derd dollar mee van het verwerkingsbedrijf en dat is het dan. Voor mijn onderzoek interviewde ik jongens die dat was overkomen, omdat ik wilde weten of iemand zorg voor ze draagt. Dan ligt zo’n jongen verlamd op de houten vloer van zijn huisje, terwijl hij in z’n broek plast en geïnfecteerde doorligplekken heeft, te wachten op z’n dood. Dat vond ik erg moeilijke interviews. Die vormden gelukkig niet de hoofdcomponent van mijn onderzoek, anders was het allemaal wel heel deprimerend geworden.’ sLaPen OP DeK Monnereau pakt haar laptop erbij en laat foto’s zien van haar verblijf op La Princessa, een Belizaanse vissersboot. In Belize is de macht anders verdeeld. De vissers zijn vertegenwoordigd in
‘Ik kon me niet voorstellen dat er elf man aan boord sliep’
recreatieve duikers leren dat ze hooguit drie duiken per dag mogen maken, met voldoende pauzes tussendoor, duiken kreeftenvissers tot wel achttien keer per dag, met tussendoor slechts een paar minuten aan de oppervlakte. Bovendien schort het aan de duikuitrusting. ‘De duikers hebben vaak geen luchtdrukmeter en geen dieptemeter. Ze duiken tot wel zestig meter diepte. Wanneer ze voelen dat hun zuurstoftank leeg is, schieten ze naar de oppervlakte.’ Dat kan leiden tot de bij duikers gevreesde decompressieziekte. Stikstof die op diepte onder hoge druk in het lichaamsweefsel is opgenomen zet snel uit
en vormt belletjes in de bloedvaten. Dit resulteert in jeuk of gewrichtspijn, en als de bubbels in de hersenen of het ruggenmerg zitten, raakt de duiker zelfs bewusteloos of verlamd. Het proces kan worden teruggedraaid in een decompressiekamer, mits de duiker daar binnen een paar dagen in belandt. ‘Maar de duikers zijn voor zo’n eenentwintig dagen ingescheept en de kapitein vindt het vaak zonde van de brandstof om het hele schip terug naar land te brengen voor één zieke duiker. Als ze het dan overleven om dagen met decompressieziekte op het houten dek te liggen, krijgen ze misschien tweehon-
coöperaties en hebben veel invloed op de visserij. Dat resulteert in betere levensomstandigheden. In Belize is het gebruik van zuurstoftanks verboden. Vissers gebruiken fuiken of duiken op hun longen. Monnereau spendeerde vijf dagen aan boord van La Princessa. Ze deelde het schip met elf kreeftenvissers en een kok. Iedere dag vertrokken de vissers in uitgeholde boomstammen vanaf het moederschip, om naar de beste plekjes van het rif te varen. Urenlang doken ze op hun longen tot wel vijfentwintig meter diepte, op zoek naar schelpen, vis en kreeft. ‘Toen ik werd afgezet bij het schip kon ik me niet voorstellen dat er elf man aan boord sliep. Maar het gaat. Iedereen kiest een plekje op het dek en rolt zich op op een
FoliaMagazine
25