Τα φυτα του κηπου μας

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 1

ΤΟ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΟ ΠΡΟΤΖΕΚΤ: “ΦΥΤΑ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ ΜΑΣ” ΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ Β' ΤΑΞΗΣ

ΥΠΕΥΘΥΝΟI ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΑΓΟΥΣΙΑ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ

ΚΑΜΑΤΕΡΟ 2015

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 2

Λίγα λόγια για μάς... Στο τρίτο τρίμηνο, τα παιδιά της Β' Γυμνασίου που παρακολουθούσαν το μάθημα του project με καθηγητές τον κ. Παναγιώτου και την κ. Μαραγούσια, αποφάσισαν να διαλέξουν ένα θέμα...ανοιξιάτικο! Αποφασίσαμε λοιπόν να ασχοληθούμε με την καταγραφή των φυτών που βλέπουμε γύρω μας, περιδιαβαίνοντας στο Καματερό και σε κοντινές εξοχές, όπως η Πάρνηθα, το πάρκο Τρίτση, ο Πύργος της Βασιλίσσης και φυσικά...ο κήπος του Σχολείου μας! Έτσι λοιπόν, οι μαθητές της κ. Μαραγούσια ανέλαβαν να φωτογραφίσουν και να συλλέξουν δείγματα από τα φυτά που συναντούσαν, ενώ οι μαθητές του κ. Παναγιώτου να τα αναγνωρίσουν. Είναι γεγονός ότι, η συστηματική κατάταξη των φυτών είναι μια δύσκολη και επίπονη επιστημονική διαδικασία. Ωστόσο, στον λίγο διαθέσιμο χρόνο, και οι δύο ομάδες έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό με αποτέλεσμα την δημιουργία της σελίδας που βλέπετε και του αντίστοιχου ηλεκτρονικού βιβλίου. Με πολλή αγάπη σας το παρουσιάζουμε! Καλή μελέτη!

Καματερό, Μάϊος 2015.

Υ.Γ.: Επειδή κανείς δεν είναι τέλειος, στην περίπτωση που εντοπίσετε λάθη ή παραλείψεις, παρακαλούμε ενημερώστε μας, ώστε να διορθωθούν άμεσα.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 3

Γαρύφαλλο.

Ο Δίανθος, (επίσημη ονομασία), κοινώς “γαριφαλιά” ή γαρυφαλλιά (π.χ. Δίανθος ο καρυόφυλλος, Dianthus caryophyllus), είναι πολυετές, αγγειόσπερμο, ποώδες, όμορφο, εύοσμο καλλωπιστικό φυτό που ανήκει στο γένος δίανθος και στην οικογένεια των Καρυοφυλλοειδών. Καλλιεργείται από την αρχαιότητα και είναι από τα πιο παλιά καλλωπιστικά φυτά, από τα πιο γνωστά και πιο κοινά. Το άνθος της γαριφαλιάς ονομάζεται γαρίφαλο,ή γαρύφαλλο.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 4

Erigeron Karmistrahl.

Ποώδες φυτό, που ανήκει στην ίδια οικογένεια με τις μαργαρίτες.Απαντάται σε όλο τον κόσμο σε ξηρό βουνίσιο περιβάλλον, με την μεγαλύτερη ποικιλομορφία στην Βόρεια Αμερική. Συχνά συγχέεται με τον αστήρα (Aster) και την Μπέλα, με τα οποία ανήκουν στην ίδια οικογένεια.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 5

Κυκλάμινο.

