Gül Şehri Diyarbakır

Page 241

manlı nesta’lik hattatlarından toplam kırk yedi kişinin biyografileri yer almaktadır. Bu bilgiler, müellifin hattatlığının yanında hat sanatının tarihçesi ve nazariyatı konusunda da iyi bir araştırmacı olduğunu göstermektedir. 267 Gülşenname: Ferîdüddin Attâr’ın Mantıku’ttayr adlı eserinin Gülşehrî (ö. 717/1317’den sonra) tarafından yapılan ve aynı adla da tanınan Türkçe tercümesi. Gülşeniyye: Halvetiyye tarikatının İbrahim Gülşenî’ye (ö. 940/1534) nisbet edilen bir kolu. Bir Türkmen ailesine mensup olan İbrahim Gülşenî anne tarafından nesebi Hz. Ali’ye ulaşır. Babası Şeyh Muhammed’dir. Diyarbakır’da doğduğu sanılmaktadır.268 ‘Gülşenî’nin Kahire’de Bâbüz-züveyle’de kurduğu tekke İle temelleri atılan tarikat, Osmanlı topraklarında 16. yüzyıldan sonra faaliyet göstermeye ve yaygınlaşmaya başlamıştır. İbrahim Gülşenî, mürşidi Dede Ömer Rûşenî’nin kendisine bir gül vererek, “Sen ol bâğ-ı bekanın gülşenisin” demesi üzerine mahlası Heybetî’yi Gülşenî olarak değiştirmiş, tarikatın adı da bu kelimeye nisbet edilmiştir. Gülşeniyye’nin silsilesi İbrahim Gülşenî, Dede Ömer Rüşenî, Pîr-i Sânî Seyyid Yahyâ-yı Şirvânî, Pîr Sadreddin, Ahî İzzeddin, Ahî Mîrem vasıtasıyla Halvetiyye 267 Nuhoğlu, Hidayet Yavuz; “Gülzâr-ı Savâb”, DİA, c.14, s. 260. 268 Birinci, Necat; Türk Edebiyatı Ansiklopedisi, Tercüman Yay. İstanbul 1985, s. 399.

tarikatının pîri Ömer el-Halvetiye ulaşır. Gülşen-i Şuarâ: Ahdî’nin (ö. 1002/1593–94) şairler tezkiresi. Gülzâr-ı Sulehâ: Eşrefzâde Ahmed Ziyâeddin’in (ö. 1198/1784) Bursa’da vefat eden şeyh, vaiz, müderris, şair ve hattatların hâl tercümelerine dair eseri. Gülbahar Hatun (ö. 898/1492) II. Bayezıd’in annesi: Hayatı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Osmanlı sarayına 850 (1446) yılında girdiği, Arnavut, Sırp veya Fransız asıllı olduğu rivayet edilir. Haziran 1468 tarihli bir hüccette adı Gülbahar bint Abdullah şeklinde geçtiğine göre esir veya câriye olarak saraya getirildiği anlaşılmaktadır.269 Gülhane Hatt-ı Hümayunu: 1839’da Mustafa Reşid Paşa tarafından Gülhane’de okunan ve Tanzimat devrini başlattığı için Tanzimat Fermanı da denilen Sultan Abdülmecid’in fermanı. Gülhane Kasrı: Topkapı Sarayı kompleksine dâhil günümüze intikal etmemiş kasır. Topkapı Sarayı’nın Marmara yönündeki dış bahçeleri arasında bulunan ve Gülhane Meydanı adıyla anılan düzlüğe hâkim bir set üzerinde yükseldiği bilinmektedir. 269 Emecen, Feridun; “Gülbahar Hatun”, DİA, c.14, s. 230–231.

Gül Şehri Diyarbakır Sempozyumu 24 Mayıs 2011 241


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.