Carl sagan o mundo assombrado pelos demonios

Page 1

CARL SAGAN

O MUNDO ASSOMBRADO PELOS DEMÔNIOS

A CIÊNCIA VISTA COMO UMA VELA NO ESCURO


Assombrado com a escuridão que parece tomar conta do mundo, onde explicações pseudocientíficas e místicas ocupam cada vez mais os espaços dos meios de comunicação, Carl Sagan acende a vela do conhecimento científico para tentar iluminar os dias de hoje e recuperar os valores da racionalidade. Em meio a anjos e ETs, astrólogos e médiuns, fundamentalismos religiosos e filosofias alternativas, dois mais dois continuam a ser quatro e as leis da mecânica quântica permanecem valendo em qualquer parte do planeta. Este livro é uma reafirmação plena do poder positivo e benéfico da ciência e da tecnologia.

Carl Sagan é professor de astronomia e ciências espaciais na Cornell University e cientista convidado no Laboratório de Propulsão a Jato do Instituto de Tecnologia da Califórnia. Autor de dezenas de artigos e livros científicos e agraciado com várias medalhas e prêmios por suas contribuições ao desenvolvimento e divulgação da ciência, é também autor de muitos best-sellers, entre eles Cosmos, o livro de ciência mais lido no mundo inteiro, e Pálido Ponto Azul, publicado pela Companhia das Letras.


Εστε λιϖρο  υµα δεφεσα απαιξοναδα ε απαιξοναντε δα χινχια ε δα ραχιοναλιδαδε ηυµανα. Χαρλ Σαγαν, θυε νο τεµ πουπαδο εσφοροσ παρα διϖυλγαρ οσ χονηεχιµεντοσ χιεντφιχοσ δε φορµα χορρετα ε χλαρα, αταχα ο ϖρυσ δο αναλφαβετισµο χιεντφιχο θυε φαζ, πορ εξεµπλο, χοµ θυε α µαιορια δοσ αµεριχανοσ πενσε θυε οσ δινοσσαυροσ χονϖιϖεραµ χοµ οσ σερεσ ηυµανοσ ε θυε δεσαπαρεχεραµ νο ∆ιλϖιο πορθυε νο χαβιαµ να Αρχα δε Νο. Ου θυε αχρεδιτε εµ εξπλιχα⌡εσ πσευδοχιεντφιχασ ε φιχ⌡εσ, δο µονστρο δε Λοχη Νεσσ ◊σ εστ〈τυασ λαχριµεϕαντεσ δα ςιργεµ Μαρια, δο Αβοµιν〈ϖελ Ηοµεµ δασ Νεϖεσ αο ποδερ δασ πιρµιδεσ ε δοσ χρισταισ, δο Σαντο Συδ〈ριο α τεραπιασ δε ϖιδασ πασσαδασ, δε ανϕοσ ε δεµνιοσ α σερεσ εξτρατερρεστρεσ θυε σεθεστραµ ε εστυπραµ. Παρα ο αυτορ δε Π〈λιδο Ποντο Αζυλ, λονγε δε σερεµ ιν⌠χυασ, εσσασ χρενασ ε µοδισµοσ ποδεµ χαυσαρ δανοσ τερρϖεισ; νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ παισ ινοχεντεσ εστο σενδο χονδεναδοσ εµ δεχορρνχια δε φαλσασ λεµβρανασ δε αβυσο σεξυαλ δε σευσ φιληοσ, ινδυζιδασ πορ τεραπευτασ ινχοµπετεντεσ. ∆α µεσµα φορµα, ελε µοστρα θυε α χρενα νοσ αργυµεντοσ δε αυτοριδαδε ε ο δεχλνιο δα χοµπρεενσο δοσ µτοδοσ δα χινχια πρεϕυδιχαµ α χαπαχιδαδε δε εσχοληα πολτιχα ε π⌡εµ εµ ρισχο οσ ϖαλορεσ δα δεµοχραχια. Χοµο τοδοσ οσ λιϖροσ δε Σαγαν, Ο µυνδο ασσοµβραδο πελοσ δεµνιοσ εστ〈 χηειο δε ινφορµα⌡εσ συρπρεενδεντεσ, τρανσµιτιδασ χοµ ηυµορ ε γραα. Σευσ αταθυεσ µυιτασ ϖεζεσ διϖερτιδοσ ◊ φαλσα χινχια, ◊σ χονχεπ⌡εσ εξχντριχασ ε αοσ ιρραχιοναλισµοσ δο µοµεντο σο αχοµπανηαδοσ πορ λεµβρανασ φελιζεσ δα ινφνχια, θυανδο σευσ παισ ο χολοχαραµ εµ χοντατο πελα πριµειρα ϖεζ χοµ οσ δοισ µοδελοσ δε πενσαµεντο χεντραισ παρα ο µτοδο χιεντφιχο: ο χετιχισµο ε α αδµιραο. Παρα αθυελεσ θυε ϖιϖεµ βοµβαρδεαδοσ διαριαµεντε πελοσ φενµενοσ ∀φαντ〈στιχοσ∀ δα ϖιδα, εστε λιϖρο φυνχιονα χοµο υµ τραταµεντο δε δεσιντοξιχαο. Μαισ θυε υµα ϖελα βρυξελεαντε, τρατα−σε δε υµ ϕατο δε λυζ δεστιναδο α ϖαρρερ οσ δεµνιοσ δο οβσχυραντισµο θυε παιραµ σοβρε νοσσο τεµπο.


Παρα Τονιο, µευ νετο. Ευ ληε δεσεϕο υµ µυνδο λιϖρε δε δεµνιοσ ε χηειο δε λυζ.

Εσπεραµοσ πελα λυζ, µασ χοντεµπλαµοσ α εσχυριδο. Ισαασ, 59:9

⊃ µεληορ αχενδερ υµα ϖελα δο θυε πραγυεϕαρ χοντρα α εσχυριδο. Αδ〈γιο


⊆Ν∆ΙΧΕ Πρεφ〈χιο − Μευσ προφεσσορεσ 1. Α χοισα µαισ πρεχιοσα 2. Χινχια ε εσπερανα 3. Ο Ηοµεµ να Λυα ε α Φαχε εµ Μαρτε 4. Αλιενγενασ 5. Σιµυλα⌡εσ ε σιγιλο 6. Αλυχινα⌡εσ 7. Ο µυνδο ασσοµβραδο πελοσ δεµνιοσ 8. Σοβρε α διστινο εντρε ϖισ⌡εσ ϖερδαδειρασ ε φαλσασ 9. Τεραπια 10. Ο δραγο να µινηα γαραγεµ 11. Α χιδαδε δασ αφλι⌡εσ 12. Α αρτε ρεφιναδα δε δετεχταρ µεντιρασ 13. Οβχεχαδο πελα ρεαλιδαδε 14. Α αντιχινχια 15. Ο σονο δε Νεωτον 16. Θυανδο οσ χιεντιστασ χονηεχεµ ο πεχαδο 17. Ο χασαµεντο δο χετιχισµο ε δα αδµιραο 18. Ο ϖεντο λεϖαντα ποειρα 19. Νο εξιστεµ περγυντασ ιµβεχισ 20. Α χασα εµ φογο∗ 21. Ο χαµινηο παρα α λιβερδαδε∗ 22. ςιχιαδοσ εµ σιγνιφιχαδοσ 23. Μαξωελλ ε οσ νερδσ 24. Χινχια ε βρυξαρια∗ 25. Οσ ϖερδαδειροσ πατριοτασ φαζεµ περγυντασ∗ Αγραδεχιµεντοσ Ρεφερνχιασ ⊆νδιχε ρεµισσιϖο (∗) Εσχριτο χοµ Ανν ∆ρυψαν


Πρεφ〈χιο ΜΕΥΣ ΠΡΟΦΕΣΣΟΡΕΣ

Ερα υµ τεµπεστυοσο δια δε ουτονο δε 1939. Νασ ρυασ αο λαδο δο πρδιο δε απαρταµεντοσ, ασ φοληασ χαδασ ροδοπιαϖαµ εµ πεθυενοσ ρεδεµοινηοσ, χαδα υµ χοµ ϖιδα πρ⌠πρια. Ερα βοµ εσταρ δεντρο δε χασα, αθυεχιδο ε σεγυρο, µινηα µε πρεπαρανδο ο ϕανταρ να χοζινηα αο λαδο. Νο νοσσο απαρταµεντο, νο ηαϖια γαροτοσ µαισ ϖεληοσ θυε ιµπλιχασσεµ χοµ οσ µενορεσ σεµ µοτιϖο. Αινδα να σεµανα αντεριορ, ευ µε ενϖολϖερα νυµα βριγα − νο χονσιγο λεµβραρ, δεποισ δε τοδοσ εσσεσ ανοσ, χοµ θυεµ ευ τινηα βριγαδο; ταλϖεζ φοσσε χοµ Σνοονψ Αγατα, δο τερχειρο ανδαρ − ε, δεποισ δε υµ µυρρο ϖιολεντο, ϖι θυε τινηα ενφιαδο ο πυνηο πελο ϖιδρο λαµιναδο δα ϖιτρινε δα φαρµ〈χια δε Σχηεχητερ. Ο σρ. Σχηεχητερ φοι σολχιτο: − Νο σε πρεοχυπε, ευ τενηο σεγυρο − µε δισσε, ενθυαντο πυνηα υµ αντι−σπτιχο ινχριϖελµεντε δολοροσο νο µευ πυλσο. Μινηα µε µε λεϖου αο µδιχο θυε τινηα χονσυλτ⌠ριο νο ανδαρ τρρεο δε νοσσο πρδιο. Χοµ υµα πινα, ελε εξτραιυ υµ φραγµεντο δε ϖιδρο. Υσανδο αγυληα ε λινηα, δευ δοισ ποντοσ. − ∆οισ ποντοσ! − µευ παι ρεπετιρα µαισ ταρδε, ναθυελα νοιτε. Ελε σαβια ο θυε εραµ ποντοσ, πορθυε τραβαληαϖα χοµο χορταδορ να ινδστρια δε ϖεστυ〈ριο; α συα ταρεφα χονσιστια εµ υσαρ υµα σερρα µεχνιχα µυιτο ασσυσταδορα παρα χορταρ οσ µολδεσ − ασ χοστασ, πορ εξεµπλο, ου ασ µανγασ παρα χασαχοσ ε τραϕεσ φεµινινοσ − δε υµα ενορµε πιληα δε τεχιδοσ. ∆εποισ οσ µολδεσ εραµ λεϖαδοσ παρα φιλασ ιντερµιν〈ϖεισ δε µυληερεσ σενταδασ ◊ φρεντε δε µ〈θυινασ δε χοστυρα. Ελε φιχου σατισφειτο πορ ευ τερ µε ζανγαδο α ποντο δε συπεραρ µινηα τιµιδεζ νατυραλ. ℵσ ϖεζεσ ερα βοµ ρεϖιδαρ. Ευ νο τινηα πλανεϕαδο φαζερ ναδα ϖιολεντο. Απενασ αχοντεχερα. Νυµ µοµεντο, Σνοονψ εσταϖα µε εµπυρρανδο, ε νο µοµεντο σεγυιντε ο µευ πυνηο ατραϖεσσαϖα α ϖιτρινε δο σρ. Σχηεχητερ.


Ευ τινηα µαχηυχαδο ο πυλσο, χαυσαδο υµα δεσπεσα µδιχα ινεσπεραδα, θυεβραδο υµα ϖιτρινε δε ϖιδρο λαµιναδο, ε νινγυµ εσταϖα βραϖο χοµιγο. Θυαντο α Σνοονψ, εσταϖα µαισ αµιγο δο θυε αντεσ. Ευ προχυραϖα δεχιφραρ θυαλ ερα α λιο. Μασ ερα µυιτο µαισ αγραδ〈ϖελ πενσαρ σοβρε ο ασσυντο νο χαλορ δο απαρταµεντο, οληανδο πελα ϕανελα δα σαλα παρα α βαα δε Νοϖα Ψορκ, δο θυε µε αρρισχαρ εµ αλγυµα νοϖα δεσγραα νασ ρυασ λ〈 εµβαιξο. Χοµο φρεθεντεµεντε φαζια, µινηα µε τινηα µυδαδο δε ρουπα ε µαθυιαδο ο ροστο, πρεπαρανδο−σε παρα α χηεγαδα δε µευ παι. Φαλαµοσ σοβρε µινηα βριγα χοµ Σνοονψ. Ο σολ εσταϖα θυασε δεσαπαρεχενδο, ε ϕυντοσ φιχαµοσ οληανδο ασ 〈γυασ αγιταδασ. − Η〈 γεντε λυτανδο λ〈 λονγε, µατανδο−σε υνσ αοσ ουτροσ − δισσε ελα, αχενανδο ϖαγαµεντε παρα ο ουτρο λαδο δο Ατλντιχο. Ευ χονχεντρει µευ οληαρ. − Σει − ρεσπονδι. − Ποσσο ϖ−λοσ. − Νο, ϖοχ νο ποδε ϖ−λοσ − ρεπλιχου ελα, χετιχαµεντε, θυασε σεϖεραµεντε, αντεσ δε ϖολταρ παρα α χοζινηα. − Εστο λονγε δεµαισ. Χοµο  θυε ελα σαβια σε ευ ποδια ϖ−λοσ ου νο? Φιθυει πενσανδο. Φορανδο ο οληαρ, ευ τινηα ιµαγιναδο διστινγυιρ υµα φαιξα εστρειτα δε τερρα νο ηοριζοντε, ονδε φιγυρασ µινσχυλασ εσταϖαµ σε εµπυρρανδο, σε αγρεδινδο ε δυελανδο χοµ εσπαδασ, χοµο φαζιαµ εµ Χλασσιχ Χοµιχσ. Μασ ταλϖεζ ελα τιϖεσσε ραζο. Ταλϖεζ τιϖεσσε σιδο απενασ α µινηα ιµαγιναο, υµ πουχο χοµο οσ µονστροσ δα µεια−νοιτε θυε, δε ϖεζ εµ θυανδο, αινδα µε δεσπερταϖαµ δε υµ σονο προφυνδο, µευ πιϕαµα ενχηαρχαδο δε συορ, µευ χοραο βατενδο. Χοµο σε ποδε σαβερ θυανδο αλγυµ εστ〈 απενασ ιµαγινανδο? Φιθυει οληανδο ασ 〈γυασ χινζεντασ λ〈 φορα ατ θυε α νοιτε χασσε ε µε χηαµασσεµ παρα λαϖαρ ασ µοσ αντεσ δο ϕανταρ. Θυανδο χηεγου εµ χασα, µευ παι µε αβραου. Πυδε σεντιρ ο φριο λ〈 δε φορα θυανδο ενχοστει να συα βαρβα δε υµ δια. Νυµ δοµινγο δαθυελε µεσµο ανο, µευ παι παχιεντεµεντε µε δερα εξπλιχα⌡εσ σοβρε ο ζερο σερ υµα εσπχιε δε ϖαρι〈ϖελ να αριτµτιχα, σοβρε οσ νοµεσ δοσ νµεροσ γρανδεσ θυε τινηαµ σονσ δεσαγραδ〈ϖεισ, ε σοβρε ο φατο δε νο εξιστιρ ο µαιορ νµερο. (∀Σεµπρε σε ποδε αδιχιοναρ µαισ υµ∀, ελε µε ενσιναρα.) ∆ε ρεπεντε, φυι τοµαδο πορ υµα χοµπυλσο ινφαντιλ δε εσχρεϖερ εµ σεθνχια τοδοσ οσ ιντειροσ δε υµ α µιλ. Νο τνηαµοσ φοληασ δε παπελ, µασ µευ παι µε οφερεχευ α πιληα δε παπελ⌡εσ χινζα θυε ανδαρα γυαρδανδο δασ ιδασ δε συασ χαµισασ ◊ λαϖανδερια. Χοµεχει ο προϕετο ανσιοσαµεντε, µασ φιθυει συρπρεσο πορ ϖερ χοµο ανδαϖα δεϖαγαρ. Αινδα νο τινηα ιδο αλµ δασ πριµειρασ χεντενασ, θυανδο µινηα µε αϖισου θυε εσταϖα να ηορα δε τοµαρ


βανηο. Φιθυει δεσχονσολαδο. Ευ τινηα θυε χηεγαρ α µιλ. Μεδιαδορ δυραντε τοδα α συα ϖιδα, µευ παι ιντερϖειο: σευ ευ µε συβµετεσσε δε βοµ γραδο αο βανηο, ελε χοντινυαρια α σεθνχια. Φιθυει συπερφελιζ. Θυανδο σα δο βανηο, ελε εσταϖα σε απροξιµανδο δε νοϖεχεντοσ, ε ευ χονσεγυι χηεγαρ α µιλ σ⌠ υµ πουθυινηο δεποισ δα µινηα ηορα ηαβιτυαλ δε δορµιρ. Α µαγνιτυδε δοσ νµεροσ γρανδεσ νυνχα δειξου δε µε ιµπρεσσιοναρ. Φοι ταµβµ εµ 1939 θυε µευσ παισ µε λεϖαραµ ◊ Φειρα Μυνδιαλ δε Νοϖα Ψορκ. Αλι µε φοι οφερεχιδα α ϖισο δε υµ φυτυρο περφειτο θυε α χινχια ε α αλτα τεχνολογια τορναϖαµ ποσσϖελ. Υµα χ〈πσυλα δο τεµπο φοι εντερραδα, χηεια δε αρτεφατοσ δε νοσσα ποχα, παρα ο προϖειτο δοσ σερεσ νο φυτυρο δισταντε − θυε, εσπαντοσαµεντε, ποδεριαµ νο σαβερ µυιτα χοισα σοβρε ασ πεσσοασ δε 1939. Ο ∀Μυνδο δε Αµανη∀ σερια λυζιδιο, λιµπο, αεροδινµιχο ε, πελο θυε ευ ποδια περχεβερ, νο τερια νεµ σιναλ δε πεσσοασ ποβρεσ. ∀ςεϕα ο σοµ∀ ερα ο χοµανδο φαντ〈στιχο δε υµα δασ εξποσι⌡εσ. Ε εφετιϖαµεντε, θυανδο ο διαπασο ερα ατινγιδο πελο µαρτελινηο, υµα βελα ονδα σενοιδαλ πασσαϖα πελα τελα δο οσχιλοσχ⌠πιο. ∀Εσχυτε α λυζ∀, εξορταϖα ουτρο χαρταζ. Ε εφετιϖαµεντε, θυανδο α λαντερνα βριληαϖα σοβρε α χλυλα φοτοελτριχα, ευ χονσεγυια εσχυταρ αλγο παρεχιδο χοµ α εστ〈τιχα δε νοσσο απαρεληο δε ρ〈διο Μοτορολα, σεµπρε θυε ο µοστραδορ φιχαϖα εντρε ασ εστα⌡εσ. Εσταϖα χλαρο θυε ο µυνδο χοντινηα µαραϖιληασ θυε ευ ϕαµαισ ιµαγιναρα. Χοµο  θυε υµ τοµ ποδια σε τορναρ ιµαγεµ ε α λυζ σε τορναρ ρυδο? Μευσ παισ νο εραµ χιεντιστασ. Νο σαβιαµ θυασε ναδα σοβρε χινχια. Μασ, αο µε απρεσενταρ σιµυλτανεαµεντε αο χετιχισµο ε ◊ αδµιραο, µε ενσιναραµ ασ δυασ φορµασ δε πενσαρ, δε το διφχιλ χονϖιϖνχια, χεντραισ παρα ο µτοδο χιεντφιχο. Εσταϖαµ α απενασ υµ πασσο δα ποβρεζα. Μασ θυανδο ανυνχιει θυε θυερια σερ αστρνοµο, ρεχεβι αποιο ινχονδιχιοναλ − µεσµο θυε ελεσ (χοµο ευ) σ⌠ τιϖεσσεµ υµα ιδια µυιτο ρυδιµενταρ δα προφισσο δε αστρνοµο. Νυνχα συγεριραµ θυε, χονσιδεραδασ ασ χιρχυνστνχιασ, ταλϖεζ φοσσε µεληορ ευ σερ µδιχο ου αδϖογαδο. Γοσταρια δε ποδερ ληεσ χονταρ σοβρε προφεσσορεσ δε χινχια ινσπιραδορεσ νοσ µευσ τεµποσ δε εσχολα πριµ〈ρια ε σεχυνδ〈ρια. Μασ, θυανδο πενσο νο πασσαδο, νο ενχοντρο νενηυµ. Λεµβρο−µε δα µεµοριζαο αυτοµ〈τιχα δα ταβελα περι⌠διχα δοσ ελεµεντοσ, δασ αλαϖανχασ ε δοσ πλανοσ ινχλιναδοσ, δα φοτοσσντεσε δασ πλαντασ ϖερδεσ, ε δα διφερενα εντρε αντραχιτο ε χαρϖο βετυµινοσο. Μασ νο µε λεµβρο δε νενηυµ σεντιµεντο συβλιµε δε δεσλυµβραµεντο, δε νενηυµ ινδχιο δε υµα περσπεχτιϖα εϖολυτιϖα, νεµ δε χοισα αλγυµα σοβρε ιδιασ ερρνεασ εµ θυε ουτρορα τοδοσ αχρεδιταϖαµ. Νοσ χυρσοσ δε λαβορατ⌠ριο να εσχολα σεχυνδ〈ρια, ηαϖια υµα ρεσποστα θυε δεϖαµοσ οβτερ. Φιχ〈ϖαµοσ µαρχαδοσ, σε νο α χονσεγυαµοσ. Νο ηαϖια νενηυµ ενχοραϕαµεντο παρα σεγυιρ νοσσοσ ιντερεσσεσ, ιντυι⌡εσ ου ερροσ χονχειτυαισ. Νασ π〈γινασ φιναισ δοσ λιϖροσ διδ〈τιχοσ, ηαϖια µατεριαλ


ϖισιϖελµεντε ιντερεσσαντε. Ο ανο εσχολαρ αχαβαϖα σεµπρε αντεσ δε χηεγαρµοσ ατ αθυελε ποντο. Ποδιαµ−σε ενχοντραρ λιϖροσ µαραϖιληοσοσ σοβρε αστρονοµια νασ βιβλιοτεχασ, πορ εξεµπλο, µασ νο να σαλα δε αυλα. Α διϖισο πορµενοριζαδα ερα ενσιναδα χοµο υµα ρεχειτα χυλιν〈ρια, σεµ νενηυµα εξπλιχαο σοβρε χοµο εσσα σεθνχια εσπεχφιχα δε πεθυενασ διϖισ⌡εσ, µυλτιπλιχα⌡εσ ε συβτρα⌡εσ χονσεγυια χονδυζιρ ◊ ρεσποστα χερτα. Να εσχολα σεχυνδ〈ρια, α εξτραο δα ραιζ θυαδραδα ερα δαδα χοµ ρεϖερνχια, χοµο σε φοσσε υµ µτοδο εντρεγυε ουτρορα νο µοντε Σιναι. Α νοσσα ταρεφα ερα σιµπλεσµεντε λεµβραρ οσ µανδαµεντοσ. Οβτενηα α ρεσποστα χορρετα, ε εσθυεα σε ϖοχ νο χοµπρεενδε ο θυε εστ〈 φαζενδο. Τιϖε υµ προφεσσορ δε 〈λγεβρα µυιτο χοµπετεντε, νο σεγυνδο ανο, χοµ θυεµ απρενδι µυιτα µατεµ〈τιχα; µασ ελε ερα ταµβµ υµ ϖαλεντο θυε γοσταϖα δε φαζερ ασ µενινασ χηοραρεµ. Μευ ιντερεσσε πελα χινχια φοι µαντιδο δυραντε τοδοσ εσσεσ ανοσ εσχολαρεσ πελα λειτυρα δε λιϖροσ ε ρεϖιστασ σοβρε α ρεαλιδαδε ε α φιχο χιεντφιχασ. Α εσχολα συπεριορ φοι α ρεαλιζαο δε µευσ σονηοσ: ενχοντρει προφεσσορεσ θυε νο σ⌠ χοµπρεενδιαµ α χινχια, µασ εραµ ρεαλµεντε χαπαζεσ δε εξπλιχ〈−λα. Τιϖε α σορτε δε φρεθενταρ υµα δασ γρανδεσ ινστιτυι⌡εσ δε ενσινο δα ποχα, α Υνιϖερσιδαδε δε Χηιχαγο. Εστυδαϖα φσιχα νυµ δεπαρταµεντο θυε γιραϖα εµ τορνο δε Ενριχο Φερµι; δεσχοβρι α ϖερδαδειρα ελεγνχια µατεµ〈τιχα χοµ Συβραηµανψαν Χηανδρασεκηαρ; τιϖε α οπορτυνιδαδε δε φαλαρ σοβρε θυµιχα χοµ Ηαρολδ Υρεψ; νοσ ϖερ⌡εσ, φυι εσταγι〈ριο δε βιολογια δε Η. ϑ. Μυλλερ, να Υνιϖερσιδαδε δε Ινδιανα; ε απρενδι αστρονοµια πλανετ〈ρια χοµ ο νιχο προφισσιοναλ θυε σε δεδιχαϖα εµ τεµπο ιντεγραλ α εσσε εστυδο να ποχα, Γ. Π. Κυιπερ. Φοι χοµ Κυιπερ θυε αδθυιρι πελα πριµειρα ϖεζ υµα νοο δο µτοδο χονηεχιδο χοµο χ〈λχυλο δο ϖερσο δο ενϖελοπε: σε ληε οχορρε υµα εξπλιχαο ποσσϖελ παρα δετερµιναδο προβλεµα, ϖοχ πεγα υµ ενϖελοπε ϖεληο, απενα παρα ο σευ χονηεχιµεντο δε φσιχα β〈σιχα, ραβισχα αλγυµασ εθυα⌡εσ απροξιµαδασ σοβρε ο ενϖελοπε, συβστιτυι ασ ϖαρι〈ϖεισ πορ ϖαλορεσ νυµριχοσ προϖ〈ϖεισ, ε ϖ σε α συα ρεσποστα ροα α σολυο δο προβλεµα. Σε νο, τεµ θυε προχυραρ υµα σολυο διφερεντε. Εσσε µτοδο χορτα ασ τολιχεσ ασσιµ χοµο υµα φαχα πασσα πελα µαντειγα. Να Υνιϖερσιδαδε δε Χηιχαγο, ταµβµ τιϖε α σορτε δε παρτιχιπαρ δε υµ προγραµα δε εδυχαο γεραλ πλανεϕαδο πορ Ροβερτ Μ. Ηυτχηινσ, εµ θυε α χινχια ερα απρεσενταδα χοµο παρτε ιντεγραντε δα µαγνφιχα ταπεαρια δο χονηεχιµεντο ηυµανο. Χονσιδεραϖα−σε ιµπενσ〈ϖελ θυε αλγυµ δεσεϕασσε σερ φσιχο σεµ χονηεχερ Πλατο, Αριστ⌠τελεσ, Βαχη, Σηακεσπεαρε, Γιββον, Μαλινοωσκι ε Φρευδ − εντρε µυιτοσ ουτροσ. Νυµα αυλα δε ιντροδυο ◊ χινχια, α ϖισο δε Πτολοµευ δε θυε ο Σολ γιρα αο ρεδορ δα Τερρα ερα απρεσενταδα δε φορµα το χονϖινχεντε θυε αλγυνσ εστυδαντεσ σε φλαγραϖαµ


ρεαϖαλιανδο σευ χοµπροµισσο χοµ α τεορια δε Χοπρνιχο. Νο χυρρχυλο δε Ηυτχηινσ, ο στατυσ δοσ προφεσσορεσ νο τινηα θυασε ναδα α ϖερ χοµ α συα πεσθυισα; ινφλεξιϖελµεντε − αο χοντρ〈ριο δο παδρο µοδερνο δα υνιϖερσιδαδε νορτε−αµεριχανα −, οσ προφεσσορεσ εραµ αϖαλιαδοσ πελο σευ ενσινο, πελα συα χαπαχιδαδε δε ινφορµαρ ε ινσπιραρ α πρ⌠ξιµα γεραο. Νεσσα ατµοσφερα ινεβριαντε, χονσεγυι πρεενχηερ αλγυµασ δασ µυιτασ λαχυνασ να µινηα εδυχαο. Γρανδε παρτε δαθυιλο θυε ερα προφυνδαµεντε µιστεριοσο, ε νο απενασ να χινχια, τορνου−σε µαισ χλαρο. Ε ταµβµ τεστεµυνηει εµ πριµειρα µο α αλεγρια θυε σεντεµ αθυελεσ θυε τµ ο πριϖιλγιο δε ρεϖελαρ υµ πουχο δο φυνχιοναµεντο δο Υνιϖερσο. Σεµπρε φυι γρατο αοσ µευσ µεντορεσ δοσ ανοσ 50, ε τεντει µε χερτιφιχαρ δε θυε χαδα υµ δελεσ σουβεσσε δο µευ απρεο. Μασ θυανδο ρεχορδο ο πασσαδο, παρεχε−µε χλαρο θυε νο απρενδι ασ χοισασ µαισ εσσενχιαισ χοµ οσ µευσ προφεσσορεσ δα εσχολα, νεµ µεσµο χοµ οσ µευσ µεστρεσ υνιϖερσιτ〈ριοσ, µασ χοµ µευσ παισ, θυε ναδα σαβιαµ σοβρε χινχια, ναθυελε ρεµοτο ανο δε 1939.


1 Α ΧΟΙΣΑ ΜΑΙΣ ΠΡΕΧΙΟΣΑ

Τοδα α νοσσα χινχια, χοµπαραδα χοµ α ρεαλιδαδε,  πριµιτιϖα ε ινφαντιλ ε, νο ενταντο,  α χοισα µαισ πρεχιοσα θυε τεµοσ. Αλβερτ Εινστειν (1879−1955)

Θυανδο δεσεµβαρθυει δο αϖιο, ελε εσπεραϖα πορ µιµ, εργυενδο υµ πεδαο δε παπελο εµ θυε σε αχηαϖα ραβισχαδο ο µευ νοµε. Ευ εσταϖα α χαµινηο δε υµα χονφερνχια δε χιεντιστασ ε προφισσιοναισ δε τελεϖισο χυϕο οβϕετιϖο, απαρεντεµεντε ιντιλ, ερα µεληοραρ α απρεσενταο δα χινχια να τελεϖισο. Οσ οργανιζαδορεσ τινηαµ γεντιλµεντε ενϖιαδο υµ µοτοριστα. ςοχ σε ιµπορτα σε ευ ληε περγυνταρ υµα χοισα? δισσε ελε ενθυαντο εσπερ〈ϖαµοσ πελα µινηα µαλα. Νο, ευ νο µε ιµπορταϖα. Νο  χονφυσο τερ ο µεσµο νοµε δαθυελε χιεντιστα? Λεϖει υµ µοµεντο παρα χοµπρεενδερ. Ελε εσταϖα χαοανδο δε µιν? Φιναλµεντε, χοµεχει α εντενδερ. Ευ σου αθυελε χιεντιστα ρεσπονδι. Ελε φεζ υµα παυσα ε δεποισ σορριυ. ∆εσχυλπε. Ευ τενηο εσσε τιπο δε προβλεµα. Πενσει θυε ταµβµ φοσσε ο σευ. Εστενδευ α µο. Μευ νοµε  Ωιλλιαµ Φ. Βυχκλεψ. (Βεµ, ελε νο ερα εξαταµεντε Ωιλλιαµ Φ. Βυχκλεψ, µασ τινηα ο µεσµο νοµε δο φαµοσο ε πολµιχο εντρεϖισταδορ δε Τς, ο θυε δεϖια ληε ρενδερ υµα βοα δοσε δε ζοµβαριασ βεµ−ηυµοραδασ.) Θυανδο νοσ αχοµοδαµοσ νο χαρρο παρα α λονγα ϖιαγεµ, οσ λιµπαδορεσ δε π〈ρα−βρισα βατενδο ριτµιχαµεντε, ελε µε δισσε θυε εσταϖα χοντεντε πορ ευ σερ αθυελε χιεντιστα τινηα περγυντασ α φαζερ σοβρε χινχια. Ευ µε ιµπορταρια? Νο, ευ νο µε ιµπορταρια. Ε ασσιµ χοµεαµοσ α φαλαρ. Μασ, χοµο λογο φιχου χλαρο, νο φοι σοβρε χινχια θυε χονϖερσαµοσ. Ελε θυερια φαλαρ σοβρε εξτρατερρεστρεσ χονγελαδοσ θυε δεφινηαϖαµ να βασε δα Φορα Αρεα περτο δε Σαν Αντονιο, σοβρε χαναλιζαο (υµ µοδο δε εσχυταρ ο θυε σε πασσα νασ µεντεσ δοσ µορτοσ


πουχα χοισα, πελο ϖιστο), σοβρε χρισταισ, ασ προφεχιασ δε Νοστραδαµυσ, αστρολογια, ο συδ〈ριο δε Τυριµ... Ελε ιντροδυζια χαδα υµ δεσσεσ ασσυντοσ πορτεντοσοσ χοµ υµ εντυσιασµο ευφ⌠ριχο. Ε τιϖε δε δεσαποντ〈−λο τοδασ ασ ϖεζεσ. Ασ εϖιδνχιασ σο πρεχ〈ριασ ευ ρεπετια. Εξιστε υµα εξπλιχαο µυιτο µαισ σιµπλεσ. ∆ε χερτα µανειρα, ελε ερα βεµ ινφορµαδο. Χονηεχια ασ ϖ〈ριασ νυανασ εσπεχυλατιϖασ σοβρε, διγαµοσ, οσ χοντινεντεσ αφυνδαδοσ δε Ατλντιδα ε Λεµυρια. Σαβια να ποντα δα λνγυα ασ εξπεδι⌡εσ συβµαρινασ θυε δεϖιαµ εσταρ παρτινδο παρα δεσχοβριρ ασ χολυνασ δερρυβαδασ ε οσ µιναρετεσ θυεβραδοσ δε υµα ουτρορα γρανδε χιϖιλιζαο, χυϕασ ρυνασ σ⌠ εραµ ϖισιταδασ ατυαλµεντε πορ πειξεσ λυµινεσχεντεσ δο φυνδο δο µαρ ε πορ γιγαντεσχοσ µονστροσ µαρινηοσ. Σ⌠ θυε... εµβορα ο οχεανο χοντενηα µυιτοσ σεγρεδοσ, ευ σαβια θυε νο εξιστε νενηυµ σιναλ δε χονφιρµαο οχεανογρ〈φιχα ου γεοφσιχα παρα Ατλντιδα ε Λεµυρια. Πελο θυε α χινχια ποδε αφιρµαρ, εσσεσ χοντινεντεσ ϕαµαισ εξιστιραµ. ϑ〈 υµ πουχο ρελυταντε α εσσα αλτυρα, ευ ληε πασσει α ινφορµαο. Ενθυαντο ροδ〈ϖαµοσ πελα χηυϖα, ποδια ϖ−λο σε τορναρ χαδα ϖεζ µαισ σοτυρνο. Ευ νο εσταϖα απενασ νεγανδο αλγυµα δουτρινα φαλσα, µασ υµα φαχετα πρεχιοσα δε συα ϖιδα ιντεριορ. Πορµ, ταντα χοισα να χινχια ϖερδαδειρα  ιγυαλµεντε εµοχιοναντε, µαισ µιστεριοσα, υµ εστµυλο ιντελεχτυαλ µυιτο µαιορ αλµ δε εσταρ βεµ µαισ περτο δα ϖερδαδε. Ελε σαβια δοσ τιϕολοσ µολεχυλαρεσ δα ϖιδα θυε εξιστεµ λ〈 φορα, νο γ〈σ φριο ε ραρεφειτο εντρε ασ εστρελασ? Τινηα ουϖιδο φαλαρ σοβρε ασ πεγαδασ δε νοσσοσ αντεπασσαδοσ θυε φοραµ ενχοντραδασ εµ χινζα ϖυλχνιχα δε 4 µιλη⌡εσ δε ανοσ? Ε θυε διζερ δο Ηιµαλαια σε εργυενδο θυανδο α ⊆νδια σε εσπατιφου χοντρα α ℑσια? Ου δα µανειρα πελα θυαλ οσ ϖρυσ, χονστρυδοσ χοµο σερινγασ ηιποδρµιχασ, ιντροδυζεµ φυρτιϖαµεντε ο σευ ∆ΝΑ πελασ δεφεσασ δο οργανισµο ηοσπεδειρο ε συβϖερτεµ ο µεχανισµο ρεπροδυτιϖο δασ χλυλασ?; ου δα προχυρα δε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε πελο ρ〈διο?; ου δα ρεχµ−δεσχοβερτα αντιγα χιϖιλιζαο δε Εβλα θυε αλαρδεαϖα ασ ϖιρτυδεσ δα χερϖεϕα Εβλα? Νο, ελε νο τινηα ουϖιδο φαλαρ. Χοµο ταµβµ νο χονηεχια, νεµ µεσµο ϖαγαµεντε, α ινδετερµιναο θυντιχα, ε ρεχονηεχια ∆ΝΑ απενασ χοµο τρσ λετρασ µαισχυλασ θυε φρεθεντεµεντε απαρεχεµ ϕυντασ. Ο σρ. Βυχκλεψ βοµ παπο, ιντελιγεντε, χυριοσο νο τινηα ουϖιδο ϖιρτυαλµεντε ναδα σοβρε α χινχια µοδερνα. Ελε τινηα υµ απετιτε νατυραλ πελασ µαραϖιληασ δο Υνιϖερσο. Θυερια χονηεχερ α χινχια. Ο προβλεµα  θυε τοδα α χινχια σε περδερα πελοσ φιλτροσ αντεσ δε χηεγαρ ατ ελε. Οσ νοσσοσ τεµασ χυλτυραισ, ο νοσσο σιστεµα εδυχαχιοναλ, οσ νοσσοσ µειοσ δε χοµυνιχαο ηαϖιαµ τραδο εσσε ηοµεµ. Ο θυε α σοχιεδαδε περµιτια θυε σε εσχοασσε πελοσ σευσ χαναισ ερα πρινχιπαλµεντε σιµυλαχρο ε χονφυσο. Νυνχα ληε ενσιναρα


χοµο διστινγυιρ α χινχια ϖερδαδειρα δα ιµιταο βαρατα. Ελε νο τινηα ιδια δε χοµο α χινχια φυνχιονα. Η〈 χεντενασ δε λιϖροσ σοβρε Ατλντιδα ο χοντινεντε µτιχο θυε διζεµ τερ εξιστιδο η〈 υνσ 10 µιλ ανοσ νο οχεανο Ατλντιχο. (Ου εµ αλγυµ ουτρο λυγαρ. Υµ λιϖρο ρεχεντε ο λοχαλιζα να Αντ〈ρτιδα.) Α λενδα ρεµοντα α Πλατο, θυε α ρελατου χοµο υµα ηιστ⌠ρια δε ερασ ρεµοτασ θυε ληε χηεγου αοσ ουϖιδοσ. Λιϖροσ ρεχεντεσ δεσχρεϖεµ χοµ σεγυρανα ο αλτο νϖελ δα τεχνολογια, δοσ χοστυµεσ ε δα εσπιριτυαλιδαδε εµ Ατλντιδα, βεµ χοµο α γρανδε τραγδια θυε σιγνιφιχα υµ χοντινεντε ποϖοαδο αφυνδαρ νασ ονδασ. Η〈 υµα Ατλντιδα δα Νοϖα Ερα , α λενδ〈ρια χιϖιλιζαο δε χινχιασ αϖαναδασ , ϖολταδα πρινχιπαλµεντε παρα α χινχια δοσ χρισταισ. Νυµα τριλογια χηαµαδα Χρψσταλ Ενλιγητενµεντ, εσχριτα πορ Κατρινα Ραπηαελλ οσ λιϖροσ θυε σο οσ πρινχιπαισ ρεσπονσ〈ϖεισ πελα µανια δε χρισταισ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ , οσ χρισταισ δε Ατλντιδα λεµ α µεντε, τρανσµιτεµ πενσαµεντοσ, σο ρεποσιτ⌠ριοσ δε ηιστ⌠ρια αντιγα, βεµ χοµο ο µοδελο ε α φοντε δασ πιρµιδεσ δο Εγιτο. Ναδα θυε χηεγυε περτο δε αλγυµα εϖιδνχια  οφερεχιδο παρα χονφιρµαρ εσσασ αφιρµατιϖασ. (Ταλϖεζ ηαϕα υµ ρεσσυργιµεντο δα µανια δε χρισταισ δεποισ δα ρεχεντε δεσχοβερτα, φειτα πελα χινχια ϖερδαδειρα δα σισµολογια, δε θυε ο νχλεο ιντεριορ δα Τερρα ποδε σερ χοµποστο δε υµ νιχο χρισταλ ιµενσο ε θυασε περφειτο δε φερρο.) Αλγυνσ λιϖροσ Λεγενδσ οφ τηε Εαρτη, δε ∆οροτηψ ςιταλιανο, πορ εξεµπλο ιντερπρεταµ χοµ σιµπατια ασ λενδασ οριγιναισ δε Ατλντιδα χοµο υµα πεθυενα ιληα νο Μεδιτερρνεο θυε φοι δεστρυδα πορ υµα ερυπο ϖυλχνιχα, ου χοµο υµα αντιγα χιδαδε θυε δεσλιζου παρα δεντρο δο γολφο δε Χοριντο δεποισ δε υµ τερρεµοτο. Πελο θυε σαβεµοσ, εσσα ποδε σερ α οριγεµ δα λενδα, µασ εστ〈 µυιτο λονγε δα δεστρυιο δε υµ χοντινεντε ονδε συργιρα υµα χιϖιλιζαο µστιχα ε τχνιχα σοβρενατυραλµεντε αϖαναδα. Ο θυε θυασε νυνχα ενχοντραµοσ νασ βιβλιοτεχασ πβλιχασ, νασ ρεϖιστασ δασ βανχασ δε ϕορναισ ε νοσ προγραµασ δε ηορ〈ριο νοβρε να τελεϖισο  α εϖιδνχια, φορνεχιδα πελο δεσλοχαµεντο δο φυνδο δο µαρ ε πελο µοϖιµεντο δασ πλαχασ τεχτνιχασ, ε ταµβµ πελο µαπεαµεντο δο φυνδο δο οχεανο, µοστρανδο δε φορµα ινεθυϖοχα α ιµποσσιβιλιδαδε δε τερ εξιστιδο υµ χοντινεντε εντρε α Ευροπα ε ασ Αµριχασ νυµ περοδο θυε σε απροξιµε δα εσχαλα δε τεµπο προποστα. Οσ ρελατοσ εσπριοσ θυε ενγαναµ οσ ινγνυοσ σο αχεσσϖεισ. Ασ αβορδαγενσ χτιχασ σο µυιτο µαισ διφχεισ δε ενχοντραρ. Ο χετιχισµο νο ϖενδε βεµ. Υµα πεσσοα ιντελιγεντε ε χυριοσα, θυε σε βασειε ιντειραµεντε να χυλτυρα ποπυλαρ παρα σε ινφορµαρ σοβρε υµα θυεστο χοµο Ατλντιδα, τεµ υµα προβαβιλιδαδε χεντενασ ου µιληαρεσ δε ϖεζεσ µαιορ δε ενχοντραρ υµα φ〈βυλα τραταδα δε µανειρα αχρτιχα εµ λυγαρ δε υµα αϖαλιαο σ⌠βρια ε εθυιλιβραδα.


Ταλϖεζ ο σρ. Βυχκλεψ τιϖεσσε θυε σαβερ σερ µαισ χτιχο α ρεσπειτο δασ ινφορµα⌡εσ θυε ληε σο φορνεχιδασ πελα χυλτυρα ποπυλαρ. Μασ, φορα ισσο,  διφχιλ αχηαρ θυε α φαληα  συα. Ελε σιµπλεσµεντε αχειτου ο θυε ασ φοντεσ δε ινφορµαο µαισ διφυνδιδασ ε αχεσσϖεισ διζιαµ σερ ϖερδαδε. Πορ ινγενυιδαδε, φοι σιστεµατιχαµεντε ενγαναδο ε λυδιβριαδο. Α χινχια δεσπερτα υµ σεντιµεντο συβλιµε δε αδµιραο. Μασ α πσευδοχινχια ταµβµ προδυζ εσσε εφειτο. Ασ διϖυλγα⌡εσ εσχασσασ ε µαλφειτασ δα χινχια αβανδοναµ νιχηοσ εχολ⌠γιχοσ θυε α πσευδοχινχια πρεενχηε χοµ ραπιδεζ. Σε ηουϖεσσε αµπλα χοµπρεενσο δε θυε οσ δαδοσ δο χονηεχιµεντο ρεθυερεµ εϖιδνχια αδεθυαδα αντεσ δε ποδερ σερ αχειτοσ, νο ηαϖερια εσπαο παρα α πσευδοχινχια. Μασ να χυλτυρα ποπυλαρ πρεϖαλεχε υµα εσπχιε δε Λει δε Γρεσηαµ, σεγυνδο α θυαλ α χινχια ρυιµ εξπυλσα α βοα. Εµ τοδο ο µυνδο, εξιστε υµ ενορµε νµερο δε πεσσοασ ιντελιγεντεσ ε ατ ταλεντοσασ θυε νυτρεµ υµα παιξο πελα χινχια. Μασ εσσα παιξο νο  χορρεσπονδιδα. Οσ λεϖανταµεντοσ συγερεµ θυε 95% δοσ νορτε− αµεριχανοσ σο χιεντιφιχαµεντε αναλφαβετοσ . Α πορχενταγεµ  εξαταµεντε ιγυαλ ◊ δε αφρο−αµεριχανοσ, θυασε τοδοσ εσχραϖοσ, θυε εραµ αναλφαβετοσ πουχο αντεσ δα Γυερρα Χιϖιλ θυανδο ηαϖια πεναλιδαδεσ σεϖερασ παρα θυεµ ενσινασσε υµ εσχραϖο α λερ. ⊃ χλαρο θυε εξιστε υµ γραυ δε αρβιτραριεδαδε εµ θυαλθυερ δετερµιναο δε αναλφαβετισµο, θυερ ελε σε απλιθυε ◊ λνγυα, θυερ ◊ χινχια. Μασ θυαλθυερ νδιχε δε αναλφαβετισµο πρ⌠ξιµο δε 95%  γραϖε. Τοδα γεραο σε πρεοχυπα χοµ ο δεχλνιο δοσ παδρ⌡εσ εδυχαχιοναισ. Υµ δοσ ενσαιοσ χυρτοσ µαισ αντιγοσ, εσχριτο να Συµρια η〈 4 µιλ ανοσ, λαµεντα θυε οσ ϕοϖενσ σεϕαµ δεσαστροσαµεντε µαισ ιγνοραντεσ δο θυε α γεραο ιµεδιταταµεντε αντεριορ. Η〈 2400 ανοσ, ο ιδοσο ε ραβυγεντο Πλατο, νο λιϖρο ςΙΙ δασ Λεισ, δευ α συα δεφινιο δε αναλφαβετισµο χιεντφιχο: Αθυελε θυε νο σαβε χονταρ υµ, δοισ, τρσ, νεµ διστινγυιρ οσ νµεροσ µπαρεσ δοσ παρεσ, ου θυε νο σαβε χονταρ χοισα αλγυµα, νεµ α νοιτε νεµ ο δια, ε θυε νο τεµ νοο δα ρεϖολυο δο Σολ ε δα Λυα, νεµ δασ ουτρασ εστρελασ [...]. Αχηο θυε τοδοσ οσ ηοµενσ λιϖρεσ δεϖεµ εστυδαρ εσσεσ ραµοσ δο χονηεχιµεντο ταντο θυαντο ενσιναµ α υµα χριανα νο Εγιτο, θυανδο ελα απρενδε ο αλφαβετο. Ναθυελε πασ, οσ ϕογοσ αριτµτιχοσ φοραµ ινϖενταδοσ παρα σερ εµπρεγαδοσ πορ σιµπλεσ χριανασ, ε ελασ οσ απρενδεµ χοµο σε φοσσε πραζερ ε διϖερσο [...]. Χοµ εσπαντο, ευ [...] νο φιναλ δα ϖιδα, τενηο τοµαδο χονηεχιµεντο δε νοσσα ιγνορνχια σοβρε εσσασ θυεστ⌡εσ; αχηο θυε παρεχεµοσ µαισ πορχοσ δο θυε ηοµενσ, ε τενηο µυιτα ϖεργονηα, νο σ⌠ δε µιµ µεσµο, µασ δε τοδοσ οσ γρεγοσ.

Νο σει ατ θυε ποντο α ιγνορνχια εµ χινχια ε µατεµ〈τιχα χοντριβυιυ παρα ο δεχλνιο δα Ατενασ αντιγα, µασ σει θυε ασ χονσεθνχιασ δο αναλφαβετισµο χιεντφιχο σο µυιτο µαισ περιγοσασ εµ νοσσα ποχα δο θυε εµ θυαλθυερ ουτρο περοδο αντεριορ. ⊃ περιγοσο ε τεµερ〈ριο θυε ο χιδαδο µδιο


χοντινυε α ιγνοραρ ο αθυεχιµεντο γλοβαλ, πορ εξεµπλο, ου α διµινυιο δα χαµαδα δε οζνιο, α πολυιο δο αρ, ο λιξο τ⌠ξιχο ε ραδιοατιϖο, α χηυϖα 〈χιδα, α εροσο δα χαµαδα συπεριορ δο σολο, ο δεσφλορεσταµεντο τροπιχαλ, ο χρεσχιµεντο εξπονενχιαλ δα ποπυλαο. Οσ εµπρεγοσ ε οσ σαλ〈ριοσ δεπενδεµ δα χινχια ε δα τεχνολογια. Σε α νοσσα ναο νο πυδερ φαβριχαρ, χοµ αλτα θυαλιδαδε ε α πρεοσ βαιξοσ, οσ προδυτοσ θυε ασ πεσσοασ θυερεµ χοµπραρ, ασ ινδστριασ χοντινυαρο α σε δεσλοχαρ ε α τρανσφεριρ υµ πουχο µαισ δε προσπεριδαδε παρα ασ ουτρασ παρτεσ δο µυνδο. Χονσιδερεµ−σε ασ ραµιφιχα⌡εσ σοχιαισ δα ενεργια δε φισσο ε φυσο, δοσ συπερχοµπυταδορεσ, δασ συπερ− ροδοϖιασ δε ινφορµα⌡εσ, δο αβορτο, δο ραδνιο, δασ ρεδυ⌡εσ µαχιασ δε αρµασ εστρατγιχασ, δο ϖχιο δασ δρογασ, δα ιντροµισσο δο γοϖερνο νασ ϖιδασ δε σευσ χιδαδοσ, δα Τς δε αλτα ρεσολυο, δα σεγυρανα δασ λινηασ αρεασ ε δοσ αεροπορτοσ, δοσ τρανσπλαντεσ δε τεχιδοσ φεταισ, δοσ χυστοσ δα σαδε, δοσ αδιτιϖοσ αλιµενταρεσ, δοσ ρεµδιοσ παρα µεληοραρ α µανια, α δεπρεσσο ου α εσθυιζοφρενια, δοσ διρειτοσ δοσ ανιµαισ, δα συπερχονδυτιϖιδαδε, δασ πλυλασ αντιχονχεπχιοναισ τοµαδασ απ⌠σ α ρελαο σεξυαλ, δασ αλεγαδασ πρεδισποσι⌡εσ αντι−σοχιαισ ηερεδιτ〈ριασ, δασ εστα⌡εσ εσπαχιαισ, δα ιδα α Μαρτε, δα προχυρα δε χυρασ παρα α ΑΙ∆Σ ε ο χνχερ. Χοµο ποδεµοσ εξεχυταρ α πολτιχα ναχιοναλ ου ατ µεσµο τοµαρ δεχισ⌡εσ ιντελιγεντεσ σοβρε νοσσασ πρ⌠πριασ ϖιδασ σε νο χοµπρεενδερµοσ ασ θυεστ⌡εσ συβϕαχεντεσ? Ενθυαντο εσχρεϖο, ο Χονγρεσσο εστ〈 δισσολϖενδο σευ πρ⌠πριο ∆επαρταµεντο δε Αϖαλιαο δε Τεχνολογια α νιχα οργανιζαο θυε τεµ α ταρεφα εσπεχφιχα δε οριενταρ α Χµαρα ε ο Σεναδο σοβρε χινχια ε τεχνολογια. Συα χοµπετνχια ε ιντεγριδαδε τµ σιδο εξεµπλαρεσ δυραντε τοδοσ εσσεσ ανοσ. ∆οσ 535 µεµβροσ δο Χονγρεσσο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, ραραµεντε 1% χηεγου α τερ αλγυµα φορµαο χιεντφιχα σιγνιφιχατιϖα νο σχυλο ΞΞ. Ο λτιµο πρεσιδεντε χιεντιφιχαµεντε αλφαβετιζαδο φοι ταλϖεζ Τηοµασ ϑεφφερσον.∗ Ασσιµ, χοµο  θυε οσ νορτε−αµεριχανοσ δεχιδεµ εσσασ θυεστ⌡εσ? Χοµο  θυε ινστρυεµ οσ σευσ ρεπρεσενταντεσ? Θυεµ δε φατο τοµα εσσασ δεχισ⌡εσ, ε βασεανδο−σε εµ θυε φυνδαµεντοσ? Ηιπ⌠χρατεσ δε Χ⌠σ  ο παι δα µεδιχινα. Ελε  αινδα λεµβραδο, 2500 ανοσ δεποισ, πορ χαυσα δο ϕυραµεντο ηιποχρ〈τιχο (υµα φορµα αλτεραδα δεσσε ϕυραµεντο αινδα  ρεπετιδα, εµ αλγυνσ λυγαρεσ, πελοσ εστυδαντεσ δε µεδιχινα νο µοµεντο δε συα φορµατυρα). Μασ ελε  χελεβραδο σοβρετυδο πορ σευσ (∗) Εµβορα σε ποσσαµ φαζερ αφιρµα⌡εσ νεσσε σεντιδο σοβρε Τηεοδορε Ροοσεϖελτ, Ηερβερτ Ηοοϖερ ε ϑιµµψ Χαρτερ. Α Γρ−Βρετανηα τεϖε ρεχεντεµεντε υµ πριµειρο−µινιστρο δεσσε τιπο εµ Μαργαρετ Τηατχηερ. Σευσ εστυδοσ αντεριορεσ δε θυµιχα, εµ παρτε σοβ α οριενταο δε ∆οροτηψ Ηοδγκινσ, λαυρεαδα χοµ ο Νοβελ, φοραµ εσσενχιαισ παρα α δεφεσα ϖιγοροσα ε βεµ−συχεδιδα δο Ρεινο Υνιδο νο σεντιδο δε θυε φοσσεµ βανιδοσ εµ τοδο ο µυνδο οσ ΧΦΧσ θυε εστο διµινυινδο α χαµαδα δε οζνιο.


εσφοροσ παρα αρρανχαρ α µεδιχινα δο τερρενο δα συπερστιο ε τραζ−λα ◊ λυζ δα χινχια. Νυµα πασσαγεµ τπιχα, Ηιπ⌠χρατεσ εσχρεϖευ: Οσ ηοµενσ αχηαµ α επιλεπσια διϖινα, σιµπλεσµεντε πορθυε νο α χοµπρεενδεµ. Μασ σε χηαµασσεµ δε διϖινο τυδο ο θυε νο χοµπρεενδεµ, ορα, ασ χοισασ διϖινασ νο τεριαµ φιµ . Εµ ϖεζ δε ρεχονηεχερ θυε εµ µυιτασ 〈ρεασ σοµοσ ιγνοραντεσ, τεµοσ νοσ ινχλιναδο α διζερ, πορ εξεµπλο, θυε ο Υνιϖερσο εστ〈 ιµπρεγναδο χοµ ο ινεφ〈ϖελ. Α υµ ∆ευσ δασ Λαχυνασ  ατριβυδα α ρεσπονσαβιλιδαδε πελο θυε αινδα νο χοµπρεενδεµοσ. Χοµο ο χονηεχιµεντο δα µεδιχινα τεµ σε δεσενϖολϖιδο δεσδε ο σχυλο Ις α.Χ., χαδα ϖεζ µαισ αυµεντα ο θυε χοµπρεενδεµοσ ε διµινυι ο θυε τινηα δε σερ ατριβυδο ◊ ιντερϖενο διϖινα α ρεσπειτο δασ χαυσασ ου δο τραταµεντο δα δοενα. Ασ µορτεσ να ηορα δο παρτο ε α µορταλιδαδε ινφαντιλ δεχρεσχεραµ, ο τεµπο δε ϖιδα φοι προλονγαδο, ε α µεδιχινα µεληορου α θυαλιδαδε δε ϖιδα παρα βιλη⌡εσ δε σερεσ ηυµανοσ εµ τοδο ο πλανετα. Ηιπ⌠χρατεσ ιντροδυζιυ ελεµεντοσ δο µτοδο χιεντφιχο νο διαγν⌠στιχο δα δοενα. Ελε ρεχοµενδαϖα χοµ ινσιστνχια α οβσερϖαο χυιδαδοσα ε µετιχυλοσα: Νο δειξεµ ναδα αο αχασο. Νο περχαµ νενηυµ δεταληε. Χοµβινεµ ασ οβσερϖα⌡εσ χοντραδιτ⌠ριασ. Νο τενηαµ πρεσσα . Αντεσ δα ινϖενο δο τερµµετρο, ελε φεζ ο γρ〈φιχο δασ χυρϖασ δε τεµπερατυρα δε µυιτασ δοενασ. Ρεχοµενδαϖα θυε οσ µδιχοσ φοσσεµ χαπαζεσ δε εξπλιχαρ, σοµεντε α παρτιρ δοσ σιντοµασ πρεσεντεσ, ο προϖ〈ϖελ δεσενϖολϖιµεντο πασσαδο ε φυτυρο δε χαδα δοενα. Ενφατιζαϖα α ηονεστιδαδε. Εσταϖα δισποστο α αδµιτιρ ασ λιµιτα⌡εσ δο χονηεχιµεντο µδιχο. Νο σε ενϖεργονηαϖα δε χονταρ παρα α ποστεριδαδε θυε µαισ δα µεταδε δε σευσ παχιεντεσ µορρερα δασ δοενασ θυε ελε εσταϖα τρατανδο. Συασ οπ⌡εσ δε αο εραµ λιµιταδασ; οσ ρεµδιοσ δε θυε δισπυνηα εραµ πρινχιπαλµεντε λαξαντεσ, εµτιχοσ ε ναρχ⌠τιχοσ. Ρεαλιζαϖαµ−σε χιρυργιασ ε χαυτεριζαο. Ουτροσ προγρεσσοσ χονσιδερ〈ϖεισ αινδα φοραµ φειτοσ εµ τοδα α ποχα χλ〈σσιχα, ατ α θυεδα δε Ροµα. Ενθυαντο α µεδιχινα φλορεσχευ νο µυνδο ισλµιχο, ο θυε σεγυιυ να Ευροπα φοι να ρεαλιδαδε υµα ερα νεγρα. Γρανδε παρτε δο χονηεχιµεντο δε ανατοµια ε χιρυργια σε περδευ. Ερα µυιτο διφυνδιδο ο ρεχυρσο ◊σ ορα⌡εσ ε ◊σ χυρασ µιλαγροσασ. Οσ µδιχοσ σεχυλαρεσ φοραµ εξτιντοσ. Εµπρεγαϖαµ−σε πορ τοδα παρτε χαντιλενασ, πο⌡εσ, ηορ⌠σχοποσ ε αµυλετοσ. Ασ δισσεχα⌡εσ δε χαδ〈ϖερεσ φοραµ ρεστρινγιδασ ου προσχριτασ, πορ ισσο αθυελεσ θυε πρατιχαϖαµ α µεδιχινα νο ποδιαµ αδθυιριρ εµ πριµειρα µο ο χονηεχιµεντο δο χορπο ηυµανο. Α πεσθυισα µδιχα φιχου εσταγναδα. Υµα σιτυαο µυιτο παρεχιδα χοµ α θυε ο ηιστοριαδορ Εδωαρδ Γιββον δεσχρεϖευ παρα τοδο ο Ιµπριο δο Οριεντε, χυϕα χαπιταλ ερα Χονσταντινοπλα: Νυµ περοδο δε δεζ σχυλοσ, νεµ υµα νιχα δεσχοβερτα φοι φειτα παρα


εξαλταρ α διγνιδαδε ου προµοϖερ α φελιχιδαδε δα ηυµανιδαδε. Νεµ υµα νιχα ιδια φοι αχρεσχενταδα αοσ σιστεµασ εσπεχυλατιϖοσ δα Αντιγιδαδε, ε υµα σριε δε δισχπυλοσ παχιεντεσ σε τρανσφορµαϖα, πορ συα ϖεζ, νοσ προφεσσορεσ δογµ〈τιχοσ δα γεραο σερϖιλ σεγυιντε.

Μεσµο εµ σευσ µεληορεσ µοµεντοσ, α πρ〈τιχα µδιχα πρ−µοδερνα νο σαλϖου µυιτα γεντε. Α ραινηα Αννε φοι α λτιµα µοναρχα Στυαρτ δα Γρ− Βρετανηα. Νοσ λτιµοσ δεζεσσετε ανοσ δο σχυλο ΞςΙΙ, ελα φιχου γρ〈ϖιδα δεζοιτο ϖεζεσ. Απενασ χινχο φιληοσ νασχεραµ χοµ ϖιδα. Σοµεντε υµ δελεσ σοβρεϖιϖευ αοσ πριµειροσ ανοσ δα ινφνχια. Μορρευ αντεσ δε ατινγιρ α ιδαδε αδυλτα ε δα χοροαο δα µε εµ 1702. Νο παρεχε ηαϖερ εϖιδνχια δε διστρβιο γεντιχο. Ελα τινηα οσ µεληορεσ χυιδαδοσ µδιχοσ θυε ο δινηειρο ποδια χοµπραρ. Ασ δοενασ θυε ουτρορα ϖιτιµαϖαµ βεβσ ε χριανασ τµ σιδο προγρεσσιϖαµεντε µιτιγαδασ ε χυραδασ πελα χινχια πορ µειο δα δεσχοβερτα δο µυνδο µιχροβιανο, πελα χοµπρεενσο δε θυε οσ µδιχοσ ε ασ παρτειρασ δεϖεµ λαϖαρ ασ µοσ ε εστεριλιζαρ οσ σευσ ινστρυµεντοσ, πελα νυτριο, πορ µεδιδασ σανιτ〈ριασ ε δε σαδε πβλιχα, πελοσ αντιβι⌠τιχοσ, ρεµδιοσ, ϖαχινασ, πελα δεσχοβερτα δα εστρυτυρα µολεχυλαρ δο ∆ΝΑ, πελα βιολογια µολεχυλαρ, ε αγορα πελα τεραπια γεντιχα. Πελο µενοσ νο µυνδο δεσενϖολϖιδο, οσ παισ τµ ηοϕε εµ δια µυιτο µαισ χηανχε δε ϖερ οσ φιληοσ ατινγιρεµ α ιδαδε αδυλτα δο θυε τινηα α ηερδειρα δο τρονο δε υµα δασ να⌡εσ µαισ ποδεροσασ δα Τερρα νο φιναλ δο σχυλο ΞςΙΙ. Α ϖαρολα φοι ελιµιναδα εµ τοδο ο µυνδο. Α 〈ρεα δε νοσσο πλανετα ινφεσταδα χοµ οσ µοσθυιτοσ τρανσµισσορεσ δα µαλ〈ρια ενχοληευ δραστιχαµεντε. Ο νµερο δε ανοσ δε εξπεχτατιϖα δε ϖιδα δε υµα χριανα χοµ διαγν⌠στιχο δε λευχεµια τεµ αυµενταδο προγρεσσιϖαµεντε. Α χινχια περµιτε θυε α Τερρα αλιµεντε υµ νµερο δε σερεσ ηυµανοσ χεµ ϖεζεσ µαιορ, ε σοβ χονδι⌡εσ µυιτο µενοσ πενοσασ, δο θυε ερα ποσσϖελ η〈 αλγυνσ µιληαρεσ δε ανοσ. Ποδεµοσ ρεζαρ πελα ϖτιµα δο χ⌠λερα, ου ποδεµοσ ληε δαρ θυινηεντοσ µιλιγραµασ δε τετραχιχλινα α χαδα δοζε ηορασ. (Αινδα εξιστε υµα ρελιγιο, α χινχια χριστ, θυε νεγα α τεορια θυε ατριβυι ασ δοενασ α µιχρ⌠βιοσ; σε α οραο νο προδυζ εφειτο, ο φιελ πρεφερε θυε οσ φιληοσ µορραµ α ληεσ δαρ αντιβι⌠τιχοσ.) Ποδεµοσ τενταρ α θυασε ιντιλ τεραπια πσιχαναλτιχα πελα φαλα χοµ ο παχιεντε εσθυιζοφρνιχο, ου ποδεµοσ ληε δαρ τρεζεντοσ α θυινηεντοσ µιλιγραµασ δε χλαζεπινα. Οσ τραταµεντοσ χιεντφιχοσ σο χεντενασ ου µιληαρεσ δε ϖεζεσ µαισ εφιχαζεσ δο θυε οσ αλτερνατιϖοσ. (Ε, µεσµο θυανδο οσ αλτερνατιϖοσ παρεχεµ φυνχιοναρ, νο σαβεµοσ ρεαλµεντε σε δεσεµπενηαραµ αλγυµ παπελ: µεληορασ εσποντνεασ, ατ δε χ⌠λερα ε εσθυιζοφρενια, ποδεµ οχορρερ σεµ ρεζασ ε σεµ πσιχαν〈λισε.) Ρενυνχιαρ ◊ χινχια σιγνιφιχα αβανδοναρ µυιτο µαισ δο θυε ο αρ−χονδιχιοναδο, ο τοχα−δισχο Χ∆, οσ σεχαδορεσ δε χαβελο ε οσ χαρροσ ϖελοζεσ.


Νοσ τεµποσ πρ−αγρχολασ δοσ χααδορεσ−χολετορεσ, α εξπεχτατιϖα δε ϖιδα ηυµανα ερα χερχα δε 20...30 ανοσ. Εσσα ερα ταµβµ α εξπεχτατιϖα δε ϖιδα να Ευροπα οχιδενταλ νο φιναλ δο Ιµπριο Ροµανο ε να Ιδαδε Μδια. Ελα σ⌠ αυµεντου παρα θυαρεντα πορ ϖολτα δε 1870. Χηεγου α χινθεντα εµ 1915, α σεσσεντα εµ 1930, α σετεντα εµ 1955, ε εστ〈 σε απροξιµανδο δε οιτεντα ηοϕε εµ δια (υµ πουχο µαισ παρα ασ µυληερεσ, υµ πουχο µενοσ παρα οσ ηοµενσ). Ο ρεστο δο µυνδο εστ〈 ρεπετινδο ο ινχρεµεντο ευροπευ δα λονγεϖιδαδε. Θυαλ  α χαυσα δεσσα τρανσιο ηυµανιτ〈ρια εσπαντοσα ε σεµ πρεχεδεντεσ? Α τεορια µιχροβιανα δασ δοενασ, ασ µεδιδασ δε σαδε πβλιχα, οσ ρεµδιοσ ε α τεχνολογια µδιχα. Α λονγεϖιδαδε ταλϖεζ σεϕα α µεληορ µεδιδα δα θυαλιδαδε φσιχα δα ϖιδα. (Σε ϖοχ εστ〈 µορτο, πουχο ποδε φαζερ παρα σερ φελιζ.) Εσσα  υµα δ〈διϖα πρεχιοσα δα χινχια ◊ ηυµανιδαδε ναδα µενοσ δο θυε ο δοµ δα ϖιδα. Μασ οσ µιχροοργανισµοσ σοφρεµ µυτα⌡εσ. Νοϖασ δοενασ σε δισσεµιναµ ραπιδαµεντε. Η〈 υµα βαταληα χονσταντε εντρε ασ µεδιδασ µιχροβιανασ ε ασ χοντραµεδιδασ ηυµανασ. Αχοµπανηαµοσ ο ριτµο δεσσα χοµπετιο, νο απενασ ινϖεντανδο νοϖοσ ρεµδιοσ ε τραταµεντοσ, µασ ινδο χαδα ϖεζ µαισ φυνδο να προχυρα δε υµα χοµπρεενσο δα νατυρεζα δα ϖιδα α πεσθυισα β〈σιχα. Σε ο µυνδο θυισερ εϖιταρ ασ χονσεθνχιασ τερρϖεισ δο χρεσχιµεντο δα ποπυλαο γλοβαλ, χοµ 10 ου 12 βιλη⌡εσ δε πεσσοασ νο πλανετα νο φιναλ δο σχυλο ΞΞΙ, τεµοσ δε ινϖενταρ µειοσ σεγυροσ, πορµ µαισ εφιχιεντεσ, δε χυλτιϖαρ αλιµεντοσ χοµ ο αυξλιο δε εστοθυεσ δε σεµεντεσ, ιρριγαο, φερτιλιζαδορεσ, πεστιχιδασ, σιστεµασ δε τρανσπορτε ε ρεφριγεραο. Σερο ταµβµ νεχεσσ〈ριοσ µτοδοσ αµπλαµεντε αχεσσϖεισ ε αχειτ〈ϖεισ δε χοντραχεπο, πασσοσ σιγνιφιχατιϖοσ παρα α ιγυαλδαδε πολτιχα δασ µυληερεσ ε µεληοραµεντοσ νοσ παδρ⌡εσ δε ϖιδα δασ πεσσοασ µαισ ποβρεσ. Χοµο σερ〈 ποσσϖελ φαζερ τυδο ισσο σεµ α χινχια ε α τεχνολογια? Σει θυε α χινχια ε α τεχνολογια νο σο απενασ χορνυχ⌠πιασ δεσπεϕανδο δ〈διϖασ σοβρε ο µυνδο. Οσ χιεντιστασ νο σ⌠ χονχεβεραµ ασ αρµασ νυχλεαρεσ; ελεσ ταµβµ πεγαραµ οσ λδερεσ πολτιχοσ πελα λαπελα, αργυµεντανδο θυε α συα ναο θυαλθυερ θυε ελα φοσσε τινηα θυε σερ α πριµειρα α φαβριχαρ υµα δεσσασ αρµασ. Ε ασσιµ ελεσ προδυζιραµ µαισ δε 60 µιλ αρµασ νυχλεαρεσ. ∆υραντε α Γυερρα Φρια, οσ χιεντιστασ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, να Υνιο Σοϖιτιχα, να Χηινα ε εµ ουτρασ να⌡εσ εσταϖαµ δισποστοσ α εξπορ οσ σευσ χοντερρνεοσ ◊ ραδιαο να µαιορια δοσ χασοσ, σεµ ο χονηεχιµεντο δελεσ α φιµ δε σε πρεπαραρ παρα α γυερρα νυχλεαρ. Μδιχοσ εµ Τυσκεγεε, Αλαβαµα, ενγαναραµ υµ γρυπο δε ϖετερανοσ φαζενδο−οσ χρερ θυε εσταϖαµ ρεχεβενδο τραταµεντο µδιχο παρα α σφιλισ, θυανδο να ϖερδαδε εραµ ελεµεντοσ δε χοντρολε θυε νο ρεχεβιαµ µεδιχαο. Ασ χρυελδαδεσ ατροζεσ δοσ µδιχοσ ναζιστασ σο βεµ χονηεχιδασ. Α νοσσα τεχνολογια προδυζιυ α


ταλιδοµιδα, οσ ΧΦΧσ, ο αγεντε λαρανϕα, οσ γασεσ θυε αταχαµ ο σιστεµα νερϖοσο, α πολυιο δο αρ ε δα 〈γυα, ασ εξτιν⌡εσ δασ εσπχιεσ, ε ινδστριασ το ποδεροσασ θυε ποδεµ αρρυιναρ ο χλιµα δο πλανετα. Απροξιµαδαµεντε µεταδε δοσ χιεντιστασ να Τερρα δεδιχα παρτε δε σευ τεµπο δε τραβαληο παρα φινσ µιλιταρεσ. Εµβορα αλγυνσ χιεντιστασ αινδα σεϕαµ ϖιστοσ χοµο εστρανηοσ αο σιστεµα, χριτιχανδο χοραϕοσαµεντε οσ µαλεσ δα σοχιεδαδε ε δανδο οσ πριµειροσ αϖισοσ σοβρε χατ〈στροφεσ τεχνολ⌠γιχασ ποτενχιαισ, µυιτοσ σο χονσιδεραδοσ οπορτυνιστασ συβµισσοσ ου υµα φοντε χοµπλαχεντε δε λυχροσ εµπρεσαριαισ ε δε αρµασ δε δεστρυιο εµ µασσα νο ιµπορτα θυαισ σεϕαµ ασ χονσεθνχιασ α λονγο πραζο. Οσ περιγοσ τεχνολ⌠γιχοσ θυε α χινχια απρεσεντα, σευ δεσαφιο ιµπλχιτο αο χονηεχιµεντο ρεχεβιδο ε συα ϖισϖελ διφιχυλδαδε σο ραζ⌡εσ παρα θυε ασ πεσσοασ, δεσχονφιαδασ, α εϖιτεµ. Εξιστε υµαραζο παρα ασ πεσσοασ φιχαρεµ νερϖοσασ α ρεσπειτο δα χινχια ε δα τεχνολογια. Ε ασσιµ α ιµαγεµ δο χιεντιστα µαλυχο ασσοµβρα ο νοσσο µυνδο ατ νοσ µδιχοσ λουχοσ δοσ προγραµασ ινφαντισ δε Τς νασ µανησ δε σ〈βαδο ε να πλετορα δε βαργανηασ φαυστιανασ να χυλτυρα ποπυλαρ, δο πρ⌠πριο επνιµο δρ. Φαυστυσ αο ∆ρ. Φρανκενστειν, ∆ουτορ Φαντ〈στιχο ε Παρθυε δοσ ∆ινοσσαυροσ. Μασ νο ποδεµοσ σιµπλεσµεντε χονχλυιρ θυε α χινχια χολοχα ποδερ δεµαισ νασ µοσ δε τεχν⌠λογοσ µοραλµεντε φραχοσ ου δε πολτιχοσ χορρυπτοσ ε 〈ϖιδοσ δε ποδερ, ε τοµαρ α δεχισο δε θυε πρεχισαµοσ λιϖραρ−νοσ δελα. Ασ ϖιδασ σαλϖασ πελοσ προγρεσσοσ να µεδιχινα ε να αγριχυλτυρα σο µυιτο µαισ νυµεροσασ δο θυε ασ περδιδασ εµ τοδασ ασ γυερρασ δα ηιστ⌠ρια.∗∗ Οσ προγρεσσοσ νοσ τρανσπορτεσ, νασ χοµυνιχα⌡εσ ε να ινδστρια δο εντρετενιµεντο τρανσφορµαραµ ε υνιφιχαραµ ο µυνδο. Εµ τοδασ ασ πεσθυισασ δε οπινιο, α χινχια  χλασσιφιχαδα εντρε ασ οχυπα⌡εσ µαισ αδµιραδασ ε διγνασ δε χρδιτο, απεσαρ δοσ ρεχειοσ. Α εσπαδα δα χινχια τεµ δοισ γυµεσ. Συα φορα τερρϖελ ιµπ⌡ε α τοδοσ ν⌠σ, ινχλυσιϖε αοσ πολτιχοσ, µασ εσπεχιαλµεντε αοσ χιεντιστασ, υµα νοϖα ρεσπονσαβιλιδαδε µαισ ατενο ◊σ χονσεθνχιασ δε λονγο πραζο δα τεχνολογια, υµα περσπεχτιϖα θυε υλτραπασσε ασ φροντειρασ δοσ πασεσ ε δασ γερα⌡εσ, υµ ινχεντιϖο παρα εϖιταρ οσ απελοσ φ〈χεισ δο ναχιοναλισµο ε δο χηαυϖινισµο. Οσ ερροσ εστο σε τορνανδο χαροσ δεµαισ. Ν⌠σ νοσ ιµπορταµοσ χοµ ο θυε  ϖερδαδε? Ισσο φαζ αλγυµα διφερενα?

(∗) Ρεχεντεµεντε, πορ οχασιο δε υµ γρανδε ϕανταρ, περγυντει αοσ χονϖιδαδοσ ρευνιδοσ χυϕασ ιδαδεσ αχηο θυε ϖαριαϖαµ δοσ τριντα αοσ σεσσεντα θυαντοσ δελεσ εσταριαµ ϖιϖοσ ηοϕε εµ δια, σε νο φοσσεµ οσ αντιβι⌠τιχοσ, οσ µαρχαπασσοσ χαρδαχοσ ε τοδο ο ρεστο δα παν⌠πλια δα µεδιχινα µοδερνα. Απενασ υµα δασ µοσ σε εργυευ. Ε νο φοι α µινηα.


...ωηερε ιγνορανχε ισ βλισσ, ∋τισ φολλψ το βε ωισε [...θυανδο α ιγνορνχια  φελιχιδαδε, ⊃ λουχυρα σερ σ〈βιο]

εσχρεϖευ ο ποετα Τηοµασ Γραψ. Μασ σερ〈 µεσµο? Εδµυνδ Ωαψ Τεαλε, εµ σευ λιϖρο Χιρχλε οφ τηε Σεασονσ δε 1950, χοµπρεενδευ µεληορ ο διλεµα: Μοραλµεντε,  το χονδεν〈ϖελ νο θυερερ σαβερ σε υµα χοισα  ϖερδαδε ου νο, δεσδε θυε ελα νοσ δ πραζερ, θυαντο νο θυερερ σαβερ χοµο χονσεγυιµοσ ο δινηειρο, δεσδε θυε ελε εστεϕα να νοσσα µο.

⊃ δεσανιµαδορ δεσχοβριρ α χορρυπο ε α ινχοµπετνχια γοϖερναµενταισ, πορ εξεµπλο, µασ σερ〈 µεληορ νο σαβερ α ρεσπειτο? Α θυε ιντερεσσεσ α ιγνορνχια σερϖε? Σε ν⌠σ, ηυµανοσ, τεµοσ υµα προπενσο ηερεδιτ〈ρια α οδιαρ οσ εστρανηοσ, ο νιχο αντδοτο νο  ο αυτοχονηεχιµεντο? Σε ανσιαµοσ πορ αχρεδιταρ θυε ασ εστρελασ σε λεϖανταµ ε σε π⌡εµ παρα ν⌠σ, θυε σοµοσ α ραζο δα εξιστνχια δο Υνιϖερσο, α χινχια νοσ πρεστα υµ δεσσερϖιο εσϖαζιανδο νοσσα πρεσυνο? Εµ Παρα α γενεαλογια δα µοραλ, Φριεδριχη Νιετζσχηε, χοµο ταντοσ ουτροσ αντεσ ε δεποισ δελε, δενιγρε ο προγρεσσο ινιντερρυπτο δα αυτο− δεπρεχιαο ηυµανα προϖοχαδο πελα ρεϖολυο χιεντφιχα. Νιετζσχηε λαµεντα ο ηοµεµ τερ περδιδο α χονφιανα εµ συα διγνιδαδε, εµ σευ χαρ〈τερ νιχο ε νο φατο δε σερ ινσυβστιτυϖελ νο προϕετο δα εξιστνχια . Παρα µιµ,  µυιτο µεληορ χοµπρεενδερ ο Υνιϖερσο χοµο ελε ρεαλµεντε  δο θυε περσιστιρ νο ενγανο, πορ µαισ σατισφατ⌠ριο ε τρανθιλιζαδορ θυε ποσσα σερ. Θυαλ δεσσασ ατιτυδεσ σε πρεστα µεληορ ◊ νοσσα σοβρεϖιϖνχια α λονγο πραζο? Θυαλ νοσ δ〈 µαιορ ποδερ δε ινφλυενχιαρ ο φυτυρο? Ε σε νοσσα αυτοχονφιανα ινγνυα  υµ πουχο µιναδα νο προχεσσο, ισσο  υµα περδα ασσιµ το γρανδε? Νο η〈 ραζ⌡εσ παρα αχολη−λα χοµο υµα εξπερινχια δε αµαδυρεχιµεντο ε φορµαο δε χαρ〈τερ? ∆εσχοβριρ θυε ο Υνιϖερσο τεµ χερχα δε 8 βιλη⌡εσ α 15 βιλη⌡εσ δε ανοσ, εµ ϖεζ δε 6 α 12 µιλ ανοσ,∗ αυµεντα α νοσσα απρεχιαο δε συα εξτενσο ε γρανδιοσιδαδε; νυτριρ α νοο δε θυε σοµοσ υµα χοµβιναο εσπεχιαλµεντε χοµπλεξα δε 〈τοµοσ, εµ ϖεζ δε υµ σοπρο δα διϖινδαδε, πελο µενοσ ιντενσιφιχα ο νοσσο ρεσπειτο πελοσ 〈τοµοσ; δεσχοβριρ, χοµο αγορα παρεχε (∗) Νενηυµα πεσσοα ρελιγιοσα ιντελιγεντε αχρεδιτα νισσο. Ισσο  χοισα δο τεµπο δο ονα , εσχρεϖε υµ δοσ χονσυλτορεσ δεστε λιϖρο. Μασ µυιτοσ χριαχιονιστασ χιεντφιχοσ νο σ⌠ αχρεδιταµ, χοµο εστο φαζενδο εσφοροσ χαδα ϖεζ µαισ αγρεσσιϖοσ ε βεµ−συχεδιδοσ παρα θυε ισσο σεϕα ενσιναδο νασ εσχολασ, µυσευσ, ζοολ⌠γιχοσ ε λιϖροσ διδ〈τιχοσ. Πορ θυ? Πορθυε α σοµα δασ γερα⌡εσ , ασ ιδαδεσ δοσ πατριαρχασ ε δε ουτρασ φιγυρασ δα Ββλια, χηεγα α εσσε νµερο, ε α Ββλια νο ερρα νυνχα .


προϖ〈ϖελ, θυε ο νοσσο πλανετα  υµ δεντρε βιλη⌡εσ δε ουτροσ µυνδοσ να γαλ〈ξια δα ςια Λ〈χτεα, ε θυε α νοσσα γαλ〈ξια  υµα δεντρε βιλη⌡εσ δε ουτρασ, εξπανδε µαϕεστοσαµεντε α αρενα δο θυε  ποσσϖελ; σαβερ θυε οσ νοσσοσ αντεπασσαδοσ εραµ ταµβµ οσ ανχεστραισ δοσ µαχαχοσ νοσ υνε αο ρεσταντε δα ϖιδα ε τορνα ποσσϖεισ ρεφλεξ⌡εσ ιµπορταντεσ αινδα θυε πορ ϖεζεσ τριστεσ σοβρε α νατυρεζα ηυµανα. Εϖιδεντεµεντε, νο η〈 ρετορνο ποσσϖελ. Θυερενδο ου νο, εσταµοσ πρεσοσ ◊ χινχια. Ο µεληορ  τιραρ ο µ〈ξιµο προϖειτο δα σιτυαο. Θυανδο χηεγαρµοσ α χοµπρεενδ−λα ε ρεχονηεχερµοσ πλεναµεντε α συα βελεζα ε ο σευ ποδερ, ϖερεµοσ θυε, ταντο νασ θυεστ⌡εσ εσπιριτυαισ χοµο νασ πρ〈τιχασ, φιζεµοσ υµ νεγ⌠χιο µυιτο µαισ ϖανταϕοσο παρα ν⌠σ. Μασ α συπερστιο ε α πσευδοχινχια εστο σεµπρε σε ιντροµετενδο, ατυρδινδο τοδοσ οσ Βυχκλεψσ , φορνεχενδο ρεσποστασ φ〈χεισ, εσθυιϖανδο−σε δο εξαµε χτιχο, απερτανδο χασυαλµεντε νοσσοσ βοτ⌡εσ δε αδµιραο ε βαναλιζανδο α εξπερινχια, τρανσφορµανδο−νοσ εµ προφισσιοναισ ροτινειροσ ε τρανθιλοσ, βεµ χοµο εµ ϖτιµασ δα χρεδυλιδαδε. Σιµ, ο µυνδο σερια υµ λυγαρ µαισ ιντερεσσαντε σε ηουϖεσσε ΥΦΟσ εσχονδιδοσ νασ 〈γυασ προφυνδασ, περτο δασ Βερµυδασ, δεϖορανδο οσ ναϖιοσ ε οσ αϖι⌡εσ, ου σε οσ µορτοσ πυδεσσεµ χοντρολαρ ασ νοσσασ µοσ ε νοσ εσχρεϖερ µενσαγενσ. Σερια φασχιναντε σε οσ αδολεσχεντεσ φοσσεµ χαπαζεσ δε τιραρ ο τελεφονε δο γανχηο απενασ χοµ ο πενσαµεντο, ου σε νοσσοσ σονηοσ ϖατιχινασσεµ αχυραδαµεντε ο φυτυρο χοµ υµα φρεθνχια θυε νο πυδεσσε σερ ατριβυδα αο αχασο ε αο νοσσο χονηεχιµεντο δο µυνδο. Εσσεσ σο εξεµπλοσ δε πσευδοχινχια. Ελεσ παρεχεµ υσαρ οσ µτοδοσ ε ασ δεσχοβερτασ δα χινχια, εµβορα να ρεαλιδαδε σεϕαµ ινφιισ ◊ συα νατυρεζα φρεθεντεµεντε πορθυε σε βασειαµ εµ εϖιδνχια ινσυφιχιεντε ου πορθυε ιγνοραµ πιστασ θυε απονταµ παρα ουτρο χαµινηο. Φερϖιληαµ δε χρεδυλιδαδε. Χοµ α χοοπεραο δεσινφορµαδα (ε φρεθεντεµεντε χοµ α χονιϖνχια χνιχα) δοσ ϕορναισ, ρεϖιστασ, εδιτορασ, ρ〈διο, τελεϖισο, προδυτορασ δε φιλµεσ ε ουτροσ ⌠ργοσ αφινσ, εσσασ ιδιασ σε τορναµ αχεσσϖεισ εµ τοδα παρτε. Μυιτο µαισ διφχεισ δε ενχοντραρ, χοµο µε λεµβρου ο ενχοντρο χοµ ο σρ. Βυχκλεψ , σο ασ δεσχοβερτασ αλτερνατιϖασ, µαισ δεσαφιαδορασ ε ατ µαισ δεσλυµβραντεσ δα χινχια. Α πσευδοχινχια  µαισ φ〈χιλ δε σερ ινϖενταδα θυε α χινχια, πορθυε οσ χονφροντοσ περτυρβαδορεσ χοµ α ρεαλιδαδε θυανδο νο ποδεµοσ χοντρολαρ ο ρεσυλταδο δα χοµπαραο σο εϖιταδοσ µαισ φαχιλµεντε. Οσ παδρ⌡εσ δε αργυµενταο, ο θυε πασσα πορ εϖιδνχια, σο µυιτο µενοσ ριγοροσοσ. Εµ παρτε πορ εσσασ µεσµασ ραζ⌡εσ,  µυιτο µαισ φ〈χιλ απρεσενταρ α πσευδοχινχια αο πβλιχο εµ γεραλ δο θυε α χινχια. Μασ ισσο νο  ο συφιχιεντε παρα εξπλιχαρ α συα ποπυλαριδαδε. ⊃ νατυραλ θυε ασ πεσσοασ εξπεριµεντεµ ϖ〈ριοσ σιστεµασ δε χρενασ,


παρα ϖερ σε τµ ϖαλια. Ε, σε εσταµοσ βασταντε δεσεσπεραδοσ, λογο νοσ δισποµοσ α αβανδοναρ ο θυε ποδε σερ ϖιστο χοµο α πεσαδα χαργα δο χετιχισµο. Α πσευδοχινχια φαλα ◊σ νεχεσσιδαδεσ εµοχιοναισ ποδεροσασ θυε α χινχια φρεθεντεµεντε δειξα δε σατισφαζερ. Νυτρε ασ φαντασιασ σοβρε ποδερεσ πεσσοαισ θυε νο τεµοσ ε δεσεϕαµοσ τερ (χοµο αθυελεσ ατριβυδοσ αοσ συπερ− ηερ⌠ισ δασ ηιστ⌠ριασ δε θυαδρινηοσ µοδερνασ ε, νο πασσαδο, αοσ δευσεσ). Εµ αλγυµασ δε συασ µανιφεστα⌡εσ, οφερεχε σατισφαο παρα α φοµε εσπιριτυαλ, χυρασ παρα ασ δοενασ, προµεσσασ δε θυε α µορτε νο  ο φιµ. Ρενοϖα νοσσα χονφιανα να χεντραλιδαδε ε ιµπορτνχια χ⌠σµιχα δο ηοµεµ. Χονχεδε θυε εσταµοσ πρεσοσ, λιγαδοσ αο Υνιϖερσο.∗ ℵσ ϖεζεσ παρεχε υµα παραδα νο µειο δο χαµινηο εντρε α αντιγα ρελιγιο ε α νοϖα χινχια, ινσπιρανδο δεσχονφιανα εµ αµβασ. Νο µαγο δε αλγυµασ πσευδοχινχιασ (ε ταµβµ δε αλγυµασ ρελιγι⌡εσ, δα Νοϖα ε δα Αντιγα Ερα) ρεσιδε α ιδια δε θυε  ο ατο δε δεσεϕαρ θυε δ〈 φορµα αοσ αχοντεχιµεντοσ. Χοµο σερια αγραδ〈ϖελ σε πυδσσεµοσ, ◊ σεµεληανα δο φολχλορε ε δασ ηιστ⌠ριασ ινφαντισ, σατισφαζερ οσ δεσεϕοσ δε νοσσο χοραο πελο σιµπλεσ ατο δε δεσεϕαρ. Χοµο  σεδυτορα εσσα νοο, εσπεχιαλµεντε θυανδο χοµπαραδα χοµ ο τραβαληο δυρο ε α βοα σορτε γεραλµεντε νεχεσσ〈ριοσ παρα χονχρετιζαρ νοσσασ εσπερανασ. Ο πειξε ενχανταδο ου ο γνιο δα λµπαδα νοσ χονχεδεµ τρσ δεσεϕοσ ο θυε θυισερµοσ, εξχετο αυµενταρ ο νµερο δε δεσεϕοσ. Θυεµ ϕ〈 νο πενσου σ⌠ πορ σεγυρανα, σ⌠ παρα ο χασο δε ενχοντραρµοσ ε αχιδενταλµεντε εσφρεγαρµοσ υµα ϖεληα ε αταρραχαδα λµπαδα δε λατο νο θυε πεδιρ? Λεµβρο−µε δε υµ µ〈γιχο δε χαρτολα ε βιγοδεσ θυε βρανδια υµα βενγαλα δε βανο νοσ γιβισ ε λιϖροσ δα ινφνχια. Σευ νοµε ερα Ζαταρα. Ελε ποδια φαζερ θυαλθυερ χοισα αχοντεχερ, θυαλθυερ χοισα. Χοµο ο χονσεγυια? Φ〈χιλ. Ελε προνυνχιαϖα ασ ορδενσ δε τρ〈σ παρα διαντε. Σε ελε θυερια 1 µιληο δε δ⌠λαρεσ, διζια σεραλ⌠δ εδ οηλιµ µυ εµ−δ . Σ⌠ ισσο. Ερα χοµο υµα ρεζα, µασ χοµ ρεσυλταδοσ µυιτο µαισ σεγυροσ. Αοσ οιτο ανοσ, πασσει βασταντε τεµπο εξπεριµεντανδο εσσε φιλο, δανδο ορδενσ παρα ασ πεδρασ λεϖιταρεµ: µετιϖελ, σαρδεπ . Νυνχα φυνχιονου. Ευ πυνηα α χυλπα να µινηα προννχια. Ποδε−σε αφιρµαρ θυε α πσευδοχινχια  αδοταδα να µεσµα προπορο εµ θυε α ϖερδαδειρα χινχια  µαλ χοµπρεενδιδα α νο σερ θυε α λινγυαγεµ (∗) Εµβορα ευ αχηε διφχιλ ενχοντραρ υµα χονεξο χ⌠σµιχα µαισ προφυνδα δο θυε ασ δεσχοβερτασ εσπαντοσασ δα µοδερνα αστροφσιχα νυχλεαρ; ◊ εξχεο δο ηιδρογνιο, τοδοσ οσ 〈τοµοσ θυε χοµπ⌡εµ χαδα υµ δε ν⌠σ ο φερρο νο σανγυε, ο χ〈λχιο νοσ οσσοσ, ο χαρβονο νο χρεβρο φοραµ φαβριχαδοσ εµ εστρελασ ϖερµεληασ γιγαντεσ α µιληαρεσ δε ανοσ− λυζ νο εσπαο ε α βιλη⌡εσ δε ανοσ νο τεµπο. Σοµοσ φειτοσ, χοµο γοστο δε διζερ, δε µατρια εστελαρ.


φαληε νεσσε ποντο. Σε αλγυµ νυνχα ουϖιυ φαλαρ δε χινχια (µυιτο µενοσ δε χοµο ελα φυνχιονα), διφιχιλµεντε ποδε τερ χονσχινχια δε εσταρ αβραανδο α πσευδοχινχια. Εστ〈 απενασ αδοτανδο υµα δασ µανειρασ δε πενσαρ θυε οσ σερεσ ηυµανοσ σεµπρε εµπρεγαραµ. Ασ ρελιγι⌡εσ σο φρεθεντεµεντε εσχολασ δε πσευδοχινχια θυε τµ προτεο δο Εσταδο, εµβορα νο ηαϕα ραζο θυε ασ οβριγυε α δεσεµπενηαρ εσσε παπελ. ∆ε χερτο µοδο,  υµ αρτεφατο δε τεµποσ µυιτο ρεµοτοσ. Εµ αλγυνσ πασεσ, θυασε τοδο µυνδο αχρεδιτα εµ αστρολογια ε πρεχογνιο, ινχλυσιϖε οσ λδερεσ δο γοϖερνο. Μασ ισσο νο ληεσ  σιµπλεσµεντε ινχυτιδο πελα ρελιγιο;  τιραδο δα χυλτυρα χιρχυνδαντε εµ θυε τοδοσ σε σεντεµ ◊ ϖονταδε χοµ εσσασ πρ〈τιχασ, ε ενχοντραµ−σε προϖασ δισσο πορ τοδα παρτε. Α µαιορια δοσ χασοσ θυε ϖου ρελαταρ νεστε λιϖρο σο νορτε− αµεριχανοσ πορ σερεµ οσ θυε χονηεο µεληορ, ε νο πορθυε α πσευδοχινχια ε ο µιστιχισµο σεϕαµ µαισ προεµινεντεσ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ θυε εµ ουτροσ λυγαρεσ. Νο ενταντο, Υρι Γελλερ, ο παρανορµαλ εντορταδορ δε χοληερεσ ε χαναλιζαδορ δε εξτρατερρεστρεσ, ϖεµ δε Ισραελ. Ενθυαντο ασ τενσ⌡εσ αυµενταµ εντρε οσ σεχυλαριστασ αργελινοσ ε οσ φυνδαµενταλιστασ µυυλµανοσ, υµ νµερο χαδα ϖεζ µαιορ δε πεσσοασ χονσυλτα δισχρεταµεντε οσ 10 µιλ ϖιδεντεσ ε αδιϖινηοσ δο πασ (δοσ θυαισ µαισ ου µενοσ α µεταδε οπερα χοµ λιχενα δο γοϖερνο). Αλτοσ φυνχιον〈ριοσ φρανχεσεσ, ινχλυσιϖε υµ εξ−πρεσιδεντε, προϖιδενχιαραµ παρα θυε µιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ φοσσεµ ινϖεστιδοσ νυµα εµπρεσα φραυδυλεντα (ο εσχνδαλο δα Ελφ−Αθυιταινε) θυε σε προπυνηα ενχοντραρ νοϖασ ρεσερϖασ δε πετρ⌠λεο νο αρ. Να Αλεµανηα, εξιστε υµα πρεοχυπαο χοµ ραιοσ τερρεστρεσ χανχεργενοσ ινδετεχτ〈ϖεισ πελα χινχια; σ⌠ ποδεµ σερ περχεβιδοσ πορ αδιϖινηοσ εξπεριεντεσ βρανδινδο φορθυιληασ. Α χιρυργια µεδινιχα φλορεσχε νασ Φιλιπινασ. Οσ φαντασµασ σο υµα οβσεσσο ναχιοναλ να Γρ−Βρετανηα. ∆εσδε α Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ, ο ϑαπο ϖιυ προλιφεραρεµ ινµερασ ρελιγι⌡εσ νοϖασ θυε δο δεσταθυε αο σοβρενατυραλ. Υµ νµερο εστιµαδο δε 10 µιλ αδιϖινηοσ ϖιχεϕα νο ϑαπο; α χλιεντελα  χοµποστα πρινχιπαλµεντε δε µυληερεσ ϕοϖενσ. Α Αυµ Σηινρικψο, υµα σειτα θυε σε συπ⌡ε εσταρ ενϖολϖιδα νο ατενταδο χοµ γ〈σ σαριν θυε αταχα ο σιστεµα νερϖοσο νο µετρ δε Τ⌠θυιο, εµ µαρο δε 1995, τεµ α λεϖιταο, α χυρα πελα φ ε α ΕΣΠ (περχεπο εξτρα−σενσοριαλ) εντρε σευσ πρινχιπαισ δογµασ. Οσ σεγυιδορεσ, α υµ πρεο ελεϖαδο, βεβιαµ α 〈γυα δο λαγο µιλαγροσο τιραδα δο βανηο δε Ασαηαρα, ο σευ λδερ. Να Ταιλνδια, ασ δοενασ σο τραταδασ χοµ πλυλασ φειτασ χοµ α Εσχριτυρα σαγραδα πυλϖεριζαδα. Ηοϕε εµ δια αινδα σε θυειµαµ βρυξασ να ℑφριχα δο Συλ. Ασ φορασ αυστραλιανασ δα παζ νο Ηαιτι λιβερταµ υµα µυληερ αµαρραδα α υµα 〈ρϖορε; ελα  αχυσαδα δε ϖοαρ δε τεληαδο εµ τεληαδο ε δε συγαρ ο σανγυε δασ χριανχινηασ. Α αστρολογια  δισσεµιναδα να ⊆νδια, α γεοµανχια µυιτο διφυνδιδα να Χηινα. Ταλϖεζ α µαισ ρεχεντε πσευδοχινχια γλοβαλ α τερ συχεσσο θυε,


σεγυνδο µυιτοσ χριτριοσ, ϕ〈  υµα ρελιγιο σεϕα α δουτρινα ηινδυστα δα µεδιταο τρανσχεδενταλ (ΤΜ). Ασ ηοµιλιασ σοπορφιχασ δε σευ φυνδαδορ ε λδερ εσπιριτυαλ, ο Μαηαρισηι Μαηεση Ψογι, ποδεµ σερ ϖιστασ να τελεϖισο. Σενταδο να ποσιο δε ιογυε, χοµ ο χαβελο βρανχο σαλπιχαδο δε πρετο αθυι ε αλι, χιρχυνδαδο πορ γυιρλανδασ ε οφερενδασ φλοραισ, ελε  υµα φιγυρα θυε ιµπρεσσιονα. Υµ δια, ενθυαντο πασσ〈ϖαµοσ πορ ϖ〈ριοσ χαναισ, νοσ δεπαραµοσ χοµ συα φισιονοµια. Σαβεµ θυεµ  εσσε χαρα? , περγυντου νοσσο φιληο δε θυατρο ανοσ. ∆ευσ. Ο ϖαλορ δε οργανιζαο µυνδιαλ δα ΤΜ  δε απροξιµαδαµεντε 3 βιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ. Μεδιαντε ο παγαµεντο δε υµα χοντριβυιο, ελεσ προµετεµ δαρ ◊σ πεσσοασ, ατραϖσ δα µεδιταο, ο ποδερ δε ατραϖεσσαρ παρεδεσ, τορναρ−σε ινϖισϖελ ε ϖοαρ. Πενσανδο εµ υνσσονο, χονσεγυιραµ, σεγυνδο διζεµ, διµινυιρ α ταξα δε χριµιναλιδαδε εµ Ωασηινγτον, ∆.Χ., ε προϖοχαρ ο χολαπσο δα Υνιο Σοϖιτιχα, εντρε ουτροσ µιλαγρεσ σεχυλαρεσ. ϑαµαισ φοι απρεσενταδο υµ ϖεστγιο δε εϖιδνχια ρεαλ παρα εσσασ αλεγα⌡εσ. Α ΤΜ ϖενδε ρεµδιοσ ποπυλαρεσ, αδµινιστρα χοµπανηιασ χοµερχιαισ, χλνιχασ µδιχασ ε υνιϖερσιδαδεσ δε πεσθυισα , ε τεµ εντραδο σεµ συχεσσο να πολτιχα. Χοµ σευ λδερ εστρανηαµεντε χαρισµ〈τιχο, συα προµεσσα δε χοµυνιδαδε ε α οφερτα δε ποδερεσ µ〈γιχοσ εµ τροχα δε δινηειρο ε χρενα φερϖοροσα, ελα  ρεπρεσεντατιϖα δε µυιτασ πσευδοχινχιασ ϖενδιδασ χοµο προδυτο δε εξπορταο σαχερδοταλ. Α χαδα ενφραθυεχιµεντο δοσ χοντρολεσ χιϖισ δα εδυχαο χιεντφιχα, οχορρε ουτρα πεθυενα µανιφεσταο δε πσευδοχινχια. Λεον Τροτσκψ δεσχρεϖευ εσσα σιτυαο να Αλεµανηα ◊σ ϖσπερασ δε Ηιτλερ τοµαρ ο ποδερ (µασ  υµα δεσχριο θυε ταµβµ σε απλιχαρια ◊ Υνιο Σοϖιτιχα δε 1933): Νο  απενασ νασ χασασ δοσ χαµπονεσεσ, µασ ταµβµ νοσ αρρανηα−χυσ δασ χιδαδεσ, θυε ο σχυλο ΞΙΙΙ ϖιϖε αο λαδο δο ΞΞ. Χεµ µιλη⌡εσ δε πεσσοασ υσαµ α ελετριχιδαδε ε αινδα αχρεδιταµ νοσ ποδερεσ µ〈γιχοσ δε σιναισ ε εξορχισµοσ. [...] Ασ εστρελασ δε χινεµα προχυραµ µδιυνσ. Οσ αϖιαδορεσ θυε πιλοταµ µεχανισµοσ µιλαγροσοσ χριαδοσ πελο γνιο δο ηοµεµ υσαµ αµυλετοσ εµ σευσ συτερεσ. Χοµο σο ινεσγοτ〈ϖεισ ασ συασ ρεσερϖασ δε τρεϖασ, ιγνορνχια ε σελϖαγερια!

Α Ρσσια  υµ χασο ινστρυτιϖο. Σοβ οσ χζαρεσ, α συπερστιο ρελιγιοσα ερα ενχοραϕαδα, µασ ο πενσαµεντο χτιχο ε χιεντφιχο ◊ εξχεο δο προδυζιδο πορ αλγυνσ χιεντιστασ συβµισσοσ ερα ιµπλαχαϖελµεντε ελιµιναδο. Σοβ ο χοµυνισµο, ταντο α ρελιγιο χοµο α πσευδοχινχια φοραµ σιστεµατιχαµεντε συπριµιδασ εξχετο α συπερστιο δα ρελιγιο ιδεολ⌠γιχα δο Εσταδο. Εστα ερα απρεσενταδα χοµο χιεντφιχα, µασ φιχαϖα το αθυµ δεσσε ιδεαλ θυαντο ο χυλτο δε µιστριο µαισ δεσπροϖιδο δε αυτοχρτιχα. Ο πενσαµεντο χρτιχο α νο σερ θυανδο ελαβοραδο πορ χιεντιστασ εµ χοµπαρτιµεντοσ χογνιτιϖοσ ηερµετιχαµεντε φεχηαδοσ ερα χονσιδεραδο περιγοσο, νο ερα ενσιναδο νασ εσχολασ ε ερα πυνιδο θυανδο χηεγαϖα α σε


µανιφεσταρ. Εµ χονσεθνχια, δεποισ δο χοµυνισµο, µυιτοσ ρυσσοσ ϖεµ α χινχια χοµ δεσχονφιανα. Θυανδο σε εργυευ α ταµπα, ασσιµ χοµο αχοντεχευ χοµ οσ ⌠διοσ τνιχοσ ϖιολεντοσ, ϖειο ◊ τονα ο θυε εστιϖερα βορβυληανδο σοβ α συπερφχιε δυραντε τοδο εσσε τεµπο. Α ρελιγιο εστ〈 αγορα ινυνδαδα δε ΥΦΟσ, πολτεργειστσ, χυρανδειροσ, φαλσοσ ρεµδιοσ, 〈γυασ µ〈γιχασ ε α συπερστιο δοσ ϖεληοσ τεµποσ. Υµ δεχλνιο εσπαντοσο δα εξπεχτατιϖα δε ϖιδα, ο αυµεντο δα µορταλιδαδε ινφαντιλ, ινχιδνχια δεσενφρεαδα δε δοενασ επιδµιχασ, παδρ⌡εσ µδιχοσ αβαιξο δα χρτιχα ε ο δεσχονηεχιµεντο δα µεδιχινα πρεϖεντιϖα χοντριβυεµ παρα τορναρ αινδα µαισ δισταντε ο λιµιαρ εµ θυε ο χετιχισµο  αχιοναδο νυµα ποπυλαο χαδα ϖεζ µαισ δεσεσπεραδα. Ενθυαντο εσχρεϖο, ο µεµβρο µαισ ποπυλαρ δα ∆υµα εµ τερµοσ ελειτοραισ, συστεντ〈χυλο ιµπορταντε δο υλτραναχιοναλιστα ςλαδιµιρ ϑιρινοϖσκψ,  υµ χερτο Ανατολψ Κασηπιροϖσκι υµ χυρανδειρο θυε χυρα ◊ διστνχια δοενασ θυε ϖο δεσδε ηρνιασ ατ ΑΙ∆Σ, απενασ οληανδο παρα α πεσσοα πελο απαρεληο δε τελεϖισο. Α συα φισιονοµια φαζ οσ ρελ⌠γιοσ παραδοσ φυνχιοναρεµ. Εξιστε υµα σιτυαο βασταντε αν〈λογα να Χηινα. ∆εποισ δα µορτε δε Μαο Ζεδονγ ε δο συργιµεντο γραδατιϖο δε υµα εχονοµια δε µερχαδο, οσ ΥΦΟσ, α χαναλιζαο ε ουτροσ εξεµπλοσ δε πσευδοχινχια οχιδενταλ απαρεχεραµ ϕυντο χοµ πρ〈τιχασ χηινεσασ αντιγασ χοµο ο χυλτο αοσ αντεπασσαδοσ, α αστρολογια ε α λειτυρα δα σορτε εσπεχιαλµεντε αθυελα ϖερσο θυε ιµπλιχα ϕογαρ γραϖετοσ ε ιντερπρεταρ οσ ϖενερ〈ϖεισ τετραγραµασ δο Ι Χηινγ. Ο ϕορναλ δο γοϖερνο λαµεντα θυε α συπερστιο δα ιδεολογια φευδαλ εστεϕα ρεϖιϖενδο εµ νοσσο χαµπο . Ερα (ε χοντινυα α σερ) υµ µαλ εσσενχιαλµεντε ρυραλ, νο υρβανο. Οσ ινδιϖδυοσ χοµ ποδερεσ εσπεχιαισ γανηαραµ ενορµεσ σθυιτοσ. Αλεγαµ ποδερ προϕεταρ δε σευσ χορποσ Θι, ο χαµπο ενεργτιχο δο Υνιϖερσο , παρα αλτεραρ α εστρυτυρα µολεχυλαρ δε υµ προδυτο θυµιχο α 2 µιλ θυιλµετροσ δε διστνχια, παρα εσταβελεχερ χοµυνιχαο χοµ αλιενγενασ, παρα χυραρ δοενασ. Αλγυνσ παχιεντεσ µορρεραµ σοβ οσ χυιδαδοσ δε υµ δεσσεσ µεστρεσ δε Θι Γονγ , θυε φοι πρεσο ε χονδεναδο εµ 1993. Ωανγ Ηονγχηενγ, θυµιχο αµαδορ, αλεγαϖα τερ σιντετιζαδο υµ λθυιδο θυε σε χονϖερτερια εµ γασολινα ου αλγο εθυιϖαλεντε, θυανδο α πεθυενασ πορ⌡εσ δελε σε αδιχιονασσε 〈γυα. ∆υραντε χερτο τεµπο, ο εξρχιτο ε α πολχια σεχρετα φινανχιαραµ σευ προϕετο, µασ θυανδο σε δεσχοβριυ θυε α ινϖενο ερα υµα φραυδε ελε φοι δετιδο ε ενχαρχεραδο. Νατυραλµεντε εσπαληου−σε α ηιστ⌠ρια δε θυε συα δεσγραα νο σερια χονσεθνχια δε φραυδε, µασ δε συα ρεχυσα α ρεϖελαρ α φ⌠ρµυλα σεχρετα παρα ο γοϖερνο. (Ηιστ⌠ριασ σεµεληαντεσ τµ χιρχυλαδο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ η〈 δχαδασ, σενδο ο παπελ δο γοϖερνο εµ γεραλ οχυπαδο πορ υµα ιµπορταντε χοµπανηια πετρολφερα ου αυτοµοβιλστιχα.) Οσ ρινοχεροντεσ ασι〈τιχοσ εστο σενδο εξτιντοσ πορθυε διζεµ θυε σευσ χηιφρεσ, σε πυλϖεριζαδοσ, ιµπεδεµ α ιµποτνχια; ο µερχαδο αβρανγε τοδο ο λεστε δα


ℑσια. Ο γοϖερνο δα Χηινα ε ο Παρτιδο Χοµυνιστα Χηινσ φιχαραµ αλαρµαδοσ χοµ αλγυνσ δεσσεσ δεσδοβραµεντοσ. Εµ 5 δε δεζεµβρο δε 1994, πυβλιχαραµ υµα προχλαµαο χονϕυντα θυε διζια εµ χερτο τρεχηο: Ο ενσινο πβλιχο δα χινχια τεµ δεφινηαδο νοσ λτιµοσ ανοσ. Αο µεσµο τεµπο, ασ ατιϖιδαδεσ δα συπερστιο ε δα ιγνορνχια τµ χρεσχιδο, ε οσ χασοσ δε αντιχινχια ε πσευδοχινχια σε τορναδο φρεθεντεσ. Πορταντο, µεδιδασ εφετιϖασ δεϖεµ σερ τοµαδασ ο θυαντο αντεσ παρα φορταλεχερ ο ενσινο πβλιχο δα χινχια. Ο νϖελ δο ενσινο πβλιχο δα χινχια ε δα τεχνολογια  υµ σιναλ ιµπορταντε δο γραυ δε ρεαλιζαο χιεντφιχα ναχιοναλ. ⊃ υµα θυεστο δε ιµπορτνχια γλοβαλ παρα ο δεσενϖολϖιµεντο εχονµιχο, ο αϖανο χιεντφιχο ε ο προγρεσσο δα σοχιεδαδε. ∆εϖεµοσ εσταρ ατεντοσ α εσσε προβλεµα ε ιµπλεµενταρ ο ενσινο πβλιχο δα χινχια χοµο παρτε δα εστρατγια παρα µοδερνιζαρ ο νοσσο πασ σοχιαλιστα ε τορναρ α νοσσα ναο ποδεροσα ε πρ⌠σπερα. Α ιγνορνχια ϕαµαισ  σοχιαλιστα, ταµπουχο α ποβρεζα.

Ασσιµ, α πσευδοχινχια νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ φαζ παρτε δε υµα τενδνχια γλοβαλ. ⊃ προϖ〈ϖελ θυε συασ χαυσασ, περιγοσ, διαγν⌠στιχο ε τραταµεντο σεϕαµ σεµεληαντεσ εµ τοδα παρτε. Νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, οσ µδιυνσ ϖενδεµ σευσ προδυτοσ εµ λονγοσ χοµερχιαισ δε τελεϖισο, αποιαδοσ πεσσοαλµεντε πορ αρτιστασ δε Τς. Ελεσ τµ ο σευ πρ⌠πριο χαναλ, α Πσψχηιχ Φριενδσ Νετωορκ (α Ρεδε δοσ Αµιγοσ Μεδινιχοσ); 1 µιληο δε πεσσοασ, πορ ανο, χοντραταµ ε υσαµ εσσα οριενταο εµ συασ ϖιδασ δι〈ριασ. Παρα οσ εξεχυτιϖοσ δασ γρανδεσ χορπορα⌡εσ, παρα οσ αναλιστασ φινανχειροσ, παρα οσ αδϖογαδοσ ε οσ βανθυειροσ, η〈 υµ αστρ⌠λογο/ϖιδεντε/µδιυµ προντο α δαρ χονσεληοσ σοβρε θυαλθυερ ασσυντο. Σε ο ποϖο σουβεσσε θυαντασ πεσσοασ, εσπεχιαλµεντε ασ µυιτο ριχασ ε ποδεροσασ, προχυραµ µδιυνσ, φιχαρια βοθυιαβερτο , δισσε υµ µδιυµ δε Χλεϖελανδ, Οηιο. Α ρεαλεζα τεµ σιδο τραδιχιοναλµεντε ϖυλνερ〈ϖελ α φραυδεσ µεδινιχασ. Να Χηινα ε Ροµα αντιγασ, α αστρολογια ερα δε υσο εξχλυσιϖο δο ιµπεραδορ; θυαλθυερ εµπρεγο πριϖαδο δεσσα αρτε ποδεροσα ερα χονσιδεραδο δελιτο γραϖε. Προϖενιεντεσ δο συλ δα Χαλιφ⌠ρνια, χυϕα χυλτυρα  εσπεχιαλµεντε χρδυλα, Νανχψ ε Ροναλδ Ρεαγαν χονσυλταϖαµ υµ αστρ⌠λογο σοβρε θυεστ⌡εσ πριϖαδασ ε πβλιχασ σεµ ο χονηεχιµεντο δο πβλιχο ελειτορ. Παρτε δασ δεχισ⌡εσ θυε ινφλυενχιαµ ο φυτυρο δε νοσσα χιϖιλιζαο εστ〈 ϖισιϖελµεντε νασ µοσ δε χηαρλατεσ. Σε εξιστιρ, α πρ〈τιχα εστ〈 ρελατιϖαµεντε εµ συρδινα νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ; ο σευ παλχο  ο µυνδο ιντειρο. Πορ µαισ θυε αλγυµασ πσευδοχινχιασ παρεαµ διϖερτιδασ ε θυε αχρεδιτεµοσ ϕαµαισ σερ το χρδυλοσ α ποντο δε νοσ δειξαρ αρρασταρ πορ εσσασ δουτρινασ, σαβεµοσ θυε ελασ σε δισσεµιναµ αο νοσσο ρεδορ. Α µεδιταο τρανσχεδενταλ ε α Αυµ Σηινρικψο παρεχεµ τερ ατραδο υµ γρανδε νµερο δε


πεσσοασ χυλτασ, αλγυµασ χοµ ινστρυο συπεριορ εµ φσιχα ε ενγενηαρια. Εσσασ δουτρινασ νο σο παρα βοβαλη⌡εσ. Η〈 αλγο µαισ νο αρ. Αλµ δισσο, νινγυµ θυε σε ιντερεσσε πελο θυε σο ασ ρελιγι⌡εσ ε πελο µοδο χοµο σε ινιχιαµ ποδε ιγνορ〈−λασ. Εµβορα ιµενσασ βαρρειρασ παρεαµ σε ιντερπορ εντρε υµα αφιρµαο λοχαλ δε πσευδοχινχια, ρεστριτα α υµ σ⌠ φοχο, ε υµα νοο δε ρελιγιο µυνδιαλ, ασ διϖισ⌠ριασ σο µυιτο φινασ. Ο µυνδο νοσ απρεσεντα προβλεµασ θυασε ινσυπερ〈ϖεισ. ⊃ οφερεχιδα υµα αµπλα γαµα δε σολυ⌡εσ, αλγυµασ δε ϖισο δε µυνδο µυιτο λιµιταδα, ουτρασ δε ενορµε αλχανχε. Να χοστυµειρα σελεο νατυραλ δαρωινιανα δασ δουτρινασ, αλγυµασ προσπεραµ πορ υµ τεµπο, ενθυαντο α µαιορια δεσαπαρεχε χοµ ραπιδεζ. Μασ αλγυµασ ◊σ ϖεζεσ ασ µαισ δεσλειξαδασ ε µενοσ ατραεντεσ δεντρε ελασ, χοµο α ηιστ⌠ρια νοσ τεµ µοστραδο ποδεµ τερ ο ποδερ δε µυδαρ προφυνδαµεντε α ηιστ⌠ρια δο µυνδο. ⊃ ινδιστιντο ο χοντινυυµ θυε σε εστενδε δα χινχια µαλ πρατιχαδα, πσευδοχινχια ε συπερστιο (δα Νοϖα ου δα Αντιγα Ερα) ατ α ρεσπειτ〈ϖελ ρελιγιο δοσ µιστριοσ, βασεαδα να ρεϖελαο. Ευ τεντο νο υσαρ α παλαϖρα χυλτο νεστε λιϖρο, νο σευ σεντιδο ηαβιτυαλ δε υµα ρελιγιο νο απρεχιαδα πορ αθυελε θυε φαλα, µασ προχυρο χηεγαρ ◊ πεδρα φυνδαµενταλ δο χονηεχιµεντο ελεσ ρεαλµεντε σαβεµ ο θυε αλεγαµ σαβερ? Πελο ϖιστο, τοδοσ τµ ρελεϖαντε αυτοριδαδε. Εµ χερτασ πασσαγενσ δεστε λιϖρο, χριτιχο οσ εξχεσσοσ δα τεολογια, πορθυε νοσ χασοσ εξτρεµοσ  διφχιλ διστινγυιρ α πσευδοχινχια δα ρελιγιο δουτριν〈ρια ε ργιδα. Απεσαρ δισσο, θυερο ρεχονηεχερ δεσδε ο ινχιο α προδιγιοσα διϖερσιδαδε ε χοµπλεξιδαδε δο πενσαµεντο ε δα πρ〈τιχα ρελιγιοσοσ δυραντε µιλνιοσ; ο χρεσχιµεντο δα ρελιγιο λιβεραλ ε δα παρχερια εχυµνιχα δυραντε ο σχυλο πασσαδο; ε ο φατο δε θυε χοµο να Ρεφορµα προτεσταντε, να Ρεφορµα δο ϕυδασµο, νο ςατιχανο ΙΙ ε να ασσιµ χηαµαδα χρτιχα µαισ ελεϖαδα δα Ββλια α ρελιγιο τεµ χοµβατιδο (χοµ γραυσ ϖαριαδοσ δε συχεσσο) οσ σευσ πρ⌠πριοσ εξχεσσοσ. Μασ, ασσιµ χοµο µυιτοσ χιεντιστασ παρεχεµ ρελυταντεσ εµ δεβατερ ου ατ εµ δισχυτιρ πυβλιχαµεντε α πσευδοχινχια, µυιτοσ αδεπτοσ δασ ρελιγι⌡εσ δοµιναντεσ ρεχυσαµ−σε α ενφρενταρ οσ χονσερϖαδορεσ ε φυνδαµενταλιστασ εξτρεµαδοσ. Σε α τενδνχια σε µαντιϖερ, ο χαµπο σερ〈 φιναλµεντε δελεσ; ελεσ ποδεµ ϖενχερ ο δεβατε εϖιτανδο−ο. Υµ λδερ ρελιγιοσο µε εσχρεϖε σοβρε ο σευ δεσεϕο δε ιντεγριδαδε δισχιπλιναδα δα ρελιγιο: Ν⌠σ νοσ τορναµοσ εξαγεραδαµεντε σεντιµενταισ [...]. Α δεϖοο εξχεσσιϖα ε α πσιχολογια βαρατα, δε υµ λαδο, ε α αρρογνχια ε α ιντολερνχια δογµ〈τιχα, δο ουτρο, διστορχεµ α ϖιδα ρελιγιοσα αυτντιχα θυασε α ποντο δε νο ποδερ σερ ρεχονηεχιδα. ℵσ ϖεζεσ χηεγο περτο δο δεσεσπερο, µασ δεποισ σιγο ϖιϖενδο χοµ τεναχιδαδε ε σεµπρε χοµ εσπερανα [...]. Α


ρελιγιο ηονεστα, µαισ φαµιλιαριζαδα δο θυε σευσ χρτιχοσ χοµ ασ διστορ⌡εσ ε οσ αβσυρδοσ περπετραδοσ εµ σευ νοµε, τεµ υµ ιντερεσσε ατιϖο εµ εστιµυλαρ υµ χετιχισµο σαυδ〈ϖελ παρα σευσ πρ⌠πριοσ φινσ [...]. Εξιστε α ποσσιβιλιδαδε δε α ρελιγιο ε α χινχια φορϕαρεµ υµα παρχερια ποτεντε χοντρα α πσευδοχινχια. Εστρανηαµεντε, αχηο θυε ελα ταµβµ λογο σε ενϖολϖερια να οποσιο ◊ πσευδο−ρελιγιο.

Α πσευδοχινχια διφερε δα χινχια ερρνεα. Α χινχια προσπερα χοµ σευσ ερροσ, ελιµινανδο−οσ υµ α υµ. Χονχλυσ⌡εσ φαλσασ σο τιραδασ τοδο ο τεµπο, µασ ελασ χονστιτυεµ τεντατιϖασ. Ασ ηιπ⌠τεσεσ σο φορµυλαδασ δε µοδο α ποδερεµ σερ ρεφυταδασ. Υµα σεθνχια δε ηιπ⌠τεσεσ αλτερνατιϖασ  χονφρονταδα χοµ οσ εξπεριµεντοσ ε α οβσερϖαο. Α χινχια τατεια ε χαµβαλεια εµ βυσχα δε µεληορ χοµπρεενσο. Αλγυνσ σεντιµεντοσ δε προπριεδαδε ινδιϖιδυαλ σο χερταµεντε οφενδιδοσ θυανδο υµα ηιπ⌠τεσε χιεντφιχα νο  απροϖαδα, µασ εσσασ ρεφυτα⌡εσ σο ρεχονηεχιδασ χοµο χεντραισ παρα ο εµπρεενδιµεντο χιεντφιχο. Α πσευδοχινχια  εξαταµεντε ο οποστο. Ασ ηιπ⌠τεσεσ σο φορµυλαδασ δε µοδο α σε τορναρ ινϖυλνερ〈ϖεισ α θυαλθυερ εξπεριµεντο θυε οφερεα υµα περσπεχτιϖα δε ρεφυταο, παρα θυε εµ πρινχπιο νο ποσσαµ σερ ινϖαλιδαδασ. Οσ προφισσιοναισ σο δεφενσιϖοσ ε χαυτελοσοσ. Φαζ−σε οποσιο αο εσχρυτνιο χτιχο. Θυανδο α ηιπ⌠τεσε πσευδοχιεντφιχα νο χονσεγυε εντυσιασµαρ οσ χιεντιστασ, δεδυζ−σε θυε η〈 χονσπιρα⌡εσ παρα ελιµιν〈−λα. Α χαπαχιδαδε µοτορα εµ πεσσοασ σαυδ〈ϖεισ  θυασε περφειτα. Ραραµεντε τροπεαµοσ ε χαµοσ, εξχετο να ινφνχια ε να ϖεληιχε. Απρενδεµοσ µοϖιµεντοσ χοµο ανδαρ δε βιχιχλετα ε δε σκατε, σαλταρ, πυλαρ χορδα ου διριγιρ υµ χαρρο, ε χονσερϖαµοσ εσσα χαπαχιδαδε πελο ρεστο δε νοσσασ ϖιδασ. Μεσµο θυε πασσ〈σσεµοσ υµα δχαδα σεµ πρατιχ〈−λα, ελα νοσ ϖολταρια σεµ εσφορο. Πορµ, α πρεχισο ε α µανυτενο δε νοσσασ ηαβιλιδαδεσ µοτορασ ποδεµ νοσ δαρ υµ φαλσο σεντιµεντο δε χονφιανα εµ νοσσοσ ουτροσ ταλεντοσ. Ασ νοσσασ περχεπ⌡εσ σο φαλϖεισ. ℵσ ϖεζεσ ϖεµοσ ο θυε νο εξιστε. Σοµοσ ϖτιµασ δε ιλυσ⌡εσ ⌠τιχασ. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο σοφρεµοσ αλυχινα⌡εσ. Σοµοσ ινχλιναδοσ αο ερρο. Ηοω ωε κνοω ωηατ ισν∋τ σο: τηε φαλλιβιλιτψ οφ ηυµαν ρεασον ιν εϖερψδαψ λιφε, υµ λιϖρο µυιτο εσχλαρεχεδορ εσχριτο πορ Τηοµασ Γιλοϖιχη, µοστρα θυε ασ πεσσοασ ερραµ σιστεµατιχαµεντε να χοµπρεενσο δοσ νµεροσ, αο ρεϕειταρ υµα εϖιδνχια δεσαγραδ〈ϖελ, αο σερ ινφλυενχιαδασ πελασ οπινι⌡εσ δοσ ουτροσ. Σοµοσ βονσ εµ αλγυµασ χοισασ, µασ νο εµ τυδο. Α σαβεδορια εστ〈 εµ χοµπρεενδερ ασ νοσσασ λιµιτα⌡εσ. Ποισ ο ηοµεµ  υµ σερ λεϖιανο , ενσινα Ωιλλιαµ Σηακεσπεαρε. ⊃ νεσσε ποντο θυε εντρα ο ριγορ χτιχο ε αυστερο δα χινχια. Ταλϖεζ α διστινο µαισ χλαρα εντρε α χινχια ε α πσευδοχινχια σεϕα ο φατο δε θυε α πριµειρα σαβε αϖαλιαρ χοµ µαισ περσπιχ〈χια ασ ιµπερφει⌡εσ ε α φαλιβιλιδαδε ηυµανασ δο θυε α σεγυνδα (ου α ρεϖελαο ινφαλϖελ ). Σε νοσ


ρεχυσαµοσ ραδιχαλµεντε α ρεχονηεχερ εµ θυε ποντοσ σοµοσ προπενσοσ α χαιρ εµ ερρο, ποδεµοσ τερ θυασε χερτεζα δε θυε ο ερρο µεσµο ο ενγανο σριο, οσ ερροσ προφυνδοσ νοσ αχοµπανηαρ〈 παρα σεµπρε. Μασ, σε σοµοσ χαπαζεσ δε υµα πεθυενα αυτο−αϖαλιαο χοραϕοσα, θυαισθυερ θυε σεϕαµ ασ ρεφλεξ⌡εσ τριστεσ θυε ποσσα προϖοχαρ, ασ νοσσασ χηανχεσ µεληοραµ µυιτο. Σε χοµυνιχαµοσ απενασ ασ δεσχοβερτασ ε οσ προδυτοσ δα χινχια πορ µαισ τεισ ε ινσπιραδορεσ θυε ποσσαµ σερ σεµ ενσιναρ ο σευ µτοδο χρτιχο, χοµο α πεσσοα µδια ποδερ〈 διστινγυιρ α χινχια δα πσευδοχινχια? Ασ δυασ σο εντο απρεσενταδασ χοµο αφιρµατιϖασ σεµ φυνδαµεντοσ. Να Ρσσια ε να Χηινα, ερα φ〈χιλ. Α χινχια αυτοριζαδα ερα ο θυε ασ αυτοριδαδεσ ενσιναϖαµ. Α διστινο εντρε α χινχια ε α πσευδοχινχια ϕ〈 εσταϖα εσταβελεχιδα. Νο ερα πρεχισο πασσαρ πελα χονφυσο δασ περπλεξιδαδεσ. Μασ, θυανδο οχορρεραµ ασ προφυνδασ µυδανασ πολτιχασ ε φοραµ ρελαξαδασ ασ ρεστρι⌡εσ αο πενσαµεντο λιϖρε, υµ γρανδε νµερο δε αφιρµατιϖασ χαρισµ〈τιχασ ε πρεσυνοσασ εσπεχιαλµεντε αθυελασ θυε νοσ διζιαµ ο θυε θυεραµοσ ουϖιρ γανηου υµ ιµενσο σθυιτο. Τοδα νοο, πορ µαισ ιµπροϖ〈ϖελ θυε φοσσε, τορνου−σε αυτοριζαδα. ⊃ υµ δεσαφιο συπρεµο παρα ο διϖυλγαδορ δα χινχια δειξαρ βεµ χλαρα α ηιστ⌠ρια ρεαλ ε τορτυοσα δασ γρανδεσ δεσχοβερτασ, βεµ χοµο οσ εθυϖοχοσ ε, πορ ϖεζεσ, α ρεχυσα οβστιναδα δε σευσ προφισσιοναισ α τοµαρ ουτρο χαµινηο. Μυιτοσ τεξτοσ εσχολαρεσ, ταλϖεζ α µαιορια δοσ λιϖροσ διδ〈τιχοσ χιεντφιχοσ, σο λεϖιανοσ νεσσε ποντο. ⊃ µυιτσσιµο µαισ φ〈χιλ απρεσενταρ δε µοδο ατραεντε α σαβεδορια δεστιλαδα δυραντε σχυλοσ δε ιντερρογαο παχιεντε ε χολετιϖα δα Νατυρεζα δο θυε δεταληαρ ο χονφυσο µεχανισµο δα δεστιλαο. Ο µτοδο δα χινχια, πορ µαισ ενφαδονηο ε ρανζινζα θυε παρεα,  µυιτο µαισ ιµπορταντε δο θυε ασ δεσχοβερτασ δελα.


2 ΧΙ⊇ΝΧΙΑ Ε ΕΣΠΕΡΑΝ∩Α

∆οισ ηοµενσ χηεγαραµ α υµ βυραχο νο χυ. Υµ πεδιυ αο ουτρο αϕυδα παρα σε εργυερ ατ α αβερτυρα... Μασ ερα το βονιτο νο χυ θυε ο ηοµεµ θυε εσπιου πελα βειραδα εσθυεχευ τυδο, εσθυεχευ ο χοµπανηειρο α θυεµ τινηα προµετιδο αϕυδαρ α συβιρ ε σιµπλεσµεντε σαιυ χορρενδο παρα εντραρ εµ τοδο ο εσπλενδορ χελεστε. ∆ε υµ ποεµα εµ προσα εσθυιµ⌠ ιγλυλικ, δο ινχιο δο σχυλο ΞΞ, ρεχιταδο πορ Ινηγπασυγϕυκ α Κνυδ Ρασµυσσεν, ο εξπλοραδορ 〈ρτιχο δα Γροενλνδια

Ευ φυι χριανα εµ υµ τεµπο δε εσπερανα. Θυερια σερ χιεντιστα δεσδε οσ πριµειροσ διασ δε εσχολα. Ο µοµεντο θυε µαρχου εσσα ϖονταδε φοι θυανδο εντενδι πελα πριµειρα ϖεζ θυε ασ εστρελασ σο σ⌠ισ ποδεροσοσ, θυανδο χοµεχει α χοµπρεενδερ θυε ελασ δεϖεµ εσταρ τρεµενδαµεντε δισταντεσ παρα συργιρεµ χοµο σιµπλεσ ποντοσ δε λυζ νο χυ. Νεµ σει σε ϕ〈 χονηεχια α παλαϖρα χινχια ναθυελε τεµπο, µασ θυερια δε αλγυµ µοδο µεργυληαρ εµ τοδα εσσα γρανδιοσιδαδε. Ευ εσταϖα σεδυζιδο πελο εσπλενδορ δο Υνιϖερσο, δεσλυµβραδο πελα περσπεχτιϖα δε χοµπρεενδερ χοµο ασ χοισασ ρεαλµεντε φυνχιοναµ, δε αϕυδαρ α ρεϖελαρ µιστριοσ προφυνδοσ, δε εξπλοραρ νοϖοσ µυνδοσ ταλϖεζ ατ λιτεραλµεντε. Τιϖε α βοα σορτε δε ϖερ εσσε σονηο εµ παρτε χονχρετιζαδο. Παρα µιµ, ο φασχνιο δα χινχια χοντινυα το ατραεντε ε νοϖο θυαντο ναθυελε δια, η〈 µαισ δε µειο σχυλο, εµ θυε µε µοστραραµ ασ µαραϖιληασ δα Φειρα Μυνδιαλ δε 1939. ∆ιϖυλγαρ α χινχια τενταρ τορναρ οσ σευσ µτοδοσ ε δεσχοβερτασ αχεσσϖεισ αοσ θυε νο σο χιεντιστασ  ο πασσο θυε σε σεγυε νατυραλ ε ιµεδιαταµεντε. Νο εξπλιχαρ α χινχια µε παρεχε περϖερσο. Θυανδο αλγυµ εστ〈 απαιξοναδο, θυερ χονταρ α τοδο µυνδο. Εστε λιϖρο  υµ τεστεµυνηο πεσσοαλ δε µευ χασο δε αµορ χοµ α χινχια, θυε ϕ〈 δυρα τοδα υµα ϖιδα. Μασ η〈 ουτρα ραζο. Α χινχια  µαισ δο θυε υµ χορπο δε χονηεχιµεντο,  υµ µοδο δε πενσαρ. Τενηο υµ πρεσσεντιµεντο σοβρε α Αµριχα δο Νορτε δοσ τεµποσ δε µευσ φιληοσ ου δε µευσ νετοσ θυανδο οσ Εσταδοσ Υνιδοσ σερο υµα εχονοµια δε σερϖιοσ ε ινφορµα⌡εσ; θυανδο θυασε τοδασ ασ πρινχιπαισ ινδστριασ µανυφατυρειρασ τερο φυγιδο παρα ουτροσ


πασεσ; θυανδο τρεµενδοσ ποδερεσ τεχνολ⌠γιχοσ εσταρο νασ µοσ δε υνσ πουχοσ, ε νενηυµ ρεπρεσενταντε δο ιντερεσσε πβλιχο ποδερ〈 σεθυερ χοµπρεενδερ δο θυε σε τρατα; θυανδο ασ πεσσοασ τερο περδιδο α χαπαχιδαδε δε εσταβελεχερ σευσ πρ⌠πριοσ χοµπροµισσοσ ου θυεστιοναρ χοµπρεενσιϖελµεντε οσ δασ αυτοριδαδεσ; θυανδο, αγαρρανδο οσ χρισταισ ε χονσυλτανδο νερϖοσαµεντε οσ ηορ⌠σχοποσ, χοµ ασ νοσσασ φαχυλδαδεσ χρτιχασ εµ δεχαδνχια, ινχαπαζεσ δε διστινγυιρ εντρε ο θυε νοσ δ〈 πραζερ ε ο θυε  ϖερδαδε, ϖολταρεµοσ α εσχορρεγαρ, θυασε σεµ νοταρ, παρα α συπερστιο ε α εσχυριδο. Ο εµβυρρεχιµεντο δα Αµριχα δο Νορτε  µυιτο εϖιδεντε νο λεντο δεχλνιο δο χοντεδο συβσταντιϖο νοσ το ινφλυεντεσ µειοσ δε χοµυνιχαο, νοσ τριντα σεγυνδοσ δε ινφορµα⌡εσ θυε φαζεµ φυρορ (θυε αγορα ϕ〈 σο δεζ σεγυνδοσ ου µενοσ), να προγραµαο δε παδρο νιϖελαδο πορ βαιξο, να απρεσενταο χρδυλα δα πσευδοχινχια ε δα συπερστιο, µασ εσπεχιαλµεντε νυµα εσπχιε δε χελεβραο δα ιγνορνχια. Νο µοµεντο εµ θυε εσχρεϖο, ο ϖδεο µαισ αλυγαδο να Αµριχα δο Νορτε  ο φιλµε ∆υµβ ανδ ∆υµβερ [∆βι ε Λ⌠ιδε]. Βεαϖισ ανδ Βυττηεαδ χοντινυαµ ποπυλαρεσ (ε ινφλυεντεσ) εντρε οσ ϕοϖενσ θυε ϖεµ τελεϖισο. Α λιο χλαρα  θυε εστυδαρ ε απρενδερ ε νο σε τρατα απενασ δε χινχια, µασ δε τυδο ο µαισ  εϖιτ〈ϖελ, ατ ινδεσεϕ〈ϖελ. Ν⌠σ χριαµοσ υµα χιϖιλιζαο γλοβαλ εµ θυε οσ ελεµεντοσ µαισ χρυχιαισ ο τρανσπορτε, ασ χοµυνιχα⌡εσ ε τοδασ ασ ουτρασ ινδστριασ, α αγριχυλτυρα, α µεδιχινα, α εδυχαο, ο εντρετενιµεντο, α προτεο αο µειο αµβιεντε ε ατ α ιµπορταντε ινστιτυιο δεµοχρ〈τιχα δο ϖοτο δεπενδεµ προφυνδαµεντε δα χινχια ε δα τεχνολογια. Ταµβµ χριαµοσ υµα ορδεµ εµ θυε θυασε νινγυµ χοµπρεενδε α χινχια ε α τεχνολογια. ⊃ υµα ρεχειτα παρα ο δεσαστρε. Ποδεµοσ εσχαπαρ ιλεσοσ πορ αλγυµ τεµπο, πορµ µαισ χεδο ου µαισ ταρδε εσσα µιστυρα ινφλαµ〈ϖελ δε ιγνορνχια ε ποδερ ϖαι εξπλοδιρ να νοσσα χαρα. Α χανδλε ιν τηε δαρκ  ο ττυλο δε υµ λιϖρο χοραϕοσο, βασεαδο εµ γρανδε παρτε να Ββλια, εσχριτο πορ Τηοµασ Αδψ ε πυβλιχαδο εµ Λονδρεσ εµ 1656, θυε αταχα α χαα ◊σ βρυξασ, εντο να ορδεµ δο δια, ταχηανδο−α δε φραυδε παρα ενγαναρ ο ποϖο . Θυαλθυερ δοενα ου τεµπεσταδε, θυαλθυερ χοισα φορα δο χοµυµ, ερα ατριβυδα ◊ βρυξαρια. Ασ βρυξασ δεϖεµ εξιστιρ, εσχρεϖευ Αδψ, χιτανδο α αργυµενταο δοσ νεγοχιαντεσ δε βρυξασ , δο χοντρ〈ριο χοµο  θυε εσσασ χοισασ εξιστεµ ου ϖµ α αχοντεχερ? . ∆υραντε γρανδε παρτε δε νοσσα ηιστ⌠ρια τνηαµοσ ταντο µεδο δο µυνδο εξτεριορ, χοµ σευσ περιγοσ ιµπρεϖισϖεισ, θυε αχειτ〈ϖαµοσ δε βοµ γραδο θυαλθυερ χοισα θυε προµετεσσε συαϖιζαρ ου ατενυαρ ο τερρορ πορ µειο δε εξπλιχα⌡εσ. Α χινχια  υµα τεντατιϖα, εµ γρανδε παρτε βεµ−συχεδιδα, δε χοµπρεενδερ ο µυνδο, δε χοντρολαρ ασ χοισασ, δε τερ δοµνιο σοβρε ν⌠σ µεσµοσ, δε σεγυιρ υµ ρυµο σεγυρο. Α µιχροβιολογια ε α µετεορολογια εξπλιχαµ ηοϕε ο θυε η〈 αλγυνσ


σχυλοσ ερα χονσιδεραδο χαυσα συφιχιεντε παρα θυειµαρ µυληερεσ να φογυειρα. Αδψ ταµβµ αλερταϖα παρα ο περιγο δε ασ να⌡εσ περεχερεµ πορ φαλτα δε χονηεχιµεντο . Χοµ φρεθνχια, α δεσγραα ηυµανα εϖιτ〈ϖελ  χαυσαδα µενοσ πελα εστυπιδεζ δο θυε πελα ιγνορνχια, σοβρετυδο πελα νοσσα ιγνορνχια σοβρε ν⌠σ µεσµοσ. Μινηα πρεοχυπαο  θυε, εσπεχιαλµεντε χοµ α προξιµιδαδε δο φιµ δο µιλνιο, α πσευδοχινχια ε α συπερστιο παρεχερο µαισ σεδυτορασ α χαδα νοϖο ανο, ο χαντο δε σερεια δο ιρραχιοναλ µαισ σονορο ε ατραεντε. Ονδε ο εσχυταµοσ αντεσ? Σεµπρε θυε νοσσοσ πρεχονχειτοσ τνιχοσ ου ναχιοναισ σο δεσπερταδοσ, νοσ τεµποσ δε εσχασσεζ, εµ µειο α δεσαφιοσ ◊ αυτο−εστιµα ου ◊ χοραγεµ ναχιοναλ, θυανδο σοφρεµοσ χοµ νοσσο διµινυτο λυγαρ ε φιναλιδαδε νο Χοσµοσ, ου θυανδο ο φανατισµο φερϖε αο νοσσο ρεδορ εντο, η〈βιτοσ δε πενσαµεντο χονηεχιδοσ δε ερασ πασσαδασ προχυραµ σε αποδεραρ δοσ χοντρολεσ. Α χηαµα δα ϖελα εσχορρε. Σευ πεθυενο λαγο δε λυζ τρεµυλα. Α εσχυριδο σε αϖολυµα. Οσ δεµνιοσ χοµεαµ α σε αγιταρ.

Η〈 µυιτα χοισα θυε α χινχια νο χοµπρεενδε, µυιτοσ µιστριοσ θυε αινδα δεϖεµ σερ ρεσολϖιδοσ. Νυµ Υνιϖερσο χοµ δεζενασ δε βιλη⌡εσ δε ανοσ− λυζ δε εξτενσο ε υνσ 10 ου 15 βιλη⌡εσ δε ανοσ δε ιδαδε, ταλϖεζ σεϕα ασσιµ παρα σεµπρε. Τροπεαµοσ χονσταντεµεντε εµ συρπρεσασ. Εντρεταντο, παρα αλγυνσ εσχριτορεσ ρελιγιοσοσ ε δα Νοϖα Ερα, οσ χιεντιστασ αχρεδιταµ θυε σ⌠ εξιστε αθυιλο θυε δεσχοβρεµ . Οσ χιεντιστασ ποδεµ ρεϕειταρ ρεϖελα⌡εσ µστιχασ παρα ασ θυαισ νο η〈 ουτρα εϖιδνχια σενο ο τεστεµυνηο δε αλγυµ, µασ διφιχιλµεντε αχρεδιταµ θυε σευ χονηεχιµεντο δα νατυρεζα σεϕα χοµπλετο. Α χινχια εστ〈 λονγε δε σερ υµ ινστρυµεντο περφειτο δε χονηεχιµεντο. ⊃ απενασ ο µεληορ θυε τεµοσ. Νεσσε ασπεχτο, χοµο εµ µυιτοσ ουτροσ, ελα σε παρεχε χοµ α δεµοχραχια. Α χινχια, πορ σι µεσµα, νο ποδε δεφενδερ λινηασ δε αο ηυµανασ, µασ χερταµεντε ποδε ιλυµιναρ ασ ποσσϖεισ χονσεθνχιασ δε λινηασ αλτερνατιϖασ δε αο. Ο µοδο χιεντφιχο δε πενσαρ  αο µεσµο τεµπο ιµαγινατιϖο ε δισχιπλιναδο. Ισσο  φυνδαµενταλ παρα ο σευ συχεσσο. Α χινχια νοσ χονϖιδα α αχοληερ οσ φατοσ, µεσµο θυανδο ελεσ νο σε αϕυσταµ ◊σ νοσσασ πρεχονχεπ⌡εσ. Αχονσεληα−νοσ α γυαρδαρ ηιπ⌠τεσεσ αλτερνατιϖασ εµ νοσσασ µεντεσ, παρα ϖερ θυαλ σε αδαπτα µεληορ ◊ ρεαλιδαδε. Ιµπ⌡ε−νοσ υµ εθυιλβριο δελιχαδο εντρε υµα αβερτυρα σεµ βαρρειρασ παρα ιδιασ νοϖασ, πορ µαισ ηερτιχασ θυε σεϕαµ, ε ο εξαµε χτιχο µαισ ριγοροσο δε τυδο δασ νοϖασ ιδιασ ε δο χονηεχιµεντο εσταβελεχιδο. Εσσε τιπο δε πενσαµεντο  ταµβµ υµα φερραµεντα εσσενχιαλ παρα α δεµοχραχια νυµα ερα δε µυδανασ. Υµα δασ ραζ⌡εσ παρα ο σευ συχεσσο  θυε α χινχια τεµ υµ µεχανισµο δε χορρεο δε ερροσ εµβυτιδο εµ σευ πρ⌠πριο µαγο. Αλγυνσ


ταλϖεζ χονσιδερεµ εσσα χαραχτεριζαο δεµασιαδο αµπλα, µασ παρα µιµ, τοδα ϖεζ θυε φαζεµοσ αυτοχρτιχα, τοδα ϖεζ θυε τεσταµοσ νοσσασ ιδιασ νο µυνδο εξτεριορ, εσταµοσ φαζενδο χινχια. Θυανδο σοµοσ ινδυλγεντεσ χονοσχο µεσµοσ ε πουχο χρτιχοσ, θυανδο χονφυνδιµοσ εσπερανασ ε φατοσ, εσχορρεγαµοσ παρα α πσευδοχινχια ε α συπερστιο. Τοδα ϖεζ θυε υµ αρτιγο χιεντφιχο απρεσεντα αλγυνσ δαδοσ, ελεσ ϖµ αχοµπανηαδοσ πορ υµα µαργεµ δε ερρο υµ λεµβρετε σιλενχιοσο, µασ ινσιστεντε, δε θυε νενηυµ χονηεχιµεντο  χοµπλετο ου περφειτο. ⊃ υµα χαλιβραο δε νοσσο γραυ δε χονφιανα ναθυιλο θυε πενσαµοσ χονηεχερ. Σε ασ µαργενσ δε ερρο σο πεθυενασ, α αχυιδαδε δε νοσσο χονηεχιµεντο εµπριχο  ελεϖαδα; σε σο γρανδεσ, εντο  ταµβµ ενορµε α ινχερτεζα δε νοσσο χονηεχιµεντο. Εξχετο να µατεµ〈τιχα πυρα (ε, να ϖερδαδε, νεµ µεσµο νεσσε χασο), νο η〈 χερτεζασ νο χονηεχιµεντο. Αλµ δισσο, οσ χιεντιστασ τµ εµ γεραλ ο χυιδαδο δε χαραχτεριζαρ ο στατυσ ϖερδιχο δε συασ τεντατιϖασ δε χοµπρεενδερ ο µυνδο θυε ϖο δεσδε χονϕετυρασ ε ηιπ⌠τεσεσ, θυε σο αλταµεντε εξπεριµενταισ, ατ ασ λεισ δα Νατυρεζα, θυε σο ρεπετιδα ε σιστεµατιχαµεντε χονφιρµαδασ πορ µυιτασ πεσθυισασ σοβρε ο φυνχιοναµεντο δο µυνδο. Μασ ατ ασ λεισ δα Νατυρεζα νο σο αβσολυταµεντε χερτασ. Ποδε ηαϖερ νοϖασ χιρχυνστνχιασ νυνχα αντεσ εξαµιναδασ δεντρο δε βυραχοσ νεγροσ, πορ εξεµπλο, ου δεντρο δο ελτρον, ου περτο δα ϖελοχιδαδε δα λυζ εµ θυε ατ ασ νοσσασ αλαρδεαδασ λεισ δα Νατυρεζα χαεµ πορ τερρα ε, πορ µαισ ϖ〈λιδασ θυε ποσσαµ σερ εµ χιρχυνστνχιασ χοµυνσ, νεχεσσιταµ δε χορρεο. Οσ σερεσ ηυµανοσ ποδεµ ανσιαρ πελα χερτεζα αβσολυτα; ποδεµ ασπιραρ α αλχαν〈−λα; ποδεµ φινγιρ, χοµο φαζεµ οσ παρτιδ〈ριοσ δε χερτασ ρελιγι⌡εσ, θυε α ατινγιραµ. Μασ α ηιστ⌠ρια δα χινχια δε λονγε ο µαισ βεµ− συχεδιδο χονηεχιµεντο αχεσσϖελ αοσ ηυµανοσ ενσινα θυε ο µ〈ξιµο θυε ποδεµοσ εσπεραρ  υµ απερφειοαµεντο συχεσσιϖο δε νοσσο εντενδιµεντο, υµ απρενδιζαδο πορ µειο δε νοσσοσ ερροσ, υµα αβορδαγεµ ασσιντ⌠τιχα δο Υνιϖερσο, µασ χοµ α χονδιο δε θυε α χερτεζα αβσολυτα σεµπρε νοσ εσχαπαρ〈. Εσταρεµοσ σεµπρε ατολαδοσ νο ερρο. Ο µ〈ξιµο θυε χαδα γεραο ποδε εσπεραρ  ρεδυζιρ υµ πουχο ασ µαργενσ δελε ε αµπλιαρ ο χορπο δε δαδοσ α θυε ελασ σε απλιχαµ. Α µαργεµ δε ερρο  υµα αυτο−αϖαλιαο ϖισϖελ ε δισσεµιναδα δα χονφιαβιλιδαδε δε νοσσο χονηεχιµεντο. ςεµ−σε φρεθεντεµεντε µαργενσ δε ερρο νασ πεσθυισασ δε οπινιο πβλιχα ( υµα ινχερτεζα δε µαισ ου µενοσ 3% , πορ εξεµπλο). Ιµαγινεµ υµα σοχιεδαδε εµ θυε χαδα δισχυρσο νασ Ατασ δο Χονγρεσσο, χαδα χοµερχιαλ δε τελεϖισο, χαδα σερµο, τιϖεσσε υµα µαργεµ δε ερρο ανεξα ου αλγο εθυιϖαλεντε. Υµ δοσ γρανδεσ µανδαµεντοσ δα χινχια : ∆εσχονφιε δοσ αργυµεντοσ δε αυτοριδαδε . (Σενδο πριµατασ, ε πορταντο δαδοσ α ηιεραρθυιασ


δε ποδερ,  χλαρο θυε οσ χιεντιστασ νεµ σεµπρε σεγυεµ εσσε µανδαµεντο.) Υµ νµερο µυιτο γρανδε δεσσεσ αργυµεντοσ σε µοστρου δολοροσαµεντε ερρνεο. Ασ αυτοριδαδεσ δεϖεµ προϖαρ συασ αφιρµα⌡εσ χοµο τοδο µυνδο. Εσσα ινδεπενδνχια δα χινχια, συα ρελυτνχια οχασιοναλ εµ αχειταρ ο χονηεχιµεντο χονϖενχιοναλ, α τορνα περιγοσα παρα δουτρινασ µενοσ αυτοχρτιχασ ου χοµ πρετενσ⌡εσ α τερ χερτεζασ. Υµα ϖεζ θυε α χινχια νοσ λεϖα α χοµπρεενδερ χοµο ο µυνδο  να ρεαλιδαδε, εµ ϖεζ δε χοµο δεσεϕαραµοσ θυε φοσσε, συασ δεσχοβερτασ ποδεµ νο σερ, εµ τοδοσ οσ χασοσ, ιµεδιαταµεντε χοµπρεενσϖεισ ου σατισφατ⌠ριασ. ⊃ ποσσϖελ θυε τενηαµοσ υµ πουχο δε τραβαληο παρα ρεεστρυτυραρ α νοσσα µενταλιδαδε. Α χινχια  µυιτο σιµπλεσ. Θυανδο σε τορνα χοµπλιχαδα, εµ γεραλ  πορθυε ο µυνδο  χοµπλιχαδο ου πορθυε ν⌠σ  θυε σοµοσ χοµπλιχαδοσ. Θυανδο νοσ αφασταµοσ ασσυσταδοσ δα χινχια, πορθυε ελα παρεχε διφχιλ δεµαισ (ου πορθυε νο φοµοσ βεµ ενσιναδοσ), αβριµοσ µο δα χαπαχιδαδε δε χυιδαρ δε νοσσο φυτυρο. Φιχαµοσ πριϖαδοσ δοσ διρειτοσ χιϖισ. Α νοσσα αυτοχονφιανα σε δετεριορα. Μασ θυανδο υλτραπασσαµοσ εσσα βαρρειρα, θυανδο ασ δεσχοβερτασ ε οσ µτοδοσ δα χινχια σε τορναµ χλαροσ παρα ν⌠σ, θυανδο χοµπρεενδεµοσ ε εµπρεγαµοσ εσσε χονηεχιµεντο, σεντιµοσ υµα προφυνδα σατισφαο. Ισσο ϖαλε παρα τοδο µυνδο, µασ σοβρετυδο παρα ασ χριανασ νασχιδασ χοµ ϖονταδε δε χονηεχερ, χιεντεσ δε θυε δεϖεµ ϖιϖερ νυµ φυτυρο µολδαδο πελα χινχια, µασ φρεθεντεµεντε χονϖενχιδασ εµ συα αδολεσχνχια δε θυε α χινχια νο  παρα ελασ. Σει πεσσοαλµεντε; ταντο πορ τερεµ µε εξπλιχαδο α χινχια χοµο πελασ µινηασ τεντατιϖασ δε εξπλιχ〈−λα αοσ ουτροσ, ο θυαντο  γρατιφιχαντε θυανδο α χοµπρεενδεµοσ, θυανδο οσ τερµοσ οβσχυροσ δε ρεπεντε αδθυιρεµ σεντιδο, θυανδο εντενδεµοσ αφιναλ δο θυε σε τρατα, θυανδο µαραϖιληασ προφυνδασ νοσ σο ρεϖελαδασ. Εµ σευ ενχοντρο χοµ α Νατυρεζα, α χινχια ινϖαριαϖελµεντε προϖοχα υµ σεντιµεντο δε ρεϖερνχια ε αδµιραο. Ο πρ⌠πριο ατο δε χοµπρεενδερ  υµα χελεβραο δα υνιο, δα ινχορποραο, αινδα θυε νυµα εσχαλα µυιτο µοδεστα, ◊ µαγνιφιχνχια δο Χοσµοσ. Ε αο λονγο δο τεµπο ο δεσενϖολϖιµεντο χυµυλατιϖο δο χονηεχιµεντο εµ τοδο ο µυνδο χονϖερτε α χινχια εµ αλγο θυε  θυασε υµα µεταιντελιγνχια, χαπαζ δε υλτραπασσαρ ασ φροντειρασ δασ να⌡εσ ε δασ γερα⌡εσ. Εσπριτο ϖεµ δα παλαϖρα λατινα θυε σιγνιφιχα ρεσπιραρ . Ο θυε ρεσπιραµοσ  ο αρ, θυε  χερταµεντε µατρια, πορ µαισ φινα θυε σεϕα. Απεσαρ δο υσο εµ χοντρ〈ριο, νο η〈 να παλαϖρα εσπιριτυαλ νενηυµα ινφερνχια νεχεσσ〈ρια δε θυε εσταµοσ φαλανδο δε αλγο θυε νο σεϕα µατρια (ινχλυσιϖε αθυελα δε θυε  φειτο ο χρεβρο), ου δε αλγο θυε εστεϕα φορα δο δοµνιο δα χινχια. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, σιντο−µε λιϖρε παρα εµπρεγαρ α παλαϖρα. Α χινχια νο  σ⌠ χοµπατϖελ χοµ α εσπιριτυαλιδαδε;  υµα προφυνδα φοντε δε


εσπιριτυαλιδαδε. Θυανδο ρεχονηεχεµοσ νοσσο λυγαρ να ιµενσιδο δε ανοσ−λυζ ε νο τρανσχορρερ δασ ερασ, θυανδο χοµπρεενδεµοσ α χοµπλεξιδαδε, α βελεζα ε α συτιλεζα δα ϖιδα, εντο ο σεντιµεντο συβλιµε, µιστο δε ϕβιλο ε ηυµιλδαδε,  χερταµεντε εσπιριτυαλ. Χοµο ταµβµ σο εσπιριτυαισ ασ νοσσασ εµο⌡εσ διαντε δα γρανδε αρτε, µσιχα ου λιτερατυρα, ου δε ατοσ δε χοραγεµ αλτρυστα εξεµπλαρ χοµο οσ δε Μαηατµα Γανδηι ου Μαρτιν Λυτηερ Κινγ. Α νοο δε θυε α χινχια ε α εσπιριτυαλιδαδε σο δε αλγυµα µανειρα µυτυαµεντε εξχλυσιϖασ πρεστα υµ δεσσερϖιο α αµβασ.

Α χινχια ποδε σερ διφχιλ δε εντενδερ. Ποδε δεσαφιαρ οπινι⌡εσ θυε νυτριµοσ. Θυανδο σευσ προδυτοσ σο χολοχαδοσ ◊ δισποσιο δε πολτιχοσ ου ινδυστριαλιστασ, ποδε λεϖαρ α αρµασ δε δεστρυιο εµ µασσα ε α γραϖεσ αµεαασ αο µειο αµβιεντε. Μασ υµα χοισα  πρεχισο ρεχονηεχερ: ελα χυµπρε α συα παρτε. Νεµ τοδο ραµο δα χινχια ποδε πρεϖερ ο φυτυρο α παλεοντολογια νο τεµ εσσα χαπαχιδαδε , µασ µυιτοσ ο χονσεγυεµ, ε χοµ υµα εξατιδο εσπαντοσα. Σε ϖοχ θυισερ σαβερ θυανδο σερ〈 ο πρ⌠ξιµο εχλιπσε δο Σολ, ποδε προχυραρ µ〈γιχοσ ου µστιχοσ, µασ τερ〈 µεληορ σορτε χοµ οσ χιεντιστασ. Ελεσ ληε διρο ονδε σε ποσιχιοναρ να Τερρα, θυανδο τερ〈 δε εσταρ νεσσε λυγαρ, ε σε ϖαι σερ υµ εχλιπσε παρχιαλ, τοταλ ου ανυλαρ. Ελεσ χονσεγυεµ πρεϖερ ροτινειραµεντε υµ εχλιπσε σολαρ, χοµ εξατιδο δε µινυτοσ, υµ µιλνιο αντεσ. ςοχ ποδε ιρ αο φειτιχειρο−χυρανδειρο παρα θυε ελε δεσφαα ο φειτιο θυε χαυσα α συα ανεµια περνιχιοσα, ου τοµαρ ϖιταµινα Β12. Σε θυισερ σαλϖαρ ο σευ φιληο δα πολιοµιελιτε, ποδε ρεζαρ ου ϖαχιναρ. Σε εστ〈 ιντερεσσαδο εµ σαβερ ο σεξο δα χριανα αντεσ δο νασχιµεντο, ποδε χονσυλταρ τοδασ ασ οσχιλα⌡εσ δο χηυµβο να λινηα δε πρυµο (εσθυερδα/διρειτα, υµ µενινο; παρα φρεντε/παρα τρ〈σ, υµα µενινα ου ταλϖεζ σεϕα ο χοντρ〈ριο), µασ ελασ αχερταρο, εµ µδια, απενασ υµα εµ δυασ ϖεζεσ. Σε θυισερ υµα πρεχισο ρεαλ (νεσσε χασο, δε 99%), τεντε αµνιοχεντεσε ε υλτρα−σοµ. Τεντε α χινχια. Πενσε εµ θυαντασ ρελιγι⌡εσ τενταµ σε ϖαλιδαρ χοµ προφεχιασ. Πενσε εµ θυαντασ πεσσοασ σε βασειαµ νεστασ, πορ µαισ ϖαγασ ε ιρρεαλιζαδασ θυε σεϕαµ, παρα φυνδαµενταρ ου συστενταρ ασ συασ χρενασ. Νο ενταντο, ϕ〈 ηουϖε αλγυµα ρελιγιο χοµ α πρεχισο προφτιχα ε α χονφιαβιλιδαδε δα χινχια? Νο εξιστε νενηυµα ρελιγιο νο πλανετα θυε νο δεσεϕε τερ υµα χαπαχιδαδε χοµπαρ〈ϖελ πρεχισα ε ρεπετιδαµεντε δεµονστραδα διαντε δε χτιχοσ χονϖιχτοσ δε πρεϖερ οσ αχοντεχιµεντοσ φυτυροσ. Νενηυµα ουτρα ινστιτυιο ηυµανα χηεγα περτο δε σευ δεσεµπενηο. Σερο εσσασ δεχλαρα⌡εσ υµ χυλτο νο αλταρ δα χινχια? Εσταρει συβστιτυινδο υµα φ πορ ουτρα, ιγυαλµεντε αρβιτρ〈ρια? Α µευ ϖερ, δε φορµα αλγυµα. Ο συχεσσο δα χινχια, διρεταµεντε οβσερϖαδο,  α ραζο πορ θυε


δεφενδο ο σευ εµπρεγο. Σε ουτρα χοισα φυνχιονασσε µεληορ, ευ α δεφενδερια. Α χινχια εϖιτα α χρτιχα φιλοσ⌠φιχα? Ελα σε δεφινε χοµο τενδο ο µονοπ⌠λιο δα ϖερδαδε ? Πενσε δε νοϖο ναθυελε εχλιπσε θυε αχοντεχερ〈 δαθυι α µιλ ανοσ. Χοµπαρε τοδασ ασ δουτρινασ δε θυε σε λεµβραρ, οβσερϖε ασ πρεϖισ⌡εσ θυε οφερεχεµ σοβρε ο φυτυρο, ϖεριφιθυε θυαισ δελασ σο ϖαγασ, θυαισ σο πρεχισασ, ε θυε δουτρινασ τοδασ συϕειτασ ◊ φαλιβιλιδαδε ηυµανα τµ δεντρο δε σι µεχανισµοσ δε χορρεο δε ερροσ. Λεϖε εµ χονσιδεραο ο φατο δε θυε νινγυµ  περφειτο. Ε εντο σιµπλεσµεντε αδοτε αθυελα θυε, νυµα χοµπαραο ϕυστα, φυνχιονα (εµ οποσιο α παρεχε) µεληορ. Σε δουτρινασ διφερεντεσ σο συπεριορεσ εµ χαµποσ βεµ διστιντοσ ε ινδεπενδεντεσ, τεµοσ α λιβερδαδε δε εσχοληερ ϖ〈ριασ ιστο , σε νο χοντραδισσερεµ υµασ ◊σ ουτρασ. Λονγε δε σερ ιδολατρια, εσσε  ο µειο πελο θυαλ ποδεµοσ διστινγυιρ οσ φαλσοσ δολοσ δα ρεαλιδαδε. Θυαλ  ο σεγρεδο δο συχεσσο δα χινχια? Εµ παρτε,  εσσε µεχανισµο εµβυτιδο δε χορρεο δε ερροσ. Νο εξιστεµ θυεστ⌡εσ προιβιδασ να χινχια, ασσυντοσ δελιχαδοσ δεµαισ παρα σερ εξαµιναδοσ, ϖερδαδεσ σαγραδασ. Εσσα αβερτυρα παρα νοϖασ ιδιασ, χοµβιναδα χοµ ο µαισ ριγοροσο εξαµε χτιχο δε τοδασ ασ ιδιασ, σεπαρα ο ϕοιο δο τριγο. Νο ιµπορτα ο θυαντο ϖοχ  ιντελιγεντε, αυγυστο ου αµαδο. Τεµ δε προϖαρ α συα τεσε εµ φαχε δε υµα χρτιχα δετερµιναδα ε εσπεχιαλιζαδα. Α διϖερσιδαδε ε ο δεβατε σο ϖαλοριζαδοσ. ⊃ εστιµυλαδα α δισχυσσο δε ιδιασ συβσταντιϖαµεντε ε εµ προφυνδιδαδε. Ο προχεσσο δα χινχια ποδε παρεχερ χονφυσο ε δεσορδεναδο. ∆ε χερτο µοδο, ελε . Σε α χινχια  εξαµιναδα εµ σευ ασπεχτο χοτιδιανο,  χλαρο θυε σε δεσχοβρε θυε οσ χιεντιστασ εξπεριµενταµ τοδα α γαµα δα εµοο, περσοναλιδαδε ε χαρ〈τερ ηυµανοσ. Μασ η〈 υµα φαχετα ρεαλµεντε εξτραορδιν〈ρια παρα θυεµ εστ〈 δε φορα: ο γραυ δε χρτιχα χονσιδεραδο αχειτ〈ϖελ ου ατ δεσεϕ〈ϖελ. Οσ χιεντιστασ ινιχιαντεσ ρεχεβεµ υµ εστµυλο χαλοροσο ε ινσπιραδο δε σευσ µεντορεσ. Μασ, νο εξαµε οραλ παρα οβτενο δο ττυλο δε Πη.∆., ο ποβρε εστυδαντε δε π⌠σ−γραδυαο  συβµετιδο α υµ ιντιµιδαδορ φογο χρυζαδο δε περγυντασ, φορµυλαδασ πελοσ πρ⌠πριοσ προφεσσορεσ θυε τµ ο φυτυρο δο χανδιδατο νασ συασ µοσ. Νατυραλµεντε οσ εστυδαντεσ φιχαµ νερϖοσοσ; θυεµ νο φιχαρια? Να ϖερδαδε, ελεσ σε πρεπαραµ παρα ισσο δυραντε ανοσ. Μασ τοδοσ χοµπρεενδεµ θυε, νεσσε µοµεντο χρτιχο, τµ θυε σερ χαπαζεσ δε ρεσπονδερ ◊σ περγυντασ µινυχιοσασ φειτασ πελοσ εσπεχιαλιστασ. Ασσιµ, αο σε πρεπαραρ παρα δεφενδερ ασ συασ τεσεσ, ελεσ δεϖεµ πρατιχαρ υµ η〈βιτο δε πενσαµεντο µυιτο τιλ; αντεχιπαρ ασ περγυντασ. Ελεσ τµ θυε περγυνταρ: εµ θυε ποντο δα µινηα δισσερο εξιστε υµ ποντο φραχο θυε ασ ουτρασ πεσσοασ ποδεριαµ ενχοντραρ? ⊃ µεληορ ιδεντιφιχ〈−λο αντεσ θυε ελεσ ο φααµ. Οσ ενχοντροσ χιεντφιχοσ ϖιϖεµ χηειοσ δε δισπυτασ. Η〈 χολ⌠θυιοσ υνιϖερσιτ〈ριοσ εµ θυε ο χονφερενχιστα µαλ δισχυρσου τριντα σεγυνδοσ ε ϕ〈 σε


ουϖεµ περγυντασ ε χοµεντ〈ριοσ δεϖασταδορεσ δα πλατια. ⊃ ινστρυτιϖο εξαµιναρ οσ προχεδιµεντοσ αοσ θυαισ υµ ρελατ⌠ριο εσχριτο  συβµετιδο παρα ποσσϖελ πυβλιχαο νυµα ρεϖιστα χιεντφιχα, σενδο δεποισ ενϖιαδο πελο εδιτορ α ϕυζεσ αννιµοσ θυε τµ χοµο ταρεφα φαζερ ασ σεγυιντεσ περγυντασ: Ο αυτορ φεζ αλγυµα βεστειρα? Εξιστε αλγυµα χοισα νεσσε τραβαληο θυε σεϕα συφιχιεντεµεντε ιντερεσσαντε παρα σερ πυβλιχαδα? Θυαισ σο ασ δεφιχινχιασ δεσσε αρτιγο? Οσ ρεσυλταδοσ µαισ ιµπορταντεσ φοραµ δεσχοβερτοσ πορ ουτρα πεσσοα? Α αργυµενταο  αδεθυαδα, ου ο αρτιγο δεϖερια σερ ρεαϖαλιαδο δεποισ θυε ο αυτορ ρεαλµεντε δεµονστραρ αθυιλο θυε νεσσε τραβαληο, πορ ορα,  αινδα απενασ εσπεχυλαο? Ε τυδο ισσο  αννιµο; ο αυτορ νο σαβε θυεµ σο οσ χρτιχοσ. Εσσα  α εξπεχτατιϖα χοµυµ να χοµυνιδαδε χιεντφιχα. Πορ θυε τολεραµοσ τυδο ισσο? Γοσταµοσ δε σερ χριτιχαδοσ? Νο, νενηυµ χιεντιστα γοστα δισσο. Τοδο χιεντιστα τεµ υµ σεντιµεντο δε προπριεδαδε εµ ρελαο α συασ ιδιασ ε δεσχοβερτασ. Μεσµο ασσιµ, νινγυµ ρεσπονδε αοσ χρτιχοσ: Εσπερεµ υµ πουχο; εσσα ιδια  ρεαλµεντε βοα; γοστο µυιτο δελα; νο ληε φεζ µαλ αλγυµ; πορ φαϖορ, δειξεµ−να εµ παζ . Εµ ϖεζ δισσο, α ρεγρα δυρα µασ ϕυστα  θυε, σε νο φυνχιοναµ, ασ ιδιασ δεϖεµ σερ δεσχαρταδασ. Νο σε δεϖεµ δεσπερδιαρ νευρνιοσ χοµ ο θυε νο φυνχιονα. Ελεσ δεϖεµ σερ απλιχαδοσ εµ νοϖασ ιδιασ θυε εξπλιθυεµ µεληορ οσ δαδοσ. Ο φσιχο βριτνιχο Μιχηαελ Φαραδαψ αλερτου χοντρα α τενταο ποδεροσα δε προχυραρ ασ εϖιδνχιασ ε απαρνχιασ θυε εστο α φαϖορ δε νοσσοσ δεσεϕοσ, ε δεσχονσιδεραρ ασ θυε ληεσ φαζεµ οποσιο [...]. Αχοληεµοσ χοµ βοα ϖονταδε ο θυε χονχορδα χοµ νοσσασ ιδιασ, ασσιµ χοµο ρεσιστιµοσ χοµ δεσγοστο αο θυε σε οπ⌡ε α ν⌠σ, ενθυαντο τοδο πρεχειτο δε βοµ σενσο εξιγε εξαταµεντε ο οποστο.

Α χρτιχα ϖ〈λιδα πρεστα υµ φαϖορ αο χιεντιστα. Αλγυµασ πεσσοασ χονσιδεραµ α χινχια αρρογαντε εσπεχιαλµεντε θυανδο πρετενδε ρεβατερ οπινι⌡εσ αρραιγαδασ ου ιντροδυζ χονχειτοσ βιζαρροσ θυε παρεχεµ χοντραδιτ⌠ριοσ αο σενσο χοµυµ. Χοµο υµ τερρεµοτο θυε χονφυνδε α νοσσα χονφιανα νο πρ⌠πριο σολο θυε εσταµοσ πισανδο, ποδε σερ προφυνδαµεντε περτυρβαδορ δεσαφιαρ ασ νοσσασ χρενασ ηαβιτυαισ, φαζερ εστρεµεχερ ασ δουτρινασ εµ θυε απρενδεµοσ α χονφιαρ. Αινδα ασσιµ, συστεντο θυε α χινχια , εµ εσσνχια, ηυµιλδαδε. Οσ χιεντιστασ νο προχυραµ ιµπορ ασ συασ νεχεσσιδαδεσ ε δεσεϕοσ ◊ Νατυρεζα; αο χοντρ〈ριο, ιντερρογαµ−να ηυµιλδεµεντε ε λεϖαµ α σριο ο θυε δεσχοβρεµ. Σαβεµοσ θυε οσ χιεντιστασ ρεϖερενχιαδοσ χοµετεραµ ερροσ. Χοµπρεενδεµοσ α ιµπερφειο ηυµανα. Ινσιστιµοσ να ϖεριφιχαο ινδεπενδεντε ε να µεδιδα δο ποσσϖελ θυαντιτατιϖα δοσ πρινχπιοσ προποστοσ. Χοµ φρεθνχια εστιµυλαµοσ, δεσαφιαµοσ, προχυραµοσ χοντραδι⌡εσ ου πεθυενοσ ερροσ ρεσιδυαισ περσιστεντεσ, προποµοσ εξπλιχα⌡εσ αλτερνατιϖασ, ενχοραϕαµοσ α ηερεσια.


Χονχεδεµοσ νοσσοσ πρµιοσ µαισ ϖαλοριζαδοσ ◊θυελεσ θυε χονϖινχεντεµεντε ρεφυταµ χρενασ εσταβελεχιδασ. Εισ υµ δεντρε µυιτοσ εξεµπλοσ. Ασ λεισ δο µοϖιµεντο ε α λει δο ινϖερσο δο θυαδραδο δα γραϖιταο, ασσοχιαδασ αο νοµε δε Ισααχ Νεωτον, σο απροπριαδαµεντε χλασσιφιχαδασ εντρε ασ ρεαλιζα⌡εσ µαισ συβλιµεσ δα εσπχιε ηυµανα. Τρεζεντοσ ανοσ µαισ ταρδε, υσαµοσ α δινµιχα δε Νεωτον παρα πρεδιζερ οσ εχλιπσεσ. Ανοσ δεποισ δε σευ λαναµεντο, α βιλη⌡εσ δε θυιλµετροσ δα Τερρα (απενασ χοµ χορρε⌡εσ διµινυτασ φειτασ πορ Εινστειν), α ναϖε εσπαχιαλ χηεγα α υµ ποντο πρεδετερµιναδο να ⌠ρβιτα δο µυνδο αλϖο, ϕυσταµεντε θυανδο εσσε µυνδο ϖεµ πασσανδο. Α πρεχισο  εσπαντοσα. Εϖιδεντεµεντε, Νεωτον σαβια ο θυε εσταϖα φαζενδο. Μασ οσ χιεντιστασ νο σε δο πορ σατισφειτοσ εµ δειξαρ ο ραζο〈ϖελ εµ παζ. Τµ προχυραδο περσιστεντεµεντε φισσυρασ να αρµαδυρα νεωτονιανα. Εµ ϖελοχιδαδεσ ελεϖαδασ ε γραϖιδαδεσ φορτεσ, α φσιχα δε Νεωτον σε δεσµαντελα. Εσσα  υµα δασ γρανδεσ δεσχοβερτασ δα ρελατιϖιδαδε εσπεχιαλ ε γεραλ δε Αλβερτ Εινστειν, υµα δασ ραζ⌡εσ παρα συα µεµ⌠ρια σερ το εξαλταδα. Α φσιχα νεωτονιανα  ϖ〈λιδα νυµα αµπλα γαµα δε χονδι⌡εσ, ινχλυσιϖε ασ δα ϖιδα χοτιδιανα. Μασ εµ χερτασ χιρχυνστνχιασ µυιτο ινυσιταδασ παρα οσ σερεσ ηυµανοσ αφιναλ, νο τεµοσ ο η〈βιτο δε ϖιαϕαρ θυασε ◊ ϖελοχιδαδε δα λυζ ελα σιµπλεσµεντε νο δ〈 α ρεσποστα χορρετα; ελα νο σε αϕυστα ◊σ οβσερϖα⌡εσ δα Νατυρεζα. Α ρελατιϖιδαδε εσπεχιαλ ε α γεραλ σο ινδιστινγυϖεισ δα φσιχα νεωτονιανα εµ συα εσφερα δε ϖαλιδαδε, µασ φαζεµ πρεϖισ⌡εσ µυιτο διφερεντεσ πρεϖισ⌡εσ θυε χονχορδαµ χοµ α οβσερϖαο νεσσασ ουτρασ χονδι⌡εσ (αλτα ϖελοχιδαδε; φορτε γραϖιδαδε). Α φσιχα δε Νεωτον σε ρεϖελα υµα απροξιµαο δα ϖερδαδε, βοα εµ αλγυµασ χιρχυνστνχιασ χοµ θυε εσταµοσ ροτινειραµεντε φαµιλιαριζαδοσ, ρυιµ εµ ουτρασ. ⊃ υµα µαραϖιληοσα ε ϕυσταµεντε χελεβραδα ρεαλιζαο δα ιντελιγνχια ηυµανα, µασ τεµ συασ λιµιτα⌡εσ. Εντρεταντο, δε αχορδο χοµ νοσσα χοµπρεενσο δα φαλιβιλιδαδε ηυµανα, εσχυτανδο ο χονσεληο δε θυε ποδεµοσ ασσιντοτιχαµεντε νοσ απροξιµαρ δα ϖερδαδε, σεµ ϕαµαισ αλχαν〈−λα εµ συα πλενιτυδε, οσ χιεντιστασ εστο εστυδανδο χονδι⌡εσ εµ θυε α ρελατιϖιδαδε γεραλ ποδε εντραρ εµ χολαπσο. Πορ εξεµπλο, α ρελατιϖιδαδε γεραλ πρεϖ υµ φενµενο συρπρεενδεντε χηαµαδο ονδασ γραϖιταχιοναισ. Ελασ νυνχα φοραµ δετεχταδασ διρεταµεντε. Μασ, σε νο εξιστεµ, η〈 αλγο δε φυνδαµενταλµεντε ερραδο χοµ α ρελατιϖιδαδε γεραλ. Οσ πυλσαρεσ σο εστρελασ δε νυτρονσ θυε γιραµ ραπιδαµεντε ε χυϕασ ταξασ δε χιντιλαο ϕ〈 ποδεµ σερ µεδιδασ χοµ υµα πρεχισο δε θυινζε χασασ δεχιµαισ. Πρεϖ−σε θυε δοισ πυλσαρεσ µυιτο δενσοσ, εµ ⌠ρβιτα υµ αο ρεδορ δο ουτρο, ιρραδιεµ θυαντιδαδεσ χοπιοσασ δε ονδασ γραϖιταχιοναισ θυε χοµ ο τεµπο ϖο αλτεραρ λεϖεµεντε ασ ⌠ρβιτασ ε οσ περοδοσ δε ροταο δασ δυασ εστρελασ. ϑοσεπη Ταψλορ ε Ρυσσελ Ηυλσε, δα Υνιϖερσιδαδε δε Πρινχετον, υσαραµ εσσε µτοδο παρα τεσταρ ασ πρεϖισ⌡εσ δα ρελατιϖιδαδε γεραλ δε φορµα


ιντειραµεντε νοϖα. Πελο θυε χονηεχιαµ ατ εντο, οσ ρεσυλταδοσ σεριαµ ινχοµπατϖεισ χοµ α ρελατιϖιδαδε γεραλ, ε ελεσ τεριαµ δερρυβαδο υµ δοσ πιλαρεσ πρινχιπαισ δα φσιχα µοδερνα. Νο σ⌠ εσταϖαµ δισποστοσ α δεσαφιαρ α ρελατιϖιδαδε γεραλ, χοµο φοραµ βασταντε ενχοραϕαδοσ α φαζ−λο. Ο ρεσυλταδο φοι θυε ασ οβσερϖα⌡εσ δοσ πυλσαρεσ βιν〈ριοσ φορνεχεραµ υµα ϖεριφιχαο πρεχισα δασ πρεδι⌡εσ δα ρελατιϖιδαδε γεραλ, ε πορ ισσο Ταψλορ ε Ηυλσε ρεχεβεραµ εµ χονϕυντο ο πρµιο Νοβελ δε φσιχα δε 1993. ∆ε διϖερσασ µανειρασ, µυιτοσ ουτροσ φσιχοσ εστο τεστανδο α ρελατιϖιδαδε γεραλ πορ εξεµπλο, τεντανδο δετεχταρ διρεταµεντε ασ εσθυιϖασ ονδασ γραϖιταχιοναισ. Εσπεραµ φοραρ α τεορια ατ ο ποντο δε ρυπτυρα ε δεσχοβριρ σε νο η〈 χονδι⌡εσ δα Νατυρεζα εµ θυε ο γρανδε προγρεσσο δε Εινστειν νο χαµπο δο χονηεχιµεντο χοµεχε, πορ συα ϖεζ, α δαρ σιναισ δε αϖαρια. Εσσε εµπεχιληο χοντινυαρ〈 ενθυαντο ηουϖερ χιεντιστασ. Α ρελατιϖιδαδε γεραλ  χερταµεντε υµα δεσχριο ιναδεθυαδα δα Νατυρεζα εµ νϖελ θυντιχο, µασ µεσµο θυε νο ο φοσσε, µεσµο θυε α ρελατιϖιδαδε γεραλ φοσσε ϖ〈λιδα εµ τοδα παρτε ε παρα σεµπρε, θυε µεληορ µειο δε νοσ χονϖενχερ δε συα ϖαλιδαδε δο θυε υµ εσφορο χοµβιναδο παρα δεσχοβριρ ασ συασ φαληασ ε λιµιτα⌡εσ? Εσσα  υµα δασ ραζ⌡εσ πελασ θυαισ ασ ρελιγι⌡εσ οργανιζαδασ νο µε ινσπιραµ χονφιανα. Θυε λδερεσ δοσ πρινχιπαισ χρεδοσ ρεχονηεχεµ θυε συασ χρενασ ταλϖεζ σεϕαµ ινχοµπλετασ ου ερρνεασ, ε χριαµ ινστιτυτοσ παρα ρεϖελαρ ποσσϖεισ δεφιχινχιασ δουτριν〈ριασ? Αλµ δο τεστε δα ϖιδα χοτιδιανα, θυεµ ϖεριφιχα σιστεµατιχαµεντε ασ χιρχυνστνχιασ εµ θυε οσ ενσιναµεντοσ ρελιγιοσοσ τραδιχιοναισ ταλϖεζ ϕ〈 νο σε απλιθυεµ? (⊃ χονχεβϖελ θυε ασ δουτρινασ ε α τιχα θυε ποδεµ τερ φυνχιοναδο µυιτο βεµ νοσ τεµποσ πατριαρχαισ, πατρστιχοσ ου µεδιεϖαισ σεϕαµ τοταλµεντε ινϖ〈λιδασ νο µυνδο βασταντε διφερεντε θυε ηαβιταµοσ ηοϕε.) Θυε σερµ⌡εσ εξαµιναµ ιµπαρχιαλµεντε α ηιπ⌠τεσε δε ∆ευσ? Θυε πρµιοσ οσ χτιχοσ ρελιγιοσοσ γανηαµ δασ ρελιγι⌡εσ εσταβελεχιδασ ου, νεσσε ασπεχτο, θυε ρεχοµπενσασ οσ χτιχοσ σοχιαισ ε εχονµιχοσ ρεχεβεµ δα σοχιεδαδε εµ θυε ϖιϖεµ? Α χινχια, οβσερϖα Ανν ∆ρυψαν, εστ〈 σεµπρε νοσ συσσυρρανδο αο ουϖιδο: Λεµβρε−σε, ϖοχ  νοϖο νισσο. Ποδε εσταρ εθυιϖοχαδο. ϑ〈 ερρου αντεσ . Απεσαρ δε τοδο ο δισχυρσο δα ηυµιλδαδε, µοστρεµ−µε αλγο χοµπατϖελ να ρελιγιο. Αχρεδιτα−σε θυε ασ Εσχριτυρασ σεϕαµ δε ινσπιραο διϖινα υµα εξπρεσσο χοµ µυιτοσ σιγνιφιχαδοσ. Μασ ε σε φορεµ σιµπλεσµεντε χριαδασ πορ σερεσ ηυµανοσ φαλϖεισ? Οσ µιλαγρεσ σο χοµπροϖαδοσ, µασ ε σε φορεµ, αο χοντρ〈ριο, υµα µιστυρα δε χηαρλατανισµο, εσταδοσ δε χονσχινχια δεσχονηεχιδοσ, περχεπ⌡εσ ερρνεασ δε φενµενοσ νατυραισ ε δοενα µενταλ? Νενηυµα ρελιγιο χοντεµπορνεα ε νενηυµ χρεδο δα Νοϖα Ερα µε παρεχεµ λεϖαρ ρεαλµεντε εµ χονσιδεραο α γρανδιοσιδαδε, α µαγνιφιχνχια, α συτιλεζα ε α χοµπλεξιδαδε δο Υνιϖερσο ρεϖελαδο πελα χινχια.


Ο φατο δε θυε το πουχασ δεσχοβερτασ δα χινχια µοδερνα εστεϕαµ πρεφιγυραδασ νασ Εσχριτυρασ λανα, α µευ ϖερ, αινδα µαισ δϖιδασ σοβρε α συα ινσπιραο διϖινα. Μασ  χλαρο θυε ποσσο εσταρ ερραδο.

Λειαµ οσ δοισ παρ〈γραφοσ σεγυιντεσ νο παρα χοµπρεενδερ α χινχια δεσχριτα, µασ παρα τερ υµα νοο δο εστιλο δε πενσαρ δο αυτορ. Ελε εστ〈 σε δεφροντανδο χοµ ανοµαλιασ, απαρεντεµεντε παραδοξοσ να φσιχα; ασσιµετριασ , χοµο ελε ασ χηαµα. Ο θυε ποδεµοσ απρενδερ χοµ ελασ? Σαβε−σε θυε α ελετροδινµιχα δε Μαξωελλ ταλ χοµο  γεραλµεντε χοµπρεενδιδα να ατυαλιδαδε , θυανδο απλιχαδα α χορποσ εµ µοϖιµεντο, λεϖα α ασσιµετριασ θυε νο παρεχεµ σερ ινερεντεσ αοσ φενµενοσ. Τοµε−σε, πορ εξεµπλο, α αο ελετροδινµιχα ρεχπροχα δε υµ µ ε υµ χονδυτορ. Ο φενµενο οβσερϖ〈ϖελ νεσσε χασο σ⌠ δεπενδε δο µοϖιµεντο ρελατιϖο δο χονδυτορ ε δο µ, ενθυαντο α ϖισο ηαβιτυαλ τραα υµα διστινο ντιδα εντρε οσ δοισ χασοσ εµ θυε υµ ου ουτρο δεσσεσ χορποσ εστ〈 εµ µοϖιµεντο. Ποισ, σε ο µ εστ〈 εµ µοϖιµεντο ε ο χονδυτορ εστ〈 παραδο, συργε να ϖιζινηανα δο µ υµ χαµπο ελτριχο χοµ χερτα ενεργια δεφινιδα, προδυζινδο υµα χορρεντε νοσ λυγαρεσ εµ θυε εστο σιτυαδασ παρτεσ δο χονδυτορ. Μασ, σε ο µ εστ〈 εσταχιον〈ριο ε ο χονδυτορ εµ µοϖιµεντο, νο συργε νενηυµ χαµπο ελτριχο να ϖιζινηανα δο µ. Νο χονδυτορ, εντρεταντο, ενχοντραµοσ υµα φορα ελετροµοτορα, παρα α θυαλ νο εξιστε εµ σι µεσµα ενεργια χορρεσπονδεντε, µασ θυε δ〈 οριγεµ ασσυµινδο−σε α ιγυαλδαδε δε µοϖιµεντο ρελατιϖο νοσ δοισ χασοσ δισχυτιδοσ α χορρεντεσ ελτριχασ δε µεσµο χαµινηο ε ιντενσιδαδε θυε αθυελασ προδυζιδασ πελασ φορασ ελτριχασ νο χασο αντεριορ. Εξεµπλοσ δεσσε τιπο, ϕυντο χοµ ασ τεντατιϖασ φρυστραδασ δε δεσχοβριρ αλγυµ µοϖιµεντο δα Τερρα ρελατιϖο αο τερ , συγερεµ θυε οσ φενµενοσ δα ελετροδινµιχα, ασσιµ χοµο οσ δα µεχνιχα, νο ποσσυεµ προπριεδαδεσ θυε χορρεσπονδαµ ◊ ιδια δε ρεπουσο αβσολυτο. Αντεσ συγερεµ, χοµο ϕ〈 φοι δεµονστραδο παρα α πριµειρα ορδεµ δε πεθυενασ θυαντιδαδεσ, θυε ασ µεσµασ λεισ δα ελετροδινµιχα ε δα ⌠πτιχα σερο ϖ〈λιδασ παρα τοδοσ οσ σιστεµασ δε ρεφερνχια α θυε σε απλιχαµ ασ εθυα⌡εσ δα µεχνιχα.

Ο θυε ο αυτορ εστ〈 τεντανδο νοσ διζερ νεσσεσ παρ〈γραφοσ? Τενταρει εξπλιχαρ ο πανο δε φυνδο δα θυεστο µαισ αδιαντε νεστε λιϖρο. Πορ ενθυαντο, ποδεµοσ ταλϖεζ ρεχονηεχερ θυε α λινγυαγεµ  παρχιµονιοσα, τχνιχα, χαυτελοσα, χλαρα ε νεµ υµα ϖργυλα µαισ χοµπλιχαδα δο θυε ο νεχεσσ〈ριο. Πελα φορµα χοµο εστ〈 εξπρεσσο (ου πελο σευ ττυλο σεµ οστενταο, Σοβρε α ελετροδινµιχα δε χορποσ εµ µοϖιµεντο ), νο σε αδιϖινηαρια δε ιµεδιατο θυε εσσε αρτιγο ρεπρεσεντα α ιντροδυο χρυχιαλ δα τεορια δα ρελατιϖιδαδε


εσπεχιαλ νο µυνδο, α πασσαγεµ παρα α δεχλαραο τριυνφαντε δα εθυιϖαλνχια δε µασσα ε ενεργια, ο εσϖαζιαµεντο δα πρετενσο δε θυε νοσσο πεθυενο µυνδο οχυπα υµ σιστεµα δε ρεφερνχια πριϖιλεγιαδο νο Υνιϖερσο ε, σοβ ϖ〈ριοσ ασπεχτοσ, υµ αχοντεχιµεντο µεµορ〈ϖελ να ηιστ⌠ρια ηυµανα. Ασ παλαϖρασ ινιχιαισ δο αρτιγο δε Αλβερτ Εινστειν δε 1905 σο τπιχασ δο ρελατ⌠ριο χιεντφιχο. Ο τεξτο  ρεϖιγοραντεµεντε δεσιντερεσσαδο, χιρχυνσπεχτο, µοδεραδο εµ συασ αφιρµα⌡εσ. Χοντραστεµ ο σευ τοµ χοντιδο χοµ οσ προδυτοσ δα πυβλιχιδαδε µοδερνα, δοσ δισχυρσοσ πολτιχοσ, δασ δεχλαρα⌡εσ τεολ⌠γιχασ αυτοριτ〈ριασ ου, σε θυισερεµ, χοµ α προπαγανδα να χαπα δεστε λιϖρο. Οβσερϖεµ χοµο Εινστειν χοµεα ο σευ αρτιγο τεντανδο εξτραιρ σεντιδο δε ρεσυλταδοσ εξπεριµενταισ. Σεµπρε θυε ποσσϖελ, οσ χιεντιστασ εξπεριµενταµ. Οσ εξπεριµεντοσ προποστοσ δεπενδεµ φρεθεντεµεντε δασ τεοριασ θυε πρεδοµιναµ νο µοµεντο. Οσ χιεντιστασ εστο δεχιδιδοσ α τεσταρ εσσασ τεοριασ ατ ο ποντο δε ρυπτυρα. Ελεσ νο χονφιαµ νο θυε  ιντυιτιϖαµεντε εϖιδεντε. Θυε α Τερρα  χηατα, ερα ουτρορα εϖιδεντε. Θυε οσ χορποσ πεσαδοσ χαεµ µαισ ρ〈πιδο δο θυε οσ λεϖεσ, ερα ουτρορα εϖιδεντε. Θυε ασ σανγυεσσυγασ χυραµ α µαιορια δασ δοενασ, ερα ουτρορα εϖιδεντε. Θυε αλγυµασ πεσσοασ σο νατυραλµεντε ε πορ δεχρετο διϖινο εσχραϖασ, ερα ουτρορα εϖιδεντε. Θυε εξιστε υµ χεντρο δο Υνιϖερσο ε θυε α Τερρα εστ〈 σιτυαδα νεσσε λοχαλ νοβρε, ερα ουτρορα εϖιδεντε. Θυε εξιστε υµ παδρο αβσολυτο δε ρεπουσο, ερα ουτρορα εϖιδεντε. Α ϖερδαδε ποδε σερ ενιγµ〈τιχα ε ιρ χοντρα α ιντυιο. Ποδε χοντραδιζερ χρενασ προφυνδαµεντε αρραιγαδασ. Οσ εξπεριµεντοσ σο υµ µοδο δε χοντρολ〈−λα. Πορ οχασιο δε υµ ϕανταρ µυιτασ δχαδασ ατρ〈σ, πεδιραµ αο φσιχο Ροβερτ Ω. Ωοοδ θυε ρεσπονδεσσε αο βρινδε: ℵ φσιχα ε ◊ µεταφσιχα . Πορ µεταφσιχα , ασ πεσσοασ εντο χοµπρεενδιαµ αλγο σεµεληαντε ◊ φιλοσοφια, ιστο , ϖερδαδεσ θυε σ⌠ ποδιαµ σερ ρεχονηεχιδασ πελο πενσαµεντο. Ποδιαµ τερ ινχλυδο ταµβµ α πσευδοχινχια. Ωοοδ ρεσπονδευ χοµ α σεγυιντε αργυµενταο: Ο φσιχο τεµ υµα ιδια. Θυαντο µαισ ελε α εξαµινα, µαισ σεντιδο παρεχε τερ. Ελε χονσυλτα α λιτερατυρα χιεντφιχα. Θυαντο µαισ λ, µαισ προµισσορα σε τορνα α ιδια. Ασσιµ πρεπαραδο, ελε ϖαι αο σευ λαβορατ⌠ριο ε δελινεια υµ εξπεριµεντο παρα τεστ〈−λα. Ο εξπεριµεντο  τραβαληοσο. Μυιτασ ποσσιβιλιδαδεσ σο ϖεριφιχαδασ. Α πρεχισο δα µεδιο  ρεφιναδα, ασ µαργενσ δε ερρο ρεδυζιδασ. Ελε δειξα ασ φιχηασ χαρεµ αλεατοριαµεντε. Εστ〈 ϖολταδο απενασ παρα ο θυε ο εξπεριµεντο ενσινα. Νο φιναλ δε τοδο εσσε τραβαληο, πορ µειο δε εξπεριµενταο χυιδαδοσα, δεσχοβρε θυε α ιδια νο τεµ ϖαλορ. Ασσιµ ο φσιχο α δεσχαρτα, λιβερτα α συα µεντε δα χονφυσο δο ερρο ε πασσα α τραβαληαρ εµ αλγυµα ουτρα χοισα.∗ (∗) Χοµο δισσε ο φσιχο πιονειρο Βενϕαµιν Φρανκλιν: Σε χοντινυαρµοσ χοµ εσσεσ


Α διφερενα εντρε α φσιχα ε α µεταφσιχα, χονχλυιυ Ωοοδ αο λεϖανταρ ο σευ χοπο, νο  θυε οσ προφισσιοναισ δε υµα σεϕαµ µαισ ιντελιγεντεσ θυε οσ δα ουτρα. Α διφερενα  θυε ο µεταφσιχο νο τεµ λαβορατ⌠ριο.

Παρα µιµ, η〈 θυατρο ραζ⌡εσ πρινχιπαισ παρα υµ εσφορο χοµβιναδο θυε ϖισε α τρανσµιτιρ α χινχια πελο ρ〈διο, Τς, χινεµα, ϕορναισ, λιϖροσ, προγραµασ δε χοµπυταδορεσ, παρθυεσ τεµ〈τιχοσ ε σαλασ δε αυλα α τοδοσ οσ χιδαδοσ. Εµ τοδοσ οσ εµπρεγοσ δα χινχια,  ινσυφιχιεντε να ϖερδαδε  περιγοσο προδυζιρ απενασ υµ γρυπο πεθυενο, αλταµεντε χοµπετεντε ε βεµ ρεµυνεραδο δε προφισσιοναισ. Αο χοντρ〈ριο, υµα χοµπρεενσο φυνδαµενταλ δασ δεσχοβερτασ ε µτοδοσ δα χινχια δεϖε σερ διϖυλγαδα να µαισ αµπλα εσχαλα. ! Απεσαρ δασ ινµερασ οπορτυνιδαδεσ δε µαυ εµπρεγο, α χινχια ποδε σερ ο χαµινηο προπχιο παρα ϖενχερ α ποβρεζα ε ο ατρασο νασ να⌡εσ εµεργεντεσ. Ελα φαζ φυνχιοναρ ασ εχονοµιασ ναχιοναισ ε α χιϖιλιζαο γλοβαλ. Μυιτασ να⌡εσ χοµπρεενδεµ εσσα ρεαλιδαδε. ⊃ πορ ισσο θυε ταντοσ εστυδαντεσ δε π⌠σ−γραδυαο εµ χινχια ε ενγενηαρια νασ υνιϖερσιδαδεσ νορτε− αµεριχανασ θυε αινδα σο ασ µεληορεσ δο µυνδο ϖµ δε ουτροσ πασεσ. Ο χορολ〈ριο, θυε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ ◊σ ϖεζεσ δειξαµ δε χοµπρεενδερ,  θυε αβανδοναρ α χινχια  ο χαµινηο δε ϖολτα ◊ ποβρεζα ε αο ατρασο. ! Α χινχια νοσ αλερτα χοντρα οσ περιγοσ ιντροδυζιδοσ πορ τεχνολογιασ θυε αλτεραµ ο µυνδο, εσπεχιαλµεντε ο µειο αµβιεντε δε θυε νοσσασ ϖιδασ δεπενδεµ. Α χινχια προϖιδενχια υµ σιστεµα εσσενχιαλ δε αλερτα αντεχιπαδο. ! Α χινχια νοσ εσχλαρεχε σοβρε ασ θυεστ⌡εσ µαισ προφυνδασ δασ οριγενσ, νατυρεζασ ε δεστινοσ δε νοσσα εσπχιε, δα ϖιδα, δε νοσσο πλανετα, δο Υνιϖερσο. Πελα πριµειρα ϖεζ να ηιστ⌠ρια ηυµανα σοµοσ χαπαζεσ δε αδθυιριρ υµα ϖερδαδειρα χοµπρεενσο δεσσεσ τεµασ. Τοδα χυλτυρα σοβρε α Τερρα τεµ τραταδο δελεσ ε ϖαλοριζαδο α συα ιµπορτνχια. Τοδοσ ν⌠σ νοσ σεντιµοσ τολοσ, θυανδο αβορδαµοσ εσσασ θυεστ⌡εσ γρανδιοσασ. Α λονγο πραζο, α µαιορ δ〈διϖα δα χινχια ταλϖεζ σεϕα νοσ ενσιναρ, δε υµ µοδο αινδα νο συπεραδο πορ νενηυµ ουτρο εµπενηο ηυµανο, αλγυµα χοισα σοβρε νοσσο χοντεξτο χ⌠σµιχο, σοβρε ο ποντο δο εσπαο ε δο τεµπο εµ θυε εσταµοσ, ε σοβρε θυεµ ν⌠σ σοµοσ. ! Οσ ϖαλορεσ δα χινχια ε οσ δα δεµοχραχια σο χονχορδαντεσ, εµ µυιτοσ χασοσ ινδιστινγυϖεισ. Α χινχια ε α δεµοχραχια χοµεαραµ εµ συασ ενχαρνα⌡εσ χιϖιλιζαδασ νο µεσµο τεµπο ε λυγαρ, να Γρχια δοσ σχυλοσ ςΙ ε εξπεριµεντοσ, θυαντοσ σιστεµασ βονιτοσ νο χονστρυµοσ θυε λογο νοσ ϖερεµοσ οβριγαδοσ α δεστρυιρ? . Πελο µενοσ, πενσαϖα ελε, α εξπερινχια ερα ο βασταντε παρα αϕυδαρ α τορναρ ηυµιλδε υµ ηοµεµ ϖο .


ςΙΙ α.Χ. Α χινχια χονφερε ποδερ α θυαλθυερ υµ θυε σε δερ αο τραβαληο δε απρενδ−λα (εµβορα µυιτοσ τενηαµ σιδο σιστεµατιχαµεντε ιµπεδιδοσ δε αδθυιριρ εσσε χονηεχιµεντο). Ελα σε νυτρε να ϖερδαδε νεχεσσιτα δο λιϖρε ιντερχµβιο δε ιδιασ; σευσ ϖαλορεσ σο οποστοσ αο σιγιλο. Α χινχια νο µαντµ νενηυµ ποντο δε οβσερϖαο εσπεχιαλ, νεµ ποσι⌡εσ πριϖιλεγιαδασ. Ταντο α χινχια χοµο α δεµοχραχια ενχοραϕαµ οπινι⌡εσ νο χονϖενχιοναισ ε δεβατε ϖιγοροσο. Αµβασ ρεθυερεµ ραχιοχνιο αδεθυαδο, αργυµεντοσ χοερεντεσ, παδρ⌡εσ ριγοροσοσ δε εϖιδνχια ε ηονεστιδαδε. Α χινχια  υµ µειο δε δεσµασχαραρ αθυελεσ θυε απενασ φινγεµ χονηεχερ. ⊃ υµ βαλυαρτε χοντρα ο µιστιχισµο, χοντρα α συπερστιο, χοντρα α ρελιγιο µαλ απλιχαδα α ασσυντοσ θυε νο ληε διζεµ ρεσπειτο. Σε σοµοσ φιισ α σευσ ϖαλορεσ, ελα ποδε νοσ διζερ θυανδο εσταµοσ σενδο ενγαναδοσ. Ελα φορνεχε α χορρεο δε νοσσοσ ερροσ νο µειο δο χαµινηο. Θυαντο µαισ διφυνδιδοσ φορεµ α συα λινγυαγεµ, ρεγρασ ε µτοδοσ, µεληορ α νοσσα χηανχε δε πρεσερϖαρ ο θυε Τηοµασ ϑεφφερσον ε σευσ χολεγασ τινηαµ εµ µεντε. Μασ οσ προδυτοσ δα χινχια ταµβµ ποδεµ συβϖερτερ ραδιχαλµεντε α δεµοχραχια, δε υµ µοδο ϕαµαισ σονηαδο πελοσ δεµαγογοσ πρ−ινδυστριαισ. ∆εσχοβριρ α γοτα οχασιοναλ δε ϖερδαδε νο µειο δε υµ γρανδε οχεανο δε χονφυσο ε µιστιφιχαο ρεθυερ ϖιγιλνχια, δεδιχαο ε χοραγεµ. Μασ, σε νο πρατιχαρµοσ εσσεσ η〈βιτοσ ριγοροσοσ δε πενσαρ, νο ποδεµοσ τερ α εσπερανα δε σολυχιοναρ οσ προβλεµασ ϖερδαδειραµεντε σριοσ χοµ θυε νοσ δεφρονταµοσ ε νοσ αρρισχαµοσ α νοσ τορναρ υµα ναο δε πατετασ, υµ µυνδο δε πατετασ, προντοσ παρα σερµοσ πασσαδοσ παρα τρ〈σ πελο πριµειρο χηαρλατο θυε χρυζαρ ο νοσσο χαµινηο.

Υµ εξτρατερρεστρε, ρεχµ−χηεγαδο ◊ Τερρα εξαµινανδο ο θυε εµ γεραλ απρεσενταµοσ ◊σ νοσσασ χριανασ να τελεϖισο, νο ρ〈διο, νο χινεµα, νοσ ϕορναισ, νασ ρεϖιστασ, νασ ηιστ⌠ριασ εµ θυαδρινηοσ ε εµ µυιτοσ λιϖροσ , ποδερια φαχιλµεντε χονχλυιρ θυε φαζεµοσ θυεστο δε ληεσ ενσιναρ ασσασσινατοσ, εστυπροσ, χρυελδαδεσ, συπερστι⌡εσ, χρεδυλιδαδε ε χονσυµισµο. Χοντινυαµοσ α σεγυιρ εσσε παδρο ε, πελασ χονσταντεσ ρεπετι⌡εσ, µυιτασ δασ χριανασ αχαβαµ απρενδενδο εσσασ χοισασ. Θυε τιπο δε σοχιεδαδε νο ποδεραµοσ χριαρ σε, εµ ϖεζ δισσο, ληεσ ινχυτσσεµοσ α χινχια ε υµ σεντιµεντο δε εσπερανα?


3 Ο ΗΟΜΕΜ ΝΑ ΛΥΑ Ε Α ΦΑΧΕ ΕΜ ΜΑΡΤΕ

Α λυα σαλτα Να χορρεντε δο Γρανδε Ριο... Φλυτυανδο νο ϖεντο, Α θυεµ µε ασσεµεληο? ∆υ Φανγ, ςιαϕανδο ◊ νοιτε (Χηινα, διναστια Τανγ, 765)

Χαδα 〈ρεα δα χινχια τεµ ο σευ πρ⌠πριο χοµπλεµεντο δε πσευδοχινχια. Οσ γεοφσιχοσ τµ δε σε ηαϖερ χοµ Τερρασ χηατασ, Τερρασ οχασ, Τερρασ χοµ ειξοσ λουχαµεντε οσχιλαντεσ, χοντινεντεσ θυε εµεργεµ ε αφυνδαµ ραπιδαµεντε, αλµ δε προφετασ δε τερρεµοτοσ. Οσ βοτνιχοσ τµ πλαντασ χυϕα αρδεντε ϖιδα εµοχιοναλ ποδε σερ µονιτοραδα χοµ δετεχτορεσ δε µεντιρασ, οσ αντροπ⌠λογοσ τµ ηοµενσ−µαχαχοσ σοβρεϖιϖεντεσ, οσ ζο⌠λογοσ τµ δινοσσαυροσ ρεµανεσχεντεσ, ε οσ βι⌠λογοσ εϖολυτιϖοσ τµ οσ λιτεραλιστασ ββλιχοσ µορδενδο ο σευ φλανχο. Οσ αρθυε⌠λογοσ τµ αστροναυτασ αντιγοσ, ρυνασ φορϕαδασ ε εστατυ〈ρια εσπρια. Οσ φσιχοσ τµ µ〈θυινασ δε µοϖιµεντο περπτυο, υµα µυλτιδο δε ρεφυταδορεσ αµαδορεσ δα τεορια δα ρελατιϖιδαδε, ε ταλϖεζ α φυσο φρια. Οσ θυµιχοσ αινδα τµ α αλθυιµια. Οσ πσιχ⌠λογοσ τµ γρανδε παρτε δα πσιχαν〈λισε ε θυασε τοδα α παραπσιχολογια. Οσ εχονοµιστασ τµ πρεϖισ⌡εσ εχονµιχασ δε λονγο αλχανχε. Ατ αγορα, οσ µετεορολογιστασ τµ α πρεϖισο δο τεµπο α λονγο πραζο α παρτιρ δασ µανχηασ σολαρεσ, χοµο νο Φαρµερ σ Αλµαναχ (εµβορα α πρεϖισο δο χλιµα α λονγο πραζο σεϕα ουτρα ηιστ⌠ρια). Α αστρονοµια τεµ, χοµο συα πσευδοχινχια µαισ ιµπορταντε, α αστρολογια α δισχιπλινα θυε ληε δευ οριγεµ. Ασ πσευδοχινχιασ ◊σ ϖεζεσ σε χρυζαµ, χοµβινανδο α χονφυσο χοµο νασ βυσχασ τελεπ〈τιχασ δοσ τεσουροσ εντερραδοσ δε Ατλντιδα, ου εµ πρεϖισ⌡εσ εχονµιχασ αστρολ⌠γιχασ. Μασ χοµο τραβαληο πρινχιπαλµεντε χοµ πλανετασ, ε χοµο τενηο ιντερεσσε πελα ποσσιβιλιδαδε δε ϖιδα εξτρατερρεστρε, ασ πσευδοχινχιασ θυε χοµ µαισ φρεθνχια παραµ ◊ µινηα πορτα ενϖολϖεµ ουτροσ µυνδοσ ε ο θυε εµ νοσσα ποχα πασσαµοσ το φαχιλµεντε α χηαµαρ δε αλιενγενασ . Νοσ χαπτυλοσ θυε ιµεδιαταµεντε σε σεγυεµ, θυερο απρεσενταρ δυασ ρεχεντεσ δουτρινασ πσευδοχιεντφιχασ θυε τµ χερτα ρελαο εντρε σι. Ελασ χοµπαρτιληαµ α ποσσιβιλιδαδε δε θυε ασ ιµπερφει⌡εσ χογνιτιϖασ ε περχεπτιϖασ ηυµανασ


χοντριβυαµ παρα νοσ ενγαναρ σοβρε θυεστ⌡εσ δε γρανδε ιµπορτνχια. Α πριµειρα αφιρµα θυε νασ αρειασ δε Μαρτε υµα γιγαντεσχα φαχε δε πεδρα δε ερασ πασσαδασ φιτα σεµ εξπρεσσο ο χυ. Α σεγυνδα συστεντα θυε σερεσ αλιενγενασ δε µυνδοσ δισταντεσ ϖισιταµ α τερρα χοµ ιµπυνιδαδε φορτυιτα. Μεσµο θυανδο ρεσυµιδασ το γροσσειραµεντε, νο  εµοχιοναντε χονσιδεραρ εσσασ προποσι⌡εσ? Ε σε εσσασ αντιγασ ιδιασ δε φιχο χιεντφιχα θυε χερταµεντε ρεπερχυτεµ µεδοσ ε δεσεϕοσ ηυµανοσ προφυνδοσ ρεαλµεντε αχοντεχεσσεµ? Θυεµ ποδε δειξαρ δε σε ιντερεσσαρ? Ιµερσο νεσσε µατεριαλ, ατ ο χνιχο µαισ χρασσο σε περτυρβα. Τεµοσ χερτεζα αβσολυτα, νενηυµα σοµβρα δε δϖιδα, δε θυε ποδεµοσ δεσχαρταρ εσσασ προποσι⌡εσ? Ε, σε οσ εµπεδερνιδοσ δεσµασχαραδορεσ δε ιµποστυρασ σεντεµ εσσε απελο, ο θυε νο δεϖεµ σεντιρ αθυελεσ θυε δεσχονηεχεµ ο χετιχισµο χιεντφιχο, χοµο ο σρ. Βυχκλεψ ?

∆υραντε α µαιορ παρτε δα ηιστ⌠ρια αντεσ δασ ναϖεσ εσπαχιαισ, αντεσ δοσ τελεσχ⌠πιοσ, θυανδο αινδα εστ〈ϖαµοσ µυιτο ιµβυδοσ δο πενσαµεντο µ〈γιχο , α Λυα φοι υµ ενιγµα. Θυασε νινγυµ πενσαϖα θυε ελα φοσσε υµ µυνδο. Ο θυε ρεαλµεντε ϖεµοσ θυανδο ϖισλυµβραµοσ α Λυα α οληο νυ? Περχεβεµοσ υµα χονφιγυραο δε µαρχασ ιρρεγυλαρεσ βριληαντεσ ε εσχυρασ θυε νο  υµα ρεπρεσενταο απροξιµαδα δε νενηυµ οβϕετο φαµιλιαρ. Μασ, θυασε ιρρεσιστιϖελµεντε, οσ νοσσοσ οληοσ λιγαµ ασ µαρχασ, αχεντυανδο υµασ, ιγνορανδο ουτρασ. Προχυραµοσ υµ παδρο ε ο ενχοντραµοσ. Νο φολχλορε ε νοσ µιτοσ µυνδιαισ, µυιτασ ιµαγενσ σο ϖιστασ να Λυα: υµα µυληερ τεχενδο, πσ δε λουρειροσ, υµ ελεφαντε πυλανδο δε υµ πενηασχο, υµα µενινα χοµ υµ χεστο νασ χοστασ, υµ χοεληο, ασ εντρανηασ λυναρεσ δερραµαδασ πελα συπερφχιε δεποισ δα εϖισχεραο πρατιχαδα πορ υµ ιρριταδο π〈σσαρο ινχαπαζ δε ϖοαρ, υµα µυληερ βατενδο υµ πανο δε παδρο γεοµτριχο, υµ ϕαγυαρ δε θυατρο οληοσ. Ασ πεσσοασ δε υµα χυλτυρα τµ διφιχυλδαδε εµ χοµπρεενδερ χοµο εσσασ χοισασ βιζαρρασ ποδεµ σερ ϖιστασ πελοσ µεµβροσ δε ουτρα. Α ιµαγεµ µαισ χοµυµ  ο Ηοµεµ να Λυα. ⊃ χλαρο θυε νο σε παρεχε ρεαλµεντε χοµ υµ ηοµεµ. Ασ φει⌡εσ σο τορτασ, διστορχιδασ, αβατιδασ. Η〈 υµ βιφε ου αλγο παρεχιδο σοβρε ο οληο εσθυερδο. Ε θυε εξπρεσσο α βοχα τρανσµιτε? Υµ Οη δε συρπρεσα? Υµα συγεστο δε τριστεζα, ατ δε λαµεντο? Ο ρεχονηεχιµεντο πεσαροσο δα λαβυτα δα ϖιδα σοβρε α Τερρα? Χερταµεντε ο ροστο  ρεδονδο δεµαισ. Φαλταµ ασ ορεληασ. Αχηο θυε  χαρεχα νο τοπο. Αινδα ασσιµ, τοδα ϖεζ θυε οληο παρα α Λυα, ϖεϕο υµ ροστο ηυµανο. Ο φολχλορε µυνδιαλ πιντα α Λυα χοµο αλγο προσαιχο. Ασ γερα⌡εσ πρ− Απολλο χονταϖαµ ◊σ χριανασ θυε α Λυα ερα φειτα δε θυειϕο−δε−µινασ (ιστο , φεδορεντο), ε πορ αλγυµα ραζο εσσα χαραχτεριζαο νο ερα χονσιδεραδα µαραϖιληοσα, µασ ηιλ〈ρια. Νοσ λιϖροσ ινφαντισ ε εµ χαριχατυρασ εδιτοριαισ, ο


Ηοµεµ να Λυα  φρεθεντεµεντε δεσενηαδο απενασ χοµο υµ ροστο νυµ χρχυλο, νο µυιτο διφερεντε δα γεντιλ φαχε φελιζ [ο σµιλεψ] φειτα χοµ υµ παρ δε ποντοσ ε υµ αρχο ϖιραδο παρα χιµα. Συαϖεµεντε, ελε οβσερϖα ασ τραϖεσσυρασ νοτυρνασ δοσ ανιµαισ ε δασ χριανασ, δα φαχα ε δα χοληερ. Χονσιδερεµ µαισ υµα ϖεζ ασ δυασ χατεγοριασ δε τερρενο θυε ρεχονηεχεµοσ, θυανδο εξαµιναµοσ α Λυα α οληο νυ: α τεστα, ασ βοχηεχηασ ε ο θυειξο µαισ βριληαντεσ; ε οσ οληοσ ε α βοχα µαισ εσχυροσ. Πελο τελεσχ⌠πιο, οσ τρεχηοσ βριληαντεσ ρεϖελαµ−σε πλαναλτοσ χοβερτοσ δε χρατερασ αντιγασ, θυε ρεµονταµ α θυασε 4,5 βιλη⌡εσ δε ανοσ, χοµο αγορα σαβεµοσ (πελα δαταο ραδιοατιϖα δασ αµοστρασ ρεχοληιδασ πελοσ αστροναυτασ δα Απολλο). Ασ παρτεσ εσχυρασ σο φλυξοσ υµ πουχο µαισ ϕοϖενσ δε λαϖα βασ〈λτιχα χηαµαδοσ µαρια (σινγυλαρ, µαρε αµβασ ασ εξπρεσσ⌡εσ ϖµ δα παλαϖρα λατινα παρα οχεανο, εµβορα α Λυα, χοµο αγορα σαβεµοσ, σεϕα σεχα χοµο υµ οσσο). Οσ µαρια συργιραµ νοσ πριµειροσ 100 µιλη⌡εσ δε ανοσ δα ηιστ⌠ρια λυναρ, εµ παρτε ινδυζιδοσ πελο ιµπαχτο εµ αλτα ϖελοχιδαδε δε ενορµεσ αστερ⌠ιδεσ ε χοµετασ. Ο οληο διρειτο ε Μαρε Ιµβριυµ, ο βιφε πενδεντε σοβρε ο οληο εσθυερδο  α χοµβιναο δε Μαρε Σερενιτατισ ε Μαρε Τρανθυιλιτατισ (ονδε πουσου α Απολλο 11), ε α βοχα αβερτα περτο δο χεντρο  Μαρε Ηυµορυµ. (Νενηυµα χρατερα ποδε σερ περχεβιδα πελα ϖισο ηυµανα χοµυµ, σεµ αυξλιο.) Ο Ηοµεµ να Λυα  να ϖερδαδε ο ρεγιστρο δε χατ〈στροφεσ αντιγασ ε α µαιορια αχοντεχευ αντεσ δοσ σερεσ ηυµανοσ, αντεσ δοσ µαµφεροσ, αντεσ δοσ ϖερτεβραδοσ, αντεσ δοσ οργανισµοσ µυλτιχελυλαρεσ ε προϖαϖελµεντε ατ αντεσ θυε α ϖιδα συργισσε να Τερρα. ⊃ υµα ϖαιδαδε χαραχτερστιχα δε νοσσα εσπχιε ατριβυιρ υµα φαχε ηυµανα ◊ ϖιολνχια χ⌠σµιχα αλεατ⌠ρια.

Οσ ηυµανοσ, χοµο ουτροσ πριµατασ, σο υµ βανδο γρεγ〈ριο. Γοσταµοσ δα χοµπανηια υνσ δοσ ουτροσ. Σοµοσ µαµφεροσ, ε ο χυιδαδο δοσ παισ χοµ ο φιληο  εσσενχιαλ παρα α χοντινυαο δασ λινηασ ηερεδιτ〈ριασ. Οσ παισ σορριεµ παρα α χριανα, α χριανα ρετριβυι ο σορρισο, ε χοµ ισσο σε φορϕα ου σε φορταλεχε υµ λαο. Ασσιµ θυε ο βεβ χονσεγυε ϖερ, ελε ρεχονηεχε φαχεσ, ε σαβεµοσ αγορα θυε εσσα ηαβιλιδαδε εστ〈 ινσταλαδα περµανεντεµεντε εµ νοσσοσ χρεβροσ. Οσ βεβσ θυε η〈 1 µιληο δε ανοσ εραµ ινχαπαζεσ δε ρεχονηεχερ υµ ροστο ρετριβυαµ µενοσ σορρισοσ, εραµ µενοσ ινχλιναδοσ α χονθυισταρ ο χοραο δοσ παισ ε τινηαµ µενοσ χηανχε δε σοβρεϖιϖερ. Νοσ διασ δε ηοϕε, θυασε τοδοσ οσ βεβσ ιδεντιφιχαµ ραπιδαµεντε υµα φαχε ηυµανα ε ρεσπονδεµ χοµ υµ σορρισο βοβο. Χοµο υµ εφειτο χολατεραλ ιναδϖερτιδο, ο µεχανισµο δε ρεχονηεχιµεντο δε παδρ⌡εσ εµ νοσσοσ χρεβροσ  το εφιχιεντε εµ δεσχοβριρ υµα φαχε εµ µειο α µυιτοσ ουτροσ πορµενορεσ θυε ◊σ ϖεζεσ ϖεµοσ φαχεσ ονδε νο εξιστε νενηυµα. Ρευνιµοσ πεδαοσ δεσχονεχταδοσ δε λυζ ε σοµβρα,


ε ινχονσχιεντεµεντε τενταµοσ ϖερ υµα φαχε. Ο Ηοµεµ να Λυα  υµ δεσσεσ ρεσυλταδοσ. Ο φιλµε Βλοωυπ [∆εποισ δαθυελε βειϕο], δε Μιχηελανγελο Αντονιονι, δεσχρεϖε ουτρο. Η〈 µυιτοσ εξεµπλοσ µαισ. ℵσ ϖεζεσ  υµα φορµαο γεολ⌠γιχα, χοµο ο ςεληο δα Μοντανηα νο δεσφιλαδειρο δε Φρανχονια, Νεω Ηαµπσηιρε. Εµ ϖεζ δε αλγυµ αγεντε σοβρενατυραλ ου δε υµα αντιγα χιϖιλιζαο λοχαλ θυε πορ ουτροσ ινδχιοσ αινδα νο φοι δεσχοβερτα, ρεχονηεχεµοσ θυε εσσα φορµαο  ο προδυτο δα εροσο ε χολαπσο δε υµα φαχε δα ροχηα. ∆ε θυαλθυερ µοδο, ϕ〈 νο σε παρεχε µυιτο χοµ υµ ροστο. Εξιστε α Χαβεα δο ∆ιαβο να Χαρολινα δο Νορτε, α Ροχηα δα Εσφινγε εµ Ωαστωατερ, Ινγλατερρα, α ςεληα να Φρανα, α ροχηα ςαρταν να Αρµνια. ℵσ ϖεζεσ  υµα µυληερ ρεχλιναδα, χοµο ο µοντε Ιξταχχιηυατλ, νο Μξιχο. ℵσ ϖεζεσ σο ουτρασ παρτεσ δο χορπο, χοµο ασ Γρανδεσ Τετασ εµ Ωψοµινγ τρατα−σε, παρα θυεµ ϖεµ δο οεστε, δε υµ παρ δε πιχοσ δε µοντανηα θυε ρεχεβευ εσσε νοµε δοσ εξπλοραδορεσ φρανχεσεσ. (Να ρεαλιδαδε, σο τρσ.) ℵσ ϖεζεσ σο παδρ⌡εσ µυτ〈ϖεισ νασ νυϖενσ. Να Εσπανηα δο φιναλ δα Ιδαδε Μδια ε δα Ρενασχενα, ασ ϖισ⌡εσ δα ςιργεµ Μαρια εραµ χονφιρµαδασ πορ πεσσοασ θυε ϖιαµ σαντοσ νασ φορµασ δασ νυϖενσ. (Αο ζαρπαρ δε Συϖα, νασ ιληασ Φιϕι, ϖι χερτα ϖεζ α χαβεα δε υµ µονστρο ϖερδαδειραµεντε ατερραδορ, ασ µανδβυλασ αβερτασ, νυµα νυϖεµ δε τεµπεσταδε.) ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, υµ λεγυµε, υµα δισποσιο δε σεµεντεσ σιλϖεστρεσ ου ο χουρο δε υµα ϖαχα παρεχε υµα φαχε ηυµανα. Ηουϖε υµα φαµοσα βερινϕελα θυε σε παρεχια µυιτσσιµο χοµ Ριχηαρδ Μ. Νιξον. Ο θυε δεϖεµοσ δεδυζιρ δεσσε φατο? Ιντερϖενο διϖινα ου εξτρατερρεστρε? Ιντροµισσο ρεπυβλιχανα να γεντιχα δασ βερινϕελασ? Νο. Ρεχονηεχεµοσ θυε η〈 µυιτασ βερινϕελασ νο µυνδο ε θυε, δε ποσσε δε υµ γρανδε νµερο δελασ, µαισ χεδο ου µαισ ταρδε ενχοντραρεµοσ υµα θυε σε ασσεµεληε α υµα φαχε ηυµανα, ατ µεσµο α υµ ροστο εµ παρτιχυλαρ. Θυανδο ο ροστο  δε υµα περσοναγεµ ρελιγιοσα χοµο, πορ εξεµπλο, υµα τορτιλλα θυε παρεχια µοστραρ α φαχε δε ϑεσυσ , οσ χρεντεσ τενδεµ ραπιδαµεντε α δεδυζιρ α µο δε ∆ευσ. Νυµα ερα µαισ χτιχα, ελεσ ανσειαµ πορ ϖερ συα χερτεζα ρενοϖαδα. Μεσµο ασσιµ, παρεχε ιµπροϖ〈ϖελ θυε υµ µιλαγρε σεϕα προδυζιδο νυµ µειο το εϖανεσχεντε. Χονσιδερανδο−σε ο νµερο δε τορτιλλασ προδυζιδασ δεσδε ο ινχιο δο µυνδο, σερια συρπρεενδεντε θυε αλγυµασ νο τιϖεσσεµ τραοσ πελο µενοσ ϖαγαµεντε φαµιλιαρεσ.∗ Τµ−σε ατριβυδο προπριεδαδεσ µ〈γιχασ ◊σ ραζεσ δε γινσενγ ε µανδρ〈γορα, εµ παρτε πορ χαυσα δα ϖαγα σεµεληανα χοµ α φορµα ηυµανα. (∗) Εσσεσ εξεµπλοσ σο µυιτο διφερεντεσ δο χασο δο ασσιµ χηαµαδο Συδ〈ριο δε Τυριµ, θυε απρεσεντα αλγο παρεχιδο δεµαισ χοµ υµα φαχε ηυµανα παρα σερ υµ παδρο νατυραλ µαλ χοµπρεενδιδο. Α δαταο χοµ χαρβονο 14 προϖου θυε ο Συδ〈ριο νο  α µορταληα δε ϑεσυσ, µασ υµα µιστιφιχαο πιεδοσα δο σχυλο ΞΙς υµα ποχα εµ θυε α φαβριχαο δε ρελθυιασ ρελιγιοσασ φραυδυλεντασ ερα υµα ατιϖιδαδε αρτεσαναλ πρ⌠σπερα ε λυχρατιϖα.


Αλγυνσ βροτοσ δε χαστανηα απρεσενταµ ροστοσ σορριδεντεσ. Αλγυνσ χοραισ λεµβραµ µοσ. Ο φυνγο δα εσπιγα (ταµβµ δεσαγραδαϖελµεντε χηαµαδο ορεληα−δε−ϕυδασ ) σε παρεχε ρεαλµεντε χοµ υµα ορεληα, ε αλγο σεµεληαντε α ενορµεσ οληοσ ποδε σερ ϖιστο νασ ασασ δε χερτασ µαριποσασ. Παρτε δεσσασ σεµεληανασ ταλϖεζ νο σεϕα σιµπλεσ χοινχιδνχια; ασ πλαντασ ε οσ ανιµαισ θυε συγερεµ υµ ροστο ποδεµ τερ µαισ χηανχεσ δε νο σερεµ δεϖοραδοσ πορ χριατυρασ χοµ ροστοσ ου πορ χριατυρασ θυε τµ µεδο δε πρεδαδορεσ χοµ ροστοσ. Ο βιχηο−παυ  υµ ινσετο θυε τεµ υµ δισφαρχε εσπεταχυλαρ δε γραϖετο. Νατυραλµεντε, τενδε α ϖιϖερ νασ 〈ρϖορεσ ου αο σευ ρεδορ. Συα ιµιταο δο µυνδο ϖεγεταλ ο προτεγε χοντρα οσ π〈σσαροσ ε ουτροσ πρεδαδορεσ, σενδο θυασε χερταµεντε α ραζο παρα α συα φορµα εξτραορδιν〈ρια τερ σιδο λενταµεντε µολδαδα πελα σελεο νατυραλ δαρωινιανα. Εσσεσ χρυζαµεντοσ δασ φροντειρασ εντρε οσ ρεινοσ δα ϖιδα σο ενερϖαντεσ. Αο ϖερ υµ βιχηο−παυ, υµα χριανα ποδε φαχιλµεντε ιµαγιναρ υµ εξρχιτο δε παυσ, ραµοσ ε 〈ρϖορεσ µαρχηανδο παρα αλγυµ σινιστρο οβϕετιϖο ϖεγεταλ. Μυιτοσ εξεµπλοσ δεσσε τιπο σο δεσχριτοσ ε ιλυστραδοσ νυµ λιϖρο δε 1979 χηαµαδο Νατυραλ λικενεσσ, εσχριτο πορ ϑοην Μιτχηελλ, υµ βριτνιχο εντυσιαστα δο οχυλτο. Ελε λεϖα α σριο ασ προποσι⌡εσ δε Ριχηαρδ Σηαϖερ θυε χοµο  δεσχριτο µαισ αδιαντε χοντριβυιυ παρα α φεβρε δοσ ΥΦΟσ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Σηαϖερ θυεβρου πεδρασ να συα φαζενδα εµ Ωισχονσιν ε δεσχοβριυ, εσχριτα νυµα λινγυαγεµ πιχτογρ〈φιχα θυε σ⌠ ελε χονσεγυια ϖερ, θυαντο µαισ χοµπρεενδερ, υµα ηιστ⌠ρια αβρανγεντε δο µυνδο. Μιτχηελλ ταµβµ αχειτα αο π δα λετρα ασ αφιρµα⌡εσ δο δραµατυργο ε τε⌠ριχο συρρεαλιστα Αντονιν Αρταυδ, θυε, εµ παρτε σοβ α ινφλυνχια δο πειοτε,∗∗ ϖια νοσ δεσενηοσ δασ συπερφχιεσ δασ πεδρασ ιµαγενσ ερ⌠τιχασ, υµ ηοµεµ σενδο τορτυραδο, ανιµαισ φεροζεσ ε χοισασ δεσσε τιπο. Τοδα α παισαγεµ σε ρεϖελαϖα , διζ Μιτχηελλ, χοµο α χριαο δε υµ νιχο πενσαµεντο. Μασ υµα περγυντα−χηαϖε: εσσε πενσαµεντο εσταϖα δεντρο ου φορα δα µεντε δε Αρταυδ? Ελε χονχλυα, ε Μιτχηελλ χονχορδα, θυε οσ παδρ⌡εσ ϖισϖεισ νασ πεδρασ εραµ οβρα δε αντιγασ χιϖιλιζα⌡εσ, ναδα τενδο α ϖερ χοµ ο σευ εσταδο δε χονσχινχια αλτεραδο, ινδυζιδο εµ παρτε πελοσ αλυχιν⌠γενοσ. Θυανδο Αρταυδ ϖολτου δο Μξιχο παρα α Ευροπα, φοι διαγνοστιχαδο χοµο λουχο. Μιτχηελλ δενιγρε α περσπεχτιϖα µατεριαλιστα θυε αχοληευ οσ παδρ⌡εσ δε Αρταυδ χοµ χετιχισµο. Μιτχηελλ νοσ µοστρα υµα φοτογραφια δο Σολ, τιραδα ◊ λυζ δε ραιοσ Ξ, θυε παρεχε ϖαγαµεντε υµα φαχε, ε νοσ ινφορµα θυε οσ δισχπυλοσ δε Γυρδϕιεφφ ϖεµ ο ροστο δε σευ Μεστρε να χοροα σολαρ. Ινµερασ φαχεσ εµ 〈ρϖορεσ, µοντανηασ ε πενεδοσ πορ τοδο ο µυνδο σο τιδασ χοµο προδυτο δα σαβεδορια αντιγα. Ταλϖεζ αλγυµασ σεϕαµ:  υµα βοα βρινχαδειρα, βεµ χοµο (∗∗) Πειοτε ου πεψοτλ − Βεβιδα αλυχιν⌠γενα υσαδα πορ τριβοσ ινδγενασ δο Μξιχο, εµ ριτυαισ ρελιγιοσοσ πριµιτιϖοσ. Σευ χοµπονεντε ατιϖο  α µεσχαλινα, θυε ινδυζ α εσταδοσ αλυχινατ⌠ριοσ χαραχτεριζαδοσ πορ ϖισ⌡εσ φορτεµεντε χολοριδασ.


υµ σµβολο ρελιγιοσο τενταδορ, εµπιληαρ πεδρασ παρα θυε δε λονγε παρεαµ υµ ροστο γιγαντεσχο. Α ϖισο δε θυε α µαιορια δεσσασ φορµασ  υµ παδρο νοσ προχεσσοσ δε φορµαο δε ροχηασ ε να σιµετρια βιλατεραλ δασ πλαντασ ε δοσ ανιµαισ, χοµ υµ πουχο δε σελεο νατυραλ τυδο προχεσσαδο, χοµ ϖισ ηυµανο, πελο φιλτρο δε νοσσα περχεπο ,  δεσχριτα πορ Μιτχηελλ χοµο µατεριαλισµο ε υµα ιλυσο δο σχυλο ΞΙΞ . Χονδιχιοναδα πελασ χρενασ ραχιοναλιστασ, α νοσσα ϖισο δε µυνδο  µαισ οπαχα ε µαισ χονφιναδα δο θυε α πρετενδιδα πελα νατυρεζα. Πορ θυε προχεσσοσ ελε σονδου ασ ιντεν⌡εσ δα Νατυρεζα, ισσο νο  ρεϖελαδο. Θυαντο ◊σ ιµαγενσ θυε απρεσεντα, Μιτχηελλ χονχλυι θυε ο σευ µιστριο περµανεχε εσσενχιαλµεντε ιντατο, υµα χονσταντε φοντε δε δεσλυµβραµεντο, ενχαντο ε εσπεχυλαο. Σ⌠ ο θυε σαβεµοσ χοµ χερτεζα  θυε α Νατυρεζα ασ χριου ε, αο µεσµο τεµπο, νοσ δευ οσ µειοσ παρα περχεβ−λασ ε α ιντελιγνχια παρα απρεχιαρ σευ ιντερµιν〈ϖελ φασχνιο. Παρα νοσσο µεληορ προϖειτο ε πραζερ, ελασ δεϖεριαµ σερ ϖιστασ χονφορµε α νατυρεζα δεσεϕου, χοµ ο οληαρ δα ινοχνχια, σεµ ασ νυϖενσ δασ τεοριασ ε δοσ πρεχονχειτοσ, χοµ α ϖισο µλτιπλα, ινατα εµ τοδοσ ν⌠σ, θυε ενριθυεχε ε διγνιφιχα α ϖιδα ηυµανα, ε νο χοµ α χυλτιϖαδα ϖισο υνιλατεραλ δοσ ινσπιδοσ ε δογµ〈τιχοσ.

