οι άνεργοι θα πληρώνουν ή όχι 25 ευρώ για την εισαγωγή στο νοσοκοµείο. Η ελληνική πραγµατικότητα θα µπορούσε να περιγραφεί απλά µε τη λέξη φτωχοποίηση, αν αυτή η βίαιη πτώση του βιοτικού επιπέδου των πολλών δεν συνδυαζόταν µε εκρηκτικές οικονοµικές ανισότητες, µε το µεγάλωµα του µαύρου πλούτου µιας αφορολόγητης και ασυνείδητης ελίτ, µε την απουσία οποιουδήποτε σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης, όπως επίσης και µε την απόλυτη απαξίωση του πολιτικού συστήµατος και µε µια βαθιά κρίση θεσµών που αυτή τη στιγµή δεν φαίνεται αναστρέψιµη. Η πεποίθηση της πλειοψηφίας ότι οι κυβερνώντες διαπλέκονται µε επιχειρηµατικά συµφέροντα, ότι το κράτος εξακολουθεί να λειτουργεί µε όρους πελατειασµού και διαφθοράς, ότι η νοµιµότητα αφορά µόνο όσους δεν έχουν την ισχύ να την αποφύγουν, δηµιουργεί συνθήκες κοινωνικής διάλυσης, αφού έχει τραυµατιστεί ο σκληρός πυρήνας της σχέσης του πολίτη µε τις υπερατοµικές δοµές. Αυτή η καθοδική πορεία επιταχύνεται λόγω του ελλείµµατος παιδείας, φτάνοντας στον εκφασισµό µεγάλων οµάδων του πληθυσµού και σε ένα γενικευµένο ξεχαρβάλωµα, που επιτείνεται από την κυριαρχία του λαϊκισµού, του ανορθολογισµού, της δηµαγωγίας και του τσαρλατανισµού στη δηµόσια ζωή και τον δηµόσιο διάλογο. ∆εν λειτουργεί τίποτα σωστά: ούτε η κυβέρνηση, ούτε τα κόµµατα, ούτε το κράτος, ούτε βέβαια το taxisnet και τα πανεπιστήµια. Αλλά ακόµη κι έτσι, η Ελλάδα θα µπορούσε να µη θεωρείται «failed state», αν υπήρχε προοπτική, αν εδραιωνόταν δηλαδή η συλλογική πεποίθηση ότι υπάρχουν εφεδρείες, πολιτικές και κοινωνικές δυνάµεις που θα πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους για να γίνει η µετάβαση, αλλά και εθνική συναίνεση στους βασικούς όρους µε τους οποίους θα γίνει η µετάβαση. Στην περίπτωσή µας δεν συντρέχει καµία από τις δύο προϋποθέσεις. Το πολιτικό σύστηµα δίνει σκληρή µάχη επιβίωσης και δεν αφήνει ελεύθερο χώρο στους «ερασιτέχνες», πόσο µάλλον όταν εµµέσως απειλείται µε προσωπική συντριβή όποιος διανοηθεί να χαλάσει την πιάτσα, ενώ µετά από τέσσερα χρόνια στην κρίση δεν κατέστη δυνατό να βρεθεί έστω ένα minimum συναίνεσης ως προς το ποιο είναι το σωστό ερώτηµα. Η αντίστιξη είναι ανάµεσα στο µνηµόνιο και το α-

H καθοδική πορεία επιταχύνεται λόγω του ελλείµµατος παιδείας, φτάνοντας στον εκφασισµό µεγάλων οµάδων του πληθυσµού και σε ένα γενικευµένο ξεχαρβάλωµα, που επιτείνεται από την κυριαρχία του λαϊκισµού, του ανορθολογισµού, της δηµαγωγίας και του τσαρλατανισµού στη δηµόσια ζωή και τον δηµόσιο διάλογο.

ντιµνηµόνιο ή ανάµεσα στον εξευρωπαϊσµό και το χάος; Είναι ολοφάνερο για όποιον δεν έχει τυφλωθεί από κοµµατικές σκοπιµότητες ή ιδεοληψίες ότι µια Ελλάδα εκτός Ευρώπης αυτοµάτως µεταφέρεται στον αναπτυσσόµενο κόσµο µε τάση να πάει ακόµη παρακάτω. Το αδιέξοδο γίνεται πλήρες επειδή ο ευρωπαϊσµός εκφράζεται σε πολιτικό επίπεδο από πρωταγωνιστές µε εντυπωσιακή διαχειριστική ανικανότητα, ανύπαρκτη ηθική συγκρότηση και ελλειµµατική πολιτική αντίληψη. Έχουµε τους χειρότερους δυνατούς ηγέτες τη χειρότερη δυνατή στιγµή. Είναι µη αναστρέψιµη η πορεία προς την άβυσσο; Αν ακολουθηθεί η γραµµική εξέλιξη των πραγµάτων, δηλαδή εκλογές το 2014 µε τους τωρινούς συσχετισµούς δυνάµεων και τα πρόσωπα που βλέπουµε στους κρίσιµους ρόλους, µάλλον θα έχουµε σύντοµα την ευκαιρία να διαβάσουµε µε νέο τρόπο εκείνο το καταπληκτικό (Λ. Βίτγκενσταϊν) «η κόλαση δεν είναι οι άλλοι, είναι ο εαυτός σου».

Ζητήστε το στα κεντρικά βιβλιοπωλεία

✱ Το βιβλίο µε τη… σκέψη του Γιώργου Κύρτσου είναι 660 σελίδες και έχει τιµή λιανικής 14,90 ευρώ. ✱ Παραγγελίες για χονδρική πώληση αλλά και για διανοµή στο σπίτι

ή στο γραφείο στα τηλ. 210 3506324 & 210 3506350 (∆ευτέρα έως και Παρασκευή 10 π.µ. - 5 µ.µ.). Αναλαµβάνουµε δωρεάν τα έξοδα αποστολής πανελλαδικά.

« H Kosmocar A.E. – Audi Μέγας Χορηγός της Ελληνικής Προεδρίας του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης »

Η

ανάληψη της προεδρίας του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ελλάδα για το πρώτο εξάµηνο του 2014 είναι θεσµικό καθήκον και ταυτόχρονα µια εθνική προσπάθεια για να ενισχυθεί η αξιοπιστία της χώρας στις διαπραγµατεύσεις µε την Τρόικα και ενόψει του σχεδίου για την έξοδο στις αγορές, σηµείωσε µεταξύ άλλων ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος, στην τελετή παραλαβής- παραχώρησης αυτοκινήτων Audi από τον Μέγα Χορηγό την Ελληνικής Προεδρίας, Kosmocar Α.Ε.- Audi. Η επιλογή της Kosmocar Α.Ε.- Audi ως Μέγα Χορηγού στις µετακινήσεις, υπογραµµίζει την ικανότητα της ελληνικής εταιρείας να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις οι οποίες πηγάζουν από τον κορυφαίο θεσµικό ρόλο που ανέλαβε η Ελλάδα. Έγινε δε ύστερα από πρόσκληση ενδιαφέροντος προσφοράς χορηγιών που απηύθυνε (τέλος Μαΐου 2013) το υπουργείο Εξωτερικών, για την κάλυψη των οργανωτικών αναγκών της Ελληνικής Προεδρίας. Το ίδιο είχε πράξει άλλωστε και στην προηγούµενη Ελληνική Προεδρία του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως Μέγας Χορηγός και το 2003.

artime.gr

Συµµετέχουµε υπεύθυνα στην προστασία του περιβάλλοντος.

Αγαπάµε τον πλανήτη µας! Στην Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ εργαζόµαστε καθηµερινά για να αναδείξουµε την αξία της ανακύκλωσης των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων και να επιτύχουµε τη συνειδητή συµµετοχή φορέων και πολιτών. Η αποστολή µας στηρίζεται στις αρχές της προληπτικής δράσης και της ευθύνης του παραγωγού για τη διατήρηση, την προστασία και τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προστασία της υγείας του ανθρώπου και τη συνετή και ορθολογική χρησιµοποίηση των φυσικών πόρων.

Ενηµερώσου για τα σηµεία που µπορείς να ανακυκλώσεις τις ηλεκτρικές συσκευές σου στο www.electrocycle.gr. Συλλογικό Σύστηµα Εναλλακτικής ∆ιαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισµού

Ανακυκλώνουµε σήµερα για ένα καλύτερο αύριο.

22

free sunday

οικονομία

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Οι αριθμοί της πραγματικής οικονομίας

Εντυπωσιακή κάμψη στις επενδύσεις και τις εξαγωγές. γιωργος κυρτςος

Π

αρά τις επιτυχίες που σημειώθηκαν σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας στη διάρκεια του 2013, ιδιαίτερα στον τουρισμό και στη ναυτιλία, τα μηνύματα που έρχονται από το σύνολο της πραγματικής οικονομίας εξακολουθούν να είναι ιδιαίτερα αρνητικά.

Πτώση επενδύσεων Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιρειών, την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 προχώρησαν σε επενδύσεις η αξία των οποίων ήταν μειωμένη κατά 60% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2012. Οι καθαρές επενδύσεις των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιρειών ήταν το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 μόλις 803 εκατ. ευρώ έναντι 2,03 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2012. Οι καθαρές επενδύσεις των εταιρειών προκύπτουν αφού αφαιρέσουμε από τις εκροές για επενδύσεις τις εισροές που προέκυψαν από αποεπενδύσεις των ίδιων εταιρειών.

Η έλλειψη ρευστότητας Οι μεγάλες τοκοχρεολυτικές υποχρεώσεις πολλών εισηγμένων επιχειρήσεων εξηγούν την επενδυτική καχεξία. Όλα θυσιάζονται υπέρ της ρευστότητας και σε βάρος της ανάπτυξης των εισηγμένων εταιρειών και της ίδιας της οικονομίας. Οι πρώτοι υπολογισμοί για το τέταρτο τρίμηνο του 2013 οδηγούν στο συμπέρασμα ότι συνεχίζεται η εντυπωσιακή πτώση των επενδύσεων των εισηγμένων εταιρειών.

Εξαγωγική κόπωση Μετά από δύο καλές εξαγωγικές χρονιές, το 2011 και το 2012, στη διάρκεια των οποίων καλύφθηκε το χαμένο έδαφος της προ μνημονίου περιόδου, που χαρακτηρίστηκε από κάθετη πτώση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, παρατηρείται ανησυχητική κάμψη των εξαγωγών. Στη διάρκεια της διετίας 2011-2012 το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των εξαγωγών προήλθε από τις εξαγωγές πετρελαιοειδών, που έφτασαν να αναλογούν στο 40% των συνολικών εξαγωγών. Η μεγάλη εξάρτηση των εξαγωγών από τα πετρελαιοειδή οδήγησε και σε σκέψεις για οργάνωση πλασματικών εξαγωγών με στόχο τη φοροαποφυγή και τη φοροκλοπή. Τους τελευταίους μήνες, πάντως, παρατηρείται σημαντική πτώση στις εξαγωγές πετρελαιοειδών, η οποία φέρνει στην επιφάνεια και την αδυναμία αύξησης των εξαγωγών άλλων κλάδων της οικονομίας. Τον Οκτώβριο του 2013 η συνολική αξία των εξαγωγών διαμορφώθηκε στα 2,32 δισ. ευρώ έναντι 2,57 δισ. ευρώ του Οκτωβρίου του 2012, σημειώνοντας πτώση 9,6%. Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2013 οι συνολικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 3,7% έναντι της ίδιας περιόδου του 2012, αλλά οι

εξαγωγές εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών μειώθηκαν κατά 2,3%. Ακόμη χειρότερα είναι τα στοιχεία για τις εξαγωγές του Νοεμβρίου, που δόθηκαν στη δημοσιότητα την περασμένη Τρίτη. Οι συνολικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά 22,6% τον Νοέμβριο του 2013 έναντι του Νοεμβρίου του 2012, ενώ η πτώση στις εξαγωγές εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών έφτασε στο 7,9%. Με την αρνητική δυναμική που έχει αναπτυχθεί, το 2013 μπορεί να κλείσει με οριακή ή μηδενική αύξηση στις συνολικές εξαγωγές και με πτώση 3% έως 4% στις εξαγωγές εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών. Η Ελλάδα, σε αντίθεση με την Ιρλανδία, αλλά και την Πορτογαλία και την Ισπανία, δεν μπόρεσε να αυξήσει σημαντικά τις εξαγωγές της κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας, παρά το γεγονός ότι ξεκίνησε την προσπάθεια από το χαμηλότερο επίπεδο εξαγωγών –σε απόλυτους αριθμούς αλλά και σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ– και εφάρμοσε την πιο σκληρή λιτότητα, που θα έπρεπε, θεωρητικά, να είχε συμβάλει στην ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και στην αύξηση των εξαγωγών. Η αδυναμία αύξησης των εξαγωγών κάνει πιο δύσκολη την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την ύφεση, όπως άλλωστε και η μεγάλη πτώση των επενδύσεων που πραγματοποιούν οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες. Σε μία περίοδο περιορισμού της εγχώριας ζήτησης οι εξαγωγές αποτελούν το «κλειδί» για την έξοδο της οικονομίας από την ύφεση. Κερδίζοντας ένα μεγαλύτερο μερίδιο της διεθνούς αγοράς, οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να αντισταθμίσουν και με το παραπάνω τις απώλειες που προκαλεί η περιοριστική πολιτική που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Παράγοντες που στέκονται εμπόδιο στην αύξηση των εξαγωγών είναι η έλλειψη επενδύσεων εκσυγχρονισμού, η έλλειψη κονδυλίων για τη διεθνή εμπορική δικτύωση των ελληνικών επιχειρήσεων, η έλλειψη ρευστότητας, τα γραφειοκρατικά εμπόδια και οι καθυστερήσεις στην επιστροφή του ΦΠΑ, η συνεχής ανατίμηση του ευρώ, που αποδεικνύεται υπερβολικά ισχυρό για τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, και οι οικονομικές δυσκολίες σε σημαντικούς για τα ελληνικά προϊόντα εξαγωγικούς προορισμούς, όπως είναι η Κύπρος και η Τουρκία.

«Βομβαρδισμός» στοιχείων Ο «βομβαρδισμός» με αρνητικά στοιχεία από την εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας δεν περιορίζεται στις επενδύσεις και στις εξαγωγές. Ο ρυθμός πτώσης των τιμών στις κατοικίες, ο οποίος προσδιορίζει την οικονομική δραστηριότητα και την προοπτική των άλλων κλάδων της οικονομίας, ήταν 9,7% μεταξύ του τρίτου τριμήνου του 2012 και του τρίτου τριμήνου του 2013. Μόνο στην Ισπανία σημειώνεται ανάλογη πτώση (-9,2%), ενώ στην Πορτογαλία η μείωση των τιμών των κατοικιών περιορίστηκε στο -1,45% και στην Ιρλανδία παρατηρείται αύξηση των τιμών των κατοικιών.

Η κακή κατάσταση στην αγορά των ακινήτων συμβάλλει και στην αύξηση των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων. Τον Ιούνιο του 2013 είχαν φτάσει στο 24% του συνόλου και είναι πιθανό να κλείσουν το 2013 κοντά στο 26% έως 27%. Σε κρίση φυσικά εξακολουθεί να είναι και το λιανικό εμπόριο. Σε ετήσια βάση, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο υποχωρεί με ρυθμό 10%. Ανάλογη ήταν και η πτώση στον κύκλο εργασιών των καταστημάτων κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Υπολογίζεται ότι ο τζίρος στη διάρκεια της εορταστικής περιόδου υποχώρησε στα 6,8 δισ. ευρώ το 2013, ενώ το 2008, την περίοδο της υπερθέρμανσης της ελληνικής οικονομίας και του «δώρου», έφτανε τα 22 δισ. ευρώ! Η κάθετη πτώση του κύκλου εργασιών οδηγεί σε «λουκέτα» και απολύσεις. Η κατάσταση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί το 2014, εφόσον προβλέπεται νέα μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Μακροχρόνια άνεργοι Πίσω από τα αρνητικά οικονομικά στοιχεία που αναφέραμε, από την πτώση των επενδύσεων, την κάμψη των εξαγωγών και την κρίση στην αγορά ακινήτων και στο λιανικό εμπόριο, υπάρχουν εξαιρετικά σοβαρές κοινωνικές συνέπειες. Ως αποτέλεσμα της αρνητικής πορείας της οικονομίας, έχει δημιουργηθεί μια στρατιά μακροχρόνια ανέργων, που παραμένουν πάνω από 12 συνεχείς μήνες εκτός αγοράς εργασίας. Σύμφωνα με ενδιαφέρουσα ανάλυση του Γιάννη Παλαιολόγου που δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» (Σαββατοκύριακο 4-5 Ιανουαρίου 2014), μέσα σε τέσσερα χρόνια (τρίτο τρίμηνο του 2009 με τρίτο τρίμηνο του 2013) ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων αυξήθηκε από 202.600 άτομα σε 955.500 άτομα. Στο ξεκίνημα της κρίσης οι μακροχρόνια άνεργοι αναλογούσαν στο 43,6% του συνόλου των ανέργων, ενώ στο τρίτο τρίμηνο του 2013 είχαν φτάσει να αναλογούν στο 71%. Η μακροχρόνια ανεργία συμβάλλει και στην επέκταση της νέας φτώχειας, με το 38% του συνολικού πληθυσμού να είναι φτωχοί ή να κινδυνεύουν να γίνουν στο άμεσο μέλλον. Τα σήματα κινδύνου που εξακολουθεί να στέλνει η πραγματική οικονομία πρέπει να αξιολογηθούν σωστά από τις πολιτικές δυνάμεις. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης πρέπει επιτέλους να παραδεχτεί ότι το πολυσυζητημένο success story περιορίζεται σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας και δεν αφορά το σύνολό της. Από αυτή την παραδοχή πρέπει να περάσει στις αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, πρέπει να εφαρμοστεί ένα σχέδιο άμεσης τόνωσής τους, διαφορετικά θα δούμε να ετεροχρονίζεται για μία ακόμη φορά η πολυπόθητη ανάκαμψη της οικονομίας. Όσο για τα κόμματα της αντιπολίτευσης, δεν πρέπει να αξιοποιήσουν τους αρνητικούς οικονομικούς δείκτες για να επιδοθούν στη γνώριμη καταστροφολογία, αλλά για να επεξεργαστούν ρεαλιστικές προτάσεις για την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων.

FREE SUNDAY

άποψη

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Η Ελλάδα φαίνεται ίσως ο µόνος ροµαντικός εταίρος, που υποστηρίζει ανοιχτά την πλήρη ένταξη. Εδώ το υπουργείο Εξωτερικών έχει επενδύσει πολλά, ποντάροντας στην επίλυση των διµερών µας προβληµάτων.

Ελληνική προεδρία και Τουρκία ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡ∆ΑΣ*

Η

ελληνική προεδρία ακούστηκε ότι θέλει να αναµοχλεύσει το παγωµένο ντοσιέ της τουρκικής ένταξης στην Ε.Ε. Με τη συγκεκριµένη κίνηση επιδιώκει να συµβάλει στην αναστροφή του κλίµατος του ευρωσκεπτικισµού που έχει απλωθεί στη γειτονική χώρα. Η Τουρκία θεωρήθηκε επιλέξιµο προς ένταξη κράτος στη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι (1999). Ως προς την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, αυτή ολοκληρώνεται µε την υπογραφή 35 Κεφαλαίων (αναφερόµενα στα οικονοµικά κριτήρια), τα οποία αφορούν ειδικότερα την αποδοχή του κοινοτικού κεκτηµένου. Οι διαπραγµατεύσεις µετ’ εµποδίων για µέρος των Κεφαλαίων αυτών δεν προχωρούν κατά τα προβλεπόµενα. Αυτό οφείλεται στις δυσκαµψίες της εξωτερικής πολιτικής της εν λόγω χώρας στο θέµα της Κύπρου. Από το σύνολο, λοιπόν, των προαναφερθέντων Κεφαλαίων, κάποια άνοιξαν (περιβάλλον κ.λπ.), κάποια πρόκειται να ανοίξουν (περιφερειακή πολιτική), ένα έχει κλείσει προσωρινά (έρευνα και τεχνολογία), σε κάποια έχει διακοπεί η διαπραγµάτευση (γεωργία, αλιεία κ.ά.) και κάποια ακόµη δεν άνοιξαν (κρατικές προµήθειες κ.ά.). Για πολλούς έχει χαθεί το τρένο της πλήρους ένταξης της Τουρκίας. Έτσι, είναι διάχυτη η άποψη ότι εδώ και καιρό η χώρα µάλλον εµπαίζεται.

23

Η Ελλάδα φαίνεται ίσως ο µόνος ροµαντικός εταίρος, που υποστηρίζει ανοιχτά την πλήρη ένταξη. Εδώ το υπουργείο Εξωτερικών έχει επενδύσει πολλά, ποντάροντας στην επίλυση των διµερών µας προβληµάτων. Με δεδοµένο όµως την προοπτική της µερικής ένταξης, που είναι και το πιθανότερο, η στρατηγική αυτή θα αποδειχθεί λάθος, εφόσον συνεχίζει να µεταθέτει την επίλυση των όποιων διαφορών µας στο µέλλον. Αντίθετα, θα ήταν σκόπιµο να ασκηθούν πιέσεις, έτσι ώστε κάθε διαφορά µας να λυθεί το γρηγορότερο δυνατόν, και µάλιστα πριν από την τελική ψυχρολουσία που µάλλον πρόκειται να δεχτεί η Τουρκία στο θέµα της ένταξης (µερικής, εκτός αν υπάρξουν ακόµη πιο δυσάρεστες εκπλήξεις για την ίδια). Η τολµηρή θέση της ελληνικής προεδρίας για το προχώρηµα λίγων Κεφαλαίων, στο επόµενο εξάµηνο του 2014, µπορεί να αποφέρει ορισµένα οφέλη στην Ελλάδα, αρκεί να γίνουν ταυτόχρονα κάποιες κινήσεις. Αναλυτικότερα, για λόγους που δεν γνωρίζουµε, και γι’ αυτό ευθύνονται παλαιότερες εξωτερικές πολιτικές, το Κεφάλαιο της αλιείας ανήκει σε εκείνα όπου διακόπηκαν οι διαπραγµατεύσεις, ενώ θα µπορούσε να «τρέχει», όπως µερικά άλλα. Αν ανοίξει αυτό το Κεφάλαιο και «περπατήσει» µαζί µε όσα πρόκειται να οδηγηθούν προς ολοκλήρωση µε πρωτοβουλία της ελληνικής προεδρίας, τότε αυτό θα αποφέρει ένα όφελος:

την αποδοχή (ή τον µονόδροµο προς την αποδοχή) εκ µέρους της Τουρκίας των χωρικών υδάτων των 12 µιλίων, στο πλαίσιο της πολιτικής της αλιείας της Ε.Ε. Σύµφωνα µε τα σχετικά κοινοτικά νοµοθετήµατα που οφείλει να αποδεχτεί η Τουρκία στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας, τα χωρικά ύδατα των 12 µιλίων αποτελούν κοινοτικό κεκτηµένο. Το ταλέντο της εξωτερικής µας πολιτικής θα φάνει λοιπόν σε ένα σηµείο: να υιοθετηθεί το κοινοτικό κεκτηµένο στα θέµατα της αλιείας από την Τουρκία όσο το δυνατόν γρηγορότερα, έχοντας ως δεδοµένο το καθεστώς της µερικής και όχι της πλήρους ένταξης. Εµείς έχουµε αποδεχτεί (υποχρεωτικά) τις συγκεκριµένες ρυθµίσεις της Ε.Ε., γεγονός που σηµαίνει ότι έχουµε υιοθετήσει τα 12 µίλια ως χωρικά ύδατα. Η αγαπητή µας επίτροπος κ. ∆αµανάκη, αντί να ασχολείται µε θέµατα µη αρµοδιότητάς της (επιστροφή ή µη στη δραχµή κ.ά.), θα µπορούσε, ως πολιτικά ιστάµενη της Γενικής ∆ιεύθυνσης Αλιείας, να είχε προβεί στους κατάλληλους χειρισµούς σε αυτό το θέµα, οδηγώντας τις εξελίξεις στον επιδιωκόµενο στόχο. Βέβαια, δεν είµαστε συνηθισµένοι να βλέπουµε την ανάπτυξη πολύπλοκων στρατηγικών εκ µέρους των Ελλήνων επιτρόπων, καθώς, εκ του αποτελέσµατος, δεν µπορούµε να πούµε ότι είναι οι ικανότεροι. Το περιορισµένο, πριν από την ανάληψη των καθηκόντων τους, έργο και το φτωχό, χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις και διεθνή εµπειρία, προφίλ θα µπορούσαν να ερµηνεύσουν και τις θέσεις ευθύνης που κατέχουν στην Επιτροπή. Πιο συγκεκριµένα, ο εκάστοτε πρόεδρος της Επιτροπής τους αναθέτει πάντοτε «δευτεροκλασάτες» Γενικές ∆ιευθύνσεις, ενώ οι αρχηγικές (noble, όπως ονοµάζονται) δίνονται στους άλλους, ακόµη και σε επιτρόπους χωρών που εντάχθηκαν µετά το 1995. *Ο ∆. Μάρδας είναι καθηγητής στο Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών του ΑΠΘ.

