Λυδία Ζαννέττου, Έλενα Γεωργίου Στρούθος, Μιχάλης Στρούθος, Σταυριάνα Α. Κοφτερός, Μιχάλης Τυρίμος, Νεκτάριος Πελεκάνος StartUP Cyprus. Εμείς αρχίσαμε. Εσύ;
44 —
The Cyprus Dossier
Αν έκανες μια τρέλα μην ξανακάνεις την ίδια. Άλλαξε προσέγγιση και δημιούργησε. Τα πράγματα γίνονται ακόμα δυσκολότερα αν κανείς αναλογιστεί πόσο μικρή είναι η Κυπριακή αγορά για προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Αν και υπάρχει σημαντική αύξηση στην διείσδυση των νέων τεχνολογιών (διαδίκτυο, smartphones, κ.α.) υστερούμε πολύ σε σχέση με άλλες χώρες…της Ευρώπης, για να μην πάμε μακριά. Χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα διεθνές δίκτυο συνεργατών που να είναι σε θέση να στηρίξει και να αναπτύξει τις εργασίες της εταιρείας. Και αυτό κυρίως αναλάβαμε να το δημιουργήσουμε όλοι εμείς που κάθε τόσο βρισκόμαστε σε μια αίθουσα και δικτυωνόμαστε. Ένα ακόμα πρόβλημα που δημιουργείται λόγω του μεγέθους της Κυπριακής αγοράς είναι η διεύρυνση του φάσματος των εργασιών, χωρίς αυτό να είναι αρνητικό σε όλες τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα, μια start-up εταιρεία ξεκινά την δημιουργία ενός προϊόντος ακολουθώντας το επιχειρηματικό της πλάνο, στην πορεία όμως καταλήγει να ασχολείται με πέντε ακόμα παραπλήσιους τομείς για να καλύψει τις ανάγκες της. Αν οι τομείς αυτοί είναι παραπλήσιοι τότε τη γλίτωσε, σε πολλές όμως περιπτώσεις γίνεται διεύρυνση σε τομείς όπου δεν υπάρχει η απαιτούμενη τεχνογνωσία από την πλευρά της εταιρείας, συμβάλλοντας έτσι στην έλλειψη επαγγελματισμού, στην εξάντληση και, τις περισσότερες φορές, στην παραίτηση. Το μόνο δεδομένο και σίγουρο είναι, πως σε αυτή την οικονομική κρίση που επικρατεί, διάφορες συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, σήμερα, «ταράζουν τα νερά» στον χώρο της επιχειρηματικότητας. Η ανεργία και η παγιοποίηση των προσλήψεων στο δημόσιο στρέφει όλο και περισσότερους νέους στην νέα επιχειρηματικότητα, δίνοντας έτσι μια ελπίδα για το μέλλον της, πού αλλού, εδώ, στο 4Χ4 νησί, την Κύπρο.
προωθήσουν την επιχειρηματικότητα: το Open Coffee Cyprus, το Cypriot Enterprise Link (CEL), το TEDxNicosia. Το δίκτυο αυτό πληθαίνει και αυξάνεται — συμπεριλαμβάνει οραματιστές, καινοτόμους και επιχειρηματικούς ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν καμία διάθεση να συμμορφωθούν με το status quo των γεγονότων, και έχουν ως στόχο να οδηγήσουν την αλλαγή της οικονομίας εσωτερικά για να καταφέρουν αυτό που περιέγραψε ο οικονομολόγος J. Schumpeter σαν “δημιουργική καταστροφή” — δηλαδή τη δημιουργία νέων δραστηριοτήτων και οικονομικής αξίας από νέες πρωτοβουλίες, που καθιστούν τα υφιστάμενα αναποτελεσματικά συστήματα περιττά. 2 Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες είναι start-ups από μόνες τους και ο κοινός παρανομαστής ανάμεσα σε όλες είναι ένας:
CYD °04 www.cyprusdossier.com
Γιατί μέσα σε ένα χρόνο, το τοπίο έχει αλλάξει. Οι πιο πάνω δολοφονικοί λόγοι ήταν ⁄ είναι αρκετοί για να μας παροτρύνουν να αναθεωρήσουμε τον τρόπο σκέψης μας. Όντως έγινε. Να δούμε πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα νέο επιχειρηματικό πνεύμονα με τη σωστή υποδομή, όπου νέοι θα μπορούν να μετατρέψουν τις ιδέες τους (επιτέλους) σε πράξη. Όπου θα δημιουργηθούν νέες προοπτικές εμπορικότητας και ακολούθως νέες θέσεις εργασίας. Όπου θα δοθούν νέοι λόγοι σε ξένους επενδυτές να θεωρήσουν την Κύπρο στόχο επενδύσεων, παρόλες τις υποβαθμίσεις που περνάμε στο παρόν στάδιο, και οι οποίες επενδύσεις δεν θα έχουν στόχο κανένα φυσικό αέριο. Μέσα στον τελευταίο χρόνο, έχει ξεκινήσει ένας αριθμός από ιδιωτικές πρωτοβουλίες που έχουν σκοπό να
