Κυριακή 11 Αυγούστου 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ /
9
OIKONOMIA / ∆ΙΕΘΝΗ / ΑΡΘΡΑ - ΑΠΟΨΕΙΣ ΜΕΡΙΚΗ ΑΡΣΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ
«Βουτιά» στις αγοραπωλησίες
απόδοσης του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων (ΕΦΑ) υπάρχει πιθανότητα παράτασης του ΕΕΤΗΔΕ («Χαράτσι» µέσω της ΔΕΗ) και για το 2014. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι το πρόβληµα στη χώρα µας δεν έγκειται στο φόρο κατοχής που επιβάλλεται στα επαγγελµατικά ακίνητα, αφού κατά µέσο όρο βρίσκεται στο 1,2% επί της αγοραίας αξίας του ακινήτου, δηλαδή κοντά στον ευρωπαϊκό µέσο όρο. Αυτό όµως που καθιστά την ελληνική αγορά σχετικά αναποτελεσµατική είναι ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη µειωµένου φόρου κατοχής για τα µη µισθωµένα ακίνητα. Επίσης, εάν κάποιος θέλει να µεταβιβάσει ένα επαγγελµατικό ακίνητο στη χώρα µας θα επιβαρυνθεί µε σχεδόν διπλάσιο φόρο από ό,τι στη Μ. Βρετανία. Και η κύρια αιτία γι’ αυτό είναι οι έµµεσες επιβαρύνσεις αφού µόνον η δικηγορική και η συµβολαιογραφική αµοιβή καθώς και τα έξοδα του κτηµατολογίου ανέρχονται στο 2,35%2,50% επί της συνολικής αξίας του ακινήτου. Οι παράµετροι αυτοί καθιστούν την ελληνική αγορά λιγότερο ανταγωνιστική και ρευστή, µε αποτέλεσµα έτσι να αιτιολογείται και το µειωµένο ενδιαφέρον από τους ξένους επενδυτές.
Οι εκτιμήσεις - συναλλαγές επί οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος για οποιονδήποτε λόγο (χρηματοδότηση για αγορά, εγγραφή εξασφάλισης για μη στεγαστικά δάνεια, μεταφορά οφειλών πελατών από μια τράπεζα σε άλλη κ.λπ.) έφτασαν το β’ τρίμηνο του 2013 τις 4.500, έναντι 5.600 το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2012, οι εκτιμήσεις το β’ τρίμηνο του 2013 ήταν σημαντικά μειωμένες, κατά 35,3% (α’ τρίμηνο του 2013: 15,6%, αναθεωρημένα στοιχεία). Σε ολόκληρο το 2012 ο αριθμός των εκτιμήσεων αυτών έφτασε τις 30.400, καταγράφοντας σημαντική μείωση, κατά 29,1%, έναντι του προηγούμενου έτους (2011: 42.800). Ο όγκος των οικιστικών ακινήτων που αφορούσαν οι εκτιμήσειςσυναλλαγές (με βάση το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων) ήταν το β’ τρίμηνο του 2013 μειωμένος κατά 36,3% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2012, ενώ ολόκληρο το 2012 ο όγκος που αφορούσαν οι εκτιμήσειςσυναλλαγές με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 28,1%. Τέλος, η αξία των οικιστικών ακινήτων τα οποία αφορούσαν οι εκτιμήσεις-συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων ήταν το β’ τρίμηνο του 2013 μειωμένη κατά 42,7% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2012. Η μέση ετήσια μείωση το 2012 ήταν 37,1% (αναθεωρημένα στοιχεία).
