ΙΔΒΑΜ - Ετήσια Ανασκόπηση 2014-2015

ΙΔΒΑΜ 2014 2015

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

idbam.blogspot.com

ΑΙΓΥΠΤΟΣ || ΙΣΡΑΗΛ || ΛΙΒΑΝΟΣ || ΣΥΡΙΑ ΕΛΛΑΔΑ || ΚΥΠΡΟΣ || ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ || ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ || ΒΟΣΝΙΑ - ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ ΚΡΟΑΤΙΑ || ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ || πΓΔΜ ΡΟΥΜΑΝΙΑ || ΣΕΡΒΙΑ || ΣΛΟΒΕΝΙΑ

|| ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ραγδαία άνοδος των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών κινημάτων στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, η αδιέξοδη αιματοχυσία στη Συρία, η αγωνία του Ισραήλ σε θέματα ασφάλειας και η ανησυχία για το μέλλον της Ουκρανίας έφεραν αναμφίβολα ένα λιγότερο ασφαλές έτος σε σχέση με το προηγούμενο στις χώρες της Βαλκανικής και της Ανατολικής Μεσογείου.

Στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εύκολο να το διαπιστώσει κανείς. Στα τέσσερα χρόνια του εμφυλίου η Συρία έχει καταστραφεί. Οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 220.000 και τα γειτονικά κράτη - ιδιαίτερα ο Λίβανος έχουν γεμίσει πρόσφυγες. Σύμφωνα με τις διεθνείς αναφορές, ο πόλεμος έχει επηρεάσει τη ζωή περισσότερων από 12 εκατ. ανθρώπων που ζούσαν πριν ξεσπάσει στη χώρα. Συνέπειες της καταστροφής υπάρχουν και για την Ευρώπη, με τις βαλκανικές χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (καθώς και η Κύπρος) να αντιμετωπίζουν την έλευση χιλιάδων παράνομων μεταναστών και προσφύγων, μεταξύ των οποίων θα μπορούσαν να κρύβονται σχήματα τρομοκρατών.

2

Τα βαλκανικά κράτη μαστίζονται από οικονομικά προβλήματα, που τα έχουν αναγκάσει να διαθέσουν λιγότερους πόρους στην άμυνα. Στα Δυτικά Βαλκάνια, όπου βρίσκονται συμπαγείς μουσουλμανικοί πληθυσμοί, υπάρχει πάντα κίνδυνος εμφάνισης ισλαμιστικών στοιχείων. Το ζήτημα της ανεξαρτησίας του Κοσόβου είναι διαρκές σημείο τριβής με τη Σερβία. Στην πΓΔΜ δεν μπορεί να αποκλειστεί επανεμφάνιση ένοπλων επιθέσεων από μέλη της αλβανικής κοινότητας ή ομάδες προερχόμενες από το Κόσοβο, όπως έδειξε άλλωστε το αιματηρό περιστατικό στο Κουμάνοβο. Η Βουλγαρία φοβάται την εμφάνιση ισλαμιστικών στοιχείων. Η Ρουμανία, τέλος, ανησυχεί μήπως η Μολδαβία - όπου διατηρεί ιδιαίτερα συμφέροντα - ακολουθήσει την τύχη της Ουκρανίας. Εκμεταλλευόμενη την περίσταση και τα κομβικά γεωγραφικά, δημογραφικά και θρησκευτικά πλεονεκτήματα, η Τουρκία επιθυμεί να αυξήσει την επιρροή της στα Βαλκάνια και τον Αραβικό Κόσμο. Η Άγκυρα θέλει να απαλλαγεί από τον Άσσαντ. Για να το πετύχει, δεν διστάζει

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

να εξοπλίζει τις αντικαθεστωτικές ομάδες και να διατηρεί φιλικές σχέσεις με την ISIS. Επιπλέον, μέσα από μία συμφέρουσα επίλυση του Κυπριακού αλλά και των Ελληνοτουρκικών, στοχεύει στη γεωστρατηγική ομηρία του Ελληνισμού και τη συνεκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων και πετρωμάτων σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο. Στον αντίποδα, Ελλάδα και Κύπρος έχουν επικεντρωθεί πρώτιστα στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και την επανείσοδό τους σε περίοδο οικονομικής ανόδου. Η Κατάσταση στη Συρία Τον προηγούμενο Μάρτιο ο εμφύλιος πόλεμος εισήλθε στο πέμπτο έτος. Η κυβέρνηση Άσαντ αδυνατεί να ελέγξει ολόκληρη την επικράτεια, η οποία σήμερα βρίσκεται κατά το 50% υπό τον έλεγχο της ISIS. Άλλα ποσοστά ελέγχουν οι Al Nustra και FSA. Τον Αύγουστο του 2014 η ΙSIS κατέλαβε την αεροπορική βάση της Tabqa και δεκάδες χωριά κοντά στο Χαλέπι. Η Al Nustra, ισλαμική ένοπλη οργάνωση προσκείμενη στην Al Qaeda, συνέχισε τη δράση της στην περιοχή του Γκολάν, πλησίον

της συρό-ισραηλινής γραμμής κατάπαυσης του πυρός. Στις 11 Σεπτεμβρίου ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα έδωσε το "πράσινο φως" για αμερικανικές επιχειρήσεις στη Συρία. Οι αεροπορικές και πυραυλικές επιδρομές, που αποσκοπούν στη μείωση των ικανοτήτων της ISIS, ξεκίνησαν στις 22 του ίδιου μήνα. Στις επιχειρήσεις μετέχουν οι ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Κατάρ, Μπαχρέιν και ΗΑΕ. Αργότερα προστέθηκε ο Καναδάς. Την ίδια περίοδο η ISIS επιδιώκει την κατάληψη της πόλης Κομπάνι. Αρχικά πετυχαίνει να κυριέψει το μεγαλύτερο τμήμα του, όμως οι Κούρδοι μαχητές - χωρίς υποστήριξη από τη γειτονική Τουρκία - και η αργοπορημένη αλλά αξιοσημείωτα εντατική αμερικανική αεροπορική συνδρομή αναγκάζουν την ισλαμική οργάνωση σε αναδίπλωση. Στις 18 Οκτωβρίου, ολόκληρη η πόλη βρίσκεται υπό κουρδικό έλεγχο. Όλες οι απόπειρες της ISIS να καταλάβει την πόλη αποτυγχάνουν. Ο Συριακός Στρατός επιχειρεί να περιορίσει τη δραστηριότητα των ανταρτών στο Χαλέπι, όπου πετυχαίνει να 3

αποκλείσει την πόλη. Στις 14 Δεκεμβρίου αποκόπτει τους αντάρτες στην πόλη Jober, αλλά στις 15 Δεκεμβρίου δέχεται σημαντική ήττα από την Al Nustra στην πόλη Idlib. Αποφασιστική είναι η παρουσία της Συριακής Αεροπορίας, με 5.000 εξόδους το διάστημα μεταξύ 20 Οκτωβρίου 2014 και 20 Ιανουαρίου 2015. Πολλές φορές η ίδια κατηγορείται για εκατόμβες αμάχων. Τον Απρίλιο η ISIS εισχωρεί στον παλαιστινιακό προσφυγικό καταυλισμό του Yarmouk, ενώ στις 20 Μαΐου πετυχαίνει την κατάληψη της Παλμύρας, την πρώτη πόλη που κατακτά έπειτα από μάχη με το Συριακό Στρατό. Η ISIS στο Προσκήνιο Η ανακήρυξη Χαλιφάτου στις 29 Ιουνίου 2014 και οι εκτελέσεις δυτικών ομήρων έφεραν στο προσκήνιο την ISIS. Η ισλαμιστική ένοπλη οργάνωση έχει τις βάσεις της το 1999. Δυναμώνει στα χρόνια της αμερικανικής κατοχής του Ιράκ και καταγάγει σημαντικές νίκες σε Ιράκ και Συρία από το 2014 ως σήμερα. Αποτελείται τουλάχιστον από 30.000 μαχητές. Βρίσκεται σε ένοπλη σύγκρουση με τις κυβερνητικές 4

δυνάμεις του Ιράκ και της Συρίας, όπως επίσης με κουρδικές στρατιωτικές ομάδες. Από τις 22 Σεπτεμβρίου βομβαρδίζεται στη Συρία από αεροπορικές δυνάμεις του Διεθνούς Συνασπισμού, χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Ο Πόλεμος στη Γάζα Στις 16 Ιουλίου 2014 το Ισραήλ εισβάλλει στη Γάζα ώστε να μειώσει τις επιχειρησιακές ικανότητες της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς και να καταστρέψει τα τούνελ της τελευταίας. Οι επιχειρήσεις έληξαν στις 26 Αυγούστου. Συνολικά πέθαναν 1.492 άμαχοι Παλαιστίνιοι, 728 ένοπλοι Παλαιστίνιοι (όπως αναφέρει η UN OCHA), 66 Ισραηλινοί στρατιώτες και έξι Ισραηλινοί άμαχοι. Διακόσιοι πενήντα Παλαιστίνιοι αιχμαλωτίστηκαν. Από αυτούς οι 159 αναγνωρίστηκαν ως μαχητές της Χαμάς. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, 5.000 κτήρια καταστράφηκαν και πιθανόν το 15% του πληθυσμού της πόλης έχει μείνει άστεγο. Συνολικά η Χαμάς εξαπέλυσε 4.450 ρουκέτες. Από αυτές 221 σε κατοικημένες περιοχές. Το Ισραήλ, αντίστροφα, έπληξε 5.226 στόχους.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Ανησυχία στο Λίβανο Επόμενος σταθμός των ισλαμιστικών ένοπλων οργανώσεων είναι ο Λίβανος. Αντάρτες έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους στα ανατολικά της χώρας. Στις 2 Αυγούστου ένοπλοι καταλαμβάνουν την πόλη Arsal, κρατώντας ομήρους 16 αστυνομικούς και δύο στρατιώτες. Η μάχη ολοκληρώνεται στις 7 Αυγούστου. Οι κυβερνητικές δυνάμεις προξενούν 60 νεκρούς στους Ισλαμιστές και δέχονται 24 νεκρούς. Για την απόκρουση των Ισλαμιστών, δυτικές και αραβικές χώρες δωρίζουν ή χρηματοδοτούν την παράδοση όπλων στον κυβερνητικό στρατό. Λιβανική ανάμειξη υπάρχει πάντως και στον πόλεμο στη Συρία, όπου παρούσα είναι η σιιτική ένοπλη οργάνωση Χεζμπολάχ. Στις πολύνεκρες μάχες, η λιβανική οργάνωση μετρά θύματα περισσότερα σε σύγκριση με τις μάχες του πολέμου το 2006 απέναντι στο Ισραήλ. Αίγυπτος Σινάς & Κυρηναϊκή Προβλήματα ασφάλειας αντιμετωπίζει και το κέντρο του Αραβικού Κόσμου, η Αίγυπτος. Στη Χερσόνησο του Σινά εξακολουθεί να υφίσταται αν-

τάρτικο κίνημα Βεδουίνων το οποίο έχει γιγαντώσει η ανάμειξη της ISIS. Αν και λόγω της Συνθήκης Ειρήνης με το Ισραήλ, η Αίγυπτος δεν μπορεί να μεταφέρει σημαντικό αριθμό στρατιωτικών μονάδων στην περιοχή, ως σήμερα η εξέγερση δεν έχει εξαπλωθεί πέρα από τμήμα του Σινά. Κανείς όμως δεν μπορεί να αποκλείσει ό, τι το έκρυθμο κλίμα δεν μπορεί να μεταφερθεί στο κέντρο της πληγωμένης αιγυπτιακής κοινωνίας. Τον κίνδυνο αυτό επισείει η παρουσία ισλαμιστικών πυρήνων στην Κυρηναϊκή της Λιβύης. Στις 15 Φεβρουαρίου 2015, η ISIS αποκεφάλισε 21 Αιγύπτιους κόπτες. Η Αίγυπτος αντέδρασε με αεροπορική επιδρομή στη Ντέρνα την επόμενη ημέρα. Όμως απέτυχε να πείσει τις δυτικές χώρες να επέμβουν ή να συμφωνήσουν σε απόφαση για ένοπλη αντιμετώπιση των ενόπλων ισλαμιστών στην περιοχή. Κίνδυνοι στα Βαλκάνια; Παρίσι, 7 Ιανουαρίου 2015: δύο αδέλφια, ένοπλοι ισλαμιστές, επιτίθενται στα γραφεία της σατυρικής εφημερίδας "Charlie Hebdo" σκοτώνοντας 11 άτομα και τραυματίζοντας άλλα 11. Οι δράστες δολοφο5

νούνται από τις αντιτρομοκρατικές ομάδες δύο ημέρες μετά. Το ερώτημα είναι: θα μπορούσε να συμβεί στα Βαλκάνια; Έγινε. Σεράγεβο, 27 Απριλίου 2015: ένοπλος ισλαμιστής εισβάλει σε αστυνομικό τμήμα. Ο δράστης, πριν εξουδετερωθεί, σκοτώνει έναν αστυνομικό. Η οικονομική δυσπραγία και ο θρησκευτικός ζήλος είναι τα κίνητρα. Τα Δυτικά Βαλκάνια, όπου ζουν γηγενείς μουσουλμανικοί πληθυσμοί, αποτελούν ουσιαστική δεξαμενή μαχητών των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών οργανώσεων στη Μέση Ανατολή. Το κύριο ερώτημα: τί θα γίνει όταν οι τζιχαντιστές επιστρέψουν από τον πόλεμο; Πέρα από τον ισλαμιστικό κίνδυνο, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος εδαφικών αλλαγών. Οι καθεστωτικές διαφορές ανάμεσα σε Πρίστινα και Βελιγράδι δεν έχουν γεφυρωθεί. Οι επιθέσεις των Αλβανοφώνων στο Κουμάνοβο δείχνουν την εύθραυστη Συμφωνία της Οχρίδος. Η Ρουμανία φοβάται ό, τι η Ρωσία θα δείξει ενδεχομένως παρόμοια δυναμική αντίδραση με την Κριμαία στην περίπτωση της Υπερδνειστερίας, στη Μολδαβία, με την οποία διατηρεί ιδιαίτερες σχέσεις. Παράλληλα, προσπαθεί να κατευνάσει την αγωνία 6

της στην περιοχή της Τρανσυλβανίας, όπου ανθεί πολυάριθμη ουγγρική μειονότητα. Η Ρουμανία είναι επιπλέον, μαζί με την Πολωνία, οι χώρες φιλοξενίας των χερσαίων βάσεων του Αμερικανικού Ναυτικού στο πλαίσιο της αντιπυραυλικής ασπίδας. Η Στάση της Τουρκίας Εκμεταλλευόμενη μια σειρά από παρόντα συγκριτικά πλεονεκτήματα, η Τουρκία επιδιώκει να κερδίσει ό, τι περισσότερο γίνεται. Επιθυμεί διακαώς την πτώση της επίσημης συριακής κυβέρνησης. Εξοπλίζει τις αντικαθεστωτικές ομάδες. Συγκρούεται λεκτικά με το Ισραήλ για να αυξήσει το ακροατήριό της στον Αραβικό Κόσμο. Στα Βαλκάνια προωθεί τη θρησκευτική ατζέντα ως μέσο άσκησης επιρροής. Απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο απειλεί με χρήση βίας και συνάμα παίζει το χαρτί του στενού οικονομικού εταίρου. Ωστόσο, παρά τη σημερινή εικόνα της «περιφερειακής υπερδύναμης» η Άγκυρα γνωρίζει πως μόνο η ενσωμάτωσή της στις δυτικοευρωπαϊκές δομές ή η απόκτηση στρατηγικών όπλων μπορεί να εξασφαλίσει ό, τι δεν θα αντιμετωπίσει μεγάλο

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

εσωτερικό κίνδυνο, ένεκα της ραγδαίας πληθυσμιακής ανόδου του κουρδικού πληθυσμού. Κοινές Προκλήσεις για Κύπρο & Ελλάδα Κοινή είναι η μείζονα πρόκληση για την Κύπρο και την Ελλάδα αφού αντιμετωπίζουν σημαντική οικονομική κρίση. Η Κύπρος φαίνεται ό, τι θα εξέλθει πρώτη από αυτή, χάρη στην καλύτερη διαχείρισή της. Παράλληλα, ύστερα από την κρίση που προκάλεσε η παράνομη παρουσία του τουρκικού ερευνητικού πλοίου Barbaros στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναμένεται νέος κύκλος διαπραγματεύσεων με την τουρκοκυπριακή κοινότητα για την επίλυση του Κυπριακού Ζητήματος. Όμως δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική και βιώσιμη λύση εάν πρώτα δεν γίνει αποστασιοποίηση των Τουρκοκυπρίων από την Τουρκία. Η Ελλάδα είναι βυθισμένη για πέμπτο χρόνο στη δημοσιονομική κρίση. Πράγμα που έχει συρρικνώσει το ΑΕΠ, τις δημόσιες επενδύσεις και κατεπέκταση τις αμυντικές δαπάνες. Η προσοχή είναι στραμμένη στην ομαλοποίηση

των δημόσιων οικονομικών και την ανακοπή της πτώσης του βιοτικού επιπέδου. Έτσι, δεν πρέπει να αναμένονται παρά εξοπλιστικά προγράμματα σε τομείς που έχουν σκοπό τη μη καθοριστική ανατροπή της ισορροπίας δυνάμεων με τη τουρκική απειλή και που στοχεύουν στην ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας. Στην προσπάθεια αυτή συμπληρωματικά στοχεύει η ανάπτυξη στενότερων στρατιωτικών δεσμών με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Για τους παραπάνω λόγους παρουσιάζεται ίσως αναγκαία η εξέταση των κυριότερων εξελίξεων στους τομείς ασφάλειας και άμυνας του συστήματος χωρών των δύο περιοχών το χρόνο που πέρασε (21/7/2014 21/7/2015), ανάγκη που προσπαθεί να καλύψει στοιχειωδώς η υφιστάμενη ειδική έκδοση του ιστολογίου «Ισορροπία Δυνάμεων στη Βαλκανική και την Ανατ. Μεσόγειο», ΙΔΒΑΜ 2014-2015.

ΙΔΒΑΜ

idbam.blogspot.com 7

|| ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ 2014

Στις 23 Ιανουαρίου 2015 το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας παρουσίασε τη Λευκή Βίβλο των Ενόπλων Δυνάμεων 2014. Στις 144 σελίδες που περικλείει, ο αναγνώστης εξετάζει τις γεωστρατηγικές προκλήσεις του Ελληνισμού και τον κύριο αμυντικό σχεδιασμό έως το 2027.

Εθνική Στρατηγική Κύριοι άξονες της εθνικής στρατηγικής για το συγκεκριμένο διάστημα, όπως περιγράφονται στο κείμενο, είναι η μέσω συμμαχικού / διεθνούς πλαισίου αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος και η αποτροπή διάδοσης όπλων μαζικής κα8

Η παράδοση των τεσσάρων υποβρυχίων τεχνολογίας AIP θα αυξήσει εντυπωσιακά την αποτρεπτικότητα του Πολεμικού Ναυτικού. (c) Υπουργείο Έθνικής Άμυνας

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ταστροφής, η διαφύλαξη των θαλασσίων οδών και ενεργειακών διαδρομών, η ενίσχυση της εθνικής συμμετοχής στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς άμυνας (όπου η Ελλάδα συμμετέχει στο European Union Amphibious Battlegroup και το HELBROC Battlegroup), η τήρηση του ρόλου των οργάνων του ΟΗΕ, αλλά και η δραστηριότητα των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.

Ακόμη και με την προμήθεια πλοίων ικανότητας AAW Περιοχής, η διατήρηση προηγμένου στόλου μαχητικών συνιστά μονόδρομο. (c) ΠΑ

Η Ελλάδα, στρατηγικός πυλώνας σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, συνδέει τις δύο περιοχές με την Ευρώπη. Ο ρόλος της έχει γίνει σπουδαιότερος μετά το 2014, όταν υπήρξε επέκταση της αστάθειας από τη Μέση Ανατολή έως τη Βόρεια Αφρική και τον Εύξεινο Πόντο. Όπως σπουδαιότερος είναι ο ρόλος της Κρήτης για γεωγραφικούς λόγους και την ύπαρξη των κατάλληλων υποδομών. Επιπλέον, παρατηρεί την ύπαρξη αβεβαιότητας, αστάθεια που επιταχύνει η οικονομική κρίση, στην περιοχή των Βαλκανίων και η επιδείνωση της γεωπολιτικής κατάστασης στον Εύξεινο Πόντο. Εκτιμήσεις που οφείλουν να παρθούν υπόψη στους εθνικούς 9

Η Ενημέρωση της 30ης Ιουλίου 2014

αμυντικούς σχεδιασμούς. Η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, της Βορείου Αφρικής και της Μέσης Ανατολής συνδυάζει ίσως τη σπουδαιότερη γεωστρατηγική και γεω-οικονομική θέση παγκοσμίως. Σαν αποτέλεσμα, οι εξελίξεις εκεί επηρεάζουν τα ζωτικά συμφέροντα άμυνας και ασφάλειας των γειτονικών και δυτικών χωρών, θεωρώντας έτσι μονόδρομο τη στρατηγική συνεργασία της Ελλάδας με την Κύπρο, άλλα περιφερειακά κράτη και διεθνείς εταίρους. Επιπρόσθετα, η ενεργειακή εθνική πολιτική στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δημιουργεί συμπληρωματικές απαιτήσεις προστασίας και ασφάλειας. Αμυντικοί Σχεδιασμοί Για να εκπληρώσουν το ρόλο τους το εξεταζόμενο διάστημα οι ΕΕΔ οφείλουν να αυξήσουν τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες. Το Πολεμικό Ναυτικό επιθυμεί Αντιαεροπορική Άμυνα Περιοχής μέσω απόκτησης νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου, αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας και σύγχρονα υποβρύχια. Η Πολεμική Αεροπορία θέλει την αναβάθμιση του υφιστάμενου στόλου μαχητικών και την έν10

Στις 30 Ιουλίου 2014 η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας προχώρησε στην ενημέρωση της Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων του Κοινοβουλίου. Η ενημέρωση, αν και δεν σημαίνει κάποια δεσμευτικότητα ως προς την υλοποίηση των αναφερόμενων προγραμμάτων αλλά και την οικονομική επιβάρυνση του Δημοσίου, κινείται στο πλαίσιο του δεκαπενταετούς Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Προμηθειών Αμυντικού Υλικού 2011 2025. Από τα 42 συνολικά εξοπλιστικά προγράμματα, ένα αφορά την εκποίηση 19 ελικοπτέρων AB-205 / UH1H με εκτιμώμενο κέρδος 14,5 εκατ. €. Τα υπόλοιπα 41 είναι: Στρατός Ξηράς Προμήθεια βλημάτων ATACMS (211,4 εκατ. €) || Εκσυγχρονισμός εκτοξευτών MLRS (157,4 εκατ. €) || Προμήθεια ρουκετών MLRS μακρού βεληνεκούς (154 εκατ. €)|| Προμήθεια βλημάτων των 120mm για άρματα μάχης 3ης γενιάς (148 εκατ. €) || FOS μεταφορικών ελικοπτέρων ΝΗ-90 (75,5 εκατ. €) || Προμήθεια βλημάτων πυροβολικού των 155mm μακρού βεληνεκούς (37 εκατ. €) || Προμήθεια και υποστήριξη ταχυπλόων σκαφών (16 εκατ. €) Προμήθεια φυσιγγίων των 7,62mm (14,5 εκατ. €) || Προμήθεια γεμισμάτων πυροβολικού των 155mm μακρού βεληνεκούς (12 εκατ. €) || Προμήθεια «ευφυών» βλημάτων πυροβολικού των 155mm (11,5 εκατ. €) || Προμήθεια Α/Τ βλημάτων Kornet (9,9 εκατ. €) || Προμήθεια Α/Τ βλημάτων MILAN (9 εκατ. €) || Προμήθεια μεταχειρισμένων οχημάτων βαρέως τύπου(8,5 εκατ. €) || Προμήθεια βλημάτων AGM-114L (8,4 εκατ. €) || Προμήθεια Α/Τ βλημάτων TOW ΙΙ. (7,6 εκατ. €) || Προμήθεια 40 μεταχειρισμένων εκτοξευτών MLRS από τις ΗΠΑ (5,5 εκατ. €) || Προμήθεια πυροσωλήνων βλημάτων βλημάτων πυροβολικού των 155mm (4,5 εκατ. €) || Προμήθεια φίλτρων οχημάτων και αρμάτων διαφόρων τύπων. (1,5 εκατ. €) || Σύναψη σύμβασης FMS με τον Αμερικανικό Στρατό για υποστήριξη των ελικοπτέρων UH-1/AB-205.

