Ὁ ἐφετινός Φεβρουάριος παρουσιάζει στά μάτια τῆς χριστιανῆς ψυχῆς ἕνα ἱερό πανόραμα καί προκαλεῖ σέ θέαση καί ἐσωτερική ἐπεξεργασία. Σταθερή ἑορτή, δεσποτική καί θεομητορική, ἡ Ὑπαπαντή τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τό βρέφος Ἰησοῦς, «ὁ Ὤν καί ὁ Ἦν καί ὁ Ἐρχόμενος», πού εἰσῆλθε ἑκών στόν ἐγκόσμιο χρόνο, βασταζόμενος «ἀγκάλαις μητρικαῖς» ἔρχεται στό Ναό γιά νά ὑπαντήσει καί νά ὑπαντηθεῖ. Τόν συνοδεύουν ὁ ἅγιος προστάτης Ἰωσήφ, ὁ σιωπηλός μάρτυρας τοῦ ἀνέκφραστου μυστηρίου, στό ὁποῖο δέ συμμετέσχε, ἀλλά διακόνησε, καί ἕνα ζεῦγος νεοσσῶν τῶν πιό συνηθισμένων πτηνῶν. Ὅπως τότε, τή μεγάλη Νύχτα τῆς εὐδοκίας, ἡ ἄλογη φύση μέ τούς ταπεινότερους ἐκπροσώπους της εἶναι παρούσα στή θεία κένωση τοῦ Θεοῦ Λόγου, πού «πάντα δι᾽ αὐτοῦ ἐγένετο»! Ὁ Ἰησοῦς, «ὁ παλαιός τῶν ἡμερῶν», νηπιάζων προσφέρεται στόν ἐναγκαλισμό τοῦ πρεσβύτου Συμεών καί στό δοξολογητικό ὕμνο τῆς πρεσβύτιδος Ἄννης. Ψυχή μου, ἐσύ Τοῦ ἑτοιμάζεις καθημερινά τόπο ὑποδοχῆς στό κατάλυμα τῶν ὁραματισμῶν καί τῶν ἀφοσιώσεών σου «μόνη πρός Μόνον»; ÿ
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
51
Ἀκολουθεῖ ἡ Κυριακή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου, ἀρχή τοῦ Τριωδίου. Ὁ τελώνης ὁ ἀχρεῖος, ὁ δακτυλοδεικτούμενος τοῦ εὐλαβέστατου Φαρισαίου, μέ τό δακρύβρεχτο πρόσωπο καί τούς στεναγμούς τῆς καρδιᾶς, κερδίζει τό πρωτεῖο τῆς δικαιώσεως ἀπό τόν Δικαιοκρίτη! Ψυχή μου, πού κάποτε ἐναβρύνεσαι στήν ἐντιμότητά σου, στήν εὐπρέπεια τοῦ ὕφους σου, ρίχνοντας γρήγορες ματιές στούς ρακένδυτους τελῶνες τῶν κατατάξεών σου, διαθέτεις κἄν ἕνα τελωνικό δάκρυ; Ἄν ὄχι, ἡ Κυριακή τοῦ Ἀσώτου εἶναι τό σχολεῖο, ὅπου εἶναι καιρός ἐφέτος νά μαθητεύσεις. Ναί, ὁ ἀδελφός σου ὁ ἄσωτος... Καί ἡ ἀσωτεία τῆς δικῆς σου ἀνομολόγητης βοσκῆς στά νοερά λιβάδια τῆς αὐτοβεβαιώσεως, τῆς αὐταρέσκειας, τῆς ἡμιανεπίγνωστης ὑπεροψίας; Μήπως τά ξυλοκέρατα τῶν χοίρων, πού γέννησαν στήν ψυχή τοῦ ἄσωτου τή λαχτάρα τοῦ ἄρτου τοῦ Πατέρα, εἶναι προτιμότερα ἀπό τίς τρυφερές σάρκες τοῦ ἐριφίου σου; Καιρός γιά τήν Κυριακή τῆς ἑβδομάδας τῶν Ἀπόκρεων. Ἡ ὥρα τῆς νηστείας ἔφθασε καί ἡ ἐσωτερική κάθαρση εἶναι τό λυτρωτικό ζητούμενο: «ὀφθαλμός ἀπέστω... ἀκοή ἀνεπίβατος... γλῶσσα καθαρευέτω...». Ἡ τελευταία ἡμέρα τοῦ ἐφετινοῦ Φεβρουαρίου μᾶς προάγει σέ λίγο στήν κατάνυξη καί τόν ἀγώνα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὁ ἀγκαλοφορούμενος Υἱός τῆς Ὑπαπαντῆς, μέ τήν προφητευμένη «ρομφαία» τῆς παναγίας Μητέρας Του, θά πορεύεται πρός τήν ὥρα τῆς δικῆς Του ρομφαίας γιά τήν ἀγάπη μας. q Καλό Τριώδιο!
52
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
τίς 6 Φεβρουαρίου ἑορτάζει ὁ ἅγιος Φώτιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, μία ἀπό τίς μεγαλύτερες μορφές τῆς Ὀρθοδοξίας, στήν ὁποία ἐπάξια ἡ Ἱστορία ἀπένειμε τόν τίτλο τοῦ «Μεγάλου». Γεννήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη γύρω στό 820 μ.Χ. ἀπό γονεῖς εὐγενεῖς καί πιστούς, καί ἀπό νωρίς ἔδειξε τή δίψα του γιά μάθηση καί κατάκτηση τῆς σοφίας, ἀλλά καί τῆς Σοφίας τοῦ Θεοῦ, ὅπως αὐτή ἔχει καταγραφεῖ στά θεόπνευστα ἱερά κείμενα. Σπούδασε φιλολογία, φιλοσοφία, μαθηματικά καί ἰατρική. Σύντομα τόν περικύκλωσαν νέοι πού διψοῦσαν τή γνώση καί σοφία καί μελετοῦσαν καί σχολίαζαν μαζί ἀρχαίους συγγραφεῖς. Αὐτά τά σχόλια ἀποτέλεσαν τό σπουδαῖο σύγγραμμα τοῦ Φωτίου μέ τόν τίτλο «Βιβλιοθήκη» ἤ «Μυριόβιβλος». Ἀσχολήθηκε ἐπίσης, καί μάλιστα μέ ἰδιαίτερη ἐπιτυχία, σέ διάφορες κρατικές Ὑπηρεσίες καί ἀπεστάλη σέ διπλωματικές ἀποστολές στήν Ἀραβία, πράγμα πού ἀνέδειξε πολλές του ἱκανότητες. Ἡ φήμη του διεδίδετο σταδιακά καί, ὅταν ἡ κατάσταση στή Βασιλεύουσα εἶχε φτάσει σέ πολύ κακό σημεῖο, ὅλοι στράφηκαν πρός τόν Φώτιο, ἐλπίζοντας βελτίωση καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί τῆς πολιτικῆς καταστάσεως τοῦ Βυζαντίου. Καί διά τῆς βίας, ὅπως ἀναφέρει ὁ ἴδιος, τόν ἐξέλεξαν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Σέ διάστημα πέντε ἡμερῶν πέρασε τά στάδια τοῦ μοναχοῦ, τοῦ ὑποδιακόνου, τοῦ διακόνου, τοῦ πρεσβυτέρου καί τελικά τοῦ ἐπισκόπου καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου τά Χριστούγεννα τοῦ 858 μ.Χ. Ὡς Πατριάρχης ὁ Φώτιος ἐπέδειξε μεγάλη δραστηριότητα γιά νά βοηθήσει τήν Ἐκκλησία καί τό ÿ
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
53
κράτος. Φρόντισε γιά τήν ἐξωτερική ἱεραποστολή, ἀποστέλλοντας στίς χῶρες τῶν Σλάβων τούς δύο Θεσσαλονικεῖς ἀδελφούς Κύριλλο καί Μεθόδιο, πού ἀναδείχθηκαν οἱ Φωτιστές τῶν Σλάβων καί τιμῶνται μέχρι σήμερα γιά τό σπουδαῖο ἔργο τους. Φρόντισε ἐπίσης γιά τήν ἐξυγίανση τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί κοινωνικῆς ζωῆς, πράγμα τό ὁποῖο δυσαρέστησε ἀρκετούς. Εἶχε νά ἀντιμετωπίσει ἐπίσης τό μεγάλο κίνδυνο ἀπό τόν παπικό δεσποτισμό καί ἐπεκτατισμό, χαρακτηριστικός ἐκπρόσωπος τοῦ ὁποίου τότε ἦταν ὁ πάπας Νικόλαος ὁ Α´. Ὁ πάπας ἤθελε νά ἐπεμβαίνει σέ ὅσα συνέβαιναν στήν Ἀνατολή καί νά ἔχει τόν πρῶτο καί τόν τελευταῖο λόγο στά θρησκευτικά ἀλλ’ ἀκόμη καί στά πολιτικά δρώμενα σ’ αὐτήν. «Ἀλλά καί ὁ Φώτιος», ὅπως ἀναφέρει ὁ ἀείμνηστος Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Ἀνδρέας Θεοδώρου, «ὁ ὁποῖος ὑπῆρξεν ὁ τελειότερος ἐνσαρκωτής τοῦ ἰδεώδους τοῦ ἑλληνοχριστιανικοῦ Βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ, κατέχων ἀρτίαν μόρφωσιν, συνέλαβε καί ἐστάθμισε θαυμασίως τό ὅλον ζήτημα. Καί ἀντέδρασεν ἐπαξίως τῶν ἱστορικῶν περιστάσεων καί παραδόσεων. Ἐπέδειξεν ἄκαμπτον μαχητικότητα ὑπέρ τῆς διατηρήσεως τοῦ προγονικοῦ θησαυροῦ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ ὁποῖος διέτρεχε κίνδυνον» (Ἀπό λόγο του στήν Ἱ. Μονή Πεντέλης στίς 6.2.1970). Ἡ σύγκρουση Ἀνατολῆς καί Δύσεως κατέληξε μέ συνοδική καθαίρεση τοῦ Πάπα Νικολάου Α´ καί ὁδήγησε στό Σχίσμα τοῦ 867 μ.Χ. Οἱ ἀντίζηλοι ὅμως τοῦ Φωτίου στήν Κωνσταντινούπολη καί οἱ αὐλοκόλακες τοῦ παλατίου πέτυχαν νά τόν ἐκθρονίσουν καί νά τόν ὁδηγήσουν στήν ἐξορία. Ὅταν ἠρέμησαν τά πράγματα καί ἀνέλαβε πάλι τό θρόνο του, συνέχισε μέ τόν ἴδιο ἔνθεο ζῆλο τό ἱερό ἔργο του γιά τή βοήθεια τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Πολιτείας. Μέριμνά του διαρκής ἦταν ἡ ἐξυγίανση τῆς πνευματικῆς ζωῆς τοῦ ποιμνίου του καί οἱ ἱεραποστολές. Οἱ ἀντιδράσεις ὅμως ἐναντίον του ἀπό ὁρισμένους κύκλους τοῦ παλατίου ἦταν ἀκατάπαυστες. Καί τελικά ἐπί αὐτοκράτορος Λέοντος ΣΤ´ τοῦ Σοφοῦ, πού ὑπῆρξε μάλιστα κάποτε καί μαθητής τοῦ Φωτίου, ὁ Πατριάρχης ἀναγκάσθηκε νά ἀποχωρήσει ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη καί νά κλεισθεῖ στή Μονή τῶν Ἀρμινιανῶν, ὅπου καί ἐκοιμήθη τό ἔτος 891 μ.Χ. Ὁ Μέγας Φώτιος ἦταν γενναῖος ἀθλητής τῆς Πίστεως. «Ἔμεινεν εἰς τούς αἰῶνας σύμβολον τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ ἱερά φυσιογνωμία του δικαίως ἀπετέλεσε τό ἴνδαλμα τῆς Ὀρθοδοξίας, περιβεβλημένη ἀείζωον καί ἀεί νεάζουσαν διά τόν Ὀρθόδοξον κόσμον ἐπικαιρότητα. Εἰς τά λαμπρά ἴχνη τοῦ ἱεροῦ πατρός ἐβάδισεν ἔκτοτε ἀπαρατρέπτως ἡ Ὀρθοδοξία» (Ἀνδρ. Θεοδώρου). «Ὁ πατριωτισμός, τό θάρρος, ἡ καρτερία μεθ’ ἧς ὑπέστη καί δι’ ὧν ἀντεμετώπισε τούς διωγμούς, τήν ἐξορίαν, τόν θάνατον, ἡ διπλωματική ἱκανότης δι’ ἧς ἐκινεῖτο εἰς τόν χῶρον τῆς Βασιλευούσης καί τῆς Ἀνατολῆς, ὡς ἡ εὐστροφία δι’ ἧς προσεταιρίζετο τούς ἀντιπροσώπους τῆς Ρώμης... δεικνύουν ἰσχυρόν καί εὔστροφον χαρακτῆρα. Ἄνθρωπος συνδυάζων ἑλληνικήν παιδείαν, χριστιανικήν εὐσέβειαν καί γνῶσιν, πίστιν, ἐπιμονήν, μαχητικότητα... ἀντοχήν καί διορατικότητα, θεωρητικός ὡς πρός τήν σκέψιν, πρακτικός ὡς πρός τό ἔργο ἀνεδείχθη διά τῶν περιστάσεων ἀντάξιος τῶν ζητήσεων καί τῶν κινδύνων τῆς ἐποχῆς του» (ΘΗΕ). Οἱ συγγραφές του καί ἡ προσφορά του πρός τήν Ἀνατολική Ἐκκλησία, ἡ διάδοση τῆς Ὀρθοδοξίας στούς ἀπίστους τοῦ χάρισαν τή δόξα τοῦ ἁγίου: «Ἁγίου τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῶν Γραμμάτων» (ΘΗΕ).