24

FREE SUNDAY

άποψη

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Επειδή διαµορφώνεται πια καθαρά µια δυναµική υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, επειδή η κυβέρνηση αγκοµαχά και εκµετρά το ζην, επειδή αποσαφηνίζονται οι νέοι κανόνες λειτουργίας στην Ευρωζώνη, που θα είναι σκληροί, γίνεται απόλυτα επιτακτική η ανάγκη να συζητηθούν όλα αυτά που δεν συζητήθηκαν µε θάρρος και ειλικρίνεια από τότε που η πατρίδα µας µπήκε στη δίνη της κρίσης.

Μια συζήτηση που εκκρεµεί ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

Η

κυβερνητική πλειοψηφία είναι οριακή και εύθραυστη, η αξιωµατική αντιπολίτευση έχει αποκτήσει προβάδισµα, σύµφωνα µε τις δηµοσκοπήσεις, όχι µόνο στην πρόθεση ψήφου αλλά και στην παράσταση νίκης. Αυτά, ενώ η κυβέρνηση έχει καταθέσει µονοµερώς, δηλαδή χωρίς την έγκριση της τρόικας, τον προϋπολογισµό του 2014, όπως επίσης τον ενιαίο φόρο ακινήτων και τη ρύθµιση για τους πλειστηριασµούς. Με άλλα λόγια, ενώ η κυβέρνηση πήρε το ρίσκο της ασυµφωνίας µε τους πιστωτές για να διασφαλίσει τη συνοχή των κοινοβουλευτικών οµάδων της συµπολίτευσης και να εκπέµψει φιλολαϊκό µήνυµα, δεν πέτυχε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Στο µεταξύ, ο χρόνος της «µονοµερούς» ευδίας δεν είναι απεριόριστος. Όταν θα ξεκινήσει η συζήτηση για την αποµείωση του ελληνικού χρέους, τον Απρίλιο, εκ των πραγµάτων θα µπουν στο τραπέζι όλα: δηµοσιονοµικό κενό, χρηµατοδοτικά κενά, τρύπες και ελλείµµατα, το νέο Μεσοπρόθεσµο Πρόγραµµα, που θα φτάνει µέχρι το 2017, το ενδεχόµενο ενός νέου «πακέτου» στήριξης και, βέβαια, το νέο µνηµόνιο, όπως και αν αυτό ονοµαστεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ απολαµβάνει την άνοδό του παρόλο που αυτή δεν οφείλεται στο γεγονός ότι πείστηκαν περισσότεροι από το πρόγραµµά του για τη διαχείριση της κρίσης, τίποτα δεν έχει αλλάξει ως προς αυτό, αλλά συνδέεται µε το ότι η κατάσταση γίνεται όλο και πιο ανυπόφορη για όλο και περισσότερους. Επειδή διαµορφώνεται πια καθαρά µια δυναµική υπέρ του ΣΥ-

ΡΙΖΑ, επειδή η κυβέρνηση αγκοµαχά και εκµετρά το ζην, επειδή αποσαφηνίζονται οι νέοι κανόνες λειτουργίας στην Ευρωζώνη, που θα είναι σκληροί, γίνεται απόλυτα επιτακτική η ανάγκη να συζητηθούν όλα αυτά που δεν συζητήθηκαν µε θάρρος και ειλικρίνεια από τότε που η πατρίδα µας µπήκε στη δίνη της κρίσης. Ειδικότερα: ● Αν ο θεσµός των πρόωρων εκλογών κατά παράβαση της συνταγµατικής επιταγής για τετραετή κυβερνητική θητεία βοηθά ή όχι την πορεία της χώρας. ● Αν η παράδοση κατά την οποία ο υποψήφιος πρωθυπουργός µοιράζει λεφτά και όταν εγκαθίσταται στο Μέγαρο Μαξίµου αιφνιδιάζεται από την καµένη γη που παρέλαβε συµβάλλει στην αποκατάσταση µιας σχέσης εµπιστοσύνης ανάµεσα στο πολιτικό σύστηµα και τους πολίτες. ● Αν ο «εκτσογλανισµός» –κατά τον νεολογισµό Βενιζέλου– της πολιτικής αντιπαράθεσης, εκτός από εντυπώσεις και την αηδία του σκεπτόµενου κοινού, παράγει οτιδήποτε θετικό. ● Αν το επίπεδο στο οποίο έχει φτάσει ο κοινοβουλευτισµός αποτελεί ή όχι εµπόδιο για την ανάκαµψη. ● Αν η καλλιέργεια του ευρωσκεπτικισµού, είτε µέσω αντιµνηµονιακής ρητορείας αλά ΣΥΡΙΖΑ είτε µέσω διαφήµισης της ανυπακοής απέναντι στην τρόικα από την κυβέρνηση, είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία, ειδικά στη σηµερινή συγκυρία. ● Αν η άρνηση κάθε µεταρρύθµισης από συνδικάτα και οργανω-

Η ∆ικαιοσύνη ερευνά τα επισφαλή δάνεια του ΤΤ Με τα επισφαλή δάνεια των κοµµάτων, όµως, τι θα γίνει;

Η ∆ικαιοσύνη προχωρεί στο έργο της για τα επισφαλή δάνεια του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου. Με τα επισφαλή δάνεια των κοµµάτων, όµως, τι θα γίνει; Πληρώνονται κανονικά ή βρίσκονται σε καθυστέρηση; Όταν ελήφθησαν τα τελευταία, το 2012 (15 εκατ. έχει παραδεχτεί η Νέα ∆ηµοκρατία ότι πήρε το έτος εκείνο, ενώ είναι άγνωστο πόσο αυξήθηκαν τα χρέη του ΠΑΣΟΚ), δεν γνώριζαν οι πάντες ότι ήταν επισφαλή; Ποιοι έχουν την ευθύνη που εδόθησαν; Ήταν µόνο οι τραπεζίτες υπεύθυνοι ή έλαβαν και υπέκυψαν σε πολιτικές εντολές; Τι έχει γίνει µε τη σχετική έρευνα της ∆ικαιοσύνης; Γιατί το όλο θέµα καλύπτεται από πέπλο αδιαφάνειας και συνωµοσία σιωπής; Ποιος θα πληρώσει τα 270 εκατ. και βάλε που χρωστούν τα δύο κόµµατα; Ως πότε σ’ αυτή τη χώρα θα επικρατούν άλλα µέτρα και σταθµά για τους πολιτικά ισχυρούς και άλλα για τους απλούς πολίτες; Πολίτες τους οποίους το κράτος αµείλικτα καταδιώκει, απειλώντας µε κατασχέσεις και φυλακίσεις, επειδή δεν έχουν να πληρώσουν τους νέους φόρους που διαρκώς επιβάλλονται ή τις υψηλές για τη σηµερινή πραγµατικότητα ασφαλιστικές εισφορές. Θα δώσει κανείς απάντηση στα ερωτήµατα αυτά, θα βρεθεί κανείς έστω να τα προβάλει, ή θα συνεχιστεί η τακτική της αποσιώπησης ωσάν το θέµα αυτό να µην υπάρχει;

Ανακοίνωση της ∆ράσης

µένες επαγγελµατικές οµάδες αποτελεί σύµπτωµα προόδου ή καθυστέρησης. ● Αν είναι λογικό να δίνονται ακόµη συντάξεις στα 52 και στα 55. ● Αν είναι σωστό να προτείνεται ως ισοδύναµο µέτρο για την εξαίρεση των αγροτεµαχίων από τη φορολόγηση η εκ νέου περικοπή του προγράµµατος δηµοσίων επενδύσεων. ● Αν µας αρέσει το κράτος που έχουµε και θέλουµε να το κρατήσουµε ως έχει: µε τον ίδιο όγκο, το ίδιο κόστος, τον ίδιο ανορθολογικό και αντιπαραγωγικό τρόπο λειτουργίας, τις ίδιες πελατειακές δοµές. ● Αν συµφωνούµε ότι πρέπει να απελευθερωθούν πραγµατικά τα κλειστά επαγγέλµατα και να σπάσουν οι ολιγοπωλιακές δοµές της ελληνικής οικονοµίας. ● Αν κρίνουµε ότι η Αθήνα πρέπει να γίνει δηµοφιλής τουριστικός προορισµός σε πλανητικό επίπεδο, γιατί αυτό θα αυξήσει το ΑΕΠ της χώρας µας, και για να γίνει αυτό θα πρέπει τα καταστήµατα να είναι συνέχεια ανοιχτά και οι χώροι πολιτιστικού ενδιαφέροντος προσβάσιµοι µέχρι το βράδυ. ● Τι φταίει και τα φορολογικά έσοδα προέρχονται κατά 80% από µισθωτούς και συνταξιούχους, τι φταίει και αλλάζουν συνεχώς οι διατάξεις του φορολογικού, επιβάλλονται φόροι αναδροµικά και µονιµοποιούνται οι λεγόµενες έκτακτες εισφορές. ● Αν µας φαίνεται κανονικό να πληρώνουµε φόρους για να υποστηριχτεί ένα κράτος πρόνοιας που δεν έχουµε. ● Αν συµφωνούµε ότι χρειαζόµαστε επειγόντως δουλειές και, για παράδειγµα, θα µπορούσε το Ελληνικό να έχει αξιοποιηθεί ήδη, επειδή αποτελεί τη µεγαλύτερη αναξιοποίητη ελεύθερη έκταση σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, προκειµένου να δηµιουργηθούν θέσεις εργασίας και ένας νέος παραγωγικός ιστός. ● Αν µας ικανοποιεί το επίπεδο της παιδείας µας, ξεκινώντας από την πρώτη και φτάνοντας ως την τελευταία βαθµίδα. Αν το θεωρούµε ανεκτό που χάθηκε το εξάµηνο στη Νοµική και αν κρίνουµε επαρκή τη διδασκαλία ξένων γλωσσών στο δηµόσιο σχολείο. ● Αν µας απασχολεί το γεγονός ότι τρίτη πολιτική δύναµη είναι ένα νεοναζιστικό κόµµα και αν µας προβληµατίζει η αποδοχή του από ένα σηµαντικό κοµµάτι της ελληνικής κοινωνίας. Αν αναρωτιόµαστε γιατί οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι όχι µόνο δεν απέκτησαν νεοναζιστικό κόµµα αλλά έχουν µια ακροδεξιά του 1%. ● Αν έχουµε συνειδητοποιήσει ότι χρεοκοπήσαµε και ότι δεν πρόκειται για κόλπο ξένων κέντρων που επιβουλεύονται τον εθνικό µας πλούτο. Και σε αυτή την περίπτωση, αν έχουµε αποδεχτεί ως αυτονόητο το αυτονόητο, ότι δανεικά χωρίς όρους δεν υπάρχουν και δεν υπήρχαν ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αν, δηλαδή, έχουµε την κοινή λογική να αντιληφθούµε ότι ο έλεγχος είναι αναπόφευκτος και οι αυστηροί κανόνες δηµοσιονοµικής πειθαρχίας επίσης, και ότι δεν υπάρχει ανώδυνος τρόπος συµµετοχής στο σύστηµα του ευρώ, που ειδικά για τη χώρα µας είναι κάτι πολύ περισσότερο από νόµισµα, είναι ο αρµός που µας κρατά στον πρώτο κόσµο.

FREE SUNDAY

ρεπορτάζ

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Μ

ε κακούς οιωνούς ξεκίνησε το 2014 σε ό,τι αφορά τη δηµόσια υγεία, µε τους πολίτες να καλούνται ακόµα µια φορά να πληρώσουν το… µάρµαρο του µνηµονίου, βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη για την ιατροφαρµακευτική τους περίθαλψη, ενώ προωθείται µε βήµα ταχύ η πλήρης αναδιάρθρωση του συστήµατος υγείας. Παρ’ ότι το εισιτήριο των 25 ευρώ για νοσηλεία στα δηµόσια νοσοκοµεία καταργήθηκε, µετά από ενδοκυβερνητικές κόντρες και διαξιφισµούς υπουργών στα τηλεοπτικά παράθυρα –για το θεαθήναι και όχι επί της ουσίας–, η επιβάρυνση την οποία θα επωµιστούν οι ασθενείς δεν είναι αµελητέα, αφού παραµένει σε ισχύ η καταβολή ενός ευρώ υπέρ ΕΟΠΥΥ ανά ιατρική συνταγή. Παράλληλα, επιβάλλεται πλαφόν στη συνταγογράφηση φαρµάκων και διαγνωστικών εξετάσεων στους συµβεβληµένους µε τον ΕΟΠΥΥ γιατρούς. Σύµφωνα µε το µέτρο αυτό, η µηνιαία δαπάνη του συνόλου των συνταγών του εκάστοτε γιατρού δεν δύναται να υπερβεί το 80% της µέσης µηνιαίας δαπάνης του κατά τη διάρκεια του 2013. Πρόκειται για µια ρύθµιση που θα καταστήσει όσους πάσχουν από νοσήµατα µε ακριβές θεραπείες αλλά και εκείνους που υποφέρουν από πολλά υποκείµενα νοσήµατα «βαρίδι» για τα ιδιωτικά ιατρεία, µε αποτέλεσµα οι γιατροί να τους παραπέµπουν στις δηµόσιες δοµές ή σε άλλα ιατρεία, προκειµένου να απαλλαγούν. Έτσι βέβαια θα ενταθεί η ταλαιπωρία των ασθενών, ενώ θα κληθούν να πληρώσουν από την τσέπη τους τα φάρµακα που τους έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός τους, εφόσον εκείνος έχει υπερβεί το πλαφόν. Επίσης αναµένεται… εισβολή φθηνών γενόσηµων στα νοσοκοµεία, ώστε η χρήση τους να αυξηθεί στο 60%, που αποτελεί µνηµονιακή δέσµευση για το 2014, ενώ το επαχθές εισιτήριο των 25 ευρώ για εισαγωγή στα νοσοκοµεία αντικαταστάθηκε µε αύξηση της τιµής των προϊόντων καπνού κατά 5 λεπτά του ευρώ. Την ίδια ώρα, έχει µετατεθεί επ’ αόριστον η αξιολόγηση των ασφαλισµένων που πρέπει να περάσουν από τις αρµόδιες υγειονοµικές επιτροπές προκειµένου να πιστοποιηθεί ο βαθµός αναπηρίας τους ή να τους εκδοθεί αναρρωτική άδεια, άδεια εγκυµοσύνης και άλλα δικαιολογητικά, λόγω της πρόσφατης απεργίας των γιατρών του ΕΟΠΥΥ.

Το παράδειγµα των Λειψών ∆ύσκολη είναι η κατάσταση και στους ακριτικούς Λειψούς, που εκπέµπουν σήµα κινδύνου, καθώς έµειναν µέσα στο καταχείµωνο χωρίς γιατρό, ούτε καν αγροτικό ή γιατρό εκ περιτροπής, που να τους επισκέπτεται περιοδικά, όπως γίνεται στα αποµακρυσµένα νησιά. Όπως επισηµαίνει ο δήµαρχος των Λειψών Μπενέτος Σπύρου, υπάρχει κενή θέση για γιατρό γενικής ιατρικής ή παθολόγο, όπως και για παιδίατρο, στο «πολυδύναµο», πλην όµως αστελέχωτο και στην πραγµατικότητα εντελώς αποδυναµωµένο κέντρο υγείας, που πρέπει να καλυφθεί επειγόντως. Ο δήµαρχος κάνει έκκληση στους νέους επιστήµονες που ενδεχοµένως ενδιαφέρονται να µεταβούν στο νησί για να εργαστούν εκεί, τονίζοντας πως οι Λειψοί προσφέρουν στέγη, σίτιση και αµοιβή ως επιπλέον κίνητρο. «Ο κόσµος είναι τροµοκρατηµένος,

25

Τι φέρνει ο νέος ΕΟΠΥΥ Αλλάζει το σύστηµα υγείας, νέα «χαράτσια» για τους ασθενείς

ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ-ΝΑΝΟΥ

Έχει µετατεθεί επ’ αόριστον η αξιολόγηση των ασφαλισµένων που πρέπει να περάσουν από τις αρµόδιες υγειονοµικές επιτροπές προκειµένου να πιστοποιηθεί ο βαθµός αναπηρίας τους ή να τους εκδοθεί αναρρωτική άδεια, άδεια εγκυµοσύνης και άλλα δικαιολογητικά, λόγω της πρόσφατης απεργίας των γιατρών του ΕΟΠΥΥ. θέλει να νιώθει ασφαλής σε περίπτωση που αρρωστήσει» λέει ο κ. Σπύρου, ελπίζοντας πως ένας γιατρός θα ανταποκριθεί σύντοµα στην έκκλησή του, ώστε να πάψουν να ζουν δραµατικές στιγµές οι κάτοικοι.

Νέα προβλήµατα Ωστόσο, παρά τις αναταράξεις στο χώρο της, προχωρούν µε fast track ρυθµούς οι σαρωτικές µεταρρυθµίσεις στην πρωτοβάθµια φροντίδα

υγείας, µε τον ΕΟΠΥΥ να µετατρέπεται αποκλειστικά σε «αγοραστή» υπηρεσιών υγείας, αντί για πάροχος, που ήταν έως σήµερα. Οι βασικές αλλαγές που αφορούν τους πολίτες και τους επαγγελµατίες της υγείας είναι οι ακόλουθες: Όλο το προσωπικό του ΕΟΠΥΥ µεταφέρεται στην πρωτοβάθµια φροντίδα υγείας του ΕΣΥ, ενώ στην ιδιοκτησία του ενιαίου ασφαλιστικού οργανισµού µένουν µόνο τα φαρµακεία που διανέµουν κυρίως τα φάρµακα υψηλού κόστους. Οι ασφαλισµένοι θα µπορούν να απευθύνονται στο σύστηµα της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας σε 24ωρη καθηµερινή βάση. Θα µπορούν, δηλαδή, να επισκέπτονται τα κέντρα υγείας αστικού τύπου στην Αττική αλλά και ιδιώτες γιατρούς και ιδιωτικές µονάδες ΠΦΥ, όπου θα εξετάζονται δωρεάν. Ο ΕΟΠΥΥ θα λειτουργεί µε κλειστό προϋπολογισµό, µοιρασµένο στις επτά υγειονοµικές περιφέρειες της χώρας, και θα αναλάβει δράσεις για τους ανασφάλιστους, ώστε να υπάρχει ένα µίνιµουµ πρόγραµµα περίθαλψης για όλους. Σε αυτή τη µεταρρύθµιση 8.691 εργαζόµενοι θα βρεθούν σε κινητικότητα, ενώ µένει να διευκρινιστεί πώς θα εξασφαλιστεί η χρηµατοδότηση του νέου ΕΟΠΥΥ, υπό το φάσµα της διαρκούς αύξησης της ανεργίας. Και ενώ η νοµοθεσία για την υγεία παραµένει ρευστή, οι γιατροί και φαρµακοποιοί έχουν πλέον στη διάθεσή τους ένα πολύτιµο «εργαλείο», που τους ενηµερώνει µε ένα κλικ στη νέα ηλεκτρονική πλατφόρµα iDoctor της Novartis Hellas. Χάρη στο www.iDoctor.gr, οι ιατρικές εξελίξεις και τα νέα µέτρα του υπουργείου Υγείας φτάνουν και στο πιο αποµακρυσµένο χωριό, ενώ οι γιατροί θα ψηφίζουν τι θεωρούν σηµαντικό, ώστε να το βλέπει όλη η ιατρική κοινότητα.

∆ωρεάν εξετάσεις στα ακριτικά νησιά

Κ

αι ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η αναµόρφωση της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας, την έλλειψη αυτών των δοµών στις αποµακρυσµένες περιοχές της χώρας θα καλύψουν οι δύο νέες, υπερσύγχρονες κινητές ιατρικές µονάδες της Πολυκλινικής του Ολυµπιακού Χωριού που χαράζουν ρότα από την επόµενη κιόλας εβδοµάδα για τα 35 ακριτικά νησιά και τους δυσπρόσιτους παραµεθόριους οικισµούς της Ελλάδας. Οι δύο ιατρικές µονάδες µαζί µε έναν µαγνητικό τοµογράφο αποτελούν αποκλειστική δωρεά του Ιδρύµατος «Σταύρος Νιάρχος» στην Πολυκλινική του Ολυµπιακού Χωριού και εγκαινιάστηκαν παρουσία του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια, ενώ, όπως αναφέρει ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, αποτελούν την πιο αξιοµνηµόνευτη δωρεά που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στον τοµέα της υγείας. Χάρη στις δύο αυτές µονάδες σταµατά ο υγειονοµικός αποκλεισµός των κατοίκων των αποµακρυσµένων περιοχών και ξεκινά άµεσα το Εθνικό Πρόγραµµα Αγωγής-Προαγωγής Πρωτοβάθµιας Φροντίδας σε νησιωτικές, ακριτικές και παραµεθόριες περιοχές, το οποίο θα είναι πενταετούς διάρκειας. Οι δύο µονάδες θα ξεκινήσουν το ταξίδι τους στις 17 Ιανουαρίου από το Καστελόριζο, ενώ θα ακολουθήσουν επισκέψεις στην Αµοργό, την Κάσο, την Αστυπάλαια, την Πάτµο, τη Φολέγανδρο και τη Σίκινο µέσα στο 2014. Στόχος του προγράµµατος είναι να καλυφθούν οι ιατροδιαγνωστικές ανάγκες 55.000 κατοίκων όλων των ηλικιών στα αποµακρυσµένα νησιά και τις παραµεθόριες περιοχές. Όπως αναφέρει ο κ. Παναγιώτης Κουλουβάρης, επιστηµονικός υπεύθυνος της Πολυκλινικής του Ολυµπιακού Χωριού και εµπνευστής του προγράµµατος, ένδειξη του υγειονοµικού µεσαίωνα που βιώνουν οι ακρίτες είναι το γεγονός πως καµία γυναίκα κάτοικος των αποµακρυσµένων νησιών δεν έχει κάνει τεστ ΠΑΠ και µαστογραφία. Οι κινητές µονάδες είναι εξοπλισµένες µε ψηφιακό µαστογράφο και κάθε ασθενής θα αποκτά ηλεκτρονικό φάκελο, στον οποίο θα έχει άµεση πρόσβαση ο γιατρός, µέσω τηλεϊατρικής, απ’ όπου κι αν βρίσκεται.

