1- Basit Gülizar Makamı: Hüseynî ve muhayyer makamları arasında, bazı özellikleriyle Hüseynî, bazıları ile de muhayyer makamlarına benzeyen, ancak onlardan ayrılan yönleri de bulunan bir makamdır. Basit Gülizar makamı, hüseynî makamının inici şekli olması sebebiyle seyir bakımından hüseynî makamından ayrılır. İnici makamlardan olduğu için muhayyer makamına benzerse de güçlü perdesi bakımından muhayyerden ayrılır. Nota yazımında donanımına Hüseynî ve muhayyer makamları gibi “si koma bemolü” ve “fa bakiye diyezi” yazılır. Gerekli değişiklikler eser içinde gösterilir. Makamın pastoral yapısı halk musikisinde de çokça kullanılmasına sebep olmuştur. 2- Bileşik Gülizar Makamı: Bu makama da "Hüseynî gülizar" adı verilir. Dizisi İnici hüseynî yani basit Gülizar makamı dizisine, yerindeki inici karcığar dizisinin ve neva perdesindeki buselik dizisinin bir bölümünün zaman zaman katılması ile meydana gelmiştir. Bu makam bazı eserlerde, sonuna doğru bir karcığar geçkisi yapan basit Gülizar makamı şeklinde de kullanılmıştır. Nota yazımında donanımına hüseynî ve basit Gülizar makamlarında olduğu gibi “si” koma bemolü ve “fa” bakiye diyezi yazılır.271 271 Özkan, İsmail Hakkı; “Gülizar”, DİA, c.14, s. 241–
Edebiyatta Gül 1.ŞİİRDE GÜL Doğu edebiyatlarında özellikle güzelliği bakımından sözü edilen bu çiçek, Türkler tarafından ta eski devirlerden beri en çok kullanılan bir motiſtir. Çeşitli vasıflarının yanında daha çok sevginin sembolü olarak şairlerin ilham kaynağı, çiçeklerin de sultanıdır. Şark şiirinde Gülün büyük bir rolü vardır. Bundan dolayı adına Fars-Türk ve Hint kitaplarının unvanlarında sık sık rastlanır.272 Gül ile Çam arasında da bir münasebet, bir ilgi söz konusudur ki buna daha ziyade Hint kaynaklarında rastlanmaktadır. Bu, “Gul u Şanavbâr” şeklinde ifade edilir.273 Rengi, şekli, kokusu, parlaklığı ve gösterişli oluşu, dikenleri, çabuk solması yani ömrünün kısa oluşu gibi özellikleriyle Klâsik Türk şiirinde çokça islenmiş ve çağrıştırdığı anlamlar, sembolik değerler bakımından manzumlara konu olmuştur. Gül, dünden bugüne dünyada hiçbir çiçeğe nasip olmayan derin bir geçmişe, hiç değişme243. 272 İslam Ansiklopedisi, M.E.B., İstanbul 1964, c. 4, s. 831. 273 a.g.ans., 1964, c. 4, s. 831.
Gül Şehri Diyarbakır Sempozyumu 24 Mayıs 2011 243