nΈa
0712 2013 τευχοσ02 τα νεα
τοY 9ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟY ΣΥΝΕΔΡΙΟY ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ, ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ATHENS HILTON
του συνεδριου
ΕΣΥ 1983-2013 30 Χρόνια 17 ΥΠΟΥΡΓΟΙ
[Βήμα για τους ασθενείς]
[Μεταρρύθμιση της ΠΦΥ]
[Εξατομικευμένη θεραπεία]
Αυξανόμενος ο ρόλος των ασθενών στη λήψη κλινικών και θεραπευτικών αποφάσεων και στη διαμόρφωση της πολιτικής υγείας
Επαναπροσδιορισμός της ΠΦΥ ως εγγυήτριας της επάρκειας και της αποτελεσματικής διανομής των υπηρεσιών υγείας
Οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους, το ίδιο και οι ασθένειες. Οι θεραπείες δεν μπορεί να είναι ίδιες για όλους
>
>
>
2
Ta nea toy συνεδριου
Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας στον χώρο της υγείας δεν είναι ανταγωνιστές, αλλά συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο, με βασικούς τομείς συνεργασίας, τη δημιουργία και ανάπτυξη υποδομών και τη διαχείριση ήδη υπαρχουσών υποδομών του υγείας του δημοσίου
Στρογγυλή τράπεζα
ΣΔΙΤ: πόσο έτοιμοι είμαστε;
Ανοίγοντας τις εργασίες της στρογγυλής τράπεζας, ο κ. Πολύζος αναφέρθηκε συνοπτικά στις παρεμβάσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα στα νοσοκομεία και το ασφαλιστικό σύστημα, θέτοντας στη συνέχεια ερωτήματα προς συζήτηση, σχετικά με τη συνεισφορά του ιδιωτικού τομέα στον δημόσιο τομέα και αντίστροφα, τον τρόπο που οι ρυθμιστικές πολιτικές του δημοσίου τομέα επηρέασαν τα τελευταία χρόνια τον ιδιωτικό τομέα παροχής υπηρεσιών υγείας, τον ιατρικό τουρισμό και πολλά άλλα. Στη συνέχεια, ο κ. Ανδρέας Καρταπάνης, Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Υγεία, επεσήμανε στην ομιλία του με τίτλο «Συνεργασία Ιδιωτικού και Δημόσιου Φορέα στην Υγεία. Πόσο ώριμοι είμαστε;» πως ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας στον χώρο της υγείας δεν είναι ανταγωνιστές, αλλά συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο. Βασικοί τομείς συνεργασίας, πρόσθεσε, είναι η δημιουργία και ανάπτυξη υποδομών υγείας για τον δημόσιο τομέα και η διαχείριση ήδη υπαρχουσών υποδομών του δημοσίου (Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας). Επιπλέον, η συνεργασία αυτή είναι απαραίτητη, τόνισε ο ομιλητής, αν θέλουμε να βάλουμε την Ελλάδα στον χάρτη του παγκόσμιου ιατρικού τουρισμού. Στην επόμενη ομιλία με θέμα «Ενσωμάτωση του Ιδιωτικού Τομέα στην Εθνική Στρατηγική για την Υγεία», ο κ. Χρήστος Ζηλίδης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής & Επιδημιολογίας, ΤΕΙ Λάρισας και πρώην Διευθυντής 3ηςΥΠε, επεσήμανε ότι τα κριτήρια επιλογής του μοντέλου συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα πρέπει να είναι η εξασφάλιση κάλυψης των αναγκών υγείας, η εξασφάλιση τήρησης του προϋπολογισμού και το «value for money».
Ειδικά όσον αφορά στο τελευταίο, πρόσθεσε, είναι αναγκαία η προσαρμογή της χρηματοδότησης βάσει του αναμενόμενου οφέλους στην υγεία και η συσχέτιση της χρηματοδότησης, όχι με τον αριθμό των πράξεων, αλλά με τον ωφελούμενο πληθυσμό, το εύρος των καλυπτόμενων αναγκών και το είδος των ιατρικών προβλημάτων. Η συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, συνέχισε ο ομιλητής, στην πρωτοβάθμια φροντίδα θα πρέπει να γίνεται με κατά κεφαλήν αποζημίωση ομάδων γιατρών που παρέχουν ένα σύνολο υπηρεσιών με συγκεκριμένες προδιαγραφές, ενώ στη νοσοκομειακή περίθαλψη με εφαρμογή ενός συστήματος DRGs. Η οργάνωση της προσφοράς υπηρεσιών θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο πρότυπο, με βάση το οποίο θα συνεργάζεται ο ΕΟΠΥΥ. Η πολιτική για την οργάνωση της ιδιωτικής αγοράς υγείας, κατέληξε ο κ. Ζηλίδης, πρέπει να έχει ως άξονες την οργάνωση της ιδιωτικής «ζήτησης» και «προσφοράς» και τη θέσπιση ενός ρυθμιστικού πλαισίου συνεργασίας. Ακολούθως, τη σκυτάλη έλαβε ο κ. Βασίλειος Μπαρδής, Γενικός Επιχειρησιακός και Διοικητικός Διευθυντής Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, ο οποίος στην ομιλία του «Προσαρμοστικότητα και αναδιοργάνωση των μονάδων δευτεροβάθμιας περίθαλψης Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα στην περίοδο του Μνημονίου και πέραν αυτού. Πολιτικές Εφαρμογές», υπογράμμισε τις επιπτώσεις από τις ρυθμιστικές πολιτικές του υπουργείου και του ΕΟΠΥΥ. Η έμμεση εμπλοκή της λειτουργίας του ιδιωτικού τομέα δευτεροβάθμιας περίθαλψης με τη δημόσια διοίκηση, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση, έχει επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη και λειτουργία του, σχολίασε ο ομιλητής, καθώς η μη δυνατότητα του ΕΟΠΥΥ να εφαρμόσει σύγχρο-
Οι ομιλητές της Στρογγυλής Τράπεζας, κ.κ. Αθανάσιος Πλεύρης, Ανδρέας Καρταπάνης, Χρήστος Ζηλίδης και Βασίλειος Μπαρδής
νες οικονομικές εφαρμογές δημιουργεί ένα ασφυκτικό περιβάλλον ρευστότητας για τον ιδιωτικό τομέα. Ο ιδιωτικός τομέας ωστόσο, πρόσθεσε ο κ. Μπαρδής, μπορεί να συνεισφέρει σε μία αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα που θα στηρίζεται σε μία υπαρκτή εθνική πολιτική. Για να επιτευχθεί αυτό, ωστόσο, είναι απαραίτητη η ύπαρξη εργαλείων που αφορούν στο στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό, το management, την ανάπτυξη και λειτουργία πληροφοριακών συστημάτων, οικονομικές και λογιστικές εφαρμογές, τον έλεγχο του κόστους και των προμηθειών. Οι εργασίες της στρογγυλής τράπεζας ολοκληρώθηκαν με την ομιλία του κ. Αθανάσιου Πλεύρη, δικηγόρου ΔΝ, LL.M Πανεπιστημίου Heidelberg, π. Βουλευτή, π. Ευρωβουλευτή, Νομικού Συμβούλου Υπουργού Υγείας, για τη «Δυνατότητα σύμπραξης ιδιωτικών φορέων υγείας με τα Νοσοκομεία του ΕΣΥ». Η χώρα μας μέχρι σήμερα δεν έχει εθνικό αλλά κρατικό σύστημα υγείας, καθώς η φιλοσοφία που έχει υιοθετηθεί είναι μια κρατική προσέγγιση στο σύνολο του συστήματος στο όνομα της δημόσιας υγείας. Ο αποκλεισμός ωστόσο από το ΕΣΥ μονάδων ιδιωτικής υγείας υψηλού επιπέδου, συνέχισε ο κ. Πλεύρης, έχει ως αποτέλεσμα την ακριβή παροχή δημόσιας υγείας στον ασθενή και την επιβάρυνση του φορολογούμενου. Η λύση είναι, πρόσθεσε, η βελτίωση της δημόσιας υγείας με τη χρήση δομών και δημοσίων και ιδιωτικών φορέων και με την καλύτερη δυνατή εξοικονόμηση πόρων. Στόχος πρέπει να είναι η καλύτερη παροχή υγείας στον ασθενή με τη λιγότερη επιβάρυνση του φορολογουμένου και η μεγαλύτερη παρουσία της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στις δομές του ΕΣΥ μπορεί και να ωφελήσει την ποιότητα και να μειώσει το κόστος, τόνισε ο ομιλητής.
