Voorwoord Voor je ligt ‘Invloed!’, het eerste programmazine van Bureau Zuidema, the influence company. Een combinatie van een programmagids en een magazine, waarin we je meenemen in de wereld van invloed, leren en (persoonlijke) ontwikkeling. Aan de hand van achtergrondartikelen en interviews met collega’s en klanten kun je kennismaken met de expertises en diensten van ons bureau en ontdekken wat deze opleveren. Daarnaast vind je beschrijvingen van diverse trainingen en leeroplossingen en kun je lezen wat onze deelnemers hiervan vinden. Het is overigens niet voor niets dat dit programmazine voor het eerst in 2012 uitkomt. We bestaan dit jaar namelijk 50 jaar! Hoe Bureau Zuidema zijn oorsprong vond en zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld laten we je graag zien. En wie jarig is trakteert. Hoe, dat lees je in deze uitgave en op www.zuidema50jaar.nl We wensen je veel leesplezier en inspiratie om jezelf verder te ontwikkelen. Mocht je nog vragen hebben of met ons in gesprek willen, dan staan we je uiteraard graag te woord.
Lodewijk van Ommeren Directeur Bureau Zuidema
Invloed uitoefenen kun je leren! Wat is invloed eigenlijk? Je kunt invloed op verschillende manieren benaderen: vanuit tijd, de elementen, technologie, politiek of taal bijvoorbeeld. Bureau Zuidema kijkt naar de gedragskant van invloed. Hoe kun je invloed uitoefenen op een persoon met behoud van relatie? Invloed gaat bij Zuidema dus over het effect van bepaald gedrag.
Roger Harrisson en David Berlew, twee organisatiepsychologen uit Amerika vroegen zich begin jaren zeventig af hoe ze meer invloed konden uitoefenen, los van een rol of positie. Ze ontdekten dat diegenen die hun gedrag aanpasten aan de situatie of de persoon tegenover zich, meer voor elkaar kregen dan diegenen die vooral hun eigen voorkeursgedrag – ongeacht de context – lieten zien. Op basis hiervan ontwikkelden zij het Invloedmodel®. Dit zeer krachtige model vormt de basis van de training Inzicht in Invloed®. Deze internationale training werd in 1976 mede door Bureau Zuidema ontwikkeld.
Meer dan vakkennis In de huidige tijd speelt het ontwikkelen van invloed een steeds belangrijkere rol. Voorafgaand aan je loopbaan doe je veel vakkennis op tijdens je opleiding.
6
Bureau Zuidema
Kennis die je nodig hebt in de organisatie, om je ideeën, plannen en visie vorm te geven. Maar met vakkennis alleen red je het niet. Om je plannen, ideeën en voorstellen geaccepteerd te krijgen, heb je anderen nodig en zul je draagvlak moeten creëren.
Invloed zonder macht Maar hoe kun je je doelen bereiken als je niet vanuit een hiërarchische rol of positie invloed kunt uitoefenen? Je zult over de juiste vaardigheden moeten beschikken. Invloed uitoefenen zonder macht kun je leren. De training Inzicht in Invloed® geeft praktische handvatten én de gelegenheid te oefenen met ander gedrag. Je leert ineffectieve patronen te doorbreken en je effectieve gedrag nog meer tot zijn recht te laten komen. Het Invloedmodel® is de kapstok waarmee je naar je eigen invloedgedrag kunt kijken: wat doe ik effectief en waar kan ik nog meer winst behalen? Altijd met behoud of verbetering van de relatie.
De Zuidema benadering
van leren
Leren vindt overal en altijd plaats. Wij leren mensen, teams en organisaties invloed uit te oefenen om duurzaam te groeien. Maar we zijn zelf ook een lerende organisatie, nieuwsgierig naar de mensen en organisaties om ons heen. Vanuit die benadering kijken we naar het effect van gedrag. We werken talentgericht aan het ontwikkelen van mensen. Gedragstraining staat daarbij vaak centraal. Met veel oefenen, om nieuw gedrag echt eigen te maken. En met de werkplek als leerplek, waarbij ieder zijn eigen leerdoelen heeft. We zien het leren ĂŠn onze rol in dit proces, als een belangrijk onderdeel van de wereld om ons heen.
