ΕΛΛΑΔΑΚΟΙΝΩΝΙΑ
13 Σάββατο 7 ∆εκεµβρίου 2013
ΑΠΟΨΗ
Ο κεκλιµένος πύργος της… PISA και η ελληνική εκπαίδευση
Ο όγκος της ύλης, η έλλειψη επιμόρφωσης των καθηγητών και η αδυναμία χιλιάδων οικογενειών να πληρώσουν φροντιστήρια, λόγω της κρίσης, εκτιμάται ότι βρίσκονται πίσω από τα αποτελέσματα της έκθεσης του ΟΟΣΑ για τις επιδόσεις των 15χρονων μαθητών στα μαθηματικά, λέει ο κοσμήτορας της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Χαράλαμπος Λεμονίδης (κάτω)
σεις πάνω στην εκπαίδευση και τη διδασκαλία των µαθηµατικών. Αυτοί δεν πρέπει να µπαίνουν στα σχολεία προτού επιµορφωθούν. Μάλιστα, αντί να επιµορφωθούν περνούν το διάστηµα της ανεργίας τους στην παραπαιδεία. Τα φροντιστήρια, όµως, δουλεύουν µε την επίδοση», είπε ο κ. Λεµονίδης, εξηγώντας πως οι εκπαιδευτικοί αποκτούν ένα διαφορετικό στιλ, το οποίο µεταφέρουν αργότερα και στο δηµόσιο σχολείο. «Οταν µπαίνει στην τάξη ένας τέτοιος καθηγητής, απευθύνεται σε αυτούς που ξέρει. Πιάνει τους καλούς και τους µεσαίους και ασχολείται µε αυτούς, ενώ οι υπόλοιποι δε συµµετέχουν στη διδασκαλία. Αν περάσουν κόσµο στο πανεπιστήµιο, θεωρούν ότι κάνουν καλή εκπαίδευση. Ουσιαστικά, στην Ελλάδα υπάρχει διδασκαλία µαθηµατικών στο γυµνάσιο για το 70% των µαθητών, ενώ για το 30% τίθεται ζήτηµα µαθηµατικού αναλφαβητισµού, όταν θα αποφοιτήσουν. Δηλαδή, δε γνωρίζουν βασικές έννοιες και δεν µπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της καθηµερινότητας», υποστήριξε ο κ. Λεµονίδης και πρόσθεσε: «Με τα ελληνικά κριτήρια, τα οποία εγώ δεν ασπάζοµαι, οι καταξιωµένοι δάσκαλοι είναι οι φροντιστές, διότι περνούν τους µαθητές στα πανεπιστήµια». Οι επιπτώσεις της κρίσης Ερευνες δείχνουν ισχυρή συσχέτιση του κοινωνικοοικονοµικού επιπέδου και της επίδοσης του µαθητή. Ο κ. Λεµονίδης συνέδεσε τα πρόσφατα αποτελέσµατα της PISA και µε την κρίση, η οποία έχει οδηγήσει σε δραµατική συρρίκνωση των εισοδηµάτων χιλιάδων οικογενειών στην Ελλάδα. «Αυξήθηκε το ποσοστό των µαθητών µε δυσκολίες, λόγω της κρίσης, διότι
Οι έρευνες του ΟΟΣΑ στο πλαίσιο του προγράμματος PISA διαπιστώνουν και πάλι τις χαμηλές επιδόσεις των Ελλήνων 15χρονων μαθητών σε τρεις θεμελιώδεις τομείς (μαθηματικά, κατανόηση κειμένου, επιστήμες). Η ελληνική εκπαίδευση καταγράφει για άλλη μια φορά επικίνδυνη κλίση, ως άλλος πύργος της Πίζας. Τα μεΤΟΥ γάλα προβλήματα ΑΡΗ ΤΕΜΕΚΕΝΙ∆Η που αντιμετωπίζει γενικού γραµµατέα στη χώρα μας η γυτου Συνδέσµου μνασιακή βαθμίδα Φροντιστών είναι κοινό μυστικό Βορείου Ελλάδος στους ανθρώπους της εκπαίδευσης. Το γυμνάσιο στην Ελλάδα ασθμαίνει εδώ και δεκαετίες, με αποτέλεσμα τα παιδιά μας να κατευθύνονται στο λύκειο με «βαρίδια» στις τσέπες τους τις ελλείψεις στα μαθηματικά και τη γλώσσα. Οι αλλεπάλληλες αλλαγές, οι μεταρρυθ-
μίσεις χωρίς πρόγραμμα και η απουσία αξιολόγησης των εκπαιδευτικών σε όλες τις βαθμίδες της δημόσιας εκπαίδευσης καταγράφουν και σε αυτήν την έρευνα τα ζοφερά αποτελέσματά τους. Ως κερασάκι έρχεται η οικονομική κρίση, η οποία διογκώνει τα προβλήματα. Οι Ελληνες φροντιστές είναι εδώ και πολλά χρόνια εξοικειωμένοι με τις θεμελιώδεις ελλείψεις που παρουσιάζουν οι μαθητές που αποφοιτούν από το ελληνικό γυμνάσιο, καθώς συνήθως «αναλαμβάνουν δράση» στα χρόνια του λυκείου. Η προσπάθειά μας επικεντρώνεται σε προαπαιτούμενες γνώσεις της προηγούμενης εκπαιδευτικής βαθμίδας και με τη συνδρομή του φροντιστηριακού μαθήματος καλούμαστε να βοηθήσουμε τους υψηλούς διδακτικούς στόχους του λυκείου και του ελληνικού πανεπιστημίου. Στον αντίποδα, οι μαθητές των χωρών της ανατολικής Ασίας καλπάζουν σε επιδόσεις, σε χώρες δηλαδή όπου η αξιολόγηση δεν είναι φετίχ και οι καλύτεροι δάσκαλοι στέλνονται να διδάξουν στα χειρότερα σχολεία.
