Katalogoa

Page 108

www.erein.com EUSKAL HERRIKO LEIENDAK TOTI MARTÍNEZ DE LEZEA

LEYENDAS DE EUSKAL HERRIA TOTI MARTÍNEZ DE LEZEA

SORGINAK TOTI MARTÍNEZ DE LEZEA

BRUJAS TOTI MARTÍNEZ DE LEZEA

Toti Martinez de Lezearen eta Juan Luis Landaren Euskal Herriko leiendak/Leyendas de Euskal Herria (berez 2 liburu: euskaraz eta gazteleraz) liburuek bereizgarri hauek biltzen dituzte: gure arbasoen mundu eta pentsakeraren ikuspegi sendo eta ederra eskaintzea. Aita Barandiaranek bildutako altxor paregabeari errespetu osoz jarraituz idatzita daude Euskal Herri osora zabaltzen diren 65 leienda hauek. Geure begien bistan desagertzen ari den ahozko tradizio aberats hori, ilustrazio ikusgarriak daramatza, eta, Euskal Herriko bazter guztiak besarkatzen dituen mapa batean, leienda bakoitzaren kokagunea ere seinalatuta dator.

Las Leyendas de Euskal Herria/Euskal Herriko leiendak (en euskera y en castellano) de Toti Martinez de Lezea y Juan Luis Landa se caracteriza por tratarse de una magnífica síntesis de la mentalidad tradicional de los vascos. El libro ha sido escrito desde un respeto escrupuloso a la obra del maestro Barandiarán. Las 65 leyendas que reúne el libro (en realidad son 2 libros: castellano/euskera) han sido concebidas siguiendo las recopilaciones que el cura de Sara/Ataún realizó de la tradición imaginaria vasca. Estas 65 leyendas se acompañan de otras tantas ilustraciones de gran valor artístico. Además, con el fin de que el destinatario del libro pueda localizar la procedencia de cada una de las leyendas, los libros contienen un mapa de Euskal Herria, donde figura el lugar de origen de cada leyenda.

Sorginak, deabruak, gauza miragarriak, magia-kontuak, akelarreak, ukenduak... mendetan eta mendetan irauten dute sineskeria horiek gizakien artean. Ilunpeko munduko gauzak dira, argitasunaren munduko gauzak ez bezala; jainko ona eta aingeruak dira argitasunaren munduaren erakusgarriak; Ongiaren eta Gaizkiaren arteko gudua. Ikuspegi horretatik abiatuta bultzatu eta justifikatu zen Europan, agintari erlijiosoek eta zibilek sustaturik, sorgin-ehiza; XVI. eta XVII. mendeetan jo zuen gailurra, baina azken esetsaldiek luzaro iraun zuten oraindik. Epaiketek, salaketek, kondenek, heriotza-zigorrek eta beldurrak, batez ere, larriminetan eduki zituzten euskaldunak hainbat mendetan, eta XX. mendea arte iraungo zuen sorgin-mundu bat sortu zuen herriaren irudimenak. Lan honetan ez dugu gaia agortzeko asmorik; sorginen mundu hori hobeto ezagutu eta ulertzen lagunduko digun azalpen labur eta ulerterraz bat eskaintzeko asmoa baizik.

Brujas, diablos, prodigios, magias, aquelarres, ungüentos... son parte de las creencias que prevalecen en los seres humanos a lo largo de los siglos. Pertenecen al mundo de la oscuridad en contraste con el de la luz representado por el dios bueno y los ángeles; la batalla del Bien contra el Mal. Son la base y justificación de la caza de brujas en Europa, alentada por los poderes religiosos y civiles, a partir de la Edad Media y que alcanzó su punto álgido en los siglos XVI y XVII, aunque sus coletazos persistieron durante un largo tiempo. Los juicios, acusaciones, condenas, ejecuciones y, sobre todo, el miedo atenazó a los vascos durante generaciones y la mente popular creó un universo brujeril cuya incidencia duró hasta comienzos del siglo XX. El presente trabajo no pretende ser exhaustivo; el deseo de su autora es recrear dicho universo de manera fácil y comprensible para mejor conocerlo y entenderlo.

Orr: 298 Urtea: 2002 Marrazkilaria: J. L. Landa Saila: Euskal Kultura ISBN: 978-84-9746-029-3 Salneurria: 39 €

Orr: 200 Urtea: 2006 Marrazkilaria: J. L. Landa Saila: Euskal Kultura ISBN: 978-84-9746-306-5 Salneurria: 32 €

Orr: 200 Urtea: 2006 Marrazkilaria: J. L. Landa Saila: Euskal Kultura ISBN: 978-84-9746-307-2 Salneurria: 32 €

Euskal Kultura

Orr: 298 Urtea: 2002 Marrazkilaria: J. L. Landa Saila: Euskal Kultura ISBN: 978-84-9746-028-6 Salneurria: 39 €

107


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.