Leren betekent voortdurend om je heen kijken, verwonderd zijn over wat je ziet en je afvragen wat je daarvan kunt leren.
10
Bureau Zuidema
Werken aan talent
12
Bureau Zuidema
Grenzen verleggen in leidinggeven Van orders naar overleg
22
Bureau Zuidema
Invloedrijke (mede)zeggenschap die past! ‘Klaar voor de toekomst’
(Mede)zeggenschap staat voor invloed hebben op de ontwikkeling van een organisatie. We zien de medewerkers hierbij als professionele en invloedrijke adviseurs die actief participeren ten aanzien van strategie, beleid en processen, gericht op duurzame ontwikkeling van de organisatie. Hoe dit in zijn werk gaat? Elke organisatie is uniek en dat vraagt om een passende vorm van (mede)zeggenschap. Welke vorm dat is hangt af van de organisatie en de medewerkers. De uitdaging ligt in het vorm geven aan (mede)zeggenschap die klaar is voor de toekomst. Behouden van het goede, maar niet bang zijn voor het onbekende. Alleen dan kan een organisatie groeien.
26
Bureau Zuidema
traInIngen
Win de OR-game 2012! Wie vormt de invloedrijkste OR van het jaar? Maak jij deel uit van de meest invloedrijke OR? Dat zal blijken op 26 juni 2012 tijdens de OR-game, waarin het werk van de OR zo realistisch mogelijk wordt nagebootst en waarmee je kunt meten hoe jouw OR nu echt functioneert. Met ingang van Zuidema’s jubileumjaar 2012 kun je als OR voor het eerst strijden tegen andere ondernemingsraden. Niet alleen voor de eer, maar voor een heuse OR Invloed-bokaal! Deze prestigieuze prijs wordt uitgereikt aan de ondernemingsraad die het beste in staat is geweest invloed uit te oefenen.
Overzicht Open trainingen
2012 Sla om
De competitie
De invloedrijke OR
In één dag wordt een halfjaar uit de praktijk van een ondernemingsraad nagebootst. Jouw ondernemingsraad wordt op de proef gesteld om de juiste informatie te vergaren, doelen te stellen, tactische afwegingen te maken, scherp te onderhandelen, de juiste beslissingen te nemen. Daarbij wil je de relatie met de bestuurder in stand houden en mag je de achterban niet uit het oog te verliezen. Lukt het jouw ondernemingsraad om de juiste talenten op gepaste wijze in te zetten, zodat je invloed op de besluitvorming zo groot mogelijk is? Dan staat die geweldige bokaal binnenkort misschien wel bij jullie op kantoor.
De regie in handen nemen. Effectief invloed uitoefenen binnen en buiten de OR. Met elkaar én de bestuurder zaken effectief voor elkaar krijgen.
Als je samen met jouw OR mee wilt doen aan deze competitie, houd dan alvast 26 juni vrij in je agenda. Inschrijven doe je binnenkort op www.zuidema.nl. Houd onze website dus in de gaten en volg ons ook op Twitter.
De training
Deze tweedaagse training draait om écht invloed leren uitoefenen. De training is afgeleid van de uitermate succesvolle training Inzicht in Invloed®, en zo aangepast dat deze training zeer interessant is voor OR-leden. Je persoonlijke invloedgedrag in relatie tot je mede OR-leden en de bestuurder staat centraal. In deze training leer je je invloed vergroten door doelmatig gedrag in te zetten, dat past bij de situatie en erop gericht is om de ander mee te krijgen.
Resultaat Na de training ben je in staat je doelen te bereiken met behoud of verbetering van de relatie. Je bent je bewust van het effect van je gedrag op anderen en weet in te spelen op verschillende situaties en je gesprekspartner. Je vergroot je invloed en daarmee de effectiviteit van de ondernemingsraad.