To Κυκλάμινο είναι ένα από τα ομορφότερα αγριολούλουδα της Ευρωπαϊκής υπαίθρου. Στην Ελλάδα συναντώνται πέντε είδη κυκλάμινου. Είναι πολυετές φυτό με μωβ άνθη ή σπανιότερα λευκά και χαρακτηριστικά καρδιοειδή φύλλα με εντυπωσιακούς χρωματισμούς. Κάποια είδη κυκλαμίνου ανθίζουν την Άνοιξη και κάποια άλλα Φθινόπωρο. Φύονται από παραθαλάσσιες περιοχές μέχρι και σε υψόμετρα άνω των 1000 μέτρων. Το πιο κοινό είδος κυκλάμινου στην Ελλάδα είναι το Κυκλάμινο το Γραικό. Το συγκεκριμένο κυκλάμινο ανθίζει την φθινοπωρινή περίοδο και έχει πυκνά μωβ άνθη. Αναπτύσσεται σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο και είναι ιδιαίτερα διεσπαρμένο σε χέρσες περιοχές. Το επίσης συνηθισμένο κυκλάμινο το Κυκλάμινο το Κισσόφυλλο αναπτύσσεται σε μεγαλύτερα υψόμετρα από το προηγούμενο και η περίοδος ανθοφορίας του είναι επίσης το Φθινόπωρο. Η διαφορά του με το Κυκλάμινο το Γραικό είναι ότι τα φύλλα του δεν είναι καρδιοειδή αλλά σχηματίζουν ελαφριές γωνίες.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 6

Μανόλια.

Υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες μανόλιας: φυλλοβόλες και αειθαλείς, δενδρώδεις και θαμνώδεις. Έχει μέτρια ταχύτητα ανάπτυξης, κάνει πανέμορφα και εντυπωσιακά άνθη, τόσο σε άρωμα όσο και σε μέγεθος. Οι μανόλιες θέλουν ηλιόλουστα σημεία στον κήπο, εδάφη με χαμηλό Ph (όξινο) και καλή αποστράγγιση.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 7

Μαργαρίτα.

Μαργαρίτα (ετυμολ.: αντιδάνειο από το ιταλ. margarita < μαργαρίτης = μαργαριτάρι) είναι κοινή ονομασία πολλών άγριων ή καλλιεργούμενων φυτών που ανήκουν στην οικογένεια των Συνθέτων (Compositae) και έχουν άνθη κατά κεφάλια, με εμφανή ακτινοειδή στεφάνη. Σε πολλές περιπτώσεις, οι μαργαρίτες φέρουν δύο ειδών άνθη: τα πρώτα έχουν ακτινωτή διάταξη και κίτρινο, συνήθως, χρώμα· περιβάλλουν τα δεύτερα, τα οποία είναι μικρά, σωληνόμορφα και συναθροίζονται για να σχηματίσουν έναν δίσκο. Σημαντικό ταξινομικό γνώρισμα αποτελεί το σχήμα των βρακτίων, τα οποία βρίσκονται κάτω από το άνθος και μοιάζουν με φύλλα. Τα φύλλα των μαργαριτών μπορεί να έχουν ποικιλία σχημάτων. Οι κυριότεροι αντιπρόσωποι των μαργαριτών είναι οι εξής: • Bellis perennis (Βελλίδα ή Μπέλλα η πολυετής - κοινή Ευρωπαϊκή μαργαρίτα ή Ασπρολούλουδο) • Bellis annua (Βελλίδα ή Μπέλλα η ετήσια) • Chrysanthemum coronarium, συνώνυμο Glebionis coronaria

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 8

• • • • • • • • •

(Χρυσάνθεμο το στεφανωματικό - Mεγάλη Κίτρινη Μαργαρίτα) Glebionis segetum, συνώνυμο Chrysanthemum segetum (Χρυσάνθεμο το αρουραίο - Μαντιλίδα της Κρήτης) Anthemis chia (Ανθεμίδα της Χίου - Άγρια Μαργαρίτα) Anthemis maritima (Ανθεμίδα η θαλάσσια) Anthemis cretica (Ανθεμίδα της Κρήτης) Anthemis maritima (Ανθεμίδα η θαλάσσια) Cota tinctoria, συνώνυμο Anthemis tinctoria (Ανθεμίδα η βαφική) Leucanthemum vulgare (Λευκάνθεμο το κοινό) Leucanthemum maximum (Λευκάνθεμο το μέγιστο) Argyranthemum frutescens, συνώνυμο Chrysanthemum frutescens (Χρυσάνθεμο το θαμνώδες)

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 9

Μηλιά (άνθη).

