The Moment Newsletter by Der Moment

‫מ‬

‫‪TheMoment‬‬

‫אינהאלט‬

‫אמענט‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק | ח' אייר תשע"ג‬

‫‪48‬‬

‫‪7‬‬

‫עדיטאריעל ‪ /‬אייער מאמענט‪5.............................‬‬ ‫חרדי'שע נייעס ‪16,17,26.....................................................‬‬ ‫לאקאלע נייעס‪6,7,8,9,12,13,14 ..............................................‬‬ ‫פינאנציעלע נייעס‪18.......................................................‬‬

‫‪Thursday | April 18, 2013‬‬

‫נייע ווינדסאר‪-‬דעטרויט‬ ‫בריק באקומט וואשינגטאן‬ ‫באשטעטיגונג‬

‫דזשאסטין טרודאו ערוועלט‬ ‫אלס נייער פירער פון‬ ‫ליבעראלע פארטיי‬

‫פרשה‬

‫מאמענטן‪4............................................................‬‬

‫גאסן עסנווארג‬ ‫פארקויפער קומט צוריק‬ ‫קיין מאנטרעאל‬ ‫‪14‬‬

‫קאנסטרוקציע אויף‬ ‫מאנטרעאלער בריקן‬ ‫דעם זומער‬

‫זעקס אויטא פאבריצירער‬ ‫רופן מאסיווע ריקאל‬ ‫פאר עירבעגס‬ ‫‪13‬‬

‫‪8‬‬ ‫א סקיצע פון די געפלאנטע נייע בריק און גרעניץ אריבערגאנג‬

‫ליינט באריכט אויף זייט ‪13‬‬

‫די‬

‫סעינט לורענס‬

‫סיוועי‬

‫‪ $7‬דעיקעיר‬ ‫פראגראם‬ ‫וועט מעגליך ארויפגיין‬ ‫‪8‬‬

‫סיטי באריכטעט‬ ‫רעקארד סומע אין‬ ‫פארקינג טיקעטס‬ ‫‪9‬‬

‫די אינלאנד וואסער‪-‬וועג סיסטעם צווישן די אטלאנטיק‬ ‫אקעאן און די גרעיט לעיקס איז די וועלט'ס לענגסטע‬ ‫און איינע פון די גרעסטע אינדזשענירונג וואונדער פון‬ ‫דעם צוואנציגסט'ן יאר‪-‬הונדערט‬

‫‪19‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 2‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 3‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 4‬‬

‫פר' אח"ק‬

‫די ערשטע רש"י אין די פרשת השבוע‬ ‫(קדושים) מעלדט אונז באלד איין ווי וויכטיג די‬ ‫פרשה איז פאר אונז‪ ,‬און וויפיל מיר דארפן זיך‬ ‫מתבונן זיין אין איר "מפני שרוב גופי תורה תלויין‬ ‫בה"‪.‬‬ ‫א מורא'דיגער אויסדריק‪.‬‬ ‫די ערשטע מצוה אין די פרשה איז "קדושים‬ ‫תהיו"‪ ,‬דער רבש"ע באפעלט פאר משה רבינו אז‬ ‫ער זאל צונויפרופן אידישע קינדער און ער איז זיי‬ ‫מצוה "קדושים תהיו! הייליג זאלט איר זיין! כי‬ ‫קדוש אני‪ ,‬ווייל איך בין הייליג‪ ,‬און אז איר זענט‬ ‫מיין עם סגולה דארפט איר זיך פירן בקדושה‬ ‫ובטהרה"‪.‬‬ ‫אז מען איז זיך מתבונן אין די ווערטער‬ ‫פונעם רמב"ן און דער אור החיים הק'‪ ,‬וויאזוי זיי‬ ‫לערנען אפ די מצוה פון "קדושים תהיו"‪ ,‬שטעלט‬ ‫זיך ארויס ווי בכוונה איז די מצוה געקומען אין די‬ ‫טעג‪ ,‬ווען מען האלט נאכן יום טוב פסח‪ ,‬און דער‬ ‫זומער באווייזט זיך ביי די טיר‪ ,‬דער זומער מיט‬ ‫אלע אירע נסיונות‪ ,‬דאן איז א זמן ווען יעדער איד‬ ‫דארף האבן א שטארקן 'בוסט'‪ ,‬א חיזוק‪ ,‬א פרישע‬ ‫התחזקות און קבלה טובה‪ ,‬א איד דארף זיך פריש‬ ‫מחזק זיין אין אלע גדרי הקדושה‪ ,‬און מוסיף זיין‬ ‫גדרים וסייגים‪ ,‬און דאס קומט אונז זאגן די מצוה‬ ‫פון "קדושים תהיו"‪.‬‬ ‫דער אור החיים הק' זאגט "שלא יאמר אדם‬ ‫שלא אסר הכתוב אלא מעשה העריות‪ ,‬אבל לא‬ ‫בחינת המחשבה וההסתכלות ושאר דקדוקי‬ ‫התיעוב אשר רבו‪ ,‬וכאן צוה ה' על הדברים ההמה‬ ‫וכיוצא בהם שצריך להרחיק עצמו מן הכיעור‬ ‫ומהדומה לדומה לבל יבוא לידי מחשבה ותהיה‬ ‫נשללת ממנו בחינת הקדושה"‪.‬‬ ‫אט דאס קומט די מצוה פון "קדושים תהיו"‬ ‫זאגן פאר אידישע קינדער‪ ,‬און ווי וויכטיג איז דאס‬ ‫פאר אונז דייקא אין דעם זמן‪.‬‬ ‫אז מיר זענען זיך אביסל מתבונן אין די‬ ‫מצות עשה וואס דער רבש"ע האט אונז געגעבן‪,‬‬ ‫מיר האבן נארוואס מקיים געווען די מצ"ע פון‬ ‫"אכילת מצה"‪ ,‬מיט אזא הידור‪ ,‬מיט אזויפיל הכנה‪,‬‬ ‫מיט אזויפיל יגיעה‪ ,‬מיר האבן זיך געשפירט אזוי‬ ‫דערהויבן בשעת מיר האבן געמאכט די צוויי ברכות‬ ‫און געגעסן די כזיתים‪ ,‬מיר האבן זיך געשפירט‬ ‫איבערגליקליך אז מיר זענען מקיים א מצות עשה‬ ‫מן התורה‪.‬‬ ‫אט די זעלבע תורה‪ ,‬און דער זעלבער נותן‬ ‫התורה האט אונז געגעבן די מצוה פון "קדושים‬ ‫תהיו"‪ ,‬א ציוו ה'‪ ,‬יעדעס מאל א איד גייט אויף די‬ ‫גאס‪ ,‬און ער היט זיך אפ די אויגן אז ער זאל נישט‬ ‫נכשל ווערן אין זעהן ח"ו וואס ער דארף נישט‪ ,‬איז‬ ‫ער מקיים גענוי די זעלבע מצות עשה מן התורה‪.‬‬ ‫יעדער קען און ווייסט די מעשה וואס ווערט‬ ‫געברענגט אין מדרש תנחומה סו"פ חוקת‪ ,‬מען‬ ‫האט דאס שוין אוודאי געהערט נאך אלס קינד‬ ‫פונעם מלמד אין חדר‪ ,‬אבער דאך שאדט נישט‬ ‫דאס איבערצוגיין נאכאמאל‪ ,‬און אויפפרישן דאס‬ ‫התבוננות דערין‪ ,‬ווייל יעדעס מאל באזונדער וואס‬ ‫מען איז זיך מעמק דערין כאפט מען א פרישן‬ ‫טרייסל עד היכן הדברים מגיעין‪.‬‬ ‫דערציילט אונז דער מדרש מעשה ברבי מתיא‬ ‫בן חרש‪ ,‬ער איז געווען א גרויסער עושר‪ ,‬א צדיק‬ ‫און א גרויסער בעל מידות טובות‪ ,‬און ער פלעגט‬

‫הרב ב‪ .‬שטערן‬

‫שטיצן תלמידי חכמים מיט א ברייטע האנט‪ ,‬ביי‬ ‫יעדע געלעגנהייט זענען געזעסן ביי זיין טיש‬ ‫אלמנות מיט יתומים וואס האבן זיך געשפייזט פון‬ ‫איהם‪.‬‬ ‫ער איז געווען א תלמיד מובהק פון רבי מאיר‪,‬‬ ‫וואס פון זיין קוואל האט ער געטרונקען‪ ,‬און גענוי‬ ‫ווי זיין רבי האט ער כל ימיו עוסק געווען אין תורה‬ ‫מיט א יגיעה עמוצה און שטארקע התמדה‪ .‬אזוי‬ ‫אז ער איז אויסגעשטיגן צו א הויכע מדריגה און‬ ‫זיין צורה האט געשיינט און געלויכטן ווי די זון‪.‬‬ ‫אמרו עליו‪ ,‬האבן חז"ל שוין דעמאלטס מעיד‬ ‫געווען אויף אים‪ ,‬אז ער האט זוכה געווען צו זיינע‬ ‫מדרגות‪ ,‬ווייל ער האט זיך אלע זיינע יארן אכטונג‬ ‫געגעבן אויף זיינע אויגן!‬ ‫פאסירט אמאל רבי מתיא בן חרש זיצט און‬ ‫לערנט תורה בקדושה ובטהרה‪ ,‬דער שטן גייט‬ ‫אריבער ער זעהט אים‪ ,‬ער באמערקט זיין לויטערע‬ ‫לעכטיגע צורה‪ ,‬ומתקנא בו‪ ,‬ער גלייבט זיך נישט ווי‬ ‫עס איז דא א איד אויף אזא מדריגה און ער האט‬ ‫אים נאכנישט געקענט מכשיל זיין מיט קיין שום‬ ‫זינד‪ ,‬אמר "אפשר צדיק בלא חטא בעולם?"‪ ,‬ניין‪,‬‬ ‫ער קען דאס נישט צולאזן‪.‬‬ ‫דערציילט דער מדרש ווי דער ס"מ איז‬ ‫געגאנגען צום כסא הכבוד און ער האט געפרעגט‬ ‫כביכול "רבונו של עולם‪ ,‬מתיא בן חרש מהו לפניך?‬ ‫וויאזוי טוסטו – כביכול – אפשאצן דעם מתיא בן‬ ‫חרש‪ ,‬וואס איז ער פאר דיר?"‪.‬‬ ‫"צדיק גמור!" איז געווען די תשובה‪.‬‬ ‫האט דער שטן געבעטן "גיב מיר רשות אז איך‬ ‫זאל אים שטעלן אין א נסיון"‪.‬‬ ‫דער שטן האט באקומען די ערלויבעניש זיך צו‬ ‫גיין פארמעסטן פערזענליך מיט מתיא בן חרש‪.‬‬ ‫ער קומט אן צו מתיא בן חרש און ווי אלעמאל‬ ‫האט ער אים געטראפן ווי ער זיצט און ער איז עוסק‬ ‫בתורה ווי זיין שטייגער‪.‬‬ ‫דער ס"מ איז געגאנגען אין ער האט זיך מלביש‬ ‫געווען אין א געשטאלט פון א פרוי‪ ,‬און ער האט זיך‬ ‫געשטעלט פאר אים‪ .‬ווי נאר ער האט מרגיש געווען‬ ‫אין א דמות אשה פאר זיך‪ ,‬האט זיך דער הייליגער‬ ‫תנא אוועקגעקערט זיין פנים נישט ווילענדיג קוקן‬ ‫אין יענעם ריכטונג‪.‬‬ ‫דער שטן האט נישט אויפגעגעבן און ער‬ ‫האט זיך געשטעלט פאר זיין פנים‪ ,‬האט ער זיך‬ ‫אויסגעדרייט אויף די צווייטע זייט‪ ,‬אזוי אויף‬ ‫וועלכע זייט ער האט זיך אוועקגעדרייט איז אים‬ ‫דער שטן נאכגעלאפן און זיך געשטעלט אין יענעם‬ ‫ריכטונג‪.‬‬ ‫מתיא בן חרש זעהט אז עס נעמט נישט קיין‬ ‫עק‪ ,‬און די אשה האלט נישט ביים אוועקגיין‪ ,‬האט‬ ‫ער זייער מורא געהאט שמא ישלוט בו יצר הרע‪,‬‬ ‫און ער האט באשלאסן צו טוהן א מורא'דיגער‬ ‫שריט‪.‬‬ ‫מה עשה רבי מתיא בן חרש‪ ,‬ער האט געלאזט‬ ‫רופן איינעם פון זיינע תלמידים וואס פלעגט‬ ‫אים באדינען‪ ,‬און ער האט אים געהייסן ברענגען‬ ‫פייער און שפיציגע נעגל‪ .‬דער תלמיד האט דאס‬ ‫געברענגט‪ ,‬האט ער גענומען די נעגל און ער האט‬ ‫דאס געמאכט גליענדיג הייס אויפן פייער‪ ,‬און דאן‬ ‫האט ער דאס אריינגעשטאכן אין "זיינע" אויגן!!!‬ ‫(פארזעצונג אויף זייט ‪)29‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫פר' אמור‬

‫פרשה מאמענטן‬ ‫מאמענטן‬ ‫ילדי‬ ‫"קדושים תהיו";‬ ‫וואו הייבט מען אן?‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫פון די ימי הספירה‬ ‫ביז צו קבלת התורה‬

‫די ערשטע רש"י די וואך איז דאך באקאנט‬ ‫"להזהיר גדולים על הקטנים"‪ ,‬אסאך פשטים‪ ,‬אסאך‬ ‫לימודים וואס עס זענען דא אויף די ווערטער‪.‬‬ ‫א גוט ווארט פון איינעם פון די צדיקי דורנו‬ ‫שליט"א זאגט מען נאך "להזהיר הגדולים" מען‬ ‫דארף אנזאגן די גרויסע מענטשן "על הקטנים" אז‬ ‫זיי זאלן לערנען צעטל קטן"‪.‬‬ ‫אפשר קען זיך טייטשן ענליך אז מען שטייט‬ ‫אנהויב זומער‪ ,‬מ'הייבט אן א נייעם זמן‪ ,‬די ספירה‬ ‫טעג זענען דא‪ ,‬און מ'גרייט זיך צו קבלת התורה‪,‬‬ ‫אפשר איז דאס א רמז "על הקטנים" די תורה וואס‬ ‫איז געגעבן געווארן אויפן קליינעם בארג סיני‪ ,‬אז‬ ‫אויב וויל מען זיך קענען גרייטן צו קבלת התורה‪,‬‬ ‫דארף מען זיך זעצן לערנען און קובע זיין עתים‬ ‫לתורה‪.‬‬ ‫מען שטייט אינמיטן די ימי הספירה‪ ,‬שבעה‬ ‫שבועות תספר לך מהחל חרמש בקמה‪ ,‬די זיבן‬ ‫וואכן די ימי התעלות צווישן פסח און שבועות‬ ‫לויפן איינע נאך די צווייטע‪ ,‬און אט גרייט מען זיך‬ ‫צו קבלת התורה‪.‬‬ ‫שטייענדיג אין אזא תקופה פאדערט זיך פון‬ ‫אונז א שטיקל התבוננות‪ ,‬אביסל ישוב הדעת‪ ,‬מיר‬ ‫זאלן זיך אוועקזעצן און באטראכטן איבער חובתינו‬ ‫בעולמינו‪ ,‬און זיך פארפליכטן מחזק צו זיין אונזער‬ ‫קביעות עתיםצ לתורה‪ ,‬און דאס פארפעסטיגן אז‬ ‫עס זאל טאקע בלייבן א שטארק קביעות וואס זאל‬ ‫נישט גערירט ווערן כיתד שלא תימוט‪.‬‬ ‫להזהיר גדולי"ם על הקטני"ם‪.‬‬ ‫עס איז א הלכה מפורשת אין רמב"ם (הל' ת"ת‬ ‫פ"א) און אין שולחן ערוך (יו"ד סי' רמ"ו) וואס ווי‬ ‫ווייט מיר ווייסן קריגט קיינער נישט דערויף‪" :‬כל‬ ‫איש ישראל חייב בתלמוד תורה‪ ,‬בין עני בין עשיר‪,‬‬ ‫בין שלם בגופו בין בעל יסורים‪ ,‬בין בחור בין זקן‬ ‫גדול‪ ,‬אפילו עני המחזר על הפתחים‪ ,‬אפילו בעל‬ ‫אשה ובנים חייב לקבוע לו זמן לתלמוד תורה ביום‬ ‫ובלילה‪ ,‬שנאמר (יהושע א') והגית בו יומם ולילה"‪.‬‬ ‫אט דער חוב פון קביעת עתים לתורה איז א חוב‬ ‫אויף יעדן איד מעיקרא דדינא‪ ,‬עס איז נישט עפעס‬ ‫'א שיינע זאך'‪' ,‬א וואוילע זאך'‪ ,‬א 'גלייכע זאך'‪ ,‬ניין‬ ‫דאס איז א קלארע הלכה וואס מען לערנט ארויס‬ ‫פון א פסוק‪ ,‬וואס טוט פארפליכטן יעדן איד וואס‬ ‫פירט זיך עפ"י שולחן ערוך‪ ,‬איר אויסצופאלגן‪.‬‬ ‫עס ברויך ארויסגעברענגט ווערן‪:‬‬ ‫דער מושג "בן תורה" איז נישט משועבד‬ ‫צו דעם וואס זיצט אין כולל‪ ,‬אדער איז א מרביץ‬ ‫תורה‪ ,‬ניין‪ ,‬צו דעם קרוין פון א "בן תורה" איז זוכה‬ ‫יעדער וואס איז באמת א בן תורה‪ ...‬יעדער וואס‬ ‫די תורה איז ביי אים די ערשטע זאך‪ ,‬ווען ער האט‬ ‫נאר ליידיג צייט איז ער ביי די גמרא‪ ,‬ער איז א "בן‬ ‫תורה"‪.‬‬ ‫א איד וואס איז זוכה צו זיין א קובע עתים‬ ‫לתורה‪ ,‬ער איז זיך קובע א שיעור‪ ,‬און ער הארעוועט‬ ‫אריין אינעם שיעור‪ ,‬ער לערנט דעם שיעור מיט‬ ‫א פונקטליכקייט‪ ,‬און בדרך קבע‪ ,‬דער איד איז‬ ‫זוכה צו ווערן אנגערופן א "בן תורה"‪ ,‬טראצדעם‬ ‫וואס דער חוב צו ברענגען פרנסה האט אים שוין‬ ‫ארויסגעפירט מבין כותלי בית המדרש איבערן‬ ‫טאג‪.‬‬ ‫א "בן תורה" האט אויך נישט צוטון מיט וויפיל‬ ‫שעה א טאג ער זיצט אין ער לערנט‪ ,‬עס ווענדט זיך‬ ‫אין דעם וואס פארא ארט די תורה הק' פארנעמט‬

‫הרב ב‪ .‬שטערן‬

‫ביי אים‪ ,‬אין חז"ל טרעפן מיר אויך אז נישט דער‬ ‫מספר איז קובע‪ ,‬איין זאך אין קובע‪ ,‬דער "קביעות"‪,‬‬ ‫די הלכה איז כל קבוע כמחצה על מחצה דמי‪,‬‬ ‫כאטש במציאות איז דאס א קליינער פראצענט‪,‬‬ ‫אויב אבער איז זי א קבוע‪ ,‬א באשטימטע זאך וואס‬ ‫רירט זיך נישט אוועק פון ארט‪ ,‬דאן איז זי כמחצה‬ ‫על מחצה דמי‪ ,‬און איר כח איז שטארק‪ ,‬א 'קובע‬ ‫עתים לתורה' נאר דער קען זיין א "בן תורה"‬ ‫וואס מיינט דאס קביעת עתים לתורה? וואס‬ ‫מיינט א בן תורה?‬ ‫לאמיר זיך דורכשמועסן‪...‬‬ ‫בשעה שמכניסין את האדם לדין ‪ -‬זאגט די‬ ‫גמרא אין מסכת שבת ‪ -‬אומרים לו נשאת ונתת‬ ‫באמונה? קבעת עתים לתורה? עסקת בפרי' ורבי'?‬ ‫אט די דריי שאלות ווערן געשטעלט פאר יעדן‬ ‫מענטש ווען ער קומט ארויף אויפן עולם העליון‪,‬‬ ‫אפגעבן זיין דין וחשבון אויף זיינע מעשים וואס‬ ‫ער האט געטון במשך די יארן וואס ער האט זיך‬ ‫געדרייט אויף די וועלט‪.‬‬ ‫זאגט מען נאך פון בעל שם הקדוש אז די אלע‬ ‫דריי שאלות זענען נוגע לימוד התורה‪.‬‬ ‫נשאת ונתת באמונה? איז די שאלה‪ ,‬ווען דו‬ ‫ביסט געווען אין די ביזנעס‪ ,‬ווען דו ביסט געווען‬ ‫ביזי אין געשעפט‪ ,‬האסטו געהאט אמונה‪ ,‬האסט‬ ‫געגלייבט אינעם בורא עולם? האסטו געדענקט‬ ‫אז דער הייליגער באשעפער "כי הוא הנותן לך כח‬ ‫לעשות חיל"? און אז נישט "כוחי ועוצם ידי עשה‬ ‫לי את החיל הזה"? ווייל ווער עס גלייבט אין דעם‬ ‫און ער איז נושא ונותן ב"אמונה"‪ ,‬ער האט אמונה‬ ‫אינעם בורא עולם‪ ,‬דער איז נישט מפקיר זיין גאנצן‬ ‫טאג פארן געשעפט! ער פארקויפט נישט זיין נפש‬ ‫רוח ונשמה פארן דאלער! אזא מענטש איז נישט‬ ‫אגאנצן טאג קיין "עבד" ער זארגט זיך צו זיין א בן‬ ‫חורין אויך! ער לאזט איבער צייט פאר "זיך" פאר‬ ‫זיין "נשמה" אויך!‬ ‫אט דאס איז באדייט פון די שאלה‪" ,‬נשאת‬ ‫ונתת באמונה"‪.‬‬ ‫יעצט קומט די צווייטע שאלה‪ ,‬קבעת עתים‬ ‫לתורה? לאמיר אריינקוקן אין רש"י "לפי שהאדם‬ ‫צריך להתעסק בדרך ארץ הוצרך לקבוע עתים‬ ‫לתורה‪ ,‬דבר קצוב‪ ,‬שלא ימשך כל היום לדרך ארץ‬ ‫!"‬ ‫אמת! עס איז נישט דא צופיל ברירות‪ ,‬מען מוז‬ ‫ארבעטן‪ ,‬מען מוז זיך פלאגן פאר פרנסה‪ ,‬די קללה‬ ‫פון בזעת אפיך תאכל לחם ליגט אויף אונזערע‬ ‫פארמאטערטע פלייצעס‪ ,‬דאס איז עס‪ ,‬מיר מוזן‬ ‫זיך מוטשענען‪ ,‬מיר מוזן ארבעטן שווער‪ ,‬אבער‪,‬‬ ‫נישט פיר און צוואנציג שעה א מעת לעת! איז‬ ‫דען נישט גענוג אז דער גוף ארבעט אזוי שווער‪,‬‬ ‫דער גוף איז אזוי פארמאטערט‪ ,‬דארפן מיר נאך‬ ‫פארמאטערן די נשמה אויך? עס מוז זיין א "עת‬ ‫קבוע"‪ ,‬יא "קבוע" יעדן טאג‪ ,‬א שעה צוויי צו מער‪,‬‬ ‫דאס איז פאר מיין נשמה'לע‪ ,‬עס קומט זיך איר‬ ‫אויך עפעס‪ ,‬אז נישט וואס איז דער חילוק צווישן‬ ‫דעם מענטש און א בהמה?!‪...‬‬ ‫אבער ברודער טייערער‪ ,‬די שאלה פון "קבעת"‬ ‫האט נאך א טייטש‪ ,‬אין מלאכי שטייט א פסוק‬ ‫"כי אתם קובעים אותי" קובעים איז טייטשט‬ ‫גנב'ענען‪ ,‬יא גנב'ענען‪ ,‬עס מאכט זיך אמאל אז א‬ ‫(פארזעצונג אויף זייט ‪)29‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 5‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Der Moment‬‬

‫אייער‬ ‫מאמענט‬ ‫שיקט אריין בריוו‪ ,‬מיינונגען‪,‬‬ ‫אינפארמאציע צו "דער מאמענט"‬ ‫‪Email: Info@DerMoment.ca‬‬ ‫‪Fax: 514.344.4890‬‬

‫ווען די גראז איז גרינער‬ ‫אויף די אנדערע זייט‬

‫מיר וואוינען אין א בעסערע געגענט‬ ‫(גיי ווייס פארוואס?) און דאס פארלאנגט‬ ‫מער ווי דאס וואינען אויף אן אנדערע‬ ‫פלאץ‪ .‬מיר האבן שטרענגערע ביי‪-‬לאוס‬ ‫און ליידן זיך צוזאם אסאך אבער אין‬ ‫די ענדע האבן מיר שיינע און ריינע‬ ‫גאסן אויף וועלכע עס איז געשמאק צו‬ ‫שפאצירן‪ .‬די געגענט איז רואיג און דאס‬ ‫מאכט דאס לעבן גרינגער‪.‬‬ ‫ווען עס קומט זומער איז פאראן נאך‬ ‫איין שטאפל צו די ריינקייט און דאס איז‬ ‫פלאנצן גראז פארענט פון די הייזער‪.‬‬ ‫דאס געזעץ פארלאנגט דאס נישט‬ ‫אבער עס מאכט א ריזיגע חילוק פאר די‬ ‫אויסזען פון די גאס און פארוואס זאלן‬ ‫די אנדערע האבן קריטיק אז מיר קימערן‬ ‫זיך נישט מיט די געגענט'ס ריינקייט‪ .‬די‬ ‫אלע פענסי געוואוקסן איז נישט פאר‬ ‫יעדן‪ ,‬אבער אביסל גרינע גראז איז מער‬ ‫ווי גענוג צו געבן א ריינע אויסקוק‪.‬‬ ‫עס קאסט נישט קיין סאך אבער עס‬ ‫מאכט א ריזיגע דיפערענץ‪ .‬אין די ענדע‬ ‫האט מען אליינס הנאה‪.‬‬ ‫א לאקאלע אייגנטומער‬

‫■■■‬

‫קוויבעק זאל‬ ‫בעסער נישט טוישן‬ ‫דעילייט סעווינגס טיים‬

‫עס איז געווען א נייעסל בלויז‬ ‫צווישן די שורות וואס וואלט געדארפט‬ ‫קריגן מער אויפמערקזאמקייט‪ .‬א גרופע‬ ‫קוויבעקער האבן אנגעהויבן א פעטיציע‬ ‫צו ענדיגן נוצן דעילייט סעווינגס טיים‬ ‫צוליב פארשידענע סיבות וועלכע לייגט‬ ‫זיך ווייניג אויפ'ן שכל און זעט אויס ווי‬ ‫בלויז נאך א זאך אין וועלכע קוויבעקער‬ ‫האבן געטראפן א געלעגנהייט צו זיין‬ ‫אנדערש ווי יעדן‪ .‬די אנדרייער האבן‬ ‫אפילו באקומען שטיצע פון א עם‪-‬ען‪-‬‬ ‫עי וועלכער האט דאס פארגעשטעלט‬ ‫אין די נעשאנעל אסעמבלי‪ .‬עס איז‬ ‫טאקע גארנישט געווארן דערפון אויף‬ ‫דערווייל‪ ,‬אבער גייט אלעס‪ .‬קודם‬ ‫איגנארירט מען דאס און עווענטועל‬ ‫הייבט מען דאס אן באטראכטן ווען מען‬ ‫האט שוין באקומען גענוג שטיצע‪.‬‬ ‫קוויבעקער האבן עפעס א תשוקה‬ ‫צו זיין אנדערש ווי יעדן וואו זיי קענען‬ ‫און עס גייט זייי‬ ‫ווייניג אן צי עס‬ ‫איז א טובה פאר די‬ ‫מענטשהייט אדער‬ ‫נישט‪ .‬זיי האבן נישט‬ ‫קיין שום פראבלעם‬ ‫צו מאכן א געזעץ‬ ‫וואס וועט פארניכטן‬ ‫ביזנעס אזוי לאנג‬ ‫ווי עס וועט זיין‬ ‫א טובה פאר די‬ ‫ז עלבסשטענד יגע‬ ‫אויסזען פון די‬ ‫פראווינץ‪.‬‬ ‫צאלט‬ ‫מער‬ ‫דא די מערסטע‬ ‫שטייערן און מען‬ ‫דארף זיך ספראוון‬ ‫מיט די מערסטע‬ ‫שטרויכלונגן אין‬ ‫ביזנעס‪ .‬וועם פעלט‬ ‫אויס צו זיין אנדערש‬ ‫אויך מיט די צייט?‬ ‫ש‪.‬ז‪.‬מ‪.‬‬ ‫■■■‬

‫לכבוד דער מאמענט‪,‬‬ ‫פארשטייט זיך אז עטליכע דאנק‬ ‫ווערטער קומט ערשט אבער איך האב‬ ‫נישט מער ווי צו זאגן אז איך האב הנאה‬ ‫פון די צייטונג און הער אזוי אויך פון‬ ‫אנדערע‪ .‬אין מיין אז דאס איז גענוג פאר‬ ‫לויב ווערטער‪.‬‬ ‫מיין באמערקונג איז בלויז צו א‬ ‫פארבעסערונג און בלויז מיין מיינונג‪.‬‬ ‫איך וואלט געוואלט זען מער בילדער‬ ‫אין די צייטונג פון לאקאלע געשעענישן‪.‬‬ ‫א בילד רעדט מער ווי טויזענט ווערטער‬ ‫און זינט אלע אנדערע צייטונגן נוצן‬ ‫דאס פארוואס נישט אין דער מאמענט?‬ ‫אפילו אויב דער מאמענט קען זיך‬ ‫נישט ערלויבן צו האבן איינעם וואס‬ ‫זאל ארומגיין כאפן בילדער וואלט‬ ‫מען אבער געקענט מאביליזירן דעם‬ ‫עולם צו שיקן בילדער צו דער מאמענט‬ ‫פאר פובליקאציע‪ .‬יעדער דרייט זיך‬ ‫היינט ארום מיט א קאמערא (אין די‬ ‫סעליולער) און אז מען נעמט א בילד‬ ‫פון עפעס וואס א צווייטער קען אויך‬ ‫הנאה האבן פארוואס נישט שיקן פאר‬ ‫פובליקאציע‪ .‬צום ביישפיל נאך א‬ ‫יו"ט וויאזוי מענטשן גרייטן זיך צום‬ ‫יו"ט‪ ,‬זאכן וואס פאסירן לאקאל ווי א‬ ‫רויבעריי אין טי‪-‬די באנק‪ ,‬און אמאל‬ ‫א גוטע זאך צום בייישפיל א חבירים‬ ‫מעמבער ארויסהעלפנדיג א צווייטן‪.‬‬ ‫נאך א זאך וואס קען זיין‬ ‫אינטערעסאנט איז באשרייבונגן פון‬ ‫לאקאלע ביזנעסער אדער אנדערע‬ ‫זאכן ארום אונז‪ .‬עס מוז נישט זיין קיין‬ ‫לאנגע באשרייבונגן‪ ,‬אפילו אביסל‬ ‫אינפארמאציע איז אינטרעסאנט פאר‬ ‫מענטשן‪ .‬אסאך מאל גייט מען דורך‬ ‫א געביידע יעדן טאג און מען ווייסט‬ ‫נישט וואס דאס איז און פאר וועמען‪.‬‬ ‫א ביישפיל איז די שטאטישע געביידע‬ ‫אויף סעינט וויעטער נעבן ווייזמאן‪.‬‬ ‫די געביידע שטייט ליידיג און איז‬ ‫באהאפטן ביז די פייער סטאנציע‪.‬‬ ‫פארוואס איז די געביידע דארט? אויב‬ ‫מען נוצט עס נישט‪ ,‬פארוואס טוט מען‬ ‫דאס נישט צואווארפן? איז פאראן‬ ‫פלענער דערפאר?‬ ‫א געטרייע לייענער‬ ‫■■■‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫עדיטאריעל‬

‫טעראר‬ ‫איז יעדנ'ס‬ ‫פראבלעם!‬ ‫די שרעקליכע טעראר אטאקע אין באסטאן דעם‬ ‫פארגאנגענעם זונטאג איז געווען א דערמאנונג איבער‬ ‫די וועלט אין וועלכע מיר וואוינען‪ .‬בייזוויליגע טעראר‬ ‫מיט שרעקליכע קאנסקעווענצן אנגעדרייט ביי אן‬ ‫אינדיווידועל אדער גרופע וועלכע'ס איינציגסטע ציל איז‬ ‫געווען אנצוזייען ווי מער קרבנות און ווי מער ווייטאג‪.‬‬ ‫א טעראריסטישע אטאקע אין אזא פארנומענע‬ ‫שטאט ווי באסטאן דינט אבער אויך אלס א דערמאנונג‬ ‫אז יעדע שטאט דארף זיין גרייט‪ .‬טעראריסטן זוכן בלויז‬ ‫קרבנות און וועלן אויסקלויבן סיי וועלכע פלאץ עס איז‬ ‫זיי גרינג אונטערצושטעלן באמבעס אדער אויסשיסן‬ ‫מענטשן‪ .‬די שטאט באסטאן האט געהאט די נויטיגע‬ ‫טרענירונג און אירע ערמוירדזשענסי סערוויסעס האבן‬ ‫געטאן א געניטע ארבעט וועלכע קומט נאר נאך גוטע‬ ‫טרענירונג און ארגאניזאציע וועלכע יעדע סיטי דארף‬ ‫האבן‪.‬‬ ‫נאך ניו יארק‪ ,‬וואשינגטאן‪ ,‬לאנדאן‪ ,‬און יעצט באסטאן‬ ‫איז קלאר אז יעדע גרויסע שטאט איז א ציל און אויך‬ ‫קאנאדע דארף פארכטן אן אטאקע און זיין גרייט אויב‬ ‫דאס פאסירט ח"ו‪ .‬זיכערהייט גייט א לאנגע וועג אבער‬ ‫נאך וויכטיגער איז ארגאניזאציע‪ .‬אין א צייט פון כאאס‬ ‫דארפן טויזענטער באהאנדעלט ווערן ווען יעדער ווארט‬ ‫צו הערן א ווארט פון זיין פאמיליע מיטגלידער אדער‬ ‫פריינט‪ .‬ערמוירדזשענסי סערוויסעס דארפן קענען‬ ‫באהאנדלן און טראנספערירן צענדליגער קרבנות‪,‬‬ ‫שפיטעלער דארפן זיין צוגעשטעלט צו קענען פארנעמען‬ ‫א גרויסע צאל פאציענטן מיט מאסיווע וואונדן‪ ,‬און די‬ ‫פאליציי כוחות דארפן זיין גוט ארגאניזירט צו פארזיכערן‬ ‫די סצענע צו פארמיידן ווייטערדיגע סכנה און ערלויבן‬ ‫די אמבולאנס טעכניקער זיך צו באוועגן שנעל אן‬ ‫קיינע שטרויכלונגן אין א צייט ווען מינוטן קען מאכן א‬ ‫דיפערענץ צווישן לעבן און טויט‪.‬‬ ‫מיר אידן אין גלות דארפן שטענדיג געדענקען צו‬ ‫מתפלל זיין פאר אחב"י בכל מקומות מושבותיהם‪.‬‬ ‫אם השם לא ישמר עיר שוא שקד שומר‪...‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 6‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬

‫סיטי באשטעטיגט‬ ‫אספאלט קאנטראקט‬ ‫אין לעצטע מינוטיגע‬ ‫קאונסיל מיטינג‬

‫טראץ וואס סיטי קאונסלערס‬ ‫זעלבסט האבן געשפירט אז דאס איז‬ ‫נישט ריכטיג‪ ,‬האבן זיי פארט געשטימט‬ ‫צו באשטעטיגן א קאנטראקט פאר‬ ‫די סופליי פון די סיטי'ס אספאלט‬ ‫צו ‪ 7‬פירמעס פון וועלכע דריי זענען‬ ‫פארדעכטיגט אין קארופציע ווערנדיג‬ ‫אזוי באשולדיגט אין די אנגייענדיגע‬ ‫שארבאנאו קאמיסיע‪.‬‬ ‫די סיטי'ס ראודס באקומען אסאך‬ ‫פון די אזויגערופענע "פאטהאולס"‬ ‫אלס רעזולטאט פון שניי צעלאזטע‬ ‫וואסער וועלכע זאמלן זיך אן אונטער‬ ‫די אספאלט און עפענען אויף א לאך‬ ‫איינמאל די וועטערס ווערן ווארימער‪.‬‬ ‫יעדעס יאר‪ ,‬אנגעהויבן אין מערץ‪ ,‬איז‬ ‫די סיטי פארנומען אנפילן די לעכער‬ ‫מיט א ספעציעלע קלעבעדיקע אספאלט‬

‫וועלכע זי קויפט פון ‪ 7‬קוויבעקער‬ ‫פירמעס אין די ווערט פון בערך ‪5‬‬ ‫מיליאן דאלאר‪.‬‬ ‫דאס יאר‪ ,‬צוליב די אויפדעקונגן‬ ‫פון קארופציע ביי ‪ 3‬פון די פירמעס‪,‬‬ ‫האט די סיטי זיך צוריק געהאלטן פון‬ ‫אונטערשרייבן די יערליכע קאנטראקט‬ ‫און געלאזט די פובליק געבן זייערע‬ ‫מיינונגן אין א ספעציעלע סורוועי צו‬ ‫וועלכע ‪ 60‬פראצענט האבן אויסגעדרוקט‬ ‫זייער קעגנערשאפט צו באשטעטיגן‬ ‫די קאנטראקט‪ .‬די סיטי האט אבער‬ ‫געזען אז זי וועט בקרוב אויסלויפן פון‬ ‫אספאלט און טויזענטער פאטהאולס‬ ‫וועלן בלייבן אפען און ברענגן שאדענס‬ ‫פאר אויטאמאבילן וועלכע פארן אריין‬ ‫דערין און מעגליכע עקסידענטן‪ .‬די סיטי‬ ‫האט דערפאר גערופן פאר א ספעציעלע‬

‫שטימע אין סיטי קאונסיל‬ ‫לאזנדיג די קאונסלערס מאכן‬ ‫דעם באשלוס‪.‬‬ ‫רוב קאונסלערס זענען‬ ‫געווען דערקעגן אבער האבן‬ ‫פארט געשטימט דערפאר אויס‬ ‫מורא אז די סיטי וועט אויסלויפן‬ ‫פון אספאלט‪ .‬די פראזשעי‬ ‫מאנטרעאל פארטיי האט‬ ‫צוגעשטימט דערצו נאכדעם‬ ‫וואס די סיטי האט פארשפראכן‬ ‫אז זי וועט פארלאנגן די‬ ‫(קוויבעק'ס‬ ‫עי‪-‬עם‪-‬עף‬ ‫פינאנציעלע רעגולאטאריטעט)‬ ‫צו באקוקן די קאנטראקטן‬ ‫פון אלע פירמעס אפילו די‬ ‫וואס זענען נישט באשולדיגט‬ ‫געווארן אין די שארבאנאו‬ ‫קאמיסיע‪.‬‬ ‫דורכאויס די דעבאטע‬ ‫איבער די קאנטראקטן האט‬ ‫לואיס הארעל פון וויזיאן‬ ‫מאנטרעאל פארגעשלאגן אז די‬ ‫סיטי זאל באטראכטן פון פראדוצירן‬ ‫איר אייגענע אספאלט פאר'ן צוקונפט‬ ‫אזויווי אסאך אנדערע שטעט‪.‬‬ ‫ברענגן אספאלט פון אנדערע‬ ‫פראווינצן איז נישט קיין מעגליכקייט‬ ‫וויבאלד עס קאסט צופיל און דארף‬ ‫זיין הייס ביי דעליווערי‪ .‬סיטיס זענען‬ ‫דערפאר געצווינגן צו מאכן אייגענע‬ ‫אדער דאס קויפן פון פירמעס וועלכע‬ ‫פראדוצירן דאס ביז ‪ 24‬קילאמעטער‬ ‫ווייט‪.‬‬ ‫מאנטרעאל פארמאגט ‪5,000‬‬ ‫קילאמעטער פון ראוד אין איר נעטוואורק‬ ‫– אויב זאל מען דאס אויסציען צו איין‬ ‫לאנגע הייעוועי וועט דאס גרייכן ביז‬ ‫ווענקאווער‪.‬‬

‫פראוויגא‬ ‫וועט‬ ‫אינוועסטירן‬ ‫‪ 100‬מיליאן‬ ‫דאלאר אין‬ ‫אירע קוויבעק‬ ‫געשעפטן‬

‫צו‬ ‫פלאנט‬ ‫פראוויגא‬ ‫אינוועסטירן ‪ 100‬מיליאן דאלאר‬ ‫דאס יאר צו איבערמאכן און‬ ‫פארבעסערן אירע קוויבעק ריטעל‬ ‫געשעפטן נעטווארק און בויען א‬ ‫נייע געשעפט אין שערברוק‪.‬‬ ‫די פירמע האט געזאגט‬ ‫אז דאס געלט וועט גיין‬ ‫איבערצומאכן א גרויסע צאל פון‬ ‫אירע געשעפטן וואס וועט ברענגן‬ ‫‪ 100‬נייע פערמענאנטע דזשאבס‬ ‫און געבן צייטווייליגע ארבעט‬ ‫פאר הונדערטער קאנסטרוקציע‬

‫ארבייטער‪.‬‬ ‫די גרויסע גראסערי קייט‪-‬‬ ‫געשעפטן זענען אלע אונטער‬ ‫דרוק פון די ניי אנגעקומענע‬ ‫קאנקורענט ווי וואל‪-‬מארט און‬ ‫יעצט טארגעט‪.‬‬ ‫פראוויגא איז א טייל פון‬ ‫די לאבלא גרופע פון פירמעס‪,‬‬ ‫וועלכע אפערירט ‪ 400‬געשעפטן‬ ‫אין קוויבעק און גיט ארבעט פאר‬ ‫‪ 30,000‬מענטשן‪ ,‬וועלכע מאכט‬ ‫איר די דריטע גרעסטע ארבעט'ס‬ ‫געבער אין קוויבעק‪.‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 7‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬

‫דזשאסטין טרודאו‬ ‫ערוועלט אלס‬ ‫נייער פירער פון‬ ‫ליבעראלע פארטיי‬

‫טרודאו ביי זיין רעדע נאכ'ן געווינען די ליבעראלע פירערשאפט פארמעסט‬

‫דזשאסטין טרודאו‪ ,‬דער ‪41‬‬ ‫יעריגער זון פון דעם געוועזענעם‬ ‫ליבעראלן פרעמיער מיניסטער פיער‬ ‫טרודאו‪ ,‬איז דעם געוועזענעם זונטאג‬ ‫ערוועלט געווארן אז דער נייער פירער‬ ‫פון די פעדעראלע ליבעראלע פארטיי‬ ‫באקומענדיג ‪ 80‬פראצענט פון די‬ ‫שטימען אין די ערשטע רונדע‪.‬‬ ‫טרודאו האט גענומען ‪24,668‬‬ ‫פונקטן‪ ,‬מער ווי גענוג פון די ‪15,401‬‬ ‫פונקטן וואס פעלט זיך אויס צו באקומען‬ ‫א מאיאריטעט‪ .‬די אנדערע קאנדידאטן‬ ‫האבן כמעט גארנישט באקומען‪,‬‬ ‫אריינגערעכנט דער געוועזענער‬ ‫אוטרעמאנט עם‪-‬פי מארטין קושאן‬ ‫וועלכער האט באקומען בלויז ‪2.6‬‬ ‫פראצענט‪.‬‬ ‫די קאנסערוואטיווע פארטיי האט‬ ‫באלד קאנגראטולירט טרודאו פאר זיין‬ ‫געווינס אבער אין דער זעלבער צייט‬ ‫געזאגט די פרעסע אז טראץ וואס ער‬ ‫האט א באקאנטע לעצטע נאמען‪ ,‬פעלט‬ ‫אים די נויטיגע ערפארונג צו לויפן פאר‬ ‫פרעמיער מיניסטער‪.‬‬

‫טרודאו איז ערשט ערוויילט‬ ‫געווארן אין ‪ '08‬אלס עם‪-‬פי פאר די‬ ‫פאפינאו ריידינג און האט לעצטע יאר‬ ‫ערקלערט זיין קאנדידאטור פאר די‬ ‫ליבעראלע פירערשאפט פארמעסט‪.‬‬ ‫די ליבעראלע פארטיי איז יעצט אין‬ ‫איר ערגסטע צושטאנד אין היסטאריע‬ ‫נאכדעם וואס מייקל איגנאטיעוו האט‬ ‫פארלוירן די מאי ‪ '011‬פעדעראלע‬ ‫וואלן און די ליבעראלן זענען געפאלן‬ ‫צו דריטע פלאץ מיט בלויז ‪ 19‬פראצענט‬ ‫פון די שטימע און א קארגע ‪ 35‬זיצן‬ ‫אין פארליאמענט‪ .‬די פארטיי האט‬ ‫גענומען איר צייט זיך צו ערהוילן פון‬ ‫די פארלוסטן און אויפגענומען באב‬ ‫רעי אלס צייטווייליגער פירער און‬ ‫אפגעלייגט די פירערשאפט פארמעסט‬ ‫אויף אנדערהאלבן יאר שפעטער‪.‬‬ ‫טרודאו האט אריינגעטרעטן אין‬ ‫דעם פארמעסט דעם פארגאנגענעם‬ ‫אקטאבער און קאמפיינט פאר פארטיי‬ ‫פאראייניגונג אבער האט פארפעלט צו‬ ‫שטעלן פאליסי‪ .‬זיין פאמיליע נאמען‬ ‫האט אין די ענדע געארבעט פאר אים‬

‫ווען זיין הויפט קאנקורענט‪ ,‬מארק‬ ‫גארנאו‪ ,‬האט ארויסגעטרעטן פון די‬ ‫פארמעסט זעענדיג אז ער וועט נישט‬ ‫קענען באזיגן טרודאו וועלכע איז פון‬ ‫די ערשטע מינוט באטראכט געווארן‬ ‫אלס דער "פראנט ראנער" פון די‬ ‫קאמפיין‪.‬‬ ‫אין זיין רעדע נאכ'ן געווינען די‬ ‫פירערשאפט פארמעסט האט טרודאו‬ ‫גערופן די פארטיי צו א פאראייניגונג‬ ‫זאגנדיג אז די פארטיי מיטגלידער‬ ‫זענען געווען מער פארנומען קעמפן‬ ‫איינע מיט די אנדערע ווי קעמפן פאר‬ ‫קאנאדער‪ .‬דערמאנענדיג זיין טאטע‬ ‫האט ער געזאגט אז אים גייט נישט אן‬ ‫אויב מען האלט פון זיין טאטע אדער‬ ‫נישט ווייל ער וויל ארבעטן פאר יעדן‬ ‫און וויל אז די גאנצע פארטיי זאל‬ ‫ארבעטן פאר יעדן‪.‬‬ ‫דזשאסטין טרודאו איז דער עלצטער‬ ‫זון פון זיין טאטע און איז געבוירן‬ ‫געווארן ווען דער עלטערער טרודאו‬ ‫איז געווען אין אפיס‪ .‬ער מיט זיינע‬ ‫צוויי ברודער זענען אויפגעקוואקסן‬ ‫אין פובליק און זענען שטענדיג‬ ‫באגלייט געווארן דורך א ספעציעלע‬ ‫אר‪-‬סי‪-‬עם‪-‬פי איינהייט‪ .‬ער איז ווידער‬ ‫ארויפגעשווימען אויף די פובליק מאפע‬ ‫ווען זיין טאטע איז געשטארבן אין‬ ‫‪ '00‬און געגעבן א שיינע רעדע ביי זיין‬ ‫פיונעראל‪.‬‬ ‫טרודאו איז מערערע מאל‬ ‫דורך‬ ‫געווארן‬ ‫אוועקגעמאכט‬ ‫פארשידענע פאליטישע אנאליסטן אלס‬ ‫בלויז איינער מיט א גוטן אויסזען און‬ ‫א פאפולערן נאמען‪ .‬מיט זיין יעצטיגע‬ ‫געווינס וועט ער האבן זיין שאנס צו‬ ‫איבערצייגן אנדערש‪.‬‬ ‫די קומענדיגע פעדעראלע עלעקשאן‬ ‫וועט ערשט פארקומען אין ‪ '015‬אבער‬ ‫דער יונגערער טרודאו האט זייער אסאך‬ ‫ארבעט צו בויען די ליבעראלע פארטיי‬ ‫און קענען קאנקורירן מיט פרעמיער‬ ‫מיניסטער סטיוון הארפער און דעם‬ ‫אויסגערעכנטן ען‪-‬די‪-‬פי פירער טאמעס‬ ‫מולקעיר‪.‬‬

‫פארטער עירליינס וויל‬ ‫לאנדן דזשעטס אויף‬ ‫טאראנטא'ס אינזל‬ ‫לופטפעלד – רעזידענטן‬ ‫גרייטן זיך פאר א קאמף‬

‫בילי בישאפ לופטפעלד געפינט זיך א שפאן פון דאונטאון טאראנטא‬

‫פארטער עירליינס האט אנאנסירט‬ ‫פלענער צו פארברייטערן אירע‬ ‫סערוויסעס און טייל דערפון איז א פלאן‬ ‫צו בעטן ערלויבעניש פון טאראנטא‬ ‫צו פארברייטערן די ראנוועיס אויף‬ ‫די בילי בישאפ לופטפעלד צו קענען‬ ‫לאנדן באמבארדיעי סי‪-‬עס ‪ 100‬דזשעט‬ ‫פליגער‪.‬‬ ‫פארטער וויל סערווירן מער‬ ‫דעסטינאציעס אין נארט אמעריקע‬ ‫וועלכע איז נישט מעגליך מיט איר‬ ‫יעצטיגע פלאטע פון פראפעלאר פליגער‪.‬‬ ‫די קליינע אינזל לופטפעלד (עטליכע‬ ‫מינוט פון דאונטאון) האט אבער א‬ ‫פארבאט אפמאך צווישן די סיטי אוו‬ ‫טאראנטא‪ ,‬די פעדעראלע רעגירונג‪,‬‬ ‫און די טאראנטא פארט אטאריטעט‬ ‫צוליב גערודער וועלכע שטערט די‬ ‫איינוואוינער נאנט צום לופטפעלד‪.‬‬ ‫צו לאנדן דזשעט פליגער וועט‬ ‫פארטער ערשט דארפן צאלן צו‬ ‫פארלענגערן די ראנוועיס אויפ'ן אינזל‬ ‫מיט אזויפיל ווי ‪ 168‬מעטער צו יעדע‬ ‫זייט‪ .‬די פירמע שתדל'ט ביי די סיטי‬

‫וועלכע האט אויסגעדרוקט שטיצע צו‬ ‫דעם פלאן‪.‬‬ ‫פארטער האט אויסגעקליבן‬ ‫באמבארדיעי'ס סי‪-‬עס ‪ 100‬דזשעט‬ ‫פליגער וועלכע זענען זייער שטיל‬ ‫און גייען נישט איבער די ערלויבטע‬ ‫גערודער לימיט וועלכע איז באשטימט‬ ‫געווארן דורך די פארט אטאריטעט‪.‬‬ ‫די רעזידענטן פון דאנטאון טאראנטא‬ ‫געטרויען אבער נישט די פירמע און‬ ‫טענה'ן אז דאס וועט שטערן זייער‬ ‫מנוחה וועלכע איז שוין אזוי אויך‬ ‫צושטערט מיט די באנוצונג פון די‬ ‫לופטפעלד וועלכע איז פאר יארן‬ ‫געשטאנען ליידיג ביז פארטער איז‬ ‫דארט אנגעקומען ‪ 7‬יאר צוריק‪.‬‬ ‫פארטער סערווירט היינט ‪19‬‬ ‫דעסטינאציעס אין קאנאדע און אין‬ ‫די פאראייניגטע שטאטן און גיט‬ ‫ארבעט פאר ‪ 1,400‬מענטשן‪ .‬די‬ ‫פירמע זאגט אז אויב זי וועט קענען‬ ‫צולייגן דזשעט פליגער צו איר פלאטע‬ ‫וועט זי געבן ארבעט פאר נאך ‪1,000‬‬ ‫מענטשן‪.‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 8‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬ ‫זעקס אויטא פאבריצירער רופן‬ ‫מאסיווע ריקאל פאר עירבעגס‬

‫דזשענעראל מאטארס‪ ,‬טאיאטע‪,‬‬ ‫ניסאן‪ ,‬האנדא‪ ,‬מאזדא‪ ,‬און בי‪-‬עם‪-‬‬ ‫דאבעליו האבן אנאנסירט א וועטליכע‬ ‫ריקאל פון ‪ 3.4‬מיליאן אויטאס‪,‬‬ ‫אריינגערעכנט ‪ 200,000‬דערפון אין‬ ‫קאנאדע‪ ,‬צוליב א פראבלעם מיט א‬ ‫יאפאנעזער סופלייער פון עירבעגס‬ ‫וועלכע קען זיך איבעררייסן און די‬ ‫פליענדיגע פלאסטיק שטוקער מעגליך‬

‫שעדיגן דעם פאסאזשיר‪.‬‬ ‫האנדא'ס ריקאל אפעקטירט ‪1.1‬‬ ‫מיליאן אויטאס‪ 107,000 ,‬דערפון אין‬ ‫קאנאדע‪ .‬טאיאטא'ס נומער איז ‪1.7‬‬ ‫מיליאן אויטאס און ‪ 75,000‬דערפון אין‬ ‫קאנאדע‪ .‬ניסאן רופט צוריק ‪480,000‬‬ ‫אויטאס און ‪ 20,000‬דערפון אין‬ ‫קאנאדע‪ .‬מאזדא'ס נומער איז בלויז‬ ‫‪ 45,000‬און די פירמע זאגט אז בלויז‬

‫‪ 26‬דערפון געפינען זיך אין קאנאדע‪.‬‬ ‫דזשי‪-‬עם האט זיך אויך אנגעשלאסן אין‬ ‫די ריקאל מיט א שאצונג פון ‪55,000‬‬ ‫אויטאס אבער האט דערווייל נישט‬ ‫געמאלדן וויפיל דערפון זענען אין‬ ‫קאנאדע‪.‬‬ ‫די אפעקטירטע אויטאס זענען‬ ‫האנדא סיוויק און אקיורא אי‪-‬על צווישן‬ ‫'‪ 01‬און ‪ .'03‬האנדא סי‪-‬אר‪-‬ווי פון ‪'02‬‬ ‫ביז ‪ .'03‬האנדא אדיסי פון ‪ .'02‬טאיאטא‬ ‫קאראלא‪ ,‬טאנדרע‪ ,‬לעקסוס עס‪-‬סי‬ ‫צווישן ‪ '00‬און ‪.'04‬‬ ‫די עירבעגס קומען פון די יאפאנעזער‬ ‫טאיאטא און פראבעס האבן געוויזן אז‬ ‫די עירבעג קען צומאל אויפרייסן מיט‬ ‫צופיל קראפט און ברענגן די אינערליכע‬ ‫טיילן זיך אפצורייסן און ארויספליען‪.‬‬ ‫האט‬ ‫קאנאדע‬ ‫טראנספארט‬ ‫געזאגט אז זי האט נישט באקומען קיין‬ ‫קאמפלעינטס בעפאר עס איז באקאנט‬ ‫געווארן און איז נישט באהאווענט מיט‬ ‫דעם פראבלעם‪ .‬די אגענטור זאגט אז די‬ ‫וואס פארמאגן די סארט אויטאס זאלן‬ ‫רופן די אויטא פירמעס וועלכע וועלן‬ ‫דאס פאררעכטן פאר אומזיסט‪.‬‬

‫‪ $7‬דעיקעיר פראגראם‬ ‫וועט מעגליך ארויפגיין‬

‫טראץ א קאמפיין צוזאג אז זי וועט‬ ‫נישט צורירן די פראווינצ'ס ‪ $7‬פער טאג‬ ‫דעיקעיר פראגראם‪ ,‬זאגט אבער יעצט‬ ‫די פי‪-‬קיו רעגירונג אז זי וועט מעגליך‬

‫זיין געצווינגן דערצו צוליב די דעפיציט‬ ‫אין די סיסטעם‪.‬‬ ‫די נייעס איז באריכטעט געווארן‬ ‫דורך די פראנצוזישע דזשורנאל די‬

‫מאנטרעאל וועלכע שרייבט אז די‬ ‫מערווא רעגירונג פארהאנדל'ט מיט די‬ ‫סי‪-‬פי‪-‬איס און זוכט דאס צו שטעלן אין‬ ‫א אינפלאציע אינדעקס סיסטעם אבער‬ ‫דערווייל באטראכט זי אלע אפציעס‪.‬‬ ‫א ווארטאזאגער פאר די קוויבעק‬ ‫אסאסיאציע פון סי‪-‬פי‪-‬איס האט‬ ‫קריטיקירט דעם געדאנק זאגנדיג אז‬ ‫דאס וועט זיין אן אנטוישונג פאר‬ ‫די אוניווערסאלע סיסטעם וועלכע‬ ‫קוויבעקער גלייכן‪ .‬וויאזוי אימער‪,‬‬ ‫האט זי געבעטן די רעגירונג אז אויב‬ ‫זי איז געצווינגן דערצו זאל זי געדענקן‬ ‫צו מאכן ספעציעלע מאסנאמען פאר‬ ‫פאמיליעס מיט ווייניג פארדינסטן‪.‬‬ ‫פריער דעם מאנאט האט דער‬ ‫פאמיליע מיניסטער פארלאנגט די סי‪-‬‬ ‫פי‪-‬איס צו שניידן ‪ 56‬מיליאן דאלאר‬ ‫פון איר בודזשעט‪ .‬דער מיניסטער האט‬ ‫אבער דערנאך צוריק געצויגן זעענדיג‬ ‫אז די דעיקעיר'ס האבן נישט קיין סאך‬ ‫פלאץ וואו צו שניידן און וועט דערפאר‬ ‫מוזן טרעפן אנדערע וועגן צו דעקן די‬ ‫סיסטעם'ס דעפיציט‪.‬‬

‫רעקארד ‪ 6/49‬לאטא‬ ‫געווינס צעטיילט צו ‪4‬‬ ‫באזונדערע געווינער‬

‫די ‪ 63.4‬מיליאן לאטא ‪6/49‬‬ ‫פון דעם פארגאנגענעם שב"ק האט‬ ‫געהאט ‪ 4‬באזונדערע געווינער‪ ,‬יעדע‬ ‫איינע ווערט ‪ 15.9‬מיליאן דאלאר‪.‬‬ ‫דריי פון די געווינער טיקעטס‬ ‫זענען פארקויפט געווארן אין‬ ‫בריטיש קאלאמביע און די פערטע‬ ‫אין אלבערטא‪.‬‬ ‫די לאטערי האט ערשט דעגרייכט‬ ‫א רעקארד ‪ 55‬מיליאן דאלאר אבער‬ ‫איז אין די ענדע ארויף צו ‪ 63.4‬מיליאן‬

‫מ‬ ‫דער‬

‫צוליב די גרויסע צאל טיקעטס וואס‬ ‫זענען פארקויפט געווארן‪.‬‬ ‫די סומע האט איבערגעשטיגן די‬ ‫לעצטע רעקארד לאטערי אין קאנאדע‬ ‫פון ‪ 54.3‬מיליאן אין אקטאבער ‪'05‬‬ ‫וועלכע א גרופע פון ‪ 17‬ארבייטער‬ ‫אין אלבערטא האבן געווינען‪.‬‬ ‫די געווינער נומערן זענען‬ ‫געווען‪ .02 ,10 ,17 ,19 ,44 ,47 :‬די‬ ‫באנוס נומער ‪.40‬‬

‫‪TheMoment‬‬

‫אמענט‬

‫‪Office:‬‬ ‫‪2100 Marlowe Avenue, 5th floor‬‬ ‫‪Montréal, Québec, H4A 3L5‬‬ ‫‪Telephone: 514.472.0515 · Fax: 514.278.3666‬‬ ‫‪E-mail: info@DerMoment.ca‬‬

‫מיר טראגן נישט קיין פאראנטווארטליכקייט אויף די מיינונגען‬ ‫אין די ארטיקלען‪ ,‬אדער אין די בריוון פון די ליינער‬ ‫‪Not responsible for typographical errors or opinions expressed by the writers‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 9‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬ ‫אר‪-‬בי‪-‬סי אנטשולדיגט זיך אין‬ ‫אויסלענדישע ארבייטער סקאנדאל‬

‫די ראיעל באנק'ס סי‪-‬אי‪-‬או‪ ,‬גארד‬ ‫ניקסאן‪ ,‬האט די פארגאנגענע וואך זיך‬ ‫עפנטליכט אנטשולדיגט אין נאמען פון‬ ‫די באנק נאכדעם וואס א באריכט דורך‬ ‫די סי‪-‬בי‪-‬סי בראודקעסטינג מידיא האט‬ ‫אויפגעדעקט אז צענדליגער קאנאדער‬ ‫ארבייטער פאר די באנק האבן פארלוירן‬ ‫זייערע דזשאבס צו צייטווייליגע‬ ‫אויסלענדישע ארבייטער וועלכע זענען‬ ‫אין קאנאדע איבערצונעמען זייער‬ ‫ארבעט‪.‬‬ ‫ניקסאן האט געגעבן א פערזענליכע‬

‫פובליק אנטשולדיגונג און דערנאך‬ ‫אריינגעשטעלט אדווערטייזמענטס אין‬ ‫אלע גרויסע צייטונגן ארום דאס לאנד‬ ‫אין וועלכע ער האט פארשפראכן אז‬ ‫די באנק וועט איבערקלערן איבער‬ ‫פארבינדונגן מיט אירע סופלייערס און‬ ‫אירע פאליסיס און צילן אויף קאנאדער‬ ‫דזשאבס און דערמיט באלאנסירן איר‬ ‫גלוסט צו זיין א סוקסעספולע פירמע‬ ‫און א גוטע קאארפעראט סיטיזען אין‬ ‫דער זעלבער צייט‪.‬‬ ‫די קאנטראווערסיע איז איבער‬

‫א פעדעראלע הומען ריסורסעס‬ ‫פראגראם וועלכע העלפט טרעפן‬ ‫צייטווייליגע ארבעט פאר אויסלענדישע‬ ‫באזוכער צו קאנאדע מיט ספעציעלע‬ ‫קוואליפיקאציעס‪.‬‬ ‫סטיוון‬ ‫מיניסטער‬ ‫פרעמיער‬ ‫הארפער אויף א באזוך אין קאלגארי‬ ‫איז געפרעגט געווארן איבער דעם‬ ‫פראגראם און הארפער האט פארזיכערט‬ ‫אז זיין רעגירונג וועט רעפארמירן די‬ ‫צייטווייליגע אויסלענדישע ארבייטער‬ ‫פראגראם עס זאל נישט אפעקטירן‬ ‫קאנאדער סיטיזענס‪ .‬הארפער האט‬ ‫ערקלערט אז די פראגראם איז געמאכט‬ ‫געווארן צו העלפן צושטעלן ארבייטער‬ ‫אין אינדוסטריס וואו עס איז פאראן א‬ ‫מאנגל אין ארבייטער און מען דארף‬ ‫צוקומען צו אויסלענדישע דאס צו‬ ‫ערפילן‪.‬‬ ‫אר‪-‬בי‪-‬סי האט גענוצט אן אינדיאנער‬ ‫פירמע מיט'ן נאמען איי‪-‬געיט וועלכע‬ ‫טרענירט אינדיאנער איינוואוינער‬ ‫פאר איי‪-‬טי דזשאבס און שרייבט‬ ‫קאנטראקטן מיט אינטערנאציאנאלע‬ ‫פירמעס אז זי וועט זיי צושטעלן די‬ ‫נויטיגע ארבייטער‪ .‬אר‪-‬בי‪-‬סי האט יעצט‬ ‫עטליכע ארבייטער אין די פראגראם‬ ‫וועלכע וועלן פארבלייבן ביז ‪'015‬‬ ‫און ארבעטן אין די באנק'ס טאראנטא‬ ‫אפיסעס‪.‬‬

‫סיטי באריכטעט רעקארד סומע‬ ‫אין פארקינג טיקעטס‬

‫איר זענט געוויס נישט דער‬ ‫איינציגסטער!‬ ‫די סיטי האט באריכטעט אז זי‬ ‫האט איינקאסירט א רעקארד ‪ 84‬מיליאן‬ ‫דאלאר ווערט אין טיקעטס לעצטע יאר‬

‫דורך אירע טראפיק אגענטן איבער‬ ‫דעם אינזל‪ .‬די פאליציי האט באזונדער‬ ‫אויסגעגעבן ‪ 75‬מיליאן ווערט אין‬ ‫טיקעטס וואס אינאיינעס קומט דאס‬ ‫אויס צו ‪ 159‬מיליאן דאלאר אין טיקעטס‬

‫וועלכע איז א רעקארד פארדינסט פאר‬ ‫די סיטי אין איין יאר‪.‬‬ ‫דאס געלט פון פארקינג טיקעטס‬ ‫פארנעמט ‪ 4‬פראצענט פון די סיטי'ס‬ ‫פארדינסטן און איז לעצטענס פארמערט‬ ‫געווארן א דאנק די עלעקטראנישע‬ ‫פארקינג מאשינען וועלכע ערלויבט‬ ‫די טיקעט אגענטן אויסצוגעבן מער‬ ‫טיקעטס אין דער זעלבער צייט‪.‬‬ ‫א באריכט צוריק אין אוגוסט האט‬ ‫געוויזן אז מאנטרעאל טיילט דאס‬ ‫מערסטע טיקעטס צווישן אלע שטעט‬ ‫אין קאנאדע‪ .‬לויט די לעצטע יעריגע‬ ‫חשבונות איז די סומע אויסגעקומען‬ ‫‪ $111‬פער מאנטרעאלער ווען אין‬ ‫לאוואל איז דאס געווען בלויז ‪ $43‬פער‬ ‫מענטש‪.‬‬ ‫די ‪ $52‬פרייז פון א פארקינג טיקעט‬ ‫איז אויך די העסטע אין מאנטרעאל אין‬ ‫פארגלייך צו ‪ $39‬אין קוויבעק סיטי און‬ ‫‪ $30‬אין טאראנטא‪.‬‬

‫עקספערט‪:‬‬

‫צייט צו איבערטראכטן‬ ‫פארבאטונג זיך צו‬ ‫דרייען רעכטס אויף‬ ‫רויט אין מאנטרעאל‬

‫דער הויפט פון די סיטי'ס‬ ‫טראנספארט קאמיסיע האט אין די‬ ‫לעצטע וואכן געעפענט א קאמפיין‬ ‫צו באטראכטן א מעגליכע צוריק‪-‬‬ ‫דריי צו מאנטרעאל'ס פארבאטונג‬ ‫זיך צו דרייען רעכטס ביי א רויטע‬ ‫טראפיק ליכט‪.‬‬ ‫אנזשו מעיאר און קאמישינער‬ ‫טשעירמאן‪ ,‬לואיס מיראנדא‪ ,‬זאגט‬ ‫אז די סיטי איז גרייט אויפצוגעבן‬ ‫די ספעציעלע פארבאטונג וועלכע‬ ‫געפינט זיך בלויז אין מאנטרעאל‬ ‫און אין ניו יארק סיטי ווען אלע‬ ‫אנדערע שטעט אין נארט אמעריק‬ ‫עערלויבן דאס יא‪ .‬מיראנדא טענה'ט‬ ‫אז מאנטרעאלער דרייווער זענען‬ ‫נישט אנדערש ווי אנדערע דרייווער‬ ‫אין נארט אמעריקע און וועלן דאס‬ ‫קענען באהאנדלן‪.‬‬ ‫מעיאר מייקל עפלבוים איז‬ ‫אבער קעגן דעם געדאנק צוליב‬ ‫די געדיכטע טראפיק און גרויסע‬ ‫נומער פון ציקאלירער און פיס‬

‫גייער וועלכע וועלן פארלירן זייער‬ ‫מאביליטעט איבער דעם‪ .‬עפלבוים‬ ‫האט געזאגט אז ער פארשטייט אז עס‬ ‫נעמט אביסל לענגער צו גיין פון איין‬ ‫פלאץ צום צווייטן צוליב די מערערע‬ ‫רויטע ליכט וואו דרייווער דארפן זיך‬ ‫אפשטעלן‪ .‬אבער ער האלט אז פאר‬ ‫זיכערהייט איז כדאי די עקסטערע‬ ‫פאר מינוט‪.‬‬ ‫מיראנדא טענה'ט אבער אז עס‬ ‫זענען טאקע פאראן אינטערסעקשאנס‬ ‫וועלכע וועלן נישט קענען אויפגעבן‬ ‫די פארבאטונג‪ ,‬אבער ביי רוב טראפיק‬ ‫ליכט איז דאס א בעסערע אפציע פאר‬ ‫דרייווער‪ .‬מיראנדא האט מודה געווען‬ ‫אז צו טוישן און אדאפטירן די נייע‬ ‫רעגולאציעס וועט געוויס זיין זייער‬ ‫טייער און נעמען לאנג‪ ,‬אבער ער‬ ‫האלט אז דאס איז גענוג וויכטיג אז‬ ‫ער וואלט דאס געוואלט זען אלס א‬ ‫קאמפיין אישו צווישן די קאנדידאטן‬ ‫ביי די קומענדיגע עלעקשאנס אין‬ ‫נאוועמבער‪.‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 10‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 11‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 12‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬

‫פיליפ קוליאר‬ ‫איז קוויבעק'ס‬ ‫נייער ליבעראלע‬ ‫פארטיי פירער‬

‫פיליפ קוליאר גיט זיין געווינס רעדע‬

‫אום מערץ דעם ‪'17‬טן האבן די‬ ‫קוויבעק ליבעראלן ערוועלט איר‬ ‫נייעם פארטיי פירער‪ ,‬פיליפ קוליאר‪,‬‬ ‫א רעטייערטער פאליטישאן וועלכער‬ ‫האט אריינגעטרעטן אינעם פארמעסט‬ ‫צו ערזעצן דזשאן שארעי וועלכער‬ ‫האט רעזיגנירט נאכדעם וואס ער האט‬ ‫פארלוירן צו די פי‪-‬קיו פארטיי און איר‬ ‫געגעבן א רעגירונג‪.‬‬

‫קוליאר האט קאמפיינט פאר‬ ‫פאראייניגונג און האט עטליכע מאל‬ ‫געזאגט אז ער וויל פאראייניגן אלע‬ ‫פעדעראליסטן סיי די וואס זענען אזוי‬ ‫ביי הארץ אדער ביי שכל‪ .‬ער האט‬ ‫געווינען דעם דריי‪-‬וועג פארמעסט‬ ‫מיט ‪ 58.5‬פראצענט פון די שטימע‬ ‫צווישן א סך הכל פון ‪ 2,377‬פארטיי‬ ‫דעלעגאטן‪ .‬פיער מאראו‪ ,‬דער‬