Kijk voor meer informatie over deze en andere open trainingen op pagina 28-31 en op www.zuidema.nl
Invloed! Programmazine 2012
27
FloraHolland bloeit volop! Team- en talentontwikkeling op ’s werelds grootste bloemenveiling
Deze allereerste veilklok stamt uit 1905. Het prototype van toen is anno 2011 gemoderniseerd tot een virtueel systeem , dat op een scherm wordt geprojecteerd.
32
Bureau Zuidema
‘We weten nu beter van elkaar wat we vinden en durven te bespreken wat anders zou moeten’
van samenwerken veranderd en worden er andere competenties van medewerkers gevraagd. Bureau Zuidema heeft ons geholpen om daarin verder te ontwikkelen. De verschillende afdelingen binnen Commercie hadden sterk de neiging om dat los van elkaar te doen. Op zich werkte het prima, maar toch wilde ik graag weten wat ons als team verbindt. Ik geloof namelijk dat onderlinge verbinding een meerwaarde oplevert. Als je bijvoorbeeld weet welke signalen er bij de klantenservice binnenkomen, kunnen anderen daar weer hun voordeel mee doen.”
Unieke werkwijze “Zo zaten we op een ochtend met Bureau Zuidema om tafel. Ik merkte dat ze niet zomaar de training komen geven, maar dat ze zich uitvoerig verdiepen in de probleemstelling. Op basis daarvan adviseerden zij ons de training talentontwikkeling, die in de praktijk anders verliep dan we van tevoren hadden besproken. De trainers kijken namelijk wat er tijdens de training gebeurt en passen daar het programma ter plekke op aan als dat nodig is. Het leverde ons uiteindelijk een beter resultaat op.”
34
Bureau Zuidema
Resultaat: meerjarenvisie “Het traject begon met het herkennen en benoemen van talenten. In de loop van die eerste dag hadden we een mooie verzameling, maar de vraag was: hoe kun je die talenten benutten? We hebben inmiddels een meerjarenvisie ontwikkeld, waarin staat beschreven wat we als afdeling Commercie Naaldwijk de komende jaren willen realiseren en hoe we de aanwezige talenten daarbij optimaal kunnen inzetten. We moesten de oplossing voor ons vraagstuk echt zelf bedenken. Vooral op de tweede dag zetten de trainers zichzelf op de achtergrond en bewaakten zij vanaf de zijlijn het proces, om ervoor te zorgen dat wij niet uit de bocht vlogen. Dat is echt de kracht van Zuidema.”
Eilandjes “In de managementlaag daarboven deed zich een vergelijkbaar probleem voor. Daar zaten managers die ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid een jaarplan schreven. Het nietje was het enige dat hen verbond. Door de goede ervaringen met Zuidema, heb ik hen gevraagd om ook het ontwikkelen van dit team te begeleiden. Zij hebben ons door middel van
Hoeveel invloed heb jij? Deze test is gebaseerd op het invloedmodel速
Je wilt zaken voor elkaar krijgen en relaties versterken. Invloed uitoefenen is een van de manieren om dat voor elkaar te krijgen. Test waar jouw kracht zit om invloed uit te oefenen op anderen en ontdek hoe je de invloedstijlen verder kunt ontwikkelen.
Het Invloedmodel速 Bureau Zuidema gebruikt het Invloedmodel速 dat met behulp van een uitgebreide vragenlijst gedrag analyseert.
36
Bureau Zuidema
De Vragenlijst Invloedstijlen vul je niet alleen zelf in, maar ook andere personen in jouw omgeving. Welk gedrag vertoon je in bepaalde situaties? Hoe ervaren anderen dat gedrag? En welk effect heeft het? Het model onderscheidt een aantal verschillende invloedstijlen en gedragssoorten. Door de analyse hiervan word je bewust hoe jij invloed uitoefent. Die verschillende invloedstijlen worden verder ontwikkelt in de training Inzicht in Invloed速. Een tipje van de sluier? Doe de test op de volgende pagina.
Uitspraken
ik… 1 … breng voorstellen of ideeën krachtig naar voren 2 … kom met ter zake doende argumenten 3 … draag anderen op wat ze moeten doen 4 … geef een gemeend compliment 5 … krijg iets gedaan door rekening te houden met de belangen van een ander 6 … vraag anderen naar hun meningen en ideeën 7 … luister zorgvuldig als ik met (een) ander(en) van mening verschil
score
adviseren op het hoogste niveau Iedereen met een beetje verstand van zaken kan adviseren. Maar strategisch adviseren is veel meer dan alleen vakkennis overbrengen. Erik Burema begeleidt vakgenoten naar een hoger niveau in adviseren. Hoge bomen vangen veel wind. Adviseurs met ambitie, klampen zich graag vast aan de hoogste takken van de organisatie om daar hun invloed uit te oefenen. Als het daar lukt om een rol te spelen bij de nieuwe koers van de organisatie, mogen ze zichzelf met recht
42
Bureau Zuidema
Zuidema Advies: voor organisatiegroei gedreven door talent Opgericht in 1962 als raadgevend bureau, adviseren we al jarenlang management en bestuur bij de inrichting en herinrichting van hun organisatie. Advies is maatwerk, de consultants van Zuidema Advies zoeken voortdurend naar de beste balans tussen het behalen van organisatiedoelstellingen en individuele ontwikkeling. We begeleiden organisaties en de medewerkers naar verrassende resultaten op het gebied van drie belangrijke thema’s: beloningsmanagement, strategische cultuurverandering en integriteit. Met als doel om innovatie te stimuleren en het rendement van de organisatie te vergroten.
We gaan daarbij uit van het talent van de medewerkers. Ruimte geven aan talent in organisaties vraagt lef, leiderschap en een inspirerende omgeving. Maar ook invloed speelt hier een belangrijke rol. Niet alleen tussen individuen, ook op afdelings en organisatieniveau.
geĂŻnteresseerd in wat Zuidema Advies voor je organisatie kan betekenen? Neem contact met ons op. Invloed! Programmazine 2012
45
teamWork in een DreamTeam DUT Racing Formula Student in actie
Samenwerken op de TU Delft Sinds 2010 levert Bureau Zuidema een bijdrage op gebied van teamontwikkeling aan een minor van de TU Delft, genaamd D:DREAM; Delft: Dream Realisation of Extremely Advanced Machines. Door te werken in een ‘DreamTeam’, wil de TU van technici teamplayers maken. Op technisch gebied zit het wel goed, maar hoe je samenwerkt om ook daadwerkelijk een dreamteam te zijn, leren ze van Zuidema.
58
Bureau Zuidema
Het is misschien wel het bekendste DreamTeam-project: de zonneauto NUNA, die in oktober 2011 voor de zesde keer aan een race door Australië deelneemt. Initiatiefnemer van de minor, Wim Thijs vertelt trots: “Er zijn op dit moment dertien van deze DreamTeams binnen de TU. In 2011 reed het team studenten van Formula Zero het snelheidsrecord met een waterstofauto en won het team van Formula Student met een elektrische auto grote internationale wedstrijden in Engeland en in Duitsland. De snelheidsrecord-fiets van het Human Power Team heeft het Nederlandse uurrecord op 88,5 km gezet en valt binnenkort twee wereldrecords aan.
AcHTergrOND
En zo zijn er nog vele mooie voorbeelden te noemen. Om te winnen werken de studenten keihard om alles rond te krijgen: technisch, maar ook organisatorisch en financieel. In dat proces lopen ze tegen veel dingen aan, niet in de laatste plaats tegen zichzelf en hun teamgenoten.”
De winst van TeamWork De D:DREAM-projecten dragen dan ook onmiskenbaar bij aan de persoonlijke ontwikkeling van de studenten. Om die reden is TeamWork een van de verplichte vakken in de minor. Wim: “In 2010 zijn we gestart met een succesvolle pilot met Bureau Zuidema en dit succes zet zich nog steeds voort. Studenten krijgen via hoorcolleges en workshops inzicht in de groepsdynamica en de samenwerking binnen hun team. Bureau Zuidema ondersteunt het team ook op het gebied van communicatieve vaardig-
heden. Daarnaast kunnen wij bij dreigende problemen in een team de hulp van Zuidema inschakelen. Voor technische problemen bij de ontwikkeling van hun project, draaien de studenten van de TU hun hand niet om. Dat ze daarvoor prima analyses kunnen maken, zal je niet verbazen. Door de samenwerking met Bureau Zuidema zijn ze nu ook in staat om het groepsproces te analyseren. Ze doorzien sneller wat er gebeurt binnen het team en zien dat er meer nodig is dan alleen inhoud om de winst te pakken!”.
‘er is meer nodig dan inhoud om de winst te pakken!’
De DreamTeams De DreamTeams van de TU Delft houden zich bezig met diverse technologische projecten. Innovatie en duurzaamheid staan centraal. Een overzicht van de dertien DreamTeams: NUON Solarteam - Zonnewagen Delta Loyd Solarboatteam - Zonneboot DUT Racing Team - Formula Student racewagen Greenchoice ForZe team - Formula Zero racewagen Ecorunner - Zuinigheidswagen NovaBike - Racemotorfiets Human Power Team Delft - Recordfiets DARE - Raketbouw DAP - Delft Aardwarmte Project Dutch Robotics - Voetbalrobot Solar Deathlon - huis met zon als enige energiebron WASUB - man aangedreven duikboot Mens aangedreven vliegtuig
Tekst: Nienke Nieuwpoort Foto rechts: Joris Lousberg Invloed! Programmazine 2012
59
Alles draait om invloed bij Accenture
60
Bureau Zuidema
Bouwen aan persoonlijke ontwikkeling? De leermogelijkheden van een OR
Lid worden van de OR, waarom zou je het doen? Het doet een groot beroep op je agenda en er wordt veel van je verwacht. En eerlijk is eerlijk; een beetje stoffig imago heeft de OR ook wel. Droge regelingen, wetsartikelen, lastige gesprekken en bureaucratie, zomaar wat verschillende associaties met het OR-werk. Maar de OR is ook een plek waar je invloed kunt hebben, waar je kunt leren en vorm kunt geven aan je persoonlijke ontwikkeling.
Daar zit je dan; om tafel met de directie. Als OR-lid gebeurt dat regelmatig. Om een gelijkwaardige gesprekspartner te zijn, moet je de taal van de directie spreken. Bovendien moet je met kennis van zaken standpunten innemen en besluiten beïnvloeden. Meepraten in de OR doet een groot beroep op competenties die je niet altijd in huis hebt. Coaching en training kunnen je helpen om die verder te ontwikkelen. Samen met de praktijkervaring die je in OR opdoet natuurlijk.
Extra uitdaging Voor Sabrina Reijnders, verpleegkundige en zorgcoördinator, is haar deelname aan de OR op vele fronten heel waardevol: “Vlak na mijn studie stapte ik in de OR, omdat ik naast mijn werk op zoek was naar extra 66
Bureau Zuidema
uitdaging. Ik heb diverse trainingen gevolgd; van onderhandelen, beïnvloeden en strategie, tot het schrijven van een advies, het lezen van een begroting en ‘werkwijze binnen de OR’.” Invloed uitoefenen op strategisch niveau, adviseren op organisatorisch gebied, onderhandelen over personele belangen, binnen de OR komt het allemaal aan bod. Het voelt in het begin misschien wat onwennig, maar uiteindelijk kan het bijdragen aan je persoonlijke ontwikkeling. Jenny Kovacsek, OR-lid bij Sanoma Media Netherlands, kan erover meepraten: “Ik heb nu minder moeite met het voeren van discussies, durf sneller mijn mening te geven en ik vind het steeds gemakkelijker om en public te spreken.”