Η μηλιά είναι το πιο διαδεδομένο οπωροφόρο παγκοσμίως, αντιπροσωπεύει το 50% των φυλλοβόλων οπωροφόρων δέντρων, με παγκόσμια ετήσια παραγωγή περί τα 60 εκατομμύρια τόνους. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής μήλων παγκοσμίως αποτελείται από επιτραπέζιες ποικιλίες. Οι ποικιλίες πολλαπλής χρήσεως όμως αρχίζουν να γίνονται συνεχώς δημοφιλέστερες. Παλιότερα σε κάθε τόπο καλλιεργούνταν διαφορετικές ποικιλίες μήλων. Οι απαιτήσεις όμως για αυξημένη παραγωγή και υψηλή ποιότητα καρπών, συνέβαλαν στη δημιουργία και διάδοση νέων ποικιλιών που καλλιεργούνται σήμερα σε διάφορα μέρη με παρόμοιες κλιματικές συνθήκες. Οι πιο διαδεδομένες ποικιλίες είναι η Golden Delicious και οι διάφορες κόκκινες ποικιλίες Delicious αμερικανικής προέλευσης, η Mutsu ιαπωνικής προέλευσης και η Granny Smith αυστραλιανής προέλευσης. Η καλλιέργεια της μηλιάς είναι διαδεδομένη σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο. Μηλεώνες απαντώνται ακόμη και στη Σιβηρία όπου η θερμοκρασία κατά τους χειμερινούς μήνες μπορεί να πέσει στους -40 βαθμούς Κελσίου. Μέχρι το 1940 η παραγωγή μήλων στην Ελλάδα ήταν πολύ μικρή. Σήμερα η καλλιεργούμενη έκταση είναι περίπου 150.000

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 10

στρέμματα και η ετήσια παραγωγή ανέρχεται σε 350.000 τόνους, αποτελώντας τη δεύτερη σπουδαιότερη καλλιέργεια από τα φυλλοβόλα οπωροφόρα μετά τη ροδακινιά. Η καλλιέργεια της μηλιάς σε μορφή συστηματικών οπωρώνων εντοπίζεται κυρίως στην κεντρική και δυτική Μακεδονία, στη Θεσσαλία και στην Πελοπόννησο. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση δέντρων μηλιάς βρίσκεται στην περιοχή του Βερμίου. Καλλιεργείται επίσης στους νομούς Ημαθίας, Πέλλας, Καστοριάς, Μαγνησίας, Λάρισας και Αρκαδίας.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 11

Μπουκαμβίλια ή βουκαμβίλια.

Είναι θάμνος ή μικρό δέντρο με καταγωγή από τo Νότια Αμερική και τα περισσότερα από τα είδη της φέρουν μεγάλα αγκάθια. Η μπουκαμβίλια είναι φυλλοβόλο φυτό, τα φύλλα της φέρουν μίσχους είναι ακέραια, μεγάλα, χνουδωτά και έχουν σχήμα καρδιάς ή νεφρού. Τα άνθη της είναι όμορφα, ζωηρόχρωμα, μετρίου μεγέθους σε ποικίλους χρωματισμούς. Η υφή τους είναι χάρτινη και με την πάροδο μερικών εβδομάδων πέφτουν και αντικαθίστανται με καινούργια. Μπορεί να είναι λευκά, ροζ, κόκκινα, βυσσινί, μοβ και πορτοκαλί. Οι βλαστοί της μπουκαμβίλιας είναι ξυλώδεις και διακλαδώνονται, αναρριχώνται και φτάνουν σε ύψος και τα 12 μέτρα. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα αρκετά εύκολα και δεν αντιμετωπίζει προβλήματα με τη σύνθεση του εδάφους. Είναι ευαίσθητη στο ψύχος και αγαπά τις ηλιόλουστες περιοχές. Έχουν δημιουργηθεί πολλές καλλωπιστικές ποικιλίες και σήμερα είναι από τα πολύ διαδεδομένα καλλωπιστικά φυτά. Καλλιεργείται σε γλάστρες, κήπους και πάρκα σε ολόκληρη την Ελλάδα αποτελώντας ένα κλασικό ανοιξιάτικο φυτό.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 12