(1,3 εκατ. €) || Προμήθεια Α/Τ βλημάτων STRIM (666 χιλ. €) || Προμήθεια αεροφύλλων & θερμοβολίδων ελικοπτέρων Apache. (548 χιλ. €) || Προμήθεια εκπαιδευτικών βλημάτων των 105mm. (382 χιλ. €) || Προμήθεια ενισχυτικών γεμισμάτων M-1A1, Μ-2A1 και δοκιμαστικού χάρτη Methyl Violet (120 χιλ. €) Πολεμικό Ναυτικό Αναβάθμιση φρεγατών MEKO 200HN (400 εκατ. €) || Αναβάθμιση πέντε αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας

Ισορροπία Δυνάμεων P-3B (350 εκατ. €) || Υποστήριξη τακτικών συστημάτων και ΣΔΒ πολεμικών πλοίων (196 εκατ. €) || Προμήθεια πυρομαχικών και πυροσωλήνων μάχης 76mm / 62cal ΟΤΟ Melara (27 εκατ. €) || Υποστήριξη κινητήρων Tyne και Olympus φρεγατών S. (27 εκατ. €) || Ανάπτυξη δικτύου επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας (25 εκατ. €) || Προμήθεια τεσσάρων Σκαφών Ανορθόδοξου Πολέμου Mk.V από τις ΗΠΑ (15,6 εκατ. €) || Γενική επιθεώρηση και επισκευή πετρελαιοκινητήρων MTU φρεγατών MEKO-200HN (13,8 εκατ. €) || FOS αεροκινητήρων Τ-700-401C ελικοπτέρων S-70B/B6 Aegean Hawk (10,5 εκατ. €) || Προμήθεια 12 συλλογών ανταλλακτικών για πετρελαιοκινητήρες MTU ΤΠΚ Combattante III/ΙΙΙΒ (9,6 εκατ. €) || Προμήθεια υλικών επιθεωρήσεων ιπτάμενων μέσων του Π.Ν (2,4 εκατ. €) || Επισκευή τριών κεφαλών κατεύθυνσης βλημάτων MM-40 Exocet Block2 Mod.1 (567 χιλ. €) Πολεμική Αεροπορία FOS εκπαιδευτικών Τ-6A και επίγειου προσομοιωτή πτήσεων (23,7 εκατ. €) || Εκπαίδευση προσωπικού (13 εκατ. €) || Σύναψη σύμβασης μέσω FMS με το Αμερικανικό Ναυτικό για την υποστήριξη T-2C/E και Τ-6A (6 εκατ. €) || FOS ηλεκτρονικών αεροσκαφών C-130. (3,4 εκατ. €) || Υποστήριξη συστημάτων TACAN τύπου FTA43. (3,2 εκατ. €) || FOS μεταφορικών αεροσκαφών C130B/H (666 χιλ. €)

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ταξη νέων αεροσκαφών υψηλής τεχνολογίας, ικανών να ανταποκριθούν στο περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, περιγράφονται οι ανάγκες σε νέα εκπαιδευτικά αεροσκάφη και ελικόπτερα έρευνας και διάσωσής. Επίσης, χρειάζεται αύξηση των ικανοτήτων στις διαστημικές εφαρμογές και τον κυβερνοχώρο. Τέλος, αναφέρεται το ενδιαφέρον ενίσχυσης των κοινών ευρωπαϊκών προγραμμάτων συγκρότησης διοίκησης αερομεταφορών, στόλου αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού και συστημάτων ΜΕΑ.

Η Ελλάδα συμμετέχει στο δορυφορικό πρόγραμμα Helios καιπρογραμματίζει τη συμμετοχή της σε πιο προηγμένες δορυφορικές εφαρμογές - (c) Astrium 11

|| ΑΙΓΥΠΤΟΣ Έκταση 1.001.450 τετρ. km Σύνορα 2.612 km (Ισραήλ 208 km [Λωρίδα της Γάζας 13 km], Λιβύη 1.115 km, Σουδάν 1,276 km) Ακτογραμμή 2.450 km Πληθυσμός 86.895.099 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 18.060.543 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 438.500 Εφεδρεία 479.000 ΑΕΠ 2014 945,4 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1.67% (2013) Προσωπικό στο εξωτερικό Σουδάν 1.055, Κονγκό 1.006, Ακτή Ελεφαντοστού 175, Δυτική Σαχάρα 21, Λιβερία 7.

Η Αίγυπτος αντιμετωπίζει

τον ισλαμιστικό κίνδυνο στο Σινά αλλά και την Κυρηναϊκή της γειτονικής Λιβύης. Στη Χερσόνησο του Σινά έχουν σημειωθεί πολύνεκρες επιθέσεις με κυριότερη ίσως εκείνη που συνέβη με παγιδευμένο όχημα σε στρατιωτική εγκατάσταση στις 24 Οκτωβρίου 2014, στοιχίζοντας τη ζωή σε 26 στρατιώτες. Για την αντιμετώπιση των Ισλαμιστών, το Κάιρο διεξάγει αεροπορικές επιδρομές στην Κυρηναϊκή, έπειτα από τη δολοφονία 21 Αιγυπτίων πολιτών το Φεβρουάριο από την ISIS. Βέβαια, είχε προηγηθεί την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2014 η διενέργεια αεροπορικών βομβαρδισμών στην περιοχή της Βεγγάζης αλλά και η εξόρμηση μαχητικών των ΗΑΕ νωρίτερα το 2014 από αιγυπτιακή αεροπορική βάση. Επιπλέον, η Αίγυπτος έχει προτείνει το σχηματισμό παναραβικής δύναμης για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους. Αξιοσημείωτη υπήρξε η αμε12

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ρικανική άρση απαγόρευσης παράδοσης κύριων οπλικών συστημάτων η οποία είχε επιβληθεί εξαιτίας της έκρυθμης πολιτικής κατάστασης στη χώρα μετά την ανατροπή της κυβέρνησης Μόρσι. Η Αίγυπτος παίρνει μέρος με αεροσκάφη και πλοία στην επέμβαση αραβικών κρατών στην Υεμένη. Το Αιγυπτιακό Ναυτικό συμμετέχει με δύο φρεγάτες και δύο μικρότερα πλοία. Χερσαίες Δυνάμεις Μετά την άρση του αμερικανικού εμπάργκο, συνεχίζονται οι παραδόσεις των 125 αρμάτων μάχης M1A1. Ο Αιγυπτιακός Στρατός επίσης ολοκλήρωσε τις παραλαβές στρατιωτικών οχημάτων KrAZ. Από το 1961, το Κάιρο έχει προμηθευτεί περισσότερα από 4.000 οχήματα της εταιρίας ενώ εκκρεμεί νέος διαγωνισμός για αγορά άλλων 400. Σημαντική, τέλος, θεωρείται η απόκτηση ενός κινητού συστήματος επιτήρησης DRS για τον καλύτερο έλεγχο των αιγυπτιακο-λιβυκών συνόρων αντί

Η Αίγυπτος είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγικός χρήστης του M1.

Δύο πυροβόλα M109 του Αιγυπτιακού Στρατού - (c) Αμερικανικός Στρατός

13

εκτιμώμενης επένδυσης 100 εκατ. $. Ναυτικές Δυνάμεις Υπέρ της επέκτασης από δύο σε τέσσερα των υπό παραγγελία υποβρυχίων Type 209 τοποθετήθηκε η γερμανική κυβέρνηση. Τα υποβρύχια θα αντικαταστήσουν παρωχημένα κινεζικής προέλευσης Romeo. Το Αιγυπτιακό Ναυτικό προμηθεύτηκε στις 23 Ιουνίου 2015 μία φρεγάτα FREMM (την πρώην Normadie του Γαλλικού Ναυτικού), αντί 1,1 δις €. Το πλοίο εξοπλίζουν πύραυλοι Exocet και ASTER15. Η απόκτηση του πλοίου, ωστόσο, οδήγησε σε μετατροπές όπως την αφαίρεση των κελιών Α70 του VLS SYLVER και την αντικατάσταση των συστημάτων επικοινωνιών. Η FREMM και οι ήδη διαθέσιμες τέσσερις O.H. Perry αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της δύναμης φρεγατών. Επιπλέον, ξεκίνησε η διαδικασία ναυπήγησης της πρώτης κορβέτας Gowind 2500. Το πλοίο θα παραδοθεί στα τέλη του 2017 ή το 2018. Η Αίγυπτος έχει συνολικά παραγγείλει τέσσερα πλοία Gowind 2500, με πλήρωμα 65 ατόμων και εξοπλισμένα με οκτώ πυραύλους MM-40 14

Ο πυρήνας του μελλοντικού Αιγυπτιακού Ναυτικού θα αποτελείται από γαλλικά πλοία και γερμανικά υποβρύχια - (c) MER ET MARINE

Block III, 16 πυραύλους MICA-VL, πυροβόλο 76mm και δύο πολυβόλα 20mm. Τρία από τα τέσσερα σκάφη θα ναυπηγηθούν στην Αλεξάνδρεια. Η άρση των αμερικανικών περιορισμών επιτρέπει την παραλαβή 20 πυραύλων Harpoon Block II για τον εξοπλισμό των ΤΠΚ Ambassador IV. Τέλος, το ναυτικό ενδιαφέρεται για την απόκτηση επάκτιων συστημάτων Bastion. Ο διαμοιρασμός των κύριων μονάδων του Αιγυπτιακού Ναυτικού σε Μεσόγειο και Ερυθρά Θάλασσα δεν πρέπει να αποκλείσει το ενδεχόμενο συνέχισης της ναυπήγησης

Για την ενίσχυση των ανθυποβρυχιακών ικανοτήτων της FREMM είναι πιθανή η προμήθεια ενός NH90NFH.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

των τεσσάρων κορβετών Gowind 2500 σε ακόμη δύο, όπως επίσης την προμήθεια μίας συμπληρωματικής φρεγάτας FREMM. Άλλωστε, η Αίγυπτος ήθελε να αποκτήσει δύο μονάδες, εγχείρημα που δεν επέτρεψαν οικονομικοί περιορισμοί. Αεροπορικές Δυνάμεις Η Αιγυπτιακή Αεροπορία θα αποκτήσει 24 μαχητικά Rafale έως το 2019 αντί 3,5 δις €. Επιπλέον κόστος θα διατεθεί για την αγορά πυραύλων MICA, Black Shahine, 180 AASM και ατρακτιδίων αναγνώρισης. Πέρα από αυτά, τα Rafale θα φέρουν ραντάρ RBE-2 AA, σύστημα EW SPECTRA και ατρακτίδιο στοχοποίησης Talios. Για τον εξοπλισμό των Rafale, που θα ονομάζονται Rafale EM/DM, υπάρχει το ενδεχόμενο να παραχωρηθούν 96 πύραυλοι MICA και 180 κατευθυνόμενες βόμβες AASM από τα αποθέματα της Γαλλικής Αεροπορίας. Τα τρία με έξι πρώτα μαχητικά θα παραδοθούν εντός του καλοκαιριού. Επιπλέον, υπάρχει ενδιαφέρον προμήθειας έως 46 μαχητικά MiG-29, μη προσδιορισμένης έκδοσης παραγωγής, και αναμένεται η παραλαβή των 12 τελευταίων F-16C/D Block 52 Adv. Κύ-

Η Αιγυπτιακή Αεροπορία προμηθεύεται 24 Rafale - (c) Dassault

Μαχητικό F-16D πριν την απογείωση, σε αποστολή κατά της ISIS - (c) Αιγυπτιακή Αεροπορία.

15

ριος στόχος είναι η αντικατάσταση των γηρασμένων μαχητικών F-4E, MiG-21 / F-7 και μη εκσυγχρονισμένων Mirage V. Ένας άγνωστος αριθμός μαχητικών Mirage 2000-9 των ΗΑΕ φαίνεται ό, τι έχει προταθεί για παραχώρηση προς την Αίγυπτο. Για την περίπτωση αναβάθμισης των Mirage 2000EM της Αιγυπτιακής Αεροπορίας, η γαλλική πλευρά είναι διατεθειμένη να προσφέρει ένα πρόγραμμα παρόμοιο με το ινδικό αλλά με το οποίο τα μαχητικά θα περιοριστούν σε αποστολές αεράμυνας, ώστε να συμπιεστεί το κόστος (900 εκατ. € αναφέρουν διάφορες πηγές) - ο σπουδαιότερος ανασταλτικός παράγοντας υλοποίησης της αναβάθμισης. Μία τέτοια εφαρμογή προβλέπει τον εφοδιασμό των αεροσκαφών με πυραύλους MICA. Παράλληλα, υπάρχει ενδιαφέρον για την αγορά 12 επιθετικών ελικοπτέρων Mi-35P, ενώ παρελήφθησαν 10 επιθετικά ελικόπτερα AH-64D. Για τον εξοπλισμό των ελικοπτέρων του τύπου η Αίγυπτος θα παραλάβει 356 αντιαρματικούς πυραύλους AGM-114K/R3 Hellfire. Το 2017 θα λειτουργήσει εγχώριο κέντρο επι16

Αιγυπτιακό SHORAD TOR - M2 - (c) Υπουργείο άμυνας Αιγύπτου.

σκευών ελικοπτέρων Mi-8/17. Φωτογραφίες στο Διαδίκτυο αποδεικτύουν ό, τι η Αίγυπτος έχει παραχωρήσει μαχητικά αεροσκάφη MiG-21 και ελικόπτερα Mi-8 στη Λιβύη. Διοίκηση Αεράμυνας Η Αίγυπτος παρουσίασε ρωσικής κατασκευής Α/Α συστήματα BUK-M2 και Tor-M2. Για τα τελευταία γίνονται συζητήσεις επέκτασης του αριθμού συστημάτων που βρίσκονται σήμερα σε υπηρεσία. Τα Α/Α συστήματα μεγάλης εμβέλειας S-300VM δεν έχουν ακόμη παραδοθεί. Σημειώνεται, η Αίγυπτος είναι η δεύτερη εξαγωγική χρήστης του αντιπυραυλικού συστήματος. Ήδη πάντως φαίνεται να έχει αρχίσει η παράδοση βοηθητικού τεχνολογικού εξοπλισμού. Το συμβόλαιο ύψους ενός δις $ περιλαμβάνει την προμήθεια τριών μεραρχιών, όπως γράφουν ρωσικά δημοσιεύματα.

Ισορροπία Δυνάμεων

|| ΙΣΡΑΗΛ

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Έκταση 20.770 τετρ. km Σύνορα 1.068 km (Αίγυπτος 208 km, Λωρίδα της Γάζας 59 km, Ιορδανία 307 km, Λίβανος 81 km, Συρία 83 km, Δυτική Όχθη 330 km) Ακτογραμμή 273 km Πληθυσμός 7.821.850 κάτοικοι (περιλαμβάνονται Υψίπεδα του Γκολάν και Ανατ. Ιερουσαλήμ) Άνδρες 18-49 ετών 1.517.510 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 176.500 Εφεδρεία 465.000 ΑΕΠ 2014 305 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 5.69% (2012).

Μετά την πολεμική δια-

μάχη με τη Χαμάς το προηγούμενο καλοκαίρι, κύριος στόχος του Ισραήλ είναι η αναπλήρωση του αποθέματος όπλων που χρησιμοποιήθηκε σε αυτή. Γι' αυτό το σκοπό προβλέπεται αύξηση 10% στον αμυντικό προϋπολογισμό του 2015, που θα ανέλθει στα 15,5 δις $. Τέλος, έχουν αρχίσει συζητήσεις για αύξηση της αμυντικής βοήθειας από τις ΗΠΑ, σε ένα μακροπρόθεσμο πακέτο που θα μπορούσε να αποτελείται από έως 48 δις $ μέχρι το 2028. Το Ισραήλ επιχειρεί να λάβει από τις ΗΠΑ περισσότερα μαχητικά F-35, ιπτάμενα τάνκερ KC-46 και αεροσκάφη ειδικών επιχειρήσεων V-22 ως αντάλλαγμα της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Το Ισραήλ εξαπέλυσε στις 24 Απριλίου 2015 αεροπορικές επιδρομές σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυραύλων στα λιβανο-συριακά σύνορα με την αιτιολογία ό, τι οι πύραυ17

λοι άνηκαν στη Χεζμπολάχ. Είχε προηγηθεί δύο ημέρες νωρίτερα επιδρομή σε οχηματοπομπή μεταφοράς όπλων της λιβανικής οργάνωσης, όπως ισχυρίζεται η ισραηλινή πλευρά. Επιδρομή σε εγκατάσταση όπλων στο Σουδάν πραγματοποίησε το Ισραήλ στις 6 Μαΐου, σύμφωνα με αραβικά δημοσιεύματα. Στην επιδρομή καταρρίφθηκε ένα ΜΕΑ, ισχυρίζεται ο Σουδανικός Στρατός. Στρατηγικές Δυνάμεις Σταθερή παραμένει η ποσότητα των πυρηνικών όπλων που έχει το Ισραήλ. Σύμφωνα με έκθεση του «Federation of American Scientists», το οπλοστάσιό του περιλαμβάνει 80 κεφαλές. Κύρια πλατφόρμα μεταφοράς είναι οι βαλλιστικοί πύραυλοι Jericho και φημολογούμενη πλατφόρμα τα υποβρύχια τύπου Dolphin. Μελλοντικά δεν αποκλείεται η μεταφορά όπλων από μαχητικά F-35. Η έκθεση, τέλος, δεν αποκλείει την ύπαρξη αποθηκευμένων αμερικανικών βομβών B-61 εντός του Ισραήλ. Την ίδια στιγμή, το Ιράν θεωρεί ό, τι το Ισραήλ κατέχει 400 πυρηνικά όπλα. Παράλληλα, το διεθνές πρόγραμμα αφοπλισμού του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, έχει περιορίσει το κίν18

Καλλιτεχνική απεικόνιση βαλλιστικού πυραύλου Jericho.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

δυνο δυνητικής χημικής επίθεσης από τη Δαμασκό. Χερσαίες Δυνάμεις Ο Ισραηλινός Στρατός σχεδιάζει την επιτάχυνση της παραγωγής αρμάτων μάχης Merkava IV. Επιπλέον, πρόκειται να εφοδιάσει 100 βαρέα ΤΟΜΠ Acharit με νέες συλλογές κινητήρα και μετάδοσης. Το πρόγραμμα κόστους 17 εκατ. $ θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2017. Συμφωνήθηκε επίσης η παραγωγή απροσδιόριστου αριθμού βαρέων ΤΟΜΠ Namer αντί 310 εκατ. $. Παράλληλα, οι τεθωρακισμένες ταξιαρχίες πειραματίζονται τη χρήση οχημάτων Humvee για αποστολές αναγνώρισης. Έπειτα από 30 χρόνια υπηρεσίας, ο Ισραηλινός Στρατός γνωστοποίησε την ύπαρξη άρματος μάχης - εκτοξευτή αντιαρματικών πυραύλων βασισμένου στο M-48. To "Perec", όπως ονομάζεται, φέρει ομοίωμα πυροβόλου, διογκωμένο πύργο και μεταφέρει 12 σωλήνες εκτόξευσης Α/Τ πυραύλων Spike. Το πυροβολικό πραγματοποίησε επιτυχή δοκιμή του πυραυλικού συστήματος Lance. Το σύστημα μπορεί να εξουδετερώσει στόχους σε από-

Το Ισραήλ επιθυμεί αύξηση του αριθμού βαρέων ΤΟΜΠ Nammer - (c) Ισραηλινός Στρατός.

Το “Perec” βασίζεται στο άρμα μάχης M-48 - (c) Ισραηλινός Στρατός.

σταση ως 40km και να εκτοξευτεί από συστήματα MLRS. Αναζητείται, τέλος, ο αντικαταστάτης του M-109. Το νέο πυροβόλο πρέπει να έχει μεγαλύτερη εμβέλεια και ικανότητα shoot & scoot.

19

Ο Ισραηλινός Στρατός μελετά την ένταξη ενός νέου ΜΕΑ για την κάλυψη των αναγκών σε επίπεδο ταξιαρχίας και μελετά τη χρήση γυαλιών Google Glass από στρατιώτες για την καλύτερη και ταχύτερη μετάδοση πληροφοριών στους αξιωματικούς. Ναυτικές Δυνάμεις Στο Ισραηλινό Ναυτικό παραδόθηκε το πρώτο υποβρύχιο τεχνολογίας AIP, INS Tanin. Το INS Tanin θα ακολουθήσει ακόμη άλλο ένα, ενώ ένα τρίτο βρίσκεται υπό ναυπήγηση. Στο Tanin, αργότερα, παρατηρήθηκε πρόβλημα με το συσσωρευτή. Στις 11 Μαΐου 2015 υπογράφτηκε συμφωνία προμήθειας τεσσάρων κορβετών MEKO 80 για το Ισραηλινό Ναυτικό από τη Γερμανία. Τα πλοία θα κοστίσουν 430 εκατ. €, εκ των οποίων το Ισραήλ θα πληρώσει τα 315. Στο κόστος δεν περιλαμβάνονται ο εξοπλισμός και τα όπλα των πλοίων. Τα τέσσερα σκάφη θα παραδοθούν τα επόμενα πέντε χρόνια. Η TKMS προτείνει δύο εκδόσεις, την 1.800 τόνων MEKO 80 (που μπορεί επίσης να διατεθεί σε 1.900 ή 2.100 τόνους) και ένα 87 μέτρων OPV με εκτόπισμα 1.800 τό20

Η κορβέτα “Eliat” υπήρξε η πρώτη Saar 5 με εγκατεστημένο το MF-STAR.

νους. Τα τέσσερα πλοία θα ονομαστούν Saar 6. Στον εξοπλισμό τους θα συμπεριλαμβάνονται πύραυλοι επιφανείας - αέρος BARAK-8 και ραντάρ τύπου AESA MFSTAR. Το MF-STAR, το οποίο κατασκευάζει η IAI, έχει ήδη εγκατασταθεί στην κορβέτα Eliat. Το ραντάρ θα εγκατασταθεί στα υπόλοιπα δύο πλοία Sa'ar 5, όπως επίσης οι πύραυλοι επιφανείας-αέρος Barak-8. Η εμβέλεια του Barak-8 αγγίζει τα 70 km. Το σύστημα επιτήρησης ναυτικών υποδομών «AquaShield» τέθηκε σε λειτουργία. Αποστολή του συστήματος είναι η

Συνεχίζοντας την προσπάθεια ομογενοποίησης του υλικού, το Ισραηλινό Ναυτικό έχει εξασφαλίσει κονδύλια για την αναβάθμιση των οκτώ ΤΠΚ Saar 4,5 με έναρξη υλοποίησής της το 2016. Τα πλοία θα εξοπλιστούν με ραντάρ ELM2258.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

έγκαιρη αποκάλυψη δυτών και μικρών ταχυπλόων σκαφών. Αεροπορικές Δυνάμεις Το Ισραήλ έχει υπογράψει συμφωνία απόκτησης 14 μαχητικών F-35 «Adir» αντί 2,82 δις $. Η έγκριση για την προμήθεια της νέας παρτίδας δόθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2014. Επιδίωξη της Ισραηλινής Αεροπορίας υπήρξε η αγορά 31 μαχητικών, κάτι που τελικά δεν υλοποιήθηκε. Το ισραηλινό υπουργείο άμυνας πρόκρινε πάντως μελλοντικά την αγορά περισσότερων F-35 για την κάλυψη των αναγκών της Αεροπορίας. Εξελίξεις σημειώθηκαν και για τα πρώτα 19 ισραηλινά F35 καθώς τα δύο πρώτα συμπεριλήφθηκαν μεταξύ της

Το υποβρύχιο Tanin, πρώτο του βελτιωμένου τύπου Dolphin II - (c) Ισραηλινό Ναυτικό.

Η TKMS έχει προτείνει δύο σχεδιάσεις για την κάλυψη των αναγκών του Ισραηλιμού Ναυτικού - (c) TKMS.

