§22. Hizkuntz transposizioa: Kanadako kasua 63. Sarrera Esan legez, Euskal Herrian bi Zuzenbide nagusi ditugu: espainiarra eta frantsesa, gure Zuzenbidearen azken aztarnekin batera. Beraz, bi Zuzenbide eta hiru hizkuntzatako egoera honen aurrean, nondik-norakoak ere bilatzeko asmotan, ongi letorkiguke antzeko arazoak bizi dituen Kanadako herrialdearen egoera aztertzea. Didier legegizon kanadiarrak idatzi duena oinarritzat hartuta, hona hemen hango problematika. Kanadan Zuzenbide Amankomuna (Common Law) eta Zuzenbide Zibila (Droit Civil) ingelesez eta frantsesez ematen eta erabiltzen dira. Kanadako ereduan, Common Law deritzona eta ingelesaren arteko harreman bakunak batetik, eta Droit Civil eta frantsesaren artekoak bestetik hautsi egin dira hizkuntza ofizialen berdintasuna dela medio; horren ondorioz Zuzenbide sistema eta hizkuntzen artean honako harremanak gertatzen dira: Common Law ingelesez eta frantsesez; eta Droit Civil frantsesez eta ingelesez. Beraz, kasu honetan hitz egin genezake itzulpengintzaz (sistema juridiko berdinean hizkuntza batean emandakoa beste hizkuntza batean ematea) eta transposizioaz (sistema juridiko batean emandakoa beste sistema juridiko batean ematea hizkuntza bera erabiliz edo hizkuntza desberdinak erabiliz). Itzulpengintza eta transposizio teknikak hizkuntza bakoitzaren lexikoa eta sintaxia ikertzeaz aparte, semantika eta praxi juridikoari buruzko ikerketetan ere oinarritu behar dira.
64. Itzulpengintza eta transposizioari buruzko oinarri teorikoak Hizkuntzalaritzaren arabera hitzak hiru osagai ditu: adierazlea (hitzaren itxura edo forma), adierazia (hitzaren esangura abstraktua) eta aipakizuna edo erreferentea (hizlariak hitza erabiltzean adierazi nahi izan duen objektu zehatza). Itzulpengintzak ez ditu sistema juridikoak dituen kontzeptuen egiturak aldatu behar. Ondorioz, terminologiaren aldetik egoera desberdinak gerta daitezke: —Termino batzuek adierazi berdina izango dute hizkuntza igorlean (HI) eta hizkuntza hartzailean (HH). —Beste batzuek HIn eta HHn adierazle desberdinak izango dituzte, nahiz eta adierazleetan esparru amankomun batzuk izan. —Beste batzuk ez dute HIn eta HHn inolako kidetasunik izango. 151