3
θα πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές, προκειμένου η κρίση, η ύφεση και η ανεργία να μην μας οδηγήσουν σε κατολίσθηση
Στρογγυλή τράπεζα
30 xρόνια ΕΣΥ… που νοσεί Η 30χρονη πορεία του ΕΣΥ, τα κακώς κείμενα, αλλά και τα όσα θετικά προέκυψαν για τους ασθενείς και τους γιατρούς που το υπηρέτησαν καθημερινά, καθώς και τα αίτια που δεν ολοκληρώθηκαν τελικά οι μεταρρυθμίσεις που προέβλεπαν οι εμπνευστές του, ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν τη δεύτερη ημέρα του 9ου Συνεδρίου της ΕΣΔΥ. Παρόντες στη στρογγυλή τράπεζα ήταν οι πρώην Υπουργοί Υγείας Μαριέττα Γιαννάκου-Κουτσίκου, Ανδρέας Λοβέρδος και Δημήτρης Κρεμαστινός, ο Γιάννης Κυριόπουλος, Ομότιμος Καθηγητης Οικονομικών Υγείας στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, ο Νίκος Μανιός, ιατρός και Συντονιστής Υγείας ΣΥΡΙΖΑ, ο Άρης Σισσούρας, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, ο Καθηγητής κ. Αθανάσιος Σκουτέλης, Διευθυντής της Ε΄ Παθολογικής Κλινικής του Γ. Ν. Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός», ο Πάνος Καζάκος, Ομότιμος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής και Δημόσιας Διοίκησης ΕΚΠΑ, και ο Αντώνης Δημόπουλος, Ορθοδοντικός και πρώην Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας. Έναυσμα για να ξεκινήσει η συζήτηση ήταν η ερώτηση του δημοσιογράφου - συντονιστή κ. Αντώνη Παπαγιαννίδη «Τι πρέπει να γίνει τώρα, αλλά και τι έφταιξε για τα κακώς κείμενα;». Πρώτος ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος τόνισε ότι θα πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές, προκειμένου η κρίση, η ύφεση και η ανεργία να μην μας οδηγήσουν σε κατολίσθηση. «Δεν υπάρχει κοινωνική δικαίωση και παράλληλα εμφανίστηκαν κοινωνικές ανισότητες. Έγιναν σημαντικά λάθη στο παρελθόν, που πρέπει να αποφύγουμε στο μέλλον». Για συνεννόηση μεταξύ μας -εννοώντας τις πολιτικές και επιστημονικές δυνάμεις της χώρας- μίλησε η κ. Μαριέττα Γιαννάκου-Κουτσίκου, Ευρωβουλευτής, πρώην υπουργός Υγείας. Το σύστημα της Πρωτοβάθμιας Υγείας θα πρέπει να ενισχυθεί, δίνοντας κίνητρα σε γιατρούς να επανδρώσουν νοσοκομεία και ιατρεία στην περιφέρεια, δήλωσε η κ. Γιαννάκου-Κουτσίκου, επισημαίνοντας ότι ο μεγάλος αριθμός νέων γιατρών έχει οδηγήσει αρκετούς στον ιδιωτικό τομέα. Ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος, πρώην υπουργός Υγείας, δήλωσε πως θα πρέπει να γίνει αλλαγή στις εφημερίες των νοσοκομείων και να υπάρξει καθολική ψηφιακή καταγραφή όλων των διαδικασιών και αποτελεσματικός έλεγχος. Το λόγο στη συνέχεια πήρε ο πρώην υπουργός Υγείας κ. Δημήτρης Κρεμαστινός, που τόνισε πως μόνο όταν σταματήσει να υπάρχει κομματικός παρεμβατισμός στη διοίκηση της υγείας, θα μπορέσει να εξελιχθεί το Σύστημα Υγείας. «Οι επικεφαλής στα νοσοκομεία θα πρέπει να είναι επαγγελματίες manager ή οικονομολόγοι και όχι να τοποθετούνται βάσει κομματικών πεποιθήσεων».
Από αριστερά: Γ. Κυριόπουλος, Α. Παπαγιαννίδης, Μ. Γιαννάκου, Α. Λοβέρδος, Α. Σισσούρας, Π. Καζάκος, Α. Δημόπουλος, Α. Σκουτέλης και Ν. Μανιός
Στη συνέχεια, ο κ. Πάνος Καζάκος, Ομότιμος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής και Δημόσιας Διοίκησης ΕΚΠΑ, ανέπτυξε στη ομιλία του τα αίτια και τις αφορμές που το Σύστημα Υγείας δεν λειτούργησε στη χώρα. Αναρωτήθηκε, ωστόσο, γιατί έπρεπε να φθάσουμε σε τέτοιο σημείο που να θεωρούν κάποιοι όσα έχει επιβάλει η Τρόικα στον χώρο της υγείας ως παράθυρο για το καλύτερο. Ακολούθως, τοποθετήθηκε ο κ. Άρης Σισσούρας, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, υποστηρίζοντας ότι «Δεν έγινε καλή πολιτική διαχείριση, καθώς δεν υπήρχε βούληση, αλλά φόβος για το πολιτικό κόστος. Δεν έγινε αξιολόγηση του Συστήματος ούτε υπήρξε κοινωνική στήριξη από πολίτες και ιατρικούς φορείς». Ο κ. Νίκος Μανιός, ιατρός και συντονιστής σε θέματα υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν σαφής: «Το σύστημα οικοδομήθηκε χωρίς κανέναν έλεγχο. Από εδώ και πέρα θα πρέπει να μειωθεί η εισροή χρημάτων στον ιδιωτικό τομέα και να υπάρξει ριζική αλλαγή συμπεριφοράς και αντίληψης σε όλα τα επίπεδα». Ο Καθηγητής κ. Αθανάσιος Σκουτέλης, Διευθυντής της Ε΄ Παθολογικής Κλινικής του Γ. Ν. Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός», δήλωσε μεταξύ άλλων πως «ο κόσμος είναι θυμωμένος από τις υπηρεσίες που λαμβάνει από το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Επιβάλλονται διαθρωτικές κινήσεις, διαφορετικά το Σύστημα θα πεθάνει». Τέλος, ο κ. Αντώνης Δημόπουλος, Ορθοδοντικός, πρώην Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, σημείωσε πως για να προχωρήσει το Σύστημα Υγείας απαιτούνται νέοι θεσμοί, πρέπει να δημιουργηθεί, όπως χαρακτηριστικά είπε, μια δημόσια σφαίρα με ορθολογικές απόψεις και επιχειρήματα, όπως π.χ. για τις τιμές των φαρμάκων, και να προσδιοριστεί το επίπεδο που θέλουμε να γίνουν οι τροποποιήσεις.
4
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013 ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
συνεδρια
Βήμα για τους Ασθενείς Η
συμμετοχή των ασθενών στη διαμόρφωση της πολιτικής υγείας και των κλινικών και θεραπευτικών αποφάσεων ήταν το θέμα της Στρογγυλής Τράπεζας, την οποία συντόνισε ο Καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος, υπογραμμίζοντας τον ολοένα αυξανόμενο ενεργό ρόλο των ασθενών στη λήψη αποφάσεων στον τομέα της Υγείας. Ο Jacques Bons, M.D., επικεφαλής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της UCB Pharma, αναφέρθηκε στη διεθνή εμπειρία από τις καλές πρακτικές στη συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων. Όπως επισήμανε, «οι ασθενείς είναι σήμερα, κάτι παραπάνω από καταναλωτές φαρμάκων. Έχουν γίνει πλέον ειδικοί και η άποψή τους είναι όλο και πιο πολύτιμη για τους ερευνητές, τις αρχές και άλλους ενδιαφερόμενους του τομέα της υγείας». Οι ασθενείς μαζί με πλήθος ειδικοτήτων/παραγόντων της υγείας συμβάλλουν πλέον στον καλύτερο σχεδιασμό των κλινικών μελετών, στις δοκιμές και την ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων, ενώ η συμμετοχή τους είναι σημαντική στις διαδικασίες αποζημίωσης και σε αλλαγές της νομοθεσίας. Οι ασθενείς ως πολίτες μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στην ασφάλεια της περίθαλψής τους και για να γίνει αυτό οι υπηρεσίες υγείας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και να εκτιμούν την οπτική των ασθενών – τόσο από πλευράς ποιότητας όσο και ασφάλειας.