21

αρχικής συμφωνίας Lockheed Martin και Αμερικανικού Πενταγώνου για 43 F-35 LRIP-8. Από τη συμφωνία εκτιμήθηκε ό, τι το κόστος του F-35 καθορίστηκε σε 94, 8 εκατ. $ ανά αεροσκάφος χωρίς το κόστος του κινητήρα. Επιπρόσθετα, υπήρξε χρηματοδότηση ύψους 220 εκατ. $ για τροποποιήσεις στην ισραηλινή έκδοση. Το ίδιο χρονικό διάστημα, εγκαινιάσθηκε η μονάδα παραγωγής πτερύγων του μαχητικού στην ΙΑΙ για λογαριασμό της Lockheed Martin. Σύμφωνα με αναφορές, τα 33 F-35 θα επιχειρούν από δύο μοίρες. Τα πρώτα F35 θα παραδοθούν το Δεκέμβριο του 2016. Η Ισραηλινή Αεροπορία μελετά, τέλος, τη δυνατότητα αύξησης της ακτίνας δράσης του F-35 κατά 30%. Όσον αφορά τα υφιστάμενα αεροσκάφη, προβλέπεται αναβάθμιση των μαχητικών F-15I με ραντάρ τύπου AESA, πιθανώς APG-82(V)1. Η αναβάθμιση θα γίνει λόγω της καθυστέρησης παράδοσης των μαχητικών F-35 αλλά και της ενίσχυσης των αεροπορικών στόλων άλλων χωρών στη Μέση Ανατολή. Επίσης, η Ισραηλινή Αεροπορία έκανε γνωστή την ολοκλήρωση του προγράμματος αναβάθμισης 22

Τα 33 F-35I θα συγκροτήσουν δύο μοίρες - (c) Αμερικανική Αεροπορία

Τα F-15I θα λάβουν νέο ραντάρ, τύπου AESA - (c) Ισραηλινή Αεροπορία

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

«Barak 2020» σε τμήμα του στόλου μαχητικών F-16C/D. Το πρόγραμμα τερματίστηκε πριν την έναρξη των επιχειρήσεων στη Γάζα. Ρεκόρ σημειώνει το εκπαιδευτικό κέντρο ΜΕΑ στην ΑΒ Palmahim της Ισραηλινής Αεροπορίας. Το κέντρο ξεκίνησε τη λειτουργία του πριν 10 χρόνια. Η μεγέθυνση της δραστηριότητας οφείλεται στην αύξηση των μοιρών στο Ισραήλ που επιχειρούν με ΜΕΑ. Εκτιμάται, δε, μεσοπρόθεσμα τα 2/3 του πτητικού υλικού της Ισραηλινής Αεροπορίας θα αποτελείται από ΜΕΑ. Την ίδια στιγμή, υφίσταται εκπαίδευση της αεροπορίας σε αποστολές συνεργασίας ΜΕΑ και επανδρωμένων μαχητικών για συλλογή πληροφοριών. Το Ισραήλ προχωρά σε εκσυγχρονισμό μεταφορικών αεροσκαφών C-130H. Το πρόγραμμα θα αφορά αντικατάσταση δομικών μερών και ηλεκτρονικών, ενώ το ΤελΑβίβ καλεί τις ΗΠΑ να διατηρήσουν το καθεστώς έκπτωσης για την απόκτηση έξι μεταφορικών αεροσκαφών V-22. Η αμερικανική προσφορά είχε λήξει στις 10 Δεκεμβρίου 2014.

Ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού "Barak-2020" (C) Ισραηλινή Αεροπορία

Τα 30 ισραηλινά M-346 αντικαθιστούν τα γηρασμένα A-4 Skyhawk - (c) Ισραηλινή Αεροπορία

23

Το Ισραήλ πρόκειται να δαπανήσει 5,9 δις $ για τη μεταφορά στρατιωτικών βάσεων στο νότο της χώρας. Η κίνηση αποσκοπεί στην αποσυμφόρηση του Τελ-Αβίβ και έχει ορίζοντα πενταετίας. Τέλος, οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν με 25,9 εκατ. $ υπόγεια κατασκευή στρατιωτικής εγκατάστασης στο Ισραήλ. Το έργο θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2016.

Η Ισραηλινή Αεροπορία προμηθεύεται συλλογές JDAM και LJDAM - (c) Αμερικανική Αεροπορία

Στο τομέα των επικοινωνιών και επιτήρησης, πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία νέο δίκτυο ασύρματης επικοινωνίας βασισμένο στην τεχνολογία RoIP. Το νέο σύστημα θα επισκευάζεται ταχύτερα σε περίπτωση προβλημάτων εντός ευρύτερης περιοχής. Το Ισραήλ πρόκειται να αποκτήσει αρκετά αερόστατα επιτήρησης Skystar 300. Τα αερόστατα χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, σε ρόλους αντιμετώπισης βομβών IED.

AIM-120C. Το συνολικό κόστος θα ανέλθει σε 1,9 δισεκατομμύρια $. Το ισραηλινό υπουργείο άμυνας ανακοίνωσε ακόμη την ένταξη σε υπηρεσία του πυρομαχικού ακριβείας SPICE-250. Κάθε μαχητικό F-16 μπορεί να φέρει 16 κομμάτια του τύπου, ενώ κάθε F-15 έως 28.

Όσον αφορά τα όπλα των αεροσκαφών συμφωνήθηκε η προμήθεια 14.500 συλλογών JDAM, 4.100 SDB, 2.200 συλλογών Paveway, 3.000 πυραύλους Hellfire και 250

Οι ΗΠΑ ενέκριναν ποσό 474 εκατ. $ για τη χρηματοδότηση των ισραηλινών αντιπυραυλικών συστημάτων David's Sling και Arrow. Το Α/Α σύστημα David’s Sling θα ανα-

24

Ο πύραυλος Stunner του David’s Sling - (c) Rafael

πτυχθεί σύντομα για δοκιμαστική χρήση. Επιπλέον, θα χορηγηθούν 267,6 εκατ. $ για την ανάπτυξη συστήματος καταπολέμησης των τούνελ της Χαμάς. Τέλος, δύο μήνες μετά την έναρξη παραδόσεων των 30 εκπαιδευτικών αεροπλάνων M-346 Lavi, ανακοινώθηκε η έναρξη λειτουργίας νέου εκπαιδευτικού κέντρου στην ΑΒ Hazerim. Τον Ιανουάριο ξεκίνησε η κατάρτιση των πρώτων μαθητών στο εκπαιδευτικό αεροσκάφος.

Ισορροπία Δυνάμεων

|| ΛΙΒΑΝΟΣ

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Έκταση 10.400 τετρ. km Σύνορα 484 km (Ισραήλ 81 km, Συρία 403 km) Ακτογραμμή 225 km Πληθυσμός 5,882,562 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών: 920.825 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 60.000 ΑΕΠ 2014 80,51 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 4,04% (2012).

Ο Λιβανικός Στρατός επι-

διώκει την εκδίωξη Ισλαμιστών μαχητών που πραγματοποιούν επιδρομές στο Λίβανο. Για το λόγο αυτό επιθυμεί μέσω ανεξάρτητων αγορών ή δωρεών την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών του. Τη Δευτέρα 20 Απριλίου 2015 έγινε η παράδοση 48 Α/Τ όπλων MILAN από τη Γαλλία, σηματοδοτώντας την έναρξη παραδόσεων του υπό σαουδοαραβικής χρηματοδότησης πακέτου όπλων στις λιβανικές ένοπλες δυνάμεις. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες πληροφορίες, στο πακέτο που συμφωνήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014 περιλαμβάνονται 48 αντιαρματικά όπλα MILAN, 250 οχήματα της οικογένειας VAB (από τα οποία 100 VAB Mk III), VBL, SHERPA MRAP, 20 VBC-90, TRM2000, 24 αυτοκινούμενα πυροβόλα Caesar, έξι θωρακισμένα μεταφορικά ελικόπτερα AS532, επτά μεταφορικά ελικόπτερα EC725, ΜΕΑ SDTI και DVF 2000 ER, αντιαεροπορικά συστήματα Mistral και πολυβόλα των 20mm, τρία ΤΠΚ FS56, ραν25

τάρ GM 200 και 5.000 ασύρματοι. Σε μια άλλη περίπτωση, η Μεγάλη Βρετανία προχώρησε στη δωρεά στρατιωτικού υλικού αξίας 16 εκατ. $. Κατά το 2015 οι ΗΠΑ, τέλος, επιθυμούν να μεταβιβάσουν στο Λίβανο πυραύλους, πυρομαχικά, πυροβόλα, ελικόπτερα και αεροσκάφη. Ήδη παραλαμβάνονται 200 Α/Τ όπλα TOW II.

Επιπλέον, ο Λίβανος θα προμηθευτεί 10 τροχοφόρα VBTP από τη Βραζιλία. Σύμφωνα με ανώνυμη πηγή του CSIS, διεξάγονται συζητήσεις ΗΠΑ-Λιβάνου για τη μεταβίβαση αρμάτων μάχης M-1A1. Το πυροβολικό ενισχύθηκε με 70 Ρ/Κ πυροβόλα M-198 από τις ΗΠΑ καθώς επίσης 12 Α/Κ πυροβόλων M-109 από την Ιορδανία.

Χερσαίες Δυνάμεις Ο Λιβανικός Στρατός θα αποκτήσει 80 οχήματα από την ιταλική εταιρία IVECO, στα οποία περιλαμβάνονται 25 Lince όπως και αριθμός οχημάτων για την κάλυψη αναγκών της αστυνομίας.

Ναυτικές Δυνάμεις Οι τρεις Combattante FS56 θα παραδοθούν στο Λίβανο χωρίς αντιπλοϊκούς πυραύλους MM-40. Το πρώτο σκάφος θα παραληφθεί το 2018.

Η Λιβανική Αεροπορία θα αποκτήσει έξι εξοπλισμένα Super Tucano - (c) Αμερικανική Αεροπορία 26

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Αεροπορικές Δυνάμεις Ο Λίβανος επιθυμεί να αποκτήσει 18 ελικόπτερα γενικής χρήσης Huey II από τις ΗΠΑ όπως επίσης περισσότερα εξοπλισμένα αεροσκάφη AC208B. Σε σχέση με το τελευταίο, η Orbital ATK θα κατασκευάσει εξοπλισμένο αεροσκάφος AC-208B Caravan αντί 26 εκατ. $. Η παράδοσή του αναμένεται να γίνει έως τις 30 Μαΐου 2016. Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται η παράδοση όπλων από τις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων μικρή ποσότητα αντιαρματικών πυραύλων AGM-114, ενώ η Βυρηττός έχει αιτηθεί μέσω FMS 1.000 πυραύλων του τύπου. Η Λιβανική Αεροπορία ενδιαφέρεται επίσης να εξοπλίσει τα διαθέσιμα ελικόπτερα Gazelle με πυραύλους HOT και να προμηθευτεί έξι Super Tucano αντί δυνητικού κόστους 462 εκατ. $. Μεταξύ των προτεινόμενων όπλων που θα συνοδεύουν τα αεροσκάφη αναφέρονται 2.000 κατευθυνόμενες ρουκέτες APKWS. Η Ιταλία βρίσκεται σε συζητήσεις για την παραχώρηση 10 ελικοπτέρων AB-212 και AB412 στο Λίβανο. Εφόσον ολοκληρωθεί η μεταβίβαση των ελικοπτέρων, αυτά θα προέλθουν από το πλεόνασμα των ιταλικών ενόπλων δυνάμεων.

Ο Λίβανος αποκτά 100 VAB Mk.III - (c) Renault

Εξοπλισμένο ελικόπτερο Gazelle της Λιβανικής Αεροπορίας.

27

|| ΣΥΡΙΑ Έκταση 185.180 τετρ. km Σύνορα 2.363 km (Ιράκ 599 km, Ισραήλ 83 km, Ιορδανία 379 km, Λίβανος 403 km, Τουρκία 899 km) Ακτογραμμή 193 km Πληθυσμός 17.951.639 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 5.055.510 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 178.000 ΑΕΠ 2011 107,6 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ - .

Kαθ’ όλη τη διάρκεια του

Εμφυλίου Πολέμου οι στρατιωτικές δυνάμεις της Συρίας έχουν υποστεί πολυάριθμες απώλειες και έχουν πάψει να ελέγχουν σημαντικές υποδομές. Οι σχετικές αναλύσεις είναι δύσκολο να παρατεθούν με απόλυτη ακρίβεια. Κάτι που έχει επίπτωση στην καταμέτρηση του κύριου στρατιωτικού εξοπλισμού. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εμφάνιση συγκεκριμένων οπλικών συστημάτων, όπως επίσης ποιες από τις τελευταίες συμβάσεις προμήθειας όπλων έχουν παραληφθεί. Έτσι, στο Συριακό Στρατό, την προσοχή έχουν προκαλέσει τα βελτιωμένα T-72 και τα T55MV, τα BM-30, τα συστήματα ΠΕΠ και Ρ/Κ πυροβόλα τοποθετημένα σε πολιτικά φορτηγά Mercedes-Benz και η χρήση των οχημάτων διάσπασης ναρκοπεδίων UR-77 κατά οχυρωμένων κτιρίων. Το Συριακό Ναυτικό έχει κυρίως εμπλακεί με τη χρήση ελικοπτέρων ναυτικής συνεργασίας. Η κατάσταση των περισσότερων πλοίων είναι 28

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

άγνωστη, ενώ έχει ενισχυθεί η επάκτια άμυνα χάρη στις αγορές των C-802 και Bastion. Η Συριακή Αεροπορία αποτελεί το σημαντικότερο πολλαπλασιαστή ισχύος των κυβερνητικών δυνάμεων. Όπως παρουσιάζουν ξένα δημοσιεύματα, ο στόλος των Su24MK έχει αναβαθμιστεί σε -MK2 και φέρεται να έχει εξοπλιστεί με σειρά έξυπνων πυρομαχικών. Ορισμένα από τα MiG-29 πιθανώς αξιοποιούν βλήματα αέρος-αέρος AA-12. Οι προμήθειες των MiG-29M και Yak-130 παραμένουν παγωμένες. Σαν αποτέλεσμα, το βάρος πέφτει στην υποστήριξη των γηρασμένων MiG-23, Su22 και L-39. Ορισμένα ελικόπτερα Mi-17 και Mil-24 έχουν εκσυγχρονιστεί. Η διοίκηση αεράμυνας παρουσιάζεται ενισχυμένη, με την παρουσία αναβαθμισμένων Pechora-2M, Pantsir S1 και Buk-M2E. Με άγνωστη την κατάληξη του σήριαλ των S-300, την άμυνα της Δαμασκού έχουν αναλάβει τα τελευταία.

Δράση Αεροσκαφών και ελικοπτέρων Η Συριακή Αεροπορία έχει πραγματοποιήσει 7.972 εξόδους το πρώτο τρίμηνο του 2015, αναφέρουν στοιχεία του Syrian Observatory for Human Rights(SOHR). Με βάση τα ίδια στοιχεία, έχουν γίνει 4.400 επιδρομές με βόμβες βαρέλια. Ελικόπτερο ναυτικής συνεργασίας Mi-14 του Συριακού Ναυτικού κατέπεσε στο Idbil στις 22/3. Ο αιχμαλωτισμένος χειριστής του επεσήμανε σε συνέντευξή του στις 8 Ιουλίου την έλλειψη ενεργών μεταφορικών ελικοπτέρων Mi-17 , αναγκάζοντας την επικουρική χρήση των ναυτικής συνεργασίας Mi-14. Παράλληλα, χρησιμοποιούνται ως βοήθημα στο πλαίσιο επιθέσεων με χρήση βομβών βαρελιών εφαρμογές του iPad.

29

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Στις 11 Σεπτεμβρίου ο Πρό-

εδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα έδωσε το "πράσινο φως" για αμερικανικές επιχειρήσεις στη Συρία. Οι αεροπορικές και πυραυλικές επιδρομές, που αποσκοπούν στη μείωση των ικανοτήτων της ISIS, ξεκί30

Διεθνείς Επιχειρήσεις στη Συρία

Μαχητικό F/A-18 Super Hornet απονηιώνεται από το “Carl Vinson”- (c) Αμερικανικό Ναυτικό

νησαν στις 22 του ίδιου μήνα. Στις επιχειρήσεις μετέχουν οι ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Κατάρ, Μπαχρέιν και ΗΑΕ. Αργότερα προστέθηκε ο Καναδάς.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Τη νύκτα της 22ας Σεπτεμβρίου - ξημερώματα της 23ης Σεπτεμβρίου το Αμερικανικό Ναυτικό, η Αμερικανική Αεροπορία και οι Αμερικανοί Πεζοναύτες, μαζί με τις πολεμικές αεροπορίες των ΗΑΕ, της Ιορδανίας, του Κατάρ, του Μπαχρέιν και της Σ. Αραβίας εξαπέλυσαν τις πρώτες επιδρομές κατά στόχων της ISIS στα εδάφη της Συρίας. Η αμερικανική επιχείρηση είχε ως αφορμή την εκτέλεση από τους Ισλαμιστές μαχητές δύο Αμερικανών πολιτών. Την περίοδο πριν την έναρξή της είχε προηγηθεί αριθμός αναγνωριστικών πτήσεων, τουλάχιστον από Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη (ΜΕΑ). Οι επιχειρήσεις στρέφονται επί τω πλείστω στην καταστροφή των τακτικών / στρατηγικών υποδομών της ISIS και λοιπών ισλαμιστικών οργανώσεων. Προτεραιότητα δεν έχει η εξουδετέρωση του εξοπλισμού, κάτι που φανερώνει η αρχική έλλειψη ΕΑΥ στην περιοχή του συριακού Κουρδιστάν - εκεί βρισκόταν η αιχμή της προέλασης της ISIS. Την πρώτη ημέρα πραγματοποιήθηκαν συνολικά 14 επι-

δρομές και εκτοξεύθηκαν 47 πύραυλοι Tomahawk από ένα καταδρομικό και ένα αντιτορπιλικό. Εικάζεται ό, τι οι πύραυλοι ρίχθηκαν σε περισσότερα από ένα κύμα για να υπάρξει καλύτερη καταγραφή των ζημιών μέσω των αισθητήρων τους. Ένα από τα δύο κύρια εμπόδια των επιχειρήσεων είναι η έλλειψη αρκετών στοιχείων για τις κινήσεις της ISIS. Περίπου 6.000 μαχητές της ISIS έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των αμερικανικών βομβαρδισμών σε Ιράκ και Συρία από τον περασμένο Αύγουστο, ανακοίνωσε η CENTCOM. Από αυτούς οι 73 είναι Γάλλοι. Στις 17 Μαρτίου ένα αμερικανικό MEA MQ-1 κατερρίφθη στην περιοχή της Λατάκειας. Σύμφωνα με το SOHR, ο Διεθνής Συνασπισμός και οι αεροπορικές επιδρομές έχουν προκαλέσει 2.000 θανάτους στη Συρία από την έναρξη των επιχειρήσεων. Από αυτούς, οι 1.922 νεκροί χαρακτηρίζονται μαχητές του Ισλαμικού Κράτους, οι 66 άμαχοι ενήλικες και τα 10 παιδιά. Στους 66 προστέθηκαν άλλοι 52 στις 2/5.

Στις 5/10/14 αντάρτες του FSA κατέλαβαν ρωσικό σταθμό SIGINT, από το εσωτερικό του οποίου διαπιστώθηκαν στοιχεία για τη δομή του ρωσικού δικτύου SIGINT της Μέσης Ανατολής.

31

Το περιοδικό της Αμερικανικής Αεροπορίας περιγράφει σε κείμενο εντυπώσεις από την πρώτη πολεμική δράση του μαχητικού F-22, ειδικά την πρώτη ημέρα των βομβαρδισμών κατά της ISIS στη Συρία, όταν μαχητικο του τύπου έπληξε με δύο κατευθυνόμενες βόμβες JDAM των 1000 lb κτήριο διοίκησης και ελέγχου 50 μίλια από το Χαλέπι. Τα F-22 παίρνουν μέρος σε κάθε πακέτο κρούσης στις επιδρομές κατά της ISIS. Χαρακτηριστική περίπτωση, μία 11 1/2 ωρη έξοδος μαχητικού του τύπου. Κατά τη διάρκειά της, το αεροσκάφος άλλαξε πέντε ρόλους και χρειάστηκε επτά εναέριους ανεφοδιασμούς. Πέραν της προστασίας του σχηματισμού, το F-22 χρησιμοποιείται σε καθήκοντα επιτήρησης, καθοδήγησης των άλλων αεροσκαφών και μεταβίβασης δεδομένων. Κατά τη διάρκεια της 10μηνης συμμετοχής του μαχητικού F-22 στην επέμβαση κατά της ISIS στη Συρία, ο τύπος έχει πραγματοποιήσει 204 εξόδους και έχει πλήξει με 270 βόμβες 60 τοποθεσίες. Στις 16 Μαΐου έγινε επιδρομή αμερικανικών ειδικών δυνάμεων στην επικράτεια της Συ32

Βολές Tomahawk από αμερικανικά πλοία - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

Στη Συρία το F-22 έλαβε το “βάπτισμα του πυρός” - (c) Αμερικανική Αεροπορία

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ρίας κατά την οποία φονεύθηκε ο υπεύθυνος πετρελαίου της ISIS. Οι Αμερικανοί είχαν ως ορμητήριο ιρακινή βάση και χρησιμοποίησαν ελικόπτερα Blackhawk και αεροσκάφος V-22. Μαζί με τον αξιωματούχο σκοτώθηκαν άλλοι 32 ισλαμιστές μαχητές. Χειριστές βομβαρδιστικών της 9th Expeditionary Bomb Squadron, που έχει αναπτυχθεί από τον Ιούλιο 2014 στο Κατάρ, περιγράφουν σε δημοσίευμα της "WSJ " πως η δράση και η συνεργασία με τους Κούρδους μαχητές οδήγησαν στην ήττα του Ισλαμικού Κράτους στο Κομπάνι της Β. Συρίας. Οι επιχειρήσεις των αμερικανικών στρατηγικών βομβαρδιστικών του τύπου στην περιοχή ξεκίνησαν τον Οκτώβριο. Αν και στην αρχή προξένησαν την καχυποψία των Κούρδων, οδήγησαν σε άψογη συνεργασία, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Το 92% των αεροπορικών πληγμάτων κατά της ISIS στη Συρία διεξάγεται από αμερικανικά μέσα, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία. Από τον Αύγουστο έως τις 18 Μαρτίου, ο διεθνής συνασπισμός δυτικών και αραβικών χωρών έχει

πλήξει συνολικά 5.314 στόχους της ISIS σε Ιράκ και Συρία. Η Ιορδανία απώλεσε ένα F-16 και το χειριστή του, που αρχικά αιχμαλωτίστηκε και αργότερα εκτελέστηκε, όταν το μαχητικό κατέπεσε στην περιοχή της Ράκκα. Η βρετανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο επέκτασης των αεροπορικών επιδρομών της κατά της ISIS στη Συρία μετά την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση με θύματα Βρετανούς σε τουριστικό θέρετρο στην Τυνησία. Βρετανικά δημοσιεύματα κάνουν λόγο για συμμετοχή μελών της SAS στην καθοδήγηση των συμμαχικών επιδρομών στο Κομπάνι. Οι Βρετανοί στρατιώτες βρίσκονται στην τουρκοσυριακή μεθόριο. Τρεις Βρετανοί χειριστές του Βρετανικού Ναυτικού συμμετείχαν σε βομβαρδισμούς κατά της ISIS στη Συρία ως πληρώματα μαχητικών F/A18F από το αμερικανικό αεροπλανοφόρο Carl Vinson.