54
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
Συνέγραψε πλῆθος συγγραμμάτων: Λειτουργικά, Ὑμνολογικά, Ὁμιλίες σέ ἑορτές, 260 Ἐπιστολές, Δογματικά, Περί τῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος Μυσταγωγίας, Ἑρμηνευτικά: Σχόλια εἰς τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, Ὑπομνήματα στίς Ἐπιστολές τοῦ ἀπ. Παύλου, Ἐγκωμιαστικά πρός τιμήν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου καί τοῦ πρεσβύτου Συμεών (τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑπαπαντῆς), Ἀντιαιρετικά: Κατά τῶν Μανιχαίων, Ἱστορικά, Ἐπιτομή ἐκκλησιαστικῶν ἱστοριῶν, καί τά Ἀμφιλόχια, πού εἶναι συλλογή ἱερῶν λόγων, στήν ὁποία ἑρμηνεύονται καί διαλύονται ὁρισμένα δύσκολα σημεῖα τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἐπίσης ἡ Μυριόβιβλος πού προαναφέρθη. Τά ἔργα του «ἀποστάζουν τό ἄρωμα τοῦ ἀττικοῦ λόγου καί τήν αἴσθησιν καλλιεργημένης καί πονούσης ψυχῆς» (ΘΗΕ). Κλείνουμε τό ἁπλό σημείωμά μας πρός τιμήν τοῦ Μεγάλου Ἁγίου τῆς Ὀρθοδοξίας μας μέ ἐλάχιστα ἀποσπάσματα ἀπό μιά Ἐγκύκλιο πού ἀπέστειλε ὁ Ἅγιος πρός τούς Ἀρχιεπισκόπους τῆς Ἀνατολῆς, στήν ὁποία ἀπεδείκνυε τό φοβερό ἀτόπημα πού διέπραξε τήν ἐποχή ἐκείνη ἡ δυτική Ἐκκλησία, προσθέτοντας στό Σύμβολο τῆς Πίστεως τό Filioque (καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ). Ἀπεδείκνυε ὅτι ἦταν προσβολή καί ἀσέβεια στό δόγμα τῆς Ἁγίας καί Ὁμοουσίου Τριάδος.
«Τό ἱερόν καί ἅγιον Σύμβολον, ὅ πᾶσι τοῖς συνοδικοῖς καί οἰκουμενικοῖς ψηφίσμασιν, ἄμαχον ἔχει τήν ἰσχύν, νόθοις λογισμοῖς, καί... θράσους ὑπερβολῇ κιβδηλεύειν ἐπεχείρησαν˙ ὤ τῶν τοῦ πονηροῦ μηχανημάτων! Τό Πνεῦμα τό ἅγιον οὐκ ἐκ τοῦ Πατρός μόνον, ἀλλά γε καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ, ἐκπορεύεσθαι, καινολογήσαντες... Ποῖος σκολιός ὄφις εἰς τάς ἐκείνων καρδίας τοῦτο ἠρεύξατο; Τίς ὅλως ἀνάσχοιτο, τῶν ἐν Χριστιανοῖς τελούντων, ἐπί τῆς ἁγίας Τριάδος δύο εἰσάγειν αἴτια... καί εἰς διθεΐαν τήν μοναρχίαν λύειν;... Διατί δέ καί ἐκπορευθείη τοῦ Υἱοῦ τό Πνεῦμα; Εἰ γάρ ἡ ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπόρευσις τελεία (τελεία δέ, ὅτι Θεός τέλειος ἐκ Θεοῦ τελείου), τίς ἡ ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐκπόρευσις; Καί διά τί;... ἡ κατά τοῦ Πνεύματος, μᾶλλον δέ καθ’ ὅλης τῆς ἁγίας Τριάδος, ὑπερβολήν οὐ λείπουσα βλασφημία... ἐξαρκεῖ, καί μόνον, μυρίοις αὐτούς ὑπαγαγεῖν ἀναθέμασιν» (PG 102, 725, 728, 736).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Τό ἱερό καί ἅγιο Σύμβολο τῆς Πίστεώς μας, τό ὁποῖο μέ τίς Συνοδικές καί Οἰκουμενικές ἀποφάσεις ἔχει ἀκαταμάχητη καί αἰώνια ἰσχύ, ἐπιχείρησαν μέ ὑπερβολικό θράσος νά τό νοθεύσουν – ὤ τί μηχανεύτηκε ὁ πονηρός! – καί δίδαξαν πρωτάκουστες παράξενες θεωρίες, λέγοντας ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ἐκπορεύεται μόνον ἐκ τοῦ Πατρός ἀλλά καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ... Ποιό διεστραμμένο πονηρό φίδι τό ἐκστόμισε αὐτό στίς καρδιές τους; Ποιός ἀπό ὅλους τούς Χριστιανούς τελικά θά ἀνεχόταν νά εἰσαγάγει στό δόγμα τῆς Ὁμοουσίου Ἁγίας Τριάδος δύο αἴτια... καί νά διαλύσει τήν μοναρχία τῆς θεότητος, κάνοντάς την διθεΐα;... Καί γιατί νά ἐκπορευθεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ; Διότι, ἐάν ἡ ἐκπόρευση ἐκ τοῦ Πατρός εἶναι τελεία (καί ἀσφαλῶς εἶναι τελεία, διότι τέλειος Θεός προέρχεται ἀπό τέλειον Θεόν), τί ἐξυπηρετεῖ ἐπιπροσθέτως καί ἡ ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐκπόρευση; Καί γιά ποιό λόγο;... Αὐτή καί μόνον ἡ βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία τό ὑποτιμᾶ καί εἶναι συγχρόνως καί βλασφημία κατά τῆς ὅλης ὁμοουσίου Ἁγίας Τριάδος, διότι διαταράσσει τίς σχέσεις τῶν τριῶν Προσώπων μεταξύ τους, εἶναι πολύ μεγάλο ἀτόπημα καί ἀρκεῖ γιά νά ἐπιβληθοῦν στούς ἐνόχους μύρια ἀναθέματα.
Ἔτσι μιλοῦσαν οἱ Ἅγιοι. Δέν ἤξεραν τή γλώσσα τῆς ἁβρότητος καί τοῦ συμβιβασμοῦ ὡς πρός τά θέματα τῆς Πίστεως. q Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
55
–Ἄν εἶσαι γιός Θεοῦ, φανέρωσέ το μ’ ἕνα θαῦμα. Πές, τώρα πού πεινᾶς, νά γίνουνε ψωμιά αὐτές οἱ πέτρες. Στήν ὠμή πρόκληση τοῦ διαβόλου ὁ Ἰησοῦς ὑπενθυμίζει τί ἔχει γραφεῖ, μέ τί - πέρα ἀπό τό ψωμί - μπορεῖ νά ζήσει ὁ ἄνθρωπος. Μέ τή βιβλική βεβαίωση «οὐκ ἐπ' ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένῳ διά στόματος Θεοῦ» δέν νομοθετεῖ νά μήν τρέφεται ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά τονίζει πιό πολύ τήν προσωπική σχέση πού ὀφείλει νά κρατάει μέ τό θεῖο λό γο. Στόν πρῶτο πειρασμό ὁ διάβολος ζητᾶ ἄλλη μιά φορά νά διασπάσει τήν κοινωνία τοῦ νέου Ἀδάμ, τοῦ Χριστοῦ, μέ τό Θεό. Ξαναδοκιμάζει, ὅπως στόν πρῶτο Ἀδάμ, τό δέλεαρ τῆς τροφῆς, τοῦ ἀπαγορευμένου καρποῦ, πού ἔφερε τόν τραγικό χωρισμό τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τό Δημιουργό του. Ἀργότερα οἱ Πατέρες ἀναγνώρισαν στή μέθοδο τοῦ διαβόλου τήν προσφυγή στή μεσολάβηση τοῦ πάθους, πού μπορεῖ νά ὑποδουλώσει τόν ἄνθρωπο, νά τόν ἀποξενώσει ἀπό τό Θεό καί νά τόν ὁδηγήσει στή δική του τυραννία, τοῦ πάθους τῆς γαστριμαργίας. Ὕστερα ἔφθασαν νά θεωροῦν τή γαστριμαργία μητέρα τῶν παθῶν καί πηγή ὅλων τῶν κακῶν.
Ὁ Ἅγιος Δωρό θεος Γάζης ἐπισημαίνει τήν ἴδια ρίζα πού ἔχουν τά δύο οὐσια στικά: «λαιμαργία» καί «γαστριμαργία». «Μαργαίνειν» σημαίνει τό «μαίνεσθαι» καί μάργος λέγεται ὁ μαινόμενος, ὁ ἔξω φρενῶν, ὁ τρελλός. Γαστριμαργία εἶναι ἡ κατανάλωση ποσότητας φαγητοῦ μεγαλύτερης ἀπ᾽ ὅση εἶναι ἀπαραίτητη γιά τήν ἐπιβίωσή μας, ἐνῶ λαιμαργία ἡ τάση πρός φαγητά πού ἔχουν ἀπολαυστική γεύση. Ὁ Μ. Βασίλειος στήν ὁμιλία του περί νηστείας, στούς ὅρους κατά πλάτος, γράφει ὅτι «ἡ γαστριμαργία τυραννεῖ τόν ἄνθρωπο, τόν ἀποξενώνει μέ τήν ἐπιθυμία καί τήν ἡδονή τοῦ ἐσθίειν, τόν καθιστᾶ μή διαθέσιμο γιά τό Θεό... ἐνῶ ταυτόχρονα θέτει σέ κίνδυνο τήν ὑγεία τοῦ σώ ματος». Στήν Κλίμακα, ὅπου ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἐμφανίζει τά πάθη προσωποποιημένα, ἡ γαστριμαργία παρουσιάζει ποιοί εἶναι οἱ γιοί καί οἱ θυγατέρες της. Μεταξύ αὐτῶν: «Υἱός μου πρωτότοκος, πορ νείας ὑπουργός· ἐκείνου δέ δεύτερος, σκληρότης καρδίας· ὁ ὕπνος τρίτος... Θυγατέρες μου ὀκνηρία, πολυλογία, γελωτοποιία... θρασύτης, φιλοκοσμία, ἥν διαδέχονται προσευχή ρυπαρά καί ρεμβασμοί λογισμῶν, πολλάκις δέ καί ἀνελπιστία (ἀπελπισία), ἡ πάντων χαλεπωτέρα».
56
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
Στίς μέρες μας τό πάθος τῆς γαστριμαργίας βρίσκεται σέ ἔξαρση. Ἀπόδειξη οἱ συνταγές μαγειρικῆς καί οἱ τρόποι δίαιτας πού κατακλύζουν ὅλα τά μέσα ἐνημέρωσης, ἔντυπα καί ἠλεκτρονικά. Στό σύγχρονο λεξιλόγιο, μαζί μέ τήν κρίση, ἴσως σάν ἀντίδοτο, προσθέσαμε καί τήν «γκουρμέ»,* ἀπόδοση τῆς ἀρχαίας ἀνθρώπινης πλάνης «φάγωμεν καί πίωμεν, αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν» (Ἡσαΐας κβ΄13).
Τόν περασμένο Νοέμβριο ἔγινε ἡ ἁγιοκατάταξη τοῦ Γέροντος Πορφυρίου. Ὁ «Ἅγιος τῆς Ὁμόνοιας» συνέδεε τό θέμα τῶν πνευματικῶν ἀγώνων μέ τή γαστριμαργία καί τή λαιμαργία. Ἔλεγε δέ πώς, ἂν ὁ ἄνθρωπος καταφέρει νά τρώει μέ πρόγραμμα καί μέ λογική, τότε ὁ Θεός ἀναλαμβάνει νά τοῦ συμπληρώσει ὅλες τίς ἄλλες ἀτέλειες. Ἐξαιτίας τῆς λαιμαργίας τοῦ ἀνθρώπου, ἔλεγε, ὁ διάβολος τοῦ πῆρε τήν ἐξουσία καί τόν ἔβγαλε ἀπό τόν παράδεισο. Κι ὁ Θεός καλεῖ τόν ἄνθρωπο νά κάνει ἀγώνα, γιά νά πάρει πίσω αὐτή τή χαμένη ἐξουσία. Ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὁ ἄρχοντας τοῦ κόσμου τούτου καί, μετά τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου, ἄρχοντας τοῦ κόσμου τούτου ἔγινε ὁ
διάβολος. Κάνε του, λοιπόν, ἄνθρωπε, πόλεμο νά πάρεις πίσω τήν ἐξουσία πού σοῦ πῆρε. Τόν ρώτησα τότε: –Τόσο σπουδαῖος, λοιπόν, εἶναι ὁ ἀγώνας κατά τῆς λαιμαργίας; Καί μοῦ ἀπάντησε ὡς ἑξῆς: –Εἶναι τόσο σημαντικός ὁ ἀγώνας αὐτός γιά τήν πνευματική ζωή τοῦ ἀνθρώπου, πού οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας συνήθιζαν, τήν ὥρα πού ἔφτιαχναν τό φαγητό τους, νά ρίχνουν μέσα κι ἕνα ποτήρι πικράδι, ὥστε νά μή νιώθουν τήν παραμικρή ἡδονή τήν ὥρα πού ἔτρωγαν. –Καί τί βγαίνει μ’ αὐτό, Γέροντα; –Τί βγαίνει; Ἄκουσε νά σοῦ ἐξηγήσω: Ὅταν ὁ ἄνθρωπος κάνει τέτοιο ἀγώνα, δέν προλαμβάνει νά σηκώσει τά χέρια του στήν προσευχή κι ἀμέσως κατεβαίνει ἡ χάρις καί κάθεται ἐπάνω του. Τή βεβαιότητα τοῦ νέου μας ἁγίου Πορφυρίου «ὁμολογεῖ» καί ἡ ἴδια ἡ γαστριμαργία στήν Κλίμακα ὅπου καταλήγει: «Ὅποιος ἀπέκτησε μέσα του τόν Παράκλητο, Τόν παρακαλεῖ ἐναντίον μου. Καί Ἐκεῖνος καμφθείς ἀπό τίς ἱκεσίες δέν μέ ἀφήνει νά ἐνεργῶ μέ ἐμπάθεια. Αὐτοί πού δέν ἐγεύθηκαν τήν χάρι τοῦ Παρακλήτου, ἐπιζητοῦν ὁπωσδήποτε νά γλυκαίνονται ἀπό τήν ἰδική μου ἡδονή». Οἱ τρεῖς πρῶτες ἑβδομάδες τοῦ Τριωδίου, μάλιστα τοῦ φετινοῦ, εἶναι οἱ καλύτερες γιά τέτοιους ἀγῶνες. Καλή δύναμη. γ. * Ἀπό τή λέξη gourmet (ἐμπειρογνώμων καλοῦ φαγητοῦ καί ποτοῦ, καλοφαγάς). Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
57
οῦμε σέ ἕναν πανέμορφο κόσμο πού τό μυστικό της ζωῆς τό σηκώνουν μικροσκοπικές ὀντότητες πού λέγονται γονίδια. Εἶναι δυσδιάκριτα, δέν φαίνονται. Ὅμως αὐτά προσδιορίζουν τή ζωή καί τά ἰδιώματά της. Αὐτά χαρακτηρίζουν τό κάθε πρόσωπο, καθορίζουν τήν ταυτότητα. Μέ ἀκρίβεια καί λεπτομέρειες. Κολυμπᾶμε μέσα σέ ἕναν ὠκεανό ἄπειρων σωματιδίων, πού ταυτοποιοῦνται μέ ποικίλα καί παράξενα ὀνόματα: Quarks, γκλουόνια, μποζόνια, λεπτόνια, βαρυόνια, νετρίνα, φωτόνια καί πλῆθος ἄλλων. Καί πού δέν φαίνονται. Ὅμως αὐτά τά μικρά στηρίζουν τό μεγαλεῖο αὐτοῦ τοῦ κόσμου.