Σε αυτό το επίπεδο, τόνισε ο κ. Bons, οι Σύλλογοι Ασθενών θα πρέπει να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες και να συνιστούν τη συλλογική φωνή των ασθενών, ανεξάρτητα από κυβερνήσεις και από τους επαγγελματίες υγείας. Οι Σύλλογοι μπορούν να διεκδικήσουν ακριβή και ανεξάρτητη ενημέρωση για τους ασθενείς και το κοινό, ισότητα στην πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας περίθαλψη και το δικαίωμα των ασθενών να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων για την περίθαλψη. Παρόμοιες πρωτοβουλίες διεθνώς ήδη έχουν κάνει σημαντικά βήματα σε αυτή την κατεύθυνση, με αξιοποίηση των απόψεων των ασθενών όσον αφορά τα καινοτόμα φάρμακα και την για πιο αποτελεσματική λήψη αποφάσεων στην περίθαλψη. Στη συνέχεια, η πρόεδρος Ρευματοπαθών Κρήτης, κ. Κατερίνα Κουτσογιάννη παρουσίασε τα αποτελέσματα μελέτης που πραγματοποιήθηκε προκειμένου να εκτιμηθεί ο βαθμός συμμόρφωσης των ασθενών στην αγωγή με μεθοτρεξάτη (ΜΤΧ) και για να εντοπιστούν πιθανά ζητήματα που αντιμετωπίζουν με την αγωγή τους. «Η αξία της μελέτης είναι σημαντική γιατί πραγματοποιείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Τα 110 άτομα μέλη του Συλλόγου Ρευματοπαθών Κρήτης, απάντησαν σε σχετικό ερωτηματολόγιο με την μέθοδο των συνεντεύξεων και μερικά από τα αποτελέσματα συνοπτικά είναι: το 33% των ερωτηθέντων ασθενών διέκοψαν τη MTX, ενώ το 67 %
Από αριστερά: Γιάννης Κυριόπουλος, Κατερίνα Κουτσογιάννη, Βίκυ Παπανικολάου, Έλλη ΙωαννίδηΚαπόλου, Καίτη Αποστολίδου, Jacques Bons
τη λαμβάνουν ακόμα. Κύρια αιτία διακοπής της θεραπείας με ΜΤΧ ήταν οι ανεπιθύμητες ενέργειες (72%). Το 15% των ασθενών που λαμβάνουν ΜΤΧ , έχουν παραλείψει τουλάχιστον μία δόση κατά τη διάρκεια των τελευταίων 6 μηνών, ύστερα από την υπόδειξη του ιατρού τους και 1 στους 4 ασθενείς έχει χάσει μια δόση MTX με δική του πρωτοβουλία». Για τα Δικαιώματα Μεταναστών σε Υπηρεσίες Υγείας μίλησε στη συνέχεια η Δρ Έλλη Ιωαννίδη-Καπόλου, Τομέας Κοινωνιολογίας της ΕΣΔΥ τονίζοντας ότι, «Μέσα στη νέα πολιτισμική πραγματικότητα που έχει δημιουργήσει η εισροή υπηκόων τρίτων χωρών στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι χρόνια, αναδεικνύεται η ιδιαίτερη αξία της Πολιτιστικής Διαμεσολάβησης στον χώρο της υγείας. Με την Πολιτιστική Διαμεσολάβηση γίνεται κατανοητή η διαφορετικότητα των αλλοδαπών ασθενών και διευκολύνονται, τόσο οι ίδιοι, όσο και οι επαγγελματίες υγείας για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας τους». Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, από το Πρόγραμμα «Πολιτιστική Διαμεσολάβηση» εξυπηρετήθηκαν 16.383 μετανάστες: αναλυτικά το 2011, 5.104 περιστατικά σε 21 νοσοκομεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Στα πέντε νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης εξυπηρετήθηκαν 733 ωφελούμενοι και οι υπόλοιποι 4.371 στα δεκαέξι νοσοκομεία της Αθήνας. Το 2012, 11.279 περιστατικά στα 25 νοσοκομεία της
5
Στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ασθενών διαπιστώθηκε παντελής απουσία των ασθενών από τον σχεδιασμό πολιτικών υγείας και έλλειψη αλφαβητισμού υγείας σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού
χώρας. Αναλυτικότερα, στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης εξυπηρετήθηκαν 1.053 ωφελούμενοι, 6.565 στα νοσοκομεία της Αθήνας και 3.661 στα νοσοκομεία της Περιφέρειας. Η Καίτη Αποστολίδου Πρόεδρος ΔΕ.ΔΙ.ΔΙ.ΚΑ., αντιπρόεδρος ECPC-European Cancer Patient Coalition, αναφερόμενη στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ασθενών, σχολίασε ότι έγινε σε περίοδο που το τοπίο στην υγεία είναι θολότερο, ενώ οι εκπρόσωποι των ασθενών κατέγραψαν ελλείψεις και δυσλειτουργίες. «Και φέτος διαπιστώσαμε την παντελή απουσία των ασθενών από τον σχεδιασμό πολιτικών υγείας, την έλλειψη αλφαβητισμού υγείας σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού ανεξάρτητα από κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Υπάρχει ανεπαρκής έως ανύπαρκτη επικοινωνία υπουργείων και υπηρεσιών δημοσίου, σύγκρουση αρμοδιοτήτων, ευθυνοφοβία. Ελλείψεις γιατρών και νοσηλευτών στα δημόσια νοσοκομεία όλης της χώρας», είπε. Μερικά ακόμα αποτελέσματα από το συνέδριο, σύμφωνα με την κ. Αποστολίδου είναι ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους γιατρούς για εγκατάσταση στην περιφέρεια, όπου θα ασκούν το επάγγελμά τους ιδιωτικά ή στα δημόσια νοσοκομεία. Επιπλέον, διαπιστώθηκε η ανάγκη για κατάρτιση και παροχή κινήτρων στους γιατρούς προκειμένου να προσφέρουν επαρκή ενημέρωση στους ασθενείς. Τέλος, οι ασθενείς ζητούν αναθεώρηση του πίνακα ποσοστών αναπηρίας με συμμετοχή εκπροσώπων τους στις σχετικές επιτροπές.
6
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013
η επιστροφή στην ΠΦΥ αποτελεί τη μοναδική διέξοδο για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού και αποδοτικού συστήματος υγείας
Από αριστερά: οι κ. Κατερίνα Μυλωνά, κ. Ρένα Οικονομίδου και κ. Αναστάσης Σκρουμπέλος
Workshop για τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Σ
τις 9 η ώρα το πρωί της Παρασκευής έλαβε χώρα το Workshop με τίτλο «Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας: η επαναφορά της διακήρυξης της Alma Ata και ο επαναπροσδιορισμός της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας». Πρόεδροι του Workshop ήταν οι κ.κ. Χρήστος Λιονής και Μποδοσάκης-Πρόδρομος Μερκούρης. Η εναρκτήρια ομιλία με τίτλο «Η Π.Φ.Υ. ως μοναδική πύλη εισόδου στη μεταρρύθμιση» αναπτύχθηκε από τον κ. Αναστάση Σκρουμπέλο, Οικονομολόγο της Υγείας, ΕΣΔΥ, Τομέας Οικονομικών της Υγείας. Αναφερόμενος στις δυσμενείς εξελίξεις των μακροοικονομικών δεικτών και την προσπάθεια επίτευξης δημοσιονομικών στόχων, σημείωσε ότι το βασικό πρόβλημα συνίσταται στην εκτροπή της ισορροπίας στην αγορά υπηρεσιών υγείας και την αδυναμία διασφάλισης της επάρκειας και αποτελεσματικής διανομής των υπηρεσιών υγείας. Έτσι, υπογράμμισε ότι έχει επέλθει κατάρρευση των αρχών της ισότητας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας. Συνεπώς ανέδειξε τη σημασία ύπαρξης μιας ισχυρής ΠΦΥ, ως εγγυήτριας της επάρκειας και της αποτελεσματικής διανομής των υπηρεσιών υγείας. Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η κ. Ειρήνη Οικονομίδου, PhD, Msc Γενικός Ιατρός, Διευθύντρια Κ.Υ.Α.Τ. Νέας Καλλικράτειας, Γ.Ν.Θ. «Άγιος Παύλος», με τίτλο ομιλίας «Πρόσβαση των ασθενών σε Υπηρεσίες Υγείας και Φάρμακα». Η κ. Οικονομίδου έκανε μια σύντομη ανασκόπηση των διαθεσίμων δομών ΠΦΥ στην Ελλάδα, καθώς και των δεδομένων πρόσβασης των ασθενών στις υπηρεσίες, τονίζοντας τις επιπτώσεις της κρίσης, μέσα από δεδομένα που προέκυψαν από έρευνες σε ασθενείς. Η μείωση των εισοδημάτων του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού σε συνδυασμό με τη μειωμένη κάλυψη των ασφαλιστικών ταμείων της χώρας, έχουν συντελέσει στη μειωμένη χρήση των ΠΦΥ, με συνέπεια την αύξηση στη ζήτηση δευτεροβάθμιας φροντίδας και νοσηλειών και κατ’ επέκταση την αύξηση των δαπανών υγείας. Οι έρευνες που παρουσιάστηκαν στην ομιλία κατέδειξαν τη σημασία των φαρμάκων για την υγεία των χρονίως πασχόντων και των ασθενών γενικότερα. Έδειξαν επίσης ότι οι Έλληνες δύσκολα εμπιστεύονται νέα φάρμακα, στοιχείο που καταδεικνύει τη δυσκολία ανοχής των μέτρων που σχετίζονται με τη συνταγογράφηση βάσει δραστικής ουσίας. Τη σκυτάλη στη στρογγυλή τράπεζα πήρε η κ. Κατερίνα Μυλωνά, Επιστημονική Σύμβουλος, Διοίκηση Ε.Ο.Π.Υ.Υ., Επιστημονικός Συνεργάτης, Τομέας των Οικονομικών της Υγείας, ΕΣΔΥ, η οποία παρουσίασε
τη θέση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. σχετικά με τη μεταρρύθμιση της ΠΦΥ. Η κ. Μυλωνά αναφέρθηκε στις δομές του ελληνικού συστήματος υγείας, εστιάζοντας στις συνολικές δαπάνες, αλλά και σε εκείνες που αφορούν στην ΠΦΥ. Τόνισε ότι έχει πλέον επέλθει αδυναμία ανταπόκρισης του συστήματος στις ανάγκες υγείας του πληθυσμού, ως αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, όπως η ατελής και αποσπασματική διασύνδεση των φορέων ΠΦΥ μεταξύ τους αλλά και με τις υπόλοιπες δομές του συστήματος, ο κατακερματισμός της χρηματοδοτικής διαδικασίας, η στροφή των πολιτών σε δομές δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης, η απουσία προγραμμάτων πρόληψης και προαγωγής της υγείας και η αδυναμία διαθεσιμότητας των δομών στο χρόνο που ζητούνται. Η κ. Μυλωνά τόνισε την ανάγκη για μεταρρύθμιση με κύριο στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας ΠΦΥ, ενώ υπογράμμισε ότι η επιστροφή στην ΠΦΥ αποτελεί τη μοναδική διέξοδο για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού και αποδοτικού συστήματος υγείας. Προς αυτή την κατεύθυνση ο ρόλος του ΕΟΠΥΥ θα είναι μείζων, ωστόσο, θα πρέπει να αναλογιστούμε τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει και να γίνει σωστή πρόβλεψη για ένα ειδικό μεταβατικό στάδιο, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω επιδείνωση των υπαρχουσών αδυναμιών του οργανισμού. Προτείνοντας τις λύσεις, η κ. Μυλωνά κατέστησε σαφές ότι ο ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να είναι τόσο πάροχος, όσο και αγοραστής των Υπηρεσιών Υγείας, με πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων των υπαρχουσών δομών. Έτσι, θα υπάρχει εξορθολογισμός της δαπάνης με καλύτερο έλεγχο, ενώ θα πρέπει να εισαχθούν θεσμοί και εργαλεία για την αποδοτικότερη χρήση των πόρων.