26

FREE SUNDAY

βιβλιοκριτική

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Η Ελλάδα µπροστά στον υποβιβασµό Ένα κεντροαριστερό µανιφέστο Τάσος Γιαννίτσης, Η Ελλάδα στην κρίση, Πόλις.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΝΟ ΜΑΤΣΑΓΓΑΝΗ / ATHENS REVIEW OF BOOKS.

Η ουτοπία της Μεταπολίτευσης (και το αναπόφευκτο τέλος της) Το 1975, ένα µόλις χρόνο µετά την αποκατάσταση της δηµοκρατίας, το εθνικό εισόδηµα της Ελλάδας (ανά κάτοικο, σε όρους ίσης αγοραστικής δύναµης) ήταν ίσο µε το 88,5% του µέσου εισοδήµατος των 15 κρατών µελών της Ε.Ε. µέχρι το 2004. Με άλλα λόγια, το βιοτικό επίπεδο του µέσου Έλληνα ήταν µόλις 11,5% χαµηλότερο από αυτό του µέσου ∆υτικοευρωπαίου. Όπως είναι γνωστό, εκείνη περίπου την εποχή, στα µέσα της δεκαετίας του ’70, υπό το βάρος των πετρελαϊκών κρίσεων, εξαντλείται η «Χρυσή Τριακονταετία» των απρόσµενα υψηλών ρυθµών οικονοµικής µεγέθυνσης που είχε ξεκινήσει την επαύριο του ∆ευτέρου Παγκοσµίου Πολέµου. Έκτοτε η ευρωπαϊκή οικονοµία συνεχίζει µεν να αναπτύσσεται, αλλά µε αισθητά χαµηλότερες επιδόσεις από ό,τι πριν. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα αρχίζει να χάνει έδαφος σε σχέση µε την υπόλοιπη ∆υτική Ευρώπη, ιδίως στη «χαµένη δεκαετία» του ’80. Παρά τη σχεδόν γενική ευφορία, στην πραγµατικότητα η πρώτη οκταετία του ΠΑΣΟΚ, µε πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου, συµπίπτει µε µια παρατεταµένη περίοδο σηµαντικής απόκλισης: το µέσο εισόδηµα, σε όρους ίσης αγοραστικής δύναµης, υποχωρεί από 87,0% του µέσου όρου της ΕΕ-15 το 1981 σε µόλις 75,3% το 1989. Στη συνέχεια πέφτει και άλλο (σε σχετικούς πάντοτε όρους): 73,3% το 1993, 71,6% το 1996. Το 1996 αποδεικνύεται έτος καµπής. Η απόκλιση σταµατά τότε (72,4% το 1997, 72,3% το 2000), και µετά αντιστρέφεται εντυπωσιακά καθώς η Ελλάδα γίνεται µέλος της Ευρωζώνης (82,3% το 2004), και µάλιστα σε συνθήκες σταθεροποίησης του δηµόσιου ελλείµµατος και του δηµοσίου χρέους. Αντίθετα, στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης Ν∆, µε πρωθυπουργό τον Κώστα Καραµανλή, η σύγκλιση µε την ∆υτική Ευρώπη επιβραδύνεται ή υποχωρεί (80,9% το 2007), ενώ την επόµενη «µοιραία διετία» ξαναπαίρνει µπροστά (85,3% το 2009) µε µια κρίσιµη όµως διαφορά: αυτή τη φορά, η µεγέθυνση των εισοδηµάτων πραγµατοποιείται σε συνθήκες ραγδαίας επιδείνωσης των ελλειµµάτων, και τελικά υπερχρέωσης. Η φούσκα της διετίας 2007-2009 είναι ο τελευταίος σπασµός ενός ολόκληρου µοντέλου πολιτικής, και ταυτόχρονα η κορύφωση µιας ουτοπίας που κρατά από τα µέσα της δεκαετίας του ’70: ότι δηλαδή µια χώρα µπορεί να καταναλώνει όλο και περισσότερα ενώ παράγει όλο και λιγότερα, ότι ένα βαλκανικού τύπου παραγωγικό µοντέλο µπορεί να στηρίζει ένα βορειοαµερικανικό επίπεδο κατανάλωσης, ότι τελικά, όσον αφορά τα καταναλωτικά πρότυπα ή προσδοκίες µπορεί κανείς να παραµένει για καιρό στην Α΄ Κατηγορία, ενώ αντίθετα όσον αφορά τις παραγωγικές δυνατότητες (καθώς και τους θεσµούς και τις αντιλήψεις που τις διαµορφώνουν) βρίσκεται ένα µόλις βήµα από τον υποβιβασµό στη Γ΄ Κατηγορία («στα όρια µεταξύ Ανατολής και Τρίτου

Κόσµου») – και µάλιστα αδιαφορεί γι’ αυτό. Πριν από κάθε τι άλλο, η κρίση που βιώνουµε είναι το τέλος αυτής της (µάλλον αφελούς) ουτοπίας της Μεταπολίτευσης. Μέσα σε λίγα µόνο χρόνια, το βιοτικό επίπεδο έπεσε κατακόρυφα, και είναι σήµερα 35% χαµηλότερο από αυτό του µέσου δυτικοευρωπαίου: σύµφωνα µε τις επίσηµες εκτιµήσεις, το εθνικό εισόδηµα της Ελλάδας ανά κάτοικο, σε όρους ίσης αγοραστικής δύναµης θα είναι 65,7% του µέσου όρου της Ευρώπης των 15 το 2013 και 65,4% το 2014. Η απόσταση που πλέον µας χωρίζει από τις υπόλοιπες χώρες είναι µεγαλύτερη από ό,τι ποτέ άλλοτε τον προηγούµενο µισό αιώνα. Για την ακρίβεια, είναι όση και στις αρχές της δεκαετίας του ’60, όταν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες µετανάστευαν στη Γερµανία ή στο Βέλγιο (ή στην Αυστραλία), αναζητώντας µια καλύτερη τύχη.

Η ανατοµία της µεταπολιτευτικής φούσκας Η λεπτοµερής ανατοµία της «φούσκας στερεοτύπων και ιδεοληψιών» που µας έφεραν στην κρίση το 2009 (και που σήµερα, τέσσερα χρόνια µετά, µας κρατούν ακόµη εγκλωβισµένους σε αυτήν) είναι το θέµα του τελευταίου βιβλίου του Τάσου Γιαννίτση. Ο συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα να πάρει µέρος σε αυτό που περνιέται για πολιτική συζήτηση στην Ελλάδα της κρίσης – π.χ. στην κουραστική και ατελέσφορη διαµάχη «ναι ή όχι στο Μνηµόνιο», ή στην επιστηµονικότερη και (δήθεν) σοβαρότερη διαφωνία για το εάν τα αίτια της κρίσης είναι εξωγενή ή ενδογενή. Όχι ότι δεν έχει άποψη για αυτά – έχει, και τη διατυπώνει χωρίς ενδοιασµούς, και όσο πιο καθαρά γίνεται. Αυτό όµως που κυρίως τον ενδιαφέρει είναι άλλο: να στρέψει τη συζήτηση στις βαθύτερες («συστηµικές», όπως τις χαρακτηρίζει) αιτίες της κρίσης και σε αυτά που µπορούµε (και πρέπει) να κάνουµε για να αποφύγουµε τον υποβιβασµό µας στη χαµηλότερη κατηγορία – δηλαδή την αργή παρακµή, την παρατεταµένη αποκοπή µας από την Ευρώπη, τη µόνιµη υποβάθµιση του βιοτικού µας επιπέδου και της ποιότητας των δηµοκρατικών µας θεσµών. Το ερώτηµα που τον απασχολεί είναι πώς θα πάρουµε τις τύχες µας στα χέρια µας, ακόµη και σε δυσµενείς συνθήκες, βγαίνοντας από την αυτολύπηση και την παθητικότητα. Επειδή «οι δικές µας επιλογές και ικανότητες και η δική µας αποφασιστικότητα θα καθορίσουν την πορεία µας.» (σ. 33) Ο συγγραφέας κωδικοποιεί τις στάσεις και αντιλήψεις που µας έφεραν στην κρίση ως «πεντάλφα της κατάρρευσης: αδράνεια, αµορφωσιά, ανορθολογισµός, απληστία, αρνητισµός» (σ. 94). ∆εν πρόκειται για κενή ηθικολογία. Χωρίς µια πειστική εναλλακτική πρόταση, στηριγµένη στην αυτογνωσία και τη συστηµατική απόρριψη των προηγούµενων στάσεων και αντιλήψεων, δεν έχουµε µεγάλες ελπίδες: «Eίναι πιθανό να παρακαµφθεί µεν τελικά η κρίση, αλλά να

παραµείνουµε κατά βάση στις αλλαγές που σηµατοδότησαν οι περικοπές µισθών και συντάξεων, και η επιβολή φόρων σε όσους πληρώνουν φόρους. Τούτο θα σηµαίνει την παγίωση µιας τεράστιας επιδείνωσης των ανισοτήτων στην ελληνική κοινωνία, όπου οι συνεπείς θα διασφαλίζουν τα φορολογικά έσοδα τα οποία το σύστηµα εξουσίας επιτρέπει στους φοροφυγάδες να απολαµβάνουν. Τίποτε δεν αποκλείει, πέρα από τη διατήρηση των µηχανισµών φοροδιαφυγής ευρύτατων στρωµάτων, η διαφθορά να συνεχίσει να παίζει τον ίδιο σηµαντικό ρόλο στην πολιτική και οικονοµική ζωή του τόπου, και πολλά από τα σηµερινά χαρακτηριστικά να αλλάξουν επιφανειακά. Θα επρόκειτο για τη χειρότερη –και πολύ άδικη– πραγµατικότητα. Θα σήµαινε απλώς ότι έχουν συντελεστεί οι στοιχειώδεις αλλαγές, οι οποίες θα επέτρεπαν σε ένα σύστηµα που κατέρρευσε να βελτιώσει στοιχειώδεις λειτουργίες του, να “φτιασιδωθεί”, και να συνεχίσει στα ίδια περίπου χνάρια µε πριν. Ωστόσο, η πραγµατικότητα για ευρύτατα στρώµατα δεν θα είναι ίδια µε πριν. Θα έχει πληγεί ανεπανόρθωτα.» (σ. 199) Με άλλα λόγια, χωρίς την καταδίκη της «πεντάλφας της κατάρρευσης» και την ήττα του πολιτικού και κοινωνικού συνασπισµού συµφερόντων που βρίσκεται πίσω της δεν υπάρχει διέξοδος από την κρίση. Σηµαίνει αυτό ότι η Ευρώπη είναι άµοιρη ευθυνών; Όχι. Η σύλληψη του ευρώ ήταν σωστή, αλλά η αρχιτεκτονική του ήταν µετέωρη: όπως έδειξε η πρώτη σοβαρή κρίση της Ευρωζώνης, κοινό νόµισµα (και ενιαία νοµισµατική πολιτική) χωρίς οικονοµική ενοποίηση (και ενιαία δηµοσιονοµική πολιτική) συνιστά συνταγή αποτυχίας. Βέβαια, η

Ο Τάσος Γιαννίτσης δεν είναι «τεχνοκράτης». Ανήκει σε µια κατηγορία ανθρώπων που συνδυάζουν την επιστηµονική ακεραιότητα µε την πολιτική συνείδηση. Μπορούν κάλλιστα να ζήσουν και χωρίς πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική. απαιτούµενη παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας σε υπερεθνικούς θεσµούς είναι πολιτικά ανέφικτη εάν δεν προηγηθεί µια σύγκλιση αξιών και αντιλήψεων, προϋπόθεση για τη σταδιακή συγκρότηση µιας κοινής «πολιτείας» που να εκτείνεται σε όλα τα κράτη-µέλη. Εν τω µεταξύ, στη χώρα µας µαίνεται η διαµάχη για τα αίτια της κρίσης. Η θέση του συγγραφέα ως προς αυτό είναι σαφής: «Η κρίση στην Ελλάδα υπήρξε το αποτέλεσµα συνδυασµού µακροχρόνιων ενδογενών διαδικασιών, εθνικών συµπεριφορών και επιλογών, και µεσοπρόθεσµων ολέθριων αποφάσεων και επιλογών της πιο πρόσφατης περιόδου. Καταλύτης όµως για την κρίση ήταν η διεθνής κρίση, ενώ εσφαλµένες πολιτικές και αντιδράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο την έκαναν βαθύτερη και πιο πολύπλοκη.» (σ. 111) Πρόκειται για µια τοποθέτηση νηφάλια και ακριβοδίκαιη, όχι για τήρηση ίσων αποστάσεων. Κάθε άλλο: «Στην Ελλάδα, οι εθνικές αδυναµίες, τα λάθη και οι συνέπειές τους υποκαταστάθηκαν στη δηµόσια συζήτηση από µια µονοµερή έµφαση στο ρόλο της διεθνούς κρίσης, των πολιτικών της Ευρωζώνης, και της Τρόικας. Η µονόπλευρη ροπή αυτής της προσέγγισης έχει ισχυρό ιδεολογικό και πολιτικό υπόβαθρο. […] Όλοι οι πολιτικοί σχηµατισµοί συµπίπτουν σε έναν κοινό παρονοµαστή: µεταθέτοντας τα αίτια της κρίσης στο διεθνές πεδίο, παρακάµπτουν την ανάγκη να αναζητήσουν τις εσωτερικές παθογένειες, οι οποίες είναι δηµιούργηµα τόσο των κοµµάτων εξουσίας όσο και των κοµµάτων που επηρέασαν επιλογές, στο επίπεδο όχι µόνο των πολιτικών αλλά και των ιδεολογικών και κοινωνικών διαδικασιών. Έτσι, όλοι αυτοαπαλλάσσονται

FREE SUNDAY

βιβλιοκριτική

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

από το βάρος της οµολογίας της αποτυχίας τους, αλλά και από το βάρος να αναζητήσουν λύσεις για τις αποτυχίες αυτές, καθώς οι λύσεις συνεπάγονται αλλαγές, και οι αλλαγές συνεπάγονται συγκρούσεις µε παγιωµένες καταστάσεις και µε παγιωµένα δόγµατα, και άρα πολιτικό κόστος.» (σ. 112) Το ίδιο σαφής είναι η τοποθέτηση του συγγραφέα ως προς το άλλο ψευδές δίληµµα της εποχής. Μπορούσε να αποφευχθεί η αποδοχή κάποιου διεθνούς πακέτου διάσωσης, ή των όρων των δανειστών, το 2010; Με το έλλειµµα εξωτερικού ισοζυγίου (εισαγωγές µείον εξαγωγές) στο 14,9% του ΑΕΠ το 2008, και το δηµοσιονοµικό έλλειµµα (κρατικά έξοδα µείον έσοδα) στο 15,6% το 2009, «ήταν πλέον πολύ αργά» (σ. 127). Η µία και µοναδική εναλλακτική λύση που ήταν διαθέσιµη, εκείνη της ρητής και απότοµης πτώχευσης, ήταν απείρως οδυνηρότερη (ιδίως για τα λιγότερο εύπορα στρώµατα) από αυτήν που ακολουθήθηκε. Το πρόβληµα, όµως, τις παραµονές του Μνηµονίου δεν ήταν µόνο τα νούµερα: «Όταν ξέσπασε η κρίση, τότε µέτρησαν όλα: το συσσωρευµένο χρέος, τα ελλείµµατα, η απουσία βιωσιµότητας, οι προοπτικές της οικονοµίας να παράγει µεγέθυνση τα επόµενα χρόνια, οι πιθανές κοινωνικές εντάσεις, η ικανότητα ανάληψης επενδύσεων, η ανταγωνιστική ικανότητα, η βούληση της κοινωνίας να υλοποιήσει αλλαγές οι οποίες θα βελτίωναν τη θέση της. Τη στιγµή εκείνη, κάθε παράγοντας που φαινόταν να επιβαρύνει όχι µόνο το σήµερα, αλλά και τα επόµενα χρόνια, µέτρησε στην αξιολόγηση της χώρας αρνητικά και αθροιστικά.» (σ. 85-86) Κάπως έτσι φτάσαµε στον αποκλεισµό του Ελληνικού ∆ηµοσίου από τις αγορές στις αρχές του 2010, και από εκεί στο Μνηµόνιο. Ο συγγραφέας έχει πλήρη συναίσθηση του γεγονότος ότι η υπαγωγή σε διεθνή οικονοµικό έλεγχο συνεπάγεται απώλεια εθνικής κυριαρχίας, και ότι η τελευταία είναι ταπεινωτική για τους Έλληνες. Καλεί όµως τον αναγνώστη να αναλογιστεί τις πραγµατικές αιτίες της εθνικής ταπείνωσης. «Πολύ ωµά, δύναµη και υπερχρέωση απέναντι στις αγορές βρίσκονται µεταξύ τους σε διαµετρικά αντίθετη σχέση. Μια κοινωνία σε συνθήκες δανειστικού αµόκ εξασφάλιζε την ευηµερία της ανταλλάσσοντάς τη µε µελλοντική δύναµη και αξιοπρέπεια, παγιδεύοντας το µέλλον της και µειώνοντας τους βαθµούς ελευθερίας των εσωτερικών και εξωτερικών της επιλογών. Οι περισσότερες κοινωνίες που ακολούθησαν αυτό το µονοπάτι το πλήρωσαν µε πτώχευση και µεγάλες περιόδους φτώχειας, εξάρτησης, ταπείνωσης.» (σ. 226) Για ακόµη µια φορά στη µακρά ιστορία των δύο τελευταίων αιώνων, οι έµποροι του «υπερπατριωτισµού», σήµερα σε ρόλο «αγανακτισµένων» δηµαγωγών, που (υποκρίνονται ότι) ξεχνούν πως εθνική κυριαρχία χωρίς οικονοµική φερεγγυότητα απλώς δεν υφίσταται, αναδεικνύονται σε κύριους υπαίτιους της εθνικής ταπείνωσης. Και µαζί τους όσοι «στρέφονταν για δεκαετίες ενάντια στις φωνές που πρότειναν οικονοµική αυτοσυγκράτηση […]. Κάθε ∆εκέµβριο, στη Βουλή, όλοι υποστήριζαν µε στόµφο ότι ο εκάστοτε προϋπολογισµός ήταν αντιαναπτυξιακός και αντιλαϊκός, και ότι έπρεπε να προβλέπει αυξηµένες δαπάνες και, συνεπώς, µεγαλύτερα ελλείµµατα. Η φοροδιαφυγή και η µαύρη εργασία ήταν θέµατα µόνο για τις συνεντεύξεις Τύπου.» (σ. 51)

Τι µπορούσε (και τι δεν µπορούσε) να γίνει Ήταν, λοιπόν, µονόδροµος όσα µας συµβαίνουν τα τελευταία τρία και πλέον χρόνια; Η απάντηση του συγγραφέα εδώ είναι ένα ηχηρό «όχι». Καταρχήν, το πρόγραµµα προσαρµογής που επέβαλαν οι δανειστές «περιείχε πολλά κυρίαρχα ιδεολογικά κλισέ σε πολλά κρίσιµα ζητήµατα» (σ. 124). Κορυφαίο παράδειγµα, η επιµονή της Τρόικας για µείωση των κατώτατων µισθών τον Φεβρουάριο 2012. Η διάγνωση της χαµηλής ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονοµίας ως µιας από τις δοµικές αιτίες της κρίσης (και ως βασικής τροχοπέδης στην έξοδο από αυτή) ήταν χωρίς αµφιβολία ορθή. Όµως, η συνταγή της Τρόικας για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας αποκλειστικά µέσω της «άγριας περικοπής των µισθών και των ρυθµίσεων εργασίας», αγνοώντας όλους τους υπόλοιπους παράγοντες που καθιστούν τις ελληνικές επιχειρήσεις µη ανταγωνιστικές, ήταν απλοϊκή και τελικά αντιπαραγωγική: «Από ένα σηµείο και µετά, η πολιτική των µισθολογικών περικοπών, χωρίς να οδηγεί σε βελτίωση της παραγωγής, συρρίκνωνε δραµατικά τη ζήτηση και, συνεπώς, εξουδετέρωνε έναν σοβαρό παράγοντα της ανάκαµψης.» (σ. 123-124)