‫געוועזענער טראנספארט מיניסטער איז‬ ‫אריינגעקומען צווייט מיט ‪ 22‬פראצענט‬ ‫פון די שטימע און רעימאנד באשאן‪,‬‬ ‫דער געוועזענער פינאנץ מיניסטער‪ ,‬איז‬ ‫אריינגעקומען דריט מיט ‪ 19.5‬פראצענט‬ ‫פון די שטימע‪.‬‬ ‫קומענדיג פון רעטייערמענט האט‬ ‫קוליאר נישט קיין זיץ אין די נעשאנעל‬ ‫אסעמבלי און ער זאגט אז ער יאגט‬ ‫זיך נישט דאס צו ערייכן ווייל די‬ ‫פאראייניגונג און שטיצע פון די פארטיי‬ ‫איז פיל וויכטיגער‪.‬‬ ‫דער ‪ 55‬יעריגער קוליאר איז א‬ ‫מאנטרעאלער דאקטאר וועלכער האט‬ ‫אריינגעטרעטן אין פאליטיק אין ‪'03‬‬ ‫און געווינען א זיץ אלס עם‪-‬ען‪-‬עי אין די‬ ‫נעשאנעל אסעמבלי פאר די ליבעראלע‬ ‫פארטיי‪ .‬דער געוועזענער פרעמיער‬ ‫שארעי האט אים דעם זעלבן יאר‬ ‫באשטימט אלס העלט מיניסטער און ער‬ ‫איז באטראכט געווארן אלס איינע פון‬ ‫די גרעסטע קעפ אין די פארטיי ביז זיין‬ ‫רעטייערמענט אין ‪.'08‬‬ ‫עס זענען געווען קלאנגן אז ער וועט‬ ‫אריינגיין אין פעדעראלע פאליטיק און‬ ‫זיך אנשליסן אין די קאנסערוואטיווע‬ ‫פארטיי מיט'ן ציל צו לויפן פאר‬ ‫פרעמיער מיניסטער אין דעם צוקונפט‪.‬‬ ‫קוליאר האט למעשה נישט אנגעהאלטן‬ ‫א פאליטישע לעבן נאר געדינט אלס‬ ‫מיטגלידער פון די אינדעפענדענט‬ ‫סעקיוריטי אינטעלידזשענס ריוויו‬ ‫קאמיטע און דערנאך אלס א מיטגלידער‬ ‫פון די פריווי קאונסיל (די מאנארכיע'ס‬ ‫ראאטגעבונג קאונסיל אין קאנאדע)‪.‬‬ ‫ער איז אריינגעקומען אין די‬ ‫ליבעראלע פירערשאפט פארמעסט דער‬ ‫לעצטער‪.‬‬ ‫קוליאר וועט האבן א שווערע ארבעט‬ ‫צוריק אויפצובויען די פראווינציאנאלע‬ ‫ליבעראלע פארטיי וועלכע איז‬ ‫באשמירט מיט אויספארשונגן פון‬ ‫קארופציע און שלעכטע פאליסי און‬ ‫באהאנדלונג פון די ‪ '012‬סטודענט‬ ‫קריזיס‪.‬‬

‫שארבאנאו‬ ‫קאמיסיע‬ ‫פארלענגערט‬ ‫מיט ‪ 18‬מאנאטן‬

‫די קוויבעקער רעגירונג האט איבער‬ ‫דעם פארלאפענעם יו"ט פסח אנאנסירט‬ ‫אז זי וועט פארלענגערן די מאנדאט‬ ‫פון די שארבאנאו קאמיסיע וועלכע‬ ‫פארשט די קארופציע אינעהאלב די‬ ‫קאנסטרוקציע אינדוסטרי אין קוויבעק‪.‬‬ ‫די פארלאנג פאר אן אויסציאונג‬ ‫איז געקומען דירעקט פון די הויפט‬ ‫קאמישענערין פראנס שארבאנאו‬ ‫וועלכע האט געזאגט אז זי וועט דארפן‬ ‫מער צייט צו ענדיגן טאן איר ארבעט און‬ ‫געבן א באריכט מיט רעקאמענדאציעס‪.‬‬ ‫די מארווא רעגירונג האט דאס גרינג‬ ‫נאכגעגעבן און דערביי באשטימט א‬ ‫דאטום פון יאנואר ‪ '014 31‬ווען איר‬ ‫רעגירונג מוז ערהאלטן דעם באריכט‪.‬‬ ‫פרוי שארבאנאו האט נישט‬ ‫באקומען קיין שום ווידערשטאנד צו איר‬ ‫פארלאנג ווען יעדער האט פארשטאנען‬

‫אז זי דארף האבן זעלבסשטענדיקייט צו‬ ‫קענען טאן וואס זי וויל און עררייכן איר‬ ‫ציל‪ .‬עס זענען אפילו געווען אזעלכע‬ ‫וואס האבן פארגעשלאגן מען זאל מאכן‬ ‫די קאמיסיע א פערמענאנטע זאך אין‬ ‫קוויבעק צו פארמיידן קארופציע אינעם‬ ‫צוקונפט‪.‬‬ ‫די קאמיסיע האט דערווייל געטאן‬ ‫א גוטע ארבעט צו מאכן פארשידענע‬ ‫עדות רעדן און קלאר אויפגעוויזן‬ ‫וויאזוי די קארופציע סיסטעם האט‬ ‫געארבעט און ווער עס האט פארדינט‬ ‫דערפון‪ .‬די קאמיסיע בלייבט נאך‬ ‫מיט די ארבעט צו פארשטיין וויאזוי‬ ‫די קארופציע סיסטעם איז באשאפן‬ ‫געווארן און געבן רעקאמענדאציעס פאר‬ ‫די פראווינציאנאלע רעגירונג וויאזוי‬ ‫דאס צו פארמיידן אינעם צוקונפט‪.‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 13‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬ ‫נייע ווינדסאר‪-‬דעטרויט בריק‬ ‫באקומט וואשינגטאן באשטעטיגונג‬

‫א סקיצע פון די געפלאנטע נייע בריק און גרעניץ אריבערגאנג‬

‫א פרעזידענטליכע פערמיט צו‬ ‫ערלויבן די אויפבוי פון א נייע בריק‬ ‫צווישן ווינדסאר אנטעריא און דעטרויט‬ ‫מישיגען איז די פארגאנגענע וואך‬ ‫אונטערגעשריבן געווארן דורך יו‪-‬עס‬ ‫פרעזידענט באראק אבאמא‪.‬‬ ‫די בריק ווערט שוין פלאנירט פאר‬ ‫‪ 15‬יאר אבער האט געדארפט דורכקומען‬ ‫אסאך שטרויכלונגן‪ ,‬אריינגערעכנט די‬ ‫קעגנערשאפט פון די אייגנטומער פון‬

‫די אלטע בריק וועלכע האבן געהאט‬ ‫אסאך איינפלוס אין די פאליטישע‬ ‫צירקלן‪ .‬דער פארלאנג פאר א פערמיט‬ ‫איז אפיציעל פארלאנגט געווארן אום‬ ‫יוני ‪ '012‬נאכדעם וואס די מישיגען און‬ ‫אנטעריא האבן ענדליך אונטערגעשריבן‬ ‫אן אפמאך‪.‬‬ ‫שאצונגן זענען אז די בריק וועט‬ ‫זיין גרייט ביי דאס יאר ‪ '020‬און וועט‬ ‫פארגרינגערן די וואקסנדיגע האנדלן‬

‫צווישן די סטעיט אוו מישיגען און די‬ ‫פראווינץ אוו אנטעריא וועלכע איז‬ ‫ווערט ‪ 70‬ביליאן פער יאר‪ .‬די מאסיווע‬ ‫קאנסטרוקציע פראיעקט וועט ברענגן א‬ ‫געשאצטע ‪ 12,000‬דירעקטע דזשאבס‬ ‫און נאך ‪ 31,000‬אומדירעקטע דזשאבס‪.‬‬ ‫די בריק וועט אנטהאלטן‬ ‫זעקס ליניעס און א טעכנאלאגיש‬ ‫פארגעשריטענע גרעניץ אינספעקשאן‬ ‫איינשטעלונג‪ .‬צו באהעפטן די בריק‬ ‫צווישן הייעוועי ‪ 401‬אין אנטעריא און‬ ‫אינטערסטעיט ‪ 75‬אין דעטרויט וועט‬ ‫אויך פארלאנגן דאס אויפבוי פון א נייע‬ ‫פארקוועי אויף די קאנאדער זייט צו‬ ‫באהעפטן די בריק מיט די ‪ .401‬ביידע‬ ‫אינאיינעם וועט קאסטן ‪ 1.6‬ביליאן‬ ‫דאלאר‪.‬‬ ‫די בריק וועט גענצליך באצאלט‬ ‫ווערן דורך קאנאדע און וועט‬ ‫אריינרעכנען די ‪ 550‬מיליאן טייל וואס‬ ‫מישיגן וואלט געדארפט באצאלן‪.‬‬ ‫קאנאדע וועט אפנעמען דאס געלט דורך‬ ‫טאלס‪.‬‬ ‫די ווינדסאר‪-‬דעטרויט איבערגאנג‬ ‫ווערט דערווייל סערווירט דורך א טונעל‬ ‫און די אמבאסאדאר בריק וועלכע איז די‬ ‫פארנומענסטע גרעניץ פונקט אין נארט‬ ‫אמעריקע‪.‬‬

‫קאנסטרוקציע אויף‬ ‫מאנטרעאלער בריקן דעם זומער‬

‫אטאווא האט באשטימט ‪186‬‬ ‫מיליאן דאלאר אין פאררעכטונגן איבער‬ ‫דעם זומער צו די פעדעראלע בריקן‬ ‫אין מאנטרעאל‪ .‬דאס איז צוויי מאל די‬ ‫נומער ווי לעצטע יאר וואס מיינט אז‬ ‫מיר קענען ערווארטן א טראפיק כאאס‪.‬‬

‫אטאווא זאגט אבער אז רוב פון‬ ‫די ארבעט וועט געטאן ווערן ביינאכט‬ ‫צו באגרעניצן די טראפיק קאפ‪-‬וויי‪.‬‬ ‫זי האט אויסגעשטעלט א סקעזשועל‬ ‫פאר'ן גאנצן סעזאן וועלכע צייגט אז‬ ‫ארבעט וועט אויך געטאן ווערן איבער‬

‫די וויקענדס און אפילו דורכאויס די‬ ‫יולי קאנסטרוקציע וואקאציע ווען די‬ ‫טראפיק איז זייער שטיל‪.‬‬ ‫‪ 60‬מיליאן פון דאס געלט וועט גיין‬ ‫פאר די אויפבוי פון א נייע צייטווייליגע‬ ‫בריק איבער נונס איילענד‪ ,‬די ערשטע‬ ‫פאזע פון די צוקונפטע נייע שאמפלעין‬ ‫בריק‪ .‬די אנדערע טיילן פון די בריק וועט‬ ‫באקומען ארבעט פאר א קאסט פון ‪69‬‬ ‫מיליאן דאלאר בלויז דאס אנצוהאלטן‬ ‫ביז די אויפבוי פון די נייע בריק וועלכע‬ ‫איז ערווארטעט אין ‪.'021‬ג‬ ‫ארבעט אויף די דזשאק קארטיעי‬ ‫בריק וועט דעגרייכן ‪ 24‬מיליאן דאלאר‬ ‫און ‪ 33‬מיליאן וועט גיין פאר די‬ ‫פעדעראלע טייל פון די מערסיעי בריק‪.‬‬ ‫איין זאך וואס וועט פארגרינגערן די‬ ‫טראפיק איז די נייע טייל פון הייעוועי‬ ‫‪ 30‬וועלכע באהעפט די מזרח שטעטלעך‬ ‫מיט וועליפיעלד און פארמיידט אסאך‬ ‫טראפיק וועלכע האבן בעפאר געמוזט‬ ‫נעמען די מערסיעי בריק צו גרייכן די‬ ‫מאנטרעאל אינזל‪.‬‬

‫טראנס קאנאדע‬ ‫זוכט צו שיקן‬ ‫אויל קיין קוויבעק‬ ‫און ניו בראנסוויק‬

‫די קאלגארי ענערגיע פירמע‬ ‫טראנס קאנאדע באטראכט צו טוישן‬ ‫אן עקזיסטירנדיגע נאטורליכע‬ ‫גאזאלין פייפליין צו טראנספערירן‬ ‫אויל קיין קוויבעק און דאס‬ ‫פארלענגערן ביז די האפן שטאט‬ ‫סעינט דזשאן‪ ,‬ניו בראנסוויק‪ .‬אבער‬ ‫די פירמע זוכט ערנסט געבינדענע‬ ‫אינטערעסן אין די צוויי פראווינצן‬ ‫דאס צו נעמען א שטאפל ווייטער‪.‬‬ ‫די געדאנק האט באלד געברענגט‬ ‫לויב ווערטער אין אטאווא און‬ ‫נאטורליכע קוועלער מיניסטער‬ ‫דזשאו אליווער האט אויסגעדרוקט‬ ‫זיין שטיצע פאר דעם פראיעקט‪,‬‬ ‫זאגנדיג אז דאס וועט זיין א גוטע‬ ‫שריט צו קאנאדע דורך נוצן לאקאלע‬ ‫אויל און ווייניגער זיין אנגעוויזן‬ ‫אויף אויסלענדישע אויל וועלכע איז‬ ‫טייערער‪.‬‬ ‫אויב די פלאן וועט געוויס‬ ‫צושטאנד קומען וועט דאס פארלאנגן‬ ‫צו טוישן א ‪ 3,000‬קילאמעטער‬

‫לאנגע פייפליין צו קענען פירן‬ ‫אויל‪ .‬א צווייטע פארשלאג איז‬ ‫צו פארלענגערן די פייפליין ביז‬ ‫סעינט דזשאן וואס מיינט צו בויען‬ ‫‪ 1,400‬קילאמעטער ביז אן ארטיגע‬ ‫ריפיינערי‪.‬‬ ‫אויף דערווייל האט טראנס‬ ‫קאנאדע נאך ניטאמאל אריינגעגעבן‬ ‫אן אפליקאציע פאר די פראיקעט‬ ‫באשטעטיגונג וויבאלד זי וויל‬ ‫זיכער מאכן אז עס איז פאראן גענוג‬ ‫אינטערעסע דורך פירמעס וועלכע‬ ‫זענען זיך גרייט צו בינדן דערצו‪ .‬אויב‬ ‫די אינטערעסע וועט דא זיין וועט זי‬ ‫באלד אנהייבן ארבעטן דערויף און‬ ‫רעכנט אז דאס וועט זיין גרייט אין‬ ‫‪ '017‬און וועט קענען פירן ‪850,000‬‬ ‫פעסער אויל פער טאג‪.‬‬ ‫אויף דערווייל זענען קאנאדע'ס‬ ‫מזרח פראווינצן אנגעוויזן אויף‬ ‫אייראפעאישע אויל פון וועלכע זיי‬ ‫אימפארטירן איבער ‪ 600,000‬פעסער‬ ‫פער טאג‪.‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 14‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫לאקאלע נייעס‬ ‫גאסן עסנווארג פארקויפער‬ ‫קומט צוריק קיין מאנטרעאל‬

‫פאר איבער ‪ 50‬יאר האט די סיטי אוו‬ ‫מאנטרעאל פארבאטן דאס פארקויפן‬ ‫פון עסנווארג אויף די גאס וויבאלד דאס‬ ‫גיט נישט קיין גוטע אויסזען‪ ,‬איז נישט‬ ‫ריין‪ ,‬און נישט יושר פאר רעסטוראנטן‪.‬‬

‫אבער וועט זיך צוריק טוישן אין‬ ‫‪.'015‬‬ ‫די סיטי'ס קאמיסיע פאר‬ ‫עקאנאמישע און אורבאן אנטוויקלונג‬ ‫האט באשלאסן אז זיי ווילן מאכן‬

‫מאנטרעאל אייניג מיט רוב אנדערע‬ ‫נארט אמעריקע שטעט וועלכע ערלויבן‬ ‫יא די פארקויפונג פון עסנווארג אויפ'ן‬ ‫גאס אין ספעציעלע וועגנער‪.‬‬ ‫די קאמיסיע ווייסט אז די ‪5,000‬‬ ‫רעסטוראנטן אין די סיטי וועלן נישט‬ ‫זיין איינשטימיג מיט דעם געדאנק און‬ ‫דערפאר וויל זי דאס ערשט פרובירן‬ ‫און דערנאך דאס ערלויבן צעביסלעך‬ ‫אין פאזעס און מאכן ספעציעלע‬ ‫רעגולאציעס צו האלטן די רייניגונג‬ ‫פון די גאסן‪ .‬צווישן די רעגולאציעס‬ ‫וועט זיין א "קיינע דזשאנק פוד"‬ ‫פארבאטונג כדי נישט צו פראמאטירן‬ ‫אומגעזונטע עסנווארג וועלכע גיט‬ ‫נישט דאס בעסטע בילד פאר די‬ ‫סיטי‪.‬‬ ‫די פארבאט איז אריין אין קראפט‬ ‫אין ‪ '947‬דורך דזשאן דראפאו וועלכער‬ ‫איז שפעטער געווארן מעיאר פון‬ ‫מאנטרעאל‪ .‬צוויי פראבעס דאס צוריק‬ ‫אויפצולעבן איז דורכגעפאלן צוליב‬ ‫זארג פון אומריינקייט און קעגנערשאפט‬ ‫פון רעסטוראנטן‪.‬‬

‫אבאמא ערוועלט גאלדמאן‬ ‫סאקס עקזעקיוטיוו אלס‬ ‫אמבאסאדאר צו קאנאדע‬

‫די אמעריקאנער אמבאסאדאר'ס ‪ 17‬מיליאן דאלארדיגע הויז אין אטאווע‬

‫יו‪-‬עס פרעזידענט באראק אבאמא‬ ‫האט ערוועלט ברוס העימאן‪ ,‬אן‬

‫עקזעקיוטיוו פון די אינוועסטמענט‬ ‫פירמע גאלדמאן סאקס‪ ,‬אלס דער נייער‬

‫אמבאסאדאר צו קאנאדע‪.‬‬ ‫העימאן איז פון שיקאגאו און א‬ ‫נאנטער פריינט מיט אבאמא וועלכער‬ ‫האט אויפגעטריבן אסאך געלטער פאר‬ ‫זיינע פאליטישע קאמפיינס‪ .‬העימאן‬ ‫וועט ערזעצן דעיוויד דזשעיקאבסאן‬ ‫וועלכער איז אויך א שיקאגאוער און‬ ‫האט געהאט די פאזיציע זינט ‪.'09‬‬ ‫די ערוועלונג דארף ערשט‬ ‫דורכגיין א סענאט וועטינג פראצעדור‬ ‫בעפאר ער וועט פארמאל נאמינירט‬ ‫ווערן און זיך אריבערציען קיין‬ ‫אטאווא‪.‬‬ ‫העימאן'ס איינציגסטע ערפארונג‬ ‫צו די פאזיציע איז זיין באהאנדלונג‬ ‫פון געלטער פאר א ספעציעלע פאנד צו‬ ‫גאלדמאן סאקס וועלכע רעכנט אריין‬ ‫קאנאדער קליענטן‪ .‬ער איז א געריבענער‬ ‫פינאנציעלער מענעדזשער און האט‬ ‫געארבעט אויף אבאמא'ס נאציאנאלע‬ ‫פינאנץ קאמיטע‪.‬‬

‫לאַקאָל גרעניץ‬ ‫וועט זען ‪47‬‬ ‫מיליאן דאלארדיגן‬ ‫מאדערניזאציע‬

‫די פעדעראלע רעגירונג וועט‬ ‫אינוועסטירן ‪ 47‬מיליאן דאלאר צו‬ ‫פארברייטערן און מאדעריניזרן‬ ‫די לאַקאָל גרעניץ אריבערגאנג‬ ‫אלס א טייל פון די "ביאנד די‬ ‫בארדער" אקציע פאלן וועלכע‬ ‫איז אנאנסירט געווארן אינעם‬ ‫‪ '013‬פעדעראלן בודזשעט‪.‬‬ ‫די אנאנסירונג איז געקומען‬ ‫דורך פעדעראלע טראנספארט‬ ‫מיניסטער דעניס לעבעל וועלכער‬ ‫האט געזאגט אז די גרעניץ וועט‬ ‫אויסגעברייטערט ווערן צו ‪15‬‬ ‫ליניעס פון די יעצטיגע ‪ 9‬ליניעס‬ ‫און עס וועט צוגעלייגט ווערן א‬ ‫צווייטע נעקסוס ליניע צוליב די‬ ‫וואקסנדיגע נומער פון מיטגלידער‬ ‫אינעם פראגראם‪.‬‬ ‫אויך די באסעס פראצעסירונג‬ ‫איינשטעלונג וועט פארברייטערט‬

‫ווערן‪.‬‬ ‫לעבעל האט געזאגט אז די‬ ‫אינפראסטרוקטור אינוועסטמענט‬ ‫וועט האבן א פאזיטיווע אימפאקט‬ ‫פאר קוויבעק און צושטעלן א‬ ‫זיכערע און באוואכטע באוועגונג‬ ‫פון האנדלן צווישן קוויבעק און‬ ‫ניו יארק‪.‬‬ ‫די ארבעט וועט געטאן ווערן‬ ‫איבער די קומענדיגע ‪ 3‬יאר‪.‬‬ ‫די לאַקאָל גרעניץ פונקט איז‬ ‫איינע פון די פארנומענסטע צווישן‬ ‫קאנאדע און די פאראייניגטע‬ ‫שטאטן‪ .‬א געשאצטע ‪780,000‬‬ ‫אויטאס און באסעס קומען אריין‬ ‫קיין קאנאדע דורך דעם גרעניץ‬ ‫פונקט און די יערליכע האנדל‬ ‫וואס גייט דארט דורך איז ווערט‬ ‫‪ 21‬ביליאן דאלאר‪.‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 15‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 16‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫הבערה ללהב יצאת‪:‬‬

‫שטאָט מאָנטרעאָל אויפגעשטורעמט‬ ‫פאר אונזער לעבנס‪-‬וויכטיגע 'הצלת‬ ‫נפשות' אָרגאַניזאַציע 'רפואה וחסד'‬ ‫להיות עתידים ליום הזה‪ :‬היסטארישער "דינער הראשונה"‬ ‫זונטאג פ' במדבר במקהלות אלופי אלפי תושבי העיר‬ ‫דעם קומענדיגן ָ‬ ‫כתבנו בספר זכיות‪ :‬ערשטמאליגער 'ספר הזכותים' וועט פארשרייבן אלע 'שותפים' אין דער רפואה פון חולי ישראל‬

‫מאנטרעאל\טאהש‪ — .‬הבערה‬ ‫ללהב יצאת! איבער דער גאנצער שטאט‬ ‫שּפירט זיך א פייער פון אהבת ישראל‬ ‫און ברען פון ריין‪-‬אידיש רחמנות פון‬ ‫איין איד צום צווייטן‪ ,‬ווען מ'גרייט‬ ‫זיך אינטענסיוו און מיט שּפאנונג צום‬ ‫בעפארשטייענדן היסטארישן 'דינער‬ ‫הראשונה' פאר 'רפואה וחסד' וואס‬ ‫וועט צונויפברענגען כל תושבי העיר‪,‬‬ ‫זקנים עם נערים‪ ,‬בעלי בתים ולומדי‬ ‫תורה‪ ,‬בהתאסף ראשי עם יחד שבטי‬ ‫ישראל‪ ,‬צו העלפן און מחזק זיין די חולי‬ ‫ישראל ביי אונז אין שטאט‪.‬‬

‫א פייער ברענט ‪ -‬די‬ ‫שפיטעלער זענען פול!‬ ‫ּ‬ ‫עס זענען היינט שווערערע צייטן‪.‬‬ ‫עס זענען דא פיל פון אחינו בשרינו‬ ‫תושבי עירנו וואס דארפן ליידער‬ ‫צוקומען צו די שּפיטעלער — אין‬

‫גרעסערע ציפערן ווי אין די אמאליגע‬ ‫יארן‪ ,‬און מ'מוז זען אט די אלע אידן צו‬ ‫העלפן צו קענען געהיילט ווערן אויפ'ן‬ ‫בעסטן אופן וואס נאר שייך‪.‬‬ ‫יא‪ ,‬ליידער — ס'רייסט דאס הארץ‬ ‫עס ארויסצוברענגען אויפ'ן מויל‪,‬‬ ‫אבער דאס איז דער מציאות — אז דער‬ ‫מצב היינט צו טאגס איז ערגער פון‬ ‫אמאל‪ ,‬אסאך אידישע קינדער ּפלאגן‬ ‫זיך און מוטשען זיך מיט פארשידענע‬ ‫מחלות און מיחושים‪ ,‬און מ'מוז כסדר‬ ‫פארברייטערן די ּפעולות צו קענען‬ ‫העלפן און ראטעווען די אידן מיט‬ ‫אלע סארט הילף וואס נאר שייך‪ .‬אבער‬ ‫אין א וועג איז יארן צוריק געווען‬ ‫דער מצב דאהי איום ונורא!! אידישע‬ ‫קינדער זענען אנגעקומען אין שּפיטאל‬ ‫און האבן זיך נישט געהאט וואו צו‬ ‫ווענדן‪ .‬די פארנאכלעסיגקייט פון דעם‬ ‫סיסטעם האט געברענגט זייער ביטערע‬ ‫רעזולטאטן ל"ע‪.‬‬

‫דער רעטונגס שטראל פאר‬ ‫חולי ישראל‪ :‬רפואה וחסד!‬ ‫ווי א שטראל פון האפענונג‪ ,‬ווי א‬ ‫קוואל פון רעטונג‪ ,‬דינט 'רפואה וחסד'‬ ‫אלס די רעטונגס‪-‬שיף‪ ,‬אלס דער מגן‬ ‫ומחסה‪ ,‬פאר חולי ישראל פון אלע‬ ‫שיכטן און קרייזן דאהי אין מאנטרעאל‬ ‫און אין קרית טאהש‪ .‬לרפאותם‪.‬‬ ‫להחזיקם‪ .‬ולהחיותם‪.‬‬ ‫זאל עס זיין מיט ממש קריטישע‬ ‫הילף צווישן די שּפיטאל ווענט;‬ ‫אראנזשירן דאקטוירים‪ ,‬דורכפירן‬ ‫טעסטס‪ ,‬טראנסּפארטירן משּפחה‪,‬‬ ‫מעדיצינישע אינסטרומענטן‪ ,‬דערפרייען‬ ‫די קראנקע פארקלעמטע הערצער‪,‬‬ ‫שבת פרידשידערס אין די שּפיטעלער‪,‬‬ ‫און אזוי ווייטער‪ ,‬יעדע הינזיכט‪ ,‬יעדע‬ ‫געביט‪ ,‬וואס ס'איז נאר שייך צו העלפן‬ ‫א חולה ישראל ביי אונז אין דער שטאט‬

‫מאנטרעאל‪ ,‬ווערט צוגעשטעלט!‬ ‫וואס אין אנדערע שטעט האלט‬ ‫מען אויף צענדליגער באזונדערע‬ ‫ארגאניזאציעס באזונדער‪ ,‬איז עס דא‬ ‫אין מאנטרעאל אין איין "צענטער"‪,‬‬ ‫אונטער איין דאך צו העלפן ראטעווען‬ ‫חולי ישראל‪ .‬אזוי ארום קען מען זאגן‬ ‫קלאר און דייטליך‪ :‬ס'איז נישט פארהאן‬ ‫קיין איין פאמיליע‪ ,‬קיין איין ראש‬ ‫המשּפחה‪ ,‬קיין איין קהלה‪ ,‬וואס האט‬ ‫נאך נישט געדארפט צוקומען און הנאה‬ ‫געהאט פון די מעכטיגער אימּפעריע‪:‬‬ ‫רפואה וחסד!‬ ‫"אבער" ס'איז געקומען צו א לאגע‬ ‫וואס די הייליגע לעבנס‪-‬וויכטיגע‬ ‫ארגאניזאציע דארף אנקומען צו אייער‬ ‫הילף‪ .‬און נאך יארן באדינען די לבבות‬ ‫נשברות און דינען פאר זיי אלס סעד‬ ‫לתומך‪ ,‬שּפירט זיך א פארלאנג דער‬ ‫עולם זאל ארויסקומען און מחזק זיין‬ ‫בממון צו קענען ווייטער עקזיסטירן‪,‬‬

‫און נאכקומען די געברויכן פון די‬ ‫שטאט‪ ,‬בעניני רפואה‪ .‬עס קאסט‬ ‫שווערע הונדערטער טויזנטער דאלער‬ ‫און עס פעלט אויס דעם ציבור'ס הילף‬ ‫נישט נאכצולאזן ח"ו‪.‬‬

‫קאמפיין לייכט אויף‬ ‫ּ‬ ‫דער‬ ‫מאנטרעאל!‬ ‫אט דערפאר‪ ,‬האט די מסירת‬ ‫נפש'דיגע ראשי העסקנים וואס‬ ‫שטייען אין שּפיץ פון די הייליגע חסד‬ ‫ּפעולות אויפגעהויבן א וויי‪-‬געשריי‬ ‫צו תושבי העיר‪ :‬הושיענו! העלפט‬ ‫אונז! די מושיעים‪ ,‬די מצילים‪ ,‬ווארטן‬ ‫אצינד אויף דרינגענדע הילף צו קענען‬ ‫ווייטער העלפן און ראטעווען‪ .‬מ'האט‬ ‫אויסגערופן מיט א מעכטיגן קול‬ ‫תרועה אין גאנצן שטאט אז אט איז‬ ‫בעפארשטייענד דער גרויסארטיגער‬ ‫(פארזעצונג אויף זייט ‪)27‬‬

‫להיות עתידים ליום הזה‪:‬‬

‫העכער ‪ 100‬עסקנים געטריי אָנגעשלאָסן פאר'ן היסטארישן‬ ‫דינער סוקסעס‪ ,‬ביי שטורמישער 'אסיפת עסקנים'‬ ‫מאן גברא רבא קא מסהיד‪:‬‬

‫חולי עירך קודמין‪:‬‬

‫נעשה ונשמע אמרו כאחד‪:‬‬

‫אלע עסקנים אנטשלאסן‪ ,‬גרייט און געטריי‪ ,‬אויפצוטרייבן‬ ‫פייערדיגע ווערטער פון הגה"צ אבד"ק ראשית חכמה‬ ‫עסקנים ורבנים פלאמען אויף די עסקני'שע הערצער מיט‬ ‫אפ אין דער גאנצער שטאט‪ :‬מאנטרעאל אן די מאקסימום צאל שותפים; ריי ּפארלאר מיטינגען ווערן‬ ‫א דרינגענדן מעסעדזש‪ :‬ס'איז יעצט דער חובת השעה צו שליט"א קלינגט ּ‬ ‫ארגאניזירט אין די קומענדיגע וואכן‬ ‫רפואה וחסד וואלט געווען אן עיר שאין בה רופא!!‬ ‫פארפעסטיגן די לעבנס‪-‬וויכטיגע ּפעולות פון רפואה וחסד!‬ ‫מאנטרעאל\טאהש‪ — .‬הבערה‬ ‫ללהב יצאת! דער פייער און ברען צום‬ ‫בעפארשטייענדן 'דינער הראשונה'‬ ‫פאר 'רפואה וחסד' האט אצינד ריכטיג‬ ‫אויפגעפלאמט אין דער גאנצער שטאט‪.‬‬ ‫דעם פארגאנגענעם מאנטאג פ' תזו"מ‬ ‫האבן העכער ‪ 100‬געטרייע ווארעמע‬ ‫עסקנים‪ ,‬מעמבערס און ידידים פון‬ ‫'רפואה וחסד'‪ ,‬פון אלע היימישע‬ ‫קהלות און קרייזן‪ ,‬זיך פארזאמעלט‬ ‫אין זאל פון 'אהל מלכה'‪ ,‬מטכס עצה‬

‫צו זיין‪ ,‬בשבת אחים גם יחד‪ ,‬וואס עס‬ ‫דארף אונטערגענומען ווערן‪ ,‬אויף צו‬ ‫ברענגען דעם מאקסימום סוקסעס צו‬ ‫דעם היסטארישן דינער 'א' במדבר'‬ ‫וואס וועט אי"ה צונויפברענגען כל‬ ‫תושבי העיר למען חולי העיר‪ ,‬בהתאסף‬ ‫ראשי עם יחד שבטי ישראל‪.‬‬

‫הכנה צום דינער — מיט‬ ‫פאקטישע מעשים!‬

‫ס'איז דער בעפארשטייענדער‬ ‫'דינער הראשונה' וואס איז דורכאויס‬ ‫דעם פארלאפענעם יו"ט ּפסח‬ ‫פארוואנדעלט געווארן אין דאס‬ ‫געשּפרעך פון טאג צווישן תושבי העיר‪.‬‬ ‫און די סיבה איז איינפאך ביז גאר‪.‬‬ ‫ס'איז דאך 'רפואה וחסד' וואס עס איז‬ ‫נישט פארהאן קיינער וואס איז נישט‬ ‫באקאנט מיט איר עקזיסטענץ און אירע‬ ‫ּפעולות‪ ,‬כאטש וואס נישט יעדער איז‬ ‫באהאווענט ווי ווייטגרייכנד די הייליגע‬

‫ּפעולות גייען‪ .‬און אט דערפאר‪ ,‬ווי נאר‬ ‫מ'האט געהערט‪ ,‬ווי נאר מ'האט געזען‪,‬‬ ‫אז ס'קומט א דינער פאר 'רפואה וחסד'‬ ‫האט יעדער באלד געשּפירט דערצו א‬ ‫געפיל‪ ,‬באלד פארשטאנען אז איך בין א‬ ‫טייל דערפון‪ ,‬איך וועל זיך משתתף זיין‬ ‫און טוען אלעס פאר דער הצלחה‪.‬‬ ‫אבער אט די גרוּפע פון געטרייע‬ ‫מעמבערס און ידידים האבן גענומען‬ ‫דאס ווארעמקייט צום נעקסטן שטאּפל‪.‬‬ ‫די הצלחה פון א קאמּפיין — ווייסט‬

‫יעדער — שטעקט אין דעם כח‬ ‫העסקנות‪ .‬וואס מער עסקנים‪ ,‬אלץ מער‬ ‫קען מען אויפטון‪ ,‬און אלץ שטערקער‬ ‫וועט זיין די הצלחה‪ .‬און אט דערפאר‬ ‫האט מען זיך צוזאמגענומען אינאיינעם‪,‬‬ ‫שבת עסקנים גם יחד‪ ,‬צוגרייטן דעם‬ ‫דינער מיט פאקטישע מעשים‪ .‬מיט'ן‬ ‫שאפן געלט‪ ,‬מיט'ן ברענגען שותפים‪,‬‬ ‫מיט'ן אנווארעמען יעדן תושב העיר צו‬ ‫(פארזעצונג אויף זייט ‪)17‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 17‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫העכער ‪ 100‬עסקנים‬ ‫געטריי אָנגעשלאָסן‬ ‫פאר'ן היסטארישן דינער‬ ‫סוקסעס‪ ,‬ביי שטורמישער‬ ‫'אסיפת עסקנים'‬ ‫(פארזעצונג פון זייט ‪)16‬‬

‫פארשטיין אז ווען רפואה וחסד רופט‬ ‫דארף דער אינסטיקטיווער ענטפער‬ ‫זיין‪ :‬הננו!‬ ‫און פאלגענד איז א קורצער באריכט‬ ‫פון אט דער אסיפה — וואס לאזט זיך‬ ‫קלאר זאגן — ס'האט געגעבן דעם‬ ‫ריכטיגן אנהויב‪-‬קראפט צום מעכטיגן‬ ‫קאמּפיין פון רפואה וחסד וואס איז‬ ‫שוין יעצט אין פולסטן שוואונג‪.‬‬

