jaaroverzicht 2011
04 column 05 facts & figures 06 interview Lyda Fillekes 08 DOK bezuinigingen 09 actie op actie 11 DOK actief toppers 12 jeugd & educatie 13 in de etalage 14 interview Florian van Kuijk 16 DOKLAB 18 DOK actief 19 social talk
IN DIT NUMMER
DOK de huiskamer van Delft DOK trekt meer dan 500.000 bezoekers per jaar. DOK is een organisatie waar literatuur, kunst, muziek en film op een unieke wijze met elkaar zijn verbonden. Een levendige plek waar mensen van alle leeftijden en achtergronden komen. Waar altijd iets te zien of te doen is en men zich kan laten informeren en inspireren.
DOK JAAROVERZICHT 2011
inhoud
12
04 Verandering wordt verademing DOK column door directeur Margot Nicolaes
05 facts & figures 06 Ik vind het heel belangrijk dat de bibliotheek blijft bestaan. Interview met Lyda Fillekes
08 DOK bezuinigingen 09 actie op actie 11 DOK actief toppers 12 jeugd & educatie
3
dok
13 in de etalage
13
14 Ik vind de bibliotheek een geniaal concept. Interview met Florian van Kuijk 16 DOKLAB
18 DOK actief
(vervolg)
19 social talk
16 COLOFON Contact DOK Marketing & communicatie m.droog@dok.info 015 284 07 05
Wilt u ook een jaaroverzicht ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw naam en het adres waar het jaaroverzicht naartoe gestuurd kan worden naar: m.droog@dok.info Hoofd/eindredactie Marjolein Droog Redactie ValĂŠrie de Boer, Ruud Stift en Mark Borneman
Vormgeving Things To Make and Do 06 413 685 84 www.thingstomakeanddo.nl
Met dank aan: Lyda Fillekes, Karin Pronk, Florian van Kuijk en Els Stikkelman
Fotografie (cover, p. 2, 6, 10, 14, 17, 18) Martien de Man 06 557 075 16 www.newmartin.com
Drukwerk DRD Support BV 010 288 70 80 www.drd-support.nl
DOK JAAROVERZICHT 2011
column
door: Margot Nicolaes, directeur DOK
Lange tijd is het DOK voor de wind gegaan. Zij vestigt in deze periode haar naam niet alleen in Nederland, maar ook in Europa en overzee. DOK staat bekend als een innovatieve bibliotheek die vaak als voorbeeld wordt gebruikt. 2011 brengt grote veranderingen. DOK moet, net als vele andere bibliotheken, aanzienlijke bezuinigingen doorvoeren. Geen simpele opgave.
4
dok
Dit hele proces heeft ook duidelijk zijn weerslag op de medewerkers van DOK. Iets afbreken waar lange tijd met enthousiasme en inzet aan is gebouwd, gaat tegen ieders gevoel in. Snijden in diensten die ons nauw aan het hart liggen en waar we van zien dat ze Delft en haar inwoners positief beïnvloeden. DOK staat voor een grote uitdaging. Hoe krijgen we het voor elkaar om de kwaliteit van DOK te waarborgen en tegelijkertijd te werken aan een gezonde toekomst?
Verandering is niet zomaar gerealiseerd. Het start met het vermogen om afstand te nemen én daarnaast de kracht te vinden om iedere dag de kwaliteit te blijven leveren die onze bezoekers en partners van ons gewend zijn. Als dat lukt, is het mogelijk om oplossingen te realiseren.
In dit jaaroverzicht komen een aantal ingrijpende veranderingen voorbij. Soms met gevolgen die niet direct merkbaar zijn voor onze klanten, zoals de verzelfstandiging van DOK Wetenschap naar de BV DOKLAB. Andere keren zijn de gevolgen wel merkbaar zoals de sluiting van DOK Tanthof, openingstijden die worden aangepast en contracten van personeel die niet worden verlengd. Besluiten die nodig zijn omdat het simpelweg niet anders kan, omdat ze financieel noodzakelijk zijn. Eind 2011 zien we de gevolgen duidelijk terug in bezoek- en ledencijfers. Het is echter te kort door de bocht om daar alleen op af te gaan. De veranderingen zorgen er ook voor dat we
verrassende nieuwe wegen ontdekken die een inhoudelijke vooruitgang teweeg brengen en van groot belang blijken voor de ontwikkeling van de bibliotheek. In 2011 trekt het Jongeren Informatie Punt (jip) bij DOK Centrum in. Een vruchtbare kruisbestuiving. DOK realiseert een professionaliseringsslag rondom projectmatig werken en behaalt mede hierdoor met goed resultaat de landelijke certificering. Er is meer aandacht voor de veranderende balans tussen de fysieke en digitale bibliotheek. Voorbeelden van projecten die in 2011 zijn gestart en waar we de komende jaren de vruchten van plukken. Afgelopen jaar zijn we op pad gegaan. Een weg met hobbels die af en toe moeilijk begaanbaar was en is.
Toch beoordelen onze leden ons nog steeds als ‘de Beste bibliotheek’ van Nederland, met een 8,2 gemiddeld. Te danken aan de enorme inzet van medewerkers, die met elkaar een nieuwe weg zijn ingeslagen.