∆ίχως ρεαλιστικές µα φιλόδοξες ιδέες για την εξυγίανση του κράτους και την ανόρθωση της οικονοµίας, σύγχρονη κεντροαριστερά δεν φτιάχνεται – ούτε βγαίνει η χώρα από την κρίση. Στο κρίσιµο αυτό σηµείο η συµβολή του βιβλίου (και, ελπίζω, του ίδιου του συγγραφέα) µπορεί να αποδειχθεί πολύτιµη. Το φάσµα του υποβιβασµού (και πώς να τον αποφύγουµε) Και τώρα τι κάνουµε; Πριν από κάθε τι άλλο, εξηγεί ο Τάσος Γιαννίτσης, αυτό που χρειαζόµαστε σήµερα είναι ένα νέο αφήγηµα. «Όχι “αφήγηµα” µε την έννοια του παραµυθιάσµατος, όπως το γνώρισε [η χώρα] σε διάφορες φάσεις του πρόσφατος παρελθόντος της. Το αφήγηµα αυτό πρέπει να είναι δηµοκρατικό, να οδηγεί στην ανακατάκτηση του δηµόσιου χώρου και του συλλογικού συµφέροντος, να κινητοποιεί µαζικές δυνάµεις προς την κατεύθυνση της συγκρότησης µιας εθνικής δύναµης, να ανατρέψει εκείνα τα δόγµατα, τις ιδεοληψίες και τα “ψεύτικα τα λόγια, τα µεγάλα” που µετέτρεψαν την Ελλάδα σε επαρχιακό παραµάγαζο των Βαλκανίων.» (σ. 203) Ο ριζικός αναπροσανατολισµός, η γενναία στροφή, που προτείνει ο συγγραφέας πηγαίνει πολύ πέρα από τις άγονες αντιπαραθέσεις των τελευταίων ετών – πέρα ακόµη και από την οξεία πόλωση µεταξύ των δυνάµεων που αντιπροσωπεύουν αντίθετες όψεις της Ελλάδας της παρακµής. Ο κατάλογος των αναγκαίων παρεµβάσεων που ενδεικτικά προτείνονται (στο κράτος, στη δηµόσια διοίκηση, στην οικονοµία) δεν είναι ασφαλώς νέος – αν και συχνά η επιχειρηµατολογία ξαφνιάζει µε τη φρεσκάδα της. Αυτό που οπωσδήποτε είναι νέο, όµως, είναι η σύνδεση των επιµέρους λύσεων σε ένα ενιαίο σύνολο, η επιµονή σε δράσεις παράλληλες και αλληλένδετες, όχι «σειριακές, δηλαδή διαδοχικές». Και επιπλέον, η ανάδειξη του προοδευτικού «προσήµου» των µεταρρυθµίσεων που στοχεύουν στην δικαιότερη κατανοµή των βαρών της κρίσης, στην αναζωογόνηση της δηµόσιας παροχής, καθώς και στην αναβάθµιση της (απελπιστικά αδύναµης σήµερα) παραγωγικής βάσης – µόνη µας ελπίδα για επιχειρήσεις ανταγωνιστικές διεθνώς, ικανές να δηµιουργούν περισσότερες και καλύτερα αµειβόµενες θέσεις εργασίας. Ούτε λίγο ούτε πολύ, το βιβλίο του Τάσου Γιαννίτση µπορεί να διαβαστεί (άθελα του συγγραφέα του, έχω την εντύπωση) ως µανιφέστο της σύγχρονης κεντροαριστεράς. «Κάπως σχηµατικά, το τελικό ζητούµενο στο οποίο οι επιµέρους πολιτικές θα έπρεπε να οδηγούν µπορεί να συνοψιστεί στα εξής: Μια πολιτικά ισχυρότερη χώρα στον γεωπολιτικό της περίγυρο. Μια πιο δίκαιη κοινωνία. Μια πιο παραγωγική, ανταγωνιστική και δυναµική κοινωνία. Η ανάκτηση της αξιοπιστίας του δηµόσιου χώρου και των δηµόσιων συλλογικών αξιών στο εθνικό µας σύστηµα. Μια πολιτική που θα υπακούει σε µια πολιτική ηθική – όχι, δεν περιµένει κανείς µια “ηθική πολιτική”. Μια κοινωνία µε αυτογνωσία, ανοιχτή σε ιδέες, δηµοκρατική, ευέλικτη.» (σ. 223) Όσον αφορά το κρίσιµο πεδίο της οικονοµίας, το ευνοϊκότερο

27

πεδίο δράσης για την Ελλάδα (για µια ακόµη φορά) είναι η ενεργητική συνεργασία µε την Ευρώπη. «Η διέξοδος θα µπορούσε να προέλθει από δύο πλευρές. Πρώτον από την πλευρά της Ευρωζώνης, µε µια µείωση των επιτοκίων του ελληνικού χρέους σε επίπεδα κάτω από 1%, ή µε µια επιµήκυνση του χρόνου αποπληρωµής του χρέους, ή µε µια µείωση του ίδιου του χρέους, ή µε µια σηµαντική παροχή επενδυτικών κεφαλαίων, ή –το πιθανότερο– µε έναν συνδυασµό αυτών των µέτρων. […] Το τι θα συµβεί θα κριθεί εξωγενώς, και η µόνη επιρροή που µπορεί να ασκήσει η ελληνική πολιτική είναι να πετύχει επιδόσεις που θα ενισχύσουν την πεποίθηση ότι η χώρα θα ακολουθήσει µια πολιτική µείωσης των ανισορροπιών και αναπτυξιακής ανάκαµψης. […] Ο δεύτερος µοχλός θα έπρεπε να δηµιουργηθεί από την ελληνική πλευρά, που σηµαίνει µια πολύ διαφορετική στρατηγική από ό,τι στο παρελθόν. Ο κρισιµότερος στόχος της θα ήταν να θέσει σε κίνηση έναν αναπτυξιακό µηχανισµό και [υψηλούς] ρυθµούς µεγέθυνσης […]. Στην ουσία, η πολιτική της Ευρωζώνης θα οδηγούσε στη µείωση του χρηµατοδοτικού βάρους της χώρας, ενώ η ελληνική πολιτική θα οδηγούσε στην επίτευξη υψηλότερων ρυθµών µεγέθυνσης. Έτσι, η πρώτη θα οδηγούσε σε µείωση του αριθµητή, και η δεύτερη σε αύξηση του παρονοµαστή της κρίσιµης σχέσης χρέος/ΑΕΠ. Τα δύο είναι απόλυτα αναγκαίες και συµπληρωµατικές προϋποθέσεις επιτυχίας.» (σ. 219)

Μια κεντροαριστερή διέξοδος από την κρίση; Ο Τάσος Γιαννίτσης δεν είναι «τεχνοκράτης». Ανήκει σε µια κατηγορία ανθρώπων που συνδυάζουν την επιστηµονική ακεραιότητα µε την πολιτική συνείδηση. Μπορούν κάλλιστα να ζήσουν και χωρίς πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική (άλλωστε για µεγάλα διαστήµατα αυτό ακριβώς κάνουν). Ούτε όµως διστάζουν να αναλάβουν ενεργό πολιτική δράση όταν αισθάνονται ότι κάτι χρήσιµο µπορεί να βγει έτσι. Για αυτό, ενώ, όπως έγραφα παραπάνω, το βιβλίο του µπορεί – πρέπει– να διαβαστεί ως µανιφέστο της σύγχρονης κεντροαριστεράς, αυτό γίνεται άθελά του. Ότι η πρόθεση του συγγραφέα δεν είναι να διεκδικήσει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για τον εαυτό του φαίνεται από την ειλικρίνεια µε την οποία παραδέχεται την αβεβαιότητα, της εποχής και την δική του (σ. 36-37). Φαίνεται επίσης από την παντελή αδιαφορία του για µια (αναµενόµενη, σε τέτοια κείµενα) απόπειρα δικαίωσης της δικής του πλούσιας συµµετοχής σε θέσεις ευθύνης, κυρίως –αλλά όχι αποκλειστικά– στην οκταετία Σηµίτη. Όλοι γνωρίζουµε ότι ο Τάσος Γιαννίτσης ανήκει στους λίγους που αντιστάθηκαν στην «πεντάλφα της κατάρρευσης», χωρίς να την σταµατήσουν. Αλλά δεν διστάζει να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί για τη συλλογική αποτυχία. «Αν πριν από την κρίση, οι µεταρρυθµίσεις ήταν απαραίτητες, σήµερα είναι φανερό ότι δεν θα ξεφύγουµε από την παγίδα µιας µακρόχρονης τελµάτωσης χωρίς πατροκτονία. Νέες δυνάµεις πρέπει να δηµιουργήσουν το δικό τους σύστηµα αξιών, τη δική τους προοπτική, και να ξεφύγουν από τα δηµιουργήµατα των προηγούµενων γενεών, των γενεών της Μεταπολίτευσης, πετώντας έξω ό,τι κατάντησε φύρα και διαφυλάσσοντας όλα όσα έχουν αντέξει στον χρόνο.» (σ. 201) Ανεξάρτητα από προθέσεις, η ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς είναι και πάλι στην ηµερήσια διάταξη. Ο µαρασµός του ΠΑΣΟΚ και ο εγκλωβισµός του σε µια κατά βάση συντηρητική ατζέντα που δεν είναι σε θέση να επηρεάσει, καθώς και η επιλογή της ∆ΗΜΑΡ να απορρίψει τον αριστερό µεταρρυθµισµό και να επιστρέψει στην αντιπολιτευτική πεπατηµένη, δηµιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα ζοφερό πολιτικό τοπίο που θα κυριαρχείται από τις δυνάµεις της Ελλάδας της παρακµής, σε πόλεµο µεταξύ τους. Από την άλλη, δεν διαφαίνονται οι όροι για µια κινητοποίηση κοινωνικών δυνάµεων ικανών να επιβάλλουν την αναγκαία στροφή «από τα κάτω». Σε αυτές τις συνθήκες, δεν είναι διόλου απίθανο κάποιο πολιτικό µόρφωµα να αποπειραθεί να καλύψει τον αχανή χώρο που εκτείνεται από τα όρια της Ν∆ έως τις παρυφές του ΣΥΡΙΖΑ. Ένα πράγµα όµως είναι βέβαιο: δίχως την ειλικρινή και ανενδοίαστη απόρριψη της «πεντάλφας της κατάρρευσης», και δίχως ρεαλιστικές µα φιλόδοξες ιδέες για την εξυγίανση του κράτους και την ανόρθωση της οικονοµίας, σύγχρονη κεντροαριστερά δεν φτιάχνεται – ούτε (το σπουδαιότερο) βγαίνει η χώρα από την κρίση. Στο κρίσιµο αυτό σηµείο, η συµβολή του βιβλίου (και, ελπίζω, του ίδιου του συγγραφέα) µπορεί να αποδειχθεί πολύτιµη.

28

FREE SUNDAY

κόσµος

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Τα 120 πεινασµένα σκυλιά της Βόρειας Κορέας

ΑΝΝΑ ΖΑΡΙΦΗ

H

φρενίτιδα που κυριάρχησε στα παγκόσµια ΜΜΕ για την είδηση ότι ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιµ Γιονγκ Ουν διέταξε να εκτελέσουν τον θείο του ρίχνοντάς τον σε µια αγέλη από 120 πεινασµένα σκυλιά µπορεί να λειτουργήσει σαν προειδοποιητική ιστορία για τον τρόπο που αντιµετωπίζουµε τη Βόρεια Κορέα. Η ιστορία αναµεταδόθηκε αστραπιαία από τα µέσα ενηµέρωσης όλου του κόσµου, αφού δηµοσιεύτηκε σε εφηµερίδα του Χονγκ Κονγκ που δεν έκανε τον κόπο να την επιβεβαιώσει ή έστω να ελέγξει την πηγή. Αλλά και πώς να επιβεβαιώσεις µια είδηση που αφορά το πλέον µυστικοπαθές κράτος του κόσµου, µε το οποίο η ∆ύση έχει εδώ και δεκαετίες ελάχιστες επαφές, και αυτές πάντα βασισµένες σε ρεπορτάζ που µιλούν για τις συχνά απίστευτες συνθήκες που επικρατούν σε µια χώρα που ζει χωρίς επαφή µε τον έξω κόσµο.

Ο γύρος του κόσµου Η φήµη για την ευφάνταστη εκτέλεση κατάφερε να αποδώσει στον νεότερο Κιµ µια εικόνα ηγέτη ακόµα πιο βίαιη και απρόβλεπτη από αυτήν που φανταζόµαστε στη ∆ύση και έδωσε στους δηµοσιογράφους ένα ακόµα πολύτιµο µάθηµα για τη δύναµη του internet να παραπληροφορεί µε µοναδική ταχύτητα. Προς τιµήν τους, τα περισσότερα Μέσα αντιµετώπισαν από την αρχή την υπόθεση µε καχυποψία. Μόνον όµως όσον αφορά τη µέθοδο της εκτέλεσης. Εξάλλου, το επίσηµο κρατικό κανάλι της χώρας είχε κάνει γνωστό ότι πράγµατι ο θείος του Κιµ, Γιανγκ Σονγκ Τάεκ, που κάποτε ήταν ο δεύτερος πιο ισχυρός άνθρωπος στην αποµονωµένη χώρα, εκτελέστηκε, χωρίς να δώσει στη δηµοσιότητα λεπτοµέρειες. Η αρχική υπόθεση ήταν ότι είχε σκοτωθεί από εκτελεστικό απόσπασµα, µια µοίρα συνηθισµένη για τους «προδότες» του έθνους. Σύντοµα όµως η ιστορία της πεινασµένης αγέλης αντικατέστησε τα πολυβόλα στη συλλογική συνείδηση της ∆ύσης. Μια απλή έρευνα αποκάλυψε ότι η εναλλακτική ευφάνταστη αφήγηση για το θάνατο του 67χρονου θείου αναδύθηκε από τη σατιρική κινεζική ιστοσελίδα Tencent Weibo, όπου ένας χρήστης διατηρεί microblog που παριστάνει ότι είναι ένα άλλο, δηµοφιλέστερο. Και όµως, αυτή η µοναδική και εξαιρετικά αναξιόπιστη πηγή «χάθηκε στη µετάφραση» όταν η συναρπαστική ιστορία βγήκε στον αέρα των διεθνών Μέσων, προκαλώντας φρίκη στα κοινωνικά Μέσα και αποτροπιασµό στη διεθνή κοινή γνώµη. Αποκορύφωµα το αναλυτικό δηµοσίευµα της βρετανικής «Daily Mail», που, επικαλούµενη πληροφορίες από την Κίνα, έγραψε ότι ο Γιανγκ Σονγκ Τάεκ και πέντε συνεργάτες του πετάχτηκαν σε ένα κλουβί µε 120 σκυλιά που ήταν νηστικά για τρεις µέρες!

Όσο πιο αλλόκοτο, τόσο πιο πιστευτό Μια είδηση που, όπως έγινε γρήγορα γνωστό, δεν ήταν παρά µια καλογραµµένη σάτιρα. Αλλά και µια ιστορία που µας διδάσκει ότι, όσον αφορά τη Βόρεια Κορέα, δηµοσιογράφοι και αναγνώστες πετάνε τη σκούφια τους για µυστηριώδεις ιστορίες και είναι έτοιµοι να επιβεβαιώσουν τις πιο σκοτεινές φαντασιώσεις, ακόµα και όσες δεν µοιάζουν πολύ πιστευτές. Όµως, ακριβώς επειδή η Βόρεια Κορέα είναι µια τόσο σκοτεινή χώρα, η αλήθεια και η µετάδοση της πραγµατικότητας έναντι της εµπορικής παρωδίας της έχει ακόµα µεγαλύτερη σηµασία. Γιατί όµως είναι τόσοι άνθρωποι και τόσα µεγάλα µέσα ενηµέρωσης στις ΗΠΑ και αλλού διατεθειµένα να αντιµετωπίσουν και την πιο απίθανη ιστορία ως εύλογη; Στην περίπτωση της Βόρειας Κορέας, όσο πιο αλλόκοτη είναι η ιστορία, τόσο πιο εύκολα φτάνει στις πρώτες σελίδες, ανεξαρτήτως της αναξιοπιστίας των πηγών. Ξέρουµε τόσο λίγα για το τι πραγµατικά συµβαίνει στη χώρα αυτή και για τον τρόπο που λειτουργεί η ηγεσία της, ενώ συχνά όσα γνωρίζουµε είναι τόσο περίεργα, που τίποτα δεν φαντάζει απίθανο. Φαίνεται ότι τα δυτικά ΜΜΕ είναι δύσκολο να διαχωρίσουν την είδηση από τη φαντασία, καθώς το πέπλο µυστηρίου κάνει κάθε ρεπορτάζ ελκυστικό, ειδικά αυτά που οι αρχισυντάκτες ξέρουν ότι θα πουλήσουν. Τι κι αν σε αυτή την περίπτωση της «ρωµαϊκού τύπου» εκτέλεσης τα κινεζικά αλλά και τα νοτιοκορεατικά Μέσα (και υποθέτουµε ότι αυτά ξέρουν κάτι παραπάνω) δεν άγγιξαν την ιστορία. Τι κι αν πέρασε τόσος καιρός από την ηµεροµηνία ανάρτησης στο κινεζικό site χωρίς να µπορέσει κάποιος να επιβεβαιώσει τη φρικτή είδηση. Τι κι αν, όπως επισήµανε ο σατιρικός σχολιαστής Καρλ Σάρο, «το κλου ότι η ιστορία της εκτέλεσης του θείου του Κιµ Γιονγκ Ουν είναι ψεύτικη βρίσκεται στα 120 σκυλιά. Κανείς δεν θα προλάβαινε να τα µετρήσει». Χωρίς κατηγορηµατική επιβεβαίωση ή ανασκευή, η είδηση, µια ακόµα φήµη για τη µυστικοπαθή Βόρεια Κορέα, δύσκολα θα ξεχαστεί, παρά τις φιλότιµες προσπάθειες που καταβάλλει ο νέος φίλος του καθεστώτος Ντένις Ρόντµαν.

Και µια αναπάντεχη φιλία Ο εκκεντρικός µπασκετµπολίστας του NBA πέταξε, πριν από λίγες µέρες, για την αποκοµµένη χώρα µε άλλους 11 συναδέλφους του για να παίξουν σε φιλικό αγώνα µπάσκετ µε αφορµή τα γενέθλια του Κιµ. Οι δυο τους γνωρίστηκαν πέρυσι τον Φεβρουάριο, όταν ο αθλητής συνόδευσε τους Harlem Globetrotters στη χώρα για τα γυρίσµατα ενός ντοκιµαντέρ της σειράς «Vice» του HBO. Σύµφωνα µε το Sky News, ο Ρόντµαν είχε καταλάβει ότι θα συναντούσε τον Νοτιοκορεάτη ποπ σταρ Psy, αλλά, τελικά, για αδιευκρίνιστους λόγους τα βρήκε µια χαρά µε τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, για τον οποίο δή-

Η φήµη για την ευφάνταστη εκτέλεση κατάφερε να αποδώσει στον νεότερο Κιµ µια εικόνα ηγέτη ακόµα πιο βίαιη και απρόβλεπτη από αυτήν που φανταζόµαστε στη ∆ύση και έδωσε στους δηµοσιογράφους ένα ακόµα πολύτιµο µάθηµα για τη δύναµη του internet να παραπληροφορεί µε µοναδική ταχύτητα. λωσε ότι «είναι πολύ φίλος του» και «τον αγαπάει». Εκπρόσωποι των ΜΜΕ που συναντήθηκαν µε τον Ρόντµαν στο αεροδρόµιο πριν αναχωρήσει τον ρώτησαν αν πρόκειται να θέσει στον νέο του φίλο κάποιο από τα ζητήµατα καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων που απασχολούν σε σχέση µε το καθεστώς της Βόρειας Κορέας, όπως είναι οι περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι που πιθανολογείται ότι κρατούνται σε στρατόπεδα εργασίας όπου τα βασανιστήρια είναι καθηµερινά ή η πολιτική «τιµωρίας τριών γενεών» που εφαρµόζεται. Σύµφωνα µε την εικόνα που έχουν σχηµατίσει οι διεθνείς οργανισµοί, στη Βόρεια Κορέα δεν επαρκεί η προσωπική τιµωρία όσων καταπατούν τους νόµους του καθεστώτος, µε συνέπεια τρεις γενιές της οικογένειας να οδηγούνται στα στρατόπεδα εργασίας, όπου υποβάλλονται σε απάνθρωπα ψυχολογικά και σωµατικά βασανιστήρια. Πολλοί διχάζονται για το αν αυτή η ασυνήθιστη φιλία πρέπει να λογίζεται ως κάποιο ανούσιο κόλπο δηµοσιότητας από την πλευρά των πρωταγωνιστών ή µπορεί να αποτελέσει αφορµή για να αρχίσει κάποιου είδους µελλοντικός διάλογος ανάµεσα στις δύο πλευρές. ∆ύσκολα πάντως µπορεί κάποιος να υπολογίσει πώς θα εξελιχθεί, δεδοµένου ότι ο Κιµ Γιονγκ Ουν δεν µιλάει λέξη αγγλικά, ενώ ο Ρόντµαν καθόλου κορεατικά. Ή ότι ο Κιµ ασκεί πολιτική εκτελώντας τους συγγενείς του, ακόµα κι αν δεν το κάνει ρίχνοντάς τους σε πεινασµένους σκύλους.

FREE SUNDAY

κόσµος

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

29

Για φοροδιαφυγή κατηγορείται η πριγκίπισσα της Ισπανίας

K

ατηγορίες για φορολογική απάτη και ξέπλυµα χρήµατος απήγγειλε δικαστής στη µικρότερη κόρη του βασιλιά της Ισπανίας Χουάν Κάρλος, τη 48χρονη Κριστίνα, η οποία κλήθηκε να απολογηθεί ενώπιον των Αρχών στις 8 Μαρτίου. Είναι η πρώτη φορά που άµεσο µέλος της βασιλικής οικογένειας της Ισπανίας εµπλέκεται στην έρευνα για διαφθορά εναντίον του Ινιάκι Ουρδαγαρίν, συζύγου της πριγκίπισσας. Ο 45χρονος πρώην παίκτης της ολυµπιακής οµάδας χάντµπολ της Ισπανίας το διάστηµα 2004-2006 υπήρξε πρόεδρος του µη κερδοσκοπικού Ινστιτούτου Νόος. Ο Ουρδαγαρίν και ο συνέταιρός του Ντιέγκο Τόρες φέρονται ύποπτοι για υπερχρέωση των υπηρεσιών που παρείχαν, προκειµένου αφενός να απαλλάσσονται από φόρους και αφετέρου να ξεπλένουν βρόµικο χρήµα. Σύµφωνα µε τις διωκτικές αρχές, ο Ουρδαγαρίν χρησιµοποιούσε βασιλικά καταλύµατα προ-

κειµένου να κλείσει τις επαγγελµατικές του συµφωνίες µέσω της φιλανθρωπικής οργάνωσης της οποίας προΐστατο. Οι Αρχές ερευνούν την ανάµειξη της κόρης του Χουάν Κάρλος στις παράνοµες δραστηριότητες του συζύγου της, που κατηγορείται για υπεξαίρεση 6,1 εκατ. ευρώ από δηµόσιους πόρους. Πρόσφατα το ισπανικό ∆ηµόσιο κατάσχεσε ακίνητα που ανήκαν στον Ουρδαγαρίν. Την ώρα που η ανεργία στη χώρα και η ύφεση βρίσκονται στα ύψη, η µοναρχία βλέπει τη δηµοτικότητά της να φθίνει, έπειτα από µια σειρά αποκαλύψεων για διασπάθιση δηµοσίου χρήµατος, φοροδιαφυγή αλλά και πολυτελούς τρόπου ζωής. Για παράδειγµα, ο Χουάν Κάρλος πέρυσι είχε πάει για σαφάρι ελεφάντων στην Μποτσουάνα, το οποίο κόστισε περίπου όσο το µέσο ετήσιο εισόδηµα ενός Ισπανού. «Γιατί πρέπει να πληρώνουµε εµείς για το φαγητό, τα ρούχα και τα κοσµήµατά τους;» αναρωτιούνται οι Ισπανοί. Κατόπιν της οργής, ο βασιλιάς ανακοίνωσε την περασµένη άνοιξη ότι θα πουλούσε το υ-

Στη δίνη σκανδάλων ο γιος του Ερντογάν

Ε

κατοντάδες αστυνοµικοί έχουν απολυθεί ή µεταταχθεί στη χώρα από τις 17 ∆εκεµβρίου και τη σύλληψη επιχειρηµατιών και των γιων υπουργών της κυβέρνησης Ερντογάν στο πλαίσιο της έρευνας για το πολιτικοοικονοµικό σκάνδαλο που κλονίζει την τουρκική κυβέρνηση. Σηµειώνεται ότι στο σκάνδαλο εµπλέκεται και ο γιος του πρω-

θυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Την ίδια στιγµή, Τούρκος πολιτικός της αντιπολίτευσης στοχοποιεί εκ νέου το γιο του Ερντογάν, εµπλέκοντάς τον σε άλλο σκάνδαλο. Σύµφωνα µε την Deutsche Welle, ο Ουγκούρ Μπαϊρακτουτάν, µέλος του Λαϊκού Κόµµατος (CHP) –του βασικότερου κόµµατος της τουρκικής αντιπολίτευσης– ζητά δηµόσια απάντηση από τον Ερντογάν, αναφορικά µε τις σχέ-

περπολυτελές γιοτ του, αξίας περίπου 21 εκατ. ευρώ, καθώς το κόστος της συντήρησής του, όπως ανακοινώθηκε, δεν συνάδει µε τη λιτότητα που έχει επιβληθεί στους πολίτες. Η δηµοτικότητα του θεσµού της µοναρχίας αγγίζει ιστορικά χαµηλά. Σε πρόσφατη δηµοσκόπηση της εταιρείας Sigma Dos το 62% των ερωτηθέντων απάντησε ότι ο βασιλιάς θα πρέπει να παραιτηθεί από το θρόνο. Το αντίστοιχο ποσοστό πέρυσι ήταν 44,7%. Μόλις το 41,3% των ερωτηθέντων είχε θετική ή πολύ θετική άποψη για το βασιλιά, ενώ πριν από δύο χρόνια το ποσοστό αυτό ανερχόταν σε 76%. Ο Χουάν Κάρλος στο παρελθόν ήταν ένας από τους πιο δηµοφιλείς µονάρχες στον κόσµο, κυρίως εξαιτίας του ρόλου που διαδραµάτισε στον εκδηµοκρατισµό της χώρας στα τέλη της δεκαετίας του ’70, µετά το θάνατο του δικτάτορα Φρανσίσκο Φράνκο, αλλά µαζί µε την οικονοµία της χώρας άρχισε να καταρρέει και η συµπάθεια της κοινής γνώµης προς τη µοναρχία.