> televoting Στο πλαίσιο της συζήτησης, πραγματοποιήθηκε televoting για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε 11 ιατρούς πρώτης επαφής, οι οποίοι επιλέχθηκαν να συμμετάσχουν σε ένα Experts Panel (γενικοί ιατροί, παιδίατροι, παθολόγοι). Στην ερώτηση εάν συμφωνούν με τον θεσμό του οικογενειακού ιατρού απάντησαν θετικά 72,7% των ερωτηθέντων. Επίσης, σύμφωνοι ήταν με την εισαγωγή συστήματος παραπομπής των ασθενών (70%). Ελαφρώς περισσότεροι από τους μισούς (54,6%) συμφώνησαν ότι η πρόσβαση χρονίων ασθενών μπορεί να είναι ελεύθερη στις ειδικότητες που αφορούν τα νοσήματά τους, ενώ ένα 70% των ιατρών θεώρησε ότι πρέπει να εισαχθούν εμπόδια στην πρόσβαση ασθενών χωρίς παραπεμπτικό σε νοσηλευτικά ιδρύματα. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων (70%) θεωρεί ότι η διεπιστημονική συνεργασία και οργάνωση ιατρών ΠΦΥ σε «group practice» είναι σημαντική, καθώς και η δημιουργία δικτύων ΠΦΥ ανά γεωγραφική ενότητα (82%). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γιατροί υποστηρίζουν την υιοθέτηση μεθόδων αποζημίωσης που προωθούν κίνητρα απόδοσης και παραγωγικότητας. Σχετικά με τον ρόλο των νοσηλευτών στην ΠΦΥ και την αναβάθμισή του, 70% των ιατρών εκφράζονται θετικά.
7
Η μείωση των εισοδημάτων του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού σε συνδυασμό με τη μειωμένη κάλυψη των ασφαλιστικών ταμείων της χώρας, έχουν συντελέσει στη μειωμένη χρήση τησ ΠΦΥ, με συνέπεια την αύξηση στη ζήτηση δευτεροβάθμιας φροντίδας και νοσηλειών και κατ’ επέκταση την αύξηση των δαπανών υγείας
Απόψεις των γιατρών του ΕΟΠΥΥ Η κ. Μυλωνά παρουσίασε την έρευνα που διεξήχθη σε γιατρούς για λογαριασμό του ΕΟΠΥΥ, με σκοπό να μεταφέρει την πραγματικότητα σε αριθμούς. Στην εν λόγω έρευνα, ζητήθηκε από γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων να εκφράσουν τις απόψεις τους για τα προβλήματα που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν αλλά και να μεταφέρουν την εικόνα δυσκολίας που αντιμετωπίζουν, κατά κύριο λόγο, οι χρόνια πάσχοντες. Από την έρευνα προκύπτει ότι είναι αρκετοί οι ασθενείς που είτε δυσκολεύονται να πληρώσουν τη συμμετοχή για τα φάρμακά τους, είτε δυσκολεύονται με την πρόσβαση σε ορισμένες υπηρεσίες υγείας ή αναγκάζονται να πληρώσουν προκειμένου να έχουν πρόσβαση. Επίσης, το ποσοστό των γιατρών που συμφωνεί με την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων για τη συνταγογράφηση και την κλινική πρακτική είναι κάτω του 50%, ενώ 80% των ιατρών δεν επισκέπτονται συχνά τους ασθενείς τους με χρόνιο νόσημα. Τα αποτελέσματα της έρευνας συνηγορούν στην ανάγκη μεταρρύθμισης, καθώς προτεραιότητα για την πλειονότητα των ερωτηθέντων είναι η συγκρότηση Δικτύων Διαχείρισης χρονίως πασχόντων, ενώ οι περισσότεροι θεωρούν ότι δεν γίνεται σωστή εξοικονόμηση πόρων στο σύστημα υγείας. Ακόμη ένα σημαντικό εύρημα ήταν η άποψη του 66% των συμμετεχόντων ότι πρέπει να οριοθετηθεί η πρόσβαση στη νοσοκομειακή περίθαλψη και στις εξειδικευμένες υπηρεσίες ιατρών εντός των νοσοκομείων. Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας ολοκληρώθηκε με το συμπέρασμα ότι ενώ υπάρχουν καλά στοιχεία στο σύστημα υγείας, πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές στη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων. Η στρογγυλή τράπεζα ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του κ. Χρήστου Καραγκιόζη, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών, ο οποίος μίλησε για τη σημασία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας από την πλευρά των ασθενών. Ο κ. Καραγκιόζης τόνισε ότι η αναδιοργάνωση της ΠΦΥ θα δώσει την απάντηση στα συστημικά προβλήματα της υγείας, καθώς αποτελεί τον βασικό δομικό άξονα για την προάσπιση της δημόσια υγείας. Ο στόχος της αναδιοργάνωσης θα επιτευχθεί μόνο όταν η ΠΦΥ θα έχει ως οδηγό την ασθενοκεντρική προσέγγιση, την ποιότητα και την αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ο κ. Καραγκιόζης υπογράμμισε τα οφέλη από την υιοθέτη-
ση των συμμετοχικών διαδικασιών στον υγειονομικό σχεδιασμό, που θα οδηγήσουν σε αποτελεσματικότερους χρήστες της υγείας
και περισσότερη εμπιστοσύνη προς το σύστημα υγείας. Κλείνοντας, σημείωσε ότι η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από τη σωστή πολιτική κατεύθυνση και τη λήψη των σωστών αποφάσεων.
8
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013 Δυσκολία πρόσβασης σε φάρμακα
Αντιμέτωποι με ίδιες πληρωμές για πρόσβαση σε υπηρεσίες
Ρόλος της ΠΦΥ στη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων
ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σας παρουσιάζουμε τα ενδιάμεσα αποτελέσματα της έρευνας του ΕΟΠΥΥ σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς και επιστημονικούς φορείς για τη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων στην Ελλάδα. Στην έρευνα σε εξέλιξη συμμετέχουν γενικοί γιατροί, καρδιολόγοι και παθολόγοι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ. Τι ανέδειξε η έρευνα μέχρι σήμερα n Συνολικά οι ιατροί δέχονται επίσκεψη από τους χρόνιους ασθενείς σε ποσοστό 68,5%, κυρίως για συνταγογράφηση φαρμάκων. n Το κυρίαρχο πρόβλημα στη διαχείριση των χρονίων νοσημάτων για το σύνολο των συμμετεχόντων είναι η απουσία συνεχούς και ολοκληρωμένης φροντίδας και η απουσία συνεργασίας μεταξύ μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας. n Σε ποσοστό 39,2% των ερωτηθέντων, η συγκρότηση Δικτύων Διαχείρισης χρονίως πασχόντων αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα σε
μια εθνική στρατηγική διαχείρισης των χρόνιων νοσημάτων. n Το 39,3% δεν συμφωνεί με την εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων ως οδηγιών ορθής συνταγογράφησης και βέλτιστης κλινικής πρακτικής; n Το 28,6% του δείγματος δεν έχουν ιατρικό αρχείο των ασθενών, ενώ το 18% δεν το χρησιμοποιεί συστηματικά. n Πάνω από το 70% θεωρεί ότι οι νοσηλευτές και άλλοι επαγγελματίες υγείας έχουν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των χρονίων νοσημάτων.
n Το 35,1% θεωρεί ότι η διαχείριση των χρονίων νοσημάτων είναι μέτρια σε αποτελεσματικότητα n Το 61,4% θεωρεί ότι δεν γίνεται μικρή εξοικονόμηση πόρων. n Το 66,7% των συμμετεχόντων συμφωνούν με την οριοθέτηση της πρόσβασης στη νοσοκομειακή περίθαλψη και στις εξειδικευμένες υπηρεσίες ιατρών εντός των νοσοκομείων. n Το 37,5 % δηλώνει ότι το σύστημα υγείας έχει τελείως λάθος κατεύθυνση ως προς τη διαχείριση των χρονίων νοσημάτων και πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές.