Veel Delftenaren ervaren DOK als ‘de huiskamer van Delft’. Een plek waar je even niet hoeft te denken aan begrotingstekorten, waar je jezelf kan zijn. Alleen of met anderen. Wij gaan dat kracht bijzetten, zodat verandering verademing wordt.
DOK JAAROVERZICHT 2011
facts & figures aantal abonnementen
DOK Jeugd
DOK Budget
DOK Compleet
2010
2011
Verschil
2010
2011
Verschil
2010
2011
Verschil
9.163
8.560
-6,58 %
4.907
3.651
-25,60 %
5.823
5.798
-0,43 %
5
dok
DOK 65 +
DOK Royaal
DOK Muziek & film
2010
2011
Verschil
2010
2011
Verschil
2010
2011
Verschil
2.084
2.015
-3,31 %
782
880
12,53 %
505
475
-5,94 %
Totaal aantal bezoekers 2010
625.825
2011
587.351
Verschil
-38.474
Totaal aantal uitleningen
DOK Kunst / particulieren
DOK Kunst / bedrijven (opgeheven)
2010
2011
Verschil
2010
2011
Verschil
1.840
1.857
0,92 %
612
111
-81,86 %
2010
764.875
2011
698.502
Verschil
-66.373
6
dok
HET is even WENNEN Lyda Fillekes is 46 jaar en moeder van twee kinderen (7 en 9 jaar). De familie is 10 jaar lid van DOK en woont in de wijk Tanthof. In september 2011 sloot DOK Tanthof. Zij gaan nu naar DOK Voorhof en dat is even wennen.
“Toen DOK Tanthof nog open was en ik zei tegen de kinderen ‘we gaan naar de bibliotheek’, dan stonden zij al bij de fiets. Omdat we snel heen en weer konden fietsen, gingen we regelmatig naar de bieb. Nu gaan wij ongeveer één keer in de drie weken naar DOK Voorhof. Met twee kinderen is dat best wel een eind fietsen. Zeker als het regent. Dus gaan we bijna altijd met de auto. De kinderen willen ook wel naar DOK Centrum, maar daar moeten we parkeergeld betalen en dat vind ik minder. Fietsend is DOK Centrum door de werkzaamheden aan de Spoorzone eigenlijk zo goed als onbereikbaar. Voor scholen is dit vast ook een probleem. Ik denk dat hierdoor minder kinderen de bibliotheek bezoeken.’’
dichtbij de kinderen. Maar dat is omdat wij kinderen hebben. Als je die niet hebt, ligt dat misschien anders. DOK Voorhof ervaar ik als rommelig. Wij gaan meestal op woensdagmiddag. Dan wordt er ook geknutseld en is het vrij druk.’’
“Ik zie overal subsidiemogelijkheden voor van alles en dan denk ik waarom zoiets belangrijks als de bibliotheek dan niet meer subsidiëren?” “De beslissing om DOK Tanthof te sluiten en niet DOK Voorhof snap ik wel. De kinderen in Voorhof hebben de bibliotheek hard nodig. Maar ik vind het wel jammer voor onze wijk, want hier wonen ook kinderen die moeite hebben met lezen. Als ouders niet zoveel moeite willen doen om naar de bieb te gaan, krijgen deze kinderen niet de boeken aangereikt die ze nodig hebben. De wijk Tanthof ligt toch ver van DOK Centrum en DOK Voorhof vandaan. Ik kan weinig positiefs over de sluiting zeggen. Ik heb verschillende petities getekend. Op school én in de bibliotheek kon je je naam achterlaten op een lijst. Er bestond ook een Hyvespagina van DOK Tanthof, waarop je kon reageren. Als je dit niet doet heb je achteraf misschien het gevoel dat je te weinig hebt gedaan. Ik had niet het idee dat het iets zou opleveren. De beslissing is genomen en het is moeilijk daar tegenin te gaan. Het is sowieso een geldkwestie en dat vind ik moeilijk te overzien. Het is wel jammer dat DOK en de gemeente er niet eerder achter zijn gekomen dat het financieel niet goed ging. Dan hadden de problemen misschien op een andere manier opgelost kunnen worden. Ik ben niet boos op DOK of de gemeente, maar ze hadden wel iets meer moeite kunnen doen om de vestiging Tanthof open te houden. Ik zie overal subsidiemogelijkheden voor van alles en dan denk ik waarom zoiets belangrijks als de bibliotheek dan niet meer subsidiëren?” Lyda Fillekes
“Bij DOK Tanthof kwamen mijn kinderen bijna altijd vriendjes en vriendinnetjes tegen. Ze spraken af om te spelen. Ook in de vakanties was het gezellig. DOK Tanthof had ook een sociale functie. De sfeer bij DOK Voorhof vinden we goed, maar ik vind het soms lastig om iets te vinden. Bij DOK Tanthof stonden de jeugdboeken aan de ene en de boeken voor volwassenen aan de andere kant, dat was makkelijk. Bij DOK Voorhof staan de boeken meer door elkaar. Bij DOK Centrum is de collectie weer groter, maar daar voelt het voor mij te massaal. Als ik onafhankelijk van de kinderen boeken zoek, is het lastig om ze in het oog te houden. Dat was mooi aan DOK Tanthof en is fijn bij DOK Voorhof. Je bent daar altijd
“Ik vind het heel belangrijk dat de bibliotheek blijft bestaan.” “Voorlopig vinden mijn kinderen het nog erg leuk om boeken te lezen. Ik ruim met regelmaat stapels boeken op. Hoe de toekomst van de bibliotheek er uit ziet weet ik eigenlijk niet zo goed. De bibliotheek moet sowieso blijven. Je hebt wel internet, maar boeken zijn boeken. Ik ben daar zelf mee opgegroeid en heb dit ook op mijn kinderen overgebracht. Ondanks de opkomst van e-readers kan ik me niet voorstellen dat boeken zullen verdwijnen. Ik vind het dus heel belangrijk dat de bibliotheek blijft bestaan.’’