σεις του γιου του µε τον Σαουδάραβα επιχειρηµατία Γιασίν αλ Καντί. Σηµειώνεται ότι ο Ερντογάν καλείται να δώσει εξηγήσεις στο πλαίσιο ειδικής εξεταστικής επιτροπής στο τουρκικό Κοινοβούλιο για το θέµα αυτό. «Ο Αλ Καντί ήταν εδώ παράνοµα, έχουµε φωτογραφίες που το αποδεικνύουν» είπε σχετικά ο Μπαϊρακτουτάν στην Deutsche Welle. Ο Aλ Καντί συγκαταλέγεται σε λίστα των Ηνωµένων Εθνών µε άτοµα τα οποία έχουν υποστεί κυρώσεις εξαιτίας εικαζόµενων διασυνδέσεών τους µε την Αλ Κάιντα, ενώ την ίδια περίοδο φέρεται να ταξίδευε συχνά στην Τουρκία. Παράλληλα, και οι αµερικανικές αρχές στοχοποιούν τον Aλ Καντί ως υποστηρικτή της τροµοκρατικής οργάνωσης, ενώ σύµφωνα µε τουρκικά ΜΜΕ ο Αλ Καντί βρισκόταν και στην Τουρκία στις λίστες υπόπτων για διαφθορά, όπως και ο υιός Ερντογάν.

Ποιος είναι ο Αλ Καντί Το 2006 ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον είχε υποστηρίξει δηµοσίως, όταν είχαν αρχίσει να πυκνώνουν οι κατηγορίες των ΗΠΑ σε βάρος του. Ο Σαουδάραβας επιχειρηµατίας δεν ήταν άγνωστος ούτε στις εισαγγελικές αρχές της Κωνσταντινούπολης, από τότε που είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση µεγάλης έκτασης που ανήκε στην Αστυνοµική Ακαδηµία στη συνοικία Ετιλέρ. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις, η τιµή του οικοπέδου ανερχόταν στα 753 εκατ. ευρώ, αλλά θα πωλούνταν στο µισό της αρχικής τιµής προνοµιακά σε επενδυτές. Ο Αλ Καντί ήταν ένας από τους πλέον πιθανούς υποψήφιους αγοραστές.

Ο Ερντογάν καλείται να απαντήσει για τις σχέσεις του γιου του µε τον Σαουδάραβα επιχειρηµατία Γιασίν αλ Καντί. Σηµειώνεται ότι ο Ερντογάν καλείται να δώσει εξηγήσεις στο πλαίσιο ειδικής εξεταστικής επιτροπής στο τουρκικό Κοινοβούλιο για το θέµα αυτό. Τότε τουρκικά Μέσα είχαν δηµοσιοποιήσει φωτογραφίες του Αλ Καντί, περιτριγυρισµένου από άνδρες της ιδιωτικής του φρουράς, να µιλά µε τον Μπιλάλ Ερντογάν σε κεντρικό ξενοδοχείο της Κωνσταντινούπολης. Στο πλαίσιο άλλης έρευνας, ο πολιτικός του Λαϊκού Κόµµατος Ουµούτ Οράν είχε επίσης ρωτήσει τον Ερντογάν εάν ο γιος του είχε ρόλο διαµεσολαβητή στο κλείσιµο της επίµαχης συµφωνίας. Σύµφωνα µε το ∆ήµο Κωνσταντινούπολης, η εν λόγω έκταση παραµένει προς το παρόν στο ∆ηµόσιο. «Στοχεύουν το γιο µου, αλλά στην πραγµατικότητα εµένα θέλουν να χτυπήσουν» ήταν η απάντηση του Ερντογάν.

30

FREE SUNDAY

κόσµος

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Τι συµβαίνει µε το Ισραήλ; ΤΟΥ ∆ΗΜΗΤΡΗ ΡΑΠΙ∆Η*

∆

ύο γεγονότα των τελευταίων µηνών έφεραν στην επιφάνεια ένα ζήτηµα για το οποίο υπήρχαν ήδη κάποιες πρώτες ενδείξεις: η Συµφωνία της Γενεύης για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν και η κηδεία του Νέλσον Μαντέλα. Σε αµφότερες τις περιπτώσεις η συµπεριφορά και αντίδραση του πρωθυπουργού Μπέντζαµιν Νετανιάχου είναι εκείνη που γεννά σκέψεις για σκλήρυνση της στάσης της Ιερουσαλήµ και αποµόνωσή της από τα παραδοσιακά κέντρα επιρροής της έπειτα από τη δηµιουργία του κράτους του Ισραήλ το 1948. Το αποτέλεσµα της Συµφωνίας της Γενεύης δεν ικανοποίησε καθόλου τον Νετανιάχου, και αυτό φάνηκε τόσο στις δηµόσιες τοποθετήσεις του όσο και στο άνοιγµα που επιδιώκει σε χώρες µε τις οποίες µέχρι πρότινος το Ισραήλ δεν είχε ούτε καν διπλωµατικές σχέσεις. Για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, η Συµφωνία της Γενεύης όχι µόνο δεν λύνει τον γόρδιο δεσµό των σχέσεων της Τεχεράνης µε τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, αλλά, αντιθέτως, ενθαρρύνει το Ιράν να συνεχίσει τον εµπλουτισµό ουρανίου, κερδίζοντας πολύτιµο χρόνο µέχρι τον επόµενο γύρο συνοµιλιών. Κατά συνέπεια, για το Ισραήλ, το Ιράν συνιστά ακόµα µεγαλύτερη απειλή απ’ ό,τι πριν τη Συµφωνία της Γενεύης. Στην κηδεία του Νέλσον Μαντέλα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, ξαφνιάζοντας τους πάντες, αποφάσισε να µην παρευρεθεί, δικαιολογώντας την απουσία του µε το υψηλό κόστος του ταξιδιού στη Νότια Αφρική (!). Πίσω από τον αστεϊσµό του Νετανιάχου κρύβεται το γεγονός πως ο Νέλσον Μαντέλα υπήρξε πάντοτε θερµός υποστηρικτής της ανεξαρτησίας των Παλαιστινίων, ειδικά έχοντας υπόψη πως οι µυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ είχαν εκπαιδεύσει τον Μαντέλα στην Αιθιοπία στα µέσα τις δεκαετίας του 1960 προκειµένου ο ίδιος να «ρίξει» το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Η υποστήριξη λοιπόν του Μαντέλα στο διαρκές αίτηµα των Παλαιστινίων για ανεξαρτησία ήταν κάτι το οποίο ο Νετανιάχου, και ίσως κι άλλοι πολιτικοί του Ισραήλ, δεν του συγχώρεσαν ποτέ. Με αφετηρία τα γεγονότα αυτά, η πολιτική του Ισραήλ φαίνεται να κάνει στροφή 360 µοιρών για πρώτη φορά στη σύντοµη ιστορία της χώρας. Για πολλούς, η εικόνα που τόσα χρόνια το Ισραήλ επιδείκνυε στην εξωτερική του πολιτική ήταν συνυφασµένη µε δύο πράγµατα: αφενός µε την αµέριστη συµπαράσταση που η χώρα απολάµβανε στην αιώνια διαπάλη µε τις αραβικές χώρες, αφετέρου µε το Παλαιστινιακό, ίσως το µεγαλύτερο διεθνές ζήτηµα µαζί µε το Κυπριακό, το Κασµίρ και την Τσετσενία, που πιθανότατα για πολλά ακόµη χρόνια θα παραµένει

ανεπίλυτο. Η δυτικότροπη πορεία του Ισραήλ και το γεγονός ότι αποτελούσε το «προστατευόµενο» µέλος της δυτικής κοινότητας (ένοχης για τα αµαρτήµατα του παρελθόντος) ίσως φτάνουν στο τέλος τους µε τη στροφή της εξωτερικής πολιτικής της χώρας σε διαφορετικά µονοπάτια: εκείνα της Κίνας και των χωρών του αναπτυσσόµενου κόσµου. Η κωλυσιεργία για την εκταµίευση δανείου 1,5 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. στο Ισραήλ, στο πλαίσιο του προγράµµατος Horizon 2020, και η απαίτηση των Ευρωπαίων τα χρήµατα αυτά να µη δοθούν σε εβραϊκές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Λωρίδα της Γάζας και τη ∆υτική Όχθη προκάλεσαν µεγάλη ενόχληση στην ισραηλινή πλευρά. Τελικά αποφασίστηκε από το πακέτο που θα δοθεί κανένα ποσό να µη διοχετευτεί στις παραπάνω περιοχές, και το ζήτηµα διευθετήθηκε. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου, διαβλέποντας πως η πίεση στο Ισραήλ µπορεί δυνητικά να το αποµονώσει και να αποκόψει πόρους και έσοδα για την οικονοµία της χώρας στη βάση της διπλωµατικής πίεσης για την επίλυση του Παλαιστινιακού, επέλεξε να κάνει στροφή στην εξωτερική πολιτική, δηµιουργώντας επικερδείς εµπορικές σχέσεις µε το Μεξικό για την εξαγωγή τεχνολογικών προϊόντων, την Κίνα και τη Σαουδική Αραβία, µε την οποία το Ισραήλ δεν έχει συνάψει διπλωµατικές σχέσεις. Εκείνο το οποίο προέχει για τον Νετανιάχου είναι η αναζωογόνηση της εθνικής οικονοµίας µε ξένες επενδύσεις, η αξιοποίηση της ευέλικτης νοµοθεσίας για σύσταση νέων εταιρειών και συµπράξεων, αλλά και το άνοιγµα της χώρας προς αναπτυσσόµενες αγορές µε µεγάλη καταναλωτική βάση. Άλλωστε η ισραηλινή οικονοµία δεν βιώνει και τις καλύτερες µέρες της, µε την κοινωνική συνοχή να διαρρηγνύεται και τα µακροοικονοµικά στοιχεία να είναι τα πλέον αποθαρρυντικά της τελευταίας πενταετίας. Η στροφή της χώρας προς τον αναπτυσσόµενο κόσµο και τις οικονοµίες που επιδεικνύουν µια ιδιαίτερη δυναµική εξαιτίας του συσσωρευµένου επενδυτικού κεφαλαίου και του φθηνού εργατικού κόστους, αλλά και η πρωτοπορία του Ισραήλ σε ζητήµατα τεχνολογικών καινοτοµιών, µπορούν δυνητικά να εδραιώσουν νέες οικονοµικές και εµπορικές συµµαχίες για τη χώρα, αναδιανέµοντας τον πλούτο και διατηρώντας τον Νετανιάχου στην εξουσία για µεγαλύτερο διάστηµα. Ωστόσο, εκείνο το οποίο ρισκάρει το Ισραήλ είναι η απώλεια των στρατηγικών συµµάχων του όλες αυτές τις δεκαετίες, χωρίς να έχει προετοιµάσει το έδαφος για νέες πολιτικές, διακρατικές και περιφερειακές συµµαχίες, που θα χρειαστούν στο άµεσο µέλλον.

Στην κηδεία του Μαντέλα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ αποφάσισε να µην παρευρεθεί, δικαιολογώντας την απουσία του µε το υψηλό κόστος του ταξιδιού στη Νότια Αφρική (!). Πίσω από τον αστεϊσµό του Νετανιάχου κρύβεται το γεγονός πως ο Μαντέλα υπήρξε πάντοτε θερµός υποστηρικτής της ανεξαρτησίας των Παλαιστινίων. Μελλοντικά, η στροφή του Ισραήλ στην εξωτερική του πολιτική µπορεί να έχει άµεσες συνέπειες στο παλαιστινιακό ζήτηµα, εκβιάζοντας µε τη µονολιθική του προσέγγιση µια απόφαση εις βάρος των συµφερόντων του. Όσο κι αν το Ισραήλ πιέζει για τη µη αναγνώριση του παλαιστινιακού αιτήµατος για σύσταση κράτους κατηγορώντας την άλλη πλευρά ότι δεν αφήνει πεδίο διαπραγµάτευσης και καταφεύγει στον «πόλεµο των πόλεων» µε βοµβιστικές ενέργειες, µπορεί να βρεθεί το ίδιο προδοµένο από την ίδια του την πολιτική. Εντούτοις, το αποτέλεσµα της στροφής του Ισραήλ σε αναζήτηση νέων οικονοµικών συµµάχων µπορεί να λειάνει τη συνολική προσέγγιση της πολιτικής ηγεσίας στο ζήτηµα της Παλαιστίνης, αλλά και στο ζήτηµα των σχέσεων µε τις αραβικές χώρες, ανοίγοντας έτσι ένα νέο κεφάλαιο και µια win-win σχέση µεταξύ Ισραήλ και αραβικού κόσµου. Υπό αυτό το πρίσµα, µπορεί τελικά η «στροφή Νετανιάχου» να αποβεί µια έξυπνη στρατηγικά κίνηση για τη χώρα και τις επόµενες γενιές των Ισραηλινών. *Ο ∆ηµήτρης Ραπίδης είναι πολιτικός επιστήµονας, ιδρυτής του Bridging Europe (d.rapidis@bridgingeurope.net).

FREE SUNDAY

city stories

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

ΝΕΕΣ ΠΟΙΟΤΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ «ΣΚΑΝΤΖΑ»

Η

«Σκάντζα» ολοκλήρωσε µε εντυπωσιακή επιτυχία το εορταστικό πρόγραµµά της. Όσοι έδωσαν το «παρών» στο χριστουγεννιάτικο και το πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν έµειναν εντυπωσιασµένοι από την ποιότητα του φαγητού, µε το µενού απόλυτα προσαρµοσµένο στις εορταστικές απαιτήσεις. Το ρακάδικο-εστιατόριο που συµπληρώνει τέσσερις µήνες λειτουργίας προετοιµάζεται τώρα για νέες ποιοτικές αναζητήσεις. Στα εντυπωσιακά ψητά και τις σαλάτες, που κάνουν τη διαφορά, προστίθενται τώρα νέες γεύσεις, που παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Για παράδειγµα, µπορείτε να γευτείτε στη «Σκάντζα» πίτσα µε ελληνικά αλλαντικά, όπως νούµπουλο Κέρκυρας, απάκι Κρήτης, λουκάνικα Στερεάς Ελλάδας µε έµφαση στη Φθιώτιδα και το Καρπενήσι. Οι νέες γεύσεις προστίθενται στις διάφορες πίτες (κοτόπιτα, κρεατόπιτα, µαµαλίγκα), στους κολοκυθοκεφτέδες «πουγκιά», στο ταλαγάνι Μεσσηνίας, το µαστέλο Χίου, το χαλούµι Κύπρου και άλλες γεύσεις και προϊόντα µε τη σφραγίδα ποιότητας της «Σκάντζας» και του iCook Greek, που έχει εξαιρετικά ισχυρούς δεσµούς µε καλούς παραγωγούς της ελληνικής περιφέρειας. Εντύπωση προκαλούν και τα σπιτικά γλυκά που προσφέρονται στη «Σκάντζα», όπως η µους λεµονιού (εντός των ηµερών προστίθεται και το τσιζκέικ), το κέικ σοκολάτας µε κρέµα σοκολάτας (fudge), το µωσαϊκό µε σοκολάτα υγείας, οι σφακιανόπιτες, το γιαούρτι µε γλυκά κουταλιού µε πιστοποιηµένη ποιοτική προέλευση και το γαλακτοµπούρεκο. Η «Σκάντζα» συµπληρώνει τις γευστικές σας απολαύσεις µε ζωντανή µουσική κάθε Πέµπτη βράδυ και κάθε Κυριακή µεσηµέρι και σε αρκετές περιπτώσεις, τις οποίες όµως πρέπει να επιβεβαιώσετε τηλεφωνικά, και την Τρίτη το βράδυ. Η έµφαση δίνεται στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι, χωρίς ενισχυτές και µε συνθήκες που δεν στέκονται εµπόδιο στην απόλαυση του φαγητού και στην ανθρώπινη επικοινωνία.

Τη ∆ευτέρα 13, την Τρίτη 14 και την Τετάρτη 15 Ιανουαρίου η Σκάντζα θα µείνει κλειστή στο πλαίσιο της αναγκαίας χειµερινής συντήρησης και των τεχνικών βελτιώσεων που επιβάλλονται. Λειτουργεί όλες τις ηµέρες της εβδοµάδας µε εξαίρεση τη ∆ευτέρα, από τις 12 το µεσηµέρι µέχρι αργά µετά τα µεσάνυχτα.

INFO • Για πληροφορίες και κρατήσεις τηλεφωνήστε στο 210 6231522.

• Join us @ facebook/ skantza http://www.skantza.gr

31

32 sports

free sunday 12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Ο

ποδοσφαιρικός Ολυμπιακός οδεύει προς μια άνετη, θεαματική και απολύτως πειστική διατήρηση του τίτλου του στο πρωτάθλημα, είναι το μεγάλο φαβορί για να διατηρήσει τον τίτλο του και στο Κύπελλο και ετοιμάζεται για τις διπλές αναμετρήσεις με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στους «16» του Champions League, όπου το μόνο βέβαιο είναι πως δεν θεωρείται χαμένος από χέρι. Ο μπασκετικός Ολυμπιακός οδεύει από θέση ισχύος για το three-peat στην Ευρωλίγκα και θα παλέψει για την επιστροφή στο θρόνο του ελληνικού πρωταθλήματος από θέση… μη ισχύος, εφόσον ο Παναθηναϊκός, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα πάρει την πρώτη θέση της κανονικής περιόδου και το απόλυτο πλεονέκτημα έδρας στα πλέι οφ.

To μεγάλο πρόβλημα και για τους δύο ενόψει της τελικής ευθείας της χρονιάς είναι πως κινδυνεύουν να πέσουν θύματα της επιτυχίας τους. Για τον πρωταθλητή Ευρώπης Ολυμπιακό του Γιώργου Μπαρτζώκα η ύπαρξη του κινδύνου αποδείχθηκε στα δύο πρώτα ματς του στο Top-16 της Ευρωλίγκας. Τόσο στη συντριβή από τη μέτρια γι’ αυτό το επίπεδο Αρμάνι Μιλάνο τη 2η αγωνιστική, όσο και στην επιβλητική νίκη της πρεμιέρας επί της Φενέρμπαχτσε, μιας από τις διεκδικήτριες του «ερυθρόλευκου» στέμματος. Ένας κίνδυνος που νομοτελειακά προέκυψε από το γεγονός πως ο Ολυμπιακός αναδείχθηκε για δύο σερί χρονιές πρωταθλητής Ευρώπης και ενισχύθηκε από το γεμάτο διαδοχικές νίκες και σχετικά ρεκόρ ξεκίνημα των «ερυθρολεύκων» στη φετινή σεζόν, απόρροια και του σχετικά εύκολου και ελάχιστου ανταγωνισμού προγράμματος των «ερυθρολεύκων» στην αρχή της σεζόν. Ένα γενικό σερί το οποίο σταμάτησε ο Παναθηναϊκός στον ημιτελικό του Κυπέλλου, στη συνέχεια ο ΚΑΟΔ σταμάτησε και το αντίστοιχο στην Basket League και ήρθε η Αρμάνι Μιλάνο να σταματήσει και εκείνο στην Ευρωλίγκα, τρεις ήττες σε τρεις διοργανώσεις σε διάστημα περίπου τριών εβδομάδων. Προερχόμενος από τις ήττες από τον Παναθηναϊκό και τον ΚΑΟΔ, ο Ολυμπιακός υποδέχτηκε τη Φενέρμπαχτσε. Ένα παιχνίδι που είχε… σημαδέψει στο ημερολόγιό του από την ώρα που οριστικοποιήθηκε το συναπάντημά τους στο Top16 για πολλούς λόγους. Επειδή χρειαζόταν μια επίδειξη ισχύος ώστε να στείλει το μήνυμα στους υπόλοιπους διεκδικητές της Ευρωλίγκας, επειδή ήθελε να κόψει τα φτερά μιας πολύ φιλόδοξης ομάδας, επειδή ήθελε να… μπει στο μάτι του Ζέλικο Ομπράντοβιτς, κάτι που ίσχυε σε απόλυτο βαθμό για τον ηγέτη του Ολυμπιακού Βασίλη Σπανούλη, ο οποίος έδωσε και τον τόνο στους συμπαίκτες του. Ο επιπλέον λόγος που προέκυψε μετά τις ήττες από Παναθηναϊκό και ΚΑΟΔ ήταν ο πληγωμένος εγωισμός των πρωταθλητών Ευρώπης και η ανάγκη να δώσουν μια θεαματική απάντηση, αναζωπυρώνοντας και την πίστη των οπαδών τους. Παρά τις πολλές δυσκολίες που του έβαλε η Φενέρμπαχτσε στη διάρκεια της αναμέτρησης, ο Ολυμπιακός κατάφερε όχι μόνο να βγει νικητής αλλά και να… παρασύρει τους Τούρκους στο φινάλε, αποκτώντας και

η οποία κάνει τη μεγάλη διαφορά στον τρόπο παιχνιδιού του. Πλέον ο Ολυμπιακός καλείται να εκμεταλλευτεί τη θαλπωρή του ΣΕΦ κόντρα στην Μπαρτσελόνα την ερχόμενη Πέμπτη, προκειμένου να μην τεθεί νωρίς νωρίς εκτός διεκδίκησης του πλεονεκτήματος έδρας στα πλέι οφ.