33

|| ΕΛΛΑΔΑ Έκταση 131.957 τετρ. km Σύνορα 1.110 km (Αλβανία 212 km, πΓΔΜ 234 km, Βουλγαρία 472 km, Τουρκία 192 km) Ακτογραμμή 13.676 km Πληθυσμός 10.775.557 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 2.032.378 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 144.950 Εφεδρεία 216.650 ΑΕΠ 2014 284,3 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,72% (2012) Προσωπικό στο εξωτερικό Κύπρος 950, Κόσσοβο 121. Σε 3,25 δις € ανέρχεται ο αμυντικός προϋπολογισμός για το 2015. Από αυτά 700 εκατ. πρόκειται να διατεθούν για πιστώσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων. Στρατός Ξηράς Κατά τους τελευταίους 12 μήνες, ο Ελληνικός Στρατός έστρεψε το ενδιαφέρον του στην ενίσχυση των ικανοτήτων αερομεταφοράς στρατευμάτων, την αναβάθμιση της ισχύος πυρός του Πυροβολικού Μάχης και των ικανοτήτων κρούσης και αναγνώρισης της Αεροπορίας Στρατού. Επιπλέον, έχουν ξεκινήσει τις διαβουλεύσεις για την περαιτέρω αναδιοργάνωσή του με κλείσιμο στρατιωτικών μονάδων που χαρακτηρίζονται πλεονάζουσες. Τεθωρακισμένα: Το κόστος ήταν ο παράγοντας που απέτρεψε την εισαγωγή του άρματος μάχης M1A1 στο οπλοστάσιο του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ) ανέφερε ο Α/ΓΕΕΘΑ σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Η Καθημερινή». Κατά αυτό, «η 34

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

προμήθεια δεν είναι δωρεάν. Θα μας στοιχίσει 1,9 δις Ευρώ και γι' αυτό από την πλευρά μας έχει απορριφθεί». Είχε προηγηθεί το καλοκαίρι του 2014 αμερικανική απάντηση στην ελληνική αίτηση σχετικά με την πιθανή πώληση 90 αρμάτων μάχης

Οι περιορισμένες επιλογές μεταχειρισμέωνων αρμάτων μάχης γ’ γενιάς, ίσως οδηγήσει σε επανεξέταση της περίπτωσης Abrams - (c) Αμερικανικός Στρατός

Η Γερμανία φέρεται ό, τι απέρριψε αίτημα μεταβίβασης 120 Leopard 2A4 - (c) ΓΕΣ 35

Τα 90 Μ1Α1 και ο ΕΣ

M1A1. Το συνολικό κόστος εκτιμήθηκε σε 560 εκατομμύρια $ ή περίπου 417 εκατ. € . Στο κόστος περιλαμβανόταν συναφής εξοπλισμός και ποσότητα πυρομαχικών. Πέρα από τα Abrams, το Υπουργείο Άμυνας εξετάζει γερμανική προσφορά παραχώρησης 100 αρμάτων μάχης Leopard-1A5 που έγινε γνωστή στις αρχές Δεκεμβρίου 2014. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα άρματα μάχης προσφέρονται από τη γερμανική εταιρία FFG και αφορούν πρώην άρματα μάχης του Βασιλικού Στρατού της Δανίας που αντικαταστάθηκαν από Leopard-2, 99 συνολικά, αλλά ο αριθμός τους έχει έκτοτε μειωθεί σε 85. Την ίδια στιγμή, η γερμανική πλευρά φέρεται ό, τι απέρριψε αίτημα παραχώρησης 120 μεταχειρισμένων Leopard-2A4. Ωστόσο, πρόοδος σημειώθηκε στο πολύπαθο πρόγραμμα απόκτησης πυρομαχικών για τα άρματα μάχης Leopard2A4/A6Hel. Με ανακοίνωσή της η εταιρία Rheinmetall γνωστοποίησε στις 15 Αυγού36

Ο ΕΣ είχε προκρίνει την απόκτηση υπό καθεστώς δωρεάν παραχώρησης 400 μεταχειρισμένων αρμάτων μάχης M1A1 από τις ΗΠΑ, με τα οποία σκόπευε να αποσύρει ισάριθμα παλαιότερα M48A5 MOLF και να διατηρήσει στον ηπειρωτικό χώρο δύναμη 753 αρμάτων μάχης με πυροβόλο 120mm. Παρόλα αυτά, κατά τη διάρκεια Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, ο πρώην ΥΕΘΑ Π. Παναγιωτόπουλος ανέφερε ως κόστος απόκτησης και χρήσης σε ορίζοντα 10ετίας τα 1,5 δις €, οδηγώντας τον ΕΣ σε αναδίπλωση αποδοχής ποσότητας 90 έως 170 M1A1. Τελικά επιλέχθηκε η αίτηση αποδοχής 90 βελτιωμένων M1A1, για να συγκροτηθεί βραχυπρόθεσμα δύναμη 443 αρμάτων μάχης. Παραμένοντας αποκλειστικά στο οικονομικό σκέλος, τα 90 M1A1 επρόκειτο να κοστίσουν 417 εκατ. €. Στο ποσό συμπεριλαμβανόταν η υποστήριξη, η κατάρτιση προσωπικού, 6.480 βλήματα των 120mm και 10 τεθωρακισμένα οχήματα περισυλλογής τύπου M88A2, ενώ τα άρματα μάχης ύστερα από το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού θα άνηκαν στην έκδοση M1A1SA.

Το άρμα μάχης Leopard 1A5 αποτελεί τη σπονδυλική στήλη του ΕΣ - (c) ΓΕΣ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

στου 2014 την έναρξη της υλοποίησης της σύμβασης για 12.000 σύγχρονα πυρομαχικά. Στις προτεραιότητες του ΓΕΣ παραμένει η προμήθεια επιπλέον 30.360 βλημάτων για την κάλυψη των αναγκών στα άρματα μάχης με κάνη 120mm. Το πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 148 εκατ. €. Μηχανοκίνητο Πεζικό: Στις 10 και 11 Νοεμβρίου 2014 έφθασαν τα 460 τεθωρακισμένα οχήματα της οικογένειας M-113 που παραχώρησαν οι ΗΠΑ προς την Ελλάδα. Τα οχήματα ξεφορτώθηκαν στα λιμάνια Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Σε μία άλλη εξέλιξη, στις 3 Δεκεμβρίου 2014 έγιναν δοκιμές από την 96 ΑΔΤΕ του πιλοτικού προγράμματος BMP-1/ZU-23. Οι δοκιμές χαρακτηρίστηκαν επιτυχείς. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο ΕΣ θέλει 50 BMP-1/ZU-23 και 50 M-113/M-61. Τα συστήματα θα προέλθουν από τροποποίηση υφιστάμενων οχημάτων. Στο πλαίσιο, τέλος, της ανάπτυξης των διμερών σχέσεων της χώρας με τη Ρωσική Ομοσπονδία είναι πι-

Επιτυχή υπήρξαν τα πρώτα δοκιμαστικά αποτελέσματα του συνδυασμού BMP-1/ZU-23 (c) ΓΕΣ

Το Μ901επιτρέπει τη χρήση Α/Τ όπλων TOW υπό στοιχειώδη κάλυψη - (c) ΓΕΕΘΑ

37

θανή η αναζωπύρωση από τη ρωσική πλευρά του ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα BMP-3, αν και η Ελλάδα δεν φέρεται να έχει θέσει τέτοιο θέμα. Αντίθετα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα «On Alert», δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η επανεξέταση του ενδεχόμενου παραλαβής μεταχειρισμένων M2 Bradley από τις ΗΠΑ. Τέλος, όπως έγινε γνωστό, το ΣΤ' τελωνείο Πειραιά κατέσχεσε 16 θωρακισμένα οχήματα που είχαν προορισμό τη Λιβύη επικαλούμενο την Παράγραφο 9 της Απόφασης 1970/2011 του ΟΗΕ. Οκτώ από τα οχήματα είναι Typhoon GSS-300, κατηγορίας MRAV. To Τyphoon μπορεί να μεταφέρει έως 10 άτομα και να εξοπλιστεί με πολυβόλο 7,62mm ή 12,7mm. Πυροβολικό Μάχης: Μετά την επιτυχημένη ένταξη σε υπηρεσία των 232 M109A3GE2, η προσοχή του Πυροβολικού Μάχης μεταφέρεται στην αναβάθμιση και ενίσχυση των συστημάτων MLRS, για τα οποία σχεδιάζεται εκσυγχρονισμός των οχημάτων-εκτοξευτών στην έκδοση M270A1 και αγορά νέων ρουκετών και πυραύλων εδάφους-εδάφους ATACMS. Ο προϋπολογισμός για τα δύο 38

Οι Πεζοναύτες ενέταξαν πρόσφατα στο οπλοστάσιό τους Α/Κ πυροβόλα M-109 - (c) ΓΕΣ

Σημαντική θέση στις ελληνορωσικές συζητήσεις έχουν οι FOS των SHORAD (c) ΓΕΕΘΑ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

προγράμματα εκτιμάται σε 365,5 εκατ. και 157 εκατ. € αντίστοιχα. Μαζί με την αναβάθμιση των διαθέσιμων MLRS, ο ΕΣ αναμένεται να ενισχυθεί με 40 μεταχειρισμένα βελτιωμένα συστήματα του τύπου από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού. Σαν αποτέλεσμα θα υπάρξει διπλασιασμός του αριθμού συστημάτων MLRS σε υπηρεσία, που σε συνδυασμό με τα νέα όπλα θα απογειώσει τις ικανότητες αποτροπής του ΕΣ. Το κόστος της συγκεκριμένης αγοράς εκτιμάται σε 5,2 εκατ. €. Τα συγκεκριμένα ζητήματα απασχόλησαν μέρος της ατζέντας του Υπουργού Άμυνας κατά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ τον περασμένο Μάιο. Για την προμήθεια βλημάτων πυροβόλων με κάνη 155mm έχει ακόμη προϋπολογιστεί κονδύλι 37,5 εκατ. €. Τέλος, οι Πεζοναύτες αντικατέστησαν τα Ρ/Κ πυροβόλα M-101A1 με Α/Κ πυροβόλα M-109A2/A3GEA1. Α/Α Πυροβολικό: Όσον αφορά το Α/Α Πυροβολικό, κύριο θέμα αποτελεί η υποστήριξη των διαθέσιμων Α/Α συστημάτων. Σύμφωνα με ρώσικο δημοσίευμα, υπογράφτηκε τον περασμένο Δεκέμβριο η συμφωνία υποστήριξης των Α/Α συστημάτων

Στόχος του ΕΣ είναι ο διπλασιασμός των MLRS - (c) ΓΕΣ

39

TOR-M1 και OSA-AKM. Το ζήτημα συντήρησης των σοβιετικής και ρωσικής προέλευσης οπλικών συστημάτων που υπηρετούν στις ΕΕΔ πάντως συζητήθηκε κατά τις επισκέψεις του Αναπληρωτή Υπουργού Εθνικής Άμυνας και του Υπουργού Εθνικής Άμυνας στη Ρωσία. Επιπλέον, δεν θα πρέπει μεσοπρόθεσμα να αποκλειστούν εξελίξεις στο συγκεκριμένο θέμα. Επιθετικά & Εξοπλισμένα Ελικόπτερα: Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το ΓΕΣ έχει ξεκινήσει διαδικασία αιτήματος για έως 60 εξοπλισμένα ελικόπτερα τύπου OH-58D από τις ΗΠΑ. Τα ελικόπτερα αποσύρονται στο πλαίσιο περικοπών από τις τάξεις του Αμερικανικού Στρατού. Στο αίτημα παραχώρησης των OH-58D περιλαμβάνεται η απόκτηση επιπλέον για χρήση ως ανταλλακτικά. Επιπλέον, όλα δείχνουν ό, τι θα γίνει σύντομα απόκτηση πυραύλων AGM-114L για τα επιθετικά ελικόπτερα AH-64D, αν και η επιτακτική αναβάθμιση των AH-64A σε -D εξακολουθεί να παραμένει μετέωρη. Μεταφορικά Ελικόπτερα: Μετά από εντολή του Υπουργείου Άμυνας, έχουν αναβληθεί οι παραλαβές νέων 40

Πιθανή απόκτηση των OH-58D θα αναπροσαρμόσει τις τακτικές της ΑΣ - (c) Αμερικανικός Στρατός

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ελικοπτέρων NH-90 έως ότου βρεθεί λύση στο πρόβλημα της τεχνικής υποστήριξης. Η απόφαση ελήφθη την παραμονή παραλαβής του 12ου ελικοπτέρου. Τα τρία τελευταία έφθασαν στην Ελλάδα στις 30 Ιουλίου, 18 Νοεμβρίου και τις 18 Δεκεμβρίου 2014. Αντίθετα, αναζωπυρωμένο παρουσιάζεται το ενδιαφέρον για απόκτηση μεταχειρισμένων μεταφορικών ελικοπτέρων UH-60, με το θέμα να έχει συζητηθεί κατά την πρόσφατη συνάντηση του Υπουργού Άμυνας με τον Αμερικανό πρεσβευτή αλλά και κατά την τελευταία επίσκεψη στις ΗΠΑ. Έκει, όπως τόνισε δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Παραπολιτικά», η ελληνική πλευρά επιθυμεί 40 μεταχειρισμένα UH-60. Αξίζει να αναφερθεί ό, τι για μεταβιβάσεις ελικοπτέρων του τύπου από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού προς τη διεθνή αγορά η κατασκευάστρια εταιρία εξετάζει πρόγραμμα ανακαίνισης διάρκειας 12 μηνών. Στο άλλο σημαντικό ζήτημα, αυτό των 10 CH-47D από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού, αναμένεται επίτευξη συμφωνίας μετά την αντίστοιχη των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3. Τα 10 Chinook, πριν παραδοθούν στην ΑΣ, θα υποστούν

Το Μάιο φέρεται να υπήρξε αίτημα παραχώρησης μεταφορικών ελικοπτέρων Blackhawk - (c) Αμερικανικός Στρατός

Στο ζήτημα των ελικοπτέρων NH-90, ο Υπουργός Εθνι-

κής Άμυνας συναντήθηκε τη Δευτέρα 15 Ιουνίου 2015 με την Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου του ΥΠΕΘΑ η οποία διενεργεί έλεγχο σε σχέση με την σύμβαση 034Α/2003 (Προμήθεια Ελικοπτέρων ΝΗ-90). Διαπιστώθηκαν: (1) Δεν έχει διενεργηθεί ο προβλεπόμενος προσυμβατικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με την κείμενη Ελληνική Νομοθεσία, με συνέπεια την ακυρότητα της σύμβασης, (2) Υφίστανται συμβατικά υλικά και υπηρεσίες οι οποίες δεν υπήχθησαν σε ΦΠΑ, παρότι προβλέπεται ρητώς από την Ελληνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, (3) Υφίστανται συμβατικά υλικά αξίας περίπου 40.000.000€ για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί η προβλεπόμενη από την σύμβαση διακρατική διασφάλιση ποιότητας, (4) Από τα προβλεπόμενα με βάση τη σύμβαση πρωτόκολλα ποσοτικής και οριστικής παραλαβής, έχουν απαλειφθεί οι σχετικές παράγραφοι που αφορούν στις δοκιμές και στην έναρξη της περιόδου εγγύησης, (5) Για τα 263.009.228€ (40% η προκαταβολή της σύμβασης) τα οποία εισπράχθηκαν από την εταιρεία NH INDUSTRIES το 2003, δεν έχουν προσκομιστεί στο Ελληνικό Κράτος φορολογικά στοιχεία (τιμολόγια κλπ).

41

Τα νέα υποβρύχια του ΠΝ έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον ακόμη και του Αμερικανικού Ναυτικού! - (c) Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

πρόγραμμα ανακαίνισης. Το κόστος του προγράμματος θα ανέλθει σε 150 εκατ. $. Βαρέα Όπλα Πεζικού: Κατά την επίσκεψη του Υπουργού Εθνικής Άμυνας στη Ρωσία συζητήθηκε η συντήρηση των αντιαρματικών όπλων KornetE. Για το συγκεκριμένο ζήτημα, υπάρχει απαίτηση συμπλήρωσης του αριθμού πυραύλων από το περασμένο έτος, η οποία επισημάνθηκε και στην ενημέρωση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής στις 30 Ιουλίου 2014.

Ο “Πιπίνος” είναι το πρώτο υποβρύχιο που ναυπηγήθηκε ποτέ στην Ελλάδα- (c) ΓΕΝ

42

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

AAW Περιοχής Αναζητώντας το διάδοχο των Adams Πολεμικό Ναυτικό Κύριοι στόχοι του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) είναι η ολοκλήρωση των υφιστάμενων ναυπηγικών προγραμμάτων (υποβρυχίων & πυραυλακάτων), η επαναλειτουργία των Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας P-3B και η δρομολόγηση του προγράμματος Εκσυγχρονισμού Μέσης Ζωής των φρεγατών κλάσης «Ύδρα». Κορυφαία θέση αποτελεί η πλήρης εκμετάλλευση των δυνατοτήτων των υποβρυχίων Type 214, αφού οι επιδόσεις τους και οι νέες δυνατότητες που προσφέρουν στο Πολεμικό Ναυτικό είναι κάτι πουαπασχολούν ακόμη και το Αμερικανικό Ναυτικό, το οποίο αναφέρθηκε στο ζήτημα στο “Submarine Operations and Requirements 2014”, που έγινε μεταξύ 8 και 10 Δεκεμβρίου 2014 στο Λονδίνο! Υποβρύχια: Στις 6 και 20 Οκτωβρίου 2014 πραγματοποιήθηκαν οι επίσημες τελετές καθέλκυσης των υποβρυχίων «Πιπίνος» και «Ωκεανός», κλάσης Type 214 και Type 209/1200 AIP αντίστοιχα. Οι δοκιμές των σκαφών χαρακτηρίζονται επιτυχείς. Δίχως επίσημη τελετή καθελκύστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου και ξεκίνησε

Με τα ναυπηγικά προγράμματα φρεγατών και κορβετών παγωμένα, το Πολεμικό Ναυτικό αιτήθηκε το 2005 την παραχώρηση δύο αντιτορπιλικών τύπου A. Burke από τις ΗΠΑ. Η απάντηση ήταν αρνητική. Έκτοτε το ζήτημα επανέρχεται ανεπίσημα περιοδικά ως σήμερα, αλλά δεν σημειώνεται κάποια πρόοδος. Επιπλέον, σύμφωνα με ξένο δημοσίευμα, το 2013 συζητήθηκε η υπόθεση μεταβίβασης 2-3 καταδρομικών Ticonderoga. Η μη ένταξη μεταχειρισμένων αντιτορπιλικών A. Burke στο Πολεμικό Ναυτικό, οδήγησε σε επαναξιολόγηση καινούριων πλοίων από ξένα πλοία. Το 2009 αποφασίστηκε η έναρξη συνομιλιών με τη Γαλλία για τη ναυπήγηση έξι φρεγατών FREMM. Τα πλοία ήταν ουσιαστικά πλατφόρμες πολλαπλών ρόλων παρά AAW Περιοχής. Εξοπλίζονταν με έως 32 ASTER-30, ιδανικής εμβέλειας 120km και σύνηθες περίπου 70km, ενεργού ωστόσο καθοδήγησης. Το θέμα χάνει δυναμική λόγω των κυβερνητικών αλλαγών και της δεινής δημοσιονομικής κρίσης. Επανέρχεται το 2013 με την πρόθεση ενοικίασης δύο φρεγατών της ανθυποβρυχιακής έκδοσης του Γαλλικού Ναυτικού (στις οποίες η μεταφορά των ASTER-30 περιορίζεται στα 16 κομμάτια), που ούτε αυτή προχωρά. Ο ΕΜΖ των MEKO 200 φαίνεται, τέλος, παρά τα αρχικά μεγαλεπήβολα σχέδια για αναβάθμιση των οπλικών συστημάτων ό, τι θα περιορισθεί σε ένα πρόγραμμα αντίστοιχο εκείνου των S, εξοπλισμένο με 16 ESSM εμβέλειας των 40km. Έτσι, κάθε σκέψη για πλοία πραγματικών δυνατοτήτων AAW Περιοχής βρίσκεται στο αναθεωρημένο 15ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, όπου υφίσταται απαίτηση προμήθειας νέων φρεγατών με προϋπολογισμό 2,1 δις Ευρώ.

43

δοκιμές το υποβρύχιο «Ματρώζος», τρίτο από τα έξι Type 214 που έχει παραγγείλει το ΠΝ. Από το αρχικό πρόγραμμα ναυπήγησης τεσσάρων Type 214 απομένει αισίως η ολοκλήρωση κατασκευής του τελευταίου Υ/Β «Κατσώνης», που αναμενόταν να καθελκυστεί στα τέλη Μαΐου ή τις αρχές Ιουνίου. Πεποίθηση του ΠΝ είναι ό, τι μπορεί να εντάξει και τα πέντε υποβρύχια εντός του 2016. Υπενθυμίζεται ό, τι το ΠΝ αναμένει την παράδοση άλλων δύο υποβρυχίων Type 214, στο πλαίσιο της αναθεωρημένης αρχικής σύμβασης, των οποίων η κατασκευή υπό τις παρούσες συνθήκες παραμένει αβέβαιη. Κύριες Μονάδες Επιφανείας: Μετά την εκτέλεση προγράμματος ΕΜΖ στο σύνολο των φρεγατών MEKO 200 τα πλοία θα παραμείνουν σε υπηρεσία τουλάχιστον ως το 2035, σύμφωνα με ομιλία εκπροσώπου του Πολεμικού Ναυτικού στο συνέδριο «IQPC Surface Warships 2015» που έγινε στη Γένοβα στις 28 Ιανουαρίου 2015. Στην ομιλία παρουσιάστηκαν οι ελλείψεις και οι υφιστάμενοι περιορισμοί των πλοίων, ο ΕΜΖ και η συμμετοχή ή μη σε αυτόν των εγχώριων ναυπηγείων. Το κό44

Οι φρεγάτες MEKO 200HN θα εξοπλιστούν με Α/Α πύραυλους ESSM Blk II (c) ΓΕΝ

Δοκιμαστική βολή ESSM Blk II

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

στος του EMZ θα ανέλθει σε 400 εκατ. € ή 457 εκατ. $. Το πρόγραμμα ΕΜΖ των τεσσάρων φρεγατών θα περιοριστεί επί τω πλείστω στην αντικατάσταση των κύριων αισθητήρων, ενώ οι εργασίες με τα σημερινά δεδομένα θα γίνουν στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας, τονίζει δημοσίευμα του περιοδικού «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία». Κύριο όπλο αντιαεροπορικής προστασίας των τεσσάρων πλοίων θα παραμείνει ο πύραυλος ESSM Block I, ο οποίος πρόκειται να αναβαθμιστεί στο επίπεδο Block II μεσοπρόθεσμα, ενώ το απόθεμα του θα συμπληρωθεί με βλήματα της νέας έκδοσης. Το ΠΝ θα έχει εντάξει στο οπλοστάσιό του ως το Μάιο του 2019 τα πρώτα νέα βλήματα, σύμφωνα με ανάθεση έργου του αμερικανικού Πενταγώνου ύψους 517,3 εκατ. δολαρίων προς την εταιρία Raytheon. Το συμβόλαιο αναφέρεται στην ανάπτυξη και δοκιμή του όπλου. Η ελληνική συμμετοχή αφορά το 1,5% της παραγωγής και το 1% του βιομηχανικού έργου. Σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία, η εμβέλεια του ESSM είναι 40km. Βασικό γνώρισμα της νέας έκδοσης του ESSM αποτελεί η ενσω-

Τα Α/Τ A. Burke είχαν ανέκαθεν ένθερμους υποστηρικτές εντός ΠΝ (c) Αμερικανικό Ναυτικό

Το πρόγραμμα αντικατάστασης των φρεγατών S προκαλεί μεγάλο πονοκέφαλο - (c) ΓΕΝ 45

μάτωση ενός νέου αισθητήρα διπλής διαμόρφωσης ενεργού / ημιενεργού ραντάρ ώστε να αντιμετωπιστούν οι μεταβαλλόμενες απειλές βλημάτων κατά πλοίων από το 2020 και ύστερα. Τον αισθητήρα αναμένεται, όπως τονίσθηκε παραπάνω, πως θα λάβουν και τα ESSM Block I που βρίσκονται ήδη σε υπηρεσία. Προωθείται επίσης η βελτίωση της υποστήριξης των πλοίων τύπου S σε συνεργασία με τα ΗΑΕ. Τα τελευταία προσέφεραν πακέτο υλικών ευχάριστα πλούσιο. Τα ΗΑΕ είχαν αποκτήσει τη δεκαετία του 1990 δύο φρεγάτες του τύπου από το Ολλανδικό Ναυτικό και πλήθος ανταλλακτικών. Το πρώτο τμήμα του πακέτου των υλικών παρελήφθη έως τα μέσα Ιουλίου. Εν τω μεταξύ, συνεχίζεται το πρόγραμμα αξιοποίησης των ελικοπτέρων τύπου Aegeanhawk από το 46

Οι ΤΠΚ Super Vita θα εξοπλιστούν με την πιο σύγχρονη έκδοση του RAM.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

στόλο φρεγατών S. Ταχέα Περιπολικά Σκάφη: Σημαντική τροπολογία πέρασε από το Κοινοβούλιο για το ναυπηγικό πρόγραμμα των τριών ΤΠΚ Super Vita. Σε αυτήν περιλαμβάνεται η επισκευή της ΤΠΚ «Μυκονιός». Ακολούθησε, στα μέσα Φεβρουαρίου η ύψωση της ελληνικής σημαίας στην ΤΠΚ «Ρίτσος». Αυτή την περίοδο η «Ρίτσος» πραγματοποιεί «τα τελικά δοκιμαστικά», υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή του το Δ.Σ του Σωματείου Εργαζομένων Ναυπηγείων Ελευσίνος. Το πλοίο είναι το πέμπτο από συνολικά επτά σκάφη Super Vita που πρόκειται να εξοπλίσουν το ΠΝ. Είχε προηγηθεί την 4 Φεβρουαρίου 2015 επίσκεψη του Α/ΓΕΝ στα Ναυπηγεία Ελευσίνας και ενημέρωση για τις εργασίες ναυπήγησης της ΤΠΚ «Ρίτσος» και επισκευής της ΤΠΚ «Μυκονιός». Με την επιτυχή παράδοση των σκαφών, η Διοίκηση Ταχέων Σκαφών θα αποτελείται κατά το μεγαλύτερο τμήμα από νέες ή αναβαθμισμένες πυραυλακάτους. Επιπλέον, το ΠΝ προωθεί τον επανεξοπλισμό των ΤΠΚ Combattante IIIB με πυραύλους επιφανείας-επιφανείας Harpoon.