‫אין א פאראייניגטן קייט‬ ‫— אויפצופלאמען די‬ ‫שטאט!‬ ‫הרבני הנגיד הנכבד‪ ,‬איש חי ורב‬ ‫ּפעלים‪ ,‬מוה"ר ברוך אברהם פערלמוטער‬ ‫הי"ו מנכ"ל פון רפואה וחסד‪ ,‬האט‬ ‫באגריסט די עסקנים און געעפנט די‬ ‫פארזאמלונג אלס 'יושב ראש'‪.‬‬ ‫"הּפעם נודה לה' — האט ר' ברוך‬ ‫אברהם אויסגערופן — יעצט ווען‬ ‫מ'צייכענט שוין אּפ גאנצע ‪ 5‬יאר פון‬ ‫ווען 'רפואה וחסד' איז געגרינדעט‬ ‫געווארן‪ ,‬ביי אן ענגע מיטינג ביי מיר‬ ‫אינדערהיים‪ .‬און אז מ'קוקט אצינד‬ ‫צוריק לאזט זיך גארנישט גלויבן וואס‬ ‫מ'האט אלץ באוויזן אויפצוטוען‬ ‫אין די עטליכע פארלאפענע יאר; די‬ ‫געוואלדיגע ישועות אין דעם הינזיכט‬ ‫פון רפואה און חסד‪ ,‬צו קענען היילן‬ ‫און ראטעווען‪ ,‬דערלייכטערן און‬ ‫פארגרינגערן‪ ,‬חולי ישראל ביי אונז אין‬ ‫שטאט‪.‬‬ ‫"רפואה וחסד איז א קייט פון‬ ‫אומבאשרייבליכע מעשי חסד פאר‬ ‫אידישע קינדער‪ ,‬אבער אן רינגלעך איז‬ ‫נישטא קיין קייט‪ .‬אט די אלע חשוב'ע‬ ‫עסקנים וואס זיצן דא‪ ,‬די וואלונטירן‪,‬‬ ‫די דרייווער‪ ,‬די משמחים‪ ,‬אלע פון זיי‪,‬‬ ‫זענען די רינגלעך און בריליאנטן וואס‬ ‫פארמירן אט דעם שלשלת הזהב א גאנץ‬ ‫קיילעכדיג יאר‪ ,‬און זענען א טייל פון‬ ‫אלע פעולות וואס רפואה וחסד טוט‪.‬‬ ‫און טאקע מיט אט דעם פעלזן‪-‬פעסטן‬ ‫כח הרבים גייען מיר אצינד ארויס‬ ‫אינאיינעם אויפצורודערן די שטאט‪,‬‬ ‫און אויסרופן‪ :‬רבותי‪ ,‬מיר דארפן הילף!‬ ‫חולי ישראל דארפן הילף! און אזוי‬ ‫וועט בעז"ה קומען די הצלחה פון דעם‬ ‫גרויסן דינער א' במדבר הבעל"ט‪.‬‬

‫געשיכטעס וואס שוידערן‬ ‫— מעשים וואס פאדערן‬ ‫זיך!‬ ‫דערמיט האט ער איבערגעגעבן‬

‫דאס ווארט צו איינעם פון די געטרייע‬ ‫'רפואה וחסד' באורד מעמבער‪ ,‬האברך‬ ‫היקר איש המעש מוה"ר יואל פריעדמאן‬ ‫הי"ו‪ .‬מו"ה יואל ליגט דעם גאנצן‬ ‫יאר אריינגעטון פעסט בעובי הקורה‬ ‫און איז נושא בעול פון די הייליגע‬ ‫ּפעולות‪ .‬איז ער אצינד ארויפגעקומען‬ ‫זיך אויסצושמועסן פון הארץ צו הארץ‬ ‫מיט די פארזאמלטע עסקנים‪ ,‬זיי זאלן‬ ‫פארשטיין קלאר דעם חובת השעה וואס‬ ‫ברענט אצינד פאר די חולי ישראל‪.‬‬ ‫ווען מ'רעדט צו אזעלכע חשוב'ע‬ ‫עסקנים — האט ר' יואל געזאגט —‬ ‫דארף מען דאך נישט ערקלערן זיין וואס‬ ‫'רפואה וחסד' איז‪ .‬ווייל איר זענט דאך‬ ‫'רפואה וחסד' אליינס! אבער דאך איז‬ ‫כדאי אויסצושמועסן געוויסע עפיזאדן‪,‬‬ ‫פון הינטער די קוליסן‪ ,‬וואס מען האלט‬ ‫נישט מיט‪ .‬מ'קען מיט ווערטער נישט‬ ‫שילדערן די רירנדע שטימונג וואס האט‬ ‫געהערשט אין זאל בעת ר' יואל האט‬ ‫— אחת לאחת — אראּפגעשילדערט‬ ‫עטליכע לעצטערע שרעקעדיגע‬ ‫ּפאסירונגען מיט היימישע חולים‪ ,‬וואס‬ ‫זענען געראטעוועט געווארן ממות‬ ‫לחיים ממש דורך די מסירת נפש'דיגע‬ ‫ּפעולות פון די עסקני 'רפואה וחסד'‪.‬‬ ‫צום ביישּפיל האט ער דערציילט‬ ‫א געשיכטע פון א משּפחה וואס‬ ‫זייערס א חשוב'ער מיטגלידער האט‬ ‫ּפלוצים אנגעהויבן צו שּפירן אטעמען‬ ‫פראבלעמען‪ .‬מ'איז געווען זייער‬ ‫דערשראקן‪ ,‬ווייל די פאציענט האט שוין‬ ‫אמאל געהאט ּפראבלעמען מיט יענער‬ ‫מחלה אויף די לונגען‪ .‬דער פאציענט‬ ‫איז דורכ'ן שפיטאל געשיקט געווארן‬ ‫צו א גרויסן לונגען סּפעציאליסט וואס‬ ‫האט געגעבן אן אפוינטמענט אויף‬ ‫געציילטע וואכן ארום! די משּפחה‬ ‫איז אבער געווען זייער נישט רואיג‪,‬‬ ‫געבויעט אויף דעם עקספיריענס מיט‬ ‫די געוועזענע מחלה פון ‪ 15‬יאר צוריק‪,‬‬ ‫וואס אט די מחלה איז באקאנט אז עס‬ ‫קען – אויף קיין שום איד געזאגט ‪-‬‬ ‫צוריקקומען‪ ,‬האט מען זיך געוואנדן צו‬ ‫רפואה וחסד וואס איז אריינגעקומען‬ ‫אין בילד‪ .‬דעם זעלבן טאג האט מען מען‬ ‫ערלעדיגט באלדיגע קריטישע טעסטן‪,‬‬ ‫אן עם‪.‬אר‪.‬איי‪ ,‬בייאּפסי‪ ,‬קעט סקען‪ ,‬און‬ ‫ס'איז ארויסגעקומען ליידער ּפאזיטיוו‪,‬‬ ‫אז דער ּפאציענט האט צוריקבאקומען‬ ‫די מחלה ל"ע אויפ'ן זעלבן ּפלאץ‪.‬‬ ‫מ'האט באלד אונטערגענומען‬ ‫עמערזשענסי שריט‪ .‬דעם פאריגן‬ ‫דאנערשטאג האט די ּפאציענט שוין‬ ‫ב"ה באקומען די ריכטיגע טריטמענטס‪,‬‬ ‫און מ'האפט צום אויבערשטן אז‬ ‫גאר אינגיכן וועט דאס אלעס זיין א‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ 1239 VAN HORN‬‬ ‫‪ –‬‬

‫‪‬‬ ‫‪ 1239 VAN HORN     ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪   ‬‬ ‫‪  ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪   ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪    ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪  ‬‬ ‫‪   ‬‬ ‫‪  ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪      ‬‬ ‫‪    ‬‬ ‫‪  ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪   ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪    ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫פארגאנגענהייט‪ .‬זאל השי"ת אּפהיטן‪,‬‬ ‫ווען מ'וואלט ווען געווארט אויפ'ן‬ ‫באשטימטן אּפוינטמענט‪ ,‬קען זיין אז‬ ‫ס'וואלט שוין געווען צו שּפעט‪ ,‬חלילה‬ ‫וחס!‬ ‫אט אזוי ראטעוועט מען מענטשן‬ ‫טאג טעגליך ממש‪ .‬און אין אט דעם‬ ‫אלעם האבן די עסקנים א גלייכן טייל‪.‬‬ ‫"אבער טייערע עסקנים" — האט‬ ‫ר' יואל אויסגעפירט — מיר זענען‬ ‫זיך היינט דא צוזאמגעקומען‪ ,‬ווייל‬ ‫ס'איז געקומען צו א מצב וואס 'רפואה‬ ‫וחסד' מוז בעטן הילף! די ּפעולות‬ ‫זענען זיך מורא'דיג צעוואקסן‪ ,‬דער‬ ‫בודזשעט גרייכט העכער און העכער‪,‬‬ ‫און ס'איז שוין איינפאך נישט מעגליך‬ ‫ווייטער אזוי צו ציען‪ .‬מ'האט דערפאר‬ ‫פאררופן דעם בעפארשטייענדן 'דינער‬ ‫הראשונה'‪ ,‬מ'איז זיכער אז יעדער וועט‬

‫זיך דערין אנשליסן‪ ,‬אבער צו קענען‬ ‫גרייכן א סוקסעס‪ ,‬מוז מען האבן די‬ ‫עסקנים! ער האט אויסגעשמועסט‬ ‫עטליכע וויכטיגע איינצלהייטן וואס‬ ‫זענען נוגע אלע עסקנים וויאזוי מ'קען‬ ‫זיין בייהילפיג און וויאזוי יעדער‬ ‫איינציגסטער עסקן איז א וויכטיגער‬ ‫טייל פון דעם סוקסעס‪.‬‬

‫א מורא'דיגע הגדרה —‬ ‫עיר שאין בה רפואה וחסד!‬ ‫מיט יראת הכבוד האט מען זיך‬ ‫דערנאך צוגעהערט צו די ווארעמע‬ ‫תורה'דיגע ווערטער פון הגה"צ המפו'‪,‬‬ ‫פה מּפיק מרגליות‪ ,‬רבי יעקב אלי'‬ ‫אונסדארפער שליט"א‪ ,‬אבד"ק ראשית‬ ‫חכמה‪.‬‬ ‫בלויז צו הערן אזא חשוב'ן‬

‫אנערקנטן רב שליט"א רעדן מיט אזא‬ ‫מין ווארעמער איבערגענומענקייט‬ ‫פון די ּפעולות 'רפואה וחסד' איז שוין‬ ‫געווען פאר די עסקנים א באווייז וואס‬ ‫פאר א גרויס ענין דאס איז‪ .‬דער רב‬ ‫שליט"א האט זיך געקאכט איבער דעם‬ ‫ענין פון רפואה‪ ,‬דעם פליכט‪ ,‬און ווי‬ ‫מ'זעט דאך אין דער תורה הק' 'מכאן‬ ‫שניתן לרופא רשות לרפות'‪ ,‬עד כדי‬ ‫כך אז חכמינו ז"ל זאגן אונז אז אין א‬ ‫שטאט וואו עס איז נישט פארהאן קיין‬ ‫רופא מומחה טאר מען נישט וואוינען‪,‬‬ ‫ווייל ס'איז א סכנה‪ .‬דער רב שליט"א‬ ‫האט פארציילט פון וויפיל ער האלט‬ ‫אליינס מיט ממש לא יאומן כי יסופר‬ ‫וואס די עסקנים טוען אויף‪" .‬אין אזא‬ ‫שטאט ווי מאנטרעאל‪ ,‬וואו מ'ווייסט‬ ‫דאך וויאזוי די שּפיטעלער קוקן אויס‬ ‫(פארזעצונג אויף זייט ‪)27‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 18‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Local Weather Report‬‬

‫פינאנציעלע‬ ‫באריכטן‬ ‫‪Sponsored By:‬‬

‫‪The opinions & information in this column may not be those of the Delsan Group, for specific advise consult with a licensed Advisor.‬‬

‫טי‪-‬די‪ :‬האויזינג פרייזן‬ ‫וועלן בלייבן פלאך פאר די‬ ‫קומענדיגע ‪ 10‬יאר‬

‫לויט א ריסוירדזש פאפיר פון טי‪-‬‬ ‫די באנק האט קאנאדע געענדיגט א‬ ‫‪ 10‬יעריגע תקופה פון ריעל עסטעיט‬ ‫וואוקס און וועט בלייבן פלאך איבער‬ ‫די קומענדיגע ‪ 10‬יאר‪.‬‬ ‫דער ספעציעלע באריכט שאצט‬ ‫נישט אויף א צוזאמענפאל‪ ,‬ווי אנדערע‬ ‫אנאליסטן זאגן‪ ,‬נאר רעכנט אויף א‬ ‫עטליכע יאר אויסגלייך אין פרייזן און‬ ‫דערנאך א וואוקס פון ‪ 8‬פראצענט‬ ‫וואס אינאיינעם קומט עס אויס צו‬ ‫בלויז ‪ 2‬פראצענט פער יאר – גענצליך‬ ‫פלאך נאכ'ן אריינעמען אינפלאציע אין‬ ‫חשבון‪.‬‬ ‫אין סך הכל באטראכט טי‪-‬די די‬ ‫רעיל עסטעיט מארקעט אלס קומענדיג‬ ‫פון גאר פעטע יארן צוליב נידעריגע‬ ‫אינטערעסט ראטעס און וועט זיך יעצט‬ ‫אויסגלייכן אלס רעזולטאט פון הויכע‬ ‫פרייזן‪ ,‬נייע מארטגעדזש רעגולאציעס‪,‬‬ ‫א פארעלטערטע באפעלקערונג‪,‬‬ ‫שוואכע וואוקס אין באפעלקערונג און‬ ‫די עקאנאמיע‪ ,‬און עווענטועל העכערע‬ ‫אינטערעסט ראטעס‪.‬‬ ‫מיט טי‪-‬די'ס באריכט זענען‬ ‫עקנאמיסטן צעטיילט איבער וואו ווייט‬ ‫די פרייזן וועלן פאלן‪ .‬עס זענען פאראן‬ ‫אפשאצונגן פון אזויפיל ווי ‪ 25‬פראצענט‬ ‫ביז אזוי ווייניג ווי ‪ 5‬פראצענט‪ .‬טי‪-‬די‬ ‫רעכנט אויף א מיטעלע ‪ 10‬פראצענט‬ ‫מאקסימום רעדוקציע אבער זאגט אז‬ ‫עס איז אויך זייער מעגליך אז עס וועט‬ ‫ניטאמאל פאלן אזויפיל‪.‬‬ ‫זינט ‪ '980‬זענען האויזינג פרייזן‬ ‫געוואקסן מיט א דורכשניט פון ‪5.4‬‬ ‫פראצענט פער יאר‪ ,‬אריינגערעכנט א ‪7‬‬ ‫יאר דורכשניט איבער די לעצטע ‪ 10‬יאר‪.‬‬ ‫אויפ'ן צוקונפט ערווארטן עקאנאמיסטן‬ ‫א מילדערע וואוקס וואס וועט צוריק‬

‫ברענגן בלויז ‪ 4.4‬פראצענט אין רווחים‬ ‫פאר אינוועסטירער‪ ,‬א נומער וועלעכע‬ ‫איז בעסער ווי באנדס אבער נישט‬ ‫עקוויטיס‪.‬‬ ‫אגב‪ ,‬האט די באנק אוו מאנטרעאל‬ ‫צוריק געצויגן פון איר קאנטראווערסיאלע‬ ‫‪ 2.99‬פראצענט מארטגעדזש ראטע‬ ‫וועלכע זי האט אנאנסירט לעצטע‬ ‫מאנאט‪ .‬ווי עס שטעלט זיך ארויס האט‬ ‫פינאנץ מיניטסער דזשים פלעהרטי‬ ‫אנגערופן די באנק און אויסגעדרוקט‬ ‫זיין אומצופרינדהייט‪.‬‬ ‫די באנק אוו מאנטרעאל האט דאס‬ ‫ערשט איגנארירט טראץ וואס אנדערע‬ ‫בענק האבן איר נישט נאכגעטאנצן מיט‬ ‫די אויסנאם פון מעניולייף פינאנציעל‬ ‫וועלכע האט אויך באקומען א טעלעפאן‬ ‫רוף פון דעם פינאנץ מיניסטער'ס אפיס‪.‬‬ ‫מעניולייף האט א טאג דערויף צוריק‬ ‫געצויגן‪ .‬זעענדיג אז זי בלייבט אליינס‪,‬‬ ‫האט די באנק אוו מאנטרעאל אויך‬ ‫צוריק געצויגן‪.‬‬ ‫■■■‬

‫מארסאו‪ :‬קוויבעק‬ ‫אויפ'ן וועג צו‬ ‫באלאנסירן בודזשעט‬ ‫די קומענדיגע יאר‬

‫פינאנץ מיניסטער ניקאלא מארסאו‬ ‫רעדט אין די נעשאנעל אסעמבלי‬

‫קוויבעק'ס פינאנץ מיניסטער‬ ‫ניקאלא מארסאו האט געמאלדן אז זיין‬ ‫רעגירונג איז אויף די ריכטיגע רעלסן צו‬ ‫באלאנסירן די פראווינצ'ס בודזשעט ביז‬ ‫ענדע קומענדיגע פיסקאל יאר וועלכע‬ ‫האט זיך אנגעהויבן דעם ערשטן אין‬ ‫אפריל‪.‬‬ ‫מארסאו האט פארגעלייגט זיינע‬ ‫חשבונות בעפאר די נאשאנעל אסעמבלי‬ ‫אין ענדע מערץ און אנגעוויזן אז ער‬

‫וועט דערצו דארפן האלטן די לעצטע‬ ‫יאריגע דעפיציט ביי ‪ 1.5‬ביליאן און‬ ‫וועט קענען באלאנסירן די בודזשעט‬ ‫אין די ‪ '-014'013‬פיסקאל יאר טראץ די‬ ‫שוואכער ווי ערווארטעטע עקאנאמישע‬ ‫וואוקס וועלכע האט אריינגעברענגט‬ ‫‪ 150‬מיליאן ווייניגער אין שטייערן די‬ ‫פארגאנגענע יאר און איז געשאצט צו‬ ‫‪ 565‬מיליאן ווייניגער אין שטייער פאר‬ ‫די קומענדיגע יאר‪.‬‬ ‫די פראווינץ וועט אבער שפארן‬ ‫‪ 95‬מיליאן דאלאר אלס רעזולטאט‬ ‫פון נידעריגע אינטערעסט ראטעס צו‬ ‫סערווירן אירע חובות און עקסטערע‬ ‫‪ 5‬מיליאן דאלאר אין פעדעראלע‬ ‫אינאיינעם‬ ‫פאנדס‪.‬‬ ‫טראנספער‬ ‫מיט ‪ 150‬מיליאן פון א ספעציעלע‬ ‫קאנטינדזשענסי פאנד וועט דאס דעקן‬ ‫די ‪ 250‬מיליאן שאדן‪.‬‬ ‫צו דעקן די ‪ 565‬מיליאן שאדן פאר'ן‬ ‫קומענדיגען יאר וועט די פעדעראלע‬ ‫טראנספערס אויסמאכן ‪ 280‬מיליאן‬ ‫דאלאר‪ ,‬נידעריגערע אינטערעסט ראטעס‬ ‫‪ 85‬מיליאן‪ ,‬און פרישע ‪ 200‬מיליאן פון‬ ‫די קאנטינדזשענסי פאנד‪.‬‬ ‫מארסאו רעכנט אויף א מילדע‬ ‫עקאנאמישע וואוקס פון ‪1.3‬‬ ‫פראצענט אין ‪ '013‬און ‪ 1.8‬פראצענט‬ ‫אין ‪ .'014‬דאס איז מיט ‪ 0.2‬פון א‬ ‫פראצענט ווייניגער ווי געראכטן‬ ‫צוליב אנגייענדיגע פראבלעמען מיט‬ ‫די יורא און די פאליטישע געראנגלן‬ ‫אין די פאראייניגטע שטאטן וועלכע‬ ‫האט געברענגט די אזויגערופענע‬ ‫סיקוועסטער‪.‬‬ ‫די איינציגסטע שניט אין די‬ ‫בודזשעט וועט זיין א רעדוקציע אין‬ ‫שטייער קרעדיטס פאר שכר לימדות‬ ‫כדי אפצונעמען די פרישע קאסטן‬ ‫אין פינאנציעלע הילף פאר סטודענטן‬ ‫וועלכע איז אויסגעארבעט געווארן נאך‬ ‫די סטודענט קריזיס‪.‬‬ ‫דער מיניסטער האט אויך געהאט‬ ‫גערעכנט אויף א ‪ 3.4‬פראצענט‬ ‫העכערונג אין היידרא עלעקטריציטעט‬ ‫ראטעס אבער די ענערגיע באורד האט‬ ‫נאר באשטעטיגט א ‪ 2.4‬פראצענט‬ ‫העכערונג‪ .‬די קליינע דיפערענץ וועט‬ ‫אויסמאכן ‪ 100‬מיליאן דאלאר פאר‬ ‫די רעגירונג'ס קאסע אבער היידרא‬ ‫האט פארזיכערט אז איר ‪ 2.725‬ביליאן‬ ‫דאלאר אין דיווידענד אפצאל צו די‬ ‫רעגירונג וועט אפווישן די ‪ 100‬מיליאן‬

‫דעפיציט‪.‬‬ ‫די גרעסערע פעדעראלע טראנספערס‬ ‫איז גוט צוניץ געקומען פאר מארסאו‬ ‫דאס יאר און די קומענדיגע יאר אבער‬ ‫איז ערווארטעט צו רעדוצירט ווערן‬ ‫איבער די קומענדיגע יארן‪ ,‬א פרישע‬ ‫לאך פאר די בודזשעט וועלכע מארסאו‬ ‫פלאנט אפצונעמען דורך איינשטעלן א‬ ‫בעסערע העלט קעיר סיסטעם וועלכע‬ ‫וועט געבן בעסערע סערוויסעס פאר‬ ‫קלענערע קאסטן‪.‬‬ ‫צו קענען בלייבן מיט א‬ ‫באלאנסירטע בודזשעט וועט קוויבעק‬ ‫דארפן האלטן איר שפענדונג וואוקס צו‬

‫‪ 1.9‬פראצענט‪ ,‬וואס מיינט אז עטליכע‬ ‫פראגראמען וועלן מוזן געשניטן ווערן‪.‬‬ ‫די פראווינציאנאלע דעיקעיר פראגראם‬ ‫איז איינע פון די פלעצער אויף וועלכע‬ ‫די פי‪-‬קיו האלט אן אויג‪ .‬מארסאו‬ ‫האט צוגעשטימט אז שניטן וועלן זיין‬ ‫ווייטאגליך אבער האט צוגעגעבן אז‬ ‫אויב מען וועט נישט נעמען קליינע‬ ‫שניטן יעצט וועט דאס פירן צו מער‬ ‫ווייטאג אינעם צוקונפט‪.‬‬ ‫די אפאזיציע פארטייען האבן געהאט‬ ‫ווייניג קריטיק אויף דעם בודזשעט און‬ ‫איז ערווארטעט דורכצוגיין אן קיין‬ ‫שטער‪.‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 19‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬ ‫אריינפיר‬ ‫די סעינט לורענס סיוועי איז א‬ ‫וואסער‪-‬וועג סיסטעם פון קאנאלן‬ ‫לאקס וועלכע ערלויבט‬ ‫און שיף ַ‬ ‫פראכט שיפן פון די אטלאנטיק‬ ‫אקעאן צו דעגרייכן די גרעיט‬ ‫לעיקס צווישן קאנאדע און די‬ ‫פאראייניגטע שטאטן וועלכע‬ ‫איז נאטורליך אוממעגליך צוליב‬ ‫עטליכע שטרויכלונגן ווי ראפידס‪,‬‬ ‫וואסער פאלן‪ ,‬דאמבעס‪ ,‬און‬ ‫פארשידנארטיגע וואסער שטאפלן‪.‬‬ ‫די וואסער‪-‬וועג הייבט זיך אן‬ ‫מזרח פון קוויבעק סיטי אינעם‬ ‫סעינט לורענס טייך פון וואו עס‬ ‫גייט אריין צו לעיק אנטרעיא נאך א‬ ‫לאנגע וועג פון קאנאלן און דערנאך‬ ‫צו לעיק ערי‪ ,‬אויסמיידנדיג די‬ ‫נייאגארא טייך (וועלכע אנטהאלט‬ ‫די ניאגארא פאלס)‪ ,‬און פון דארט‬ ‫צו לעיק הוראן און צעטיילט זיך‬ ‫ווייטער צו לעיק סופריער און לעיק‬ ‫מישיגען‪ .‬די וואסער‪-‬וועג שלענגלט‬ ‫זיך ‪ 3,700‬קילאמעטער (‪2,400‬‬ ‫מייל) און דעגרייכט די האפן פון‬ ‫מאנטרעאל‪ ,‬טאראנטא‪ ,‬באפעלאו‪,‬‬ ‫קליוולאנד‪ ,‬דעטרויט‪ ,‬שיקאגאו‪,‬‬ ‫מילוואקי‪ ,‬טאנדער בעי‪ ,‬און צום‬ ‫לעצט ביי דולוט‪ ,‬מינעסאוטע‪.‬‬ ‫דורכאויס די וועג גייען שיפן‬ ‫עטליכע מאל צווישן די טעריטאריעס‬ ‫פון קאנאדע און די פאראייניגטע‬ ‫שטאטן און דערפאר איז די סיוועי‬ ‫שווער באוואכט דורך די יו‪-‬עס‬ ‫בארדער ענד פראטעקשן אגענטור‬ ‫און די קאנאדע בארדער סערוויס‬ ‫אגענטור‪ .‬די סיוועי ווערט אפערירט‬ ‫דורך די סעינט לורענס סיוועי‬ ‫מענעדזשמענט קאאפערעישאן ביי‬ ‫די קאנאדישע פונקטן און דורך די‬ ‫אמעריקאנער סעינט לורענס סיוועי‬ ‫דעוועלאפמענט קאאפערעישאן‬ ‫ביי די אמעריקאנער פונקטן‪.‬‬ ‫וויבאלד די גרעיט לעיקס‬ ‫פארמאגן עטליכע פארנומענע‬ ‫האפן שטעט האט מען שוין‬ ‫אנגעהויבן בויען קאנאלן אין די‬ ‫סעינט לורענס טייך צוריק אין די‬ ‫מיטעלע יארן פון דעם ‪'19‬טן יאר‪-‬‬ ‫הונדערט‪ .‬ביי דאס יאר ‪ '871‬איז שוין‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫די‬

‫סעינט לורענס‬

‫סיוועי‬ ‫די אינלאנד וואסער‪-‬וועג סיסטעם צווישן די אטלאנטיק‬ ‫אקעאן און די גרעיט לעיקס איז די וועלט'ס לענגסטע‬ ‫און איינע פון די גרעסטע אינדזשענירונג וואונדער פון‬ ‫דעם צוואנציגסט'ן יאר‪-‬הונדערט‬

‫געווען איינגעשטעלט קאנאלן פון‬ ‫מאנטרעאל ביז באפעלאו אבער‬ ‫עס איז נישט געווען פראקטיש‬ ‫פאר שווערע פראכט וויבאלד טייל‬ ‫פון די קאנאלן זענען געווען זייער‬ ‫שמאל און גרעסערע פראכט שיפן‬ ‫האבן געדארפט איבערלייגן זייערע‬ ‫לאסט צו קלענערע שיפן און‬ ‫געברויכט דורכשווימען לאנגע און‬ ‫שמאלע וואסער וועגן וועלכע האט‬ ‫געדויערט זייער לאנג און איז געווען‬ ‫קאמפליצירט‪.‬‬ ‫דער געדאנק צו בויען א‬ ‫וואסער‪-‬וועג‬ ‫פאראייניגטע‬ ‫סיסטעם דורך ביידע לענדער איז‬ ‫ערשט אויפגעקומען אין ‪ '890‬אבער‬ ‫פאליטיק און באאיינפלוסן פון‬ ‫רעילוועי פירמעס האט דאס נישט‬ ‫ערמעגליכט‪ .‬קוויבעק און אנטעריא‬

‫זענען ביידע געווען דערקעגן און‬ ‫שפעטער האבן די אמעריקאנער‬ ‫דאס אפגעווארפן‪ .‬אינדערצווישן‬ ‫האט אויסגעבראכן די ערשטע‬ ‫וועלט קריג און עס איז ווידער‬ ‫אפגעלייגט געווארן‪.‬‬ ‫אויסער די סיוועי האבן ביידע‬ ‫רעגירונגן געהאט אין געדאנק צו בויען‬ ‫דאמבעס צו העלפן קאנטראלירן די‬ ‫שטאפלן פון די לעיקס און שאפן‬ ‫עלעקטריציטעט דורך היידרא‬ ‫קראפט‪ .‬די אינדזשענירן וועלכע‬ ‫האבן געארבעט אויף די פראיעקט‬ ‫זענען אויך געווען איינשטימיג‬ ‫פאר די דאמבעס וויבאלד דאס‬ ‫וועט זיי געבן א גרינגערע ארבעט‬ ‫אנצופילן דער קאנאלן מיט וואסער‪.‬‬ ‫ענדליך אין ‪ '941‬האבן פרעמיער‬ ‫מיניסטער מעקענזי קינג און יו‪-‬‬

‫לאק ‪ )2‬די לעשין ראפידס און‬ ‫‪ )1‬די אריינגאנג אינעם סיוועי און די סעינט לעמבערט ַ‬ ‫לאק אונטער איר ‪ )3‬לעיק סיענט לואיס‬ ‫סעינט קעטרין ַ‬

‫עס פרעזידענט פרענקלין דעלינאו‬ ‫רוזוועלט אונטערגעשריבן אן‬ ‫אפמאך אנצוהייבן די ערשטע‬ ‫פאזע פון בויען די דאמבעס אבער‬ ‫די אמעריקאנער קאנגרעס האט‬ ‫דאס נישט באשטעטיגט‪ ,‬ווידער‬ ‫צוליב די אומגעהויערע דרוק‬ ‫דורך די רעילוועי פירמעס וועלכע‬ ‫זענען אויסגעשטאנען צו פארלירן‬

‫ביזנעס‪.‬‬ ‫נאך די צווייטע וועלט קריג‪,‬‬ ‫זעענדיג אז די אמעריקאנער קומען‬ ‫נישט אן אין ערגעץ‪ ,‬האט קאנאדע‬ ‫באשלאסן צו מאכן דעם גאנצן‬ ‫פראיעקט אליינס מיט אן אפמאך‬ ‫מיט ניו יארק סטעיט איבער‬ ‫וואסער שטאפלן‪ .‬דאס האט באלד‬ ‫אלאמירט די אמעריקאנער רעגירונג‬ ‫וועלכע האט דאס באטראכט‬ ‫אלס א זיכערהייט פראבלעם אז‬ ‫קאנאדע זאל קאנטראלירן די גאנצע‬ ‫פראכט טראנספארט אויפ'ן סעינט‬ ‫לורענס טייך‪ .‬דער דעמאלטדיגער‬ ‫פרעזידענט אייזנהאוער האט‬ ‫באשטימט זיין סעקרעטערי‬ ‫אוו סטעיט אויסצוארבעטן די‬ ‫מיט‬ ‫דיפערענצן‬ ‫פאליטישע‬ ‫קאנאדע און די ארבעט האט זיך‬ ‫אנגעהויבן אין די מיטעלע ‪ '950‬יארן‬ ‫מיט עטליכע ‪ 30,000‬ארבייטער‬ ‫פון ביידע לענדער און אנגעפירט‬ ‫דורך די בעסטע אינדזשענירן‪,‬‬ ‫אריינגערעכנט די יו‪-‬עס ארמיי‬ ‫קארס אוו אינדזשענירונג‪ .‬די‬ ‫ארבעט איז פארטיג געווארן אין‬ ‫‪ '959‬פאר א פרייז פון ‪ 470‬מיליאן‬ ‫דאלאר פון וועלכע קאנאדע האט‬ ‫באצאלט ‪ 336.2‬מיליאן דאלאר‪,‬‬ ‫אדער א דריטל פון די קאסט‪ .‬די‬ ‫איינשווערונג איז פארגעקומען צפון‬ ‫פון מאנטרעאל מיט די באטייליגונג‬ ‫פון די קעניגן עליזאבעט און‬ ‫פרעזידענט אייזנהאוער וועלכע‬ ‫האבן גענומען א שיף רייד אריבער‬ ‫לאק‪ ,‬די‬ ‫די סעינט לעמבערט ַ‬ ‫ערשטע פון צענלדיגער לענגאויס‬ ‫די סיסטעם‪.‬‬ ‫די‬

‫פאלגענדע‬

‫ארטיקלן‬

‫(פארזעצונג אויף זייט ‪)28‬‬

‫לאק (צענטער פון בילד)‬ ‫א פראכט שיף ווערט געזען אין די סעינט לעמבערט ַ‬

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 20 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

JOIN

OVER 100 STORES under one roof in the

s e g i e N s e d e Plaza Cot

6700 Cote des Neiges 514.735.4307 www.plazacdn.com

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 21‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 22 · ‫דער מאמענט‬

Kettle House (Texas)

Stone house (Guimaraes, Portugal)

House attack (Vienna, Austria)

Wooden pirate house

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

The UFO house (Sanjhih, Taiwan)

(Arkhangelsk, Russia)

Solar furnace (Odeillo, France)

Banknote building

Pickle barrel house (Grand Marais, Michigan)

Cob house (Vancouver, BC)

Ripley’s building (Niagara Falls, Ontario)

Free spirit sphere (Qualicum Beach, BC)

(Kaunas, Lithuania) Despite what you might think this amazing building is not a temporal installation. The image of the LTL 1000 banknote is brought onto this building using special enamel paint. Money theme well represents various businesses located in this spectacular building. It’s an office center located in the second biggest city in Lithuania.By the way, banknote dates back to 1925. However it’s not used nowadays.

Nautilus house (Mexico City, Mexico)

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 23 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

20 STRANGE BUILDINGS OF THE WORLD IN PHOTOS 1 By Zvi Hershcovich - Village of joy has a wonderful list of 50 strange buildings, and while the famous “piano house” on the corner of Queen Mary and Fleet (and the Biosphere and Olympic stadium) make it on their strange house lists, we received permission to post 20 photos for your enjoyment. Let us know if you’d like more photos of strange houses by emailing info@dermoment.ca

Kansas City public library Construction of the building started in in January 2003 and in December 2003 it was finished. House architecture is based on Jan Marcin Szancer (famous Polish artist and child books illustrator) and Per Dahlberg (Swedish painter living in Sopot) pictures and paintings.

This project, located in the heart of Kansas City, represents one of the pioneer projects behind the revitalization of downtown. The people of Kansas City were asked to help pick highly influential books that represent Kansas City. Those titles were included as ‘bookbindings’ in the innovative design of the parking garage exterior, to inspire people to utilize the downtown Central Library.

The crooked house (Sopot, Poland)

Habitat 67 (Montreal)

Hang Nga guesthouse (Vietnam)

(Pigeon Forge, Tennessee)

Expo 67, one of the world’s largest universal expositions was held in Montreal. Housing was one of the main themes of Expo 67. The cube is the base, the mean and the finality of Habitat 67. In its material sense, the cube is a symbol of stability. As for its mystic meaning, the cube is symbol of wisdom, truth, moral perfection, at the origin itself of our civilization. 354 cubes of a magnificent grey-beige build up one on the other to form 146 residences nestled between sky and earth, between city and river, between greenery and light.

The house is owned by the daughter of the expresident of Vietnam, who studied architecture in Moscow. It does not comply with any convention about house building, has unexpected twists and turns, roofs and rooms. It looks like a fairy tale castle, it has enormous “animals” like a giraffe and a spider, no window is rectangular or round, and it can be visited like a museum.

Wonderworks

Turning torso (Malmo, Sweden)

Blue building (Yverdon-les-Bainz, Switzerland)

It’s probably the mist that makes it so unusual and amazing at the same time. So called ‘blur pavilion’ with self generated mist was meant to give an impression that the building is floating above the water without any structural support. And indeed it looks just like that.

Torres Kio (Madrid, Spain) Torres KIO are two twin office buildings in Madrid. Each building is 115 m tall with an inclination of 15º. These twin towers are the world’s first leaning high-rise buildings.

