Tajemnice mózgu

p. Agnieszka Karwowska

Nasz mózg to niezwykły narząd, szacuje się, że znajduje się w nim 85 miliardów neuronów, każdy z nich ma tysiąc synaps, czyli połączeń z innymi neuronami. Istniej ponad sto trylionów takich połączeń. Złożoność naszego mózgu nie ma sobie równych. Mózg ma niezwykłą zdolność do regeneracji po wyniszczającej chorobie jest w stanie przywrócić funkcje poznawcze. Dlatego tak ważne jest żebyśmy dbali o odpowiednią pracę naszych szarych komórek. A co jest ważne w usprawnianiu pracy mózgu: sen, oddychanie, ćwiczenia kreatywności i pamięci. Mózg bowiem posiada fantastyczną umiejętność jaką jest neuroplastyczność, czyli zdolność do tworzenia nowych połączeń pomiędzy neuronami. Nauka języka obcego, matematyki, jazdy samochodem czy tańca oznacza, że w mózgu powstają nowe połączenia. Każdy z nas może podnieść wydajność swojego mózgu, a jak to zrobić to pięć czynności usprawniających prace mózgu.

1. Raz lewa ręka! Raz prawa ręka! Jeśli Twoja dominująca jest prawa ręka, to możesz postarać się, aby lewą ręką obsługiwać myszkę czy smartfona. Bardzo szybko zobaczysz jak szybko lewa ręka zaadoptuje się do nowej sytuacji, a w prawej nie pogorszy się motoryka. Oburęczność można ćwiczyć ucząc się gry na instrumencie. Taki trening daje zajęcie w korze ruchowej w obu płatach czołowych Twojego mózgu. Bezczynne neurony rekrutowane są w ten sposób do realizacji zadań. Cały mózg uczy się, żeby mieć plan B. W ten sposób tworzysz potężną rezerwę poznawczą, czyli dodatkową moc mózgu, którą będziesz dysponować w miarę starzenia się lub przy doznaniu urazu. 2. Nauka języków obcych. Osoby dwujęzyczne mają większą zdolność do utrzymania ogólnego skupienia i uwagi niż osoby znające tylko jeden język. Efektem jest lepsza ogólna koncentracja uwagi i skupienia. Nauka języków obcych polepsza funkcje poznawcze i opóźnia proces otępienia pojawiający się na starość.

3. Czasami bujaj w obłokach! Kreatywność pojawia się gdy wymaga połączenia dwóch rzeczy po pierwsze trzymania się ziemi, czyli poznawania faktów i po drugie bujania w obłokach. Dlaczego tak się dzieje? To proste przyswajana wiedza jest zapisywana w różnych obszarach mózgu, a bujanie w obłokach to jest łączenie się ze sobą neuronów z odległych obszarów, co widać na rezonansie magnetycznym.

4. Sen to burza ogniowa aktywności mózgu.

Nasz umysł zajmuje się wtedy porządkowaniem, magazynowaniem i usuwaniem zebranych informacji w ciągu dnia wspomnień po wszystkich czynnościach. Ponadto usuwa złogi komórkowe, czyli zbędne produkty przemiany materii nagromadzone w ciągu dnia. Pamiętaj SEN to nie odpoczynek dla mózgu, on nigdy nie odpoczywa, wykonuje tysiące czynności, które robi gdy Ty smacznie śpisz. Przygotowując się do klasówki musisz się wyspać, bo wyspany będziesz więcej pamiętał z materiału, którego się uczyłeś. 5. Dieta dla mózgu. Większość spośród tego co zjadamy nigdy nie dostaje się do mózgu. Z krwioobiegu mało substancji przedostaje się bezpośrednio do mózgu, głównie są to tlen, glukoza, ketony a poza tym niektóre tłuszcze, witaminy i minerały. Niemal wszystkie potrzebne składniki mózg wytwarza sam na miejscu, jest bowiem bardzo wybredny. Dlatego tak ważne jest to co jemy. Dieta dla umysłu czyli świeże owoce, jarzyny, warzywa, orzechy, ryby i mięso drobiowe. Ograniczyć należy mięso czerwone, tłuszcze nasycone i to co kochamy – słodycze. Stan Twojego mózgu zależy od Ciebie o jego losie zdecyduje Twoja gotowość do kształcenia i otwartość na nowe doświadczenia!

Jeśli interesuje Cię ta tematyka zapraszamy do biblioteki szkolne w naszym księgozbiorze znajdziesz pozycje, które zostały zakupione w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 np.: Anders Hansen, Wyloguj swój mózg. Jak zadbać o swój mózg w dobie nowych technologii, tł. Emilia Fabisiak, Karków 2020: Wydawnictwo Znak. Rahul Jandial, Jak otworzyłem mózg: lekcje życia od neurochirurga, przeł. Dariusz Rossowski, Łódź 2021: Feeria Science. Kaja Nordengen, Mózg ćwiczy, czyli jak utrzymać umysł w dobrej formie, tł. Milena Skoczko, Warszawa 2019: Wydawnictwo Marginesy. Na podstawie wymienionych pozycji zostały przygotowane i przeprowadzone warsztaty dla uczniów II Liceum Ogólnokształcącego.