Γιά Αὐτά κρύβουν τό μυστήριό του. Ὅλα κάποιον ὅμως λόγο, τό φωτόνιο ἔχει ἕνα ἔχουν τήν ἀποστολή καί τή σημασία μοναδικό μεγαλεῖο. Εἶναι πολύ εὐγενές, δέν ἔχει τους. Ὅσο μικρά κι ἄν εἶναι. Κάποια μάζα, ἀλλά ὅμως ὑπάρχει. Καί μάλιστα μπορεῖ νά εἶναι ὑπεύθυνα γιά τή μάζα. Λέγονγεννήσει μάζα. Κουβαλάει ἐνέργεια. Κυρίως ὅμως ται μποζόνια. Οὔτε καταλαβαίνουμε δείχνει καί φανερώνει. Χάρις στά φωτόνια ἀπολαμγιατί. Χωρίς ὅμως αὐτά δέν θά ψηβάνουμε τό αἴσθημα τῆς ὅρασης. Ὁ κόσμος φαίνεται. λαφούσαμε τόν κόσμο μας. Ἄλλα Καί εἶναι τόσο ὄμορφος. Πλῆθος χρωμάτων, ἐντυπωπάλι βοηθοῦν στή διάδοση τῶν δυσιακές συμμετρίες, ἐκπληκτικές ἀσυμμετρίες, ἀντιθένάμεων. Κάποια εἶναι γνωστά ὡς σεις, ἀνακλάσεις, ἁρμονία, βάθος, ἐναλλαγές. Χωρίς γκλουόνια. Κι αὐτό κακόηχο. Καί τά φωτόνια δέν θά ξέραμε τί θά πεῖ κάλλος, ὀμορφιά, ἄλλα συγκροτοῦν τό φῶς. Αὐτά αἰσθητική, ποικιλία, ὀπτική ἁρμονία. Δέν θά μπορούλέγονται φωτόνια. Πιό εὔηχο σαμε νά συγκρίνουμε. Σάν αὐτά νά δίνουν ζωή στήν ὕλη. ὄνομα. Τά φωτόνια ἐπιβεβαιώνουν τήν ὕπαρξη τοῦ κόσμου, κυρίως ὅμως ἀποκαλύπτουν τήν ὀμορφιά του. Ἀλλά γιά Μάζα, δυνάμεις, φῶς. νά τήν δεῖς, πρέπει νά τά ἀνακαλύψεις. Εἶναι σημαντικό νά ἑρμηΣ’ αὐτό βοηθοῦν τά μάτια μας. Ὅταν αὐτά χάνουν τήν νεύεται ἡ μάζα ἤ νά δικαιολοἀκρίβεια ἤ τήν εὐαισθησία τους, τότε χρησιμοποιοῦμε διοργεῖται ἡ διάδοση τῶν θωτικούς φακούς. Γιά νά ἀντικρύσουμε τά μικρά ἀντικείδυνάμεων. Ἡ ὕλη ψηλαμενα πού δέν διακρίνονται, ἔχουμε τά μικροσκόπια. Γιά τά φεῖται, οἱ δυνάμεις συντημακρινά πού ἐπίσης εἶναι ἀθέατα, κατασκευάσαμε τά τηλεροῦν τήν κίνηση καί σκόπια. Κι ἔτσι βλέπουμε καί αὐτά πού …δέν φαίνονται. Εἶναι διατηροῦν τίς ἰσορροπίες. πολύ ὄμορφος ὁ κόσμος μας. Καί περικλείει πολλή σοφία. Ἡ Ἔτσι κατανοοῦμε τήν ὕλη ὀμορφιά κρύβεται πίσω ἀπό αὐτό πού αὐτός δείχνει. Καί ἡ καί τή βαρύτητα.
62
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
νεις γιά πάντα στή γῆ ἤ νά φύγεις. Θέλεις νά ζεῖς γιά σοφία μέσα σέ αὐτό πού κρύπάντα. Καί ἄν αὐτό δέν γίνεται στή γῆ, θέλεις νά πᾶς βει. Τό πρῶτο τό ἀπολαμβάνει ἀλλοῦ. Ἡ ὀμορφιά ἐνδυναμώνει τήν αἰωνιότητά τό μάτι. Τό δεύτερο μαγεύει τή σου. Βάζεις τό μάτι στό τηλεσκόπιο καί φεύγεις. σκέψη. Χωρίς τό ἐρέθισμα τῆς Φεύγεις στό ἄπειρο. Χάνεσαι στό χῶρο. Ἐλευθερώθεατῆς ὀμορφιᾶς, ἡ σκέψη δέν νεσαι ἀπό τό χρόνο. Τί ὡραία ἡ αἴσθηση τοῦ σύμθά μποροῦσε νά κάνει τά διεισπαντος! δυτικά ταξείδια της. Γι’ αὐτό Ἀλλά μετά ἀπό λίγο καί τό ἄπειρό σου εἶναι πεεἶναι τόσο πολύτιμα τά φωτόνια. περασμένο. Καί ὁ χρόνος λίγος. Θέλεις νά φύγεις Ἄλλοτε πάλι μέ τά τηλεσκόπια κι ἄλλο. Θέλεις ἀπό τήν ὀμορφιά τῶν ὁρωμένων φωτογραφίζουμε ἤ ἀνιχνεύουμε. νά περάσεις στή ἐμπειρία τῶν ἀθεάτων. Καί ὅλα Δέν βλέπουμε. Δέν εἶναι τό ἴδιο. Ἡ αὐτά τά χρωστᾶς στά φωτόνια. Τά φωτόνια σου ἀνίχνευση προκαλεῖ τόν ἐνθουσιαδείχνουν τήν ὀμορφιά τοῦ κτιστοῦ καί σέ ὑποσμό τῆς διαπίστωσης. Ἡ σκέψη τή μαψιάζουν γιά τήν ἀλήθεια τοῦ ἀκτίστου. Τά φωγεία τῆς ἀνακάλυψης. Ἡ θέα ὅμως τόνια δείχνουν Αὐτόν πού δέ φαίνεται. Δείχνουν εἶναι αὐτή πού γεννᾶ τή συγκίνηση τῆς τόν Θεό. ἀμεσότητας. Εἶναι ὑπέροχο πράγμα οἱ q αἰσθήσεις μας. Καί κυρίως ἡ ὅραση. –––––––––– Λέγει ὁ Ἐλύτης: Θεέ μου, πόσο μπλέ ξο[Ὁμιλία τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μεσογαίας καί Λαυρεωτικής Κ. κ. Νικολάου, κατά τήν ἐκδήλωση τοῦ Ἐθνικοῦ Ἀστεροσκοπείου δεύεις γιά νά μή σέ βλέπουμε! Κι ἐμεῖς Ἀθηνῶν, μέ ἀφορμή τήν πλήρη ἀποκατάσταση τοῦ ἱστορικοῦ συμπληρώνουμε: Θεέ μου, πόσα φωτόνια τηλεσκοπίου Newall, Παλ. Πεντέλη, 21.9.2013 ἔφτιαξες γιά νά σέ ὑποψιαζόμαστε! Πηγή: http://www.imml.gr/] «Εἶπεν ὁ Θεός: γενηθήτω φῶς· καί ἐγένετο φῶς». Μάλιστα «ἐν ἀρχῇ», τό πρῶτο πράγμα. Τελικά, τό σωμάτιο τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι τό μποζόνιο οὔτε λέγεται higgs· αὐτό δέν θά πεῖ τίποτα. Τό σωμάτιο τοῦ Θεοῦ εἶναι τό φωτόνιο. Καί ἡ πύλη πρός τόν κόσμο τό τηλεσκόπιο. Βάζεις τό μάτι σου στό φακό καί ξεχύνεσαι στό ἄπειρο. Ἐκεῖ πού συναντᾶται ἡ ὀμορφιά μέ τήν ἀλήθεια. Τό μάτι βλέπει. Ἡ καρδιά χτυπάει. Ἡ σκέψη καλπάζει. Διαλέγεται μέ τά φωτόνια. Εἶναι ἐκπληκτική ἡ θέα, ἡ ζωντανή εἰκόνα. Ἰδίως στήν πατρίδα μας. Θάλασσες, νησάκια, οὐρανός. Κόλποι, παραλίες, λόφοι, ὅλα μαζί. Ἡ φυσική της ὀμορφιά σέ ταξειδεύει. Σέ κάνει νά θέλεις ἤ νά μεί-
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
63
Ἡ φοίτηση στήν τριτοβάθμια ἐκπαίδευση προσφέρει σίγουρα μεγάλες συγκινήσεις. Μία ἀπό τίς πιό συγκλονιστικές ἐμπειρίες εἶναι ἡ χρήση τοῦ μικροσκοπίου. Εἶναι σά μυσταγωγία, σάν τελετουργικό, καθώς διεισδύεις σέ ἕναν ἄγνωστο, καινούριο κόσμο. Προετοιμάζεις μέ προσοχή τό δεῖγμα, τό τοποθετεῖς στήν τράπεζα τοῦ μικροσκοπίου, ἀνοίγεις τό φωτισμό, ἑστιάζεις, καί ὁ μικρόκοσμος ξεδιπλώνεται μπροστά σου. Ἀνάλογα μέ τό πρός παρατήρηση δεῖγμα καί καθώς αὐξάνει ἡ ἑστίαση, τμήματα ἱστῶν, λίγα κύτταρα, ἕνα μόνο κύτταρο καί ἐν τέλει τά ὑποκυτταρικά του ὀργανίδια βρίσκονται στό ὀπτικό σου πεδίο. Ἀρχικά, ἁπλά θαυμάζεις, χαζεύεις. Στή συνέχεια ὅμως γίνεσαι σκεπτόμενος παρατηρητής. Μπροστά σου ἀρκετά πρωτόζωα, βλεφαριδοφόρα. Κινοῦνται συνεχῶς, ἀλλάζουν κατεύθυνση μέ ἀπίστευτη εὐκολία κι ἐσύ ἀγωνίζεσαι νά τά ἀκολουθήσεις μετακινώντας συνεχῶς τήν τράπεζα, μήπως καί τά παρατηρήσεις λίγο καλύτερα, μήπως καί μάθεις τά μυστικά τους. Σίγουρη συνέπεια αὐτοῦ τοῦ κυνηγητοῦ εἶναι ὁ πονοκέφαλος. Ἀναγκαστικά ἐπιλέγεις κάποιο παρασκεύασμα μέ τό πρωτόζωο νεκρό καί ἀκίνητο γιά περαιτέρω μελέτη. Τό μῆκος του δέν ξεπερνᾶ τά 100 μm, κι ὅμως τό εἶδες νά κινεῖται, νά τρώει, νά ζεῖ χωρίς καμιά δυσκολία. Μέ ἀπόλυτη ἀκρίβεια στίς λειτουργίες του, κι ἄς εἶναι τόσο μικρό. Ἀλλάζεις ἐργαστήριο, τώρα μπροστά σου μία ἐγκάρσια τομή φύλλου. Θαυμάζεις τήν ὀργάνωση, τήν τάξη. Κάθε κυτταρική στοιβάδα ἔχει τή δική της θέση, τά δικά της ὅρια, τή δική της διακριτή μορφή. Δέν μπορεῖ! Κάπου θά ὑπάρχει λάθος, ἀτέλεια! Θά ἑστιάσεις ὅσο ἐπιτρέπει ἡ εὐκρίνεια τοῦ μικροσκοπίου σου μέχρι νά τό βρεῖς. Πραγματικά, στρέφεις τόν
64
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
ἀντικειμενικό φακό αὐξάνοντας τήν ἑστίαση. Βυθίζεσαι στό πασσαλῶδες παρέγχυμα. Ἄν ψάχνεις γιά κάποια ἀταξία, δέν εἶσαι στό σωστό μέρος. Ἐδῶ τά κύτταρα εἶναι τόσο τακτικά τοποθετημένα τό ἕνα δίπλα στό ἄλλο, πού ξεπερνοῦν καί τό καλύτερο στρατιωτικό ἄγημα. Πεισμωμένος ἑστιάζεις καί ἄλλο. Οἱ χλωροπλάστες, μέ διαστάσεις τέσσερα ἐπί ἑπτά μm, εἶναι τέλεια ὀργανωμένοι. Καί γνωρίζεις πολύ καλά πώς, παρά τόν ἐλάχιστο χῶρο πού καταλαμβάνουν, ἐπιτελοῦν ἔργο πού ἐσύ ἴσα ἴσα κατανοεῖς. Οἱ ὧρες τῶν ἐργαστηρίων τελειώνουν καί παρά τίς ἔντονες προσπάθειές σου δέν βρῆκες κάποιο σφάλμα. Ἐπιστρέφεις. Οἱ εἰκόνες πού εἶδες περνοῦν καί πάλι ἀπ’ τό μυαλό σου. Δομή, ὀργάνωση, λειτουργία, ζωή σέ μικροσκοπικό μέγεθος, σέ ὕψιστο βαθμό τελειότητας. Μά πῶς; Αὐθόρμητα ψιθυρίζεις: «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν… ποιητήν… ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων». Αὐτό εἶναι! Πῶς σοῦ διέφυγε; Τά ὅσα εἶδες σήμερα εἶναι δικά Του δημιουργήματα, πού ἀκροβατοῦν ἀνάμεσα στά ὁρατά καί τά ἀόρατα. Μέχρι χθές ἦταν ἀόρατα καί γιά σένα. Σήμερα τά εἶδες, ἔχεις πιά τήν εἰκόνα τους στό μυαλό σου. Ἡ δική Του συγκατάβαση ἐπέτρεψε νά γνωρίσεις λίγο καλύτερα τή δημιουργία Του, τή σοφία Του, τή δύναμή Του. Σκέφτεσαι πώς τελικά ἡ ἐπιστήμη δέν εἶναι παρά ἕνα μέσο μέ τό ὁποῖο μᾶς ἀποκαλύπτεται σιγά–σιγά ὁ Θεός. Εἶναι ἀκόμα πολλά τά «ἀόρατα» πού ἴσως κάποια στιγμή γίνουν ἀντιληπτά ἀπό τό ἀνθρώπινο μάτι μέ τή βοήθεια τῆς ἐπιστήμης. Σέ ὅποια ἑστίαση καί νά ἐπιτρέψει νά φθάσουν τά μικροσκόπιά μας, πάντα τά δικά Του ἴχνη θά ἀνακαλύπτουμε, πάντα θά βεβαιωνόμαστε γιά τή δική Του ὕπαρξη καί παρουσία. Ἔκτοτε, κάθε πού κλείνεις τό μικροσκόπιο, δύο στίχοι ὑπάρχουν στή σκέψη: «Ὡς ἐμεγαλύνθη τά ἔργα σου, Κύριε, πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας». Κ.Κ. Φοιτήτρια Βιολογίας, Ε.Κ.Π.Α. Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