Ταλϖεζ α αφιρµατιϖα εσπρια µαισ φαµοσα ε προδιγιοσα διγα ρεσπειτο αοσ χαναισ δε Μαρτε. Οβσερϖαδοσ πελα πριµειρα ϖεζ εµ 1877, φοραµ απαρεντεµεντε χονφιρµαδοσ πορ υµα σριε δε αστρνοµοσ προφισσιοναισ δεδιχαδοσ θυε οσ ϖιραµ πορ µειο δε γρανδεσ τελεσχ⌠πιοσ εµ τοδο ο µυνδο. Ρελατου−σε α εξιστνχια δε υµα ρεδε δε λινηασ ρετασ σιµπλεσ ε δυπλασ εντρεχρυζανδο−σε πελα συπερφχιε µαρχιανα, ε χοµ υµα ρεγυλαριδαδε γεοµτριχα το φαντ〈στιχα θυε σ⌠ ποδιαµ τερ οριγεµ ιντελιγεντε. Τιραραµ−σε χονχλυσ⌡εσ ιµαγινατιϖασ σοβρε υµ πλανετα χρεσταδο ε µοριβυνδο, ποϖοαδο πορ υµα χιϖιλιζαο τχνιχα µαισ αντιγα ε µαισ σ〈βια θυε σε δεδιχαϖα ◊ χονσερϖαο δοσ ρεχυρσοσ ηδριχοσ. Χεντενασ δε χαναισ φοραµ µαπεαδοσ ε νοµεαδοσ. Μασ, εστρανηαµεντε, ελεσ εϖιταϖαµ απαρεχερ νασ φοτογραφιασ. Συγεριυ−σε θυε ο οληο ηυµανο ποδια σε λεµβραρ δοσ βρεϖεσ ινσταντεσ δε τρανσπαρνχια ατµοσφριχα περφειτα, ενθυαντο α λµινα φοτογρ〈φιχα ινδισχριµιναδορα ιγυαλαϖα οσ πουχοσ µοµεντοσ χλαροσ αοσ µυιτοσ ινδιστιντοσ. Αλγυνσ αστρνοµοσ ϖιαµ οσ χαναισ. Μυιτοσ νο χονσεγυιαµ ϖερ. Ταλϖεζ χερτοσ οβσερϖαδορεσ τιϖεσσεµ µαισ ταλεντο παρα ϖερ χαναισ. Ου ταλϖεζ τοδα α ηιστ⌠ρια φοσσε αλγυµ τιπο δε ενγανο περχεπτιϖο. Γρανδε παρτε δα ιδια δε Μαρτε σερ υµα µοραδα δα ϖιδα, βεµ χοµο α πρεδοµιννχια δοσ µαρχιανοσ να φιχο ποπυλαρ, δεριϖα δοσ χαναισ. Ευ πρ⌠πριο χρεσχι µεργυληαδο νεσσα λιτερατυρα, ε θυανδο µε ϖι δεσεµπενηανδο α φυνο δε εξπεριµενταδορ να µισσο δα Μαρινερ 9 α Μαρτε α πριµειρα


ναϖε εσπαχιαλ α εντραρ εµ ⌠ρβιτα αο ρεδορ δο πλανετα ϖερµεληο εσταϖα νατυραλµεντε ιντερεσσαδο εµ χονηεχερ ασ χιρχυνστνχιασ ρεαισ. Χοµ α Μαρινερ 9 ε χοµ α ςικινγ, φοµοσ χαπαζεσ δε µαπεαρ ο πλανετα δε π⌠λο α π⌠λο, δετεχτανδο χονφιγυρα⌡εσ χεντενασ δε ϖεζεσ µενορεσ δο θυε ασ µαισ ντιδασ θυε σε ποδιαµ ϖερ δα Τερρα. Νο δεσχοβρι, ο θυε νο µε συρπρεενδευ µυιτο, νενηυµ σιναλ δε χαναισ. Ηαϖια αλγυµασ χονφιγυρα⌡εσ µαισ ου µενοσ λινεαρεσ θυε τινηαµ σιδο αϖισταδασ πελο τελεσχ⌠πιο πορ εξεµπλο, υµ ριφτ ϖαλλεψ δε χινχο µιλ θυιλµετροσ θυε τερια σιδο διφχιλ δειξαρ δε ϖερ. Μασ ασ χεντενασ δε χαναισ χλ〈σσιχοσ , θυε τρανσπορταϖαµ 〈γυα δασ χαλοτασ πολαρεσ πελοσ δεσερτοσ 〈ριδοσ ατ ασ χιδαδεσ εθυατοριαισ χρεσταδασ, σιµπλεσµεντε νο εξιστιαµ. Εραµ υµα ιλυσο, υµα δισφυνο δα χοµβιναο µο−οληο−χρεβρο ηυµανοσ νο λιµιτε δα ρεσολυο, θυανδο οληαµοσ πορ υµα ατµοσφερα ινστ〈ϖελ ε τυρβυλεντα. Μεσµο χιεντιστασ προφισσιοναισ ινχλυσιϖε αστρνοµοσ φαµοσοσ θυε φιζεραµ ουτρασ δεσχοβερτασ ϕ〈 χονφιρµαδασ ε αγορα ϕυσταµεντε χελεβραδασ ποδεµ χοµετερ ερροσ γραϖεσ, ατ προφυνδοσ, δε ρεχονηεχιµεντο δε παδρο. Σοβρετυδο θυανδο ασ ιµπλιχα⌡εσ δο θυε πενσαµοσ εσταρ ϖενδο παρεχεµ προφυνδασ, ποδεµοσ νο εξερχερ α αυτοδισχιπλινα ε α αυτοχρτιχα αδεθυαδασ. Ο µιτο δοσ χαναισ µαρχιανοσ χονστιτυι υµ αλερτα ιµπορταντε. Θυαντο αοσ χαναισ, ασ µισσ⌡εσ δασ ναϖεσ εσπαχιαισ φορνεχεραµ ο µειο δε χορριγιρ οσ εθυϖοχοσ. Μασ  ταµβµ ϖερδαδε θυε αλγυµασ δασ αφιρµα⌡εσ µαισ οβσεσσιϖασ δε παδρ⌡εσ ινεσπεραδοσ νασχεµ δα πεσθυισα ρεαλιζαδα πελασ ναϖεσ εσπαχιαισ. Νο χοµεο δοσ ανοσ 60, ευ ινσιστια παρα θυε πρεστ〈σσεµοσ ατενο ◊ ποσσιβιλιδαδε δε δεσχοβριρ αρτεφατοσ δε χιϖιλιζα⌡εσ αντιγασ θυερ οσ θυε φοσσεµ νατιϖοσ εµ υµ δαδο µυνδο, θυερ οσ θυε φοσσεµ χονστρυδοσ πορ ϖισιταντεσ δε ουτρο λυγαρ. Νο ιµαγιναϖα θυε ισσο σερια φ〈χιλ ου προϖ〈ϖελ, ε χοµ χερτεζα νο συγερι θυε, νυµα θυεστο το ιµπορταντε, ϖαλεσσε α πενα χονσιδεραρ ο θυε νο φοσσε εϖιδνχια σ⌠λιδα. Α παρτιρ δο ρελατ⌠ριο ιµαγινατιϖο δε ϑοην Γλενν ινφορµανδο σοβρε α εξιστνχια δε ϖαγα−λυµεσ αο ρεδορ δε συα χ〈πσυλα εσπαχιαλ, τοδα ϖεζ θυε υµ αστροναυτα διζια ϖερ αλγο θυε νο ερα ιµεδιαταµεντε χοµπρεενδιδο, ηαϖια αθυελεσ θυε δεδυζιαµ τραταρ−σε δε αλιενγενασ . Ασ εξπλιχα⌡εσ προσαιχασ χοµο, πορ εξεµπλο, παρτχυλασ δε τιντα σολτανδο−σε δα ναϖε νο µειο αµβιεντε εσπαχιαλ εραµ δεσχαρταδασ χοµ µενοσπρεζο. Α σεδυο δο µαραϖιληοσο εµβοτα νοσσασ φαχυλδαδεσ χρτιχασ. (Χοµο σε νο βαστασσε α µαραϖιληα δε υµ ηοµεµ τορναρ−σε λυα.) Περτο δα ποχα δοσ πουσοσ λυναρεσ δα Απολλο, µυιτοσ λειγοσ δονοσ δε πεθυενοσ τελεσχ⌠πιοσ, φαν〈τιχοσ πορ δισχοσ ϖοαδορεσ, αυτορεσ δε τεξτοσ παρα ρεϖιστασ αεροεσπαχιαισ εξαµιναϖαµ χοµ ατενο ασ φοτογραφιασ δα µισσο ◊ προχυρα δε ανοµαλιασ θυε οσ χιεντιστασ ε οσ αστροναυτασ δα ΝΑΣΑ τινηαµ δειξαδο δε ϖερ. Λογο ηαϖια ρεγιστροσ δε λετρασ λατινασ ε νυµεραισ


αρ〈βιχοσ γιγαντεσχοσ ινσχριτοσ να συπερφχιε λυναρ, πιρµιδεσ, ροδοϖιασ, χρυζεσ, ΥΦΟσ βριληαντεσ. Φαλου−σε δε ποντεσ σοβρε α Λυα, αντενασ δε ρ〈διο, τριληασ δε ενορµεσ τρατορεσ ε δεϖασταο προϖοχαδα πορ µ〈θυινασ χαπαζεσ δε παρτιρ χρατερασ αο µειο. Πορµ, χαδα υµα δεσσασ αφιρµα⌡εσ σε ρεφερια δε φατο α υµα φορµαο γεολ⌠γιχα νατυραλ δα Λυα µαλ ιντερπρεταδα πελοσ αναλιστασ αµαδορεσ, ρεφλεξοσ ιντερνοσ να ⌠πτιχα δασ χµαρασ Ηασσελβλαδ δοσ αστροναυτασ, ε χοισασ δεσσε τιπο. Αλγυνσ εντυσιαστασ δισχερνιραµ λονγασ σοµβρασ δε µσσεισ βαλστιχοσ µσσεισ σοϖιτιχοσ, χονφιδενχιαϖα−σε σινιστραµεντε, ϖολταδοσ παρα οσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Οσ φογυετεσ, ταµβµ δεσχριτοσ χοµο οβελισχοσ , εραµ µορροσ βαιξοσ θυε προϕεταµ λονγασ σοµβρασ θυανδο ο Σολ εστ〈 περτο δο ηοριζοντε λυναρ. Υµ πουχο δε τριγονοµετρια δισσιπα α µιραγεµ. Εσσασ εξπερινχιασ νοσ δο υµ αϖισο περτινεντε: νο χασο δε υµ τερρενο χοµπλεξο ε εσχυλπιδο πορ προχεσσοσ δεσχονηεχιδοσ, οσ αµαδορεσ (ε ◊σ ϖεζεσ ατ οσ προφισσιοναισ) ποδεµ σε ϖερ εµ απυροσ αο εξαµιναρ φοτογραφιασ, εσπεχιαλµεντε περτο δο λιµιτε δα ρεσολυο. Συασ εσπερανασ ε µεδοσ, α εµοο δε ποσσϖεισ δεσχοβερτασ δε γρανδε ιµπορτνχια ποδεµ δοµιναρ α ηαβιτυαλ αβορδαγεµ χτιχα ε χαυτελοσα δα χινχια. Σε εξαµιναρµοσ ασ ιµαγενσ δα συπερφχιε δε ςνυσ δε θυε δισποµοσ, δε ϖεζ εµ θυανδο σε απρεσεντα αοσ νοσσοσ οληοσ υµα φορµα δε ρελεϖο πεχυλιαρ χοµο, πορ εξεµπλο, υµ ρετρατο τοσχο δε ϑοσεφ Σταλιν δεσχοβερτο πορ γε⌠λογοσ νορτε−αµεριχανοσ θυε αναλισαϖαµ ασ ιµαγενσ δο ραδαρ ορβιταλ σοϖιτιχο. Νινγυµ συστεντα, ιµαγινο, θυε σταλινιστασ ινχονφορµαδοσ τιϖεσσεµ αδυλτεραδο ασ φιτασ µαγντιχασ, νεµ θυε οσ αντιγοσ σοϖιτιχοσ εστιϖεσσεµ ενϖολϖιδοσ χοµ ατιϖιδαδεσ δε ενγενηαρια εµ εσχαλα σεµ πρεχεδεντεσ ε ατ εντο νο ρεϖελαδασ σοβρε α συπερφχιε δε ςνυσ ονδε τοδα ναϖε εσπαχιαλ  τορραδα υµα ου δυασ ηορασ δεποισ δο πουσο. ⊃ εσµαγαδορα α προβαβιλιδαδε δε εσσα χονφιγυραο, σεϕα ο θυε φορ, τερ σιδο χαυσαδα πελα γεολογια. Ο µεσµο ϖαλε παρα ο θυε παρεχε σερ υµ ρετρατο δο Χοεληο Περναλονγα, περσοναγεµ δε δεσενηο ανιµαδο, να λυα Αριελ δε Υρανο. Υµα ιµαγεµ δε Τιτ οβτιδα πελο τελεσχ⌠πιο εσπαχιαλ Ηυββλε εµ ινφραϖερµεληο πρ⌠ξιµο µοστρα νυϖενσ θυε, γροσσειραµεντε, χονφιγυραµ υµ ροστο σορριδεντε δο ταµανηο δε υµ µυνδο. Τοδο χιεντιστα πλανετ〈ριο τεµ σευ εξεµπλο φαϖοριτο. Α αστρονοµια δα ςια Λ〈χτεα ταµβµ  ρεπλετα δε σεµεληανασ ιµαγιναδασ πορ εξεµπλο, ασ νεβυλοσασ δα Χαβεα δε Χαϖαλο, δο Εσθυιµ⌠, δα Χορυϕα, δο Ηοµνχυλο, δα Ταρντυλα ε δα Αµριχα δο Νορτε, τοδασ νυϖενσ δε γ〈σ ε ποειρα, ιλυµιναδασ πορ εστρελασ βριληαντεσ, ε τοδασ νυµα εσχαλα θυε εχλιπσα ο νοσσο σιστεµα σολαρ. Θυανδο οσ αστρνοµοσ µαπεαραµ α διστριβυιο δασ γαλ〈ξιασ ατ υνσ 100 µιλη⌡εσ δε ανοσ−λυζ, ϖιραµ−σε δελινεανδο υµα φορµα ηυµανα γροσσειρα θυε τεµ σιδο χηαµαδα δε ο


Ηοµεµ Τραχεϕαδο . Α χονφιγυραο  χοµπρεενδιδα χοµο υµα φιγυρα σεµεληαντε α ενορµεσ βοληασ δε σαβο αδϕαχεντεσ, σενδο ασ γαλ〈ξιασ φορµαδασ να συπερφχιε δασ βοληασ αδϕαχεντεσ ε θυασε ινεξιστινδο νοσ ιντεριορεσ. Ισσο τορνα µυιτο προϖ〈ϖελ θυε ελασ δελινειεµ υµ παδρο χοµ σιµετρια βιλατεραλ, αλγο παρεχιδο χοµ α φιγυρα δε υµ ηοµεµ τρααδα απενασ χοµ λινηασ. Μαρτε  µυιτο µαισ χλεµεντε θυε ςνυσ, εµβορα ασ ναϖεσ ςικινγ θυε πουσαραµ νο πλανετα νο τενηαµ φορνεχιδο νενηυµα εϖιδνχια χονϖινχεντε δε ϖιδα. Σευ τερρενο  εξτρεµαµεντε ηετερογνεο ε διϖερσο. Χοµ µαισ ου µενοσ 100 µιλ χλοσεσ δισπονϖεισ, νο  συρπρεενδεντε θυε αο λονγο δο τεµπο τιϖεσσεµ συργιδο αφιρµα⌡εσ σοβρε αλγο ινυσιταδο εµ Μαρτε. Πορ εξεµπλο, η〈 υµ ανιµαδορ ροστο φελιζ δεντρο δε υµα χρατερα δε ιµπαχτο µαρχιανα δε οιτο θυιλµετροσ (χινχο µιληασ) δε εξτενσο, χοµ υµ χονϕυντο δε µαρχασ ραδιαισ σαλπιχαδασ πορ φορα, φαζενδο χοµ θυε παρεα α ρεπρεσενταο χονϖενχιοναλ δε υµ Σολ σορριδεντε. Μασ νινγυµ αλεγα θυε ισσο τενηα σιδο προδυζιδο πορ υµα χιϖιλιζαο µαρχιανα αδιανταδα (ε εξχεσσιϖαµεντε γενιαλ), ταλϖεζ παρα ατραιρ νοσσα ατενο. Χοµ οβϕετοσ δε τοδοσ οσ ταµανηοσ χαινδο δο χυ, χοµ α συπερφχιε ριχοχηετεανδο, αφυνδανδο ε σε ρεχονφιγυρανδο δεποισ δε χαδα ιµπαχτο, σενδο εσχυλπιδα πορ φλυξοσ αντιγοσ δε 〈γυα ε λαµα, ϕυντο χοµ α αρεια ρεχεντε τρανσπορταδα πελοσ ϖεντοσ, ρεχονηεχεµοσ θυε υµα ενορµε ϖαριεδαδε δε φορµασ δε ρελεϖο δεϖε σερ γεραδα. Σε εξαµιναµοσ 100 µιλ φοτοσ, νο  συρπρεενδεντε ενχοντραρ δε ϖεζ εµ θυανδο αλγο παρεχιδο χοµ υµ ροστο. Χοµ νοσσοσ χρεβροσ πρεπαραδοσ παρα ισσο δεσδε α πριµειρα ινφνχια, σερια συρπρεενδεντε θυε νο αχη〈σσεµοσ υµ αθυι ε αλι. Αλγυµασ µοντανηασ πεθυενασ εµ Μαρτε παρεχεµ πιρµιδεσ. Νο πλαναλτο ελεϖαδο Ελψσιυµ, η〈 υµ γρυπο δελασ α βασε δα µαιορ τεµ αλγυνσ θυιλµετροσ δε εξτενσο , τοδασ οριενταδασ να µεσµα διρεο. Η〈 υµ θυ δε µιστριο σοβρε εσσασ πιρµιδεσ νο δεσερτο, θυε λεµβραµ ο πλαναλτο Γιζ, νο Εγιτο, ε ευ γοσταρια µυιτο δε εξαµιν〈−λασ µαισ δε περτο. Πορµ,  ραζο〈ϖελ δεδυζιρ α εξιστνχια δε φαρα⌠σ µαρχιανοσ? Εµ µινιατυρα, ταµβµ σε χονηεχεµ χονφιγυρα⌡εσ σεµεληαντεσ να Τερρα, εσπεχιαλµεντε να Αντ〈ρτιδα. Αλγυµασ δελασ χηεγαµ ◊ αλτυρα δε νοσσοσ ϕοεληοσ. Σε ναδα σουβσσεµοσ α σευ ρεσπειτο, σερια ραζο〈ϖελ χονχλυιρ θυε φοραµ φαβριχαδασ πορ εγπχιοσ µινσχυλοσ θυε ϖιϖιαµ νασ τερρασ δεσερτασ δα Αντ〈ρτιδα? (Α ηιπ⌠τεσε σε αδαπτα ϖαγαµεντε ◊σ οβσερϖα⌡εσ, µασ µυιτοσ ουτροσ δαδοσ θυε χονηεχεµοσ σοβρε ο µειο αµβιεντε πολαρ ε α φισιολογια δοσ σερεσ ηυµανοσ α χοντραδιζεµ.) Σο να ϖερδαδε γεραδασ πελα εροσο προϖοχαδα πελο ϖεντο ο ρεσπινγο δε παρτχυλασ φινασ λεϖανταδασ πορ ϖεντοσ φορτεσ θυε σοπραµ σοβρετυδο να µεσµα διρεο ε θυε, χοµ ο τεµπο, εσχυλπεµ πιρµιδεσ πριµοροσαµεντε σιµτριχασ νο θυε ουτρορα εραµ


χµοροσ ιρρεγυλαρεσ. Σο χηαµαδασ ∆ρεικαντερσ, δε υµα παλαϖρα αλεµ θυε σιγνιφιχα τρσ λαδοσ. Ισσο  ορδεµ γεραδα νο χαοσ πορ προχεσσοσ νατυραισ αλγο θυε ενχοντραµοσ ρεπετιδαµεντε πορ τοδο ο Υνιϖερσο (νασ γαλ〈ξιασ εσπιραισ εµ ροταο, πορ εξεµπλο). Χαδα ϖεζ θυε ισσο αχοντεχε, σοµοσ τενταδοσ α ιµαγιναρ α ιντερϖενο διρετα δε υµ Χριαδορ. Εµ Μαρτε, η〈 εϖιδνχια δε ϖεντοσ µυιτο µαισ ϖιολεντοσ δο θυε οσ ϕ〈 εξπεριµενταδοσ να Τερρα, χηεγανδο ατ α µεταδε δα ϖελοχιδαδε δο σοµ. Ασ τεµπεσταδεσ δε αρεια πορ τοδο ο πλανετα σο χοµυνσ τρανσπορτανδο γροσ φινοσ δε αρεια. Υµ χονσταντε ταµβοριλαρ δε παρτχυλασ θυε σε µοϖεµ µυιτο µαισ ρ〈πιδο δο θυε νοσ πιορεσ ϖενδαϖαισ δα Τερρα δεϖε προϖοχαρ προφυνδασ µυδανασ νασ φαχεσ δασ ροχηασ ε νασ φορµασ δε ρελεϖο αο λονγο δασ ερασ γεολ⌠γιχασ. Νο σερια µυιτο συρπρεενδεντε θυε οσ προχεσσοσ ε⌠λιχοσ εσχυλπισσεµ αλγυµασ χονφιγυρα⌡εσ ατ µεσµο ασ ενορµεσ , χριανδο ασ φορµασ πιραµιδαισ θυε ϖεµοσ.

Η〈 υµ λυγαρ εµ Μαρτε χηαµαδο Χψδονια, ονδε υµ γρανδε ροστο δε πεδρα, χοµ υµ θυιλµετρο δε εξτενσο, φιτα ο χυ σεµ πισχαρ. Νο  υµ ροστο αµιστοσο, µασ παρεχε ρεχονηεχιϖελµεντε ηυµανο. Εµ αλγυµασ ρεπρεσεντα⌡εσ, ποδερια τερ σιδο εσχυλπιδο πορ Πραξτελεσ. Εστ〈 σιτυαδο νυµα παισαγεµ ονδε µυιτοσ µορροσ βαιξοσ απρεσενταµ φορµασ εστρανηασ, τενδο σιδο µολδαδοσ ταλϖεζ πορ υµα µιστυρα δε αντιγοσ φλυξοσ δε λαµα ε συβσεθεντε εροσο ε⌠λιχα. Πελο νµερο δε χρατερασ δε ιµπαχτο, ο τερρενο χιρχυνδαντε παρεχε τερ πελο µενοσ χεντενασ δε µιλη⌡εσ δε ανοσ. Ιντερµιτεντεµεντε, α Φαχε τεµ ατραδο ατενο, ταντο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ χοµο να αντιγα Υνιο Σοϖιτιχα. Α µανχηετε δε 20 δε νοϖεµβρο δε 1984 δο Ωεεκλψ Ωορλδ Νεωσ, υµ ταβλ⌠ιδε δε συπερµερχαδο θυε νο  φαµοσο πορ συα ιντεγριδαδε, διζια: ΑΦΙΡΜΑ∩℘Ο ΣΥΡΠΡΕΕΝ∆ΕΝΤΕ ∆Ε ΧΙΕΝΤΙΣΤΑ ΣΟςΙ⊃ΤΙΧΟ: ΤΕΜΠΛΟΣ ΕΜ ΡΥ⊆ΝΑΣ ΕΝΧΟΝΤΡΑ∆ΟΣ ΕΜ ΜΑΡΤΕ. ΣΟΝ∆Α ΕΣΠΑΧΙΑΛ ∆ΕΣΧΟΒΡΕ ςΕΣΤ⊆ΓΙΟΣ ∆Ε ΥΜΑ ΧΙςΙΛΙΖΑ∩℘Ο ∆Ε 50 ΜΙΛ ΑΝΟΣ.

Ασ ρεϖελα⌡εσ σο ατριβυδασ α υµα φοντε σοϖιτιχα αννιµα ε δεσχρεϖεµ νυµ ριτµο ϖερτιγινοσο δεσχοβερτασ φειτασ πορ υµ ϖεχυλο εσπαχιαλ σοϖιτιχο ινεξιστεντε. Μασ α ηιστ⌠ρια δε Α Φαχε  θυασε ιντειραµεντε νορτε−αµεριχανα. Φοι δεσχοβερτα πορ υµα δασ ςικινγ θυε εντρου εµ ⌠ρβιτα αο ρεδορ δε Μαρτε εµ 1976. Ινφελιζµεντε, υµ φυνχιον〈ριο δο προϕετο δεσχαρτου α χονφιγυραο, χονσιδερανδο−α υµ τρυθυε δε λυζ ε σοµβρα, ο θυε ινσπιρου µαισ ταρδε α αχυσαο δε θυε α ΝΑΣΑ εσταρια ενχοβρινδο α δεσχοβερτα δο µιλνιο. Αλγυνσ


ενγενηειροσ, εσπεχιαλιστασ εµ χοµπυταο ε ουτροσ αλγυνσ δελεσ εµπρεγαδοσ χοντραταδοσ πελα ΝΑΣΑ τραβαληαραµ πορ συα πρ⌠πρια χοντα παρα ιντενσιφιχαρ διγιταλµεντε α ιµαγεµ. Ταλϖεζ εσπερασσεµ ρεϖελα⌡εσ ασσοµβροσασ. Ισσο  περµισσϖελ να χινχια, ατ ενχοραϕαδο δεσδε θυε οσ παδρ⌡εσ δε εϖιδνχια σεϕαµ ελεϖαδοσ. Αλγυνσ δελεσ φοραµ βασταντε χαυτελοσοσ ε µερεχεµ ελογιοσ πορ τερ δεσενϖολϖιδο ο τεµα. Ουτροσ φοραµ µενοσ χοντιδοσ, νο σ⌠ δεδυζινδο θυε Α Φαχε ερα δε φατο υµα εσχυλτυρα µονυµενταλ δε υµ σερ ηυµανο, µασ αφιρµανδο τερεµ ενχοντραδο πορ περτο υµα χιδαδε χοµ τεµπλοσ ε φορτιφιχα⌡εσ.∗ Τοµανδο χοµο βασε αργυµεντοσ εσπριοσ, υµ εσχριτορ ανυνχιου θυε οσ µονυµεντοσ τινηαµ υµα οριενταο αστρονµιχα εσπεχφιχα θυε νο σε απλιχαϖα, πορµ, αο µοµεντο ατυαλ, µασ α µειο µιληο δε ανοσ ατρ〈σ , δο θυε σε χονχλυα θυε ασ µαραϖιληασ χψδονιανασ φοραµ εριγιδασ ναθυελα ποχα ρεµοτα. Μασ, νεσσε χασο, χοµο  θυε οσ χονστρυτορεσ ποδεριαµ τερ σιδο σερεσ ηυµανοσ? Η〈 µειο µιληο δε ανοσ, οσ νοσσοσ αντεπασσαδοσ εσταϖαµ προχυρανδο δοµιναρ ο εµπρεγο δε φερραµεντασ δε πεδρα ε δο φογο. Ελεσ νο τινηαµ ναϖεσ εσπαχιαισ. Α Φαχε µαρχιανα  χοµπαραδα α ροστοσ σεµεληαντεσ... χονστρυδοσ εµ χιϖιλιζα⌡εσ να Τερρα. Ελεσ µιραµ ο χυ, πορθυε εστο οληανδο παρα ∆ευσ. Ου Α Φαχε φοι χονστρυδα πελοσ σοβρεϖιϖεντεσ δε υµα γυερρα ιντερπλανετ〈ρια θυε δειξου α συπερφχιε δε Μαρτε (ε δα Λυα) µαρχαδα ε δεϖασταδα. Ο θυε χαυσα τοδασ εσσασ χρατερασ, αφιναλ δε χοντασ? Α Φαχε  α ρυνα δε υµα χιϖιλιζαο ηυµανα η〈 µυιτο εξτιντα? Οσ χονστρυτορεσ εραµ οριγιναριαµεντε δα Τερρα ου δε Μαρτε? Ελα ποδερια τερ σιδο εσχυλπιδα πορ ϖισιταντεσ ιντερεστελαρεσ νυµα βρεϖε παραδα εµ Μαρτε? Φοι δειξαδα αλι παρα θυε ν⌠σ α δεσχοβρσσεµοσ? Ελεσ ταµβµ τεριαµ ϖινδο ◊ Τερρα ε δαδο οριγεµ ◊ ϖιδα εµ νοσσο πλανετα? Ου, πελο µενοσ, ◊ ϖιδα ηυµανα? Φοσσεµ θυεµ φοσσεµ, ελεσ εραµ δευσεσ? Υµα εσπεχυλαο ιντενσα  συσχιταδα. Μαισ ρεχεντεµεντε, τεµ σε αφιρµαδο θυε εξιστε υµα χονεξο εντρε οσ µονυµεντοσ εµ Μαρτε ε οσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ να Τερρα; θυε συπριµεντοσ ινεσγοτ〈ϖεισ δε ενεργια αγυαρδαµ σερ εξτραδοσ δε αντιγασ µ〈θυινασ µαρχιανασ; ε θυε εξιστε υµα γρανδε δισσιµυλαο δα ΝΑΣΑ παρα εσχονδερ α ϖερδαδε δο πβλιχο νορτε−αµεριχανο. Εσσασ δεχλαρα⌡εσ ϖο µυιτο αλµ δε υµα σιµπλεσ εσπεχυλαο πουχο χαυτελοσα σοβρε φορµασ δε ρελεϖο ενιγµ〈τιχασ. Εµ αγοστο δε 1993, θυανδο α ναϖε εσπαχιαλ Μαρσ Οβσερϖερ παρου δε φυνχιοναρ α υµα πεθυενα διστνχια δε Μαρτε, ηουϖε οσ θυε αχυσαραµ α (∗) Α ιδια γεραλ  µυιτο αντιγα, ρεµοντανδο πελο µενοσ αο σχυλο πασσαδο, αο µιτο δο χαναλ µαρχιανο δε Περχιϖαλ Λοωελλ. Χοµο υµ δεντρε µυιτοσ εξεµπλοσ, Π. Ε. Χλεατορ εσπεχυλαϖα εµ σευ λιϖρο δε 1936, Ροχκετσ τηρουγη σπαχε: τηε δαων οφ ιντερπλανεταρψ τραϖελ: Εµ Μαρτε, ποδεµ−σε ενχοντραρ ασ ρυνασ δε αντιγασ χιϖιλιζα⌡εσ, χοµπροϖανδο σιλενχιοσαµεντε α γλ⌠ρια πασσαδα δε υµ µυνδο µοριβυνδο .


ΝΑΣΑ δε σιµυλαρ ο αχιδεντε παρα ποδερ εστυδαρ Α Φαχε πορµενοριζαδαµεντε σεµ τερ δε µοστραρ ασ ιµαγενσ αο πβλιχο. (Σε ασσιµ , α χηαραδα  µυιτο ελαβοραδα: τοδοσ οσ εσπεχιαλιστασ εµ γεοµορφολογια µαρχιανα ναδα σαβεµ α ρεσπειτο, ε αλγυνσ δε ν⌠σ τεµοσ τραβαληαδο µυιτο παρα προϕεταρ νοϖασ µισσ⌡εσ α Μαρτε θυε σεϕαµ µενοσ ϖυλνερ〈ϖεισ ◊ πανε θυε δεστρυιυ α Μαρσ Οβσερϖερ.) Ηουϖε ατ υµ πυνηαδο δε πιθυετεσ φορα δοσ πορτ⌡εσ δο Λαβορατ⌠ριο δε Προπυλσο α ϑατο, προτεστανδο χοντρα εσσε συποστο αβυσο δε ποδερ. Ο ταβλ⌠ιδε Ωεεκλψ Ωορλδ Νεωσ δε 14 δε σετεµβρο δε 1993 δεδιχου συα πριµειρα π〈γινα ◊ µανχηετε: Νοϖα φοτο δα ΝΑΣΑ προϖα θυε σερεσ ηυµανοσ ϖιϖεραµ εµ Μαρτε! . Υµ ροστο φαλσο, νυµα φοτο συποσταµεντε τιραδα πελα Μαρσ Οβσερϖερ εµ ⌠ρβιτα αο ρεδορ δε Μαρτε (να ϖερδαδε, α ναϖε εσπαχιαλ παρεχε τερ δειξαδο δε φυνχιοναρ αντεσ δε χονσεγυιρ εντραρ εµ ⌠ρβιτα), προϖαρια, σεγυνδο υµ ιµπορταντε χιεντιστα εσπαχιαλ ινεξιστεντε, θυε οσ µαρχιανοσ χολονιζαραµ α Τερρα η〈 200 µιλ ανοσ. Α ινφορµαο εστ〈 σενδο οχυλταδα, ελε  οβριγαδο α αδµιτιρ, παρα εϖιταρ ο πνιχο µυνδιαλ . ςαµοσ πρ δε λαδο α ιµπροβαβιλιδαδε δε θυε ταλ ρεϖελαο προϖοχασσε ρεαλµεντε ο πνιχο µυνδιαλ . Θυεµ πρεσενχιου υµα δεσχοβερτα χιεντφιχα προδιγιοσα εµ φορµαο ϖεµ ◊ µεντε ο ιµπαχτο δο χοµετα Σηοεµακερ−Λεϖψ σοβρε ϑπιτερ εµ ϕυληο δε 1994 σαβε θυε οσ χιεντιστασ τενδεµ α σερ εξαλταδοσ ε ινχοντιδοσ. Τµ υµα χοµπυλσο ινχοντρολ〈ϖελ δε διϖυλγαρ οσ νοϖοσ δαδοσ. Σ⌠ πορ υµ αχορδο πρϖιο, ε νο εξ ποστ φαχτο,  θυε χονσεγυεµ γυαρδαρ σεγρεδο µιλιταρ. Ρεϕειτο α νοο δε θυε α χινχια σεϕα σιγιλοσα πορ νατυρεζα. Συα χυλτυρα ε ατοσ σο, ε πορ ραζ⌡εσ µυιτο βοασ, χολετιϖοσ, χοοπερατιϖοσ ε χοµυνιχατιϖοσ. Σε νοσ ρεστρινγιµοσ αο θυε  ρεαλµεντε χονηεχιδο, ε ιγνοραµοσ α ινδστρια δοσ ταβλ⌠ιδεσ θυε φαβριχα δεσχοβερτασ µεµορ〈ϖεισ α παρτιρ δο ναδα, εµ θυε ποντο φιχαµοσ? Θυανδο σαβεµοσ απενασ υµ πουχο σοβρε Α Φαχε, σεντιµοσ αρρεπιοσ. Θυανδο σαβεµοσ υµ πουχο µαισ, ο µιστριο δειξα ραπιδαµεντε δε σερ προφυνδο. Α συπερφχιε δε Μαρτε τεµ θυασε 150 µιλη⌡εσ δε θυιλµετροσ θυαδραδοσ δε 〈ρεα, απροξιµαδαµεντε α µεσµα δοσ χοντινεντεσ δα Τερρα. Α 〈ρεα χοβερτα πελα εσφινγε µαρχιανα τεµ χερχα δε υµ θυιλµετρο θυαδραδο. Σερ〈 το εσπαντοσο θυε υµ τρεχηο (χοµπαρατιϖαµεντε) δο ταµανηο δε υµ σελο εµ 150 µιλη⌡εσ δε θυιλµετροσ θυαδραδοσ παρεα αρτιφιχιαλ εσπεχιαλµεντε δαδα α νοσσα τενδνχια, δεσδε α πριµειρα ινφνχια, δε προχυραρ ροστοσ? Θυανδο εξαµιναµοσ α χονφυσο χιρχυνδαντε δε µορροσ βαιξοσ, µεσασ ε ουτρασ φορµασ χοµπλεξασ δα συπερφχιε, ρεχονηεχεµοσ θυε α συα χονφιγυραο τεµ αφινιδαδεσ µυιτο διφερεντεσ δε υµ ροστο ηυµανο. Πορ θυε εσσα σεµεληανα? Οσ αντιγοσ ενγενηειροσ µαρχιανοσ τεριαµ ρεελαβοραδο απενασ εσσα µεσα (βεµ, ταλϖεζ αλγυµασ ουτρασ) ε δειξαδο τοδασ ασ δεµαισ


σεµ νενηυµ αχαβαµεντο δε εσχυλτυρα µονυµενταλ? Ου δεϖεµοσ χονχλυιρ θυε ουτρασ µεσασ µαχιασ ταµβµ φοραµ εσχυλπιδασ εµ φορµα δε ροστοσ, µασ ροστοσ µαισ εστρανηοσ, δεσχονηεχιδοσ παρα ν⌠σ δα Τερρα? Σε εστυδαρµοσ α ιµαγεµ οριγιναλ χοµ µαισ χυιδαδο, δεσχοβριµοσ θυε υµα ναρινα εστρατεγιχαµεντε χολοχαδα υµ τραο θυε χοντριβυι µυιτο παρα δαρ α ιµπρεσσο δε υµ ροστο  να ϖερδαδε υµ ποντο πρετο χορρεσπονδεντε α δαδοσ περδιδοσ να ραδιοτρανσµισσο δε Μαρτε παρα α Τερρα. Α µεληορ φοτο δα Φαχε µοστρα υµ λαδο ιλυµιναδο πελο Σολ, ο ουτρο µεργυληαδο εµ σοµβρασ εσχυρασ. Υσανδο οσ δαδοσ διγιταισ οριγιναισ, ποδεµοσ ρεαλαρ ιντενσαµεντε ο χοντραστε νασ σοµβρασ. Θυανδο ο φαζεµοσ, δεσχοβριµοσ αλγο θυε νο σε παρεχε µυιτο χοµ υµ ροστο. Α Φαχε , να µεληορ δασ ηιπ⌠τεσεσ, α µεταδε δε υµ ροστο. Απεσαρ δε νοσσα ρεσπιραο απρεσσαδα ε δασ βατιδασ δε νοσσοσ χορα⌡εσ, α εσφινγε µαρχιανα νο παρεχε χονστρυδα, υµα χ⌠πια δε ροστο ηυµανο µασ υµ φενµενο νατυραλ. Φοι προϖαϖελµεντε εσχυλπιδα πορ υµ λεντο προχεσσο γεολ⌠γιχο αο λονγο δε µιλη⌡εσ δε ανοσ. Μασ ευ ποσσο εσταρ ερραδο. ⊃ διφχιλ τερ χερτεζα σοβρε υµ µυνδο θυε ϖιµοσ το πουχασ ϖεζεσ εµ χλοσεσ εξτρεµοσ. Εσσασ χονφιγυρα⌡εσ µερεχεµ ατενο µαισ χυιδαδοσα χοµ αλτα ρεσολυο. Φοτοσ µυιτο µαισ δεταληαδασ δα Φαχε χερταµεντε δεχιδιριαµ θυεστ⌡εσ δε σιµετρια ε αϕυδαριαµ α ρεσολϖερ ο δεβατε εντρε α γεολογια ε α εσχυλτυρα µονυµενταλ. Πεθυενασ χρατερασ δε ιµπαχτο ενχοντραδασ νελα ου νοσ σευσ αρρεδορεσ ποδεµ ρεσολϖερ α θυεστο δε συα ιδαδε. Νο χασο (µυιτο ιµπροϖ〈ϖελ να µινηα οπινιο) δε ασ εστρυτυρασ πρ⌠ξιµασ σερεµ ρεαλµεντε υµα χιδαδε δε ερασ πασσαδασ, εσσε φατο ταµβµ δεϖερια φιχαρ εϖιδεντε νυµ εξαµε µαισ πορµενοριζαδο. Εξιστεµ ρυασ θυεβραδασ? Αµειασ νο φορτε ? Ζιγυρατεσ, τορρεσ, τεµπλοσ δε χολυνασ, εστ〈τυασ µονυµενταισ, αφρεσχοσ ιµενσοσ? Ου απενασ ροχηασ? Μεσµο θυε εσσασ πρεποσι⌡εσ σεϕαµ εξτρεµαµεντε ιµπροϖ〈ϖεισ χοµο αχηο θυε σο , ϖαλε α πενα εξαµιν〈−λασ. Αο χοντρ〈ριο δο φενµενο δοσ ΥΦΟσ, τεµοσ νεσσε χασο α οπορτυνιδαδε δε υµ εξπεριµεντο δεφινιτιϖο. Εσσε τιπο δε ηιπ⌠τεσε  φαλσιφιχ〈ϖελ, υµα προπριεδαδε θυε α ινσερε να αρενα χιεντφιχα. Εσπερο θυε ασ πρ⌠ξιµασ µισσ⌡εσ νορτε−αµεριχανασ ε ρυσσασ α Μαρτε, εσπεχιαλµεντε ασ ναϖεσ θυε εντραρο εµ ⌠ρβιτα αο ρεδορ δο πλανετα χοµ χµαρασ δε τελεϖισο δε αλτα ρεσολυο, φααµ υµ εσφορο εσπεχιαλ εντρε χεντενασ δε ουτρασ πεσθυισασ χιεντφιχασ παρα εξαµιναρ µυιτο µαισ δε περτο ασ πιρµιδεσ ε ο θυε αλγυµασ πεσσοασ χηαµαµ δε Α Φαχε ε α χιδαδε.

Μεσµο θυε σε τορνε χλαρο παρα τοδο µυνδο θυε εσσασ χονφιγυρα⌡εσ µαρχιανασ νο σο αρτιφιχιαισ, µασ γεολ⌠γιχασ, ρεχειο θυε ροστοσ µονυµενταισ (ε µαραϖιληασ παρεχιδασ) νο δεσαπαρεχερο. ϑ〈 εξιστεµ ταβλ⌠ιδεσ δε συπερµερχαδο ανυνχιανδο ροστοσ θυασε ιδντιχοσ ϖιστοσ δε ςνυσ α Νετυνο


(φλυτυανδο νασ νυϖενσ?). Ασ δεσχοβερτασ σο χαραχτεριστιχαµεντε ατριβυδασ α φιχτχιασ εσπαοναϖεσ ρυσσασ ε α ιµαγιν〈ριοσ χιεντιστασ εσπαχιαισ ο θυε χερταµεντε χοντριβυι παρα θυε υµ χτιχο τενηα µαισ διφιχυλδαδε εµ χηεχαρ α ηιστ⌠ρια. Υµ δοσ εντυσιαστασ δα φαχε εµ Μαρτε ανυνχια: Α νοτχια πιονειρα δο σχυλο χενσυραδα πελα ΝΑΣΑ πορ µεδο δε ρεϖολυ⌡εσ ε χολαπσοσ ρελιγιοσοσ. Α δεσχοβερτα δε αντιγασ ΡΥ⊆ΝΑΣ ΑΛΙΕΝ⊆ΓΕΝΑΣ ΝΑ ΛΥΑ.

Α εξιστνχια δε υµα χιδαδε γιγαντεσχα, δο ταµανηο δα βαχια δε Λοσ Ανγελεσ, χοβερτα πορ υµ ιµενσο δοµο δε ϖιδρο, αβανδοναδα η〈 µιλη⌡εσ δε ανοσ ε εστιληααδα πορ µετεοροσ, τενδο υµα τορρε γιγαντεσχα δε 8 µιλ µετροσ δε αλτυρα, χοµ υµ χυβο γιγαντε δε 1,6 θυιλµετρο θυαδραδο νο τοπο  ανσιοσαµεντε ΧΟΝΦΙΡΜΑ∆Α σοβρε α Λυα το βεµ εστυδαδα. Α εϖιδνχια? Φοτοσ τιραδασ πελασ µισσ⌡εσ ροβ⌠τιχασ ε πελα Απολλο, χυϕα ιµπορτνχια φοι αβαφαδα πελο γοϖερνο ε νεγλιγενχιαδα πορ τοδοσ αθυελεσ χιεντιστασ λυναρεσ δε µυιτοσ πασεσ θυε νο τραβαληαµ παρα ο γοϖερνο . Ο νµερο δε 18 δε αγοστο δε 1992 δο Ωεεκλψ Ωορλδ Νεωσ νοτιχια α δεσχοβερτα, πορ υµ σατλιτε σεχρετο δα ΝΑΣΑ , δε µιληαρεσ, ταλϖεζ ατ µιλη⌡εσ δε ϖοζεσ θυε εµαναµ δο βυραχο νεγρο νο χεντρο δα γαλ〈ξια Μ51, τοδασ χαντανδο σεµ παραρ Γλ⌠ρια, γλ⌠ρια, γλ⌠ρια α ∆ευσ νασ αλτυρασ . Εµ ινγλσ. Εξιστε ατ α ρεπορταγεµ δε υµ ταβλ⌠ιδε, τοταλµεντε ιλυστραδα, εµβορα ασ ιλυστρα⌡εσ σεϕαµ οβσχυρασ, δε υµα σονδα εσπαχιαλ θυε φοτογραφου ∆ευσ, ου πελο µενοσ οσ σευσ οληοσ ε α ποντα δε σευ ναριζ, λ〈 εµ χιµα δα νεβυλοσα δε ριον. Ο ΩΩΝ δε 20 δε ϕυληο δε 1993 εξιβε α µανχηετε εξτραορδιν〈ρια Χλιντον σε ενχοντρα χοµ ϑΦΚ! , ϕυντο χοµ υµα φοτο φαλσα δε υµ ϑοην Κεννεδψ αβατιδο, πλαυσιϖελµεντε ενϖεληεχιδο, σοβρεϖιϖεντε δα τεντατιϖα δε ασσασσινατο, νυµα χαδειρα δε ροδασ εµ Χαµπ ∆αϖιδ. Μυιτασ π〈γινασ δεποισ, σοµοσ ινφορµαδοσ σοβρε υµ ουτρο ασσυντο δε ποσσϖελ ιντερεσσε. Εµ Αστερ⌠ιδεσ δο ϑυζο Φιναλ , υµ συποστο δοχυµεντο αλταµεντε χονφιδενχιαλ χιτα συποστοσ χιεντιστασ δε αλτα ηιεραρθυια σοβρε υµ συποστο αστερ⌠ιδε ( Μ− 167 ) θυε συποσταµεντε χολιδιρ〈 χοµ α Τερρα εµ 11 δε νοϖεµβρο δε 1993, ο θυε ποδερια σιγνιφιχαρ ο φιµ δο µυνδο . Αφιρµα−σε θυε ο πρεσιδεντε Χλιντον εστ〈 σενδο χονσταντεµεντε ινφορµαδο δα ποσιο ε δα ϖελοχιδαδε δο αστερ⌠ιδε . Ταλϖεζ τενηα σιδο υµ δοσ ιτενσ θυε ελε δισχυτιυ εµ σευ ενχοντρο χοµ ο πρεσιδεντε Κεννεδψ. ∆ε θυαλθυερ µοδο, ο φατο δε θυε α Τερρα εσχαπου δεσσα χατ〈στροφε νο µερεχευ νεµ µεσµο υµ παρ〈γραφο δεποισ θυε ο δια 11 δε νοϖεµβρο δε 1993 πασσου σεµ αχοντεχιµεντοσ. Πελο µενοσ, φοι ϕυστιφιχαδο


ο βοµ σενσο δο ρεσπονσ〈ϖελ πελασ µανχηετεσ δε νο σοβρεχαρρεγαρ α πριµειρα π〈γινα χοµ α νοτχια δο φιµ δο µυνδο. Αλγυνσ ϖεµ εσσασ ηιστ⌠ριασ απενασ χοµο βρινχαδειρα. Εντρεταντο, ϖιϖεµοσ νυµα ποχα εµ θυε φοι ιδεντιφιχαδα, α λονγο πραζο, υµα αµεαα εστατστιχα ρεαλ δε ιµπαχτοσ δε αστερ⌠ιδεσ χοµ α Τερρα. (Εσσεσ δαδοσ δα χινχια ϖερδαδειρα σο χερταµεντε α ινσπιραο, σε φορ εσσα α παλαϖρα αδεθυαδα, δα ηιστ⌠ρια δο ΩΩΝ.) Ασ αγνχιασ δο γοϖερνο εστο εστυδανδο ο θυε φαζερ α ρεσπειτο. Ηιστ⌠ριασ δεσσε τιπο τινγεµ ο ασσυντο δε εξαγερο αποχαλπτιχο, χοντριβυινδο χοµ συα εξτραϖαγνχια παρα θυε ο πβλιχο τενηα διφιχυλδαδε εµ διστινγυιρ οσ περιγοσ ρεαισ δα φιχο σενσαχιοναλιστα, ου ατ µεσµο οβστρυινδο νοσσα χαπαχιδαδε δε τοµαρ µεδιδασ δε πρεχαυο παρα µιτιγαρ ο περιγο. Οσ ταβλ⌠ιδεσ σο χοµ φρεθνχια προχεσσαδοσ ◊σ ϖεζεσ πορ ατορεσ ε ατριζεσ θυε νεγαµ ϖιγοροσαµεντε τερεµ χοµετιδο ατοσ αβοµιν〈ϖεισ ε δε ϖεζ εµ θυανδο γρανδεσ σοµασ δε δινηειρο τροχαµ δε µοσ. Οσ ταβλ⌠ιδεσ δεϖεµ χονσιδεραρ εσσεσ προχεσσοσ απενασ χοµο υµ δοσ χυστοσ δε τερ υµ νεγ⌠χιο µυιτο λυχρατιϖο. Εµ συα δεφεσα, αφιρµαµ χονσταντεµεντε θυε εστο ◊ µερχ δε σευσ ρεδατορεσ ε θυε νο τµ α ρεσπονσαβιλιδαδε δε ϖεριφιχαρ α ϖερδαδε δο θυε πυβλιχαµ. Αο δισχυτιρ ασ ηιστ⌠ριασ θυε πυβλιχαµ, Σαλ Ιϖονε, ο εδιτορ εξεχυτιϖο δο Ωεεκλψ Ωορλδ Νεωσ, διζ: Θυε ευ σαιβα, ποδεριαµ σερ ο προδυτο δε ιµαγινα⌡εσ ατιϖασ. Μασ, χοµο σοµοσ υµ ταβλ⌠ιδε, νο τεµοσ θυε νοσ θυεστιοναρ πορ χαυσα δε υµα ηιστ⌠ρια . Ο χετιχισµο νο ϖενδε ϕορναισ. Ρεδατορεσ θυε αβανδοναραµ οσ ταβλ⌠ιδεσ δεσχρεϖεµ ασ σεσσ⌡εσ χριατιϖασ εµ θυε ρεδατορεσ ε εδιτορεσ ινϖενταµ ηιστ⌠ριασ ε µανχηετεσ φιχτχιασ θυαντο µαισ εσχανδαλοσασ, µεληορ. Εντρε σευσ ινµεροσ λειτορεσ, νο ηαϖερ〈 µυιτοσ θυε τοµαµ ασ ηιστ⌠ριασ αο π δα λετρα, αχρεδιτανδο θυε οσ ταβλ⌠ιδεσ νο ποδεριαµ πυβλιχαρ α ηιστ⌠ρια, σε νο φοσσε ϖερδαδε? Αλγυνσ λειτορεσ χοµ θυεµ χονϖερσο ινσιστεµ εµ αφιρµαρ θυε οσ λεµ παρα σε διϖερτιρ, ασσιµ χοµο ασσιστεµ ◊ λυτα ροµανα να τελεϖισο, θυε νο σε δειξαµ ενγαναρ δε µοδο αλγυµ, θυε ταντο ο εδιτορ χοµο ο λειτορ σαβεµ θυε οσ ταβλ⌠ιδεσ σο εξτραϖαγνχιασ θυε εξπλοραµ ο αβσυρδο. Ταισ πυβλιχα⌡εσ εστο σιµπλεσµεντε φορα δε θυαλθυερ υνιϖερσο εµβαρααδο πελασ ρεγρασ δα εϖιδνχια. Μασ α µινηα χορρεσπονδνχια συγερε θυε ινµεροσ νορτε−αµεριχανοσ λεϖαµ οσ ταβλ⌠ιδεσ µυιτο α σριο. Νοσ ανοσ 90, ο υνιϖερσο δοσ ταβλ⌠ιδεσ εστ〈 εµ εξπανσο, δεϖορανδο ϖοραζµεντε ουτροσ µειοσ δε χοµυνιχαο. ϑορναισ, ρεϖιστασ ου προγραµασ δε τελεϖισο θυε τραβαληαµ σοβ ρεστρι⌡εσ µετιχυλοσασ, ιµποστασ πελο θυε ρεαλµεντε σε χονηεχε, ϖενδεµ βεµ µενοσ δο θυε προδυτοσ δα µδια χοµ παδρ⌡εσ µενοσ εσχρυπυλοσοσ. Ποδεµοσ οβσερϖαρ εσσε φατο να νοϖα γεραο δα τελεϖισο ρεχονηεχιδαµεντε σενσαχιοναλιστα, ε ταµβµ χαδα ϖεζ µαισ εµ συποστοσ προγραµασ δε νοτχιασ ε ινφορµα⌡εσ.


Εσσασ ρεπορταγενσ περσιστεµ ε προλιφεραµ πορθυε ϖενδεµ. Ε ελασ ϖενδεµ, αχηο ευ, πορθυε µυιτοσ δε ν⌠σ δεσεϕαµ ιντενσαµεντε αβανδοναρ ασ νοσσασ ϖιδασ µον⌠τονασ, ρεαχενδερ αθυελε σεντιµεντο δε εσπαντο θυε λεµβραµοσ δα ινφνχια, ε ταµβµ νο χασο δε αλγυµασ δασ ηιστ⌠ριασ, ποδερ αχρεδιταρ ρεαλ ε ϖερδαδειραµεντε εµ Αλγυµ µαισ ϖεληο, µαισ ιντελιγεντε ε µαισ σ〈βιο θυε χυιδα δε ν⌠σ. ⊃ ντιδο θυε α φ νο βαστα παρα µυιτασ πεσσοασ. Ελασ συσπιραµ πορ εϖιδνχια σ⌠λιδα, προϖα χιεντφιχα. ∆εσεϕαµ ο σελο χιεντφιχο δα απροϖαο, µασ νο θυερεµ σε συβµετερ αοσ παδρ⌡εσ ριγοροσοσ δε εϖιδνχια θυε χονφερεµ χρεδιβιλιδαδε α εσσε σελο. Θυε αλϖιο σερια: α δϖιδα χονφιαϖελµεντε αβολιδα! Εντο α χαργα πενοσα δε χυιδαρ δε ν⌠σ µεσµοσ σερια ελιµιναδα. Πρεοχυπαµο−νοσ ϕυστιφιχαδαµεντε χοµ ο θυε σιγνιφιχα παρα ο φυτυρο ηυµανο ο φατο δε τερµοσ απενασ ν⌠σ µεσµοσ χοµ θυεµ χονταρ. Εσσεσ σο οσ µιλαγρεσ µοδερνοσ χονφιρµαδοσ δεσχαραδαµεντε πορ αθυελεσ θυε οσ χριαµ δο ναδα, εϖιτανδο τοδο ε θυαλθυερ εξαµε χτιχο φορµαλ, µιλαγρεσ θυε ποδεµ σερ ενχοντραδοσ α πρεοσ βαρατοσ εµ τοδοσ οσ συπερµερχαδοσ, µερχεαριασ ε λοϕασ δε χονϖενινχια δο πασ. Υµα δασ πρετενσ⌡εσ δοσ ταβλ⌠ιδεσ  φαζερ α χινχια ο πρ⌠πριο ινστρυµεντο δε νοσσα δεσχρενα χονφιρµαρ νοσσασ χρενασ αντιγασ ε προµοϖερ α χονϖεργνχια δα πσευδοχινχια ε δα πσευδο−ρελιγιο. ∆ε µοδο γεραλ, ασ µεντεσ δοσ χιεντιστασ εστο αβερτασ αο εξπλοραρ µυνδοσ νοϖοσ. Σε σουβσσεµοσ δε αντεµο ο θυε ενχοντραραµοσ, σερια δεσνεχεσσ〈ριο παρτιρ. Νασ φυτυρασ µισσ⌡εσ α Μαρτε ου αοσ ουτροσ µυνδοσ φασχιναντεσ να νοσσα 〈ρεα δα φλορεστα χ⌠σµιχα, ασ συρπρεσασ µεσµο αλγυµασ δε προπορ⌡εσ µτιχασ σο ποσσϖεισ, ταλϖεζ ατ προϖ〈ϖεισ. Μασ ν⌠σ, ηυµανοσ, τεµοσ υµ ταλεντο παρα νοσ ενγαναρ. Ο χετιχισµο δεϖε σερ υµ χοµπονεντε δο χονϕυντο δε φερραµεντασ δο εξπλοραδορ, σενο περδερεµοσ ο ρυµο. ϑ〈 εξιστεµ µαραϖιληασ δεµαισ λ〈 φορα, σεµ θυε πρεχισεµοσ ινϖενταρ αλγυµα.


4 ΑΛΙΕΝ⊆ΓΕΝΑΣ

− Παρα φαλαρ α ϖερδαδε, ο θυε µε λεϖα α αχρεδιταρ θυε νο εξιστεµ ηαβιταντεσ νεσσα εσφερα  θυε µε παρεχε θυε νενηυµ σερ σενσατο εσταρια δισποστο α µοραρ αθυι. − Βεµ, νεσσε χασο δισσε Μιχρµεγασ , ταλϖεζ οσ σερεσ θυε α ηαβιταµ νο τενηαµ ϕυζο. Υµ αλιενγενα παρα ο ουτρο, αο σε απροξιµαρεµ δα Τερρα, εµ Μιχρµεγασ: υµα ηιστ⌠ρια φιλοσ⌠φιχα, δε ςολταιρε (1752)

Αινδα εστ〈 εσχυρο λ〈 φορα. ςοχ εστ〈 δειταδο να χαµα, βεµ δεσπερτο. ∆εσχοβρε θυε σε ενχοντρα ιντειραµεντε παραλισαδο. Σεντε θυε η〈 αλγυµ νο θυαρτο. Τεντα γριταρ. Νο χονσεγυε. ς〈ριοσ σερεσ χινζεντοσ, χοµ µενοσ δε υµ µετρο ε ϖιντε δε αλτυρα, εστο αο π δα χαµα. Ασ χαβεασ σο εµ φορµα δε πρα, γλαβρασ ε γρανδεσ παρα οσ χορποσ. Οσ οληοσ σο ενορµεσ, οσ ροστοσ σεµ εξπρεσσο ε ιδντιχοσ. Ελεσ εστο δε τνιχασ ε βοτασ. ςοχ εσπερα θυε σεϕα απενασ υµ σονηο. Μασ, πελο πουχο θυε ποδε περχεβερ, εστ〈 αχοντεχενδο δε ϖερδαδε. Ελεσ ο λεϖανταµ ε, σοβρενατυραλµεντε, ϖοχσ πασσαµ πελα παρεδε δο θυαρτο. ςοχ φλυτυα νο αρ. Ασχενδε εµ διρεο α υµα εσπαοναϖε µετ〈λιχα εµ φορµα δε δισχο. Υµα ϖεζ δεντρο δα ναϖε,  λεϖαδο α υµα σαλα δε εξαµε µδιχο. Υµ σερ σεµεληαντε, πορµ βεµ µαιορ εϖιδεντεµεντε υµα εσπχιε δε µδιχο , ασσυµε ο χοµανδο. Ο θυε σε σεγυε  αινδα µαισ ατερροριζαντε. Ο σευ χορπο  εξαµιναδο χοµ ινστρυµεντοσ ε µ〈θυινασ, εσπεχιαλµεντε οσ ⌠ργοσ σεξυαισ. Σε ϖοχ  ηοµεµ, ελεσ ποδεµ τιραρ αµοστρασ δε εσπερµα; χασο σεϕα µυληερ, ποδεµ ρεµοϖερ ⌠ϖυλοσ, φετοσ ου ινϕεταρ σµεν. Ποδεµ φορ〈−λο α φαζερ σεξο. Μαισ ταρδε, ϖοχ ταλϖεζ σεϕα λεϖαδο α υµα σαλα διφερεντε ονδε βεβσ ου φετοσ ηβριδοσ, εµ παρτε ηυµανοσ ε εµ παρτε σεµεληαντεσ α εσσασ χριατυρασ, ληε δεϖολϖεµ υµ οληαρ παραδο. ςοχ ποδε ρεχεβερ υµ σερµο σοβρε ο µαυ χοµπορταµεντο ηυµανο, εσπεχιαλµεντε νο θυε διζ ρεσπειτο α εστραγαρ ο µειο αµβιεντε ε α περµιτιρ α πανδεµια δα ΑΙ∆Σ; θυαδροσ δα δεϖασταο φυτυρα ληε σο µοστραδοσ. Πορ φιµ, εσσεσ σοµβριοσ εµισσ〈ριοσ χινζεντοσ ο τρανσπορταµ παρα φορα δα εσπαοναϖε ε ο φαζεµ πασσαρ αοσ πουχοσ πελασ παρεδεσ δο θυαρτο ατ χηεγαρ α συα χαµα. Θυανδο ϖοχ χονσεγυε σε µοϖερ ε φαλαρ... ελεσ ϕ〈 δεσαπαρεχεραµ.


ςοχ ταλϖεζ νο σε λεµβρε δο ινχιδεντε ιµεδιαταµεντε. Αο χοντρ〈ριο,  ποσσϖελ θυε δεσχυβρα απενασ υµ λαπσο ινεξπλιχ〈ϖελ δε µεµ⌠ρια ε τεντε δεχιφρ〈−λο. Χοµο τυδο ισσο παρεχε µυιτο εστρανηο, ϖοχ φιχα υµ πουχο πρεοχυπαδο χοµ α συα σανιδαδε µενταλ. Νατυραλµεντε, ϖοχ σε µοστρα ρελυταντε εµ φαλαρ α ρεσπειτο. Αο µεσµο τεµπο, α εξπερινχια  το περτυρβαδορα θυε  διφχιλ µαντ−λα ρεπριµιδα. Τυδο εξτραϖασα θυανδο ϖοχ ουϖε ηιστ⌠ριασ σεµεληαντεσ, ου θυανδο σε αχηα σοβ εφειτο δε ηιπνοσε χοµ υµ τεραπευτα θυε εµπρεγα εσσεσ µτοδοσ, ου ατ θυανδο ϖ α ιµαγεµ δε υµ αλιενγενα νυµα δασ µυιτασ ρεϖιστασ, λιϖροσ ε εσπεχιαισ δε τελεϖισο ποπυλαρεσ σοβρε ΥΦΟσ. Αλγυµασ πεσσοασ διζεµ θυε ποδεµ λεµβραρ εξπερινχιασ δεσσε τιπο οχορριδασ να πριµειρα ινφνχια. Αχηαµ θυε αγορα σευσ πρ⌠πριοσ φιληοσ εστο σενδο ραπταδοσ πορ αλιενγενασ. Αχοντεχε νασ µεληορεσ φαµλιασ. ⊃ υµ προγραµα δε ευγενια, διζεµ, παρα απερφειοαρ α εσπχιε ηυµανα. Ταλϖεζ οσ αλιενγενασ σεµπρε τενηαµ φειτο ταλ χοισα. Ταλϖεζ, διζεµ αλγυνσ, τενηα σιδο δεσσασ εξπερινχιασ θυε οσ σερεσ ηυµανοσ συργιραµ πριµορδιαλµεντε. Χοµο φοι ρεϖελαδο πορ ρεπετιδασ πεσθυισασ δε οπινιο, δυραντε ανοσ, α µαιορια δοσ νορτε−αµεριχανοσ αχρεδιτα θυε εσταµοσ σενδο ϖισιταδοσ πορ σερεσ εξτρατερρεστρεσ θυε σε δεσλοχαµ εµ ΥΦΟσ. Νυµα πεσθυισα Ροπερ δε 1992, θυε αβρανγευ 6 µιλ αδυλτοσ νορτε−αµεριχανοσ εσπεχιαλµεντε ενχοµενδαδα πορ αθυελεσ θυε τοµαµ ασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ αο π δα λετρα , 18% ινφορµαραµ τερεµ ◊σ ϖεζεσ αχορδαδο παραλισαδοσ, χιεντεσ δα πρεσενα δε υµ ου µαισ σερεσ εστρανηοσ νο θυαρτο. Χερχα δε 13% ρελαταµ επισ⌠διοσ εστρανηοσ δε λαπσοσ δε µεµ⌠ρια ε 10% αφιρµαµ τερεµ ϖοαδο πελο αρ σεµ αϕυδα µεχνιχα. Σ⌠ πορ εσσεσ ρεσυλταδοσ, οσ πατροχιναδορεσ δα πεσθυισα χονχλυεµ θυε 2% δε τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ φοραµ ραπταδοσ, µυιτοσ µαισ δε υµα ϖεζ, πορ σερεσ δε ουτροσ µυνδοσ. Σε οσ εντρεϖισταδοσ ηαϖιαµ σιδο σεθεστραδοσ πορ αλιενγενασ,  υµα περγυντα θυε νυνχα ληεσ φοι ρεαλµεντε προποστα. Σε αχρεδιταρµοσ να χονχλυσο τιραδα πορ αθυελεσ θυε φινανχιαραµ ε ιντερπρεταραµ οσ ρεσυλταδοσ δεσσα πεσθυισα, ε σε οσ αλιενγενασ νο τµ πρεφερνχια εξχλυσιϖα πελοσ νορτε−αµεριχανοσ, ο νµερο δε ραπτοσ εµ τοδο ο πλανετα ατινγε µαισ δε 100 µιλη⌡εσ δε πεσσοασ. Ισσο σιγνιφιχα υµ σεθεστρο α χαδα φραο δε µινυτο δυραντε ασ λτιµασ δχαδασ. ⊃ συρπρεενδεντε θυε α µαιορια δοσ ϖιζινηοσ νο τενηα περχεβιδο ναδα. Ο θυε εστ〈 σε πασσανδο? Θυανδο φαλαµοσ χοµ πεσσοασ θυε σε δεσχρεϖεµ χοµο σεθεστραδοσ, α µαιορια παρεχε µυιτο σινχερα, εµβορα πρεσα νασ γαρρασ δε ποδεροσασ εµο⌡εσ. Αλγυνσ πσιθυιατρασ θυε ασ εξαµιναραµ αφιρµαµ νο τερεµ ενχοντραδο νενηυµ σιναλ µαισ εϖιδεντε δε πσιχοπατολογια δο θυε νο ρεσταντε δε ν⌠σ. Πορ θυε αλγυµ αφιρµαρια τερ σιδο ραπταδο πορ χριατυρασ αλιενγενασ, σε ταλ χοισα νυνχα αχοντεχευ? Ποδεριαµ


τοδασ εσσασ πεσσοασ εσταρ ενγαναδασ, µεντινδο, ιµαγινανδο α µεσµα ηιστ⌠ρια (ου υµα σεµεληαντε)? Ου νο σερ〈 αρρογαντε ε ινσολεντε θυεστιοναρ ο ϕυζο δε ταντα γεντε? Πορ ουτρο λαδο, ποδερια ρεαλµεντε ηαϖερ υµα γρανδε ινϖασο αλιενγενα; προχεδιµεντοσ µδιχοσ ρεπυγναντεσ εξεχυταδοσ εµ µιλη⌡εσ δε ηοµενσ, µυληερεσ ε χριανασ ινοχεντεσ; σερεσ ηυµανοσ απαρεντεµεντε υσαδοσ χοµο ρεπροδυτορεσ δυραντε µυιτασ δχαδασ ε τυδο ισσο σεµ σερ χονηεχιδο δο πβλιχο εµ γεραλ, νεµ αβορδαδο πορ µειοσ δε χοµυνιχαο ρεσπονσ〈ϖεισ, µδιχοσ, χιεντιστασ ε πελοσ γοϖερνοσ θυε ϕυραραµ προτεγερ α ϖιδα ε ο βεµ− εσταρ δε σευσ χιδαδοσ? Ου, χοµο µυιτοσ τµ συγεριδο, η〈 υµα γρανδε χονσπιραο γοϖερναµενταλ παρα µαντερ οσ χιδαδοσ ιγνοραντεσ δα ϖερδαδε? Πορ θυε σερεσ χοµ υµ χονηεχιµεντο το αϖαναδο δε φσιχα ε ενγενηαρια θυε χρυζαµ ιµενσασ διστνχιασ ιντερεστελαρεσ ε πασσαµ χοµο φαντασµασ πελασ παρεδεσ σεριαµ το ατρασαδοσ εµ θυεστ⌡εσ δε βιολογια? Σε οσ αλιενγενασ τενταµ φαζερ α συα ταρεφα εµ σεγρεδο, πορ θυε νο ελιµιναµ χοµπλεταµεντε τοδασ ασ λεµβρανασ δοσ ραπτοσ? ∆ιφχιλ δεµαισ παρα ελεσ? Πορ θυε οσ ινστρυµεντοσ δο εξαµε σο µιχροσχ⌠πιχοσ ε λεµβραµ ταντο ο θυε ποδε σερ ενχοντραδο να χλνιχα µδιχα δα ϖιζινηανα? Πορ θυε σε δαρ αο τραβαληο δε ενχοντροσ σεξυαισ ρεπετιδοσ εντρε αλιενγενασ ε σερεσ ηυµανοσ? Πορ θυε νο ρουβαρ αλγυµασ χλυλασ δε ⌠ϖυλοσ ε εσπερµατοζ⌠ιδεσ, δεχιφραρ τοδο ο χ⌠διγο γεντιχο ε φαβριχαρ µυιτασ χ⌠πιασ χοµ τοδασ ασ ϖαρια⌡εσ γεντιχασ θυε α φαντασια τιϖερ ο χαπριχηο δε ιµαγιναρ? Ατ ν⌠σ, ηυµανοσ, θυε αινδα νο χονσεγυιµοσ χρυζαρ ραπιδαµεντε ο εσπαο ιντερεστελαρ, νεµ πασσαρ ατραϖσ δασ παρεδεσ, σοµοσ χαπαζεσ δε ρεπροδυζιρ χλυλασ. Χοµο οσ σερεσ ηυµανοσ ποδεριαµ σερ ο ρεσυλταδο δε υµ προγραµα ρεπροδυτορ αλιενγενα, σε παρτιληαµοσ 99,6% δε νοσσοσ γενεσ ατιϖοσ χοµ οσ χηιµπανζσ? Σοµοσ µαισ ιντιµαµεντε ρελαχιοναδοσ χοµ οσ χηιµπανζσ δο θυε οσ ρατοσ χοµ οσ χαµυνδονγοσ. Α πρεοχυπαο χοµ α ρεπροδυο νεσσασ ηιστ⌠ριασ λεϖαντα υµα βανδειρα δε αλερτα εσπεχιαλµεντε θυανδο σε χονσιδεραµ ο εθυιλβριο ινστ〈ϖελ εντρε ο ιµπυλσο σεξυαλ ε α ρεπρεσσο σοχιαλ θυε σεµπρε χαραχτεριζου α χονδιο ηυµανα ε ο φατο δε θυε ϖιϖεµοσ νυµα ποχα χαρρεγαδα δε ινµερασ ηιστ⌠ριασ ηορριπιλαντεσ, ϖερδαδειρασ ε φαλσασ, δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια. Αο χοντρ〈ριο δε µυιτοσ ρελατοσ δα µδια, οσ εντρεϖισταδορεσ δα πεσθυισα Ροπερ ε οσ ρεδατορεσ δο ρελατ⌠ριο οφιχιαλ νυνχα περγυνταραµ σε οσ εντρεϖισταδοσ ηαϖιαµ σιδο ραπταδοσ πορ αλιενγενασ.∗ Ελεσ δεδυζιραµ ταλ φατο: αθυελεσ θυε αλγυµα ϖεζ αχορδαραµ χοµ πρεσενασ εστρανηασ αο ρεδορ, θυε αλγυµα ϖεζ τιϖεραµ ινεξπλιχαϖελµεντε α ιµπρεσσο δε ϖοαρ ε ασσιµ πορ (∗) Πορ εξεµπλο, ο νµερο δε 4 δε σετεµβρο δε 1994 δε Πυβλισηερ σ Ωεεκλψ: Σεγυνδο υµα πεσθυισα δε οπινιο Γαλλυπ [σιχ], µαισ δε 3 µιλη⌡εσ δε νορτε−αµεριχανοσ αχρεδιταµ τερ σιδο ραπταδοσ πορ αλιενγενασ.


διαντε, σ⌠ ποδιαµ τερ σιδο σεθεστραδοσ. Οσ εντρεϖισταδορεσ νεµ σεθυερ ϖεριφιχαϖαµ σε ασ πρεσενασ περχεβιδασ, ο ϖο, ετχ., φαζιαµ παρτε δοσ µεσµοσ ινχιδεντεσ ου δε εξπερινχιασ σεπαραδασ. Συα χονχλυσο δε θυε µιλη⌡εσ δε νορτε−αµεριχανοσ τινηαµ σιδο ραπταδοσ  εσπρια, βασεαδα εµ προϕετο εξπεριµενταλ δεσχυιδαδο. Αινδα ασσιµ, πελο µενοσ χεντενασ δε πεσσοασ, ταλϖεζ µιληαρεσ, θυε αφιρµαµ τερ σιδο σεθεστραδασ, προχυραραµ τεραπευτασ χοµπρεενσιϖοσ ου εντραραµ εµ γρυποσ δε αποιο αοσ ραπταδοσ. Ουτρασ ποδεµ τερ θυειξασ σεµεληαντεσ, µασ, τεµενδο ο ριδχυλο ου ο εστιγµα δα δοενα µενταλ, δειξαραµ δε φαλαρ ου προχυραρ αϕυδα. Αφιρµα−σε ταµβµ θυε αλγυνσ ραπταδοσ ρελυταµ εµ φαλαρ πορ µεδο δα ηοστιλιδαδε ε ρεϕειο δοσ χτιχοσ δα λινηα δυρα (εµβορα µυιτοσ απαρεαµ δε βοα ϖονταδε εµ εντρεϖιστασ δε ρ〈διο ε Τς). Συα δεσχονφιανα σε εστενδε συποσταµεντε αο πβλιχο θυε ϕ〈 αχρεδιτα εµ ραπτοσ πορ αλιενγενασ. Μασ ταλϖεζ ηαϕα ουτρα ραζο: οσ πρ⌠πριοσ εντρεϖισταδοσ νο ποδεριαµ εσταρ ινσεγυροσ πελο µενοσ νο ινχιο, πελο µενοσ αντεσ δε ρεχονταρ µυιτασ ϖεζεσ α συα ηιστ⌠ρια , σεµ σαβερ αο χερτο σε φοι υµ αχοντεχιµεντο εξτερνο θυε αγορα ρεχορδαµ ου υµ εσταδο δε χονσχινχια?

Υµα µαρχα ινφαλϖελ δε αµορ ◊ ϖερδαδε , εσχρεϖευ ϑοην Λοχκε εµ 1690,  νο χονσιδεραρ νενηυµα προποσιο χοµ υµα χονϖιχο µαιορ δο θυε α αυτοριζαδα πελασ προϖασ εµ θυε σε φυνδαµεντα . Σοβρε α θυεστο δοσ ΥΦΟσ, θυαλ  ο γραυ δε σολιδεζ δασ προϖασ? Α εξπρεσσο δισχο ϖοαδορ φοι χυνηαδα θυανδο ευ εσταϖα εντρανδο να εσχολα σεχυνδ〈ρια. Οσ ϕορναισ εσταϖαµ χηειοσ δε ηιστ⌠ριασ σοβρε ναϖεσ δε ουτροσ µυνδοσ νοσ χυσ δα Τερρα. Α ηιστ⌠ρια µε παρεχια βεµ πλαυσϖελ. Ηαϖια µυιτασ ουτρασ εστρελασ, ε ερα προϖ〈ϖελ θυε πελο µενοσ αλγυµασ τιϖεσσεµ σιστεµασ πλανετ〈ριοσ χοµο ο νοσσο. Μυιτασ εστρελασ εραµ το αντιγασ θυαντο ο Σολ ου αινδα µαισ ϖεληασ, πορ ισσο ηαϖια τεµπο συφιχιεντε παρα α εϖολυο δε ϖιδα ιντελιγεντε. Ο Λαβορατ⌠ριο δε Προπυλσο α ϑατο δα Χαλτεχη αχαβαρα δε λαναρ υµ φογυετε δε δοισ εστ〈γιοσ βεµ αχιµα δα Τερρα. Νο ηαϖια δϖιδασ δε θυε εστ〈ϖαµοσ α χαµινηο δα Λυα ε δοσ πλανετασ. Πορ θυε ουτροσ σερεσ µαισ αντιγοσ, µαισ σ〈βιοσ νο σεριαµ χαπαζεσ δε ϖιαϕαρ δε συα εστρελα ατ α νοσσα? Πορ θυε νο? Ισσο φοι απενασ αλγυνσ ανοσ αντεσ δασ βοµβασ δε Ηιροσηιµα ε Ναγασακι. Ταλϖεζ οσ οχυπαντεσ δοσ ΥΦΟσ εστιϖεσσεµ πρεοχυπαδοσ χονοσχο ε προχυρανδο νοσ αϕυδαρ. Ου ταλϖεζ θυισεσσεµ ασσεγυραρ−σε δε θυε ν⌠σ ε νοσσασ βοµβασ νυχλεαρεσ νο ιραµοσ ινχοµοδ〈−λοσ. Μυιτασ πεσσοασ παρεχιαµ ϖερ δισχοσ ϖοαδορεσ σ⌠βριοσ πιλαρεσ δα χοµυνιδαδε, πολιχιαισ, πιλοτοσ δε αϖι⌡εσ χοµερχιαισ, µιλιταρεσ. Ε, ◊ παρτε αλγυνσ γρυνηιδοσ ε ρισαδινηασ, ευ νο


χονσεγυια ενχοντραρ αργυµεντοσ εµ χοντρ〈ριο. Χοµο ποδιαµ τοδασ εσσασ τεστεµυνηασ οχυλαρεσ εσταρ ερραδασ? Ε, αλµ δο µαισ, οσ δισχοσ τινηαµ σιδο χαπταδοσ πελο ραδαρ, τιραραµ−σε φοτοσ δελεσ. Ποδιαµ−σε ϖερ ασ φοτοσ νοσ ϕορναισ ε νασ ρεϖιστασ σενσαχιοναλιστασ. Ηαϖια ατ ρεπορταγενσ σοβρε δεσαστρεσ δε δισχοσ ϖοαδορεσ ε πεθυενοσ χορποσ δε αλιενγενασ χοµ δεντεσ περφειτοσ δεφινηανδο ριγιδαµεντε νοσ χονγελαδορεσ δα Φορα Αρεα νο συδοεστε. Ο χλιµα πρεδοµιναντε φοι ρεσυµιδο να ρεϖιστα Λιφε αλγυνσ ανοσ µαισ ταρδε, χοµ ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ: Εσσεσ οβϕετοσ νο ποδεµ σερ εξπλιχαδοσ πελα χινχια ατυαλ χοµο φενµενοσ νατυραισ µασ υνιχαµεντε χοµο δισποσιτιϖοσ αρτιφιχιαισ, χριαδοσ ε οπεραδοσ πορ υµα ιντελιγνχια ελεϖαδα . Ναδα χονηεχιδο ου προϕεταδο να Τερρα ποδερια σερ ρεσπονσ〈ϖελ πελο δεσεµπενηο δεσσεσ µεχανισµοσ . Νο ενταντο, νεµ υµ νιχο αδυλτο θυε ευ χονηεχια εσταϖα πρεοχυπαδο χοµ οσ ΥΦΟσ. Νο χονσιγο εντενδερ ο πορθυ. Εµ ϖεζ δισσο, ελεσ σε πρεοχυπαϖαµ χοµ α Χηινα χοµυνιστα, ασ αρµασ νυχλεαρεσ, ο µαχαρτηισµο ε ο αλυγυελ. Ευ µε περγυνταϖα σε ασ πριοριδαδεσ δελεσ νο εσταριαµ ερραδασ. Να υνιϖερσιδαδε, νο ινχιο δοσ ανοσ 50, χοµεχει α εντενδερ υµ πουχο χοµο α χινχια φυνχιονα, οσ σεγρεδοσ δε σευ γρανδε συχεσσο, χοµο οσ παδρ⌡εσ δε εϖιδνχια δεϖεµ σερ ριγοροσοσ παρα ρεαλµεντε σαβερµοσ σε αλγο  ϖερδαδειρο, θυαντοσ ποντοσ δε παρτιδα φαλσοσ ε βεχοσ σεµ σαδα ϕ〈 ατορµενταραµ ο πενσαµεντο ηυµανο, χοµο οσ νοσσοσ ϖιεσεσ ποδεµ χολοριρ α ιντερπρεταο δα εϖιδνχια, ε θυαντασ ϖεζεσ σιστεµασ δε χρενασ µαντιδοσ πορ µυιτασ πεσσοασ ε αποιαδοσ πελασ ηιεραρθυιασ πολτιχασ, ρελιγιοσασ ε αχαδµιχασ ρεϖελαµ εσταρ νο απενασ υµ πουθυινηο ερραδοσ, µασ γροτεσχαµεντε εθυιϖοχαδοσ. ∆εσχοβρι υµ λιϖρο χηαµαδο Εξτραορδιναρψ ποπυλαρ δελυσιονσ ανδ τηε µαδνεσσ οφ χροωδσ [ Εξτραορδιν〈ριασ δελυσ⌡εσ ποπυλαρεσ ε α λουχυρα δασ µασσασ ], εσχριτο πορ Χηαρλεσ Μαχκαψ εµ 1841, ε αινδα ◊ ϖενδα νασ λιϖραριασ. Νελε ενχοντραϖαµ−σε ασ ηιστ⌠ριασ δε φεβρεσ εχονµιχασ θυε εξπεριµενταραµ δεσενϖολϖιµεντο ε φραχασσο ϖερτιγινοσοσ, ινχλυσιϖε ασ Βοληασ δο Μισσισσιπι ε δοσ Μαρεσ δο Συλ ε α εξτραϖαγαντε χορριδα ◊σ τυλιπασ ηολανδεσασ, φραυδεσ θυε ενγαναραµ οσ ριχοσ ε οσ ποδεροσοσ δε µυιτασ να⌡εσ; υµα λεγιο δε αλθυιµιστασ, ινχλυσιϖε α ηιστ⌠ρια πυνγεντε δο σρ. Κελλψ ε δο δρ. ∆εε (ε δε Αρτηυρ, ο φιληο δε οιτο ανοσ δε ∆εε, φοραδο πελο σευ ινσενσατο παι α σε χοµυνιχαρ χοµ ο µυνδο δοσ εσπριτοσ οληανδο παρα υµ χρισταλ); ρελατοσ δολοροσοσ δε προφεχιασ, ϖατιχνιοσ ε λειτυρασ δα σορτε θυε νο σε χυµπριραµ; α χαα ◊σ βρυξασ; χασασ ασσοµβραδασ; α αδµιραο ποπυλαρ πελοσ γρανδεσ λαδρ⌡εσ ; ε µυιτα χοισα µαισ. Υµ ρετρατο διϖερτιδο ερα ο δο χονδε δε Στ. Γερµαιν, θυε ϕανταϖα να χασα δοσ ουτροσ σοβ ο πρετεξτο ϕοϖιαλ δε θυε τινηα σχυλοσ δε ιδαδε, ισσο σε νο φοσσε ρεαλµεντε ιµορταλ. (Θυανδο, ◊ µεσα δε ϕανταρ, ασ πεσσοασ σε µοστραϖαµ ινχρδυλασ αο εσχυταρσευ ρελατο δασ χονϖερσασ


θυε τιϖερα χοµ Ριχαρδο Χοραο δε Λεο, ελε σε ϖιραϖα παρα ο σευ χριαδο εµ βυσχα δε χονφιρµαο. Ο σενηορ εσθυεχε , ερα α ρεσποστα, θυε εστου απενασ η〈 θυινηεντοσ ανοσ α σευ σερϖιο. Αη,  ϖερδαδε , διζια Στ. Γερµαιν, φοι υµ πουχο αντεσ δο σευ τεµπο. ) Ο χαπτυλο σοβρε ασ Χρυζαδασ ατραα α ατενο ε χοµεαϖα ασσιµ: Τοδα ερα τεµ συα λουχυρα πεχυλιαρ; αλγυµ πλανο, προϕετο ου φαντασια εµ θυε µεργυληα, εστιµυλαδα πελο αµορ δο γανηο, πελα νεχεσσιδαδε δε εµοο ου πελα σιµπλεσ φορα δα ιµιταο. Σε τυδο ισσο φαληαρ, ελα αινδα ασσιµ ποσσυι υµα λουχυρα, α θυε  ινχιταδα πορ χαυσασ πολτιχασ ου ρελιγιοσασ, ου πορ αµβασ χοµβιναδασ.

Θυανδο λι α οβρα πελα πριµειρα ϖεζ, α εδιο ερα αδορναδα πορ υµα χιταο δο φινανχιστα ε χονσεληειρο δε πρεσιδεντεσ Βερναρδ Μ. Βαρυχη, αφιρµανδο θυε λερ Μαχκαψ ο αϕυδαρα α πουπαρ µιλη⌡εσ. Ηαϖια υµα λονγα ηιστ⌠ρια δε αφιρµα⌡εσ εσπριασ νο σεντιδο δε θυε ο µαγνετισµο ποδια χυραρ δοενασ. Παραχελσο, πορ εξεµπλο, υσαϖα υµ µ παρα χηυπαρ ασ δοενασ παρα φορα δο χορπο ηυµανο ε λαν〈−λασ ◊ Τερρα. Μασ α φιγυρα−χηαϖε ερα Φρανζ Μεσµερ. Ευ τινηα χοµπρεενδιδο ϖαγαµεντε α παλαϖρα µεσµερισµο χοµο αλγο σεµεληαντε α ηιπνοτισµο. Μασ µευ πριµειρο χονηεχιµεντο ρεαλ δε Μεσµερ φοι πορ ιντερµδιο δε Μαχκαψ. Ο µδιχο ϖιενενσε ιµαγιναϖα θυε ασ ποσι⌡εσ δοσ πλανετασ ινφλυενχιαϖαµ α σαδε ηυµανα, ε φιχου αρρεβαταδο πελασ µαραϖιληασ δα ελετριχιδαδε ε δο µαγνετισµο. Ελε πρεσταϖα σευσ σερϖιοσ ◊ νοβρεζα φρανχεσα δεχαδεντε ◊σ ϖσπερασ δα Ρεϖολυο. Τοδοσ σε απινηαϖαµ νυµ θυαρτο εσχυρεχιδο. Χοβερτο πορ υµ µαντο δε σεδα χοµ φλορεσ δουραδασ ε βρανδινδο υµα ϖαρινηα δε µαρφιµ, Μεσµερ φαζια συασ ϖτιµασ σε σενταρεµ αο ρεδορ δε υµα χυβα δε 〈χιδο συλφριχο διλυδο. Ο Μαγνετιζαδορ ε σευσ ϕοϖενσ ασσιστεντεσ εξαµιναϖαµ προφυνδαµεντε οσ οληοσ δε σευσ παχιεντεσ ε εσφρεγαϖαµ οσ σευσ χορποσ. Εσσεσ αγαρραϖαµ βαρρασ δε φερρο θυε σααµ παρα φορα δα σολυο ου φιχαϖαµ δε µοσ δαδασ. Νυµ φρενεσι χονταγιοσο, οσ αριστοχρατασ εσπεχιαλµεντε ασ ϕοϖενσ µυληερεσ εραµ χυραδοσ ◊ διρειτα ε ◊ εσθυερδα. Μεσµερ σε τορνου υµα σενσαο. Ελε χηαµαϖα ο φενµενο δε µαγνετισµο ανιµαλ . Νο ενταντο, εσσα ηιστ⌠ρια ερα πρεϕυδιχιαλ αοσ νεγ⌠χιοσ δοσ µδιχοσ µαισ χονϖενχιοναισ, ραζο πελα θυαλ οσ µδιχοσ φρανχεσεσ πεδιραµ αο ρει Λυσ ΞςΙ χαστιγαρ ι ϖιενενσε. Μεσµερ, αφιρµαϖαµ, ερα υµα αµεαα ◊ σαδε πβλιχα. Α Αχαδεµια Φρανχεσα δε Χινχιασ νοµεου υµα χοµισσο θυε ινχλυα ο θυµιχο πιονειρο Αντοινε Λαϖοισιερ ε ο διπλοµατα νορτε−αµεριχανο ε εσπεχιαλιστα εµ ελετριχιδαδε Βενϕαµιν Φρανκλιν. Ελεσ εξεχυταραµ ο ⌠βϖιο εξπεριµεντο δε χοντρολε: θυανδο οσ εφειτοσ µαγνετιζαδορεσ εραµ χριαδοσ σεµ ο χονηεχιµεντο δο παχιεντε, νο σε


προδυζιαµ χυρασ. Α χοµισσο χονχλυιυ θυε ασ χυρασ, σε  θυε ηουϖε αλγυµα, εξιστιαµ απενασ να µεντε δο εσπεχταδορ. Μεσµερ ε σευσ σεγυιδορεσ νο σε δειξαραµ ιντιµιδαρ. Υµ δελεσ ινσιστια µαισ ταρδε να σεγυιντε ατιτυδε µενταλ παρα σε χονσεγυιρ οσ µεληορεσ ρεσυλταδοσ: Εσθυεα πορ υµ µοµεντο τοδο ο σευ χονηεχιµεντο δε φσιχα [...]. Ρετιρε δα χαβεα τοδασ ασ οβϕε⌡εσ θυε ποσσαµ οχορρερ [...]. Νο ραχιοχινε δυραντε σεισ σεµανασ [...]. Σεϕα µυιτο χρδυλο; σεϕα µυιτο περσεϖεραντε; ρεϕειτε τοδα α εξπερινχια πασσαδα, ε νο δ ουϖιδοσ ◊ ραζο.

Οη, σιµ, υµ λτιµο αϖισο: ϑαµαισ µαγνετιζε διαντε δε πεσσοασ ινδαγαδορασ . Ουτρο λιϖρο θυε αβριυ µευσ οληοσ φοι Φαδσ ανδ φαλλαχιεσ ιν τηε ναµε οφ σχιενχε, δε Μαρτιν Γαρδνερ. Αλι εσταϖα Ωιληελµ Ρειχη ρεϖελανδο α χηαϖε παρα α εστρυτυρα δασ γαλ〈ξιασ να ενεργια δο οργασµο ηυµανο; Ανδρεω Χροσσε χριανδο ελετριχαµεντε ινσετοσ µιχροσχ⌠πιχοσ α παρτιρ δε σαισ; Ηανσ Ηρβιγερ, σοβ α γιδε ναζιστα, ανυνχιανδο θυε α ςια Λ〈χτεα νο ερα φειτα δε εστρελασ, µασ δε βολασ δε νεϖε; Χηαρλεσ Πιαζζι Σµψτη δεσχοβρινδο νασ διµενσ⌡εσ δα Γρανδε Πιρµιδε δε Γιζ υµα χρονολογια µυνδιαλ δεσδε α Χριαο ατ ο Σεγυνδο Αδϖεντο; Λ. Ρον Ηυββαρδ εσχρεϖενδο υµ µανυσχριτο χαπαζ δε ενλουθυεχερ οσ λειτορεσ (τερ〈 ελε σιδο τεσταδο αλγυµα ϖεζ?, ευ µε περγυνταϖα); ο χασο Βριδεψ Μυρπηψ, θυε λεϖου µιλη⌡εσ δε πεσσοασ α χονχλυιρ θυε φιναλµεντε ηαϖια εϖιδνχιασ σριασ δα ρεενχαρναο; ασ δεµονστρα⌡εσ δε περχεπο εξτρα−σενσοριαλ δε ϑοσεπη Ρηινε; α χυρα δε απενδιχιτεσ πορ λαϖαγενσ δε 〈γυα φρια, δοενασ βαχτεριανασ πορ χιλινδροσ δε λατο, ε γονορρια πορ λυζ ϖερδε ε εντρε τοδοσ εσσεσ ρελατοσ δε αυτο−ενγανο ε χηαρλατανιχε, παρα µινηα συρπρεσα, υµ χαπτυλο σοβρε ΥΦΟσ. ⊃ χλαρο θυε, σ⌠ πορ εσχρεϖερ λιϖροσ χαταλογανδο χρενασ εσπριασ, Μαχκαψ ε Γαρδνερ δαϖαµ α ιµπρεσσο δε σερ, πελο µενοσ υµ πουχο, ρανζινζασ ε συπεριορεσ. Νο ηαϖια ναδα θυε αχειτασσεµ? Αινδα ασσιµ, ερα εσπαντοσο θυαντασ προποσι⌡εσ απροξιµαδαµεντε συστενταδασ ε δεφενδιδασ νο τινηαµ ρεσυλταδο εµ ναδα. Χοµεχει α χοµπρεενδερ χοµ ϖαγαρ θυε, δαδα α φαλιβιλιδαδε ηυµανα, ποδερια ηαϖερ ουτρασ εξπλιχα⌡εσ παρα οσ δισχοσ ϖοαδορεσ. Ευ µε ιντερεσσαρα πελα ποσσιβιλιδαδε δε ϖιδα εξτρατερρεστρε δεσδε α ινφνχια, δεσδε µυιτο αντεσ δε ουϖιρ φαλαρ δε δισχοσ ϖοαδορεσ. Χοντινυει φασχιναδο πορ µυιτο τεµπο δεποισ θυε διµινυιυ µευ πριµειρο εντυσιασµο πελοσ ΥΦΟσ θυανδο χοµπρεενδι µεληορ εσσε χαπαταζ ιµπλαχ〈ϖελ χηαµαδο µτοδο χιεντφιχο: τυδο δεπενδε δα θυεστο δα εϖιδνχια. Σοβρε υµ τεµα το ιµπορταντε, α εϖιδνχια δεϖε σερ ιρρεφυτ〈ϖελ. Θυαντο µαισ δεσεϕαµοσ θυε σεϕα ϖερδαδε, µαισ χυιδαδοσοσ τεµοσ θυε σερ. Νενηυµ δεποιµεντο δε τεστεµυνηασ  βοµ ο συφιχιεντε. Ασ πεσσοασ χοµετεµ ερροσ. Ασ πεσσοασ φαζεµ


βρινχαδειρασ. Ασ πεσσοασ εξαγεραµ α ϖερδαδε παρα χονσεγυιρ δινηειρο, ατενο ου φαµα. Ασ πεσσοασ δε ϖεζ εµ θυανδο χοµπρεενδεµ ερραδο ο θυε ϖεµ. Ασ πεσσοασ ◊σ ϖεζεσ ατ ϖεµ χοισασ θυε νο εξιστεµ. Εµ συα εσσνχια, τοδοσ οσ χασοσ δε ΥΦΟ εραµ ανεδ⌠τιχοσ, αφιρµαϖαµ αλγυνσ. Οσ ΥΦΟσ εραµ δεσχριτοσ δε ϖ〈ριασ µανειρασ; δεσλοχανδο− σε ραπιδαµεντε ου παιρανδο; εµ φορµα δε δισχο, εµ φορµα δε χηαρυτο ου εµ φορµα δε βολα; µοϖενδο−σε σιλενχιοσα ου ρυιδοσαµεντε; χοµ υµα δεσχαργα φαισχαντε ου σεµ δεσχαργα αλγυµα; αχοµπανηαδοσ δε λυζεσ χιντιλαντεσ, λυζινδο υνιφορµεµεντε χοµ υµ µατιζ δε πρατα, ου τενδο φυλγορ πρ⌠πριο. Α διϖερσιδαδε δασ οβσερϖα⌡εσ συγερια θυε ελασ νο τινηαµ οριγεµ χοµυµ, ε θυε ο υσο δε τερµοσ χοµο ΥΦΟ ου δισχοσ ϖοαδορεσ σερϖια απενασ παρα χονφυνδιρ α θυεστο, αο αγρυπαρ γενεριχαµεντε υµ χονϕυντο δε φενµενοσ σεµ ρελαο εντρε σι. Ηαϖια αλγο εστρανηο σοβρε α πρ⌠πρια ινϖενο δα εξπρεσσο δισχο ϖοαδορ . Ενθυαντο εσχρεϖο εστε χαπτυλο, τενηο διαντε δε µιµ α τρανσχριο δε υµα εντρεϖιστα δε 7 δε αβριλ δε 1950, φειτα πορ Εδωαρδ Ρ. Μυρροω, ο φαµοσο ρεπ⌠ρτερ δα ΧΒΣ, χοµ Κεννετη Αρνολδ, ο πιλοτο χιϖιλ θυε ϖιυ αλγο πεχυλιαρ περτο δο µοντε Ραινιερ, νο εσταδο δε Ωασηινγτον, εµ 24 δε ϕυνηο δε 1947. Φοι Αρνολδ θυεµ δε χερτα µανειρα χυνηου α εξπρεσσο. Ελε αφιρµα θυε οσ ϕορναισ νο µε χιταραµ χορρεταµεντε [...]. Θυανδο ρελατει ο φατο 〈 ιµπρενσα, ελεσ ρεπροδυζιραµ µαλ ασ µινηασ παλαϖρασ, ε, εµ µειο α τοδα α χοµοο, αλγυνσ ϕορναισ χοµπλιχαραµ ταντο α ηιστ⌠ρια θυε νινγυµ σαβια εξαταµεντε δο θυε εσταϖα φαλανδο [...]. Εσσεσ οβϕετοσ εσϖοααϖαµ µαισ ου µενοσ χοµο σε φοσσεµ, οη, ευ διρια βαρχοσ εµ µαρ µυιτο ενχαπελαδο [...]. Ε θυανδο δεσχρεϖι χοµο ϖοαϖαµ, δισσε θυε ϖοαϖαµ χοµο θυανδο αλγυµ πεγα υµ δισχο ε ο ατιρα πελα 〈γυα. Α µαιορια δοσ ϕορναισ µε χοµπρεενδευ µαλ ε ταµβµ µε χιτου ερραδαµεντε. Αφιρµαραµ θυε ευ τινηα διτο θυε ελεσ εραµ σεµεληαντεσ α δισχοσ; ευ δισσε θυε ελεσ ϖοαϖαµ χοµο δισχοσ.

Αρνολδ ϕυλγαϖα τερ ϖιστο υµα σριε δε νοϖε οβϕετοσ, υµ δοσ θυαισ προδυζια υµ φορµιδ〈ϖελ χλαρο αζυλ . Χονχλυιυ θυε εραµ υµ νοϖο τιπο δε αεροναϖε χοµ ασασ. Μυρροω ρεσυµια: Φοι υµ ερρο δε χιταο ηιστ⌠ριχο. Ενθυαντο α εξπλιχαο οριγιναλ δο σρ. Αρνολδ φοι εσθυεχιδα, ο τερµο δισχο ϖοαδορ σε τορνου υµα παλαϖρα φαµιλιαρ . Θυαντο ◊ συα απαρνχια ε χοµπορταµεντο, οσ δισχοσ ϖοαδορεσ δε Κεννετη Αρνολδ εραµ µυιτο διφερεντεσ δαθυιλο θυε, εµ απενασ αλγυνσ ανοσ, σε τορνου ριγιδαµεντε εστερεοτιπαδο να χοµπρεενσο πβλιχα δο τερµο: αλγο σεµεληαντε α υµ φρισβεε µυιτο γρανδε ε φαχιλµεντε µανοβρ〈ϖελ. Α µαιορια δασ πεσσοασ ινφορµαϖα ηονεσταµεντε ο θυε ϖια, µασ ο θυε ελασ ϖιαµ εραµ φενµενοσ νατυραισ, αινδα θυε πουχο φαµιλιαρεσ. Αλγυµασ ϖισ⌡εσ δε ΥΦΟ εραµ να ϖερδαδε αϖι⌡εσ πουχο χονϖενχιοναισ, αϖι⌡εσ


χοµερχιαισ χοµ παδρ⌡εσ δε ιλυµιναο ινυσιταδοσ, βαλ⌡εσ δε γρανδε αλτιτυδε, ινσετοσ λυµινεσχεντεσ, πλανετασ ϖιστοσ εµ χονδι⌡εσ ατµοσφριχασ ινχοµυνσ, µιραγενσ ε απαρι⌡εσ ⌠πτιχασ, νυϖενσ λεντιχυλαρεσ, φογοσ−δε−σαντελµο, παρλιοσ, µετεοροσ ινχλυινδο βολασ δε φογο ϖερδεσ, σατλιτεσ, ογιϖασ ε λαναδορεσ δε φογυετεσ ρεεντρανδο εσπεταχυλαρµεντε να ατµοσφερα.∗ Ταµβµ  ποσσϖελ θυε φοσσεµ πεθυενοσ χοµετασ δισσιπανδο−σε να ατµοσφερα συπεριορ. Πελο µενοσ αλγυµασ δασ ινφορµα⌡εσ δε ραδαρ εραµ χαυσαδασ πορ προπαγαο ανµαλα ονδασ δε ρ〈διο ϖιαϕανδο εµ τραϕετ⌠ριασ χυρϖασ δεϖιδο α ινϖερσ⌡εσ δα τεµπερατυρα ατµοσφριχα. Τραδιχιοναλµεντε, εραµ ταµβµ χηαµαδασ ανϕοσ δε ραδαρ αλγο θυε παρεχε εσταρ αλι, µασ νο εστ〈. Ερα ποσσϖελ α οχορρνχια δε ϖισ⌡εσ περχεβιδασ σιµυλτανεαµεντε πελασ πεσσοασ ε πελο ραδαρ, σεµ θυε ναδα ηουϖεσσε ναθυελε ποντο . Θυανδο οβσερϖαµοσ αλγο εστρανηο νο χυ, αλγυνσ δε ν⌠σ νοσ τορναµοσ εξχιτ〈ϖεισ ε πουχο χρτιχοσ, τεστεµυνηασ ρυινσ. Συσπειταϖα−σε θυε εσσα 〈ρεα ατραα µαροτοσ ε χηαρλατεσ. Μυιτασ φοτοσ δε ΥΦΟσ σε ρεϖελαραµ φαλσασ µοδελοσ πεθυενοσ πενδυραδοσ πορ φιοσ φινοσ, εµ γεραλ φοτογραφαδοσ χοµ εξποσιο δυπλα. Υµ ΥΦΟ ϖιστο πορ µιληαρεσ δε πεσσοασ νυµ ϕογο δε φυτεβολ ρεϖελου−σε υµα βρινχαδειρα δα ασσοχιαο δοσ εστυδαντεσ δα υνιϖερσιδαδε υµ πεδαο δε παπελο, αλγυµασ ϖελασ ε υµ δεσσεσ σαχοσ δε πλ〈στιχο φινο δε λαϖανδερια, τυδο αταδο γροσσειραµεντε, δε µοδο α φορµαρ υµ βαλο δε αρ θυεντε ρυδιµενταρ. Ο ρελατο οριγιναλ δο δεσαστρε δε δισχοσ ϖοαδορεσ (χοµ οσ πεθυενοσ αλιενγενασ ε σευσ δεντεσ περφειτοσ) σε ρεϖελου υµα ρεµαταδα µιστιφιχαο. Φρανκ Σχυλλψ, χολυνιστα δο ςαριετψ, πασσου αδιαντε υµα ηιστ⌠ρια χονταδα πορ υµ αµιγο θυε τραβαληαϖα νο ραµο δε πετρ⌠λεο; εσσα ηιστ⌠ρια ρεχεβευ υµ παπελ δραµ〈τιχο χεντραλ νο βεστ−σελλερ θυε ελε εσχρεϖευ εµ 1950, Βεηινδ τηε φλψινγ σαυχερσ. ∆εζεσσεισ ϖενυσιανοσ µορτοσ, χαδα υµ χοµ υµ µετρο δε αλτυρα, τινηαµ σιδο ενχοντραδοσ νυµ δοσ τρσ δισχοσ ϖοαδορεσ αχιδενταδοσ. Φοληετοσ χοµ πιχτογραµασ αλιενγενασ ηαϖιαµ σιδο ρεχυπεραδοσ. Οσ µιλιταρεσ εσταϖαµ ενχοβρινδο ασ ινϖεστιγα⌡εσ. Ασ ιµπλιχα⌡εσ εραµ προφυνδασ. Οσ ρεσπονσ〈ϖεισ πελα φραυδε εραµ Σιλασ Νεωτον, θυε αφιρµαϖα υσαρ ονδασ δε ρ〈διο παρα προχυραρ ϕαζιδασ δε ουρο ε πετρ⌠λεο, ε υµ µιστεριοσο δρ. Γ. , θυε, χοµο ϖειο α σε σαβερ µαισ ταρδε, ερα υµ χερτο σρ. ΓεΒαυερ. Νεωτον προδυζιυ υµ απαρεληο χοµ µεχανισµοσ δο ΥΦΟ ε τιρου χλοσεσ δο δισχο. Μασ νο περµιτια υµα ινσπεο µινυχιοσα δεσσεσ ιτενσ. Θυανδο υµ χτιχο εξπεριεντε, πορ µειο δε εσχαµοτεαο, τροχου ο απαρεληο πορ ουτρο ε µανδου ο αρτεφατο αλιενγενα παρα αν〈λισε, ρεϖελου−σε θυε ερα φειτο δε αλυµνιο δε πανελα. (∗) Η〈 ταντοσ σατλιτεσ λ〈 εµ χιµα θυε ελεσ εστο σεµπρε οφερεχενδο εσπετ〈χυλοσ εσπαληαφατοσοσ εµ αλγυµ λυγαρ δο µυνδο. ∆οισ ου τρσ σε δετεριοραµ τοδοσ οσ διασ να ατµοσφερα δα Τερρα, σενδο οσ δεστροοσ φλαµεϕαντεσ φρεθεντεµεντε ϖισϖεισ α οληο νυ.


Ο φαλσο αχιδεντε δε δισχοσ ϖοαδορεσ φοι υµ πεθυενο ιντερλδιο νυµ θυαρτο δε σχυλο δε φραυδεσ αρµαδασ πορ Νεωτον ε ΓεΒαυερ θυε χονσιστιαµ πρινχιπαλµεντε εµ ϖενδερ αρρενδαµεντοσ δε ϕαζιδασ δε πετρ⌠λεο σεµ ϖαλορ ε µ〈θυινασ χαπαζεσ δε ιδεντιφιχαρ δεπ⌠σιτοσ δε χοµβυστϖεισ νατυραισ. Εµ 1952, ελεσ φοραµ πρεσοσ πελο ΦΒΙ, ε χονδεναδοσ νο ανο σεγυιντε πορ πασσαρ χοντοσ−δο−ϖιγ〈ριο. Συασ φαανηασ ρελαταδασ πελο ηιστοριαδορ Χυρτισ Πεεβλεσ δεϖεριαµ τερ αχαυτελαδο παρα σεµπρε οσ εντυσιαστασ δοσ ΥΦΟσ θυαντο α ηιστ⌠ριασ δε αχιδεντεσ δε δισχοσ ϖοαδορεσ νο συδοεστε νορτε−αµεριχανο περτο δε 1950. Νο σε τεϖε ταντα σορτε. Εµ 4 δε ουτυβρο δε 1957, φοι λαναδο ο Σπυτνικ 1, ο πριµειρο σατλιτε αρτιφιχιαλ α εντραρ εµ ⌠ρβιτα αο ρεδορ δα Τερρα. ∆ασ 1178 ϖισ⌡εσ δε ΥΦΟσ ρεγιστραδασ να Αµριχα δο Νορτε ναθυελε ανο, 701, ου 60% εµ ϖεζ δοσ 25% θυε σεριαµ δε σε εσπεραρ , οχορρεραµ εντρε ουτυβρο ε δεζεµβρο. Α ιµπλιχαο χλαρα  θυε ο Σπυτνικ ε α πυβλιχιδαδε αο σευ ρεδορ γεραραµ δε αλγυµα φορµα ασ νοτιφιχα⌡εσ δε ΥΦΟσ. Ταλϖεζ ασ πεσσοασ εστιϖεσσεµ οληανδο µαισ παρα ο χυ νοτυρνο ε ϖενδο υµ νµερο µαιορ δε φενµενοσ νατυραισ θυε νο χοµπρεενδιαµ. Ου σερια ποσσϖελ θυε εστιϖεσσεµ οληανδο µαισ παρα ο χυ ε περχεβενδο µεληορ ασ ναϖεσ εσπαχιαισ αλιενγενασ θυε σεµπρε σε ενχοντραµ αλι? Α νοο δε δισχοσ ϖοαδορεσ τεϖε αντεχεδεντεσ δβιοσ, θυε ρεµονταϖαµ α υµα φραυδε χονσχιεντε ιντιτυλαδα Ι ρεµεµβερ Λεµυρια!, ηιστ⌠ρια εσχριτα πορ Ριχηαρδ Σηαϖερ ε πυβλιχαδα νο νµερο δε µαρο δε 1945 δο περι⌠διχο σενσαχιοναλιστα Αµαζινγ Στοριεσ. Ερα εξαταµεντε ο τιπο δε λειτυρα θυε ευ δεϖοραϖα θυανδο χριανα. Οσ χοντινεντεσ περδιδοσ φοραµ χολονιζαδοσ πορ αλιενγενασ εσπαχιαισ η〈 150 µιλ ανοσ, ινφορµαϖαµ−µε, ο θυε δευ οριγεµ α υµα ραα δε σερεσ συβτερρνεοσ δεµοναχοσ, ρεσπονσ〈ϖεισ πελασ τριβυλα⌡εσ ηυµανασ ε πελα εξιστνχια δο µαλ. Ο εδιτορ δα ρεϖιστα, Ραψ Παλµερ θυε τινηα, χοµο οσ σερεσ συβτερρνεοσ χοντρα οσ θυαισ αλερταϖα, απροξιµαδαµεντε υµ µετρο ε ϖιντε δε αλτυρα , προµοϖια α ιδια, βεµ αντεσ δε Αρνολδ τερ αϖισταδο οσ οβϕετοσ ϖοαδορεσ, δε θυε α Τερρα εσταϖα σενδο ϖισιταδα πορ εσπαοναϖεσ αλιενγενασ εµ φορµα δε δισχο ε θυε ο γοϖερνο ενχοβρια ο σευ χονηεχιµεντο δεσσεσ φατοσ ε α συα χυµπλιχιδαδε. Σ⌠ πελασ χαπασ δεσσασ ρεϖιστασ νασ βανχασ δε ϕορναισ, µιλη⌡εσ δε νορτε−αµεριχανοσ σε φαµιλιαριζαραµ χοµ α ιδια δε δισχοσ ϖοαδορεσ βεµ αντεσ δε ο τερµο σερ χυνηαδο. Λεϖανδο−σε τυδο εµ χονσιδεραο, α εϖιδνχια αλεγαδα παρεχια φραχα δεγενερανδο µυιτο φρεθεντεµεντε εµ χρεδυλιδαδε, φραυδε, αλυχιναο, χοµπρεενσο ερρνεα δο µυνδο νατυραλ, εσπερανασ ε µεδοσ δισφαραδοσ χοµο εϖιδνχιασ, ε υµ δεσεϕο δε ατενο, φαµα ε φορτυνα. Θυε πενα, λεµβρο− µε δε τερ πενσαδο. ∆εσδε εντο, τιϖε α σορτε δε εσταρ ενϖολϖιδο χοµ ο ενϖιο δε εσπαοναϖεσ α ουτροσ πλανετασ εµ βυσχα δε ϖιδα, ε χοµ α εσχυτα δε σιναισ δε


ρ〈διο δε χιϖιλιζα⌡εσ αλιενγενασ, χασο εξισταµ, εµ πλανετασ δε εστρελασ δισταντεσ. Τιϖεµοσ αλγυνσ µοµεντοσ τανταλιζαντεσ. Μασ σε ο συποστο σιναλ νο εστ〈 ◊ µο παρα θυε τοδο χτιχο ρανζινζα ποσσα εξαµιν〈−λο, νο ποδεµοσ χηαµ〈−λο δε εϖιδνχια δε ϖιδα εξτρατερρεστρε πορ µαισ φασχιναντε θυε νοσ παρεα α ιδια. Τερεµοσ σιµπλεσµεντε θυε εσπεραρ ατ χονσεγυιρ µεληορεσ δαδοσ, σε  θυε εσσε τεµπο χηεγαρ〈 αλγυµ δια. Αινδα νο ενχοντραµοσ εϖιδνχια χονϖινχεντε δε ϖιδα φορα δα Τερρα. Μασ εσταµοσ απενασ νασ πριµειρασ εταπασ δα ινϖεστιγαο. Πελο θυε σαβεµοσ, νοϖασ ε µεληορεσ ινφορµα⌡εσ ποδεµ συργιρ αµανη. Νο αχηο θυε αλγυµ ποδε τερ µαισ ιντερεσσε δο θυε ευ εµ σαβερ σε εσταµοσ σενδο ϖισιταδοσ. Μυιτο τεµπο ε εσφορο µε σερια πουπαδο, σε πυδσσεµοσ εστυδαρ α ϖιδα εξτρατερρεστρε διρεταµεντε ε δε περτο, εµ ϖεζ δε ινδιρεταµεντε ε α υµα γρανδε διστνχια, να µεληορ δασ ηιπ⌠τεσεσ. Αινδα θυε οσ αλιενγενασ σεϕαµ βαιξοσ, σοµβριοσ ε οβχεχαδοσ πορ σεξο σε ελεσ εστο πορ αθυι, θυερο χονηεχ−λοσ.

Α σαγα δοσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ δεµονστρα χοµο σο µοδεστασ νοσσασ εξπεχτατιϖασ σοβρε οσ αλιενγενασ ε ινφεριορεσ οσ παδρ⌡εσ θυε µυιτοσ δε ν⌠σ εστο δισποστοσ α αχειταρ. Οριγινανδο−σε να Γρ−Βρετανηα ε εσπαληανδο−σε πορ τοδο ο µυνδο, τραταϖα−σε δε υµ φενµενο µαισ δο θυε εστρανηο. Οσ φαζενδειροσ ου οσ πασσαντεσ δεσχοβριαµ χρχυλοσ (ε, ανοσ µαισ ταρδε, πιχτογραµασ µυιτο µαισ χοµπλεξοσ) γραϖαδοσ σοβρε χαµποσ δε τριγο, αϖεια, χεϖαδα ε χολζα. Χοµεανδο πορ σιµπλεσ χρχυλοσ να µεταδε δοσ ανοσ 70, ο φενµενο προγρεδιυ ανο α ανο, ατ θυε νο φιναλ δοσ 80 ε ινχιο δοσ 90 α παισαγεµ δο χαµπο, εσπεχιαλµεντε νο συλ δα Ινγλατερρα, εσταϖα ορναµενταδα χοµ ιµενσασ φιγυρασ γεοµτριχασ, αλγυµασ δο ταµανηο δε υµ χαµπο δε φυτεβολ, γραϖαδασ χοµ γροσ δε χερεαισ αντεσ δα χοληειτα χρχυλοσ τανγεντεσ α χρχυλοσ ου χονεχταδοσ πορ ειξοσ, λινηασ παραλελασ θυε σε χυρϖαϖαµ, ινσετ⌠ιδεσ . Αλγυνσ δοσ παδρ⌡εσ απρεσενταϖαµ υµ χρχυλο χεντραλ χιρχυνδαδο πορ θυατρο χρχυλοσ µενορεσ σιµετριχαµεντε ποσιχιοναδοσ εϖιδεντεµεντε χαυσαδοσ, χοµο σε χονχλυιυ, πορ υµ δισχο ϖοαδορ ε σευσ δισποσιτιϖοσ δε ατερρισαγεµ. Υµα φραυδε? Ιµποσσϖελ, διζια θυασε τοδο µυνδο. Ηαϖια χεντενασ δε χασοσ. ℵσ ϖεζεσ ο χρχυλο ερα φειτο εµ απενασ υµα ου δυασ ηορασ, να χαλαδα δα νοιτε, ε νυµα εσχαλα µυιτο γρανδε. Νο σε ϖιαµ πεγαδασ δοσ φραυδαδορεσ απροξιµανδο−σε ου αφαστανδο−σε δοσ πιχτογραµασ. Ε, αλµ δισσο, θυε µοτιϖο ποδερια ηαϖερ παρα υµα βρινχαδειρα δεσσασ? Χονϕετυρασ µυιτο µενοσ χονϖενχιοναισ εραµ προποστασ. Πεσσοασ χοµ αλγυµ τρειναµεντο χιεντφιχο εξαµιναραµ οσ λοχαισ, τεχεραµ αργυµεντοσ,


χηεγαραµ α χριαρ περι⌠διχοσ δεδιχαδοσ αο ασσυντο. Σεριαµ ασ φιγυρασ χαυσαδασ πορ εστρανηοσ ρεδεµοινηοσ χηαµαδοσ ϖ⌠ρτιχεσ χολυναρεσ , ου πορ αλγυνσ αινδα µαισ εστρανηοσ χηαµαδοσ ϖ⌠ρτιχεσ ανυλαρεσ ? Ε θυε διζερ δοσ φογοσ− δε−σαντελµο? Ινϖεστιγαδορεσ ϕαπονεσεσ τενταραµ σιµυλαρ, νο λαβορατ⌠ριο ε εµ πεθυενα εσχαλα, α φσιχα δοσ πλασµασ θυε ελεσ αχηαϖαµ εσταρ ατυανδο νο δισταντε Ωιλτσηιρε. Νο ενταντο, εσπεχιαλµεντε ◊ µεδιδα θυε ασ φιγυρασ νασ χοληειτασ σε τορναϖαµ µαισ χοµπλεξασ, ασ εξπλιχα⌡εσ µετεορολ⌠γιχασ ου ελτριχασ σε τορναϖαµ µαισ φοραδασ. Νο ηαϖια δϖιδα, ο φενµενο ερα χαυσαδο πορ ΥΦΟσ, οσ αλιενγενασ προχυραϖαµ σε χοµυνιχαρ χονοσχο εµ λινγυαγεµ γεοµτριχα. Ου ταλϖεζ φοσσε ο διαβο, ου α Τερρα δε το λονγοσ σοφριµεντοσ θυειξανδο−σε δασ δεπρεδα⌡εσ εφετυαδασ πελα µο δο ηοµεµ. Οσ τυριστασ δα Νοϖα Ερα χηεγαϖαµ εµ βανδοσ. Οσ εντυσιαστασ εθυιπαδοσ χοµ γραϖαδορεσ ε ινστρυµεντοσ δε ϖισο ινφραϖερµεληα εµπρεενδιαµ ϖιγλιασ α νοιτε τοδα. Α µδια ελετρνιχα ε ιµπρεσσα δε τοδο ο µυνδο αχοµπανηαϖα οσ ιντρπιδοσ χερεαλογιστασ. Υµ πβλιχο ανσιοσο ε αδµιραδορ χοµπραϖα οσ βεστ−σελλερσ σοβρε οσ δεσφιγυραδορεσ δε χοληειτασ. ⊃ ϖερδαδε, νενηυµ δισχο φοι ρεαλµεντε ϖιστο πουσανδο σοβρε ο τριγο, νενηυµα φιγυρα γεοµτριχα φοι φιλµαδα ενθυαντο εσταϖα σενδο γεραδα. Μασ οσ αδιϖινηοσ αυτεντιχαραµ α συα οριγεµ αλιενγενα, ε οσ χαναλιζαδορεσ εσταβελεχεραµ χοντατοσ χοµ ασ εντιδαδεσ ρεσπονσ〈ϖεισ. ∆ετεχτου−σε ενεργια οργ〈στιχα δεντρο δοσ χρχυλοσ. Φορµυλαραµ−σε περγυντασ νο Παρλαµεντο. Α φαµλια ρεαλ χηαµου παρα υµα χονσυλτα εσπεχιαλ λορδ Σολλψ Ζυχκερµαν, εξ−χονσεληειρο χιεντφιχο δο Μινιστριο δα ∆εφεσα. ∆ιζια−σε θυε φαντασµασ εσταϖαµ ενϖολϖιδοσ; ε ταµβµ οσ Χαϖαλειροσ δο Τεµπλο δε Μαλτα ε ουτρασ σοχιεδαδεσ σεχρετασ. Ηαϖια σατανιστασ ιµπλιχαδοσ. Ο Μινιστριο δα ∆εφεσα εσταϖα ενχοβρινδο α θυεστο. Αλγυνσ χρχυλοσ µαλφειτοσ ε δεσελεγαντεσ φοραµ χονσιδεραδοσ τεντατιϖασ φειτασ πελοσ µιλιταρεσ παρα δεσπισταρ α ποπυλαο. Α ιµπρενσα σενσαχιοναλιστα τεϖε α συα γρανδε οπορτυνιδαδε. Ο ∆αιλψ Μιρρορ χοντρατου υµ φαζενδειρο ε σευ φιληο παρα φαζερ χινχο χρχυλοσ, να εσπερανα δε θυε ο ταβλ⌠ιδε ριϖαλ, ο ∆αιλψ Εξπρεσσ, φιχασσε τενταδο α πυβλιχαρ α ηιστ⌠ρια. Πελο µενοσ νεσσε χασο, ο Εξπρεσσ νο σε δειξου ενγαναρ. Ασ οργανιζα⌡εσ χερεαλ⌠γιχασ χρεσχεραµ ε σε διϖιδιραµ. Οσ γρυποσ ριϖαισ τροχαϖαµ εντρε σι τεξτοσ µαλ εσχριτοσ ε ιντιµιδαδορεσ. Αχυσαϖαµ−σε δε ινχοµπετνχια ου δε χοισα πιορ. Ο νµερο δε χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ ατινγιυ α χασα δο µιληαρ. Ο φενµενο σε εσπαληου παρα οσ Εσταδοσ Υνιδοσ, Χαναδ〈, Βυλγ〈ρια, Ηυνγρια, ϑαπο, Ηολανδα. Οσ πιχτογραµασ εσπεχιαλµεντε οσ µαισ χοµπλεξοσ χοµεαραµ α σερ χαδα ϖεζ µαισ χιταδοσ νοσ αργυµεντοσ α φαϖορ δασ ϖισιτασ αλιενγενασ. Εσταβελεχεραµ−σε χονεξ⌡εσ φοραδασ χοµ Α Φαχε εµ Μαρτε. Υµ χιεντιστα µευ χονηεχιδο µε εσχρεϖευ διζενδο θυε υµα µατεµ〈τιχα εξτρεµαµεντε σοφιστιχαδα εσταϖα οχυλτα νασ φιγυρασ; ελασ σ⌠


ποδιαµ σερ ο ρεσυλταδο δε υµα ιντελιγνχια συπεριορ. Να ϖερδαδε, υµα θυεστο χονσενσυαλ εντρε θυασε τοδοσ οσ χερεαλογιστασ ριϖαισ  θυε ασ φιγυρασ µαισ ρεχεντεσ νασ χοληειτασ εραµ δεµασιαδο χοµπλεξασ ε ελεγαντεσ παρα σερεµ ρεσυλταδο δα µερα ιντερϖενο ηυµανα, µυιτο µενοσ δε αλγυνσ µιστιφιχαδορεσ ιµπερφειτοσ ε ιρρεσπονσ〈ϖεισ. Α ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε ερα ϖισϖελ νυµ σιµπλεσ οληαρ δε ρελανχε... Εµ 1991, ∆ουγ Βοωερ ε ∆αϖε Χηορλεψ, δοισ συϕειτοσ δε Σουτηαµπτον, ανυνχιαραµ θυε ϖινηαµ φαζενδο ασ φιγυρασ νασ πλαντα⌡εσ ηαϖια θυινζε ανοσ. Ελεσ ιµαγιναραµ α βρινχαδειρα αο τοµαρ χερϖεϕα πρετα χερτα ταρδε νο σευ πυβ ηαβιτυαλ, Τηε Περχψ Ηοββεσ. Ελεσ τινηαµ αχηαδο ενγρααδασ αλγυµασ νοτχιασ δε ΥΦΟσ, ε πενσαραµ θυε σερια διϖερτιδο λογραρ οσ θυε αχρεδιταϖαµ νοσ οβϕετοσ νο ιδεντιφιχαδοσ. Νο ινχιο, αχηαταϖαµ ο τριγο χοµ α πεσαδα βαρρα δε αο θυε Βοωερ υσαϖα χοµο τρανχα να πορτα δοσ φυνδοσ δε συα λοϕα δε µολδυρασ. Μαισ ταρδε, εµπρεγαραµ πρανχηασ ε χορδασ. Συασ πριµειρασ τεντατιϖασ λεϖαραµ απενασ αλγυνσ µινυτοσ. Μασ, σενδο βρινχαλη⌡εσ ινϖετεραδοσ ε ταµβµ αρτιστασ σριοσ, ο δεσαφιο χοµεου α χρεσχερ δεντρο δελεσ. Αοσ πουχοσ, πλανεϕαραµ ε εξεχυταραµ φιγυρασ χαδα ϖεζ µαισ ελαβοραδασ. Α πρινχπιο, νινγυµ παρεχια τερ περχεβιδο. Νο ηαϖια νοτχιασ νοσ µειοσ δε χοµυνιχαο. Συασ φορµασ δε αρτε φοραµ δεσπρεζαδασ πελα τριβο δοσ υφολογιστασ. Εσταϖαµ α ποντο δε αβανδοναρ οσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ ε πασσαρ παρα ουτρα βρινχαδειρα εµοχιοναλµεντε µαισ γρατιφιχαντε. ∆ε ρεπεντε, οσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ σε τορναραµ ποπυλαρεσ. Οσ υφολογιστασ χαραµ χοµο πατινηοσ. Βοωερ ε Χηορλεψ φιχαραµ ενχανταδοσ εσπεχιαλµεντε θυανδο οσ χιεντιστασ ε ουτρασ πεσσοασ χοµεαραµ α δαρ συα οπινιο πονδεραδα δε θυε α σιµπλεσ ιντελιγνχια ηυµανα νο ποδερια σερ ρεσπονσ〈ϖελ πελασ φιγυρασ. Οσ δοισ πλανεϕαϖαµ χυιδαδοσαµεντε χαδα εξχυρσο νοτυρνα ◊σ ϖεζεσ σεγυινδο διαγραµασ µετιχυλοσοσ θυε ηαϖιαµ πρεπαραδο εµ αθυαρελασ. Ελεσ αχοµπανηαϖαµ δε περτο οσ σευσ ιντερπρεταδορεσ. Θυανδο υµ µετεορολογιστα λοχαλ ινφεριυ υµ τιπο δε ρεδεµοινηο, πορθυε τοδασ ασ πλαντα⌡εσ εσταϖαµ φλεχτιδασ παρα βαιξο νυµ χρχυλο εµ σεντιδο ηορ〈ριο, ελεσ προχυραραµ χονφυνδι−λο χριανδο νοϖα φιγυρα χοµ υµ ανελ εξτεριορ αχηαταδο εµ σεντιδο χοντρ〈ριο αο δοσ ποντειροσ δο ρελ⌠γιο. Εµ βρεϖε απαρεχιαµ ουτρασ φιγυρασ νασ πλαντα⌡εσ δο συλ δα Ινγλατερρα ε δε ουτροσ λυγαρεσ. Ηαϖιαµ συργιδο ιµιταδορεσ. Βοωερ ε Χηορλεψ γραϖαραµ υµα µενσαγεµ νο τριγο: ΝΣΝ℘ΟΕΣΤΑΜΟΣΣΟΖΙΝΗΟΣ . Ηουϖε θυεµ τοµασσε εσσασ παλαϖρασ χοµο υµα µενσαγεµ εξτρατερρεστρε γενυνα (εµβορα τιϖεσσε σιδο µαισ χορρετα σε δισσεσσε ςΟΧ⊇ΣΝ℘ΟΕΣΤ℘ΟΣΟΖΙΝΗΟΣ ). ∆ουγ ε ∆αϖε χοµεαραµ α ασσιναρ σευσ τραβαληοσ αρτστιχοσ χοµ δοισ ∆σ; ατ ισσο φοι ατριβυδο α υµ µιστεριοσο


προπ⌠σιτο αλιενγενα. Ασ αυσνχιασ νοτυρνασ δε Βοωερ δεσπερταραµ συσπειτασ δε συα µυληερ Ιλενε. Σ⌠ χοµ γρανδε διφιχυλδαδε Ιλενε αχοµπανηανδο ∆αϖε ε ∆ουγ χερτα νοιτε, ε δεποισ ϕυντανδο−σε αοσ χρδυλοσ θυε αδµιραϖαµ α οβρα νο δια σεγυιντε  θυε ελα σε χονϖενχευ δε θυε συασ αυσνχιασ εραµ, νεσσε ασπεχτο, ινοχεντεσ. Πορ φιµ, Βοωερ ε Χηορλεψ σε χανσαραµ δα βρινχαδειρα χαδα ϖεζ µαισ ελαβοραδα. Απεσαρ δε αινδα απρεσενταρεµ εξχελεντε φορµα φσιχα, εσταϖαµ αµβοσ να χασα δοσ σεσσεντα ε υµ πουχο ϖεληοσ παρα ινχυρσ⌡εσ νοτυρνασ νοσ χαµποσ δε φαζενδειροσ δεσχονηεχιδοσ ε φρεθεντεµεντε πουχο χοµπρεενσιϖοσ. Ταλϖεζ τενηαµ σε ινχοµοδαδο χοµ α φαµα ε α φορτυνα αχυµυλαδα πορ αθυελεσ θυε σιµπλεσµεντε φοτογραφαϖαµ α συα αρτε ε αφιρµαϖαµ θυε οσ αρτιστασ εραµ αλιενγενασ. Ε ταµβµ χοµεαραµ α σε πρεοχυπαρ χοµ ο φατο δε θυε, σε δεµορασσεµ µυιτο µαισ τεµπο, νινγυµ αχρεδιταρια να συα ηιστ⌠ρια. Πορ ισσο χονφεσσαραµ. ∆εµονστραραµ αοσ ρεπ⌠ρτερεσ χοµο  θυε φαζιαµ ατ οσ παδρ⌡εσ ινσετ⌠ιδεσ µαισ ελαβοραδοσ. Ερα δε σε εσπεραρ θυε νυνχα µαισ αλγυµ αφιρµαρια σερ ιµποσσϖελ υµα βρινχαδειρα προλονγαδα δυραντε µυιτοσ ανοσ, ε θυε νυνχα µαισ ουϖιραµοσ θυε νενηυµα πεσσοα τερια µοτιϖοσ παρα ενγαναρ οσ χρδυλοσ, φαζενδο−οσ χρερ να εξιστνχια δε αλιενγενασ. Μασ α µδια δευ πουχα ατενο. Οσ χερεαλογιστασ ινσιστιαµ παρα θυε τιϖεσσεµ χαλµα; αφιναλ δε χοντασ, ελεσ εσταϖαµ ρουβανδο δε µυιτοσ ο πραζερ δε ιµαγιναρ αχοντεχιµεντοσ εξτραορδιν〈ριοσ. ∆εσδε εντο, ουτροσ τµ χοντινυαδο α βρινχαδειρα δοσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ, µασ εµ γεραλ δε φορµα µαισ ιρρεγυλαρ ε µενοσ ινσπιραδα. Χοµο σεµπρε, α χονφισσο δο λογρο φοι οφυσχαδα πελα εξχιταο ινιχιαλ προλονγαδα. Μυιτοσ τµ ουϖιδο φαλαρ δοσ πιχτογραµασ νοσ γροσ δε χερεαισ ε δε συα αλεγαδα χονεξο χοµ οσ ΥΦΟσ, µασ ληεσ δ〈 υµ βρανχο θυανδο σε µενχιοναµ οσ νοµεσ δε Βοωερ ε Χηορλεψ ου α πρ⌠πρια ιδια δε θυε τοδα α ηιστ⌠ρια νο πασσα δε υµα βρινχαδειρα. Φοι πυβλιχαδα υµα εξποσιο ινφορµατιϖα δο ϕορναλιστα ϑιµ Σχηναβελ (Ρουνδ ιν Χιρχλεσ, Πενγυιν Βοοκσ, 1994) δα θυαλ  τιραδα γρανδε παρτε δο µευ ρελατο. Σχηναβελ αδεριυ χεδο αοσ χερεαλογιστασ ε αχαβου φαζενδο ελε πρ⌠πριο αλγυνσ πιχτογραµασ δε συχεσσο. (Ελε πρεφερε υµ ρολο δε ϕαρδιµ α υµα πρανχηα δε µαδειρα, ε δεσχοβριυ θυε σιµπλεσµεντε πισοτεαρ οσ γροσ ϕ〈 προδυζ υµ πιχτογραµα αχειτ〈ϖελ.) Μασ α οβρα δε Σχηναβελ, θυε υµ χρτιχο δεσχρεϖευ χοµο ο λιϖρο µαισ ενγρααδο θυε λι εµ µυιτοσ ανοσ , τεϖε υµ συχεσσο απενασ µοδεστο. Οσ δεµνιοσ ϖενδεµ; οσ φραυδαδορεσ σο αβορρεχιδοσ ε δε µαυ γοστο.

Νο  πρεχισο υµ διπλοµα δε νϖελ συπεριορ παρα χονηεχερ α φυνδο οσ πρινχπιοσ δο χετιχισµο, χοµο βεµ δεµονστραµ µυιτοσ χοµπραδορεσ δε


χαρροσ υσαδοσ θυε φαζεµ βονσ νεγ⌠χιοσ. Α ιδια δα απλιχαο δεµοχρ〈τιχα δο χετιχισµο  θυε τοδοσ δεϖεριαµ τερ ασ φερραµεντασ εσσενχιαισ παρα αϖαλιαρ εφετιϖα ε χονστρυτιϖαµεντε ασ αλεγα⌡εσ δε θυεµ σε διζ ποσσυιδορ δο χονηεχιµεντο. Ο θυε α χινχια εξιγε  το−σοµεντε θυε φααµοσ υσο δοσ µεσµοσ νϖεισ δε χετιχισµο θυε εµπρεγαµοσ αο χοµπραρ υµ χαρρο υσαδο ου αο ϕυλγαρ α θυαλιδαδε δοσ αναλγσιχοσ ου δα χερϖεϕα πελοσ σευσ χοµερχιαισ να τελεϖισο. Μασ ασ φερραµεντασ δο χετιχισµο εµ γεραλ νο εστο ◊ δισποσιο δοσ χιδαδοσ δε νοσσα σοχιεδαδε. Μαλ σο µενχιοναδασ νασ εσχολασ, µεσµο θυανδο σε τρατα δε χινχια, θυε  σευ υσυ〈ριο µαισ αρδοροσο, εµβορα ο χετιχισµο χοντινυε α βροταρ εσποντανεαµεντε δοσ δεσαπονταµεντοσ δα ϖιδα δι〈ρια. Α νοσσα πολτιχα, εχονοµια, προπαγανδα ε ρελιγι⌡εσ (Αντιγα ε Νοϖα Ερα) εστο ινυνδαδασ δε χρεδυλιδαδε. Αθυελεσ θυε τµ αλγυµα χοισα παρα ϖενδερ, αθυελεσ θυε δεσεϕαµ ινφλυενχιαρ α οπινιο πβλιχα, αθυελεσ θυε εστο νο ποδερ, διρια υµ χτιχο, τµ υµ ιντερεσσε πεσσοαλ εµ δεσενχοραϕαρ ο χετιχισµο.


5 ΣΙΜΥΛΑ∩∏ΕΣ Ε ΣΙΓΙΛΟ

Σ⌠ χονφιε νυµα τεστεµυνηα θυανδο ελα φαλα δε θυεστ⌡εσ εµ θυε νο σε αχηαµ ενϖολϖιδοσ νεµ ο σευ ιντερεσσε πρ⌠πριο, νεµ ασ συασ παιξ⌡εσ, νεµ οσ σευσ πρεχονχειτοσ, νεµ ο αµορ πελο µαραϖιληοσο. Νο χασο δε ηαϖερ εσσε ενϖολϖιµεντο, ρεθυειρα εϖιδνχια χορροβορατιϖα εµ προπορο εξατα ◊ ϖιολαο δα προβαβιλιδαδε προϖοχαδα πελο σευ τεστεµυνηο. Τηοµασ Ηενρψ Ηυξλεψ (1825−95)

Θυανδο α µε δε Τραϖισ Ωαλτον, υµα φαµοσα ϖτιµα δε ραπτο, ρεχεβευ α νοτχια δε θυε υµ ΥΦΟ αταχαρα ο σευ φιληο χοµ υµ ραιο, χαρρεγανδο−ο δεποισ παρα ο εσπαο, ρεπλιχου δεσιντερεσσαδαµεντε: Βεµ,  ασσιµ θυε εσσασ χοισασ αχοντεχεµ . Σερ〈? Χονχορδαρ χοµ α ιδια δε θυε οσ ΥΦΟσ εστο εµ νοσσο χυ νο σιγνιφιχα χοµπροµετερ−σε χοµ µυιτα χοισα: ΥΦΟ  σιγλα ινγλεσα δε οβϕετο ϖοαδορ νο ιδεντιφιχαδο . ⊃ υµ τερµο µαισ ινχλυσιϖο θυε δισχο ϖοαδορ . ⊃ ινεϖιτ〈ϖελ θυε εξισταµ χοισασ περχεπτϖεισ θυε νεµ ο οβσερϖαδορ χοµυµ, νεµ µεσµο υµ εσπεχιαλιστα εϖεντυαλ χοµπρεενδεµ. Μασ, σε ϖεµοσ αλγο θυε νο ρεχονηεχεµοσ, πορ θυε δεϖεµοσ χονχλυιρ θυε  υµα ναϖε εστελαρ? Υµα αµπλα ϖαριεδαδε δε ποσσιβιλιδαδεσ µαισ προσαιχασ σε απρεσεντα. ∆εποισ θυε εϖεντοσ νατυραισ µαλ χοµπρεενδιδοσ, βρινχαδειρασ ε αβερρα⌡εσ πσιχολ⌠γιχασ σο ελιµιναδοσ δο χονϕυντο δε δαδοσ, αινδα περµανεχε αλγυµ ρεσδυο δε χασοσ µυιτο πλαυσϖεισ, πορµ εξτρεµαµεντε βιζαρροσ, εµ εσπεχιαλ αθυελεσ αποιαδοσ πορ εϖιδνχια φσιχα? Εξιστε υµ σιναλ εσχονδιδο εµ τοδο εσσε ρυδο? Α µευ ϖερ, νενηυµ σιναλ φοι δετεχταδο. Η〈 χασοσ χονφιαϖελµεντε ρελαταδοσ θυε νο σο εξ⌠τιχοσ, ε χασοσ εξ⌠τιχοσ θυε νο σο χονφι〈ϖεισ. Νο εξιστε νενηυµ χασο απεσαρ δασ βεµ µαισ δε 1 µιληο δε νοτιφιχα⌡εσ δε ΥΦΟσ δεσδε 1947 εµ θυε ο ρελατο δε αλγο µυιτο εστρανηο, σ⌠ πασσϖελ δε εξπλιχαο εξτρατερρεστρε, τενηα σιδο το χονφι〈ϖελ θυε ασ ηιπ⌠τεσεσ δε χοµπρεενσο ερρνεα, βρινχαδειρα ου αλυχιναο πυδεσσεµ σερ χονφιαϖελµεντε εξχλυδασ. Αινδα η〈 υµα παρτε µινηα θυε διζ: Θυε πενα! . Σοµοσ βοµβαρδεαδοσ ρεγυλαρµεντε χοµ ρελατοσ εξτραϖαγαντεσ δε ΥΦΟσ διϖυλγαδοσ πορ πυβλιχα⌡εσ σενσαχιοναλιστασ, µασ  ραρο ουϖιρµοσ αλγο


σοβρε α συα µερεχιδα ρεπροϖαο. Ισσο νο  διφχιλ δε χοµπρεενδερ; ο θυε ϖενδε µαισ ϕορναισ ε λιϖροσ, ο θυε αχυµυλα ιβοπεσ µαισ ελεϖαδοσ, ο θυε  µαισ διϖερτιδο δε αχρεδιταρ, ο θυε ρεπερχυτε µαισ οσ τορµεντοσ δε νοσσο τεµπο ναϖεσ αλιενγενασ αχιδενταδασ ου τραπαχειροσ εξπεριεντεσ πιληανδο οσ χρδυλοσ? Εξτρατερρεστρεσ δε ιµενσοσ ποδερεσ βρινχανδο χοµ α εσπχιε ηυµανα, ου ο φατο δε εσσεσ ρελατοσ σε οριγιναρεµ δε φραθυεζασ ε ιµπερφει⌡εσ ηυµανασ? Η〈 ανοσ ϖενηο µε δεδιχανδο αο προβλεµα δοσ ΥΦΟσ. Ρεχεβο µυιτασ χαρτασ σοβρε α θυεστο, φρεθεντεµεντε χοµ ρελατοσ πορµενοριζαδοσ εµ πριµειρα µο. ℵσ ϖεζεσ µε σο προµετιδασ ρεϖελα⌡εσ ιµπορταντεσ, σε ευ απενασ τελεφοναρ παρα ο αυτορ δα χαρτα. ∆εποισ θυε δου παλεστρασ σοβρε θυασε τοδοσ οσ ασσυντοσ ,  χοµυµ µε φαζερεµ α περγυντα: ςοχ αχρεδιτα εµ ΥΦΟσ? . Σεµπρε µε ιµπρεσσιονου ο µοδο χοµο α θυεστο  φορµυλαδα, α συγεστο δε θυε νο σε τρατα δε υµ προβλεµα δε εϖιδνχια, µασ δε χρενα. Νυνχα µε περγυνταραµ: ⊃ δε βοα θυαλιδαδε α εϖιδνχια δε θυε οσ ΥΦΟσ σο εσπαοναϖεσ αλιενγενασ? . ∆εσχοβρι θυε α ατιτυδε χρδυλα δε µυιτασ πεσσοασ  βασταντε πρεδετερµιναδα. Αλγυµασ εστο χονϖενχιδασ δε θυε ο δεποιµεντο δε τεστεµυνηασ οχυλαρεσ  χονφι〈ϖελ, δε θυε ασ πεσσοασ νο ινϖενταµ ηιστ⌠ριασ, δε θυε σο ιµποσσϖεισ αλυχινα⌡εσ ου βρινχαδειρασ εµ το γρανδε εσχαλα, ε δε θυε σ⌠ ποδε ηαϖερ υµα χονσπιραο γοϖερναµενταλ δε αλτο νϖελ ε λονγα δυραο παρα νοσ µαντερ ιγνοραντεσ δα ϖερδαδε. Α χρεδυλιδαδε α ρεσπειτο δοσ ΥΦΟσ σε νυτρε δα δεσχονφιανα διφυνδιδα χοντρα ο γοϖερνο, θυε νασχε µυιτο νατυραλµεντε δε τοδασ αθυελασ χιρχυνστνχιασ εµ θυε να τενσο εντρε ο βεµ−εσταρ πβλιχο ε α σεγυρανα ναχιοναλ ο γοϖερνο µεντε. Χοµο ενγανοσ ε χονσπιρα⌡εσ σεχρετασ πορ παρτε δο γοϖερνο τµ σιδο ρεϖελαδοσ εµ ταντασ ουτρασ θυεστ⌡εσ,  διφχιλ αργυµενταρ θυε σερια ιµποσσϖελ υµα τεντατιϖα δε ενχοβριρ εσσε τεµα εστρανηο, θυε ο γοϖερνο νυνχα εσχονδερια ινφορµα⌡εσ ιµπορταντεσ δε σευσ χιδαδοσ. Υµα εξπλιχαο χοµυµ παρα α εϖεντυαλ δισσιµυλαο  εϖιταρ ο πνιχο µυνδιαλ ου α εροσο δα χονφιαβιλιδαδε δο γοϖερνο. Ευ παρτιχιπει δα χοµισσο δο Χονσεληο Χονσυλτιϖο Χιεντφιχο δα Φορα Αρεα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ θυε ινϖεστιγου ο εστυδο δα Φορα Αρεα σοβρε ΥΦΟσ ο χηαµαδο Προϕετο Βλυεβοοκ, αντεσ ρεϖελαδοραµεντε χηαµαδο Προϕετο Γρυδγε.∗ Α νοσσα αϖαλιαο χονσιδερου ϖαζιο ε δεσδενηοσο ο τραβαληο θυε εσταϖα σενδο δεσενϖολϖιδο. Να µεταδε δοσ ανοσ 60, ο Προϕετο Βλυεβοοκ τινηα ο σευ χεντρο δε οπερα⌡εσ να Βασε Ωριγητ−Παττερσον δα Φορα Αρεα εµ Οηιο ονδε εσταϖα ταµβµ σεδιαδο ο προϕετο Ιντελιγνχια Τχνιχα Εστρανγειρα (θυε χονσιστια πρινχιπαλµεντε εµ χοµπρεενδερ ασ νοϖασ αρµασ θυε οσ σοϖιτιχοσ ποσσυαµ). Ελεσ υσαϖαµ τεχνολογια δε ποντα παρα ρεχυπεραρ (∗) Προϕετο Μ〈−ςονταδε. (Ν. Τ.)


δαδοσ δε αρθυιϖοσ. Περγυντ〈ϖαµοσ σοβρε χερτο ινχιδεντε ενϖολϖενδο ΥΦΟσ ε, υµ πουχο ◊ µανειρα δοσ συτερεσ ε τερνοσ νασ λαϖανδεριασ µοδερνασ, µοντεσ δε αρθυιϖοσ πασσαϖαµ πορ ν⌠σ ατ α µ〈θυινα παραρ, θυανδο ο αρθυιϖο δεσεϕαδο χηεγαϖα ◊ νοσσα φρεντε. Μασ ο θυε ηαϖια νοσ αρθυιϖοσ νο ϖαλια γρανδε χοισα. Πορ εξεµπλο, χιδαδοσ ιδοσοσ ινφορµαϖαµ τερ ϖιστο λυζεσ παιρανδο σοβρε συα πεθυενα χιδαδε εµ Νεω Ηαµπσηιρε πορ µαισ δε υµα ηορα, ε ο χασο  εξπλιχαδο χοµο υµα εσθυαδριληα δε βοµβαρδειροσ εστρατγιχοσ δε υµα βασε πρ⌠ξιµα δα Φορα Αρεα νυµ εξερχχιο δε τρειναµεντο. Οσ βοµβαρδειροσ λεϖαριαµ υµα ηορα παρα πασσαρ σοβρε α χιδαδε? Νο. Οσ βοµβαρδειροσ ϖοαραµ νο ηορ〈ριο εµ θυε οσ ΥΦΟσ φοραµ ϖιστοσ? Νο. Ποδερια νοσ εξπλιχαρ, χορονελ, χοµο  θυε βοµβαρδειροσ εστρατγιχοσ ποδεµ σερ δεσχριτοσ χοµο λυζεσ παιρανδο ? Νο. Ασ ινϖεστιγα⌡εσ δεσλειξαδασ δο Βλυεβοοκ τινηαµ πουχο ϖαλορ χιεντφιχο, µασ σερϖιαµ ◊ ιµπορταντε φιναλιδαδε βυροχρ〈τιχα δε χονϖενχερ γρανδε παρτε δο πβλιχο δε θυε α Φορα Αρεα εσταϖα ενϖολϖιδα να θυεστο; ε δε θυε ταλϖεζ οσ ρελατοσ σοβρε ΥΦΟσ ναδα σιγνιφιχασσεµ. ⊃ χλαρο θυε ισσο νο εξχλυι α ποσσιβιλιδαδε δε θυε υµ εστυδο µαισ σριο, µαισ χιεντφιχο σοβρε ΥΦΟσ εστιϖεσσε σενδο ρεαλιζαδο εµ ουτρο λυγαρ χηεφιαδο, διγαµοσ, πορ υµ γενεραλ−δε−βριγαδα, ε νο πορ υµ τενεντε−χορονελ. Αχηο θυε υµα χοισα δεσσασ  ατ προϖ〈ϖελ, νο πορθυε αχρεδιτε νασ ϖισιτασ δε αλιενγενασ, µασ πορθυε, οχυλτοσ νοσ φενµενοσ ΥΦΟσ, δεϖεµ εξιστιρ δαδοσ ουτρορα χονσιδεραδοσ δε γρανδε ιντερεσσε µιλιταρ. Σεµ δϖιδα, σε οσ ΥΦΟσ χορρεσπονδεµ ◊σ συασ δεσχρι⌡εσ ναϖεσ βασταντε ϖελοζεσ, µυιτο µανοβρ〈ϖεισ ,  υµ δεϖερ µιλιταρ δεσχοβριρ χοµο φυνχιοναµ. Σε οσ ΥΦΟσ φοσσεµ χονστρυδοσ πελα Υνιο Σοϖιτιχα, σερια ρεσπονσαβιλιδαδε δα Φορα Αρεα νοσ προτεγερ. Χονσιδερανδο−σε ασ εξτραορδιν〈ριασ χαραχτερστιχασ δε δεσεµπενηο ρελαταδασ, σεριαµ ινθυιεταντεσ ασ ιµπλιχα⌡εσ εστρατγιχασ δε ΥΦΟσ σοϖιτιχοσ σοβρεϖοανδο φλαγραντεµεντε ινσταλα⌡εσ νυχλεαρεσ ε µιλιταρεσ νορτε−αµεριχανασ. Πορ ουτρο λαδο, σε ελεσ φοσσεµ χονστρυδοσ πορ εξτρατερρεστρεσ, ποδεραµοσ χοπιαρ α τεχνολογια (σε πυδσσεµοσ πρ α µο νυµ νιχο δισχο) ε χοµ ισσο ασσεγυραρ υµα ενορµε ϖανταγεµ να Γυερρα Φρια. Ε µεσµο θυε οσ µιλιταρεσ νο αχρεδιτασσεµ θυε οσ ΥΦΟσ φοσσεµ φαβριχαδοσ πορ σοϖιτιχοσ ου εξτρατερρεστρεσ, ηαϖια βοασ ραζ⌡εσ παρα εξαµιναρ οσ ρελατ⌠ριοσ χοµ χυιδαδο. Νοσ ανοσ 50, α Φορα Αρεα εσταϖα φαζενδο αµπλο υσο δε βαλ⌡εσ ε νο απενασ χοµο πλαταφορµασ δε µεδιο δε τεµπο, χονφορµε ερα µανιφεσταµεντε ανυνχιαδο, ε χοµο ρεφλετορεσ δε ραδαρ, χονφορµε ερα ρεχονηεχιδο, µασ ταµβµ, σεχρεταµεντε, χοµο ναϖεσ δε εσπιοναγεµ ροβ⌠τιχασ, χοµ χµαρασ δε αλτα ρεσολυο ε δισποσιτιϖοσ παρα χαπταρ σιναισ ιντελιγεντεσ. Εµβορα οσ πρ⌠πριοσ βαλ⌡εσ νο φοσσεµ µυιτο σεχρετοσ, νο σε ποδια διζερ ο µεσµο δοσ εθυιπαµεντοσ δε ρεχονηεχιµεντο θυε


τρανσπορταϖαµ. Οσ βαλ⌡εσ δε αλτα αλτιτυδε ποδεµ παρεχερ δισχοσ, θυανδο ϖιστοσ δο σολο. Σε χαλχυλαρµοσ µαλ α διστνχια εµ θυε σε ενχοντραµ, ποδεµοσ φαχιλµεντε ιµαγιναρ θυε εστο σε δεσλοχανδο νυµα ϖελοχιδαδε αβσυρδα. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, ιµπελιδοσ πορ υµα ραϕαδα δε ϖεντο, ελεσ φαζεµ µυδανασ αβρυπτασ δε διρεο, ο θυε νο  χαραχτερστιχο δε αϖι⌡εσ ε παρεχε δεσαφιαρ α χονσερϖαο δο ιµπυλσο σε νο νοσ δαµοσ χοντα δε θυε σο οχοσ ε νο πεσαµ θυασε ναδα. Ο µαισ φαµοσο δεσσεσ σιστεµασ µιλιταρεσ δε βαλ⌡εσ, αµπλαµεντε τεσταδο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο ινχιο δοσ ανοσ 50, ερα χηαµαδο Σηψηοοκ. Ουτροσ σιστεµασ ε προϕετοσ δε βαλ⌡εσ τινηαµ οσ νοµεσ δε Μογυλ, Μοβψ ∆ιχκ, Γρανδσον ε Γενετριξ. Υρνερ Λιδελλ, θυε τινηα αλγυµα ρεσπονσαβιλιδαδε πορ εσσασ µισσ⌡εσ νο Λαβορατ⌠ριο δε Πεσθυισα Ναϖαλ, ε θυε µαισ ταρδε φοι φυνχιον〈ριο δα ΝΑΣΑ, µε φαλου χερτα ϖεζ θυε παρα ελε τοδασ ασ νοτιφιχα⌡εσ δε ΥΦΟσ σε δεϖιαµ α βαλ⌡εσ µιλιταρεσ. Εµβορα φαλαρ εµ τοδασ σεϕα εξαγεραδο, ο παπελ δοσ βαλ⌡εσ τεµ σιδο, α µευ ϖερ, ινσυφιχιεντεµεντε αϖαλιαδο. Θυε ευ σαιβα, νυνχα ηουϖε υµα εξπερινχια δε χοντρολε σιστεµ〈τιχα ε ιντενχιοναλ εµ θυε βαλ⌡εσ δε αλτα αλτιτυδε φοσσεµ σεχρεταµεντε λαναδοσ ε ραστρεαδοσ, ε εµ θυε σε ανοτασσεµ ασ νοτιφιχα⌡εσ δε ΥΦΟσ φειτασ πορ οβσερϖαδορεσ θυε οσ τεριαµ αϖισταδο α οληο νυ ου πελο ραδαρ. Εµ 1956, χοµεαραµ οσ ϖοσ δε βαλ⌡εσ νορτε−αµεριχανοσ δε ρεχονηεχιµεντο σοβρε α Υνιο Σοϖιτιχα. Νο αυγε δεσσε προγραµα, εραµ λαναδασ δεζενασ δε βαλ⌡εσ πορ δια. Οσ σοβρεϖοσ δελεσ φοραµ δεποισ συβστιτυδοσ πορ αϖι⌡εσ δε αλτα αλτιτυδε, χοµο οσ Υ−2, θυε πορ συα ϖεζ φοραµ εµ γρανδε παρτε συβστιτυδοσ πορ σατλιτεσ δε ρεχονηεχιµεντο. Μυιτοσ ΥΦΟσ θυε δαταµ δεσσε περοδο εραµ χλαραµεντε βαλ⌡εσ χιεντφιχοσ, χοµο χοντινυαµ α σερ αλγυνσ δεσδε εντο. Βαλ⌡εσ δε αλτα αλτιτυδε αινδα εστο σενδο λαναδοσ παρα µυιτοσ ποντοσ αχιµα δα ατµοσφερα δα Τερρα ινχλυσιϖε πλαταφορµασ θυε χαρρεγαµ σενσορεσ δε ραιοσ χ⌠σµιχοσ, τελεσχ⌠πιοσ ⌠τιχοσ ε ινφραϖερµεληοσ, ρεχεπτορεσ δε ρ〈διο θυε σονδαµ α ραδιαο χ⌠σµιχα δε φυνδο, ε ουτροσ ινστρυµεντοσ. Φεζ−σε υµ γρανδε εσχαρχυ σοβρε υµ ου µαισ δισχοσ ϖοαδορεσ συποσταµεντε αχιδενταδοσ περτο δε Ροσωελλ, Νοϖο Μξιχο, εµ 1947. Αλγυνσ δοσ πριµειροσ ινφορµεσ ε φοτογραφιασ δο οχορριδο σο ιντειραµεντε χοερεντεσ χοµ α ιδια δε θυε οσ δεστροοσ εραµ δε υµ βαλο δε αλτα αλτιτυδε αχιδενταδο. Μασ ουτροσ ηαβιταντεσ δα ρεγιο εσπεχιαλµεντε δχαδασ µαισ ταρδε λεµβραµ−σε δε µατεριαισ µαισ εξ⌠τιχοσ, ηιερογλιφοσ ενιγµ〈τιχοσ, αµεαασ δοσ µιλιταρεσ ◊σ τεστεµυνηασ σε ελασ νο χαλασσεµ ο θυε σαβιαµ, ε α ηιστ⌠ρια αχειτα δε θυε µ〈θυινασ ε παρτεσ δοσ χορποσ αλιενγενασ φοραµ αχονδιχιοναδασ νυµ αϖιο ε τρανσπορταδασ παρα ο Χοµανδο δε Εθυιπαµεντο Αρεο να Βασε Ωριγητ−Παττερσον δα Φορα Αρεα. Αλγυµασ δασ ηιστ⌠ριασ δοσ χορποσ αλιενγενασ ρεχυπεραδοσ, µασ νο τοδασ, εστο λιγαδασ α εσσε ινχιδεντε.


Πηιλιπ Κλασσ, η〈 µυιτο τεµπο χτιχο εµ ρελαο αοσ ΥΦΟσ ε δεδιχαδο α σευ εστυδο, ρεϖελου υµα χαρτα σεχρετα, µαισ ταρδε διϖυλγαδα αο πβλιχο, δαταδα δε 27 δε ϕυληο δε 1948, υµ ανο δεποισ δο ινχιδεντε εµ Ροσωελλ, εσχριτα πελο γενεραλ−δε−διϖισο Χ. Β. Χαβελλ εντο διρετορ δο Σερϖιο Σεχρετο δα Φορα Αρεα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ (ε µαισ ταρδε, ϕ〈 χοµο φυνχιον〈ριο δα ΧΙΑ, φιγυρα χαπιταλ να φρυστραδα ινϖασο νορτε−αµεριχανα δα Βαα δοσ Πορχοσ, εµ Χυβα). Χαβελλ περγυνταϖα ◊θυελεσ θυε ληε πασσαϖαµ ασ ινφορµα⌡εσ ο θυε σεριαµ οσ ΥΦΟσ. Ελε νο τινηα α µενορ ιδια. Νυµα ρεσποστα συχιντα δε 11 δε ουτυβρο δε 1948, θυε ινχλυα εξπλιχιταµεντε ασ ινφορµα⌡εσ εµ ποδερ δο Χοµανδο δε Εθυιπαµεντο Αρεο, ϖεµοσ ο διρετορ δο Σερϖιο Σεχρετο σερ ινφορµαδο δε θυε νινγυµ να Φορα Αρεα ταµπουχο φαζια ιδια. Ισσο τορνα µυιτο ιµπροϖ〈ϖελ θυε οσ φραγµεντοσ ε οσ οχυπαντεσ δοσ ΥΦΟσ τενηαµ σιδο λεϖαδοσ α Ωριγητ−Παττερσον νο ανο αντεριορ. Α µαιορ πρεοχυπαο δα Φορα Αρεα ερα θυε οσ ΥΦΟσ φοσσεµ ρυσσοσ. Α ραζο δε οσ ρυσσοσ εσταρεµ τεστανδο δισχοσ ϖοαδορεσ σοβρε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ ερα υµ ενιγµα παρα ο θυαλ σε απρεσενταϖαµ ασ θυατρο ρεσποστασ σεγυιντεσ: (1) Παρα ανυλαρ α χονφιανα νορτε−αµεριχανα να βοµβα ατµιχα χοµο α αρµα µαισ αϖαναδα ε δεχισιϖα δα γυερρα. (2) Παρα εξεχυταρ µισσ⌡εσ δε ρεχονηεχιµεντο φοτογρ〈φιχο. (3) Παρα τεσταρ ασ δεφεσασ αρεασ νορτε− αµεριχανασ. (4) Παρα ρεαλιζαρ ϖοσ δε φαµιλιαριζαο [παρα βοµβαρδειροσ εστρατγιχοσ] σοβρε ο τερριτ⌠ριο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ . Σαβεµοσ αγορα θυε οσ ΥΦΟσ νο εραµ, νεµ σο ρυσσοσ, ε θυε, πορ µαιορ θυε τενηα σιδο ο ιντερεσσε σοϖιτιχο πελοσ οβϕετιϖοσ δε (1) α (4), νο φοι χοµ δισχοσ ϖοαδορεσ θυε ελεσ προχυραραµ αλχαν〈−λοσ. Γρανδε παρτε δα εϖιδνχια ρελατιϖα αο ινχιδεντε δε Ροσωελλ παρεχε απονταρ παρα υµ γρυπο δε βαλ⌡εσ σεχρετοσ δε αλτα αλτιτυδε, λαναδοσ ταλϖεζ δο ϖιζινηο Χαµπο δε Αϖιαο δο Εξρχιτο Αλαµογορδο ου δο Χαµπο δε Προϖασ Ωηιτε Σανδσ, θυε χαραµ περτο δε Ροσωελλ; οσ δεστροοσ δοσ ινστρυµεντοσ σεχρετοσ τεριαµ σιδο ρεχοληιδοσ απρεσσαδαµεντε πορ µιλιταρεσ σριοσ, ε ασ πριµειρασ ρεπορταγενσ ανυνχιαραµ θυε σε τραταϖα δε υµα εσπαοναϖε δε ουτρο πλανετα ( ΡΑΑΦ χαπτυρα δισχο ϖοαδορ εµ ρανχηο να ρεγιο δε Ροσωελλ ). ∆ιϖερσασ λεµβρανασ σε χονσερϖαραµ εµ βανηο−µαρια δυραντε ανοσ, σενδο ρεφρεσχαδασ πελα οπορτυνιδαδε δε υµ πουχο δε φαµα ε φορτυνα. (∆οισ µυσευσ δε ΥΦΟσ εµ Ροσωελλ σο ποντοσ τυρστιχοσ ιµπορταντεσ.) Υµ ρελατ⌠ριο δε 1994, ενχοµενδαδο πελο σεχρετ〈ριο δα Φορα Αρεα ε πελο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα εµ ρεσποστα ◊σ αλφινεταδασ δε υµ δεπυταδο δο Νοϖο Μξιχο, ιδεντιφιχα οσ δεστροοσ δε Ροσωελλ χοµο ρεστοσ δε υµ σιστεµα δε δετεχο αχστιχα δε βαιξα φρεθνχια ε λονγο αλχανχε, αλταµεντε σεχρετο ε τρανσπορταδο εµ βαλο, χηαµαδο Προϕετο Μογυλ υµα τεντατιϖα δε χαπταρ ασ εξπλοσ⌡εσ δε αρµασ νυχλεαρεσ σοϖιτιχασ εµ αλτιτυδεσ δα τροποπαυσα να Αµριχα δο Νορτε. Οσ ινϖεστιγαδορεσ δα Φορα Αρεα, αο εσθυαδρινηαρ


πορµενοριζαδαµεντε οσ αρθυιϖοσ σεχρετοσ δε 1947, νο ενχοντραραµ νενηυµα εϖιδνχια δε µαιορ ιντερχµβιο δε µενσαγενσ: Νο ηαϖια ρεγιστρο δε ινδιχα⌡εσ, αϖισοσ, χοµυνιχα⌡εσ δε αλερτασ, νεµ δε υµ ριτµο µαισ ιντενσο δε ατιϖιδαδε οπεραχιοναλ, ο θυε σερια λογιχαµεντε προϖοχαδο σε υµα ναϖε αλιενγενα, δε ιντεν⌡εσ δεσχονηεχιδασ, εντρασσε νο τερριτ⌠ριο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ [...] Οσ ρεγιστροσ ινδιχαµ θυε ναδα δισσο αχοντεχευ (ου, σε οχορρευ, φοι χοντρολαδο πορ υµ σιστεµα δε σεγυρανα το εφιχιεντε ε ιµπερµε〈ϖελ θυε νινγυµ, νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ου εµ ουτροσ λυγαρεσ, φοι χαπαζ δε ρεπροδυζι−λο δεσδε εντο. Σε υµ σιστεµα δεσσα θυαλιδαδε εστιϖεσσε οπερανδο να ποχα, τερια σιδο υσαδο παρα προτεγερ νοσσοσ σεγρεδοσ ατµιχοσ δοσ σοϖιτιχοσ, ο θυε α ηιστ⌠ρια τεµ δεµονστραδο θυε εϖιδεντεµεντε νο αχοντεχευ).

Οσ αλϖοσ δε ραδαρ χαρρεγαδοσ πελοσ βαλ⌡εσ εραµ εµ παρτε φαβριχαδοσ πορ χοµπανηιασ δε βρινθυεδοσ ε δε πεθυενοσ ενφειτεσ εµ Νοϖα Ψορκ, χυϕο εστοθυε δε χονεσ δεχορατιϖοσ παρεχε τερ σιδο λεµβραδο µυιτοσ ανοσ µαισ ταρδε χοµο ηιερ⌠γλιφοσ αλιενγενασ. Ο απογευ δοσ ΥΦΟσ χορρεσπονδε ◊ ποχα εµ θυε οσ µσσεισ χοµεαϖαµ α συβστιτυιρ οσ αϖι⌡εσ χοµο πρινχιπαλ ϖεχυλο παρα λαναρ αρµασ νυχλεαρεσ. Υµ πριµειρο προβλεµα τχνιχο ιµπορταντε διζια ρεσπειτο ◊ ρεεντραδα φαζερ υµα ογιϖα χαρρεγαδα δε αρµασ νυχλεαρεσ ϖολταρ α περχορρερ τοδο ο ϖολυµε δα ατµοσφερα δα Τερρα σεµ θυειµ〈−λα δυραντε ο προχεσσο (χοµο αχοντεχε χοµ αστερ⌠ιδεσ ε χοµετασ πεθυενοσ, θυε σο δεστρυδοσ να συα πασσαγεµ πελα χαµαδα συπεριορ δο αρ). Χερτοσ µατεριαισ, χερτασ γεοµετριασ δε ογιϖα ε νγυλοσ δε εντραδα σο µεληορεσ θυε ουτροσ. Α οβσερϖαο δε ρεεντραδασ (ου οσ λαναµεντοσ µαισ εσπεταχυλαρεσ) ποδερια µυιτο βεµ ρεϖελαρ ο προγρεσσο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νεσσα τεχνολογια εστρατγιχα ϖιταλ ου, να πιορ δασ ηιπ⌠τεσεσ, ινεφιχινχιασ νο προϕετο; ποδερια ταµβµ συγεριρ ασ µεδιδασ δεφενσιϖασ θυε οσ αδϖερσ〈ριοσ δεϖεριαµ τοµαρ. Χοµπρεενσιϖελµεντε, ο τεµα ερα χονσιδεραδο µυιτο δελιχαδο. ⊃ ινεϖιτ〈ϖελ θυε τενηαµ οχορριδο χασοσ εµ θυε ο πεσσοαλ µιλιταρ ρεχεβευ ορδενσ παρα νο φαλαρ σοβρε ο θυε τινηα ϖιστο, ου εµ θυε ϖισ⌡εσ απαρεντεµεντε ιν⌠χυασ φοραµ δε ρεπεντε χλασσιφιχαδασ χοµο αλταµεντε σεχρετασ, χοµ χριτριοσ µυιτο ρεστριτοσ σοβρε θυεµ δεϖια σαβερ δο ασσυντο. Αο ρεχονσιδεραρ τυδο ισσο ανοσ µαισ ταρδε, οσ οφιχιαισ δα Φορα Αρεα ε οσ χιεντιστασ χιϖισ ποδεµ µυιτο βεµ χονχλυιρ θυε ο γοϖερνο τινηα πλανεϕαδο ενχοβριρ υµ χασο δε ΥΦΟ. Σε ασ ογιϖασ σο χονσιδεραδασ ΥΦΟσ, α αχυσαο  ϕυστα. Χονσιδερεµ−σε ασ σιµυλα⌡εσ. Νο χονφροντο εστρατγιχο εντρε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ ε α Υνιο Σοϖιτιχα, α αδεθυαο δασ δεφεσασ αρεασ ερα υµα θυεστο ϖιταλ. Ερα ο ιτεµ (3) να λιστα δο γενεραλ Χαβελλ. Σε ηουϖεσσε υµ ποντο φραχο, ελε σερια α χηαϖε παρα α ϖιτ⌠ρια νυµα γυερρα νυχλεαρ τοταλ. Α νιχα


µανειρα σεγυρα δε τεσταρ ασ δεφεσασ δο αδϖερσ〈ριο  φαζερ υµ αϖιο υλτραπασσαρ ασ φροντειρασ δο τερριτ⌠ριο ινιµιγο ε ϖεριφιχαρ θυαντο τεµπο ελεσ λεϖαµ παρα περχεβερ α ϖιολαο. Οσ Εσταδοσ Υνιδοσ φαζιαµ εσσα οπεραο ροτινειραµεντε παρα τεσταρ ασ δεφεσασ αρεασ σοϖιτιχασ. Νοσ ανοσ 50 ε 60, οσ Εσταδοσ Υνιδοσ τινηαµ εξχελεντεσ σιστεµασ δε δεφεσα πορ ραδαρ προτεγενδο ασ συασ χοστασ λεστε ε οεστε, ε εσπεχιαλµεντε ασ πασσαγενσ αο νορτε (πελασ θυαισ ϖιριαµ µυιτο προϖαϖελµεντε υµ βοµβαρδειρο ου υµ αταθυε δε µσσεισ σοϖιτιχοσ). Μασ ηαϖια υµα 〈ρεα ϖυλνερ〈ϖελ νο ηαϖια νενηυµ σιστεµα σιγνιφιχατιϖο δε αλερτα αντεχιπαδο παρα προτεγερ α ϖια δε αχεσσο αο συλ, γεογραφιχαµεντε µυιτο µαισ ονεροσα. Εσσα  χοµ χερτεζα υµα ινφορµαο ϖιταλ παρα υµ ποτενχιαλ αδϖερσ〈ριο. Συγερε ιµεδιαταµεντε υµα σιµυλαο: υµ ου µαισ αϖι⌡εσ δε αλτα ϖελοχιδαδε σαεµ ζυνινδο δο Χαριβε, πορ εξεµπλο, ε εντραµ νο εσπαο αρεο νορτε− αµεριχανο, περχορρενδο, ϖαµοσ συπορ, αλγυµασ χεντενασ δε θυιλµετροσ αο λονγο δο ριο Μισσισσιππι, αντεσ θυε υµ ραδαρ δα δεφεσα αρεα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ οσ δετεχτε. Εντο οσ ιντρυσοσ σοµεµ ραπιδαµεντε δα ρεγιο. (Ου, νυµα εξπερινχια δε χοντρολε, υµ αϖιο νορτε−αµεριχανο δε αλτα ϖελοχιδαδε  σεθεστραδο ε ενϖιαδο εµ συρτιδασ νο ανυνχιαδασ, παρα δετερµιναρ ο γραυ δε ϖυλνεραβιλιδαδε δασ δεφεσασ αρεασ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ.) Νεσσε χασο,  ποσσϖελ θυε οβσερϖαδορεσ χιϖισ ε µιλιταρεσ αϖιστεµ ο οβϕετο α οληο νυ ε πελο ραδαρ, ρεσυλτανδο νυµ γρανδε νµερο δε νοτιφιχα⌡εσ ινδεπενδεντεσ. Ο θυε  ρελαταδο νο χορρεσπονδε α νενηυµ αϖιο χονηεχιδο. Α Φορα Αρεα ε ασ αυτοριδαδεσ δα αϖιαο χιϖιλ αφιρµαµ σινχεραµεντε θυε νενηυµα δε συασ αεροναϖεσ  ρεσπονσ〈ϖελ. Μεσµο θυε εστεϕα πρεσσιονανδο ο Χονγρεσσο α φινανχιαρ υµ σιστεµα δε αλερτα αντεχιπαδο παρα α φροντειρα συλ,  ιµπροϖ〈ϖελ θυε α Φορα Αρεα ρεχονηεα θυε υµ αϖιο σοϖιτιχο ου χυβανο χονσεγυιυ χηεγαρ ατ Νεω Ορλεανσ, µυιτο µενοσ ατ Μεµπηισ, αντεσ θυε αλγυµ ο δετεχτασσε. Μαισ υµα ϖεζ, τεµοσ τοδασ ασ ραζ⌡εσ παρα εσπεραρ α πρεσενα δε υµα εθυιπε ινϖεστιγαδορα δε αλτο νϖελ τχνιχο, οβσερϖαδορεσ χιϖισ ε δα Φορα Αρεα ρεχεβενδο ορδενσ παρα σε χαλαρ ε υµα ελιµιναο δε δαδοσ νο απενασ απαρεντε, µασ ρεαλ. ∆ε νοϖο, εσσα χονσπιραο δε σιλνχιο νο σε ρεφερε νεχεσσαριαµεντε α εσπαοναϖεσ αλιενγενασ. Μεσµο δχαδασ µαισ ταρδε, αινδα η〈 ραζ⌡εσ βυροχρ〈τιχασ παρα ο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα σιλενχιαρ σοβρε εσσασ διφιχυλδαδεσ. Η〈 υµ ποτενχιαλ χονφλιτο δε ιντερεσσεσ εντρε ασ πρεοχυπα⌡εσ παροθυιαισ δο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα ε α σολυο δο ενιγµα δοσ ΥΦΟσ. Αλµ δισσο, αλγο θυε νεσσα ποχα πρεοχυπαϖα ταντο α Αγνχια Χεντραλ δε Ιντελιγνχια (ΧΙΑ) χοµο α Φορα Αρεα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ερα θυε οσ ΥΦΟσ πυδεσσεµ οβστρυιρ οσ χαναισ δε χοµυνιχαο νυµα χρισε ναχιοναλ ε χονφυνδιρ ασ ϖισ⌡εσ δε αεροναϖεσ ινιµιγασ περχεβιδασ α οληο νυ ε πελο ραδαρ


υµ προβλεµα δε σιναλ/ρυδο θυε  δε χερτο µοδο ο λαδο ιµπερτινεντε δα σιµυλαο. Εµ ϖιστα δε τυδο ισσο, εστου τοταλµεντε ινχλιναδο α αχρεδιταρ θυε πελο µενοσ εµ αλγυµασ νοτιφιχα⌡εσ ε αν〈λισεσ δε ΥΦΟσ, ε ταλϖεζ ατ αρθυιϖοσ ϖολυµοσοσ, τενηαµ σιδο συβτραδασ αο πβλιχο θυε παγα ασ χοντασ. Α Γυερρα Φρια τερµινου, α τεχνολογια δε βαλ⌡εσ ε µσσεισ  εµ γρανδε παρτε οβσολετα ου αµπλαµεντε αχεσσϖελ, ε αθυελεσ θυε φιχαριαµ εµβαρααδοσ ϕ〈 νο εστο να ατιϖα. Ο πιορ θυε ποδερια αχοντεχερ, δο ποντο δε ϖιστα µιλιταρ,  ρεϖελαρ−σε µαισ υµ εξεµπλο ρεχονηεχιδο δε θυε α ποπυλαο νορτε−αµεριχανα  ιλυδιδα ε ενγαναδα εµ νοµε δα σεγυρανα ναχιοναλ. ⊃ ηορα δε οσ αρθυιϖοσ δειξαρεµ δε σερ χονφιδενχιαισ ε σε τορναρεµ αχεσσϖεισ αο πβλιχο εµ γεραλ. Ουτρα ιντερσεο ινστρυτιϖα δα χονσπιραο χοµ α χυλτυρα δο σιγιλο διζ ρεσπειτο ◊ Αγνχια δε Σεγυρανα Ναχιοναλ (ΝΣΑ). Εσσα οργανιζαο µονιτορα τελεφονεσ, ρ〈διοσ ε ουτροσ µειοσ δε χοµυνιχαο ταντο δε αµιγοσ χοµο δε αδϖερσ〈ριοσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Συβ−ρεπτιχιαµεντε, λ α χορρεσπονδνχια δο µυνδο. Σευ µοϖιµεντο δε ιντερχεπτα⌡εσ δι〈ριασ  ιµενσο. Εµ ποχασ δε τενσο, ενορµεσ γρυποσ δε φυνχιον〈ριοσ δα ΝΣΑ, φλυεντεσ νασ λνγυασ ιµπορταντεσ, φιχαµ σενταδοσ χοµ φονεσ δε ουϖιδο, µονιτορανδο εµ τεµπο ρεαλ τοδασ ασ ινφορµα⌡εσ, δεσδε χοµανδοσ χιφραδοσ δο εσταδο−µαιορ δα ναο−αλϖο ατ χονϖερσασ ντιµασ. Εµ ρελαο α ουτροσ µατεριαισ, η〈 παλαϖρασ−χηαϖε θυε φαζεµ οσ χοµπυταδορεσ σελεχιοναρεµ, παρα εσχρυτνιο ηυµανο, µενσαγενσ ου χονϖερσασ εσπεχφιχασ δε ιντερεσσε ατυαλ υργεντε. Τυδο  αρµαζεναδο, δε µοδο θυε σεϕα ρετροσπεχτιϖαµεντε ποσσϖελ ϖολταρ ◊σ φιτασ µαγντιχασ παρα σε πεσθυισαρ α πριµειρα απαριο δε υµ χ⌠διγο, πορ εξεµπλο, ου α ρεσπονσαβιλιδαδε δε υµ χοµανδο νυµα χρισε. Αλγυµασ δασ ιντερχεπτα⌡εσ σο φειτασ α παρτιρ δε ποστοσ δε εσχυτα εµ πασεσ ϖιζινηοσ (α Τυρθυια νο χασο δα Ρσσια, α ⊆νδια νο χασο δα Χηινα), εµ αϖι⌡εσ ε ναϖιοσ θυε εστεϕαµ πατρυληανδο πορ περτο, ου εµ σατλιτεσ φυρ⌡εσ να ⌠ρβιτα δα Τερρα. Η〈 υµα δανα χοντνυα δε µεδιδασ ε χοντραµεδιδασ εντρε α ΝΣΑ ε οσ σερϖιοσ δε σεγυρανα δε ουτρασ να⌡εσ, θυε χοµπρεενσιϖελµεντε νο δεσεϕαµ θυε συασ χονϖερσασ σεϕαµ εσχυταδασ. Αγορα αχρεσχεντε−σε α εσσα µιστυρα ϕ〈 ιντοξιχαντε α Λει δα Λιβερδαδε δε Ινφορµµαο (ΦΟΙΑ). Φαζ−σε υµ ρεθυεριµεντο ◊ ΝΣΑ παρα θυε φορνεα τοδασ ασ ινφορµα⌡εσ δε θυε δισπ⌡ε σοβρε ΥΦΟσ. Α ρεσποστα  εξιγιδα πορ λει, µασ, χλαρο, σεµ ρεϖελαρ µτοδοσ ε φοντεσ . Α ΝΣΑ ταµβµ σεντε υµα προφυνδα οβριγαο δε νο αλερταρ ασ ουτρασ να⌡εσ, αµιγασ ου ινιµιγασ, δε φορµα ινδισχρετα ε πολιτιχαµεντε εµβαραοσα, σοβρε ασ συασ ατιϖιδαδεσ. Ασσιµ, υµα ιντερχεπταο µαισ ου µενοσ τπιχα, λιβεραδα πελα ΝΣΑ εµ ρεσποστα α υµ ρεθυεριµεντο χοµ βασε να ΦΟΙΑ, σερ〈 υµ τερο δε π〈γινα εσχυρεχιδο, ο φραγµεντο δε υµα λινηα διζενδο ινφορµαδα α πρεσενα δε υµ ΥΦΟ εµ βαιξα αλτιτυδε , σεγυιδο πορ δοισ τεροσ δε π〈γινα εσχυρεχιδοσ. Α ποσιο δα


ΝΣΑ  θυε λιβεραρ ο ρεστο δα π〈γινα χοµπροµετερια ποτενχιαλµεντε φοντεσ ε µτοδοσ, ου πελο µενοσ αλερταρια α ναο εµ θυεστο σοβρε ο φατο δε θυε ασ χοµυνιχα⌡εσ δε ρ〈διο δε συα αϖιαο εστο σενδο φαχιλµεντε ιντερχεπταδασ. (Σε α ΝΣΑ λιβερασσε ασ τρανσµισσ⌡εσ χιρχυνδαντεσ, απαρεντεµεντε αµενασ, δοσ αϖι⌡εσ παρα α τορρε δε χοντρολε, α ναο εµ θυεστο ποδερια ρεχονηεχερ θυε σευσ δι〈λογοσ δε χοντρολε µιλιταρ δο τρ〈φεγο αρεο εστο σενδο µονιτοραδοσ, ε ταλϖεζ πασσασσε α εµπρεγαρ µειοσ δε χοµυνιχαο σαλτοσ δε φρεθνχια, πορ εξεµπλο θυε διφιχυλταριαµ ασ ιντερχεπτα⌡εσ.) Μασ αο ρεχεβερ, εµ ρεσποστα αοσ σευσ ρεθυεριµεντοσ ΦΟΙΑ, δεζενασ δε π〈γινασ δε µατεριαλ, θυασε τοδασ εσχυρεχιδασ, οσ τε⌠ριχοσ δε υµα χονσπιραο α ρεσπειτο δοσ ΥΦΟσ δεδυζεµ, µυιτο χοµπρεενσιϖελµεντε, θυε α ΝΣΑ ποσσυι υµ γρανδε νµερο δε ινφορµα⌡εσ σοβρε ο τεµα ε νο ασ φορνεχε. Αο φαλαρ σεµ χοµπροµισσο χοµ φυνχιον〈ριοσ δα ΝΣΑ, εσχυτει α σεγυιντε ηιστ⌠ρια: ιντερχεπτα⌡εσ τπιχασ σο ασ δε αϖι⌡εσ χιϖισ ε µιλιταρεσ ραδιοτρανσµιτινδο α ϖισο δε υµ ΥΦΟ, ο θυε παρα ελεσ σιγνιφιχα υµ οβϕετο νο ιδεντιφιχαδο νο εσπαο αρεο χιρχυνδαντε. Ποδε ατ σερ υµ αϖιο νορτε− αµεριχανο εµ µισσ⌡εσ δε ρεχονηεχιµεντο ου σιµυλαο. Να µαιορια δοσ χασοσ, τρατα−σε δε αλγο µυιτο µαισ χοµυµ, ε ο εσχλαρεχιµεντο  ταµβµ ινφορµαδο εµ ιντερχεπτα⌡εσ ποστεριορεσ δα ΝΣΑ. Ποδε−σε εµπρεγαρ υµα λ⌠γιχα σεµεληαντε παρα φαζερ χοµ θυε α ΝΣΑ παρεα φαζερ παρτε δε θυαλθυερ χονσπιραο. Πορ εξεµπλο, διζεµ θυε υµ ρεθυεριµεντο ΦΟΙΑ σολιχιτου υµα δεχλαραο σοβρε ο θυε α ΝΣΑ σαβια α ρεσπειτο δο χαντορ Ελϖισ Πρεσλεψ. (Απαρι⌡εσ δο σρ. Πρεσλεψ ε χυρασ µιραχυλοσασ ρεσυλταντεσ τµ σιδο ρελαταδασ.) Βεµ, α ΝΣΑ σαβια αλγυµασ χοισασ. Πορ εξεµπλο, υµ ρελατ⌠ριο σοβρε α σαδε εχονµιχα δε υµα χερτα ναο ινφορµαϖα θυαντασ φιτασ ε Χ∆σ δε Ελϖισ Πρεσλεψ τινηαµ σιδο ϖενδιδοσ αλι. Εσσα ινφορµαο ταµβµ φοι φορνεχιδα σοβ α φορµα δε αλγυµασ λινηασ χλαρασ νυµ ιµενσο οχεανο δε χενσυρα νεγρα. Α ΝΣΑ εσταϖα εµπενηαδα εµ ενχοβριρ α ϖερδαδε σοβρε Ελϖισ Πρεσλεψ? Εµβορα ευ νο τενηα ινϖεστιγαδο πεσσοαλµεντε ασ χοµυνιχα⌡εσ δα ΝΣΑ ρελαχιοναδασ αοσ ΥΦΟσ, α συα ηιστ⌠ρια µε παρεχε µυιτο πλαυσϖελ. Σε εσταµοσ χονϖενχιδοσ δε θυε ο γοϖερνο εστ〈 νοσ εσχονδενδο ασ ϖισιτασ δοσ αλιενγενασ, δεϖεµοσ ενφρενταρ α χυλτυρα δο σιγιλο δοσ εσταβελεχιµεντοσ µιλιταρεσ ε δοσ σερϖιοσ δε ινφορµα⌡εσ. Νο µνιµο, ο θυε ποδεµοσ φαζερ  πρεσσιοναρ παρα θυε δειξεµ δε σερ χονφιδενχιαισ ινφορµα⌡εσ ρελεϖαντεσ δε δχαδασ ατρ〈σ χοµο, πορ εξεµπλο, ο ρελατ⌠ριο δα Φορα Αρεα σοβρε ο ινχιδεντε Ροσωελλ . Ποδε−σε τερ υµα ιδια δο εστιλο παραν⌠ιδε δε µυιτοσ υφολογιστασ, βεµ χοµο δα ινγενυιδαδε α ρεσπειτο δα χυλτυρα δο σιγιλο, νο λιϖρο δε υµ αντιγο ρεπ⌠ρτερ δο Νεω Ψορκ Τιµεσ, Ηοωαρδ Βλυµ (Ουτ Τηερε, Σιµον ανδ Σχηυστερ, 1990):


Πορ µαισ χριατιϖασ θυε φοσσεµ ασ µινηασ τεντατιϖασ, νο χονσεγυια δειξαρ δε δαρ χοµ α χαρα εµ ρεπεντινοσ βεχοσ σεµ σαδα. Τοδα α ηιστ⌠ρια εσταϖα σεµπρε φυγινδο, δελιβεραδαµεντε, πασσει α αχρεδιταρ, αο µευ εντενδιµεντο. Πορ θυ? Εσσα ερα α νιχα περγυντα, πρ〈τιχα ε ιµποσσϖελ, θυε σε εθυιλιβραϖα αµεααδοραµεντε σοβρε ο αλτο χυµε δε µινηασ συσπειτασ αχυµυλαδασ. Πορ θυε τοδοσ εσσεσ πορτα−ϖοζεσ ε ινστιτυι⌡εσ οφιχιαισ εσταϖαµ δε χονλυιο, φαζενδο ο ποσσϖελ παρα ατραπαληαρ ε διφιχυλταρ ασ µινηασ τεντατιϖασ? Πορ θυε ασ ηιστ⌠ριασ εραµ ϖερδαδειρασ νυµ δια, ε φαλσασ νο ουτρο? Πορ θυε τοδο ο σιγιλο τενσο, οβστιναδο? Πορ θυε οσ αγεντεσ σεχρετοσ µιλιταρεσ εσπαληαϖαµ δεσινφορµαο, λεϖανδο οσ υφολογιστασ ◊ λουχυρα? Ο θυε ο γοϖερνο τινηα δεσχοβερτο α ρεσπειτο? Ο θυε εσταϖαµ τεντανδο εσχονδερ?

⊃ χλαρο θυε η〈 ρεσιστνχια. Αλγυµασ ινφορµα⌡εσ σο λεγιτιµαµεντε χονφιδενχιαισ; ασσιµ χοµο αχοντεχε χοµ ασ αρµασ µιλιταρεσ, ο σιγιλο ◊σ ϖεζεσ  δε φατο µοτιϖαδο πελο ιντερεσσε ναχιοναλ. Αλµ δισσο, ασ χοµυνιδαδεσ µιλιταρεσ, πολτιχασ ε δοσ σερϖιοσ δε ινφορµα⌡εσ τενδεµ α ϖαλοριζαρ ο σιγιλο πελο σιγιλο εµ σι. ⊃ υµ µοδο δε σιλενχιαρ οσ χρτιχοσ ε εσθυιϖαρ−σε δα ρεσπονσαβιλιδαδε πελα ινχοµπετνχια ου χοισασ πιορεσ. Γερα υµα ελιτε, υµα ιρµανδαδε εµ θυεµ α χονφιανα ναχιοναλ ποδε σερ δεποσιταδα χοµ σεγυρανα, αο χοντρ〈ριο δα γρανδε µασσα δε χιδαδοσ εµ χυϕο νοµε α ινφορµαο  πρεσυµιϖελµεντε ενχοβερτα εµ πριµειρο λυγαρ. Χοµ αλγυµασ εξχε⌡εσ, ο σιγιλο  προφυνδαµεντε ινχοµπατϖελ χοµ α δεµοχραχια ε χοµ α χινχια. Υµα δασ συποστασ ιντερσε⌡εσ µαισ προϖοχαδορασ εντρε οσ ΥΦΟσ ε ο σιγιλο σο οσ ασσιµ χηαµαδοσ δοχυµεντοσ Μϑ−12. Νο φιναλ δε 1984, σεγυνδο σε χοντα, αλγυµ ϕογου υµ ενϖελοπε χοντενδο υµα λατα δε φιλµεσ υσαδοσ, µασ νο ρεϖελαδοσ, να χαιξα δε χορρειο να χασα δε υµ προδυτορ δε χινεµα, ϑαιµε Σηανδερα, ιντερεσσαδο εµ ΥΦΟσ ε νοσ ενχοβριµεντοσ δο γοϖερνο πορ ινχρϖελ θυε παρεα, θυανδο ελε εσταϖα πρεστεσ α σαιρ παρα αλµοαρ χοµ ο αυτορ δε υµ λιϖρο σοβρε οσ συποστοσ αχοντεχιµεντοσ εµ Ροσωελλ, Νοϖο Μξιχο. Θυανδο ρεϖελαδοσ, οσ φιλµεσ χοντινηαµ τοδασ ασ π〈γινασ δε υµα ορδεµ εξεχυτιϖα αλταµεντε σεχρετα παρα σερ λιδα απενασ πελο δεστινατ〈ριο , δαταδα δε 24 δε σετεµβρο δε 1947, να θυαλ ο πρεσιδεντε Ηαρρψ Σ. Τρυµαν χριαϖα υµα χοµισσο δε δοζε χιεντιστασ ε φυνχιον〈ριοσ δο γοϖερνο παρα εξαµιναρ υµ χονϕυντο δε δισχοσ ϖοαδορεσ αχιδενταδοσ ε χορποσ πεθυενοσ δε αλιενγενασ. Οσ µεµβροσ δα χοµισσο Μϑ−12 ιµπρεσσιοναµ πορ σερεµ εξαταµεντε οσ ενγενηειροσ, χιεντιστασ, µιλιταρεσ ε προφισσιοναισ δο σερϖιο δε ινφορµα⌡εσ θυε τεριαµ σιδο χηαµαδοσ παρα ινϖεστιγαρ οσ αχιδεντεσ, σε ελεσ τιϖεσσεµ οχορριδο. Νοσ δοχυµεντοσ Μϑ−12, η〈 ρεφερνχιασ τανταλιζαντεσ α απνδιχεσ


σοβρε α νατυρεζα δοσ αλιενγενασ, α τεχνολογια δε συασ ναϖεσ ε ασσιµ πορ διαντε, µασ οσ απνδιχεσ νο φοραµ ινχλυδοσ νο µιστεριοσο φιλµε. Α Φορα Αρεα διζ θυε ο δοχυµεντο  φαλσο. Ο εσπεχιαλιστα εµ ΥΦΟσ Πηιλιπ ϑ. Κλασσ ε ουτροσ ενχοντραραµ ινχοερνχιασ λεξιχογρ〈φιχασ ε τιπογρ〈φιχασ θυε συγερεµ θυε τυδο νο πασσα δε υµα βρινχαδειρα. Οσ χοµπραδορεσ δε οβρασ δε αρτε σε πρεοχυπαµ εµ σαβερ α προχεδνχια δασ πιντυρασ ιστο , θυεµ φοι ο λτιµο δονο, ε θυεµ ποσσυα ο θυαδρο αντεσ δελε... ε ασσιµ πορ διαντε, ατ χηεγαρ αο αρτιστα οριγιναλ. Σε η〈 ρυπτυρασ να χαδεια σε υµα πιντυρα δε τρεζεντοσ ανοσ σ⌠ ποδε σερ αχοµπανηαδα πορ σεσσεντα ανοσ ε δεποισ δισσο νο σαβεµοσ εµ θυε χασα ου εµ θυε µυσευ εσταϖα δεπενδυραδα , ασ βανδειρασ δε αλερτα χοντρα α φαλσιφιχαο σε αγιταµ. Χοµο σο ελεϖαδασ ασ ρεχοµπενσασ δα φαλσιφιχαο νο µερχαδο δε αρτε, οσ χολεχιοναδορεσ δεϖεµ σερ µυιτο χαυτελοσοσ. Ο ποντο µυιτο ϖυλνερ〈ϖελ ε συσπειτο δοσ δοχυµεντοσ Μϑ−12  εξαταµεντε εσσα θυεστο δα προχεδνχια α εϖιδνχια χαινδο πορ µιλαγρε νο δεγραυ δα πορτα χοµο υµ ελεµεντο δε χοντο δε φαδασ, ταλϖεζ δε Ο σαπατειρο ε οσ δυενδεσ . Η〈 µυιτοσ χασοσ να ηιστ⌠ρια ηυµανα δε νατυρεζα σεµεληαντε εµ θυε δε ρεπεντε απαρεχε υµ δοχυµεντο δε προχεδνχια δβια, τραζενδο ινφορµα⌡εσ δε γρανδε ιµπορτνχια θυε χονφιρµαµ ϖιγοροσαµεντε ασ ιδιασ δοσ θυε ο δεσχοβριραµ. ∆εποισ δε υµα ινϖεστιγαο χυιδαδοσα ε, εµ αλγυνσ χασοσ, χοραϕοσα, χοµπροϖα−σε θυε ο δοχυµεντο  υµα µιστιφιχαο. Νο  διφχιλ χοµπρεενδερ α µοτιϖαο δοσ µιστιφιχαδορεσ. Υµ εξεµπλο µαισ ου µενοσ τπιχο  ο λιϖρο δο ∆ευτερονµιο δεσχοβερτο εσχονδιδο νο τεµπλο δε ϑερυσαλµ πελο ρει ϑοσιασ, θυε, µιλαγροσαµεντε, εµ µειο α υµα ιµπορταντε λυτα πορ ρεφορµασ, ενχοντρου νο ∆ευτερονµιο α χονφιρµαο δε τοδασ ασ συασ ιδιασ. Ουτρο χασο  α χηαµαδα δοαο δε Χονσταντινο. Χονσταντινο, ο Γρανδε,  ο ιµπεραδορ θυε τρανσφορµου ο χριστιανισµο να ρελιγιο οφιχιαλ δο Ιµπριο Ροµανο. Α χιδαδε δε Χονσταντινοπλα (αγορα Ισταµβυλ), θυε δυραντε µαισ δε µιλ ανοσ φοι α χαπιταλ δο Ιµπριο Ροµανο δο Οριεντε, ρεχεβευ εσσε νοµε εµ συα ηοµεναγεµ. Ελε µορρευ νο ανο δε 335. Νο σχυλο ΙΞ, απαρεχεραµ ρεπεντιναµεντε εµ τεξτοσ χριστοσ ϖ〈ριασ ρεφερνχιασ α υµα δοαο δε Χονσταντινο; νεσσε δοχυµεντο, Χονσταντινο λεγα αο παπα Σιλϖεστρε Ι, σευ χοντεµπορνεο, τοδο ο Ιµπριο Ροµανο δο Οχιδεντε, ινχλυσιϖε Ροµα. Εσσε πεθυενο πρεσεντε, ασσιµ χοντινυαϖα α ηιστ⌠ρια, ερα εµ παρτε υµα προϖα δε γρατιδο πορ Σιλϖεστρε τερ χυραδο α λεπρα δε Χονσταντινο. Νο σχυλο ΞΙ, οσ παπασ ϕ〈 σε ρεφεριαµ ρεγυλαρµεντε ◊ δοαο δε Χονσταντινο παρα ϕυστιφιχαρ συασ πρετενσ⌡εσ α νο σερεµ απενασ οσ γοϖερναντεσ εχλεσι〈στιχοσ, µασ ταµβµ οσ σοβερανοσ σεχυλαρεσ δα Ιτ〈λια χεντραλ. ∆υραντε α Ιδαδε Μδια, α δοαο φοι ϕυλγαδα γενυνα ταντο πορ αθυελεσ θυε αποιαϖαµ ασ πρετενσ⌡εσ τεµποραισ δα Ιγρεϕα, χοµο πορ αθυελεσ θυε σε οπυνηαµ α εσσα ιδια.


Λορενζο δε ςαλλα φοι υµ δοσ πολµατασ δα Ρενασχενα ιταλιανα. Πολεµιστα, ινσολεντε, χρτιχο, αρρογαντε, πεδαντε, ελε φοι αλϖο δε αταθυεσ δε σευσ χοντεµπορνεοσ πορ σαχριλγιο, ιµπυδνχια, τεµεριδαδε ε πρεσυνο εντρε ουτρασ ιµπερφει⌡εσ. ∆εποισ θυε ελε χηεγου ◊ χονχλυσο δε θυε, πορ ραζ⌡εσ γραµατιχαισ, ο χρεδο δοσ απ⌠στολοσ νο ποδια τερ σιδο εσχριτο πελοσ δοζε απ⌠στολοσ, α Ινθυισιο ο δεχλαρου ηερεγε, ε σ⌠ α ιντερϖενο δε σευ προτετορ, Αλφονσο, ρει δε Ν〈πολεσ, ιµπεδιυ θυε φοσσε σαχριφιχαδο. Σεµ σε δειξαρ ιντιµιδαρ, ελε πυβλιχου εµ 1440 υµ τραταδο δεµονστρανδο θυε α δοαο δε Χονσταντινο ερα υµα φαλσιφιχαο γροσσειρα. Α λνγυα εµ θυε φοι εσχριτα εσταϖα παρα ο λατιµ δα χορτε νο σχυλο Ις χοµο ο χοχκνεψ εστ〈 παρα ο ινγλσ παδρο. ∆εϖιδο α Λορενζο δε ςαλλα, α Ιγρεϕα χατ⌠λιχα ροµανα ϕ〈 νο ινσιστε εµ σευ διρειτο δε γοϖερναρ ασ να⌡εσ ευροπιασ πορ χαυσα δα δοαο δε Χονσταντινο. Α οπινιο γεραλ  θυε εσσε τεξτο, χυϕα προχεδνχια τεµ υµα λαχυνα δε χινχο σχυλοσ, φοι φορϕαδο πορ υµ χλριγο λιγαδο ◊ χρια δα Ιγρεϕα περτο δα ποχα δε Χαρλοσ Μαγνο, θυανδο ο παπαδο (ε εσπεχιαλµεντε ο παπα Αδριανο Ι) εσταϖα λυτανδο πελα υνιφιχαο εντρε Ιγρεϕα ε Εσταδο. Συπονδο θυε αµβοσ περτεναµ ◊ µεσµα χατεγορια, οσ δοχυµεντοσ Μϑ−12 σο υµα φαλσιφιχαο µαισ ιντελιγεντε θυε α δοαο δε Χονσταντινο. Μασ εµ θυεστ⌡εσ δε προχεδνχια, ιντερεσσεσ ενϖολϖιδοσ ε ινχοερνχιασ λεξιχογρ〈φιχασ, ελεσ τµ µυιτο εµ χοµυµ. Υµα οπεραο δε αχοβερταµεντο παρα µαντερ θυασε ιντειραµεντε σεχρετασ πορ 45 ανοσ ασ ινφορµα⌡εσ σοβρε ϖιδα εξτρατερρεστρε ου ραπτοσ πορ αλιενγενασ, χοµ χεντενασ, σε νο µιληαρεσ, δε φυνχιον〈ριοσ δο γοϖερνο α παρ δασ ηιστ⌠ριασ,  αλγο εξτραορδιν〈ριο. ⊃ χερταµεντε ροτινα µαντερ σεγρεδοσ νο γοϖερνο, ατ µεσµο σεγρεδοσ δε συβστανχιαλ ιντερεσσε γεραλ. Μασ ο ποντο οστενσιϖο δεσσε σιγιλο  προτεγερ ο πασ ε σευσ χιδαδοσ. Εµ νοσσο χασο, πορµ,  διφερεντε. Α αλεγαδα χονσπιραο δασ αυτοριδαδεσ  παρα ιµπεδιρ θυε οσ χιδαδοσ φιθυεµ σαβενδο δε υµ χοντνυο αταθυε αλιενγενα ◊ εσπχιε ηυµανα. Σε οσ εξτρατερρεστρεσ εστιϖεσσεµ ρεαλµεντε ραπτανδο µιληαρεσ δε ν⌠σ, σερια µυιτο µαισ δο θυε υµα θυεστο δε σεγυρανα ναχιοναλ. Χαυσαρια υµ ιµπαχτο σοβρε α σεγυρανα δε τοδοσ οσ σερεσ ηυµανοσ εµ τοδα α Τερρα. ∆αδασ εσσασ χονδι⌡εσ, σερ〈 πλαυσϖελ συπορ θυε, εµ θυασε δυζεντασ να⌡εσ, τενδο χονηεχιµεντο ε εϖιδνχιασ ρεαισ, νινγυµ αβρισσε α βοχα παρα δεφενδερ οσ σερεσ ηυµανοσ, εµ ϖεζ δε τοµαρ ο παρτιδο δοσ αλιενγενασ? ∆εσδε ο φιµ δα Γυερρα Φρια, α ΝΑΣΑ τεµ ατυαδο ερρατιχαµεντε, τεντανδο ενχοντραρ µισσ⌡εσ θυε ϕυστιφιθυεµ συα εξιστνχια εσπεχιαλµεντε υµα βοα ραζο παρα α πρεσενα δοσ σερεσ ηυµανοσ νο εσπαο. Σε α Τερρα εστιϖεσσε σενδο ϖισιταδα διαριαµεντε πορ αλιενγενασ ηοστισ, α ΝΑΣΑ νο αγαρραρια εσσα οπορτυνιδαδε δε αυµενταρ σευσ φινανχιαµεντοσ? Ε, σε υµα ινϖασο αλιενγενα εστιϖεσσε εµ ανδαµεντο, πορ θυε α Φορα Αρεα, τραδιχιοναλµεντε λιδεραδα πορ πιλοτοσ, δεσιστιρια δο ϖο εσπαχιαλ τριπυλαδο ε


λαναρια τοδασ ασ συασ χαργασ τεισ εµ ιµπυλσορεσ αυξιλιαρεσ σεµ τριπυλαο? Χονσιδερε−σε α αντιγα Οργανιζαο δα Ινιχιατιϖα δε ∆εφεσα Εστρατγιχα, ενχαρρεγαδα δο προϕετο Γυερρα νασ Εστρελασ. Εστ〈 πασσανδο πορ τεµποσ διφχεισ νο µοµεντο, παρτιχυλαρµεντε εµ σευ οβϕετιϖο δε ινσταλαρ δεφεσασ νο εσπαο. Σευ νοµε ε περσπεχτιϖα φοραµ ρεβαιξαδοσ. Ηοϕε εµ δια χηαµα−σε Οργανιζαο δα ∆εφεσα χοντρα Μσσεισ Βαλστιχοσ. ϑ〈 νο σε ρεπορτα διρεταµεντε αο σεχρετ〈ριο δε ∆εφεσα. ⊃ µανιφεστα α ινχαπαχιδαδε δεσσα τεχνολογια παρα προτεγερ οσ Εσταδοσ Υνιδοσ χοντρα υµ αταθυε µαχιο δε µσσεισ χοµ αρµασ νυχλεαρεσ. Μασ πελο µενοσ νο τενταραµοσ ινσταλαρ δεφεσασ νο εσπαο, σε εστιϖσσεµοσ ενφρεντανδο υµα ινϖασο αλιενγενα? Ο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα, χοµο οσ µινιστριοσ σεµεληαντεσ εµ τοδασ ασ ουτρασ να⌡εσ, προσπερα δεϖιδο αοσ ινιµιγοσ, ρεαισ ου ιµαγιναδοσ. ⊃ εξτρεµαµεντε ιµπλαυσϖελ θυε α εξιστνχια δε υµ αδϖερσ〈ριο δεσσε πορτε φοσσε αβαφαδα πελα πρ⌠πρια οργανιζαο θυε µαισ σε βενεφιχιαρια χοµ α συα πρεσενα. Τοδα α ποστυρα π⌠σ−Γυερρα Φρια δοσ προγραµασ εσπαχιαισ χιϖισ ε µιλιταρεσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ (ε δε ουτρασ να⌡εσ) φαλα χοµ ϖιγορ χοντρα α ιδια δε θυε ηαϕα αλιενγενασ εντρε ν⌠σ α µενοσ,  χλαρο, θυε α νοτχια ταµβµ εστεϕα σενδο σονεγαδα ◊θυελεσ θυε πλανεϕαµ α δεφεσα ναχιοναλ.

Ασσιµ χοµο η〈 οσ θυε αχειταµ τοδο ρελατο δε ΥΦΟ αο π δα λετρα, εξιστεµ οσ θυε δεσχαρταµ α ιδια δε ϖισιτασ αλιενγενασ σεµ ηεσιταρ ε χοµ γρανδε παιξο. ∆ιζεµ σερ δεσνεχεσσ〈ριο εξαµιναρ α εϖιδνχια, ε ϕυλγαµ νο χιεντφιχο ατ χονσιδεραρ α θυεστο. Χερτα ϖεζ αϕυδει α οργανιζαρ, παρα ο ενχοντρο ανυαλ δα Ασσοχιαο Νορτε−Αµεριχανα παρα ο Προγρεσσο δα Χινχια, υµ δεβατε πβλιχο εντρε χιεντιστασ θυε δεφενδιαµ ε αλγυνσ θυε χοντεσταϖαµ α προποσιο δε θυε αλγυνσ ΥΦΟσ εραµ ναϖεσ εσπαχιαισ; εµ χονσεθνχια δισσο, υµ εµινεντε φσιχο, χυϕασ οπινι⌡εσ σοβρε µυιτοσ ουτροσ ασσυντοσ ευ ρεσπειταϖα, αµεαου χολοχαρ ο ϖιχε−πρεσιδεντε [σιχ] δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο µευ ενχαλο, σε ευ περσιστισσε νεσσα λουχυρα. (Αινδα ασσιµ, ο δεβατε φοι ρεαλιζαδο ε πυβλιχαδο, ασ θυεστ⌡εσ φιχαραµ υµ πουχο µαισ εσχλαρεχιδασ, ε νο εσχυτει νενηυµα παλαϖρα δε Σπιρο Τ. Αγνεω.) Εµβορα ρεχονηεχενδο θυε η〈 ρελατοσ θυε νο σο φαχιλµεντε εξπλιχ〈ϖεισ , υµ εστυδο δε 1969, ρεαλιζαδο πελα Αχαδεµια Ναχιοναλ δε Χινχια, χονχλυα θυε α εξπλιχαο µενοσ προϖ〈ϖελ παρα οσ ΥΦΟσ  α ηιπ⌠τεσε δε ϖισιτασ εξτρατερρεστρεσ πορ σερεσ ιντελιγεντεσ . ⊃ σ⌠ πενσαρ εµ θυαντασ ουτρασ εξπλιχα⌡εσ σεριαµ ποσσϖεισ: ϖιαϕαντεσ νο τεµπο; δεµνιοσ δα τερρα δασ φειτιχειρασ; τυριστασ δε ουτρα διµενσο χοµο ο σρ. Μξψζτπλκ (ου σερια Μξψζπτλκ? Σεµπρε εσθυεο) δα τερρα δε Ζρφφφ εµ Θυιντα ∆ιµενσο νοσ αντιγοσ γιβισ δο Συπερ−Ηοµεµ; ασ αλµασ δοσ µορτοσ; ου υµ φενµενο νο χαρτεσιανο θυε νο οβεδεχε ◊σ λεισ δα χινχια, νεµ ◊σ δα λ⌠γιχα. Να ϖερδαδε,


χαδα υµα δεσσασ εξπλιχα⌡εσ τεµ σιδο προποστα α σριο. Φαλαρ εµ µενοσ προϖ〈ϖελ  ρεαλµεντε φορτε. Εσσα ρετ⌠ριχα εξαγεραδα  υµα ινδιχαο δε χοµο τοδο ο τεµα σε τορνου αβοµιν〈ϖελ παρα µυιτοσ χιεντιστασ. ⊃ ιµπρεσσιοναντε χοµο ασ εµο⌡εσ ποδεµ σε αχιρραρ σοβρε υµα θυεστο α ρεσπειτο δα θυαλ χονηεχεµοσ δε φατο µυιτο πουχο. Ισσο ϖαλε εσπεχιαλµεντε παρα α ρεχεντε χοµοο χαυσαδα πελοσ ρελατοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ. Αφιναλ δε χοντασ, σε ϖερδαδειρασ, θυαλθυερ υµα δασ δυασ ηιπ⌠τεσεσ ινϖασο δε εξτρατερρεστρεσ σεξυαλµεντε µανιπυλαδορεσ ου επιδεµια δε αλυχινα⌡εσ νοσ ενσινα αλγο θυε χερταµεντε δεϖεµοσ χονηεχερ. Ταλϖεζ α ραζο παρα οσ σεντιµεντοσ φορτεσ σεϕα θυε ασ δυασ αλτερνατιϖασ τµ ιµπλιχα⌡εσ µυιτο δεσαγραδ〈ϖεισ.


ΑΥΡΟΡΑ

Ο νµερο δε ρελατοσ ε συα χοερνχια συγερεµ θυε ποδε ηαϖερ ουτρο φυνδαµεντο παρα εσσασ ϖισ⌡εσ αλµ δασ δρογασ αλυχιν⌠γενασ. Αεροναϖε µιστεριοσα , ρελατ⌠ριο, Φεδεραο δοσ Χιεντιστασ Νορτε−Αµεριχανοσ, 20 δε αγοστο δε 1992

Αυρορα  υµα αρεοναϖε δε ρεχονηεχιµεντο νορτε−αµεριχανα εξτρεµαµεντε σεχρετα θυε ϖοα εµ αλτιτυδεσ ελεϖαδασ συχεσσορα δο Υ2 ε δο Βλαχκβιρδ ΣΡ−17. Ου εξιστε, ου νο εξιστε. Εµ 1993, περτο δα Βασε Εδωαρδσ δα να Φορα Αρεα, να Χαλιφ⌠ρνια, ε εµ Γροοµ Λακε, Νεϖαδα, εσπεχιαλµεντε νυµα ρεγιο χηαµαδα ℑρεα 51, ονδε σο τεσταδασ αεροναϖεσ εξπεριµενταισ δο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα, οβσερϖαδορεσ ινφορµαραµ τερ ϖιστο οβϕετοσ ϖοαδορεσ, ε συασ ηιστ⌠ριασ παρεχιαµ δε µοδο γεραλ χοερεντεσ εντρε σι. Ρεγιστραραµ−σε ρελατοσ χονφιρµαδορεσ ϖινδοσ δε τοδασ ασ παρτεσ δο µυνδο. Αο χοντρ〈ριο δε συασ αντεχεσσορασ, διζ−σε θυε α αεροναϖε  ηιπερσνιχα, ατινγινδο υµα ϖελοχιδαδε ταλϖεζ σεισ ου οιτο ϖεζεσ µαιορ θυε α δο σοµ. Προδυζ υµα εστειρα δε ϖαπορ εστρανηα δεσχριτα χοµο ροσχασ νυµ χορδο . ⊃ ποσσϖελ θυε ταµβµ σεϕα υµ µειο δε χολοχαρ πεθυενοσ σατλιτεσ σεχρετοσ εµ ⌠ρβιτα, δεσενϖολϖιδο, ιµαγινα−σε, δεποισ θυε ο δεσαστρε δα Χηαλλενγερ δειξου χλαρα α εϖεντυαλ φαλτα δε χονφιαβιλιδαδε δο νιβυσ εσπαχιαλ παρα χαργασ τεισ δε δεφεσα. Μασ α ΧΙΑ ϕυρα δε πσ ϕυντοσ θυε νο εξιστε ταλ προγραµα , διζ ο σεναδορ νορτε−αµεριχανο ε εξ−αστροναυτα ϑοην Γλενν. Ο πρινχιπαλ προϕετιστα δε αλγυµασ δασ αεροναϖεσ νορτε−αµεριχανασ µαισ σεχρετασ αφιρµα α µεσµα χοισα. Υµ σεχρετ〈ριο δα Φορα Αρεα νεγου ϖεεµεντεµεντε α εξιστνχια δα αεροναϖε, ου δε υµ προγραµα παρα χονστρυ−λα, να Φορα Αρεα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ου εµ θυαλθυερ ουτρο λυγαρ. Εσταρια µεντινδο? Εξαµιναµοσ τοδασ εσσασ ϖισ⌡εσ, χοµο φιζεµοσ χοµ οσ ρελατοσ δε ΥΦΟσ , διζ υµ πορτα−ϖοζ δα Φορα Αρεα, εµπρεγανδο παλαϖρασ ταλϖεζ χυιδαδοσαµεντε εσχοληιδασ, ε νο χονσεγυιµοσ εξπλιχ〈−λασ. Ενθυαντο ισσο, εµ αβριλ δε 1995, α Φορα Αρεα σε αποσσου δε µαισ δε 4 µιλ αχρεσ περτο δα ℑρεα 51. Α ζονα ϖεδαδα αο πβλιχο εστ〈 χρεσχενδο. Χονσιδερεµ−σε εντο δυασ ποσσιβιλιδαδεσ: θυε Αυρορα εξιστε ε θυε ελα νο εξιστε. Σε εξιστε,  ιµπρεσσιοναντε θυε σε τενηα τενταδο ενχοβριρ οφιχιαλµεντε α συα εξιστνχια, θυε ο σιγιλο τενηα σιδο το εφιχαζ, ε θυε α


αεροναϖε τενηα σιδο τεσταδα ου ρεαβαστεχιδα εµ τοδο ο µυνδο, σεµ θυε υµα νιχα φοτογραφια ου θυαλθυερ ουτρα εϖιδνχια σ⌠λιδα φοσσε πυβλιχαδα. Πορ ουτρο λαδο, σε Αυρορα νο εξιστε,  ιµπρεσσιοναντε θυε υµ µιτο τενηα σε προπαγαδο χοµ ταντα φορα ε ιδο το λονγε. Πορ θυε ασ ινσιστεντεσ νεγατιϖασ οφιχιαισ τµ τιδο το πουχο πεσο? Α πρ⌠πρια εξιστνχια δε υµ νοµε Αυρορα, νεσσε χασο νο σερϖιρια παρα ροτυλαρ υµα σριε δε φενµενοσ διϖερσοσ? ∆ε υµα ου δε ουτρα φορµα, Αυρορα παρεχε ρελεϖαντε παρα οσ ΥΦΟσ.


6 ΑΛΥΧΙΝΑ∩∏ΕΣ

Ασσιµ χοµο ασ χριανασ τρεµεµ ε τµ µεδο δε τυδο να εσχυριδο χεγα, ταµβµ ν⌠σ, ◊ χλαριδαδε δα λυζ, ◊σ ϖεζεσ τεµεµοσ ο θυε νο δεϖερια ινσπιραρ µαισ τεµορ δο θυε ασ χοισασ θυε ατερροριζαµ ασ χριανασ νο εσχυρο... Λυχρχιο, Σοβρε α νατυρεζα δασ χοισασ (χερχα δε 60 α.Χ.)

Οσ πυβλιχιτ〈ριοσ δεϖεµ χονηεχερ ο σευ πβλιχο. ⊃ υµα σιµπλεσ θυεστο δε σοβρεϖιϖνχια δο προδυτο ε δα εµπρεσα. Πορ ισσο, ποδεµοσ φιχαρ σαβενδο χοµο οσ Εσταδοσ Υνιδοσ δο χοµρχιο ε δα λιϖρε ινιχιατιϖα ενχαραµ οσ αφιχιοναδοσ πορ ΥΦΟσ, εξαµινανδο οσ αννχιοσ νασ ρεϖιστασ εσπεχιαλιζαδασ. Εισ αλγυνσ ττυλοσ δε αννχιοσ (τπιχοσ) δε υµ εξεµπλαρ δε ΥΦΟ Υνιϖερσε: ! Χιεντιστα γραδυαδο δεσχοβρε σεγρεδο δε 2 µιλ ανοσ θυε προπιχια ριθυεζα, ποδερ ε αµορ ροµντιχο. ! Χονφιδενχιαλ! Μαισ δο θυε υλτρα−σεχρετο! Α µαισ σενσαχιοναλ χονσπιραο γοϖερναµενταλ δε νοσσο τεµπο  φιναλµεντε ρεϖελαδα αο µυνδο πορ υµ οφιχιαλ µιλιταρ δα ρεσερϖα. ! Θυαλ  α συα µισσο εσπεχιαλ να Τερρα? Τεϖε ινχιο ο δεσπερταρ χ⌠σµιχο δοσ τραβαληαδορεσ δα λυζ, δοσ γυερρειροσ ε δε τοδοσ οσ ρεπρεσενταντεσ δοσ νασχιδοσ νασ εστρελασ! ! Ισσο  ο θυε ϖοχ εσταϖα εσπερανδο! 24 σελοσ δοσ εσπριτοσ δε ΥΦΟσ! Μαγνφιχοσ, ινχρϖεισ, χοµ ποδερεσ παρα µεληοραρ α ϖιδα. ! Ευ τενηο υµα γαροτα. Ε ϖοχ? Παρε δε περδερ ασ οπορτυνιδαδεσ! Αρρυµε γαροτασ ϕ〈! ! Ασσινε ηοϕε α ρεϖιστα µαισ συρπρεενδεντε δο υνιϖερσο. ! Πονηα σορτε, αµορ ε δινηειρο να συα ϖιδα! Εσσεσ ποδερεσ φυνχιοναµ η〈 σχυλοσ! Ποδεµ φυνχιοναρ παρα ϖοχ. ! Συρπρεενδεντε δεσχοβερτα πιονειρα δα πεσθυισα µεδινιχα. Απενασ χινχο µινυτοσ παρα προϖαρ θυε οσ ποδερεσ µ〈γιχοσ µεδινιχοσ ρεαλµεντε φυνχιοναµ! ! ςοχ τεµ χοραγεµ δε σερ φελιζ, αµαδο ε ριχο? Γαραντιδο! Α σορτε χρυζαρ〈 ο σευ χαµινηο! Χονσιγα τυδο ο θυε ϖοχ θυερ χοµ οσ ταλισµσ µαισ


ποδεροσοσ δο µυνδο. ! Ηοµενσ δε πρετο: αγεντεσ δο γοϖερνο ου αλιενγενασ? ! Αυµεντε ο ποδερ δασ πεδρασ πρεχιοσασ, αµυλετοσ, σελοσ ε σµβολοσ. Μεληορε α εφιχινχια δε τυδο ο θυε ϖοχ φαζ. Αµπλιε ο σευ ποδερ ε χαπαχιδαδεσ µενταισ χοµ ο ΑΜΠΛΙΦΙΧΑ∆ΟΡ δε ποδερ µενταλ. ! Ο φαµοσο µ δο δινηειρο: ϖοχ νο γοσταρια δε γανηαρ µαισ δινηειρο? ! Ο τεσταµεντο δε Λαελ, εσχριτυρασ σαγραδασ δε υµα χιϖιλιζαο περδιδα. ! Υµ νοϖο λιϖρο δο Χοµανδαντε Ξ δα λυζ ιντεριορ: ιδεντιφιχαδοσ οσ χοντρολαδορεσ, οσ γοϖερναντεσ οχυλτοσ δα Τερρα. Ν⌠σ σοµοσ προπριεδαδε δε υµα ιντελιγνχια αλιενγενα! Θυαλ  ο φιο χοµυµ θυε υνε τοδοσ εσσεσ αννχιοσ? ⊃ χερταµεντε α εξπεχτατιϖα δε υµα χρεδυλιδαδε ιλιµιταδα πορ παρτε δο πβλιχο. ⊃ πορ ισσο θυε σο χολοχαδοσ εµ ρεϖιστασ δε ΥΦΟσ πορθυε δε µοδο γεραλ ο πρ⌠πριο ατο δε χοµπραρ εσσε τιπο δε ρεϖιστα χαραχτεριζα δεσσα φορµα ο λειτορ. Σεµ δϖιδα, η〈 χοµπραδορεσ δεσσασ ρεϖιστασ, µοδεραδαµεντε χτιχοσ ε πλεναµεντε ραχιοναισ, θυε σο ηυµιληαδοσ πορ εσσασ εξπεχτατιϖασ δοσ ανυνχιαντεσ ε εδιτορεσ. Μασ, σε εστεσ εστο χερτοσ σοβρε α µαιορ παρτε δε σευσ λειτορεσ, ο θυε ισσο σιγνιφιχαρια παρα ο παραδιγµα δο ραπτο πορ αλιενγενασ? ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, ρεχεβο υµα χαρτα δε αλγυµ θυε εστ〈 εµ χοντατο χοµ εξτρατερρεστρεσ. Σου χονϖιδαδε α ληεσ φαζερ θυαλθυερ περγυντα . Ε ασσιµ, χοµ ο πασσαρ δοσ ανοσ, αχαβει πρεπαρανδο υµα πεθυενα λιστα δε θυεστ⌡εσ. Οσ εξτρατερρεστρεσ σο µυιτο αδιανταδοσ, λεµβρεµ−σε. Πορ ισσο φαο περγυντασ χοµο: Πορ φαϖορ, δ υµα προϖα βρεϖε δο λτιµο τεορεµα δε Φερµατ . Ου α χονϕετυρα δε Γολδβαχη. Ε δεποισ τενηο δε εξπλιχαρ δο θυε σε τρατα, πορθυε οσ εξτρατερρεστρεσ νο δεϖεµ χονηεχερ εσσεσ προβλεµασ πορ εσσεσ νοµεσ. Ασσιµ, εσχρεϖο α εθυαο σιµπλεσ χοµ οσ εξποεντεσ. Νυνχα ρεχεβο ρεσποστα. Πορ ουτρο λαδο, σε περγυντο χοισασ χοµο ∆εϖεραµοσ σερ βονσ? , θυασε σεµπρε οβτενηο υµα ρεσποστα. Εσσεσ αλιενγενασ σεντεµ−σε εξτρεµαµεντε φελιζεσ εµ ρεσπονδερ θυαλθυερ θυεστο ϖαγα, εσπεχιαλµεντε ενϖολϖενδο ϕυζοσ µοραισ χονϖενχιοναισ. Μασ αχερχα δε θυαλθυερ προβλεµα εσπεχφιχο, εµ θυε η〈 υµα χηανχε δε δεσχοβριρ σε ελεσ ρεαλµεντε σαβεµ αλγο µαισ δο θυε α µαιορια δοσ ηυµανοσ, η〈 απενασ ο σιλνχιο. Ποδεµ−σε τιραρ αλγυµασ δεδυ⌡εσ δεσσα χαπαχιδαδε διφερενχιαδα δε ρεσπονδερ περγυντασ.∗ Νοσ βονσ ε ϖεληοσ τεµποσ, αντεσ δο παραδιγµα δο ραπτο πορ (∗) ⊃ υµ εξερχχιο εστιµυλαντε πενσαρ εµ περγυντασ θυε νενηυµ σερ ηυµανο ηοϕε εµ δια σαβερια ρεσπονδερ, µασ παρα ασ θυαισ υµα ρεσποστα χορρετα σερια ιµεδιαταµεντε ρεχονηεχιδα χοµο ταλ. ⊃ αινδα µαισ δεσαφιαδορ φορµυλαρ εσσασ περγυντασ εµ 〈ρεασ θυε νο σεϕαµ α µατεµ〈τιχα. Ταλϖεζ δεϖσσεµοσ φαζερ υµ χονχυρσο ε ρευνιρ ασ µεληορεσ ρεσποστασ εµ ∆εζ περγυντασ παρα φαζερ α υµ αλιενγενα .


αλιενγενασ, ασ πεσσοασ λεϖαδασ α βορδο δοσ ΥΦΟσ ρεχεβιαµ σερµ⌡εσ εδιφιχαντεσ σοβρε οσ περιγοσ δα γυερρα νυχλεαρ, πελο µενοσ ερα ο θυε ρελαταϖαµ. Ηοϕε εµ δια, θυανδο ταισ ινστρυ⌡εσ σο µινιστραδασ, οσ εξτρατερρεστρεσ παρεχεµ φιξαδοσ εµ δεγραδαο αµβιενταλ ε να ΑΙ∆Σ. Ο θυε µε περγυντο  χοµο οσ οχυπαντεσ δοσ ΥΦΟσ ποδεµ εσταρ το λιγαδοσ νοσ ιντερεσσεσ υργεντεσ ου εµ µοδα σοβρε εσσε πλανετα? Πορ θυε νεµ σεθυερ υµ αϖισο ινχιδενταλ σοβρε οσ ΧΦΧσ ε α διµινυιο δα χαµαδα δε οζνιο νοσ ανοσ 50, ου σοβρε ο ϖρυσ ΗΙς νοσ ανοσ 70, θυανδο ο αλερτα ποδερια τερ φειτο ρεαλµεντε αλγυµ βεµ? Πορ θυε νο νοσ αδϖερτιρ αγορα σοβρε αλγυµα αµεαα αο µειο αµβιεντε ου ◊ σαδε πβλιχα θυε αινδα νο δεσχοβριµοσ? Σερ〈 ποσσϖελ θυε οσ εξτρατερρεστρεσ σ⌠ χονηεαµ ο θυε χονηεχεµ αθυελεσ θυε ρελαταµ α συα πρεσενα? Ε, σε υµ δοσ πρινχιπαισ οβϕετιϖοσ δασ ϖισιτασ αλιενγενασ  αλερταρ σοβρε οσ περιγοσ γλοβαισ, πορ θυε φαλαρ απενασ α αλγυµασ πεσσοασ χυϕοσ ρελατοσ σο δε θυαλθυερ φορµα συσπειτοσ? Πορ θυε νο τοµαρ ασ ρεδεσ δε τελεϖισο πορ υµα νοιτε, ου απαρεχερ χοµ αυδιοϖισυαισ δε αλερτασ βεµ ϖιγοροσοσ διαντε δο Χονσεληο δε Σεγυρανα δα Οργανιζαο δασ Να⌡εσ Υνιδασ? Χερταµεντε ισσο νο σερια µυιτο διφχιλ παρα θυεµ ατραϖεσσα ϖοανδο µιληαρεσ δε ανοσ−λυζ.

Ο σερ ηυµανο θυε πελα πριµειρα ϖεζ τεϖε συχεσσο χοµερχιαλ υσανδο σευ χοντατο χοµ ΥΦΟσ φοι Γεοργε Αδαµσκι. Ελε αδµινιστραϖα υµ πεθυενο ρεσταυραντε αο π δο µοντε Παλοµαρ, να Χαλιφ⌠ρνια, ε µοντου υµ πεθυενο τελεσχ⌠πιο νο θυινταλ. Νο χυµε δα µοντανηα εσταϖα ο µαιορ τελεσχ⌠πιο δα Τερρα, ο ρεφλετορ δε 508 χεντµετροσ δα Ινστιτυιο Χαρνεγιε δε Ωασηινγτον ε δο Ινστιτυτο δε Τεχνολογια δα Χαλιφ⌠ρνια. Αδαµσκι σε αυτοδενοµιναϖα προφεσσορ Αδαµσκι δο Οβσερϖατ⌠ριο δε Μοντε Παλοµαρ. Πυβλιχου υµ λιϖρο χαυσου βασταντε σενσαο, λεµβρο−µε βεµ εµ θυε δεσχρεϖια ο σευ ενχοντρο νο δεσερτο ϖιζινηο χοµ αλιενγενασ βονιτοσ, δε λονγοσ χαβελοσ λοιροσ ε, σε µε ρεχορδο χορρεταµεντε, ϖεστιδοσ χοµ µαντοσ βρανχοσ, οσ θυαισ αλερταραµ Αδαµσκι σοβρε οσ περιγοσ δα γυερρα νυχλεαρ. Ελεσ ϖινηαµ δο πλανετα ςνυσ (χυϕα τεµπερατυρα δε 900° Φαηρενηειτ [480° Χελσιυσ] να συπερφχιε ρεχονηεχεµοσ αγορα χοµο υµα βαρρειρα ◊ χρεδιβιλιδαδε δε Αδαµσκι). Πεσσοαλµεντε, ελε ερα 100% χονϖινχεντε. Ο οφιχιαλ δα Φορα Αρεα ενχαρρεγαδο φορµαλµεντε δασ ινϖεστιγα⌡εσ σοβρε οσ ΥΦΟσ να ποχα δεσχρεϖευ Αδαµσκι χοµ ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ: Σ⌠ δε οληαρ παρα ο ηοµεµ ε εσχυταρ α συα ηιστ⌠ρια, τινηα−σε υµ ιµπυλσο ιµεδιατο δε αχρεδιταρ νασ συασ παλαϖρασ. Ταλϖεζ φοσσε α συα απαρνχια. Ελε υσαϖα υµ µαχαχο ϖεληο, µασ λιµπο. Τινηα χαβελοσ λεϖεµεντε γρισαληοσ ε ο παρ δε οληοσ µαισ ηονεστο θυε ϕ〈 ϖι.


Α εστρελα δε Αδαµσκι περδευ λενταµεντε ο βριληο ◊ µεδιδα θυε ελε ενϖεληεχευ, µασ ελε παγου α πυβλιχαο δε ουτροσ λιϖροσ σευσ ε φοι υµ αχεσσ⌠ριο δυραδουρο νασ χονϖεν⌡εσ δοσ θυε αχρεδιταµ εµ δισχοσ ϖοαδορεσ . Α πριµειρα ηιστ⌠ρια δε ραπτο πορ αλιενγενασ εµ εστιλο µοδερνο φοι α δε Βεττψ ε Βαρνεψ Ηιλλ, υµ χασαλ δε Νεω Ηαµπσηιρε ελα, ασσιστεντε σοχιαλ, ε ελε, φυνχιον〈ριο δοσ Χορρειοσ. Εµ 1961, δυραντε υµ πασσειο δε χαρρο, ταρδε δα νοιτε, πελασ µοντανηασ Ωηιτε, Βεττψ αϖιστου υµ ΥΦΟ βριληαντε, δε ινχιο σεµεληαντε α υµα εστρελα, θυε παρεχια σεγυι−λοσ. Χοµο Βαρνεψ τεµια θυε ο οβϕετο πυδεσσε αταχ〈−λοσ, ελεσ σαραµ δα ροδοϖια πρινχιπαλ ε εντραραµ νασ εστραδασ εστρειτασ δασ µοντανηασ, χηεγανδο εµ χασα δυασ ηορασ µαισ ταρδε δο θυε εσπεραϖαµ. Α εξπερινχια λεϖου Βεττψ α λερ υµ λιϖρο θυε δεσχρεϖια οσ ΥΦΟσ χοµο εσπαοναϖεσ δε ουτροσ µυνδοσ; σευσ οχυπαντεσ εραµ ηοµενζινηοσ θυε ◊σ ϖεζεσ ραπταϖαµ σερεσ ηυµανοσ. Πουχο δεποισ, Βεττψ χοµεου α τερ υµ πεσαδελο ατερροριζαδορ ε ρεχορρεντε εµ θυε ελα ε Βαρνεψ εραµ ραπταδοσ ε λεϖαδοσ α βορδο δο ΥΦΟ. Βαρνεψ ουϖιυ−α δεσχρεϖερ εσσε σονηο α αµιγασ, χολεγασ δε τραβαληο ε ινϖεστιγαδορεσ ϖολυντ〈ριοσ δε ΥΦΟσ. (⊃ χυριοσο θυε Βεττψ νο ο τενηα δισχυτιδο διρεταµεντε χοµ σευ µαριδο.) Χερχα δε υµα σεµανα δεποισ δα εξπερινχια, ελεσ εσταϖαµ δεσχρεϖενδο υµ ΥΦΟ εµ φορµα δε πανθυεχα , χοµ φιγυρασ υνιφορµιζαδασ ϖιστασ πελασ ϕανελασ τρανσπαρεντεσ δα ναϖε. ς〈ριοσ ανοσ µαισ ταρδε, ο πσιθυιατρα δε Βαρνεψ ο µανδου α υµ τεραπευτα ηιπνοτιζαδορ, δρ. Βενϕαµιν Σιµον. Βεττψ ταµβµ φοι ηιπνοτιζαδα. Σοβ ηιπνοσε, σεπαραδαµεντε ελεσ δεταληαραµ ο θυε ληεσ αχοντεχερα δυραντε ασ δυασ ηορασ περδιδασ : τινηαµ ϖιστο ο ΥΦΟ πουσαρ να ροδοϖια ε φοραµ λεϖαδοσ, παρχιαλµεντε ιµοβιλιζαδοσ, παρα α ναϖε ονδε χριατυρασ ηυµαν⌠ιδεσ βαιξασ, χινζεντασ ε δε ναριζεσ λονγοσ (υµ δεταληε θυε δισχορδα δο παραδιγµα χορρεντε) οσ συβµετεραµ α εξαµεσ µδιχοσ νο χονϖενχιοναισ, ινχλυσιϖε ιντροδυζινδο υµα αγυληα νο υµβιγο δε Βεττψ (αντεσ θυε α αµνιοχεντεσε τιϖεσσε σιδο ινϖενταδα να Τερρα). Η〈 οσ θυε αγορα αχρεδιταµ θυε φοραµ τιραδοσ ⌠ϖυλοσ δοσ οϖ〈ριοσ δε Βεττψ ε εσπερµα δε Βαρνεψ, εµβορα ισσο νο φαα παρτε δα ηιστ⌠ρια οριγιναλ.∗ Ο χαπιτο µοστρου α Βεττψ υµ µαπα δο εσπαο ιντερεστελαρ χοµ ο τρααδο δασ ροτασ δα ναϖε. Μαρτιν Σ. Κοττµεψερ µοστρου θυε µυιτοσ δοσ ιτενσ νο ρελατο δοσ Ηιλλ ποδεµ σερ ενχοντραδοσ νυµ φιλµε δε 1953, Ινϖαδερσ φροµ Μαρσ [Οσ ινϖασορεσ δε Μαρτε]. Ε α δεσχριο δοσ αλιενγενασ δαδα πορ Βαρνεψ, εσπεχιαλµεντε οσ σευσ οληοσ ενορµεσ, συργιυ νυµα σεσσο δε ηιπνοσε απενασ δοζε διασ δεποισ (∗) Μαισ ρεχεντεµεντε, α σρα. Ηιλλ τεµ εσχριτο θυε νοσ ραπτοσ ρεαισ πορ αλιενγενασ νο  δεµονστραδο νενηυµ ιντερεσσε σεξυαλ. Εντρεταντο, ελεσ φρεθεντεµεντε φιχαµ χοµ αλγυνσ δοσ περτενχεσ (δο ραπταδο), χοµο ϖαρασ δε πεσχαρ, ϕ⌠ιασ δε διφερεντεσ τιποσ, ⌠χυλοσ ου υµα ξχαρα δε σαβο εµ π⌠ .


δε τερ σιδο απρεσενταδο υµ επισ⌠διο δα σριε δε τελεϖισο Τηε Ουτερ Λιµιτσ, εµ θυε υµ αλιενγενα δεσσε τιπο ερα ρετραταδο. Ο χασο Ηιλλ φοι αµπλαµεντε δισχυτιδο. Τρανσφορµαδο νυµ φιλµε δε Τς εµ 1975, ιντροδυζιυ να µεντε δε µιληαρεσ δε πεσσοασ α ιδια δε θυε ραπτορεσ αλιενγενασ, βαιξοσ, χινζεντοσ, εστο εντρε ν⌠σ. Μασ ατ οσ πουχοσ χιεντιστασ θυε αχηαϖαµ να ποχα θυε αλγυνσ ΥΦΟσ ποδεριαµ σερ δε φατο εσπαοναϖεσ αλιενγενασ φιχαραµ δεσχονφιαδοσ. Φοι νοτ⌠ρια α αυσνχια δο συποστο ενχοντρο να λιστα δε χασοσ συγεστιϖοσ δε ΥΦΟσ χοµπιλαδοσ πορ ϑαµεσ Ε. Μαχ∆οναλδ, φσιχο ατµοσφριχο δα Υνιϖερσιδαδε δο Αριζονα. Εµ γεραλ, οσ χιεντιστασ θυε λεϖαµ οσ ΥΦΟσ α σριο τµ σε ινχλιναδο α µαντερ οσ ρελατοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ ◊ διστνχια ενθυαντο οσ θυε τοµαµ οσ σεθεστροσ αο π δα λετρα ϖεµ πουχασ ραζ⌡εσ παρα αναλισαρ σιµπλεσ ποντοσ δε λυζ νο χυ. Α ϖισο δε Μαχ∆οναλδ σοβρε οσ ΥΦΟσ νο σε φυνδαµενταϖα, διζια ελε, εµ εϖιδνχιασ ιρρεφυτ〈ϖεισ, µασ ερα υµα χονχλυσο δε λτιµα ινστνχια; τοδασ ασ εξπλιχα⌡εσ αλτερνατιϖασ ληε παρεχιαµ αινδα µενοσ πλαυσϖεισ. Να µεταδε δοσ ανοσ 60, οργανιζει υµ ενχοντρο πριϖαδο παρα θυε Μαχ∆οναλδ απρεσεντασσε σευσ µεληορεσ χασοσ αοσ πρινχιπαισ φσιχοσ ε αστρνοµοσ θυε αινδα νο τινηαµ αρρισχαδο υµα αφιρµαο σοβρε α θυεστο δοσ ΥΦΟσ. Ελε νο σ⌠ φοι ινχαπαζ δε χονϖενχ−λοσ δε θυε εσταµοσ ρεχεβενδο ϖισιτασ δε εξτρατερρεστρεσ, χοµο νεµ σεθυερ χονσεγυιυ δεσπερταρ ο σευ ιντερεσσε. Ε σε τραταϖα δε υµ γρυπο χυϕο θυοχιεντε δε χαπαχιδαδε δε αδµιραρ−σε ερα µυιτο ελεϖαδο. Α θυεστο ερα σιµπλεσµεντε θυε, ονδε Μαχ∆οναλδ ϖια αλιενγενασ, ελεσ ενχοντραϖαµ εξπλιχα⌡εσ µυιτο µαισ προσαιχασ. Φιθυει χοντεντε πορ τερ υµα οπορτυνιδαδε δε πασσαρ ϖ〈ριασ ηορασ χοµ ο σρ. ε α σρα. Ηιλλ ε χοµ ο δρ. Σιµον. Νο ηαϖια δϖιδα θυαντο ◊ σεριεδαδε ε σινχεριδαδε δε Βεττψ ε Βαρνεψ, νεµ θυαντο α σευσ σεντιµεντοσ χονφυσοσ σοβρε ο φατο δε τερεµ σε τορναδο φιγυρασ πβλιχασ εµ χιρχυνστνχιασ το εστρανηασ ε ινχµοδασ. Χοµ α περµισσο δοσ Ηιλλ, Σιµον µοστρου παρα µιµ (ε, α µευ χονϖιτε, παρα Μαχ∆οναλδ) αλγυµασ δασ φιτασ δε συασ σεσσ⌡εσ σοβ ηιπνοσε. Μινηα ιµπρεσσο µαισ φορτε φοι ινδυβιταϖελµεντε ο αβσολυτο τερρορ να ϖοζ δε Βαρνεψ, ενθυαντο ελε δεσχρεϖια ρεϖιϖια σερια υµα παλαϖρα µαισ αδεθυαδα ο ενχοντρο. Εµβορα υµ δεφενσορ ινφλυεντε δασ ϖιρτυδεσ δα ηιπνοσε να γυερρα ε να παζ, Σιµον νο σε δειξαρα αρρεβαταρ πελο φρενεσι πβλιχο σοβρε οσ ΥΦΟσ. Ελε τινηα υµα παρτιχιπαο γενεροσα νοσ διρειτοσ αυτοραισ δο βεστ−σελλερ δε ϑοην Φυλλερ, Ιντερρυπτεδ ϑουρνεψ, σοβρε α εξπερινχια δοσ Ηιλλ. Σε τιϖεσσε δεχλαραδο θυε ο ρελατο ερα αυτντιχο, ασ ϖενδασ δο λιϖρο ποδεριαµ τερ ατινγιδο ασ αλτυρασ, ε ο σευ γανηο φινανχειρο τερια σιδο βεµ µαιορ. Μασ ελε νο φεζ ναδα δισσο. Ταµβµ ρεϕειτου ιµεδιαταµεντε α νοο δε θυε σευσ παχιεντεσ εστιϖεσσεµ µεντινδο, ου, χοµο φοι συγεριδο πορ ουτρο πσιθυιατρα, θυε φοσσε υµα φολιε ◊ δευξ υµα ιλυσο παρτιληαδα, να θυαλ εµ γεραλ ο παρχειρο


συβµισσο αχειτα α ιλυσο δο παρχειρο δοµιναντε. Ασσιµ, ο θυε νοσ ρεστα? Οσ Ηιλλ, δισσε ο σευ πσιχοτεραπευτα, τινηαµ εξπεριµενταδο υµα εσπχιε δε σονηο . ϑυντοσ.

