overigens
Eenentwintig universiteiten, waaronder de UvA, boycotten een nieuwe ranking die hogeronderwijsinstellingen keurt op vijf gebieden, waaronder onderzoek, onderwijs en samenwerking met bedrijfsleven.
Het is hypocriet om alleen deze nieuwe ranking te weigeren. Werk dan überhaupt niet mee aan dat soort lijstjes. Mieke Bal hoogleraar literatuurtheorie andré nollkaemper hoogleraar internationaal publieksrecht
Cees Vervoorn lector topsport & onderwijs
andré nollkaemper ‘Oneens. Je hoeft niet aan alle rankings mee te doen. Ranking is tricky business, er staan grote belangen op het spel en het kost veel administratief gedoe. Ik begrijp het bezwaar tegen deze nieuwe ranking wel. Hij scoort instellingen op vijf dimensies, dan is de kans groot dat de overkoepelende ranking uiteindelijk nietszeggend is. Maar het gevaar dat de UvA met de boycot loopt, is dat deze ranking populair wordt en de UvA de boot heeft gemist. Het is speculatief, maar stel dat de UvA niet meedoet aan deze ranking, omdat ze als onderzoeksuniversiteit vermoedt minder goed te scoren op bijvoorbeeld samenwerking met bedrijfsleven. Dat zou ik een legitieme overweging vinden. Je streeft als universiteit bepaalde doelen na, bijvoorbeeld goed onderzoek doen. Dan is het logisch dat je meewerkt aan de rankings die die doelen toetsen. Voorwaarde is wel dat de ranglijsten naar de consument toe transparant zijn over de gekozen criteria. Dan kan de student zelf díe ranking kiezen die toetst op aspecten die hij belangrijk vindt.’
Cees Vervoorn ‘Moeilijk. Het is belangrijk mee te doen aan rankings, zodat studenten zien waar je goed in bent. Maar er is zo’n overkill aan lijstjes en het brengt veel rompslomp met zich mee, dus ik kan me voorstellen dat instellingen op een gegeven moment afhaken. Je zou moeten streven naar één universele ranking, die door alle instellingen gedragen wordt. Die zegt ook veel meer. Ik vergelijk het weleens met een olympische medaille, die is waardevol, want in iedere klasse is er maar één. Het is lastig om één ranking op te stellen, omdat verschillende universiteiten verschillende criteria belangrijk vinden. Maar de universiteiten zijn er zelf bij gebaat, want dan hoeven ze niet tig keer per jaar alle lijstjes in te vullen. Voor de HvA ligt het anders. Hbo-onderwijs heeft geen internationale equivalent. In veel landen zijn beroepsopleidingen zoals de HvA die geeft, opgenomen op universiteiten, dat maakt het lastig de HvA internationaal te vergelijken. Maar de meeste studenten op de HvA komen uit Nederland. Voor hen volstaan lijsten als de Keuzegids HBO.’
Mieke Bal ‘De beslissing is niet hypocriet. Misschien denkt de UvA: en nu is het genoeg geweest. Dat zou ik toejuichen. Zoals het gezegde luidt: “Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.” Ik ben tegen ranglijsten van universiteiten. Beoordeling binnen Nederland en per opleiding is wel zinvol voor aankomende studenten. Maar je gaat geen taalkunde studeren op een universiteit die hoog scoort op natuurkunde. Het belang dat aan ranglijsten wordt gehecht, valt binnen een bredere trend van bureaucratisering; visitaties, de druk om groepsonderzoeksaanvragen in te dienen en peer reviews. Die bureaucratisering komt enerzijds voort uit de behoefte aan controle, vooral vanwege de bezuinigingen. Anderzijds wordt het aangemoedigd door zwakke, onproductieve wetenschappers die zo een alibi hebben voor weinig eigen werk. Zij worden baasjes, kunnen macht uitoefenen over collega’s, en hebben status zonder output. Het systeem moedigt dat aan, omdat actieve wetenschappers vaak geen tijd hebben voor de administratieve rompslomp.’ yyy Marieke Buijs
FoliaMagazine
29