65
διατήρηση στή ζωή ἐγκεφαλικά νεκρῶν ἐγκύων γυναικῶν γιά κάποιες ἑβδομάδες μέ στόχο τό κυοφορούμενο ἔμβρυο νά γίνει βιώσιμο καί νά γεννηθεῖ χωρίς προβλήματα, τοῦ Ἐμμ. Παναγόπουλου εἶναι ἕνα μεγάλο ἀγκάθι στήν ἀποδοχή τοῦ Ἄμ. Ἐπικ. Καθηγητοῦ Χειρουργικῆς ἐγκεφαλικοῦ θανάτου. Μέχρι σήμερα στή τ. Συντ/στῆ Δ/ντῆ Χειρ/γοῦ ΕΣΥ διεθνή βιβλιογραφία ἔχουν ἀναφερθεῖ περισσότερες ἀπό 20 περιπτώσεις, μέ μέγιστο χρόνο ὑποστήριξης τῆς ζωῆς 90 μέ 110 ἡμέρες. Μία τέτοια περίπτωση παρουσιάστηκε πρόσφατα στό διαδίκτυο (Νοέμβριος 2013) ἀπό πολλούς διαδικτυακούς ἱστότοπους, ὅπως τό euronews.com, lifenews.com, News.Va καί ἄλλους. Ἡ πρόσφατη περίπτωση ἀφοροῦσε μία 31 ἐτῶν ἔγκυο γυναίκα
66
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
στήν 15η ἑβδομάδα τῆς κυήσεως, ἡ ὁποία διακομίσθηκε τήν ἄνοιξη τοῦ 2013 στό University of Debrecen Medical Center τῆς ἀνατολικῆς Οὑγγαρίας, μέ ἐγκεφαλική αἱμορραγία καί ὑποβλήθηκε ἄμεσα σέ χειρουργική ἐπέμβαση. Ὅμως δύο ἡμέρες μετά διαπιστώθηκε ἡ ἐγκατάσταση ἐγκεφαλικοῦ θανάτου. Ἡ οἰκογένειά της μαζί μέ τούς γιατρούς ἀποφάσισαν νά τήν κρατήσουν στή ζωή, δίνοντας ἔτσι τήν εὐκαιρία στό κυοφορούμενο παιδί της νά γίνει βιώσιμο καί νά γεννηθεῖ ὑγιές. Τόν Ἰούλιο τοῦ 2013, ὕστερα ἀπό 92 ἡμέρες ἐντατικῆς ὑποστήριξης τῆς μητέρας καί ἐνῶ διένυε τήν 27η ἑβδομάδα τῆς κυήσεως, τό μωρό γεννήθηκε μέ καισαρική τομή. Ἡ ὑποστήριξη τῆς μητέρας συνεχίσθηκε γιά ἄλλες δύο ἡμέρες καί στή συνέχεια τά ὄργανά της δόθηκαν σέ τέσσερις ἀναμένοντες ἀσθενεῖς. Οἱ γιατροί καί ἡ οἰκογένεια δέν δημοσιοποίησαν ἄμεσα τήν περίπτωση, γιατί ἤθελαν νά εἶναι σίγουροι γιά τήν ὑγεία τοῦ νεογνοῦ, τό ὁποῖο σήμερα εἶναι ἀπόλυτα ὑγιές μέ τήν οἰκογένειά του. Ἡ περίπτωση αὐτή, ὅπως καί οἱ προηγούμενες παρόμοιες περιπτώσεις, ὑποδηλώνουν τή μεγάλη πρόοδο τῆς ὑποστηρικτικῆς ἀγωγῆς στίς Μονάδες Ἐντατικῆς Θεραπείας, ἀλλά ταυτόχρονα θέτουν καί τό ἐρώτημα πῶς μία νεκρή γυναίκα μπορεῖ νά συντηρεῖ τή ζωή τοῦ κυοφορούμενου παιδιοῦ της γιά τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Μερικοί ἴσως βιαστοῦν νά ἀπαντήσουν ὅτι ἡ γυναίκα ἦταν ὄντως νεκρή καί ἁπλά τό σῶμα της ἔπαιξε τό ρόλο μίας σύγχρονης θερμοκοιτίδας, μέσα στήν ὁποία ἐπιβιώνουν τά πρόωρα νεογνά. Ὅμως τά ἰατρικά δεδομένα ἄλλα δείχνουν καί δέν συμφωνοῦν μέ τήν ἄποψη αὐτή. Σήμερα τό ὅριο βιωσιμότητας ἑνός νεογνοῦ τοποθετεῖται στήν 24η ἑβδομάδα τῆς κυήσεως, μέ μία γκρίζα περιοχή μεταξύ 22ης καί 24ης ἑβδομάδος. Τό μικρότερο νεογνό πού ἔχει ἐπιζήσει ἦταν 21 ἑβδομάδων καί 6 ἡμερῶν. Οἱ περισσότεροι νεογνολόγοι δέν ἐπιχειροῦν κἄν ἀνάνηψη νεογνῶν μικρότερων τῶν 22 ἑβδομάδων, γιατί ἡ ἐπιβίωσή τους χωρίς μείζονες ἀναπηρίες, εἶναι ἐξαιρετικά σπάνια. Ἡ ἐπιβίωση κάτω τῆς 21ης ἑβδομάδας εἶναι πρακτικά μηδενική. Ἔτσι ἕνα ἔμβρυο στήν 15η ἑβδομάδα τῆς κυήσεως, ὅπως στήν ἀναφερόμενη περίπτωση, δέν εἶχε καμία πιθανότητα ἐπιβίωσης ἐκτός μήτρας. Ὅμως μέσα στή μήτρα τῆς ἐγκεφαλικά νεκρῆς μητέρας του ἐπέζησε γιά 12 ἑβδομάδες καί γεννήθηκε χωρίς ἀνωμαλίες καί σήμερα εἶναι ἀπόλυτα ὑγιές. Τό σῶμα τῆς ἐγκεφαλικά νεκρῆς γυναίκας προφανῶς ἦταν βιολογικά ζωντανό, γι᾽ αὐτό καί συντήρησε τή ζωή τοῦ ἐμβρύου γιά ἕνα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Οἱ περιπτώσεις τῶν ἐγκεφαλικά νεκρῶν ἐγκύων πού συντηροῦνται στή ζωή, δείχνουν μέ τόν πλέον ἐναργή καί σαφή τρόπο ὅτι ὁ ἐγκεφαλικά νεκρός δέν εἶναι καί βιολογικά νεκρός. Ἀσφαλῶς ἡ ζωή του εἶναι ὑποβαθμισμένη καί ἔντονα ὑποστηριζόμενη ἀπό τή σύγχρονη ἰατρική γνώση καί τεχνολογία, εἶναι ὅμως ζωή πού μπορεῖ νά συντηρεῖ μιά ἄλλη ζωή, αὐτή τοῦ κυοφορούμενου ἐμβρύου. q Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
67
έ χρόνια δίσεκτα γιά τόν Ἑλληνισμό ἔρχεται ἡ Κύπρος νά μᾶς δώσει διδάγματα καί νά δείξει τό δρόμο πού πρέπει ν’ ἀκολουθήσουμε. Ἡ Ἀποστολική Ἐκκλησία τῆς Κύπρου γίνεται ὁ σοφός μέντορας γιά τήν ἀκολουθητέα πορεία. Μέ μιά ἱστορική καί ὁμολογιακή ἐγκύκλιο, πού ἐξαπέλυσε τόν περασμένο Σεπτέμβριο, ἔβαλε «τόν δάκτυλον ἐπί τόν τύπον τῶν ἥλων» γιά τά νέα ἀναλυτικά προγράμματα τῶν σχολείων τῆς Μεγαλονήσου καί διεκήρυξε: «Ὁ ἄξονας τῶν ἀξιῶν, σύμφωνα μέ τό Σύνταγμα τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, πρέπει νά ἔχει σχέση μέ τό δημοκρατικό μας πολίτευμα, ἀλλά ἐπίσης καί μέ τήν ἐθνική μας καταγωγή καί τή θρησκευτική ταυτότητά μας. Σκοπός, ἑπομένως, τῆς Παιδείας μας εἶναι νά διαμορφώσει ἐλεύθερους καί δημοκρατικούς πολίτες, ἀλλά καί νά δώσει πορεία ζωῆς στούς Ἕλληνες τῆς Κύπρου πού εἶναι ταυτόχρονα Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, χωρίς νά ἀποκλείει, βεβαίως, αὐτῆς τῆς Παιδείας καί ὁποιονδήποτε ἄλλον τό ἐπιθυμεῖ». Καί ἐπειδή πολύς λόγος γίνεται ἀπό τίς λεγόμενες προοδευτικές δυνάμεις στήν Κύπρο, ὅπως καί ἐδῶ, ἡ Ἐγκύκλιος δέν διστάζει νά ἐπισημάνει μέ θάρρος καί παρρησία: «Τά ἀναλυτικά προγράμματα κάνουν λόγο μόνο γιά ἀνάπτυξη τῆς δημοκρατικότητας τῶν μαθητῶν μας καί ἀποσιωποῦν ἐντελῶς τήν ἑλληνικότητα καί τήν Ὀρθόδοξη χριστιανική τους ταυτότητα. Δέν μποροῦμε ἀσφαλῶς νά δεχθοῦμε αὐτόν τόν ἀποκλεισμό. Δέν ἀρκεῖ μόνο νά δημιουργήσουμε μίαν κοινωνία ἐλεύθερων καί δημοκρατικῶν πολιτῶν. Χρειαζόμαστε μίαν κοινωνία μέ ταυτότητα. Καί αὐτή ἡ ταυτότητα δέν μπορεῖ νά εἶναι ἄλλη ἀπό τήν Ἑλληνική καί τήν Ὀρθόδοξη». Ἰδού τώρα καί ἡ ὀρθότατη θέση γιά τήν πολυπολιτισμικότητα. «Ἡ πολυπολιτισμική κοινωνία», διακηρύσσει ἡ ἱστορική Ἐγκύκλιος, «μέ τήν ἔμφαση πού δίνει στήν ἑτερότητα, δέν καταργεῖ τήν ταυτότητα. Ἀντιθέτως, ἡ ἑτερότητα εἶναι γόνιμη εὐκαιρία γιά νά συνειδητοποιηθεῖ σαφέστερα ἡ ταυτότητα. Οἱ δύο ἔννοιες δέν εἶναι ἀλληλοαποκλειόμενες, ἀλλά
72
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
ἀλληλοσυμπληρούμενες. Ἡ ἱστορία διδάσκει ὅτι λαοί πού χάνουν τήν πολιτική τους ἐλευθερία μποροῦν σέ κάποια στιγμή νά ἀπελευθερωθοῦν. Λαοί πού καταντοῦν στήν οἰκονομική χρεοκοπία εἶναι δυνατόν νά ἐπανεύρουν τήν οἰκονομική τους ἰκμάδα. Λαοί ὅμως πού χάνουν τήν πολιτιστική τους φυσιογνωμία μοιραῖα ὁδηγοῦνται στήν ἐξαφάνιση». Καί καταλήγει ἡ Ἐγκύκλιος: «Στούς δύσκολους καιρούς πού ζοῦμε (...) χρειαζόμαστε Παιδεία πού νά ἐνισχύει τήν κοινωνική συνοχή, ὄχι νά τήν ἀποδομεῖ». Ὅμως ὅλα αὐτά ἰσχύουν ἀπόλυτα καί γιά τήν Ἑλλάδα. Θά τά προσέξουν ὅμως οἱ ἐγχώριοι ὑπεύθυνοι τῆς Παιδείας μας; Θέλουμε νά πιστεύουμε ὅτι δέν λησμονοῦν ἀσφαλῶς ὅτι ἡ Παιδεία ἀποτελεῖ οὐσιαστικά στήν πράξη τόν προγραμματισμό τῆς Πολιτείας γιά τό τί εἴδους πολίτες θέλει νά πλάσει. Διότι ὁ μαθητής δέν πρέπει νά ἀποκτήσει μόνο ὁρισμένες γνώσεις ἤ νά βοηθηθεῖ ὥστε ν’ ἀναπτύξει ὁρισμένες δεξιότητες πού θά τοῦ χρησιμεύσουν στό σημερινό ταχύτατα ἀναπτυσσόμενο καί μεταβαλλόμενο κόσμο, πρέπει παράλληλα νά διαμορφώσει καί συγκεκριμένες στάσεις, συμπεριφορές καί ἀξίες. Γι’ αὐτό ἄλλωστε διαμαρτυρόμαστε γιά τήν προσπάθεια μετατροπῆς τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν σέ θρησκειολογικό, διότι μέ τή μετατροπή αὐτή οἱ σημερινοί Ἕλληνες μαθητές δέν θά ἔχουν τή δυνατότητα νά μορφώσουν Χριστόν «ἐν ταῖς καρδίας αὐτῶν». Κίνδυνος μεγάλος ἀπειλεῖ ἐπίσης τούς αὐριανούς πολίτες τῆς χώρας μας μέ τήν ἐπιχειρούμενη μετατροπή τοῦ μαθήματος τῆς τρισχιλιετοῦς καί πλέον ἱστορίας μας σέ ἕνα ἀνούσιο ἁπλό ἰδεολογικόπολιτικό μάθημα. Καιρός νά ξυπνήσουμε, ὥστε νά διασφαλίσουμε τήν ἑλληνική, ὀρθόδοξη καί δημοκρατική παιδεία τοῦ λαοῦ μας. Ἡ δέ Ἐκκλησία, καί ἐδῶ στήν ἠπειρωτική Ἑλλάδα, ἔχει χρέος νά στηρίξει μέ σθένος κάθε ἐκπαιδευτική προσπάθεια πού θά κινεῖται πρός τή σωστή αὐτή κατεύθυνση.