⊃ βεµ ποσσϖελ θυε ηαϕα µαισ δε υµα φοντε παρα οσ ρελατοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ, ασσιµ χοµο η〈 παρα ασ ϖισ⌡εσ δε ΥΦΟσ. ςαµοσ χονσιδεραρ ραπιδαµεντε αλγυµασ δασ ποσσιβιλιδαδεσ: Εµ 1894, φοι πυβλιχαδο εµ Λονδρεσ Τηε ιντερνατιοναλ χενσυσ οφ ωακινγ ηαλλυχινατιονσ. ∆αθυελα ποχα ατ ο πρεσεντε, ρεπετιδοσ λεϖανταµεντοσ δεµονστραραµ θυε 10% α 25% δασ πεσσοασ χοµυνσ, δε χοµπορταµεντο νορµαλ, εξπεριµενταραµ, πελο µενοσ υµα ϖεζ εµ συα ϖιδα, υµα αλυχιναο µυιτο ϖϖιδα εµ γεραλ εσχυταραµ υµα ϖοζ, ου ϖιραµ υµα φορµα θυανδο ναδα ηαϖια αο σευ ρεδορ. Μαισ ραραµεντε, ασ πεσσοασ σεντεµ υµ αροµα οβσεσσιϖο, εσχυταµ µσιχα, ου ρεχεβεµ υµα ρεϖελαο θυε ληεσ αδϖµ ινδεπενδεντεµεντε δοσ σεντιδοσ. Εµ αλγυνσ χασοσ, εσσασ σενσα⌡εσ σε τορναµ αχοντεχιµεντοσ πεσσοαισ τρανσφορµαδορεσ ου προφυνδασ εξπερινχιασ ρελιγιοσασ. Ασ αλυχινα⌡εσ ποδεµ σερ υµα πασσαγεµ νεγλιγενχιαδα παρα α χοµπρεενσο χιεντφιχα δο σαγραδο. Προϖαϖελµεντε, νο φοραµ πουχασ ασ ϖεζεσ, δεσδε α µορτε δε αµβοσ, θυε εσχυτει µινηα µε ου µευ παι µε χηαµαρ νυµ τοµ δε ϖοζ χολοθυιαλ. ⊃ χλαρο θυε ελεσ µε χηαµαϖαµ χοµ φρεθνχια δυραντε νοσσα ϖιδα χοµυµ παρα φαζερ θυαλθυερ ταρεφα, παρα ϕανταρ ου παρα ουϖιρ χοµεντ〈ριοσ σοβρε υµ αχοντεχιµεντο δο δια. Αινδα σιντο ταντα σαυδαδε δελεσ θυε νο µε παρεχε δε µοδο αλγυµ εστρανηο θυε µινηα µεντε ρεχυπερε δε ϖεζ εµ θυανδο υµα λεµβρανα λχιδα δε συασ ϖοζεσ. Αλυχινα⌡εσ µυνδανασ σο χοµυνσ. Εσσασ αλυχινα⌡εσ ποδεµ οχορρερ χοµ πεσσοασ περφειταµεντε νορµαισ ε εµ χιρχυνστνχιασ περφειταµεντε χοµυνσ. Ελασ ταµβµ ποδεµ σερ προϖοχαδασ: πελα φογυειρα δε υµ αχαµπαµεντο ◊ νοιτε, πορ εστρεσσε εµοχιοναλ, πορ αταθυεσ επιλτιχοσ, ενξαθυεχασ ου φεβρε αλτα, πορ ϕεϕυµ προλονγαδο, ινσνια∗ ου πριϖαο δοσ σεντιδοσ (πορ εξεµπλο, εµ ρεχλυσο σολιτ〈ρια), ου πορ (∗) Οσ σονηοσ σο ασσοχιαδοσ α υµ εσταδο χηαµαδο σονο ΡΕΜ, αβρεϖιατυρα ινγλεσα παρα Ραπιδ Εψε Μοϖεµεντ, ου µοϖιµεντο ρ〈πιδο δοσ οληοσ. (Σοβ ασ π〈λπεβρασ φεχηαδασ, οσ οληοσ σε µοϖεµ, ταλϖεζ σεγυινδο α αο δο σονηο, ταλϖεζ αλεατοριαµεντε.) Ο εσταδο ΡΕΜ τεµ υµα φορτε χορρελαο χοµ α εξχιταο σεξυαλ. Φιζεραµ−σε εξπεριµεντοσ εµ θυε ινδιϖδυοσ αδορµεχιδοσ σο αχορδαδοσ σεµπρε θυε συργε ο εσταδο ΡΕΜ, ενθυαντο µεµβροσ δε υµ γρυπο δε χοντρολε σο αχορδαδοσ ο µεσµο νµερο δε ϖεζεσ ◊ νοιτε, πορµ θυανδο νο εστο σονηανδο. ∆εποισ δε αλγυνσ διασ, ο γρυπο δε χοντρολε εσταϖα υµ πουχο γρογυε, µασ ο γρυπο εξπεριµενταλ οσ θυε φοραµ ιµπεδιδοσ δε σονηαρ εσταϖα τενδο αλυχινα⌡εσ δυραντε ο δια. Ισσο νο σιγνιφιχα θυε δεσσα µανειρα σε ποσσα ινδυζιρ αλγυµασ πεσσοασ χοµ υµα ανορµαλιδαδε παρτιχυλαρ α τερ αλυχινα⌡εσ; θυαλθυερ υµ  χαπαζ


µειο δε αλυχιν⌠γενοσ χοµο ο ΛΣ∆, πσιλοχιβιν, µεσχαλινα ου ηαξιξε. (Ο δελιριυµ τρεµενσ, ο τεµιδο ∆Τ ινδυζιδο πελο 〈λχοολ,  υµα µανιφεσταο βεµ χονηεχιδα δα σνδροµε δε αβστιννχια δο αλχοολισµο.) Εξιστεµ ταµβµ µολχυλασ, χοµο ασ φενοτιαζινασ (τοραζινα, πορ εξεµπλο), θυε φαζεµ ασ αλυχινα⌡εσ δεσαπαρεχερ. ⊃ µυιτο προϖ〈ϖελ θυε ο χορπο ηυµανο γερε συβστνχιασ ταλϖεζ ινχλυσιϖε ασ πεθυενασ προτενασ δο χρεβρο σεµεληαντεσ ◊ µορφινα χηαµαδασ ενδορφινασ θυε χαυσαµ αλυχινα⌡εσ ε ουτρασ θυε ασ ελιµιναµ. Εξποραδορεσ φαµοσοσ (ε νο ηιστριχοσ), χοµο ο αλµιραντε Ριχηαρδ Βψρδ, ο χαπιτο ϑοσηυα Σλοχυµ ε σιρ Ερνεστ Σηαχκλετον, εξπεριµενταραµ αλυχινα⌡εσ ϖϖιδασ αο ενφρενταρ σιτυα⌡εσ δε ισολαµεντο ε σολιδο ινχοµυνσ. Σεϕαµ θυαισ φορεµ σευσ αντεχεδεντεσ νευρολ⌠γιχοσ ε µολεχυλαρεσ, ασ αλυχινα⌡εσ νο παρεχεµ ρεαισ. Σο βυσχαδασ εµ µυιτασ χυλτυρασ ε χονσιδεραδασ υµ σιναλ δε ιλυµιναο εσπιριτυαλ. Εντρε οσ νδιοσ νορτε− αµεριχανοσ δασ πλανχιεσ οχιδενταισ, πορ εξεµπλο, ου εντρε µυιτασ χυλτυρασ ινδγενασ σιβεριανασ, ο φυτυρο δε υµ ϕοϖεµ ερα πρενυνχιαδο πελα νατυρεζα δα αλυχιναο θυε ελε εξπεριµενταϖα δεποισ δε υµα βεµ−συχεδιδα βυσχα δα ϖισο ; σευ σιγνιφιχαδο ερα δισχυτιδο χοµ γρανδε σεριεδαδε εντρε οσ ανχιοσ ε οσ ξαµσ δα τριβο. Η〈 ινµεροσ εξεµπλοσ, εµ τοδασ ασ ρελιγι⌡εσ, δε πατριαρχασ, προφετασ ου σαλϖαδορεσ θυε σε ρετιραµ παρα ο δεσερτο ου παρα α µοντανηα ε, ασσιστιδοσ πελα φοµε ε πελα πριϖαο δοσ σεντιδοσ, ενχοντραµ δευσεσ ου δεµνιοσ. Εξπερινχιασ ρελιγιοσασ ινδυζιδασ πορ δρογασ πσιχοδλιχασ φοραµ α µαρχα ρεγιστραδα δα χυλτυρα δοσ ϕοϖενσ οχιδενταισ δοσ ανοσ 60. Α εξπερινχια, ινδεπενδεντεµεντε δε χοµο τενηα σιδο προϖοχαδα,  χοµ φρεθνχια δεσχριτα δε φορµα ρεσπειτοσα, χοµ παλαϖρασ χοµο τρανσχενδεντε , σοβρενατυραλ , σαγραδα ε σαντα . Ασ αλυχινα⌡εσ σο χοµυνσ. Σε αλγυµ τεµ υµα αλυχιναο, ισσο νο σιγνιφιχα θυε εστ〈 λουχο. Α λιτερατυρα αντροπολ⌠γιχα εστ〈 ρεπλετα δε ετνοπσιθυιατρια δα αλυχιναο, σονηοσ ΡΕΜ ε τρανσεσ δε ποσσεσσο, θυε απρεσενταµ µυιτοσ ελεµεντοσ χοµυνσ νασ διφερεντεσ χυλτυρασ ε αο λονγο δε διϖερσασ ερασ. Ασ αλυχινα⌡εσ σο ροτινειραµεντε ιντερπρεταδασ χοµο ποσσεσσο πορ εσπριτοσ βονσ ου µαυσ. Ο αντροπ⌠λογο δε Ψαλε Ωεστον Λα Βαρρε χηεγα αο ποντο δε αφιρµαρ θυε σερια συρπρεενδεντεµεντε ραζο〈ϖελ προπορ θυε γρανδε παρτε δα χυλτυρα  αλυχιναο , ε θυε τοδο ο προπ⌠σιτο ε φυνο δο ριτυαλ παρεχε σερ [...] ο δεσεϕο δε [υµ] γρυπο δε αλυχιναρ α ρεαλιδαδε . Εισ υµα δεσχριο δασ αλυχινα⌡εσ χοµο προβλεµα δε σιναλ−ρυδο, φορµυλαδα πορ Λουισ ϑ. Ωεστ, εξ−διρετορ µδιχο δα Χλνιχα δε Νευροπσιθυιατρια δα Υνιϖερσιδαδε δα Χαλιφ⌠ρνια, Λοσ Ανγελεσ. Φοι εξτραδα δα 15♠. εδιο δα Ενχιχλοπδια Βριτνιχα:

δε εξπεριµεντ〈−λασ.


[ς]αµοσ ιµαγιναρ υµ ηοµεµ δε π, αο λαδο δο ϖιδρο δα ϕανελα φεχηαδα ε εµ φρεντε α συα λαρειρα, οληανδο παρα ο ϕαρδιµ αο χρεπσχυλο. Εστ〈 το αβσορτο να ϖισο δο µυνδο εξτεριορ θυε δειξα δε ϖισυαλιζαρ ο ιντεριορ δα σαλα. Θυανδο σε τορνα µαισ εσχυρο λ〈 φορα, νο ενταντο, ο ρεφλεξο ινδιστιντο δασ ιµαγενσ δοσ οβϕετοσ ◊σ συασ χοστασ ποδε σερ ϖιστο νο ϖιδρο δα ϕανελα. Πορ αλγυµ τεµπο, ελε χονσεγυε ϖερ ο ϕαρδιµ (σε φιξα οσ οληοσ αο λονγε) ου ο ρεφλεξο δο ιντεριορ δα σαλα (σε φοχαλιζα ο ϖιδρο α αλγυνσ χεντµετροσ δε σευ ροστο). Α νοιτε χαι, µασ ο φογο αινδα αρδε βριληαντεµεντε να λαρειρα ε ιλυµινα α σαλα. Ο οβσερϖαδορ αγορα ϖ νο ϖιδρο ο ρεφλεξο ντιδο δο ιντεριορ δα σαλα ◊σ συασ χοστασ, θυε παρεχε εσταρ νο λαδο δε φορα δα ϕανελα. Εσσα ιλυσο σε τορνα µαισ ϖαγα ◊ µεδιδα θυε ο φογο εσµορεχε, ε, φιναλµεντε, θυανδο φιχα εσχυρο ταντο λ〈 φορα χοµο δεντρο δα σαλα, ναδα µαισ σε ϖ. Σε ο φογο σε αϖιϖα δε τεµποσ εµ τεµποσ, ασ ϖισ⌡εσ νο ϖιδρο ρεαπαρεχεµ. ∆ε φορµα αν〈λογα, ασ εξπερινχιασ αλυχινατ⌠ριασ, ασσιµ χοµο ασ δοσ σονηοσ νορµαισ, οχορρεµ θυανδο σε ρεδυζ α λυζ δο δια (δαδοσ σενσοριαισ δε εντραδα), αο πασσο θυε α ιλυµιναο ιντεριορ (ο νϖελ γεραλ δα εξχιταο µενταλ) περµανεχε βριληαντε , ε ασ ιµαγενσ θυε σε οριγιναµ δεντρο δασ σαλασ δε νοσσασ µεντεσ ποδεµ σερ περχεβιδασ (αλυχιναδασ) χοµο σε ϖιεσσεµ δε φορα δασ ϕανελασ δε νοσσοσ σεντιδοσ. Ουτρα αναλογια ποδερια σερ α δε θυε οσ σονηοσ, χοµο ασ εστρελασ, βριληαµ ο τεµπο τοδο. Εµβορα ασ εστρελασ νο σεϕαµ ϖιστασ χοµ µυιτα φρεθνχια ◊ λυζ δο δια, ποισ ο βριληο δο Σολ  δεµασιαδο ιντενσο, σε η〈 υµ εχλιπσε σολαρ, ου σε ο εσπεχταδορ δεχιδε οβσερϖαρ ο φιρµαµεντο υµ πουχο δεποισ δο πρ−δο−σολ ου υµ πουχο αντεσ δο αµανηεχερ, ου σε ελε  αχορδαδο δε τεµποσ εµ τεµποσ νυµα νοιτε χλαρα παρα φιταρ ο χυ, εντο ασ εστρελασ, χοµο οσ σονηοσ, εµβορα φρεθεντεµεντε εσθυεχιδασ, ποδεµ σερ σεµπρε ϖιστασ. Υµ χονχειτο µαισ ρελαχιοναδο χοµ α µεντε  ο δε υµα ατιϖιδαδε χοντνυα δε προχεσσαµεντο δε ινφορµα⌡εσ (υµα εσπχιε δε φλυξο πρ− χονσχιεντε ), ινφλυενχιαδα ινιντερρυπταµεντε ταντο πελασ φορασ χονσχιεντεσ χοµο πελασ ινχονσχιεντεσ, θυε χονστιτυι ο συπριµεντο ποτενχιαλ δο χοντεδο δοσ σονηοσ. Ο σονηο  υµα εξπερινχια δυραντε α θυαλ, πορ αλγυνσ µινυτοσ, ο ινδιϖδυο τεµ αλγυµα χονσχινχια δο φλυξο δε δαδοσ σενδο προχεσσαδο. Ασ αλυχινα⌡εσ εµ εσταδο δεσπερτο ταµβµ ιµπλιχαριαµ οσ µεσµοσ φενµενοσ, προδυζιδοσ πορ υµ χονϕυντο υµ πουχο διφερεντε δε χιρχυνστνχιασ πσιχολ⌠γιχασ ου φισιολ⌠γιχασ [...]. Τοδο χοµπορταµεντο ε εξπερινχια ηυµανοσ (νορµαλ ε ανορµαλ) παρεχεµ σερ βεµ ασσιστιδοσ πορ φενµενοσ ιλυσ⌠ριοσ ε αλυχινατ⌠ριοσ. Εµβορα α ρελαο δεσσεσ φενµενοσ χοµ α δοενα µενταλ σεϕα βεµ δοχυµενταδα, ο σευ παπελ να ϖιδα χοτιδιανα νο φοι ταλϖεζ συφιχιεντεµεντε χονσιδεραδο. Υµα χοµπρεενσο µαισ απροφυνδαδα δασ ιλυσ⌡εσ ε αλυχινα⌡εσ δασ πεσσοασ νορµαισ ποδε φορνεχερ εξπλιχα⌡εσ παρα εξπερινχιασ θυε δο χοντρ〈ριο φιχαριαµ ρελεγαδασ αο εστρανηο, αο εξτρα−σενσοριαλ , ου αο σοβρενατυραλ.


Εσταραµοσ χερταµεντε περδενδο αλγο ιµπορταντε σοβρε α νοσσα νατυρεζα, σε νοσ ρεχυσ〈σσεµοσ α ενφρενταρ ο φατο δε θυε ασ αλυχινα⌡εσ σο υµα χαραχτερστιχα ηυµανα. Εντρεταντο, ισσο νο ασ τορνα παρτε δε υµα ρεαλιδαδε µαισ εξτεριορ θυε ιντεριορ. ∆ε 5% α 10% δοσ σερεσ ηυµανοσ σο εξτρεµαµεντε συγεστιον〈ϖεισ, χαπαζεσ δε σε µοϖερ εµ ρεσποστα α υµα ορδεµ δαδα εµ προφυνδο τρανσε ηιπν⌠τιχο. Απροξιµαδαµεντε 10% δοσ νορτε− αµεριχανοσ αφιρµαµ τερ ϖιστο υµ ου µαισ φαντασµασ. Εσσε νµερο  συπεριορ αο δοσ θυε αλεγαµ λεµβραρ−σε δε τερεµ σιδο ραπταδοσ πορ αλιενγενασ, θυασε ιγυαλ αο δοσ θυε δισσεραµ τερ ϖιστο υµ ου µαισ ΥΦΟσ, ε ινφεριορ δαθυελεσ θυε, να λτιµα σεµανα δο µανδατο δε Ριχηαρδ Νιξον αντεσ δε ελε ρενυνχιαρ παρα εϖιταρ ο ιµπεδιµεντο , αχηαϖαµ θυε ο πρεσιδεντε εσταϖα τενδο υµ δεσεµπενηο βοµ/εξχελεντε. Πελο µενοσ 1% δε τοδοσ ν⌠σ  εσθυιζοφρνιχο. Ισσο σιγνιφιχα µαισ δε 50 µιλη⌡εσ δε εσθυιζοφρνιχοσ νο πλανετα, µαισ δο θυε, πορ εξεµπλο, α ποπυλαο δα Ινγλατερρα. Εµ σευ λιϖρο δε 1970 σοβρε πεσαδελοσ, ο πσιθυιατρα ϑοην Μαχκ σοβρε θυεµ τερει µαισ α διζερ εσχρεϖε: Η〈 υµ περοδο να πριµειρα ινφνχια εµ θυε οσ σονηοσ σο χονσιδεραδοσ ρεαισ ε εµ θυε α χριανα τοµα οσ αχοντεχιµεντοσ, ασ τρανσφορµα⌡εσ, ασ γρατιφιχα⌡εσ ε ασ αµεαασ δε θυε σο χοµποστοσ χοµο σε φοσσεµ εθυιϖαλεντεσ ◊σ εξπερινχιασ δι〈ριασ ε φιζεσσεµ ιγυαλµεντε παρτε δα ϖιδα χοτιδιανα ρεαλ. Α χαπαχιδαδε δε εσταβελεχερ ε µαντερ διστιν⌡εσ χλαρασ εντρε α ϖιδα δοσ σονηοσ ε α ϖιδα νο µυνδο εξτεριορ  χονθυισταδα χοµ γρανδε εσφορο ε ρεθυερ ϖ〈ριοσ ανοσ παρα σερ αλχαναδα, νο εστανδο χοµπλετα νεµ µεσµο εµ χριανασ νορµαισ αντεσ δοσ οιτο α δεζ ανοσ. Πορ συα νιτιδεζ ε ιντενσιδαδε αφετιϖα χονϖινχεντε, οσ πεσαδελοσ µοστραµ−σε µαισ διφχεισ δε σερεµ ϕυλγαδοσ δε φορµα ρεαλιστα πελασ χριανασ.

Θυανδο α χριανα χοντα υµα ηιστ⌠ρια φαβυλοσα α βρυξα θυε φαζ χαρετασ νο θυαρτο εσχυρο; ο τιγρε εµβοσχαδο εµβαιξο δα χαµα; ο ϖασο θυε φοι θυεβραδο πορ υµ π〈σσαρο µυλτιχολοριδο θυε ϖοου πελα ϕανελα, ε νο πορθυε, εµ δεσοβεδινχια ◊σ ρεγρασ φαµιλιαρεσ, αλγυµ εσταϖα χηυτανδο βολα δεντρο δε χασα , εστ〈 µεντινδο χονσχιεντεµεντε? ⊃ χερτο θυε οσ παισ µυιτασ ϖεζεσ αγεµ χοµο σε ελα νο πυδεσσε διστινγυιρ πλεναµεντε εντρε α φαντασια ε α ρεαλιδαδε. Αλγυµασ χριανασ τµ ιµαγινα⌡εσ ατιϖασ; ουτρασ σο µενοσ δοταδασ νεσσε ασπεχτο. Αλγυµασ φαµλιασ ποδεµ ρεσπειταρ α χαπαχιδαδε δε φαντασιαρ ε εστιµυλαρ α χριανα, σεµ δειξαρ δε διζερ αο µεσµο τεµπο χοισασ χοµο: Οη, ισσο νο  ρεαλ;  απενασ α συα ιµαγιναο . Ουτρασ ποδεµ νο τερ παχινχια χοµ ασ ηιστ⌠ριασ ινϖενταδασ τορνα−σε µαισ διφχιλ, πελο µενοσ δε χερτα φορµα, αδµινιστραρ α χασα ε ρεσολϖερ ασ δισπυτασ ε δεσεστιµυλαµ α φαντασια δοσ φιληοσ, θυεµ σαβε λεϖανδο−οσ ατ α πενσαρ θυε  αλγο ϖεργονηοσο. Αλγυνσ παισ ταλϖεζ νο φααµ ελεσ πρ⌠πριοσ υµα διστινο χλαρα εντρε


ρεαλιδαδε ε φαντασια, ου ποδεµ σε δειξαρ ενϖολϖερ σεριαµεντε πορ εστα. ∆ε τοδασ εσσασ προπενσ⌡εσ ε πρ〈τιχασ δε εδυχαο οποστασ, αλγυµασ πεσσοασ σαεµ χοµ υµα χαπαχιδαδε ιντατα δε φαντασιαρ ε υµα ηιστ⌠ρια, θυε αδεντρα πελα ϖιδα αδυλτα, δε τραµασ ινϖενταδασ. Ουτρασ χρεσχεµ αχρεδιτανδο θυε  λουχο θυε νο σαβε α διφερενα εντρε ρεαλιδαδε ε φαντασια. Α µαιορια δε ν⌠σ εστ〈 νυµ µειο−τερµο εντρε εσσεσ δοισ εξτρεµοσ. Ασ ϖτιµασ δε ραπτοσ αφιρµαµ φρεθεντεµεντε τερ ϖιστο αλιενγενασ εµ συα ινφνχια εντρανδο πελα ϕανελα, σαινδο δε δεντρο δο αρµ〈ριο ου εµβαιξο δα χαµα. Μασ εµ τοδα παρτε δο µυνδο ασ χριανασ χονταµ ηιστ⌠ριασ σεµεληαντεσ χοµ φαδασ, γνοµοσ, δυενδεσ, φαντασµασ, διαβρετεσ, βρυξασ, διαβινηοσ ε υµα ριχα ϖαριεδαδε δε αµιγοσ ιµαγιν〈ριοσ. ∆εϖεµοσ ιµαγιναρ δοισ γρυποσ διφερεντεσ δε χριανασ ασ θυε ϖεµ σερεσ τερρεστρεσ ιµαγιν〈ριοσ ε ασ θυε ϖεµ εξτρατερρεστρεσ γενυνοσ? Νο σερ〈 µαισ ραζο〈ϖελ συπορ θυε αµβοσ οσ γρυποσ εστεϕαµ ϖενδο α µεσµα χοισα ου εξπεριµεντανδο αλυχινα⌡εσ παρεχιδασ? Α µαιορια δε ν⌠σ σε λεµβρα δο τερρορ εξπεριµενταδο, χοµ δοισ ανοσ ου ϕ〈 µαισ ϖεληοσ, διαντε δοσ µονστροσ δε απαρνχια ρεαλ, µασ ιντειραµεντε ιµαγιν〈ριοσ, σοβρετυδο ◊ νοιτε ου νο εσχυρο. Αινδα µε ρεχορδο δε οχασι⌡εσ εµ θυε φιχαϖα τοταλµεντε ατερροριζαδο, εσχονδιδο σοβ οσ λεν⌠ισ ατ νο ποδερ µαισ αγενταρ, θυανδο εντο δισπαραϖα παρα α σεγυρανα δο θυαρτο δε µευσ παισ ισσο σε χονσεγυισσε χηεγαρ αντεσ δε χαιρ νασ γαρρασ δα... Πρεσενα. Ο χαριχατυριστα νορτε−αµεριχανο Γαρψ Λαρσον, θυε εξπλορα ο γνερο δο ηορρορ εµ σευσ δεσενηοσ, εσχρεϖε α σεγυιντε δεδιχατ⌠ρια εµ υµ δε σευσ λιϖροσ: Θυανδο ερα µενινο, α νοσσα χασα ερα ρεπλετα δε µονστροσ. Ελεσ ϖιϖιαµ νοσ αρµ〈ριοσ, εµβαιξο δασ χαµασ, νο σ⌠το, νο πορο ε θυανδο εσταϖα εσχυρο πρατιχαµεντε εµ τοδα παρτε. Εστε λιϖρο  δεδιχαδο α µευ παι, θυε µε προτεγευ δε τοδοσ εσσεσ µονστροσ.

⊃ ταλϖεζ ο θυε οσ τεραπευτασ δασ ϖτιµασ δε ραπτοσ δεϖεριαµ φαζερ χοµ µαισ εφιχινχια. Παρτε δοσ µοτιϖοσ παρα ασ χριανασ τερεµ µεδο δο εσχυρο ποδε σερ ο φατο δε θυε, ατ η〈 βεµ πουχο, εµ τοδα α νοσσα ηιστ⌠ρια εϖολυτιϖα, ελασ νυνχα δορµιαµ σοζινηασ. Εµ ϖεζ δισσο, ανινηαϖαµ−σε εµ σεγυρανα, προτεγιδασ πορ υµ αδυλτο εµ γεραλ, α µαµε. Νο Οχιδεντε εσχλαρεχιδο, ν⌠σ ασ ενφιαµοσ σοζινηασ νυµ θυαρτο εσχυρο, δαµοσ βοα−νοιτε ε τεµοσ διφιχυλδαδε εµ χοµπρεενδερ πορ θυε ελασ ◊σ ϖεζεσ φιχαµ περτυρβαδασ. Εµ τερµοσ δε εϖολυο δα εσπχιε, φαζ σεντιδο θυε ασ χριανασ τενηαµ φαντασιασ δε µονστροσ ασσυσταδορεσ. Νυµ µυνδο ποϖοαδο πορ λε⌡εσ ε ηιενασ, εσσασ φαντασιασ αϕυδαϖαµ α ιµπεδιρ θυε φιληοτεσ ινδεφεσοσ σε αϖεντυρασσεµ λονγε δεµαισ δε σευσ γυαρδιεσ. Χοµο εσσε µεχανισµο δε σεγυρανα ποδε φυνχιοναρ παρα υµ ϕοϖεµ ανιµαλ φορτε ε χυριοσο σενο πελα προδυο αρτιφιχιαλ


δε υµ φορτε τερρορ? Οσ θυε νο τµ µεδο δε µονστροσ τενδεµ α νο δειξαρ δεσχενδεντεσ. Πορ φιµ, ασσιµ ιµαγινο, χοµ ο δεσενρολαρ δα εϖολυο ηυµανα, θυασε τοδασ ασ χριανασ ινχορποραραµ ο µεδο δε µονστροσ. Πορµ, σε σοµοσ χαπαζεσ δε ινϖοχαρ µονστροσ ατερροριζαδορεσ να ινφνχια, πορ θυε αλγυνσ δεντρε ν⌠σ νο ποδεραµοσ, πελο µενοσ δε ϖεζ εµ θυανδο, φαντασιαρ αλγο σεµεληαντε, αλγο ϖερδαδειραµεντε ηορριπιλαντε, µεσµο σενδο ϕ〈 αδυλτοσ? ⊃ ρεϖελαδορ θυε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ οχορραµ πρινχιπαλµεντε θυανδο ασ πεσσοασ αδορµεχεµ ου αχορδαµ, ου εµ λονγασ ϖιαγενσ δε χαρρο, θυανδο εξιστε ο περιγο βεµ χονηεχιδο δε χαιρ νυµ δεϖανειο αυτο−ηιπν⌠τιχο. Οσ τεραπευτασ δασ ϖτιµασ δοσ ραπτοσ φιχαµ ιντριγαδοσ θυανδο σευσ παχιεντεσ διζεµ γριταρ δε τερρορ, ενθυαντο συασ εσποσασ δορµεµ υµ σονο πεσαδο αο σευ λαδο. Μασ ισσο νο  τπιχο δοσ σονηοσ νοσσοσ γριτοσ δε αϕυδα θυε νο σο εσχυταδοσ? Τεριαµ εσσασ ηιστ⌠ριασ αλγο α ϖερ χοµ ο σονο ε, χοµο Βενϕαµιν Σιµον προπσ παρα ο χασο δοσ Ηιλλ, χοµ υµα εσπχιε δε σονηο? Εµβορα νο σεϕα βασταντε χονηεχιδα, υµα σνδροµε πσιχολ⌠γιχα χοµυµ, υµ ταντο παρεχιδα χοµ ο ραπτο πορ αλιενγενασ,  α χηαµαδα παραλισια δο σονο. Μυιτασ πεσσοασ α εξπεριµενταµ. Αχοντεχε ναθυελε µυνδο χρεπυσχυλαρ θυε φιχα εντρε ο εσταρ πλεναµεντε αχορδαδο ε ο τοταλµεντε αδορµεχιδο. Πορ αλγυνσ µινυτοσ, ταλϖεζ µαισ δο θυε ισσο, α πεσσοα φιχα ιµ⌠ϖελ ε αγυδαµεντε ανσιοσα. Σεντε υµ πεσο σοβρε ο πειτο, χοµο σε υµ σερ αλι εστιϖεσσε σενταδο ου δειταδο. Α βατιδα δο χοραο  ρ〈πιδα, α ρεσπιραο πενοσα. Ποδε−σε πασσαρ πορ αλυχινα⌡εσ αυδιτιϖασ ου ϖισυαισ δε πεσσοασ, δεµνιοσ, φαντασµασ, ανιµαισ ου π〈σσαροσ. Νο αµβιεντε αδεθυαδο, α εξπερινχια ποδε τερ τοδα α φορα ε τοδο ο ιµπαχτο δα ρεαλιδαδε , σεγυνδο Ροβερτ Βακερ, πσιχ⌠λογο δα Υνιϖερσιδαδε δε Κεντυχκψ. ℵσ ϖεζεσ η〈 υµ χοµπονεντε σεξυαλ µαρχαντε να αλυχιναο. Βακερ αφιρµα θυε εσσεσ διστρβιοσ χοµυνσ δο σονο εστο πορ τρ〈σ δε υµ γρανδε νµερο, σε νο δα µαιορια, δοσ ρελατοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ. (Ελε ε ουτροσ συγερεµ θυε η〈 ταµβµ ουτροσ τιποσ δε ρεγιστροσ δε ραπτο, φειτοσ, πορ εξεµπλο, πορ ινδιϖδυοσ χοµ προπενσο α φαντασιαρ ου πορ θυεµ γοστα δε πρεγαρ υµα πεα.) ∆ε φορµα σεµεληαντε, Ηαρϖαρδ Μενταλ Ηεαλτη Λεττερ (σετεµβρο δε 1994) χοµεντα: Α παραλισια δο σονο ποδε δυραρ ϖ〈ριοσ µινυτοσ, σενδο ◊σ ϖεζεσ αχοµπανηαδα δε αλυχινα⌡εσ ϖϖιδασ παρεχιδασ χοµ σονηοσ, θυε δο οριγεµ α ηιστ⌠ριασ σοβρε ϖισιτασ δε δευσεσ, εσπριτοσ ε χριατυρασ εξτρατερρεστρεσ.

Α παρτιρ δοσ πριµειροσ εστυδοσ δο νευροφισιολογιστα χαναδενσε Ωιλδερ Πενφιελδ, σαβεµοσ θυε α εστιµυλαο ελτριχα δε χερτασ ρεγι⌡εσ δο


χρεβρο προϖοχα αλυχινα⌡εσ πλεναµεντε δεσενϖολϖιδασ. Ασ πεσσοασ χοµ επιλεπσια δο λοβο τεµποραλ ο θυε ιµπλιχα υµα χασχατα δε ιµπυλσοσ ελτριχοσ γεραδοσ νατυραλµεντε να παρτε δο χρεβρο αβαιξο δα τεστα εξπεριµενταµ υµα σριε δε αλυχινα⌡εσ θυασε ινδιστινγυϖεισ δα ρεαλιδαδε: ινχλυσιϖε α πρεσενα δε υµ ου µαισ σερεσ εστρανηοσ, ανσιεδαδε, σενσαο δε φλυτυαρ νο αρ, εξπερινχιασ σεξυαισ ε λαπσοσ δε µεµ⌠ρια. Η〈 ταµβµ ο θυε  σεντιδο χοµο υµα χοµπρεενσο σαγαζ δασ θυεστ⌡εσ µαισ προφυνδασ ε α νεχεσσιδαδε δε διϖυλγ〈−λα. Υµ χοντινυυµ δε εστιµυλαο δο λοβο τεµποραλ σε εστενδε δασ πεσσοασ χοµ επιλεπσια γραϖε αοσ µαισ χοµυνσ δεντρε ν⌠σ. Εµ πελο µενοσ υµ χασο ρελαταδο πορ ουτρο νευροχιεντιστα χαναδενσε, Μιχηαελ Περσινγερ, ο εµπρεγο δα δρογα αντιεπιλτιχα χαρβαµαζεπινα ελιµινου νυµα µυληερ α σενσαο ρεχορρεντε δε χυµπριρ ο ροτειρο παδρο δο ραπτο πορ αλιενγενασ. Ασσιµ, εσσασ αλυχινα⌡εσ, γεραδασ εσποντανεαµεντε ου χοµ αϕυδα δε προδυτοσ θυµιχοσ ε εξπερινχιασ, ποδεµ δεσεµπενηαρ υµ παπελ ταλϖεζ χεντραλ νασ ηιστ⌠ριασ δε ΥΦΟσ. Μασ εσσα οπινιο  φ〈χιλ δε δεσδενηαρ: ο ενιγµα δοσ ΥΦΟσ δεχιφραδο χοµο αλυχινα⌡εσ δε µασσα . Τοδο µυνδο σαβε θυε νο η〈 αλυχινα⌡εσ παρτιληαδασ. Χερτο?

Θυανδο α ποσσιβιλιδαδε δα ϖιδα εξτρατερρεστρε χοµεου α σερ ποπυλαριζαδα πορ τοδα παρτε εσπεχιαλµεντε περτο δα ϖιραδα δο σχυλο πασσαδο, πορ Περχιϖαλ Λοωελλ χοµ σευσ χαναισ µαρχιανοσ , ασ πεσσοασ πασσαραµ α ρελαταρ χοντατοσ χοµ αλιενγενασ, σοβρετυδο µαρχιανοσ. Ο λιϖρο δε 1901 δο πσιχ⌠λογο Τηεοδορε Φλουρνοψ, Φροµ Ινδια το τηε πλανετ Μαρσ, δεσχρεϖε υµ µδιυµ δε λνγυα φρανχεσα θυε, εµ εσταδο δε τρανσε, δεσενηαϖα ρετρατοσ δοσ µαρχιανοσ (ελεσ σε παρεχεµ βασταντε χονοσχο) ε απρεσενταϖα ο σευ αλφαβετο ε λινγυαγεµ (εξτραορδιναριαµεντε παρεχιδοσ χοµ ο φρανχσ). Να συα δισσερταο δε δουτοραδο δε 1902, ο πσιθυιατρα Χαρλ ϑυνγ δεσχρεϖια υµα ϕοϖεµ συα θυε φιχου νερϖοσα αο δεσχοβριρ, σενταδο ◊ συα φρεντε νο τρεµ, υµ µοραδορ δοσ αστροσ οριγιν〈ριο δε Μαρτε. Οσ µαρχιανοσ ιγνοραµ α χινχια, α φιλοσοφια ε ασ αλµασ, φοι α ινφορµαο θυε ρεχεβευ, µασ τµ υµα τεχνολογια αϖαναδα. Μ〈θυινασ ϖοαδορασ εξιστεµ η〈 µυιτο τεµπο εµ Μαρτε; τοδο ο πλανετα  χοβερτο πορ χαναισ , ε ασσιµ πορ διαντε. Χηαρλεσ Φορτ, υµ χολεχιοναδορ δε ρελατοσ ανµαλοσ θυε µορρευ εµ 1932, εσχρεϖευ: Ταλϖεζ ηαϕα ηαβιταντεσ δε Μαρτε θυε σεχρεταµεντε ενϖιαµ ρελατ⌠ριοσ σοβρε οσ χοστυµεσ δε νοσσο µυνδο α σευσ γοϖερνοσ . Νοσ ανοσ 50, υµ λιϖρο δε Γεραλδ Ηεαρδ ρεϖελαϖα θυε οσ οχυπαντεσ δοσ δισχοσ εραµ αβεληασ µαρχιανασ ιντελιγεντεσ. Θυεµ µαισ σοβρεϖιϖερια ◊σ φαντ〈στιχασ ϖολτασ εµ νγυλο ρετο δεσχριτασ πελοσ ΥΦΟσ? Μασ δεποισ θυε α Μαρινερ 9 δεµονστρου θυε οσ χαναισ εραµ


ιλυσ⌠ριοσ, εµ 1971, ε δεποισ θυε ασ ςικινγ 1 ε 2 νο ενχοντραραµ νενηυµα εϖιδνχια χονϖινχεντε νεµ µεσµο δε µιχρ⌠βιοσ, εµ 1976, ο εντυσιασµο ποπυλαρ πελο Μαρτε δε Λοωελλ εσµορεχευ ε πουχο σε ουϖιυ φαλαρ δε ϖισιτα δε µαρχιανοσ. Πασσου−σε εντο α ρελαταρ θυε οσ αλιενγενασ ϖινηαµ δε ουτροσ λυγαρεσ. Πορ θυ? Πορ θυε ϕ〈 νο εραµ µαρχιανοσ? Ε, δεποισ θυε σε δεσχοβριυ θυε α συπερφχιε δε ςνυσ  συφιχιεντεµεντε θυεντε παρα φυνδιρ ο χηυµβο, συµιραµ οσ ϖισιταντεσ ϖενυσιανοσ. Αλγυµα παρτε δεσσασ ηιστ⌠ριασ σε αδαπτα αοσ χνονεσ χορρεντεσ δε οπινι⌡εσ? Ο θυε ισσο συγερε σοβρε α συα οριγεµ? Νο η〈 δϖιδα δε θυε οσ σερεσ ηυµανοσ χοµυµεντε τµ αλυχινα⌡εσ. Η〈 µυιτασ δϖιδασ σοβρε ο φατο δε οσ εξτρατερρεστρεσ εξιστιρεµ, φρεθενταρεµ ο νοσσο πλανετα ου νοσ ραπταρεµ ε µολεσταρεµ. Ποδεµοσ δισχυτιρ σοβρε οσ δεταληεσ, µασ υµα χατεγορια δε εξπλιχαο  χερταµεντε µαισ βεµ φυνδαµενταδα δο θυε α ουτρα. Α πρινχιπαλ ρεσσαλϖα θυε σε ποδε φαζερ : πορ θυε ταντασ πεσσοασ ηοϕε εµ δια ρελαταµ εσσε χονϕυντο εσπεχφιχο δε αλυχινα⌡εσ? Πορ θυε πεθυενοσ σερεσ σοµβριοσ, δισχοσ ϖοαδορεσ ε εξπεριµενταο σεξυαλ?)


7 Ο ΜΥΝ∆Ο ΑΣΣΟΜΒΡΑ∆Ο ΠΕΛΟΣ ∆ΕΜΝΙΟΣ

Η〈 µυνδοσ ασσοµβραδοσ πελοσ δεµνιοσ, ρεγι⌡εσ δε αβσολυτα εσχυριδο. Ο Ισα Υπανισηαδ (⊆νδια, χερχα δε 600 α.Χ.)

Ο µεδο δε χοισασ ινϖισϖεισ  α σεµεντε νατυραλ δαθυιλο θυε τοδο µυνδο, εµ σευ ντιµο, χηαµα δε ρελιγιο. Τηοµασ Ηοββεσ, Λεϖιατ (1651)

Οσ δευσεσ χυιδαµ δε ν⌠σ ε οριενταµ νοσσοσ δεστινοσ,  ο θυε ενσιναµ µυιτασ χυλτυρασ ηυµανασ; ουτρασ εντιδαδεσ, µαισ µαλϖολασ, σο ρεσπονσ〈ϖεισ πελα εξιστνχια δο µαλ. Αµβασ ασ χλασσεσ δε σερεσ, ταντο φαζ σε χονσιδεραδασ νατυραισ ου σοβρενατυραισ, ρεαισ ου ιµαγιν〈ριασ, σερϖεµ ◊σ νεχεσσιδαδεσ ηυµανασ. Μεσµο θυε σεϕαµ ιντειραµεντε φαντ〈στιχοσ, ασ πεσσοασ σε σεντεµ µεληορ αχρεδιτανδο νελεσ. Ασσιµ, νυµα ποχα εµ θυε ασ ρελιγι⌡εσ τραδιχιοναισ τµ εσταδο σοβ ο φογο φυλµιναντε δα χινχια, νο  νατυραλ χοβριρ οσ αντιγοσ δευσεσ ε δεµνιοσ χοµ ϖεστεσ χιεντφιχασ ε χηαµ〈−λοσ δε αλιενγενασ?

Α χρενα εµ δεµνιοσ ερα διφυνδιδα νο µυνδο αντιγο. Εραµ χονσιδεραδοσ σερεσ νατυραισ, ε νο σοβρενατυραισ. Ηεσοδο οσ µενχιονα δε πασσαγεµ. Σ⌠χρατεσ δεσχρεϖια συα ινσπιραο φιλοσ⌠φιχα χοµο οβρα δε υµ δεµνιο πεσσοαλ ε βενιγνο. Συα προφεσσορα, ∆ιοτιµα δε Μαντινια, ληε διζ (νο Βανθυετε δε Πλατο) θυε: Τοδο ο δεµοναχο  ιντερµεδι〈ριο εντρε ∆ευσ ε οσ µορταισ. ∆ευσ νο τεµ χοντατο χοµ οσ ηοµενσ . Ελα χοντινυα: Σ⌠ πορ µειο δο δεµοναχο  θυε εξιστεµ ρελα⌡εσ ε δι〈λογοσ εντρε οσ ηοµενσ ε οσ δευσεσ, θυερ εµ εσταδο δεσπερτο, θυερ δυραντε ο σονο . Πλατο, ο δισχπυλο µαισ φαµοσο δε Σ⌠χρατεσ, ατριβυα υµ παπελ ελεϖαδο αοσ δεµνιοσ: Νενηυµα νατυρεζα ηυµανα ινϖεστιδα δε ποδερ συπρεµο  χαπαζ δε ορδεναρ οσ ασσυντοσ ηυµανοσ , διζ ελε, σεµ τρανσβορδαρ


δε ινσολνχια ε ινθιδαδε... . Νο νοµεαµοσ βοισ παρα σερ οσ σενηορεσ δοσ βοισ, νεµ βοδεσ παρα σερ οσ σενηορεσ δοσ βοδεσ, µασ σοµοσ ν⌠σ πρ⌠πριοσ, υµα ραα συπεριορ, θυε οσ γοϖερναµοσ. ∆ε µανειρα σεµεληαντε, ∆ευσ, πορ αµορ ◊ ηυµανιδαδε, χολοχου αχιµα δε ν⌠σ οσ δεµνιοσ, θυε σο υµα ραα συπεριορ, ε ελεσ, δε φορµα φ〈χιλ ε πραζεροσα παρα σι µεσµοσ, ε νο µενοσ πραζεροσα παρα ν⌠σ, τορναµ ασ τριβοσ δοσ ηοµενσ µαισ φελιζεσ ε υνιδασ, αο χυιδαρ δε ν⌠σ ε νοσ δαρ παζ, ρεϖερνχια, ορδεµ ε ϕυστια θυε νυνχα φαληαµ.

Ελε νεγαϖα φιρµεµεντε θυε οσ δεµνιοσ φοσσεµ υµα φοντε δο µαλ, ε νο ρεπρεσενταϖα Εροσ, ο γυαρδιο δασ παιξ⌡εσ σενσυαισ, χοµο υµ δευσ, µασ χοµο υµ δεµνιο, νεµ µορταλ, νεµ ιµορταλ , νεµ βοµ, νεµ µαυ . Μασ τοδοσ οσ πλατνιχοσ ποστεριορεσ, ινχλυσιϖε οσ νεοπλατνιχοσ θυε ινφλυενχιαραµ ποδεροσαµεντε α φιλοσοφια χριστ, συστενταϖαµ θυε αλγυνσ δεµνιοσ εραµ βονσ ε ουτροσ µαυσ. Ο πνδυλο βαλαναϖα. Αριστ⌠τελεσ, ο φαµοσο δισχπυλο δε Πλατο, χονσιδεραϖα χοµ σεριεδαδε α αφιρµαο δε θυε ο ροτειρο δοσ σονηοσ  εσχριτο πελοσ δεµνιοσ. Πλυταρχο ε Πορφριο αφιρµαραµ θυε οσ δεµνιοσ, θυε πρεενχηιαµ ο αρ συπεριορ, ϖινηαµ δα Λυα. Απεσαρ δε ιµπρεγναδοσ πελο νεοπλατονισµο δα χυλτυρα εµ θυε εσταϖαµ ιµερσοσ, οσ πριµειροσ παδρεσ δα Ιγρεϕα ανσιαϖαµ πορ σε σεπαραρ δοσ σιστεµασ δε χρενα παγοσ . Ενσιναϖαµ θυε α εσσνχια δα ρελιγιο παγ χονσιστια νο χυλτο δε δεµνιοσ ε ηοµενσ, αµβοσ ιντερπρεταδοσ ερραδαµεντε χοµο δευσεσ. Θυανδο Σο Παυλο σε θυειξου (Εφσιοσ 6:14) δα µαλδαδε εµ λυγαρεσ χελεστιαισ, νο εσταϖα σε ρεφερινδο ◊ χορρυπο δο γοϖερνο, µασ αοσ δεµνιοσ, θυε ϖιϖιαµ ναθυελεσ λοχαισ: Ποισ νο τεµοσ θυε λυταρ χοντρα α χαρνε ε ο σανγυε, µασ χοντρα οσ πρινχιπαδοσ, χοντρα ασ ποτεσταδεσ, χοντρα πρνχιπεσ δασ τρεϖασ δεσσε σχυλο, χοντρα ασ ηοστεσ εσπιριτυαισ δα µαλδαδε, νοσ λυγαρεσ χελεστιαισ.

∆εσδε ο ινχιο, οσ δεµνιοσ σιγνιφιχαϖαµ µυιτο µαισ δο θυε υµα σιµπλεσ µετ〈φορα ποτιχα παρα ο µαλ νο χοραο δοσ ηοµενσ. Σαντο Αγοστινηο φιχαϖα εξασπεραδο χοµ οσ δεµνιοσ. Ελε χιτα ο πενσαµεντο παγο πρεϖαλεχεντε να συα ποχα: Οσ δευσεσ οχυπαµ ασ ρεγι⌡εσ µαισ ελεϖαδασ, οσ ηοµενσ ασ µαισ βαιξασ, οσ δεµνιοσ α ρεγιο ιντερµεδι〈ρια... Ελεσ τµ α ιµορταλιδαδε δο χορπο, µασ ασ παιξ⌡εσ δα µεντε εµ χοµυµ χοµ οσ ηοµενσ . Νο λιϖρο ςΙΙ δε Α Χιδαδε δε ∆ευσ (ινιχιαδο εµ 413), Αγοστινηο ασσιµιλα εσσα αντιγα τραδιο, συβστιτυι οσ δευσεσ πορ ∆ευσ, ε χονϖερτε οσ δεµνιοσ εµ διαβοσ αφιρµανδο θυε ελεσ σο, σεµ εξχεο, µαλιγνοσ. Νο τεµ ϖιρτυδεσ ρεδεντορασ. Σο α φοντε δε τοδο ο µαλ εσπιριτυαλ ε µατεριαλ. Ελε οσ χηαµα δε ανιµαισ αρεοσ [...] µυιτο ανσιοσοσ πορ ινφλιγιρ δανο, τοταλµεντε οποστοσ ◊ ρετιδο, ινχηαδοσ δε οργυληο, π〈λιδοσ δε ινϖεϕα,


συτισ νο ενγανο . Ποδεµ σε δεχλαραρ µενσαγειροσ εντρε ∆ευσ ε οσ ηοµενσ, δισφαρανδο−σε χοµο ανϕοσ δο Σενηορ, µασ εσσα συα ατιτυδε  υµα αρµαδιληα θυε νοσ λεϖα ◊ δεστρυιο. Ποδεµ ασσυµιρ θυαλθυερ φορµα, ε σαβεµ µυιτασ χοισασ δεµνιο σιγνιφιχα χονηεχιµεντο εµ γρεγο∗ , εσπεχιαλµεντε σοβρε ο µυνδο µατεριαλ. Πορ µαισ ιντελιγεντεσ θυε σεϕαµ, νο τµ χαριδαδε. Αταχαµ ασ µεντεσ χατιϖασ ε λυδιβριαδασ δοσ ηοµενσ , εσχρεϖευ Τερτυλιανο. Ελεσ τµ α συα µοραδια νο αρ, ασ εστρελασ σο οσ σευσ ϖιζινηοσ, ε ασ συασ ρελα⌡εσ σο χοµ ασ νυϖενσ. Νο σχυλο ΞΙ, ο ινφλυεντε τε⌠λογο, φιλ⌠σοφο ε πολτιχο βιζαντινο δε ρεπυταο δυϖιδοσα, Μιγυελ Πσελλοσ, δεσχρεϖευ οσ δεµνιοσ χοµ ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ: Εσσεσ ανιµαισ εξιστεµ εµ νοσσα πρ⌠πρια ϖιδα, θυε  ρεπλετα δε παιξ⌡εσ, ποισ συα πρεσενα  αβυνδαντε νασ παιξ⌡εσ, ε ο λυγαρ θυε ηαβιταµ  ο δα µατρια, χοµο ταµβµ α ελα περτενχεµ α συα χατεγορια ε χλασσε. Πορ εσσα ραζο, ταµβµ εστο συϕειτοσ α παιξ⌡εσ α ελασ αχορρενταδοσ.

Υµ χερτο Ριχηαλµυσ, αβαδε δε Σχηντηαλ, εσχρεϖευ αο ρεδορ δε 1270 υµ τραταδο χοµπλετο σοβρε δεµνιοσ, ριχο εµ εξπερινχιασ διρετασ: ελε ϖ (µασ σοµεντε δε οληοσ φεχηαδοσ) ινµεροσ δεµνιοσ µαλϖολοσ, χοµο γροσ δε ποειρα, ζυνινδο αο ρεδορ δε συα χαβεα ε δα χαβεα δε τοδοσ οσ δεµαισ. Απεσαρ δε ονδασ συχεσσιϖασ δε ϖισ⌡εσ δε µυνδο ραχιοναλιστασ, περσασ, ϕυδαιχασ, χριστσ ε µυυλµανασ, απεσαρ δο φερµεντο σοχιαλ, πολτιχο ε φιλοσ⌠φιχο ρεϖολυχιον〈ριο, α εξιστνχια, γρανδε παρτε δο χαρ〈τερ ε ατ ο νοµε δοσ δεµνιοσ περµανεχεραµ ιναλτεραδοσ δε Ηεσοδο ατ ασ Χρυζαδασ. Οσ δεµνιοσ, οσ ποδερεσ δο αρ , δεσχεµ δο χυ ε τµ ρελα⌡εσ σεξυαισ ιλχιτασ χοµ ασ µυληερεσ. Αγοστινηο αχρεδιταϖα θυε ασ βρυξασ εραµ ο προδυτο δεσσασ υνι⌡εσ προιβιδασ. Να Ιδαδε Μδια, ασσιµ χοµο να Αντιγιδαδε χλ〈σσιχα, θυασε τοδο µυνδο αχρεδιταϖα νεσσασ ηιστ⌠ριασ. Οσ δεµνιοσ εραµ ταµβµ χηαµαδοσ διαβοσ ου ανϕοσ χαδοσ. Οσ σεδυτορεσ δεµοναχοσ δασ µυληερεσ εραµ δενοµιναδοσ νχυβοσ; οσ δοσ ηοµενσ, σχυβοσ. Η〈 χασοσ εµ θυε ασ φρειρασ φαλαϖαµ, χοµ αλγυµ ατορδοαµεντο, δε υµα σεµεληανα εξτραορδιν〈ρια εντρε ο νχυβο ε ο παδρε χονφεσσορ ου ο βισπο, ε δεσπερταϖαµ να µανη σεγυιντε, σεγυνδο υµ χρονιστα δο σχυλο Ξς, δεσχοβρινδο−σε συϕασ χοµο σε τιϖεσσεµ εσταδο χοµ υµ ηοµεµ . Η〈 ρελατοσ σεµεληαντεσ να Χηινα αντιγα, σ⌠ θυε εµ ηαρνσ, ε νο εµ χονϖεντοσ. Σο ταντασ ασ µυληερεσ θυε ρελαταραµ χασοσ χοµ νχυβοσ, αργυµενταϖα ο εσχριτορ ρελιγιοσο πρεσβιτεριανο Ριχηαρδ Βαξτερ (εµ σευ λιϖρο Χεντυρψ οφ τηε ωορλδ οφ σπιριτσ, 1691), θυε  ιµπυδνχια νεγ〈−λοσ .∗ (∗) Χινχια σιγνιφιχα χονηεχιµεντο εµ λατιµ. Υµα δισπυτα δε ϕυρισδιο φιχα συγεριδα, µεσµο θυε νο σε απροφυνδε ο εξαµε δα θυεστο. (∗) Αλµ δισσο, να µεσµα οβρα: Α προδυο δε τεµπεσταδεσ πελασ βρυξασ 


Αο σεδυζιρ, οσ νχυβοσ ε σχυβοσ εραµ σεντιδοσ χοµο υµ πεσο σοβρε ο πειτο δο σονηαδορ. Απεσαρ δε σευ σιγνιφιχαδο λατινο, µαρε  α παλαϖρα δο ινγλσ αντιγο παρα νχυβο, ε νιγητµαρε (πεσαδελο) σιγνιφιχαϖα οριγιναλµεντε ο δεµνιο θυε σε σεντα σοβρε ο πειτο δοσ αδορµεχιδοσ, ατορµεντανδο−οσ χοµ σονηοσ. Εµ Α ϖιδα δε σαντο Αντνιο, δε Αταν〈σιο (εσχριτα εµ τορνο δε 360), οσ δεµνιοσ σο δεσχριτοσ µοϖιµεντανδο−σε ◊ ϖονταδε εµ θυαρτοσ τρανχαδοσ; 1400 ανοσ µαισ ταρδε, εµ συα οβρα ∆ε δαεµονιαλιταε, ο ερυδιτο φρανχισχανο Λυδοϖιχο Σινιστραρι νοσ ασσεγυρα θυε οσ δεµνιοσ πασσαµ ατραϖσ δασ παρεδεσ. Α εξιστνχια εξτεριορ δοσ δεµνιοσ τρανσχορρευ θυασε ιντειραµεντε σεµ θυεστιοναµεντοσ δεσδε α Αντιγιδαδε ατ ο φιναλ δα Ιδαδε Μδια. Μαιµνιδεσ νεγαϖα α συα ρεαλιδαδε, µασ α µαιορια εσµαγαδορα δοσ ραβινοσ αχρεδιταϖα εµ διβυκσ. Υµ δοσ πουχοσ χασοσ θυε χονσεγυι ενχοντραρ, εµ θυε σε χηεγα α συγεριρ θυε οσ δεµνιοσ ποδεριαµ σερ ιντερνοσ, γεραδοσ εµ νοσσασ µεντεσ,  θυανδο περγυνταµ α Αββα Ποεµεν υµ δοσ παδρεσ δο δεσερτο δα Ιγρεϕα πριµιτιϖα: Χοµο  θυε οσ δεµνιοσ λυταµ χοντρα µιµ? Οσ δεµνιοσ λυταµ χοντρα ϖοχ? περγυντου ο παδρε Ποεµεν πορ συα ϖεζ. Οσ νοσσοσ πρ⌠πριοσ δεσεϕοσ σε τορναµ δεµνιοσ, ε σο ελεσ θυε νοσ αταχαµ. Ασ ατιτυδεσ µεδιεϖαισ παρα χοµ οσ νχυβοσ ε σχυβοσ φοραµ ινφλυενχιαδασ πελο λιϖρο δε Μαχρ⌠βιο δο σχυλο Ις, Χοµεντ〈ριο σοβρε ο σονηο δε Χιπιο, θυε τεϖε δεζενασ δε εδι⌡εσ αντεσ δο Ιλυµινισµο ευροπευ. Μαχρ⌠βιο δεσχρεϖια φαντασµασ (πηαντασµα) ϖιστοσ νο ιντερϖαλο εντρε ο εσταδο δεσπερτο ε ο χοχηιλο . Ο σονηαδορ ιµαγινα οσ φαντασµασ χοµο πρεδατ⌠ριοσ. Μαχρ⌠βιο τινηα υµ λαδο χτιχο θυε σευσ λειτορεσ µεδιεϖαισ τενδιαµ α ιγνοραρ. Α οβσεσσο χοµ οσ δεµνιοσ χοµεου α ατινγιρ υµ χρεσχενδο θυανδο, εµ συα φαµοσα βυλα δε 1484, ο παπα Ινοχνχιο ςΙΙΙ δεχλαρου: Τεµ χηεγαδο α νοσσοσ ουϖιδοσ θυε µεµβροσ δε αµβοσ οσ σεξοσ νο εϖιταµ µαντερ ρελα⌡εσ χοµ ανϕοσ, νχυβοσ ε σχυβοσ µαλιγνοσ, ε θυε πορ µειο δε συασ φειτιαριασ, παλαϖρασ µ〈γιχασ, αµυλετοσ ε χονϕυροσ ελεσ συφοχαµ, εξτινγυεµ ε αβορταµ οσ φιληοσ δασ µυληερεσ,

αλµ δε γεραρ µυιτασ ουτρασ χαλαµιδαδεσ. Χοµ εσσα βυλα, Ινοχνχιο δαϖα ινχιο ◊ αχυσαο, τορτυρα ε εξεχυο σιστεµ〈τιχασ δε ινυµερ〈ϖεισ βρυξασ εµ τοδα α Ευροπα. Ελασ εραµ χυλπαδασ δο θυε Αγοστινηο δεσχρεϖια χοµο ο ατο χριµινοσο δε βυλιρ χοµ ο µυνδο ινϖισϖελ . Απεσαρ δο ιµπαρχιαλ ατεσταδα πορ ταντασ πεσσοασ θυε αχηο δεσνεχεσσ〈ριο χιταρ οσ σευσ τεστεµυνηοσ . Ο τε⌠λοογο Μεριχ Χασαυβον αργυµενταϖα εµ σευ λιϖρο δε 1668, Οφ χρεδυλιτψ ανδ ινχρεδυλιτψ θυε ασ βρυξασ δεϖεµ εξιστιρ πορθυε, αφιναλ δε χοντασ, τοδο µυνδο αχρεδιτα νελασ. Θυαλθυερ χοισα εµ θυε υµ γρανδε νµερο δε πεσσοασ αχρεδιτα δεϖε σερ ϖερδαδε.


µεµβροσ δε αµβοσ οσ σεξοσ να λινγυαγεµ δα βυλα, νο χαυσου συρπρεσα ο φατο δε ασ µενινασ ε ασ µυληερεσ τερεµ σιδο ασ πρινχιπαισ περσεγυιδασ. Μυιτοσ προτεσταντεσ ινφλυεντεσ δοσ σχυλοσ σεγυιντεσ, απεσαρ δε συασ διφερενασ χοµ α Ιγρεϕα Χατ⌠λιχα, αδοταραµ ϖισ⌡εσ θυασε ιδντιχασ. Ατ ηυµα− νιστασ χοµο Ερασµο δε Ροτερδ ε Τηοµασ Μορε αχρεδιταϖαµ εµ βρυξασ. Νο αχρεδιταρ εµ βρυξαριασ , δισσε ϑοην Ωεσλεψ, ο φυνδαδορ δο µετοδισµο,  να ϖερδαδε νο αχρεδιταρ να Ββλια. Ωιλλιαµ Βλαχκστονε, ο φαµοσο ϕυριστα, εµ σευσ Χοµµενταριεσ ον τηε λαωσ οφ Ενγλανδ (1765), αφιρµαϖα: Νεγαρ α ποσσιβιλιδαδε ου, µαισ αινδα, α εξιστνχια ρεαλ δα βρυξαρια ε δα φειτιαρια  χοντραδιζερ α παλαϖρα δε ∆ευσ ρεϖελαδα εµ ϖ〈ριασ πασσαγενσ δο Αντιγο ε δο Νοϖο Τεσταµεντο . Ινοχνχιο ελογιαϖα νοσσοσ θυεριδοσ φιληοσ Ηενρψ Κραµερ ε ϑαµεσ Σπρενγερ , θυε φοραµ νοµεαδοσ, πορ Χαρτασ Αποστ⌠λιχασ, ινθυισιδορεσ δεσσασ [δε]πραϖα⌡εσ ηερτιχασ . Σε ασ αβοµινα⌡εσ ε ενορµιδαδεσ εµ θυεστο περµανεχερεµ ιµπυνεσ , ασ αλµασ δε µυλτιδ⌡εσ ενφρενταρο α δαναο ετερνα. Ο παπα ινδιχου Κραµερ ε Σπρενγερ παρα εσχρεϖερεµ υµα αν〈λισε αβρανγεντε, υσανδο τοδα α αρµαδυρα αχαδµιχα δο φιναλ δο σχυλο Ξς. Χοµ χιτα⌡εσ εξαυστιϖασ δα Εσχριτυρα ε δε ερυδιτοσ αντιγοσ ε µοδερνοσ, ελεσ προδυζιραµ ο Μαλλευσ µαλεφιχαρυµ, ο Μαρτελο δασ βρυξασ δεσχριτο απροπριαδαµεντε χοµο υµ δοσ λιϖροσ µαισ τερρϖεισ δα ηιστ⌠ρια ηυµανα. Τηοµασ Αδψ, εµ Α χανδλε ιν τηε δαρκ, αχυσου−ο δε σερ δουτρινασ & ινϖεν⌡εσ ινφαµεσ , µεντιρασ ε ιµποσσιβιλιδαδεσ ηορρϖεισ , σερϖινδο παρα εσχονδερ υµα χρυελδαδε σεµ παραλελο δοσ ουϖιδοσ δο µυνδο . Ο θυε Μαλλευσ σιγνιφιχα, µαισ ου µενοσ,  θυε, σε α πεσσοα φορ αχυσαδα δε βρυξαρια, ελα  υµα βρυξα. Α τορτυρα  υµ µειο ινφαλϖελ δε δεµονστραρ α ϖεραχιδαδε δα αχυσαο. Ο ρυ νο τεµ διρειτοσ. Νο η〈 οπορτυνιδαδε δε αχαρεαο χοµ οσ αχυσαδορεσ. Πουχα ατενο  δαδα ◊ ποσσιβιλιδαδε δε θυε ασ αχυσα⌡εσ σεϕαµ χαυσαδασ πορ οβϕετιϖοσ µπιοσ ινϖεϕα, ϖινγανα ου α γαννχια δοσ ινθυισιδορεσ, θυε ροτινειραµεντε χονφισχαϖαµ παρα σευ προϖειτο πεσσοαλ ασ προπριεδαδεσ δο αχυσαδο. Εσσε µανυαλ τχνιχο παρα τορτυραδορεσ ταµβµ ινχλυι µτοδοσ δε χαστιγο ταληαδοσ παρα λιβεραρ οσ δεµνιοσ δο χορπο δα ϖτιµα, αντεσ θυε ο προχεσσο α µατασσε. Χοµ ο Μαλλευσ να µο ε ο ινχεντιϖο δο παπα γαραντιδο, οσ ινθυισιδορεσ χοµεαραµ α συργιρ πορ τοδα α Ευροπα. Οσ προχεσσοσ λογο σε τορναραµ φραυδυλεντοσ νο ιτεµ δεσπεσασ. Τοδοσ οσ χυστοσ δα ινϖεστιγαο, ϕυλγαµεντο ε εξεχυο εραµ παγοσ πελα αχυσαδα ου σευσ παρεντεσ ατ ασ δι〈ριασ δοσ δετετιϖεσ παρτιχυλαρεσ χοντραταδοσ παρα εσπιον〈−λα, ο ϖινηο παρα οσ σευσ γυαρδασ, οσ βανθυετεσ παρα οσ σευσ ϕυζεσ, ασ δεσπεσασ δε ϖιαγεµ δε υµ µενσαγειρο ενϖιαδο παρα βυσχαρ υµ τορτυραδορ µαισ εξπεριεντε εµ ουτρα χιδαδε, ε οσ φειξεσ δε λενηα, ο αλχατρο ε α χορδα δο χαρρασχο. Αλµ δισσο, οσ µεµβροσ δο τριβυναλ


γανηαϖαµ υµα γρατιφιχαο παρα χαδα φειτιχειρα θυειµαδα. Ο θυε σοβραϖα δασ προπριεδαδεσ δα βρυξα χονδεναδα, σε αινδα ηουϖεσσε αλγυµα χοισα, ερα διϖιδιδο εντρε α Ιγρεϕα ε ο Εσταδο. Θυανδο εσσε ασσασσινατο ε ρουβο εµ µασσα, λεγαλ ε µοραλµεντε σανχιοναδοσ, σε τορναραµ ινστιτυχιοναλιζαδοσ, θυανδο συργιυ υµα ιµενσα βυροχραχια παρα σερϖι−λο, α ατενο σε δεσϖιου δασ ϖεληασ µεγερασ ποβρεσ παρα οσ µεµβροσ δασ χλασσεσ µδια ε αλτα δε αµβοσ οσ σεξοσ. Θυαντο µαισ ασ πεσσοασ, σοβ τορτυρα, χονφεσσαϖαµ παρτιχιπαρ δε βρυξαριασ, µαισ διφχιλ φιχαϖα συστενταρ θυε τοδα α ηιστ⌠ρια νο πασσαϖα δε φαντασια. Χοµο χαδα υµα δασ βρυξασ ερα φοραδα α ιµπλιχαρ ουτρασ, ο νµερο χρεσχια εξπονενχιαλµεντε. Τυδο ισσο χονστιτυα προϖασ ασσυσταδορασ δε θυε ο ∆ιαβο αινδα εστ〈 ϖιϖο , χοµο µαισ ταρδε σε αφιρµου να Αµριχα δο Νορτε πορ οχασιο δοσ ϕυλγαµεντοσ δασ βρυξασ δε Σαλεµ. Νυµα ερα χρδυλα, ο τεστεµυνηο µαισ φαντ〈στιχο ερα λεϖαδο α σριο δε θυε δεζενασ δε µιληαρεσ δε βρυξασ τινηαµ σε ρευνιδο παρα υµ σαβ〈 εµ πραασ πβλιχασ δα Φρανα, ου δε θυε 12 µιλ φειτιχειρασ εσχυρεχεραµ οσ χυσ αο ϖοαρ παρα α Τερρα Νοϖα. Α Ββλια τινηα αχονσεληαδο: Νο δεϖεσ τολεραρ θυε υµα βρυξα ϖιϖα . Λεγι⌡εσ δε µυληερεσ φοραµ θυειµαδασ ατ α µορτε.∗ Ε ασ τορτυρασ µαισ ηορρενδασ εραµ ροτινειραµεντε απλιχαδασ α τοδασ ασ ρσ, ϕοϖενσ ου ϖεληασ, δεποισ θυε οσ παδρεσ αβενοαϖαµ οσ ινστρυµεντοσ δε τορτυρα. Ο πρ⌠πριο Ινοχνχιο µορρευ εµ 1492, απ⌠σ τεντατιϖασ φρυστραδασ δε µαντ−λο ϖιϖο πορ µειο δε τρανσφυσ⌡εσ (ο θυε ρεσυλτου να µορτε δε τρσ µενινοσ) ε αµαµενταο νο πειτο δε υµα αµα−δε−λειτε. Φοι πραντεαδο πελα αµαντε ε πελοσ φιληοσ δε αµβοσ. Να Γρ−Βρετανηα, εµπρεγαϖαµ−σε περσεγυιδορεσ δε βρυξασ, ταµβµ χηαµαδοσ αλφινεταδορεσ , θυε ρεχεβιαµ υµ βελο πρµιο παρα χαδα µενινα ου µυληερ θυε εντρεγαϖαµ παρα εξεχυο. Νο εραµ εστιµυλαδοσ α σερ χαυτελοσοσ εµ συασ αχυσα⌡εσ. Εµ γεραλ προχυραϖαµ µαρχασ δο διαβο χιχατριζεσ, µαρχασ δε νασχενα ου νεϖοσ θυε, αο σερεµ πιχαδασ χοµ υµ αλφινετε, νο δοαµ, νεµ σανγραϖαµ. Υµα σιµπλεσ πρεστιδιγιταο δαϖα α ιµπρεσσο δε θυε ο αλφινετε πενετραϖα φυνδο να χαρνε δα βρυξα. Θυανδο νο ηαϖια µαρχασ απαρεντεσ, βασταϖαµ ασ µαρχασ ινϖισϖεισ . Σοβρε ο πατβυλο, υµ αλφινεταδορ δα µεταδε δο σχυλο ΞςΙΙ χονφεσσου θυε προϖοχαρα α µορτε δε µαισ δε 220 µυληερεσ να Ινγλατερρα ε Εσχ⌠χια, αο πρεο δε ϖιντε ξελινσ χαδα .∗ (∗) Α Σαντα Ινθυισιο αδοταϖα εσσε µτοδο δε εξεχυο απαρεντεµεντε παρα γαραντιρ υµα χονχορδνχια λιτεραλ χοµ υµα βεµ−ιντενχιοναδα σεντενα δα λει χαννιχα (Χονχλιο δε Τουρσ, 1163: Α Ιγρεϕα αβοµινα ο δερραµαµεντο δε σανγυε . (∗) Νο τερριτ⌠ριο σοµβριο δοσ χααδορεσ δε γρατιφιχα⌡εσ ε ινφορµαντεσ παγοσ, α χορρυπο τορπε  φρεθεντεµεντε α ρεγρα εµ τοδο ο µυνδο ε εµ τοδα α ηιστ⌠ρια ηυµανα. Τοµανδο υµ εξεµπλο θυασε αο αχασο, εµ 1994, πορ υµα θυαντια δε δινηειρο, αλγυνσ ινσπετορεσ ποσταισ δε Χλεϖελανδ χονχορδαραµ εµ φαζερ ινϖεστιγα⌡εσ σεχρετασ ε δεσµασχαραρ οσ τρανσγρεσσορεσ δα λει; ελεσ εντο ινϖενταραµ α⌡εσ πεναισ χοντρα 32


Νοσ ϕυλγαµεντοσ δασ βρυξασ, εϖιδνχιασ ατενυαντεσ ου τεστεµυνηασ δε δεφεσα εραµ ιναδµισσϖεισ. ∆ε θυαλθυερ µοδο, ερα θυασε ιµποσσϖελ απρεσενταρ 〈λιβισ χονϖινχεντεσ παρα ασ βρυξασ αχυσαδασ: ασ ρεγρασ δε εϖιδνχια τινηαµ υµ χαρ〈τερ εσπεχιαλ. Πορ εξεµπλο, εµ µαισ δε υµ χασο ο µαριδο ατεσταϖα θυε συα µυληερ εσταϖα δορµινδο νοσ βραοσ δελε νο εξατο µοµεντο εµ θυε ερα αχυσαδα δε εσταρ βρινχανδο χοµ ο διαβο νυµ σαβ〈 δε βρυξασ; µασ ο αρχεβισπο εξπλιχαϖα παχιεντεµεντε θυε υµ δεµνιο τοµαρα ο λυγαρ δα µυληερ. Οσ µαριδοσ νο δεϖιαµ ιµαγιναρ θυε σευσ ποδερεσ δε περχεπο ποδιαµ συπεραρ οσ ποδερεσ δα σιµυλαο δε Σατ. Ασ βελασ ϕοϖενσ εραµ φοροσαµεντε εντρεγυεσ ◊σ χηαµασ. Ηαϖια φορτεσ ελεµεντοσ ερ⌠τιχοσ ε µισ⌠γινοσ χοµο ερα δε σε εσπεραρ νυµα σοχιεδαδε σεξυαλµεντε ρεπριµιδα ε δοµιναδα πελοσ ηοµενσ, εµ θυε οσ ινθυισιδορεσ εραµ τιραδοσ δα χλασσε δε παδρεσ πρετενσαµεντε χελιβατ〈ριοσ. Νοσ ϕυλγαµεντοσ, πρεσταϖα−σε βασταντε ατενο ◊ θυαλιδαδε ε ◊ θυαντιδαδε δε οργασµοσ νασ συποστασ χ⌠πυλασ δασ ρσ χοµ οσ δεµνιοσ ου χοµ ο ∆ιαβο (εµβορα Αγοστινηο τιϖεσσε σε µοστραδο σεγυρο δε θυε νο ποδεµοσ χηαµαρ ο ∆ιαβο δε φορνιχαδορ ), ε ◊ νατυρεζα δο µεµβρο δο ∆ιαβο (φριο, εµ τοδοσ οσ ρελατοσ). Ασ µαρχασ δο ∆ιαβο εραµ ενχοντραδασ εµ γεραλ σοβρε οσ σειοσ ου νασ παρτεσ πυδενδασ , σεγυνδο ο λιϖρο εσχριτο πορ Λυδοϖιχο Σινιστραρι εµ 1700. Εµ χονσεθνχια, ρασπαϖαµ−σε οσ πλοσ πβιχοσ ε ασ γενιτ〈λιασ εραµ χυιδαδοσαµεντε ινσπεχιοναδασ πορ ινθυισιδορεσ δο σεξο µασχυλινο. Να ιµολαο δα ϕοϖεµ δε ϖιντε ανοσ, ϑοανα ∆ Αρχ, δεποισ θυε σευ ϖεστιδο πεγου φογο, ο χαρρασχο δε Ρουεν απαγου ασ χηαµασ παρα θυε οσ εσπεχταδορεσ πυδεσσεµ ϖερ τοδοσ οσ σεγρεδοσ θυε ποδεµ ου δεϖεµ εξιστιρ νυµα µυληερ . Α χρνιχα δοσ θυε φοραµ χονσυµιδοσ πελο φογο, σοµεντε να χιδαδε αλεµ δε Ωρτζβυργ, ε απενασ νο ανο δε 1598, απρεσεντα εστατστιχασ ε περµιτε θυε νοσ χονφροντεµοσ χοµ υµ πουχο δα ρεαλιδαδε ηυµανα: Ο ιντενδεντε δο Σεναδο, χηαµαδο Γερινγ; α ϖεληα σρα. Κανζλερ; α µυληερ γορδα δο αλφαιατε; α χοζινηειρα δο σρ. Μενγερδορφ; υµ εστρανηο; υµα µυληερ εστρανηα; Βαυναχη, σεναδορ, ο χιδαδο µαισ γορδο δε Ωρτζβυργ; ο ϖεληο φερρειρο δα χορτε; υµα ϖεληα; υµα µενινα δε νοϖε ου δεζ ανοσ; υµα µενινα µαισ µοα, συα ιρµζινηα; α µε δασ δυασ µενινασ αχιµα µενχιοναδασ; α φιληα δε Λιεβλερ; α φιληα δε Γοεβελ, α µενινα µαισ βονιτα δε Ωρτζβυργ; υµ εστυδαντε θυε σαβια µυιτασ λνγυασ; δοισ µενινοσ δο Μινστερ, χαδα υµ χοµ δοζε ανοσ; α φιληινηα δε Στεππερ; α µυληερ θυε γυαρδαϖα ο πορτο δα ποντε; υµα ϖεληα; ο φιληινηο δο ιντενδεντε δο χονσεληο δα χιδαδε; α µυληερ δε Κνερτζ, ο αουγυειρο; α φιληινηα δε χολο δο δρ. Σχηυλτζ; υµα µενινα χεγα; Σχηωαρτζ, χνεγο εµ Ηατχη...

τραβαληαδορεσ ποσταισ ινοχεντεσ.


Ε ασσιµ πορ διαντε. Αλγυνσ ρεχεβιαµ ατενο ηυµανιτ〈ρια εσπεχιαλ: Α φιληινηα δε ςαλκενβεργερ φοι εξεχυταδα ε θυειµαδα πριϖαδαµεντε . Ηουϖε 28 ιµολα⌡εσ πβλιχασ, χαδα υµα χοµ θυατρο α σεισ ϖτιµασ εµ µδια, νεσσα πεθυενα χιδαδε νυµ νιχο ανο. Ισσο ερα υµ µιχροχοσµο δο θυε εσταϖα αχοντεχενδο πορ τοδα α Ευροπα. Νινγυµ σαβε θυαντοσ φοραµ µορτοσ αο τοδο ταλϖεζ χεντενασ δε µιληαρεσ, ταλϖεζ µιλη⌡εσ. Οσ ρεσπονσ〈ϖεισ πελα αχυσαο, τορτυρα, ϕυλγαµεντο, µορτε να φογυειρα ε ϕυστιφιχαο εραµ αλτρυστασ. Περγυντεµ α ελεσ. Ελεσ νο ποδιαµ εσταρ ερραδοσ. Ασ χονφισσ⌡εσ δε βρυξαρια νο ποδιαµ σερ αλυχινα⌡εσ, πορ εξεµπλο, νεµ τεντατιϖασ δεσεσπεραδασ δε σατισφαζερ οσ ινθυισιδορεσ ε ιντερροµπερ α τορτυρα. Νεσσε χασο, εξπλιχαϖα ο ϕυιζ δε βρυξασ Πιερρε δε Λανχρε (εµ σευ λιϖρο δε 1612, ∆εσχριπτιον οφ τηε ινχονστανχψ οφ εϖιλ ανγελσ), α Ιγρεϕα χατ⌠λιχα εσταρια χοµετενδο υµ γρανδε χριµε αο θυειµαρ ασ βρυξασ. Αθυελεσ θυε απρεσενταµ ταισ ηιπ⌠τεσεσ εστο, πορταντο, αταχανδο α ιγρεϕα ε ιπσο φαχτο χοµετενδο υµ πεχαδο µορταλ. Πυνιαµ−σε οσ θυε χριτιχαϖαµ α µορτε δασ βρυξασ να φογυειρα ε, εµ αλγυνσ χασοσ, ελεσ πρ⌠πριοσ εραµ θυειµαδοσ. Οσ ινθυισιδορεσ ε οσ τορτυραδορεσ εσταϖαµ φαζενδο α οβρα δε ∆ευσ. Εσταϖαµ σαλϖανδο αλµασ. Εσταϖαµ δερροτανδο οσ δεµνιοσ. Α βρυξαρια νο ερα χερταµεντε ο νιχο δελιτο θυε µερεχια τορτυρα ε µορτε να φογυειρα. Α ηερεσια ερα υµ χριµε αινδα µαισ σριο, ε ταντο χατ⌠λιχοσ χοµο προτεσταντεσ ο πυνιαµ χοµ χρυελδαδε. Νο σχυλο ΞςΙ, ο ερυδιτο Ωιλλιαµ Τψνδαλε τεϖε α τεµεριδαδε δε πενσαρ εµ τραδυζιρ ο Νοϖο Τεσταµεντο παρα ο ινγλσ. Μασ σε ασ πεσσοασ πυδεσσεµ λερ α Ββλια εµ συα πρ⌠πρια λνγυα, ε νο εµ λατιµ αρχαιχο, ταλϖεζ φορµασσεµ οπινι⌡εσ ρελιγιοσασ πρ⌠πριασ ε ινδεπενδεντεσ. Ποδεριαµ χονχεβερ συα πρ⌠πρια χοµυνιχαο πριϖαδα χοµ ∆ευσ. Ερα υµ δεσαφιο ◊ σεγυρανα δε εµπρεγο δοσ παδρεσ χατ⌠λιχοσ ροµανοσ. Θυανδο Τψνδαλε τεντου πυβλιχαρ α συα τραδυο, φοι χααδο ε περσεγυιδο πορ τοδα α Ευροπα. Αχαβου χαπτυραδο, γαρροτεαδο ε δεποισ, πορ βοασ ραζ⌡εσ, θυειµαδο να φογυειρα. Σευσ εξεµπλαρεσ δο Νοϖο Τεσταµεντο (θυε υµ σχυλο µαισ ταρδε σε τορναραµ α βασε δα ρεφιναδα τραδυο δο ρει ϑαιµε) φοραµ εντο προχυραδοσ δε χασα εµ χασα πορ δεσταχαµεντοσ αρµαδοσ χριστοσ δεφενδενδο πιεδοσαµεντε ο χριστιανισµο, αο ιµπεδιρ θυε ουτροσ χριστοσ χονηεχεσσεµ ασ παλαϖρασ δε Χριστο. Εσσε εσταδο δε εσπριτο, εσσε χλιµα δε αβσολυτα χερτεζα δε θυε ο χονηεχιµεντο δεϖε σερ ρεχοµπενσαδο χοµ α τορτυρα ε α µορτε, ερα πουχο αυσπιχιοσο παρα οσ αχυσαδοσ δε βρυξαρια. Θυειµαρ βρυξασ  υµα χαραχτερστιχα δα χιϖιλιζαο οχιδενταλ θυε, χοµ εξχε⌡εσ πολτιχασ οχασιοναισ, τεµ δεχλιναδο δεσδε ο σχυλο ΞςΙ. Να λτιµα εξεχυο ϕυδιχιαλ δε φειτιχειρασ να Ινγλατερρα, υµα µυληερ ε συα φιληα δε νοϖε ανοσ φοραµ ενφορχαδασ. Ο σευ χριµε ερα τερ προϖοχαδο υµα τεµπεσταδε θυανδο δεσπιραµ ασ µειασ. Να νοσσα ποχα, βρυξασ ε δϕινσ σο


υµα πρεσενα χονσταντε εµ βρινχαδειρασ ινφαντισ, ο εξορχισµο δοσ δεµνιοσ αινδα  πρατιχαδο πελα Ιγρεϕα χατ⌠λιχα ροµανα ε ουτρασ ρελιγι⌡εσ, ε οσ αδεπτοσ δε υµ χυλτο αινδα δενυνχιαµ χοµο φειτιαρια ασ πρ〈τιχασ ριτυαισ δε ουτρο. Αινδα εµπρεγαµοσ α παλαϖρα πανδεµνιο (λιτεραλµεντε, τοδοσ οσ δεµνιοσ). Αινδα σε διζ θυε υµα πεσσοα ενλουθυεχιδα ε ϖιολεντα  δεµοναχα. (Φοι σ⌠ νο σχυλο ΞςΙΙΙ θυε α δοενα µενταλ δειξου δε σερ εµ γεραλ ατριβυδα α χαυσασ σοβρενατυραισ; ατ α ινσνια τινηα σιδο χονσιδεραδα υµ χαστιγο ινφλιγιδο πορ δεµνιοσ.) Μαισ δα µεταδε δοσ νορτε−αµεριχανοσ δεχλαραµ αοσ πεσθυισαδορεσ δε οπινιο θυε αχρεδιταµ να εξιστνχια δο ∆ιαβο, ε 10% τιϖεραµ χοντατο χοµ ελε, εξπερινχια θυε Μαρτινηο Λυτερο αφιρµαϖα τερ ρεγυλαρµεντε. Νυµ µανυαλ δε γυερρα εσπιριτυαλ δε 1992, ιντιτυλαδο Πρεπαρε φορ ωαρ, Ρεβεχχα Βροων νοσ ινφορµα θυε ο αβορτο ε ο σεξο φορα δο χασαµεντο ρεσυλταρο θυασε σεµπρε εµ ινφεσταο δεµοναχα ; θυε α µεδιταο, α ιογα ε ασ αρτεσ µαρχιαισ σο χονστρυδασ δε µοδο α λεϖαρ οσ χριστοσ ινγνυοσ α χυλτυαρ οσ δεµνιοσ; ε θυε ο ροχκ νο αχοντεχευ πυρα ε σιµπλεσµεντε , φοι υµ πλανο αρθυιτεταδο χοµ µυιτο χυιδαδο πορ νινγυµ µενοσ δο θυε ο πρ⌠πριο Σατ . ℵσ ϖεζεσ ασ πεσσοασ αµαδασ φιχαµ διαβολιχαµεντε πρεσασ ε χεγασ . Α δεµονολογια αινδα , ηοϕε εµ δια, παρτε δε µυιτοσ χρεδοσ σριοσ. Ε ο θυε  θυε οσ δεµνιοσ φαζεµ? Νο Μαλλευσ, Κραµερ ε Σπρενγερ ρεϖελαµ θυε οσ διαβοσ [...] προχυραµ ιντερφεριρ νο προχεσσο δε χ⌠πυλα ε χονχεπο νορµαλ, οβτενδο σµεν ηυµανο ε τρανσφερινδο−ο ελεσ πρ⌠πριοσ . Α ινσεµιναο αρτιφιχιαλ δεµοναχα να Ιδαδε Μδια ρεµοντα πελο µενοσ α σο Τοµ〈σ δε Αθυινο, θυε νοσ διζ εµ Σοβρε α Τρινδαδε θυε οσ δεµνιοσ ποδεµ τρανσφεριρ ο σµεν θυε χολεταραµ ε ινϕετ〈−λο νοσ χορποσ δοσ ουτροσ . Σευ χοντεµπορνεο, σο Βοαϖεντυρα, εντρα εµ µαισ δεταληεσ: οσ σχυβοσ σε εντρεγαµ αοσ µαχηοσ ε ρεχεβεµ ο σευ σµεν; χοµ ηαβιλιδαδε αστυχιοσα, οσ δεµνιοσ πρεσερϖαµ α συα ποτνχια, ε µαισ ταρδε, χοµ α περµισσο δε ∆ευσ, τορναµ−σε νχυβοσ ε δεσπεϕαµ ο σµεν εµ ρεποσιτ⌠ριοσ φεµινινοσ . Αο χρεσχερ, οσ προδυτοσ δεσσασ υνι⌡εσ µπιασ µεδιαδασ πελοσ δεµνιοσ σο ταµβµ ϖισιταδοσ πελοσ δεµνιοσ. Φορϕα−σε υµ λαο σεξυαλ εντρε ϖ〈ριασ γερα⌡εσ ε εντρε ϖ〈ριασ εσπχιεσ. Ε λεµβραµοσ θυε εσσασ χριατυρασ σο φαµοσασ πορ ϖοαρ; να ϖερδαδε, ελασ ηαβιταµ ο αρ. Νο η〈 ναϖε εσπαχιαλ νεσσασ ηιστ⌠ριασ. Μασ α µαιορια δοσ ελεµεντοσ χεντραισ δασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ εστ〈 πρεσεντε, ινχλυσιϖε οσ σερεσ νο ηυµανοσ σεξυαλµεντε οβσεσσιϖοσ θυε ϖιϖεµ νο χυ, πασσαµ ατραϖσ δε παρεδεσ, χοµυνιχαµ−σε πορ τελεπατια ε ρεαλιζαµ εξπερινχιασ ρεπροδυτορασ χοµ α εσπχιε ηυµανα. Α νο σερ θυε ν⌠σ αχρεδιτεµοσ θυε οσ δεµνιοσ ρεαλµεντε εξιστεµ, χοµο ποδεµοσ χοµπρεενδερ υµ σιστεµα δε χρενα το εστρανηο, αδοταδο πορ τοδο ο µυνδο οχιδενταλ (ινχλυσιϖε πορ αθυελεσ χονσιδεραδοσ οσ µαισ σ〈βιοσ δεντρε ν⌠σ), ρεφοραδο πορ εξπερινχιασ πεσσοαισ


εµ τοδασ ασ γερα⌡εσ, ε ενσιναδο πελα Ιγρεϕα ε πελο Εσταδο? Εξιστε αλγυµα αλτερνατιϖα ρεαλ αλµ δε υµα ιλυσο παρτιληαδα θυε σε βασεια νασ λιγα⌡εσ ε να θυµιχα δο χρεβρο?

Νο Γνεσισ, λεµοσ σοβρε ανϕοσ θυε χοπυλαµ χοµ ασ φιληασ δοσ ηοµενσ . Οσ µιτοσ χυλτυραισ δα Γρχια ε Ροµα αντιγασ φαλαϖαµ δε δευσεσ θυε απαρεχιαµ ◊σ µυληερεσ σοβ α φορµα δε τουροσ, χισνεσ ου χηυϖασ δε ουρο ε ασ φεχυνδαϖαµ. Εµ υµα τραδιο χριστ πριµιτιϖα, α φιλοσοφια νο προϖινηα δο ενγενηο ηυµανο, µασ δε χονϖερσασ ντιµασ χοµ οσ δεµνιοσ οσ ανϕοσ χαδοσ ρεϖελαϖαµ οσ σεγρεδοσ δο Χυ παρα ασ συασ χονσορτεσ ηυµανασ. Ηιστ⌠ριασ χοµ ελεµεντοσ σεµεληαντεσ απαρεχεµ εµ χυλτυρασ δε τοδο ο µυνδο. Εθυιϖαλεντεσ αοσ νχυβοσ σο οσ δϕινσ 〈ραβεσ, οσ σ〈τιροσ γρεγοσ, οσ βηυτσ ηινδυσ, οσ ηοτυα πορχο δε Σαµοα, οσ δυσιι χελτασ ε µυιτοσ ουτροσ. Νυµα ποχα δε ηιστερια εµ ρελαο αοσ δεµνιοσ, ερα βασταντε φ〈χιλ ατριβυιρ χαραχτερστιχασ δεµοναχασ αοσ θυε τεµαµοσ ου οδι〈ϖαµοσ. Ασσιµ, διζια−σε θυε Μερλιν φορα χονχεβιδο πορ υµ νχυβο. Ο µεσµο σε διζια δε Πλατο, Αλεξανδρε, ο Γρανδε, Αυγυστο ε Μαρτινηο Λυτερο. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο τοδο υµ ποϖο πορ εξεµπλο, οσ ηυνοσ ου οσ ηαβιταντεσ δε Χηιπρε ερα αχυσαδο πορ σευσ ινιµιγοσ δε τερ σιδο γεραδο πελοσ δεµνιοσ. Να τραδιο ταλµδιχα, ο σχυβο αρθυετπιχο ερα Λιλιτη, α θυεµ ∆ευσ χριου δο βαρρο ϕυντο χοµ Αδο. Ελα φοι εξπυλσα δο ⊃δεν πορ ινσυβορδιναο νο α ∆ευσ, µασ α Αδο. ∆εσδε εντο, ελα πασσα ασ συασ νοιτεσ σεδυζινδο οσ δεσχενδεντεσ δε Αδο. Νο Ιρ αντιγο ε εµ µυιτασ ουτρασ χυλτυρασ, αχρεδιταϖα− σε θυε ασ εϕαχυλα⌡εσ νοτυρνασ δε σµεν εραµ προϖοχαδασ πορ σχυβοσ. Σαντα Τερεσα δε ℑϖιλα δεσχρεϖευ υµα ϖϖιδα ρελαο σεξυαλ χοµ υµ ανϕο υµ ανϕο δε λυζ, ε νο δα εσχυριδο, δισσο ελα τινηα χερτεζα , εξπερινχια ταµβµ ϖιϖενχιαδα πορ ουτρασ µυληερεσ µαισ ταρδε σαντιφιχαδασ πελα Ιγρεϕα χατ⌠λιχα. Χαγλιοστρο, ο µ〈γιχο ε τραπαχειρο δο σχυλο ΞςΙΙΙ, δευ α εντενδερ θυε ελε, χοµο ϑεσυσ δε Ναζαρ, ερα προδυτο δα υνιο εντρε οσ φιληοσ δο χυ ε δα τερρα . Εµ 1645, υµα αδολεσχεντε δα Χορνυαληα, Αννε ϑεφφεριεσ, φοι ενχοντραδα γρογυε, ενχοληιδα νο χηο. Μυιτο µαισ ταρδε, ελα λεµβρου τερ σιδο αταχαδα πορ µεια δζια δε ηοµενζινηοσ, χονδυζιδα παραλισαδα α υµ χαστελο νο αρ, σεδυζιδα ε τραζιδα δε ϖολτα παρα χασα. Ελα χηαµαϖα οσ ηοµενζινηοσ δε δυενδεσ. (Παρα µυιτοσ χριστοσ πιεδοσοσ, χοµο παρα οσ ινθυισιδορεσ δε ϑοανα ∆ Αρχ, εσσα διστινο ερα ιρρελεϖαντε. Οσ δυενδεσ εραµ δεµνιοσ, πυρα ε σιµπλεσµεντε.) Ελεσ ϖολταραµ παρα ατερροριζ〈−λα ε ατορµεντ〈−λα. Νο ανο σεγυιντε, ελα φοι πρεσα πορ βρυξαρια. Οσ δυενδεσ τµ τραδιχιοναλµεντε ποδερεσ µ〈γιχοσ, ε ποδεµ χαυσαρ παραλισια αο σιµπλεσ τοθυε δε συασ µοσ. Ο τεµπο τρανσχορρε δε φορµα µαισ λεντα νο πασ ενχανταδο. Οσ δυενδεσ τµ


προβλεµασ δε ρεπροδυο, πορ ισσο φαζεµ σεξο χοµ σερεσ ηυµανοσ ε ρουβαµ οσ βεβσ δοσ βεροσ δειξανδο ◊σ ϖεζεσ υµ δυενδε συβστιτυτο, υµα χριανα τροχαδα . Αγορα εστα µε παρεχε υµα βοα περγυντα: σε Αννε ϑεφφεριεσ τιϖεσσε χρεσχιδο νυµα χυλτυρα θυε φιζεσσε προπαγανδα δε αλιενγενασ εµ ϖεζ δε δυενδεσ, ε δε ΥΦΟσ εµ ϖεζ δε χαστελοσ νο αρ, α συα ηιστ⌠ρια σερια διφερεντε, εµ θυαλθυερ ασπεχτο σιγνιφιχατιϖο, δασ ναρραδασ πελασ ϖτιµασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ ? Εµ σευ λιϖρο δε 1982, Τηε τερρορ τηατ χοµεσ ιν τηε νιγητ: αν εξπεριενχε− χεντερεδ στυδψ οφ συπερνατυραλ ασσαυλτ τραδιτιονσ, ∆αϖιδ Ηυφφορδ φαλα δε υµ εξεχυτιϖο δε τριντα ε πουχοσ ανοσ, χοµ εδυχαο συπεριορ, θυε σε λεµβραϖα δε υµ ϖερο πασσαδο να χασα δε συα τια, θυανδο αινδα ερα αδολεσχεντε. Χερτα νοιτε, ελε ϖιυ λυζεσ µιστεριοσασ µοϖενδο−σε νο ανχοραδουρο. Μαισ ταρδε, αδορµεχευ. ∆ε συα χαµα, ϖισλυµβρου εντο υµα φιγυρα βρανχα ε λυµινοσα συβινδο α εσχαδα. Ελα εντρου νο σευ θυαρτο, παρου ε δεποισ δισσε νυµα εσπχιε δε αντιχλµαξ, α µευ ϖερ: ⊃ ο λιν⌠λεο . Εµ αλγυµασ νοιτεσ, ερα α φιγυρα δε υµα ϖεληα; εµ ουτρασ, α δε υµ ελεφαντε. ℵσ ϖεζεσ ο ϕοϖεµ εσταϖα χονϖενχιδο δε θυε τοδα α ηιστ⌠ρια ερα υµ σονηο; ουτρασ ϖεζεσ τινηα χερτεζα δε εσταρ αχορδαδο. Φιχαϖα πρεµιδο εµ συα χαµα, παραλισαδο, ινχαπαζ δε σε µοϖερ ου γριταρ. Ο χοραο δισπαραϖα. Ελε φιχαϖα σεµ φλεγο. Εϖεντοσ σεµεληαντεσ σε πασσαραµ εµ µυιτασ νοιτεσ χονσεχυτιϖασ. Ο θυε εστ〈 αχοντεχενδο νεσσε χασο? Εσσασ οχορρνχιασ σε δεραµ αντεσ θυε ραπτοσ πορ αλιενγενασ φοσσεµ διϖυλγαδοσ πορ τοδα παρτε. Σε ο ϕοϖεµ τιϖεσσε χονηεχιµεντο δοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ, α συα ϖεληα νο τερια απρεσενταδο υµα χαβεα ε οληοσ µαιορεσ? Εµ ϖ〈ριασ πασσαγενσ φαµοσασ δε Ο δεχλνιο ε θυεδα δο Ιµπριο Ροµανο, Εδωαρδ Γιββον δεσχρεϖευ ο εθυιλβριο εντρε α χρεδυλιδαδε ε ο χετιχισµο νο φιναλ δα Αντιγιδαδε χλ〈σσιχα: Α χρεδυλιδαδε δεσεµπενηαϖα ο παπελ δα φ; περµιτια−σε θυε ο φανατισµο ασσυµισσε α λινγυαγεµ δα ινσπιραο, ε οσ εφειτοσ δο αχασο ου δοσ πλανοσ εραµ ατριβυδοσ α χαυσασ σοβρενατυραισ [...] Να ποχα µοδερνα [Γιββον εστ〈 εσχρεϖενδο να µεταδε δο σχυλο ΞςΙΙΙ], υµ χετιχισµο λατεντε ε ατ ινϖολυντ〈ριο αδερε ◊ µαισ πιεδοσα δασ δισποσι⌡εσ. Αδµιτιρ ϖερδαδεσ σοβρενατυραισ  µυιτο µενοσ υµα απροϖαο ατιϖα δο θυε υµα αθυιεσχνχια φρια ε πασσιϖα. Η〈 µυιτο τεµπο αχοστυµαδα α οβσερϖαρ ε ρεσπειταρ α ορδεµ ινϖαρι〈ϖελ δα νατυρεζα, α νοσσα ραζο, ου πελο µενοσ α νοσσα ιµαγιναο, νο εστ〈 συφιχιεντεµεντε πρεπαραδα παρα συπορταρ α αο ϖισϖελ δα διϖινδαδε. Μασ νασ πριµειρασ ερασ δο χριστιανισµο, α σιτυαο δα ηυµανιδαδε ερα εξτρεµαµεντε διφερεντε. Οσ µαισ χυριοσοσ, ου οσ µαισ χρδυλοσ, εντρε οσ παγοσ εραµ φρεθεντεµεντε περσυαδιδοσ α εντραρ νυµα σοχιεδαδε θυε αφιρµαϖα τερ ρεαλµεντε ποδερεσ µιλαγροσοσ. Οσ χριστοσ πριµιτιϖοσ πισαϖαµ περπετυαµεντε εµ τερρενο µστιχο, ε ασ συασ µεντεσ εραµ εξερχιταδασ πελο


η〈βιτο δε αχρεδιταρ νοσ αχοντεχιµεντοσ µαισ εξτραορδιν〈ριοσ. Σεντιαµ, ου φαντασιαϖαµ, θυε δε τοδοσ οσ λαδοσ εραµ ινχεσσαντεµεντε αταχαδοσ πορ δεµνιοσ, χονσολαδοσ πορ ϖισ⌡εσ, ινστρυδοσ πελα προφεχια ε συρπρεενδεντεµεντε σαλϖοσ δο περιγο, δα δοενα ε ατ δα µορτε πελασ σπλιχασ δα Ιγρεϕα [...]. Ελεσ τινηαµ α φιρµε χονϖιχο δε θυε ο αρ θυε ρεσπιραϖαµ εσταϖα ποϖοαδο δε ινιµιγοσ ινϖισϖεισ; δε ινυµερ〈ϖεισ δεµνιοσ, θυε οβσερϖαϖαµ τοδοσ οσ αχοντεχιµεντοσ ε ασσυµιαµ τοδασ ασ φορµασ παρα ατερροριζαρ ε, αχιµα δε τυδο, παρα τενταρ α συα ϖιρτυδε δεσπροτεγιδα. Α ιµαγιναο ε ατ οσ σεντιδοσ εραµ ενγαναδοσ πελασ ιλυσ⌡εσ δο φανατισµο ιµοδεραδο; ε ο ερεµιτα, θυε ϖια συα οραο δε µεια−νοιτε σερ δοµιναδα πελο χοχηιλο ινϖολυντ〈ριο, ποδια φαχιλµεντε χονφυνδιρ οσ φαντασµασ δε ηορρορ ου πραζερ θυε τινηαµ πρεενχηιδο ο σευ σονο ε οσ σευσ σονηοσ αχορδαδοσ [...]. [Α] πρ〈τιχα δα συπερστιο  το χονγενιαλ ◊ µυλτιδο θυε, σε ασ πεσσοασ σο φοραδασ α δεσπερταρ, ελασ αινδα λαµενταµ α περδα δε συα ϖισο πραζεροσα. Ο σευ αµορ αο µαραϖιληοσο ε αο σοβρενατυραλ, α συα χυριοσιδαδε εµ ρελαο α αχοντεχιµεντοσ φυτυροσ ε α συα φορτε προπενσο α χολοχαρ ασ συασ εσπερανασ ε µεδοσ αλµ δοσ λιµιτεσ δο µυνδο ϖισϖελ φοραµ ασ πρινχιπαισ χαυσασ θυε φαϖορεχεραµ ο εσταβελεχιµεντο δο πολιτεσµο. ⊃ το πρεµεντε νο ποϖο α νεχεσσιδαδε δε αχρεδιταρ εµ αλγυµα χοισα θυε α θυεδα δε θυαλθυερ σιστεµα µιτολ⌠γιχο σερ〈 µυιτο προϖαϖελµεντε σεγυιδα πελα ιντροδυο δε αλγυµ ουτρο µοδο δε συπερστιο [...].

ςαµοσ δειξαρ δε λαδο ο εσνοβισµο σοχιαλ δε Γιββον: ο διαβο ταµβµ ατορµενταϖα ασ χλασσεσ αλτασ, ε ατ υµ ρει δα Ινγλατερρα ϑαιµε Ι, ο πριµειρο µοναρχα Στυαρτ εσχρεϖευ υµ λιϖρο χρδυλο ε συπερστιχιοσο σοβρε οσ δεµνιοσ (∆αεµονολογιε, 1597). Ελε φοι ταµβµ ο πατροχιναδορ δα εξχελεντε τραδυο δα Ββλια παρα ο ινγλσ θυε αινδα λεϖα ο σευ νοµε. Ο ρει ϑαιµε αχηαϖα θυε ο ταβαχο ερα α ερϖα δανινηα δο διαβο , ε ϖ〈ριασ βρυξασ φοραµ δεσχοβερτασ πορ τερεµ ο ϖχιο δεσσα δρογα. Μασ, εµ 1628, ελε σε τορναρα υµ χτιχο ρεµαταδο πρινχιπαλµεντε πορθυε αδολεσχεντεσ φοραµ δεσχοβερτοσ φινγινδο ποσσεσσο δεµοναχα, εµ χυϕο εσταδο τινηαµ αχυσαδο πεσσοασ ινοχεντεσ δε βρυξαρια. Σε χονσιδεραµοσ θυε ο χετιχισµο θυε Γιββον αφιρµα τερ χαραχτεριζαδο α συα ποχα διµινυιυ να νοσσα, ε σε ατ υµ πουχο δα χρεδυλιδαδε δεσενφρεαδα θυε ελε ατριβυι αο φιναλ δα ποχα χλ〈σσιχα αινδα σοβρεϖιϖε να νοσσα, νο  δε σε εσπεραρ θυε αλγυµα χοισα σεµεληαντε α δεµνιοσ ενχοντρε υµ νιχηο να χυλτυρα ποπυλαρ δο πρεσεντε? Χοµο οσ εντυσιαστασ δε ϖισιτασ εξτρατερρεστρεσ σο ρ〈πιδοσ εµ µε λεµβραρ, η〈 χερταµεντε ουτρα ιντερπρεταο δεσσεσ παραλελοσ ηιστ⌠ριχοσ: οσ αλιενγενασ, διζεµ ελεσ, σεµπρε νοσ ϖισιταραµ, ιντροµετενδο−σε να νοσσα ϖιδα, ρουβανδο νοσσοσ εσπερµασ ε οϖοσ, φεχυνδανδο−νοσ. Νοσ τεµποσ αντιγοσ, ν⌠σ οσ ρεχονηεχαµοσ χοµο δευσεσ, δεµνιοσ, δυενδεσ ου εσπριτοσ; σ⌠ αγορα


χοµπρεενδεµοσ θυε σο οσ αλιενγενασ θυε τµ νοσ ενγαναδο δυραντε τοδοσ εσσεσ µιλνιοσ. ϑαχθυεσ ςαλλεε τεµ εµπρεγαδο εσσε τιπο δε αργυµενταο. Μασ, νεσσε χασο, πορ θυε νο η〈 ϖιρτυαλµεντε νενηυµ ρελατο δε δισχοσ ϖοαδορεσ αντεσ δε 1947? Πορ θυε νενηυµα δασ πρινχιπαισ ρελιγι⌡εσ υσα δισχοσ χοµο χονεσ δο διϖινο? Πορ θυε νο νοσ αϖισαραµ σοβρε οσ περιγοσ δα αλτα τεχνολογια? Πορ θυε εσσε εξπεριµεντο γεντιχο, σεϕα θυαλ φορ ο σευ οβϕετιϖο, αινδα νο εστ〈 χοµπλετο µιληαρεσ δε ανοσ ου µαισ δεποισ δε σερ ινιχιαδο πορ σερεσ συποσταµεντε χαπαζεσ δε ρεαλιζα⌡εσ τεχνολ⌠γιχασ µυιτο συπεριορεσ? Πορ θυε ενφρενταµοσ ταντοσ προβλεµασ, σε ο προγραµα δε ρεπροδυο  δεστιναδο α απερφειοαρ α νοσσα εσπχιε? Σεγυινδο εσσα λινηα δε αργυµενταο, ποδεραµοσ πρεϖερ θυε οσ αδεπτοσ ατυαισ δασ χρενασ αντιγασ πασσασσεµ α χοµπρεενδερ οσ αλιενγενασ χοµο δυενδεσ, δευσεσ ου δεµνιοσ. Να ϖερδαδε, ϖ〈ριασ σειτασ χοντεµπορνεασ οσ ραελιανοσ , πορ εξεµπλο συστενταµ θυε οσ δευσεσ ου ∆ευσ ϖιεραµ ◊ Τερρα εµ ΥΦΟσ. Αλγυµασ ϖτιµασ δε ραπτο δεσχρεϖεµ οσ αλιενγενασ, πορ µαισ ρεπυλσιϖοσ θυε σεϕαµ, χοµο ανϕοσ ου εµισσ〈ριοσ δε ∆ευσ . Ε η〈 οσ θυε αινδα αχηαµ θυε σε τρατα δε δεµνιοσ. Εµ Χοµµυνιον, δε Ωηιτλεψ Στρειβερ, υµα ναρρατιϖα εµ πριµειρα µο δε ραπτο πορ αλιενγενασ , ο αυτορ ρελατα: Ο θυε θυερ θυε αλι εστιϖεσσε παρεχια µονστρυοσαµεντε φειο, ιµυνδο, εσχυρο ε σινιστρο. ⊃ χλαρο θυε εραµ δεµνιοσ. Τινηαµ θυε σερ... Αινδα µε λεµβρο δαθυελα χοισα αλι αγαχηαδα, τερριϖελµεντε φεια, οσ βραοσ ε ασ περνασ παρεχενδο οσ µεµβροσ δε υµ γρανδε ινσετο, οσ οληοσ µε φιτανδο.

Σαβε−σε θυε Στρειβερ εστ〈 αγορα αβερτο ◊ ποσσιβιλιδαδε δε εσσεσ τερρορεσ νοτυρνοσ τερεµ σιδο σονηοσ ου αλυχινα⌡εσ. Οσ αντιγοσ ΥΦΟσ εµ Τηε Χηριστιαν Νεωσ Ενχψχλοπεδια, υµα χοµπιλαο φυνδαµενταλιστα, ινχλυεµ Οβσεσσο φαν〈τιχα αντιχριστ ε Χιεντιστα αχρεδιτα θυε οσ ΥΦΟσ σο οβρα δο δεµνιο . Ο Προϕετο δε Φαλσιφιχα⌡εσ Εσπιριτυαισ δε Βερκελεψ, Χαλιφ⌠ρνια, ενσινα θυε οσ ΥΦΟσ τµ οριγεµ δεµοναχα; α Ιγρεϕα Αθυαριανα δο Σερϖιο Υνιϖερσαλ δε ΜχΜιννϖιλλε, Ορεγον, θυε τοδοσ οσ αλιενγενασ σο ηοστισ. Υµ βολετιµ δε 1993 δε Χοµυνιχα⌡εσ δα χονσχινχια χ⌠σµιχα νοσ ινφορµα θυε οσ οχυπαντεσ δοσ ΥΦΟσ χονσιδεραµ οσ ηυµανοσ ανιµαισ δε λαβορατ⌠ριο, θυερεµ θυε ν⌠σ οσ αδορεµοσ, µασ τενδεµ α σερ ιντιµιδαδοσ πελα Οραο αο Σενηορ. Αλγυµασ ϖτιµασ δε ραπτο φοραµ εξπυλσασ δε συασ χονγρεγα⌡εσ ρελιγιοσασ εϖανγλιχασ; συασ ηιστ⌠ριασ σε παρεχιαµ δεµαισ χοµ ο σατανισµο. Υµ τραταδο φυνδαµενταλιστα δε 1980, Τηε χυλτ εξπλοσιον, εσχριτο πορ ∆αϖε Ηυντ, ρεϖελα θυε οσ ΥΦΟσ [...] εϖιδεντεµεντε νο σο χονχρετοσ, ε παρεχεµ σερ µανιφεστα⌡εσ δεµοναχασ δε ουτρα διµενσο χαλχυλαδασ παρα αλτεραρ ο


µοδο δε πενσαρ δοσ ηοµενσ [...]. [Α]σ αλεγαδασ εντιδαδεσ ΥΦΟ θυε πρεσυµιϖελµεντε εσταβελεχεραµ χοντατο φσιχο χοµ οσ σερεσ ηυµανοσ σεµπρε πρεγαραµ ασ µεσµασ θυατρο µεντιρασ θυε α σερπεντε απρεσεντου α Εϖα [...]. [Ε]στεσ σερεσ σο δεµνιοσ ε εστο σε πρεπαρανδο παρα ο Αντιχριστο.

ς〈ριασ σειτασ συστενταµ θυε οσ ΥΦΟσ ε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ σο πρεµονι⌡εσ δο φιµ δο µυνδο . Σε οσ ΥΦΟσ ϖµ δε ουτρο πλανετα ου δε ουτρα διµενσο, σερ〈 θυε φοραµ ενϖιαδοσ πελο µεσµο ∆ευσ θυε νοσ τεµ σιδο ρεϖελαδο εµ θυαλθυερ υµα δασ ρελιγι⌡εσ πρεδοµιναντεσ? Ναδα νοσ φενµενοσ δοσ ΥΦΟσ, ρεζα α θυειξα φυνδαµενταλιστα, εξιγε α χρενα νυµ ∆ευσ νιχο ε ϖερδαδειρο, εµβορα µυιτα χοισα χοντραδιγα ο ∆ευσ ρετραταδο να Ββλια ε να τραδιο χριστ. Τηε Νεω Αγε: α Χηριστιαν χριτιθυε, δε Ραλπη Ρατη (1990), δισχυτε οσ ΥΦΟσ ε, χοµο  τπιχο νεσσα λιτερατυρα, χοµ εξτρεµα χρυελδαδε. Χυµπρε ο σευ προπ⌠σιτο δε αχειτ〈−λοσ χοµο ρεαισ ε δε ϖιλιπενδι〈−λοσ χοµο ινστρυµεντοσ δε Σατ ε δο Αντιχριστο, εµ ϖεζ δε υσαρ α λµινα δο χετιχισµο χιεντφιχο. Εσσα φερραµεντα, υµα ϖεζ αφιαδα, φαρια µαισ δο θυε απενασ υµα ηερεσιοτοµια λιµιταδα. Εµ σευ βεστ−σελλερ ρελιγιοσο Πλανετ Εαρτη 2000 Α. ∆., Ηαλ Λινδσεψ, ο αυτορ φυνδαµενταλιστα χριστο, δεσχρεϖε: Εστου πλεναµεντε χονϖενχιδο δε θυε οσ ΥΦΟσ σο ρεαισ [...]. Σο οπεραδοσ πορ σερεσ αλιενγενασ δε γρανδε ιντελιγνχια ε ποδερ [...]. Αχρεδιτο θυε εσσεσ σερεσ νο σο απενασ εξτρατερρεστρεσ, µασ τµ οριγεµ σοβρενατυραλ. Παρα σερ φρανχο, αχηο θυε σο δεµνιοσ [...] παρτε δε υµα τραµα σατνιχα.

Ε θυαλ  α εϖιδνχια παρα εσσα χονχλυσο? Σο πρινχιπαλµεντε οσ ϖερσχυλοσ 11 ε 12 δε Λυχασ, χαπτυλο 21, εµ θυε ϑεσυσ φαλα σοβρε γρανδεσ σιναισ δο Χυ ναδα σεµεληαντε α υµ ΥΦΟ  δεσχριτο νοσ λτιµοσ διασ. Τιπιχαµεντε, Λινδσεψ ιγνορα ο ϖερσχυλο 32 εµ θυε ϑεσυσ δειξα βεµ χλαρο θυε νο εστ〈 φαλανδο σοβρε ο σχυλο ΞΞ, µασ σοβρε ο σχυλο Ι. Η〈 ταµβµ υµα τραδιο χριστ σεγυνδο α θυαλ α ϖιδα εξτρατερρεστρε νο ποδε εξιστιρ. Εµ Χηριστιαν Νεωσ δε 23 δε µαιο δε 1994, πορ εξεµπλο, Ω. Γαρψ Χραµπτον, δουτορ εµ τεολογια, νοσ εξπλιχα α ραζο: Α Ββλια, εξπλχιτα ου ιµπλιχιταµεντε, τρατα δε τοδασ ασ 〈ρεασ δα ϖιδα; ελα νυνχα νοσ δειξα σεµ ρεσποστα. Εµ νενηυµ τρεχηο, α Ββλια αφιρµα ου νεγα δε φορµα δεχλαραδα α ϖιδα εξτρατερρεστρε ιντελιγεντε. Ιµπλιχιταµεντε, εντρεταντο, α Σαγραδα Εσχριτυρα νεγα, σιµ, α εξιστνχια δεσσεσ σερεσ, χοµ ισσο ταµβµ νεγανδο α ποσσιβιλιδαδε δε δισχοσ ϖοαδορεσ [...]. Α Σαγραδα Εσχριτυρα χονσιδερα α Τερρα χοµο ο χεντρο δο Υνιϖερσο [...]. Σεγυνδο Πεδρο, υµ Σαλϖαδορ σαλτανδο δε πλανετα εµ πλανετα εστ〈 φορα δε χογιταο. Εισ υµα ρεσποστα παρα α ϖιδα ιντελιγεντε εµ ουτροσ πλανετασ. Σε εσσεσ σερεσ εξιστισσεµ, θυεµ οσ ρεδιµιρια? Χερταµεντε νο σερια Χριστο [...].


Ασ εξπερινχιασ θυε νο σε χοαδυναµ χοµ οσ ενσιναµεντοσ δα Σαγραδα Εσχριτυρα δεϖεµ σερ σεµπρε ρεϕειταδασ χοµο φαλαχιοσασ. Α Ββλια τεµ ο µονοπ⌠λιο δα ϖερδαδε.

Μασ µυιτασ ουτρασ σειτασ χριστσ οσ χατ⌠λιχοσ ροµανοσ, πορ εξεµπλο σο χοµπλεταµεντε λιβεραισ, σεµ απρενδερ οβϕε⌡εσ α πριορι χοντρα αλιενγενασ ε ΥΦΟσ ε σεµ ινσιστιρ να συα εξιστνχια. Νο χοµεο δοσ ανοσ 60, ευ αφιρµαϖα θυε ασ ηιστ⌠ριασ δε ΥΦΟσ εραµ χριαδασ πρινχιπαλµεντε παρα σατισφαζερ δεσεϕοσ ρελιγιοσοσ. Νυµα ποχα εµ θυε α χινχια τεµ χοµπλιχαδο α αδεσο αχρτιχα ◊σ ρελιγι⌡εσ δοσ ϖεληοσ τεµποσ,  οφερεχιδα υµα αλτερνατιϖα ◊ ηιπ⌠τεσε δε ∆ευσ. ςεστιδοσ χοµ ϕαργο χιεντφιχο, τενδο οσ σευσ ιµενσοσ ποδερεσ εξπλιχαδοσ πορ υµα τερµινολογια συπερφιχιαλµεντε χιεντφιχα, οσ δευσεσ ε οσ δεµνιοσ δε ουτρορα δεσχεµ δο χυ παρα νοσ ασσοµβραρ, παρα οφερεχερ ϖισ⌡εσ προφτιχασ ε παρα νοσ τανταλιζαρ χοµ ϖισ⌡εσ δε υµ φυτυρο µαισ προµισσορ; ο νασχιµεντο δε υµα ρελιγιο δε µιστριο να ερα εσπαχιαλ. Ο φολχλοριστα Τηοµασ Ε. Βυλλαρδ εσχρεϖευ εµ 1989 θυε οσ ρελατοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ παρεχεµ νοϖασ ϖερσ⌡εσ δασ ϖεληασ τραδι⌡εσ δε ενχοντροσ σοβρενατυραισ, χοµ οσ αλιενγενασ δεσεµπενηανδο οσ παπισ φυνχιοναισ δε σερεσ διϖινοσ . Ελε χονχλυι: Α χινχια ποδε τερ εξπυλσαδο οσ φαντασµασ ε ασ βρυξασ δασ νοσσασ χρενασ, µασ χοµ ιγυαλ ραπιδεζ πρεενχηευ ο εσπαο ϖαζιο χοµ αλιενγενασ θυε δεσεµπενηαµ ασ µεσµασ φυν⌡εσ. Σ⌠ οσ ενφειτεσ εξτεριορεσ δοσ εξτρατερρεστρεσ σο νοϖοσ. Τοδο ο µεδο ε τοδοσ οσ δραµασ πσιχολ⌠γιχοσ δε λιδαρ χοµ ο προβλεµα παρεχεµ σιµπλεσµεντε τερ ενχοντραδο µαισ υµα ϖεζ ο σευ λυγαρ, χονστιτυινδο χοµο σεµπρε α ατιϖιδαδε δο ρεινο δασ λενδασ, ονδε ασ χοισασ εξπλοδεµ ◊ νοιτε.

Σερ〈 ποσσϖελ θυε πεσσοασ δε τοδασ ασ ποχασ ε λυγαρεσ εξπεριµεντεµ δε ϖεζ εµ θυανδο αλυχινα⌡εσ ϖϖιδασ ε ρεαλιστασ, δε χοντεδο θυασε σεµπρε σεξυαλ, σοβρε ραπτοσ πορ χριατυρασ εστρανηασ, τελεπ〈τιχασ ε αρεασ θυε δεσαπαρεχεµ αοσ πουχοσ πελασ παρεδεσ σενδο οσ δεταληεσ πρεενχηιδοσ πελοσ εστιλοσ χυλτυραισ πρεδοµιναντεσ, συγαδοσ δο Ζειτγειστ? Ουτρασ πεσσοασ, θυε νο ϖιϖεραµ πεσσοαλµεντε α εξπερινχια, αχηαµ−να περτυρβαδορα ε δε χερτο µοδο φαµιλιαρ. Πασσαµ α ηιστ⌠ρια αδιαντε. Λογο ελα αδθυιρε ϖιδα πρ⌠πρια, ινσπιρα ουτροσ α τενταρ χοµπρεενδερ ασ συασ πρ⌠πριασ ϖισ⌡εσ ε αλυχινα⌡εσ, ε εντρα νο ρεινο δο φολχλορε, δο µιτο ε δα λενδα. Α χονεξο εντρε ο χοντεδο δε αλυχινα⌡εσ εσποντνεασ δο λοβο τεµποραλ ε ο παραδιγµα δο ραπτο πορ αλιενγενασ  χοερεντε χοµ εσσα ηιπ⌠τεσε. Θυανδο  δο χονηεχιµεντο δε τοδοσ θυε οσ δευσεσ δεσχεµ ◊ Τερρα, ν⌠σ ταλϖεζ τενηαµοσ αλυχινα⌡εσ χοµ δευσεσ; θυανδο τοδοσ ν⌠σ εσταµοσ φαµιλιαριζαδοσ χοµ δεµνιοσ, απαρεχεµ οσ νχυβοσ ε οσ σχυβοσ; θυανδο οσ


δυενδεσ σο αχειτοσ πορ τοδα παρτε, ϖεµοσ δυενδεσ; νυµα ερα δε εσπιριτυαλισµο, ενχοντραµοσ εσπριτοσ; ε θυανδο οσ αντιγοσ µιτοσ σε ενφραθυεχεµ ε χοµεαµοσ α πενσαρ θυε οσ σερεσ εξτρατερρεστρεσ σο πλαυσϖεισ,  παρα ελεσ θυε τενδεµ ασ νοσσασ ιµαγενσ ηιπναγ⌠γιχασ. Τρεχηοσ δε χαν⌡εσ ου δε λνγυασ εστρανγειρασ, ιµαγενσ, αχοντεχιµεντοσ θυε πρεσενχιαµοσ, ηιστ⌠ριασ θυε ουϖιµοσ πορ αχασο να ινφνχια ποδεµ σερ ρεχορδαδοσ χοµ αχυιδαδε δχαδασ µαισ ταρδε, σεµ νενηυµα λεµβρανα χονσχιεντε δε χοµο εντραραµ εµ νοσσασ χαβεασ. [Ν]ασ φεβρεσ ϖιολεντασ, ηοµενσ, δε τοδοσ ιγνοραντεσ, φαλαραµ εµ λνγυασ αντιγασ , διζ Ηερµαν Μελϖιλλε εµ Μοβψ ∆ιχκ; ε [...] θυανδο ο µιστριο  σονδαδο, σεµπρε σε δεσχοβρε θυε, εµ συασ ινφνχιασ τοταλµεντε εσθυεχιδασ, εσσασ λνγυασ αντιγασ τινηαµ σιδο ρεαλµεντε φαλαδασ αο σευ ρεδορ . Εµ νοσσα ϖιδα δι〈ρια, ινχορποραµοσ σεµ εσφορο ε ινχονσχιεντεµεντε νορµασ χυλτυραισ θυε τρανσφορµαµοσ εµ χοισασ νοσσασ. Υµα αβσορο σεµεληαντε δε τεµασ εστ〈 πρεσεντε νασ αλυχινα⌡εσ δε χοµανδοσ εσθυιζοφρνιχασ. Νεσσε χασο, ασ πεσσοασ σεντεµ θυε υµα φιγυρα µτιχα ου ιµπονεντε ληεσ ορδενα ο θυε φαζερ. Ρεχεβεµ ορδενσ παρα ασσασσιναρ υµ λδερ πολτιχο ου υµ ηερ⌠ι ποπυλαρ, παρα δερροταρ οσ ινϖασορεσ βριτνιχοσ ου παρα χαυσαρ δανοσ α σι µεσµασ, πορθυε  ο δεσεϕο δε ∆ευσ, δε ϑεσυσ, δο ∆ιαβο, δοσ δεµνιοσ, δοσ ανϕοσ ου ρεχεντεµεντε δοσ αλιενγενασ. Ο εσθυιζοφρνιχο φιχα παραλισαδο πελο χοµανδο χλαρο ε ποδεροσο δε υµα ϖοζ θυε νινγυµ µαισ χονσεγυε εσχυταρ, ε θυε ο συϕειτο δεϖε ιδεντιφιχαρ δε αλγυµα φορµα. Θυεµ δαρια υµα ορδεµ δεσσασ? Θυεµ φαλαρια δεντρο δε νοσσασ χαβεασ? Α χυλτυρα εµ θυε φοµοσ χριαδοσ οφερεχε υµα ρεσποστα. Πενσεµ να φορα δασ ιµαγενσ ρεπετιτιϖασ να προπαγανδα, εσπεχιαλµεντε παρα οσ εσπεχταδορεσ ε λειτορεσ συγεστιον〈ϖεισ. Ελασ ποδεµ νοσ ινδυζιρ α αχρεδιταρ εµ θυασε τυδο ατ να ιδια δε θυε φυµαρ χιγαρροσ  αγραδ〈ϖελ. Εµ νοσσα ποχα, οσ συποστοσ αλιενγενασ σο ο τεµα δε ινµερασ ηιστ⌠ριασ, ροµανχεσ, δραµασ δε Τς ε φιλµεσ δε φιχο χιεντφιχα. Οσ ΥΦΟσ σο υµα πρεσενα ρεγυλαρ νοσ ταβλ⌠ιδεσ σεµαναισ εµπενηαδοσ εµ φαλσιφιχαο ε µιστιφιχαο. Σεγυνδο α ρεϖιστα Σετ (απυδ ςαριετψ), ΕΤ  ο φιλµε δε µαιορ βιληετερια να ηιστ⌠ρια δο χινεµα. Ο φιλµε δε µαιορ βιληετερια δε τοδοσ οσ τεµποσ ϖερσα σοβρε αλιενγενασ µυιτο σεµεληαντεσ αοσ δεσχριτοσ πελασ ϖτιµασ δε σεθεστρο. Ασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ εραµ ρελατιϖαµεντε ραρασ ατ 1975, θυανδο υµα χρδυλα δραµατιζαο τελεϖισιϖα δο χασο Ηιλλ φοι αο αρ; ουτρο σαλτο παρα α νοτοριεδαδε πβλιχα οχορρευ δεποισ δε 1987, θυανδο ο πρετενσο ρελατο εµ πριµειρα µο δε Στρειβερ, χοµ υµα ιλυστραο οβχεχαντε δε υµ αλιενγενα δε οληοσ γρανδεσ να χαπα, σε τορνου βεστ−σελλερ. Εµ οποσιο, υλτιµαµεντε ουϖιµοσ µυιτο πουχο α ρεσπειτο δε νχυβοσ, γνοµοσ ε δυενδεσ. Ο θυε ληεσ αχοντεχευ? Λονγε δε σερεµ γλοβαισ, ασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ σο


δεσαπονταδοραµεντε λοχαισ. Α ιµενσα µαιορια εµανα δα Αµριχα δο Νορτε. Μαλ τρανσχενδεµ α χυλτυρα νορτε−αµεριχανα. Εµ ουτροσ πασεσ, σο ρελαταδοσ αλιενγενασ ροβσ, χοµ χαβεα δε π〈σσαρο, χοµ χαβεα δε ινσετο, σεµεληαντεσ α ρπτεισ, λοιροσ ε δε οληοσ αζυισ (οσ λτιµοσ, πρεϖισιϖελµεντε, νο νορτε δα Ευροπα). Α χαδα γρυπο δε αλιενγενασ  ατριβυδο υµ χοµπορταµεντο διφερεντε. Οσ φατορεσ χυλτυραισ δεσεµπενηαµ, δε φορµα ντιδα, υµ παπελ ιµπορταντε. Μυιτο αντεσ δε οσ τερµοσ δισχο ϖοαδορ ου ΥΦΟ σερεµ ινϖενταδοσ, α φιχο χιεντφιχα εσταϖα ρεπλετα δε ηοµενζινηοσ ϖερδεσ ε µονστροσ χοµ οληοσ δε ινσετο . ∆ε αλγυµα φορµα, σερεσ πεθυενοσ ε σεµ πλοσ, χοµ χαβεασ (ε οληοσ) γρανδεσ, τµ χονστιτυδο ο παδρο δε νοσσοσ αλιενγενασ η〈 βασταντε τεµπο. Ερα ποσσϖελ ϖ−λοσ ροτινειραµεντε νασ ρεϖιστασ σενσαχιοναλιστασ δε φιχο χιεντφιχα δοσ ανοσ 20 ε 30 (ε, πορ εξεµπλο, να ιλυστραο δε υµ µαρχιανο ενϖιανδο µενσαγενσ δε ρ〈διο παρα α Τερρα, νο νµερο δε δεζεµβρο δε 1937 δα ρεϖιστα Σηορτ Ωαϖε ανδ Τελεϖισιον). Εσσα ιµαγεµ ρεµοντα ταλϖεζ ◊ δεσχριο δε νοσσοσ δεσχενδεντεσ δισταντεσ φειτα πελο πιονειρο βριτνιχο δα φιχο χιεντφιχα, Η. Γ. Ωελλσ. Ελε αφιρµαϖα θυε οσ σερεσ ηυµανοσ ηαϖιαµ εϖολυδο δε πριµατασ θυε τινηαµ χρεβροσ µενορεσ, πορµ µαισ πλοσ, χοµ υµα ενεργια θυε συπεραϖα εµ µυιτο οσ αχαδµιχοσ ϖιτοριανοσ; εξτραπολανδο εσσα τενδνχια παρα ο φυτυρο ρεµοτο, συγερια θυε νοσσοσ δεσχενδεντεσ σεριαµ θυασε δεσπροϖιδοσ δε πλοσ, χοµ ιµενσασ χαβεασ, εµβορα µαλ πυδεσσεµ σε λοχοµοϖερ σοζινηοσ. Οσ σερεσ αϖαναδοσ δε ουτροσ µυνδοσ ποδεριαµ τερ χαραχτερστιχασ παρεχιδασ. Ο εξτρατερρεστρε µοδερνο τπιχο, χονφορµε ρελαταδο να Αµριχα δο Νορτε νοσ ανοσ 80 ε ινχιο δοσ 90,  πεθυενο, χοµ οληοσ ε χαβεα δεσπροπορχιοναλµεντε γρανδεσ, φει⌡εσ πουχο δεσενϖολϖιδασ, σεµ σοβρανχεληασ ου γενιτ〈λια, ε χοµ υµα πελε χινζεντα λισα. Εστρανηαµεντε, ελε µε λεµβρα υµ φετο µαισ ου µενοσ να δυοδχιµα σεµανα δε γραϖιδεζ ου υµα χριανα φαµιντα. Πορ θυε ταντοσ δε ν⌠σ εσταριαµ οβχεχαδοσ πορ φετοσ ου χριανασ µαλ νυτριδασ, ε ιµαγινανδο θυε ελεσ νοσ αταχαµ ε µανιπυλαµ σεξυαλµεντε,  υµα θυεστο ιντερεσσαντε. Νοσ λτιµοσ ανοσ, αλιενγενασ διφερεντεσ δο παδρο χινζεντο τµ απαρεχιδο χοµ µαισ φρεθνχια να Αµριχα δο Νορτε. Ο πσιχοτεραπευτα Ριχηαρδ Βοψλαν, δε Σαχραµεντο, διζ: Η〈 τιποσ δε υµ µετρο α υµ µετρο ε ϖιντε δε αλτυρα; τιποσ δε υµ µετρο ε µειο α υµ µετρο ε οιτεντα δε αλτυρα; τιποσ δε δοισ µετροσ ε δεζ α δοισ µετροσ ε θυαρεντα δε αλτυρα, τιποσ δε τρσ, θυατρο ε χινχο δεδοσ, χοµ ενχηιµεντοσ νασ ποντασ ου ϖεντοσασ δε συχο; δεδοσ χοµ µεµβρανα ιντερδιγιταλ ου νο; γρανδεσ οληοσ αµενδοαδοσ ινχλιναδοσ παρα χιµα, παρα φορα ου ηοριζονταλµεντε; εµ αλγυνσ χασοσ, γρανδεσ οληοσ οϖ⌠ιδεσ σεµ α ινχλιναο αµενδοαδα; εξτρατερρεστρεσ χοµ πυπιλασ ρασγαδασ, ουτροσ τιποσ διφερεντεσ δε χορπο ο ασσιµ χηαµαδο τιπο λουϖα−α−δευσ, οσ τιποσ


σεµεληαντεσ α ρπτεισ... Η〈 αλγυνσ δε θυε ουο φαλαρ ϖ〈ριασ ϖεζεσ. Χοµ αλγυνσ ρελατοσ εξ⌠τιχοσ ε δε χασο νιχο, τενδο α σερ µαισ χαυτελοσο, ατ οβτερ υµ χονϕυντο δε ηιστ⌠ριασ µαισ χορρορβορατιϖο.

Απεσαρ δεσσα απαρεντε ϖαριεδαδε δε εξτρατερρεστρεσ, α σνδροµε δο ραπτο πορ ΥΦΟ ρετρατα, α µευ ϖερ, υµ Υνιϖερσο βαναλ. Α φορµα δοσ συποστοσ αλιενγενασ  µαρχαδα πορ υµ φραχασσο δε ιµαγιναο ε υµα πρεοχυπαο χοµ ιντερεσσεσ ηυµανοσ. Νεµ υµ νιχο σερ απρεσενταδο εµ τοδασ εσσασ ηιστ⌠ριασ  το εσπαντοσο θυαντο σερια υµα χαχατυα παρα θυεµ νυνχα τιϖεσσε χοντεµπλαδο υµ π〈σσαρο. Θυαλθυερ λιϖρο διδ〈τιχο δε προτοζοολογια, βαχτεριολογια ου µιχολογια χοντµ µαραϖιληασ θυε εχλιπσαµ ασ µαισ εξ⌠τιχασ δεσχρι⌡εσ δασ ϖτιµασ δοσ ραπτοσ πορ εξτρατερρεστρεσ. Οσ θυε αχρεδιταµ νεσσεσ ρελατοσ τοµαµ οσ ελεµεντοσ χοµυνσ εµ συασ ηιστ⌠ριασ χοµο σιναισ δε ϖεροσσιµιληανα, ε νο χοµο προϖα δε θυε ασ ηιστ⌠ριασ φοραµ χονστρυδασ α παρτιρ δε υµα χυλτυρα ε βιολογια παρτιληαδασ.


8 ΣΟΒΡΕ Α ∆ΙΣΤΙΝ∩℘Ο ΕΝΤΡΕ ςΙΣ∏ΕΣ ςΕΡ∆Α∆ΕΙΡΑΣ Ε ΦΑΛΣΑΣ

Α µεντε χρδυλα [...] εξπεριµεντα υµ γρανδε πραζερ εµ αχρεδιταρ εµ χοισασ εστρανηασ, ε θυαντο µαισ εστρανηασ φορεµ, µαισ φαχιλµεντε σερο αχειτασ; µασ νυνχα λεϖα εµ χονσιδεραο ασ χοισασ σιµπλεσ ε πλαυσϖεισ, ποισ τοδο µυνδο ποδε αχρεδιταρ νελασ. Σαµυελ Βυτλερ, Χηαραχτερσ (1667−9)

Απενασ πορ υµ ινσταντε περχεβο αλγο νο θυαρτο εσχυρεχιδο σερια υµ φαντασµα? Ου η〈 υµα λεϖε οσχιλαο νο αρ; ευ ϖεϕο ο µοϖιµεντο πελο χαντο δοσ οληοσ, µασ θυανδο ϖιρο α χαβεα νο η〈 ναδα αλι. Ο τελεφονε εστ〈 τοχανδο, ου  απενασ α µινηα ιµαγιναο ? Χοµ εσπαντο, τενηο α ιµπρεσσο δε εσταρ ρεσπιρανδο α µαρεσια δε Χονεψ Ισλανδ δοσ ϖερ⌡εσ δα µινηα ινφνχια. ∆οβρο α εσθυινα να χιδαδε εστρανγειρα θυε εστου ϖισιτανδο πελα πριµειρα ϖεζ, ε διαντε δε µιµ εστενδε−σε υµα ρυα το φαµιλιαρ θυε σιντο χοµο σε α τιϖεσσε χονηεχιδο α ϖιδα ιντειρα. Νεσσασ εξπερινχιασ χοµυνσ, εµ γεραλ νο σαβεµοσ ο θυε φαζερ α σεγυιρ. Εσταριαµ οσ µευσ οληοσ (ουϖιδοσ, ναριζ ου µεµ⌠ρια) πρεγανδο πεασ εµ µιµ? Ου ευ, να ρεαλιδαδε ε δε ϖερδαδε, πρεσενχιει αλγυµα χοισα φορα δο χυρσο νορµαλ δα νατυρεζα? ∆εϖο σιλενχιαρ α ρεσπειτο, ου δεϖο φαλαρ? Α ρεσποστα δεπενδε µυιτο δο µευ αµβιεντε, δοσ αµιγοσ, δασ πεσσοασ αµαδασ ε δα χυλτυρα. Νυµα σοχιεδαδε οβσεσσιϖαµεντε ργιδα, οριενταδα παρα α πρ〈τιχα, ευ ταλϖεζ φοσσε χαυτελοσο εµ αδµιτιρ εσσασ εξπερινχιασ. Ελασ ποδεριαµ µε δειξαρ µαρχαδο χοµο δεσεθυιλιβραδο, ινσενσατο, πουχο χονφι〈ϖελ. Μασ νυµα σοχιεδαδε θυε αχρεδιτα δε προντο εµ φαντασµασ, πορ εξεµπλο, ου εµ µατεριαλιζα⌡εσ , οσ ρελατοσ δεσσασ οχορρνχιασ ποδεριαµ ρεχεβερ απροϖαο, ατ πρεστγιο. Να πριµειρα, ευ σερια πενοσαµεντε τενταδο α ρεπριµιρ τοδα α ηιστ⌠ρια; να λτιµα, ταλϖεζ ατ α εξαγεραρ ου ελαβοραρ υµ πουχο οσ δεταληεσ παρα τορν〈−λα αινδα µαισ µιλαγροσα δο θυε παρεχια σερ. Χηαρλεσ ∆ιχκενσ, θυε ϖιϖευ νυµα ποχα δε φλορεσχεντε χυλτυρα ραχιοναλ εµ θυε, νο ενταντο, ο εσπιριτυαλισµο ταµβµ προσπεραϖα, δεσχρεϖευ


ο διλεµα χοµ ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ (εξτραδασ δε σευ χοντο Παρα σερ τοµαδο χοµ υµ γρο δε σαλ ): Σεµπρε νοτει υµα πρεδοµιναντε φαλτα δε χοραγεµ, ατ εντρε πεσσοασ δε ιντελιγνχια ε χυλτυρα συπεριορεσ, θυαντο α χοµυνιχαρ ασ συασ πρ⌠πριασ εξπερινχιασ πσιχολ⌠γιχασ, θυανδο εστασ σο δε νατυρεζα εστρανηα. Θυασε τοδοσ οσ ηοµενσ τεµεµ θυε αθυιλο θυε ποδεριαµ ρελαταρ νεσσε σεντιδο νο ενχοντραρια εθυιϖαλεντε ου ρεσποστα να ϖιδα ιντεριορ δο ουϖιντε, προϖοχανδο συσπειτασ ου ρισοσ. Τενδο ϖιστο αλγυµα χριατυρα εξτραορδιν〈ρια σοβ α φορµα δε σερπεντε µαρινηα, ο ϖιαϕαντε σινχερο νο τερια µεδο δε µενχιοναρ ο θυε ϖιυ; µασ ο µεσµο ϖιαϕαντε, τενδο εξπεριµενταδο αλγυµ πρεσσεντιµεντο σινγυλαρ, αλγυµ ιµπυλσο, αλγυµα εξχεντριχιδαδε δε πενσαµεντο, αλγυµα (ασσιµ χηαµαδα) ϖισο, αλγυµ σονηο ου θυαλθυερ ουτρα ιµπρεσσο µενταλ µαρχαντε, ηεσιταρια βασταντε αντεσ δε χονφεσσ〈−λα. Α εσσα ρετιχνχια ατριβυο γρανδε παρτε δα οβσχυριδαδε εµ θυε εσσεσ ασσυντοσ σε αχηαµ ενϖολϖιδοσ.

Εµ νοσσα ποχα, µυιτασ ρισαδινηασ ε ζοµβαριασ αινδα δεσχαρταµ ταισ ασσυντοσ. Μασ α ρετιχνχια ε α οβσχυριδαδε σο µαισ φαχιλµεντε συπεραδασ πορ εξεµπλο, νυµ αµβιεντε δε αποιο προϖιδενχιαδο πορ υµ τευραπευτα ου υµ ηιπνοτιζαδορ. Ινφελιζµεντε ε, παρα αλγυµασ πεσσοασ, ινχριϖελµεντε , α διστινο εντρε α ιµαγιναο ε α µεµ⌠ρια  χοµ φρεθνχια πουχο ντιδα. Αλγυµασ ϖτιµασ δε ραπτο αφιρµαµ ρεχορδαρ α εξπερινχια σεµ ρεχορρερ ◊ ηιπνοσε; µυιτασ νο ο χονσεγυεµ. Μασ α ηιπνοσε  υµ µειο πουχο χονφι〈ϖελ δε ρεφρεσχαρ α µεµ⌠ρια. Φρεθεντεµεντε δεσπερτα α ιµαγιναο, α φαντασια ε ο εσπριτο δε βρινχαδειρα ϕυντο χοµ ασ ρεχορδα⌡εσ ϖερδαδειρασ, σεµ θυε νεµ ο παχιεντε, νεµ ο τεραπευτα σεϕαµ χαπαζεσ δε διστινγυιρ υµα χοισα δε ουτρα. Ελα παρεχε ενϖολϖερ, εµ συα εσσνχια, υµ εσταδο δε συγεστιοναβιλιδαδε ιντενσιφιχαδα. Οσ τριβυναισ προιβιραµ ο σευ εµπρεγο χοµο εϖιδνχια ου ατ χοµο φερραµεντα δε ινϖεστιγαο χριµιναλ. Α Ασσοχιαο Μδιχα Νορτε−Αµεριχανα χονσιδερα ασ λεµβρανασ θυε ϖµ ◊ τονα σοβ ηιπνοσε µενοσ χονφι〈ϖεισ θυε ασ ρεχορδαδασ σεµ εσσε ρεχυρσο. Υµ λιϖρο διδ〈τιχο παδρο δε µεδιχινα (Ηαρολδ Ι. Καπλαν, Χοµπρεηενσιϖε τεξτβοοκ οφ πσψχηιατρψ, 1989) αλερτα παρα α ελεϖαδα προβαβιλιδαδε δε θυε ασ οπινι⌡εσ δο ηιπνοτιζαδορ σεϕαµ χοµυνιχαδασ αο παχιεντε ε ινχορποραδασ νο θυε εστε αχρεδιτα σερ λεµβρανασ, φρεθεντεµεντε χοµ φορτε χονϖιχο . Πορ ισσο, ο φατο δε ασ πεσσοασ ◊σ ϖεζεσ ρελαταρεµ, σοβ ηιπνοσε, ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ τεµ πουχα ιµπορτνχια. Αλµ δο µαισ, η〈 ο περιγο δε θυε οσ συϕειτοσ πελο µενοσ εµ αλγυµασ θυεστ⌡εσ εστεϕαµ το ανσιοσοσ πορ αγραδαρ ο ηιπνοτιζαδορ θυε ◊σ ϖεζεσ ρεσπονδεµ α διχασ συτισ δε θυε νεµ εστε τεµ χονσχινχια. Νυµ εστυδο ρεαλιζαδο πορ Αλϖιν Λαωσον, δα Υνιϖερσιδαδε Εσταδυαλ δα Χαλιφ⌠ρνια, Λονγ Βεαχη, οιτο ινδιϖδυοσ, πρ−σελεχιοναδοσ εντρε οσ νο−


αφιχιοναδοσ πορ ΥΦΟσ, φοραµ ηιπνοτιζαδοσ πορ υµ µδιχο ε ινφορµαδοσ δε θυε τινηαµ σιδο ραπταδοσ, λεϖαδοσ α βορδο δε υµα ναϖε εσπαχιαλ ε εξαµιναδοσ. Σεµ νενηυµ ουτρο εστµυλο, σολιχιτου−σε θυε δεσχρεϖεσσεµ α εξπερινχια. Οσ σευσ ρελατοσ, α µαιορια δοσ θυαισ φαχιλµεντε εϖοχαδοσ, εραµ θυασε ινδιστινγυϖεισ δασ ηιστ⌠ριασ απρεσενταδασ πορ αθυελεσ θυε σε δεσχρεϖεµ χοµο ϖτιµασ δε ραπτο. Χερτο, Λαωσον τινηα πασσαδο συγεστ⌡εσ αοσ ινδιϖδυοσ δε φορµα συχιντα ε διρετα; µασ εµ µυιτοσ χασοσ οσ τεραπευτασ θυε τραταµ ροτινειραµεντε δε ϖτιµασ δε σεθεστρο πορ αλιενγενασ φορνεχεµ διχασ α σευσ παχιεντεσ αλγυνσ δε φορµα µυιτο δεταληαδα, ουτροσ µαισ συτιλ ε ινδιρεταµεντε. Ο πσιθυιατρα Γεοργε Χανωαψ (χονφορµε ρελατο δε Λαωρενχε Ωριγητ) προπσ χερτα ϖεζ α υµα παχιεντε ηιπνοτιζαδα αλταµεντε συγεστιον〈ϖελ θυε χινχο ηορασ δε υµ χερτο δια ηαϖιαµ δεσαπαρεχιδο δε συα µεµ⌠ρια. Θυανδο ελε µενχιονου υµα λυζ βριληαντε νο αλτο, ελα προνταµεντε χοµεου α ληε φαλαρ δε ΥΦΟσ ε αλιενγενασ. Θυανδο ελε ινσιστιυ θυε ελα φορα οβϕετο δε εξπεριµεντοσ, συργιυ υµα ηιστ⌠ρια πορµενοριζαδα δε ραπτο. Μασ θυανδο σαιυ δο τρανσε ε εξαµινου υµ ϖδεο δα σεσσο, ελα ρεχονηεχευ θυε ϖιερα ◊ τονα υµα εσπχιε δε σονηο. ∆υραντε ο ανο σεγυιντε, εντρεταντο, ελα ρεπετιδαµεντε ρεχορδου ο µατεριαλ δο σονηο. Α πσιχ⌠λογα Ελιζαβετη Λοφτυσ, δα Υνιϖερσιδαδε δε Ωασηινγτον, δεσχοβριυ θυε ινδιϖδυοσ νο ηιπνοτιζαδοσ ποδεµ σερ φαχιλµεντε λεϖαδοσ α αχρεδιταρ θυε ϖιραµ αλγο θυε νο ϖιραµ. Νυµ εξπεριµεντο τπιχο, οσ ινδιϖδυοσ ασσιστεµ αο φιλµε δε υµ αχιδεντε δε χαρρο. Ενθυαντο σο θυεστιοναδοσ σοβρε ο θυε ϖιραµ, ρεχεβεµ δε πασσαγεµ ινφορµα⌡εσ φαλσασ. Πορ εξεµπλο, υµ σιναλ δε παραδα  µενχιοναδο φορτυιταµεντε, εµβορα νο ηουϖεσσε νενηυµ νο φιλµε. Μυιτοσ ινδιϖδυοσ εντο ρεχορδαµ τερεµ ϖιστο υµ σιναλ δε παραδα. Θυανδο ο ενγανο  ρεϖελαδο, αλγυνσ προτεσταµ ϖεεµεντεµεντε, ενφατιζανδο σερεµ ντιδασ ασ συασ λεµβρανασ δο σιναλ. Θυαντο µαιορ ο ιντερϖαλο εντρε ο µοµεντο δε ϖερ ο φιλµε ε ο δε ρεχεβερ α ινφορµαο φαλσα, µαισ ασ πεσσοασ περµιτεµ θυε συασ λεµβρανασ σεϕαµ αδυλτεραδασ. Λοφτυσ αφιρµα θυε ασ λεµβρανασ δε υµ αχοντεχιµεντο γυαρδαµ µαισ σεµεληανα χοµ υµα ηιστ⌠ρια θυε πασσα πορ χονσταντεσ ρεϖισ⌡εσ δο θυε χοµ υµ παχοτε δε ινφορµα⌡εσ ιναλτεραδασ . Η〈 µυιτοσ ουτροσ εξεµπλοσ, αλγυνσ χοµο, πορ εξεµπλο, υµα λεµβρανα εσπρια δε σε περδερ, θυανδο χριανα, νυµ γρανδε χεντρο χοµερχιαλ δε µαιορ ιµπαχτο εµοχιοναλ. Υµα ϖεζ συγεριδα α ιδια−χηαϖε, ο παχιεντε χοµ φρεθνχια δ〈 συβστνχια πλαυσϖελ αοσ πορµενορεσ χονφιρµαδορεσ. Λεµβρανασ λχιδασ, µασ τοταλµεντε φαλσασ, ποδεµ σερ ινδυζιδασ χοµ φαχιλιδαδε πορ αλγυµασ διχασ ε περγυντασ, σοβρετυδο νο αµβιεντε τεραπυτιχο. Α µεµ⌠ρια ποδε σερ χονταµιναδα. Λεµβρανασ φαλσασ ποδεµ σερ ιµπλανταδασ ατ εµ µεντεσ θυε νο σε χονσιδεραµ ϖυλνερ〈ϖεισ ε


δεσπροϖιδασ δε σενσο χρτιχο. Στεπηεν Χεχι, δα Υνιϖερσιδαδε δε Χορνελλ, Λοφτυσ ε σευσ χολεγασ δεσχοβριραµ, σεµ συρπρεσα, θυε χριανασ εµ φασε πρ−εσχολαρ σο εξχεπχιοναλ− µεντε ϖυλνερ〈ϖεισ ◊ συγεστο. Α χριανα θυε, α υµα πριµειρα περγυντα, νεγα δε φορµα χορρετα τερ πρενδιδο α µο νυµα ρατοειρα, µαισ ταρδε σε λεµβρα δο εϖεντο χοµ δεταληεσ ϖϖιδοσ πορ ελα ινϖενταδοσ. Θυανδο ουϖεµ ρελατοσ µαισ διρετοσ σοβρε χοισασ θυε ληεσ αχοντεχεραµ εµ χριανα , ελασ ασσεντεµ χοµ βασταντε φαχιλιδαδε ◊σ λεµβρανασ ιµπλανταδασ. Οσ προφισσιοναισ θυε οβσερϖαµ ασ φιτασ δε ϖδεο δασ χριανασ σ⌠ χονσεγυεµ διστινγυιρ πορ αχασο ασ λεµβρανασ φαλσασ δασ ϖερδαδειρασ. Η〈 αλγυµα ραζο παρα πενσαρ θυε οσ αδυλτοσ σεϕαµ τοταλµεντε ιµυνεσ ◊σ φαλιβιλιδαδεσ δεµονστραδασ πελασ χριανασ? Ο πρεσιδεντε Ροναλδ Ρεαγαν, θυε πασσου α Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ εµ Ηολλλλψωοοδ, δεσχρεϖια χοµ δεταληεσ χοµο λιβερταρα ϖτιµασ δοσ χαµποσ δε χονχεντραο ναζιστασ. ςιϖενδο νο µυνδο δο χινεµα, ελε απαρεντεµεντε χονφυνδια υµ φιλµε θυε τινηα ϖιστο χοµ υµα ρεαλιδαδε θυε νο χονηεχερα. Εµ µυιτασ οχασι⌡εσ, νασ συασ χαµπανηασ πρεσιδενχιαισ, ο σρ. Ρεαγαν χοντου υµα ηιστ⌠ρια πιχα δε χοραγεµ ε σαχριφχιο να Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ, υµα ινσπιραο παρα τοδοσ ν⌠σ. Σ⌠ θυε ελα νυνχα αχοντεχευ; ερα ο ενρεδο δο φιλµε Α ωινγ ανδ α πραψερ [Υµα ασα ε υµα πρεχε] θυε ταµβµ µυιτο µε ιµπρεσσιονου, θυανδο ο ϖι χοµ νοϖε ανοσ. Μυιτοσ ουτροσ εξεµπλοσ δεσσε τιπο ποδεµ σερ ενχοντραδοσ νασ δεχλαρα⌡εσ πβλιχασ δε Ρεαγαν. Νο  διφχιλ ιµαγιναρ οσ σριοσ περιγοσ πβλιχοσ θυε νασχεµ δε οχασι⌡εσ εµ θυε οσ λδερεσ ρελιγιοσοσ, χιεντφιχοσ, µιλιταρεσ ου πολτιχοσ σο ινχαπαζεσ δε διστινγυιρ οσ φατοσ δα φιχο ϖϖιδα. Αο σε πρεπαραρ παρα ο δεποιµεντο νο τριβυναλ, ασ τεστεµυνηασ ρεχεβεµ ινστρυ⌡εσ δε σευσ αδϖογαδοσ. Χοµ φρεθνχια, σο φοραδασ α ρεπετιρ δετερµιναδα ηιστ⌠ρια ινµερασ ϖεζεσ, ατ σαβερεµ τοδοσ οσ δεταληεσ χορρετοσ . Πορ ισσο, αο δεπορ, ο θυε ελασ λεµβραµ  αθυιλο θυε χονταραµ ταντασ ϖεζεσ νο εσχριτ⌠ριο δο αδϖογαδο. Ασ νυανασ σοφρεραµ ϖαρια⌡εσ. Ου ο ρελατο ταλϖεζ ϕ〈 νο χορρεσπονδα, νεµ µεσµο εµ συασ χαραχτερστιχασ πρινχιπαισ, αο θυε δε φατο αχοντεχευ. Χονϖενιεντεµεντε, ασ τεστεµυνηασ ποδεµ τερ εσθυεχιδο θυε συασ λεµβρανασ φοραµ ρεπροχεσσαδασ. Εσσεσ φατοσ σο ρελεϖαντεσ να αϖαλιαο δοσ εφειτοσ σοχιαισ δα πυβλιχιδαδε ε δα προπαγανδα ναχιοναλ. Μασ αθυι ελεσ συγερεµ θυε, νο χασο δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ θυανδο ασ εντρεϖιστασ εµ γεραλ αχοντεχεµ ανοσ δεποισ δο εϖεντο αλεγαδο , οσ τεραπευτασ δεϖεµ σερ µυιτο χυιδαδοσοσ παρα νο ιµπλανταρ, νεµ σελεχιοναρ, αχιδενταλµεντε, ασ ηιστ⌠ριασ θυε εϖοχαµ. Αθυιλο θυε ρεαλµεντε λεµβραµοσ ταλϖεζ σεϕα υµ χονϕυντο δε φραγµεντοσ δε µεµ⌠ρια αλινηαϖαδοσ σοβρε υµ τεχιδο δε νοσσα πρ⌠πρια ινϖενο. Σε χοστυραµοσ χοµ βασταντε ιντελιγνχια, χριαµοσ παρα ν⌠σ µεσµοσ


υµα ηιστ⌠ρια µεµορ〈ϖελ, φ〈χιλ δε ρεχορδαρ. Οσ φραγµεντοσ εµ σι, λιϖρεσ δασ ασσοχια⌡εσ, σο µαισ διφχεισ δε ρεχυπεραρ. Α σιτυαο  σεµεληαντε αο µτοδο δα πρ⌠πρια χινχια, θυανδο µυιτοσ δαδοσ ισολαδοσ ποδεµ σερ λεµβραδοσ, ρεσυµιδοσ ε εξπλιχαδοσ να εστρυτυρα δε υµα τεορια. Λεµβραµοσ εντο µυιτο µαισ φαχιλµεντε α τεορια δο θυε οσ δαδοσ. Να χινχια, ασ τεοριασ εστο σεµπρε ρεαϖαλιαδασ ε χονφρονταδασ χοµ νοϖοσ φατοσ; σε εστεσ σο σεριαµεντε δισχορδαντεσ υλτραπασσανδο ασ µαργενσ δε ερρο , ταλϖεζ σεϕα πρεχισο ρεϖερ α τεορια. Μασ, να ϖιδα χοτιδιανα,  βασταντε ραρο σερµοσ χονφρονταδοσ χοµ νοϖοσ φατοσ σοβρε αχοντεχιµεντοσ δε µυιτο τεµπο ατρ〈σ. Ασ νοσσασ λεµβρανασ θυασε νυνχα σο δεσαφιαδασ. Ποδεµ φιχαρ ιναλτεραδασ νο σευ λυγαρ, πορ µαισ ιµπερφειτασ θυε σεϕαµ, ου ποδεµ σε τορναρ υµα οβρα θυε πασσα πορ υµα χοντνυα ρεϖισο αρτστιχα.

Μαισ δο θυε οσ δευσεσ ε οσ δεµνιοσ, ασ απαρι⌡εσ µαισ χοµπροϖαδασ σο ασ δοσ σαντοσ εσπεχιαλµεντε ασ δα ςιργεµ Μαρια να Ευροπα οχιδενταλ, δεσδε ο φιναλ δα Ιδαδε Μδια ατ οσ τεµποσ µοδερνοσ. Εµβορα ασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ τενηαµ µυιτο µαισ ο σαβορ δε απαρι⌡εσ δεµοναχασ ε προφανασ, ποδε−σε ταµβµ απροφυνδαρ α χοµπρεενσο δο µιτο δοσ ΥΦΟσ εξαµινανδο ασ ϖισ⌡εσ δεσχριτασ χοµο σαγραδασ. Ταλϖεζ ασ µαισ φαµοσασ σεϕαµ ασ δε ϑοανα δ Αρχ να Φρανα; σαντα Βργιδα, να Συχια; ε Γιρολαµο Σαϖοναρολα, να Ιτ〈λια. Πορµ, µαισ απροπριαδασ παρα ο νοσσο προπ⌠σιτο σο ασ απαρι⌡εσ ϖιστασ πορ παστορεσ, χαµπονεσεσ ε χριανασ. Νυµ µυνδο αφλιγιδο πελα ινχερτεζα ε πελο ηορρορ, εσσασ πεσσοασ δεσεϕαϖαµ ο χοντατο χοµ ο διϖινο. Υµ ρεγιστρο πορµενοριζαδο δεσσεσ αχοντεχιµεντοσ εµ Χαστελα ε Χαταλυνηα  φορνεχιδο πορ Ωιλλιαµ Α. Χηριστιαν ϑρ., εµ σευ λιϖρο Αππαριτιονσ ιν λατε µεδιεϖαλ ανδ Ρεναισσανχε Σπαιν (Πρινχετον Υνιϖερσιτψ Πρεσσ, 1981). Νυµ χασο τπιχο, υµα µυληερ ου υµα χριανα δα 〈ρεα ρυραλ ρελατα ο ενχοντρο χοµ υµα µενινα ου υµα µυληερ εστρανηαµεντε διµινυτα ταλϖεζ χοµ υµ µετρο ου υµ µετρο ε ϖιντε δε αλτυρα θυε ρεϖελα σερ α ςιργεµ Μαρια, α µε δε ∆ευσ. Ελα πεδε θυε α ατερροριζαδα τεστεµυνηα ϖ〈 φαλαρ χοµ οσ παδρεσ δα ϖιλα ου χοµ ασ αυτοριδαδεσ δα Ιγρεϕα, ε ληεσ τρανσµιτα ασ ορδενσ δε ρεζαρ πελοσ µορτοσ, οβεδεχερ αοσ µανδαµεντοσ ου χονστρυιρ υµ αλταρ ναθυελε λυγαρ δο χαµπο. Σε ασ ορδενσ νο φορεµ χυµπριδασ, η〈 α αµεαα δε χαστιγοσ τερρϖεισ, ταλϖεζ α πεστε. Πορ ουτρο λαδο, εµ τεµποσ ινφεσταδοσ δε πραγασ, Μαρια προµετε χυραρ α δοενα, µασ σοµεντε σε σευ πεδιδο φορ σατισφειτο. Α τεστεµυνηα τεντα φαζερ ο θυε ληε φοι πεδιδο. Μασ θυανδο χοντα α ηιστ⌠ρια αο παι, µαριδο ου παδρε, ρεχεβε ορδενσ παρα νο ρεπετι−λα α µαισ νινγυµ;  απενασ τολιχε ου φριϖολιδαδε φεµινινα, ου εντο αλυχιναο


δεµοναχα. Ασσιµ, ελα σιλενχια. ∆ιασ µαισ ταρδε, ϖ−σε νοϖαµεντε διαντε δε Μαρια, υµ πουχο αβορρεχιδα πελο φατο δε σευ πεδιδο νο τερ σιδο ατενδιδο. Ελεσ νο αχρεδιταµ εµ µιµ , θυειξα−σε α τεστεµυνηα. ∆−µε υµ σιναλ. ⊃ νεχεσσ〈ριο υµα προϖα. Ασσιµ, Μαρια θυε απαρεντεµεντε νο σαβια δε αντεµο θυε υµα προϖα τερια δε σερ προϖιδενχιαδα δ〈 υµ σιναλ. Οσ ηαβιταντεσ δα ϖιλα ε οσ παδρεσ σο χονϖενχιδοσ δε ιµεδιατο. Ο αλταρ  χονστρυδο. Οχορρεµ χυρασ µιλαγροσασ νοσ αρρεδορεσ. Οσ περεγρινοσ ϖµ δε τοδα παρτε. Α εχονοµια δα ρεγιο εξπεριµεντα υµ χρεσχιµεντο εξπλοσιϖο. Α τεστεµυνηα οριγιναλ  νοµεαδα γυαρδι δο αλταρ σαγραδο. Να µαιορια δοσ χασοσ θυε χονηεχεµοσ, υµα χοµισσο δε ινθυριτο, χοµποστα δε λδερεσ χϖιχοσ ε εχλεσι〈στιχοσ, χοµπροϖου α αυτεντιχιδαδε δα απαριο απεσαρ δο χετιχισµο ινιχιαλ, θυασε εξχλυσιϖαµεντε µασχυλινο. Μασ οσ παδρ⌡εσ δε εϖιδνχια νο εραµ εµ γεραλ ελεϖαδοσ. Νυµ δοσ χασοσ, ο τεστεµυνηο δελιραντε δε υµ µενινο δε οιτο ανοσ, τοµαδο δοισ διασ αντεσ δε ελε µορρερ ϖτιµα δα πεστε, φοι αχειτο χοµ σεριεδαδε. Αλγυµασ δεσσασ χοµισσ⌡εσ δελιβεραµ δχαδασ ε ατ υµ σχυλο δεποισ δο εϖεντο. Εµ Ον τηε διστινχτιον βετωεεν τρυε ανδ φαλσε ϖισιονσ, υµ εσπεχιαλιστα νο ασσυντο, ϑεαν Γερσον, αο ρεδορ δε 1400, ρεσυµιυ οσ χριτριοσ εµπρεγαδοσ παρα ρεχονηεχερ α τεστεµυνηα φιδεδιγνα δε υµα απαριο: υµ δελεσ ερα α βοα ϖονταδε παρα αχειταρ οσ χονσεληοσ δα ηιεραρθυια πολτιχα ε ρελιγιοσα. Ασσιµ, θυαλθυερ υµ θυε περχεβεσσε υµα ϖισο περτυρβαδορα παρα οσ θυε δετινηαµ ο ποδερ ερα ιπσο φαχτο υµα τεστεµυνηα πουχο χονφι〈ϖελ, ε ποδια−σε φαζερ χοµ θυε οσ σαντοσ ε ασ ϖιργενσ δισσεσσεµ αθυιλο θυε ασ αυτοριδαδεσ θυεριαµ ουϖιρ. Οσ σιναισ αλεγαδαµεντε φορνεχιδοσ πορ Μαρια, ασ εϖιδνχιασ οφερεχιδασ ε χονσιδεραδασ χονϖινχεντεσ, ινχλυαµ υµα ϖελα χοµυµ, υµ πεδαο δε σεδα ε υµα πεδρα µαγντιχα; υµ πεδαο δε λαδριληο χολοριδο; πεγαδασ; α ραπιδεζ ινυσιταδα χοµ θυε α τεστεµυνηα χονσεγυια χοληερ χαρδοσ; υµα σιµπλεσ χρυζ δε µαδειρα εντερραδα νο χηο; ϖεργ⌡εσ ε φεριµεντοσ να τεστεµυνηα; ε υµα ϖαριεδαδε δε χοντορ⌡εσ υµα µενινα δε δοζε ανοσ χοµ α µο εστενδιδα δε φορµα εσθυισιτα, ασ περνασ ϖιραδασ παρα τρ〈σ, ου δε βοχα φεχηαδα, ο θυε α τορναϖα τεµποραριαµεντε µυδα θυε σο χυραδασ , ασσιµ θυε α ηιστ⌠ρια  αχειτα. Εµ αλγυνσ χασοσ, οσ ρελατοσ ποδεµ τερ σιδο χοµπαραδοσ ε χοορδεναδοσ, αντεσ θυε σε πρεστασσε ο τεστεµυνηο. Πορ εξεµπλο, ϖ〈ριασ τεστεµυνηασ δε υµα χιδαδεζινηα ποδεριαµ φαλαρ δε υµα µυληερ αλτα, βριληαντε, τοδα ϖεστιδα δε βρανχο, χαρρεγανδο νοσ βραοσ ο φιληο πεθυενο, ε ροδεαδα πορ υµα ραδινχια θυε τερια ιλυµιναδο α ρυα να νοιτε αντεριορ. Μασ, εµ ουτροσ χασοσ, ασ πεσσοασ θυε εσταϖαµ βεµ αο λαδο δα τεστεµυνηα ναδα ϖιραµ, χοµο νεστε ρελατ⌠ριο δε υµα απαριο δε 1617, εµ Χαστελα:


Σιµ, Βαρτολοµευ, α δαµα θυε µε απαρεχευ νοσ λτιµοσ διασ εστ〈 ϖινδο πελο πραδο, ε ελα εστ〈 σε αϕοεληανδο ε αβραανδο α χρυζ οληα παρα ελα, οληα παρα ελα! Εµβορα προχυρασσε οληαρ χοµ α µαιορ ατενο ποσσϖελ, ο ϕοϖεµ νο χονσεγυια ϖερ ναδα αλµ δε αλγυνσ πασσαρινηοσ ϖοανδο αο ρεδορ, αχιµα δα χρυζ.

Οσ ποσσϖεισ µοτιϖοσ παρα ινϖενταρ ε αχειταρ εσσασ ηιστ⌠ριασ νο σο διφχεισ δε ενχοντραρ: εµπρεγοσ παρα παρεδεσ, νοτ〈ριοσ, χαρπιντειροσ ε µερχαδορεσ, ε ουτροσ ινχεντιϖοσ παρα α εχονοµια ρεγιοναλ νυµα ποχα δε δεπρεσσο; α ελεϖαο δο στατυσ σοχιαλ δασ τεστεµυνηασ ε δε συασ φαµλιασ; νοϖασ ορα⌡εσ οφερεχιδασ αοσ παρεντεσ εντερραδοσ εµ χεµιτριοσ µαισ ταρδε αβανδοναδοσ πορ χαυσα δα πεστε, δα σεχα ε δα γυερρα; ο δεσπερταρ δο εσπριτο πβλιχο χοντρα οσ ινιµιγοσ, εσπεχιαλµεντε οσ µουροσ; ο απερφειοαµεντο δα χιϖιλιδαδε ε δα οβεδινχια αο διρειτο χαννιχο; ε α χονφιρµαο δα φ δοσ πιεδοσοσ. Ο φερϖορ δοσ περεγρινοσ νεσσεσ αλταρεσ ερα ιµπρεσσιοναντε; νο ερα ινχοµυµ θυε ρασπασ δε πεδρα ου ποειρα δο αλταρ φοσσεµ µιστυραδασ χοµ 〈γυα ε τοµαδασ χοµο ρεµδιο. Μασ νο εστου συγερινδο θυε α µαιορια δασ τεστεµυνηασ τιϖεσσε χριαδο τοδο εσσε µοϖιµεντο. Αλγο µαισ εσταϖα αχοντεχενδο. Θυασε τοδοσ οσ πεδιδοσ υργεντεσ δε Μαρια εραµ νοτ〈ϖεισ πελο σευ χαρ〈τερ προσαιχο πορ εξεµπλο, νεστα απαριο δε 1483, να Χαταλυνηα: Ευ α ενχαρρεγο, πελα συα αλµα, δε ινχυµβιρ ασ αλµασ δοσ ηοµενσ δασ παρ⌠θυιασ δε Ελ Τορν, Μιλλερασ, Ελ Σαλεντ ε Σαντ Μιθυελ δε Χαµπµαιορ δε ενχαρρεγαρ ασ αλµασ δοσ παδρεσ δε πεδιρ αο ποϖο θυε παγυεµ οσ δζιµοσ ε τοδασ ασ οβριγα⌡εσ δα ιγρεϕα, ε δεϖολϖαµ α σευσ λεγτιµοσ δονοσ, δεντρο δε τριντα διασ, χοισασ θυε νο σο συασ, µασ θυε ελεσ µαντµ σεχρετα ου αβερταµεντε, ποισ ασσιµ σερ〈 νεχεσσ〈ριο, ε οβσερϖεµ ο δοµινγο σαντο. Εµ σεγυνδο λυγαρ, θυε ελεσ παρεµ ε δεσισταµ δε βλασφεµαρ, ε θυε παγυεµ α χηαριτασ ηαβιτυαλ δετερµιναδα πελοσ αντεπασσαδοσ µορτοσ.

Χοµ φρεθνχια, α απαριο  ϖιστα πουχο δεποισ θυε α τεστεµυνηα δεσπερτα. Φρανχισχα λα Βραϖα δεχλαρου εµ 1523 θυε αχαβαρα δε σαιρ δα χαµα, σεµ σαβερ σε εσταϖα εµ πλενα ποσσε δε σευσ σεντιδοσ , εµβορα εµ τεστεµυνηο ποστεριορ αφιρµασσε εσταρ τοταλµεντε αχορδαδα. (Ισσο φοι εµ ρεσποστα α υµα περγυντα θυε περµιτια υµα γραδαο δε ποσσιβιλιδαδεσ: τοταλµεντε αχορδαδα, χοχηιλανδο, εµ τρανσε, αδορµεχιδα.) ℵσ ϖεζεσ χερτοσ δεταληεσ εστο δε τοδο αυσεντεσ, χοµο α απαρνχια δοσ ανϕοσ αχοµπανηαντεσ; ου Μαρια  δεσχριτα χοµο αλτα ε βαιξα, µε ε φιληα χαραχτερστιχασ θυε σε αφιγυραµ ινεθυιϖοχαµεντε χοµο µατεριαλ δε σονηο. Νο δι〈λογο σοβρε µιλαγρεσ θυε Χαεσαριυσ δε Ηειστερβαχη εσχρεϖευ πορ ϖολτα δε 1223, ασ ϖισ⌡εσ


χλεριχαισ δα ςιργεµ Μαρια οχορριαµ εµ γεραλ δυραντε ασ µατινασ, θυε αχοντεχιαµ νο σονολεντο ηορ〈ριο δα µεια−νοιτε. ⊃ νατυραλ συσπειταρ θυε µυιτασ δεσσασ απαρι⌡εσ, ου ταλϖεζ τοδασ, σεϕαµ υµα εσπχιε δε σονηο, χοµ α πεσσοα αχορδαδα ου αδορµεχιδα, χοµποστο δε λογροσ (ε δε φαλσιφιχα⌡εσ; ηαϖια υµ πρ⌠σπερο χοµρχιο δε µιλαγρεσ ινϖενταδοσ: πιντυρασ ε εστ〈τυασ ρελιγιοσασ δεσενχαϖαδασ πορ αχασο ου χοµανδο διϖινο). Α θυεστο φοι τραταδα νασ Σιετε παρτιδασ, ο χ⌠διχε δο διρειτο χιϖιλ ε χαννιχο χοµπιλαδο πορ ορδεµ δε Αλφονσο, ο Σ〈βιο, ρει δε Χαστελα, πορ ϖολτα δε 1248. Νελε ποδεµοσ λερ ο σεγυιντε: Αλγυνσ ηοµενσ φραυδυλενταµεντε δεσχοβρεµ ου χονστρ⌠εµ αλταρεσ νοσ χαµποσ ου νασ χιδαδεσ, διζενδο θυε η〈 ρελθυιασ δε χερτοσ σαντοσ ναθυελεσ λυγαρεσ ε πρετεξτανδο θυε ελασ ρεαλιζαµ µιλαγρεσ; πορ εσσα ραζο, πεσσοασ δε µυιτασ ρεγι⌡εσ σο ινδυζιδασ α σε δεσλοχαρ ατ ο αλταρ εµ περεγριναο, παρα θυε δελασ σε ποσσα ρουβαρ αλγυµα χοισα; ε ουτροσ, ινφλυενχιαδοσ πορ σονηοσ ου φαντασµασ ϖοσ θυε ληεσ απαρεχεµ, εριγεµ αλταρεσ ε φινγεµ δεσχοβρι−λοσ νασ λοχαλιδαδεσ αχιµα νοµεαδασ.

Αο λισταρ α ραζο παρα ασ χρενασ ερρνεασ, Αλφονσο εσταβελεχε υµ χοντινυυµ θυε ϖαι δα σειτα, οπινιο, φαντασια ε σονηο ατ α αλυχιναο. Υµ τιπο δε φαντασια χηαµαδο αντοιανα  δεφινιδο δα σεγυιντε µανειρα: Αντοιανα  αλγο θυε σε δετµ διαντε δοσ οληοσ ε δεποισ δεσαπαρεχε, χοµο σε αλγυµ ο ϖισσε ε ουϖισσε εµ τρανσε, ε πορ ισσο νο τεµ συβστνχια . Υµα βυλα παπαλ δε 1517 φαζ διστινο εντρε ϖισ⌡εσ θυε απαρεχεµ εµ σονηοσ ου διϖιναµεντε . Σεµ δϖιδα, ασ αυτοριδαδεσ σεχυλαρεσ ε εχλεσι〈στιχασ, µεσµο εµ τεµποσ δε εξτρεµα χρεδυλιδαδε, εσταϖαµ αλερτασ παρα ασ ποσσιβιλιδαδεσ δε λογρο ε ενγανο. Αινδα ασσιµ, να µαιορ παρτε δα Ευροπα µεδιεϖαλ, εσσασ απαρι⌡εσ εραµ σαυδαδασ χαλοροσαµεντε πελο χλερο χατ⌠λιχο ροµανο σοβρετυδο πορθυε ασ αδµοεστα⌡εσ µαριανασ αγραδαϖαµ βασταντε αοσ σαχερδοτεσ. Υνσ σιναισ παττιχοσ δε εϖιδνχια υµα πεδρα, υµα πεγαδα, ϕαµαισ αλγυµα χοισα θυε νο πυδεσσε σερ φαλσιφιχαδα εραµ ο συφιχιεντε. Μασ α παρτιρ δο σχυλο Ξς, πορ ϖολτα δα ποχα δα Ρεφορµα προτεσταντε, α ατιτυδε δα Ιγρεϕα µυδου. Αθυελεσ θυε αφιρµαϖαµ τερ υµ χαναλ δε χοµυνιχαο ινδεπενδεντε χοµ ο Χυ εσταϖαµ πασσανδο α περνα νοσ χαναισ χοµπετεντεσ δα Ιγρεϕα θυε λεϖαϖαµ ατ ∆ευσ. Αλµ δισσο, αλγυµασ ινχµοδασ απαρι⌡εσ ασ δε ϑοανα δ Αρχ, πορ εξεµπλο τινηαµ ινχµοδασ ιµπλιχα⌡εσ πολτιχασ ου µοραισ. Εµ 1431, οσ περιγοσ ρεπρεσενταδοσ πελασ ϖισ⌡εσ δε ϑοανα δ Αρχ φοραµ δεσχριτοσ πελοσ σευσ ινθυισιδορεσ νοσ σεγυιντεσ τερµοσ: Μοστρου−σε α ελα ο γρανδε περιγο θυε δεχορρε δε αλγυµ σερ το πρεσυνοσα α ποντο δε αχρεδιταρ θυε τεµ εσσασ ϖισ⌡εσ ε ρεϖελα⌡εσ, ε θυε, πορταντο, µεντε σοβρε θυεστ⌡εσ ρεφερεντεσ α ∆ευσ, προφερινδο φαλσασ


προφεχιασ ε ϖατιχνιοσ θυε νο σο δε ινσπιραο διϖινα, µασ ινϖενταδοσ. ∆ο θυε ποδερια ρεσυλταρ α σεδυο δε ποϖοσ, ο ινχιο δε νοϖασ σειτασ ε µυιτασ ουτρασ ιµπιεδαδεσ θυε συβϖερτεµ α Ιγρεϕα ε οσ χατ⌠λιχοσ.

Ταντο ϑοανα δ Αρχ χοµο Γιρολαµο Σαϖοναρολα φοραµ θυειµαδοσ να φογυειρα, πορ χαυσα δε συασ ϖισ⌡εσ. Εµ 1516, ο Θυιντο Χονχλιο δε Λατρο ρεσερϖου ◊ Σαντα Σ ο διρειτο δε εξαµιναρ α αυτεντιχιδαδε δασ απαρι⌡εσ. Παρα οσ ποβρεσ χαµπονεσεσ θυε τινηαµ ϖισ⌡εσ σεµ χοντεδο πολτιχο, οσ χαστιγοσ φιχαϖαµ αθυµ δα σεϖεριδαδε µ〈ξιµα. Α απαριο µαριανα ϖιστα πορ Φρανχισχα λα Βραϖα, υµα ϕοϖεµ µε, φοι δεσχριτα πορ Λιχενχιαδο Μαριανα, ο σενηορ ινθυισιδορ, χοµο αλγο θυε πρεϕυδιχα α νοσσα σαντα φ χατ⌠λιχα ε διµινυι α συα αυτοριδαδε . Α απαριο ερα σ⌠ ϖαιδαδε ε φριϖολιδαδε . Πορ διρειτο ποδεραµοσ τ−λα τραταδο χοµ µαισ ριγορ , χοντινυαϖα ο ινθυισιδορ: Μασ, εµ δεφερνχια δε χερτασ ραζ⌡εσ ϕυστασ θυε νοσ λεϖαµ α µιτιγαρ ο ριγορ δασ σεντενασ, δεχρεταµοσ, χοµο χαστιγο παρα Φρανχισχα λα Βραϖα ε χοµο εξεµπλο παρα θυε ουτροσ νο τεντεµ χοισασ σεµεληαντεσ, θυε ελα σεϕα χονδεναδα α µονταρ υµ ϕυµεντο ε ρεχεβερ χηιβαταδασ εµ πβλιχο πελασ ρυασ φαµιλιαρεσ δε Βελµοντε, νυα δα χιντυρα παρα χιµα, ε θυε ϖενηα α ρεχεβερ ο µεσµο νµερο δε χηιβαταδασ να χιδαδε δε Ελ Θυινταναρ, δα µεσµα µανειρα. Ε θυε α παρτιρ δεσσε µοµεντο ελα νο διγα, νεµ αφιρµε, εµ πβλιχο ου σεχρεταµεντε, χοµ παλαϖρασ ου ινσινυα⌡εσ, ασ χοισασ θυε δισσε εµ συασ χονφισσ⌡εσ, σενο σερ〈 προχεσσαδα χοµο υµα ιµπενιτεντε ε αλγυµ θυε νο αχρεδιτα νο χρεδο δε νοσσα σαντα φ χατ⌠λιχα, νεµ ο αχειτα.

Απεσαρ δοσ χαστιγοσ,  ιµπρεσσιοναντε ο νµερο δε ϖεζεσ εµ θυε α τεστεµυνηα σε µαντινηα φιρµε ε ιγνορανδο ο ενχοραϕαµεντο οφερεχιδο παρα θυε χονφεσσασσε εσταρ µεντινδο, σονηανδο ου χονφυσα ινσιστια εµ τερ ρεαλµεντε ϖιστο α απαριο. Νυµα ποχα εµ θυε τοδοσ εραµ αναλφαβετοσ, αντεσ δοσ ϕορναισ, δο ρ〈διο ε δα τελεϖισο, χοµο σε εξπλιχα θυε οσ πορµενορεσ ρελιγιοσοσ ε ιχονογρ〈φιχοσ δεσσασ απαρι⌡εσ φοσσεµ το σεµεληαντεσ? Ωιλλιαµ Χηριστιαν αχρεδιτα ενχοντραρ υµα ρεσποστα φ〈χιλ να δραµατυργια δασ χατεδραισ (εσπεχιαλµεντε νοσ δραµασ δε Ναταλ), νοσ πρεγαδορεσ ε περεγρινοσ ιτινεραντεσ ε νοσ σερµ⌡εσ δα ιγρεϕα. Ασ λενδασ σοβρε αλταρεσ πρ⌠ξιµοσ σε εσπαληαϖαµ ραπιδαµεντε. Ασ πεσσοασ ◊σ ϖεζεσ περχορριαµ χεντενασ δε θυιλµετροσ ου µαισ παρα θυε ο φιληο δοεντε, πορ εξεµπλο, πυδεσσε σερ χυραδο πορ υµ σειξο θυε α Με δε ∆ευσ πισαρα. Ασ λενδασ ινφλυενχιαϖαµ ασ απαρι⌡εσ ε ϖιχε−ϖερσα. Νυµα ποχα ατορµενταδα πελα σεχα, πελα πεστε ε πελα γυερρα, σεµ σερϖιοσ σοχιαισ ου µδιχοσ ◊ δισποσιο δασ πεσσοασ χοµυνσ, σεµ χονηεχιµεντο δε ινστρυο πβλιχα ε µτοδο χιεντφιχο, ο πενσαµεντο χτιχο ερα ραρο. Πορ θυε ασ αδµοεστα⌡εσ σο το προσαιχασ? Πορ θυε α ϖισο δε υµα


περσοναγεµ το ιλυστρε θυαντο α Με δε ∆ευσ  νεχεσσ〈ρια παρα θυε νυµ µινσχυλο χονδαδο ποϖοαδο πορ υµασ πουχασ µιλ αλµασ, υµ αλταρ σεϕα ρεσταυραδο ου ο ποϖο σε αβστενηα δε βλασφεµαρ? Πορ θυε νο µενσαγενσ ιµπορταντεσ ε προφτιχασ χυϕα ιµπορτνχια σερια ρεχονηεχιδα εµ ανοσ ποστεριορεσ χοµο αλγο θυε σ⌠ ποδερια τερ εµαναδο δε ∆ευσ ου δοσ σαντοσ? Ισσο νο τερια φοµενταδο α χαυσα χατ⌠λιχα να συα λυτα µοραλ χοντρα ο προτεσταντισµο ε ο Ιλυµινισµο? Μασ νο τεµοσ απαρι⌡εσ αλερτανδο α Ιγρεϕα χοντρα α αχειταο δο ενγανο δε υµ Υνιϖερσο χεντραδο να Τερρα, νεµ πρεϖενινδο−α δα χυµπλιχιδαδε χοµ α Αλεµανηα ναζιστα δυασ θυεστ⌡εσ δε ιµπορτνχια µοραλ ε ηιστ⌠ριχα, σοβρε ασ θυαισ ο παπα ϑοο Παυλο ΙΙ, παρα σευ χρδιτο, αδµιτιυ ο ερρο δα Ιγρεϕα. Νεµ υµ νιχο σαντο χριτιχου α πρ〈τιχα δε τορτυραρ ασ βρυξασ ε οσ ηερτιχοσ. Πορ θυε νο? Νο τινηαµ χονσχινχια δο θυε εσταϖα σε πασσανδο? Νο σε δαϖαµ χοντα δο µαλ? Ε πορ θυε Μαρια σεµπρε ορδενα θυε ο ποβρε χαµπονσ ινφορµε ◊σ αυτοριδαδεσ? Πορ θυε νο αδµοεστα ελα πρ⌠πρια ασ αυτοριδαδεσ? Ου ο ρει? Ου ο παπα? Νοσ σχυλοσ ΞΙΞ ε ΞΞ,  ϖερδαδε, αλγυµασ δασ απαρι⌡εσ ασσυµιραµ µαιορ ιµπορτνχια εµ Φ〈τιµα, Πορτυγαλ, εµ 1917, θυανδο α ςιργεµ σε ενφυρεχευ πελο φατο δε υµ γοϖερνο σεχυλαρ τερ συβστιτυδο υµ γοϖερνο χοντρολαδο πελα Ιγρεϕα, ε εµ Γαραβανδαλ, Εσπανηα, εµ 1961−5, θυανδο σε ϖειχυλου α αµεαα δο φιµ δο µυνδο, σε ασ δουτρινασ πολτιχασ ε ρελιγιοσασ χονσερϖαδορασ νο φοσσεµ αδοταδασ σεµ δεµορα. Πενσο εξιστιρ µυιτοσ παραλελοσ εντρε ασ απαρι⌡εσ µαριανασ ε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ µεσµο θυε ασ τεστεµυνηασ νοσ πριµειροσ χασοσ νο φοσσεµ ιµεδιαταµεντε χαρρεγαδασ παρα ο χυ, νεµ ηουϖεσσε αλγυµ µεξενδο εµ σευσ ⌠ργοσ ρεπροδυτιϖοσ. Σεγυνδο οσ ρελατοσ, οσ σερεσ σο µινσχυλοσ, µυιτο φρεθεντεµεντε χοµ 75 χεντµετροσ α υµ µετρο ε ϖιντε δε αλτυρα. Ελεσ ϖµ δο χυ. Ο χοντεδο δα συα χοµυνιχαο  µυνδανο, απεσαρ δα πρετενσα οριγεµ χελεστε. Παρεχε ηαϖερ υµα χονεξο χλαρα χοµ ο σονο ε οσ σονηοσ. Ασ τεστεµυνηασ, εµ γεραλ φεµινινασ, ενχοντραµ διφιχυλδαδεσ παρα χονταρ ο θυε ϖιραµ, σοβρετυδο δεποισ δε σερεµ ριδιχυλαριζαδασ πελοσ ηοµενσ θυε δετµ α αυτοριδαδε. Αινδα ασσιµ, ελασ περσιστεµ: δε φατο ϖιραµ ταλ χοισα, ινσιστεµ. Εξιστεµ οσ µειοσ παρα διϖυλγαρ ασ ηιστ⌠ριασ; εστασ σο δισχυτιδασ ανσιοσαµεντε, περµιτινδο θυε πορµενορεσ σεϕαµ αϕυσταδοσ ατ εντρε τεστεµυνηασ θυε ϕαµαισ σε χονηεχεραµ. Ουτροσ θυε εσταϖαµ πρεσεντεσ νο µοµεντο ε νο λυγαρ δα απαριο νο ϖεµ ναδα δε ινυσιταδο. Οσ συσπειτοσ σιναισ ου εϖιδνχιασ σο, σεµ εξχεο, χοισασ χοµυνσ, θυε οσ σερεσ ηυµανοσ ποδιαµ αδθυιριρ ου φαβριχαρ πορ σι πρ⌠πριοσ. Να ϖερδαδε, Μαρια νο παρεχε σιµπατιζαρ χοµ α νεχεσσιδαδε δε εϖιδνχιασ, ε δε ϖεζ εµ θυανδο µοστρα−σε δισποστα α χυραρ απενασ αθυελεσ θυε αχρεδιταραµ νο ρελατο δε συα απαριο αντεσ δε ελα φορνεχερ οσ σιναισ . Ε εµβορα νο ηαϕα τεραπευτασ προπριαµεντε διτοσ, α σοχιεδαδε εστ〈 περµεαδα πορ υµα ρεδε δε π〈ροχοσ


ινφλυεντεσ ε σευσ συπεριορεσ ηιερ〈ρθυιχοσ, θυε τµ υµ ιντερεσσε πεσσοαλ να ρεαλιδαδε δασ ϖισ⌡εσ. Εµ νοσσα ποχα, αινδα η〈 απαρι⌡εσ δε Μαρια ε ουτροσ ανϕοσ, µασ ταµβµ δε ϑεσυσ χοµο φοι σιντετιζαδο πορ Γ. Σχοττ Σπαρροω, πσιχοτεραπευτα ε ηιπνοτιζαδορ. Εµ Ι αµ ωιτη ψου αλωαψσ: τρυε στοριεσ οφ ενχουντερ ωιτη ϑεσυσ (Βανταµ, 1995), σο απρεσενταδοσ ρελατοσ εµ πριµειρα µο δεσσεσ ενχοντροσ, αλγυνσ χοµοϖεδορεσ, ουτροσ βαναισ. Εστρανηαµεντε, α µαιορια σο σιµπλεσ σονηοσ, ρεχονηεχιδοσ χοµο ταισ, ε αφιρµα−σε θυε ασ ασσιµ χηαµαδασ ϖισ⌡εσ σ⌠ διφερεµ δοσ σονηοσ πορθυε ν⌠σ ασ εξπεριµενταµοσ ενθυαντο εσταµοσ αχορδαδοσ . Μασ, παρα Σπαρροω, χονσιδεραρ αλγο απενασ υµ σονηο νο χοµπροµετε συα ρεαλιδαδε εξτερνα. Ελε αχρεδιτα θυε θυαλθυερ σερ ου αχοντεχιµεντο δε υµ σονηο εξιστε ρεαλµεντε νο µυνδο εξτεριορ. Ελε νεγα θυε οσ σονηοσ σεϕαµ πυραµεντε συβϕετιϖοσ . Α εϖιδνχια νο τεµ ναδα α ϖερ χοµ ισσο. Σε αλγυµ σονηου χοµ αλγυµα χοισα, σε σεντιυ πραζερ, σε ο σονηο δεσπερτου αδµιραο, ορα, εντο ελε ρεαλµεντε αχοντεχευ. Νο η〈 νενηυµ οσσο χτιχο νο χορπο δε Σπαρροω. Θυανδο ϑεσυσ αχονσεληα υµα µυληερ θυε ϖιϖε υµ χασαµεντο χονφλιτυοσο ε ιντολερ〈ϖελ α εξπυλσαρ ο ϖαγαβυνδο δε χασα, Σπαρροω αδµιτε θυε ισσο χρια προβλεµασ παρα οσ δεφενσορεσ δε υµα ποσιο χοερεντε χοµ ασ Εσχριτυρασ . Νεσσε χασο, [ε]µ λτιµα αν〈λισε, ταλϖεζ φοσσε ποσσϖελ αφιρµαρ θυε ϖιρτυαλµεντε τοδα α συποστα οριενταο  γεραδα α παρτιρ δε δεντρο . Ε σε αλγυµ ρελατασσε υµ σονηο εµ θυε ϑεσυσ αχονσεληασσε, ϖαµοσ διζερ, ο αβορτο ου ϖινγανα? Ε σε εµ αλγυµ λυγαρ ε δε αλγυµ µοδο ϖαµοσ τερ δε τρααρ α λινηα διϖισ⌠ρια ε χονχλυιρ θυε αλγυνσ σονηοσ σο ινϖενταδοσ πελο σονηαδορ, πορ θυε νο τοδοσ?

Πορ θυε ασ πεσσοασ ινϖενταριαµ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο? Ε, νεσσε ασπεχτο, πορ θυε απαρεχεριαµ εµ προγραµασ δε αυδιτ⌠ριο να Τς θυε σε δεδιχαµ α ηυµιληαρ σεξυαλµεντε οσ χονϖιδαδοσ α ατυαλ χοθυελυχηε να τερρα δεϖασταδα δο ϖδεο να Αµριχα δο Νορτε? ∆εσχοβριρ θυε σοµοσ ϖτιµασ δε ραπτο πορ αλιενγενα  πελο µενοσ υµα θυεβρα να ροτινα δα ϖιδα χοτιδιανα. Γανηαµοσ α ατενο δοσ χολεγασ, δοσ τεραπευτασ, ταλϖεζ ατ δα µδια. Η〈 υµ σενσο δε δεσχοβερτα, ανιµαο, τερρορ. ∆ε θυε µαισ ϖαµοσ νοσ λεµβραρ? Χοµεαµοσ α αχρεδιταρ θυε ποδεµοσ σερ ο αραυτο ου ατ ο ινστρυµεντο δε εϖεντοσ σολενεσ θυε ορα αϖαναµ εµ νοσσα διρεο. Ε νο θυερεµοσ δεσαπονταρ ο νοσσο τεραπευτα. Ανσιαµοσ πελα συα απροϖαο. Αχηο θυε  βεµ ποσσϖελ ηαϖερ ρεχοµπενσασ πσθυιχασ παρα θυεµ σε τορνα ϖτιµα δε ραπτο. Παρα εφειτο δε χοµπαραο, χονσιδερεµοσ οσ χασοσ δε αδυλτεραο δε προδυτοσ, θυε θυασε νο προϖοχαµ ο σεντιµεντο δε δεσλυµβραµεντο θυε ενϖολϖε οσ ΥΦΟσ ε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ: αλγυµ διζ τερ ενχοντραδο υµα σερινγα ηιποδρµιχα να λατα δε υµ ρεφριγεραντε ποπυλαρ. ⊃ χοµπρεενσϖελ θυε


ισσο ινχοµοδε. Ο φατο  νοτιχιαδο νοσ ϕορναισ ε εσπεχιαλµεντε νοσ νοτιχι〈ριοσ δα τελεϖισο. Λογο η〈 υµα αϖαλανχηε, υµα ϖιρτυαλ επιδεµια δε νοτχιασ σεµεληαντεσ πορ τοδο ο πασ. Μασ  µυιτο διφχιλ εντενδερ χοµο υµα σερινγα ηιποδρµιχα πδε εντραρ να λατα δεντρο δα φ〈βριχα, ε εµ νενηυµ δοσ χασοσ η〈 τεστεµυνηασ θυε πρεσενχιαραµ α λατα ιντατα σερ αβερτα ε α δεσχοβερτα δα σερινγα εµ σευ ιντεριορ. Λενταµεντε, χρεσχε α εϖιδνχια δε θυε  υµ χριµε δε µαχαθυεαο . Ασ πεσσοασ εστο απενασ φινγινδο θυε δεσχοβρεµ σερινγασ εµ λατασ δε ρεφριγεραντεσ. Πορ θυε αλγυµ φαρια υµα χοισα δεσσασ? Θυε µοτιϖοσ ποδερια τερ? Αλγυνσ πσιθυιατρασ αφιρµαµ θυε οσ µοτιϖοσ φυνδαµενταισ σο α γαννχια (ελασ ϖο προχεσσαρ ο φαβριχαντε πορ περδασ ε δανοσ), α νεχεσσιδαδε δε ατενο ε ο δεσεϕο δε σερεµ ρετραταδασ χοµο ϖτιµασ. Νοτε−σε θυε νο η〈 τεραπευτασ απρεγοανδο α ρεαλιδαδε δε αγυληασ εµ λατασ, νεµ πρεσσιονανδο σευσ παχιεντεσ συτιλ ου αβερταµεντε α διϖυλγαρ α νοτχια. ⊃ ταµβµ ϖερδαδε θυε σε ιµπ⌡εµ γραϖεσ σαν⌡εσ α θυεµ αδυλτερα προδυτοσ, ε ατ µεσµο α θυεµ αλεγα φαλσαµεντε θυε ελεσ φοραµ αδυλτεραδοσ. Πορ ουτρο λαδο, η〈 τεραπευτασ θυε ενχοραϕαµ ασ ϖτιµασ δε ραπτο α χονταρ ασ συασ ηιστ⌠ριασ παρα γρανδεσ πβλιχοσ, ε νο η〈 σαν⌡εσ λεγαισ παρα θυεµ αφιρµα φαλσαµεντε τερ σιδο ραπταδο πορ υµ ΥΦΟ. Σεϕα θυαλ φορ α ραζο παρα αλγυµ τριληαρ εσσε χαµινηο, δεϖε σερ µυιτο µαισ σατισφατ⌠ριο χονϖενχερ οσ ουτροσ δε θυε σερεσ συπεριορεσ ο εσχοληεραµ παρα σευσ ενιγµ〈τιχοσ προπ⌠σιτοσ δο θυε περσυαδι−λοσ δε θυε, πορ υµ σιµπλεσ χαπριχηο δο αχασο, ηαϖια υµα σερινγα ηιποδρµιχα νο σευ ρεφριγεραντε.


9 ΤΕΡΑΠΙΑ

⊃ υµ ερρο χαπιταλ τεοριζαρ αντεσ δε τερ οσ δαδοσ. Ινσενσιϖελµεντε, χοµεα−σε α διστορχερ οσ φατοσ παρα αδαπτ〈−λοσ ◊σ τεοριασ, εµ ϖεζ δε φαζερ χοµ θυε ασ τεοριασ σε αδαπτεµ αοσ φατοσ. Χοµεντ〈ριο δε Σηερλοχκ Ηολµεσ, εµ Α Σχανδαλ ιν Βοηεµια, δε Αρτηυρ Χοναν ∆οψλε (1891)

Ασ λεµβρανασ ϖερδαδειρασ παρεχιαµ φαντασµασ, ενθυαντο ασ λεµβρανασ φαλσασ εραµ το χονϖινχεντεσ θυε συβστιτυαµ α ρεαλιδαδε. Γαβριελ Γαρχα Μαρθυεζ, ∆οζε χοντοσ περεγρινοσ (1992)

ϑοην Μαχκ  υµ πσιθυιατρα δα Υνιϖερσιδαδε Ηαρϖαρδ θυε χονηεο η〈 µυιτοσ ανοσ. Η〈 αλγυµα ϖερδαδε νεσσασ ηιστ⌠ριασ δε ΥΦΟσ? ελε µε περγυντου η〈 µυιτο τεµπο. Ναδα δε σιγνιφιχατιϖο ρεσπονδι. Α νο σερ,  χλαρο, δο ποντο δε ϖιστα πσιθυι〈τριχο. Ελε εξαµινου α θυεστο, εντρεϖιστου ϖτιµασ δε ραπτο ε σε χονϖερτευ. Αγορα τοµα οσ ρελατοσ δοσ σεθεστραδοσ αο π δα λετρα. Πορ θυ? Νο εσταϖα εµ βυσχα δισσο αφιρµα. Ναδα να µινηα φορµαο µε πρεπαρου παρα εσσα ηιστ⌠ρια (δε ραπτο πορ αλιενγενασ). Μασ ελα  τοταλµεντε χονϖινχεντε πορ χαυσα δα ιντενσιδαδε εµοχιοναλ δεσσασ εξπερινχιασ. Εµ σευ λιϖρο, Αβδυχτιονσ, Μαχκ προπ⌡ε δε φορµα χλαρα α δουτρινα µυιτο περιγοσα δε θυε α φορα ου α ιντενσιδαδε χοµ θυε σε σεντε αλγυµα χοισα  υµα ινδιχαο παρα σαβερµοσ σε  ϖερδαδε. Ποσσο ατεσταρ πεσσοαλµεντε α ιντενσιδαδε εµοχιοναλ δασ ϖτιµασ. Μασ ασ εµο⌡εσ φορτεσ νο σο υµ χοµπονεντε ροτινειρο δε νοσσοσ σονηοσ? ℵσ ϖεζεσ νο αχορδαµοσ χοµπλεταµεντε ατερροριζαδοσ? Ο πρ⌠πριο Μαχκ, αυτορ δε υµ λιϖρο σοβρε πεσαδελοσ, νο χονηεχε α ιντενσιδαδε εµοχιοναλ δασ αλυχινα⌡εσ? Αλγυνσ δοσ παχιεντεσ δε Μαχκ διζεµ τερ σοφριδο αλυχινα⌡εσ δεσδε α ινφνχια. Οσ ηιπνοτιζαδορεσ ε οσ πσιχοτεραπευτασ θυε τραβαληαµ χοµ


σεθεστραδοσ φιζεραµ τεντατιϖασ χυιδαδοσασ δε ιντειραρ−σε α φυνδο δο χορπο δε χονηεχιµεντο σοβρε αλυχινα⌡εσ ε δισφυν⌡εσ περχεπτιϖασ? Πορ θυε ελεσ αχρεδιταµ νεσσασ τεστεµυνηασ, µασ νο ναθυελασ θυε αφιρµαµ, χοµ υµα χονϖιχο χοµπαρ〈ϖελ, τερ σε ενχοντραδο χοµ δευσεσ, δεµνιοσ, σαντοσ, ανϕοσ ε δυενδεσ? Ε θυε διζερ δοσ θυε εσχυταµ ορδενσ ιρρεσιστϖεισ δε υµα ϖοζ ιντεριορ? Σερο ϖερδαδειρασ τοδασ ασ ηιστ⌠ριασ σεντιδασ προφυνδαµεντε? Υµα χιεντιστα µινηα χονηεχιδα αφιρµα: Σε οσ αλιενγενασ αο µενοσ φιχασσεµ χοµ τοδασ εσσασ πεσσοασ θυε ραπταµ, ο νοσσο µυνδο σερια υµ πουχο µαισ σαδιο . Μασ α συα οπινιο  δεµασιαδο σεϖερα. Νο µε παρεχε σερ υµα θυεστο δε σανιδαδε. ⊃ ουτρα χοισα. Ο πσιχ⌠λογο χαναδενσε Νιχηολασ Σπανοσ ε σευσ χολεγασ χονχλυραµ θυε νο η〈 πατολογιασ ⌠βϖιασ ναθυελεσ θυε διζεµ τερ σιδο ραπταδοσ πορ αλιενγενασ. Εντρεταντο,  µαισ προϖ〈ϖελ θυε ασ εξπερινχιασ ιντενσασ χοµ ΥΦΟσ αχοντεαµ χοµ ινδιϖδυοσ θυε σο δαδοσ α χρενασ εσοτριχασ εµ γεραλ, ε α χρενασ αλιενγενασ εµ παρτιχυλαρ, ε θυε ιντερπρεταµ εξπερινχιασ ιµαγινατιϖασ ε σενσοριαισ ινυσιταδασ εµ τερµοσ δα ηιπ⌠τεσε εξτρατερρεστρε. Εντρε οσ θυε αχρεδιταµ εµ ΥΦΟσ, αθυελεσ θυε τµ προπενσ⌡εσ µαισ φορτεσ παρα α προδυο δε φαντασιασ σο οσ θυε απρεσενταµ µαιορ προβαβιλιδαδε δε χριαρ εσσασ εξπερινχιασ. Αλµ δισσο, χονστατου−σε σερ προϖ〈ϖελ θυε εσσασ εξπερινχιασ σεϕαµ γεραδασ ε ιντερπρεταδασ χοµο εϖεντοσ ρεαισ, ε νο χοµο προδυτοσ δα ιµαγιναο, θυανδο εστο ασσοχιαδασ χοµ αµβιεντεσ σενσοριαισ ρεστριτοσ [...] (πορ εξεµπλο, ασ εξπερινχιασ θυε οχορρεµ ◊ νοιτε ε θυε εστο ασσοχιαδασ χοµ ο σονο).

Ο θυε υµα ιντελιγνχια µαισ χρτιχα ποδερια ρεχονηεχερ χοµο αλυχιναο ου σονηο, υµα ιντελιγνχια µαισ χρδυλα ιντερπρετα χοµο ο ϖισλυµβρε δε υµα ρεαλιδαδε εξτερνα ιµπαλπ〈ϖελ, µασ προφυνδα. Αλγυµασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ ποδεµ µυιτο βεµ σερ λεµβρανασ δισφαραδασ δε εστυπρο ε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια, σενδο ο παι, ο παδραστο, ο ιρµο ου ο ναµοραδο δα µε ρεπρεσενταδο χοµο εξτρατερρεστρε. Χερταµεντε  µαισ χονφορταδορ αχρεδιταρ θυε υµ αλιενγενα αβυσου δε ν⌠σ δο θυε σαβερ θυε ο αβυσο φοι χοµετιδο πορ αλγυµ θυε αµαµοσ ε εµ θυεµ χονφιαµοσ. Οσ τεραπευτασ θυε τοµαµ ασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενα αο π δα λετρα νεγαµ εσσα ηιπ⌠τεσε, διζενδο θυε σαβεριαµ σε οσ σευσ παχιεντεσ τιϖεσσεµ σοφριδο αβυσο σεξυαλ. Αλγυµασ εστιµατιϖασ δε πεσθυισασ δε οπινιο χηεγαραµ α ινδιχαρ θυε υµα εµ θυατρο νορτε−αµεριχανασ ε υµ εµ σεισ νορτε− αµεριχανοσ σοφρεραµ αβυσο σεξυαλ να ινφνχια (εµβορα εσσεσ δαδοσ σεϕαµ προϖαϖελµεντε δεµασιαδο ελεϖαδοσ). Σερια εσπαντοσο θυε υµ νµερο σιγνιφιχατιϖο δοσ παχιεντεσ θυε προχυραµ τεραπευτασ εσπεχιαλιζαδοσ νεσσεσ σεθεστροσ νο τιϖεσσε σοφριδο εσσε τιπο δε αβυσο, ταλϖεζ ατ εµ προπορο µαιορ δο θυε να ποπυλαο εµ γεραλ. Ταντο οσ τεραπευτασ δε αβυσο σεξυαλ χοµο οσ τεραπευτασ δε ραπτο


πορ αλιενγενασ πασσαµ µεσεσ, ◊σ ϖεζεσ ανοσ, ενχοραϕανδο οσ σευσ παχιεντεσ α σε λεµβραρ δοσ αβυσοσ. Σευσ µτοδοσ σο σεµεληαντεσ ε οσ οβϕετιϖοσ δε χερτο µοδο ιγυαισ ρεχυπεραρ λεµβρανασ δολοροσασ, φρεθεντεµεντε δε µυιτο τεµπο ατρ〈σ. Νοσ δοισ χασοσ, ο τεραπευτα αχρεδιτα θυε ο παχιεντε εστεϕα σοφρενδο χοµ ο τραυµα ρεσυλταντε δε υµ αχοντεχιµεντο το τερρϖελ θυε τεµ δε σερ ρεπριµιδο. Αχηο εξτραορδιν〈ριο θυε οσ τεραπευτασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ ενχοντρεµ το πουχοσ χασοσ δε αβυσο σεξυαλ ε ϖιχε−ϖερσα. Πορ ραζ⌡εσ µυιτο χοµπρεενσϖεισ, αθυελεσ θυε δε φατο σοφρεραµ αβυσο σεξυαλ να ινφνχια ου χοµετεραµ ινχεστο σο σενσϖεισ α θυαλθυερ χοισα θυε παρεα µινιµιζαρ ου νεγαρ α συα εξπερινχια. Εστο χοµ ραιϖα, ε τµ τοδο ο διρειτο δε εσταρ. Νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, πελο µενοσ υµα εµ δεζ µυληερεσ φοι εστυπραδα, θυασε δοισ τεροσ αντεσ δοσ δεζοιτο ανοσ. (ε εσσα  α χατεγορια δε εστυπρο µενοσ προϖ〈ϖελ δε σερ νοτιφιχαδα.) Υµα θυιντα παρτε δεσσασ µενινασ φοι εστυπραδα πελοσ παισ. Φοραµ τραδασ. Θυερο σερ βασταντε χλαρο σοβρε εσσε ποντο: η〈 µυιτοσ χασοσ ρεαισ δε αταθυεσ σεξυαισ χοµετιδοσ πελοσ παισ ου πορ αθυελεσ θυε δεσεµπενηαµ ο παπελ δε παισ. Εϖιδνχιασ φσιχασ χονϖινχεντεσ φοτοσ, πορ εξεµπλο, δι〈ριοσ, γονορρια ου χλαµδια να χριανα τµ ϖινδο ◊ λυζ εµ αλγυνσ χασοσ. Ο αβυσο σεξυαλ δε χριανασ τεµ σιδο απρεσενταδο χοµο υµα προϖ〈ϖελ χαυσα σιγνιφιχατιϖα δε προβλεµασ σοχιαισ. Σεγυνδο υµ δοσ λεϖανταµεντοσ, 85% δε τοδοσ οσ πρεσιδι〈ριοσ ϖιολεντοσ σοφρεραµ αβυσο να ινφνχια. ∆οισ τεροσ δε τοδασ ασ µεσ αδολεσχεντεσ φοραµ εστυπραδασ ου σοφρεραµ αβυσο σεξυαλ να ινφνχια ου να αδολεσχνχια. Ασ ϖτιµασ δε εστυπρο σο δεζ ϖεζεσ µαισ προπενσασ α τερ ο ϖχιο δα βεβιδα ου δασ δρογασ δο θυε ασ ουτρασ µυληερεσ. Ο προβλεµα  ρεαλ ε γραϖε. Εντρεταντο, α µαιορια δεσσεσ χασοσ µ〈γιχοσ ε ινχοντεστ〈ϖεισ δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια σο χοντινυαµεντε λεµβραδοσ να ιδαδε αδυλτα. Νο η〈 λεµβρανασ οχυλτασ α σερεµ ρεχυπεραδασ. Εµβορα σεϕαµ µαισ νοτιφιχαδοσ ηοϕε εµ δια δο θυε νο πασσαδο, παρεχε ρεαλµεντε ηαϖερ υµ αυµεντο σιγνιφιχατιϖο νοσ χασοσ δε αβυσο ινφαντιλ ρεγιστραδοσ α χαδα ανο πελοσ ηοσπιταισ ε πελοσ αγεντεσ δα λει, χηεγανδο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ α δεζ ϖεζεσ µαισ (1,7 µιληο δε χασοσ) νο περοδο εντρε 1967 ε 1985. Ο 〈λχοολ ε ασ ουτρασ δρογασ, βεµ χοµο οσ προβλεµασ εχονµιχοσ, σο απονταδοσ χοµο ασ ραζ⌡εσ παρα οσ αδυλτοσ σερεµ ατυαλµεντε µαισ προπενσοσ α αβυσαρ δασ χριανασ δο θυε νο πασσαδο. Ταλϖεζ α χρεσχεντε πυβλιχιδαδε δαδα α χασοσ χοντεµπορνεοσ δε αβυσο ινφαντιλ εστιµυλε οσ αδυλτοσ α λεµβραρ ε φοχαλιζαρ ο αβυσο θυε σοφρεραµ νο πασσαδο. Η〈 υµ σχυλο, Σιγµυνδ Φρευδ ιντροδυζιυ ο χονχειτο δε ρεπρεσσο, ο φατο δε εσθυεχερµοσ χερτοσ αχοντεχιµεντοσ παρα εϖιταρ ιντενσα δορ πσθυιχα, χοµο υµ µεχανισµο δε λυτα εσσενχιαλ παρα α σαδε µενταλ. Παρεχια σε µανιφεσταρ εσπεχιαλµεντε εµ παχιεντεσ χοµ διαγν⌠στιχο δε ηιστερια, χυϕοσ σιντοµασ ινχλυαµ αλυχινα⌡εσ ε παραλισια. Α πρινχπιο, Φρευδ αχρεδιταϖα θυε


πορ τρ〈σ δε χαδα χασο δε ηιστερια ηαϖια υµα λεµβρανα ρεπριµιδα δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια. Μασ αχαβου µυδανδο α συα εξπλιχαο, παρα αφιρµαρ θυε α ηιστερια  χαυσαδα πορ φαντασιασ νεµ τοδασ δεσαγραδ〈ϖεισ δε τερ σοφριδο αβυσο σεξυαλ θυανδο χριανα. Ο πεσο δα χυλπα φοι τρανσφεριδο δο παι ου δα µε παρα α χριανα. Υµ δεβατε σεµεληαντε σε αλαστρα ηοϕε εµ δια. (Α ραζο παρα Φρευδ τερ µυδαδο δε ιδια αινδα εστ〈 εµ δισχυσσο ασ εξπλιχα⌡εσ ϖο δεσδε ελε τερ προϖοχαδο εσχνδαλο εντρε σευσ χολεγασ ϖιενενσεσ δο σεξο µασχυλινο δε µεια−ιδαδε ατ τερ λεϖαδο α σριο ασ ηιστ⌠ριασ δοσ ηιστριχοσ.) Σο µυιτο θυεστιον〈ϖεισ οσ χασοσ εµ θυε α λεµβρανα ϖεµ ◊ τονα δε ρεπεντε, εσπεχιαλµεντε χοµ α αϕυδα δε υµ πσιχοτεραπευτα ου ηιπνοτιζαδορ, ε εµ θυε ασ πριµειρασ ρεχορδα⌡εσ τµ υµα θυαλιδαδε φαντασµαγ⌠ριχα ου ονριχα. Μυιτασ δεσσασ αφιρµα⌡εσ δε αβυσο σεξυαλ παρεχεµ σερ ινϖενταδασ. Ο πσιχ⌠λογο Υλριχ Νεισσερ, δα Υνιϖερσιδαδε Εµορψ, αφιρµα: Εξιστεµ αβυσοσ ινφαντισ, ε εξιστεµ λεµβρανασ ρεπριµιδασ. Μασ η〈 ταµβµ λεµβρανασ φαλσασ ε ινϖενταδασ, ε ελασ νο σο δε µοδο αλγυµ ραρασ. Ασ λεµβρανασ ερρνεασ σο α ρεγρα, ε νο α εξχεο. Αχοντεχεµ τοδο δια. Οχορρεµ ατ εµ χασοσ εµ θυε ο συϕειτο εστ〈 αβσολυταµεντε χονφιαντε µεσµο θυανδο α λεµβρανα  απαρεντεµεντε υµα λυµινοσιδαδε ινεσθυεχϖελ, υµα δεσσασ φοτογραφιασ µεταφ⌠ριχασ µενταισ. Συα οχορρνχια  αινδα µαισ προϖ〈ϖελ νοσ χασοσ εµ θυε α συγεστο  υµα ποσσιβιλιδαδε εξπρεσσιϖα, εµ θυε ασ λεµβρανασ ποδεµ σερ µοδελαδασ ε ρεµοδελαδασ παρα σατισφαζερ ασ φορτεσ εξιγνχιασ ιντερπεσσοαισ δε υµα σεσσο δε τεραπια. Ε θυανδο α λεµβρανα φοι ρεχονφιγυραδα δεσσα µανειρα,  µυιτο, µυιτο διφχιλ µυδαρ. Εσσεσ πρινχπιοσ γεραισ νο νοσ αϕυδαµ α δετερµιναρ χοµ χερτεζα ονδε εστ〈 α ϖερδαδε εµ χαδα χασο ου αφιρµαο ινδιϖιδυαλ. Μασ εµ µδια, νυµ γρανδε νµερο δεσσασ αφιρµα⌡εσ,  βεµ εϖιδεντε νο θυε δεϖεµοσ αποσταρ. Ασ λεµβρανασ ερρνεασ ε α ρεελαβοραο ρετροσπεχτιϖα φαζεµ παρτε δα νατυρεζα ηυµανα; εστο ασσοχιαδασ αο νοσσο τερριτ⌠ριο ε σεµπρε αχοντεχεµ.

Οσ σοβρεϖιϖεντεσ δοσ χαµποσ δε εξτερµνιο ναζιστασ φορνεχεµ α δεµονστραο µαισ χλαρα ποσσϖελ δε θυε ατ οσ αβυσοσ µαισ µονστρυοσοσ ποδεµ σερ χοντινυαµεντε µαντιδοσ να µεµ⌠ρια ηυµανα. Να ϖερδαδε, ο προβλεµα δε µυιτοσ σοβρεϖιϖεντεσ δο Ηολοχαυστο τεµ σιδο χριαρ υµα διστνχια εµοχιοναλ εντρε σι µεσµοσ ε οσ χαµποσ δε εξτερµνιο, εσθυεχερ. Μασ σε, εµ αλγυµ ουτρο µυνδο δε µαλδαδε ινδιζϖελ, φοσσεµ οβριγαδοσ α ϖιϖερ να Αλεµανηα ναζιστα ϖαµοσ διζερ, νυµα πρ⌠σπερα ναο π⌠σ−Ηιτλερ χοµ συα ιδεολογια ιντατα, εξχετο θυε τερια µυδαδο δε ιδια σοβρε ο αντι− σεµιτισµο , ιµαγινε−σε ο νυσ πσιχολ⌠γιχο παρα ελεσ. Νεσσε χασο, ταλϖεζ φοσσεµ χαπαζεσ δε εσθυεχερ, πορθυε ρεχορδαρ τορναρια ινσυπορτ〈ϖεισ ασ συασ


ϖιδασ νο πρεσεντε. Σε εξιστε α ποσσιβιλιδαδε δε ρεπρεσσο ε συβσεθεντε ρεχορδαο δε λεµβρανασ ηορρϖεισ, ισσο ρεθυερ ταλϖεζ δυασ χονδι⌡εσ: (1) θυε ο αβυσο τενηα ρεαλµεντε αχοντεχιδο; (2) θυε α ϖτιµα τενηα σιδο οβριγαδα α φινγιρ πορ λονγο τεµπο θυε ελε ϕαµαισ οχορρευ. Ο πσιχ⌠λογο σοχιαλ Ριχηαρδ Οφσηε, δα Υνιϖερσιδαδε δα Χαλιφ⌠ρνια, εξπλιχα: Θυανδο σολιχιταδοσ α εξπλιχαρ χοµο ασ λεµβρανασ ληεσ ϖολταραµ ◊ µεντε, οσ παχιεντεσ διζεµ ρευνιρ φραγµεντοσ δε ιµαγενσ, ιδιασ, σεντιµεντοσ ε σενσα⌡εσ, ε χοµ εσσε µατεριαλ φορµαρ ηιστ⌠ριασ λονγινθυαµεντε χοερεντεσ. Θυανδο εσσε ασσιµ χηαµαδο τραβαληο δε ρεχορδαο σε εστενδε πορ µεσεσ, οσ σεντιµεντοσ σε τορναµ ιµαγενσ ϖαγασ, ασ ιµαγενσ σε τορναµ φιγυρασ, ε ασ φιγυρασ σε τορναµ πεσσοασ χονηεχιδασ. Υµ δεσχονφορτο ϖαγο εµ χερτασ παρτεσ δο χορπο  ρειντερπρεταδο χοµο εστυπρο να ινφνχια [...]. Ασ σενσα⌡εσ φσιχασ οριγιναισ, ◊σ ϖεζεσ ιντενσιφιχαδασ πελα ηιπνοσε, σο εντο ροτυλαδασ χοµο λεµβρανασ χορποραισ . Νο εξιστε µεχανισµο χονχεβϖελ θυε τορνε οσ µσχυλοσ δο χορπο χαπαζεσ δε αρµαζεναρ µεµ⌠ριασ. Σε εσσεσ µτοδοσ νο χονσεγυεµ περσυαδιρ ο παχιεντε, ο τεραπευτα ποδε λαναρ µο δε πρ〈τιχασ αινδα µαισ οπρεσσιϖασ. Αλγυνσ παχιεντεσ σο χονϖοχαδοσ α παρτιχιπαρ δε γρυποσ δε σοβρεϖιϖεντεσ εµ θυε σε εµπρεγα α πρεσσο δοσ χολεγασ, ε εµ θυε σε ρεθυερ δοσ παχιεντεσ σολιδαριεδαδε πολιτιχαµεντε χορρετα, λεϖανδο−οσ α σε αφιρµαρ χοµο µεµβροσ δε υµα συβχυλτυρα δε σοβρεϖιϖεντεσ.

Υµα δεχλαραο χαυτελοσα δα Ασσοχιαο Πσιθυι〈τριχα Νορτε− Αµεριχανα δε 1993 αχειτα α ποσσιβιλιδαδε δε θυε αλγυνσ δε ν⌠σ εσθυεχεµ ο αβυσο να ινφνχια χοµο υµα φορµα δε λιδαρ χοµ ο προβλεµα, µασ αλερτα: Νο σε σαβε διστινγυιρ χοµ αβσολυτα πρεχισο, ασ λεµβρανασ βασεαδασ εµ αχοντεχιµεντοσ ϖερδαδειροσ δαθυελασ δεριϖαδασ δε ουτρασ φοντεσ [...]. Υµ ιντερρογατ⌠ριο ρεπετιδο ποδε λεϖαρ οσ ινδιϖδυοσ α ρελαταρ λεµβρανασ δε εϖεντοσ θυε νυνχα οχορρεραµ. ∆εντρε οσ αδυλτοσ θυε αφιρµαµ τερ λεµβρανασ δε αβυσο σεξυαλ, νο σε χονηεχε α προπορο δοσ θυε ρεαλµεντε σοφρεραµ αβυσο [...]. Σε ο πσιθυιατρα τεµ υµα φορτε χονϖιχο πρϖια δε θυε αβυσοσ σεξυαισ, ου ουτροσ φατορεσ, σο ου νο α χαυσα δοσ προβλεµασ δο παχιεντε, ισσο προϖαϖελµεντε ιντερφερε νο διαγν⌠στιχο ε νο τραταµεντο αδεθυαδοσ.

Πορ υµ λαδο, δεσχαρταρ ινσενσιϖελµεντε ασ αχυσα⌡εσ δε αβυσοσ σεξυαισ ηορριπιλαντεσ ποδε σερ υµα χρυελ ινϕυστια. Πορ ουτρο, µεξερ χοµ ασ λεµβρανασ δασ πεσσοασ, ινχυτιρ ηιστ⌠ριασ φαλσασ δε αβυσο ινφαντιλ, δεστροαρ φαµλιασ ιντατασ ε ατ µανδαρ παισ ινοχεντεσ παρα α πρισο ταµβµ  υµα χρυελ ινϕυστια. Ο χετιχισµο  εσσενχιαλ εµ αµβοσ οσ λαδοσ. Εσχοληερ ο χαµινηο εντρε εσσεσ δοισ εξτρεµοσ ποδε σερ µυιτο διφχιλ. Ασ πριµειρασ εδι⌡εσ δο ινφλυεντε λιϖρο δε Ελλεν Βασσ ε Λαυρα ∆αϖισ


(Τηε χουραγε το ηεαλ: α γυιδε φορ ωοµεν συρϖιϖορσ οφ χηιλδ σεξυαλ αβυσε, Περεννιαλ Λιβραρψ, 1988) φορνεχεµ χονσεληοσ εσχλαρεχεδορεσ αοσ τεραπευτασ: Αχρεδιτε να σοβρεϖιϖεντε. ςοχ δεϖε αχρεδιταρ θυε συα χλιεντε σοφρευ αβυσο σεξυαλ, µεσµο θυε ελα πρ⌠πρια τενηα δϖιδασ [...]. Α χλιεντε πρεχισα θυε ϖοχ σε µαντενηα φιρµε εµ συα χονϖιχο δε θυε ελα σοφρευ αβυσο. Παρτιληαρ α δϖιδα δα χλιεντε σερια χοµο παρτιληαρ α χρενα δε υµ συιχιδα δε θυε ο συιχδιο  α µεληορ σαδα. Σε υµα χλιεντε νο τεµ χερτεζα δε θυε σοφρευ αβυσοσ, µασ αχηα θυε ποδερια τερ σοφριδο, φαα ο σευ τραβαληο χοµο σε ελα τιϖεσσε σοφριδο. Ατ αγορα, δεντρε ασ χεντενασ δε µυληερεσ χοµ θυεµ φαλαµοσ ε ασ ουτρασ χεντενασ δε θυεµ ουϖιµοσ φαλαρ, νενηυµα συσπειτου θυε τιϖεσσε σοφριδο αβυσοσ, εξαµινου α θυεστο ε χονχλυιυ θυε νο ηαϖια οχορριδο.

Μασ Κεννετη ς. Λαννινγ, αγεντε εσπεχιαλ δε συπερϖισο να Υνιϖερσιδαδε δε Πεσθυισα ε Ινστρυο δε Χινχιασ Χοµπορταµενταισ δα Αχαδεµια δο ΦΒΙ εµ Θυαντιχο, ςιργινια, υµ χονχειτυαδο εσπεχιαλιστα εµ ϖιτιµιζαο σεξυαλ δε χριανασ, σε περγυντα: Νο εσταµοσ χοµπενσανδο σχυλοσ δε νεγαο, θυανδο αχειταµοσ χεγαµεντε θυαλθυερ αλεγαο δε αβυσο ινφαντιλ, πορ µαισ αβσυρδα ου ιµπροϖ〈ϖελ θυε σεϕα? . Νο µε ιντερεσσα σαβερ σε  ϖερδαδε , ρεπλιχα υµ τεραπευτα δα Χαλιφ⌠ρνια, σεγυνδο Τηε Ωασηινγτον Ποστ. Ο θυε ρεαλµεντε αχοντεχευ  ιρρελεϖαντε παρα µιµ... Ν⌠σ τοδοσ ϖιϖεµοσ υµα ιλυσο. Α εξιστνχια δε αλγυµασ αχυσα⌡εσ φαλσασ δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια εσπεχιαλµεντε ασ χριαδασ χοµ α αϕυδα δε υµα φιγυρα δε αυτοριδαδε τεµ, α µευ ϖερ, ιµπορτνχια παρα α θυεστο δο ραπτο πορ αλιενγενασ. Σε αλγυµασ πεσσοασ ποδεµ σερ ινδυζιδασ, χοµ γρανδε παιξο ε χονϖιχο, α τερ λεµβρανασ φαλσασ δε αβυσοσ χοµετιδοσ πελοσ πρ⌠πριοσ παισ, ουτρασ νο ποδεριαµ σερ ινδυζιδασ, χοµ παιξο ε χονϖιχο χοµπαρ〈ϖεισ, α τερ λεµβρανασ φαλσασ δε αβυσοσ χοµετιδοσ πορ αλιενγενασ? Θυαντο µαισ εξαµινο ασ δεννχιασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ, µαισ σεµεληαντεσ ελασ µε παρεχεµ χοµ οσ ρελατοσ δε λεµβρανασ ρεχυπεραδασ δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια. Ε η〈 υµα τερχειρα χατεγορια δε δεννχιασ αφινσ, ασ λεµβρανασ ρεπριµιδασ δε χυλτοσ ριτυαισ σατνιχοσ εµ θυε σε διζ θυε α τορτυρα σεξυαλ, α χοπροφιλια, ο ινφαντιχδιο ε ο χανιβαλισµο σο ασ ατρα⌡εσ πρινχιπαισ. Νυµ λεϖανταµεντο δε 2700 µεµβροσ δα Ασσοχιαο Πσιχολ⌠γιχα Νορτε−Αµεριχανα, 12% ρεσπονδεραµ θυε τινηαµ τραταδο χασοσ δε αβυσο δε ριτυαισ σατνιχοσ (ενθυαντο 30% µενχιοναραµ χασοσ δε αβυσοσ χοµετιδοσ εµ νοµε δα ρελιγιο). Ατυαλµεντε, χερχα δε 10 µιλ χασοσ σο νοτιφιχαδοσ πορ ανο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Υµ νµερο σιγνιφιχατιϖο δαθυελεσ θυε απρεγοαµ ο περιγο δε υµ σατανισµο δεσενφρεαδο να Αµριχα δο Νορτε, ινχλυσιϖε οσ αγεντεσ δα λει θυε οργανιζαµ σεµιν〈ριοσ σοβρε ο ασσυντο, σο φυνδαµενταλιστασ χριστοσ; συασ σειτασ ρεθυερεµ εξπλιχιταµεντε υµ διαβο


λιτεραλ ιντερφερινδο νο χοτιδιανο δα ϖιδα ηυµανα. Α χονεξο  τρααδα χλαραµεντε νο διταδο: Σεµ Σατ, νο η〈 ∆ευσ . Απαρεντεµεντε, η〈 υµ προβλεµα δε χρεδυλιδαδε πολιχιαλ δισσεµιναδα α ρεσπειτο δεσσα θυεστο. Εισ αλγυνσ τρεχηοσ δα αν〈λισε δο εσπεχιαλιστα Λαννινγ δο ΦΒΙ σοβρε Ο χριµε ριτυαλστιχο, οχυλτο ε σατνιχο , βασεαδα εµ εξπερινχια αµαργα, ε πυβλιχαδα νο νµερο δε ουτυβρο δε 1989 δο περι⌠διχο προφισσιοναλ Τηε Πολιχε Χηιεφ: Θυασε τοδασ ασ δισχυσσ⌡εσ σοβρε σατανισµο ε βρυξαρια σο ιντερπρεταδασ ◊ λυζ δασ χρενασ ρελιγιοσασ δο πβλιχο. ⊃ α φ, ε νο α λ⌠γιχα ε α ραζο, θυε γοϖερνα ασ χρενασ ρελιγιοσασ δα µαιορια δασ πεσσοασ. Ο ρεσυλταδο  θυε αλγυνσ αγεντεσ δα λει, νορµαλµεντε χτιχοσ, αχειταµ ασ ινφορµα⌡εσ δισσεµιναδασ νεσσασ χονφερνχιασ σεµ αϖαλι〈−λασ χριτιχαµεντε, σεµ θυεστιοναρ ασ φοντεσ [...]. Παρα αλγυµασ πεσσοασ, ο σατανισµο  θυαλθυερ σιστεµα δε χρενα ρελιγιοσα διφερεντε δο σευ.

Λαννινγ φορνεχε εντο υµα λονγα λιστα δε σιστεµασ δε χρενα θυε ελε πεσσοαλµεντε ουϖιυ σερεµ δεσχριτοσ χοµο σατανισµο νεσσασ χονφερνχιασ. Ινχλυι ο χατολιχισµο ροµανο, ασ ιγρεϕασ ορτοδοξασ, ο ισλαµισµο, ο βυδισµο, ο ηινδυσµο, ο µορµονισµο, ο ροχκ ν ρολλ, α χαναλιζαο, α αστρολογια ε ασ χρενασ δα Νοϖα Ερα εµ γεραλ. Νο τεµοσ α υµα πιστα δε χοµο α χαα ◊σ βρυξασ ε ο πογροµ τιϖεραµ ινχιο? ∆εντρο δο σιστεµα δε χρενα ρελιγιοσα πεσσοαλ δε υµ αγεντε δα λει , ελε χοντινυα, ο χριστιανισµο ποδε σερ βοµ ε ο σατανισµο µαυ. Σεγυνδο α Χονστιτυιο, εντρεταντο, οσ δοισ σο νευτροσ. Εσσε  υµ χονχειτο ιµπορταντε, µασ δε διφχιλ αχειταο παρα µυιτοσ αγεντεσ δα λει. Ελεσ νο σο παγοσ παρα δεφενδερ οσ ∆εζ Μανδαµεντοσ, µασ ο χ⌠διγο πεναλ [...]. Ο φατο  θυε ο νµερο δε χριµεσ ε αβυσοσ ινφαντισ χοµετιδοσ πορ φαν〈τιχοσ εµ νοµε δε ∆ευσ, ϑεσυσ ε Μαοµ  µυιτο µαιορ δο θυε ο δοσ χοµετιδοσ εµ νοµε δε Σατ. Μυιτασ πεσσοασ νο γοσταµ δεσσα αφιρµαο, µασ πουχασ χονσεγυεµ θυεστιον〈−λα.

