15
en direct, werken meer doelgericht, nemen zelf verantwoordelijkheid en zijn zich meer bewust van het effect van gedrag. De coach bewerkstelligt dit door eerst samen met de klant een helder doel te formuleren, want zonder helder doel is coaching vrij zinloos. Dit doel kan voortkomen uit de behoefte om te groeien, om te ontwikkelen, maar net zo goed uit de behoefte tot herstel.
Wanneer we welke vorm of methodiek kunnen inzetten lezen we in hoofdstuk 3, ‘Wanneer zetten we coaching in’. Hierin worden vijf deelgebieden (domeinen) van coaching onderscheiden. Binnen het spectrum van coaching zien we enerzijds de meer op groei gerichte coaching (Executive-, Business- en Performance coaching) en anderzijds de meer oplossingsgerichte coaching en
Voorbeelden van coachingsvraagstukken
Ontwikkeling
- ‘Mijzelf voorbereiden op een nieuwe (leidinggevende) positie.’ - ‘Leren hoe coachend leiding te geven.’ - ‘Mijn/onze leidinggevende competenties versterken.’ - ‘Leren hoe wij onze klanten meer voor ons kunnen winnen.’ - ‘Leren hoe collega’s beter aan te spreken.’ - ‘Meer balans vinden in werk en privé.’ - ‘Ondersteuning bij het vinden van een meer passende functie.’ - ‘Onnodige wrijving in ons (management)team wegnemen.’ - ‘Medewerkers helpen sneller terug te komen in het arbeidsproces.’ Uitgangspunten voor coaching kunnen zijn: Als het doel van het coachingstraject voor alle partijen duidelijk is, gaan de coach en de coachee(s) op zoek naar: 1. De capaciteiten, motivatie en het (pro-actieve) gedrag dat de coachee(s) naar het geformuleerde doel toe kunnen brengen; 2. De weerstand en de omgevingsfactoren die het individu of het team van het gewenste doel afhouden. Deze beide uitgangspunten vormen de basis van een coachingstraject. In de loop van het coachingstraject worden individuele kwaliteiten verder ontwikkeld en weerstand zo veel mogelijk uit de weg geruimd. Dit laatste maakt coaching, meer dan welke andere begeleidingsvorm ook, hét instrument van wezenlijke verandering. Anders gezegd: coaching verandert iets aan de bron van ons functioneren: ons (zelf)bewustzijn. Het verandert iets aan de manier waarop wij onszelf zien en de omgeving waarin wij functioneren. Door professionele coaching worden mensen en teams zich meer bewust van effectief en ineffectief gedrag en hoe hiermee om te gaan. Dit draagt uiteindelijk bij tot een grotere productiviteit en daarmee tot een hoger ‘Return-On-Investment’. Wezenlijke verandering vindt zelden van vandaag op morgen plaats. Vandaar dat een coachingstraject in principe uit meerdere contactmomenten bestaat. Hierdoor is het bij uitstek een implementatie-instrument, bijvoorbeeld voor de implementatie van een meer klantgerichte cultuur. De coach fungeert hierbij als ‘gids op het pad van verandering’. Wat coaching verder van andere begeleidingsvormen onderscheidt wordt behandeld in hoofdstuk 2, ‘Wanneer noemen we het coaching’.
Probleem oplossend counselling. In het centrum vinden we het meer holistisch georiënteerde Life (c.q. Personal) coaching. De vijf ‘werkgebieden van de coach’ worden vanuit de coachvraag gedefinieerd. Welke basis-methodieken de coach in het coachingsproces tot zijn beschikking heeft, is te lezen in hoofdstuk 4, ‘De belangrijkste coachingsvormen’. Hierin onderscheiden we drie hoofdvormen: 1. Het één-op-één gesprek, 2. coaching op afstand (Tele-coaching) en 3. het coachen van groepen. In het algemeen leert de cliënt – die we in vaktermen ‘de coachee’ noemen – door het coachingsproces vooral zijn eigen kwaliteiten beter te benutten. Daarnaast leert hij ‘weerstand’ naar constructief gedrag te transformeren. Hierdoor krijgt hij het gevoel meer met zichzelf en zijn omgeving in balans te zijn. Verder ontwikkelt de coachee het zelfbewustzijn en leert hij inzicht te krijgen in effectief en ineffectief gedrag. Dit maakt dat mensen en teams die een professioneel coachingsproces hebben doorlopen op een meer bewuste wijze handelen en denken, wat impliciet een prettige werkomgeving en een hoger resultaat oplevert. Hoe de coach te werk gaat en welke instrumenten hij gebruikt wordt in hoofdstuk 5, ‘Het Coachingsproces’ stap voor stap behandeld. Vaak wordt gedacht dat mensen die ergens in tekortschieten een coach ‘nodig hebben’. Het blijkt echter juist de categorie mensen en organisaties te zijn die ‘een missie hebben’, ‘vooruitgang willen boeken’ of moeten veranderen externe coaches inschakelen. Ook heeft coaching niets te maken met het ‘leren van een kunstje’. Bij coaching neemt de coachee zichzelf onder handen.
Inleiding