ν.π.β.
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
73
ΝΑΡΚΗ στά ΘΕΜΕΛΙΑ τοῦ ΕΘΝΟΥΣ ΜΑΣ Κύριε Διευθυντά, Ἐν ὄψει τῆς ψήφισης ἀπό τή Βουλή τοῦ νομοσχεδίου πού ἀφορᾶ τό σύμφωνο συμβίωσης τῶν ὁμοφυλοφίλων, βασική παράμετρο ἀποτελεῖ ὁ προσδιορισμός τῆς ὁμοφυλοφιλίας σάν ἰδιαιτερότητας ἤ ἀνωμαλίας. Ἡ ἰδιαιτερότητα εἶναι μέρος τοῦ ὁμαλοῦ ἐνῶ ἡ ἀνωμαλία ὄχι. Ἡ προσπάθεια τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν εἶναι νά ἀποδεχθεῖ ἡ κοινωνία τόν χαρακτηρισμό τῆς ὁμοφυλοφιλίας ὡς ἰδιαιτερότητας. Αὐτό θά τούς ἀπέτρεπε ἀπό τόν κοινωνικό ἀποκλεισμό καί στή συνέχεια θά τούς διευκόλυνε στή νομιμοποίηση τῶν στόχων τους. Ἐπί τοῦ θέματος παραθέτω ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο τοῦ Kαθηγητῆ Ψυχιατρικῆς τοῦ Παν/μίου Πατρῶν κ. Πέτρου Χαρτοκόλη, ὁ ὁποῖος μέ ἐπιστημονική σαφήνεια ξεκαθαρίζει τό θέμα. «Ἕνα βασικό δίλημμα πού ἀντιμετωπίζει ἡ ψυχιατρική, πού κι αὐτό συνυπάρχει στόν ὁρισμό τοῦ γνωστικοῦ ἀντικειμένου της, ἀφορᾶ τήν ἔννοια τοῦ ὁμαλοῦ καί τοῦ ἀνώμαλου. Τί συνιστᾶ μία ψυχική διαταραχή; Ὑπάρχουν διάφοροι τρόποι μέ τούς ὁποίους μπορεῖ κανένας νά κάνει τή διάκριση. 1) Παραδοσιακά, στήν ἰατρική τουλάχιστον, ἔχει ἐπικρατήσει ἡ ἀντίληψη νά θεωρεῖται ὡς ὑγιές ὅ,τι εἶναι ὁμαλό, καί ὡς ὁμαλό ὅ,τι εἶναι φυσιολογικό. Ἡ ὁμαλότητα δηλαδή ἀναφέρεται σέ μία φυσιολογική κατάσταση, πού προσδιορίζεται ἀπό τή λειτουργική της σκοπιμότητα καί τήν προσαρμοστική της (μέ τή δαρβινική ἔννοια) χρησιμότητα, ὁπότε ἡ ἀνωμαλία, ἰδιοπαθής ἤ ἐπίκτητη, εἶναι ἀπόλυτη. 2) Ἡ ὁμαλότητα ὡστόσο, μπορεῖ νά ἀναφέρεται σέ μία κοινωνικά ὁριοθετημένη κατάσταση – μία προτίμηση, μίαν ἰδεολογία ἤ ἕνα συμβιβαστικό τρόπο συμπεριφορᾶς. Τότε ἡ ἀνωμαλία εἶναι σχετική, καθώς ἡ στάση τῆς κοινωνίας ἀπέναντι σέ μία τέτοια κατάσταση διαφέρει ἀπό τόπο σέ τόπο καί ἀπό ἐποχή σέ ἐποχή. 3) Κατά μία τρίτη ἄποψη, ὁμαλό – ὁμαλή συμπεριφορά, ὁμαλή σκέψη, ὁμαλό συναίσθημα – εἶναι κάτι πού συμβαίνει ἤ ὑπάρχει στό μεγαλύτερο
82
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
μέρος ἑνός δεδομένου πληθυσμοῦ. Τέτοια εἶναι ἡ στατιστική ἄποψη τῆς ὁμαλότητας, πού ἐκφράζεται γραφικά μέ τήν καμπύλη τοῦ Γκάους, πού ἔχει τό σχῆμα τῆς καμπάνας καί θεωρεῖται ὡς ἀποτέλεσμα τοῦ νόμου τῶν πιθανοτήτων. Στήν περίπτωση αὐτή, ὁ μέσος ὅρος ἀντιπροσωπεύει τήν ὁμαλότητα. Ὡς ἕνα σημεῖο οἱ τρεῖς αὐτές ἀπόψεις τῆς ὁμαλότητας συμπίπτουν. Συνήθως κάτι πού θεωρεῖται φυσιολογικό συμβαίνει κατά κανόνα, ἐνῶ καταστάσεις γιά τίς ὁποῖες ἔχει ἀντίρρηση μία κοινωνία, ἀντιπροσωπεύονται ἀπό μία μειονότητα τῶν μελῶν της. Κλασικό παράδειγμα ψυχικῆς διαταραχῆς στήν ὁποία συντρέχουν στοιχεῖα καί ἀπό τίς τρεῖς ἀπόψεις εἶναι ἡ ὁμοφυλοφιλία». Τά συμπεράσματα δικά σας. Τό δικό μου συμπέρασμα εἶναι: Ἡ ψήφιση τοῦ νομοσχεδίου αὐτοῦ πού νομιμοποιεῖ τήν ἀνωμαλία ἀποτελεῖ νάρκη στά θεμέλια τοῦ ἔθνους μας καί τῆς ἑλληνικῆς οἰκογένειας. Θά γίνει δέ ἡ ἀπαρχή νομιμοποίησης καί ἄλλων ἀνωμαλιῶν στό μέλλον. Τό πρόβλημα φυσικά θά γίνει ὀξύτερο, ἄν τούς ἐπιτραπεῖ νομικά (καί ἀπό ὅ,τι φαίνεται θά τούς ἐπιτραπεῖ) ἡ υἱοθεσία παιδιῶν. Τό πείραμα αὐτό εἶναι πρωτόγνωρο γιά τήν ἀνθρωπότητα. Καταλαβαίνετε τί ἄνθρωποι θά γίνουν τά παιδιά αὐτά ὅταν ἐνηλικιωθοῦν καί πῶς θά διαμορφώσουν τήν κοινωνία. Δυστυχῶς οἱ ὁμοφυλόφιλοι ἔχουν πολλή δύναμη (κυρίως οἰκονομική) στή σημερινή ἐποχή καί μποροῦν νά ἀγοράζουν συνειδήσεις πολύ εὔκολα καί ἰδιαίτερα τῶν ἐθνοπατέρων μας, πού εἶναι ἐπιρρεπεῖς στό λεγόμενο κομματικό συμφέρον. Πέτρος Περσεφόνης Καθηγητής Τμ. Φυσικῆς Παν/μίου Πατρῶν
*
υχνά συζητιέται στίς ἡμέρες μας ἡ ἀνάγκη ἀνάπτυξης θετικῆς σκέψης, ἡ δύναμη τῆς σκέψης, ἡ αὐτοβελτίωση, ἡ αὐτοανάπτυξη, ἡ αὐτοπραγμάτωση, ἡ αὐτογνωσία, ἡ ἐπιτυχία, ἡ εὐτυχία, ἡ εὐεξία, ἐνῶ ἔχουν ξεπροβάλει αὐτοαποκαλούμενοι δάσκαλοι καί σύμβουλοι προσωπικῆς ἀνάπτυξης, «θεραπευτές» καί καθοδηγητές. Ἡ ὀργάνωση σεμιναρίων μέ θέματα σχετικά μέ τήν ἀνάπτυξη τῶν ἀνωτέρω ἱκανοτήτων ἀποφέρει ὑψηλά κέρδη στούς δασκάλους καί τούς συμβούλους τοῦ κλάδου. Αὐτοί, ὅπως ἰσχυρίζονται, βοηθοῦν τόν ἐκπαιδευόμενο νά ἀναπτύξει, νά ἐνεργοποιήσει καί νά μεγιστοποιήσει τίς ἐσωτερικές του δυνάμεις, χρησιμοποιώντας καί ἐξωτερικεύοντας τή θετική σκέψη καί τήν ἐσωτερική δύναμη τοῦ ἑαυτοῦ του. Ἡ ἀπήχηση πού ἔχουν στή μεταμοντέρνα ἀποχριστιανισμένη κοινωνία εἶναι μεγάλη. Δέν εἶναι τυχαῖο πού τά ἐκπαιδευτικά αὐτά σεμινάρια τά παρακολουθοῦν καί ἐπιχειρηματίες, στελέχη ἐπιχειρήσεων καί ἐλεύθεροι ἐπαγγελματίες, ἐνῶ ὑπάρχουν πολλές ἐπιχειρήσεις πού διοργανώνουν στίς ἐγκαταστάσεις τους τέτοιου εἴδους σεμινάρια γιά τό στελεχειακό δυναμικό τους. Μποροῦμε ν’ ἀνιχνεύσουμε εὔκολα σ’ αὐτή τή νέα τάση γιά αὐτοπραγμάτωση τήν ὁμολογία τῆς ἀποτυχίας τῆς ὑλιστικῆς κοινωνίας νά προσφέρει νόημα ζωῆς καί ἀληθινή εὐτυχία στόν ἄνθρωπο. Ἡ προσπάθεια διέγερσης τῆς θετικῆς σκέψης προδίδει τή βαθιά κατάθλιψη πού συντρίβει τόν ἄνθρωπο πού ἀρνήθηκε νά φροντίσει τήν ἀθάνατη ψυχή του μέ τήν ἰατρεία τῆς Ἐκκλησίας, τά ἱερά μυστήρια μέ τήν ἁγιαστική τους δύναμη. Ἄν παρακολουθήσει κανείς τέτοιου εἴδους σεμινάρια καί διαβάσει σχετική βιβλιογραφία συμβούλων καί δασκάλων προσωπικῆς ἀνάπτυξης, διαπιστώνει ὅτι ἀκολουθοῦν μεθόδους στηριγμένες στίς σύγχρονες ἀνθρωπιστικές καί κοινωνικές ἐπιστῆμες, ὡστόσο ὅμως σταθερά ἐπιμένουν νά περιφρονοῦν τόν εὐαγγελικό λόγο καί ἀποστασιοποιοῦνται ἀπό τήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα. Ὅπως ἀναφέρει σέ ἄρθρο του ὁ μακαριστός π.Ἀντώνιος Ἀλεβιζόπουλος, ὁ Jοseph Murphy, «πατέρας τῆς θετικῆς σκέψης», δεχόταν μόνο μία «Ἀτέλειωτη Δύναμη» πού βρίσκεται στόν καθένα ἄνθρωπο καί καθιστᾶ δυνατή τήν ἐκπλήρωση κάθε ἐπι- ÿ Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
79
θυμίας, εἶναι ὁ «Θεός, πού βρίσκεται μέσα μας»1. Τίποτε στόν κόσμο δέν εἶναι ἰσχυρότερο ἀπό αὐτή τή δύναμη. «Μπορεῖ νά ἐκπληρώσει ὁποιαδήποτε ἐπιθυμία σας. Αὐτή εἶναι ἡ πνευματική φύση καί βρίσκεται μέσα μας˙ εἶναι τό πνεῦμα, πού εἶναι μέρος τοῦ Παγκοσμίου Πνεύματος καί ἕνα μ’ αὐτό»2. «Ἡ δύναμη τοῦ ὑποσυνειδήτου σας» (Τhe pοwer of yοur subcοnsciοus mind»), αὐτός εἶναι ὁ χαρακτηριστικός τίτλος βιβλίου τοῦ Murphy. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος κατασκευάζει στό ὑποσυνείδητό του τήν εὐτυχία ἤ τή δυστυχία του. «Ὁ Θεός (τό ὑποσυνείδητο), πού σᾶς ἔδωσε τήν ἐπιθυμία, θά σᾶς δείξει καί τό δρόμο γιά τήν ἐκπλήρωσή της... Πίστευε στόν ἑαυτό σου (!) καί στίς δυνάμεις πού ὑπνώττουν μέσα σου»3. Ἕτερος «πατέρας» τῆς θετικῆς σκέψης, ὁ Ε. Cοue, συμβούλευε: «Σ’ ὁλόκληρη τή ζωή σας, κάθε πρωί, ὅταν ξυπνήσετε, καί κάθε βράδυ, ὅταν πᾶτε στό κρεβάτι, κλεῖστε τά μάτια σας, μετρῆστε μηχανικά τούς 20 κόμβους ἑνός κομποσχοινιοῦ χωρίς νά καθηλώνετε τή σκέψη σας σέ κάτι συγκεκριμένο καί ἐπαναλάβετε μέ κίνηση τῶν χειλιῶν σας δυνατά γιά νά τά ἀκοῦτε, αὐτά τά λόγια: «Κάθε μέρα εἶμαι ἀπό κάθε ἄποψη πάντοτε καλύτερα»4. «Ζυγίζοντας» τά ἀνωτέρω καί ὅλες τίς θεωρίες τῆς σχολῆς τῆς θετικῆς σκέψης στό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ, στήν Ἁγία Γραφή (ὅπως παρότρυνε νά κάνουμε πάντα ὁ μακαριστός γέρων, πρώην Ἐπίσκοπος Φλωρίνης Αὐγουστίνος Καντιώτης), δέν μποροῦμε νά βροῦμε οὔτε βάρος, οὔτε βάθος, οὔτε ὕψος. Γιά δέ τούς πρεσβεύοντες καί διδάσκοντες αὐτά, μᾶλλον ἀνήκουν στήν κατηγορία πού προσδιορίζει ὁ Ἀπόστολος ὡς «πλανῶντας καί πλανωμένους». Ἐπιθυμοῦν μέ τίς διδασκαλίες τους νά ἐξυψώσουν τό ἐγώ τους καί νά γίνουν αὐτοθεοί, ὑψώνουν τό εἴδωλο τοῦ ἑαυτοῦ τους, δημιούργημα τῆς ἐμπαθοῦς φαντασίας τους, ἀκολουθοῦν τά ἴχνη τῶν προπατόρων πρίν τήν πτώση τους, ὁδηγούμενοι καί αὐτοί σέ πτώση. Ἀντιθέτως ὁ ἀληθινός χριστιανός ἀτενίζει τό ἀληθινό φῶς ἐκ φωτός πού ἔλαμψε ἐν τῷ κόσμῳ, τόν ἐπιφανέντα Θεόν ἡμῶν, τόν Χριστό, ὁ ὁποῖος ὡς φῶς καί πηγή τοῦ φωτός, ἡ αὐτοζωή καί πηγή τῆς ζωῆς, μᾶς ἔδειξε τό δρόμο τῆς ἀληθινῆς προσωπικῆς ἀνάπτυξης, πού δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τό δρόμο τῆς ἁγιότητας. Ὁ δρόμος αὐτός περνάει μέσα ἀπό τήν ταπείνωση καί ὄχι τήν ἐγωιστική καί δαιμονιώδη ἐξύψωση τοῦ ἑαυτοῦ. Ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός μας, διά τῆς Θεοφανείας Του μᾶς ἔδειξε τήν ἀληθινή ὁδό τῆς ζωῆς, τήν ὁδό τῆς ἀρετῆς. Ὁ πιστός χριστιανός ἀναζητᾶ τά μυστικά τῆς ἐπιτυχίας, τῆς εὐτυχίας, τῆς ἀνάπτυξης, τῆς δύναμης, τῆς εὐεξίας, τοῦ πλούτου, τῆς σοφίας στόν αἰώνιο καί ἀλάθητο Λόγο τοῦ Θεοῦ. Αὐτός ἐξασφαλίζει τό μοναδικό ἐπιτυχημένο τρόπο ἐπίτευξης τῶν στόχων τῆς ζωῆς καί τῆς παρούσης καί τῆς αἰώνιας. Οἱ λέξεις κλειδιά τῶν μοντέρνων «φιλοσόφων» εἶναι κενές περιεχομένου καί βρίσκουν τό πραγματικό νόημά τους μόνο ἄν τίς ἀναζητήσουμε καί τίς μελετήσουμε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή. Ἡ ἀληθινή θετική σκέψη, ἡ ἐπιτυχία, ἡ εὐτυχία, ἡ αὐτογνωσία καί γενικά ἡ πραγματική προσωπική ἀνάπτυξη τοῦ πιστοῦ χριστιανοῦ εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς πίστεως καί τῆς βίωσης τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς.