Από το ρελαντί στο φουλ

ΟλυμπιακΟς

Οταν η επιτυχια γινεται πρΟβλημα ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ μια διαφορά 13 πόντων που μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη στο τέλος. Το παιχνίδι με την Αρμάνι στο Μιλάνο, όπου θα διεξαχθεί το φετινό φάιναλ φορ της διοργάνωσης, ήταν το ακριβώς αντίθετο. Ο Ολυμπιακός εμφανίστηκε με σνομπ ύφος και αέρα ανωτερότητας, τον οποίο δεν φρόντισε να αποδείξει στο παρκέ. Η ανωτερότητα εξελίχθηκε σε έπαρση. Οι Ιταλοί ήταν εκείνοι που πάλευαν για κάθε μπάλα και κατέθεταν ό,τι είχαν στο παρκέ, με προσωποποίηση της θέλησής τους τον άσημο Τσερέλα. Ακόμη και όταν άρχισε να ξεφεύγει η Αρμάνι, ο Ολυμπιακός παρέμενε χαλαρός, βέβαιος ότι για μία ακόμη φορά θα φτάσει σε μια μεγάλη ανατροπή στο τέλος, όπως τόσες και τόσες φορές. Μόνο που αυτή τη φορά αποχώρησε ταπεινωμένος, χάνοντας με 30 πόντους διαφορά και σκοράροντας μόλις 51 πόντους. Πάνω απ’ όλα, αποχώρησε έχοντας δεχτεί σημαντικό πλήγμα στην αυτοπεποίθησή του, ένα από τα μεγαλύτερα όπλα του, η οποία τον έχει ξελασπώσει σε πάρα πολλές και πολύ δύσκολες περιπτώσεις.

Ξεδίψασε… Στη σύγχρονη εποχή της Ευρωλίγκας η κατάκτησή της είθισται να οδηγεί τη νικήτρια του θε-

σμού σε… αγρανάπαυση την επόμενη σεζόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Παναθηναϊκός, που, με εξαίρεση την τελευταία χρονιά του Ομπράντοβιτς, όποτε κατακτούσε το τρόπαιο την επόμενη σεζόν δεν έφτανε μέχρι το φάιναλ φορ. Ο Ολυμπιακός είχε τέτοια δίψα για τίτλους, που παρέμεινε ακόρεστη μετά την επιστροφή στην κορυφή τόσο της Ευρώπης όσο και του ελληνικού πρωταθλήματος την προπέρσινη σεζόν. Πιθανότατα σε κάποιο βαθμό εξαιτίας και του τρόπου με τον οποίο έγινε η αναρρίχησή του στην ευρωπαϊκή κορυφή, απρόσμενα, ανέλπιστα και με στοιχεία… θαύματος, με συνέπεια να μην αναγνωριστεί στη συνείδηση του μπασκετικού κοινού ως η καλύτερη ομάδα. Κάτι, όμως, που αναμφίβολα πέτυχε πέρυσι,και μάλιστα με επιβλητικό τρόπο. Είναι αρκετά αναμενόμενο λοιπόν τη φετινή χρονιά το κίνητρο του πρωταθλητή Ευρώπης να μη βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τις δύο προηγούμενες σεζόν: υπάρχουν πολύ πιο πεινασμένες ομάδες από τον ίδιο πλέον. Δεδομένων και των αρκετών τραυματισμών και σημαντικών απουσιών που τον ταλαιπώρησαν και τον ταλαιπωρούν, ο πρωταθλητής Ευρώπης εσχάτως δείχνει να μη διαθέτει σε κάθε παιχνίδι υψηλού ρυθμού την απαιτούμενη ενέργεια,

Στον ποδοσφαιρικό Ολυμπιακό το πρόβλημα που του έχουν φέρει οι επιτυχίες του δεν έχει να κάνει με το γεγονός πως αντιμετωπίζει με έπαρση ή και χωρίς κίνητρο τους (εγχώριους) αντιπάλους του. Το μεγάλο του πρόβλημα είναι ότι είναι… απολύτως δικαιολογημένος να το κάνει, και ακόμη κι αν κατεβαίνει χωρίς ιδιαίτερη διάθεση ή με πολλούς αναπληρωματικούς, καταλήγει να κερδίζει με σκορ τύπου 4-0… στο χαλαρό, όπως έκανε προ ημερών με τον Αστέρα Τρίπολης για το Κύπελλο. Έναν Αστέρα Τρίπολης που πέρυσι έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου και έκανε ένα εξαιρετικό παιχνίδι κόντρα στον Ολυμπιακό και μπορεί κάλλιστα να ισχυριστεί ότι σε σημαντικό βαθμό έχασε το πρώτο τρόπαιο της ιστορίας του λόγω των διαιτητικών αποφάσεων. Κάτι που φανερώνει μεν την οπισθοχώρηση του Αστέρα σε σχέση με την περσινή του ομάδα, φανερώνει όμως, όπως όλη η φετινή σεζόν, και την τεράστια πρόοδο του Ολυμπιακού σε σχέση με την περσινή του ομάδα. Μία πρόοδος που δεν του ήταν και απολύτως απαραίτητη για τα εγχώρια δεδομένα, καθώς και πέρυσι κατέκτησε με άνεση τους δύο τίτλους, χωρίς ωστόσο να ικανοποιήσει τους οπαδούς του. Η φετινή του έκδοση ικανοποιεί και με το παραπάνω τους οπαδούς του σε κάθε επίπεδο. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός πως ουσιαστικά το σημαντικό για τον Ολυμπιακό στο υπόλοιπο της σεζόν δεν είναι άλλο από τα δύο παιχνίδια με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για τους «16» του Champions League και φυσικά και τα επόμενα, αν καταφέρει και κάνει τον άθλο να προκριθεί. Σίγουρα η φετινή Γιουνάιτεντ, της μεταβατικής περιόδου από τον σερ Άλεξ σε… οποιονδήποτε κι αν ήταν ο επόμενος, επιτρέπει όνειρα πρόκρισης σε νοκ άουτ αναμετρήσεις με αντίπαλο του επιπέδου του Ολυμπιακού, σε αντίθεση με τη Γιουνάιτεντ του σερ Άλεξ. Δεν έχει υποστεί και λίγα… πατατράκ άλλωστε, έχοντας εντός έδρας ήττες στην Αγγλία από ομάδες που ούτε θα το ονειρεύονταν μέχρι πέρυσι. Ωστόσο, γεγονός παραμένει πως η Γιουνάιτεντ, πέραν της τεράστιας ατομικής ποιότητας που διαθέτει, αγωνίζεται διαρκώς στην υψηλότερη ταχύτητα. Αντιθέτως, ο Ολυμπιακός, από τη στιγμή που ολοκληρώθηκαν οι όμιλοι του Champions League και μέχρι τα παιχνίδια με την ομάδα του Ντέιβιντ Μόγιες, έχει στο πρόγραμμά του ματς που του αρκεί να δώσει το 40% ή το 50% της προσπάθειας και της ενέργειάς του ώστε να φτάσει σε μια ευρεία νίκη. Ένα από τα δυσκολότερα πράγματα στο ποδόσφαιρο και γενικά στα ομαδικά αθλήματα είναι μία ομάδα που έχει συνηθίσει να παίζει σε συγκεκριμένη ταχύτητα, και δη στο ρελαντί, ξαφνικά να αναγκαστεί να ανοίξει στο φουλ τις μηχανές για τις ανάγκες δύο αναμετρήσεων. Το πιθανότερο είναι ότι θα… σκάσει.

free sunday

sports

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

Super League ΟΠΑΠ

33

allaround

Ατρόμητος - Ολυμπιακός Κυριακή 7.30 μ.μ. (NS1-HD1) Μετά και την «τεσσάρα» στο… χαλαρό, παρ’ ότι αγωνίστηκε με πολλούς αναπληρωματικούς, επί του Αστέρα Τρίπολης για το Κύπελλο, ο Ολυμπιακός συνεχίζει να αναζητεί μια πραγματική πρόκληση στις εγχώριες διοργανώσεις και ευελπιστεί πως αυτό θα του προσφέρει ο δυνατός και σταθερός Ατρόμητος στο Περιστέρι. Το σίγουρο είναι πως για τους πρωταθλητές είναι απαραίτητα ματς στα οποία θα αναγκαστούν να ανεβάσουν ταχύτητα, ενόψει των αναμετρήσεων με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για τους «16» του Champions League.

Super League ΟΠΑΠ

Παναθηναϊκός - Πανιώνιος Σάββατο 7.30 μ.μ. (NS2-HD2) Ο αποδυναμωμένος Πανιώνιος, που δεν αποκλείεται τελικά να κινδυνέψει, θα βρεθεί στη Λεωφόρο για το καλύτερο δυνατό, απέναντι σε έναν Παναθηναϊκό που δεν ξεκίνησε καλά το 2014, αλλά και τον β΄ γύρο, με την ήττα εμφάνιση στο Αγρίνιο, και σίγουρα θα θέλει να επανέλθει στις νίκες και τις καλές εμφανίσεις, ιδίως απέναντι σε μια ομάδα που τον νίκησε με 3-0 στον α΄ γύρο.

Super League ΟΠΑΠ

ΠΑΟΚ - Παναιτωλικός Κυριακή 3 μ.μ. (NS2-HD2) Ο Παναιτωλικός προέρχεται από μια μεγάλη όσο και δίκαιη νίκη επί του Παναθηναϊκού, ωστόσο ο ήδη ενισχυμένος στη μεταγραφική περίοδο ΠΑΟΚ έχει ξαναβρεί τη φόρμα του και στοχεύει να φτάσει σε μια πειστική νίκη.

primera DiviSioN

Ατλέτικο Μαδρίτης - Μπαρτσελόνα Σάββατο 9 μ.μ. (oS2 HD) Ατλέτικο Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα συγκατοικούν στην 1η θέση με 49 βαθμούς η καθεμία, ο Μέσι έχει επιστρέψει στην αγωνιστική δράση με δύο γκολ κόντρα στη Χετάφε και η ομάδα του Ντιέγκο Σιμεόνε έχει μια τεράστια πρόκληση μπροστά της: να αποδείξει τη φιλοδοξία τίτλου της κόντρα στην πρωταθλήτρια Μπαρτσελόνα. Το πιθανότερο είναι πως ο νικητής θα αποκτήσει τεράστιο ψυχολογικό προβάδισμα ενόψει συνέχειας, ενώ μια πιθανή ισοπαλία θα έκανε τη Ρεάλ να… τρίβει τα χέρια της.

ΕυΡωΛίΓΚΑ

Ολυμπιακός - Μπαρτσελόνα Πέμπτη 9 μ.μ. (NS3) Παναθηναϊκός - Αναντολού Έφες Παρασκευή 9.45 μ.μ. (ΔΤ) Το μεγάλο παιχνίδι της 3ης αγωνιστικής του Τop-16 της Ευρωλίγκας διεξάγεται στο ΣΕΦ, όπου ο Ολυμπιακός υποδέχεται την Μπαρτσελόνα σε ένα παιχνίδι που μυρίζει… Final 4 και θα κρίνει πολλά, αν όχι για την πρόκριση, σίγουρα για την κατάταξη του ομίλου. Μία ημέρα αργότερα ο Παναθηναϊκός υποδέχεται την Αναντολού Έφες του Βαγγέλη Αγγέλου σε ένα από τα παιχνίδια που είναι υποχρεωμένος να πάρει προκειμένου να μην μπλέξει σε περιπέτειες.

Αξονική σπονδυλική αποσυμπίεση αυχένος και οσφύος Super League ΟΠΑΠ

Ο κόσμος παίζει μπάλα…

Ο κόσμος παίζει μπάσκετ

ΣΑΒΒΑΤΟ

Χαλ - Τσέλσι 2.45 μ.μ. (oS1 HD) Tότεναμ - Κρίσταλ Π. 5 μ.μ. (oS1 HD) Αθ. Μπιλμπάο - Αλμερία 5 μ.μ. (oS2 HD) Θέλτα - Βαλένθια 7 μ.μ. (oS2 HD) Λιβόρνο - Πάρμα 7 μ.μ. (oS3 HD) Μάν. Γιουνάιτεντ - Σουόνσι 7.30 μ.μ. (oS1 HD) Μπολόνια - Λάτσιο 9.45 μ.μ. (oS1 HD) Έλτσε - Σεβίλλη 11 μ.μ. (oS2 HD)

Ου. Ολίμπια - Σιρόκι 6 μ.μ. (oS5) Βαλένθια - Τενερίφη 7 μ.μ. (oS4) Ραντνίσκι - Ερυθρός Αστ. 8 μ.μ. (oS5)

19η αγωνιστική

ΟΦΗ - Βέροια 3 μ.μ. (NS2-HD2) Λεβαδειακός - Εργοτέλης 5.15 μ.μ.

(NS1-HD1)

ΚυΡίΑΚή

Απόλλωνας - ΠΑΣ Γιάννινα 5.15 μ.μ.

(NS2-HD2) Αστέρας Τρ. - Πλατανιάς 5.15 μ.μ.

(NS7) Πανθρακικός - Skoda Ξάνθη 5.15 μ.μ. (NS4)

ΔΕυΤΕΡΑ

Καλλονή - Άρης 7.30 μ.μ. (NS1-HD1)

Basket League ΟΠΑΠ 13η αγωνιστική ΣΑΒΒΑΤΟ

Ίκαρος Χ. - ΠΑΟΚ 3.30 μ.μ. (NS3) Άρης - Κολοσσός 4 μ.μ. Ν. Κηφισιά - Πανελευσινιακός 6 μ.μ. ΚΑΟΔ - Τρίκαλα 6 μ.μ.

ΚυΡίΑΚή

Ηλυσιακός - Ρέθυμνο 4 μ.μ. Πανιώνιος – Ολυμπιακός 5 μ.μ. (NS3)

ΔΕυΤΕΡΑ

ΠAO - Απόλλωνας Π. 7.15 μ.μ. (ΔΤ)

ΣΑΒΒΑΤΟ

ΚυΡίΑΚή

Χετάφε - Ράγιο Β. 1 μ.μ. (oS2 HD) Τορίνο - Φιορεντίνα 1.30 μ.μ. (oS1 HD) ΑΕΚ - Περαμαϊκός 3 μ.μ. (NS3) Ρόμα - Τζένοα 4 μ.μ. (oS2 HD) Κάλιαρι - Γιουβέντους 4 μ.μ. (oS3 HD) Βερόνα - Νάπολι 4 μ.μ. (oS4) Αταλάντα - Κατάνια 4 μ.μ. (oS5) Νιούκαστλ - Μάν. Σίτι 4.05 μ.μ. (oS1 HD) Τύρναβος - Νίκη Β. 6 μ.μ. (oS4) Μπέτις - Οσασούνα 6 μ.μ. (oS2 HD) Στόουκ - Λίβερπουλ 6.10 μ.μ. (oS1 HD) Εσπανιόλ - Ρεάλ Μ. 8 μ.μ. (oS2 HD) Σασουόλο - Μίλαν 9.45 μ.μ. (oS1 HD) Λεβάντε - Μάλαγα 10 μ.μ. (oS2 HD

ΣΑΒΒΑΤΟ

ΚυΡίΑΚή

Ντιτρόιτ Π. - Φοίνιξ Σ. 2.30 π.μ. (oS3 HD) Μπαρτσελόνα - Μούρθια 1.30 μ.μ. (oS5) Τσεντεβίτα - Ζαντάρ 6.30 μ.μ. (oS5) Αρμάνι Μ. - Σιένα 9.30 μ.μ. (oS3 HD)

Οριστική λύση για τους πόνους στη μέση και τον αυχένα

Εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από οσφυαλγία και αυχεναλγία. Παλαιότερα η θεραπεία γινόταν με φαρμακευτική αγωγή, ανάπαυση και φυσικοθεραπεία. Εφόσον το πρόβλημα επέμενε, ο ασθενής έπρεπε είτε να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση είτε να μάθει να ζει με αυτό. Πλέον, χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες μιας ομάδας κορυφαίων ιατρών και μηχανικών ιατρικών οργάνων, υπάρχει μία πρωτοποριακή λύση, η Αποσυμπίεση Μεσοσπονδυλίου Δίσκου. Μία απολύτως ασφαλής και αποτελεσματική διαδικασία, χωρίς φάρμακα, ενέσεις, χειρουργεία και αναισθησία. Τι είναι η Αποσυμπίεση Μεσοσπονδυλίου Δίσκου; Πρόκειται για μία μη επεμβατική, μη χειρουργική θεραπεία, η οποία πραγματοποιείται σε ειδικό θεραπευτικό κρεβάτι που ελέγχεται μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Κάθε δίσκος προσεγγίζεται μεμονωμένα και με εφαρμογή τεχνικών έλξης-χαλάρωσης, σε συνδυασμό με σωστή στάση του σώματος, δημιουργείται αρνητική πίεση στο εσωτερικό του δίσκου. Τι είναι η αρνητική πίεση; Πώς θεραπεύει την κήλη ή την προβολή του δίσκου; Η αρνητική πίεση είναι ένα είδος αναρρόφησης ή δημιουργίας κενού στο δίσκο, το οποίο διευκολύνει την εισροή νερού, οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών, προάγοντας την επαναφορά του υλικού το οποίο έχει σχηματίσει την κήλη και επουλώνοντας το κατεστραμμένο εξωτερικό περίβλημα του δίσκου. Ποιες παθήσεις βοηθά η Αποσυμπίεση; Οποιαδήποτε πάθηση οφείλεται σε βλάβη του μεσοσπονδυλίου δίσκου, όπως η κήλη, η προβολή δίσκου, η σπονδυλική στένωση κ.ά.

ΚΑΟΥΛΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

Φυσικοθεραπεύτρια, απόφοιτος του Semmelweis university of Budapest, ειδικευμένη στην αξονική αποσυμπίεση

ΚΑΟΥΛΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Χειρουργός ορθοπεδικός - τραυματιολόγος, τ. ιατρός Νοσοκομείου Ατυχημάτων ΚΑΤ

Λ. Κηφισίας 53, Αμπελόκηποι, Αθήνα. Τηλ.: 210 6993527. Περισσότερες πληροφορίες: www.gethealthier.gr.

34

FREE SUNDAY

free time

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

CINEMA

LIVE

«Η έκδοση ενός δίσκου είναι η ταυτότητά σου»

H νέα ταινία των αδελφών Κοέν

Μουζουράκης, Αλευράς και Λάκης Παπαδόπουλος στο Fuzz Live Music Club

ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΤΑΓΚΟΥΛΗ

UNLIMITED ACCESS

Πρόσβαση άνευ ορίων

INSIDE LLEWYN DAVIS

κίνησης –σώµα, δυναµική, χρόνος, χώρος, σχέσεις– καθώς και στις αρχές της σύνθεσης: µοτίβο, φράση και πειραµατισµοί στους χορογραφικούς τρόπους (επανάληψη, αντιστροφή, αύξηση και µείωση του κινητικού λεξιλογίου, θέµα και παραλλαγές). Σκοπός του εργαστηρίου είναι να προσεγγίσουµε την κίνηση µέσα από τη µοναδικότητα του κάθε συµµετέχοντα, έτσι ώστε να αξιοποιήσουµε το βέλτιστο των ικανοτήτων του και να δηµιουργήσουµε σχέσεις εµπιστοσύνης (µέσα από την οµάδα), εστιάζοντας τόσο στις προσωπικές δυνατότητες και επιλογές του καθενός όσο και στην απελευθέρωση της δηµιουργικότητάς του. Υπεύθυνοι εργαστηρίου: Μαρία Κολιοπούλου (χορογράφος), Ανδρέας Κολίσογλου (χορευτής) ΑΙΣΘΗΣΗ-ΚΙΝΗΣΗ-ΕΠΑΦΗ: ΕΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΡΑΣΗΣ. Τα Σάββατα 18 & 25 Ιανουαρίου, 1 & 15 Φεβρουαρίου, 8, 15 & 22 Μαρτίου, 5 & 26 Απριλίου και 3, 10 & 17 Μαΐου 2014 | 17.30-19.30 Το εργαστήριο αυτό αποτελεί µια πρόκληση-εµπειρία ανταλλαγής και διαλόγου, επαφής και γνώσης για βλέποντες και µη βλέποντες, ερασιτέχνες και επαγγελµατίες της κίνησης. Στόχος είναι, µέσα σε κλίµα εµπιστοσύνης και ασφάλειας, µε διάθεση εξερεύνησης και ανάπτυξης της κίνησης, να δηµιουργήσουµε µια οµάδα µε δυνατούς δεσµούς και ξεχωριστό χαρακτήρα. Μέσα από δηµιουργικές ασκήσεις αυτοσχεδιασµού, µελέτη της σωµατικής φόρµας και λειτουργίας των αισθήσεων, θα ανακαλύψουµε τρόπους µε τους οποίους µπορούµε να κινηθούµε, να χορέψουµε και να εκφραστούµε, να συνεργαστούµε µε τους άλλους και να καλλιεργήσουµε την κιναισθητική µας αντίληψη. Θα πειραµατιστούµε µε την κίνηση και τις δυνατότητες του σώµατος, την επαφή, τη φωνή, το λόγο και τη µουσική. Το εργαστήριο θα εξελιχθεί σταδιακά µέσα από τις εβδοµαδιαίες πρακτικές συναντήσεις µας, τη συζήτηση και ανατροφοδότηση, µεταµορφώνοντας ιδέες και αισθήσεις σε χορευτική πράξη, µέσα σε ένα πλαίσιο αµοιβαίας κατανόησης και ανάπτυξης του καθενός ξεχωριστά αλλά και της οµάδας εν γένει. Υπεύθυνοι εργαστηρίου: Ίρις Καραγιάν (χορογράφος), Μενέλαος Τσαούσης (εκπαιδευτής κινητικότητας και προσανατολισµού)

ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΛΕΑΝΝΑ ΣΤΡΑΤΗ

M

ε αφορµή το Unlimited Festival, που οργανώθηκε το 2012 στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυµπιάδας στο Λονδίνο, και µε πρωτοβουλία του British Council (UK), τέσσερις φορείς ενώνουν τις δυνάµεις τους για να υλοποιήσουν ένα φιλόδοξο πρόγραµµα. Όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του, το Unlimited Access (Πρόσβαση άνευ ορίων) προσβλέπει στην ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών στην ανάθεση, τη δηµιουργία και την προβολή παραστάσεων παραστατικών τεχνών που εµπλέκουν ανθρώπους µε αναπηρία. Στο πλαίσιο του προγράµµατος, η Στέγη, σε συνεργασία µε το British Council και τους άλλους εταίρους, προτείνει µια εκτεταµένη σειρά εκπαιδευτικών προγραµµάτων και εργαστηρίων σύγχρονου χορού µε την εµπλοκή ανθρώπων µε και χωρίς αναπηρία. ΑΠΟ ΤΗ ∆ΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΜΟΝΑ∆ΙΚΟΤΗΤΑ: ΕΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ, ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΧΟΡΕΥΤΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΝ ΑΓΑΠΑ ΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ. Τις Παρασκευές 17, 24 & 31 Ιανουαρίου, 7, 14, 21 & 28 Φεβρουαρίου, 7, 14, 21 & 28 Μαρτίου και 4 Απριλίου 2014 | 17.30-19.30 Το εργαστήριο αυτό εστιάζει στο σώµα και στις δυνατότητές του, µέσω της ενσυνείδητης κίνησης στο χώρο και στο χρόνο αλλά και στην ξεχωριστή δυνατότητα έκφρασης των συναισθηµάτων του. Ειδικότερα, αξιοποιώντας τις αναλυτικές, συνθετικές και κριτικές δεξιότητες του ανθρώπου, θα δηµιουργήσουµε κινητικό λεξιλόγιο το οποίο θα αναπτύξουµε σε κινητικές φράσεις και παραλλαγές µέσα από κοινά θέµατα, που αφορούν τον δηµιουργικό χορό. H µέθοδος στηρίζεται στις αρχές της δηµιουργικής

ΕΝΑ ΑΝΟΙΧΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΜΕΙΚΤΗ ΟΜΑ∆Α ΑΝΘΡΩΠΩΝ, ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑ. Τις ∆ευτέρες 17 & 24 Φεβρουαρίου, 10, 17, 24 & 31 Μαρτίου, 7, 14 & 28 Απριλίου και 5, 12 & 19 Μαΐου 2014 | 17.30-19.30 Το εργαστήριο θα είναι µια εισαγωγή σε βασικές τεχνικές χορευτικού αυτοσχεδιασµού, µε έµφαση στη συνείδηση του σώµατος στο χώρο και σε σχέση µε άλλα σώµατα. Σε πρακτικό επίπεδο, το εργαστήριο έχει στόχο να ανιχνεύσει κοινό έδαφος ανάµεσα στους διαφορετικούς ανθρώπους της οµάδας. Θα δουλέψουµε µε το ρυθµό ως µέσο για να συνδεθούµε µε τους άλλους και µε φυσικά αντικείµενα, σε µια προσπάθεια να δηµιουργήσουµε µια κοινή σωµατική εµπειρία για ολόκληρη την οµάδα. Σε γενικές γραµµές, το εργαστήριο θα δώσει έµφαση στην απελευθέρωση της δηµιουργικότητάς µας, σε ό,τι αφορά την κίνηση και τη φωνή, καθώς και στην ανάπτυξη µιας παρουσίας µε αυτοπεποίθηση στο στούντιο και, κατ’ επέκταση, πάνω στη σκηνή. Ζητήµατα τεχνικής θα αναδειχθούν µέσα από ατοµικές και οµαδικές ασκήσεις και αυτοσχεδιασµούς και όχι µέσα από προσχεδιασµένες ασκήσεις που θα κληθούµε να µάθουµε και να εκτελέσουµε συντονισµένα. Θα είναι µια ευκαιρία να µάθουµε ο ένας από τον άλλο µέσω του χορού και να ανακαλύψουµε τις απεριόριστες εκφραστικές δυνατότητες του ανθρώπινου σώµατος. Υπεύθυνοι εργαστηρίου: Μέντη Μέγα (χορογράφος), Ειρήνη Κουρούβανη (χορεύτρια)

INFO

● ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: ∆ωρεάν (και για τους τρεις κύκλους) ● Απαραίτητη είναι η κράτηση θέσης για τους κύκλους των τριών εργαστηρίων του Ιανουαρίου-Μαΐου 2014, µε αποστολή αίτησης ενδιαφέροντος στο education@sgt.gr. ● Για περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις µπορείτε επίσης να επικοινωνείτε τηλεφωνικά στο 213 0178002.