The tower reaches a height of 190 metres (623 feet) with 54 stories.The design is based on a sculpture by Santiago Calatrava called Twisting Torso. It uses nine segments of five-story pentagons that twist as it rises; the topmost segment is twisted ninety degrees clockwise with respect to the ground floor.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 24 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬ ‫בס"ד‬

g n ! i m r o Sp blo l l u f in

Sizes 0-24 XS-3X 5689 Parc Ave. Montreal, Quebec 514 807 4638

H2V 4H2

Sun 12-5 / Mon-Thurs 11-6 Friday 11:30-1:30

Junior / Missy / Ladies

Casual Sports Evening Coordinates

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

Ge n

· 25 · ‫דער מאמענט‬

er o u

sly

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

rs u Yo

650 Seatings | Unique Food Design | Fully Customized Events

Call us Today and compare our all inclusive -generous- packages Visit our website at SalonsChagall.com info@salonschagall.com

6501 Kildare Road, Cote St. Luc, Qc. 514.481.6664

‫דער מאמענט · ‪· 26‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫כאיש אחד ובלב אחד‪:‬‬

‫עסקנים אין קרית טאהש‬ ‫מאביליזירן זיך צום‬ ‫'רפואה וחסד' קאמּפיין‪,‬‬ ‫ביי סוקסעספולע לאקאלע‬ ‫'אסיפת עסקנים'‬ ‫מיט'ן זעלבן ברען ווי די‬ ‫עסקנים אין מאנטרעאל‪ ,‬האבן‬ ‫די טייערע עסקנים אין קרית‬ ‫טאהש זיך צוגעשטעלט צום רוף‬ ‫פון 'רפואה וחסד' און מיט'ן‬ ‫גאנצן הארץ זיך אריינגעשלאסן‬ ‫אין דעם מעכטיגן קאמּפיין צום‬ ‫בעפארשטייענדיגן דינער‪.‬‬ ‫א טאג פאר די עסקנים‪-‬‬ ‫מיטינג אין מאנטרעאל‪ ,‬איז דער‬ ‫דינער‪-‬קאמיטע אריבער קיין‬ ‫קרית טאהש‪ ,‬וואס אויך דארט‬ ‫טוען אלע איינוואוינער געניסן‬ ‫פון די פילע ערליי סערוויסעס‬ ‫פאר אידן בעת הצורך‪ ,‬און אויך‬ ‫דארט הערשט אן אויסטערלישער‬ ‫ווארעמקייט צום בעפארשטייענדן‬ ‫דינער‪ ,‬מען האט אויסגעארבעט די‬ ‫דעטאלן און באשטימט די ‪,‬אסיפת‬ ‫עסקנים אויף דעם פארגאנגענעם‬ ‫מאנטאג פרשת תזו"מ‪ .‬די מסיבה‬ ‫איז פארגעקומען אין שטוב פון‬ ‫האברך היקר מוה"ר יוסף מאיר‬ ‫הערשקאוויטש הי"ו‪ ,‬וואס האט‬ ‫בחפץ לב געעפנט שערי ביתו‬ ‫לרוחה לכבוד העסקנים הנאספים‪.‬‬ ‫עס איז געווען א הערליכע‬ ‫באטייליגונג‪ ,‬און אויף אלע‬ ‫עסקנים אן אויסנאם האט זיך‬ ‫אנגעזען א ווארעמע געטריישאפט‪.‬‬ ‫מ'האט אינאיינעם אויסגעשמועסט‬ ‫פארשידענע וויכטיגע איינצלהייטן‬ ‫און דעטאלן וואס אנבאלאנגט די‬ ‫הצלחה פונעם דינער‪ ,‬און וויאזוי‬ ‫די עסקנים פון טאהש וועלן אי"ה‬ ‫שטיין צו הילף אהערצושטעלן די‬ ‫מאקסימום באטייליגונג פון דער‬ ‫קרי' קדושה‪ ,‬סיי בגוף און סיי‬ ‫בממון‪.‬‬ ‫מ'האט געהערט א גאר‬ ‫עמציאנאלע 'עדות נאמנה' פון‬ ‫האברך היקר מוה"ר שמעון‬ ‫עזריאל לאווי הי"ו‪ ,‬וואס האט‬ ‫פארציילט ממה שעיניו ראו‪ ,‬ווען‬ ‫אידן האבן זיך געדארפט געפינען‬ ‫אין שּפיטאל‪ ,‬ווי די עסקני רפואה‬ ‫וחסד האבן זיך ממש מקריב‬ ‫געווען און אוועקגעגעבן לייב‬ ‫און לעבן פאר די וואוילזיין פון‬ ‫די פאציענטן און צו פארגרינגערן‬ ‫די משּפחה מיט וואס נאר מעגליך‪.‬‬ ‫ר' שמעון עזריאל איז באקאנט‬ ‫מיט זיין רייכן שפראך און‬ ‫זיינע דיבורים האבן געמאכט א‬ ‫געוואלדיגן רושם‪.‬‬ ‫גאר שטארקע דיבורים‬

‫האט מען געהערט פון הרה"ג ר'‬ ‫משה לייב ליבערמאן שליט"א‪,‬‬ ‫הרב מבעסערמין‪ ,‬וואס האט‬ ‫ארויסגעהויבן די ּפעולות נשגבות‬ ‫פון 'רפואה וחסד'‪ ,‬זאגנדיג אז די‬ ‫יונגערע יונגעלייט פארשטייען שוין‬ ‫נישט וויאזוי ס'האט אויסגעקוקט‬ ‫אמאל‪ ,‬אין דער וועלט בעפאר‬ ‫רפואה וחסד‪ .‬ער האט פארציילט‬ ‫פון אייגענער ערפארונג‪ ,‬ווי מיט‬ ‫יארן צוריק האט ער זיך געדארפט‬ ‫געפינען אין שּפיטאל מיט א‬ ‫קינד‪ ,‬און די שוועריגקייטן און‬ ‫מוטשענישן זענען געווען ממש‬ ‫אומבאשרייבליך! מ'האט נישט‬ ‫געהאט צו וועמען צו רעדן‪ ,‬און‬ ‫מ'האט זיך ארומגעדרייט ממש‬ ‫אן א קאּפ‪ ,‬יעדער האט געשטיּפט‬ ‫פון איינעם צום צווייטן‪ ,‬און די‬ ‫מיטמאכענישן פון די משּפחות‬ ‫איז געווען נורא ואיום — 'רפואה‬ ‫וחסד' האט ממש געברענגט‬ ‫א ישועה פאר אלע תושבי‬ ‫מאנטרעאל און קרית טאהש‪ ,‬און‬ ‫וואס זיי טוען לאזט זיך ּפשוט‬ ‫נישט אּפשאצן‪.‬‬ ‫נאכ'ן הערן אזעלכע דרשות‪,‬‬ ‫אזעלכע עדות'שאפטן‪ ,‬איז דאך‬ ‫פון זיך פארשטענדליך‪ ,‬אז יעדער‬ ‫עסקן איז געווארן אנגעווארעמט‪,‬‬ ‫ס'האט דערפרייט דאס הארץ צו‬ ‫זען ווי אזויפיל די געטרייע עסקנים‬ ‫שטייען און פולן אריין מיט אן‬ ‫ערנסטקייט מיט וואס זיי זענען‬ ‫גרייט ארויסצוהעלפן די ּפעולות‬ ‫הקודש פון רפואה וחסד; איינער‬ ‫מיט'ן ארגאניזירן א ּפארלאר‪-‬‬ ‫מיטינג ביי זיך אין שטוב; איינער‬ ‫מיט עסקנות צו שאפן געלט ביים‬ ‫שותפים‪-‬קאמּפיין; איינער מיט'ן‬ ‫אויפטרייבן סּפאנסארס פאר'ן ספר‬ ‫הזכותים; און אזוי ווייטער האט‬ ‫יעדער עסקן געטריי אנגעבאטן די‬ ‫מאקסימום הילף וואס נאר שייך‪,‬‬ ‫מיט'ן גאנצן הארץ און געפיל‪.‬‬ ‫מען גרייט שוין אנצוהייבן‬ ‫ארבעטן מיט געפיל און נשמה‬ ‫פאר'ן סוקסעס פון דעם קאמּפיין‬ ‫בכלל‪ ,‬פון די ּפארלאר‪-‬מיטינגען‪,‬‬ ‫און בעיקר צום גרויסן דינער‬ ‫נאכט‪ ,‬ווען תושבי מאנטרעאל און‬ ‫קרית טאהש וועלן ארויסצוגיין‬ ‫זייער מיטגעפיל פאר חולי ישראל‬ ‫און די הייליגע ּפעולות לרפאותם‬ ‫ולהחיותם‪ ,‬א' במדבר הבעל"ט‪.‬‬ ‫הקב"ה ישלם שכרם!‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Did Your Montreal‬‬

‫‪CALENDAR‬‬

‫‪Get Lost‬‬

‫‪D uring The Cleaning For‬‬

‫?‪PESACH‬‬

‫!‪There Are Still Left Some Calendars‬‬ ‫‪To pick up please call:‬‬

‫‪438-938-8409‬‬ ‫‪P.S. You could reserve your spot already‬‬ ‫‪for our upcoming calendar '13-'14‬‬

‫‪ »¦B¦§¯ »¸ª¤¢‬‬ ‫¯‪«ªª¡ ¹¡µ ©ªª¢¹¡ ª¤ °³¦© ¹ª‬‬

‫¯‪ ®ªª¥¡ «ªª¡ ¦· µ¡¹¡ °³¯¦¸ ¹ª‬‬ ‫¡‪ ¥¸ª¤¢ »¦§¦§¯ ª¤ °¯³±¦·µ¡¹‬‬ ‫¯‪´ª¦¹¡ ¸ª¹¦· ²¡¤ °£ªª ¹ª‬‬ ‫ ¡‪g£¡© °¢³§ ®³±ª‬‬ ‫‪«¹¦¤ °¡©³£ ©¹³¦¦ ¥¸ª¤¢ ª¤‬‬ ‫ ¡ ‪ºh¹ª¦ ¨h» ¹µ¦² ³ºª¯ªª¥‬‬

‫‪438.764.9132 ©µ¦¹‬‬

‫דער מאמענט · ‪· 27‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫העכער ‪ 100‬עסקנים געטריי אָנגעשלאָסן פאר'ן היסטארישן שטאָט מאָנטרעאָל אויפגעשטורעמט‬ ‫דינער סוקסעס‪ ,‬ביי שטורמישער 'אסיפת עסקנים'‬ ‫פאר אונזער לעבנס‪-‬וויכטיגע 'הצלת‬ ‫נפשות' אָרגאַניזאַציע 'רפואה וחסד'‬ ‫(פארזעצונג פון זייט ‪)17‬‬

‫און ווי שווער ס'איז צוצוקומען צום‬ ‫גוטן דאקטאר‪ ,‬קען מען זאגן קלאר‪,‬‬ ‫אז אן די הייליגע ארגאניזאציע פון‬ ‫'רפואה וחסד' וואלט מען דא נישט‬ ‫געטארט וואוינען‪ ,‬מ'וואלט דא נישט‬ ‫געקענט וואוינען"‬ ‫דערמיט האט דער רב שליט"א‬ ‫געגעבן זיין ווארעמע חיזוק און‬ ‫ברכת התורה פאר אלע עסקנים אז‬ ‫דער אויבערשטער זאל אריינשיקן‬ ‫די ברכה והצלחה בכל מעשי ידיהם‪,‬‬ ‫ס'איז זיכער אז יעדער וועט דערצו‬ ‫ארויסהעלפן‪ ,‬יעדער וועט זיך משתתף‬ ‫זיין סיי בגוף און סיי בממון‪ ,‬און מ'וועט‬ ‫קענען ווייטער אנגיין מיט דער עבודת‬ ‫הקודש‪ ,‬עד ביאת הגואל בב"א‪.‬‬

‫ויאמרו הננו —‬ ‫די עסקנים זענען גרייט‬ ‫נאך וואס די עסקנים זענען שוין‬ ‫געווען אנגעווארעמט אויפ'ן העכסטן‬ ‫פארנעם‪ ,‬האט איבערגענומען דאס‬ ‫ווארט העסקן היקר מוה"ר יואל קליין‬ ‫הי"ו‪ ,‬א באורד מעמבער וואס גיט‬ ‫אוועק א גאנץ יאר טייערע ציייט פאר'ן‬ ‫מוסד‪ ,‬וועלכער האט איבערגעגעבן פאר‬ ‫די עסקנים וואס מען טוט ערווארטן‬ ‫פון די עסקנים‪ ,‬און די הינזיכטן וואו‬ ‫די עסקנים קענען בייהילפיג זיין‪ .‬ער‬ ‫האט דערקלערט דאס וויכטיגקייט פון‬ ‫די 'ּפארלאר‪-‬מיטינגען' וואס באדייט‬ ‫אז יעדער עסקן פאררופט ביי זיך‬ ‫אינדערהיים א ּפריוואטע אסיפה פאר‬ ‫זיינע חברים וידידים‪ ,‬וואו מ'שמועסט‬ ‫זיך אויס אינאיינעם איבער די ּפעולות‪,‬‬ ‫און מ'ווארעמט אן דעם ציבור‪ ,‬אויף‬ ‫א קלענערן היימישן פארנעם צום‬ ‫גרויסארטיגן דינער‪ ,‬א' במדבר‪ ,‬ווען‬ ‫דעמאלט וועלן אלופי אלפי ישראל‬ ‫שטראמען צום מעמד אדיר אין די זאלן‬ ‫פון 'קראון‪ּ-‬פלאזא'‪.‬‬ ‫אויף די טישן זענען געווען‬ ‫צעשּפרייט סּפעציעלע 'עסקנים‬ ‫אּפליקאציעס' וואו די עסקנים‬ ‫האבן באקומען די געלעגנהייט‬ ‫אויסצופילן סּפעציעלע פארמס‪ ,‬מיט‬ ‫זייערע קאנטאקט‪-‬אינפארמאציע און‬ ‫אויסקלייבן וועלכע פון די עסקנ'ישע‬ ‫פונקציעס זיי ווילן נעמען אויף זייערע‬ ‫ּפלייצעס‪ .‬ס'האט דערפרייט דאס הארץ‬ ‫צו זען ווי אזויפיל צענדליגער געטרייע‬ ‫עסקנים שטייען און פולן אריין מיט אן‬ ‫ערנסטקייט מיט וואס זיי זענען גרייט‬ ‫ארויסצוהעלפן די ּפעולות הקודש פון‬ ‫רפואה וחסד; איינער מיט'ן ארגאניזירן‬ ‫א ּפארלאר‪-‬מיטינג ביי זיך אין שטוב;‬ ‫איינער מיט עסקנות צו שאפן געלט‬ ‫ביים שותפים‪-‬קאמּפיין אין די שולן;‬ ‫איינער מיט'ן אויפטרייבן סּפאנסארס‬ ‫פאר'ן ספר הזכותים; און אזוי ווייטער‬ ‫האט יעדער עסקן געטריי אנגעבאטן די‬ ‫מאקסימום הילף וואס נאר שייך‪ ,‬מיט'ן‬ ‫גאנצן הארץ און געפיל‪.‬‬ ‫און אט אזוי — אנגעווארעמט און‬ ‫אויפגעפלאמט פון הערן די אלע הייסע‬ ‫דרשות איבער דעם חובת השעה פאר‬ ‫די חולי ישראל — זענען די עסקנים‬ ‫ארויס‪ ,‬פולשטענדיג מאביליזירט צו‬ ‫העלפן איינפעדימען דעם קאמּפיין‬ ‫און פארזיכערן דעם סוקסעס פון‬ ‫דינער הראשונה‪ .‬און די רעזולטאטן‬ ‫שּפעטיגן נישט צו קומען‪ .‬פון אלע‬

‫זייטן הערט מען שוין ב"ה צוריק די‬ ‫ּפאזיטיווע גריסן ווי די עסקנים גייען‬ ‫ארום אנווארעמען דעם ציבור; יעדן‬ ‫טאג מעלדן זיך איין פרישע עסקנים‬ ‫דורכצופירן די 'ּפארלאר‪-‬מיטינגען'; אין‬ ‫די בתי מדרשים הייבט מען שוין אן זען‬ ‫ווי די עסקנים גייען ארום אויפצוסיינען‬ ‫פרישע 'שותפים' אין רפואה וחסד;‬ ‫און אין דער גאנצער שטאט הייבט‬ ‫זיך אן שּפירן א ווארעמער לופט‬ ‫און הארציגער אטמאספערע‪ ,‬צום‬ ‫בעפארשטייענדן ליל רפואה וחסד‪:‬‬ ‫דינער הראשונה — א' במדבר‪.‬‬

‫פון לעוועל ‪ 1‬צו לעוועל ‪,4‬‬ ‫דערנאך צוריק צו לעוועל‬ ‫‪ — 1‬אצינד האט מען‬ ‫שטארקע האפענונגען‬ ‫בעז"ה!‬ ‫יעדנס הארץ האט א צאּפל געגעבן‬ ‫ביים הערן פון הר"ר יואל פריעדמאן‬ ‫הי"ו די פאלגענדע געשיכטע‪ ,‬וואס‬ ‫איז נאך נישט פארטיג‪ ,‬אבער מ'קוקט‬ ‫בעז"ה ארויס אויף א גוטער ענדע‪.‬‬ ‫די רעדע איז פון אן עלטערן איד‬ ‫דא אין שטאט‪ ,‬וואס האט זיך פון‬ ‫איין טאג אויפן צווייטן אנגעהויבן‬ ‫נישט גוט צו שפירן‪ ,‬און איז ליידער‬ ‫אריינגעפאלן אין זייער א קריטישן‬ ‫געזונט‪-‬צושטאנד‪ ,‬דער שּפיטאל האט‬ ‫אים טאקע אריינגעשטעלט אין 'לעוועל‬ ‫‪ '1‬וואס באדייט קריטיקל קעיר‪.‬‬ ‫אבער נאך עטליכע טעג ווען די‬ ‫נוירסעס און דאקטוירים האבן געזען‬ ‫אז דער מצב רירט זיך נישט ביי דעם‬ ‫איד‪ ,‬האבן זיי ּפלוצים גענומען דעם איד‬ ‫און אים אראּפגעשטעלט אויף 'לעוועל‬ ‫‪ '4‬וואס באדייט אז זיי מאניטורן‬ ‫בלויז די סיטואציע‪ ,‬מיט מינימאלע‬ ‫באהאנדלונגען‪ .‬אין אנדערע ווערטער‪:‬‬ ‫זיי האבן אויפגעגעבן האפענונג און‬ ‫האלטן זיך נישט מער ביים ּפארען מיט‬ ‫דעם איד‪ ,‬נאר מ'דארף אויסווארטן ביז‬ ‫דאס ערגסטע פאסירט ליידער‪.‬‬ ‫די משּפחה איז געווארן זייער‬ ‫צעבראכן און האבן באלד אלארמירט‬ ‫'רפואה וחסד'‪ .‬די עסקנים האבן זיך‬ ‫אריינגעווארפן אין דעם קעיס‪ .‬מ'האט‬ ‫דערקלערט די משּפחה אז זיי האבן די‬ ‫פולע רעכטן‪ ,‬און זיי מוזן קעמפן פאר‬ ‫זייערע רעכטן‪ ,‬אז מ'זאל זייער טאטן‬ ‫צוריקשטעלן אויף אינטענסיוו קעיר‪,‬‬ ‫איידער ס'וועט חלילה זיין צו שּפעט‪,‬‬ ‫און די זעלבע האט מען די דאקטורים‬ ‫מודיע געווען אז מען וועט נישט‬ ‫אויפגעבן אויף אונזערע רעכטן!‬ ‫מ'האט ב"ה באוויזן מיט שתדלנות‬ ‫און סייעתא דשמיא צו באוועגן דעם‬ ‫דאקטאר און צוריקצושטעלן דעם איד‬ ‫פאר די ריכטיגע באהאנדלונגען‪ .‬ס‪,‬איז‬ ‫שוין דא בעז"ה א שינוי לטובה און‬ ‫מ'האפט ער זאל קענען אהיימקומען צו‬ ‫זיין משּפחה געזונט און פריש‪.‬‬ ‫דאס איז נאר א קליינער ביישּפיל‪,‬‬ ‫ממש פון די לעצטע וואכן‪ ,‬וואס איז‬ ‫ליידער מעשים בכל יום‪ ,‬וויאזוי אידן‬ ‫ווערן געראטעוועט ממות לחיים‪,‬‬ ‫בעז"ה‪.‬‬ ‫***‬ ‫א הארץ‪-‬רירנדן אויפטריט האט‬

‫מען געהערט פון א אינגערמאן א‬ ‫מרביץ תורה און א פה מפיק מרגליות‪,‬‬ ‫וועלכער איז געקומען אויפטרעטן‬ ‫בשם די משּפחה‪ ,‬ארויסצוברענגען‬ ‫זייער הכרת הטוב פאר 'רפואה וחסד'‪.‬‬ ‫ווי ער האט פארציילט פאר די‬ ‫פארזאמלטע דברים כהוייתן‪ ,‬אז‬ ‫ביי זיי אין די משפחה איז א פרוי‬ ‫צוזאמגעפאלן לא עלינו פון איין‬ ‫מינוט אויפ'ן צווייטן‪ ,‬און איז געווען‬ ‫אין סכנת מות ממש‪ ,‬די העראישע‬ ‫חברה הצלה זענען אנגעקומען אין‬ ‫בליץ‪-‬סעקונדען און אנגעוואנדן אלע‬ ‫מיטלען – אהן אויפגעבן האפענונג אין‬ ‫די קריטישע מינוטין ‪ -‬צו ראטעווען‬ ‫דאס לעבן‪ ,‬און האבן בעז"ה נאך לאנגע‬ ‫אנגעצויגענע מינוטין מצליח געווען‬ ‫און צוריקגעברענגט דעם אטעם‪ ,‬און‬ ‫מיט איילעניש איר אריינגעפירט צום‬ ‫נענסטן שפיטאל‪ .‬אנקומענדיג אין‬ ‫שפיטאל האבן די דאקטורים אנגעהויבן‬ ‫צו באהאנדלן דעם פאציענט אבער די‬ ‫משפחה האט אוודאי נישט געוואוסט‬ ‫וואו זיך צו קערן און וואס די נעקסטע‬ ‫שריט דארף זיין‪ ,‬וואס זאל מען‬ ‫פארלאנגען און וואס זאל מען נישט‬ ‫צולאזן‪ ,‬די פארלוירנקייט איז געווען‬ ‫עד אין לשער‪ .‬מ'האט געציטערט‬ ‫פאר די קומענדיגע מינוט און יעדער‬ ‫האט מתּפלל געווען פאר א רפואה מן‬ ‫השמים‪.‬‬ ‫דעמאלט זענען אריינגעקומען אין‬ ‫בילד די צוויי געטרייע רפואה וחסד‬ ‫ליעזאנס! פאר דריי וואכן אין א צי האבן‬ ‫זיי זיך נישט אוועקגערירט פון בעט!‬ ‫בייטאג און ביינאכט! מ'האט פרובירט‬ ‫אלע אופנים‪ ,‬מ'האט אויסגענוצט אלע‬ ‫קאנטאקטן‪ ,‬אנגאזשירט דאקטוירים‪,‬‬ ‫ס'איז געווען צייטן וואס מ'האט נישט‬ ‫געוואוסט אויב מ'וועט אויפטון‪ ,‬מ'איז‬ ‫מיואש געווארן‪ ,‬אבער זיי האבן נישט‬ ‫געלאזט אויפגעבן‪ ,‬זיי האבן כסדר‬ ‫אריינגעבלאזן חיזוק אין די משּפחה אז‬ ‫ישועה קרובה לבוא‪ ,‬ואפילו חרב חדה‬ ‫על צווארו אל יתיאש מן הרחמים‪.‬‬ ‫אויסער וואס מ'האט געהאלפן די‬ ‫משפחה‪-‬מיטגלידער אליינס דורכמאכן‬ ‫די שווערע צייטן‪ ,‬אין שפיטאל און מיט‬ ‫אומצאליגע טריפס אהין און צוריק‪,‬‬ ‫מיט עסן‪ ,‬מיט עצה‪ ,‬מיט הדרכה‪ ,‬מיט‬ ‫אלעמען — ביז דער אויבערשטער‬ ‫האט געהאלפן‪ ,‬נאך דריי פיינפולע‬ ‫וואכן איז די פרוי ארויס פון שּפיטאל‬ ‫אויף די אייגענע פיס!‬ ‫און דאס איז א בחינה פון בתוך‬ ‫רבים אהללנו! ס'איז נישט מעגליך גענוג‬ ‫ארויסצוברענגען דעם הכרת הטוב‪,‬‬ ‫קיין געלט אויף דער וועלט קען דאס‬ ‫נישט באצאלן‪ ,‬מ'קען נישט אּפשאצן‬ ‫די ווערד פון א אידישע נשמה‪ ,‬אבער‬ ‫אזויפיל זענען מיר מחויב‪ ,‬אזויפיל יא‬ ‫איז יעדער פארפליכטעט‪ ,‬אלס דעם לא‬ ‫תעמוד על דם רעיך‪ ,‬אלס דעם חיוב‬ ‫ערבות זה לזה‪ ,‬ארויס צו העלפן רפואה‬ ‫וחסד ווען זיי רופן אונז‪ ,‬כדי אז ווען‬ ‫א אידיש קינד געפינט זיך אין שּפיטאל‬ ‫זאל מען אים קענען העלפן!!‬ ‫די ווארעמע הארץ‪-‬רירנדע רייד‬ ‫האבן געשאפן אן אויסטערלישן‬ ‫איינדרוק אויף יעדן פון די באטייליגטע‬ ‫באזונדער‪ ,‬און נאך מער פארשטארקט‬ ‫דעם ברען און געפיל ארויסצוהעלפן‬ ‫צום סוקסעס פונעם בעפארשטייענדן‬ ‫דינער‪ ,‬א' במדבר הבעל"ט‪.‬‬ ‫על החולים שיתרפאו!‬

‫(פארזעצונג פון זייט ‪)16‬‬

‫'דינער הראשונה'‪ ,‬און בעפאר ווערט‬ ‫דורכגעפירט א מעכטיגער קאמּפיין אין‬ ‫דער גאנצער שטאט צו ווערן שותפים‬ ‫אין דער עבודת הקודש‪.‬‬ ‫בליל זה‪ ,‬זונטאג במדבר הבעל"ט‪,‬‬ ‫וועלן די אלע ּפעולות קומען צום‬ ‫הויכּפונקט‪ .‬עס וועלו זיך צונויפקומען‬ ‫טויזנטער אידן‪ ,‬תושבי מאנטרעאל‬ ‫און קרית טאהש‪ ,‬אויסצורופן קלאר צו‬ ‫די חולי ישראל‪ :‬מיר זענען מיט אייך!‬ ‫עס גייט נישט זיין א חולה ישראל‬ ‫וואס זאל מוזן אּפגעזאגט ווערן פון‬ ‫הילף חלילה וחלילה! בליל זה‪ ,‬זונטאג‬ ‫במדבר אווענט‪ ,‬וועלן אלפי תושבי‬ ‫העיר דעמאנסטרירן געטריישאפט פאר‬ ‫די חולי ישראל און ערמעגליכן אז די‬ ‫הייליגע ּפעולות זאלן זיך פארדאּפלען‬ ‫און פארשטארקן‪ ,‬לויט'ן געברויך‪.‬‬ ‫אש אוכלה אש! מיט א פייער פון‬ ‫אהבת ישראל‪ ,‬מיט א ברען פון אידיש‪-‬‬ ‫רחמנות וואס נאר איין אידישער ברודער‬ ‫שּפירט צום צווייטן‪ ,‬וועט מען צולייגן‬ ‫א האנט און א ּפלייצע‪ .‬מ'וועט נישט‬ ‫נאר געבן א נדבה און זיך ּפטר'ן‪ .‬נאר‬ ‫מיט א געטריישאפט‪ ,‬מיט אן ערבות זה‬ ‫לזה‪ ,‬זיך אנשליסן אלס 'שותף' אין דער‬ ‫עבודת הקודש‪ ,‬מיט א קביעות'דיגע‬ ‫סומע אויפ'ן חודש און אויפ'ן יאר‪,‬‬ ‫וואס אינאיינעם‪ ,‬שותף לשותף מצטרף‪,‬‬ ‫וועט זיך אי"ה צוזאמציילן לסכום גדול‬ ‫צו קענען פונדאמענטירן די ּפעולות‬ ‫הקודש פון 'רפואה וחסד'‪ ,‬וואס לאזן‬ ‫זיך גארנישט אּפשאצן — און די שטאט‬ ‫קען אפילו איין טאג זיך נישט ערלויבן‬ ‫צו עקזיסטירן אן דעם מוסד!‬

‫די עסקנים זענען‬ ‫מאביליזירט‪ ,‬די תושבי‬ ‫העיר זענען ווארעם‪ ,‬און‬ ‫יעדן איינציגן טאג מאכט‬ ‫מען פרישע ּפראגרעס!‬ ‫יעדן איינציגן טאג הערט מען פון‬ ‫פרישע צענדליגער תושבי העיר וואס‬ ‫האבן פארשטאנען דעם חובת השעה‪,‬‬ ‫באנומען דעם אחריות וואס ברענט‬ ‫אויף יעדן פון אונז צו פארזיכערן אז‬ ‫ווען אימער מ'זאל נאר דארפן צוקומען‬ ‫צו א דאקטאר‪ ,‬ווען אימער ס'מאכט זיך‬ ‫אן אומגליק ל"ע‪ ,‬ווען אימער מ'זאל‬ ‫דארפן זיין אין שּפיטאל — זאל מען‬ ‫אלץ קענען האבן געטרייע הארציגע‬ ‫ברידער וואס זאלן שטיין גרייט צו‬ ‫העלפן‪ .‬ס'איז אלץ'ן חיוב ערבות פאר‬ ‫יענעם‪ ,‬און א חיוב פון 'ונשמרתם מאוד‬ ‫לנפשותיכם' פאר זיך אליינס!‬ ‫ס'איז די גרעסטע חיזוק‪ ,‬די גרעסטע‬ ‫הארץ‪-‬אנווארעמונג צו זען ווי תושבי‬ ‫העיר‪ ,‬קהלות העיר‪ ,‬קאכן און זידן מיט‬ ‫אזא מין ברען פאר דעם הייליגן צוועק‪.‬‬ ‫עס איז עּפעס וואס נעמט צוזאם די‬ ‫גאנצע שטאט אין א קייט פון אחדות‪,‬‬ ‫אין א קייט פון ברודערליכקייט‪,‬‬ ‫אינאיינעם דורכצוזעצן דעם דבר גדול‬ ‫וקדוש‪ ,‬צו פארזיכערן אז חולי ישראל‬ ‫האבן א משען ומשענה; צו העלפן די‬ ‫עסקנים וואס זענען זיך מקריב פאר‬ ‫אונז‪ ,‬וואס זענען אייביג גרייט פאר‬ ‫אונז‪ ,‬וואס וועלן קיינמאל נישט אּפזאגן‬

‫אונזער רוף — יעצט כאטש איינמאל צו‬ ‫ענטפערן זייער רוף און זיי ארויסווייזן‬ ‫דעם חיזוק וואס קומט זיי אזוי ערליך!‬

‫א 'ספר הזכותים' וואו‬ ‫כל בית מאנטרעאל‪/‬‬ ‫קרית טאהש וועט זיין‬ ‫פארשריבן!‬ ‫דער 'שּפיץ' פון דעם קאמּפיין‪,‬‬ ‫דער 'בריח התיכון' פונעם דינער‪-‬‬ ‫נאכט וועט געוויס זיין דער געניאלער‬ ‫'ספר הזכותים' וואס וועט באמת זיין‬ ‫א היסטארישע מחברת! אין דעם ספר‬ ‫הזכותים וועלן זיין פארשריבן די אלע‬ ‫אידן‪ ,‬די אלע היזיגע איינוואוינער‪,‬‬ ‫וואס האבן ברוח טובם ונדבתם זיך‬ ‫אנגעשלאסן אלס שותפים צו העלפן‬ ‫אידישע קינדער‪ .‬עד הדף הזה‪ ,‬יעדעס‬ ‫בלעטל וועט מעיד זיין אויפ'ן נדיב‪ ,‬סיי‬ ‫דאהי בעולם הזה און סיי כלּפי שמיא‪,‬‬ ‫אז אט דער איד האט זיך מרחם געווען‬ ‫אויף א חולה ישראל לרפאותו ולהחייתו‬ ‫— און ס'וועט געוויס אראּפברענגען‬ ‫רחמים וחסדים‪ ,‬זכותים אדירים‪ ,‬פאר‬ ‫די אלע אידן‪ ,‬ווייל 'כל מי שמרחם על‬ ‫הבריות מרחמין עליו מן השמים'‪.‬‬ ‫שעות אויף שעות וועט מען קענען‬ ‫שטיין און באטראכטן אט דעם 'ספר‬ ‫הזכותים'‪ ,‬וואו יעדער ערנסטער תושב‬ ‫העיר וועט זיין פארשריבן‪ .‬אנדערש ווי‬ ‫איינגעפירט ביי זשורנאלן אז ּפריוואטע‬ ‫מענטשן לייגן אריין באגריסונגען פאר‬ ‫אינדיווידועלע אנשי כבוד — וועט‬ ‫דער ספר הזכותים זיין פארקערט‪ :‬די‬ ‫הנהלת רפואה וחסד וועט באגריסן‬ ‫און באדאנקען יעדן נדיב באזונדער‪,‬‬ ‫פאר'ן זיין א 'שותף' אין דער עבודת‬ ‫הקודש און ארויסהעלפן צו קענען‬ ‫ווייטער העלפן חולי ישראל — דאס‬ ‫אליינס האט שוין ארויסגערופן אן‬ ‫אומגעהויערן התרגשות‪ .‬יעדער ווארט‬ ‫שוין אויפ'ן מאמענט ווען מ'וועט‬ ‫קענען זען‪ ,‬שווארץ אויף ווייס‪ ,‬דעם‬ ‫אייגענעם נאמען‪ ,‬פארשריבן אין אט‬ ‫דעם ספר הזכותים‪ ,‬וואס וועט אי"ה‬ ‫אראּפברענגען רחמים וזכותים אויף‬ ‫אונזער שטאט‪ ,‬אז מיר זאלן אלע‬ ‫פארשריבן ווערן בספר זכיות‪.‬‬ ‫*‬ ‫און אט אזוי — מיט א פלייץ‬ ‫פון ווארעמקייט‪ ,‬הייסע געפילן‬ ‫און ווארעמע נדבות — גרייט זיך‬ ‫מאנטרעאל\טאהש צום ערוואטעטן‬ ‫אווענט‪ ,‬צום גרויסן פארזאמלונג‪,‬‬ ‫זונטאג במדבר וואס וועט אונז אלע‬ ‫צוזאמנעמען אויף א פארנעם ווי נאך‬ ‫קיינמאל ביז איצט‪ .‬ביי די אסיפות‬ ‫עסקנים‪ ,‬ביי די ּפריוואטע 'ּפארלאר‬ ‫מיטונגען' איבעראל לייכט און שיינט‬ ‫דאס ווארעמקייט פאר חולי ישראל ביי‬ ‫אונז אין שטאט‪ ,‬וואס אט דאס אלעס‬ ‫וועט אי"ה קומען צום קלימאקס און‬ ‫הויכּפונקט זונטאג פ' במדבר‪ ,‬אין די‬ ‫ּפראכטפולע זאלן פון 'קראון ּפלאזא'‬ ‫— ווען מיר אלע במקהלות אלפים‬ ‫וועלן — בכח התפלה ובכח הצדקה גם‬ ‫יחד — אויסרופן‪ :‬שלח רפואה שלימה‬ ‫לחולי עמיך!‬ ‫שותפות אין רפואה וחסד — ס'איז‬ ‫יעצט דער חובת השעה!‬

‫דער מאמענט · ‪· 28‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫די‬

‫סעינט לורענס‬

‫סיוועי‬ ‫די אינלאנד וואסער‪-‬וועג סיסטעם צווישן די‬ ‫אטלאנטיק אקעאן און די גרעיט לעיקס איז די וועלט'ס‬ ‫לענגסטע און איינע פון די גרעסטע אינדזשענירונג‬ ‫וואונדער פון דעם צוואנציגסט'ן יאר‪-‬הונדערט‬