Ντάλια.

Η ντάλια (Dahlia) είναι γένος ανθοφόρων θαμνοειδών φυτών, ενδημικών του Μεξικού της Κεντρικής Αμερικής και της Κολομβίας. Περιλαμβάνει περίπου τριάντα είδη και ανθίζει κατά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Αποτελεί το εθνικό λουλούδι στο Μεξικό. Οι Αζτέκοι καλλιεργούσαν τις ντάλιες για τροφή, τελετές και διακόσμηση. Το 1872 ένα κουτί με ρίζες ντάλιας εστάλη από το Μεξικό στην Ολλανδία. Από αυτές επέζησε μόνον ένα φυτό, από το οποίο παρήχθησαν κόκκινα λουλούδια με μυτερά πέταλα Ντάλια του Χουάρες (Dahlia juarezii). Από αυτά προήλθαν τα σημερινά υβρίδια ντάλιας.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 13

Ορχιδέα.

Οι Ορχιδέες είναι καλλωπιστικά μονοκοτυλήδονα φυτά τα οποία συνθέτουν την οικογένεια των Ορχιδοειδών, τη μεγαλύτερη των ανθοφόρων φυτών (Αγγειόσπερμων). Στον κατάλογο του Βασιλικού Βοτανικού Κήπου του Kew βρίσκονται 880 γένη και σχεδόν 22.000 είδη ορχιδέας. Ο συνολικός αριθμός των ειδών ορχιδέας σ' όλον τον πλανήτη εκτιμάται γύρω στις 25.000, αλλά διαφωνίες ταξινόμησης μεταξύ των ειδικών κάνουν αδύνατο για την ώρα τον προσδιορισμό του ακριβή αριθμού των ειδών της οικογένειας. Τα μεγαλύτερα γένη της οικογένειας είναι τα ακόλουθα: 1. Βολβόφυλλο - Bulbophyllum (~2.000 είδη) 2. Επίδενδρον - Epidendrum (~1,500 είδη) 3. Δεδρόβιο - Dendrobium (~1.400 είδη) 4. Πλευροθαλή - Pleurothallis (~1.000 είδη) Επίσης είναι εξαιρετικά δημοφιλή τα ακόλουθα καλλιεργούμενα γένη: 1. Βανίλια- Vanilla 2. Όρχις - Orchis 3. Φαλαίνοψις - Phalaenopsis

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 14

4. Κατλέγια ή Κατλέια - Cattleya Από την εισαγωγή τροπικών ειδών κατά τον 19 ο αιώνα, οι κηπουροί έχουν δημιουργηθεί πάνω από 100.000 υβρίδια και ποικιλίες.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 15

Σκουτελλάρια (Scutellaria lateriflora).

Σκουτελλάρια (Scutellaria lateriflora). Άλλες ονομασίες: Χειλανθή. Οικογένεια: Lamiaceae Περιγραφή: Αειθαλές, σχετικά άοσμο βότανο που φθάνει τα 60 εκ., με όρθιο βλαστό και μωβ άνθη. Υπάρχουν περίπου 100 είδη του γένους. Συχνά απαντάται και στην Ελλάδα ως διακοσμητικό. Θεραπευτικές Ιδιότητες: Η σκουτελλάρια βοηθάει εξαιρετικά τη νευρική εξάντληση, στηρίζοντας και θρέφοντας το νευρικό σύστημα. Λόγω του ότι είναι αντισπασμωδική και ηρεμιστική, ενδέικνυται για την προεμμηνορροϊκή ένταση, τον πονοκέφαλο, το στρες και την αϋπνία. Τρόποι χρήσης: Για όλα τα συμπτώματα όπως νευρική εξάντληση, στρες, πονοκέφαλος και αϋπνία, παρασκευάστε έγχυμα από 15-20 γρ. βοτάνου σε ένα φλυτζάνι νερού και πίνετε εως 5 φλυτζάνια την ημέρα.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 16