BURLESQUE

BIBΛΙΑ Το «Εξ Αποστάσεως» είναι ένα πρωτότυπο µυθιστόρηµα που υπογράφουν 17 συγγραφείς, σπουδαστές του Εργαστηρίου ∆ηµιουργικής Γραφής Tabula Rasa. Παραµονή Χριστουγέννων. Ένας πυροβολισµός χαλάει τη γιορτινή ατµόσφαιρα και ενώνει τις ζωές επτά ανθρώπων, άγνωστων µεταξύ τους. Μία σφαίρα. ∆ύο δολοφονίες. Μία απαγωγή και ένας νεκρός σκύλος που µπαίνει σε έναν τάφο που δεν προορίζεται γι’ αυτόν. Επτά άνθρωποι θα βρεθούν αντιµέτωποι µε τη µοίρα τους και µε τα όνειρά τους. Θύτες και θύµατα της ζωής προσπαθούν να ξεφύγουν από το πεπρωµένο και από τηn αστυνοµία. Ανάµεσά τους γεννιούνται µίση, υποψίες και πάθη. Τα όνειρά τους γιγαντώνονται και οι επιθυµίες τους γίνονται ακατανίκητες. Η νέα ζωή είναι πρόκληση αλλά η παλιά τροχοπέδη. Θα µπορέσουν να αλλάξουν τη µοίρα τους; Είναι δυνατόν να νικήσουν το παρελθόν; Το νέο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα (τιµήθηκε µε το Βραβείο Νόµπελ Λογοτεχνίας το 2010), µε τίτλο «Ένας διακριτικός ήρωας», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη. Για µία ακόµη φορά, όπως τόσες φορές στη ζωή του, ο Φελίσιτο θυµήθηκε τα λόγια του πατέρα του πριν πεθάνει: «Ποτέ µην αφήσεις κανέναν να σε πατήσει, γιε µου. Αυτή η συµβουλή είναι η µοναδική κληρονοµιά που θα λάβεις». Ακολούθησε τη συµβουλή του. Ο «∆ιακριτικός ήρωας» διηγείται την παράλληλη ιστορία δύο χαρακτήρων: του µετρηµένου και αξιαγάπητου Φελίσιτο Γιανακέ, ενός µικρού επιχειρηµατία της Πιούρα που πέφτει θύµα εκβιασµού, και του Ισµαέλ Καρέρα, ενός επιτυχηµένου επιχειρηµατία, ιδιοκτήτη µιας ασφαλιστικής εταιρείας στη Λίµα, ο οποίος εξυφαίνει µια αναπάντεχη εκδίκηση για τους δύο αργόσχολους γιους του που επιθύµησαν το θάνατό του. Και οι δύο χαρακτήρες είναι, µε τον τρόπο τους, διακριτικοί επαναστάτες που προσπαθούν να αναλάβουν τα ηνία του πεπρωµένου τους. Μετά από 10 χρόνια απουσίας από τις προθήκες των βιβλιοπωλείων, το αγαπηµένο παραµύθι µικρών και µεγάλων «Η Αγέλαστη Πολιτεία και οι καλικάντζαροι» των Χάρη και Πάνου Κατσιµίχα επανακυκλοφορεί τα φετινά Χριστούγεννα, και µάλιστα µαζί µε το οµότιτλο CD, σαν ένα σώµα. Επιπλέον, οι αδελφοί Κατσιµίχα επεξεργάστηκαν από την αρχή το CD, το οποίο ξαναηχογραφήθηκε, εµπλουτισµένο, µε περισσότερα κείµενα-στίχους και µε νέες ενορχηστρώσεις. Το παραµύθι «Η Αγέλαστη Πολιτεία και οι καλικάντζαροι» γράφτηκε στο Μονπελιέ και µελοποιήθηκε στο ∆υτικό Βερολίνο τα Χριστούγεννα του 1978. Εικονογραφήθηκε από τον Νίκο Μαρουλάκη –φίλο των αδελφών Κατσιµίχα που εκείνα τα χρόνια ζούσε και αυτός στο ∆υτικό Βερολίνο– και κυκλοφόρησε στην Ελλάδα τον Σεπτέµβριο του 1983 –και µέχρι το 2003– από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Η ενορχήστρωση είναι του Θύµιου Παπαδόπουλου και του Πάνου Κατσιµίχα. ∆ιανοµή: Μετρονόµος - metronomos.gr (παραγγελίες: metro-no@otenet.gr και 6974 930838).

FREE SUNDAY

free time

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

35

ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΤΑΓΚΟΥΛΗ

M

ετρώντας τον τρίτο της προσωπικό δίσκο, το «Τετράδιο», η Βικτωρία Ταγκούλη είναι από αυτούς τους καλλιτέχνες που ακόµα βλέπουν τα πράγµατα µε µια ροµαντική διάθεση. Με σταθερούς συνεργάτες, επιµονή στην παραγωγή καλής µουσικής και προσεγµένες ζωντανές εµφανίσεις. Μα πάνω απ’ όλα µε µια εξαιρετική πρώτη ύλη, τη φωνή της, που µάγεψε πριν χρόνια τον Σταµάτη Κραουνάκη, ο οποίος της έδωσε την ευκαιρία να συνεργαστεί µαζί του στη Σπείρα-Σπείρα. Σε µία περίοδο που η δισκογραφία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, επέλεξες όχι απλώς να κυκλοφορήσεις νέο δίσκο αλλά να προσφέρεις µια δουλειά αρκετά προσεγµένη τόσο στην παραγωγή της όσο και στην ίδια τη συσκευασία της. Ποιες δυσκολίες συνάντησες; Η πρώτη δυσκολία που συνάντησα µαζί µε τους συνεργάτες µου, τον Χρίστο Θεοδώρου και τον Μιχάλη Γελασάκη, ήταν ότι έπρεπε να κάνουµε µόνοι µας την παραγωγή και να οργανώσουµε τα πάντα γύρω από την έκδοση του δίσκου, κάτι που γίνεται ούτως ή άλλως τα τελευταία χρόνια, αφού κανένας δεν δίνει χρήµατα για νέες παραγωγές. Πιστεύω ότι, παρόλο που το διαδίκτυο είναι πια το κυρίαρχο µέσο για να επικοινωνήσεις µια δουλειά και οι πωλήσεις των δίσκων απειροελάχιστες, για έναν καλλιτέχνη η έκδοση ενός δίσκου είναι το portfolio και η ταυτότητά του. Εξάλλου ανήκω σε αυτούς που ακόµα αγοράζουν δίσκους, οπότε δεν θα µπορούσα να µην επενδύσω σε έναν δικό µου.

Tι είναι αυτό που προσφέρει προστιθέµενη αξία στο τελικό αποτέλεσµα έναντι µιας ψηφιακής έκδοσης; Για µένα παίζει πολύ σηµαντικό ρόλο η έκδοση να είναι προσεγµένη, δηλαδή το artwork να είναι περιεκτικό, να έχει πληροφορίες για τους συντελεστές και να έχει και µια αισθητική. Πιστεύω ότι σε αυτό το κοµµάτι σταθήκαµε πολύ τυχεροί, γιατί όταν αποφασίσαµε να είναι ο δίσκος κανονικό τετράδιο, πλησιάσαµε την εταιρεία Skag, που βγάζει τα κλασικά τετράδια, και τους προτείναµε να γίνουν χορηγοί της συσκευασίας. Τους άρεσε πολύ η ιδέα και µας το τύπωσαν.

«Η έκδοση ενός δίσκου είναι η ταυτότητά σου»

Για ποιο λόγο η ηχογράφηση φωνής και εγχόρδων πραγµατοποιήθηκε ταυτόχρονα στο στούντιο και ποιες ιδιαιτερότητες έχει ένα τέτοιο εγχείρηµα; Βασικά, αυτό δεν ήταν σχεδιασµένο, προέκυψε. Θα ηχογραφούσαµε το πιάνο µαζί µε τα έγχορδα και εγώ θα τραγουδούσα µαζί τους σαν οδηγός. Όµως ο ηχολήπτης και παραγωγός µας Νίκος Αγγλούπας είχε άλλα σχέδια και, χωρίς να πηγαίνω προετοιµασµένη ότι πάω να γράψω και τη φωνή, µου λέει: «∆εν δοκιµάζουµε να ηχογραφήσουµε κι εσένα µαζί µε τα όργανα, και αν µας αρέσει το κρατάµε, αν όχι το ηχογραφούµε ξανά;». Στην αρχή αγχώθηκα λίγο, η αλήθεια όµως είναι ότι η ενέργεια που έπαιρνα απ’ όλα τα όργανα ήταν τόσο δυνατή, που µε βοήθησε απίστευτα να µπω στο κλίµα του δίσκου. Το αποτέλεσµα ήταν να γίνει όλος ο δίσκος σαν µια live ηχογράφηση µε ελάχιστες διορθώσεις. Θυµίζει λίγο τις παλιές εποχές που γράφανε όλοι µαζί και υπήρχε κάτι αυθεντικό και όχι στείρο στις ηχογραφήσεις, γιατί είναι

πολύ δύσκολο να είσαι κλεισµένος σε ένα δωµάτιο µόνος σου µε ακουστικά, να κοιτάς τον τοίχο και να προσπαθείς να βγάλεις συναίσθηµα από αυτό που ακούς ηχογραφηµένο στ’ αυτιά σου. Όταν είσαι σε έναν µεγάλο χώρο µε τους µουσικούς δίπλα σου, όπως και να το κάνουµε, δηµιουργείτε όλοι ταυτόχρονα. Το µόνο που χρειάζεται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καλή προετοιµασία και γνώση του υλικού απ’ όλους. Σε ποια είδη θεωρείς πως µπορεί να καταταχθεί ο δίσκος; Ποιες είναι οι κύριες επιρροές του; Μου είναι δύσκολο να τον εντάξω σε κάποια κατηγορία. Οι επιρροές του είναι από την κινηµατογραφική µουσική και πολλούς σύγχρονους συνθέτες ορχηστρικής µουσικής. Ο δίσκος βασίζεται στο λυρισµό και την ευαισθησία. Με τι κοµµάτια άλλων καλλιτεχνών δένεις τα δικά σου στις εµφανίσεις σου; Ποια είναι αυτά που υπήρξαν µεγαλύτερη πρόκληση για σένα; Κυρίως επιλέγω ξένους συνθέτες από διάφορα είδη µουσικής, τα οποία όµως ταιριάζουν µε το δικό µου ρεπερτόριο. Για παράδειγµα, µπορεί να έχω από ένα κοµµάτι της Édith Piaf µέχρι Rufus Wainwright και Ξύλινα Σπαθιά. Πάντα όµως µε µια ενορχηστρωτική πρόταση συγκεκριµένη, που να µας χαρακτηρίζει χωρίς να αλλοιώνει φυσικά την πρωτότυπη σύνθεση. Ποια θα ήταν η ιδανική καλλιτεχνική συνύπαρξη επί σκηνής για σένα; Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι κάτι που µε έχει απασχολήσει µέχρι σήµερα, πορεύοµαι µε αυτό που έχω ανάγκη κάθε φορά. Αν αυτό περιλαµβάνει και µια συνεργασία, είναι πολύ όµορφο. Η θητεία σου στη Σπείρα-Σπείρα ποια εφόδια σου πρόσφερε στη µετέπειτα πορεία σου και στη σκηνική σου παρουσία; Με έκανε να δουλέψω πολύ τη σκηνική µου παρουσία, να εξελίξω τα εκφραστικά µου µέσα και να γνωρίσω τι σηµαίνει µουσικό θέατρο. Ποιες είναι οι προσδοκίες σου, προσωπικές και µη, για τη νέα χρονιά; Κατ’ αρχάς, κάτι που δεν είναι δεδοµένο, αν και κοινότοπο, να έχω υγεία, για να µπορώ να κάνω τα όνειρά µου πραγµατικότητα. Να κάνω όσο περισσότερες συναυλίες µπορώ και εύχοµαι ο κόσµος να αγαπήσει αυτή τη δουλειά όσο κι εµείς. Όσον αφορά το κοντινό µέλλον, θα παρουσιάσω το «Τετράδιο» στο Passport στον Πειραιά την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου και την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου.

36

free sunday

free time

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ

CINEMA

Μίλα Μήλα Μαγίκα

InsIde LLewyn davIs

E

μπνευσμένοι από την πραγματική ιστορία του Βαν Ρονκ και της μουσικής του, οι βραβευμένοι με Όσκαρ αδελφοί Κοέν δημιουργούν τη νέα τους ταινία, που μας ταξιδεύει στις αρχές των 60s, την περίοδο που αναδύεται η folk (λαϊκή) μουσική, και λίγο πριν ακμάσει με την εμφάνιση του Bob Dylan, των Peter, Paul and Mary, του Ochs και άλλων. Εστιάζει στην ιστορία του Λιούιν Ντέιβις (Όσκαρ Άιζακ), ο οποίος αγωνίζεται να κάνει καριέρα στη folk μουσική σκηνή και να βρει την τύχη του μέσα από τα μποέμικα καφέ του Γκρίνουιτς Βίλατζ. Όμως το ταλέντο του και οι προσδοκίες του σαμποτάρονται διαρκώς από τις λανθασμένες επιλογές του, τους προσωπικούς του δαίμονες και την αντίξοη μοίρα του, αναγκάζοντάς τον να ζει χάρη στην ευγνωμοσύνη φίλων και γνωστών. Με την αφηγηματική της δομή να σχηματίζει έναν νοητό κύκλο, η ταινία ξεκινά και καταλήγει στο ίδιο κλαμπ όπου γνωρίζουμε πρώτη φορά τον Λιούιν Ντέιβις, δημιουργώντας στο ενδιάμεσο τις συνθήκες για ένα μυσταγωγικό ταξίδι στη folk μουσική, με φόντο τον γκρίζο νεοϋορκέζικο χειμώνα. Ο Λιούιν Ντέιβις αντιπροσωπεύει την ενθουσιώδη και γεμάτη όνειρα γενιά της δεκαετίας του ’60 και ο Όσκαρ Άιζακ στο ρόλο αυτό δίνει μία καταπληκτική, λιτή ερμηνεία. Μουσικός παραγωγός της

ΟδηγΟς διαπλΟκης AmericAn Hustle

ταινίας είναι ο T-Bone Burnett, αγαπημένος των αδελφών Κοέν, ενώ πρωταγωνιστούν, εκτός από τον Όσκαρ Άιζακ, ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ και η Κάρεϊ Μάλιγκαν. Η ταινία έχει πλούσιο soundtrack με folk τραγούδια της εποχής, όπως το «500 Miles», που ερμηνεύει ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ. Με αφορμή τα τραγούδια αυτά δόθηκε συναυλία αποκλειστικά αφιερωμένη στην ταινία στο Town Hall της Νέας Υόρκης τον Σεπτέμβριο του 2013, η οποία απέσπασε διθυραμβικές κριτικές. Οι αδελφοί Κοέν πρωτοπαρουσίασαν την ταινία στο British Film Festival στο Λονδίνο τον Οκτώβριο του 2013 και τα σχόλια του βρετανικού Τύπου υπήρξαν ενθουσιώδη. Αξίζει να σημειωθεί πως η ταινία απέσπασε Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών τον Μάιο του 2013. Επιπλέον, έχει λάβει πολλές διακρίσεις, όπως τρίτη καλύτερη ταινία στη λίστα των 17 ταινιών της χρονιάς του Huffington Post, δέκατη στη λίστα των καλύτερων ταινιών του 2013 του περιοδικού «New Yorker» και πρώτη στη λίστα των top ταινιών του 2013 των «New York Times». ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζόελ και Ίθαν Κοέν ΣΕΝΑΡΙΟ: Τζόελ και Ίθαν Κοέν ΠΑΙΖΟΥΝ: Όσκαρ Άιζακ, Τζάστιν Τίμπερλεϊκ, Κάρεϊ Μάλιγκαν ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 104΄ ΔΙΑΝΟΜΗ: Village

O

Ντέιβιντ Ο’Ράσελ μαζί με το πρωταγωνιστικό τρίο της επιτυχίας του «Οδηγός Αισιοδοξίας» παραθέτει τη δική του εκδοχή σε μια πραγματική επιχείρηση του FBI κατά της πολιτικής διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Ταυτόχρονα όμως μας δίνει και το στιλ μιας ολόκληρης εποχής. Η ταινία, τοποθετημένη στον σαγηνευτικό κόσμο ενός από τα πλέον παράξενα σκάνδαλα της δεκαετίας του ’70, αφηγείται την ιστορία του πανέξυπνου απατεώνα Ίρβιν Ρόζενφελντ (Κρίστιαν Μπέιλ), ο οποίος μαζί με την εξίσου γοητευτική και πανούργα συνέταιρό του Σίντνεϊ Πρόσερ (Έιμι Άνταμς) αναγκάζεται να συνεργαστεί με έναν αχαλίνωτο πράκτορα του FBI, τον Ρίτσι ντι Μάσιο (Μπράντλεϊ Κούπερ), για να παγιδεύσουν άλλους απατεώνες, μαφιόζους και πολιτικούς, που επιδίδονται σε μια σειρά παράνομες δραστηριότητες. Ο Ντι Μάσιο τους ωθεί στον κόσμο διαμεσολαβητών εξουσίας του Τζέρσεϊ και της μαφίας, έναν κόσμο τόσο επικίνδυνο όσο και μαγευτικό. Ο Τζέρεμι Ρένερ είναι ο Κάρμιν Πολίτο, ένας παθιασμένος, ανήσυχος πολιτικός άρχοντας του Νιου Τζέρσεϊ, ο οποίος παγιδεύεται εν μέσω απατεώνων και ομοσπονδιακών. Η απρόβλεπτη σύζυγος του Ίρβιν, Ρόζαλιν (Τζένιφερ Λόρενς), ίσως είναι εκείνη που θα κινήσει τα νήματα και θα ανατρέψει τα πάντα. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Ο’Ράσελ ΣΕΝΑΡΙΟ: Έρικ Γουόρεν Σίνγκερ, Ντέιβιντ Ο’Ράσελ ΠΑΙΖΟΥΝ: Κρίστιαν Μπέιλ, Μπράντλεϊ Κούπερ, Έιμι Άνταμς, Τζέρεμι Ρένερ, Τζένιφερ Λόρενς ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 138΄ ΔΙΑΝΟΜΗ: Audio Visual

Ένα «μεγάλο κακό» έρχεται, τα δελτία ειδήσεων, ο «κόσμος», όλοι το παραδέχονται: μία απροσδιόριστη, τεράστια συμφορά πλησιάζει. Η αγωνία του κλόουν Μπόμπο κορυφώνεται και «ξεσπάει» στα δέντρα, με σκοπό να φτιάξει έναν πελώριο φράχτη για να σωθεί, κρατώντας τους «άλλους» απ’ έξω. Ωστόσο ο «άλλος» έρχεται. Ένας άλλος που δεν έχει μιλιά αλλά χαμογελάει, είναι κακοπαθημένος κι όμως χορεύει, μιλά μια ακατάληπτη γλώσσα κι όμως τραγουδάει υπέροχα… Γιατί αυτό να μην είναι αρκετό για να του ανοίξει ο Μπόμπο την αγκαλιά του; Μαζί με το παραμυθιακό στοιχείο η παράσταση χρησιμοποιεί υποκριτικούς κώδικες του θεάτρου του παραλόγου, της clownerie και του θεάτρου δρόμου, πολύ τραγούδι και χορό σε σύγχρονους ρυθμούς του hip hop και του rap, συνθέτοντας ένα διασκεδαστικό γαϊτανάκι διάδρασης με τους μικρούς θεατές, για να καταλήξει στο πιο απροσδόκητο και τρυφερό τέλος. κάθε κυριακή στις 15.00. Είσοδος: €8. Διάρκεια: 60 λεπτά. για παιδιά από 4 ετών και άνω. Θέατρο Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, τηλ. 210 6460748

Frank καί Ferdinand

O Δάνης Κατρανίδης στη νέα του θεατρική στέγη, το θέατρο «Πόλη», εγκαινιάζει τη Νεανική Σκηνή παρουσιάζοντας για πρώτη φορά το έργο του Σάμιουελ Άνταμσον «Frank και Ferdinand», που γράφτηκε κατά παραγγελία για το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας. Το «Frank και Ferdinand» είναι ένα «παραμύθι» για εφήβους και ενήλικες, που εξερευνά τις έννοιες της διαφορετικότητας και του φόβου απέναντι στο Άλλο, της αναζήτησης ταυτότητας και της ανάγκης να ανήκεις κάπου. Εμπνεόμενος από τον παλιό γερμανικό μύθο του Αυλητή του Χάμελιν, που έγινε ευρέως γνωστός από τις διηγήσεις των αδελφών Γκριμ, ο Άνταμσον συνθέτει ένα σύγχρονο παραμυθιακό τοπίο με στόχο να προκαλέσει την εφηβική ανησυχία και να αναδείξει την πολυπλοκότητα της νεανικής ιδιοσυγκρασίας. Σάββατο στις 17.00 & κυριακή στις 15.00 Θέατρο «Πόλη» - Νεανική Σκηνή, Φωκαίας 4 & αριστοτέλους 87, πλ. Βικτωρίας, τηλ. 211 1828900

ΕκΠαίΔΕυτίκα ΠρογραΜΜατα ΣτοΝ «ΕλλήΝίκο κοΣΜο»

Και τα Σαββατοκύριακα του 2014 ο «Ελληνικός Κόσμος» γίνεται ο απόλυτος προορισμός για παιδιά κάθε ηλικίας. Τα Σαββατιάτικα Εκπαιδευτικά Προγράμματα απευθύνονται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (από 3 ετών και άνω), τα οποία συνοδεύονται από τους γονείς τους. Τα Κυριακάτικα Εκπαιδευτικά Προγράμματα απευθύνονται σε νήπια και παιδιά του δημοτικού. Ενδεικτικά: Σάββατο 11 Ιανουαρίου: «Μικροί καλλιτέχνες στα μονοπάτια της γνώσης» Μέσα από παραμυθένιες ιστορίες και με βοηθό τη φαντασία τους ανακαλύπτουν τη ζωγραφική, παίζουν με τις μπογιές, συνεργάζονται με τους μεγάλους και εκφράζονται ελεύθερα. Στο τέλος ταξιδεύουν στο «δάσος χωρίς χρώματα» και τρυπώνουν στο λαβύρινθο των χρωμάτων.