AcHTergrOND Verborgen talenten In de OR worden talenten uitgedaagd, of – nog mooier – je ontdekt zelfs je verborgen talenten. Sabrina: “Ik begon als OR-lid en mede dankzij de helikopterview waarover ik bleek te beschikken, werd ik voorzitter. In het begin vond ik het spannend om met de directie om tafel te zitten, maar inmiddels is het gesneden koek. Van iemand die graag aardig gevonden wil worden, ben ik gegroeid tot een zelfverzekerd persoon die niet bezig is met wat anderen van haar vinden. En dat is belangrijk, want als voorzitter werk je in een krachtenveld waarin uit diverse hoeken invloed op je uitgeoefend wordt. Ik heb geleerd me bij de mening van de OR te houden en me niet voor andermans karretje te laten spannen.” De persoonlijke groei die je doormaakt binnen de OR kan ook veel opleveren buiten de OR. Sabrina: “Ik kwam in de OR onder meer in contact met onze HR-manager. Via hem kreeg ik de kans om een tweejarige opleiding personeelsmanagement te doen, die ik inmiddels aan het afronden ben. Daarna wil ik aan de slag als personeelsadviseur. Dan is het voor mij ook tijd om na acht leerzame jaren in de OR, het stokje over te dragen!” Bij Bureau Zuidema hebben we het graag over leren. Leren vindt overal plaats, ook in de OR. Welke persoonlijke meerwaarde de OR kan opleveren heb je kunnen lezen. Aan jou de overweging om het stokje wel of niet over te pakken.
Nieuw in de OR Inzicht krijgen in de taken, bevoegdheden, plichten en mogelijkheden van een ondernemingsraad. De training Speciaal voor nieuwe OR-leden bieden we dé basistraining op gebied van medezeggenschap. Deze trainingsdag gaat over het doel, de taak, de plaats en de functie van de ondernemingsraad. Je leert op welke manieren (mede)zeggenschap kan worden vormgegeven. Daarnaast maak je kennis met de Wet op de Ondernemingsraden en ontdek je hoe de interne organisatie van de ondernemingsraad werkt. Resultaat Je kent het organisatorische krachtenveld waarin een ondernemingsraad opereert. Je weet wat de organisatie, bestuurder en de achterban van je verwacht en op welke manier en binnen welke kaders je hier invulling aan kunt geven.
Talentontwikkeling in de OR Ontdek je talent en hoe je dat optimaal binnen en buiten de ondernemingsraad kunt benutten. Talentontwikkeling om je OR te versterken. De training Tijdens deze training krijg je inzicht in je persoonlijke talenten. Je leert je eigen sterke punten herkennen en de mogelijkheden zien die deze bieden voor het werk in de ondernemingsraad. Aan de hand van een ontwikkelplan kun je na de training direct aan de slag met je talenten binnen de OR. Daarmee versterk je niet alleen de ondernemingsraad, maar werk je ook gericht aan je persoonlijke ontwikkeling. Resultaat Je bent je bewust van je talenten en hoe je deze kunt inzetten in de ondernemingsraad. Je maakt een koppeling tussen je talenten en de competenties die gevraagd worden voor het werken in een OR.
Kijk voor meer informatie over deze en andere open trainingen op pagina 28-31 en op www.zuidema.nl
Invloed! Programmazine 2012
67
Leiderschap Effectiviteits Analyse© Een analyse van je leiderschapscapaciteiten Hoe effectief ben je eigenlijk als leidinggevende? Hoe kun je effectiever worden en welke vaardigheden moet je dan ontwikkelen? De Leiderschap Effectiviteits Analyse© (LEA) is een online 360 gradenfeedback instrument dat je helpt je ontwikkelrichting en -doelen als leidinggevende in kaart te brengen.
‘De LeA kijkt naar 22 verschillende dimensies van leiderschap’
Aan de hand van de LEA worden de verschillende leiderschapsfuncties die je in het dagelijks werk uitvoert in kaart gebracht. De LEA kijkt naar 22 verschillende dimensies van leiderschap, zoals visie creëren en implementeren, medewerking krijgen, voortgang controleren, resultaten behalen en teamgericht werken. Het resultaat is inzicht in de effectiviteit van je leiderschap op deze 22 dimensies. Tegelijkertijd krijg je suggesties hoe je je op deze dimensies verder kunt ontwikkelen. Je kunt dit verdiepen door de uitkomsten te koppelen aan de (strategische) organisatieontwikkeling en welke eisen dit aan je stelt. De LEA kan zowel worden ingezet op individueel als op groepsniveau. Op groepsniveau biedt het uitstekende aanknopingspunten voor bijvoorbeeld Management Development trajecten.