ΑΠΟΨΗ δεν µπορούν να πληρώσουν φροντιστήρια», τόνισε ο κ. Λεµονίδης. «Να περάσει στο πανεπιστήμιο» Για τη διαµόρφωση της σηµερινής κατάστασης σηµαντικό ρόλο φέρονται να παίζουν και οι γονείς, αλλά και η γενικότερη στάση της ελληνικής κοινωνίας. «Ο στόχος της µάθησης δεν είναι να µάθει το παιδί γράµµατα, αλλά να περάσει στο πανεπιστήµιο. Οι γονείς κοιτούν την αποτελεσµατικότητα, δηλαδή τι βαθµό θα πάρει το παιδί, για να εισαχθεί στην τριτοβάθµια εκπαίδευση. Δε θέλουν να µάθει µαθηµατικά, αλλά να γίνει π.χ. πολιτικός µηχανικός και να χτίζει σπίτια. Αυτή η νοοτροπία αποτελεί ένα εµπόδιο για να αλλάξει η κατάσταση», επισήµανε ο κ. Λεµονίδης. Σηµείωσε, δε, πως µέχρι σήµερα δεν έχει γίνει καµία σοβαρή µεταρρύθµιση, αλλά και καµία ουσιαστική προσπάθεια αναβάθµισης της τεχνικής εκπαίδευσης. Τέλος, ο κ. Λεµονίδης επισήµανε την ανάγκη µείωσης της ύλης σε όλες τις τάξεις και σε όλα τα µαθήµατα, επιµόρφωσης των εκπαιδευτικών και επίτευξης διακοµµατικής συνεννόησης για την παιδεία.
Δεν ευθύνονται οι εκπαιδευτικοί H οικονομική κατάσταση της οικογένειας συνδέεται με τις επιδόσεις των παιδιών στην Ελλάδα, όπως διαπιστώνεται από την ανάγνω-
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΙΑΚΑΛΟΥ καθηγητή Παιδαγωγικής του ΑΠΘ
ση των αποτελεσμάτων της PISA. Δηλαδή, αναδεικνύεται ότι το κράτος δεν έρχεται να αντισταθμίσει στο
σχολείο τις επιπτώσεις των οικονομικών ανισοτήτων. Tην άποψη αυτή διατύπωσε ο ομότιμος καθηγητής της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ, Γιώργος Τσιάκαλος, εξηγώντας πως στη συγκεκριμένη μελέτη δεν είναι σημαντική η κατάταξη μιας χώρας αλλά τα αποτελέσματά της σε σχέση με μια σειρά παραγόντων. «Ετσι το γεγονός ότι η Ελλάδα, όπως και η Φινλανδία, βρίσκονται σήμερα σε χαμηλότερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη οφείλεται στη βελτίωση των αποτελεσμάτων ορισμένων άλλων χωρών και όχι σε κάποια χειροτέρευση των δικών τους αποτελεσμάτων: και οι δύο χώρες βρίσκονται περίπου στα ίδια επίπεδα με εκείνα πριν από τρία χρόνια», υποστήριξε ο κ. Τσιάκαλος. Στην περίπτωση της Ελ-
λάδας, για άλλη μια φορά διαπιστώνεται ότι οι εκπαιδευτικοί δεν ευθύνονται για την «αποτυχία», όπως είπε ο ομότιμος καθηγητής, σημειώνοντας πως οι εκπαιδευτικοί αποτελούν ουδέτερο παράγοντα. Αυτό είναι σύνηθες φαινόμενο για εκπαιδευτικά συστήματα με «κλειστά» αναλυτικά προγράμματα, όπως συνεχίζουν να είναι αυτά της Ελλάδας, σύμφωνα με τον ίδιο. «Κατά κανόνα, στις περισσότερες χώρες η διαπίστωση άσχημων αποτελεσμάτων χρεώνεται στους ιθύνοντες της εκπαίδευσης, δηλαδή στις κυβερνήσεις και στα υπουργεία Παιδείας, για την ανικανότητα ή απροθυμία να προχωρήσουν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την Ελλάδα», υποστήριξε ο κ. Τσιάκαλος.