7
dok
DOK JAAROVERZICHT 2011
DOK bezuinigingen
Van her naar hot Door bezuinigingen op de cultuurbegroting van Delft, de verhoogde pensioen- en
cao-lasten
en een financieel tekort is DOK in 2011
genoodzaakt een aantal pijnlijke stappen te nemen. De openingstijden worden aangepast, contracten van tijdelijk en vast personeel worden beëindigd, DOK Tanthof sluit per 1 september en diverse projecten en activiteiten kunnen alleen maar doorgaan als zij kostendekkend worden georganiseerd. DOK werkt in 2011 hard aan haar doelstelling om over 4 jaar een financieel gezonde situatie te realiseren.
8
dok
Tanthof sluit
Tarieven
Ondanks de krachtige oproep van veel bewoners sluit op 1 september
De bezuinigingen hebben ook gevolgen voor de tarieven. Het is niet
het filiaal Tanthof. De reacties zijn hartverwarmend. Zo ontvangen
langer mogelijk kortingen te bieden aan belangrijke doelgroepen
de medewerkers van DOK Tanthof een boek met tekeningen van
zoals studenten en in beperkte mate ouderen. Leden worden
een basisschool als afscheidscadeau en vele ontroerende e-mails.
geconfronteerd met een kostenstijging van hun abonnement met
Op 31 augustus is de laatste gelegenheid om bij dit filiaal te lenen.
gemiddeld 6%. In voorgaande jaren hanteerde DOK een jaarlijkse
DOK wil hier toch een bijzondere dag van maken. Vanaf 14.00 uur
verhoging van ongeveer 4%. Personen die minder te besteden
is er koffie en cake. Na 22.00 kan er tot middernacht worden
hebben kunnen nog wel gebruik maken van de Delftpas.
geborreld. Klanten kunnen tot 24.00 uur materialen lenen.
Per 1 juni 2011 verandert de leenperiode van de cd's, dvd's en games
DOK Tanthofleden kunnen voortaan terecht bij DOK Centrum en DOK
van 1 week naar 3 weken, tegen hetzelfde tarief! De hitcd/dvd
Voorhof. Er worden rondleidingen georganiseerd om hen kennis te
verdwijnt. Hiervoor in de plaats komt de sprinter. Een sprinter is een
laten maken met deze vestigingen. Ouderen en mensen die slecht
nieuwe, populaire cd of dvd die maximaal 1 week wordt uitgeleend.
ter been zijn kunnen gebruik maken van de Bezorgservice.
Activiteiten in de revisie Om het succesvolle activiteitenprogramma ‘DOK Actief’ te waarborgen, is DOK genoodzaakt op zoek te gaan naar subsidieverstrekkers en sponsoren. Voor een aantal activiteiten wordt voortaan een bijdrage gevraagd. < open / dicht > Vanaf 1 januari 2011 gelden nieuwe openingstijden. Bezoekers van DOK geven aan moeite te hebben met een aantal wijzigingen. Door efficiënt te plannen en te puzzelen vindt DOK een mogelijkheid om de openingstijden aan te passen. Vanaf november 2011 is DOK Centrum weer één avond in de week, op dinsdag, open en DOK Voorhof op zaterdag. DOK Kunst is vanaf dat moment op maandag gesloten.
DOK JAAROVERZICHT 2011
actie op actie
Met de DOKpas ontvangen leden kortingen op allerlei culturele uitjes
NIEUW!
die met boeken, muziek en kunst te maken hebben, de zogenaamde
Theater de Veste biedt vanaf oktober 2011 structureel kortingen
DOKtips. Zij kunnen met korting naar boekverfilmingen bij filmhuis
aan DOKleden op voorstellingen die te maken hebben met boeken,
Lumen en bioscoop Pathé Delft, voorstellingen van Theater de Veste en
muziek en kunst zoals; het optreden van Zita Swoon met hun rauwe
allerlei andere activiteiten.
akoestische blues en folk met traditionele ‘mandingue’ uit West-Afrika en de wereldpremière van Arnon Grunbergs ‘vergeten’ tekst - 'Onze
Ongeveer 2.200 personen maken in 2011 gebruik van de kortingen.