‫(פארזעצונג פון זייט ‪)19‬‬

‫וועלן באטראכטן די סיוועי‪ ,‬איר‬ ‫היסטאריע‪ ,‬און צוקונפט דורך‬ ‫עטליכע שטאנדפונקטן‪ ,‬צעטיילט‬ ‫אין ‪ 6‬קאפיטלן‪ .‬אנגעהויבן אין‬ ‫דעם נומער וועלן מיר באטראכטן‬ ‫די סיוועי אין באגלייטונג פון א‬ ‫פראכט שיף וועלכע מאכט איר וועג‬ ‫לענגאויס די קאנאלן‪ .‬דערנאך וועלן‬ ‫מיר צוריק קוקן די היסטאריע און‬ ‫אנטוויקלונג פון די סיוועי און צום‬ ‫לעצט וועלן מיר באטראכטן די‬ ‫צוקונפט דערפון‪.‬‬ ‫ליינט און האט הנאה!‬

‫ערשטע קאפיטאל‬

‫די סיוועי היינט‬ ‫קעפטעין ווערנער דרעינדזשער‬ ‫איז גוט אויסגערועהט און מאדערן‬ ‫געקליידט אין א ווייס געביגלטע‬ ‫העמד און נעיווי לאנגע הויזן ווען ער‬ ‫גייט ארויף די שטיגן פון די מייסטער‬ ‫קווארטאלן צו די בריק פון די עם‪-‬ווי‬ ‫אלגאמארין‪ .‬שטייענדיג אויפ'ן בריק‬ ‫כאפט ער א בליק אויף די גרוי‪-‬גרינע‬ ‫וואסער פון די סעינט לורענס טייך‬ ‫וועלכע פליסט ‪ 40‬פיס אונטער אים‪ .‬עס‬ ‫איז אין די פריע נאכמיטאג שטונדן אין‬ ‫יולי און די ‪ 730‬פוסיגער אלגאמארין איז‬ ‫געווען צוגעבינדן ביי פיער ‪ ,99‬אין די‬ ‫פארט אוו מאנטרעאל‪ ,‬פאר די לעצטע ‪8‬‬ ‫שטונדן‪ .‬עס האט אפגעלאדענט ‪24,000‬‬ ‫טאנען פון ליימשטיין וועלכע איז יעצט‬

‫געזעסן אין צוויי בערג אויף די האפן‬ ‫פלאטפארמע ווי א פיראמיד‪ ,‬יעדע ‪50‬‬ ‫פיס הויך‪ .‬דער ‪ 65‬יעריגער קאפיטאן‬ ‫האט יארן ערפארונג אויפ'ן וואסער און‬ ‫וועט ביז עטליכע מינוטן געבן זיינע‬ ‫באפעלן צו אנהייבן פארן‪.‬‬ ‫איבער די קומענדיגע ‪ 18‬ביז ‪20‬‬ ‫שטונדן וועט ער פירן זיין שיף דורך די‬ ‫קאנאלן און ‪ 7‬לאַקס צווישן מאנטרעאל‬ ‫און לעיק אנטעריא‪ .‬דער קאפיטאן‬ ‫ליינט שנעל אדורך די האפן אפטיילונג‬ ‫אנווייזונגן און מאכט זיכער מיט זיין‬ ‫ערשטע געהילף דזשאו עימס אויב די‬ ‫שטאב פון ‪ 24‬זענען אלע אויפ'ן שיף‬ ‫און באפעלט דעם שעף אינדזשעניר‬ ‫אנצוצינדן די ‪ 800‬פערד‪-‬קראפט‬ ‫ענדזשין וועלכע דרייט די צוויי מעטער‬ ‫גרויסע פראפעלארס‪.‬‬ ‫די שפיץ פון די שיף רוקט זיך‬ ‫לאנגזאם אוועק די קאנקרעט וואנט‬ ‫פון די האפן פלאטפארמע און די רייזע‬ ‫הייבט זיך אן‪ .‬די אלגאמארין איז אויפ'ן‬ ‫וועג קיין טאנדער בעי‪ ,‬אנטעריא‪,‬‬ ‫אויפצונעמען א לאסט פון האבער‬ ‫וועלכע וועט אריינגיין אין די שיף'ס‬ ‫מאסיווע קארגא אפטיילונג וועלכע קען‬ ‫האלטן די סחורה פון ‪ 870‬טראנספארט‬ ‫טראקס אדער דריי פראכט באנען מיט‬ ‫‪ 100‬וואגאנען יעדע איינע‪ .‬די קארגא איז‬ ‫יעצט ליידיג אבער א ספעציעלע טאנק‬ ‫איז אנגעפילט מיט וואסער צו העלפן‬ ‫באלאנסירן די וואג פון די שיף‪ .‬ביז‬ ‫מינוטן איז די אלגאמארין אפגעטיילט‬ ‫פון די האפן און שווימט אינעם סעינט‬ ‫לורענס טייך‪.‬‬ ‫די הימלן זענען גרוי‪ ,‬די ווינט לייכט‪,‬‬ ‫און די טייך פארנומען‪ .‬עס זענען פאראן‬ ‫טור שיפן‪ ,‬ווינט שיפלן‪ ,‬מאטאר שיפן‪,‬‬

‫א סאטילעט בילד פון די ערשטע טיילן פון די סעינט לורענס טייך‬ ‫‪ )1‬די מאנטרעאל אינזל ‪ )2‬די לאפרערי באסיין דרום פון מאנטרעאל ‪ )3‬לעיק סיענט‬ ‫לואיס ‪ )4‬די באוהארנוואס דאמבע ‪ )5‬די אלטע שמאלע קאנאל אויף צפון ‪ )6‬די‬ ‫פארברייטערטע באוהארנוואס קאנאל ‪ )7‬לעיק סעינט פרענציס‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫פישינג שיפלן‪ ,‬קאיאקס‪ ,‬און קליינע סי‪-‬‬ ‫דוס ווען די קארגא שיף‪ ,‬לאנג ווי דריי‬ ‫שטאטישע סטריט בלאקס און ברייט‬ ‫ווי א האלבע‪ ,‬מאכט איר וועג מערב‪,‬‬ ‫ארויף אויפ'ן ים שטראם‪ .‬עס שווימט‬ ‫אונטער דעם דזשאק קארטיע בריק‬ ‫און באוועגט זיך לינקס וואו עס פארט‬ ‫אריין אין די אנהויב פון די אפיציעלע‬ ‫מענטשליך געמאכטע סיוועי וועלכע‬ ‫וועט ביז עטליכע מינוטן דעגרייכן‬ ‫סעינט לעמבערט וואו עס געפינט זיך די‬ ‫ערשטע שיף לאַק צו העלפן מאכן דעם‬ ‫הייב צו לעיק אנטעריא וועלכע'ס ים‬ ‫שטאפל איז איבער ‪ 200‬פיס העכער ווי‬ ‫די סעינט לורענס טייך ביי מאנטרעאל‪.‬‬ ‫די סעינט לעמבערט לאַק געפינט זיך‬ ‫דירעקט צפון פון דאונטאון מאנטרעאל‪.‬‬ ‫די לאַק איז צוזאמענגעשטעלט פון‬ ‫קאנקרעט און עס נעמט אסאך ערפארונג‬ ‫דורך צו שווימען די שמאלע וועג‬ ‫מיט אזא גרויסע שיף‪ .‬די לאַק איז ‪80‬‬ ‫פיס ברייט און די שיף ‪ 75‬פיס ברייט‪,‬‬ ‫איבערלאזנדיג בלויז ‪ 2‬און א האלב פיס‬ ‫פער זייט‪ .‬צו טאן די געניטע דזשאב‬ ‫נעמט די צוזאמענארבעט פון דעם‬ ‫קאפיטאן און זיין שטאב פון רעדלמאן‪,‬‬ ‫אינדזשענירן‪ ,‬און געהילפן וועלכע האבן‬ ‫זייער ווייניג פלאץ פאר א טעות‪.‬‬ ‫דער קאפיטאן גיט זיינע באפעלן‬ ‫אין א געלאסענע פארזיכערטע קויל‪.‬‬ ‫ער קאמיוניקירט אן אויפהער מיט זיין‬ ‫שטאב‪ :‬דער רעדלמאן וועלכער זיצט‬ ‫אונטער זיין רוקן‪ ,‬די אינדזשענירן אין‬ ‫די קאנטראל צימער‪ ,‬און זיינע געהילפן‬ ‫אויף ביידע עקן פון די שיף מיט טו‪-‬וועי‬ ‫ראדיאס אין די האנט איבערגעבנדיג‬ ‫גענוי די פאזיציע פון די שיף אינעם ל‬ ‫אַק‪.‬‬ ‫די אלגאמארין קומט צו אן אפשטעל‬ ‫אין די לאַק ‪ 5:40‬נאכמיטאג און ווערט‬ ‫צוגעבינדן עטליכע מינוט שפעטער‪.‬‬ ‫ביי ‪ 6:00‬אזייגער הייבט דאס וואסער‬ ‫אן אריינשטראמען אין די קאמער און‬ ‫הייבט די שיף ‪ 18‬פיס אין ‪ 8‬מינוט‪ .‬די‬ ‫צוים עפענען זיך‪ ,‬אין דער קאפיטאן גיט‬ ‫א פייף אלס א צייכן פאר די שטאב און די‬ ‫שיף פארט ארויס פון די לאַק און זעצט‬ ‫פאר איר רייזע אינעם סאוט שאר קאנאל‬ ‫וועלכע איז ‪ 22‬קילאמעטער לאנג און‬ ‫גייט געדרייט זיך האלטנדיג צפון אין אן‬ ‫אפטיילונג פון די טייך וועלכע ווערט‬ ‫גערופן די לאפרערי באסיין‪.‬‬ ‫די נעקסטע אפשטעל איז די קאוט‬ ‫סעינט קעטרין לאַק‪ 16 ,‬קילאמעטער‬ ‫ארויף די וואסער שטראם‪ ,‬נעבן די‬ ‫שטעטל מיט די זעלבע נאמען‪ .‬די ארטיגע‬ ‫לאַק הייבט די שיף ‪ 30‬פיס און דער‬ ‫קאנאל פירט די שיף ווייטער צו לעיק‬ ‫סעינט לואיס וואו די טייך ברייטערט‬ ‫זיך אויס און פארט אדורך די גאנאוואקי‬ ‫רעזערוו‪ ,‬די נאטיווע קאמיוניטי וועלכע‬ ‫איז געווען שטארק אנטקעגן דאס‬ ‫אויפבוי פון די סיוועי וועלכע האט איר‬ ‫צוגענומען איר וואסער‪-‬פראנט‪.‬‬ ‫ביי קאויט סעינט קעטרין געפינט‬ ‫זיך די לעשין ראפידס‪ ,‬אן אפטיילונג‬ ‫אינעם סעינט לורענט טייך צווישן‬ ‫לעשין און די סאוט שאר וואו עס‬ ‫פארמירן זיך שטייענדיגע כוואליעס‬ ‫צוליב די אויסטשעל פון די פאלנדיגע‬ ‫וואסער שטאפלן‪ ,‬וואו פראכט שיפן‬ ‫קענען נישט דורכפארן און איז איינע‬ ‫פון די הויפט שטרויכלונגן אינעם טייך‬ ‫פאר קאמערציאלע טראפיק‪ .‬די ראפידס‬ ‫זענען ערשט אויסגעמיטן געווארן אין‬ ‫‪ '824‬מיט די אויפבוי פון די לעשין‬ ‫קאנאל וועלכע האט געמאכט מאנטרעאל‬ ‫א הויפט האפן שטאט‪ .‬עווענטועל איז‬ ‫די שמאלע קאנאל מער נישט געווען‬ ‫גענוג פאר פאר נייע גרויסע שיפן און‬ ‫דער קאנאל איז פארלאזט געווארן מיט‬ ‫די עפענונג פון די סיוועי‪.‬‬

‫לאק ביי מעסינע‪ ,‬ניו יארק‬ ‫א שיף אין די אייזנהאוער ַ‬

‫עס איז שוין טונקל ווען די‬ ‫אלגאמארין דעגרייכט די באוהארנוואס‬ ‫קאנאל צווישן לעיק סעינט לואיס און‬ ‫לעיק סעינט פרענציס‪ .‬די צוויי זענען‬ ‫אפגעטיילט מיט די שטעטל סאלאבערי‬ ‫די וועליפיעלד אינדערצווישן און די‬ ‫טייך לויפט אדורך אויף צפון וואו די‬ ‫וואסער שטאפלן טוישן זיך דראסטיש‬ ‫און ראפידס ערלויבן נישט קיין שיפן‬ ‫דורכצופארן‪ .‬אויך דארט איז שוין‬ ‫געווען א קאנאל אין די מיטעלע ‪1800‬‬ ‫יארן‪ ,‬ערשט א שמאלע אויף דרום‬ ‫און שפעטער א נייע און ברייטערע‬ ‫אויף צפון‪ .‬אבער אויך די נייע קאנאל‬ ‫איז געווארן צו שמאל ביי דער צייט‬ ‫די סיוועי איז געבויט געווארן און‬ ‫מען איז צוריק געגאנגן צו די ערשטע‬ ‫שמאלע קאנאל אויף דרום און דאס‬ ‫פארברייטערט פילפאכיג‪.‬‬ ‫צו געניסן פון די דראסטישע טויש‬ ‫אין וואסער שטאפלן‪ ,‬האט מען דארט‬ ‫געבויט א דאמבע און א היידרא‪-‬‬ ‫עלעקטריק קראפט הויז וועלכע‬ ‫קאנטראלירט די וואסער שטראם‬ ‫אין דער זעלבער צייט צו פארמיידן‬ ‫פארפלייצונגן אין דער פרילינג‪ .‬עס‬ ‫זענען פאראן דארט צוויי לאַקס וועלכע‬

‫הייבן די שיף ‪ 42‬פיס יעדע איינע‪.‬‬ ‫ביז אינדערפרי האט דער אלגאמארין‬ ‫דעגרייכט די מערב ענדע פון לעיק‬ ‫סעינט פרענציס‪ ,‬האבנדיג דורכגעפארן‬ ‫די שטעטלעך סעינט זאטיק אין קוויבעק‬ ‫און סאמערטאון אין אנטעריא‪ .‬נעקסט‬ ‫איז קארענוואול וואו די שיף הייבט‬ ‫אן א רייזע אין זייער א שמאלע קאנאל‬ ‫צווישן אינזלן און דעגרייכט די סנעל‬ ‫לאַק‪ ,‬די ערשטע פון צוויי אויף די‬ ‫אמעריקאנער זייט פון די גרעניץ העכער‬ ‫מעסינא‪ ,‬ניו יארק‪ .‬די סנעל לאַק הייבט‬ ‫די שיף ‪ 47‬פיס און דערנאך קומט די‬ ‫אייזנהאוער לאַק וועלכע הייבט די שיף‬ ‫נאך ‪ 42‬פיס‪.‬‬ ‫די לעצטע לאַק בעפאר לעיק‬ ‫אנטעריא איז די איראקווא לאַק‪40 ,‬‬ ‫קילאמעטער שפעטער‪ ,‬וועלכע הייבט‬ ‫די שיף בלויז עטליכע פיס און ווערט‬ ‫אייניג אין וואסער שטאפל מיט לעיק‬ ‫אנטעריא‪ 130 ,‬קילאמעטער שפעטער‪.‬‬ ‫ביי דער צייט זי פארט ארויס פון די‬ ‫איראקווא לאַק איז די אלגאמארין ‪175‬‬ ‫קילאמעטער מערב פון מאנטרעאל און‬ ‫‪ 224‬פיס העכער די שטאט‪.‬‬ ‫פארזעצונג קומט אי"ה‬

‫לאק‬ ‫עס פאדערט א געניטע ארבעט אריינצופירן א גרויסע שיף אין א שמאלע ַ‬

‫דער מאמענט · ‪· 29‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫פרשה מאמענטן‬ ‫מאמענטןתהיו";‬ ‫ילדי "קדושים‬ ‫וואו הייבט מען אן?‬

‫פון די ימי הספירה‬ ‫ביז צו קבלת התורה‬

‫הרב ב‪ .‬שטערן‬

‫(פארזעצונג פון זייט ‪)4‬‬

‫רבי מתיא בן חרש האט זיך‬ ‫אויסגעשטאכן די אויגן מיט ברענעדיגע‬ ‫נעגל כדי ער זאל נישט דארפן ח"ו נכשל‬ ‫ווערן אין קוקן אין א דמות אשה!!!‬ ‫דער ס"מ האט דאס געזעהן האט‬ ‫איהם באפאלן אן אימה ופחד‪ ,‬ער איז‬ ‫באלד צוריק געלאפן אין הימל‪ ,‬און ער‬ ‫האט זיך געשטעלט פארן כסא הכבוד און‬ ‫ער האט דערציילט מיט שרעק "רבונו של‬ ‫עולם כך וכך היה המעשה‪ ,‬אט דאס האב‬ ‫איך געזעהן ביי מתיא בן חרש"‪.‬‬ ‫דער אייבערשטער האט באלד‬ ‫געלאזט רופן מלאך רפאל‪ ,‬און ער האט‬ ‫אים באפוילן אז ער זאל אראפקומען‬ ‫אויף דעם עולם און ער זאל אויסהיילן די‬ ‫אויגן פון מתיא בן חרש וואס זענען בלינד‬ ‫געווארן‪.‬‬ ‫דער מלאך רפאל איז געקומען און ער‬ ‫האט זיך געשטעלט נעבן מתיא בן חרש‪.‬‬ ‫אבער ער האט אים נישט געקענט זעהן‬ ‫ווייל ער איז שוין געווען בלינד ל"ע‪.‬‬ ‫"ווער ביסטו?" האט רבי מתיא בן‬ ‫חרש געפרעגט‪.‬‬ ‫"איך בין דער מלאך רפאל‪ ,‬איך בין‬ ‫דער שליח פון הימל‪ ,‬השי"ת האט מיך‬ ‫געשיקט אז איך זאל קומען אויסהיילן‬ ‫דיינע אויגן"‪.‬‬ ‫"ניין‪ ,‬ניין‪ ,‬איך בין צופרידן אזוי ווי עס‬ ‫איז‪ ,‬עס פעלט נישט אויס אז מען זאל‬ ‫דאס אויסהיילן"‪.‬‬ ‫מלאך רפאל איז צוריק ארויפגעגאנגען‬ ‫אין הימל און ער זאגט פארן רבונו של‬ ‫עולם "כך וכך אמר לי מתיא בן חרש‪ ,‬ער‬ ‫איז צופרידן אין זיין איצטיגן מצב‪ ,‬און ער‬ ‫איז בכלל נישט אינטערעסירט אז מען‬ ‫זאל אים אויסהיילן די אויגן"‪.‬‬ ‫האט אים דער רבש"ע געזאגט "איך‬ ‫ווייס פארוואס ער זאגט אזוי‪ ,‬ווייל ער האט‬ ‫מורא אז דער ס"מ וועט אים נאכאמאל‬ ‫שטעלן אין אזא נסיון‪ ,‬און ער פארכט זיך‬ ‫אז ער וועט זיך נישט קענען פארמעסטן‬ ‫דערקעגן‪ ,‬גיי צו אים נאכאמאל און זאג‬ ‫אים אז ער דארף מער נישט מורא האבן‬ ‫פונעם ס"מ‪ ,‬דער רבש"ע אליין איז ערב‬ ‫אז מיט דעם איז דאס געענדיגט און דער‬ ‫יצה"ר וועט מער קיינמאל נישט האבן‬ ‫קיין שליטה איבער איהם קיינמאל!"‪.‬‬ ‫ווען מתיא בן חרש האט געהערט‬ ‫די קלארע הבטחה פון מלאך רפאל האט‬ ‫ער שוין מסכים געווען און ער האט אים‬ ‫אויסגעהיילט די אויגן‪.‬‬ ‫פירט אויס דער מדרש "מכאן אמרו‬ ‫חכמים‪ ,‬כל מי שאינו מסתכל בנשים אין‬ ‫יצר הרע שולט בו"‪ ,‬אויב איינער וויל פטור‬ ‫ווערן פון אלע שווערע נסיונות‪ ,‬ער וויל זיך‬ ‫באפרייען פונעם יצר הרע וואס פייניגט‬ ‫דעם מענטש‪ ,‬און ער וויל שוין נישט פירן‬ ‫אזויפיל שווערע מערכות מיטן יצר הרע‪,‬‬ ‫איז די עצה אז ער זאל זיך שטעלן גדרים‬ ‫וסייגים‪ ,‬ער זאל זיך שטעלן שומרים אויף‬ ‫די אויגן‪ ,‬ער זאל זיך מקבל זיין צו פירן א‬ ‫מלחמה פאר די קדושה פון זיינע אויגן‪,‬‬ ‫אפילו עס קומט נישט אן לייכט דאס וועט‬

‫אים העלפן אז ער זאל קענען ניצול ווערן‬ ‫פונעם נעץ פונעם יצר הרע‪.‬‬ ‫*‬ ‫וויפיל מאל מען זאל נאר נישט‬ ‫איבערלערנען די מעשה ווערט מער‬ ‫נאכאמאל באגייסטערט‪ ,‬מען ווערט‬ ‫אינגאנצן איבערגענומען‪ ,‬מען טראכט‬ ‫אריין אין די מעשה פון רבי מתיא בן חרש‪,‬‬ ‫און וואס ער האט געטון‪ ,‬דאס זאגט אונז‬ ‫עד היכן הדברים מגיעין‪ ,‬איבער וואס די‬ ‫רעדע איז דא‪ ,‬און ווי שטארק דארף א‬ ‫איד אריינלייגן כוחות‪ ,‬און לוחם זיין פאר‬ ‫די הייליגקייט און ריינקייט פון זיינע‬ ‫אויגן‪.‬‬ ‫אז עס קומען די זומער וואכן דארף‬ ‫מען דאך פאר קיינעם נישט דערציילן‬ ‫וואס עס ווארט אונז אפ דאהי אין די‬ ‫גרויסע שטאט‪ ,‬יעדער ווייסט נעבעך‬ ‫זייער גוט ווי אזוי די גאסן זעהן אויס‪ ,‬און‬ ‫מען קען ליידער זאגן אז דער ס"מ וואס‬ ‫האט זיך געשטעלט אויף אלע זייטן ארום‬ ‫רבי מתיא בן חרש‪ ,‬און וואו ער האט זיך‬ ‫נאר געדרייט האט ער געזעהן פאר זיך‬ ‫די געשטאלט וואס האט איהם געוואלט‬ ‫מכשיל זיין‪ ,‬אט דאס דרייט זיך נעבעך‬ ‫פאר אונז בראש כל חוצות און מיר דארפן‬ ‫אלע האבן גאר שטארקע כוחות זיך צו‬ ‫קענען פארמעסטן מיט די נסיונות אוןן‬ ‫בלייבן ערליך און אפגעהיטן מיט די אויגן‬ ‫און מיט די מחשבה‪.‬‬ ‫ווי שווער דאס זאל נאר נישט זיין איז‬ ‫קלאר אז דאס איז די איינציגסטע עצה‪,‬‬ ‫מען דארף זיין קאמפסגרייט‪ ,‬און אן א‬ ‫מלחמה גייט דאס נישט‪ ,‬מיט אונזערע‬ ‫שוואכע כוחות היינט צוטאגס דארפן‬ ‫מיר גרייט זיין לוחם צו זיין‪ ,‬מיר דארפן‬ ‫זיין גרייט צו קעמפפן‪ ,‬און אלס אידישע‬ ‫קינדער דארפן מיר זיין גרייט אויסצופירן‬ ‫אונזערע פליכטן און אויך געוואונען‬ ‫די מלחמה! ווייל דאס איז די מצוה פון‬ ‫קדושים תהיו‪.‬‬ ‫עס איז באקאנט וואס דער הייליגער‬ ‫תפארת שלמה זי"ע טייטשט "איה‬ ‫הקדשה היא בעיניים על הדרך"‪ ,‬אז א‬ ‫איד פרעגט "איה הקדשה" וואו קען מען‬ ‫זוכה זיין צו אביסעלע קדושה‪ ,‬וואו הייבט‬ ‫מען אן צו זוכן קדושה? איז דער ענטפער‬ ‫בעיניים על הדרך! ביים זיך היטן די אויגן‬ ‫אויפן וועג‪ ,‬מען געדענקט אז די אויגן‬ ‫זענען נישט הפקר‪ ,‬זיי האבן נישט קיין‬ ‫רעכט צו זעהן אלעס ארום‪ .‬וואס דאס‬ ‫ווארענט אונז שוין די תורה הקדושה אין‬ ‫א באזונדערע מצוה אין פרשת שלח "ולא‬ ‫תתירו אחרי לבבכם ואחרי עיניכם"‪ ,‬וואס‬ ‫ווי חז"ל זאגן שוין זענען די צוויי איברים‬ ‫"עינא וליבא תרי סורסורי דחטאה"‪,‬‬ ‫זיי זענען ביידע מעקלערס פארן יצר‬ ‫הרע און ברענגען דעם מענטש ר"ל צו‬ ‫די הארבסטע עבירות‪ ,‬און ציעהן אים‬ ‫גענצליך אוועק ממקור הקדושה‪.‬‬ ‫אלזא‪ ,‬איז אונזער פליכט אין די‬ ‫ערשטע זומער טעג זיך צו גרייטן צום‬ ‫זומער‪ ,‬מאכן די הכנה‪ ,‬און דאס איז מיטן‬ ‫זיך פארנעמען מקיים זיין די גרויסע און‬ ‫הייליגע מצות עשה פון "קדושים תהיו"‪.‬‬

‫(פארזעצונג פון זייט ‪)4‬‬

‫איד וויל באמת קובע זיין עתים לתורה‪,‬‬ ‫מיטן גאנצן הארץ‪ ,‬ער האט א באשטימטן‬ ‫חבר‪ ,‬א באשטימטן בית המדרש'ל‪ ,‬א‬ ‫באשטימטן מסכת‪ ,‬אלעס שטימט‪ ...‬נאר‬ ‫עס קומט אים אונטער שווערע טירדות‪,‬‬ ‫אמת'ע שטארקע עיכובים‪ ,‬וואס טראץ‬ ‫זיין שטארקער ווילן קומט ער נישט אן‬ ‫צום שיעור‪ ,‬ער קען נישט‪.‬‬ ‫נו‪ ,‬לכאורה א מענטש איז דאך נאר א‬ ‫מענטש‪ ,‬ער קען דאך נישט טוהן מער ווי‬ ‫ער קען‪ ,‬פאר אים לערנט מען דעם "קבעת‬ ‫עתים לתורה" לויטן צווייטן פשט‪.‬‬ ‫"קבעת עתים לתורה?" האסטו‬ ‫גע'גנב'ט צייט צום לערנען? אמת‪ ,‬ס'איז‬ ‫דא גוטע תירוצים האסט נישט געקענט‪,‬‬ ‫עס איז נישט מעגליך געווען‪ ,‬אבער‬ ‫"קבעת?" האסטו אראפגע'גנב'עט אביסל‬ ‫פון די "וויכטיגע" עסקים פארן לערנען?‬ ‫צי האסט נישט געפונען פאר וויכטיג צו‬ ‫גנב'ענען אביסל צייט פאר די תורה?‬ ‫די הלכה און דער חיוב פון "קביעת‬ ‫עתים לתורה" מיינט נישט אז ווען אלעס‬ ‫גייט לויט די גיסטע‪ ,‬אלעס קלאפט ווי‬ ‫א זיייגער‪ ,‬נישטא קיין פראבלעמען‪,‬‬ ‫נישטא קיין דאגות‪ ,‬דער קאפ איז‬ ‫רוהיג‪ ,‬דעמאלטס זעצט מען זיך לערנען‪,‬‬ ‫"קביעת עתים" מיינט אפילו ווען עס איז‬ ‫נישט אזוי אין ארדענונג‪ ,‬עס שטימט‬ ‫נישט אלעס לויט'ן געשמאק‪ ,‬אפילו ווען‬ ‫מען איז באמת שטארק ביזי‪ ,‬דעמאלטס‬ ‫דארף מען זיין א "גנב" א "רויבער" יא!‬ ‫גנב'ע א האלבע שעה! כאפ עס אוועק‬ ‫מיט געוואלד! זאלן די אנדערע "וויכטיגע"‬ ‫זאכן צו ווארטן אביסל מיט געדולד‪ ,‬ס'איז‬ ‫גארנישט געשען‪ ,‬מען האט גע'גנב'עט‬ ‫צייט פאר תורה הקדושה‪...‬‬ ‫יא‪ ,‬מען הערט אזעלכע מעשיות‪,‬‬ ‫עס איז א מציאות וואס איז דא און עס‬ ‫האט פאסירט‪ ,‬הערט א מעשה וואס האט‬ ‫פאסירט אויף אונזער ערד קוגל‪ ,‬מיט א‬ ‫פשוט'ן בשר ודם‪ ,‬א קרוץ מחומר ווי מיר‬ ‫אלע‪ ,‬א גרויסער ביזנעס‪-‬מאן וואס איז‬ ‫שטרענג קובע עתים לתורה‪ ,‬און טאקע‬ ‫קובע לויט אלע פשטים‪ ...‬ער האלט‬ ‫ביים א שידוך טון מיט א זון‪ ,‬די מחותנים‬ ‫זענען אויסלענדישע‪ ,‬מען שמועסט‬ ‫אפ א באגעגעניש ביי אים אין שטוב צו‬ ‫ענדיגן דעם שידוך און ברעכן טעלער‪...‬‬ ‫נו‪ ,‬ס'האט זיך געמאכט די מחותנים‬ ‫זענען אנגעקומען א האלבע שעה פאר'ן‬ ‫באשטימטן זמן‪ ,‬קיין קרובים צו וועמען‬ ‫צו גיין האבן זיי נישט געהאט‪ ,‬זיי קומען‬ ‫אן אין שטוב פונעם צוקונפטיגן מחותן‬ ‫בשעת ווען ער האלט אינמיטן לערנען‬ ‫זיין "קביעות'דיגן" שיעור‪.‬‬ ‫אונזער איד ווערט נישט פארלוירן‪,‬‬ ‫ער גיט זיי אפ דעם ריכטיגן שלום מיטן‬ ‫גאנצן פריינדליכקייט‪ ,‬ער באפעלט דאס‬ ‫בני בית שיין אויפצונעמען די געסט מיטן‬

‫פאסיגן כבוד‪ ,‬אבער ער אליין האט נישט‬ ‫מפסיק געווען פונעם שיעור‪ ,‬ער האט‬ ‫ווייטער געלערנט ביז צו די לעצטע מינוט‬ ‫פון זיין "קביעה" האט זיך געענדיגט‪ ,‬עס‬ ‫וועט אפשר זיין אינטערעסאנט צו הערן‬ ‫דעם אויספיר‪ ,‬אבער עס איז דאך געווען א‬ ‫פאקט‪ ,‬דער שידוך איז נישט אנטלאפן‪...‬‬ ‫נאר אדרבא‪ ,‬עס האט געמאכט גאר א‬ ‫שטארקן איינדרוק‪.‬‬ ‫אט דער איד איז א גזלן! יא‪ ,‬אן‬ ‫אמת'ער גזלן! און אזוי דארף אויסזען א‬ ‫גוזל עתים לתורה‪...‬‬ ‫צוריק צו אונזער שמועס‪ ,‬די דריטע‬ ‫שאלה ‪ -‬עסקת בפרי' ורבי' ‪ -‬זאגט דער‬ ‫בעל שם הקדוש זי"ע‪ ,‬צי די תורה וואס‬ ‫דו האסט געלערנט איז געווען פרה‬ ‫ורבה?‪ ,‬האט עס עושה פרות געווען?‬ ‫די בלאט גמרא וואס דו האסט נעכטן‬ ‫געלערנט געפונט זיך נאך ערגעץ אין‬ ‫דיין סביבה‪ ,‬אדער עס האט שוין לאנג‬ ‫אוועקשפאצירט? האסטו געלערנט נאר‬ ‫ווייל מען מוז? אדער איז דער בלאט‬ ‫גמרא וואס דו האסט געלערנט אריין אין‬ ‫די ביינער אין איבערגעלאזט אויף דיר א‬ ‫קענטיגע השפעה?‬ ‫ווען דו האלטס אינמיטן רעכענען‬ ‫דיינע ביכער אין די ביזנעס‪ ,‬ווען דיינע‬ ‫פינגער קלאפן האסטיג אויפן קאמפיוטער‪,‬‬ ‫שווימען אויף פאר דיינע אויגן די בלעטער‬ ‫גמרא אין וואס דו האסט לעצטנס עוסק‬ ‫געווען‪ ,‬אדער נישט?‬ ‫ברודער טייערער‪ ,‬מיר לאזן דעם‬ ‫חשבון הנפש פאר אייך אליין‪ ,‬באטראכט‬ ‫זיך אליינס‪ ,‬אויב איז דער ענפער‪ ,‬יא‪ ,‬דאן‬ ‫איז דאס דער בעסטער סימן אז איר זענט‬ ‫א "קובע עתים לתורה"‪.‬‬ ‫אט דאס איז וואס מען וועט אונז‬ ‫פרעגן ארויפקומענדיג צום בי"ד של‬ ‫מעלה‪ ,‬און מיר דארפן זיין גרייט צו האבן‬ ‫אן אנטווארט דערויף‪.‬‬ ‫און איצט רבותי! יעצט שטייענדיג‬ ‫איידער דעם יו"ט שבועות‪ ,‬זמן מתן‬ ‫תורתינו‪ ,‬איז די צייט צו מאכן א קבלה‬ ‫דוקא אויף דעם ענין פון דאס "קביעות"‪,‬‬ ‫זיך פארצונעמען אז די טייערסטע און‬ ‫וויכטיגסטע צייט איבערן טאג וואס ער‬ ‫האט איז די שעה וואס איז מוקדש פאר‬ ‫לימוד התורה‪ ,‬די שעה איז 'הקדש'‪ ,‬און‬ ‫מען איז נישט בארעכטיגט מועיל צו זיין‬ ‫בהקדש‪.‬‬ ‫עס איז פארשטענדליך‪ ,‬א מענטש‬ ‫איז נאר א מענטש‪ ,‬עס מאכט זיך אלס‪,‬‬ ‫עס קומען אונטער סיבות‪ ,‬עס קומט‬ ‫אונטער וויכטיגע געשעפטן‪ ,‬דא א שמחה‪,‬‬ ‫דא אן אפוינטמענט‪ ,‬דא א מיטונג‪ ,‬אלעס‬ ‫פיין און וואויל‪ 23 ,‬שעה איז דא אין טאג‬ ‫וואס איינע פון די קען צוגעפאסט ווערן‬ ‫צו ערלעדיגן די אלע זאכן‪ ,‬אט די איינע‬ ‫שעה‪ ,‬די שעה וואס מען האט באשטימט‬ ‫פארן קביעות עתים לתורה‪ ,‬דאס ברויך‬ ‫אין יעדענספאל בלייבן אומבארירט‪ ,‬די‬ ‫שעה איז נישט מיינס! דאס האב איך‬ ‫מקדיש געווען פארן הייליגן באשעפער‬