• Τα προγράμματα πραγματοποιούνται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (http://saturdays.helleniccosmos.gr/) στην οδό Πειραιώς 254 στον Ταύρο.

• Διατίθεται δωρεάν υπόγειος χώρος στάθμευσης.

free sunday

free time

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

37

agenda Έκθεση της Νότας Τσίτουρα στην Gallery 7.

Σατιρική κωμωδία με live μουσική στο θέατρο Χυτήριο.

«Bedtime stories» στο θέατρο Eliart.

Στο θέατρο Εμπορικόν ο Δημήτρης Καταλειφός.

«Η Μαρινέλλα συναντά τη Βέμπο» στο Θέατρο Badminton.

O Δώρος Δημοσθένους στη σκηνή του Faust.

Ο Γιάννης Πλούταρχος και ο Μίμης Πλέσσας στο Παλλάς.

Σάββάτο 11 IANOYAΡΙοΥ ● Η «Εκδοχή του Μπράουνινγκ» (1948), το πιο αντιπροσωπευτικό έργο του Τέρενς Ράτιγκαν, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο θέατρο Εμπορικόν, με τον Δημήτρη Καταλειφό σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη. Το έργο αφορά τη ζωή του Άντριου Κρόκερ-Χάρις, ενός κλασικού φιλολόγου σε ένα αγγλικό κολέγιο. Ο καθηγητής δεν είναι αρεστός ούτε στη γυναίκα του, ούτε στους μαθητές του, ούτε στους συναδέλφους του. Μια αυθόρμητη πράξη καλοσύνης από ένα παιδί γίνεται η αφορμή να ξετυλιχτούν οι περίπλοκες σχέσεις των ενήλικων ηρώων, που δεν τολμούν να αντιμετωπίσουν με ειλικρίνεια τη ζωή τους. ● Το PUBLIC και ο Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη μας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Μάνου Γαβρά με τίτλο «Φιστίκιος ο Αιγινίτης», στις 13.00, στο αναγνωστήριο του βιβλιοπωλείου PUBLIC (Καραγιώργη Σερβίας 1, πλ. Συντάγματος, 3oς όροφος). Ο συγγραφέας θα συνομιλήσει με το κοινό και θα υπογράψει αντίτυπα του βιβλίου του. ΚΥΡΙάΚή 12 IANOYAΡΙοΥ ● Το «Bedtime Stories», η απολαυστική μαύρη κωμωδία του Γιώργου Ηλιόπουλου, από την ομάδα Poisoned by the Small Fish, συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία του για 4η συνεχόμενη χρονιά στο θέατρο Eliart. Για την παράσταση έγραψε πρωτότυπη μουσική αλλά και 17 τραγούδια ο συνθέτης Γιώργος Βολίκας. Λίγο πριν πέσουμε για ύπνο, όταν οι αντιστάσεις και οι άμυνές μας πέφτουν, βγαίνουν στην επιφάνεια οι αλήθειες που τόσο προσεκτικά κρύβουμε. Αυτές είναι οι ιστορίες μας, τα bedtime stories. Άτομα καθημερινά, άνθρωποι της διπλανής πόρτας – που όλοι τούς ξέρουμε– εξομολογούνται σε πρώτο πρόσωπο, ξαφνιάζοντας με τις αποκαλύψεις τους αλλά και με την τόλμη τους. ● Ένας ξεχωριστός performer, o Δώρος Δημοσθένους, στη σκηνή του Faust, σε ένα δυνατό live. Μουσικές από την εποχή και την ατμόσφαιρα των κλαμπ της Νέας Υόρκης των δεκαετιών του ’30, του ’40, του ’50 και του ’60, στους ρυθμούς του swing, του charleston, του blues και του rock ‘n’ roll, με τραγούδια των Benny Goodman, Duke Ellington, Irving Berlin, Leonello Casussi και Ray Stanley, που τραγούδησαν μεγάλοι ερμηνευτές όπως οι Perry Como, Frank Sinatra, Elvis Presley, Tiny Tim και Dean Martin. ΔεΥτεΡά 13 IANOYAΡΙοΥ ● H οικονομική κρίση, το κλείσιμο της ΕΡΤ, οι εκλογές,

«Φάουστ» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού στη Στέγη.

τα προγράμματα της σύγχρονης ελληνικής τηλεόρασης, οι καλοκαιρινές διακοπές, ο τρόπος διασκέδασης των νέων, μία πρωτοποριακή τραγουδίστρια και οι χαμένες ελπίδες του Νεοέλληνα πρωταγωνιστούν στη σατιρική κωμωδία με live μουσική «Τα ’δα όλα» του Γιώργου Γιαννακόπουλου, που παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα στο θέατρο Χυτήριο. τΡΙτή 14 IANOYAΡΙοΥ ● Η έκθεση της Νότας Τσίτουρα με τίτλο «Το ταξίδι μιας ευχής» στην Gallery 7 περιλαμβάνει 12 γλυπτά, κατασκευές και σχέδια, μέσα από τα οποία ο επισκέπτης θα περιηγηθεί σε ένα ταξίδι αναζήτησης, πέρα από τα όρια της πραγματικότητας. Σε ένα μύθο που διέπεται από τα στοιχεία της αρμονίας, του ιερού και της ομορφιάς. τετάΡτή 15 IANOYAΡΙοΥ ● Η ομάδα Όμορος παρουσιάζει την κωμωδία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Πολύ κακό για το τίποτα», βασισμένη στη μετάφραση του Βασίλη Ρώτα, σε δραματουργική επεξεργασία της Ελένης Βλάχου. Σε μια εποχή αμφισβήτησης των ανθρώπινων σχέσεων θέλουμε να πείσουμε ότι ο έρωτας μπορεί να επιβιώσει. Άλλωστε ποιος μπορεί να πει με σιγουριά ότι όλο αυτό που ζούμε δεν είναι «πολύ κακό για το τίποτα»; Θέατρο Αλκμήνη. ● Τρία χρόνια μετά την τελετή των εγκαινίων της σε δική του σύλληψη και σκηνοθεσία, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης και για πρώτη φορά καταπιάνεται με τον αρχετυπικό μύθο της νεότερης ευρωπαϊκής σκέψης, το μύθο του Φάουστ, από τις 15 Ιανουαρίου έως τις 2 Φεβρουαρίου 2014 (εκτός Δευτέρας & Τρίτης). Αντλώντας το πρώτο του υλικό από το έργο-κοιτίδα του νεότερου ευρωπαϊκού πνεύματος, τον «Φάουστ» (1828-1829) του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, στην έμμετρη μετάφραση του Πέτρου Μάρκαρη, και από τον προγενέστερο «Δόκτορα Φαούστους» (1604) του Κρίστοφερ Μάρλοου, αξιοποιώντας όμως τόσο τις «μεταμορφώσεις» του μύθου όσο και ένα πλήθος από διακειμενικές αναφορές, μεταγραφές, προσωπικές αφηγήσεις και ομολογίες, καθώς και τα τραγούδια μιας παιδικής χορωδίας, ο Μαρμαρινός «διευθύνει» μια παράσταση-περιπέτεια στο βυθό της δυτικής Ποίησης, Φιλοσοφίας, Ιστορίας και της ανθρώπινης Ψυχής. Η παράσταση θα εξελίσσεται σε απροσδόκητους χώρους της Στέγης από έναν εξαιρετικό θίασο, με προεξάρχοντα τον Ακύλλα Καραζήση.

Ο Πάνος Μουζουράκης και ο Θανάσης Αλευράς με την καθοδήγηση της Ελένης Γκασούκα παρουσιάζουν το «Burlesque». Με τη βοήθεια μιας ομάδας ηθοποιών, τραγουδιστών και μουσικών και ενός καλεσμένου-έκπληξη, κάθε Παρασκευή στο Fuzz Live Music Club κάνουν τη μουσική τους επανάσταση. Τις επόμενες τρεις Παρασκευές το «παρών» δίνει ο Λάκης Παπαδόπουλος. Τιμή εισόδου: €9 Τιμή ποτού: €4 μπίρα ή κρασί, €6 απλό ποτό Τιμή φιάλης: €75 / 4 άτομα Fuzz Live Music Club, Πειραιώς 209 & Πατριάρχου Ιωακείμ 1, Ταύρος, τηλ. 210 3450817

ΠεμΠτή 16 IANOYAΡΙοΥ ● Το «Η Μαρινέλλα συναντά τη Βέμπο» είναι ένα φιλόδοξο ελληνικό μιούζικαλ πάνω στην πολυτάραχη ζωή και τα τραγούδια της Σοφίας Βέμπο. Ένας ζωντανός θρύλος, η Μαρινέλλα, συναντά επί σκηνής μια άλλη γυναίκα-θρύλο, που υπήρξε πρότυπο και έμπνευσή της σε ολόκληρη την καλλιτεχνική της πορεία. Η παράσταση ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή, που σημάδεψε η παρουσία της σπουδαίας τραγουδίστριας και θεατρίνας Σοφίας Βέμπο. Η νεότερη ιστορία της Ελλάδας περνά μέσα από τη μυθιστορηματική ζωή της Βέμπο και η Μαρινέλλα αγκαλιάζει μέσα από το σήμερα το χθες και ξαναδίνει φωνή και ζωή στον κόσμο της «τραγουδίστριας της νίκης». Θέατρο Badminton. ΠAΡάΣΚεΥή 17 IANOYAΡΙοΥ ● Ο Γιάννης Πλούταρχος εμφανίζεται στο Παλλάς ερμηνεύοντας τραγούδια του Μίμη Πλέσσα, ο οποίος θα τον συνοδεύει στο πιάνο. Μια ατέλειωτη σειρά επιτυχίες, που έγιναν κλασικές και παραμένουν αξιοθαύμαστα σημερινές. Τραγούδια διαχρονικά, από τις μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες που μπήκαν κάποτε στη ζωή μας για να παραμείνουν. Μαζί τους επί σκηνής η Φιντέ Κοκσάλ, μεγαλωμένη στη Σμύρνη, μόνιμη συνεργάτις του Μίμη Πλέσσα τα τελευταία χρόνια. ● Το Θέατρο Δωματίου και η Άντζελα Μπρούσκου παρουσιάζουν το τελευταίο έργο της Σάρα Κέιν «4.48 Ψύχωση». Ένα έργο που χαρακτηρίζεται από τη μεταδραματική δομή του μέσα από μια ωμή και αποκαλυπτική γλώσσα. Ένας μονόλογος ή ένα έργο για πολλές φωνές, για την ψυχική αρρώστια σαν κοινωνικό στίγμα. Στο Bios. ● Ο ΙΑΝΟS παρουσιάζει τον ποιητή Μιχάλη Γκανά στο αναλόγιο και τον συνθέτη Νίκο Ξυδάκη στο πιάνο, πλαισιωμένους από μια ορχήστρα εξαιρετικών μουσικών, για δύο μοναδικές παραστάσεις. Συμμετέχουν: Δημήτρης Μπουζάνης (πιάνο), Γιώργος Διαμαντόπουλος (πλήκτρα), Δημήτρης Χουντής (σοπράνο σαξόφωνο). Τα «Γυάλινα Γιάννενα» είναι το νέο –ανέκδοτο ακόμη– μουσικό έργο του Νίκου Ξυδάκη, ο οποίος μελοποιεί ποιήματα του Μιχάλη Γκανά εδώ και χρόνια, από το ομώνυμο βιβλίο μέχρι την «Άψινθο», που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Παρασκευή 17 και Σάββατο 18 Ιανουαρίου.

750 ml

€ 3,20

750 ml

€ 7,90

750 ml

€ 5,80

750 ml

€ 7,90

750 ml

€ 10,90

750 ml

€ 5,80

750 ml

€ 7,50

750 ml

€ 9,80

750 ml

€ 8,90

750 ml

€ 5,90

750 ml

€ 5,90

750 ml

€ 3,90

750 ml

€ 2,70

750 ml

€ 3,90

750 ml

€ 2,60

750 ml

€ 2,50

750 ml

€ 3,20

750 ml

€ 2,60

FREE SUNDAY

free time

12.01.2014

www.fskyrtsos.gr

39

Το dog walking κερδίζει συνεχώς έδαφος και στην ελληνική νοοτροπία. Εργαζόµενοι «γονείς» που αισθάνονται ένοχοι για το βαρύ τους επαγγελµατικό πρόγραµµα εµπιστεύονται τη βόλτα και την άσκηση των κατοικιδίων τους σε «ανάδοχους» περιπατητές για κάποιες ώρες της ηµέρας. Η οµάδα των Walks4Dogs είναι µία από αυτές. Αναλαµβάνουν dog walking, dog running και pet sitting services, που περιλαµβάνουν βόλτες σκύλων µικρού, µεσαίου ή µεγάλου µεγέθους, βόλτες άσκησης και ενδυνάµωσης, υπηρεσίες φύλαξης ή κατ’ οίκον φροντίδας για σκύλους και γάτες. Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο τηλ. 6974 469393 ή επικοινωνήστε στο e-mail walks4dogs.gr@gmail.com.

λιά σας. Είναι εµβολιασµένη και θα δοθεί µε συµβόλαιο υιοθεσίας και την προϋπόθεση στείρωσης. Περισσότερες πληροφορίες: 6948 369979, fgazepidou@ gmail.com.

ο Τζόνυ ηµίαιµος λαµπραντοράκος. Τα πάνε καλά µε ανθρώπους, ακόµη και µε γάτες. Η Ζίνα είναι ήσυχη και καλόβολη, ενώ ο Τζόνυ πιο ζωηρούλης. Αγαπούν την παρέα των ανθρώπων και των παιδιών, γιατί είναι κοινωνικά σκυλάκια, και τους αρέσει πολύ η βόλτα. Θα δοθούν µε συµβόλαιο υιοθεσίας. Πληροφορίες: 6930 785800, epsilonomikron@gmail.com.

Η

µίαιµη σετερίνα ενός έτους, στειρωµένη και τσιπαρισµένη, χαρίζεται. ∆εν έχει βρεθεί ποτέ σε διαµέρισµα παρά µόνο µία εβδοµάδα, και ήταν πραγµατική κυρία. ∆εν λέρωσε, δεν έκανε ζηµιές. Πηγαίνει βόλτα µε λουρί, µπαίνει όµορφα και ωραία στο αυτοκίνητο, γαβγίζει µόνο όταν είναι απαραίτητο. Φιλική, έξυπνη, πανέµορφη και 16 κιλά! Τηλ. επικοινωνίας: 6972 530639 (Vodafone), 6981 879328 (Cosmote). Αν δεν απαντήσω, αφήστε µήνυµα.

Χ

άθηκε ο Γκρινιάρης, στειρωµένος και εµβολιασµένος γατούλης 3 ετών, παχουλός, µε πορτοκαλί χρώµα µατιών και τρίχωµα κοντότριχο πορτοκαλί µε άσπρο στο λαιµό του. Ζούσε έξω, στον πεζόδροµο στη συµβολή των οδών Νίκης & Σαλαµίνος στο Κάτω Χαλάνδρι, εδώ και τρία χρόνια. Είναι λίγο άγριος, δεν κάθεται να τον χαϊδέψουν άτοµα που δεν γνωρίζει. Τον τάιζα καθηµερινά, αυτόν και 3-4 ακόµα γατούλες, και δεν είχε λείψει ποτέ, ούτε µία µέρα, µέχρι τις 17/11, µε τις µεγάλες καταιγίδες. Σας παρακαλώ, αν τον έχετε δει ή ξέρετε κάτι γι’ αυτόν, ενηµερώστε µε στο 6937 224268 (Σοφία).

Σ

το πάρκο που υπάρχει στις οδούς Ικάρων & Αχελώου, στα Βριλήσσια, βρέθηκε η σκυλίτσα της φωτογραφίας. Φοράει καφέ κολάρο µε κοκαλάκια. Παρακαλείται όποιος την έχει χάσει ή γνωρίζει κάτι να επικοινωνήσει στα τηλέφωνα 6955 656687 και 6972 311487.

Marble είναι περίπου 5 µηνών και θα παραµείνει µικρόσωµος. Το όνοµά του βγαίνει από την αγαπηµένη σοκολάτα της Cadbury, που είναι πραλίνα µε επικάλυψη λευκής σοκολάτας και σοκολάτας γάλακτος. Έτσι κι αυτός, είναι λευκός και ανοιχτός καφέ εξωτερικά και απίστευτα γλυκός ως χαρακτήρας (εσωτερικά). ∆εν παίρνει θάρρος από µόνος του, δεν ενοχλεί άλλα όντα και λατρεύει την παρέα, τα χάδια και τα παιχνίδια. Είναι εµβολιασµένος και αποπαρασιτωµένος και ψάχνει φιλοξενία ή, ακόµα καλύτερα, µόνιµη συντροφιά (προϋπόθεση το τσιπ και το συµβόλαιο υιοθεσίας). Είναι πιο όµορφος απ’ όσο φαίνεται στις φωτογραφίες και ανυποµονεί να τον γνωρίστε από κοντά για να το εξακριβώσετε. Τηλ. επικοινωνίας: 210 3511541, 6937 132921 (Ειρήνη).

Β

ρέθηκε στη Μεσογείων έναντι Πενταγώνου. Είναι ηλικιωµένο και ταλαιπωρηµένο και φορούσε ένα λουράκι λεπτό κόκκινο µε πατουσάκια. ∆εν βρέθηκε µικροτσίπ. Επικοινωνία: 6934 262050.

Κ

ουταβάκια τρισχαριτωµένα ψάχνουν σπίτι. Έχουν κάνει εµβόλια, έχουν βάλει τσιπ και θα στειρωθούν όταν φτάσουν στην κατάλληλη ηλικία µέσω του προγράµµατος ∆ιαχείρισης Αδέσποτων του ∆ήµου Ν. Ηρακλείου. Τηλ. επικοινωνίας: 6973 452541.

Χ

άθηκε ο Άρης (πόιντερ) του Συλλόγου Ζωοφίλων Αγ. Παρασκευής στις 7/12/2013 στο βουνό. Βρήκαµε το περιλαίµιό του ανοιγµένο, µε την κονκάρδα του χωρίς τηλέφωνα. Να έχετε το νου σας µήπως εµφανιστεί κάπου. Έχει πάει κι άλλη φορά µακριά. Τηλ. επικοινωνίας: 6986 390629.

Τ

ο µουτράκι της φωτογραφίας είναι κορίτσι, ονοµάζεται Ιόλη και γεννήθηκε µέσα Ιούλη. Βρέθηκε στο βουνό να κλαίει αναζητώντας φαγητό και ασφάλεια. Φιλοξενείται σε σπίτι αλλά ζει αποµονωµένη σε ένα δωµάτιο, γιατί έχουµε πολλά σκυλιά που δεν θέλουν τις γάτες. Γι’ αυτόν το λόγο ενθουσιάζεται πάρα πολύ όταν βρίσκεται µε ανθρώπους. Πολύ παιχνιδιάρα, ζητάει αγάπη χωρίς να το διαπραγµατεύεται, αφού µε ένα τσακ βρίσκεται ξαφνικά στην αγκα-

Ο

Η

Ζίνα (δεξιά) και ο Τζόνυ (αριστερά) έχουν µεγαλώσει µαζί και γι’ αυτό δίνονται κατά προτίµηση µαζί, αλλά και χωριστά. Είναι 2,5 ετών, στειρωµένα, εµβολιασµένα και υγιή. Η Ζίνα είναι τσοπανούλα και

Γ

εια σας, είµαι ο Ζιζού και είµαι περίπου 6 ετών. Μέχρι πριν από λίγο καιρό ζούσα µε την ανθρώπινη µαµά µου σε ένα σπίτι στα Πατήσια. Όταν όµως εκείνη πέθανε, τα παιδιά της θεώρησαν πολύ φυσικό να µε αφήσουν στον κτηνίατρο που µε παρακολουθούσε χωρίς να γυρίσουν ποτέ να µε πάρουν. Από τότε ζω εκεί, σε έναν µικρό χώρο του ιατρείου. Πρέπει όµως να βρω σπίτι άµεσα, επειδή εκεί δεν µπορούν να µένουν υγιή γατάκια για πολύ καιρό. Ο κτηνίατρός µου λέει ότι µετά το θάνατο της µαµάς µου και την εγκατάλειψή µου έχω υποστεί σοκ. Χρειάζοµαι λίγο χρόνο παραπάνω και υποµονή για να γίνω και πάλι ο χαδιάρης και παιχνιδιάρης γάτος που ήµουν πριν. Είµαι στειρωµένος, εµβολιασµένος και απολύτως υγιής. Αν κάποιος ενδιαφέρεται, ας επικοινωνήσει στο 6949 926348 ή στο raykouaza@ gmail.com.

Ε

ίναι στειρωµένη, εµβολιασµένη και τσιπαρισµένη. Είναι 7 µηνών, ζυγίζει 15 κιλά, δεν λερώνει µέσα, τρελαίνεται για βόλτες, φιλιά, αγκαλιές, λιχουδιές και θέλει να τρελάνει κι εσάς. Έχει υπέροχο χαρακτήρα, µια µικρή κυρία. Τηλ. επικοινωνίας: 6944 770722.