Οι συντελεστές της έρευνας: Κατερίνα Μυλωνά, Λευτέρης Θηραίος, Χρήστος Λιονής, Γιάννης Κυριόπουλος, σε συνεργασία με την εταιρεία Mindview
ΑΙΓΙΔΕΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΛΑΤΙΝΕΝΙΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
ΧΡΥΣΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
ΑΡΓΥΡΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
9
ο ΕΟΠΥΥ έχει λάβει σημαντικά θεσμικά μέτρα για τον έλεγχο των δαπανών, τον περιορισμό της παραβατικότητας και τις υπερχρεώσεις με στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών χωρίς επιπλέον επιβάρυνση των ασφαλισμένων
ΑΙΓΙΔΕΣ ΕΟΠΥΥ Μελλοντικές προοπτικές Δημήτρης Κοντός, Πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, στη Στρογγυλή Τράπεζα «ΕΟΠΥΥ: Νέες Προσεγγίσεις σε Παλιά Προβλήματα», μας δήλωσε ότι θα κάνει τις παρακάτω κεντρικές τοποθετήσεις:
Ο
ΠΛΑΤΙΝΕΝΙΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
στην εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Οργανισμού. n Η πραγματική μείωση των εσόδων του Οργανισμού ανέρχονται σε περίπου 430 εκ. ευρώ και γίνεται προσπάθεια να αύξησής του.
n Ο ΕΟΠΥΥ συνεχίζει την προσπάθεια συγκράτησης των δαπανών σε συνδυασμό με τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους. n Ο προϋπολογισμός του 2013 θα τηρηθεί απαρέγκλιτα και ο ΕΟΠΥΥ δεν θα δημιουργήσει ελλείμματα που θα θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό, τους φορολογουμένους και τους ασφαλισμένους. n Ο προϋπολογισμός του 2014, παρουσιάζει μία μείωση της τάξης των 2,18 δισ. ευρώ, συγκριτικά με το 2013. Η ποσόστωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην έκτακτη και ειδική χρηματοδότηση ύψους 1,77 δισ. ευρώ που έλαβε ο ΕΟΠΥΥ το 2013, ώστε να ανταποκριθεί
Ειδικότερα, n Η επιχορήγηση του ΕΟΠΥΥ από τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2014 έχει προϋπολογισθεί σε 774 εκ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό για το έτος 2013 σε 808 εκ. ευρώ. Η πραγματική μείωση του προϋπολογισμού ανέρχεται σε 34 εκ. ευρώ. Αναφορικά με τη φαρμακευτική δαπάνη, η διαφαινόμενη μείωση του 34% είναι εικονική, καθώς στον απολογισμό του 2013 συνυπολογίζονται μεταφορές πιστώσεων για εξόφληση υποχρεώσεων του 2012. Η πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους από τον ΕΟΠΥΥ ανέρχεται σε περίπου 1 δισ. ευρώ και συνεχίζεται η προσπάθεια για έγκαιρη πληρωμή των παρόχων.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΧΡΥΣΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
ΥΠΟΣΤΗΡΙκΤΕΣ
ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙκΟΙΝΩΝΙΑΣ
O κ. Δημήτρης Κοντός, Πρόεδρος ΕΟΠΥΥ
n Η καταβολή των υποχρεώσεων του Οργανισμού προς τους παρόχους πραγματοποιείται μέσα σε 3 έως 4 μήνες. n Ανεξάρτητα από τη μεταρρύθμιση, ο ΕΟΠΥΥ έχει λάβει σημαντικά θεσμικά μέτρα για τον έλεγχο των δαπανών, τον περιορισμό της παραβατικότητας και τις υπερχρεώσεις με στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών χωρίς επιπλέον επιβάρυνση των ασφαλισμένων. n Η εισαγωγή του κλινικού ελέγχου, η γρήγορη εκκαθάριση των οφειλών, η θέσπιση της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, το άνοιγμα για νέες συμβάσεις με τους παρόχους, η καθιέρωση των registries των ασθενών, η δημιουργία Μητρώου ασφαλισμένων σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, η εισαγωγή του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου και ο έλεγχος και η πιστοποίηση όλων των παρόχων, αποτελούν μέτρα τα οποία έχει υιοθετήσει ο ΕΟΠΥΥ και θα αξιοποιηθούν πλήρως προκειμένου να λειτουργήσει με όρους αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας και ισότητας.
ΑΡΓΥΡΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ
10
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013 Η ανάλυση των βιοδεικτών αποτελεί κομβικό σημείο στη διαδικασία της εξατομικευμένης ιατρικής
Στρογγυλή τράπεζα
Οι βιοδείκτες ως παράδειγμα Πώς μπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα μέσω της διαπραγμάτευσης.
O κ. Ιωάννης Μπουκοβίνας και η κ. Ζένια Σαριδάκη-Ζώρα
Η
κ. Ζένια Σαριδάκη - Ζώρα, MD, PhD, Παθολόγος Ογκολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος «Ασκληπιός», Επιστημονικός Συνεργάτης Παθολογικής Ογκολογικής Κλινικής ΠαΓΝΗ, μίλησε για τις κατευθυντήριες οδηγίες της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος, για τις βασικές αρχές και τις προϋποθέσεις ανάλυσης προβλεπτικών βιοδεικτών στην Ογκολογία σήμερα. «Η σύγχρονη Ιατρική βασίζει τις θεραπευτικές αποφάσεις σε διεθνείς κλινικές δοκιμές, οι οποίες συγκρίνουν τη δράση θεραπευτικών προσεγγίσεων σε χιλιάδες ασθενείς, το όφελος όμως που προκύπτει από μια δεδομένη θεραπευτική προσέγγιση δεν είναι ενιαίο για όλους τους ασθενείς. Ωστόσο, ασθενείς με την ίδια υποκείμενη νόσο που λαμβάνουν την ίδια θεραπεία έχουν διαφορετική ανταπόκριση και διαφορετικές ανεπιθύμητες ενέργειες σ’ αυτή. Η εξατομικευμένη ιατρική πρακτική προσφέρει όφελος για τον κάθε ασθενή, όπως η κλινική παρατήρηση, με τη βοήθεια των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων στη βιο-πληροφορική. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι διενεργείται συστηματική αναζήτηση για να προσδιοριστούν οι λειτουργικά σημαντικές διαφοροποιήσεις στις ακολουθίες DNA των όγκων και στην έκφρασή τους, που επηρεάζουν τα αποτελέσματα της χορήγησης διάφορων φαρμάκων, καθώς και ότι προβλεπτικοί βιοδείκτες προκρίνουν τη χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων. Οι βιοδείκτες, όπως τόνισε η κ. Σαριδάκη,
υποδεικνύουν υψηλότερη πιθανότητα -ή απουσία πιθανότητας- ανταπόκρισης σε κάποιο συγκεκριμένο παράγοντα, συσχετίζονται με παραμέτρους βελτίωσης ή χειρότερης επιβίωσης με κάποιο συγκεκριμένο παράγοντα, και λειτουργούν ως «συνοδευτικά διαγνωστικά τεστ» (companion diagnostics) – ως συν-έγκριση με τα φάρμακα από το FDA και το EMA. Καταλήγοντας, η κ. Σαριδάκη είπε ότι, «Η ανάλυση των βιοδεικτών αποτελεί κομβικό σημείο στη διαδικασία της εξατομικευμένης ιατρικής. Η χορήγηση στοχευμένων θεραπειών με βάση τους βιοδείκτες οδηγεί σε σημαντική βελτίωση των αποτελεσμάτων. Το κόστος της ανάλυσης αποτελεί ένα μικρό μέρος του συνολικού οικονομικού οφέλους και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιβαρύνει τους ασθενείς». Ο κ. Λουκάς Κακλαμάνης, Διευθυντής Εργαστηρίου Ιστοπαθολογίας, μίλησε για τα Αρχεία Νεοπλασιών και για τους βιοδείκτες στην Κλινική Πράξη. «Έχουμε κάνει μια καταγραφή από 126 Νοσοκομεία-Εργαστήρια σε ποσοστό 97% και έχουμε επεξεργαστεί 500.600 από 530.000 παρασκευάσματα. Μετά την καταγραφή, η σκέψη μας πρέπει να είναι στον προβλεπτικό βιοδείκτη που είναι ένας νεοπλασματικός δείκτης (πρωτεΐνη, γονίδιο ή μετάλλαξη γονιδίου), που καθορίζει την επιλογή στοχευμένης θεραπείας ενάντια στον όγκο, αλλά μπορεί να είναι ο ίδιος στόχος της θεραπείας ή συνοδό μόριο-μηχανισμός που τροποποιεί τη δράση της θεραπευτικής αγωγής. Σύμφωνα με τον κ. Κακλαμάνη, είναι απαραί-
11
τητη η καταγραφή περιπτώσεων έτσι ώστε να υπάρχει πρόβλεψη κόστους από τον κρατικό προϋπολογισμό που να ανταποκρίνεται σε όσο το δυνατόν πραγματικά νούμερα. «Στην έρευνά μας καταφέραμε και συλλέξαμε στοιχεία που αφορούν την Ελλάδα για το καρκίνωμα του παχύ εντέρου - ορθού. Έτσι έχουμε 5.664 νέες περιπτώσεις το 2009, 5.944 το 2010, 5.416 το 2011. Οι 5.674 είναι μεταστατικοί όγκοι. Φυσικά δεν ξέρουμε το συνολικό κόστος θεραπείας». Τέλος, ο κ. Κακλαμάνης έθεσε ο ορισμένα ερωτήματα. Πού και πώς πρέπει να γίνονται τα test ανάδειξης των βιοδεικτών, τα λεγόμενα companion diagnostics; Η απάντηση είναι μόνο σε οργανωμένα και πιστοποιημένα διαγνωστικά Μοριακά Ιστοπαθολογικά Εργαστήρια. Ποια έγκριτα και επιστημονικά αξιόπιστα άτομα, μπορούν να κάνουν τα test; Η απάντηση είναι, μόνο μια συνεργατική Διεπιστημονική Διαγνωστική ομάδα με κέντρο της έναν μοριακό Ιστοπαθολόγο. Στην ερώτηση ποιος θα πληρώνει τα παραπάνω test, ο κ. Κακλαμάνης απάντησε, «τα Ταμεία». Ο κ. Κυριάκος Σουλιώτης, Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Επιστημονικός Συνεργάτης – Επισκέπτης Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ στην ομιλία του με θέμα σύνθεση της κλινικής και οικονομικής αξίας των βιοδεικτών, μεταξύ άλλων τόνισε ότι «Σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ, η οποία συνάδει και με την αντίστοιχη διεθνή πρακτική, απαιτείται η προσκόμιση αντιγράφου της εξέτασης του KRAS για τη διάθεση των EGFR παραγόντων, οι οποίοι εντάσσονται στη λίστα με τα φάρμακα υψηλού κόστους (ΦΥΚ) και επομένως αποζημιώνονται πλήρως». Ωστόσο, όπως συμπλήρωσε την ίδια στιγμή, δεν προβλέπεται αποζημίωση της ως άνω εξέτασης, παρά την τεκμηρίωση της κλινικής και οικονομικής αξίας της όπως συνοπτικά παρουσιάστηκε παραπάνω. Συνεπώς, η «διευκόλυνση» του ασθενή κατά τη διενέργεια της εξέτασης KRAS με την αποζημίωσή της από την κοινωνική ασφάλιση κρίνεται αναγκαία, καθώς έχει θετικό τελικό οικονομικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τον Κ. Σουλιώτη, πρόσφατα κλινικά δεδομένα καταδεικνύουν αντίστοιχα θετικά αποτελέσματα για την οικογένεια βιοδεικτών RAS (KRAS/NRAS) και ως εκ τούτου θα απαιτηθεί μια ευρύτερη απόφαση όσον αφορά στην αντιμετώπιση του ζητήματος της αποζημίωσης των ως άνω βιοδεικτών από την κοινωνική ασφάλιση.
998/GR/12-01//1003(1)
Η σύγχρονη Ιατρική βασίζει τις θεραπευτικές αποφάσεις σε διεθνείς κλινικές δοκιμές, οι οποίες συγκρίνουν τη δράση θεραπευτικών προσεγγίσεων σε χιλιάδες ασθενείς, το όφελος όμως που προκύπτει από μια δεδομένη θεραπευτική προσέγγιση δεν είναι ενιαίο για όλους τους ασθενείς
ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ. ΒΕΛΤIΩΝΟΥΜΕ ΤΗ ΖΩΗ.
ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ.
Η Gilead Sciences είναι μια βιοτεχνολογική εταιρεία που ανακαλύπτει, αναπτύσσει και εμπορεύεται καινοτόμες θεραπείες για νόσους όπου υπάρχει επιτακτική ανάγκη. Αποστολή της εταιρείας παγκοσμίως είναι να προάγει τη φροντίδα των ανθρώπων που πάσχουν από ασθένειες απειλητικές για τη ζωή. Η Gilead εστιάζει τους πρωταρχικούς στόχους της στα αντιικά (φάρμακα κατά των ιών HIV/ AIDS και των χρόνιων ηπατιτίδων) και στις ασθένειες του αναπνευστικού (όπως η γρίπη και η κυστική ίνωση). Σήμερα, το 40% των εργαζομένων μας απασχολείται στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης. Είναι ένα ποσοστό που υπερβαίνει το αντίστοιχο άλλων εταιρειών του χώρου μας και καταδεικνύει τη μακρόχρονη αφοσίωσή μας στην επιστημονική καινοτομία.
12
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013 Στρογγυλή τράπεζα
Θεραπείες προσαρμοσμένες στον ασθενή, όχι στη νόσο Όπως οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί μεταξύ τους, έτσι είναι και οι ασθένειες. Επομένως, δεν μπορεί να ταιριάζει η ίδια αγωγή σε όλους. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα της εξατομικευμένης θεραπείας, η οποία συζητήθηκε στη στρογγυλή τράπεζα «Εξατομικευμένη θεραπεία - Πορεία προς το μέλλον», στην οποία προέδρευσαν ο κ. Βασίλης Γεωργούλιας, Καθηγητής Παθολογίας - Ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και η κ. Ελπίδα Πάβη, Επιμελήτρια στον Τομέα Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ. Ο κ. Ansgar Hebborn, Head Market Access Policy, Roche
Η
πρώτη ομιλία με θέμα «Εξατομικεύοντας τη θεραπευτική προσέγγιση στον ογκολογικό ασθενή» ήταν του κ. Κωνσταντίνου Παπαζήση, Διευθυντή Ογκολογικού Τμήματος στην Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης, ο οποίος ανέφερε ότι η εξατομίκευση της θεραπείας είναι ήδη πραγματικότητα στην ογκολογία, καθώς η πολυπλοκότητα της νόσου και των επακόλουθων προβλημάτων που συνδέονται με αυτή οδήγησε τις προσπάθειες εύρεσης αποτελεσματικών θεραπειών στον εντοπισμό και τη στόχευση κυτταρικών και ακολούθως μοριακών οδών. Στη συνέχεια, ο κ. Παπαζήσης περιέγραψε μερικές από τις στοχευμένες θεραπείες που έχουν αναπτυχθεί για διάφορους τύπους καρκίνου, όπως του πνεύμονα, του νεφρού, του μαστού, προσθέτοντας ότι το υψηλό κόστος της εξατομικευμένης θεραπείας οφείλεται κατά κύριο λόγο στο πολύ μεγάλο κόστος των ρυθμιστικών εγκρίσεων και της ασφάλισης των υπό θεραπεία ασθενών. Στη συνέχεια, ο κ. Κώστας Αθανασάκης, Επιστημονικός Συνεργάτης στον Τομέα Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ, ανέλυσε την «Αξία της εξατομικευμένης θεραπείας για το σύστημα υγείας». Τελευταίος έλαβε το λόγο ο κ. Ansgar Hebborn, Head Market Access Policy στη Roche, ο οποίος στην ομιλία του με τίτλο «Global perspective on personalized health care models in Europe», υπογράμμισε ότι αν και η εξατομικευμένη ιατρική χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο,
ωστόσο δεν έχουν όλοι οι ασθενείς πρόσβαση σε αυτή. Για να αυξηθεί η πρόσβαση των ασθενών, συνέχισε ο κ. Hebborn, απαιτείται περιορισμός των παράλληλων εισαγωγών και ρύθμιση των διεθνών τιμών αναφοράς ώστε να αφορούν μόνο οικονομικά συγκρίσιμες χώρες. Στοχευμένες θεραπείες αναπτύσσονται συχνά για διάφορες νόσους/ενδείξεις με κοινούς υποκείμενους βιολογικούς μηχανισμούς, εξήγησε ο ομιλητής, ούτως ώστε η προστιθέμενη θεραπευτική αξία ποικίλλει ανάλογα με την ένδειξη. Στη σημερινή εποχή, υπάρχει συνήθως πίεση ώστε η τιμή ενός φαρμάκου να είναι ίδια σε όλες τις ενδείξεις. Εάν, ωστόσο, η τιμή καθορισθεί βάσει της ένδειξης όπου το φάρμακο έχει την υψηλότερη θεραπευτική αξία, θα υπάρχει πρόβλημα με την ασφαλιστική κάλυψη των ασθενών για τους οποίους το φάρμακο ενδείκνυται αλλά έχει χαμηλότερη θεραπευτική αξία. Από την άλλη, εάν η τιμή τεθεί βάσει της ένδειξης όπου το φάρμακο έχει τη χαμηλότερη θεραπευτική αξία, οι φαρμακοβιομηχανίες δεν θα έχουν ανταποδοτικά οφέλη για την καινοτομία. Η πολλαπλή τιμολόγηση βάσει της ένδειξης θα επέτρεπε τον καθορισμό της τιμής του φαρμάκου ανάλογα με τη θεραπευτική αξία που έχει για κάθε ένδειξη, έτσι ώστε και οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση και να υπάρχουν κίνητρα για την καινοτομία. Αναγκαία προϋπόθεση βέβαια για ένα τέτοιο σύστημα τιμολόγησης είναι η ύπαρξη της απαραίτητης υποδομής και η υποστήριξή του από όλους τους
εμπλεκόμενους φορείς. Υπάρχουν ακόμη αρκετά εμπόδια, επεσήμανε ο κ. Hebborn, που πρέπει να ξεπεραστούν στο θέμα της εξατομικευμένης ιατρικής, εμπόδια που αφορούν κυρίως την τιμολόγηση, την αποζημίωση και τη χρηματοδότηση. Δυσκολίες αντιμετωπίζονται ωστόσο, και όσον αφορά στις διαγνωστικές εξετάσεις, καθώς η έλλειψη τυποποιημένων προτύπων οδηγεί πολλές φορές σε ανακριβή αποτελέσματα. Η εξατομικευμένη ιατρική μπορεί να αλλάξει τη ζωή των ασθενών, κατέληξε ο ομιλητής, μόνο εφόσον βρεθεί η ισορροπία μεταξύ τιμής και θεραπευτικής αξίας της τεχνολογίας εξατομικευμένης ιατρικής (που σημαίνει ότι οι τιμές μπορεί να διαφέρουν στα συστήματα υγείας των διαφόρων χωρών, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει ένα σταθερό πλαίσιο για τη διαφοροποίηση της τιμολόγησης, ενώ και οι τιμές για το ίδιο μόριο μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ένδειξη, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει υποδομή εντοπισμού της χρήσης). Επιπλέον, όταν ένα σύστημα υγείας αποφασίζει να χρηματοδοτήσει ένα φάρμακο, θα πρέπει να χρηματοδοτείται και η σχετική με αυτό διαγνωστική τεχνολογία.
13
Γιαννησ μπολετησ: «Το νομοθετικό οπλοστάσιο που διαθέτουμε σήμερα, είναι πλήρως εναρμονισμένο με τα ισχύοντα στην Ευρώπη και σύμφωνο με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης»
[ Δωρεά ζωής ] «Η εθνική πολιτική στη μεταμόσχευση» ήταν το καίριας σημασίας θέμα της δεύτερης διάλεξης της Παρασκευής, στην οποία προέδρευε ο κ. Γιώργος Σκουτέλης, Δρ. Νεφρολόγος, M.Sc. Κοινωνικές Οικονομικές Επιστήμες Υγείας, Paris VIII, Διευθυντής της ΜΤΝ στο Αττικό Κέντρο Νεφρού, με ομιλητές τον κ. Γιάννη Μπολέτη, Διευθυντή & Επιστημονικό Υπεύθυνο του Τμήματος Νεφρού στο Νοσοκομείο «Λαϊκό», και τον κ. Γρηγόρη Λεοντόπουλο, Γενικό Γραμματέα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών.
Βιο-ομοειδή, τα βιολογικά γενόσημα Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε τη δεύτερη μέρα του συνεδρίου η διάλεξη της κ. Κατερίνας Μωραΐτη, Φαρμακοποιού, PhD, μέλους CHMP και COMP Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, π. Διευθ. Αξιολόγησης του ΕΟΦ, με τίτλο «Βιο-ομοειδή: Βασικές αρχές για Ανάπτυξη - Έγκριση - Μετεγκριτικά ερωτήματα», υπό την προεδρία του κ. Βασίλη Μπαρμπούνη, ΠαθολόγουΟγκολόγου στο Νοσοκομείο Metropolitan. Η διάλεξη στόχευε σε ενημέρωση των υπεύθυνων για υποβολή βιοτεχνολογικών προϊόντων για έγκριση, αλλά και σε όλους τους εμπλεκόμενους στην κανονιστική ρύθμιση του φαρμάκου.
Η
κ. Μωραΐτη αναφέρθηκε στον ορισμό των βιοομοειδών (biosimilar), δηλ. ότι το βιο-ομοειδές είναι ένα βιολογικό προϊόν παρεμφερές με ένα άλλο βιολογικό προϊόν ήδη εγκεκριμένο για χρήση. Τα βιολογικά προϊόντα είναι φάρμακα τα οποία προέρχονται από βιολογικές «πηγές» και μπορεί να αποτελούνται από σχετικά μικρά μόρια, όπως π.χ. η ινσουλίνη, ή πολύπλοκα μόρια, όπως τα μονοκλωνικά αντισώματα. Τα βιο-ομοειδή, συνέχισε η ομιλήτρια, μπορούν να εγκριθούν για χρήση μετά τη λήξη της αποκλειστικότητας των δεδομένων του πρωτοτύπου βιολογικού προϊόντος αναφοράς, δηλαδή μετά την παρέλευση 10 ετών. Μέχρι σήμερα η πολιτική που ισχύει είναι ότι το βιολογικό προϊόν αναφοράς πρέπει να είναι εγκεκριμένο σε μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την κατάθεση πλήρους φακέλου. Ωστόσο, στη νέα προτεινόμενη κατευθυντήρια οδηγία του ΕΜΑ για τα βιο-ομοειδή, η οποία αποσκοπεί στη διευκόλυνση ανάπτυξης προϊόντων παγκοσμίως, προτείνεται ότι το βιολογικό προϊόν αναφοράς μπορεί είτε να είναι είτε να μην είναι εγκεκριμένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για την ανάπτυξη ενός βιο-ομοειδούς φαρμάκου, οι αρχές που εφαρμόζονται είναι εκείνες που ισχύουν για όλα τα
βιολογικά προϊόντα. Σήμερα, υπάρχουν κατευθυντήριες οδηγίες για την ανάπτυξη βιο-ομοειδών προϊόντων για 7 διαφορετικές κατηγορίες, ενώ άλλες δύο βρίσκονται υπό ολοκλήρωση. Η τιμολόγηση των βιο-ομοειδών είναι υπό συζήτηση σε πολλές χώρες, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός ενός κράτους είναι δύσκολο να καλύπτει το συνεχώς αυξανόμενο κόστος του συστήματος υγείας όσον αφορά στη φαρμακευτική δαπάνη. Όσον αφορά στο θέμα της υποκατάστασης των φαρμάκων αναφοράς από τα βιο-ομοειδή τους, επεσήμανε η κ. Μωραΐτη, δεν προτείνεται κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά ακολουθείται η εθνική πολιτική κάθε χώρας, με τον ΕΟΦ να συνιστά να αποφεύγεται η ανταλλαξιμότητα/υποκατάσταση. Η έγκριση ενός βιο-ομοειδούς, όπως ισχύει για όλα τα φάρμακα, στηρίζεται στην επιστημονική αξιολόγηση όσον αφορά την ασφάλεια και τα δεδομένα αποτελεσματικότητας του προϊόντος αλλά με έμφαση στην ποιότητα. Μετά την ομιλία της κ. Μωραΐτη, ακολούθησαν ερωτήσεις για τεχνικά ζητήματα της αδειοδότησης των βιοομοειδών φαρμάκων και συζήτηση που επικεντρώθηκε στην πολιτική του ελληνικού Υπουργείου Υγείας για τα φάρμακα και του ΕΟΦ.
>Ο κ. Μπολέτης πραγματοποίησε στην αρχή της ομιλίας του μια αναδρομή στην ίδρυση του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και στο νομοθετικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας όσον αφορά στις μεταμοσχεύσεις. Το νομοθετικό οπλοστάσιο που διαθέτουμε σήμερα, επεσήμανε ο ομιλητής, είναι πλήρως εναρμονισμένο με τα ισχύοντα στην Ευρώπη και σύμφωνο με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το ίδιο ισχύει και για το βασικό οργανωτικό σχήμα, ενώ οι Μονάδες Μεταμόσχευσης Οργάνων που λειτουργούν καλύπτουν με επάρκεια τις μεταμοσχεύσεις όλων των συμπαγών οργάνων, εκτός των πνευμόνων. Το μεγάλο ωστόσο πρόβλημα της χώρας, συνέχισε ο κ. Μπολέτης, παραμένει σταθερά το αποκαλούμενο «μεταμοσχευτικό χάσμα», η μεγάλη δηλαδή απόσταση που χωρίζει τη δωρεά από τη ζήτηση. Συγκεκριμένα για τη μεταμόσχευση νεφρού, στις 30/11/2013 το μητρώο αναμονής περιλάμβανε 1100 ασθενείς, ενώ ο μέσος όρος αποβιωσάντων δοτών ανά εκατομμύριο πληθυσμού ήταν 5.2. Να σημειωθεί, ότι ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 2-6 φορές υψηλότερος (διακύμανση 11,8-35.3 δότες ανά εκατ. πληθ.). Οι αριθμοί είναι χαμηλοί (3,79 ανά εκατ. πληθ.) και για τη μεταμόσχευση νεφρού από ζώντες δότες, παρά την τελευταία νομοθεσία, που επιτρέπει τη μεταμόσχευση και από ζώντες μη συγγενείς δότες μετά από δικαστική απόφαση. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Μπολέτης επεσήμανε ότι για κανένα άλλο όργανο εκτός του νεφρού δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική θεραπεία από τη μεταμόσχευση, ενώ και στην περίπτωση του νεφρού η μεταμόσχευση αυξάνει την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών έναντι της κάθαρσης με σημαντικά χαμηλότερο οικονομικό κόστος.
14
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013 Το ΗΤΑ είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που προσφέρει στοιχεία που μπορούν να αξιολογηθούν ανάλογα. Αυτό που θα έπρεπε να δημιουργηθεί στη χώρα μας είναι ένα σωστό σύστημα αποζημίωσης και αξιολογησησ
Στρογγυλή τράπεζα
Αξιολόγηση και Αποζημίωση Φαρμακευτικής Δαπάνης
Γ
ια τη διεθνή εμπειρία στην αξιολόγηση και αποζημίωση της φαρμακευτικής αποζημίωσης μίλησε η κ. Αγγελική Αγγέλη, Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων & Επικοινωνίας στη Sanofi και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Φαρμακοοικονομίας. Όπως ισχυρίστηκε η ομιλήτρια, ο περιορισμός της φαρμακευτικής δαπάνης ειδικά στη χώρα μας, απαιτεί μηχανισμούς που θα αξιολογούν και θα αποζημιώνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Καθώς αυξάνονται οι νέες θεραπείες και απαιτείται να αυξηθούν και οι δαπάνες, το σύστημα από τη μεριά του θα πρέπει να είναι αποδοτικό και ασφαλές. Φυσικά, τα συστήματα που λειτουργούν σε χώρες της Ευρώπης και την Αμερική διαφέρουν. «Το ΗΤΑ π.χ. είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που προσφέρει στοιχεία που μπορούν να αξιολογηθούν ανάλογα. Αυτό που θα έπρεπε να δημιουργηθεί στη χώρα μας, ανεξάρτητα απ’ ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, είναι ένα σωστό σύστημα αποζημίωσης», είπε η κ. Αγγέλη.
Το υπάρχον πλαίσιο του συστήματος αξιολόγησης Ο κ. Νίκος Μανιαδάκης, Αναπληρωτής Κοσμήτορας, Διευθυντής και Καθηγητής του Τομέα Αρχών Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας ΕΣΔΥ, ανέπτυξε το υπάρχον πλαίσιο συστήματος αξιολόγησης. Όπως χαρακτηριστικά είπε στην αρχή της ομιλίας του, οι δράσεις που στοχεύουν το φάρμακο είναι οι εξής: νέο σύστημα αποζημίωσης, οι 4 λίστες φαρμάκων, διαγωνισμοί & διαπραγματεύσεις, νέο σύστημα τιμολόγησης, κατευθυντήριες οδηγίες, κλειστοί προϋπολογισμοί, νοσοκομειακά συνταγολόγια, e-prescription, υποκατάσταση με γενόσημα, rebates εταιρειών, περιθώρια διανομής rebates φαρμακείων. Η αξιολόγηση στην Ελλάδα θα γίνει με την τιμολόγηση από την Επιτροπή Καινοτομίας, η οποία μεταξύ άλλων θα ενεργεί για φαρμακευτικά προϊόντα που έχουν εγκριθεί με επιταχυνόμενη διαδικασία από FDA ή EMEA και για προϊόντα που υπάγονται στις κατηγορίες: i) ορφανά φάρμακα και ii) εμβόλια. Ακόμα θα τηρεί τη χρονολογική σειρά υποβολής της αίτησης τιμολόγησης στην αρμόδια υπηρεσία. Θα θέσει κριτήρια αναφορικά με τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα ή/και τη μείωση του κόστους θεραπείας κάθε νέας δραστικής ουσίας ή σκευάσματος και θα αναλάβει τις αντικαταστάσεις κωδικών που δεν επιβαρύνουν τη δαπάνη για φαρμακευτικά προϊόντα μη συνταγογραφούμενα ή αιτηθέντα για συμπερίληψη στην Αρνητική Λίστα.
Θετικός κατάλογος - Νέα φάρμακα Σύμφωνα με τον κ. Μανιαδάκη, η αρμόδια Επιτροπή λαμβάνοντας
Η κ. Αγγελική Αγγέλη και ο κ. Γιάννης Υφαντόπουλος
υπόψη τα δεδομένα κλινικής και οικονομικής αποδοτικότητας δύναται εγγράφως και αιτιολογημένα στην τελική της απόφαση να θέσει προϋποθέσεις και την ενσωμάτωση περιορισμών στις ενδείξεις, την εφαρμογή κλινικών πρωτοκόλλων για τη χορήγηση συγκεκριμένων φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων, την υποχρεωτική ένταξη των δικαιούχων σε αρχεία ασθενών (registries) και την παρακολούθηση της ορθής χρήσης των φαρμάκων, ιδιαίτερα για τα σπάνια νοσήματα και την ενδεχόμενη αποκλειστική χορήγησή τους από συγκεκριμένα, εξειδικευμένα κέντρα. Ακόμα ο ΕΟΠΥΥ, σε συνεργασία με την Ειδική Επιτροπή Καινοτομίας, διατηρεί το δικαίωμα επιβολής περαιτέρω προϋποθέσεων και περιορισμών για την αποζημίωση των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων της παρούσης, όπως και τη δυνατότητα θέσπισης κλειστών προϋπολογισμών ανά θεραπευτική κατηγορία φαρμάκων ή ανά συγκεκριμένο φάρμακο και καθορισμού clawback ή payback από τους ΚΑΚ ανά φάρμακο ή ανά θεραπευτική κατηγορία ή την σύναψη συμφωνιών όγκουτιμής ή επιμερισμού-ρίσκου. Όπως τόνισε ο κ. Μανιαδάκης, «Ο ΕΟΦ θα πρέπει να αναλάβει τις αναγκαίες δράσεις, σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, για την ανάπτυξη κατάλληλών υποδομών και τεχνογνωσίας απαιτούμενης για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας, τη συμμετοχή σε αντίστοιχα δίκτυα και την ανάπτυξη σχέσεων με τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές για την ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων». Η κ. Παναγιώτα Λίτσα, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Φαρμάκων σχετικά με την Αξιολόγηση και Αποζημίωση Φαρμακευτικής Περίθαλψης στον ΕΟΠΥΥ επισήμανε ότι υπάρχουν διαδικασίες ανάπτυξης για την αναθεώρηση του καταλόγου φαρμάκων υψηλού κόστους του Ν. 3816/2010, για τη συμμετοχή στην ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών και τεχνολογίας για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας (HTA). Επίσης, ότι θα καθοριστούν στόχοι συνταγογράφησης ανά ιατρική ειδικότητα και τέλος, θα δημιουργηθεί επιτροπή παρακολούθησης Φαρμακευτικής Δαπάνης. Σε ό,τι αφορά την Αξιολόγηση και Αποζημίωση Φαρμακευτικής Περίθαλψης στον ΕΟΠΥΥ, η κ. Λίτσα δήλωσε «Η σχετική Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ θα εφαρμόσει συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου ειδικά σε ακριβές θεραπείες. Στόχος είναι η συμφωνία μεταξύ ΕΟΠΥΥ και φαρμακευτικής εταιρίας, με σκοπό την ελαχιστοποίηση της επίδρασης στον προϋπολογισμό νέων θεραπειών που
15 Ο ΕΟΦ θα πρέπει να αναλάβει τις αναγκαίες δράσεις, σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, για την ανάπτυξη κατάλληλών υποδομών και τεχνογνωσίας απαιτούμενης για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας, τη συμμετοχή σε αντίστοιχα δίκτυα και την ανάπτυξη σχέσεων με τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές για την ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων
οφείλεται στην κλινική αβεβαιότητα και/ή την ανάγκη εφαρμογής κλειστού προϋπολογισμού». Καταλήγοντας, η κ. Λίτσα τόνισε πως «οι προϋποθέσεις εφαρμογής των συμφωνιών επιμερισμού κινδύνου είναι να πρόκειται για καινοτόμο προϊόν σε υψηλής προτεραιότητας πάθηση με αναμενόμενο καθαρό κέρδος υγείας, όπου επί του παρόντος υπάρχουν λίγες/ή καθόλου αποτελεσματικές θεραπείες, το μικρό διοικητικό κόστος, οι αδιαμφισβήτητες και εύκολα μετρήσιμες εκβάσεις θεραπείας, η ανάπτυξη δομών πληροφοριακών συστημάτων (λογισμικού-εξοπλισμού) για συνεχή υποστήριξη και τέλος, το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό για την αξιολόγηση των συμφωνιών». Οι Συμφωνίες Επιμερισμού Κινδύνου και Όγκου-Τιμών ως εργαλείο της Πολιτικής του Φαρμάκου ήταν το θέμα που ανέπτυξε ο κ. Κώστας Αθανασάκης, Επιστημονικός Συνεργάτης του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ. Όπως τόνισε ο κ. Αθανασάκης, η κεντρική ιδέα των ΣΕΚ εδράζεται στο γενικότερο πλαίσιο του pay-for- performance (P4P) και αφορά όλο το φάσμα της τεχνολογίας υγείας. Κινητήρια δύναμή του είναι η αβεβαιότητα και, όπως αναλυτικά είπε, «Η συνάρτηση παραγωγής της υγείας έχει συγκεκριμένες εισροές (φάρμακα, υλικά, τεχνολογία κ.ά.), το τελικό όμως αποτέλεσμα (η βελτίωση στο επίπεδο υγείας) δεν είναι πάντα το αναμενόμενο. «Συνεπώς, υπό το πρίσμα της αβεβαιότητας, για το σύστημα υγείας απομένουν δύο επιλογές: η καθυστέρηση της απόφασης αποζημίωσης (για όλους τους ασθενείς) έως την εμφάνιση πιο ισχυρών δεδομένων ή η αποζημίωση της τεχνολογίας (για όλους τους ασθενείς) υπό καθεστώς αβεβαιότητας. Καμία από τις δύο αυτές λύσεις δεν έχει σημαντικό κόστος για το σύστημα υγείας.
Απορίες για την εφαρμογή Οι βασικές εκκρεμότητες που θα καθορίσουν την επιτυχία εφαρμογής των ΣΕΚ στην Ελλάδα είναι σε ποια προϊόντα θα εφαρμοστούν οι συμφωνίες (σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνει απαραίτητη η επιλογή) και πώς θα εκτιμηθεί το αποτέλεσμα, καθώς όλα τα performancebased συστήματα απαιτούν ενδελεχείς καταγραφές. Καταλήγοντας, ο κ. Αθανασάκης τόνισε ότι η δηλωμένη πρόθεση χρήσης παρόμοιων συστημάτων στην Ελλάδα είναι επί της αρχής προς τη σωστή κατεύθυνση, η προσπάθεια, όμως, που θα χρειαστεί για τη σωστή εφαρμογή θα είναι τεράστια. KTX SANOFI PEOPLE 17x24.indd 1
19/9/13 3:29 μ.μ.
16
Ta nea toy συνεδριου
06/12/2013
Στιγμιοτυπα απο το 9ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ, ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ATHENS HILTON
1.
2.
3. 1. Γραμματεία Mindwork 2. Τερψιχόρη Α 3. Διάλειμμα καφέ 4. Οι Δ. Ανδριόπουλος και Ν. Πολύζος 5. Οι Β. Μπαρμπούνης και Α. Μωραΐτη 6. Oι Γ. Κυριόπουλος, Λ. Νικολοπούλου και Α. Λοπατατζίδης 7. Οι Α. Σισσούρας, Α. Λοβέρδος και Π. Καζάκος 8. Οι Γ. Λεοντόπουλος, Γ. Μπολέτης και Γ. Σκουτέλης 9. Οι Π. Αυγερινός, Τ. Κρεμαστινού και Γ. Μπολέτης 10. Οι Α. Πλεύρης, Α. Καρταπάνης, Χ. Ζηλίδης και Β. Μπαρδής 11. Ο Ν. Μανιαδάκης
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.