70
Bureau Zuidema
Leiderschap Effectiviteits Analyse© Een analyse van je leiderschapscapaciteiten Hoe effectief ben je eigenlijk als leidinggevende? Hoe kun je effectiever worden en welke vaardigheden moet je dan ontwikkelen? De Leiderschap Effectiviteits Analyse© (LEA) is een online 360 gradenfeedback instrument dat je helpt je ontwikkelrichting en -doelen als leidinggevende in kaart te brengen.
‘De LeA kijkt naar 22 verschillende dimensies van leiderschap’
Aan de hand van de LEA worden de verschillende leiderschapsfuncties die je in het dagelijks werk uitvoert in kaart gebracht. De LEA kijkt naar 22 verschillende dimensies van leiderschap, zoals visie creëren en implementeren, medewerking krijgen, voortgang controleren, resultaten behalen en teamgericht werken. Het resultaat is inzicht in de effectiviteit van je leiderschap op deze 22 dimensies. Tegelijkertijd krijg je suggesties hoe je je op deze dimensies verder kunt ontwikkelen. Je kunt dit verdiepen door de uitkomsten te koppelen aan de (strategische) organisatieontwikkeling en welke eisen dit aan je stelt. De LEA kan zowel worden ingezet op individueel als op groepsniveau. Op groepsniveau biedt het uitstekende aanknopingspunten voor bijvoorbeeld Management Development trajecten.
70
Bureau Zuidema
Colofon Heb je behoefte aan meer informatie of wil je een oriënterend gesprek? Neem contact op met een van onze opleidingsadviseurs via 033 - 434 58 00. Kijk voor ons uitgebreide aanbod van open trainingen en in company trainingen op www.zuidema.nl
Bureau Zuidema bv Bezoekadres: Olmenlaan 4 Postadres: Postbus 127 3830 AC Leusden t (033) 434 58 00 info@zuidema.nl Bureau Zuidema Rotterdam bv ‘Het Witte Huis’ Wijnhaven 3m 3011 WG Rotterdam t (010) 411 50 60
Invloed! Is een uitgave van Bureau Zuidema, Leusden. Hoofdredactie en concept Arjen Kroder Eindredactie Babette Tierie Redactie Jolanda Botke | Nannie Gieles | Lodewijk van Ommeren | Ad Schrama Met medewerking van Theo Aanhane, Floor Aardema, Ingrid Besselink, Boudewijn de Boer, Jacqueline van Brink, Janneke Buur, Erik Burema, Floor Daver, Evelien Enter, Gerrit Fijma, Lotte van Galen, Jan Goulmy, Ruud Hofman, Pauline Hupkes, JoostJan Kinds, Geraldo Kumeling, Jan Willem Luttikhuis, John van Mourik, Nienke Nieuwpoort, Marieke Oudshoorn, Walter van der Ploeg, Joris Rietman, Judith Schoemaeckers, Els Slagboom, Evert Spaans, Margien Sybesma Ontwerp en realisatie De Weijer Design BNO, Baarn Fotografie Mike Bink | Arjen Kroder | Sxc.hu Druk Koninklijke Drukkerij C.C. Callenbach B.V., Nijkerk Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in geautomatiseerde gegevensbestanden of openbaar gemaakt, in enige vorm of enigerlei wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Bureau Zuidema. Deze uitgave is met groots mogelijke zorg samengesteld. Het kan voorkomen dat niet alle rechthebbenden van de gebruikte beelden konden worden achterhaald. Belanghebbende(n) worden in dit geval verzocht op te contact op te nemen met de uitgever. Disclaimer Aan de prijzen en overige informatie in deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend en deze zijn onder voorbehoud van wijzigingen. Kijk op www.zuidema.nl voor de meest actuele informatie of neem contact met ons op.