Μυιτοσ δοσ θυε αλεγαµ αβυσοσ σατνιχοσ δεσχρεϖεµ ριτυαισ οργι〈στιχοσ γροτεσχοσ εµ θυε βεβσ σο ασσασσιναδοσ ε δεϖοραδοσ. Αλγυνσ γρυποσ ϖιλιπενδιαδοσ τµ σιδο αλϖο δεσσε τιπο δε αχυσαο πορ παρτε δε σευσ δετρατορεσ αο λονγο δε τοδα α ηιστ⌠ρια ευροπια χοµο αχοντεχευ χοµ οσ χονσπιραδορεσ δε Χατιλινα εµ Ροµα, ο λιβελο δε σανγυε χοντρα οσ ϕυδευσ να Π〈σχοα ϕυδαιχα ε οσ τεµπλ〈ριοσ θυανδο εσταϖαµ σενδο δεσµαντελαδοσ να Φρανα δο σχυλο ΞΙς. Ιρονιχαµεντε, δεννχιασ δε οργιασ ινχεστυοσασ, ινφαντιχιδασ ε χανιβαλεσχασ εσταϖαµ εντρε ασ ινφορµα⌡εσ υσαδασ πελασ αυτοριδαδεσ ροµανασ παρα περσεγυιρ οσ πριµειροσ χριστοσ. Αφιναλ δε χοντασ, ο πρ⌠πριο ϑεσυσ  χιταδο χοµο τενδο διτο (ϑοο, 6:53): Να ϖερδαδε, να ϖερδαδε


ϖοσ διγο θυε, σε νο χοµερδεσ α χαρνε δο Φιληο δο ηοµεµ, ε νο βεβερδεσ ο σευ σανγυε, νο τερεισ ϖιδα εµ ϖ⌠σ µεσµοσ . Εµβορα ο πρ⌠ξιµο ϖερσχυλο δειξε χλαρο θυε ϑεσυσ εστεϕα φαλανδο δε χοµερ α συα πρ⌠πρια χαρνε ε βεβερ ο σευ πρ⌠πριο σανγυε, χρτιχοσ πουχο χοµπρεενσιϖοσ ποδεριαµ τερ ιντερπρεταδο α εξπρεσσο γρεγα Φιληο δο ηοµεµ χοµο χριανα ου βεβ . Τερτυλιανο ε ουτροσ παδρεσ πριµιτιϖοσ δα Ιγρεϕα σε δεφενδιαµ χοντρα εσσασ αχυσα⌡εσ γροτεσχασ δα µεληορ µανειρα ποσσϖελ. Ηοϕε εµ δια, εξπλιχα−σε α ινεξιστνχια, νοσ αρθυιϖοσ δα πολχια, δο ρεγιστρο δε νµεροσ χορρεσπονδεντεσ δε βεβσ ε χριανχινηασ δεσαπαρεχιδοσ ατραϖσ δα ιδια δε θυε εµ τοδο ο µυνδο βεβεζινηοσ εστο σενδο χριαδοσ παρα εσσε φιµ ο θυε χερταµεντε λεµβρα ασ δεχλαρα⌡εσ δασ ϖτιµασ δε ραπτο δε θυε οσ εξπεριµεντοσ ρεπροδυτιϖοσ αλιενγενασ/ηυµανοσ σο γενεραλιζαδοσ. Λεµβρανδο ταµβµ ο παραδιγµα δε ραπτο πορ αλιενγενα, διζ− σε θυε ο αβυσο δο χυλτο σατνιχο πασσα δε γεραο α γεραο εµ χερτασ φαµλιασ. Αο θυε µε  δαδο σαβερ, χοµο νο παραδιγµα δε ραπτο πορ αλιενγενασ, ϕαµαισ φοι απρεσενταδα υµα εϖιδνχια φσιχα περαντε υµ τριβυναλ δε ϑυστια παρα φυνδαµενταρ ταισ δεχλαρα⌡εσ. Συα φορα εµοχιοναλ , πορµ, εϖιδεντε. Α σιµπλεσ ποσσιβιλιδαδε δε θυε εσσασ χοισασ εστεϕαµ σε πασσανδο νοσ δεσπερτα, α ν⌠σ, µαµφεροσ, παρα α αο. Θυανδο δαµοσ χρδιτο αοσ ριτυαισ σατνιχοσ, ταµβµ ελεϖαµοσ ο στατυσ σοχιαλ δαθυελεσ θυε νοσ αϖισαραµ δο συποστο περιγο. Χονσιδερεµ−σε εστεσ χινχο χασοσ: (1) Μψρα Οβασι, υµα προφεσσορα δε Λουισιανα, εσταϖα ποσσυδα πορ δεµνιοσ ερα ο θυε ελα ε συασ ιρµσ πασσαραµ α αχρεδιταρ δεποισ δε υµα χονσυλτα α υµ πρατιχαντε δε ϖοδυ. Πορ ισσο παρτιραµ ρυµο α ∆αλλασ, αβανδοναραµ οσ χινχο φιληοσ, ε ασ ιρµσ εντο αρρανχαραµ οσ οληοσ δα σρα. Οβασι. Νο ϕυλγαµεντο, ελα δεφενδευ ασ ιρµσ. Εσταϖαµ τεντανδο αϕυδ〈−λα, δισσε. Μασ ο ϖοδυ νο  χυλτο αο διαβο;  υµ χρυζαµεντο εντρε ο χατολιχισµο ε α ρελιγιο νατιϖιστα αφριχανο−ηαιτιανα. (2) Οσ παισ µαταµ α φιληα δε πανχαδασ πορθυε ελα νο θυερια αβρααρ α συα φορµα δε χριστιανισµο. (3) Υµ µολεσταδορ δε χριανασ ϕυστιφιχα σευσ ατοσ λενδο α Ββλια παρα ασ συασ ϖτιµασ. (4) Ο γλοβο οχυλαρ δε υµ µενινο δε χατορζε ανοσ  αρρανχαδο δε συα χαβεα νυµα χεριµνια δε εξορχισµο. Σευ αγρεσσορ νο  σατανιστα, µασ υµ µινιστρο φυνδαµενταλιστα προτεσταντε ενϖολϖιδο εµ πεσθυισασ ρελιγιοσασ. (5) Υµα µυληερ αχηα θυε σευ φιληο δε δοζε ανοσ εστ〈 ποσσυδο πελο διαβο. ∆εποισ δε υµα ρελαο ινχεστυοσα χοµ ο µενινο, ελα ο δεχαπιτα. Μασ νο η〈 χοντεδο δε ριτυαλ σατνιχο να ποσσεσσο . Ο σεγυνδο ε ο τερχειρο χασοσ περτενχεµ αοσ αρθυιϖοσ δο ΦΒΙ. Οσ δοισ λτιµοσ προϖµ δε υµ εστυδο δε 1994, ρεαλιζαδο πελα δρα. Γαιλ Γοοδµαν, πσιχ⌠λογα δα Υνιϖερσιδαδε δα Χαλιφ⌠ρνια, εµ ∆αϖισ, ε σευσ χολεγασ παρα ο Χεντρο Ναχιοναλ δε Αβυσο ε Αβανδονο Ινφαντιλ. Ελεσ εξαµιναραµ µαισ δε 12 µιλ δεννχιασ δε αβυσο σεξυαλ ενϖολϖενδο χυλτοσ δε ριτυαισ σατνιχοσ, ε νο


χονσεγυιραµ ενχοντραρ υµ νιχο θυε ρεσιστισσε α υµ εξαµε χριτεριοσο. Οσ τεραπευτασ ρελαταϖαµ αβυσοσ νεσσεσ χασοσ βασεανδο−σε απενασ νασ ρεϖελα⌡εσ δο παχιεντε ϖια ηιπνοτεραπια , πορ εξεµπλο, ου νο µεδο δε σµβολοσ σατνιχοσ . Εµ χερτοσ χασοσ, ο διαγν⌠στιχο φοι φειτο χοµ βασε νο χοµπορταµεντο χοµυµ α µυιτασ χριανασ. Σοµεντε εµ αλγυνσ δελεσ  θυε σε µενχιονου εϖιδνχια φσιχα εµ γεραλ, χιχατριζεσ . Μασ να µαιορια δασ ϖεζεσ ασ χιχατριζεσ εραµ µυιτο τνυεσ ου νεµ σεθυερ εξιστιαµ. Μεσµο θυανδο εξιστιαµ, νο φιχου δετερµιναδο σε ασ πρ⌠πριασ ϖτιµασ νο ασ τεριαµ χαυσαδο . Ισσο  ταµβµ µυιτο σεµεληαντε αοσ χασοσ δε ραπτο πορ αλιενγενασ, χονφορµε δεσχριτο µαισ αδιαντε. Γεοργε Κ. Γαναωαψ, προφεσσορ δε πσιθυιατρια να Υνιϖερσιδαδε δε Εµορψ, προπ⌡ε θυε α χαυσα χοµυµ µαισ προϖ〈ϖελ δε λεµβρανασ λιγαδασ α χυλτοσ ποδε ϖιρ α σερ υµ ενγανο µτυο εντρε ο παχιεντε ε ο τεραπευτα . Υµ δοσ χασοσ µαισ εσπινηοσοσ δε µεµ⌠ρια ρεχυπεραδα δε αβυσοσ χοµετιδοσ εµ ριτυαισ σατνιχοσ φοι ναρραδο πορ Λαωρενχε Ωριγητ νυµ λιϖρο εξτραορδιν〈ριο, Ρεµεµβερινγ Σαταν (Κνοπφ, 1994). ∆ιζ ρεσπειτο α Παυλ Ινγραµ, υµ ηοµεµ θυε ποδε τερ δειξαδο θυε οσ ουτροσ αρρυινασσεµ α συα ϖιδα πορ σερ δεµασιαδο χρδυλο, δεµασιαδο συγεστιον〈ϖελ, δεµασιαδο ινεξπεριεντε εµ χετιχισµο. Εµ 1988, Ινγραµ ερα ο πρινχιπαλ διριγεντε δο Παρτιδο Ρεπυβλιχανο εµ Ολψµπια, Ωασηινγτον, αλµ δε σερ ο πρινχιπαλ αγεντε χιϖιλ νο δεπαρταµεντο δο ξεριφε λοχαλ, βεµ χονχειτυαδο, µυιτο ρελιγιοσο, ε ρεσπονσ〈ϖελ πορ αλερταρ ασ χριανασ σοβρε οσ περιγοσ δασ δρογασ νασ ρευνι⌡εσ δα εσχολα. Σοβρεϖειο εντο ο πεσαδελο, θυανδο υµα δε συασ φιληασ δεποισ δε υµα σεσσο αλταµεντε εµοχιοναλ νυµ ρετιρο ρελιγιοσο φυνδαµενταλιστα διριγιυ χοντρα ελε α πριµειρα δε µυιτασ αχυσα⌡εσ, χαδα υµα µαισ τερρϖελ θυε α ουτρα, δε θυε Ινγραµ α τερια αταχαδο σεξυαλµεντε, ενγραϖιδαδο, τορτυραδο, ινιχιαδο εµ ριτοσ σατνιχοσ, δε θυε ελε α τερια οφερεχιδο α ουτροσ αγεντεσ δο ξεριφε, δε θυε ελε εσθυαρτεϕαϖα ε χοµια βεβσ... Ισσο ϖινηα αχοντεχενδο δεσδε α συα ινφνχια, αφιρµου ελα, θυασε ατ ο δια εµ θυε χοµεου α σε λεµβραρ δε τυδο. Ινγραµ νο ϖια ραζο παρα συα φιληα µεντιρ εµβορα ελε πρ⌠πριο νο σε ρεχορδασσε δε ναδα. Μασ οσ ινϖεστιγαδορεσ δα πολχια, υµ πσιχοτεραπευτα ε σευ µινιστρο να Ιγρεϕα δα ℑγυα ςιϖα, τοδοσ ληε εξπλιχαραµ θυε οσ ινφρατορεσ σεξυαισ χοµ φρεθνχια ρεπριµεµ ασ λεµβρανασ δε σευσ χριµεσ. Εστρανηαµεντε ιµπαρχιαλ, µασ ανσιοσο πορ χοοπεραρ, Ινγραµ τεντου ρεχορδαρ. ∆εποισ δε υµ πσιχ⌠λογο εµπρεγαρ υµα τχνιχα ηιπν⌠τιχα δε οληοσ φεχηαδοσ παρα ινδυζιρ ο τρανσε, Ινγραµ χοµεου α ϖισυαλιζαρ αλγο σεµεληαντε αο θυε οσ πολιχιαισ εσταϖαµ δεσχρεϖενδο. Ο θυε ληε ϖινηα ◊ µεντε νο παρεχιαµ ρεχορδα⌡εσ ρεαισ, µασ αλγο θυε λεµβραϖα φραγµεντοσ δε ιµαγενσ νο µειο δε υµα νεβλινα. Τοδα ϖεζ θυε προδυζια υµα λεµβρανα δε χοντεδο χαδα ϖεζ µαισ οδιοσο , ελε ερα εστιµυλαδο ε ρεφοραδο. Σευ παστορ ληε ασσεγυρου θυε


∆ευσ σ⌠ περµιτιρια θυε λεµβρανασ γενυνασ αφλορασσεµ νοσ σευσ δεϖανειοσ. Χαρα,  θυασε χοµο σε ευ εστιϖεσσε ινϖεντανδο , δισσε Ινγραµ, σ⌠ θυε νο εστου. Ελε συγεριυ θυε υµ δεµνιο σερια ο ρεσπονσ〈ϖελ πορ τυδο. Σοβ ο µεσµο τιπο δε ινφλυνχιασ, χοµ οσ βοατοσ δα Ιγρεϕα φαζενδο χιρχυλαρ οσ λτιµοσ ηορρορεσ χονφεσσαδοσ πορ Ινγραµ, ε σοβ α πρεσσο δα πολχια, οσ σευσ ουτροσ φιληοσ ε α συα µυληερ ταµβµ χοµεαραµ α σε λεµβραρ . Μυιτοσ χιδαδοσ ιλυστρεσ φοραµ αχυσαδοσ δε παρτιχιπαρ νοσ ριτοσ οργι〈στιχοσ. Οσ αγεντεσ δα λει δε ουτροσ λυγαρεσ δα Αµριχα δο Νορτε χοµεαραµ α πρεσταρ ατενο. Ερα απενασ α ποντα δο ιχεβεργ, διζιαµ αλγυνσ. Χονϖιδαδο πελα αχυσαο, Ριχηαρδ Οφσηε, δε Βερκελεψ, ρεαλιζου υµ εξπεριµεντο δε χοντρολε. Φοι υµ σοπρο δε αρ φρεσχο. Συγερινδο α Ινγραµ θυε ελε τερια φοραδο ο φιληο ε α φιληα α χοµετερ ινχεστο, ε πεδινδο−ληε θυε υσασσε α τχνιχα δε ρεχυπεραο δε µεµ⌠ρια θυε τινηα απρενδιδο, ο πσιχ⌠λογο φεζ χοµ θυε εσσα λεµβρανα φοσσε ιµεδιαταµεντε εϖοχαδα. Νο φοι νεχεσσ〈ριο πρεσσο, νεµ ιντιµιδαο βασταραµ α συγεστο ε α τχνιχα. Μασ οσ συποστοσ παρτιχιπαντεσ, θυε τινηαµ σε λεµβραδο δε ταντασ ουτρασ χοισασ, νεγαραµ θυε ο ινχεστο τιϖεσσε αχοντεχιδο. Χονφρονταδο χοµ εσσα εϖιδνχια, Ινγραµ νεγου ϖεεµεντεµεντε θυε εστιϖεσσε ινϖεντανδο χοισασ ου σενδο ινφλυενχιαδο πορ ουτροσ. Συα λεµβρανα δεσσε ινχιδεντε ερα το χλαρα ε ρεαλ θυαντο τοδασ ασ συασ ουτρασ ρεχορδα⌡εσ. Υµα δασ φιληασ δεσχρεϖευ χιχατριζεσ τερρϖεισ εµ σευ χορπο χαυσαδασ πορ τορτυρα ε αβορτοσ φοραδοσ. Μασ θυανδο ελα φιναλµεντε πασσου πορ υµ εξαµε µδιχο, νο ηαϖια χιχατριζεσ χορρεσπονδεντεσ ◊ ϖιστα. Α αχυσαο νο προχεσσου Ινγραµ πορ αβυσοσ σατνιχοσ. Ινγραµ χοντρατου υµ αδϖογαδο θυε νυνχα ατυαρα νυµ χασο πεναλ. Α χονσεληο δε σευ παστορ, ελε νεµ σεθυερ λευ ο ρελατ⌠ριο δε Οφσηε: ισσο σ⌠ ο χονφυνδιρια, φοι ο θυε ληε δισσεραµ. Ελε σε χονφεσσου χυλπαδο δε σεισ αχυσα⌡εσ δε εστυπρο, ε αχαβου σενδο µανδαδο παρα α πρισο. Να χαδεια, ενθυαντο εσπεραϖα α σεντενα, λονγε δασ φιληασ, δοσ χολεγασ δα πολχια ε δε σευ παστορ, Ινγραµ ρεχονσιδερου. Πεδιυ θυε σε ρετιρασσε α χονφισσο δε χυλπαδο. Συασ λεµβρανασ τινηαµ σιδο οβτιδασ σοβ χοερο. Νο σουβερα διστινγυιρ ασ λεµβρανασ ρεαισ δε υµα εσπχιε δε φαντασια. Σευ πεδιδο φοι νεγαδο. Εστ〈 χυµπρινδο υµα σεντενα δε ϖιντε ανοσ. Σε εσσα ηιστ⌠ρια νο τιϖεσσε αχοντεχιδο νο σχυλο ΞΞ, µασ νο σχυλο ΞςΙ, ταλϖεζ τοδα α φαµλια τιϖεσσε σιδο θυειµαδα να φογυειρα ϕυντο χοµ υµα βοα φραο δοσ χιδαδοσ ινφλυεντεσ δε Ολψµπια, Ωασηινγτον. Α εξιστνχια δε υµ ρελατ⌠ριο βασταντε χτιχο δο ΦΒΙ σοβρε ο τεµα γεραλ δε αβυσοσ σατνιχοσ (Κεννετη ς. Λαννινγ, Γυια δο ινϖεστιγαδορ παρα αλεγα⌡εσ δε αβυσο ινφαντιλ εµ ριτυαισ , ϕανειρο δε 1992)  αµπλαµεντε ιγνοραδα πορ αθυελεσ θυε αχρεδιταµ. ∆α µεσµα φορµα, υµ εστυδο δε 1994, ρεαλιζαδο πελο ∆επαρταµεντο Βριτνιχο δε Σαδε, σοβρε ασ δεννχιασ δε αβυσοσ σατνιχοσ χονχλυιυ θυε, δοσ 84 συποστοσ χασοσ, νεµ υµ νιχο ρεσιστιυ


αο εξαµε. Θυαλ  εντο α χαυσα δε τοδο εσσε φυρορ? Ο εστυδο εξπλιχα: Α χαµπανηα χριστ εϖανγλιχα χοντρα οσ νοϖοσ µοϖιµεντοσ ρελιγιοσοσ τεµ σιδο υµα ινφλυνχια ποδεροσα θυε εστιµυλα α ιδεντιφιχαο δο αβυσο σατνιχο. Ιµπορτνχια ιγυαλ, σε νο µαιορ, παρα α διϖυλγαο δα ιδια δε αβυσο σατνιχο να Γρ−Βρετανηα, τµ οσ εσπεχιαλιστασ νορτε−αµεριχανοσ ε βριτνιχοσ. Ποδεµ τερ πουχα ου νενηυµα θυαλιφιχαο χοµο προφισσιοναισ, µασ ατριβυεµ συασ ηαβιλιδαδεσ ◊ εξπερινχια δε χασοσ .

Εντρεταντο, αθυελεσ χονϖιχτοσ δε θυε οσ χυλτοσ αο διαβο ρεπρεσενταµ υµ περιγο σριο παρα α νοσσα σοχιεδαδε τενδεµ α σερ ιµπαχιεντεσ χοµ οσ χτιχοσ. Χονσιδερεµ εσσα αν〈λισε δε Χορψδον Ηαµµονδ, Πη.∆, εξ−πρεσιδεντε δα Σοχιεδαδε Νορτε−Αµεριχανα δε Ηιπνοσε Χλνιχα: Α µινηα συγεστο  θυε εσσασ πεσσοασ [οσ χτιχοσ] σο (1) ινγνυασ ε τµ εξπερινχια χλνιχα λιµιταδα; ου (2) τµ ο µεσµο τιπο δε νο⌡εσ ινγνυασ θυε ασ πεσσοασ ποσσυεµ σοβρε ο Ηολοχαυστο, ου σο εσσεσ ραχιοναλιζαδορεσ ε χτιχοσ θυε δυϖιδαµ δε τυδο; ου (3) σο ελεσ πρ⌠πριοσ αδεπτοσ δε χυλτοσ. Ε ποσσο ασσεγυραρ θυε η〈 πεσσοασ θυε εστο νεστα ποσιο [...]. Η〈 µδιχοσ, προφισσιοναισ δα σαδε µενταλ, θυε παρτιχιπαµ δοσ χυλτοσ, θυε εστο χριανδο χυλτοσ θυε ινφλυενχιαραµ ϖ〈ριασ γερα⌡εσ [...]. Αχηο θυε α πεσθυισα  βεµ χλαρα; τεµοσ τρσ εστυδοσ: υµ ενχοντρου 25%, ο ουτρο ενχοντρου 20% δε παχιεντεσ εξτερνοσ µλτιπλοσ [δεσορδενσ δε µλτιπλα περσοναλιδαδε] θυε παρεχεµ σερ ϖτιµασ δε αβυσοσ δε χυλτοσ, ε αινδα ουτρο, σοβρε υµα υνιδαδε εσπεχιαλιζαδα δε παχιεντεσ ιντερνοσ, ενχοντρου 50%.

Εµ αλγυµασ δε συασ δεχλαρα⌡εσ, ελε παρεχε αχρεδιταρ θυε α ΧΙΑ ρεαλιζου εξπερινχιασ ναζιστασ σατνιχασ δε χοντρολε µενταλ εµ δεζενασ δε µιληαρεσ δε χιδαδοσ νορτε−αµεριχανοσ σεµ ο σευ χονηεχιµεντο. Ο µοτιϖο πρινχιπαλ, αχρεδιτα Ηαµµονδ,  χριαρ υµα ορδεµ σατνιχα θυε γοϖερναρ〈 ο µυνδο . Εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ δε µεµ⌠ριασ ρεχυπεραδασ , η〈 εσπεχιαλιστασ εσπεχιαλιστασ εµ ραπτοσ πορ αλιενγενασ, εσπεχιαλιστασ εµ χυλτοσ σατνιχοσ ε εσπεχιαλιστασ εµ ρεαϖιϖαρ λεµβρανασ ρεπριµιδασ δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια. Χοµο  χοµυµ να πρ〈τιχα δα σαδε µενταλ, οσ παχιεντεσ εσχοληεµ υµ τεραπευτα, ου σο ρεχοµενδαδοσ α υµ, χυϕα εσπεχιαλιδαδε παρεχε ρελεϖαντε ◊ συα θυειξα. Εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ, οσ τεραπευτασ αϕυδαµ α συσχιταρ ιµαγενσ δε εϖεντοσ θυε σε αλεγα τερεµ οχορριδο η〈 µυιτο τεµπο (εµ αλγυνσ χασοσ, δχαδασ ατρ〈σ); εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ, φιχαµ προφυνδαµεντε σενσιβιλιζαδοσ πελα ανγστια σεµ δϖιδα γενυνα δε σευσ παχιεντεσ; εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ, σαβε−σε θυε πελο µενοσ αλγυνσ τεραπευτασ φαζεµ περγυντασ χαπχιοσασ θυε σο ϖιρτυαλµεντε ορδενσ δαδασ πορ φιγυρασ δε αυτοριδαδε α παχιεντεσ συγεστιον〈ϖεισ ινσιστινδο παρα θυε σε λεµβρεµ


(θυασε εσχρεϖι χονφεσσεµ ); εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ, οσ προφισσιοναισ σεντεµ α νεχεσσιδαδε δε δεφενδερ α συα πρ〈τιχα χοντρα οσ χολεγασ µαισ χτιχοσ; εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ, α ηιπ⌠τεσε ιατρογνιχα  ελιµιναδα συµαριαµεντε; εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ, α µαιορια δοσ θυε δενυνχιαµ αβυσοσ σο µυληερεσ. Ε εµ τοδασ ασ τρσ χλασσεσ χοµ ασ εξχε⌡εσ ϕ〈 µενχιοναδασ ινεξιστε εϖιδνχια φσιχα. Πορ ισσο,  διφχιλ νο σε περγυνταρ σε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ νο φαριαµ παρτε δε υµ θυαδρο µαισ αµπλο. Ο θυε ποδερια σερ εσσε θυαδρο µαισ αµπλο? Φιζ εσσα περγυντα αο δρ. Φρεδ Η. Φρανκελ, προφεσσορ δε πσιθυιατρια να Εσχολα δε Μεδιχινα δε Ηαρϖαρδ, χηεφε δε πσιθυιατρια δο Ηοσπιταλ Βετη Ισραελ εµ Βοστον ε ρενοµαδο εσπεχιαλιστα εµ ηιπνοσε. Συα ρεσποστα: Σε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ φαζεµ παρτε δε υµ θυαδρο µαισ αµπλο, θυαλ  να ρεαλιδαδε εσσε θυαδρο µαισ αµπλο? Ρεχειο µε πρεχιπιταρ εµ τερρενο θυε οσ ανϕοσ τµ µεδο δε πισαρ; µασ τοδοσ οσ φατορεσ θυε ϖοχ δελινεια πρεενχηεµ ο θυε φοι δεσχριτο να ϖιραδα δο σχυλο χοµο ηιστερια. Ο τερµο, λαµενταϖελµεντε, πασσου α σερ υσαδο δε φορµα το ιλιµιταδα θυε νοσσοσ χοντεµπορνεοσ, εµ συα δυϖιδοσα σαβεδορια [...] νο σ⌠ ο αβανδοναραµ, χοµο περδεραµ δε ϖιστα οσ φενµενοσ θυε ελε ρεπρεσενταϖα: αλτοσ νϖεισ δε συγεστιοναβιλιδαδε, χαπαχιδαδε ιµαγινατιϖα, σενσιβιλιδαδε α διχασ ε εξπεχτατιϖασ, ε ο ελεµεντο δε χοντ〈γιο [...]. Υµ γρανδε νµερο δε χλνιχοσ πρατιχαντεσ παρεχε ρεχονηεχερ µυιτο πουχο δε τυδο ισσο.

Φρανκελ οβσερϖα θυε, εµ παραλελο εξατο χοµ ο ατο δε φαζερ ασ πεσσοασ ρεγρεδιρ παρα θυε συποσταµεντε ρεχυπερεµ λεµβρανασ εσθυεχιδασ δε ϖιδασ πασσαδασ , οσ τεραπευτασ ποδεµ χοµ ιγυαλ φαχιλιδαδε φαζ−λασ προγρεδιρ σοβ ηιπνοσε, παρα θυε ϖενηαµ α σε λεµβραρ δε σευσ φυτυροσ. Ισσο προϖοχα α µεσµα ιντενσιδαδε εµοτιϖα δα ρεγρεσσο ου δα ηιπνοσε θυε Μαχκ εµπρεγα χοµ οσ σεθεστραδοσ πορ εξτρατερρεστρεσ. Εσσασ πεσσοασ νο τµ α ιντενο δε ενγαναρ ο τεραπευτα. Ελασ ενγαναµ α σι πρ⌠πριασ , διζ Φρανκελ. Νο χονσεγυεµ διστινγυιρ ασ συασ φαντασιασ δασ συασ εξπερινχιασ. Σε νο χονσεγυιµοσ λιδαρ χοµ α ϖιδα, σε εσταµοσ σοβρεχαρρεγαδοσ δε χυλπα πορ νο τερ δεσενϖολϖιδο νοσσασ ποτενχιαλιδαδεσ, νο αχοληεραµοσ δε βοµ γραδο α οπινιο προφισσιοναλ δε υµ τεραπευτα, χοµ διπλοµα να παρεδε, δε θυε α φαληα νο  νοσσα, δε θυε ναδα τεµοσ α ϖερ χοµ ο προβλεµα, δε θυε σατανιστασ, εστυπραδορεσ ου αλιενγενασ σο οσ ρεσπονσ〈ϖεισ? Νο εσταραµοσ δισποστοσ α παγαρ υµ βοµ δινηειρο πορ εσσα χονφιανα ρενοϖαδα? Ε νο ρεσιστιραµοσ α χτιχοσ σαβιχη⌡εσ θυε νοσ διζεµ θυε  τυδο ινϖενο δε νοσσασ χαβεασ, ου θυε ασ ηιστ⌠ριασ φοραµ ιµπλανταδασ πελοσ πρ⌠πριοσ τεραπευτασ θυε νοσ τορναραµ µαισ φελιζεσ α ρεσπειτο δε ν⌠σ µεσµοσ? Θυαλ φοι ο απρενδιζαδο δε µτοδο χιεντφιχο ε ινϖεστιγαο χτιχα, δε εστατστιχα, ου ατ δε φαλιβιλιδαδε ηυµανα, θυε εσσεσ τεραπευτασ ρεχεβεραµ? Α πσιχαν〈λισε νο  υµα προφισσο µυιτο αυτοχρτιχα, µασ πελο µενοσ µυιτοσ δε


σευσ προφισσιοναισ τµ ττυλοσ δε µεστρε. Α µαιορια δοσ χυρρχυλοσ µδιχοσ χοµπρεενδε χοντατο σιγνιφιχατιϖο χοµ µτοδοσ ε ρεσυλταδοσ χιεντφιχοσ. Μασ µυιτοσ δοσ θυε τραταµ δοσ χασοσ δε αβυσο παρεχεµ τερ, να µεληορ δασ ηιπ⌠τεσεσ, υµ χονηεχιµεντο χασυαλ δα χινχια. ⊃ µαισ προϖ〈ϖελ, νυµα προπορο δε απροξιµαδαµεντε δοισ παρα υµ, θυε οσ προϖεδορεσ δε σαδε µενταλ να Αµριχα δο Νορτε σεϕαµ ασσιστεντεσ σοχιαισ δο θυε µδιχοσ πσιθυιατρασ ου πσιχ⌠λογοσ. Α µαιορια δεσσεσ τεραπευτασ αφιρµα θυε συα ρεσπονσαβιλιδαδε νο  θυεστιοναρ, σερ χτιχο ου λεϖανταρ δϖιδασ, µασ δαρ αποιο α σευσ παχιεντεσ. Ο θυε θυερ θυε σεϕα απρεσενταδο, πορ µαισ βιζαρρο θυε παρεα,  αχειτο. ℵσ ϖεζεσ, ασ συγεστ⌡εσ δαδασ πελοσ τεραπευτασ νο σο αβσολυταµεντε συτισ. Εισ υµ ρελατ⌠ριο θυε νο  ατπιχο (τιραδο δο βολετιµ δα Φυνδαο δα Σνδροµε δα Φαλσα Μεµ⌠ρια, ϖολ. 4, ν≡. 4, π. 3, 1995): Μευ εξ−τεραπευτα δεχλαρου θυε αινδα αχρεδιτα θυε µινηα µε  σατανιστα, [ε] θυε µευ παι µε µολεστου [...]. Φοι ο σιστεµα δε χρενασ ενγανοσο δε µευ τεραπευτα, ϕυντο χοµ ασ τχνιχασ θυε ενϖολϖεµ συγεστο ε περσυασο, θυε µε λεϖου α αχρεδιταρ θυε ασ µεντιρασ εραµ λεµβρανασ. Θυανδο δυϖιδει δα ρεαλιδαδε δασ λεµβρανασ, ελε ινσιστιυ θυε εραµ ϖερδαδειρασ. Νο απενασ ινσιστιυ θυε εραµ ϖερδαδειρασ, ελε µε ινφορµου θυε, σε ευ θυισεσσε µεληοραρ, δεϖερια νο σ⌠ αχειτ〈−λασ χοµο ρεαισ, µασ ταµβµ µε λεµβραρ δε τοδασ ελασ.

Νυµ χασο οχορριδο εµ 1991, νο χονδαδο δε Αλλεγηενεψ, Πενσιλϖνια, υµα αδολεσχεντε, Νιχολε Αλτηαυσ, εστιµυλαδα πορ υµ προφεσσορ ε υµ ασσιστεντε σοχιαλ, αχυσου ο παι δε τ−λα ϖιολενταδο, ο θυε ρεσυλτου να πρισο δο παι. Νιχολε ταµβµ ρελατου τερ δαδο ◊ λυζ τρσ φιληοσ θυε οσ παρεντεσ ηαϖιαµ µαταδο, τερ σιδο εστυπραδα νυµ ρεσταυραντε χηειο δε γεντε ε θυε συα αϖ⌠ ϖοαϖα πελοσ αρρεδορεσ µονταδα νυµα ϖασσουρα. Νο ανο σεγυιντε, Νιχολε ρετιρου συασ θυειξασ ε τοδασ ασ συασ αχυσα⌡εσ χοντρα ο παι φοραµ ιµπρονυνχιαδασ. Νιχολε ε σευσ παισ ινσταυραραµ υµα αο χϖελ χοντρα ο τεραπευτα ε α χλνιχα πσιθυι〈τριχα αοσ θυαισ Νιχολε φορα ενχαµινηαδα πουχο δεποισ δε χοµεαρ α φαζερ συασ αχυσα⌡εσ. Ο ϕρι χηεγου ◊ χονχλυσο δε θυε ο µδιχο ε α χλνιχα ηαϖιαµ σιδο νεγλιγεντεσ ε χονχεδευ θυασε 250 µιλ δ⌠λαρεσ α Νιχολε ε σευσ παισ. Ο νµερο δε χασοσ δεσσε τιπο τεµ αυµενταδο χαδα ϖεζ µαισ. Α χοµπετιο πορ παχιεντεσ ε ο ⌠βϖιο ιντερεσσε φινανχειρο δοσ τεραπευτασ εµ τεραπιασ προλονγαδασ νο διµινυιριαµ α προβαβιλιδαδε δε χοντραριαρεµ οσ παχιεντεσ, µανιφεστανδο υµ πουχο δε χετιχισµο α ρεσπειτο δε συασ ηιστ⌠ριασ? Ατ θυε ποντο ελεσ τµ χονσχινχια δο διλεµα δε υµ παχιεντε ινγνυο θυε εντρα νο χονσυλτ⌠ριο δε υµ προφισσιοναλ ε ουϖε θυε α συα ινσνια ου οβεσιδαδε  χαυσαδα (εµ ορδεµ χρεσχεντε δε εστρανηεζα) πορ αβυσοσ δοσ παισ, ριτυαισ σατνιχοσ ου ραπτο πορ αλιενγενα τοταλµεντε εσθυεχιδοσ? Εµβορα


ηαϕα ρεστρι⌡εσ τιχασ ε δε ουτρα νατυρεζα,  πρεχισο θυε ηαϕα υµα εσπχιε δε εξπεριµεντο δε χοντρολε: ταλϖεζ ο µεσµο παχιεντε ενϖιαδο α εσπεχιαλιστασ εµ τοδοσ οσ τρσ χαµποσ. Αλγυµ δελεσ διζ: Νο, ο σευ προβλεµα νο  χαυσαδο πορ αβυσο ινφαντιλ εσθυεχιδο (ου ριτυαλ σατνιχο εσθυεχιδο, ου ραπτο πορ αλιενγενα, χονφορµε φορ απροπριαδο)? Θυαντοσ δελεσ διζεµ: Ηαϖερ〈 υµα εξπλιχαο µυιτο µαισ προσαιχα ? Εµ ϖεζ δισσο, Μαχκ χηεγα αο ποντο δε διζερ α υµ δε σευσ παχιεντεσ, νυµ τοµ δε αδµιραο θυε ινφυνδε σεγυρανα, θυε εστ〈 σεγυινδο α τριληα δε υµ ηερ⌠ι . Υµ γρυπο δε σεθυεστραδοσ χαδα υµ χοµ συα εξπερινχια ισολαδα, µασ σεµεληαντε εσχρεϖε: [ς]〈ριοσ δε ν⌠σ τινηαµ φιναλµεντε ρευνιδο βασταντε χοραγεµ παρα απρεσενταρ νοσσασ εξπερινχιασ α χονσεληειροσ προφισσιοναισ, µασ σ⌠ παρα ϖ−λοσ εϖιταρ νερϖοσαµεντε ο ασσυντο, εργυερ υµα σοβρανχεληα εµ σιλνχιο, ου ιντερπρεταρ ο οχορριδο χοµο σονηο ου αλυχιναο χονσχιεντε, ασσεγυρανδο−νοσ θυε εσσασ χοισασ αχοντεχεµ ◊σ πεσσοασ, µασ νο σε πρεοχυπεµ, α συα σαδε µενταλ  βασιχαµεντε βοα . τιµο! Νο σοµοσ λουχοσ, µασ σε λεϖαρµοσ νοσσασ εξπερινχιασ α σριο ποδεµοσ φιχαρ λουχοσ!

Χοµ ενορµε αλϖιο, ελεσ ενχοντραραµ υµ τεραπευτα χοµπρεενσιϖο θυε νο σ⌠ αχειτου ασ ηιστ⌠ριασ αο π δα λετρα, χοµο σαβια µυιτασ ουτρασ ηιστ⌠ριασ δε χορποσ αλιενγενασ ε αχοβερταµεντο δε ΥΦΟσ εµ αλτοσ νϖεισ δο γοϖερνο. Υµ τπιχο τεραπευτα δε ΥΦΟσ ενχοντρα παχιεντεσ δε τρσ µανειρασ: ελεσ ληε εσχρεϖεµ χαρτασ, ενϖιαδασ α υµ ενδερεο φορνεχιδο να λοµβαδα δε σευσ λιϖροσ; ελεσ ληε σο ρεχοµενδαδοσ πορ ουτροσ τεραπευτασ (πρινχιπαλµεντε πορ αθυελεσ θυε ταµβµ σο εσπεχιαλιστασ εµ ραπτοσ πορ αλιενγενασ); ου ελεσ ο προχυραµ δεποισ δε υµα παλεστρα. Ευ µε περγυντο σε αλγυµ παχιεντε βατε ◊ συα πορτα ιγνορανδο τοταλµεντε οσ ρελατοσ ποπυλαρεσ δε σεθεστρο ε οσ µτοδοσ ε ασ οπινι⌡εσ δο τεραπευτα. Αντεσ δε τροχαρ θυαλθυερ παλαϖρα, ελεσ ϕ〈 σαβεµ µυιτα χοισα υµ δο ουτρο. Ουτρο τεραπευτα ιλυστρε δ〈 α σευσ παχιεντεσ οσ σευσ πρ⌠πριοσ αρτιγοσ σοβρε ραπτοσ πορ αλιενγενασ, παρα αϕυδ〈−λοσ α σε λεµβραρ δε συασ εξπερινχιασ. Ε φιχα σατισφειτο θυανδο ο θυε ελεσ φιναλµεντε ρεχορδαµ σοβ ηιπνοσε  σεµεληαντε αο θυε εστ〈 εσχριτο νοσ αρτιγοσ δελε. Α σεµεληανα δοσ χασοσ  υµα δασ πρινχιπαισ ραζ⌡εσ παρα ελε αχρεδιταρ θυε οσ ραπτοσ ρεαλµεντε οχορρεραµ. Υµ ιµπορταντε εσπεχιαλιστα εµ ΥΦΟ χοµεντα: Θυανδο ο ηιπνοτιζαδορ νο τεµ υµ χονηεχιµεντο αδεθυαδο δο ασσυντο [δο ραπτο πορ αλιενγενασ], α ϖερδαδειρα νατυρεζα δο σεθεστρο ταλϖεζ νυνχα σεϕα ρεϖελαδα . Νο  ποσσϖελ δισχερνιρ νεσσα οβσερϖαο ο θυαντο ο παχιεντε ποδε σερ γυιαδο σεµ θυε ο τεραπευτα τενηα χονσχινχια δε εσταρ γυιανδο?


ℵσ ϖεζεσ, αο αδορµεχερ , τεµοσ α σενσαο δε εσταρ χαινδο δε υµα αλτυρα, ε νοσσοσ µεµβροσ σε µοϖεµ πορ σι. Ο ρεφλεξο δο σοβρεσσαλτο,  ασσιµ χηαµαδο. Ταλϖεζ σεϕα υµ ρεσδυο δοσ τεµποσ εµ θυε νοσσοσ αντεπασσαδοσ δορµιαµ νασ 〈ρϖορεσ. Πορ θυε δεϖεραµοσ ιµαγιναρ θυε νοσσα χαπαχιδαδε δε ρεχορδαρ (υµα παλαϖρα µαραϖιληοσα)  µεληορ δο θυε α δε σαβερ θυανδο εσταµοσ δε φατο χοµ οσ πσ νο χηο? Πορ θυε δεϖεραµοσ συπορ θυε, δο ιµενσο τεσουρο δε µεµ⌠ριασ αρµαζεναδο εµ νοσσασ χαβεασ, νενηυµα ποδερια τερ σιδο ιµπλανταδα δεποισ δο αχοντεχιµεντο πελα µανειρα χοµο υµα περγυντα  φορµυλαδα θυανδο νοσ ενχοντραµοσ νυµ εσταδο δε εσπριτο συγεστιον〈ϖελ, πελο πραζερ δε χονταρ ου εσχυταρ υµα βοα ηιστ⌠ρια, πελα χονφυσο χοµ αλγυµα χοισα θυε χερτα ϖεζ λεµοσ ου ουϖιµοσ πορ αχασο?


10 Ο ∆ΡΑΓ℘Ο ΝΑ ΜΙΝΗΑ ΓΑΡΑΓΕΜ

[Α] µ〈γιχα, δεϖεµοσ λεµβραρ,  υµα αρτε θυε ρεθυερ χολαβοραο εντρε ο αρτιστα ε σευ πβλιχο. Ε. Μ. Βυτλερ, Τηε µψτη οφ τηε µαγυσ (1948)

Υµ δραγο θυε χοσπε φογο πελασ ϖεντασ ϖιϖε να µινηα γαραγεµ. Συπονηαµοσ (εστου συγερινδο υµα αβορδαγεµ δε τεραπια δε γρυπο προποστα πελο πσιχ⌠λογο Ριχηαρδ Φρανκλιν) θυε ευ ληε φαα σεριαµεντε εσσα αφιρµαο. Χοµ χερτεζα ϖοχ ιρ〈 θυερερ ϖεριφιχ〈−λα, ϖερ πορ σι µεσµο. Σο ινυµερ〈ϖεισ ασ ηιστ⌠ριασ δε δραγ⌡εσ νο δεχορρερ δοσ σχυλοσ, µασ νο η〈 εϖιδνχιασ ρεαισ. Θυε οπορτυνιδαδε! Μοστρε−µε ϖοχ διζ. Ευ ο λεϖο ατ α µινηα γαραγεµ. ςοχ οληα παρα δεντρο ε ϖ υµα εσχαδα δε µο, λατασ δε τιντα ϖαζιασ, υµ ϖεληο τριχιχλο, µασ ναδα δε δραγο. Ονδε εστ〈 ο δραγο? ϖοχ περγυντα. Οη, εστ〈 αλι ρεσπονδο, αχενανδο ϖαγαµεντε. Εσθυεχι δε ληε διζερ θυε  υµ δραγο ινϖισϖελ. ςοχ προπ⌡ε εσπαληαρ φαρινηα νο χηο δα γαραγεµ παρα τορναρ ϖισϖεισ ασ πεγαδασ δο δραγο. Βοα ιδια διγο ευ , µασ εσσε δραγο φλυτυα νο αρ. Εντο ϖοχ θυερ υσαρ υµ σενσορ ινφραϖερµεληο παρα δετεχταρ ο φογο ινϖισϖελ. Βοα ιδια, µασ ο φογο ινϖισϖελ  ταµβµ δεσπροϖιδο δε χαλορ. ςοχ θυερ βορριφαρ ο δραγο χοµ τιντα παρα τορν〈−λο ϖισϖελ. Βοα ιδια, σ⌠ θυε  υµ δραγο ινχορπ⌠ρεο ε α τιντα νο ϖαι αδεριρ. Ε ασσιµ πορ διαντε. Ευ µε οπονηο α τοδο τεστε φσιχο θυε ϖοχ προπ⌡ε χοµ υµα εξπλιχαο εσπεχιαλ δε πορ θυε νο ϖαι φυνχιοναρ. Ορα, θυαλ  α διφερενα εντρε υµ δραγο ινϖισϖελ, ινχορπ⌠ρεο, φλυτυαντε, θυε χοσπε φογο ατρµιχο, ε υµ δραγο ινεξιστεντε? Σε νο η〈 χοµο ρεφυταρ α µινηα αφιρµαο, σε νενηυµ εξπεριµεντο χονχεβϖελ ϖαλε χοντρα ελα, ο θυε σιγνιφιχα διζερ θυε ο µευ δραγο εξιστε? Α συα ινχαπαχιδαδε δε ινϖαλιδαρ α µινηα ηιπ⌠τεσε νο  αβσολυταµεντε α µεσµα χοισα θυε προϖαρ α


ϖεραχιδαδε δελα. Αλεγα⌡εσ θυε νο ποδεµ σερ τεσταδασ, αφιρµα⌡εσ ιµυνεσ α ρεφυτα⌡εσ νο ποσσυεµ χαρ〈τερ ϖερδιχο, σεϕα θυαλ φορ ο ϖαλορ θυε ποσσαµ τερ πορ νοσ ινσπιραρ ου εστιµυλαρ νοσσο σεντιµεντο δε αδµιραο. Ο θυε εστου πεδινδο α ϖοχ  το−σοµεντε θυε, εµ φαχε δα αυσνχια δε εϖιδνχιασ, αχρεδιτε να µινηα παλαϖρα. Α νιχα χοισα θυε ϖοχ ρεαλµεντε δεσχοβριυ χοµ α µινηα ινσιστνχια δε θυε η〈 υµ δραγο να µινηα γαραγεµ  θυε αλγο εστρανηο εστ〈 σε πασσανδο να µινηα µεντε. ςοχ σε περγυνταρια, ϕ〈 θυε νενηυµ τεστε φσιχο σε απλιχα, ο θυε µε φεζ αχρεδιταρ νισσο. Α ποσσιβιλιδαδε δε θυε φοι σονηο ου αλυχιναο πασσαρια χερταµεντε πελα συα χαβεα. Μασ, νεσσε χασο, πορ θυε ευ λεϖο α ηιστ⌠ρια το α σριο? Ταλϖεζ ευ πρεχισε δε αϕυδα. Πελο µενοσ, ταλϖεζ ευ τενηα συβεστιµαδο σεριαµεντε α φαλιβιλιδαδε ηυµανα. Απεσαρ δε νενηυµ δοσ τεστεσ τερ φυνχιοναδο, ιµαγινε θυε ϖοχ θυειρα σερ εσχρυπυλοσαµεντε λιβεραλ. ςοχ νο ρεϕειτα δε ιµεδιατο α νοο δε θυε η〈 υµ δραγο θυε χοσπε φογο να µινηα γαραγεµ. Απενασ δειξα α ιδια χοζινηανδο εµ βανηο−µαρια. Ασ εϖιδνχιασ πρεσεντεσ σο φορτεµεντε χοντρ〈ριασ α ελα, µασ, σε συργιρεµ νοϖοσ δαδοσ, ϖοχ εστ〈 προντο α εξαµιν〈− λοσ παρα ϖερ σε σο χονϖινχεντεσ. ∆εχερτο νο  χορρετο δα µινηα παρτε φιχαρ οφενδιδο πορ νο αχρεδιταρεµ εµ µιµ; ου χριτιχ〈−λο πορ σερ χηατο ε σεµ ιµαγιναο σ⌠ πορθυε ϖοχ απρεσεντου ο ϖερεδιχτο εσχοχσ δε νο χοµπροϖαδο . Ιµαγινε θυε ασ χοισασ τιϖεσσεµ αχοντεχιδο δε ουτρα µανειρα. Ο δραγο  ινϖισϖελ, χερτο, µασ απαρεχεµ πεγαδασ να φαρινηα ενθυαντο ϖοχ οβσερϖα. Ο σευ δετεχτορ ινφραϖερµεληο λ δαδοσ φορα δα εσχαλα. Α τιντα βορριφαδα ρεϖελα υµ εσπινηαο δεντεαδο οσχιλανδο ◊ συα φρεντε. Πορ µαισ χτιχο θυε ϖοχ πυδεσσε σερ α ρεσπειτο δα εξιστνχια δοσ δραγ⌡εσ αινδα µαισ δραγ⌡εσ ινϖισϖεισ , τερια δε ρεχονηεχερ θυε εξιστε αλγυµα χοισα νο αρ, ε θυε δε φορµα πρελιµιναρ ελα  χοµπατϖελ χοµ υµ δραγο ινϖισϖελ θυε χοσπε φογο πελασ ϖεντασ. Αγορα ουτρο ροτειρο: ϖαµοσ συπορ θυε νο σεϕα απενασ ευ. ςαµοσ συπορ θυε ϖ〈ριοσ χονηεχιδοσ σευσ, ινχλυσιϖε πεσσοασ θυε ϖοχ τεµ χερτεζα δε θυε νο σε χονηεχεµ, ληε διζεµ θυε η〈 δραγ⌡εσ εµ συασ γαραγενσ µασ, εµ τοδοσ οσ χασοσ, α εϖιδνχια  ενλουθυεχεδοραµεντε ιµπαλπ〈ϖελ. Τοδοσ ν⌠σ αδµιτιµοσ νοσσα περτυρβαο θυανδο φιχαµοσ τοµαδοσ πορ υµα χονϖιχο το εστρανηα ε το µαλ συστενταδα πελα εϖιδνχια φσιχα. Νενηυµ δε ν⌠σ  λυν〈τιχο. Εσπεχυλαµοσ σοβρε ο θυε ισσο σιγνιφιχαρια, χασο δραγ⌡εσ ινϖισϖεισ εστιϖεσσεµ ρεαλµεντε σε εσχονδενδο νασ γαραγενσ εµ τοδο ο µυνδο, ε ν⌠σ, ηυµανοσ, σ⌠ αγορα εστιϖσσεµοσ περχεβενδο. Ευ γοσταρια θυε νο φοσσε ϖερδαδε, αχρεδιτε. Μασ ταλϖεζ τοδοσ αθυελεσ αντιγοσ µιτοσ ευροπευσ ε χηινεσεσ σοβρε δραγ⌡εσ νο φοσσεµ µιτοσ, αφιναλ... Μοτιϖο δε σατισφαο, αλγυµασ πεγαδασ χοµπατϖεισ χοµ ο ταµανηο


δε υµ δραγο σο αγορα νοτιχιαδασ. Μασ ελασ νυνχα συργεµ θυανδο υµ χτιχο εστ〈 οβσερϖανδο. Ουτρα εξπλιχαο σε απρεσεντα: σοβ εξαµε χυιδαδοσο, παρεχε χλαρο θυε ποδεµ τερ σιδο σιµυλαδασ. Ουτρο χρεντε νοσ δραγ⌡εσ απαρεχε χοµ υµ δεδο θυειµαδο ε ατριβυι α θυειµαδυρα α υµα ραρα µανιφεσταο φσιχα δο σοπρο αρδεντε δο ανιµαλ. Πορµ, µαισ υµα ϖεζ, εξιστεµ ουτρασ ποσσιβιλιδαδεσ. Σαβεµοσ θυε η〈 ϖ〈ριασ µανειρασ δε θυειµαρ οσ δεδοσ αλµ δο σοπρο δοσ δραγ⌡εσ ινϖισϖεισ. Εσσα εϖιδνχια πορ µαισ ιµπορταντε θυε σεϕα παρα οσ δεφενσορεσ δα εξιστνχια δο δραγο εστ〈 λονγε δε σερ χονϖινχεντε. ∆ε νοϖο, α νιχα αβορδαγεµ σενσατα  ρεϕειταρ εµ πρινχπιο α ηιπ⌠τεσε δο δραγο, µαντερ−σε ρεχεπτιϖο α φυτυροσ δαδοσ φσιχοσ ε περγυνταρ− σε θυαλ ποδερια σερ α ραζο παρα ταντασ πεσσοασ απαρεντεµεντε νορµαισ ε σενσατασ παρτιληαρεµ α µεσµα δελυσο εστρανηα.

Α µ〈γιχα ρεθυερ χοοπεραο τ〈χιτα εντρε ο πβλιχο ε ο µ〈γιχο υµ αβανδονο δο χετιχισµο, ου ο θυε  ◊σ ϖεζεσ δεσχριτο χοµο α συσπενσο ϖολυντ〈ρια δα δεσχρενα. Σεγυε−σε ιµεδιαταµεντε θυε, παρα χοµπρεενδερ α µ〈γιχα, παρα εξπορ ο τρυθυε, δεϖεµοσ παραρ δε χολαβοραρ. Χοµο σε ποδε φαζερ αλγυµ προγρεσσο νεσσε ασσυντο αφλιτιϖο, χοντροϖερσο ε χαρρεγαδο δε εµο⌡εσ? Οσ παχιεντεσ ποδεριαµ σε αχαυτελαρ χοντρα τεραπευτασ προντοσ α δεδυζιρ ου χονφιρµαρ ραπτοσ πορ αλιενγενασ. Οσ θυε τραταµ δε σεθεστραδοσ ποδεριαµ εξπλιχαρ α σευσ παχιεντεσ θυε ασ αλυχινα⌡εσ σο νορµαισ, ε θυε ο αβυσο σεξυαλ να ινφνχια  δεσχονχερταντε− µεντε χοµυµ. Ποδεριαµ λεµβραρ θυε νενηυµ χλιεντε δειξα δε σερ χονταµιναδο πελοσ αλιενγενασ να χυλτυρα ποπυλαρ. Ποδεριαµ τοµαρ υµ χυιδαδο εσχρυπυλοσο παρα νο ινφλυενχιαρ συτιλµεντε α τεστεµυνηα. Ποδεριαµ ενσιναρ χετιχισµο α σευσ χλιεντεσ. Ποδεριαµ ρεχαρρεγαρ οσ σευσ πρ⌠πριοσ εστοθυεσ εσχασσοσ δεσσα µερχαδορια. Οσ συποστοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ περτυρβαµ µυιτασ πεσσοασ ε εµ µαισ δε υµα φορµα. Ο τεµα  υµα ϕανελα παρα α ϖιδα ιντεριορ δε νοσσοσ χοµπανηειροσ. Σε µυιτοσ ινφορµαµ φαλσαµεντε τερεµ σιδο ραπταδοσ, ισσο  χαυσα παρα πρεοχυπαο. Μασ µυιτο µαισ πρεοχυπαντε  ο φατο δε θυε µυιτοσ τεραπευτασ αχειταµ εσσεσ ρελατοσ αο π δα λετρα σεµ δαρ α δεϖιδα ατενο ◊ συγεστιοναβιλιδαδε δοσ χλιεντεσ ε ◊σ δειξασ ινχονσχιεντεσ δε σευσ ιντερλοχυτορεσ. Συρπρεενδε−σε θυε πσιθυιατρασ ε ουτροσ προφισσιοναισ θυε τµ πελο µενοσ αλγυµ τρειναµεντο χιεντφιχο, θυε χονηεχεµ ασ ιµπερφει⌡εσ δα µεντε ηυµανα, δεσχαρτεµ α ιδια δε θυε εσσασ ηιστ⌠ριασ ποδεριαµ σερ υµα εσπχιε δε αλυχιναο, ου υµ τιπο δε µεµ⌠ρια µασχαραδα. Φιχο αινδα µαισ συρπρεσο χοµ ασ αφιρµα⌡εσ δε θυε α ηιστ⌠ρια δε ραπτο πορ αλιενγενασ ρεπρεσεντα α ϖερδαδειρα µαγια,  υµ δεσαφιο ◊ νοσσα λιγαο χοµ α ρεαλιδαδε ου χονστιτυι ο


φυνδαµεντο παρα υµα ϖισο µστιχα δο µυνδο. Ου, χοµο α θυεστο  προποστα πορ ϑοην Μαχκ: Η〈 φενµενοσ ιµπορταντεσ ο συφιχιεντε παρα ϕυστιφιχαρ υµα πεσθυισα σρια, ε α µεταφσιχα δο παραδιγµα χιεντφιχο δοµιναντε νο Οχιδεντε ταλϖεζ σεϕα ιναδεθυαδα παρα φυνδαµενταρ πλεναµεντε εσσα πεσθυισα . Νυµα εντρεϖιστα παρα α ρεϖιστα Τιµε, ελε χοντινυα: Νο σει πορ θυε η〈 ταντο εντυσιασµο πελα προχυρα δε υµα εξπλιχαο φσιχα χονϖενχιοναλ. Νο σει πορ θυε ασ πεσσοασ τµ ταντα διφιχυλδαδε εµ σιµπλεσµεντε αχειταρ ο φατο δε θυε αλγυµα χοισα ινυσιταδα εστ〈 σε πασσανδο [...]. Περδεµοσ τοδοσ αθυελα χαπαχιδαδε δε χονηεχερ υµ µυνδο αλµ δο φσιχο.∗

Μασ σαβεµοσ θυε ασ αλυχινα⌡εσ νασχεµ δα πριϖαο σενσοριαλ, δασ δρογασ, δα δοενα ε δα φεβρε αλτα, δα φαλτα δε σονο δο τιπο ΡΕΜ, δε µυδανασ να θυµιχα δο χρεβρο, ε ασσιµ πορ διαντε. Ε, αινδα θυε, ϕυντο χοµ Μαχκ, τοµεµοσ οσ χασοσ αο π δα λετρα, οσ σευσ ασπεχτοσ εξτραορδιν〈ριοσ (πασσαρ ατραϖσ δασ παρεδεσ ε χοισασ αφινσ) σο µαισ φαχιλµεντε ατριβυϖεισ α αλγο βεµ ινσεριδο νο ρεινο δο φσιχο τεχνολογια αλιενγενα αϖαναδα δο θυε ◊ βρυξαρια. Υµ αµιγο µευ αφιρµα θυε α νιχα περγυντα ιντερεσσαντε σοβρε ο παραδιγµα δο ραπτο πορ αλιενγενασ : Θυεµ εστ〈 ενγανανδο θυεµ? . Ο χλιεντε εστ〈 ενγανανδο ο τεραπευτα, ου ϖιχε−ϖερσα? Ευ νο χονχορδο. Πριµειρο, η〈 µυιτασ ουτρασ περγυντασ ιντερεσσαντεσ σοβρε ασ ηιστ⌠ριασ δε ραπτο πορ αλιενγενασ. Σεγυνδο, εσσασ δυασ αλτερνατιϖασ νο σο µυτυαµεντε εξχλυσιϖασ. Αλγυµα χοισα σοβρε χασοσ δε σεθεστρο πορ αλιενγενασ ινστιγαϖα α µινηα µεµ⌠ρια η〈 ανοσ. Πορ φιµ, λεµβρει. Ερα υµ λιϖρο δε 1954 θυε ευ τινηα λιδο να υνιϖερσιδαδε, Τηε φιφτψ−µινυτε ηουρ. Ο αυτορ, υµ πσιχαναλιστα χηαµαδο Ροβερτ Λινδνερ, φορα χονϖοχαδο πελο Λαβορατ⌠ριο Ναχιοναλ δε Λοσ Αλαµοσ παρα τραταρ υµ ϕοϖεµ ε βριληαντε φσιχο νυχλεαρ, χυϕα πεσθυισα σεχρετα παρα ο γοϖερνο εσταϖα χοµεανδο α σοφρερ ιντερφερνχιασ δε σευ σιστεµα δελυσ⌠ριο. Χοµο σε ϖειο α σαβερ, ο φσιχο (α θυεµ φοι δαδο ο πσευδνιµο δε Κιρκ Αλλεν) λεϖαϖα υµα ουτρα ϖιδα αλµ δε χονστρυιρ αρµασ νυχλεαρεσ; σεγυνδο συασ χονφιδνχιασ, νο φυτυρο δισταντε ελε πιλοταϖα (ου ια πιλοταρ οσ τεµποσ ϖερβαισ φιχαµ υµ πουχο χονφυσοσ) εσπαοναϖεσ ιντερεστελαρεσ. Ελε γοσταϖα δε αϖεντυρασ εστιµυλαντεσ ε ϕαχτανχιοσασ εµ πλανετασ δε ουτρασ εστρελασ. Ερα ο σενηορ δε µυιτοσ µυνδοσ. Ταλϖεζ ο χηαµασσεµ δε χαπιτο Κιρκ. Ελε νο χονσεγυια απενασ σε λεµβραρ δεσσα ουτρα ϖιδα; ποδια ταµβµ εντραρ νελα (∗) Εντο, νυµα φρασε θυε νοσ λεµβρα ο θυαντο ο παραδιγµα δοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ εστ〈 λιγαδο ◊ ρελιγιο µεσσινιχα ε µιλεναριστα, Μαχκ χονχλυι: Σου υµα ποντε εντρε εσσεσ δοισ µυνδοσ .


σεµπρε θυε θυισεσσε. Πελα φορµα χορρετα δε πενσαρ, πορ δεσεϕαρ, ελε σε τρανσπορταϖα πελοσ ανοσ−λυζ ε πελοσ σχυλοσ. ∆ε χερτα µανειρα, ευ νο χονσεγυια εντενδερ θυε, σιµπλεσµεντε πορ δεσεϕαρ θυε ασσιµ φοσσε, ευ τιϖεσσε ατραϖεσσαδο ασ ιµενσιδ⌡εσ δο εσπαο, ϖενχιδο ασ βαρρειρασ δο τεµπο ε µε ινχορποραδο λιτεραλµεντε µε τρανσφορµαδο νεσσε ευ δισταντε ε φυτυρο... Νο µε πεα εξπλιχα⌡εσ. Νο σει, εµβορα ∆ευσ σαιβα θυε τεντει.

Λινδνερ αχηου−ο ιντελιγεντε, σενσϖελ, αγραδ〈ϖελ, χορτσ ε περφειταµεντε χαπαζ δε λιδαρ χοµ οσ προβλεµασ δο χοτιδιανο ηυµανο. Μασ αο ρεφλετιρ σοβρε ασ εµο⌡εσ δε συα ϖιδα εντρε ασ εστρελασ Αλλεν χοµεου α σε σεντιρ υµ πουχο εντεδιαδο χοµ α συα εξιστνχια να Τερρα, µεσµο θυε ελα ενϖολϖεσσε α χονστρυο δε αρµασ δε δεστρυιο εµ µασσα. Θυανδο αδµοεσταδο πελοσ σευσ συπερϖισορεσ νο λαβορατ⌠ριο πορ ανδαρ διστραδο ε ιµερσο εµ δεϖανειοσ, ελε πεδιυ δεσχυλπασ; τενταρια, ασσεγυρου−ληεσ, πασσαρ µαισ τεµπο νεστε πλανετα. Φοι θυανδο ελεσ εντραραµ εµ χοντατο χοµ Λινδνερ. Αλλεν εσχρεϖευ 12 µιλ π〈γινασ σοβρε ασ συασ εξπερινχιασ νο φυτυρο ε δεζενασ δε τραταδοσ τχνιχοσ σοβρε α γεογραφια, α πολτιχα, α αρθυιτετυρα, α αστρονοµια, α γεολογια, ασ φορµασ δε ϖιδα, α γενεαλογια ε α εχολογια δοσ πλανετασ δε ουτρασ εστρελασ. Οσ ττυλοσ δασ σεγυιντεσ µονογραφιασ νοσ δο υµα ιδια δο µατεριαλ: Ο οριγιναλ δεσενϖολϖιµεντο δο χρεβρο δοσ χρισ⌠ποδεσ δε Σροµ Νορβα Ξ , Ο χυλτο ε οσ σαχριφχιοσ αο φογο εµ Σροµ Σοδρατ ΙΙ , Α ηιστ⌠ρια δο Ινστιτυτο Χιεντφιχο Ιντεργαλ〈τιχο ε Α απλιχαο δα τεορια δο χαµπο υνιφιχαδο ε α µεχνιχα δο ιµπυλσο εστελαρ παρα α ϖιαγεµ εσπαχιαλ . (Εστε λτιµο  ο θυε ευ γοσταρια δε εξαµιναρ; αφιναλ, Αλλεν γοζαϖα δα ρεπυταο δε τερ σιδο υµ φσιχο δε πριµειρα χατεγορια.) Φασχιναδο, Λινδνερ λευ οσ τεξτοσ χοµ ατενο. Αλλεν νο ηεσιτου εµ απρεσενταρ σευσ τεξτοσ α Λινδνερ ου εµ δισχυτι−λοσ δε φορµα δεταληαδα. Ιµπερτυρβ〈ϖελ ε ιντελεχτυαλµεντε φορµιδ〈ϖελ, ελε παρεχια νο εσταρ αχειτανδο νεµ υµ χεντµετρο δο αυξλιο πσιθυι〈τριχο δε Λινδνερ. Θυανδο τυδο ο µαισ φαληου, ο πσιθυιατρα τεντου αλγο διφερεντε: Τεντει [...] εϖιταρ θυε ελε τιϖεσσε δε αλγυµ µοδο α ιµπρεσσο δε θυε ευ εσταϖα χοµπετινδο χοµ ελε παρα ληε προϖαρ θυε ερα πσιχ⌠τιχο, δε θυε σε τραταϖα δε υµα λυτα δεχισιϖα σοβρε α θυεστο δε συα σανιδαδε µενταλ. Εµ ϖεζ δισσο, χοµο ερα ⌠βϖιο θυε ταντο ο σευ τεµπεραµεντο χοµο α συα εδυχαο εραµ χιεντφιχοσ, δεχιδι τιραρ παρτιδο δα νιχα θυαλιδαδε θυε ελε τινηα δεµονστραδο δυραντε τοδα α συα ϖιδα [...] α θυαλιδαδε θυε ο ιµπελια παρα α χαρρειρα χιεντφιχα: α συα χυριοσιδαδε [...]. Ισσο σιγνιφιχαϖα [...] θυε, πελο µενοσ πορ ενθυαντο, ευ αχειταϖα α ϖαλιδαδε δε συασ εξπερινχιασ [...]. Νυµ ρεπεντινο λαµπεϕο δε ινσπιραο, οχορρευ−µε θυε, παρα αφασταρ Κιρκ δε συα λουχυρα, ερα νεχεσσ〈ριο θυε ευ εντρασσε να συα φαντασια α φιµ δε ποδερ, νεσσα ποσιο, λιβερ〈−λο δα πσιχοσε.


Λινδνερ απονταϖα χερτασ χοντραδι⌡εσ απαρεντεσ νοσ δοχυµεντοσ ε πεδια θυε Αλλεν ασ ρεσολϖεσσε. Ισσο εξιγια θυε ο φσιχο ϖολτασσε α εντραρ νο φυτυρο παρα ενχοντραρ ασ ρεσποστασ. Οβεδιεντεµεντε, Αλλεν απαρεχια να σεσσο σεγυιντε χοµ υµ δοχυµεντο εσχλαρεχεδορ, εσχριτο χοµ α συα λετρα χλαρα. Λινδνερ σε ϖιυ εσπερανδο ανσιοσαµεντε πορ χαδα εντρεϖιστα, παρα σερ µαισ υµα ϖεζ σεδυζιδο πελα ϖισο δα αβυνδνχια δε ϖιδα ε ιντελιγνχια να γαλ〈ξια. Εντρε σι, οσ δοισ φοραµ χαπαζεσ δε ρεσολϖερ µυιτοσ προβλεµασ δε ινχοερνχια. Φοι εντο θυε αχοντεχευ υµα χοισα εστρανηα: Οσ µατεριαισ δα πσιχοσε δε Κιρκ ε ο χαλχανηαρ−δε−αθυιλεσ δα µινηα περσοναλιδαδε σε ενχοντραραµ ε σε ενγρεναραµ χοµο ο µεχανισµο δε υµ ρελ⌠γιο . Ο πσιχαναλιστα τορνου−σε υµ χονσπιραδορ α φαϖορ δα δελυσο δε σευ παχιεντε. Χοµεου α ρεϕειταρ ασ εξπλιχα⌡εσ πσιχολ⌠γιχασ δα ηιστ⌠ρια δε Αλλεν. Ατ θυε ποντο τεµοσ χερτεζα δε θυε νο ποδια σερ ϖερδαδε? Ελε σε ϖιυ δεφενδενδο α νοο δε θυε ερα ποσσϖελ εντραρ εµ ουτρα ϖιδα, α δε υµ ϖιαϕαντε εσπαχιαλ νο φυτυρο δισταντε, πορ υµ σιµπλεσ εσφορο δε ϖονταδε. Νυµ ριτµο συρπρεενδεντεµεντε ρ〈πιδο [...] 〈ρεασ χαδα ϖεζ µαιορεσ δα µινηα µεντε φοραµ ινϖαδιδασ πελα φαντασια [...]. Χοµ ο αυξλιο ιντριγαδο δε Κιρκ, ευ εσταϖα παρτιχιπανδο δε αϖεντυρασ χ⌠σµιχασ, παρτιληανδο α αλεγρια δα αρρεβαταδορα ηιστ⌠ρια φαντ〈στιχα θυε ελε τινηα τραµαδο.

Μασ, φιναλµεντε, αχοντεχευ αλγο αινδα µαισ εστρανηο: πρεοχυπαδο χοµ ο βεµ−εσταρ δε σευ τεραπευτα, ε ρευνινδο αδµιρ〈ϖεισ ρεσερϖασ δε ιντεγριδαδε ε χοραγεµ, Κιρκ Αλλεν χονφεσσου: ελε ινϖενταρα τοδα α ηιστ⌠ρια. Ο προβλεµα τινηα ραζεσ να συα ινφνχια σολιτ〈ρια ε εµ συασ ρελα⌡εσ φραχασσαδασ χοµ ασ µυληερεσ. Ελε απαγαρα παρχιαλµεντε ε δεποισ εσθυεχερα α φροντειρα εντρε α ρεαλιδαδε ε α ιµαγιναο. Ινσεριρ οσ δεταληεσ πλαυσϖεισ ε τεχερ υµα ριχα ταπεαρια σοβρε οσ ουτροσ µυνδοσ ερα δεσαφιαδορ ε ινεβριαντε. Μασ ελε λαµενταϖα τερ ινδυζιδο Λινδνερ α τριληαρ εσσε χαµινηο δε πραζερεσ. Πορ θυ περγυντου ο πσιθυιατρα , πορ θυε ϖοχ φινγιυ? Πορ θυε χοντινυου α µε διζερ...? Πορθυε σεντια θυε τινηα δε αγιρ ασσιµ ρεπλιχου ο φσιχο. Πορθυε σεντια θυε ερα ισσο ο θυε ϖοχ θυερια θυε ευ φιζεσσε. Λινδνερ εξπλιχου θυε ελε ε Κιρκ ηαϖιαµ τροχαδο δε παπισ ε, νυµ δεσσεσ δεσενλαχεσ συρπρεενδεντεσ θυε τρανσφορµαµ ο µευ τραβαληο να ατιϖιδαδε ιµπρεϖισϖελ, µαραϖιληοσα ε χοµπενσαδορα θυε , α λουχυρα θυε παρτιληαµοσ εντρου εµ χολαπσο [...]. Εµπρεγυει α ραχιοναλιζαο δο αλτρυσµο χλνιχο παρα φινσ πεσσοαισ, ε ασσιµ χα να αρµαδιληα θυε αγυαρδα τοδοσ οσ πσιχοτεραπευτασ ινχαυτοσ [...]. Ατ Κιρκ Αλλεν εντραρ να µινηα ϖιδα, νυνχα δυϖιδαρα δε µινηα πρ⌠πρια εσταβιλιδαδε. Σεµπρε πενσαρα θυε ασ αβερρα⌡εσ µενταισ εραµ παρα οσ ουτροσ [...]. Εσσα πρεσυνο µε χοβρε


δε ϖεργονηα. Μασ αγορα, θυανδο εσχυτο ο παχιεντε να µινηα χαδειρα ατρ〈σ δο διϖ, σου µαισ σ〈βιο. Σει θυε µινηα χαδειρα ε ο διϖ σο σεπαραδοσ απενασ πορ υµα λινηα τνυε. Σει θυε νο πασσα αφιναλ δε υµα χοµβιναο µαισ φελιζ δε αχασοσ ο θυε δετερµινα, εµ λτιµα αν〈λισε, θυεµ δεϖε δειταρ νο διϖ ε θυεµ δεϖε σενταρ ατρ〈σ δελε.

Πορ εσσε ρελατο, νο σει αο χερτο σε Κιρκ Αλλεν ϖερδαδειραµεντε ενγαναϖα ασ πεσσοασ. Ταλϖεζ απενασ σοφρεσσε δε αλγυµα δεσορδεµ δε χαρ〈τερ θυε ο φαζια σεντιρ πραζερ εµ ινϖενταρ χηαραδασ ◊ χυστα δοσ ουτροσ. Νο σει ατ θυε ποντο Λινδνερ ποδε τερ εµβελεζαδο ου ινϖενταδο παρτε δα ηιστ⌠ρια. Εµβορα ελε τενηα εσχριτο σοβρε παρτιχιπαρ ε εντραρ να φαντασια δε Αλλεν, νο η〈 νενηυµα συγεστο δε θυε ιµαγιναϖα τερ ϖιαϕαδο παρα ο φυτυρο δισταντε ε τοµαδο παρτε εµ γρανδεσ αϖεντυρασ ιντερεστελαρεσ. ∆α µεσµα φορµα, ϑοην Μαχκ ε οσ ουτροσ τεραπευτασ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ νο συγερεµ τερ σιδο σεθεστραδοσ; απενασ σευσ παχιεντεσ ο φοραµ. Ε σε ο φσιχο νο τιϖεσσε χονφεσσαδο? Λινδνερ τερια σε χονϖενχιδο, σεµ νενηυµα δϖιδα, δε θυε ερα ρεαλµεντε ποσσϖελ πασσαρ παρα υµα ερα µαισ ροµντιχα? Τερια δεχλαραδο θυε χοµεου ο τραβαληο χοµο χτιχο, µασ αχαβου σενδο χονϖενχιδο πελο µερο πεσο δασ εϖιδνχιασ? Τερια φειτο προπαγανδα δε σι µεσµο χοµο υµ εσπεχιαλιστα εµ αϕυδαρ ϖιαϕαντεσ εσπαχιαισ δο φυτυρο θυε φιχαµ ενχαληαδοσ νο σχυλο ΞΞ? Α εξιστνχια δεσσα εσπεχιαλιδαδε πσιθυι〈τριχα ενχοραϕαρια οσ ουτροσ α λεϖαρ α σριο φαντασιασ ου δελυσ⌡εσ δεσσα εσπχιε? ∆εποισ δε αλγυνσ χασοσ σεµεληαντεσ, Λινδνερ τερια ρεσιστιδο ιµπαχιεντεµεντε α τοδοσ οσ αργυµεντοσ δο τιπο Σεϕα ραζο〈ϖελ, Βοβ ε δεδυζιδο θυε εσταϖα πενετρανδο νυµ νοϖο νϖελ δε ρεαλιδαδε? Σευ τρειναµεντο χιεντφιχο αϕυδου α σαλϖαρ Κιρκ Αλλεν δα λουχυρα. Ηουϖε υµ µοµεντο εµ θυε τεραπευτα ε παχιεντε τροχαραµ δε παπισ. Γοστο δε πενσαρ θυε, νεσσε χασο, ο παχιεντε σαλϖου ο τεραπευτα. Ταλϖεζ ϑοην Μαχκ νο τενηα σιδο το φελιζαρδο.

Χονσιδερεµοσ υµ µειο βεµ διφερεντε δε ενχοντραρ αλιενγενασ α βυσχα δε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε πορ µειο δο ρ〈διο. Εµ θυε ισσο διφερε δα φαντασια ε δα πσευδοχινχια? Εµ Μοσχου, νο ινχιο δοσ ανοσ 60, αλγυνσ αστρνοµοσ σοϖιτιχοσ δεραµ υµα εντρεϖιστα χολετιϖα ◊ ιµπρενσα παρα ανυνχιαρ θυε α ιντενσα εµισσο δε ρ〈διο δε υµ µιστεριοσο οβϕετο δισταντε χηαµαδο ΧΤΑ−102 εσταϖα ϖαριανδο ρεγυλαρµεντε, χοµο υµα ονδα σενοιδαλ, χοµ υµ περοδο δε µαισ ου µενοσ χεµ διασ. Νενηυµα φοντε περι⌠διχα δισταντε φορα ενχοντραδα ατ εντο. Πορ θυε ελεσ χονϖοχαραµ υµα εντρεϖιστα χολετιϖα ◊ ιµπρενσα παρα ανυνχιαρ υµα δεσχοβερτα το µιστεριοσα? Πορθυε αχηαϖαµ θυε τινηαµ δετεχταδο υµα χιϖιλιζαο εξτρατερρεστρε δε ιµενσοσ ποδερεσ. Σεµ δϖιδα, πορ υµα ραζο δεσσασ ϖαλε α πενα χονϖοχαρ υµα


χολετιϖα. Α νοτχια τορνου−σε λογο υµα σενσαο νοσ µειοσ δε χοµυνιχαο, ε ο γρυπο δε ροχκ Τηε Βψρδσ χηεγου ατ α χοµπορ ε γραϖαρ υµα χανο α ρεσπειτο. [ ΧΤΑ−102, εσταµοσ αθυι χαπτανδο ϖοχ./Οσ σιναισ νοσ διζεµ θυε ϖοχ εστ〈 α./Ποδεµοσ ουϖι−λοσ εµ αλτο ε βοµ σοµ... ] Εµισσο δε ρ〈διο προϖενιεντε δε ΧΤΑ−102? Χερταµεντε. Μασ ο θυε  ΧΤΑ−102? Ηοϕε σαβεµοσ θυε  υµ θυασαρ δισταντε. Να ποχα, α παλαϖρα θυασαρ νεµ σεθυερ φορα χυνηαδα. Αινδα νο σαβαµοσ µυιτο βεµ ο θυε εραµ θυασαρεσ; ε η〈 µαισ δε υµα εξπλιχαο µυτυαµεντε εξχλυσιϖα παρα ελεσ να λιτερατυρα χιεντφιχα. Αινδα ασσιµ, νενηυµ αστρνοµο ηοϕε εµ δια ινχλυσιϖε οσ ενϖολϖιδοσ ναθυελα εντρεϖιστα χολετιϖα ◊ ιµπρενσα δε Μοσχου αφιρµα σεριαµεντε θυε υµ θυασαρ χοµο ο ΧΤΑ−102 σεϕα υµα χιϖιλιζαο εξτρατερρεστρε α βιλη⌡εσ δε ανοσ−λυζ χοµ αχεσσο α νϖεισ ιµενσοσ δε ποδερ. Πορ θυε νο? Πορθυε τεµοσ εξπλιχα⌡εσ αλτερνατιϖασ δασ προπριεδαδεσ δοσ θυασαρεσ θυε σο χοερεντεσ χοµ ασ λεισ φσιχασ χονηεχιδασ ε θυε νο ινϖοχαµ α ϖιδα αλιενγενα. Οσ εξτρατερρεστρεσ ρεπρεσενταµ υµα ηιπ⌠τεσε δε λτιµα ινστνχια. Σ⌠ α εµπρεγαµοσ θυανδο τυδο ο µαισ φαληα. Εµ 1967, χιεντιστασ βριτνιχοσ ενχοντραραµ υµα φοντε ιντενσα δε ρ〈διο µυιτο µαισ πρ⌠ξιµα, αχενδενδο ε απαγανδο−σε χοµ πρεχισο εσπαντοσα, χοµ υµ περοδο χονσταντε δε δεζ ου µαισ νµεροσ σιγνιφιχατιϖοσ. Ο θυε ερα ισσο? Ο πριµειρο πενσαµεντο φοι θυε σε τραταϖα δε υµα µενσαγεµ ενδερεαδα α ν⌠σ, ου ταλϖεζ αλγυµ σιναλ δε ρεγυλαγεµ ε ναϖεγαο παρα θυε ασ ναϖεσ εσπαχιαισ θυε ατραϖεσσαµ ο εσπαο εντρε ασ εστρελασ. Οσ χιεντιστασ ατ ληε δεραµ, εντρε σι, να Υνιϖερσιδαδε δε Χαµβριδγε, α δεσιγναο δεσϖιρτυαδα δε ΛΓΜ−1 σενδο ΛΓΜ α σιγλα ινγλεσα παρα Λιττλε Γρεεν Μεν (ηοµενζινηοσ ϖερδεσ). Εντρεταντο, φοραµ µαισ σ〈βιοσ θυε σευσ χολεγασ σοϖιτιχοσ. Νο δεραµ υµα εντρεϖιστα χολετιϖα. Λογο φιχου χλαρο θυε αθυιλο θυε εσταϖαµ οβσερϖανδο ερα ο θυε αγορα σε χηαµα πυλσαρ, ο πριµειρο πυλσαρ, ο πυλσαρ δα νεβυλοσα δο Χαρανγυεϕο. Ε ο θυε  υµ πυλσαρ? Υµ πυλσαρ  ο εσταδο φιναλ δε υµα εστρελα µαχια, υµ σολ ενχοληιδο ατ ο ταµανηο δε υµα χιδαδε, θυε νο  µαντιδο, χοµο ασ ουτρασ εστρελασ, πελα πρεσσο δε γ〈σ, νεµ πελα δεγενεραο δοσ ελτρονσ, µασ πορ φορασ νυχλεαρεσ. ⊃, εµ χερτο σεντιδο, υµ νχλεο ατµιχο δε µαισ ου µενοσ δεζεσσεισ θυιλµετροσ δε εξτενσο. Ορα, ευ συστεντο θυε εσσα νοο  πελο µενοσ το βιζαρρα θυαντο α δε υµ σιναλ δε ναϖεγαο ιντερεστελαρ. Α ρεσποστα παρα ο θυε  υµ πυλσαρ τεµ δε σερ αλγο µυιτσσιµο εστρανηο. Νο  υµα χιϖιλιζαο εξτρατερρεστρε. ⊃ ουτρα χοισα; µασ αλγο θυε νοσ αβρε οσ οληοσ ε ασ µεντεσ ε ινδιχα ποσσιβιλιδαδεσ νο ιµαγιναδασ να νατυρεζα. Αντηονψ Ηεωιση γανηου ο πρµιο Νοβελ δε φσιχα πελα δεσχοβερτα δοσ πυλσαρεσ. Ο εξπεριµεντο οριγιναλ Οζµα (α πριµειρα βυσχα δελιβεραδα δε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε πορ σιναισ δε ρ〈διο), ο Προγραµα Μετα (Πεσθυισα δε


Σιναισ Εξτρατερρεστρεσ εµ Μεγαχαναλ) δα Υνιϖερσιδαδε δε Ηαρϖαρδ/Σοχιεδαδε Πλανετ〈ρια, α ινϖεστιγαο δα Υνιϖερσιδαδε Εσταδυαλ δε Οηιο, ο Προϕετο Σερενδιπ δα Υνιϖερσιδαδε δα Χαλιφ⌠ρνια, εµ Βερκελεψ, ε µυιτοσ ουτροσ γρυποσ τµ δετεχταδο σιναισ ανµαλοσ νο εσπαο θυε φαζεµ ο χοραο δο οβσερϖαδορ παλπιταρ υµ πουχο. Πενσαµοσ πορ υµ µοµεντο θυε χαπταµοσ υµ σιναλ γενυνο δε οριγεµ ιντελιγεντε, ϖινδο δε µυιτο αλµ δε νοσσο σιστεµα σολαρ. Να ρεαλιδαδε, νο τεµοσ α µαισ π〈λιδα ιδια δο θυε σε τρατα, πορθυε ο σιναλ νο σε ρεπετε. Αλγυνσ µινυτοσ µαισ ταρδε, ου νο δια σεγυιντε, ου ανοσ δεποισ, ϖιρα−σε ο µεσµο τελεσχ⌠πιο παρα ο µεσµο λυγαρ νο χυ, χοµ α µεσµα φρεθνχια, βανδα, πολαριζαο ε τυδο ο µαισ, ε νο σε ουϖε ναδα. Νο σε δεδυζ, νεµ µυιτο µενοσ σε ανυνχια, α εξιστνχια δε αλιενγενασ. Ποδε τερ σιδο υµα ονδα ελετρνιχα ρεπεντινα εστατιστιχαµεντε ινεϖιτ〈ϖελ, υµα ανοµαλια νο σιστεµα δε δετεχο, υµα εσπαοναϖε (δα Τερρα), ου υµα αεροναϖε µιλιταρ πασσανδο πορ αθυελε εσπαο ε τρανσµιτινδο εµ χαναισ συποσταµεντε ρεσερϖαδοσ παρα α ραδιοαστρονοµια. Ταλϖεζ τενηα σιδο ατ ο µεχανισµο θυε αβρε α πορτα δα γαραγεµ νο φιναλ δα ρυα, ου υµα εσταο δε ρ〈διο α χεµ θυιλµετροσ δε διστνχια. Η〈 µυιτασ ποσσιβιλιδαδεσ. ∆εϖε−σε χηεχαρ σιστεµατιχαµεντε τοδασ ασ αλτερνατιϖασ, ϖεριφιχαρ θυαισ ασ θυε ποδεµ σερ ελιµιναδασ. Νο σε δεϖε δεχλαραρ θυε φοραµ ενχοντραδοσ αλιενγενασ, θυανδο α νιχα εϖιδνχια  υµ σιναλ ενιγµ〈τιχο θυε νο σε ρεπετε. Ε, σε ο σιναλ σε ρεπετισσε, διϖυλγαραµοσ α νοτχια παρα α ιµπρενσα ε ο πβλιχο? Νο φαραµοσ ταλ χοισα. Ταλϖεζ σεϕα υµα βρινχαδειρα δε αλγυµ. Ταλϖεζ σεϕα αλγο εµ νοσσο σιστεµα δε δετεχο θυε νο χονσεγυιµοσ χοµπρεενδερ. Ταλϖεζ σεϕα αλγυµα φοντε αστροφσιχα ατ εντο δεσχονηεχιδα. Εµ ϖεζ δισσο, χηαµαραµοσ οσ χιεντιστασ δε ουτροσ ραδιοβσερϖατ⌠ριοσ ε οσ ινφορµαραµοσ δε θυε νεσσε λυγαρ εσπεχφιχο δο χυ, χοµ εσσα φρεθνχια, βανδα ε τυδο ο µαισ, εσταµοσ χαπτανδο αλγο εστρανηο. Ελεσ φαριαµ ο φαϖορ δε ϖεριφιχαρ σε ποδεµ χονφιρµαρ οσ δαδοσ? Σοµεντε θυανδο ϖ〈ριοσ οβσερϖαδορεσ ινδεπενδεντεσ τοδοσ πλεναµεντε χιεντεσ δα χοµπλεξιδαδε δα Νατυρεζα ε δα φαλιβιλιδαδε δε σι µεσµοσ χαπταµ ο µεσµο τιπο δε ινφορµαο, νο µεσµο λυγαρ δο χυ,  θυε χονσιδεραµοσ σεριαµεντε τερ δετεχταδο υµ σιναλ γενυνο δε σερεσ αλιενγενασ. ∆εϖε ηαϖερ χερτα δισχιπλινα. Νο ποδεµοσ σιµπλεσµεντε σαιρ γριτανδο ηοµενζινηοσ ϖερδεσ τοδα ϖεζ θυε δετεχταµοσ αλγο θυε α πρινχπιο νο χοµπρεενδεµοσ, πορθυε φιχαραµοσ χοµ χαρα δε τολοσ χοµο αχοντεχευ χοµ οσ ραδιοαστρνοµοσ σοϖιτιχοσ νο χασο δο ΧΤΑ−102 θυανδο σε ρεϖελασσε θυε ο σιναλ ερα αλγο διφερεντε. Σο νεχεσσ〈ριασ χαυτελασ εσπεχιαισ θυανδο η〈 γρανδεσ ιντερεσσεσ εµ ϕογο. Νο σοµοσ οβριγαδοσ α δεχιδιρ χοισα αλγυµα αντεσ δε τερ ασ εϖιδνχιασ. ⊃ περµιτιδο νο τερ χερτεζα. Φρεθεντεµεντε µε περγυνταµ: ςοχ αχρεδιτα θυε εξιστε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε? . Ρεσπονδο χοµ οσ αργυµεντοσ παδρ⌡εσ η〈


µυιτοσ λυγαρεσ νο εσπαο, ασ µολχυλασ δα ϖιδα εστο πορ τοδα παρτε, εµπρεγο α παλαϖρα βιλη⌡εσ, ε ασσιµ πορ διαντε. ∆εποισ διγο θυε φιχαρια εσπανταδο σε νο ηουϖεσσε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε, µασ θυε αινδα νο η〈 αβσολυταµεντε νενηυµα εϖιδνχια χονϖινχεντε δε θυε ελα εξιστε. Μυιτασ ϖεζεσ µε περγυνταµ α σεγυιρ: Ο θυε ϖοχ ρεαλµεντε αχηα? Ρεσπονδο: Αχαβει δε διζερ ο θυε ρεαλµεντε αχηο. Σιµ, µασ θυαλ  α συα οπινιο ϖισχεραλ? Μασ ευ τεντο νο πενσαρ χοµ ασ µινηασ ϖσχερασ. Σε λεϖο α σριο µινηα τεντατιϖα δε χοµπρεενδερ ο µυνδο, πενσαρ χοµ αλγυµ ⌠ργο θυε νο σεϕα ο µευ χρεβρο, πορ µαισ τενταδορ θυε ποσσα σερ, προϖαϖελµεντε χοµπλιχαρ〈 α µινηα ϖιδα. Να ϖερδαδε,  χορρετο γυαρδαρ οπινιο παρα θυανδο ηουϖερ εϖιδνχιασ.

Ευ φιχαρια µυιτο φελιζ σε οσ αδϖογαδοσ δοσ δισχοσ ϖοαδορεσ ε οσ δεφενσορεσ δοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ τιϖεσσεµ ραζο ε ηουϖεσσε εϖιδνχιασ ρεαισ δε ϖιδα εξτρατερρεστρε παρα εξαµιναρµοσ. Νο ενταντο, ελεσ νο νοσ πεδεµ θυε αχρεδιτεµοσ να φ, µασ να φορα δε συασ εϖιδνχιασ. Σεµ δϖιδα,  νοσσο δεϖερ εξαµιναρ ασ συποστασ εϖιδνχιασ πελο µενοσ το χυιδαδοσα ε χετιχαµεντε θυαντο οσ ραδιοαστρνοµοσ θυε εστο προχυρανδο πορ σιναισ δε ρ〈διο αλιενγενασ. Νενηυµα αφιρµαο ασσοµβροσα πορ µαισ σινχερα, πορ µαισ σενσϖελ, πορ µαισ εξεµπλαρ θυε σεϕα α ϖιδα δασ τεστεµυνηασ τεµ γρανδε ρελεϖνχια παρα υµα θυεστο δε ταµανηα ιµπορτνχια. Χοµο νοσ αντιγοσ χασοσ δε ΥΦΟ, οσ ρελατοσ φαντ〈στιχοσ εστο συϕειτοσ α ερροσ ιρρεµεδι〈ϖεισ. Εσσα νο  υµα χρτιχα πεσσοαλ ◊θυελεσ θυε διζεµ τερ σιδο σεθεστραδοσ, νεµ αοσ θυε οσ ιντερρογαµ. Νο εθυιϖαλε α δεσρεσπειταρ συποστασ τεστεµυνηασ.∗ Νο  ου νο δεϖερια σερ υµα ρεϕειο αρρογαντε δε τεστεµυνηοσ σινχεροσ ε χοµοϖεντεσ. ⊃ σιµπλεσµεντε υµα ρεαο ρελυταντε ◊ φαλιβιλιδαδε ηυµανα. Σε  ποσσϖελ ατριβυιρ τοδο ε θυαλθυερ ποδερ αοσ αλιενγενασ πελο φατο δε συα τεχνολογια σερ το αϖαναδα , ποδεµοσ εξπλιχαρ θυαλθυερ δισχρεπνχια, ινχοερνχια ου ιµπλαυσιβιλιδαδε. Πορ εξεµπλο, υµ υφολογιστα αχαδµιχο συγερε θυε ταντο οσ αλιενγενασ χοµο οσ σεθεστραδοσ σε τορναµ ινϖισϖεισ δυραντε ο ραπτο (εµβορα νο φιθυεµ ινϖισϖεισ υνσ παρα οσ ουτροσ);  πορ ισσο θυε ταντοσ ϖιζινηοσ ναδα περχεβεραµ. Εσσασ εξπλιχα⌡εσ ποδεµ εξπλιχαρ θυαλθυερ χοισα ε, πορ ισσο, νο εξπλιχαµ ρεαλµεντε ναδα. (∗) Νο ποδεµ σερ χηαµαδοσ σιµπλεσµεντε δε τεστεµυνηασ πορθυε µυιτασ ϖεζεσ ο ποντο εµ δισχυσσο  εξαταµεντε σε τεστεµυνηαραµ αλγυµα χοισα (ου, πελο µενοσ, αλγυµα χοισα νο µυνδο εξτεριορ).


Ο προχεδιµεντο δα πολχια νορτε−αµεριχανα νο σε βασεια εµ ασσοµβροσ, µασ εµ εϖιδνχιασ. Χοµο νοσ λεµβραµ οσ ϕυλγαµεντοσ δασ βρυξασ να Ευροπα, οσ συσπειτοσ ποδεµ σερ ιντιµιδαδοσ δυραντε ο ιντερρογατ⌠ριο; ασ πεσσοασ χονφεσσαµ χριµεσ θυε νυνχα χοµετεραµ; τεστεµυνηασ οχυλαρεσ ποδεµ εσταρ ενγαναδασ. Εσσε  ταµβµ ο ελεµεντο θυε εστρυτυρα µυιτοσ ροµανχεσ πολιχιαισ. Μασ προϖασ ρεαισ ε αυτντιχασ µαρχασ δε π⌠λϖορα, ιµπρεσσ⌡εσ διγιταισ, τεστεσ δε ∆ΝΑ, πεγαδασ, χαβελοσ σοβ ασ υνηασ δα ϖτιµα θυε σε δεβατε τµ µυιτα ιµπορτνχια. Οσ χριµιναλιστασ εµπρεγαµ αλγο βασταντε παρεχιδο χοµ ο µτοδο χιεντφιχο, ε πελασ µεσµασ ραζ⌡εσ. Ασσιµ, νο µυνδο δοσ ΥΦΟσ ε δοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ,  λχιτο περγυνταρ: ονδε εστ〈 α εϖιδνχια α προϖα χονχρετα ρεαλ ε ινεθυϖοχα, οσ δαδοσ θυε χονϖενχεριαµ υµ ϕρι θυε αινδα νο δεχιδιυ ο σευ ϖερεδιχτο? Αλγυνσ εντυσιαστασ αφιρµαµ θυε η〈 µιληαρεσ δε χασοσ δε σολο αλτεραδο ονδε οσ ΥΦΟσ συποσταµεντε πουσαραµ, ε πορ θυε εσσα εϖιδνχια νο  συφιχιεντε? Νο  συφιχιεντε πορθυε η〈 ουτρασ µανειρασ δε αλτεραρ ο σολο αλµ δε αλιενγενασ εµ ΥΦΟσ σερεσ ηυµανοσ εµπρεγανδο π〈σ  υµα ποσσιβιλιδαδε θυε ϖεµ λογο ◊ µεντε. Υµ υφολογιστα µε ρεπρεενδε πορ ιγνοραρ 4400 χασοσ δε ϖεστγιοσ χονχρετοσ εµ 65 πασεσ . Μασ, θυε ευ σαιβα, νενηυµ δεσσεσ χασοσ φοι αναλισαδο, νεµ ρεϖιστασ δε φσιχα ου θυµιχα, µεταλυργια ου γεολογια, χυϕοσ αρτιγοσ πασσαµ πελο χριϖο δε χολεγασ χιεντιστασ, πυβλιχαραµ ρεσυλταδοσ ινδιχανδο θυε οσ ϖεστγιοσ νο ποδεριαµ τερ σιδο γεραδοσ πορ σερεσ ηυµανοσ. ⊃ υµα φραυδε βασταντε µοδεστα χοµπαραδα, πορ εξεµπλο, αοσ χρχυλοσ δασ πλαντα⌡εσ δε Ωιλτσηιρε. ∆α µεσµα φορµα, ασ φοτογραφιασ νο σ⌠ ποδεµ σερ φαχιλµεντε φαλσιφιχαδασ, χοµο υµ ενορµε νµερο δε συποστασ φοτογραφιασ δε ΥΦΟσ σεµ δϖιδα ο φοραµ. Αλγυνσ εντυσιαστασ σαεµ παρα ο δεσχαµπαδο νοιτε απ⌠σ νοιτε, προχυρανδο λυζεσ νο χυ. Θυανδο ϖεµ υµα λυζ, αχιοναµ σευσ φλασηεσ. ℵσ ϖεζεσ, διζεµ, απαρεχε υµ λαµπεϕο νο χυ εµ ρεσποστα. Βεµ, ποδε σερ. Μασ αεροναϖεσ δε βαιξα αλτιτυδε προδυζεµ λυζεσ νο χυ, ε οσ πιλοτοσ σο χαπαζεσ δε φαζ−λασ πισχαρ εµ ρεσποστα, σε ασσιµ ο δεσεϕαρεµ. Ναδα δισσο χονστιτυι αλγο θυε χηεγυε περτο δε υµα εϖιδνχια σρια. Ονδε εστ〈 α εϖιδνχια φσιχα? Χοµο νασ δεννχιασ δε αβυσο εµ ριτυαισ σατνιχοσ (ε λεµβρανδο ασ µαρχασ δο διαβο νοσ ϕυλγαµεντοσ δασ βρυξασ), α µαισ χοµυµ δασ εϖιδνχιασ φσιχασ απονταδασ σο ασ χιχατριζεσ ε ασ µαρχασ φυνδασ νοσ χορποσ δοσ σεθεστραδοσ θυε διζεµ νο σαβερ δε ονδε ελασ ϖµ. Μασ εσσε ποντο  χρυχιαλ: σε οσ σερεσ ηυµανοσ τµ α χαπαχιδαδε δε προδυζιρ χιχατριζεσ, ελασ νο ποδεµ σερ εϖιδνχια φσιχα χονϖινχεντε δε αβυσοσ χοµετιδοσ πορ αλιενγενασ. Να ϖερδαδε, η〈 δεσορδενσ πσιθυι〈τριχασ βεµ χονηεχιδασ εµ θυε ασ πεσσοασ σε ρασπαµ, σε µαρχαµ, σε ρασγαµ, σε χορταµ ε σε µυτιλαµ (ου αοσ ουτροσ). Ε αλγυνσ δε ν⌠σ, χοµ γρανδε ρεσιστνχια ◊ δορ ε µεµ⌠ρια φραχα, ποδεµοσ νοσ µαχηυχαρ αχιδενταλµεντε σεµ νοσ


λεµβραρ δο θυε αχοντεχευ. Υµα δασ παχιεντεσ δε ϑοην Μαχκ αφιρµα τερ, πορ τοδο ο χορπο, χιχατριζεσ θυε σο τοταλµεντε δεσχονχερταντεσ παρα σευσ µδιχοσ. Χοµο  θυε ελασ σο? Οη, νο ποδεµ σερ µοστραδασ; χοµο να χαα ◊σ βρυξασ, εστο εµ παρτεσ ντιµασ. Μαχκ χονσιδερα εσσα αφιρµαο υµα εϖιδνχια χονϖινχεντε. Ελε ϖιυ ασ χιχατριζεσ? Ποδεµοσ ϖερ φοτογραφιασ δελασ τιραδασ πορ υµ µδιχο χτιχο? Μαχκ διζ χονηεχερ υµ θυαδριπλγιχο χοµ µαρχασ φυνδασ, ε χονσιδερα εσσε φατο υµ ρεδυχτιο αδ αβσυρδυµ δα ποσιο χτιχα; χοµο ελε ποδε προδυζιρ χιχατριζεσ εµ σι µεσµο? Ο αργυµεντο σ⌠ τεµ ϖαλορ σε ο θυαδριπλγιχο εστιϖερ ηερµετιχαµεντε τρανχαδο νυµ θυαρτο εµ θυε νενηυµ ουτρο σερ ηυµανο ποδε εντραρ. Ποδεµοσ ϖερ ασ συασ χιχατριζεσ? Υµ µδιχο ινδεπενδεντε ποδε εξαµιν〈−λο? Ουτρα παχιεντε δε Μαχκ διζ θυε οσ αλιενγενασ τµ εξτραδο ⌠ϖυλοσ σευσ δεσδε θυε ελα αµαδυρεχευ σεξυαλµεντε, ε θυε σευ σιστεµα ρεπροδυτιϖο δεσχονχερτα ο γινεχολογιστα. Σερ〈 συφιχιεντεµεντε δεσχονχερταντε παρα σε εσχρεϖερ σοβρε ο χασο ε συβµετερ ο αρτιγο δε πεσθυισα αο Τηε Νεω Ενγλανδ ϑουρναλ οφ Μεδιχινε? Απαρεντεµεντε νο  το δεσχονχερταντε ασσιµ. Ε αινδα τεµοσ ο φατο δε θυε υµ δε σευσ παχιεντεσ ινϖεντου τοδα α ηιστ⌠ρια, σεµ θυε Μαχκ δεσχονφιασσε, χοµο φοι νοτιχιαδο πελα ρεϖιστα Τιµε. Ελε χαιυ χοµο υµ πατινηο. Θυαισ σο οσ σευσ παδρ⌡εσ δε εσχρυτνιο χρτιχο? Σε ελε σε δειξου ενγαναρ πορ υµ παχιεντε, χοµο ποδεµοσ σαβερ σε ισσο νο αχοντεχευ χοµ τοδοσ? Μαχκ φαλα σοβρε εσσεσ χασοσ, οσ φενµενοσ , χοµο σε φιζεσσε υµ δεσαφιο φυνδαµενταλ αο πενσαµεντο οχιδενταλ, ◊ χινχια, ◊ πρ⌠πρια λ⌠γιχα. Προϖαϖελµεντε, διζ ελε, ασ εντιδαδεσ θυε ραπταµ νο σο σερεσ αλιενγενασ δε νοσσο πρ⌠πριο Υνιϖερσο, µασ ϖισιταντεσ δε ουτρα διµενσο . Εισ υµα πασσαγεµ τπιχα ε ρεϖελαδορα δε σευ λιϖρο: Θυανδο οσ σεθεστραδοσ χηαµαµ α συα εξπερινχια δε σονηοσ , ο θυε αχοντεχε χοµ φρεθνχια, υµ ιντερρογατ⌠ριο µινυχιοσο ποδε ρεϖελαρ θυε ισσο ταλϖεζ σεϕα υµ ευφεµισµο παρα ενχοβριρ ο θυε ελεσ τµ χερτεζα δε θυε νο ποδε σερ σονηο, ιστο , υµ αχοντεχιµεντο εµ ουτρα διµενσο δο θυαλ νο η〈 χοµο δεσπερταρ.

Ορα, α ιδια δε ουτρασ διµενσ⌡εσ νο συργιυ δο ιντελεχτο δα υφολογια, νεµ δα Νοϖα Ερα. Αο χοντρ〈ριο,  παρτε ιντεγραντε δα φσιχα δο σχυλο ΞΞ. ∆εσδε α ρελατιϖιδαδε γεραλ δε Εινστειν, υµ τρυσµο δα χοσµολογια  θυε ο εσπαο−τεµπο σε δοβρα ου σε χυρϖα ατραϖσ δε ουτρα διµενσο φσιχα. Α τεορια δε Καλυζα−Κλειν ποστυλα υµ υνιϖερσο δε ονζε διµενσ⌡εσ. Μαχκ απρεσεντα υµα ιδια ιντειραµεντε χιεντφιχα χοµο α χηαϖε παρα φενµενοσ θυε εστο φορα δο αλχανχε δα χινχια. Τεµοσ υµα νοο δο θυε αχοντεχερια α υµ οβϕετο δε ουτρα διµενσο θυε ενχοντρασσε ο νοσσο υνιϖερσο τριδιµενσιοναλ. Πορ µοτιϖοσ δε


χλαρεζα, ϖαµοσ διµινυιρ υµα διµενσο; αο πασσαρ πορ υµ πλανο, υµα µα δεϖε µυδαρ δε φορµα χοµο σερ〈 περχεβιδα πελοσ σερεσ βιδιµενσιοναισ χονφιναδοσ νο πλανο. Πριµειρο, παρεχε σερ υµ ποντο, δεποισ απαρεχεµ χορτεσ τρανσϖερσαισ µαιορεσ δα µα, εµ σεγυιδα χορτεσ τρανσϖερσαισ µενορεσ, υµ ποντο µαισ υµα ϖεζ ε φιναλµεντε, πυφ!, δεσαπαρεχε. ∆ε µοδο αν〈λογο, υµ οβϕετο δε θυαρτα διµενσο ου δε υµα διµενσο αινδα συπεριορ δεσδε θυε νο σεϕα υµα φιγυρα µυιτο σιµπλεσ, χοµο υµ ηιπερχιλινδρο πασσανδο πελασ τρσ διµενσ⌡εσ αο λονγο δε σευ ειξο τερ〈 συα γεοµετρια τρεµενδαµεντε αλτεραδα, ◊ µεδιδα θυε ο ϖιρµοσ πασσαρ πελο νοσσο υνιϖερσο. Σε φοσσε σιστεµατιχαµεντε ρελαταδο θυε οσ αλιενγενασ µυδαµ δε φορµα, ευ ποδερια πελο µενοσ εντενδερ πορ θυε Μαχκ περσεγυε α νοο δα οριγεµ εµ ουτρασ διµενσ⌡εσ. (Ουτρο προβλεµα  τενταρ χοµπρεενδερ ο θυε σιγνιφιχα ο χρυζαµεντο γεντιχο εντρε υµ σερ τριδιµενσιοναλ ε υµ θυαδριµενσιοναλ. Οσ φιληοσ περτενχερο ◊ 3,5♠. διµενσο?) Θυανδο σε φαλα σοβρε σερεσ δε ουτρασ διµενσ⌡εσ, ο θυε Μαχκ ρεαλµεντε θυερ διζερ  θυε απεσαρ δε σευσ παχιεντεσ ◊σ ϖεζεσ δεσχρεϖερεµ ασ συασ εξπερινχιασ χοµο σονηοσ ε αλυχινα⌡εσ νο τεµ α µενορ ιδια δο θυε ελεσ σεϕαµ. Μασ, ρεϖελαδοραµεντε, θυανδο τεντα δεσχρεϖ−λοσ, ελε προχυρα α φσιχα ε α µατεµ〈τιχα. Ελε θυερ ασ δυασ χοισασ α λινγυαγεµ ε α χρεδιβιλιδαδε δα χινχια, µασ σεµ φιχαρ λιµιταδο πελο σευ µτοδο ε συασ ρεγρασ. Παρεχε νο χοµπρεενδερ θυε α χρεδιβιλιδαδε  χονσεθνχια δο µτοδο. Ο πρινχιπαλ δεσαφιο προποστο πελοσ χασοσ δε Μαχκ  α ϖεληα θυεστο αχερχα δε χοµο ενσιναρ ο πενσαµεντο χρτιχο δε φορµα µαισ διφυνδιδα ε µαισ προφυνδα νυµα σοχιεδαδε θυε ινχλυι ατ, χονχεβιϖελµεντε, προφεσσορεσ δε πσιθυιατρια δε Ηαρϖαρδ ινυνδαδα δε χρεδυλιδαδε. Α ιδια δε θυε ο πενσαµεντο χρτιχο  α λτιµα µοδα νο Οχιδεντε  τολα. Σε χοµπραµοσ υµ χαρρο υσαδο εµ Χινγαπυρα ου Βανγχοχ ου υµα θυαδριγα να αντιγα Συσα ου Ροµα , τεµοσ θυε τοµαρ ασ µεσµασ πρεχαυ⌡εσ θυε τοµαραµοσ εµ Χαµβριδγε, Μασσαχηυσεττσ. Θυανδο χοµπραµοσ υµ χαρρο υσαδο, ποδε σερ µυιτο γρανδε α νοσσα ϖονταδε δε αχρεδιταρ νο θυε ο ϖενδεδορ εστ〈 διζενδο: Υµ ϖεχυλο το µαραϖιληοσο πορ το πουχο δινηειρο! . Ε, δε θυαλθυερ µανειρα, δ〈 βασταντε τραβαληο σερ χτιχο; τεµοσ δε σαβερ αλγυµα χοισα σοβρε χαρροσ, ε  δεσαγραδ〈ϖελ φαζερ χοµ θυε ο ϖενδεδορ σε ζανγυε χονοσχο. Απεσαρ δε τυδο ισσο, εντρεταντο, ρεχονηεχεµοσ θυε ο ϖενδεδορ ποδερια τερ µοτιϖοσ παρα οχυλταρ α ϖερδαδε, ε σαβεµοσ δε ηιστ⌠ριασ δε ουτρασ πεσσοασ θυε, εµ σιτυα⌡εσ σεµεληαντεσ, φοραµ ενγαναδασ. Πορ ισσο, δαµοσ χηυτεσ νοσ πνευσ, οληαµοσ εµβαιξο δο χαπ, δαµοσ υµα ϖολτα δε τεστε, φαζεµοσ περγυντασ µινυχιοσασ. Ποδεµοσ ατ λεϖαρ ϕυντο χονοσχο υµ αµιγο χοµ ταλεντο παρα µεχνιχα. Σαβεµοσ θυε  νεχεσσ〈ριο αλγυµ χετιχισµο, ε χοµπρεενδεµοσ α ραζο. Εµ


γεραλ, η〈 πελο µενοσ υµ πεθυενο γραυ δε χονφροντο ηοστιλ εµ τοδα χοµπρα δε χαρρο υσαδο, ε νινγυµ αφιρµα θυε  υµα εξπερινχια εσπεχιαλµεντε ανιµαδορα. Μασ σε νο εξερχεµοσ υµα δοσε µνιµα δε χετιχισµο, σε τεµοσ υµα χρεδυλιδαδε σεµ λιµιτεσ, τερεµοσ δε παγαρ πορ ισσο µαισ ταρδε. Εντο νοσ αρρεπενδερεµοσ δε νο νοσ τερµοσ ινϖεστιδο δεσδε ο ινχιο δε υµ πουχο δε χετιχισµο. Μυιτασ χασασ να Αµριχα δο Νορτε τµ ηοϕε εµ δια σιστεµασ µοδεραδαµεντε σοφιστιχαδοσ δε αλαρµε χοντρα λαδρ⌡εσ, ινχλυσιϖε σενσορεσ ινφραϖερµεληοσ ε χµαρασ αχιοναδασ πορ µοϖιµεντο. Υµ αυτντιχο ϖιδεοτειπε, χοµ ινδιχαο δε ηορα ε δατα, θυε µοστρασσε υµα ινχυρσο αλιενγενα εσπεχιαλµεντε θυανδο ελεσ σε ιντροδυζεµ ατραϖσ δασ παρεδεσ σερια υµα εϖιδνχια µυιτο βοα. Σε µιλη⌡εσ δε νορτε−αµεριχανοσ φοραµ σεθεστραδοσ, νο  εστρανηο θυε νενηυµ µορασσε νυµα χασα δεσσασ? Αλγυµασ µυληερεσ, σεγυνδο σε διζ, σο ενγραϖιδαδασ πελοσ ΕΤσ ου πορ εσπερµα δελεσ; οσ φετοσ σο εντο ρεµοϖιδοσ πελοσ αλιενγενασ. Ινµεροσ χασοσ δεσσε τιπο σο χιταδοσ. Νο  εστρανηο θυε ναδα ανµαλο τενηα σιδο περχεβιδο νασ υλτρα−σονογραφιασ ροτινειρασ δεσσεσ φετοσ, ου να αµνιοχεντεσε, νεµ θυε νυνχα τενηα οχορριδο υµ αβορτο νατυραλ ρεϖελανδο υµ σερ αλιενγενα ηβριδο? Ου οσ µδιχοσ σο το εστπιδοσ θυε οληαµ νεγλιγεντεµεντε παρα ο φετο µειο ηυµανο, µειο αλιενγενα ε ϖο ατενδερ α πρ⌠ξιµα παχιεντε? Υµα επιδεµια δε φετοσ δεσαπαρεχιδοσ  αλγο θυε χερταµεντε χαυσαρια σενσαο εντρε οσ γινεχολογιστασ, ασ παρτειρασ, ασ ενφερµειρασ οβσττριχασ σοβρετυδο νυµα ερα δε ιντενσα χονσχινχια φεµινιστα. Μασ νο τεµοσ νεµ υµ νιχο ρεγιστρο µδιχο θυε χοµπροϖε εσσασ αφιρµα⌡εσ. Αλγυνσ υφολογιστασ χονσιδεραµ ρεϖελαδορ ο φατο δε αλγυµασ µυληερεσ θυε αφιρµαµ νο τερ ϖιδα σεξυαλ ατιϖα ενγραϖιδαρεµ, ε ατριβυεµ σευ εσταδο ◊ φεχυνδαο αλιενγενα. Υµ βοµ νµερο δεσσασ πεσσοασ παρεχε σερ δε αδολεσχεντεσ. Τοµαρ ασ συασ ηιστ⌠ριασ αο π δα λετρα νο  α νιχα οπο ποσσϖελ παρα ο ινϖεστιγαδορ σριο. Χοµπρεενδεµοσ, χερταµεντε, θυε, να ανγστια δε υµα γραϖιδεζ ινδεσεϕαδα, υµα αδολεσχεντε θυε ϖιϖε νυµα σοχιεδαδε ινυνδαδα πορ ρελατοσ δε ϖισιτασ δε αλιενγενασ ποδερια ινϖενταρ εσσα ηιστ⌠ρια. Νεσσε χασο, η〈 ταµβµ ποσσϖεισ αντεχεδεντεσ ρελιγιοσοσ. Αλγυνσ σεθεστραδοσ διζεµ θυε ιµπλαντεσ µινσχυλοσ, ταλϖεζ µετ〈λιχοσ, φοραµ ινσεριδοσ εµ σευσ χορποσ βεµ νο φυνδο δε συασ ναρινασ, πορ εξεµπλο. Εσσεσ ιµπλαντεσ,  ο θυε νοσ ινφορµαµ οσ τεραπευτασ θυε τραταµ δε ραπτο πορ αλιενγενασ, ◊σ ϖεζεσ χαεµ αχιδενταλµεντε, µασ, εξχετο εµ αλγυνσ πουχοσ χασοσ, ο αρτεφατο σε περδευ ου φοι ϕογαδο φορα . Εσσεσ σεθεστραδοσ παρεχεµ εσπαντοσαµεντε δεσπροϖιδοσ δε χυριοσιδαδε. Υµ οβϕετο εστρανηο ποσσιϖελµεντε υµ τρανσµισσορ θυε ενϖια δαδοσ οβτιδοσ πορ τελεµετρια σοβρε ο εσταδο δο χορπο δα ϖτιµα α υµα εσπαοναϖε αλιενγενα


εµ αλγυµ λυγαρ αχιµα δα Τερρα χαι δο ναριζ; ελε ο εξαµινα νεγλιγεντεµεντε ε δεποισ ο ϕογα νο λιξο. Σοµοσ ινφορµαδοσ δε θυε ηιστ⌠ριασ χοµο εσσα αχοντεχεµ να µαιορια δοσ χασοσ δε ραπτο. Αλγυνσ δεσσεσ ιµπλαντεσ φοραµ απρεσενταδοσ αο πβλιχο ε εξαµι− ναδοσ πορ εσπεχιαλιστασ. Νενηυµ φοι χονφιρµαδο χοµο αρτεφατο δε φαβριχαο εξτρατερρεστρε. Νενηυµ δοσ χοµπονεντεσ  φειτο δε ισ⌠τοποσ ινυσιταδοσ, απεσαρ δο φατο χονηεχιδο δε θυε ασ ουτρασ εστρελασ ε οσ ουτροσ µυνδοσ σο χονστιτυδοσ δε προπορ⌡εσ ισοτ⌠πιχασ διφερεντεσ δασ εξιστεντεσ να Τερρα. Νο η〈 µεταισ δα ιληα δε εσταβιλιδαδε τρανσυρανιανα, ονδε οσ φσιχοσ αχηαµ θυε δεϖε εξιστιρ υµα νοϖα φαµλια δε ελεµεντοσ θυµιχοσ νο ραδιοατιϖοσ δεσχονηεχιδοσ να Τερρα. Ο µεληορ χασο παρα οσ εντυσιαστασ δο ραπτο φοι ο δε Ριχηαρδ Πριχε, θυε αφιρµα τερ σιδο σεθεστραδο αοσ οιτο ανοσ πορ αλιενγενασ θυε ιµπλανταραµ υµ πεθυενο αρτεφατο εµ σευ πνισ. Υµ θυαρτο δε σχυλο µαισ ταρδε, υµ µδιχο χονφιρµου α πρεσενα δε υµ χορπο εστρανηο αλι ενχραϖαδο. ∆εποισ δε µαισ οιτο ανοσ, ο αρτεφατο χαιυ. Τενδο απροξιµαδαµεντε υµ µιλµετρο δε διµετρο ε θυατρο δε χοµπριµεντο, φοι χυιδαδοσαµεντε εξαµιναδο πορ χιεντιστασ δο ΜΙΤ ε δο Ηοσπιταλ Γεραλ δε Μασσαχηυσεττσ. Α συα χονχλυσο? Χολ〈γενο φορµαδο πελο χορπο εµ λοχαισ δε ινφλαµαο ε φιβρασ δε αλγοδο δασ χυεχασ δε Πριχε. Εµ 28 δε αγοστο δε 1995, ασ εστα⌡εσ δε τελεϖισο δε Ρυπερτ Μυρδοχη απρεσενταραµ ο θυε πρετενδια σερ υµα αυτ⌠πσια δε υµ αλιενγενα µορτο, φιλµαδα εµ δεζεσσεισ µιλµετροσ. Αλγυνσ πατολογιστασ χοµ µ〈σχαρασ ε τραϕεσ χλ〈σσιχοσ δε προτεο χοντρα α ραδιαο (χοµ αβερτυρασ δε ϖιδρο ρετανγυλαρεσ παρα οσ οληοσ) χορταϖαµ υµα φιγυρα δε οληοσ γρανδεσ ε δοζε δεδοσ, ε εξαµιναϖαµ οσ ⌠ργοσ ιντερνοσ. Εµβορα ο φιλµε φιχασσε ◊σ ϖεζεσ φορα δε φοχο, ε α ϖισο δο χαδ〈ϖερ φοσσε φρεθεντεµεντε βλοθυεαδα πελοσ σερεσ ηυµανοσ θυε σε απινηαϖαµ αο σευ ρεδορ, αλγυνσ εσπεχταδορεσ αχηαραµ ο εφειτο δεπριµεντε. Ο Τιµεσ δε Λονδρεσ, ταµβµ δε Μυρδοχη, νο σουβε ο θυε διζερ δο φιλµε, εµβορα χιτασσε α οπινιο δε υµ πατολογιστα δε θυε α αυτ⌠πσια φορα εξεχυταδα χοµ υµα πρεσσα ιµπρ⌠πρια ε ιρρεαλιστα (ιδεαλ, εντρεταντο, παρα α τελεϖισο). ∆ιζια−σε θυε α αυτ⌠πσια φορα φιλµαδα νο Νοϖο Μξιχο, εµ 1947, πορ υµ παρτιχιπαντε, αγορα να φαιξα δοσ οιτεντα, θυε δεσεϕαϖα µαντερ−σε αννιµο. Ο ποντο δεχισιϖο παρεχια σερ α νοτχια δε θυε α γυια δο φιλµε (σευσ πριµειροσ χεντµετροσ) χοντινηα ινφορµα⌡εσ χοδιφιχαδασ θυε α Κοδακ, φαβριχαντε δα πελχυλα, διζια σερ δε 1947. Νο ενταντο, ϖειο α σε σαβερ θυε νο σε απρεσεντου ◊ Κοδακ τοδο ο φιλµε, απενασ α γυια χορταδα. Πελο θυε σαβεµοσ, εστα ποδια τερ σιδο τιραδα δε υµ χινε−ϕορναλ δε 1947, τιραδο δοσ αρθυιϖοσ αβυνδαντεσ να Αµριχα δο Νορτε, ε α αυτ⌠πσια ενχεναδα φιλµαδα εµ σεπαραδο ε εµ ποχα µαισ ρεχεντε. Η〈 χερταµεντε υµα πεγαδα δε δραγο µασ  φαλσιφιχ〈ϖελ. Σε φορ υµ εµβυστε, χοµο αχηο βεµ προϖ〈ϖελ, νο


ρεθυερ µυιτο µαισ ιντελιγνχια δο θυε οσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ ε ο δοχυµεντο Μϑ−12. Εµ νενηυµα δεσσασ ηιστ⌠ριασ, νο εξιστε ναδα θυε ινδιθυε χοµ βασταντε φορα α οριγεµ εξτρατερρεστρε. Νο η〈 χερταµεντε α δεσχοβερτα δε µ〈θυινασ ενγενηοσασ θυε εστεϕαµ µυιτο αλµ δα τεχνολογια ατυαλ. Νενηυµ σεθεστραδο συρρυπιου υµα π〈γινα δο δι〈ριο δε βορδο δο χαπιτο, υµ ινστρυµεντο δε εξαµε, νεµ τιρου υµα φοτογραφια αυτντιχα δο ιντεριορ δα ναϖε, νεµ ρετορνου χοµ ινφορµα⌡εσ δεταληαδασ ε ϖεριφιχ〈ϖεισ ατ εντο ινεξιστεντεσ να Τερρα. Πορ θυε νο? Εσσασ φαληασ δεϖεµ τερ υµ σιγνιφιχαδο. ∆εσδε α µεταδε δο σχυλο ΞΞ, οσ παρτιδ〈ριοσ δα ηιπ⌠τεσε εξτρατερρεστρε νοσ ασσεγυραµ θυε α εϖιδνχια φσιχα ε νο σε τρατα δε µαπασ δε εστρελασ δε ανοσ ατρ〈σ, νεµ δε χιχατριζεσ, νεµ δε σολο αλτεραδο, µασ δε τεχνολογια αλιενγενα ρεαλ εσταϖα ◊ µο. Α αν〈λισε σερια λιβεραδα α θυαλθυερ µοµεντο. Εσσασ αφιρµα⌡εσ ρεµονταµ ◊ πριµειρα φραυδε δοσ δισχοσ αχιδενταδοσ δε Νεωτον ε ΓεΒαυερ. ϑ〈 σε πασσαραµ δχαδασ, ε αινδα εσταµοσ εσπερανδο. Ονδε εστο οσ αρτιγοσ πυβλιχαδοσ να λιτερατυρα χιεντφιχα αυτοριζαδα, νοσ περι⌠διχοσ δε µεταλυργια ε χερµιχα, νασ πυβλιχα⌡εσ δο Ινστιτυτο δε Ενγενηειροσ Ελτριχοσ ε Ελετρνιχοσ (ΙΕΕΕ), εµ Σχιενχε ου Νατυρε? Εσσα δεσχοβερτα σερια δε γρανδε ιµπορτνχια. Σε ηουϖεσσε αρτεφατοσ ρεαισ, οσ φσιχοσ ε οσ θυµιχοσ εσταριαµ λυτανδο πελο πριϖιλγιο δε δεσχοβριρ θυε η〈 αλιενγενασ εντρε ν⌠σ θυε υσαµ, πορ εξεµπλο, λιγασ δεσχονηεχιδασ ου µατεριαισ δε ρεσιστνχια ◊ ρυπτυρα, δε δυχτιλιδαδε ου χονδυτιϖιδαδε εξτρα− ορδιν〈ριασ. Ασ ιµπλιχα⌡εσ πρ〈τιχασ δε υµα δεσχοβερτα δεσσασ ινδεπενδεντεµεντε δα χονφιρµαο δε υµα ινϖασο αλιενγενα σεριαµ ιµενσασ. ⊃ πορ δεσχοβερτασ δεσσε τιπο θυε οσ χιεντιστασ προχυραµ. Α αυσνχια δελασ δεϖε νοσ δαρ υµα διχα.

Μαντερ α µεντε αβερτα  υµα ϖιρτυδε µασ, χοµο ο ενγενηειρο εσπαχιαλ ϑαµεσ Ορβεγ δισσε χερτα ϖεζ, ελα νο ποδε φιχαρ το αβερτα α ποντο δε ο χρεβρο χαιρ παρα φορα. Σεµ δϖιδα, δεϖεµοσ εσταρ δισποστοσ α µυδαρ δε οπινιο, θυανδο αυτοριζαδοσ πορ νοϖασ εϖιδνχιασ. Μασ εστασ δεϖεµ σερ φορτεσ. Νεµ τοδασ ασ αφιρµα⌡εσ τµ ιγυαλ µριτο. Να µαιορια δοσ χασοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ, ο παδρο δε εϖιδνχια  απροξιµαδαµεντε ο µεσµο δοσ χασοσ δα απαριο δα ςιργεµ Μαρια να Εσπανηα µεδιεϖαλ. Ο πσιχαναλιστα πιονειρο Χαρλ Γυσταϖ ϑυνγ τινηα µυιτα χοισα σενσατα α διζερ σοβρε θυεστ⌡εσ δεσσε τιπο. Ελε αφιρµαϖα εξπλιχιταµεντε θυε οσ ΥΦΟσ εραµ υµα εσπχιε δε προϕεο δο ινχονσχιεντε. Νυµα δισχυσσο χορρελατα σοβρε ρεγρεσσο ε ο θυε ηοϕε εµ δια σε χηαµα χαναλιζαο , ελε εσχρεϖευ: Ποδε−σε µυιτο βεµ [...] τοµαρ εσσεσ φενµενοσ σιµπλεσµεντε χοµο υµ ρεγιστρο δε φατοσ πσιχολ⌠γιχοσ ου χοµο υµα σριε χοντνυα δε


χοµυνιχα⌡εσ δο ινχονσχιεντε [...]. Ελεσ τµ εσσα χαραχτερστιχα εµ χοµυµ χοµ οσ σονηοσ; ποισ οσ σονηοσ ταµβµ σο δεχλαρα⌡εσ σοβρε ο ινχονσχιεντε [...]. Α πρεσεντε σιτυαο χοντµ µοτιϖοσ συφιχιεντεσ παρα εσπεραρµοσ χαλαδοσ ατ θυε απαρεαµ φενµενοσ φσιχοσ µαισ ιµπρεσσιοναντεσ. Σε, δεποισ δε δεσχονταρµοσ α φαλσιφιχαο χονσχιεντε ε ινχονσχιεντε, ο αυτο−ενγανο, ο πρεχονχειτο ετχ., αινδα αχηαρµοσ αλγο ποσιτιϖο πορ τρ〈σ δε τυδο ισσο, εντο ασ χινχιασ εξατασ ϖο χερταµεντε χονθυισταρ εσσε χαµπο πελο εξπεριµεντο ε πελα ϖεριφιχαο, χοµο αχοντεχευ εµ τοδα ουτρα 〈ρεα δα εξπερινχια ηυµανα.

Σοβρε αθυελεσ θυε αχειταµ εσσεσ τεστεµυνηοσ αο π δα λετρα, ελε οβσερϖου: Εσσασ πεσσοασ νο σ⌠ τµ ινσυφιχινχια δε πενσαµεντο χρτιχο, µασ ταµβµ δεσχονηεχεµ ασ νο⌡εσ µαισ ελεµενταρεσ δε πσιχολογια. Νο φυνδο, νο θυερεµ απρενδερ ναδα, µασ σιµπλεσµεντε χοντινυαρ α αχρεδιταρ σεµ δϖιδα α µαισ ινγνυα δασ πρεσυν⌡εσ, εµ ϖιστα δε νοσσασ φαληασ ηυµανασ.

Ταλϖεζ αλγυµ δια υµ χασο δε ΥΦΟ ου δε ραπτο πορ αλιενγενασ σεϕα βεµ τεστεµυνηαδο, αχοµπανηαδο πορ εϖιδνχιασ χονχρετασ χονϖινχεντεσ, ε σοµεντε εξπλιχ〈ϖελ εµ τερµοσ δε ϖισιτασ εξτρατερρεστρεσ. ⊃ διφχιλ πενσαρ νυµα δεσχοβερτα µαισ ιµπορταντε. Ατ αγορα, εντρεταντο, νο ηουϖε χασοσ ασσιµ, ναδα θυε χηεγασσε περτο δισσο. Ατ αγορα, ο δραγο ινϖισϖελ νο δειξου νενηυµα πεγαδα ιµποσσϖελ δε σερ φαλσιφιχαδα. Ο θυε , πορταντο, µαισ προϖ〈ϖελ: θυε εσταµοσ σοφρενδο υµα ινϖασο µαχια, µασ εµ γεραλ ιµπερχεπτϖελ, δε αλιενγενασ θυε χοµετεµ αβυσοσ σεξυαισ, ου θυε ασ πεσσοασ εστο εξπεριµεντανδο υµ εσταδο µενταλ θυε δεσχονηεχεµ ε νο χοµπρεενδεµ? Ρεχονηεχιδαµεντε, σοµοσ µυιτο µαισ ιγνοραντεσ ταντο εµ σερεσ εξτρατερρεστρεσ, σε  θυε εξιστεµ, χοµο εµ πσιχολογια ηυµανα. Μασ, σε εσσασ σο δε φατο ασ δυασ νιχασ αλτερνατιϖασ, θυαλ ϖοχ εσχοληερια? Ε, σε οσ ρελατοσ δε ραπτοσ πορ αλιενγενασ ϖερσαµ πρινχιπαλµεντε σοβρε α φισιολογια δο χρεβρο, αλυχινα⌡εσ, λεµβρανασ διστορχιδασ δα ινφνχια ε εµβυστεσ, νο τεµοσ διαντε δε ν⌠σ υµα θυεστο δε συπρεµα ιµπορτνχια θυε διζ ρεσπειτο ◊σ νοσσασ λιµιτα⌡εσ, ◊ φαχιλιδαδε χοµ θυε ποδεµοσ σερ ενγαναδοσ ε µανιπυλαδοσ, ◊ φορµαο δε νοσσασ χρενασ, ε ταλϖεζ ατ ◊σ οριγενσ δε νοσσασ ρελιγι⌡εσ? Η〈 υµ τεσουρο χιεντφιχο γενυνο νοσ ΥΦΟσ ε νοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ µασ τεµ, α µευ ϖερ, υµ χαρ〈τερ νιτιδαµεντε νατιϖο ε τερρεστρε.


11 Α ΧΙ∆Α∆Ε ∆ΑΣ ΑΦΛΙ∩∏ΕΣ

...χοµο σο εστρανηασ, αι δε µιµ, ασ ρυασ δα χιδαδε δασ αφλι⌡εσ.. Ραινερ Μαρια Ριλκε, Α δχιµα ελεγια (1923)

Υµ ρεσυµο δα αργυµενταο δοσ σετε χαπτυλοσ πρεχεδεντεσ φοι πυβλιχαδο να ρεϖιστα Παραδε εµ 7 δε µαρο δε 1993. Φιθυει ιµπρεσσιοναδο χοµ ο νµερο δε χαρτασ θυε συσχιτου, χοµ ασ ρεσποστασ απαιξοναδασ ε χοµ α ιντενσιδαδε δα δορ ασσοχιαδα α εσσα εστρανηα εξπερινχια σεϕα θυαλ φορ α συα ϖερδαδειρα εξπλιχαο. Οσ ρελατοσ δε σεθεστροσ αβρεµ υµα ϕανελα ινεσπεραδα να ϖιδα δε αλγυνσ δε νοσσοσ χονχιδαδοσ. Αλγυνσ µισσιϖιστασ δισχυτιραµ ο τεµα, ουτροσ φιζεραµ αφιρµα⌡εσ, υνσ αρενγαραµ, αλγυνσ σε δισσεραµ φρανχαµεντε περπλεξοσ, ουτροσ προφυνδαµεντε περτυρβαδοσ. Ο αρτιγο ταµβµ φοι µαλ χοµπρεενδιδο πορ µυιτοσ. Ο απρεσενταδορ δε υµ προγραµα δε εντρεϖιστασ να τελεϖισο, Γεραλδο Ριϖερα, εξιβιυ υµ εξεµπλαρ δε Παραδε ε ανυνχιου θυε ευ αχηαϖα θυε εσταµοσ σενδο ϖισιταδοσ πορ αλιενγενασ. Υµ χρτιχο δε φιτασ δε ϖδεο δο Ωασηινγτον Ποστ αφιρµου θυε ευ τερια διτο θυε η〈 υµ σεθεστρο α χαδα φραο δε µινυτο, δειξανδο δε περχεβερ ο τοµ ιρνιχο ε α φρασε σεγυιντε (  συρπρεενδεντε θυε ταντοσ ϖιζινηοσ ναδα περχεβαµ ). Α µινηα αφιρµαο (χαπτυλο 6) δε θυε, εµ ραρασ οχασι⌡εσ, τενηο α ιµπρεσσο δε εσχυταρ ασ ϖοζεσ δε µευσ παισ ϕ〈 φαλεχιδοσ ο θυε δεσχρεϖι χοµο υµα ρεχορδαο λχιδα φοι ιντερπρεταδα πορ Ραψµονδ Μοοδψ, νο Νεω Αγε ϑουρναλ ε να ιντροδυο δε σευ λιϖρο Ρευνιονσ, χοµο προϖα δε θυε σοβρεϖιϖεµοσ ◊ µορτε. Ο δρ. Μοοδψ πασσου α ϖιδα τεντανδο ενχοντραρ προϖασ δε ϖιδα απ⌠σ α µορτε. Σε ϖαλε α πενα χιταρ ο µευ τεστεµυνηο, παρεχε χλαρο θυε ελε νο ενχοντρου γρανδε χοισα. Μυιτοσ µισσιϖιστασ χονχλυραµ θυε ευ δεϖια αχρεδιταρ εµ ΥΦΟσ, πορ τερ τραβαληαδο χοµ α ποσσιβιλιδαδε δε ϖιδα εξτρατερρεστρε; ου, ινϖερσαµεντε, θυε, σε νο αχρεδιταϖα εµ ΥΦΟσ, ευ δεϖια αχειταρ α ιδια αβσυρδα δε θυε οσ ηυµανοσ σο οσ νιχοσ σερεσ ιντελιγεντεσ νο Υνιϖερσο. Η〈 αλγυµα χοισα σοβρε εσσε τεµα θυε νο χοντριβυι παρα α χλαρεζα δε πενσαµεντο. Σεµ µαισ χοµεντ〈ριοσ, εισ υµα αµοστραγεµ ρεπρεσεντατιϖα δα χορρεσπονδνχια θυε ρεχεβι σοβρε ο ασσυντο:


! Ευ µε περγυντο χοµο αλγυνσ δε νοσσοσ χοµπανηειροσ ανιµαισ δεσχρεϖεριαµ οσ σευσ χοντατοσ χονοσχο. Ελεσ ϖεµ υµ γρανδε οβϕετο παιρανδο νο αρ ε φαζενδο υµ βαρυληο τερρϖελ αχιµα δε συασ χαβεασ. Χοµεαµ α χορρερ ε σεντεµ υµα δορ αγυδα νο φλανχο. ∆ε ρεπεντε χαεµ νο χηο [...]. ς〈ριασ χριατυρασ ηυµανασ σε απροξιµαµ δελεσ χαρρεγανδο ινστρυµεντοσ θυε παρεχεµ εστρανηοσ. Ελασ ληεσ εξαµιναµ οσ ⌠ργοσ σεξυαισ ε οσ δεντεσ. Χολοχαµ υµα ρεδε σοβ ο χορπο δελεσ, ε χοµ υµ εστρανηο δισποσιτιϖο φαζεµ χοµ θυε εσσα ρεδε οσ τρανσπορτε νο αρ. Απ⌠σ τοδοσ οσ εξαµεσ, πρεγαµ υµ εστρανηο οβϕετο δε µεταλ να ορεληα δελεσ. ∆εποισ, το ρεπεντιναµεντε χοµο συργιραµ, δεσαπαρεχεµ. Φιναλµεντε, ο χοντρολε µυσχυλαρ ρετορνα, ε α ποβρε χριατυρα δεσοριενταδα σαι χαµβαλεανδο παρα α φλορεστα, σεµ σαβερ [σε] ο θυε αχαβου δε αχοντεχερ φοι πεσαδελο ου ρεαλιδαδε. ! Σοφρι αβυσο σεξυαλ εµ χριανα. ∆υραντε µινηα ρεχυπεραο, τενηο ατραδο µυιτοσ σερεσ εσπαχιαισ , ε µυιτασ ϖεζεσ σιντο θυε εστου σενδο συβϕυγαδα, ιµπεδιδα δε µε λεϖανταρ, ε εξπεριµεντο α σενσαο δε τερ σαδο δο µευ χορπο παρα φλυτυαρ πελο θυαρτο. Νενηυµ δοσ ρελατοσ δοσ σεθεστραδοσ  ρεαλµεντε συρπρεσα παρα θυεµ ϕ〈 λιδου χοµ θυεστ⌡εσ δε αβυσο σεξυαλ να ινφνχια [...]. Αχρεδιτε−µε, ευ πρεφεριρια χυλπαρ υµ αλιενγενα εσπαχιαλ πελα ϖιολνχια α τερ δε ενφρενταρ α ϖερδαδε σοβρε ο θυε αχοντεχευ χοµ οσ αδυλτοσ εµ θυεµ ευ δεϖια ποδερ χονφιαρ. Αλγυνσ δε µευσ αµιγοσ φαλαµ δε συασ λεµβρανασ, δανδο α εντενδερ θυε φοραµ ραπταδοσ πορ αλιενγενασ, ο θυε εστ〈 µε δειξανδο λουχα... Νο χανσο δε ληεσ διζερ θυε εστε παπελ  ο δε ϖτιµα µαιορ, θυανδο ν⌠σ, χοµο αδυλτοσ, φιχαµοσ ιµποτεντεσ διαντε δεσσεσ ηοµενζινηοσ χινζεντοσ θυε ϖµ αο νοσσο ενχοντρο δυραντε ο σονο! Ισσο νο  ρεαλ. Ο παπελ δε ϖτιµα µαιορ  ο θυε συργε εντρε ο παι ϖιολενταδορ ε ο φιληο ϖιτιµιζαδο. ! Νο σει σε εσσασ πεσσοασ σο αλγυµα εσπχιε δε δεµνιο, νεµ σε δε φατο νο εξιστεµ. Μινηα φιληα δισσε θυε ληε χολοχαραµ σενσορεσ νο χορπο, θυανδο ερα πεθυενα. Νο σει [...]. Μαντεµοσ ασ πορτασ τρανχαδασ ε αφερροληαδασ, ε τυδο ισσο ρεαλµεντε µε ασσυστα. Νο τενηο δινηειρο παρα µανδ〈−λα α υµ βοµ µδιχο, ε ελα νο ποδε τραβαληαρ πορ χαυσα δεσσασ ηιστ⌠ριασ [...]. Μινηα φιληα εστ〈 εσχυτανδο υµα ϖοζ νυµα φιτα. Ελεσ σαεµ ◊ νοιτε, πεγαµ ασ χριανασ ε ασ ϖιολενταµ σεξυαλµεντε. Σε ϖοχ νο φαζ ο θυε ελεσ µανδαµ, αλγυµ να φαµλια σερ〈 φεριδο. Θυεµ εµ σ χονσχινχια φαρια µαλ α χριανχινηασ? Ελεσ σαβεµ τυδο ο θυε σε πασσα να χασα [...]. Αλγυµ φαλου θυε η〈 µυιτοσ ε µυιτοσ ανοσ ρογαραµ υµα πραγα χοντρα α νοσσα φαµλια. Σε  ϖερδαδε, χοµο  θυε νοσ λιϖραµοσ δελα? Σει θυε τυδο ισσο παρεχε εστρανηο ε βιζαρρο, µασ, αχρεδιτε−µε,  ασσυσταδορ. ! Θυαντασ µυληερεσ θυε σοφρεραµ α δεσγραα δε σερ εστυπραδα τοµαραµ α πρεχαυο δε τιραρ α χαρτειρα δε ιδεντιδαδε δε σευ αταχαντε, υµ ρετρατο δο εστυπραδορ, ου θυαλθυερ ουτρα χοισα θυε πυδεσσε σερ υσαδα χοµο


προϖα δο αλεγαδο εστυπρο? ! Ευ, πορ εξεµπλο, ϖου πασσαρ α δορµιρ χοµ α µινηα πολαρ⌠ιδε δαθυι πορ διαντε, να εσπερανα δε θυε, να πρ⌠ξιµα ϖεζ εµ θυε φορ σεθεστραδα, ποδερει προϖιδενχιαρ α προϖα νεχεσσ〈ρια [...]. Πορ θυε χοµπετιρια αοσ ραπταδοσ προϖαρ ο θυε εστ〈 αχοντεχενδο? ! Σου α προϖα ϖιϖα δο θυε Χαρλ Σαγαν αφιρµα σοβρε α ποσσιβιλιδαδε δε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ οχορρερεµ νασ µεντεσ δε πεσσοασ θυε σοφρεµ δε παραλισια νο σονο. Ελασ ρεαλµεντε αχρεδιταµ θυε  ϖερδαδε. ! Νο ανο 2001 δ.Χ., ναϖεσ εστελαρεσ δοσ 33 πλανετασ δα Χονφεδεραο Ιντερπλανετ〈ρια πουσαρο να Τερρα τραζενδο 33 µιλ Ιρµοσ! Ελεσ σο προφεσσορεσ ε χιεντιστασ εξτρατερρεστρεσ θυε αϕυδαρο α εξπανδιρ α νοσσα χοµπρεενσο δα ϖιδα ιντερπλανετ〈ρια, ϖιστο θυε ο νοσσο πλανετα Τερρα σε τορναρ〈 ο 33.≡ µεµβρο δα Χονφεδεραο! ! Εσσα αρενα  γροτεσχαµεντε δεσαφιαδορα [...]. Εστυδει ΥΦΟσ δυραντε ϖιντε ανοσ. Νο φιναλ φιθυει µυιτο δεσιλυδιδο χοµ ο χυλτο ε χοµ οσ γρυποσ περιφριχοσ α ελε. ! Σου υµα αϖ⌠ δε 47 ανοσ θυε τεµ σιδο ϖτιµα δεσσεσ φενµενοσ δεσδε α πριµειρα ινφνχια. Νο αχειτο νεµ ϕαµαισ αχειτει ασ ηιστ⌠ριασ αο π δα λετρα. Νο αφιρµο νεµ ϕαµαισ αφιρµει θυε χοµπρεενδο ο θυε σο [...]. Αχειταρια δε βοµ γραδο υµ διαγν⌠στιχο δε εσθυιζοφρενια, ου δε αλγυµα ουτρα πατολογια χονηεχιδα, εµ τροχα δεσσα ινχ⌠γνιτα [...]. Χονχορδο πλεναµεντε θυε α αυσνχια δε εϖιδνχιασ φσιχασ  µυιτο φρυστραντε ταντο παρα ασ ϖτιµασ χοµο παρα οσ ινϖεστιγαδορεσ. Ινφελιζµεντε, α βυσχα δεσσα εϖιδνχια σε τορνα σοβρεµανειρα διφχιλ πελα φορµα χοµο ασ ϖτιµασ σο σεθεστραδασ. Φρεθεντεµεντε σου χαρρεγαδα δε χαµισολα (θυε µαισ ταρδε  ρετιραδα) ου ϕ〈 νυα. Ισσο τορνα τοταλµεντε ιµποσσϖελ εσχονδερ υµα µ〈θυινα φοτογρ〈φιχα [...]. Τενηο αχορδαδο χοµ ταληοσ προφυνδοσ, φεριδασ δε περφυρα⌡εσ, τεχιδο εσχαλαϖραδο, οληοσ µαχηυχαδοσ, σανγραµεντο νο ναριζ ε νοσ ουϖιδοσ, θυειµαδυρασ, αλµ δε µαρχασ δε δεδοσ ε χοντυσ⌡εσ θυε περσιστεµ δυραντε διασ απ⌠σ ο φατο. Τοδοσ εσσεσ σιναισ φοραµ εξαµιναδοσ πορ µδιχοσ θυαλιφιχαδοσ, µασ νενηυµ φοι σατισφατοριαµεντε εξπλιχαδο. Νο τενηο α τενδνχια δε µε αυτοµυτιλαρ; νο σε τρατα δε εστιγµασ [...]. Πορ φαϖορ, χοµπρεενδα θυε α µαιορια δοσ σεθεστραδοσ αφιρµα νο τερ σεντιδο νενηυµ ιντερεσσε αντεριορ πορ ΥΦΟσ (εστου εντρε ελεσ), νο τερ ηιστ⌠ρια δε αβυσοσ σεξυαισ να ινφνχια (εστου εντρε ελεσ), νο τερ δεσεϕο δε πυβλιχιδαδε ου νοτοριεδαδε (εστου εντρε ελεσ), ε, να ρεαλιδαδε, τερ φειτο δε τυδο παρα νο ρεχονηεχερ ο σευ ενϖολϖιµεντο να ηιστ⌠ρια, χηεγανδο α ασσυµιρ α ποσσιβιλιδαδε δε υµ χολαπσο νερϖοσο ου θυαλθυερ ουτρα δεσορδεµ πσιχολ⌠γιχα (εστου εντρε ελεσ). Χερτο, µυιτοσ δοσ θυε σε διζεµ ραπταδοσ (ε χονταταδοσ) βυσχαµ α πυβλιχιδαδε παρα γανηαρ δινηειρο ου παρα σατισφαζερ συα νεχεσσιδαδε δε ατενο. Ευ σερια α λτιµα πεσσοα α νεγαρ θυε εσσασ


πεσσοασ εξιστεµ. Ο θυε νεγο  θυε ΤΟ∆ΟΣ οσ σεθεστραδοσ εστεϕαµ ιµαγινανδο ου φαλσεανδο εσσεσ αχοντεχιµεντοσ παρα σατισφαζερ σευσ ιντερεσσεσ πεσσοαισ. ! Οσ ΥΦΟσ νο εξιστεµ. Αχηο θυε ισσο ρεθυερ υµα φοντε δε ενεργια ετερνα, ο θυε νο εξιστε [...]. Τενηο φαλαδο χοµ ϑεσυσ. ! Ο χοµεντ〈ριο να ρεϖιστα Παραδε  µυιτο δεστρυτιϖο, ϖοχ σεντε πραζερ εµ ασσυσταρ α σοχιεδαδε, µασ ευ ληε πεο θυε πενσε µαισ αβερταµεντε, πορθυε οσ σερεσ ιντελιγεντεσ δο εσπαο εξιστεµ, ε ελεσ σο οσ νοσσοσ χριαδορεσ [...]. Ευ ταµβµ φυι ραπταδο. Παρα σερ ηονεστο, εσσεσ σερεσ θυεριδοσ µε φιζεραµ µαισ βεµ δο θυε µαλ. Ελεσ σαλϖαραµ α µινηα ϖιδα [...]. Ο προβλεµα χοµ οσ σερεσ τερρεστρεσ  θυε ελεσ θυερεµ προϖασ, προϖασ ε προϖασ! ! Να Ββλια, φαλα−σε δε χορποσ τερρεστρεσ ε χελεστεσ. Ισσο νο θυερ διζερ θυε ∆ευσ εστεϕα εµπενηαδο εµ αβυσαρ σεξυαλµεντε δασ πεσσοασ, νεµ θυε εστεϕαµοσ τοδοσ λουχοσ. ! ϑ〈 φαζ 27 ανοσ θυε σου ιντενσαµεντε τελεπ〈τιχο. Ευ νο ρεχεβο τρανσµιτο [...]. Ασ ονδασ εστο ϖινδο δε αλγυµ λυγαρ νο εσπαο ιρραδιανδο πορ µειο δα µινηα χαβεα ε τρανσµιτινδο πενσαµεντοσ, παλαϖρασ ε ιµαγενσ παρα α µεντε δε θυαλθυερ υµ θυε εστεϕα αο µευ αλχανχε [...]. Συργεµ να µινηα χαβεα ιµαγενσ θυε ευ αλι νο χολοθυει, ε χοµ α µεσµα συβιτανειδαδε δεσαπαρεχεµ. Οσ σονηοσ ϕ〈 νο σο σονηοσ παρεχεµ αντεσ προδυ⌡εσ δε Ηολλψωοοδ [...]. Ελεσ σο χριατυρασ ιντελιγεντεσ ε νο ϖο δεσιστιρ [...]. Ο θυε εσσεσ ηοµενζινηοσ θυερεµ  ταλϖεζ απενασ σε χοµυνιχαρ [...]. Σε ευ αχαβαρ πσιχ⌠τιχο πορ χαυσα δε τοδα εσσα πρεσσο ου σε τιϖερ ουτρο αταθυε δο χοραο , λ〈 σε ϖαι α συα λτιµα εϖιδνχια σεγυρα δε θυε η〈 ϖιδα νο εσπαο. ! Αχηο θυε δεσχοβρι υµα εξπλιχαο τερρεστρε χιεντφιχα ε πλαυσϖελ παρα ϖ〈ριοσ ρεγιστροσ δε ΥΦΟ. [Ο µισσιϖιστα δισχυτε α σεγυιρ ο φογο−δε− σαντελµο.] Σε ϖοχ γοσταρ δα µινηα µατρια, ποδερια µε αϕυδαρ α πυβλιχ〈−λα? ! Σαγαν σε ρεχυσα α λεϖαρ α σριο οσ τεστεµυνηοσ δε θυαλθυερ χοισα θυε α χινχια δο σχυλο ΞΞ νο χονσεγυε εξπλιχαρ. ! Αγορα οσ λειτορεσ σε σεντιρο λιϖρεσ παρα τραταρ οσ σεθεστραδοσ [...] χοµο σε φοσσεµ ϖτιµασ δε υµα σιµπλεσ ιλυσο. Οσ ραπταδοσ σοφρεµ ο µεσµο τιπο δε τραυµα θυε α ϖτιµα δε εστυπρο τεµ δε συπορταρ, ε ο φατο δε συασ εξπερινχιασ σερεµ ρεϕειταδασ πελοσ θυε ληεσ σο µαισ πρ⌠ξιµοσ  υµα σεγυνδα ϖιτιµιζαο θυε οσ δειξα σεµ νενηυµ σιστεµα δε αποιο. Ο ενχοντρο χοµ αλιενγενασ  υµα εξπερινχια διφχιλ δε ενφρενταρ; ασ ϖτιµασ νο πρεχισαµ δε ραχιοναλιζαο, µασ δε αποιο. ! Μευ αµιγο Φρανκιε θυερ θυε ευ τραγα δε ϖολτα υµ χινζειρο ου υµα χαιξα δε φ⌠σφοροσ, µασ αχηο θυε εσσεσ ϖισιταντεσ σο προϖαϖελµεντε ιντελιγεντεσ δεµαισ παρα φυµαρ. ! Μινηα ιδια  θυε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ νο σο µαισ δο θυε υµα σεθνχια ονριχα εξτραδα ϖιχαριαµεντε δασ λεµβρανασ αρµαζεναδασ να


µεµ⌠ρια. Οσ ηοµενζινηοσ ϖερδεσ ου οσ δισχοσ ϖοαδορεσ σ⌠ εξιστεµ νασ ιµαγενσ δεσσεσ φενµενοσ ϕ〈 αρµαζεναδασ εµ νοσσοσ χρεβροσ. ! Θυανδο πρετενσοσ χιεντιστασ χονσπιραµ παρα χενσυραρ ε ιντιµιδαρ οσ θυε σε εµπενηαµ εµ οφερεχερ νοϖασ ηιπ⌠τεσεσ ιντελιγεντεσ σοβρε τεοριασ χονϖενχιοναισ [...] ϕ〈 νο δεϖεµ σερ χονσιδεραδοσ χιεντιστασ, µασ σιµπλεσµεντε οσ ιµποστορεσ ινσεγυροσ ε ιντερεσσειροσ θυε απαρενταµ σερ [...]. Ε, πορ σιναλ, δεϖεµοσ ταµβµ συπορ θυε ϑ. Εδγαρ Ηοοϖερ φοι υµ εξχελεντε διρετορ δο ΦΒΙ, ε νο ο θυε ρεαλµεντε ερα, ο ινστρυµεντο ηοµοσσεξυαλ δο χριµε οργανιζαδο? ! Α συα χονχλυσο δε θυε ινµερασ πεσσοασ νεστε πασ, ταλϖεζ ατ 5 µιλη⌡εσ, σο ϖτιµασ δε υµα αλυχιναο εµ µασσα ιδντιχα  ασνινα. ! Γραασ ◊ Συπρεµα Χορτε [...] οσ Εσταδοσ Υνιδοσ εστο αγορα βεµ αβερτοσ ◊σ ρελιγι⌡εσ παγσ οριενταισ, σοβ α γιδε δε Σατ ε σευσ δεµνιοσ, πορ ισσο τεµοσ ατυαλµεντε σερεσ χινζεντοσ δε υµ µετρο ε ϖιντε δε αλτυρα ραπτανδο οσ φιληοσ δα Τερρα ε εξεχυτανδο τοδα σορτε δε εξπεριµεντοσ χοµ οσ ηυµανοσ, ε εσσεσ σερεσ εστο σενδο διϖυλγαδοσ πορ αθυελεσ θυε σο εξχεσσιϖαµεντε ινστρυδοσ ε δεϖεριαµ σαβερ ο ερρο θυε εστο χοµετενδο [...]. Α συα περγυντα [ Εσταµοσ σενδο ϖισιταδοσ? ] νο  νενηυµ προβλεµα παρα αθυελεσ θυε χονηεχεµ α παλαϖρα δε ∆ευσ, σο χριστοσ ρενασχιδοσ ε εστο ◊ προχυρα δο Ρεδεντορ Χελεστε, θυε ϖιρ〈 νοσ λιϖραρ δεστε µυνδο δε πεχαδο, δοενα, γυερρα, ΑΙ∆Σ, χριµε, αβορτο, ηοµοσσεξυαλιδαδε, δουτριναο δα Ορδεµ−δα−Νοϖα− Ερα−ε−δο−Νοϖο−Μυνδο, λαϖαγεµ χερεβραλ δα µδια, περϖερσο ε συβϖερσο νο γοϖερνο, εδυχαο, νεγ⌠χιοσ, φινανασ, σοχιεδαδε, ρελιγιο, ετχ. Αθυελεσ θυε ρεϕειταµ ο ∆ευσ χριαδορ δα Ββλια σε δειξαµ φαταλµεντε ενγαναρ πορ εσσεσ χοντοσ δε φαδασ θυε ο σευ αρτιγο τεντα διϖυλγαρ χοµο ϖερδαδε. ! Σε νο η〈 ραζο παρα σε λεϖαρ α σριο α θυεστο δασ ϖισιτασ αλιενγενασ, πορ θυε εσσε  ο ασσυντο µαισ χονφιδενχιαλ δο γοϖερνο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ? ! Ταλϖεζ υµα ραα αλιενγενα µυιτο µαισ αντιγα, δε υµ σιστεµα εστελαρ ρελατιϖαµεντε δεφιχιεντε εµ µεταλ, εστεϕα προχυρανδο προλονγαρ α συα εξιστνχια ινϖαδινδο υµ µυνδο µεληορ ε µαισ ϕοϖεµ, ε χρυζανδο χοµ οσ σευσ ηαβιταντεσ. ! Σε ευ γοστασσε δε αποστασ, αρρισχαρια θυε α συα χαιξα δο χορρειο ϖαι σε ενχηερ δε ηιστ⌠ριασ χοµο α θυε αχαβει δε χονταρ. Συσπειτο θυε ο πσιθυισµο [α πσιθυε] χρια εσσεσ δεµνιοσ ε ανϕοσ, εσσασ λυζεσ ε χρχυλοσ χοµο παρτε δε νοσσο δεσενϖολϖιµεντο. Φαζεµ παρτε δε νοσσα νατυρεζα. ! Α χινχια τορνου−σε α µ〈γιχα θυε φυνχιονα . Οσ υφολογιστασ σο ηερεγεσ θυε δεϖεµ σερ εξχοµυνγαδοσ ου θυειµαδοσ να φογυειρα. ! [ς〈ριοσ λειτορεσ εσχρεϖεραµ παρα διζερ θυε οσ αλιενγενασ σο δεµνιοσ ενϖιαδοσ πορ Σατ, θυε τεµ ο ποδερ δε τολδαρ α νοσσα ιντελιγνχια. Υµα λειτορα προπ⌡ε θυε ο ινσιδιοσο προπ⌠σιτο δε Σατ  νοσ δειξαρ


πρεοχυπαδοσ χοµ α ινϖασο αλιενγενα, δε µοδο θυε, θυανδο ϑεσυσ ε σευσ ανϕοσ απαρεχερεµ σοβρε ϑερυσαλµ, φιχαρεµοσ µαισ ασσυσταδοσ δο θυε αλεγρεσ.] Εσπερο θυε ϖοχ νο µε ρεϕειτε [εσχρεϖε ελα], χοµο µαισ υµα λουχα ρελιγιοσα. Σου βεµ νορµαλ ε χονηεχιδα να µινηα πεθυενα χοµυνιδαδε. ! Ο σενηορ εστ〈 εµ ποσιο δε οπταρ πορ υµα δε δυασ αλτερνατιϖασ: χονηεχερ οσ σεθεστροσ ε αχοβερτ〈−λοσ, ου σεντιρ θυε, πορ νο τερ σιδο ραπταδο (ταλϖεζ ελεσ νο εστεϕαµ ιντερεσσαδοσ νο σενηορ), οσ σεθεστροσ νο οχορρεµ. ! [Φοι αρθυιϖαδο] υµ προχεσσο δε τραιο χοντρα ο πρεσιδεντε ε ο Χονγρεσσο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ α ρεσπειτο δε υµ τραταδο ασσιναδο, νο ινχιο δοσ ανοσ 40, χοµ αλιενγενασ θυε µαισ ταρδε σε ρεϖελαραµ ηοστισ [...]. Ο τραταδο χονχορδαϖα εµ προτεγερ ο σιγιλο δοσ αλιενγενασ εµ τροχα δε παρτε δε συα τεχνολογια [αεροναϖεσ σεχρετασ ε φιβρα ⌠τιχα, ρεϖελα ουτρο µισσιϖιστα]. ! Αλγυνσ δεσσεσ σερεσ σο χαπαζεσ δε ιντερχεπταρ ο χορπο εσπιριτυαλ θυανδο ελε εστ〈 ϖιαϕανδο. ! Εστου µε χοµυνιχανδο χοµ υµ σερ αλιενγενα. Εσσα χοµυνιχαο χοµεου νο ινχιο δε 1992. Θυε µαισ ποσσο διζερ? ! Οσ αλιενγενασ σο χαπαζεσ δε σε χολοχαρ υµ ου δοισ πασσοσ ◊ φρεντε δο πενσαµεντο δοσ χιεντιστασ, ε σαβεµ δειξαρ πιστασ ινσυφιχιεντεσ θυε σατισφαριαµ οσ τιποσ χοµο Σαγαν, ατ α σοχιεδαδε εσταρ µαισ πρεπαραδα µενταλµεντε παρα ενφρενταρ τυδο ισσο [...]. Ταλϖεζ ϖοχ παρτιληε α ϖισο δε θυε σερια δεµασιαδο τραυµ〈τιχο πενσαρ νο θυε εστ〈 αχοντεχενδο εµ ρελαο α ΥΦΟσ ε αλιενγενασ, σε οσ φενµενοσ φοσσεµ χονσιδεραδοσ ρεαισ. Εντρεταντο [...] ελεσ τµ απαρεχιδο πορ αθυι δεσδε υµ πασσαδο δε 5 µιλ−15 µιλ ανοσ ου µαισ, θυανδο εστιϖεραµ να Τερρα πορ λονγοσ περοδοσ, γερανδο α µιτολογια δοσ δευσεσ/δευσασ δε τοδασ ασ χυλτυρασ. Ο φυνδαµενταλ  θυε δυραντε τοδο εσσε τεµπο νο σε αποδεραραµ δα Τερρα; νο νοσ συϕειταραµ, νεµ νοσ ελιµιναραµ. ! Ο ηοµο σαπιενσ φοι γενετιχαµεντε µολδαδο, χριαδο α πρινχπιο παρα σερ ο τραβαληαδορ συβστιτυτο ε ο εµπρεγαδο δοµστιχο δοσ ΣΕΝΗΟΡΕΣ ∆Ο Χ⊃Υ (∆ΙΝΓΙΡΣ/ΕΛΟΗΙΜ/ΑΝΥΝΝΑΚΙ). ! Α εξπλοσο θυε ασ πεσσοασ ϖιραµ ερα δο χοµβυστϖελ δε ηιδρογνιο δε υµα ναϖε εστελαρ, α χενα δο πουσο δεϖια σερ ο νορτε δα Χαλιφ⌠ρνια [...]. Ασ πεσσοασ ναθυελα ναϖε εστελαρ σε παρεχιαµ χοµ ο σρ. Σποχκ δα σριε δε τελεϖισο ϑορναδα νασ Εστρελασ. ! Σεϕαµ δο σχυλο Ξς ου δο σχυλο ΞΞ, υµα λινηα χοµυµ υνε οσ ρελατοσ. Οσ ινδιϖδυοσ θυε σοφρεραµ τραυµα σεξυαλ τµ γρανδε διφιχυλδαδε εµ χοµπρεενδερ ε ϖενχερ ο τραυµα. Οσ τερµοσ υσαδοσ παρα δεσχρεϖερ ασ αλυχινα⌡εσ [ρεσυλταντεσ] ποδεµ σερ ινχοερεντεσ ε ινχοµπρεενσϖεισ. ! ∆εσχοβριµοσ θυε νο σοµοσ το ιντελιγεντεσ χοµο νοσ ϕυλγ〈ϖαµοσ, εµβορα αινδα σεϕαµοσ οβστιναδοσ ε ο οργυληο σεϕα ο νοσσο µαιορ πεχαδο. Ε νεµ σεθυερ σαβεµοσ θυε εσταµοσ σενδο χονδυζιδοσ α Αρµαγεδον.


Α εστρελα λοχαλιζου υµα νιχα χηουπανα, δεσλοχου−σε πελο χυ λεϖανδο οσ σ〈βιοσ ◊θυελα χηουπανα, ατεµοριζου οσ παστορεσ χοµ ασ παλαϖρασ Νο τεµαι . Συα λυζ ερα α γλ⌠ρια δε ∆ευσ προχλαµαδα πορ Εζεθυιελ, α λυζ δε Παυλο θυε τεµποραριαµεντε ο χεγου [...]. Ερα α ναϖε εµ θυε οσ ηοµενζινηοσ λεϖαραµ ο ϖεληο Ριπ, οσ ηοµενζινηοσ χηαµαδοσ δυενδεσ, γνοµοσ, ελφοσ, εσσασ χρια⌡εσ δε χριαδορεσ α θυεµ σο ατριβυδασ ταρεφασ εσπεχφιχασ [...]. Οσ Ποϖοσ δε ∆ευσ αινδα νο εστο πρεπαραδοσ α σε ρεϖελαρ παρα ν⌠σ. Πριµειρο, Αρµαγεδον, ε σ⌠ εντο, δεποισ δε ΧΟΝΗΕΧΕΡΜΟΣ, ποδερεµοσ παρτιρ σοζινηοσ. Θυανδο νοσ ηυµιληαρµοσ, θυανδο νο οσ αβατερµοσ, ∆ευσ η〈 δε ρετορναρ. ! Α ρεσποστα παρα εσσεσ αλιενγενασ δο εσπαο  σιµπλεσ. Ελα εστ〈 νο σερ ηυµανο. Νο σερ ηυµανο θυε δρογα ασ πεσσοασ. Νοσ ηοσπχιοσ εµ τοδο ο πασ, η〈 πεσσοασ θυε νο τµ χοντρολε σοβρε συασ εµο⌡εσ ε σευ χοµπορταµεντο. Παρα χοντρολ〈−λοσ, −ληεσ δαδα υµα ϖαριεδαδε δε δρογασ αντιπσιχ⌠τιχασ [...]. Σε ϖοχ σε δρογα χοµ φρεθνχια [...] ϖαι χοµεαρ α τερ ο θυε  χηαµαδο δε εσϖαζιαµεντοσ . Χοµεαρο α απαρεχερ να συα µεντε λαµπεϕοσ δε ιµαγενσ εµ θυε πεσσοασ δε απαρνχια εστρανηα σε απροξιµαµ δε ϖοχ. Ισσο ο λεϖαρ〈 α προχυραρ σαβερ ο θυε οσ αλιενγενασ εσταϖαµ φαζενδο χοµ ϖοχ. ςοχ σερ〈 υµ δοσ µιληαρεσ δε σεθεστραδοσ πορ ΥΦΟσ. Ασ πεσσοασ ϖο διζερ θυε ϖοχ  λουχο. Α ραζο δε ϖοχ εσταρ ϖενδο εσσασ εστρανηασ χριατυρασ  θυε α τοραζινα διστορχε α ϖισο δε συα µεντε συβχονσχιεντε [...]. Ο αυτορ φοι ζοµβαδο, ριδιχυλαριζαδο, σοφρευ αµεαασ χοντρα α συα ϖιδα [πορ απρεσενταρ εσσασ ιδιασ]. ! Α ηιπνοσε πρεπαρα α µεντε παρα α ινϖασο δε δεµνιοσ, διαβοσ ε ηοµενζινηοσ χινζεντοσ. ∆ευσ νοσ θυερ ϖεστιδοσ ε χοµ α χαβεα νο λυγαρ [...]. Θυαλθυερ χοισα θυε οσ ηοµενζινηοσ χινζεντοσ ποδεµ φαζερ, Χριστο φαζ µεληορ! ! Εσπερο νυνχα µε σεντιρ το συπεριορ α ποντο δε νο ποδερ ρεχονηεχερ θυε α Χριαο νο σε λιµιτα α µιµ, µασ αβρανγε ο Υνιϖερσο ε τοδασ ασ συασ εντιδαδεσ. ! Εµ 1977, υµ σερ χελεστε µε φαλου δε υµ δανο ◊ µινηα χαβεα θυε αχοντεχευ εµ 1968. ! [Υµα χαρτα δε υµ ηοµεµ θυε τεϖε 24 χοντατοσ διφερεντεσ χοµ] υµ ϖεχυλο εµ φορµα δε δισχο θυε σεµπρε παιραϖα σιλενχιοσο, [ε θυε εµ χονσεθνχια] εξπεριµεντει υµ δεσενϖολϖιµεντο ε αµπλιφιχαο χονσταντεσ δε φυν⌡εσ µενταισ χοµο α χλαριϖιδνχια, α τελεπατια ε α εστιµυλαο δα ενεργια δα ϖιδα υνιϖερσαλ παρα φινσ δε χυρα. ! ∆υραντε ανοσ τενηο ϖιστο φαντασµασ ε χονϖερσαδο χοµ ελεσ, τενηο σιδο ϖισιταδο (εµβορα αινδα νο σεθεστραδο) πορ αλιενγενασ, τενηο ϖιστο χαβεασ τριδιµενσιοναισ φλυτυανδο αο ρεδορ δα µινηα χαµα, τενηο εσχυταδο πανχαδασ να µινηα πορτα [...]. Εσσασ εξπερινχιασ παρεχιαµ το ρεαισ


θυαντο α πρ⌠πρια ϖιδα. ϑαµαισ πενσει νελασ χοµο αλγο αλµ δο θυε ελασ χερταµεντε σο: α µινηα µεντε πρεγανδο πεασ εµ σι µεσµα.∗ ! Υµα αλυχιναο ποδερια εξπλιχαρ 99% δοσ χασοσ, µασ σερ〈 χαπαζ δε εξπλιχαρ 100%? ! Οσ ΥΦΟσ σο [...] υµ τεµα δε φαντασια προφυνδα θυε νο τεµ ΝΕΝΗΥΜΑ ΒΑΣΕ ΦΑΧΤΥΑΛ. Πεο θυε νο δ χρδιτο α υµ εµβυστε. ! Ο δρ. Σαγαν τραβαληου να χοµισσο δα Φορα Αρεα θυε αϖαλιου ασ ινϖεστιγα⌡εσ γοϖερναµενταισ σοβρε οσ ΥΦΟσ, ε αινδα θυερ θυε αχρεδιτεµοσ θυε νο εξιστε νενηυµα προϖα συβστανχιαλ δε θυε ελεσ εξιστεµ. Πορ φαϖορ, εξπλιθυε εντο πορ θυε ο γοϖερνο πρεχισαϖα σερ αϖαλιαδο. ! ςου πρεσσιοναρ µευ ρεπρεσενταντε νο Χονγρεσσο παρα τενταρ χανχελαρ ο φινανχιαµεντο δεσσε προγραµα δε προχυρα δε σιναισ αλιενγενασ νο εσπαο, πορθυε σερια υµ δεσπερδχιο δε δινηειρο. Ελεσ ϕ〈 εστο εντρε ν⌠σ. ! Ο γοϖερνο γαστα µιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ δοσ ιµποστοσ παρα πεσθυισαρ οσ ΥΦΟσ. Ο προϕετο ΣΕΤΙ (προχυρα δε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε) σερια υµ δεσπερδχιο δε δινηειρο, σε ο γοϖερνο ρεαλµεντε αχρεδιτασσε θυε οσ ΥΦΟσ νο εξιστεµ. Εστου πεσσοαλµεντε εντυσιασµαδο χοµ ο προϕετο ΣΕΤΙ, πορθυε ελε µοστρα θυε εσταµοσ ινδο να διρεο χορρετα; προχυρανδο νοσ χοµυνιχαρ χοµ οσ αλιενγενασ, εµ ϖεζ δε σερµοσ οβσερϖαδορεσ ινϖολυντ〈ριοσ. ! Οσ σχυβοσ, θυε ιδεντιφιθυει χοµ εστυπρο αστραλ, οχορρεραµ δε 78 α 92. Φοι µυιτο διφχιλ παρα υµα χατ⌠λιχα θυε  µοραλ ε σεριαµεντε πρατιχαντε, φοι δεσµοραλιζαντε, δεσυµανιζαδορ, ε, βεµ λιτεραλµεντε, φιζεραµ χοµ θυε ευ µε πρεοχυπασσε χοµ α χονσεθνχια φσιχα δοσ εφειτοσ δασ δοενασ. ! Οσ ποϖοσ δο εσπαο εστο χηεγανδο! Ελεσ εσπεραµ σαλϖαρ τοδοσ οσ θυε πυδερεµ, εσπεχιαλµεντε ασ χριανασ, θυε σο σεµεντεσ δα πρ⌠ξιµα γεραο δα ηυµανιδαδε, ϕυντο χοµ οσ παισ, οσ αϖ⌠σ ε ουτροσ αδυλτοσ θυε χοοπεραρεµ, αντεσ δο φυτυρο γρανδε πιχο δε µανχηασ σολαρεσ/πλανετασ, θυε ϕ〈 σε ενχοντρα λογο αλµ δο ηοριζοντε. Α Ναϖε Εσπαχιαλ  ϖισϖελ τοδασ ασ νοιτεσ ε εστ〈 βεµ πρ⌠ξιµα παρα νοσ αϕυδαρ, θυανδο οσ Γρανδεσ Χλαρ⌡εσ Σολαρεσ σε µανιφεσταρεµ, αντεσ θυε χοµεχε α τυρβυλνχια να ατµοσφερα. Ο ∆εσλοχαµεντο Πολαρ δεϖε αχοντεχερ αγορα, ◊ µεδιδα θυε πασσα παρα α συα νοϖα ποσιο πρεπαρανδο−σε παρα α Ερα δε Αθυ〈ριο [...] [Οσ αυτορεσ ταµβµ µε ινφορµαραµ θυε εστο] τραβαληανδο χοµ ο Χοµανδο Αστηαρ, ε θυε ϑεσυσ Χριστο δ〈 ινστρυ⌡εσ παρα οσ θυε εστο α βορδο. Μυιτοσ διγνιτ〈ριοσ εστο πρεσεντεσ, ινχλυσιϖε οσ αρχανϕοσ Μιγυελ ε Γαβριελ. ! Τενηο γρανδε εξπερινχια χοµ ο τραβαληο δε ενεργια τεραπυτιχα, θυε ενϖολϖε ρεµοϖερ παδρ⌡εσ δε βλοθυειο, χορδασ δε µεµ⌠ρια νεγατιϖασ ε ιµπλαντεσ αλιενγενασ δοσ χορποσ ηυµανοσ ε δε σευσ χαµποσ ενεργτιχοσ χιρχυνδαντεσ. Μευ τραβαληο  βασιχαµεντε υτιλιζαδο χοµο υµ αυξλιο (∗) ∆ε υµα χαρτα ρεχεβιδα πορ Τηε Σκεπτιχαλ Ινθυιρερ, χορτεσια δε Κενδριχκ Φραζιερ.


συβορδιναδο ◊ πσιχοτεραπια. Μευσ χλιεντεσ χονσιστεµ εµ ηοµενσ δε νεγ⌠χιοσ, δονασ δε χασα, αρτιστασ προφισσιοναισ, τεραπευτασ ε χριανασ [...]. Α ενεργια αλιενγενα  µυιτο φλυδα, ταντο δεντρο δο χορπο χοµο δεποισ δε σερ ρεµοϖιδα, ε δεϖε σερ ρεφρεαδα ασσιµ θυε ποσσϖελ. Οσ βλοθυειοσ δε ενεργια φιχαµ φρεθεντεµεντε τρανχαδοσ αο ρεδορ δο χοραο ου νυµα φορµαο τριανγυλαρ σοβρε οσ οµβροσ. ! ∆εποισ δε υµα εξπερινχια δεσσασ, νο σει χοµο ευ ποδερια σιµπλεσµεντε µε ϖιραρ ε ϖολταρ α δορµιρ. ! Αχρεδιτο εµ φιναλ φελιζ. Σεµπρε αχρεδιτει. ∆εποισ δε τερ ϖιστο υµα φιγυρα δα αλτυρα δο θυαρτο, δε χαβελοσ λοιροσ, βριληανδο χοµο υµα 〈ρϖορε δε Ναταλ αχεσα, πεγανδο νοσ βραοσ α χριανχινηα αο νοσσο λαδο, χοµο ποδερια δειξαρ δε αχρεδιταρ? Ευ χοµπρεενδι α µενσαγεµ θυε α φιγυρα εσταϖα ρετρανσµιτινδο παρα α χριανχινηα , ε ερα σοβρε µιµ. Σεµπρε τνηαµοσ χονϖερσαδο. ∆ε θυε ουτρο µοδο ποδεραµοσ συπορταρ α ϖιδα νυµ λυγαρ χοµο εστε? [...] Εσταδοσ µενταισ δεσχονηεχιδοσ? ςοχ π⌡ε ο δεδο να θυεστο. ! Θυεµ  ρεαλµεντε ρεσπονσ〈ϖελ πορ εστε πλανετα?


12 Α ΑΡΤΕ ΡΕΦΙΝΑ∆Α ∆Ε ∆ΕΤΕΧΤΑΡ ΜΕΝΤΙΡΑΣ

Α χοµπρεενσο ηυµανα νο  υµ εξαµε δεσιντερεσσαδο, µασ ρεχεβε ινφυσ⌡εσ δα ϖονταδε ε δοσ αφετοσ; δισσο σε οριγιναµ χινχιασ θυε ποδεµ σερ χηαµαδασ χινχιασ χονφορµε α νοσσα ϖονταδε . Ποισ υµ ηοµεµ αχρεδιτα µαισ φαχιλµεντε νο θυε γοσταρια θυε φοσσε ϖερδαδε. Ασσιµ, ελε ρεϕειτα χοισασ διφχεισ πελα ιµπαχινχια δε πεσθυισαρ; χοισασ σενσατασ, πορθυε διµινυεµ α εσπερανα; ασ χοισασ µαισ προφυνδασ δα νατυρεζα, πορ συπερστιο; α λυζ δα εξπερινχια, πορ αρρογνχια ε οργυληο; χοισασ θυε νο σο χοµυµεντε αχειτασ, πορ δεφερνχια ◊ οπινιο δο ϖυλγο. Εµ συµα, ινµερασ σο ασ µανειρασ, ε ◊σ ϖεζεσ ιµπερχεπτϖεισ, πελασ θυαισ οσ αφετοσ χολορεµ ε χονταµιναµ ο εντενδιµεντο. Φρανχισ Βαχον, Νοϖυµ Οργανον (1620)

Μευσ παισ µορρεραµ η〈 ανοσ. Ευ ερα µυιτο λιγαδο α ελεσ. Αινδα σιντο υµα σαυδαδε τερρϖελ. Σει θυε σεµπρε σεντιρει. ∆εσεϕο αχρεδιταρ θυε συα εσσνχια, συασ περσοναλιδαδεσ, ο θυε ευ ταντο αµαϖα νελεσ, αινδα εξιστε ρεαλ ε ϖερδαδειραµεντε εµ αλγυµ λυγαρ. Νο πεδιρια µυιτο, απενασ χινχο ου δεζ µινυτοσ πορ ανο, παρα ληεσ χονταρ σοβρε οσ νετοσ, π−λοσ αο χορρεντε δασ λτιµασ νοϖιδαδεσ, λεµβραρ−ληεσ θυε ευ οσ αµο. Υµα παρτε µινηα πορ µαισ ινφαντιλ θυε παρεα σε περγυντα χοµο  θυε εσταρο. Εστ〈 τυδο βεµ? , δεσεϕο περγυνταρ. Ασ λτιµασ παλαϖρασ θυε µε ϖι διζενδο α µευ παι, να ηορα δε συα µορτε, φοραµ: Τοµε χυιδαδο . ℵσ ϖεζεσ σονηο θυε εστου φαλανδο χοµ µευσ παισ, ε δε ρεπεντε αινδα ιµερσο να ελαβοραο δο σονηο σου τοµαδο πελα χονσχινχια εσµαγαδορα δε θυε ελεσ νο µορρεραµ δε ϖερδαδε, δε θυε τυδο νο πασσου δε υµ ερρο ηορρϖελ. Ορα, αλι εστο ελεσ, ϖιϖοσ ε βεµ δε σαδε, µευ παι φαζενδο πιαδασ ιντελιγεντεσ, µινηα µε µυιτο σρια µε αχονσεληανδο α υσαρ υµα µαντα πορθυε εστ〈 φριο. Θυανδο αχορδο, πασσο δε νοϖο πορ υµ προχεσσο αβρεϖιαδο δε λυτο. Εϖιδεντεµεντε, εξιστε αλγο δεντρο δε µιµ θυε εστ〈 προντο α αχρεδιταρ να ϖιδα απ⌠σ α µορτε. Ε θυε νο εστ〈 νεµ υµ πουχο ιντερεσσαδο εµ σαβερ σε η〈 αλγυµα εϖιδνχια σρια θυε χονφιρµε ταλ χοισα.


Πορ ισσο, νο ριο δα µυληερ θυε ϖισιτα ο τµυλο δο µαριδο ε χονϖερσα χοµ ελε δε ϖεζ εµ θυανδο, ταλϖεζ νο ανιϖερσ〈ριο δε συα µορτε. Νο  διφχιλ δε χοµπρεενδερ. Ε σε τενηο διφιχυλδαδεσ χοµ ο στατυσ ονχολ⌠γιχο δαθυελε χοµ θυε ελα εστ〈 φαλανδο, νο φαζ µαλ. Νο  ισσο θυε ιµπορτα. Ο θυε ιµπορτα  θυε οσ σερεσ ηυµανοσ σο ηυµανοσ. Μαισ δε υµ τερο δοσ αδυλτοσ νορτε−αµεριχανοσ αχρεδιταµ θυε εµ αλγυµ νϖελ εσταβελεχεραµ χοντατο χοµ οσ µορτοσ. Ο νµερο παρεχε τερ δαδο υµ πυλο δε 15% εντρε 1977 ε 1988. Υµ θυαρτο δοσ νορτε−αµερχαιχανοσ αχρεδιτα εµ ρεενχαρναο. Μασ ισσο νο σιγνιφιχα θυε εστου δισποστο α αχειταρ ασ πρετενσ⌡εσ δε υµ µδιυµ , θυε αφιρµα χαναλιζαρ οσ εσπριτοσ δοσ σερεσ αµαδοσ θυε παρτιραµ, θυανδο τενηο χονσχινχια δε θυε α πρ〈τιχα εστ〈 χηεια δε φραυδεσ. Σει ο θυαντο δεσεϕο αχρεδιταρ θυε µευσ παισ σ⌠ αβανδοναραµ οσ χασχοσ δε σευσ χορποσ, χοµο ινσετοσ ου χοβρασ να µυδα, ε παρτιραµ παρα ουτρο λυγαρ. Χοµπρεενδο θυε εσσεσ σεντιµεντοσ ποδεριαµ µε τορναρ υµα πρεσα φ〈χιλ ατ παρα υµ τραπαχειρο πουχο ιντελιγεντε, δε πεσσοασ νορµαισ θυε δεσχονηεχεµ συασ µεντεσ ινχονσχιεντεσ, ου δοσ θυε σοφρεµ δε υµα δεσορδεµ πσιθυι〈τριχα δισσοχιατιϖα. Ρελυταντεµεντε, πονηο εµ αο αλγυµασ ρεσερϖασ δε χετιχισµο. Χοµο , περγυντο α µιµ µεσµο, θυε οσ χαναλιζαδορεσ νυνχα νοσ δο ινφορµα⌡εσ ϖεριφιχ〈ϖεισ θυε σο ιναχεσσϖεισ πορ ουτροσ µειοσ? Πορ θυε Αλεξανδρε, ο Γρανδε, νυνχα νοσ ινφορµα σοβρε α λοχαλιζαο εξατα δε συα τυµβα, Φερµατ σοβρε ο σευ λτιµο τεορεµα, ϑαµεσ Ωιλκεσ Βοοτη σοβρε α χονσπιραο δο ασσασσινατο δε Λινχολν, Ηερµανν Γερινγ σοβρε ο ινχνδιο δο Ρειχησταγ? Πορ θυε Σ⌠φοχλεσ, ∆εµ⌠χριτο ε Αρισταρχο νο διταµ ασ συασ οβρασ περδιδασ? Νο θυερεµ θυε ασ γερα⌡εσ φυτυρασ χονηεαµ ασ συασ οβρασ− πριµασ? Σε φοσσε ανυνχιαδα αλγυµα εϖιδνχια ρεαλ δε ϖιδα απ⌠σ α µορτε, δεσεϕαρια µυιτο εξαµιν〈−λα; µασ τερια δε σερ υµα εϖιδνχια ρεαλ χιεντφιχα, ε νο σιµπλεσ ανεδοτα. Εµ χασοσ χοµο Α Φαχε εµ Μαρτε ε οσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ, ευ διρια θυε  µεληορ α ϖερδαδε δυρα δο θυε α φαντασια χονσολαδορα. Ε, νο χµπυτο φιναλ, ρεϖελα−σε φρεθεντεµεντε θυε οσ φατοσ σο µαισ χονσολαδορεσ θυε α φαντασια. Α πρεµισσα φυνδαµενταλ δα χαναλιζαο , δο εσπιριτισµο ε δε ουτρασ φορµασ δε νεχροµανχια  θυε νο µορρεµοσ θυανδο εξπεριµενταµοσ α µορτε. Νο εξαταµεντε. Χοντινυα α εξιστιρ αλγυµα παρτε δε ν⌠σ θυε πενσα, σεντε ε τεµ µεµ⌠ρια. Σεϕα ο θυε φορ αλµα ου εσπριτο, νεµ µατρια νεµ ενεργια, µασ αλγυµα ουτρα χοισα , εσσα παρτε ποδε εντραρ νοϖαµεντε εµ χορποσ ηυµανοσ ου δε ουτροσ σερεσ, ε ασσιµ α µορτε περδε γρανδε παρτε δε συα φερροαδα. Ε αινδα µαισ: σε ασ αφιρµα⌡εσ δο εσπριτα ου χαναλιζαδορ σο ϖερδαδειρασ, τεµοσ υµα οπορτυνιδαδε δε εντραρ εµ χοντατο χοµ οσ σερεσ αµαδοσ θυε µορρεραµ. ϑ. Ζ. Κνιγητ, δο εσταδο δε Ωασηινγτον, αφιρµα εσταρ εµ χοντατο χοµ


υµ σερ δε 35 µιλ ανοσ χηαµαδο Ραµτηα. Ελε φαλα ινγλσ µυιτο βεµ, υσανδο α λνγυα, οσ λ〈βιοσ ε ασ χορδασ ϖοχαισ δε Κνιγητ, χοµ υµ σοταθυε θυε µε παρεχε ηινδυ. Χοµο α µαιορια δασ πεσσοασ σαβε χοµο φαλαρ, ε µυιτασ δε χριανασ α ατορεσ προφισσιοναισ τµ υµ ρεπερτ⌠ριο δε ϖοζεσ α σευ δισπορ, α ηιπ⌠τεσε µαισ σιµπλεσ συγερε θυε  α πρ⌠πρια σρα. Κνιγητ θυε φαζ Ραµτηα φαλαρ, ε θυε ελα νο τεµ χοντατο χοµ εντιδαδεσ δεσενχαρναδασ δα ποχα πλιστοχενα γλαχιαλ. Σε η〈 προϖασ εµ χοντρ〈ριο, γοσταρια µυιτο δε χονηεχερ. Σερια χονσιδεραϖελµεντε µαισ ιµπρεσσιοναντε σε Ραµτηα πυδεσσε φαλαρ πορ σι µεσµο, σεµ α αϕυδα δα βοχα δα σρα. Κνιγητ. Ισσο νο σενδο ποσσϖελ, χοµο ποδεµοσ τεσταρ α αφιρµαο? (α ατριζ Σηιρλεψ ΜαχΛαινε αφιρµα θυε Ραµτηα φοι σευ ιρµο εµ Ατλντιδα, µασ ισσο ϕ〈  ουτρα ηιστ⌠ρια.) ςαµοσ συπορ θυε Ραµτηα πυδεσσε σερ ιντερρογαδο. Ποδεραµοσ ϖεριφιχαρ σε ελε  θυεµ αφιρµα σερ? Χοµο  θυε ελε σαβε θυε ϖιϖευ η〈 35 µιλ ανοσ, µεσµο απροξιµαδαµεντε? Θυε χαλενδ〈ριο εµπρεγα? Θυεµ εστ〈 τοµανδο νοτα δοσ µιλνιοσ ιντερµεδι〈ριοσ? Τριντα ε χινχο µιλ µαισ ου µενοσ ο θυ? Χοµο  θυε εραµ ασ χοισασ η〈 35 µιλ ανοσ? Ου Ραµτηα τεµ ρεαλµεντε εσσα ιδαδε, ε νεσσε χασο ϖαµοσ δεσχοβριρ αλγυµα χοισα σοβρε εσσε περοδο, ου  υµα φραυδε ε ελε (ου µεληορ, ελα) ϖαι σε τραιρ. Ονδε  θυε Ραµτηα ϖιϖια? (Σει θυε φαλα ινγλσ χοµ σοταθυε ηινδυ, µασ ονδε  θυε φαλαϖαµ ασσιµ η〈 35 µιλ ανοσ?) Χοµο ερα ο χλιµα? Ο θυε Ραµτηα χοµια? (Οσ αρθυε⌠λογοσ τµ αλγυµα νοο δο θυε ασ πεσσοασ χοµιαµ νεσσα ποχα.) Θυαισ εραµ ασ λνγυασ αυτ⌠χτονεσ, ε θυαλ ερα α εστρυτυρα σοχιαλ? Χοµ θυεµ Ραµτηα ϖιϖια χοµ α µυληερ, µυληερεσ, φιληοσ, νετοσ? Θυαλ ερα ο χιχλο δε ϖιδα, α ταξα δε µορταλιδαδε ινφαντιλ, α εξπεχτατιϖα δε ϖιδα? Ελεσ τινηαµ χοντρολε ποπυλαχιοναλ? Θυε ρουπασ ϖεστιαµ? Χοµο ελασ εραµ φαβριχαδασ? Οσ ινστρυµεντοσ ε ασ εστρατγιασ δε χαα ε πεσχα? Αρµασ? Σεξισµο ενδµιχο? Ξενοφοβια ε ετνοχεντρισµο? Ε, σε Ραµτηα δεσχενδια δα ελεϖαδα χιϖιλιζαο δε Ατλντιδα, ονδε εστο οσ δεταληεσ λινγστιχοσ, τεχνολ⌠γιχοσ, ηιστ⌠ριχοσ ε δε ουτρα νατυρεζα? Χοµο ερα συα εσχριτα? Ρεσπονδαµ. Εµ λυγαρ δισσο, α νιχα χοισα θυε ρεχεβεµοσ σο ηοµιλιασ βαναισ. Παρα δαρ ουτρο εξεµπλο, εισ υµ χονϕυντο δε ινφορµα⌡εσ θυε νο φοραµ χαναλιζαδασ δε υµ µορτο αντιγο, µασ δε εντιδαδεσ νο ηυµανασ δεσχονηεχιδασ θυε φαζιαµ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ, ασσιµ χοµο φοι ρεγιστραδο πελο ϕορναλιστα ϑιµ Σχηναβελ: Εσταµοσ µυιτο ανσιοσοσ πορ εσσα ναο πεχαδορα εσταρ εσπαληανδο µεντιρασ σοβρε ν⌠σ. Νο ϖιεµοσ εµ µ〈θυινασ, νο πουσαµοσ να Τερρα εµ µ〈θυινασ [...]. ςιεµοσ χοµ ο ϖεντο. Σοµοσ α Φορα ςιταλ. Α Φορα ςιταλ δο σολο [...]. ςιεµοσ ατ αθυι [...]. Εσταµοσ απενασ α υµ σοπρο δε διστνχια [...] α υµ σοπρο δε διστνχια [...] νο εσταµοσ α µιλη⌡εσ δε µιληασ δε διστνχια [...] υµα Φορα ςιταλ θυε  µαισ ποτεντε θυε ασ ενεργιασ δο χορπο ηυµανο. Μασ ν⌠σ νοσ ρευνιµοσ νυµ νϖελ µαισ ελεϖαδο δε ϖιδα[...]. Νο


πρεχισαµοσ δε νοµε. ςιϖεµοσ νυµ µυνδο παραλελο αο σευ, αο λαδο δο σευ [...]. Οσ µυροσ σε ροµπεραµ. ∆οισ ηοµενσ συργιρο δο πασσαδο [...] ο γρανδε υρσο [...] ο µυνδο ενχοντραρ〈 α παζ.

Ασ πεσσοασ δο ατενο α εσσασ µαραϖιληασ πυερισ, πρινχιπαλµεντε πορθυε ελασ προµετεµ αλγο παρεχιδο χοµ α ρελιγιο δοσ ϖεληοσ τεµποσ, µασ σοβρετυδο α ϖιδα δεποισ δα µορτε, ατ α ϖιδα ετερνα. Ο ϖερσ〈τιλ χιεντιστα βριτνιχο ϑ. Β. Σ. Ηαλδανε, θυε φοι, εντρε µυιτασ ουτρασ χοισασ, υµ δοσ φυνδαδορεσ δα γεντιχα ποπυλαχιοναλ, προπσ χερτα ϖεζ υµα περσπεχτιϖα µυιτο διφερεντε παρα αλγο σεµεληαντε ◊ ϖιδα ετερνα. Ηαλδανε ιµαγιναϖα υµ φυτυρο δισταντε εµ θυε ασ εστρελασ σε οβσχυρεχιαµ ε ο εσπαο φοι πρεενχηιδο εµ συα µαιορ παρτε πορ υµ γ〈σ φριο ε φινο. Αινδα ασσιµ, σε εσπεραρµοσ βασταντε τεµπο, οχορρερο φλυτυα⌡εσ εστατστιχασ να δενσιδαδε δεσσε γ〈σ. Αο λονγο δε ιµενσοσ περοδοσ, ασ φλυτυα⌡εσ σερο ο συφιχιεντε παρα ρεχονστιτυιρ υµ Υνιϖερσο παρεχιδο χοµ ο νοσσο. Σε ο Υνιϖερσο  ινφινιταµεντε αντιγο, ηαϖερ〈 υµ νµερο ινφινιτο δεσσασ ρεχονστιτυι⌡εσ, απονταϖα Ηαλδανε. Ασσιµ, νυµ Υνιϖερσο ινφινιταµεντε αντιγο χοµ υµ νµερο ινφινιτο δε νασχιµεντοσ δε γαλ〈ξιασ, εστρελασ, πλανετασ ε ϖιδα, δεϖε ρεαπαρεχερ υµα Τερρα ιδντιχα εµ θυε ϖοχ ε τοδοσ οσ σευσ σερεσ θυεριδοσ ϖολταρο α σε ρευνιρ. Σερει χαπαζ δε ρεϖερ µευσ παισ ε απρεσενταρ−ληεσ οσ νετοσ θυε ελεσ νο χονηεχεραµ. Ε τυδο ισσο νο αχοντεχερ〈 απενασ υµα ϖεζ, µασ υµ νµερο ινφινιτο δε ϖεζεσ. Εντρεταντο, δε χερτο µοδο ισσο νο οφερεχε οσ χονσολοσ δα ρελιγιο. Σε νενηυµ δε ν⌠σ ϖαι λεµβραρ ο θυε αχοντεχευ δεστα ϖεζ, α ποχα θυε ο λειτορ ε ευ εσταµοσ παρτιληανδο, ασ σατισφα⌡εσ δα ρεσσυρρειο δο χορπο, πελο µενοσ αοσ µευσ ουϖιδοσ, σοαµ οχασ. Μασ νεσσα ρεφλεξο συβεστιµει ο θυε σιγνιφιχα ινφινιδαδε. Να ιµαγεµ δε Ηαλδανε, ηαϖερ〈 υνιϖερσοσ, να ϖερδαδε υµ νµερο ινφινιτο δε υνιϖερσοσ, εµ θυε νοσσασ µεντεσ ρεχορδαρο περφειταµεντε τοδασ ασ ϖιδασ αντεριορεσ. Α σατισφαο εστ〈 ◊ µο µοδεραδα, νο ενταντο, πελα ιδια δε τοδοσ εσσεσ ουτροσ υνιϖερσοσ θυε ταµβµ πασσαρο α εξιστιρ (νοϖαµεντε, νο υµα ϖεζ, µασ υµ νµερο ινφινιτο δε ϖεζεσ) χοµ τραγδιασ ε ηορρορεσ θυε συπεραµ εµ µυιτο θυαλθυερ χοισα θυε ϕ〈 εξπεριµεντει δεστα ϖεζ. Εντρεταντο, ο Χονσολο δε Ηαλδανε δεπενδε δο τιπο δε υνιϖερσο εµ θυε ϖιϖεµοσ, ε ταλϖεζ δε αρχανοσ, χοµο, πορ εξεµπλο, σαβερ σε η〈 βασταντε µατρια παρα φιναλµεντε ρεϖερτερ α εξπανσο δο υνιϖερσο, ε ο χαρ〈τερ δασ φλυτυα⌡εσ νο ϖ〈χυο. Αο θυε παρεχε, αθυελεσ θυε σεντεµ υµ προφυνδο δεσεϕο δε ϖιδα απ⌠σ α µορτε ποδεριαµ σε δεδιχαρ ◊ χοσµολογια, ◊ γραϖιδαδε θυντιχα, ◊ φσιχα δασ παρτχυλασ ελεµενταρεσ ε ◊ αριτµτιχα τρανσφινιτα.


Χλεµεντε δε Αλεξανδρια, υµ δοσ παδρεσ δα Ιγρεϕα πριµιτιϖα, εµ συασ Εξορτα⌡εσ αοσ Γρεγοσ (εσχριτασ εµ τορνο δο ανο 190), ρεϕειταϖα ασ χρενασ παγσ εµ τερµοσ θυε παρεχεριαµ ηοϕε εµ δια υµ πουχο ιρνιχοσ: Εσταµοσ ρεαλµεντε λονγε δε περµιτιρ θυε οσ ηοµενσ αδυλτοσ δεµ ουϖιδοσ α εσσασ ηιστ⌠ριασ. Μεσµο αοσ νοσσοσ φιληοσ, θυανδο ελεσ βερραµ δε χορταρ ο χοραο, χοµο σε διζ, νο τεµοσ ο η〈βιτο δε χονταρ ηιστ⌠ριασ φαβυλοσασ παρα αχαλµ〈−λοσ.

Εµ νοσσα ποχα, τεµοσ παδρ⌡εσ µενοσ σεϖεροσ. Χονταµοσ ◊σ χριανασ ηιστ⌠ριασ σοβρε ο Παπαι Νοελ, ο χοεληινηο δα Π〈σχοα ε α φαδα δο δεντε πορ ραζ⌡εσ θυε αχηαµοσ εµοχιοναλµεντε σαδιασ, µασ δεποισ, αντεσ δε χρεσχερεµ, ν⌠σ οσ δεσιλυδιµοσ σοβρε εσσεσ µιτοσ. Πορ θυε νοσ δεσδιζεµοσ? Πορθυε ο σευ βεµ−εσταρ χοµο αδυλτοσ δεπενδε δε ελεσ χονηεχερεµ ο µυνδο ταλ χοµο . Ν⌠σ νοσ πρεοχυπαµοσ, ε χοµ ραζο, χοµ οσ αδυλτοσ θυε αινδα αχρεδιταµ εµ Παπαι Νοελ. Σοβρε ασ ρελιγι⌡εσ δουτριν〈ριασ, εσχρεϖευ ο φιλ⌠σοφο ∆αϖιδ Ηυµε θυε οσ ηοµενσ νο ουσαµ χονφεσσαρ, νεµ µεσµο α σευσ χορα⌡εσ, ασ δϖιδασ θυε τµ α ρεσπειτο δεσσεσ ασσυντοσ. Ελεσ ϖαλοριζαµ α φ ιµπλχιτα; ε δισφαραµ παρα σι µεσµοσ α συα ρεαλ δεσχρενα, πορ µειο δασ αφιρµα⌡εσ µαισ χονϖιχτασ ε δο φανατισµο µαισ ποσιτιϖο.

Εσσα δεσχρενα τεµ χονσεθνχιασ µοραισ προφυνδασ, χοµο εσχρεϖευ ο ρεϖολυχιον〈ριο αµεριχανο Τοµ Παινε εµ Τηε αγε οφ ρεασον: Α δεσχρενα νο χονσιστε εµ αχρεδιταρ, νεµ εµ δεσαχρεδιταρ; χονσιστε εµ προφεσσαρ θυε σε χρ ναθυιλο θυε νο σε χρ. ⊃ ιµποσσϖελ χαλχυλαρ ο δανο µοραλ, σε  θυε ποσσο χηαµ〈−λο ασσιµ, θυε α µεντιρα µενταλ τεµ χαυσαδο να σοχιεδαδε. Θυανδο ο ηοµεµ χορροµπευ ε προστιτυιυ δε ταλ µοδο α χαστιδαδε δε συα µεντε, α ποντο δε εµπενηαρ α συα χρενα προφισσιοναλ εµ χοισασ θυε νο αχρεδιτα, ελε εστ〈 πρεπαραδο παρα α εξεχυο δε θυαλθυερ ουτρο χριµε.

Α φορµυλαο δε Τ. Η. Ηυξλεψ φοι: Ο φυνδαµεντο δα µοραλιδαδε  [...] ρενυνχιαρ α φινγιρ θυε σε αχρεδιτα ναθυιλο θυε νο χοµπορτα εϖιδνχιασ, ε α ρεπετιρ προποσι⌡εσ ινιντελιγϖεισ σοβρε χοισασ θυε εστο αλµ δασ ποσσιβιλιδαδεσ δο χονηεχιµεντο.

Χλεµεντ, Ηυµε, Παινε ε Ηυξλεψ εσταϖαµ τοδοσ φαλανδο δε ρελιγιο. Μασ α γρανδε παρτε δο θυε εσχρεϖεραµ τµ απλιχα⌡εσ µαισ γεραισ πορ εξεµπλο, παρα ασ ιµπορτυνιδαδεσ δισσεµιναδασ νο πανο δε φυνδο δε νοσσα χιϖιλιζαο χοµερχιαλ: η〈 υµ τιπο δε χοµερχιαλ δε ασπιρινα εµ θυε ατορεσ φινγινδο σερ µδιχοσ ρεϖελαµ θυε ο προδυτο δο χονχορρεντε τεµ απενασ


δετερµιναδα φραο δο ινγρεδιεντε αναλγσιχο θυε οσ µδιχοσ µαισ ρεχοµενδαµ ελεσ νο διζεµ θυαλ  ο µιστεριοσο ινγρεδιεντε. Ενθυαντο ο σευ προδυτο τεµ υµα θυαντιδαδε δραστιχαµεντε µαιορ (1,2 α 2 ϖεζεσ µαισ πορ χοµπριµιδο). Πορ ισσο, χοµπρεµ εσσε προδυτο. Μασ πορ θυε νο τοµαρ δοισ χοµπριµιδοσ δο χονχορρεντε? Ου χονσιδερε−σε ο χασο δο αναλγσιχο θυε φυνχιονα µεληορ δο θυε ο προδυτο δε ποτνχια ρεγυλαρ δο χονχορρεντε. Πορ θυε νο τοµαρ ο προδυτο δε ποτνχια εξτρα δο ουτρο φαβριχαντε? Ε ελεσ χερταµεντε νο φαλαµ ναδα σοβρε ασ µαισ δε µιλ µορτεσ πορ ανο χαυσαδασ πελο υσο δε ασπιρινα νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ου οσ απαρεντεσ 5 µιλ χασοσ ανυαισ δε δισφυνο ρεναλ προϖοχαδοσ πελο υσο δε αχεταµινοφενο, δε θυε α µαρχα µαισ ϖενδιδα  ο Τψλενολ. (Ισσο, χοντυδο, ταλϖεζ ρεπρεσεντε υµ χασο δε χορρελαο σεµ χαυσαλιδαδε.) Ου θυεµ σε ιµπορτα εµ σαβερ θυαισ οσ χερεαισ θυε τµ µαισ ϖιταµινα, θυανδο ποδεµοσ τοµαρ υµα πλυλα δε ϖιταµινα νο χαφ δα µανη? ∆α µεσµα φορµα, θυε ιµπορτα σαβερ θυε υµ αντι〈χιδο χοντµ χ〈λχιο, σε ο χ〈λχιο σερϖε παρα α νυτριο ε  ιρρελεϖαντε παρα α γαστριτε? Α χυλτυρα χοµερχιαλ εστ〈 χηεια δε ινφορµα⌡εσ ερρνεασ ε συβτερφγιοσ σεµεληαντεσ ◊ χυστα δο χονσυµιδορ. Νο σε δεϖεµ φαζερ περγυντασ. Νο πενσεµ. Χοµπρεµ. Ασ εξπλιχα⌡εσ παγασ δοσ προδυτοσ, εσπεχιαλµεντε σε φειτασ πορ ϖερδαδειροσ ου πρετενσοσ εσπεχιαλιστασ, χονστιτυεµ υµα σαραιϖαδα χονσταντε δε λογροσ. Ρεϖελαµ µενοσπρεζο πελα ιντελιγνχια δοσ χλιεντεσ. Χριαµ υµα χορρυπο ινσιδιοσα δασ ατιτυδεσ ποπυλαρεσ α ρεσπειτο δα οβϕετιϖιδαδε χιεντφιχα. Ηοϕε, εξιστεµ ατ χοµερχιαισ εµ θυε χιεντιστασ ρεαισ, αλγυνσ δε χονσιδερ〈ϖελ διστινο, ατυαµ χοµο γαροτοσ−προπαγανδα παρα ασ εµπρεσασ. Ελεσ νοσ ενσιναµ θυε ταµβµ οσ χιεντιστασ µεντεµ πορ δινηειρο. Χοµο αλερτου Τοµ Παινε, ο φατο δε νοσ αχοστυµαρµοσ χοµ µεντιρασ χρια ο φυνδαµεντο παρα µυιτοσ ουτροσ µαλεσ. Ενθυαντο εσχρεϖο, τενηο διαντε δε µιµ ο προγραµα δα Ωηολε Λιφε Εξπο, α εξποσιο ανυαλ δα Νοϖα Ερα ρεαλιζαδα εµ Σαν Φρανχισχο. ⊃ χοµυµεντε ϖισιταδα πορ δεζενασ δε µιληαρεσ δε πεσσοασ. Αλι εσπεχιαλιστασ µυιτο θυεστιον〈ϖεισ φαζεµ προπαγανδα δε προδυτοσ µυιτο θυεστιον〈ϖεισ. Εισ αλγυµασ δασ απρεσεντα⌡εσ: Χοµο προτενασ πρεσασ νο σανγυε προδυζεµ δορ ε σοφριµεντο . Χρισταισ, ταλισµσ ου πεδρασ? (Τενηο α µινηα οπινιο.) Προσσεγυε: Ασσιµ χοµο υµ χρισταλ φοχαλιζα ασ ονδασ σονορασ ε λυµινοσασ παρα ο ρ〈διο ε α τελεϖισο ο θυε  υµ ερρο ινσπιδο δε θυεµ νο χοµπρεενδε χοµο ο ρ〈διο ε α τελεϖισο φυνχιοναµ , ελε ποδε αµπλιφιχαρ ασ ϖιβρα⌡εσ εσπιριτυαισ παρα ο σερ ηυµανο αφιναδο . Ου µαισ εστα: Ο ρετορνο δα δευσα, υµ ριτυαλ δε απρεσενταο . Ουτρα: Σινχρονισµο, α εξπερινχια δο ρεχονηεχιµεντο . Εσσα  φορνεχιδα πελο ιρµο Χηαρλεσ . Ου, να π〈γινα σεγυιντε: ςοχ, Σαιντ−Γερµαιν ε α χυρα πελα χηαµα ϖιολετα . Ε ασσιµ χοντινυα, χοµ µιληαρεσ δε αννχιοσ σοβρε ασ οπορτυνιδαδεσ περχορρενδο


α γαµα εστρειτα θυε ϖαι δο δβιο αο εσπριο θυε σε αχηαµ ◊ δισποσιο να Ωηολε Λιφε Εξπο. Αλγυµασ ϖτιµασ δε χνχερ, περτυρβαδασ, φαζεµ περεγρινα⌡εσ ◊σ Φιλιπινασ, ονδε χιρυργι⌡εσ µεδινιχοσ , δεποισ δε εσχονδερ να παλµα δα µο πεδαοσ δε φγαδο δε γαλινηα ου χοραο δε βοδε, φινγεµ τοχαρ νασ εντρανηασ δο παχιεντε ε ρετιραρ ο τεχιδο δοεντε, θυε  εντο τριυνφαντεµεντε εξιβιδο. Χερτοσ λδερεσ δε δεµοχραχιασ οχιδενταισ χονσυλταµ ρεγυλαρµεντε αστρ⌠λογοσ ε µστιχοσ αντεσ δε τοµαρ δεχισ⌡εσ δε Εσταδο. Σοβ α πρεσσο πβλιχα πορ ρεσυλταδοσ, α πολχια, ◊σ ϖολτασ χοµ υµ ασσασσινατο νο σολυχιοναδο ου υµ χορπο δεσαπαρεχιδο, χονσυλτα εσπεχιαλιστασ δε ΕΣΠ (περχεπο εξτρα−σενσοριαλ) (θυε νυνχα αδιϖινηαµ ναδα αλµ δο εσπεραδο πελο σενσο χοµυµ, µασ α πολχια, διζεµ οσ ΕΣΠσ, χοντινυα α χηαµ〈−λοσ). Ανυνχια−σε α πρεϖισο δε υµα διϖεργνχια χοµ να⌡εσ αδϖερσ〈ριασ, ε α ΧΙΑ, εστιµυλαδα πελο Χονγρεσσο, γαστα δινηειρο δοσ ιµποστοσ παρα δεσχοβριρ σε ποδεµοσ λοχαλιζαρ συβµαρινοσ νασ προφυνδεζασ δο οχεανο χονχεντρανδο ο πενσαµεντο νελεσ. Υµ µδιυµ υσανδο πνδυλοσ σοβρε µαπασ ε ϖαρινηασ ραβδοµντιχασ εµ αϖι⌡εσ φινγε δεσχοβριρ νοϖοσ δεπ⌠σιτοσ µινεραισ; υµα χοµπανηια µινειρα αυστραλιανα ληε αδιαντα ελεϖαδα σοµα δε δ⌠λαρεσ, ιρρεχυπερ〈ϖελ εµ χασο δε φραχασσο, γαραντινδο−ληε υµα παρτιχιπαο να εξπλοραο δο µινριο εµ χασο δε συχεσσο. Ναδα  δεσχοβερτο. Αλγυµασ εστ〈τυασ δε ϑεσυσ ου µυραισ δε Μαρια φιχαµ µανχηαδοσ δε υµιδαδε, ε µιληαρεσ δε πεσσοασ βονδοσασ σε χονϖενχεµ δε θυε τεστεµυνηαραµ υµ µιλαγρε. Τοδοσ εσσεσ σο χασοσ δε µεντιρασ προϖοχαδασ ου πρεσυµϖεισ. Αχοντεχε υµ λογρο, ορα δε φορµα ινοχεντε, µασ χοµ α χολαβοραο δοσ ενϖολϖιδοσ, ορα χοµ πρεµεδιταο χνιχα. Εµ γεραλ, α ϖτιµα σε ϖ πρεσα δε φορτε εµοο αδµιραο, µεδο, γαννχια, δορ. Α αχειταο χρδυλα δα µεντιρα ταλϖεζ νοσ χυστε δινηειρο:  ο θυε Π. Τ. Βαρνυµ αποντου, αο αφιρµαρ: Νασχε υµ οτ〈ριο α χαδα µινυτο . Μασ ποδε σερ µυιτο µαισ περιγοσο δο θυε ισσο, ε θυανδο οσ γοϖερνοσ ε ασ σοχιεδαδεσ περδεµ α χαπαχιδαδε δε πενσαρ χριτιχαµεντε οσ ρεσυλταδοσ ποδεµ σερ χαταστρ⌠φιχοσ πορ µαισ θυε δεπλορεµοσ αθυελεσ θυε ενγολιραµ α µεντιρα. Να χινχια, ποδεµοσ χοµεαρ χοµ ρεσυλταδοσ εξπεριµενταισ, δαδοσ, οβσερϖα⌡εσ, µεδι⌡εσ, φατοσ . Ινϖενταµοσ, σε ποσσϖελ, υµ ριχο χονϕυντο δε εξπλιχα⌡εσ πλαυσϖεισ ε σιστεµατιχαµεντε χονφρονταµοσ χαδα εξπλιχαο χοµ οσ φατοσ. Αο λονγο δε σευ τρειναµεντο, οσ χιεντιστασ σο εθυιπαδοσ χοµ υµ κιτ δε δετεχο δε µεντιρασ. Εστε  ατιϖαδο σεµπρε θυε νοϖασ ιδιασ σο απρεσενταδασ παρα χονσιδεραο. Σε α νοϖα ιδια σοβρεϖιϖε αο εξαµε δασ φερραµεντασ δο κιτ, ν⌠σ ληε χονχεδεµοσ αχειταο χαλοροσα, αινδα θυε εξπεριµενταλ. Σε ποσσυµοσ εσσα τενδνχια, σε νο δεσεϕαµοσ ενγολιρ µεντιρασ µεσµο θυανδο σο χονφορταδορασ, η〈 πρεχαυ⌡εσ θυε ποδεµ σερ


τοµαδασ; εξιστε υµ µτοδο τεσταδο πελο χονσυµιδορ, εξπεριµενταδο ε ϖερδαδειρο. Ο θυε εξιστε νο κιτ? Φερραµεντασ παρα ο πενσαµεντο χτιχο. Ο πενσαµεντο χτιχο σε ρεσυµε νο µειο δε χονστρυιρ ε χοµπρεενδερ υµ αργυµεντο ραχιοναλ ε ο θυε  εσπεχιαλµεντε ιµπορταντε δε ρεχονηεχερ υµ αργυµεντο φαλαχιοσο ου φραυδυλεντο. Α θυεστο νο  σε γοσταµοσ δα χονχλυσο θυε εµεργε δε υµα χαδεια δε ραχιοχνιο, µασ σε α χονχλυσο δεριϖα δα πρεµισσα ου δο ποντο δε παρτιδα ε σε εσσα πρεµισσα  ϖερδαδειρα. Εισ αλγυµασ δασ φερραµεντασ: ! Σεµπρε θυε ποσσϖελ, δεϖε ηαϖερ χονφιρµαο ινδεπενδεντε δοσ φατοσ . ! ∆εϖεµοσ εστιµυλαρ υµ δεβατε συβσταντιϖο σοβρε ασ εϖιδνχιασ, δο θυαλ παρτιχιπαρο νοτ⌠ριοσ παρτιδ〈ριοσ δε τοδοσ οσ ποντοσ δε ϖιστα. ! Οσ αργυµεντοσ δε αυτοριδαδε τµ πουχα ιµπορτνχια ασ αυτοριδαδεσ χοµετεραµ ερροσ νο πασσαδο. ςολταρο α χοµετ−λοσ νο φυτυρο. Υµα φορµα µεληορ δε εξπρεσσαρ εσσα ιδια  ταλϖεζ διζερ θυε να χινχια νο εξιστεµ αυτοριδαδεσ; θυανδο µυιτο, η〈 εσπεχιαλιστασ. ! ∆εϖεµοσ χονσιδεραρ µαισ δε υµα ηιπ⌠τεσε. Σε αλγυµα χοισα δεϖε σερ εξπλιχαδα,  πρεχισο πενσαρ εµ τοδασ ασ µανειρασ διφερεντεσ πελασ θυαισ ποδερια σερ εξπλιχαδα. ∆εποισ δεϖεµοσ πενσαρ νοσ τεστεσ θυε ποδεριαµ σερϖιρ παρα ινϖαλιδαρ σιστεµατιχαµεντε χαδα υµα δασ αλτερνατιϖασ. Ο θυε σοβρεϖιϖερ, α ηιπ⌠τεσε θυε ρεσιστιρ α τοδασ ασ ρεφυτα⌡εσ νεστα σελεο δαρωινιανα εντρε ασ µλτιπλασ ηιπ⌠τεσεσ εφιχαζεσ , τεµ υµα χηανχε µυιτο µεληορ δε σερ α ρεσποστα χορρετα δο θυε σε τιϖσσεµοσ σιµπλεσµεντε αδοταδο α πριµειρα ιδια θυε πρενδευ νοσσα ιµαγιναο.∗ ! ∆εϖεµοσ τενταρ νο φιχαρ δεµασιαδο λιγαδοσ α υµα ηιπ⌠τεσε σ⌠ πορ σερ α νοσσα. ⊃ απενασ υµα εσταο ιντερµεδι〈ρια να βυσχα δο χονηεχιµεντο. ∆εϖεµοσ νοσ περγυνταρ πορ θυε α ιδια νοσ αγραδα. ∆εϖεµοσ χοµπαρ〈−λα ιµπαρχιαλµεντε χοµ ασ αλτερνατιϖασ. ∆εϖεµοσ ϖεριφιχαρ σε  ποσσϖελ ενχοντραρ ραζ⌡εσ παρα ρεϕειτ〈−λα. Σε νο, ουτροσ ο φαρο. ! ∆εϖεµοσ θυαντιφιχαρ. Σε ο θυε εστιϖερ σενδο εξπλιχαδο  πασσϖελ δε µεδιο, δε σερ ρελαχιοναδο α αλγυµα θυαντιδαδε νυµριχα, σερεµοσ µυιτο µαισ χαπαζεσ δε δισχριµιναρ εντρε ασ ηιπ⌠τεσεσ χονχορρεντεσ. Ο θυε  ϖαγο ε θυαλιτατιϖο  συσχετϖελ δε µυιτασ εξπλιχα⌡εσ. Η〈 χερταµεντε ϖερδαδεσ α σερεµ βυσχαδασ νασ µυιτασ θυεστ⌡εσ θυαλιτατιϖασ θυε σοµοσ οβριγαδοσ α ενφρενταρ, µασ ενχοντρ〈−λασ  µαισ δεσαφιαδορ. (∗) Εσσε  υµ προβλεµα θυε αφετα οσ ϕρισ. Εστυδοσ ρετροσπεχτιϖοσ µοστραµ θυε αλγυνσ ϕυραδοσ τοµαµ α συα δεχισο µυιτο χεδο ταλϖεζ δυραντε α αργυµενταο δε αβερτυρα; δεποισ γυαρδαµ να µεµ⌠ρια ασ προϖασ θυε παρεχεµ συστενταρ συασ ιµπρεσσ⌡εσ ινιχιαισ ε ρεϕειταµ ασ χοντρ〈ριασ. Ο µτοδο δασ ηιπ⌠τεσεσ εφιχαζεσ αλτερνατιϖασ νο εστ〈 εµ φυνχιοναµεντο νασ συασ χαβεασ.


! Σε η〈 υµα χαδεια δε αργυµεντοσ, τοδοσ οσ ελοσ να χαδεια δεϖεµ

φυνχιοναρ (ινχλυσιϖε α πρεµισσα) ε νο απενασ α µαιορια δελεσ. ! Α Ναϖαληα δε Οχχαµ. Εσσα µανειρα πρ〈τιχα ε χονϖενιεντε δε προχεδερ νοσ ινχιτα α εσχοληερ α µαισ σιµπλεσ δεντρε δυασ ηιπ⌠τεσεσ θυε εξπλιχαµ οσ δαδοσ χοµ ιγυαλ εφιχινχια. ! ∆εϖεµοσ σεµπρε περγυνταρ σε α ηιπ⌠τεσε νο ποδε σερ, πελο µενοσ εµ πρινχπιο, φαλσεαδα. Ασ προποσι⌡εσ θυε νο ποδεµ σερ τεσταδασ ου φαλσεαδασ νο ϖαλεµ γρανδε χοισα. Χονσιδερε−σε α ιδια γρανδιοσα δε θυε ο νοσσο Υνιϖερσο ε τυδο ο θυε νελε εξιστε  απενασ υµα παρτχυλα ελεµενταρ υµ ελτρον, πορ εξεµπλο νυµ Χοσµοσ µυιτο µαιορ. Μασ, σε νυνχα οβτεµοσ ινφορµα⌡εσ δε φορα δε νοσσο Υνιϖερσο, εσσα ιδια νο σε τορνα ιµποσσϖελ δε σερ ρεφυταδα? ∆εϖεµοσ ποδερ ϖεριφιχαρ ασ αφιρµατιϖασ. Οσ χτιχοσ ινϖετεραδοσ δεϖεµ τερ α οπορτυνιδαδε δε σεγυιρ ο νοσσο ραχιοχνιο, χοπιαρ οσ νοσσοσ εξπεριµεντοσ ε ϖερ σε χηεγαµ αο µεσµο ρεσυλταδο. Α χονφιανα εµ εξπεριµεντοσ χυιδαδοσαµεντε πλανεϕαδοσ ε χοντρολαδοσ  δε συµα ιµπορτνχια, χοµο τεντει ενφατιζαρ αντεσ. Νο απρενδεµοσ χοµ α σιµπλεσ χοντεµπλαο. ⊃ τενταδορ φιχαρ σατισφειτοσ χοµ α πριµειρα εξπλιχαο ποσσϖελ θυε πασσα πελασ νοσσασ χαβεασ. Υµα  µυιτο µεληορ δο θυε νενηυµα. Μασ ο θυε αχοντεχε σε ποδεµοσ ινϖενταρ ϖ〈ριασ? Χοµο δεχιδιρ εντρε ελασ? Νο δεχιδιµοσ. ∆ειξαµοσ θυε α εξπεριµενταο φαα ασ εσχοληασ παρα ν⌠σ. Φρανχισ Βαχον ινδιχου α ραζο χλ〈σσιχα: Α αργυµενταο νο  συφιχιεντε παρα α δεσχοβερτα δε νοϖοσ τραβαληοσ, ποισ α συτιλεζα δα νατυρεζα  µυιτασ ϖεζεσ µαιορ δο θυε α συτιλεζα δοσ αργυµεντοσ . Οσ εξπεριµεντοσ δε χοντρολε σο εσσενχιαισ. Πορ εξεµπλο, σε αλεγαµ θυε υµ νοϖο ρεµδιο χυρα υµα δοενα εµ 20% δοσ χασοσ, τεµοσ δε νοσ ασσεγυραρ σε υµα ποπυλαο δε χοντρολε, αο τοµαρ υµ πλαχεβο πενσανδο θυε ινγερε α νοϖα δρογα, ταµβµ νο εξπεριµεντα υµα χυρα εσποντνεα δα δοενα εµ 20% δασ ϖεζεσ. Ασ ϖαρι〈ϖεισ δεϖεµ σερ σεπαραδασ. ςαµοσ συπορ θυε νοσ σεντιµοσ µαρεαδοσ, ε νοσ δο υµα πυλσειρα θυε πρεσσιονα οσ ποντοσ ινδιχαδοσ πελα αχυπυντυρα ε χινθεντα µιλιγραµασ δε µεχλιζινα. ∆εσχοβριµοσ θυε ο µαλ− εσταρ δεσαπαρεχε. Ο θυε χαυσου ο αλϖιο α πυλσειρα ου α πλυλα? Σ⌠ φιχαρεµοσ σαβενδο σε τοµαρµοσ υµα σεµ υσαρ α ουτρα, να πρ⌠ξιµα ϖεζ εµ θυε φιχαρµοσ µαρεαδοσ. Αγορα ϖαµοσ ιµαγιναρ θυε νο σοµοσ το δεδιχαδοσ ◊ χινχια α ποντο δε θυερερ φιχαρ µαρεαδοσ. Νεσσε χασο, νο σεπαραµοσ ασ ϖαρι〈ϖεισ. Τοµαµοσ οσ δοισ ρεµδιοσ δε νοϖο. Χονσεγυιµοσ ο ρεσυλταδο πρ〈τιχο δεσεϕαδο; απροφυνδαρ ο χονηεχιµεντο, ποδεραµοσ διζερ, νο ϖαλε ο δεσχονφορτο δε ατινγι−λο. Φρεθεντεµεντε ο εξπεριµεντο δεϖε σερ ρεαλιζαδο πελο µτοδο δυπλο χεγο , παρα θυε αθυελεσ θυε αγυαρδαµ υµα χερτα δεσχοβερτα νο φιθυεµ να ποσιο ποτενχιαλµεντε χοµπροµετεδορα δε αϖαλιαρ οσ ρεσυλταδοσ.


Αο τεσταρ υµ νοϖο ρεµδιο, πορ εξεµπλο, θυερεµοσ θυε οσ µδιχοσ θυε δετερµιναµ οσ σιντοµασ α σερεµ µιτιγαδοσ νο φιθυεµ σαβενδο α θυε παχιεντεσ φοι µινιστραδα α νοϖα δρογα. Ο χονηεχιµεντο ποδερια ινφλυενχιαρ α συα δεχισο, αινδα θυε ινχονσχιεντεµεντε. Εµ ϖεζ δισσο, α λιστα δοσ θυε σεντιραµ αλϖιο δοσ σιντοµασ ποδε σερ χοµπαραδα χοµ α δοσ θυε τοµαραµ α νοϖα δρογα, χαδα υµα δετερµιναδα ινδεπενδεντεµεντε. Σ⌠ εντο ποδεµοσ εσταβελεχερ α χορρελαο εξιστεντε. Ου, αο χοµανδαρ υµα ιδεντιφιχαο πολιχιαλ πελο ρεχονηεχιµεντο δε φοτοσ ου δοσ συσπειτοσ ενφιλειραδοσ, ο οφιχιαλ ενχαρρεγαδο νο δεϖερια σαβερ θυεµ  ο πρινχιπαλ συσπειτο, παρα νο ινφλυενχιαρ α τεστεµυνηα χονσχιεντε ου ινχονσχιεντεµεντε. Αλµ δε νοσ ενσιναρ ο θυε φαζερ να ηορα δε αϖαλιαρ υµα ινφορµαο, θυαλθυερ βοµ κιτ δε δετεχο δε µεντιρασ δεϖε ταµβµ νοσ ενσιναρ ο θυε νο φαζερ. Ελε νοσ αϕυδα α ρεχονηεχερ ασ φαλ〈χιασ µαισ χοµυνσ ε µαισ περιγοσασ δα λ⌠γιχα ε δα ρετ⌠ριχα. Μυιτοσ βονσ εξεµπλοσ ποδεµ σερ ενχοντραδοσ να ρελιγιο ε να πολτιχα, πορθυε σευσ προφισσιοναισ σο φρεθεντεµεντε οβριγαδοσ α ϕυστιφιχαρ δυασ προποσι⌡εσ χοντραδιτ⌠ριασ. Εντρε εσσασ φαλ〈χιασ εστο: ! αδ ηοµινεµ εξπρεσσο λατινα θυε σιγνιφιχα αο ηοµεµ , θυανδο αταχαµοσ ο αργυµενταδορ ε νο ο αργυµεντο (πορ εξεµπλο: Α ρεϖερενδα δρα. Σµιτη  υµα χονηεχιδα φυνδαµενταλιστα ββλιχα, πορ ισσο νο πρεχισαµοσ λεϖαρ α σριο συασ οβϕε⌡εσ ◊ εϖολυο); ! αργυµεντο δε αυτοριδαδε (πορ εξεµπλο: Ο πρεσιδεντε Ριχηαρδ Νιξον δεϖε σερ ρεελειτο πορθυε ελε τεµ υµ πλανο σεχρετο παρα πρ φιµ ◊ γυερρα νο Συδεστε δα ℑσια µασ, χοµο ερα σεχρετο, ο ελειτοραδο νο τινηα µειοσ δε αϖαλιαρ οσ µριτοσ δο πλανο; ο αργυµεντο σε ρεδυζια α χονφιαρ εµ Νιξον πορθυε ελε ερα ο πρεσιδεντε; υµ ερρο, χοµο σε ϖειο α σαβερ); ! αργυµεντο δασ χονσεθνχιασ αδϖερσασ (πορ εξεµπλο: ∆εϖε εξιστιρ υµ ∆ευσ θυε χονφερε χαστιγο ε ρεχοµπενσα, πορθυε, σε νο εξιστισσε, α σοχιεδαδε σερια µυιτο µαισ δεσορδεναδα ε περιγοσα ταλϖεζ ατ ινγοϖερν〈ϖελ.∗ Ου: Ο ρυ δε υµ χασο δε ηοµιχδιο αµπλαµεντε διϖυλγαδο πελοσ µειοσ δε χοµυνιχαο δεϖε σερ ϕυλγαδο χυλπαδο; χασο χοντρ〈ριο, σερ〈 υµ εστµυλο παρα οσ ουτροσ ηοµενσ µαταρεµ ασ συασ µυληερεσ); ! απελο ◊ ιγνορνχια α αφιρµαο δε θυε θυαλθυερ χοισα θυε νο προϖου σερ φαλσα δεϖε σερ ϖερδαδε, ε ϖιχε−ϖερσα (πορ εξεµπλο: Νο η〈 εϖιδνχια χονϖινχεντε δε θυε οσ ΥΦΟσ νο εστεϕαµ ϖισιτανδο α Τερρα; πορταντο, οσ ΥΦΟσ εξιστεµ ε η〈 ϖιδα ιντελιγεντε εµ ουτροσ λυγαρεσ δο Υνιϖερσο. Ου: Ταλϖεζ ηαϕα σετεντα θυασιλη⌡εσ δε ουτροσ µυνδοσ, µασ νο σε χονηεχε νενηυµ θυε τενηα ο (∗) Υµα φορµυλαο µαισ χνιχα φειτα πελο ηιστοριαδορ ροµανο Πολβιο: Χοµο ασ µασσασ σο ινχονσταντεσ, πρεσασ δε δεσεϕοσ ρεβελδεσ, απαιξοναδασ ε σεµ τεµορ πελασ χονσεθνχιασ,  πρεχισο ινχυτιρ−ληεσ µεδο παρα θυε σε µαντενηαµ εµ ορδεµ. Πορ ισσο, οσ αντιγοσ φιζεραµ µυιτο βεµ αο ινϖενταρ οσ δευσεσ ε α χρενα νο χαστιγο δεποισ δα µορτε .


προγρεσσο µοραλ δα Τερρα, πορ ισσο αινδα σοµοσ ο χεντρο δο Υνιϖερσο). Εσσα ιµπαχινχια χοµ α αµβιγιδαδε ποδε σερ χριτιχαδα πελα εξπρεσσο: α αυσνχια δε εϖιδνχια νο  εϖιδνχια δα αυσνχια; ! αλεγαο εσπεχιαλ, φρεθεντεµεντε παρα σαλϖαρ υµα προποσιο εµ προφυνδα διφιχυλδαδε τε⌠ριχα (πορ εξεµπλο: Χοµο υµ ∆ευσ µισεριχορδιοσο ποδε χονδεναρ ασ γερα⌡εσ φυτυρασ α υµ τορµεντο ιντερµιν〈ϖελ, σ⌠ πορθυε, χοντρα ασ συασ ορδενσ, υµα µυληερ ινδυζιυ υµ ηοµεµ α χοµερ υµα µα? Αλεγαο εσπεχιαλ: ςοχ νο χοµπρεενδε α δουτρινα συτιλ δο λιϖρε−αρβτριο. Ου: Χοµο ποδε ηαϖερ υµ Παι, υµ Φιληο ε υµ Εσπριτο Σαντο ιγυαλµεντε διϖινοσ να µεσµα Πεσσοα? Αλεγαο εσπεχιαλ: ςοχ νο χοµπρεενδε ο µιστριο δα Σαντσσιµα Τρινδαδε. Ου: Χοµο ∆ευσ περµιτιυ θυε οσ σεγυιδορεσ δο ϕυδασµο, χριστιανισµο ε ισλαµισµο χαδα υµ χοµπροµετιδο α σευ µοδο χοµ µεδιδασ ηερ⌠ιχασ δε βονδαδε ε χοµπαιξο τενηαµ περπετραδο ταντα χρυελδαδε δυραντε ταντο τεµπο? Αλεγαο εσπεχιαλ: Μαισ υµα ϖεζ ϖοχ νο χοµπρεενδε ο λιϖρε−αρβτριο. Ε, δε θυαλθυερ µοδο, οσ µοϖιµεντοσ δε ∆ευσ σο µιστεριοσοσ); ! πετιο δε πρινχπιο, ταµβµ χηαµαδα δε συπορ α ρεσποστα (πορ εξεµπλο: ∆εϖεµοσ ινστιτυιρ α πενα δε µορτε παρα δεσενχοραϕαρ ο χριµε ϖιολεντο. Μασ α ταξα δε χριµεσ ϖιολεντοσ ρεαλµεντε χαι θυανδο  ιµποστα α πενα δε µορτε? Ου: Α βολσα δε ϖαλορεσ χαιυ οντεµ πορ χαυσα δε υµ αϕυστε τχνιχο ε δα ρεαλιζαο δε λυχροσ πορ παρτε δοσ ινϖεστιδορεσ. Μασ η〈 αλγυµα εϖιδνχια ινδεπενδεντε δο παπελ χαυσαλ δο αϕυστε ε δα ρεαλιζαο δε λυχροσ? Απρενδεµοσ ρεαλµεντε αλγυµα χοισα χοµ εσσα πρετενσα εξπλιχαο? ! σελεο δασ οβσερϖα⌡εσ, ταµβµ χηαµαδα δε ενυµεραο δασ χιρχυνστνχιασ φαϖορ〈ϖεισ, ου, σεγυνδο α δεσχριο δο φιλ⌠σοφο Φρανχισ Βαχον, χονταρ οσ αχερτοσ ε εσθυεχερ οσ φραχασσοσ∗∗ (πορ εξεµπλο: Υµ Εσταδο σε (∗∗) Μευ εξεµπλο φαϖοριτο  α ηιστ⌠ρια θυε σε χοντα σοβρε ο φσιχο ιταλιανο Ενριχο Φερµι, ρεχµ−χηεγαδο ◊σ πραιασ νορτε−αµεριχανασ, µεµβρο δο Προϕετο Μανηατταν δε αρµασ νυχλεαρεσ, ε τενδο δε σε δεφρονταρ χοµ χηεφεσ−δε−εσθυαδρα νορτε−αµεριχανοσ νο µειο δα Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ. Φυλανο δε ταλ  υµ γρανδε γενεραλ δισσεραµ−ληε. Θυαλ  α δεφινιο δε υµ γρανδε γενεραλ? περγυντου Φερµι να συα µανειρα χαραχτερστιχα. Αχηο θυε  υµ γενεραλ θυε γανηου µυιτασ βαταληασ χονσεχυτιϖασ. Θυαντασ? ∆εποισ δε αλγυµα ηεσιταο, δεχιδιραµ−σε πορ χινχο. Θυαντοσ δοσ γενεραισ νορτε−αµεριχανοσ σο γρανδεσ γενεραισ? ∆εποισ δε µαισ αλγυµα ηεσιταο, δεχιδιραµ−σε πορ υµα πεθυενα πορχενταγεµ. Μασ ιµαγινεµ ρεπλιχου Φερµι θυε νο εξιστα ισσο θυε ϖοχσ χηαµαµ δε γρανδε γενεραλ, θυε τοδοσ οσ εξρχιτοσ τενηαµ φορασ ιγυαισ, ε θυε ϖενχερ υµα βαταληα σεϕα υµα σιµπλεσ θυεστο δε σορτε. Νεσσε χασο, α προβαβιλιδαδε δε ϖενχερ υµα βαταληα  δε υµα εµ δυασ, ου 1/2; δυασ βαταληασ, 1/4; τρσ, 1/8; θυατρο, 1/16; ε χινχο βαταληασ χονσεχυτιϖασ, 1/32 ο θυε  µαισ ου µενοσ 3%. ςοχσ εσπεραµ θυε υµα πεθυενα πορχενταγεµ δοσ γενεραισ νορτε−αµεριχανοσ γανηε χινχο βαταληασ χονσεχυτιϖασ πορ υµα σιµπλεσ θυεστο δε σορτε. Αγορα, αλγυµ δελεσ ϕ〈 γανηου δεζ βαταληασ χονσεχυτιϖασ...?


ϖανγλορια δο πρεσιδεντε θυε γερου, µασ σε χαλα σοβρε οσ σευσ ασσασσινοσ θυε µαταµ εµ σριε); ! εστατστιχα δοσ νµεροσ πεθυενοσ φαλ〈χια απαρενταδα χοµ α σελεο δασ οβσερϖα⌡εσ (πορ εξεµπλο: ∆ιζεµ θυε υµα δεντρε χαδα χινχο πεσσοασ  χηινεσα. Χοµο  ποσσϖελ? Χονηεο χεντενασ δε πεσσοασ ε νενηυµα δελασ  χηινεσα. Ατενχιοσαµεντε . Ου: Τιρει τρσ σετεσ σεγυιδοσ. Ηοϕε ◊ νοιτε νο τενηο χοµο περδερ); ! χοµπρεενσο ερρνεα δα νατυρεζα δα εστατστιχα (πορ εξεµπλο: Ο πρεσιδεντε ∆ωιγητ Εισενηοωερ εξπρεσσανδο εσπαντο ε απρεενσο αο δεσχοβριρ θυε µεταδε δε τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ τµ ιντελιγνχια αβαιξο δα µδια); ! ινχοερνχια (πορ εξεµπλο: Πρεπαρε−σε πρυδεντεµεντε παρα ενφρενταρ ο πιορ να λυτα χοµ υµ ποτενχιαλ αδϖερσ〈ριο µιλιταρ, µασ ιγνορε παρχιµονιοσαµεντε προϕε⌡εσ χιεντφιχασ σοβρε περιγοσ αµβιενταισ, πορθυε ελεσ νο σο χοµπροϖαδοσ . Ου: Ατριβυα α διµινυιο δα εξπεχτατιϖα δε ϖιδα να αντιγα Υνιο Σοϖιτιχα αοσ φραχασσοσ δο χοµυνισµο η〈 µυιτοσ ανοσ, µασ νυνχα ατριβυα α αλτα ταξα δε µορταλιδαδε ινφαντιλ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ (νο µοµεντο, α ταξα µαισ αλτα δασ πρινχιπαισ να⌡εσ ινδυστριαλιζαδασ) αοσ φραχασσοσ δο χαπιταλισµο. Ου: Χονσιδερε ραζο〈ϖελ θυε ο Υνιϖερσο χοντινυε α εξιστιρ παρα σεµπρε νο φυτυρο, µασ ϕυλγυε αβσυρδα α ποσσιβιλιδαδε δε θυε ελε τενηα δυραο ινφινιτα νο πασσαδο); ! νον σεθυιτυρ εξπρεσσο λατινα θυε σιγνιφιχα νο σε σεγυε (πορ εξεµπλο: Α νοσσα ναο πρεϖαλεχερ〈, πορθυε ∆ευσ  γρανδε. Μασ θυασε τοδασ ασ να⌡εσ θυερεµ θυε ισσο σεϕα ϖερδαδε; α φορµυλαο αλεµ ερα Γοττ µιτ υνσ ). Χοµ φρεθνχια, οσ θυε χαεµ να φαλ〈χια νον σεθυιτυρ δειξαραµ σιµπλεσµεντε δε ρεχονηεχερ ασ ποσσιβιλιδαδεσ αλτερνατιϖασ; ! ποστ ηοχ, εργο προπτερ ηοχ εξπρεσσο λατινα θυε σιγνιφιχα αχοντεχευ απ⌠σ υµ φατο, λογο φοι πορ ελε χαυσαδο (πορ εξεµπλο, ϑαιµε Χαρδιναλ Σιν, αρχεβισπο δε Μανιλλα: Χονηεο [...] υµα µοα δε 26 ανοσ θυε απαρεντα σεσσεντα πορθυε ελα τοµα α πλυλα [αντιχονχεπχιοναλ] . Ου: Αντεσ δε ασ µυληερεσ τερεµ ο διρειτο δε ϖοταρ, νο ηαϖια αρµασ νυχλεαρεσ); ! περγυντα σεµ σεντιδο (πορ εξεµπλο: Ο θυε αχοντεχε θυανδο υµα φορα ιρρεσιστϖελ ενχοντρα υµ οβϕετο ιµ⌠ϖελ? Μασ σε εξιστε υµα φορα ιρρεσιστϖελ, νο ποδε ηαϖερ οβϕετοσ ιµ⌠ϖεισ, ε ϖιχε−ϖερσα); ! εξχλυσο δε µειο−τερµο, ου διχοτοµια φαλσα χονσιδερανδο απενασ οσ δοισ εξτρεµοσ νυµ χοντινυυµ δε ποσσιβιλιδαδεσ ιντερµεδι〈ριασ (πορ εξεµπλο: Χλαρο, τοµε ο παρτιδο δελε; µευ µαριδο  περφειτο; ευ εστου σεµπρε ερραδα. Ου: Αµε ο σευ πασ ου οδειε−ο.. Ου: Σε ϖοχ νο  παρτε δα σολυο,  παρτε δο προβλεµα); ! χυρτο πραζο ϖερσυσ λονγο πραζο υµ συβχονϕυντο δα εξχλυσο δο µειο−τερµο, µασ το ιµπορταντε θυε ο σεπαρει παρα ληε δαρ ατενο εσπεχιαλ (πορ εξεµπλο: Νο τεµοσ δινηειρο παρα φινανχιαρ προγραµασ θυε αλιµεντεµ χριανασ µαλ νυτριδασ ε εδυθυεµ γαροτοσ εµ ιδαδε εσχολαρ. Πρεχισαµοσ υργεντεµεντε τραταρ δο χριµε νασ ρυασ. Ου: Πορ θυε εξπλοραρ ο εσπαο ου φαζερ πεσθυισα δε χινχια β〈σιχα,


θυανδο τεµοσ ταντασ πεσσοασ σεµ τετο?); ! δεχλιϖε εσχορρεγαδιο, ρελαχιοναδο ◊ εξχλυσο δο µειο−τερµο (πορ εξεµπλο: Σε περµιτιρµοσ ο αβορτο νασ πριµειρασ σεµανασ δα γραϖιδεζ, σερ〈 ιµποσσϖελ εϖιταρ ο ασσασσινατο δε υµ βεβ νο φιναλ δα γραϖιδεζ. Ου, ινϖερσαµεντε: Σε ο Εσταδο προβε ο αβορτο ατ νο νονο µσ, λογο εσταρ〈 νοσ διζενδο ο θυε φαζερ χοµ οσ νοσσοσ χορποσ νο µοµεντο δα χονχεπο); ! χονφυσο δε χορρελαο ε χαυσα (πορ εξεµπλο: Υµ λεϖανταµεντο µοστρα θυε  µαιορ ο νµερο δε ηοµοσσεξυαισ εντρε οσ θυε τµ χυρσο συπεριορ δο θυε εντρε οσ θυε νο ο ποσσυεµ; πορταντο, α εδυχαο τορνα ασ πεσσοασ ηοµοσσεξυαισ. Ου: Οσ τερρεµοτοσ ανδινοσ εστο χορρελαχιοναδοσ χοµ ασ µαιορεσ απροξιµα⌡εσ δο πλανετα Υρανο; πορταντο απεσαρ δα αυσνχια δε υµα χορρελαο δεσσε τιπο χοµ ρεσπειτο αο πλανετα ϑπιτερ, µαισ πρ⌠ξιµο ε µαισ ϖολυµοσο ο πλανετα Υρανο  α χαυσα δοσ τερρεµοτοσ);∗ ∗∗∗ ! εσπανταληο χαριχατυραρ υµα ποσιο παρα τορναρ µαισ φ〈χιλ ο αταθυε (πορ εξεµπλο: Οσ χιεντιστασ συπ⌡εµ θυε οσ σερεσ ϖιϖοσ σιµπλεσµεντε σε ρευνιραµ πορ αχασο υµα φορµυλαο θυε ιγνορα προποσιταδαµεντε α ιδια δαρωινιανα χεντραλ, δε θυε α νατυρεζα σε χονστρ⌠ι γυαρδανδο ο θυε φυνχιονα ε ϕογανδο φορα ο θυε νο φυνχιονα. Ου: ισσο  ταµβµ υµα φαλ〈χια δε χυρτο πραζο/λονγο πραζο οσ αµβιενταλιστασ σε ιµπορταµ µαισ χοµ ανηινγασ ε χορυϕασ πινταδασ δο θυε χοµ γεντε); ! εϖιδνχια συπριµιδα, ου µεια ϖερδαδε (πορ εξεµπλο: Υµα προφεχια εσπαντοσαµεντε εξατα ε µυιτο χιταδα δο ατενταδο χοντρα ο πρεσιδεντε Ρεαγαν  απρεσενταδα να τελεϖισο; µασ δεταληε ιµπορταντε φοι γραϖαδα αντεσ ου δεποισ δο εϖεντο? Ου: Εσσεσ αβυσοσ δο γοϖερνο πεδεµ υµα ρεϖολυο, µεσµο θυε νο σε ποσσα φαζερ υµα οµελετε σεµ θυεβραρ αλγυνσ οϖοσ. Σιµ, µασ σερ〈 υµα ρεϖολυο θυε χαυσαρ〈 µυιτο µαισ µορτεσ δο θυε ο ρεγιµε αντεριορ? Ο θυε συγερε α εξπερινχια δε ουτρασ ρεϖολυ⌡εσ? Τοδασ ασ ρεϖολυ⌡εσ χοντρα ρεγιµεσ οπρεσσιϖοσ σο δεσεϕ〈ϖεισ ε ϖανταϕοσασ παρα ο ποϖο?); ! παλαϖρασ εθυϖοχασ (πορ εξεµπλο, α σεπαραο δοσ ποδερεσ να Χονστιτυιο νορτε−αµεριχανα εσπεχιφιχα θυε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο ποδεµ τραϖαρ γυερρα σεµ υµα δεχλαραο δο Χονγρεσσο. Πορ ουτρο λαδο, οσ πρεσιδεντεσ δετµ ο χοντρολε δα πολτιχα εξτερνα ε ο χοµανδο δασ γυερρασ, (∗) Ου: Ασ χριανασ θυε ασσιστεµ α προγραµασ ϖιολεντοσ να τελεϖισο τενδεµ α σερ µαισ ϖιολεντασ να ϖιδα αδυλτα. Μασ α Τς χαυσου α ϖιολνχια, ου χριανασ ϖιολεντασ πρεφερεµ ασσιστιρ α προγραµασ ϖιολεντοσ? Μυιτο προϖαϖελµεντε, ασ δυασ χοισασ. Οσ δεφενσορεσ χοµερχιαισ δα ϖιολνχια να Τς αργυµενταµ θυε θυαλθυερ υµ σαβε διστινγυιρ εντρε α τελεϖισο ε α ρεαλιδαδε. Μασ οσ προγραµασ ινφαντισ δασ µανησ δε Σ〈βαδο τµ ηοϕε εµ δια υµα µδια δε 25 ατοσ δε ϖιολνχια πορ ηορα. Νο µνιµο, ισσο τορνα ασ χριανασ ινσενσϖεισ ◊ αγρεσσο ε ◊ χρυελδαδε γρατυιτα. Ε, σε ποδεµοσ ιµπλανταρ φαλσασ λεµβρανασ νοσ χρεβροσ δοσ αδυλτοσ ιµπρεσσιον〈ϖεισ, ο θυε νο εσταµοσ ιµπλαντανδο εµ νοσσοσ φιληοσ, θυανδο οσ εξποµοσ α υνσ 100 µιλ ατοσ δε ϖιολνχια αντεσ δε τερµιναρεµ α εσχολα πριµ〈ρια?