Τσουνάμι κοινωνικών επιπτώσεων Θύελλα αντιδράσεων από καταναλωτικές οργανώσεις προκαλούν τα σενάρια που φαίνεται πως επεξεργάζονται στο υπουργείο Ανάπτυξης για τη μερική άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Την έντονη ανησυχία του για τις συνέπειες που θα έχει για χιλιάδες δανειολήπτες ενδεχόμενο «σήμα» για την έναρξη μαζικών πλειστηριασμών για χρέη προς τις τράπεζες εκφράζει ο πρόεδρος του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ), Νίκος Τσεμπερλίδης, σημειώνοντας ωστόσο πως μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει σε δύσκολη θέση πρωτίστως όσους έχουν και άλλα ακίνητα πλην της α’ κατοικίας την οποία κανείς δεν μπορεί να αγγίξει όσο υπάρχει ο λεγόμενος νόμος Κατσέλη, στον οποίο μπορούν να προσφύγουν τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Επιπλέον, όπως εξηγεί στον «ΑτΚ» ο κ. Τσεμπερλίδης, «στριμωγμένοι» είναι όλοι όσοι αγόρασαν κατοικία σε πάρα πολύ υψηλές τιμές δανειζόμενοι επίσης υψηλά ποσά και τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με μια σημαντική απομείωση της περιουσίας τους, ενώ παράλληλα αδυνατούν να πληρώσουν τη δόση είτε διότι ο μισθός τους υπέστη «βαθύ κούρεμα» είτε διότι έμειναν άνεργοι. Δεν αποκλείεται μάλιστα δανειολήπτες να βρεθούν προ δυσάρεστης έκπληξης, αν εκπλειστηριαστεί το ακίνητό τους, αφού, αν το τίμημα δεν καλύψει το ύψος της οφειλής, τότε χιλιάδες νοικοκυριά και το σπίτι τους θα χάσουν και θα εξακολουθούν να χρωστούν στην τράπεζα το υπόλοιπο του δανείου που είχαν πάρει. Εκείνο που επίσης ανησυχεί τον κ. Τσεμπερλίδη είναι τα σενάρια που φέρουν τις τράπεζες να αναζητούν funds του εξωτερικού προκειμένου να πουλήσουν σε αυτά τα «κόκκινα δάνεια», εισπράττοντας περίπου το 20%-30% του συνολικού κεφαλαίου απλά και μόνο για να ξεφορτωθούν τις επισφάλειες και να αυξήσουν τη ρευστότητά τους.
«Ακαιρο και κοινωνικά επιζήμιο το άνοιγμα των πλειστηριασμών» ακινήτων, εκτιμά από την πλευρά της η Ενωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ). Η ΕΚΠΟΙΖΩ εκφράζει την κατηγορηματική της αντίθεση σε κάθε συζήτηση για απελευθέρωση των πλειστηριασμών από το 2014 για τρεις λόγους:
1
Δεν έχουν εκλείψει οι κοινωνικοί και οικονομικοί λόγοι για τη λήψη του μέτρου της απαγόρευσης των πλειστηριασμών.
2
Η άρση της αναστολής πλειστηριασμών θα είχε αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στην ίδια την αγορά ακινήτων, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη απαξίωση των ακινήτων αλλά και στις τράπεζες, οι οποίες θα βρεθούν να κατέχουν πληθώρα ακινήτων, με επιπρόσθετα έξοδα διαχείρισής τους, αδυναμία πώλησής τους, αλλά και χωρίς δυνατότητα είσπραξης του υπόλοιπου ποσού του δανείου, αφού η αρχική δανειοδότηση θα υπερβαίνει κατά πολύ τα έσοδα από τον πλειστηριασμό.
3
Τα ισχύοντα νομικά πλαίσια δεν παρέχουν επαρκές δίχτυ προστασίας στους Ελληνες δανειολήπτες. Το πρόγραμμα διευκόλυνσης για τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια δεν αφορά παρά ένα απειροελάχιστο ποσοστό οφειλετών, ενώ ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά αφενός δεν καλύπτει την πλειοψηφία των υπερχρεωμένων δανειοληπτών, αφετέρου εμφανίζει δυσκολίες στην εφαρμογή του, κυρίως εξαιτίας των πολύ μακρινών δικασίμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τρία έτη μετά την ισχύ του, έχουν κατατεθεί στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας πάνω από 64.000 αιτήσεις, έχουν συζητηθεί 21.500, έχουν εκδοθεί αποφάσεις για λιγότερες από τις μισές, ενώ το ποσοστό απόρριψης, για τυπικούς ή ουσιαστικούς λόγους, αγγίζει το 50%.
Ανήσυχος για το ενδεχόμενο άρσης της προστασίας της α’ κατοικίας από τους πλειστηριασμούς είναι ο πρόεδρος του ΚΕΠΚΑ, Ν. Τσεπεμπερλίδης