80
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
Θετική σκέψη: Εἶναι μόνιμο χαρακτηριστικό τοῦ πιστοῦ χριστιανοῦ ὡς ἀποτέλεσμα τῆς ἀκράδαντης πίστης στό Θεό καί ἐπιτυγχάνεται σέ τέλειο βαθμό μόνο μέσῳ αὐτῆς. «Εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατά τῷ πιστεύοντι» (Μάρκ. θ´ 23).
ιἈντιγήρανση: Ὁ ἀληθινόἀπς χρ τό ό αι ετ στιανός δέν καταβάλλ ἀλλά ἀναπέρασμα τοῦ χρόνου, τι «ἀνακαινεώνεται διαρκῶς, διό ἡ νεότης νισθήσεται ὡς ἀετοῦ σου» (Ψαλμ. 102, 5).
Ἐπιτυχία: «Ἐ θώσει νεώτεροςν τίτήνι κατοραὐτοῦ; ἐν τῷ φυλάξασ ν ὁδόν λόγους σου» (Ψαλμ. 11θαι τούς 8, 9).
Θετικά ἀποτελέσματα τευξη στόχων: Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θε, οῦἐπί ἔχει καμιά ἀμφιβολία ὅτι θά πετύχδέν ει τού στόχους του, γιατί «τοῖς ἀγαπῶσι τόνς Θεόν πάντα συνεργεῖ ἀγαθόν» (Ρωμ. η´ 28) καί «πάντα, εἰς ὅσ α ἄν ποιῇ, κατευοδωθήσεται» (Ψαλμ. α´ 3).
ώπινη εὐεξία Εὐεξία: Ἡ ἀνθρμπ ροστά στήν εἶναι πολύ μικρή ἐνθυμήσεως τοῦς ἔνθεη χαρά τῆς κα ί ὁ ψαλμωδό Θεοῦ, γι’ αὐτό ήσθη ν τοῦ Θεοῦ ἀναφωνεῖ «ἐμν» (Ψαλμ. 76, 4). καί ηὐφράνθην
Αὐτογνωσία: Περνάει ἀπό τή Θεογνωσία: «Ἀπεκρίθη αὐτῷ ἐν ὁδῷ ύος αὐτοῦ· τήν ὀλιγότητα τῶν ἡμερῶἰσχ ν μου ἀνάγγειλόν μοι» (Ψαλμ. 101, 24) καί «Ἐγώ δέ πτωχός εἰμί καί πέν βοήθησόν μοι» (Ψαλμ. 69, 6).ης· ὁ Θεός
Τό μυστικό καί τό κλειδί τῆς ἐπιτυχίας, τῆς δύναμης, τῆς σοφίας, τῆς θετικῆς σκέψης καί ὅλων τῶν ἀρετῶν, βρίσκεται στήν ἐν Χριστῷ ζωή, αὐτή πού χαράζει 21 αἰῶνες τώρα ἡ Ὀρθόδοξη πνευματικότητα. Γ. Τουμανίδης, Οἰκονομολόγος 1. J. Murphy, Die kοsmische dimensiοn ihrer kraft. Ροsitives Denken im einkιang mit dem universum des geistes, Μ nchen 1982, σ. 11, 27. 2. J. Murphy, Die Geseτze des Denkens und Glaubens, Μ nchen 1983, σ. 13. 3. ὅπ.π., σ. 108. 4. Ε. Cοue, Was ich sage, Basel, 1926. Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
81
Σ
τή χώρα τοῦ τυφλοῦ φωτός, στή σκιά τοῦ χρόνου – τοῦ ποτέ, τοῦ τώρα – κάθεται τό ζευγάρι. Μέ μιάν ἀπρόσμενη εἰλικρίνεια κοιτᾶν γιά πρώτη τους φορά ἴσα στά μάτια ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου καί ἀνοίγουν τήν καρδιά τους ἐκεῖ ὥς τά βάθη της, πού ποτέ δέν εἶχε δεῖ ἕνα ἔλλειμμα ἀγάπης ἐκεῖνος, ἕναν καλά κρυμμένο ἐγωισμό ἐκείνη. - Ρώτα με ὅ,τι θέλεις. Μοναχά μή μέ ρωτᾶς ἄν σέ ἀγαπῶ. Δυσκολεύεται ἡ γλώσσα μου νά πεῖ τό ναί, γιατί ἔμαθα ὑπερβολικά εἰλικρινής νά εἶμαι. Καί ἔμαθα ἐπίσης πώς καλύτερη μεζούρα τῆς ἀγάπης ἀπό τό χρόνο δέν ὑπάρχει. Ἔχω μονάχα ἕνα ἔνστικτο ἀρχέγονο κάπου ἐκεῖ βαθιά μου, πού τώρα τελευταῖα ὅλο γιά σένα μοῦ μιλᾶ. Πανιά ἀνοιχτά λοιπόν. Μόνο συμπάθα με. Μή μέ ρωτᾶς ἄν σέ ἀγαπῶ. Καί αὐτή τόν ἄκουσε καί ἔβαλε στά χείλη της φρένο – γιατί στά μάτια δέν μποροῦσε – καί δέν τόν ξαναρώτησε. Πῆρε μονάχα τό ἁπλωμένο χέρι του καί τόν τράβηξε στίς ἀνθισμένες μυγδαλιές καί γέλασε καί μετά τοῦ ἔδειξε τά σύννεφα καί τόν τράβηξε καί κατά κεῖ. Μά αὐτός τῆς ἔδειξε εὐθεία ἕνα δρόμο ξερό, πού ἔπρεπε, λέει, νά διαβοῦν. Καί ἐκείνη τότε κατάλαβε πώς τά παραμύθια καί τά τραγούδια πού τήν ἔκαναν τίς νύχτες νά ὀνειρεύεται, τῆς εἶχαν κρύψει αὐτόν τόν δρόμο. Κίνησε τότε μαζί του, μά πῆρε καί τίς μυγδαλιές τίς ἀνθισμένες μαζί νά τίς σκορπίζει καί πῆρε καί κεῖνο τό βλέμμα πού τά σύννεφα ἀγαποῦσαν. Γιατί γιά πρώτη φορά ἔνιωσε τό ρόλο της στό πλευρό του. Κι ὅσο τόν ἐγωισμό της δάμαζε, τόσο τό ἔλλειμμα τῆς ἀγάπης του ἐξαφάνιζε ἐκεῖνος. Μέχρι πού ἔγιναν ἕνα καί ἔμειναν μοναχά δυό σπίθες νά σιγοκαῖνε καί νά τούς θυμίζουν τόν πρότερό τους βίο. Καί πέρασε ὁ καιρός, καί ὅταν πιά τό χρῶμα τῶν μαλλιῶν τους ἔγινε καί αὐτό κοινό, ἦρθε ὁ Χρόνος νά μαζέψει ὅ,τι εἶχε ἀπομείνει ἀπό τόν καθένα. Καί στάθηκε ἐκστατικός μπροστά στό ζευγάρι, πού τά χέρια τους εἶχαν πλεχτεῖ ἔτσι, πού νά μήν μπορεῖ οὔτε καί ἴδιος μέ ὅλη τήν πείρα του νά καταλάβει πῶς ἄφησε καί πῶς βρῆκε τόν καθένα τους. Καί ἔκανε μοναχά αὐτό πού ἤξερε πολύ καλά: φύσηξε καί ἔσβησε τίς δυό σπίθες πού θύμιζαν τή φύση τοῦ καθενός τους. Γιατί ὁ Χρόνος εἶναι πάνω ἀπό ὅλα δίκαιος. Καί ἀπελευθερωμένο τό ζευγάρι, κοίταξε πίσω νά δεῖ τήν ἱστορία του νά περνᾶ μπροστά του σάν ταινία. Καί στάθηκαν μπροστά στά λόγια πού ἄκουσαν τή μέρα πού ἔπλεξαν ὁριστικά τά χέρια τους ἐνώπιον Ἐκείνου πού τούς ἀγαποῦσε καί ἐκείνων πού ἀγαποῦσαν. Κείνη τήν ἁπαλή τή συμβουλή, πού τότε μπροστά στή χαρά τους ἴσως καί νά τήν προσπέρασαν. Πού ἔλεγε σέ ἐκεῖνον νά τήν ἀγαπάει, καί σέ ἐκείνην νά τόν ἀκούει…
Ὀρφέας Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
83
ΑΠΟ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΣΤΕΛΝΟΥΝ
ό φῶς κρατημένο ἀπ᾽ τό βλέμμα τῆς μάνας ἤθελε νά ταξιδέψει σέ ὅλο τόν κόσμο, νά κατέβει στά σπίτια τῶν ταπεινῶν μ᾽ ἕνα ἄνθος ἀμάραντο κι ἕνα χαμόγελο· ν᾽ ἀνέβει στά ὄρη νά φέξει σ᾽ ἐλάφια κι ἀγριολούλουδα· καί τό νερό ἀφημένο ἀπό τή στοργική της παλάμη, νά ξεπλύνει τίς σκιές ἀπ᾽ τά ὄνειρα τῶν φτωχῶν καί τῶν ξένων, νά ποτίσει λουλούδια στῶν πικραμένων τούς κήπους. Καί τό ψωμί κρατημένο ἀπ᾽ τά χέρια της, ὡσάν ἄρτος ἀγγέλων, νά χορτάσει καρδιές πεινασμένων στοῦ κόσμου τά πέρατα... Ἀντώνης Πιλλᾶς ἀπό τή συλλογή «Σέ κῆπο ξένο»
Σεβ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Μητροπολίτου Γουμενίσσης, ᾽Αξιουπόλεως καί Πολυκάστρου, «Ἡ ἀποκάλυψη καί οἱ ἐμφανίσεις τῶν ἁγίων νεοφανῶν μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης, ἔκδ. ῾Ι. ᾽Ανδρώας Κοινοβιακῆς Μονῆς Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης, Γρίβα Γουμενίσσης 2013. ᾽Αρχιεπισκόπου Κύπρου ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ, Ὁ μάρτυρας τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος, ᾽Αρχεῖον Κειμένων, ῾Ιερά Βασιλική καί Σταυροπηγιακή Μονή Μαχαιρᾶ, Κύπρος 2009. – ᾽Επιστημονικός Τόμος, ῾Ιερά Βασιλική καί Σταυροπηγιακή Μονή Μαχαιρᾶ, Κύπρος 2012. Ἱερομ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Πάντα πεπλήρωται φωτός, ἔκδ. χριστιανικῆς Στέγης Καλαμάτας, 2013. ᾽Αρχιμ. ΜΑΡΚΟΥ Κ. ΤΖΑΝΑΚΑΚΗ, Βιντεοπαιχνίδια Μιά κριτική ματιά στόν κόσμο τους, ἔκδ.« ῾Ο Σωτήρ», ᾽Αθῆναι 2013. ΦΙΟΝΤΟΡ Μ. ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΥ, ῾Ο Μέγας Ἱεροεξεταστής (ἤγουν, περί δαιμονολογίας τῆς παπικῆς ἐξουσίας), Εἰσαγωγή Μετάφρασηθεολογικός καί φιλολογικός Σχολιασμός ᾽Αντώνη ᾽Ιακ.᾽Ελευθεριάδη, ἔκδ. «Σύγχρονη Πέννα,», ᾽Αθήνα. ΛΕΟΝΤΟΣ ΤΟΛΣΤΟΪ, ‘Ο πάτερ Σέργιος, Εἰσαγωγή-ΜετάφρασηΣχόλια ὑπό ᾽Αντωνίου ᾽Ιακ. ᾽Ελευθεριάδη, Δρ.φ., ἐκδ. «Σύγχρονη Πέννα», ᾽Αθήνα 2000. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΥΤ. ΝΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Προέδρου ᾽Αρείου Πάγου ἐ. τ., Δ.Ν., ‘Η ἐπί τοῦ Σταυροῦ κρίση τοῦ ληστῆ καί ἡ δικαίωσή του, ἔκδ. Διακονίας τῶν Κρατουμένων ῾Ο ῞Αγιος Ληστής τοῦ Γολγοθᾶ, ᾽Αδελφότης «῾Η Ὁσία Ξένη», Θεσσαλονίκη 2013. ΜΙΧΑΛΑΚΗ Ι. ΜΑΡΑΘΕΥΤΗ, Φιλολόγου-Παιδαγωγοῦ, πρ.Δ/ντοῦ Παιδαγωγικῆς ᾽Ακαδημίας Κύπρου, Κοινωνικός ᾽Ανθρωπισμός, ἔκδ. ‘Ομίλου Πνευματικῆς ᾽Ανανεώσεως, Λευκωσία 2013. ΑΝΤΩΝΗ ΙΑΚ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ, Δρ. Φιλ. Λεξικό Γενικῆς καί Εἰδικῆς Διδακτικῆς, ἐκδ. «Σύγχρονη Πέννα», ᾽Αθήνα. ΖΩΗΣ ΓΚΕΝΑΚΟΥ, τ. ᾽Επικ. Καθηγητρίας Παν/μίου, Ἡ Μικρασιάτισσα στόν πόνο καί τή δημιουργία, ἔκδ. Μητέρες ᾽Επιστήμονες, ᾽Αθῆναι. ΚΩΝΣΤ. Π.