NIEUW! Bioscoop Pathé vertoont steeds vaker live registraties van opera’s. DOKleden ontvangen € 5,- korting op deze bijzondere voorstellingen. za.
9 april opera 'Le Comte Ory’
za. 23 april opera ‘Capriccio’ za. 30 april opera ‘Il Trovatore’ DOK en Pathé schrijven regelmatig een prijsvraag uit waarbij kaarten voor een film zijn te winnen.
paus' gespeeld door de acteursgroep Wunderbaum.
400 DOKleden ontvangen in 2011 € 0,50 korting op de entree van de schaatsbaan. Elke woensdagmiddag leest een DOKmedewerker winterverhalen voor in het café van de schaatsbaan.
9
dok
DOKleden € 3,- korting bij DOKtip Onze paus van theatergroep Wunderbaum Theater de Veste, vrijdag 2 december 2011 Wereldpremière van Arnon Grunbergs ‘vergeten’ tekst - 'Onze paus'
“Ik begrijp wel dat de openingstijden zijn veranderd. Dit scheelt een grote hap in het budget van DOK, maar ik vind het wel jammer. Ik zou de openingstijden meer spreiden. Ik ga graag in de ochtend naar DOK dan is het wat rustiger. Dat kan nu niet meer doordeweeks, behalve op woensdag.’’ Karin Pronk (48) Docent basisschool ongeveer 15 jaar lid van DOK
DOK JAAROVERZICHT 2011
DOK Actief // toppers
DOK organiseert elk voor- en najaar activiteiten die in het teken staan van onder andere cultuur, lifestyle, opvoeding, gezondheid en lichaam en geest. Al jaren werkt DOK intensief samen met Boekhandel de Omslag. In 2011 organiseren zij vier goed bezochte lezingen.
De Literaire Salon
Toppers
18 januari Concertlezing Anna Enquist en Ivo Janssen
Week van de Amateurkunst
300 bezoekers
Open Monumentendag
700 bezoekers
Avondvullend programma met intense, aansprekende pianomuziek en indringende teksten, zowel proza als poëzie. Aantal bezoekers: 131
Delftpasdag
1.150 bezoekers
Korendag
1.000 bezoekers
15 februari Baltische zielen Literaire concertlezing met Jan Brokken, Marcel Worms en Ursula Schoch. Een lezing over de lange strijd van de Balten die uitmondde in de Zingende Revolutie van 1989-1991. Aantal bezoekers: 169 11
dok
24 maart Dichterlevens - Portretten in gedichten Duo ‘Hoed en de Rand’ treedt op met het Boekenweekprogramma ‘Dichterlevens - Portretten in gedichten’ waarin dichters zoals J. Slauerhoff, H. Marsman, A. Roland Holst en Remco Campert centraal staan. Tijdens deze bijeenkomst wordt Trude Gerritsma van Boekhandel de Omslag benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ze ontvangt van burgemeester Bas Verkerk een lintje voor haar
Megamuur
jarenlange inzet voor de literaire
De internationaal werkende kunstenaar Anouk Kruithof bouwt bij
cultuur in Delft. Bezoekers: 40
DOK Kunst een muur van 4.000 oude boeken. Op de achterzijde wordt een video van de opbouw en ineenstorting van de stapeling
7 juni
geprojecteerd. De installatie van op kleur gerangschikte boeken
Literaire bijeenkomst met Salomon
combineert een esthetische ervaring en een gevoel van onrust en
Kroonenberg naar aanleiding van zijn
onzekerheid. De kunstenaar is obsessief op zoek naar materiaal en
nieuwe boek 'Waarom de hel naar
vooral geïnteresseerd in de wegwerpelementen van het alledaagse.
zwavel stinkt'. Aantal bezoekers: 115
Delft ondersteboven Erfgoed Delft laat graag zien wat Aantal bezoekers
er in Delft gebeurt op archeologisch gebied. Daarom ontwikkelen zij
DOK Actief
4.453
twee nieuwe activiteiten. Een tweeledige archeologietentoonstelling en
Overige activiteiten
3.926
een archeologie familieroute door Delft getiteld: Delft ondersteboven!
Totaal aantal bezoekers
8.379
Vanaf december 2011 is het boekje van de route te koop bij DOK.
Lees verder op pagina 18
DOK JAAROVERZICHT 2011
jeugd & educatie
DOK Educatie ontwikkelt educatieve programma's en activiteiten voor baby’s, peuters en kleuters, leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs en leerkrachten. Deze worden jaarlijks via een (digitale) brochure aangeboden. Per jaar nemen zo'n 20.000 kinderen en jong volwassenen deel aan deze activiteiten. De programma's worden vaak in samenwerking met andere culturele- en educatieve instellingen ontwikkeld en georganiseerd.
Taalvisite
C1jf3rs Groepsbezoeken scholen Elk jaar komen kinderen van groep 3, 6, 7 en 8 naar DOK om op een speelse manier te leren hoe zij informatie kunnen vinden in de bibliotheek. In het schooljaar 2010/2011 doen hier 1.584 leerlingen aan mee. Klassikaal lenen De klas komt één keer in de zes weken naar DOK om gezamenlijk boeken te lenen. Kinderen leren kiezen uit de enorme hoeveelheid boeken. 250 klassen komen in 2010/2011 klassikaal lenen.
In 2011 wordt het project Taalvisite opgezet. Een project dat zich
12
dok
richt op het verkleinen van taalachterstand bij kinderen tussen de
Educatieve lessen Jaarlijks geeft DOK vele educatieve lessen bij
2 en 12 jaar die moeite hebben met lezen. Vrijwilligers gaan bij de
scholen en kindercentra. De programma’s van DOK Kunst trekken
gezinnen 'op visite' en ondernemen taalactiviteiten met de kinderen
in 2010/2011 alleen al 3.446 leerlingen BO/VO*
en de ouders. De meeste gezinnen wonen in de wijken Voorhof en
40 scholen BO/VO*
Buitenhof en hebben meerdere kinderen. Het project wordt gedeeltelijk
124 klassen BO/VO*
door de Gemeente Delft gesubsidieerd. 32 gezinnen en 125 kinderen
doen mee.
In totaal nemen in het schooljaar 2010-2011 maar liefst 12.550 leerlingen deel aan de programma’s
Good move In juni 2010 verhuist de schoolmediatheek van DOK Centrum naar DOK Voorhof. Een goede zet, zo blijkt. In 2011 worden meer aanvragen gedaan voor themakoffers en –collecties met name door scholen uit de wijk Tanthof.
Delftse Boekenbende/Kleine boekenbende Het kinderboekenfestival De Delftse Boekenbende en de kleine Boekenbende zijn inmiddels Delftse fenomenen. In 2011 worden de festivals in totaal door 4.825 kinderen en hun ouders bezocht. Skoolzone
Op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag kunnen kinderen van de basisschool bij DOK Voorhof binnen lopen voor Skoolzone. Onder begeleiding van deskundig DOK personeel wordt samen met de kinderen gewerkt aan werkstukken en/of spreekbeurten. In 2011 is hier 2.400 keer gebruik van gemaakt. Schrijvers op School Een bekende kinderboekenschrijver bezoekt de klas. Een boeiende kennismaking waarbij kinderen allerlei vragen kunnen stellen.
Booming babymarkt DOK organiseert op 31 augustus een babymarkt op de jeugdafdeling
Het bezoek wordt door de docent voorbereid. De kinderen lezen vooraf een aantal boeken van de schrijver. In 2010/2011 zijn 74 lezingen gegeven.
van DOK Centrum. Er staan stands met houten speelgoed, informatie over homeopathie voor baby’s, borstvoeding, baby gym en nog veel
Voorleesontbijt
meer. Bij de stand van DOK Kunst kunnen ouders een afdruk laten
Tijdens de Nationale Voorleesdagen trekt een voorleescaravan
maken van het handje of voetje van hun baby. In de rustige hoekjes
langs scholen waarbij zowel bekende als minder bekende personen
is er baby- en peuterlezen. De babymarkt is reuze gezellig en wordt
uit Delft voorlezen in de klas. In 2010/2011 doen 11 scholen en
goed bezocht.
30 groepen mee. *BO = basis onderwijs / VO = voortgezet onderwijs
DOK JAAROVERZICHT 2011
in de etalage
Certificering In november 2011 wordt DOK gecertificeerd met een uitstekend resultaat! Certificering garandeert een constante kwaliteit van producten en dienstverlening aan klanten. Het certificaat is ook een voorwaarde om te kunnen functioneren in het landelijke netwerk van openbare bibliotheken en om aanspraak te kunnen maken op financiering vanuit de overheid.
Bezoekers en leden geven DOK als rapportcijfer een 8,2 Ook tijdens bezuinigingen, zo geeft het rapport aan, weet DOK blijvend
Wijzer met geld
aandacht te houden voor haar klanten en partners. DOK bezit een
De ‘Wijzer in Geldzaken Parade’ is een interactieve expositie. Een reis
groot netwerk van culturele, maatschappelijke en commerciële
door de wereld van persoonlijke geldzaken met workshops en activiteiten
partners. Het is een levendige ontmoetingsplaats, met een minimum
voor jong en oud bestaande uit vier gouden themapaviljoens. Eén van
aan huisregels. Ondanks ontwikkelingen als sluiting van een vestiging
de doelen is om jongeren te leren omgaan met geld als onderdeel van
en teruggang in openingstijden blijven medewerkers enthousiast
de opvoeding. De expositie is in samenwerking met DOK samengesteld.
werken aan de toekomst van de bibliotheek. Uit onderzoek onder
Van 8 maart tot 4 april is zij bij DOK Centrum te zien en trekt de maanden
meer dan 8.000 Nederlandse bibliotheekbezoekers blijkt DOK het
daarna door het land. Onderdeel van de Parade is de inloopmiddag
hoogste te scoren op klanttevredenheid.
op 14 maart waarbij adviseurs van de Financiële Winkel van Delft gratis informatie geven over schuldhulpverlening.
Young Adult
Vanaf juli 2011 huist op de eerste etage van DOK Centrum een spiksplinternieuwe Young Adultafdeling, speciaal ingericht voor jongeren van 14 tot 24 jaar. Met onder andere chicklit- en fantasyboeken maar ook Engelse boeken en series als de Hongerspelen van Suzanne Collins, de Groene Bloem-trilogie van Floortje Zwigtman en de Slash-serie.