Το Ναυτικό προωθεί την αντικατάσταση των αντιπλοϊκών βλημάτων των Combattante III (c) ΓΕΝ

47

Σύμφωνα με την απόφαση του ΚΥΣΕΑ θα γίνει επαναφορά και εκσυγχρονισμός 4+1 ΑΦΝΣ P-3B - (c) ΓΕΝ.

Πέραν αυτού, έχει ξεκινήσει πρόγραμμα αναβάθμισης των εκτοξευτών του αντιπυραυλικού συστήματος RAM που φέρουν τα υφιστάμενα ΤΠΚ τύπου Super Vita. Τα τελευταία τρία σκάφη θα παραδοθούν με την πλέον εξελιγμένη έκδοση του συστήματος. Παράλληλα, πρόσφατα ξεκίνησαν οι δοκιμές του επισκευασμένου ΤΠΚ "Μυκονιός". Το RAM Block II είναι αναβάθμιση του σημερινού Block 1/1A. Έχει μεγαλύτερο, πιο δυνατό πυραυλοκινητήρα, δυόμισι φορές μεγαλύτερη ευελιξία για ελιγμούς και μιάμισι φορά μεγαλύτερη δραστική εμβέλεια, αλλά και καλύτερες επιδόσεις απέναντι σε πιο σύγχρονα αντιπλοϊκά βλήματα.

48

Θετικές είναι οι εξελίξεις από την αξοποίηση των υφιστάμενων ελικοπτέρων AB-212 και Aegeanhawk - (c) ΓΕΝι

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Ναυτική Αεροπορία: Το δρόμο της σύμβασης έχει πάρει το πρόγραμμα αναβάθμισης έως πέντε αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3 του ΠΝ από τις Lockheed Martin, ΕΑΒ και ISI Hellas, καθώς το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε 450 εκατ. Ευρώ. Δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά», υπογραμμίζει ό, τι η επαναφορά των P-3 θα γίνει σε δύο φάσεις, για να ακολουθήσει η αναβάθμισή τους. Τα «αναγεννημένα» P-3 θα υπηρετούν με το έμβλημα του Πολεμικού Ναυτικού και θα εξοπλίσουν τη Μοίρα Αεροπορίας Ναυτικού (ΜΑΝ). Τα αεροσκάφη πρόκειται να παραδοθούν έως επτά έτη από την υπογραφή της σύμβασης - κάτι που έχει δημιουργήσει ιδιαίτερη κριτική. Η εναλλακτική πρόταση αναφερόταν στην αγορά πέντε μεταχειρισμένων AP-3C της πολεμικής αεροπορίας της Αυστραλίας, ο χρόνος παράδοσης των οποίων θα μπορούσε να αρχίσει το 2015 με κόστος έως 140 εκατ. Ευρώ. Ύστερα από τις διαμαρτυρίες το Πολεμικό Ναυτικό γνωστοποίησε τις παραμέτρους που έπαιξαν κύριο λόγο στην αναβάθμιση των συγκεκριμένων αεροσκαφών. Στην ανακοίνωσή του αναφέρει (α) το

Ενναλακτική πρόταση ήταν απόκτηση μεταχειρισμένων AP-3C της Αυστραλίας (c) Αυστραλέζικη Αεροπορία

Το πρόγραμμα μεταβίβασης τεσσάρων ΣΑΠ τύπου Mk. V δεν καρποφόρησε - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

49

υψηλότερο κόστος που θα απαιτούσε η απόκτηση νέων αεροσκαφών με παρόμοιες ικανότητες όπως το P-3, (β) το P-3 καλύπτει τις βασικές επιχειρησιακές απαιτήσεις, (γ) η απόκτηση μεταχειρισμένων P-

50

Βασική προτεραιότητα της ΠΑ είναι η ομογενοποίηση του στόλου των F-16 - (c) ΓΕΑ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

3C από τις ΗΠΑ θα στερούσε την ανάληψη εγχώριου βιομηχανικού έργου, (δ) αγορά μεταχειρισμένων P-3 από τρίτη χώρα θα απαιτούσε την έγκριση των ΗΠΑ για τη μεταπώλησή τους, (ε) υπάρχουν ήδη υποδομές, κατάρτιση, επισκευαστικές δυνατότητες και ανταλλακτικά, και (στ) κατά τις διαπραγματεύσεις επιτεύχθηκε μείωση του κόστους κατά 86 εκατ. $ και το συνολικό κόστος κατανέμεται στην 7ετία 2015-2022. Όσον αφορά τη δύναμη ελικοπτέρων, συνεχίστηκε αθόρυβα το πρόγραμμα υποστήριξης των ελικοπτέρων Aegeanhawk από τις φρεγάτες S.

Μεταξύ 20 και 30 Απριλίου διεξήχθη ο πρώτος διεθνοποιημένος “Ηνίοχος”, όπου έλαβαν μέρος οι ΗΠΑ και το Ισραήλ - (c) ΓΕΑι

Πολεμική Αεροπορία Κατά τη διεξαγωγή του 3ου Συνεδρίου Αεροπορικής Ισχύος, ο Α/ΓΕΑ επισήμανε την ανάγκη εξορθολογισμού της ΠΑ σε έναν ελεγχόμενο μετασχηματισμό που θα βασίζεται (α) στην αναθεώρηση της Δομής Δυνάμεων, προσανατολισμένη στους δείκτες επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας, (β) τη μείωση του λειτουργικού κόστους με παράλληλα αύξηση της διαθεσιμότητας των οπλικών συστημάτων, (γ) τον εξορθολογισμό των εξοπλιστικών δαπανών με έμφαση στην πε-

Ο ανανεωμένος διάκοσμος του “Ζευς” - (c) ΓΕΑι

51

Οι συνεχείς ασκήσεις δίνουν αφορμή για την καλύτερη κατάρτιση του προσωπικού - (c) ΓΕΑ

ραιτέρω αξιοποίηση των υπαρχόντων μέσων, την επαύξηση των δυνατοτήτων εκμετάλλευσης και τη σταδιακή υιοθέτηση μεθόδων διαχείρισης του κύκλου ζωής των οπλικών συστημάτων και μέσων και (δ) την ιεράρχηση των επιχειρησιακών απαιτήσεων σε [1] Υποστήριξη Οπλικών Συστημάτων και Μέσων, με ολοκληρωμένες προτάσεις εν συνεχεία υποστήριξης, [2] Επέκταση ορίου ζωής υπαρχόντων οπλικών συστημάτων με υψηλό δείκτη επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας, [3] Αναβάθμιση των υφιστάμενων οπλικών συστημάτων με βάση την επιχειρησιακή αναγκαιότητα και στόχο την αύξηση του δείκτη επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας και επιβιωσιμότητας, [4] 'Έγκαιρο σχεδιασμό για την απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων, με στόχο την προσθήκη νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων, τον πολλαπλασιασμό της ισχύος και τη βελτιστοποίηση του συντελεστή κόστους / αποτελεσματικότητα. Συνεχίζοντας ο Α/ΓΕΑ την ομιλία του κατέληξε: «Επιπρόσθετα, οι παρεμβάσεις και οι αλλαγές που είναι ανάγκη να πραγματοποιηθούν μέσω του μετασχηματισμού που προανέφερα, θα πρέπει να 52

Με ένταξη το 1974, το F-4E αισίως βρίσκεται στην 5η δεκαετία του στην ΠΑ, κάτιφυσικά εντυπωσιακό! - (c) ΓΕΑ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

περιλαμβάνουν στοχευμένες βελτιώσεις σε νευραλγικούς τομείς όπως είναι, η διοίκηση και ο έλεγχος των επιχειρήσεων, η βελτίωση του συστήματος συλλογής πληροφοριών και η επαύξηση των δυνατοτήτων επιτήρησης του εναέριου χώρου έναντι των νέων μορφών απειλών, υιοθέτηση αλλαγών στη διοίκηση, οργάνωση και επιχειρησιακή λειτουργία των Μονάδων με σκοπό τη μείωση του λειτουργικού κόστους και παράλληλα τη βελτίωση του παραγόμενου επιχειρησιακού αποτελέσματος. Και τέλος, την επανεκκίνηση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων εργοστασιακής συντήρησης της Πολεμικής Αεροπορίας με στόχο την αυτονομία στον μέγιστο δυνατό βαθμό, την αύξηση των διαθεσιμοτήτων και την επίτευξη οικονομίας κλίμακας». Είχαν προηγηθεί ενδιαφέρουσες δηλώσεις της ηγεσίας της ΠΑ στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», όπου τονίσθηκε η έννοια της αποτροπής και προκρίθηκε η «αναβάθμιση του συστήματος επιτήρησης και αεροπορικής υπέροχης» μέσω αναβάθμισης των F-16 «με νέο, ικανότερο ραντάρ AESA, που να μπορεί να εντοπίσει στόχους μακρύτερα και χαμηλότερα, και δυνατό-

Ελικόπτερα SAR Super Puma κινητοποιήθηκαν στις επιχειρήσεις διάσωσης του πλοίου Norman Atlantic, το Δεκέμβριο 2014 - (c) ΓΕΑ

53

τητες διασύνδεσης Link-16 για την μεταφορά πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο, κάτι που τώρα το έχουν μόνο τα F-16 ADV και τα ιπτάμενα ραντάρ. Αλλά για να τα κάνουμε όλα αυτά χωρίς κενά, πρέπει να τα αποφασίσουμε σε εύλογο χρόνο και πριν να είναι αργά». Μαχητικά Αεροσκάφη: Η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) σκέφτεται την προσθήκη ραντάρ τύπου AESA σε τμήμα του συνόλου των F-16C/D. Παρόλα αυτά, ο προς αναβάθμιση αριθμός F-16 που θα εξοπλιστούν με το νέας τεχνολογίας ραντάρ διαφέρει ανάλογα με τα δημοσιεύματα. Φαίνεται όμως δεδομένο ό, τι αυτές οι προτάσεις θα είναι αρκετά ακριβότερες από τις έως πριν λίγα έτη προτεινόμενες επιλογές εκσυγχρονισμού. Στις 22 Δεκεμβρίου 2014 έγινε παρουσίαση της Lockheed Martin για τα προγράμματα αναβάθμισης των μαχητικών F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και την προοπτική αγοράς του μαχητικού F-35, τονίζει στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook ο εκδότης και δημοσιογράφος Σάββας Βλάσσης. Η αμερικανική εταιρία προτείνει πλήρη αναβάθμιση 54

Άγνωστη θεωρείται η συμμετοχή των F-16 Block 30 στο πρόγραμμα ΕΜΖ - (c) ΓΕΑ

Παρά τους προηγούμενους σχεδιασμούς, τα RF-4E αποφασίστηκε να παραμείνουν σε υπηρεσία - (c) ΓΕΑ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

του συνόλου των αεροσκαφών των προγραμμάτων PX II, III και ΙV, με τοποθέτηση ραντάρ τύπου AESA SABR, και αναβάθμιση των αεροσκαφών του προγράμματος PX I με χρήση πλεοναζόντων υποσυστημάτων που θα προκύψουν από τα αεροσκάφη της πρώτης περίπτωσης. Στην έκθεσή της προβλέπει τιμή αγοράς του F-35 85 εκατ. $ το 2018. Όπως υπογράμμισε σε μεταγενέστερη συνέντευξη τύπου ο αντιπρόεδρος της Lockheed Martin και υπεύθυνος για τα προγράμματα F-16 & F-22 Roderick McLean, δύο θα είναι οι εταιρίες που θα διεκδικήσουν το πιθανό πρόγραμμα αναβάθμισης των μαχητικών F-16 της ΠΑ, η Lockheed Martin και η Boeing. Πραγματικά, σύμφωνα με μεταγενέστερη δήλωση του υπεύθυνου αρχιμηχανικού της Boeing για μη προϊόντα της εταιρίας, Paul Cejas, η Boeing έχει κουβεντιάσει με την Πολεμική Αεροπορία σχετικά με τις δυνατότητες αναβάθμισης του μαχητικού F-16, στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΜΖ του ελληνικού στόλου μαχητικών του τύπου. Τέλος, υπάρχει μελέτη για την αντικατάσταση υποσυστημάτων των υφιστάμενων μαχητικών Mirage 2000 με ραντάρ RDM μετά την οποία

Η ΠΑ μελετά πρόγραμμα αναβάθμισης των Mirage 2000EGM/BGM - (c) ΓΕΑ

Στις 17 Οκτωβρίου 2014 έγινε η τελετή απόσυρσης των A-7 - (c) ΓΕΑ

55

θα διατηρείται η ικανότητα χρήσης του AM-39 . Στα πλαίσια του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, τέλος, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας απέκλεισε κατηγορηματικά την πώληση μαχητικών F-16 σε άλλη χώρα. Είχε προηγηθεί κείμενο της εφημερίδας «Η Καθημερινή» το οποίο έκανε λόγο για συζητήσεις πώλησης μονοψήφιου αριθμού F-16 στη Βουλγαρία και αναπλήρωσής τους με μισθωμένα αναβαθμισμένα ιδίου τύπου της Αμερικανικής Αεροπορίας. Δεν θα μπορούσε πάντως να αποκλειστεί η απόκτηση ενός αριθμού μεταχειρισμένων μαχητικών εφόσον αυτό επιτρέψουν οι περιστάσεις. Στο μεταξύ, εγκρίθηκε από τις ΗΠΑ πρόγραμμα υποστήριξης του στόλου μαχητικών F-16C/D της Πολεμικής Αεροπορίας. Το δυνητικό κόστος ανέρχεται σε 188 εκατ. $. Κατά το προηγούμενο διάστημα, η ΠΑ απώλεσε δύο χειριστές και τέσσερα αεροσκάφη. Τραγικό ήταν το δυστύχημα με μαχητικό F-16D Block 50D που συμμετείχε στην αεροπορική άσκηση TLP στο Αλμπαθέτε της Ισπανίας που συνέβη στις 26 Ιανουαρίου. Για άγνωστο επισήμως 56

λόγο, κατά την απογείωση το μαχητικό εξετράπη της πορείας του και συνετρίβη στο χώρο που βρίσκονταν σταθμευμένα άλλα αεροσκάφη. Οι δύο χειριστές δεν διασώθηκαν. Στην επίσημη ανακοίνωση της Πολεμικής Αεροπορίας αναφέρεται: «Τη Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2015 και ώρα Ελλάδας 16:16, διθέ-

Παρά τα σενάρια για αγορά μεταχειρισμένων μαχητικών F-15C ή F-16 CCIP, δεν έχει υπάρξει επίσημη δήλωση στο θέμα από τους αρμόδιους - (c) Αμερικανική Αεροπορία

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

σιο αεροσκάφος F-16D Block 50 της 111ΠΜ/341Μ, το οποίο συμμετείχε στην 1η Εκπαιδευτική Σειρά Αέρος για το 2015 του Tactical Leadership Programme (TLP), στην Αεροπορική Βάση Los Llanos, στο Albacete της Ισπανίας, συνετρίβη κατά τη διάρκεια της απογείωσης με συνέπεια το θανάσιμο τραυματισμό των δύο (2) Ιπταμένων. Στο δυστύχημα έχασαν τη ζωή τους κατά την εκτέλεση του καθήκοντος, ο Σμηναγός (Ι) Παναγιώτης Λάσκαρης, 35 ετών, έγγαμος με ένα γιο, με σύνολο ωρών πτήσεως 1.459 εκ των οποίων οι 872 ώρες σε αεροσκάφη F-16 και ο Σμηναγός (Ι) Αθανάσιος Ζάγκας, 31 ετών, έγγαμος με ένα γιο και μία κόρη, με σύνολο ωρών πτήσεως 1.128 εκ των οποίων οι 524 ώρες σε αεροσκάφη F16. Στην Αεροπορική Βάση Los Llanos, βρίσκεται ομάδα εμπειρογνωμόνων με επικεφαλής τον Αρχηγό της Τακτικής Αεροπορίας, Αντιπτέραρχο (Ι) Χρήστο Βαΐτση. Λόγω ύπαρξης τοξικών σύνθετων υλικών, η περιοχή του ατυχήματος έχει αποκλειστεί από τις ισπανικές Αρχές και εξειδικευμένο κλιμάκιο της Πολεμικής Αεροπορίας μετέβη με αεροσκάφος C130, προκειμένου να συνδράμει στην πρόσβαση των

Η ΠΑ προωθεί τη βελτίωση της υποστήριξης των T-6A Texan II - (c) ΓΕΑ

Παρά την οικονομική καχεξία, η αντικατάσταση των T-2C/E είναι επιβεβλημένη - (c) ΓΕΑ

57

επίγειων δυνάμεων στην εν λόγω περιοχή. Το αεροσκάφος που κατέπεσε ήταν το υπ' αριθμ. 93-1084, το οποίο αφίχθη στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 1997 και είχε συμπληρώσει περίπου 4.056 ώρες πτήσεως». Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της ΠΑ, «την Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2014 και ώρα 13:42, κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής αποστολής τριάδας αεροσκαφών F-16 της 115ΠΜ/343Μ και ενώ βρισκόταν 14 ναυτικά μίλια Βόρεια της νήσου Γαύδου, εκτελέσθηκε επιτυχής εγκατάλειψη από τους δύο Ιπτάμενους του Νο 2, διθέσιου, αεροσκάφους του σχηματισμού, λόγω μηχανικής βλάβης. Στις 14:34, ολοκληρώθηκε η περισυλλογή των δύο Ιπταμένων, σώων, από ελικόπτερο AB-205 της Πολεμικής Αεροπορίας, το οποίο τους μετέφερε με ασφάλεια στην 115 Πτέρυγα Μάχης (115ΠΜ)». Την Τρίτη 26 Αυγούστου 2014 συνετρίβη βόρεια της Κομοτηνής ελαφρύ βομβαρδιστικό A-7E. Ο χειριστής εγκατέλειψε το αεροσκάφος επιτυχώς. Αναγκαστική προσγείωση πραγματοποίησε στις 17 Ιουλίου πυροσβεστικό αεροσκά58

Στα σχέδια της ΠΑ είναι η υποστήριξη των S-300PMU-1 - (c) ΓΕΑ

Το Α/Α σύστημα Patriot αποτελεί τον κορμό του δικτύου επίγειας αεράμυνας - (c) ΓΕΑ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

φος CL-215 στην περιοχή Φαρακλό Λακωνίας. Οι δύο χειριστές μεταφέρθησαν στο 251 ΓΝΑ για προοληπτικούς λόγους. Το αεροσκάφος, που αργότερα καταστράφηκε, συμμετείχε στην επιχείρηση κατάσβεσης μεγάλης πυρκαγιάς στη Νεάπολη. Στις 17 Οκτωβρίου 2014 πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της 116ΠΜ η τελετή απόσυρσης του ελαφρού βομβαρδιστικού A-7 Corsair II, μετά από 39 χρόνια παρουσίας στο οπλοστάσιο της ΠΑ. Με την απόσυρση του τύπου η 336Μ θα επιχειρεί με μαχητικά F-16C/D Block 52M. Αντιαεροπορική Άμυνα: Από την Τετάρτη 4 έως την Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, η ΝΑΤΟϊκή Αξιολόγηση (CAPEVAL) της 350 Πτέρυγας Κατευθυνομένων Βλημάτων (350ΠΚΒ), στην Αεροπορική Βάση Σέδες, στη Θεσσαλονίκη, από το HQ AIRCOM/TACEVAL Division (Ramstein). Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε από κλιμάκιο 115 αξιολογητών. Στο μεταξύ, σύμφωνα με εταιρική ανακοίνωση της Raytheon, θα υπάρξουν πρόσθετες μηχανολογικές εργασίες σε ραντάρ

Α/Α Patriot συμμαχικών χωρών μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας, που θα ολοκληρωθούν τον Ιανουάριο του 2016. Κατά την επίσκεψη του Υπουργού Εθνικής Άμυνας στη Ρωσία επίσης συζητήθηκε η συντήρηση και η συμπλήρωση του αποθέματος πυραύλων του Α/Α συστήματος S-300PMU-1.

Σε μικρό διάστημα αναπτύχθηκε, δοκιμάστηκε και τέθηκε σε υπηρεσία ο "Ωκύαλος" - (c) Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ Στις 29 Ιουνίου το Πολεμικό Ναυτικό έθεσε σε υπηρεσία ταχύπλοο σκάφος που προορίζεται για την κάλυψη αναγκών της Μονάδας Υποβρυχίων Καταστροφών. Το πρόγραμμα φέρει το όνομα «Ωκύαλος». Στη φάση κατασκευής βρίσκεται το δεύτερο πρωτότυπο του προγράμματος. Το νέο σκάφος είναι κατά ένα μέτρο μεγαλύτερο και ικανό να μεταφέρει δέκα άτομα. Εν τω μεταξύ, ναυάγησαν τα σχέδια απόκτησης των τεσσάρων ΣΑΠ τύπου Mk. V.

59

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πολυεθνικά Προγράμματα Στις 27 Νοεμβρίου 2014 Γαλλία και Γερμανία συμφώνησαν τη χρηματοδότηση του τρίτου δορυφόρου παρατήρησης του προγράμματος CSO. Στο CSO, γνωστότερο ως MUSIS, συμμετέχει και η Ελλάδα. Την χρηματοδότηση του δορυφόρου θα αναλάβει κατά τα 2/3 η Γερμανία με 210 εκατ Ευρώ. Ο τρίτος δορυφόρος CSO / MUSIS θα εκτοξευθεί το αργότερο εντός του 2021. Astrium Στις 19 Δεκεμβρίου 2014 ανακοινώθηκε η πρόθεση των Ολλανδίας, Πολωνίας και Νορβηγίας για έναρξη διαπραγμάτευσης με την Airbus για την απόκτηση αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού και μεταφορών A330 MRTT και την κοινή τους χρήση. Η Ολλανδία ευελπιστεί η συμφωνία να έχει υπογραφθεί μέχρι το 2016 ώστε τα A330 να είναι επιχειρησιακά το 2020. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για τέσσερα αεροσκάφη. Το Άμστερνταμ φιλοδοξεί τα A330 να έχουν βάση το Άιτχοφεν.Την κίνηση χαιρετίζει η EDA. Τα τρία κράτη, που αποτελούν μέρος των δέκα που θέλουν να σθγκροτήσουν κοινό στόλο AAR (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα), καλούν κι άλλα να συνδράμουν στο εγχείρημα.Airbus Group

60

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Ολοκληρώθηκαν οι δοκιμές του UCAV nEUROn επίδειξης τεχνολογίας επί γαλλικού εδάφους, με το πρωτότυπο να έχει ολοκληρώσει 100 πτήσεις. To nEUROn διεξάγει δοκιμές πλέον στην Ιταλία.

Dassault

Στις 12 Μαρτίου 2015 η DGA ανέθεσε στις Airbus Defence & Space και Thales την κατασκευή και εκτόξευση τριών δορυφόρων CERES SIGINT αντί 450 εκατ. Ευρώ. Οι δορυφόροι θα είναι επιχειρησιακοί το 2020. Πέρα από τη Γαλλία, στο πρόγραμμα παίρνουν μέρος Ελλάδα και Σουηδία. DGA

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2014, κατά τη διάρκεια της Συνόδου του ΝΑΤΟ, υπογράφθηκε από τον Υπουργό Άμυνας σύμβαση συμμετοχής της Ελλάδας σε πρόγραμμα διεθνούς διαχείρισης πυρομαχικών αέρος εδάφους. Στο πρόγραμμα είναι επίσης οι Δανία, Ισπανία, Νορβηγία, Πορτογαλία και Τσεχία.

Έπειτα από οκτώ έτη προσπαθειών το ευρωπαϊκό σύστημα θαλάσσιας επιτήρησης MANSUR, στο οποίο μετέχει η Ελλάδα, κατέστη επιχειρησιακό. Κύριο χαρακτηριστικό του MANSUR είναι ό, τι κάθε κράτοςμέλος μπορεί να συλλέξει ξεχωριστά τα δικά του δεδομένα και να τα συγκρίνει με τα αντίστοιχα των άλλων χωρών.

61

|| ΚΥΠΡΟΣ Έκταση 9.251 τετρ. km (3.355 τετρ. km υπό τουρκική κατοχή) Ακτογραμμή 648 km Πληθυσμός 1.172.458 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 275.842 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 12.000 Εφεδρεία 50.000 ΑΕΠ 2014 24,94 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 2,1% (2013). Μειωμένος κατά 1,5 εκατ. € είναι ο νέος αμυντικός προϋπολογισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας για το 2015 σε σχέση με το 2014. Συνολικά ανέρχεται σε 319 εκατ. €, εκ των οποίων 70 αφορούν την αγορά πολεμικού υλικού. Κύριες προτεραιότητες αποτελούν η απόκτηση θερμικών αισθητήρων για την επιτήρηση της Πράσινης Γραμμής αλλά και η αγορά πλοίων επιτήρησης της ΑΟΖ. Επίσης, η κυβέρνηση αποφάσισε τη σύσταση συντονιστικής μονάδας για τις επιχειρήσεις διάσωσης. Στη νέα μονάδα θα υπαχθούν όλα τα υφιστάμενα μέσα που σήμερα βρίσκονται σε διάσπαρτες υπηρεσίες. Επιπλέον, πρόκειται να υπάρξει προκήρυξη απόκτησης τεσσάρων σκαφών μήκους 15-16m για λογαριασμό του Υπουργείου Δικαιοσύνης με χρήση κοινοτικών κονδυλίων. και υπάρχει ενδιαφέρον για αγορά ενός σμήνους ΜΕΑ. Η Εθνική Φρουρά ενέταξε στις 6 Δεκεμβρίου 2014 στο οπλοστάσιό της το παράκτιο περιπολικό «Αμμόχωστος». Στις 23 Απριλίου 2015 ολο62

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

κληρώθηκε η συμμετοχή στο κοινό πρόγραμμα δορυφορικών επικοινωνιών Satcom του ΕΟΑ (EDA). Παράλληλα, προσεχώς θα εγκαινιασθεί ο ένας από τους τρεις συνολικά ευρωπαϊκούς επίγειους δορυφορικούς σταθμούς, στο πλαίσιο ενίσχυσης του ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ισχυρού περιφερειακού κέντρου έρευνας και διάσωσης.Τέλος, έπειτα από οκτώ έτη προσπαθειών το ευρωπαϊκό σύστημα θαλάσσιας επιτήρησης MANSUR, στο οποίο μετέχει η Κύπρος, κατέστη επιχειρησιακό. Κύριο χαρακτηριστικό του MANSUR είναι ό, τι κάθε κράτος-μέλος μπορεί να συλλέξει ξεχωριστά τα δικά του δεδομένα και να τα συγκρίνει με τα αντίστοιχα των άλλων χωρών. Υπεγράφη στις 25 Φεβρουαρίου 2015 με τη Ρωσική Ομοσπονδία συμφωνία διευκολύνσεων σε λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας σε πλοία του Ρωσικού Ναυτικού. Για πρώτη φορά στην ιστορία της η πολυεθνική ειρηνευτική δύναμη UNFICYP πέρασε σε γυναικεία χέρια μετά την ανάληψη της διοίκησής της από την Νορβηγίδα υποστράτηγο Kristin Lund. Παράλληλα, η UNFICYP κατέχει την ιστορική πρωτιά δύναμης του ΟΗΕ που διοικείται από

Άρμα μάχης T-80U εκτελεί εκπαιδευτική βολή - (c) ΓΕΕΦ

Ά/Α σύστημα TOR-M1 της Εθνικής Φρουράς - (c) ΓΕΕΦ

63

διπλή γυναικεία ηγεσία αφού ήδη το πολιτικό σκέλος διαθέτει γυναίκα επικεφαλής.

Η ένταξη των AW-139 σε υπηρεσία αναβάθμισε τις δυνατότητες SAR της Εθνικής Φρουράς - (c) ΓΕΕΦ

Εκπαιδευτική βολή από ΤΟΜΑ BMP-3. Διακρίνεται το βλήμα των 100mm που λίγo πριν εκτόξευσε το κύριο πυροβόλο του ΤΟΜΑ - (c) ΓΕΕΦ

64

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Βρετανική Δραστηριότητα

Στις 27 Σεπτεμβρίου 2014 ξεκίνησαν οι αεροπορικές επιχειρήσεις βομβαρδιστικών Tornado GR4 ("Operation Shader") της Μεγάλης Βρετανίας κατά της ISIS στο Ιράκ. Σε αυτές παίρνουν μέρος οκτώ αεροσκάφη του τύπου από την ΑΒ Ακρωτηρίου. Σύμφωνα με τα βρετανικά στοιχεία, από την έναρξη των αεροπορικών επιχειρήσεων στο Ιράκ ως την 1η Μαρτίου, τα βομβαρδιστικά Tornado GR4 είχαν πλήξει 159 στόχους. Επίσης στο Ακρωτήρι

Οκτώ βομβαρδιστικά Tornado επιχειρούν από την ΑΒ Ακρωτηρίου κατά της ISIS - (c) RAF

βρίσκονται δύο ΑΣΕΠΕ E-3D Sentry, δύο μεταφορικά C130J, ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού Voyager καθώς και άγνωστος αριθμός εξοπλισμένων ΜΕΑ Reaper. Κατά την ενημέρωση στο βρετανικό κοινοβούλιο γνωστοποιήθηκε ότι τα τελευταία πραγματοποίησαν τον Ιανουάριο οκτώ αναγνωστικές αποστολές στη Συρία.

Δορυφορική απεικόνιση μέρους του Ακρωτηρίου - (c) Digital Globe

Τη βάση επισκέφτηκε στις 5 Μαρτίου μεταφορικό αεροσκάφος A400M της Βρετανικής Αεροπορίας, στην πρώτη επιχειρησιακή αποστολή του τύπου με τα βρετανικά εθνόσημα.

65

|| ΤΟΥΡΚΙΑ Έκταση 783.562 τετρ. km (επιπλέον 3.355 τετρ. km υπό τουρκική κατοχή στην Κύπρο) Σύνορα 2.816 km (Ελλάδα 192 km, Βουλγαρία 223 km, Γεωργία 273 km, Αρμενία 311 km, Αζερμπαϊτζάν 17 km, Ιράν 534 km, Ιράκ 367 km, Συρία 899 km) Ακτογραμμή 7.200 km Πληθυσμός 81.619.392 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 17.664.510 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 510.600 Εφεδρεία 378.700 ΑΕΠ 2014 1,512 τρις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 2,36% (2014) Προσωπικό στο εξωτερικό Κύπρος 43.000, Αφγανιστάν 394, Κόσσοβο 358, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 239, Ουκρανία 6.

Τους κύριους άξονες της

αναδιοργάνωσης των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων το 2033 μεταφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας "Milliyet". Αυτοί αφορούν: (1) την ανανέωση της δομής του Στρατού Ξηράς, (2) την αναβάθμιση των Ειδικών Δυνάμεων, του Ναυτικού και της Αεροπορίας, (3) την προμήθεια εξελιγμένων οπλικών συστημάτων και (4) επέκταση των δραστηριοτήτων στο διαστημικό τομέα. Δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας "Die Welt" αναφέρεται στις αυξανόμενες ενδείξεις της γερμανικής υπηρεσίας πληροφοριών ό, τι η Τουρκία επιθυμεί να εξοπλιστεί με πυρηνικά όπλα. Σύμφωνα με στοιχεία του αμυντικού προϋπολογισμού για το 2015, περιλαμβάνεται δαπάνη 4 δις $ για εξοπλιστικά προγράμματα και χρηματοδότηση από 5 ως 10% του συνολικού προϋπολισμού σε εγχώρια ιδρύματα / προ66

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

γράμματα. Ο συνολικός αμυντικός προϋπολογισμός για το 2015 θα ανέλθει σε 13,5 δις $. Παράλληλα, θα τρέξει σχέδιο εκταμίευσης 8 δις $ από πρόγραμμα εξαγοράς της στρατιωτικής θητείας. Ο αντίστοιχος αμυντικός προϋπολογισμός του 2014 άγγιξε τα 13,2 δις $. Η Τουρκία προγραμματίζει να αφιερώσει 70 δις $ σε απόκτηση πολεμικού υλικού ως το 2023. Παρά τη σημαντική αύξηση του ΑΕΠ όμως την τελευταία δεκαετία, η αδυναμία απόκτησης νέων οπλικών συστημάτων για την αντικατάσταση των παλιών στην απαιτούμενη κλίμακα, σε συνδυασμό κακών προγραμματισμένων προγραμμάτων εκσυγχρονισμού, δημιουργούν ερωτήματα για τις δομές οροφών των ΕΔ της Τουρκίας. Οι τουρκικές δυνάμεις ανέλαβαν τη διοίκηση του αεροδρομίου της Καμπούλ στις 31 Δεκεμβρίου στα πλαίσια της νέας επιχείρησης του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Η Τουρκία αναζητά ένα

Αερομεταφορά ελικοπτέρου Blackhawk.

Ελικόπτερο Ειδικών Επιχειρήσεων S-70 Yasara - (c) TAI

67

εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση Κυβερνητοεπιθέσεων. Για το σκοπό αυτό διοργανώθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2015 στην Άγκυρα συνάντηση του European Cyber Security Protection Alliance (CYSPA) με αντιπροσώπους από το Βέλγιο, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, την Πορτογαλία, την Ολλανδία και τη Ρουμανία.

Στιγμιότυπο από τις δοκιμές του πρωτότυπου Leopard 2NG.

Χερσαίες Δυνάμεις Στρατιωτική επιχείρηση για την ανακούφιση της φρουράς μεγέθους 40 ανδρών του

68

Παρά τις καθυστερήσεις στο ζήτημα του κινητήρα που πρόκειται να εξοπλίσει το Altay, ο Τουρκικός Στρατός ελπίζει να θέσει σε υπηρεσία τα πρώτα από τα 250 υπό παραγγελία άρματα το 2018 (c) OTOKAR.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τάφου του Σουλεϊμάν Σαχ και τη μεταφορά των οστών σε νέο μέρος πραγματοποιήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2015. Κατα την επιχείρηση, που συμμετείχαν 572 άτομα και 50 στρατιωτικά οχήματα, σκοτώθηκε ένας στρατιώτης, με την επίσημη εκδοχή να αποκλείει την απώλεια από πυρά. Συνεχίζονται οι απώλειες προσωπικού στην ΝΑ Τουρκία. Επτά στρατιώτες τραυματίστηκαν στις 22 Δεκεμβρίου 2014, όταν στρατιωτικό όχημα επλήγη από έκρηξη νάρκης τοποθετημένης σε δρόμο. Σε μια άλλη περί-

Καλλιτεχνική απεικόνιση του ΤΟΜΑ KAPLAN-20 (c) FNSS

πτωση, ένας στρατιώτης - επίσης στα ΝΑ - τραυματίστηκε κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών. Στις 27 Φεβρουαρίου 2015, τέλος, τρεις στρατιώτες σκοτώθηκαν από συνάδερφό τους που εμφάνισε κρίση αμόκ. Συριακός πύραυλος κατέπεσε στις 24 Μαρτίου 2015 στη νότια περιοχή της Αντιόχειας προκαλώντας ζημιές σε δύο στρατιωτικά οχήματα. Ο πύραυλος έπεσε 200 μέτρα μακρυά από τη στρατιωτική μονάδα. Από την έκρηξη δημιουργήθηκε κρατήρας 15 μέτρων. Σε αντίποινα, δύο πυροβόλα Firtina έπληξαν συνο69

ριακή συριακή θέση στις 25 Μαρτίου. Την ίδια ημέρα η Συρία ισχυρίστηκε την κατάρριψη τουρκικού ΜΕΑ στην περιοχή του Χαλεπίου. Παράλληλα, έγινε γνωστή συμφωνία Τουρκίας - ΗΠΑ για επιχειρήσεις δύο αμερικανικών οπλισμένων συστημάτων ΜΕΑ από την ΑΒ Ιντσιρλίκ. Τεθωρακισμένα: Μετά την αποτυχία εγκατάστασης γερμανικού ή ιαπωνικού κινητήρα στο Altay, ανατέθηκε στην τουρκική εταιρία Tumosan η ανάπτυξη ενός εγχώριου. Η TUMOSAN υπέγραψε στις 17 Μαρτίου 2015 συμφωνία ύψους 190 εκατ. Ευρώ για την ανάπτυξη και δοκιμή του. Η σύμβαση έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης 54 μηνών. Ωστόσο, ο Τούρκος υπουργός άμυνας δήλωσε αισιόδοξος για ένταξη σε υπηρεσία του Altay με τον Τουρκικό Στρατό το 2018.

Μαζί με τα Leopard 2, σε υπηρεσία είναι σήμερα 170 Μ-60Τ (c) Τουρκικός Στρατός

Πυροβολικό Μάχης: Στο τουρκικό οπλοστάσιο βρίσκεται έκδοση με εμβέλεια 300km του βαλλιστικού πυραύλου Yildirim, αφού την επιτυχή δοκιμή του ανακοίνωσε ο Τούρκος υπουργός άμυνας Ismet Yilmaz. Α/Α Πυροβολικό: Στις 23 Ιουλίου 2014 διεξήχθη η 70

Εκτοξευτής ρουκετών T-122 εκτελεί βολή (c) Τουρκικός Στρατός

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

πρώτη δοκιμαστική βολή του εγχώριου αντιαεροπορικού πυραύλου "Hisar-O". Ο πύραυλος έχει εμβέλεια 17km. Επιθετικά Ελικόπτερα Στη ΝΑ Τουρκία πρόκειται να αναπτυχθούν για πρώτη φορά δύο επιθετικά ελικόπτερα T129, σε πιθανές επιχειρήσεις κατά του PKK. Συνολικά έχουν παραληφθεί τα εννέα T129A. Η αρχή έγινε στις 17 Οκτωβρίου 2014 οπότε εντάχθηκαν σε υπηρεσία με τον Τουρκικό Στρατό τα πρώτα πέντε T-129A. Στις 15 Απριλίου 2015 έγινε η πρώτη αερομεταφορά του τύπου από μεταφορικό αεροσκάφος A400M της Τουρκικής Αεροπορίας. Η Τουρκία αναμένει πλέον την παράδοση 51 T129B, προϊόντα εγχώριας ανάπτυξης και κατασκευής. Μεταφορικά Ελικόπτερα: Η TAI προχώρησε στην πρώτη επίσημη παρουσίαση του εγχώριου ελαφρού ελικοπτέρου Ozgun. Το Ozgun φέρεται ό, τι σχεδιαστικά "κατάγεται" από το AW-139. Στις 7 Ιανοααρίου 2015 ανακοινώθηκε η έγκριση απόκτησης πέντε επιπλέον μεταφορικών ελικοπτέρων CH-47F. Ένα από τα ελικόπτερα θα διατεθεί για τις μετακινήσεις του Τούρκου Προέδρου. Τουρκικό αερο-

Στιγμιότυπο από την παρθενική εκτόξευση του "Hisar-O" - (c) MSI

Έως την αναβάθμισή τους σε -B τα εννέα T-129A θα εξοπλιστούν με πυροβόλο των 20mm και ρουκέτες των 70mm - (C) TAI 71

σκάφος στρατηγικών μεταφορών A-400M μετέφερε στο Αφγανιστάν μεταφορικό ελικόπτερο S-70 Blackhawk του Τουρκικού Στρατού, κάνοντας επίδειξη των μεταφορικών δυνατοτήτων του τύπου. ΜΕΑ: Το πρώτο ΜΕΑ Bayraktar στον Τουρκικό Στρατό θα μπορούσε να παραδοθεί πριν την εκπνοή του 2014 και τα έξι συστήματα της αρχικής παραγγελίας το πρώτο εξάμηνο του 2015. Το Bayraktar δύναται να πετά σε 27.000 πόδια για 6,5 ώρες. Επιτυχείς δοκιμές πέρασε επίσης το ΜΕΑ Karayel. Στη διάρκειά τους, το Karayel μετέφερε φορτίο 51kg. Οι δοκιμές του έχουν ξεκινήσει από το 2009, ενώ για την ανάπτυξή του έχουν διατεθεί τα δέκα τελευταία έτη 30 εκατ. $. Όταν μπει σε υπηρεσία, το ΜΕΑ θα μπορεί να πετά σε υψόμετρο έως 22,500 πόδια μέχρι 20 ώρες με φορτίο 70kg.

Επιθετικό ελικόπτερο AH-1P του Τουρκικού Στρατού (c) Τουρκικός Στρατός

Ατομικός Οπλισμός: "Πράσινο φως" δόθηκε για την παραγωγή 35.000 τυφεκίων MPT 76 των 7.62mm. Ναυτικές Δυνάμεις Σε συνέντευξή του ο διοικήτης 72

Με την απόφαση αγοράς πέντε νέων CH-47F, ο τουρκικός στόλος CH-47F αυξάνεται σε 11 (c) Αμερικανικός Στρατός

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

του Τουρκικού Ναυτικού (ΤΝ), αφού πρώτα επεσήμανε τις πάγιες τουρκικές θέσεις για το Αιγαίο και την Κύπρο, επεσήμανε την πορεία μετατροπής του ΤΝ σε δύναμη σύγχρονη, πολλαπλών ρόλων, ικανή να αντιδρά γρήγορα στις συνθήκες. Σήμερα η Τουρκία διατηρεί 158 σκάφη, 50 εναέρια συστήματα ενώ φιλοδοξεί να αναβαθμίσει τις ναυτικές της δυνάμεις. Μεταξύ των επιθυμιών αναφέρονται ΜΕΑ, συνέχιση του εγχώριου προγράμματος κορβετών, εκσυγχρονισμού σκαφών και η δρομολόγηση των TF-2000, LPD και Type 214TN. LPD: Στο πλαίσιο της έκθεσης "IDEF 2015", στις 7 Μαΐου 2015, υπογράφθηκε σύμβαση προμήθειας έναντι περίπου 1 δις $ ενός εγχώριου LPD βασισμένου στο αεροπλανοφόρο Juan Carlos I της ισπανικής εταιρίας Navantia. Το πλοίο θα παραδοθεί το 2021. Θα μπορεί να μεταφέρει 1200 στρατιώτες και πλήρωμα, οκτώ ελικόπτερα γενικής χρήσης, τρία ΜΕΑ και 150 οχήματα, συμπεριλαμβανομένου αριθμού αρμάτων μάχης. Το πλοίο θα είναι ικανό να υποστηρίξει τη χρήση μαχητικών F-35B. Στους στόχους του οράματος για το Ναυτικό του

Το Τουρκικό Ναυτικό θα προμηθευτεί πλοίο παρόμοιο με το ισπανικό Juan Carlos I - via wikipedia

Το Τουρκικό Ναυτικό οραματίζεται την απόκτηση μοίρας μαχητικών F-35B - via globalmilitaryreview 73

2033 φαίνεται να είναι η ύπαρξη 15 F-35B, που θα μπορούσαν να προέλθουν από τη δέσμευση της Τουρκίας για 100 αεροσκάφη του τύπου. Υποβρύχια: Επηρεασμένη κυρίως από τη ψύχρανση των σχέσεων με τη Γερμανία λόγω του σκανδάλου παρακολουθήσεων Τούρκων αξιωματούχων εμφανίζεται η ναυπήγηση έξι υποβρυχίων Type 214. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, που αποτελεί την ακριβότερη ναυτική επένδυση της χώρας ως σήμερα, βαρύνεται επιπλέον από το αμφιλεγόμενο εγχείρημα "τουρκοποίησης" με πληθώρα εγχώριων υποσυστημάτων. Ο αρχικός προγραμματισμός ανέφερε παράδοση του πρώτου υποβρυχίου το 2015, κάτι υπό τις παρούσες συνθήκες εξωπραγματικό. Σε μία άλλη εξέλιξη, στις 14 Νοεμβρίου 2014 παροπλίστηκε το υποβρύχιο TCG "Saldiray". Το συγκεκριμένο ήταν το πρώτο από συνολικά έξι υποβρύχια Type 209/1200 που αποκτήθηκαν από το ΤΝ. Έτσι, ο αριθμός των ενεργών τουρκικών υποβρυχίων ανέρχεται πλέον σε 13. Κύριες Μονάδες Επιφανείας: Όπως προβάλλουν 74

Το Τουρκικό Ναυτικό έχει τέσσερις αναβαθμισμένες φρεγάτες O.H. Perry - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

Οι αρχικές τέσσερις MEKO 200TN δεν εξοπλίστηκαν με VLS Mk.41 - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

καλλιτεχνικές απεικονίσεις, η δεύτερη γενιά πλοίων του προγράμματος MILGEM θα είναι εξοπλισμένη με 16 κελιά Mk41, 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους και αντιπυραυλικό σύστημα Phalanx. Το Αμερικανικό Κογκρέσο δεν συμπεριέλαβε στα ναυτικά χωρών που θα μεταβιβάσει φρεγάτες τύπου O.H. Perry από τα αποθέματα του Αμερικανικού Ναυτικού το Τουρκικό Ναυτικό. Είχε προηγηθεί μη αποδέσμευση δύο πλοίων του τύπου στην Τουρκία το 2012. Ολοκληρώθηκε πάντως το πρόγραμμα αναβάθμισης τεσσάρων φρεγατών ιδίου τύπου. Σύμφωνα με φωτογραφία τουρκικής ιστοσελίδας, στην φρεγάτα τύπου O.H. Perry "TCG Giresun" έχει τοποθετηθεί τρισδιάστατο ραντάρ SMART-S Mk.2 και VLS Mk.41 για χρήση πυραύλων επιφανείας - αέρος ESSM. Στο ίδιο πλαίσιο, η φρεγάτα F-244 TCG Barbaros τύπου MEKO 200 Track IIA έχει ολοκληρώσει την εγκατάσταση του ραντάρ SMART-S Mk2 3D και του VLS Mk.41, σύμφωνα με φωτογραφία. Άγνωστο παραμένει αν έχει τοποθετηθεί VLS 16 κελιών (πιθανώς τέτοιο έχει εγκατασταθεί) όπως στις δύο φρεγάτες τύπου MEKO 200 Track

Οι MILGEM δεύτερης γενιάς πρόκειται να φέρουν 16 βλήματα κατά πλοίων - (c) Τουρκικό Ναυτικό

ΤΠΚ Kilic - (c) Τουρκικό Ναυτικό

75

IIB. Ταχέα Περιπολικά Σκάφη: Το Τουρκικό Ναυτικό επιδιώκει την εγχώρια ναυπήγηση έως και 10 ΤΠΚ με την αίτηση για προσφορές να είναι έτοιμη μέχρι την εκπνοή του 2014. Τα νέα σκάφη πρέπει να φέρουν εξοπλισμό συγκρίσιμο με τις επτά υπό παράδοση ελληνικές Super Vita Ναυτική Αεροπορία: Στις 12 Οκτωβρίου συνετρίβη ελικόπτερο S-70B του ΤΝ. Νεκρά ανασύρθηκαν τα πέντε μέλη του πληρώματος. Πλοία Γενικής Υποστήριξης: Το ΤΝ θα προνηθευτεί δύο πλοία γενικής υποστήριξης. Τα πλοία θα έχουν εκτόπισμα 12.000 τόνων και θα διαθέτουν ελικοδρόμιο. Όπλα: Δοκιμές πυραύλων σε πεδίο βολής στον Εύξεινο Πόντο πραγματοποιήθηκαν το πρώτο 15ήμερο Δεκεμβρίου 2014. Πιθανολογείται, μεταξύ αυτών, η δοκιμή του εγχώριου πύραυλου κατά πλοίων ATMACA. Στόχο του Τουρκικού Ναυτικού αποτελεί η ένταξη των πρώτων πυραύλων κατά πλοίων ATMACA σε υπηρεσία στο τέλος του 2016. Το Τουρκικό Ναυτικό θα έχει 76

Το Τουρκικό Ναυτικό θα προμηθευτεί τέσσερα Phalanx Block 1B και θα αναβαθμίσει 17 Block 0 via wikipedia

Το Seahawk "TCB-66" χρησιμοποιήθηκε για τη δοκιμή του L-UMTAS - μέσω turkishnavy.net

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

εντάξει ως το Μάιο του 2019 τα πρώτα Α/Α βλήματα ESSM Block II, σύμφωνα με ανάθεση έργου του αμερικανικού Πενταγώνου ύψους 517,3 εκατ $ προς την εταιρία Raytheon. Το συμβόλαιο αναφέρεται στην ανάπτυξη και δοκιμή του όπλου. Η τουρκική συμμετοχή αφορά το 4,5% της παραγωγής και το 2% του βιομηχανικού έργου. Τούρκοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ό, τι σημειώθηκε επιτυχής δοκιμή εγχώριου πρωτότυπου όπλου laser από μηχανικούς. Για το σκοπό ανάπτυξής τους έχουν μεριμνηθεί 450 εκατ. $ και πρώτη εφαρμογή πιστεύεται πως θα έχει στα πλοία του προγράμματος TF-2000. Στις 20 Μαΐου 2015 έγινε γνωστή η έγκριση προμήθειας τεσσάρων συστημάτων Phalanx Block 1B Baseline 2 και η αναβάθμιση σε αντίστοιχο επίπεδο άλλων 17 Phalanx Block 0. Το εκτιμώμενο κόστος θα ανέλθει σε 310 εκάτ. $. Στις 16 Σεπτεμβρίου 2014 πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική βολή πυραύλου LUMTAS από ανθυποβρυχιακό ελικόπτερο Seahawk. Η εμβέλεια του όπλου ανέρχεται σε

Η Γερμανία έχει προτείνει στην Τουρκία βιομηχανική συμμετοχή στην ανάπτυξη του IDAS - (c) Diehl BGT Defence Τούρκοι επιστήμονες εργάγονται πάνω στην ανάπτυξη και παραγωγή εγχώριου όπλου laser - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

77

8km. Τέλος, η Γερμανία έχει προτείνει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα ανάπτυξης του πυραύλου IDAS. Ο IDAS θα εκτοξεύεται από υποβρύχιο για την αντιμετώπιση παράκτιων, θαλάσσιων και εναέριων απειλών. Αεροπορικές Δυνάμεις Στις 14 Οκτωβρίου 2014 μαχητικά F-4 και F-16 της Τουρκικής Αεροπορίας (ΤΑ) πραγματοποίησαν βομβαρδισμό κατά ανταρτών του PKK. Στις 16 Μαΐου τουρκικά μαχητικά κατέρριψαν στα τουρκοσυριακά σύνορα συριακό ΜΕΑ. Μαχητικά Αεροσκάφη: Στις 7 Ιανουαρίου 2015 εγκρίθηκε η συνέχιση σχεδίασης, ανάπτυξης και παραγωγής ενός δικινητήριου εγχώριου μαχητικού αεροσκάφους. Για τη δεύτερη φάση της ανάπτυξής του αναμένεται να δοθεί έως 1 δις $. Βέβαια, δεν λείπουν οι ενστάσεις για την ικανότητα της εγχώριας βιομηχανίας να ανταποκριθεί στο πρόγραμμα. Ο Demir, ισχυρός άνδρας του SSM, έγινε ο πρώτος επιφανής αξιωματούχος που θεωρεί αμφίβολη την ικανότητα εγχώριας ανάπτυξης και παρα78

Η Τουρκική Αεροπορία διαθέτει επτά KC-135R - (c) Τουρκική Αεροπορία

Η ολοκλήρωση του PO III δημιουργεί εντυπωσιακή ομοιογένεια στον τουρκικό στόλο μαχητικών F-16 - (c) TAI

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

γωγής σύγχρονου μαχητικού αεροσκάφους. Η αδυναμία ανεξάρτητης ανάπτυξης και παραγωγής όλων των υποσυστημάτων του φιλόδοξου προγράμματος TF-X έχει οδηγήσει Τούρκους αξιωματούχους στη γνώμη επανένταξης σε αυτό ξένων εταιριών. Στις 7 Ιανουαρίου αποφασίστηκε ακόμη η έγκριση απόκτησης τεσσάρων μαχητικών F-35A. Τα τέσσερα μαχητικά προστίθενται σε άλλα δύο, ανεβάζοντας τα έως τώρα τουρκικά F-35 σε έξι. Στόχος παραμένει η αγορά 100 F-35. Εν τω μεταξύ, το Αμερικανικό Πεντάγωνο επέλεξε η τοποθεσία των δύο πρώτων κέντρων συντήρησης του μαχητικού F35 για την Ευρώπη να είναι στην Ιταλία και την Τουρκία. Ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα αναβάθμισης του στόλου μαχητικών F-16C/D BLock 40 & 50 Peace Onyx III της Τουρκικής Αεροπορίας. Η τελευταία συνολικά παρέλαβε 163 αναβαθμισμένα αεροσκάφη, 147 από την TAI και 16 που υποβλήθηκαν σε εργασίες από την ίδια. Σήμερα η Τουρκική Αεροπορία επιχειρεί με 188 F16C και 57 F-16D. Επιπλέον ανακοινώθηκε η πρόθεση εγχώριου εκσυγχρονισμού των

Ένα από τα 30 μαχητικά F-16C/D Block 50M - (c) Βρετανική Αεροπορία

Στόχος της Τουρκικής Αεροπορίας είναι η απόσυρση των F-4T το 2020 - (c) Βρετανική Αεροπορία

79

F-16C/D Block 30. Το τουρκικό πρόγραμμα CCIP περιλαμβάνει εγκατάσταση ραντάρ μηχανικής σάρωσης APG-68(v)9, έγχρωμες οθόνες απεικόνισης, HMD JHMCS, Link-16, νέο σύστημα IFF, διόπτρες νυκτερινής όρασης AN/AVS-9, βελτιωμένο σύστημα ναυτιλίας, σύστημα ΗΠ AN/ALQ-178(V)5+ και πιστοποιήσεις όπλων δυτικής και τουρκικής προέλευσης. Με αφορμή νωρίτερα το 2014 την καθήλωση διθέσιων F-16 της Αμερικανικής Αεροπορίας, η εφημερίδα "Milliyet" έκανε λόγο για καθήλωση οκτώ μαχητικών F-16D, από συνολικά 44, λόγω εμφάνισης ρωγμών στην άτρακτο. Στις 27 Μαρτίου 2015 έγινε πτήση του Τούρκου Α/ΓΕΑ με F-16 που έφερε ατρακτίδιο αναγνώρισης DB-110. Στις 2 Σεπτεμβρίου 2014 κατέπεσε μαχητικό F-16 στην επαρχία Diyarbakir. Αιτία του ατυχήματος υπήρξε εκδήλωση φωτιάς στον κινητήρα. Δεύτερο τουρκικό μαχητικό F-16C καπέπεσε στην κεντρική Τουρκία την 1η Δεκεμβρίου 2014. Ο πιλότος διασώθηκε. Πρόκειται για το 34ο αεροσκάφος του τύπου που απωλέσθη από συνολικά 270. Παρόμοια κατάληξη 80

Στις 7 Ιανουαρίου εγκρίθηκε η απόκτηση δύο μαχητικών F-35A - (c) LM

Η Τουρκική Αεροπορία έχει προμηθευτεί τέσσερα DB-100 - (c) Τουρκική Αεροπορία

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

είχαν τρία αεροσκάφη F-4. Δύο φωτοαναγνωριστικά RF4E συνετρίβησαν στην περιοχή της Μάλατιας στις 24 Φεβρουαρίου 2015, ενώ ακολούθησε μαχητικό F-4E 2020 στις 5 Μαρτίου κοντά στο Ικόνιο. Ύστερα από την απώλεια των RF-4E, το σύνολο των αεροσκαφών RF-4E της Τουρκικής Αεροπορίας αποσυρθήκε. Σε υπηρεσία βρίσκονταν οκτώ με 14 RF-4E. Από τη συντριβή των τριών Phantom σκοτώθηκαν έξι χειριστές. Τα F-4E 2020 σχεδιάζεται να αποσυρθούν σταδιακά μέχρι το 2020. Μεταφορικά Αεροσκάφη: Στις 9 Μαΐου 2015 συνετρίβη στη Σεβίλη το τρίτο προς παράδοση στη Τουρκική Αεροπορία μεταφορικό αεροσκάφος A400M. Νεκροί ανασύρθηκαν τέσσερα άτομα, όλοι προσωπικό της κατασκευάστριας εταιρίας. Μετά το δυστύχημα καθηλώθηκαν στο έδαφος τα δύο αεροσκαφή A400M που βρίσκονται σε υπηρεσία. Είχε προηγηθεί στις 22 Δεκεμβρίου 2014 η παραλαβή του δεύτερου από συνολικά 10 αεροσκάφη. Πριν το δυστύχημα, πάντως, δεν αποκλειόταν καθυστέρηση στις παραδόσεις, εφόσον υπήρχε σενάριο τα δύο επόμενα προς παράδοση τουρ-

Το RF-4 αποσύρθηκε από το τουρκικό οπλοστάσιο - (c) Τουρκική Αεροπορία

Με την ένταξη σε υπηρεσία των A400M η Τουρκία αποκτά ικανότητα "στρατηγικών" μεταφορών - (c) Airbus Defence & Space 81

κικά A400M να κατέληγαν στη Βρετανική Αεροπορία, μετά από διμερή συμφωνία. Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του στόλου C-130B/Ε "Erciyes", τέλος, περιλαμβάνει εργασίες βελτίωσης των κινητήρων T56. ΑΣΕΠΕ: Στις 4 Σεπτεμβρίου έγινε η παραλαβή του τρίτου από τα συνολικά τέσσερα ΑΣΕΠΕ Boeing 737 MESA. Συστήματα ΗΠ: Τέσσερις εταιρίες θα διαγωνιστούν για το πρόγραμμα Golge της Τουρκικής Αεροπορίας, που περιλαμβάνει την εγκατάσταση και λειτουργία παρεμβολέων σε πολιτικά αεροσκάφη. Σκοπός του προγράμματος αποτελεί η παρεμβολή εχθρικών ραντάρ σε αποστάσεις έως 400 χιλιομέτρων. Τα συστήματα θα τοποθετηθούν σε αεροσκάφη Gulfstream. Παράλληλα, υπάρχει πρόγραμμα ανάπτυξης συστήματος εγχωρίως. Η Lockheed Martin ανέλαβε από το αμερικανικό Πεντάγωνο αναθεση έργου για την κατασκευή και παράδωση συστημάτων αυτοπροστασίας AIDEWS που προορίζονται να εξοπλίσουν τουρκικά μαχητικά F-16. Το ύψος του έργου ανέρχεται σε 13 εκατ. δολά82

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2014 έγινε η παραλαβή του τρίτου από τα τέσσερα ΑΣΕΠΕ Boeing 737 MESA - (c) TAI

Με το εγχώριο μεταφορικό αεροσκάφος φιλοδοξείται η αντικατάση των CN-235 - μέσω hurriyetdailynews

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ρια $. Βέβαια, τα F-16 θα μπορούσαν να εξοπλιστούν με εγχώριο ατρακτίδιο ΗΠ μετά από πέντε χρόνια εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία εγχώριο πρόγραμμα του TUBITAK. Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2009. Όπλα: Η Τουρκική Αεροπορία θα παραλάβει 145 νέους πυραύλους αέρος - αέρος μέσης εμβέλειας AIM-120C7. Είχε υπάρξει προγενέστερη παραγγελία 107 της ίδιας έκδοσης. Σύμφωνα με ενημέρωση, πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική άφεση πυραύλου αέρος-αέρος μέσης εμβέλειας AIM-120C-7 από μαχητικό F16 σε σουηδικό πεδίο βολής το διάστημα 22 ως 29 Σεπτεμβρίου 2014. Στο τουρκικό οπλοστάσιο βρίσκονται ακόμη 350 ΑΙΜ-120Α/Β.

Από αναβολή σε αναβολή πηγαίνει η τελική επιλογή του HQ-9.

Στο τουρκικό οπλοστάσιο βρίσκεται έκδοση με εμβέλεια 300km του πυραύλου κρουζ SOM, αφού την επιτυχή δοκιμή του ανακοίνωσε ο Τούρκος υπουργός άμυνας Ismet Yilmaz. Ο πρώτος τουρκικός κινητήρας για τον SOM θα παραδοθεί τον Απρίλιο του 2016. Αντιαεροπορική Άμυνα: Ακόμη μία φορά δόθηκε αναβολή στην τελική επιλογή του νέου αντιαεροπορικού συστή-

Η Ισπανία αντικατέστησε την Ολλανδία στο αντιπυραυλικό νατοϊκό πρόγραμμα προστασίας της ΝΑ Τουρκίας από συριακούς πυραύλους - μέσω Todays Zaman 83

ματος μεγάλης εμβέλειας της Τουρκικής Αεροπορίας, στο οποίο είχε αρχικά επιλεγεί το κινεζικό HQ-9. Πλέον η απόφαση αναβλήθηκε για μετά τις εκλογές της 7ης Ιουνίου 2015. Η αντίδραση των ΗΠΑ για το HQ-9 και ζητήματα μεταφοράς τεχνολογίας - δεν αποκλείεται τα τελευταία να αποτελούν πρόφαση - φαίνεται να καθυστερούν την τελική επιλογή. Παράλληλα, φέρεται να έχει παρουσιαστεί πρόταση εγχώριας ανάπτυξης συστήματος της συγκεκριμένης κατηγορίας με ορίζοντα παραγωγής την επόμενη δεκαετία. Εν τω μεταξύ, η Ολλανδία απομάκρυνε τα συστήματα Patriot τον Ιανουάριο. Τα συστήματα βρίσκονταν ανεπτυγμένα στην ΝΑ Τουρκία για την προστασία από ενδεχόμενη συριακή πυραυλική επίθεση, μαζί με αμερικανικά και γερμανικά. Τα ολλανδικά Patriot αντικατέστησαν παρόμοια ισπανικά. Η ισπανική αποστολή Patriot έχει αναπτυχθεί στην περιοχή των Αδάνων. Αποτελείται από πέντε εκτοξευτές. Δορυφορικά Συστήματα: Ο TURKSAT-6A θα είναι ο πρώ84

Η Τουρκική Αεροπορία θα προμηθευτεί 10 MEA ANKA - (c) TAI

Ο Goturk-1 προσφέρει ανάλογες δυνατότητες με τους Pleiades (c) Thales Alenia Space

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τος τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος που θα κατασκευαστεί εγχωρίως από τουρκικές εταιρίες. Επιπλέον, στις 7 Μαΐου έφθασε στις εγκαταστάσεις της TAI ο κατασκοπευτικός δορυφόρος Gokturk-1. Ο δορυφόρος μεταφέρθηκε στην Τουρκία για περιβαλλοντικές δοκιμές. Η συμφωνία κατασκευής του δορυφόρου Gokturk-1 υπογράφθηκε στις 13 Ιουλίου 2009 και υπεύθυνη για την κατασκευή είναι η κοινοπραξία Telespazio. Ο δορυφόρος προσφέρει διακριτική ανάλυση του 0,8m. ΜΕΑ: Στις 30 Ιανουαρίου 2015 έγινε η πρώτη δοκιμαστική πτήση του ΜΕΑ ANKA B. Ωστόσο, η Τουρκία κατέθεσε RfI για οπλισμένα MEA. Η εταιρία Vestel θα προχωρήσει στην πρώτη πτήση μιας μη επανδρωμένης έκδοσης του αεροσκάφους Elipse, το LH-10D. Το LH-10D αποτελεί προϊόν γαλλο-τουρκικής συνεργασίας. Το LH-10D θα έχει αυτονομία έως 24 ώρες, ενώ θα είναι ικανό να φέρει όπλα. Αεροπορική Εκπαίδευση: Η Τουρκική Αεροπορία θα ξεκινήσει την κατάρτιση νατοϊκών χειριστών μέσα στο 2015 στην αεροπορική βάση της Σμύρνης. Οι ξένοι χειριστές θα κα-

Οι καθυστερήσεις στο Hurkus οδηγούν στην παραγγελία 15 επιπλέον KT-1T (c) TAI

ταρτιστούν στα εκπαιδευτικά αεροσκάφη SF-260D, KT-1T και T-38M. Θα προχωρήσει τελικά η συμφωνία με την KAI για την απόκτηση 15 εκπαιδευτικών αεροσκαφών KT-1T. Το κόστος θα ανέλθει σε 150 εκατ. δολάρια $. Τα αεροσκάφη θα αποκτηθούν ως ενδιάμεση λύση μέχρι την ολοκλήρωση της ανάπτυξης και έναρξη παραγωγής του Hurkus.

CSAR: Η Τουρκική Αεροπορία σχεδιάζει να εξοπλίσει τα ελικόπτερα CSAR Cougar με πολυβόλο τύπου Gatling.

Η Τουρκία ενδιαφέρεται για την εγχώρια παραγωγή του Dornier 628, που μπορεί να μεταφέρει 60 έως 70 άτομα. Η ελικοφόρα έκδοση θα ονομάζεται TR-628 και με κινητήρες τζετ TRJ-628.

85

|| ΑΛΒΑΝΙΑ Έκταση 28.748 τετρ. km Σύνορα 691 km (Ελλάδα 212 km, πΓΔΜ 181 km, Σερβία [Κόσσοβο] 112 km, Μαυροβούνιο 186 km) Ακτογραμμή:362 km Πληθυσμός 3.020.209 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 622.379 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 8.000 ΑΕΠ 2014 30,6 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 0,85% (2015), 1,04% (2014) Προσωπικό στο εξωτερικό Αφγανιστάν 22, Κόσσοβο 12.

Η Αλβανία ολοκλήρωσε τις

παραλαβές των τεσσάρων μεταφορικών ελικοπτέρων AS532AL Cougar. Η ίδια είχε παραγγείλει συνολικά πέντε, αλλά ένα ελικόπτερο χάθηκε σε ατύχημα. Τέλος, η ειρηνευτική δύναμη στο Αφγανιστάν, με συμφωνία, πρόκειται να τεθεί υπό κροατική διοίκηση.

Ελικόπτερο Cougar της Αλβανικής Αεροπορίας (c) Υπουργείο Άμυνας Αλβανίας

86

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

|| ΒΟΣΝΙΑ-ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ

Έκταση 51.197 τετρ. km Σύνορα 1.543 km (Κροατία 956 km, Σερβία 345km, Μαυροβούνιο 242 km) Ακτογραμμή 20 km Πληθυσμός 3.871.643 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 968.242 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 10.500 ΑΕΠ 2014 38,08 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 0,98% (2014) Προσωπικό στο εξωτερικό Κόσσοβο 12, Αφγανιστάν 8.

Προβληματισμό έχει προκα-

λέσει η τρομοκρατική επίθεση από ισλαμιστή Βόσνιο που έγινε σε αστυνομικό τμήμα της πόλης Σβόρνικ της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Από την επίθεση, η οποία φέρνει στο προσκήνιο τον ισλαμιστικό κίνδυνο για τις βαλκανικές χώρες, πέθανε ένας αστυνομικός και ο δράστης. Υπενθυμίζεται, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη αποφάσισε να δωρήσει στο Ιράκ 500 τόνους πυρομαχικών. Τέλος, η ειρηνευτική δύναμη στο Αφγανιστάν, με συμφωνία, πρόκειται να τεθεί υπό κροατική διοίκηση.

Ελικόπτερο Mi-17 της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης (c) SFOR

87

|| ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Έκταση 110.879 τετρ. km Σύνορα 1.806 km (Ρουμανία 605 km, Σερβία 344 km, πΓΔΜ 162 km, Ελλάδα 472 km, Τουρκία 223 km) Ακτογραμμή 354 km Πληθυσμός 6.924.716 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 1.320.955 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 31.300 Εφεδρεία 303.000 ΑΕΠ 2014: 123,3 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ: 1,6% (2013) Προσωπικό στο εξωτερικό Αφγανιστάν 320, Κόσσοβο 13, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 10, Ουκρανία 8.

Στις 18 Αυγούστου 2014 η

βουλγαρική κυβέρνηση παρουσίασε το εξοπλιστικό πρόγραμμα για την περίοδο 2014-2020. Σύμφωνα με αυτό, η Βουλγαρία επιθυμεί μεταξύ των άλλων την απόκτηση οκτώ έως 10 μαχητικών αεροσκαφών δυτικής προέλευσης, την αναβάθμιση δύο φρεγατών τύπου E-71, την προμήθεια δύο - τριών ταχέων περιπολικών σκαφών, την ενίσχυση δυνατοτήτων ναρκοπολέμου, την προμήθεια υποβρυχίου, την αγορά τρισδιάστατων ραντάρ και την προμήθεια 100 με 120 τεθωρακισμένων οχημάτων. Παράλληλα, στα μέσα Μαρτίου δόθηκε κυβερνητική έγκριση για την κατασκευή και λειτουργία νατοϊκού κέντρου διοίκησης στη Σόφια. Οι εγκαταστάσεις θα λειτουργήσουν μέσα στο 2015. Ένα δεύτερο κέντρο για την ανταλλαγή ναυτικών πληροφοριών θα λειτουργήσει στο Μπουργκάς το 2016. Ο Βουλγαρικός Στρατός αντιμετωπίζει σημαντικό πρό88

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

βλημα υποστήριξης των διαθέσιμων οπλικών συστημάτων σοβιετικής κατασκευής. Χαρακτηριστικά, η διαθεσιμότητα των αρμάτων μάχης είναι ιδιαίτερα χαμηλή, όπως περιγράφουν δημοσιεύματα, με το σύνολο των αρμάτων να διατίθεται για την υποστήριξη 80 T-72M2. Δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί μάλιστα ακόμη και η εξέταση απόκτησης δυτικών αρμάτων μάχης (M1 Abrams ή Leopard 2). Επείγον θεωρείται το πρόγραμμα 100 εώς 120 τεθωρακισμένων οχημάτων. Πιθανότερες επιλογές αποτελούν μεταχειρισμένα οχήματα M93 Fox (παραλλαγή του γερμανικού TPz Fuchs) από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού ή νέας κατασκευής M1117. Το τελευταίο βρίσκεται ήδη σε υπηρεσία σε επτά μονάδες, με έξι να είναι αναπτυγμένα στην ειρηνευτική αποστολή στο Αφγανιστάν. Επιπλέον, πρόκειται να αποκτηθούν άλλα 10 αντί 15,2 εκατ $. Τρία από τα M117 αφορούν έκδοση οχήματος διοίκησης. Για το M1117

Υπό παραλαβή βρίσκονται 10 επιπλέον M-117 - (C) US Army

Ένα σχέδιο βασισμένο στο Wele Nzas (F 073) του ναυτικού της Ισημερινής Γουινέας θα μπορούσε να αποκτηθεί από το Βουλγαρικό Ναυτικό. Το πλοίο είναι ουκρανική σχεδίαση και ναυπηγήθηκε στη Βάρνα.

89

έχει, δε, προταθεί δυνατότητα συμπαραγωγής. Στο πρόγραμμα πιθανώς να θέσει υποψηφιότητα το πολωνικό KTO Rosomak. Στις αρχές Απριλίου αναμενόταν η παράδοση συστημάτων ΜΕΑ Scout. Πολύ πιθανό η προμήθεια αφορά το Aeryon Scout. Είχε προηγηθεί το 2014 η παραλαβή συστημάτων ΜΕΑ RQ-11 Raven και τέσσερα ΜΕΕ τύπου Phoenix 30. Η αυτονομία των τελευταίων ανέρχεται σε 25'. Οι Βούλγαροι αλεξιπτωτιστές, μετά από την προμήθεια 400 νέων αλεξίπτωτων, προγραμματίζεται να εφοδιαστούν με θερμικές κάμερες.

Το Βουλγαρικό Ναυτικό διαθέτει δύο κορβέτες τύπου Pauk - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

Έπειτα από οκτώ έτη προσπαθειών το ευρωπαϊκό σύστημα θαλάσσιας επιτήρησης MANSUR, στο οποίο μετέχει η Βουλγαρία, κατέστη επιχειρησιακό. Κύριο χαρακτηριστικό του MANSUR είναι ό, τι κάθε κράτος-μέλος μπορεί να συλλέξει ξεχωριστά τα δικά του δεδομένα και να τα συγκρίνει με τα αντίστοιχα των άλλων χωρών. Η Βουλγαρική Αεροπορία δεν θα επιλέξει νέο μαχητικό αεροσκάφος έως το 2017 λόγω οικονομικών λόγων, αναφέρει βουλγαρικό δημοσίευμα, 90

Αεροσκάφος ΕΑΥ Su-25 κατά τη διάρκεια άσκησης με αμερικανικά μαχητικά- (c) Αμερικανική Αεροπορία

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

καθώς θεωρήθηκε προτιμότερη η διάθεση 300 εκατ. Λέβα στη συντήρηση και βελτίωση του οδικού δικτύου. Εφόσον δεν διατεθούν έγκαιρα κονδύλια για το ΝΜΑ, είναι πιθανή η συνεργασία με τις Ελλάδα, Ρουμανία ή Τουρκία σε ζητήματα αστυνόμευσης του εναέριου χώρου. Μεταξύ των επιλογών για την κάλυψη του νέου βουλγαρικού μαχητικού σε οκτώ εώς 16 μονάδες συγκαταλέγονται μαχητικά αεροσκάφη CF-18 της Καναδικής Αεροπορίας, αν και την προτίμηση περισσότερο συγκεντρώνουν μεταχειρισμένα F-16 ή νέας κατασκευής JAS 39 Gripen. Στη Σόφια έχει ακόμη προταθεί το EF-2000 και το σινοπακιστανικό JF-17. Το ΝΜΑ σε πρώτη φάση θα αντικαταστήσει τα MiG-21bis και Su25K. Η Textron AirLand προτείνει το ελαφρύ μαχητικό Scorpion για την κάλυψη των αναγκών της Βουλγαρικής Αεροπορίας σε μαχητικά αλλά και ως αντικαταστάτη του εκπαιδευτικού L-39.

Η Βουλγαρία είναι αναγκασμένη να διατηρήσει σε υπηρεσία για λίγα ακόμη έτη το MiG-29 - (c) Αμερικανική Αεροπορία

συμφωνία με τη Ρωσία. Σχετικά με τη συντήρηση των αεροσκαφών, υπήρξαν καταγγελίες για απειλή και απόπειρα δωροδοκίας κατά τον υπουργό άμυνας! Εξετάζεται πάντως το ενδεχόμενο επέκτασης της πτητικής ζωής δύο MiG-29 ως το τέλος του 2016. Το 2016 θα τεθεί σε τροχιά ο πρώτος βουλγαρικός τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος.

Έως τότε, η Βουλγαρία σκέφτεται να επιλέξει η Πολωνία να είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση των μαχητικών MiG29 όταν λήξει η υφιστάμενη 91

|| ΚΡΟΑΤΙΑ Έκταση 56.594 τετρ. km Σύνορα 2.237 km (Σλοβενία 600 km, Ουγγαρία 348 km, Σερβία 314 km, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 956 km, Μαυροβούνιο 19 km Ακτογραμμή 5.835 km Πληθυσμός 4.470.534 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 770.710 Ενεργές Στρατιωτικες Δυνάμεις 16.550 ΑΕΠ 2014 87,3 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,7% (2012) Προσωπικό στο εξωτερικό Αφγανιστάν 153, Κόσσοβο 28, Ινδία/Πακιστάν 8.

Η Κροατία σκέφτεται την

επαναφορά της στρατιωτικής θητείας. Στις 8 Νοεμβρίου 2014, δε, παρουσίασε το πρώτο τάγμα στρατού επανδρωμένο από επίστρατους. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, ο Κροατικός Στρατός θα διατηρεί δεξαμενή 21.000 επιστράτων. Επιπλέον, υπό κροατική διοίκηση θα τεθούν μετά από συμφωνία οι ειρηνευτικές δυνάμεις Αλβανίας, Βοσνίας, Σκοπίων, Μαυροβουνίου και Κροατίας στο Αφγανιστάν, ενώ στρατιωτικές δυνάμεις της Κροατίας θα συμμετέχουν στη σύνθεση του EUBG 2016, μαζί με τη Γερμανία, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και την Τσεχία. Με την εξοικονόμηση χρημάτων που θα δαπανούνταν για την παρουσία της Κροατίας στο Αφγανιστάν πρόκειται να χρηματοδοτηθούν κατά μέρος τα κύρια εξοπλιστικά προγράμματα. Η Κροατία θα μεριμνήσει για τη λειτουργία των ραντάρ ναυτικής επιτήρησης και την αγορά πυροσβεστικών αεροσκαφών AT-802.

92

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Όσον αφορά τα εξοπλισμένα ελικόπτερα OH-58D, ήταν να σταλεί επιτροπή στις ΗΠΑ για την επιλογή 16 μονάδων. Έξι μεταφορικά ελικόπτερα Mi-8 θα αποσυναρμολογηθούν ώστε να σταλούν μέρη τους για συντήρηση στην Τσεχία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Σλοβακία και την Ουκρανία. Για τα μεταφορικά ελικόπτερα UH-60 θα συνεχισθούν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές. Τέλος, προβλέπεται η διάθεση 10 εκατ. $ για την αναβάθμιση του εξοπλισμού των ειδικών δυνάμεων. Ο Κροατικός Στρατός αναμένεται να ενισχυθεί με 12 μεταχειρισμένων πυροβόλων PzH-2000 από τα αποθέματα του Γερμανικού Στρατού. Η σύμβαση έχει κόστος 41 εκατ. Ευρώ. Μετά την υπογραφή αγοράς των 12 PzH-2000, αναμένεται η παραλαβή 370 οχημάτων διαφόρων τύπων από τα αποθέματα του Γερμανικού Στρατού, με τα πρώτα να έχουν ήδη παραληφθεί. Παράλληλα, στις 20 Μαρτίου 2015 παρουσιάστηκαν οι νεότεροι τύποι οχημάτων που

Από την παραλαβή παρτίδας Maxx Pro Plus (c) Αμερικανικός Στρατός

Κροατικά Patria κατά τη διάρκεια άσκησης (c) Αμερικανικός Στρατός

93

χρησιμοποιούνται. Εμφανίστηκαν τέσσερις εκδόσεις του Armoured Modular Vehicle (AMV) (νοσοκομειακή, εφοδιασμού, διοίκησης, μεταφοράς προσωπικού), MRAV M-ATV, MRAV MaxxPro, RG33, Humvee και LMV. Το σύνολο των οχημάτων ξεχωριστά αφορούν 126, 212, 30, 20, 20 και δέκα αντίστοιχα. Το Κροατικό Ναυτικό επιδιώκει την απόκτηση δύο ναρκοθηρευτικών έως το 2016, ενώ θα προμηθευτεί πέντε περιπολικά σκάφη εξοπλισμένα με πυροβόλο των 30mm. Τους μη επανδρωμένους πυργίσκους πυροβόλων, τύπου SMASH, θα κατασκευάσει η τουρκική εταιρία ASELSAN αντί κόστους 4,2 εκατ. Ευρώ. Η Κροατική Αεροπορία επιθυμεί να αποκτήσει από τις ΗΠΑ 16 εξοπλισμένα ελικόπτερα OH-58D και 12 ως 20 μεταφορικά ελικόπτερα Blackhawk. Θεωρείται πιθανή η ελάττωση του αριθμού των UH-60 από 20 σε 16 ώστε να εξυπηρετηθεί η μεταβίβαση 16 OH-58. Οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν προτείνει την παραχώρηση μεταχειρισμένων UH-60 από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού αντί 6 εκατ $. Σε περίπτωση εργασιών ανακαίνισης το κό94

Η εισαγωγή του PzH 2000 θα αναβαθμίσει εντυπωσιακά τις επιδόσεις του κροατικού πυροβολικού μάχης - (c) Rheinmetall

Με το MMS προσφέρονται τα 16 OH-58D στην Κροατία

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

στος ανέρχεται σε 12 εκατ $. Όσον αφορά τα OH-58D, η Κροατία θα είναι η πρώτη που θα επιθεωρήσει ελικόπτερα του τύπου από μία δεξαμενή 300 OH-58D. Εφόσον τελεσφορήσει η αγορά τους, τα Warrior Kiowa θα παραδοθούν με εγκατεστημένο το MMS σε διάστημα ενός έτους. Επειδή η Κροατία εκδήλωσε πρώτη ενδιαφέρον, θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τα ελικόπτερα που βρίσκονται στην καλύτερη κατάσταση. Κροατική επιτροπή αξιωματικών αναμενόταν να επιθεωρήσει στις ΗΠΑ το Μάιο στόλο εξοπλισμένων ελικοπτέρων τύπου OH-58D με σκοπό να επιλέξει 16 από αυτά. Αντίθετα, δημοσιεύματα κάνουν λόγο για πρόθεση πώλησης των επιθετικών ελικοπτέρων Mi-24 και μεταφορικών ελικοπτέρων Mi8 (εκτός των 10 της τελευταίας παρτίδας) στην Ουκρανία. Η Κροατία επιθυμεί επιπλέον την πώληση έξι εκπαιδευτικών αεροσκαφών PC-9 και δύο μεταφορικών αεροσκαφών AN-32. Παράλληλα, Η Κροατία θέλει να αντικαταστήσει τα μαχητικά MiG-21 με νεότερα δυτικής προέλευσης, πιθανώς F-16 ή Gripen. Δεν αποκλείεται να εξεταστούν τα Mirage 2000, Kfir και T-50. Φαίνεται

Η Κροατία είναι η μόνη χρήστης των RBS-15 στη Βαλκανική Χερσόνησο - (c) Υπουργείο Άμυνας Κροατίας

πάντως ό, τι υπάρχουν επαφές με τη Νορβηγία για αγορά μεταχειρισμένων F-16. Το Ισραήλ προσφέρει επίσης για την κάλυψη της απαίτησης του ΝΜΑ της Κροατίας πλεονάζοντα μαχητικά αεροσκάφη F-16A/B, αναβαθμισμένα στο επίπεδο ACE. Το τελευταίο περιλαμβάνει ραντάρ EL/M2032, αναβαθμισμένο θάλαμο διακυβέρνησης και σύστημα HMD DASH.

95

|| ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ Έκταση 13.812 τετρ. km Σύνορα 680 km (Αλβανία 186 km, Σερβία 233 km [από αυτά Κόσσοβο 76 km], Βοσνία-Ερζεγοβίνη 242 km, Κροατία 19 km) Ακτογραμμή 293,5 km Πληθυσμός 650.036 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 149.159 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 2.080 ΑΕΠ 2014 9,499 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,74% (2014) Προσωπικό στο εξωτερικό Αφγανιστάν 25.

Το ΝΑΤΟ θα εξετάσει την έν-

ταξη του Μαυροβουνίου στη συμμαχία το 2015. Υπό κροατική διοίκηση θα επιχειρεί η ειρηνευτική δύναμη του Μαυροβουνίου στο Αφγανιστάν.

Ελικόπτερο Gazelle - (c) Εθνοφυλακή ΗΠΑ

Στιγμιότυπο από πρόσφατη άσκηση με το Αμερικανικό Ναυτικό - (c) Αμερικανικό Ναυτικό

96

Ισορροπία Δυνάμεων

|| πΓΔΜ

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Έκταση 25.713 τετρ. km Σύνορα 838 km (Αλβανία 181 km, Σερβία 261 km [από αυτά Κόσσοβο 160 km], Βουλγαρία 162 km, Ελλάδα 234 km) Πληθυσμός 2.091.719 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 443.843 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 8.000 Εφεδρεία 4.850 ΑΕΠ 2014 27,41 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,08% (2015) Προσωπικό στο εξωτερικό Αφγανιστάν 152, Κόσσοβο 22, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 11.

Στις 21 Απριλίου 2015 περίπου 40 οπλισμένοι άνδρες που είχαν εμβλήματα του UCK κατέλαβαν συνοριακό σταθμό της πΓΔΜ, στα όρια με το Κόσσοβο. Οι ένοπλοι κράτησαν ομήρους τέσσερις τελωνειακούς υπαλλήλους και τον εγκατέλειψαν χωρίς θύματα. Ακολούθησε δεύτερη επίθεση στις 9 Μαϊου. Σαράντα ένοπλοι εισέβαλαν σε δημόσια κτίρια στο Κουμάνοβο, με απολογισμό οκτώ νεκρούς αστυνομικούς και 14 ενόπλους. Κατά τα άλλα, η πΓΔΜ συμμετείχε με στρατιωτικό προσωπικό στο EUBG 2014-2.

ΤΟΜΑ BMP-2 - (c) Στρατός πΓΔΜ

97

|| ΡΟΥΜΑΝΙΑ Έκταση 238.391 τετρ. km Σύνορα 2.844 km (Ουγγαρία 424 km, Ουκρανία 601 km, Μολδαβία 683 km, Βουλγαρία 605 km, Σερβία 531 km) Ακτογραμμή 225 km Πληθυσμός 21.729.871 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 4.550.409 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 71.400 Εφεδρεία 45.000 ΑΕΠ 2014 386,5 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,42% (2014) Προσωπικό στο εξωτερικό Αφγανιστάν 329, Κόσσοβο 69, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 37, Κονγκό 21, Ουκρανία 14, Ακτή Ελεφαντοστού 6, Νότιο Σουδάν 5.

Οι εξελίξεις στην Ουκρανία,

την Κριμαία και ο κίνδυνος κρίσης στη Μολβαδία, σε συνδυασμό με το στόχο νατοποίησης του οπλοστασίου, έχει αναγκάσει τη Ρουμανία να αιτηθεί δυνατότητα αύξησης των αμυντικών δαπανών από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ κατά 0,3% του ΑΕΠ. Το Βουκουρέστι θέλει να αυξήσει τον αμυντικό προϋπολογισμό του σε 2% του ΑΕΠ από το 2017. Παράλληλα, στο πλαίσιο της ειρηνευτικής αποστολής στο Αφγανιστάν, η χώρα αποφάσισε να συμμετέχει με παραπάνω 450 στρατιώτες για την εκπαίδευση του Αφγανικού Στρατού. Η αρχική συνδρομή αφορούσε 200 στρατιώτες. Η Ρουμανία έχει ακόμη αναλάβει την ευθύνη φύλαξης του αεροδρομίου της Κανταχάρ και μίας βάσης στα νότια της χώρας. Επιπλέον, η αμερικανική παρουσία στη Ρουμανία ενισχύεται προσωρινά κατά 250 στρατιώτες. Η Ρουμανία είναι ακόμη μία από τις δύο χώρες φιλοξενίας στην Ευρώπη του 98

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

χερσαίου τμήματος της Αντιπυραυλικής Άμυνας, με το Πεντάγωνο να έχει ήδη αναθέσει αντί 599 εκατ $ στη Raytheon την παραγωγή 44 έως 52 πυραύλων SM-3 Block IB για τον εξοπλισμό της βάσης του Αμερικανικού Ναυτικού Deveselu στη βαλκανική χώρα. Το ΝΑΤΟ, τέλος, αναμένεται να πραγματοποίησει έργα αναβάθμισης των ρουμανικών αεροπορικών βάσεων Otopeni και Campia Turzii. Ρουμανική εταιρία έχει προτείνει την ανάπτυξη ενός νέου άρματος μάχης για το Ρουμανικό Στρατό. Το προτεινόμενο άρμα θα έχει πλήρωμα τεσσάρων ατόμων, βάρος 52 εώς 56 τόνους, θα αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα 70 km/h σε δρόμο και 50km/h σε ανώμαλο έδαφος, κινητήρα 1500hp, μέγιστη αυτονομία 500km. Το άρμα μάχης θα έχει πυροβόλο των 120mm, ικανότητα να πλήξει επίγειους στόχους σε απόσταση 5.000m και θα μεταφέρει 42 βλήματα. Πιθανή συμμετοχή μπορεί να έχει η γερμανική εταιρία KMW, εκπρόσωπος της οποίας συναντήθηκε πρόσφατα με Ρουμάνο υφυπουργό άμυ-

Το 2016 θα αρχίσει η αντικατάσταση των MiG-21 από F-16 (c) Αμερικανική Αεροπορία

νας. Το Ρουμανικό Ναυτικό φιλοδοξεί να υλοποιήσει πρόγραμμα αναβάθμισης των δύο φρεγατών Type 22R. Το ίδιο επιθυμεί αρχικά την εγκατάσταση σύγχρονου συστήματος μάχης και ραντάρ 3D και μετέπειτα αντιαεροπορικών, αντιπλοϊκών πυραύλων και CIWS. Σήμερα, μοναδικό ουσιαστικό όπλο των πλοίων είναι ένα πυροβόλο 76/62 Super Rapid. Η Lockheed Martin θεωρεί πιθανή την αύξηση του αριθμού των μαχητικών F-16 της Ρουμανικής Αεροπορίας.

99

Υπενθυμίζεται η Ρουμανία πρόκειται να αποκτήσει από το 2016 12 μεταχειρισμένα F16AM/BM από την Πορτογαλία και έχει ήδη παραγγείλει όπλα και ατρακτίδια στοχοποίησης από τις ΗΠΑ. Κλιμάκιο χειριστών και τεχνικών βρίσκεται στην Πορτογαλία για την κατάρτιση στον τύπο, ενώ στις 26 Νοεμβρίου 2014 έγινε η πρώτη Solo πτήση Ρουμάνων χειριστών με μαχητικό F-16. Σύμφωνα με δημοσίευμα, το συμφωνημένο πρόγραμμα αναβάθμισης έχει ήδη ολοκληρωθεί σε έξι αεροσκάφη. Πέρα από τα όπλα δυτικής και ισραηλινής προέλευσης (Magic-2, Python-3, ισραηλινές συλλογές κατευθυνόμενων βομβών) καθώς επίσης το ατρακτίδιο στοχοποίησης Litening που χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα μαχητικά MiG-21 LanceR, τα 12 μαχητικά θα εξοπλιστούν με 30 AIM-120C, 60 AIM9M, 10 EGBU-12 και 18 AGM-65H/KB. Επιπλέον, στις 21 Νοεμβρίου 2014 ανατέθηκε στην LM η παραγωγή άγνωστου αριθμού ατρακτιδίων στοχοποίησης Sniper ATP, οι παραδόσεις των οποίων ξεκίνησαν εντός του 2015. Με την προμήθεια των F-16, η Ρουμανία γίνεται η τρίτη βαλκανική χώρα που προμηθεύεται το αμερικανικό 100

Άρματα μάχης TR-85M1 του Ρουμανικού Στρατού και ελικόπτερο IAR-330 της Ρουμανικής Αεροπορίας (c) Υπουργείο Άμυνας Ρουμανίας

Η φρεγάτα "Regina Maria" του Ρουμανικού Ναυτικού (c) NATO

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

αεροπλάνο και το πρώτο βαλκανικό κράτος-μέλος του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας που αποκτά μαχητικό αεροσκάφος νατοϊκής προέλευσης. Τη Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2015 ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις των επτά μεταφορικών αεροσκαφών C-27J για λογαριασμό της Ρουμανικής Αεροπορίας. Τα πρώτα δύο C27J είχαν παραδοθεί στις 12 Απριλίου 2010. Αντίθετα, ένα ρουμανικό ελικόπτερο IAR330 κατέπεσε στις 21 Νοεμβρίου 2014. Από τα 10 άτομα που επέβαιναν τραυματίστηκαν θανάσιμα τα οκτώ. Τα υπόλοιπα δύο έπαθαν εγκαύματα αλλά σώθηκαν. Άλλο ένα IAR-330 έκανε στις 17 Μαρτίου 2015 αναγκαστική προσγείωση. Μετά το περιστατικό δόθηκε εντολή καθήλωσης του συνόλου του στόλου ελικοπτέρων του τύπου. Μετά από μακρά καθυστέρηση ξεκίνησε η διαδικασία ενεργοποίησης των αντιαεροπορικών συστημάτων μέσης εμβέλειας I-Hawk XXI, καθώς αυτά εξοπλίστηκαν με σύστημα C3 C3 H & V. Τέλος, ένα νέο παράγωγο του εκπαιδευτικού αεροσκάφους IAR99 μπορεί να πραγματοποιήσει την πρώτη

Η φρεγάτα Masaresti (c) Αμερικανικό Ναυτικό

Μετά από μεγάλες καθυστερήσεις τα Α/Α συστήματα I-Hawk εισέρχονται σε επιχειρησιακή κατάσταση (c) Υπουργείο Άμυνας Ρουμανίας

του πτήση το 2016, το IAR99TD. Το IAR-99TD στοχεύει στην εισαγωγή χειριστών σε μαχητικά 4,5ης και 5ης γενιάς.

101

|| ΣΕΡΒΙΑ Έκταση 88.361 τετρ. km (Κόσσοβο 10.887 τετρ. km) Σύνορα 2.304 km - χωρίς Κόσσοβο 2.322 km (Βοσνία-Ερζεγοβίνη 345 km, Κροατία 314 km, Ουγγαρία 164 km, Ρουμανία 531 km, Βουλγαρία 344 km, πΓΔΜ 261 km [χωρίς Κόσσοβο 101 km], Αλβανία 112 km [χωρίς Κόσσοβο 0 km], Μαυροβούνιο 233 km [χωρίς Κόσσοβο 157 km]) Πληθυσμός: 7.209.764 κάτοικοι [χωρίς Κόσσοβο] Άνδρες 18-49 ετών 1.395.426 [χωρίς Κόσσοβο] Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 28.150 Εφεδρεία 50.150 ΑΕΠ 2014 90,32 δις $ [χωρίς Κόσσοβο] Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,44% (2015) Προσωπικό στο εξωτερικό Λίβανος 143, Κύπρος 43, Κονγκό 8, Ουγκάντα 5.

Η Σερβία θα δαπανήσει για

το 2015 55 δισεκατομμύρια Δηνάρια (ή 452 εκατ. Ευρώ) για την άμυνά της, ποσό μειωμένο κατά πέντε δις σε σχέση με το 2014. Χρηματικό ποσό τριών δις θα διατεθούν για προμήθειες όπλων, κάτι που ουσιαστικά αποκλείει την αγορά ραντάρ, α/α συστημάτων ή μαχητικών αεροσκαφών. Διακόσια εκατ. Δηνάρια θα δαπανηθούν για την κατασκευή υποδομών στην ΑΒ Batajnica. Κύριος στόχος παραμένει η ανάπτυξη και παραγωγή νέων εγχώριων οπλικών συστημάτων και η προώθησή τους στη διεθνή αγορά αλλά και η εκποίηση παρωχημένου υλικού. Χαρακτηριστικά, την περίοδο που προηγήθηκε ανακοινώθηκε η διάθεση προς πώληση 282 αρμάτων μάχης T-55, 220 ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ M-60, M-80, BTR-50 και BTR-60 καθώς και 200 ρ/κ πυροβόλα, 1.100 α/α πυροβόλα αντιαρματικά, λοιπός φορητός οπλισμός, 23 ΠΕΠ Μ-63 και τρία 102

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

συστήματα ραντάρ SNAR-10. Ο Σερβικός Στρατός πραγματοποίησε επιτυχείς δοκιμές νέων ρουκετών για το ΠΕΠ LRSVM Morava. Το σύστημα μπορεί να φέρει ρουκέτες 122 και 128mm με βεληνεκή ως 35km και πρόκειται να αντικαταστήσει παλαιότερα συστήματα που βρίσκονται εν ενεργεία. Ανακοινώθηκε επίσης η απόκτηση τριών αρματοφορέων, με την προοπτική να προστεθούν άλλοι τρεις ως τις αρχές του 2016. Παράλληλα, θα αποκτηθούν φέτος 10 φορτηγά FAP, ενώ ο εκσυγχρονισμός των αρμάτων μάχης M-84 βρίσκεται σε εξέλιξη. Στις 13 Μαρτίου 2015 μεταφορικό ελικόπτερο Mi-17 της Σερβικής Αεροπορίας συνετρίβη κατά την αεροδιακομιβή βρέφους σε νοσοκομείου. Από την πρόσκρουση πέθαναν επτά άνθρωποι. Μετά το δυσάρεστο περιστατικό, η Σερβία προτίθεται να αποκτήσει δύο μεταφορικά ελικόπτερα

Άρμα μάχης Μ-84 (c) Υπουργείο Άμυνας Σερβίας

Ψηφιακή απεικόνιση του μελλοντικού άρματος μάχης М-20UP-1 (c) mycity-military.com

103

Mi-17/17-1. Τα μαχητικά MiG-21 και MiG-29 επανήλθαν σε πτητική κατάσταση στις 2 Σεπτεμβρίου ύστερα από την άφιξη των απαραίτητων ανταλλακτικών. Τα ανταλλακτικά μεταβιβάστηκαν ως δωρεά από τη Ρωσία. Για τα μαχητικά, πάντως, πρόκειται να αγοραστούν πρόσθετα ανταλλακτικά. Τέλος, στην έκθεση αμυντικού υλικού IDEF 2015" έκανε την εμφάνισή του καλλιτεχνική απεικόνιση το εκπαιδευτικό / ελαφρύ μαχητικό "White Eagle", το οποίο δείχνει να αποτελεί προσπάθεια αναβίωσης του ακυρωθέντος γιουγκοσλαβικού μαχητικού Novi Avion. Κατά τη διάρκεια της αμυντικής έκθεσης Partner 2015, η σερβική βιομηχανία παρουσίασε το άρμα μάχης M84AB1, το τροχοφόρο όχημα LAZAR-2, το τροχοφόρο όχημα M-83 εξοπλισμένο με Α/Τ πυραύλους Malyutka2F/T, εκσυγχρονισμένη έκδοση του Α/Α συστήματος SA-6 (Kvadrat-ML), τα Α/Κ πυροβόλα Nora 52 των 155mm και SORA των 122mm, συστήματα ΠΕΠ, το ελικοφόρο εκπαιδευτικό αεροσκάφος Sova, τα ΜΕΑ Rapier, Atrox και SILA-750C, οι Α/Τ πύραυλοι Bumbar και SPIDER, ο πύραυλος ALAS-C και το σκάφος PREMAX 39.

104

Στιγμιότυπο από εκπαιδευτική βολή όλμου (c) Υπουργείο Άμυνας Σερβίας

ΤΟΜΑ Μ-80 του Σερβικού Στρατού (c) Υπουργείο Άμυνας Σερβίας

Ισορροπία Δυνάμεων

|| ΣΛΟΒΕΝΙΑ

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Έκταση 20.273 τετρ. km Σύνορα 1.211 km (Ιταλία 218 km, Αυστρία 299 km, Ουγγαρία 94 km, Κροατία 600 km) Ακτογραμμή 46,6 km Πληθυσμός 1.988.292 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 392.075 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 7.600 Εφεδρεία 1.500 ΑΕΠ 2014 60,54 δις $ Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,18% (2012) Προσωπικό στο εξωτερικό Κόσσοβο 314, Βοσνία-Ερζεγοβίνη 13.

Τροχοφόρο ΤΟΜΠ Valuk (c) Υπουργείο Άμυνας Σλοβενίας

105