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ τ. Διευθυντοῦ ᾽Αρσακείου Γυμνασίου Πατρῶν, Κατάθεση Δελτίου Πορείας, προσφορά στήν κοινωνία καί στήν πατρίδα, Πάτρα 2013. – , Ψευδώνυμα καί Κωδικοί ΕΟΚΑ 1955-1959, ἐκδ. ᾽Επιφανίου Λευκωσία, 2011. Δρ. ΗΛΙΑ ΜΑΖΟΚΟΠΑΚΗ, ‘Ο Προφήτης ᾽Ιωνᾶς, ὡς προστάτης τῶν δυτῶν τῆς καταδυτικῆς καί ὑπερβατικῆς ᾽Ιατρικῆς, Χανιά 2009. – , Προτυπώσεις καί Προφητεῖες τῆς Π. Διαθήκησ γιά τό Πάθος καί τήν ᾽Ανάσταση τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, Χανιά 2013. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ. ΨΑΛΤΑΚΗ, Ἦταν θαῦμα τῆς Παναγίας (50 ἀληθινές ἱστορίες), ἐκδ. «῾Ο Σωτήρ», 2013. ΓΕΩΡΓ. ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΗ, κεράμιον ὕδατος β΄ -Συναγωγή κειμένων, Λευκωσία 2013. Δ.Ν.ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, Φιλολόγου-πρ. Λυκειάρχου, Προσωπικότητες ἔθνους καί παιδείας (8 κείμενα), Πάτραι 2013. ‘Η ῾Εκατόμβη τῆς 9ης ᾽Ιουλίου (1821), ῾Ιστοριογραφική-Ποιητική᾽Εκκλησιαστική τεκμηρίωσις, ἐκδιδομένη ὑπό ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Κυπριολογική βιβλιοθήκη), Λευκωσία 2013. Στή Γέννηση τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, Πατερικές ῾Ομιλίες, ἐπιμέλεια-᾽Απόδοση στή Νεοελληνική ᾽Αθανασίου Ἀ. Φραγκόπουλου, ἐκδ. «῾Ο Σωτήρ», ᾽Αθῆναι 2013. M.TSAMI–DRATSELLAS,Theologian,An Adridged Calendar of the Fearts of the Orthodox Church, Vol. Zuly to December, Athens 2013.
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
91
Ὁ Ἰσλαμιστής σουλτάν ος τῆς Τουρκίας, πού ἀγ ωνίζεται νά ἐνταχθεῖ στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνω ση , πάνω στό ὑπεροπτικό καί τοῦτο: «Δέν ὑπάρχει σο υλτανικό του ὕφος εἶπε χώρα πού νά ὀνομάζετ αι Κ ύπ ρος»! Ἔχει δίκαιο! Γιά τόν ἴδι ο εἶναι φυσικό νά μήν ὑ πάρχει. Διότι τά φοβερ πού διέπραξε ὁ στρατός ά ἐγκλήματα του τό 1974, καί τά ὁπ οῖα γνωρίζει πολύ καλά τοῦ ἀφαιροῦν τόν ὕπνο ὁ Ἐρντογάν, , καί οἱ τύψεις τῆς συν ειδήσεώς του τόν ἀνασ κι ἄν προσπαθεῖ νά τίς τατώνουν, ὅσο καταστείλει. Ἔτσι ὁ μόν ος τρόπος νά ἠρεμήσει Ἐρινύες, πού τόν βασα τίς ὀργισμένες νίζουν, εἶναι νά... διαγ ράψει ἀπό τή σκέψη το Ὅμως ὅ,τι καί νά κάνε υ τήν Κύπρο. ι, ἡ Κύπρος, ὁ ἑλληνικό ς ἀκρίτας τοῦ νότου, ε νότιο ὑπογάστριο τῆς χ ἶναι ἐκεῖ, στό ώρας του, καί λογχίζε ι μέ τή χερσόνησο τῆς Κ τμῆμα ἐκεῖνο τῆς χώρας αρπασίας τό του πού ποτέ δέν ξέχα σε τήν ἑλληνικότητά το σμός τῆς Κύπρου ζεῖ, στ υ. Ὁ ἑλληνιέκει ἄγρυπνος, ἔστω κα ί καταπληγωμένος ἀπό Ἀττίλα. Εἶναι ἐκεῖ ἀπρο τόν βάρβαρο σκύνητος, ἕτοιμος ν’ ἀ ποτινάξει τόν τύραννο. αὐτό ὁ Ἐρντογάν διατηρ Ἄλλωστε γι’ εῖ στήν Κύπρο 40.000 στ ρατό κατοχῆς μέ τήν ἔν Ε.Ε. Γι’ αὐτό προσπάθησ οχ η σιωπή τῆς ε νά διώξει τόν ἑλληνικό πληθυσμό ἀπό τό βόρειο ἐγκαθιστώντας τούς ἄξε τμῆμα της, στους κουβαλητούς του ἀ πό τά βάθη τῆς Ἀνατολί γείροντας τζαμιά καί ας καί ἀνεμιναρέδες, πραγματοπο ιώντας βίαιη ἐθνοκάθα αἰώνων ἑλληνικῆς μεγ ρσ η τῆς ἀπό αλονήσου. Ἡ ὁποία εἶχε ἀναπτύξει ἀξιολογότα πολύ πρίν ἐξορμήσουν οἱ το πολιτισμό βαρβαρικές ὀρδές τῶν Το ύρκων πρός τά δυτικά γ βαρώσουν τούς λαούς π ιά νά ἐκβαρού ὑπέταξαν. Ἡ Κύπρος εἶναι ἐκεῖ ὡς μέλος τοῦ κόσμιου Ὀργανισμοῦ Ὑ ΟΗ Ε, τοῦ Παγγείας, τοῦ Συμβουλίου τ ῆς Εὐρώπης, τῆς Κοινο ἐθνῶν, τῆς Ε.Ε, τῆς ὁπο πολιτείας τῶν ίας ὡς μέλος εἶναι ἡ μο ναδική χώρα ὅπου ὑπάρ τοχῆς!! χει στρατός καἈλλοίμονο! Ὅσο κι ἄν σβήσει τήν Κύπρο ἀπό τή συνείδησή του ὁ Ἐρ ὑπάρχει ὡς κράτος, μικρ ντογάν, αὐτή ό μέν ἀλλά πολύ περισσ ότερο φοβερό γιά τό κρ ὅσο ὁ ἴδιος φαντάζεται. άτος του, ἀπό Γιατί ἔχει τό δίκαιο μέ τ ό μέρος της. Τό θλιβερό εἶναι ὅτι τό ἡ μέτερο Ὑπουργεῖο τῶν Ἐξωτερικῶν ἀντέδρασε μενα τοῦ Ἐρντογάν, καλ στά λεγόώντας ἁπλῶς τή Διεθνή Κοινότητα νά ἀφυπνισ νώντας ὅτι αὐτή μέν ἀγ θεῖ. Λησμορυπνεῖ καί ἐργάζεται πυ ρετωδῶς ὑπέρ τῶν Τούρ δέ πού κοιμοῦνται μέ τ κω ν. Ἐκεῖνοι ά μάτια ὀρθάνοιχτα εἴμ αστε ἐμεῖς, παρόλον ὅτι καί ἀκοῦμε τόν Ἐρντογά βλέπουμε ν καί τήν τρόικά του - Γκ ιούλ, Νταβούτογλου καί γίς– πῶς συμπεριφέρον Μπαται καί πῶς μᾶς ἀπειλοῦ ν!... Ἡ Σύνταξη
92
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
ιανική ἑστία στή Συρία, αὔριο στήν Κραυγή διαμαρτυρίας σει ἡ χριστ μεθαύριο στήν Ἑλλάδα, τότε τό καί πόνου γιά τόν «ἀπα- Κύπρο καί σκότος θά βασιλεύσει καί στήν ράδεκτο καί βδελυκτό» πνευματικό καί στήν οἰκουμένη ὁλόκληρη. διωγμό τῶν Χριστιανῶν Εὐρώπη αξύ ἄλλων Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀναφέρεται μετ τῆς Συρίας δημοσιεύθηκε ναζουσῶν ν μο οξω θόδ η δώδεκα ὀρ τόν περασμένο Δεκέμ- στή σύλληψ φιλοξεῖο ὁπο αστήρι στή Συρία, στό βριο ἀπό τόν Προκαθή- ἀπό μον ί ὀρφανά παιδιά. μενο τῆς Ἐκκλησίας τῆς νοῦνται κα ντιοπιλαΠαράλληλα καταδικάζει τήν «πο Κύπρου. τῶν ἰσχυρῶν τῆς Γῆς», ὅπως τῆς Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος κ.κ. τική στάση νων ϊκῆς Ἕνωσης καί τῶν Ἡνωμέ Χρυσόστομος Β´ ἀπευθύ- Εὐρωπα ερνήσεις τῶν Ἐθνῶν. τές τῶν νει θερμή ἔκκληση πρός τίς κυβ «Παραμένουν - δυστυχῶς - ἁπλοί θεα χονατέ ύς κ ς, το ώπη Εὐρ τῆς ῶν ν λα μας Συρία. χριστιανικῶ ὅσων συμβαίνουν στή γειτονική ω Ἕν κῆς παϊ ὐρω ῆς Ε τα τ ώμα ἀξι τες τά ἀνώτατα ν ἁπλοί θεατές καί τό γέτες τῆς Ὅπως φυσικά παρέμεινα σης καί τοῦ Ο.Η.Ε. καθώς καί τούς ἡ ῦν νά παραμένουν ἀκόμα τίς εὐθύνες 1974, καί ἐξακολουθο Ἀμερικῆς νά συνειδητοποιήσουν ας Πατρίδας. Ὁ ὅρος Συρίας, καί στό δράμα τῆς δικῆς μ τῆς αό ό λ νικ στια χρι στό ντι ένα τους ἀπ νά ἐξωτερικεύσει ναντι “ΑΙΔΩΣ” εἶναι πολύ ἤπιος γιά ἀπέ καί μό θυσ πλη χο ἄμα ν στό υς ἀνεἀπέναντι ὀδύνη πού νιώθουμε γιά τή δική το τήν ται κα ἔχε ς τά λιο μφύ ὁ ἐ πού αλήγοντας στά μικρά παιδιά, πίτρεπτη ἀπάθεια», ἀναφέρει, κατ ο. δικάσει στόν διά τῆς πείνας θάνατ νά δρά- στή δήλωσή του. «Τούς ἀπευθύνω θερμότατη ἔκκληση ῦν, ὥστε νά ἐπικρατεῖ, σουν καθ’ οἱονδήποτε τρόπο μπορο Δέν ξέρουμε ποιά κατάσταση θά σεουν γίν , νά ὐτή ρα α χώ στή νη ἐπέλθει ἡ εἰρή ές οἱ γραμμές. ῦ λαοῦ καί ὅταν δημοσιευθοῦν αὐτ υγή ὀδύβαστές οἱ θρησκευτικές ἐλευθερίες το Αὐτή τήν ὥρα ἑνώνουμε μέ τήν κρα ἀναφέρει σέ ή μας δικ ί τή τά ἀνθρώπινα δικαιώματά του», υ κα νης τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρο . του ωσή κοίν ούς αί τ ἀνα α κ πτή γρα ή Συρί ν πώς ὀδύνη καί τήν προσευχή γιά τ σου οιή τοπ ιδη υνε νά σ μη ἀκό ξου λεῖ ορθοδό ς Τούς κα σχεδόν ἕνα ἑκατομμύριο Ἑλληνο μοῦ ιτισ πολ οῦ νικ στια χρι τοῦ ία ριαρχεῖο «ὅταν μία ἑστ ους ἀδελφούς μας καί τό Πατ Σύρ μανευ γή π πη ωτη κέν α ἀ ι μί σβήνει, τότε σβήνε ρχαια καί μαρτυρική σή οἰκουμένης». Ἀντιοχείας στήν πανά q τικοῦ φωτός καί τροφοδοσίας τῆς σκοῦ. σήμερα σβή- μερα πόλη τῆς Δαμα ς ἄν ι πώ έρε ναφ ος ἀ κοπ πίσ ρχιε Ὁ Ἀ Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
93