2 na beste Jaarlijks kiest de Vereniging van Openbare Bibliotheken 'De beste jeugdbibliotheek van Nederland'. De winnaar wordt op 27 oktober in het Beatrix Theater in Utrecht bekend gemaakt. DOK is trots want zij eindigt op de derde plaats. De jongerenvloer van Rotterdam wordt uitgeroepen tot de beste jeugdbibliotheek, op de tweede plaats eindigt de jeugdbibliotheek van Hoorn (Babel).
JIPpie! Vanaf december 2011 vestigt het Jongeren Informatie Punt (jip) zich bij DOK Centrum op de eerste etage naast de Young Adultafdeling van DOK. Jongeren kunnen hier informatie krijgen over onderwerpen zoals: werk, wonen, geld, verslaving, seks, gezondheid en vrije tijd. De officiële opening is op 13 februari 2012. Al vanaf het begint blijkt deze kruisbestuiving uitstekend te werken. Jongeren die voor het JIP komen ontdekken DOK en andersom.
13
dok
14
dok
IK BEGRIJP DE BESLISSING MAAR HET IS WEL WRANG Florian is 31 jaar, freelance schrijver en ongeveer 10 jaar lid van DOK. Hij woont in het Centrum van Delft en komt regelmatig naar DOK Centrum om te werken, tijdschriften te lezen of om nieuwe leuke muziek te zoeken bij DOK Muziek & film.
“Ik huur regelmatig cd’tjes bij DOK Muziek & film. Eerst had DOK een mooie grote collectie. Ineens was een groot deel daarvan verdwenen en stonden de cd’s in doosjes. Toen merkte ik dat er iets aan de hand was. Ik heb een redelijk alternatieve smaak. Als ik nu ga, staat er vooral nieuwe muziek. Als ik naar oude muziek vraag moet het bij de Centrale Discotheek Rotterdam aangevraagd worden. Je kunt de cd’s niet gelijk meenemen. De muziek die ik zoek is er vaker niet. Dat vind ik jammer. Je loopt hierdoor minder snel naar binnen.’’ “Vroeger kon je meer grasduinen door de collectie en bijvoorbeeld een boekje lezen dat bij de cd zat. Nu kom je minder verrassingen tegen. Je kunt natuurlijk muziek via internet downloaden, maar het grasduinen vond ik juist het leuke van DOK Muziek & film. Ik downloadde ook nauwelijks
Florian van Kuijk
hoort dat er zoveel bezuinigd moet worden, dan denk je ‘hoe zit dat dan met die geldpotjes, had dat niet anders gekund?’ Het is voor de bezoeker moeilijk te begrijpen dat met dezelfde ruimte minder collectie beschikbaar is.’’ “Ik kan moeilijk inschatten of DOK of de Gemeente andere beslissingen had moeten nemen. Als er net even wat meer geld voor kerntaken zoals het beheer van de collectie was ingezet, dan had dit misschien voorkomen kunnen worden. Daarvoor gaan mensen naar de bibliotheek. Een mooie goede stoel vind ik bijvoorbeeld belangrijker dan gadgets die nauwelijks gebruikt worden. In een stoel gaan mensen lekker zitten lezen. Dat vind ik functioneel. Dat is de winst voor het mooie nieuwe gebouw.’’ “De bieb, de opzet en inrichting van het gebouw, voelt heel goed. Mensen lopen er makkelijk binnen.’’
“Ik vind de bibliotheek een vereiste voor een stad. Het is een geniaal concept; een enorme collectie waar iedereen bij kan.” “Als de bieb niet meer zou bestaan, dan zou dit toch niet voor mij het einde van de wereld betekenen. Ik ben flexibel. Waarschijnlijk zou ik in een café gaan zitten en boeken en cd’s van vrienden lenen. Toch hoop ik van harte dat de bibliotheek open blijft. Als je zo’n mooi gebouw neerzet en de prijs voor beste bieb van Nederland hebt gewonnen, dan zou het dom zijn om deze te sluiten.’’