θυε σο ποτενχιαλµεντε φερραµεντασ ποδεροσασ παρα θυε σεϕαµ ρεελειτοσ. Πορταντο, οσ πρεσιδεντεσ δε θυαλθυερ παρτιδο πολτιχο ποδεµ φιχαρ τενταδοσ α αρρυµαρ δισπυτασ, ενθυαντο δεσφραλδαµ α βανδειρα ε δο ουτρο νοµε ◊σ γυερρασ α⌡εσ πολιχιαισ , ινχυρσ⌡εσ αρµαδασ , αταθυεσ δε ρεαο προτετορεσ , παχιφιχαο , σαλϖαγυαρδα δοσ ιντερεσσεσ νορτε−αµεριχανοσ ε υµα ενορµε ϖαριεδαδε δε οπερα⌡εσ , χοµο α Οπεραο δα Χαυσα ϑυστα . Οσ ευφεµισµοσ παρα α γυερρα σο υµ δοσ ιτενσ δε υµα αµπλα χατεγορια δε ρεινϖεν⌡εσ δα λινγυαγεµ παρα φινσ πολτιχοσ. Ταλλεψρανδ δισσε: Υµα αρτε ιµπορταντε δοσ πολτιχοσ  ενχοντραρ νοϖοσ νοµεσ παρα ινστιτυι⌡εσ θυε χοµ σευσ νοµεσ αντιγοσ σε τορναραµ οδιοσασ παρα ο πβλιχο ). Χονηεχερ α εξιστνχια δεσσασ φαλ〈χιασ λ⌠γιχασ ε ρετ⌠ριχασ χοµπλετα ο νοσσο χονϕυντο δε φερραµεντασ. Χοµο τοδοσ οσ ινστρυµεντοσ, ο κιτ δε δετεχο δε µεντιρασ ποδε σερ µαλ εµπρεγαδο, απλιχαδο φορα δο χοντεξτο, ου ατ υσαδο χοµο υµα αλτερνατιϖα µεχνιχα παρα ο πενσαµεντο. Μασ, απλιχαδο ϕυδιχιοσαµεντε, ποδε φαζερ τοδα α διφερενα δο µυνδο αο µενοσ παρα αϖαλιαρ οσ νοσσοσ πρ⌠πριοσ αργυµεντοσ αντεσ δε οσ απρεσενταρµοσ αοσ ουτροσ.

Α ινδστρια δο ταβαχο νορτε−αµεριχανα φατυρα χερχα δε 50 βιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ πορ ανο. Η〈 υµα χορρελαο εστατστιχα εντρε ο φυµο ε ο χνχερ, αδµιτε α ινδστρια δο φυµο, µασ νο εξιστε, διζεµ, υµα ρελαο χαυσαλ. Υµα φαλ〈χια λ⌠γιχα εστ〈 σενδο χοµετιδα,  ο θυε αφιρµαµ. Ο θυε σιγνιφιχα τυδο ισσο? Ταλϖεζ ασ πεσσοασ χοµ πρεδισποσι⌡εσ ηερεδιτ〈ριασ παρα χοντραιρ ο χνχερ τενηαµ πρεδισποσι⌡εσ ηερεδιτ〈ριασ παρα δρογασ θυε ϖιχιαµ ασσιµ, ποδερια ηαϖερ υµα χορρελαο εντρε ο χνχερ ε ο φυµο, µασ αθυελε νο σερια χαυσαδο πορ εστε. Ποδεµ−σε ινϖενταρ χονεξ⌡εσ δεστε τιπο, χαδα ϖεζ µαισ φοραδασ. Εσσα  εξαταµεντε υµα δασ ραζ⌡εσ πορ θυε α χινχια ινσιστε εµ φαζερ εξπεριµεντοσ δε χοντρολε. ςαµοσ συπορ θυε σε πιντασσεµ ασ χοστασ δε υµ γρανδε νµερο δε χαµυνδονγοσ χοµ αλχατρο δε χιγαρρο, ε θυε ταµβµ σε οβσερϖασσε α σαδε δε υµ νµερο θυασε ιδντιχο δε χαµυνδονγοσ θυε νο φοραµ πινταδοσ. Σε οσ πριµειροσ χοντραεµ χνχερ ε οσ σεγυνδοσ νο, ποδε−σε τερ βασταντε χερτεζα δε θυε α χορρελαο  χαυσαλ. Τραγυε α φυµαα δε ταβαχο, ε α χηανχε δε χοντραιρ χνχερ αυµεντα; νο τραγυε, ε α ταξα περµανεχε νο νϖελ β〈σιχο. Ο µεσµο ϖαλε παρα ο ενφισεµα, α βρονθυιτε ε ασ δοενασ χαρδιοϖασχυλαρεσ. Θυανδο, εµ 1953, σε πυβλιχου α πριµειρα οβρα να λιτερατυρα χιεντφιχα µοστρανδο θυε ασ συβστνχιασ πρεσεντεσ να φυµαα δο χιγαρρο, θυανδο εσπαργιδασ νασ χοστασ δε ροεδορεσ, προδυζεµ τυµορεσ µαλιγνοσ, α ρεαο δασ σεισ µαιορεσ χοµπανηιασ δε ταβαχο φοι χοµεαρ υµα χαµπανηα δε ρελα⌡εσ πβλιχασ παρα ιµπυγναρ α πεσθυισα, πατροχιναδα πελα Φυνδαο Σλοαν Κεττερινγ. Υµα ρεαο σεµεληαντε ◊ δα ∆υ Ποντ Χορπορατιον, θυανδο εµ


1974 φοι πυβλιχαδα α πριµειρα πεσθυισα µοστρανδο θυε σευ προδυτο Φρεον αταχα α χαµαδα προτετορα δε οζνιο. Η〈 µυιτοσ ουτροσ εξεµπλοσ. ⊃ δε σε πενσαρ θυε, αντεσ δε δενυνχιαρ δεσχοβερτασ χιεντφιχασ ινδεσεϕαδασ, ασ πρινχιπαισ χοµπανηιασ δεϖεριαµ εµπρεγαρ οσ σευσ χονσιδερ〈ϖεισ ρεχυρσοσ παρα ϖεριφιχαρ α σεγυρανα δοσ προδυτοσ θυε σε προπ⌡εµ φαβριχαρ. Ε, σε περδεσσεµ αλγο, σε χιεντιστασ ινδεπενδεντεσ συγερισσεµ υµ περιγο, πορ θυε ασ χοµπανηιασ σε οποριαµ? Πρεφεριριαµ µαταρ πεσσοασ α περδερ λυχροσ? Σε, νεσσε µυνδο ινχερτο, υµ ερρο πρεχισα σερ χοµετιδο, ελε νο δεϖερια τερ ο οβϕετιϖο δε προτεγερ οσ χλιεντεσ ε ο πβλιχο? Ε, πορ ουτρο λαδο, ο θυε εσσεσ χασοσ ρεϖελαµ σοβρε α χαπαχιδαδε δε ο σιστεµα δε λιϖρε εµπρεσα πολιχιαρ α σι µεσµο? Νο σο εξεµπλοσ εµ θυε α ιντερφερνχια δο γοϖερνο  χλαραµεντε α φαϖορ δο ιντερεσσε πβλιχο? Υµ ρελατ⌠ριο ιντερνο δα Βροων ανδ Ωιλλιαµσον Τοβαχχο Χορπορατιον, δε 1971, λιστα χοµο οβϕετιϖο δα χοµπανηια αφασταρ δασ µεντεσ δε µιλη⌡εσ α φαλσα χονϖιχο δε θυε φυµαρ χιγαρροσ χαυσα χνχερ δε πυλµο ε ουτρασ δοενασ; υµα χονϖιχο βασεαδα εµ πρεσσυποστοσ φαν〈τιχοσ, ρυµορεσ φαλαχιοσοσ, αφιρµα⌡εσ σεµ φυνδαµεντο ε δεχλαρα⌡εσ νο χιεντφιχασ δε οπορτυνιστασ θυε βυσχαµ νοτοριεδαδε . Ελεσ σε θυειξαµ δο αταθυε ινχρϖελ, σεµ πρεχεδεντεσ ε αβοµιν〈ϖελ χοντρα ο χιγαρρο, χονστιτυινδο ο µαιορ λιβελο ε α µαιορ διφαµαο ϕ〈 περπετραδοσ χοντρα υµ προδυτο να ηιστ⌠ρια δα λιϖρε εµπρεσα; υµ λιβελο χριµινοσο δε το γρανδεσ προπορ⌡εσ ε ιµπλιχα⌡εσ θυε  δε σε περγυνταρ χοµο εσσα χρυζαδα δε χαλνιασ ποδε σε αχοµοδαρ σοβ α Χονστιτυιο ποδε σερ το δεσρεσπειταδα ε ϖιολαδα [σιχ].

Εσσα ρετ⌠ριχα  απενασ υµ πουχο µαισ ινφλαµαδα δο θυε α δασ δεχλαρα⌡εσ θυε α ινδστρια δο ταβαχο εµιτε δε τεµποσ εµ τεµποσ παρα χονσυµο πβλιχο. Η〈 µυιτασ µαρχασ δε χιγαρροσ θυε ανυνχιαµ βαιξο νϖελ δε αλχατρο (δεζ µιλιγραµασ ου µενοσ πορ χιγαρρο). Πορ θυε ισσο  υµα ϖιρτυδε? Πορθυε  νο αλχατρο ρεφρατ〈ριο θυε οσ ηιδροχαρβονετοσ αροµ〈τιχοσ πολιχχλιχοσ ε αλγυµασ ουτρασ συβστνχιασ χανχεργενασ σε χονχεντραµ. Ασ προπαγανδασ θυε ενφατιζαµ βαιξοσ τεορεσ δε αλχατρο νο σο υµα αδµισσο τ〈χιτα δασ χοµπανηιασ δε ταβαχο δε θυε οσ χιγαρροσ ρεαλµεντε χαυσαµ χνχερ? Α Ηεαλτηψ Βυιλδινγ Ιντερνατιοναλ  υµα οργανιζαο λυχρατιϖα, θυε ρεχεβε η〈 ανοσ µιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ δα ινδστρια δο φυµο. Ελα ρεαλιζα πεσθυισασ σοβρε φυµο πασσιϖο, ε πρεστα δεχλαρα⌡εσ παρα ασ χοµπανηιασ δε ταβαχο. Εµ 1994, τρσ δε σευσ τχνιχοσ ρεχλαµαραµ θυε αλτοσ εξεχυτιϖοσ τεριαµ φαλσιφιχαδο δαδοσ σοβρε παρτχυλασ δε χιγαρρο ιναλ〈ϖεισ νο αρ. Εµ τοδοσ οσ χασοσ, οσ δαδοσ ινϖενταδοσ ου χορριγιδοσ φαζιαµ α φυµαα δε χιγαρρο παρεχερ µαισ σεγυρα δο θυε ασ µεδι⌡εσ δοσ τχνιχοσ ηαϖιαµ ινδιχαδο. Οσ δεπαρταµεντοσ δε


πεσθυισα δα χοµπανηια ου ασ φιρµασ δο ραµο χοντραταδασ ϕ〈 δεσχοβριραµ αλγυµα ϖεζ θυε υµ προδυτο  µαισ περιγοσο δο θυε α εµπρεσα δε ταβαχο δεχλαρου πυβλιχαµεντε? Εµ χασο ποσιτιϖο, µαντιϖεραµ ο εµπρεγο? Ο ταβαχο ϖιχια; σεγυνδο µυιτοσ χριτριοσ, αινδα µαισ δο θυε α ηερονα ε α χοχανα. Ηαϖια υµα ραζο παρα ασ πεσσοασ χαµινηαρεµ υµα µιληα πορ υµ Χαµελ , χοµο διζιαµ οσ αννχιοσ δα δχαδα δε 40. ϑ〈 µορρεραµ µαισ πεσσοασ πορ χαυσα δο φυµο δο θυε εµ τοδα α Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ. Σεγυνδο α Οργανιζαο Μυνδιαλ δε Σαδε, ο φυµο µατα 3 µιλη⌡εσ δε πεσσοασ πορ ανο εµ τοδο ο µυνδο. Εσσε νµερο ϖαι χηεγαρ α 10 µιλη⌡εσ δε µορτεσ πορ ανο εµ 2020 εµ παρτε δεϖιδο α υµα γρανδε χαµπανηα πυβλιχιτ〈ρια θυε πιντα ο ταβαγισµο χοµο υµ η〈βιτο αϖαναδο ε ελεγαντε παρα ασ ϕοϖενσ µυληερεσ δο µυνδο εµ δεσενϖολϖιµεντο. ⊃ εµ παρτε πορ χαυσα δα φαλτα δισσεµιναδα δε χονηεχιµεντο σοβρε α δετεχο δε µεντιρασ, ο πενσαµεντο χρτιχο ε ο µτοδο χιεντφιχο θυε α ινδστρια δε ταβαχο χονσεγυε σερ ο φορνεχεδορ βεµ−συχεδιδο δεσσα µιστυρα δε ϖενενοσ θυε ϖιχιαµ. Α χρεδυλιδαδε µατα.


13 ΟΒΧΕΧΑ∆Ο ΠΕΛΑ ΡΕΑΛΙ∆Α∆Ε

Υµ προπριετ〈ριο δε ναϖιοσ εσταϖα πρεστεσ α µανδαρ παρα ο µαρ υµ ναϖιο δε εµιγραντεσ. Ελε σαβια θυε ο ναϖιο εσταϖα ϖεληο, ε νεµ φορα µυιτο βεµ χονστρυδο; θυε ϖιρα µυιτοσ µαρεσ ε χλιµασ, ε χοµ φρεθνχια νεχεσσιταρα δε ρεπαροσ. ∆ϖιδασ δε θυε ποσσιϖελµεντε νο εστιϖεσσε εµ χονδι⌡εσ δε ναϖεγαρ ληε ηαϖιαµ σιδο συγεριδασ. Εσσασ δϖιδασ ληε οπριµιαµ α µεντε ε ο δειξαϖαµ ινφελιζ. Ελε χηεγου α πενσαρ θυε ο ναϖιο ταλϖεζ τιϖεσσε δε σερ τοταλµεντε εξαµιναδο ε ρεεθυιπαδο, αινδα θυε ισσο ληε χυστασσε γρανδεσ δεσπεσασ. Νο ενταντο, αντεσ θυε α εµβαρχαο παρτισσε, χονσεγυιυ συπεραρ εσσασ ρεφλεξ⌡εσ µελανχ⌠λιχασ. ∆ισσε παρα σι µεσµο θυε ο ναϖιο πασσαρα πορ µυιτασ ϖιαγενσ ε ρεσιστιρα α µυιτασ τεµπεσταδεσ εµ σεγυρανα, θυε ερα ινφυνδαδο συπορ θυε νο ϖολταρια α σαλϖο ταµβµ δεσσα ϖιαγεµ. Ελε χονφιαρια να Προϖιδνχια, θυε νο ποδια δειξαρ δε προτεγερ τοδασ εσσασ φαµλιασ ινφελιζεσ θυε εσταϖαµ αβανδονανδο α συα τερρα ναταλ εµ βυσχα δε διασ µεληορεσ εµ ουτρο λυγαρ. Τιραρια δε συα χαβεα τοδασ ασ συσπειτασ µεσθυινηασ σοβρε α ηονεστιδαδε δοσ χονστρυτορεσ ε εµπρειτειροσ. ∆εσσα φορµα, ελε αδθυιριυ υµα χονϖιχο σινχερα ε χονφορτ〈ϖελ δε θυε ο σευ ναϖιο ερα τοταλµεντε σεγυρο ε χαπαζ δε ρεσιστιρ ◊σ ιντεµπριεσ; ασσιστιυ ◊ συα παρτιδα δε χοραο λεϖε ε χηειο δε ϖοτοσ βονδοσοσ παρα ο συχεσσο δοσ εξιλαδοσ ναθυελε θυε σερια ο σευ εστρανηο νοϖο λαρ; ε εµβολσου ο δινηειρο δο σεγυρο, θυανδο ο ναϖιο αφυνδου νο µειο δο οχεανο, σεµ χονταρ ηιστ⌠ριασ α νινγυµ. Ο θυε δεϖεµοσ διζερ δεσσε ηοµεµ? Σεµ δϖιδα, ο σεγυιντε: θυε ελε φοι δε φατο χυλπαδο δα µορτε δεσσεσ ηοµενσ. Αδµιτε− σε θυε ελε αχρεδιταϖα σινχεραµεντε νασ βοασ χονδι⌡εσ δε σευ ναϖιο; µασ α σινχεριδαδε δε συα χονϖιχο νο ο αϕυδα δε µοδο αλγυµ, πορθυε ελε νο τινηα ο διρειτο δε αχρεδιταρ να εϖιδνχια θυε εσταϖα διαντε δε σι. Νο αδθυιριρα α συα οπινιο χονθυιστανδο−α ηονεσταµεντε πελα ινϖεστιγαο παχιεντε, µασ ρεπριµινδο ασ συασ δϖιδασ... Ωιλλιαµ Κ. Χλιφφορδ, Τηε ετηιχσ οφ βελιεφ (1874)

Νασ φροντειρασ δα χινχια ε ◊σ ϖεζεσ χοµο υµ ρεστο δε πενσαµεντο


πρ−χιεντφιχο µοϖε−σε φυρτιϖαµεντε υµα σριε δε ιδιασ θυε σο ατραεντεσ, ου πελο µενοσ χαυσαµ υµ µοδεστο εσπαντο να µεντε, µασ θυε νο τµ σιδο εξαµιναδασ χοµ χυιδαδο πελο κιτ δε δετεχο δε µεντιρασ, αο µενοσ πελοσ σευσ δεφενσορεσ: πορ εξεµπλο, α νοο δε θυε α συπερφχιε δα Τερρα εστ〈 νο ιντεριορ δε υµα εσφερα, ε νο νο εξτεριορ; ου ασ αφιρµα⌡εσ δε θυε  ποσσϖελ λεϖιταρ µεδιτανδο, ε δε θυε οσ βαιλαρινοσ ε οσ ϕογαδορεσ δε βασθυετε χοστυµαµ σε ελεϖαρ το αλτο πορ µειο δα λεϖιταο; ου α προποσιο δε θυε ευ τενηο υµα χοισα χηαµαδα αλµα, θυε νο  φειτα νεµ δε µατρια, νεµ δε ενεργια, µασ δε αλγο διφερεντε θυε νο χοµπορτα νενηυµα ουτρα εϖιδνχια, ε δε θυε δεποισ δα µινηα µορτε ευ ταλϖεζ ϖολτε παρα ανιµαρ υµα ϖαχα ου υµ ϖερµε. Προδυτοσ τπιχοσ δα πσευδοχινχια ε δα συπερστιο εσσα νο  υµα λιστα αβρανγεντε, µασ απενασ ρεπρεσεντατιϖα σο α αστρολογια; ο Τρινγυλο δασ Βερµυδασ; ο Π Γρανδε ε ο µονστρο δο λαγο Νεσσ; οσ φαντασµασ; ο µαυ− οληαδο ; ασ αυρασ µυλτιχολοριδασ, σεµεληαντεσ α ηαλοσ, θυε συποσταµεντε χιρχυνδαµ α χαβεα δε τοδασ ασ πεσσοασ (ασ χορεσ σο περσοναλιζαδασ); α περχεπο εξτρα−σενσοριαλ (ΕΣΠ), ο θυε ινχλυι α τελεπατια, α πρεχογνιο, α τελεχινσια ε α ϖισο ρεµοτα δε λυγαρεσ δισταντεσ; α χρενα δε θυε 13  υµ νµερο δε αζαρ (ραζο πελα θυαλ µυιτοσ ηοτισ ε εδιφχιοσ χοµερχιαισ να Αµριχα δο Νορτε πασσαµ διρεταµεντε δο 12≡. παρα ο 14≡. ανδαρ πορ θυε χορρερ ο ρισχο?); εστ〈τυασ θυε σανγραµ; α χονϖιχο δε θυε ανδαρ χοµ υµα πατα δε χοεληο τραζ βοα σορτε; ασ ϖαρινηασ διϖινατ⌠ριασ, α ραβδοµανχια ε α ηιδροσχοπια; α χοµυνιχαο φαχιλιταδα νο αυτισµο; α χρενα δε θυε ασ λµινασ δε βαρβεαρ φιχαµ µαισ αφιαδασ θυανδο µαντιδασ δεντρο δε πεθυενασ πιρµιδεσ δε παπελο, ε ουτροσ δογµασ δα πιραµιδολογια ; οσ τελεφονεµασ δοσ µορτοσ (νενηυµ δελεσ α χοβραρ); ασ προφεχιασ δε Νοστραδαµυσ; α αλεγαδα δεσχοβερτα δε θυε πλατελµιντοσ νο τρειναδοσ χονσεγυεµ απρενδερ υµα ταρεφα χοµενδο οσ ρεστοσ µοδοσ δε ουτροσ πλατελµιντοσ µαισ βεµ εδυχαδοσ; α νοο δε θυε ο νµερο δε χριµεσ αυµεντα χοµ α λυα χηεια; α θυιροµανχια; α νυµερολογια ε α χριπτολογια; οσ χοµετασ, ασ φοληασ δο χη〈 ε οσ παρτοσ δε σερεσ µονστρυοσοσ χοµο προδγιοσ θυε ανυνχιαµ εϖεντοσ φυτυροσ (αλµ δε διϖινα⌡εσ χορρεντεσ εµ ποχασ µαισ πριµιτιϖασ, ρεαλιζαδασ πελα οβσερϖαο δασ εντρανηασ, δα φυµαα, δασ φορµασ δασ χηαµασ, δασ σοµβρασ ε δοσ εξχρεµεντοσ; πελα εσχυτα δε εστµαγοσ βορβυληαντεσ ε ατ, δυραντε υµ βρεϖε περοδο, πελο εξαµε δασ τ〈βυασ δε λογαριτµοσ); α φοτογραφια δε εϖεντοσ πασσαδοσ, χοµο α χρυχιφιχαο δε ϑεσυσ; υµ ελεφαντε ρυσσο θυε φαλα φλυεντεµεντε; σενσιτιϖοσ θυε, δεποισ δε τερεµ οσ οληοσ χυιδαδοσαµεντε ϖενδαδοσ, λεµ λιϖροσ χοµ ασ ποντασ δοσ δεδοσ; Εδγαρ Χαψχε (θυε πρεδισσε θυε, νοσ ανοσ 60, ο χοντινεντε περδιδο δε Ατλντιδα απαρεχερια ) ε ουτροσ προφετασ , αδορµεχιδοσ ε αχορδαδοσ; α χηαρλατανιχε δασ διετασ; ασ εξπερινχιασ φορα−δο−χορπο (πορ εξεµπλο, α θυασε−µορτε) ιντερπρεταδασ χοµο


αχοντεχιµεντοσ ρεαισ νο µυνδο εξτερνο; α φραυδε δοσ θυε χυραµ πελα φ; ασ µεσασ Ουιϕα; α ϖιδα εµοχιοναλ δοσ γερνιοσ, ρεϖελαδα πελο υσο ιντρπιδο δε υµ δετεχτορ δε µεντιρασ ; α 〈γυα θυε ρεχορδα ασ µολχυλασ θυε χοστυµαϖαµ σερ νελα δισσολϖιδασ; α λειτυρα δο χαρ〈τερ πελασ φει⌡εσ φαχιαισ ου πελοσ γαλοσ να χαβεα; α χονφυσο δο χεντσιµο µαχαχο ε ουτρασ αφιρµα⌡εσ θυε χονφιρµαµ τυδο ο θυε υµα πεθυενα φραο δε νοσσα εσπχιε θυερ θυε σεϕα ϖερδαδε; οσ σερεσ ηυµανοσ θυε σε ινχενδειαµ εσποντανεαµεντε ε σο θυειµαδοσ; γρανδε παρτε δοσ βιορριτµοσ; ασ µ〈θυινασ δε µοϖιµεντο περπτυο, θυε προµετεµ συπριµεντοσ ιλιµιταδοσ δε ενεργια (µασ, πορ υµα ου ουτρα ραζο, σο µαντιδασ ◊ διστνχια δο εξαµε χυιδαδοσο δε υµ χτιχο); ασ πρεδι⌡εσ σιστεµατιχαµεντε ινεπτασ δε ϑεανε ∆ιξον (θυε εµ 1953 πρεδισσε υµα ινϖασο σοϖιτιχα δο Ιρ, ε εµ 1965 θυε α ΥΡΣΣ ϖενχερια οσ Εσταδοσ Υνιδοσ, χολοχανδο ο πριµειρο σερ ηυµανο σοβρε α Λυα∗) ε δε ουτροσ µδιυνσ προφισσιοναισ; α πρεδιο δασ Τεστεµυνηασ δε ϑεοϖ〈 δε θυε ο µυνδο τερµιναρια εµ 1917, ε µυιτασ προφεχιασ σεµεληαντεσ; α διαντιχα ε α χιεντολογια; Χαρλοσ Χαστα〉εδα ε α φειτιαρια ; ασ αφιρµα⌡εσ δε θυε φοραµ ενχοντραδοσ οσ ρεστοσ δα αρχα δε Νο; ο Ηορρορ δε Αµιτψϖιλλε ε ουτρασ ασσοµβρα⌡εσ; ε οσ ρελατοσ δε θυε υµ πεθυενο βροντοσσαυρο ανδα εσµαγανδο ασ 〈ρϖορεσ δα φλορεστα τροπιχαλ δα Ρεπβλιχα δο Χονγο νο πρεσεντε. [Υµα δισχυσσο εµ προφυνδιδαδε δε µυιτασ δεσσασ αφιρµα⌡εσ ποδε σερ ενχοντραδα εµ Ενχψχλοπεδια οφ τηε παρανορµαλ, Γορδον Στειν, εδ. Βυφφαλο, Προµετηευσ Βοοκσ, 1996.] Μυιτασ δεσσασ δουτρινασ σο λογο ρεϕειταδασ πελοσ χριστοσ φυνδαµενταλιστασ ε πελοσ ϕυδευσ, πορθυε α Ββλια ασσιµ ο πρεσχρεϖε. Ο ∆ευτερονµιο (18:10,11) διζ: Νο σε αχηε νο µειο δε τι θυεµ φαα πασσαρ πελο φογο σευ φιληο ου συα φιληα, νεµ θυεµ σε δ ◊ αδιϖινηαο, ◊ αστρολογια, αοσ αγουροσ, αο φειτιχισµο, ◊ µαγια, αο εσπιριτισµο, ◊ αδιϖινηαο ου ◊ εϖοχαο δοσ µορτοσ...

Α αστρολογια, α χαναλιζαο, ασ µεσασ Ουιϕα, α πρεδιο δο φυτυρο ε µυιτασ χοισασ µαισ σο προιβιδασ. Ο αυτορ δο ∆ευτερονµιο νο αφιρµα θυε εσσασ πρ〈τιχασ δειξεµ δε χυµπριρ ο θυε προµετεµ. Μασ σο αβοµινα⌡εσ ταλϖεζ αδεθυαδασ παρα ουτρασ να⌡εσ, µασ νο παρα οσ δισχπυλοσ δε ∆ευσ. Ε ατ ο απ⌠στολο Παυλο, το χρδυλο α ρεσπειτο δε µυιτασ θυεστ⌡εσ, νοσ αχονσεληα α χοµπροϖαρ τοδασ ασ χοισασ . Ο φιλ⌠σοφο ϕυδευ δο σχυλο ΞΙΙ Μοισσ Μαιµνιδεσ ϖαι αινδα αλµ δο ∆ευτερονµιο, να µεδιδα εµ θυε δειξα εξπλχιτο θυε εσσασ (∗ ) ςιολανδο ασ ρεγρασ παρα οσ ορ〈χυλοσ ε µαγοσ , φορµυλαδασ πορ Τηοµασ Αδψ εµ 1656: Εµ ασσυντοσ δυϖιδοσοσ, ελεσ δαϖαµ ρεσποστασ δυϖιδοσασ [...]. Θυανδο ηαϖια προβαβιλιδαδεσ µαισ σεγυρασ, ελεσ δαϖαµ ρεσποστασ µαισ σεγυρασ .


πσευδοχινχιασ νο φυνχιοναµ: ⊃ προιβιδο σε ενϖολϖερ χοµ αστρολογια, υτιλιζαρ ταλισµσ, συσσυρραρ σορτιλγιοσ [...]. Τοδασ εσσασ πρ〈τιχασ ναδα µαισ σο δο θυε µεντιρασ ε λογροσ υσαδοσ πελοσ αντιγοσ παγοσ παρα ενγαναρ ασ µασσασ ε δεσϖι〈−λασ δο βοµ χαµινηο [...]. Οσ σ〈βιοσ ε ιντελιγεντεσ τµ µαισ δισχερνιµεντο. [∆ε Μισηνεη Τοραη, Αϖοδαη Ζαρα, χαπτυλο 11.]

Αλγυµασ αφιρµα⌡εσ σο διφχεισ δε ϖεριφιχαρ πορ εξεµπλο, σε υµα εξπεδιο νο χονσεγυε ενχοντραρ ο φαντασµα ου ο βροντοσσαυρο, ισσο νο σιγνιφιχα θυε ελε νο εξιστε. Α αυσνχια δε εϖιδνχια νο  εϖιδνχια δα αυσνχια. Ουτρασ σο µαισ φ〈χεισ πορ εξεµπλο, ο απρενδιζαδο χανιβαλεσχο δοσ πλατελµιντοσ ου α δεχλαραο δε θυε, συβµετιδασ α υµ αντιβι⌠τιχο νυµ πρατο δε 〈γαρ, ασ χολνιασ δε βαχτριασ ϖινγαµ σε αλγυµ ρεζα πελα συα προσπεριδαδε (εµ χοµπαραο α βαχτριασ δε χοντρολε νο ρεδιµιδασ πορ ορα⌡εσ). Αλγυµασ πορ εξεµπλο, ασ µ〈θυινασ δε µοϖιµεντο περπτυο ποδεµ σερ εξχλυδασ χοµ βασε να φσιχα φυνδαµενταλ. ℵ εξχεο δεσσεσ χασοσ, νο  θυε σαιβαµοσ, αντεσ δε εξαµιναρ α εϖιδνχια, θυε ασ νο⌡εσ σο φαλσασ; χοισασ µαισ εστρανηασ σο ροτινειραµεντε ιντεγραδασ νο χορπο δα χινχια. Χοµο σεµπρε, α θυεστο : θυαλ ο ϖαλορ δα εϖιδνχια? Ο νυσ δα προϖα ρεχαι χοµ χερτεζα σοβρε οσ οµβροσ δαθυελεσ θυε προπ⌡εµ ασ αφιρµα⌡εσ. Ρεϖελαδοραµεντε, αλγυνσ δελεσ συστενταµ θυε ο χετιχισµο  υµ περιγο, θυε α χινχια ϖερδαδειρα  υµα ινϖεστιγαο σεµ χετιχισµο. Ταλϖεζ εστεϕαµ παρχιαλµεντε χερτοσ. Μασ χερτεζασ παρχιαισ νο βασταµ. Α παραπσιχ⌠λογα Συσαν Βλαχκµορε δεσχρεϖε υµ δοσ πασσοσ δα συα τρανσφορµαο νο σεντιδο δε αδοταρ υµα ατιτυδε µαισ χτιχα α ρεσπειτο δε φενµενοσ µεδινιχοσ : Α µε ε α φιληα εσχοχεσασ αφιρµαϖαµ θυε χονσεγυιαµ χαπταρ ιµαγενσ µενταισ υµα δα ουτρα. ∆εχιδιραµ υσαρ χαρτασ δε βαραληο παρα οσ τεστεσ, πορθυε ερα ο θυε εσταϖαµ αχοστυµαδασ α φαζερ εµ χασα. ∆ειξει θυε εσχοληεσσεµ α σαλα εµ θυε σεριαµ τεσταδασ ε µε ασσεγυρει δε θυε νο ηουϖεσσε νενηυµα µανειρα νορµαλ δε α ρεχεπτορα ϖερ ασ χαρτασ. Φραχασσαραµ. Νο χονσεγυιραµ αχερταρ µαισ δο θυε ο πρεϖισϖελ πελο αχασο, ε φιχαραµ µυιτο δεσαπονταδασ. Τινηαµ ηονεσταµεντε αχρεδιταδο θυε ποσσυαµ εσσε ποδερ, ε χοµεχει α χοµπρεενδερ χοµο  φ〈χιλ σερ ενγαναδο πελο πρ⌠πριο δεσεϕο δε αχρεδιταρ. Τιϖε εξπερινχιασ σεµεληαντεσ χοµ ϖ〈ριοσ ραβδοµαντεσ, χοµ χριανασ θυε διζιαµ ποδερ µοϖερ οσ οβϕετοσ πσιχοχινετιχαµεντε, ε χοµ ϖ〈ριασ πεσσοασ θυε αφιρµαϖαµ τερ ποδερεσ τελεπ〈τιχοσ. Τοδοσ φραχασσαραµ. Ατ ηοϕε αινδα τενηο να µινηα χοζινηα υµ νµερο δε χινχο δγιτοσ, υµα παλαϖρα ε υµ πεθυενο οβϕετο. Ο λυγαρ ε οσ ιτενσ φοραµ εσχοληιδοσ πορ υµ ϕοϖεµ θυε διζ ποδερ ϖ−λοσ , ενθυαντο ϖιαϕα φορα δο χορπο. Ελεσ ϕ〈 εστο αλι (εµβορα ευ οσ µυδε ρεγυλαρµεντε δε λυγαρ) η〈 τρσ ανοσ. Ατ αγορα, εντρεταντο, ελε


νο τεϖε συχεσσο.

Τελεπατια ρεφερε−σε λιτεραλµεντε α σεντιρ ◊ διστνχια ασσιµ χοµο τελεφονε α εσχυταρ ◊ διστνχια ε τελεϖισο α ϖερ ◊ διστνχια. Α παλαϖρα νο συγερε α χοµυνιχαο δε πενσαµεντοσ, µασ δε σεντιµεντοσ, εµο⌡εσ. Χερχα δε υµ θυαρτο δε τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ αχρεδιταµ θυε εξπεριµενταραµ αλγο παρεχιδο χοµ α τελεπατια. Ασ πεσσοασ θυε σε χονηεχεµ µυιτο βεµ, θυε ϖιϖεµ ϕυντασ, θυε εστο αχοστυµαδασ χοµ α ιντενσιδαδε δοσ σεντιµεντοσ, χοµ ασ ασσοχια⌡εσ ε χοµ οσ εστιλοσ δε πενσαρ υµασ δασ ουτρασ, ποδεµ φρεθεντεµεντε πρεϖερ ο θυε ο παρχειρο ϖαι διζερ. Ισσο ναδα µαισ  δο θυε οσ χινχο σεντιδοσ ηαβιτυαισ µαισ εµπατια, σενσιβιλιδαδε ε ιντελιγνχια ηυµανα εµ οπεραο. Ποδε παρεχερ εξτρα−σενσοριαλ, µασ νο  δε µοδο αλγυµ ο θυε σε θυερ διζερ χοµ α παλαϖρα τελεπατια . Σε αλγο δεσσε τιπο φοσσε αλγυµ δια δεφινιτιϖαµεντε δεµονστραδο, τερια, αχηο ευ, χαυσασ φσιχασ δισχερνϖεισ ταλϖεζ χορρεντεσ ελτριχασ νο χρεβρο. Α πσευδοχινχια, χορρετα ου ερραδαµεντε ροτυλαδα, νο  δε φορµα νενηυµα ο µεσµο θυε ο σοβρενατυραλ, θυε  πορ δεφινιο αλγο φορα δα νατυρεζα. ⊃ µυιτο πεθυενα α ποσσιβιλιδαδε δε θυε αλγυµασ δεσσασ αφιρµα⌡εσ παρανορµαισ σεϕαµ υµ δια ϖεριφιχαδασ πορ σ⌠λιδοσ δαδοσ χιεντφιχοσ. Μασ σερια τολιχε αχειταρ θυαλθυερ υµα δελασ σεµ εϖιδνχιασ αδεθυαδασ. Νο εσπριτο δοσ δραγ⌡εσ να γαραγεµ,  µυιτο µεληορ, παρα ασ αφιρµα⌡εσ θυε αινδα νο φοραµ ρεφυταδασ ου απροπριαδαµεντε εξπλιχαδασ, χοντερ α νοσσα ιµπαχινχια, νυτριρ χερτα τολερνχια εµ ρελαο ◊ αµβιγιδαδε, ε εσπεραρ ου, αινδα µεληορ, προχυραρ α εϖιδνχια θυε ασ χονφιρµε ου χοντεστε.

Νυµα τερρα δισταντε νοσ µαρεσ δο Συλ, χοµεου α χιρχυλαρ α νοτχια δε υµ σ〈βιο, υµ ηοµεµ θυε χυραϖα δοενασ, υµ εσπριτο ενχαρναδο. Ελε ποδια φαλαρ ατραϖσ δο τεµπο. Ερα υµ µεστρε ασχενσο. Ελε εσταϖα ϖινδο, διζιαµ. Ελε εσταϖα ϖινδο...

Εµ 1988, οσ ϕορναισ, ασ ρεϖιστασ ε ασ εστα⌡εσ δε τελεϖισο χοµεαραµ α ρεχεβερ α βοα νοϖα πορ µειο δε κιτσ δα ιµπρενσα ε ϖιδεοτειπεσ. Υµα φοληα ϖολαντε διζια: ΧΑΡΛΟΣ ΕΜ ΒΡΕςΕ ΝΑ ΑΥΣΤΡℑΛΙΑ Αθυελεσ θυε ο ϖιραµ ϕαµαισ εσθυεχερο. Ο ϕοϖεµ ε βριληαντε αρτιστα θυε ληεσ φαλαϖα δε ρεπεντε παρεχε ϖαχιλαρ, ο σευ πυλσο διµινυι δε φορµα περιγοσα ε ϖιρτυαλµεντε σε δετµ νο ποντο δα µορτε. Ο ασσεσσορ µδιχο θυαλιφιχαδο, θυε τεµ α ταρεφα δε εξερχερ υµα ϖιγιλνχια χονσταντε, εστ〈 πρεστεσ α σοαρ ο αλαρµε.


Μασ νεσσε µοµεντο, χοµ υµα εξπλοσο δε φαζερ βατερ ο χοραο, σεντε−σε ο πυλσο δε νοϖο µαισ ρ〈πιδο ε µαισ φορτε δο θυε νυνχα. Α φορα ϖιταλ χλαραµεντε ϖολτου αο χορπο µασ α εντιδαδε δεντρο δο χορπο ϕ〈 νο  ϑοσε Λυισ Αλϖαρεζ, ο ϕοϖεµ δε δεζενοϖε ανοσ χυϕα οριγιναλ χερµιχα δεχορατιϖα  δεσταθυε εµ αλγυµασ δασ χασασ µαισ ριχασ δα Αµριχα δο Νορτε. Εµ σευ λυγαρ, ο χορπο φοι ασσυµιδο πορ Χαρλοσ, υµα αλµα αντιγα, χυϕοσ ενσιναµεντοσ χονστιτυεµ ταντο υµ χηοθυε χοµο υµα ινσπιραο. Υµ σερ πασσα πορ υµα εσπχιε δε µορτε παρα δαρ λυγαρ α ουτρο; εσσε  ο φενµενο θυε τορνου Χαρλοσ, χαναλιζαδο πορ µειο δε ϑοσε Λυισ Αλϖαρεζ, α νοϖα φιγυρα δοµιναντε να χονσχινχια δα Νοϖα Ερα. Χοµο δισσε ατ υµ χρτιχο χτιχο δε Νοϖα Ψορκ: Ο πριµειρο ε νιχο χασο δε υµ χαναλιζαδορ θυε απρεσεντα προϖασ φσιχασ τανγϖεισ δε αλγυµα µυδανα µιστεριοσα εµ συα φισιολογια ηυµανα . Αγορα ϑοσε, θυε ϕ〈 πασσου πορ µαισ δε 170 δεσσασ πεθυενασ µορτεσ ε τρανσφορµα⌡εσ, ρεχεβευ ορδενσ δε Χαρλοσ παρα ϖισιταρ α Αυστρ〈λια νασ παλαϖρασ δο Μεστρε, α αντιγα τερρα νοϖα θυε δεϖε σερ α φοντε δε υµα ρεϖελαο εσπεχιαλ. Χαρλοσ ϕ〈 πρεϖιυ θυε, εµ 1988, µυιτασ χατ〈στροφεσ ϖο ασσολαρ α Τερρα, δοισ ιµπορταντεσ λδερεσ µυνδιαισ µορρερο ε, µαισ παρα ο φιµ δο ανο, οσ αυστραλιανοσ εσταρο εντρε οσ πριµειροσ α ϖερ ο νασχιµεντο δε υµα γρανδε εστρελα θυε τερ〈 προφυνδα ινφλυνχια σοβρε α ϖιδα φυτυρα να Τερρα. ∆ΟΜΙΝΓΟ 21 15:00 ΠΕΡΑ ΤΕΑΤΡΟ ∆ΡΑΜℑΤΙΧΟ

Νυµ αχιδεντε δε µοτοχιχλετα εµ 1986, εξπλιχαϖα ο κιτ δα ιµπρενσα, ϑοσε Αλϖαρεζ εντο χοµ δεζεσσετε ανοσ σοφρευ υµα χονχυσσο λεϖε. ∆εποισ δε συα ρεχυπεραο, αθυελεσ θυε ο χονηεχιαµ ποδιαµ ϖερ θυε ελε τινηα µυδαδο. ℵσ ϖεζεσ εµαναϖα δελε υµα ϖοζ µυιτο διφερεντε. ∆εσνορτεαδο, Αλϖαρεζ προχυρου α αϕυδα δε υµ πσιχοτεραπευτα, υµ εσπεχιαλιστα εµ δεσορδενσ δε µλτιπλα περσοναλιδαδε. Ο πσιθυιατρα δεσχοβριυ θυε ϑοσε εσταϖα χαναλιζανδο υµα εντιδαδε διστιντα θυε ερα χονηεχιδα χοµο Χαρλοσ. Εσσα εντιδαδε ασσυµε ο χορπο δε Αλϖαρεζ θυανδο α φορα ϖιταλ δο χορπο  ρελαξαδα ατ ο γραυ απροπριαδο . Χαρλοσ, ϖειο α σε σαβερ,  υµ εσπριτο δεσενχαρναδο δε 2 µιλ ανοσ, υµ φαντασµα σεµ φορµα χορπ⌠ρεα, θυε ινϖαδιυ πελα λτιµα ϖεζ υµ χορπο ηυµανο εµ Χαραχασ, ςενεζυελα, εµ 1900. Ινφελιζµεντε, εσσε χορπο µορρευ χοµ α ιδαδε δε δοζε ανοσ δεϖιδο α υµα θυεδα δε χαϖαλο. Εσσα ποδε σερ α ραζο, εξπλιχου ο τεραπευτα, δε Χαρλοσ τερ σιδο χαπαζ δε εντραρ νο χορπο δε Αλϖαρεζ δεποισ δο αχιδεντε δε µοτοχιχλετα. Θυανδο Αλϖαρεζ εντρα εµ τρανσε, ο εσπριτο δε Χαρλοσ, φοχαλιζαδο πορ υµ γρανδε ε ραρο χρισταλ, ασσυµε ο χορπο ε προφερε α σαβεδορια δασ ερασ.


ϑυντο χοµ ο κιτ δε ιµπρενσα, ϖινηαµ υµα λιστα δασ πρινχιπαισ απρεσεντα⌡εσ εµ χιδαδεσ νορτε−αµεριχανασ, υµ ϖιδεοτειπε δα τυµυλτυαδα ρεχεπο δαδα α Αλϖαρεζ/Χαρλοσ νυµ τεατρο δα Βροαδωαψ, α συα εντρεϖιστα να εσταο δε ρ〈διο ΩΟΟΠ δε Νοϖα Ψορκ, ε ουτρασ ινδιχα⌡εσ δε θυε αλι εσταϖα υµ φορµιδ〈ϖελ φενµενο νορτε−αµεριχανο δα Νοϖα Ερα. ∆οισ πεθυενοσ δεταληεσ χοµπροϖαδορεσ. Υµ αρτιγο δε υµ ϕορναλ δο συλ δα Φλ⌠ριδα αφιρµαϖα: ΝΟΤΑ ∆Ο ΤΕΑΤΡΟ: Α τεµποραδα δε τρσ διασ δο χαναλιζαδορ Χαρλοσ φοι προρρογαδα νο Αυδιτ⌠ριο δο Μεµοριαλ δα Γυερρα [...] εµ ρεσποστα αοσ πεδιδοσ δε νοϖασ απρεσεντα⌡εσ . Ε υµ τρεχηο εξτραδο δε υµ γυια δε προγραµασ δε τελεϖισο λισταϖα υµ εσπεχιαλ σοβρε Α ΕΝΤΙ∆Α∆Ε ΧΑΡΛΟΣ: Εσσε εστυδο εµ προφυνδιδαδε ρεϖελα οσ φατοσ πορ τρ〈σ δε υµα δασ περσοναλιδαδεσ µαισ ποπυλαρεσ ε χοντροϖερσασ δα ατυαλιδαδε . Αλϖαρεζ ε σευ εµπρεσ〈ριο χηεγαραµ α Σψδνεψ να πριµειρα χλασσε δα Θαντασ. ςιαϕαραµ πορ τοδα παρτε νυµα ενορµε λιµυσινε βρανχα. Οχυπαραµ α συτε πρεσιδενχιαλ νυµ δοσ ηοτισ µαισ πρεστιγιαδοσ δα χιδαδε. Αλϖαρεζ τραϕαϖα υµα ελεγαντε βατα βρανχα χοµ υµ µεδαληο δουραδο. Να πριµειρα εντρεϖιστα χονχεδιδα ◊ ιµπρενσα, Χαρλοσ ιµεδιαταµεντε απαρεχευ. Α εντιδαδε ερα ϖιγοροσα, ινστρυδα, δοµιναδορα. Οσ προγραµασ δε τελεϖισο αυστραλιανοσ λογο σε χανδιδαταραµ α απρεσεντα⌡εσ δε Αλϖαρεζ, χοµ σευ εµπρεσ〈ριο ε σευ ενφερµειρο (παρα χηεχαρ ο πυλσο ε ανυνχιαρ α πρεσενα δε Χαρλοσ). Νο Τοδαψ Σηοω δα Αυστρ〈λια, ελεσ φοραµ εντρεϖισταδοσ πελο απρεσενταδορ Γεοργε Νεγυσ. Θυανδο Νεγυσ φεζ αλγυµασ περγυντασ χτιχασ ε ραχιοναισ, οσ αδεπτοσ δα Νοϖα Ερα µοστραραµ−σε µυιτο σενσϖεισ. Χαρλοσ λανου υµα µαλδιο χοντρα ο απρεσενταδορ. Ο εµπρεσ〈ριο ενχηαρχου Νεγυσ χοµ υµ χοπο δε 〈γυα. Αµβοσ σε ρετιραραµ αλτιϖαµεντε δο λοχαλ δα εντρεϖιστα. Φοι υµ εσχνδαλο να ιµπρενσα σενσαχιοναλιστα, ε ρεπερχυτιυ σοβ ϖ〈ριασ φορµασ να τελεϖισο αυστραλιανα. Εξπλοσο να Τς: 〈γυα χοντρα Νεγυσ , ερα α µανχηετε δα πριµειρα π〈γινα δο ∆αιλψ Μιρρορ εµ 16 δε φεϖερειρο δε 1988. Ασ εστα⌡εσ δε τελεϖισο φοραµ ινυνδαδασ δε τελεφονεµασ. Υµ χιδαδο δε Σψδνεψ αϖισου θυε α µαλδιο χοντρα Νεγυσ δεϖερια σερ λεϖαδα α σριο: ο εξρχιτο δε Σατ ϕ〈 ασσυµιρα ο χοντρολε δασ Να⌡εσ Υνιδασ, διζια ελε, ε α Αυστρ〈λια ποδερια σερ α πρ⌠ξιµα ϖτιµα. Α απαριο σεγυιντε δε Χαρλοσ σε δευ να ϖερσο αυστραλιανα δε Α χυρρεντ αφφαιρ. Ταµβµ χοµπαρεχευ αο προγραµα υµ χτιχο θυε δεσχρεϖευ υµ τρυθυε µ〈γιχο χαπαζ δε χαυσαρ υµα βρεϖε παραδα δο πυλσο νυµα δασ µοσ:  σ⌠ χολοχαρ υµα βολα δε βορραχηα σοβ α αξιλα ε απερτ〈−λα. Θυανδο α αυτεντιχιδαδε δε Χαρλοσ φοι θυεστιοναδα, ελε φιχου οφενδιδο: Εστα εντρεϖιστα εστ〈 τερµιναδα! , βερρου. Νο δια µαρχαδο, ο Τεατρο ∆ραµ〈τιχο δα περα δε Σψδνεψ εσταϖα θυασε λοταδο. Υµα µυλτιδο εξχιταδα, δε ϕοϖενσ ε ϖεληοσ, µοϖια−σε εξπεχταντε. Α εντραδα ερα φρανχα ο θυε τρανθιλιζαϖα αθυελεσ θυε σε


περγυνταϖαµ ϖαγαµεντε σε ο εσπετ〈χυλο νο ποδερια σερ υµα φραυδε. Αλϖαρεζ σεντου−σε νυµ σοφ〈 βαιξο. Σευ πυλσο φοι µονιτοραδο. ∆ε ρεπεντε, παρου. Απαρεντεµεντε, ελε εσταϖα περτο δα µορτε. Ρυδοσ βαιξοσ ε γυτυραισ εµεργιαµ δε συασ προφυνδεζασ. Α πλατια εσταϖα βοθυιαβερτα δε αδµιραο ε τερρορ. ∆ε ρεπεντε, ο χορπο δε Αλϖαρεζ αδθυιριυ φορα. Συα ποστυρα ιρραδιαϖα χονφιανα. Υµα περσπεχτιϖα αµπλα, ηυµανιτ〈ρια ε εσπιριτυαλ φλυιυ δα βοχα δε Αλϖαρεζ. Χαρλοσ εσταϖα πρεσεντε! Εντρεϖισταδοσ µαισ ταρδε, µυιτοσ µεµβροσ δα πλατια χονφεσσαραµ τερ φιχαδο χοµοϖιδοσ ε ενχανταδοσ. Νο δοµινγο σεγυιντε, ο προγραµα µαισ ποπυλαρ δα Τς αυστραλιανα χηαµαδο Σιξτψ µινυτεσ εµ αλυσο α σευ εθυιϖαλεντε νορτε−αµεριχανο ρεϖελαϖα θυε ο χασο Χαρλοσ ερα υµα βρινχαδειρα, δο χοµεο αο φιµ. Οσ προδυτορεσ αχηαραµ θυε σερια ινστρυτιϖο ϖεριφιχαρ χοµ θυε φαχιλιδαδε σε ποδερια χριαρ υµ γυρυ ου υµ χυρανδειρο δα φ παρα ενγαναρ ο πβλιχο ε α µδια. Ασσιµ, νατυραλµεντε, ελεσ εντραραµ εµ χοντατο χοµ υµ δοσ πρινχιπαισ εσπεχιαλιστασ εµ ενγαναρ ο πβλιχο (πελο µενοσ, εντρε οσ θυε νο δετµ χαργοσ πολτιχοσ, νεµ οσ ασσεσσοραµ) ο µ〈γιχο ϑαµεσ Ρανδι.

[Χ]οµο η〈 µυιτασ δεσορδενσ θυε σε χυραµ πορ σι µεσµασ, ε χοµο εξιστε νοσ ηοµενσ υµα πρεδισποσιο παρα ενγαναρ α σι πρ⌠πριοσ ε υνσ αοσ ουτροσ , εσχρεϖευ Βενϕαµιν Φρανκλιν εµ 1784, ...ε χοµο α ϖιδα λονγα µε δευ φρεθεντεσ οπορτυνιδαδεσ δε ϖερ χερτοσ ρεµδιοσ σερεµ απρεγοαδοσ χοµο χαπαζεσ δε χυραρ θυαλθυερ χοισα, παρα πουχο δεποισ σερεµ τοταλµεντε αβανδοναδοσ χοµο ιντεισ, νο ποσσο δειξαρ δε τεµερ θυε α εξπεχτατιϖα δε γρανδεσ ϖανταγενσ εµ ρελαο α εσσε νοϖο µτοδο δε τραταρ δοενασ σε ρεϖελαρ〈 υµα ιλυσο. Εµ αλγυνσ χασοσ, εντρεταντο, εσσα ιλυσο ποδε σερ τιλ ενθυαντο δυρα.

Ελε εσταϖα σε ρεφερινδο αο µεσµερισµο (χιταδο νο χαπτυλο 4). Μασ χαδα ποχα τεµ α συα λουχυρα πεχυλιαρ . Αο χοντρ〈ριο δε Φρανκλιν, α µαιορια δοσ χιεντιστασ σεντε θυε νο ληεσ χαβε δεσµασχαραρ φραυδεσ πσευδοχιεντφιχασ µυιτο µενοσ αυτο−ενγανοσ απαιξοναδαµεντε αλιµενταδοσ. Ταµπουχο τενδεµ α σερ βονσ νισσο. Οσ χιεντιστασ εστο αχοστυµαδοσ α λυταρ χοµ α νατυρεζα, θυε ποδε ρελυταρ εµ εντρεγαρ οσ σευσ σεγρεδοσ, µασ τραϖα υµα λυτα λιµπα. Φρεθεντεµεντε, νο εστο πρεπαραδοσ παρα ενφρενταρ εσσεσ προφισσιοναισ ινεσχρυπυλοσοσ δο παρανορµαλ θυε οβεδεχεµ α ρεγρασ διφερεντεσ. Πορ ουτρο λαδο, οσ µ〈γιχοσ ατυαµ νο νεγ⌠χιο δοσ ενγανοσ. Πρατιχαµ υµα δασ µυιτασ οχυπα⌡εσ χοµο δεσεµπενηο τεατραλ, πυβλιχιδαδε, ρελιγιο βυροχρ〈τιχα ε πολτιχα εµ θυε σε τολερα, πορ εσταρ α σερϖιο δε υµ βεµ µαισ ελεϖαδο, αθυιλο θυε υµ οβσερϖαδορ ινγνυο ποδερια εντενδερ ερρονεαµεντε χοµο µεντιρα. Μυιτοσ


µ〈γιχοσ διζεµ θυε νο τραπαχειαµ, φαζενδο αλυσ⌡εσ α ποδερεσ χονφεριδοσ πορ φοντεσ µστιχασ ου, µαισ ρεχεντεµεντε, πορ γενεροσιδαδε αλιενγενα. Αλγυνσ υσαµ σευ χονηεχιµεντο παρα δεσµασχαραρ χηαρλατεσ δεντρο ε φορα δε συασ φιλειρασ. Χοντρατα−σε υµ λαδρο παρα απανηαρ ο λαδρο. Πουχοσ ρεσπονδεµ α εσσε δεσαφιο χοµ ταντα ενεργια θυαντο ϑαµεσ Ο Ινχρϖελ Ρανδι, θυε σε αυτοδεσχρεϖε αχυραδαµεντε χοµο υµ ηοµεµ ζανγαδο. Ο θυε ληε προϖοχα α ιρα νο  ταντο α σοβρεϖιϖνχια, ατ οσ νοσσοσ διασ, δο µιστιχισµο ε δα συπερστιο αντεδιλυϖιανοσ, µασ ο φατο δε α αχειταο αχρτιχα δο µιστιχισµο ε δα συπερστιο χοντριβυιρ παρα θυε σε τραπαχειε, ηυµιληε ε ◊σ ϖεζεσ ατ σε µατε. Χοµο τοδοσ ν⌠σ, ελε  ιµπερφειτο; ◊σ ϖεζεσ Ρανδι  ιντολεραντε ε αρρογαντε; ινχαπαζ δε εµπατια παρα χοµ ασ φραθυεζασ ηυµανασ θυε εστο πορ βαιξο δα χρεδυλιδαδε. Εµ γεραλ  παγο πελασ συασ παλεστρασ ε απρεσεντα⌡εσ, µασ ναδα θυε σε χοµπαρε αο θυε ποδερια ρεχεβερ σε δεχλαρασσε θυε σευσ τρυθυεσ προϖµ δε ποδερεσ µεδινιχοσ ου δε ινφλυνχιασ διϖινασ ου εξτρατερρεστρεσ. (Α µαιορια δοσ µαγοσ προφισσιοναισ, εµ τοδο ο µυνδο, παρεχε αχρεδιταρ να ρεαλιδαδε δοσ φενµενοσ µεδινιχοσ σεγυνδο πεσθυισασ δε οπινιο.) Χοµο µαγο, ελε ϕ〈 φεζ µυιτο παρα δεσµασχαραρ πεσσοασ θυε αλεγαµ ποδερ ϖερ ◊ διστνχια, χυραρ πελα φ ε σερ τελεπ〈τιχοσ , ε θυε δεσσε µοδο τµ ενγαναδο ο πβλιχο. ∆εµονστρου οσ λογροσ σιµπλεσ ε ασ ινφορµα⌡εσ ερραδασ θυε οσ εντορταδορεσ δε χοληερ µεδινιχοσ εµπρεγαµ παρα λεϖαρ τε⌠ριχοσ δα φσιχα δε ρενοµε α ινφεριρ νοϖοσ φενµενοσ φσιχοσ. Ρανδι τεµ βοα ρεπυταο εντρε α µαιορια δοσ χιεντιστασ, ε ρεχεβευ α βολσα πρµιο (απελιδαδα δε γνιο ) δα Φυνδαο ΜαχΑρτηυρ. Υµ χρτιχο ο ρεπρεενδευ πορ σερ οβχεχαδο πελα ϖερδαδε . Γοσταρια θυε ο µεσµο πυδεσσε σερ διτο δε νοσσα ναο ε δε νοσσα εσπχιε. Νοσ λτιµοσ τεµποσ, Ρανδι τεµ χοντριβυδο µαισ δο θυε θυαλθυερ ουτρα πεσσοα παρα δεσµασχαραρ α πρετενσο ε α φραυδε νο λυχρατιϖο νεγ⌠χιο δα χυρα πελα φ. Ελε εξαµινα χυιδαδοσαµεντε οσ ρεφυγοσ. Ρεπορτα οσ βοατοσ. Ιντερχεπτα α χορρεντε δε ινφορµα⌡εσ µιραχυλοσασ θυε χηεγα αο χυρανδειρο ιτινεραντε νο πελα ινσπιραο εσπιριτυαλ δε ∆ευσ, µασ πελα φρεθνχια δε ρ〈διο δε 39,17 µεγαηερτζ, τρανσµιτιδα πελα εσποσα νοσ βαστιδορεσ.∗ ∆εσχοβρε θυε τοδοσ αθυελεσ θυε σε λεϖανταµ δε συασ χαδειρασ δε ροδα ε σο δεχλαραδοσ χυραδοσ νυνχα εστιϖεραµ χονφιναδοσ εµ χαδειρασ δε ροδα φοραµ χονϖιδαδοσ πορ υµ φυνχιον〈ριο α σενταρ−σε νελασ. ∆εσαφια οσ θυε χυραµ πελα φ α απρεσενταρ εϖιδνχιασ µδιχασ σριασ παρα ϖαλιδαρ ασ συασ αφιρµα⌡εσ. Χονϖιδα οσ ⌠ργοσ δο γοϖερνο λοχαλ ε φεδεραλ α απλιχαρ ασ λεισ χοντρα α φραυδε (∗) Σευσ αγεντεσ τινηαµ εντρεϖισταδο οσ παχιεντεσ χρδυλοσ απενασ υµα ου δυασ ηορασ αντεσ. Χοµο, α νο σερ χοµ ο αυξλιο δε ∆ευσ, ο πρεγαδορ ποδερια χονηεχερ οσ σιντοµασ ε οσ ενδερεοσ δοσ παχιεντεσ? Εσσα φραυδε δε Πετερ Ποποφφ, χριστο φυνδαµενταλιστα θυε χυρα πελα φ, φοι δεσµασχαραδα πορ Ρανδι ε ρεχεβευ υµ τραταµεντο φιχχιοναλ συπερφιχιαλ νο φιλµε Λεαπ οφ Φαιτη, δε 1993.


ε α ιµπερχια µδιχα. Χριτιχα οσ προγραµασ δε νοτχιασ πορ εϖιταρεµ εστυδαδαµεντε α θυεστο. Ρεϖελα ο προφυνδο µενοσπρεζο δοσ θυε χυραµ πελα φ παρα χοµ σευσ παχιεντεσ ε σεγυιδορεσ. Μυιτοσ σο χηαρλατεσ χονσχιεντεσ υσανδο α λινγυαγεµ ε οσ σµβολοσ δα Νοϖα Ερα ου δοσ χριστοσ εϖανγλιχοσ παρα εξπλοραρ α φραθυεζα ηυµανα. Ταλϖεζ ηαϕα αλγυνσ θυε νο τενηαµ µοτιϖοσ ϖεναισ. Ου εστου σενδο µυιτο δυρο? Θυαλ  α διφερενα εντρε ο χηαρλατο οχασιοναλ θυε χυρα πελα φ ε α φραυδε οχασιοναλ να χινχια? ⊃ ϕυστο συσπειταρ δε τοδα υµα προφισσο πορ χαυσα δε αλγυµασ µασ ποδρεσ? Η〈 πελο µενοσ δυασ διφερενασ ιµπορταντεσ, α µευ ϖερ. Πριµειρο, νινγυµ δυϖιδα δε θυε α χινχια ρεαλµεντε φυνχιονε, µεσµο θυε δε τεµποσ εµ τεµποσ σεϕαµ προποστασ τεσεσ ερραδασ ε φραυδυλεντασ. Μασ  µυιτο χοντροϖερσα α εξιστνχια δε αλγυµα χυρα µιραχυλοσα πελα φ θυε εξτραπολε α χαπαχιδαδε χυρατιϖα δο πρ⌠πριο χορπο. Σεγυνδο, α ρεϖελαο δα φραυδε ε δο ερρο να χινχια  φειτα θυασε εξχλυσιϖαµεντε πορ ελα µεσµα. Α δισχιπλινα σε πολιχια ο θυε σιγνιφιχα θυε οσ χιεντιστασ εστο χονσχιεντεσ δο ποτενχιαλ δε χηαρλατανισµο ε ερροσ. Μασ ο δεσµασχαραµεντο δα φραυδε ε δο ερρο να χυρα µιλαγροσα θυασε νυνχα  φειτο πελοσ θυε χυραµ πελα φ. Να ϖερδαδε,  ιµπρεσσιοναντε χοµο ασ ιγρεϕασ ε ασ σιναγογασ ρελυταµ εµ χονδεναρ οσ ενγανοσ δεµονστραδοσ νο σευ µειο. Θυανδο α µεδιχινα χονϖενχιοναλ φραχασσα, θυανδο τεµοσ δε νοσ χονφρονταρ χοµ α δορ ε α µορτε,  χλαρο θυε εσταµοσ αβερτοσ α ουτρασ περσπεχτιϖασ θυε µαντενηαµ α εσπερανα. Ε, αφιναλ, αλγυµασ δοενασ σο πσιχογνιχασ. Μυιτασ ποδεµ σερ πελο µενοσ αµενιζαδασ πελο πενσαµεντο ποσιτιϖο. Οσ πλαχεβοσ σο ιµιταο δασ δρογασ, εµ γεραλ πλυλασ δε αχαρ. Ασ χοµπανηιασ δε µεδιχαµεντοσ χοµπαραµ ροτινειραµεντε α εφιχ〈χια δε συασ δρογασ χοµ πλαχεβοσ, µινιστραδοσ α παχιεντεσ θυε τµ α µεσµα δοενα ε νο σαβεµ διστινγυιρ υµασ δοσ ουτροσ. Εστεσ ποδεµ σερ εσπαντοσαµεντε εφιχιεντεσ, σοβρετυδο παρα γριπεσ, ανσιεδαδε, δεπρεσσο, δορ ε σιντοµασ θυε ποδεµ σερ γεραδοσ πελα µεντε. ⊃ χονχεβϖελ θυε ασ ενδορφινασ ασ πεθυενασ προτενασ δο χρεβρο θυε τµ εφειτοσ σεµεληαντεσ αοσ δα µορφινα ποσσαµ σερ προδυζιδασ πελα χονϖιχο. Υµ πλαχεβο σ⌠ φυνχιονα σε ο παχιεντε αχρεδιτα θυε  υµ ρεµδιο εφιχαζ. ∆εντρο δε λιµιτεσ ρεστριτοσ, α εσπερανα, αο θυε παρεχε, ποδε σερ τρανσφορµαδα εµ βιοθυµιχα. Χοµο εξεµπλο τπιχο, χονσιδερεµ−σε α ν〈υσεα ε ο ϖµιτο θυε χοµ φρεθνχια αχοµπανηαµ α θυιµιοτεραπια µινιστραδα α παχιεντεσ δε χνχερ ε ΑΙ∆Σ. Α ν〈υσεα ε ο ϖµιτο ταµβµ ποδεµ σερ χαυσαδοσ πσιχογενετιχαµεντε πορ εξεµπλο, πελο µεδο. Α δρογα ηιδροχλορετο δε ονδανσετρον ρεδυζ βασταντε α ινχιδνχια δεσσεσ σιντοµασ; µασ σερ〈 ρεαλµεντε α δρογα ου α εξπεχτατιϖα δε αλϖιο? Νυµ εστυδο δυπλαµεντε χεγο, 96% δοσ παχιεντεσ αχηαραµ α δρογα εφιχαζ. Α µεσµα οπινιο δε 10% δοσ παχιεντεσ θυε τοµαραµ υµ πλαχεβο θυε σε παρεχια χοµ α δρογα.


Νυµα απλιχαο δα φαλ〈χια δε σελεχιοναρ ασ οβσερϖα⌡εσ, ασ ορα⌡εσ νο ατενδιδασ τενδεµ α σερ εσθυεχιδασ ου αβανδοναδασ. Μασ η〈 υµ νυσ ρεαλ: αλγυνσ δοσ παχιεντεσ θυε νο σο χυραδοσ πελα φ σε αχυσαµ ταλϖεζ α χυλπα σεϕα δελεσ µεσµοσ, ταλϖεζ νο τενηαµ αχρεδιταδο βασταντε. Ο χετιχισµο, ινφορµαµ−ληεσ χορρεταµεντε,  υµ ιµπεδιµεντο ταντο παρα α φ χοµο παρα α χυρα (πελο πλαχεβο). Θυασε α µεταδε δε τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ αχρεδιτα θυε α χυρα εσπιριτυαλ ου µεδινιχα  υµα ρεαλιδαδε. ∆υραντε τοδα α ηιστ⌠ρια ηυµανα, ασ χυρασ µιραχυλοσασ τµ σιδο ασσοχιαδασ α υµα αµπλα ϖαριεδαδε δε σερεσ, ρεαισ ε ιµαγιναδοσ, θυε τµ ο δοµ δε χυραρ. Α εσχρ⌠φυλα, υµ τιπο δε τυβερχυλοσε, ερα χηαµαδα να Ινγλατερρα δε ο µαλ δο ρει , ε συποσταµεντε σ⌠ ερα χυρ〈ϖελ πελο τοθυε δα µο δο ρει. Ασ ϖτιµασ παχιεντεµεντε φορµαϖαµ φιλασ παρα σερ τοχαδασ; ο µοναρχα συβµετια−σε δυραντε βρεϖεσ ινσταντεσ α µαισ υµα οβριγαο πενοσα δε σευ αλτο χαργο, ε απεσαρ δε νινγυµ, αο θυε παρεχε, σερ ρεαλµεντε χυραδο α πρ〈τιχα χοντινυου πορ σχυλοσ. ςαλεντινε Γρεατρακσ φοι υµ φαµοσο χυρανδειρο ιρλανδσ δο σχυλο ςΙΙ. ∆εσχοβριυ, υµ πουχο παρα συα συρπρεσα, θυε τινηα ο ποδερ δε χυραρ δοενασ, ινχλυσιϖε γριπεσ, λχερασ, πισαδυρασ ε επιλεπσια. Α προχυρα πορ σευσ σερϖιοσ σε τορνου το γρανδε θυε ελε νο τινηα τεµπο παρα ναδα µαισ. Φορα φοραδο α σε τορναρ χυρανδειρο, θυειξαϖα−σε. Σευ µτοδο ερα εξπυλσαρ οσ δεµνιοσ ρεσπονσ〈ϖεισ πελα δοενα. Τοδοσ οσ µαλεσ, αφιρµαϖα, εραµ χαυσαδοσ πορ εσπριτοσ µαυσ µυιτοσ δοσ θυαισ ελε ρεχονηεχια ε χηαµαϖα πελο νοµε. Υµ χρονιστα χοντεµπορνεο, χιταδο πορ Μαχκαψ, ανοταϖα θυε ελε σε ϖανγλοριαϖα δε τερ µαισ φαµιλιαριδαδε χοµ ασ ιντριγασ δοσ δεµνιοσ δο θυε χοµ οσ νεγ⌠χιοσ δοσ ηοµενσ [...]. Το γρανδε ερα α χονφιανα θυε ινσπιραϖα θυε οσ χεγοσ φαντασιαϖαµ εσταρ ϖενδο α λυζ θυε νο ϖιαµ οσ συρδοσ ιµαγιναϖαµ εσταρ εσχυτανδο , οσ χοξοσ αχρεδιταϖαµ θυε εσταϖαµ χαµινηανδο διρειτο ε οσ παραλτιχοσ θυε τινηαµ ρεχυπεραδο ο χοντρολε δε σευσ µεµβροσ. Υµα ιδια δε σαδε φαζια οσ δοεντεσ εσθυεχερεµ πορ αλγυµ τεµπο σευσ µαλεσ; ε α ιµαγιναο, θυε νο ερα µενοσ ατιϖα ναθυελεσ µεραµεντε ατραδοσ πελα χυριοσιδαδε δο θυε νοσ δοεντεσ, δαϖα α υµ δοσ γρυποσ υµα φαλσα ϖισο, γεραδα πελο δεσεϕο δε ϖερ, ασσιµ χοµο οπεραϖα νο ουτρο υµα φαλσα χυρα, γεραδα πελο φορτε δεσεϕο δε σερ χυραδο.

Να λιτερατυρα µυνδιαλ δε εξπλοραο ε αντροπολογια, η〈 ινµεροσ ρελατοσ νο σ⌠ δε δοενασ θυε σο χυραδασ πελα φ νο χυρανδειρο, µασ ταµβµ δε πεσσοασ θυε δεφινηαµ ε µορρεµ θυανδο αµαλδιοαδασ πορ υµ φειτιχειρο. Υµ εξεµπλο µαισ ου µενοσ τπιχο  δαδο πορ Αλϖαρ Νυ〉εζ Χαβεζα δε ςαχα, θυε χοµ αλγυνσ χοµπανηειροσ ε σοβ χονδι⌡εσ δε τερρϖελ πριϖαο ερρου πορ τερρα ε µαρ, δα Φλ⌠ριδα αο Τεξασ ε αο Μξιχο, εµ 1528−36. Ασ διϖερσασ χοµυνιδαδεσ δε νορτε−αµεριχανοσ νατιϖοσ χοµ θυε ελε εντρου εµ χοντατο ανσιαϖαµ πορ αχρεδιταρ νοσ ποδερεσ χυρατιϖοσ σοβρενατυραισ δοσ εστρανγειροσ


διφερεντεσ δε πελε χλαρα ε βαρβα εσχυρα ε δε σευ χοµπανηειρο δε πελε εσχυρα δο Μαρροχοσ, Εστεβανιχο. ςιλασ ιντειρασ αχαβαραµ ινδο αο ενχοντρο δελεσ, παρα δεποσιταρ τοδα α συα ριθυεζα αοσ πσ δοσ εσπανη⌠ισ ε ιµπλοραρ ηυµιλδεµεντε χυρασ. Τυδο χοµεου δε µοδο βασταντε µοδεστο: [Ε]λεσ τενταϖαµ νοσ τρανσφορµαρ εµ µδιχοσ, σεµ νοσ εξαµιναρ, νεµ πεδιρ χρεδενχιαισ, ποισ ελεσ χυραµ ασ δοενασ σοπρανδο νο παχιεντε [...] ε ελεσ νοσ µανδαϖαµ φαζερ ο µεσµο ε σερ δε αλγυµα φορµα τεισ [...]. Ο νοσσο µοδο δε χυραρ ερα φαζερ ο σιναλ δα χρυζ σοβρε ελεσ, σοπραρ νελεσ ε ρεχιταρ υµ παδρε−νοσσο ε υµα αϖε−µαρια [...]. [Α]σσιµ θυε φαζαµοσ ο σιναλ δα χρυζ σοβρε ελεσ, τοδοσ αθυελεσ παρα θυεµ ρεζ〈ϖαµοσ διζιαµ αοσ ουτροσ θυε εσταϖαµ βεµ ε σαυδ〈ϖεισ...

Λογο εσταϖαµ χυρανδο αλειϕαδοσ. Χαβεζα δε ςαχα ρελατα θυε ρεσσυσχιτου υµ ηοµεµ δεντρε οσ µορτοσ. ∆εποισ δισσο: φιχ〈ϖαµοσ µυιτο τοληιδοσ πελο γρανδε νµερο δε πεσσοασ θυε νοσ σεγυιαµ [...] συα νσια πορ χηεγαρ περτο ε νοσ τοχαρ ερα µυιτο γρανδε, ε συα ινσιστνχια το εξτρεµα θυε λεϖ〈ϖαµοσ µαισ δε τρσ ηορασ παρα περσυαδι− λοσ α νοσ δειξαρ εµ παζ.

Θυανδο υµα τριβο πεδιυ θυε οσ εσπανη⌠ισ νο α αβανδονασσεµ, Χαβεζα δε ςαχα ε σευσ χοµπανηειροσ σε ζανγαραµ. Εντο, αχοντεχευ αλγο εστρανηο [...]. [Μ]υιτοσ δελεσ φιχαραµ δοεντεσ, ε οιτο ηοµενσ µορρεραµ νο δια σεγυιντε. Πορ τοδα παρτε, νοσ λυγαρεσ εµ θυε χορρευ α νοτχια δεσσε επισ⌠διο, ελεσ δεµονστραϖαµ ταντο παϖορ δε ν⌠σ θυε παρεχιαµ θυασε µορρερ δε µεδο πελο σιµπλεσ φατο δε νοσ ϖερ. Ελεσ νοσ ιµπλοραϖαµ παρα θυε νο φιχ〈σσεµοσ ζανγαδοσ, νεµ δεσεϕ〈σσεµοσ α µορτε δε µαισ νενηυµ δελεσ; ε εσταϖαµ τοταλµεντε χονϖενχιδοσ δε θυε οσ µατ〈ϖαµοσ πελο σιµπλεσ ατο δε δεσεϕαρ.

Εµ 1858, υµα απαριο δα ςιργεµ Μαρια φοι ρελαταδα εµ Λουρδεσ, Φρανα; α Με δε ∆ευσ χονφιρµου ο δογµα δε συα ιµαχυλαδα χονχειο θυε φορα προχλαµαδο πελο παπα Πιο ΙΞ ηαϖια σοµεντε θυατρο ανοσ. Χεντενασ δε µιλη⌡εσ δε πεσσοασ τµ ιδο α Λουρδεσ δεσδε εντο να εσπερανα δε σερ χυραδασ, µυιτασ χοµ δοενασ θυε α µεδιχινα δα ποχα ερα ινχαπαζ δε τραταρ. Α Ιγρεϕα χατ⌠λιχα ροµανα ρεϕειτου α αυτεντιχιδαδε δε υµ γρανδε νµερο δε πρετενσασ χυρασ µιλαγροσασ, αχειτανδο εµ θυασε υµ σχυλο ε µειο απενασ 65 (δε τυµορεσ, τυβερχυλοσε, οφταλµια, βρονθυιτε, παραλισια ε ουτρασ δοενασ, µασ νενηυµα ρεγενεραο δε µεµβρο ου δε µεδυλα εσπινηαλ ροµπιδα). Νοσ 65 χασοσ, ο νµερο δε µυληερεσ συπεραϖα ο δε ηοµενσ νυµα προπορο δε δεζ παρα υµ. Πορταντο, α προβαβιλιδαδε δε χυρα εµ Λουρδεσ  δε χερχα δε υµα εµ


1 µιληο;  µαισ ου µενοσ το προϖ〈ϖελ σερ χυραδο εµ Λουρδεσ θυαντο γανηαρ να λοτερια, ου µορρερ νο αχιδεντε δε υµ αϖιο δε λινηα ρεγυλαρ ε σελεχιοναδο αο αχασο ινχλυσιϖε ο θυε σε δεστινα α Λουρδεσ. Α ταξα δε ρεγρεσσο εσποντνεα δε τοδοσ οσ χνχερεσ, εµ χονϕυντο,  εστιµαδα εντρε υµα εµ 10 µιλ ε υµα εµ 100 µιλ. Σε απενασ 5% δοσ θυε ϖο α Λουρδεσ αλι εστιϖεσσεµ παρα τραταρ δε σευσ χνχερεσ, δεϖερια ηαϖερ εντρε χινθεντα ε θυινηεντασ χυρασ µιραχυλοσασ σ⌠ δε χνχερ. Χοµο απενασ τρσ δασ 65 χυρασ αυτεντιχαδασ σο δε χνχερ, α ταξα δε ρεγρεσσο εσποντνεα εµ Λουρδεσ παρεχε σερ ινφεριορ ◊ θυε εξιστιρια σε ασ ϖτιµασ τιϖεσσεµ σιµπλεσµεντε φιχαδο εµ χασα. ⊃ χλαρο θυε, σε ϖοχ  υµ δοσ 65 χασοσ, ϖαι σερ µυιτο διφχιλ χονϖενχ−λο δε θυε α ϖιαγεµ α Λουρδεσ νο φοι α χαυσα δα ρεγρεσσο δα δοενα... ποστ ηοχ, εργο προπτερ ηοχ. Αλγο σεµεληαντε παρεχε ϖαλερ παρα οσ ινδιϖδυοσ θυε χυραµ δοενασ. ∆εποισ δε ουϖιρ µυιτασ ηιστ⌠ριασ δε σευσ παχιεντεσ σοβρε αλεγαδασ χυρασ πελα φ, υµ µδιχο δε Μιννεσοτα χηαµαδο Ωιλλιαµ Νολεν πασσου υµ ανο ε µειο τεντανδο ραστρεαρ οσ χασοσ µαισ νοτ〈ϖεισ. Ηαϖια χλαρασ εϖιδνχιασ µδιχασ δε θυε α δοενα εξιστια αντεσ δα χυρα ? Εµ χασο ποσιτιϖο, α δοενα ρεαλµεντε δεσαπαρεχερα δεποισ δα χυρα, ου τνηαµοσ θυε νοσ φιαρ απενασ νασ αφιρµα⌡εσ δο παχιεντε ε δαθυελε θυε ο χυρου? Ελε ρεϖελου µυιτοσ χασοσ δε φραυδε, τενδο ινχλυσιϖε δεσµασχαραδο πελα πριµειρα ϖεζ να Αµριχα δο Νορτε υµα χιρυργια µεδινιχα . Μασ νο ενχοντρου νενηυµ χασο δε χυρα δε υµα δοενα οργνιχα σρια (νο πσιχογνιχα). Νο ηαϖια νενηυµ χασο δε χυρα δε πεδρασ να ϖεσχυλα ου δε αρτριτε ρευµατ⌠ιδε, πορ εξεµπλο, µυιτο µενοσ δε χνχερ ου δοενα χαρδιοϖασχυλαρ. Θυανδο ο βαο δε υµα χριανα  παρτιδο, οβσερϖου Νολεν, βαστα φαζερ υµα σιµπλεσ οπεραο χιρργιχα, ε α χριανα σε ρεχυπερα τοταλµεντε. Μασ σε λεϖαρεµ α χριανα α αλγυµ θυε χυρα πελα φ, ελα µορρε εµ υµ δια. Α χονχλυσο δο δρ. Νολεν: Θυανδο οσ θυε χυραµ [πελα φ] τραταµ δε δοενασ οργνιχασ γραϖεσ, σο ρεσπονσ〈ϖεισ πορ ινχαλχυλ〈ϖεισ ανγστιασ ε ινφελιχιδαδε [...]. Οσ χυρανδειροσ τρανσφορµαµ−σε εµ ασσασσινοσ . Μεσµο υµ λιϖρο ρεχεντε θυε δεφενδε α εφιχ〈χια δα ρεζα νο τραταµεντο δε δοενασ (Λαρρψ ∆οσσεψ, Ηεαλινγ ωορδσ) σε ϖ εµ διφιχυλδαδεσ πελο φατο δε αλγυµασ σερεµ µαισ φαχιλµεντε χυραδασ ου αµενιζαδασ δο θυε ασ ουτρασ. Σε α ρεζα φυνχιονα, πορ θυε ∆ευσ νο χονσεγυε χυραρ ο χνχερ ου ρεπορ υµ µεµβρο αµπυταδο? Πορ θυε ταντο σοφριµεντο εϖιτ〈ϖελ, θυε ∆ευσ ποδερια ιµπεδιρ χοµ φαχιλιδαδε? Ε, αφιναλ, πορ θυε σε τεµ θυε ρεζαρ α ∆ευσ? Ελε νο ϕ〈 σαβε ασ χυρασ θυε πρεχισαµ σερ ρεαλιζαδασ? ∆οσσεψ ταµβµ χοµεα χοµ υµα χιταο δο µδιχο Στανλεψ Κριππνερ (απρεσενταδο χοµο υµ δοσ ινϖεστιγαδορεσ µαισ αυτοριζαδοσ δοσ ϖ〈ριοσ µτοδοσ δε χυρα νο ορτοδοξοσ εµπρεγαδοσ εµ τοδο ο µυνδο ): [Ο]σ δαδοσ δα πεσθυισα σοβρε χυρασ ◊ διστνχια, βασεαδασ εµ ορα⌡εσ, σο προµισσορεσ, µασ δεµασιαδο εσπαρσοσ παρα θυε σε ποσσα τιραρ υµα χονχλυσο σ⌠λιδα . Ισσο δεποισ δε τριλη⌡εσ δε


ορα⌡εσ αο λονγο δοσ µιλνιοσ. Χοµο συγερε α εξπερινχια δε Χαβεζα δε ςαχα, α µεντε ποδε χαυσαρ χερτοσ µαλεσ, ατ δοενασ φαταισ. Θυανδο παχιεντεσ δε οληοσ ϖενδαδοσ σο ινδυζιδοσ α αχρεδιταρ θυε εστο σενδο τοχαδοσ πορ υµα φοληα δε τρεπαδειρα ου αρβυστο ϖενενοσοσ, δεσενϖολϖεµ υµα δερµατιτε δε χοντατο φεια ε ϖερµεληα. Α χυρα πελα φ ποδε χαραχτεριστιχαµεντε αϕυδαρ εσσε τιπο δε δοενασ πλαχεβο ου µεδιαδασ πελα µεντε: αλγυµασ δορεσ νασ χοστασ ε νοσ ϕοεληοσ, δορεσ δε χαβεα, γαγυειρα, λχερασ, εστρεσσε, φεβρε δε φενο, ασµα, παραλισια ε χεγυειρα ηιστριχασ, φαλσα γραϖιδεζ (χοµ ιντερρυπο δασ µενστρυα⌡εσ ε ινχηαο αβδοµιναλ). Σο τοδασ δοενασ εµ θυε ο εσταδο δε εσπριτο ποδε δεσεµπενηαρ υµ παπελ−χηαϖε. Νασ χυρασ δα αλτα Ιδαδε Μδια ασσοχιαδασ χοµ ασ απαρι⌡εσ δα ςιργεµ Μαρια, α µαιορ παρτε ερα δε χυρασ ρεπεντινασ ε πουχο δυραδουρασ δε παραλισιασ παρχιαισ ου δο χορπο ιντειρο, θυε σο πλαυσιϖελµεντε πσιχογνιχασ. Αλµ δισσο, αφιρµαϖα−σε πορ τοδα παρτε θυε σ⌠ οσ χρεντεσ δεϖοτοσ ποδιαµ σερ χυραδοσ. Νο χαυσα συρπρεσα θυε ρεχορρερ α υµ εσταδο δε εσπριτο χηαµαδο φ ποσσα αλιϖιαρ σιντοµασ χαυσαδοσ, πελο µενοσ εµ παρτε, πορ ουτρο εσταδο δε εσπριτο θυε ταλϖεζ νο σεϕα µυιτο διφερεντε. Μασ η〈 µαισ υµα χοισα: ο φεστιϖαλ δα Λυα Χηεια δο Εθυιν⌠χιο δε Ουτονο  υµ φεριαδο ιµπορταντε νασ χοµυνιδαδεσ χηινεσασ τραδιχιοναισ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. ςεριφιχου−σε θυε, να σεµανα αντεριορ αο φεστιϖαλ, α ταξα δε µορταλιδαδε να χοµυνιδαδε χαι εµ 35%. Να σεµανα σεγυιντε, α ταξα δε µορταλιδαδε δ〈 υµ πυλο δε 35%. Γρυποσ δε χοντρολε φορµαδοσ πορ πεσσοασ θυε νο σο χηινεσασ νο αχυσαµ εσσε εφειτο. Ποδερ−σε−ια πενσαρ θυε οσ συιχδιοσ σο ρεσπονσ〈ϖεισ πελα διφερενα, µασ σοµεντε σο χονταδασ ασ µορτεσ πορ χαυσασ νατυραισ. Ποδερ−σε−ια πενσαρ θυε ο εστρεσσε ου οσ εξχεσσοσ να αλιµενταο σεριαµ α χαυσα, µασ ισσο νο εξπλιχαρια α θυεδα να ταξα δε µορταλιδαδε αντεσ δα λυα χηεια δο εθυιν⌠χιο δε ουτονο. Ο µαιορ εφειτο σε ϖεριφιχα εντρε ασ πεσσοασ χοµ δοενασ χαρδιοϖασχυλαρεσ, θυε σο ρεχονηεχιδαµεντε ινφλυενχιαδασ πελο εστρεσσε. Ο χνχερ απρεσεντου υµ εφειτο µενορ. ∆εποισ δε εστυδοσ µαισ πορµενοριζαδοσ, ρεϖελου−σε θυε ασ φλυτυα⌡εσ να ταξα δε µορταλιδαδε οχορριαµ εξχλυσιϖαµεντε εντρε µυληερεσ δε 75 ανοσ ου µαισ ϖεληασ. Ο φεστιϖαλ δα Λυα Χηεια δο Εθυιν⌠χιο δε Ουτονο  πρεσιδιδο πελασ µυληερεσ µαισ ϖεληασ δασ χασασ. Ελασ χονσεγυιαµ προτελαρ α µορτε πορ υµα ου δυασ σεµανασ παρα δεσεµπενηαρ ο σευ παπελ να χεριµνια. Υµ εφειτο σεµεληαντε  ϖεριφιχαδο εντρε οσ ηοµενσ ϕυδευσ νασ σεµανασ αο ρεδορ δα Π〈σχοα υµα χεριµνια εµ θυε οσ ηοµενσ µαισ ϖεληοσ δεσεµπενηαµ ο παπελ πρινχιπαλ ε ο µεσµο αχοντεχε, πορ τοδα παρτε, χοµ ανιϖερσ〈ριοσ, φορµατυρασ ε φεστασ αφινσ. Νυµ εστυδο µαισ χοντροϖερσο, πσιθυιατρασ δα Υνιϖερσιδαδε δε Στανφορδ διϖιδιραµ 86 µυληερεσ χοµ χνχερ δε µαµα µεταστ〈τιχο εµ δοισ γρυποσ: νο πριµειρο, ελασ εραµ ενχοραϕαδασ α εξαµιναρ ο σευ µεδο δα µορτε


ε α τοµαρ χοντα δε συασ ϖιδασ, ενθυαντο νο ουτρο νο ρεχεβιαµ νενηυµ αποιο πσιθυι〈τριχο εσπεχιαλ. Παρα συρπρεσα δοσ πεσθυισαδορεσ, ο γρυπο θυε ρεχεβευ αποιο νο σ⌠ εξπεριµεντου µενοσ δορ, µασ ταµβµ ϖιϖευ µαισ τεµπο εµ µδια, δεζοιτο µεσεσ µαισ. Ο χοορδεναδορ δο εστυδο δε Στανφορδ, ∆αϖιδ Σπιεγελ, εσπεχυλα θυε α χαυσα ποδε σερ ο χορτισολ ε ουτροσ ηορµνιοσ δο εστρεσσε , θυε δανιφιχαµ ο σιστεµα ιµυνολ⌠γιχο προτετορ δο χορπο. Ασ πεσσοασ προφυνδαµεντε δεπριµιδασ, οσ εστυδαντεσ δυραντε ο περοδο δε προϖασ ε οσ θυε σοφρεραµ περδασ δε πεσσοασ αµαδασ τµ χονταγενσ ρεδυζιδασ δε γλ⌠βυλοσ βρανχοσ. Υµ βοµ αποιο εµοχιοναλ ταλϖεζ νο φαα µυιτο εφειτο εµ φορµασ αϖαναδασ δε χνχερ, µασ ποδε αϕυδαρ α ρεδυζιρ ασ χηανχεσ δε ινφεχ⌡εσ σεχυνδ〈ριασ νυµα πεσσοα ϕ〈 µυιτο ενφραθυεχιδα πελα δοενα ου πελο σευ τραταµεντο. Εµ συα οβρα θυασε εσθυεχιδα δε 1903, Χηριστιαν σχιενχε, Μαρκ Τωαιν εσχρεϖευ: Ο ποδερ θυε α ιµαγιναο ηυµανα τεµ σοβρε ο χορπο, δε χυρ〈−λο ου φαζ− λο αδοεχερ,  υµα φορα θυε νενηυµ δε ν⌠σ δειξου δε ρεχεβερ αο νασχερ. Ο πριµειρο ηοµεµ α ποσσυα, ο λτιµο α ποσσυιρ〈.

∆ε ϖεζ εµ θυανδο, παρτε δα δορ ε δα ανσιεδαδε ου ουτροσ σιντοµασ δε δοενασ µαισ γραϖεσ ποδεµ σερ αλιϖιαδοσ πελοσ θυε χυραµ πελα φ σεµ, νο ενταντο, δετερ ο προγρεσσο δα δοενα. Μασ ισσο νο  πουχα χοισα. Α φ ε ασ ορα⌡εσ ποδεµ αλιϖιαρ αλγυνσ σιντοµασ δα δοενα ε δο σευ τραταµεντο, µινοραρ ο σοφριµεντο δοσ δοεντεσ, ε ατ προλονγαρ υµ πουχο ασ ϖιδασ. Αο αϖαλιαρ α ρελιγιο χηαµαδα χινχια χριστ, Μαρκ Τωαιν σευ χρτιχο µαισ σεϖερο να ποχα νο δειξαϖα δε αδµιτιρ θυε οσ χορποσ ε ασ ϖιδασ θυε ελα τορναρα ντεγροσ πελο ποδερ δα συγεστο µαισ δο θυε χοµπενσαϖαµ τοδοσ αθυελεσ θυε µαταρα πορ ιµπεδιρ ο τραταµεντο µδιχο αο πριοριζαρ α οραο. ∆εποισ δε συα µορτε, ϖ〈ριοσ νορτε−αµεριχανοσ ινφορµαραµ τερ εσταβελεχιδο χοντατο χοµ ο φαντασµα δο πρεσιδεντε ϑοην Φ. Κεννεδψ. ∆ιαντε δε αλταρεσ δοµστιχοσ χοµ ο σευ ρετρατο, χυρασ µιλαγροσασ χοµεαραµ α σερ ρεγιστραδασ. Ελε δευ α ϖιδα πελο σευ ποϖο , εξπλιχου υµ αδεπτο δεσσα ρελιγιο µαλογραδα. Σεγυνδο α Ενχψχλοπεδια οφ Αµεριχαν ρελιγιονσ, παρα οσ χρεντεσ, Κεννεδψ  χονσιδεραδο υµ δευσ . Αλγο σεµεληαντε ποδε σερ ενχοντραδο νο φενµενο Ελϖισ Πρεσλεψ, ε νο γριτο σινχερο: Ο Ρει ϖιϖε . Σε εσσεσ σιστεµασ δε χρενασ νασχεραµ εσποντανεαµεντε, ιµαγινε−σε δο θυε νο σερια χαπαζ υµα χαµπανηα βεµ οργανιζαδα, ε σοβρετυδο υµα θυε φοσσε ινεσχρυπυλοσα.

Εµ ρεσποστα α υµα ινδαγαο, Ρανδι συγεριυ αο προγραµα αυστραλιανο Σιξτψ µινυτεσ θυε ελεσ γερασσεµ υµ λογρο α παρτιρ δο ναδα


υσανδο αλγυµ θυε νο σουβεσσε φαζερ µ〈γιχασ, νεµ φαλαρ εµ πβλιχο, σεµ εξπερινχια δε πλπιτο. Ενθυαντο εσταϖα ελαβορανδο α φραυδε, σευ οληαρ χαιυ σοβρε ϑοσε Αλϖαρεζ, ο ϕοϖεµ αρτιστα θυε ερα ινθυιλινο δε Ρανδι. Πορ θυε νο?, ρεσπονδευ Αλϖαρεζ, θυε µε παρεχευ υµ ϕοϖεµ ιντελιγεντε, βεµ−ηυµοραδο ε ατενχιοσο, θυανδο ο χονηεχι. Ελε πασσου πορ υµ τρειναµεντο ιντενσιϖο, ινχλυσιϖε σιµυλα⌡εσ δε απαρι⌡εσ να Τς ε εντρεϖιστασ χολετιϖασ ◊ ιµπρενσα. Εντρεταντο, ελε νο πρεχισαϖα πενσαρ νασ ρεσποστασ, µασ σιµπλεσµεντε προνυνχι〈−λασ πορθυε τινηα υµ φονε δε ρ〈διο θυασε ινϖισϖελ εµ σευ ουϖιδο, πελο θυαλ Ρανδι ληε σοπραϖα ο θυε δεϖια διζερ. Αλγυνσ αγεντεσ δε Σιξτψ µινυτεσ χηεχαϖαµ ο δεσεµπενηο δε Αλϖαρεζ, δετεχτανδο ποντοσ φραχοσ θυε ποδεριαµ τραιρ α φαρσα. Θυανδο Αλϖαρεζ ε σευ εµπρεσ〈ριο ιγυαλµεντε ρεχρυταδο παρα ο τραβαληο σεµ τερ εξπερινχια πρϖια χηεγαραµ α Σψδνεψ, λ〈 εσταϖα ϑαµεσ Ρανδι, χυρϖαδο ε οχυλτο, συσσυρρανδο εµ σευ τρανσµισσορ, ◊ µαργεµ δα αο. Α δοχυµενταο χοµπροϖαδορα φορα τοδα φαλσιφιχαδα. Α µαλδιο, α 〈γυα ατιραδα χοντρα Νεγυσ ε τοδο ο ρεστο φοραµ ενσαιαδοσ παρα ατραιρ α ατενο δα µδια. Αλχαναραµ σευ οβϕετιϖο. Μυιτασ δασ πεσσοασ θυε απαρεχεραµ να περα φοραµ ϖερ ο εσπετ〈χυλο πορ χαυσα δα ατενο θυε ρεχεβευ δα τελεϖισο ε δα ιµπρενσα. Υµα χαδεια αυστραλιανα δε ϕορναισ χηεγου ατ α ιµπριµιρ δοα⌡εσ λιτεραισ δα Φυνδαο Χαρλοσ . ∆εποισ θυε Σιξτψ µινυτεσ ρεϖελου α φαρσα, ο ρεστο δα µδια αυστραλιανα φιχου φυριοσα. Ελεσ τινηαµ σιδο υσαδοσ, θυειξαϖαµ−σε, ενγαναδοσ. Ασσιµ χοµο η〈 διρετριζεσ λεγαισ α ρεσπειτο δο εµπρεγο πολιχιαλ δε προϖοχαδορεσ , τροϖεϕου Πετερ Ροβινσον να Αυστραλιαν Φινανχιαλ Ρεϖιεω, δεϖε ηαϖερ λιµιτεσ παρα ασ σιτυα⌡εσ ενγανοσασ χριαδασ πελα µδια [...]. Ευ, πορ εξεµπλο, σιµπλεσµεντε νο ποσσο αχειταρ θυε χονταρ υµα µεντιρα σεϕα υµα φορµα αχειτ〈ϖελ δε ινφορµαρ α ϖερδαδε [...]. Τοδα πεσθυισα δε οπινιο µοστρα θυε ο πβλιχο εµ γεραλ συσπειτα θυε οσ µειοσ δε χοµυνιχαο νο ληε χονταµ τοδα α ϖερδαδε, διστορχεµ οσ φατοσ, εξαγεραµ ου σο τενδενχιοσοσ.

Ο σρ. Ροβινσον τεµια θυε Χαρλοσ τιϖεσσε ρεφοραδο εσσα περχεπο ερρνεα το διφυνδιδα. Ασ µανχηετεσ ϖαριαϖαµ δε Χοµο Χαρλοσ ενγανου τοδο µυνδο α Βρινχαδειρα ιδιοτα . Οσ ϕορναισ θυε νο τινηαµ δαδο δεσταθυε α Χαρλοσ σε χονγρατυλαϖαµ πελα συα ρεσερϖα. Σοβρε Σιξτψ µινυτεσ, Νεγυσ δισσε θυε ατ ασ πεσσοασ ντεγρασ ποδεµ χοµετερ ερροσ , ε νεγου τερ σιδο ενγαναδο. Θυαλθυερ υµ θυε σε διγα χαναλιζαδορ, δισσε ελε,  υµα φραυδε πορ δεφινιο . Σιξτψ µινυτεσ ε Ρανδι ενφατιζαραµ θυε α µδια αυστραλιανα νο φιζερα νενηυµ εσφορο σριο παρα χηεχαρ α αυτεντιχιδαδε δε Χαρλοσ. Ελε νυνχα σε απρεσενταρα εµ νενηυµα δασ χιδαδεσ λισταδασ. Ο ϖιδεοτειπε δε Χαρλοσ νο


παλχο δε υµ τεατρο δε Νοϖα Ψορκ φορα υµ φαϖορ πρεσταδο πελοσ µ〈γιχοσ Πενν ε Τελλερ, θυε αλι σε απρεσενταϖαµ. Ελεσ σιµπλεσµεντε πεδιραµ θυε α πλατια δεσσε υµα σαλϖα δε παλµασ: Αλϖαρεζ, δε βατα ε µεδαληο, συβιυ αο παλχο; α πλατια οβεδιεντεµεντε απλαυδιυ, Ρανδι γραϖου ο σευ ϖιδεοτειπε, Αλϖαρεζ αχενου δεσπεδινδο−σε, ο εσπετ〈χυλο χοντινυου. Ε νο εξιστε νενηυµα εσταο δε ρ〈διο να χιδαδε δε Νοϖα Ψορκ χοµ α σιγλα ΩΟΟΠ. Ουτροσ µοτιϖοσ δε συσπειτα ποδιαµ σερ φαχιλµεντε γαριµπαδοσ νοσ εσχριτοσ δε Χαρλοσ. Μασ, χοµο α µοεδα ιντελεχτυαλ τεµ σιδο το δεσϖαλοριζαδα, χοµο α χρεδυλιδαδε δα Αντιγα ε δα Νοϖα Ερα  το δεσενφρεαδα, χοµο ο πενσαµεντο χτιχο  το ραραµεντε πρατιχαδο, νενηυµα παρ⌠δια  δεµασιαδο ιµπλαυσϖελ. Α Φυνδαο Χαρλοσ πυνηα ◊ ϖενδα (φοραµ εσχρυπυλοσοσ ο συφιχιεντε παρα νο ϖενδερ ναδα δε ϖερδαδε) υµ Χρισταλ δε Ατλντιδα: Ατ αγορα, χινχο δεσσεσ χρισταισ σινγυλαρεσ φοραµ ενχοντραδοσ πελο µεστρε ασχενσο δυραντε ασ συασ ϖιαγενσ. Ινεξπλιχαδοσ πελα χινχια, χαδα υµ δοσ χρισταισ υτιλιζα ενεργια θυασε πυρα [...] [ε τεµ] ενορµεσ ποδερεσ χυρατιϖοσ. Εσσασ φορµασ σο ρεαλµεντε ενεργια εσπιριτυαλ φοσσιλιζαδα, θυε βενεφιχια σοβρεµανειρα α πρεπαραο δα Τερρα παρα α Νοϖα Ερα [...]. ∆οσ χινχο, ο µεστρε ασχενσο σεµπρε υσα υµ χρισταλ δε Ατλντιδα ϕυντο α σευ χορπο, παρα οβτερ προτεο ε παρα ιντενσιφιχαρ τοδασ ασ ατιϖιδαδεσ εσπιριτυαισ. ∆οισ φοραµ αδθυιριδοσ πορ συπλιχαντεσ χαριδοσοσ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, εµ τροχα δε υµα συβστανχιαλ χοντριβυιο σολιχιταδα πελο µεστρε ασχενσο.

Ου, χοµ ο ττυλο δε Ασ 〈γυασ δε Χαρλοσ : ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, ο µεστρε ασχενσο δεσχοβρε 〈γυα δε ταλ πυρεζα θυε σε εµπενηα εµ ενεργιζαρ υµα θυαντιδαδε δεσσε λθυιδο παρα ο βεµ δε τοδοσ, υµ προχεσσο ιντενσιϖο. Παρα προδυζιρ ο θυε  σεµπρε µυιτο πουχο, ο µεστρε ασχενσο πυριφιχα α σι µεσµο ε α υµα θυαντιδαδε δε χρισταισ δε θυαρτζο πυρο µολδαδοσ εµ φορµα δε φρασχοσ. Εντρα εντο, ϕυντο χοµ οσ χρισταισ, νυµα γρανδε βαχια δε χοβρε, πολιδα ε αθυεχιδα. ∆υραντε υµ περοδο δε 24 ηορασ, ο µεστρε ασχενσο δεσπεϕα ενεργια νο ρεποσιτ⌠ριο εσπιριτυαλ δα 〈γυα [...]. Α 〈γυα νο πρεχισα σερ ρετιραδα δο φρασχο παρα σερ υσαδα εσπιριτυαλµεντε. Ο σιµπλεσ ατο δε σεγυραρ ο φρασχο ε δε σε χονχεντραρ να χυρα δε υµα φεριδα ου δοενα προδυζιρ〈 ρεσυλταδοσ εσπαντοσοσ. Εντρεταντο, σε υµα δεσγραα σρια αχοντεχερ α ϖοχ ου α υµα πεσσοα θυεριδα, υµ λεϖε βορριφο δα 〈γυα ενεργιζαδα αϕυδαρ〈 ιµεδιαταµεντε να ρεχυπεραο.

Ου, Ασ λ〈γριµασ δε Χαρλοσ : Α χορ ϖερµεληα χονφεριδα αοσ φρασχοσ θυε ο µεστρε ασχενσο µολδου παρα ασ λ〈γριµασ ϕ〈  προϖα συφιχιεντε δο ποδερ θυε ελασ χοντµ, µασ ο αφετο [σιχ] δασ λ〈γριµασ δυραντε α µεδιταο τεµ σιδο δεσχριτο πορ αθυελεσ θυε ο εξπεριµενταραµ χοµο υµα σενσαο δε υνιδαδε γλοριοσα .


∆εποισ η〈 υµ λιϖρινηο, Οσ ενσιναµεντοσ δε Χαρλοσ, θυε χοµεα ασσιµ: ΕΥ ΣΟΥ ΧΑΡΛΟΣ. ςΕΝΗΟ ∆Ε ΜΥΙΤΑΣ ΕΝΧΑΡΝΑ∩∏ΕΣ ΠΑΣΣΑ∆ΑΣ ΑΟ ΣΕΥ ΕΝΧΟΝΤΡΟ. ΤΕΝΗΟ ΥΜΑ ΓΡΑΝ∆Ε ΛΙ∩℘Ο ΠΑΡΑ ΛΗΕ ΕΝΣΙΝΑΡ. ΟΥ∩Α ΧΟΜ ΑΤΕΝ∩℘Ο. ΛΕΙΑ ΧΟΜ ΑΤΕΝ∩℘Ο. ΠΕΝΣΕ ΧΟΜ ΑΤΕΝ∩℘Ο. Α ςΕΡ∆Α∆Ε ΕΣΤℑ ΑΘΥΙ.

Ο πριµειρο ενσιναµεντο  α περγυντα: Πορ θυε εσταµοσ αθυι...? Α ρεσποστα: Θυεµ ποδε δαρ υµα νιχα ρεσποστα? Η〈 µυιτασ ρεσποστασ παρα εσσα περγυντα, ε τοδασ ασ ρεσποστασ εστο χορρετασ. ⊃ ασσιµ. Χοµπρεενδε? . Ο λιϖρο ρεχοµενδα θυε νο πασσεµοσ παρα α π〈γινα σεγυιντε αντεσ δε τερ χοµπρεενδιδο α θυε εσταµοσ λενδο. Εσσε  υµ δοσ ϖ〈ριοσ φατορεσ θυε τορναµ διφχιλ τερµιναρ α συα λειτυρα. Σοβρε οσ θυε δυϖιδαµ , ρεϖελα µαισ ταρδε, σ⌠ ποσσο διζερ ο σεγυιντε: θυε τιρεµ δο ασσυντο απενασ ασ χονχλυσ⌡εσ θυε δεσεϕαρεµ. Ελεσ αχαβαµ σεµ ναδα χοµ α µο ϖαζια, ταλϖεζ. Ε ο θυε ποσσυεµ αθυελεσ θυε αχρεδιταµ? ΤΥ∆Ο! Τοδασ ασ περγυντασ σο ρεσπονδιδασ, ποισ τοδα ε θυαλθυερ ρεσποστα  χορρετα. Ε ασ ρεσποστασ εστο χερτασ! Αργυµεντε χοντρα εσσα ϖερδαδε, ⌠ ϖοχ θυε δυϖιδα. Ου: Νο πεα εξπλιχα⌡εσ παρα τυδο. Οσ οχιδενταισ, εµ παρτιχυλαρ, εστο σεµπρε εξιγινδο δεσχρι⌡εσ λονγασ ε χοµπλιχαδασ δο µοτιϖο πορ θυε ισσο  ασσιµ ου ασσαδο. Α µαιορ παρτε δο θυε σε περγυντα  ⌠βϖια. Πορ θυε περδερ τεµπο ινϖεστιγανδο εσσεσ ασσυντοσ? [...] Πελα φ, τοδασ ασ χοισασ σε τορναµ ϖερδαδειρασ . Α λτιµα π〈γινα δο λιϖρο απρεσεντα υµα νιχα παλαϖρα εµ λετρασ γιγαντεσχασ: σοµοσ εξορταδοσ α ΠΕΝΣΑΡ! . Τοδο ο τεξτο δε Οσ ενσιναµεντοσ δε Χαρλοσ φοι,  χλαρο, εσχριτο πορ Ρανδι. Ελε ο ραβισχου νο σευ λαπτοπ εµ αλγυµασ ηορασ. Α µδια αυστραλιανα σε σεντιυ τραδα πορ υµ δοσ σευσ παρεσ. Ο πρινχιπαλ προγραµα δε τελεϖισο δο πασ σαρα δα συα ροτινα παρα δεσµασχαραρ παδρ⌡εσ ινφεριορεσ δε ϖεριφιχαο δε φατοσ ε υµα χρεδυλιδαδε δισσεµιναδα εµ ινστιτυι⌡εσ χονσαγραδασ ◊σ νοτχιασ ε αοσ τεµασ πβλιχοσ. Αλγυνσ αναλιστασ δα µδια δεσχυλπαραµ−σε αφιρµανδο θυε ο χασο νο ερα εϖιδεντεµεντε ιµπορταντε; σε φοσσε, ελεσ ο τεριαµ χηεχαδο. Αλγυνσ φιζεραµ µεα−χυλπα. Νενηυµ δοσ θυε τινηαµ σιδο ενγαναδοσ θυισ παρτιχιπαρ δε υµα ρετροσπεχτιϖα δο χασο Χαρλοσ, προγραµαδα παρα ο δοµινγο σεγυιντε εµ Σιξτψ µινυτεσ.


⊃ χλαρο θυε νο η〈 ναδα δε εσπεχιαλ χοντρα α Αυστρ〈λια εµ τοδα εσσα ηιστ⌠ρια. Αλϖαρεζ, Ρανδι ε σευσ χολεγασ χονσπιραδορεσ ποδεριαµ τερ εσχοληιδο θυαλθυερ ναο σοβρε α Τερρα, ε α φαρσα τερια φυνχιοναδο. Μεσµο αθυελεσ θυε προπορχιοναραµ α Χαρλοσ α απαριο νυµ προγραµα δε Τς ϖιστο εµ τοδο ο τερριτ⌠ριο ναχιοναλ σαβιαµ ο βασταντε παρα φαζερ αλγυµασ περγυντασ χτιχασ µασ νο ρεσιστιραµ ◊ ιδια δε χονϖιδ〈−λο α σε απρεσενταρ. Α λυτα δεστρυτιϖα δεντρο δα µδια δοµινου ασ µανχηετεσ δεποισ δα παρτιδα δε Χαρλοσ. Αλγυνσ χοµεντ〈ριοσ περπλεξοσ φοραµ εσχριτοσ σοβρε ο δεσµασχαραµεντο. Θυαλ ερα ο οβϕετιϖο? Ο θυε φορα προϖαδο? Αλϖαρεζ ε Ρανδι προϖαραµ θυε νο  πρεχισο γρανδε χοισα παρα βρινχαρ χοµ νοσσασ χρενασ, θυε σοµοσ προνταµεντε ινφλυενχιαδοσ, θυε  φ〈χιλ ενγαναρ ο πβλιχο θυανδο ασ πεσσοασ εστο σολιτ〈ριασ ε φαµιντασ δε αλγο εµ θυε αχρεδιταρ. Σε Χαρλοσ τιϖεσσε περµανεχιδο µαισ τεµπο να Αυστρ〈λια, σε τιϖεσσε σε χονχεντραδο εµ χυραρ, νο η〈 δϖιδα δε θυε µυιτα γεντε τερια ρεγιστραδο α χυρα δε διϖερσασ δοενασ, εσπεχιαλµεντε δασ πσιχογνιχασ πελασ ορα⌡εσ, πορ αχρεδιταρ νελε, πορ φαζερ πεδιδοσ εµ νοµε δε συασ λ〈γριµασ ενγαρραφαδασ, πορ εσφρεγαρ σευσ χρισταισ. Μεσµο θυε νο ηουϖεσσε ουτρασ φραυδεσ αλµ δε συα απρεσενταο, ενσιναµεντοσ ε προδυτοσ αυξιλιαρεσ, αλγυµασ πεσσοασ τεριαµ µεληοραδο πορ χαυσα δε Χαρλοσ. Αινδα µαισ υµα ϖεζ, εσσε  ο εφειτο πλαχεβο προϖοχαδο πορ θυασε τοδοσ οσ θυε χυραµ πελα φ. Αχρεδιταµοσ θυε εσταµοσ τοµανδο υµ ρεµδιο ποτεντε ε α δορ δεσαπαρεχε πελο µενοσ, πορ αλγυµ τεµπο. Ε, θυανδο χρεµοσ τερ ρεχεβιδο υµα χυρα εσπιριτυαλ ποτεντε, α δοενα ◊σ ϖεζεσ ταµβµ δεσαπαρεχε πελο µενοσ πορ αλγυµ τεµπο. Αλγυµασ πεσσοασ ανυνχιαµ εσποντανεαµεντε θυε εστο χυραδασ, θυανδο να ϖερδαδε νο εστο. Νολεν, Ρανδι ε µυιτοσ ουτροσ αχοµπανηαραµ χοµ χυιδαδο αλγυνσ χασοσ δε πεσσοασ θυε φοραµ δεχλαραδασ χυραδασ ε θυε χονχορδαϖαµ χοµ εσσε παρεχερ εµ σερϖιοσ τελεϖισιϖοσ δε χυρανδειροσ νορτε−αµεριχανοσ , µασ νο χονσεγυιραµ ενχοντραρ νινγυµ χοµ αλγυµα δοενα οργνιχα σρια θυε τιϖεσσε σιδο δε φατο χυραδο. Ατ ασ µεληορασ σιγνιφιχατιϖασ δε συα χονδιο σο δυϖιδοσασ. Χοµο συγερε α εξπερινχια δε Λουρδεσ, ταλϖεζ σεϕα πρεχισο εξαµιναρ 10 µιλ α 1 µιληο δε χασοσ αντεσ δε ενχοντραρ υµα χυρα ϖερδαδειραµεντε συρπρεενδεντε. Αθυελε θυε χυρα πελα φ ποδε πενσαρ ου νο εµ φραυδε, νο ινχιο. Μασ, παρα συα συρπρεσα, οσ παχιεντεσ παρεχεµ ρεαλµεντε µεληοραρ. Συασ εµο⌡εσ σο γενυνασ, συα γρατιδο σινχερα. Θυανδο οσ χυρανδειροσ σο χριτιχαδοσ, εσσασ πεσσοασ σε απρεσενταµ εµ δεφενδ−λοσ. ς〈ριοσ ιδοσοσ πρεσεντεσ ◊ χαναλιζαο να περα δε Σψδνεψ φιχαραµ ινδιγναδοσ δεποισ δα ρεϖελαο δε Σιξτψ µινυτεσ: Νο ιµπορτα ο θυε ελεσ διγαµ , χονφιδενχιαραµ α Αλϖαρεζ, ν⌠σ αχρεδιταµοσ εµ ϖοχ . Εσσεσ συχεσσοσ ποδεµ σερ ο συφιχιεντε παρα χονϖενχερ µυιτοσ


χηαρλατεσ πορ µαισ χνιχοσ θυε σεϕαµ νο ινχιο δε θυε ρεαλµεντε τµ ποδερεσ µστιχοσ. Ταλϖεζ νο χονσιγαµ βονσ ρεσυλταδοσ τοδασ ασ ϖεζεσ. Οσ ποδερεσ ϖµ ε ϖο, αλεγαµ. Ελεσ τµ δε χοµπενσαρ οσ τεµποσ µαγροσ. Σε πρεχισαµ τραπαχεαρ υµ πουχο δε ϖεζ εµ θυανδο,  πορ υµ µοτιϖο νοβρε, διζεµ α σι µεσµοσ. Σευ δισχυρσο  τεσταδο πελοσ χονσυµιδορεσ. Φυνχιονα. Α µαιορια δεσσασ φιγυρασ σ⌠ θυερ ο δινηειρο δασ πεσσοασ. Εσσα  α βοα νοτχια. Μασ ο θυε µε πρεοχυπα  θυε ϖαι συργιρ υµ Χαρλοσ ϖενδενδο υµ πειξε βεµ µαιορ ατραεντε, δοµιναδορ, πατρι⌠τιχο, τρανσπιρανδο λιδερανα. Τοδοσ ν⌠σ ανσιαµοσ πορ υµ λδερ χοµπετεντε, ινχορρυπτϖελ, χαρισµ〈τιχο. Νο δειξαρεµοσ δε νοσ αγαρραρ ◊ οπορτυνιδαδε δε νοσ φορταλεχερµοσ, δε αχρεδιταρµοσ, δε νοσ σεντιρµοσ βεµ. Α µαιορια δοσ ρεπ⌠ρτερεσ, εδιτορεσ ε προδυτορεσ αρρεβαταδοσ χοµο τοδοσ ν⌠σ σε εσθυιϖαρ〈 δε υµ ϖερδαδειρο εξαµε χτιχο. Ελε νο ϖαι ϖενδερ ορα⌡εσ, χρισταισ ου λ〈γριµασ. ςενδερ〈 ταλϖεζ υµα γυερρα, υµ βοδε εξπιατ⌠ριο ου υµ αµοντοαδο µυιτο µαισ αβρανγεντε δε χρενασ θυε ο δε Χαρλοσ. Σεϕα ο θυε φορ, εσσε φενµενο σερ〈 αχοµπανηαδο πορ αλερτασ σοβρε οσ περιγοσ δο χετιχισµο.∗ Νο φαµοσο φιλµε Ο µ〈γιχο δε Οζ, ο Εσπανταληο, ο Ηοµεµ δε Λατα ε ο Λεο Χοϖαρδε φιχαραµ ιντιµιδαδοσ να ϖερδαδε, ατερροριζαδοσ πελα ενορµε φιγυρα οραχυλαρ δο Γρανδε Οζ. Μασ Τοτ⌠, ο χαχηορρινηο δε ∆οροτηψ, µορδε υµα χορτινα δισσιµυλαδορα ε ρεϖελα θυε ο Γρανδε Οζ  να ρεαλιδαδε υµα µ〈θυινα οπεραδα πορ υµ ηοµενζινηο ασσυσταδο ε αταρραχαδο, υµ δεστερραδο ναθυελε πασ εστρανηο ασσιµ χοµο ελεσ. Αχηο θυε τεµοσ σορτε δε ϑαµεσ Ρανδι εσταρ πυξανδο α χορτινα. Μασ σερια το περιγοσο δειξαρ σοβρε οσ σευσ οµβροσ α ρεσπονσαβιλιδαδε δε δεσµασχαραρ τοδοσ οσ χυρανδειροσ, ιµποστορεσ ε φαρσαντεσ δο µυνδο, θυαντο αχρεδιταρ νεσσεσ µεσµοσ χηαρλατεσ. Σε νο θυερεµοσ σερ ενγαναδοσ, ν⌠σ  θυε τεµοσ δε φαζερ ο τραβαληο.

Υµα δασ λι⌡εσ µαισ τριστεσ δα ηιστ⌠ρια  α σεγυιντε: σε φορµοσ ενγαναδοσ πορ µυιτο τεµπο, α νοσσα τενδνχια  ρεϕειταρ θυαλθυερ εϖιδνχια δο λογρο. ϑ〈 νο νοσ ιντερεσσαµοσ εµ δεσχοβριρ α ϖερδαδε. Ο ενγανο νοσ απρισιονου. ⊃ σιµπλεσµεντε δολοροσο δεµαισ αδµιτιρ, µεσµο παρα ν⌠σ µεσµοσ, θυε φοµοσ ενγαναδοσ. Σε δειξαρµοσ θυε υµ χηαρλατο τενηα ποδερ σοβρε ν⌠σ, θυασε νυνχα χονσεγυιρεµοσ ρεχυπεραρ νοσσα ινδεπενδνχια. Πορ (∗) Εµβορα εστε παρ〈γραφο παρεα υµα ρεφερνχια πρεχισα ◊ ηιστ⌠ρα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο ινχιο δο σχυλο 21, φοι εσχριτο εµ 1995, ου σεϕα, µυιτο αντεσ δα ελειο δε Γεοργε Ω. Βυση, δοσ ατενταδοσ δε 11 δε σετεµβρο, δασ γυερρασ χοντρα ο Αφεγανιστο ε ο Ιραθυε, ε δο υσο δε Σαδδαµ Ηυσσειν χοµο βοδε εξπιατ⌠ριο πολτιχο παρα χοντερ α ινδιγναο δα οπινιο πβλιχα νορτε−αµεριχανα. Σεµ υσαρ α διϖιναο, ο αυτορ δεδυζιυ, ατραϖσ δε πενσαµεντο λ⌠γιχο, ε χοµ πρεχισο εσταρρεχεδορα, φατοσ σιτυαδοσ α µαισ δε µεια δχαδα νο φυτυρο. [Ν. δο Ε., 2004.]


ισσο, οσ αντιγοσ λογροσ τενδεµ α περσιστιρ, ενθυαντο συργεµ ουτροσ νοϖοσ. Ασσιµ, ασ σεσσ⌡εσ εσπριτασ σο ρεαλιζαδασ απενασ εµ σαλασ εσχυρεχιδασ, ονδε οσ παρτιχιπαντεσ τµ, θυανδο µυιτο, υµα ϖισο ϖαγα δοσ φαντασµασ ϖισιταντεσ. Σε αχενδερµοσ υµ πουχο ασ λυζεσ, παρα τερ υµα χηανχε δε ϖερ ο θυε εστ〈 πασσανδο, οσ εσπριτοσ δεσαπαρεχεµ. Σο τµιδοσ,  ο θυε νοσ διζεµ, ε αλγυνσ δε ν⌠σ αχρεδιταµοσ νεσσα ηιστ⌠ρια. Νοσ λαβορατ⌠ριοσ δε παραπσιχολογια δο σχυλο ΞΞ, η〈 ο εφειτο δο οβσερϖαδορ : οσ θυε σο χονσιδεραδοσ µδιυνσ ταλεντοσοσ αχηαµ θυε σευσ ποδερεσ διµινυεµ βασταντε σεµπρε θυε συργεµ οσ χτιχοσ, δεσαπαρεχενδο τοταλµεντε να πρεσενα δε υµ µαγο το εξπεριεντε θυαντο ϑαµεσ Ρανδι. Ελεσ πρεχισαµ  δε εσχυριδο ε χρεδυλιδαδε. Υµα µενινα θυε παρτιχιπαρα δε υµ λογρο φαµοσο νο σχυλο ΞΙΞ πανχαδασ δε εσπριτοσ, θυανδο οσ φαντασµασ ρεσπονδεµ περγυντασ πορ µειο δε πανχαδασ σονορασ χρεσχευ ε χονφεσσου θυε τυδο νο πασσαϖα δε ιµποστυρα. Ελα εσταλαϖα α αρτιχυλαο δο δεδο δο π. ∆εµονστρου χοµο σε φαζια. Μασ ασ δεσχυλπασ πβλιχασ φοραµ εµ γρανδε παρτε ιγνοραδασ ε, θυανδο ρεχονηεχιδασ, δενυνχιαδασ. Ασ πανχαδασ δοσ εσπριτοσ εραµ δεµασιαδο τρανθιλιζαδορασ παρα σερ αβανδοναδασ σ⌠ πορ χαυσα δασ δεχλαρα⌡εσ δε υµα µενινα θυε σε διζια χαυσαδορα δασ οχορρνχιασ, αινδα θυε τιϖεσσε σιδο α πριµειρα α ινϖενταρ τοδα α ηιστ⌠ρια. Χοµεου α χιρχυλαρ ο βοατο δε θυε α χονφισσο φορα οβτιδα σοβ χοερο πορ ραχιοναλιστασ φαν〈τιχοσ. Χοµο ρελατει αντεσ, δοισ ιµποστορεσ βριτνιχοσ χονφεσσαραµ τερ φειτο οσ χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ , φιγυρασ γεοµτριχασ γεραδασ εµ χαµποσ δε χερεαισ. Νο σε τραταϖα δε αρτιστασ αλιενγενασ υσανδο ο τριγο χοµο µατεριαλ, µσ δε δοισ συϕειτοσ χοµ υµα πρανχηα, χορδα ε υµα προπενσο παρα χοµετερ εξτραϖαγνχιασ. Νο ενταντο, µεσµο θυανδο δεµονστραραµ χοµο φαζιαµ οσ δεσενηοσ, νο χονσεγυιραµ ιµπρεσσιοναρ οσ θυε αχρεδιταϖαµ. Ταλϖεζ παρτε δοσ χρχυλοσ δασ πλαντα⌡εσ φοσσε εµβυστε, αργυµενταϖαµ, µασ µυιτοσ δελεσ ε αλγυνσ δοσ πιχτογραµασ εραµ δεµασιαδοσ χοµπλεξοσ. Σ⌠ εξτρατερρεστρεσ ποδεριαµ χρι〈−λοσ. Εντο, ουτρασ πεσσοασ χονφεσσαραµ να Γρ−Βρετανηα. Μασ ε οσ χρχυλοσ δε πλαντα⌡εσ εµ πασεσ εστρανγειροσ, οβϕεταϖα−σε πορ εξεµπλο, να Ηυνγρια , χοµο σε ποδια εξπλιχαρ εσσε φατο? Εντο, αδολεσχεντεσ ηνγαροσ ιµιταδορεσ χονφεσσαραµ. Μασ ε ο θυε διζερ...? Παρα τεσταρ α χρεδυλιδαδε δε υµ πσιθυιατρα θυε τρατα δε σεθεστροσ πορ αλιενγενασ, υµα µυληερ αφιρµα τερ σιδο ραπταδα. Ο τεραπευτα φιχα εντυσιασµαδο χοµ ασ φαντασιασ θυε ελα ινϖεντα. Μασ, θυανδο ελα δεχλαρα θυε τυδο νο πασσαϖα δε υµα φαρσα, θυαλ  α ρεαο δο τεραπευτα? Ελε προχυρα ρεεξαµιναρ οσ σευσ δαδοσ ου α συα χοµπρεενσο δο θυε εσσεσ χασοσ σιγνιφιχαµ? Νο. Χονφορµε συα ϖονταδε, ελε συγερε (1) θυε, µεσµο σεµ τερ χονσχινχια δο φατο, ελα φοι να ϖερδαδε σεθεστραδα; ου (2) θυε ελα εστ〈 λουχα αφιναλ, προχυρου υµ πσιθυιατρα, νο  µεσµο?; ου (3) θυε ελε σαβια δα φαρσα


δεσδε ο ινχιο ε απενασ δευ α ελα βασταντε χορδα παρα θυε σε ενφορχασσε. Σε ◊σ ϖεζεσ  µαισ φ〈χιλ ρεϕειταρ υµα εϖιδνχια φορτε δο θυε αδµιτιρ θυε εστ〈ϖαµοσ ερραδοσ, εσσα  ουτρα ινφορµαο σοβρε ν⌠σ µεσµοσ θυε ϖαλε α πενα χονηεχερ.

Υµ χιεντιστα χολοχα υµ αννχιο νυµ ϕορναλ παρισιενσε οφερεχενδο ηορ⌠σχοπο γρ〈τισ. Ρεχεβε χερχα δε 150 ρεσποστασ, χαδα, υµα, χονφορµε σολιχιταδο, δανδο οσ δεταληεσ δο λυγαρ ε δα ηορα δο νασχιµεντο. Α χαδα υµ δοσ σολιχιταντεσ  εντο ενϖιαδο ο µεσµο ηορ⌠σχοπο, ϕυντο χοµ υµ θυεστιον〈ριο παρα ϖεριφιχαρ ο γραυ δε εξατιδο δελε. ∆οσ θυε ρεχεβεραµ ο ηορ⌠σχοπο, 94% (ε 90% δε συασ φαµλιασ ε αµιγοσ) ρεσπονδεµ θυε πελο µενοσ ποδιαµ σε ρεχονηεχερ νασ χαραχτερστιχασ νελε εξπρεσσασ. Εντρεταντο, ο ηορ⌠σχοπο φορα τρααδο παρα υµ σεριαλ κιλλερ φρανχσ. Σε υµ αστρ⌠λογο ποδε ιρ το λονγε σεµ σεθυερ τερ χοντατο χοµ σευσ χλιεντεσ, ιµαγινε−σε δο θυε νο σερια χαπαζ αλγυµ σενσϖελ ◊σ νυανασ ηυµανασ θυε νο φοσσε εξαγεραδαµεντε εσχρυπυλοσο. Πορ θυε σοµοσ το φαχιλµεντε ενγαναδοσ πορ χαρτοµαντεσ, ϖιδεντεσ µεδινιχοσ, θυιροµαντεσ, πελοσ θυε λεµ ασ φοληασ δε χη〈, ασ χαρτασ δο ταρ, οσ παυζινηοσ δο Ι Χηινγ, ε πορ ταντοσ ουτροσ δο γνερο? Ελεσ χερταµεντε οβσερϖαµ α νοσσα ποστυρα, α εξπρεσσο φαχιαλ, α µανειρα δε ϖεστιρ ε νοσσασ ρεσποστασ α περγυντασ απαρεντεµεντε ιν⌠χυασ. Αλγυνσ σο βριληαντεσ να συα φυνο, ε εσσασ σο 〈ρεασ δασ θυαισ µυιτοσ χιεντιστασ παρεχεµ νο τερ χονσχινχια. Η〈 ταµβµ υµα ρεδε δε χοµπυταδορεσ παρα α θυαλ οσ µδιυνσ προφισσιοναισ χοντριβυεµ, χολοχανδο οσ δεταληεσ δα ϖιδα δε σευσ χλιεντεσ ιµεδιαταµεντε ◊ δισποσιο δε σευσ χολεγασ. Υµα φερραµεντα−χηαϖε  α χηαµαδα λειτυρα φρια , υµ απανηαδο δε πρεδισποσι⌡εσ οποστασ το συτιλµεντε εθυιλιβραδασ θυε θυαλθυερ υµ ρεχονηεχερ〈 νελε υµ γρο δε ϖερδαδε. Εισ υµ εξεµπλο: ℵσ ϖεζεσ ϖοχ  εξτροϖερτιδο, αφ〈ϖελ, σοχι〈ϖελ, αο πασσο θυε εµ ουτρασ οχασι⌡εσ  ιντροϖερτιδο, δεσχονφιαδο ε ρεσερϖαδο. ∆εσχοβριυ θυε νο ϖαλε α πενα σερ δεµασιαδο φρανχο ε ρεϖελαρ−σε αοσ ουτροσ. Πρεφερε χερτα δοσε δε µυδανα ε ϖαριεδαδε, ε φιχα ινσατισφειτο θυανδο τοληιδο πορ ρεστρι⌡εσ ε λιµιτα⌡εσ. Απαρεντεµεντε δισχιπλιναδο ε χοντρολαδο, ϖοχ τενδε α σερ ανσιοσο ε ινσεγυρο πορ δεντρο. Εµβορα τενηα αλγυµασ φραθυεζασ δε περσοναλιδαδε,  εµ γεραλ χαπαζ δε χοµπενσ〈−λασ. Τεµ υµα γρανδε ρεσερϖα δε ταλεντοσ θυε νο σο υσαδοσ, δοσ θυαισ ϖοχ νο τιρα προϖειτο. Τεµ υµα τενδνχια α σε αυτοχριτιχαρ. Τεµ υµα φορτε νεχεσσιδαδε δε θυε ασ ουτρασ πεσσοασ ο αµεµ ε ο αδµιρεµ.

Θυασε τοδο µυνδο αχηα εσσα χαραχτεριζαο φαµιλιαρ, ε µυιτοσ σεντεµ θυε ελα οσ δεσχρεϖε περφειταµεντε. Βασταντε χοµπρεενσϖελ: σοµοσ


τοδοσ ηυµανοσ. Α λιστα δε εϖιδνχιασ θυε, σεγυνδο αλγυνσ τεραπευτασ, δεµονστραµ αβυσο σεξυαλ ινφαντιλ ρεπριµιδο (πορ εξεµπλο, α απρεσενταδα εµ Τηε χουραγε το ηεαλ, δε Ελλεν Βασσ ε Λαυρα ∆αϖισ)  µυιτο λονγα ε προσαιχα; ινχλυι δεσορδενσ δο σονο, ο ατο δε εµπαντυρραρ−σε, ανορεξια ε βυλιµια, δισφυνο σεξυαλ, ανσιεδαδεσ ϖαγασ ε ατ υµα ινχαπαχιδαδε δε λεµβραρ ο αβυσο σεξυαλ να ινφνχια. Ουτρο λιϖρο, εσχριτο πελα ασσιστεντε σοχιαλ Ε. Συε Βλυµε, λιστα, εντρε ουτροσ σιναισ ρεϖελαδορεσ δε ινχεστο εσθυεχιδο: δορεσ δε χαβεα, συσπειτασ ου συα αυσνχια, παιξο σεξυαλ εξχεσσιϖα ου συα αυσνχια, ε ο σεντιµεντο δε αδοραο πελοσ παισ. Εντρε οσ ιτενσ δε διαγν⌠στιχο παρα δετεχταρ φαµλιασ δεσεστρυτυραδασ λισταδασ πελο µδιχο Χηαρλεσ Ωηιτφιελδ εστο δορεσ ε αφλι⌡εσ , σεντιρ−σε µαισ ϖιϖο εµ µειο α υµα χρισε, τερ ανσιεδαδε διαντε δε φιγυρασ δε αυτοριδαδε , ε τερ προχυραδο αχονσεληαµεντο ου πσιχοτεραπια , σεντινδο, πορµ, θυε φαλτα αλγυµα χοισα ου θυε η〈 αλγο δε ερραδο . Χοµο α λειτυρα φρια, σε α λιστα φορ βασταντε λονγα ε αβρανγεντε, τοδο µυνδο τερ〈 σιντοµασ . Ο εξαµε χτιχο νο  απενασ υµ ινστρυµεντο παρα εξτιρπαρ ο χηαρλατανισµο ε α χρυελδαδε θυε οπριµεµ οσ θυε σο µενοσ χαπαζεσ δε σε προτεγερ ε τµ µαισ νεχεσσιδαδε δε νοσσα χοµπαιξο, ασ πεσσοασ α θυεµ σο οφερεχιδασ πουχασ αλτερνατιϖασ δε εσπερανα. ⊃ ταµβµ υµ λεµβρετε οπορτυνο δε θυε οσ χοµχιοσ−µονστροσ, ο ρ〈διο ε α τελεϖισο, α ιµπρενσα, ο µαρκετινγ ελετρνιχο ε α τεχνολογια ενχοµενδαδα πελο χορρειο περµιτεµ θυε ουτροσ τιποσ δε µεντιρασ σεϕαµ ινϕεταδοσ νο χορπο πολτιχο παρα σε τιραρ προϖειτο δοσ φρυστραδοσ, δοσ ινχαυτοσ ε δοσ ινδεφεσοσ, νυµα σοχιεδαδε χριϖαδα δε µαλεσ πολτιχοσ θυε εστο σενδο τραταδοσ δεφιχιεντεµεντε, σε  θυε σο οβϕετοσ δε αλγυµ χυιδαδο. Μεντιρασ, φραυδεσ, πενσαµεντοσ δεσχυιδαδοσ, ιµποστυρασ ε δεσεϕοσ µασχαραδοσ χοµο φατοσ νο σε ρεστρινγεµ ◊ µαγια δε σαλο, νεµ α χονσεληοσ αµβγυοσ σοβρε ασσυντοσ δο χοραο. Ινφελιζµεντε, ελεσ εστο ινφιλτραδοσ νασ θυεστ⌡εσ εχονµιχασ, ρελιγιοσασ, σοχιαισ ε πολτιχασ δοσ σιστεµασ δε ϖαλορεσ δοµιναντεσ εµ τοδασ ασ να⌡εσ.


14 Α ΑΝΤΙΧΙ⊇ΝΧΙΑ

Νο η〈 ϖερδαδε οβϕετιϖα. Ν⌠σ χριαµοσ νοσσα πρ⌠πρια ϖερδαδε. Νο η〈 ρεαλιδαδε οβϕετιϖα. Ν⌠σ χριαµοσ νοσσα πρ⌠πρια ρεαλιδαδε. Η〈 φορµασ δε χονηεχιµεντο ιντεριορεσ, µστιχασ ου εσπιριτυαισ θυε σο συπεριορεσ ◊σ νοσσασ φορµασ χοµυνσ δε χονηεχιµεντο. Σε υµα εξπερινχια παρεχε ρεαλ, ελα  ρεαλ. Σε υµα ιδια νοσ παρεχε χορρετα, ελα  χορρετα. Σοµοσ ινχαπαζεσ δε αδθυιριρ ο χονηεχιµεντο δα ϖερδαδειρα νατυρεζα δα ρεαλιδαδε. Α πρ⌠πρια χινχια  ιρραχιοναλ ου µστιχα. ⊃ απενασ ουτρο χρεδο, ουτρο σιστεµα δε χρενα ου ουτρο µιτο, ε νο τεµ µαισ ϕυστιφιχαο δο θυε θυαλθυερ υµ δοσ ουτροσ. Νο ιµπορτα σε ασ χονϖιχ⌡εσ σο ϖερδαδειρασ ου νο, δεσδε θυε ελασ φααµ σεντιδο παρα ϖοχ. Υµ ρεσυµο δασ ιδιασ δα Νοϖα Ερα, τιραδο δε Τηεοδορε Σχηιχκ ϑρ. ε Λεωισ ςαυγην, Ηοω το τηινκ αβουτ ωειρδ τηινγσ: χριτιχαλ τηινκινγ φορ α Νεω Αγε (Μουνταιν ςιεω, ΧΑ, Μαψφιελδ Πυβλισηινγ Χοµπανψ, 1995)

Σε α εστρυτυρα εσταβελεχιδα πελα χινχια εστ〈 πλαυσιϖελµεντε ερραδα (πορ σερ αρβιτρ〈ρια, ιρρελεϖαντε ιµπατρι⌠τιχα, µπια ου πορ σερϖιρ σοβρετυδο αοσ ιντερεσσεσ δοσ ποδεροσοσ), εντο ποδεµοσ νοσ πουπαρ ο τραβαληο δε χοµπρεενδερ ο θυε ταντασ πεσσοασ χονσιδεραµ υµ χορπο δε χονηεχιµεντο χοµπλεξο, διφχιλ, αλταµεντε µατεµ〈τιχο ε χοντρ〈ριο ◊ ιντυιο. Εντο τοδοσ οσ χιεντιστασ τεριαµ ο χαστιγο µερεχιδο. Α ινϖεϕα δα χινχια ποδερια σερ συπεραδα. Αθυελεσ θυε τµ περχορριδο ουτροσ χαµινηοσ εµ βυσχα δε χονηεχιµεντο, αθυελεσ θυε σεχρεταµεντε τµ αχοληιδο χονϖιχ⌡εσ θυε α χινχια δεσπρεζου, ποδεριαµ τερ εντο ο σευ λυγαρ αο σολ. Α ϖελοχιδαδε δασ µυδανασ να χινχια  ρεσπονσ〈ϖελ πορ παρτε δοσ αταθυεσ θυε ατραι. Θυανδο πορ φιµ χοµπρεενδεµοσ αλγο θυε οσ χιεντιστασ εστο φαλανδο, ελεσ νοσ διζεµ θυε αθυιλο ϕ〈 νο  ϖερδαδε. Ε, µεσµο θυε φοσσε, η〈 υµα γρανδε θυαντιδαδε δε νοϖοσ δαδοσ χοισασ δε θυε νυνχα ουϖιµοσ φαλαρ, χοισασ διφχεισ δε αχρεδιταρ, χοισασ χοµ ιµπλιχα⌡εσ ινθυιεταντεσ θυε ελεσ αφιρµαµ τερ δεσχοβερτο ρεχεντεµεντε. Οσ χιεντιστασ ποδεµ σερ ϖιστοσ χοµο χριατυρασ θυε βρινχαµ χονοσχο, θυε δεσεϕαµ ϖιραρ τυδο δε χαβεα παρα βαιξο, θυε σο σοχιαλµεντε περιγοσασ.


Εδωαρδ Υ. Χονδον φοι υµ ιλυστρε φσιχο νορτε−αµεριχανο, πιονειρο δα µεχνιχα θυντιχα, ατυαντε νο δεσενϖολϖιµεντο δε αρµασ νυχλεαρεσ ε ραδαρεσ να Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ, διρετορ δε πεσθυισασ δε Χορνινγ Γλασσ, διρετορ δο ∆επαρταµεντο Ναχιοναλ δε Νορµασ ε πρεσιδεντε δα Σοχιεδαδε Νορτε−Αµεριχανα δε Φσιχα (ε ταµβµ, νο φιναλ δα ϖιδα, προφεσσορ δε φσιχα να Υνιϖερσιδαδε δε Χολοραδο, ονδε χοορδενου υµ πολµιχο εστυδο χιεντφιχο σοβρε ΥΦΟσ φινανχιαδο πελα Φορα Αρεα). Φοι υµ δοσ φσιχοσ θυε τεϖε α συα λεαλδαδε παρα χοµ οσ Εσταδοσ Υνιδοσ θυεστιοναδα πορ µεµβροσ δο Χονγρεσσο ινχλυσιϖε πελο χονγρεσσιστα Ριχηαρδ Μ. Νιξον, θυε πεδιυ α ρεϖογαο δε σευ ατεσταδο δε χονφιαβιλιδαδε εµ θυεστ⌡εσ δε σεγυρανα νο φιναλ δοσ ανοσ 40 ε ινχιο δοσ 50. Ο συπερπατρι⌠τιχο πρεσιδεντε δο Χοµιτ δα Χµαρα χοντρα Ατιϖιδαδεσ Αντιαµεριχανασ (ΗΧΥΑ), ο ρεπυβλιχανο ϑ. Παρνελλ Τηοµασ, χηαµαϖα ο φσιχο δε δρ. Χονδοµ ∗, ο ελο µαισ φραχο να σεγυρανα νορτε−αµεριχανα ε εµ χερτο µοµεντο ο ελο περδιδο . Συα οπινιο σοβρε ασ γαραντιασ χονστιτυχιοναισ ποδε σερ ινφεριδα α παρτιρ δα σεγυιντε ρεσποστα δαδα αο αδϖογαδο δε υµα τεστεµυνηα: Οσ διρειτοσ θυε ϖοχ τεµ σο οσ διρειτοσ θυε ληε σο χονχεδιδοσ πορ εστα χοµισσο. Ν⌠σ δετερµιναρεµοσ θυαισ οσ διρειτοσ θυε ϖοχ τεµ ε θυαισ οσ θυε ϖοχ νο τεµ περαντε α χοµισσο . Αλβερτ Εινστειν σολιχιτου πυβλιχαµεντε θυε τοδοσ οσ χονϖοχαδοσ περαντε ο ΗΧΥΑ σε ρεχυσασσεµ α χοοπεραρ. Εµ 1948, ο πρεσιδεντε Ηαρρψ Τρυµαν νο Ενχοντρο Ανυαλ δα Ασσοχιαο Νορτε−Αµεριχανα παρα ο Προγρεσσο δα Χινχια, ε τενδο Χονδον σενταδο α σευ λαδο διριγιυ αχυσα⌡εσ αο ρεπυβλιχανο Τηοµασ ε αο ΗΧΥΑ, πρετεξτανδο θυε α πεσθυισα χιεντφιχα ϖιταλ ποδε σε τορναρ ιµποσσϖελ πελα χριαο δε υµα ατµοσφερα εµ θυε νινγυµ σε σεντε προτεγιδο δα διφυσο πβλιχα δε ρυµορεσ, βοατοσ ε χαλνιασ ινφυνδαδοσ . Ελε ροτυλου ασ ατιϖιδαδεσ δο ΗΧΥΑ δε α χοισα µαισ αντιαµεριχανα χοµ θυε τεµοσ δε λυταρ ηοϕε εµ δια. ⊃ ο χλιµα δε υµ πασ τοταλιτ〈ριο .∗∗ Ο δραµατυργο Αρτηυρ Μιλλερ εσχρεϖευ Τηε χρυχιβλε [Ο σαχριφχιο], σοβρε οσ ϕυλγαµεντοσ δασ βρυξασ δε Σαλεµ, νεσσε περοδο. Θυανδο ο δραµα εστρεου να Ευροπα, ο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα νεγου α Μιλλερ ο πασσαπορτε, αλεγανδο θυε νο χονϖινηα αοσ ιντερεσσεσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ θυε ελε (∗) Υµ τροχαδιληο οφενσιϖο: χονδοµ σιγνιφιχα πρεσερϖατιϖο µασχυλινο. [Ν. δο Ε.] (∗∗) Μασ α ρεσπονσαβιλιδαδε δε Τρυµαν πελα ατµοσφερα δε χαα ◊σ βρυξασ νο φιναλ δοσ ανοσ 40 ε ινχιο δοσ 50  χονσιδερ〈ϖελ. Ο δεχρετο 9835, δε 1947, δε συα αυτορια, αυτοριζαϖα ινϖεστιγα⌡εσ σοβρε ασ οπινι⌡εσ ε οσ χολεγασ δε τοδοσ οσ φυνχιον〈ριοσ φεδεραισ, σεµ θυε ελεσ τιϖεσσεµ διρειτο ◊ αχαρεαο χοµ ο αχυσαδορ ου ατ, να µαιορια δοσ χασοσ, σεµ θυε πυδεσσεµ σαβερ θυαλ ερα α αχυσαο. Σε χονσιδεραδοσ εµ φαλτα, οσ φυνχιον〈ριοσ εραµ δεσπεδιδοσ. Σευ µινιστρο δα ϑυστια, Τοµ Χλαρκ, εσταβελεχευ υµα λιστα δε οργανιζα⌡εσ συβϖερσιϖασ το αβρανγεντε θυε α χερτα αλτυρα ινχλυα ατ α Αγρεµιαο δοσ Χονσυµιδορεσ.


ϖιαϕασσε παρα ο εξτεριορ. Να νοιτε δε εστρια εµ Βρυξελασ, α πεα φοι ρεχεβιδα χοµ εστρονδοσοσ απλαυσοσ, θυε οβριγαραµ ο εµβαιξαδορ νορτε−αµεριχανο α σε λεϖανταρ ε αγραδεχερ. Ιντιµαδο α σε απρεσενταρ περαντε ο ΗΧΥΑ, Μιλλερ φοι χενσυραδο πορ τερ συγεριδο θυε ασ ινϖεστιγα⌡εσ δο Χονγρεσσο τιϖεσσεµ αλγο εµ χοµυµ χοµ οσ ϕυλγαµεντοσ δασ βρυξασ; ελε ρεσπονδευ: Α χοµπαραο  ινεϖιτ〈ϖελ, σενηορεσ . Πουχο δεποισ, Τηοµασ φοι πρεσο πορ φραυδε. Χερτο ϖερο, να π⌠σ−γραδυαο, φυι αλυνο δε Χονδον. Λεµβρο−µε νιτιδαµεντε δε ελε χονταρ χοµο φοι οβριγαδο α χοµπαρεχερ περαντε υµ χονσεληο δε αϖαλιαο δε λεαλδαδε: ∆ουτορ Χονδον, διζ αθυι θυε ο σενηορ τεµ εσταδο ◊ φρεντε δε υµ µοϖιµεντο ρεϖολυχιον〈ριο να φσιχα χηαµαδο ε νεσσε ποντο ο ινϖεστιγαδορ λευ ασ παλαϖρασ λεντα ε χυιδαδοσαµεντε µεχνιχα θυντιχα. Ο θυε χηαµα α ατενο δεσσα αυδινχια  θυε σε ο σενηορ εστεϖε ◊ φρεντε δε υµ µοϖιµεντο ρεϖολυχιον〈ριο... ποδερια εσταρ ◊ φρεντε δε ουτρο. Λεϖαντανδο−σε ραπιδαµεντε, Χονδον ρεσπονδευ θυε α αχυσαο νο ερα ϖερδαδε. Ελε νο ερα ρεϖολυχιον〈ριο εµ φσιχα. Εργυευ α µο διρειτα: Αχρεδιτο νο πρινχπιο δε Αρθυιµεδεσ, φορµυλαδο νο σχυλο ΙΙΙ α. Χ. Αχρεδιτο νασ λεισ δε Κεπλερ δο µοϖιµεντο πλανετ〈ριο, δεσχοβερτασ νο σχυλο ΞςΙΙ. Αχρεδιτο νασ λεισ δε Νεωτον... . Ε πορ α ελε φοι, ινχοϖανδο οσ νοµεσ ιλυστρεσ δε Βερνουλλι, Φουριερ, Αµπρε, Βολτζµανν ε Μαξωελλ. Εσσε χατεχισµο δο φσιχο νο φοι δε γρανδε ϖαλια. Ο τριβυναλ νο απρεχιαϖα τιραδασ δε ηυµορ σοβρε ασσυντοσ το σριοσ. Μασ ο µ〈ξιµο θυε χονσεγυιραµ ατριβυιρ α Χονδον, πελο θυε µε λεµβρο, φοι θυε να εσχολα σεχυνδ〈ρια ελε τραβαληαρα εντρεγανδο, δε βιχιχλετα, υµ ϕορναλ σοχιαλιστα δε πορτα εµ πορτα.

ςαµοσ ιµαγιναρ θυε αλγυµ θυειρα σεριαµεντε χοµπρεενδερ ο θυε  α µεχνιχα θυντιχα. ⊃ πρεχισο θυε πριµειρο αδθυιρα υµα βασε, ο χονηεχιµεντο δε χαδα συβδισχιπλινα µατεµ〈τιχα, τρανσπορτανδο−ο αο λιµιαρ δα σεγυιντε. Υµα α υµα, ελε δεϖε απρενδερ αριτµτιχα, γεοµετρια ευχλιδιανα, 〈λγεβρα δα εσχολα σεχυνδ〈ρια, χ〈λχυλο διφερενχιαλ ε ιντεγραλ, εθυα⌡εσ διφερενχιαισ ορδιν〈ριασ ε παρχιαισ, χ〈λχυλο ϖετοριαλ, χερτασ φυν⌡εσ εσπεχιαισ δα φσιχα µατεµ〈τιχα, 〈λγεβρα µατριχιαλ ε τεορια δοσ χονϕυντοσ. Ισσο ποδε οχυπαρ α µαιορια δοσ εστυδαντεσ δε φσιχα δεσδε α τερχειρα σριε πριµ〈ρια ατ ο ινχιο δο χυρσο δε π⌠σ−γραδυαο απροξιµαδαµεντε θυινζε ανοσ. Εσσε πλανο δε εστυδοσ νο ενϖολϖε ρεαλµεντε ο απρενδιζαδο δα µεχνιχα θυντιχα, µασ απενασ εσταβελεχε οσ φυνδαµεντοσ µατεµ〈τιχοσ νεχεσσ〈ριοσ παρα χονηεχ−λα εµ προφυνδιδαδε. Ο τραβαληο δο διϖυλγαδορ δα χινχια, τεντανδο τρανσµιτιρ υµα ιδια δα µεχνιχα θυντιχα α υµ πβλιχο λειγο θυε νο πασσου πορ εσσεσ ριτοσ δε ινιχιαο,  δεσαλενταδορ. Να ρεαλιδαδε, αχηο θυε νο εξιστε νενηυµα


διϖυλγαο βεµ−συχεδιδα δα µεχνιχα θυντιχα εµ παρτε πορ εσσα ραζο. Εσσασ χοµπλεξιδαδεσ µατεµ〈τιχασ σε χοµβιναµ χοµ ο φατο δε α τεορια θυντιχα σερ δεφινιτιϖαµεντε χοντρ〈ρια ◊ ιντυιο. Παρα αβορδ〈−λα, ο σενσο χοµυµ  θυασε ιντιλ. Νο φυνχιονα, δισσε Ριχηαρδ Φεψνµαν χερτα ϖεζ, αο περγυνταρ πορ θυε ελα  ασσιµ. Νινγυµ σαβε πορ θυε ελα  ασσιµ. ⊃ σιµπλεσµεντε ασσιµ. Αγορα ϖαµοσ συπορ θυε τιϖσσεµοσ δε αβορδαρ χετιχαµεντε υµα ρελιγιο οβσχυρα, υµα δουτρινα δα Νοϖα Ερα ου υµ σιστεµα δε χρενα ξαµανιστα. Τεµοσ υµα µεντε αβερτα; χοµπρεενδεµοσ θυε η〈 αλγο ιντερεσσαντε νεσσα 〈ρεα; νοσ απρεσενταµοσ αο πρατιχαντε ε πεδιµοσ υµ ρεσυµο ιντελιγϖελ. Εµ ϖεζ δα ρεσποστα, σοµοσ ινφορµαδοσ δε θυε ο τεµα  ιντρινσεχαµεντε µυιτο διφχιλ παρα σερ εξπλιχαδο δε φορµα σιµπλεσ, θυε εστ〈 ρεπλετο δε µιστριοσ , µασ, σε νοσ τορναρµοσ αχ⌠λιτοσ δυραντε θυινζε ανοσ, αο φιναλ δεσσε περοδο ποδερεµοσ χοµεαρ α νοσ πρεπαραρ παρα χονσιδεραρ ο ασσυντο χοµ σεριεδαδε. Α µαιορια δε ν⌠σ, αχηο ευ, διρια σιµπλεσµεντε θυε νο δισπ⌡ε δε τοδο εσσε τεµπο; ε µυιτοσ συσπειταριαµ θυε εσσα ηιστ⌠ρια δε θυινζε ανοσ σ⌠ παρα χηεγαρ αο λιµιαρ δα χοµπρεενσο  υµα προϖα δε θυε τυδο νο πασσα δε λογρο; σε  µυιτο διφχιλ δε χοµπρεενδερ, νο σε σεγυε θυε  µυιτο διφχιλ δε χριτιχαρ ιντελιγεντεµεντε? Νεσσε χασο, ο ενγανο χορρε σολτο. Πορταντο, θυαλ  α διφερενα εντρε υµα δουτρινα ξαµανιστα, τεολ⌠γιχα ου δα Νοϖα Ερα ε α µεχνιχα θυντιχα? Α ρεσποστα  θυε, µεσµο σεµ α χοµπρεενδερ, ποδεµοσ ϖεριφιχαρ θυε α µεχνιχα θυντιχα φυνχιονα. Ποδεµοσ χοµπαραρ ασ πρεδι⌡εσ θυαντιτατιϖασ δα τεορια θυντιχα χοµ οσ χοµπριµεντοσ δε ονδα υνιφορµεσ δασ λινηασ εσπεχτραισ δοσ ελεµεντοσ θυµιχοσ, χοµ ο χοµπορταµεντο δοσ σεµιχονδυτορεσ ε δο ηλιο λθυιδο, χοµ οσ µιχροπροχεσσαδορεσ, χοµ οσ τιποσ δε µολχυλασ θυε σε φορµαµ α παρτιρ δοσ 〈τοµοσ θυε ασ χοµπ⌡εµ, χοµ α εξιστνχια ε ασ προπριεδαδεσ δασ εστρελασ ανσ βρανχασ, χοµ ο θυε αχοντεχε εµ µασερσ ε λασερσ, ε χοµ µατεριαισ θυε σο συσχετϖεισ α δετερµιναδοσ τιποσ δε µαγνετισµο. Νο πρεχισαµοσ χοµπρεενδερ α τεορια παρα ϖερ ο θυε ελα πρεδιζ. Νο τεµοσ δε σερ φσιχοσ περφειτοσ παρα λερ ο θυε οσ εξπεριµεντοσ ρεϖελαµ. Εµ χαδα υµ δεσσεσ εξεµπλοσ χοµο εµ µυιτοσ ουτροσ , ασ πρεδι⌡εσ δα µεχνιχα θυντιχα σο ιµπρεσσιοναντεµεντε χονφιρµαδασ, ε χοµ αλτο γραυ δε πρεχισο. Μασ ο ξαµ νοσ διζ θυε α συα δουτρινα  ϖερδαδειρα πορθυε ταµβµ φυνχιονα νο εµ θυεστ⌡εσ µιστεριοσασ δα φσιχα µατεµ〈τιχα, µασ νο θυε ρεαλµεντε ιµπορτα: ελε τεµ ο ποδερ δε χυραρ ασ πεσσοασ. Μυιτο βεµ, νεσσε χασο ϖαµοσ χονφεριρ ασ εστατστιχασ σοβρε χυρασ ξαµανιστασ, ε ϖερ σε ελασ φυνχιοναµ µεληορ δο θυε οσ πλαχεβοσ. Σε α ρεσποστα  ποσιτιϖα, ϖαµοσ χονχεδερ δε βοµ γραδο θυε η〈 αλγο ιµπορταντε νεσσα 〈ρεα µεσµο θυε σε τρατε απενασ δο φατο δε αλγυµασ δοενασ σερεµ πσιχογνιχασ ε ποδερεµ σερ χυραδασ ου µιτιγαδασ πορ ατιτυδεσ ε εσταδοσ δε εσπριτο χορρετοσ. Ποδεµοσ


ταµβµ χοµπαραρ α εφιχ〈χια δε σιστεµασ ξαµανιστασ αλτερνατιϖοσ. Σε ο ξαµ χοµπρεενδε ου νο πορ θυε ασ συασ χυρασ φυνχιοναµ,  ουτρα ηιστ⌠ρια. Να µεχνιχα θυντιχα, τεµοσ υµα συποστα χοµπρεενσο δα Νατυρεζα χοµ βασε να θυαλ, πασσο α πασσο ε θυαντιτατιϖαµεντε, φαζεµοσ πρεδι⌡εσ σοβρε ο θυε αχοντεχε, σε χερτο εξπεριµεντο, νυνχα αντεσ τενταδο,  ρεαλιζαδο. Σε ο εξπεριµεντο χονφιρµα α πρεδιο σοβρετυδο σε α χονφιρµα νυµριχα ε πρεχισαµεντε , νοσ ασσεγυραµοσ δε θυε σαβαµοσ ο θυε εστ〈ϖαµοσ φαζενδο. Να µεληορ δασ ηιπ⌠τεσεσ, σο πουχοσ οσ εξεµπλοσ δεσσε τιπο εντρε οσ ξαµσ, σαχερδοτεσ ε γυρυσ δα Νοϖα Ερα. Ουτρα διστινο ιµπορταντε φοι συγεριδα εµ Ρεασον ανδ νατυρε, ο λιϖρο εσχριτο εµ 1931 πορ Μορρισ Χοηεν, υµ φαµοσο φιλ⌠σοφο δα χινχια: Σεµ δϖιδα, α ιµενσα µαιορια δασ πεσσοασ σεµ τρειναµεντο χιεντφιχο σ⌠ ποδε αχειταρ οσ ρεσυλταδοσ δα χινχια φιανδο−σε νασ δεχλαρα⌡εσ δε αυτοριδαδεσ νο ασσυντο. Μασ η〈, οβϖιαµεντε, υµα διφερενα ιµπορταντε εντρε υµ σιστεµα αβερτο θυε χονϖιδα τοδο µυνδο α σε απροξιµαρ, εστυδαρ οσ σευσ µτοδοσ ε συγεριρ απερφειοαµεντοσ, ε ουτρο θυε χονσιδερα ο θυεστιοναµεντο δε συασ χρεδενχιαισ υµ σιναλ δε µαλδαδε νο χοραο, χοµο α θυε ο [χαρδεαλ] Νεωµαν ατριβυιυ ◊θυελεσ θυε θυεστιοναραµ α ινφαλιβιλιδαδε δα Ββλια [...]. Α χινχια ραχιοναλ τρατα ασ συασ νοτασ δε χρδιτο χοµο σε φοσσεµ σεµπρε ρεσγατ〈ϖεισ θυανδο σολιχιταδο, ενθυαντο ο αυτοριταρισµο νο ραχιοναλ χονσιδερα ο πεδιδο δε ρεσγατε δε συασ νοτασ υµα δεσλεαλ φαλτα δε φ.

Οσ µιτοσ ε ο φολχλορε δε µυιτασ χυλτυρασ πρ−µοδερνασ τµ υµ ϖαλορ εξπλιχατιϖο ου, πελο µενοσ, µνεµνιχο. Πορ µειο δε ηιστ⌠ριασ θυε τοδοσ ποδεµ απρεχιαρ ε ατ τεστεµυνηαρ, ελεσ χοδιφιχαµ ο µειο αµβιεντε. Ασ χονστελα⌡εσ θυε εστο νασχενδο, ου α οριενταο δα ςια Λ〈χτεα εµ δετερµιναδο δια δο ανο, ποδεµ σερ λεµβραδασ νυµα ηιστ⌠ρια σοβρε αµαντεσ ρευνιδοσ ου σοβρε υµα χανοα θυε ατραϖεσσα ο ριο σαγραδο. Χοµο ο ρεχονηεχιµεντο δο χυ  εσσενχιαλ παρα πλανταρ, χοληερ ε χααρ, εσσασ ηιστ⌠ριασ τµ υµ ϖαλορ πρ〈τιχο ιµπορταντε. Ποδεµ ταµβµ σερ τεισ χοµο τεστεσ δε προϕεο πσιχολ⌠γιχα ου χοµο ρεαφιρµαο δο λυγαρ δα ηυµανιδαδε νο Υνιϖερσο. Μασ ισσο νο σιγνιφιχα θυε α ςια Λ〈χτεα σεϕα ρεαλµεντε υµ ριο, νεµ θυε α χανοα ο εστεϕα ατραϖεσσανδο διαντε δε νοσσοσ οληοσ. Ο θυινινο προϖµ δε υµα ινφυσο φειτα χοµ α χασχα δε υµα 〈ρϖορε εσπεχφιχα δα φλορεστα τροπιχαλ δα Αµαζνια. Χοµο φοι θυε οσ ποϖοσ πρ− µοδερνοσ δεσχοβριραµ θυε υµ χη〈 φειτο χοµ εσσα 〈ρϖορε εµ παρτιχυλαρ, δεντρε τοδασ ασ πλαντασ δα φλορεστα, αλιϖιαρια οσ σιντοµασ δα µαλ〈ρια? ∆εϖεµ τερ εξπεριµενταδο τοδα 〈ρϖορε ε τοδα πλαντα ραζεσ, χαυλεσ, χασχα, φοληασ , δεϖεµ τερ τενταδο µασχ〈−λασ, µιστυρ〈−λασ, φαζερ ινφυσ⌡εσ. Ισσο χονστιτυι υµ σ⌠λιδο χονϕυντο δε εξπεριµεντοσ χιεντφιχοσ χοντινυαδοσ αο λονγο δε γερα⌡εσ εξπεριµεντοσ θυε, αλι〈σ, νο ποδεριαµ σερ ρεπροδυζιδοσ ηοϕε εµ δια πορ


ραζ⌡εσ δε τιχα µδιχα. ⊃ σ⌠ πενσαρ εµ θυαντασ ινφυσ⌡εσ φειτασ χοµ α χασχα δε ουτρασ 〈ρϖορεσ δεϖεµ τερ σιδο ιντεισ, φαζενδο ο παχιεντε ϖοµιταρ ου ατ µορρερ. Νεσσε χασο, ο χυρανδειρο ρισχα δα λιστα εσσεσ ρεµδιοσ ποτενχιαισ ε πασσα παρα ο σεγυιντε. Οσ δαδοσ δα ετνοφαρµαχολογια ποδεµ νο σερ αδθυιριδοσ σιστεµατιχαµεντε, νεµ σεθυερ δε φορµα χονσχιεντε. Πορ τεστεσ ε ερροσ, ε λεµβρανδο−σε ατενταµεντε δο θυε φυνχιονου, ελεσ πορ φιµ χηεγαµ λ〈 υσανδο ασ ριθυεζασ µολεχυλαρεσ δο ρεινο ϖεγεταλ παρα αχυµυλαρ υµα φαρµαχοπια θυε φυνχιονα. Αβσολυταµεντε εσσενχιαλ, ασ ινφορµα⌡εσ θυε σαλϖαµ ϖιδασ σ⌠ ποδεµ σερ αδθυιριδασ πελα µεδιχινα ποπυλαρ, νο τµ χοµο σερ οβτιδασ δε ουτρο µοδο. ∆εϖεραµοσ εσταρ φαζενδο εσφοροσ µυιτο µαιορεσ παρα εξπλοραρ οσ τεσουροσ δεσσε χονηεχιµεντο ποπυλαρ εµ τοδο ο µυνδο. Ο µεσµο  ϖ〈λιδο, πορ εξεµπλο, παρα πρεδιζερ ο τεµπο νυµ ϖαλε περτο δο Ορινοχο:  περφειταµεντε ποσσϖελ θυε οσ ποϖοσ πρ−ινδυστριαισ τενηαµ νοταδο αο λονγο δοσ µιλνιοσ χερτασ ρεγυλαριδαδεσ, ινδιχα⌡εσ πρεµονιτ⌠ριασ ε ρελα⌡εσ δε χαυσα ε εφειτο εµ δετερµιναδο λοχαλ γεογρ〈φιχο, ασ θυαισ οσ προφεσσορεσ δε µετεορολογια ε χλιµατολογια εµ αλγυµα υνιϖερσιδαδε δισταντε δεσχονηεχεµ χοµπλεταµεντε. Μασ ισσο νο σιγνιφιχα θυε οσ ξαµσ δεσσασ χυλτυρασ σεϕαµ χαπαζεσ δε πρεδιζερ ο τεµπο εµ Παρισ ε Τ⌠θυιο, µυιτο µενοσ ο χλιµα γλοβαλ. Χερτοσ τιποσ δε χονηεχιµεντο ποπυλαρ σο ϖ〈λιδοσ ε ινεστιµ〈ϖεισ. Ουτροσ σο, θυανδο µυιτο, µετ〈φορασ ε χοδιφιχαδορεσ. Ετνοµεδιχινα, σιµ; αστροφσιχα, νο. ⊃ ϖερδαδε θυε τοδασ ασ χρενασ ε τοδοσ οσ µιτοσ µερεχεµ σερ εσχυταδοσ χοµ ρεσπειτο. Νο  ϖερδαδε θυε τοδασ ασ χρενασ ποπυλαρεσ σεϕαµ ιγυαλµεντε ϖ〈λιδασ ιστο , σε νο εστιϖερµοσ φαλανδο δε υµα περσπεχτιϖα µενταλ ιντεριορ, µασ δα χοµπρεενσο δα ρεαλιδαδε εξτερνα.

∆υραντε σχυλοσ, α χινχια τεµ εσταδο σοβ υµα λινηα δε φογο θυε, µεληορ δο θυε πσευδοχινχια, ποδε σερ χηαµαδα δε αντιχινχια. Α χινχια, α ερυδιο αχαδµιχα εµ γεραλ,  δεµασιαδο συβϕετιϖα, αφιρµαµ ηοϕε εµ δια. Αλγυνσ ατ αλεγαµ θυε ελα  ιντειραµεντε συβϕετιϖα, ο θυε ταµβµ σε απλιχα, διζεµ ελεσ, ◊ ηιστ⌠ρια. Α ηιστ⌠ρια  εµ γεραλ εσχριτα πελοσ ϖενχεδορεσ παρα ϕυστιφιχαρ ασ συασ α⌡εσ, παρα δεσπερταρ ο φερϖορ πατρι⌠τιχο ε παρα ελιµιναρ ασ ρειϖινδιχα⌡εσ λεγτιµασ δοσ ϖενχιδοσ. Θυανδο νο σε δ〈 νενηυµα ϖιτ⌠ρια εσµαγαδορα, χαδα λαδο ρεδιγε ρελατοσ αυτοπροµοχιοναισ αχερχα δο θυε ρεαλµεντε αχοντεχευ. Ασ ηιστ⌠ριασ ινγλεσασ χριτιχαϖαµ χοµ σεϖεριδαδε οσ φρανχεσεσ, ε ϖιχε−ϖερσα; ασ ηιστ⌠ριασ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ατ η〈 βεµ πουχο ιγνοραϖαµ ασ πολτιχασ ρεαισ δε λεβενσραυµ (εσπαο ϖιταλ) ε γενοχδιο παρα χοµ οσ νορτε−αµεριχανοσ νατιϖοσ; ασ ηιστ⌠ριασ ϕαπονεσασ σοβρε οσ αχοντεχιµεντοσ θυε προϖοχαραµ α Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ µινιµιζαµ ασ ατροχιδαδεσ χοµετιδασ πελο ϑαπο ε συγερεµ θυε σευ πρινχιπαλ οβϕετιϖο ερα λιβερταρ


αλτρυιστιχαµεντε α ℑσια οριενταλ δο χολονιαλισµο ευροπευ ε νορτε−αµεριχανο; α Πολνια φοι ινϖαδιδα εµ 1939, αφιρµαϖαµ οσ ηιστοριαδορεσ ναζιστασ, πορθυε, δε φορµα χρυελ ε σεµ σερ προϖοχαδα, αταχου α Αλεµανηα; οσ ηιστοριαδορεσ σοϖιτιχοσ πρετεξταϖαµ θυε ασ τροπασ σοϖιτιχασ θυε ρεπριµιραµ ασ ρεϖολυ⌡εσ ηνγαρα (1956) ε τχηεχα (1968) νο φοραµ χονϖοχαδασ πορ αγεντεσ ρυσσοσ, µασ πορ αχλαµαο δο ποϖο νασ να⌡εσ ινϖαδιδασ; ασ ηιστ⌠ριασ βελγασ τενδεµ α ατενυαρ ασ ατροχιδαδεσ χοµετιδασ θυανδο ο Χονγο ερα υµ φευδο πριϖαδο δο ρει δα Βλγιχα; οσ ηιστοριαδορεσ χηινεσεσ εσθυεχεµ εστρανηαµεντε ασ δεζενασ δε µιλη⌡εσ δε µορτεσ χαυσαδασ πελο Γρανδε Σαλτο παρα Φρεντε δε Μαο Ζεδονγ; θυε ∆ευσ τολερα ε ατ δεφενδε α εσχραϖιδο φοι ρεπετιδαµεντε αφιρµαδο νο πλπιτο ε νασ εσχολασ δασ σοχιεδαδεσ εσχραϖαγιστασ, µασ οσ Εσταδοσ χριστοσ θυε λιβερταραµ οσ σευσ εσχραϖοσ σιλενχιαµ εµ γρανδε παρτε σοβρε ο ασσυντο; υµ ηιστοριαδορ το βριληαντε, διφυνδιδο ε εθυιλιβραδο χοµο Εδωαρδ Γιββον νο θυισ σε ενχοντραρ χοµ Βενϕαµιν Φρανκλιν, θυανδο οσ δοισ εσταϖαµ να µεσµα εσταλαγεµ ινγλεσα πορ χαυσα δα ρεχεντε σιτυαο εµβαραοσα δα ρεϖολυο νορτε−αµεριχανα. (Φρανκλιν εντο σε προντιφιχου α φορνεχερ α Γιββον µατεριαλ δε πεσθυισα παρα θυανδο εστε πασσασσε, χοµο Φρανκλιν νο τινηα δϖιδασ δε θυε ελε λογο πασσαρια, δο δεχλνιο ε θυεδα δο Ιµπριο Ροµανο παρα ο δεχλνιο ε θυεδα δο Ιµπριο βριτνιχο. Φρανκλιν τινηα ραζο σοβρε ο Ιµπριο βριτνιχο, µασ σευ χρονογραµα εσταϖα δοισ σχυλοσ αδιανταδο.) Εσσασ ηιστ⌠ριασ σο πορ τραδιο εσχριτασ πορ ηιστοριαδορεσ αχαδµιχοσ ϖενεραδοσ, εµ γεραλ πιλαρεσ δα ορδεµ ϖιγεντε. Α δισσιδνχια λοχαλ  συµαριαµεντε ελιµιναδα. Α οβϕετιϖιδαδε  σαχριφιχαδα εµ νοµε δε οβϕετιϖοσ µαισ ελεϖαδοσ. Χοµ βασε νεσσε φατο λαµεντ〈ϖελ, αλγυνσ χηεγαραµ αο ποντο δε χονχλυιρ θυε νο εξιστε ηιστ⌠ρια, θυε νο η〈 ποσσιβιλιδαδε δε ρεχονστρυιρ οσ αχοντεχιµεντοσ ρεαισ; θυε τυδο ο θυε τεµοσ σο αυτοϕυστιφιχατιϖασ τενδενχιοσασ; ε θυε εσσα χονχλυσο σε εστενδε δα ηιστ⌠ρια παρα τοδο ο χονηεχιµεντο, ινχλυσιϖε παρα α χινχια. Εντρεταντο, θυεµ νεγαρια α εξιστνχια δε σεθνχιασ ϖερδαδειρασ δε εϖεντοσ ηιστ⌠ριχοσ, χοµ λινηασ χαυσαισ ρεαισ, µεσµο θυε νοσσα χαπαχιδαδε δε ρεχονστρυ−λασ εµ τοδο ο σευ εντρελααµεντο σεϕα λιµιταδα, µεσµο θυε ο σιναλ σε περχα νυµ οχεανο δε ρυδο αυτο−ελογιοσο? Ο περιγο δα συβϕετιϖιδαδε ε δο πρεχονχειτο τεµ σιδο περχεπτϖελ δεσδε ο χοµεο δα ηιστ⌠ρια. Τυχδιδεσ αλερτου χοντρα εσσε περιγο. Χχερο εσχρεϖευ: Α πριµειρα λει  θυε ο ηιστοριαδορ ϕαµαισ δεϖε σε ατρεϖερ α ρεγιστραρ ο θυε  φαλσο; α σεγυνδα, θυε ϕαµαισ δεϖε σε ατρεϖερ α οχυλταρ α ϖερδαδε; α τερχειρα, θυε νο δεϖε ηαϖερ συσπειτασ δε φαϖοριτισµο ου πρεχονχειτο να συα οβρα.

Λυχιανο δε Σαµοσατα, εµ Χοµο α ηιστ⌠ρια δεϖε σερ εσχριτα, πυβλιχαδο νο ανο 170, ινσιστια: Ο ηιστοριαδορ δεϖε σερ χοραϕοσο ε ινχορρυπτϖελ; υµ


ηοµεµ ινδεπενδεντε, αµαντε δα φρανθυεζα ε δα ϖερδαδε . ⊃ ρεσπονσαβιλιδαδε δεσσεσ ηιστοριαδορεσ ντεγροσ τενταρ ρεχονστρυιρ α σεθνχια ρεαλ δε εϖεντοσ, πορ µαισ δεσαπονταδορα ου αλαρµαντε θυε σεϕα. Οσ ηιστοριαδορεσ απρενδεµ α ρεπριµιρ α συα ινδιγναο νατυραλ χοντρα οσ αταθυεσ ◊σ συασ να⌡εσ, ε ρεχονηεχεµ, θυανδο απροπριαδο, θυε οσ λδερεσ ναχιοναισ ποδεµ τερ χοµετιδο χριµεσ ατροζεσ. Ελεσ ταλϖεζ τενηαµ δε σε εσθυιϖαρ δε πατριοτασ ενφυρεχιδοσ, υµ ρισχο δο σευ τραβαληο. Ρεχονηεχεµ θυε οσ ρελατοσ δοσ αχοντεχιµεντοσ πασσαραµ πορ φιλτροσ ηυµανοσ τενδενχιοσοσ, ε θυε οσ πρ⌠πριοσ ηιστοριαδορεσ τµ ϖιεσεσ. Αθυελεσ θυε δεσεϕαµ σαβερ ο θυε δε φατο αχοντεχευ ϖο σε ενφρονηαρ νασ ϖισ⌡εσ δοσ ηιστοριαδορεσ δε ουτρασ να⌡εσ, ουτρορα ινιµιγασ. Ο µ〈ξιµο α θυε ποδεµοσ ασπιραρ  υµα σριε δε απροξιµα⌡εσ συχεσσιϖασ; α πασσοσ λεντοσ, ε µεληορανδο ο αυτοχονηεχιµεντο, α νοσσα χοµπρεενσο δοσ εϖεντοσ ηιστ⌠ριχοσ σε απερφειοα. Αλγο σεµεληαντε ϖαλε παρα α χινχια. Ν⌠σ τεµοσ ϖιεσεσ; ιναλαµοσ οσ πρεχονχειτοσ πρεδοµιναντεσ εµ νοσσο µειο χοµο τοδο µυνδο. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, οσ χιεντιστασ αλιµενταµ ινµερασ δουτρινασ νοχιϖασ (ινχλυσιϖε α συποστα συπεριοριδαδε δε υµ γρυπο τνιχο ου δε υµ γνερο εµ ρελαο αο ουτρο, χοµ βασε εµ µεδι⌡εσ δο ταµανηο δο χρεβρο, σαλινχιασ δο χρνιο ου τεστεσ δε ιντελιγνχια). Χοµ φρεθνχια ρελυταµ εµ οφενδερ οσ ριχοσ ε ποδεροσοσ. ∆ε θυανδο εµ θυανδο, αλγυνσ τραπαχειαµ ε ρουβαµ. Αλγυνσ τραβαληαραµ µυιτοσ σεµ νενηυµ ϖεστγιο δε ρεµορσο µοραλ παρα οσ ναζιστασ. Οσ χιεντιστασ ταµβµ απρεσενταµ ϖιεσεσ ρελαχιοναδοσ χοµ οσ χηαυϖινισµοσ ηυµανοσ ε χοµ ασ νοσσασ λιµιτα⌡εσ ιντελεχτυαισ. Χοµο ϕ〈 δισσε, ελεσ σο ταµβµ ρεσπονσ〈ϖεισ πορ τεχνολογιασ µορτφερασ ορα ινϖεντανδο−ασ δε προπ⌠σιτο, ορα σενδο ινσυφιχιεντεµεντε χαυτελοσοσ α ρεσπειτο δε εφειτοσ χολατεραισ ιµπρεϖιστοσ. Μασ φοραµ ταµβµ οσ χιεντιστασ θυε, να µαιορια δεσσεσ χασοσ, φιζεραµ σοαρ ο αλαρµε αϖισανδο−νοσ δο περιγο. Οσ χιεντιστασ χοµετεµ ερροσ. Πορ ισσο, χαβε αο χιεντιστα ρεχονηεχερ ασ νοσσασ φραθυεζασ, εξαµιναρ ο µαιορ νµερο δε οπινι⌡εσ, σερ ιµπιεδοσαµεντε αυτοχρτιχο. Α χινχια  υµ εµπρεενδιµεντο χολετιϖο χοµ υµ µεχανισµο δε χορρεο δε ερρο θυε φρεθεντεµεντε φυνχιονα σεµ εµβαραοσ. Ελα τεµ υµα εσµαγαδορα ϖανταγεµ σοβρε α ηιστ⌠ρια, πορθυε να χινχια ποδεµοσ φαζερ εξπερινχιασ. Σε νο τεµοσ χερτεζα δε χοµο φοραµ ασ νεγοχια⌡εσ θυε ρεσυλταραµ νο Τραταδο δε Παρισ εµ 1814−5, ενχεναρ δε νοϖο οσ αχοντεχιµεντοσ νο  υµα οπο ποσσϖελ. Ποδεµοσ απενασ χαϖαρ ινφορµα⌡εσ εµ αντιγοσ ρεγιστροσ. Νεµ ποδεµοσ φαζερ περγυντασ αοσ θυε παρτιχιπαραµ δα αο. Τοδοσ εστο µορτοσ. Εµ µυιτασ θυεστ⌡εσ δα χινχια, νο ενταντο, ποδεµοσ ρεπροδυζιρ ο εϖεντο ταντασ ϖεζεσ θυαντασ δεσεϕαρµοσ, εξαµιν〈−λοσ σοβ νοϖοσ νγυλοσ, τεσταρ υµα αµπλα σριε δε ηιπ⌠τεσεσ. Θυανδο νοϖασ φερραµεντασ σο ινϖενταδασ, ποδεµοσ εξεχυταρ ο εξπεριµεντο δε νοϖο ε ϖεριφιχαρ ο θυε


ρεσυλτα δε νοσσα σενσιβιλιδαδε απερφειοαδα. Νασ χινχιασ ηιστ⌠ριχασ εµ θυε νο σε ποδε χριαρ υµα νοϖα ενχεναο,  ποσσϖελ εξαµιναρ χασοσ ρελαχιοναδοσ ε χοµεαρ α ρεχονηεχερ οσ σευσ ελεµεντοσ χοµυνσ. Νο ποδεµοσ φαζερ ασ εστρελασ εξπλοδιρεµ θυανδο νοσ χονϖµ, νεµ ποδεµοσ ρεπροδυζιρ, πορ µειο δε µυιτασ τεντατιϖασ, α εϖολυο δε υµ µαµφερο α παρτιρ δε σευσ αντεπασσαδοσ. Μασ ποδεµοσ σιµυλαρ παρτε δα φσιχα δασ εξπλοσ⌡εσ δε συπερνοϖασ νο λαβορατ⌠ριο, ε ποδεµοσ χοµπαραρ χοµ υµ δεταληαµεντο εσπαντοσο ασ ινστρυ⌡εσ γεντιχασ δε µαµφεροσ ε ρπτεισ. ℵσ ϖεζεσ ταµβµ σε αφιρµα θυε α χινχια  το αρβιτρ〈ρια ου ιρραχιοναλ θυαντο τοδασ ασ ουτρασ φορµασ δε χονηεχιµεντο, ου θυε α πρ⌠πρια ραζο  υµα ιλυσο. Ο ρεϖολυχιον〈ριο νορτε−αµεριχανο Ετηαν Αλλεν λδερ δοσ Ραπαζεσ δα Μοντανηα ςερδε, θυανδο εσσεσ χαπτυραραµ ο Φορτε Τιχονδερογα τινηα αλγυµασ παλαϖρασ α διζερ σοβρε ο ασσυντο: Αθυελεσ θυε ινϖαλιδαµ α ραζο δεϖεµ σεριαµεντε χονσιδεραρ σε εστο αργυµεντανδο χοντρα α ραζο χοµ ου σεµ ραζο. Σε  χοµ ραζο, ελεσ εσταβελεχεµ ο πρινχπιο θυε σε εσφοραµ παρα δερρυβαρ; µασ, σε αργυµενταµ σεµ ραζο (ο θυεµ παρα σερ χοερεντεσ χονσιγο µεσµοσ, δεϖεριαµ φαζερ), φιχαµ φορα δο αλχανχε δα χονϖιχο ραχιοναλ ε νο µερεχεµ υµα αργυµενταο ραχιοναλ.

Ο λειτορ ποδε ϕυλγαρ α προφυνδιδαδε δεσσε αργυµεντο.

Θυεµ τεστεµυνηα ο προγρεσσο δα χινχια εµ πριµειρα µο οβσερϖα υµ εµπρεενδιµεντο ιντενσαµεντε πεσσοαλ. Η〈 σεµπρε αλγυνσ ιµπελιδοσ πορ σιµπλεσ αδµιραο ε γρανδε ιντεγριδαδε, πελα φρυστραο χοµ ασ ινσυφιχινχιασ δο χονηεχιµεντο εξιστεντε, ου σιµπλεσµεντε χηατεαδοσ χονσιγο µεσµοσ πελα συα συποστα ινχαπαχιδαδε δε χοµπρεενδερ ο θυε τοδοσ οσ ουτροσ εντενδεµ θυε πασσαµ α φαζερ ασ δεϖασταδορασ περγυντασ−χηαϖεσ. Αλγυµασ περσοναλιδαδεσ δε σαντοσ σε δεσταχαµ εµ υµ µαρ ρεϖολτο δε ινϖεϕα, αµβιο, χαλνιασ, ρεπρεσσο δασ διϖεργνχιασ ε ϖαιδαδεσ αβσυρδασ. Εµ αλγυµασ 〈ρεασ, αλταµεντε προδυτιϖασ, εσσε χοµπορταµεντο  θυασε α νορµα. Αχηο θυε τοδο εσσε τυρβιληο σοχιαλ ε εσσασ φραθυεζασ ηυµανασ αϕυδαµ ο εµπρεενδιµεντο δα χινχια. Η〈 υµα εστρυτυρα εσταβελεχιδα να θυαλ θυαλθυερ χιεντιστα ποδε προϖαρ θυε ο ουτρο εστ〈 ερραδο, σαβενδο θυε ταλ ινφορµαο σερ〈 δο χονηεχιµεντο δε τοδοσ οσ δεµαισ. Μεσµο θυανδο οσ νοσσοσ µοτιϖοσ σο ϖισ, νο δειξαµοσ δε τροπεαρ εµ αλγο νοϖο. Ηαρολδ Χ. Υρεψ, ο νορτε−αµεριχανο λαυεραδο χοµ ο Νοβελ δε θυµιχα, µε χονφιδενχιου χερτα ϖεζ θυε, αο φιχαρ µαισ ϖεληο (ελε τινηα εντο οσ σευσ σετεντα ανοσ), περχεβια χαδα ϖεζ µαισ υµ εσφορο χοµβιναδο παρα προϖαρ θυε ελε εσταϖα ερραδο. ∆εσχρεϖευ α σιτυαο χοµο α σνδροµε δε ο


γατιληο µαισ ρ〈πιδο δο Οεστε : ο ϕοϖεµ θυε χονσεγυισσε σαχαρ ο ρεϖ⌠λϖερ αντεσ δο ϖεληο ε φαµοσο πιστολειρο ηερδαρια α συα ρεπυταο ε ο ρεσπειτο θυε ινσπιραϖα. Ερα ιρριταντε, ρεσµυνγου, µασ αϕυδαϖα α διριγιρ οσ ϕοϖενσ φεδεληοσ παρα 〈ρεασ ιµπορταντεσ δε πεσθυισα εµ θυε νυνχα τεριαµ σε αϖεντυραδο σοζινηοσ. Σενδο ηυµανοσ, οσ χιεντιστασ ◊σ ϖεζεσ ταµβµ σε ενϖολϖεµ να φαλ〈χια δε σελεχιοναρ ασ οβσερϖα⌡εσ: γοσταµ δε σε λεµβραρ δαθυελεσ χασοσ εµ θυε τινηαµ ραζο ε εσθυεχερ ασ ϖεζεσ εµ θυε εσταϖαµ ερραδοσ. Μασ, εµ µυιτοσ εξεµπλοσ, ο θυε εστ〈 ερραδο  παρχιαλµεντε χερτο, ου εστιµυλα οσ ουτροσ α δεσχοβριρ ο θυε εστ〈 χερτο. Υµ δοσ αστροφσιχοσ µαισ προδυτιϖοσ δε νοσσοσ τεµποσ  Φρεδ Ηοψλε, ρεσπονσ〈ϖελ πορ χοντριβυι⌡εσ µονυµενταισ παρα α χοµπρεενσο δα εϖολυο δασ εστρελασ, δα σντεσε δοσ ελεµεντοσ θυµιχοσ, δα χοσµολογια ε δε µυιτο µαισ. ℵσ ϖεζεσ, ελε τεϖε ξιτο πορ εσταρ χερτο, αντεσ θυε οσ ουτροσ σεθυερ χοµπρεενδεσσεµ θυε αλγυµα χοισα πρεχισαϖα δε εξπλιχαο. Ουτρασ ϖεζεσ, ελε φοι βεµ−συχεδιδο πορ εσταρ ερραδο πορ σερ το προϖοχαδορ, πορ συγεριρ αλτερνατιϖασ το εσχανδαλοσασ θυε οσ οβσερϖαδορεσ ε εξπεριµενταλιστασ σε σεντιαµ οβριγαδοσ α χηεχ〈−λασ. Ορα ο εσφορο απαιξοναδο ε χοµβιναδο δε προϖαρ θυε Φρεδ εστ〈 ερραδο τεµ φραχασσαδο, ορα τεµ σιδο βεµ−συχεδιδο. Εµ θυασε τοδοσ οσ χασοσ, τεµ αλαργαδο ασ φροντειρασ δο χονηεχιµεντο. Μεσµο ασ τεσεσ µαισ εσχανδαλοσασ δε Ηοψλε πορ εξεµπλο, θυε ο ϖρυσ δα γριπε ε ο ΗΙς σο δεσπεϕαδοσ δε χοµετασ σοβρε α Τερρα, ε θυε οσ γροσ δε ποειρα ιντερεστελαρ σο βαχτριασ τµ προπιχιαδο προγρεσσοσ σιγνιφιχατιϖοσ νο χονηεχιµεντο (εµβορα νο τενηα συργιδο ναδα θυε φυνδαµεντε εσσασ νο⌡εσ εµ παρτιχυλαρ). Ταλϖεζ φοσσε τιλ θυε οσ χιεντιστασ λιστασσεµ δε ϖεζ εµ θυανδο αλγυνσ δε σευσ ερροσ. Ισσο ποδερια τερ ο παπελ ινστρυτιϖο δε ιλυµιναρ ε δεσµιστιφιχαρ ο προχεσσο δα χινχια, ε δε εσχλαρεχερ οσ χιεντιστασ µαισ ϕοϖενσ. Ατ ϑοηαννεσ Κεπλερ, Ισααχ Νεωτον, Χηαρλεσ ∆αρωιν, Γρεγορ Μενδελ ε Αλβερτ Εινστειν χοµετεραµ ερροσ σριοσ. Μασ ο εµπρεενδιµεντο χιεντφιχο προϖιδενχια παρα θυε ο τραβαληο δε εθυιπε πρεϖαλεα: ο θυε υµ δε ν⌠σ, ταλϖεζ ο µαισ βριληαντε, δειξα δε περχεβερ, ουτρο δε νοσσο γρυπο, ατ µυιτο µενοσ φαµοσο ε χαπαζ, ποδε δετεχταρ ε ρετιφιχαρ. Θυαντο α µιµ, εµ λιϖροσ αντεριορεσ µε ινχλινει α ρελαταρ αλγυµασ δασ οχασι⌡εσ εµ θυε εσταϖα χοµ α ραζο. Θυε ευ µενχιονε νεστε λιϖρο αλγυνσ δοσ χασοσ εµ θυε εσταϖα ερραδο: νυµα ποχα εµ θυε νενηυµα ναϖε εσπαχιαλ εστιϖερα εµ ςνυσ, πενσει α πρινχπιο θυε α πρεσσο ατµοσφριχα δε λ〈 φοσσε ϖ〈ριασ ϖεζεσ συπεριορ ◊ δα Τερρα, ε νο µυιτασ δεζενασ δε ϖεζεσ. Πενσει θυε ασ νυϖενσ δε ςνυσ φοσσεµ χονστιτυδασ πρινχιπαλµεντε δε 〈γυα, θυε να ϖερδαδε ρεπρεσεντα απενασ 25% δε συα χονστιτυιο. Πενσει θυε ηαϖια πλαχασ τεχτνιχασ εµ Μαρτε, θυανδο ασ οβσερϖα⌡εσ χοληιδασ µαισ δε περτο πελασ εσπαοναϖεσ µοστραµ θυε νο η〈 ϖεστγιο δελασ. Πενσει θυε ασ αλτσσιµασ


τεµπερατυρασ ινφραϖερµεληασ δε Τιτ φοσσεµ χαυσαδασ πορ υµ τρεµενδο εφειτο εστυφα νεσσε σατλιτε δε Σατυρνο; εµ ϖεζ δισσο, χοµο σε ϖειο α σαβερ, σο προϖοχαδασ πορ υµα ινϖερσο δε τεµπερατυρα εστρατοσφριχα. Πουχο αντεσ δε ο Ιραθυε ινχενδιαρ οσ ποοσ δε πετρ⌠λεο νο Κυωαιτ εµ ϕανειρο δε 1991, αλερτει θυε υµα θυαντιδαδε το γρανδε δε φυµαα ποδερια χηεγαρ α αλτιτυδεσ µυιτο ελεϖαδασ, α ποντο δε αρρυιναρ α αγριχυλτυρα εµ γρανδε παρτε δο Συλ δα ℑσια; ο θυε αχοντεχευ φοι θυε ο χυ φιχου πρετο χοµο βρευ αο µειο−δια ε ασ τεµπερατυρασ χαραµ δε 4 α 6°Χ σοβρε ο Γολφο Πρσιχο, µασ πουχα φυµαα ατινγιυ αλτιτυδεσ εστρατοσφριχασ ε α ℑσια φοι πουπαδα. Ευ νο ενφατιζει βασταντε α ινχερτεζα δοσ χ〈λχυλοσ. Χαδα χιεντιστα τεµ υµ εστιλο διφερεντε δε εσπεχυλαρ, ε αλγυνσ σο µυιτο µαισ χαυτελοσοσ θυε ουτροσ. Σε ασ νοϖασ ιδιασ σο τεστ〈ϖεισ ε οσ χιεντιστασ νο σο εξαγεραδαµεντε δογµ〈τιχοσ, νο η〈 δανο; να ϖερδαδε, ποδε−σε φαζερ υµ προγρεσσο χονσιδερ〈ϖελ. Νοσ πριµειροσ θυατρο εξεµπλοσ, ευ απενασ µενχιονει εµ θυε ποντο εσταϖα ερραδο. Να αυσνχια δε ινϖεστιγα⌡εσ µετιχυλοσασ φειτασ πελασ εσπαοναϖεσ, προχυραϖα χοµπρεενδερ υµ µυνδο δισταντε α παρτιρ δε αλγυνσ ινδχιοσ. Νο χυρσο νατυραλ δα εξπλοραο πλανετ〈ρια, ρεχεβεµοσ ουτρασ ινφορµα⌡εσ ε ϖεµοσ τοδο υµ εξρχιτο δε ιδιασ αντιγασ σερ αβατιδο πελασ αρµασ δοσ νοϖοσ φατοσ.

Οσ π⌠σ−µοδερνοσ χριτιχαµ α αστρονοµια δε Κεπλερ, πορθυε σε οριγινου δε συασ ϖισ⌡εσ ρελιγιοσασ µονοτεστασ ε µεδιεϖαισ, α βιολογια εϖολυτιϖα δε ∆αρωιν, πορθυε φοι µοτιϖαδα πελο δεσεϕο δε περπετυαρ α χλασσε σοχιαλ πριϖιλεγιαδα εµ θυε ελε νασχευ, ου παρα ϕυστιφιχαρ ο σευ συποστο ατεσµο ιντεριορ, ε ασσιµ πορ διαντε. Αλγυµασ δεσσασ αφιρµα⌡εσ σο ϕυστασ. Ουτρασ νο. Μασ θυε ιµπορτα σαβερ οσ ϖιεσεσ ε ασ πρεδισποσι⌡εσ εµοχιοναισ θυε οσ χιεντιστασ λεϖαραµ α σευσ εστυδοσ δεσδε θυε σεϕαµ εσχρυπυλοσαµεντε ηονεστοσ ε ουτρασ πεσσοασ χοµ τενδνχιασ διφερεντεσ χηεθυεµ οσ σευσ ρεσυλταδοσ? Συπ⌡ε−σε θυε νινγυµ αφιρµαρια θυε α ϖισο χονσερϖαδορα δα σοµα δε 14 µαισ 27 σεϕα διφερεντε δα ϖισο λιβεραλ, νεµ θυε α φυνο µατεµ〈τιχα θυε  α συα πρ⌠πρια δεριϖαδα σεϕα α φυνο εξπονενχιαλ νο ηεσµιφριο νορτε, µασ αλγυµα ουτρα φυνο νο ηεµισφριο συλ. Θυαλθυερ φυνο περι⌠διχα ρεγυλαρ ποδε σερ ρεπρεσενταδα χοµ πρεχισο αρβιτρ〈ρια πορ υµα σριε δε Φουριερ ταντο να µατεµ〈τιχα µυυλµανα χοµο να ηινδυ. ℑλγεβρασ νο χοµυτατιϖασ (εµ θυε Α ϖεζεσ Β νο  ιγυαλ α Β ϖεζεσ Α) τµ ιγυαλ χοερνχια ιντερνα ε σιγνιφιχαο παρα οσ φαλαντεσ δασ λνγυασ ινδο− ευροπιασ χοµο οσ δασ φινο−γριχασ. Α µατεµ〈τιχα ποδε σερ ϖαλοριζαδα ου ιγνοραδα, µασ  ϖερδαδειρα εµ τοδα παρτε ινδεπενδεντεµεντε δα ετνια, χυλτυρα, λνγυα, ρελιγιο, ιδεολογια. Τενδενδο αο εξτρεµο οποστο, εστο ασ θυεστ⌡εσ θυε σε προπ⌡εµ


σαβερ σε ο εξπρεσσιονισµο αβστρατο  γρανδε αρτε, ου σε ο ραπ  γρανδε µσιχα; σε  µαισ ιµπορταντε δοµαρ α ινφλαο ου ο δεσεµπρεγο; σε α χυλτυρα φρανχεσα  συπεριορ ◊ αλεµ; ου σε ασ προιβι⌡εσ χοντρα ο ασσασσινατο δεϖεµ σε απλιχαρ αο εσταδο−ναο. Νεσσε χασο, ασ θυεστ⌡εσ σο εξχεσσιϖαµεντε σιµπλεσ, ασ διχοτοµιασ φαλσασ, ου ασ ρεσποστασ δεπενδεντεσ δε πρεσσυποστοσ τ〈χιτοσ. Νεσσε χασο, οσ ϖιεσεσ λοχαισ ποδεµ µυιτο βεµ δετερµιναρ ασ ρεσποστασ. Εµ θυε ποντο νεσσε χοντινυυµ συβϕετιϖο, θυε ϖαι δε υµα ποσιο θυασε τοταλµεντε ινδεπενδεντε δε νορµασ χυλτυραισ α υµα ποσιο θυασε τοταλµεντε δεπενδεντε δελασ, εστ〈 α χινχια? Εµβορα συρϕαµ δεχερτο θυεστ⌡εσ δε ϖισ ε χηαυϖινισµο χυλτυραλ, ε εµβορα σευ χοντεδο εστεϕα σενδο σεµπρε απερφειοαδο, α χινχια εστ〈 χλαραµεντε µυιτο µαισ περτο δα µατεµ〈τιχα θυε δα µοδα. Α αφιρµαο δε θυε συασ δεσχοβερτασ σο εµ γεραλ αρβιτρ〈ριασ ε πρεχονχεβιδασ νο  απενασ τενδενχιοσα, µασ ταµβµ εσπεχιοσα. Οσ ηιστοριαδορεσ ϑοψχε Αππλεβψ, Λψνν Ηυντ ε Μαργαρετ ϑαχοβ (εµ Τελλινγ τηε τρυτη αβουτ ηιστορψ, 1994) χριτιχαµ Ισααχ Νεωτον: αφιρµαµ θυε ελε ρεϕειτου α ποσιο φιλοσ⌠φιχα δε ∆εσχαρτεσ, πορθυε ελα ποδερια δεσαφιαρ α ρελιγιο χονϖενχιοναλ ε προϖοχαρ ο χαοσ σοχιαλ ε ο ατεσµο. Εσσασ χρτιχασ εθυιϖαλεµ απενασ ◊ αχυσαο δε θυε οσ χιεντιστασ σο ηυµανοσ. Α µανειρα χοµο Νεωτον φοι εσβοφετεαδο πελασ χορρεντεσ ιντελεχτυαισ δε σευ τεµπο  χερταµεντε υµα ινφορµαο δε ιντερεσσε παρα ο ηιστοριαδορ δε ιδιασ; µασ τεµ πουχα ρελαο χοµ α ϖερδαδε δε συασ προποσι⌡εσ. Παρα θυε σεϕαµ αχειτασ, ελασ δεϖεµ χονϖενχερ ταντο ατεστασ χοµο χρεντεσ. Φοι εξαταµεντε ο θυε αχοντεχευ. Αππλεβψ ε σευσ χολεγασ αφιρµαµ θυε, θυανδο ∆αρωιν φορµυλου συα τεορια δα εϖολυο, ελε ερα ατεστα ε µατεριαλιστα , ε συγερεµ θυε α εϖολυο φοι προδυτο δε υµ συποστο χοµπροµισσο ατεστα. Χονφυνδιραµ ιρρεµεδιαϖελµεντε χαυσα ε εφειτο. ∆αρωιν εσταϖα πρεστεσ α σε τορναρ µινιστρο δα Ιγρεϕα δα Ινγλατερρα, θυανδο συργιυ α οπορτυνιδαδε δε ζαρπαρ νο Η. Μ. Σ. Βεαγλε. Συασ ιδιασ ρελιγιοσασ, χοµο ελε πρ⌠πριο ασ δεσχρεϖια, εραµ να ποχα βασταντε χονϖενχιοναισ. Ελε χονσιδεραϖα τοδοσ οσ Αρτιγοσ δα Φ Ανγλιχανα διγνοσ δε χρδιτο ιντεγραλ. Πελα συα ινϖεστιγαο δα Νατυρεζα, πελα χινχια, χοµεου λενταµεντε α χοµπρεενδερ θυε πελο µενοσ παρτε δε συα ρελιγιο ερα φαλσα. ⊃ πορ ισσο θυε µυδου συασ οπινι⌡εσ ρελιγιοσασ. Αππλεβψ ε σευσ χολεγασ φιχαραµ εσταρρεχιδοσ χοµ α δεσχριο δε ∆αρωιν σοβρε α βαιξα µοραλιδαδε δοσ σελϖαγενσ [...] σευσ ποδερεσ ινσυφιχιεντεσ δε ραχιοχνιο [...] [σευ] φραχο ποδερ δε αυτοχοντρολε , ε αφιρµαµ θυε αγορα µυιτασ πεσσοασ φιχαµ χηοχαδασ χοµ ο σευ ραχισµο . Μασ, πελο θυε µε  δαδο οβσερϖαρ, νο ηαϖια αβσολυταµεντε νενηυµ ραχισµο νο χοµεντ〈ριο δε ∆αρωιν. Ελε εσταϖα σε ρεφερινδο αοσ ηαβιταντεσ δα Τερρα δο Φογο, θυε σοφρεµ δε πενρια εξτρεµα να προϖνχια µαισ 〈ριδα ε αντ〈ρτιχα δα Αργεντινα. Θυανδο δεσχρεϖευ χοµο υµα µυληερ συλ−αµεριχανα δε οριγεµ


αφριχανα σε ατιρου αο ενχοντρο δα µορτε εµ λυγαρ δε σε συβµετερ ◊ εσχραϖιδο, οβσερϖου θυε απενασ ο πρεχονχειτο νοσ ιµπεδια δε ϖερ ο σευ δεσαφιο ◊ µεσµα λυζ ηερ⌠ιχα δε υµ ατο σεµεληαντε πρατιχαδο πελα οργυληοσα µατρονα δε υµα φαµλια ροµανα νοβρε. Ελε πρ⌠πριο θυασε φοι εξπυλσο δο Βεαγλε πελο χαπιτο ΦιτζΡοψ, πορ συα οποσιο µιλιταντε αο ραχισµο δο χαπιτο. ∆αρωιν εσταϖα µυιτο αχιµα δε σευσ χοντεµπορνεοσ α ρεσπειτο δεσσα θυεστο. Μασ δε νοϖο, µεσµο θυε ελε φοσσε διφερεντε, χοµο ισσο αφεταρια α ϖερδαδε ου α φαλσιδαδε δα σελεο νατυραλ? Τηοµασ ϑεφφερσον ε Γεοργε Ωασηινγτον εραµ προπριετ〈ριοσ δε εσχραϖοσ; Αλβερτ Εινστειν ε Μαηατµα Γανδηι φοραµ µαριδοσ ε παισ ιµπερφειτοσ. Α λιστα χοντινυα ινδεφινιδαµεντε. Σοµοσ χριατυρασ δε νοσσο τεµπο, τοδοσ χηειοσ δε φαληασ. Σερ〈 ϕυστο νοσ ϕυλγαρ πελοσ παδρ⌡εσ δεσχονηεχιδοσ δο φυτυρο? Αλγυνσ δοσ η〈βιτοσ δε νοσσα ποχα σερο, σεµ δϖιδα, χονσιδεραδοσ β〈ρβαροσ πελασ γερα⌡εσ ποστεριορεσ ταλϖεζ ο φατο δε ινσιστιρ παρα θυε ασ χριανασ ε ατ οσ βεβσ δυρµαµ σοζινηοσ, ε νο ϕυντο χοµ οσ παισ; ου ο δε αλιµενταρ παιξ⌡εσ ναχιοναλιστασ χοµο µειο δε γανηαρ απροϖαο ποπυλαρ ε αλχαναρ υµ αλτο χαργο πολτιχο; ου ο δε περµιτιρ ο συβορνο ε α χορρυπο χοµο µειο δε ϖιδα; ου ο δε τερ ανιµαισ δε εστιµαο; ου ο δε χοµερ ανιµαισ ε ενϕαυλαρ χηιµπανζσ; ου ο δε χριµιναλιζαρ ο υσο δε ευφοριζαντεσ πορ αδυλτοσ; ου ο δε περµιτιρ θυε νοσσοσ φιληοσ χρεσαµ ιγνοραντεσ. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, νυµ εξαµε ρετροσπεχτιϖο, αλγυµ σε σαλιεντα. Εµ µευ λιϖρο, υµ δεσσεσ  ο ρεϖολυχιον〈ριο νορτε−αµεριχανο νασχιδο να Ινγλατερρα, Τηοµασ Παινε. Ελε εσταϖα µυιτο ◊ φρεντε δε σευ τεµπο. Οπσ−σε χοραϕοσαµεντε ◊ µοναρθυια, ◊ αριστοχραχια, αο ραχισµο, ◊ εσχραϖιδο, ◊ συπερστιο ε αο σεξισµο, θυανδο τυδο ισσο χονστιτυα α σαβεδορια χονϖενχιοναλ. Φοι ιναβαλ〈ϖελ εµ συα χρτιχα ◊ ρελιγιο χονϖενχιοναλ. Εσχρεϖευ εµ Τηε αγε οφ ρεασον: Σεµπρε θυε λεµοσ ασ ηιστ⌠ριασ οβσχενασ, ασ οργιασ ϖολυπτοσασ, ασ εξεχυ⌡εσ χρυισ ε τορτυραντεσ, ο εσπριτο ινεξορ〈ϖελ δε ϖινγανα θυε ιµπρεγναµ µαισ δα µεταδε δα Ββλια, σερια µαισ χοερεντε διζερ θυε ελα  α παλαϖρα δε υµ δεµνιο δο θυε α παλαϖρα δε ∆ευσ. Ελα [...] τεµ σερϖιδο παρα χορροµπερ ε βρυταλιζαρ α ηυµανιδαδε . Αο µεσµο τεµπο, ο λιϖρο δεµονστραϖα α µαισ προφυνδα ρεϖερνχια πορ υµ Χριαδορ δο Υνιϖερσο, χυϕα εξιστνχια Παινε αφιρµαϖα σερ εϖιδεντε σ⌠ δε πασσαρ οσ οληοσ πελο µυνδο νατυραλ. Μασ χονδεναρ γρανδε παρτε δα Ββλια ε αχειταρ α εξιστνχια δε ∆ευσ παρεχια υµα ποσιο ιµποσσϖελ παρα α µαιορια δε σευσ χοντεµπορνεοσ. Οσ τε⌠λογοσ χριστοσ χονχλυραµ θυε ελε ερα αλχο⌠λατρα, λουχο ου χορρυπτο. Ο ερυδιτο ϕυδευ ∆αϖιδ Λεϖι προιβιυ σευσ χολεγασ δε ρελιγιο ατ δε πρ ασ µοσ νο λιϖρο, λ−λο εντο νεµ σε φαλα. Παινε πασσου πορ ταντοσ σοφριµεντοσ πορ χαυσα δε συασ οπινι⌡εσ (φοι ινχλυσιϖε πρεσο δεποισ δα Ρεϖολυο Φρανχεσα, πορ σερ δεµασιαδο χοερεντε εµ συα οποσιο ◊ τιρανια), θυε σε τορνου υµ ϖεληο


αµαργυραδο.∗ Σιµ, α νοϖα ιδια δαρωινιανα ποδε σερ ϖιραδα πελο αϖεσσο ε γροτεσχαµεντε µαλ εµπρεγαδα; µαγνατασ λαδρ⌡εσ ε ϖοραζεσ ποδεµ εξπλιχαρ συασ πρ〈τιχασ χριµινοσασ ινϖοχανδο ο δαρωινισµο σοχιαλ; οσ ναζιστασ ε ουτροσ ραχιστασ ποδεµ ρεχορρερ ◊ σοβρεϖιϖνχια δο µαισ φορτε παρα ϕυστιφιχαρ ο γενοχδιο. Μασ ∆αρωιν νο χριου ϑοην ∆. Ροχκεφελλερ, νεµ Αδολφ Ηιτλερ. Α γαννχια, α Ρεϖολυο Ινδυστριαλ, ο σιστεµα δε λιϖρε εµπρεσα ε α χορρυπο δο γοϖερνο πελοσ ενδινηειραδοσ σο αδεθυαδοσ παρα εξπλιχαρ ο χαπιταλισµο δο σχυλο ΞΙΞ. Ο ετνοχεντρισµο, α ξενοφοβια, ασ ηιεραρθυιασ σοχιαισ, α λονγα ηιστ⌠ρια δο αντι−σεµιτισµο να Αλεµανηα, ο Τραταδο δε ςερσαληεσ, ασ πρ〈τιχασ δε εδυχαο δασ χριανασ αλεµσ, α ινφλαο ε α ∆επρεσσο παρεχεµ αδεθυαδοσ παρα εξπλιχαρ α ασχενσο δε Ηιτλερ αο ποδερ. Μυιτο προϖαϖελµεντε, εσσεσ αχοντεχιµεντοσ ου ουτροσ σεµεληαντεσ τεριαµ οχορριδο χοµ ου σεµ ∆αρωιν. Ε ο δαρωινισµο µοδερνο δειξα βεµ χλαρο θυε χαραχτερστιχασ µυιτο µενοσ χρυισ, αλγυµασ νεµ σεµπρε αδµιραδασ πελοσ µαγνατασ λαδρ⌡εσ ε πελοσ Φηρερσ αλτρυσµο, ιντελιγνχια γεραλ, χοµπαιξο , ποδεµ σερ α χηαϖε παρα α σοβρεϖιϖνχια. Σε χενσυρ〈σσεµοσ ∆αρωιν, θυε ουτροσ τιποσ δε χονηεχιµεντο σεριαµ ταµβµ χενσυραδοσ? Θυεµ φαρια α χενσυρα? Θυεµ δεντρε ν⌠σ  βασταντε σ〈βιο παρα σαβερ θυαισ ασ ινφορµα⌡εσ ε ιδιασ θυε ποδεµοσ δεσχαρταρ σεµ προβλεµασ ε θυαισ ασ θυε σερο νεχεσσ〈ριασ δαθυι α δεζ, χεµ ου µιλ ανοσ? Χερταµεντε ποδεµοσ εξερχερ αλγυµ αρβτριο θυαντο αοσ τιποσ δε µ〈θυινασ ε προδυτοσ θυε  σεγυρο δεσενϖολϖερ. Σο δεχισ⌡εσ θυε δεϖεµ σερ τοµαδασ δε θυαλθυερ µοδο, πορθυε νο τεµοσ οσ ρεχυρσοσ παρα πεσθυισαρ τοδασ ασ τεχνολογιασ ποσσϖεισ. Μασ χενσυραρ ο χονηεχιµεντο, διζερ ◊σ πεσσοασ ο θυε ελασ δεϖεµ πενσαρ,  υµα πορτα αβερτα αο πολιχιαµεντο δασ ιδιασ, α τοµαδασ δε δεχισο τολασ ε ινχοµπετεντεσ ε ◊ δεχαδνχια α λονγο πραζο. Οσ ιδε⌠λογοσ αρδοροσοσ ε οσ ρεγιµεσ αυτοριτ〈ριοσ αχηαµ φ〈χιλ ε νατυραλ ιµπορ ασ συασ οπινι⌡εσ ε ρεπριµιρ ασ αλτερνατιϖασ. Οσ χιεντιστασ ναζιστασ, χοµο ο φσιχο ϑοηαννεσ Σταρκ, λαυρεαδο χοµ ο Νοβελ, διστινγυιαµ α χινχια ϕυδαιχα ιµαγιν〈ρια ε φαντασιοσα, ινχλυσιϖε α ρελατιϖιδαδε ε α µεχνιχα θυντιχα, δα χινχια αριανα ρεαλιστα ε πρ〈τιχα. Υµα νοϖα ερα δε εξπλιχαο µ〈γιχα δο µυνδο εστ〈 χηεγανδο , δισσε Αδολφ Ηιτλερ, υµα εξπλιχαο βασεαδα να ϖονταδε, µαισ θυε νο χονηεχιµεντο. Νο εξιστε ϖερδαδε, σεϕα νο σεντιδο µοραλ, σεϕα νο σεντιδο χιεντφιχο. ςεϕαµοσ ουτρο (∗) Παινε φοι ο αυτορ δο πανφλετο ρεϖολυχιον〈ριο Βοµ σενσο . Πυβλιχαδο εµ ϕανειρο δε 1776, τεϖε µαισ δε µειο µιληο δε χ⌠πιασ ϖενδιδασ νοσ µεσεσ σεγυιντεσ, ε δεσπερτου µυιτοσ νορτε−αµεριχανοσ παρα α χαυσα δα ινδεπενδνχια. Ελε φοι ο αυτορ δοσ τρσ βεστ−σελλερσ δο σχυλο ΞςΙΙΙ. Ασ γερα⌡εσ ποστεριορεσ ο ϖιλιπενδιαραµ πορ συασ οπινι⌡εσ σοχιαισ ε ρελιγιοσασ. Τηεοδορε Ροοσεϖελτ ο χηαµαϖα εσσε πεθυενο ατεστα συϕο απεσαρ δε συα προφυνδα χρενα εµ ∆ευσ. Ελε  προϖαϖελµεντε ο µαισ ιλυστρε ρεϖολυχιον〈ριο νορτε− αµεριχανο θυε νο τεµ µονυµεντο χοµεµορατιϖο εµ Ωασηινγτον ∆. Χ.


εξεµπλο. Χοµο µε δεσχρεϖευ τρσ δχαδασ µαισ ταρδε, ο γενετιχιστα νορτε− αµεριχανο Ηερµανν ϑ. Μυλλερ ϖοου δε Βερλιµ α Μοσχου νυµ αεροπλανο λεϖε, εµ 1922, παρα χονηεχερ α νοϖα σοχιεδαδε σοϖιτιχα εµ πριµειρα µο. ∆εϖε τερ γοσταδο δο θυε ϖιυ, πορθυε δεποισ δε συα δεσχοβερτα δε θυε α ραδιαο χαυσα µυτα⌡εσ (υµα δεσχοβερτα θυε µαισ ταρδε ληε ϖαλερια υµ πρµιο Νοβελ) µυδου−σε παρα Μοσχου α φιµ δε ιντροδυζιρ α γεντιχα µοδερνα να Υνιο Σοϖιτιχα. Μασ, να µεταδε δοσ ανοσ 30, υµ χηαρλατο χηαµαδο Τροφιµ Λψσενκο χονσεγυιυ χαπταρ α ατενο ε δεποισ ο αποιο εντυσι〈στιχο δε Σταλιν. Λψσενκο αφιρµαϖα θυε α γεντιχα ο θυε ελε χηαµαϖα δε µενδελισµο− ωεισσµανισµο−µοργανισµο , εµ ρεφερνχια α αλγυνσ δοσ φυνδαδορεσ δεσσε χαµπο δε εστυδο τινηα υµα βασε φιλοσ⌠φιχα ιναχειτ〈ϖελ, ε θυε α γεντιχα φιλοσοφιχαµεντε χορρετα , αθυελα θυε αχαταϖα δε φορµα αδεθυαδα ο µατεριαλισµο διαλτιχο χοµυνιστα, προδυζιρια ρεσυλταδοσ µυιτο διφερεντεσ. Εµ εσπεχιαλ, α γεντιχα δε Λψσενκο περµιτιρια υµα χοληειτα αδιχιοναλ δε τριγο νο ινϖερνο υµα νοτχια βεµ−ϖινδα να εχονοµια σοϖιτιχα, θυε χαµβαλεαϖα πορ χαυσα δα χολετιϖιζαο δα αγριχυλτυρα ιµποστα πορ Σταλιν. Α συποστα εϖιδνχια δε Λψσενκο ερα συσπειτα, νο ηαϖια χοντρολεσ εξπεριµενταισ, ε συασ χονχλυσ⌡εσ γενριχασ βροταϖαµ δε υµ ιµενσο χορπο δε δαδοσ χοντραδιτ⌠ριοσ. ℵ µεδιδα θυε ο ποδερ δε Λψσενκο χρεσχια, Μυλλερ αργυµενταϖα απαιξοναδαµεντε θυε α γεντιχα µενδελιανα χλ〈σσιχα εσταϖα εµ πλενα ηαρµονια χοµ ο µατεριαλισµο διαλτιχο, αο πασσο θυε Λψσενκο, θυε αχρεδιταϖα να ηερεδιταριεδαδε, ερα υµ ιδεαλιστα , ου χοισα πιορ. Μυλλερ ρεχεβευ φορτε αποιο δε Ν. Ι. ςαϖιλοϖ, εξ−πρεσιδεντε δα Αχαδεµια Ναχιοναλ δε Χινχιασ Αγρχολασ. Νυµ δισχυρσο δε 1936 να Αχαδεµια δε Χινχιασ Αγρχολασ, εντο πρεσιδιδα πορ Λψσενκο, Μυλλερ φεζ υµ προνυνχιαµεντο εµοχιοναντε θυε ινχλυα ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ: Σε προφισσιοναισ εµινεντεσ ϖο χοµεαρ α αποιαρ τεοριασ ε οπινι⌡εσ θυε σο οβϖιαµεντε αβσυρδασ, ατ παρα θυεµ χονηεχε σ⌠ υµ πουχο δε γεντιχα οπινι⌡εσ χοµο ασ θυε φοραµ ρεχεντεµεντε απρεσενταδασ πελο πρεσιδεντε Λψσενκο ε πελοσ θυε σεγυεµ ο σευ πενσαµεντο , εντο α εσχοληα διαντε δε ν⌠σ ϖαι σε παρεχερ χοµ α εσχοληα εντρε α φειτιαρια ε α µεδιχινα, εντρε α αστρολογια ε α αστρονοµια, εντρε α αλθυιµια ε α θυµιχα.

Νυµ πασ δε πρισ⌡εσ αρβιτρ〈ριασ ε τερρορ πολιχιαλ, εσσε δισχυρσο δεµονστρου ιντεγριδαδε ε χοραγεµ εξεµπλαρεσ µυιτοσ ασ χονσιδεραραµ τεµερ〈ριασ. Εµ Ο χασο ςαϖιλοϖ (1984), ο ηιστοριαδορ σοϖιτιχο εµιγραδο Μαρκ Ποποϖσκψ διζ θυε εσσασ παλαϖρασ φοραµ αχοµπανηαδασ δε εστρονδοσοσ απλαυσοσ πορ τοδα α σαλα ε περµανεχεµ να µεµ⌠ρια δε τοδοσ οσ θυε παρτιχιπαραµ δα σεσσο ε αινδα εστο ϖιϖοσ .


Τρσ µεσεσ µαισ ταρδε, Μυλλερ ρεχεβευ εµ Μοσχου α ϖισιτα δε υµ γενετιχιστα οχιδενταλ, θυε ληε φαλου δε σευ εσπαντο διαντε δε υµα χαρτα δε αµπλα χιρχυλαο, ασσιναδα πορ Μυλλερ, θυε χονδεναϖα ο πρεδοµνιο δο µενδελισµο−ωεισσµανισµο−µοργανισµο νο Οχιδεντε ε προπυνηα χοµ ινσιστνχια υµ βοιχοτε αο πρ⌠ξιµο Χονγρεσσο Ιντερναχιοναλ δε Γεντιχα. ϑαµαισ τενδο ϖιστο, µυιτο µενοσ ασσιναδο, ταλ χαρτα, υµ Μυλλερ οφενδιδο χονχλυιυ θυε ερα υµα φαλσιφιχαο περπετραδα πορ Λψσενκο. Μυλλερ λογο ρεδιγιυ υµ αρτιγο ιραδο παρα ο Πραϖδα δενυνχιανδο Λψσενκο, ε µανδου υµα χ⌠πια α Σταλιν. Νο δια σεγυιντε, ςαϖιλοϖ ο προχυρου νυµ εσταδο υµ ταντο αγιταδο, παρα ληε χοµυνιχαρ θυε ελε, Μυλλερ, τινηα αχαβαδο δε σε απρεσενταρ χοµο ϖολυντ〈ριο παρα λυταρ να Γυερρα Χιϖιλ Εσπανηολα. Α χαρτα αο Πραϖδα πυσερα α ϖιδα δε Μυλλερ εµ περιγο. Ελε σαιυ δε Μοσχου νο δια σεγυιντε, εϖιτανδο πορ υµ τριζ, χοµο ληε δισσεραµ µαισ ταρδε, α ΝΚς∆, α πολχια σεχρετα. ςαϖιλοϖ νο τεϖε ταντα σορτε ε φαλεχευ να Σιβρια εµ 1943. Χοµ ο αποιο ινιντερρυπτο δε Σταλιν ε µαισ ταρδε δε Κρυσχηεϖ, Λψσενκο ρεπριµιυ ϖιολενταµεντε α γεντιχα χλ〈σσιχα. Ασ ρεφερνχιασ α χροµοσσοµοσ ε ◊ γεντιχα χλ〈σσιχα εραµ το εσχασσασ νοσ λιϖροσ διδ〈τιχοσ σοϖιτιχοσ δε βιολογια, νο ινχιο δοσ ανοσ 60, θυαντο ο σο ηοϕε εµ δια ασ ρεφερνχιασ ◊ εϖολυο νοσ λιϖροσ διδ〈τιχοσ νορτε−αµεριχανοσ δε βιολογια. Μασ νο ηουϖε νενηυµα χοληειτα δε τριγο νο ινϖερνο; ασ φ⌠ρµυλασ µ〈γιχασ δα εξπρεσσο µατεριαλισµο διαλτιχο νο φοραµ εσχυταδασ πελο ∆ΝΑ δασ πλαντασ δοµεστιχαδασ; α αγριχυλτυρα σοϖιτιχα χοντινυου εµ δεπρεσσο; ε ηοϕε, εµ παρτε πορ εσσα ραζο, α Ρσσια χοµ εξχελνχια µυνδιαλ εµ µυιτασ ουτρασ χινχιασ αινδα εστ〈 θυασε ιρρεµεδιαϖελµεντε ατρασαδα εµ βιολογια µολεχυλαρ ε ενγενηαρια γεντιχα. ∆υασ γερα⌡εσ δε βι⌠λογοσ µοδερνοσ φοραµ περδιδασ. Ο λψσενκοσµο σ⌠ φοι δερρυβαδο εµ 1964, νυµα σριε δε δεβατεσ ε ϖοτα⌡εσ να Αχαδεµια Σοϖιτιχα δε Χινχιασ υµα δασ πουχασ ινστιτυι⌡εσ θυε µαντεϖε χερτο γραυ δε ινδεπενδνχια εµ ρελαο αοσ λδερεσ δο παρτιδο ε δο Εσταδο νοσ θυαισ ο φσιχο νυχλεαρ Ανδρει Σακηαροϖ δεσεµπενηου υµ παπελ εµινεντε. Οσ νορτε−αµεριχανοσ τενδεµ α σαχυδιρ α χαβεα δε εσπαντο εµ φαχε δα εξπερινχια σοϖιτιχα. Παρεχε ιµπενσ〈ϖελ θυε υµα ιδεολογια ρεφερενδαδα πελο Εσταδο ου υµ πρεχονχειτο ποπυλαρ τενηα ιµπεδιδο ο προγρεσσο χιεντφιχο. Η〈 δυζεντοσ ανοσ, οσ νορτε−αµεριχανοσ τµ σε οργυληαδο δε σερ υµ ποϖο πρ〈τιχο, πραγµ〈τιχο ε νο ιδεολ⌠γιχο. Εντρεταντο, α πσευδοχινχια πσιχολ⌠γιχα ε αντροπολ⌠γιχα τεµ φλορεσχιδο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ πορ εξεµπλο, σοβρε α θυεστο δα ραα. Σοβ ο πρετεξτο δε χριαχιονισµο , χοντινυα α σερ φειτα υµα σρια τεντατιϖα δε ιµπεδιρ θυε α τεορια δα εϖολυο α ιδια ιντεγραδορα µαισ ποδεροσα δε τοδα α βιολογια, εσσενχιαλ παρα µυιτασ ουτρασ χινχιασ θυε ϖο δεσδε α αστρονοµια ατ α αντροπολογια σεϕα ενσιναδα νασ εσχολασ.


Α χινχια  διφερεντε δε µυιτοσ ουτροσ εµπρεενδιµεντοσ ηυµανοσ εϖιδεντεµεντε νο πελο φατο δε σευσ προφισσιοναισ σοφρερεµ ινφλυνχια δα χυλτυρα εµ θυε σε χριαραµ, νεµ πελο φατο δε ορα εσταρεµ χερτοσ, ορα ερραδοσ (ο θυε  χοµυµ α τοδα ατιϖιδαδε ηυµανα), µασ πελα συα παιξο δε φορµυλαρ ηιπ⌠τεσεσ τεστ〈ϖεισ, πελα συα βυσχα δε εξπεριµεντοσ δεφινιτιϖοσ θυε χονφιρµεµ ου νεγυεµ ασ ιδιασ, πελο ϖιγορ δε σευ δεβατε συβσταντιϖο ε πελα συα δισποσιο α αβανδοναρ ασ ιδιασ θυε φοραµ χονσιδεραδασ δεφιχιεντεσ. Πορµ, σε νο τιϖσσεµοσ χονσχινχια δε νοσσασ λιµιτα⌡εσ, σε νο προχυρ〈σσεµοσ ουτροσ δαδοσ, σε νοσ ρεχυσ〈σσεµοσ α εξεχυταρ εξπεριµεντοσ χοντρολαδοσ, σε νο ρεσπειτ〈σσεµοσ α εϖιδνχια, τεραµοσ µυιτο πουχα φορα εµ νοσσα βυσχα δα ϖερδαδε. Πορ οπορτυνισµο ε τιµιδεζ, ποδεραµοσ σερ εντο φυστιγαδοσ πορ θυαλθυερ βρισα ιδεολ⌠γιχα, σεµ νενηυµ ελεµεντο δε ϖαλορ δυραδουρο α θυε νοσ αγαρραρ.


15 Ο ΣΟΝΟ ∆Ε ΝΕΩΤΟΝ

Θυε ∆ευσ νοσ γυαρδε δε υµα ϖισο νιχα ε δο σονο δε Νεωτον. Ωιλλιαµ Βλακε, δε υµ ποεµα ινχλυδο νυµα χαρτα α Τηοµασ Βυττσ (1802)

[⊃] µαισ φρεθεντε θυε α χονφιανα σεϕα γεραδα πελα ιγνορνχια δο θυε πελο χονηεχιµεντο: σο οσ θυε χονηεχεµ πουχο, ε νο οσ θυε χονηεχεµ µυιτο, οσ θυε αφιρµαµ το ποσιτιϖαµεντε θυε εστε ου αθυελε προβλεµα νυνχα σερ〈 σολυχιοναδο πελα χινχια. Χηαρλεσ ∆αρωιν, ιντροδυο, Τηε δεσχεντ οφ µαν (1871)

Χοµ α εξπρεσσο σονο δε Νεωτον , ο ποετα, πιντορ ε ρεϖολυχιον〈ριο Ωιλλιαµ Βλακε παρεχε τερ θυεριδο σε ρεφεριρ ◊ ϖισο εξτρεµαµεντε εστρειτα δα περσπεχτιϖα δα φσιχα δε Νεωτον, βεµ χοµο αο πρ⌠πριο ροµπιµεντο (ινχοµπλετο) δεστε χοµ ο µιστιχισµο. Βλακε αχηαϖα διϖερτιδα α ιδια δε 〈τοµοσ ε παρτχυλασ δε λυζ, ε ϕυλγαϖα σατνιχα α ινφλυνχια δε Νεωτον σοβρε α νοσσα εσπχιε. Υµα χρτιχα χοµυµ ◊ χινχια  ο φατο δε ελα σερ το εστρειτα. Πορ χαυσα δε νοσσασ βεµ χοµπροϖαδασ φαλιβιλιδαδεσ, ελα χολοχα φορα δε χονσιδεραο, φορα δο αλχανχε δε θυαλθυερ ραχιοχνιο σριο, υµα αµπλα γαµα δε ιµαγενσ ινσπιραδορασ, νο⌡εσ τραϖεσσασ, µιστιχισµο χονϖιχτο ε µαραϖιληασ ασσοµβροσασ. Σεµ α εϖιδνχια φσιχα, α χινχια νο αδµιτε εσπριτοσ, αλµασ, ανϕοσ, διαβοσ, οσ δαρµασ δο Βυδα. Νεµ ϖισιταντεσ αλιενγενασ. Ο πσιχ⌠λογο νορτε−αµεριχανο Χηαρλεσ Ταρτ, θυε αχρεδιτα σερ χονϖινχεντε α εϖιδνχια δε περχεπο εξτρα−σενσοριαλ, εσχρεϖε: Υµ φατορ ιµπορταντε να ποπυλαριδαδε ατυαλ δασ ιδιασ δα Νοϖα Ερα  α ρεαο χοντρα οσ εφειτοσ δεσεσπιριτυαλιζαδορεσ ε δεσυµανιζαδορεσ δο χιεντιφιχισµο, α χρενα φιλοσ⌠φιχα (δισφαραδα δε χινχια οβϕετιϖα ε συστενταδα χοµ α τεναχιδαδε εµοχιοναλ δο φυνδαµενταλισµο δοσ ρενασχιδοσ) δε θυε ναδα σοµοσ σενο σερεσ µατεριαισ. Αδοταρ σεµ πενσαρ θυαλθυερ χοισα ροτυλαδα δε εσπιριτυαλ , µεδινιχο ου δα Νοϖα Ερα  χερταµεντε τολιχε, ποισ µυιτασ δεσσασ ιδιασ εστο δε φατο ερραδασ, πορ µαισ νοβρεσ ου


ινσπιραδορασ θυε σεϕαµ. Πορ ουτρο λαδο, εσσε ιντερεσσε πελα Νοϖα Ερα  υµ ρεχονηεχιµεντο λεγτιµο δε αλγυµασ δασ ρεαλιδαδεσ δα νατυρεζα ηυµανα: ασ πεσσοασ σεµπρε τιϖεραµ ε χοντινυαµ α τερ εξπερινχιασ θυε παρεχεµ µεδινιχασ ου εσπιριτυαισ .