‫און פאר די הייליגע תורה!‬ ‫אין די קומענדיגע וואכן קומט שוין‬ ‫באלד אן דער "חתונה סעזאן"‪ ,‬עס איז‬ ‫ששון ושמחה אין אידישע הייזער‪ ,‬מען‬ ‫פראוועט חתונות‪ ,‬און יעדער האט א‬ ‫רשימה פון חתונות וואו ער דארף צו‬ ‫גיין נאכט נאך נאכט‪ ,‬יא יא‪ ,‬אלעס פיין‬ ‫און וואויל‪ ,‬אבער נישט אויפן חשבון‬ ‫פונעם שיעור‪ ,‬די שמחות טארן נישט‬ ‫זיין די סיבה צו צוברעכן דעם שיעור‪,‬‬ ‫צו צוקלאפן דאס קביעות‪ ,‬פון די ‪23‬‬ ‫שעה איבערן טאג‪ ,‬דארף נישט פונקט‬ ‫די 'הקדש שעה' דערלייגן צוליב א‬ ‫שמחה‪.‬‬ ‫דער זמן גרמא פאדערט א קבלה‪ ,‬א‬ ‫שטארקע קבלה בלב אז דער שיעור וועט‬ ‫אנגיין ווייטער בקביעות‪ ,‬צו פארטאגס צו‬ ‫ביינאכט‪ ,‬מען קען גיין צו שמחות בעפאר‬ ‫און שפעטער‪ ,‬אבער נישט אינעם זמן‬ ‫פונעם שיעור‪.‬‬ ‫ווי שיין איז דאס בילד זעהנדיג ווי‬ ‫אידן "בני תורה" קומען אין בית המדרש‬ ‫מיטן שטריימל באקס אין די הענט‪ ,‬יא‪ ,‬זיי‬ ‫האבן א נאנטע משפחה חתונה‪ ,‬א ברודער‬ ‫צי א שוואגער‪ ,‬אבער וואוסענדיג אז אין‬ ‫אלגעמיין נעמט א שטיק צייט פון מען‬ ‫ענדיגט די חופה ביז די סעודה הייבט זיך‬ ‫אן‪ ,‬קומט מען אריבער און בית המדרש‬ ‫און מען איז נישט מבטל דעם שיעור‪ ,‬עס‬ ‫האט גארנישט פאסירט‪ ,‬גארנישט איז‬ ‫נישט אוועקגעלאפן‪.‬‬ ‫אט דאס מיינט קביעות עתים‬ ‫לתורה‪.‬‬ ‫עס איז נישטא די ווערטער‬ ‫אראפצוגעבן דעם איינגענעמען געפיל‬ ‫וואס באגלייט א איד ווען ער האט‬ ‫געענדיגט דעם שיעור‪ ,‬און טאקע אינעם‬ ‫זמן קבוע‪ ,‬אין טאקע אין א טאג ווען עס‬ ‫איז אים נישט אזוי גרינג אנגעקומען‪,‬‬ ‫ער האט געהאט עיכובים‪ ,‬ער האט‬ ‫געהאט סיבות‪ ,‬און ער האט געהאט גענוג‬ ‫בארעכטיגעטע אויסריידן צו ענטפערן‬ ‫פאר זיין באוואוסטזיין פארוואס ער‬ ‫האט היינט באמת נישט 'געקענט' קומען‬ ‫צום שיעור‪ ,‬אבער ווען ער ברעכט דאס‬ ‫אלעס דורך‪ ,‬און ער קומט מיט עקשנות‬ ‫צום שיעור‪ ,‬ער לערנט דעם בלאט גמרא‪,‬‬ ‫דאן שפירט זיך אזא געשמאק‪ ,‬אזא‬ ‫זיסקייט‪ ,‬וואס נאר א בלאט גמרא האט‬ ‫דעם כח דאס צו געבן צו שפירן פאר א‬ ‫איד‪.‬‬ ‫מען שפירט זיך אזוי צופרידן‪ ,‬אזא‬ ‫גייסטישע הנאה‪ ,‬אזא רוחניות'דיגע‬ ‫צופרידענהייט‪ ,‬א סארט הרגשה‪ ,‬יא איך‬ ‫בין א טייל פון דעם "עם סגולה"‪ ,‬איך בין‬ ‫טאקע מיט עפעס נענטער צום הייליגן‬ ‫באשעפער‪ ,‬איך האב עפעס וואס נישט‬ ‫יעדער איז זוכה דערצו‪ ,‬אזא געפיל קען‬ ‫מען ערגעץ אנדערש קיינמאל נישט‬ ‫האבן אויסער ביי די גמרא‪.‬‬ ‫אט דאס הייסט געמאכט אן הכנה‬ ‫צו קבלת התורה! להזהיר גדולים על‬ ‫הקטנים!‬

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 30 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Torah Thoughts Honorable Mentshen

The gift of forgiveness

Rabbi M Kamenetzky

By Yisroel Susskind

This week the Torah tells us about loving every Jew. It adds a special verse exhorting us to be especially sensitive to a special type of Jew the convert. "When a proselyte dwells among you in your land, do not taunt him. The proselyte who dwells with you shall be like a native among you, and you shall love him like yourself, for you were aliens in the land of Egypt -- I am Hashem, your G-d" (Leviticus 19:33-34) A person who converts has the status of a Jew. He is a full-fledged member of the community and every social, moral and ethical tenet applies to him. Though he may be exempt from particular laws concerning "kahal" (which would have implications in marital law), he is otherwise as equal as any Jew. And that's why this verse troubles me. After all, if the convert is a Jew, why do we need a special command telling us not to inflict any discomfort upon him? Hadn't the Torah told us in verse 18, "Love your neighbor as yourself?" Why implore born-Jews to be nice to the newcomers through a series of commands that seem to use a moral approach: "You were once a stranger, so you know how it feels?" A convert is a Jew. And a Jew is a Jew is a Jew! All rules apply! When my grandfather Rabbi Yaakov Kamenetzky, of blessed memory, was dean of Mesivta Torah Voda’ath back in the 1950s, he developed a professional relationship with a psychotherapist who worked with some of the students. The doctor would often call Rabbi Kamenetzky to discuss his treatment of some of the students under his care. They also would have discussions on psychology and education. The doctor was a student of the famed psychotherapist, Dr. Sigmund Freud, and despite Freud’s attitude toward religion, this particular doctor was always respectful and never attributed any of the students’ problems to observance or religious commitment. Years later, when Rav Yaakov was informed that the doctor had passed away, he felt it incumbent to attend his funeral. He assumed it would not be the type of service he was used to, and even understood that he, a frocked and bearded sage, would appear out of place among a medical community of his distinguished colleagues, assimilated German and Austrian psychotherapists and mental health professionals. However, Rav Yaakov’s gratitude overruled his hesitation. When entering the Riverside Chapel, Rav Yaakov was shocked to see that a distinguished Rav, a friend of his, was performing the funeral and that scores of Torah observant Jews were participating. After the service which was done in total compliance with halacha, Rav Yaakov approached his friend who had officiated. How do you know the doctor? What connection do you have with him? "What do you mean," answered the Rav. "Of course I knew him. The doctor davened in my shul three times a day!" My grandfather had never discussed religion with the man, he just respected him for his professionalism and abilities. The Torah tells us that even though there is a universal command to love every Jew as yourself, an additional concept applies specifically to a convert. We must be kind to him as part of the overall moral obligation of a nation that also endured the trauma of being strangers. In addition to loving Jews as their inherent birthright, it is also imperative to display love to them when our moral obligation demands it. The Torah is teaching us not only to act with affection as born Jews but as honorable mentshen. Good Shabbos

From my perspective as a family therapist, the greatest treasure in our Torah-inheritance is the instruction to free ourselves of anger and resentment, especially in dealing with close relationships. Literally hundreds of sources in Jewish writings over the ages warn us that sustained anger is forbidden, destructive and ultimately irrational. The Biblical injunction is found in Leviticus 19:17-19: "You shall not hate your brother in your heart…You shall not take revenge and you shall not bear a grudge."

The Talmud goes on to note that "anyone who foregoes revenge merits that G-d forgives all of his sins."1 It further advises2 that G‑d loves a person "who does not get angry … and who does not insist on his due measure." Maimonides goes further,3 requiring a person to "wipe the wrong from his heart entirely, without remembering it at all." A contemporary psychologist will paraphrase this as "The challenge of relinquishing anger presents an incredible opportunity for personal growth." Does this mean that we should be passive victims in the face of abuse? Absolutely not! The very same Biblical portion cited above tells us that we must verbally confront someone who has wronged us, in order to avoid hating him in our heart. We must do so directly and emphatically, but without hatred and without destroying the relationship. Similarly, we have an obligation to protect ourselves and not put ourselves in a vulnerable position where the offense may be repeated. At the same time, we need to do so without speaking hostilely or taking an action that goes beyond self-protection, without vengeance, or withdrawing into a cold, judgmental contempt, or prolonged silence. Many counselors report a recurring tragic family scenario: Over the years, a man has maintained an angry distance from a relative (a parent, child or sibling). Suddenly, the relative dies, and the man's love, long masked by a veneer of anger, erupts into awareness and the man is racked by regret and guilt. "How could I have wasted these years, when I could have….?" Traditional Jewish philosophy offers us some protection from such tragedy. Torah says: 1) Do not believe that you cannot forgive…it is always your task to achieve forgiveness; 2) understand that anger and resentment are sustained by irrational thoughts…if you deeply examine your anger, you will identify and correct these cognitive distortions; 3) there is a negative force in the world that seeks to destroy closeness… that force is the source of those irrational thoughts; 4) in personal relationships, underneath anger there is hurt, fear and most importantly, a need to love and be loved. Consider reaching out to someone in a spirit of loving forgiveness. May it be that, in the merit of your doing so, G‑d chooses to reach out to us with the ultimate gift, bringing in the era of Moshiach.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 31 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Torah Thoughts Of love and hate By Rabbi Johnathan Sacks At the centre of the mosaic books is Vayikra. At the centre of Vayikra is the “holiness code” (chapter 19) with its momentous call: “You shall be holy because I, the Lord your G-d, am holy.” And at the centre of chapter 19 is a brief paragraph which, by its positioning, is the apex, the high point, of the Torah: Do not hate your brother in your heart. You must surely admonish your neighbour and not bear sin because of him. Do not take revenge or bear a grudge against the children of your people. Love your neighbour as yourself. I am G-d. (19: 17-18) I want, in this study, to examine the second of these provisions: “You must surely admonish your neighbour and not bear sin because of him.” Rambam and Ramban agree in seeing two quite different levels of meaning in this sentence. This is how Rambam puts it: When one person sins against another, the latter should not hate him and remain silent. As it is said about the wicked: “And Absolom spoke to Amnon neither good nor evil, although Absolom hated Amnon.” Rather, he is commanded to speak to him and to say to him, “Why did you do such-and-such to me? Why did you sin against me in such-and-such a matter?” As it is said, “You must surely admonish your neighbour.” If he repents and requests forgiveness from him, he must forgive and not be cruel, as it is said, “And Abraham prayed to G-d . . .” If someone sees his fellow committing a sin or embarking on a path that is not good, it is a commandment to make him return to the good and to make known to him that he is sinning against himself by his evil actions, as it is said, “You must surely admonish your neighbour” . . . Likewise, Ramban: “You shall surely remonstrate with your neighbour” – this is a separate command , namely that we must teach him the reproof of instruction. “And not bear sin because of him” – for you will bear sin because of his transgression if you do not rebuke him . .. However, it seems to me that the correct interpretation is that the expression “you shall surely remonstrate” is to be understood in the same way as “And Abraham remonstrated with Avimelekh”. The verse is thus saying: “Do not hate your brother in your heart when he does something to you against your will, but instead you should remonstrate with him, saying, ‘Why did you do this to me?’ and you will not bear sin because of him by covering up your hatred in your heart and not telling him, for when you remonstrate with him, he will justify himself before you or he will regret his action and admit his sin, and you will forgive him.” The difference between the two interpretations is that one is social, the other interpersonal. On Rambam’s second and Ramban’s first reading, the command is about collective responsibility. When we see a fellow Jew about to commit a sin, we must try to persuade him not to do so. We are not allowed to say, “That is a private matter between him and G-d.” “All Israel,” said the sages, “are sureties for one another.” We are each responsible, not only for our own conduct, but for the behaviour of others. That is a major chapter in Jewish law and thought. However, both Rambam and Ramban are aware that this is not the plain sense of the text. Taken in context, what we have before us is a subtle account of the psychology of interpersonal relations. Judaism has sometimes been accused by Christianity of being about justice rather than love (“You have heard that it was said, ‘Love your neighbour and hate your enemy.’ But I tell you: Love your enemies and pray for those who persecute you”). This is entirely untrue. There is a wonderful teaching in Avot deRabbi Natan: “Who is the greatest hero? One who turns an enemy into a friend.” What sets the Torah apart is its understanding of the psychology of hatred. If someone has done us harm, it is natural to feel aggrieved. What then are we to do in order to fulfil the command, “Do not hate your brother in your heart”? The Torah’s answer is: Speak. Converse. Challenge. Remonstrate. It may be that the other person had a good reason for doing what he did. Or it may be that he was acting out of malice, in which case our remonstration will give him, if he so chooses, the opportunity to apologise, and we should then forgive him. In either case, talking it through is the best way of restoring a broken relationship. Once again we encounter here one of the leitmotivs of Judaism: the power of speech to create, sustain and mend relationships. Maimonides cites a key prooftext. The story is told (2 Samuel 13) of how Amnon, one of King David’s children, raped his halfsister Tamar. When Absolom, Tamar’s brother, hears about the episode, his reaction seems on the face of it irenic, serene: Her brother Absolom said to her, “Has that Amnon, your brother, been with you? Be quiet, now my sister; he is your brother. Don’t take this thing to heart.” And Tamar lived in her brother Absolom’s house, a desolate woman. When King David heard all this, he was furious. Absolom never said a word to Amnon, either good or bad . . .” Appearances, however, deceive. Absolom is anything but forgiving. He waits for two years, and then invites Amnon to a festive meal at sheep-shearing time. He gives instructions to his men: “Listen! When Amnon is in high spirits from drinking wine and I say to you, ‘Strike Amnon down,’ then kill him.” And so it happened. Absolom’s silence was not the silence of forgiveness but of hate – the hate of which Pierre de LaClos spoke in Les Liaisons Dangereuses when he wrote the famous line: “Revenge is a dish best served cold.” There is another equally powerful example in Bereishith: Now Israel loved Joseph more than any of his other sons, because he had been born to him in his old age, and he made a richly ornamented robe for him. When his brothers saw that their father loved him more than any of them, they hated him and could not speak a kind word to him (velo yachlu dabro leshalom, literally, “they could not speak with him to peace”). On this, R. Jonathan Eybeschuetz (c. 1690-1764) comments: “Had they been able to sit together as a group, they would have spoken to one another and remonstrated with each other, and would eventually have made their peace with one another. The tragedy of conflict is that it prevents people from talking together and listening to one another.” A failure to communicate is often the prelude to revenge. The inner logic of the two verses in our sedra is therefore this: “Love your neighbour as yourself. But not all neighbours are loveable. There are those who, out of envy or malice, have done you harm. I do not therefore command you to live as if you were angels, without any of the emotions natural to human beings. I do however forbid you to hate. That is why, when someone does you wrong, you must confront the wrongdoer. You must tell him of your feelings of hurt and distress. It may be that you completely misunderstood his intentions. Or it may be that he genuinely meant to do you harm, but now, faced with the reality of the injury he has done you, he may sincerely repent of what he did. If, however, you fail to talk it through, there is a real possibility that you will bear a grudge and in the fullness of time, come to take revenge – as did Absolom.” What is so impressive about the Torah is that it both articulates the highest of high ideals, and at the same time speaks to us as human beings. If we were angels it would be easy to love one another. But we are not. An ethic that commands us to love our enemies, without any hint as to how we are to achieve this, is simply unliveable. Instead, the Torah sets out a realistic programme. By being honest with one another, talking things through, we may be able to achieve reconciliation – not always, to be sure, but often. How much distress and even bloodshed might be spared if humanity heeded this simple command.

Torah Teasers By Rabbi Moshe Erlbaum

Acharei Mos

1. Which three parts of the Tabernacle are listed in this parsha, and in what context are they mentioned? 2. In what context is dirt mentioned in this parsha? What other Torah command involves taking some dirt? In what context does dirt (afar) first appear in the Torah? 3. In this parsha, part of the service of the High Priest on Yom Kippur involves two goats (seir izim). In what context does a goat (seir izim - not gadi izim) first appear in the Torah? 4. In what context is a lottery performed in this parsha? Where else in the Torah is a lottery performed? 5. As part of the Yom Kippur service, the High Priest takes a handful of incense and brings it into the Holy of Holies (Leviticus 16:12). Where else in the Torah is a command to "take a handful"? 6. As part of the Yom Kippur service, the High Priest sprinkles blood "seven consecutive times" (Leviticus 16:14). Where else in the Torah does someone perform an action "seven consecutive times"? 7. What "land" appears in this parsha, but nowhere else in the entire Torah? 8. In this parsha, which two countries appear in the same verse? 9. Which person and object, appearing in the same verse, differ in numerical value (gematria) by five?

Kedoshim

1. The name of our parsha means "holy." Where is the first place in the Torah that holiness is mentioned? Where is the second time that holiness is mentioned? 2. Which commandment in this parsha refers to the morning? 3. In which two places is blood mentioned in this parsha (other than the many times the Torah states "their blood is upon them" to describe a punishment)? 4. In this parsha, what three similar laws appear in the same verse? 5. In this parsha, in what context is fire mentioned? 6. In this parsha, which three laws refer to corners or edges (peyos)? 7. In this parsha, what law refers to the numbers 3, 4 and 5? 8. In this parsha, what law refers to a blind person? Which law in the next parsha (Emor) refers to a blind person? 9. In this parsha, which 3-letter Hebrew word appears four times in one verse? 10. In this parsha, which serious sin is described with a word that usually refers to a positive and commendable action?

Thursday, April 18, 2013

Ontario man beats drinking and driving charge with defence of acid reflux CANADIAN PRESS - An Ontario man has beat a drinking and driving charge with a defence of acid reflux. Phillip Coffey was stopped on Aug. 20, 2010 in Mono, Ont., as part of a RIDE program and charged with the offence of over 80 _ having more alcohol in his system than the legal limit. Two breath tests recorded his blood alcohol level as being about twice the limit. Coffey said he had three glasses of wine over about three hours at a wedding. Both he and his wife said they split a full bottle of sauvignon blanc, though she only had a fiveounce glass. Coffey suffers from gastroesophogal reflux disease and he argued that the large meal of salad, pasta and beef that he ate at the wedding exacerbated his acid reflux. He normally takes the drug Nexium to control his symptoms but did not on that day, Coffey testified in his own defence. The court heard evidence from Coffey's doctor, who confirmed that Coffey has moderate to severe reflux and that stomach acid is regurgitated into the mouth cavity as a result. A toxicologist testified for the defence that since Coffey said he finished his last glass of wine shortly before leaving the wedding, there would have been unabsorbed alcohol in his stomach that could have been pushed into his mouth by the reflux, causing the fail reading on his breath tests. Ismail Moftah testified that on the basis of several factors, including Coffey's height of about six feet and his weight of about 160 pounds, and drinking the 21 ounces of wine he said he drank, Coffey's blood alcohol level would have been no higher than 66 milligrams in 100 millilitres of blood _ which is under the legal limit. Another toxicologist, testifying for the Crown, said that he didn't expect alcohol would still be

Der Moment present in Coffey's stomach at the time of the two tests and that it was ``possible, but more than likely to be impossible'' that the reflux would have affected both tests and produced nearly identical results. Ontario Court Judge Douglas Maund found Coffey's evidence that he was experiencing acid reflux during the tests to be credible and he dismissed the charge. ``Having come to this conclusion, I find that it has been established that there was a real possibility that some alcohol may have been in Mr. Coffey's oral cavity when the tests were taken,'' Maund wrote in his decision. ``There was therefore a real potential for false readings from the instrument.''

■■■

Moose that strolled through Grocery store dies in relocation effort CANADIAN PRESS - A moose that took a stroll through a grocery store in Smithers, B.C., has since died. Shoppers at the Safeway were surprised when the moose walked in the front door Wednesday and took a walk through the produce and flower section. Internet video shows a clerk coaxing the moose out of the store with an apple. The moose had been hanging around town and the Safeway parking lot for about a week. Animal control officers tranquilized the moose after the grocery store walk and tried to relocate it away from the town. But Conservation officer Kevin Nixon says the moose died shortly after it was transported.

■■■

Take a whiff: corpse flower to bloom in Edmonton, will stink like rotting meat CANADIAN PRESS - A giant plant is preparing to bloom

Strange News

· 32 · ‫דער מאמענט‬

in Edmonton, but visitors should be prepared to hold their noses. Amorphophallus titanum, commonly known as the ``corpse flower,'' is expected to open in two to three weeks inside one of the city's landmark glass pyramids at the Muttart Conservatory. Staff horticulturist Sarah Birmingham said the day the flower opens, it will emit a stench like dead bodies or rotting meat. The promised putrid smell has led staff to nickname their newest attraction Putrella, she said. Those preparing for the big day are even thinking about handing out souvenir barf bags. ``I don't think it will assault your senses so much that it's going to make you physically nauseous, but you never know,'' Birmingham said with a smile. ``But if you're coming to see it, you should be aware that it stinks and take a deep breath before you come in. Take a picture and let the others do the same thing. Then you can go outside and get some fresh air.'' The tropical plant is found in the wild in Sumatra, an island in Indonesia, but is also grown in greenhouses around the world. Each time it blooms, it's an event. Another corpse flower bloomed this week in Miami and

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬ one opened last year in Niagara Falls, Ont. The Edmonton flower will be the first to bloom in Western Canada, said Birmingham. She said Putrella came from Boston last summer as a 125kilogram tuber, the size of a tire, packed in dirt. In March, a bud cracked through the soil and last weekend staff became certain it would flower. It can take years for the plant to develop a flower and the bud grows several metres tall before opening. It's an amazing sight: a giant, purple-reddish bloom, like something out of the Little Shop of Horrors movie. Birmingham said anyone who wants to see Putrella will have to hurry because its bloom will only last for a few days and its unforgettable scent will last for only one. ``Everyone's really excited about it. There've been 4,000 hits on our Facebook page in last three hours.'' She said the Muttart will announce the bloom on Facebook and its website as soon as it happens. Visiting hours might also be extended for a few days.

■■■

What happens to your Gmail when you die? Tell Google with digital afterlife tool CANADIAN PRESS - Google has released a new tool called the Inactive Account Manager that allows users to control what happens to their data when they die. The tool can also be used to remind users of dormant accounts that they've forgotten about and may want to close. Users can set a period of three, six, nine or 12 months to be notified if an account has been inactive with no log-ins. Up to 10 friends or family members can be added to a contact list and given permission to download Gmail messages. Users can also set up the service to automatically delete their data after a period of inactivity.

■■■

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 33 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Business News

Centrica, Qatar Petroleum to buy most of Suncor's conventional Canadian assets CANADIAN PRESS - Centrica PLC of Britain and Qatar Petroleum International will pay about $1 billion cash to acquire a majority of Suncor Energy's conventional natural gas and crude oil assets in three western provinces. Suncor (TSX:SU) says the deal excludes the majority of its unconventional natural gas properties in the Montney region of British Columbia and its Wilson Creek unconventional oil assets in Alberta. ``Today's announcement is further proof of our commitment to capital discipline and aligning assets with strategic objectives,'' said Steve Williams, Suncor's president and chief executive officer. ``We will continuously review and refine our portfolio of assets to ensure

we are investing in projects that deliver profitable growth and strong returns for our shareholders.'' The proposed deal, which includes Suncor properties in Alberta, northeast B.C. and southern Saskatchewan, is subject to regulatory approval and is expected to close in the third quarter of 2013. Centrica, which owns the Direct Energy business that operates in all 10 Canadian provinces and most of the United States, will hold a 60 per cent share of the partnership and operate the business. Besides selling natural gas and electricity to homes, Direct Energy provides residential and business services, provides gas storage and transportation and produces energy through its upstream operations. ``In today's competitive energy

environment this acquisition represents an ideal strategic fit for Centrica's existing upstream portfolio and skill sets,'' said Wes Morningstar, a Centrica senior vice-president with Centrica in Calgary. ``Growing our upstream gas operations is an important step to ensuring the company is a solid long-term partner to millions of residential and business customers across North America.'' Nasser Al-Jaidah, chief executive officer of Qatar Petroleum International, said ``this investment in the Western Canadian Sedimentary Basin is a significant step in the development of QPI's global upstream business.'' It's the first deal under a memorandum of understanding signed between the two parties in December 2011. Suncor says the business includes proven and probable reserves estimated at 978 billion cubic feet equivalent of gas and will produce about 250 million cubic feet per day this year.

Bombardier signs $199 million operations and maintenance deal in Florida

CANADIAN PRESS - Bombardier Transportation (TSX:BBD.B) said Monday that it has signed a contract valued at $199 million with the State of Florida Department of Transportation for operations and

Tech Talk

Canadian Chat App Kik Hits 50 Million Users, Now Chasing WhatsApp, Not BBM

CANADIAN PRESS - When Canadian mobile chat upstart Kik Messenger first took the tech world by storm back in the fall of 2010, it was happy to have two million users compared to the 28 million that were loyal to BlackBerry Messenger. On Thursday, the company celebrated crossing the 50 million users mark, an accomplishment made more impressive considering that BlackBerry's BBM is now within striking distance, in the neighbourhood of 60 million. But the Waterloo, Ont.-based Kik still finds itself the underdog, now looking up to industry juggernaut WhatsApp, which doesn't disclose user numbers but is estimated to have many more. But that doesn't phase 26-year-old founder Ted Livingston, who is happy to still be a major player in the mobile chat space. ``The whole world is waking up to the fact that

in mobile, mobile's all about communication and the primary way we communicate these days is texting. So it's a super exciting time in our space right now where everybody wants in,'' said Livingston. ``Kik is huge at 50 million users.... What's exciting to us is we're big enough to play in the next phase of this game.'' He pointed to a recent study of the messaging market by the mobile data company Onavo, based on usage by iPhone users around the world. In the U.S., Onavo estimated Kik was used by three per cent of iPhone users, trailing Facebook Messenger with 11 per cent, WhatsApp at seven per cent and Voxer at five per cent. The next phase of growth Livingston wants for Kik involves transitioning the app from a basic chat program into a more diverse platform. A new feature, Kik ``Cards,'' expands the functionality of the app by allowing users to access content from YouTube and Reddit, search for images, draw, or play a game without switching to another app. That strategy has already paid off for the apps Line and KakaoTalk, which are dominant in Japan and South Korea respectively. ``They've had a lot of success building their native platforms to the point that 17 of the top 20 grossing games in South Korea are on KakaoTalk's platform or KakaoTalk powered, which is incredible,'' Livingston said. ``So we want to do the same thing in the West.''

Some tech observers weren't sure Livingston and his company would still be kicking around this long. Kik was hit with a patent infringement suit by Research In Motion just months after it launched, alleging that Livingston _ a former employee with the company, now named BlackBerry _ used his experience with the firm to create his BBM competitor. In a statement of claim filed in Federal Court, RIM sought damages and an injunction keeping Kik from ``producing, reproducing, distributing, advertising, promoting, offering for sale, selling or providing'' its free mobile app. RIM alleged Livingston signed multiple confidentiality agreements to not disclose, use or reproduce any ``trade secrets, secret information, know-how, research, customer information and marketing information, strategies and tactics.'' At the time, Livingston called the court action `ùnjustified and disappointing.'' He said the case still hasn't gone to court and there's not much he can say about it. `Ì can tell you, you know, not much has happened and we hope it goes away soon.'' Not surprisingly, there are no plans for a Kik app on the new BlackBerry 10 platform. Despite the popularity of Skype, Apple's FaceTime and other video chat apps, Livingston said Kik is sticking to text. `Òur generation, they don't like to talk, they don't like to be seen, they just want to text,'' Livingston said with a laugh.

maintenance services. The contract covers operations, dispatching, fleet maintenance, track maintenance, customer service, station platform and facility maintenance, and material supply for the Central Florida Commuter Rail Transit project. The company, which will assume its responsibilities in the spring of 2014, said the agreement includes mobilization activities and 10 years of service. The SunRail service will include 20 Bombardier BiLevel commuter rail cars. Bombardier provides operations and maintenance services to transit systems across North America.

Samsung's next flagship phone, the Galaxy S4, to hit Canada starting April 27

CANADIAN PRESS - Samsung's next flagship phone, the Galaxy S4, will hit Canada as early as April 27. Mobile providers are now taking pre-orders for the new five-inch smartphone, Samsung's rival to Apple's iPhone. Those who pre-order a phone in advance, for about $200 on a threeyear contract or $700 without a contract, should get it by the end of the month. The phone is then expected to go on sale on May 3. Samsung is highlighting a slew of software features as the main differentiators for its latest Galaxy phone, including a bolstered photo app and gestures that allow the device to be controlled without touching the screen.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 34 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Health Matters Tetanus: How you catch it and why you really want to avoid infection CANADIAN PRESS - You do not want to get infected with tetanus. The disease, which used to kill about 40 to 50 Canadians a year in the 1920s and '30s, is now only rarely reported. In recent years, Canada has seen, on average, only a couple of cases a year. But doctors who have seen what tetanus does do not forgot it. The bacteria multiply and start producing toxins that force muscles into painful contractions. One of the first places where those contractions take hold is in the muscles of the jaw _ that's where tetanus's other name, lockjaw, comes from. Patients are racked with spasms. It can take weeks and even months for the toxins to break down and the muscles to release, if they do. Between 10 and 20 per cent of tetanus cases die. Infectious diseases specialist Dr.

Allison McGeer vividly recalls the first time she saw a tetanus case. She remembers the date without needing to consult notes or a calendar. It was Nov. 1, 1981, and she was a medical intern, a doctor in training. It was the first day in her medicine rotation and McGeer was in the emergency department. In walked a British man in his late 70s. ``He said 'I think I have lockjaw,''' McGeer recalls. ``Three hours later, he was intubated and paralyzed. And he stayed in the ICU until the end of February. I have absolutely no idea how he survived.'' The disease is caused by the bacteria Clostridium tetani, which are found in soil all over the world. The bacteria form spores, a hardy casing that helps them survive. Because the bacteria are in soil,

they are also in dust, so the spores can settle on objects like the thorns of a bush or a fence. Typical tetanus stories involve gardening, which is why health practitioners aggressively promote the shots around this time of year. ``Gardening is particularly bad because you have your hands in soil.... You're more likely to injury your hands when you are gardening _ which is why people focus on the gardening. Doing anything outside,'' McGeer says. That's just how the British man became infected. He had been gardening and got a splinter from a wooden railing. The fragment of wood burrowed deep into the tissue between his thumb and index finger. He had never had a tetanus shot, growing up before the vaccine was added to the complement of vaccinations given in childhood. People who haven't been vaccinated but who have been exposed _ or possibly exposed _ are treated with tetanus immune globulin, tetanus antibodies taken ² À°

raus

R.K

Upscale Designer

ding: n e r T

za rgan to o n i ce ng e la Spri p th u r ta me taffe Sum into l l ason a e F nd s seco available isite Exqu tals now n re

Experienced Bridal

Fitting on Premises Personalized Appointments C.R. Lebovits

514.279.3410

from donated blood. But when a case progresses to the stage that the British man's had, treatment involves placing patients into induced comas to try to combat the spasms. Patients are also put on ventilators, machines that breathe for them. ``You sedate the hell out of them so they're not awake, and then every once in a while you let the paralysis lift to see if they go into spasm. And if they go into spasm, you paralyze them again and you just wait,'' McGeer says. But the toxins wreak havoc on the rhythm of the heart. The British man endured tachycardia _ a rapidly racing heart beat _ for hours on end. That can interfere with the circulation of blood, causing organs like kidneys to go into failure. Dr. Ian Gemmill, the medical officer of health for the health unit that serves four counties in and around Kingston, Ont., has memories of a different tetanus case. In 1985, a man from his region was walking when he got knocked over by a cyclist. His face was abraded when it scraped the ground. When emergency room staff treat skin wounds, they will often give tetanus vaccine, just to be on the safe side. But because this man had been in the Armed Forces, health professionals assumed he had had tetanus shots at some point in his life. He had not. ``This was really a preventable case and it was kind of tragic as a result because the person ended up dying,'' Gemmill says. ``It's a very nasty death because one can't breathe anymore, so you have to be intubated. And then it's a question of whether or not that very tightly binding protein, which is paralyzing muscle, can

be removed over time. Or can you keep the person alive long enough ... before other complications lead to death?'' Fortunately, doctors in Canada these days don't often have to struggle to keep tetanus patients alive, because a large proportion of the population has been vaccinated. Tetanus is among the shots given in childhood. It's bundled in vaccines that protect against diphtheria, pertussis (whooping cough), polio and Hemophilus influenzae type B. Any child who has had all his or her shots will be protected against tetanus. But that wouldn't be true for children whose parents refuse to vaccinate them. Those children would all be at risk. With some diseases, unvaccinated children are shielded to a degree because most children are vaccinated. Diseases like measles and chickenpox are much rarer these days because so many children can't catch _ and therefore don't spread _ these viruses. That's a phenomenon called herd immunity. But there is no herd immunity against tetanus, Gemmill notes. Because the source of infection is the environment, the only way an individual can be protected is if he or she is vaccinated. Adults need tetanus booster shots every 10 years to maintain the needed level of protective antibodies. For adults, the vaccine comes in a serum that also protects against diphtheria and pertussis. ``Think about tetanus this time of year, especially if you're a gardener or you're working with your hands,'' says Gemmill. ``Because that's exactly the kind of person who might sustain a injury.''