omdat ik nieuwe muziek meestal wel bij DOK vond. Bij illegaal downloaden ziet de muzikant qua inkomsten niets terug. Dat vind ik niet zo eerlijk. Als je leent krijgen zij tenminste iets terug. Je kon bovendien drie cd’s voor twee euro lenen. Daar kwam ik wel mee weg.’’ “Ik begrijp de beslissing om de collectie in te krimpen wel. Als er minder geld is dan moet je een oplossing vinden om je diensten aan te blijven bieden. Sluiten van DOK zou echt zonde zijn. Het is wel wrang. Een aantal jaren geleden werd deze mooie grote bieb geopend. Dan denk je ‘wauw dat is goed gelukt!’ Je zag overal fancy gadgets staan. Bijvoorbeeld zo’n enorm manshoog scherm. Even later wordt de collectie ingekrompen. Het scherm wordt voor mijn gevoel nauwelijks gebruikt en lijkt duur. Dat begrijp ik dan niet. Als je daarna
“Ik denk dat er in de toekomst meer beeldschermen zullen komen, de bibliotheek meer multimedia is. Het leuke van de bibliotheek is juist dat er boeken staan. De geur van boeken is een belangrijk aspect voor mij. Die zou je sowieso niet de deur uit moeten doen. De bibliotheek zou een soort erfgoed functie kunnen hebben. Het ligt er aan hoe je de bieb definieert. Voor mij gaat het over lezen, luisteren en kunst. Je kunt je toeleggen op je specialisme en je tegelijkertijd ontwikkelen. Eigenlijk moet je net achter de nieuwste ontwikkelingen aanlopen en kijken welke gadgets het meest relevant zijn op het gebied van lezen en het ervaren van muziek, film en kunst.’’ “Over tien jaar loop ik zeker nog in de bibliotheek rond. Het maakt niet uit waar ik dan woon. Het zijn mooie plekken. De plek waar je je kunt verdiepen in een boek, muziek of kunst. Heel persoonlijk, terwijl je toch in een publieke ruimte bent.’’
15
dok
DOK JAAROVERZICHT 2011
DOKLAB
CPNB
In 2011 vraagt Stichting
CPNB (overkoepelende organisatie voor bibliotheken en boekhandels) DOKLAB om mee te denken over de opzet van een digitale strategie. Het CPNB organiseert onder andere ‘de Boekenweek’ en ‘Nederland Leest'. De kennis die DOKLAB heeft op het gebied van digitale media en tools komt goed van pas en helpt het CPNB een volgende stap te zetten.
Boekenbende app
DOKLAB ontwikkelt in 2011 een prachtige nieuwe app. Dit keer voor onze eigen legendarische Delftse Boekenbende. Tijdens het kinderboekenfestival op zondag 9 oktober kunnen de bezoekers op een speelse manier via de multitouchtafel vele foto's van
16
de afgelopen jaren bekijken. Maar dat niet
dok
alleen. Vond je een foto erg leuk of stond je er zelf op? Dan downloadde je de foto op een simpele manier via de QR-code naar je smartphone! Je kon met echte stempels aangeven of je een foto wel of niet leuk vond!
DOKLAB
v.l.n.r: Erik Boekesteijn, Jaap van de Geer en Koen Rotteveel
Deels door bezuinigingen, maar ook door de wens het werkveld te verbreden, koppelt de afdeling Wetenschap zich eind 2011 los van DOK en gaat verder onder de naam DOKLAB. Verhalen bij de mensen brengen en instrumenten ontwikkelen om dit zoveel mogelijk via nieuwe media, films, foto’s, muziek en games te doen. Storytelling. Dat is in het kort waar DOKLAB zich mee bezighoudt. DOKLAB blijft intensief samenwerken met DOK. www.doklab.nl
Aanraken mag!
Het doel van de samenwerking is om de
In 2011 starten DOKLAB en Erfgoed met
enthousiasme daarvoor te bevorderen.
de ontwikkeling van een applicatie voor
De hoge funfactor zorgt ervoor dat een nog
de multitouchtafel waarbij vondsten uit het
veel bredere doelgroep op speelse wijze in
spoorzonegebied op unieke wijze in beeld
contact komt met de Delftse opgravingen.
worden gebracht.
Het beeldmateriaal geeft informatie over
kennis over archeologie bij kinderen tussen de 10 en 15 jaar oud te vergroten en het
recente opgravingen, waar materialen vandaan komen en hoe ze gebruikt werden in het verleden.
“Wat is nou leuker dan door een fysieke collectie te ‘browsen’. Dat is toch anders via Internet.’’ Els Stikkelman (49) moeder van twee dochters (13 en 16 jaar) Gedragstrainer Jongeren ongeveer 6 jaar lid van DOK
DOK JAAROVERZICHT 2011
DOK Actief // vervolg
Popronde
I’m Made of Oil and so are You Popronde is een landelijk reizend
De kunstenaars Rob der Hoeven, Maarten Peerdeman en
popmuziekfestival. Op één avond
Mark James van Bob Smit Gallery brengen op 14 oktober
treden circa 25 opkomende
hun observaties van de olievraagstukken naar buiten.
Nederlandse bands op bij ongeveer evenzoveel podia.
Zij zijn er niet tegen, ze zijn er niet voor.
Donderdagavond 29 september
Met de beelden die zij tonen worden vragen opgeroepen
is Popronde voor het eerst
en discussies uitgelokt. Tijdens de Museumnacht is er een
in Delft. DOK doet mee en biedt deze avond een podium aan
tafelgesprek waarin Bob Smit met bezoekers discussieert
de akoestische optredens van Spilt Milk en Gavin Mee.
over 'I am made of oil and so are you'.
Zeepost en zeeverhalen Zaterdag 9 juli geeft Ellen Palsgraaf een rondleiding bij DOK Kunst langs haar foto’s. Ze vertelt daarbij over het schip de Westgard waar ze regelmatig op vaart, over de zee, de ladingen en de elementen. Bezoekers kunnen een berichtje schrijven en deze in een fles stoppen. Alle flessen worden begin 2012 op een goede plek, 18
dok
waar veel stromingen verschillende richtingen uitgaan, op zee over boord gezet. De deelnemers krijgen een foto met de coördinaten, de weersgesteldheid en de tijd van de tewaterlating toegestuurd.