Μασ πορ θυε ασ εξπερινχιασ µεδινιχασ θυεστιοναριαµ α ιδια δε θυε σοµοσ φειτοσ δε µατρια ε δε ναδα µαισ αλµ δε µατρια? Νο η〈 µυιτα δϖιδα δε θυε, νο χοτιδιανο, α µατρια (ε α ενεργια) εξιστεµ. Α εϖιδνχια εστ〈 πορ τοδα παρτε, αο ρεδορ δε ν⌠σ. Πορ ουτρο λαδο, χοµο µενχιονει αχιµα, α εϖιδνχια δε αλγο νο µατεριαλ, χηαµαδο εσπριτο ου αλµα ,  µυιτο θυεστιον〈ϖελ. Σεµ δϖιδα, χαδα υµ δε ν⌠σ τεµ υµα ριχα ϖιδα ιντεριορ. Νο ενταντο, χονσιδερανδο α εστυπενδα χοµπλεξιδαδε δα µατρια, χοµο σερια ποσσϖελ προϖαρ θυε αθυελα νο  ιντειραµεντε χριαδα πορ εστα? Χερτο, η〈 µυιτα χοισα σοβρε α χονσχινχια ηυµανα θυε νο χοµπρεενδεµοσ πλεναµεντε ε αινδα νο ποδεµοσ εξπλιχαρ εµ τερµοσ δε νευροβιολογια. Οσ σερεσ ηυµανοσ τµ λιµιτα⌡εσ, ε νινγυµ σαβε δισσο µεληορ θυε οσ χιεντιστασ. Μασ µυιτοσ ασπεχτοσ δο µυνδο νατυραλ, χονσιδεραδοσ µιραχυλοσοσ απενασ αλγυµασ γερα⌡εσ ατρ〈σ, σο αγορα ιντειραµεντε χοµπρεενδιδοσ πελα φσιχα ε θυµιχα. Πελο µενοσ αλγυνσ δοσ µιστριοσ δε νοσσοσ διασ σερο δεσϖενδαδοσ πελοσ νοσσοσ δεσχενδεντεσ. Ο φατο δε νο ποδερµοσ τερ νο µοµεντο υµα χοµπρεενσο δεταληαδα δοσ εσταδοσ αλτεραδοσ δε χονσχινχια εµ τερµοσ δα θυµιχα δο χρεβρο νο  ινδιχαο µαιορ δα εϖιδνχια δε υµ µυνδο εσπιριτυαλ δο θυε, αντεσ δε χονηεχερµοσ ο φοτοτροπισµο ε οσ ηορµνιοσ δασ πλαντασ, υµ γιρασσολ σεγυινδο ο χυρσο δο Σολ πελο χυ ερα προϖα δε υµ µιλαγρε λιτεραλ. Ε, σε ο µυνδο νο χορρεσπονδε εµ τοδοσ οσ ασπεχτοσ α νοσσοσ δεσεϕοσ, ισσο  χυλπα δα χινχια ου δοσ θυε θυερεµ ιµπορ α συα ϖονταδε αο µυνδο? Τοδοσ οσ µαµφεροσ ε ταµβµ µυιτοσ ουτροσ ανιµαισ ϖιϖενχιαµ εµο⌡εσ: µεδο, σενσυαλιδαδε, εσπερανα, δορ, αµορ, ⌠διο, α νεχεσσιδαδε δε σερ λιδεραδο. Οσ σερεσ ηυµανοσ ποδεµ µεδιταρ µαισ σοβρε ο φυτυρο, µασ νο η〈 εµ νοσσασ εµο⌡εσ ναδα θυε σεϕα εξχλυσιϖαµεντε νοσσο. Πορ ουτρο λαδο, νενηυµα ουτρα εσπχιε φαζ χινχια το βεµ θυαντο ν⌠σ. Χοµο  θυε εντο α χινχια ποδε σερ δεσυµανιζαδορα ? Αινδα ασσιµ, παρεχε µυιτο ινϕυστο: αλγυνσ δε ν⌠σ µορρεµ δε φοµε αντεσ δε χοµπλεταρ α πριµειρα ινφνχια, ενθυαντο ουτροσ πελο αχασο δο νασχιµεντο πασσαµ α ϖιδα να οπυλνχια ε νο εσπλενδορ. Ποδεµοσ νασχερ νυµα φαµλια ϖιολεντα ου νυµ γρυπο τνιχο ηοστιλιζαδο, ου ποδεµοσ χοµεαρ α ϖιδα χοµ αλγυµα δεφορµιδαδε φσιχα. ςιϖεµοσ χοµ ο βαραληο ϖιχιαδο χοντρα ν⌠σ ε δεποισ µορρεµοσ:  σ⌠ ισσο? Ναδα α νο σερ υµ σονο σεµ σονηοσ ε σεµ φιµ? Ονδε  θυε εστ〈 α ϕυστια νισσο τυδο? ⊃ δεσολαδορ, βρυταλ, ιµπιεδοσο. Νο δεϖεραµοσ τερ υµα σεγυνδα χηανχε νυµα αρενα νιϖελαδα? Χοµο σερια µεληορ σε νασχσσεµοσ δε νοϖο εµ χιρχυνστνχιασ θυε λεϖασσεµ


εµ χοντα ο νοσσο δεσεµπενηο να λτιµα ϖιδα, πορ µαισ ϖιχιαδο θυε ο βαραληο τιϖεσσε εσταδο χοντρα ν⌠σ. Ου, σε ηουϖεσσε υµ ϕυλγαµεντο δεποισ δα µορτε, εντο δεσδε θυε ρεπρεσεντ〈σσεµοσ βεµ ασ περσοναλιδαδεσ θυε νοσ φοραµ δαδασ νεστα ϖιδα, ε φσσεµοσ ηυµιλδεσ, φιισ ε τυδο ο µαισ δεϖεραµοσ σερ ρεχοµπενσαδοσ ϖιϖενδο αλεγρεµεντε ατ ο φιµ δοσ τεµποσ νυµ ρεφγιο περµανεντε, λονγε δα αγονια ε δο τυρβιληο δο µυνδο. Ασσιµ σερια, σε ο µυνδο φοσσε ιδεαδο, πρ−πλανεϕαδο, ϕυστο. Ασσιµ σερια, σε οσ θυε σοφρεµ χοµ α δορ ε ο τορµεντο ρεχεβεσσεµ ο χονσολο θυε µερεχεµ. ∆εσσα φορµα, ασ σοχιεδαδεσ θυε ενσιναµ α σατισφαο χοµ ο θυε τεµοσ να ϖιδα, να εξπεχτατιϖα δε υµα ρεχοµπενσα ποστ µορτεµ, τενδεµ α σε ϖαχιναρ χοντρα α ρεϖολυο. Αλµ δισσο, ο µεδο δα µορτε, θυε φαϖορεχε σοβ αλγυνσ ασπεχτοσ α αδαπταο να λυτα εϖολυτιϖα πελα εξιστνχια, πρεϕυδιχα α αδαπταο εµ τεµποσ δε γυερρα. Ασ χυλτυρασ θυε φαλαµ δε υµα φυτυρα ϖιδα δε ρεχοµπενσασ παρα οσ ηερ⌠ισ ου ατ παρα αθυελεσ θυε απενασ χυµπριραµ ασ ορδενσ δασ αυτοριδαδεσ ποδεµ λεϖαρ ϖανταγεµ να λυτα. Ασσιµ, α ιδια δε θυε υµα παρτε εσπιριτυαλ δε νοσσα νατυρεζα σοβρεϖιϖε ◊ µορτε, α νοο δε υµα ϖιδα απ⌠σ α µορτε, δεϖε σερ αλγο θυε ασ ρελιγι⌡εσ ε ασ να⌡εσ νο ενχοντραµ διφιχυλδαδε εµ ϖενδερ. Ποδεµοσ αντεϖερ θυε νο σερ〈 µυιτο διφυνδιδο ο χετιχισµο α ρεσπειτο δεσσα θυεστο. Ασ πεσσοασ ϖο θυερερ αχρεδιταρ να ϖιδα απ⌠σ α µορτε, µεσµο θυε α εϖιδνχια σεϕα εσχασσα ε ατ νυλα. Σεµ δϖιδα, αλγυµασ λεσ⌡εσ χερεβραισ ποδεµ νοσ ρουβαρ σεγµεντοσ ιµπορταντεσ δα µεµ⌠ρια, ου νοσ τρανσφορµαρ δε µαναχοσ εµ πλ〈χιδοσ, ου ϖιχε−ϖερσα; ε χερτασ µυδανασ να θυµιχα δο χρεβρο ποδεµ νοσ χονϖενχερ δε θυε η〈 υµα ενορµε χονσπιραο χοντρα ν⌠σ, ου νοσ λεϖαρ α πενσαρ θυε εσχυταµοσ α ϖοζ δε ∆ευσ. Μασ, χοµο εσσε τεστεµυνηο χονϖινχεντε εσταβελεχε θυε α νοσσα περσοναλιδαδε, χαρ〈τερ, µεµ⌠ρια σε θυισερεµ, αλµα ρεσιδε να µατρια δο χρεβρο,  φ〈χιλ δειξαρ δε χονσιδερ〈−λο ε προχυραρ µανειρασ δε εϖιταρ ο πεσο δα εϖιδνχια. Ε, σε η〈 ινστιτυι⌡εσ σοχιαισ ποδεροσασ θυε ινσιστεµ να εξιστνχια δε υµα ϖιδα απ⌠σ α µορτε, νο δεϖε χαυσαρ συρπρεσα θυε οσ δισσιδεντεσ τενδαµ α σερ πουχοσ, θυιετοσ ε ρεσσεντιδοσ. Αλγυµασ ρελιγι⌡εσ οριενταισ, χριστσ ε δα Νοϖα Ερα, ασσιµ χοµο ο πλατονισµο, αφιρµαµ θυε ο µυνδο  ιρρεαλ, θυε ο σοφριµεντο, α µορτε ε α πρ⌠πρια µατρια σο ιλυσ⌡εσ; ε θυε ναδα ρεαλµεντε εξιστε α νο σερ α Μεντε . Εµ οποσιο, α ϖισο χιεντφιχα πρεδοµιναντε  θυε α µεντε χονστιτυι ο µοδο χοµο περχεβεµοσ ο φυνχιοναµεντο δο χρεβρο; ιστο , χονστιτυι υµα προπριεδαδε δασ χεντενασ δε τριλη⌡εσ δε χονεξ⌡εσ νευρονιαισ νο χρεβρο. Υµα οπινιο αχαδµιχα εστρανηαµεντε εµ ασχενσο, χοµ ραζεσ νοσ ανοσ 60, συστεντα θυε τοδασ ασ ϖισ⌡εσ σο ιγυαλµεντε αρβιτρ〈ριασ ε θυε ο ϖερδαδειρο ου φαλσο  υµα δελυσο. Ταλϖεζ σεϕα υµα τεντατιϖα δε ϖιραρ ο φειτιο χοντρα ο φειτιχειρο ε αταχαρ οσ χιεντιστασ θυε αργυµενταµ η〈 µυιτο


τεµπο θυε α χρτιχα λιτερ〈ρια, α ρελιγιο, α εσττιχα ε γρανδε παρτε δα φιλοσοφια ε δα τιχα σο µερασ οπινι⌡εσ συβϕετιϖασ, πορθυε νο ποδεµ σερ δεµονστραδασ χοµο υµ τεορεµα δα γεοµετρια ευχλιδιανα, νεµ πασσαρ πορ υµ τεστε εξπεριµενταλ. Η〈 πεσσοασ θυε δεσεϕαµ θυε τυδο σεϕα ποσσϖελ, θυε νο θυερεµ νενηυµα ρεστριο ◊ συα ρεαλιδαδε. Ελασ σεντεµ θυε α νοσσα ιµαγιναο ε ασ νοσσασ νεχεσσιδαδεσ ρεθυερεµ βεµ µαισ θυε ο ρελατιϖαµεντε πουχο θυε α χινχια νοσ ενσινα α σερ ραζο〈ϖελ τερ χοµο χερτο. Μυιτοσ γυρυσ δα Νοϖα Ερα α ατριζ Σηιρλεψ ΜαχΛαινε εντρε ελεσ χηεγαµ α αβρααρ ο σολιπσισµο, α αφιρµαρ θυε α νιχα ρεαλιδαδε σο οσ σευσ πρ⌠πριοσ πενσαµεντοσ. Ευ σου ∆ευσ ,  ο θυε διζεµ να ϖερδαδε. Ευ ρεαλµεντε αχηο θυε χριαµοσ α νοσσα πρ⌠πρια ρεαλιδαδε , δισσε ΜαχΛαινε χερτα ϖεζ α υµ χτιχο. Αχηο θυε εστου χριανδο ϖοχ νεστε εξατο µοµεντο. Σε σονηο θυε ϖολτο α µε ενχοντραρ χοµ ο παι, α µε ου υµ φιληο µορτοσ, θυεµ ϖαι µε χονϖενχερ δε θυε εσσε ενχοντρο νο αχοντεχευ δε ϖερδαδε? Σε τενηο υµα ϖισο δε µιµ µεσµο φλυτυανδο νο εσπαο ε οληανδο παρα α Τερρα λ〈 εµβαιξο,  ποσσϖελ θυε ευ ρεαλµεντε τενηα εσταδο νεσσε λυγαρ; θυεµ σο εσσεσ χιεντιστασ, θυε νεµ σεθυερ παρτιληαραµ α εξπερινχια, παρα µε διζερ θυε τυδο σε πασσου να µινηα χαβεα? Σε α µινηα ρελιγιο ενσινα θυε, πελα παλαϖρα ιναλτερ〈ϖελ ε ινφαλϖελ δε ∆ευσ, ο Υνιϖερσο τεµ υνσ µιλ ανοσ δε ιδαδε, εντο οσ χιεντιστασ εστο σενδο οφενσιϖοσ ε µπιοσ, αλµ δε εσταρεµ ενγαναδοσ, θυανδο αφιρµαµ θυε ο Υνιϖερσο τεµ αλγυνσ βιλη⌡εσ δε ανοσ. Ιρριταντεµεντε, α χινχια ρεχλαµα ο διρειτο δε ιµπορ λιµιτεσ αο θυε ποδεµοσ φαζερ, µεσµο εµ πρινχπιο. Θυεµ διζ θυε νο ποδεµοσ ϖιαϕαρ µαισ ϖελοζµεντε θυε α λυζ? Ελεσ χοστυµαϖαµ διζερ ο µεσµο α ρεσπειτο δο σοµ, νο ? Σε τιϖερµοσ ινστρυµεντοσ ρεαλµεντε ποτεντεσ, θυεµ ϖαι νοσ ιµπεδιρ δε µεδιρ σιµυλτανεαµεντε α ποσιο ε ο µοµεντο δε υµ ελτρον? Σε φορµοσ µυιτο ιντελιγεντεσ, πορ θυε νο ποδεµοσ χονστρυιρ υµα µ〈θυινα δε µοϖιµεντο περπτυο δα πριµειρα εσπχιε (υµα θυε γερα µαισ ενεργια δο θυε ρεχεβε), ου υµα µ〈θυινα δε µοϖιµεντο περπτυο δα σεγυνδα εσπχιε (θυε νυνχα π〈ρα δε φυνχιοναρ)? Θυεµ ουσα ιµπορ λιµιτεσ αο ενγενηο ηυµανο? Να ρεαλιδαδε, α Νατυρεζα ιµπ⌡ε εσσεσ λιµιτεσ. Να ρεαλιδαδε, υµα αφιρµαο βασταντε αβρανγεντε ε µυιτο χονχισα δασ λεισ δα Νατυρεζα, δε χοµο ο Υνιϖερσο φυνχιονα, εστ〈 χοντιδα νεσσα λιστα δε ατοσ προιβιδοσ. Ρεϖελαδοραµεντε, α πσευδοχινχια ε α συπερστιο τενδεµ α νο ρεχονηεχερ λιµιτεσ να Νατυρεζα. Εµ ϖεζ δισσο, τοδασ ασ χοισασ σο ποσσϖεισ . Ελασ προµετεµ υµ οραµεντο δε προδυο ιλιµιταδο, πορ µαισ θυε σευσ αδεπτοσ τενηαµ σιδο ταντασ ϖεζεσ δεσαπονταδοσ ε τραδοσ.


Υµα θυειξα χορρελατα  ο φατο δε α χινχια σερ δεµασιαδο σιµπλεσ, δεµασιαδο ρεδυχιονιστα ; ελα ιµαγινα ινγενυαµεντε θυε νο χµπυτο φιναλ ηαϖερ〈 απενασ αλγυµασ λεισ δα Νατυρεζα ταλϖεζ ατ βεµ σιµπλεσ θυε εξπλιχαµ τυδο, θυε α συτιλεζα ρεφιναδα δο µυνδο, οσ χρισταισ δε νεϖε, οσ εµαρανηαδοσ δα τεια δε αρανηα, ασ γαλ〈ξιασ εσπιραισ ε οσ λαµπεϕοσ δα ιντυιο ηυµανα ποδεµ σερ, εµ λτιµα αν〈λισε, ρεδυζιδοσ α εσσασ λεισ. Ο ρεδυχιονισµο νο παρεχε τερ βασταντε ρεσπειτο πελα χοµπλεξιδαδε δο Υνιϖερσο. Α αλγυνσ παρεχε σερ υµα µιστυρα χυριοσα δε αρρογνχια ε πρεγυια ιντελεχτυαλ. Α Ισααχ Νεωτον θυε νασ µεντεσ δοσ χρτιχοσ δα χινχια περσονιφιχα α ϖισο νιχα , ο Υνιϖερσο παρεχια υµ µεχανισµο δε ρελ⌠γιο. Οσ µοϖιµεντοσ ορβιταισ ρεγυλαρεσ ε πρεϖισϖεισ δοσ πλανετασ αο ρεδορ δο Σολ, ου δα Λυα αο ρεδορ δα Τερρα, εραµ δεσχριτοσ χοµ αλτα πρεχισο, εσσενχιαλµεντε πελα µεσµα εθυαο διφερενχιαλ θυε πρεδιζ ο βαλανο δε υµ πνδυλο ου α οσχιλαο δε υµα µολα. Ηοϕε τεµοσ α τενδνχια δε πενσαρ θυε οχυπαµοσ υµ ποντο δε οβσερϖαο πριϖιλεγιαδο, ε σεντιµοσ πενα δοσ ποβρεσ νεωτονιανοσ πορ τερεµ υµα ϖισο δε µυνδο το λιµιταδα. Μασ, δεντρο δε χερτασ λιµιτα⌡εσ ραζο〈ϖεισ, ασ µεσµασ εθυα⌡εσ ηαρµνιχασ θυε δεσχρεϖεµ ο µεχανισµο δε υµ ρελ⌠γιο τρααµ ρεαλµεντε οσ µοϖιµεντοσ δοσ οβϕετοσ αστρονµιχοσ πορ τοδο ο Υνιϖερσο. Ο παραλελισµο νο  τριϖιαλ, µασ προφυνδο. ⊃ χερτο θυε νο η〈 ενγρεναγενσ νο σιστεµα σολαρ, ε θυε ασ παρτεσ χοµπονεντεσ δο ρελ⌠γιο γραϖιταχιοναλ νο σε τοχαµ. Εµ γεραλ, οσ πλανετασ τµ µοϖιµεντοσ µαισ χοµπλιχαδοσ θυε οσ πνδυλοσ ε ασ µολασ. ⊃ ταµβµ ϖερδαδε θυε ο µοδελο δο ρελ⌠γιο νο φυνχιονα εµ χερτασ χιρχυνστνχιασ; δυραντε περοδοσ µυιτο λονγοσ, οσ πυξ⌡εσ γραϖιταχιοναισ δε µυνδοσ δισταντεσ πυξ⌡εσ θυε ποδεριαµ παρεχερ τοταλµεντε ινσιγνιφιχαντεσ αο λονγο δε αλγυµασ ⌠ρβιτασ ποδεµ αυµενταρ, ε υµ µυνδο πεθυενο αδερναρ ε σαιρ ινεσπεραδαµεντε δε σευ χυρσο χοστυµειρο. Εντρεταντο, ταµβµ σε ενχοντραµ µοϖιµεντοσ χα⌠τιχοσ εµ ρελ⌠γιοσ δε πνδυλο; σε δεσλοχαµοσ ο πνδυλο παρα υµ ποντο µυιτο δισταντε δα περπενδιχυλαρ, σεγυε−σε υµ µοϖιµεντο δεσορδεναδο ε φειο. Μασ ο σιστεµα σολαρ φυνχιονα µεληορ θυε θυαλθυερ ρελ⌠γιο µεχνιχο, ε τοδα α ιδια δε χονταρ ο τεµπο δεριϖα δα οβσερϖαο δο µοϖιµεντο δο Σολ ε δασ εστρελασ. Ο εσπαντοσο  θυε µατεµ〈τιχα σεµεληαντε σε απλιθυε το βεµ ταντο αοσ πλανετασ χοµο αοσ ρελ⌠γιοσ. Νο πρεχισαϖα σερ ασσιµ. Νο ιµπυσεµοσ εσσα χαραχτερστιχα αο Υνιϖερσο. ⊃ ασσιµ θυε ελε φυνχιονα. Σε ισσο  ρεδυχιονισµο, θυε σεϕα. Ατ α µεταδε δο σχυλο ΞΞ, ηαϖια υµα φορτε χονϖιχο εντρε οσ τε⌠λογοσ, φιλ⌠σοφοσ ε µυιτοσ βι⌠λογοσ δε θυε α ϖιδα νο ερα ρεδυτϖελ ◊σ λεισ δα φσιχα ε δα θυµιχα, δε θυε ηαϖια υµα φορα ϖιταλ , υµα εντελθυια ,


υµ ταο, υµ µανα θυε ιµπυλσιοναϖα ασ χοισασ ϖιϖασ. Ανιµαϖα α ϖιδα. Ερα ιµποσσϖελ χοµπρεενδερ χοµο σιµπλεσ 〈τοµοσ ε µολχυλασ ποδιαµ σερ ρεσπονσ〈ϖεισ πελα χοµπλεξιδαδε ε ελεγνχια, πελα αδαπταο δα φορµα ◊ φυνο δε θυε ερα χαπαζ υµ σερ ϖιϖο. Ασ ρελιγι⌡εσ δε τοδο ο µυνδο εραµ ινϖοχαδασ: ∆ευσ ου οσ δευσεσ ινσυφλαϖαµ α ϖιδα, ο εστοφο δα αλµα, να µατρια ινανιµαδα. Ο θυµιχο οιτοχεντιστα ϑοσεπη Πριεστλεψ τεντου ενχοντραρ α φορα ϖιταλ . Πεσου υµ χαµυνδονγο πουχο αντεσ ε πουχο δεποισ δε συα µορτε. Ο πεσο νο σε αλτερου. Τοδασ εσσασ τεντατιϖασ τµ φαληαδο. Σε εξιστε ο εστοφο δα αλµα, ελε εϖιδεντεµεντε νο πεσα ναδα − ιστο , νο  φειτο δε µατρια. Χοντυδο, ατ µατεριαλιστασ βιολ⌠γιχοσ νυτριαµ ρεσερϖασ; αινδα θυε νο εξιστισσεµ αλµασ δε πλαντασ, ανιµαισ, φυνγοσ ε µιχρ⌠βιοσ, ταλϖεζ φοσσε νεχεσσ〈ριο αλγυµ πρινχπιο δε χινχια νο δεσχοβερτο παρα χοµπρεενδερ α ϖιδα. Πορ εξεµπλο, ο φισι⌠λογο βριτνιχο ϑ. Σ. Ηαλδανε (παι δε ϑ. Β. Σ. Ηαλδανε) περγυνταϖα εµ 1932: Θυε εξπλιχαο ιντελιγϖελ α τεορια µεχανιχιστα δα ϖιδα ποδε δαρ σοβρε α [...] χυρα δα δοενα ε δε φεριµεντοσ? Σιµπλεσµεντε νενηυµα, εξχετο θυε εσσεσ φενµενοσ σο το χοµπλεξοσ ε εστρανηοσ θυε αινδα νο ποδεµοσ χοµπρεενδ−λοσ. Αχοντεχε εξαταµεντε ο µεσµο χοµ οσ φενµενοσ ιντιµαµεντε ρελαχιοναδοσ δα ρεπροδυο. Εστ〈 αλµ δε νοσσα ιµαγιναο χονχεβερ υµ µεχανισµο δελιχαδο ε χοµπλεξο θυε, χοµο υµ οργανισµο ϖιϖο, σεϕα χαπαζ δε σε ρεπροδυζιρ χοµ φρεθνχια ινδεφινιδα.

Μασ πασσαραµ−σε σοµεντε αλγυµασ δχαδασ, ε ο νοσσο χονηεχιµεντο δε ιµυνολογια ε βιολογια µολεχυλαρ τεµ εσχλαρεχιδο ενορµεµεντε εσσεσ µιστριοσ ουτρορα ιµπενετρ〈ϖεισ. Θυανδο α εστρυτυρα µολεχυλαρ δο ∆ΝΑ ε α νατυρεζα δο χ⌠διγο γεντιχο φοραµ ελυχιδαδασ πελα πριµειρα ϖεζ, νοσ ανοσ 50 ε 60, λεµβρο−µε µυιτο βεµ δε χοµο οσ βι⌠λογοσ θυε εστυδαϖαµ οσ οργανισµοσ ιντειροσ αχυσαϖαµ δε ρεδυχιονισµο οσ νοϖοσ προπονεντεσ δα βιολογια µολεχυλαρ. ( Ελεσ ϕαµαισ χοµπρεενδερο νεµ σεθυερ υµα µινηοχα χοµ ο σευ ∆ΝΑ. ) Ρεδυζιρ τυδο α υµα φορα ϖιταλ νο  χερταµεντε µενοσ ρεδυχιονιστα. Μασ ηοϕε εµ δια  χλαρο θυε τοδα α ϖιδα σοβρε α Τερρα, χαδα υµ δοσ σερεσ ϖιϖοσ, τεµ ασ συασ ινφορµα⌡εσ γεντιχασ χοδιφιχαδασ εµ σευσ 〈χιδοσ νυχλειχοσ, ε εµπρεγα φυνδαµενταλµεντε ο µεσµο διχιον〈ριο δε χ⌠διγοσ παρα ιµπλεµενταρ ασ ινστρυ⌡εσ ηερεδιτ〈ριασ. Απρενδεµοσ α λερ ο χ⌠διγο. Ο µεσµο νµερο δε µολχυλασ οργνιχασ  ρεπετιδαµεντε υσαδο να βιολογια παρα ασ µαισ ϖαριαδασ φυν⌡εσ. Οσ γενεσ σιγνιφιχατιϖαµεντε ρεσπονσ〈ϖεισ πελα φιβροσε χστιχα ε πελο χνχερ δε µαµα τµ σιδο ιδεντιφιχαδοσ. Οσ 1,8 µιληο δε ελοσ να χαδεια δο ∆ΝΑ δα βαχτρια Ηαεµοπηιλισ ινφλυενζαε, θυε χοµπρεενδεµ σευσ 1743 γενεσ, φοραµ ποστοσ εµ σεθνχια. Α φυνο εσπεχφιχα δα µαιορια δεσσεσ γενεσ  µαραϖιληοσαµεντε πορµενοριζαδα δα µανυφατυρα ε χυλτιϖο


δε χεντενασ δε µολχυλασ χοµπλεξασ ◊ προτεο χοντρα ο χαλορ ε οσ αντιβι⌠τιχοσ, αο αυµεντο δα ταξα δε µυταο, ◊ ρεπροδυο δε χ⌠πιασ ιδντιχασ δα βαχτρια. Γρανδε παρτε δοσ γενοµασ δε µυιτοσ ουτροσ οργανισµοσ (ινχλυσιϖε ο νεµατ⌠δεο Χαενορηαβδιτισ ελεγανσ) ϕ〈 φοι µαπεαδα. Οσ βι⌠λογοσ µολεχυλαρεσ εστο ρεγιστρανδο λαβοριοσαµεντε α σεθνχια δοσ 3 βιλη⌡εσ δε νυχλεοτδεοσ θυε εσπεχιφιχαµ χοµο σε χονστρ⌠ι υµ σερ ηυµανο. Εµ υµα ου δυασ δχαδασ, τερο τερµιναδο ο τραβαληο. (Σε οσ βενεφχιοσ ϖο, εµ λτιµα αν〈λισε, συπεραρ οσ ρισχοσ, νο παρεχε αβσολυταµεντε χερτο.) Εσταβελεχευ−σε υµα χοντινυιδαδε εντρε α φσιχα ατµιχα, α θυµιχα µολεχυλαρ ε εστε σαντυ〈ριο σαχροσσαντο, α νατυρεζα δα ρεπροδυο ε δα ηερεδιταριεδαδε. Νο φοι πρεχισο ινϖοχαρ νενηυµ πρινχπιο νοϖο δα χινχια. ⊃ χοµο σε ηουϖεσσε υµ πεθυενο νµερο δε φατοσ σιµπλεσ θυε ποδεµ σερ υσαδοσ παρα χοµπρεενδερ α ενορµε χοµπλεξιδαδε ε ϖαριεδαδε δοσ σερεσ ϖιϖοσ. (Α γεντιχα µολεχυλαρ ταµβµ ενσινα θυε χαδα οργανισµο τεµ α συα πρ⌠πρια παρτιχυλαριδαδε.) Ο ρεδυχιονισµο εστ〈 αινδα µαισ εσταβελεχιδο να φσιχα ε να θυµιχα. ∆εσχρεϖερει µαισ ταρδε α χοαλεσχνχια ινεσπεραδα δε νοσσα χοµπρεενσο δα ελετριχιδαδε, δο µαγνετισµο, δα λυζ ε δα ρελατιϖιδαδε νυµα νιχα εστρυτυρα. Σαβεµοσ η〈 σχυλοσ θυε υµ πυνηαδο δε λεισ ρελατιϖαµεντε σιµπλεσ νο σ⌠ εξπλιχαµ, χοµο πρεδιζεµ θυαντιτατιϖα ε αχυραδαµεντε υµα ϖαριεδαδε συρπρεενδεντε δε φενµενοσ, ε νο απενασ να Τερρα, µασ εµ τοδο ο Υνιϖερσο. Εσχυταµοσ πορ εξεµπλο, δο τε⌠λογο Λανγδον Γιλκεψ εµ σευ Νατυρε, ρεαλιτψ ανδ τηε σαχρεδ θυε α νοο δε θυε ασ λεισ δα Νατυρεζα σο ασ µεσµασ πορ τοδα παρτε  απενασ υµα ιδια πρεχονχεβιδα ιµποστα αο Υνιϖερσο πορ χιεντιστασ φαλϖεισ ε σευ αµβιεντε σοχιαλ. Ελε δεσεϕα ουτροσ τιποσ δε χονηεχιµεντο , το ϖ〈λιδοσ εµ σευ χοντεξτο θυαντο α χινχια ο  νο δελα. Μασ α ορδεµ δο Υνιϖερσο νο  υµ πρεσσυποστο;  υµ φατο οβσερϖαδο. ∆ετεχταµοσ α λυζ δε θυασαρεσ δισταντεσ σοµεντε πορθυε ασ λεισ δο ελετροµαγνετισµο σο ασ µεσµασ α 10 βιλη⌡εσ δε ανοσ−λυζ. Οσ εσπεχτροσ δεσσεσ θυασαρεσ σο ρεχονηεχϖεισ πορθυε λ〈 σε αχηαµ πρεσεντεσ οσ µεσµοσ ελεµεντοσ θυµιχοσ, ε πορθυε λ〈 σε απλιχαµ ασ µεσµασ λεισ δα µεχνιχα θυντιχα. Ο µοϖιµεντο δασ γαλ〈ξιασ υµασ αο ρεδορ δασ ουτρασ σεγυε α γραϖιδαδε νεωτονιανα φαµιλιαρ. Ασ λεντεσ γραϖιταχιοναισ ε οσ σπιν−δοωνσ δοσ πυλσαρεσ βιν〈ριοσ ρεϖελαµ α ρελατιϖιδαδε γεραλ νασ προφυνδεζασ δο εσπαο. Ποδεραµοσ ϖιϖερ νυµ Υνιϖερσο χοµ λεισ διφερεντεσ εµ χαδα ρεγιο, µασ νο  ο νοσσο χασο. Εσσε φατο σ⌠ ποδε προϖοχαρ σεντιµεντοσ δε ρεϖερνχια ε αδµιραο. Ποδεραµοσ ϖιϖερ νυµ Υνιϖερσο εµ θυε ναδα πυδεσσε σερ εντενδιδο πορ αλγυµασ λεισ σιµπλεσ, εµ θυε α χοµπλεξιδαδε δα Νατυρεζα εστιϖεσσε αλµ δε νοσσα χαπαχιδαδε δε χοµπρεενσο, εµ θυε οσ πρινχπιοσ


θυε σε απλιχαµ να Τερρα φοσσεµ ινϖ〈λιδοσ εµ Μαρτε ου νυµ θυασαρ δισταντε. Χοντυδο, α εϖιδνχια νο φαλο δε ιδιασ πρεχονχεβιδασ, µασ δα εϖιδνχια προϖα ο χοντρ〈ριο. Πορ σορτε, ϖιϖεµοσ νυµ Υνιϖερσο εµ θυε µυιτα χοισα ποδε σερ ρεδυζιδα α υµ πεθυενο νµερο δε λεισ δα Νατυρεζα ρελατιϖαµεντε σιµπλεσ. Χασο χοντρ〈ριο, ταλϖεζ νο τιϖσσεµοσ α χαπαχιδαδε ιντελεχτυαλ ε α ιντελιγνχια παρα χοµπρεενδερ ο µυνδο. Σεµ δϖιδα, ποδεµοσ χοµετερ ερροσ αο απλιχαρ υµ προγραµα ρεδυχιονιστα ◊ χινχια. Ταλϖεζ ηαϕα αλγυνσ ασπεχτοσ θυε, πελο θυε σαβεµοσ, νο σο ρεδυτϖεισ α αλγυµασ λεισ ρελατιϖαµεντε σιµπλεσ. Μασ, ◊ λυζ δασ δεσχοβερτασ δοσ λτιµοσ σχυλοσ, παρεχε τολιχε θυειξαρ−σε δε ρεδυχιονισµο. Νο  υµα δεφιχινχια, µασ υµ δοσ πρινχιπαισ τριυνφοσ δα χινχια. Ε, αο θυε µε παρεχε, συασ δεσχοβερτασ εστο εµ περφειτα ηαρµονια χοµ µυιτασ ρελιγι⌡εσ (εµβορα α χινχια νο προϖε α συα ϖαλιδαδε). Πορ θυε αλγυµασ λεισ σιµπλεσ δα Νατυρεζα εξπλιχαµ ταντασ χοισασ ε πρεδοµιναµ εµ τοδο εσσε ϖαστο Υνιϖερσο? Νο  εξαταµεντε ο θυε σε εσπεραρια δε υµ Χριαδορ δο Υνιϖερσο? Πορ θυε αλγυνσ ρελιγιοσοσ σε οπ⌡εµ αο προγραµα ρεδυχιονιστα να χινχια, α νο σερ πορ υµ αµορ ιναδεθυαδο αο µιστιχισµο?

Ασ τεντατιϖασ δε χονχιλιαρ α ρελιγιο ε α χινχια τµ εσταδο να αγενδα ρελιγιοσα αο λονγο δοσ σχυλοσ πελο µενοσ παρα αθυελεσ θυε νο ινσιστεµ νυµ λιτεραλισµο δα Ββλια ε δο Χορο ινχαπαζ δε χοµπορταρ αλεγοριασ ου µετ〈φορασ. Ασ ρεαλιζα⌡εσ µ〈ξιµασ δα τεολογια χατ⌠λιχα ροµανα σο α Συµµα τηεολογιχα ε α Συµµα χοντρα γεντιλεσ ( χοντρα οσ γεντιοσ ) δε σο Τοµ〈σ δε Αθυινο. Νο ρεδεµοινηο δα σοφιστιχαδα φιλοσοφια ισλµιχα θυε χαιυ σοβρε α χριστανδαδε νοσ σχυλοσ ΞΙΙ ε ΞΙΙΙ, ενχοντραϖαµ−σε ασ οβρασ δοσ γρεγοσ αντιγοσ, εσπεχιαλµεντε δε Αριστ⌠τελεσ οβρασ δε αλτα ρεαλιζαο, µεσµο θυανδο συβµετιδασ α υµ εξαµε χασυαλ. Εσσε χονηεχιµεντο αντιγο ερα χοµπατϖελ χοµ α Σαγραδα Παλαϖρα δε ∆ευσ?∗ Να Συµµα τηεολογιχα, Αθυινο σε ιµπσ α ταρεφα δε χονχιλιαρ 631 θυεστ⌡εσ εντρε ασ φοντεσ χριστσ ε χλ〈σσιχασ. Μασ ο θυε φαζερ θυανδο συργε υµα χλαρα δισπυτα? Α χονχιλιαο νο  ποσσϖελ σεµ υµ συβσεθεντε πρινχπιο οργανιζαδορ, αλγυµ µοδο συπεριορ δε χονηεχερ ο µυνδο. Φρεθεντεµεντε, Αθυινο απελαϖα παρα ο σενσο χοµυµ ε παρα ο µυνδο νατυραλ ιστο , α χινχια ερα υσαδα χοµο υµ µεχανισµο δε χορρεο δε ερροσ. Χοντορχενδο υµ πουχο ταντο ο σενσο χοµυµ χοµο α νατυρεζα, ελε χονσεγυιυ χονχιλιαρ τοδοσ οσ 631 προβλεµασ. (Εµβορα, εµ µοµεντοσ δε εµεργνχια, α ρεσποστα δεσεϕαδα φοσσε σιµπλεσµεντε συποστα. Α Φ σεµπρε γανηου δα Ραζο.) Τεντατιϖασ σεµεληαντεσ δε χονχιλιαο περµειαµ α λιτερατυρα ϕυδαιχα ταλµδιχα ε π⌠σ−ταλµδιχα, βεµ χοµο α (∗) Ισσο νο χονστιτυα διλεµα παρα µυιτοσ ουτροσ. Χρειο, πορταντο χοµπρεενδο , διζια σαντο Ανσελµο νο σχυλο ΞΙ.


φιλοσοφια ισλµιχα µεδιεϖαλ. Μασ δογµασ χεντραισ δα ρελιγιο ποδεµ σερ τεσταδοσ χιεντιφιχαµεντε. Εµ σι, εσσε φατο λεϖα αλγυνσ χρεντεσ ε βυροχρατασ ρελιγιοσοσ α δεσχονφιαρ δα χινχια. Σερ〈 α Ευχαριστια, χοµο α Ιγρεϕα ενσινα, µυιτο µαισ δο θυε υµα µετ〈φορα φεχυνδα, να ρεαλιδαδε α χαρνε δε ϑεσυσ Χριστο, ου σερ〈 θυµιχα, µιχροσχοπιχαµεντε ε δε ουτρασ µανειρασ απενασ υµα η⌠στια θυε ο παδρε δ〈 αο φιελ?∗ Ο µυνδο σερ〈 δεστρυδο αο φιναλ δο χιχλο ϖενυσιανο δε 52 ανοσ, α µενοσ θυε σερεσ ηυµανοσ σεϕαµ σαχριφιχαδοσ αοσ δευσεσ?∗∗ Ο ϕυδευ θυε πορ αχασο νο φοι χιρχυνχιδαδο λεϖα υµα ϖιδα πιορ δο θυε σευσ χολεγασ δε ρελιγιο θυε αχειταµ α αντιγα αλιανα πελα θυαλ ∆ευσ εξιγε υµ πεδαο δο πρεπχιο δε τοδο φιελ µασχυλινο? Εξιστεµ σερεσ ηυµανοσ ποϖοανδο ινυµερ〈ϖεισ ουτροσ πλανετασ, χοµο ενσιναµ οσ Σαντοσ δο ∨λτιµο ∆ια? Υµ χιεντιστα λουχο χριου οσ βρανχοσ α παρτιρ δοσ νεγροσ, χοµο αφιρµα α Ναο δο Ισλ? Ο Σολ ρεαλµεντε νο νασχερια σε νο σε πρατιχασσε ο ριτο δε σαχριφχιο ηινδυ (ο θυε ο Σαταπατηα Βραηµανα νοσ ασσεγυρα θυε αχοντεχερια)? Ποδεµοσ φορµαρ αλγυµα ιδια δασ ραζεσ ηυµανασ δα οραο εξαµινανδο ασ πρεχεσ δε ρελιγι⌡εσ ε χυλτυρασ πουχο φαµιλιαρεσ. Πορ εξεµπλο, εισ ο θυε εστ〈 εσχριτο νυµα ινσχριο χυνειφορµε σοβρε υµ σελο χιλνδριχο βαβιλνιο δο σεγυνδο µιλνιο α.Χ: Οη, Νινλιλ, Σενηορα δασ Τερρασ, εµ τευ λειτο νυπχιαλ, να µοραδα δε τευ πραζερ, ιντερχεδα πορ µιµ ϕυντο α Ενλιλ, ο τευ αµαδο. [Ασσιναδο] Μιλι−Σηιπακ, Σηαταµµυ δε Νινµαη . ϑ〈 φαζ µυιτο τεµπο θυε εξιστιυ υµ Σηαταµµυ εµ Νινµαη, ου ατ µεσµο υµα Νινµαη. Απεσαρ δο φατο δε Ενλιλ ε Νινλιλ τερεµ σιδο δευσεσ ιµπορταντεσ πεσσοασ εµ τοδο ο µυνδο οχιδενταλ χιϖιλιζαδο ληεσ διριγιραµ πρεχεσ δυραντε 2 µιλ ανοσ , ο ποβρε Μιλι−Σηιπακ εσταϖα να ρεαλιδαδε ορανδο παρα υµ φαντασµα, παρα υµ προδυτο σοχιαλµεντε τολεραδο δε συα ιµαγιναο? Ε, νεσσε χασο, θυε διζερ δε ν⌠σ? Ου ισσο  βλασφµια, υµα θυεστο προιβιδα χοµο ερα χοµ χερτεζα εντρε οσ χυλτυαδορεσ δε Ενλιλ? Α οραο φυνχιονα ρεαλµεντε? Θυαισ? Εµ χερτα χατεγορια δε οραο, πεδε−σε α ∆ευσ θυε ιντερϖενηα να ηιστ⌠ρια ηυµανα ου χορριϕα αλγυµα ινϕυστια, ρεαλ ου ιµαγιναδα, ου υµα (∗) Ηουϖε υµα ποχα εµ θυε α ρεσποστα α εσσα περγυντα ερα υµα θυεστο δε ϖιδα ε µορτε. Μιλεσ Πηιλλιπσ ερα υµ µαρινηειρο ινγλσ, αβανδοναδο να χολνια εσπανηολα δο Μξιχο. Ελε ε σευσ χοµπανηειροσ φοραµ χονδυζιδοσ περαντε α Ινθυισιο νο ανο δε 1574. Σε νο αχρεδιτ〈ϖαµοσ θυε α η⌠στια δε πο θυε ο παδρε ελεϖαϖα αχιµα δε συα χαβεα ε ο ϖινηο θυε ηαϖια νο χ〈λιχε εραµ ο ϖερδαδειρο, ο περφειτο χορπο ε σανγυε δε νοσσο Σαλϖαδορ ϑεσυσ Χριστο, σιµ ου νο? Αο θυε , αχρεσχεντα Πηιλλιπσ, σε νο ρεσπονδσσεµοσ Σιµ! , νο νοσ ρεσταρια ουτρο χαµινηο σενο α µορτε. (∗∗) Χοµο εσσε ριτυαλ δα Αµριχα Χεντραλ νο τεµ σιδο πρατιχαδο η〈 χινχο σχυλοσ, τεµοσ α περσπεχτιϖα δε ρεφλετιρ σοβρε ασ δεζενασ δε µιληαρεσ δε σερεσ ηυµανοσ, σαχριφιχαδοσ ϖολυντ〈ρια ου ινϖολυνταριαµεντε αοσ δευσεσ αστεχασ ε µαιασ, θυε σε χονφορµαϖαµ χοµ οσ σευσ δεστινοσ πελα φ δε θυε µορριαµ παρα σαλϖαρ ο Υνιϖερσο.


χαλαµιδαδε νατυραλ πορ εξεµπλο, θυανδο υµ βισπο δο οεστε νορτε− αµεριχανο ρεζα παρα θυε ∆ευσ αϕα ε αχαβε χοµ υµα σεχα δεϖασταδορα. Πορ θυε  πρεχισο ρεζαρ? ∆ευσ νο σαβια δα σεχα? Νο τινηα χονσχινχια δε θυε ερα υµα αµεαα αοσ παροθυιανοσ δο βισπο? Ο θυε φιχα συβεντενδιδο σοβρε ασ λιµιτα⌡εσ δε υµα διϖινδαδε συποσταµεντε ονιποτεντε ε ονισχιεντε? Ο βισπο πεδιυ θυε σευσ δισχπυλοσ ταµβµ ρεζασσεµ. ∆ευσ φιχα µαισ ινχλιναδο α ιντερϖιρ θυανδο µυιτοσ οραµ πεδινδο µισεριχ⌠ρδια ου ϕυστια δο θυε θυανδο απενασ αλγυνσ ρεζαµ? Ου χονσιδερε−σε ο σεγυιντε πεδιδο, πυβλιχαδο εµ Τηε Πραψερ ανδ Αχτιον Ωεεκλψ Νεωσ: Ιοωα σ Ωεεκλψ Χηριστιαν Ινφορµατιον Σουρχε εµ 1994: ςοχ ποδε σε ϕυνταρ α µιµ νεστα πρεχε παρα θυε ∆ευσ δεστρυα πελο φογο ο πλανεϕαµεντο φαµιλιαρ εµ ∆εσ Μοινεσ, δε ταλ µοδο θυε νινγυµ ποσσα χονφυνδιρ α αο χοµ υµ ινχνδιο ηυµανο, δε ταλ µοδο θυε οσ ινϖεστιγαδορεσ ιµπαρχιαισ τερο δε ατριβυιρ ο φογο α χαυσασ µιραχυλοσασ (ινεξπλιχ〈ϖεισ) ε οσ χριστοσ τερο δε ατριβυιρ α χατ〈στροφε ◊ Μο δε ∆ευσ?

ϑ〈 δισχυτιµοσ α χυρα πελα φ. Θυε διζερ δα λονγεϖιδαδε πελα οραο? Ο εστατστιχο ϖιτοριανο Φρανχισ Γαλτον αφιρµαϖα θυε σενδο ιγυαισ ουτρασ χονδι⌡εσ οσ µοναρχασ βριτνιχοσ δεϖιαµ τερ ϖιδα µυιτο λονγα, πορθυε µιλη⌡εσ δε πεσσοασ εµ τοδο ο µυνδο εντοαϖαµ διαριαµεντε ο µαντρα σινχερο ∆ευσ σαλϖε α ραινηα (ου ο ρει). Εντρεταντο, ελε µοστραϖα θυε, σε ηαϖια αλγυµα διφερενα, ερα θυε ελεσ νο ϖιϖιαµ ταντο θυαντο οσ ουτροσ µεµβροσ δα χλασσε αριστοχρ〈τιχα ριχα ε µιµαδα. ∆εζενασ δε µιλη⌡εσ δε πεσσοασ εµ χονϕυντο δεσεϕαϖαµ πυβλιχαµεντε (εµβορα νο φοσσε εξαταµεντε υµα πρεχε) θυε Μαο Ζεδονγ ϖιϖεσσε πορ 10 µιλ ανοσ . Θυασε τοδο µυνδο νο αντιγο Εγιτο πεδια αοσ δευσεσ θυε ο φαρα⌠ ϖιϖεσσε παρα σεµπρε . Εσσασ πρεχεσ χολετιϖασ φαληαραµ. Ο σευ φραχασσο χονστιτυι δαδοσ. ∆ανδο δεχλαρα⌡εσ θυε σο, αινδα θυε σ⌠ εµ πρινχπιο, τεστ〈ϖεισ, ασ ρελιγι⌡εσ, εµβορα ινϖολυνταριαµεντε, εντραµ να αρενα δα χινχια. Ελασ ϕ〈 νο ποδεµ φαζερ αφιρµατιϖασ ινθυεστιον〈ϖεισ σοβρε α ρεαλιδαδε δεσδε θυε νο δετενηαµ ο ποδερ σεχυλαρ, νεµ ποσσαµ χοαγιρ α χρενα. Ισσο, πορ συα ϖεζ, τεµ ενφυρεχιδο αλγυνσ αδεπτοσ δε χερτασ ρελιγι⌡εσ. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο ελεσ αµεααµ οσ χτιχοσ χοµ οσ χαστιγοσ µαισ τερρϖεισ θυε σε ποσσα ιµαγιναρ. Χονσιδερε−σε α σεγυιντε αλτερνατιϖα δε αλτο ρισχο προποστα πορ Ωιλλαµ Βλακε εµ συα οβρα ινοφενσιϖαµεντε ιντιτυλαδα Αυγυριεσ οφ ιννοχενχε: Ηε ωηο σηαλλ τεαχη τηε Χηιλδ το ∆ουβτ Τηε ροττινγ Γραϖε σηαλλ νε ερ γετ ουτ. Ηε ωηο ρεσπεχτσ τηε Ινφαντ σ Φαιτη Τριυµπησ οβερ Ηελλ & ∆εατη [Θυεµ ενσιναρ α Χριανα α ∆υϖιδαρ


Νυνχα σαιρ〈 δα Χοϖα φτιδα. Θυεµ ρεσπειτα α Φ δα Χριανα Τριυνφα σοβρε ο Ινφερνο & Μορτε]

Σεµ δϖιδα, µυιτασ ρελιγι⌡εσ χονσαγραδασ ◊ ρεϖερνχια, αο τεµορ, ◊ τιχα, αο ριτυαλ, ◊ χοµυνιδαδε, ◊ φαµλια, ◊ χαριδαδε ε ◊ ϕυστια πολτιχα ε εχονµιχα νο σο δε φορµα αλγυµα θυεστιοναδασ, µασ αντεσ εναλτεχιδασ πελασ δεσχοβερτασ δα χινχια. Νο η〈 νεχεσσαριαµεντε χονφλιτο εντρε α χινχια ε α ρελιγιο. Εµ χερτο νϖελ, ελασ παρτιληαµ παπισ σεµεληαντεσ ε ηαρµονιοσοσ, ε υµα πρεχισα δα ουτρα. Ο δεβατε αβερτο ε ϖιγοροσο, ατ µεσµο α χονσαγραο δα δϖιδα,  υµα τραδιο χριστ θυε ρεµοντα α Αρεοπαγιτιχα δε ϑοην Μιλτον (1644). Παρτε δο χριστιανισµο ε δο ϕυδασµο οφιχιαισ αδοτα, ε ατ αντεχιπου, αο µενοσ υµα παρχελα δα ηυµιλδαδε, αυτοχρτιχα, δεβατε ραχιοναλ ε θυεστιοναµεντο δα σαβεδορια ρεχεβιδα θυε ο µεληορ δα χινχια οφερεχε. Μασ ουτρασ σειτασ, ◊σ ϖεζεσ χηαµαδασ χονσερϖαδορασ ου φυνδαµενταλιστασ ε ηοϕε ελασ παρεχεµ εσταρ εµ ασχενσο, ενθυαντο ασ ρελιγι⌡εσ οφιχιαισ σε µαντµ θυασε ιναυδϖεισ ε ινϖισϖεισ , οπταραµ πορ τοµαρ ποσιο α ρεσπειτο δε θυεστ⌡εσ συϕειτασ ◊ ρεφυταο, ε πορ ισσο τµ αλγο α τεµερ δα χινχια. Ασ τραδι⌡εσ ρελιγιοσασ σο χοµ φρεθνχια το ριχασ ε ϖαριαδασ θυε οφερεχεµ υµα αµπλα οπορτυνιδαδε δε ρενοϖαο ε ρεϖισο, σοβρετυδο, µαισ υµα ϖεζ, θυανδο σευσ λιϖροσ σαγραδοσ ποδεµ σερ ιντερπρεταδοσ µεταφ⌠ριχα ε αλεγοριχαµεντε. Εξιστε υµα ποσιο ιντερµεδι〈ρια δε χονφισσο δοσ ερροσ δο πασσαδο χοµο φεζ α Ιγρεϕα χατ⌠λιχα ροµανα εµ 1992 αο ρεχονηεχερ θυε Γαλιλευ αφιναλ τινηα ραζο, θυε α Τερρα γιρα αο ρεδορ δο Σολ: υµ ατρασο δε τρσ σχυλοσ, µασ αινδα ασσιµ υµα ατιτυδε χοραϕοσα ε µυιτο βεµ−ϖινδα. Ο χατολιχισµο ροµανο µοδερνο νο τεµ ναδα χοντρα ο Βιγ Βανγ, νεµ χοντρα υµ Υνιϖερσο δε µαισ ου µενοσ 15 βιλη⌡εσ δε ανοσ, νεµ χοντρα ο φατο δε οσ πριµειροσ σερεσ ϖιϖοσ τερεµ συργιδο δε µολχυλασ πρ−βιολ⌠γιχασ, νεµ χοντρα οσ ηυµανοσ τερεµ εϖολυδο δε ανχεστραισ σεµεληαντεσ α µαχαχοσ εµβορα τενηα οπινι⌡εσ εσπεχιαισ σοβρε ο φατο δε ο ηοµεµ σερ δοταδο δε υµα αλµα . Α µαιορια δοσ χρεδοσ προτεσταντεσ ε ϕυδευσ οφιχιαισ αδοτα α µεσµα ποσιο ινφλεξϖελ. Θυανδο δισχυτο τεολογια χοµ λδερεσ ρελιγιοσοσ, περγυντο φρεθεντεµεντε θυαλ σερια α συα ρεαο σε υµ δογµα χεντραλ δε σευ χρεδο φοσσε ρεφυταδο πελα χινχια. Θυανδο φιζ εσσα περγυντα αο ατυαλ δαλαι−λαµα, ο 14.≡, ελε µε δευ σεµ ηεσιταρ υµα ρεσποστα θυε νενηυµ λδερ ρελιγιοσο χονσερϖαδορ ου φυνδαµενταλιστα δαρια: νεσσε χασο, δισσε ελε, ο βυδισµο τιβετανο τερια δε µυδαρ. Αινδα θυε φοσσε υµ δογµα ρεαλµεντε χεντραλ περγυντει χοµο α ρεενχαρναο? Αινδα ασσιµ ελε ρεσπονδευ. Εντρεταντο αχρεσχεντου χοµ υµα πισχαδελα ϖαι σερ διφχιλ ρεφυταρ α ρεενχαρναο.


Σεµ δϖιδα, ο δαλαι−λαµα τεµ ραζο. Α δουτρινα ρελιγιοσα ιµυνε ◊ ρεφυταο τεµ πουχοσ µοτιϖοσ παρα σε πρεοχυπαρ χοµ ο προγρεσσο δα χινχια. Α ιδια γρανδιοσα, χοµυµ α µυιτοσ χρεδοσ, δε υµ Χριαδορ δο Υνιϖερσο  υµα δεσσασ δουτρινασ  ιγυαλµεντε διφχιλ προϖ〈−λα ου ρεφυτ〈−λα. Μοισσ Μαιµνιδεσ, εµ σευ Γυια παρα οσ περπλεξοσ, διζια θυε ∆ευσ σ⌠ ποδια σερ χονηεχιδο δε φατο σε ηουϖεσσε υµ εστυδο λιϖρε ε αβερτο ταντο δα φσιχα χοµο δα τεολογια [Ι, 55]. Ο θυε αχοντεχερια σε α χινχια προϖασσε θυε α ιδαδε δο Υνιϖερσο  ινφινιτα? Νεσσε χασο, α τεολογια τερια δε σερ προφυνδαµεντε ρεαδαπταδα [ΙΙ, 25]. Να ϖερδαδε, εσσα  α νιχα δεσχοβερτα χονχεβϖελ δα χινχια θυε σερια χαπαζ δε ρεφυταρ α εξιστνχια δε υµ Χριαδορ πορθυε υµ υνιϖερσο δε δυραο ινφινιτα νυνχα τερια σιδο χριαδο. Τερια εξιστιδο δεσδε σεµπρε. Η〈 ουτρασ δουτρινασ, ιντερεσσεσ ε πρεοχυπα⌡εσ θυε ταµβµ δεµονστραµ απρεενσο πελο θυε α χινχια ϖαι δεσχοβριρ. Ταλϖεζ σεϕα µεληορ νο σαβερ,  ο θυε συγερεµ. Σε οσ ηοµενσ ε ασ µυληερεσ µοστραµ τερ προπενσ⌡εσ ηερεδιτ〈ριασ διφερεντεσ, ισσο νο σερ〈 υσαδο χοµο πρετεξτο παρα θυε οσ πριµειροσ ασ οπριµαµ? Σε η〈 υµ χοµπονεντε γεντιχο δα ϖιολνχια, ισσο ϕυστιφιχαρια α ρεπρεσσο δε υµ γρυπο τνιχο πορ ουτρο, ου ατ ο ενχαρχεραµεντο πρεϖεντιϖο? Σε α δοενα µενταλ  απενασ θυµιχα δο χρεβρο, ισσο νο δεσφαζ ασ νοσσασ τεντατιϖασ δε χονηεχερ α ρεαλιδαδε ου δε σερ ρεσπονσ〈ϖεισ πορ νοσσασ α⌡εσ? Σε νο σοµοσ α οβρα εσπεχιαλ δο Χριαδορ δο Υνιϖερσο, σε νοσσασ λεισ µοραισ β〈σιχασ σο απενασ ινϖενταδασ πορ λεγισλαδορεσ φαλϖεισ, α νοσσα λυτα παρα µαντερ υµα σοχιεδαδε ορδεναδα νο φιχα µιναδα? Εµ τοδοσ εσσεσ χασοσ, ρελιγιοσοσ ου σεχυλαρεσ, α µινηα συγεστο  θυε εσταµοσ εµ µεληορ σιτυαο σε χονηεχεµοσ α µαιορ απροξιµαο ποσσϖελ δα ϖερδαδε ε σε χονσερϖαµοσ υµα περχεπο περσπιχαζ δοσ ερροσ θυε νοσσο γρυπο δε ιντερεσσε ου σιστεµα δε χρενα χοµετευ νο πασσαδο. Εµ τοδοσ οσ χασοσ, σο εξαγεραδασ ασ συποστασ χονσεθνχιασ τερρϖεισ δε α ϖερδαδε σερ χονηεχιδα. Ε, µαισ υµα ϖεζ, νο σοµοσ βασταντε σ〈βιοσ παρα σαβερ θυε µεντιρασ ου ατ θυε νυανασ δοσ φατοσ ποδεµ σερϖιρ χοµπετεντεµεντε α υµ προπ⌠σιτο σοχιαλ µαισ ελεϖαδο σοβρετυδο α λονγο πραζο.


16 ΘΥΑΝ∆Ο ΟΣ ΧΙΕΝΤΙΣΤΑΣ ΧΟΝΗΕΧΕΜ Ο ΠΕΧΑ∆Ο

Α ιντελιγνχια δο ηοµεµ ατ ονδε αϖαναρ〈? Εµ θυε ποντο α συα ιµπυδνχια αυδαχιοσα ενχοντραρ〈 λιµιτεσ? Σε α ϖιλεζα ηυµανα ε α ϖιδα ηυµανα χρεσχεµ να δεϖιδα προπορο, σε ο φιληο σεµπρε συπερα ο παι εµ µαλδαδε, οσ δευσεσ δεϖεµ αχρεσχενταρ ουτρο µυνδο α εστα τερρα, παρα θυε ηαϕα βασταντε εσπαο παρα τοδοσ οσ πεχαδορεσ. Ευρπεδεσ, Ηιπ⌠λιτο (428 α.Χ.)

Νυµ ενχοντρο π⌠σ−γυερρα χοµ ο πρεσιδεντε Ηαρρψ Σ. Τρυµαν, ϑ. Ροβερτ Οππενηειµερ ο διρετορ χιεντφιχο δο Προϕετο Μανηατταν δε αρµασ νυχλεαρεσ χοµεντου τριστεµεντε θυε οσ χιεντιστασ τινηαµ ασ µοσ ενσανγυενταδασ; ελεσ αγορα χονηεχιαµ ο πεχαδο. Μαισ ταρδε, Τρυµαν ινστρυιυ σευσ ασσεσσορεσ δε θυε νο δεσεϕαϖα νυνχα µαισ σε ενχοντραρ χοµ Οππενηειµερ. Ορα οσ χιεντιστασ σο χαστιγαδοσ πορ φαζερ ο µαλ, ορα πορ αλερταρ σοβρε ο µαυ εµπρεγο θυε σε ποδε φαζερ δα χινχια. Χοµ µαισ φρεθνχια, α χινχια  ρεπρεενδιδα πορθυε ελα ε σευσ προδυτοσ σο χονσιδεραδοσ µοραλµεντε νευτροσ, ετιχαµεντε αµβγυοσ, εµπρεγαδοσ χοµ ιγυαλ πρεστεζα ταντο παρα ο βεµ χοµο παρα ο µαλ. Εσσα  υµα αχυσαο αντιγα. Ρεµοντα ταλϖεζ ◊σ φερραµεντασ δε πεδρα λασχαδα ε αο δοµνιο δο φογο. Χοµο α τεχνολογια τεµ αχοµπανηαδο α νοσσα λινηαγεµ ανχεστραλ δεσδε αντεσ δο πριµειρο σερ ηυµανο, χοµο σοµοσ υµα εσπχιε τεχνολ⌠γιχα, εσσε προβλεµα  µενοσ δα χινχια θυε δα νατυρεζα ηυµανα. Χοµ ισσο νο θυερο διζερ θυε α χινχια νο τενηα ρεσπονσαβιλιδαδε πελο µαυ εµπρεγο δε συασ δεσχοβερτασ. Ελα τεµ υµα ρεσπονσαβιλιδαδε προφυνδα, ε θυαντο µαισ ποδεροσοσ οσ σευσ προδυτοσ µαιορ α συα ρεσπονσαβιλιδαδε. Χοµο αχοντεχε χοµ ασ αρµασ οφενσιϖασ ε σευσ δεριϖαδοσ νο µερχαδο, ασ τεχνολογιασ θυε οσ περµιτεµ αλτεραρ ο µειο αµβιεντε γλοβαλ ρεσπονσ〈ϖελ πελα ϖιδα δεϖεριαµ εξιγιρ χαυτελα ε πρυδνχια. Σιµ, πορ ενθυαντο σο οσ µεσµοσ ϖεληοσ σερεσ ηυµανοσ εµ αο. Σιµ, εσταµοσ δεσενϖολϖενδο νοϖασ τεχνολογιασ, χοµο σεµπρε φιζεµοσ. Μασ, θυανδο ασ φραθυεζασ θυε σεµπρε τιϖεµοσ σε υνεµ α υµα χαπαχιδαδε δε χαυσαρ δανο νυµα εσχαλα πλανετ〈ρια σεµ πρεχεδεντεσ, αλγο µαισ  εξιγιδο δε ν⌠σ υµα τιχα εµεργεντε


θυε ταµβµ δεϖε σερ εσταβελεχιδα νυµα εσχαλα πλανετ〈ρια σεµ πρεχεδεντεσ. ℵσ ϖεζεσ οσ χιεντιστασ τενταµ χονχιλιαρ οσ δοισ λαδοσ: αχειταρ ο χρδιτο πορ αθυελασ απλιχα⌡εσ δα χινχια θυε ενριθυεχεµ ασ νοσσασ ϖιδασ, µασ διστανχιαρ−σε δοσ ινστρυµεντοσ χαυσαδορεσ δε µορτε, ιντενχιοναλ ου ιναδϖερτιδα, θυε ταµβµ ρεµονταµ ◊ πεσθυισα χιεντφιχα. Ο φιλ⌠σοφο αυστραλιανο ϑοην Πασµορε εσχρεϖε εµ σευ λιϖρο Σχιενχε ανδ ιτσ χριτιχσ: Α Ινθυισιο εσπανηολα προχυραϖα εϖιταρ α ρεσπονσαβιλιδαδε διρετα πελα εξεχυο δοσ ηερεγεσ να φογυειρα, εντρεγανδο−οσ αο ποδερ σεχυλαρ; θυειµ〈−λοσ ελα πρ⌠πρια, εξπλιχαϖα χοµ πιεδαδε, σερια τοταλµεντε ινχοερεντε χοµ σευσ πρινχπιοσ χριστοσ. Πουχοσ δε ν⌠σ περµιτιραµοσ θυε α Ινθυισιο λιµπασσε ασσιµ το φαχιλµεντε ο σανγυε δε συασ µοσ; ελα σαβια µυιτο βεµ ο θυε ιρια αχοντεχερ. ∆α µεσµα φορµα, θυανδο α απλιχαο τεχνολ⌠γιχα δασ δεσχοβερτασ χιεντφιχασ  χλαρα ε ⌠βϖια χοµο, πορ εξεµπλο, θυανδο υµ χιεντιστα τραβαληα χοµ γασεσ θυε αταχαµ ο σιστεµα νερϖοσο , ελε νο ποδε προπριαµεντε αλεγαρ θυε ναδα τεµ α ϖερ χοµ εσσασ απλιχα⌡εσ, σοβ ο πρετεξτο δε θυε σο οσ µιλιταρεσ, ε νο οσ χιεντιστασ, θυε υσαµ οσ γασεσ παρα αλειϕαρ ου µαταρ. Ισσο σε τορνα αινδα µαισ εϖιδεντε θυανδο ο χιεντιστα δελιβεραδαµεντε οφερεχε αϕυδα α γοϖερνοσ εµ τροχα δε φινανχιαµεντοσ. Σε υµ χιεντιστα, ου υµ φιλ⌠σοφο, αχειτα φινανχιαµεντο δε υµ ⌠ργο χοµο υµ δεπαρταµεντο δε πεσθυισα ναϖαλ, ελε νο εστ〈 σενδο ηονεστο σε σαβε θυε σευ τραβαληο νο σερ〈 τιλ παρα φινσ µιλιταρεσ, ε δεϖε ασσυµιρ παρτε δα ρεσπονσαβιλιδαδε πελοσ ρεσυλταδοσ σε σαβε θυε συα πεσθυισα τερ〈 υτιλιδαδε. Ελε εστ〈 συϕειτο, προπριαµεντε συϕειτο, α ελογιοσ ου χενσυρασ εµ ρελαο α θυαλθυερ ινοϖαο θυε προϖενηα δε σευ τραβαληο.

Υµ ιµπορταντε εστυδο δε χασο  φορνεχιδο πελα χαρρειρα δο φσιχο δε νατυραλιδαδε ηνγαρα Εδωαρδ Τελλερ. Τελλερ φιχου µαρχαδο, αινδα µυιτο ϕοϖεµ, πελα ρεϖολυο χοµυνιστα δε Βλα Κυην να Ηυνγρια, θυανδο ασ προπριεδαδεσ δε φαµλιασ δε χλασσε µδια χοµο α συα φοραµ εξπροπριαδασ, ε πορ τερ περδιδο παρτε δε υµα περνα νυµ αχιδεντε δε βονδε, ο θυε ληε αχαρρετου δορεσ χονσταντεσ. Συασ πριµειρασ χοντριβυι⌡εσ αβρανγιαµ δεσδε ασ ρεγρασ δε σελεο δα µεχνιχα θυντιχα ε α φσιχα δο εσταδο σ⌠λιδο ατ α χοσµολογια. Φοι ελε θυεµ λεϖου ο φσιχο Λεο Σζιλαρδ δε χαρρο ατ Αλβερτ Εινστειν, θυε τιραϖα φριασ εµ Λονγ Ισλανδ εµ 1931 υµ ενχοντρο θυε προϖοχου α χαρτα ηιστ⌠ριχα δε Εινστειν αο πρεσιδεντε Φρανκλιν Ροοσεϖελτ, ρεχοµενδανδο χοµ ινσιστνχια θυε, εµ ϖιστα δοσ αχοντεχιµεντοσ χιεντφιχοσ ε πολτιχοσ να Αλεµανηα ναζιστα, οσ Εσταδοσ Υνιδοσ δεσενϖολϖεσσεµ υµα βοµβα δε φισσο, ου ατµιχα . Ρεχρυταδο παρα τραβαληαρ νο Προϕετο Μανηατταν, Τελλερ χηεγου α Λοσ Αλαµοσ ε δε προντο σε ρεχυσου α χοοπεραρ νο πορθυε εστιϖεσσε απαϖοραδο χοµ ο θυε υµα βοµβα ατµιχα ποδερια προϖοχαρ, µασ εξαταµεντε πελο χοντρ〈ριο: πορθυε δεσεϕαϖα τραβαληαρ νυµα αρµα µυιτο µαισ δεστρυτιϖα, α βοµβα δε φυσο, τερµονυχλεαρ, ου δε ηιδρογνιο. (Εµβορα ηαϕα υµ λιµιτε συπεριορ πρ〈τιχο παρα ο ρενδιµεντο ου


ενεργια δεστρυτιϖα δε υµα βοµβα ατµιχα, νο εξιστε ταλ χοισα παρα α βοµβα δε ηιδρογνιο. Μασ α βοµβα δε ηιδρογνιο πρεχισα δε υµα βοµβα ατµιχα χοµο γατιληο.) ∆εποισ θυε α βοµβα δε φισσο φοι ινϖενταδα, δεποισ θυε α Αλεµανηα ε ο ϑαπο σε ρενδεραµ, δεποισ θυε α γυερρα τερµινου, Τελλερ χοντινυου α σερ υµ αδϖογαδο περσιστεντε δο θυε ερα χηαµαδο Α Συπερ , προϕεταδα εσπεχιαλµεντε παρα ιντιµιδαρ α Υνιο Σοϖιτιχα. Α πρεοχυπαο χοµ α ρεχονστρυο, ο ενδυρεχιµεντο ε α µιλιταριζαο δα Υνιο Σοϖιτιχα σοβ Σταλιν, βεµ χοµο α παραν⌠ια ναχιοναλ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ χηαµαδα µαχαρτηισµο, φαχιλιτου α τραϕετ⌠ρια δε Τελλερ. Εντρεταντο, υµ οβστ〈χυλο συβστανχιαλ σε χονφιγυρου να πεσσοα δε Οππενηειµερ, θυε σε τορναρα πρεσιδεντε δο Χονσεληο Χονσυλτιϖο Γεραλ δα Χοµισσο δε Ενεργια Ατµιχα (ΑΕΧ) π⌠σ−γυερρα. Τελλερ πρεστου υµ τεστεµυνηο χρτιχο νυµα αυδινχια δο γοϖερνο, θυεστιονανδο α λεαλδαδε δε Οππενηειµερ παρα χοµ οσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Α ιδια γεραλ  θυε ο ενϖολϖιµεντο δε Τελλερ τεϖε υµ παπελ ιµπορταντε νο θυε σε πασσου α σεγυιρ: εµβορα α λεαλδαδε δε Οππενηειµερ νο φοσσε εξαταµεντε ιµπυγναδα πελο χονσεληο δε σεγυρανα, πορ αλγυµα ραζο ληε φοι νεγαδο ο ατεσταδο δε χονφιαβιλιδαδε εµ θυεστ⌡εσ δε σεγυρανα ναχιοναλ, αλµ δε τερ σιδο αφασταδο δο ΑΕΧ. Ε ο χαµινηο δε Τελλερ παρα Α Συπερ φοι φαχιλιταδο. Α τχνιχα παρα χονστρυιρ υµα αρµα τερµονυχλεαρ  γεραλµεντε ατριβυδα α Τελλερ ε αο µατεµ〈τιχο Στανισλασ Υλαµ. Ηανσ Βετηε, ο φσιχο λαυρεαδο χοµ ο Νοβελ θυε χηεφιου ο ∆επαρταµεντο Τε⌠ριχο δο Προϕετο Μανηατταν ε θυε δεσεµπενηου υµ ιµπορταντε παπελ νο δεσενϖολϖιµεντο δα βοµβα ατµιχα ε δα βοµβα δε ηιδρογνιο, αφιρµα θυε α συγεστο οριγιναλ δε Τελλερ τινηα φαληασ, ε θυε φοι νεχεσσ〈ριο ο τραβαληο δε µυιτασ πεσσοασ παρα θυε α αρµα τερµονυχλεαρ σε τορνασσε ρεαλιδαδε. Χοµ ασ χοντριβυι⌡εσ τχνιχασ φυνδαµενταισ δε υµ ϕοϖεµ φσιχο χηαµαδο Ριχηαρδ Γαρωιν, ο πριµειρο δισποσιτιϖο τερµονυχλεαρ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ φοι δετοναδο εµ 1952 ερα πεσαδο δεµαισ παρα σερ χαρρεγαδο πορ υµ µσσιλ ου πορ υµ βοµβαρδειρο; πορ ισσο, απενασ περµανεχευ νο λυγαρ εµ θυε φορα µονταδο ε εξπλοδιυ. Α πριµειρα βοµβα δε ηιδρογνιο ϖερδαδειρα φοι υµα ινϖενο σοϖιτιχα δετοναδα υµ ανο µαισ ταρδε. Τεµ−σε δεβατιδο σε α Υνιο Σοϖιτιχα τερια δεσενϖολϖιδο υµα αρµα τερµονυχλεαρ, χασο οσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο ο τιϖεσσεµ φειτο, ε σε υµα αρµα τερµονυχλεαρ νορτε−αµεριχανα ερα µεσµο νεχεσσ〈ρια παρα συσταρ ο υσο πελοσ σοϖιτιχοσ δε συα βοµβα δε ηιδρογνιο ϕ〈 θυε ◊θυελα αλτυρα οσ Εσταδοσ Υνιδοσ ποσσυαµ υµ συβστανχιαλ αρσεναλ δε αρµασ δε φισσο. Σεγυνδο α µαιορια δασ προϖασ, α ΥΡΣΣ µεσµο αντεσ δε εξπλοδιρ α συα πριµειρα βοµβα δε φισσο τινηα υµ προϕετο εξεθϖελ δε αρµα τερµονυχλεαρ. Ερα ο πρ⌠ξιµο πασσο λ⌠γιχο . Μασ ασ πεσθυισασ να ΥΡΣΣ σοβρε αρµασ δε φυσο ρεχεβεραµ υµ γρανδε ινχεντιϖο θυανδο οσ σοϖιτιχοσ


τοµαραµ χονηεχιµεντο, πορ εσπιοναγεµ, δε θυε οσ νορτε−αµεριχανοσ εσταϖαµ τραβαληανδο νεσσε τιπο δε αρµα. Σεγυνδο µευ ποντο δε ϖιστα, ασ χονσεθνχιασ δα γυερρα νυχλεαρ γλοβαλ σε τορναραµ µυιτο µαισ περιγοσασ χοµ α ινϖενο δα βοµβα δε ηιδρογνιο, πορθυε ασ εξπλοσ⌡εσ δασ αρµασ τερµονυχλεαρεσ νο αρ σο µυιτο µαισ χοµπετεντεσ παρα ινχενδιαρ χιδαδεσ, γερανδο ενορµεσ θυαντιδαδεσ δε φυµαα, ρεσφριανδο ε εσχυρεχενδο α Τερρα, ε ινδυζινδο ο ινϖερνο νυχλεαρ εµ εσχαλα γλοβαλ. Εσσε φοι ταλϖεζ ο δεβατε χιεντφιχο µαισ χοντροϖερσο εµ θυε εστιϖε ενϖολϖιδο (α παρτιρ δε απροξιµαδαµεντε 1983−90). Γρανδε παρτε δα δισχυσσο τινηα µοτιϖα⌡εσ πολτιχασ. Ασ ιµπλιχα⌡εσ εστρατγιχασ δο ινϖερνο νυχλεαρ εραµ περτυρβαδορασ παρα αθυελεσ θυε αβρααϖαµ υµα πολτιχα δε ρεταλιαο µαχια χοµ ο οβϕετιϖο δε ιµπεδιρ υµ αταθυε νυχλεαρ, ου παρα αθυελεσ θυε δεσεϕαϖαµ πρεσερϖαρ α οπο δε υµ πριµειρο αταθυε µαχιο. Εµ θυαλθυερ υµ δοσ χασοσ, ασ χονσεθνχιασ αµβιενταισ προϖοχαριαµ α αυτοδεστρυιο δε θυαλθυερ ναο θυε λανασσε υµ γρανδε νµερο δε αρµασ τερµονυχλεαρεσ, µεσµο σεµ ρεαο δο αδϖερσ〈ριο. Υµ σεγµεντο ιµπορταντε δα πολτιχα εστρατγιχα δυραντε δχαδασ ε α ραζο παρα αχυµυλαρ δεζενασ δε µιληαρεσ δε αρµασ νυχλεαρεσ τορναραµ−σε δε ρεπεντε µυιτο µενοσ διγνοσ δε χρδιτο. Οσ δεχλνιοσ δα τεµπερατυρα γλοβαλ πρεϖιστοσ νο τραβαληο χιεντφιχο οριγιναλ σοβρε ο ινϖερνο νυχλεαρ (1983) εραµ δε 15 α 20°Χ; ασ εστιµατιϖασ ατυαισ σο δε 10 α 15°Χ. Οσ δοισ ϖαλορεσ εστο εµ ηαρµονια, χονσιδερανδο−σε ασ ινχερτεζασ ιρρεδυτϖεισ νοσ χ〈λχυλοσ. Οσ δοισ δεχλνιοσ δε τεµπερατυρα σο µυιτο µαιορεσ θυε α διφερενα εντρε ασ τεµπερατυρασ γλοβαισ χορρεντεσ ε ασ δα λτιµα ερα γλαχιαλ. Υµα εθυιπε ιντερναχιοναλ δε δυζεντοσ χιεντιστασ τεµ αϖαλιαδο ασ χονσεθνχιασ α λονγο πραζο δα γυερρα τερµονυχλεαρ γλοβαλ, ε ελεσ χηεγαραµ ◊ χονχλυσο δε θυε, χοµ ο ινϖερνο νυχλεαρ, α χιϖιλιζαο γλοβαλ ε α µαιορια δασ πεσσοασ να Τερρα ινχλυσιϖε ασ θυε ϖιϖεµ λονγε δα ζονα−αλϖο να µεια λατιτυδε νορτε − εσταριαµ α περιγο, πρινχιπαλµεντε πορ νο τερ ο θυε χοµερ. Σε αλγυµ δια οχορρερ α γυερρα νυχλεαρ εµ γρανδε εσχαλα, τενδο χιδαδεσ χοµο αλϖο, ο τραβαληο δε Εδωαρδ Τελλερ ε σευσ χολεγασ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ (ε δα εθυιπε χονγνερε χηεφιαδα πορ Ανδρει Σακηαροϖ να Υνιο Σοϖιτιχα) ποδερ〈 σερ ρεσπονσ〈ϖελ πελο φιµ δο φυτυρο ηυµανο. Α βοµβα δε ηιδρογνιο  δε λονγε α αρµα µαισ τερρϖελ ϕ〈 ινϖενταδα. Θυανδο ο ινϖερνο νυχλεαρ φοι δεσχοβερτο εµ 1983, Τελλερ σε απρεσσου εµ αφιρµαρ θυε; (1) α φσιχα εσταϖα ενγαναδα; ε (2) α δεσχοβερτα φορα φειτα ανοσ αντεσ, σοβ α συα τυτελα, νο Λαβορατ⌠ριο Ναχιοναλ Λαωρενχε Λιϖερµορε. Νο η〈 αβσολυταµεντε νενηυµα εϖιδνχια δεσσα δεσχοβερτα αντεριορ, ε η〈 προϖασ χονσιδερ〈ϖεισ δε θυε, εµ τοδασ ασ να⌡εσ, οσ ενχαρρεγαδοσ δε ινφορµαρ οσ λδερεσ ναχιοναισ σοβρε οσ εφειτοσ δασ αρµασ νυχλεαρεσ ηαϖιαµ χοµ φρεθνχια νεγλιγενχιαδο ο ινϖερνο νυχλεαρ. Μασ, σε


Τελλερ εστ〈 χοµ α ραζο, φοι ινεσχρυπυλοσο δε συα παρτε νο τερ ρεϖελαδο α συποστα δεσχοβερτα ◊σ παρτεσ ατινγιδασ αοσ χιδαδοσ ε αοσ λδερεσ δε συα ναο ε δο µυνδο. Χοµο νο φιλµε δε Στανλεψ Κυβριχκ, ∆ουτορ Φαντ〈στιχο, οχυλταρ α αρµα µ〈ξιµα παρα θυε νινγυµ σαιβα δα συα εξιστνχια ε δα συα ποτνχια  ο µ〈ξιµο δο αβσυρδο. Παρεχε−µε ιµποσσϖελ θυε υµ σερ ηυµανο νορµαλ νο φιθυε περτυρβαδο αο αϕυδαρ α χονστρυιρ εσσα ινϖενο, µεσµο σεµ χονσιδεραρ ο ινϖερνο νυχλεαρ. Ασ τενσ⌡εσ, χονσχιεντεσ ου ινχονσχιεντεσ, δαθυελεσ θυε σο ρεσπονσ〈ϖεισ πελο δισποσιτιϖο δεϖεµ σερ χονσιδερ〈ϖεισ. Θυαισθυερ θυε τενηαµ σιδο ασ συασ χοντριβυι⌡εσ ρεαισ, Εδωαρδ Τελλερ  γεραλµεντε χονσιδεραδο ο παι δα βοµβα δε ηιδρογνιο. Νυµ αρτιγο ελογιοσο δε 1954, α ρεϖιστα Λιφε δεσχρεϖευ συα δετερµιναο θυασε φαν〈τιχα δε χονστρυ−λα. Αχηο θυε γρανδε παρτε δε συα χαρρειρα συβσεθεντε ποδε σερ χοµπρεενδιδα χοµο υµα τεντατιϖα δε ϕυστιφιχαρ ο θυε χονχεβευ. Τελλερ τεµ αφιρµαδο, νο σεµ αλγυµα πλαυσιβιλιδαδε, θυε ασ βοµβασ δε ηιδρογνιο µαντµ α παζ, ου πελο µενοσ ιµπεδεµ α γυερρα τερµονυχλεαρ, πορθυε ασ χονσεθνχιασ δε υµ χονφλιτο εντρε ποτνχιασ νυχλεαρεσ σο αγορα δεµασιαδο περιγοσασ. Αινδα νο τιϖεµοσ υµα γυερρα νυχλεαρ, νο  µεσµο? Μασ τοδοσ εσσεσ αργυµεντοσ συπ⌡εµ θυε ασ να⌡εσ δετεντορασ δε αρµασ νυχλεαρεσ σο ε σεµπρε σερο, σεµ εξχεο, ατορεσ ραχιοναισ, ε θυε σευσ λδερεσ (ου οσ οφιχιαισ µιλιταρεσ ε δα πολχια σεχρετα δελασ ενχαρρεγαδοσ) ϕαµαισ τερο αχεσσοσ δε ραιϖα, ϖινγανα ου λουχυρα. Νο σχυλο δε Ηιτλερ ε Σταλιν, ισσο παρεχε ινγενυιδαδε. Τελλερ τεµ εξερχιδο γρανδε ινφλυνχια παρα ιµπεδιρ υµ τραταδο αβρανγεντε θυε προβα οσ τεστεσ δε αρµασ νυχλεαρεσ. Χριου µυιτασ διφιχυλδαδεσ παρα α ασσινατυρα δο Τραταδο Λιµιταδο δε Ιντερδιο δοσ Τεστεσ (αχιµα δο σολο) εµ 1963. Σευ αργυµεντο δε θυε οσ τεστεσ αχιµα δο σολο σο εσσενχιαισ παρα µαντερ ε απερφειοαρ οσ αρσεναισ νυχλεαρεσ, δε θυε ρατιφιχαρ ο τραταδο σιγνιφιχαρια χοµπροµετερ α φυτυρα σεγυρανα δε νοσσο πασ , προϖου σερ ενγαναδορ. Ελε ταµβµ τεµ σιδο υµ δεφενσορ ϖιγοροσο δα σεγυρανα ε λυχρατιϖιδαδε δασ υσινασ νυχλεαρεσ δε φισσο, αλεγανδο τερ σιδο α νιχα ϖτιµα δο αχιδεντε νυχλεαρ δε Τηρεε Μιλε Ισλανδ, να Πενσιλϖνια, εµ 1979: τεϖε υµ αταθυε δο χοραο, διζ ελε, δεβατενδο α θυεστο. Τελλερ δεφενδευ α εξπλοσο δε αρµασ νυχλεαρεσ, δο Αλασχα ◊ ℑφριχα δο Συλ, παρα δραγαρ πορτοσ ε χαναισ, παρα ελιµιναρ µοντανηασ ινχµοδασ, παρα ρεαλιζαρ µοϖιµενταο πεσαδα δε τερρα. Θυανδο προπσ εσσε πλανο ◊ ραινηα Φρεδεριχα δα Γρχια, διζεµ θυε ελα τερια ρεσπονδιδο: Οβριγαδα, δουτορ Τελλερ, µασ α Γρχια ϕ〈 τεµ µυιτασ ρυνασ εξ⌠τιχασ . Θυερεµ τεσταρ α ρελατιϖιδαδε γεραλ δε Εινστειν? Εντο δετονεµ υµα αρµα νυχλεαρ νο λαδο µαισ αφασταδο δο Σολ, προπσ Τελλερ. Θυερεµ χοµπρεενδερ α χοµποσιο θυµιχα δα Λυα? Εντο ενϖιεµ υµα βοµβα δε ηιδρογνιο ◊ Λυα, δετονεµ εσσα αρµα ε εξαµινεµ ο εσπεχτρο δο χλαρο ε δα βολα δε φογο.


Ταµβµ νοσ ανοσ 80, Τελλερ ϖενδευ αο πρεσιδεντε Ροναλδ Ρεαγαν α ιδια δο προϕετο Γυερρα νασ Εστρελασ χηαµαδο πορ ελεσ δε Ινιχιατιϖα Εστρατγιχα δε ∆εφεσα (Σ∆Ι). Ρεαγαν παρεχε τερ αχρεδιταδο να ηιστ⌠ρια αλταµεντε ιµαγινατιϖα δε Τελλερ δε θυε σερια ποσσϖελ χονστρυιρ ε χολοχαρ εµ ⌠ρβιτα υµ λασερ χοµπαχτο δε ραιοσ Ξ, ιµπυλσιοναδο πορ βοµβα δε ηιδρογνιο, θυε δεστρυιρια 10 µιλ ογιϖασ σοϖιτιχασ εµ πλενο ϖο ε προϖιδενχιαρια υµα προτεο γενυνα παρα οσ χιδαδοσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο χασο δε υµα γυερρα τερµονυχλεαρ γλοβαλ. Οσ απολογιστασ δο γοϖερνο Ρεαγαν αλεγαµ θυε, θυαισθυερ θυε φοσσεµ οσ εξαγεροσ α ρεσπειτο δε συα χαπαχιδαδε, παρτε δελεσ ιντενχιοναλ, α Σ∆Ι φοι ρεσπονσ〈ϖελ πελο χολαπσο δα Υνιο Σοϖιτιχα. Νο η〈 νενηυµα εϖιδνχια σρια θυε απ⌠ιε εσσα αφιρµαο. Ανδρει Σακηαροϖ, Ψεϖγενεψ ςελικηοϖ, Ροαλδ Σαγδεεϖ ε ουτροσ χιεντιστασ θυε ασσεσσοραϖαµ ο πρεσιδεντε Μικηαιλ Γορβαχηεϖ δειξαραµ χλαρο θυε, σε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ δε φατο λεϖασσεµ αδιαντε ο προγραµα Γυερρα νασ Εστρελασ, α ρεσποστα σοϖιτιχα µαισ σεγυρα ε µαισ βαρατα σερια σιµπλεσµεντε αυµενταρ ο αρσεναλ δε αρµασ νυχλεαρεσ ε σιστεµασ δε λαναµεντο ϕ〈 εξιστεντεσ. ∆εσσα φορµα, α Σ∆Ι τερια αυµενταδο ο περιγο δε γυερρα τερµονυχλεαρ, ε νο διµινυδο. ∆ε θυαλθυερ µοδο, οσ γαστοσ σοϖιτιχοσ χοµ δεφεσασ ινσταλαδασ νο εσπαο χοντρα µσσεισ νυχλεαρεσ νορτε−αµεριχανοσ φοραµ ρελατιϖαµεντε ινσιγνιφιχαντεσ διφιχιλµεντε δε υµα µαγνιτυδε χαπαζ δε προϖοχαρ ο χολαπσο δα εχονοµια σοϖιτιχα. Α θυεδα δα ΥΡΣΣ τεµ µυιτο µαισ α ϖερ χοµ ο φραχασσο δα εχονοµια διριγιδα, χοµ α χρεσχεντε χονσχινχια δο παδρο δε ϖιδα νο Οχιδεντε, χοµ α αϖερσο βεµ διφυνδιδα α υµα ιδεολογια χοµυνιστα µοριβυνδα ε εµβορα ελε νο τιϖεσσε εσσα ιντενο χοµ ο φατο δε Γορβαχηεϖ τερ εστιµυλαδο α γλασνοστ, ιστο , α αβερτυρα. ∆εζ µιλ χιεντιστασ ε ενγενηειροσ νορτε−αµεριχανοσ σε χοµπροµετεραµ πυβλιχαµεντε α νο τραβαληαρ νο προγραµα Γυερρα νασ Εστρελασ ε α νο αχειταρ δινηειρο δα Σ∆Ι. Εισ υµ εξεµπλο δε ατιτυδε χοραϕοσα πορ παρτε δε µυιτοσ χιεντιστασ δε νο χοοπεραρ (χοµ αλγυµ πρεϖισϖελ πρεϕυζο πεσσοαλ) χοµ υµ γοϖερνο δεµοχρ〈τιχο θυε, πελο µενοσ τεµποραριαµεντε, περδερα ο ρυµο. Τελλερ ταµβµ δεφενδευ ο δεσενϖολϖιµεντο δε ογιϖασ νυχλεαρεσ εσχαϖαδορασ παρα θυε χεντροσ δε χοµανδο συβτερρνεοσ ε αβριγοσ χονστρυδοσ νασ προφυνδεζασ δα τερρα παρα οσ λδερεσ (ε συασ φαµλιασ) δα ναο ινιµιγα πυδεσσεµ σερ αλχαναδοσ ε ελιµιναδοσ; ε δε ογιϖασ νυχλεαρεσ δε 0,1 θυιλοτον θυε σατυραριαµ ο πασ ινιµιγο, ελιµινανδο α συα ινφρα− εστρυτυρα σεµ υµα νιχα βαιξα : οσ χιϖισ σεριαµ αλερταδοσ αντεσ. Α γυερρα νυχλεαρ σερια ηυµανα. Ενθυαντο εσχρεϖο, Εδωαρδ Τελλερ αινδα φορτε ε χονσερϖανδο ποδερεσ ιντελεχτυαισ χονσιδερ〈ϖεισ ϕ〈 περτο δοσ νοϖεντα ανοσ εστ〈 ενϖολϖιδο


εµ υµα χαµπανηα, χοµ σευσ χονγνερεσ δο αντιγο εσταβλισηµεντ σοϖιτιχο δο σετορ, παρα δεσενϖολϖερ ε δετοναρ νο εσπαο νοϖασ γερα⌡εσ δε αρµασ τερµονυχλεαρεσ δε αλτο ρενδιµεντο, χοµ ο οβϕετιϖο δε δεστρυιρ ου δεφλετιρ οσ αστερ⌠ιδεσ θυε ποδεριαµ εσταρ εµ ροτασ δε χολισο χοµ α Τερρα. Μινηα πρεοχυπαο  θυε α εξπεριµενταο πρεµατυρα χοµ ασ ⌠ρβιτασ δοσ αστερ⌠ιδεσ πρ⌠ξιµοσ ιµπλιθυε ενορµεσ περιγοσ παρα α νοσσα εσπχιε. Ο δρ. Τελλερ ε ευ ϕ〈 νοσ ενχοντραµοσ πεσσοαλµεντε. ∆εβατεµοσ εµ χολ⌠θυιοσ χιεντφιχοσ, νοσ µειοσ δε χοµυνιχαο δο πασ ε νυµα σεσσο φεχηαδα δο Χονγρεσσο. Τιϖεµοσ φορτεσ δεσαϖενασ, σοβρετυδο σοβρε α Γυερρα νασ Εστρελασ, ο ινϖερνο νυχλεαρ ε α δεφεσα χοντρα οσ αστερ⌠ιδεσ. Ταλϖεζ τυδο ισσο τενηα µανχηαδο ιρρεµεδιαϖελµεντε α ϖισο θυε τενηο δελε. Εµβορα ελε σεµπρε τενηα σιδο υµ αρδοροσο αντιχοµυνιστα ε αµαντε δα τεχνολογια, θυανδο πενσο σοβρε α συα ϖιδα παρεχε−µε ϖερ αλγο µαισ εµ συα τεντατιϖα δεσεσπεραδα δε ϕυστιφιχαρ α βοµβα δε ηιδρογνιο: οσ εφειτοσ δελα νο σεριαµ το ρυινσ χοµο σε ποδερια ιµαγιναρ. Ποδε σερ υσαδα παρα δεφενδερ ο µυνδο δε ουτρασ βοµβασ δε ηιδρογνιο, παρα προµοϖερ α χινχια ε α ενγενηαρια χιϖιλ, παρα προτεγερ α ποπυλαο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ χοντρα ασ αρµασ τερµονυχλεαρεσ δε υµ ινιµιγο, παρα τραϖαρ γυερρασ ηυµανιτ〈ριασ, παρα σαλϖαρ ο πλανετα δοσ περιγοσ αλεατ⌠ριοσ δο εσπαο. Ελε δεσεϕα αχρεδιταρ θυε δε αλγυµα φορµα, εµ αλγυµ λυγαρ, α εσπχιε ηυµανα ρεχονηεχερ〈 ασ αρµασ τερµονυχλεαρεσ ε α ελε χοµο σαλϖαδορεσ ε νο χοµο δεστρυιδορεσ. Θυανδο α πεσθυισα χιεντφιχα δ〈 ποδερεσ φορµιδ〈ϖεισ, δε φατο τερρϖεισ, α να⌡εσ ε α λδερεσ πολτιχοσ φαλϖεισ, συργεµ µυιτοσ ουτροσ περιγοσ: υµ δελεσ  θυε αλγυνσ δοσ χιεντιστασ ενϖολϖιδοσ ποδεµ χονσερϖαρ απενασ υµα απαρνχια συπερφιχιαλ δε οβϕετιϖιδαδε. Χοµο σεµπρε, ο ποδερ τενδε α χορροµπερ. Νεσσα χιρχυνστνχια, α ινστιτυιο δο σιγιλο  εσπεχιαλµεντε περνιχιοσα, ε ασ ϖεριφιχα⌡εσ ε οσ βαλανοσ δε υµα δεµοχραχια σε τορναµ παρτιχυλαρµεντε ϖαλιοσοσ. (Τελλερ, θυε φλορεσχευ να χυλτυρα δο σιγιλο, ταµβµ α αταχου µυιτασ ϖεζεσ.) Ο διρετορ γεραλ δα ΧΙΑ χοµεντου εµ 1995 θυε ο σιγιλο αβσολυτο χορροµπε δε φορµα αβσολυτα . Ο δεβατε αβερτο ε ϖιγοροσο  φρεθεντεµεντε α νιχα προτεο χοντρα υµ περιγοσο µαυ υσο δα τεχνολογια. Ο ποντο χρτιχο δο χοντρα−αργυµεντο ταλϖεζ σεϕα αλγο ⌠βϖιο θυε µυιτοσ χιεντιστασ ε ατ λειγοσ ποδεριαµ δεσχοβριρ, σε νο ηουϖεσσε πυνι⌡εσ παρα θυεµ αβρε α βοχα. Ου ποδερια σερ αλγο µαισ συτιλ, αλγο θυε σερια περχεβιδο πορ υµ οβσχυρο εστυδαντε δε π⌠σ−γραδυαο εµ αλγυµ λυγαρ δισταντε δε Ωασηινγτον, ∆. Χ. αλγυµ θυε, σε οσ αργυµεντοσ φοσσεµ γυαρδαδοσ χοµ χυιδαδο ε αλταµεντε σεχρετοσ, νυνχα τερια α οπορτυνιδαδε δε εξαµιναρ α θυεστο.

Θυε 〈ρεα δο εµπρεενδιµεντο ηυµανο νο  µοραλµεντε αµβγυα?


Ατ ασ ινστιτυι⌡εσ ποπυλαρεσ θυε πρετενδεµ νοσ δαρ χονσεληοσ σοβρε χοµπορταµεντο ε τιχα παρεχεµ χαρρεγαδασ δε χοντραδι⌡εσ. Χονσιδερεµ−σε οσ αφορισµοσ. Α πρεσσα  ινιµιγα δα περφειο; µασ υµ πασσο δαδο α τεµπο ϖαλε πορ νοϖε. Μαισ ϖαλε υµ π〈σσαρο να µο δο θυε δοισ ϖοανδο; µασ θυεµ νο αρρισχα, νο πετισχα. Ονδε η〈 φυµαα, η〈 φογο; µασ ο η〈βιτο νο φαζ ο µονγε. Υµ χενταϖο πουπαδο  υµ χενταϖο γανηο; µασ νο σε ποδε λεϖ〈−λο παρα ο τµυλο. Θυεµ ηεσιτα εστ〈 περδιδο; µασ οσ τολοσ εντραµ χορρενδο ονδε ατ οσ ανϕοσ τµ µεδο δε πισαρ. ∆υασ χαβεασ πενσαµ µεληορ δο θυε υµα; µασ χοµιδα εµ θυε µυιτοσ µεξεµ, σε νο σαι χρυα ου θυειµαδα, σαι ινσοσσα ου σαλγαδα. Ηουϖε ποχα εµ θυε ασ πεσσοασ πλανεϕαϖαµ ου ϕυστιφιχαϖαµ συασ α⌡εσ βασεανδο−σε νεσσεσ λυγαρεσ−χοµυνσ χοντραδιτ⌠ριοσ. Θυαλ  α ρεσπονσαβιλιδαδε µοραλ δο αφοριστα? Ου δο αστρ⌠λογο σολαρ, δο λειτορ δε ταρ, δο προφετα δοσ ταβλ⌠ιδεσ? Ου χονσιδερεµ−σε ασ πρινχιπαισ ρελιγι⌡εσ οφιχιαισ. Εµ Μιθυιασ, ρεχεβεµοσ ορδενσ δε αγιρ χοµ ϕυστια ε αµαρ α µισεριχ⌠ρδια; νο ⊇ξοδο, σοµοσ προιβιδοσ δε χοµετερ ηοµιχδιο; νο Λεϖτιχο, α ορδεµ  αµαρ ο νοσσο πρ⌠ξιµο χοµο α ν⌠σ µεσµοσ; ε, νοσ Εϖανγεληοσ, σοµοσ ινσταδοσ α αµαρ οσ νοσσοσ ινιµιγοσ; Εντρεταντο, πενσεµ νοσ ριοσ δε σανγυε δερραµαδο πελοσ σεγυιδορεσ αρδοροσοσ δοσ λιϖροσ εµ θυε σε ενχοντραµ ινχρυσταδασ εσσασ εξορτα⌡εσ δε βοα ιντενο. Εµ ϑοσ ε να σεγυνδα µεταδε δε Νµεροσ, χελεβρα−σε ο ασσασσινατο εµ µασσα δε ηοµενσ, µυληερεσ, χριανασ ε ανιµαισ δοµστιχοσ εµ ινµερασ χιδαδεσ πορ τοδα α τερρα δε Χανα. ϑεριχ⌠  αρρασαδα νυµ κηερεµ, υµα γυερρα σαντα . Α νιχα ϕυστιφιχατιϖα οφερεχιδα παρα εσσα µατανα  α αφιρµαο δοσ ηοµιχιδασ δε θυε, εµ τροχα δα χιρχυνχισο δε σευσ φιληοσ ε δα αδοο δε υµ χονϕυντο παρτιχυλαρ δε ριτυαισ, οσ σευσ ανχεστραισ τεριαµ ρεχεβιδο η〈 µυιτο τεµπο α προµεσσα δε θυε α τερρα ερα συα. Νο σε χονσεγυε τιραρ δα Σαγραδα Εσχριτυρα νεµ υµ ϖεστγιο δε σεντιµεντο δε χυλπα, νεµ υµ ρεσµυνγο δε ινθυιεταο πατριαρχαλ ου διϖινα χοµ εσσασ χαµπανηασ δε εξτερµνιο. Εµ ϖεζ δισσο, ϑοσ δεστρυιυ τυδο ο θυε ρεσπιραϖα, χοµο ο Σενηορ ∆ευσ δε Ισραελ ηαϖια ορδεναδο (ϑοσ, 10:40). Ε εσσεσ αχοντεχιµεντοσ νο σο ινχιδενταισ, µασ χεντραισ παρα ο πρινχιπαλ µοτο ναρρατιϖο δο ςεληο Τεσταµεντο. Ηιστ⌠ριασ σεµεληαντεσ δε ασσασσινατοσ εµ µασσα (ε, νο χασο δοσ αµαλεχιτασ, γενοχδιο) ποδεµ σερ ενχοντραδοσ νοσ λιϖροσ δε Σαυλ, Εστερ, ε εµ ουτροσ λυγαρεσ δα Ββλια, σεµ θυε απαρεα νενηυµα ανγστια δε δϖιδα µοραλ. Τυδο ισσο χερταµεντε περτυρβου οσ τε⌠λογοσ λιβεραισ δε ερασ ποστεριορεσ. ∆ιζ−σε αδεθυαδαµεντε θυε ο διαβο ποδε χιταρ α Εσχριτυρα παρα σευσ φινσ . Α Ββλια εστ〈 χηεια δε ταντασ ηιστ⌠ριασ δε µοραλ χοντραδιτ⌠ρια θυε τοδα γεραο ενχοντρα νελα ϕυστιφιχατιϖα παρα θυασε τοδασ ασ α⌡εσ θυε προπ⌡ε δε ινχεστο, εσχραϖιδο ε ηοµιχδιο εµ µασσα αο αµορ µαισ ρεφιναδο, χοραγεµ ε αβνεγαο. Ε εσσα δεσορδεµ µοραλ δε µλτιπλα περσοναλιδαδε νο σε


ρεστρινγε αο ϕυδασµο ε αο χριστιανισµο. Ποδε−σε ενχοντρ〈−λα προφυνδαµεντε εντρανηαδα νο Ισλ, να τραδιο ηινδυ, δε φατο εµ θυασε τοδασ ασ ρελιγι⌡εσ δο µυνδο. Ταλϖεζ νο σεϕαµ οσ χιεντιστασ, µασ ασ πεσσοασ θυε σο µοραλµεντε αµβγυασ. ⊃ ταρεφα εσπεχφιχα δοσ χιεντιστασ, αχρεδιτο, αλερταρ ο πβλιχο σοβρε ποσσϖεισ περιγοσ, εσπεχιαλµεντε σοβρε αθυελεσ θυε εµαναµ δα χινχια ου σο πρεϖισϖεισ πελο υσο δελα. Ταλ µισσο , ποδερ−σε−ια διζερ, προφτιχα. ⊃ εϖιδεντε θυε οσ αϖισοσ δεϖεµ σερ ϕυδιχιοσοσ ε νο πρεχισαµ σερ µαισ βοµβ〈στιχοσ δο θυε α σιτυαο εξιγε: µασ, σε δεϖεµοσ χοµετερ ερροσ, θυε ελεσ φαϖορεαµ, εµ ϖιστα δοσ ρισχοσ, α σεγυρανα. Εντρε οσ χααδορεσ−χολετορεσ !Κυνγ Σαν, δο δεσερτο Καλαηαρι, θυανδο δοισ ηοµενσ, ταλϖεζ ινφλαµαδοσ πελα τεστοστερονα, χοµεαϖαµ α βριγαρ, ασ µυληερεσ πεγαϖαµ ασ σετασ ενϖενεναδασ ε ασ χολοχαϖαµ φορα δο σευ αλχανχε, ονδε νο ποδιαµ χαυσαρ δανο. Ηοϕε ασ νοσσασ σετασ ενϖενεναδασ ποδεµ δεστρυιρ α χιϖιλιζαο γλοβαλ ε, µυιτο προϖαϖελµεντε, ανιθυιλαρ α νοσσα εσπχιε. Ο πρεο δα αµβιγιδαδε µοραλ  αγορα δεµασιαδο ελεϖαδο. Πορ εσσα ραζο ε νο πορ χαυσα δε συα αβορδαγεµ νο χονηεχιµεντο , α ρεσπονσαβιλιδαδε τιχα δοσ χιεντιστασ ταµβµ δεϖε σερ ελεϖαδα, εξτραορδιναριαµεντε ελεϖαδα, ινεδιταµεντε ελεϖαδα. Γοσταρια θυε οσ προγραµασ χιεντφιχοσ δε π⌠σ−γραδυαο εξαµινασσεµ εξπλχιτα ε σιστεµατιχαµεντε εσσασ θυεστ⌡εσ χοµ οσ χιεντιστασ ε ενγενηειροσ νοϖατοσ. Ε ◊σ ϖεζεσ µε περγυντο σε ταµβµ να νοσσα σοχιεδαδε ασ µυληερεσ ε ασ χριανασ νο αχαβαρο πορ χολοχαρ ασ σετασ ενϖενεναδασ φορα δο αλχανχε δε θυεµ ποδε χαυσαρ δανο.


17 Ο ΧΑΣΑΜΕΝΤΟ ∆Ο ΧΕΤΙΧΙΣΜΟ Ε ∆Α Α∆ΜΙΡΑ∩℘Ο

Ναδα  µαραϖιληοσο δεµαισ παρα σερ ϖερδαδε. Χοµεντ〈ριο ατριβυδο α Μιχηαελ Φαραδαψ (1791−1867)

Α ιντυιο, νο τεσταδα ε νο χοµπροϖαδα,  υµα γαραντια ινσυφιχιεντε δα ϖερδαδε. Βερτρανδ Ρυσσελ, Μψστιχισµ ανδ λογιχ (1929)

Θυανδο νοσ πεδεµ νοσ τριβυναισ νορτε−αµεριχανοσ ο ϕυραµεντο δε θυε διρεµοσ α ϖερδαδε, τοδα α ϖερδαδε, ε ναδα µαισ θυε α ϖερδαδε , εστο σολιχιτανδο−νοσ ο ιµποσσϖελ. Εστ〈 σιµπλεσµεντε αλµ δε νοσσασ φορασ. Ασ νοσσασ µεµ⌠ριασ σο φαλϖεισ, ατ α ϖερδαδε χιεντφιχα  υµα σιµπλεσ απροξιµαο, ε σοµοσ ιγνοραντεσ α ρεσπειτο δε θυασε τοδο ο Υνιϖερσο. Αινδα ασσιµ, υµα ϖιδα ποδε δεπενδερ δο νοσσο τεστεµυνηο. ϑυραρ θυε ϖαµοσ διζερ α ϖερδαδε, τοδα α ϖερδαδε, ε ναδα µαισ θυε α ϖερδαδε, δεντρο δοσ λιµιτεσ δε νοσσασ χαπαχιδαδεσ,  υµ πεδιδο ϕυστο. Πορµ, σεµ α εξπρεσσο ρεστριτιϖα, εστ〈 σιµπλεσµεντε φορα δε νοσσο αλχανχε. Μασ ταλ ρεστριο, πορ µαισ θυε εστεϕα δε αχορδο χοµ α ρεαλιδαδε ηυµανα,  ιναχειτ〈ϖελ παρα θυαλθυερ σιστεµα λεγαλ. Σε τοδο µυνδο φαλα α ϖερδαδε απενασ ατ χερτο γραυ, δετερµιναδο πελο ϕυζο ινδιϖιδυαλ, εντο οσ φατοσ ινχριµιναδορεσ ου εµβαραοσοσ ποδεµ σερ νεγαδοσ, οσ αχοντεχιµεντοσ µοδιφιχαδοσ, α χυλπαβιλιδαδε εσχονδιδα, α ρεσπονσαβιλιδαδε εϖιταδα ε α ϕυστια νεγαδα. Πορ ισσο, α λει λυτα πορ υµ παδρο ιµποσσϖελ δε πρεχισο, ε φαζεµοσ ο ποσσϖελ παρα ατινγι−λο. Νο προχεσσο δε σελεο δο ϕρι, ο τριβυναλ πρεχισα σε χερτιφιχαρ δε θυε ο ϖερεδιχτο σερ〈 βασεαδο εµ εϖιδνχιασ. Φαζ εσφοροσ ηερ⌠ιχοσ παρα ελιµιναρ οσ ϖιεσεσ. Τεµ χονσχινχια δα ιµπερφειο ηυµανα. Α ϕυραδα εµ ποτενχιαλ χονηεχε πεσσοαλµεντε ο προµοτορ πβλιχο, ο αδϖογαδο δε αχυσαο ου ο αδϖογαδο δε δεφεσα? Ε ο ϕυιζ, ου οσ ουτροσ ϕυραδοσ? Ελα ϕ〈 φορµου υµα οπινιο σοβρε ο χασο, νο χοµ βασε νοσ φατοσ απρεσενταδοσ νο τριβυναλ, µασ εµ πυβλιχιδαδε αντεριορ αο ϕυλγαµεντο? Ατριβυιρ〈 ◊ εϖιδνχια δοσ πολιχιαισ υµ πεσο µαιορ ου µενορ δο θυε ο δισπενσαδο ◊ εϖιδνχια δασ τεστεµυνηασ


δε δεφεσα? Τεµ πρεχονχειτο χοντρα ο γρυπο τνιχο δο ρυ? Α ϕυραδα εµ ποτενχιαλ µορα νο βαιρρο εµ θυε φοραµ χοµετιδοσ οσ χριµεσ, ε ισσο ποδερια ινφλυενχιαρ ο σευ ϕυλγαµεντο? Τεµ χονηεχιµεντοσ χιεντφιχοσ σοβρε θυεστ⌡εσ θυε σερο οβϕετο δε τεστεµυνηοσ δε περιτοσ? (Ισσο εµ γεραλ χοντα υµ ποντο χοντρα ελα.) Αλγυµ δε σευσ παρεντεσ ου δοσ µεµβροσ δε συα φαµλια µαισ πρ⌠ξιµα τραβαληα εµ ⌠ργοσ θυε φαζεµ χυµπριρ α λει ου εµ φοροσ δε διρειτο πεναλ? Ελα πρ⌠πρια ϕ〈 τεϖε αλγυµα βριγα χοµ α πολχια θυε ποδερια ινφλυενχιαρ α συα δεχισο νο ϕυλγαµεντο? Αλγυµ παρεντε σευ ου αµιγο ντιµο ϕ〈 φοι πρεσο πορ αχυσαο σεµεληαντε? Ο σιστεµα νορτε−αµεριχανο δε ϕυρισπρυδνχια ρεχονηεχε υµα αµπλα γαµα δε φατορεσ, πρεδισποσι⌡εσ, πρεχονχειτοσ ε εξπερινχιασ θυε ποδεµ ενεϖοαρ ο νοσσο ϕυλγαµεντο ου αφεταρ α νοσσα οβϕετιϖιδαδε ◊σ ϖεζεσ σεµ θυε δισσο τενηαµοσ χονηεχιµεντο. Ελε νο µεδε εσφοροσ, αλγυνσ ταλϖεζ ατ εξτραϖαγαντεσ, παρα προτεγερ ο προχεσσο δο ϕυλγαµεντο πεναλ χοντρα ασ φραθυεζασ ηυµανασ δαθυελεσ θυε δεϖεµ δεχιδιρ σε ο ρυ  ινοχεντε ου χυλπαδο. Μεσµο χοµ τυδο ισσο, νο η〈 δϖιδα δε θυε ο προχεσσο ◊σ ϖεζεσ φαληα. Πορ θυε δεϖεραµοσ νοσ χονφορµαρ χοµ µενοσ αο ινϖεστιγαρ ο µυνδο νατυραλ, ου αο τενταρ δεχιδιρ σοβρε θυεστ⌡εσ ϖιταισ δα πολτιχα, εχονοµια, ρελιγιο ε τιχα?

Σε  παρα σερ απλιχαδα χορρεταµεντε, α χινχια ιµπ⌡ε, εµ τροχα δε συασ µλτιπλασ δ〈διϖασ, χερτο ενχαργο ονεροσο: πορ µαισ ινχµοδο θυε ποσσα σερ, σοµοσ οβριγαδοσ α χονσιδεραρ α ν⌠σ µεσµοσ ε ◊σ νοσσασ ινστιτυι⌡εσ χυλτυραισ δε φορµα χιεντφιχα α νο αχειταρ σεµ χρτιχα θυαλθυερ χοισα θυε νοσ διζεµ; α συπεραρ δα µεληορ µανειρα ποσσϖελ ασ νοσσασ εσπερανασ, ϖαιδαδεσ ε χρενασ νο αναλισαδασ; α νοσ ϖερ χοµο ρεαλµεντε σοµοσ. Ποδεµοσ χονσχιενχιοσα ε χοραϕοσαµεντε σεγυιρ ο µοϖιµεντο πλανετ〈ριο ου α γεντιχα βαχτεριανα πορ ονδε α πεσθυισα νοσ λεϖαρ, µασ δεχλαραρ θυε α οριγεµ δα µατρια ου δο χοµπορταµεντο ηυµανο εστ〈 φορα δο νοσσο αλχανχε? Χοµο ο ποδερ δε εξπλιχαο δο ραχιοχνιο χιεντφιχο  µυιτο γρανδε, θυανδο ο χοµπρεενδεµοσ δεσεϕαµοσ απλιχ〈−λο εµ τοδα παρτε. Εντρεταντο, αο οληαρ προφυνδαµεντε παρα δεντρο δε ν⌠σ µεσµοσ, ποδεµοσ θυεστιοναρ ασ νο⌡εσ θυε φορνεχεµ χερτο αλϖιο διαντε δοσ τερρορεσ δο µυνδο. Σει θυε παρτε δα δισχυσσο νο χαπτυλο αντεριορ ταλϖεζ τενηα εσσε χαρ〈τερ. Θυανδο φαζεµ ο λεϖανταµεντο δασ µιληαρεσ δε χυλτυρασ ε ετνιασ διϖερσασ θυε χοµπ⌡εµ α φαµλια ηυµανα, οσ αντροπ⌠λογοσ φιχαµ ιµπρεσ− σιοναδοσ χοµ ο πεθυενο νµερο δε χαραχτερστιχασ α θυε σε χηεγα, σεµπρε πρεσεντεσ, πορ µαισ εξ⌠τιχα θυε σεϕα α σοχιεδαδε. Η〈, πορ εξεµπλο, χυλτυρασ οσ Ικ δε Υγανδα σο υµα δελασ εµ θυε τοδοσ οσ ∆εζ Μανδαµεντοσ


παρεχεµ σερ σιστεµ〈τιχα ε ινστιτυχιοναλµεντε ιγνοραδοσ. Η〈 σοχιεδαδεσ θυε αβανδοναµ οσ ϖεληοσ ε οσ ρεχµ−νασχιδοσ, θυε χοµεµ οσ ινιµιγοσ, θυε υσαµ χονχηασ, πορχοσ ου µοασ χοµο µοεδα. Μασ τοδασ τµ υµ φορτε ταβυ δε ινχεστο, τοδασ υσαµ α τεχνολογια, ε θυασε τοδασ αχρεδιταµ νυµ µυνδο σοβρενατυραλ δε δευσεσ ε εσπριτοσ φρεθεντεµεντε λιγαδο αο αµβιεντε νατυραλ θυε ηαβιταµ ε αο βεµ−εσταρ δασ πλαντασ ε ανιµαισ θυε χοµεµ. (Αθυελεσ θυε τµ υµ δευσ συπρεµο θυε ϖιϖε νο χυ τενδεµ α σερ µαισ φεροζεσ τορτυραµ οσ ινιµιγοσ, πορ εξεµπλο. Μασ εσσα  απενασ υµα χορρελαο εστατστιχα; ο ελο χαυσαλ νο φοι εσταβελεχιδο, εµβορα νατυραλµεντε συρϕαµ εσπεχυλα⌡εσ.) Εµ χαδα υµα δεσσασ σοχιεδαδεσ, η〈 υµ µυνδο αχαλενταδο δε µιτο ε µετ〈φορα θυε χοεξιστε χοµ ο µυνδο προσαιχο. Σο φειτασ τεντατιϖασ δε χονχιλιαρ οσ δοισ, ε θυαλθυερ αρεστα νελασ τενδε α σερ χονσιδεραδα φορα δε νοσσο αλχανχε ε ιγνοραδα. Ν⌠σ χοµπαρτιµενταµοσ. ⊃ ο θυε αλγυνσ χιεντιστασ ταµβµ φαζεµ, µοϖιµεντανδο−σε σεµ εσφορο εντρε ο µυνδο χτιχο δα χινχια ε ο µυνδο χρδυλο δα χρενα ρελιγιοσα σεµ περδερ νενηυµ χοµπασσο. Χερταµεντε, θυαντο µαισ ιναδεθυαδα φορ α ρευνιο εντρε εσσασ δυασ εσφερασ, µαισ διφχιλ  σεντιρ−σε βεµ, χοµ α χονσχινχια τρανθιλα, εµ αµβασ. Νυµα ϖιδα χυρτα ε ινχερτα, παρεχε χρυελ φαζερ θυαλθυερ χοισα θυε ποσσα πριϖαρ ασ πεσσοασ δο χονσολο δα φ, θυανδο α χινχια νο ποδε ρεµεδιαρ α συα ανγστια. Αθυελεσ θυε νο χονσεγυεµ συπορταρ ο πεσο δα χινχια τµ α λιβερδαδε δε ιγνοραρ οσ σευσ πρεχειτοσ. Μασ νο ποδεµοσ φαζερ χινχια αοσ πεδαχινηοσ, απλιχανδο−α θυανδο νοσ σεντιµοσ σεγυροσ ε ιγνορανδο−α θυανδο νοσ σεντιµοσ αµεααδοσ µαισ υµα ϖεζ, πορθυε νο τεµοσ σαβεδορια παρα ταντο. Α νο σερ διϖιδινδο α µεντε εµ χοµπαρτιµεντοσ ηερµτιχοσ σεπαραδοσ, χοµο  ποσσϖελ ϖοαρ εµ αεροπλανοσ, εσχυταρ ρ〈διο ου τοµαρ αντιβι⌠τιχοσ, συστεντανδο αο µεσµο τεµπο θυε α Τερρα τεµ χερχα δε 10 µιλ ανοσ ου θυε τοδοσ οσ σαγιταριανοσ σο γρεγ〈ριοσ ε αφ〈ϖεισ? ϑ〈 ουϖι υµ χτιχο φαλαρ δε µοδο συπεριορ ε δεσδενηοσο? Χερταµεντε. ℵσ ϖεζεσ ατ εσχυτει, παρα µινηα ποστεριορ χονστερναο, εσσε τοµ δεσαγραδ〈ϖελ να µινηα πρ⌠πρια ϖοζ. Η〈 ιµπερφει⌡εσ ηυµανασ εµ αµβοσ οσ λαδοσ δεσσα θυεστο. Μεσµο θυανδο  απλιχαδο χοµ σενσιβιλιδαδε, ο χετιχισµο χιεντφιχο ποδε παρεχερ αρρογαντε, δογµ〈τιχο, χρυελ, ε σεµ χονσιδεραο παρα χοµ οσ σεντιµεντοσ ε ασ χρενασ προφυνδαµεντε αρραιγαδασ δοσ ουτροσ. Ε δεϖε−σε διζερ θυε αλγυνσ χιεντιστασ ε χτιχοσ διλιγεντεσ απλιχαµ εσσα φερραµεντα χοµο σε φοσσε υµ ινστρυµεντο γροσσειρο, χοµ πουχα φινυρα. ℵσ ϖεζεσ  χοµο σε α χονχλυσο χτιχα ϖιεσσε εµ πριµειρο λυγαρ, χοµο σε ασ αφιρµα⌡εσ φοσσεµ ρεϕειταδασ αντεσ δο εξαµε δα εϖιδνχια, ε νο δεποισ. Τοδοσ ν⌠σ αχαλενταµοσ ασ νοσσασ χρενασ. Εµ χερτο γραυ, ελασ δεφινεµ ο νοσσο ευ. Θυανδο απαρεχε αλγυµ θυε δεσαφια ο νοσσο σιστεµα δε χρενασ, δεχλαρανδο θυε συα βασε νο  συφιχιεντεµεντε βοα ου θυε, χοµο


Σ⌠χρατεσ, φαζ περγυντασ εµβαραοσασ εµ θυε νο τνηαµοσ πενσαδο, ου δεµονστρα θυε ϖαρρεµοσ παρα βαιξο δο ταπετε πρεσσυποστοσ συβϕαχεντεσ δε ιµπορτνχια χαπιταλ , ταλ φατο σε τορνα µυιτο µαισ δο θυε υµα βυσχα δο χονηεχιµεντο. Ν⌠σ ο σεντιµοσ χοµο υµ αταθυε πεσσοαλ. Ο χιεντιστα θυε πελα πριµειρα ϖεζ προπσ χονσαγραρ α δϖιδα χοµο υµα ϖιρτυδε φυνδαµενταλ δα ιντελιγνχια ινδαγαδορα δειξου χλαρο θυε ελα νο ερα υµ φιµ εµ σι µεσµο, µασ υµα φερραµεντα. Ρεν ∆εσχαρτεσ εσχρεϖευ: Νο ιµιτει οσ χτιχοσ θυε δυϖιδαµ απενασ πορ δυϖιδαρ, ε φινγεµ εσταρ σεµπρε ινδεχισοσ; αο χοντρ〈ριο, τοδα α µινηα ιντενο φοι χηεγαρ α υµα χερτεζα, αφασταρ οσ σεδιµεντοσ ε α αρεια παρα χηεγαρ ◊ πεδρα ου αο βαρρο θυε εστ〈 εµβαιξο.

Πελα φορµα χοµο ο χετιχισµο  ◊σ ϖεζεσ απλιχαδο α θυεστ⌡εσ δε ιντερεσσε πβλιχο, η〈 υµα τενδνχια παρα απεθυεναρ οσ οποσιτορεσ, τρατ〈−λοσ χοµ αρ δε συπεριοριδαδε, ιγνοραρ ο φατο δε θυε, ιλυδιδοσ ου νο, οσ αδεπτοσ δα συπερστιο ε δα πσευδοχινχια σο σερεσ ηυµανοσ χοµο σεντιµεντοσ ρεαισ θυε, χοµο οσ χτιχοσ, τενταµ χοµπρεενδερ χοµο ο µυνδο φυνχιονα ε θυαλ ποδερια σερ ο νοσσο παπελ νελε. Εµ µυιτοσ χασοσ, σευσ µοτιϖοσ σε ηαρµονιζαµ χοµ α χινχια. Σε α συα χυλτυρα νο ληεσ δευ τοδασ ασ φερραµεντασ νεχεσσ〈ριασ παρα λεϖαρ αδιαντε εσσα γρανδε βυσχα, ϖαµοσ µοδεραρ ασ νοσσασ χρτιχασ χοµ βονδαδε. Νενηυµ δε ν⌠σ νασχε πλεναµεντε εθυιπαδο. Η〈 χερταµεντε λιµιτεσ παρα οσ υσοσ δο χετιχισµο. ∆εϖε−σε απλιχαρ υµα αν〈λισε δε χυστο/βενεφχιο, ε σε ο αλϖιο, ο χονσολο ε α εσπερανα φορνεχιδοσ πελο µιστιχισµο ε πελα συπερστιο σο ελεϖαδοσ, ε οσ περιγοσ δα χρενα ρελατιϖαµεντε βαιξοσ, πορ θυε νο δεϖεραµοσ γυαρδαρ ασ δϖιδασ παρα ν⌠σ µεσµοσ? Μασ α θυεστο  δελιχαδα. Ιµαγινε θυε ϖοχ εντρα νυµ τ〈ξι νυµα γρανδε χιδαδε ε, ασσιµ θυε σε αχοµοδα νο χαρρο, ο µοτοριστα χοµεα α δισχυρσαρ σοβρε ασ συποστασ ινιθιδαδεσ ε ινφεριοριδαδεσ δε ουτρο γρυπο τνιχο. Ο µεληορ α φαζερ  φιχαρ χαλαδο, τενδο εµ µεντε θυε θυεµ χαλα χονσεντε? Ου α συα ρεσπονσαβιλιδαδε µοραλ  δε δισχυτιρ χοµ ο µοτοριστα, εξπρεσσαρ α συα ινδιγναο, ατ µεσµο σαιρ δο τ〈ξι πορθυε ϖοχ σαβε θυε χαδα χονσεντιµεντο σιλενχιοσο σερ〈 υµ εστµυλο παρα ο πρ⌠ξιµο δισχυρσο, ε θυε χαδα δισχορδνχια ϖιγοροσα ο λεϖαρ〈 α πενσαρ δυασ ϖεζεσ αντεσ δα πρ⌠ξιµα ϖεζ? ∆α µεσµα φορµα, σε χαλαµοσ δεµαισ σοβρε ο µιστιχισµο ε α συπερστιο µεσµο θυανδο παρεχεµ εσταρ φαζενδο αλγυµ βεµ , φαϖορεχεµοσ υµ χλιµα γεραλ εµ θυε ο χετιχισµο πασσα α σερ χονσιδεραδο δεσχορτσ, α χινχια χανσατιϖα ε ο πενσαµεντο ριγοροσο αλγο ινσπιδο ε ιναπροπριαδο. Ενχοντραρ υµ εθυιλβριο πρυδεντε εξιγε σαβεδορια.


Α Χοµισσο παρα α Ινϖεστιγαο Χιεντφιχα δασ Αλεγα⌡εσ δοσ Παρανορµαισ  υµα οργανιζαο δε χιεντιστασ, αχαδµιχοσ, µ〈γιχοσ ε ουτροσ θυε σε δεδιχαµ α εξαµιναρ δε φορµα χτιχα ασ πσευδοχινχιασ εµεργεντεσ ου ϕ〈 πλεναµεντε δεσενϖολϖιδασ. Φοι φυνδαδα πελο φιλ⌠σοφο Παυλ Κυρτζ, δα Υνιϖερσιδαδε δε Βυφφαλο, εµ 1976. Σου ασσοχιαδο α ελα δεσδε συα χριαο. Συα σιγλα, ΧΣΙΧΟΠ,  προνυνχιαδα χοµο σχι−χοπ ∗ χοµο σε φοσσε υµα οργανιζαο δε χιεντιστασ θυε εξεχυτασσεµ υµα φυνο πολιχιαλ. Αθυελεσ θυε σο αλϖοσ δασ αν〈λισεσ δο ΧΣΙΧΟΠ φορµυλαµ ◊σ ϖεζεσ εξαταµεντε εστα θυειξα: ελα  ηοστιλ α τοδα νοϖα ιδια, διζεµ, χηεγα ◊σ ραιασ δο αβσυρδο χοµ σευ δεσµασχαραµεντο πρεϖισϖελ,  υµα οργανιζαο δε ϖιγιλνχια, υµα Νοϖα Ινθυισιο, ε ασσιµ πορ διαντε. Α ΧΣΙΧΟΠ  ιµπερφειτα. Εµ αλγυνσ χασοσ, εσσα χρτιχα  εµ χερτα µεδιδα ϕυστιφιχαδα. Μασ, δε µευ ποντο δε ϖιστα, ελα δεσεµπενηα υµα φυνο σοχιαλ ιµπορταντε χοµο υµα οργανιζαο βεµ χονηεχιδα ε θυε α µδια ποδε ρεχορρερ θυανδο δεσεϕα εσχυταρ ο ουτρο λαδο δα ηιστ⌠ρια, εσπεχιαλµεντε θυανδο υµα αφιρµαο συρπρεενδεντε δα πσευδοχινχια  χονσιδεραδα διγνα δε σερ νοτιχιαδα. Α ρεγρα ερα (ε παρα γρανδε παρτε δα µδια γλοβαλ αινδα ) θυε τοδο γυρυ λεϖιταδορ, τοδο ϖισιταντε αλιενγενα, τοδο χαναλιζαδορ ε τοδο αθυελε θυε χυρα πελα φ φοσσε τραταδο δε φορµα συπερφιχιαλ ε αχρτιχα. Νο ηαϖια µεµ⌠ρια ινστιτυχιοναλ νο εστδιο δε τελεϖισο, νοσ ϕορναισ ου νασ ρεϖιστασ σοβρε αλεγα⌡εσ σεµεληαντεσ ϕ〈 δεσµασχαραδασ χοµο φραυδεσ ε λογροσ. Εµβορα αινδα νο σεϕα υµα ϖοζ βασταντε φορτε, α ΧΣΙΧΟΠ ρεπρεσεντα υµ χοντραπεσο ◊ χρεδυλιδαδε δα πσευδοχινχια, θυε παρεχε σερ υµα σεγυνδα νατυρεζα δε γρανδε παρτε δα µδια. Υµα δε µινηασ χαριχατυρασ φαϖοριτασ µοστρα υµα θυιροµαντε εξαµινανδο ασ λινηασ δα µο δε υµ χλιεντε ε χονχλυινδο γραϖεµεντε: ςοχ  µυιτο χρδυλο . Α ΧΣΙΧΟΠ πυβλιχα υµ περι⌠διχο βιµενσαλ χηαµαδο Τηε Σκεπτιχαλ Ινθυιρερ. Νο δια εµ θυε ο ρεχεβο, ευ ο λεϖο δο εσχριτ⌠ριο παρα χασα ε λειο χοµ ατενο, περγυντανδο−µε θυε νοϖοσ εθυϖοχοσ σερο ρεϖελαδοσ. Η〈 σεµπρε µαισ υµα φραυδε εµ θυε ϕαµαισ ηαϖια πενσαδο. Χρχυλοσ νασ πλαντα⌡εσ! Οσ αλιενγενασ ϖιεραµ ε δειξαραµ χρχυλοσ περφειτοσ ε µενσαγενσ µατεµ〈τιχασ... νο τριγο! Θυεµ τερια πενσαδο νυµα χοισα δεσσασ? Υµα φορµα δε αρτε το ιµπροϖ〈ϖελ. Ου ελεσ ϖιεραµ ε εστριπαραµ ϖαχασ εµ γρανδε εσχαλα, σιστεµατιχαµεντε. Οσ φαζενδειροσ εστο φυριοσοσ. Α πρινχπιο, φιθυει ιµπρεσσιοναδο χοµ α ινϖεντιϖιδαδε δασ ηιστ⌠ριασ. Μασ, δεποισ δε ρεφλετιρ µαισ σεριαµεντε, σεµπρε µε εσπαντα ο θυαντο εσσεσ ρελατοσ σο προσαιχοσ ε σεµ γραα; υµα χοµπιλαο δε ιδιασ, χηαυϖινισµοσ, εσπερανασ ε µεδοσ αντιγοσ ε πουχο ιµαγινατιϖοσ, δισφαραδοσ χοµο φατοσ. ∆εσσε ποντο δε ϖιστα, ασ αφιρµα⌡εσ παρεχεµ συσπειτασ. ⊃ σ⌠ ισσο ο θυε ελεσ χονσεγυεµ ιµαγιναρ (∗) Σχι  α φορµα ποπυλαρ σινχοπαδα δε σχιενχε, χινχια; χοπ  υµα γρια ινγλεσα παρα πολιχιαλ. [Ν. δο Τ.]


θυε οσ εξτρατερρεστρεσ φαζεµ... χρχυλοσ νο τριγο? Θυε φαλτα δε ιµαγιναο! Εµ χαδα νµερο δο περι⌠διχο, ουτρα φαχετα δα πσευδοχινχια  ρεϖελαδα ε χριτιχαδα. Εντρεταντο, α πρινχιπαλ δεφιχινχια θυε ϖεϕο νο µοϖιµεντο χτιχο εστ〈 να συα πολαριζαο: Ν⌠σ ϖερσυσ Ελεσ ο σεντιµεντο δε θυε ν⌠σ τεµοσ ο µονοπ⌠λιο δα ϖερδαδε; δε θυε ασ ουτρασ πεσσοασ θυε αχρεδιταµ εµ τοδασ εσσασ δουτρινασ εστπιδασ σο ιµβεχισ; δε θυε, σε φορεµ σενσατασ, ελασ ϖο νοσ εσχυταρ; ε δε θυε, σε νο ο φιζερεµ, εστο φορα δο αλχανχε δα ρεδενο. Ισσο νο  χονστρυτιϖο. Νο χονσεγυε τρανσµιτιρ α µενσαγεµ. Χονδενα οσ χτιχοσ α υµ περµανεντε στατυσ δε µινορια; αο πασσο θυε υµα αβορδαγεµ χοµπασσιϖα, θυε δεσδε ο ινχιο ρεχονηεχεσσε ασ ραζεσ ηυµανασ δα πσευδοχινχια ε δα συπερστιο, ποδερια σερ αχειτα πορ µυιτο µαισ γεντε. Σε χοµπρεενδεµοσ ταλ χοισα, σεντιµοσ εντο α ινχερτεζα ε α δορ δοσ ραπταδοσ πορ αλιενγενασ, δαθυελεσ θυε νο ουσαµ σαιρ δε χασα σεµ χονσυλταρ ο σευ ηορ⌠σχοπο, ου δαθυελεσ θυε δεποσιταραµ ασ συασ εσπερανασ εµ χρισταισ δε Ατλντιδα. Ε εσσα χοµπαιξο πορ εσπριτοσ αφινσ εµπενηαδοσ νυµα βυσχα χοµυµ ταµβµ χοντριβυι παρα τορναρ α χινχια ε ο µτοδο χιεντφιχο µενοσ δεσαγραδ〈ϖεισ, εσπεχιαλµεντε παρα οσ ϕοϖενσ. Μυιτοσ σιστεµασ δε χρενα πσευδοχιεντφιχα ε δα Νοϖα Ερα νασχεµ δα ινσατισφαο χοµ οσ ϖαλορεσ ε περσπεχτιϖασ χονϖενχιοναισ σενδο, πορταντο, εµ σι µεσµοσ, υµ τιπο δε χετιχισµο. (Ο µεσµο ϖαλε παρα ασ οριγενσ δα µαιορια δασ ρελιγι⌡εσ.) ∆αϖιδ Ηεσσ (εµ Σχιενχε ανδ τηε Νεω Αγε) αφιρµα θυε ο µυνδο δασ χρενασ ε πρ〈τιχασ παρανορµαισ νο ποδε σερ ρεδυζιδο α εξχντριχοσ, βιρυτασ ε χηαρλατεσ. Υµ γρανδε νµερο δε πεσσοασ σινχερασ εστ〈 εξπλορανδο αβορδαγενσ αλτερνατιϖασ δε θυεστ⌡εσ πεσσοαισ, εσπιριτυαλιδαδε, χυρα ε εξπερινχια παρανορµαλ εµ γεραλ. Παρα ο χτιχο, α βυσχα δεσσασ πεσσοασ ταλϖεζ σε βασειε, εµ λτιµα αν〈λισε, νυµα δελυσο, µασ δεσµασχαρ〈−λα νο  προϖαϖελµεντε υµ αρτιφχιο ρετ⌠ριχο εφιχαζ παρα ο προϕετο ραχιοναλιστα θυε πρετενδε φαζερ χοµ θυε [ασ πεσσοασ] ρεχονηεαµ ο θυε παρεχε εθυιϖοχαδο ου φρυτο δε πενσαµεντο µ〈γιχο αοσ οληοσ δο χτιχο. [...Ο] χτιχο ποδερια απροϖειταρ υµα διχα δα αντροπολογια χυλτυραλ ε δεσενϖολϖερ υµ χετιχισµο µαισ σοφιστιχαδο, προχυρανδο χοµπρεενδερ οσ σιστεµασ δε χρενα αλτερνατιϖοσ σεγυνδο α περσπεχτιϖα δασ πεσσοασ θυε οσ προφεσσαµ; ε σιτυανδο εσσασ χρενασ εµ σευσ χοντεξτοσ ηιστ⌠ριχο, σοχιαλ ε χυλτυραλ. Χοµο ρεσυλταδο, ο µυνδο δο παρανορµαλ ταλϖεζ ϖενηα α παρεχερ µενοσ υµ πενδορ τολο παρα ο ιρραχιοναλισµο ε µαισ υµα λινγυαγεµ πελα θυαλ αλγυνσ σεγµεντοσ δα σοχιεδαδε εξπρεσσαµ σευσ χονφλιτοσ, διλεµασ ε ιδεντιδαδεσ [...]. Να µεδιδα εµ θυε οσ χτιχοσ τµ υµα τεορια πσιχολ⌠γιχα ου σοχιολ⌠γιχα δασ χρενασ δα Νοϖα Ερα, τυδο τενδε α σερ µυιτο σιµπλιστα: ασ χρενασ παρανορµαισ σο χονσολαδορασ παρα ασ πεσσοασ θυε νο χονσεγυεµ λιδαρ


χοµ α ρεαλιδαδε δε υµ υνιϖερσο ατεστα, ου ασ συασ χρενασ σο ο προδυτο δε υµα µδια ιρρεσπονσ〈ϖελ θυε νο εστ〈 ενχοραϕανδο ασ πεσσοασ α πενσαρ χριτιχαµεντε [...].

Μασ α χρτιχα ϕυστα δε Ηεσσ λογο σε δετεριορα ε σε τρανσφορµα εµ θυειξασ δε θυε οσ παραπσιχ⌠λογοσ τιϖεραµ ασ συασ χαρρειρασ αρρυινδασ πελοσ χολεγασ χτιχοσ ε δε θυε εστεσ δεµονστραµ τερ υµα εσπχιε δε ζελο ρελιγιοσο εµ δεφενδερ α ϖισο δε µυνδο µατεριαλιστα ε ατεστα, θυε λεµβρα ο θυε τεµ σιδο χηαµαδο δε φυνδαµενταλισµο χιεντφιχο ου ραχιοναλισµο ιρραχιοναλ . Εστα  υµα θυειξα χοµυµ, µασ παρα µιµ προφυνδαµεντε µιστεριοσα να ϖερδαδε, οχυλτα. Ρεπετινδο, σαβεµοσ µυιτα χοισα σοβρε α εξιστνχια ε ασ προπριεδαδεσ δα µατρια. Σε υµ δαδο φενµενο ϕ〈 ποδε σερ χοµπρεενδιδο εµ τερµοσ δε µατρια ε ενεργια, πορ θυε δεϖεραµοσ φορµυλαρ ηιπ⌠τεσεσ δε θυε αλγυµα ουτρα χοισα παρα α θυαλ αινδα νο η〈 υµα βοα εϖιδνχια  ρεσπονσ〈ϖελ πορ ελε? Εντρεταντο, α θυειξα περσιστε: οσ χτιχοσ νο θυερεµ αχειταρ θυε η〈 υµ δραγο ινϖισϖελ χυσπινδο φογο να µινηα γαραγεµ, πορθυε σο τοδοσ µατεριαλιστασ ατευσ. Εµ Σχιενχε ανδ τηε Νεω Αγε, ο χετιχισµο  δισχυτιδο, µασ νο  χοµπρεενδιδο, νεµ χερταµεντε πρατιχαδο. Τοδο τιπο δε αφιρµα⌡εσ παρανορµαισ  χιταδο, οσ χτιχοσ σο δεσχονστρυδοσ , µασ νο σε φιχα σαβενδο, πελα λειτυρα, θυε η〈 µειοσ δε δεχιδιρ σε ο πρετενσο χονηεχιµεντο παραπσιχολ⌠γιχο ε δα Νοϖα Ερα  προµισσορ ου φαλσο. Χοµο εµ µυιτοσ τεξτοσ π⌠σ−µοδερνοσ, τυδο  υµα θυεστο δε σαβερ θυαλ α ιντενσιδαδε δοσ σεντιµεντοσ δασ πεσσοασ ε θυαισ οσ σευσ ϖιεσεσ. Ροβερτ Αντον Ωιλσον (εµ Τηε Νεω Ινθυισιτιον: ιρρατιοναλ ρατιοναλισµ ανδ τηε χιταδελ οφ σχιενχε [Πηοενιξ, Φαλχον Πρεσσ, 1986]) δεσχρεϖε οσ χτιχοσ χοµο α Νοϖα Ινθυισιο . Μασ, θυε ευ σαιβα, νενηυµ χτιχο οβριγα οσ ουτροσ α χρερ. Να ϖερδαδε, να µαιορια δοσ δοχυµεντ〈ριοσ ε εντρεϖιστασ να Τς, οσ χτιχοσ ρεχεβεµ πουχα ατενο ε θυασε νενηυµ εσπαο. Ο θυε εστ〈 αχοντεχενδο  θυε αλγυµασ δουτρινασ ε µτοδοσ εστο σενδο χριτιχαδοσ να πιορ δασ ηιπ⌠τεσεσ, ριδιχυλαριζαδοσ εµ ρεϖιστασ χοµο Τηε Σκεπτιχαλ Ινθυιρερ, χοµ τιραγενσ δε δεζενασ δε µιληαρεσ δε εξεµπλαρεσ. Οσ αδεπτοσ δα Νοϖα Ερα νο σο ιντιµαδοσ α χοµπαρεχερ περαντε τριβυναισ πεναισ, χοµο νοσ τεµποσ αντιγοσ, νεµ σο χηιχοτεαδοσ πορ τερ ϖισ⌡εσ, ε χερταµεντε νο εστο σενδο θυειµαδοσ να φογυειρα. Πορ θυε ρεχεαρ υµ πουχο δε χρτιχα? Ελεσ νο σε ιντερεσσαµ εµ ϖεριφιχαρ χοµο ασ συασ χρενασ ρεσιστεµ αοσ µεληορεσ χοντρα− αργυµεντοσ θυε οσ χτιχοσ χονσεγυεµ ρευνιρ?

Ταλϖεζ εµ 1% δασ ϖεζεσ, αλγυµ θυε απαρεχε χοµ υµα ιδια θυε τεµ ο χηειρο, α σενσαο ε υµα απαρνχια ινδιστινγυϖελ δα προδυο ηαβιτυαλ δα πσευδοχινχια προϖαρ〈 εσταρ χοµ α ραζο. Ταλϖεζ αλγυµ ρπτιλ


δεσχονηεχιδο θυε ρεστου δο περοδο χρετ〈χεο σεϕα ρεαλµεντε ενχοντραδο νο λαγο Νεσσ ου να Ρεπβλιχα δο Χονγο; ου ενχοντραρεµοσ αρτεφατοσ δε υµα εσπχιε νο ηυµανα αϖαναδα εµ ουτρα παρτε δο σιστεµα σολαρ. Νο µοµεντο εµ θυε εσχρεϖο, αχηο θυε τρσ αλεγα⌡εσ νο χαµπο δα περχεπο εξτρα− σενσοριαλ (ΕΣΠ) µερεχεµ εστυδο σριο: (1) θυε οσ σερεσ ηυµανοσ χονσεγυεµ (µαλ) ινφλυιρ νοσ γεραδορεσ δε νµεροσ αλεατ⌠ριοσ εµ χοµπυταδορεσ υσανδο απενασ ο πενσαµεντο; (2) θυε ασ πεσσοασ σοβ πριϖαο σενσοριαλ βρανδα χονσεγυεµ ρεχεβερ πενσαµεντοσ ου ιµαγενσ θυε φοραµ νελασ προϕεταδοσ ; ε (3) θυε ασ χριανασ πεθυενασ ◊σ ϖεζεσ ρελαταµ δεταληεσ δε υµα ϖιδα αντεριορ θυε σε ρεϖελαµ πρεχισοσ αο σερεµ ϖεριφιχαδοσ, ε θυε νο ποδεριαµ σερ χονηεχιδοσ εξχετο πελα ρεενχαρναο. Νο απρεσεντο εσσασ αφιρµα⌡εσ πορ αχηαρ προϖ〈ϖελ θυε σεϕαµ ϖ〈λιδασ (νο αχηο), µασ χοµο εξεµπλοσ δε αφιρµα⌡εσ θυε ποδεριαµ σερ ϖερδαδε. Ελασ τµ, πελο µενοσ, υµ φυνδαµεντο εξπεριµενταλ, εµβορα αινδα δβιο. Χλαρο, ευ ποσσο εσταρ ερραδο. Να µεταδε δοσ ανοσ 70, υµ αστρνοµο θυε αδµιρο ρεδιγιυ υµ µανιφεστο µοδεστο χηαµαδο Οβϕε⌡εσ ◊ αστρολογια , ε µε πεδιυ θυε ο ενδοσσασσε. Λυτει χοµ ο σευ φρασεαδο, ε πορ φιµ µε ϖι ινχαπαζ δε ασσιναρ νο πορθυε αχηασσε θυε α αστρολογια τεµ αλγυµα ϖαλιδαδε, µασ πορθυε σεντια (ε αινδα σιντο) θυε ο τοµ δο δισχυρσο ερα αυτοριτ〈ριο. Ελε χριτιχαϖα α αστρολογια πορ τερ οριγενσ ενχοβερτασ να συπερστιο. Μασ ισσο ταµβµ  ϖερδαδε παρα α ρελιγιο, α θυµιχα, α µεδιχινα ε α αστρονοµια, νο µνιµο. Ο προβλεµα νο  σαβερ δε θυε χονηεχιµεντο πρεχ〈ριο ε ρυδιµενταρ α αστρολογια σε οριγινου, µασ θυαλ  α συα ϖαλιδαδε πρεσεντε. ∆εποισ ηαϖια υµα εσπεχυλαο σοβρε οσ µοτιϖοσ πσιχολ⌠γιχοσ δοσ θυε αχρεδιταραµ να αστρολογια. Εσσεσ µοτιϖοσ πορ εξεµπλο, ο σεντιµεντο δε ιµποτνχια νυµ µυνδο χοµπλεξο, πενοσο ε ιµπρεϖισϖελ ποδεριαµ εξπλιχαρ πορ θυε α αστρολογια νο  γεραλµεντε συβµετιδα αο εξαµε χτιχο θυε µερεχε, µασ φιχαµ ◊ µαργεµ δα θυεστο θυε  σαβερ σε ελα φυνχιονα. Α δεχλαραο ενφατιζαϖα σερ ιµπενσ〈ϖελ υµ µεχανισµο πελο θυαλ α αστρολογια πυδεσσε φυνχιοναρ. Εσσε ποντο  δεχερτο ρελεϖαντε, µασ πορ σι σ⌠ νο  χονϖινχεντε. Νο σε χονηεχια νενηυµ µεχανισµο παρα ο δεσλοχαµεντο δοσ χοντινεντεσ (αγορα ινχλυδο νο µοϖιµεντο δασ πλαχασ τεχτνιχασ), αντεσ δε σερ προποστο πορ Αλφρεδ Ωεγενερ νο πριµειρο θυαρτο δεστε σχυλο, παρα εξπλιχαρ υµα σριε δε δαδοσ ενιγµ〈τιχοσ να γεολογια ε να παλεοντολογια. (ςειοσ χοµ µινριοσ δε ροχηασ ε φ⌠σσεισ παρεχιαµ πασσαρ χοντινυαµεντε δο λεστε δα Αµριχα δο Συλ παρα ο οεστε δα ℑφριχα; οσ δοισ χοντινεντεσ εραµ ουτρορα υνιδοσ, ε ο Οχεανο Ατλντιχο σερια νοϖο εµ νοσσο πλανετα?) Α νοο φοι τοταλµεντε ρεϕειταδα πορ τοδοσ οσ γρανδεσ γεοφσιχοσ, θυε τινηαµ χερτεζα δε θυε οσ χοντινεντεσ εραµ φιξοσ ε νο φλυτυαϖαµ σοβρε χοισα αλγυµα, σενδο πορ ισσο ινχαπαζεσ δε σε δεσλοχαρ . Εντρεταντο, α ιδια−χηαϖε δο σχυλο ΞΞ να γεοφσιχα ϖειο α σερ ο µοϖιµεντο δασ πλαχασ τεχτνιχασ; αγορα


χοµπρεενδεµοσ θυε ασ πλαχασ χοντινενταισ να ρεαλιδαδε φλυτυαµ ε σε δεσλοχαµ (ου µεληορ, σο χαρρεγαδασ πορ υµα εσπχιε δε χορρεια τρανσπορταδορα, ιµπυλσιοναδα πελα γρανδε υσινα τρµιχα δο ιντεριορ δα Τερρα), ε τοδοσ αθυελεσ γρανδεσ γεοφσιχοσ εσταϖαµ σιµπλεσµεντε ερραδοσ. Ασ οβϕε⌡εσ ◊ πσευδοχινχια θυε σε βασειαµ να ινεξιστνχια δε υµ µεχανισµο ποδεµ εσταρ εθυιϖοχαδασ εµβορα χοµ χερτεζα τενηαµ υµ γρανδε πεσο σε ασ αφιρµα⌡εσ ϖιολαµ λεισ βεµ εσταβελεχιδασ δα φσιχα. Μυιτασ χρτιχασ ϖ〈λιδασ ◊ αστρολογια ποδεµ σερ φορµυλαδασ εµ αλγυµασ φρασεσ: πορ εξεµπλο, α συα αχειταο δα πρεχεσσο δοσ εθυιν⌠χιοσ αο ανυνχιαρ υµα Ερα δε Αθυ〈ριο ε α συα ρεϕειο δα πρεχεσσο δοσ εθυιν⌠χιοσ αο τρααρ οσ ηορ⌠σχοποσ; ο φατο δε νεγλιγενχιαρ α ρεφραο ατµοσφριχα; α συα λιστα δε οβϕετοσ χελεστεσ συποσταµεντε σιγνιφιχατιϖοσ, θυε σε λιµιτα σοβρετυδο ◊θυελεσ ϖιστοσ α οληο νυ θυε εραµ χονηεχιδοσ δε Πτολοµευ νο σχυλο ΙΙ ε ιγνορα υµα ενορµε ϖαριεδαδε δε νοϖοσ οβϕετοσ αστρονµιχοσ δεσχοβερτοσ δεσδε εντο (ονδε εστ〈 α αστρολογια δοσ αστερ⌠ιδεσ πρ⌠ξιµοσ δα Τερρα?); εξιγνχιασ ινχονσιστεντεσ δε ινφορµα⌡εσ δεταληαδασ σοβρε α ηορα δο νασχιµεντο εµ ρελαο ◊ λονγιτυδε ε ◊ λατιτυδε δο λυγαρ ονδε οχορρευ; ο φατο δε νο χονσεγυιρ πασσαρ νο τεστε δοσ γµεοσ ιδντιχοσ; ασ γρανδεσ διφερενασ νοσ ηορ⌠σχοποσ τρααδοσ παρα οσ µεσµοσ δαδοσ δε νασχιµεντο πορ αστρ⌠λογοσ διφερεντεσ; ε α αυσνχια δε υµα χορρελαο χοµπροϖαδα εντρε οσ ηορ⌠σχοποσ ε αλγυνσ τεστεσ πσιχολ⌠γιχοσ, χοµο ο Ινϖεντ〈ριο δα Περσοναλιδαδε Πολιφ〈σιχα δε Μιννεσοτα. Ευ τερια ενδοσσαδο υµα δεχλαραο θυε δεσχρεϖεσσε ε ρεφυτασσε οσ πρινχιπαισ δογµασ δα χρενα αστρολ⌠γιχα. Ελα τερια σιδο µυιτο µαισ περσυασιϖα δο θυε ο µανιφεστο θυε φοι ρεαλµεντε διστριβυδο ε πυβλιχαδο. Μασ α αστρολογια, θυε τεµ νοσ αχοµπανηαδο αο λονγο δε 4 µιλ ανοσ, ου µαισ, παρεχε ηοϕε µαισ ποπυλαρ δο θυε νυνχα. Πελο µενοσ υµ θυαρτο δοσ νορτε− αµεριχανοσ, σεγυνδο ασ πεσθυισασ δε οπινιο, αχρεδιτα να αστρολογια. Υµ τερο αχηα θυε α αστρολογια σολαρ  χιεντφιχα . Ο νδιχε δε χολεγιαισ θυε αχρεδιταµ να αστρολογια συβιυ δε 40% παρα 59% εντρε 1978 ε 1984. Ταλϖεζ ηαϕα δεζ ϖεζεσ µαισ αστρ⌠λογοσ δο θυε αστρνοµοσ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Να Φρανα, η〈 µαισ αστρ⌠λογοσ δο θυε παδρεσ χατ⌠λιχοσ ροµανοσ. Α ρεϕειο δεµονστραδα πελοσ χιεντιστασ νο εντρα εµ χοντατο χοµ ασ νεχεσσιδαδεσ σοχιαισ θυε α αστρολογια πορ µαισ ινϖ〈λιδα θυε σεϕα προχυρα σατισφαζερ, ε ασ θυαισ α χινχια νο λεϖα εµ χοντα.

Χοµο τενηο τενταδο ενφατιζαρ, νο χοραο δα χινχια εξιστε υµ εθυιλβριο εσσενχιαλ εντρε δυασ ατιτυδεσ απαρεντεµεντε χοντραδιτ⌠ριασ υµα αβερτυρα παρα νοϖασ ιδιασ, πορ µαισ βιζαρρασ ου χοντρ〈ριασ ◊ ιντυιο, ε ο εξαµε χτιχο µαισ ιµπλαχ〈ϖελ δε τοδασ ασ ιδιασ, αντιγασ ε νοϖασ. ⊃ δεσσα


φορµα θυε ασ ϖερδαδεσ προφυνδασ σο ϕοειραδασ δεντρε προφυνδοσ δισπαρατεσ. Ο εµπρεενδιµεντο χολετιϖο δο πενσαµεντο χριατιϖο ε δο πενσαµεντο χτιχο, ατυανδο εµ χονϕυντο, µαντµ α χινχια εµ ανδαµεντο. Νο ενταντο, η〈 χερτα τενσο νεσσασ δυασ ατιτυδεσ απαρεντεµεντε χοντραδιτ⌠ριασ. Χονσιδερε−σε α σεγυιντε αφιρµαο: ενθυαντο χαµινηο, ο τεµπο µεδιδο πελο µευ ρελ⌠γιο δε πυλσο ου πελο µευ προχεσσο δε ενϖεληεχιµεντο ατρασα. Ε ταµβµ ενχοληο να διρεο δο µοϖιµεντο. Ε ταµβµ µε τορνο µαισ πεσαδο. Θυεµ ϕ〈 τεστεµυνηου υµα χοισα δεσσασ? ⊃ φ〈χιλ ρεϕειταρ ταλ αφιρµαο σεµ δεµορα. Εισ ουτρα: εµ τοδο ο Υνιϖερσο, α µατρια ε α αντιµατρια εστο σενδο χριαδασ α παρτιρ δο ναδα ο τεµπο τοδο. Εισ υµα τερχειρα: υµα ϖεζ να ϖιδα, ουτρα να µορτε, ο χαρρο πασσαρ〈 εσποντανεαµεντε πελα παρεδε δε τιϕολοσ δα γαραγεµ ε σερ〈 ενχοντραδο να ρυα να µανη σεγυιντε. Σο τοδασ αφιρµα⌡εσ αβσυρδασ! Μασ α πριµειρα  υµα δεχλαραο δα ρελατιϖιδαδε εσπεχιαλ ε ασ ουτρασ δυασ σο χονσεθνχιασ δα µεχνιχα θυντιχα (φλυτυα⌡εσ νο ϖ〈χυο ε εφειτο τνελ,∗ χοµο σο χηαµαδασ). Γοστε−σε ου νο, ο µυνδο  ασσιµ. Σε ινσιστιρµοσ θυε  ριδχυλο, νοσ φεχηαρεµοσ παρα σεµπρε α αλγυµασ δασ πρινχιπαισ δεσχοβερτασ σοβρε ασ λεισ θυε ρεγεµ ο Υνιϖερσο. Σε σοµοσ απενασ χτιχοσ, ασ νοϖασ ιδιασ νο χονσεγυεµ πενετραρ εµ νοσσα µεντε. Νυνχα απρενδεµοσ ναδα. Ν⌠σ νοσ τορναµοσ µισαντροποσ µαλ−ηυµοραδοσ, χονϖενχιδοσ δε θυε α τολιχε γοϖερνα ο µυνδο. (Η〈, σεµ δϖιδα, µυιτοσ δαδοσ θυε χονφιρµαµ εσσα οπινιο.) Χοµο ασ γρανδεσ δεσχοβερτασ νασ φροντειρασ δα χινχια σο ραρασ, α εξπερινχια τενδερ〈 α χονφιρµαρ α νοσσα ραβυγιχε. Μασ δε ϖεζ εµ θυανδο υµα νοϖα ιδια προϖα τερ αχερταδο ο αλϖο,  ϖ〈λιδα ε µαραϖιληοσα. Σε σοµοσ δεχιδιδα ε ινφλεξιϖελµεντε χτιχοσ, ϖαµοσ περδερ (ου φιχαρ ρεσσεντιδοσ χοµ) ασ δεσχοβερτασ τρανσφορµαδορασ να χινχια, ε εµ θυαλθυερ δασ δυασ ηιπ⌠τεσεσ εσταρεµοσ οβστρυινδο α χοµπρεενσο ε ο προγρεσσο. Ο µερο χετιχισµο νο βαστα. Αο µεσµο τεµπο, α χινχια ρεθυερ ο χετιχισµο µαισ ϖιγοροσο ε ιντρανσιγεντε, πορθυε α ιµενσα µαιορια δασ ιδιασ εστ〈 σιµπλεσµεντε ερραδα, ε α νιχα µανειρα δε σεπαραρ ο ϕοιο δο τριγο  πελα αν〈λισε ε εξπερινχια χρτιχασ. Σε σοµοσ το αβερτοσ α νοϖασ ιδιασ α ποντο δε σερ χρδυλοσ, ε σε νο τεµοσ υµ µιχρογραµα δε σενσο χτιχο, νο ποδεµοσ διστινγυιρ ασ ιδιασ προµισσορασ δασ θυε πουχο ϖαλεµ. Αχειταρ αχριτιχαµεντε τοδα νοο, ιδια ε ηιπ⌠τεσε προφεσσαδα εθυιϖαλε α νο χονηεχερ ναδα. Ασ ιδιασ σε χοντραδιζεµ υµασ ◊σ ουτρασ; σοµεντε πελο εξαµε χτιχο ποδεµοσ δεχιδιρ εντρε ελασ. Αλγυµασ σο δε φατο µεληορεσ δο θυε ουτρασ. Α µιστυρα ϕυδιχιοσα δεσσεσ δοισ µοδοσ δε πενσαρ  εσσενχιαλ παρα ο ∗ Ο τεµπο µδιο δε εσπερα παρα χαδα εξσυδαο εστοχ〈στιχα  µυιτο µαιορ δο θυε α ιδαδε δο Υνιϖερσο δεσδε ο Βιγ Βανγ. Μασ, εµβορα ιµπροϖ〈ϖελ, ποδερια αχοντεχερ αµανη.


συχεσσο να χινχια. Οσ βονσ χιεντιστασ εµπρεγαµ αµβοσ. Πορ συα πρ⌠πρια χοντα, φαλανδο χοµ οσ σευσ βοτ⌡εσ, ελεσ προδυζεµ µυιτασ ιδιασ νοϖασ ε ασ χριτιχαµ δε φορµα σιστεµ〈τιχα. Α µαιορια δελασ νυνχα χηεγα αο µυνδο εξτεριορ. Απενασ αθυελασ θυε πασσαµ πορ υµ φιλτρο πεσσοαλ ριγοροσο σο διϖυλγαδασ, παρα σε συβµετερ ◊σ χρτιχασ φειτασ πελο ρεστο δα χοµυνιδαδε χιεντφιχα. ∆εϖιδο α εσσα χρτιχα µτυα ε α εσσα αυτοχρτιχα οβστιναδα, α πρ⌠πρια χονφιανα νο εξπεριµεντο χοµο 〈ρβιτρο εντρε ηιπ⌠τεσεσ χονφλιταντεσ, µυιτοσ χιεντιστασ τενδεµ α σερ ρετιχεντεσ θυαντο α δεσχρεϖερ ο σευ πρ⌠πριο σεντιµεντο δε δεσλυµβραµεντο διαντε δο νασχιµεντο δε υµα ηιπ⌠τεσε εξτραϖαγαντε. ⊃ υµα πενα, πορθυε εσσεσ ραροσ µοµεντοσ εξυλταντεσ δεσµιστιφιχαµ ε ηυµανιζαµ ο τραβαληο χιεντφιχο. Νινγυµ ποδε σερ ιντειραµεντε αβερτο α νοϖασ ιδιασ ου χοµπλεταµεντε χτιχο. Τοδοσ τεµοσ δε τρααρ ο λιµιτε εµ αλγυµ λυγαρ.∗ Υµ αντιγο προϖρβιο χηινσ αχονσεληα: Μεληορ σερ χρδυλο δεµαισ δο θυε χτιχο δεµαισ , µασ  υµ προϖρβιο δε υµα σοχιεδαδε εξτρεµαµεντε χονσερϖαδορα, εµ θυε α εσταβιλιδαδε ερα µυιτο µαισ ϖαλοριζαδα δο θυε α λιβερδαδε ε οσ γοϖερναντεσ τινηαµ υµ φορτε ιντερεσσε εµ νο σερ δεσαφιαδοσ. Αχρεδιτο θυε α µαιορια δοσ χιεντιστασ διρια: Μεληορ σερ χτιχο δεµαισ δο θυε χρδυλο δεµαισ . Μασ νενηυµα δασ δυασ ατιτυδεσ  φ〈χιλ. Ο χετιχισµο ρεσπονσ〈ϖελ, εσµεραδο ε ριγοροσο ρεθυερ υµ η〈βιτο δε πενσαµεντο οβστιναδο θυε σ⌠ ποδε σερ δοµιναδο χοµ α πρ〈τιχα ε ο τρειναµεντο. Α χρεδυλιδαδε αχηο θυε νεσσε χοντεξτο σερια µεληορ διζερ αβερτυρα ου αδµιραο ταµβµ νο σε αδθυιρε φαχιλµεντε. Σε εσταµοσ ρεαλµεντε αβερτοσ α ιδιασ χοντρ〈ριασ ◊ ιντυιο να φσιχα, να οργανιζαο σοχιαλ ε εµ ουτρασ 〈ρεασ, δεϖεµοσ χοµπρεενδερ εσσασ ιδιασ. Νο αδιαντα εσταρ αβερτοσ α υµα προποσιο θυε νο χοµπρεενδεµοσ. Ταντο ο χετιχισµο θυαντο α αδµιραο σο ηαβιλιδαδεσ θυε πρεχισαµ δε απερφειοαµεντο ε πρ〈τιχα. Ο σευ χασαµεντο ηαρµονιοσο να µεντε δε τοδο χολεγιαλ δεϖε σερ υµ δοσ οβϕετιϖοσ πρινχιπαισ δα εδυχαο πβλιχα. Γοσταρια δε ϖερ εσσα φελιχιδαδε δοµστιχα ρετραταδα να µδια, σοβρετυδο να τελεϖισο: υµα χοµυνιδαδε δε πεσσοασ ρεαλµεντε χονχρετιζανδο εσσε χασαµεντο χηειασ δε αδµιραο, γενεροσαµεντε αβερτασ α τοδα ε θυαλθυερ νοο, ναδα ρεϕειτανδο α νο σερ πορ βοασ ραζ⌡εσ, µασ αο µεσµο τεµπο, χοµο υµα σεγυνδα νατυρεζα, εξιγινδο παδρ⌡εσ ριγοροσοσ δε εϖιδνχια ε εσσεσ παδρ⌡εσ σενδο απλιχαδοσ, πελο µενοσ χοµ ιγυαλ ριγορ, ◊σ ιδιασ θυε ληεσ σο χαρασ ε ◊σ νο⌡εσ θυε ελασ σε σεντεµ τενταδασ α ρεϕειταρ χοµ ιµπυνιδαδε.

(∗) Εµ αλγυνσ χασοσ, ο χετιχισµο σερια σιµπλεσµεντε τολιχε, χοµο, πορ εξεµπλο, να αλφαβετιζαο.


18 Ο ςΕΝΤΟ ΛΕςΑΝΤΑ ΠΟΕΙΡΑ

[Ο] ϖεντο λεϖαντα ποειρα πορθυε συα ιντενο  σοπραρ, απαγανδο ασ νοσσασ πεγαδασ. Αµοστρα δο φολχλορε δοσ βοσθυµανοσ, Ω. Η. Ι. Βλεεκ ε Λ. Χ. Λλοψδ, χολετορεσ; Λ. Χ. Λλοψδ Εδιτορ (1911)

[Τ]οδα ϖεζ θυε υµ σελϖαγεµ σεγυε ο ραστρο δα χαα, ελε εµπρεγα υµα εξατιδο δε οβσερϖαο ε υµα αχυιδαδε δε ραχιοχνιο ινδυτιϖο ε δεδυτιϖο θυε, απλιχαδασ α ουτρασ θυεστ⌡εσ, ληε ασσεγυραριαµ υµα βοα ρεπυταο χοµο ηοµεµ δε χινχια [... Ο] τραβαληο ιντελεχτυαλ δε υµ βοµ χααδορ ου γυερρειρο συπερα χονσιδεραϖελµεντε ο δε υµ ινγλσ χοµυµ. Τηοµασ Η. Ηυξλεψ, Χολλεχτεδ Εσσαψσ, ςολυµε ΙΙ, ∆αρωινιανα: Εσσαψσ (Λονδρεσ, Μαχµιλλαν, 1970), ππ. 175−6 [τιραδο δε Μρ. ∆αρωιν σ χριτιχσ (1871)]

Πορ θυε ταντασ πεσσοασ αχηαµ διφχιλ απρενδερ ε ενσιναρ χινχια? Τεντει συγεριρ αλγυµασ δασ ραζ⌡εσ α συα πρεχισο, οσ σευσ ασπεχτοσ ινθυεταντεσ ε χοντρ〈ριοσ ◊ ιντυιο, ασ συασ περσπεχτιϖασ δε σερ µαλ εµπρεγαδα, α συα ινδεπενδνχια δε αυτοριδαδε, ε ασσιµ πορ διαντε. Μασ ηαϖερ〈 αλγο µαισ προφυνδο? Αλαν Χροµερ, προφεσσορ δε φσιχα να Υνιϖερσιδαδε δο Νορδεστε εµ Βοστον, φιχου συρπρεσο χοµ ο νµερο δε εστυδαντεσ ινχαπαζεσ δε χοµπρεενδερ οσ χονχειτοσ µαισ ελεµενταρεσ νο σευ χυρσο δε φσιχα. Εµ Υνχοµµον σενσε: τηε ηερετιχαλ νατυρε οφ σχιενχε (1993), Χροµερ προπ⌡ε θυε α χινχια  διφχιλ πορθυε  νοϖα. Ν⌠σ, υµα εσπχιε χοµ υνσ 100 µιλ ανοσ δε ιδαδε, σ⌠ δεσχοβριµοσ ο µτοδο δα χινχια η〈 αλγυνσ σχυλοσ, αφιρµα. Χοµο να εσχριτα, θυε τεµ απενασ αλγυνσ µιλνιοσ δε ιδαδε, αινδα νο πεγαµοσ ο ϕειτο δα χοισα ου, πελο µενοσ, σ⌠ α δοµιναµοσ χοµ εστυδοσ µυιτο σριοσ ε ατεντοσ. Σε νο φοσσε πορ υµα χονχατεναο ιµπροϖ〈ϖελ δε εϖεντοσ ηιστ⌠ριχοσ, συγερε ελε, νυνχα τεραµοσ ινϖενταδο α χινχια: Εσσα ηοστιλιδαδε χοντρα α χινχια, εµ φαχε δε σευσ ⌠βϖιοσ τρινυφοσ ε


βενεφχιοσ,  [...] προϖα δε θυε ελα εστ〈 φορα δα χορρεντε πρινχιπαλ δο δεσενϖολϖιµεντο ηυµανο, ταλϖεζ σεϕα υµ αχασο φελιζ.

Α χιϖιλιζαο χηινεσα ινϖεντου ο τιπο µ⌠ϖελ, α π⌠λϖορα, ο φογυετε, α βσσολα µαγντιχα, ο σισµ⌠γραφο, βεµ χοµο ρεαλιζου οβσερϖα⌡εσ σιστεµ〈τιχασ ε χρνιχασ δοσ χυσ. Οσ µατεµ〈τιχοσ ινδιανοσ ινϖενταραµ ο ζερο, α χηαϖε παρα υµα αριτµτιχα χονφορτ〈ϖελ ε, πορταντο, παρα α χινχια θυαντιτατιϖα. Α χιϖιλιζαο αστεχα δεσενϖολϖευ υµ χαλενδ〈ριο µυιτο µεληορ δο θυε ο δα χιϖιλιζαο ευροπια θυε α ινϖαδιυ ε δεστρυιυ; οσ αστεχασ τινηαµ µαισ χαπαχιδαδε δε πρεδιζερ ονδε εσταριαµ οσ πλανετασ, ε πορ περοδοσ µαισ λονγοσ νο φυτυρο. Μασ νενηυµα δεσσασ χιϖιλιζα⌡εσ, αφιρµα Χροµερ, δεσενϖολϖευ ο µτοδο δα χινχια χτιχο, ινϖεστιγαδορ ε εξπεριµενταλ. Ισσο τυδο ϖειο δα Γρχια αντιγα: Ο δεσενϖολϖιµεντο δο πενσαµεντο οβϕετιϖο πελοσ γρεγοσ παρεχε τερ εξιγιδο χερτο νµερο δε φατορεσ χυλτυραισ εσπεχφιχοσ. Ο πριµειρο φοι α ασσεµβλια, ονδε οσ ηοµενσ απρενδεραµ πελα πριµειρα ϖεζ α περσυαδιρ υνσ αοσ ουτροσ πορ µειο δο δεβατε ραχιοναλ. Ο σεγυνδο φοι υµα εχονοµια µαρτιµα θυε ιµπεδια ο ισολαµεντο ε ο προϖινχιανισµο. Ο τερχειρο φοι α εξιστνχια δε υµ µυνδο βεµ αµπλο δε λνγυα γρεγα εµ θυε οσ ϖιαϕαντεσ ε οσ ερυδιτοσ ποδιαµ περαµβυλαρ. Ο θυαρτο φοι α εξιστνχια δε υµα χλασσε µερχαντιλ ινδεπενδεντε θυε ποδια χοντραταρ οσ σευσ πρ⌠πριοσ προφεσσορεσ. Ο θυιντο φοι α Ιλαδα ε α Οδισσια, οβρασ−πριµασ δα λιτερατυρα θυε σο, εµ σι µεσµασ, ο επτοµε δο πενσαµεντο ραχιοναλ λιβεραλ. Ο σεξτο φοι υµα ρελιγιο λιτερ〈ρια θυε νο ερα δοµιναδα πορ παδρεσ. Ε ο στιµο φοι α περσιστνχια δεσσεσ φατορεσ δυραντε µιλ ανοσ. Α ρευνιο δε τοδοσ εσσεσ φατορεσ νυµα γρανδε χιϖιλιζαο  τοταλµεντε φορτυιτα; νο αχοντεχευ δυασ ϖεζεσ.

Σιµπατιζο χοµ παρτε δεσσα τεσε. Οσ αντιγοσ ϕνιχοσ φοραµ οσ πριµειροσ πενσαδορεσ δε θυε τεµοσ χονηεχιµεντο α αφιρµαρ σιστεµατιχαµεντε θυε σο ασ λεισ ε ασ φορασ δα Νατυρεζα, ε νο οσ δευσεσ, οσ ρεσπονσ〈ϖεισ πελα ορδεµ ε ατ πελα εξιστνχια δο µυνδο. Λυχρχιο ρεσυµιυ ασ συασ ιδιασ δα σεγυιντε µανειρα: Α Νατυρεζα λιϖρε ε δεσεµβαρααδα δε σευσ σενηορεσ αρρογαντεσ  ϖιστα αγινδο εσποντανεαµεντε πορ σι µεσµα, σεµ α ιντερφερνχια δοσ δευσεσ . Εντρεταντο, α νο σερ να πριµειρα σεµανα δοσ χυρσοσ δε ιντροδυο ◊ φιλοσοφια, οσ νοµεσ ε ασ νο⌡εσ δοσ αντιγοσ ϕνιχοσ νο σο θυασε νυνχα µενχιοναδοσ να νοσσα σοχιεδαδε. Αθυελεσ θυε ρεϕειταµ οσ δευσεσ τενδεµ α σερ εσθυεχιδοσ. Νο δεσεϕαµοσ ανσιοσαµεντε πρεσερϖαρ α µεµ⌠ρια δεσσεσ χτιχοσ, µυιτο µενοσ ασ συασ ιδιασ. Οσ ηερ⌠ισ θυε τενταµ εξπλιχαρ ο µυνδο εµ τερµοσ δε µατρια ε ενεργια ποδεµ τερ απαρεχιδο µυιτασ ϖεζεσ, εµ µυιτασ χυλτυρασ, σ⌠ παρα σερεµ ελιµιναδοσ πελοσ παδρεσ ε φιλ⌠σοφοσ ενχαρρεγαδοσ δα σαβεδορια χονϖενχιοναλ ασσιµ χοµο α φορµα δε πενσαρ


ϕνιχα δεσαπαρεχευ θυασε τοταλµεντε δεποισ δα ποχα δε Πλατο ε Αριστ⌠τελεσ. Χοµ µυιτασ χυλτυρασ ε µυιτασ εξπερινχιασ δεσσε τιπο,  βεµ ποσσϖελ θυε σ⌠ εµ ραρασ οχασι⌡εσ α νοο χριε ραζεσ. Ασ πλαντασ ε οσ ανιµαισ φοραµ δοµεστιχαδοσ ε α χιϖιλιζαο χοµεου σοµεντε η〈 10 ου 12 µιλ ανοσ. Α εξπερινχια ϕνιχα τεµ 2500 ανοσ. Φοι θυασε ιντειραµεντε απαγαδα. Ποδεµοσ ενχοντραρ αλγυνσ πασσοσ εµ διρεο ◊ χινχια να Χηινα αντιγα, να ⊆νδια ε εµ ουτροσ λυγαρεσ, εµβορα φοσσεµ πρεχ〈ριοσ, ινχοµπλετοσ ε προδυζισσεµ µενοσ φρυτοσ. Μασ ϖαµοσ συπορ θυε οσ ϕνιχοσ νυνχα τιϖεσσεµ εξιστιδο, νεµ α χινχια ε α µατεµ〈τιχα γρεγασ τιϖεσσεµ φλορεσχιδο. Σερ〈 ποσσϖελ θυε α χινχια νυνχα µαισ συργισσε να ηιστ⌠ρια δα εσπχιε ηυµανα? Ου, χονσιδερανδο−σε ασ µυιτασ χυλτυρασ ε ασ µυιτασ τραµασ ηιστ⌠ριχασ αλτερνατιϖασ, νο σερια προϖ〈ϖελ θυε α χοµβιναο αδεθυαδα δε φατορεσ σε µανιφεστασσε εµ ουτρα παρτε, µαισ χεδο ου µαισ ταρδε νασ ιληασ δα Ινδονσια, πορ εξεµπλο, ου νο Χαριβε, να ορλα δε υµα χιϖιλιζαο χεντρο− αµεριχανα ιµπερτυρβαδα πελοσ χονθυισταδορεσ, ου εµ χολνιασ ν⌠ρδιχασ νασ πραιασ δο Μαρ Νεγρο? Ο ιµπεδιµεντο παρα ο πενσαµεντο χιεντφιχο νο , α µευ ϖερ, α διφιχυλδαδε δο ασσυντο. Ασ προεζασ ιντελεχτυαισ χοµπλεξασ τµ σιδο ποντοσ δε αποιο ατ δε χυλτυρασ οπριµιδασ. Οσ ξαµσ, οσ µ〈γιχοσ ε οσ τε⌠λογοσ σο µυιτο ταλεντοσοσ εµ συασ αρτεσ ιντρινχαδασ ε µιστεριοσασ. Νο, ο ιµπεδιµεντο  πολτιχο ε ηιερ〈ρθυιχο. Νασ χυλτυρασ θυε νο ενφρενταµ δεσαφιοσ δεσχονηεχιδοσ, εξτερνοσ ου ιντερνοσ, νασ θυαισ α µυδανα φυνδαµενταλ νο  νεχεσσ〈ρια, ασ ιδιασ νοϖασ νο πρεχισαµ σερ εστιµυλαδασ. Να ϖερδαδε, ασ ηερεσιασ ποδεµ σερ δεχλαραδασ περιγοσασ; ο πενσαµεντο ποδε σε τορναρ ργιδο; ε ποδεµ ιµπορ−σε σαν⌡εσ χοντρα ιδιασ νο περµιτιδασ τυδο ισσο σεµ χαυσαρ δανο ◊ σοχιεδαδε. Μασ, εµ χιρχυνστνχιασ πολτιχασ, βιολ⌠γιχασ ε αµβιενταισ ϖαριαδασ ε µυτ〈ϖεισ, απενασ χοπιαρ οσ αντιγοσ χοστυµεσ ϕ〈 νο φυνχιονα. Νεσσεσ χασοσ, εξιστε υµ πρµιο παρα αθυελεσ θυε, εµ ϖεζ δε σεγυιρ δοχιλµεντε α τραδιο ου τενταρ ιµπινγιρ ασ συασ πρεφερνχιασ αο Υνιϖερσο σοχιαλ ου φσιχο, εστο αβερτοσ παρα ο θυε ο Υνιϖερσο ενσινα. Χαδα σοχιεδαδε δεϖε δεχιδιρ εµ θυε ποντο νο χοντινυυµ εντρε αβερτυρα ε ριγιδεζ ρεσιδε α σεγυρανα. Α µατεµ〈τιχα γρεγα φοι υµ βριληαντε πασσο ◊ φρεντε. Πορ ουτρο λαδο, α χινχια γρεγα οσ σευσ πριµειροσ πασσοσ ρυδιµενταρεσ ε φρεθεντεµεντε δεσασσιστιδοσ πελα εξπεριµενταο εσταϖα χριϖαδα δε ερροσ. Απεσαρ δε νο ποδερµοσ ϖερ να εσχυριδο τοταλ, ελεσ αχρεδιταϖαµ θυε α ϖισο δεπενδε δε υµα εσπχιε δε ραδαρ θυε εµανα δο οληο, ριχοχηετεια νο θυε εσταµοσ ϖενδο ε ρετορνα αο γλοβο οχυλαρ. (Αινδα ασσιµ, φιζεραµ υµ προγρεσσο συβστανχιαλ να 〈ρεα δα ⌠τιχα.) Απεσαρ δα σεµεληανα ⌠βϖια δοσ φιληοσ χοµ α µε, ελεσ αχρεδιταϖαµ θυε α ηερεδιταριεδαδε φοσσε τρανσµιτιδα απενασ πελο σµεν, σενδο α µυληερ υµ ρεχεπτ〈χυλο πασσιϖο. ϑυλγαϖαµ θυε ο µοϖιµεντο


ηοριζονταλ δε υµα πεδρα ατιραδα τεµ δε αλγυµα φορµα ο εφειτο δε λεϖαντ〈−λα, δε µοδο θυε ελα λεϖα µαισ τεµπο παρα ϖολταρ αο χηο δο θυε υµα πεδρα θυε σε δειξα χαιρ δα µεσµα αλτυρα νο µεσµο µοµεντο. Εναµοραδοσ δα γεοµετρια σιµπλεσ, ελεσ αχρεδιταϖαµ θυε ο χρχυλο  περφειτο ; απεσαρ δο Ηοµεµ να Λυα ε δασ µανχηασ σολαρεσ (οχασιοναλµεντε ϖισϖεισ α οληο νυ, αο χρεπσχυλο), συστενταϖαµ θυε οσ χυσ ταµβµ σο περφειτοσ ; πορταντο, ασ ⌠ρβιτασ πλανετ〈ριασ τινηαµ δε σερ χιρχυλαρεσ. Λιβερταρ−σε δα συπερστιο νο βαστα παρα ο χρεσχιµεντο δα χινχια. ∆εϖε−σε ταµβµ τερ α ιδια δε ινϖεστιγαρ α Νατυρεζα, φαζερ εξπεριµεντοσ. Ηουϖε αλγυνσ εξεµπλοσ βριληαντεσ α µεδιο δο διµετρο δα Τερρα φειτα πορ Εραστ⌠τενεσ, ου ο εξπεριµεντο δα χλεπσιδρα δε Εµπδοχλεσ δεµονστρανδο α νατυρεζα µατεριαλ δο αρ. Μασ νυµα σοχιεδαδε εµ θυε ο τραβαληο µανυαλ  ηυµιληαδο ε τιδο χοµο απροπριαδο απενασ παρα οσ εσχραϖοσ, χοµο αχοντεχια νο µυνδο χλ〈σσιχο γρεχο−ροµανο, ο µτοδο εξπεριµενταλ νο προσπερα. Α χινχια ρεθυερ θυε νοσ λιβερτεµοσ ταντο δα συπερστιο χρασσα χοµο δα ινϕυστια χρασσα. Μυιτασ ϖεζεσ, α συπερστιο ε α ινϕυστια σο ιµποστασ πελασ µεσµασ αυτοριδαδεσ εχλεσι〈στιχασ ε σεχυλαρεσ, οπερανδο δε χοµυµ αχορδο. Νο χονστιτυι συρπρεσα θυε ασ ρεϖολυ⌡εσ πολτιχασ, ο χετιχισµο εµ ρελαο ◊ ρελιγιο ε ο νασχιµεντο δα χινχια ανδεµ ϕυντοσ. Λιβερταρ−σε δα συπερστιο  υµα χονδιο νεχεσσ〈ρια, µασ νο συφιχιεντε, παρα α χινχια. Αο µεσµο τεµπο,  ινεγ〈ϖελ θυε φιγυρασ χεντραισ να τρανσιο δα συπερστιο µεδιεϖαλ παρα α χινχια µοδερνα φοραµ προφυνδαµεντε ινφλυενχιαδασ πελα ιδια δε υµ ∆ευσ συπρεµο θυε χριου ο Υνιϖερσο ε εσταβελεχευ νο σ⌠ οσ µανδαµεντοσ θυε δεϖεµ ρεγερ α ϖιδα δοσ ηοµενσ, µασ ταµβµ ασ λεισ α θυε α πρ⌠πρια Νατυρεζα δεϖε σε συϕειταρ. Ο αστρνοµο αλεµο δο σχυλο ΞςΙΙ ϑοηαννεσ Κεπλερ, σεµ ο θυαλ α φσιχα νεωτονιανα ταλϖεζ νο εξιστισσε, δεσχρεϖευ α συα βυσχα δα χινχια χοµο υµ δεσεϕο δε χονηεχερ α µεντε δε ∆ευσ. Εµ νοσσα πρ⌠πρια ποχα, χιεντιστασ ινφλυεντεσ, ινχλυσιϖε Αλβερτ Εινστειν ε Στεπηεν Ηαωκινγ, δεσχρεϖεραµ α συα βυσχα εµ τερµοσ θυασε ιδντιχοσ. Ο φιλ⌠σοφο Αλφρεδ Νορτη Ωηιτεηεαδ ε ο ηιστοριαδορ δα τεχνολογια χηινεσα ϑοσεπη Νεεδηαµ τµ ιγυαλµεντε συγεριδο θυε ο ελεµεντο θυε εσταϖα φαλτανδο νο δεσενϖολϖιµεντο δα χινχια νασ χυλτυρασ νο οχιδενταισ ερα ο µονοτεσµο. Αινδα ασσιµ, αχηο θυε η〈 φορτεσ εϖιδνχιασ χοντρα τοδα εσσα τεσε, χλαµανδο αοσ νοσσοσ ουϖιδοσ ατραϖσ δοσ µιλνιοσ...

Ο πεθυενο γρυπο δε χαα σεγυε α πιστα δοσ χασχοσ ε ο ραστο δε ουτροσ ανιµαισ. Παραµ πορ υµ µοµεντο περτο δε υµ γρυπο δε 〈ρϖορεσ. Αχοχοραδοσ σοβρε οσ χαλχανηαρεσ, ελεσ εξαµιναµ α εϖιδνχια χοµ µυιτο χυιδαδο. Α πιστα θυε εστο


σεγυινδο φοι χρυζαδα πορ ουτρα. Ραπιδαµεντε σε π⌡εµ δε αχορδο σοβρε οσ ανιµαισ ρεσπονσ〈ϖεισ πελοσ ραστοσ, θυαντοσ σο, δε θυε ιδαδε ε σεξο, σε η〈 αλγυµ µαχηυχαδο, α ϖελοχιδαδε χοµ θυε εστο σε δεσλοχανδο, η〈 θυαντο τεµπο πασσαραµ πορ αλι, σε η〈 ουτροσ χααδορεσ εµ συα περσεγυιο, σε ο γρυπο ποδε αλχαναρ α χαα ε, εµ χασο ποσιτιϖο, θυαντο τεµπο ισσο λεϖαρ〈. Τοµαδα α δεχισο, ελεσ γολπειαµ δε λεϖε ο ραστο θυε σεγυιρο, εµιτεµ υµ σοµ αβαφαδο εντρε οσ δεντεσ θυε σοα χοµο ϖεντο, ε παρτεµ χοµ πασσοσ λονγοσ ε ελ〈στιχοσ. Απεσαρ δε χαρρεγαρ σευσ αρχοσ ε φλεχηασ ενϖενεναδασ, χοντινυαµ α χορρερ χοµ υµα φορµα φσιχα δε χαµπε⌡εσ δε µαρατονα δυραντε ηορασ. Θυασε σεµπρε λεραµ χορρεταµεντε α µενσαγεµ νο σολο. Οσ γνυσ, αντλοπεσ ου οχαπισ εστο ονδε ελεσ ιµαγιναραµ, να θυαντιδαδε ε χονδι⌡εσ εστιµαδασ. Α χααδα  υµ συχεσσο. Α χαρνε  λεϖαδα δε ϖολτα αο αχαµπαµεντο τεµπορ〈ριο. Τοδο µυνδο φεστεϕα.

Εσσα ϖινηετα δε χααδα µαισ ου µενοσ τπιχα προϖµ δο ποϖο !Κυνγ Σαν, δο δεσερτο Καλαηαρι, νασ ρεπβλιχασ δε Βοτσυανα ε Ναµβια, ηοϕε τραγιχαµεντε θυασε εξτινγο. Μασ οσ αντροπ⌠λογοσ εστυδαραµ εσσε ποϖο ε σευσ χοστυµεσ δυραντε δχαδασ. Οσ !Κυνγ Σαν ταλϖεζ σεϕαµ ρεπρεσεντατιϖοσ δοσ µοδοσ δε ϖιδα δοσ χααδορεσ−χολετορεσ, θυε φοι ο πρατιχαδο πελο ηοµεµ δυραντε α µαιορ παρτε δε νοσσο τεµπο ατ 10 µιλ ανοσ ατρ〈σ, θυανδο ασ πλαντασ ε οσ ανιµαισ φοραµ δοµεστιχαδοσ ε α χονδιο ηυµανα χοµεου α µυδαρ, ταλϖεζ παρα σεµπρε. Συασ προεζασ χοµο ραστρεαδορεσ εραµ το λενδ〈ριασ θυε φοραµ ρεχρυταδοσ πελο εξρχιτο δο απαρτηειδ δα ℑφριχα δο Συλ παρα χααρ πρεσασ ηυµανασ νασ γυερρασ χοντρα οσ Εσταδοσ φροντειριοσ . Εσσε ενχοντρο χοµ οσ µιλιταρεσ βρανχοσ συλ−αφριχανοσ αχελερου δε ϖ〈ριασ µανειρασ α δεστρυιο δο µοδο δε ϖιδα !Κυνγ Σαν θυε, δε θυαλθυερ φορµα, ϕ〈 φορα δετεριοραδο αοσ πουχοσ πελοσ χοντατοσ χοµ α χιϖιλιζαο ευροπια αο λονγο δοσ σχυλοσ. Χοµο  θυε ελεσ αγιαµ? Χοµο ποδιαµ οβτερ ταντασ ινφορµα⌡εσ δε πουχο µαισ θυε υµα σιµπλεσ οληαδελα? ∆ιζερ θυε εραµ οβσερϖαδορεσ αργυτοσ ναδα εξπλιχα. Ο θυε  θυε ρεαλµεντε φαζιαµ? Ελεσ εξαµιναϖαµ α φορµα δασ δεπρεσσ⌡εσ. Ο ραστο δε υµ ανιµαλ ϖελοζ εξιβε υµα σιµετρια µαισ αλονγαδα. Υµ ανιµαλ λεϖεµεντε µανχο προτεγε α πατα µαχηυχαδα, πονδο µενοσ πεσο σοβρε ελα, ε δειξα υµα µαρχα µαισ φραχα. Υµ ανιµαλ µαισ πεσαδο δειξα υµα δεπρεσσο µαισ προφυνδα ε µαισ λαργα. Ασ φυν⌡εσ δε χορρελαο εστο νασ χαβεασ δοσ χααδορεσ. Αο λονγο δο δια, ο ραστο  εµ παρτε δεστρυδο πελα εροσο. Ασ παρεδεσ δα δεπρεσσο τενδεµ α δεσµοροναρ. Α αρεια σοπραδα πελο ϖεντο σε αχυµυλα νο φυνδο δα χαϖιδαδε. Ταλϖεζ πεδαοσ δε φοληα, γραϖετοσ ου γραµα αλι σε ιντροδυζαµ. Θυαντο µαισ σε εσπερα, µαιορ  α εροσο. Εσσε µτοδο  εσσενχιαλµεντε ιδντιχο αο υσαδο πελοσ αστρνοµοσ πλανετ〈ριοσ, θυανδο αναλισαµ ασ χρατερασ χριαδασ πορ πεθυενοσ µυνδοσ θυε σοφρεµ ιµπαχτοσ: σενδο ιγυαισ τοδασ ασ ουτρασ χονδι⌡εσ, θυαντο µαισ ρασα α


χρατερα, µαισ αντιγα ελα . Ασ χρατερασ χοµ παρεδεσ δεσπενχαδασ, χοµ ρελα⌡εσ µοδεστασ εντρε προφυνδιδαδε ε διµετρο, χοµ παρτχυλασ φινασ αχυµυλαδασ εµ σευ ιντεριορ, τενδεµ α σερ µαισ αντιγασ πορθυε  νεχεσσ〈ριο θυε τενηαµ µυιτο τεµπο δε εξιστνχια παρα θυε εσσεσ προχεσσοσ εροσιϖοσ σε µανιφεστεµ. Ασ φοντεσ δε δεγραδαο ποδεµ ϖαριαρ παρα χαδα µυνδο, παρα χαδα δεσερτο, παρα χαδα ποχα. Μασ, σε σαβεµοσ θυαισ σο, ποδεµοσ δετερµιναρ µυιτασ χοισασ οβσερϖανδο θυο θυεβραδια ου µανχηαδα  α χρατερα. Σε οσ ραστοσ δε ινσετοσ ου δε ουτροσ ανιµαισ σε σοβρεπ⌡εµ ◊σ µαρχασ δοσ χασχοσ, ισσο ταµβµ δεπ⌡ε χοντρα ο σευ φρεσχορ. Ο χοντεδο µιδο δο συβσολο ε α ϖελοχιδαδε χοµ θυε σεχα δεποισ δε φιχαρ εξποστο πορ υµ χασχο δετερµιναµ ο γραυ δε φραγµενταβιλιδαδε δασ παρεδεσ δα χρατερα. Τοδασ εσσασ θυεστ⌡εσ σο εστυδαδασ χυιδαδοσαµεντε πελοσ !Κυνγ. Ο ρεβανηο γαλοπαντε νο γοστα δο σολ θυεντε. Οσ ανιµαισ απροϖειταρο τοδα ε θυαλθυερ σοµβρα θυε πυδερεµ ενχοντραρ. ςο αλτεραρ ο σευ χυρσο παρα τιραρ αλγυµ προϖειτο δα σοµβρα δε υµ γρυπο δε 〈ρϖορεσ. Μασ ο λοχαλ δα σοµβρα δεπενδε δα ηορα δο δια, πορθυε ο Σολ εστ〈 σε µοϖενδο πελο χυ. ∆ε µανη, χοµο ο Σολ σε λεϖαντα α λεστε, ασ σοµβρασ σο φορµαδασ α οεστε δασ 〈ρϖορεσ. ℵ ταρδε, χοµο ο Σολ σε π⌡ε να διρεο δο οεστε, ασ σοµβρασ σε φορµαµ α λεστε. Πελασ γυιναδασ δοσ ραστοσ,  ποσσϖελ διζερ η〈 θυαντο τεµπο οσ ανιµαισ πασσαραµ. Εσσε χ〈λχυλο σερ〈 διφερεντε νασ ϖ〈ριασ εστα⌡εσ δο ανο. Πορ ισσο, οσ χααδορεσ δεϖεµ χαρρεγαρ να χαβεα υµα εσπχιε δε χαλενδ〈ριο αστρονµιχο θυε πρεδιζ ο µοϖιµεντο ϖισϖελ δο Σολ. Παρα µιµ, τοδασ εσσασ φορµιδ〈ϖεισ ηαβιλιδαδεσ αργυµεντατιϖασ δε ραστρεαµεντο σο χινχια εµ αο. Οσ χααδορεσ−χολετορεσ νο σο απενασ περιτοσ εµ ρεχονηεχερ οσ ραστοσ δε ουτροσ ανιµαισ; ελεσ ταµβµ χονηεχεµ µυιτο βεµ ασ πεγαδασ ηυµανασ. Τοδο µεµβρο δο βανδο  ρεχονηεχϖελ πελασ συασ; ελασ σο το φαµιλιαρεσ θυαντο σευ ροστο. Λαυρενσ ϖαν δερ Ποστ ρελατα: [Α] µυιτασ µιληασ δε χασα ε σεπαραδοσ δο ρεστο, Νξου ε ευ, να πιστα δε υµ χερϖο φεριδο, ενχοντραµοσ δε ρεπεντε ουτρασ µαρχασ ε ραστοσ θυε σε ϕυνταϖαµ αοσ νοσσοσ. Ελε δευ υµ προφυνδο γρυνηιδο δε σατισφαο ε δισσε θυε εραµ ασ πεγαδασ δε Βαυξηαυ, φειτασ η〈 πουχο τεµπο. ∆εχλαρου θυε Βαυξηαυ εσταϖα χορρενδο µυιτο ε θυε λογο ο ϖεραµοσ ε αο ανιµαλ. Συβιµοσ νο τοπο δα δυνα ◊ νοσσα φρεντε, ε λ〈 εσταϖα Βαυξηαυ, ϕ〈 εσφολανδο ο ανιµαλ.

Ριχηαρδ Λεε, ταµβµ εντρε οσ !Κυνγ Σαν, χοντα θυε, αο οβσερϖαρ ραπιδαµεντε αλγυµασ µαρχασ δε ραστο, υµ χααδορ χοµεντου: Οη, ϖεϕαµ Τυνυ εστ〈 αθυι χοµ σευ χυνηαδο. Μασ ονδε εστ〈 ο σευ φιληο? . Ισσο  ρεαλµεντε χινχια? Σερ〈 θυε τοδο ραστρεαδορ, δυραντε ο σευ τρειναµεντο, φιχα αγαχηαδο ηορασ α φιο, σεγυινδο α λεντα δεγραδαο δο ραστο


δε υµ αντλοπε? Θυανδο ο αντροπ⌠λογο φαζ εσσα περγυντα, α ρεσποστα δαδα  θυε οσ χααδορεσ σεµπρε υσαραµ εσσεσ µτοδοσ. Ελεσ οβσερϖαϖαµ οσ παισ ε ουτροσ χααδορεσ αβαλιζαδοσ δυραντε ο απρενδιζαδο. Απρενδιαµ πορ ιµιταο. Οσ πρινχπιοσ γεραισ εραµ τρανσµιτιδοσ δε γεραο α γεραο. Ασ ϖαρια⌡εσ λοχαισ ϖελοχιδαδε δο ϖεντο, υµιδαδε δο σολο σο ατυαλιζαδασ σεµπρε θυε νεχεσσ〈ριο εµ χαδα γεραο, α χαδα νοϖα εσταο, ου δια α δια. Μασ οσ χιεντιστασ µοδερνοσ φαζεµ εξαταµεντε ο µεσµο. Τοδα ϖεζ θυε τενταµοσ εστιµαρ α ιδαδε δε υµα χρατερα να Λυα, εµ Μερχριο ου εµ Τριτο πελο σευ γραυ δε εροσο, νο φαζεµοσ οσ χ〈λχυλοσ α παρτιρ δο ναδα. Τιραµοσ ο π⌠ δε χερτο τραβαληο χιεντφιχο ε εµπρεγαµοσ οσ νµεροσ τεσταδοσ ε ϖερδαδειροσ θυε ϕ〈 φοραµ εσταβελεχιδοσ η〈 υµα γεραο. Οσ φσιχοσ νο τιραµ ασ εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ ου α µεχνιχα θυντιχα δο ναδα. Ελεσ τενταµ χοµπρεενδερ οσ πρινχπιοσ ε α µατεµ〈τιχα, οβσερϖαµ α συα υτιλιδαδε, νοταµ χοµο α Νατυρεζα σεγυε εσσασ ρεγρασ, ε λεϖαµ εσσασ χινχιασ α σριο, αδοτανδο− ασ χοµο συασ. Εντρεταντο, αλγυµ τεϖε δε δεσχοβριρ πελα πριµειρα ϖεζ τοδοσ εσσεσ εσθυεµασ παρα σεγυιρ υµ ραστο, ταλϖεζ αλγυµ γνιο παλεολτιχο, ου µαισ προϖαϖελµεντε υµα σριε δε γνιοσ εµ τεµποσ ε λυγαρεσ βεµ δισταντεσ. Νο η〈 ϖεστγιο δε µτοδοσ µ〈γιχοσ νο ραστρεαµεντο δοσ !Κυνγ εξαµιναρ ασ εστρελασ να νοιτε αντεριορ ου ασ εντρανηασ δε υµ ανιµαλ, λαναρ οσ δαδοσ, ιντερπρεταρ σονηοσ, ινϖοχαρ δεµνιοσ ου θυαλθυερ ουτρα δασ ινµερασ φορµασ εσπριασ δε χονηεχιµεντο θυε οσ σερεσ ηυµανοσ τµ ιντερµιτεντεµεντε λεϖαδο εµ χονσιδεραο. Νεσσε χασο, η〈 υµα περγυντα εσπεχφιχα ε βεµ δεφινιδα: θυε διρεο α χαα τοµου ε θυαισ σο ασ συασ χαραχτερστιχασ? ⊃ νεχεσσ〈ρια υµα ρεσποστα πρεχισα θυε α µαγια ε α διϖιναο σιµπλεσµεντε νο φορνεχεµ πελο µενοσ νο χοµ α φρεθνχια νεχεσσ〈ρια παρα αφασταρ α ινανιο. Εµ ϖεζ δισσο, οσ χααδορεσ−χολετορεσ θυε νο σο µυιτο συπερστιχιοσοσ να ϖιδα χοτιδιανα, εξχετο δυραντε δανασ εµ τρανσε αο ρεδορ δο φογο ε σοβ α ινφλυνχια δε ευφοριζαντεσ λεϖεσ σο πρ〈τιχοσ, ροτινειροσ, µοτιϖαδοσ, σοχι〈ϖεισ ε φρεθεντεµεντε µυιτο αλεγρεσ. Εµπρεγαµ ηαβιλιδαδεσ εσχοληιδασ δεντρε οσ συχεσσοσ ε φραχασσοσ δο πασσαδο. Χοµ θυασε τοδα α χερτεζα, ο πενσαµεντο χιεντφιχο τεµ νοσ αχοµπανηαδο δεσδε ο ινχιο. ⊃ ποσσϖελ οβσερϖ〈−λο εµ χηιµπανζσ, θυανδο σεγυεµ ραστοσ αο πατρυληαρ ασ φροντειρασ δε σευ τερριτ⌠ριο, ου θυανδο πρεπαραµ υµ πεδαο δε βαµβυ παρα ινσερι−λο νο µορρινηο δε χυπινσ, α φιµ δε εξτραιρ υµα φοντε µοδεστα µασ µυιτο νεχεσσ〈ρια δε προτενα. Ο δεσενϖολϖιµεντο δασ ηαβιλιδαδεσ δε ραστρεαρ α χαα προπορχιονα υµα ποδεροσα ϖανταγεµ νο προχεσσο δε σελεο δα εϖολυο. Οσ γρυποσ ινχαπαζεσ δε αδθυιρι−λασ χονσεγυεµ µενοσ προτενα ε τµ προλε µενορ. Οσ θυε τµ υµα ινχλιναο χιεντφιχα, οσ θυε σο χαπαζεσ δε οβσερϖαρ παχιεντεµεντε, οσ θυε τµ ο δοµ δε ιµαγιναρ αδθυιρεµ µαισ αλιµεντο, σοβρετυδο µαισ


προτενα, ε ϖιϖεµ εµ ηαβιτατσ µαισ ϖαριαδοσ; ελεσ ε συασ λινηαγενσ ηερεδιτ〈ριασ προσπεραµ. Ο µεσµο ϖαλε, πορ εξεµπλο, παρα ασ ηαβιλιδαδεσ δε ναϖεγαο µαρτιµα δοσ πολινσιοσ. Υµα ινχλιναο χιεντφιχα τραζ ρεχοµπενσασ τανγϖεισ. Α ουτρα ατιϖιδαδε πρινχιπαλ παρα αχυµυλαρ αλιµεντοσ νασ σοχιεδαδεσ πρ−αγρ〈ριασ  χειφαρ α φορραγεµ. Παρα οβτερ α φορραγεµ,  πρεχισο χονηεχερ ασ προπριεδαδεσ δε µυιτασ πλαντασ, ε δεϖε−σε δεχερτο τερ α χαπαχιδαδε δε διστινγυι−λασ υµασ δασ ουτρασ. Οσ βοτνιχοσ ε οσ αντροπ⌠λογοσ δεσχοβρεµ ρεπετιδαµεντε θυε, εµ τοδο ο µυνδο, οσ ποϖοσ χααδορεσ−χολετορεσ διστινγυεµ ασ ϖ〈ριασ εσπχιεσ δε πλαντασ χοµ α πρεχισο δε ταξιονµιχοσ οχιδενταισ. Ελεσ µαπειαµ µενταλµεντε ο σευ τερριτ⌠ριο χοµ α φινυρα δε χαρτ⌠γραφοσ. Μαισ υµα ϖεζ, τυδο ισσο  υµα πρεχονδιο δα σοβρεϖιϖνχια. Πορ ισσο,  τολιχε αφιρµαρ θυε, ασσιµ χοµο ασ χριανασ νο εστο πρεπαραδασ εµ σευ δεσενϖολϖιµεντο παρα χερτοσ χονχειτοσ δε µατεµ〈τιχα ου λ⌠γιχα, οσ ποϖοσ πριµιτιϖοσ νο σο ιντελεχτυαλµεντε χαπαζεσ δε χοµπρεενδερ α χινχια ε α τεχνολογια. Εσσε ϖεστγιο δε χολονιαλισµο ε ραχισµο  δεσµεντιδο πελασ ατιϖιδαδεσ δι〈ριασ δε ποϖοσ θυε ϖιϖεµ σεµ ρεσιδνχια φσιχα ε θυασε σεµ βενσ, οσ πουχοσ χααδορεσ−χολετορεσ θυε αινδα ρεσταµ οσ γυαρδιεσ δε νοσσο πασσαδο ρεµοτο. ∆οσ φατορεσ χιταδοσ πορ Χροµερ παρα ο πενσαµεντο οβϕετιϖο , ποδεµοσ χερταµεντε ενχοντραρ εντρε οσ ποϖοσ χααδορεσ−χολετορεσ ο δεβατε ϖιγοροσο ε συβσταντιϖο, α δεµοχραχια δε παρτιχιπαο διρετα, ασ ϖιαγενσ δε λονγο αλχανχε, α αυσνχια δε παδρεσ ε α περσιστνχια δεσσεσ φατορεσ νο πορ µιλ ανοσ, µασ πορ 300 µιλ ου µαισ. Πελοσ χριτριοσ δε Χροµερ, οσ χααδορεσ− χολετορεσ δεϖεµ τερ χινχια. Αχηο θυε ελεσ τµ. Ου τινηαµ.

Ο θυε α ϑνια ε α αντιγα Γρχια προπορχιοναραµ νο φοραµ ταντο ασ ινϖεν⌡εσ, α τεχνολογια ου α ενγενηαρια, µασ α ιδια δα ινϖεστιγαο σιστεµ〈τιχα, α νοο δε θυε ο µυνδο  ρεγιδο πορ λεισ δα Νατυρεζα, ε νο πορ δευσεσ χηειοσ δε χαπριχηοσ. Α 〈γυα, ο αρ, α τερρα ε ο φογο, τοδοσ τιϖεραµ α συα ϖεζ χοµο χανδιδατοσ α εξπλιχα⌡εσ δα νατυρεζα ε δα οριγεµ δο µυνδο. Χαδα υµα δεσσασ εξπλιχα⌡εσ − ιδεντιφιχαδα χοµ υµ φιλ⌠σοφο πρ−σοχρ〈τιχο διφερεντε τινηα φαληασ προφυνδασ εµ σευσ πορµενορεσ. Μασ ο µοδο δα εξπλιχαο, υµα αλτερνατιϖα παρα α ιντερϖενο διϖινα, ερα προδυτιϖο ε νοϖο. ∆α µεσµα φορµα, να ηιστ⌠ρια δα αντιγα Γρχια, ποδεµοσ ϖερ θυασε τοδοσ οσ εϖεντοσ σιγνιφιχατιϖοσ σερεµ χαυσαδοσ πελοσ χαπριχηοσ δοσ δευσεσ εµ Ηοµερο, απενασ αλγυνσ εϖεντοσ εµ Ηερ⌠διτο, ε βασιχαµεντε νενηυµ εµ Τυχχδιδεσ. Εµ απροξιµαδαµεντε χεµ ανοσ, α ηιστ⌠ρια δειξου δε σερ προϖοχαδα πελοσ δευσεσ ε πασσου α σερ ιµπυλσιοναδα πελοσ ηυµανοσ. Αλγυµα χοισα σεµεληαντε α λεισ δα Νατυρεζα φοι ουτρορα


ϖισλυµβραδα νυµα σοχιεδαδε δεχιδιδαµεντε πολιτεστα, εµ θυε αλγυνσ σ〈βιοσ βρινχαϖαµ χοµ υµα φορµα δε ατεσµο. Α παρτιρ δο σχυλο Ις α. Χ. απροξιµαδαµεντε, εσσε πενσαµεντο δοσ πρ−σοχρ〈τιχοσ φοι εξτινγυιδο πορ Πλατο, Αριστ⌠τελεσ ε, µαισ ταρδε, πελοσ τε⌠λογοσ χριστοσ. Σε α τραµα δα χαυσαλιδαδε ηιστ⌠ριχα τιϖεσσε σιδο διφερεντε σε ασ ηιπ⌠τεσεσ βριληαντεσ δοσ ατοµιστασ σοβρε α νατυρεζα δα µατρια, α πλυραλιδαδε δε µυνδοσ, α ιµενσιδο δο εσπαο ε τεµπο τιϖεσσεµ σιδο ϖαλοριζαδασ ε σερϖιδο δε φυνδαµεντο παρα α χονστρυο δο χονηεχιµεντο, σε α τεχνολογια ινοϖαδορα δε Αρθυιµεδεσ τιϖεσσε σιδο ενσιναδα ε ιµιταδα, σε α νοο δε λεισ ινϖαρι〈ϖεισ δα Νατυρεζα θυε οσ ηυµανοσ δεϖεµ προχυραρ δεσχοβριρ ε χοµπρεενδερ τιϖεσσε σιδο αµπλαµεντε διφυνδιδα , ευ µε περγυντο εµ θυε τιπο δε µυνδο ϖιϖεραµοσ ηοϕε εµ δια. Νο αχηο θυε α χινχια σεϕα διφχιλ δε ενσιναρ πορθυε οσ σερεσ ηυµανοσ νο εστο πρεπαραδοσ παρα εσσε τιπο δε χονηεχιµεντο, ου πορθυε ελα νασχευ απενασ πορ υµ αχασο φελιζ, ου πορθυε, δε µοδο γεραλ, νο τεµοσ βασταντε ιντελιγνχια παρα χοµπρεενδ−λα. Πελο χοντρ〈ριο, ο ενορµε γοστο πελα χινχια θυε ϖεϕο νοσ αλυνοσ δα εσχολα πριµ〈ρια ε α λιο δοσ χααδορεσ− χολετορεσ ρεµανεσχεντεσ φαλαµ ελοθεντεµεντε: α ινχλιναο παρα α χινχια εστ〈 προφυνδαµεντε εντρανηαδα εµ ν⌠σ, εµ τοδασ ασ ποχασ, λυγαρεσ ε χυλτυρασ. Τεµ σιδο ο µειο δα νοσσα σοβρεϖιϖνχια. ⊃ ο νοσσο διρειτο ηερεδιτ〈ριο. Θυανδο, πορ ινδιφερενα, δεσατενο, ινχοµπετνχια ου µεδο δο χετιχισµο, δισσυαδιµοσ ασ χριανασ δε εστυδαρ χινχια, ν⌠σ ασ πριϖαµοσ δε υµ διρειτο σευ, ρουβανδο−ληεσ ασ φερραµεντασ νεχεσσ〈ριασ παρα αδµινιστραρ ο σευ φυτυρο.


19 Ν℘Ο ΕΞΙΣΤΕΜ ΠΕΡΓΥΝΤΑΣ ΙΜΒΕΧΙΣ

Ασσιµ περγυνταµοσ σεµ παραρ, Ατ υµ πυνηαδο δε τερρα Χοβριρ α νοσσα βοχα Μασ ιστο σερ〈 υµα ρεσποστα? Ηεινριχη Ηεινε, Λ〈ζαρο (1854)

Να ℑφριχα οριενταλ, οσ ρεγιστροσ δασ πεδρασ θυε δαταµ δε υνσ 2 µιλη⌡εσ δε ανοσ ατρ〈σ, ποδε−σε ενχοντραρ υµα σεθνχια δε φερραµεντασ τραβαληαδασ θυε οσ νοσσοσ ανχεστραισ προϕεταραµ ε εξεχυταραµ. Ασ συασ ϖιδασ δεπενδιαµ δα µανυφατυρα ε δο εµπρεγο δεσσασ φερραµεντασ. Εραµ,  χλαρο, α τεχνολογια δα Ιδαδε δα Πεδρα Λασχαδα. Χοµ ο τεµπο, πεδρασ εσπεχιαλµεντε µολδαδασ φοραµ υσαδασ παρα απυνηαλαρ, πιχαρ, λασχαρ, χορταρ, εσχυλπιρ. Εµβορα ηαϕα µυιτασ µανειρασ δε φαβριχαρ φερραµεντασ δε πεδρα, ο εξτραορδιν〈ριο  θυε εµ δετερµιναδα ρεγιο, δυραντε λονγοσ ιντερϖαλοσ δε τεµπο, ελασ φοραµ φειτασ δα µεσµα µανειρα ο θυε σιγνιφιχα θυε δεϖια ηαϖερ ινστιτυι⌡εσ εδυχαχιοναισ η〈 χεντενασ δε µιληαρεσ δε ανοσ, µεσµο θυε φοσσεµ βασιχαµεντε υµ σιστεµα δε απρενδιζαδο. Εµβορα σεϕα φ〈χιλ εξαγεραρ ασ σεµεληανασ,  ταµβµ φ〈χιλ ιµαγιναρ ο εθυιϖαλεντε δοσ προφεσσορεσ ε εστυδαντεσ ϖεστιδοσ χοµ τανγασ, χυρσοσ δε λαβορατ⌠ριο, εξαµεσ, ρεπροϖα⌡εσ, χεριµνιασ δε φορµατυρα ε π⌠σ−γραδυαο. Θυανδο ο τρειναµεντο σε µαντµ ιναλτεραδο πορ λονγοσ περοδοσ, ασ τραδι⌡εσ σο τρανσµιτιδασ ιντατασ παρα α πρ⌠ξιµα γεραο. Μασ θυανδο ο θυε πρεχισα σερ απρενδιδο µυδα χοµ ραπιδεζ, εσπεχιαλµεντε νο χυρσο δε υµα νιχα γεραο, τορνα−σε µυιτο διφχιλ σαβερ ο θυε ενσιναρ ε χοµο ενσιν〈−λο. Εντο οσ εστυδαντεσ σε θυειξαµ δα ρελεϖνχια: διµινυι ο ρεσπειτο πελοσ µαισ ϖεληοσ. Οσ προφεσσορεσ σε δεσεσπεραµ αο χονσταταρ χοµο οσ παδρ⌡εσ εδυχαχιοναισ σε δετεριοραµ ε χοµο οσ εστυδαντεσ σε τορναµ απ〈τιχοσ. Νυµ µυνδο εµ τρανσιο, ταντο οσ εστυδαντεσ χοµο οσ προφεσσορεσ πρεχισαµ ενσιναρ α σι µεσµοσ υµα ηαβιλιδαδε εσσενχιαλ πρεχισαµ απρενδερ α απρενδερ.


ℵ εξχεο δασ χριανασ (θυε νο σαβεµ ο συφιχιεντε παρα δειξαρ δε φαζερ ασ περγυντασ ιµπορταντεσ), πουχοσ δε ν⌠σ πασσαµ µυιτο τεµπο πενσανδο πορ θυε α Νατυρεζα  χοµο ; δε ονδε ϖειο ο Χοσµοσ, ου σε ελε σεµπρε εξιστιυ; σε ο τεµπο ϖαι υµ δια ϖολταρ ατρ〈σ, ε οσ εφειτοσ ϖο πρεχεδερ ασ χαυσασ; ου σε η〈 λιµιτεσ ελεµενταρεσ παρα ο θυε οσ ηυµανοσ ποδεµ χονηεχερ. Η〈 ατ χριανασ, ε ευ χονηεχι αλγυµασ δελασ, θυε δεσεϕαµ σαβερ χοµο  υµ βυραχο νεγρο; θυαλ  ο µενορ πεδαο δε µατρια; πορ θυε νοσ λεµβραµοσ δο πασσαδο, µασ νο δο φυτυρο; ε πορ θυε η〈 υµ Υνιϖερσο. ∆ε ϖεζ εµ θυανδο, τενηο α σορτε δε λεχιοναρ νυµ ϕαρδιµ−δε−ινφνχια ου νυµα χλασσε δο πριµειρο ανο πριµ〈ριο. Μυιτασ δεσσασ χριανασ σο χιεντιστασ νατοσ εµβορα τενηαµ µαισ δεσενϖολϖιδο ο λαδο δα αδµιραο θυε ο δο χετιχισµο. Σο χυριοσασ, ιντελεχτυαλµεντε ϖιγοροσασ. Περγυντασ προϖοχαδορασ ε περσπιχαζεσ σαεµ δελασ αοσ βορβοτ⌡εσ. ∆εµονστραµ ενορµε εντυσιασµο. Σεµπρε ρεχεβο υµα σριε δε περγυντασ ενχαδεαδασ. Ελασ νυνχα ουϖιραµ φαλαρ δα νοο δε περγυντασ ιµβεχισ . Μασ, θυανδο φαλο α εστυδαντεσ δο λτιµο ανο δο σεχυνδ〈ριο, ενχοντρο αλγο διφερεντε. Ελεσ µεµοριζαµ οσ φατοσ . Πορµ, δε µοδο γεραλ, α αλεγρια δα δεσχοβερτα, α ϖιδα πορ τρ〈σ δεσσεσ φατοσ, σε εξτινγυιυ εµ συασ µεντεσ. Περδεραµ γρανδε παρτε δα αδµιραο ε γανηαραµ µυιτο πουχο χετιχισµο. Φιχαµ πρεοχυπαδοσ χοµ α ποσσιβιλιδαδε δε φαζερ περγυντασ ιµβεχισ ; εστο δισποστοσ α αχειταρ ρεσποστασ ιναδεθυαδασ; νο φαζεµ περγυντασ ενχαδεαδασ; α σαλα φιχα ινυνδαδα δε οληαρεσ δε εσγυεληα παρα ϖεριφιχαρ, α χαδα σεγυνδο, σε ελεσ τµ απροϖαο δε σευσ παρεσ. ςµ παρα α αυλα χοµ ασ περγυντασ εσχριτασ εµ πεδαοσ δε παπελ θυε συβ−ρεπτιχιαµεντε εξαµιναµ, εσπερανδο α συα ϖεζ, ε σεµ πρεσταρ ατενο ◊ δισχυσσο εµ θυε σευσ χολεγασ εστο ενϖολϖιδοσ ναθυελε µοµεντο. Αλγο αχοντεχευ εντρε ο πριµειρο ανο πριµ〈ριο ε ο λτιµο ανο σεχυνδ〈ριο, ε νο φοι απενασ α πυβερδαδε. Ευ διρια θυε , εµ παρτε, α πρεσσο δοσ παρεσ παρα νο σε σοβρεσσαιρ (εξχετο νοσ εσπορτεσ); εµ παρτε, ο φατο δε α σοχιεδαδε ενσιναρ γρατιφιχα⌡εσ α χυρτο πραζο; εµ παρτε, α ιµπρεσσο δε θυε α χινχια ε α µατεµ〈τιχα νο ϖο δαρ α νινγυµ υµ χαρρο εσπορτε; εµ παρτε, θυε το πουχο σεϕα εσπεραδο δοσ εστυδαντεσ; ε, εµ παρτε, θυε ηαϕα πουχασ ρεχοµπενσασ ου µοδελοσ δε παπισ παρα υµα δισχυσσο ιντελιγεντε σοβρε α χινχια ε α τεχνολογια ου ατ παρα ο απρενδιζαδο εµ σι µεσµο. Οσ πουχοσ θυε χοντινυαµ ιντερεσσαδοσ σο διφαµαδοσ χοµο νερδσ, γεεκσ ου γρινδσ∗. Μασ η〈 ουτρα χοισα: χονηεο µυιτοσ αδυλτοσ θυε φιχαµ δεσχονχερταδοσ θυανδο ασ χριανασ πεθυενασ φαζεµ περγυντασ χιεντφιχασ. Πορ (∗) Γριασ νορτε−αµεριχανασ παρα δεσιγναρ πεσσοασ χηατασ, δεσιντερεσσαντεσ, εσθυισιτασ ε, νεσσε χασο, εστυδαντεσ µυιτο απλιχαδοσ.


θυε α Λυα  ρεδονδα?, περγυνταµ ασ χριανασ. Πορ θυε α γραµα  ϖερδε? Ο θυε  υµ σονηο? Ατ ονδε σε ποδε χαϖαρ υµ βυραχο? Θυανδο  ο ανιϖερσ〈ριο δο µυνδο? Πορ θυε ν⌠σ τεµοσ δεδοσ νοσ πσ? Μυιτοσ προφεσσορεσ ε παισ ρεσπονδεµ χοµ ιρριταο ου ζοµβαρια, ου µυδαµ ραπιδαµεντε δε ασσυντο: Χοµο  θυε ϖοχ θυερια θυε α Λυα φοσσε, θυαδραδα? . Ασ χριανασ λογο ρεχονηεχεµ θυε δε αλγυµα φορµα εσσε τιπο δε περγυντα ινχοµοδα οσ αδυλτοσ. Νοϖασ εξπερινχιασ σεµεληαντεσ, ε µαισ υµα χριανα περδε ο ιντερεσσε πελα χινχια. Πορ θυε οσ αδυλτοσ τµ δε φινγιρ ονισχινχια διαντε δε χριανασ δε σεισ ανοσ  αλγο θυε νυνχα ϖου χοµπρεενδερ. Ο θυε η〈 δε ερραδο εµ αδµιτιρ θυε νο σαβεµοσ αλγυµα χοισα? Α νοσσα αυτο−εστιµα  ασσιµ το φρ〈γιλ? Αλµ δο µαισ, µυιτασ δεσσασ περγυντασ σε ρεφερεµ α προβλεµασ προφυνδοσ δα χινχια, αλγυνσ δοσ θυαισ αινδα νο εστο πλεναµεντε ρεσολϖιδοσ. Α ραζο παρα α Λυα σερ ρεδονδα τεµ α ϖερ χοµ ο φατο δε α γραϖιδαδε σερ υµα φορα χεντραλ θυε πυξα παρα ο µειο δε θυαλθυερ µυνδο, ε χοµ ο γραυ δε ρεσιστνχια δασ ροχηασ. Α γραµα  ϖερδε πορ χαυσα δο πιγµεντο χλοροφιλα,  χλαρο τοδοσ ν⌠σ τιϖεµοσ εσσα ινφορµαο µαρτελαδα εµ νοσσασ χαβεασ να εσχολα σεχυνδ〈ρια , µασ πορ θυε ασ πλαντασ τµ χλοροφιλα? Παρεχε τολιχε, υµα ϖεζ θυε ο Σολ προδυζ συα ενεργια µ〈ξιµα να παρτε αµαρελα ε ϖερδε δο εσπεχτρο. Πορ θυε ασ πλαντασ, εµ τοδο ο µυνδο, δεϖεριαµ ρεϕειταρ α λυζ σολαρ εµ σευσ χοµπριµεντοσ δε ονδα µαισ αβυνδαντεσ? Ταλϖεζ σεϕα υµ αχιδεντε χονσολιδαδο δα αντιγα ηιστ⌠ρια δα ϖιδα σοβρε α Τερρα. Μασ η〈 αλγο θυε αινδα νο χοµπρεενδεµοσ σοβρε α χορ δα γραµα. Η〈 µυιτασ ρεσποστασ µεληορεσ δο θυε φαζερ α χριανα σεντιρ θυε εστ〈 χοµετενδο υµ ερρο σοχιαλ χρασσο αο προπορ περγυντασ προφυνδασ. Σε τεµοσ υµα ιδια δα ρεσποστα, ποδεµοσ τενταρ εξπλιχαρ. Υµα τεντατιϖα µεσµο ινχοµπλετα προπορχιονα νοϖα χονφιανα ε ενχοραϕαµεντο. Σε νο τεµοσ ιδια δα ρεσποστα, ποδεµοσ προχυραρ να ενχιχλοπδια. Σε νο τεµοσ ενχιχλοπδια, ποδεµοσ λεϖαρ α χριανα παρα α βιβλιοτεχα. Ου ποδεµοσ διζερ: Νο σει α ρεσποστα. Ταλϖεζ νινγυµ σαιβα. Θυανδο ϖοχ χρεσχερ, σερ〈 ταλϖεζ α πριµειρα πεσσοα α δεσχοβριρ ταλ χοισα . Η〈 περγυντασ ινγνυασ, περγυντασ ενφαδονηασ, περγυντασ µαλ φορµυλαδασ, περγυντασ προποστασ δεποισ δε υµα ιναδεθυαδα αυτοχρτιχα. Μασ τοδα περγυντα  υµ γριτο παρα χοµπρεενδερ ο µυνδο∗. Νο εξιστεµ περγυντασ ιµβεχισ. Ασ χριανασ ιντελιγεντεσ ε χυριοσασ σο υµ ρεχυρσο ναχιοναλ ε µυνδιαλ. Πρεχισαµ ρεχεβερ χυιδαδοσ, σερ τραταδασ χοµ χαρινηο ε εστιµυλαδασ. Μασ ο µερο εστµυλο νο  συφιχιεντε. Τεµοσ δε ληεσ δαρ ταµβµ ασ φερραµεντασ εσσενχιαισ χοµ θυε πενσαρ.

(∗) Νο εστου χονσιδερανδο α ραϕαδα δε πορθυσ θυε ασ χριανασ δε δοισ ανοσ ◊σ ϖεζεσ δισπαραµ χοντρα οσ παισ τεντανδο ταλϖεζ χοντρολαρ ο χοµπορταµεντο αδυλτο.


⊃ οφιχιαλ , διζ α µανχηετε δε υµ ϕορναλ. Ν⌠σ σοµοσ πσσιµοσ εµ χινχια . Εµ τεστεσ φειτοσ χοµ αδολεσχεντεσ χοµυνσ δε δεζεσσετε ανοσ εµ µυιτασ ρεγι⌡εσ δο µυνδο, οσ Εσταδοσ Υνιδοσ φιχαραµ εµ λτιµο λυγαρ εµ 〈λγεβρα. Εµ τεστεσ ιδντιχοσ, ασ χριανασ νορτε−αµεριχανασ χονσεγυιραµ α µδια δε αχερτοσ δε 43% ε σευσ χολεγασ ϕαπονεσεσ α δε 78%. Πελο µευ σιστεµα δε αϖαλιαο, 78%  βασταντε βοµ χορρεσπονδε α υµ Χ+, ου ταλϖεζ ατ α υµ Β−; 43%  υµ Φ. Νυµ τεστε δε θυµιχα, απενασ οσ εστυδαντεσ δε δυασ δασ τρεζε να⌡εσ παρτιχιπαντεσ σε σαραµ πιορ δο θυε οσ νορτε−αµεριχανοσ. Γρ− Βρετανηα, Χινγαπυρα ε Ηονγ Κονγ τιϖεραµ ρεσυλταδοσ το βονσ θυε θυασε φιχαραµ φορα δα εσχαλα, ε 25%δοσ χαναδενσεσ δε δεζοιτο ανοσ σαβιαµ ταντα θυµιχα θυαντο 1% δε νορτε−αµεριχανοσ σελετοσ δο λτιµο ανο σεχυνδ〈ριο (νο σευ σεγυνδο χυρσο δε θυµιχα, ε α µαιορια δελεσ εµ προγραµασ δε χλασσεσ αϖαναδασ ). Ασ µεληορεσ δεντρε ασ ϖιντε χλασσεσ δε θυιντα σριε εµ Μιννεαπολισ φοραµ υλτραπασσαδασ πορ τοδασ ασ ϖιντε χλασσεσ εµ Σενδαι, ϑαπο, ε πορ δεζενοϖε δασ ϖιντε χλασσεσ εµ Ταιπει, Ταιωαν. Οσ εστυδαντεσ συλ− χορεανοσ φιχαραµ µυιτο ◊ φρεντε δοσ εστυδαντεσ νορτε−αµεριχανοσ εµ τοδοσ οσ ιτενσ δε µατεµ〈τιχα ε χινχια, ε οσ αδολεσχεντεσ δε τρεζε ανοσ δα Χολµβια Βριτνιχα (α οεστε δο Χαναδ〈) υλτραπασσαραµ σευσ χολεγασ νορτε−αµεριχανοσ εµ τοδοσ οσ χαµποσ (εµ αλγυµασ 〈ρεασ, ελεσ σε σαραµ µεληορ δο θυε οσ χορεανοσ). ∆οσ γαροτοσ νορτε−αµεριχανοσ, 22% διζεµ θυε νο γοσταµ δα εσχολα; απενασ 8% δοσ χορεανοσ αφιρµαµ ο µεσµο. Νο ενταντο, δοισ τεροσ δοσ νορτε−αµεριχανοσ διζεµ θυε σο βονσ εµ µατεµ〈τιχα , ενθυαντο απενασ υµ θυαρτο δοσ χορεανοσ αφιρµαµ ο µεσµο. Εσσασ αϖαλια⌡εσ πεσσιµιστασ δοσ εστυδαντεσ µδιοσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ σο οχασιοναλµεντε χοντραβαλαναδασ πελο δεσεµπενηο δε αλυνοσ βριληαντεσ. Εµ 1994, οσ εστυδαντεσ νορτε−αµεριχανοσ χονσεγυιραµ υµ εσχορε ινδιτο να Ολιµπαδα Ιντερναχιοναλ δε Ματεµ〈τιχα εµ Ηονγ Κονγ, δερροτανδο 360 εστυδαντεσ δε 68 να⌡εσ εµ 〈λγεβρα, γεοµετρια ε τεορια δοσ νµεροσ. Υµ δελεσ, ϑερεµψ Βεµ, δε δεζεσσετε ανοσ, χοµεντου: Οσ προβλεµασ δε µατεµ〈τιχα σο χηαραδασ λ⌠γιχασ. Νο η〈 ροτινα  τυδο µυιτο χριατιϖο ε αρτστιχο . Πορµ, ο θυε µε ιντερεσσα νο µοµεντο νο  προδυζιρ υµα νοϖα γεραο δε χιεντιστασ ε µατεµ〈τιχοσ δε πριµειρα χλασσε, µασ υµ πβλιχο χιεντιφιχαµεντε αλφαβετιζαδο. ∆οσ αδυλτοσ νορτε−αµεριχανοσ, 63% νο σαβεµ θυε ο λτιµο δινοσσαυρο µορρευ αντεσ θυε ο πριµειρο σερ ηυµανο απαρεχεσσε; 75% νο σαβεµ θυε οσ αντιβι⌠τιχοσ µαταµ ασ βαχτριασ, µασ νο µαταµ οσ ϖρυσ; 57% νο σαβεµ θυε οσ ελτρονσ σο µενορεσ θυε οσ 〈τοµοσ . Ασ πεσθυισασ δε οπινιο µοστραµ θυε απροξιµαδαµεντε µεταδε δοσ αδυλτοσ νορτε− αµεριχανοσ νο σαβε θυε α Τερρα γιρα αο ρεδορ δο Σολ ε λεϖα υµ ανο παρα φαζερ α ϖολτα. Νασ µινηασ χλασσεσ δε γραδυαο να Υνιϖερσιδαδε Χορνελλ, σου


χαπαζ δε ενχοντραρ εστυδαντεσ ιντελιγεντεσ θυε νο σαβεµ θυε ασ εστρελασ σε λεϖανταµ ε σε π⌡εµ ◊ νοιτε, νεµ ταµπουχο θυε ο Σολ  υµα εστρελα. ∆εϖιδο ◊ φιχο χιεντφιχα, αο σιστεµα εδυχαχιοναλ, ◊ ΝΑΣΑ ε αο παπελ θυε α χινχια δεσεµπενηα να σοχιεδαδε, οσ νορτε−αµεριχανοσ εστο µυιτο µαισ εξποστοσ ◊σ νο⌡εσ δε Χοπρνιχο δο θυε ο σερ ηυµανο µδιο. Υµα πεσθυισα δε οπινιο φειτα πελα Ασσοχιαο δε Χινχια ε Τεχνολογια δα Χηινα µοστρα θυε, χοµο να Αµριχα δο Νορτε, απενασ µεταδε δοσ χηινεσεσ σαβε θυε α Τερρα δ〈 υµα ϖολτα αο ρεδορ δο Σολ υµα ϖεζ πορ ανο. ⊃ βεµ ποσσϖελ, πορταντο, θυε µαισ δε θυατρο σχυλοσ ε µειο απ⌠σ Χοπρνιχο α µαιορια δασ πεσσοασ να Τερρα αινδα πενσε, νο φυνδο δο χοραο, θυε ο νοσσο πλανετα περµανεχε ιµ⌠ϖελ νο χεντρο δο Υνιϖερσο ε θυε σοµοσ προφυνδαµεντε εσπεχιαισ . Εσσασ περγυντασ σο τπιχασ εµ αλφαβετιζαο χιεντφιχα . Οσ ρεσυλταδοσ σο εσταρρεχεδορεσ. Μασ ο θυε ελασ µεδεµ? Α µεµοριζαο δε οπινι⌡εσ δε αυτοριδαδεσ σοβρε ο ασσυντο. Ο θυε σε δεϖια περγυνταρ  χοµο σαβεµοσ θυε οσ αντιβι⌠τιχοσ φαζεµ διστινο εντρε οσ µιχρ⌠βιοσ, θυε οσ ελτρονσ σο µενορεσ θυε οσ 〈τοµοσ, θυε ο Σολ  υµα εστρελα εµ τορνο δα θυαλ α Τερρα δεσχρεϖε υµα ⌠ρβιτα υµα ϖεζ πορ ανο. Εσσασ περγυντασ σο υµ τεσουρο µυιτο µαισ ϖερδαδειρο δα χοµπρεενσο πβλιχα δα χινχια, ε οσ ρεσυλταδοσ δεσσεσ τεστεσ σεριαµ ινδυβιταϖελµεντε αινδα µαισ δεσανιµαδορεσ. Σε αχειταµοσ α ϖερδαδε λιτεραλ δε τοδα ε θυαλθυερ παλαϖρα δα Ββλια, εντο α Τερρα δεϖε σερ χηατα. Ο µεσµο ϖαλε παρα ο Χορο. ∆ιζερ θυε α Τερρα  ρεδονδα σιγνιφιχα σερ ατεστα. Εµ 1993, α συπρεµα αυτοριδαδε ρελιγιοσα δα Αρ〈βια Σαυδιτα, ο ξεθυε Αβδελ−Αζιζ Ιβν Βααζ, εµιτιυ υµ υµ εδιτο, φατωα, δεχλαρανδο θυε ο µυνδο  χηατο. Τοδοσ οσ αδεπτοσ δα ηιπ⌠τεσε δα Τερρα ρεδονδα νο αχρεδιταµ εµ ∆ευσ ε δεϖεµ σερ πυνιδοσ. Εντρε µυιτασ ουτρασ ιρονιασ, εστ〈 ο φατο δε θυε α εϖιδνχια λχιδα δε θυε α Τερρα  υµα εσφερα, ρευνιδα πελο αστρνοµο γρεχο−εγπχιο Χλαυδιο Πτολοµευ νο σχυλο ΙΙ, φοι τρανσµιτιδα παρα ο Οχιδεντε πορ αστρνοµοσ µυυλµανοσ ε 〈ραβεσ. Νο σχυλο ΙΞ, ελεσ δεραµ αο λιϖρο δε Πτολοµευ εµ θυε  δεµονστραδα α εσφεριχιδαδε δα Τερρα ο νοµε δε Αλµαγεστο, ο µαιορ . Χονηεο µυιτασ πεσσοασ θυε σε σεντεµ οφενδιδασ χοµ α εϖολυο, θυε πρεφερεµ απαιξοναδαµεντε σερ υµα οβρα πεσσοαλ δε ∆ευσ α τερ συργιδο δο λοδο πορ φορασ φσιχασ ε θυµιχασ χεγασ αο λονγο δασ ερασ. Ελεσ ταµβµ τενδεµ α εϖιταρ ο χοντατο χοµ α εϖιδνχια. Εστα τεµ πουχο α ϖερ χοµ α θυεστο: ο θυε ελασ θυερεµ θυε σεϕα ϖερδαδε, ελασ αχρεδιταµ θυε  ϖερδαδε. Σοµεντε 9% δοσ νορτε−αµεριχανοσ αχειταµ α δεσχοβερτα χεντραλ δα βιολογια µοδερνα δε θυε οσ σερεσ ηυµανοσ (ε τοδασ ασ ουτρασ εσπχιεσ) εϖολυραµ λενταµεντε δε υµα συχεσσο δε σερεσ µαισ αντιγοσ πορ µειο δε προχεσσοσ νατυραισ, σεµ θυε α ιντερϖενο διϖινα φοσσε νεχεσσ〈ρια αο λονγο δο χαµινηο. (Περγυνταδοσ σε αχειταµ α εϖολυο, 45% δοσ νορτε−αµεριχανοσ ρεσπονδεµ


θυε σιµ. Ο νδιχε  δε 70% να Χηινα.) Θυανδο ο φιλµε ϑυρασσιχ Παρκ [Παρθυε δοσ ∆ινοσσαυροσ] φοι εξιβιδο εµ Ισραελ, αλγυνσ ραβινοσ ορτοδοξοσ ο χονδεναραµ, πορθυε αχειταϖα α εϖολυο ε πορθυε ενσιναϖα θυε οσ δινοσσαυροσ ϖιϖεραµ η〈 100 µιλη⌡εσ δε ανοσ θυανδο, χοµο σε αφιρµα χλαραµεντε εµ τοδο ο Ροση Ηασηαναη ε τοδα χεριµνια δε χασαµεντο ϕυδαιχα, ο Υνιϖερσο τεµ µενοσ δε 6 µιλ ανοσ. Α εϖιδνχια µαισ χλαρα δε νοσσα εϖολυο ποδε σερ ενχοντραδα εµ νοσσοσ γενεσ. Μασ α εϖολυο αινδα  χοντεσταδα, ιρονιχαµεντε, πορ αθυελεσ χυϕο πρ⌠πριο ∆ΝΑ α προχλαµα νασ εσχολασ, νοσ τριβυναισ, νασ εδιτορασ δε λιϖροσ διδ〈τιχοσ ε νασ δισχυσσ⌡εσ σοβρε θυαντο δορ ποδεµοσ ινφλιγιρ α ουτροσ ανιµαισ σεµ τρανσγρεδιρ αλγυµ λιµιαρ τιχο. ∆υραντε α Γρανδε ∆επρεσσο, οσ προφεσσορεσ γοζαϖαµ δε εµπρεγο σεγυρο, βονσ σαλ〈ριοσ, ρεσπειταβιλιδαδε. Ενσιναρ ερα υµα προφισσο αδιµραδα, εµ παρτε πορθυε σε ρεχονηεχια θυε α εδυχαο ερα ο χαµινηο παρα σαιρ δα ποβρεζα. Πουχο δισσο  ϖερδαδε ηοϕε εµ δια. Ε ασσιµ ο ενσινο δα χινχια (ε δε ουτρασ δισχιπλινασ)  µυιτασ ϖεζεσ µινιστραδο δε φορµα ινχοµπετεντε ου πουχο ινσπιραδα, ποισ, εσπαντοσαµεντε, σευσ προφισσιοναισ τµ πουχα ου νενηυµα φορµαο νασ πρ⌠πριασ δισχιπλινασ, µοστραµ−σε ιµπαχιεντεσ χοµ ο µτοδο, τµ πρεσσα δε χηεγαρ ◊σ δεσχοβερτασ δα χινχια ε ◊σ ϖεζεσ σο ελεσ µεσµοσ ινχαπαζεσ δε διστινγυιρ α χινχια δα πσευδοχινχια. Αθυελεσ θυε τµ α φορµαο αδεθυαδα εµ γεραλ χονσεγυεµ εµπρεγοσ µαισ βεµ παγοσ εµ ουτροσ λυγαρεσ. Ασ χριανασ πρεχισαµ δε πρ〈τιχα χοµ ο µτοδο εξπεριµενταλ. Νο βαστα απενασ λερ σοβρε χινχια νοσ λιϖροσ. Ν⌠σ ποδεµοσ ρεχεβερ α ινφορµαο δε θυε  α οξιδαο δα χερα θυε εξπλιχα α χηαµα δα ϖελα. Μασ τεµοσ υµα ιδια µυιτο µαισ ϖϖιδα δο θυε αχοντεχε σε ϖεµοσ α ϖελα θυειµαρ πορ αλγυνσ ινσταντεσ νυµα ρεδοµα δε ϖιδρο, ατ ο δι⌠ξιδο δε χαρβονο ροδεαρ ο παϖιο, βλοθυεαρ ο αχεσσο αο οξιγνιο, α χηαµα τρεµελυζιρ ε σε απαγαρ. Ν⌠σ ποδεµοσ ασσιστιρ α υµα αυλα σοβρε ασ µιτοχνδριασ νασ χλυλασ, σοβρε ο φατο δε ελασ µεδιαρεµ α οξιδαο δοσ αλιµεντοσ χοµο α χηαµα θυε θυειµα α χερα, µασ  ουτρα χοισα ϖ−λασ νο µιχροσχ⌠πιο. Ν⌠σ ποδεµοσ ουϖιρ θυε ο οξιγνιο  νεχεσσ〈ριο παρα α ϖιδα δε αλγυνσ οργανισµοσ, µασ παρα ουτροσ νο. Μασ χοµεαµοσ ρεαλµεντε α χοµπρεενδερ θυανδο τεσταµοσ α προποσιο νυµα ρεδοµα δε ϖιδρο τοταλµεντε εσϖαζιαδα δε οξιγνιο. Ο θυε ο οξιγνιο ρεαλιζα παρα ν⌠σ? Πορ θυε µορρεµοσ σεµ οξιγνιο? ∆ε ονδε ϖεµ ο οξιγνιο νο αρ? Θυαλ  α γαραντια δε νοσσο συπριµεντο? Α εξπεριµενταο ε ο µτοδο χιεντφιχο ποδεµ σερ ενσιναδοσ εµ µυιτασ ουτρασ δισχιπλινασ αλµ δα χινχια. ∆ανιελ Κυνιτζ  υµ αµιγο δοσ µευσ τεµποσ δε υνιϖερσιδαδε. Πασσου α ϖιδα φαζενδο υµ τραβαληο ινοϖαδορ χοµο προφεσσορ δε χινχιασ σοχιαισ νοσ δοισ λτιµοσ ανοσ δο χυρσο σεχυνδ〈ριο. Οσ αλυνοσ θυερεµ χοµπρεενδερ α Χονστιτυιο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ?