Ἕνα βιβλίο πού ἀξίζει ρία τῆς ἐξ έλιξης; Ὑπάρχει γνήσια Ἐκκλησί α; Τί νά διαβαστεῖ ἀπό κάθε ἐννοοῦ με ἁγιότητα; Τί θά πεῖ ἀπόκτηση τοῦ Ἁγ ίου νέο ἄνθρωπο πού διψᾶ Πνεύμα τος; Γιατί τόσος πόνος; Πῶς εἶναι δυν ατό ν γιά ἐμπειρία ζωῆς εἶναι νά ἀναστη θεῖ ἕνας νεκρός; τό νέο βιβλίο τοῦ ΣεβαΣ’ ὅλα αὐτά, καί ὄχι μόνο, ὁ συγγ ραφέας διαλέσμιωτάτου Μητροπολί- γεται μ έ σεβασμό πρός τούς συνομιλητέ ς του, μέ του Μεσογαίας καί εἰλικρινή ἀναζήτηση τῆς ἀλήθειας. Δέν πρ οσπαΛαυρεωτικῆς Κυρίου κ. θεῖ νά τούς πείσει, οὔτε διακατέχεται ἀπό τό Νικολάου μέ τίτλο: Ἄν ἄγχος ν ά ἀποδείξει τήν ὀρθότητα ὅσων λ έει, οὔτε ὑπάρχει ζωή, θέλω νά πάλι ἀποβλέπει νά αὐξήσει τούς ὀπα ζήσω, πού κυκλοφόρησε πρόσφατ δούς τῆς α. ὀρθ όδο ξης πίστης. Κι αὐτό γιατί σκοπός το Ἕνα βιβλίο πού στό λιγοστό διάσ υ «δέν τημα τῆς κυ- εἶναι νά ἀπαντηθ οῦν ἐρωτήματα, ἀλλά νά περικλοφορίας του, γνωρίζει εὐρύτα τη ἀποδοχή ἀπό γραφεῖ ἕνα φρόνη μα, νά δοθεῖ τό στίγμα μιᾶς προτό ἀναγνωστικό κοινό. Γλώσσα ἄ μεση, διαλογική, σέγγισης τῆς ἀλήθειας αὐτοῦ τοῦ κόσμου, τῆς εἰλικρινής. Ἐρωτήματα αὐθεντι κά (100, μόνο καί ἀλήθειας τοῦ Θεοῦ. Κάτι πού τόσο τό ἔχουμε μόνο γιά νά ’ναι στρογγυλός ὁ ἀριθ μός), διατυπω- ἀνάγκη καί τόσο δυστυχῶς σπανίζει στίς μέρες μένα ἀπροσποίητα ἀπό νέους ἀνθρ ώπους πού δη- μας». Αὐτό πού βα ραί νει μέσα του «εἶναι μέσα ἀπό λώνουν ὅτι δέν πιστεύουν, ἀλλά ψάχνουν τό Θεό ὅλους αὐτούς τ ούς διαλόγους νά φανεῖ αὐθεντικά καί τήν πίστη. ἡ ἀνθρώπινη φύση καί καθαρά τ Ὑπάρχει Θεός; Γιατί βαπτιζό ό πρόσωπο τοῦ μαστε μικροί; ἀληθινοῦ Θεοῦ». Γιατί «δέν ὑπάρχει τίποτα πού Ὑπάρχει ἐλπίδα; Τί λέει ἡ Ἐκκλη σία γιά τή θεω- νά ἀξίζει περισσ ότερο σ’ αὐτή τή ζωή». q
Ἀξίζουν συγχαρητήρια θερμότατα στούς εἰδικούς ἐπιστήμονες, πού ἔπειτα ἀπό πολλές μελέτες κατόρθωσαν νά κατασκευάσουν ἕνα ἀναπηρικό ἀμαξίδιο, τό ὁποῖο θά ἐξυπηρετεῖ χιλιάδες συνανθρώπους μας πού πάσχουν ἀπό παράλυση.
χνεύουν τήν κίνηση καί τή μετατρέπουν σέ ἐντολές. Ἔτσι τό καροτσάκι κινεῖται πρός τήν κατεύθυνση πού θέλει ὁ χρήστης, ἐνῶ ἡ ταχύτητά του ρυθμίζεται ὅταν ἡ γλώσσα ἀκουμπᾶ στήν ἐσωτερική πλευρά τοῦ μάγουλου. Τό νέο σύστημα χρησιμοποιεῖται ἤδη ἀπό ἕντεκα ἄτομα μέ παράλυση ἀπό τόν λαιμό καί κάτω, ἐνῶ – σύμφωνα μέ τούς ἐπιστήμονες – ἔχει ἀποδειχθεῖ πολύ πιό ἀποτελεσματικό ἀπό ὅ,τι τά καροτσάκια πού διαθέτουν τήν τεχνολογία πού ὑπάρχει σήμερα. Μάλιστα, κατά τή μελέτη, διαπιστώθηκε ὅτι ὁ χειρισμός μέ τή γλώσσα γίνεται πολύ πιό εὔκολα, μέ μεγαλύτερη ταχύτητα καί μέ τήν ἴδια ἀκρίβεια. Σύμφωνα μέ τόν ἐπικεφαλῆς τῆς ἐρευνητικῆς ὁμάδας καί διευθυντή τοῦ τμήματος βιονικῆς τοῦ Georgia Tech Maysam Ghovanloo, τό Tongue Drive System θά βοηθήσει πολύ τά ἄτομα μέ τετραπληγία, τά ὁποῖα δέν μποροῦν νά κινήσουν τά χέρια τους οὔτε καί νά δώσουν φωνητικές ἐντολές, ἐπειδή ἡ φωνή τους δέν εἶναι ἀρκετά δυ-
«Ἡ καινοτομία ἔγινε ἀπό ἐπιστήμονες τοῦ ἰνστιτούτου τεχνολογίας Georgia Tech στήν Ἀτλάντα σέ συνεργασία μέ συναδέλφους τους ἀπό τό Σικάγο, οἱ ὁποῖοι δημιούργησαν τό Tongue Drive System, ἕνα σύστημα χειρισμοῦ πού περιλαμβάνει ἕναν μικροσκοπικό μαγνήτη ἀπό τιτάνιο, ὁ ὁποῖος τοποθετεῖται στή γλώσσα μέ τή μέθοδο τοῦ body piercing, καί μιά διακριτική κάσκα κεφαλιοῦ. Σύμφωνα μέ τούς ἐπιστήμονες, ὁ μαγνήτης ὀπτικά μοιάζει μέ κόσμημα, ἀλλά λειτουργεῖ σάν joystick. Τοποθετεῖται στήν ἄκρη τῆς γλώσσας, νατή». _______ τήν ὁποία ὁ χρήστης κινεῖ πρός τήν κατεύθυνση ἐφημ. «δημοκρατία», 30.11.2013 πού θέλει νά μετακινηθεῖ, ἐνῶ οἱ αἰσθητῆρες ἀνι-
94
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
q
νο τήν πολιτιστική προσφορά τῆς Ποιοί ἀπό τούς Ἕλλη- χώρα ὄχι μό ῆς μειονότητας καί τήν οὐσιαστική νες πρόσεξαν τά πρωτο- Ἑλληνικ ί πνευματική βοήθεια τῆς Ἑλλάδος, ἄν φανῆ γεγονότα πού ὑλική κα ο, τά τελευταῖα χρόνια; κατέγραψε ὁ τηλεοπτι- μή τι ἄλλ Δέν μποροῦν νά δοῦν οἱ γείτονες τήν ἀναγέν κός φακός στήν Πρεμετή λι τόπου τους, χωρίς διάκριση, μέ πο τήν ἑπ όμενη ἡμέρα τῆς νηση τοῦ ἔργα, Σχολεῖα, ἐξαίρετα κτίσματα, Παναγίας τοῦ Δεκαπεν- τιστικά εῖα, ὀρθόδοξες λαμπρές Ἐκκλησίες ἀπό ταυγούστου, στόν ἱερό Νοσοκομ ευση τοῦ χαρισματούχου ἈρχιεπισκόΝαό τοῦ 17ου αἰώνα τήν ἔμπν που κ. Ἀναστασίου; «τῶν Εἰσοδείων τῆς Θεοτόκου»; Ὕστερα ἀπό 1700 χρόνια ἀπό τό Διάταγμα τῶν Ἴσως κάποιοι νά προβληματίστηκαν ἀπό τό ίας, καί τή Συνή» Μεδιολάνων περί ἀνεξιθρησκε ἐμπεριστατωμένο ἄρθρο στήν «Καθημεριν ν, στή Γενεύη, θνῶ ν, θήκη τῆς Κοινωνίας τῶν Ἐ τῆς 20.10.2013 τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τιράννω ώσσας στίς μειίου, γιά ἐλευθερία θρησκείας καί γλ Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστασ εύουν οἱ φοβεα ονότητες, στήν Ἀλβανία ζωνταν ταγμ ό διά πό τ ια ἀ χρόν 700 : «1 ίτλο όν τ μέ τ ροί διωγμοί τοῦ Ἐμβέρ Χότζα; τῶν Μεδιολάνων». ς Δέν ἀντιλαμβάνεται ἡ ἡγεσία τῆς Ἀλβανία Μισαλόδοξοι φανατικοί ἐθνικιστές Ἀλβανοί, ατιφαν ικοῦ κιστ ν ὅτι «ἡ καλλιέργεια τοῦ ἐθνι προκλητικά, μέ ποικίλες αἰτιολογίες, ἔφτασα ωπίνων καί τῆς σμοῦ καί ἡ παραβίαση τῶν ἀνθρ σέ ἀνήκουστη λεηλασία τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ ὠφελεῖ οὔτε , θρησκευτικῶν δικαιωμάτων δέν άρια υνητ ροσκ ες, π ἰκόν αν ε ρπαξ ς. Ἅ αγία Παν παϊκή της προο τήν ἴδια ὡς χώρα γιά τήν Εὐρω ἱερά σκεύη, Σταυρούς, καμπάνες καί ὅ,τι ἄλλ ικές σχέσεις»; λβαν ηνοα το- οπτική οὔτε καί τίς ἑλλ μποροῦσε νά τοποθετηθεῖ στό φορτηγό αὐ ποτονικές σο ὑ Ἀπελπίζεται κανείς ἀπό τίς τό ακίνητο. Προπηλάκισαν ἱερεῖς, χριστιανούς κ ῦ ἐπιῆς το εμετ ν ἀντιδράσεις στά γεγονότα τῆς Πρ τοίκους, καί τραυμάτισαν δύο. Ἀπομάκρυνα ι ὑπεύθυνοι δηα- σήμου Ἑλληνικοῦ κράτους. Λίγο ικό φ λμαν υσου αί μο ους κ τρόπ ρους άρβα μέ β ή μοσιογράφοι τό παρουσίασαν καί μιά φων νατισμό τούς πιστούς οἱ ἰδιωτικοί ἀστυνομικοί τόν ἀπό λιο οβού πο- ἀκούστηκε στό Εὐρωκοιν καί οἱ δημοτικοί ὑπάλληλοι κάτω ἀπ᾽ τήν μουτσάκο. υ- Ἕλληνα Εὐρωβουλευτή κ. Γ. Κου λιτική κάλυψη τοῦ ἀπερχόμενου τότε Πρωθ Μήπως οἱ ὑπεύθυνοι στά Ὑπουργεῖα δέν πουργοῦ Μπερίσα καί τοῦ πρόσφατα τούς Ἕλληνες υ εὐκαιροῦσαν νά ἀσχοληθοῦν μέ τάτο ἀνω τοῦ αση ἀπόφ Μέ άμα. ου Ρ γμέν ἐκλε ἔκαναν τή θεία ίου Χριστιανούς τῆς Πρεμετῆς, πού δικαστηρίου γιά τήν ἐπιστροφή τοῦ κτιρ μένη καί τώρα λατη ι- Λειτουργία ἔξω ἀπό τή λεη τῆς ἐκκλησίας στίς δημοτικές ἀρχές γιά πολ τους, γιατί ά- σφραγισμένη ὀρθόδοξη ἐκκλησία τιστικό κέντρο, γιατί δῆθεν τούς ἀνῆκε, σφρ ρίπρέπει ἐπειγόντως, ἐν καιρῷ οἰκονομικῆς κ γισαν τόν ἱερό ναό. νος σης, νά κτιστεῖ τό μουσουλμανικό τέμε Καί διερωτῶνται ὅσοι γνωρίζουν τήν πραγq ή κοντά στήν Ἀθήνα; ματικότητα: Τόσο γρήγορα ξέχασε ἡ γειτονικ
Παρακαλοῦμε πολύ τούς ἀγαπητούς ἀναγνῶστες τοῦ περιοδικοῦ μας νά φροντίσουν ἐγκαίρως γιά τήν ἀνανέωση τῆς ἐγγραφῆς τους. Τιμή φύλλου: € 1 Συνδρομή ἐσωτερικοῦ ἐτησία: € 12 Συνδρομή Κύπρου ἐτησία: € 20 Συνδρομή ἐξωτερικοῦ ἐτησία: € 35 Εὐχαριστοῦμε πολύ «Ἡ Δράση μας»
«Ἡ Δράση μας» στό Διαδίκτυο! Στή διεύθυνση: www.drasimas.gr Παλιότερα τεύχη, ἀφιερώματα, ἐπιλεγμένα ἄρθρα, ἀνακοινώσεις καί πολλά ἐνδιαφέροντα...
Τεῦχος 516, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014
95