“Na die reis wist ik dat ik mijn leven op zijn kop ging zetten. Ik voelde het tot in mijn botten. Ik moet varen!” foto: Ellen Palsgraaf
Alzheimer DOK Centrum vormt in oktober het startpunt van een reizende foto-expositie rond het thema dementie. Vanaf donderdag 6 oktober tot donderdag 3 november staan 20 panelen met grote portretten van dementerenden en mantelzorgers uit Delft en omgeving tentoongesteld. Deze expositie is onderdeel van een project waarmee Alzheimer Nederland (de afdeling Delft - Westland Oostland) de vertrouwdheid met de ziekte wil vergroten.
Bijzondere werknemers, bijzondere arbeidsmarkt Op 5 september openen FNV-voorzitter Agnes Jongerius en wethouder Saskia Bolten de FNV-tentoonstelling ‘Bijzondere werknemers, bijzondere arbeidsmarkt’ over mensen die vanwege hun arbeidshandicap zijn aangewezen op een beschermde werkomgeving. Tijdens de openingsavond vindt een discussie plaats over de sociale werkvoorziening. foto: Martien de Man
DOK JAAROVERZICHT 2011
DOK
2011
social talk SocialMedia Power
cijfers
DOK blijkt sterk in online communicatie. Zij scoort in vergelijking met collegabibliotheken goed tot zeer goed. Ten opzichte van 2010 is er een behoorlijke stijging van het gebruik van de website www.dok.info, met name in het aantal pagina’s dat bekeken wordt. Bezoekers besteden meer tijd op de website. Het aantal volgers op Twitter stijgt enorm. Het aantal Facebookfans verdriedubbelt. Er is een lichte daling in het aantal leden dat de nieuwsbrief ontvangt en daadwerkelijk leest. Dit heeft hoogstwaarschijnlijk te maken met de terugloop van het aantal leden.
Website www.dok.info 31.310 bezoekers bekijken per maand 145.585 pagina’s 13.199 unieke bezoekers per maand gemiddelde tijd per bezoek 2.40 minuten
Biebpanel
Twitter twitter.com/dokdelft 2.386 volgers 1.336 retweets 6.000 contactmomenten per maand
Via Biebpanel doet DOK digitaal onderzoek onder haar klanten. DOK ontvangt zo feedback over haar producten en dienstverlening. Bij het imago-onderzoek naar DOK zijn ook niet DOKleden betrokken. De panelleden en niet bibliotheekleden vinden het belangrijk dat DOK blijft bestaan. DOK Delft neemt voor ruim tweederde van de panelleden een belangrijke plaats in in het leven. Zij vinden dat DOK gebruiksgemak biedt en goed laat zien wat ze in huis heeft. Voor niet bibliotheekleden is dit minder duidelijk. Daarnaast vindt de meerderheid van de niet bibliotheekleden dat de bibliotheek haar klanten niet actief opzoekt. De meerderheid van het panel ziet de bibliotheek als betrouwbaar, laagdrempelig, leuk om te bezoeken en vindt het bibliotheekpersoneel behulpzaam. Ook nietbibliotheekleden zien de bibliotheek over het algemeen als een betrouwbaar en laagdrempelig instituut. In iets mindere mate hebben zij het idee dat de bibliotheek leuk is om te bezoeken en dat het personeel behulpzaam is. De meeste panelleden noemen de bibliotheek goedkoop en modern en vinden dat het aanbod groot en actueel is. Op het aspect ‘modern’ scoort Bibliotheek DOK Delft onder haar klanten duidelijk bovengemiddeld. Daarentegen vindt de meerderheid van de niet-bibliotheekleden over het algemeen de bibliotheek niet modern.
Facebook facebook.com/dokdelft 408 fans/vrienden Ruim 2.100 mensen komen maandelijks via Facebook met DOK in aanraking.
Kloutscore DOK: 38 Klout.com brengt ‘invloed’ via Twitter in kaart. Ter vergelijking, goed presterende bibliotheektwitteraars zoals De Zeeuwse Bibliotheek (36), de OBA (42), de Koninklijke Bibliotheek (37) of bibliotheek Enschede (40) kruipen wat betreft prestatie dicht tegen elkaar aan. YouTube youtube.com/DOKdelft 4.635 keer video’s bekeken Google Maps 12.020 keer per maand wordt online naar het adres van DOK gezocht. Flickr.com flickr.com/photos/dokdelft Per dag worden tussen de 1.200 en 3.000 foto’s bekeken. Sinds DOK in 2006 met Flickr startte, zijn er bijna een miljoen foto’s bekeken. www.dok.info/nieuwsbrief 14.978 mensen ontvangen maandelijks een nieuwsbrief per e-mail. Gemiddeld 8.320 mensen opende deze daadwerkelijk.
Accepteer wat je niet kunt veranderen maar verander wat je niet kunt accepteren.
Digitale versie van dit magazine met links naar diverse foto's en ďŹ lmpjes www.dok.info/jaaroverzicht