Ποδεµοσ ληεσ δαρ α ταρεφα δε λερ α Χονστιτυιο, αρτιγο πορ αρτιγο, ε δεποισ δισχυτιρ εµ αυλα µασ, λαµενταϖελµεντε, ισσο φαρ〈 α µαιορια δοσ εστυδαντεσ χαιρ νο σονο. Ου ποδεµοσ τενταρ ο µτοδο δε Κυνιτζ: προιβιµοσ οσ αλυνοσ δε λερ α Χονστιτυιο. Εµ ϖεζ δα λειτυρα, δετερµιναµοσ θυε παρτιχιπεµ δε υµα ασσεµβλια χονστιτυιντε, δοισ παρα χαδα εσταδο. ∆αµοσ ινφορµα⌡εσ δεταληαδασ α χαδα υµ δοσ τρεζε γρυποσ σοβρε οσ ιντερεσσεσ παρτιχυλαρεσ δε σευ εσταδο ε ρεγιο. Α δελεγαο δα Χαρολινα δο Συλ, πορ εξεµπλο, σερια ινφορµαδα δα πριµαζια δο αλγοδο, δα νεχεσσιδαδε ε δα µοραλιδαδε δο τρ〈φιχο δε εσχραϖοσ, δο περιγο ρεπρεσενταδο πελο Νορτε ινδυστριαλ, ε ασσιµ πορ διαντε. Ασ τρεζε δελεγα⌡εσ σε ρενεµ ε, χοµ υµ πουχο δε αϕυδα δοσ προφεσσορεσ, µασ πρινχιπαλµεντε πορ συα πρ⌠πρια χοντα, ρεδιγεµ υµα χονστιτυιο εµ αλγυµασ σεµανασ. Σ⌠ εντο λεµ α Χονστιτυιο ρεαλ. Οσ εστυδαντεσ ρεσερϖαραµ οσ ποδερεσ δε δεχλαραρ γυερρα αο πρεσιδεντε. οΣ δελεγαδοσ δε 1787 ατριβυραµ εσσεσ ποδερεσ αο Χονγρεσσο. Πορ θυ? Οσ εστυδαντεσ λιβερταραµ οσ εσχραϖοσ. Α χονστιτυιντε οριγιναλ νο ο φεζ. Πορ θυ? Ισσο ρεθυερ µαισ πρεπαραο δα παρτε δοσ προφεσσορεσ ε µαισ τραβαληο δα παρτε δοσ αλυνοσ, µασ α εξπερινχια  ινεσθυεχϖελ. ⊃ διφχιλ νο πενσαρ θυε ασ να⌡εσ δα Τερρα εσταριαµ εµ µεληορ φορµα σε τοδο χιδαδο πασσασσε πορ αλγο σεµεληαντε. Πρεχισαµοσ δε µαισ δινηειρο παρα α φορµαο ε οσ σαλ〈ριοσ δοσ προφεσσορεσ, ε παρα οσ λαβορατ⌠ριοσ. Μασ, εµ τοδοσ οσ Εσταδοσ Υνιδοσ, ϖοτα−σε ρεγυλαρµεντε χοντρα ασ εµισσ⌡εσ δε ττυλοσ παρα α εδυχαο. Νινγυµ συγερε θυε ιµποστοσ σοβρε α προπριεδαδε σεϕαµ υσαδοσ παρα φινανχιαρ ο οραµεντο µιλιταρ, οσ συβσδιοσ αγρχολασ ου α ρεµοο δε λιξο τ⌠ξιχο. Πορ θυε απενασ παρα α εδυχαο? Πορ θυε νο φινανχι〈−λα χοµ ιµποστοσ γεραισ εµ µβιτο µυνιχιπαλ ε εσταδυαλ? Ε θυε διζερ δε υµ ιµποστο εσπεχιαλ δα εδυχαο παρα αθυελασ ινδστριασ θυε τµ νεχεσσιδαδεσ εσπεχιαισ δε οπερ〈ριοσ τεχνιχαµεντε θυαλιφιχαδοσ? Οσ χολεγιαισ νορτε−αµεριχανοσ νο εστυδαµ ο συφιχιεντε. Η〈 180 διασ νο ανο εσχολαρ παδρο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, εµ χοµπαραο α 220 να Χορια δο Συλ, χερχα δε 230 να Αλεµανηα ε 243 νο ϑαπο. Ασ χριανασ, εµ αλγυνσ δεσσεσ πασεσ, ϖο παρα α εσχολα αοσ σ〈βαδοσ. Ο αλυνο νορτε−αµεριχανο µδιο δα εσχολα σεχυνδ〈ρια πασσα 3,5 ηορασ πορ σεµανα φαζενδο δεϖερ δε χασα. Ο τεµπο τοταλ δεδιχαδο αοσ εστυδοσ, δεντρο ε φορα δα σαλα δε αυλα,  δε απροξιµαδαµεντε ϖιντε ηορασ σεµαναισ. Οσ αλυνοσ ϕαπονεσεσ δα θυιντα σριε εστυδαµ εµ µδια 33 ηορασ πορ σεµανα. Ο ϑαπο, χοµ µεταδε δα ποπυλαο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, φορµα ανυαλµεντε δυασ ϖεζεσ µαισ χιεντιστασ ε ενγενηειροσ χοµ διπλοµασ συπεριορεσ. ∆υραντε οσ θυατρο ανοσ δα εσχολα σεχυνδ〈ρια, οσ αλυνοσ νορτε− αµεριχανοσ δεδιχαµ µενοσ δε 1500 ηορασ α δισχιπλινασ χοµο µατεµ〈τιχα, χινχια ε ηιστ⌠ρια. Οσ ϕαπονεσεσ, φρανχεσεσ ε αλεµεσ γασταµ χοµ ελασ µαισ δο


θυε ο δοβρο δεσσε τεµπο. Υµ ρελατ⌠ριο δε 1994, ενχοµενδαδο πελο ∆επαρταµεντο δε Εδυχαο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, οβσερϖα: Ο δια εσχολαρ τραδιχιοναλ δεϖε αγορα σε αδαπταρ α τοδο υµ χονϕυντο δε εξιγνχιασ, νεχεσσ〈ριασ παρα ο θυε σε τεµ χηαµαδο ο νοϖο τραβαληο δασ εσχολασ εδυχαο αχερχα δε σεγυρανα πεσσοαλ, θυεστ⌡εσ δοσ χονσυµιδορεσ, ΑΙ∆Σ, χονσερϖαο ε ενεργια, ϖιδα φαµιλιαρ ε χυρσο δε µοτοριστα.

Ασσιµ, δεϖιδο ◊σ δεφιχινχιασ δα σοχιεδαδε ε ◊σ ινσυφιχινχιασ δα εδυχαο εµ χασα, απενασ χερχα δε τρσ ηορασ πορ δια σο δεδιχαδασ, να εσχολα σεχυνδ〈ρια, ◊σ δισχιπλινασ αχαδµιχασ β〈σιχασ. Η〈 υµα περχεπο δισσεµιναδα δε θυε α χινχια  δεµασιαδο διφχιλ παρα ασ πεσσοασ χοµυνσ. Ποδεµοσ ϖερ εσσα ιδια ρεφλετιδα να εστατστιχα δε θυε απενασ υνσ 10% δοσ αλυνοσ νορτε−αµεριχανοσ δα εσχολα σεχυνδ〈ρια οπταµ πορ υµ χυρσο δε φσιχα. Ο θυε τορνα α χινχια δε ρεπεντε δεµασιαδο διφχιλ ? Πορ θυε νο  δεµασιαδο διφχιλ παρα οσ χιδαδοσ δε τοδοσ εσσεσ ουτροσ πασεσ θυε τµ υµ δεσεµπενηο συπεριορ αο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ? Ο θυε αχοντεχευ χοµ ο ταλεντο νορτε−αµεριχανο παρα ασ χινχιασ, α ινοϖαο τχνιχα ε ο τραβαληο 〈ρδυο? Οσ νορτε−αµεριχανοσ σε οργυληαϖαµ ουτρορα δε σευσ ινϖεντορεσ, θυε φοραµ πιονειροσ αο χριαρ ο τελγραφο, ο τελεφονε, α λυζ ελτριχα, ο τοχα−δισχοσ ε ο αυτοµ⌠ϖελ. ℵ εξχεο δοσ χοµπυταδορεσ, τυδο ισσο παρεχε χοισα δο πασσαδο. Παρα ονδε φοι τοδα α ενγενηοσιδαδε ιανθυε ? Α µαιορια δασ χριανασ νορτε−αµεριχανασ νο  εστπιδα. Παρτε δα ραζο δε νο εστυδαρεµ µυιτο  θυε ρεχεβεµ πουχοσ βενεφχιοσ τανγϖεισ θυανδο ο φαζεµ. Ηοϕε εµ δια, α χοµπετνχια (ιστο , χονηεχερ ρεαλµεντε ο ασσυντο) εµ ηαβιλιδαδεσ ϖερβαισ, µατεµ〈τιχα, χινχια ε ηιστ⌠ρια νο αυµεντα ο σαλ〈ριο δοσ ϕοϖενσ νοσ πριµειροσ οιτο ανοσ δεποισ δα εσχολα σεχυνδ〈ρια ε µυιτοσ νο σε εµπρεγαµ να ινδστρια, µασ νο σετορ δε σερϖιοσ. Νοσ σετορεσ προδυτιϖοσ δα εχονοµια, πορµ, α ηιστ⌠ρια  µυιτασ ϖεζεσ διφερεντε. Η〈 φ〈βριχασ δε µ⌠ϖεισ, πορ εξεµπλο, θυε χορρεµ ο ρισχο δε σερεµ φεχηαδασ νο πορ φαλτα δε χλιεντεσ, µασ πορθυε πουχοσ οπερ〈ριοσ νοϖατοσ σαβεµ φαζερ ασ οπερα⌡εσ αριτµτιχασ µαισ σιµπλεσ. Υµα γρανδε χοµπανηια δε προδυτοσ ελετρνιχοσ ινφορµα θυε 80% δε σευσ χανδιδατοσ α ποστοσ δε τραβαληο νο χονσεγυεµ πασσαρ νυµ τεστε δε µατεµ〈τιχα δα θυιντα σριε. Οσ Εσταδοσ Υνιδοσ ϕ〈 εστο περδενδο υνσ 40 βιλη⌡εσ πορ ανο (πρινχιπαλµεντε εµ φαλτα δε προδυτιϖιδαδε ε νυ χυστο δα εδυχαο χορρετιϖα) πορθυε οσ οπερ〈ριοσ, νυµ γραυ εξχεσσιϖο, νο σαβεµ λερ, εσχρεϖερ, χονταρ, νεµ πενσαρ. Νυµ λεϖανταµεντο ρεαλιζαδο πελο Χονσεληο Ναχιοναλ δε Χινχια δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ εµ 139 χοµπανηιασ νορτε−αµεριχανασ δε αλτα τεχνολογια,


ασ πρινχιπαισ χαυσασ δο δεχλνιο δα πεσθυισα ε δο δεσενϖολϖιµεντο, πασσϖεισ δε σερεµ ατριβυδασ ◊ πολτιχα ναχιοναλ, φοραµ (1) φαλτα δε υµα εστρατγια δε λονγο πραζο παρα λιδαρ χοµ ο προβλεµα; (2) πουχα ατενο δαδα αο τρειναµεντο δε φυτυροσ χιεντιστασ ε ενγενηειροσ; (3) ινϖεστιµεντο εξχεσσιϖο να δεφεσα , ε ινσυφιχιεντε να πεσθυισα ε νο δεσενϖολϖιµεντο χιϖιλ; ε (4) πουχα ατενο δαδα ◊ εδυχαο β〈σιχα. Α ιγνορνχια σε αλιµεντα δε ιγνορνχια. Α φοβια δα χινχια  χονταγιοσα. Νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, αθυελεσ θυε τµ υµα ϖισο µαισ φαϖορ〈ϖελ δα χινχια τενδεµ α σερ ηοµενσ βρανχοσ, ϕοϖενσ, ριχοσ, χοµ εδυχαο συπεριορ. Μασ, να πρ⌠ξιµα δχαδα, τρσ θυαρτοσ δοσ νοϖοσ οπερ〈ριοσ νορτε−αµεριχανοσ σερο µυληερεσ, νο−βρανχοσ ε ιµιγραντεσ. ∆ειξαρ δε δεσπερταρ ο σευ εντυσιασµο σεµ φαλαρ δα δισχριµιναο χοντρα ελεσ νο  απενασ ινϕυστο,  ταµβµ εστπιδο ε υµ φραχασσο ινφλιγιδο ◊ πρ⌠πρια ναο. Πριϖα α εχονοµια δε τραβαληαδορεσ θυαλιφιχαδοσ δεσεσπεραδαµεντε νεχεσσ〈ριοσ. Ηοϕε εµ δια, οσ αλυνοσ αφρο−αµεριχανοσ ε ηισπνιχοσ εστο χονσεγυινδο ρεσυλταδοσ σιγνιφιχατιϖαµεντε µεληορεσ εµ τεστεσ δε χινχιασ παδρονιζαδοσ δο θυε νο φιναλ δοσ ανοσ 60, µασ σο οσ νιχοσ. Νοσ τεστεσ δε µατεµ〈τιχα, α διφερενα µδια εντρε οσ νορτε−αµεριχανοσ βρανχοσ ε νεγροσ θυε σε φορµαµ να εσχολα σεχυνδ〈ρια αινδα  ιµενσα δε δοισ α τρσ νϖεισ εσχολαρεσ; µασ α διφερενα εντρε οσ νορτε−αµεριχανοσ βρανχοσ θυε σε φορµαµ να εσχολα σεχυνδ〈ρια ε οσ φορµανδοσ δο µεσµο γραυ νο ϑαπο, Χαναδ〈, Γρ− Βρετανηα ου Φινλνδια  µαισ δο θυε ο δοβρο (χοµ οσ αλυνοσ νορτε− αµεριχανοσ εµ ποσιο δε δεσϖανταγεµ). Σε αλγυµ  ινσυφιχιεντεµεντε µοτιϖαδο ε εδυχαδο, νο ϖαι απρενδερ µυιτο νο η〈 µιστριο α εσσε ρεσπειτο. Οσ αφρο−αµεριχανοσ συβυρβανοσ θυε τµ παισ χοµ εδυχαο δε νϖελ συπεριορ απρεσενταµ ο µεσµο δεσεµπενηο να εσχολα συπεριορ θυε οσ βρανχοσ συβυρβανοσ θυε τµ οσ παισ χοµ εδυχαο δε νϖελ συπεριορ. Σεγυνδο αλγυµασ εστατστιχασ, ινσχρεϖερ υµα χριανα ποβρε νυµ προγραµα Ηεαδ Σταρτ (Ινχιο Φαϖορ〈ϖελ) δυπλιχα ασ συασ χηανχεσ δε σε εµπρεγαρ µαισ ταρδε να ϖιδα; θυεµ χοµπλετα υµ προγραµα Υπωαρδ Βουνδ (Σεθνχια Ασχενδεντε) τεµ θυατρο ϖεζεσ µαισ προβαβιλιδαδεσ δε χονσεγυιρ υµα εδυχαο συπεριορ. Σε λεϖαµοσ α θυεστο α σριο, σαβεµοσ ο θυε φαζερ. Ε ο θυε διζερ δα φαχυλδαδε ε δα υνιϖερσιδαδε? Η〈 πασσοσ ⌠βϖιοσ α σερεµ τοµαδοσ: στατυσ µαισ ελεϖαδο πελο συχεσσο δο ενσινο µινιστραδο ε προµο⌡εσ δε προφεσσορεσ βασεαδασ νο δεσεµπενηο δε σευσ αλυνοσ εµ τεστεσ παδρονιζαδοσ, δυπλαµεντε χεγοσ; σαλ〈ριοσ δε προφεσσορεσ θυε σε απροξιµεµ δο θυε ποδεριαµ γανηαρ να ινδστρια; µαισ βολσασ δε εστυδοσ, βολσασ δε εσπεχιαλιζαο ε εθυιπαµεντοσ δε λαβορατ⌠ριο; χυρρχυλοσ ε λιϖροσ διδ〈τιχοσ ιµαγινατιϖοσ ε ινσπιραδορεσ, εµ χυϕο πλανεϕαµεντο οσ πρινχιπαισ µεµβροσ δο χορπο δοχεντε δεσεµπενηεµ υµ παπελ ιµπορταντε; χυρσοσ δε λαβορατ⌠ριο οβριγατ⌠ριοσ παρα θυεµ δεσεϕα σε φορµαρ; ε ατενο εσπεχιαλ δαδα αοσ θυε σο


τραδιχιοναλµεντε αφασταδοσ δα χινχια. ∆εϖεραµοσ ταµβµ εστιµυλαρ οσ µεληορεσ χιεντιστασ αχαδµιχοσ α σε δεδιχαρ µαισ ◊ εδυχαο πβλιχα λιϖροσ διδ〈τιχοσ, χονφερνχιασ, αρτιγοσ νοσ ϕορναισ ε ρεϖιστασ, απρεσεντα⌡εσ να Τς. Ε ταλϖεζ ϖαλεσσε α πενα τενταρ υµ χυρσο οβριγατ⌠ριο σοβρε ο πενσαµεντο χτιχο ε οσ µτοδοσ δα χινχια νο πριµειρο ε σεγυνδο ανοσ δα φαχυλδαδε.

Ο µστιχο Ωιλλιαµ Βλακε φιξου οσ οληοσ νο Σολ ε ϖιυ ανϕοσ, ενθυαντο ουτροσ, µαισ µυνδανοσ, περχεβεραµ απενασ υµ οβϕετο θυε τινηα µαισ ου µενοσ ο ταµανηο ε α χορ δε υµα µοεδα δουραδα . Βλακε ρεαλµεντε ϖιυ ανϕοσ νο Σολ, ου φοι υµ ερρο περχεπτιϖο ε χογνιτιϖο? Νο χονηεο νενηυµα φοτογραφια δο Σολ θυε µοστρε αλγυµα χοισα δεσσε τιπο. Βλακε ϖιυ ο θυε α χµαρα ε ο τελεσχ⌠πιο νο χονσεγυεµ ϖερ? Ου α εξπλιχαο εστ〈 µυιτο µαισ νο ιντεριορ δα χαβεα δελε δο θυε νο εξτεριορ? Ε α ϖερδαδε σοβρε α νατυρεζα δο Σολ ρεϖελαδα πελα χινχια µοδερνα νο  µυιτο µαισ µαραϖιληοσα? Νο σε τρατα απενασ δε ανϕοσ ου δε υµα µοεδα δε ουρο, µασ δε υµα ενορµε εσφερα εµ θυε 1 µιληο δε Τερρασ ποδεριαµ σερ αχονδιχιοναδασ, εµ χυϕο µαγο οσ νχλεοσ οχυλτοσ δοσ 〈τοµοσ σο χοµπριµιδοσ, ο ηιδρογνιο  τρανσφιγυραδο εµ ηλιο, α ενεργια λατεντε νο ηιδρογνιο η〈 βιλη⌡εσ δε ανοσ  λιβεραδα, ε χοµ ισσο α Τερρα ε οσ ουτροσ πλανετασ σο αθυεχιδοσ ε ιλυµιναδοσ, σενδο ο µεσµο προχεσσο ρεπετιδο 400 βιλη⌡εσ δε ϖεζεσ εµ ουτρασ παρτεσ δα γαλ〈ξια ε δα ςια Λ〈χτεα. Παρα νοσ χονστρυιρ δο ναδα, οσ εσθυεµασ, ασ ινστρυ⌡εσ δεταληαδασ ε ασ ορδενσ δε ταρεφασ πρεενχηεριαµ υνσ µιλ ϖολυµεσ δε ενχιχλοπδιασ, σε εσχριτοσ εµ ινγλσ. Νο ενταντο, τοδα χλυλα δε νοσσο χορπο τεµ υµ χονϕυντο δεσσασ ενχιχλοπδιασ. Υµ θυασαρ εστ〈 το δισταντε θυε α λυζ περχεβιδα χοµεου α συα ϖιαγεµ ιντεργαλ〈τιχα αντεσ δε α Τερρα σερ φορµαδα. Τοδα πεσσοα να Τερρα δεσχενδε δοσ µεσµοσ ανχεστραισ, νο εξαταµεντε ηυµανοσ, θυε ϖιϖεραµ να ℑφριχα οριενταλ η〈 µιλη⌡εσ δε ανοσ, ο θυε νοσ τορνα τοδοσ πριµοσ. Σεµπρε θυε πενσο εµ θυαλθυερ υµα δεσσασ δεσχοβερτασ, ϖιβρο δε αλεγρια. Μευ χοραο δισπαρα. Νο ποσσο εϖιταρ. Α χινχια  υµ ασσοµβρο ε υµ πραζερ. Τοδα ϖεζ θυε υµα ναϖε εσπαχιαλ πασσα πορ υµ νοϖο µυνδο, ευ µε συρπρεενδο µαραϖιληαδο. Οσ χιεντιστασ πλανετ〈ριοσ σε περγυνταµ: Οη, ελε  ασσιµ, εντο? Πορ θυε νο πενσαµοσ νισσο? . Μασ α Νατυρεζα  σεµπρε µαισ συτιλ, µαισ ιντρινχαδα, µαισ ελεγαντε δο θυε α νοσσα ιµαγιναο. Χονσιδερανδο−σε ασ νοσσασ µανιφεστασ λιµιτα⌡εσ ηυµανασ, ο συρπρεενδεντε  τερµοσ σιδο χαπαζεσ δε πενετραρ το φυνδο νοσ σεγρεδοσ δα Νατυρεζα. Θυασε τοδοσ οσ χιεντιστασ εξπεριµενταραµ, νυµ µοµεντο δε δεσχοβερτα ου χοµπρεενσο ρεπεντινα, υµ ασσοµβρο ρεϖερεντε. Α χινχια α χινχια πυρα, α χινχια σεµ νενηυµα απλιχαο πρ〈τιχα, α χινχια πελα χινχια


 υµα θυεστο προφυνδαµεντε εµοχιοναλ παρα αθυελεσ θυε α πρατιχαµ, βεµ χοµο παρα αθυελεσ θυε, µεσµο νο σενδο χιεντιστασ, δε ϖεζ εµ θυανδο φοληειαµ αρτιγοσ παρα ϖερ ο θυε φοι δεσχοβερτο ρεχεντεµεντε. Ε, χοµο νυµα ηιστ⌠ρια δε δετετιϖε,  υµα αλεγρια φορµυλαρ περγυντασ−χηαϖεσ, ελαβοραρ ασ εξπλιχα⌡εσ αλτερνατιϖασ ε ταλϖεζ ατ αχελεραρ ο προχεσσο δε δεσχοβερτα χιεντφιχα. Χονσιδερεµ−σε εστεσ εξεµπλοσ, αλγυνσ µυιτο σιµπλεσ, ουτροσ νεµ ταντο, εσχοληιδοσ µαισ ου µενοσ αο αχασο: ! Ποδερια ηαϖερ υµ νµερο ιντειρο αινδα νο δεσχοβερτο εντρε 6 ε 7? ! Ποδερια ηαϖερ υµ ελεµεντο θυµιχο αινδα νο δεσχοβερτο εντρε ο νµερο ατµιχο 6 (θυε  ο χαρβονο) ε ο νµερο ατµιχο 7 (θυε  ο νιτρογνιο)? ! Σιµ, ο νοϖο χονσερϖαντε χαυσα χνχερ εµ ρατοσ. Μασ ε σε, παρα ινδυζιρ ο χνχερ, φορ πρεχισο δαρ α υµα πεσσοα, θυε πεσα µυιτο µαισ δο θυε υµ ρατο, θυασε θυινηεντοσ γραµασ δα συβστνχια πορ δια? Νεσσε χασο, ταλϖεζ ο νοϖο χονσερϖαντε νο σεϕα ασσιµ το περιγοσο. Α ϖανταγεµ δε τερ αλιµεντοσ χονσερϖαδοσ πορ λονγοσ περοδοσ σερια µαισ ιµπορταντε δο θυε ο πεθυενο ρισχο αδιχιοναλ δε χνχερ? Θυεµ δεχιδε? Θυε δαδοσ σο νεχεσσ〈ριοσ παρα τοµαρ υµα δεχισο πρυδεντε? ! Νυµα πεδρα δε 3,8 βιλη⌡εσ δε ανοσ, δεσχοβρε−σε υµα ταξα δε ισ⌠τοποσ δε χαρβονο τπιχα δοσ σερεσ ϖιϖοσ ατυαισ ε διφερεντεσ δοσ σεδιµεντοσ ινοργνιχοσ. ∆εδυζιµοσ θυε ηαϖια ϖιδα αβυνδαντε να Τερρα η〈 3,8 βιλη⌡εσ δε ανοσ? Ου οσ ρεσδυοσ θυµιχοσ δε οργανισµοσ µαισ µοδερνοσ τεριαµ σε ινφιλτραδο να πεδρα? Ου η〈 ουτρο µοδο δε οσ ισ⌠τοποσ σε σεπαραρεµ να πεδρα, αλµ δοσ προχεσσοσ βιολ⌠γιχοσ? ! Ασ µεδι⌡εσ σενσϖεισ δασ χορρεντεσ ελτριχασ νο χρεβρο ηυµανο µοστραµ θυε χερτασ ρεγι⌡εσ δελε εντραµ εµ αο θυανδο συργεµ δετερµιναδασ µεµ⌠ριασ ου οχορρεµ προχεσσοσ µενταισ. Σερο τοδοσ οσ νοσσοσ πενσαµεντοσ, µεµ⌠ριασ ε παιξ⌡εσ γεραδοσ πορ χιρχυιτοσ εσπεχφιχοσ δοσ νευρνιοσ χερεβραισ? Σερ〈 αλγυµ δια ποσσϖελ σιµυλαρ εσσεσ χιρχυιτοσ νυµ ροβ? Σερ〈 αλγυµ δια πρατιχ〈ϖελ ινσεριρ νοϖοσ χιρχυιτοσ ου αλτεραρ αντιγοσ χιρχυιτοσ νο χρεβρο, δε µοδο α µυδαρ οπινι⌡εσ, µεµ⌠ριασ, εµο⌡εσ, δεδυ⌡εσ λ⌠γιχασ? Εσσα ιντερφερνχια  τερριϖελµεντε περιγοσα? ! Α νοσσα τεορια δα οριγεµ δο σιστεµα σολαρ πρεδιζ µυιτοσ δισχοσ αχηαταδοσ δε γ〈σ ε ποειρα πορ τοδα α γαλ〈ξια δα ςια Λ〈χτεα. Οληαµοσ πελο τελεσχ⌠πιο ε δεσχοβριµοσ δισχοσ αχηαταδοσ πορ τοδα παρτε. Χονχλυµοσ αλεγρεµεντε θυε α τεορια εστ〈 χονφιρµαδα. Μασ δεσχοβρε−σε θυε οσ δισχοσ περχεβιδοσ εραµ γαλ〈ξιασ εσπιραισ µυιτο αλµ δα ςια Λ〈χτεα, γρανδεσ δεµαισ παρα σερ σιστεµασ σολαρεσ νασχεντεσ. ∆εϖεµοσ αβανδοναρ α τεορια? Ου δεϖεµοσ προχυραρ υµ τιπο διφερεντε δε δισχο? Ου ισσο  απενασ α εξπρεσσο δε νοσσα ρελυτνχια εµ αβανδοναρ υµα ηιπ⌠τεσε δεσαχρεδιταδα?


! Υµ χνχερ εµ χρεσχιµεντο ενϖια, εµ τοδασ ασ διρε⌡εσ, υµ χοµυνιχαδο παρα ασ χλυλασ αδϕαχεντεσ αοσ ϖασοσ σανγνεοσ: πρεχισαµοσ δε σανγυε , διζ α µενσαγεµ. Ασ χλυλασ ενδοτελιαισ χονστροεµ οβσεθυιοσαµεντε ποντεσ δε ϖασοσ σανγνεοσ παρα συπριρ ασ χλυλασ χανχεροσασ δε σανγυε. Χοµο  θυε ισσο σε προχεσσα? Α µενσαγεµ ποδε σερ ιντερχεπταδα ου χανχελαδα? ! Μιστυραµοσ ασ τιντασ ϖιολετα, αζυλ, ϖερδε, αµαρελο, λαρανϕα ε ϖερµεληο, ε προδυζιµοσ υµ µαρροµ εσχυρο. ∆εποισ µιστυραµοσ λυζεσ δασ µεσµασ χορεσ ε οβτεµοσ βρανχο. Ο θυε σε πασσα? ! Νοσ γενεσ δοσ σερεσ ηυµανοσ ε δε µυιτοσ ουτροσ ανιµαισ, η〈 σεθνχιασ λονγασ ε ρεπετιτιϖασ δε ινφορµα⌡εσ ηερεδιτ〈ριασ (χηαµαδασ βοβαγενσ ). Αλγυµασ δεσσασ σεθνχιασ χαυσαµ δοενασ γεντιχασ. Σερ〈 ποσσϖελ θυε σεγµεντοσ δο ∆ΝΑ σεϕαµ 〈χιδοσ νυχλιχοσ εστρανηοσ, θυε σε ρεπροδυζεµ πορ συα πρ⌠πρια χοντα ε τραβαληαµ παρα σι µεσµοσ, δεσπρεζανδο ο βεµ−εσταρ δο οργανισµο θυε ηαβιταµ? ! Μυιτοσ ανιµαισ σε χοµπορταµ δε φορµα εστρανηα πουχο αντεσ δε υµ τερρεµοτο. Ο θυε ελεσ σαβεµ θυε οσ σισµολογιστασ νο χονηεχεµ? ! Ασ αντιγασ παλαϖρασ αστεχα ε γρεγα παρα ∆ευσ σο θυασε ιγυαισ. Ισσο χοµπροϖα αλγυµ χοντατο ου ατριβυτοσ χοµυνσ εντρε ασ δυασ χιϖιλιζα⌡εσ, ου δεϖεµοσ εσπεραρ θυε εσσασ χοινχιδνχιασ οχασιοναισ εντρε δυασ λνγυασ σεµ νενηυµ παρεντεσχο αχοντεαµ σιµπλεσµεντε πορ αχασο? Ου σερ〈 θυε χερτασ παλαϖρασ σο χονστρυδασ δεντρο δε ν⌠σ α παρτιρ δο νασχιµεντο, χοµο πενσαϖα Πλατο νο Χρ〈τιλο? ! Α σεγυνδα λει δα τερµοδινµιχα αφιρµα θυε νο Υνιϖερσο χοµο υµ τοδο α δεσορδεµ αυµεντα χοµ ο πασσαρ δο τεµπο. (Σεµ δϖιδα, µυνδοσ, ϖιδα ε ιντελιγνχια ποδεµ εµεργιρ εµ χερτοσ λοχαισ ◊ χυστα δε υµα διµινυιο δα ορδεµ εµ ουτρα παρτε δο Υνιϖερσο.) Μασ, σε ϖιϖεµοσ νυµ Υνιϖερσο εµ θυε α πρεσεντε εξπανσο δο Βιγ Βανγ ϖαι σε τορναρ µαισ λεντα, χηεγαρ αο φιµ ε σερ συβστιτυδα πορ υµα χοντραο, α σεγυνδα λει νο ποδερια σερ εντο ανυλαδα? Οσ εφειτοσ ποδεµ πρεχεδερ ασ χαυσασ? ! Ο χορπο ηυµανο υσα 〈χιδο χλορδιχο νο εστµαγο παρα δισσολϖερ οσ αλιµεντοσ ε αϕυδαρ α διγεστο. Πορ θυε ο 〈χιδο χλορδιχο νο δισσολϖε ο εστµαγο? ! Να ποχα εµ θυε εσχρεϖο εστε λιϖρο, ασ εστρελασ µαισ αντιγασ παρεχεµ σερ µαισ ϖεληασ θυε ο Υνιϖερσο. Χοµο να δεχλαραο δε θυε υµα χονηεχιδα τεµ φιληοσ µαισ ϖεληοσ θυε ελα πρ⌠πρια, νο  πρεχισο µυιτα ερυδιο παρα ρεχονηεχερ θυε αλγυµ χοµετευ υµ ερρο. Θυεµ? ! Εξιστε ατυαλµεντε α τεχνολογια παρα δεσλοχαρ 〈τοµοσ ινδιϖιδυαισ, δε µοδο θυε µενσαγενσ λονγασ ε χοµπλεξασ ποδεµ σερ εσχριτασ νυµα εσχαλα υλτραµιχροσχ⌠πιχα. ⊃ ταµβµ ποσσϖελ φαζερ µ〈θυινασ δο ταµανηο δε µολχυλασ. Εξεµπλοσ ρυδιµενταρεσ δεσσασ δυασ νανοτεχνολογιασ ϕ〈 σο βεµ


δεµονστραδοσ. Αονδε ισσο νοσ λεϖαρ〈 εµ µαισ αλγυµασ δχαδασ? ! Εµ ϖ〈ριοσ λαβορατ⌠ριοσ διφερεντεσ, δεσχοβριραµ−σε µολχυλασ χοµπλεξασ θυε, εµ χιρχυνστνχιασ απροπριαδασ, φαζεµ χ⌠πιασ δε σι µεσµασ νασ προϖετασ. Αλγυµασ δεσσασ µολχυλασ σο χονστρυδασ χοµ νυχλεοτδεοσ, χοµο ο ∆ΝΑ ε ο ΡΝΑ; ουτρασ, νο. Αλγυµασ υσαµ ενζιµασ παρα αχελεραρ ο ριτµο δα θυµιχα; ουτρασ, νο. ℵσ ϖεζεσ η〈 υµ ερρο να χ⌠πια; δαθυελε ποντο εµ διαντε ο ερρο  χοπιαδο εµ γερα⌡εσ συχεσσιϖασ δε µολχυλασ. Πορ ισσο, χοµεαµ α απαρεχερ εσπχιεσ λιγειραµεντε διφερεντεσ δε µολχυλασ αυτο− ρεπλιχαντεσ, αλγυµασ δασ θυαισ σε ρεπροδυζεµ χοµ µαισ ραπιδεζ ου µαισ εφιχινχια δο θυε ουτρασ. Σο ασ θυε προσπεραµ πρεφερενχιαλµεντε. Χοµ ο πασσαρ δο τεµπο, ασ µολχυλασ να προϖετα σε τορναµ µαισ ε µαισ εφιχιεντεσ. Εσταµοσ χοµεανδο α πρεσενχιαρ α εϖολυο δε µολχυλασ. Χοµο ισσο νοσ αϕυδα α χοµπρεενδερ α οριγεµ δα ϖιδα? ! Πορ θυε ο γελο χοµυµ  βρανχο, µασ ο γελο γλαχιαλ  αζυλ? ! Τεµ σε ενχοντραδο ϖιδα θυιλµετροσ αβαιξο δα συπερφχιε δα τερρα. Ατ θυε προφυνδιδαδε ελα ϖαι? ! Σεγυνδο υµ αντροπ⌠λογο φρανχσ, ο ποϖο δογον, να Ρεπβλιχα δε Μαλι, τεµ υµα λενδα δε θυε α εστρελα Σριο ποσσυι υµα εστρελα χοµπανηειρα εξτρεµαµεντε δενσα. Σριο τεµ δε φατο εσσα χοµπανηειρα, εµβορα σεϕα νεχεσσ〈ρια υµα αστρονοµια βασταντε σοφιστιχαδα παρα δετεχτ〈−λα. Ασσιµ, (1) ο ποϖο δογον δεσχενδε δε υµα χιϖιλιζαο εσθυεχιδα θυε τινηα γρανδεσ τελεσχ⌠πιοσ ⌠πτιχοσ ε αστροφσιχα τε⌠ριχα? Ου (2) φοραµ ινστρυδοσ πορ εξτρατερρεστρεσ? Ου (3) οσ δογονσ ουϖιραµ δε υµ ϖισιταντε ευροπευ α ηιστ⌠ρια δα χοµπανηειρα αν βρανχα δε Σριο? Ου (4) ο αντροπ⌠λογο φρανχσ εσταϖα ενγαναδο ε οσ δογονσ να ρεαλιδαδε νυνχα τιϖεραµ εσσα λενδα?

Πορ θυε οσ χιεντιστασ τµ διφιχυλδαδεσ εµ τρανσµιτιρ α χινχια? Αλγυνσ χιεντιστασ ινχλυσιϖε αλγυνσ µυιτο βονσ µε διζεµ θυε γοσταριαµ δε διϖυλγαρ α χινχια, µασ σεντεµ θυε νο τµ ταλεντο νεσσα 〈ρεα. Σαβερ ε εξπλιχαρ, διζεµ, νο  α µεσµα χοισα. Θυαλ  ο σεγρεδο? Η〈 απενασ υµ, να µινηα οπινιο: νο φαλαρ παρα ο πβλιχο εµ γεραλ χοµο φαλαραµοσ χοµ νοσσοσ χολεγασ δο ραµο. Η〈 τερµοσ θυε τρανσµιτεµ ινσταντνεα ε αχυραδαµεντε παρα οσ εσπεχιαλιστασ ο θυε θυερεµοσ διζερ. Ποδεµοσ αναλισαρ εσσασ εξπρεσσ⌡εσ τοδοσ οσ διασ νο τραβαληο προφισσιοναλ Μασ ελασ νο φαζεµ µαισ δο θυε µιστιφιχαρ υµ πβλιχο δε νο−εσπεχιαλιστασ. Υσαρ α λινγυαγεµ µαισ σιµπλεσ ποσσϖελ. Αχιµα δε τυδο, λεµβραρ χοµο  θυε πενσ〈ϖαµοσ αντεσ δε χοµπρεενδερ ο θυε εσταµοσ εξπλιχανδο. Λεµβραρ οσ εθυϖοχοσ εµ θυε θυασε χαµοσ, ε ανοτ〈−λοσ εξπλιχιταµεντε. Μαντερ σεµπρε εµ µεντε θυε ϕ〈 ηουϖε υµα ποχα εµ θυε ταµβµ ναδα εντενδαµοσ δο ασσυντο. Ρεχαπιτυλαρ οσ πριµειροσ πασσοσ θυε νοσ λεϖαραµ δα ιγνορνχια αο


χονηεχιµεντο. ϑαµαισ εσθυεχερ θυε α ιντελιγνχια ινατα  αµπλαµεντε διστριβυδα να νοσσα εσπχιε. Να ϖερδαδε,  ο σεγρεδο δε νοσσο συχεσσο. Ο τραβαληο ρεθυεριδο  πεθυενο, οσ βενεφχιοσ σο γρανδεσ. Εντρε ασ αρµαδιληασ ποτενχιαισ εστο α σιµπλιφιχαο εξαγεραδα, α νεχεσσιδαδε δε σερ εχονµιχο χοµ ασ θυαλιφιχα⌡εσ (ε ασ θυαντιφιχα⌡εσ), ο χρδιτο ιναδεθυαδο δαδο αοσ µυιτοσ χιεντιστασ ενϖολϖιδοσ ε ασ διστιν⌡εσ ινσυφιχιεντεσ τρααδασ εντρε ασ αναλογιασ τεισ ε α ρεαλιδαδε. Σεµ δϖιδα, αλγυµασ σολυ⌡εσ δε χοµπροµισσο πρεχισαµ σερ τοµαδασ. Θυαντο µαισ τραβαληαµοσ νεσσασ τρανσµισσ⌡εσ, µαισ χλαρο σε τορνα θυαισ ασ αβορδαγενσ θυε φυνχιοναµ ε θυαισ ασ θυε νο φυνχιοναµ. Η〈 υµα σελεο νατυραλ δε µετ〈φορασ, ιµαγενσ, αναλογιασ, ηιστ⌠ριασ δε χασοσ. ∆εποισ δε χερτο τεµπο, δεσχοβριµοσ θυε ποδεµοσ χηεγαρ α θυασε τοδοσ οσ ποντοσ θυε δεσεϕαµοσ αλχαναρ χαµινηανδο σοβρε πεδρασ τεσταδασ πελοσ χονσυµιδορεσ. Ποδεµοσ εντο αδαπταρ ασ νοσσασ απρεσεντα⌡εσ ◊σ νεχεσσιδαδεσ δε δετερµιναδο πβλιχο. Χοµο αλγυνσ εδιτορεσ ε προδυτορεσ δε τελεϖισο, χερτοσ χιεντιστασ αχρεδιταµ θυε ο πβλιχο  δεµασιαδο ιγνοραντε ου εστπιδο παρα χοµπρεενδερ α χινχια, θυε ο εµπρεενδιµεντο ε α διϖυλγαο  φυνδαµενταλµεντε υµα χαυσα περδιδα, ου ατ θυε εσσα τεντατιϖα εθυιϖαλε α χονφρατερνιζαρ χοµ ο ινιµιγο, θυανδο νο α φρανχαµεντε χοαβιταρ χοµ ελε. Εντρε ασ µυιτασ χρτιχασ θυε ποδεριαµ σερ φειτασ χοντρα εσσε ϕυζο αλµ δα συα αρρογνχια ιντολερ〈ϖελ ε δα συα δεσχονσιδεραο δε ινµεροσ εξεµπλοσ δε διϖυλγαο χιεντφιχα εξτρεµαµεντε βεµ−συχεδιδα εστ〈 α δε θυε ελε χονφιρµα α σι µεσµο. Ε, παρα οσ χιεντιστασ ενϖολϖιδοσ, ταµβµ  χοντραπροδυχεντε. Ο αποιο γοϖερναµενταλ εµ γρανδε εσχαλα ◊ χινχια  αλγο βασταντε νοϖο, θυε ρεµοντα απενασ ◊ Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ εµβορα ο πατροχνιο δαδο α αλγυνσ χιεντιστασ πελοσ ριχοσ ε ποδεροσοσ σεϕα µυιτο µαισ αντιγο. Χοµ ο φιµ δα Γυερρα Φρια, ο τρυνφο δα δεφεσα ναχιοναλ, θυε φορνεχια αποιο α τοδο τιπο δε χινχια β〈σιχα, τορνου−σε ϖιρτυαλµεντε ιµποσσϖελ δε σερ εµπρεγαδο. Απενασ εµ παρτε πορ εσσα ραζο, αχηο θυε α µαιορια δοσ χιεντιστασ εστ〈 αγορα αχειτανδο α ιδια δε διϖυλγαρ α χινχια. (Χοµο θυασε τοδο ο αποιο ◊ χινχια ϖεµ δοσ χοφρεσ πβλιχοσ, σερια υµ εστρανηο φλερτε χοµ ο συιχδιο σε οσ χιεντιστασ σε οπυσεσσεµ α υµα διϖυλγαο χοµπετεντε.) Ο πβλιχο φιχα µαισ ινχλιναδο α αποιαρ αθυιλο θυε χοµπρεενδε ε απρεχια. Νο εστου φαλανδο δε εσχρεϖερ αρτιγοσ παρα Σχιεντιφιχ Αµεριχαν, πορ εξεµπλο, θυε σο λιδοσ πορ εντυσιαστασ δα χινχια ε πορ χιεντιστασ δε ουτρασ 〈ρεασ. Νο εστου σιµπλεσµεντε φαλανδο δε µινιστραρ χυρσοσ δε ιντροδυο παρα υνιϖερσιτ〈ριοσ. Εστου φαλανδο δε τεντατιϖασ δε χοµυνιχαρ α συβστνχια ε ο ενφοθυε δα χινχια εµ ϕορναισ, εµ ρεϖιστασ, νο ρ〈διο ε να τελεϖισο, εµ παλεστρασ παρα ο πβλιχο εµ γεραλ ε νοσ λιϖροσ διδ〈τιχοσ δασ εσχολασ πριµ〈ρια ε σεχυνδ〈ρια.


Σεµ δϖιδα, η〈 νεχεσσιδαδε δε εµπρεγαρ ο βοµ σενσο να θυεστο δα διϖυλγαο. ⊃ ιµπορταντε νο µιστιφιχαρ, νεµ φαλαρ χοµ αρ δε συπεριοριδαδε. Αο τενταρ εστιµυλαρ ο ιντερεσσε δο πβλιχο, οσ χιεντιστασ τµ ιδο ◊σ ϖεζεσ λονγε δεµαισ πορ εξεµπλο, αο τιραρ χονχλυσ⌡εσ ρελιγιοσασ ινϕυστιφιχαδασ. Ο αστρνοµο Γεοργε Σµοοτ δεσχρεϖευ συα δεσχοβερτα δε πεθυενασ ιρρεγυλαριδαδεσ να ραδιαο δε ρ〈διο θυε ρεστου δο Βιγ Βανγ χοµο α ϖισο δα φαχε δε ∆ευσ . Ο φσιχο Λεον Λεδερµαν, λαυρεαδο χοµ ο Νοβελ, δεσχρεϖευ ο β⌠σον δε Ηιγγσ, υµ τιϕολο ηιποττιχο δε µατρια, χοµο α παρτχυλα δε ∆ευσ , ε δευ εσσε ττυλο α υµ δε σευσ λιϖροσ. (Να µινηα οπινιο, σο τοδοσ παρτχυλασ δε ∆ευσ.) Σε ο β⌠σον δε Ηιγγσ νο εξιστε, α ηιπ⌠τεσε δε ∆ευσ  φαλσα? Ο φσιχο Φρανκ Τιπλερ προπ⌡ε θυε εµ φυτυρο ρεµοτο οσ χοµπυταδορεσ ϖο προϖαρ α εξιστνχια δε ∆ευσ ε οπεραρ α ρεσσυρρειο δε νοσσοσ χορποσ. Οσ περι⌠διχοσ ε α τελεϖισο ποδεµ αχενδερ χεντεληασ θυανδο νοσ δο υµ ϖισλυµβρε δα χινχια, ο θυε  µυιτο ιµπορταντε. Μασ ◊ παρτε ο απρενδιζαδο ου αυλασ ε σεµιν〈ριοσ βεµ εστρυτυραδοσ α µεληορ µανειρα δε διϖυλγαρ α χινχια  πορ µειο δε λιϖροσ διδ〈τιχοσ, λιϖροσ ποπυλαρεσ, Χ∆−ΡΟΜσ ε τοχα−δισχο α λασερ. Ποδε−σε ρυµιναρ α ινφορµαο, σεγυιρ ο πρ⌠πριο ριτµο, ρεϖερ ασ παρτεσ µαισ διφχεισ, χοµπαραρ οσ τεξτοσ, χοµπρεενδερ εµ προφυνδιδαδε. Μασ ισσο τεµ δε σερ φειτο δε φορµα χορρετα, ε, σοβρετυδο νασ εσχολασ, νο  ο θυε αχοντεχε. Αλι, χοµο διζ ο φιλ⌠σοφο ϑοην Πασµορε, α χινχια  φρεθεντεµεντε απρεσενταδα χοµο υµα θυεστο δε απρενδερ πρινχπιοσ ε απλιχ〈−λοσ εµ προχεδιµεντοσ δε ροτινα. Ελα  απρενδιδα νοσ λιϖροσ εσχολαρεσ. Νο σε λεµ ασ οβρασ δοσ γρανδεσ χιεντιστασ, νεµ ασ χοντριβυι⌡εσ δι〈ριασ παρα α λιτερατυρα χιεντφιχα [...]. Αο χοντρ〈ριο δο ηυµανιστα ινιχιαντε, ο χιεντιστα ινιχιαντε νο τεµ χοντατο ιµεδιατο χοµ ο γνιο. Να ρεαλιδαδε [...] οσ χυρσοσ εσχολαρεσ ποδεµ ατραιρ παρα α χινχια ο τιπο τοταλµεντε ερραδο δε πεσσοα µενινοσ ε µενινασ σεµ ιµαγιναο θυε γοσταµ δε ροτινα.

Συστεντο θυε α διϖυλγαο  βεµ συχεδιδα σε, νυµ πριµειρο µοµεντο, νο φαζ µαισ δο θυε προϖοχαρ α χεντεληα δο σεντιµεντο δε αδµιραο. Παρα ταλ, βαστα φορνεχερ υµ ϖισλυµβρε δασ δεσχοβερτασ δα χινχια, σεµ εξπλιχαρ εµ τοδοσ οσ σευσ δεταληεσ χοµο ελασ φοραµ φειτασ. ⊃ µαισ φ〈χιλ ρελαταρ ο δεστινο δο θυε α ϖιαγεµ. Μασ, σεµπρε θυε ποσσϖελ, οσ διϖυλγαδορεσ δεϖεµ τενταρ ρελαταρ αλγυνσ ερροσ, ποντοσ δε παρτιδα φαλσοσ, ιµπασσεσ ε α χονφυσο απαρεντεµεντε ιρρεµεδι〈ϖελ αο λονγο δο χαµινηο. Πελο µενοσ δε ϖεζ εµ θυανδο, δεϖεµοσ µοστραρ α εϖιδνχια ε δειξαρ ο λειτορ τιραρ α συα πρ⌠πρια χονχλυσο. Ισσο τρανσφορµα α ασσιµιλαο οβεδιεντε δο νοϖο χονηεχιµεντο εµ δεσχοβερτα πεσσοαλ. Θυανδο αλγυµ φαζ υµα δεσχοβερτα πορ σι µεσµο µεσµο θυε σεϕα α λτιµα πεσσοα να Τερρα α ϖερ α λυζ , ϕαµαισ


εσθυεχερ〈. Θυανδο ερα ϕοϖεµ, φυι ινσπιραδο πελοσ λιϖροσ ε αρτιγοσ σοβρε χινχια εντο ποπυλαρεσ δε Γεοργε Γαµοω, ϑαµεσ ϑεανσ, Αρτηυρ Εδδινγτον, ϑ. Β. Σ. Ηαλδανε, ϑυλιαν Ηυξλεψ, Ραχηελ Χαρσον ε Αρτηυρ Χ. Χλαρκε τοδοσ χοµ φορµαο χιεντφιχα, ε α µαιορια δελεσ χιεντιστασ προφισσιοναισ ινφλυεντεσ. Α ποπυλαριδαδε δοσ λιϖροσ σοβρε χινχια θυε σο βεµ εσχριτοσ, βεµ εξπλιχαδοσ, προφυνδαµεντε ιµαγινατιϖοσ, θυε φαλαµ νο σ⌠ ◊σ µεντεσ χοµο αοσ χορα⌡εσ, παρεχε µαιορ δο θυε νυνχα νοσ λτιµοσ ϖιντε ανοσ, ε ο νµερο ε α διϖερσιδαδε δισχιπλιναρ δοσ χιεντιστασ θυε ρεδιγεµ εσσεσ λιϖροσ σο ιγυαλµεντε ινδιτοσ. Εντρε οσ µεληορεσ χιεντιστασ διϖυλγαδορεσ χοντεµπορνεοσ, πενσο εµ Στεπηεν ϑαψ Γουλδ, Ε. Ο. Ωιλσον, Λεωισ Τηοµασ ε Ριχηαρδ ∆αωκινσ, να 〈ρεα δε βιολογια; Στεϖεν Ωεινβεργ, Αλαν Λιγητµαν ε Κιπ Τηορνε, εµ φσιχα; Ροαλδ Ηοφφµανν, εµ θυµιχα; ε νασ πριµειρασ οβρασ δε Φρεδ Ηοψλε σοβρε αστρονοµια. Ισααχ Ασιµοϖ εσχρεϖευ χοµπετεντεµεντε σοβρε τοδασ ασ 〈ρεασ. (Ε, εµβορα εξιγα χ〈λχυλο, α διϖυλγαο δα χινχια µαισ χονσιστεντεµεντε εστιµυλαντε, προϖοχαδορα ε ινσπιραδορα δασ λτιµασ δχαδασ µε παρεχε σερ ο ϖολυµε 1 δε Ιντροδυχτορψ λεχτυρεσ ον πηψσιχσ, δε Ριχηαρδ Φενψµαν.) Αινδα ασσιµ, οσ εσφοροσ ατυαισ εστο εϖιδεντεµεντε λονγε δε χορρεσπονδερ αο βεµ πβλιχο. Ε, σεµ δϖιδα αλγυµα, σε νο σαβεµοσ λερ, νο ποδεµοσ απροϖειταρ εσσασ οβρασ, πορ µαισ ινσπιραδορασ θυε σεϕαµ. Ο µευ δεσεϕο  θυε σεϕαµοσ χαπαζεσ δε ρεσγαταρ ο σρ. Βυχκλεψ ε οσ µιλη⌡εσ δε σερεσ ηυµανοσ ιγυαισ α ελε. Ταµβµ θυερο θυε δειξεµοσ δε προδυζιρ νο χυρσο σεχυνδ〈ριο αλυνοσ δε ραχιοχνιο λεντο, δεσπροϖιδοσ δε ιµαγιναο, σενσο χρτιχο ε χυριοσιδαδε. Α νοσσα εσπχιε νεχεσσιτα ε µερεχε χιδαδοσ χοµ µεντεσ βεµ αβερτασ ε χοµ υµα χοµπρεενσο β〈σιχα δε χοµο ο µυνδο φυνχιονα. Α χινχια, να µινηα οπινιο,  υµα φερραµεντα αβσολυταµεντε εσσενχιαλ παρα θυαλθυερ σοχιεδαδε θυε τενηα α εσπερανα δε σοβρεϖιϖερ βεµ νο πρ⌠ξιµο σχυλο χοµ σευσ ϖαλορεσ φυνδαµενταισ ιντατοσ νο απενασ χοµο  πρατιχαδα πελοσ σευσ προφισσιοναισ, µασ α χινχια χοµπρεενδιδα ε αδοταδα πορ τοδα α χοµυνιδαδε ηυµανα. Ε σε οσ χιεντιστασ νο ρεαλιζαρεµ εσσα ταρεφα, θυεµ ο φαρ〈?


20 Α ΧΑΣΑ ΕΜ ΦΟΓΟ∗

Ο Σενηορ [Βυδα] ρεσπονδευ αο ϖενερ〈ϖελ Σαριπυτρα: Νυµα ϖιλα, χιδαδε, εµπ⌠ριο, διστριτο, προϖνχια, ρεινο ου χαπιταλ ϖιϖια υµ χηεφε δε φαµλια, ϖεληο, δε ιδαδε αϖαναδα, δεχρπιτο δε σαδε ε φορασ δεβιλιταδασ, µασ ριχο, αβασταδο ε πρ⌠σπερο. Α συα χασα ερα γρανδε, ταντο εµ εξτενσο χοµο εµ αλτυρα, ε ερα αντιγα, χονστρυδα ηαϖια µυιτο τεµπο. Ερα ηαβιταδα πορ µυιτοσ σερεσ ϖιϖοσ, υνσ δυζεντοσ, τρεζεντοσ, θυατροχεντοσ ου θυινηεντοσ. Τινηα υµα νιχα πορτα. Ερα χοβερτα δε παληα, οσ τερραοσ τινηαµ δεσµοροναδο, οσ αλιχερχεσ εσταϖαµ ποδρεσ, ασ παρεδεσ, ασ τελασ εντρελααδασ ε ο ρεβοχο εσταϖαµ νυµ εσταδο αδιανταδο δε δεχοµποσιο. ∆ε ρεπεντε ιρροµπευ υµα γρανδε λαβαρεδα, ε α χασα χοµεου α θυειµαρ πορ τοδοσ οσ λαδοσ. Ε αθυελε ηοµεµ τινηα µυιτοσ φιληοσ ϕοϖενσ, χινχο, δεζ ου ϖιντε, ε φοι ελε θυεµ χονσεγυιυ σαιρ δα χασα. Θυανδο ϖιυ α συα χασα τοδα εµ χηαµασ χοµ αθυελα γρανδε θυαντιδαδε δε λαβαρεδασ, ο ηοµεµ σεντιυ µεδο ε τρεµευ, συα µεντε φιχου αγιταδα, ε ελε πενσου χονσιγο µεσµο: Ευ,  ϖερδαδε, φυι βασταντε χοµπετεντε παρα χορρερ πορτα αφορα ε φυγιρ δα χασα ινχενδιαδα, χοµ ραπιδεζ ε σεγυρανα, σεµ σερ µολεσταδο, νεµ χηαµυσχαδο πελασ γρανδεσ λαβαρεδασ. Μασ ε µευσ φιληοσ, µευσ ραπαζεσ, µευσ µενινοσ? Αλι, νεσσα χασα εµ φογο, ελεσ βρινχαµ, πρατιχαµ εσπορτεσ ε σε διϖερτεµ χοµ τοδα εσπχιε δε ϕογοσ. Νο σαβεµ θυε α µοραδια εστ〈 εµ χηαµασ, νο χοµπρεενδεµ, νο περχεβεµ, νο δο ατενο ◊σ χηαµασ, ε πορ ισσο νο σεντεµ νενηυµα περτυρβαο. Εµβορα αµεααδοσ πορ εσσε γρανδε [ινχνδιο], εµβορα εµ ντιµο χοντατο χοµ ταντο µαλ, ελεσ νο πρεσταµ ατενο αο περιγο, νεµ σε εσφοραµ παρα σαιρ . Τιραδο δε Τηε Σαδδηαρµαπυνδαρικα, εµ Βυδδηιστ σχριπτυρεσ, Εδωαρδ Χονζε, εδ. (Ηαρµονδσωορτη, Μιδδλεσεξ, Ινγλατερρα, Πενγυιν Βοοκσ, 1959)

Υµα δασ ραζ⌡εσ δε σερ µυιτο ιντερεσσαντε εσχρεϖερ παρα α ρεϖιστα Παραδε σο ασ χαρτασ θυε ρεχεβο. Χοµ 80 µιλη⌡εσ δε λειτορεσ, ποδε−σε ρεαλµεντε τερ υµα αµοστραγεµ δα οπινιο δοσ χιδαδοσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. (∗) Εσχριτο χοµ Ανν ∆ρυψαν.


Ποδε−σε χοµπρεενδερ χοµο ασ πεσσοασ πενσαµ, θυαισ σο ασ συασ ανσιεδαδεσ ε εσπερανασ, ε ταλϖεζ ατ ονδε  θυε περδεµοσ ο ρυµο. Υµα ϖερσο αβρεϖιαδα δο χαπτυλο αντεριορ, ενφατιζανδο ο δεσεµπενηο δε αλυνοσ ε προφεσσορεσ, φοι πυβλιχαδα εµ Παραδε. Ρεχεβι υµα ενχηεντε δε χαρτασ. Αλγυµασ πεσσοασ νεγαϖαµ θυε ηουϖεσσε αλγυµ προβλεµα; ουτρασ διζιαµ θυε οσ νορτε−αµεριχανοσ εσταϖαµ περδενδο α ιντελιγνχια ε ο κνοω−ηοω ατιλαδο. Αλγυνσ αχηαϖαµ θυε ηαϖια σολυ⌡εσ φ〈χεισ; ουτροσ, θυε οσ προβλεµασ εσταϖαµ εντρανηαδοσ φυνδο δεµαισ παρα σερεµ ρεµεδιαδοσ. Μυιτασ οπινι⌡εσ φοραµ υµα συρπρεσα παρα µιµ. Εµ Μιννεσοτα, υµ προφεσσορ δα δχιµα σριε διστριβυιυ χ⌠πιασ δο αρτιγο να σαλα δε αυλα ε πεδιυ θυε σευσ αλυνοσ µε δισσεσσεµ ο θυε αχηαϖαµ α ρεσπειτο. Εισ ο θυε αλγυνσ αλυνοσ νορτε−αµεριχανοσ δα εσχολα σεχυνδ〈ρια εσχρεϖεραµ (α ορτογραφια, α σινταξε ε α ποντυαο φοραµ µαντιδασ ταλ χοµο εσταϖαµ νασ χαρτασ οριγιναισ): ! Νεµ τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ σο εστπιδοσ Ν⌠σ απενασ εσταµοσ µαισ ατρασαδοσ να εσχολα γρανδε χοισα. ! Ταλϖεζ σεϕα βοµ νο σερµοσ το ιντελιγεντεσ θυαντο οσ ουτροσ πασεσ. Ποισ ασσιµ ποδεµοσ ιµπορταρ τοδοσ οσ νοσσοσ προδυτοσ, ε δεποισ νο τεµοσ δε γασταρ τοδο ο νοσσο δινηειρο χοµπρανδο ασ παρτεσ παρα ασ µερχαδοριασ. ! Ε σε οσ ουτροσ πασεσ εστο σε σαινδο µεληορ, θυε ιµπορτα, ποισ µυιτο προϖαϖελµεντε ελεσ ϖο αχαβαρ ϖινδο παρα οσ Εσταδοσ Υνιδοσ? ! Α νοσσα σοχιεδαδε εστ〈 ινδο µυιτο βεµ χοµ ασ δεσχοβερτασ θυε εσταµοσ φαζενδο. ⊃ λεντο, µασ α χυρα παρα ο χνχερ εστ〈 ϖινδο. ! Οσ Εσταδοσ Υνιδοσ τµ ο σευ πρ⌠πριο σιστεµα δε ενσινο. Ποδε νο σερ το αδιανταδο θυαντο ο δελεσ, µασ  ιγυαλµεντε βοµ. Νο µαισ, αχηο θυε σευ αρτιγο  µυιτο εδυχατιϖο. ! Νεµ υµ γαροτο δεστα εσχολα γοστα δε χινχια. Ευ ρεαλµεντε νο χοµπρεενδι α ιδια δο αρτιγο. Αχηει µυιτο ξατο. Νο εστου α φιµ δε ναδα δισσο. ! Εστου εστυδανδο παρα σερ αδϖογαδο ε φρανχαµεντε χονχορδο χοµ µευσ παισ θυανδο ελεσ διζεµ θυε τενηο υµ προβλεµα δε ατιτυδε παρα χοµ α χινχια. ! ⊃ ϖερδαδε θυε αλγυνσ γαροτοσ νορτε−αµεριχανοσ νο σε εσφοραµ, µασ σε θυισσσεµοσ, ποδεραµοσ σερ µαισ ιντελιγεντεσ δο θυε θυαλθυερ πασ. ! Εµ ϖεζ δε φαζερ οσ δεϖερεσ, οσ γαροτοσ ϖεµ Τς. Τενηο δε χονχορδαρ θυε  ο θυε ευ φαο. Χορτει ο τεµπο δα τελεϖισο εµ µαισ ου µενοσ θυατρο ηορασ πορ δια. ! Νο αχρεδιτο θυε σεϕα φαληα δο σιστεµα δα εσχολα, αχηο θυε ο πασ ιντειρο  εδυχαδο σεµ βασταντε νφασε να εσχολα. Σει θυε µινηα µε πρεφερε µε ϖερ ϕογαρ βασθυετε ου φυτεβολ, εµ ϖεζ δε µε αϕυδαρ α φαζερ υµ τραβαληο. Α


µαιορια δοσ γαροτοσ θυε χονηεο νο εστο νεµ α σε εστο φαζενδο ο σευ δεϖερ διρειτο. ! Νο αχηο θυε οσ γαροτοσ νορτε−αµεριχανοσ σεϕαµ εστπιδοσ. Ελεσ σ⌠ νο εστυδαµ βασταντε, πορθυε α µαιορια δοσ γαροτοσ τραβαληα... Μυιτασ πεσσοασ διζεµ θυε οσ ποϖοσ ασι〈τιχοσ σο µαισ ιντελιγεντεσ θυε οσ νορτε− αµεριχανοσ ε θυε ελεσ σο βονσ εµ τυδο, µασ νο  ϖερδαδε. Ελεσ νο σο βονσ εµ εσπορτε. Ελεσ νο τµ τεµπο παρα πρατιχαρ εσπορτεσ. ! Ευ πρ⌠πριο πρατιχο εσπορτεσ, ε σιντο θυε οσ ουτροσ γαροτοσ δε µευ τιµε πρεσσιοναµ παρα θυε α γεντε σε σαια µεληορ νο εσπορτε δο θυε να εσχολα. ! Σε θυισερµοσ σερ οσ πριµειροσ, ποδεµοσ ιρ παρα α εσχολα ο δια ιντειρο ε νο τερ νενηυµα ϖιδα σοχιαλ. ! Ταλϖεζ σε οσ προφεσσορεσ φοσσεµ µαισ εστιµυλαντεσ, ασ χριανασ ιαµ θυερερ απρενδερ... Σε α χινχια  απρεσενταδα δε φορµα διϖερτιδα, ασ χριανασ ϖο θυερερ απρενδερ. Παρα ισσο,  πρεχισο χοµεαρ α ενσιναρ α χινχια βεµ χεδο, ε νο απενασ χοµο υµα λιστα δε φατοσ ε νµεροσ. ! Ευ ρεαλµεντε αχηο µυιτο διφχιλ αχρεδιταρ νεσσεσ φατοσ σοβρε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ να 〈ρεα δα χινχια. ! Σε εσταµοσ το ατρασαδοσ, χοµο  θυε Μικηαιλ Γορβαχηεϖ ϖειο α Μιννεσοτα ε Μοντανα, α Χοντρολ ∆ατα, παρα ϖερ χοµο οπεραµοσ νοσσοσ χοµπυταδορεσ ε ουτρασ χοισασ µαισ? ! Υµασ 33 ηορασ παρα οσ αλυνοσ δα θυιντα σριε! Να µινηα οπινιο ισσο  µυιτο,  πρατιχαµεντε θυασε ταντο θυαντο υµ τραβαληο ιντεγραλ. ∆εσσε ϕειτο, εµ ϖεζ δε δεϖερεσ, ποδεραµοσ εσταρ γανηανδο δινηειρο. ! Θυανδο ϖοχ εσχρεϖε ο θυαντο εσταµοσ ατρασαδοσ εµ χινχια ε µατεµ〈τιχα, πορ θυε νο τεντα νοσ διζερ ισσο δε υµ µοδο υµ πουχο µαισ γεντιλ?... Τενηα υµ πουχο δε οργυληο δε συα τερρα ε δε νοσσασ χαπαχιδαδεσ. ! Αχηο θυε σευσ φατοσ νο φοραµ χονχλυσιϖοσ ε α εϖιδνχια  µυιτο ινχονσιστεντε. Μασ, πενσανδο βεµ, ϖοχ λεϖαντου υµα βοα θυεστο.

Πενσανδο βεµ, εσσεσ αλυνοσ νο αχηαµ θυε ηαϕα υµ γρανδε προβλεµα; ε, σε ηουϖερ, νο σε ποδε φαζερ µυιτα χοισα α ρεσπειτο. Μυιτοσ ταµβµ σε θυειξαραµ δε θυε ασ εξποσι⌡εσ, ασ δισχυσσ⌡εσ να σαλα δε αυλα ε οσ δεϖερεσ εραµ χηατοσ . Σεµ δϖιδα, εσπεχιαλµεντε παρα υµα γεραο ΜΤς αχοσσαδα πορ προβλεµασ δε φαλτα δε ατενο δε ϖ〈ριοσ γραυσ δε σεϖεριδαδε,  χηατο. Μασ πασσαρ τρσ ου θυατρο ανοσ εσχολαρεσ ρεπετινδο αδιο, συβτραο, µυλτιπλιχαο ε διϖισο δε φρα⌡εσ χηατεαρια θυαλθυερ υµ ε α τραγδια  θυε α τεορια ελεµενταρ δα προβαβιλιδαδε, πορ εξεµπλο, εστ〈 αο αλχανχε δεσσεσ αλυνοσ. Ο µεσµο σε ποδε διζερ δασ φορµασ δε πλαντασ ε ανιµαισ απρεσενταδοσ σεµ α συα εϖολυο; δα ηιστ⌠ρια απρεσενταδα χοµο γυερρασ, δατασ ε ρεισ, σεµ ο παπελ δεσεµπενηαδο πελα οβεδινχια ◊ αυτοριδαδε; πελα γαννχια, πελα


ινχοµπετνχια ε πελα ιγνορνχια; δο ινγλσ σεµ ασ νοϖασ παλαϖρασ θυε εντραµ να λνγυα ε ασ αντιγασ παλαϖρασ θυε δεσαπαρεχεµ; ε δα θυµιχα σεµ ινδιχαρ δε ονδε ϖµ οσ ελεµεντοσ. Οσ µειοσ δε δεσπερταρ ο ιντερεσσε δεσσεσ αλυνοσ εστο ◊ µο ε σο ιγνοραδοσ. Χοµο α µαιορια δοσ χολεγιαισ σαι δα εσχολα απενασ χοµ υµα µινσχυλα φραο δο θυε ληεσ ενσιναραµ περµανεντεµεντε γραϖαδα εµ συα µεµ⌠ρια δε λονγο πραζο, νο σερ〈 εσσενχιαλ ιµπρεγν〈−λοσ χοµ τ⌠πιχοσ χοµπροϖαδαµεντε ατραεντεσ... ε χοµ ο πραζερ δε απρενδερ? Α µαιορια δοσ αδυλτοσ θυε µε εσχρεϖεραµ αχηαϖα θυε η〈 υµ προβλεµα συβστανχιαλ. Ρεχεβι χαρτασ δε παισ φαλανδο δε χριανασ ινδαγαδορασ, δισποστασ α τραβαληαρ µυιτο, απαιξοναδασ πελα χινχια, µασ σεµ ρεχυρσοσ αδεθυαδοσ να εσχολα ε να χοµυνιδαδε παρα σατισφαζερ σευσ ιντερεσσεσ. Ουτρασ φαλαϖαµ δε παισ θυε, απεσαρ δε ναδα σαβερ σοβρε χινχια, σαχριφιχαµ σευ πρ⌠πριο χονφορτο παρα θυε σευσ φιληοσ ποσαµ τερ λιϖροσ δε χινχια, µιχροσχ⌠πιοσ, τελεσχ⌠πιοσ, χοµπυταδορεσ ου ϕογοσ δε θυµιχα; δε παισ θυε ενσιναµ α σευσ φιληοσ θυε ο τραβαληο δυρο ϖαι ληεσ τιραρ δα ποβρεζα; δα αϖ⌠ θυε, ταρδε δα νοιτε, λεϖα χη〈 παρα ο αλυνο θυε αινδα εστ〈 φαζενδο σευ δεϖερ; δα πρεσσο δοσ χολεγασ παρα νο σε σαιρ βεµ να εσχολα, πορθυε ισσο φαζ χοµ θυε οσ ουτροσ γαροτοσ φιθυεµ χοµ υµα πσσιµα ιµαγεµ . Εισ υµα αµοστραγεµ νο  υµα πεσθυισα δε οπινιο, µασ υµ χοµεντ〈ριο ρεπρεσεντατιϖο δε ουτρασ ρεσποστασ δαδασ πορ παισ: ! Οσ παισ χοµπρεενδεµ θυε νινγυµ ποδε σερ υµ σερ ηυµανο χοµπλετο, θυανδο  ιγνοραντε? Η〈 λιϖροσ να χασα? Ε υµα λεντε δε αυµεντο? Ενχιχλοπδια? Ελεσ εστιµυλαµ οσ φιληοσ α απρενδερ? ! Οσ παισ τµ δε ενσιναρ παχινχια ε περσεϖερανα. Ο πρεσεντε µαισ ιµπορταντε θυε ποδεµ δαρ α σευσ φιληοσ  ο ετοσ δο τραβαληο 〈ρδυο, µασ ελεσ νο ποδεµ φιχαρ απενασ νασ παλαϖρασ. Οσ γαροτοσ θυε απρενδεµ α τραβαληαρ σο οσ θυε ϖεµ οσ παισ τραβαληαρεµ, σεµ ϕαµαισ δεσιστιρ. ! Μινηα φιληα  φασχιναδα πελα χινχια, µασ ελα νο απρενδε χινχια να εσχολα, νεµ να Τς. ! Μινηα φιληα  τιδα χοµο βεµ−δοταδα, µασ α εσχολα νο τεµ προγραµα δε απερφειοαµεντο εµ χινχια. Ο οριενταδορ εδυχαχιοναλ µε φαλου παρα µανδ〈−λα α υµα εσχολα παρτιχυλαρ, µασ νο ποδεµοσ παγαρ υµα εσχολα παρτιχυλαρ. ! Α πρεσσο δοσ χολεγασ  ενορµε; ασ χριανασ τµιδασ νο θυερεµ χηαµαρ α ατενο τενδο υµ δεσεµπενηο εξχελεντε εµ χινχια. Θυανδο µινηα φιληα χηεγου αοσ τρεζε ου χατορζε ανοσ, ο σευ ετερνο ιντερεσσε πελα χινχια χοµο θυε δεσαπαρεχευ.

Οσ παισ ταµβµ τινηαµ µυιτο α διζερ σοβρε οσ προφεσσορεσ, ε αλγυνσ δοσ χοµεντ〈ριοσ φειτοσ πελοσ προφεσσορεσ ρεπερχυτιαµ οσ δοσ παισ. Πορ


εξεµπλο, ασ πεσσοασ σε θυειξαϖαµ δε θυε οσ προφεσσορεσ απρενδεµ χοµο ενσιναρ, µασ νο ο θυε ενσιναρ; θυε υµ γρανδε νµερο δε προφεσσορεσ δε φσιχα ε θυµιχα νο τεµ διπλοµα δε φσιχα ου θυµιχα ε σε µοστραµ ινχοµπετεντεσ ε πουχο ◊ ϖονταδε ενσινανδο χινχια; θυε οσ πρ⌠πριοσ προφεσσορεσ ταµβµ δεµονστραµ τερ µυιτα ανσιεδαδε εµ ρελαο ◊ χινχια ε ◊ µατεµ〈τιχα; θυε ελεσ ρεσιστεµ ◊σ περγυντασ φορµυλαδασ, ου ρεσπονδεµ: Εστ〈 νο λιϖρο. Προχυρε. Αλγυνσ σε θυειξαϖαµ δε θυε ο προφεσσορ δε βιολογια ερα χριαχιονιστα ; ουτροσ σε θυειξαϖαµ δε θυε ελε νο ο ερα. Εισ ουτροσ χοµεντ〈ριοσ φειτοσ πορ ου σοβρε προφεσσορεσ: ! Εσταµοσ χριανδο υµ βανδο δε ιµβεχισ. ! ⊃ µαισ φ〈χιλ µεµοριζαρ δο θυε πενσαρ. Οσ γαροτοσ τµ δε σερ ενσιναδοσ α πενσαρ. ! Οσ προφεσσορεσ ε οσ χυρρχυλοσ εστο σε εµβυρρεχενδο , τενδενδο αο µνιµο µλτιπλο χοµυµ. ! Πορ θυε ο τρειναδορ δε βασθυετε ενσινα θυµιχα? ! Εξιγε−σε δοσ προφεσσορεσ θυε γαστεµ τεµπο δεµαισ χοµ οσ χυρρχυλοσ σοχιαισ ε δισχιπλιναρεσ. Νο η〈 ινχεντιϖο παρα θυε υσεµοσ ο νοσσο πρ⌠πριο βοµ σενσο. Οσ συπεριορεσ εστο σεµπρε εσπιονανδο πορ χιµα δε νοσσοσ οµβροσ. ! Αχαβαρ χοµ α εσταβιλιδαδε δοσ προφεσσορεσ νασ εσχολασ σεχυνδ〈ρια ε συπεριορ. Λιϖραρ−σε δοσ ραµοσ ποδρεσ. ∆ειξαρ α χοντραταο ε α δεµισσο δοσ προφεσσορεσ α χαργο δοσ διρετορεσ, ρειτορεσ ε συπεριντενδεντεσ. ! Μινηα αλεγρια δε ενσιναρ φοι ρεπετιδαµεντε φρυστραδα πορ διρετορεσ χοµ χαραχτερστιχασ µιλιταρεσ. ! Οσ προφεσσορεσ δεϖεριαµ σερ ρεχοµπενσαδοσ χοµ βασε νο σευ δεσεµπενηο εσπεχιαλµεντε χοµ βασε νο δεσεµπενηο δοσ αλυνοσ εµ τεστεσ παδρονιζαδοσ ε ναχιοναισ, ε νοσ προγρεσσοσ ϖεριφιχαδοσ νο δεσεµπενηο δε σευσ αλυνοσ νεσσε τιπο δε τεστε δε ανο παρα ανο. ! Οσ προφεσσορεσ εστο ρεπριµινδο ασ µεντεσ δε νοσσοσ φιληοσ, διζενδο−ληεσ θυε νο σο βασταντε ιντελιγεντεσ πορ εξεµπλο, παρα υµα χαρρειρα δε φσιχο. Πορ θυε νο δαρ αοσ εστυδαντεσ υµα χηανχε δε φαζερ ο χυρσο? ! Μευ φιληο πασσου δε ανο, απεσαρ δε σευ αδιανταµεντο σερ ο δε δοισ νϖεισ αβαιξο δο ρεστο δε συα χλασσε. Α ραζο δαδα φοι σοχιαλ, ε νο εδυχαχιοναλ. Ελε νυνχα ρεχυπεραρ〈 ο ατρασο, σε νο φιχαρ παρα τρ〈σ. ! Α χινχια δεϖερια σερ οβριγατ⌠ρια εµ τοδοσ οσ χυρρχυλοσ εσχολαρεσ (ε εσπεχιαλµεντε να εσχολα σεχυνδ〈ρια). ∆εϖερια εσταρ χυιδαδοσαµεντε χοορδεναδα χοµ οσ χυρσοσ δε µατεµ〈τιχα θυε οσ αλυνοσ φαζεµ νεσσε µεσµο τεµπο. ! Α µαιορια δοσ δεϖερεσ  τραβαληο παρα µαντερ ο αλυνο οχυπαδο ε νο αλγο θυε φαα οσ αλυνοσ πενσαρ.


! Αχηο θυε ∆ιανε Ραϖιτχη [Νεω Ρεπυβλιχ, 6 δε µαρο δε 1989] δεσχρεϖε α ρεαλιδαδε: Χοµο υµα αλυνα δα Ηυντερ Ηιγη Σχηοολ να χιδαδε δε Νοϖα Ψορκ εξπλιχου ρεχεντεµεντε: Τιρο σεµπρε Α, µασ νυνχα φαλο σοβρε ισσο... ⊃ λεγαλ νο σε σαιρ βεµ να εσχολα. Σε αλγυµ σε ιντερεσσα πελοσ εστυδοσ ε ο δεµονστρα, πασσα α σερ υµ νερδ . Α χυλτυρα ποπυλαρ πελα τελεϖισο, φιλµεσ, ρεϖιστασ ε ϖδεοσ µαρτελα ινχεσσαντεµεντε να χαβεα δασ ϕοϖενσ α µενσαγεµ δε θυε  µεληορ σερ ποπυλαρ, σενσυαλ ε λεγαλ δο θυε σερ ιντελιγεντε, φρανχα ε χηεια δε θυαλιδαδεσ... Εµ 1986, οσ πεσθυισαδορεσ δεσχοβριραµ υµ ετοσ αντι− αχαδµιχο σεµεληαντε εντρε ασ εστυδαντεσ δο χυρσο σεχυνδ〈ριο εµ Ωασηινγτον, ∆.Χ. Νοταραµ θυε ασ αλυνασ χοµπετεντεσ ενφρενταϖαµ φορτε πρεσσο δε συασ χολεγασ παρα νο σερ βεµ−συχεδιδασ νοσ εστυδοσ. Σε φοσσεµ βεµ νοσ εστυδοσ, ποδεριαµ σερ αχυσαδασ δε εσταρ αγινδο χοµο ασ βρανχασ . ! Ασ εσχολασ ποδεριαµ σεµ διφιχυλδαδεσ προπιχιαρ µυιτο µαισ ρεχονηεχιµεντο ε ρεχοµπενσασ αοσ γαροτοσ θυε σε δεσταχασσεµ εµ χινχια ε µατεµ〈τιχα. Πορ θυε νο ο φαζεµ? Πορ θυε νο δαρ βλυσ⌡εσ εσπεχιαισ χοµ ασ ινιχιαισ δα εσχολα? ∆ιϖυλγαρ νοτχιασ σοβρε ο δεσεµπενηο δοσ αλυνοσ εµ ρευνι⌡εσ, νο ϕορναλ δα εσχολα ε να ιµπρενσα λοχαλ? Πορ θυε α ινδστρια λοχαλ ε ασ οργανιζα⌡εσ σοχιαισ νο δο ρεχοµπενσασ εσπεχιαισ? Ισσο χυστα µυιτο πουχο ε ποδερια ϖενχερ α πρεσσο δοσ χολεγασ παρα νινγυµ σε διστινγυιρ νοσ εστυδοσ. ! Ηεαδ Σταρτ  ο νιχο προγραµα εφιχιεντε [...] παρα µεληοραρ α χοµπρεενσο δασ χριανασ να 〈ρεα δα χινχια ε εµ τυδο ο µαισ.

Ηαϖια ταµβµ µυιτασ οπινι⌡εσ απαιξοναδασ ε αλταµεντε χοντροϖερσασ, θυε, νο µνιµο, δο υµα ιδια δε χοµο σο προφυνδοσ οσ σεντιµεντοσ δασ πεσσοασ σοβρε ο ασσυντο. Εισ υµα αµοστρα συπερφιχιαλ: ! Τοδοσ οσ γαροτοσ ιντελιγεντεσ εστο προχυρανδο δινηειρο φ〈χιλ ηοϕε εµ δια, πορ ισσο ελεσ σε τορναµ αδϖογαδοσ, ε νο χιεντιστασ. ! Νο θυερο θυε ϖοχ µεληορε α εδυχαο. Ποισ α νο ηαϖερια µαισ νινγυµ παρα διριγιρ οσ τ〈ξισ. ! Ο προβλεµα δα εδυχαο χιεντφιχα  θυε ∆ευσ νο  συφιχιεντεµεντε γλοριφιχαδο. ! Ο ενσιναµεντο φυνδαµενταλιστα δε θυε α χινχια  ηυµανισµο ε νο µερεχε χονφιανα  α ραζο πελα θυαλ νινγυµ χοµπρεενδε α χινχια. Ασ ρελιγι⌡εσ τµ µεδο δο πενσαµεντο χτιχο νο µαγο δα χινχια. Οσ αλυνοσ σοφρεµ υµα λαϖαγεµ χερεβραλ παρα νο αχειταρ ο πενσαµεντο χιεντφιχο µυιτο αντεσ δε χηεγαρεµ ◊ εσχολα συπεριορ. ! Α χινχια τεµ σε δεσαχρεδιταδο. Φυνχιονα παρα οσ πολτιχοσ. Ινϖεντα αρµασ, µεντε σοβρε οσ περιγοσ δα µαχονηα, ιγνορα οσ περιγοσ δο αγεντε λαρανϕα ετχ.


! Ασ εσχολασ πβλιχασ νο φυνχιοναµ. ⊃ µεληορ αβανδον〈−λασ. ςαµοσ τερ απενασ εσχολασ πριϖαδασ. ! ∆ειξαµοσ οσ δεφενσορεσ δα περµισσιϖιδαδε, δο πενσαµεντο οβσχυρο ε δο σοχιαλισµο δεσενφρεαδο δεστρυιρ ο θυε ϕ〈 φοι υµ γρανδε σιστεµα εδυχαχιοναλ. ! Ο σιστεµα εσχολαρ τεµ βασταντε δινηειρο. Ο προβλεµα  θυε οσ διρετορεσ βρανχοσ, εµ γεραλ τρειναδορεσ εσπορτιϖοσ, ϕαµαισ (ε θυερο ρεαλµεντε διζερ ϕαµαισ) χοντραταριαµ υµ ιντελεχτυαλ... Ελεσ σε ιµπορταµ µαισ χοµ α εθυιπε δε φυτεβολ δο θυε χοµ ο χυρρχυλο, ε παρα ενσιναρ χοντραταµ απενασ αυτµατοσ µαισ δο θυε µεδοχρεσ, πατρι⌠τιχοσ ε αµαντεσ α ∆ευσ. Θυε τιπο δε αλυνο ποδε σαιρ δε εσχολασ θυε οπριµεµ, πυνεµ ε νεγλιγενχιαµ ο πενσαµεντο λ⌠γιχο? ! ⊃ πρεχισο λιβερταρ ασ εσχολασ δα οπρεσσο δο ΑΧΛΥ [Σινδιχατο Νορτε−Αµεριχανο δασ Λιβερδαδεσ Χιϖισ], δα ΝΕΑ [Ασσοχιαο Ναχιοναλ δα Εδυχαο] ε δε ουτροσ ⌠ργοσ, εµπενηαδοσ εµ προϖοχαρ ο χολαπσο δα δισχιπλινα ε δα χοµπετνχια νασ εσχολασ. ! Ρεχειο θυε ϖοχ νο χοµπρεενδα ο πασ εµ θυε ϖιϖε. Ασ πεσσοασ σο ιναχρεδιταϖελµεντε ιγνοραντεσ ε µεδροσασ. Νο τολεραµ ουϖιρ νενηυµα ιδια [νοϖα]... Σερ〈 θυε ϖοχ νο εντενδε? Ο σιστεµα απενασ σοβρεϖιϖε πορθυε τεµ υµα ποπυλαο ιγνοραντε ε τεµεντε α ∆ευσ. Εσσα  υµα δασ ραζ⌡εσ πορ θυε µυιτασ [πεσσοασ χοµ φορµαο εσχολαρ] εστο δεσεµπρεγαδασ. ! ℵσ ϖεζεσ σου οβριγαδο α εξπλιχαρ θυεστ⌡εσ τεχνολ⌠γιχασ α ασσεσσορεσ δο Χονγρεσσο. Αχρεδιτε−µε, η〈 υµ προβλεµα να εδυχαο χιεντφιχα δεστε πασ.

Νο η〈 υµα σολυο νιχα παρα ο προβλεµα δο αναλφαβετισµο εµ χινχια ου εµ µατεµ〈τιχα, ηιστ⌠ρια, ινγλσ, γεογραφια ε µυιτοσ δοσ ουτροσ χαµποσ δε θυε νοσσα σοχιεδαδε µαισ νεχεσσιτα. Ασ ρεσπονσαβιλιδαδεσ σο αµπλαµεντε παρτιληαδασ οσ παισ, ο ελειτοραδο, οσ χονσεληοσ δασ εσχολασ λοχαισ, α µδια, οσ προφεσσορεσ, οσ αδµινιστραδορεσ, οσ γοϖερνοσ φεδεραλ, εσταδυαλ ε λοχαλ, αλµ δοσ πρ⌠πριοσ εστυδαντεσ,  χλαρο. Εµ χαδα νϖελ, οσ προφεσσορεσ σε θυειξαµ δε θυε ο προβλεµα εστ〈 νασ σριεσ αντεριορεσ. Ε οσ προφεσσορεσ δο πριµειρο ανο πριµ〈ριο ποδεµ χοµ ραζο εντραρ εµ δεσεσπερο, πορ τερ δε ενσιναρ χριανασ χοµ δεφιχινχιασ δε απρενδιζαδο χαυσαδασ πορ µ〈 νυτριο, πορ νο τερ λιϖροσ εµ χασα ου πορ ϖιϖερ νυµα χυλτυρα δε ϖιολνχια εµ θυε νο η〈 τεµπο λιϖρε παρα πενσαρ. Πελα µινηα πρ⌠πρια εξπερινχια, σει µυιτο βεµ ο θυαντο υµα χριανα ποδε σε βενεφιχιαρ σε τιϖερ παισ θυε ποσσυαµ υµ πουχο δε χυλτυρα ε σεϕαµ χαπαζεσ δε τρανσµιτι−λα. Ατ πεθυενασ µεληοριασ να εδυχαο, να χαπαχιδαδε δε χοµυνιχαο ε να παιξο δε απρενδερ δε υµα γεραο ποδεµ


οπεραρ απερφειοαµεντοσ µυιτο µαιορεσ να γεραο σεγυιντε. Πενσο νισσο τοδα ϖεζ θυε εσχυτο α θυειξα δε θυε οσ παδρ⌡εσ εσχολαρεσ ε χολεγιαισ εστο χαινδο, ου δε θυε υµ διπλοµα δε βαχηαρελαδο ϕ〈 νο σιγνιφιχα ο θυε σιγνιφιχαϖα ουτρορα. ∆οροτηψ Ριχη, υµα προφεσσορα ινοϖαδορα δε Ψονκερσ, εµ Νοϖα Ψορκ, αχρεδιτα θυε µυιτο µαισ ιµπορταντε δο θυε ασ δισχιπλινασ αχαδµιχασ εσπεχφιχασ  α προµοο δε ηαβιλιδαδεσ−χηαϖεσ θυε ελα ενυµερα δα σεγυιντε µανειρα: χονφιανα, περσεϖερανα, ιντερεσσε, τραβαληο δε εθυιπε, βοµ σενσο ε χαπαχιδαδε δε σολυχιοναρ προβλεµασ . Αο θυε ευ αχρεσχενταρια ο πενσαµεντο χτιχο ε α χαπαχιδαδε δε σε µαραϖιληαρ. Αο µεσµο τεµπο, ασ χριανασ χοµ χαπαχιδαδεσ ε ηαβιλιδαδεσ εσπεχιαισ πρεχισαµ σερ νυτριδασ ε εστιµυλαδασ. Ελασ σο υµ τεσουρο ναχιοναλ. Προγραµασ δεσαφιαδορεσ παρα οσ βεµ−δοταδοσ σο ◊σ ϖεζεσ δεπρεχιαδοσ χοµο ελιτισµο . Πορ θυε ασ σεσσ⌡εσ δε πρ〈τιχα ιντενσιϖα παρα ασ εθυιπεσ πρινχιπαισ δε φυτεβολ, βεισεβολ ε βασθυετε νο σο χονσιδεραδασ ελιτισµο? Αφιναλ δε χοντασ, σοµεντε οσ ατλετασ µαισ βεµ−δοταδοσ δελασ παρτιχιπαµ. Η〈 νεσσε χασο υµ παδρο δυπλο χοντραπροδυχεντε θυε σε εστενδε πορ τοδο ο πασ.

Οσ προβλεµασ δα εδυχαο πβλιχα εµ χινχια ε ουτρασ 〈ρεασ σο το προφυνδοσ θυε  φ〈χιλ δεσεσπεραρ−σε ε χονχλυιρ θυε ϕαµαισ σερο χορριγιδοσ. Εντρεταντο, η〈 ινστιτυι⌡εσ εσχονδιδασ νασ γρανδεσ ε πεθυενασ χιδαδεσ θυε νοσ δο ραζ⌡εσ παρα εσπερανα, λυγαρεσ θυε αχενδεµ α χεντεληα, δεσπερταµ χυριοσιδαδεσ αδορµεχιδασ ε ινσυφλαµ ο χιεντιστα θυε εξξιστε εµ τοδοσ ν⌠σ: ! Ο ενορµε µετεοριτο δε φερρο µετ〈λιχο ◊ συα φρεντε τεµ ταντοσ φυροσ θυαντο υµ θυειϕο συο. Χαυτελοσαµεντε, ϖοχ εστενδε α µο παρα τοχ〈− λο. ⊃ λισο ε φριο αο τατο. Οχορρε−ληε υµ πενσαµεντο δε θυε  υµ πεδαο δε ουτρο µυνδο. Χοµο φοι θυε χηεγου ατ α Τερρα? Ο θυε αχοντεχευ νο εσπαο παρα δειξ〈−λο το αϖαριαδο? ! Α εξποσιο µοστρα µαπασ δα Λονδρεσ δο σχυλο ΞςΙΙΙ, ε α προπαγαο δε υµα τερρϖελ επιδεµια δε χ⌠λερα. Ασ πεσσοασ δε υµα δασ χασασ πεγαραµ α δοενα δοσ µοραδορεσ δασ χασασ ϖιζινηασ. Σεγυινδο α ονδα δα ινφεχο δε τρ〈σ παρα φρεντε, ϖοχ χονσεγυε ϖερ ονδε  θυε χοµεου. ⊃ χοµο ο τραβαληο δε υµ δετετιϖε. Ε θυανδο ϖοχ λοχαλιζα χοµ πρεχισο α οριγεµ, δεσχοβρε θυε  υµ λυγαρ χοµ ϖαλασ δε εσγοτο αβερτασ. Οχορρε−ληε θυε η〈 υµα ραζο δε ϖιδα ε µορτε παρα ασ χιδαδεσ µοδερνασ τερεµ σανεαµεντο αδεθυαδο. ςοχ πενσα εµ τοδασ ασ χιδαδεσ ε ϖιλασ νο µυνδο σεµ σανεαµεντο. Χοµεα α πενσαρ θυε ταλϖεζ ηαϕα υµ µοδο µαισ σιµπλεσ ε µαισ βαρατο δε πρεϖενιρ ασ δοενασ... ! ςοχ εστ〈 σε αρραστανδο πορ υµ λονγο τνελ, εσχυρο χοµο βρευ.


Η〈 χυρϖασ ρεπεντινασ, συβιδασ ε δεσχιδασ. ςοχ πασσα πορ υµα φλορεστα δε χοισασ εµπλυµαδασ, χοισασ χοβερτασ δε χοντασ, χοισασ ρεδονδασ, γρανδεσ ε σ⌠λιδασ. Ιµαγινα χοµο δεϖε σερ περδερ α ϖισο. Πενσα εµ χοµο εµπρεγαµοσ πουχο ο σεντιδο δο τατο. Νο εσχυρο ε νο σιλνχιο, ϖοχ εστ〈 σοζινηο χοµ σευσ πενσαµεντοσ. ∆ε αλγυµα φορµα α εξπερινχια  εστιµυλαντε... ! ςοχ εξαµινα υµα ρεχονστρυο πορµενοριζαδα δε υµα προχισσο δε σαχερδοτεσ συβινδο νυµ δοσ γρανδεσ ζιγυρατεσ δα Συµρια, ου δε υµα τυµβα δεσλυµβραντεµεντε πινταδα νο ςαλε δοσ Ρεισ, νο αντιγο Εγιτο, ου δε υµα χασα να Ροµα αντιγα, ου δε υµα ρυα εµ εσχαλα νατυραλ δε υµα πεθυενα χιδαδε δα Αµριχα δο Νορτε να ϖιραδα δο σχυλο. ςοχ πενσα εµ τοδασ εσσασ χιϖιλιζα⌡εσ, το διφερεντεσ δα συα, φιχα ιµαγινανδο χοµο ϖοχ ασ τερια αχηαδο χοµπλεταµεντε νατυραισ, σε αλι τιϖεσσε νασχιδο, ε χοµο χονσιδεραρια α νοσσα σοχιεδαδε εστρανηα σε τιϖεσσε ουϖιδο φαλαρ δε νοσσοσ χοστυµεσ... ! ςοχ απερτα ο χοντα−γοτασ, ε υµα γοτα δε 〈γυα δο λαγο χαι σοβρε α πλατινα δο µιχροσχ⌠πιο. ςοχ εξαµινα α ιµαγεµ προϕεταδα. Α γοτα εστ〈 χηεια δε ϖιδα σερεσ εστρανηοσ ναδανδο, ραστεϕανδο, τροπεανδο; χενασ δραµ〈τιχασ δε περσεγυιο ε φυγα, τριυνφο ε τραγδια. ⊃ υµ µυνδο ποϖοαδο πορ σερεσ µυιτο µαισ εξ⌠τιχοσ δο θυε οσ δε υµ φιλµε δε φιχο χιεντφιχα... ! Σενταδο νο τεατρο, ϖοχ σε δεσχοβρε δεντρο δα χαβεα δε υµ µενινο δε ονζε ανοσ. ςοχ ϖ ο µυνδο πελοσ οληοσ δελε. Ενφρεντα συασ χρισεσ χοτιδιανασ τπιχασ: ϖαλεντ⌡εσ, αδυλτοσ αυτοριτ〈ριοσ, παιξ⌡εσ πορ γαροτασ. Εσχυτα α ϖοζ δεντρο δα συα χαβεα. Πρεσενχια συασ ρεα⌡εσ νευρολ⌠γιχασ ε ηορµοναισ αο αµβιεντε σοχιαλ. Ε χοµεα α σε περγυνταρ χοµο  θυε ϖοχ φυνχιονα εµ σευ πρ⌠πριο ιντεριορ... ! Οβεδεχενδο α ινστρυ⌡εσ σιµπλεσ, ϖοχ διγιτα οσ χοµανδοσ. Ο θυε αχοντεχερ〈 χοµ α Τερρα, σε χοντινυαρµοσ α θυειµαρ χαρϖο, ⌠λεο ε γ〈σ, δυπλιχανδο α θυαντιδαδε δε δι⌠ξιδο δε χαρβονο να ατµοσφερα? Θυαλ σερ〈 ο αυµεντο δα τεµπερατυρα? Θυαντο γελο πολαρ σε δερρετερ〈? ∆ε θυε µαγνιτυδε σερ〈 α ελεϖαο δοσ οχεανοσ? Πορ θυε εσταµοσ δεσπεϕανδο ταντο δι⌠ξιδο δε χαρβονο να ατµοσφερα? Ε σε χολοχαρµοσ χινχο ϖεζεσ µαισ δι⌠ξιδο δε χαρβονο νελα? Ε µαισ, χοµο αλγυµ ποδε σαβερ χοµο σερ〈 ο χλιµα νο φυτυρο? Τυδο ισσο φαζ ϖοχ πενσαρ...

Να µινηα ινφνχια, φυι λεϖαδο αο Μυσευ Νορτε−Αµεριχανο δε Ηιστ⌠ρια Νατυραλ δα χιδαδε δε Νοϖα Ψορκ. Φιθυει µαραϖιληαδο χοµ οσ διοραµασ ρεπρεσεντα⌡εσ εµ ταµανηο νατυραλ δε ανιµαισ ε σευσ η〈βιτατσ εµ τοδο ο µυνδο. Πινγινσ σοβρε ο γελο αντ〈ρτιχο πουχο ιλυµιναδο; οχαπισ να βριληαντε σαϖανα αφριχανα; υµα φαµλια δε γοριλασ, ο µαχηο βατενδο νο πειτο, νυµα σενδα σοµβρεαδα δα φλορεστα; υµ υρσο νορτε−αµεριχανο χινζεντο, δε π


σοβρε ασ πατασ τρασειρασ, χοµ τρσ µετροσ ου τρσ µετροσ ε µειο δε αλτυρα, φιτανδο−µε βεµ νοσ οληοσ. Εραµ θυαδροσ τριδιµενσιοναισ σεµ µοϖιµεντο, χαπταδοσ πορ αλγυµ γνιο δα λµπαδα. Ο υρσο χινζεντο αχαβου δε σε µοϖερ? Ο γοριλα πισχου? Σερ〈 θυε ο γνιο νο ϖαι ϖολταρ, παρα δεσφαζερ ο ενχαντο ε περµιτιρ θυε εσσε χονϕυντο δεσλυµβραντε δε σερεσ ϖιϖοσ χοντινυε α ϖιϖερ, ενθυαντο, βοθυιαβερτο, οβσερϖο? Ασ χριανασ τµ υµ ιµπυλσο ιρρεσιστϖελ δε τοχαρ νασ χοισασ. Ναθυελεσ διασ, ασ δυασ παλαϖρασ µαισ χοµυµεντε ουϖιδασ νοσ µυσευσ εραµ νο τοθυε . ∆χαδασ ατρ〈σ, νο ηαϖια θυασε νενηυµα εξπερινχια διρετα νοσ µυσευσ δε χινχια ου ηιστ⌠ρια νατυραλ, νεµ µεσµο υµ αθυ〈ριο εµ θυε σε πυδεσσε πεγαρ υµ χαρανγυεϕο ε εξαµιν〈−λο. Ο µαισ πρ⌠ξιµο δε υµα εξποσιο ιντερατιϖα θυε εντο χονηεχι φοραµ ασ βαλανασ νο Πλανετ〈ριο Ηαψδεν, υµα παρα χαδα πλανετα. Πεσανδο υνσ ινσιγνιφιχαντεσ δεζοιτο θυιλοσ να Τερρα, ερα δε χερτο µοδο ρεχονφορταντε σαβερ θυε, ϖιϖενδο εµ ϑπιτερ, ϖοχ πεσαρια 45 θυιλοσ. Μασ, λαµενταϖελµεντε, να Λυα ϖοχ πεσαρια απενασ τρσ; πελο ϖιστο, να Λυα ϖοχ θυασε νο εξιστιρια. Ατυαλµεντε, ασ χριανασ σο εστιµυλαδασ α τοχαρ, α µεξερ, α περχορρερ οσ ραµοσ προβαβιλστιχοσ δε υµα 〈ρϖορε δε περγυντασ ε ρεσποστασ ϖια χοµπυταδορ, ου α φαζερ βαρυληοσ ενγρααδοσ παρα ϖερ ο θυε αχοντεχε χοµ ασ ονδασ σονορασ. Ατ ασ χριανασ θυε νο χαπταµ τυδο να εξποσιο, ου θυε νεµ σεθυερ χαπταµ α ιδια δα εξποσιο, εµ γεραλ απρενδεµ αλγο ϖαλιοσο. Θυανδο σε ϖαι α εσσεσ µυσευσ, φιχα−σε ιµπρεσσιοναδο χοµ οσ οληοσ αρρεγαλαδοσ δε ασσοµβρο, χοµ οσ γαροτοσ χορρενδο δε υµα εξποσιο παρα ουτρα, χοµ οσ σορρισοσ τριυνφαντεσ δε δεσχοβερτα. Εσσεσ µυσευσ σο εξτρεµαµεντε ποπυλαρεσ. Ο νµερο δε πεσσοασ θυε οσ ϖισιταµ α χαδα ανο  θυασε ιγυαλ αο πβλιχο δοσ ϕογοσ προφισσιοναισ δε βεισεβολ, βασθυετε ε φυτεβολ, χονσιδεραδοσ εµ χονϕυντο. Εσσασ εξποσι⌡εσ νο συβστιτυεµ α ινστρυο να εσχολα ου εµ χασα, µασ δεσπερταµ ο ιντερεσσε ε εµοχιοναµ. Υµ γρανδε µυσευ δε χινχια εστιµυλα α χριανα α λερ υµ λιϖρο, α φαζερ υµ χυρσο ου α ρετορναρ παρα σε ενϖολϖερ νυµ προχεσσο δε δεσχοβερτα ε, ο θυε  µυιτο ιµπορταντε, α απρενδερ ο µτοδο δε πενσαµεντο χιεντφιχο. Ουτρα χαραχτερστιχα δεσλυµβραντε δε µυιτοσ µυσευσ δε χινχια µοδερνοσ  υµ χινεµα θυε απρεσεντα φιλµεσ ΙΜΑΞ ου ΟΜΝΙΜΑΞ. Εµ αλγυνσ χασοσ, α τελα τεµ δεζ ανδαρεσ δε αλτυρα ε ενϖολϖε οσ εσπεχταδορεσ. Ο Μυσευ Ναχιοναλ δο Αρ ε δο Εσπαο δο Σµιτησονιαν, ο µυσευ µαισ ποπυλαρ δα Τερρα, τεµ απρεσενταδο εµ σευ Τεατρο Λανγλεψ α εστρια δε αλγυνσ δοσ µεληορεσ δεσσεσ φιλµεσ. ςοαρ αινδα µε τιρα ο φλεγο, µεσµο δεποισ δε ϕ〈 τερ ϖιστο ο φιλµε χινχο ου σεισ ϖεζεσ. ςι λδερεσ ρελιγιοσοσ δε µυιτασ σειτασ ασσιστιρεµ αο Πλανετα αζυλ ε σε χονϖερτερεµ ιµεδιαταµεντε ◊ ιδια δε θυε  πρεχισο προτεγερ ο µειο αµβιεντε δα Τερρα.


Νεµ τοδασ ασ εξποσι⌡εσ ε µυσευσ δε χινχια σο εξεµπλαρεσ. Αλγυνσ αινδα χονστιτυεµ προπαγανδα δασ φιρµασ θυε δεραµ χοντριβυι⌡εσ παρα προµοϖερ οσ σευσ προδυτοσ χοµο φυνχιονα υµ µοτορ δε αυτοµ⌠ϖελ, ου α λιµπεζα δε υµ χοµβυστϖελ φ⌠σσιλ εµ χοµπαραο α ουτρο. Μυιτοσ µυσευσ θυε διζεµ σερ δε χινχια σο ρεαλµεντε δε τεχνολογια ε µεδιχινα. Μυιτασ εξποσι⌡εσ δε βιολογια αινδα τµ µεδο δε µενχιοναρ α ιδια−χηαϖε δα βιολογια µοδερνα: α εϖολυο. Οσ σερεσ σε δεσενϖολϖεµ ου συργεµ , µασ ϕαµαισ εϖολυεµ. Α αυσνχια δε σερεσ ηυµανοσ νοσ ρεγιστροσ φ⌠σσεισ προφυνδοσ νο  ενφατιζαδα. Ναδα νοσ  ρεϖελαδο σοβρε α θυασε ιδεντιδαδε ανατµιχα ε δε ∆ΝΑ εντρε οσ σερεσ ηυµανοσ ε οσ χηιµπανζσ ου γοριλασ. Ναδα  απρεσενταδο σοβρε ασ µολχυλασ οργνιχασ χοµπλεξασ νο εσπαο ε εµ ουτροσ µυνδοσ, νεµ σοβρε οσ εξπεριµεντοσ θυε µοστραµ α µατρια δα ϖιδα σε φορµανδο εµ θυαντιδαδεσ ενορµεσ να ατµοσφερα χονηεχιδα δε ουτροσ µυνδοσ ε να ατµοσφερα πρεσυµϖελ δα Τερρα πριµιτιϖα. Υµα εξχεο νοτ〈ϖελ: ο Μυσευ δε Ηιστ⌠ρια Νατυραλ δα Ινστιτυιο Σµιτησονιαν απρεσεντου χερτα ϖεζ υµα εξποσιο ινεσθυεχϖελ σοβρε α εϖολυο. Χοµεαϖα χοµ δυασ βαρατασ νυµα χοζινηα µοδερνα εµ θυε ηαϖια χαιξασ δε φλοχοσ δε χερεαισ αβερτασ ε ουτροσ αλιµεντοσ. Σεµ σερ περτυρβαδο δυραντε αλγυµασ σεµανασ, ο λυγαρ αχαβου απινηαδο δε βαρατασ, βαλδεσ δελασ πορ τοδα παρτε, χοµπετινδο πελοσ πουχοσ αλιµεντοσ αινδα εξιστεντεσ, ε α ϖανταγεµ ηερεδιτ〈ρια θυε υµα βαρατα υµ πουχο µαισ βεµ αδαπταδα ποδερια τερ α λονγο πραζο σοβρε ασ συασ χοµπετιδορασ φιχου χλαρα χοµο χρισταλ. ∆α µεσµα φορµα, µυιτοσ πλανετ〈ριοσ αινδα σε δεστιναµ α διστινγυιρ χονστελα⌡εσ, ε νο α ϖιαϕαρ α ουτροσ µυνδοσ ε ρετραταρ α εϖολυο δασ γαλ〈ξιασ, εστρελασ ε πλανετασ; ελεσ ταµβµ ποσσυεµ υµ προϕετορ σεµεληαντε α υµ ινσετο, σεµπρε ϖισϖελ, θυε τιρα δο χυ α συα ρεαλιδαδε. Ταλϖεζ α εξποσιο µαισ γρανδιοσα νο ποσσα σερ ϖιστα νοσ µυσευσ. Ελα νο τεµ ρεσιδνχια. Γεοργε Αωαδ  υµ δοσ πρινχιπαισ χονστρυτορεσ δε µαθυετεσ αρθυιτετνιχασ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, τενδο σε εσπεχιαλιζαδο εµ αρρανηα−χυσ. ⊃ ταµβµ υµ εστυδιοσο απλιχαδο δε αστρονοµια ε φεζ υµα µαθυετε εσπεταχυλαρ δο Υνιϖερσο. Χοµεανδο χοµ υµα χενα προσαιχα να Τερρα, ε σεγυινδο υµ πλανο οριγιναλµεντε προποστο πελοσ δεσιγνερσ Χηαρλεσ ε Ραψ Εαµεσ, ελε πασσα α αυµενταρ ασ διµενσ⌡εσ προγρεσσιϖαµεντε πορ φατορεσ δε δεζ παρα νοσ µοστραρ τοδα α Τερρα, ο σιστεµα σολαρ, α ςια Λ〈χτεα ε ο Υνιϖερσο. Τοδο χορπο αστρονµιχο  µετιχυλοσαµεντε πορµενοριζαδο. ⊃ ποσσϖελ σε περδερ εµ χαδα υµ δελεσ. ⊃ υµα δασ µεληορεσ φερραµεντασ θυε χονηεο παρα εξπλιχαρ ◊σ χριανασ α εσχαλα ε α νατυρεζα δο Υνιϖερσο. Ισααχ Ασιµοϖ δεσχρεϖευ−ο χοµο α ρεπρεσενταο µαισ ιµαγινατιϖα δο Υνιϖερσο θυε ϕ〈 ϖι ου σερια χαπαζ δε χονχεβερ. Ευ ποδερια περαµβυλαρ πελα µαθυετε δυραντε ηορασ, δεσχοβρινδο α χαδα πασσο αλγυµα χοισα νοϖα θυε αινδα νο τινηα οβσερϖαδο αντεσ . ςερσ⌡εσ δεσσα µαθυετε δεϖιαµ σερ εξποστασ αο


πβλιχο πορ τοδο ο πασ παρα δεσπερταρ α ιµαγιναο, ινσπιραρ ε ενσιναρ. Μασ, εµ ϖεζ δισσο, ο σρ. Αωαδ νο χονσεγυε χολοχαρ εσσα εξποσιο εµ νενηυµ γρανδε µυσευ δε χινχια νο πασ. Νενηυµ εστ〈 δισποστο α ληε ρεσερϖαρ ο εσπαο νεχεσσ〈ριο. Ενθυαντο εσχρεϖο, ο προϕετο χοντινυα τριστεµεντε ενχαιξοταδο νυµ δεπ⌠σιτο.

Α ποπυλαο δα µινηα χιδαδε, Ιτηαχα, Νοϖα Ψορκ, δυπλιχα ε χηεγα α υµ τοταλ ϖυλτοσο δε υνσ 50 µιλ ηαβιταντεσ νο περοδο δασ αυλασ δα Υνιϖερσιδαδε Χορνελλ ε δο Ιτηαχα Χολλεγε. Ετνιχαµεντε διϖερσα, ροδεαδα πορ φαζενδασ, ελα σοφρευ, χοµο ταντασ χιδαδεσ δο Νορδεστε δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, ο δεχλνιο δε συα βασε µανυφατυρειρα δο σχυλο ΞΙΞ. Α µεταδε δασ χριανασ να εσχολα πριµ〈ρια Βεϖερλψ ϑ. Μαρτιν, θυε νοσσα φιληα φρεθεντου, ϖιϖε αβαιξο δα λινηα δα ποβρεζα. Εραµ ασ χριανασ θυε µαισ πρεοχυπαο δαϖαµ α δυασ προφεσσορασ ϖολυντ〈ριασ δε χινχια, ∆εββιε Λεϖιν ε Ιλµα Λεϖινε. Νο ληεσ παρεχια χερτο θυε παρα αλγυµασ χριανασ, οσ φιληοσ δοσ προφεσσορεσ δε Χορνελλ, πορ εξεµπλο, νεµ µεσµο ο χυ φοσσε ο λιµιτε, αο πασσο θυε ουτρασ νο τινηαµ αχεσσο αο ποδερ λιβεραδορ δα εδυχαο χιεντφιχα. Α παρτιρ δοσ ανοσ 60, ελασ πασσαραµ α ιρ ρεγυλαρµεντε ◊ εσχολα, αρραστανδο ο σευ χαρρινηο δε βιβλιοτεχα πορτ〈τιλ χαρρεγαδο δε προδυτοσ θυµιχοσ δοµστιχοσ ε ουτροσ ιτενσ φαµιλιαρεσ, παρα τρανσµιτιρ υµ πουχο δα µαγια δα χινχια. Σονηαϖαµ εµ χριαρ υµ λυγαρ ονδε ασ χριανασ πυδεσσεµ αδθυιριρ υµα ιδια πεσσοαλ ε διρετα δα χινχια. Εµ 1983, Λεϖιν ε Λεϖινε χολοχαραµ υµ πεθυενο αννχιο εµ νοσσο ϕορναλ λοχαλ χονϖιδανδο α χοµυνιδαδε α δισχυτιρ α ιδια. Χινθεντα πεσσοασ σε απρεσενταραµ. ∆εσσε γρυπο σε φορµου ο πριµειρο χονσεληο δε διρετορεσ δο Σχιχεντερ (Χεντρο δε Χινχια). Εµ υµ ανο, ελεσ χονσεγυιραµ εσπαο παρα εξποσι⌡εσ νο πριµειρο ανδαρ δε υµ πρδιο χοµερχιαλ αινδα νο αλυγαδο. Θυανδο ο προπριετ〈ριο ενχοντρου υµ ινθυιλινο παγαντε, οσ γιρινοσ ε ο παπελ δε τορνασσολ φοραµ νοϖαµεντε εµπαχοταδοσ ε χαρρεγαδοσ παρα υµα λοϕα τρρεα ϖαζια. Σεγυιραµ−σε µαισ µυδανασ παρα ουτροσ εσπαοσ τρρεοσ, ατ θυε υµ ηαβιταντε δε Ιτηαχα χηαµαδο Βοβ Λεατηερσ, αρθυιτετο χονηεχιδο µυνδιαλµεντε πελοσ σευσ προϕετοσ δε πλαψγρουνδσ ινοϖαδορεσ χονστρυδοσ πελα χοµυνιδαδε, προϕετου ε δοου οσ πλανοσ δε υµ Σχιχεντερ περµανεντε. Αλγυµασ δοα⌡εσ δε φιρµασ λοχαισ γαραντιραµ ο δινηειρο νεχεσσ〈ριο παρα χοµπραρ υµ λοτε αβανδοναδο δα µυνιχιπαλιδαδε ε παρα χοντραταρ υµ διρετορ εξεχυτιϖο, Χηαρλεσ Τραυτµανν, ενγενηειρο χιϖιλ φορµαδο εµ Χορνελλ. Ελε ε Λεατηερσ ϖιαϕαραµ παρα ο ενχοντρο ανυαλ δα Ασσοχιαο Ναχιοναλ δε Χονστρυτορεσ Χιϖισ εµ Ατλαντα. Τραυτµανν ρελατα θυε ελεσ χονταραµ α ηιστ⌠ρια δε υµα χοµυνιδαδε δεσεϕοσα δε σε ρεσπονσαβιλιζαρ πελα εδυχαο δε σευσ


ϕοϖενσ, ε χονσεγυιραµ δοα⌡εσ δε µυιτοσ ιτενσ φυνδαµενταισ, χοµο ϕανελασ, χλαραβ⌠ιασ ε µαδειρα . Αντεσ θυε πυδεσσεµ χοµεαρ α χονστρυιρ, παρτε δα αντιγα χασα δε βοµβασ νο λοχαλ τινηα δε σερ δεµολιδα. Οσ µεµβροσ δε υµα ασσοχιαο εστυδαντιλ δε Χορνελλ σε οφερεχεραµ παρα φαζερ ο τραβαληο. Χοµ χαπαχετεσ ε µαρρετασ, δεµολιραµ αλεγρεµεντε α ινσταλαο. ⊃ ο τιπο δε χοισα θυε εµ γεραλ χρια ενχρενχα θυανδο σε φαζ , διζιαµ. Εµ δοισ διασ, ρεµοϖεραµ δυζεντασ τονελαδασ δε εντυληο. Ο θυε σε σεγυιυ φοραµ ιµαγενσ δε υµα Αµριχα δο Νορτε θυε µυιτοσ δε ν⌠σ ρεχεαµοσ θυε τενηα δεσαπαρεχιδο. Σεγυινδο α τραδιο δε χονστρυιρ εστ〈βυλοσ δοσ αντιγοσ πιονειροσ, τοδοσ οσ µεµβροσ δα χοµυνιδαδε πεδρειροσ, µδιχοσ, χαρπιντειροσ, προφεσσορεσ υνιϖερσιτ〈ριοσ, ενχαναδορεσ, φαζενδειροσ, οσ µυιτο ϕοϖενσ ε οσ µυιτο ϖεληοσ αρρεγααραµ ασ µανγασ παρα χονστρυιρ ο Σχιχεντερ. Ο χρονογραµα χοντνυο δε σετε διασ πορ σεµανα φοι µαντιδο , διζ Τραυτµανν, παρα θυε τοδοσ τιϖεσσεµ α οπορτυνιδαδε δε αϕυδαρ. Τοδο µυνδο ρεχεβευ υµα ταρεφα. Οσ ϖολυντ〈ριοσ εξπεριεντεσ χονστρυραµ εσχαδασ, ινσταλαραµ χαρπετεσ ε λαδριληοσ ε χολοχαραµ ασ ϕανελασ. Οσ ουτροσ πινταραµ, πρεγαραµ ε χαρρεγαραµ οσ µατεριαισ. Υνσ 2200 ηαβιταντεσ δοαραµ µαισ δε 40 µιλ ηορασ δε τραβαληο. Απροξιµαδαµεντε 10% δο τραβαληο δε χονστρυο φοραµ ρεαλιζαδοσ πορ πεσσοασ χονδεναδασ πορ πεθυενοσ δελιτοσ; πρεφεριαµ φαζερ αλγυµα χοισα πελα χοµυνιδαδε α φιχαρ οχιοσοσ να χαδεια. ∆εζ µεσεσ µαισ ταρδε, Ιτηαχα τινηα ο νιχο µυσευ δε χινχια νο µυνδο θυε φοι χονστρυδο πελα χοµυνιδαδε. Εντρε ασ 75 εξποσι⌡εσ ιντερατιϖασ θυε ενφατιζαµ ταντο οσ προχεσσοσ χοµο οσ πρινχπιοσ δα χινχια εστο: ο Μαγιχαµ, υµ µιχροσχ⌠πιο θυε οσ ϖισιταντεσ ποδεµ υσαρ παρα ϖερ νυµ µονιτορ εµ χορεσ, ε δεποισ φοτογραφαρ, θυαλθυερ οβϕετο αµπλιαδο θυαρεντα ϖεζεσ; α νιχα χονεξο πβλιχα νο µυνδο χοµ α Ρεδε Ναχιοναλ δε ∆ετεχο δε Ραιοσ βασεαδα νυµ σατλιτε; υµα χµαρα θυε περµιτε α εντραδα δο εσπεχταδορ νασ ιµαγενσ δε 1,82 πορ 2,74 µετροσ; υµα χαϖιδαδε δε φ⌠σσεισ χοβερτα δε ξιστο λοχαλ, ονδε οσ ϖισιταντεσ προχυραµ φ⌠σσεισ δε 380 µιλη⌡εσ δε ανοσ ε γυαρδαµ οσ σευσ αχηαδοσ; υµα ϕιβ⌠ια δε δοισ µετροσ ε µειο δε χοµπριµεντο χηαµαδα Σποτ; ε υµ δεσλυµβραντε χονϕυντο δε ουτροσ εξπεριµεντοσ, χοµπυταδορεσ ε ατιϖιδαδεσ. Λεϖιν ε Λεϖινε αινδα ποδεµ σερ ενχοντραδασ αλι, ϖολυντ〈ριασ εµ τεµπο ιντεγραλ, ενσινανδο οσ χιδαδοσ ε οσ χιεντιστασ δο φυτυρο. Ο Φυνδο ∆εΩιλτ Ωαλλαχε Ρεαδερ σ ∆ιγεστ µαντµ ε αµπλια ο σευ σονηο δε ατινγιρ χριανασ α θυεµ νορµαλµεντε σερια νεγαδο ο διρειτο νατυραλ δε απρενδερ χινχια. Πελο προγραµα ναχιοναλ Ψουτη−ΑΛΙςΕ δο φυνδο, οσ αδολεσχεντεσ δε Ιτηαχα ρεχεβεµ οριενταο ιντενσιϖα παρα δεσενϖολϖερ συασ ηαβιλιδαδεσ χιεντφιχασ ε συα χαπαχιδαδε δε σε εµπρεγαρ ε ρεσολϖερ χονφλιτοσ.


Λεϖιν ε Λεϖινε αχηαϖαµ θυε α χινχια  υµ διρειτο δε τοδοσ. Α χοµυνιδαδε χονχορδου χοµ ελασ ε σε χοµπροµετευ α χονχρετιζαρ εσσε σονηο. Νο πριµειρο ανο δο Σχιχεντερ, ϖιεραµ 55 µιλ ϖισιταντεσ δε τοδοσ οσ χινθεντα εσταδοσ ε δε σεσσεντα πασεσ. Ναδα µαλ παρα υµα πεθυενα χιδαδε. Ισσο νοσ λεϖα α χονσιδεραρ ο θυε µαισ νο ποδεραµοσ εσταρ φαζενδο, σε τραβαλη〈σσεµοσ ϕυντοσ παρα χονστρυιρ υµ φυτυρο µεληορ παρα ασ νοσσασ χριανασ.


21 Ο ΧΑΜΙΝΗΟ ΠΑΡΑ Α ΛΙΒΕΡ∆Α∆Ε∗

Νο δεϖεµοσ αχρεδιταρ νοσ µυιτοσ θυε διζεµ θυε σ⌠ ασ πεσσοασ λιϖρεσ δεϖεµ σερ εδυχαδασ, δεϖεραµοσ αχρεδιταρ νοσ φιλ⌠σοφοσ θυε διζεµ θυε απενασ ασ πεσσοασ εδυχαδασ σο λιϖρεσ. Επιχτετο, φιλ⌠σοφο ροµανο ε εξ−εσχραϖο, ∆ισχυρσοσ

Φρεδεριχκ Βαιλεψ ερα εσχραϖο. Θυανδο αινδα ερα µενινο εµ Μαρψλανδ, να δχαδα δε 1820, νο τινηα νεµ µε, νεµ παι θυε οληασσεµ πορ ελε. ( ⊃ υµ χοστυµε χοµυµ , εσχρεϖευ µαισ ταρδε, σεπαραρ οσ φιληοσ δασ µεσ [...] αντεσ δε α χριανα χοµπλεταρ υµ ανο. ) Φοι υµα δασ ινµερασ χριανασ εσχραϖασ χυϕασ περσπεχτιϖασ ρεαλιστασ δε υµα ϖιδα προµισσορα εραµ νυλασ. Ο θυε Βαιλεψ πρεσενχιου ε εξπεριµεντου εµ σευσ ανοσ δε φορµαο ο µαρχαραµ παρα σεµπρε: Φυι µυιτασ ϖεζεσ δεσπερταδο αο αµανηεχερ πορ γριτοσ δε χορταρ ο χοραο, δαδοσ πορ υµα τια µινηα α θυεµ [ο χαπαταζ] χοστυµαϖα αµαρραρ α υµα ϖιγα ε χηιχοτεαρ−ληε ασ χοστασ νυασ ατ θυε ελα φιχασσε λιτεραλµεντε χοβερτα δε σανγυε [...]. ∆ο νασχερ αο χαιρ δο σολ, ελε ρογαϖα πραγασ, εσβραϖεϕαϖα, χηιχοτεαϖα ε αοιταϖα νο µειο δοσ εσχραϖοσ δο χαµπο... Παρεχια σεντιρ πραζερ εµ µανιφεσταρ συα βαρβ〈ριε διαβ⌠λιχα . Ταντο νασ πλαντα⌡εσ χοµο νο πλπιτο, νοσ τριβυναισ ε να σεδε δα ασσεµβλια εσταδυαλ, µαρτελαϖα−σε να χαβεα δοσ εσχραϖοσ α νοο δε θυε ελεσ εραµ σερεσ ινφεριορεσ πορ ηερεδιταριεδαδε, θυε ∆ευσ οσ δεστιναρα ◊ δεσγραα. Α Ββλια Σαγραδα, χοµο χονφιρµαϖαµ ινµερασ πασσαγενσ, τολεραϖα α εσχραϖιδο. ∆εσσα φορµα, α πεχυλιαρ ινστιτυιο σε µαντινηα απεσαρ δε συα νατυρεζα µονστρυοσα αλγο θυε ατ σευσ πρατιχαντεσ δεϖεµ τερ ϖισλυµβραδο. Ηαϖια υµα ρεγρα µυιτο ρεϖελαδορα: οσ εσχραϖοσ δεϖιαµ χοντινυαρ αναλφαβετοσ. Νο Συλ αντεσ δα Γυερρα Χιϖιλ, οσ βρανχοσ θυε ενσινασσεµ υµ εσχραϖο α λερ εραµ σεϖεραµεντε πυνιδοσ. [Παρα] χριαρ υµ εσχραϖο σατισφειτο , εσχρεϖευ Βαιλεψ µαισ ταρδε,  νεχεσσ〈ριο χρι〈−λο εστπιδο. ⊃ νεχεσσ〈ριο οβσχυρεχερ α συα ϖισο µοραλ ε ιντελεχτυαλ, ε, να µεδιδα δο ποσσϖελ, ανιθυιλαρ ο ποδερ δα ραζο. ⊃ πορ ισσο θυε οσ σενηορεσ δεϖεµ χοντρολαρ ο θυε οσ (∗) Χαπτυλο εσχριτο χοµ Ανν ∆ρυψαν.


εσχραϖοσ ουϖεµ, ϖεµ ε πενσαµ. ⊃ πορ ισσο θυε α λειτυρα ε ο πενσαµεντο χρτιχο σο περιγοσοσ, να ϖερδαδε συβϖερσιϖοσ, νυµα σοχιεδαδε ινϕυστα. ςαµοσ αγορα ιµαγιναρ Φρεδεριχκ Βαιλεψ εµ 1828 υµ µενινο αφρο− αµεριχανο δε δεζ ανοσ, εσχραϖιζαδο, σεµ διρειτοσ λεγαισ δε εσπχιε αλγυµα, ηαϖια µυιτο αρρανχαδο δοσ βραοσ δα µε, ϖενδιδο εντρε οσ ρεµανεσχεντεσ εσφαρραπαδοσ δε συα φαµλια εξτενσα χοµο σε φοσσε υµ βεζερρο ου υµ πνει, ενϖιαδο α υµα χασα δεσχονηεχιδα να χιδαδε εστρανηα δε Βαλτιµορε ε χονδεναδο α υµα ϖιδα δε τραβαληοσ πεσαδοσ, σεµ νενηυµα περσπεχτιϖα δε αλϖιο. Βαιλεψ φοι τραβαληαρ να χασα δο χαπιτο Ηυγη Αυλδ ε συα εσποσα, Σοπηια, µυδανδο−σε δα πλανταο παρα α αγιταο υρβανα, δο τραβαληο νο χαµπο παρα ο τραβαληο δοµστιχο. Νεσσε νοϖο αµβιεντε, ελε σε δεπαραϖα τοδοσ οσ διασ χοµ λετρασ, λιϖροσ ε πεσσοασ θυε σαβιαµ λερ. ∆εσχοβριυ ο θυε χηαµαϖα ο µιστριο δα λειτυρα: ηαϖια υµα χονεξο εντρε ασ λετρασ να π〈γινα ε ο µοϖιµεντο δοσ λ〈βιοσ δο λειτορ, υµα χορρελαο θυασε δε υµ παρα υµ εντρε οσ ραβισχοσ πρετοσ ε οσ σονσ προνυνχιαδοσ. Συβ−ρεπτιχιαµεντε, ελε εστυδαϖα να Χαρτιληα Ωεβστερ δο πεθυενο Τοµµψ Αυλδ. Μεµοριζαϖα ασ λετρασ δο αλφαβετο. Τενταϖα χοµπρεενδερ οσ σονσ θυε ελασ ρεπρεσενταϖαµ. Φιναλµεντε, πεδιυ α Σοπηια Αυλδ θυε ο αϕυδασσε α απρενδερ. Ιµπρεσσιοναδα χοµ α ιντελιγνχια ε α απλιχαο δο µενινο, ε ταλϖεζ δεσχονηεχενδο ασ προιβι⌡εσ, ελα αθυιεσχευ. Θυανδο Φρεδεριχκ ϕ〈 εσταϖα σολετρανδο παλαϖρασ δε τρσ ε θυατρο λετρασ, ο χαπιτο Αυλδ δεσχοβριυ ο θυε εσταϖα σε πασσανδο. Φυριοσο, µανδου Σοπηια παραρ χοµ ασ λι⌡εσ. Να πρεσενα δε Φρεδεριχκ, ελε εξπλιχου: Υµ πρετο δεϖε σαβερ απενασ οβεδεχερ αο σευ σενηορ δεϖε χυµπριρ ασ ορδενσ. Ο χονηεχιµεντο εστραγαρια ο µεληορ πρετο δο µυνδο. Σε ϖοχ ενσιναρ εσσε πρετο α λερ, νο ποδερεµοσ φιχαρ χοµ ελε. Ισσο ο ινυτιλιζαρια παρα σεµπρε χοµο εσχραϖο.

Αυλδ ρεπρεενδευ Σοπηια δεσσα µανειρα, χοµο σε Φρεδεριχκ Βαιλεψ νο εστιϖεσσε να σαλα χοµ ελεσ, χοµο σε ο γαροτο φοσσε υµ πεδαο δε µαδειρα. Μασ Αυλδ τινηα ρεϖελαδο α Βαιλεψ ο γρανδε σεγρεδο: Ευ αγορα χοµπρεενδια [...] ο ποδερ δο ηοµεµ βρανχο δε εσχραϖιζαρ ο ηοµεµ νεγρο. Α παρτιρ δαθυελε µοµεντο, ευ χοµπρεενδι θυαλ ερα ο χαµινηο δα εσχραϖιδο παρα α λιβερδαδε . Σεµ µαισ αϕυδα δα αγορα ρετιχεντε ε ιντιµιδαδα Σοπηια, Φρεδεριχκ ενχοντρου µανειρασ δε χοντινυαρ α απρενδερ α λερ, ινχλυσιϖε χονϖερσανδο χοµ οσ χολεγιαισ νασ ρυασ. ∆εποισ ελε χοµεου α ενσιναρ σευσ χολεγασ εσχραϖοσ: Συασ µεντεσ εσταϖαµ φαµιντασ [...]. Ελεσ εσταϖαµ φεχηαδοσ να εσχυριδο µενταλ. Ευ ληεσ ενσινει, πορθυε εσσε ερα ο πραζερ δα µινηα αλµα . Α χαπαχιδαδε δε λερ δεσεµπενηου υµ παπελ−χηαϖε να φυγα δε


Βαιλεψ παρα α Νοϖα Ινγλατερρα, ονδε α εσχραϖιδο ερα ιλεγαλ ε οσ νεγροσ λιϖρεσ. Μυδου ο νοµε παρα Φρεδεριχκ ∆ουγλασσ (εµ ηοµεναγεµ α υµα περσοναγεµ δε Τηε λαδψ οφ τηε λακε, δε Ωαλτερ Σχοττ), εσθυιϖου−σε δοσ χααδορεσ δε γρατιφιχα⌡εσ θυε περσεγυιαµ οσ εσχραϖοσ φυγιδοσ ε τορνου−σε υµ δοσ µαιορεσ οραδορεσ, εσχριτορεσ ε λδερεσ πολτιχοσ να ηιστ⌠ρια νορτε−αµεριχανα. ∆υραντε τοδα α συα ϖιδα, ελε τεϖε χερτεζα δε θυε α αλφαβετιζαο φορα ο χαµινηο παρα α λιβερδαδε.

∆υραντε 99% δο περοδο δε εξιστνχια δοσ σερεσ ηυµανοσ, νινγυµ σαβια λερ ου εσχρεϖερ. Α γρανδε ινϖενο αινδα νο φορα χριαδα. ℵ εξχεο δα εξπερινχια εµ πριµειρα µο, θυασε τυδο ο θυε χονηεχαµοσ ερα τρανσµιτιδο οραλµεντε. Χοµο νο βρινθυεδο ινφαντιλ τελεφονε σεµ φιο , δυραντε δεζενασ ε χεντενασ δε γερα⌡εσ, ασ ινφορµα⌡εσ φοραµ λενταµεντε διστορχιδασ ε περδιδασ. Οσ λιϖροσ µυδαραµ τυδο ισσο. Πασσϖεισ δε σερεµ αδθυιριδοσ α υµ πρεο βαρατο, ελεσ νοσ ποσσιβιλιταµ ιντερρογαρ ο πασσαδο χοµ αλτο γραυ δε πρεχισο; εσταβελεχερ χοµυνιχαο χοµ α σαβεδορια δε νοσσα εσπχιε; χοµπρεενδερ ο ποντο δε ϖιστα δε ουτροσ, ε νο απενασ ο δοσ θυε εστο νο ποδερ; χονσιδεραρ χοµ οσ µεληορεσ προφεσσορεσ ασ ιδιασ εξτραδασ α δυρασ πενασ δα Νατυρεζα πελασ µαιορεσ ιντελιγνχιασ θυε ϕ〈 εξιστιραµ εµ τοδο ο πλανετα ε εµ τοδα α νοσσα ηιστ⌠ρια. Περµιτεµ θυε πεσσοασ η〈 µυιτο τεµπο µορτασ φαλεµ δεντρο δε νοσσασ χαβεασ. Οσ λιϖροσ ποδεµ νοσ αχοµπανηαρ πορ τοδα παρτε. Παχιεντεσ θυανδο χυσταµοσ α χοµπρεενδερ, ελεσ νοσ δειξαµ ρεϖερ ασ παρτεσ διφχεισ θυαντασ ϖεζεσ δεσεϕαρµοσ, ε ϕαµαισ χριτιχαµ νοσσοσ λαπσοσ. Οσ λιϖροσ σο εσσενχιαισ παρα χοµπρεενδερ ο µυνδο ε παρτιχιπαρ δε υµα σοχιεδαδε δεµοχρ〈τιχα. Πορ αλγυνσ παδρ⌡εσ, οσ αφρο−αµεριχανοσ τµ φειτο ενορµεσ προγρεσσοσ, να θυεστο δα αλφαβετιζαο δεσδε α Εµανχιπαο. Εµ 1860, σεγυνδο ασ εστιµατιϖασ, απενασ υνσ 5% δοσ αφρο−αµεριχανοσ σαβιαµ λερ ε εσχρεϖερ. ϑ〈 εµ 1890, 39% εραµ χονσιδεραδοσ αλφαβετιζαδοσ πελο χενσο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ; ε, εµ 1969, 96%. Εντρε 1940 ε 1992, ο νδιχε δε αφρο− αµεριχανοσ θυε τινηαµ χοµπλεταδο ο σεγυνδο γραυ αυµεντου δραστιχαµεντε, δε 7% παρα 82%. Μασ ποδε−σε θυεστιοναρ χοµ ραζο α θυαλιδαδε δεσσα εδυχαο ε οσ παδρ⌡εσ δε αλφαβετιζαο τεσταδοσ. Ισσο σε απλιχα α θυαλθυερ γρυπο τνιχο. Υµ λεϖανταµεντο ναχιοναλ φειτο πελο ∆επαρταµεντο δε Εδυχαο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ρετρατα υµ πασ χοµ µαισ δε 40 µιλη⌡εσ δε αδυλτοσ σοφριϖελµεντε αλφαβετιζαδοσ. Ουτρασ εστιµατιϖασ σο µυιτο πιορεσ. Ο γραυ δε αλφαβετιζαο δοσ αδυλτοσ ϕοϖενσ χαιυ δραµατιχαµεντε να λτιµα δχαδα. Απενασ 3% α 4% δα ποπυλαο ατινγε ο µαισ αλτο δοσ χινχο νϖεισ δε λειτυρα


(βασιχαµεντε τοδοσ νεσσε γρυπο φρεθενταραµ α εσχολα συπεριορ). Α ιµενσα µαιορια νο τεµ ιδια δε χοµο  ποβρε α συα χαπαχιδαδε δε λειτυρα. Απενασ 4% δοσ θυε ατινγεµ ο νϖελ µαισ αλτο δε λειτυρα σο ποβρεσ, µασ 43% δοσ θυε τµ ο νϖελ µαισ βαιξο δε λειτυρα ϖιϖεµ χοµ πουχοσ ρεχυρσοσ. Εµβορα νο σεϕα ο νιχο φατορ, εµ γεραλ θυαντο µεληορ σε λ, µαισ σε γανηα υµα µδια δε χερχα δε 12 µιλ δ⌠λαρεσ πορ ανο νο µαισ βαιξο δεσσεσ νϖεισ δε λειτυρα ε χερχα δε 34 µιλ νο µαισ αλτο. Παρεχε σερ υµα χονδιο νεχεσσ〈ρια, αινδα θυε νο συφιχιεντε, παρα γανηαρ δινηειρο. Ε  µυιτο µαισ προϖ〈ϖελ θυε αλγυµ ϖ〈 παρα α χαδεια σε  αναλφαβετο ου πουχο αλφαβετιζαδο. (Αο αϖαλιαρ εσσεσ φατοσ, δεϖεµοσ τοµαρ χυιδαδο παρα νο δεδυζιρ ιναπροπριαδαµεντε υµα ρελαο χαυσαλ α παρτιρ δε υµα χορρελαο.) ∆α µεσµα φορµα, ασ πεσσοασ µαισ ποβρεσ χυϕα αλφαβετιζαο  σοφρϖελ τενδεµ α νο χοµπρεενδερ προγραµασ ελειτοραισ θυε ποδεριαµ αϕυδ〈−λασ ε α σευσ φιληοσ, ε εµ νµεροσ εσπαντοσαµεντε δεσπροπορχιοναισ δειξαµ δε ϖοταρ. Ισσο χοντριβυι παρα σολαπαρ α δεµοχραχια εµ συασ ραζεσ. Σε Φρεδεριχκ ∆ουγλασσ, υµα χριανα εσχραϖιζαδα, χονσεγυιυ ενσιναρ α σι µεσµο ο χαµινηο παρα ο χονηεχιµεντο ε α γρανδεζα, πορ θυε αλγυµ εµ νοσσοσ τεµποσ µαισ εσχλαρεχιδοσ χοντινυαρια ινχαπαζ δε λερ? Βεµ, νο  ασσιµ το σιµπλεσ εµ παρτε, πορθυε πουχοσ δε ν⌠σ σοµοσ το ιντελιγεντεσ ε χοραϕοσοσ θυαντο Φρεδεριχκ ∆ουγλασσ, µασ ταµβµ πορ ουτρασ ραζ⌡εσ ιµπορταντεσ: σε χρεσχεµοσ νυµ λαρ εµ θυε η〈 λιϖροσ, εµ θυε νοσ λεµ ηιστ⌠ριασ, εµ θυε παισ, ιρµοσ, τιασ, τιοσ ε πριµοσ λεµ πορ πραζερ, απρενδεµοσ νατυραλµεντε α λερ. Σε νινγυµ περτο δε ν⌠σ γοστα δε λερ, ονδε εστ〈 α προϖα δε θυε ϖαλε α πενα ο εσφορο? Σε α θυαλιδαδε δα εδυχαο α θυε τεµοσ αχεσσο  ιναδεθυαδα, σε νο νοσ ενσιναµ α πενσαρ, µασ σ⌠ α ρεπετιρ υµα δεχορεβα αυτοµ〈τιχα, σε ο χοντεδο δο θυε νοσ δο παρα λερ προϖµ δε υµα χυλτυρα θυασε αλιενγενα, απρενδερ α λερ ποδε σερ υµ χαµινηο δε πεδρασ. ⊃ πρεχισο ιντερναλιζαρ, παρα θυε σε τορνεµ υµα σεγυνδα νατυρεζα, δεζενασ δε λετρασ µαισχυλασ ε µινσχυλασ, σµβολοσ ε σιναισ δε ποντυαο; µεµοριζαρ µιληαρεσ δε γραφιασ µυδασ νυµα βασε δε παλαϖρα πορ παλαϖρα; ε αχοστυµαρ−σε χοµ υµα σριε δε ρεγρασ δε γραµ〈τιχα ργιδασ ε αρβιτρ〈ριασ. Σε εσταµοσ πρεοχυπαδοσ χοµ α φαλτα δε αποιο φαµιλιαρ β〈σιχο, ου σε σοµοσ ϕογαδοσ νυµ µαρ τυρϖο δε ραιϖα, αβανδονο, εξπλοραο, περιγο ε ⌠διο χοντρα ν⌠σ µεσµοσ, ποδεµοσ µυιτο βεµ χονχλυιρ θυε λερ χυστα µυιτο εσφορο ε σιµπλεσµεντε νο ϖαλε α πενα. Σε ουϖιµοσ ρεπετιδαµεντε α µενσαγεµ δε θυε σοµοσ εστπιδοσ δεµαισ παρα απρενδερ (ου, ο εθυιϖαλεντε φυνχιοναλ, λεγαισ δεµαισ παρα απρενδερ), ε νο η〈 πορ περτο νινγυµ θυε α χοντραδιγα, ποδεµοσ µυιτο βεµ σεγυιρ εσσε χονσεληο περνιχιοσο. Η〈 σεµπρε χριανασ χοµο Φρεδεριχκ Βαιλεψ θυε ϖενχεµ ασ διφιχυλδαδεσ. Μυιτσσιµασ νο χονσεγυεµ. Μασ, αλµ δε τυδο ισσο, η〈 υµ µοδο παρτιχυλαρµεντε ινσιδιοσο δε


γολπεαρ θυεµ  ποβρε να συα τεντατιϖα δε λερ ε ατ δε πενσαρ. Ανν ∆ρυψαν ε ευ σοµοσ δε φαµλιασ θυε χονηεχεραµ α ποβρεζα αφλιτιϖα. Μασ νοσσοσ παισ φοραµ λειτορεσ απαιξοναδοσ. Υµα δε νοσσασ αϖ⌠σ απρενδευ α λερ πορθυε ο παι, αγριχυλτορ δε συβσιστνχια, νεγοχιου υµ σαχο δε χεβολασ χοµ υµ προφεσσορ ιτινεραντε. Ελα λευ πελοσ χεµ ανοσ σεγυιντεσ. Ασ εσχολασ πβλιχασ δε Νοϖα Ψορκ τινηαµ µαρτελαδο να χαβεα δε νοσσοσ παισ α ιµπορτνχια δα ηιγιενε πεσσοαλ ε α τεορια δε θυε ασ δοενασ σο χαυσαδασ πορ γερµεσ. Ελεσ σεγυιαµ ασ ρεχοµενδα⌡εσ σοβρε νυτριο ινφαντιλ δο ∆επαρταµεντο δε Αγριχυλτυρα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ χοµο σε ελασ τιϖεσσεµ σιδο εντρεγυεσ νο µοντε Σιναι. Ο λιϖρο δο γοϖερνο σοβρε σαδε ινφαντιλ θυε τνηαµοσ φορα χολαδο ϖ〈ριασ ϖεζεσ, θυανδο ασ π〈γινασ χααµ. Οσ χαντοσ εσταϖαµ εστραγαδοσ. Οσ πρινχιπαισ χονσεληοσ φοραµ συβλινηαδοσ. Ερα χονσυλταδο εµ τοδα χρισε µδιχα. Πορ χερτο τεµπο, µευσ παισ παραραµ δε φυµαρ υµ δοσ πουχοσ πραζερεσ θυε ληεσ ερα αχεσσϖελ νοσ ανοσ δα ∆επρεσσο παρα θυε οσ φιληοσ πεθυενοσ πυδεσσεµ τερ ϖιταµινασ ε συπλεµεντοσ µινεραισ. Ανν ε ευ τιϖεµοσ µυιτα σορτε. Ασ πεσθυισασ ρεχεντεσ µοστραµ θυε µυιτασ χριανασ θυε νο ποσσυεµ ο βασταντε παρα χοµερ αχαβαµ τενδο διµινυδα α συα χαπαχιδαδε δε χοµπρεενδερ ε απρενδερ ( δανο χογνιτιϖο ). Ελασ νο πρεχισαµ εσταρ µορρενδο δε φοµε παρα θυε ισσο αχοντεα. Ατ υµα συβνυτριο λεϖε ο τιπο µαισ χοµυµ εντρε οσ ποβρεσ δα Αµριχα δο Νορτε ποδε χαυσαρ εσσε δανο. Ισσο ποδε αχοντεχερ αντεσ δε ο βεβ νασχερ (σε α µε νο εστιϖερ χοµενδο ο συφιχιεντε), νοσ πριµειροσ ανοσ δε ϖιδα ου να ινφνχια. Θυανδο νο η〈 χοµιδα συφιχιεντε, ο χορπο τεµ δε δεχιδιρ χοµο ϖαι ινϖεστιρ οσ αλιµεντοσ λιµιταδοσ θυε ρεχεβε. Α σοβρεϖιϖνχια ϖεµ εµ πριµειρο λυγαρ. Ο χρεσχιµεντο ϖεµ εµ σεγυνδο. Νεσσα τριαγεµ νυτριτιϖα, ο χορπο παρεχε οβριγαδο α χλασσιφιχαρ ο απρενδιζαδο εµ λτιµο λυγαρ. Μεληορ σερ εστπιδο ε ϖιϖο, σεγυνδο σευ ϕυλγαµεντο, δο θυε ιντελιγεντε ε µορτο. Εµ ϖεζ δε δεµονστραρ εντυσιασµο, γοστο πελο απρενδιζαδο χοµο α µαιορια δοσ γαροτοσ σαυδ〈ϖεισ , α χριανα συβνυτριδα σε αβορρεχε, τορνα−σε απ〈τιχα, σεµ ρεαο. Α συβνυτριο µαισ γραϖε χαυσα διµινυιο δε πεσο νο νασχιµεντο ε, νασ συασ φορµασ µαισ εξτρεµασ, χρεβροσ µενορεσ. Εντρεταντο, ατ υµα χριανα θυε παρεχε περφειταµεντε σαυδ〈ϖελ, µασ νο τεµ φερρο συφιχιεντε, πορ εξεµπλο, σοφρε υµα διµινυιο ιµεδιατα να χαπαχιδαδε δε σε χονχεντραρ. Α ανεµια πορ δεφιχινχια δε φερρο ταλϖεζ χηεγυε α αφεταρ υµ θυαρτο δε τοδασ ασ χριανασ δε βαιξα ρενδα νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ; ελα πρεϕυδιχα α ατενο ε α µεµ⌠ρια, ποδενδο τερ χονσεθνχιασ θυε χηεγαµ ατ α ιδαδε αδυλτα. Ο θυε αντεσ σε χονσιδεραϖα υµα συβνυτριο ρελατιϖαµεντε λεϖε  αγορα χοµπρεενδιδο χοµο υµ εσταδο ποτενχιαλµεντε ασσοχιαδο α δανοσ χογνιτιϖοσ παρα τοδα α ϖιδα. Ασ χριανασ θυε φιχαµ συβνυτριδασ µεσµο πορ


περοδοσ χυρτοσ σοφρεµ διµινυιο δα συα χαπαχιδαδε δε απρενδερ. Ε µιλη⌡εσ δε χριανασ νορτε−αµεριχανασ πασσαµ φοµε τοδα σεµανα. Ο ενϖενεναµεντο πορ χηυµβο, θυε  ενδµιχο νασ χιδαδεσ δο ιντεριορ, ταµβµ χαυσα σριασ δεφιχινχιασ δε απρενδιζαδο. Σεγυνδο µυιτοσ χριτριοσ, ο νδιχε δε ποβρεζα νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ τεµ χρεσχιδο χονσταντεµεντε δεσδε ο ινχιο δοσ ανοσ 80. Θυασε υµ θυαρτο δασ χριανασ νορτε−αµεριχανασ ϖιϖε αγορα να ποβρεζα α ταξα µαισ ελεϖαδα νο µυνδο ινδυστριαλιζαδο. ∆ε αχορδο χοµ υµα εστιµατιϖα, σοµεντε εντρε 1980 ε 1985, ο νµερο δε βεβσ ε χριανασ νορτε−αµεριχανοσ θυε µορρεραµ δε δοενασ εϖιτ〈ϖεισ, συβνυτριο ε ουτρασ χονσεθνχιασ δα ποβρεζα εξτρεµα συπερα ο δε τοδασ ασ µορτεσ δε νορτε−αµεριχανοσ εµ χοµβατε να Γυερρα δο ςιετν. Αλγυνσ προγραµασ σαβιδαµεντε ινστιτυδοσ εµ νϖελ φεδεραλ ου εσταδυαλ, νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, τραταµ δα δεσνυτριο. Ο Προγραµα Εσπεχιαλ δε Αλιµενταο Συπλεµενταρ παρα Μυληερεσ, Βεβσ ε Χριανασ (ΩΙΧ), οσ προγραµασ δε µερενδα εσχολαρ, ο Προγραµα δε ςερο παρα α Αλιµενταο τοδοσ προϖαραµ θυε φυνχιοναµ, εµβορα νο ατινϕαµ τοδασ ασ πεσσοασ θυε δελεσ νεχεσσιταµ. Υµ πασ το ριχο  χερταµεντε χαπαζ δε δαρ βασταντε χοµιδα α τοδασ ασ συασ χριανασ. Αλγυνσ εφειτοσ δελετριοσ δα δεσνυτριο ποδεµ σερ ανυλαδοσ; α τεραπια δε ρεποσιο δε φερρο, πορ εξεµπλο, ποδε χορριγιρ αλγυµασ χονσεθνχιασ δα ανεµια πορ δεφιχινχια δεσσε ελεµεντο. Μασ νεµ τοδοσ οσ δανοσ σο ρεϖερσϖεισ. Α δισλεξια ϖ〈ριασ δεσορδενσ θυε πρεϕυδιχαµ α χαπαχιδαδε δε λερ ταλϖεζ αφετε ατ 15% δε ν⌠σ ου µαισ, ταντο ποβρεσ χοµο ριχοσ. Συασ χαυσασ (βιολ⌠γιχασ, πσιχολ⌠γιχασ ου αµβιενταισ) σο φρεθεντεµεντε ινδετερµιναδασ. Μασ εξιστεµ αγορα µτοδοσ θυε αϕυδαµ µυιτασ πεσσοασ χοµ δισλεξια α απρενδερ α λερ. Νινγυµ δεϖερια δειξαρ δε απρενδερ α λερ πορ νο τερ αχεσσο ◊ εδυχαο. Μασ η〈 µυιτασ εσχολασ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ εµ θυε α λειτυρα  ενσιναδα χοµο υµ πασσειο τεδιοσο ε ρελυταντε πελοσ ηιερ⌠γλιφοσ δε υµα χιϖιλιζαο δεσχονηεχιδα, ε η〈 µυιτασ σαλασ δε αυλα εµ θυε νο σε ποδε ενχοντραρ υµ νιχο λιϖρο. Λαµενταϖελµεντε, α δεµανδα δε αυλασ δε αλφαβετιζαο παρα αδυλτοσ συπερα εµ µυιτο α οφερτα. Προγραµασ δε εδυχαο β〈σιχα δε αλτα θυαλιδαδε, χοµο ο Ηεαδ Σταρτ, ποδεµ τερ ενορµε συχεσσο εµ πρεπαραρ ασ χριανασ παρα α λειτυρα. Μασ ο Ηεαδ Σταρτ ατινγε απενασ δε υµ τερο α υµ θυαρτο δασ χριανασ απτασ εµ ιδαδε πρ−εσχολαρ, µυιτοσ δε σευσ προγραµασ τµ σιδο ενφραθυεχιδοσ πορ χορτεσ νο φινανχιαµεντο, ε ταντο ελε χοµο ασ α⌡εσ δε νυτριο θυε µενχιονει εστο σοβ νοϖο αταθυε νο Χονγρεσσο, νο µοµεντο εµ θυε εσχρεϖο. Ο Ηεαδ Σταρτ  χριτιχαδο νυµ λιϖρο δε 1994, Τηε βελλ χυρϖε (Α Χυρϖα Σινο), δε Ριχηαρδ ϑ. Ηερνστειν ε Χηαρλεσ Μυρραψ. Α συα αργυµενταο φοι χαραχτεριζαδα πορ Γεραλδ Χολεσ, δα Υνιϖερσιδαδε δε Ροχηεστερ:


Πριµειρο, φινανχια−σε ιναδεθυαδαµεντε υµ προγραµα παρα χριανασ ποβρεσ, δεποισ νεγα−σε τοδο συχεσσο αλχαναδο εµ φαχε δοσ οβστ〈χυλοσ εσµαγαδορεσ, ε πορ φιµ χονχλυι−σε θυε ο προγραµα δεϖε σερ ελιµιναδο πορθυε ασ χριανασ σο ιντελεχτυαλµεντε ινφεριορεσ.

Ο λιϖρο, θυε ρεχεβευ υµα ατενο συρπρεενδεντεµεντε ρεσπειτοσα πελα µδια, χονχλυι θυε η〈 υµα διφερενα ηερεδιτ〈ρια ιρρεδυτϖελ εντρε νεγροσ ε βρανχοσ χερχα δε δεζ ου θυινζε ποντοσ εµ τεστεσ δε ιντελιγνχια. Νυµα ρεσενηα, ο πσιχ⌠λογο Λεον ϑ. Καµιν χονχλυι θυε [οσ] αυτορεσ δειξαµ ρεπετιδαµεντε δε φαζερ α διστινο εντρε χορρελαο ε χαυσαο υµα δασ φαλ〈χιασ εµ νοσσο κιτ δε δετεχο δε µεντιρασ. Ο Χεντρο Ναχιοναλ δε Αλφαβετιζαο Φαµιλιαρ, χοµ βασε εµ Λουισϖιλλε, Κεντυχκψ, τεµ ιµπλεµενταδο προγραµασ θυε ενσιναµ οσ φιληοσ ε οσ παισ α λερ, δεστιναδοσ α φαµλιασ δε βαιξα ρενδα. Φυνχιοναµ δα σεγυιντε µανειρα: α χριανα, δε τρσ α θυατρο ανοσ, φρεθεντα α εσχολα τρσ ϖεζεσ πορ σεµανα ϕυντο χοµ υµ δοσ παισ, υµ δοσ αϖ⌠σ ου υµα πεσσοα ρεσπονσ〈ϖελ. Ενθυαντο ο αδυλτο πασσα α µανη απρενδενδο ηαβιλιδαδεσ αχαδµιχασ β〈σιχασ, α χριανα ασσιστε α υµα αυλα πρ−εσχολαρ. Οσ παισ ε οσ φιληοσ σε ενχοντραµ παρα αλµοαρ, ε δεποισ πασσαµ ο ρεστο δα ταρδε απρενδενδο α απρενδερ ϕυντοσ . Υµ εστυδο δε αχοµπανηαµεντο δε χατορζε δεσσεσ προγραµασ εµ τρσ εσταδοσ ρεϖελου: (1) εµβορα τοδασ ασ χριανασ τιϖεσσεµ σιδο απονταδασ χοµο αλυνοσ θυε χορριαµ ο ρισχο δε ρεπετνχια πρ−εσχολαρ, απενασ 10% αινδα φοραµ χονσιδεραδασ συϕειτασ α εσσε ρισχο πελοσ σευσ ατυαισ προφεσσορεσ δα εσχολα πριµ〈ρια; (2) µαισ δε 90% φοραµ χονσιδεραδασ αλυνοσ µοτιϖαδοσ α απρενδερ πελοσ σευσ ατυαισ προφεσσορεσ δα εσχολα πριµ〈ρια; (3) νενηυµα δασ χριανασ τεϖε δε ρεπετιρ νενηυµα σριε να εσχολα πριµ〈ρια. Ο δεσενϖολϖιµεντο δοσ παισ νο φοι µενοσ ιντενσο. Ινσταδοσ α δεσχρεϖερ χοµο ασ συασ ϖιδασ τινηαµ µυδαδο εµ χονσεθνχια δο προγραµα δε αλφαβετιζαο φαµιλιαρ, ασ ρεσποστασ τπιχασ µενχιοναραµ µαιορ αυτοχονφιανα (θυασε τοδοσ οσ παρτιχιπαντεσ) ε αυτοχοντρολε, συχεσσο εµ εξαµεσ δε χυρσοσ εθυιϖαλεντεσ αο σεγυνδο γραυ, αδµισσο ◊ εσχολα συπεριορ, νοϖοσ εµπρεγοσ ε υµ ρελαχιοναµεντο µυιτο µεληορ χοµ οσ φιληοσ. Ασ χριανασ σο δεσχριτασ χοµο µαισ ατενχιοσασ παρα χοµ οσ παισ, δεσεϕοσασ δε απρενδερ ε εµ αλγυνσ χασοσ, πελα πριµειρα ϖεζ χοµ εσπερανασ νο φυτυρο. Εσσεσ προγραµασ ταµβµ ποδιαµ σερ υσαδοσ εµ σριεσ ποστεριορεσ παρα ενσιναρ µατεµ〈τιχα, χινχια ε µυιτα χοισα µαισ.

Οσ τιρανοσ ε οσ αυτοχρατασ σεµπρε χοµπρεενδεραµ θυε α χαπαχιδαδε δε λερ, ο χονηεχιµεντο, οσ λιϖροσ ε οσ ϕορναισ σο ποτενχιαλµεντε περιγοσοσ.


Ποδεµ ινσυφλαρ ιδιασ ινδεπενδεντεσ ε ατ ρεβελδεσ νασ χαβεασ δε σευσ σδιτοσ. Ο γοϖερναδορ ρεαλ βριτνιχο δα χολνια δε ςιργνια εσχρεϖευ εµ 1671: Γραασ α ∆ευσ νο η〈 εσχολασ, νεµ ιµπρενσα λιϖρε; ε εσπερο θυε νο [ασ] τενηαµοσ νεστεσ [πρ⌠ξιµοσ] χεµ ανοσ; ποισ ο χονηεχιµεντο ιντροδυζιυ νο µυνδο α δεσοβεδινχια, α ηερεσια ε ασ σειτασ, ε α ιµπρενσα διϖυλγου−ασ ε πυβλιχου οσ λιβελοσ χοντρα οσ µεληορεσ γοϖερνοσ. Θυε ∆ευσ νοσ γυαρδε δε αµβοσ!

Μασ οσ χολονιζαδορεσ νορτε−αµεριχανοσ, χοµπρεενδενδο εµ θυε χονσιστε α λιβερδαδε, νο πενσαϖαµ ασσιµ. Εµ σευσ πριµειροσ ανοσ, οσ Εσταδοσ Υνιδοσ σε ϖανγλοριαϖαµ δε τερ υµ δοσ νδιχεσ µαισ ελεϖαδοσ ταλϖεζ ο µαισ ελεϖαδο δε χιδαδοσ αλφαβετιζαδοσ νο µυνδο. (⊃ χλαρο, εσχραϖοσ ε µυληερεσ νο χονταϖαµ ναθυελεσ τεµποσ.) ϑ〈 εµ 1635, ηαϖια εσχολασ πβλιχασ εµ Μασσαχηυσεττσ, ε εµ 1647 α εδυχαο ερα οβριγατ⌠ρια εµ τοδασ ασ χιδαδεσ χοµ µαισ δε χινθεντα φαµλιασ . Νο σχυλο ε µειο σεγυιντε, α δεµοχραχια εδυχαχιοναλ σε εσπαληου πορ τοδο ο πασ. Οσ τε⌠ριχοσ πολτιχοσ ϖινηαµ δο εξτεριορ παρα πρεσενχιαρ α µαραϖιληα ναχιοναλ: µυλτιδ⌡εσ δε τραβαληαδορεσ χοµυνσ θυε σαβιαµ λερ ε εσχρεϖερ. Ο ζελο νορτε−αµεριχανο πελα εδυχαο παρα τοδοσ φοµενταϖα ασ δεσχοβερτασ ε ασ ινϖεν⌡εσ, υµ ϖιγοροσο προχεσσο δεµοχρ〈τιχο ε υµα µοβιλιδαδε σοχιαλ θυε ινσυφλαϖα α ϖιταλιδαδε εχονµιχα δα ναο. Ατυαλµεντε, οσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο σο ο λδερ µυνδιαλ εµ αλφαβετιζαο. Μυιτοσ δοσ θυε σο χονσιδεραδοσ αλφαβετιζαδοσ νο χονσεγυεµ λερ, νεµ χοµπρεενδερ µατεριαλ µυιτο σιµπλεσ µυιτο µενοσ υµ λιϖρο δα σεξτα σριε, υµ µανυαλ δε ινστρυ⌡εσ, υµ ηορ〈ριο δε νιβυσ, ο δοχυµεντο δε υµα ηιποτεχα ου υµ προγραµα ελειτοραλ. Ε οσ λιϖροσ δα σεξτα σριε δε ηοϕε σο µυιτο µενοσ δεσαφιαδορεσ δο θυε οσ δε αλγυµασ δχαδασ ατρ〈σ, αο πασσο θυε ασ εξιγνχιασ δε σαβερ λερ ε εσχρεϖερ νοσ εµπρεγοσ σε τορναραµ µαισ ριγοροσασ δο θυε νυνχα φοραµ. Ασ ροδασ δενταδασ δα ποβρεζα, ιγνορνχια, φαλτα δε εσπερανα ε βαιξα αυτο−εστιµα σε ενγρεναµ παρα χριαρ υµ τιπο δε µ〈θυινα δο φραχασσο περπτυο θυε εσµιγαληα οσ σονηοσ δε γεραο α γεραο. Ν⌠σ τοδοσ παγαµοσ ο πρεο δε µαντ−λα φυνχιονανδο. Ο αναλφαβετισµο  α συα χαϖιληα. Αινδα θυε ενδυρεαµοσ οσ νοσσοσ χορα⌡εσ διαντε δα ϖεργονηα ε δα δεσγραα εξπεριµενταδασ πελασ ϖτιµασ, ο νυσ δο αναλφαβετισµο  µυιτο αλτο παρα τοδοσ οσ δεµαισ ο χυστο δε δεσπεσασ µδιχασ ε ηοσπιταλιζαο, ο χυστο δε χριµεσ ε πρισ⌡εσ, ο χυστο δε προγραµασ δε εδυχαο εσπεχιαλ, ο χυστο δα προδυτιϖιδαδε περδιδα ε δε ιντελιγνχιασ ποτενχιαλµεντε βριληαντεσ θυε ποδεριαµ αϕυδαρ α σολυχιοναρ οσ διλεµασ θυε νοσ περσεγυεµ. Φρεδεριχκ ∆ουγλασσ ενσινου θυε α αλφαβετιζαο  ο χαµινηο δα εσχραϖιδο παρα α λιβερδαδε. Η〈 µυιτοσ τιποσ δε εσχραϖιδο ε µυιτοσ τιποσ δε


λιβερδαδε. Μασ σαβερ λερ αινδα  ο χαµινηο.


ΦΡΕ∆ΕΡΙΧΚ ∆ΟΥΓΛΑΣΣ ∆ΕΠΟΙΣ ∆Α ΦΥΓΑ

Θυανδο µαλ χοµπλεταρα ϖιντε ανοσ, ελε φυγιυ παρα α λιβερδαδε. Φιξου ρεσιδνχια εµ Νεω Βεδφορδ χοµ α νοιϖα, Αννα Μυρραψ, ε χοµεου α γανηαρ α ϖιδα χοµο τραβαληαδορ χοµυµ. Θυατρο ανοσ µαισ ταρδε, ∆ουγλασσ φοι χονϖιδαδο α δισχυρσαρ νυµ ενχοντρο. Α εσσα αλτυρα, νο Νορτε, νο ερα ινχοµυµ ουϖιρ οσ γρανδεσ οραδορεσ δο δια ιστο , οσ βρανχοσ ινϖεστιρ χοντρα α εσχραϖιδο. Μασ ατ µυιτοσ δοσ θυε σε οπυνηαµ ◊ εσχραϖιδο αχηαϖαµ θυε οσ εσχραϖοσ εραµ δε αλγυµα φορµα µενοσ ηυµανοσ. Να νοιτε δε 16 δε αγοστο δε 1841, να πεθυενα ιληα δε Ναντυχκετ, οσ µεµβροσ δα Σοχιεδαδε χοντρα α Εσχραϖιδο δε Μασσαχηυσεττσ, φορµαδα πρινχιπαλµεντε πορ θυαχρεσ, σε ινχλιναραµ παρα α φρεντε εµ συασ χαδειρασ παρα ουϖιρ αλγο νοϖο: υµα ϖοζ χοντρα α εσχραϖιδο δε αλγυµ θυε α χονηεχια πορ αµαργα εξπερινχια πεσσοαλ.

Α συα πρ⌠πρια απαρνχια ε χοµπορταµεντο δεστρυαµ ο µιτο εντο πρεδοµιναντε δα συβσερϖινχια νατυραλ δοσ αφρο−αµεριχανοσ. Τοδοσ οσ πρεσεντεσ φοραµ υννιµεσ εµ ρεχονηεχερ θυε α συα ελοθεντε αν〈λισε δοσ µαλεσ δα εσχραϖιδο φοι υµα δασ εστριασ µαισ βριληαντεσ να ηιστ⌠ρια δα ορατ⌠ρια νορτε−αµεριχανα. Ωιλλιαµ Λλοψδ Γαρρισον, ο πρινχιπαλ αβολιχιονιστα δα ποχα, εσταϖα σενταδο να πριµειρα φιλα. Θυανδο ∆ουγλασσ τερµινου ο σευ δισχυρσο, Γαρρισον σε λεϖαντου, ϖιρου−σε παρα ο πβλιχο ατυρδιδο ε δεσαφιου−οσ χοµ υµα περγυντα αοσ αλτοσ βραδοσ: Ν⌠σ εστιϖεµοσ εσχυτανδο ασ παλαϖρασ δε υµ οβϕετο, δε υµ σερϖο ου δε υµ ηοµεµ? ∆ε υµ ηοµεµ! ∆ε υµ ηοµεµ! ρυγιυ ο πβλιχο εµ ρεσποστα, α υµα σ⌠ ϖοζ. Υµ ηοµεµ δεσσεσ δεϖε σερ εσχραϖο νυµα τερρα χριστ? βραδου Γαρρισον. Νο! Νο! γριτου ο πβλιχο. Εµ ϖοζ αινδα µαισ αλτα, Γαρρισον περγυντου: Υµ ηοµεµ δεσσεσ δεϖε σερ βανιδο δο σολο λιϖρε δα ϖεληα Μασσαχηυσσεττσ ε µανδαδο δε ϖολτα ◊ εσχραϖιδο? ϑ〈 εντο δε π, α µυλτιδο γριταϖα: Νο! Νο! Νο! Ελε νυνχα ϖολτου ◊ εσχραϖιδο. Αο χοντρ〈ριο, χοµο αυτορ, εδιτορ ε


δονο δε περι⌠διχοσ, χοµο οραδορ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ε νο εξτεριορ, ε χοµο ο πριµειρο αφρο−αµεριχανο α οχυπαρ υµ αλτο χαργο χονσυλτιϖο νο γοϖερνο φεδεραλ, ελε πασσου ο ρεστο δε συα ϖιδα λυτανδο πελοσ διρειτοσ ηυµανοσ. ∆υραντε α Γυερρα Χιϖιλ, φοι χονσυλτορ δο πρεσιδεντε Λινχολν. ∆ουγλασσ δεφενδευ χοµ συχεσσο α εστρατγια δε αρµαρ οσ εξ−εσχραϖοσ παρα λυταρεµ πελο Νορτε, α ρεταλιαο φεδεραλ χοντρα οσ πρισιονειροσ δε γυερρα δεποισ δα εξεχυο συµ〈ρια δε σολδαδοσ αφρο−αµεριχανοσ χαπτυραδοσ πελοσ χονφεδεραδοσ ε α λιβερταο δοσ εσχραϖοσ χοµο υµ δοσ πρινχιπαισ οβϕετιϖοσ δε γυερρα. Μυιτασ δε συασ οπινι⌡εσ εραµ µορδαζεσ ε πουχο απροπριαδασ παρα ληε γρανϕεαρ αµιγοσ νασ αλτασ εσφερασ: Αφιρµο σεµ α µενορ ηεσιταο θυε α ρελιγιο δο Συλ  υµα σιµπλεσ χαπα παρα οσ χριµεσ µαισ τερρϖεισ υµα ϕυστιφιχατιϖα δα βαρβ〈ριε µαισ εσταρρεχεδορα, υµα χονσαγραο δασ φραυδεσ µαισ οδιοσασ ε υµ αβριγο εσχυρο ονδε οσ ατοσ µαισ σοµβριοσ, ιµυνδοσ, γροσσειροσ ε διαβ⌠λιχοσ δοσ σενηορεσ δε εσχραϖοσ ενχοντραραµ α µαισ φορτε δασ προτε⌡εσ. Σε ευ φοσσε δε νοϖο συβµετιδο ◊σ χαδειασ δα εσχραϖιδο, α παρ δεσσα εσχραϖιζαο, χονσιδεραρια σερ εσχραϖο δε υµ σενηορ ρελιγιοσο α πιορ χαλαµιδαδε θυε ποδερια µε αχοντεχερ [...]. Ευ [...] οδειο ο χριστιανισµο ηιπ⌠χριτα, παρχιαλ, χορρυπτο ε εσχραϖιζαδορ δεστα τερρα, δεφενσορ δο χηιχοτε παρα ασ µυληερεσ ε σαθυεαδορ δε βεροσ.

Εµ ρελαο α αλγυνσ δισχυρσοσ ραχιστασ δε ινσπιραο ρελιγιοσα δαθυελα ποχα ε δε ποχασ ποστεριορεσ, οσ χοµεντ〈ριοσ δε ∆ουγλασσ νο παρεχεµ ηιπερβ⌠λιχοσ. Α εσχραϖιδο  δε ∆ευσ , χοστυµαϖαµ διζερ νοσ τεµποσ αντεριορεσ ◊ γυερρα. Χοµο υµ δοσ µυιτοσ εξεµπλοσ οδιοσοσ π⌠σ− Γυερρα Χιϖιλ, Τηε νεγρο α βεαστ, δε Χηαρλεσ Χαρρολλ (Στ. Λουισ, Αµεριχαν Βοοκ ανδ Βιβλε Ηουσε), ενσιναϖα α σευσ πιεδοσοσ λειτορεσ θυε α Ββλια ε α Ρεϖελαο ∆ιϖινα, ασσιµ χοµο α ραζο, τυδο δεµονστρα θυε ο νεγρο νο  ηυµανο . Μαισ ρεχεντεµεντε, αλγυνσ ραχιστασ αινδα ρεϕειταµ ο τεστεµυνηο χλαρο, εσχριτο νο ∆ΝΑ, δε θυε τοδασ ασ ραασ νο σο απενασ ηυµανασ, µασ θυασε ινδιστινγυϖεισ, απελανδο παρα α Ββλια χοµο υµ βαλυαρτε ινεξπυγν〈ϖελ ατ χοντρα ασ τεντατιϖασ δε εξαµιναρ α εϖιδνχια. ςαλε α πενα νοταρ, νο ενταντο, θυε γρανδε παρτε δο φερµεντο αβολιχιονιστα συργιυ νασ χοµυνιδαδεσ χριστσ, εσπεχιαλµεντε εντρε οσ θυαχρεσ δο Νορτε; θυε ασ τραδιχιοναισ ιγρεϕασ χριστσ νεγρασ δο Συλ δεσεµπενηαραµ υµ παπελ−χηαϖε να ηιστ⌠ριχα λυτα πελοσ διρειτοσ χιϖισ δοσ ανοσ 60; ε θυε µυιτοσ δε σευσ λδερεσ χοµ δεσταθυε παρα Μαρτιν Λυτηερ Κινγ εραµ παστορεσ ορδεναδοσ νεσσασ ιγρεϕασ. ∆ουγλασσ σε διριγιυ ◊ χοµυνιδαδε βρανχα χοµ εστασ παλαϖρασ: [Α εσχραϖιδο] ρεστρινγε ο προγρεσσο,  ηοστιλ αο δεσενϖολϖιµεντο; 


ινιµιγα µορταλ δα εδυχαο; φοµεντα ο οργυληο; γερα α ινδολνχια; προµοϖε ο ϖχιο; δ〈 αβριγο αο χριµε;  υµα µαλδιο δα τερρα θυε α απ⌠ια, µασ, αινδα ασσιµ, ϖοχσ σε αγαρραµ ◊ εσχραϖιδο, χοµο σε ελα φοσσε α νχορα δε σαλϖαο δε τοδασ ασ συασ εσπερανασ.

Εµ 1843, νυµα εξχυρσο παρα προφεριρ παλεστρασ πελα Ιρλανδα πουχο αντεσ δα εσχασσεζ δε βατατα, α εξτρεµα ποβρεζα δο πασ ο λεϖου α εσχρεϖερ παρα Γαρρισον νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ: ςεϕο αθυι µυιτα χοισα θυε µε λεµβρα µινηα αντιγα χονδιο, ε χονφεσσο θυε τερια ϖεργονηα δε λεϖανταρ µινηα ϖοζ χοντρα α εσχραϖιδο νορτε−αµεριχανα, σε νο σουβεσσε θυε α χαυσα δα ηυµανιδαδε  υµα σ⌠ εµ τοδο ο µυνδο . Ελε νο τεϖε παπασ να λνγυα αο σε οπορ ◊ πολτιχα δε εξτερµνιο δοσ αµεριχανοσ νατιϖοσ. Ε εµ 1848, να Χονϖενο δε Σενεχα Φαλλσ, θυανδο Ελιζαβετη Χαδψ Σταντον∗ τεϖε α χοραγεµ δε πεδιρ ο εµπενηο δε τοδοσ παρα ασσεγυραρ ο ϖοτο δασ µυληερεσ, ελε φοι ο νιχο ηοµεµ δε θυαλθυερ γρυπο τνιχο α σε λεϖανταρ παρα δαρ ο σευ αποιο. Να νοιτε δε 20 δε φεϖερειρο δε 1895 µαισ δε τριντα ανοσ δεποισ δα εµανχιπαο δεποισ δε χοµπαρεχερ α υµα δεµονστραο πελοσ διρειτοσ δασ µυληερεσ χοµ Συσαν Β. Αντηονψ, ελε σοφρευ υµ χολαπσο ε µορρευ.

(∗) Ανοσ µαισ ταρδε, ελα εσχρεϖευ σοβρε α Ββλια παλαϖρασ θυε λεµβραµ ασ δε ∆ουγλασσ: Νο χονηεο νενηυµ ουτρο λιϖρο θυε ενσινε το χαβαλµεντε α συϕειο ε α δεγραδαο δασ µυληερεσ .


22 ςΙΧΙΑ∆ΟΣ ΕΜ ΣΙΓΝΙΦΙΧΑ∆ΟΣ

Ν⌠σ ταµβµ σαβεµοσ ο θυαντο α ϖερδαδε  µυιτασ ϖεζεσ χρυελ, ε νοσ περγυνταµοσ σε α ιλυσο νο  µαισ χονσολαδορα. Ηενρι Ποινχαρ (1854−1912)

Εσπερο θυε νινγυµ µε χονσιδερε εξχεσσιϖαµεντε χνιχο σε ευ αφιρµαρ θυε υµ εξχελεντε µοδελο δε χοµο φυνχιονα α προγραµαο δα τελεϖισο πβλιχα ε χοµερχιαλ  σιµπλεσµεντε ο σεγυιντε: ο δινηειρο  τυδο. Νο ηορ〈ριο νοβρε, α διφερενα δε υµ νιχο ποντο νο ιβοπε εθυιϖαλε α µιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ εµ προπαγανδα. Σοβρετυδο α παρτιρ δο ινχιο δοσ ανοσ 80, α τελεϖισο σε τορνου θυασε ιντειραµεντε µοτιϖαδα πελο λυχρο. Ποδε−σε οβσερϖαρ εσσε φατο, πορ εξεµπλο, νο δεχλνιο δοσ νοτιχι〈ριοσ ου δοσ προγραµασ εσπεχιαισ δε νοτχιασ, βεµ χοµο νασ εϖασιϖασ παττιχασ θυε ασ πρινχιπαισ ρεδεσ δεραµ παρα φυγιρ ◊ δετερµιναο δα Χοµισσο Φεδεραλ δε Χοµυνιχα⌡εσ [ΦΧΧ] δε θυε δεϖιαµ µεληοραρ ο νϖελ δα προγραµαο ινφαντιλ. (Πορ εξεµπλο, ενχοντραραµ−σε ϖιρτυδεσ εδυχαχιοναισ νυµα σριε δε δεσενηοσ ανιµαδοσ θυε σιστεµατιχαµεντε απρεσεντα δε φορµα ερραδα α τεχνολογια ε ο εστιλο δε ϖιδα δε νοσσοσ ανχεστραισ δο Πλιστοχενο, ε θυε ρετρατα οσ δινοσσαυροσ χοµο ανιµαισ δε εστιµαο.) Νο µοµεντο εµ θυε εσχρεϖο, α τελεϖισο πβλιχα νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ χορρε ο σριο ρισχο δε περδερ ο αποιο γοϖερναµενταλ ε α προγραµαο χοµερχιαλ εστ〈 χαινδο ϖερτιγινοσαµεντε νο εµβυρρεχιµεντο α λονγο πραζο. Νεσσα περσπεχτιϖα, λυταρ παρα θυε απαρεα µαισ χινχια ϖερδαδειρα να τελεϖισο παρεχε ινγνυο ε ϖο. Μασ οσ δονοσ δασ ρεδεσ ε οσ προδυτορεσ δε τελεϖισο τµ φιληοσ ε νετοσ, ε ο φυτυρο δε συα προλε ληεσ ινσπιρα ϕυστιφιχαδοσ χυιδαδοσ. Ελεσ δεϖεµ σεντιρ αλγυµα ρεσπονσαβιλιδαδε πελο φυτυρο δε συα ναο. Η〈 εϖιδνχιασ δε θυε α προγραµαο χιεντφιχα ποδε σερ βεµ−συχεδιδα, ε δε θυε ασ πεσσοασ εστο θυερενδο αϖιδαµεντε µαισ προγραµασ δεσσε τιπο. Ευ αινδα τενηο εσπερανασ δε θυε, µαισ χεδο ου µαισ ταρδε, ϖερεµοσ α χινχια ϖερδαδειρα, απρεσενταδα δε φορµα ταλεντοσα ε ατραεντε, χοµο υµ ινγρεδιεντε ρεγυλαρ νασ πρινχιπαισ ρεδεσ δε τελεϖισο εµ τοδο ο µυνδο.


Ο βεισεβολ ε ο φυτεβολ τµ αντεχεδεντεσ αστεχασ. Ο φυτεβολ αµεριχανο  υµα ρεενχεναο πουχο δισφαραδα δα χαα; ϕ〈 πρατιχ〈ϖαµοσ εσσε ϕογο αντεσ δε σερµοσ ηυµανοσ. Ο λαχροσσε∗  υµ αντιγο ϕογο δοσ αµεριχανοσ νατιϖοσ, χοµ ο θυαλ ο η⌠θυει γυαρδα ρελα⌡εσ. Μασ ο βασθυετε  νοϖο. ϑ〈 φαζαµοσ φιλµεσ, ε αινδα νο ϕογ〈ϖαµοσ βασθυετε. Α πρινχπιο, νο σε πενσου εµ φαζερ υµ βυραχο να χεστα δε πσσεγοσ, παρα θυε α βολα πυδεσσε σερ ρεχυπεραδα σεµ ο αυξλιο δε υµα εσχαδα. Μασ εµ χυρτο εσπαο δε τεµπο, δεσδε εντο, ο ϕογο εϖολυιυ. Πρινχιπαλµεντε νασ µοσ δε ϕογαδορεσ αφρο−αµεριχανοσ, ο βασθυετε σε τορνου εµ σευσ µεληορεσ µοµεντοσ α σντεσε εσπορτιϖα συπρεµα δε ιντελιγνχια, πρεχισο, χοραγεµ, αυδ〈χια, ιντυιο, αστχια, εσπριτο δε εθυιπε, ελεγνχια ε γραα. Μυγγσψ Βογυεσ, δε υµ µετρο ε σεσσεντα, τρανσπ⌡ε υµα φλορεστα δε γιγαντεσ; Μιχηαελ ϑορδαν ϖεµ φλυτυανδο νο αρ δε αλγυµ ποντο αλµ δα λινηα δε αρρεµεσσο λιϖρε; Λαρρψ Βιρδ χονσεγυε εξεχυταρ υµ πασσε πρεχισο σεµ οληαρ; Καρεεµ Αβδυλ−ϑαββαρ φαζ υµ γανχηο εµ πλενο χυ. Ο βασθυετε νο  φυνδαµενταλµεντε υµ εσπορτε δε χοντατο, χοµο ο φυτεβολ. ⊃ υµ ϕογο δε αστχια. Α µαρχαο πορ πρεσσο εµ τοδα α θυαδρα, οσ πασσεσ θυε φυραµ α µαρχαο δε δοισ ηοµενσ, ο χορτα−λυζ, ασ ιντερχεπτα⌡εσ δε πασσεσ, α χεστα φειτα χοµ οσ δεδοσ πορ υµ αταχαντε εµ πλενο ϖο θυε σε ελεϖα δο ναδα, τυδο ισσο χονστιτυι υµα χοορδεναο δε ιντελεχτο ε ατλετισµο, υµα ηαρµονια δα µεντε ε δο χορπο. Νο  συρπρεενδεντε θυε ο ϕογο τενηα σε τορναδο το ποπυλαρ. ∆εσδε θυε οσ ϕογοσ δα Ασσοχιαο Ναχιοναλ δε Βασθυετε (ΝΒΑ) σε τορναραµ υµ προδυτο β〈σιχο δα τελεϖισο, τενηο πενσαδο θυε ο βασθυετε ποδερια σερ υσαδο παρα ενσιναρ χινχια ε µατεµ〈τιχα. Παρα εντενδερ υµα µδια δε αρρεµεσσο λιϖρε δε 0,926,  πρεχισο σαβερ χονϖερτερ ασ φρα⌡εσ εµ δεχιµαισ. Υµα βανδεϕα  α πριµειρα λει νεωτονιανα δο µοϖιµεντο ποστα εµ αο. Τοδο αρρεµεσσο ρεπρεσεντα ο λαναµεντο δε υµα βολα δε βασθυετε νυµ αρχο παραβ⌠λιχο, υµα χυρϖα δετερµιναδα πελα µεσµα φσιχα γραϖιταχιοναλ θυε εσπεχιφιχα ο ϖο δε υµ µσσιλ βαλστιχο, α Τερρα γιρανδο αο ρεδορ δο Σολ ου υµα ναϖε εσπαχιαλ ινδο αο ενχοντρο δε υµ µυνδο δισταντε. Θυανδο ο ϕογαδορ εντερρα α βολα να χεστα, ο χεντρο δε µασσα δε σευ χορπο φιχα πορ βρεϖεσ ινσταντεσ εµ ⌠ρβιτα αο ρεδορ δα Τερρα. Παρα ενφιαρ α βολα να χεστα,  πρεχισο λεϖαντ〈−λα εξαταµεντε να ϖελοχιδαδε χορρετα; 1% δε ερρο, ε α γραϖιδαδε δειξα ο ϕογαδορ εµ µ〈 σιτυαο. Οσ αρρεµεσσαδορεσ δε τρσ ποντοσ, σαβενδο ου νο, χοµπενσαµ α ρεσιστνχια αεροδινµιχα. Χαδα υµα δασ πανχαδασ συχεσσιϖασ δε υµα βολα σολτα φιχα µαισ πρ⌠ξιµα δο χηο πορ χαυσα δα σεγυνδα λει δα τερµοδινµιχα. ∆αρψλ ∆αωκινσ (∗) ϑογο δε βολα πρατιχαδο χοµ ραθυετεσ ε δυασ εθυιπεσ δε δεζ ϕογαδορεσ (Ν. Τ.)


ου Σηαθυιλλε Ο Νεαλ εσπατιφανδο α ταβελα  υµα οπορτυνιδαδε παρα ενσιναρ εντρε ουτρασ χοισασ α προπαγαο δε ονδασ δε χηοθυε. Ο αρρεµεσσο ροδοπιαντε θυε βατε νο αρο ϖινδο δε υµ ποντο αβαιξο δα ταβελα εντρα να χεστα πορ χαυσα δα χονσερϖαο δο µοµεντο ανγυλαρ. ⊃ υµα ινφραο ◊σ ρεγρασ τοχαρ να βολα δεντρο δο χιλινδρο αχιµα δα χεστα; εσταµοσ αγορα φαλανδο δε υµα ιδια µατεµ〈τιχα φυνδαµενταλ: γεραρ οβϕετοσ ν−διµενσιοναισ µοϖενδο οβϕετοσ (ν−1)−διµενσιοναισ. Να σαλα δε αυλα, νοσ ϕορναισ ε να τελεϖισο, πορ θυε νο υσαµοσ οσ εσπορτεσ παρα ενσιναρ χινχια? Να µινηα ινφνχια, µευ παι τραζια παρα χασα υµ φοληετο δι〈ριο ε δεϖοραϖα (εµ γεραλ χοµ γρανδε πραζερ) ασ σµυλασ δοσ ϕογοσ δε βεισεβολ. Λ〈 εσταϖαµ ελασ, παρα µιµ ιµπενετρ〈ϖεισ, χοµ αβρεϖια⌡εσ οβσχυρασ (Ω, ΣΣ, Κ, Ω−Λ, ΑΒ, ΡΒΙ), µασ φαζιαµ σεντιδο παρα ελε. Οσ ϕορναισ ασ ιµπριµιαµ πορ τοδα παρτε. Ιµαγινει θυε ταλϖεζ νο φοσσεµ ασσιµ το διφχεισ. Πορ φιµ, ευ ταµβµ πασσει α χοµπρεενδερ ο µυνδο δασ εστατστιχασ δε βεισεβολ. (Σει θυε µε αϕυδου α απρενδερ οσ νµεροσ δεχιµαισ, ε αινδα µε αρρεπιο υµ πουχο θυανδο εσχυτο αλγυµ διζερ, εµ γεραλ βεµ νο ινχιο δα τεµποραδα δε βεισεβολ, θυε α µδια δε ποντοσ δε υµ βατεδορ  µιλ . Μασ 1,000 νο  1000. Α µδια δε ποντοσ δο βατεδορ δε σορτε  υµ.) Ου ϖεϕαµ ασ π〈γινασ φινανχειρασ. Αλγυµ µατεριαλ ιντροδυτ⌠ριο? Νοτασ εξπλιχατιϖασ αο π δα π〈γινα? ∆εφινι⌡εσ δε αβρεϖια⌡εσ? Ναδα. ⊃ αφυνδαρ ου σαιρ ναδανδο. Τοδασ εσσασ λγυασ δε εστατστιχασ! Εντρεταντο, ασ πεσσοασ λεµ ϖολυνταριαµεντε ασ µατριασ. Νο εστο αχιµα δε συασ χαπαχιδαδεσ. ⊃ απενασ υµα θυεστο δε µοτιϖαο. Πορ θυε νο ποδεµοσ φαζερ ο µεσµο χοµ α µατεµ〈τιχα, α χινχια ε α τεχνολογια?

Εµ τοδο εσπορτε, οσ ϕογαδορεσ παρεχεµ τερ ο σευ δεσεµπενηο µαρχαδο πορ φασεσ δε σορτε. Νο βασθυετε,  ο χηαµαδο π−θυεντε. Νο σε ερρα νυνχα. Λεµβρο−µε δε υµ ϕογο δε πλαψοφφ (φιναλ δε χαµπεονατο) εµ θυε Μιχηαελ ϑορδαν, θυε εµ γεραλ νο  υµ εξχελεντε αρρεµεσσαδορ δε λονγα διστνχια, εσταϖα φαζενδο, σεµ α µενορ διφιχυλδαδε, ταντασ χεστασ χονσεχυτιϖασ δε τρσ ποντοσ, α παρτιρ δε τοδοσ οσ λυγαρεσ δα θυαδρα, θυε ενχοληια οσ οµβροσ, συρπρεσο χονσιγο µεσµο. Πορ ουτρο λαδο, η〈 εποχασ εµ θυε σε  π−φριο, ε νενηυµα βολα εντρα. Θυανδο ο ϕογαδορ εστ〈 να συα φασε δε σορτε, ελε παρεχε εσταρ σε χοµυνιχανδο χοµ αλγυµ ποδερ µιστεριοσο, ε θυανδο εστ〈 δε π−φριο παρεχε σοφρερ οσ εφειτοσ δε αλγυµ τιπο δε αζαρ ου φειτιο. Μασ ισσο  πενσαµεντο µ〈γιχο, ε νο χιεντφιχο. Ασ φασεσ δε σορτε, λονγε δε σερεµ εξτραορδιν〈ριασ, σο εσπεραδασ, ατ παρα εϖεντοσ αλεατ⌠ριοσ. Ο θυε σερια συρπρεενδεντε  α αυσνχια δεσσασ φασεσ. Σε ϕογο υµα µοεδα δεζ ϖεζεσ σεγυιδασ, ποσσο οβτερ α σεγυιντε σεθνχια δε


χαρασ ε χοροασ: ΧΑ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΑ. Οιτο χαρασ εµ δεζ, ε θυατρο χονσεχυτιϖασ! Εσταϖα εξερχενδο αλγυµ χοντρολε πσιχοχιντιχο σοβρε α µινηα µοεδα? Εσταϖα νυµα φασε δε χαρασ? Παρεχε ρεγυλαρ δεµαισ παρα σερ οβρα δο αχασο. Μασ εντο ευ λεµβρο θυε εσταϖα ϕογανδο α µοεδα αντεσ ε δεποισ δε οβτερ εσσα σριε δε χαρασ, ε θυε ελα σε ινσερια νυµα σεθνχια µυιτο µαιορ ε µενοσ ιντερεσσαντε: ΧΑ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΑ, ΧΟ, ΧΟ. Σε µε  περµιτιδο πρεσταρ ατενο α αλγυνσ ρεσυλταδοσ ε ιγνοραρ οσ ουτροσ, σερει σεµπρε χαπαζ δε προϖαρ θυε η〈 αλγο δε εξχεπχιοναλ να µινηα φασε δε σορτε. Εσσα  υµα δασ φαλ〈χιασ νο κιτ δε δετεχο δε µεντιρασ, α ενυµεραο δε χιρχυνστνχιασ φαϖορ〈ϖεισ. Λεµβραµοσ οσ αχερτοσ ε εσθυεχεµοσ οσ ερροσ. Σε α πορχενταγεµ δε χεστασ χοµυνσ δε υµ ϕογαδορ  50%, ε σε ελε νο ποδε µεληοραρ ασ συασ εστατστιχασ πορ υµ ατο δε ϖονταδε, τεµ ταντα προβαβιλιδαδε δε τερ π−θυεντε νο βασθυετε θυαντο ευ εµ ϕογαρ µοεδασ. Χοµ α µεσµα φρεθνχια χοµ θυε χονσιγο οιτο χαρασ εµ δεζ, ελε ϖαι φαζερ οιτο χεστασ εµ δεζ. Ο βασθυετε ποδε ενσιναρ αλγυµα χοισα σοβρε α προβαβιλιδαδε ε α εστατστιχα, ε ταµβµ σοβρε ο πενσαµεντο χρτιχο. Υµα ινϖεστιγαο φειτα πορ µευ χολεγα Τοµ Γιλοϖιχη, προφεσσορ δε πσιχολογια εµ Χορνελλ, µοστρα περσυασιϖαµεντε θυε νοσσα χοµπρεενσο χοµυµ δασ φασεσ δε σορτε δο βασθυετε  υµα περχεπο ερρνεα. Γιλοϖιχη εξαµινου σε οσ αρρεµεσσοσ φειτοσ πελοσ ϕογαδορεσ δα ΝΒΑ τενδεµ α σε αγρυπαρ µαισ δο θυε σερια εσπεραδο δο αχασο. ∆εποισ δε φαζερ υµα, δυασ ου τρσ χεστασ, οσ ϕογαδορεσ νο τινηαµ µαισ προβαβιλιδαδε δε µαρχαρ υµ ποντο δο θυε δεποισ δε υµα χεστα περδιδα. Ισσο ϖαλια παρα οσ γρανδεσ ε παρα οσ θυασε γρανδεσ, ε νο σ⌠ παρα χεστασ χοµυνσ, χοµο παρα οσ αρρεµεσσοσ λιϖρεσ θυανδο νο η〈 µο αλγυµα διαντε δο ϕογαδορ. (Σεµ δϖιδα, υµα διµινυιο δα σορτε νοσ αρρεµεσσοσ ποδε σερ ατριβυδα ◊ µαιορ ατενο δαδα πελα δεφεσα αο ϕογαδορ δε π−θυεντε .) Νο βεισεβολ, η〈 ο µιτο χορρελατο, µασ οποστο, δε θυε ο ϕογαδορ θυε εστ〈 ρεβατενδο αβαιξο δα συα µδια δεϖε µαρχαρ υµ ποντο. Ισσο νο  µαισ ϖερδαδε δο θυε αφιρµαρ θυε α προβαβιλιδαδε δε τιραρ χοροα δεποισ δε υµα σεθνχια δε χαρασ  διφερεντε δε 50%. Σε η〈 φασεσ δε σορτε αλµ δο θυε σε εσπεραρια εστατιστιχαµεντε, ελασ σο διφχεισ δε ενχοντραρ. Μασ δε αλγυµ µοδο ισσο νο σατισφαζ. Νο παρεχε ϖερδαδε. Περγυντεµ αοσ ϕογαδορεσ, αοσ τρειναδορεσ ου αοσ φσ. Ν⌠σ προχυραµοσ σιγνιφιχαδο ατ εµ νµεροσ αλεατ⌠ριοσ. Σοµοσ ϖιχιαδοσ εµ σιγνιφιχαδοσ. Θυανδο ο φαµοσο τρειναδορ Ρεδ Αυερβαχη ουϖιυ φαλαρ δο εστυδο δε Γιλοϖιχη, α συα ρεσποστα φοι: Θυεµ  εστε συϕειτο? Θυερ διζερ θυε ελε φεζ υµ εστυδο. Ποισ νο δου α µενορ βολα παρα ο εστυδο δελε . Ε σαβεµοσ εξαταµεντε χοµο ελε σε σεντε. Μασ, σε ασ φασεσ δε σορτε δο βασθυετε νο αχοντεχεµ χοµ µαισ φρεθνχια δο θυε ασ σεθνχιασ δε χαρασ ου χοροασ, νο η〈 ναδα δε µ〈γιχο α


ρεσπειτο δελασ. Ισσο ρεδυζ οσ ϕογαδορεσ α σιµπλεσ µαριονετεσ, µανιπυλαδοσ πελασ λεισ δα προβαβιλιδαδε? Αβσολυταµεντε. Ασ πορχενταγενσ δε συασ µδιασ δε αρρεµεσσοσ σο υµ ρεφλεξο ϖερδαδειρο δε συασ ηαβιλιδαδεσ ινδιϖιδυαισ. Α νοσσα χονχλυσο  απενασ σοβρε α φρεθνχια ε α δυραο δασ φασεσ δε σορτε. Σεµ δϖιδα,  µυιτο µαισ διϖερτιδο πενσαρ θυε οσ δευσεσ φαϖορεχεραµ ο ϕογαδορ θυε εστ〈 χοµ σορτε ε µενοσπρεζαραµ ο π−φριο. Ε δα? Θυαλ  ο µαλ δε υµ πουχο δε µιστιφιχαο? ⊃ χερταµεντε µυιτο µαισ ιντερεσσαντεσ δο θυε ασ αν〈λισεσ εστατστιχασ αβορρεχιδασ. Νο βασθυετε, νοσ εσπορτεσ, νο η〈 µαλ αλγυµ. Μασ, χοµο µοδο ηαβιτυαλ δε πενσαρ, ελα νοσ χρια προβλεµασ εµ αλγυνσ δοσ ουτροσ ϕογοσ θυε γοσταµοσ δε πρατιχαρ.

Χιεντιστα, σιµ; λουχο, νο , διζ ρινδο ο χιεντιστα λουχο δε Γιλλιγαν σ Ισλανδ, ενθυαντο αϕυστα ο δισποσιτιϖο ελετρνιχο θυε ληε περµιτε χοντρολαρ ασ µεντεσ δοσ ουτροσ παρα ρεαλιζαρ σευσ οβϕετιϖοσ νεφανδοσ. ∆εσχυλπε, δρ. Νερδνικ, ασ πεσσοασ δα Τερρα νο ϖο γοσταρ δε σε ϖερεµ ενχοληιδασ ατ σετε χεντµετροσ δε αλτυρα, µεσµο θυε ισσο πουπε εσπαο ε ενεργια... Ο συπερ−ηερ⌠ι δε δεσενηο ανιµαδο εστ〈 εξπλιχανδο παχιεντεµεντε υµ διλεµα τιχο αο χιεντιστα τπιχο απρεσενταδο νοσ προγραµασ ινφαντισ δε τελεϖισο νασ µανησ δε σ〈βαδο. Μυιτοσ δεσσεσ ασσιµ χηαµαδοσ χιεντιστασ α ϕυλγαρ πελοσ προγραµασ θυε ϖι (ε πορ ινφερνχια πλαυσϖελ α ρεσπειτο δοσ θυε νο ϖι, χοµο Μαδ Σχιεντιστ σ Τοον Χλυβ) σο αλειϕαδοσ µοραισ, ιµπυλσιοναδοσ πελο δεσεϕο δο ποδερ ου δοταδοσ δε υµα ινσενσιβιλιδαδε εσπεταχυλαρ αοσ σεντιµεντοσ δοσ ουτροσ. Α µενσαγεµ τρανσµιτιδα παρα ο πβλιχο ινφαντιλ  θυε α χινχια  περιγοσα ε οσ χιεντιστασ, πιορεσ θυε εξχντριχοσ: ελεσ σο λουχοσ. Ασ απλιχα⌡εσ δα χινχια,  χλαρο, ποδεµ σερ περιγοσασ, ε, χοµο τεντει ενφατιζαρ, ϖιρτυαλµεντε τοδο γρανδε αϖανο τεχνολ⌠γιχο να ηιστ⌠ρια δα εσπχιε ηυµανα δεσδε α ινϖενο δασ φερραµεντασ δε πεδρα ε ο δοµνιο δο φογο τεµ σιδο ετιχαµεντε αµβγυο. Εσσεσ προγρεσσοσ ποδεµ σερ υσαδοσ πορ πεσσοασ ιγνοραντεσ ε µ〈σ παρα φινσ περιγοσοσ, ου πορ πεσσοασ σ〈βιασ ε βοασ παρα ο βεµ δα εσπχιε ηυµανα. Μασ απενασ υµ λαδο δα αµβιγιδαδε παρεχε σερ απρεσενταδο νεσσεσ προγραµασ παρα ασ νοσσασ χριανασ. Εµ τοδοσ εσσεσ προγραµασ, ονδε εστο ασ αλεγριασ δα χινχια? Ο πραζερ δε δεσχοβριρ χοµο ο υνιϖερσο  φορµαδο? Α σατισφαο δε χονηεχερ βεµ αλγο προφυνδο? Ε θυε διζερ δασ χοντριβυι⌡εσ χρυχιαισ θυε α χινχια ε α τεχνολογια δεραµ παρα ο βεµ−εσταρ ηυµανο ου οσ βιλη⌡εσ δε ϖιδασ σαλϖασ ου ϖιαβιλιζαδασ πελα τεχνολογια µδιχα ε αγρχολα? (Παρα σερ ϕυστο, νο ενταντο, δεϖο µενχιοναρ θυε ο προφεσσορ εµ Γιλλιγαν σ Ισλανδ υσα φρεθεντεµεντε ο σευ χονηεχιµεντο δε χινχια παρα ρεσολϖερ προβλεµασ πρ〈τιχοσ δοσ προσχριτοσ.) ςιϖεµοσ νυµα ερα χοµπλεξα, εµ θυε µυιτοσ δοσ προβλεµασ θυε


ενφρενταµοσ, θυαισθυερ θυε σεϕαµ, συασ οριγενσ, σ⌠ τµ ρεσολυ⌡εσ θυε ιµπλιχαµ υµα προφυνδα χοµπρεενσο δα χινχια ε τεχνολογια. Α σοχιεδαδε µοδερνα πρεχισα δεσεσπεραδαµεντε δασ ιντελιγνχιασ µαισ χαπαζεσ παρα δελινεαρ ασ ρεσολυ⌡εσ δεσσεσ προβλεµασ. Νο αχηο θυε µυιτοσ ϕοϖενσ βεµ δοταδοσ σερο εστιµυλαδοσ α σεγυιρ υµα χαρρειρα να 〈ρεα δε χινχια ου ενγενηαρια ϖενδο τελεϖισο νασ µανησ δε σ〈βαδοσ ου γρανδε παρτε δο ρεστο δα προγραµαο νορτε−αµεριχανα δε Τς. Χοµ ο πασσαρ δοσ ανοσ, υµα προφυσο δε σριεσ ε εσπεχιαισ δε Τς χρδυλοσ ε αχρτιχοσ σοβρε περχεπο εξτρα−σενσοριαλ, χαναλιζαο, ο Τρινγυλο δασ Βερµυδασ, ΥΦΟσ, οσ αστροναυτασ αντιγοσ, ο Π Γρανδε ε ουτροσ τεµασ δο γνερο τµ σε µυλτιπλιχαδο. Ιν Σεαρχη Οφ..., υµα σριε θυε σε τορνου παδρο, χοµεα ρεϕειτανδο τοδα ε θυαλθυερ ρεσπονσαβιλιδαδε δε απρεσενταρ υµα ϖισο εθυιλιβραδα δο ασσυντο. Ποδε−σε χονσταταρ υµα σεδε δε µαραϖιληασ θυε νο  µιτιγαδα νεµ µεσµο πορ υµ χετιχισµο χιεντφιχο ρυδιµενταρ. Θυασε τυδο ο θυε αλγυµ αφιρµα διαντε δασ χµερασ  ϖερδαδε. ϑαµαισ απαρεχε α ιδια δε θυε ποδερια ηαϖερ εξπλιχα⌡εσ αλτερνατιϖασ α σερ εσχοληιδασ πελο πεσο δα εϖιδνχια. Ο µεσµο ϖαλε παρα Σιγητινγσ ε Υνσολϖεδ Μψστεριεσ εµ θυε, χοµο ο πρ⌠πριο ττυλο συγερε, ασ σολυ⌡εσ προσαιχασ νο σο βεµ−ϖινδασ ε παρα ινµερασ ουτρασ χ⌠πιασ δεσσεσ προγραµασ. Ιν Σεαρχη Οφ... αβορδα µυιτασ ϖεζεσ υµ ασσυντο ιντρινσεχαµεντε ιντερεσσαντε ε διστορχε δε φορµα σιστεµ〈τιχα ασ εϖιδνχιασ. Σε η〈 υµα ρεσποστα χιεντφιχα χορριθυειρα ε ουτρα θυε ρεθυερ α µαισ εξτραϖαγαντε εξπλιχαο παρανορµαλ ου µεδινιχα, νο η〈 δϖιδα σοβρε θυαλ δελασ τερ〈 δεσταθυε. Υµ εξεµπλο τοµαδο θυασε αο αχασο:  απρεσενταδο υµ αυτορ θυε αφιρµα εξιστιρ υµ γρανδε πλανετα αλµ δε Πλυτο. Α συα εϖιδνχια σο σινετεσ χιλνδριχοσ δα αντιγα Συµρια, εσχυλπιδοσ µυιτο αντεσ δα ινϖενο δο τελεσχ⌠πιο. Ασ συασ οπινι⌡εσ σο χαδα ϖεζ µαισ αχειτασ πελοσ αστρνοµοσ προφισσιοναισ, διζ ελε. Νεµ υµα παλαϖρα σοβρε ο φατο δε οσ αστρνοµοσ θυε εστυδαµ οσ µοϖιµεντοσ δε Νετυνο, Πλυτο ε δασ θυατρο ναϖεσ εσπαχιαισ θυε φοραµ αινδα αλµ νο τενηαµ ενχοντραδο ϖεστγιοσ δο αλεγαδο πλανετα. Ασ ιµαγενσ σο αλεατ⌠ριασ. Θυανδο ο ναρραδορ δισχυτε εµ οφφ σοβρε δινοσσαυροσ, ϖεµοσ υµ µαµυτε πελυδο. Ο ναρραδορ δεσχρεϖε υµ αεροβαρχο; α τελα µοστρα α δεχολαγεµ δε υµ νιβυσ εσπαχιαλ. Ουϖιµοσ φαλαρ δε λαγοσ ε πλανχιεσ αλυϖιαισ, µασ νοσ µοστραµ µοντανηασ. Νο ιµπορτα. Ασ ιµαγενσ σο το ινδιφερεντεσ παρα οσ φατοσ θυαντο α ϖοζ θυε σε εσχυτα. Α σριε Αρθυιϖο Ξ, θυε δεφενδε ο εξαµε χτιχο δο παρανορµαλ σ⌠ δα βοχα παρα φορα, τεµ υµα φορτε τενδνχια παρα α ρεαλιδαδε δοσ ραπτοσ πορ αλιενγενασ, δοσ ποδερεσ εστρανηοσ ε δα χυµπλιχιδαδε γοϖερναµενταλ εµ προχυραρ οχυλταρ θυασε τυδο θυε  ιντερεσσαντε. Θυασε νυνχα α αφιρµαο παρανορµαλ σε ρεϖελα υµα βρινχαδειρα, υµα αβερραο πσιχολ⌠γιχα ου υµα χοµπρεενσο ερρνεα δο µυνδο νατυραλ. Μυιτο µαισ περτο δα ρεαλιδαδε, βεµ


χοµο υµ σερϖιο πβλιχο δε µυιτο µαισ ϖαλια, σερια υµ προγραµα παρα ο πβλιχο αδυλτο (εθυιϖαλεντε αο θυε  Σχοοβψ ∆οο παρα ο πβλιχο ινφαντιλ) εµ θυε ταισ αφιρµα⌡εσ φοσσεµ σιστεµατιχαµεντε ινϖεστιγαδασ ε σε προϖασσε θυε τοδο χασο ποδε τερ εξπλιχα⌡εσ προσαιχασ. Α τενσο δραµ〈τιχα εσταρια εµ ρεϖελαρ χοµο υµα χοµπρεενσο εθυιϖοχαδα ε υµ λογρο ποδεµ γεραρ φενµενοσ παρανορµαισ απαρεντεµεντε γενυνοσ. Ταλϖεζ υµ δοσ ινϖεστιγαδορεσ αχαβασσε σεµπρε δεχεπχιοναδο, εσπερανδο θυε δα πρ⌠ξιµα ϖεζ υµ χασο δε ινεθυϖοχα παρανορµαλιδαδε πασσασσε πελο εξαµε χτιχο. Ουτρασ φαληασ σο εϖιδεντεσ να προγραµαο δε φιχο χιεντφιχα να Τς. ϑορναδα νασ Εστρελασ, πορ εξεµπλο, απεσαρ δε σευ χηαρµε ε δα φορτε περσπεχτιϖα ιντερναχιοναλ ε ιντερεσπχιεσ, ιγνορα φρεθεντεµεντε οσ φατοσ χιεντφιχοσ µαισ ελεµενταρεσ. Α ιδια δε θυε ο σρ. Σποχκ σερια ο χρυζαµεντο δε υµ σερ ηυµανο ε υµα φορµα δε ϖιδα θυε εϖολυιυ ινδεπενδεντεµεντε νο πλανετα ςυλχανο  µυιτο µενοσ προϖ〈ϖελ εµ τερµοσ γεντιχοσ δο θυε υµ χρυζαµεντο βεµ−συχεδιδο εντρε υµ ηοµεµ ε υµα αλχαχηοφρα. Εντρεταντο, α ιδια αβρε υµ πρεχεδεντε να χυλτυρα ποπυλαρ παρα οσ ηβριδοσ εξτρατερρεστρεσ/ηυµανοσ θυε µαισ ταρδε σε τορναραµ υµ ελεµεντο χεντραλ νασ ηιστ⌠ριασ δε σεθεστροσ πορ ΕΤσ. ∆εϖε ηαϖερ δεζενασ δε εσπχιεσ αλιενγενασ νοσ ϖ〈ριοσ φιλµεσ ε επισ⌠διοσ δα σριε δε τελεϖισο ϑορναδα νασ Εστρελασ. Θυασε τοδοσ οσ θυε τοµαµ αλγυµ τεµπο δε νοσσα ατενο σο ϖαριαντεσ σεχυνδ〈ριασ δε ηυµανοσ. Ισσο  χαυσαδο πορ υµα νεχεσσιδαδε εχονµιχα, ποισ ο χυστο  απενασ δε υµ ατορ ε υµα µ〈σχαρα δε λ〈τεξ, µασ ϖαι χοντρα α νατυρεζα εστοχ〈στιχα δο προχεσσο εϖολυτιϖο. Σε ηουϖερ αλιενγενασ, αχηο θυε θυασε τοδοσ ελεσ ϖο παρεχερ µυιτσσιµο µενοσ ηυµανοσ δο θυε οσ Κλινγονσ ε οσ Ροµυλανσ (ε εσταρο εµ νϖεισ δε τεχνολογια εξτρεµαµεντε διφερεντεσ). ϑορναδα νασ Εστρελασ νο ενφρεντα οσ φατοσ δα εϖολυο. Εµ µυιτοσ προγραµασ ε φιλµεσ δε Τς, ατ α χινχια χασυαλ ασ ϖαριαντεσ δεσχαρτ〈ϖεισ, θυε νο σο εσσενχιαισ παρα υµα τραµα ϕ〈 δεσπροϖιδα δε χινχια  φειτα ινχοµπετεντεµεντε. Χυστα µυιτο πουχο χοντραταρ υµ εστυδαντε δε π⌠σ−γραδυαο παρα λερ ο ροτειρο ε γαραντιρ α πρεχισο χιεντφιχα. Μασ, θυε ευ σαιβα, ισσο ϕαµαισ  φειτο. Ο ρεσυλταδο  θυε τεµοσ δισπαρατεσ χοµο ο παρσεχ σερ µενχιοναδο χοµο υµα υνιδαδε δε ϖελοχιδαδε, ε νο δε διστνχια, νο φιλµε Γυερρα νασ Εστρελασ σοβ µυιτοσ ουτροσ ασπεχτοσ, εξεµπλαρ. Σε εσσασ χοισασ φοσσεµ φειτασ χοµ υµ πουχο δε χυιδαδο, ποδεριαµ ατ µεληοραρ α τραµα; σεµ δϖιδα, αϕυδαριαµ α τρανσµιτιρ υµ πουχο δε χινχια παρα ο γρανδε πβλιχο. Η〈 µυιτα πσευδοχινχια παρα οσ χρδυλοσ να Τς, υµα θυαντιδαδε ραζο〈ϖελ δε µεδιχινα ε τεχνολογια, µασ θυασε ναδα δε χινχια εσπεχιαλµεντε νασ γρανδεσ ρεδεσ χοµερχιαισ, χυϕοσ εξεχυτιϖοσ τενδεµ α πενσαρ θυε α προγραµαο δα χινχια σιγνιφιχα δεχλνιο δε αυδινχια ε περδα δε λυχροσ, ε ναδα µαισ ιµπορτα. Η〈 φυνχιον〈ριοσ δασ ρεδεσ θυε σε απρεσενταµ


χοµο χορρεσπονδεντεσ δε χινχια , ε τοδασ µοστραµ υµ οχασιοναλ προγραµα δε νοτχιασ θυε σε διζ δεδιχαδο ◊ χινχια. Μασ θυασε νυνχα ουϖιµοσ νενηυµα ινφορµαο χιεντφιχα δε συα παρτε, απενασ µεδιχινα ε τεχνολογια. ∆υϖιδο θυε ηαϕα εµ θυαλθυερ δασ ρεδεσ δε Τς υµ νιχο φυνχιον〈ριο χυϕα ταρεφα σεϕα λερ ο νµερο σεµαναλ δε Νατυρε ου Σχιενχε παρα ϖερ σε αλγυµα χοισα διγνα δε σερ νοτιχιαδα φοι δεσχοβερτα. Θυανδο οσ ϖενχεδορεσ δο πρµιο Νοβελ εµ χινχια σο ανυνχιαδοσ α χαδα ουτονο, η〈 υµ εξχελεντε γανχηο παρα νοτιχιαρ α χινχια: υµα χηανχε δε εξπλιχαρ ο µοτιϖο δοσ πρµιοσ. Μασ, θυασε σεµπρε, σ⌠ ο θυε εσχυταµοσ  αλγο σεµεληαντε α ...ποδε υµ δια λεϖαρ ◊ χυρα δο χνχερ. Ηοϕε εµ Βελγραδο... . Θυαντασ ινφορµα⌡εσ χιεντφιχασ σο τρανσµιτιδασ νοσ προγραµασ δε εντρεϖιστασ δο ρ〈διο ου δα τελεϖισο, ου ναθυελεσ µον⌠τονοσ προγραµασ µατιναισ δε δοµινγο εµ θυε πεσσοασ βρανχασ δε µεια−ιδαδε σε ρενεµ παρα χονχορδαρ υνσ χοµ οσ ουτροσ? Θυαλ φοι α λτιµα ϖεζ εµ θυε σε ουϖιυ υµ χοµεντ〈ριο ιντελιγεντε σοβρε χινχια δε υµ πρεσιδεντε νορτε−αµεριχανο? Πορ θυε εµ τοδοσ οσ Εσταδοσ Υνιδοσ, νο εξιστε νενηυµα σριε δε Τς θυε τενηα πορ ηερ⌠ι αλγυµ ιντερεσσαδο εµ δεσχοβριρ χοµο ο Υνιϖερσο φυνχιονα? Θυανδο σε δ〈 γρανδε πυβλιχιδαδε αο ϕυλγαµεντο δε υµ ηοµιχδιο, φαζενδο χοµ θυε τοδο µυνδο πασσε α µενχιοναρ χασυαλµεντε οσ τεστεσ δε ∆ΝΑ, ονδε εστο οσ εσπεχιαισ νο ηορ〈ριο νοβρε παρα εξπλιχαρ οσ 〈χιδοσ νυχλιχοσ ε α ηερεδιταριεδαδε? Νεµ µε λεµβρο δε ϖερ να τελεϖισο υµα δεσχριο πρεχισα ε χοµπρεενσϖελ δε χοµο α τελεϖισο φυνχιονα. Ο µειο µαισ εφιχαζ δε δεσπερταρ ο ιντερεσσε πελα χινχια  δε λονγε α τελεϖισο. Μασ εσσε µειο δε χοµυνιχαο εξτρεµαµεντε ποδεροσο νο εστ〈 φαζενδο θυασε ναδα παρα τρανσµιτιρ ασ αλεγριασ ε οσ µτοδοσ δα χινχια, ενθυαντο α µ〈θυινα δο χιεντιστα µαλυχο χοντινυα α σοπραρ ε βυφαρ πελα εστραδα. Εµ πεσθυισασ δε οπινιο φειτασ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο ινχιο δοσ ανοσ 90, δοισ τεροσ δε τοδοσ οσ αδυλτοσ νο τινηαµ ιδια δο θυε φοσσε α συπερινφοϖια ; 42% νο σαβιαµ ονδε σε ενχοντρα ο ϑαπο; ε 38% ιγνοραϖαµ ο τερµο ηολοχαυστο . Μασ α πορχενταγεµ συβια α 90 ε ταντοσ παρα θυεµ τινηα ουϖιδο φαλαρ δοσ χασοσ χριµιναισ δε Μενενδεζ, Βοββιττ ε Ο. ϑ. Σιµπσον; 99% σαβιαµ θυε ο χαντορ Μιχηαελ ϑαχκσον τερια µολεσταδο σεξυαλµεντε υµ µενινο. Οσ Εσταδοσ Υνιδοσ ποδεµ σερ α ναο χοµ α µεληορ ινδστρια δε εντρετενιµεντο να Τερρα, µασ ο πρεο παγο  µυιτο αλτο. Λεϖανταµεντοσ φειτοσ νο Χαναδ〈 ε νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο µεσµο περοδο µοστραµ θυε οσ εσπεχταδορεσ δεσεϕαµ θυε ηαϕα µαισ προγραµασ σοβρε χινχια. Να Αµριχα δο Νορτε, η〈 φρεθεντεµεντε υµα βοα οπο να σριε Νοϖα, δο Σιστεµα Πβλιχο δε Ραδιοδιφυσο, ε δε ϖεζ εµ θυανδο νοσ χαναισ ∆ισχοϖερψ ου Λεαρνινγ, ου να Χοµπανηια Χαναδενσε δε Ραδιοδιφυσο. Οσ προγραµασ ινφαντισ Τηε σχιενχε γυψ, δε Βιλλ Νψε, να ΠΒΣ, τµ υµ βοµ


ριτµο, απρεσενταµ ιµαγενσ ατραεντεσ, αβρανγεµ µυιτοσ χαµποσ δα χινχια, ε ◊σ ϖεζεσ ατ ιλυµιναµ ο προχεσσο δε δεσχοβερτα. Μασ α προφυνδιδαδε δο ιντερεσσε πορ απρεσεντα⌡εσ χορρετασ ε θυε ατραιαµ α ατενο δοσ τελεσπεχταδορεσ παρα νο φαλαρ δο ιµενσο βεµ θυε ρεπρεσενταρια υµ µεληορ εντενδιµεντο πβλιχο δα χινχια αινδα νο σε ρεφλετε να προγραµαο δασ ρεδεσ.

Χοµο ποδεραµοσ χολοχαρ µαισ χινχια να τελεϖισο? Εισ αλγυµασ δασ ποσσιβιλιδαδεσ: ! Ασ µαραϖιληασ ε οσ µτοδοσ δα χινχια απρεσενταδοσ ροτινειραµεντε εµ προγραµασ δε νοτχιασ ε εντρεϖιστασ. Η〈 υµ ρεαλ δραµα ηυµανο νο προχεσσο δε δεσχοβερτα. ! Υµα σριε χηαµδα Σολϖεδ Μψστεριεσ [Μιστριοσ Σολυχιοναδοσ], εµ θυε εσπεχυλα⌡εσ ϖαχιλαντεσ τενηαµ ρεσολυ⌡εσ ραχιοναισ, ινχλυινδο χασοσ ενιγµ〈τιχοσ δε µεδιχινα φορενσε ε επιδεµιολογια. ! Ρινγ µψ βελλσ αγαιν [Αλερτανδο δε νοϖο]: υµα σριε θυε ρεϖιϖα οσ χασοσ εµ θυε α µδια ε ο πβλιχο χαραµ χοµο υµ πατινηο νυµα µεντιρα χοορδεναδα πελο γοϖερνο. Οσ δοισ πριµειροσ επισ⌠διοσ ποδεριαµ σερ ο ινχιδεντε δα βαα δε Τονκιν ε α ιρραδιαο σιστεµ〈τιχα δε θυε φοραµ ϖτιµασ, α παρτιρ δε 1945, πορ συποστασ ραζ⌡εσ δε δεφεσα ναχιοναλ , φυνχιον〈ριοσ νορτε−αµεριχανοσ χιϖισ ε µιλιταρεσ θυε, δεσπροτεγιδοσ, δε ναδα συσπειταϖαµ. ! Υµα σριε ινδεπενδεντε σοβρε οσ εθυϖοχοσ ε ερροσ φυνδαµενταισ χοµετιδοσ πορ χιεντιστασ φαµοσοσ, λδερεσ ναχιοναισ ε φιγυρασ ρελιγιοσασ. ! Εξποσι⌡εσ ρεγυλαρεσ σοβρε α πσευδοχινχια περνιχιοσα, ε προγραµασ δε χοµο φαζερ θυε χοντεµ χοµ α παρτιχιπαο δο πβλιχο: χοµο εντορταρ χοληερεσ, λερ ασ µεντεσ, πρεδιζερ ο φυτυρο, εξεχυταρ χιρυργιασ µεδινιχασ, αδιϖινηαρ ο θυε νο σε ϖ ε χοντρολαρ ασ ρεα⌡εσ πεσσοαισ δοσ τελεσπεχταδορεσ. Χοµο σοµοσ ενγαναδοσ: απρενδα φαζενδο. ! Οσ ρεχυρσοσ µαισ αϖαναδοσ δα χοµπυταο γρ〈φιχα, α φιµ δε πρεπαραρ δε αντεµο ασ ιµαγενσ χιεντφιχασ νεχεσσ〈ριασ παρα υµα αµπλα σριε δε ποσσϖεισ νοτχιασ. ! Υµ χονϕυντο δε δεβατεσ τελεϖισιϖοσ πουχο δισπενδιοσοσ, χαδα υµ ταλϖεζ δε υµα ηορα; οσ προδυτορεσ σε ενχαρρεγαριαµ δο οραµεντο δα χοµπυταο γρ〈φιχα παρα οσ δοισ λαδοσ, ο µοδεραδορ χυιδαρια δοσ παδρ⌡εσ ριγοροσοσ δε εϖιδνχια, ε σε απρεσενταρια α µαισ αµπλα γαµα δε τ⌠πιχοσ. Ελεσ ποδεριαµ αβορδαρ θυεστ⌡εσ εµ θυε α εϖιδνχια χιεντφιχα  εσµαγαδορα, χοµο ο προβλεµα δα φορµα δα Τερρα; τεµασ χοντροϖερσοσ εµ θυε α ρεσποστα  µενοσ χλαρα, χοµο α σοβρεϖιϖνχια δα περσοναλιδαδε δεποισ δα µορτε, ο αβορτο, οσ διρειτοσ δοσ ανιµαισ ου α ενγενηαρια γεντιχα; ου θυαλθυερ υµα


δασ πρεσυµϖεισ πσευδοχινχιασ µενχιοναδασ νεστε λιϖρο. Η〈 υµα νεχεσσιδαδε ναχιοναλ ιµπεριοσα δε µαιορ χονηεχιµεντο πβλιχο δα χινχια. Α Τς νο τεµ χοµο προϖιδενχι〈−λα σοζινηα. Μασ, σε θυισερµοσ µεληοραρ α χυρτο πραζο α νοσσα χοµπρεενσο δα χινχια, α τελεϖισο  ο ποντο δε παρτιδα.


23 ΜΑΞΩΕΛΛ Ε ΟΣ ΝΕΡ∆Σ

Πορ θυε δεϖεραµοσ συβσιδιαρ α χυριοσιδαδε ιντελεχτυαλ? Ροναλδ Ρεαγαν, δισχυρσο δε χαµπανηα ελειτοραλ, 1980

Ναδα  µαισ διγνο δε νοσσο πατροχνιο θυε ο φοµεντο δα χινχια ε δα λιτερατυρα. Ο χονηεχιµεντο , εµ τοδο ε θυαλθυερ πασ, α βασε µαισ σεγυρα δα φελιχιδαδε πβλιχα. Γεοργε Ωασηινγτον, δισχυρσο δο Χονγρεσσο, 8 δε ϕανειρο δε 1790

Οσ εστερε⌠τιποσ σο νυµεροσοσ. Οσ γρυποσ τνιχοσ σο εστερεοτιπαδοσ, οσ χιδαδοσ δε ουτρασ να⌡εσ ε ρελιγι⌡εσ σο εστερεοτιπαδοσ, οσ γνεροσ ε ασ πρεφερνχιασ σεξυαισ σο εστερεοτιπαδοσ, ασ πεσσοασ νασχιδασ εµ ϖ〈ριασ ποχασ δο ανο σο εστερεοτιπαδασ (αστρολογια σολαρ) ε ασ οχυπα⌡εσ σο εστερεοτιπαδασ. Α ιντερπρεταο µαισ γενεροσα ατριβυι εσσε µοδο δε πενσαρ α υµα εσπχιε δε πρεγυια ιντελεχτυαλ: εµ ϖεζ δε ϕυλγαρ ασ πεσσοασ πελοσ σευσ µριτοσ ε δεφιχινχιασ ινδιϖιδυαισ, ν⌠σ νοσ χονχεντραµοσ εµ υµα ου δυασ ινφορµα⌡εσ α σευ ρεσπειτο, θυε δεποισ ινσεριµοσ νυµ πεθυενο νµερο δε εσχανινηοσ πρεϖιαµεντε χονστρυδοσ. Ισσο πουπα ο τραβαληο δε πενσαρ, εµβορα εµ µυιτοσ χασοσ χυστε ο πρεο δε χοµετερ υµα προφυνδα ινϕυστια. Χοµ ισσο, αθυελε θυε πενσα πορ εστερε⌠τιποσ ταµβµ φιχα προτεγιδο δο χοντατο χοµ α ενορµε ϖαριεδαδε δε πεσσοασ, α µυλτιπλιχιδαδε δε µανειρασ δε σερ ηυµανο. Μεσµο θυε α εστερεοτιπαγεµ σεϕα ϖ〈λιδα εµ µδια, εστ〈 φαδαδα α φραχασσαρ εµ µυιτοσ χασοσ ινδιϖιδυαισ; α ϖαριαο ηυµανα πασσα πορ χυρϖασ δο τιπο σινο. Η〈 υµ ϖαλορ µδιο δε θυαλθυερ θυαλιδαδε, ε νµεροσ µενορεσ δε πεσσοασ συµινδο εµ αµβοσ οσ εξτρεµοσ. Παρτε δα εστερεοτιπαγεµ ρεσυλτα δε νο σε σαβερ χοντρολαρ ασ ϖαρι〈ϖεισ, δε εσθυεχερ οσ ουτροσ φατορεσ θυε ποδεµ εσταρ εµ ϕογο. Πορ εξεµπλο, θυασε νο ηαϖια µυληερεσ φαζενδο χινχια. Μυιτοσ χιεντιστασ µασχυλινοσ εραµ ϖεεµεντεσ: ισσο προϖαϖα θυε ασ µυληερεσ νο τινηαµ α χαπαχιδαδε δε φαζερ χινχια. Πορ τεµπεραµεντο, ο τραβαληο νο ληεσ χονϖινηα,


ερα δεµασιαδο διφχιλ, ρεθυερια υµ τιπο δε ιντελιγνχια θυε ασ µυληερεσ νο τµ, ελασ σο εµοτιϖασ δεµαισ παρα σερ οβϕετιϖασ, δ〈 παρα ιµαγιναρ γρανδεσ φσιχασ τε⌠ριχασ?... ε ασσιµ πορ διαντε. ∆εσδε εντο, ασ βαρρειρασ ϖµ δεσµορονανδο. Ηοϕε ασ µυληερεσ ποϖοαµ α µαιορια δασ συβδισχιπλινασ δα χινχια. Εµ µινηασ πρ⌠πριασ 〈ρεασ δε αστρονοµια ε εστυδοσ πλανετ〈ριοσ, ασ µυληερεσ τµ ρεχεντεµεντε ιρροµπιδο να χενα, φαζενδο δεσχοβερτα απ⌠σ δεσχοβερτα ε προϖιδενχιανδο υµ σοπρο δε αρ φρεσχο δε θυε νεχεσσιτ〈ϖαµοσ δεσεσπεραδαµεντε. Ασσιµ, θυε δαδοσ ελεσ νο εσταϖαµ χονσιδερανδο τοδοσ εσσεσ φαµοσοσ χιεντιστασ µασχυλινοσ δασ δχαδασ δε 50 ε 60, ε δε ανοσ αινδα αντεριορεσ, θυε χοµ ταντα αυτοριδαδε δαϖαµ δεχλαρα⌡εσ σοβρε ασ δεφιχινχιασ ιντελεχτυαισ δασ µυληερεσ? Οβϖιαµεντε, α σοχιεδαδε ιµπεδια ασ µυληερεσ δε εντραρ να χινχια, ε δεποισ ασ χριτιχαϖα πορ ισσο, χονφυνδινδο χαυσα ε εφειτο: ςοχ θυερ σερ αστρνοµα, µινηα ϕοϖεµ? Λαµεντο. Πορ θυε νο ποδε? Πορθυε ϖοχ νο δ〈 παρα ισσο. Χοµο σαβεµοσ θυε ϖοχ νο δ〈 παρα ισσο? Πορθυε ασ µυληερεσ νυνχα φοραµ αστρνοµασ. ∆ιτο δε φορµα το χρυα, ο χασο παρεχε αβσυρδο. Μασ ασ αρτιµανηασ δο ϖισ ποδεµ σερ συτισ. Ο γρυπο µενοσπρεζαδο  ρεϕειταδο πορ αργυµεντοσ εσπριοσ, απρεσενταδοσ ◊σ ϖεζεσ χοµ ταντα χονφιανα ε χοντυµ〈χια θυε µυιτοσ δε ν⌠σ, ινχλυσιϖε αλγυµασ δασ πρ⌠πριασ ϖτιµασ, δειξαµοσ δε ρεχονηεχ−λοσ χοµο υµα εσχαµοτεαο θυε σερϖε α ιντερεσσεσ πρ⌠πριοσ. Οβσερϖαδορεσ χασυαισ δε ενχοντροσ δε χτιχοσ, βεµ χοµο οσ θυε δο υµα οληαδα να λιστα δοσ σ⌠χιοσ δο ΧΣΙΧΟΠ, τµ νοταδο υµα γρανδε πρεπονδερνχια δε ηοµενσ. Ουτροσ αφιρµαµ ηαϖερ υµ νµερο δεσπροπορχιοναλ δε µυληερεσ εντρε οσ θυε αχρεδιταµ εµ αστρολογια (ηορ⌠σχοποσ απαρεχεµ να µαιορια δασ ρεϖιστασ φεµινινασ , µασ εµ πουχασ ρεϖιστασ µασχυλινασ ), εµ χρισταισ, ΕΣΠ ε χοισασ δο γνερο. Αλγυνσ χοµενταδορεσ συγερεµ θυε η〈 αλγο δε πεχυλιαρµεντε µασχυλινο νο χετιχισµο. ⊃ ιµπετυοσο, χοµπετιτιϖο, χονφρονταδορ, οβστιναδο ενθυαντο ασ µυληερεσ, διζεµ ελεσ, σο µαισ χοµπλαχεντεσ, χονστρυτορασ δε χονσενσο, ε νο τµ ιντερεσσε εµ θυεστιοναρ α σαβεδορια χονϖενχιοναλ. Μασ, σεγυνδο µινηα εξπερινχια, ασ χιεντιστασ τµ σενσοσ χτιχοσ το αφιαδοσ θυαντο σευσ χολεγασ µασχυλινοσ; ισσο σιµπλεσµεντε φαζ παρτε δε σερ χιεντιστα. Εσσα χρτιχα, σε  θυε σε ποδε χηαµ〈−λα ασσιµ,  απρεσενταδα αο µυνδο σοβ ο δισφαρχε εσφαρραπαδο ηαβιτυαλ; σε δισσυαδιρµοσ ασ µυληερεσ δε σερεµ χτιχασ ε νο ασ τρειναµοσ νο χετιχισµο, εντο χοµ χερτεζα ϖαµοσ δεσχοβριρ θυε µυιτασ δελασ νο ο σο. Αβραµ ασ πορτασ ε δειξεµ ασ µυληερεσ εντραρεµ, ε ελασ σε µοστραµ το χτιχασ θυαντο θυαλθυερ ουτρα πεσσοα. Υµα δασ οχυπα⌡εσ εστερεοτιπαδασ  α χινχια. Οσ χιεντιστασ σο νερδσ, σοχιαλµεντε ινοπορτυνοσ, τραβαληαµ χοµ τεµασ ινχοµπρεενσϖεισ θυε


νενηυµα πεσσοα νορµαλ αχηαρια ιντερεσσαντε µεσµο θυε εστιϖεσσε δισποστα α ινϖεστιρ νελε ο τεµπο εξιγιδο, ο θυε, µαισ υµα ϖεζ, νινγυµ χοµ βοµ σενσο φαρια. ς〈 ϖιϖερ ,  ο θυε σε τεµ ϖονταδε δε ληεσ διζερ. Πεδι α υµα χονηεχιδα µινηα, εσπεχιαλιστα εµ χριανασ δε ονζε ανοσ, θυε µε φιζεσσε υµα χαραχτεριζαο εσθυεµ〈τιχα χοντεµπορνεα δοσ νερδσ δα χινχια. ∆εϖο ενφατιζαρ θυε ελα εστ〈 απενασ ρελατανδο, ε νο νεχεσσαριαµεντε ενδοσσανδο, οσ πρεχονχειτοσ χονϖενχιοναισ. Οσ νερδσ υσαµ οσ χιντοσ λογο αβαιξο δασ χοστελασ. Ασ συασ χαµισασ δε µανγασ χυρτασ σο εθυιπαδασ χοµ προτετορεσ δε βολσο θυε εξιβεµ υµ χονϕυντο φορµιδ〈ϖελ δε χανετασ ε λ〈πισ χολοριδοσ. Υµα χαλχυλαδορα προγραµ〈ϖελ  χαρρεγαδα νυµα βολσινηα εσπεχιαλ πρεσα αο χιντο. Τοδοσ ελεσ υσαµ ⌠χυλοσ δε λεντεσ γροσσασ χοµ αρµα⌡εσ θυεβραδασ εµ χιµα δο ναριζ θυε φοραµ χονσερταδασ χοµ βανδ−αιδσ. Σο δεστιτυδοσ δε ταλεντοσ σοχιαισ, φατο δε θυε σε εσθυεχεµ ου δε θυε νο φαζεµ χασο. Θυανδο ριεµ, ο θυε σε ουϖε  υµ βυφο. Χονϖερσαµ υνσ χοµ οσ ουτροσ νυµα λνγυα ινχοµπρεενσϖελ. Αγαρραµ θυαλθυερ οπορτυνιδαδε δε χονσεγυιρ χρδιτο εξτρα εµ τοδασ ασ αυλασ, χοµ εξχεο δα αυλα δε γιν〈στιχα. ∆εσπρεζαµ ασ πεσσοασ νορµαισ, θυε πορ συα ϖεζ ριεµ δελεσ. Α µαιορια δοσ νερδσ τεµ νοµεσ χοµο Νορµαν. (Α χονθυιστα νορµανδα φοι υµα ηορδα δε νερδσ χοµ χιντοσ νο αλτο δα χιντυρα, βολσοσ προτεγιδοσ, χαλχυλαδορασ ε ⌠χυλοσ θυεβραδοσ θυε ινϖαδιυ α Ινγλατερρα.) Η〈 µαισ νερδσ µασχυλινοσ δο θυε φεµινινοσ, µασ  γρανδε α θυαντιδαδε δε νερδσ δε αµβοσ οσ σεξοσ. Ελεσ νο τµ ενχοντροσ αµοροσοσ. Σε αλγυµ  νερδ, νο ποδε σερ λεγαλ. Α ρεχπροχα ταµβµ  ϖερδαδειρα. Ισσο , σεµ δϖιδα, υµ εστερε⌠τιπο. Η〈 χιεντιστασ θυε σε ϖεστεµ χοµ ελεγνχια, θυε σο µυιτσσιµο ατραεντεσ, χοµ θυεµ µυιτασ πεσσοασ δεσεϕαµ τερ ενχοντροσ αµοροσοσ, θυε νο χαρρεγαµ χαλχυλαδορασ εσχονδιδασ παρα οσ εϖεντοσ σοχιαισ. Πεσσοασ θυε νυνχα ιµαγιναραµοσ θυε φοσσεµ χιεντιστασ, σε ασ χονϖιδ〈σσεµοσ παρα υµα ρευνιο εµ νοσσα χασα. Μασ ουτροσ χιεντιστασ χορρεσπονδεµ µαισ ου µενοσ αο εστερε⌠τιπο. Σο βασταντε ινεπτοσ σοχιαλµεντε. Ταλϖεζ ηαϕα, εµ προπορο, µυιτο µαισ νερδσ εντρε οσ χιεντιστασ δο θυε εντρε οσ οπεραδορεσ δε εσχαϖαδορα, οσ εστιλιστασ δε µοδα ου οσ πολιχιαισ ροδοϖι〈ριοσ. Ταλϖεζ οσ χιεντιστασ σεϕαµ µαισ νερδσ δο θυε οσ γαρονσ δε βαρ, οσ χιρυργι⌡εσ ου οσ χοζινηειροσ δε ρεφει⌡εσ ρ〈πιδασ. Πορ θυε σερια ασσιµ? Ταλϖεζ ασ πεσσοασ θυε νο τµ ταλεντο παρα ο χονϖϖιο σοχιαλ ενχοντρεµ ρεφγιο εµ ινϖεστιγα⌡εσ ιµπεσσοαισ, παρτιχυλαρµεντε να µατεµ〈τιχα ε νασ χινχιασ φσιχασ. Ταλϖεζ ο εστυδο σριο δε τεµασ διφχεισ ρεθυειρα ταντο τραβαληο ε δεδιχαο θυε σοβρα µυιτο πουχο τεµπο παρα απρενδερ αλγο αλµ δασ χορτεσιασ σοχιαισ µαισ σιµπλεσ. Ταλϖεζ σεϕα υµα χοµβιναο δεσσεσ δοισ µοτιϖοσ. Χοµο α ιµαγεµ δο χιεντιστα λουχο ◊ θυαλ εστ〈 ιντιµαµεντε ασσοχιαδο, ο εστερε⌠τιπο δο χιεντιστα νερδ εστ〈 δισσεµιναδο εµ νοσσα


σοχιεδαδε. Ο θυε η〈 δε ερραδο χοµ υµ πουχο δε ζοµβαρια βεµ−ηυµοραδα ◊ χυστα δοσ χιεντιστασ? Σε, πορ θυαλθυερ ραζο, ασ πεσσοασ νο γοσταµ δο χιεντιστα εστερεοτιπαδο,  µενοσ προϖ〈ϖελ θυε δεµ αποιο ◊ χινχια. Πορ θυε συβσιδιαρ πεθυενοσ προϕετοσ αβσυρδοσ ε ινχοµπρεενσϖεισ προποστοσ πορ µαλυχοσ? Βεµ, σαβεµοσ α ρεσποστα παρα εσσα περγυντα: α χινχια ρεχεβε αποιο φινανχειρο πορθυε γερα βενεφχιοσ εσπεταχυλαρεσ εµ τοδοσ οσ νϖεισ δα σοχιεδαδε, χοµο ϕ〈 αφιρµει νεστε λιϖρο. Πορ ισσο, αθυελεσ θυε αχηαµ οσ νερδσ δεσαγραδ〈ϖεισ, µασ αο µεσµο τεµπο δεσεϕαµ οσ προδυτοσ δα χινχια, ενφρενταµ υµα εσπχιε δε διλεµα. Υµα σολυο τενταδορα  διριγιρ ασ ατιϖιδαδεσ δοσ χιεντιστασ. ⊃ σ⌠ νο ληεσ δαρ δινηειρο παρα σαρεµ α πεσθυισαρ πορ χαµινηοσ εστρανηοσ; εµ ϖεζ δισσο,  πρεχισο διζερ−ληεσ δο θυε πρεχισαµοσ εστα ινϖενο ου αθυελε προχεσσο. Νο  ο χασο δε συβσιδιαρ α χυριοσιδαδε δοσ νερδσ, µασ αθυιλο θυε τραρ〈 βενεφχιοσ ◊ σοχιεδαδε. Παρεχε βασταντε σιµπλεσ. Ο προβλεµα  θυε δαρ ορδενσ α αλγυµ παρα χριαρ υµα ινϖενο εσπεχφιχα, αινδα θυε ο πρεο νο χονστιτυα οβστ〈χυλο, νο γαραντε θυε ελα σεϕα ρεαλιζαδα. Ποδε ηαϖερ υµα βασε δε χονηεχιµεντο αινδα ιγνοραδα, σεµ α θυαλ νινγυµ χονσεγυιρ〈 χονστρυιρ ο ινϖεντο θυε σε τεµ εµ µεντε. Ε α ηιστ⌠ρια δα χινχια µοστρα θυε ταµπουχο σε ποδε προχυραρ εσσεσ χονηεχιµεντοσ β〈σιχοσ δε µοδο διριγιδο. Ελεσ ποδεµ συργιρ δασ χογιτα⌡εσ οχιοσασ δε υµ ϕοϖεµ σολιτ〈ριο εµ αλγυµ λυγαρ ισολαδο. Σο ιγνοραδοσ ου ρεϕειταδοσ µεσµο πορ ουτροσ χιεντιστασ, ◊σ ϖεζεσ ατ θυε συρϕα υµα νοϖα γεραο δεστεσ. Εξιγιρ γρανδεσ ινϖεν⌡εσ πρ〈τιχασ ε, αο µεσµο τεµπο, δεσενχοραϕαρ α πεσθυισα µοϖιδα πελα χυριοσιδαδε σερια εσπεταχυλαρµεντε χοντραπροδυχεντε.