η κοινή απόφαση να κάνουν ότι μπορούν για να αλλάξουν τα πράγματα στην Κύπρο. Και το κάνουν. Γίνεται. Παρά τις δυσκολίες και το φαινομενικά αδύνατο έργο, έχουν ήδη καταφέρει πολλά. Το πολύ πετυχημένο πρώτο hackathon που οργανώθηκε από το Hack Cyprus (μέρος του CEL) στην Κύπρο είχε περισσότερες από 5 ιδέες start-up που θα μπορούσαν να βγουν στην αγορά. Είχε πωρωμένα άτομα για ένα διήμερο να γράφουν κώδικα nonstop. Αυτό σημαίνει κάτι. Σημαίνει όρεξη, αλλαγή, πάθος. Το Open Coffee Cyprus, με τις ασφυκτικά γεμάτες αίθουσες, το κοινό σημείο αναφοράς όλων μας, αυτό που δικτύωσε, γνώρισε και δέχεται ανοικτά και ανεπίσημα την τεχνολογική κοινότητα της Κύπρου στο σύνολό της, τώρα προσέλκυσε επενδυτές. Ναι, το Open Coffee Cyprus, αυτό που γίνεται με την στήριξη της ΜΤΝ, γιατί το πίστεψε. Όλα αυτά δείχνουν πως κάτι έχει ήδη ξεκινήσει. Παράλληλα με τις πρωτοβουλίες, οι ελάχιστοι άνθρωποι που μπορούν να προσφέρουν καθοδήγηση σε μια startup στην Κύπρο το κάνουν. Λεφτά για επενδύσεις ουσιαστικά δεν υπάρχουν όμως υπάρχει η πρώτη κοινότητα. Και με αυτήν, ανατροφοδοτούμαστε. Με αυτήν παράγουμε ιδέες, με αυτήν προσελκύουμε επενδύσεις. Αν δεν υπάρχει η σωστή παιδεία και δείγματα για πραγματικά καινοτομικά προϊόντα από start-ups, το τοπίο θα μείνει νεκρό. Αν πάλι δεν υπάρχουν δείγματα start-ups, αυτόματα δεν θα υπάρξουν λόγοι για να έρθουν επενδυτές και άρα τέτοιες πρωτοβουλίες όπως οι πιο πάνω θα είναι αχρείαστες. Για να έχουν -όμως- ήδη δημιουργηθεί και ήδη μπει σε λειτουργία οι ενέργειες μας, τότε, πρέπει να πάρεις μια σόδα, που θα σε βοηθήσει στη χώνεψη,
για να καταλάβεις το προφανές. Το σκηνικό στην Κύπρο έχει πια αλλάξει. Και μάλιστα προς το καλύτερο. Είμαστε Κύπριοι και θέλοντας και μη, κάποιες φορές έχουμε την τάση να θεωρούμε πως ότι είναι φτιαγμένο από Κύπριους είναι ποιοτικά μέτριο προς κακό και δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας στο εξωτερικό. Αηδίες. Για πρώτη φορά, φαίνεται πως υπάρχει μια κοινή πεποίθηση ανάμεσα στη κοινότητα που γεννιέται πως μπορούμε να κάνουμε σπουδαία πράγματα με βάση την Κύπρο και τα δείγματα είναι έτοιμα. Πώς φαντάζει ο κόσμος στα μάτια ενός entrepreneur που έχει ως βάση του την Κύπρο λοιπόν; Η Cocoon Creations, για παράδειγμα, μια σημερινή start-up, όταν άρχιζε το ταξίδι της στον κόσμο του entrepreneurship, είχε μόνο την τρέλα και το πάθος της για mobile apps.
Οι δημιουργοί ένιωθαν σαν εξωγήινοι. Μα δεν έκαναν τις πάπιες. Δούλεψαν και δουλεύουν ακόμα σκληρά (και το σκληρά είναι αλήθεια). Τώρα, σήμερα, ξέρουν πως υπάρχουν και άλλοι εξωγήινοι στην Κύπρο. Λιγότερο από δώδεκα μήνες πριν, κάθε επίδοξος entrepreneur στο νησί θα σου έλεγε πως στόχος του είναι να φύγει και να πάει κάπου που υπάρχουν πιο ευνοϊκές συνθήκες. Ωστόσο, σήμερα, τα θεμέλια έχουν μπει και κάθε entrepreneur μπορεί να πει πως στο μέλλον ίσως να μπορεί μια start-up να πετύχει στο παγκόσμιο, με βάση της την Κύπρο. Η στήριξη και η δημιουργία tech start-up εταιρειών θα βοηθήσει στην μετατροπή της Κύπρου σε κέντρο έρευνας και επιχειρηματικής δραστηριότητας και θα προσελκύσει επενδύσεις από το εξωτερικό. Πολύ απλά το μέλλον ανήκει στους νέους και στις νεοφυείς (start-ups) επιχειρήσεις και δυστυχώς όλα τα άλλα ή θα πεθάνουν ή θα μείνουν στον αναπνευστήρα για χρόνια με μηδενικό αποτέλεσμα. Ο Άγγλος φιλόσοφος Oscar Wilde είχε πει “είμαστε όλοι στον υπόνομο, αλλά κάποιοι από μας ακόμα κοιτάζουν τα αστέρια”. 3 Η αλλαγή είναι εφικτό μέσο της επιχειρηματικότητας και έρχεται επειδή κάποιοι από εμάς πιστεύουν σε αυτή, την θέλουν, την σπρώχνουν, την κυνηγάνε και την έφεραν ήδη. StartUP Cyprus: Εμείς αρχίσαμε. Αλλάζουμε. Εσύ;