Brain activity can predict what music we like, new study finds CANADIAN PRESS - A new study suggests brain activity can be used to accurately guess what music people enjoy enough to buy. The study, published in the journal Science, found that an area of the brain called the nucleus accumbens drives people's responses to music they've never heard before. Researchers set up a mock environment resembling iTunes and measured activity in the nucleus accumbens as people browsed through unfamiliar

songs. Study participants could buy music with their own money at any one of four price points. Researchers found the amount of activity in the nucleus accumbens allowed them to accurately predict which songs the subjects would download and how much money they were willing to spend. But they say overall enjoyment of music is a more complex phenomenon involving many different regions of the brain.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 35 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

We are pleased to welcome you To our newly designed

Exclusive by Weiss Catering

We provide the ultimate Simchah experience Weddings, Bar Mitzvah, Sheva Brachos Reasonably priced for every budget Seating capacity up to 300 people Located in the heart of our community 6410 Westbury

For information and reservations Please call 514.731.6831

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 36 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Economic News

Some Wealthy Canadians Come Clean With Assets After Tax Haven Lists Emerge CANADIAN PRESS - Wealthy Canadians with money stashed overseas have come forward in droves to confess their misdeeds after secret lists began circulating with the names of people apparently evading taxes in foreign banking havens. The Canada Revenue Agency has seen the number of voluntary disclosures of foreign, unreported income rise dramatically since 2007, when it received the first such list from Liechtenstein naming 106 Canadians with accounts in secretive banks there. The agency in 2010 received another list from the French government with information about more than 1,000 Swiss accounts at HSBC Private Bank (Swiss) SA, all linked to Canadian taxpayers. And Revenue Minister Gail Shea is pursuing yet another massive list, acquired recently by the CBC, that the public broadcaster says contains the names of 450 Canadians with money in foreign tax havens. The agency's voluntary disclosures program encourages taxpayers who have deliberately or inadvertently failed to pay their taxes to come forward. If the disclosure is accepted, penalties are waived and no legal action taken, as long as back taxes are paid. The program has seen a spike in disclosures of offshore

accounts since 2007, to a record 4,064 in 2011-2012 _ more than double the level three years earlier. Offshore disclosures represented just one sixth of the program caseload in 2008-2009, but since then are approaching one third. Documents detailing the surge were obtained by The Canadian Press under the Access to Information Act. The voluntary disclosure program, or VDP, is available only if the agency has not already launched a probe into an individual's unreported income. None of the 106 Canadians on the Liechtenstein list, for example, can take advantage of the VDP because tax auditors here were already tipped. Members of this group, with about $100 million in Liechtenstein assets, were pursued separately. But negative publicity around the Liechtenstein, Swiss and other lists _ and tough-talking government officials _ appear to have driven many nervous account-holders into the arms of the taxman. In the three years to March 31, 2012, almost 11,300 disclosures about offshore income arrived at the offices of the Canada Revenue Agency, acknowledging more than $1 billion in unreported income. Federal tax and interest owing was assessed at about a quarter of

that amount. A CRA spokesman said a series of measures to ensnare offshore tax-evaders do appear to be increasing the number of voluntary disclosures. ``These efforts have resulted in successful compliance actions that have received widespread media attention, such as the CRA's efforts to address the Liechtenstein accounts,'' Philippe Brideau said in an email. ``Canadians who may be engaging in these types of activity are seeing the results of our efforts, and realizing they are better off to come forward voluntarily and possibly avoid being penalized or face prosecution or jail time.'' The released documents reveal that fewer than 1,000 disclosures of offshore assets that had arrived by Dec. 30, 2012, involved the banking hotspots of Liechtenstein (59), HSBC (204) and Swissbased UBS (675). But the individual disclosures for these three locales are larger, on average about $300,000 each, or together worth a quarter of the unreported $1 billion. Depositing funds in a foreign tax haven is not against the law in Canada, but failing to report any income related to such accounts is. Last Friday, the commissioner of the Canada Revenue Agency wrote to the president of the CBC, asking the public broadcaster to

turn over its leaked list of potential tax evaders. The CRA ``has not asked for the source of the information and will treat any information you provide with strict confidentiality in the same manner it treats all taxpayer information it receives,'' said the letter from Andrew Treusch. The CBC has already said it will not release the list, to protect journalistic integrity. Any prospect of the Canada Revenue Agency coming into possession of the CBC list, however remote, may prompt even more wealthy investors to come forward with their taxhaven account information. As an added incentive, the March 21 federal budget announced a new program to pay snitches for ratting out overseas tax evaders, among other measures to raise the profile of the issue. The government defends the voluntary disclosure program as a low-cost way to flush out tax evaders and others, but some critics say it favours the rich. Former prime minister Brian Mulroney took advantage of a more-generous version program when he disclosed $225,000 in unusual cash payments from Karlheinz Schreiber in the 1990s. The Canada Revenue Agency in 2000 allowed Mulroney to pay taxes on only half the undeclared amount he had received from Schreiber. The one-half rule,

which was for Quebec-based claims only, has since been rescinded. Taxpayers who disclose unreported income under the program not only avoid penalties and legal action, but the Canada Revenue Agency routinely waives partial interest on the overdue amounts as well, under littleknown rules. In 2010-2011, for example, the agency waived $45 million in interest due on about $600 million of back taxes owed under the VDP. A CRA-commissioned poll of 1,002 Canadians, conducted in late 2011 by Ipsos Reid, found that 54 per cent agreed with the statement that the disclosure program ``allows cheaters to avoid penalties they should be paying.'' Liberal Sen. Percy Downe, who has closely followed tax-haven issues, said he was not surprised about the stampede of wealthy Canadians disclosing their overseas accounts. Downe said a task force in Australia, known as Project Wickenby, launched a high-profile campaign in 2006 to chase and prosecute tax dodgers hiding funds abroad, and found the move had a chilling effect on other taxpayers contemplating similar evasion. But the Australians obtained at least 26 criminal convictions, unlike the Canada Revenue Agency, which recently concluded Project Jade _ the pursuit of 106 people holding Liechtenstein accounts _ with no charges laid. Rather, $22.4 million in back taxes, interest and penalties was assessed. Downe says stronger legal action by Canada would grab the attention of more tax evaders. ``We could drive those (disclosure) numbers up in Canada substantially if there were suddenly some charges,'' he said in an interview. The CRA says it has uncovered $4.5 billion in unpaid taxes since 2006 through its efforts to thwart so-called aggressive international tax planning, and has convicted 44 people. Some experts estimate that about a trillion U.S. dollars is hidden away each year in hundreds of tax havens by wealthy investors around the globe.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 37 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Economic News Dollarama eyes Bargain Shop locations as pace of openings continues

CANADIAN PRESS - Dollarama could pounce on the misfortunes of The Bargain Shop as it looks to expand its national reach by adding about 80 stores again this year. Dollarama CEO Larry Rossy said Friday that the discount chain is eyeing some of the locations currently held by the small-town retailer which is reportedly closing 64 stores as it restructures under creditor protection. ``There are locations that they have that we may want,'' Rossy said during a conference call with financial analysts. The comments came as Dollarama (TSX:DOL) raised its quarterly dividend to 14 cents per share, up from 11 cents after reporting a big increase in fourthquarter earnings that beat analyst estimates. The Montreal-based discount chain reported a profit of $77.1 million or $1.04 per diluted share for the quarter ended Feb. 3. That compared with a profit of $63.6 million or 84 cents per diluted share in the same quarter last year. Sales, helped by the additional week, as well as new stores, totalled $561.9 million, up from $468.7 million a year ago. Comparable store sales, which it calculated on a 13-week basis, were up 4.6 per cent. Excluding one-time items, the

company said it earned $1.06 in the quarter, up from 84 cents per share a year earlier. Analysts had been looking for $1.02 per share of adjusted earnings, $1.03 per share of net income and $546.33 million of revenue in the quarter, according to Thomson Reuters estimates. Dollarama has 785 locations across the country offering a broad assortment of products that cost up to $3 and plans to add 75 to 80 stores this financial year, after adding 81 new locations in 2012 with 81. A company spokeswoman later said the addition of a couple of locations being liquidated by The Bargain Shop would represent only ``a small minority'' of the stores it expects to open in the next fiscal year. The Bargain Shop, which originated as the Canadian division of the Woolworth's retail chain, has 231 stores under The Bargain Shop, Red Apple and Mymark banners. Rossy said the drive by U.S.based retailers such as Marshall's and Michael's to open Canadian locations has raised real estate costs. ``The American invasion as we call it has taken up a lot of real estate... it's not necessarily competition by other dollar stores. It's just competition for the real estate.'' Dollarama said it struggled

at times last year to keep up with the pace of new store openings. Its margins were affected as it was forced to pay several months rent until it could open the stores and generate sales. Rossy also said he expects it could take six to 12 months to determine the real impact on its sales from the arrival of Target. Where Wal-Mart has taken over Zeller's stores, the effects have been positive on Dollarama by generating increased traffic, he told analysts. ``So I expect the Target effects to be as positive but you have to wait.'' For its 2013 financial year, which had 53 weeks, the company reported a profit of just under $221 million or $2.94 per diluted share on sales of $1.86 billion. That compared with a profit of $173.5 million or $2.30 per diluted share on sales of $1.6 billion in its 2012 financial year, which had 52 weeks. The company said that while the number of transactions was stable in the quarter, the size of customer purchases grew by 4.6 per cent. About 56 per cent of sales spending came from items priced above $1 compared to 50 per cent last year. Chief operating officer Stephane Gonthier said the chain's margins will improve in the coming years as it realizes the benefits of a series of efficiency initiatives, including new cash registers that will speed up transactions. RBC analysts Irene Nattel and Tal Woolley said the strong sales performance should alleviate investor concerns about beating last year's strong results. ``We anticipate that the results delivered today combined with share buybacks and the dividend increase will continue to build investor enthusiasm for Dollarama shares,'' they wrote in a research note. On the Toronto Stock Exchange, Dollarama shares gained $3.59, or 5.5 per cent, at $68.23 in Friday trading.

March home resales end slide, prices stable, in further sign of soft landing

CANADIAN PRESS - Canada's housing market continue to show signs of slowing from the torrid pace set in recent years, but also defying the worst fears of an imminent collapse. The Canadian Real Estate Association reported Monday that existing home sales in the 26 municipal markets it tracks rose a seasonally adjusted 2.4 per cent in March over the previous month, but were down 15.3 per cent from last year. That's an indication that Finance Minister Jim Flaherty's actions of last summer to tighten mortgage lending, along with home-buying fatigue, are exerting a drag on the market. But fears that housing was due for a sharp correction remain unrealized as more than half of the local markets saw greater activity, and average home prices _ while subject to regional variations _ on average rose 2.5 per cent from a year earlier to $378,532. ``The readings today suggest that the Canadian housing market is beginning to thaw out from its regulatory-induced freeze,'' said TD Bank economist Sonya Gulati. Still, Gulati added that she did not expect a rebound from the recent tumbles given that the economy is growing modestly, demand has waned and Canadians are dealing with record high debt levels. Bank of Montreal chief economist Doug Porter noted that sales in the last four months are down 14 per cent over the past year, but he too saw the slide moderating and that sales will likely only fall by seven per cent through 2013. As for prices, they continue to defy both gravity and logic. ``Canadian home prices are boring (and that's a good thing),'' Porter wrote in a note to clients. ``Notably, all 26 cities reported a single-digit yearly change in prices in the past year,

an unusually calm background. Moreover, all major home price measures are displaying unusual uniformity at present _ the average and median price are both up between two and three per cent, as is the MLS Home Price Index, as is the new home price index.'' The consensus of economists is that home prices will likely fall about 10 per cent in the next two years, with some believing the correction could be as high as 25 per cent. But while home starts, future building intentions and resales have all fallen in the past year _ and especially since Flaherty's tightening action in July _ prices remain stable. As with all housing data, the latest CREA release showed sharp regional differences. Overall, the real estate association said there were 39,527 residential properties sold through the Multiple Listing Service in March, compared with 46,669 a year earlier. Ground zero for the cooling scenario in the report was Halifax, which dropped almost 11 per cent in March from February and 36 per cent from a year ago. At the other end of the spectrum, Edmonton was up 1.6 per cent in the month and 1.4 from a year ago. On a month-to-month basis, Sales were up in most big cities, particularly Vancouver, which saw a 10.9 per cent jump after seeing among the biggest drops recently, and Regina, up 12.2 per cent. On an annual comparison, sales in Winnipeg and Regina were down almost 24 per cent, 15 per cent in Calgary, 20 per cent in Toronto, about 19 per cent in Vancouver, about 17 per cent in Montreal, and almost 16 per cent in Ottawa. The house price index that CREA compiles was up 1.02 percentage points from February and 2.2 points from March of 2012.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 38 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Canadian News Federal Liberals anoint Justin Trudeau with overwhelming first ballot sweep CANADIAN PRESS - Justin Trudeau called for an end to internal Liberal party divisions and an end to the partisan politics of division Sunday night as he was anointed party leader in a landslide, first-ballot win. Trudeau, eldest son of former prime minister Pierre Trudeau and the Liberals' undisputed star, swept more than 80 per cent of the available points in a final field of six candidates. Despite the foregone conclusion of Trudeau's coronation, a downtown Ottawa hotel was packed with hundreds of Liberal supporters for an announcement that was delayed by about 40 minutes beyond schedule. ``This is the last stop of this campaign but it is the very first stop of the next one,'' Trudeau told the adoring crowd when the tally was finally announced. The leadership buzz around Trudeau, 41, has lifted Liberals off the mat after the third-place party suffered its worst electoral defeat ever in 2011. Polls suggest the telegenic and personable Trudeau appears to be confounding _ at least for now _ predictions of a polarized, two-way election fight in 2015 between Tom Mulcair's NDP and Stephen Harper's Conservatives. ``We are fed up with leaders who pit Canadians against Canadians. West against East, rich against poor, Quebec against the rest of the country, urban against rural,'' Trudeau said in his acceptance speech. ``Canadians are looking to us, my friends. They are giving us a chance, hopeful that the party of Wilfrid Laurier can rediscover its sunny ways.''

But he also implored the Liberal family to end a generation of infighting _ a point that been inadvertently driven home earlier when former prime minister Jean Chretien pointedly neglected to mention his successor Paul Martin in a speech glorifying the Liberal past. ``The era of hyphenated Liberals ends right here, right now, tonight,'' Trudeau said in one of his biggest applause lines of a 20-plus-minute speech. Liberal MP Joyce Murray, whose leadership platform included cooperating with New Democrats and Greens to unseat Harper in the next election, finished a very distant second behind Trudeau with 10 per cent of the vote. The Conservative party immediately put out a release congratulating Trudeau on his leadership win and then slamming his inexperience, a theme the ruling party appears likely to plumb repeatedly. ``Justin Trudeau may have a famous last name, but in a time of global economic uncertainty, he doesn't have the judgment or experience to be prime minister,'' Conservative spokesman Fred DeLorey said. Just the prospect of the fluidly bilingual Montreal MP's victory had already boosted the Liberals back into contention in public opinion surveys. They are now running even with or ahead of the ruling Conservatives. The NDP has been relegated to its traditional third place slot after vaulting into official Opposition status in 2011 for the first time in its history. Chretien told a Liberal crowd hungry for good news that ``today

marks the beginning of the end of this Conservative government,'' while party president Mike Crawley made a point of noting that more people voted in this leadership contest than ever before in Canada. Whether Trudeau can maintain the momentum until the next election in 2015 remains to be seen. But he has so far defied his detractors who were certain six months ago, when he launched his leadership bid, that his popularity would prove to be fleeting. Money magnet Trudeau's final financial report is yet to be posted but he has previously reported raking in almost $1.1 million from some 8,500 donors to his leadership campaign. The contest was an experiment for Liberals, who decided to allow a new class of supporters _ not just duespaying, card-carrying members _ to vote for the next leader. Almost 300,000 supporters signed up to participate in the contest. But just over 40 per cent of them actually registered to vote. The results were weighted to give each of the country's 308 ridings equal clout. Each riding was allotted 100 points, assigned proportionally to each candidate's share of the vote in that riding. A total of 30,800 points were up for grabs and Trudeau won on the first ballot with 24,668 points. The Liberal party believes it has gained valuable contact information from the supporter sign-ups, which it hopes will help build the kind of modern data base required for political fundraising and voter identification in election campaigns.

Fourth Man Connected to Ontario Group Sought by Mounties CANADIAN PRESS - A fourth name has emerged in the tangled web of young Canadians sought for possible extremist connections in the aftermath of a deadly terrorist attack in Algeria. Independent sources in Canadian security and government tell The Canadian Press that Mujahid Enderi, a Libyan-Canadian from southwestern Ontario, is under investigation and being sought by police.

All the sources requested anonymity because they were not authorized to speak publicly about the hunt for Enderi, who goes by the anglicized name of Ryan Enderi. Enderi dropped off the radar last year and is believed to have travelled overseas around the same time as three other young men from the same community _ two of whom died during the siege at Tiguentourine Gas Plant, 1,600 kilometres southeast of

Algiers. Enderi attended the same London, Ont., high school as Ali Medlej, Xristos Katsiroubas and Aaron Yoon, but was several grades behind them. The Jan. 16 attack and four-day siege on a gas facility in southern Algeria ended with the deaths of 37 hostages and 29 terrorists. Medlej and Katsiroubas took part in and were killed in the attack.

Four Winning Tickets for Record Lotto 6 49 Jackpot of $63.4 Million

CANADIAN PRESS - Lotto officials were waiting to hear from the four ticket holders who won a share of what is touted as the largest lotto jackpot in Canadian history. A spokesman for the British Columbia Lotto Corporation says three of the winning tickets for Saturday's $63.4-million 649 jackpot were purchased in B.C.'s lower mainland. Chris Fairclough says the fourth was purchased in Alberta. He says each ticket holder will walk away with approximately

$15.85 million. The previous Canadian lottery record was $54.3 million, a 649 draw that was won in 2005 by a group of 17 oil and gas workers in Camrose, Alta. Before Saturday's draw lotto officials had estimated the jackpot would be about $55-million, but Fairclough says a massive spike in last minute ticket sales boosted it. `Ì've never seen four tickets split the jackpot and then to have three in British Columbia, Fairclough said.'' The winners have 52 weeks to come forward, Fairclough added. `Ì don't imagine I would wait 52 weeks if I was holding the golden ticket ... it could be tomorrow morning, it could be six weeks from now, it could be 45 weeks from now,'' he said. `Ùsually people will give it a week or two to go talk to their financial planner or get some advice, just sit down and think about what they want to do and then they start to come forward.''

Boys Find 'Explosive' Device in Eastern Newfoundland

CANADIAN PRESS - A group of young boys in Newfoundland say they immediately called police when they found a device marked

``explosive, danger'' near Conception Bay South. Brett Hamilton ands his two friends were out walking Saturday when they came upon the device. The three boys, all 12 years old, say they found the device near a river. Police have yet to say what the device is. The explosive unit with the Royal Newfoundland Constabulary removed the item after determining that it did not pose a danger.

B.C. Mounties charge two Dawson Creek men for sending firearm in the mail

CANADIAN PRESS - Mounties in Dawson Creek, B.C., have arrested two men they say illegally imported a gun through the mail. Working in partnership with Canada Border Services Agency, police began investigating the illegal import of the prohibited firearm last

month. CBSA intercepted the gun through the Canada Post system on March 24. Police executed three search warrants and at one location found a silencer, additional firearms and ammunition. Two unnamed men from Dawson Creek, aged 31 and 40, have ben charged with the importation of a prohibited firearm and appear in court later this month. Police say they're also investigating several other possible firearms charges against the pair.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 39 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Local News Construction probe: 'Mr. Three Per Cent' denies pocketing kickback money CANADIAN PRESS - A former Montreal municipal fundraiser nicknamed ''Mr. Three Per Cent'' denied Monday pocketing any kickback money from contractors and engineering firms. Bernard Trepanier told the inquiry into Quebec's construction industry he's the victim of a conspiracy designed to blame him for collusion. Several engineering firm bosses have testified they had to contribute to the coffers of the municipal party in power Union Montreal several years ago in exchange for public works contracts. Asked by inquiry co-chair Renaud Lachance whether it was possible he kept some of that money for himself, Trepanier replied: ''Never. Look at my income. What's mine is mine.'' Trepanier, who was a fundraiser for Union Montreal between 2004 and 2008, said he was being made a scapegoat. ``Well, I won't crack,'' the 74year-old told the inquiry. He earned the nickname ``Mr. Three Per Cent'' from Quebec media after other witnesses cast him as a central player in a collusion scheme. Witnesses have described how companies inflated the cost of public projects and divided up the extra cash between the Mafia, corrupt bureaucrats and Union Montreal. The retired former federal Progressive Conservative aide has maintained all he did for the party was sell tickets to fundraising events. Trepanier has admitted to passing along information to firms from the city's former public works director, Robert Marcil. The firms that received the information were those that donated to Union Montreal. Inquiry lawyers also spent part of Monday looking at Trepanier's business dealings and asking why he was paid large sums of money through a consulting firm he founded. The inquiry has heard Trepanier took on clients that included engineering and communications firms.

His firm, Bermax, operated at the same time as he was working for Union Montreal. Trepanier maintained his company did business development and lobbying, using his wealth of political contacts. Trepanier earned nearly $570,000 from one firm, Astral, in exchange for help installing advertisement billboards all over the province. ``But why did Astral need you to talk to a mayor?'' Lachance asked. Trepanier said the billboards generated income for municipalities because they were installed on public land. He said he was sought out because he was well-connected. ''So you were paid for your network of influence?'' Lachance asked. ''That's it,'' Trepanier replied. The inquiry also looked at phone logs showing hundreds of calls between Trepanier and highpowered Quebec construction executives like Paolo Catania and Tony Accurso. Trepanier said the calls were for fundraising initiatives and had nothing to do with any so-called cut. ``Tony, he's a friend,'' Trepanier told the commission about calls to and from Accurso. He noted he spoke to Accurso just last week. There were also dozens of calls between Trepanier and Nicolo Milioto, a sidewalk contractor who allegedly collected money on behalf of the firms _ an allegation Milioto has denied. ``Was Milioto a buddy?'' Trepanier was asked. ``No, just someone I knew,'' was the reply. Commission officials also confirmed that the next witness will be a onetime right-hand man of former mayor Gerald Tremblay. Frank Zampino retired in 2008 and is currently charged with fraud along with several others in a municipal land deal. One former engineering executive recently portrayed Zampino as the real power behind the contract-sharing scheme. Zampino spent several years as head of Montreal's powerful executive committee.

Despite the Cold, Lag B’Omer Parade and Carnival to Continue Full Steam Lag B’Omer, a Jewish holiday marked with outdoor celebration and fun, is early this year, on April 28th—the earliest it has been since 1899. Yet, even as snow falls in Montreal, Rabbi David Cohen says that volunteers are busy painting banners and building floats for the Great Parade and Festival in spite of the frigid predictions. “We believe in the power of positive thought and are confident that we will have nice weather.” “The Lag B’Omer parade has been a Montreal staple since the 1950’s, and we would not dream of holding it off or canceling. This is a family tradition for thousands of families. People who first participated as kids now bring their own children and grandchildren.” Lag B’Omer is a Jewish holiday that commemorates the end of a plague which took the lives of 24,000 Torah scholars in the year 120. It is also the anniversary of the passing of Rabbi Shimon bar Yochai, a Second Century Torah teacher and mystic who authored the Zohar, the most important text of kabbalah. The day is celebrated with outdoor bonfires, parades

and picnics. Since the Jewish calendar is tied to both the lunar and solar cycles, the Jewish dates fluctuate somewhat in relation to the secular calendar, much to the chagrin of school boards and employers. Thus, Lag B’Omer, which is often celebrated in late spring, will be celebrated on April 28th for the first time since Montreal has been holding parades. (It fell out on the 29th in 1955, 1975 and 1994, but the last time it was on the 28th was 1899). In Montreal, the parade has evolved. In the early 1950s, mirroring a similar event held by the Lubavitcher Rebbe, of righteous memory, in New York, the parade was made up by children marched down Park Ave. holding placards encouraging people to in engage in Jewish traditions. Over the years it has grown to include marching bands and floats festooned with Jewish themes. It is followed by a carnival featuring the Acme Circus and other performers, pony rides, horse-drawn wagon rides, inflatables, a petting zoo, and of course, lots of kosher carnival fare

for purchase. Leah Bergovoy, a Montreal mother, says that she and her husband plan to bring their children even if it means bundling them up. “The kids look forward to it all year. The organizers do a great job every time making it so special. We would not dream of missing the parade and carnival.” According to Rabbi Berel Mockin, head of the Chabad Lubavitch Youth Organization, which sponsors the event, “This is a day in which we celebrate Jewish unity and pride. We come together with the sole purpose of coming together in a fun, positive and friendly atmosphere, and we invite everyone to participate.” The Great Lag B’Omer Parade and Festival will be held in P.E. Trudaeu Park in Cote. S. Luc. At 1:00 pm, participants will march from the parking lot of the Beth Israel Congregation at 6800 Ch. Mackle to the park, where the carnival will be held from 1:30 to 5:00 pm. Parade and shows are free. All rides are free with a $5 day pass. Information can be obtained by emailing lagboparade@gmail. com or calling 514 572 6076.

Large falcon hunts in heart of Montreal during rare visit

CANADIAN PRESS - A powerful bird of prey from the world's largest falcon species took part in

a rare hunting expedition today in the heart of Montreal. The gyrfalcon was seen on an apartment balcony clutching a freshly caught pigeon in its talons. Feathers flew as the falcon manipulated its kill before it swooped away in the densely populated Plateau-Mont-Royal district. A McGill University wildlife expert says the white-and-brown bird escaped last September from its handlers in western Quebec.

David Bird says gyrfalcons are considered the Lamborghinis of raptors and are coveted for their abilities in the sport of falconry. Bird says gyrfalcon sightings are very rare in Montreal because they usually live in Arctic regions. He says the falcon's owner told him the bird was spotted last week about 250 kilometres away in Quebec City. Bird says the gyrfalcons are known to feed on ducks, seabirds and even large Arctic hares.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 40 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Local News Massive Car Recall

Bill613.com - Toyota, Honda, and Nissan are recalling over 100,000 cars in Canada due to an

airbags issue, where the bags are deploying with too much pressure, which may cause injuries. So far, there have been no injuries stemming from this problem, but there has been one crash caused by it. The recall affects Toyotas in Japan, Nissans in Japan (and some in North America but the details

are unclear so far) and Hondas in Japan and other countries including Canada. The recall mainly covers Honda Civics, but also Honda Acura 1.7 EL from the years 20012003, CR-V from 2002-2003, and Odysseys (2002). Honda Canada is advising vehicle owners to call 1-8889HONDA9 or 1-888-9ACURA9 or by going online to their recall website.

CANADIANPRESS-TomMulcair is calling his party's weekend policy convention a critical pivot - one where the NDP wheeled away from stridently socialist language and solidified its embrace of cuttingedge campaign techniques in advance of a 2015 election. New Democrats voted overwhelmingly Sunday to strip most of the references to socialism from the preamble to the party constitution, including the support of ``social ownership'' and businessunfriendly language. In its place is an everythingbut-the-kitchen-sink statement that refers to the party's social democratic ``roots,'' removing inequalities in society, and Mulcair's main focus on sustainable economic development. ``That's a better way for us to reach out beyond our traditional base, talk to Canadians who might share our vision, who might share our goals, but who weren't too sure,'' Mulcair said at an end-ofconvention news conference. ``The goal of the exercise is to be able to communicate to a larger public, what social democracy is, it's about removing inequalities in our society.'' Over the course of the three day convention, nearly 2,000 delegates also attended election readiness seminars, and heard from a top Obama-for-America field organizer about how to mobilize support. Mulcair told reporters at the close of the convention that the

NDP is working with some of those experts in order to adopt the techniques and use them in Canada - including in some of the critical suburban ridings in the Greater Toronto Area. The NDP formed official opposition during the 2011 election but more than half its seats are in Quebec. ``We're doing the groundwork, we're reaching out beyond our traditional base, we're working with those cultural communities, we're connecting with people who share our values and we're going to make them understand that we're going to be there for them after an election when we form a government,'' Mulcair said. At the same time, the NDP leader is refusing to talk about the Liberal leadership race, and even less about the presumed winner, Justin Trudeau. Mulcair's latest tactic has been to frame the New Democrats as the only true competition against the Conservatives _ a scenario where the Liberals bleed away any remaining hold on progressive voters. ``The Liberals are the ones who said there was a blue door and a red door,'' Mulcair said of a line used by former leader Michael Ignatieff in the 2011 election campaign. ``The answer from Canadians is don't let the orange door hit you on the way out.'' Mulcair's team did succeed to put behind it the debate over the party's language, something late leader Jack Layton had not been able to do at the last policy convention in 2011. What was supposed to be a passionate, lively debate over the preamble to the party's constitution was quickly cut short by delegates

who seemed simply wanted to get it over with Sunday afternoon. The discussion wound up being summarized by two 20-something young women from Quebec - one associated with Quebec's student movement, and another who sits on the party's provincial executive. ``Now is not the time to take the risk of being confused with the Liberals. It's precisely their lack of position on important positions that caused Canadians to turn towards the NDP,'' said Atefa Akbary, a member of the party's ``socialist caucus.'' ``The modernization excuse doesn't hold up, because Liberal ideas have already been heard, and they're old ideas that don't serve anyone.'' Catherine Hame spoke in favour of the change: ``Today, in supporting this preamble massively, we would be giving ourselves the tools necessary to unite behind our leader Tom Mulcair and beat the Conservatives in 2015.'' In the end, the vote was 960188. Some of the other policy resolutions passed Sunday: - Including the impact on workers in the net benefit test under the Investment Canada Act, and lowering the threshold for an overall review. - A national affordable housing strategy. - A reversal of changes to Employment Insurance program, and add more staff to Service Canada to reduce wait times. - A lengthy resolution on veterans issues, including a reform of the Veterans Review and Appeal Board and the principle that all veterans should be treated equally regardless of where they served.

NDP looks towards 2015 with softer language in party books

Additional Charges Laid Against Man Accused Of Threatening Montreal Cop CANADIAN PRESS - Additional charges have been laid against a 43-year-old man accused of counselling people to kill a highprofile Montreal police officer. Anatoliy Vdovin was supposed to appear for a bail hearing in Montreal today but instead had charges of intimidating and harassing a peace officer filed against him. Vdovin's bail hearing was put off until April 18 during his brief court appearance. Authorities say Vdovin was arrested Wednesday in connection with alleged threats against Cmdr. Ian Lafreniere, the

head of communications for the police department. Montreal police say they were tipped off by citizens who noticed alleged Internet threats against Lafreniere. Police say the charges have nothing to do with the case of a woman who was charged with criminal harassment last week after she posted a photo online of graffiti showing Lafreniere with a bullet in his head. Jennifer Pawluck was released under conditions and ordered to appear before a judge at a later date.

Kashrus Advisory: R.E.A.L. Bagels

Bill613.com - The MK sent out a Kashrus notice that the only R.E.A.L. Bagel products certified Kosher are the ones sold prepackaged with the MK logo on the packaging. Bagels sold inside R.E.A.L. bagel outlets are not under the supervision of the MK.

Ban On Electronic Communications In Quebec Courtrooms Comes Into Effect

CANADIAN PRESS - Quebec courtrooms will be Twitter-free zones starting today as new rules governing the use of electronic communications and technology come into effect. The new directives ban emails,

tweets and text messages from the courtroom without the consent of a judge. Lawyers and journalists will be able to use electronic devices for taking notes. The rules come at a time when many reporters use social media tools to relay information in real time and draw readers to their websites. Rules vary in the rest of Canada, but many provinces have opened the door to social media being used in court. This year, Ontario Superior Court allowed tweeting for journalists and lawyers only.

Thursday, April 18, 2013

Der Moment

· 41 · ‫דער מאמענט‬

‫ ח' אייר תשע"ג‬,‫דאנערשטאג פר' אח"ק‬

Boston Marathon Bombs Built Out Of Pressure Cookers Packed With Shrapnel The dead included an 8-yearold boy. ``We started grabbing and transit police patrolling tourniquets and started tying with rifles. legs. A lot of people amputated,'' ``They can give me a cavity said Roupen Bastajian, a state search right now and I'd be trooper from Smithfield, R.I., perfectly happy,'' said Daniel who had just finished the race Wood, a video producer from when he heard the explosions. New York City who was waiting Federal investigators said no for a train. one had claimed responsibility Similar pressure-cooker for the bombings, which took explosives have been used in place on one of the city's biggest Afghanistan, India, Nepal and civic holidays, Patriots Day. Pakistan, according to a July ``We will go to the ends of the 2010 joint FBI and Homeland Earth to identify the subject or Security intelligence report. subjects who are responsible Also, one of the three devices for this despicable crime, and used in the May 2010 Times we will do everything we can Square attempted bombing to bring them to justice,'' said was a pressure cooker, the Richard DesLauriers, FBI agent intelligence report said. in charge in Boston. ``Placed carefully, such He said investigators had devices provide little or no received ``voluminous tips'' and indication of an impending were interviewing witnesses attack,'' the report said. and analyzing the crime scene. The Pakistani Taliban, which Gov. Deval Patrick said that claimed responsibility for the contrary to earlier reports, no 2010 attempt in Times Square, unexploded bombs were found. has denied any role in the He said the only explosives Boston Marathon attack. were the ones that went off. The two bombs blew up FBI agents searched an about 10 seconds and around apartment in the Boston 100 yards apart Monday near suburb of Revere overnight, the finish line of the storied, and investigators were seen 26.2-mile race, tearing off leaving with brown paper bags, limbs, knocking people off plastic trash bags and a duffel their feet and leaving the bag. But it was unclear whether streets spattered with blood the tenant had anything to do and strewn with broken glass. with the attack. A law enforcement official who spoke on condition of anonymity because he was not authorized to release details of the investigation said the man had been tackled by a bystander, then police, as he ran OBAMA: Boston Marathon Explosions Are Being Investigated As An 'Act Of Terror' from the scene of (Continued From Page 44)

the explosions. But he said it is possible the man was simply running away to protect himself from the blast, as many others did. At a news conference, police and federal agents repeatedly appealed for any video, audio and photos taken by marathon spectators, even images that people might not think are significant. ``There has to be hundreds, if not thousands, of photos and videos'' that might help investigators, state police Col. Timothy Alben said. Boston Police Commissioner Edward Davis said investigators also gathered a large number of surveillance tapes from businesses in the area and intend to go through the video frame by frame. ``This is probably one of the most photographed areas in the country yesterday,'' he said. At least 17 people were critically injured, police said. At least eight children were being treated at hospitals. In addition to losing limbs, victims suffered broken bones, shrapnel wounds and ruptured eardrums. Dr. Stephen Epstein of the emergency medicine department at Beth Israel Deaconess Medical Center said he saw an X-ray of one victim's leg that had ``what appears to be small, uniform, r o u n d objects throughout it _ similar in the appearance to BBs.''

Eight-year-old Martin Richard was among the dead, said U.S. Rep. Stephen Lynch, a family friend. The boy's mother, Denise, and 6-year-old sister, Jane, were badly injured. His brother and father were also watching the race but were not hurt. A candle burned on the stoop of the family's single-family home in the city's Dorchester section Tuesday, and the word ``Peace'' was written in chalk on the front walk. Neighbour Betty Delorey said Martin loved to climb the neighbourhood trees, and hop the fence outside his home. The Boston Marathon is one of the world's oldest and most prestigious races and about 23,000 runners participated. Most of them had crossed the finish line by the time the bombs exploded, but thousands more were still completing the course. The attack may have been timed for maximum bloodshed: The four-hour mark is typically a crowded time near the finish line because of the slow-butsteady recreational runners completing the race and because of all the friends and relatives clustered around to

cheer them on. Davis, the police commissioner, said authorities had received ``no specific intelligence that anything was going to happen'' at the race. On Tuesday, he said that two security sweeps of the route had been conducted before the marathon. The race winds up near Copley Square, not far from the landmark Prudential Center and the Boston Public Library. It is held on Patriots Day, which commemorates the first battles of the American Revolution, at Concord and Lexington in 1775. Richard Barrett, the former U.N. co-ordinator for an alQaida and Taliban monitoring team who has also worked for British intelligence, said the relatively small size of the devices in Boston and the timing of the blasts suggest a domestic attack rather than an al-Qaida-inspired one. ``This happened on Patriots Day _ it is also the day Americans are supposed to have their taxes in _ and Boston is quite a symbolic city,'' said Barrett, now senior director at the Qatar International Academy for Security Studies.

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 42‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דאנערשטאג פר' אח"ק‪ ,‬ח' אייר תשע"ג‬

‫דער מאמענט · ‪· 43‬‬

‫‪Der Moment‬‬

‫‪Thursday, April 18, 2013‬‬

‫דער מאמענט‬

TheMoment

Price

¢50

Local News........................................40, 39 Canadian News .................................38 Economic News ........................37, 36 Health Matters.....................................34 Tech Talk ...............................................33 Business News ...................................33 Strange News ...................................32 Torah Thoughts .........................31, 30

‫דאנערשטאג פר' אח"ק | ח' אייר תשע"ג‬

Thursday | April 18, 2013

Index

Boston Marathon Bombs Built Out Of Pressure Cookers Packed With Shrapnel AP - The two bombs that ripped through the crowds at the Boston Marathon, killing three people and wounding more than 170, were fashioned out of pressure cookers and packed with shards of metal, nails and ball bearings, a person briefed on the investigation said Tuesday. The details on the apparently crude but deadly explosives emerged as investigators appealed to the public for amateur video and photos that might yield clues, and the chief FBI agent in Boston vowed ``we will go to the ends of the Earth'' to find those responsible. A person who spoke on the condition of anonymity because the investigation was still going on said that the explosives were put in 6-litre pressure cookers, placed

20 STRANGE BUILDINGS OF THE WORLD IN PHOTOS - See Center Pages -

in black duffel bags and left on the ground. They were packed with shrapnel to inflict maximum carnage, the person said. The person said law enforcement officials have some of the bomb components but do not yet know what was used to set off the explosives. A doctor treating the wounded appeared to corroborate the person's account, saying one of the victims was maimed by what looked like ball bearings or BBs. Doctors also said they removed a host of sharp objects from the victims, including nails that were sticking out of one little girl's body. At the White House, meanwhile, President Barack

Obama said that the bombings were an act of terrorism but that investigators do not know if they were carried out by an international organization, domestic group or a ``malevolent individual.'' He added: ``The American people refuse to be terrorized.'' Across the U.S., from Washington to Los Angeles, police tightened security, monitoring landmarks, government buildings, transit hubs and sporting events. Security was especially tight in Boston, with bomb-sniffing dogs checking Amtrak passengers' luggage at South Station (Continued On Page 41)

Federal Liberals Anoint Justin Trudeau With Overwhelming First Ballot Sweep

Massive Car Recall