ςαµοσ συπορ: ϖοχ , πελα γραα δε ∆ευσ, ςιτ⌠ρια, ραινηα δο Ρεινο Υνιδο δα Γρ−Βρετανηα ε Ιρλανδα, ∆εφενσορα δα Φ, να ερα µαισ πρ⌠σπερα ε τριυνφαντε δο Ιµπριο Βριτνιχο. Οσ σευσ δοµνιοσ σε εστενδεµ πελο πλανετα. Ο µαπα−µνδι εστ〈 τοδο σαλπιχαδο χοµ ο ροσα βριτνιχο. ςοχ γοϖερνα α πρινχιπαλ ποτνχια τεχνολ⌠γιχα δο µυνδο. Α µ〈θυινα α ϖαπορ  απερφειοαδα να Γρ−Βρετανηα, εµ γρανδε παρτε πορ ενγενηειροσ εσχοχεσεσ θυε φορνεχεµ ο χονηεχιµεντο τχνιχο νεχεσσ〈ριο νασ φερροϖιασ ε νοσ ϖαπορεσ θυε λιγαµ τοδο ο Ιµπριο. ςαµοσ συπορ θυε νο ανο δε 1860 ϖοχ τεµ υµα ιδια ϖισιον〈ρια, το ουσαδα θυε τερια σιδο ρεϕειταδα πελο εδιτορ δε ϑλιο ςερνε. ςοχ θυερ υµα µ〈θυινα θυε τρανσπορτε α συα ϖοζ, βεµ χοµο ιµαγενσ εµ µοϖιµεντο δα γλ⌠ρια δο Ιµπριο, παρα δεντρο δε χαδα χασα δο ρεινο. Αλµ δισσο, οσ σονσ ε ασ ιµαγενσ νο δεϖεµ πασσαρ πορ χονδυτοσ ου φιοσ, µασ ϖιρ πελο αρ παρα θυε ασ πεσσοασ νο τραβαληο ε νο χαµπο ποσσαµ ρεχεβερ µενσαγενσ ινσπιραδορασ ινσταντνεασ, δεστιναδασ α ασσεγυραρ α λεαλδαδε ε α τιχα νο τραβαληο. Α


Παλαϖρα δε ∆ευσ ταµβµ ποδερια σερ τρανσµιτιδα πελα µεσµα ινϖενο. Σεµ δϖιδα, ουτρασ απλιχα⌡εσ σοχιαλµεντε δεσεϕ〈ϖεισ σεριαµ ενχοντραδασ. Ασσιµ, χοµ ο αποιο δο πριµειρο−µινιστρο, ϖοχ ρενε ο γαβινετε, ο εσταδο−µαιορ ιµπεριαλ ε οσ πρινχιπαισ χιεντιστασ ε ενγενηειροσ δο Ιµπριο. ςοχ ϖαι αλοχαρ 1 µιληο δε λιβρασ παρα εσσε προϕετο,  ο θυε ληεσ χοµυνιχα µυιτο δινηειρο εµ 1860. Σε πρεχισαρεµ µαισ,  σ⌠ πεδιρ. ςοχ νο θυερ σαβερ χοµο ελεσ ϖο χριαρ ο µεχανισµο; θυε ο ινϖεντεµ το−σοµεντε. Οη, σιµ, ϖαι σερ χηαµαδο δε Προϕετο Ωεστµινστερ. Προϖαϖελµεντε, αλγυµασ ινϖεν⌡εσ τεισ εµεργεριαµ δε τοδο εσσε εµπενηο προδυτοσ σεχυνδ〈ριοσ . Ελεσ σεµπρε απαρεχεµ, θυανδο σε ινϖεστεµ ιµενσασ σοµασ εµ τεχνολογια. Μασ ο Προϕετο Ωεστµινστερ φραχασσαρια χοµ θυασε τοδα χερτεζα. Πορ θυ? Πορθυε α χινχια συβϕαχεντε νο φορα δεσενϖολϖιδα. Εµ 1860, ο τελγραφο ϕ〈 εξιστια. Ποδιαµ−σε ιµαγιναρ, α υµ χυστο µυιτο ελεϖαδο, απαρεληοσ δε τελεγραφια εµ χαδα λαρ, ασ πεσσοασ φαζενδο ποντοσ ε τραοσ παρα ενϖιαρ µενσαγενσ εµ χ⌠διγο µορσε. Μασ νο ερα ισσο θυε α ραινηα θυερια. Ελα τινηα εµ µεντε ο ρ〈διο ε α τελεϖισο, µασ ελεσ εσταϖαµ µυιτο φορα δε αλχανχε. Νο µυνδο ρεαλ, α φσιχα νεχεσσ〈ρια παρα ινϖενταρ ο ρ〈διο ε α τελεϖισο ϖιρια δε υµα διρεο θυε νινγυµ ποδερια τερ πρεϖιστο. ϑαµεσ Χλερκ Μαξωελλ νασχευ εµ Εδινβυργη, να Εσχ⌠χια, εµ 1831. Χοµ δοισ ανοσ δε ιδαδε, δεσχοβριυ θυε ποδια υσαρ υµ πεδαο δε λατα παρα φαζερ α ιµαγεµ δο Σολ ριχοχηετεαρ να µοβλια ε δαναρ χοντρα ασ παρεδεσ. Θυανδο σευσ παισ χηεγαραµ χορρενδο, ελε γριταϖα: ⊃ ο Σολ! Ευ πεγυει ο Σολ χοµ υµ πεδαο δε λατα! . Να συα ινφνχια, ελε ερα φασχιναδο πορ ινσετοσ, λαρϖασ, πεδρασ, φλορεσ, λεντεσ, µ〈θυινασ. Ερα ηυµιληαντε , λεµβρου µαισ ταρδε α συα τια ϑανε, ουϖιρ ταντασ περγυντασ θυε νο σε χονσεγυια ρεσπονδερ δε υµα χριανα ασσιµ. Νατυραλµεντε, θυανδο εντρου παρα α εσχολα, ελε ϕ〈 ερα χηαµαδο ∆αφτψ σενδο δαφτ υµα εξπρεσσο βριτνιχα παρα θυεµ νο  βοµ δα χαβεα. Ελε ερα υµ ϕοϖεµ εξχεπχιοναλµεντε βονιτο, µασ ϖεστια−σε χοµ δεσλειξο, προχυρανδο αντεσ ο χονφορτο δο θυε α ελεγνχια, ε σευσ ρεγιοναλισµοσ εσχοχεσεσ νο µοδο δε φαλαρ ε να χονδυτα εραµ οβϕετο δε ζοµβαρια, εσπεχιαλµεντε δεποισ θυε εντρου παρα α υνιϖερσιδαδε. Ε ελε τινηα ιντερεσσεσ πεχυλιαρεσ. Μαξωελλ ερα υµ νερδ. Ελε σε δαϖα µεληορ χοµ οσ προφεσσορεσ δο θυε χοµ σευσ χολεγασ. Εισ υµ δστιχο πυνγεντε θυε εσχρεϖευ να ποχα:  ανοσ, πασσεµ ε απρεσσεµ α ποχα το εσπεραδα Εµ θυε σερ〈 χονσιδεραδο χριµε βατερ νοσ µενινοσ.

Μυιτοσ ανοσ µαισ ταρδε, εµ 1872, εµ συα αυλα ιναυγυραλ χοµο


προφεσσορ δε φσιχα εξπεριµενταλ να Υνιϖερσιδαδε δε Χαµβριδγε, ελε αλυδιυ αο εστερε⌠τιπο δο νερδ: Νο φαζ ταντο τεµπο ασσιµ θυε τοδο αθυελε θυε σε δεδιχασσε αο εστυδο δα γεοµετρια, ου δε θυαλθυερ χινχια θυε εξιγισσε απλιχαο χοντινυαδα, ερα χονσιδεραδο νεχεσσαριαµεντε υµ µισαντροπο, αλγυµ θυε δεϖια τερ αβανδοναδο τοδοσ οσ ιντερεσσεσ ηυµανοσ, ϖολτανδο−σε παρα αβστρα⌡εσ το δισταντεσ δο µυνδο δα ϖιδα ε αο θυε σε τορναρα ινσενσϖελ ταντο αοσ ατρατιϖοσ δο πραζερ χοµο αοσ απελοσ δο δεϖερ.

Συσπειτο θυε εσσε νο φαζ ταντο τεµπο ασσιµ ερα α µανειρα δε Μαξωελλ λεµβραρ ασ εξπερινχιασ δα ϕυϖεντυδε. Ελε χοντινυαϖα: Νοσ διασ δε ηοϕε, οσ ηοµενσ δε χινχια νο σο χονσιδεραδοσ χοµ α µεσµα ρεϖερνχια, νεµ χοµ α µεσµα δεσχονφιανα. Συπ⌡ε−σε θυε τενηαµ σε αλιαδο αο εσπριτο µατεριαλ δα ερα, φορµανδο υµα εσπχιε δε Παρτιδο Ραδιχαλ αϖαναδο εντρε οσ ηοµενσ δε ερυδιο.

ϑ〈 νο ϖιϖεµοσ νυµα ποχα δε οτιµισµο δεσενφρεαδο σοβρε οσ βενεφχιοσ δα χινχια ε δα τεχνολογια. Χοµπρεενδεµοσ θυε η〈 υµ λαδο δεσφαϖορ〈ϖελ. Ασ χιρχυνστνχιασ ατυαισ σο µυιτο µαισ σεµεληαντεσ ◊θυελασ θυε Μαξωελλ λεµβραϖα δε συα ινφνχια. Ελε δευ ενορµεσ χοντριβυι⌡εσ παρα α αστρονοµια ε α φσιχα δεσδε α δεµονστραο χονχλυσιϖα δε θυε οσ ανισ δε Σατυρνο σο χοµποστοσ δε πεθυενασ παρτχυλασ ατ ασ προπριεδαδεσ ελ〈στιχασ δοσ σ⌠λιδοσ ε ασ δισχιπλινασ αγορα χηαµαδασ τεορια χιντιχα δοσ γασεσ ε µεχνιχα εστατστιχα. Φοι ελε θυεµ πριµειρο µοστρου θυε υµ γρανδε νµερο δε µολχυλασ µινσχυλασ, µοϖενδο−σε πορ χοντα πρ⌠πρια, χολιδινδο σεµ χεσσαρ υµασ χοµ ασ ουτρασ ε ριχοχηετεανδο ελαστιχαµεντε, νο γεραµ χονφυσο, µασ λεισ εστατστιχασ πρεχισασ. Ασ προπριεδαδεσ δεσσε γ〈σ ποδεµ σερ πρεδιτασ ε χοµπρεενδιδασ. (Α χυρϖα εµ φορµα δε σινο θυε δεσχρεϖε ασ ϖελοχιδαδεσ δασ µολχυλασ νυµ γ〈σ  αγορα χηαµαδα διστριβυιο δε Μαξωελλ−Βολτζµανν.) Ελε ινϖεντου υµ σερ µτιχο, ηοϕε χηαµαδο δεµνιο δε Μαξωελλ , χυϕασ α⌡εσ γεραϖαµ υµ παραδοξο θυε σ⌠ α µοδερνα τεορια δα ινφορµαο ε α µεχνιχα θυντιχα χονσεγυιραµ ρεσολϖερ. Α νατυρεζα δα λυζ φορα υµ µιστριο δεσδε α Αντιγιδαδε. Ηαϖια δεβατεσ ερυδιτοσ µορδαζεσ εµ θυε σε δισχυτια σε ελα ερα υµα παρτχυλα ου υµα ονδα. Ασ δεφινι⌡εσ ποπυλαρεσ σεγυιαµ ο σεγυιντε εστιλο: Α λυζ  εσχυριδο ιλυµιναδα . Α µαιορ χοντριβυιο δε Μαξωελλ φοι α συα δεσχοβερτα δε θυε α ελετριχιδαδε ε ο µαγνετισµο, θυεµ διρια, σε υνεµ παρα τρανσφορµαρ−σε εµ λυζ. Α χοµπρεενσο αγορα χονϖενχιοναλ δο εσπεχτρο ελετροµαγντιχο θυε, εµ χοµπριµεντοσ δε ονδα, ϖαι δοσ ραιοσ γαµα αοσ ραιοσ Ξ, ◊ λυζ υλτραϖιολετα, ◊ λυζ ϖισϖελ, ◊ λυζ ινφραϖερµεληα ε ◊σ ονδασ δε


ρ〈διο σε δεϖε α Μαξωελλ. Ασσιµ χοµο ο ρ〈διο, α τελεϖισο ε ο ραδαρ. Μασ Μαξωελλ νο εσταϖα ◊ προχυρα δισσο. Εσταϖα ιντερεσσαδο εµ σαβερ χοµο α ελετριχιδαδε γερα µαγνετισµο ε ϖιχε−ϖερσα. Θυερο δεσχρεϖερ ο θυε ελε φεζ, µασ συα ρεαλιζαο ηιστ⌠ριχα  αλταµεντε µατεµ〈τιχα. Εµ πουχασ π〈γινασ, ποσσο δαρ θυανδο µυιτο υµα ϖαγα ιδια. Σε ο λειτορ νο χοµπρεενδερ πλεναµεντε ο θυε ϖου διζερ, πορ φαϖορ τενηα παχινχια. Νο η〈 χοµο τερ υµα ιδια δα ρεαλιζαο δε Μαξωελλ σεµ εντραρ υµ πουχο να µατεµ〈τιχα. Μεσµερ, ο ινϖεντορ δο µεσµερισµο , αχρεδιταϖα τερ δεσχοβερτο υµ φλυιδο µαγντιχο, θυασε ιγυαλ αο φλυιδο ελτριχο , θυε περµεαϖα τοδασ ασ χοισασ. Μαισ υµ δε σευσ εθυϖοχοσ. Σαβεµοσ αγορα θυε νο η〈 φλυιδο µαγντιχο εσπεχιαλ, ε θυε τοδο µαγνετισµο ινχλυσιϖε α ενεργια θυε ρεσιδε νυµα βαρρα ου φερραδυρα ιµανταδα σε δεϖε ◊ ελετριχιδαδε εµ µοϖιµεντο. Ο φσιχο διναµαρθυσ Ηανσ Χηριστιαν Οερστεδ εξεχυταρα υµα πεθυενα εξπερινχια εµ θυε σε φαζια α ελετριχιδαδε φλυιρ πορ υµ φιο, ινδυζινδο α αγυληα δε υµα βσσολα πρ⌠ξιµα α οσχιλαρ ε τρεµερ. Ο φιο ε α βσσολα νο εσταϖαµ εµ χοντατο φσιχο. Ο γρανδε φσιχο ινγλσ Μιχηαελ Φαραδαψ ρεαλιζαρα α εξπερινχια χοµπλεµενταρ: φιζερα υµα φορα µαγντιχα σερ ατιϖαδα ε δεσατιϖαδα, ε χοµ ισσο γεραρα υµα χορρεντε ελτριχα νυµ φιο πρ⌠ξιµο. Ο φλυξο ελτριχο ϖαριανδο νο τεµπο δε χερτα φορµα σε προπαγαρα πελο εσπαο ε γεραρα µαγνετισµο, ε ο µαγνετισµο ϖαριανδο νο τεµπο δε χερτα φορµα σε προπαγαρα πελο εσπαο ε γεραρα ελετριχιδαδε. Ισσο φοι χηαµαδο δε ινδυο , ε ερα προφυνδαµεντε µιστεριοσο, θυασε µ〈γιχο. Φαραδαψ προπυνηα θυε ο µ τινηα υµ χαµπο ινϖισϖελ δε φορα θυε σε προπαγαϖα παρα ο εσπαο χιρχυνδαντε, µαισ φορτε περτο δο µ, µαισ φραχο εµ ποντοσ µαισ δισταντεσ. Ποδια−σε δεσχοβριρ α φορµα δο χαµπο χολοχανδο λιµαληασ δε φερρο µινσχυλασ σοβρε υµ πεδαο δε παπελ ε πασσανδο υµ µ πορ βαιξο. ∆α µεσµα φορµα, ο χαβελο, δεποισ δε υµα βοα εσχοϖαδα νυµ δια δε βαιξα υµιδαδε, γερα υµ χαµπο ελτριχο θυε ινϖισιϖελµεντε σε προπαγα παρα φορα δα χαβεα, χηεγανδο ατ α φαζερ χοµ θυε πεδαχινηοσ δε παπελ σε µοϖαµ σοζινηοσ. Α ελετριχιδαδε νυµ φιο, σαβεµοσ αγορα,  χαυσαδα πορ παρτχυλασ ελτριχασ συβµιχροσχ⌠πιχασ, χηαµαδασ ελτρονσ, θυε ρεαγεµ α υµ χαµπο ελτριχο ε σε µοϖεµ. Οσ φιοσ σο φειτοσ δε µατεριαισ, χοµο ο χοβρε, θυε τµ µυιτοσ ελτρονσ λιϖρεσ ελτρονσ νο λιγαδοσ δεντρο δε 〈τοµοσ, µασ χαπαζεσ δε σε µοϖερ. Μασ, διφερεντεµεντε δο χοβρε, οσ µατεριαισ, χοµο α µαδειρα, εµ συα µαιορια νο σο βονσ χονδυτορεσ; σο, αο χοντρ〈ριο, ισολαδορεσ ου διελτριχοσ . Νελεσ, η〈 ρελατιϖαµεντε πουχοσ ελτρονσ θυε ποδεµ σε µοϖερ εµ ρεσποστα αο χαµπο µαγντιχο ου ελτριχο. Α χορρεντε προδυζιδα νο  γρανδε χοισα. Η〈 χερταµεντε αλγυµ µοϖιµεντο ου δεσλοχαµεντο δε ελτρονσ, ε θυαντο µαιορ ο χαµπο ελτριχο µαιορ  α οχορρνχια δε


δεσλοχαµεντο. Μαξωελλ ιδεαλιζου υµ µοδο δε ρεγιστραρ ο θυε ερα χονηεχιδο σοβρε ελετριχιδαδε ε µαγνετισµο να συα ποχα, υµ µτοδο παρα ρεσυµιρ χοµ πρεχισο τοδασ εσσασ εξπερινχιασ χοµ φιοσ, χορρεντεσ ε µσ. Αθυι εστο ελασ, ασ θυατρο εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ παρα ο χοµπορταµεντο δα ελετριχιδαδε ε δο µαγνετισµο να µατρια: !∀#∀ !∀#∀ !∀+∀ !∀+∀

∀%∀&∋() ∀%∀) ∀%∀, ∀%∀.)ϕ∀/∀.)()

Σο νεχεσσ〈ριοσ αλγυνσ ανοσ δε εστυδο δε φσιχα εµ νϖελ υνιϖερσιτ〈ριο παρα χοµπρεενδερ ρεαλµεντε εσσασ εθυα⌡εσ. Ελασ σο εσχριτασ πορ µειο δε υµ ραµο δα µατεµ〈τιχα χηαµαδο χ〈λχυλο ϖετοριαλ. Υµ ϖετορ, εσχριτο εµ νεγριτο,  θυαλθυερ θυαντιδαδε θυε τενηα µαγνιτυδε ε διρεο. Χεµ θυιλµετροσ πορ ηορα νο  υµ ϖετορ, µασ χεµ θυιλµετροσ πορ ηορα ρυµο αο νορτε να Ηιγηωαψ 1  υµ ϖετορ. ε ρεπρεσενταµ οσ χαµποσ ελτριχο ε µαγντιχο. Ο τρινγυλο, χηαµαδο ναβλα (πορ χαυσα δε συα σεµεληανα χοµ υµα αντιγα ηαρπα δο Οριεντε Μδιο), εξπρεσσα χοµο οσ χαµποσ ελτριχο ου µαγντιχο ϖαριαµ νο εσπαο τριδιµενσιοναλ. Ο προδυτο ινδιχαδο πελο ποντο ε ο προδυτο ινδιχαδο πελο ξ δεποισ δοσ ναβλασ σο δεχλαρα⌡εσ δε δοισ τιποσ διφερεντεσ δε ϖαριαο εσπαχιαλ. ε ρεπρεσενταµ α ϖαριαο νο τεµπο, α ταξα δε ϖαριαο δοσ χαµποσ ελτριχο ε µαγντιχο. ϕ σιγνιφιχα α χορρεντε ελτριχα. Α λετρα γρεγα µινσχυλα & (ρηο) ρεπρεσεντα α δενσιδαδε δασ χαργασ ελτριχασ, ενθυαντο () (προνυνχιαδο επσιλον ζερο ) ε .) (προνυνχιαδο µυ ζερο ) νο σο ϖαρι〈ϖεισ, µασ προπριεδαδεσ δα συβστνχια ε θυε σο µεδιδασ ε δετερµιναδασ να εξπερινχια. Νο ϖ〈χυο, () ε .) σο χονσταντεσ δα Νατυρεζα. Χονσιδερανδο ο νµερο δε θυαντιδαδεσ διφερεντεσ θυε σο ρευνιδασ νεσσασ εθυα⌡εσ,  ιµπρεσσιοναντε θυε σεϕαµ το σιµπλεσ. Ποδιαµ τερ χοντινυαδο πορ π〈γινασ α φιο, µασ νο ο φαζεµ. Α πριµειρα δασ θυατρο εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ εσταβελεχε χοµο υµ χαµπο ελτριχο χριαδο πορ χαργασ ελτριχασ (ελτρονσ, πορ εξεµπλο) ϖαρια χοµ α διστνχια (τορνα−σε µαισ φραχο, θυαντο µαισ νοσ αφασταµοσ δελε). Μασ θυαντο µαιορ α δενσιδαδε δε χαργα (θυαντο µαισ ελτρονσ, πορ εξεµπλο, νυµ δετερµιναδο εσπαο) µαισ φορτε  ο χαµπο. Α σεγυνδα εθυαο νοσ ινφορµα θυε νο η〈 νενηυµα δεχλαραο χοµπαρ〈ϖελ νο µαγνετισµο, πορθυε ασ χαργασ µαγντιχασ (ου υνιπολαρεσ µαγντιχοσ) νο εξιστεµ: σερρε−σε υµ µ αο µειο ε νο σε οβτερ〈 υµ π⌠λο νορτε ισολαδο ε υµ π⌠λο συλ ισολαδο; χαδα πεδαο τερ〈 οσ σευσ πρ⌠πριοσ


π⌠λοσ νορτε ε συλ . Α τερχειρα εθυαο νοσ διζ χοµο υµ χαµπο µαγντιχο ϖαρι〈ϖελ ινδυζ α υµ χαµπο ελτριχο. Α θυαρτα δεσχρεϖε ο ινϖερσο χοµο υµ χαµπο ελτριχο ϖαρι〈ϖελ (ου υµα χορρεντε ελτριχα) ινδυζ υµ χαµπο µαγντιχο. Ασ θυατρο εθυα⌡εσ σο εσσενχιαλµεντε δεστιλα⌡εσ δε γερα⌡εσ δε εξπερινχιασ δε λαβορατ⌠ριο, ρεαλιζαδασ σοβρετυδο πορ χιεντιστασ φρανχεσεσ ε βριτνιχοσ. Ο θυε αχαβει δε δεσχρεϖερ ϖαγα ε θυαλιτατιϖαµεντε, ασ εθυα⌡εσ δεσχρεϖεµ δε φορµα εξατα ε θυαντιτατιϖα. Μαξωελλ εντο σε φεζ υµα περγυντα εστρανηα: χοµο εσσασ εθυα⌡εσ σεριαµ φορµυλαδασ νο εσπαο ϖαζιο, νο ϖ〈χυο, νυµ λυγαρ ονδε νο ηουϖεσσε χαργασ ελτριχασ, νεµ χορρεντεσ ελτριχασ? Ποδεραµοσ µυιτο βεµ εσπεραρ θυε νο ηουϖεσσε χαµποσ ελτριχοσ ε µαγντιχοσ νο ϖ〈χυο. Εµ ϖεζ δισσο, ελε συγεριυ θυε α φορµα χορρετα δασ εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ παρα ο χοµπορταµεντο δα ελετριχιδαδε ε δο µαγνετισµο νο εσπαο ϖαζιο  α σεγυιντε: !∀#∀ !∀#∀ !∀+∀ !∀+∀

∀%∀) ∀%∀) ∀%∀, ∀%∀.)()

Ελε δευ α ( ο ϖαλορ δε ζερο, ινδιχανδο θυε νο η〈 χαργασ ελτριχασ. Ε ταµβµ δευ α ϕ ο ϖαλορ δε ζερο, ινδιχανδο θυε νο η〈 χορρεντεσ ελτριχασ. Μασ νο δεσχονσιδερου ο λτιµο τερµο να θυαρτα εθυαο, .)() , α φραχα χορρεντε δε δεσλοχαµεντο εµ ισολαδορεσ. Πορ θυε νο? Χοµο σε ποδε ϖερ πελασ εθυα⌡εσ, α ιντυιο δε Μαξωελλ πρεσερϖου α σιµετρια εντρε οσ χαµποσ µαγντιχο ε ελτριχο. Μεσµο νο ϖ〈χυο, να αυσνχια τοταλ δε ελετριχιδαδε, ου ατ δε µατρια, υµ χαµπο µαγντιχο ϖαρι〈ϖελ, σεγυνδο συα προποσιο, προϖοχα υµ χαµπο ελτριχο ε ϖιχε−ϖερσα. Ασ εθυα⌡εσ δεϖιαµ ρεπρεσενταρ α Νατυρεζα, ε εστα , αχρεδιταϖα Μαξωελλ, βελα ε ελεγαντε. (Η〈 ουτρα ραζο µαισ τχνιχα παρα πρεσερϖαρ α χορρεντε δε δεσλοχαµεντο νο ϖ〈χυο, θυε νο ϖαµοσ µενχιοναρ νεστε ποντο.) Εσσε ϕυλγαµεντο εµ παρτε εσττιχο δε υµ χιεντιστα νερδ, ιντειραµεντε δεσχονηεχιδο να ποχα εξχετο δε αλγυνσ ουτροσ χιεντιστασ αχαδµιχοσ, φοι µαισ ρελεϖαντε παρα µοδελαρ α νοσσα χιϖιλιζαο δο θυε θυαλθυερ υµ δεντρε δεζ πρεσιδεντεσ ε πριµειροσ−µινιστροσ ρεχεντεσ. Εµ συµα, ασ θυατρο εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ νο ϖ〈χυο αφιρµαµ: (1) νο η〈 χαργασ ελτριχασ νο ϖ〈χυο; (2) νο η〈 υνιπολαρεσ µαγντιχοσ νο ϖ〈χυο; (3) υµ χαµπο µαγντιχο ϖαρι〈ϖελ γερα υµ χαµπο ελτριχο; ε (4) ϖιχε−ϖερσα. Θυανδο ασ εθυα⌡εσ φοραµ εσχριτασ δεσσα µανειρα, Μαξωελλ νο τεϖε διφιχυλδαδε εµ µοστραρ θυε ε σε προπαγαϖαµ πελο εσπαο ϖαζιο


χοµο σε φοσσεµ ονδασ. Αλµ δισσο, ελε ποδια χαλχυλαρ α ϖελοχιδαδε δα ονδα. Βασταϖα διϖιδιρ 1 πελα ραιζ θυαδραδα δε () ϖεζεσ .). Μασ () ε .) τινηαµ σιδο µεδιδοσ νο λαβορατ⌠ριο. Θυανδο σε ινσεριαµ οσ νµεροσ, δεσχοβρια−σε θυε οσ χαµποσ ελτριχο ε µαγντιχο νο ϖ〈χυο δεϖεµ σε προπαγαρ, εσπαντοσαµεντε, χοµ α µεσµα ϖελοχιδαδε θυε ϕ〈 φορα µεδιδα παρα α λυζ. Α χονχορδνχια ερα δεµασιαδο πρ⌠ξιµα παρα σερ αχιδενταλ. ∆ε ρεπεντε, δεσχονχερταντεµεντε, α ελετριχιδαδε ε ο µαγνετισµο εσταϖαµ ιµπλιχαδοσ δε φορµα προφυνδα να νατυρεζα δα λυζ. Χοµο α λυζ αγορα παρεχια σε χοµπορταρ χοµο ονδασ ε δεριϖαρ δε χαµποσ ελτριχοσ ε µαγντιχοσ, Μαξωελλ χηαµου−α δε ελετροµαγντιχα. Αθυελασ εξπερινχιασ οβσχυρασ χοµ βατεριασ ε φιοσ τινηαµ αλγο α ϖερ χοµ ο βριληο δο Σολ, χοµ ο νοσσο µοδο δε ϖερ, χοµ α νατυρεζα δα λυζ. Ρυµινανδο σοβρε α δεσχοβερτα δε Μαξωελλ µυιτοσ ανοσ µαισ ταρδε, Αλβερτ Εινστειν εσχρεϖευ: Α πουχοσ ηοµενσ νο µυνδο τεµ σιδο χονχεδιδα υµα εξπερινχια δεσσασ . Ο πρ⌠πριο Μαξωελλ φιχου δεσχονχερταδο χοµ οσ ρεσυλταδοσ. Ο ϖ〈χυο παρεχια ατυαρ χοµο υµ διελτριχο. Ελε διζια θυε ο ϖ〈χυο ποδια σερ ελετριχαµεντε πολαριζαδο . ςιϖενδο νυµα ερα µεχνιχα, Μαξωελλ σεντιυ−σε οβριγαδο α οφερεχερ υµα εσπχιε δε µοδελο µεχνιχο παρα α προπαγαο δε υµα ονδα ελετροµαγντιχα ατραϖσ δο ϖ〈χυο περφειτο. Ασσιµ, ελε ιµαγινου ο εσπαο πρεενχηιδο χοµ υµα συβστνχια µιστεριοσα α θυε δευ ο νοµε δε τερ, θυε συστενταϖα ε χοντινηα οσ χαµποσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ ϖαριανδο νο τεµπο αλγο σεµεληαντε α υµα γελατινα ϖιβραντε µασ ινϖισϖελ θυε περµεαϖα ο Υνιϖερσο. Ο εστρεµεχιµεντο δο τερ ερα α ραζο παρα α λυζ ϖιαϕαρ ατραϖσ δελε ασσιµ χοµο ασ ονδασ δα 〈γυα σε προπαγαϖαµ ατραϖσ δα 〈γυα ε ασ ονδασ δε σοµ ατραϖσ δο αρ. Μασ τινηα δε σερ υµα συβστνχια µυιτο εστρανηα, εστε τερ, µυιτο φινα, φαντασµαγ⌠ριχα, θυασε ινχορπ⌠ρεα. Ο Σολ ε α Λυα, οσ πλανετασ ε ασ εστρελασ τινηαµ δε πασσαρ πορ ελε σεµ τερ σευ χυρσο ρεταρδαδο, σεµ περχεβερ. Νο ενταντο, ελε τινηα δε σερ βασταντε ργιδο παρα συστενταρ τοδασ εσσασ ονδασ θυε σε προπαγαϖαµ α υµα ϖελοχιδαδε προδιγιοσα. Α παλαϖρα τερ αινδα  υσαδα δε φορµα ϖαγα εµ ινγλσ, απαρεχε πρινχιπαλµεντε νο αδϕετιϖο ετρεο , ο θυε ρεσιδε νο τερ. Τεµ ασ µεσµασ χονοτα⌡εσ δο τερµο µαισ µοδερνο ϖιϖερ νο αρ ου εσθυισιτο . Θυανδο, νοσ πριµειροσ τεµποσ δο ρ〈διο, ελεσ διζιαµ Νο αρ , ερα ο τερ ο θυε τινηαµ εµ µεντε. (Α εξπρεσσο ρυσσα  βεµ λιτεραλµεντε νο τερ , ϖ εφιρ.) Μασ  χλαρο θυε ο ρ〈διο ϖιαϕα σεµ διφιχυλδαδεσ πελο ϖ〈χυο, υµ δοσ πρινχιπαισ ρεσυλταδοσ δε Μαξωελλ. Νο πρεχισα δο αρ παρα σε προπαγαρ. Α πρεσενα δο αρ  αντεσ υµ ιµπεδιµεντο. Εµ µαισ υνσ θυαρεντα ανοσ, α ιδια δε θυε α λυζ ε α µατρια σε µοϖεµ πελο τερ δεϖια λεϖαρ ◊ τεορια εσπεχιαλ δα ρελατιϖιδαδε δε Εινστειν,


Ε=µχ2, ε µυιτο µαισ. Α ρελατιϖιδαδε ε ασ εξπερινχιασ θυε πρεχεδεραµ α φορµαο δα τεορια µοστραραµ χονχλυσιϖαµεντε θυε νο η〈 νενηυµ τερ συστεντανδο α προπαγαο δασ ονδασ ελετροµαγντιχασ, χοµο Εινστειν εσχρεϖε νο τρεχηο θυε ρεπροδυζι νο χαπτυλο 2. Α ονδα ϖιαϕα πορ σι µεσµα. Ο χαµπο ελτριχο ϖαρι〈ϖελ γερα υµ χαµπο µαγντιχο; ο χαµπο µαγντιχο ϖαρι〈ϖελ γερα υµ χαµπο ελτριχο. Ελεσ σε συστενταµ υµ αο ουτρο πορ σευσ πρ⌠πριοσ εσφοροσ. Μυιτοσ φσιχοσ φιχαραµ προφυνδαµεντε περτυρβαδοσ χοµ α µορτε δο τερ λυµινφερο . Ελεσ τινηαµ σεντιδο νεχεσσιδαδε δε υµ µοδελο µεχνιχο παρα θυε τοδα α νοο δε προπαγαο δα λυζ νο ϖ〈χυο σε τορνασσε ραζο〈ϖελ, πλαυσϖελ, χοµπρεενσϖελ. Μασ ισσο  υµα µυλετα, υµ σιντοµα δε νοσσασ διφιχυλδαδεσ εµ ρεχονηεχερ δοµνιοσ εµ θυε ο σενσο χοµυµ ϕ〈 νο βαστα. Ο φσιχο Ριχηαρδ Φεψνµαν δεσχρεϖευ α θυεστο δα σεγυιντε µανειρα: Ηοϕε χοµπρεενδεµοσ µεληορ θυε ο θυε ιµπορτα σο ασ πρ⌠πριασ εθυα⌡εσ, ε νο ο µοδελο υσαδο παρα φορµυλ〈−λασ. Σ⌠ ποδεµοσ θυεστιοναρ σε ασ εθυα⌡εσ σο ϖερδαδειρασ ου φαλσασ. Οβτεµοσ α ρεσποστα φαζενδο εξπερινχιασ, ε ινµεροσ εξπεριµεντοσ τµ χονφιρµαδο ασ εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ. Σε ρετιραµοσ ο ανδαιµε θυε ελε υσου παρα χονστρυ−λο, δεσχοβριµοσ θυε ο βελο εδιφχιο δε Μαξωελλ σε συστεντα πορ σι πρ⌠πριο.

Μασ ο θυε σο εσσεσ χαµποσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ ϖαριανδο νο τεµπο θυε περµειαµ τοδο ο εσπαο? Ο θυε ε σιγνιφιχαµ? Ν⌠σ νοσ σεντιµοσ µυιτο µαισ χονφορτ〈ϖεισ χοµ α ιδια δε χοισασ θυε σε τοχαµ ε σαχοδεµ, εµπυρραµ ε πυξαµ, δο θυε χοµ υνσ χαµποσ θυε µαγιχαµεντε µοϖεµ οβϕετοσ ◊ διστνχια ου χοµ υµασ σιµπλεσ αβστρα⌡εσ µατεµ〈τιχασ. Μασ, χοµο Φεψνµαν ινδιχου, ο νοσσο σεντιδο δε θυε πελο µενοσ να ϖιδα χοτιδιανα ποδεµοσ χονφιαρ νο χοντατο φσιχο σ⌠λιδο ε σενσατο παρα εξπλιχαρ, πορ εξεµπλο, πορ θυε α φαχα δα µαντειγα ϖεµ ατ ν⌠σ, θυανδο α πεγαµοσ  υµα χονχεπο εθυιϖοχαδα. Ο θυε σιγνιφιχα τερ χοντατο φσιχο? Ο θυε αχοντεχε εξαταµεντε θυανδο αλγυµ πεγα υµα φαχα, εµπυρρα υµ βαλανο ου προϖοχα υµα ονδα νυµα χαµα δε 〈γυα πρεσσιονανδο−α δε ϖεζ εµ θυανδο? Θυανδο ινϖεστιγαµοσ προφυνδαµεντε, δεσχοβριµοσ θυε νο η〈 χοντατο φσιχο. Εµ σευ λυγαρ, ασ χαργασ ελτριχασ να µο ινφλυενχιαµ ασ χαργασ ελτριχασ να φαχα, νο βαλανο ου να χαµα δε 〈γυα, ε ϖιχε−ϖερσα. Απεσαρ δα εξπερινχια χοτιδιανα ε δο σενσο χοµυµ, µεσµο νεσσεσ χασοσ η〈 απενασ α ιντεραο δε χαµποσ ελτριχοσ. Ναδα τοχα εµ ναδα. Νενηυµ φσιχο χοµεου ασ συασ ινϖεστιγα⌡εσ ιµπαχιεντε χοµ ασ νο⌡εσ δο σενσο χοµυµ, ανσιοσο πορ συβστιτυ−λασ πορ υµα αβστραο µατεµ〈τιχα θυε σ⌠ ποδια σερ χοµπρεενδιδα πελα φσιχα τε⌠ριχα ραρεφειτα. Αο χοντρ〈ριο, ελεσ χοµεαραµ, χοµο τοδοσ ν⌠σ, χοµ νο⌡εσ χονφορτ〈ϖεισ, παδρ⌡εσ, χηειασ δε βοµ σενσο. Ο προβλεµα  θυε α νατυρεζα νο οβεδεχε. Σε


δειξαµοσ δε ινσιστιρ εµ νοσσασ νο⌡εσ αχερχα δε χοµο α Νατυρεζα δεϖε σε χοµπορταρ ε νοσ ποσιχιοναρµοσ διαντε δελα χοµ υµα µεντε αβερτα ε ρεχεπτιϖα, δεσχοβριµοσ θυε ο σενσο χοµυµ φρεθεντεµεντε νο φυνχιονα. Πορ θυε νο? Πορθυε ασ νοσσασ νο⌡εσ, ταντο ηερεδιτ〈ριασ χοµο απρενδιδασ, σοβρε ο φυνχιοναµεντο δα Νατυρεζα φοραµ φορϕαδασ νοσ µιλη⌡εσ δε ανοσ εµ θυε νοσσοσ αντεπασσαδοσ εραµ χααδορεσ ε χολετορεσ. Νεσσε χασο, ο σενσο χοµυµ  υµ γυια πουχο χονφι〈ϖελ, πορθυε α ϖιδα δοσ χααδορεσ−χολετορεσ ϕαµαισ δεπενδευ δα χοµπρεενσο δοσ χαµποσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ ϖαριανδο νο τεµπο. Νο ηαϖια δεσϖανταγενσ εϖολυτιϖασ παρα α ιγνορνχια δασ εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ. Εµ νοσσα ποχα,  διφερεντε. Ασ εθυα⌡εσ δε Μαξωελλ µοστραµ θυε υµ χαµπο ελτριχο θυε ϖαρια ραπιδαµεντε (αυµεντανδο ) δεϖε γεραρ ονδασ ελετροµαγντιχασ. Εµ 1888, ο φσιχο αλεµο Ηεινριχη Ηερτζ φεζ α εξπερινχια ε δεσχοβριυ θυε τινηα γεραδο υµ νοϖο τιπο δε ραδιαο, ονδασ δε ρ〈διο. Σετε ανοσ µαισ ταρδε, χιεντιστασ βριτνιχοσ εµ Χαµβριδγε τρανσµιτιραµ σιναισ δε ρ〈διο πορ υµα διστνχια δε υµ θυιλµετρο. Εµ 1901, Γυγλιελµο Μαρχονι, δα Ιτ〈λια, ϕ〈 εσταϖα υσανδο ονδασ δε ρ〈διο παρα σε χοµυνιχαρ χοµ ο ουτρο λαδο δο οχεανο Ατλντιχο. Α λιγαο εχονµιχα, χυλτυραλ ε πολτιχα δο µυνδο µοδερνο πορ µειο δε τορρεσ δε ραδιοδιφυσο, εθυιπαµεντο δε τρανσµισσο δε µιχροονδασ ε σατλιτεσ δε χοµυνιχαο ρεµοντα διρεταµεντε ◊ δεχισο δε Μαξωελλ δε ινχλυιρ α χορρεντε δε δεσλοχαµεντο εµ συασ εθυα⌡εσ δο ϖ〈χυο. Ο µεσµο σε ποδε διζερ δα τελεϖισο, θυε ιµπερφειταµεντε νοσ ινστρυι ε διϖερτε; δο ραδαρ, θυε ποδε τερ σιδο ο ελεµεντο δεχισιϖο να Βαταληα δα Γρ−Βρετανηα ε να δερροτα ναζιστα να Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ (ο θυε γοστο δε ιµαγιναρ χοµο ∆αφτψ , ο µενινο θυε νο ενχοντραϖα σευ λυγαρ να σοχιεδαδε, δεσλοχανδο−σε ατ ο φυτυρο παρα σαλϖαρ οσ δεσχενδεντεσ δαθυελεσ θυε οσ ατορµενταϖαµ); δο χοντρολε ε ναϖεγαο δε αεροπλανοσ, ναϖιοσ ε εσπαοναϖεσ; δα ραδιοαστρονοµια ε δα βυσχα δε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε; ε δε ασπεχτοσ ιµπορταντεσ δα ενεργια ελτριχα ε δασ ινδστριασ δε µιχροελετρνιχα. Αλµ δισσο, α νοο δε χαµποσ δε Φαραδαψ ε Μαξωελλ τεµ εξερχιδο ενορµε ινφλυνχια να χοµπρεενσο δο νχλεο ατµιχο, δα µεχνιχα θυντιχα ε δα εστρυτυρα φινα δα µατρια. Α συα υνιφιχαο δε ελετριχιδαδε, µαγνετισµο ε λυζ νυµ νιχο χονϕυντο µατεµ〈τιχο χοερεντε  ινσπιραο παρα τεντατιϖασ συβσεθεντεσ αλγυµασ βεµ−συχεδιδασ, ουτρασ αινδα εµ συασ φασεσ ρυδιµενταρεσ δε υνιφιχαρ τοδοσ οσ ασπεχτοσ δο µυνδο φσιχο, ινχλυσιϖε α γραϖιδαδε ε ασ φορασ νυχλεαρεσ, νυµα νιχα γρανδιοσα τεορια. Ποδε−σε διζερ χοµ ϕυστια θυε Μαξωελλ ιναυγυρου α ερα δα φσιχα µοδερνα. Υµα ϖισο χορρεντε δο µυνδο σιλενχιοσο δοσ ϖετορεσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ ϖαρι〈ϖεισ δε Μαξωελλ  δεσχριτα πορ Ριχηαρδ Φενψµαν χοµ ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ:


Τεντεµ ιµαγιναρ χοµο σεριαµ οσ χαµποσ ελτριχοσ ε µαγντιχοσ νεστε µοµεντο, νο εσπαο δεστα σαλα δε χονφερνχιασ. Εµ πριµειρο λυγαρ, η〈 υµ χαµπο µαγντιχο χονσταντε; ελε προϖµ δασ χορρεντεσ νο ιντεριορ δα Τερρα ιστο , ο χαµπο µαγντιχο χονσταντε δα Τερρα. ∆εποισ, η〈 αλγυνσ χαµποσ ελτριχοσ ιρρεγυλαρεσ, θυασε εστ〈τιχοσ, προδυζιδοσ ταλϖεζ πελασ χαργασ ελτριχασ γεραδασ πελα φριχο, θυανδο ϖ〈ριασ πεσσοασ σε µοϖεµ νασ συασ χαδειρασ ε εσφρεγαµ νοσ βραοσ δελασ ασ µανγασ δοσ χασαχοσ. ∆εποισ, η〈 ουτροσ χαµποσ µαγντιχοσ προδυζιδοσ πελα χορρεντε αλτερναδα να φιαο ελτριχα χαµποσ θυε ϖαριαµ νυµα φρεθνχια δε σεσσεντα χιχλοσ πορ σεγυνδο, εµ σινχρονισµο χοµ ο γεραδορ εµ Βουλδερ ∆αµ. Πορµ, µαισ ιντερεσσαντεσ σο οσ χαµποσ ελτριχοσ ε µαγντιχοσ θυε ϖαριαµ εµ φρεθνχιασ µυιτο µαισ αλτασ. Πορ εξεµπλο, χοµο α λυζ ϖιαϕα δα ϕανελα παρα ο χηο ε δε παρεδε α παρεδε, η〈 πεθυενασ οσχιλα⌡εσ δοσ χαµποσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ θυε σε µοϖεµ αο λονγο δεσσα τραϕετ⌠ρια α 297 600 θυιλµετροσ πορ σεγυνδο. ∆εποισ η〈 ταµβµ ασ ονδασ ινφραϖερµεληασ θυε σε δεσλοχαµ δασ τεστασ θυεντεσ παρα ο θυαδρο−νεγρο φριο. Ε εσθυεχεµοσ α λυζ υλτραϖιολετα, οσ ραιοσ Ξ ε ασ ονδασ δε ρ〈διο θυε σε µοϖεµ πελα σαλα. ςοανδο πελα σαλα εστο ασ ονδασ ελετροµαγντιχασ θυε τρανσπορταµ α µσιχα δε υµα βανδα δε ϕαζζ. Η〈 ονδασ µοδυλαδασ πορ υµα σριε δε ιµπυλσοσ θυε ρεπρεσενταµ ιµαγενσ δε φατοσ θυε εστο σε πασσανδο εµ ουτρασ παρτεσ δο µυνδο, ου δε ασπιρινασ ιµαγιν〈ριασ δισσολϖενδο−σε εµ εστµαγοσ ιµαγιν〈ριοσ. Παρα δεµονστραρ α ρεαλιδαδε δεσσασ ονδασ, βαστα λιγαρ ο εθυιπαµεντο ελετρνιχο θυε χονϖερτε εσσασ ονδασ εµ ιµαγενσ ε σονσ. Σε εντραρµοσ εµ µαιορεσ δεταληεσ παρα αναλισαρ ατ ασ οσχιλα⌡εσ µαισ νφιµασ, η〈 µινσχυλασ ονδασ ελετροµαγντιχασ θυε πενετραµ να σαλα ϖινδασ δε ενορµεσ διστνχιασ. Η〈 αγορα πεθυενασ οσχιλα⌡εσ δο χαµπο ελτριχο, χυϕασ χριστασ εστο σεπαραδασ πορ 30,48 χεντµετροσ, θυε ϖιεραµ δε µιλη⌡εσ δε θυιλµετροσ δε διστνχια, τρανσµιτιδασ παρα α Τερρα πελα εσπαοναϖε Μαρινερ [2], θυε αχαβου δε πασσαρ πορ ςνυσ. Οσ σευσ σιναισ τρανσπορταµ ρεσυµοσ δε ινφορµα⌡εσ οβτιδασ δασ ονδασ ελετροµαγντιχασ θυε ϖιαϕαραµ δο πλανετα ατ α εσπαοναϖε. Η〈 οσχιλα⌡εσ µυιτο πεθυενασ δοσ χαµποσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ θυε σο ονδασ θυε σε οριγιναραµ α βιλη⌡εσ δε ανοσ−λυζ ϖινδασ δε γαλ〈ξιασ νοσ χαντοσ µαισ ρεµοτοσ δο Υνιϖερσο. Θυε ισσο  ϖερδαδε, δεσχοβριυ−σε ενχηενδο α σαλα δε φιοσ χονστρυινδο αντενασ δο ταµανηο δεστα σαλα. Εσσασ ονδασ δε ρ〈διο φοραµ δετεχταδασ α παρτιρ δε λυγαρεσ νο εσπαο αλµ δο αλχανχε δοσ µαιορεσ τελεσχ⌠πιοσ ⌠πτιχοσ. Μεσµο ελεσ, οσ τελεσχ⌠πιοσ ⌠πτιχοσ, σο σιµπλεσµεντε χολετορεσ δε ονδασ ελετροµαγντιχασ. Ο θυε χηαµαµοσ δε εστρελασ σο απενασ ινφερνχιασ, ινφερνχιασ τιραδασ δα νιχα ρεαλιδαδε φσιχα θυε τεµοσ δελασ ατ αγορα α παρτιρ δε υµ εστυδο χυιδαδοσο δασ ονδυλα⌡εσ ιντερµιναϖελµεντε χοµπλεξασ δοσ χαµποσ ελτριχοσ ε µαγντιχοσ θυε νοσ ατινγεµ να Τερρα. Η〈,  χλαρο, µυιτο µαισ: οσ χαµποσ προδυζιδοσ πορ ρελµπαγοσ α


θυιλµετροσ δε διστνχια, οσ χαµποσ δασ παρτχυλασ δε ραιοσ χ⌠σµιχοσ χαρρεγαδασ θυε ζυνεµ πελα σαλα, ε µαισ, µυιτο µαισ. Θυε χοισα χοµπλιχαδα  ο χαµπο ελτριχο νο εσπαο αο νοσσο ρεδορ!

Σε α ραινηα ςιτ⌠ρια τιϖεσσε χονϖοχαδο υµα ρευνιο υργεντε δε σευσ χονσεληειροσ, ορδενανδο−ληεσ θυε ινϖεντασσεµ ο εθυιϖαλεντε δο ρ〈διο ε δα τελεϖισο,  ιµπροϖ〈ϖελ θυε θυαλθυερ υµ δελεσ τιϖεσσε ιµαγιναδο ο χαµινηο θυε πασσου πελασ εξπερινχιασ δε Αµπρε, Βιοτ, Οερστεδ ε Φαραδαψ, πελασ θυατρο εθυα⌡εσ δε χ〈λχυλο ϖετοριαλ ε πελα δεχισο δε πρεσερϖαρ α χορρεντε δε δεσλοχαµεντο νο ϖ〈χυο. Νο τεριαµ, αχηο ευ, χηεγαδο α λυγαρ αλγυµ. Ενθυαντο ισσο, πορ συα πρ⌠πρια χοντα, µοϖιδο απενασ πελα χυριοσιδαδε, χυστανδο θυασε ναδα αο γοϖερνο, ελε πρ⌠πριο ιγνοραντε δε θυε εσταϖα εσταβελεχενδο οσ αλιχερχεσ παρα ο Προϕετο Ωεστµινστερ, ∆αφτψ χοντινυαϖα α ραβισχαρ. ⊃ ατ δυϖιδοσο θυε τεριαµ πενσαδο νο ινσοχι〈ϖελ ε δισχρετο σρ. Μαξωελλ παρα ρεαλιζαρ εσσε εστυδο. Ε νεσσε χασο ο γοϖερνο προϖαϖελµεντε ληε τερια διτο ο θυε πενσαρ ε ο θυε νο πενσαρ, µαισ ιµπεδινδο θυε ινδυζινδο συα γρανδε δεσχοβερτα. Νο φιναλ δε συα ϖιδα, Μαξωελλ τεϖε ρεαλµεντε υµ ενχοντρο χοµ α ραινηα ςιτ⌠ρια. Πρεοχυπου−σε δε αντεµο χοµ α εξπερινχια σοβρετυδο χοµ α συα χαπαχιδαδε δε τρανσµιτιρ χονηεχιµεντοσ χιεντφιχοσ α υµ λειγο , µασ α ραινηα εσταϖα διστραδα, ε ο ενχοντρο φοι χυρτο. Χοµο οσ θυατρο ουτροσ γρανδεσ χιεντιστασ βριτνιχοσ δα ηιστ⌠ρια ρεχεντε, Μιχηαελ Φαραδαψ, Χηαρλεσ ∆αρωιν, Π. Α. Μ. ∆ιραχ ε Φρανχισ Χριχκ, Μαξωελλ νυνχα φοι νοµεαδο χαϖαλειρο (εµβορα Λψελλ, Κελϖιν, ϑ. ϑ. Τηοµπσον, Ρυτηερφορδ, Εδδινγτον ε Ηοψλε, να φιλειρα σεγυιντε, ο φοσσεµ). Νο χασο δε Μαξωελλ, νο ηαϖια νεµ α δεσχυλπα δε θυε ελε πυδεσσε τερ οπινι⌡εσ δισσιδεντεσ εµ ρελαο ◊ Ιγρεϕα δα Ινγλατερρα: ερα υµ χριστο αβσολυταµεντε χονϖενχιοναλ παρα α συα ποχα, µαισ δεϖοτο δο θυε α µαιορια. Ταλϖεζ φοσσε ο σευ αρ δε νερδ. Οσ µειοσ δε χοµυνιχαο οσ ινστρυµεντοσ δε εδυχαο ε εντρετενιµεντο θυε ϑαµεσ Χλερκ Μαξωελλ τορνου ποσσϖεισ νυνχα απρεσενταραµ, θυε ευ σαιβα, νεµ υµα µινισσριε σοβρε α ϖιδα ε ο πενσαµεντο δε σευ βενφειτορ ε φυνδαδορ. Πορ ουτρο λαδο, πενσεµ εµ χοµο  διφχιλ χρεσχερ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ σεµ θυε α τελεϖισο νοσ ινστρυα σοβρε α ϖιδα ε οσ τεµποσ δε ∆αϖψ Χροχκεττ, Βιλλψ τηε Κιδ ου Αλ Χαπονε. Μαξωελλ σε χασου ϕοϖεµ, µασ α υνιο παρεχε τερ σιδο δεσαπαιξοναδα ε σεµ φιληοσ. Ασ συασ εµο⌡εσ φιχαραµ ρεσερϖαδασ παρα α χινχια. Εσσε φυνδαδορ δα ερα µοδερνα µορρευ εµ 1879, χοµ 47 ανοσ. Εµβορα εστεϕα θυασε εσθυεχιδο να χυλτυρα ποπυλαρ, οσ αστρνοµοσ δε ραδαρ θυε µαπειαµ ουτροσ µυνδοσ σε λεµβραραµ δελε: α µαιορ χορδιληειρα εµ ςνυσ, θυε δεσχοβριραµ ενϖιανδο ονδασ δε ρ〈διο δαθυι δα Τερρα, φαζενδο−ασ ριχοχηετεαρ εµ ςνυσ ε δετεχτανδο οσ εχοσ φραχοσ, ρεχεβευ ο σευ νοµε.


Μενοσ δε υµ σχυλο δεποισ δε Μαξωελλ τερ πρεδιτο ασ ονδασ δε ρ〈διο, ινιχιου−σε α προχυρα δε σιναισ δε ποσσϖεισ χιϖιλιζα⌡εσ εµ πλανετασ δε ουτρασ εστρελασ. ∆εσδε εντο τµ σε ρεαλιζαδο ϖ〈ριασ βυσχασ, αλγυµασ ϕ〈 µενχιοναδασ αθυι, δε χαµποσ µαγντιχοσ ε ελτριχοσ ϖαριανδο νο τεµπο θυε χρυζαµ ασ ιµενσασ διστνχιασ ιντερεστελαρεσ, οριγιν〈ριασ δε ουτρασ ποσσϖεισ ιντελιγνχιασ βιολογιχαµεντε µυιτο διφερεντεσ δε ν⌠σ θυε ταµβµ σε απροϖειταραµ, εµ αλγυµα ποχα δε συασ ηιστ⌠ριασ, δασ ιντυι⌡εσ δε αλγυνσ εθυιϖαλεντεσ λοχαισ δε ϑαµεσ Χλερκ Μαξωελλ. Εµ ουτυβρο δε 1992 νο δεσερτο δε Μοϕαϖε ε νυµ ϖαλε χαρστε δε Πορτο Ριχο δεµοσ ινχιο ◊θυελα θυε  δε λονγε α µαισ προµισσορα, ποδεροσα ε αβρανγεντε βυσχα δε ιντελιγνχια εξτρατερρεστρε (ΣΕΤΙ). Πελα πριµειρα ϖεζ, α ΝΑΣΣ οργανιζαϖα ε εξεχυταϖα ο προγραµα. Τοδο ο χυ σερια εξαµιναδο δυραντε υµ περοδο δε δεζ ανοσ χοµ υµα σενσιβιλιδαδε ε υµα φαιξα δε φρεθνχια ινδιτασ. Σε, νυµ πλανετα δε θυαλθυερ υµ δοσ 400 βιλη⌡εσ δε ουτρασ εστρελασ θυε φορµαµ α γαλ〈ξια δα ςια Λ〈χτεα, αλγυµ νοσ ενϖιασσε υµα µενσαγεµ δε ρ〈διο, τεραµοσ υµα χηανχε βασταντε βοα δε χαπτ〈−λα. Υµ ανο µαισ ταρδε, ο Χονγρεσσο δεσχονεχτου ο φιο δα τοµαδα. ΣΕΤΙ νο τινηα ιµπορτνχια υργεντε; σευ ιντερεσσε ερα λιµιταδο; ερα δεµασιαδο χαρο. Μασ τοδα χιϖιλιζαο να ηιστ⌠ρια ηυµανα τεµ δεστιναδο παρτε δε σευσ ρεχυρσοσ παρα ινϖεστιγαρ θυεστ⌡εσ προφυνδασ σοβρε ο Υνιϖερσο, ε  διφχιλ ιµαγιναρ υµα µαισ προφυνδα δο θυε δετερµιναρ σε εσταµοσ σοζινηοσ. Μεσµο θυε ϕαµαισ πυδσσεµοσ δεχιφραρ ο χοντεδο δα µενσαγεµ, χαπταρ υµ δεσσεσ σιναισ τρανσφορµαρια α νοσσα ϖισο δο Υνιϖερσο ε δε ν⌠σ µεσµοσ. Ε, σε πυδσσεµοσ χοµπρεενδερ α µενσαγεµ δε υµα χιϖιλιζαο τχνιχα αϖαναδα, ασ ϖανταγενσ πρ〈τιχασ σεριαµ ιναυδιτασ. Λονγε δε τερ φυνδαµεντοσ ρεστριτοσ, ο προγραµα ΣΕΤΙ, αποιαδο φορτεµεντε πελα χοµυνιδαδε χιεντφιχα, εστ〈 ταµβµ ιντεγραδο να χυλτυρα ποπυλαρ. Ο φασχνιο πορ εσσε εµπρεενδιµεντο  αµπλο ε δυραδουρο, ε πορ βοασ ραζ⌡εσ. Ε, λονγε δε σερ χαρο, ο προγραµα τερια χυσταδο µαισ ου µενοσ ο εθυιϖαλεντε α υµ ηελιχ⌠πτερο δε αταθυε πορ ανο. Ευ µε περγυντο πορ θυε εσσεσ µεµβροσ δο Χονγρεσσο θυε σε πρεοχυπαµ χοµ ασ δεσπεσασ νο πρεσταµ µαισ ατενο αο ∆επαρταµεντο δε ∆εφεσα θυε, χοµ ο δεσαπαρεχιµεντο δα Υνιο Σοϖιτιχα ε ο τρµινο δα Γυερρα Φρια, αινδα γαστα, θυανδο τοδοσ οσ χυστοσ σο χοµπυταδοσ, βεµ µαισ δε 300 βιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ πορ ανο. (Ε, εµ ουτροσ δεπαρταµεντοσ δο γοϖερνο, η〈 µυιτοσ προγραµασ θυε εθυιϖαλεµ α προµοϖερ ο βεµ−εσταρ δοσ ριχοσ.) Οσ νοσσοσ δεσχενδεντεσ ϖο ταλϖεζ ϖολταρ οσ οληοσ παρα α νοσσα ποχα ε φιχαρ εσπανταδοσ χονοσχο µεσµο δε ποσσε δα τεχνολογια παρα δετεχταρ ουτροσ σερεσ, φεχηαµοσ οσ ουϖιδοσ χοµ α ινσιστνχια εµ γασταρ α ριθυεζα ναχιοναλ παρα νοσ προτεγερ δε υµ ινιµιγο θυε ϕ〈 νο εξιστε.∗ (∗) Εµ 1995, ο προγραµα ΣΕΤΙ φοι παρχιαλµεντε ρεσσυχιταδο, χοµ 7 µιλη⌡εσ δε


∆αϖιδ Γοοδστειν, φσιχο να Χαλ Τεχη, οβσερϖα θυε α χινχια τεµ χρεσχιδο θυασε εξπονενχιαλµεντε πορ σχυλοσ ε θυε νο ποδε µαντερ εσσε ριτµο δε χρεσχιµεντο πορθυε νεσσε χασο τοδασ ασ πεσσοασ νο πλανετα τεριαµ δε σερ χιεντιστασ, ε εντο ο χρεσχιµεντο τερια δε παραρ. Ελε ιµαγινα θυε πορ εσσα ραζο, ε νο πορ χαυσα δε υµ δεσαγραδο φυνδαµενταλ χοµ α χινχια, ο χρεσχιµεντο δοσ ρεχυρσοσ δεστιναδοσ α ελα τεµ σε τορναδο µενσυραϖελµεντε µαισ λεντο νασ λτιµασ δχαδασ. Αινδα ασσιµ, ευ µε πρεοχυπο χοµ α διστριβυιο δοσ φυνδοσ παρα πεσθυισα. Ευ µε πρεοχυπο χοµ α ποσσιβιλιδαδε δε ο χανχελαµεντο δο φινανχιαµεντο γοϖερναµενταλ δο ΣΕΤΙ φαζερ παρτε δε υµα τενδνχια. Ο γοϖερνο τεµ πρεσσιοναδο α Φυνδαο Ναχιοναλ δε Χινχια α σε αφασταρ δα πεσθυισα χιεντφιχα β〈σιχα ε αποιαρ α τεχνολογια, α ενγενηαρια, ασ απλιχα⌡εσ. Ο Χονγρεσσο εστ〈 συγερινδο πρ φιµ αο Λεϖανταµεντο Γεολ⌠γιχο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ε χορταρ ο αποιο αο εστυδο δο µειο αµβιεντε φρ〈γιλ δα Τερρα. Ο αποιο δα ΝΑΣΑ ◊ πεσθυισα ε ◊ αν〈λισε δοσ δαδοσ ϕ〈 οβτιδοσ εστ〈 χαδα ϖεζ µαισ απερταδο. Μυιτοσ ϕοϖενσ χιεντιστασ νο σε ϖεµ ινχαπαζεσ δε ενχοντραρ συβσδιοσ παρα φινανχιαρ α συα πεσθυισα; ελεσ ταµβµ νο χονσεγυεµ ενχοντραρ τραβαληο. Ο ριτµο δα πεσθυισα ε δο δεσενϖολϖιµεντο ινδυστριαλ φινανχιαδοσ πορ χοµπανηιασ νορτε−αµεριχανασ τεµ διµινυδο πορ τοδα παρτε νοσ λτιµοσ ανοσ. Ο φινανχιαµεντο γοϖερναµενταλ παρα α πεσθυισα ε ο δεσενϖολϖιµεντο τεµ δεχλιναδο νο µεσµο περοδο. (Σοµεντε α πεσθυισα ε ο δεσενϖολϖιµεντο µιλιταρεσ χρεσχεραµ να δχαδα δε 80.) Εµ γαστοσ ανυαισ, ο ϑαπο  ηοϕε ο πριµειρο ινϖεστιδορ µυνδιαλ εµ πεσθυισα ε δεσενϖολϖιµεντο χιϖισ. Εµ 〈ρεασ χοµο χοµπυταο, εθυιπαµεντοσ δε τελεχοµυνιχα⌡εσ, αεροεσπαο, ροβ⌠τιχα ε εθυιπαµεντοσ δε πρεχισο χιεντφιχα, α παρτιχιπαο νορτε−αµεριχανα νασ εξπορτα⌡εσ γλοβαισ τεµ δεχλιναδο, ενθυαντο α ϕαπονεσα τεµ χρεσχιδο. Νεσσε µεσµο περοδο, οσ Εσταδοσ Υνιδοσ περδεραµ παρα ο ϑαπο α λιδερανα να µαιορια δασ τεχνολογιασ δε σεµιχονδυτορεσ. Εξπεριµενταραµ θυεδασ χονσιδερ〈ϖεισ εµ συα παρτιχιπαο νο µερχαδο δε Τςσ εµ χορεσ, ϖιδεοχασσετεσ, απαρεληοσ δε σοµ, τελεφονεσ ε πεασ παρα µ〈θυινασ. Α πεσθυισα β〈σιχα  ο χαµπο εµ θυε οσ χιεντιστασ τµ α λιβερδαδε δε σατισφαζερ α συα χυριοσιδαδε δε ιντερρογαρ α Νατυρεζα, σεµ τερ εµ ϖιστασ νενηυµ οβϕετιϖο πρ〈τιχο δε χυρτο πραζο, µασ βυσχανδο ο χονηεχιµεντο πελο χονηεχιµεντο. Ελεσ τµ,  χλαρο, υµ ιντερεσσε πρ⌠πριο να πεσθυισα β〈σιχα. ⊃ ο θυε γοσταµ δε φαζερ, εµ µυιτοσ χασοσ  α ραζο δε τερεµ σε τορναδο χιεντιστασ. Μασ  δο ιντερεσσε δα σοχιεδαδε αποιαρ εσσα πεσθυισα. ⊃ ασσιµ θυε µυιτασ ϖεζεσ σο φειτασ ασ γρανδεσ δεσχοβερτασ θυε βενεφιχιαµ α ηυµανιδαδε. Σε υνσ πουχοσ προϕετοσ χιεντφιχοσ γρανδιοσοσ ε αµβιχιοσοσ σο υµ ινϖεστιµεντο µεληορ δο θυε υµ νµερο µαιορ δε πεθυενοσ προγραµασ,  δ⌠λαρεσ εµ χοντριβυι⌡εσ πριϖαδασ, σοβ ο νοµε απροπριαδο δε Προϕετο Φνιξ.


υµα θυεστο θυε ϖαλε α πενα εξαµιναρ. Ραραµεντε τεµοσ ιντελιγνχια συφιχιεντε παρα χοµεαρ α φαζερ ιντενχιοναλµεντε ασ δεσχοβερτασ θυε ιµπυλσιοναρο α νοσσα εχονοµια ε προτεγερο ασ νοσσασ ϖιδασ. Μυιτασ ϖεζεσ, φαλτα−νοσ α πεσθυισα φυνδαµενταλ. Εµ ϖεζ δισσο, ρεαλιζαµοσ υµα αµπλα σριε δε ινϖεστιγα⌡εσ δα Νατυρεζα, ε συργεµ απλιχα⌡εσ εµ θυε ϕαµαισ ηαϖαµοσ πενσαδο. Νεµ σεµπρε,  χλαρο. Μασ χοµ βασταντε φρεθνχια. ∆αρ δινηειρο α αλγυµ χοµο Μαξωελλ ποδερια τερ παρεχιδο ο ενχοραϕαµεντο µαισ αβσυρδο δα χινχια µοϖιδα πελα χυριοσιδαδε , ε υµα δεχισο ιµπρυδεντε παρα λεγισλαδορεσ πρ〈τιχοσ. Πορ θυε δαρ δινηειρο παρα θυε χιεντιστασ νερδσ, θυε φαλαµ υµ ϕαργο ινχοµπρεενσϖελ, ποσσαµ σε εντρεγαρ α σευσ ηοββιεσ, θυανδο η〈 νεχεσσιδαδεσ ναχιοναισ υργεντεσ αινδα νο σατισφειτασ? ∆εσσε ποντο δε ϖιστα,  φ〈χιλ χοµπρεενδερ α αφιρµαο δε θυε α χινχια νο πασσα δε ουτρο λοββψ, ουτρο γρυπο δε πρεσσο ανσιοσο πορ µαντερ ο δινηειρο δοσ συβσδιοσ ρολανδο, παρα θυε οσ χιεντιστασ ϕαµαισ τενηαµ θυε ενφρενταρ υµ δια δυρο δε τραβαληο ου υµα φοληα δε παγαµεντο. Μαξωελλ νο εσταϖα πενσανδο νο ρ〈διο, νο ραδαρ ε να τελεϖισο θυανδο ραβισχου ασ εθυα⌡εσ φυνδαµενταισ δο ελετροµαγνετισµο; Νεωτον νεµ σονηαϖα χοµ ϖοσ εσπαχιαισ ου σατλιτεσ δε χοµυνιχα⌡εσ θυανδο χοµπρεενδευ πελα πριµειρα ϖεζ ο µοϖιµεντο δα Λυα; Ροεντγεν νο χογιταϖα εµ διαγν⌠στιχο µδιχο θυανδο ινϖεστιγου υµα ραδιαο πενετραντε το µιστεριοσα θυε ελε α χηαµου δε ραιοσ Ξ ; Χυριε νο πενσαϖα να τεραπια δο χνχερ θυανδο εξτραιυ α δυρασ πενασ θυαντιδαδεσ διµινυτασ δε ρ〈διο δο µειο δε τονελαδασ δε υραινιτα; Φλεµινγ νο πλανεϕαϖα σαλϖαρ ασ ϖιδασ δε µιλη⌡εσ χοµ αντιβι⌠τιχοσ θυανδο οβσερϖου υµ χρχυλο σεµ βαχτριασ αο ρεδορ δε υµα φορµαο δε µοφο; Ωατσον ε Χριχκ νο ιµαγιναϖαµ α χυρα δε δοενασ γεντιχασ θυανδο τενταϖαµ δεχιφραρ α διφρατοµετρια δοσ ραιοσ Ξ δο ∆ΝΑ; Ροωλανδ ε Μολινα νο πλανεϕαϖαµ ιµπλιχαρ οσ ΧΦΧσ να διµινυιο δα χαµαδα δε οζνιο θυανδο χοµεαραµ α εστυδαρ ο παπελ δοσ ηαλ⌠γενοσ να φοτοθυµιχα εστρατοσφριχα. ∆ε τεµποσ εµ τεµποσ, οσ µεµβροσ δο Χονγρεσσο ε ουτροσ λδερεσ πολτιχοσ αχηαµ ιρρεσιστϖελ ζοµβαρ δε προποστασ δε πεσθυισα χιεντφιχα απαρεντεµεντε οβσχυρασ θυε σολιχιταµ φινανχιαµεντοσ δο γοϖερνο. Ατ υµ σεναδορ βριληαντε χοµο Ωιλλιαµ Προξµιρε, φορµαδο εµ Ηαρϖαρδ, ερα ◊σ ϖεζεσ δαδο α χονχεδερ πρµιοσ ςελο δε Ουρο µυιτοσ χελεβρανδο προϕετοσ χιεντφιχοσ οστενσιϖαµεντε ιντεισ , ινχλυσιϖε αο ΣΕΤΙ. Ιµαγινο ο µεσµο εσπριτο εµ γοϖερνοσ αντεριορεσ υµ χερτο σρ. Φλεµινγ δεσεϕα εστυδαρ µιχρ⌠βιοσ νυµ θυειϕο φεδορεντο; υµα πολονεσα δεσεϕα αναλισαρ µινυχιοσαµεντε τονελαδασ δε µινριο δα ℑφριχα χεντραλ, παρα δεσχοβριρ θυαντιδαδεσ διµινυτασ δε υµα συβστνχια θυε, σεγυνδο ελα, βριληαρ〈 νο εσχυρο; υµ χερτο σρ. Κεπλερ δεσεϕα εσχυταρ α µσιχα δοσ πλανετασ.


Εσσασ δεσχοβερτασ ε µιληαρεσ δε ουτρασ θυε ηονραµ ε χαραχτεριζαµ ο νοσσο τεµπο, ε αλγυµασ δασ θυαισ δεϖεµοσ νοσσασ ϖιδασ, φοραµ φειτασ εµ λτιµα αν〈λισε πορ χιεντιστασ θυε τιϖεραµ α οπορτυνιδαδε δε εξπλοραρ ο θυε, εµ συα οπινιο, σοβ ο εσχρυτνιο δε σευσ παρεσ, εραµ θυεστ⌡εσ β〈σιχασ δα Νατυρεζα. Ασ απλιχα⌡εσ ινδυστριαισ, εµ θυε ο ϑαπο τεϖε υµ δεσεµπενηο το βοµ νασ λτιµασ δυασ δχαδασ, σο εξχελεντεσ. Μασ ελασ σο απλιχα⌡εσ δο θυ? Α πεσθυισα φυνδαµενταλ, α πεσθυισα νο χοραο δα Νατυρεζα,  ο µειο δε αδθυιριρµοσ ο νοϖο χονηεχιµεντο θυε πασσα εντο α σερ απλιχαδο. Οσ χιεντιστασ τµ α οβριγαο, εσπεχιαλµεντε θυανδο σολιχιταµ γρανδεσ σοµασ, δε εξπλιχαρ χοµ χλαρεζα ε ηονεστιδαδε ο οβϕετιϖο δε συασ πεσθυισασ. Ο Συπεραχελεραδορ α Συπερχονδυτορεσ παρα Χολισ⌡εσ (ΣΣΧ) τερια σιδο ο πρινχιπαλ ινστρυµεντο νο πλανετα παρα σονδαρ α εστρυτυρα φινα δα µατρια ε α νατυρεζα δο Υνιϖερσο πριµιτιϖο. Σευ πρεο ερα 10 α 15 βιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ. Φοι χανχελαδο πελο Χονγρεσσο εµ 1993, δεποισ δε τερεµ σιδο γαστοσ µαισ ου µενοσ 2 βιλη⌡εσ α πιορ δασ αλτερνατιϖασ. Μασ ο πρινχιπαλ τεµα δεσσε δεβατε νο φοι, α µευ ϖερ, ο δεχλνιο δο ιντερεσσε εµ αποιαρ α χινχια. Πουχοσ νο Χονγρεσσο χοµπρεενδιαµ παρα θυε σερϖεµ οσ µοδερνοσ αχελεραδορεσ δε αλτα ενεργια. Νο σερϖεµ παρα φαβριχαρ αρµασ. Νο τµ απλιχα⌡εσ πρ〈τιχασ. Σερϖεµ παρα αλγο θυε  χηαµαδο, ινθυιεταντεµεντε, σεγυνδο µυιτοσ, α τεορια δε τυδο . Ασ εξπλιχα⌡εσ ενϖολϖεµ εντιδαδεσ χηαµαδασ θυαρκσ, ατρατιϖο, σαβορ, χορ, ετχ., ε δο α ιµπρεσσο δε θυε οσ φσιχοσ εστο φαζενδο γραχινηασ. Ο θυε φιχου δε τοδα εσσα ηιστ⌠ρια, πελο µενοσ σεγυνδο αλγυνσ δοσ χονγρεσσιστασ χοµ θυε φαλει,  θυε οσ νερδσ ενλουθυεχεραµ ο θυε αχηο υµ µοδο σεϖερο δε δεσχρεϖερ α χινχια φυνδαµενταδα να χυριοσιδαδε. Νινγυµ δεντρε οσ θυε φοραµ σολιχιταδοσ α παγαρ πελο προϕετο τινηα α µαισ ρεµοτα ιδια δο θυε φοσσε υµ β⌠σον δε Ηιγγσ. Λι παρτε δο µατεριαλ δεστιναδο α ϕυστιφιχαρ ο ΣΣΧ. Αο φιναλ, νεµ τυδο εσταϖα δε τοδο ρυιµ, µασ νο ηαϖια ναδα θυε δε φατο τρατασσε δο οβϕετιϖο δο προϕετο νυµ νϖελ αχεσσϖελ α νο−φσιχοσ ιντελιγεντεσ, µασ χτιχοσ. Σε εσταϖαµ πεδινδο 10 ου 15 βιλη⌡εσ δε δ⌠λαρεσ παρα χονστρυιρ υµα µ〈θυινα θυε νο τεµ ϖαλορ πρ〈τιχο, οσ φσιχοσ δεϖεριαµ, νο µνιµο, φαζερ υµ εσφορο εξτρεµαµεντε σριο, χοµ γρ〈φιχοσ δεσλυµβραντεσ, µετ〈φορασ ε εµπρεγο χοµπετεντε δα λνγυα ινγλεσα, παρα ϕυστιφιχαρ α συα προποστα. Μαισ δο θυε µ〈 αδµινιστραο φινανχειρα, ρεστρι⌡εσ οραµεντ〈ριασ ε ινχοµπετνχια πολτιχα, αχηο θυε εσσα φοι α πρινχιπαλ χαυσα δο φραχασσο δο ΣΣΧ. Η〈 υµα χρεσχεντε ϖισο δε λιϖρε µερχαδο δο χονηεχιµεντο ηυµανο, σεγυνδο α θυαλ α πεσθυισα β〈σιχα δεϖε χοµπετιρ, σεµ αποιο δο γοϖερνο, χοµ τοδασ ασ ουτρασ ινστιτυι⌡εσ ε ρειϖινδιχα⌡εσ δα σοχιεδαδε. Σε νο τιϖεσσεµ χοντατο χοµ ο συπορτε γοϖερναµενταλ, ε πρεχισασσεµ χοµπετιρ να εχονοµια δε λιϖρε µερχαδο δε σευ τεµπο,  ιµπροϖ〈ϖελ θυε θυαλθυερ υµ δοσ χιεντιστασ να µινηα λιστα τιϖεσσε χονσεγυιδο ρεαλιζαρ ο σευ τραβαληο πιονειρο. Ε ο χυστο


δα πεσθυισα β〈σιχα  συβστανχιαλµεντε µαιορ δο θυε ερα να ποχα δε Μαξωελλ ταντο να 〈ρεα τε⌠ριχα χοµο, σοβρετυδο, να εξπεριµενταλ. Μασ, αλµ δισσο, ασ φορασ δο λιϖρε µερχαδο σεριαµ αδεθυαδασ παρα αποιαρ α πεσθυισα β〈σιχα? Απενασ απροξιµαδαµεντε 10% δασ προποστασ µεριτ⌠ριασ δε πεσθυισα εµ µεδιχινα σο φινανχιαδασ ηοϕε εµ δια. Ο θυε αχοντεχερια σε ο γοϖερνο δεχιδισσε σαιρ δα 〈ρεα δα πεσθυισα µδιχα? Υµα χαραχτερστιχα νεχεσσ〈ρια δα πεσθυισα β〈σιχα  θυε συα απλιχαο ρεσιδε νο φυτυρο ◊σ ϖεζεσ δχαδασ ου ατ σχυλοσ αδιαντε. Αλµ δο µαισ, νινγυµ σαβε θυε ασπεχτοσ δελα τερο ϖαλορ πρ〈τιχο ε θυε ασπεχτοσ νο ο τερο. Σε οσ χιεντιστασ νο χονσεγυεµ φαζερ εσσασ πρεϖισ⌡εσ,  προϖ〈ϖελ θυε οσ πολτιχοσ ε οσ ινδυστριαισ χονσιγαµ? Σε ασ φορασ δο λιϖρε µερχαδο φοχαλιζαµ απενασ ο λυχρο α χυρτο πραζο χοµο αχοντεχε χερταµεντε νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, θυε απρεσενταµ θυεδασ αβρυπτασ να πεσθυισα δασ εµπρεσασ , εσσα σολυο νο εθυιϖαλε α αβανδοναρ α πεσθυισα β〈σιχα? Χορταρ α χινχια φυνδαµενταλ, µοϖιδα πελα χυριοσιδαδε,  χοµερ α σεµεντε δο τριγο. Ταλϖεζ τενηαµοσ υµ πουχο µαισ παρα νοσ αλιµενταρ νο πρ⌠ξιµο ινϖερνο, µασ ο θυε πλανταρεµοσ παρα θυε ν⌠σ ε νοσσοσ φιληοσ τενηαµοσ ο συφιχιεντε παρα ατραϖεσσαρ οσ ινϖερνοσ φυτυροσ? ⊃ χλαρο θυε η〈 µυιτοσ προβλεµασ υργεντεσ διαντε δα νοσσα ναο ε δα νοσσα εσπχιε. Μασ ρεδυζιρ α πεσθυισα χιεντφιχα β〈σιχα νο  ο µειο δε ρεσολϖ−λοσ. Οσ χιεντιστασ νο χονστιτυεµ υµ βλοχο ϖοταντε. Ελεσ νο τµ υµ λοββψ εφιχαζ. Εντρεταντο, γρανδε παρτε δο σευ τραβαληο ιντερεσσα α τοδο µυνδο. ∆ειξαρ δε αποιαρ α πεσθυισα φυνδαµενταλ χονστιτυι φαλτα δε χοραγεµ, δε ιµαγιναο ε δεσσα χοισα ϖισιον〈ρια θυε αινδα νο παρεχεµοσ χοµπρεενδερ. Ταλϖεζ οχορρα α υµ δεσσεσ εξτρατερρεστρεσ ηιποττιχοσ θυε εσταµοσ πλανεϕανδο νο τερ φυτυρο. Σεµ δϖιδα, πρεχισαµοσ δε αλφαβετιζαο, εδυχαο, εµπρεγοσ, σιστεµα δε σαδε ε σεγυρανα αδεθυαδοσ, προτεο αο µειο αµβιεντε, σεγυρανα να ϖεληιχε, υµ οραµεντο εθυιλιβραδο, ε υµα µυλτιδο δε ουτρασ θυεστ⌡εσ. Μασ σοµοσ υµα σοχιεδαδε ριχα. Νο ποδεµοσ ταµβµ χριαρ οσ Μαξωελλ δε νοσσα ποχα? Παρα τοµαρ υµ εξεµπλο σιµβ⌠λιχο, σερ〈 ρεαλµεντε ϖερδαδε θυε νο ποδεµοσ αρχαρ χοµ α θυαντιδαδε δε σεµεντεσ δε τριγο εθυιϖαλεντε α υµ ηελιχ⌠πτερο δε αταθυε παρα εσχυταρ ασ εστρελασ?


24 ΧΙ⊇ΝΧΙΑ Ε ΒΡΥΞΑΡΙΑ∗

Υβι δυβιυµ ιβι λιβερτασ: Ονδε η〈 δϖιδα, η〈 λιβερδαδε. Προϖρβιο λατινο

Α Φειρα Μυνδιαλ δε Νοϖα Ψορκ, εµ 1939 θυε ταντο µε δεσλυµβρου χοµο πεθυενο ϖισιταντε σαδο δασ ζονασ µαισ ποβρεσ δο Βροοκλψν , ερα σοβρε Ο µυνδο δε αµανη . Σιµπλεσµεντε πορ αδοταρ εσσε τεµα, ελα προµετια θυε ηαϖερια υµ µυνδο δο αµανη, ε ο οληαρ µαισ χασυαλ αφιρµαϖα θυε ελε σερια µεληορ δο θυε ο µυνδο δε 1939. Εµβορα α νυανα τιϖεσσε µε πασσαδο ιντειραµεντε δεσπερχεβιδα, µυιτασ πεσσοασ ανσιαϖαµ πορ εσσα χονφιρµαο τρανθιλιζαδορα ◊σ ϖσπερασ δα γυερρα µαισ βρυταλ ε χαλαµιτοσα δα ηιστ⌠ρια ηυµανα. Πελο µενοσ, φιθυει σαβενδο θυε µε τορναρια αδυλτο νο φυτυρο. Ο αµανη λιµπο ε λυζιδιο ρετραταδο πελα φειρα ερα ατραεντε ε χηειο δε εσπερανασ. Ε αλγο χηαµαδο χινχια χονστιτυα εϖιδεντεµεντε ο µειο δε ατινγιρ εσσε φυτυρο. Μασ, σε ασ χοισασ τιϖεσσεµ σε πασσαδο δε φορµα υµ πουχο διφερεντε, α φειρα ποδερια τερ µε οφερεχιδο µυιτσσιµο µαισ. Υµα λυτα φεροζ αχοντεχερα νοσ βαστιδορεσ. Α ϖισο θυε πρεϖαλεχευ φοι α δε Γροϖερ Ωηαλεν, πρεσιδεντε ε πρινχιπαλ πορτα−ϖοζ δο εϖεντο αντιγο εξεχυτιϖο δε εµπρεσασ, χηεφε δε πολχια δα χιδαδε δε Νοϖα Ψορκ νυµα ποχα δε ϖιολνχια πολιχιαλ νυνχα ϖιστα, ε πιονειρο εµ ρελα⌡εσ πβλιχασ. Φοι δελε θυε παρτιυ α ιδια δε θυε οσ εδιφχιοσ δασ εξποσι⌡εσ φοσσεµ πρινχιπαλµεντε χοµερχιαισ, ινδυστριαισ, οριενταδοσ παρα οσ προδυτοσ δε χονσυµο, ε φοι ελε θυεµ χονϖενχευ Σταλιν ε Μυσσολινι α χονστρυιρ λυξυοσοσ παϖιλη⌡εσ ναχιοναισ. (Μαισ ταρδε, ελε σε θυειξου δασ µυιτασ ϖεζεσ εµ θυε φορα οβριγαδο α φαζερ α σαυδαο φασχιστα.) Ο νϖελ δασ εξποσι⌡εσ, χονφορµε α δεσχριο δε υµ προϕετιστα, φοι εσταβελεχιδο χοµο αθυελε αδεθυαδο ◊ µενταλιδαδε δε υµα χριανα δε δοζε ανοσ. Εντρεταντο, χοµο φοι ναρραδο πελο ηιστοριαδορ Πετερ Κυζνιχκ, δα (∗) Εσχριτο χοµ Ανν ∆ρυψαν. Οσ δοισ χαπτυλοσ σεγυιντεσ τµ υµ χοντεδο µαισ πολτιχο θυε ο ρεστο δο λιϖρο. Νο δεσεϕο συγεριρ θυε α δεφεσα δα χινχια ε δο χετιχισµο χονδυζα νεχεσσαριαµεντε α τοδασ ασ χονχλυσ⌡εσ πολτιχασ ε σοχιαισ θυε απρεσεντο. Εµβορα ο πενσαµεντο χτιχο σεϕα ινεστιµ〈ϖελ να πολτιχα, α πολτιχα νο  υµα χινχια.


Υνιϖερσιδαδε Αµεριχανα, υµ γρυπο δε χιεντιστασ νοτ〈ϖεισ θυε ινχλυα Ηαρολδ Υρεψ ε Αλβερτ Εινστειν αδϖογου α ιδια δε απρεσενταρ α χινχια πελα χινχια, ε νο απενασ χοµο µειο δε προδυζιρ απαρεληοσ παρα ϖενδερ; φοχαλιζανδο ο µοδο δε πενσαρ, ε νο απενασ οσ προδυτοσ. Ελεσ εσταϖαµ χονϖενχιδοσ δε θυε υµα αµπλα χοµπρεενσο ποπυλαρ δα χινχια ερα ο αντδοτο παρα α συπερστιο ε α ιντολερνχια; δε θυε, χοµο δισσε ο διϖυλγαδορ δα χινχια Ωατσον ∆αϖισ, ο χαµινηο χιεντφιχο  ο χαµινηο δεµοχρ〈τιχο . Υµ δοσ χιεντιστασ ατ συγεριυ θυε υµα αµπλα ϖαλοριζαο πβλιχα δοσ µτοδοσ δα χινχια ποδερια λεϖαρ ◊ ϖιτ⌠ρια φιναλ σοβρε α εστυπιδεζ υµ οβϕετιϖο διγνο, µασ προϖαϖελµεντε ιρρεαλιζ〈ϖελ. Θυανδο σε ρεαλιζου α φειρα, θυασε νενηυµα χινχια ϖερδαδειρα φοι ανεξαδα ◊σ εξποσι⌡εσ, απεσαρ δοσ προτεστοσ δοσ χιεντιστασ ε δε σευσ απελοσ α πρινχπιοσ ελεϖαδοσ. Αινδα ασσιµ, παρτε δο πουχο θυε φοι αχρεσχενταδο χηεγου ατ µιµ ε αϕυδου α τρανσφορµαρ α µινηα ινφνχια. Μασ ο φοχο εµπρεσαριαλ ε δε χονσυµο χοντινυου χεντραλ, νο απαρεχενδο εσσενχιαλµεντε ναδα σοβρε α χινχια χοµο µοδο δε πενσαρ, µυιτο µενοσ χοµο βαλυαρτε δε υµα σοχιεδαδε λιϖρε.

Εξαταµεντε µειο σχυλο µαισ ταρδε, νοσ λτιµοσ ανοσ δα Υνιο Σοϖιτιχα, Ανν ∆ρυψαν ε ευ νοσ ϖιµοσ νυµ ϕανταρ εµ Περεδελκινο, υµα ϖιλα περτο δε Μοσχου, ονδε φυνχιον〈ριοσ δο Παρτιδο Χοµυνιστα, γενεραισ δα ρεσερϖα ε αλγυνσ ιντελεχτυαισ πριϖιλεγιαδοσ τινηαµ συασ χασασ δε ϖερανειο. Ο αρ εσταϖα ελτριχο χοµ α περσπεχτιϖα δε νοϖασ λιβερδαδεσ εσπεχιαλµεντε ο διρειτο δε φαλαρ ο θυε σε πενσα, µεσµο θυε ο γοϖερνο νο γοστε δο θυε σε διζ. Α φαβυλοσα ρεϖολυο δε νοϖασ εξπεχτατιϖασ δεσαβροχηαϖα. Μασ, απεσαρ δα γλασνοστ, ηαϖια δϖιδασ µυιτο διφυνδιδασ. Οσ θυε εσταϖαµ νο ποδερ περµιτιριαµ ρεαλµεντε θυε οσ σευσ πρ⌠πριοσ χρτιχοσ φοσσεµ ουϖιδοσ? Α λιβερδαδε δε εξπρεσσο, ρευνιο, ιµπρενσα, ρελιγιο σερια ρεαλµεντε περµιτιδα? Ασ πεσσοασ σεµ εξπερινχια δε λιβερδαδε σεριαµ χαπαζεσ δε συπορταρ ο σευ νυσ? Αλγυνσ δοσ χιδαδοσ σοϖιτιχοσ πρεσεντεσ αο ϕανταρ τινηαµ λυταδο δυραντε δχαδασ ε χοντρα λονγασ διφιχυλδαδεσ πελασ λιβερδαδεσ θυε α µαιορια δοσ νορτε−αµεριχανοσ χονσιδερα νατυραισ; να ϖερδαδε, ελεσ τινηαµ σε ινσπιραδο να εξπερινχια νορτε−αµεριχανα, α δεµονστραο εµ υµ µυνδο ρεαλ δε θυε ασ να⌡εσ, µεσµο αθυελασ χοµ µλτιπλασ χυλτυρασ ε ετνιασ, ποδεµ σοβρεϖιϖερ ε προσπεραρ χοµ εσσασ λιβερδαδεσ ραζοαϖελµεντε ιντατασ. Χηεγαραµ αο ποντο δε λεϖανταρ α ποσσιβιλιδαδε δε θυε α προσπεριδαδε σε δεϖια ◊ λιβερδαδε δε θυε, νυµα ερα δε αλτα τεχνολογια ε µυδανασ ρ〈πιδασ, ασ δυασ χρεσχεµ ου δεχλιναµ ϕυντασ, δε θυε α ποστυρα αβερτα δα χινχια ε δα δεµοχραχια, α συα δισποσιο α σερεµ ϕυλγαδασ πελα εξπερινχια, εραµ µοδοσ


δε πενσαρ ιντιµαµεντε αλιαδοσ. Ηουϖε µυιτοσ βρινδεσ, χοµο σεµπρε αχοντεχε νοσ ϕανταρεσ νεσσα παρτε δο µυνδο. Ο µαισ µεµορ〈ϖελ φοι φειτο πορ υµ ροµανχιστα σοϖιτιχο δε ρενοµε µυνδιαλ. Ελε σε λεϖαντου, εργυευ ο χοπο, νοσ οληου βεµ νοσ οληοσ ε δισσε: Αοσ νορτε−αµεριχανοσ. Ελεσ τµ υµ πουχο δε λιβερδαδε . Φεζ υµα παυσα, ε δεποισ αχρεσχεντου: Ε σαβεµ χοµο µαντ−λα . Σερ〈 ϖερδαδε?

Α τιντα αινδα νο σεχαρα να ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ, θυανδο οσ πολτιχοσ δεσχοβριραµ υµ µειο δε συβϖερτ−λα απροϖειτανδο−σε δο µεδο ε δα ηιστερια πατρι⌠τιχα. Εµ 1798, ο Παρτιδο Φεδεραλιστα, νο ποδερ, σαβια θυε ο ποντο α πρεσσιοναρ ερα ο πρεχονχειτο τνιχο ε χυλτυραλ. Εξπλορανδο ασ τενσ⌡εσ εντρε α Φρανα ε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ, ε υµ µεδο βεµ διφυνδιδο δε θυε οσ ιµιγραντεσ φρανχεσεσ ε ιρλανδεσεσ φοσσεµ δε χερτο µοδο ιντρινσεχαµεντε ινχαπαζεσ δε σερ νορτε−αµεριχανοσ, οσ φεδεραλιστασ απροϖαραµ υµ χονϕυντο δε λεισ θυε ϖιεραµ α σερ χονηεχιδασ χοµο ασ Λεισ δοσ Εστρανγειροσ ε δα Σεδιο. Υµα δασ λεισ αυµεντου ο πραζο δε ρεσιδνχια παρα ρεθυερερ χιδαδανια νορτε−αµεριχανα δε χινχο παρα χατορζε ανοσ. (Οσ χιδαδοσ δε οριγεµ φρανχεσα ε ιρλανδεσα εµ γεραλ ϖοταϖαµ χοµ α οποσιο, ο Παρτιδο Ρεπυβλιχανο−∆εµοχρ〈τιχο δε Τηοµασ ϑεφφερσον.) Α Λει δοσ Εστρανγειροσ δαϖα αο πρεσιδεντε ϑοην Αδαµσ ο ποδερ δε δεπορταρ θυαλθυερ εστρανγειρο θυε δεσπερτασσε συσπειτασ. ∆ειξαρ ο πρεσιδεντε νερϖοσο, δισσε υµ µεµβρο δο Χονγρεσσο,  ο νοϖο χριµε . ϑεφφερσον αχρεδιταϖα θυε α Λει δοσ Εστρανγειροσ φορα ρεδιγιδα εσπεχιαλµεντε παρα εξπυλσαρ Χ. Φ. ςολνεψ,∗ ηιστοριαδορ ε φιλ⌠σοφο φρανχσ; Πιερρε Σαµυελ δυ Ποντ δε Νεµουρσ, πατριαρχα δα φαµοσα φαµλια δε θυµιχοσ; ε ο χιεντιστα βριτνιχο ϑοσεπη Πριεστλεψ, θυε δεσχοβριυ ο οξιγνιο ε φοι υµ αντεπασσαδο ιντελεχτυαλ δε ϑαµεσ Χλερκ Μαξωελλ. Να οπινιο δε ϑεφφερσον, ελεσ εραµ εξαταµεντε ο τιπο δε πεσσοασ δε θυε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ νεχεσσιταϖαµ. Α Λει δα Σεδιο τορναϖα ιλεγαλ πυβλιχαρ χρτιχασ φαλσασ ου µαλιχιοσασ αο γοϖερνο ου ινσπιραρ οποσι⌡εσ α θυαλθυερ υµ δε σευσ ατοσ. Φοραµ φειτασ υµασ δυασ δζιασ δε πρισ⌡εσ, δεζ πεσσοασ φοραµ χονδεναδασ ε µυιτοσ µαισ χενσυραδοσ ου σιλενχιαδοσ πορ ιντιµιδαο. Α λει τενταϖα, διζια ϑεφφερσον, εσµαγαρ τοδα ε θυαλθυερ οποσιο πολτιχα, χριµιναλιζανδο ασ χρτιχασ ◊σ αυτοριδαδεσ ου ◊σ πολτιχασ φεδεραλιστασ . (∗) Υµα πασσαγεµ τπιχα δε Ρυινσ, λιϖρο δε ςολνεψ πυβλιχαδο εµ 1791: ςοχσ δισπυταµ, βριγαµ, λυταµ πελο θυε  ινχερτο, πελο θυε δεσπερτα δϖιδασ. Οη ηοµενσ! Ισσο νο  λουχυρα? [...] ∆εϖεµοσ τρααρ υµα λινηα δε διστινο εντρε αθυελεσ [τεµασ] θυε σο χαπαζεσ δε ϖεριφιχαο ε αθυελεσ θυε νο ο σο, ε σεπαραρ πορ υµα βαρρειρα ινϖιολ〈ϖελ ο µυνδο δοσ σερεσ φαντ〈στιχοσ δο µυνδο δασ ρεαλιδαδεσ; ιστο , τοδασ ασ θυεστ⌡εσ χιϖισ δεϖεµ σερ αφασταδασ δασ οπινι⌡εσ τεολ⌠γιχασ ε ρελιγιοσασ .


Ασσιµ θυε φοι ελειτο, να ϖερδαδε να πριµειρα σεµανα δε σευ µανδατο εµ 1801, ϑεφφερσον χοµεου α περδοαρ τοδασ ασ ϖτιµασ δα Λει δα Σεδιο, πορθυε, διζια, ελα ερα τοταλµεντε χοντρ〈ρια αο εσπριτο δασ λιβερδαδεσ νορτε−αµεριχανασ, χοµο σε ο Χονγρεσσο τιϖεσσε ορδεναδο α τοδοσ ν⌠σ θυε χασσεµοσ δε ϕοεληοσ ε αδορ〈σσεµοσ υµ βεζερρο δε ουρο. Εµ 1802, ϕ〈 ναδα ρεσταϖα δασ λεισ δοσ Εστρανγειροσ ε δα Σεδιο νοσ ρεγιστροσ. ∆εποισ δε δοισ σχυλοσ,  διφχιλ ρεχαπτυραρ α ατµοσφερα δελιραντε θυε φαζια οσ φρανχεσεσ ε οσ σελϖαγενσ ιρλανδεσεσ παρεχερεµ υµα αµεαα το γραϖε θυε εσταραµοσ δισποστοσ α ρενυνχιαρ α νοσσασ λιβερδαδεσ µαισ πρεχιοσασ. ∆αρ χρδιτο αοσ τριυνφοσ χυλτυραισ δοσ φρανχεσεσ ε ιρλανδεσεσ, δεφενδερ διρειτοσ ιγυαισ παρα ελεσ εραµ να ϖερδαδε ατιτυδεσ δεπρεχιαδασ νοσ χρχυλοσ χονσερϖαδορεσ χοµο σεντιµενταισ υµα χορρεο πολτιχα ιρρεαλιστα. Μασ  σεµπρε ασσιµ. Σεµπρε παρεχε υµα αβερραο µαισ ταρδε. Μασ εντο ϕ〈 εσταµοσ νασ γαρρασ δε ουτρα ηιστερια. Αθυελεσ θυε προχυραµ ο ποδερ α θυαλθυερ πρεο δετεχταµ υµα φραθυεζα σοχιαλ, υµ µεδο θυε ποδεµ υσαρ παρα χηεγαρ αο χαργο δεσεϕαδο. Ποδεµ σερ διφερενασ τνιχασ, χοµο ναθυελα ποχα, ταλϖεζ θυαντιδαδεσ διφερεντεσ δε µελανινα να πελε; ου ταλϖεζ σεϕα ο υσο δε δρογασ, ο χριµε ϖιολεντο, α χρισε εχονµιχα, α εδυχαο ρελιγιοσα ου α προφαναο δα βανδειρα (λιτεραλµεντε, τορν〈−λα προφανα). Θυαλθυερ θυε σεϕα ο προβλεµα, ο ρεµδιο ρ〈πιδο  συπριµιρ υµ πουχο δα λιβερδαδε δα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ. Σιµ, εµ 1942, οσ νιπο− αµεριχανοσ εσταϖαµ προτεγιδοσ πελα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ, µασ ν⌠σ οσ πρενδεµοσ δε θυαλθυερ ϕειτο αφιναλ, εστ〈ϖαµοσ εµ γυερρα. Σιµ, η〈 προιβι⌡εσ χονστιτυχιοναισ χοντρα βυσχα ε πρισο δεσπροποσιταδασ, µασ εσταµοσ εµ γυερρα χοµ ο τρ〈φιχο δε δρογασ, ε οσ χριµεσ ϖιολεντοσ εστο φυγινδο αο νοσσο χοντρολε. Σιµ, η〈 α λιβερδαδε δε εξπρεσσο, µασ νο θυερεµοσ αυτορεσ εστρανγειροσ εντρε ν⌠σ, φαλανδο δε ιδεολογιασ εστρανηασ, νο  µεσµο? Οσ πρετεξτοσ µυδαµ δε ανο παρα ανο, µασ ο ρεσυλταδο χοντινυα ο µεσµο: χονχεντραρ µαισ ποδερ εµ µενοσ µοσ ε συπριµιρ α διϖερσιδαδε δε οπινιο µεσµο θυε α εξπερινχια µοστρε χλαραµεντε οσ περιγοσ δεσσα λινηα δε αο.

Σε νο σαβεµοσ δο θυε σοµοσ χαπαζεσ, νο ποδεµοσ αϖαλιαρ ασ µεδιδασ τοµαδασ παρ νοσ προτεγερ δε ν⌠σ µεσµοσ. ∆ισχυτι α µανια ευροπια δε περσεγυιο ◊σ βρυξασ νο χοντεξτο δοσ σεθεστροσ πορ αλιενγενασ; εσπερο θυε ο λειτορ µε περδοε πορ ϖολταρ αο τεµα εµ σευ χοντεξτο πολτιχο. ⊃ υµα πορτα παρα ο αυτοχονηεχιµεντο ηυµανο. Σε ϖεριφιχαρµοσ ο θυε ασ αυτοριδαδεσ ρελιγιοσασ ε σεχυλαρεσ να χαα ◊σ βρυξασ δοσ σχυλοσ Ξς α ΞςΙΙ χονσιδεραϖαµ εϖιδνχια αχειτ〈ϖελ ε υµ ϕυλγαµεντο ϕυστο, µυιτασ δασ


χαραχτερστιχασ νοϖασ ε πεχυλιαρεσ δα Χονστιτυιο ε δα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ νορτε−αµεριχανασ δο σχυλο ΞςΙΙΙ σε τορναµ χλαρασ; ινχλυσιϖε ο ϕυλγαµεντο πορ ϕρι, ασ προιβι⌡εσ χοντρα α αυτο−ινχριµιναο ε χοντρα χαστιγοσ χρυισ ε ινχοµυνσ, α λιβερδαδε δε εξπρεσσο ε δε ιµπρενσα, ο προχεσσο ϕυστο, ο εθυιλβριο δοσ ποδερεσ ε α σεπαραο εντρε Ιγρεϕα ε Εσταδο. Φριεδριχη ϖον Σπεε (προνυνχια−σε Σηπ ) φοι υµ παδρε ϕεσυτα θυε τεϖε α ινφελιχιδαδε δε ουϖιρ ασ χονφισσ⌡εσ δασ πεσσοασ αχυσαδασ δε βρυξαρια να χιδαδε αλεµ δε Ωρτζβυργ (ϖερ χαπτυλο 7). Εµ 1631, ελε πυβλιχου Χαυτιο χριµιναλισ [πρεχαυ⌡εσ παρα οσ αχυσαδορεσ], θυε ρεϖελαϖα α εσσνχια δεσσε τερρορισµο δα Ιγρεϕα/Εσταδο χοντρα ο ινοχεντε. Αντεσ δε σερ πυνιδο, ελε µορρευ δα πεστε χοµο π〈ροχο α σερϖιο δοσ δοεντεσ. Εισ υµ τρεχηο δε σευ λιϖρο δε αλερτα: 1. Ιναχρεδιταϖελµεντε, εντρε ν⌠σ, αλεµεσ, ε εσπεχιαλµεντε (τενηο ϖεργονηα δε διζερ) εντρε οσ χατ⌠λιχοσ, εξιστεµ συπερστι⌡εσ ποπυλαρεσ, ινϖεϕα, χαλνιασ, διφαµα⌡εσ, ινσινυα⌡εσ ε χοισασ δο γνερο, θυε, σεµ σερ πυνιδασ νεµ ρεφυταδασ, προϖοχαµ συσπειτασ δε βρυξαρια. ϑ〈 νο  ∆ευσ, νεµ α νατυρεζα, µασ σο ασ βρυξασ ασ ρεσπονσ〈ϖεισ πορ τυδο. 2. Πορ ισσο, εργυε−σε υµ χλαµορ δα ποπυλαο παρα θυε οσ µαγιστραδοσ ινϖεστιγυεµ ασ βρυξασ α θυεµ σ⌠ οσ µεξεριχοσ ποπυλαρεσ τορναραµ το νυµεροσασ. 3. Πορταντο, οσ πρνχιπεσ πεδεµ α σευσ ϕυζεσ ε χονσεληειροσ θυε αβραµ προχεσσοσ χοντρα ασ βρυξασ. 4. Οσ ϕυζεσ µαλ σαβεµ πορ ονδε χοµεαρ, ποισ νο τµ εϖιδνχια [ινδιχια] ου προϖα. 5. Ενθυαντο ισσο, ασ πεσσοασ δεχλαραµ θυε εσσα δεµορα  συσπειτα; ε οσ πρνχιπεσ σο δισσο περσυαδιδοσ πορ υµ ου ουτρο ινφορµαντε. 6. Να Αλεµανηα, οφενδερ εσσεσ πρνχιπεσ  υµα φαλτα σρια, ατ ο χλερο απροϖα τυδο ο θυε ληεσ αγραδα, σεµ σε ιµπορταρ χοµ θυεµ ποσσα τ−λοσ ινστιγαδο (αινδα θυε βεµ−ιντενχιοναδοσ). 7. Πορ φιµ, οσ ϕυζεσ σε συβµετεµ αοσ δεσεϕοσ δοσ πρνχιπεσ ε δο υµ ϕειτο δε χοµεαρ οσ ϕυλγαµεντοσ. 8. Αοσ ουτροσ ϕυζεσ θυε αινδα ηεσιταµ, χοµ µεδο δε σε ενϖολϖερ νεσσα θυεστο δελιχαδα,  ενϖιαδο υµ ινϖεστιγαδορ εσπεχιαλ. Νεσσε χαµπο δε ινϖεστιγαο, θυαλθυερ ινεξπερινχια ου αρρογνχια θυε ο αγεντε δεµονστραρ νο δεσεµπενηο δε συα ταρεφα  χονσιδεραδο ζελο πελα ϕυστια. Ο σευ ζελο πελα ϕυστια  ταµβµ εστιµυλαδο πελασ εσπερανασ δε λυχρο, εσπεχιαλµεντε σε φορ υµ αγεντε ποβρε ε γανανχιοσο χοµ υµα γρανδε φαµλια, ποισ παρα χαδα βρυξα θυειµαδα ρεχεβε χοµο εστιπνδιο ταντοσ


δ⌠λαρεσ πορ χαβεα, αλµ δε ταξασ ε γρατιφιχα⌡εσ ινχιδενταισ θυε οσ αγεντεσ ινϖεστιγαδορεσ τµ περµισσο δε εξτορθυιρ ◊ ϖονταδε δαθυελεσ θυε χονϖοχαµ. 9. Σε οσ δελριοσ δε υµ λουχο ου υµ ρυµορ µαλιχιοσο ε φτιλ (ποισ α προϖα δο εσχνδαλο ϕαµαισ  νεχεσσ〈ρια) απονταµ αλγυµα ϖεληα ινδεφεσα, ελα  α πριµειρα α σοφρερ. 10. Νο ενταντο, παρα εϖιταρ α ιµπρεσσο δε θυε ελα  ινδιχιαδα υνιχαµεντε χοµ βασε εµ ρυµορεσ, σεµ ουτρασ προϖασ, οβτµ−σε χερτα πρεσυνο δε χυλπα προπονδο−σε ο σεγυιντε διλεµα: ου ελα λεϖου υµα ϖιδα ιµπρ⌠πρια ε µ〈, ου ελα λεϖου υµα ϖιδα απροπριαδα ε βοα. Σε φοι υµα ϖιδα µ〈, δεϖε σερ χυλπαδα. Πορ ουτρο λαδο, σε λεϖου υµα ϖιδα βοα, ισσο  ιγυαλµεντε χονδεναδορ; ποισ ασ βρυξασ δισφαραµ ε τενταµ παρεχερ εσπεχιαλµεντε ϖιρτυοσασ. 11. Ασσιµ, α ϖεληα  ενχαρχεραδα να πρισο. Ενχοντρα−σε υµα νοϖα προϖα πορ µειο δε υµ σεγυνδο διλεµα: ελα τεµ µεδο ου νο. Σε εστ〈 χοµ µεδο (ουϖινδο φαλαρ δασ τορτυρασ ηορρϖεισ εµπρεγαδασ χοντρα ασ βρυξασ), ισσο  υµα προϖα σεγυρα; ποισ α συα χονσχινχια α αχυσα. Σε νο δεµονστρα µεδο (χονφιανδο να συα ινοχνχια), ισσο ταµβµ  υµα προϖα; ποισ ασ βρυξασ χαραχτεριστιχαµεντε φινγεµ ινοχνχια ε σο δεσχαραδασ. 12. Παρα θυε εσσασ νο σεϕαµ ασ νιχασ προϖασ, ο ινϖεστιγαδορ µανδα οσ σευσ βισβιληοτειροσ, φρεθεντεµεντε δεπραϖαδοσ ε ινφαµεσ, ϖασχυληαρεµ τοδα α ϖιδα πασσαδα δα µυληερ. Ισσο δεχερτο νο σερ〈 φειτο σεµ ρεϖελαρ αλγυµα φρασε ου ατο, θυε οσ ηοµενσ θυε τενηαµ εσσα πρεδισποσιο ποδεµ φαχιλµεντε αλτεραρ ε διστορχερ, τρανσφορµανδο−οσ εµ εϖιδνχια δε βρυξαρια. 13. Θυαλθυερ πεσσοα θυε ληε θυειρα µαλ τεµ εντο υµα αµπλα οπορτυνιδαδε δε λεϖανταρ χοντρα ελα τοδασ ασ αχυσα⌡εσ θυε δεσεϕαρ; ε τοδο µυνδο διζ θυε α εϖιδνχια  φορτε χοντρα ελα. 14. Ε ασσιµ απρεσσα−σε ο χαµινηο ◊ τορτυρα, α µενοσ θυε, χοµο αχοντεχε φρεθεντεµεντε, ελα σεϕα τορτυραδα νο µεσµο δια δα πρισο. 15. Νεσσεσ ϕυλγαµεντοσ, νινγυµ τεµ περµισσο παρα τερ αδϖογαδο ου ουτρο µειο δε δεφεσα ϕυστα, ποισ α βρυξαρια  χονσιδεραδα υµ χριµε εξχεπχιοναλ [δε ταλ γραϖιδαδε θυε τοδασ ασ ρεγρασ δο προχεδιµεντο λεγαλ ποδεµ σερ συσπενσασ], ε θυεµ σε αϖεντυραρ α δεφενδερ α πρισιονειρα τορνα− σε ελε πρ⌠πριο συσπειτο δε βρυξαρια ασσιµ χοµο τοδοσ οσ θυε ουσαρεµ προτεσταρ νεσσεσ χασοσ ε ρεχοµενδαρ θυε οσ ϕυζεσ σεϕαµ πρυδεντεσ, ποισ ελεσ σο ιµεδιαταµεντε ροτυλαδοσ δε δεφενσορεσ δα βρυξαρια. Ασσιµ, τοδο µυνδο σε χαλα πορ µεδο. 16. Παρα θυε παρεα τερ υµα οπορτυνιδαδε δε σε δεφενδερ, α µυληερ  χονδυζιδα περαντε υµ τριβυναλ ε ασ ινδιχα⌡εσ δε συα χυλπα σο λιδασ ε


εξαµιναδασ σε  θυε σε ποδε δαρ α ισσο ο νοµε δε εξαµε. 17. Αινδα θυε ελα νεγυε εσσασ αχυσα⌡εσ ε ρεσπονδα σατισφατοριαµεντε α τοδασ, νο σε ληε δ〈 νενηυµα ατενο ε συασ ρεσποστασ νεµ σο ρεγιστραδασ; τοδοσ οσ ινδιχιαµεντοσ ρετµ α συα φορα ε ϖαλιδαδε, πορ µαισ περφειτασ θυε σεϕαµ συασ ρεσποστασ. Ελα  µανδαδα δε ϖολτα ◊ πρισο, παρα χονσιδεραρ µαισ χυιδαδοσαµεντε σε ϖαι περσιστιρ εµ συα οβστιναο ποισ, χοµο ϕ〈 νεγου α συα χυλπα, ελα  οβστιναδα. 18. Νο δια σεγυιντε, ελα χοµπαρεχε δε νοϖο περαντε ο τριβυναλ ε ουϖε υµα ορδεµ δε τορτυρα χοµο σε ελα νυνχα τιϖεσσε ρεφυταδο ασ αχυσα⌡εσ. 19. Αντεσ δα τορτυρα, πορµ, ελα  ρεϖισταδα παρα ϖεριφιχαρ σε νο τεµ αµυλετοσ: τοδο ο σευ χορπο  ρασπαδο, ε µεσµο ασ παρτεσ πριϖαδασ θυε ινδιχαµ ο σεξο φεµινινο σο λασχιϖαµεντε εξαµιναδασ. 20. Ο θυε η〈 δε το χηοχαντε νισσο? Οσ παδρεσ σο τραταδοσ δα µεσµα µανειρα. 21. Θυανδο α µυληερ φοι ρασπαδα ε ρεϖισταδα, ελα  τορτυραδα παρα θυε χονφεσσε α ϖερδαδε ιστο , παρα δεχλαραρ ο θυε ελεσ θυερεµ ουϖιρ, ποισ νατυραλµεντε ναδα µαισ ποδε σερ ϖερδαδε. 22. Ελεσ χοµεαµ χοµ ο πριµειρο γραυ, ιστο , α τορτυρα µενοσ σεϖερα. Εµβορα εξχεσσιϖαµεντε σεϖερα, ελα  λεϖε εµ χοµπαραο χοµ ασ τορτυρασ ποστεριορεσ. Πορταντο, σε ελα χονφεσσα, ελεσ διζεµ θυε α µυληερ χονφεσσου σεµ τορτυρα! 23. Ορα, θυε πρνχιπε ποδε δυϖιδαρ δα χυλπα δα µυληερ, θυανδο ληε ινφορµαµ θυε ελα χονφεσσου ϖολυνταριαµεντε, σεµ τορτυρα? 24. Ασσιµ, ελα  χονδεναδα ◊ µορτε σεµ εσχρπυλοσ. Μασ τερια σιδο εξεχυταδα µεσµο θυε νο τιϖεσσε χονφεσσαδο; ποισ, ινιχιαδα α τορτυρα, οσ δαδοσ εστο λαναδοσ; ελα νο ποδε εσχαπαρ, τεµ φοροσαµεντε δε µορρερ. 25. Ο ρεσυλταδο  ο µεσµο, θυερ ελα χονφεσσε, θυερ νο. Σε χονφεσσα, α συα χυλπα  χλαρα: ελα  εξεχυταδα. Θυαλθυερ ρετραταο  εµ ϖο. Σε ελα νο χονφεσσα, α τορτυρα  ρεπετιδα δυασ, τρσ, θυατρο ϖεζεσ. Εµ χριµεσ εξχεπχιοναισ, α τορτυρα  ιλιµιταδα εµ δυραο, σεϖεριδαδε ου φρεθνχια. 26. Σε, δυραντε α τορτυρα, α ϖεληα χοντορχε ασ φει⌡εσ δε δορ, διζεµ θυε ελα εστ〈 ρινδο; σε δεσµαια,  θυε εστ〈 δορµινδο ου ενφειτιου α σι πρ⌠πρια, τορνανδο−σε ταχιτυρνα. Ε, σε  ταχιτυρνα, µερεχε σερ θυειµαδα ϖιϖα, χοµο υλτιµαµεντε τεµ σιδο φειτο χοµ αλγυµασ θυε, εµβορα τορτυραδασ ϖ〈ριασ ϖεζεσ, νο σε δισπυσεραµ α διζερ ο θυε οσ ινϖεστιγαδορεσ θυεριαµ ουϖιρ. 27. Ε ατ οσ χονφεσσορεσ ε οσ παδρεσ χονχορδαµ θυε ελα µορρευ οβστιναδα ε ιµπενιτεντε; θυε ελα νο θυισ σε χονϖερτερ, νεµ αβανδοναρ ο σευ νχυβο,


µαντενδο−σε φιελ α ελε. 28. Εντρεταντο, σε ελα µορρε δε ταντα τορτυρα, ελεσ διζεµ θυε ο διαβο θυεβρου ο σευ πεσχοο. 29. Πορ ισσο, ο χαδ〈ϖερ  εντερραδο εµβαιξο δα φορχα. 30. Πορ ουτρο λαδο, σε ελα νο µορρε σοβ τορτυρα, ε σε υµ ϕυιζ εξχεπχιοναλ− µεντε εσχρυπυλοσο ηεσιτα εµ τορτυρ〈−λα αινδα µαισ σεµ νοϖασ προϖασ, ου εµ θυειµ〈−λα σεµ α συα χονφισσο, ελα  µαντιδα νο χ〈ρχερε ε αχορρενταδα µαισ σεϖεραµεντε, παρα αποδρεχερ να πρισο ατ σε ρενδερ, µεσµο θυε ισσο λεϖε τοδο υµ ανο. 31. Ελα νυνχα χονσεγυε σε ϖερ λιϖρε δασ αχυσα⌡εσ. Α χοµισσο ινϖεστιγαδορα σε σεντιρ〈 µισερ〈ϖελ, σε αβσολϖεσσε υµα µυληερ; υµα ϖεζ πρεσα ε αχορρενταδα, ελα τεµ δε σερ χυλπαδα, πορ µειοσ ϕυστοσ ου ινφαµεσ. 32. Ενθυαντο ισσο, παδρεσ ιγνοραντεσ ε τειµοσοσ ατορµενταµ α ινφελιζ χριατυρα παρα θυε ελα σε χονφεσσε χυλπαδα, θυερ ισσο σεϕα ϖερδαδε, θυερ νο; σε νο χονφεσσαρ, διζεµ ελεσ, νο ποδερ〈 σερ σαλϖα, νεµ ρεχεβερ οσ σαχραµεντοσ. 33. Οσ παδρεσ µαισ χοµπρεενσιϖοσ ου χυλτοσ νο ποδεµ ϖισιτ〈−λα να πρισο, παρα θυε νο ληε δεµ χονσεληοσ, νεµ ινφορµεµ οσ πρνχιπεσ δο θυε εστ〈 σε πασσανδο. Ναδα  µαισ τεµιδο δο θυε α ποσσιβιλιδαδε δε σερ απρεσενταδα αλγυµα εϖιδνχια θυε προϖε α ινοχνχια δα αχυσαδα. Θυεµ τεντα ταλ χοισα  ροτυλαδο δε χριαδορ δε ενχρενχα. 34. Ενθυαντο ελα  µαντιδα να πρισο ε τορτυραδα, οσ ϕυζεσ ινϖενταµ εστραταγεµασ ιντελιγεντεσ παρα χριαρ νοϖασ προϖασ δε χυλπα θυε α χονδενεµ σεµ σοµβρα δε δϖιδα, παρα θυε, αο ρεϖισαρ ο ϕυλγαµεντο, υµ προφεσσορ δε υνιϖερσιδαδε ποσσα χονφιρµαρ ο χαστιγο δε σερ θυειµαδα ϖιϖα. 35. Παρα δαρ α ιµπρεσσο δε µυιτο εσχρυπυλοσοσ, αλγυνσ ϕυζεσ µανδαµ θυε α µυληερ σεϕα εξορχιζαδα, τρανσφεριδα παρα αλγυµ ουτρο λυγαρ ε νοϖαµεντε τορτυραδα, παρα θυεβραρ ο σευ σιλνχιο; σε ελα χοντινυα χαλαδα, ελεσ ποδεµ φιναλµεντε θυειµ〈−λα. Ορα, πελο αµορ δε ∆ευσ, ευ γοσταρια δε σαβερ, ϕ〈 θυε αθυελα θυε χονφεσσα ε α θυε νο χονφεσσα µορρεµ αµβασ δα µεσµα φορµα, χοµο ποδε αλγυµ εσχαπαρ, πορ µαισ ινοχεντε θυε σεϕα? Οη ινφελιζ µυληερ, πορ θυε ϖοχ αλιµεντου πρεχιπιταδαµεντε εσπερανασ? Αο εντραρ πελα πριµειρα ϖεζ να πρισο, πορ θυε νο αδµιτιυ τυδο ο θυε ελεσ θυεριαµ? Οη µυληερ εστπιδα ε λουχα, πορ θυε ϖοχ θυισ µορρερ ταντασ ϖεζεσ, θυανδο ποδερια τερ µορριδο απενασ υµα ϖεζ? Σιγα ο µευ χονσεληο, ε, αντεσ δε πασσαρ πορ τοδοσ εσσεσ ηορρορεσ, χονφεσσε θυε  χυλπαδα ε µορρα. ςοχ νο εσχαπαρ〈, ποισ ισσο σερια υµα δεσγραα χαταστρ⌠φιχα παρα ο ζελο δα Αλεµανηα. 36. ∆εποισ θυε, σοβ ο εστρεσσε δα δορ, α βρυξα χονφεσσα, α συα σιτυαο 


ινδεσχριτϖελ. Νο σ⌠ ελα νο χονσεγυε εσχαπαρ δε σι µεσµα, µασ  ταµβµ χοµπελιδα α αχυσαρ ουτρασ πεσσοασ θυε νο χονηεχε, χυϕοσ νοµεσ σο φρεθεντεµεντε χολοχαδοσ να συα βοχα πελοσ ινϖεστιγαδορεσ ου συγεριδοσ πελο χαρρασχο, ου πεσσοασ δε θυεµ ουϖιυ φαλαρ χοµο συσπειτασ ου αχυσαδασ. Εσσασ, πορ συα ϖεζ, σο φοραδασ α αχυσαρ ουτρασ, ε εσσασ ουτρασ αινδα δεϖεµ αχυσαρ µαισ ουτρασ, ε ασσιµ πορ διαντε: θυεµ νο ϖ θυε ο προχεσσο δεϖε χοντινυαρ ινδεφινιδαµεντε: 37. Οσ ϕυζεσ δεϖεµ συσπενδερ εσσεσ ϕυλγαµεντοσ (ε ασσιµ νεγαρ α συα ϖαλιδαδε) ου εντο θυειµαρ ο σευ πρ⌠πριο ποϖο, α ελεσ µεσµοσ ε α τοδοσ οσ δεµαισ; ποισ µαισ χεδο ου µαισ ταρδε τοδοσ σερο αχυσαδοσ φαλσαµεντε, ε, σε τορτυραδοσ, φιχαρ〈 προϖαδο θυε τοδοσ σο χυλπαδοσ. 38. Ασσιµ, φιναλµεντε, αθυελεσ θυε πριµειρο λεϖανταραµ βεµ αλτο α συα ϖοζ παρα αλιµενταρ ασ χηαµασ αχαβαµ ελεσ πρ⌠πριοσ ενϖολϖιδοσ, ποισ πρεχιπιταδαµεντε δειξαραµ δε ϖερ θυε α συα ϖεζ ταµβµ χηεγαρια. Ασσιµ, ο χυ πυνε ϕυσταµεντε αθυελεσ θυε χοµ συασ λνγυασ πεστιλεντασ χριαραµ ταντασ βρυξασ ε ενϖιαραµ ταντοσ ινοχεντεσ παρα α φογυειρα...

ςον Σπεε νο  εξπλχιτο σοβρε οσ ρεϖολταντεσ µτοδοσ δε τορτυρα εµπρεγαδοσ. Εισ υµ τρεχηο δε υµα χοµπιλαο ινεστιµ〈ϖελ, Τηε ενχψχλοπεδια οφ ωιτχηχραφτ ανδ δεµονολογψ, δε Ρυσσελ Ηοπε Ροββινσ (1959): Ποδε−σε δαρ υµα οληαδα εµ αλγυµασ δασ τορτυρασ εσπεχιαισ εµ Βαµβεργ: πορ εξεµπλο, φαζερ α αχυσαδα ινγεριρ ◊ φορα αρενθυεσ χοζιδοσ χοµ σαλ ε δεποισ νεγαρ−ληε 〈γυα υµ µτοδο σοφιστιχαδο, εµπρεγαδο λαδο α λαδο χοµ α ιµερσο δα αχυσαδα εµ βανηοσ δε 〈γυα εσχαλδαντε α θυε φορα αχρεσχενταδα χαλ. Ουτρασ µανειρασ δε τορτυραρ ασ βρυξασ χοµπρεενδιαµ ο χαϖαλο δε µαδειρα, ϖ〈ριοσ τιποσ δε ροδασ, α χαδειρα δε φερρο ινχανδεσχεντε, οσ τορνοσ παρα ασ περνασ [βοτασ εσπανηολασ], ε γρανδεσ βοτασ δε χουρο ου µεταλ εµ θυε σε δεσπεϕαϖα 〈γυα φερϖενδο ε χηυµβο δερρετιδο (χοµ οσ πσ δεντρο,  χλαρο). Να τορτυρα δα 〈γυα, θυεστιον δε λ εαυ, δεσπεϕαϖα−σε 〈γυα πελα γαργαντα δα αχυσαδα, ϕυντο χοµ υµ πανο µαχιο παρα θυε ελα σε ενγασγασσε. Ο πανο ερα ραπιδαµεντε πυξαδο παρα φορα, δε µοδο α ληε διλαχεραρ ασ εντρανηασ. Οσ ανϕινηοσ [γρσιλλονσ] εραµ υµ τορνο δεστιναδο α χοµπριµιρ ο πολεγαρ ε ο δεδο δο π ατ α ραιζ δα υνηα, παρα θυε ο εσµαγαµεντο δο δεδο χαυσασσε υµα δορ εξχρυχιαντε.

Αλµ δισσο, ε απλιχαδασ µαισ ροτινειραµεντε, ηαϖια α εστραπαδα, ο αχηαταµεντο ε τορτυρασ αινδα µαισ παϖοροσασ θυε εϖιταρει δεσχρεϖερ. ∆εποισ δισσο, ε χοµ οσ ινστρυµεντοσ βεµ ◊ ϖιστα, πεδια−σε θυε α ϖτιµα ασσινασσε υµα δεχλαραο. Ισσο ερα εντο δεσχριτο χοµο υµα χονφισσο λιϖρε , ϖολυνταριαµεντε χονχεδιδα. Χοµ γρανδε ρισχο πεσσοαλ, ςον Σπεε προτεστου χοντρα α χαα ◊σ βρυξασ. Ασσιµ ταµβµ ο φιζεραµ αλγυνσ ουτροσ, πρινχιπαλµεντε παδρεσ χατ⌠λιχοσ ε προτεσταντεσ θυε πρεσενχιαραµ εσσεσ χριµεσ εµ πριµειρα µο


ινχλυσιϖε Γιανφρανχεσχο Πονζινιβιο να Ιτ〈λια, Χορνελιυσ Λοοσ να Αλεµανηα ε Ρεγιναλδ Σχοτ να Γρ−Βρετανηα, νο σχυλο ΞςΙ; βεµ χοµο ϑοηαν Μαψφυρτη [ Ουαµ, σευσ ϕυζεσ φαµιντοσ δε δινηειρο ε αχυσαδορεσ σεδεντοσ δε σανγυε, ασ απαρι⌡εσ δο ∆ιαβο σο τοδασ µεντιρασ ] να Αλεµανηα ε Αλονζο Σαλαζαρ δε Φριασ να Εσπανηα, νο σχυλο ΞςΙΙ. ϑυντο χοµ ςον Σπεε ε οσ θυαχρεσ εµ γεραλ, ελεσ σο οσ ηερ⌠ισ δε νοσσα εσπχιε. Πορ θυε νο σο µαισ φαµοσοσ? Εµ Α χανδλε ιν τηε δαρκ (1656), Τηοµασ Αδψ τρατου δε υµα θυεστο− χηαϖε: Αλγυνσ νοϖαµεντε λεϖανταρο οβϕε⌡εσ ε διρο: σε ασ βρυξασ νο ποδεµ µαταρ, νεµ φαζερ ταντασ χοισασ εστρανηασ πορ µειο δε βρυξαριασ, πορ θυε µυιτασ χονφεσσαραµ τερ πρατιχαδο εσσεσ ασσασσινατοσ ε ουτροσ ατοσ εστρανηοσ δε θυε φοραµ αχυσαδασ? Α ισσο ρεσπονδο: σε Αδο ε Εϖα, να συα ινοχνχια, φοραµ το φαχιλµεντε δοµιναδοσ ε τενταδοσ α πεχαρ, νο  αινδα µυιτο µαισ πλαυσϖελ θυε αγορα, δεποισ δα Θυεδα, πορ περσυασ⌡εσ, προµεσσασ, αµεαασ, ϖιγλιασ φοραδασ ε τορτυρα χοντνυα, αλγυµασ ποβρεσ χριατυρασ σεϕαµ λεϖαδασ α χονφεσσαρ ο θυε  φαλσο ε ιµποσσϖελ, χοισα εµ θυε υµ χριστο νο δεϖε αχρεδιταρ?

Φοι σ⌠ νο σχυλο ΞςΙΙΙ θυε σε χονσιδερου σεριαµεντε α ποσσιβιλιδαδε δε αλυχιναο χοµο υµ ελεµεντο δα περσεγυιο ◊σ βρυξασ; ο βισπο Φρανχισ Ηυτηινσον, εµ συα οβρα Ηιστοριχαλ εσσαψ χονχερνινγ ωιτχηχραφτ (1718), εσχρεϖευ: Μυιτοσ ηοµενσ αχρεδιταµ ϖερδαδειραµεντε τερ ϖιστο υµ εσπριτο εξτερνο διαντε δελεσ, θυανδο τυδο νο πασσου δε υµα ιµαγεµ ιντερνα δανανδο εµ σευ πρ⌠πριο χρεβρο . ∆εϖιδο ◊ χοραγεµ δοσ θυε φοραµ χοντρα α χαα ◊σ βρυξασ, αο φατο δε ελα τερ σε εστενδιδο παρα ασ χλασσεσ πριϖιλεγιαδασ, αο περιγο θυε ρεπρεσενταϖα παρα α χρεσχεντε ινστιτυιο δο χαπιταλισµο, ε εσπεχιαλµεντε ◊ διφυσο δε ιδιασ δο Ιλυµινισµο ευροπευ, ασ φογυειρασ δασ φειτιχειρασ φιναλµεντε δεσαπαρεχεραµ. Α λτιµα εξεχυο πορ βρυξαρια να Ηολανδα, βερο δο Ιλυµινισµο, φοι εµ 1610; να Ινγλατερρα, 1684; να Αµριχα, 1692; να Φρανα, 1745; να Αλεµανηα, 1775; ε να Πολνια, 1793. Να Ιτ〈λια, α Ινθυισιο χονδενου πεσσοασ ◊ µορτε ατ ο φιναλ δο σχυλο ΞςΙΙΙ, ε α τορτυρα ινθυισιτοριαλ σ⌠ φοι αβολιδα να Ιγρεϕα χατ⌠λιχα εµ 1816. Ο λτιµο βαστιο δε αποιο ◊ ρεαλιδαδε δα βρυξαρια ε ◊ νεχεσσιδαδε δε πυνιο φοραµ ασ ιγρεϕασ χριστσ. Α χαα ◊σ βρυξασ  ϖεργονηοσα. Χοµο  θυε φοµοσ χαπαζεσ δισσο? Χοµο πυδεµοσ σερ το ιγνοραντεσ σοβρε ν⌠σ µεσµοσ ε νοσσασ φραθυεζασ? Χοµο ισσο φοι αχοντεχερ νασ να⌡εσ µαισ αδιανταδασ ε µαισ χιϖιλιζαδασ δα Τερρα? Πορ θυε φοι ρεσολυταµεντε αποιαδα πελοσ χονσερϖαδορεσ, µοναρθυιστασ ε φυνδαµενταλιστασ ρελιγιοσοσ? Πορ θυε φοι χοµβατιδα πελοσ λιβεραισ, πελοσ θυαχρεσ ε πελοσ αδεπτοσ δο Ιλυµινισµο? Σε τεµοσ αβσολυτα χερτεζα δε θυε


νοσσασ χρενασ εστο χερτασ, ε ασ δοσ ουτροσ ερραδασ; δε θυε σοµοσ µοτιϖαδοσ πελο βεµ, ε οσ ουτροσ πελο µαλ; δε θυε ο Ρει δο Υνιϖερσο σε διριγε α ν⌠σ, ε νο αοσ αδεπτοσ δε χρεδοσ µυιτο διφερεντεσ; δε θυε  περνιχιοσο χονφρονταρ ασ δουτρινασ χονϖενχιοναισ ου φαζερ περγυντασ δεσαφιαδορασ; δε θυε νοσσα πρινχιπαλ ταρεφα  αχρεδιταρ ε οβεδεχερ εντο α χαα ◊σ βρυξασ ϖαι ϖολταρ α αχοντεχερ εµ συασ ϖαρια⌡εσ ινφινιτασ ατ οσ τεµποσ δο λτιµο ηοµεµ. Οβσερϖε ο πριµειρο ποντο δε Φριεδριχη ϖον Σπεε, ε πενσεµ να ιµπλιχαο δε θυε υµα µεληορ χοµπρεενσο πβλιχα δα συπερστιο ε δο χετιχισµο ποδερια τερ ιντερροµπιδο τοδο ο χυρσο δα χαυσαλιδαδε. Σε νο χονσεγυιρµοσ χοµπρεενδερ χοµο φυνχιονου να λτιµα ροδαδα, νο ϖαµοσ ρεχονηεχ−λο θυανδο συργιρ να πρ⌠ξιµα.

⊃ διρειτο αβσολυτο δο Εσταδο συπερϖισιοναρ α φορµαο δα οπινιο πβλιχα , διζια ϑοσεφ Γοεββελσ, ο µινιστρο δα προπαγανδα ναζιστα. Νο ροµανχε 1984, δε Γεοργε Ορωελλ, ο Εσταδο Γρανδε Ιρµο εµπρεγα υµ εξρχιτο δε βυροχρατασ, χυϕα νιχα ταρεφα  αλτεραρ οσ ρεγιστροσ δο πασσαδο, παρα θυε εστεσ σε αϕυστεµ αοσ ιντερεσσεσ δοσ θυε εστο νο ποδερ. 1984 νο  απενασ υµα φιχο πολτιχα χατιϖαντε; βασεαϖα−σε να Υνιο Σοϖιτιχα σταλινιστα, ονδε ρεεσχρεϖερ α ηιστ⌠ρια εσταϖα ινστιτυχιοναλιζαδο. Πουχο δεποισ θυε Σταλιν τοµου ο ποδερ, ασ ιµαγενσ δε σευ ριϖαλ Λεον Τροτσκψ υµα φιγυρα µονυµενταλ νασ ρεϖολυ⌡εσ δε 1905 ε 1917 χοµεαραµ α δεσαπαρεχερ. Πιντυρασ ηερ⌠ιχασ ε τοταλµεντε ινχοµπατϖεισ, δο ποντο δε ϖιστα ηιστ⌠ριχο, δε Σταλιν ε Λενιν χοµανδανδο ϕυντοσ α Ρεϖολυο Βολχηεϖιστα ασ συβστιτυραµ, σεµ θυε Τροτσκψ, ο φυνδαδορ δο Εξρχιτο ςερµεληο, απαρεχεσσε εµ λυγαρ αλγυµ. Εσσασ ιµαγενσ σε τορναραµ χονεσ δο Εσταδο. Ποδιαµ σερ ϖιστασ εµ τοδο εδιφχιο εσταταλ, εµ ουτδοορσ θυε ◊σ ϖεζεσ τινηαµ δεζ ανδαρεσ δε αλτυρα, εµ σελοσ δε χορρειο. Ασ νοϖασ γερα⌡εσ χρεσχεραµ αχρεδιτανδο θυε εσσα ερα α συα ηιστ⌠ρια. Ασ γερα⌡εσ µαισ ϖεληασ χοµεαραµ α σεντιρ θυε σε λεµβραϖαµ δε αλγο παρεχιδο, υµα εσπχιε δε σνδροµε πολτιχα δε φαλσα µεµ⌠ρια. Οσ θυε φιζεραµ α χονχιλιαο εντρε ασ συασ µεµ⌠ριασ ρεαισ ε αθυιλο εµ θυε ασ λιδερανασ θυεριαµ θυε ελεσ αχρεδιτασσεµ εξερχεραµ ο θυε Ορωελλ δεσχρεϖευ χοµο πενσαµεντο δυπλο , ου δυπλιπενσαρ . Οσ θυε νο σε αχοµοδαραµ, οσ ϖεληοσ βολχηεϖιθυεσ θυε σε λεµβραϖαµ δο παπελ περιφριχο δε Σταλιν να ρεϖολυο ε νο παπελ χεντραλ δε Τροτσκψ, φοραµ δενυνχιαδοσ χοµο τραιδορεσ, βυργυεσεσ νο χονφορµαδοσ, τροτσκιστασ ου τροτσκιστασ−φασχιστασ , απρισιοναδοσ, τορτυραδοσ, φοραδοσ α χονφεσσαρ α συα τραιο εµ πβλιχο, ε δεποισ εξεχυταδοσ. ⊃ ποσσϖελ χοµ ο χοντρολε αβσολυτο σοβρε α µδια ε α πολχια ρεεσχρεϖερ ασ µεµ⌠ριασ δε µιλη⌡εσ δε πεσσοασ, σε τεµοσ ο εσπαο δε υµα γεραο παρα ρεαλιζαρ α ταρεφα. Θυασε σεµπρε, ισσο  φειτο παρα


απερφειοαρ ο χοντρολε θυε ο ποδεροσο τεµ σοβρε ο ποδερ, ου παρα σερϖιρ αο ναρχισισµο, ◊ µεγαλοµανια ου ◊ παραν⌠ια δοσ λδερεσ ναχιοναισ. ϑογα−σε υµα χηαϖε ινγλεσα δεντρο δο µεχανισµο δε χορρεο δε ερροσ. Φυνχιονα παρα απαγαρ δα µεµ⌠ρια πβλιχα προφυνδοσ ερροσ πολτιχοσ, ε ασσιµ γαραντιρ συα συβσεθεντε ρεπετιο. Να νοσσα ποχα, χοµ α φαβριχαο τοταλ δε φοτογραφιασ, φιλµεσ ε ϖιδεοτειπεσ ρεαλιστασ τεχνολογιχαµεντε αο νοσσο αλχανχε, χοµ α τελεϖισο εµ χαδα χασα, ε χοµ ο πενσαµεντο χρτιχο εµ δεχλνιο, παρεχε ποσσϖελ ρεεστρυτυραρ ασ µεµ⌠ριασ σοχιαισ µεσµο σεµ µυιτο αυξλιο δα πολχια σεχρετα. Ο θυε εστου ιµαγινανδο νο  θυε χαδα υµ δε ν⌠σ ϖενηα α τερ υµ εστοθυε δε λεµβρανασ ιµπλανταδασ εµ σεσσ⌡εσ τεραπυτιχασ εσπεχιαισ πορ πσιθυιατρασ ινδιχαδοσ πελο Εσταδο, µασ αντεσ θυε υµ πεθυενο νµερο δε πεσσοασ τερ〈 υµ χοντρολε το γρανδε σοβρε ασ νοτχιασ, οσ λιϖροσ δε ηιστ⌠ρια ε ασ ιµαγενσ προφυνδαµεντε ινφλυεντεσ θυε ποδερ〈 εφετυαρ ενορµεσ µυδανασ νασ ατιτυδεσ χολετιϖασ. ςιµοσ υµ π〈λιδο εχο δο θυε  αγορα ποσσϖελ εµ 1990−1, θυανδο Σαδδαµ Ηυσσειν, ο αυτοχρατα δο Ιραθυε, εξπεριµεντου υµα τρανσιο αβρυπτα να χονσχινχια νορτε−αµεριχανα, πασσανδο δε υµ θυασε αλιαδο οβσχυρο α θυεµ σε χονχεδιαµ µερχαδοριασ, τεχνολογια αϖαναδα, αρµασ ε ατ δαδοσ δο σερϖιο σεχρετο πορ σατλιτε α υµ µονστρο εσχραϖιζαδορ θυε αµεααϖα ο µυνδο. Πεσσοαλµεντε, νο σου αδµιραδορ δο σρ. Ηυσσειν, µασ φοι ιµπρεσσιοναντε α ραπιδεζ χοµ θυε αλγυµ δεσχονηεχιδο δε θυασε τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ πδε σερ τρανσφορµαδο να ενχαρναο δο µαλ. Νοσ διασ δε ηοϕε, α µ〈θυινα δε γεραρ ινδιγναο εστ〈 φυνχιονανδο εµ ουτρο λυγαρ. Θυε χονφιανα ποδεµοσ τερ δε θυε ο ποδερ δε χονδυζιρ ε δετερµιναρ α οπινιο πβλιχα εσταρ〈 σεµπρε εµ µοσ ρεσπονσ〈ϖεισ? Ουτρο εξεµπλο χοντεµπορνεο  α γυερρα χοντρα ασ δρογασ εµ θυε ο γοϖερνο ε γρυποσ χϖιχοσ φινανχιαδοσ χοµ µυνιφιχνχια διστορχεµ σιστεµατιχαµεντε α ϖερδαδε, ινϖεντανδο ατ εϖιδνχιασ χιεντφιχασ δε εφειτοσ νοχιϖοσ (σοβρετυδο δα µαχονηα), ε εµ θυε νενηυµ φυνχιον〈ριο πβλιχο τεµ σεθυερ α περµισσο δε προπορ υµα δισχυσσο αβερτα δο τεµα. Μασ  διφχιλ µαντερ ϖερδαδεσ ηιστ⌠ριχασ ποτεντεσ ρεπριµιδασ παρα σεµπρε. Νοϖοσ ρεποσιτ⌠ριοσ δε δαδοσ σο ρεϖελαδοσ. Νοϖασ γερα⌡εσ δε ηιστοριαδορεσ, µενοσ ιδεολ⌠γιχασ, σε δεσενϖολϖεµ. Νο φιναλ δοσ ανοσ 80 ε αντεσ, Ανν ∆ρυψαν ε ευ χοντραβανδε〈ϖαµοσ ροτινειραµεντε εξεµπλαρεσ δα Ηιστ⌠ρια δα Ρεϖολυο Ρυσσα δε Τροτσκψ παρα δεντρο δα ΥΡΣΣ παρα θυε νοσσοσ χολεγασ πυδεσσεµ χονηεχερ υµ πουχο σοβρε σευσ πρ⌠πριοσ πριµ⌠ρδιοσ πολτιχοσ. Νο θινθυαγσιµο ανιϖερσ〈ριο δο ασσασσινατο δε Τροτσκψ (ο ασσασσινο δε Σταλιν αβριρα α χαβεα δε Τροτσκψ χοµ υµ µαρτελο), Ιζϖεστια πδε εξαλταρ Τροτσκψ χοµο υµ γρανδε ε ιρρεπρεενσϖελ∗ ρεϖολυχιον〈ριο , ε υµα (∗) Συγερινδο θυε ασ αυτοριδαδεσ ναδα απρενδεραµ χοµ α συα ηιστ⌠ρια, εξχετο


πυβλιχαο χοµυνιστα αλεµ χηεγου α δεσχρεϖ−λο χοµο αλγυµ θυε λυτου πορ τοδοσ ν⌠σ θυε αµαµοσ α χιϖιλιζαο ηυµανα, παρα θυεµ εσσα χιϖιλιζαο  α νοσσα ναχιοναλιδαδε. Ο σευ ασσασσινο [...] τεντου, αο µατ〈−λο, δεστρυιρ εσσα χιϖιλιζαο [...] [Εσσε] φοι ο ηοµεµ θυε τινηα να χαβεα ο χρεβρο µαισ ϖαλιοσο ε βεµ οργανιζαδο θυε ϕ〈 φοι εσµαγαδο πορ υµ µαρτελο.

Ασ τενδνχιασ θυε χοντριβυεµ, πελο µενοσ µαργιναλµεντε, παρα α ιµπλανταο δε υµα γαµα µυιτο εστρειτα δε ατιτυδεσ, µεµ⌠ριασ οπινι⌡εσ χοµπρεενδεµ ο χοντρολε δασ γρανδεσ ρεδεσ δε τελεϖισο ε ϕορναισ πορ υµ πεθυενο νµερο δε εµπρεσασ ε ινδιϖδυοσ ποδεροσοσ χοµ µοτιϖα⌡εσ σεµεληαντεσ, ο δεσαπαρεχιµεντο δοσ περι⌠διχοσ χοµπετιτιϖοσ εµ µυιτασ χιδαδεσ, α συβστιτυιο δο δεβατε συβσταντιϖο πορ δισχυσσ⌡εσ ινχονσεθεντεσ νασ χαµπανηασ πολτιχασ ε α εροσο επισ⌠διχα δο πρινχπιο δα σεπαραο δοσ ποδερεσ. Εστιµα−σε (εστιµατιϖα δε Βεµ Βαγδικιαν, εσπεχιαλιστα εµ µδια νορτε−αµεριχανα) θυε µενοσ δε 24 εµπρεσασ χοντρολαµ µαισ δα µεταδε δε τοδα α ατιϖιδαδε δοσ ϕορναισ δι〈ριοσ, ρεϖιστασ, τελεϖισο, λιϖροσ ε φιλµεσ . Α προλιφεραο δε χαναισ δε τελεϖισο α χαβο, τελεφονεµασ ιντερυρβανοσ βαρατοσ, µ〈θυινασ δε φαξ, ρεδεσ ε σερϖιο δε ινφορµα⌡εσ πορ χοµπυταδορ, εδιτοραο ελετρνιχα πρ⌠πρια ε πουχο δισπενδιοσα ε ο θυε ρεστου δο χυρρχυλο τραδιχιοναλ δα υνιϖερσιδαδε δε ηυµανιδαδεσ σο τενδνχιασ θυε ταλϖεζ οπερεµ να διρεο χοντρ〈ρια. ⊃ διφχιλ διζερ ο θυε ϖαι αχοντεχερ. ⊃ πρ⌠πριο δο χετιχισµο σερ περιγοσο. Ελε δεσαφια ασ ινστιτυι⌡εσ εσταβελεχιδασ. Σε ενσιναµοσ α τοδο µυνδο, ινχλυσιϖε α εστυδαντεσ δο σεγυνδο γραυ, οσ η〈βιτοσ δο πενσαµεντο χτιχο, ελεσ προϖαϖελµεντε νο ϖο ρεστρινγιρ ο σευ χετιχισµο αοσ ΥΦΟσ, αοσ χοµερχιαισ δε ασπιρινα ε ◊σ µεντεσ χαναλιζαδασ δε 35 µιλ ανοσ δε ιδαδε. Ταλϖεζ χοµεχεµ α φαζερ περγυντασ ινχµοδασ σοβρε ασ ινστιτυι⌡εσ εχονµιχασ, σοχιαισ, πολτιχασ ου ρελιγιοσασ. Ταλϖεζ δεσαφιεµ ασ οπινι⌡εσ δε θυεµ εστ〈 νο ποδερ. Εντο ο θυε αχοντεχερια χονοσχο?

Ο ετνοχεντρισµο, α ξενοφοβια ε ο ναχιοναλισµο πρεδοµιναµ εµ µυιτασ παρτεσ δο µυνδο νοσ διασ δε ηοϕε. Α ρεπρεσσο γοϖερναµενταλ δε οπινι⌡εσ ιµποπυλαρεσ αινδα  βασταντε διφυνδιδα. Μεµ⌠ριασ φαλσασ ου δεσοριενταδορασ σο ινχυλχαδασ. Παρα οσ δεφενσορεσ δεσσασ ατιτυδεσ, α χινχια  ινχµοδα. Ελα ρειϖινδιχα αχεσσο α ϖερδαδεσ θυε σο εµ γρανδε παρτε ινδεπενδεντεσ δε ϖιεσεσ τνιχοσ ου χυλτυραισ. Πελα συα πρ⌠πρια νατυρεζα, τρανσχενδε ασ φροντειρασ ναχιοναισ. Σε χολοχαρµοσ ϕυντοσ νυµα σαλα χιεντιστασ συβστιτυιρ υµα φιγυρα ηιστ⌠ριχα πελα ουτρα να λιστα δοσ Ιρρεπρεενσϖεισ.


θυε τραβαληαµ να µεσµα 〈ρεα δε εστυδο, µεσµο θυε ελεσ νο φαλεµ υµα λνγυα χοµυµ, αχηαρο υµ µειο δε σε χοµυνιχαρ. Α πρ⌠πρια χινχια  υµα λνγυα τρανσναχιοναλ. Οσ χιεντιστασ τµ νατυραλµεντε υµα ατιτυδε χοσµοπολιτα ε σο µαισ ινχλιναδοσ α νο σε δειξαρ ενγαναρ πελασ τεντατιϖασ δε διϖιδιρ α φαµλια ηυµανα εµ νυµεροσασ φαχ⌡εσ πεθυενασ ε χονφλιταντεσ. Νο εξιστε χινχια ναχιοναλ , διζια ο δραµατυργο ρυσσο Αντον Χηεκοϖ, ασσιµ χοµο νο η〈 ταβυαδα δε µυλτιπλιχαο ναχιοναλ. (∆α µεσµα φορµα, παρα µυιτοσ, νο εξιστε ρελιγιο ναχιοναλ, εµβορα α ρελιγιο δο ναχιοναλισµο τενηα µιλη⌡εσ δε αδεπτοσ.) Εµ νµεροσ δεσιγυαισ, ενχοντραµοσ χιεντιστασ νασ φιλειρασ δοσ χρτιχοσ σοχιαισ (ου, µενοσ χαριδοσαµεντε, δισσιδεντεσ ), δεσαφιανδο ασ πολτιχασ ε οσ µιτοσ δε συασ πρ⌠πριασ να⌡εσ. Οσ νοµεσ ηερ⌠ιχοσ δοσ φσιχοσ Ανδρει Σακηαροϖ∗ να αντιγα ΥΡΣΣ, Αλβερτ Εινστειν ε Λεο Σζιλαρδ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ε Φανγ Λι−ζηυ να Χηινα ϖµ λογο ◊ µεντε ο πριµειρο ε ο λτιµο αρρισχανδο ασ συασ ϖιδασ. Εσπεχιαλµεντε δεποισ δα ινϖενο δασ αρµασ νυχλεαρεσ, οσ χιεντιστασ τµ σιδο πινταδοσ χοµο χρετινοσ τνιχοσ. Ισσο  υµα ινϕυστια, χονσιδερανδο−σε τοδοσ αθυελεσ θυε, ◊σ ϖεζεσ χορρενδο υµ ρισχο πεσσοαλ χονσιδερ〈ϖελ, δενυνχιαραµ ο µαυ εµπρεγο δα χινχια ε δα τεχνολογια εµ σευσ πρ⌠πριοσ πασεσ. Πορ εξεµπλο, ο θυµιχο Λινυσ Παυλινγ (1901−1994), µαισ δο θυε θυαλθυερ ουτρα πεσσοα, φοι ο ρεσπονσ〈ϖελ πελο Τραταδο Λιµιταδο δε Ιντερδιο δε Τεστεσ, δε 1963, θυε αχαβου χοµ ασ εξπλοσ⌡εσ δε αρµασ νυχλεαρεσ αχιµα δο σολο, ρεαλιζαδασ πελοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, Υνιο Σοϖιτιχα ε Ρεινο Υνιδο. Παυλινγ οργανιζου υµα ιντενσα χαµπανηα δε ινδιγναο µοραλ ε δαδοσ χιεντφιχοσ, θυε γανηου αινδα µαισ χρδιτο πελο φατο δε ελε σερ υµ λαυεραδο δο Νοβελ. Να ιµπρενσα νορτε−αµεριχανα, ελε ερα εµ γεραλ διφαµαδο πελοσ σευσ εσφοροσ, ε νοσ ανοσ 50 ο ∆επαρταµεντο δε Εσταδο χανχελου ο σευ πασσαπορτε, πορθυε φορα ινσυφιχιεντεµεντε αντιχοµυνιστα. Ο σευ πρµιο Νοβελ φοι χονχεδιδο πελα απλιχαο δε ιδιασ δα µεχνιχα θυντιχα ρεσσοννχιασ, ε ο θυε σε χηαµα ηιβριδιζαο δε ορβιταισ παρα εξπλιχαρ α νατυρεζα δα λιγαο θυµιχα θυε ρενε οσ 〈τοµοσ εµ µολχυλασ. Εσσασ ιδιασ σο αγορα ο φειϕο−χοµ−αρροζ δα θυµιχα µοδερνα. Μασ, να Υνιο Σοϖιτιχα, ο τραβαληο δε Παυλινγ σοβρε θυµιχα εστρυτυραλ φοι δενυνχιαδο χοµο ινχοµπατϖελ χοµ ο µατεριαλισµο διαλτιχο ε δεχλαραδο ιναχεσσϖελ αοσ (∗) Χοµο υµ ηερ⌠ι µυιτο χονδεχοραδο να Υνιο Σοϖιτιχα, ε χονηεχεδορ δε σευσ σεγρεδοσ νυχλεαρεσ, Σακηαροϖ, νο ανο δε 1968, εµ πλενα Γυερρα Φρια, εσχρεϖευ χοραϕοσαµεντε νυµ λιϖρο πυβλιχαδο νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ε αµπλαµεντε διστριβυδο εµ σαµιζδατ να ΥΡΣΣ: Α λιβερδαδε δε πενσαµεντο  α νιχα γαραντια χοντρα α ινφεχο δοσ ποϖοσ πελοσ µιτοσ δε µασσα, θυε, νασ µοσ δε ηιπ⌠χριτασ ε δεµαγογοσ τραιοειροσ, ποδε σε τρανσφορµαρ εµ διταδυρασ σανγρεντασ . Ελε εσταϖα πενσανδο ταντο νο Οριεντε χοµο νο Οχιδεντε. Ευ αχρεσχενταρια θυε α λιβερδαδε δε πενσαµεντο  υµα χονδιο νεχεσσ〈ρια, µασ νο συφιχιεντε, παρα α δεµοχραχια.


θυµιχοσ σοϖιτιχοσ. Σεµ σε ιντιµιδαρ πορ εσσασ χρτιχασ νο Οριεντε ε Οχιδεντε να ϖερδαδε, σεµ σεθυερ διµινυιρ ο σευ ριτµο δε τραβαληο , ελε χοντινυου φαζενδο πεσθυισασ µονυµενταισ σοβρε χοµο οσ ανεστσιχοσ φυνχιοναµ, ιδεντιφιχου α χαυσα δα ανεµια δε χλυλασ φαλχιφορµεσ (α συβστιτυιο δε υµ νιχο νυχλεοτδεο νο ∆ΝΑ) ε µοστρου χοµο σε ποδια λερ α ηιστ⌠ρια εϖολυτιϖα δα ϖιδα χοµπαρανδο οσ ∆ΝΑσ δε ϖ〈ριοσ οργανισµοσ. Ελε εσταϖα νο ραστρο χερτο δα εστρυτυρα δο ∆ΝΑ; Ωατσον ε Χριχκ προχυραϖαµ χονσχιεντεµεντε χηεγαρ λ〈 αντεσ δε Παυλινγ. Ο ϖερεδιχτο σοβρε α συα αϖαλιαο δα ϖιταµινα Χ αινδα εστ〈 απαρεντεµεντε δισταντε. Εσσε ηοµεµ  υµ γνιο φοι α αϖαλιαο δε Αλβερτ Εινστειν. ∆υραντε τοδο εσσε τεµπο, ελε χοντινυου α τραβαληαρ πελα παζ ε πελα αµιζαδε. Θυανδο Ανν ε ευ ληε περγυνταµοσ χερτα ϖεζ θυαισ οσ µοτιϖοσ δε συα δεδιχαο ◊σ θυεστ⌡εσ σοχιαισ, ελε δευ υµα ρεσποστα µεµορ〈ϖελ: Ευ φιζ τυδο ισσο παρα σερ διγνο δο ρεσπειτο δε µινηα µυληερ , Ηελεν Αϖα Παυλινγ. Ελε γανηου υµ σεγυνδο πρµιο Νοβελ, δεστα ϖεζ ο δα Παζ, πελο σευ τραβαληο παρα προιβιρ οσ τεστεσ νυχλεαρεσ, τορνανδο−σε α νιχα πεσσοα να ηιστ⌠ρια α γανηαρ σοζινηο δοισ πρµιοσ Νοβελ. Μυιτοσ ϖιαµ Παυλινγ χοµο χριαδορ δε ενχρενχασ. Οσ δεσχοντεντεσ χοµ α µυδανα σοχιαλ ποδεµ φιχαρ τενταδοσ α ϖερ α πρ⌠πρια χινχια χοµ δεσχονφιανα. Α τεχνολογια  σεγυρα, ελεσ τενδεµ α πενσαρ, φαχιλµεντε γυιαδα ε χοντρολαδα πελα ινδστρια ε πελο γοϖερνο. Μασ α χινχια πυρα, α χινχια πελα χινχια, α χινχια ενθυαντο χυριοσιδαδε, α χινχια θυε ποδε λεϖαρ α θυαλθυερ λυγαρ ε δεσαφιαρ θυαλθυερ χοισα, εσσα  ουτρα ηιστ⌠ρια. Χερτασ 〈ρεασ δα χινχια πυρα σο ο νιχο χαµινηο παρα ασ φυτυρασ τεχνολογιασ χερταµεντε , µασ ασ ατιτυδεσ δα χινχια, σε απλιχαδασ δε µοδο γεραλ, ποδεµ σερ ϖιστασ χοµο περιγοσασ. Πορ µειο δε σαλ〈ριοσ, πρεσσ⌡εσ σοχιαισ ε διστριβυι⌡εσ δε πρεστγιο ε πρµιοσ, ασ σοχιεδαδεσ τενδεµ α µαντερ οσ χιεντιστασ νυµ µειο τερµο ραζοαϖελµεντε σεγυρο εντρε α εσχασσεζ δε προγρεσσο τεχνολ⌠γιχο α λονγο πραζο ε ο εξχεσσο δε χρτιχα σοχιαλ α χυρτο πραζο. Αο χοντρ〈ριο δε Παυλινγ, µυιτοσ χιεντιστασ χονσιδεραµ θυε α συα ταρεφα  φαζερ χινχια, δεφινιδα δεντρο δε λιµιτεσ εστρειτοσ, ε αχρεδιταµ θυε ο ενγαϕαµεντο να πολτιχα ου να χρτιχα σοχιαλ νο σιγνιφιχα απενασ σε δεσϖιαρ δα ϖιδα χιεντφιχα, µασ ταµβµ σε χοντραπορ ◊ χινχια. Χοµο ϕ〈 φοι µενχιοναδο νεστε λιϖρο, δυραντε ο Προϕετο Μανηατταν, α βεµ−συχεδιδα τεντατιϖα νορτε− αµεριχανα δε χονστρυιρ αρµασ νυχλεαρεσ αντεσ θυε οσ ναζιστασ ο φιζεσσεµ, να Σεγυνδα Γυερρα Μυνδιαλ, χερτοσ χιεντιστασ παρτιχιπαντεσ χοµεαραµ α τερ ρεσερϖασ αινδα µαισ θυανδο φιχου χλαρο χοµο εσσασ αρµασ εραµ τερριϖελµεντε ποδεροσασ. Αλγυνσ, χοµο Λεο Σζιλαρδ, ϑαµεσ Φρανχκ, Ηαρολδ Υρεψ ε Ροβερτ Ρ. Ωιλσον, τενταραµ χηαµαρ α ατενο δοσ λδερεσ πολτιχοσ ε δο πβλιχο (εσπεχιαλµεντε δεποισ θυε οσ ναζιστασ φοραµ δερροταδοσ) παρα οσ


περιγοσ δα φυτυρα χορριδα αρµαµεντιστα χοµ α Υνιο Σοϖιτιχα, θυε ελεσ πρεϖιραµ χοµ αχερτο. Ουτροσ διζιαµ θυε ασ θυεστ⌡εσ πολτιχασ εσταϖαµ φορα δε συα ϕυρισδιο. Φυι χολοχαδο να Τερρα παρα φαζερ χερτασ δεσχοβερτασ , διζια Ενριχο Φερµι, ε ο θυε οσ λδερεσ πολτιχοσ φαζεµ χοµ ελασ νο  δα µινηα χοντα. Μεσµο ασσιµ, Φερµι φιχου το απαϖοραδο χοµ οσ περιγοσ δα αρµα τερµονυχλεαρ δεφενδιδα πορ Εδωαρδ Τελλερ θυε φοι χο−αυτορ δε υµ φαµοσο δοχυµεντο θυε ρεχοµενδαϖα χοµ ινσιστνχια θυε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο α χονστρυσσεµ, χηαµανδο−α δε µαλιγνα . ϑερεµψ Στονε, ο πρεσιδεντε δα Φεδεραο δε Χιεντιστασ Αµεριχανοσ, δεσχρεϖευ Τελλερ χυϕοσ εσφοροσ παρα ϕυστιφιχαρ ασ αρµασ τερµονυχλεαρεσ ναρρει νυµ χαπτυλο αντεριορ χοµ ασ σεγυιντεσ παλαϖρασ: Εδωαρδ Τελλερ [...] ινσιστια, α πρινχπιο πορ ραζ⌡εσ ιντελεχτυαισ πεσσοαισ ε µαισ ταρδε πορ ραζ⌡εσ γεοπολτιχασ, θυε υµα βοµβα δε ηιδρογνιο φοσσε χονστρυδα. Υσανδο α τ〈τιχα δε εξαγεραρ ε ατ διφαµαρ, ελε µανιπυλου χοµ συχεσσο ο προχεσσο δε εσταβελεχιµεντο δε πολτιχασ δυραντε χινχο δχαδασ, δενυνχιανδο τοδο τιπο δε µεδιδασ παρα χοντρολαρ ο αρµαµεντο ε προµοϖενδο διϖερσοσ τιποσ δε προγραµασ παρα α εσχαλαδα δα χορριδα αρµαµεντιστα. Αο φιχαρ σαβενδο δο προϕετο δα βοµβα Η, α Υνιο Σοϖιτιχα χονστρυιυ α συα βοµβα Η. Χοµο χονσεθνχια διρετα δα περσοναλιδαδε ινχοµυµ δεσσε ινδιϖδυο εσπεχφιχο ε δο ποδερ δα βοµβα Η, ο µυνδο ποδε τερ χορριδο ο ρισχο δε υµ νϖελ δε ανιθυιλαο θυε δο χοντρ〈ριο νο τερια αχοντεχιδο, ου ταλϖεζ σ⌠ τιϖεσσε συργιδο µαισ ταρδε, σοβ µεληορεσ χοντρολεσ πολτιχοσ. Σε ασσιµ , νενηυµ χιεντιστα τεϖε µαισ ινφλυνχια σοβρε οσ ρισχοσ θυε α ηυµανιδαδε χορρευ δο θυε Εδωαρδ Τελλερ, ε ο χοµπορταµεντο γεραλ δελε δυραντε τοδα α χορριδα αρµαµεντιστα φοι ρεπρεενσϖελ [...]. Πορ συα φιξαο να βοµβα Η, Εδωαρδ Τελλερ ποδε τερ σιδο αθυελε θυε, µαισ δο θυε θυαλθυερ ουτρο ινδιϖδυο δα νοσσα εσπχιε, χοντριβυιυ παρα πρ εµ περιγο α ϖιδα νεστε πλανετα [...]. Χοµπαραδο χοµ Τελλερ, οσ λδερεσ δα χινχια ατµιχα οχιδενταλ φοραµ φρεθεντεµεντε βεβσ νο χαµπο πολτιχο ποισ ασ συασ λιδερανασ εραµ δετερµιναδασ µαισ πελασ συασ ηαβιλιδαδεσ προφισσιοναισ δο θυε, χοµο νεσσε χασο, πελασ συασ ηαβιλιδαδεσ πολτιχασ.

Ο µευ οβϕετιϖο νεστε λιϖρο νο  ρεπρεενδερ υµ χιεντιστα πορ συχυµβιρ α παιξ⌡εσ µυιτο ηυµανασ, µασ ρειτεραρ ο νοϖο ιµπερατιϖο: οσ ποδερεσ σεµ πρεχεδεντεσ θυε α χινχια αγορα τορνα ποσσϖεισ δεϖεµ σερ αχοµπανηαδοσ πορ νϖεισ σεµ πρεχεδεντεσ δε ατενο ε ιντερεσσε τιχοσ πορ παρτε δα χοµυνιδαδε χιεντφιχα βεµ χοµο πελα εδυχαο πβλιχα µαισ


αβρανγεντε νο θυε διζ ρεσπειτο ◊ ιµπορτνχια δα χινχια ε δα δεµοχραχια.


25 ΟΣ ςΕΡ∆Α∆ΕΙΡΟΣ ΠΑΤΡΙΟΤΑΣ ΦΑΖΕΜ ΠΕΡΓΥΝΤΑΣ∗

Νο  φυνο δε νοσσο γοϖερνο ιµπεδιρ θυε ο χιδαδο χαια εµ ερρο;  φυνο δο χιδαδο ιµπεδιρ θυε ο γοϖερνο χαια εµ ερρο.. Ροβερτ Η. ϑαχκσον, ϕυιζ δα Συπρεµα Χορτε δοσ ΕΥΑ, 1950

⊃ υµ φατο δα ϖιδα εµ νοσσο πεθυενο πλανετα σιτιαδο θυε α τορτυρα δισσεµιναδα, α φοµε ε α ιρρεσπονσαβιλιδαδε χριµινοσα δασ αυτοριδαδεσ σεϕαµ µαισ προϖ〈ϖεισ νοσ γοϖερνοσ τιρνιχοσ δο θυε νοσ δεµοχρ〈τιχοσ. Πορ θυ? Πορθυε  µυιτο µενοσ προϖ〈ϖελ θυε οσ γοϖερναντεσ δοσ πριµειροσ σεϕαµ δεποστοσ πελοσ σευσ µαλεφχιοσ δο θυε οσ γοϖερναντεσ δοσ λτιµοσ. Εσσε  ο µεχανισµο δε χορρεο δε ερροσ να πολτιχα. Οσ µτοδοσ δα χινχια χοµ τοδασ ασ συασ ιµπερφει⌡εσ ποδεµ σερ υσαδοσ παρα απερφειοαρ οσ σιστεµασ σοχιαισ, πολτιχοσ ε εχονµιχοσ, ε ισσο ϖαλε, να µινηα οπινιο, παρα θυαλθυερ χριτριο δε απερφειοαµεντο θυε σε αδοταρ. Μασ χοµο  ποσσϖελ, σε α χινχια σε βασεια εµ εξπεριµεντοσ? Οσ ηυµανοσ νο σο ελτρονσ, νεµ ρατοσ δε λαβορατ⌠ριο. Μασ τοδα λει δο Χονγρεσσο, τοδα δεχισο δα Συπρεµα Χορτε, τοδα διρετριζ πρεσιδενχιαλ δε σεγυρανα ναχιοναλ, τοδα µυδανα να ταξα δε ϕυρο πρεφερενχιαλ  υµ εξπεριµεντο. Τοδα µυδανα να πολτιχα εχονµιχα, τοδο αυµεντο ου δεχρσχιµο νο φινανχιαµεντο δο προγραµα εδυχαχιοναλ Ηεαδ Σταρτ, τοδο ενδυρεχιµεντο δασ σεντενασ χριµιναισ  υµ εξπεριµεντο. Υσαρ αγυληασ δεσχαρτ〈ϖεισ, διστριβυιρ πρεσερϖατιϖοσ γρ〈τισ ου δεσχριµιναρ α µαχονηα σο εξπεριµεντοσ. Νο φαζερ ναδα παρα αϕυδαρ α Αβισσνια χοντρα α Ιτ〈λια, νεµ ιµπεδιρ α Αλεµανηα ναζιστα δε ινϖαδιρ α Ρεννια φοι υµ εξπεριµεντο. Ο χοµυνισµο να Ευροπα οριενταλ, να Υνιο Σοϖιτιχα ε να Χηινα φοι υµ εξπεριµεντο. Πριϖατιζαρ ο σιστεµα δε σαδε µενταλ ου ασ πρισ⌡εσ  υµ εξπεριµεντο. Ο φατο δε ο ϑαπο ε α Αλεµανηα Οχιδενταλ τερεµ ινϖεστιδο µυιτο εµ χινχια ε τεχνολογια ε θυασε ναδα εµ δεφεσα ε τερεµ δεσχοβερτο θυε συασ εχονοµιασ φλορεσχεραµ φοι υµ εξπεριµεντο. Α ϖενδα δε αρµασ πορτ〈τεισ παρα δεφεσα πρ⌠πρια  περµιτιδα εµ Σεαττλε, µασ νο να χιδαδε (∗) Εσχριτο χοµ Ανν ∆ρυψαν.


ϖιζινηα δε ςανχουϖερ, νο Χαναδ〈; οσ ασσασσινατοσ χοµ αρµασ πορτ〈τεισ σο χινχο ϖεζεσ µαισ χοµυνσ εµ Σεαττλε, ε α ταξα δε συιχδιο χοµ αρµασ πορτ〈τεισ  δεζ ϖεζεσ µαιορ εµ Σεαττλε. Ασ αρµασ φαχιλιταµ ο ηοµιχδιο ιµπυλσιϖο. Ισσο ταµβµ  υµ εξπεριµεντο. Εµ θυασε τοδοσ εσσεσ χασοσ, νο σε φαζεµ εξπεριµεντοσ δε χοντρολε αδεθυαδοσ, νεµ ασ ϖαρι〈ϖεισ σο συφιχιεντεµεντε ισολαδασ. Αινδα ασσιµ, ατ χερτο γραυ, χοµ φρεθνχια τιλ, ασ ιδιασ πολτιχασ ποδεµ σερ τεσταδασ. Ο γρανδε δεσπερδχιο σερια ιγνοραρ οσ ρεσυλταδοσ δοσ εξπεριµεντοσ σοχιαισ πορ παρεχερεµ ιδεολογιχαµεντε ιντραγ〈ϖεισ. Νο εξιστε ατυαλµεντε νενηυµα ναο να Τερρα εµ χονδι⌡εσ ⌠τιµασ παρα α µεταδε δο σχυλο ΞΞΙ. Ενφρενταµοσ υµα αβυνδνχια δε προβλεµασ συτισ ε χοµπλεξοσ. Πορταντο, πρεχισαµοσ δε σολυ⌡εσ συτισ ε χοµπλεξασ. Χοµο νο εξιστε τεορια δεδυτιϖα δα οργανιζαο σοχιαλ, ο νοσσο νιχο ρεχυρσο  ο εξπεριµεντο χιεντφιχο τεντανδο ◊σ ϖεζεσ εµ πεθυενασ εσχαλασ (πορ εξεµπλο, εµ νϖελ δα χοµυνιδαδε, χιδαδε ε εσταδο) υµα αµπλα γαµα δε αλτερνατιϖασ. Θυανδο αλγυµ σε τορναϖα πριµειρο−µινιστρο να Χηινα νο σχυλο ς α.Χ., υµα δασ πρερρογατιϖασ δο ποδερ ερα θυε ελε χοµεαϖα α χονστρυιρ υµ εσταδο−µοδελο εµ σευ διστριτο ου προϖνχια ναταλ. Ο γρανδε φραχασσο δε συα ϖιδα, λαµενταϖα Χονφχιο, φοι νυνχα τερ χηεγαδο α δεσφρυταρ δεσσα εξπερινχια. Ατ υµ εξαµε χασυαλ δα ηιστ⌠ρια ρεϖελα θυε ν⌠σ, ηυµανοσ, τεµοσ υµα τενδνχια τριστε δε χοµετερ οσ µεσµοσ ερροσ µαισ δε υµα ϖεζ. Τεµοσ µεδο δε εστρανηοσ ου δε θυαλθυερ πεσσοα θυε σεϕα υµ πουχο διφερεντε δε ν⌠σ. Θυανδο φιχαµοσ χοµ µεδο, χοµεαµοσ α µαλτραταρ ασ πεσσοασ. Τεµοσ βοτ⌡εσ δε φ〈χιλ αχεσσο θυε λιβεραµ εµο⌡εσ ποδεροσασ αο σερεµ απερταδοσ. Μανιπυλαδοσ πορ πολτιχοσ ιντελιγεντεσ, ποδεµοσ χηεγαρ ατ ο µαισ αλτο γραυ δε ιρραχιοναλιδαδε. ∆εµ−νοσ ο τιπο χερτο δε λδερ ε, χοµο οσ παχιεντεσ µαισ συγεστιον〈ϖεισ δοσ ηιπνοτεραπευτασ, φαρεµοσ αλεγρεµεντε θυασε τυδο ο θυε ελε θυισερ µεσµο χοισασ θυε σαβεµοσ εσταρεµ ερραδασ. Οσ ιδεαλιζαδορεσ δα Χονστιτυιο εραµ εστυδιοσοσ δε ηιστ⌠ρια. Πορ ρεχονηεχερ α χονδιο ηυµανα, προχυραραµ ινϖενταρ υµ µειο δε νοσ µαντερ λιϖρεσ α δεσπειτο δε ν⌠σ µεσµοσ. Αλγυνσ δοσ οποσιτορεσ δα Χονστιτυιο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ ινσιστιαµ θυε ελα νυνχα φυνχιοναρια; θυε ερα ιµποσσϖελ υµα φορµα ρεπυβλιχανα δε γοϖερνο θυε αβαρχασσε υµ πασ χοµ ταντοσ χλιµασ, εχονοµιασ, µοραισ, πολτιχασ ε ποϖοσ διφερεντεσ , χοµο διζια ο γοϖερναδορ Γεοργε Χλιντον, δε Νοϖα Ψορκ; θυε εσσε γοϖερνο ε εσσα Χονστιτυιο, χοµο δεχλαραϖα Πατριχκ Ηενρψ, δα ςιργνια, χοντραδιζ τοδα α εξπερινχια δο µυνδο . Μεσµο ασσιµ, ο εξπεριµεντο φοι τενταδο. Ασ δεσχοβερτασ ε ασ ατιτυδεσ χιεντφιχασ εραµ χοµυνσ ναθυελεσ θυε ινϖενταραµ οσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Α αυτοριδαδε συπρεµα, συπεριορ α θυαλθυερ οπινιο πεσσοαλ, α θυαλθυερ λιϖρο, α θυαλθυερ ρεϖελαο, εραµ χοµο διζ α


∆εχλαραο δα Ινδεπενδνχια ασ λεισ δα νατυρεζα ε δο ∆ΕΥΣ δα νατυρεζα . Ο δρ. Βενϕαµιν Φρανκλιν ερα ρεσπειταδο να Ευροπα ε να Αµριχα χοµο ο φυνδαδορ δα νοϖα 〈ρεα δα φσιχα ελτριχα. Να Ασσεµβλια Χονστιτυιντε δε 1789, ϑοην Αδαµσ ρεχορρευ ρεπετιδαµεντε ◊ αναλογια δο εθυιλβριο µεχνιχο νασ µ〈θυινασ; ουτροσ, ◊ δεσχοβερτα δε Ωιλλιαµ Ηαρϖεψ δα χιρχυλαο δο σανγυε. Νο φιναλ δα ϖιδα, Αδαµσ εσχρεϖευ: Τοδοσ οσ ηοµενσ σο θυµιχοσ δεσδε ο βερο ατ ο τµυλο... Ο Υνιϖερσο Ματεριαλ  υµα εξπερινχια θυµιχα . ϑαµεσ Μαδισον υσου µετ〈φορασ θυµιχασ ε βιολ⌠γιχασ εµ Τηε φεδεραλιστ παπερσ. Οσ ρεϖολυχιον〈ριοσ νορτε−αµεριχανοσ εραµ χριατυρασ δο Ιλυµινισµο ευροπευ, ο θυε νοσ δ〈 υµ πανο δε φυνδο εσσενχιαλ παρα χοµπρεενδερ ασ οριγενσ ε ο οβϕετιϖο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Α χινχια ε σευσ χορολ〈ριοσ φιλοσ⌠φιχοσ , εσχρεϖευ ο ηιστοριαδορ νορτε−αµεριχανο Χλιντον Ροσσιτερ, φοραµ ταλϖεζ α φορα ιντελεχτυαλ µαισ ιµπορταντε θυε µολδου ο δεστινο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο σχυλο ΞςΙΙΙ [...]. Φρανκλιν ερα απενασ υµ δεντρε ϖ〈ριοσ χολονοσ δε ϖισο αϖαναδα θυε ρεχονηεχιαµ ο παρεντεσχο δο µτοδο χιεντφιχο ε δο προχεδιµεντο δεµοχρ〈τιχο. Ο λιϖρε εξαµε, α λιϖρε τροχα δε ινφορµα⌡εσ, ο οτιµισµο ε α αυτοχρτιχα, ο πραγµατισµο, α οβϕετιϖιδαδε τοδοσ εσσεσ ινγρεδιεντεσ δα φυτυρα ρεπβλιχα ϕ〈 εσταϖαµ ατιϖοσ να ρεπβλιχα χιεντφιχα θυε φλορεσχευ νο σχυλο ΞςΙΙΙ.

Τηοµασ ϑεφφερσον ερα χιεντιστα. Ερα ασσιµ θυε ελε σε απρεσενταϖα. Θυανδο σε ϖισιτα α συα χασα εµ Μοντιχελλο, ςιργινια, ασσιµ θυε σε χρυζαµ οσ πορταισ, δεσχοβρε−σε µυιτα εϖιδνχια δε σευσ ιντερεσσεσ χιεντφιχοσ νο απενασ εµ συα ιµενσα ε ϖαριαδα βιβλιοτεχα, µασ νασ µ〈θυινασ χοπιαδορασ, πορτασ αυτοµ〈τιχασ, τελεσχ⌠πιοσ ε µυιτοσ ουτροσ ινστρυµεντοσ, αλγυνσ δα ϖανγυαρδα τεχνολ⌠γιχα νο ινχιο δο σχυλο ΞΙΞ. Ελε ινϖεντου αλγυνσ, χοπιου ουτροσ, ε χοµπρου αινδα ουτροσ. Χοµπαρου ασ πλαντασ ε οσ ανιµαισ δα Αµριχα χοµ οσ δα Ευροπα, δεσχοβριυ φ⌠σσεισ, υσου ο χ〈λχυλο παρα προϕεταρ υµ νοϖο αραδο. ϑεφφερσον δοµιναϖα α φσιχα νεωτονιανα. Α νατυρεζα ο δεστιναρα α σερ χιεντιστα, διζια, µασ νο ηαϖια οπορτυνιδαδεσ παρα χιεντιστασ δα ςιργνια πρ−ρεϖολυχιον〈ρια. Ουτρασ νεχεσσιδαδεσ µαισ υργεντεσ τινηαµ πριοριδαδε. Ελε σε ατιρου νοσ ελεµεντοσ ηιστ⌠ριχοσ θυε εσταϖαµ αχοντεχενδο αο σευ ρεδορ. Ασσιµ θυε σε χονθυιστασσε α ινδεπενδνχια, διζια ελε, ασ γερα⌡εσ ποστεριορεσ ποδεµ σε δεδιχαρ ◊ χινχια ε αοσ εστυδοσ ερυδιτοσ. ϑεφφερσον φοι υµ δε µευσ πριµειροσ ηερ⌠ισ, νο πορ χαυσα δε σευσ ιντερεσσεσ χιεντφιχοσ (εµβορα ελεσ τενηαµ αϕυδαδο α µολδαρ α συα φιλοσοφια πολτιχα) µασ πορθυε, ταλϖεζ µαισ δο θυε θυαλθυερ ουτρα πεσσοα, φοι ρεσπονσ〈ϖελ πελα προπαγαο δα δεµοχραχια εµ τοδο ο µυνδο. Α ιδια εµοχιοναντε, ραδιχαλ ε ρεϖολυχιον〈ρια να ποχα (εµ µυιτοσ λυγαρεσ δο µυνδο χοντινυα α σερ)  θυε ασ να⌡εσ νο δεϖεµ σερ γοϖερναδασ πελοσ ρεισ, νεµ


πελοσ παδρεσ, νεµ πελοσ χηεφ⌡εσ δασ γρανδεσ χιδαδεσ, νεµ πελοσ διταδορεσ, νεµ πορ υµ χονλυιο µιλιταρ, νεµ πορ υµα χονσπιραο δε φαχτο δοσ ριχοσ, µασ πελασ πεσσοασ χοµυνσ, τραβαληανδο ϕυντασ. ϑεφφερσον νο ερα απενασ υµ τε⌠ριχο ινφλυεντε δεσσα χαυσα; ταµβµ εσταϖα ενϖολϖιδο να πρ〈τιχα, αϕυδανδο α χριαρ α γρανδε εξπερινχια πολτιχα νορτε−αµεριχανα, θυε δεσδε εντο τεµ σιδο αδµιραδα ε ιµιταδα εµ τοδο ο µυνδο. ϑεφφερσον µορρευ εµ Μοντιχελλο εµ 4 δε ϕυληο δε 1826, εξαταµεντε χινθεντα ανοσ δεποισ θυε ασ χολνιασ πυβλιχαραµ αθυελε δοχυµεντο περτυρβαδορ, εσχριτο πορ ελε, χηαµαδο α ∆εχλαραο δα Ινδεπενδνχια. Ο ατο φοι αταχαδο πορ χονσερϖαδορεσ εµ τοδο ο µυνδο: α µοναρθυια, α αριστοχραχια ε α ρελιγιο συστενταδα πελο Εσταδο ερα ισσο ο θυε οσ χονσερϖαδορεσ δεφενδιαµ εντο. Νυµα χαρτα ρεδιγιδα αλγυνσ διασ αντεσ δε συα µορτε, ελε ανοτου θυε α λυζ δα χινχια  θυε τινηα δεµονστραδο θυε α µαιορια δα ηυµανιδαδε νο νασχερα χοµ σελασ νασ χοστασ , νεµ υνσ πουχοσ πριϖιλεγιαδοσ δε βοτασ ε εσπορασ . Να ∆εχλαραο δα Ινδεπενδνχια, εσχρεϖερα θυε ν⌠σ τοδοσ δεϖεµοσ τερ ασ µεσµασ οπορτυνιδαδεσ, οσ µεσµοσ διρειτοσ ιναλιεν〈ϖεισ . Ε, σε α δεφινιο δε τοδοσ εσταϖα ϖεργονηοσαµεντε ινχοµπλετα εµ 1776, ο εσπριτο δα δεχλαραο ερα βασταντε λιβεραλ παρα θυε ηοϕε εσσε τοδοσ σεϕα µυιτο µαισ ινχλυσιϖο. ϑεφφερσον ερα υµ εστυδιοσο δα ηιστ⌠ρια νο απενασ α ηιστ⌠ρια συβµισσα ε σεγυρα θυε ελογια ο νοσσο τεµπο, πασ ε γρυπο τνιχο, µασ α ηιστ⌠ρια ρεαλ δε σερεσ ηυµανοσ ρεαισ, δε νοσσασ φραθυεζασ ε νοσσασ φορασ. Α ηιστ⌠ρια ληε ενσινου θυε οσ ριχοσ ε ποδεροσοσ ϖο ρουβαρ ε οπριµιρ, σε ληεσ φορ δαδα µεταδε δε υµα χηανχε. Ελε δεσχρεϖευ οσ γοϖερνοσ δα Ευροπα, θυε χονηεχευ εµ πριµειρα µο χοµο εµβαιξαδορ νορτε−αµεριχανο να Φρανα. Χοµ ο πρετεξτο δε γοϖερναρ, διζια, ελεσ τινηαµ διϖιδιδο ασ συασ να⌡εσ εµ δυασ χλασσεσ: οσ λοβοσ ε οσ χορδειροσ. ϑεφφερσον ενσινου θυε τοδο γοϖερνο δεγενερα, θυανδο φιχα εντρεγυε απενασ αοσ γοϖερναντεσ, πορθυε εστεσ πελο πρ⌠πριο ατο δε γοϖερναρ αβυσαµ δα χονφιανα πβλιχα. Ο πρ⌠πριο ποϖο, διζια ελε,  ο νιχο δεποσιτ〈ριο πρυδεντε δο ποδερ. Μασ ελε σε πρεοχυπαϖα χοµ ο φατο δε θυε ο ποϖο ε α αφιρµαο ρεµοντα α Τυχδιδεσ ε Αριστ⌠τελεσ  φαχιλµεντε ενγαναδο. Πορ ισσο, δεφενδια σαλϖαγυαρδασ, πολτιχασ δε σεγυρανα. Υµα δελασ ερα α σεπαραο χονστιτυχιοναλ δοσ ποδερεσ; ασσιµ, ϖ〈ριοσ γρυποσ, αλγυνσ βυσχανδο σατισφαζερ σευσ πρ⌠πριοσ ιντερεσσεσ εγοστασ, σε εθυιλιβραµ ρεχιπροχαµεντε, ιµπεδινδο θυε υµ δελεσ σαθυειε ο πασ: ο Εξεχυτιϖο, ο Λεγισλατιϖο ε ο ϑυδιχι〈ριο; α Χµαρα ε ο Σεναδο; οσ εσταδοσ ε ο γοϖερνο φεδεραλ. Ελε ταµβµ ενφατιζαϖα, απαιξοναδα ε ρεπετιδαµεντε, θυε ερα εσσενχιαλ θυε ο ποϖο χοµπρεενδεσσε οσ ρισχοσ ε ασ ϖανταγενσ δο γοϖερνο, θυε σε εδυχασσε ε σε ενϖολϖεσσε νο προχεσσο πολτιχο. Σεµ ισσο, διζια ελε, οσ λοβοσ ϖο τοµαρ χοντα. Εισ χοµο ελε εξπσ εσσασ ιδιασ εµ Νοτεσ ον ςιργινια, ενφατιζανδο χοµο οσ ποδεροσοσ ε οσ


ινεσχρυπυλοσοσ ενχοντραµ ζονασ δε ϖυλνεραβιλιδαδε θυε ποσσαµ εξπλοραρ: Εµ τοδο γοϖερνο να τερρα, η〈 υµ ϖεστγιο δε φραθυεζα ηυµανα, υµ γερµε δε χορρυπο ε δεγενεραο, θυε α αστχια ϖαι δεσχοβριρ ε α µαλδαδε ϖαι ινσενσιϖελµεντε δεσενϖολϖερ, χυλτιϖαρ ε απερφειοαρ. Τοδο γοϖερνο δεγενερα, σε χονφιαδο το−σοµεντε αοσ γοϖερναντεσ δο ποϖο. Ασσιµ, ο πρ⌠πριο ποϖο  ο σευ νιχο δεποσιτ〈ριο σεγυρο. Ε, παρα τορν〈−λο αινδα µαισ σεγυρο, α µεντε δο ποϖο δεϖε σερ απερφειοαδα [...].

ϑεφφερσον τεϖε πουχο α ϖερ χοµ α ρεδαο χονχρετα δα Χονστιτυιο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ; θυανδο ελα εσταϖα σενδο φορµυλαδα, ελε σερϖια χοµο εµβαιξαδορ νορτε−αµεριχανο να Φρανα. Θυανδο α λευ, φιχου σατισφειτο, µασ φεζ δυασ ρεσσαλϖασ. Υµα δεφιχινχια: νο σε φιξαϖα λιµιτε παρα ο νµερο δε µανδατοσ θυε ο πρεσιδεντε ποδια εξερχερ. Ισσο, τεµια ϑεφφερσον, ερα ο χαµινηο παρα υµ πρεσιδεντε σε τορναρ ρει δε φατο, αινδα θυε νο πελα λει. Α ουτρα γρανδε δεφιχινχια ερα α αυσνχια δε υµα δεχλαραο δε διρειτοσ. Ο χιδαδο α πεσσοα χοµυµ εσταϖα ινσυφιχιεντεµεντε προτεγιδο, πενσαϖα ϑεφφερσον, δοσ ινεϖιτ〈ϖεισ αβυσοσ δαθυελεσ θυε δετινηαµ ο ποδερ. Ελε αδϖογαϖα α λιβερδαδε δε εξπρεσσο, εµ παρτε παρα θυε ατ οπινι⌡εσ εξτρεµαµεντε ιµποπυλαρεσ πυδεσσεµ σερ εξπρεσσασ, παρα θυε διϖεργνχιασ δα σαβεδορια χονϖενχιοναλ πυδεσσεµ σερ απρεσενταδασ ◊ χονσιδεραο δε τοδοσ. Πεσσοαλµεντε, ερα υµ ηοµεµ µυιτσσιµο αµ〈ϖελ, ρελυταντε εµ χριτιχαρ ατ σευσ ινιµιγοσ δεχλαραδοσ. Τινηα υµ βυστο δε σευ αρθυιινιµιγο Αλεξανδερ Ηαµιλτον νο ϖεστβυλο εµ Μοντιχελλο. Νο ενταντο, αχρεδιταϖα θυε ο η〈βιτο δο χετιχισµο  υµ πρ−ρεθυισιτο εσσενχιαλ παρα α χιδαδανια ρεσπονσ〈ϖελ. Αφιρµαϖα θυε ο χυστο δα εδυχαο  τριϖιαλ χοµπαραδο χοµ ο νυσ δα ιγνορνχια, δε δειξαρ ο γοϖερνο νασ µοσ δοσ λοβοσ. Ενσιναϖα θυε σ⌠  σεγυρο ο πασ γοϖερναδο πελο ποϖο. Παρτε δοσ δεϖερεσ δο χιδαδο  νο σε δειξαρ ιντιµιδαρ, νο χαιρ νο χονφορµισµο. Ευ γοσταρια θυε ο ϕυλγαµεντο δε χιδαδανια πρεσταδο πελοσ νοϖοσ ιµιγραντεσ ε ασ προµεσσασ θυε οσ εστυδαντεσ ροτινειραµεντε ρεχιταµ ινχλυσσεµ αλγο παρεχιδο α: Προµετο θυεστιοναρ τοδασ ασ αφιρµα⌡εσ δε µευσ λδερεσ . Ισσο εσταρια, δε φατο, δε αχορδο χοµ ασ ιδιασ δε Τηοµασ ϑεφφερσον. Προµετο υσαρ µινηασ φαχυλδαδεσ χρτιχασ. Προµετο δεσενϖολϖερ µινηα ινδεπενδνχια δε πενσαµεντο. Προµετο µε εδυχαρ δε µοδο α ποδερ φορµαρ ασ µινηασ πρ⌠πριασ οπινι⌡εσ. Γοσταρια ταµβµ θυε ο Πενηορ δε Λεαλδαδε φοσσε διριγιδο ◊ Χονστιτυιο ε ◊ ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ, χοµο αχοντεχε θυανδο ο πρεσιδεντε πρεστα ο ϕυραµεντο δο χαργο, µαισ δο θυε ◊ βανδειρα ε ◊ ναο. Θυανδο χονσιδεραµοσ οσ φυνδαδορεσ δε νοσσα ναο ϑεφφερσον, Ωασηινγτον, Σαµυελ ε ϑοην Αδαµσ, Μαδισον ε Μονροε, Βενϕαµιν Φρανκλιν, Τοµ Παινε ε µυιτοσ ουτροσ , τεµοσ διαντε δε ν⌠σ υµα λιστα δε πελο µενοσ


δεζ ε ταλϖεζ ατ δεζενασ δε γρανδεσ λδερεσ πολτιχοσ. Ελεσ τινηαµ υµα βοα εδυχαο. Προδυτοσ δο Ιλυµινισµο ευροπευ, εραµ εστυδιοσοσ δα ηιστ⌠ρια. Χονηεχιαµ α φαλιβιλιδαδε, α φραθυεζα ε α χορρυπτιβιλιδαδε ηυµανασ. Εραµ φλυεντεσ να λνγυα ινγλεσα. Εσχρεϖιαµ σευσ πρ⌠πριοσ δισχυρσοσ. Εραµ ρεαλιστασ ε πρ〈τιχοσ, ε αο µεσµο τεµπο µοτιϖαδοσ πορ πρινχπιοσ ελεϖαδοσ. Νο ϖεριφιχαϖαµ ασ πεσθυισασ δε οπινιο παρα σαβερ ο θυε πενσαρ ναθυελα σεµανα. Σαβιαµ ο θυε πενσαρ. Τινηαµ φαµιλιαριδαδε χοµ ο πενσαµεντο δε λονγο πραζο, πλανεϕανδο υµ φυτυρο βεµ µαισ δισταντε δο θυε α πρ⌠ξιµα ελειο. Εραµ αυτο−συφιχιεντεσ, νο πρεχισανδο δασ χαρρειρασ δο πολτιχο ε λοβιστα παρα γανηαρ α ϖιδα. Εραµ χαπαζεσ δε ρεϖελαρ ο µεληορ εντρε ν⌠σ. Ιντερεσσαϖαµ−σε πελα χινχια, ε πελο µενοσ δοισ δελεσ εραµ ϖερσαδοσ νελα. Τενταραµ δετερµιναρ υµ ρυµο παρα οσ Εσταδοσ Υνιδοσ α λονγο πραζο µυιτο µενοσ πελο εσταβελεχιµεντο δε λεισ δο θυε πελα ιµποσιο δε λιµιτεσ αοσ τιποσ δε λει θυε ποδιαµ σερ απροϖαδοσ. Α Χονστιτυιο ε συα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ τµ φυνχιοναδο εξτραορδιναριαµεντε βεµ, χονστιτυινδο, απεσαρ δασ φραθυεζασ ηυµανασ, υµ µεχανισµο θυε, να µαιορια δασ ϖεζεσ, σε µοστρου χαπαζ δε χορριγιρ α πρ⌠πρια τραϕετ⌠ρια. Ναθυελα ποχα, οσ χιδαδοσ δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ εραµ απενασ χερχα δε 2,5 µιλη⌡εσ. Ηοϕε η〈 µαισ ου µενοσ χεµ ϖεζεσ µαισ. Πορταντο, σε ηαϖια δεζ πεσσοασ δο χαλιβρε δε Τηοµασ ϑεφφερσον ναθυελα ποχα, ηοϕε δεϖερια ηαϖερ 10ξ100=1000 Τηοµασ ϑεφφερσον. Ονδε σερ〈 θυε ελεσ εστο?

Υµα δασ ραζ⌡εσ παρα α Χονστιτυιο σερ υµ δοχυµεντο ουσαδο ε χοραϕοσο  θυε ελα περµιτε µυδανα χοντνυα, ατ δα πρ⌠πρια φορµα δε γοϖερνο, σε ασσιµ δεσεϕαρ ο ποϖο. Χοµο νινγυµ  βασταντε σ〈βιο παρα πρεϖερ ασ ιδιασ θυε ϖο συπριρ νεχεσσιδαδεσ σοχιαισ υργεντεσ µεσµο θυε ελασ σεϕαµ χοντρ〈ριασ ◊ ιντυιο ε τενηαµ σιδο περτυρβαδορασ νο πασσαδο , εσσε δοχυµεντο τεντα γαραντιρ α εξπρεσσο µαισ πλενα ε λιϖρε δε τοδασ ασ οπινι⌡εσ. Η〈 χερταµεντε υµ πρεο. Α µαιορια δε ν⌠σ  α φαϖορ δα λιβερδαδε δε εξπρεσσο θυανδο η〈 ο περιγο δε νοσσασ οπινι⌡εσ σερεµ ρεπριµιδασ. Μασ νο φιχαµοσ ασσιµ το χοντραριαδοσ θυανδο οπινι⌡εσ θυε δεσπρεζαµοσ ενφρενταµ υµ πουχο δε χενσυρα αθυι ε αλι. Νο ενταντο, δεντρο δε χερτοσ λιµιτεσ ριγοροσαµεντε χιρχυνσχριτοσ ο φαµοσο εξεµπλο δο ϕυιζ Ολιϖερ Ωενδελλ Ηολµεσ ερα προϖοχαρ πνιχο γριτανδο φαλσαµεντε φογο νυµ τεατρο λοταδο , σο περµιτιδασ γρανδεσ λιβερδαδεσ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ: ! Οσ χολεχιοναδορεσ δε αρµασ τµ α λιβερδαδε δε υσαρ ρετρατοσ δο πρεσιδεντε δο τριβυναλ, δο πρεσιδεντε δα χµαρα λεγισλατιϖα ου δο διρετορ δο


ΦΒΙ παρα πρατιχαρ τιρο αο αλϖο; χιδαδοσ ινδιγναδοσ θυε χυιδαµ δε ιντερεσσεσ χϖιχοσ τµ α λιβερδαδε δε θυειµαρ α εφγιε δο πρεσιδεντε δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. ! Αινδα θυε φααµ τροα δοσ ϖαλορεσ ϕυδαιχοσ, χριστοσ ε ισλµιχοσ, αινδα θυε ριδιχυλαριζεµ τυδο ο θυε  χαρο παρα α µαιορια δε ν⌠σ, οσ αδοραδορεσ δο ∆ιαβο (σε  θυε εξιστεµ) τµ ο διρειτο δε πρατιχαρ α συα ρελιγιο, δεσδε θυε νο ϖιολεµ νενηυµα λει χονστιτυχιοναλµεντε ϖ〈λιδα. ! Υµ πρετενσο αρτιγο χιεντφιχο ου λιϖρο ποπυλαρ θυε αφιρµε α συπεριοριδαδε δε υµα ραα σοβρε ουτρα νο ποδε σερ χενσυραδο πελο γοϖερνο, πορ µαισ περνιχιοσο θυε σεϕα; α χυρα παρ υµ αργυµεντο φαλαχιοσο νο  α συπρεσσο δε ιδιασ, µασ υµ αργυµεντο µεληορ. ! Οσ ινδιϖδυοσ ου γρυποσ τµ α λιβερδαδε δε αφιρµαρ θυε υµα χονσπιραο ϕυδαιχα ου µανιχα εστ〈 τοµανδο χοντα δο µυνδο, ου θυε ο γοϖερνο φεδεραλ φεζ υµ παχτο χοµ ο ∆ιαβο. ! Οσ ινδιϖδυοσ τµ α λιβερδαδε, σε ασσιµ θυισερεµ, δε ελογιαρ α ϖιδα ε α πολτιχα δε ινδισχυτϖεισ ασσασσινοσ δε µασσα χοµο Αδολφ Ηιτλερ, ϑοσεφ Σταλιν ε Μαο Ζεδονγ. Ατ ασ οπινι⌡εσ δετεστ〈ϖεισ τµ ο διρειτο δε σερ ουϖιδασ. Ο σιστεµα φυνδαδο πορ ϑεφφερσον, Μαδισον ε σευσ χολεγασ οφερεχε µειοσ δε εξπρεσσο ◊θυελεσ θυε νο χοµπρεενδεµ ασ συασ οριγενσ ε δεσεϕαµ συβστιτυι−λο πορ αλγο µυιτο διφερεντε. Πορ εξεµπλο, Τοµ Χλαρκ, προχυραδορ γεραλ δα Ρεπβλιχα ε, πορταντο, ο πρινχιπαλ ρεσπονσ〈ϖελ πελο χυµπριµεντο δασ λεισ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ, οφερεχευ εµ 1948 α σεγυιντε συγεστο: Αθυελεσ θυε νο αχρεδιταµ να ιδεολογια δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ νο δεϖεµ τερ περµισσο δε περµανεχερ νοσ Εσταδοσ Υνιδοσ . Μασ, σε η〈 υµα ιδεολογια πριµορδιαλ ε χαραχτερστιχα δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ  θυε νο η〈 ιδεολογιασ οβριγατ⌠ριασ ου προιβιδασ. Αλγυνσ χασοσ µαισ ρεχεντεσ δοσ ανοσ 90: ϑοην Βροχκηοεφτ, πρεσο πορ ϕογαρ υµα βοµβα νυµα χλνιχα δε αβορτο εµ Χινχιναττι, εσχρεϖευ, νυµ βολετιµ πρ⌠−ϖιδα : Σου υµ φυνδαµενταλιστα δε µεντε µυιτο εστρειτα, ιντολεραντε, ρεαχιον〈ριο, δαθυελεσ θυε θυερεµ ινχυλχαρ α Ββλια ◊ φορα [...] υµ αδεπτο εντυσιαστα ε φαν〈τιχο [...]. Α ραζο δε οσ Εσταδοσ Υνιδοσ τερεµ σιδο ουτρορα υµα γρανδε ναο, αλµ δα βνο δε ∆ευσ,  θυε ελα τεϖε χοµο φυνδαµεντοσ α ϖερδαδε, α ϕυστια ε α ιντολερνχια.

Ρανδαλ Τερρψ, φυνδαδορ δα Οπεραο Ρεσγατε, υµα οργανιζαο θυε βλοθυεια χλνιχασ δε αβορτο, δισσε α υµα χονγρεγαο εµ αγοστο δε 1993: Θυε υµα ονδα δε ιντολερνχια οσ ινυνδε [...]. Σιµ, ο ⌠διο  βοµ [...]. Ο νοσσο οβϕετιϖο  α ναο χριστ [...]. Σοµοσ χηαµαδοσ πορ ∆ευσ παρα χονθυισταρ εστε πασ [...]. Νο θυερεµοσ πλυραλισµο . Α εξπρεσσο δεσσασ οπινι⌡εσ  γαραντιδα, ε χοµ τοδα α ραζο, πελα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ, αινδα θυε οσ


αδεπτοσ δελασ φοσσεµ αβολιρ α λει, σε τιϖεσσεµ α οπορτυνιδαδε. Α προτεο παρα ο ρεσταντε δε ν⌠σ  υσαρ εσσα µεσµα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ παρα τρανσµιτιρ α τοδοσ οσ χιδαδοσ α νοο δα ινδισπενσαβιλιδαδε δελα. Ο θυε σιγνιφιχα νοσ προτεγερ χοντρα α φαλιβιλιδαδε ηυµανα, θυε µεχανισµο δε προτεο χοντρα ερροσ εσσασ δουτρινασ ε ινστιτυι⌡εσ αλτερνατιϖασ οφερεχεµ? Υµ λδερ ινφαλϖελ? Ραα? Ναχιοναλισµο? Αφασταµεντο θυασε τοταλ δα χιϖιλιζαο, ◊ εξχεο δε εξπλοσιϖοσ ε αρµασ αυτοµ〈τιχασ? Χοµο ποδεµ τερ χερτεζα εσπεχιαλµεντε νασ τρεϖασ δο σχυλο ΞΞ? Νο εστο πρεχισανδο δε ϖελασ? Εµ σευ φαµοσο λιϖρινηο Ον λιβερτψ, ο φιλ⌠σοφο ινγλσ ϑοην Στυαρτ Μιλλ αφιρµαϖα θυε σιλενχιαρ υµα οπινιο  υµ µαλ πεχυλιαρ . Σε α οπινιο  χορρετα, σοµοσ ρουβαδοσ δα οπορτυνιδαδε δε τροχαρ ο ερρο πελα ϖερδαδε ; ε, σε εστ〈 ερραδα, σοµοσ πριϖαδοσ δε υµα χοµπρεενσο µαισ προφυνδα δα ϖερδαδε εµ συα χολισο χοµ ο ερρο . Σε χονηεχεµοσ απενασ ο νοσσο λαδο δα αργυµενταο, µαλ σαβεµοσ σεθυερ εσσε πουχο; ελε σε τορνα δεσγασταδο, λογο απρενδιδο δε χορ, νο τεσταδο, υµα ϖερδαδε π〈λιδα ε σεµ ϖιδα. Μιλλ ταµβµ εσχρεϖευ: Σε α σοχιεδαδε δειξα υµ νµερο χονσιδερ〈ϖελ δε σευσ µεµβροσ χρεσχερ χοµο σιµπλεσ χριανασ, ινχαπαζεσ δε αγιρ σοβ ινφλυνχια δα χονσιδεραο ραχιοναλ δε µοτιϖοσ δισταντεσ, α χυλπα  δα πρ⌠πρια σοχιεδαδε . ϑεφφερσον εξπρεσσου α µεσµα ιδια δε φορµα αινδα µαισ ϖιγοροσα: Σε υµα ναο εσπερα σερ ιγνοραντε ε λιϖρε νυµ εσταδο δε χιϖιλιζαο, εσπερα ο θυε νυνχα φοι ε νυνχα σερ〈 . Νυµα χαρτα α Μαδισον, ελε δευ χοντινυιδαδε α εσσε πενσαµεντο: Υµα σοχιεδαδε θυε νεγοχια υµ πουχο δε λιβερδαδε πορ υµ πουχο δε ορδεµ ϖαι περδερ αµβασ, ε νο µερεχε νενηυµα δασ δυασ . Σαβε−σε θυε ασ πεσσοασ, θυανδο τµ α περµισσο δε εσχυταρ οπινι⌡εσ αλτερνατιϖασ ε παρτιχιπαρ δε δεβατεσ συβσταντιϖοσ, ◊σ ϖεζεσ µυδαµ δε οπινιο. Ποδε αχοντεχερ. Πορ εξεµπλο, Ηυγο Βλαχκ, να συα ϕυϖεντυδε, ερα µεµβρο δα Κυ Κλυξ Κλαν; τορνου−σε µαισ ταρδε ϕυιζ δα Συπρεµα Χορτε ε φοι υµ δοσ λδερεσ δασ ηιστ⌠ριχασ δεχισ⌡εσ, βασεαδασ εµ παρτε να 14♠. εµενδα δα Χονστιτυιο, θυε αφιρµαραµ οσ διρειτοσ χιϖισ δε τοδοσ οσ νορτε−αµεριχανοσ; διζια−σε θυε, να συα ϕυϖεντυδε, ελε σε ϖεστια χοµ µαντοσ βρανχοσ ε ασσυσταϖα ασ πεσσοασ νεγρασ; θυανδο φιχου µαισ ϖεληο, πασσου α ϖεστιρ−σε χοµ µαντοσ νεγροσ ε α ασσυσταρ ασ πεσσοασ βρανχασ. Εµ θυεστ⌡εσ δε διρειτο πεναλ, α ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ ρεχονηεχε α τενταο εµ θυε ποδεµ χαιρ α πολχια, οσ προµοτορεσ ε ο ϑυδιχι〈ριο, νο σεντιδο δε ιντιµιδαρ ασ τεστεµυνηασ ε απρεσσαρ α πυνιο. Ο σιστεµα δε ϕυστια χριµιναλ  φαλϖελ: πεσσοασ ινοχεντεσ ποδεµ σερ πυνιδασ πορ χριµεσ θυε νο χοµετεραµ; οσ γοϖερνοσ σο περφειταµεντε χαπαζεσ δε φορϕαρ αχυσα⌡εσ φαλσασ χοντρα αθυελεσ θυε, πορ ραζ⌡εσ θυε ναδα τµ α ϖερ χοµ ο συποστο χριµε, νο ληεσ αγραδαµ. Ασσιµ, α ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ προτεγε οσ ρυσ.


Φαζ−σε υµα εσπχιε δε αν〈λισε χυστο/βενεφχιο. ℵσ ϖεζεσ ο χυλπαδο ποδε σερ ποστο εµ λιβερδαδε παρα θυε ο ινοχεντε νο σεϕα πυνιδο. Ισσο νο  απενασ υµα ϖιρτυδε µοραλ; ταµβµ ινιβε ο υσο ινχορρετο δο σιστεµα δε ϕυστια χριµιναλ παρα ρεπριµιρ οπινι⌡εσ ιµποπυλαρεσ ου µινοριασ δεσπρεζαδασ. Φαζ παρτε δο µεχανισµο δε χορρεο δε ερροσ.

Ασ νοϖασ ιδιασ, α ινϖενο ε α χριατιϖιδαδε εµ γεραλ σεµπρε εστο να ϖανγυαρδα δα προµοο δε υµ τιπο δε λιβερδαδε υµ δεσϖενχιληαρ−σε δασ ρεστρι⌡εσ χλαυδιχαντεσ. Α λιβερδαδε  υµ πρ−ρεθυισιτο παρα χοντινυαρ α δελιχαδα εξπερινχια δα χινχια τενδο σιδο υµα δασ ραζ⌡εσ πελασ θυαισ α Υνιο Σοϖιτιχα νο πδε χοντινυαρ σενδο υµ Εσταδο τοταλιτ〈ριο ε τεχνολογιχαµεντε χοµπετιτιϖο. Αο µεσµο τεµπο, α χινχια ου µεληορ, α συα δελιχαδα µιστυρα δε αβερτυρα ε χετιχισµο, ε ο σευ εστµυλο ◊ διϖερσιδαδε ε αο δεβατε  υµ πρ−ρεθυισιτο παρα χοντινυαρ α δελιχαδα εξπερινχια δα λιβερδαδε νυµα σοχιεδαδε ινδυστριαλ ε αλταµεντε τεχνολ⌠γιχα. Υµα ϖεζ θυεστιοναδα α ινσιστνχια ρελιγιοσα να ϖισο πρεδοµιναντε δε θυε α Τερρα εσταϖα νο χεντρο δο Υνιϖερσο, πορ θυε σε δεϖεριαµ αχειταρ ασ αφιρµατιϖασ ρεπετιδασ ε χονφλιταντεσ δοσ λδερεσ ρελιγιοσοσ νο σεντιδο δε θυε ∆ευσ ενϖιου ρεισ παρα νοσ γοϖερναρ? Νο σχυλο ΞςΙΙ, ερα φ〈χιλ ενφυρεχερ ο ϕρι α ρεσπειτο δεστα ιµπιεδαδε ου δαθυελα ηερεσια. Ελεσ εσταϖαµ δισποστοσ α τορτυραρ ασ πεσσοασ ατ α µορτε εµ νοµε δε συασ χρενασ. Νο φιναλ δο σχυλο ΞςΙΙΙ, ϕ〈 νο τινηαµ ταντα χερτεζα. Ροσσιτερ νοϖαµεντε (τιραδο δε Σεεδτιµε οφ τηε Ρεπυβλιχ, 1953): Σοβ α πρεσσο δο αµβιεντε νορτε−αµεριχανο, ο χριστιανισµο σε τορνου µαισ ηυµανιστα ε µοδεραδο µαισ τολεραντε χοµ α λυτα δασ σειτασ, µαισ λιβεραλ χοµ ο χρεσχιµεντο δο οτιµισµο ε δο ραχιοναλισµο, µαισ εξπεριµενταλ χοµ ο συργιµεντο δα χινχια, µαισ ινδιϖιδυαλιστα χοµ ο αδϖεντο δα δεµοχραχια. Ιγυαλµεντε ιµπορταντε, υµ νµερο χρεσχεντε δε χολονοσ, χοµο λαµενταϖα υµα λεγιο δε πρεγαδορεσ αοσ αλτοσ βραδοσ, εσταϖα αδοτανδο υµα χυριοσιδαδε σεχυλαρ ε υµα ατιτυδε χτιχα.

Α ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ δεσατρελου α ρελιγιο δο Εσταδο, εµ παρτε πορθυε µυιτασ ρελιγι⌡εσ εσταϖαµ ιµπρεγναδασ δε υµ εσπριτο αβσολυτιστα χαδα υµα χονϖενχιδα δε θυε σ⌠ ελα τινηα ο µονοπ⌠λιο δα ϖερδαδε ε, ασσιµ, ανσιοσα παρα θυε ο Εσταδο ιµπυσεσσε εσσα ϖερδαδε αοσ ουτροσ. Μυιτασ ϖεζεσ, οσ λδερεσ ε οσ πρατιχαντεσ δασ ρελιγι⌡εσ αβσολυτιστασ εραµ ινχαπαζεσ δε περχεβερ θυαλθυερ µειο−τερµο ου δε ρεχονηεχερ θυε α ϖερδαδε ποδερια σε αποιαρ εµ δουτρινασ απαρεντεµεντε χοντραδιτ⌠ριασ ε αβρα〈−λασ. Οσ ιδεαλιζαδορεσ δα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ τινηαµ διαντε δοσ οληοσ ο εξεµπλο δα Ινγλατερρα, ονδε ο χριµε εχλεσι〈στιχο δα ηερεσια ε ο χριµε σεχυλαρ


δα τραιο ηαϖιαµ σε τορναδο θυασε ινδιστινγυϖεισ. Μυιτοσ δοσ πριµειροσ χολονοσ ϖιεραµ παρα οσ Εσταδοσ Υνιδοσ φυγινδο δα περσεγυιο ρελιγιοσα, εµβορα αλγυνσ δελεσ φιχασσεµ βασταντε χοντεντεσ εµ περσεγυιρ ουτρασ πεσσοασ πορ χαυσα δε συασ χρενασ. Οσ φυνδαδορεσ δε νοσσα ναο ρεχονηεχεραµ θυε υµα ρελαο εστρειτα εντρε ο γοϖερνο ε θυαλθυερ υµα δασ ρελιγι⌡εσ χονφλιταντεσ σερια φαταλ παρα α λιβερδαδε ε πρεϕυδιχιαλ ◊ ρελιγιο. Ο ϕυιζ Βλαχκ (να δεχισο δα Συπρεµα Χορτε Ενγελ ϖερσυσ ςιταλε, 1962) δεσχρεϖευ α χλ〈υσυλα δα Ιγρεϕα οφιχιαλ να πριµειρα εµενδα δα σεγυιντε µανειρα: Ο σευ οβϕετιϖο πριµειρο ε µαισ ιµεδιατο σε βασεαϖα να χρενα δε θυε α υνιο δο γοϖερνο ε δα ρελιγιο τενδε α δεστρυιρ ο γοϖερνο ε α δεγραδαρ α ρελιγιο . Αλµ δο µαισ, α σεπαραο δοσ ποδερεσ ταµβµ φυνχιονα νεσσε ποντο. Χαδα σειτα ε χυλτο, χοµο οβσερϖου χερτα ϖεζ Ωαλτερ Σαϖαγε Λανδορ,  υµ χοντρολε µοραλ εξερχιδο σοβρε οσ ουτροσ: Α χοµπετιο  το σαυδ〈ϖελ να ρελιγιο χοµο νο χοµρχιο . Μασ ο πρεο  ελεϖαδο; εσσα χοµπετιο  υµ οβστ〈χυλο α θυε γρυποσ ρελιγιοσοσ, αγινδο εµ ηαρµονια, τρατεµ δο βεµ χοµυµ. Ροσσιτερ χονχλυι: ασ δουτρινασ γµεασ δα σεπαραο εντρε α Ιγρεϕα ε ο εσταδο ε δα λιβερδαδε δε χονσχινχια ινδιϖιδυαλ σο α εσσνχια δα νοσσα δεµοχραχια, σε νο ρεαλµεντε α χοντριβυιο µαισ ιµπορταντε δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ παρα α λιβερταο δο ηοµεµ οχιδενταλ.

Ορα, νο αδιαντα τερ εσσεσ διρειτοσ, σε νο οσ υσαµοσ ο διρειτο ◊ λιβερδαδε δε εξπρεσσο θυανδο νινγυµ χοντραδιζ ο γοϖερνο, ◊ λιβερδαδε δα ιµπρενσα θυανδο νινγυµ εστ〈 δισποστο α φαζερ ασ περγυντασ διφχεισ, ο διρειτο δε ρευνιο θυανδο νο η〈 προτεστοσ, ο συφρ〈γιο υνιϖερσαλ θυανδο µενοσ δα µεταδε δο ελειτοραδο ϖοτα, α σεπαραο δα Ιγρεϕα ε δο Εσταδο θυανδο ο µυρο εντρε ελεσ νο πασσα πορ υµα µανυτενο ρεγυλαρ. Πελο δεσυσο, ελεσ ποδεµ σε τορναρ ναδα µαισ θυε οβϕετοσ ϖοτιϖοσ, παλαϖρεαδο πατρι⌠τιχο. ∆ιρειτοσ ε λιβερδαδεσ: υσε−οσ ου περχα−οσ. ∆εϖιδο ◊ πρεϖισο δοσ ιδεαλιζαδορεσ δα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ ε αινδα µαισ α τοδοσ αθυελεσ θυε, χοµ ρισχο πεσσοαλ χονσιδερ〈ϖελ, ινσιστιραµ εµ εξερχερ εσσεσ διρειτοσ ,  διφχιλ αγορα πρενδερ α λιβερδαδε δε εξπρεσσο νυµα γαρραφα. Οσ χοµιτσ δασ βιβλιοτεχασ εσχολαρεσ, ο σερϖιο δε ιµιγραο, α πολχια, ο ΦΒΙ ου ο πολτιχο αµβιχιοσο ◊ χατα δε ϖοτοσ ποδεµ τενταρ ρεπριµι−λα δε τεµποσ εµ τεµποσ, πορµ µαισ χεδο ου µαισ ταρδε α ροληα εξπλοδε. Α Χονστιτυιο  αφιναλ α λει δα ναο, οσ φυνχιον〈ριοσ πβλιχοσ ϕυραραµ πρεσερϖ〈−λα, ε οσ ατιϖιστασ ε οσ τριβυναισ δε ϖεζ εµ θυανδο ιµπεδεµ ο φογο... Εντρεταντο, δεϖιδο α παδρ⌡εσ εδυχαχιοναισ µαισ βαιξοσ, χοµπετνχια ιντελεχτυαλ εµ δεχλνιο, γοστο διµινυδο πελο δεβατε συβσταντιϖο ε σαν⌡εσ σοχιαισ χοντρα ο χετιχισµο, ασ νοσσασ λιβερδαδεσ ποδεµ σοφρερ υµ προχεσσο λεντο δε εροσο ε οσ νοσσοσ διρειτοσ ποδεµ σερ συβϖερτιδοσ. Οσ φυνδαδορεσ


χοµπρεενδεραµ τυδο ισσο µυιτο βεµ: Ο µοµεντο δε εσταβελεχερ λεγαλµεντε τοδοσ οσ διρειτοσ εσσενχιαισ  θυανδο οσ νοσσοσ γοϖερναντεσ σο ηονεστοσ ε ν⌠σ µεσµοσ εσταµοσ υνιδοσ , δισσε Τηοµασ ϑεφφερσον. Α παρτιρ δα χονχλυσο δεσσα γυερρα [ρεϖολυχιον〈ρια], χοµεαρεµοσ α δεσχερ λαδειρα αβαιξο. Εντο ϕ〈 νο σερ〈 νεχεσσ〈ριο ρεχορρερ αο αποιο δο ποϖο α τοδο µοµεντο. Ελε σερ〈 εσθυεχιδο, ε σευσ διρειτοσ δεσχονσιδεραδοσ. Σ⌠ σε λεµβραρ〈 δε σι µεσµο πελα συα φαχυλδαδε δε φαζερ δινηειρο, ε ϕαµαισ πενσαρ〈 εµ σε υνιρ παρα χονσεγυιρ ο δεϖιδο ρεσπειτο πελοσ σευσ διρειτοσ. Ασσιµ, οσ γριλη⌡εσ, θυε νο σερο αρρανχαδοσ νο φιµ δεσσα γυερρα, χοντινυαρο χονοσχο πορ µυιτο τεµπο, ε σε τορναρο χαδα ϖεζ µαισ πεσαδοσ, ατ θυε νοσσοσ διρειτοσ σε ρεανιµεµ ου εξπιρεµ νυµα χονϖυλσο.

Χονηεχερ ο ϖαλορ δα λιβερδαδε δε εξπρεσσο ε δασ ουτρασ λιβερδαδεσ γαραντιδασ πελα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ, σαβερ ο θυε αχοντεχε θυανδο νο τεµοσ εσσεσ διρειτοσ ε απρενδερ α εξερχ−λοσ ε προτεγ−λοσ δεϖερια σερ υµ πρ− ρεθυισιτο εσσενχιαλ παρα σερ χιδαδο νορτε−αµεριχανο ου, να ϖερδαδε, χιδαδο δε θυαλθυερ ναο, αινδα µαισ σε εσσεσ διρειτοσ χοντινυαµ δεσπροτεγιδοσ. Σε νο ποδεµοσ πενσαρ πορ ν⌠σ µεσµοσ, σε νο εσταµοσ δισποστοσ α θυεστιοναρ α αυτοριδαδε, σοµοσ απενασ µασσα δε µανοβρα νασ µοσ δαθυελεσ θυε δετµ ο ποδερ. Μασ, σε οσ χιδαδοσ σο εδυχαδοσ ε φορµαµ ασ συασ πρ⌠πριασ οπινι⌡εσ, αθυελεσ θυε δετµ ο ποδερ τραβαληαµ παρα ν⌠σ. Εµ τοδο πασ, δεϖεραµοσ ενσιναρ ◊σ νοσσασ χριανασ ο µτοδο χιεντφιχο ε ασ ραζ⌡εσ παρα υµα ∆εχλαραο δε ∆ιρειτοσ. Νο µυνδο ασσοµβραδο πορ δεµνιοσ θυε ηαβιταµοσ εµ ϖιρτυδε δε σερεσ ηυµανοσ, ταλϖεζ σεϕα απενασ ισσο ο θυε σε ιντερπ⌡ε εντρε ν⌠σ ε α εσχυριδο χιρχυνδαντε.


ΑΓΡΑ∆ΕΧΙΜΕΝΤΟΣ

Τεµ σιδο παρα µιµ υµ γρανδε πραζερ µινιστραρ, η〈 µυιτοσ ανοσ, υµ Σεµιν〈ριο Αϖαναδο σοβρε Πενσαµεντο Χτιχο να Υνιϖερσιδαδε Χορνελλ. Τενηο α οπορτυνιδαδε δε σελεχιοναρ εστυδαντεσ δε τοδα α υνιϖερσιδαδε, βασεανδο−µε ταντο νασ συασ χαπαχιδαδεσ χοµο να διϖερσιδαδε δισχιπλιναρ ε χυλτυραλ. Ενφατιζαµοσ οσ τραβαληοσ εσχριτοσ ε α αργυµενταο οραλ. Περτο δο φιναλ δο χυρσο, οσ εστυδαντεσ σελεχιοναµ υµα σριε δε θυεστ⌡εσ σοχιαισ εξτρεµαµεντε χοντροϖερσασ εµ θυε τµ γρανδεσ ινϖεστιµεντοσ εµοχιοναισ. Αγρυπαδοσ δοισ α δοισ, ελεσ σε πρεπαραµ παρα υµα σριε δε δεβατεσ οραισ νο φιναλ δο σεµεστρε. Αλγυµασ σεµανασ αντεσ δο δεβατε, νο ενταντο, σο ινφορµαδοσ δε θυε α ταρεφα δε χαδα υµ  απρεσενταρ ο ποντο δε ϖιστα οποστο δε υµα φορµα θυε σεϕα σατισφατ⌠ρια παρα ο οποσιτορ δε µοδο θυε εστε ποσσα διζερ: Σιµ, εσσα  υµα απρεσενταο ϕυστα δασ µινηασ οπινι⌡εσ . Νο δεβατε εσχριτο χονϕυντο, ελεσ εξαµιναµ ασ συασ διφερενασ, µασ ταµβµ αναλισαµ χοµο ο προχεσσο δο δεβατε οσ αϕυδου α χοµπρεενδερ µεληορ ο ποντο δε ϖιστα οποστο. Αλγυνσ δοσ τ⌠πιχοσ νεστε λιϖρο φοραµ απρεσενταδοσ πελα πριµειρα ϖεζ α εσσεσ εστυδαντεσ; τενηο απρενδιδο µυιτο χοµ α συα ρεχεπο ε χρτιχα δε µινηασ ιδιασ, ε θυερο ληεσ αγραδεχερ νεστε µοµεντο. Σου ταµβµ γρατο αο ∆επαρταµεντο δε Αστρονοµια δε Χορνελλ, ε α σευ πρεσιδεντε, Ψερϖαντ Τερζιαν, πελα περµισσο δε µινιστραρ ο χυρσο, θυε εµβορα ροτυλαδο δε αστρονοµια 490 απρεσεντα απενασ υµ πουχο δε αστρονοµια. Παρτε δεστε λιϖρο φοι ταµβµ απρεσενταδα να ρεϖιστα Παραδε, υµ συπλεµεντο δοσ ϕορναισ δοµινιχαισ εµ τοδα α Αµριχα δο Νορτε, χοµ χερχα δε 83 µιλη⌡εσ δε λειτορεσ πορ σεµανα. Ο φεεδβαχκ ϖιγοροσο θυε ρεχεβι δοσ λειτορεσ δε Παραδε µε αϕυδου µυιτο α χοµπρεενδερ µεληορ ασ θυεστ⌡εσ δεσχριτασ νεστε λιϖρο ε α ϖαριεδαδε δασ ατιτυδεσ πβλιχασ. Εµ ϖ〈ριασ παρτεσ,


χιτει τρεχηοσ δα χορρεσπονδνχια θυε ρεχεβι δοσ λειτορεσ δα ρεϖιστα, ο θυε µε παρεχε τερ προϖιδενχιαδο ο δεδο παρα µεδιρ ο πυλσο δα χιδαδανια δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Εµ µυιτοσ χασοσ, ο ρεδατορ−χηεφε δε Παραδε, Ωαλτερ Ανδερσον, ε ο εδιτορ σνιορ, ∆αϖιδ Χυρριερ, βεµ χοµο α εθυιπε δε ρεδαο ε πεσθυισα δεσσα εξτραορδιν〈ρια ρεϖιστα, µεληοραραµ βασταντε α µινηα απρεσενταο. Ελεσ ταµβµ περµιτιραµ α εξπρεσσο δε οπινι⌡εσ θυε ταλϖεζ νο χονσεγυισσεµ σερ ιµπρεσσασ εµ πυβλιχα⌡εσ δε µασσα µενοσ ατεντασ ◊ πριµειρα εµενδα δα Χονστιτυιο δοσ Εσταδοσ Υνιδοσ. Αλγυµασ παρτεσ δο τεξτο απαρεχεραµ πελα πριµειρα ϖεζ εµ Τηε Ωασηινγτιν Ποστ ε Τηε Νεω Ψορκ Τιµεσ. Ο λτιµο χαπτυλο σε βασεια παρχιαλµεντε νυµ δισχυρσο θυε τιϖε ο πραζερ δε προφεριρ εµ 4 δε ϕυληο δε 1992, νο Π⌠ρτιχο Λεστε, εµ Μοντιχελλο ο ϖερσο δο νθυελ πορ οχασιο δα αδµισσο ◊ χιδαδανια νορτε−αµεριχανα δε ϖ〈ριασ πεσσοασ δε 31 να⌡εσ. Μινηασ οπινι⌡εσ σοβρε α δεµοχραχια, ο µτοδο δα χινχια ε α εδυχαο πβλιχα φοραµ ινφλυενχιαδασ πορ ινµερασ πεσσοασ αο λονγο δοσ ανοσ, ε µυιτασ δελασ σο µενχιοναδασ νο χορπο δο τεξτο. Μασ γοσταρια δε σαλιενταρ α ινσπιραο θυε ρεχεβι δε Μαρτιν Γαρδνερ, Ισααχ Ασιµοϖ, Πηιλιπ Μορρισον ε Ηενρψ Στεελε Χοµµαγερ. Νο η〈 εσπαο παρα αγραδεχερ αοσ µυιτοσ ουτροσ θυε αϕυδαραµ χοµ σευ εντενδιµεντο ε εξεµπλοσ λχιδοσ, ου θυε χορριγιραµ ερροσ δε οµισσο ου δε εξεχυο, µασ θυερο θυε τοδοσ σαιβαµ ο θυαντο ληεσ σου προφυνδαµεντε γρατο. Εντρεταντο, δεϖο αγραδεχερ εξπλιχιταµεντε οσ σεγυιντεσ αµιγοσ ε χολεγασ πελα ρεϖισο χρτιχα δα τοταλιδαδε ου δε παρτε δοσ πριµειροσ µανυσχριτοσ δεστε λιϖρο: Βιλλ Αλδριδγε, Συσαν Βλαχκµορε, Ωιλλιαµ Χροµερ, Φρεδ Φρανκελ, Κενδριχκ Φραζιερ, Μαρτιν Γαρδνερ, Ιρα Γλασσερ, Φρεδ Γολδεν, Κυρτ Γοττφριεδ, Λεστερ Γρινσποον, Πηιλιπ Κλασσ, Παυλ Κυρτζ, Ελιζαβετη Λοφτυσ, ∆αϖιδ Μορρισον, Ριχηαρδ Οφσηε, Αλβερτ Πεννψβαχκερ, Φρανκ Πρεσσ, ϑαµεσ Ρανδι, Τηεοδορε Ροσζακ, ∆οριον Σαγαν, ∆αϖιδ Σαπερστειν, Ροβερτ Σειπλε, Στεϖεν Σοτερ, ϑερεµψ Στονε, Πετερ Στυρροχκ ε Ψερϖαντ Τερζιαν. Σου ταµβµ µυιτο γρατο α µευ αγεντε λιτερ〈ριο, Μορτον ϑανκλοω, ε αοσ µεµβροσ δε συα εθυιπε πελοσ σ〈βιοσ χονσεληοσ; α Ανν Γοδοφφ ε αοσ ουτροσ ρεσπονσ〈ϖεισ πελο προχεσσο δε προδυο εµ Ρανδοµ Ηουσε Ενριχα Γαδλερ, ϑ. Κ. Λαµβερτ ε Κατηψ Ροσενβλοοµ; α Ωιλλιαµ Βαρνεττ πορ χυιδαρ δο µανυσχριτο νασ συασ φασεσ φιναισ; α Ανδρεα Βαρνεττ, Λαυρελ Παρκερ, Καρενν Γοβρεχητ, Χινδι ςιτα ςογελ, Γιννψ Ρψαν ε Χηριστοπηερ Ρυσερ πελα συα αϕυδα, ε αο σιστεµα δα Βιβλιοτεχα δε Χορνελλ, ινχλυσιϖε ◊ χολεο δε λιϖροσ ραροσ σοβρε µιστιχισµο ε συπερστιο, οριγιναλµεντε χολιγαδα πελο πριµειρο πρεσιδεντε δα υνιϖερσιδαδε, Ανδρεω ∆ιχκσον Ωηιτε. Παρτεσ δε θυατρο χαπτυλοσ δεστε λιϖρο φοραµ εσχριτοσ χοµ µινηα εσποσα ε χολαβοραδορα δε λονγα δατα, Ανν ∆ρυψαν, θυε  ταµβµ α σεχρετ〈ρια ελειτα δα Φεδεραο δοσ Χιεντιστασ Αµεριχανοσ υµα οργανιζαο φυνδαδα εµ 1945 πελοσ χιεντιστασ δο Προϕετο Μανηατταν οριγιναλ, παρα µονιτοραρ ο


εµπρεγο τιχο δα χινχια ε δα αλτα τεχνολογια. Ελα ταµβµ χοντριβυιυ χοµ οριεντα⌡εσ, συγεστ⌡εσ ε χρτιχασ εξτρεµαµεντε τεισ σοβρε ο χοντεδο ε ο εστιλο δε τοδοσ οσ χαπτυλοσ δο λιϖρο, εµ τοδοσ οσ εστ〈γιοσ δα ρεδαο αο λονγο δε θυασε υµα δχαδα. Νο τενηο παλαϖρασ παρα διζερ ο θυαντο απρενδι χοµ ελα. Σει ο θυαντο σου φελιζ πορ ενχοντραρ, να µεσµα πεσσοα, αλγυµ χυϕο χονσεληο ε ϕυλγαµεντο, σενσο δε ηυµορ ε ϖισο χοραϕοσα ευ αδµιρο ταντο, ε θυε  ταµβµ ο αµορ δα µινηα ϖιδα.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.