Τριαντάφυλλο.

Η τριανταφυλλιά (επιστ. Ρόδο, Rosa) είναι γένος φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Ροδοειδών (Rosaceae). Είναι καλλωπιστικό και φυλλοβόλο φυτό. Αποτελείται από τη ρίζα, τον βλαστό, τα φύλλα και τα μπουμπούκια της. Η ρίζα της τριανταφυλλιάς είναι αποξυλωμένη και διακλαδίζεται προς όλες τις κατευθύνσεις. Συνεχίζοντας, ο βλαστός της αρχικά είναι τρυφερός και πράσινος, ενώ κάποια στιγμή αρχίζει να σκληραίνει και να αποξηραίνεται. Επίσης, ο βλαστός εξωτερικά έχει αγκάθια, όπως και τα φύλλα στις άκρες τους. Τα άνθη της τριανταφυλλιάς βγαίνουν στις άκρες των τρυφερών βλαστών. Στην αρχή είναι κλειστά τα μπουμπούκια της, ενώ σιγά σιγά αρχίζουν να ανοίγουν και να ξεπετάγονται τα πέταλα. Τα πέταλα έχουν διάφορα χρώματα όπως λευκό, κόκκινο, ροζ, κίτρινο και άλλα. Το χρώμα των λουλουδιών τους είναι ανάλογο με την ποικιλία της κάθε τριανταφυλλιάς. Η

τριανταφυλλιά

πολλαπλασιάζεται

με

πέντε

τρόπους.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ-ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 2014-15, Β' ΤΑΞΗ 17

Πολλαπλασιάζεται με παράρριζα, με σπέρματα, με καταβολάδες, με μοσχεύματα και με μπόλιασμα. Η τριανταφυλλιά, εκτός από την ομορφιά και τα ευωδιαστά άνθη, παρέχει και αιθέριο αρωματικό λάδι εξαιρετικής ποιότητας, που παίρνουμε από τα ροδοπέταλα της και που χρησιμεύει στην παρασκευή αρωμάτων. Επίσης τα πέταλα των τριαντάφυλλων, κυρίως τα ροζ, μπορούν να γίνουν και γλυκό. «Πήγαινε να δεις τα τριαντάφυλλα»,είπε η αλεπού... Ο μικρός πρίγκιπας έφυγε να δει ακόμη μια φορά τα τριαντάφυλλα. «Δε μοιάζετε καθόλου με το δικό μου τριαντάφυλλο», είπε... «Είστε όμορφα, αλλά κενά... Αν κάποιος τυχαίος περαστικός έβλεπε το τριαντάφυλλό μου, θα νόμιζε ότι σας μοιάζει. Εκείνο όμως είναι πολύ πιο σημαντικό από όλα σας, γιατί είναι το τριαντάφυλλο που έχω εγώ ποτίσει. Γιατί είναι το λουλούδι που προστάτεψα. Γιατί έχω σκοτώσει τα σκουλήκια του, γιατί είναι το τριαντάφυλλο που έχω ακούσει να παραπονιέται, να καμαρώνει ή να σιωπά. Γιατί είναι το τριαντάφυλλό μου το καλύτερο απ' όλα. «Βλέπεις μόνο με την καρδιά» είπε η αλεπού... Απόσπασμα από τον "Μικρό Πρίγκηπα" του Antoine de Saint-Exupery ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ!